Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:

Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned in full. The following scans are, in order of appearance:

cuxirlt;cîw IcTUÎnqiindiauTniU otï:^gt;?bnnvupP ïUxe^ni ljua’iu iccnoiwpxiop un ^ono^cquiptidiau^Di tdm abnnpic pfhiuç ’jdnt ut quiauTu â(? tjf ƒ

'gt;^.Jiucp4Xcintgt;iniiîn4t . irâcemcxpicn..’ ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ ' ïîü^ûlue ditix aniofrt^

Wntr cîSiëdftcjicrKee * Tithmiqiu fcqquot;4b/înluœu gt;nbsp;’^/^teUujt^^KCfitncqbu^ nbsp;nbsp;cœœrqiiàtinnuoHMlceq

w nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tmnjbifcna4iîunornigt;uf nbsp;'

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ll^V’^Uqjtwu^ . initin4?iniürcorcerv ui^nt

TputtuJ^piUtAnj' I luvûnpticiuît-îwhi inuw md . icBT qtûrqiuà lae c qui dîwh^iu cetric4oûçnu;;iit'crT Mnjqiic t i^tnipxwap» 45 *; lUfaone i4nuxvfflctu:|jccm4 n0 u;ub2 xbrcqucunifoitcm jrjeUau.)^^ tr - v i , œi iumución^ niniciôaxdiqjcr gMçdx^^^ptŒm q«* gt;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;* ■ x»‘

. bisÿihtiçrinnejxarnuàîrp^ aimxônto otmipn ccunvàt uulwTO pntCir U tii't nnetrô;

. fônrni fcŒixk^iobix^rqÿfc Cilimnn^irtîç^wi fî'i^utadi mnbianb*ttrÛ4O nie

r^nnnm iidmnn coxinn 4D X ?iU anitntoun’’iub Uuur»ncn\pnutÔMe /nrquot; •icqiUiî iiirüibxqnvau^’uu •r«vc;« \b TXTt: ncni r nnprJrqi u q- * inid icrù4?’2ïxt ntv Jd mfiurt

itiiôA^iârinibicvniêralhai 04mgt;Àwüor4îxcinniciiwicin i

ffaxcnolcVKxpiicraiv^pcôniB wtdli^:q4ororoUiiôupTna5

ciuCiUDiamu4p?tWiic11gt;0^ nuwmi IranerraiîuniiCh -/fî^hinicï

aequoAUdiwctrmmnbœ Tlt;^fi cwG)4X-*o c e o o c i

fitöcÄaiö4linTncßcti^miunM^quot;' fcaime'4caif4xegt;nw4ïC 4

ftwtiirlt;lS^tXKc^Ancl^3mfto ç œnnadxqnaumnnt ntó matmtnum rollt: lt;fîgt;ic 1 Uiomcnrnndwoxâai ’ punnï qriitnim diaic.maiu J (ïixmr^oi: atmafdrtiüôf , umiumiœïirpclivcaTO^fmtw ftnumvi^ftqniranl m ri.0ucmo7n€4nb4câ|xt cßxiw Bntqamp;bifhiftcftii ' rDtoçnusfutoiûonc ftlicimoinrir^dictitoA dimcmywiiniitanor AcfuiobonouœX\TX.oia;oah DicniltncftnGjutnn^bilf AftoncmnulmiôirtnAUdtl/ ^xtear tepnv lt;[®amp; Âai*4 1 ilucqiotmtcce mt'Tpunoro: 3.

I rammcnviûnotiinwôïxdm na$dintrumice’fgt;ud F quoufqx otcduncâimnnib^ ’tenouTiii^ctóaaa ccócerduronr Jtcirtoni^’= f jniWTeliqiuxcûcrapp . aoc^gaaicTnpïbiüvn^ fraUîtmnitncenuctr ^duUctqrapanUcmtnbicc* è 1114? avnUpxcducxttU î fnxp crurmuira 4(5 qniiftiiißr fcfcraftîicofoâpmnfta^pre itciàuutcrbtlxraw lt;lm4g;ci

uiro qli didiiufeitacniûue CT îuœnooalio abaeq^i n^mranxn inoiaÿ^clccftr inviœ^aln d ixlxnr et nift qn^ |ôi^ qunpmnpcleçit^urqncf

fito œnfcnnwnàfeccôâuaT pxnnatsôâucte bunicrcdirfœr

2lcraVinie Jtmgt; uaCtfiow A;’ mîiadinô 40 ûîâm ipxnaalt; h oncmiuicgcfónrfdxcrCpw lyitrnlUepwruCcovq coxixpæ naraub? fnuincao moitu J moxduxiovfti cïoxdüxwp Ixiîirmotai bhtiudn^in^?’

------ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-------ciiSdqrSttitxanruöhurjtnr t; UKûnco 4cnçur nœ dieu iqucffiiU uîputtico mnuîvnc rpûniuiîiift ni (ïÉt €Xi rice^ lt;nbsp;acûolt;nni^tftgt;wfi^ laonoxeny tcgib? epeaô urtho nitiM fU^miw lt;wiFcp^ Tdhtnoînüoiodtô .rlTnitnüic cccîuaplwuntuiüigniu^ti cagt;nlj$ cro^ cüuBiTiDÏtfo “ (Vono^Jfitdwii ^UgiawTOc fhniormTm iumuTOico.^ui natUlô œuTUisa' : tra tfitiiwê nuxnnin4T.quot;lt;? mm cxuu$in

H nu(tnô4U|pn?^OTfô£»a î nçeluôPqjxTaifadxme^^oiat Inmnmn ïtmiûuidVdînir lù amicutôidm dUnnuxiu

E E. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mibi femper in pbilofophia uifa eß fententia, Sapientiam,

at que Vietatem, ex eifdem fontibtts nafcentes, unum^^ ad fin em rejpb dentes-, omnes quoque rationes alia^,quibi{ó conßfiant, habere confort mes, Ipfa Philofophia id clarifiime probat i qua cùm fupremumfrut Sium, pramiumß laborum, Sapientiam promittat, banc Plato, cr i^^^iSloteles, pbilofopborum facile principes, non aliam deniqÿ nobis

intelligendam proponunf, qudm Scientiam, Cultumß Dei t quod illis fua lingua dicitur, -nif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pdlanc rerum eße fummam,bic demum ß)eculationes,ßudia,

curasß Philofopborum omnes definere, M.ultos igitumuelut in amoenifimis campisflores i ex omniPbilofopbiahancdiuinitafem redolentes, decerptof, eorumfifuaueolentem coros. nam confeSlam, iure tibi, qui Sapientia,^;^ Tfeligionis obtines principatum,facrauit mius t tua maieSlati congruos honores offerentes, quteSacris tuendis, Sapientia propat ganda, atqueilluSlranda^prafidet, (fuamcum^f autoritate, nbsp;nbsp;fcientia iamdiu tenuet

rh, rexeris, ad earn amplîficandam animi tui magnitudinem oSlenderis, dum uiris unt ique,fapientia, moribtts^ conßicuis , ad religionis moderamen accitis, exhisfapientif fimumfenatum conficis i dum pulcberrimis adificîjs, Jf^rbetn, templaß Deorum cxornas, bibliothecas Qracis, Latinis^ pracellentibits fcriptoribits aut ges, (mitto enim qudd pacis,quaflabilita religio, dißicillimis itit neribus fufcept^, autorfuiSîi) tibi certède philofophia, fupremis^ fapientia mySîerijs libri, uelut arcius moria, quantum in nobis effet, cehbraretur in poße t

ï I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;De tribus modis, quibus cognita eft Sapientia, fed poften'ore

III Quod Patris ac Filij diuinitas 8^ poteiias fuerit apud antiquos Celebris^ 11H Eorum quæ prolata funt, comprobatio, ex Theologia Græcorum Hc# bræorum,

V De eadem Mente,Progenie,Sapientiacp diuina,ex Platonejrcgina,modcis ratrice omnium rerum,omnium maiorum confenfu. Et qudd Ariftote^ les earn laudarit,fuipcxeritjqui de ea locuti elTentjadmiratus fuerit,

VI Mentem ex Macrobio eflè Filiam iummi Boni, fummum Bonum ipium fupremum Genitorem,

VII nbsp;nbsp;nbsp;Ex eifdem Chaldæorum oraculis de Mente,diuina Progenie,cuius imago

VIII De Mente, Proie diuina, ex Mercurio Trifmegifto : Eadem^ Créatrice animi humani, ficut ex Chaldæo Philone,

IX nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;De eadem Mente ex oraculis item Chaldaicis,quôd fit creatrix, qudd Ipe^

X De eadem Mente, ex Mercurio, Platonicis, omni^ eius diuinitate : 8C qudd fit mundi creatrix,amp; Idea mundi,ipfe^ mundus arehetypus,

XI nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DeMente ex oraculo quoque Chaldæorum, amp;nbsp;Porphyrio, amp;nbsp;Proclo : amp;

qudd fit à Pâtre,qudd creatrix mundi; 8c qudd fit ea quæ dicitur ultraj* mundanaMens,

X 11 Qudd Mens fit Deus, opifex^ mundi ; 8C qudd ueteres Græciæ Philofo^ phi id agnouerint ; ÔC de Ideis,

XIII nbsp;nbsp;Ex Proclo,amp; Porphyrio de Mente,amp; earn antecedente Genitore,

X1111 Ex eodem Proclo, de Genitore, fummo Bono, progenie diuina, Mente: item de tertio Anima,{êu ipiritu ; amp;nbsp;de diuinitate ipfius Mentis,

X V nbsp;nbsp;nbsp;Mirabile teftimonium Porphyrrj de eadem Mente ab æterno genita,

XVI nbsp;nbsp;Ex Plotino de eadem ipfa mente, amp;nbsp;Genitore eius, amp;nbsp;eius cum Pâtre con#

XVII Ex eodem Plotino, qudd Mens fit poft fummum Bonum, qudd per earn ad fummum perueniatur, qudd fit locus, Idea omnis pulchritudinis, qudd creauerit mundum,

XVIII Qudd creatio fit Mentis, Genitore iubente, ipfa opérante, amp;nbsp;de duobus his, ex eodem Plotino,

XIX De eadem Mente ex Plotino mirabilis Theologia, ut a Pâtre generetur, omnibus bonis ditetur,

X X nbsp;nbsp;nbsp;Summa eorum, quædiuinitus Plotinus de Primo amp;nbsp;Secundo eft locutus.

De Bono amp;nbsp;Mente ab eo genita, Idearum plena, fapientifsima origine Mundi,

XXI nbsp;nbsp;Ex Theologia GlialHæoRî apud Sibyllasidc Prolediuina, qudd fît Regina

• mundiuifibilis,amp;inuifibilis:^quddàPatrcprincepscÔftituta.Exqui# E jri buseftcÔforfnânoamp;c5probadoeoru,quæfuperiusPlaconici dixerûu

X X1111 De diuino Verbo, ex eodèm Trifmegifto : amp;nbsp;de uirtute eius,qüód fit opi^ fex mundi,amp; qudd nafcatur Pâtre. • lt;

XXV De Mercurü^Trifmegifio, Theologiam^ eius efTe ueram, id eft, ab and* ' • quifsimo illo Mercurio perfcriptam:de Magis,amp; Sibyllis.

XXVI De Verbo diuino, ex Pbiloneludæo, cuius dictis probetur 'uerèprifcum I ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iliumMercuriumdeipfo Verbofuperiorafcripfiflè.MuItiplex^deeo

apud Philonem Tbeologia,qudd fit creator Mundi,Ôd origo,quód FL - J liusDei,quód hominis archetypum.

X X V11 Ex Platone, Filium habere Patrem : Verbum eflè diuinifsimum, PrincL 1 (H-nG, pcmpræfentium,amp;futurorum. j-

XXVHI Ex Theologia Orphei, de Verbo diuino, amp;nbsp;quod fit uox diuina, quod K \ • formator mundi.

X X‘I X^ Alia quædâ ex Philone Iudgo,de Patre,amp; primogenifo Filio,qui fit uerbu eius,creator mudi,hominis archetypu:amp; quod Pater fit eminctifsimus, ■' Filius lex,8é moderamen mundi,princepsÂngeÎ0R2,coæternus Patri.-

X x'x ‘•TcHimonium de Pâtre,acFilio,ex Numenio Pythagoreo :amp; quod Pater fitprimus,Filius fecundus nbsp;nbsp;qudd Filius agat omnia,Pater iubeat : amp;

XXXI ExAmelio , de Verbodiuinoæterno,póft homincfa(fto:Ecquód Ame* ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• lius teftimonium Ioannis protulerit ; Heraclitum^ etiam de Verbo

CAP. I De Theologia antiquorum teftimonium Ariftotelis,exempla^ ex alijs quàm fit ueneranda,ac fufpicienda.

Il • • Quod a Barbaris Græcididicerunt,8dquodingenuediftipuloseorum iè . nbsp;nbsp;' Græcifatentur,quoconftetBarbarorumTheologiampriorem, acme*

: J ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ liorem eflè quod â Græcis nihil debuit, uelpotuit innouari fuper

III nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;De tribus gradibus diuinis,fiue Numine trino,uel tribus Regibus,terna^

potcftate:S^ de Spiritus fandi apud antiquos cômemoratione, ex Mer* curio,Plotino,Pythagora:amp;^ quod procedat a' Mente.

1111 ■■ Examinatur oraculû Platonis de tribus numinibus,aut hypoftafibus,circa • ' . quas fint omnia: fed principaliter circa Primum,qui fit omnium finis.

VI ‘‘‘ Quod Aegyptrj ter acclamabant,trinam Ddtatem defignantes.ôô quod di uinam fapientiam,omnia eflè apud eos infcriptio demonftrabat.

VH'’ De tribus Regibus, fi'ue tribus Intelligentrjs, triplici^ Diuinitate, ex Nu* menio, Amelio, Plotino, Theodoro, lamblicho, Proclo.

VIH ' De tribus principiis,ex Proclo,Platonis Theologia contêtis, quæ dicutur Bonum,Mens, Anima : alrjs^ nominibus appellâtur.Et quod hæc tria * J principia.

l X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quod Proclus leftatut Platonem. de tribus Regibus in Epißola fenfifle : amp;

X . De tribus item illis altifsima ProÄ Theologia, myfteria Platonis:inter* pretantis: ÔC qudd Platonici faciunt tria principia,quorumprimum gignat fecundum, tertium iit habitus amborum.

X 11 Profunda TheoIogiaPIotini de tribus fubfîftentijs : amp;nbsp;qudd à Primo fit omnis fapientia Diuinitas^ Secundi.

XIII De trina Diuinitate,ex Numenio: amp;nbsp;qudd fuperhis fande,caftec^ loqueiv dumeftzamp;deeorummutuaindiuifibili^fubftantia.

X1111 De trino Deo, ternacp Diuinitateex Calcidio, quo fenia fuperiorum Pla^ tonicorum dedarantur. Et qudd Primus eft fummum Bonum , Secun* dus Mens, Prouidentia ,Sapientia æterna, Tertius Intimator amp;Ani# ma mundi.Et qudd tres has perfonas,amp; hypoftafes apertêamp; diftinlt;fté fateantur,

X V nbsp;nbsp;nbsp;De fecunda Hypoftafi, id eft. Mente créatrice mundi, ex Anaxagora diui^

nanaturæeiusdefcriptio,8C quddab hac créât uifibilia,amp;iinuifibih'a Anaxagoras , quemadmodum hodiernareligio.

XVI Comprobatio ex Plethone Gemifto, qudd Magicæ fententiæ de Trinitas« te Ioquantur,de primoj amp;nbsp;fecundo Creatore, fiue Deo : amp;nbsp;qüdd Beftà# rionetiam uidithæc,amp;:confirmauit:qudd Auicenna Arabs hunc Trb niiatis ordinem uiditapud Platonicos, fed non ufquequaque rede per^ cepit ; 0^ qudd Intelligentia primi orbis, eft eadem amp;nbsp;Anima mundi.

XVII Qudd autore Suida Trifmegiftus de trina Diuinitate, fempiternacp Tri^ nitate fcripfit,quam folam dixit æternam, infeparabilem^ fubftantiam. amp;nbsp;qudd creationem per Verbum Dei, quemadmodum Mofes, exti^ tifte dicit.

X V111 Diuum Auguftinum aperte teftari Platonicos de tribus perfonis fcripfiife, XIX De tribus Hypoftafibus , ex Apollinis oraculo : amp;nbsp;qudd apud prifcos, omnia mecrice feribebantur : qudd ab his oraculis myfteria ueterum Philofophorum manare potuerunt.

Ç A P» I DetotaDiuinitate : amp;qudd omnes inftindu naturæ Deum fingulariter in omni ætate nominarint : exemplair ex PIatone,amp; Ariftotele, amp;nbsp;Home* ro, amp;nbsp;Demofthene.

11 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qudd fimih ratione locuti funt, amp;nbsp;quidem diuinius poétæ, qui Homero

HI nbsp;nbsp;nbsp;Eadem probatio ex prifeis Philofophis, de laudibus diuinis, ab eis célébra*

tis, qudd fit unus Deus,qudd Mens Animatio(p Vniuerfi, principium, medium,finis,ex Pythagora, ÔC Archyta,Philolao, amp;nbsp;Afclepio, Acmo* ne, Mercurio.

11U Q^uód prifd Philofophi fuper uno, ac Hngulan DcOtmirabiliter cum facris literis confcnferunt.

Quód appeilata fit in ueten Thcologia Natura diuina, prima cxcencntißiü macp Vnitas : èC quód omnïa ex ea dixerint eflè nata, cx Empedock èC Parmcnide Zenone,8^ Ariflotek, Meliflo, Oamafcio : èC quód hanc Vnitatem uocarint immobile Principium.

I nbsp;nbsp;nbsp;Eadem probatio ex bis quæ knferunt Parmenides, èc Meliflus, Empedo#

X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Comprobatio eorum, quse funt ante demonftrata de kntentia prifcorum,

nominibus^,quibus appellarunt fummam Diuinitatem, cx Simplicio, . qui libros eorum kgit, quod retulit etiam dodifsimus Beflarion,

X VI Aliud oraculû de Deo,locist^ cœleflibus,quôd Deus fons, principiu, crcaa tor omniû,infcrutabilis:quôd nemo peccâs eû lateat:qgt; omnia ^lpiciat.

X V11 Quód lupiter fit Deus ilk uerus,magnus, Dæmonis oraculo:quód eius po tefias, omnibus ueneranda:quód Iblus ilk iapiês,largitor^ iapientiæ: quód hæc oracula,uerè iunt àDæmonc édita Philoibphorçi tefiimonio«

C A p, I Ariftotekm fingularem Deum efle confeflum : Non folis motibus ccrkßisf bus, fed omni item mundo eum præfecilk : Eandem fuifie Academico# rum Philofophiam : Eandem amp;nbsp;Senecæ : Non iblas incdligencias gt;nbsp;qusc ccclum moueant, eum agnofcere.

1111 nbsp;nbsp;De hoc Philofophiæ compendio quædam probationes , quód Ariftotcks

prouedhoris ætatis,ÔÔ ad Akxandrum fcripierit,fxpemagnos uiros fententiam mutafle : Multa ex prifcis Ariftotekm in contrarium retUi« lifte: Multa fcripfilk Ariftotekm, quænon extent.

Examinator Philofophia, quæ eft in Compendio: Vbiunum duntaxat cocli motorem, dominum^ totius uitæ uidetur Ariftoteks agnofcere. Quód minores iftofupremo Deosquofdam confeftus eft: Quód eius potcftatem omnia inuifibiliter operari dicit.

V1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Anftotelem fatcn àTummo Deo fados Deos rninórêsn’nterpretafi Deum»

quam Vm'tatem Empedocles dixifleticonfiteridiuinamProuidéntiam, .... s. quænaturaexcedêtiaaliquandoi'noperetur. Gompendiûüerèdus effe/ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lîoqui nune’emendatrus eum de Vno fingulari,quod alibi de pluribus,

VII’; ' DeunofîngulariacfupremoDcojcxeodemAriftotele,quemamotucoeli ' abfolueritjcuius fitimmenfafaprenria,quar€fpiatetiamreshumanas,

VIII • • 'Ariftoteldn miris laudibus cffèrrc,qüi Menti rerum création? tfibuilTent, in quo fit inclufa confefsio creati mundi. De Mente dixiflè eùm quæ prior præceptor Plato. In hisuniusDeiconfefsionemeflè«\i À . nbsp;nbsp;’

I X Qudd etiam in Moralibus unum fingularem Deum eft confefius » rerum .:.-!humanaß2pro^edore: Et qudd ad aliam»quàm præfentemiiitam pro# uidentia eius ôé quælargiri bonis eum ait Afiftoteles, referaritur.

ï” ‘1- quot;nbsp;Ex eo quod Ariftoteles de Nedarc Deorum fcripfit,probarLamp; unius lt;nbsp;i ; 1 nbsp;nbsp;nbsp;iummi Diuinitâtem, qui fibi ôd lundis fit caufa felicitatis : amp;nbsp;Deos illos

■ .i'r .1 non efleuertentes orbes cœleftês«tVirtutes, quæpofsidentur à mortali# bus,multomagis âDeopofsideri.' -uii- . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

XI nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Admiranda Ariftotelis Theologiade beatitate diuina: quæ fit contempla#

tio zEandem efièminorum Deorum feücitatem^'Deum fummum con# templantium.Ex quo fummatiniusmaieftas cornprobatur. ‘

X11 De beatitudine Deorum: dé unica,fimplicicß uoluptate,quam Deo tribuit . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ariftoteles.Coniènfus eius cum facris literisîbeatitudinem eflè diuinam

' 'contemplationem, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’- ô;

XIII Ariftotelem fummum Deum affirm are cumHomero Patrem elTeDeo' . rum,bomïnum^:eiufdemefregeneris cumillis. HinccreationemDeo# . r rum,amp; folum Primum æuinum deraonftrari.

X 1111 Deum ab Ariftotele,uelutigeneris humaniRegem declarari, omnigenere fapiêntiæ maiorem,cui libenter qmnes obtemperare oporreat.

X V Mentem, quam exterius uenireferibit Ariftoteles, non nifi ab uno fingu# I lariDeo uenire pofte.QuemTheophraftus eius difcipulusconfeftiiseft omnium rerum originem.

XVI ' Appellari legem Deum ab Ariftotelc : imperium legis efle imperium Dei, Ex bis fequijUt tacite fateatur legem hodiernam diuinam efle, cui maxi# * m? parendum fit.’in his efiTe Dei.fingularis confefsionem.

XVII Qudd Ariftoteles dicens diuinifsimum Reipublicæ genus Monarchiam, iiifus eft unum Deum fingularem,qui fingulariter omnem mundum gu bernât, confiteri. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- ; . .!

XVIII Ariftotelem pietatem collaudare,,utilem^ efle fateri. Ex his deduci, ut pietatem, quæ uerè Deum colit, creatorem mundi credit amp;nbsp;fatetur, col# laudarit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

XIX De fingularis Dei beatitudine , quam Ariftoteles uidit, uere^ defîniuit. Qudd omnes.Ordines mundanos confeiTus eft à Deo fados, dicens ab eo eóntineri naturam:amp; qudd iseft Verbum Dei,ex Philone.

X X Ariftotelem fateri Deum mafculum fœminam creaflè ad generis huma# ni perennitatcm,cumMofemirificèconfentientem.

XXI . Ariftotelem cundis in republica rebus prgferrepietatem.Quæ eau fa iuftii# fima,cur fit pietas potior. Super hoc, Ariftotelem præceptoris Platonis fententiam fuiife fecutum.

LIBRO (IVI.NTO, PLATONIS DE SIN^ gulari ac jupremo Deo 'Philojophia perpenditur,

CAPfl Platonem unum fingularê Deuafferere. quacccloperinde at(p Arifloteles tribuat Diuinitatê,non uera,fupremamcp illi Diuinitatemjed crcata eflè^ fadam^ ab lUo fupremo^Deum l'ilû magnû ac fuprcmû appellate Plato# nemineftabile,ex Tbeologia Trilmegiïh.Hûcipfum,nô corporis modo cœkftis,fed etiâ am'mi' affirmare Platonê creatorê* Vehemêter eos errare, qui dicunt Platonem fentire creationem perpetud manantem« Secutû eflè Platonem Aegyptios Chaldæos in defcribenda creatione mundi*

giè loqui: Eum cundaru rerû, etiâ DeoB2,affirmare creatorem* Exemplû inlibrisdeRcpublica,defacili Dei return omnium creandarum potefta# te. Platonem dicentem, Deum etiam feipfum gignere, quis fenfus,

Dei obtulerit.Qudd fupremum Deum fentit ac dicitineftabilcm, de quo cautè fitloquendum.

1111 Platonê defummo ac fingulari Deo fenfiflè, quæ à maioribus audiflet. Ti# mæû Pythagoreu fateri Deû autorê mùdi,itemcp temporis, amp;nbsp;omnis cœ# leftis ordinis inuentorê:quæ fecutus fit,maximet:p approbauerit Plato.

nem,in cuius potentiam amp;nbsp;autoritatem cumfta bona référât idem, confi# tens eum cundorum quæpofsidemus autorem.

VII De fummo Deo,quem fummum ßonum uocat Plato,affirmans eum rerum cundarum cocIo ac terris autorem, a quo rebus omnibus adfit elfe.

VIII Platonem fateri Deum omnium bonorum nullius autem mali autorê, opti# mum,pulcherrimum,ueridicum.Prodefle dare pœnas, ÔC cafligari. Do# gma de Bonitate, fumptum elfe ex Trifmegifto.

X nbsp;nbsp;nbsp;Deum creatorem omnium rerum dicere Platonem.Teib'monia, quibus ap-*

pareteum Vniuerfî conditorem nuncupaflè. Prolem diuinam autorem mundi eflè Platoni,cui det Pattern in Epiftola.

XI Alijslocis creatorem cœli, ordinumtp cœleftium moderatorem Platonem dicere Deum,qui diftribuerit ad gubernacula mundi Angelos fuos, créa# tor mundi, bonorum omnium repertor.

XII Varia teftimonia, quibus fingularis Dei apud Platonem probatur confef# fîo: quem amp;nbsp;creatorem mundi fatetur,amp; ci bona cunda accepta refert.

CAP.I QuddrecentioresPhilofophi,quipoftPlatonêAriftotelem floruerunt, Tbeologiâ maioi^uenerati imitatif,mirificè cum Theologia cœlcfti con fenferint,unû fi'ngularê^ Deû appellâtes,omnia^ de eo prædicâtes,quæ ftint in Libris facris.Teftimonium^ Tbeophrafti,amp; Alexandri de Deo.

11 Theologiam RomanoBî agnofcere,fateri, nominate Deum unû fingularê, prolpicientê omnibus,ubicp præfentê,mûdû omnêimplentê, immêfæ fa# pientiæ

pientiæ,rcrum creatorem,animorû largitorê, Mentcm Vniuerfijinuifibi# km,ex operibus agnofcendum^Variacß de eo Marri TuHij Philofopbia.

III Senecam unum fingularem^ Deum ore pleno nomfnare Autorem mundijSi rerum humanarum Præfidem fæpius prædicare : Ei cunda in terris bona accepta referre«

1111 Senecam exordium mundi fateri à Deo fuifle, qui fingula diftinxerit, loca re# bus, fitusc^ afsignauerit. Antiquior mundo, lucis creator, open's fui ipe# dator, per Vniuerfum diffufus* Ventorum moderator, largitor, profpe# dor, cuius decreto cunda fiant, qui mare difîuderit ad beneficiu noftrum, benignus Pater,bonorum amantifsimus*

V Defignatio diuinæ Naturæ apud Senccam;qudd fit ratio incorporea, rerum magnarum opifex : per omnia diffufa,cuftos,redor uniuerfî. Dominus,amp; artifex: caufa caufarum : Natura rerum ex qua nata funt omnia. Quomo# do fit ipfe mundus, aut pars maxima mundi. Qui fitpienus Ideis æternis, ad quas formauit mundum.Fundator mundi;amp; qudd ipfa Natura.

VI nbsp;nbsp;De fummo amp;nbsp;fingulari Deo,ex Plutarcho, Philofopho infigni, omnes fermé

de eo laudes canente,quæ in facris literis habentur; Hune unum adorandû eire,non elementa mundi huius: Solem, Lunamc^ eiïè figna quibus diuina maieftas innotefeat : Eaeflè organum, artem^ Dei. Deum elfe creatorem mundi, qui fit templum facerrimum , in quod ipedator operum diuino# rum introducatur homo, Mundum elfe tanquam theatrum , in quo nobis ipedatoribus Deus infignes opes fuas oftentat. Deum creafle Solem , qui fit quædam lucis æternæ fuæ per mundum decurrens imago.Diuinam na# turam elfe acfelicitatem,uirtutis excellentiam.

VII Item exPlutarchoDeum inpelago fanditatis habitantem, cundarede'mo# derari : Solem in cœlo uelut exemplum fui collocaflè. Elle cum uirtutis o# mnisfimulachrumamp;:Ideam,quam homines oporteat imitariquoad fas eft. Principes elfe diftributores bonorum, quae largitur Deus, Principem efte imaginem Dei uiuam. Præcipuum, infignem^ Dei cultum, elfe, imi# taribonitatemeius. Ad uirtutes acquirendas opem eius eflè neceifariam. Res Romanas creuiflTe, Deo uolente, Deum eflè regem mundi, Bonorum largitorem,

V111 AftirmarePlutarchum omnia facienda in Repubh'ca, honoris diuini cauia, Deum elTePatrem hominum^p Deüm^, creatorem autem mundi. Hunc prifcosfateritotiusordinisjharmoniæ^ç autorem. Principium iuftitiæ. Viuens æternum, optimum, Dæmones malos eum non feciflè : ex inordi# nationeordinem feciflè. Optimum artificem, plenum artificq , immorta* lcm,beatum,beneficum,uidentemuniuerfa,

IX Deum feciflè hominem animal placidum, fociabile, Amore patrio eum ho# minum res attendere. Omnia circum mare amp;nbsp;terras profpicientem, omni# bus confulentem.Voluntate eius,pulcherrima quæque fieri.Animam eflè inftrumentum eius. In eo fempiternam elfe præfentiam. Hominem ad co' gnofcendumferiflè,

X nbsp;nbsp;nbsp;Ex alio Philofopho, qui dicitur Epidetus, Stoicus autem fuit, non Chriftia#

nus, de Natura diuina, de qua deprædicet quæ facræ literæ concelebrant. Eandem elfe naturam bonitatis acDei. Subftantiam diuinam elTe Sapien# tiam,pcrfedam^ rationê, Deum cundis profpicere,mundum gubernare.

Hominem cflè opificium eius. Ad unum Deum reipiciendum eïTe.Eipro beneBcijs gratias haberi oportere»

XI nbsp;nbsp;nbsp;Eadem de fummo ac ßngulari Deo (ènfifle fubiècutos Philofophos. lambli^

chû affirmare,Deum principiü,mediû,finem, in eo reipiciêdo Si. fequêdo felicitatem eflè,Eum efle Dominum omnium bonorum, principiû beads« tudinisjfinem^ omnis Pbiloiophiæ.Felicitatê efle,iequi mandata eius»

XII nbsp;nbsp;Porphyrium,fingularem,unicumt^ Deumcômemorare, cui rationabili fa:«

crificio, caftis^ cogitationibus fit litandum» Eum efle omnipotentem, omnis uirtutis autorem.

XIII Item ex Simplicio profunda Tbeologia, de uno bonitatis fonte, unico rum,fingularic^principio. ^quo caufæ cuniflæ, cunda^ principia des« pendeanr.Et quod fefe ad ferendam miferis opem inclinée.

X1111 Ex eodem Simplicio,Deum eflè abfoluti boni noftrorç: animoi^ principium finemcpjin quem unum fit reipiciendum:cui quandiu cohæferit animus, fua radicehæreatjdiuulfus marcefcat.Qudd mundum Deus creauerit.

fa,bonorum cundorum Äutor,Deorum etiam Creator. Quod ineffable lisjincogitabilis, Virtutis infinitæ, Naturæindefîcientis.

C A P, I Omnem nationem a uetuflifsimis fceulis tradidone per cmnes ætates defee dente jfaterimundumcreatum. Vidiflèquædam Creatimundi prifcos figna.Fuiifefamam apudprifcos Creatimundicreberrimam. Rationes, quibus nonnullinoluerunt creatum mundum.

II nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Refoluuntur rationes de Aeternitatemundi. Nulli Aeternitatem prodefle,

fed uehementer obefle.Hunc elTe mortalibus omnis impietatis,omnis ins« felicitatis fontem,rerum humanarum confufionem. Nullam reddipofle prouidentiæ radonem,rebus arternis.Non pofle animos immortales eflè rebus æternis:auteos non afcenderein coelummulla^ eflè poft uitâ præs« mia uirtutu.StuItos eflè,qui détériora uelintæterna,quæ fint melioribus impedimento.Non eflè malum deftruere mundum cauià maion2 bonoBz.

111 Diflbluitur fecundaratio,In creando mundo nô eflè prius pofterius tems« pore.Quandocunc^ creatus fuiflet mundus,quæri potuiflè, cur no prius creatus. Inætcrnitatenoneflè prius amp;nbsp;pofterius. In muftis hallucinari mêteshumanasperindeatq^fenfus. Omnem infînitatem abfurdam eflè, ÔC indecoram,præter diuinam. Vnius tantum eflènaturaliter Aeternita^ tem.Qudd fuperfedens Deus Creatione mundi,necp tardauit,necp ceifas« tor fuit.Nequedici poteft fuperfediflè,ac diftuliflè.

nu Examinantur Philofophorum,primum Ariftotelis de Aeternitate rationes» Ariftotelem nonimpugnare fimpft’citer Creationem, ièd qualem non«« nulli ante eum deprædicaflènt,qui Chaos æternum, Creationem in tem# porefuiflè aflerebant. Prifcos non quemadmodum calumniatur Ariftos« teles, tempus æternum credidiflè. Prifcos aflèruiflè tempus ccclum creatum, creatum cœlum ex liquida aquæ fubftantia.

V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diflbiuuntur rationes Proeft partim è natura,partim opinionePIatonis du««

cfle pofle tempora,qu5m coclefte. Redundare, fuperiiacaneamq^ efle am# mam cccli,au£ earn eile Deum fummum.Maioris honoris elle Deo, æter# nitatem fuam,quam perennem rerum faclionem, Aeternitatem mundi, impiarum opimonumeflefontem. Nonfequi poteftatem æternamDei, æternam mundi conditionem.Deum non eflè mutatum cum creauit, Na# turalem fuifle Dei æternitatem, mundi principium, Platonem non æter# num, fed in tempore fadum mundum fcripfilfe,

Platonicos prifcos,non quemadmodum alfirmat Proclus, mundum æternu dixilîè, fed fadum, Diluuntur rationes Plutarchi fub aliorum perfona» Deum creantem mundum, humanist rebus confulentem non laboraflè, Deum crealfehunc mundum non caufauoluptatis fuæ, fed propter homi# nes,quod Stoici etiam fatentur. Vexationes bonorum, improborum fe# cundas res non prohibere, quo minus mundus fit creatus.

Diluuntur rationes Epicurei amp;nbsp;Cottæapud Tullium. Earum folutione elle, quod ubi Marcus ipfeloquitur,fecus fentit. Et ea eft Academicoi^J liber-» tas.Platone non fuis primû oculis creationê uidifle,fed apud prifcos IcgiD fe.Platonê dicere mundu corruptibilem in pofterum,fed poteftate opificis non interiturum.Non ociatum efte Deum,fruentem ante mundu Diuini# täte fua,Non fuperfediifecreatione mundi, Sapientibus 8c Stultis crean# do mundo prodefle uoluiftè.Aflecutum^ efte,quod bonitatem fuam fecit clariorem. Omnes particulares motus in primum motorem referri,

I Diluunturrationes Simplicq de Aeternitate mundi. Simplicium ægre tu# lifte loannem Philoponum rationes Ariftotelis de Aeternitate motus re# futaife. Eundem 1 heologiam »Mofaicam contemnentem , non intelle# xiife quædeluceamp; Sok creato idem fcripfit. Non accepifte Mofen ab Aegyptrjs 1 heologiam, fed contra, Aegyptios ab eo. Græcos ab Aegy# ptr|s didiciife, ut fi fit Aegyptiorum fabulofa Theologia, fit etiam Græ# corum. Quomodo oporteat intelligi, lucem primum creatam , quarta au# tem die creatum Solem.Refoluuntur rationes, quibus Simplicius ex Pla# tone probat acternum mundum.

Oftenditur Creationem mundi ab antiquifsimis omnium nationu fuifte con feftam.Cundlos ferme Philoiophos uetuftas famæ, patrum'que tradition! fubfcripfifte. Explicatur in primus Theologia Trifmegifti de Creatione mundi. Trifmegiftum cum Mofe congruere in defcribenda Creatione. De creatione lucis, fine Solis, fiderumcp aliorum, amp;nbsp;aeris ex aquæ purii# fimadefecatione. Ante omnia de creatione terra?amp; aquæ, quæ cæteris fuere principia, dicftum chaos ab illis,aut hyle. De nudatione terra?, créa# doneanimalium,amp;hominis adimaginem Deicreati. HancTheoIogiam uidiffe Ouidium apud Græcos, Latinetp exprefsiife. Deos eorum eife fi# dera, facftos ex aqua. Secutos efte prifcos Græcos hanc Theologiam. exempla ex Platone.

Orpheum adoraifejfecutum^ efte Theologiam Trifmegifti de conftitutione mundi. Minores aftirmalk quæ prior Orpheus prodidiifet. Primam Theologiæ partem apud Orpheum , eflTe laudes Creatoris æterni, fapien# tifsimi, foccundifsimi.Omnianata efte ex foccundafapientia Verbi diuini fecundum Orpheum. SecundamTheologiæpartem efte de Chao,nempe terræ amp;nbsp;aqug creatione,poft quas ex eis create fint formæ rerum. Similem

cflè Mofi Orpheum in hac creationis afsignatione. Phaneta effè Solem, apud Orpheum, Amorem ipfam diuinam fapientiam creandi cupidam. Ex Chao Ô: Oceano natos eflè Deos, nempe fidera codeftia.

XI nbsp;nbsp;nbsp;Homerum atque Hefiodum ueneratos hanc Theologiâ, fimiliter atqjpn'o;»

res de mundi origine^Sé eius principes cecinifle. Terram amp;nbsp;aquam Ho:# merum primas res creatas dixifle, Hehodum primum fuifle Chaos, id eft,terram 8^ aquam,totam^ creationem affîrmaflè ac decantafTe*

XII Parmenidem Thaletem^ creationem elTe confeiTos» Amorem eflè Deum fempiternumapudeos,SolumDeumæternumdixiflèThaIetem» Munjt dum opificium diuinum appellaflè.Nodê antecefsüTe diem,dixi£re Tha^ letem, ut Moles tenebras ante lucem» Aquas illas primordiales Mofai^ cas eum principium dixifle, Mentem autem creatricem,

XIII Phyfîcos autore Plutarcho confeflos creationem mundi,cuius initium fuerit terra: Ab aquis fegregatam ætheriam fubftantiam primam»

X1111 Aratum fateri Deum fummum pofuiflè ftellas in firmamento cccli, quem^# admodum Mofes« Idem cantafle Ouidium,

X V nbsp;nbsp;nbsp;Ariftotelem,rationem fateri coegifle creationem mundi* In æternitate, uel

animos eflè mortales,uel afcendere in cœlum non poflè, corpora femper animantes.Sequi ex his in Philolbphia grauifsimos errores* Ariftotelem â maioribus in creatione mundi dilTentire non debuiflè* Verba Ariftote^ lis quæ diuerfis locis pofîta probant eum creationem prudentem uel im^ prudentem eflè confeflum*

XVI nbsp;Ex didis oratorum amp;nbsp;poëtarum,artium,fermonis, amp;nbsp;humani generis proo

XVII Plotinum aperte fateri,contr^ quâm Proclus contendat, tempus creatum, cum cuius conditione conlèquitur etiam cœli, mundicç creatio»

XVIII Apertè,per(picue^ Porphyrium de temporis exordio fcripfiflre»lamblichu multis rationibus omnia nata eflè,confîteri: Qui confentaneè cum Mofè predicethominêdiuinitus fadum.Item^ ordines coeleftes â diuinifsimo Verbo repertos»Et qudd cÔdênathûc mûdû, alTerês ab eo fugiêdu eflè*

XIX Crantorem Platonicum, uitam præfèntem condemnaflè, ei^ non eflè amp;nbsp;mortem antepoftiiflè. Quo lèquitur improbatio Aeternitatis mundi» Idem ex Ariftotele infertur»

X X Epidetum amp;nbsp;Arrianum homines à Deo creatos, in^ mundum, operum diuinorum Ipedatores introdudos fateri»

XXI Ex fententrjs Plutarchi de mundo,Principrjs^ eius» Eain quibus nonnulli peccaueruntjde materia prima, de anima malefica» Reiponfiones contra calumnias Lucretrj, quas contra prouidentiam, temeritatem, ôi cafum defendens, efîudit»

XXII DilToluuntur uanæ Lucretq contra mundi creationem, rerum^p ordinem, calumniæ» Coarguitur neceflarid fenfîflè prouidentiam rebus ineflè. Omnia caufa noftri feciflè Deum : quæ putaflèt Epicurus noxia, uel fu:» peruacanea, fummam prouidentiam habuilTe»

C A P* I De Angelis, amp;nbsp;ea natura, quæ inter Deum fupremum, atque homines in^ tercedit, ÔC qudd de his etiam prifei Philofophi ftmt locufl : Et de ueris

II nbsp;nbsp;nbsp;In fermone Platonis, Anftotelisc^,apparere Deos alios, qu^m qui moucant

III nbsp;nbsp;nbsp;Quod Plato de Dfjs liuc Angelis uera fenfit, amp;nbsp;fcripfik Et quod eorum {e^

des in cœlo conftituit,quibus Deus gubernationem humani generis traj« diderit : amp;nbsp;de eorum natura»

11II nbsp;nbsp;nbsp;Ex Ariftotele de Dijs fiue Angelis,quos fimiliter ac Plato in coelo fupra mo

V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ex cæteris locis probatio,Deos Angelos^ Ariftotelem feniîflè fupra fidera

VI nbsp;nbsp;nbsp;Qudd uitam,naturamcß Angelorum,amp; felicitatem Poetæ fîcut ÔC Theolo*

VII Coniïderationes ex Marco TuIIiOjapud quem eft Deus fupremus, item air) Dij nominantur,qui præterquam Angeli eflè non poflunt*

IX Ex oraculis Gbaldaicis depoteftatibus,fiue mentibus fummis: quód has redores mundi Chaldæi dixerint*

X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Detriplici ordineDeorum,fiue Angelorumex Platonicis, præcipuê Pro#

clo, in quo uidetur noftros fecutus, ubi à ueritate dilfentiat : èC de primo Deorum ordine.

XI nbsp;nbsp;nbsp;GeneratimdeDns,amp;eorum prima acie,quid^ue Proclus commentitium

XII nbsp;nbsp;De triplici Hierarchia Deorum, amp;nbsp;quid ueri, aut d uero diflentiens de ea

XIII De lècundo Deorum fiue Angelorum ordine, quem ex Dionyfio dedu# cat Proclus.

X1111 De tertia Hierarchia, uel ordine Deorum,ex Proclo, amp;nbsp;qudd in eo fecutus cft Areopagitam.

X V nbsp;nbsp;Quód Hermias item, quemadmodum amp;nbsp;Proclus,fecutus eft Dionyfium in

XVI nbsp;De alijs generibus, amp;nbsp;nominibus Deorum apud Proçlum ex Dionyfio, amp;

XVII De efca Deorum,uel Ambrofia, amp;nbsp;Nedare : quæ cum uere d Platonc, amp;nbsp;Ariftotele fuerit afsignata,Proclus parumper infecerit.

X V111 Ex Theologia Damafcijde Dijs,fiue Angelis amp;nbsp;uno ftiperlubftantiali Deo, quódis etiam imitatus eft Dionyfium.

XIX PrifcisDæmonumnaturam innotuiftè. Profanasliteras fimilia lacris de Dæmonibus perhibere. Nomen Dæmonum, Græcura, Hebraicum^ cflè polfe. Eflè hoc nomen commune bonorum, ac malorum.

X X Exempla quibus monftratur hoc nomen,diuinam potentiam,numen^ défi# gnare,ÔCufurpariproDeo,Dijsc^ d Poètis,amp; Philofophis. Demum quód malorum poteftatum fit proprium nomen. Efle^ apud cos bonos amp;nbsp;malos Dæmones.

■ XXI Deuario gencrc Dæmonum apud Philolbphos:amp; quód non lèmperphyfi# cè nomen hoe ufurpcnt,transferentes nomen, naturam^ Dæmonum ad ah'os

alios* De Dcmonibus ueris amp;nbsp;fabuloßs ex PIatonc,amp; Poetis.Et quod ueriDæmonesfîntaerij. Corredio eius, quo'd fitum aérium dicunt naturaliter Dæmonibus attributum*

XXII Declaratur fentêtia Platonis de Dæmonibus, qua tribuit eis legationes, intercefsionem^ inter bominem,atlt;^ Deum* Et quod hi funt Angeli cceleßes»

XXIII Separantur ea,quæ promifcuè de Dæmonibus aérijs amp;nbsp;Angelis ccclefti^ bus locutus eft Plato*Et,quod mire cum facris Iiten's confentit,de prin cipibus humano generi datis*

X X1111 De Dæmonibus eligendis, eorum^ præGdio, cuftodia^ hominum in uita,amp; poft,à Platone tradita, in Deos, uel Angelos congruere* Quis fenfusjcum aiunt iuftos poft mortem fieri Dæmones.

XXV nbsp;nbsp;Separantur ueri Dæmones à fabulofis,quos celebrant poétæ* Vcros Dp

XXVI Veri Dæmones oftenduntur efle aerrj natura malcfici,ingenio praui,bo ni nunquam ipfifmet Philofophis autoribus* Et quod etiam Ariftote^ les de Dæmonibus eft locutus*

XXVII Dæmones eflègentem aëriam* Hoc facram amp;nbsp;profanam fentire Theolo# giam*Idem Platonem,Pythagoram,Ariftotelem prodidifle, Teftimo^ nium etiam diui Pauli*

X X V111 Ex prifca Magoßi Theologia, naturæ Dæmonu clara definitio. Eos eftc maleficos incâtationibus pr^fidêtes,quod Plato afleruit:efle feras agre fteSjStygios canes, Vltores,carnifices malorum: affedibus mails dele* dari,domicilijs^ impiorum : Transferrefefein Angelos lucis.

XXIX Ex Theologia Aegyptioi^ uetuftilsima apud Trifinegiftu Demonas eftè, amp;eflemalos,maloruminipirationum autores. His efle omnia plena* Vltores impiorumefle*Eos efle ex alrjs aerios, uagos, per phantafias, amp;nbsp;illufiones decipientes*In quibus cum noftra Theologia concordia*

XXXI Quæ Dæmonibus nonnulli Philofophi attribuerunt, eos omni mundo præficientes, Angelis congruere,id^ ab eis deprædicari.

XXXII De Dæmonibus qui dicuntur fe mulierû cômercio contaminaftè, alios^ Dæmones genuifle: Hos eftè Dæmonas fabulofos, quafi poëticos, non ueros ; amp;nbsp;quod is fuit multorum error,

XXXIII Apud Orpheum cum fint Dæmones boni amp;nbsp;mali,hoc nomen denic^ ma lorum potius efre,quàm bonorum,ficut in facris literis.

XXXIIII Dæmonas ab antiquis Philofophis proditum, darepœnas toto mundo perfecutionem patientes. Nullum eos elementum admittere cocloca* dentes,ab Empedocle didos. Pherecydem de eis fcripfiftè* Zoroaftrê principem malorum quendam prodidifte* Nomen Dæmonis eis pro* prie malorum effe,

X X X V Dæmonis nomen apud prifcos malorum eftè*Vera eorû defcriptio apud Philofophos uera^ cognitio: Eos eftè aërios,uagari per omnem mun-dum, Deo perfequente dare pccnas.

X X X VI Diuinationem,uaticiniacp amp;nbsp;oracula ab halitu terreftri fieri non potmftè, Ariftotelem,Plutarchum,Ciceronem ifta fuipicatos, fe ipfos déclara* re, contrarias rationes opponentes,

XXXVn An oraculum Apollini's àbono uel malo Dæmone funderctur. Quod 5 malojfigna^ äus.Qudd fæpe Deus (piridbus, hoininibus^ improv bis ufus eft ad prædixftionem futurorum.

XXXVIII Dæmonesnunquam in confortio beatorum fuiftê,nô ex cceleftibusgaugt; drjs,quæ poisiderent,fedpofteiTurieftent,fi recfté operarent, ceddiflè» Peccatum eorum fuiflè fuperbiam, inuidiamé^.

X X XIX De Dæmonibus c cœlo ruêtibus,prifcos quædà cognouiiîè, Si prodidiG fe,Pherecidê,Empedoclë,Homerû,Plutarchû ruina banc deiîgnaflè»

X L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;De Genrjsjfiue Angelis,fingulo cuique cuftodibus datis »inter eos Si no#

ftros mirus coniènfus,T eftes horum Menander,EmpedocIes, Plutar# chus, Arianus,

X LI Calcidr) de Dæmonibus iententiæ, Dæmones ætherios, quibus iêrena, puralue corpora tribuatidem,potius Angelos appellandos» Definitio Dæmonis iuxta eundem»

CKPA Quddomnesconfenferunthominem àDeocreatum : animos uenirediui# nitus:8Cquomodofuithæcfama manansà prifcis, temporum longin# quitate apud nonnullos denigrata»

Il nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vt Pythagoras,ôd Archytas côftntiant hominem à Deo creatû, fuper

oês animantes imperiû datû.Et qudd hæc fuit etiâ totius fcholæ ièntêtia«.

III nbsp;nbsp;nbsp;Qudd hæc PythagoreoRz, de homine diuinitus creato Theologia ducit ab

1111 nbsp;nbsp;Poetas antiques,quos iècutus eft Ouidius,Mofaicam de homine diuinitus

V Qudd etiam Chaldaica Theologia cofîrmat hominem Deo creatum, ani# mam^ exterius infufam in corpus.Et qudd idem aflerunt Aegyptq Phi lofophi, Si item oraculum Apollinis.

VI Sententia Platonis de homine diuinitus creato. Si qudd in Timæo forma# tionem corporis attribuens minoribus Di)s,poêticè potius dixit, in alijs locis tribuens totum opifîcium fummoDeo,

Vil Qudd Ariftoteles mirificê confentit cum Theologia Mofaica, hominem 5 Deo conditum,formatum^ corpus,datam^ fexus uarietatem, animam autemexterius inipiratam»

VIII Qudd Ariftoteles de animi immortalitatc,ac diuinitate fenftt, ac dixit, quæ fuperiores,Chaldæi,Pythagoras, Aratus, Mercurius Trifmegiftus, ex# inde Philo, Si Marcus Tullius»

IX nbsp;nbsp;nbsp;Qudd conftrmauit Ariftoteles eandem fententiam alijs locis, quibus iênftt

apcrteèppronuntiauit animum corpore fegregatum, idemcß teftantur Peripatetici eum fenfiflè»

X Ex his quæ fcripfit in libris de Anima Si de partibus animalium ftmilis probatio ; Si qudd hoc ipfum interprétés Græci contendunt Ariftotelem fenfiflè,

X / nbsp;nbsp;Qudd Marcus Tullius pro cuntftis Romanis animum Si corpus affirmât d

Deo fupremo creatum, ipfumcp animum elfe ad imaginem,S^ fîmilitudi# nem Dei: Si qudd cum Mofe mire confenut.

XII Vanæ,multiplices(^ Scnecæ fcntennæ de immortah'tate,orjginecp animo^ rum.Fateri eû. delibatos, aut fufos eos à fpintu diuino. Futuros m æter^ na requi'e inter beatorum cboros poft âcorporedifceflum.Décorum cum Dijs cognatione,de fempiterna luce,fortunatorum fedibus.

XIII De fempiternis animis hauftis ex origine di'ui'na, ex eodem Seneca. De cou rum diuina ftirpe, atcç natura. De natali die, quo peruolabunt ad lupe^ ros.De uita beata poft niortem,eius^ diuina defcriptio.

X1111 De ßmilitudine, amp;nbsp;imagine animorum cum Deo,ex Platone, qui tota fua Philofophia hoc idem perhibuerit ; Et qudd hanc caufam immortalita# tis eorum afteruit»

X V DePhocylide uetuftifsimo Poêta, qui dixit animam immortalem, digreft fam^â corpore fieri Deum, Et qudd fimilia confeflaeft antiquifsima Theologia Magorum,

X VI nbsp;nbsp;Epidletum in Philofophia cuneftis admirabilem, creatum animum à Deo

ad fimilitudinê fuam fuiflè confelTum : amp;nbsp;qudd membra corporis idem diipofuerit,animo libertatem dederit.

X V11 Aliæ fuper eodem, Epifteti fententiæ, qudd animus abfciflus, fiue radia* uit â Deo:amp; quid abfcifsio aut radiatio animorum.

X V111 Qudd fadus eft homo,in mundum^ introdueftus Deo, ut contemplare^ tur, qudd membra corporis ad operationes dilpofîta : ôC qudd is eft o* mnium confenfus.

X1X Qudd Philofophi duplicem hominem aisignauerint.’fed uerum ipfum ani mum,huncimmortalem,8^ fimilem Dei.

X X Qudd obhanccaufam dixerunt animum ê ccclo cecidifte in corpus,in quo uiuatin pcenam : amp;nbsp;qudd hxc fuipicio non fit uera ; amp;nbsp;qudd alio fenfu intelligendum, quod prifeiprodiderant : Et Plotini fententia fuper im* mortalitate animorum,

XXI nbsp;nbsp;Alexandru Aphrodifeû,animû immortalê fenfiftè, Separare eum animam

corporeâ,ab anima diuiniore. Animi agentis dignitatéprimum fummo Deo,tum intellcdui noftro tribuere, utruep incorruptibilê, afiïrmantê. Alexandri clara uerba deintenelt;ftus humani incorruptibilitate.

XXII Quddidem Alexander Aphrodifeus animum immortaJem afferuit,amp;^ du^ bitationem de mortalitate refoluit. Et qudd Plato prior amp;nbsp;Ariftoteles hoe ipfum docuerunt, oftendentes organa labefadari pofte, animo in* corrupto amp;nbsp;inuiolato.

XXIII Rationes Plotini deimmortalitate : amp;nbsp;qudd idem itcrum Ariftoteles amp;nbsp;Plato funt confefsi,animam effe incorpoream, quemadmodum Deum: Et epilogus eorum, in quibus mire' cundi ferme Philofophi coueniunt, fuper immortalitate animorum,

XXV Contra rationem, qua putarunt animos retro fempiternos : amp;nbsp;qudd erra^ runt, omnipotentiam, maieftatemt^ fummi Dei, qui folus fîtpræditus motu fèmpiterno, imbecillis animis tribuentes : amp;nbsp;qudd animi humani non funt per fe principium omnis motus, fed folus Deus.

XXVI Qudd ratio, qua fibi perfuaferunt animos ingenerabiles, non eft uer^ qudd errauit Panætius transférés ad animos, legem rerum corporeaRj. Et qudd ctiam Philofophi confentiunt non omnia nata occidere, è qui* ** } bus

bus Plato cenfuft mundum faóum non intcnturu. Turn ex rationc de# cretum hocPbilolbphoisz nelt;^ uerum efle, neqj am'mis congruere. Re# foluuntur^ rationes Ariftotelis,quibus probat omnia nata interire* XXVII Quod lex ilia in Philofophia,omnia orta occidere,etiam Philofophis ali quando contemnitur : quod eorum fententia,non modo incorporea, 8d limplicia, fed etiam corporeapofsintincorruptibilia fieri : Et quod non eft lemper ufitatis exemplis infiftendum:amp; de duabus naturis,

XXVIII Quomodo fibiipfis contradixerut,animos ècoclo cadere dicêtes,iterum^ reuerti,amp; qugfueriterroris caufa.Et qudd perperamintellexerunt,quæ de regeneratione fuerant uaticinatæ Sibyllæ.

XXIX Quo'd Plato dtcens in Timaco feri animos in aftris,amp; inde demitti, non ui# detur id penitus exiftimafte : amp;nbsp;qudd alijs libris ueriora fcripfit, quibus hæc in Timæo refelluntur*

XXX nbsp;nbsp;Quomodo uera fit fententia,ad animu uniuerfi,particulares reuerti.Qudd

hocmyfterium Philofophi recentiores peruerfe intellexerint. Quod ea fit facrarum literarum fententia.Qudd Plato, amp;nbsp;Pythagoras dicunt ani mos ad Deum reuerti.Et fuper hoc errores Themiftq»

XXXI Errores Themiftfj,ah'am elfe animam uniuerfalem aflerentis, alium ipfum Deumfummum, Si foret unus illuminans omnes mentes, intelledus Deum fore. Rationes cur non fit unus,

CAP, I In religionem ueram cundos Philofophos confenfifîè:Pietatem, Philoib# phiamL]^ Chriftianam,quæ folacundas ambages refoluit, omnes tacit^ collaudalfe : Rerum humanarum finem elfejPhilofophorum confenfu, pietatem ; Hane autem efle folam Chriftianam,

11 Philofophos perhibere pietatem efle uirtutum principem: probari h^ic ib lam efleChriftianam. Finem à Philofophis confentanee religion! Chri# ftianx conftitui, ut Deum fequamur. Hue omnem uitam dirigendam. Hoc illos dicentes, aperte religionem, quæ fequitur Deum, relpexifle, probalfe. Philofophis ueram fcieniiam efle,Deum nofeere.

Ill nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Definiête Platone ueram fapientiâ fugam ex hoc mundo,afsimilationem^

diuinam turn fan(ftitatem,aciuftinatn,unam duntaxat religionem Chri ftianâ hac definitionc conclufifle, Probari Platonis hoc teftimonio, ne# ceflarid uenturum in terras Deum fuifle, quern imitarigenus humanu poflèt.Iamblicho aperte fatente diuinam fimilitudinê comparari,Dei^ præcepia cognofei non pofle, nifi Deus ipfe audiatur ; palam hodiernâ religionem necelfariam mundo oftendiflè,

1111 Beatos Ariftoiele Platoneprpdicantibus,qui diuinam iuftitiam fequun# tur,hodiernam religionem cundis laudibus comprobafle, folam magi# ' ftram ueram diuinæ iuftitiæ,

V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Platone prxferente cundis obedientiam diuinam,aperte aifenium eflè ho#

diernæ religioni : ut homines feirent iufla fuperna, in terras neceflarid uenturum fuifle Deum,

v/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Definitionem fapiçntiæ ueræ, quæ afsignatur d lamblicho, uni Chriftia#

næ congruere, Philofophos in humana fapientia nullam fpem habendâ afferentes, folam diuinam hodiernam, ueram effe iudicafle, Ex his quæ facere

faccrePhiIofophiam contendunt,ÔC quæin Humana PHiIofbpHia reprc hendunt,probari duntaxat Chn'ftianam ueram Philofophiain cflc.

VII nbsp;nbsp;nbsp;Philofophos mundiuoluptatesimprobantcs,omnem^ continenriam adsf

mirante SjCollaudaflejComprobaflè Chriftianam religionemjUcram con tinentiæ magiftram, Mirabile Plutarchi didum ad uirtutem, probi# tatem, opem Dei efle neceiïariam*

VIII nbsp;nbsp;Philofophos earn laudantes Philofophiam, qua uiuitur pure à corporeis

illecebris fegregamur,apertereligionem Chriftianam fpedafte.Eos,uogt; luptates corporeas impedimento efTe ad ccelefte iter afTerenteSfUnam no bifcum religionem aflèruifle»

1 X Philofophig finem,cognitionem Dei,maieftatisc^ eius admirationem Phi# lofophos aflerentcs t religionem Chriftianam, cuius finis eft Dei notio, omnibus fuffragfis confirmafle : Archytam,Plutarchum,Iamblichum, Simplicium hæc dicere,

X Philofophos præfentem uitam contemnendam,amp; ad folum Deum uerten dos animos,odiocj habendum corpus aftirmantes, hodiernam religion nem comprobafle, Mercurij Trifmegifti, Platonis, Ariftotelis,Syriani fuper eo teftimonia,

XI nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Philofophos affirmantes finem omnis Philofophig efle contemplationem,

fophis efle pietatem î hanc autem efle fimilitudinem cum Deo,eamcj fe# licitatem ueram. Hoc cum à Philofophia fieri dicant, nullam aliam eos Ipedare potuiirePhiIofophiam,quam hodiernam.

nam religionem, cuius fundamentum eft charitas, comprobafle. De præcepto Pythagoreorum.

X1111 In cuitu Dei amp;nbsp;pietate Philofophos, eximias uoluptates ftatuentes, affi'r# mare, quæ fomper concinunt facræ literæ. Defiderantes eofoem perfe# dam, mirificam^ pietatem, hodiernam defiderafle.

X V Philofophos diuitias contemnendas docentes, malis^ malas amp;nbsp;pernicio# fas afferentes, paupertatem admirantes,curam carnis abijeiendam, ftu# dium^ ad pietatem, ÔC cultum Dei transferendum contendentes, præ# fentem religionem unice comprobaffe.Hanc unam eos uoluiffe.

XVI nbsp;nbsp;Philofophos aflèrere religionem pure exercendam effe, quærendum^ ac#

ceptifsimu Deo cultum,cunda humana contemnenda. His probari,ea, qug habentur in religione Chriftiana,auidifsimis animis eos acceptaffe.

XVII Philofophos arbitrio libertatem tribuentes, fed opem diuinam ad opera reda neceffariam prædicantes, mirifice cum religione hodierna con# gruere. Mala ex nobis ipfis efle,autoribus eis,

X V111 Hieroclem,Syrianum,eximios Philofophos,ueram iudicare fapientia,uiri! tutum^ principem pietatem,amp; afsimilatione cum Deo, imitationem bonitatisjiuftitiæ^ eius.Eumcp efle Philofophiæ finem.Hanc efle beati# tudinem,quam Marcus Tullius dicit à Philofophia donari.

XIX nbsp;nbsp;Prifeos à maioribus audiffe de præmijs æternis.Famam femper inter mor#

tales crebuifle futuræ felicitatis poft banc uitam,Platonis,amp; Socratis,amp; Marei Tull.teftimonia. ’

X X nbsp;nbsp;nbsp;Plato amp;nbsp;Socrates amp;nbsp;Marcus Tullius teftes, fidem antiquâ eflè de præmijs

iuftitiæ, ac probitatis. Eos cum noftris prædicare, fugiendas corporcas illecebras, uitam cœleftem in corporibus agitandam* Qui hoc egiftent, in concilio Deorum futuros,

XXI nbsp;nbsp;Probos poft uitam Deos declarandos, quemadmodum facræ literæ, praci»

dicarePIatonem : Improbos, iniuftos, fceleratos cum ftmilibus habitai turoSjTenebras appclIarePIatonem,pcenas malorum,

XXII Ex Platone de bonorum,malorum^ç futura forte» Teftimonium cius hanc Theologiam prifeam efle»

XXIII Platonis depræmijs amp;£, fupplicqs poft uitam,de regno Sacrofando Beaton rum, de teterrimo carcere malorum, de carnificibus infernis, (èntentiæ. Quddboni bonos,mali malos adeunt, Qudd hæc religio, Fides^,non fuit nifi cœlitus antiquis reuelata.

X X1111 Platonem fateri, reddituros quofque de fadis proprijs rationcm, bonos cum fiducia : malos, cum fumma trepidatione. Non illic affore propin# quoRî cateruas, qui reos ante Tribunal iudicis defendât» Labores quos prj fortiter exantlalTent in uita, meritis præmijs afticiendos« Deferiptio patriæ cceleftis,nominibus rerum fenfîbus expofîtarum.

XXV nbsp;Deferiptio regionis beatæ,Platonis,diuicp Ioannis. Vt pulchritudo uenu#

XXVI Depœnis ad inferos,ex Plutarcho. DeDæmonibus carnificibus. Depræ# mijs æternis. Hanc Theologiam elfe prilcam.

X X V11 Ex uetuftifsimis Poetis, de pœnis ôd præmijs bonorum ac malorum. Phi# lofophorum ac Poetarum autore Plutarcho elfe teftimonium, manerc bonos maxima præmia poft uitæ curfum.

XXVIII TeftimoniumPlutarchi,Iamblichi,MarciTulIij,Pythagoræ, depræmrjs ac fupplicijs poft uitam.

T V N V M eft omnium rerum priricipium fie unam atque candem de eo fcientiamifemper apud o mnes fuiflqratio multarum^ gentium ac literair mos: m'menta teftantun Hæc partim nata à prima homi'nû origine, per omnes ætates deuoluta eftad pofteros: Partim ex multiplia' rerum confiderationeparta,Phi lofophiæ nomine Temper Celebris fuit. Hanequidem fcientiàin primis hominibus cumulatâ abfolutam^ ! fuifle,earesclarifsimeprobat,qudd dum nafcerenlt;5 tur,â Deo fe crearï cernerent:amp; ab eojpauloantè omnia condita perlpicerent : Coclum, ac Terras,

Mareiè nihilo parta : Animalia, Sydera, Camporum^ uiriditates, Nati autemicoL. loquioDei,amp;præfèntiafruebantur :amp;quicquid temporisé creationeiadeos puL fos e Paradifo exadium eft, mirabilium rerum fuit cognitio : fas autem non eft, tangt; tarum rerum memoriam pofteris eos non reliquiflè. Neque uerd probabile eft, prL mum hominem,ftium:! mündig ortum ignorafle, feienter^ filrjs fuis exerta uoce no prædicafle : totac^ uitacaftim, res^priores fuas non commemorafte. Ac magnus ille fatori amp;nbsp;parens generis humantia creatione fua ad mortem,mille annos,demptis leptuaginta, uixit î quo temporis fpatio innumerabiles (licet pauci commémorent tur ) necefle eftfuifle procreatos, qui primum illû generis fui ducem, diuinitus créât turn contemplati, èi. cum eo locutifuerint, totam^p creati mundi rationem ab eo dit dicerint. Plura quoque quorum in eofuilTeperfpicuamj exaâamcp feientiam,mirât bilisanimi, amp;nbsp;corporis,ueniensâ Deo arguit creatio. Nosenimabeo nati fumus. Eum uerd, quem Deus præfensiaftanscp creauit,multis de caufis necefle eft(animo, amp;nbsp;corpore fuilîè nobilifsimum. Qu£ igitur ab illo referebantur,ab innumerabilibus quidem audita, paucorum animis ( quos fcilicet terrenac cupiditates curæ^ mortat lesminus occuparant ) retenta funt. Qtii amp;nbsp;ea ipfa amp;nbsp;alia,quæ fæculorum ordo,ætat tisep fuccefsio afterebant,cognofcentes, pofteris, quorum mentes tantarum rerum feientia ad cultum Dei inflammarecupiebant, prodiderunt.Quippe Noe cuius poft diluuium plus trecentis annis uitaprocefsit, plus quingentis antecefsit, amp;nbsp;fæcula dit luuio fuperiora, amp;nbsp;interitum generis humani^ cum filijsrion conticuiire,fed maxime prædicafle, omniumep aures hac fama repleuiifejamp; probitas eorum jSC humanus int ftinftus oftendit. Atque is ipfeOptimus iuflifsimusep uir, cuiuslante magnam allut uionem fexcentos annos uita dicitur obiuifle,uidit eos qui primum parentem uidif-fepotuerunt: (fi quidem diluuium millefimo,amp; quingentefimo plus minus anno ab a origine

origine generis humanilinundauit) uita ucró primi hominis) ad millenos annos, C dempnsfept;uaginta,progreflaeft:proximequam|fexcenti illi Noe)ante diluuium anni, palam attigerunt.Acpræter alios fortalîè (quorum inec memoriam,nec nume# rum annorumiTheologiæ uifum fitreferre:quod una tantum fériés præftantiorum hominum,adtexendamprincipq,omniumcp deinceps nafeentium fæculorum hi^ ftoriamifatis eflet) fuit is, qui didus eft Mathufalem,quem inter Adam amp;nbsp;Noepo^ fitum utrunque uidiflè, familiariter^ cum utroqueuixiflè, primo quidem ferment tem,acfummacumpietate,obfequium præftantem , ab altero ueluti minore obfcü ^quium accipientem, ad rationis confenfum, etiam antiquæ Hebræorum tradition nés prodiderunt : lllumcp ipfumuerifsima temporum fupputatioprobat,anno ante diluuiumdeceisiife,natum agente Adamuitæfuæ iexcentefimum oifiogefimumie^ ptimum annum, utducentos quadraginta tres annos Mathuialemuiuere,uerfaricß cum Adam,eumcp uidere potuerit, Cum Mathufalem autem c5mertium,coniuetuÿ dinemcp Noëpotuithabuilïè,plus quingentis annis ante diluuium. Omnia igitur ante diluuiû uel uidit,uel audiuit Noë,tum in medio quafi tempor^ cÔftitutus, amp;di^ luuium aipexit,8d predicate trecêtos annos poft,omnibus oîa potuit.’prgcipuê filrjs, à quibus,ceu tribus fontibus,natû omne humanû genusfecit diuortia, At(^ antea decefsifletNoçnatus Abrahâeft,ante eius obitûplus qnquaginta annis, Necuerd/ pqfsimû hominêpatrisi^ fimillimos filios,par eft,fub fllêtioƒres tâtas, tam^ memo# ratu dignasprefsiflè,ôô adpietatê,iufhtiam^,homines turn origine eoRz àDeo doeô tes,turn pocnâl quæ fæculû flagitiofum deleuiflèt,commemorantes non inflâmaflè, præcipuecp ipium Abraham, quemfanefliisimum , piæ^ nationis principem fore profpicerent. Ab hac igitur uerifsima caufa, magnam rerum diuinarum, humana^ rum^feientiam dedudampareft, fæculis,pofteaamp;barbarie, folitudine^ primo^ d rumhominum plurimumlabefadatâjfadamtp femper uetuftate deteriorem, fiqui^ dem cum poft fparfum, ac diftufum in omnes terras genus humanum, priores illt amp;nbsp;pauci fuiflènt,amp;^ longius à fèreceisiifent, turn uitæ neceftarijs excogitandis eflènt intenti,neceflè fuitrerum præteritarum memoriam negleiftam, apud paucos omni#’ no remanfiflè. Et forte needum literarum repertus erat ufus,aut diluuio penitus exgt; tin(ftus,aut ne turn quidem repertus. Maioribus igiturhec ore, non ftripta/pofteris tradentibus, facilior fuit obliuio. Et ueritas quidem apud paucos reftitit : falfa uerd quædam, obfcuracp eius imago, ôd fabulofis uulgi rumoribus iîmilis, per omnes db tnanauit, Hinc nationes hæ, quæ .priores ftint fatæ, amp;nbsp;in quorum terris natæ, amp;nbsp;geftæ res antiquorum funt, earum rerum clariora ac plura,quàm cæteræ, moniis menta rctinuerunt : dico Chaldæos, Armenios, ßabylonios, Aisyrios, Aegyptios, Phccnices, penes quospartim apertaiamp;( deteefta, partim fabulofa, amp;nbsp;feyrpis amp;Jate^ bris abfconfa difsimulata, partim impijs figmentis uioIata^Theolo^ia maio^ j-um refedit.Fadum non tam ftudio,amp; induftria,quâm cafu, dum ueritas a fuo fon^ te recedens, fitiper omnes difsipata deterior, affîgenteunoquoquealiquid,autquod traditum eflèt/non recordante. Eandemcp par eft fuiflè cauflam deprauandæ ueritas tis,quæ rerû ibiet eflè cæterarum. Nullus eft enim rumor ac fama,quin fiat, quanto tnagis fpargitur,amp;( ab autore difiungitur, fabulofior. Jdem^ cafus/antiquifsimam

...fapientiam , dodrinam^ , tanquam rapidus torrens euertit , atque fermonem/ ƒ 3^ dialedon , quæ ciîm una eftet, amp;nbsp;apudprifcos, uelutin fonte ftio, eflet pu^ riisima,eaquetotapofteritasuteretur, fada omnium ab inuicem in omnes terras dedudione, fermonem quidem eundem /omnes fecum detulerunt, fed non lonss , go temporum interualloitafecere diuerfum, utplurimumiâprimo ,natiuoqucillo/ difterret

A diffèrret» Multum tarnen habuit (imilitudinis cum primo, ut faciïe/riui ,de quo fonte profluxerint, agnofcas, Hinc fermo Chaldeorum, Afsyriorum Arabum, Aethio^t pum,totiuscp ferme orientis, fic appropinquat Hebraico, ut adulterina/germanis, i corrupta iynceris reipondent.Perinde igitur,ut fèrmo,eft difsipata, contaminata ; fapientia;amp; tempora(fub quibus omnia fenefcunt,tum cætera quæ mortalitatem co# mitantur jfuerunteis exitio. Apparent tarnen quædam ueteris fapientiæ ueftigia, uttametiï nominibusfalfis, corruptiscp circuntegitur, porrigere certe/aliquamfo# lertibus de fe coniecluram/pofsit. Vtigitur omnes ab uno principe Deo, ab uno ge# neris autorc,qui Deum,amp; Angelos eiusdn uifîbili forma uidit, amp;nbsp;cum eis familiari#; ter aliquando uixit, progeniti funt,iïc communem quandam de Deo, rebus^ diui# nis fapientiam oportet fuiflè^ÂIterum fuit fcientiæ primordium nÔ à fuccefsione, reuelatione natum,fed contemplatione rerum,fanis^ iudicrjs exceptum,primo qub demincertius Sc obfcurius,eafdem tarnen Habens caufas»Nam Deus naturæ pater et repertor, ficut ex eo commertio amp;nbsp;reuelatione maieftatem diuinitatemcp fuam ho# mini declarauit: ficitemicum ordineamp;décoré,amp;numeris,omnium^ pulcherrima# rumrerumformismundum compleuit,oblata etiam ignaris diuinitatis fuæluaria, certacp occafione,{èipfum oftendit. Veri quidem eft fimile, maiorum illorumiamp; per# fediorem longe amp;nbsp;clariorem fuifle,ifi:a quæ pofteaex contemplatione nataeft Phi# lofophia* Sed nouifsimis fæculis, omnis ilia amp;nbsp;hæc, clarioreexorta luce (ueluti oriente foie, folent ftcllæ obfcurari ) abfconfa, uel hebetata eft, ut quafi radij fuerint eius,amp;uenturumfolempræcedens aurora, Sicautem tres Philofophiæ fuiftedice# mus ætates, priorem‘quafi iuuentam^uegetam robuftam, quæ cum ad fenedutem perueniflèt, cœperit, philofophorum tempore, fed lui longe difsimilis, renafci, ac

B reparari, nouifsimenonrenafti folum,iedmaior,luculentior^ quam unquam fuifn fet,oriri,lucemcp,quantam poffent capere mentes,iibïquc diffundere. Eodem uide# licet, quo proles humana Jabentes,quæprincipio quidem beata fuit, futura immor# talis(fiftetiflèt,tuminomnemalum peftemc^ delapfæ,poft reftitutæ/creuit muftis gradibus prior dignitas, Omnem igitur iquæ femper in hominibus fuit,fapientiam, non rationibus his folum perluademur,eandem apud omnes fuiflè, fed muftis qui# dem illis acmaximisexemplis,cum iparfa per omnes gentes ueritatis eius ueftigia intuemur,quâm libris fuis WLoiès olim,quafi' procul èremotiisima ipeculajinipiciê# dam oftendit:poftealuce clarifsima eadem refulgens,omnium oculos,animos^ co# pleuit,Dignifsimum autem eftoftêdere, idem femper omnes gentes credidiflè, quod nunccrcdunt,retinent^ omnesfidepiduabus rationibus:turniudicio, rationed do# cente, ac ueritate ad fui confefsionê omnes attrahente:tum ex uetuftifsima Theolo# gia,quæ â primis hominibus peruenics,qui Armeni, Chaldæiep fuerunt,perpetuis fuccefsionibus defeendit ad cæteros barbaros,ab his ad Græcos, ut Plato quoep te# ftatur Jnfignes autem ante omnes in fcrutanda,pcrfcquêdaep omni dodrina, fuerût Græci:è quibus qui fe Philofophandi caufa.ad exteras nationes contulifl'ent,muftas ab eis diuitias auexerunt, fed minimam ut par eft,earum partem, quæ literis earum cælarentur.Apparet Si perueriè quædam eos intellexifle,fiue errore fuo,fiueiam etiâ apud eos,â quibus ea traderêtur,ueritate ueterê dignitatê non retinente,Nam amp;nbsp;no# minaimmutarunt Græci:quædâ quidem no adeo muftû,afta'tantopere,ut ueræ,an# tiquæ^ appellationis nullu remanferit ueftigium.Græcos igitur ac Romanos, qui â barbaris amp;nbsp;genus duxere quondâ,amp; eoi^ fapientia longo póft tempore ad eos deflu xit,muftalatuerut,quæuel tunc,uel muftis retro fæculis apud eos haberentur, Eode cnim progreflù,quanquâ nô eodê tempore,genus humanû, èC fapiêtia,eft propa#

gata.Fui't enim generis humani primordium in Armenia, Meiopotamia, Chaldæa, C Afsyria,ibicç ante diluuium duntaxat homines uixerunt: Poft diluuiû,hæ ipfæ pri^f mum terræ,quasiante diluuium tenuerât,habitatæfunt,Afsyriæ^gentis,amp; Medæ, Ârameniæ,nepotes Noë(conditores fuerunt : ab his diffuß paulatim funt in omnes terras,et diftributilcoloni,quod quodâ temporis Ipatio fadum j necefîè eft. Sapientia quoq? præterearn quâ fecum detuliflent ueteres coloni,à Chaldæis peruenit ad He^# bræos,excipioiquæ feripfit Mofés,ab Hebræis ad Aegyptios, ab his ad Græcos à Græcis ad Romanos.Siquidê Abrahâ Chald^usfuit,in cuius domo ueterê Theolos: giam,patriascp traditiones,par eft remâfilïè,quarû ille hæres fuerit.Nam amp;tempoi^ exadilsima {upputatio,amp;Hebræoi^ literac,aflcntiûtur uitam Noéulcp in tempora Abrahæ peruenifletuixit em Noë poft diluuiû trecêtis,quinquaginta annis, Abraha ducentefimo nonagefimotertio natus eft:quocircaquinquaginta,amp;eo amplius,ani! nos cum illo uixit.Optimi enimeum optimisuiueregaudêt. Ecce autetotaleriesut hominum,fic fapientiæ inter fe deinceps implicataïtl^ ad Mofen. Princeps humant generisjereari fe uidit à Deo,fuis eum oculis afpexit,pulchritudinêmundi nafeentis ac nati,uidit,nomina beftrjs fecit,cæteracp percepit,quoB2in eo/fuiflè certifsimâ {cica tiam,multiplex dc irrefragabilis ratioidemonftrat.Nepotes eius, qui diu cum anno;« £b pâtre uixerant,uidit Noë : amp;, ut credere fas eft, formofum parentis corpus, for^ mofi'orem animam referentes audiuit. Et quæ diuiniora funt, audiuit eos/Theolo^ giam diuini parentis recenfentes, ut in Paradifo creatus, ut moratus, ut pulfus fuift let. Qua cœlum ac terræ, animalia, ratione creata:quid primum,quid poftrc' mum conditum : quam arbores illæ, altera uitæ, altera iciendi boni amp;nbsp;mah',uim ha# beret, Omnem enim;magnigenitoris illius, ac magnacgenitricis lèrmonem,Theo# logiam fuiftè/credendum eft, ut perpetui de rebus ante cafum luis, de ortu, habitu, p formis Angelorum dæmonum loquerêturtquid enimpoflumus aliud fufpicariC Hæc omniaiNoë,filioscp eius retinêtes,uidit amp;nbsp;audiuit Abrahâdsfilio amp;nbsp;nepoti nar# rauitta lacobjin omne genus defluxerut.Præter hâc autêgentis Hebraicæ leriê, plu# res alias fuiflè credendû,per quas pari progreftu ôc pietas, amp;nbsp;rem antiquaru Icientia ierit.NobiliorêquidêaclyncerioréhancHebræor?2. Necuerdfolus Noëante dilu# uium multos annos cumpatribus illis diuinis uixit, necfolus eos audiuit: nec Iblus item Abraham plus fuit,amp; antiquas res memoratu dignas a Noë,:amp; àfilio eius Shem^audiuit,amp; lèlminiftru eius fuilîè quindecim annos,fi traditionibus HebræoBî credimus, confeflus eft : undeenim pietas,amp; fapientia Iob,nulla in re cedens fapien# tiæ, pietaticp Hebræorum, manauitC' An cenfes amp;nbsp;hune, cum fît uetuftifsimus, ui# delicet Abrahæ tempeftate, ipfum Noë non uidifle, loquentem^ non audilfe f cum non multum inter fe diftarent,ille in Armenia, is in terra Hus, quæ eft pars Arabiæ defertæ, adiacens Mefopotamiæ, fîue Armeniæminori, Quid Sibyllæ, præfertim 'gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sambethe, quæ etiam in h is ipfîs locis, id eft Perfide, uel Chaldea,nata,fertur dege#

nere Noë fuiflè, cuius extabant uigintiquatuor libri,ubi plurima de Chrifto, pluri# ma item de origine fuægentis,decreationefcripfitf Sola igitur ex tam multis'He# bræorum famfiia, ut præftantior,numeratur : amp;nbsp;fola ad texendam, cotinuandamqp hiftoriam neeeflària. A' barbaris igitur amp;nbsp;genus amp;nbsp;fapientia peruenit ad Græcos,no tam eo tempore, quo philolbphari gens ilia ccepit : fed multis ante læculis, quod ut non fît feriptum, pofsit tarnen ex coniedturis rationelp innotefcere,Quandoquidem/ ante Homerum amp;nbsp;Hefîodum multos floruifle præftantes uiros fît necefîè, à quibus jpfî amp;nbsp;carminum rationem, numerumep fyllabarum, cum modulatu, amp;nbsp;tot, taml]^ mirabilesres didicerint, Nequeuerd faseft,primura Homerum autorem poëfis

A fuiHè, quem tametfî Orpheus, Mufæus, Linus, antecefsiflè dicantur, plures tarnen cxtiterunt, qui poflent Theologi certè, fi non abfolutipoëtæ uocari. Vnde enim ib lam Homeri grandiloquentiam, tot cultus, cer/monias,facrificia, in quibus manifc^ ftam inuenies cum facris literis concordiam, manaiïè putes f Fuerunt ad fcribédum ueteresitardi, èC fegnes,fîue quia literarum ufus non eflèt ubique recep tus,fine qudd confuetudo fcribendi,amp; per literas ad poften'tatem res mandandi,nondum eflèt u(L tata: Deinde omnia fert fecum inuidiofa uetuftas,magnaq^ faèla ftmt omnibus fccui? lis ueterum monimentorum naufragia. Non eftopusfexemplis, quot cum imperio Romano nobiliisimi fcriptores interciderunt,quot defiderantur è Græcis, quorum nomina uix audiuimus, Èadem ergo hæc tempeftas antiquiisima fæcula depopulass ta, abftulitrerum præteritarum memoriam^NulIa^p eft lingua, quæ/non bonorum autorum deploretinteritumgt; VtmittâapudHebræos multa,quæfolent ab eisprogt; ferri, ubi ftintlibri Natan prophetæ, amp;nbsp;Achiæ Salonitæ, amp;nbsp;uifio Addo uidentis, quicitanturinlibrisParalipomenoriT'VbitotlibriMerçurrjTrifmegifti, uetuftift nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14^;^

fimihominis,quemlamblichus ad centum decern milliabiblorum,id eft chartaru ' ’ € papyro de rebus diuinis, èC naturalibus confcripfiflè memorat C cuius eft quicquid de mundi creatione,de rebus diuinis in Platone admiramur, Equidem fie ftatuo, ut innumerabilesè lingua Latina amp;nbsp;Græca fcriptores)ad pofteritatem non peruenci; runt, ficplurimauetuftiorum fæculorum, quæ de creationererum, de rebus à régis« busgeftis nos docerent, monimentainterrjfle, Seruata tarnen eft pars melior ; ficut;— multis minoribus Hwîfts feriptoribus cadentibus , incolume Temper fuit Euange^ lium, Hincigitur nihil habentGræci quod ante Homerum,atque Hefiodum,citare

B pofsint : nam Mufæus ferè nihil icripfît: Orpheus, cuius extant hymni, alius uidess tur auetereillo ♦ quanquam priici illius Græcis multa citentur ; certè aliquem docuifle Hefiodum necefle eft, ante omnia chaos fuifle,pofteaterras apparuifle* Sos? liigiturHomerus ÔC Hefiodus, autftribere cceperunt, aut iftorum, uti nobiliorum tantum, ex mulris ad pofteros monumentalperuenernnt. Etut de chaoea dixit Heü fiodusiab antiquis audita, fic alia per populos folita uagari, aut penes fapientiores folita recondi fentire debemuspluralonge, acmeliorajgitur apud Græcos amp;nbsp;Rogt; manos, tribus modis periclitata eft fapientia; Primiimflnguæ diuerfitas,locorumlt;5p diftantiafecit,utGræcos,multaeffugerent, quæ/apud exteras nationes, Græcis an# tiquiores, cum coclo ÔC terra pene fatas, haberentur : Turn quæ iecum ueteres filrj ac nepotes Noe, lauan, Cittin, Rodanim, à quibus Græca natio eft condita, Iones, Cyprrj, Rodrj, detuliflent, primo illo fæculo, cum propter inopiam rerumi uitæ nes« ceifariarum, artiumeç nondumrepertarum, imperitiam, alia fequerentur, nec liters ris uacare poflent, facilis fuit obliuio» Poftremoiquód ea quæ apud prifeos Græcos illos circumferebantur, tametfi â nonnullis melioreingenio uirisperfcriptafuiflent, • multis tarnen cafibus intercepta perierunt, ut peruenire omnia ad pofteros / non pos« tuerint,Multætarnenreliquiæremanferunt,multa^ ex tot,tantisc^ diuitqsnauss fragiaiadlariper undasnidimus, quæ nos impulerunt, ut quapoifemus ope, ea coL ligeremus ; quanquam Ôè hoc peius habet Romanosjquâm Græcos, quod eorum omnia attingere monumenta non potuerunt : Vt qui genere pofteriores funt, fas« pientia quoque fint inferiores» Huius open's autem duplex erit ratio, ut quoniam oftenfumeft,unamneceflàriofuiflèfemper fapientiam,fiue fuccefsione proditam, fine conieduris amp;nbsp;iudicqs exceptam, utranque reuocare amp;nbsp;conferre cum uera. pro^ pterea conformationes,aut de perenni Philofophia funt appellate. Nam'cum una fit religio cœleftis,conftans eximia pietate amp;nbsp;doârina, eandem fuiflè ex quo genus hoü a 3 minum

lt;5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVSt E V G V L ï B* b

mtnum coEpit efle, aut indi’cante natura, aut reuelatione lîiccurrente, obfcuriorem C quidem quondaniiamp; penes paucos, poftea radiantilsimam, totocß in mundo flagrSis tem, qui uoluerit, intelligetgt; Hæc ueftigia, has reh’quias fapientiæ nos uidentes,cre^ didimus maioris cuiufdam prifcis fæculis, poftea maximæ lucïs fiùflè quafî radios: ficepin unam omnia fpedare ueritatem»

Ue nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;}nodéi^(luibiis cognita eß Sapientiaßed po/îeriore

^G I T V R)utàSapientiainchoëmuSjfuperioremrationem ftridiusre^ petentes, dicimus,Sapientiam, fine Veritatemiuenientem ad homines, I uel ofterentem fe de cœlo,tribus gradibus eße prog reHam. In primis hos _____minibus uberiorem, largam, amp;nbsp;tradente Deo perfedam: poftea crefcengt; tibus annis difsipatam, difiedam, euerfam, magnis^ temporum i atque hominum iniurijs affedam, ad pofteros tanquam fabulam amp;nbsp;fomnium, uilem, laceram^ pers ueniflè. Ex his/eft ortus mundi Deus autor, principia,chaos,aqua,animalia,Mens opifex j diluuium, gigantes, turn's , rerum diuinarum certior cum rebus humanis aftinitas, notifsima prifcis fæculis, pofteris aut penitus ignorata, aut ita obfcura Sc incerta, ut tantum non pro fabulis habita fuerint. Exorti Philofophi partim cam uti fabulofam reiecerunt, partim fuis monimentis, ut acceperant,oblcuram, amp;nbsp;cons taminatam tradiderunt, Repulfæ, quamifuis fe reperiffe iudicijs pcrfuadcrent,præs tulerunt.Sic ueritas pro fabulis, obfcura uel falfajpro ueris certis haberi cœperût. Tres igitur Philofophigpartesi genera contigit efietPrimufuitillud totum,quod ab origine mundi, quafi per manus, amp;nbsp;famam,fuccedente fama, in multas gentes fe D diftudit;quodnifi uiolatum pofteafuiftèt, magna rebus humanis ea lux extitiflèt» Alteru genusia Philofophis, naturas caufas^ reru Ipeculantibus habuit ortü, quod a primo quidem;plurimumrefeisit,iiidicris humanis frpcnumcro labetibus, amp;nbsp;qua quæruntueritatem, non inuenientibus. Tertia demum Philolbphia illuxit, omnes claritate fui, prions tenebras depellens, non uno fe loco continens, ièd radijs replens uniuerfa.HæcerroresPhilofophiæ,amp;plagas ac uulnera, quætcmporibus ftierant illata,prioris illius fanauit : mediae pracpoftera iudicia retexit. Ab omnibus expetita, omnium hominum iudicio,uel ipforumPhilofophorum,mundo necelfaria, ioladis gna Sapientiæ nomine : ut in omni lingua amp;nbsp;dodn'na 'fraudes, amp;nbsp;fabulæ multæ : fie iblümhicdulcis 8^ optata requies animorum,per incertas hominumconieduras ante uagantium. Hæc, quæ fuit uera feientia rerum humanarum, femper aliqua luce refulfitin mundo, femper eundem mundi principem, eundem ortum, eandem anis morumimmortalitatem,eafdemculparum poenas beadem præmia, peccatorum eandem expiationem,atque poftea demonftrans, quod erit ex ipfis teftimonijs inter fecollatisperlpicuum. Igitur quoniamdiximus probabileelfe, quandam fuilTe ab orbe conditoSapientiæ traditionem,principium habentem à Deo,qui primo homis ni magnitudinem,diuinitatem, arcanacp fublimia ftia reuelarit, 8C isin Deo filium ac genitorem eftè didicerit : hinc claretfuiHèprofedum,quód omnes ferè gentes aliqua monumenta de Patre ac Filio,amp; Spiritu, de Angelis bonis amp;nbsp;malis, de creatione eos rum,óó mundi,recondita fuis literis habuerint. Qug funt erroribus abfterfisin fuum locum reftituenda, Multa item,quæ confona ueritati,ratione duce repererunt homis nes,demonftranda.Nee nouas resjauribus apportabo,fed longe uetulïifsinias:utaps pareat neçeflàrid'unam totius humani generis elfereligionem,

I H I L habetaItiusacmaiusmyfteriumTheoIogia,amp;ante quodah'ud arcanum antecedat, quàm Paths ac Filq dminitatem, ac notionem, Id^ eft in Omni rerum diuinarum fcientiaprimum myfterium quod quidem/ propter magnitudinem, ac necefsitatem,nullis unquam fæculis fuit obfcu

rum,Quoniam auteminon omnibus,fed omnino paucis, in omni fæculo ipeculatioi; nés, amp;cognolcendæueritatis gratia,eft conceflà;ôdueritas quæ libris committitur, perinde cafibus patethumanis,ut ccteræ resjlabefacftaric^ cam ôdintercidere ob hanc caufam contingit; debemus hîcpaucorum eflè contend teftimonijs, ôô ex his/deduct in confiderationem cæterorum, Acpro omni fæculo amp;nbsp;ætate, paucain unaquaque probatione teftimoniaiftifticient : cum darum fit,non apud multitudinem,fed longe paudfsimos, ueritatem quafi à cæteris non receptam, fed Ipretam potius idiuerti, ac morarf Quoniamcp uetuftifsimorum fæculorum necp extant, necp extare â cafibus feruata monimenta potuerunt, hoc iudicio nos elfe conuenit, ut credamus ad fubfc-cuta fæcula,priorum fæculorum fcientiam,quafi hgreditatem deuolutam,ÔC â maios? ribus acccpiflè,quæcuncp de magnis rebus locuti funtpofteriores,doncçad primum ufquehominem totafticcefsioredigatur* Quæ res prudentifsimocuiqueuidebitur neceflària: id^ etiam Plotinus teftatus cft,Reliquias autem quafdam ueritatis,etiam Ariftotele cofitente,pofteritas à uetuftatedefcendentcsacccpitjquas àuafto quodam corpore,quafi lacera membra ueniftè.credendum eft* Vtemur ergo,quorum per tem poralicebituti teftimonqs, Sed defuccelsionedo(ftrinæ, ubicunq^ opus erit, diftèrc;« 1^ tur, Primi igitur omnium funt Chaldæi, proximc quos amp;nbsp;Paradiius fuit: amp;nbsp;primi homines,qui ad partem orientalem paradifi dicuntur habitaftè,hanc potifsimum rc;? gionem tenuerunt* Illud faltem.'eft certum, hîcpoft diluuium,primos homines habh tafle* Iure ergo antiquifsimos fe iacftabant, fed^quod fa?pe fit,infolentius/mcndacifsii: mum fuis annis cumulum addentes* Primi igitur omnium funt Chaldæi, ab his He--bræi, Acgyptij, Phoenices, nouifsimi Græci, póft Romani funt nati. omnes autem hosiè quibus quidam clariores extiterunt,conftattum per illam à primo homine degt; fcendentem Theologiam, tum toto mundo refonantibus oraculis, notum habuifle, Deum immenfam, immutabilem^ naturam, alteram ab æterno Meutern (genuifle, eifdem earn etiam nominibus, quibus extrema poftea maior^ thcologia, uocantes, nunc Filium Dei, nunc Vocem Dei, nunc Verbum, nunc Meutern, Sapientiamcp: eamfß omnium fuifft rerum creatricemiafferuerunt* In quorum didis recitandis , amp;nbsp;recenfentisjamp;interpretisutarofticio. Hoc omne antiquifsima Chaldæorum, tum Aegyptiorum,demum TheologiaGræcorum cognouit. Principes Chaldaicæ The^# ologiæfuerunt, quos patria lingua Magos, quafi fapientes, fiuePhilofophos amp;nbsp;Sai^ cerdotes appellabant* Antefignanus ac princeps Aegypdæ Theologiæ extra con«; trouerfiam fuit Mercurius Trifmegiftus* Græcam Theologiam ex antiquis rexit ac celebrauit,quorum nomen peruenerit ad pofteros,prædpue Orpheus,deinceps Ho merusamp;Hefiodus, quosiTheologos dixerunt: ephilofophis/Thales, Pythagoras, Anaxagoras,Empedoclcs,Parmenides,amp; Plato* Nouifsimi, fed fuperioribus noiv nihil difpares, Ariftoteles amp;nbsp;Theophraftus* Superiorum igitur pari amp;nbsp;uoce amp;nbsp;coir fenfu didum, ac traditum pofteris fuit, amp;literis mandatum, Vnum eflcrerum fon# tem,alterius Mentisicreatricis mundigenitorem*Ipfum quidem genitorem genuiflc q[uandam Mentem ab æterno, Mentem mundum aliquando creafle; feorfumcp fin^ a 4 gula

gula’pro omni natione Sapientum aderunt teftimorua» Certum eft cnim^teftimomu C fapi'entum'eflè pro tota natione,ut quod meliores, dodliores^ teftentur, id fit placid tum ac fenfus tonus gentis* Referunt enim omnesiadperitiores. Magi Perfarum, amp;nbsp;Chaldæorum (nam priores funt Perfis Chaldæi,amp; regno ortu, eocß doârina po# tius erat Chaldcorum) Sapientes ac Sacerdotes,ut fuperius monftratum eft,eius na# tionis fuerunt, qui res regum geftas fcriberent, fecretiores quafdam fcientias ibli co# gnitashabentes» Hos conftat non folum resdiuinas plurimum tenuiHè, fed etiam dæmonum naturas, SC euocationes,adeo cognouifTe, ut mira portenta eos euocatos cogèrent in confpetflu edere.HincBalaham horum e numero Magorum,fua tempe# ftate celeberrimus, creditus eftpofleueneficijs èi incantationibus obelïe populo He# bræorum, afcitus â rege Arabum ob banc caufam» Habitabat autem is, ut teftatur Mofes, fuper fluuium filiorum Amon, id eft, Euphraten, quo fit perfpicuum, eum fuilîè Aramæum,fiue Chaldæum,unum nempe ex his Magis. Hæc fuit caufaut Ma gica uel ars, uel uanitas ac ludibrium, his in locis, antiquis illis temporibus eflet po# tentifsima,quód maxima àprimis hominibus,horum locorum habitatoribusitradi# ta elfet cognitio rerum diuinarum,naturalium, ipforumcp dæmonum, quorum rui^ nairij amp;nbsp;priorem^ pofteriorem^ naturam/par eft antiquisillis notiorem fuiftc. Eua# nuifle autem fæculorum uetuftate amp;nbsp;hanc, èi. omnem aliam maiorem cognitionem» Hine Sibylla Erythrea,quæfertur Chaldæafuifle,filiaBerofi Chaldæi, tum amp;nbsp;Sam# bethe,clara Sc aperta,pene^ innumerabilia, cum de omnibus diuinis rebus,tum ue# rd,defummiDei filioledidit oracula,utquorum fimiliaac longeplura inarcanis ftiægentisjfapientum^ myfterijslatitarent,E)uplicia(ß funt Theologiæ Chaldaicæ, de filio E)ei,amp; ab æterno genita Mentc,teftimonia, Magorum/amp;^ Sibyllarum, liter is p GræcoRi Gdeljfsimè comprenfa : ut non folum in fuo fonte uideri pofsint fed etiam agrauifsimis Sóprifcis fcriptoribusprolata.In didis igitur Magorum, â Zoroaftre defeendentium ( etfi, quod fieri folet,ad fuperftitioneSjUanifsimumc^p dæmonum, elementorum cultuminonnunquam deflexerint) hæc ad aliahabentur : ttkvt«

lt;rt £* VW TffeytiiraiKi c/îlt;/l'Ttgw, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HoC cft J Omnia

\,perfecit Pater, ac Menti tradidit fecundæ,quam uocat primam'omne hominum ge# ' nus, Sic ait Tbcologia Magorum. Declarauit autem nouifsima Theologia, creato# remiomnium quæ cernutur, amp;nbsp;quæfugiunt oculorum obtutum, effePatrem,crean# temhæcpermediamillam intelligentiamac Mentem:quædècunda quidemeft,fi Pattern refpicias:prima,fi res uifibiles,amp; inuifibiles creatas,quarum hæc ipfa Mens fuitprincipium. Eoep eam dicituocari ab omnibus hominibus primam, id eft, prin# cipium, fontemcp omnium rerum. Quantum fubeft hic myfterium f fiquidem, ut ait Numenius, äpofteauidebimus, non erat Pater hominibus notus, eum folum cognofeentibus, qui mundum creaflet. At is Filius eft, inquit, Mens^ fecunda, quam homines neîciebant habere Pattern, eocpdicebant/earn efle primam. Siqui# dem ille ipfe qui mundum creauit qui ferebatur fuper aquas; molem extendens de# fuper coeleftem, quihominem ad imaginem fuam finxit, ad præmium immortalita# tisuocauit,tranfgrelfumcParadifoeiecit,erat ille idemiqui poftea redemit mun# dum, quern quondam creaifet, pietate, iuftitia, cultucß Dei repleuit. Hunc ergo fo# lumhominescognoftentes, Primum appellabant; alterum/Genitorem,qui eum' hoc genitoris gradu præcederet, minime cognofeentes : neHebræi quidem, nifi fa^ pientiores. Soldm ergo hunc filium Dei notum habent Hebræi ; 8ç cæci nefeiunt, ie blaiphemare póft hominum redemptorem, qui prius legem Mofiin monte tuliflèt» Atque illud celeberrimum ac fandifsimum nomen Iehouah,femper fere eft filq Deh

A Js unus cognofcebatur,primus ab omnibus babebatur:tota^ eft bis Magorum uer^ bis comprenfalmaxima, prima^ Theologia ; comprenditur enim diuinitas acpræis cefsio, quaîpateracgenitoripræceditgenitum. Quippe quemöd priorem Méntcm uocarit, amp;nbsp;quafi dominum acprincipem,dedifle fècundæ menti, res creatas dixerit. Apparetgeneratiojuocat enim eumPatrem : comprenditur etiam creatio rerum per Patrem,tanquam Dicflatorem fupremum,per Piliumtanquam miflum, ac deftinatû ad rerum creationem» Turn dicit, Patremi'ei tradidifle res creatas ; id eft, eadem/qua creaflèt autoritatciregendas. Poftremo Filium oftendit eftè uocari primam omniu mentium» Totus ergo mundus/cognofeebat, prædicabat, adorabat Filium Dei : 80 qui fe nouifsimis fæculis uifibiliter omnibus declarauit, erat ille ipfe, quern olim ob^î feurè cuncTti uenerabantur,Iouem,Creatorem regentem^ omnia Poteftatem uocan:« ' tes : Philoiophis, religionibus,fæculis omnibus notum, ut melius declarabitur.Quij nequaftjperefletamorisineftabilisexprefsiojut hominem faceret Deum,fecit ipie/ feipfum hominem.Fuit autem horum Magorum Theologiaapud ueteres'magno in pretio. a^q^ etiam Ariftoteles in libris déprima Philofophia,eorum meminit.

E R IS SI M V M autem elfte, Magos hæc de Patre ac Genitore Deo, Si omnium rerum créatrice Intelligentia cognouifte, credidilfte, prædicaflè, eo maxime fitperlpicuum, quodpofteriores, qui funt apud Græcos phi^î lolbphati,duces,atcp autores fequentes Chaldæos,amp; Aegyptios,ad quos

B left dilcendi caula Græci recipiebant, principia rerum eodem atque illi ordtne collo^ cauerunt, Bonum primo in loco, deinceps Ment cm conftituentes. Siquidem/rjdem ipfi Chaldæi, Genitorem Deuminon fol urn Pattern, fed etiam Bonum, ut apparet eodem loco,appenant : quod amp;nbsp;Plato, amp;nbsp;cæteri omnes ulurparunt.Mentem quoep, ■ Græcê vSjz, fecundo loco ftatuerunt. Mentem dico illam ab æterno à Patre primogess ïlitam,amp; unigenitam, return^ principium ab eo conftitutam. Anaxagoras igitur ex antiquioribusidemimitatus,pronunciauit omnium rerum principium vow), id eft, ft/lentem. quam ne credas eum aliam,atcß Chaldæorum illam,dixifte, apparet eo iiel maxime,quod banc ipfam fapientifsimam cenfuit,amp; earn uocauit,tefte Ariftotele, «•arxSS, fine complexu, finealteriusrei commiftione; quod proprium acfo# lum Dei eft. Eidem Menti omnia dabat Anaxagoras, atque Mofesj apud Hebræos, Mercurius apud Aegyptios,prædicans earn aggreflam Chaos modificafl’e, digeren^ doep res creafle, amp;nbsp;cum immota, quiefeentiatp cumfta elftent, motum amp;nbsp;ordinem dilfte. NecAriftoteleslamice acbeneuole mentem eius interpretatus eft, eum ftatuifft, æternum Chaos, creationcm Mentis antecefsifle, ut à Chaos ad creationem tempus infinitum interceflerit. Noneftcredendum, Anaxagoram, cuius fententias antiquâ Theologià Ipirantes inuenias, id lenfilfte : Nec fi antecefsiftc Chaos dicat, ed æternri täte confufionis illiusafleruit: liquidem amp;nbsp;Moles amp;nbsp;Hefiodusprædicant^anteauasJ cuamterraminuifibilemcp fuifte, deinceps terram, coclum, lucem apparuifte : quos nemo putabit tarnen interiecifle tempus æternum ab illis exordrjs,ad res creatas.Dri dicit ergo Anaxagoras hanc âueteribus creationem. Siquidem amp;nbsp;Euripides, quem ferunt difcipulum eius fuifte, cum præceptore, ut poftea demonftrabitur, conlentit. Turn non mundum loliîm didicit creatum,fed rationem quoep creandi:ut Mens ingt; forme amp;nbsp;immobile Chaos formauerit,motum(p dederit. ttkvYcop «gt/xsiTap nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fc^uTü-oowt

'nif vêii^i(sù Jïct^wat, Omnibus quondam quicfcentibus, motum Mcntem dedifïè ab C inuicem^ feparafle, ait AriftotelesidixifTe Anaxagoram, Eadem hæc canit 8lt;^ Moiès de DeOjaflèrens prius tenebras fuinè,amp; aquam cum terra commifiam: Deum autem/ Iucem,tenebris difielt;flis,intulifle,aquas^ à terra feparafîè.Quis autem is fuerit,difce ab Anaxagora,uidelicet vvs, MenSjIntelIigentia, Sapientia, Spiritus. Quæ fit hæc Mens, conRiIeChaldæos, amp;nbsp;Mercurium, qui præcipuo nomineuocantfilium Dei, creatoremép mundijvxp Mentem,Intelligentiam. Cui præferebant ày«^ô(z,ipfum Bonum, Bonitatem ipfam : amp;nbsp;hæc, déclarantes rerum principia. Platonici quoque, quorumlibri'funtuetuftifsimisoraculis ac fententfjs Magorum,8^ Aegyptiorum referti, eodem ordine, Bonum, poftea Mentem ponunt : lllam uidelicet Mentem, quam primam ab omnibus mortalibus haben dixit Chaldæus. Ariftoteles igitur au diens prifcosMenti rerum principatum,creationem^ attribuiflè, al a cri uoce pro# nunciauit eam eflè ramp;y cjgt;cuvopi^'(,ngt; ôaoTaSj/,omnium, quæpofsintcogitari,diuiniisimu: fubfcribens uidelicetueteri theologiæ, Mentem principium uocanti. Huius Mentis diuinitatemialibi diflerens,eius infinitam uoluptatem afleruitin intelligêd® feipfam, in amorç diuinitatis fuæ.Nefciebat enim'eam habere Patrem. uerifsima tarnen di# xit.Nam Mens intelligendo Patrem, intelligit etiam (èipfam. Aeternam, fynceram, jncorruptam^puoluptatemhanceidat Ariftoteles, quodfeipfam (nihil enim habet feipfa maius' contemplatur,amp; agnofcit.Quam quidem uocemiccclefti, non humano inftincftu uideturprotuliftè» Sed audi Platonemrqui cum audiftèt, ab Anaxagora) datam Menti rerum creationem, eoiè maxime dixit acquieuifie, cæteroRj quorum# cuncp repudians fententiam. Nullam^^ cenietreicuiuicß reddipoflèprobabilem ra# tionem,nifi Mentem ad omnia accerfas:qua rerum principe conftituta,nihil non pul ehre'pofitum inuentum pofsis affirmare. Nam fi fumma Sapientia,Intelligentia, Mensep fecitjUtique meliora,lediora fecit. Si Mens creauit,certè creata funt ea, qui# busuo pofsintmeliora fieri, optime igitur omnia.Etquod Mofts etiam fimile quid, Malde bonat in Phædone igitur, e5? vis tsl ó JixHsxrfiävft ‘pmcvruif «iTtos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«ùrïic

wSfuzTt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p-oi Tjv« iv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vSp nbsp;nbsp;nbsp;TrtcvJiiJit cuTiKy 1 Audiens, inquit ex libro

Anaxagoræ, Mcntemcflc mundi ædifi'catricem, omnium^ rerum caufam, hac ftim jnirificè lætatus : amp;nbsp;nefcio qua rationeuidebatur mihi optime habere, Mentem eflè omnium caufam,dareintelligentiæ,omnium rerum principatum. Hæcilli aflerebât, non tam Anaxagoræ fententiæ fubfenbentes, ut quæ mirificè placeret, quam apud Chaldæos amp;nbsp;Aegyptios repertaconfirmantes, diètisc^ ftiisinlerentes. Siquidem

Macrobius, Platonicorum de principes fentétiâ proponens,duo hæc prima prin# cipia/coftituit, ’n cxyaâôi/ 'ny vtûù, Bouitatcm, Intelligentiam.Quor2 primum eft nomê Patris,alterum Filij. Filius enim dixit de Patre, Nemo bonus,nffi folus Deus. De lè autem,Ego principium,qui Sdoquor uobis.His confiâtMagorum fuperius oracu# Ium,illius antiquægentis uerum eflè tefiimonium ; nullamcp hïc eflè debere fujfpitio# nemmendacij ,utapofierioribusfint confida. Superefi autem ueteris Theologiæ Hebræorum tefiimonium, quod mecum reputans, foleo uehementer demirari. Ex illoenim Chaldaicæ Theologiæ tefiimonio, probatur antiquam Græcorum Theo# logiamifenfiflè,perFilium Dej,mundumfuiflècreatum.Nam Chaldeus/Filium Dei uocat Mentem : Græcus autem/fatetur Mentem creatricem, ornatricemc^ rerum: Hebraica autem Theologia, quem Chaldæus 8ó Græcus Mentem, Aegyptius Aoyf*, uçrbum,rationem,ipfa uocans Spiritum Intelligentiam, eandem etiam mundi de# clarat creatricem.’Quemc^ Anaxagoras uocans Mentem,dicit Chaos ordinaflè,eun# dem Hebræus ,uocans Spiritum, mper aquas amp;nbsp;Chaos /ait operatum. Ea autem erat operatio,

A opcratio,quôd mundum,ideft,cœlum,onnnium rerum ah'arum condcbatprincipiûf* Eadem quoquecftapud omncs nominum ratio. Intelligentia dicitur à Chaldæo amp;nbsp;Græco,ab Aegypno (ut oftendâ) Ratio.’quæ Ci conféras,idem funt atep Spiritus: Spi rnus enimieft Sapientia,eftlntenigentia:huic datur ab omnibus rerû creatio. Often# do etiam alia rationeHebræos cum Græciseftc concordes in hoc Principio. Siqui# dem nomen iftud vouù, Nun, eft Hebraicum. Accidit autem fæpenumero, ut nomi# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.t-C

na,quæ^linguisadlinguastransferuntur,uelnumerisiynabarumaugeantur,ueldi minuantur,uelaliquæliteræperuertantur: uelutiquod erat Hebraice Rapa, id eft, mederi,Græci qui amp;nbsp;nafei amp;nbsp;loqui ab Hebrgorum maioribus habuerunt,addita una fyllabajdixerunt therapeno.Eodem exemplo,ied ex aduerfo,quod erat Hebraice/Ba nun,IntelIigere,Sapere,fecerunt Græci Nun,Mentem,InteIligentiam. Hoc déclara# to,claret^quot;heologiamHebraicamfateri^mundumcreatum per eandem rem,atque Theologia Græcorum. Vates Hebræus canens opera diuina ait. Qui fecit coclos in intelleduzHebraice Tliebuna,in quo prima fyllaba iuxtaidiomaHebraicum,eft ad# ieótitia.’eft^ ea uox, unde deduxit fermo Græcusifuam voûu, Nun : confitetur Vates Hebræus, Deum creaflè cœlos per Nun, per Intelligentiam, per Mentem. Apparet enim tarn ex iîgnificatione,quàm fono,eandem hic elle rem, quam Græcus Theolo# gus celebrauit, Principium^p rerum dixit, atque earn, quam confefta eft Theologia Hebraica. Ac Coclos præcipue nominauit Hebræus, ueluti rem in omni ilia creatio# nepræcipuam. SicIiquetGhaldæos, Græcos, Hebræos, cognouiflè,prædicaftè Fi# lium Dei,eumcp omnium rerum Principium laudafle.Quod répétons his rationibus probatur : Theologia ChaIdaica,Patremiamp; Mentem fecundam,creatricem confite# tur. Hanc Mentem collaudant, fulpiciunt, uenerantur Anaxagoras, Plato, Arifto#

B teles,cundla Platonicorum familia. omnes igitur hiicelebraruntprogeniemDei, li# cet ignari.Nituntur enim illa Chaldaica fententia cuncfti.Quoniam autemieadem lo# quitur Theologia Hebraica ac Chaldaica,amp; Græca : hæ autemloquuntur prædi# cant Filium Dei : neceflarid Filium Dei loquitur etiam Hebraica Theologia. Eccci quæ fecretd, óó quafi uelata facie illa fecula loquebantur, nouifsima clara ÔCilluftri uoceprædicauerunt,cognouerunt,adorant,uenerantur.

De eadetn M.ente., quot;Progenie, Sapientia^ diuina, ex Platone, regina, ntode^i ratrice omnium rerum, omnium maiorum conJenfu.Et quod ^^^-i/lotelef earn laudarit, fujpexerit, (^ui de ea locuti ejjent, admiratus fuerit.

V L T A quoque funt admirationedigna, de Mente apud Platonemial# tifsimæTheologiænoftræmyfteria.Hanc enim Mentem,quam fecun# g dum Principium,ac poft fummum Bonum cæteri ftatuerût, non in Phæ# _____done folum, fed alrjs multis locis, miris extulit laudibus Plato, dans ei/ principatum,inuentionem omnium rerum,imperium cocli iC terræ, uocans earn cre# atricem,imperatricem,reginam, fapientiam : nihiltp non inuenies deea apudPlato# nem, quod in facris literis habeatur. Ex omni autem apud eum deferiptione, ficut item ex alqs Theologis,claretfianc efteprolem Dei æternam,omnipotentem fapien# tiamPatrisfui.InCratylo,^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 Ätya «M(t^ccyc§et5 vouü avau, 'tjJ'ts.

ovTve tùi-nif amp;nbsp;ftifuyijSdoy^Trx^x xù-nf/ nslt;rpamp;i/ tx 7ifx)y(Mfx c/Jà: 7mùfüiigt; îivfx : Efle,inquit, Iuftitiam,quam Anaxagoras Mentem dixit, afleritCratylus : quæ cum fit impera# trix, amp;nbsp;regina acprinceps, nullicp c5mifta,cam tradit omnia create, per omnia com# meantem.fic Plato. Audis Mentem illam,quamîChaIdæus memorabat, nuncimpe# ratricem.

ratneem,cundarumrerumcreatricem,ipfumtus,ipfamiuftitiam: quodetiamLaër# G tiusperhibetfenGffePIatonem jt/lù J^Kcaairtujuv âiv vó(iap -OTtAce/Aßflu/^v :Iufti'riâ Def/legem-fufpicatumeflePlatonem. Et quod Marcus nofterapertius, Ortaautem Gmuleft, inquit, cum Mente di'uina. quamobremlex uera, atep princeps apta ad lubendum, Sc ad uetandum,ratio eftreóta fummi louis. Quid de Mente diuinapoterat diuinius loqui Plato C ut iufl:itia,moderamen,temperantia cuiuflorum fit,ut difpofitor, orna^ tor,creator, præiensubiq^ tanquâlex,tanquam fèmpiternus ordo,cunlt;flaordinans, quia data cfi: ci poteflâs omnis'in cœlo SC in terra,ipfius^ erit'iudicare omnem carné, ipfeDeusiuftus nofter. Eodemlibro Socrates (rogat Hermogenem, t» Jè Ttùi -fÿ KTsK'jiy «wdvfup (pvffii/, » ms'tvamp;i cwx^xyc^ix vadh 0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J^XK9lt;rp.vcmff Hpà gt;nbsp;Quid , in^

quit,non ne credis Anaxagoræ,Mentem amp;nbsp;Animam elle quæ naturam omnium regt; rum exornet,8CcontineatC' Hîc Plato rurfum Mentem ornantem omnia,fuftinentê, ut uides,fatetur,inuentricem omnis ordinis,omnis naturci^quæ ordo eit,amp;f æquitasj moderatricem,ordines rerum certos,ccrtos^ fi tus,Mentis opus efle,quæ)Chaos diss gefsit,formas deprompfît,ordinem,amp; temperamentum ubique adhibuit. Et, ut Ari ftoteles perhibuit, confeiîus eft earn Anaxagoras, vAvi faptiyiAvoy , nulli rei admiftam* nempefnon corpoream,{edpure diuinam,ab omni corporis cotagio ablolutam. Nis« bil aliud de creatore illo mundi,facræ literæloquuntur. Hæc apud eos eft xv-nh^xro)^, Dominatrix,Regina omnipotens. Eft lt;4^ 'arxvTui/ nbsp;nbsp;nbsp;per omnia intenta,præfens ubiss

que, totam natura aptans, fuftinens, mouens cœlum, terris perpetuos ordines adhi:# bens.InPhilebo autem longe maioraî'wlt;ïi7«lt;n//x4)i«)i/»i7:(; ai Gtfii txvrii:ovra atttvwov'USt fcsj ^xlt;nKw$ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tcrüg iv Afcj/ÿaiî Confêntiuntomnes,inquit,fapientes,

ipfos in eo iadlantes , qudd Mens fit regina nobis 'cccli SC terrx, Sc forte redè loquû#: tur. NihifPIato magnificentius, altæé^ Tbeologiæ noftræ uenerabilius loqui po^ tuit.Is eft apud eum Rex cccli,amp; terræ,quiâpud diuum Paulum Rex feculorum im# mortalis,inuifibilis. In co Plato fatetur fapientes omnes confentire, hunc/efle regem cccli SCterræ, Qui funtigitur hi fapientesf nonuidelicet Anaxagoras folus ,fed SC Chaldæi,ut apparuit,Mcrcurius Trifmegiftus,Orpheus,plures^ç alq, quos legerat Plato.fed ante omnes fuit Mofes,qui hunc,quem fua lingua Græci‘lntelligentiâ,fiue Mentem appellarent,uocauit ipft fua,Spiritum,qui ferebatur ftiper aquas, id eft,ccc lum moliebatur,ornatum^ cocleftê,qui/proprie dicitur nsa-fi©', ftatuebat. ideo Mens dicitur JictHSfrfivGi;, exornans. Audi igitur SC fulpice quæ Plato loquitur de conienlu fapientum,6^ perpendc qui fintifti fapientes,quos ait in eo gloriari,ceu rem magnam diuinam^loquantur. Nam S^Ariftotelem cernes pofticandem Mentem mundt fa^ teri principem.Profequitur in Philebo Plato : Num, inquit, d Protarchefuniuerla, SC hoc quod uocamus uniuerfi'tatem,gubernare dicemus uim quandam irrationabi;« lemactemerariam,ancontra, JtÂamp;amç ot Tifoâtj/ tAtyij/ , voûi efiganx/'p tivx ^xvi^xsluf {ruin«'ijs({gt;ngt; : quemadmodum hi,qui nos antecefrerunt,locuti funt, Mentem amp;nbsp;Sapientiam quandam admirabilem ea componentem, regere ac moderari C Ad hæc relpondetProtarchus, ne faneftum quidem uideri, quodpriuspofitumfuiflèt: *gt; vouSj TffxJvTtc lt;fixf(Slt;riiêip xutcc epxvcu. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o'i-iW ttJI HSirpÿ )lt;5« «Atzf, èl tnKluJHg -, gt;9 «sfuy j(gà “ra-arHS

XK xJtMÇyiyà) y’xi^ vnirt wtei ctuTcSf/ èl-aroi fu iJiy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mentem autem

afferere cunifta difpofuifte, afpedum mundi, folem, lunam, aftra, omnemi^ cccli conuerfionem : id uerd dignifsimum elle, nec fecus unquam ego, ait, de his ftatue^ rim^Cernis hîc, quid maiores tradidiftènt; cernis antiquam Theologiam de Mente, quæ non foliîm crearit, aptauerit, ut Anaxagoras dixit, fed ordinet, componat, re^ gat ad omne tempus omnia, HuicOrdinem cccleftem creatum adiudicat, folis,lunæ, ftellarum.

A ftcnarum.îdenimeriamprodiditlobamp;f Mofes,banc ipfam mentcm,amp; Spintum, ornaflc cœlos, lucem creaflè,Iunam j fidera accendifîè,amp; ut facerent di'em ac nodem, lucerent^ fuper terram, in conuerfiones reuolutiones pofuiHè. Attendeque hæc’ maiores afîèruiflè, uidelicetChaldæos, Aegyptios, antiquifsimos Græcorum Or^ pheum, Hefîodum amp;Pythagoram, Timæum, plureTque ab'os, quosj'ple Jegit PIagt; to. quo fitclara diuinitas pnfcæPhilofophi'æ. Profequens Plato, Scimus,inquit, in uniuerio)infinitum quiddam, amp;nbsp;aliquem terminum eiîè , quibus præfît caufa tamp;TfjtScm 'Pt- oTWTtCTfÿim ^iciUTivs a)çxS-,Hç^ (JiHvxs,Glt;Zf.x vSs Atyop-ivou. J}Ki)ùoTX'rx œj/. exor^ nans,amp;coordinans annos,8ôtempeftates,amp;menies,quæ Sapientiaamp;Mcns uos: cetur iuftiisimè. iacroiancfia, cccloque miflà myfteria. Sentis illam Sapientiam, quam perhibent etiam Hebræiifuifle mundi creâtricem, quamtp afleruntefie, de qua Salomon fcribat. Dominus fapientia fundauit terram , ftabiliuit cœlos prudent tia. Et de qua-Salomon idem, fimiliter prorfiisatque Plato: -n Gai/xs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ms

•r« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tgya^ûfjJb^s, m xÙths nbsp;nbsp;nbsp;ovTuy [^xfi^-aii tsi nyvlns,« uroiÿtms tw ymvrx yi KÔyii) tns Gqj.k xs

n»x«x[amp;vxlt;ms cév3-gagt;7nif: quid fapientiaopulentiusquæ operatur omnia, quis re^ rum magis artifex ipfa qui /creafii omnia uerbo j fiue ratione tua, amp;nbsp;fapientia tua hominem molitus esC’Hæcillaquoqueefl: Sapientia, quæ apud Cabaliftas Theogt; logos Hebræorum, eil fecundo loco j poft coronam altifsimi, obtinens fecundum gradum diuinitatis, cuifdant omnium rerum principatum. Sed audi hæceadem narrantem aflerente'inque Platonem.Tefte enim Laè'rtio,qui fcribit duo mundi creatiprincipiaftatuiftèPlatonem,Materiam,acDeum,é'if ksÙvcuü nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tuTtoir^

quemamp;Mentem appellat, amp;nbsp;Autorem fiueCaufam. Plato Creatorem ,Imperato«s rcmque mundi déclarât, confàlutaltqueipfam Mentem, quam eandemiamp; Deum, 8^ ß Caufam uocet, Claruitigituriquæ fit Mens, nempeDiuina progenies,id eft, Filia

Dei, utChaldæusIoquebatur,quæinnoftraTbeologia fîmiliter atque apudPla# tonem nuncupatur Sapientia. quis item fitifte mtiamp;’, cui dat mundi autoritatem (te^ fte Laertio) Plato, difce ex fecunda epiftola Platonis, in qua uidebis hune M-nty Caufam mundi, habere Patrem. Imperat enim tribus amicis^ut in amicitia adiurent dominum acprincipemamp;caufam omniumrerum, èC caufææatrem. Sicaufaigi^ tur ipfi Platoni eftMens, tefteLaërtio, Caufa autemhabetpatrem. Mens ergoPa^ trem habet. De qua re poftea. Eft igitur apud Platonem Mens, Sapientia, Cauia,fitf h'usDei,quiahæc caufa habetpatrem, utmirabiliter afteraturillud oraculum ChaP daicum. Hane itemMentem,quæ fuit caufa mundi,agnouit,exofculatufque eft multis in locis, honorificeque de ea fenfit Ariftoteles : è quibus eft admirabile teftis: monium primo de Philofophia libro. quærens enim de principes rerum, quæ apud maiores fuosreperiftet, cumque multos oftendiflet, quos in afsignandis principrjs non approbaret, nouifsime dixit, voiw lt;/ê -ns àTrùy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xvis ^(»ois nçfiyv m (pva-lt;l

CUTUp HSU TTP lt;C* ’TX^iCnS XTTXmS } oiop ttfeWH 7rx§' eiKH Aiyovfxs TWS 7rilgt;on^0l/ , ot (jSDt Jurats \^Axii€M0vfiS gt;nbsp;xp-X tu kxA^S tIuj curixy, cc^yluj uvou öi/7Wf/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ViXvrliu

N XIV9XIS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quod eft, Mentem quidam qui dixit,quemadmodum in anft

malibus omni^ natura,fie Caufam fuifte mundi, totiusque ordinis, is certe uifus eftrefipuiflèpræijs, qui prius temerarie loquerentur. Itaque/huiufmodi qui funt hoc arbitra« , non folum bene amp;nbsp;congrue banc caufam, principium rerum fta? tueruntjied etiam talem Caufam attulerunt,unde motus ex«terit,uel exiftatres» bus. In his Ariftoteles, tametfi obfeure loquatur, fentit ea, quæ prior Plato docue# rat, Mentem Ificut inueniflet rerum ordines omnes, quantamque oculis afpicimus pulchritudinem, fic dare' rebus moderamen in præfens, uinculum efle quibus uniîs b uerfa

ucrfafuftineantur, legem rerum cundlarum,mundinauclerum:ut^ lît rerumltno^ C derator, 8^ fapientifsimus in omne tempuslartifex, Gc fuifle in primordio rerum : ut animalia,ut naturam,nunc regat, aga^tque inlucem; Gc huiufcemodi quondam ordinesifua fapientia reperifle. Qui ttalialocuti eflcnt, collaudat Ariftoteles, aflerit fuifle fapientes, euigilaife inter errores cæterorumcæterisdormientibus. Kgù cùi cà'ct^xyéÿxe J oî JIh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ’n!/ voûü nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'fÿ/ yivoitSiùcüi/ î M.en^

temiprimum uidiflèlfuifTe caufam rerum Anaxagoram , inquit Proclus ex ipfo Ariftotele; optimam rerum Caufam, àqualprincipium fuerit omnibus, reperifle; Veram originem, unde moueri cœperint ccclum Sgt;â aüra^ totufque inde mundus, deprehendilïe. O'quanta uerbishisfubeft diuinitas . Neceifarid enim Arifloteles, qui de Mente mundi inuentrice, talia prædicat , prædicat de ea Mente , quam Chaldæus antea inuulgauerat, amp;nbsp;quam Plato , quod amp;nbsp;ipfe Arifloteles , uocat Caufam,8â uocansidat ei patrem'in epiflola, Gcutamp;Chaldæusinoraculis. Hanc ipfamiin libris pofl res naturales!uocat Diuinifsimam , eam.feipfam contempla^ ri dicens. In Moralibus quærens de eius contcmplatione , uocat Deum. Sic ex Platone , Chaldæo , Ariftotele , Mens eft Deus , eft Proles Dei , eft Regina mundi.

T A V T E M hæceffeuerifsimaiConftet, Mentemip fecundamiefleab ipfoPatre, ut Chaldæus dicebat, Filiam autem ac Progeniem diuinam, ut Plato in epiftola ( ob quam caufam Chaldæus uocauit eum Pattern) D audienda ftmt, admiranda^, quæ locutus eft, utpaulo ante dixi, nofter

Macrobiusjdeeerpta ex ipGs Platonicis.Proferam^ totum locuin Somnio Scipioÿs nis ; Cæterum, inquit, cum ad fummura, amp;nbsp;principem omnium Deum, qui ;apud Græcos quot;râ TTfiaTuy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nuncupatur, tralt;ftatus ie audet attollere,uel ad Mlenss

tern, quam Græci voujj appellant, originales rerum ipecies, quæ a,/lH funt, continent tern, ex fummo natam amp;nbsp;profedam Deo : cum de his, inquam, loquuntur, fummo Deo amp;nbsp;Mente, nihil fabulofum penitus attingunt, fed Gquid de his afsignare co^ nantur, quæ non fermonem tantummodo, fed cogitationem quoquehumanam fu^ perant, ad GmilitudincsSd exempla confugiunt. Sic Plato cum cèyx^S loquieflet animatus,dicere quid Gt non eft aufus,hoc folum de eofeiens,quod feiri quale Gt, ab homine non pofsit. Solum uero ei Gmilimum de uiGbilibus/Solemrepe^ rit,amp; per eius Gmilitudinem, uiam fermoni fuo attollendi fe ad comprehenGbiss liaipatefecit. Jdeo 8c cum nullum ei Gmulachrum cum Dijs alijs conftitueret, finss xit antiquitas, quia fummus Deus, nataque ex eo Mens, Gcut ultra animam, ita iui! pra naturam ftmt : quo nihil eft de fabulis peruenire. Ecce!audifti 8C uidifti apud Ma crobium, nonChriftianum, duo diuinifsima ac maxima : ipfum fummum Bonum, principatum omnium rerum, ut clarebit etiam apud Platonem, Mentem ex eo natam, profedlam, natam inquam â fummo Deo, qui dicitur à Philofophis ipfum Bonum, ipfa Bonitas per excellentiam : de quo/Mens ipfa, Glius eius, perhi^ buit in hoc mundo. Nemo bonus niG folusDeus:ilia fcilicetfontali,præcipua, fupcreminenti (jue bonitate. Vidifti quoque Mentem continere fpecies rerum ; quodeGgnaturcreatio, deGgnatur(quod uidebis etiam Philonem perhibentem)

A creator mundi,inuentorcundarumrerum, quæinfuison'ginibus contincrcntur» Vt enim ipfc Phïlon dici't, fiquis nudius amp;nbsp;expeditius uelit loqui, ml ah'ud dicat Mundum archetypum,Gue originarium, quàm ipfum Verbum,Creatorem mundi. VidebisetiamMercuriumTrifmegiftum,dan£em Verbo Dei, {pecies,aut ideas, origmesiç rerum» Hacigitur attributione ïpecierum, perfpi'cuum fit, defignan Sa^ pientiam creandi, amp;nbsp;mueniendi è m'hilo, ut fuperius omnes prædicauerunt* Défi' gnatupbanc Mentem efle mundi creatricem, adornatricem rerum, formarum ma^ trem uaftam,ingftimabilem fapientiam.EccePIatouocauit eam,ob eandem caufam, (UTW|/, Autorem : apud quem tefteLaërtio, idem eft Mens, ôd Autor, id eft, Autor mundi, Conditor, per quem omnia fada ftinu De quo prorfus fimilia, noftræ 1 hea ologiæprincepsdiuusPauIus, ututranquephilofophiamconferam: os àKÙi/ mS» Stav tCOgKT» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TT^tTHS KTimUS , OTÎ ÇV CÜItÛ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7« TS«v[lt;gt;C 7« JV TBÎS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7«

y«f 7« «g(ï7« , Hgù •rie «ó^ctr« . a'Tt âgivoi , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tajQ;.OTgnltS , art nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cf^wcntu. , toc Trivorte

tfjg: oùfT^i J amp;s cài’nif irntsKi, S' pcutÎsî ts» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nrccvrco^, J(9« toc ttkvtx «irSi tnujïsiiK.i ; Qui eft

imago Dei inuifîbilis, primogenitus omnis creaturæ : quoniam inipfo condita ftmt omniaicœleftiaamp; terreftria, uifîbiliaamp; inuifibilia, fine throni, fine dominationes, ftue principatus, fine poteftates, omnia per ipftim amp;nbsp;in ipfum creata funt, èc ipfe eft ante omnia, omnia inipfbconfiftunuHæcdiuinifsimatubaTheologiæ noftræ» Confer igitur omnia, amp;nbsp;gratias age æternæ menti : cuius tanta dementia fuit, ut feft i mundo femper dedarauerit, amp;nbsp;ne gentibus quidem fe abfconderit» Quem diuus Paulus uocat Deum inuifibilem, Macrobiusfex Philofophis fummum Bonum, Primatum omniû rerum, Principem rerum cundarum,eum per exceliêtiam appeb lans Deum, utmagnus Tbeologus iioftenQuem Macrobius Mente, fiuelntdligêi= tiam, autSapientiam, natam ex fummo Deo, quæ eontineat Ipecies, Paulus JmaiS ginem Dei,quoniam Filiusieft imago Patris, Primogenitum omnis creaturæ, id eft, autgenitum ante omnia creata, aut principalem inter omnia, ad cuius magnitudi^ nem. cætera nihil attingant : fupra omnia creata* Quem/fuperarecogitationemamp; fermonem dixit Macrobius, amp;nbsp;quod fciri non poflèt, amp;incomprenfibilem, qudd fit fupra naturam, hune Paulus amp;nbsp;inuifibilem, nempe Patrem ipfum, turn amp;nbsp;PrP mogenitum, id eft, antecedentem omnes creaturas Mentem, Et,cui Ipecies tribuere, fine ideas, origineTque rerum dixit antiquitatem Macrobius, hune Paulus prædi^ cauitfuifle,perquemuifibiliaamp; inuifibiliafintcreata,fine Dq ipfi cceleftes, quoi; rum nec nomina norunt, nec naturas homines, fine homines, omnia'que terreftria; amp;nbsp;quod ipfe fit ante omnia, id eft, fupra naturam,ut Macrobius : amp;nbsp;quod per ipfum omnia fubfiftant, Veritas igitur clara,aperta, cognitaetiam gentibus, Retulititem . Macrobius, cum de maximis hifee rebus fermonem amp;nbsp;cogitationem fuperantibus, Philofophi loqui inftituerint, amandare eos, procul^ iubere facefterefabulas ; uti autem fabulis,cum uel de anima, uel aërëis, aut æthereis poteftatibus, uel cæjj ten's Dqsloquantur, Dixit etiam nullam elfe cæteris Dijs (nempe quos diuus Pauis Jus citauit fuperius ) fimilitudinem cum ipfo fummo Bono 00 Mente ; quia funt ante omnia , fupra omnia. Vidimus etiam teftari Macrobium , hanc omnem, quam narrauimus Sapientiam, ftupendamque Theologiam, antiquitatem cogni:? tarn habuifte , Ergo quod Chaldæus , à Zoroaftre , lapientibusque Perfarum ♦ Sic undique ueris conieduris, relucet iftam quam nunc toiuscolitmundus,Sa^ pientiam omnibus fæculis amp;nbsp;gentibus irradialfe , fed occultiorem quam nunc, pofteaquam Mens ipfa, bonitate fua, Patriscçfui,qui eftfummumBonum,de^: mentia impelRnte , defeendit de cedo, hominis^ ueftita figura folidaque natu^

A V G V s T. EVGVB, L I B, I, ra, ucrfata nobifcumjocuta^ efi: fuam propria uoce Sapientiam«

Ex eifde/n Chaldceorum oraculis de M.ente, diuitta “Progenie^ cuiits imago fit animus humanus, ex Philone.

V R admiraris autem Græcos Latinos, Mentis æternæ diuinitatem, 3 prædicaflè rerum cundarum rati'onem, inuencionemi ordinem^ illi de# difïè, Patrem ei elîèperfpexifïè aflèruiflè, cum fit hæc omnis Sapientia 0juetuftifsima,abantiquifsimis gentibus prodi'ta, ad quas difcendi eau# 'a Græci adeuntesiex eorum uberrinu'sfontibusn'uulosin Græciam deduxeruntC*

EcceigiturieademChaldai'caTheoIogia,uthabetur in {ententijs Zoroaftræorum, traditbanc ipfam diuinam, æternam^ Mentem , creaflè ad imaginem fuamiiuxta Mofèn a-vp^oKct TnxTjoixo! w TMi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Signai uel indicia,paterna Mens inferuit

animis. Hocoraculo declaratuqâ paterna Mente, ideft, ab eaquæPatris eft Mens, Patris Sapiential: Intelledus , inuftum animis noftris/fymbolum fuæ diuinitatis: quemadmodum totlocis fatetur Philon ludæus, aflerensiipfum ; Verbum efïe ar^ chetypum, exempJarque animi nofiri t nos fimulachrum eius,ficutipfè fitimago pa# tris (liï. Hand aliter oraculum, appellans fymbolum, quod PbilonIfimulachrum, imaginem,amp; quod Mofes imaginem amp;: fimilitudinem, Hebraicè Zalmenu,Demu# thenu. Eademhæc fenfitamp;expofuitPfellusPhilofophusChriftianus declarans fu# pradidum locum, Siazztç »5 /xttGirïx« ksit' ànsvx -nKa-iJn vy «vûf(»)7rv(f, ovra

'rpy TrtiH-djit, Kfl« TTK-rk^x 'r£l nslt;rijQS lt;rvii£oKx ^x^xcaramp;^cu. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÎcüjtS iJiorH'

•Tsç. yoÿ «TH) TT^TjoixtSii csn^fiKTUiy , ox p-ivay, aZhcï ‘^i^KapSb'caTrKa'cuTK^amp;s tSXxsu^ cè/Vi«/JU* tK Jv cù/’To'is Klt;rti}p-K'îPiS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;crtw^ÿycx’rx ÇffrOf^KTCDi cvtâ ^oamp;c/lùt : «Ti^x iK’iv mz

Kca-i^ois muj^vi^XTtCK^aviMÜiihoJ DUKç^'iPi tSi âiv Ichimns^tu quot;fÿ/e^iTuy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sicut,

inquic, liber Mofaicus ad imagine Dei fingithominc, fie plane ChaldæuSiCreatoré ac Patrêmundi dicit lÿmbola inferuifle animis , proprietatis luæ.’fiquidê a pater# nis feminibus,nÔ animæ folum,fèd amp;nbsp;fiiperni omnes ordines pullularunt, Atqj alia quidê figna, quæ funt in ipfis incorporeisfubflantf)s,incorporaliteramp;:unificèexi# Êunt:alia uerd in mundo figna amp;nbsp;fymbola,funt fecretæDeiproprietates,quæ8ô iiirtutes fupercminent. Hæc Pfellus ♦ Apud quêalpicisia feminibus paternis, id eft, Creatoris mundi, quem Patrem dixit fuperius, natos cftemon animos modo no# ftros , fed fupernos omnes ordines. Ididiuus Paulus ante eft confeftùs, Imagi# nem illam , progeniemque diuinam , creaflè thronos , poteftates, dominationes, uirtutes. propterea potes Symbola fentire origines ipfas rerum , ac primordia. Hic etiam Pfellum conftat eodem loqui modo atque Solomonem de creatione hominis,quod inferuerit Deusfymbola,uel fimilitudinem proprietatis fuæ: So# lomon autem ,977 5 txTiinj/ tïj/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«hsiz« tmj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tTnlifnf/ cÙ/tbj/î Quoniam

Deus condidithominem,amp;: imaginem fuæ proprietatis fecit eum.Pfellus etiam ufus eft uerbo,quo Empedocles,Ab uno,ideft,ueritate, fcßA«s«lt;n,pulIularunt omnia,homi nes,beftiæ,pi{ces,uolucres,arbores.Denicp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ôtoi, Drj longæui. Sicut Paulus,

throni,dominationes,poteftates, Pfellus autemordinesfuperni. Idemrefert,hæc fymbola in æternis,intenigibilibusfubftantrjs,eflè incorporaliter,acdiuina qua# dam, fupereminenticp ratione, amp;:perunitatçm,autaggregationem fimplicem. Ea# dem in hoc mundo efle fecretas Dei uirtutes, creationem fcilicet innuit fupernam, ac gt;nferiorê,uifibilê,amp;: inuifibilê.Claret ergo,ficut amp;: fuperius,à Mente,id eft,Sapientia Patris, nata eflè u i li biha èc inuifibilia,mirabiliter feçû cÔfentiente cogruenteep Theo bgta,

A logia,radiosundequaqueiacflantefuos: Eccefomnis lingua confitetur dominum, Similiacernentur apud Philonemde Verbo diuino, atque de Mente apud Chab dæum, de quo dicit, xs« can^ixxTiKos n^^viKos hiy®' t Jnuifibile,feminale, ard^ fex diuinum Verbum. Sunt ergo femina rerum apud Pbilonemiin Verbo diuino, (icut apud Chaldæum de Mente,qua feminauerit fua fymbola in animis. Idem Phb Ion explicabit banc Chaldaicam Tbeologiam : ttxs «vâ^aTr©' Kitr« t/w Acér««f/, TOJ. amp;SCÜ hóyUj (iKKftQixs (pvnaiS iKf^xyMPj» «7ncarxx(M -, h KTTXvyxo'px yiyoviQ't Omnis homo fecundum rationem habet cum Verbo diuino focietatem,fadus nature beatæ fimu^s lachrum, aut abfeifsio, aut radius. QuibusuerbisiPhilon explicat ilia fymbola à Chaldæopropofita, funt enim numero multo fymbola:quod/tnbus nominibus Philon declarauit. Imago uel Simulachrum, Abfeifsio, aut Eradiatio, Moies/dice^ ret Afflatus. Aenumerus multusiapud Chaldæum,80 pro fingulari fymbolum. Eruntep omnia eadem i Sc ilia tria apud Philonem, SC fymbolum ,apud Chaldæum, amp;nbsp;apud Solomonem proprietas, apud Mofem imago, fimilitudo, apud Marcum Tulliû delibatio , hauftus : cum ait animos noftros hauftos amp;delibatos ex diuinita^ te ; amp;nbsp;in Tufculanis, eodem prorfus modo atque Chaldæus, ut fît mirum : Huma^ nus, inquit, animus decerptus ex mente diuina: Mentem diuinam faciens animi no ftri originem , ut Chaldæus nobilis apud omnes, implens omnes, led fapientum præcipuè mentes claritate fua. Agnolcet^hic Mentem ut luperius mundi Creatrb cem, fic nunc,hominis : quod utrunque proditum eft à Mofe. qui cætera quoque apud eofdem Chaldæos, antiquifsimam^ eorum Tbeologiam uiderit, tarn magis obftupefeet, quod mihi fæpe numero fateor accidiflè. Aliopræclaro, diuino^ oragt; ß culo de eadem paterna Mente Magus ille, aut totusMagorum chorus fic locutus:

OVK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, KWHi TT) ûtÀSl/ TTKTJllKOS vis, «il nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ XS“ KxKvtTH nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tvSia

p’fcvÿ 'stx'jjoikS criwâ^fiXT®', Quæ funt, Sed non admittit illius, nempe animæ, uolunta^# tem paterna Mens, donee difeedat ab obliuione, uerbum^ loquatur, memoria paü terni fîgni adhibita. Hoc illud cuius etiam meminit Proclus.Eft^ fenfus regius,diâ! .., uina^pronuntiatio, nonplacerequicquam^creatori noftro, quod anima conctur^ ftudeatq^, nifi phus deiecerit, repulerit, exculierit obliuionem,amp;f in orationemftaui« dem^erupeht, memoriamcp exercuerit,recordata^ femper fueritquo'd ad imagb nemÛeifitfaéta,quddpaternumfymbolum acceperit. Hanc^ fententiam dcclac rans Plellus hæc loquitur ad uerbum: Non fuftinet Mens paterna , cupiditates, impetuses uoluntatis animæ,dum permanferit in obliuione eorum, quibus ditifsb mHocupletatafuità •axvxyt^'^n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pâtre omnium bonorum, amp;nbsp;donee peruenerit

ad recordationem facrorum fignorum, quæ accepit ab eo, edidehtcßuocem gratifia cantem, gratias agentem, adhibita recordatione lymbolorum paths, qui earn crea^ uit. conftat enim anima.'ex facris rationibus amp;nbsp;diuinis fymbolis, quæ funt ab intellb quot;nbsp;gibilibus formis, fymbola ueró àdiuinis amp;nbsp;unitatibus : ac lumus imagines quidem intelligibilium fubftantiarum, fimulachra ueró incognitorum a-uudviuxru^ fi'gnorum autordinum.Oportetautemamp;hocnoflè,quódomnisanima,ab omni animaile# cundum fpeciem diftert, quod quot funt animæ,tot Ipecies animarum.Hæc Pfel# lus. cætera^ funt perlpicua. Quas autem intelligibiles lubftantias, ac diuinas uni# tates dixit, arbitror eum iuxta cæteros Platonicos Dionyfium Areopagitam,fen# tire, Deos fiueAngçlos, quos uocant priores viHris, fecundos mg»? : priores^ item Platoniciuocant ^««e ivxtAxs, putantesbaseiïèideas,adquasuelutfimphces unita# tes, omnia reuocentur. Quod an uerum fit, poftea difquiretur. Horum imaginem eile docet animam noftram, Similis eft çnim Angelus homo, uterque imago Dei.

13 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S Tgt; E V G V B, L 1 B. b

Cxteraquoquequæ de anima PhilofophaturPfellus, quoniamnon funt huius ïo^ ç ci, prætereo : tantum oftendo, nuncoraculum loqui de Mente Dei,uel Patris,quæ fæpe Mens ipfa, cum nobifcum eflet, eft locuta, cohortans ad memoriami amo^ rem Patris fui, qudd oporteat eum diligere, eius meminiflè,collaudare. qualc üa# tes liortabatur animam fuam, Benedic anima dominum, amp;nbsp;noli obliuifci omnes rcf tributiones eius* Oraculum nuncloquitur ad ipfam animam, ut fit Patris ac Crea^ ton's fui memor, alioqui nihil fore gratumquicquidftuduerit* Hæcuerd eadem/ apud Mercurium Trifmegiftum reperta,magis ftuporem incutient,erumperecç co^ gentin laudes fandifsimæ, clementifsimæ, fempiternæ Mentis : quæ ficut Chaldcis lêipfam reuelauit, fie ab Aegyptfjs’fe non abfcondit*

De M-ente-, Vrole diuina, ex Mercurio Trißnegißa : Eadem^i Créatrice animi butnanißcut ex Chalda:o Vhilone,

T AGNOSCAS, omniaundequaque ad ueritatem prædicandami gentes omnes facere concurfum, audiêda funt que de Mente hac Mercurius Trifmegiftus* Vbi dixerat, qudd cû Pater fit Mens, genuit alteram Mentem opifîcem, ut declarabitur pofl:ea:hanc ipfam

mentcm opificemifibi ipfi Mercurio,cuiapparuerat, ficut apparuit Adæ, Abraham, Mofi, multisq? alqs diuinis patribus, ficinducitloquentcm in Pimandro, quiliber cft notifsimus, ncmini^cordatodubiumiquinfitMercurrj : Treti^ctywiitou. nbsp;nbsp;nbsp;ó vous -«»s

émou amp;nbsp;ccyxûoîs XS“ wâxsoîs, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, xgà »5 7r«g»a-ïlt;e ft» j/ti/tTOt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tuQ'tS quot;rit

•BUXVT« yvasoilcu. Jtçiù Top îraTvg« lAxa-xovrat KyxTrHT'iKuS ■gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wlsyidjmz nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'H.i

yxyiiivoi 7ri‘os Kvni/ th so^yn Quæ fijnt, Accedo ego Mens ad fandlos, amp;nbsp;bonos,amp;^ pu# ros, ôé mifericordcs,amp; Pios, 8lt;^ prælèntia mea eft auxilium, ftatim omnia cogno^ fcunt, Patrcm inuocant propitium cum diledione, èC gratias agunt bcnedicentes laudantes coniundi cum ipfo in charitate. Hæc amp;nbsp;alia multa, quæ longum eftèt referre, Mercurius* Habes Mentem de Pâtre, ac Genitoreloquentem, ad quem ait feadducerebonos amp;pios, feducemeflè ad Patrem, ad paternam charitatem* Nil aliud prorfus, quâm quod loquitur eadem Mens fumpta Humana figura, apud Thcologum noftrum loannem : Et quodcunque petieritis Patrem in nomine meo. Hoc faciam, utglorifîcetur paterin ßlio. Et, Si præceptamea feruaueritis, manebi^ tis in diledione mea, ficut amp;nbsp;ego Patris meipræcepta feruaui, amp;nbsp;maneo in eius dilc-dione.Et, EIæcauteniuitaæterna,utcognofcanttelblum Deum uerum,6lt;^ quem mififti Icfum Chriftum* Ecce apud utrunquediledio erga Patrem, collaudatio, be# nedicftio, ad quam inuitabat olim, poft noftra imagine fumpta Mens ipfa,amp;^ de qua dixit Chaldæus,quod non eft ei grata ulla adio, quæ finerecordatione Dei fiat: amp;nbsp;qudd ea polluta, Sdimpura fit anima, cui nulla Dei fit memoria, Inuitamur ergo â tribus maximis 7’Heologis, duobus antiquifsimis, altero iuniore,ad cultum, cha# ritatem, memoriamcp Dei* Apud fecundum tertium loquitur Mens ipfa : apud primum loquitur alius de ipfa* Apud omnes eft nomen Patris, amp;nbsp;ipfa Mens loqui# tur de Pâtre* Chaldæus eum uocat Mentem paternam* Nouifsimè autem /ubi mul# taapudMercurium dixiftèt, relponditMercurius, tv poi 7r«v7«,'ùs ( vâvs : Benemecunda,utuolui,docuifti oMens* Nullaigiturfiipereftdubitatio,ôd admiratio, unde Platonici, amp;nbsp;ante Platonem multi alq, unde Anaxagoras, amp;nbsp;quos Plato dixit, Mentem extulerint laudibus, celebrauerint, nominauerint* Omnes item ante Platonem Theologi, pdft ipfe Plato Ariftoteles cum tota familia, créa# tionem

A tionem, ordinem^ rcrum Mcnti dabant. Chaldæus autem propius acccdens, crea^ turn hominem âMenteiconfeffus eft, ut ante monftratum eft.Philo i tern hanc Men:# tern declarauit am'mi noftri creatricem. Simih'aigitur audies apud Mercurium , da# ra, aperta, expofita,IucuJenta,utprægaudio/nelacrymas quidem continerequeam: 0A'WKVTUii 7mTH§ 0 väS , aip ^aiù) cpv(ns,(C'snKVHlt;ri '3^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;kvtSi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;us

Paulo póft, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«VTîff, (ut3olt;/lnyo5 ^y^vó[ibJJ tv '^ovs , tï? Aoyovj J}(Aix(rKCi^y ttZs ■, ê’ tivi

TjaoTTu craiâ^crovTM, iczraga «v-rsis tvvS t«? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tTjoói^Hcm tx Tui/ Kp-Hpoa-'ts vJ'^ctTvS. M.ens

autem omm'um Pater, cum fit ui'ta, amp;nbsp;natura , peperit hominem fibi fimilem,quem dilexit tanquam propriam prolem . Ego, inquit eadem Mens, excitatis eis dux fum generis, docens uerba quo modo, ÓÓqua ratione feruentur, 8^inferui eis ration: nes fapientiæ J 8c nutriui ex immortali aqua. Quanta fimilitudo eprum, quænunc Mercurius, cum his, quæpaulo ante Chaldæus CSymbola dixit file Mentem anft mis inferuifle, a-viJioKa tmTjoixis vóamp;' tazra^ii/ Ttxis ’^v^xis Mercurius autem eodem uergt;' bo ,fcazraf« àu-sPis tvs tSs Acjei/? : Chaldæus, cætcritp omncs creationc, rerumcp cunc'tarum difpofitionem Menti attribucrunt. Hand fecus Mercurius/aperte das' re(^, omnia Mofi fimilis : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ji. 'snfjvx xv^yx^ Jv vJug vhLtx . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ji «nquot;

nTlt;LyH (EÎ v) vJ^u^, nsc^iSs xSiAnny ó rov?. Aêr, inquit, extulit uolucres, aqua natantes. Fa;; (ftacp eft ftparatio abinuicem terræ, 8c aquæ, quemadmodum uoluit Mens. Quern ergo Mofes dixit aridam ab aquis feparafte,iubentem dicentemcp , ut congregarcn# turaquæin unum locum, amp;aridaappareret, amp;nbsp;qui iufsitiaquas producere genus omne animantum, eccefuit Mens, rerum creatrix ; quod Anaxagoras , Plato congt; fianter afleruerunt : apud Mercurium enim cæterostp barbaros hæc legerunt Græ:# g ci. Ecce quam diuinè conformât fefePhiloni Mercurius, imô tota fibijpfi uetuftas relpondet. Duas Mentes inducitPhilon, alteram ftiprà nos, alteram noftram ; quæ ftipra nos, noftrum dicit eflè archetypum, nos ad fimilicudinemeius eflè creatos. Id^ deducit ex libro Mofis: quam Mentem Mercurius, ipfe Ahyc/j, Verbum appeP Ians, quod idem eft, ut poftea uidebimus»

De eadetn ^ente ex oraculls item Ch aid ai cis cjuddfit creatrix, (^uddJj)e^aculutn Deorum,

^E H A C ipfa Mente extat apud Chaldæos mirabilemyfterium,amp; ora;# culum, quod profertur â Proclo,licet ab eo non tarn proprie explicatû: TfVKv yc^ i^óv®r' tx snKTjooj cicAxhS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v'ov Kvô©' -n voSi/, 7rX7jpilt.oii vov// JliJii=

VCU. TTKffXH Tnyxis T^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;voâll,«iin HiVBff^uÓxVM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quæ ftint. So

lusdecerpens ex uirtute paterna. Flos Mentis,pofsidetipfum intelligere,pater;; namcç Mentem indere omnibus fontibus, amp;nbsp;principes aut principatibus , amp;nbsp;ipfum intelligere, fe^ manereimpigraconuerfione. Hoe oraculum, licet obfcurius, qui oraculorum, myfteriorume^ mos eft, fciendum, Florem Mentis uocare principem, egregiam, eximiam , præcellentem Mentem. Quemadmodum Græci noftri, fto#; rem,8lt;Sdecus,eminentifsimum quemque nuncupant, fic præcipua,eminentifsft ma, reginac^ Mens, flos Mentis. Eadem hïc,amp;^ fuperius,paterna Mens. Hæc ex uirtute paterna dicitur habere fapientiam,fenfum,ipfum intelligere. Eft enim fapien tiaPatris fui. Philo perhibetrepleuiflè earn Patrem ideis æternis, Originibuscp re;# rum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fapientifsimam. Eandem hanc reginam,paternamc^ Meutern,

ait, accepta paterna uirtute, in cæterosidiflundere fapientiam, quos/ipfe uocat fon#

20 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V 8 T. E V G V B. L 1 B. L

tes amp;nbsp;principatus, aut principia, nimirum diuinos ordincs Angelorum,qui in no C ftrisliterisiPrinctpatusappenantur,fontes quidem,quod fciam, nunquam: Nifî fontes didos uelis quemadmodum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;principia, principatus, capita, non origin

nes rerum, ut male creditur à nonnullis Platonicis, nifi quantum habuerint à Deo facultatis* Ab ipfa igitur paterna, regina^ Mente,dicit dari Angelis (quod fapien^ tifsimus Paulus teftatus eft, amp;nbsp;Plato )ipfumintelligere,ipfum efle, è!. permanere, fempercß fledi fefe ad ipfum Deum,diuinam, fempiternamcp eius uenuftatem : Cir^

( cunftant animi,dextra,læua^ frequentes : Nec uidifTe femel fan’s eft, iuuatufque morari :Explerinequeunt:Certatim properant lillum fine finetueri» Hoc appellat Chaldæus «OKV01I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;impigram conuerfionem, conuerfionem uehementem,

accenfam,ardentem, Proinde dicuntur etiam Seraphim(ardentes,amore flagrantes» Explicanturtp hoc oraculo, quæ prædicauit fublimis Paulus, quod per ipfum con^ dita funt omnia uifibilia, inuifibilia, omneDeorum genus, Throni, domination nes, principatus, quos etiam Chaldæus appellat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Mercurius aflèrit/ab

co creata animalia, terram ab aqua, ut ipfe optaftct, feparatam, creatum hominem fuifimilem,mfertasanimonoftrofapientiærationes, uocari nosiab illo, adduci^ adPatrem. Chaldæus autemamp;fatorem mundi,fatorem animarum,amp; Angelorum, Deorüm^. Cæteri Aegyptfj,Solis, aut lucis creatorem : Theologia profeddiper omniafæculaluminofifsima:utquiputet,hancmundi nunc, aliquando non fuifle religionem, ac fapientiam, mireturcp Patris, ac Filij traditam terris uti nouam relb gionem, non fit admiraturus, cognita diligenter, probecp explorata uetuftifsima Theologia* In cuius,apud omnes gentes mirabili, ftupendafp concordia, nemo erit/ modo folers,modó non peruicacia j aduerforumcp dogmatû dura perfuafione irron boratus,quinonmiretur,DeumæternumcolIaudet,fateatur, noftatcp parentem beneficum,qui)fe totum nobis oftenfurus,qui uarias prius apud homines fui,obfcun rascp uifiones feciftet, uenit ipfe,uerfatus^ eft aliquandiu nobifcum, ut nos/in ætern num cum eolætaremur.Eo^in dieiudicq nulla fupererit excufatio. Semper enimi qualicunque ratione cognitus eft : uoluntascp eius,ut rede uiuamus : poteftas,qudd per eum creata fint omnia,quód ipfe fuerit origo noftra,femper Celebris ac nota fuit» Dehacitem Mente, audire operæpretiumjmirabile profundifsimum^ myfterium, cuius/omnis noftrapoftea Theologia, quæ melius Si. aptius uetuftam Theologiam declarauit, fuit explicatio, Adducitur hocoraculum à Platonicis* tioiGxs nbsp;nbsp;toc^ikos vies

, 'arKoif/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;rà Trnnv iiSiùi}aî «7rlt;J^'w3Oj/,fcgö)i/7(«. Con

gitando paterna Mens, quæ eft per fe generatrix ,amp; intelligendo, omnibus inferuit uinculum igné graue,amoris,ut cunda permaneant tempus in immenfum,amantia, Hæc.nerè diuina, ccclitusc^ milfa uox, primum nominat,fibi conftans,Mentem pas: ternam, Mentem Patris,cui Pater eft* Eum appellat per fe Genitricem: quod fcilicet concordirer omnis et indefefsè clamat PhiIofophia,Mentem'rerum principiû fuiffe, cunda de nihilo, tantum ex originibus illis æternis, quarum fimplex unitas eftipfa^ metjproduxifle.proindediciturabalijs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perfefapiens: ew-rettA«?, perfeper^

feda : TTpuTvyev®', primogenita, id eft, turn ante omnia ab æterno generata, turn ipfa prima rerum generatrix, origo prima*Eandem dicitfola cogitatione ( quoddogma noftrum,amp;PIatonicorumeft)produxiflè, procreaflè , inferuifîè rebus uinculum amoris, uinculumigneum,quo fe cunda amantia, inuicem^ adhærentia, in omne tempus perdurarent* Hoc uinculum eft primum in animantibus mifeendorum cor^ porum mira libido, utPhilofophus Græcus,amp;Latinus tradit: ex quo perennis exb ftitgeneratio,nullounquamtemporeamore deferbente,fefe in cundis animantb

A bus fœmma, mare^ appetentibus. Quod Ariftoteles confitens à Deo repertum, profedo confitetur,ab illo, quo Chaldæus, id eft. Mente fih'a Dei, rerum inuen^ tvicc. IdenimipfedixitinPoliticis î A(X(tjyM(fvlt;nscù'X7rÂH§à nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’n kù t-srd

» tP'ujûcc^i «Ml« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’n amp;lt;A@'. ■Srcû ’7riigt;(iùKâvônH[(gt;u.\SBn 'ri' âéiÿ, tKfi^’ngs « epvtns •nSgt;’n. txiJja'oz lt;21

-5?jlt;xz/(«xfls,7rtèj7ivxfliww«(z, QuodeftjSimulautemamp;naturaireplethac circuitione, reditu ut fit fempiterna : quando non fecundum numerum, fed fecundum ipegt; ciem tantumiid fieri poterat» Sic prouifa fuit â Deo natura maris amp;nbsp;fœminæjad conlt;! iundionem» EademhæcinlibrisdeGenerationeamp;interitu,Cum cunda, inquit, corruptibiliaeffent, quoniamplurimumabeo,quodpnraumeft,aberant, mi/Hiu ’jpoTTCjKruuiTiÄv^am ’n cÄsp 0 3ios nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’mi^aKS tIu/ j^t(nj/:reliquo,qui fupererat,mo

dorepleuituniuerfumDeus ,faciensgenerationemperennem, Hæc ille, fcilicet ut generarent omniamutuis amoribus, fefeinuicem ardenter amantia» Quod à Men^ te diuina fadum Chaldæus prædicat, uocans id uinculum ’btvqjlamp;^i^h , igné graue,in^ flammatum» Eocp, ut apud Philonem uidebis in libro de Mundo, Verbu m Dei eft /ia-pis «ffW©', uinculum indiflolubiletotius mundi : quoniam non animätis folum, fed etiam inanimis inferuit amorem æternum, quo fefe mutuo deperirent» Is amor tarn mirabilis eft in arboribus, amp;nbsp;herbis, in elementis, aqua, igni, terra, ade, quam in animalibus» Nec fuit aliudiquod Mofes fadum prodidit â Deo, Producat unumquodqueiuxtagenus fuum»Idcircoamp; Theologus nofter, Manus tuæ feccis runt me : nbsp;, Sicutlac me coagulafti, amp;, Ante SC retro formafti me, cæteracp multa»

quoniam ille amp;nbsp;formas aptas inuenit, amp;nbsp;amorem addidit ambobus» Vides^p ut migt; rabiliter confentiant,qui religionem Chriftianamjplufquam annorum duo pene mil

Deeadem ISdente^ex JSdercurio^ 'Platonicii^ otnni^ eitis diuh nit ate: nbsp;nbsp;([uddßt mundi creatrix, Idea mundi, ipßc^ mum

O Q,v O CLv E extant alia diuina, Sófapientifsimocuique admL randateftimoniade Mente: alterum apudMercurium Trifmegiftum, I alterumiapud Platonicos» Primus Trifmegiftus, earn illam Mentem ___Anaxagoræ Platonis, quamtefte Ariftotele dixit Anaxagoras («ïtkÖh, impafsibilem, Plato nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nullireiadmiftani, docuit Græcos,ut nomL

na amp;nbsp;proprietates eas ei attribuèrent, in eo qui inferibitur Afclepius : to oui 'n ; vas £• AÓjyoff nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a^sv fccü/ygt;(/ Ik nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tAiSb'âi^n/ o-«ft«Sf TrKvns, «7iâ«vhî gt;nbsp;«ts-x^hS criiiuâ., ty

crW’TciiisStSi yoâ^Hluài ’rSfj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;{rcDT^Qiamp;'cvtuigt; 4 v ceKrtiuflx filt;ri«rxâoigt;, »

do nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;{fûs, nbsp;nbsp;ci^^^TVTn^i •^v^îis. Quæfunt,Quidigitureftincorporeumf M.ens,

inquit, ôi Verbum, quæ feipfam ex uniuerfo ab omni corpore liberam fuftinet, ôd continet : Inerrabilis, impafsibilis à corpore ,amp; intangibilis : ip fa feipfâ ftans,ca^ pax omnium, feruatrixcp rerum : cuius radij funt bonitas , ueritas, lux exemplais ris, exemplaranimæ. HæcTrifmegiftus:quibusclariora,diuinioraep, nefi Aiv gelus quidem loqueretur, enarraret. Is ut apparet,fuit fons Græcæ Philofbphiæ,injî deTheoIogiam hauferunt, hinc afciuere uulgatam celebremque Mentem illam, rerum originem, Ôlt; caufam, cui 'dabant fapientiam, inuentionemcp omnium rum, earn perinde , ut mérita eflèt deferibentes , prædicantes^ inerrabilem, ut quæ plena eflètfcientiæ, folertiæ, prudentiæ, cuius omnis inuentio, ut in Phæss c done

doncdfcic Socrates, non potuerit efle, nifî bona, folertifsima» Eftenim,inquit C Trifmegiftus , l'nfanibih's, non poteft fallt, amp;nbsp;deci'pi* Deindelnullis corporels adiu^ mentis Riftinetur, nulla corporca ui uiuit , agitatcp æuum, non indiget corpore, quod corruptibile eft, fed ab omni corpore libera, 8ó expedita fuftinetur feipfa, fuafapientia,incredibilipoteftatenaturæ fuæ» Neque poteft ullum a corporibus accipere detriinentu, ut quam corpora nequeant attingere, eft enim intaóta. Cumcp fithuiulcemodi natura, eft capax omnium rerum , amp;nbsp;conièruatrix omnium : In ca cnimiuiuunt, SC fubfiftunt omnia ï fècretum j arcanum^ uinculum i amp;nbsp;conferuatio cft cumftarum rcrum» Nee poteft tuendis rebus fatigari: quoniam tam uafta eft,non quidem corporea mole, nbsp;uaftitate, fed fapientiæ amp;nbsp;folcrtiæ, ut omnia capiat, ubi^

que adfit» Ab bac, inquit, Mente, tanquam luceimmenfa, fulicreradij bonitatiSfamp;S fapientiæ j ac ueritatis omnes . Hine emicuitiquidquid rerum ubiqueeft, quid^ quid boni, quidquiducri. Proptereaifuit archetypalux : ea nempe lux, quætan^: quam regina, materc^, omniacrcauit ♦ Ab eaacccnfafuntluminacccleftia.Hoc,uo^ eaturàPhiloneludæo TTwaîiyilx, dicaslicet omniluminis,ingensomnislucisregio, fedes , ipfamet origo lucis , aqua lux omnis corporea, amp;nbsp;incorporca,manaucriu Eoep etiam Archetypum animæ, ut fuperius omnes eonfitebantur. Ipfamet creauit hominem ,eiepffuituelutarchetypum,formans cum ad imaginem fuam» Hane ob eauiam autore Pbiloneiftmtduo hóyci, duæ rationes , duæ Mentes: altera/ftipra nos, exemplar rationis noftræ : altera noftra ipfa» Ibiq^ apertè Philo confefliis eft, credo ab his libris Trifmcgifti imbutus , Verbum archetypum, crcatorem uerbi no ftri, id eft, rationis noftræ, mentis , animæ. Defcripfitigitur nobis Mentem Mer^ curius,eam'ex profundifsimafapientiaappellans ctiam Koyot/ gt;nbsp;Verbum,cuius uocis , plena eft Theologia Philonis(amp; Platonicorum, ut uidebis, defeendens, oriensé^ â £gt; prifeis fæculis, reuelata ab ipfomet Verbo, qui fc Mercurio, multiscp alijs prifeo# rum(detexit. Conftat^ hæc/ucrè prifeum ilium Mercurium locutum:quoniam funt etiam a Platone * Platoniciscp omnibus ufurpata, libriscp corum eelebria.idem MercuriuS'ineoquiinfcribituriiçciî AÓyïs, loquensde creatione, exordiensep quaft genehm, hæc ait : Âfx« ® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 w, (S’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;va? . Principium rerû/Deus,

Mens, naturaiôd materia. Eceequodperhibet Laertius Platonem dixiflè, mun^i dum creatum àDeo, appcllaflè^p Deum vavjf «iTioy, Mcntemiamp;caufam,acccptum ex Trifmegifto.Deus igitur amp;nbsp;Mens idem funt.Hgcfuit principium omnium,quod tot alq fatebantur fuperius,Hune omnes una uoce hominis creatrieem,Mente, nunc mundi declarantes,confultantes.Duo igitur principia rerû uetercs ftatuerunt,alteru agensMcntem,Deumcp,alterû admittcnsjamp;patiens naturâ,uel matcriâ.Prifcorum Tbeoiogia,ut ubicp uidifti.Platoniciquoq? iuxta uetuftam hanc Theologiâ dicunt,* V TSXÿ tK ViV tlt;J «VCCyKHS tsi , ygt;VT2f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tH/ KVKyK.ljJJ ) t!Î! Jè «VKylajS TIpàj TOj/ voÛÛ ITTlSpûipul/f

VniuerfumiexMente,8^necefsitateelfe,Mente perfuadente, èc cogente obedirc neccfsitatem,necefsitate autemobfequentc ad Mentem fe conuertente, eamcp fe^ quente.Hæcprior Plato in Timæo,in hune modum loquens, paucis exceptis : Scd amp;quæà necefsitate,inquit,fuerunt,adhibereoportet. Miftaenim mundi huius creatiolex necefsitatisiac Mentis conftitutionefuit : fedMente^imperante neeefsitas» ti,ut Gbi parerêt,quæ fierent,habcrcnt^ optimè.Sic igitur necefsitate ui(fta,amp; coalt;fta ablntelligcntia,ôôimperijsE)ci,hocomnecondituineft. Obferuandum quo(^,peri? fpicaciter^ animaduertendü,quodrefert Proclus, Theodorum Platonicum/apüd Porphyriu inueniftè opinionc,quafi' allatâ ex Perfide : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«vt«? ötms, ’nji

tÄup 7XS t/txs 'îjQovfx , Vf Tûf :Duas mêtes ante anima cos ftatuille,quaru altCra contineat

A conàneat ideas uniuerforum, alteraparticuIan’û.Sunt enfin hæc ea, quæ dixit aper^ tfus Philo eflè hiyevs, duo uerbajduas rationes, alteram archetypam,alteram noss ftram* Dabant autem magnæ Menti, ut creatrici, ideas uniuerfales quod Plato in Timæoamp;MercuriusinPoemandro,amp;Timæus Loeren fi s : minorem autem Men# tem,quænoftra eft, particularium rerum dicebant tenere ideas, Hæc Theologiaiuequot; nerat à barbaris, Quanquam fieri pofsit,ut duas Mentesipotius fentirent eas, quas in primo oraculo demonftrauimus,Omnia, inquit, perfecit pater,amp; tradidit Menti fecundæ; quamuocantprimam omne hominum genus, Longe autê darius, amp;nbsp;uer# bisplenioribus,aurea^prorfus,amp;coclefiioratione,locutusefi:in ièrmone tertio ad Afdepium Mercurius de bac Mente:uidebis daram Theologiæ Gr^cæ,amp; omnium Platonicorum originem,Profertur etiâ à üiuo Cyrillo : ov ItjiiKfài/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SicâJfa

fWSÿQCX nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, K^K TK VOÏ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(iOVÛIJ tfUS VOigi^l^Tramp;e (pU'nS VûigV , HgU. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kit VS5 (foila/os. KJ TSth-lf

« HTäT2fiv07H!,Ki(^tCCU7äSll/j^l7WiC!U/'rßtV0l}(gU()gt;Ctgt;'n,ty'arvdyf^K7t^7rKvfK7r^HJ(^^gt; igt;ïfos riSTSV VK ÿffi« ris K^f^x gt;nbsp;mcvruif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;kvamp;l®' “TrKTHÇ , (s' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, kj 'synyn , vj

/■twetfus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7mv7«lt;'fcùn3, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• Quæ funt, Neep enim fieri

poteft,ut eiufmodi myfteria tradas apud profanos, needum initiatos, fed animo au# dite, Vnum folum erat lumen mentale,ante lumen mentale:amp; eft femper Mensallu--minata,aut luminaris:amp; nihil aliud erat,quàm iftius unitas,femper in fe ipfo exiftés, femper fua mente,amp;lumine,amp; fpiritu,omnia contineuPoftpauca addit Mercurius: Extrahunc,noDeus,nôAngelus,nôDæmon,nôfubftantia,nulla alia, Omniûeih eft dominus,amp; Pater,amp; Deus,amp; fons,amp; uita,amp; poteftas,amp; lumen,8d Mens,amp; fpiri# tus,ôô omnia in ipfo,amp; fub ipfum funt. In his Trifmegifti uerbis cernitur,unde Pla#

® tomyfteriafuapotarit, VtautêPlatoinEpiftolademyfterqsqsdemlocuturuspræ# C-. fatus eft,feperænigmaloquiuelle,neuenirentadmanusimperitoRz quæ fenbit,ÔC nonintdlé(5tacontemnerent:eadempræfatione ufuseft Trifmegiftus, ÔC Orpheus fîmiliter,Dicam quels fas eft,daudatur porta profanis. Primum^ apud Trifmegi# ftum funt hæc nomina patçrna,utetiam apud reliquos omnes Theologes, Vnum lumen mentale,ante lumen mêtale,Sicutigitur Chaldæus duas Mentes docuit,qua# rum fuperioramp; prior genuifletfecundam: fie Mercurius duoluminamentalia,duas Mentesluminofas,Mentesluminisplenas. PrimaeftipfaVnitas, lam enim/fæpe uidimus ,ÔCuidebimus, Vnum dici ipfum æternum genitorem. Hoc unum amp;nbsp;lu^ mcncdiôC non eft lumen corporeum, fed lumen mentale, lux alterius generis, quâm quæ cernitur corporels oculis, Eft autem hoc mentale lumen/fupra, uel ante aliud lumen mentale, Duæ luces, altera prior, altera fecunda, uel pofterior. Fuit femper hoc lumen, fiueprimum, fine fecundum. Et nihil aliud fuitutrumque lu# men,quamunaconiundtlo,unaaflbciatlo, Necalludfuitab æterno, quam lumi# nis huiusconlundio,Kunitas,fumma(^ unlo, Ante omnia fæculafuit femperin feipfo,Creatoautemmundo,continet omniamon manibus, fed diuinltate men# tis fuæ, fpiritu, fine faplentia fua, Præter hunc primum, amp;nbsp;fecundum^non fuit aliud ab æterno, non Deus ullus, aut Angelus, non qui fècundum locum obtinent, dæmones,nonfubftantia,Quænequefueruntabæterno; neque dici pofïùnt elfe, quibus non fît uerum eftè, EftDeus lpfe,amp;hæc funt nomina eius, Itemalqs locis deeademlocutus eftTrifmegiftus, in Poemandro, ubi uifîonemiqualem uidit in rubo Mofes expofuiflèt, emiiramcp uocem, culufmodi item audiuit Mofes ,amp; ut apud Mofemille idem dixit. Ego fum Deus patrum tuorum, egofum, quifum: fie apud Trifmegiftum, felpfum declarans'dixit :

v»î. Paulo poft ♦ To tnêvo vfH^iyù vps o coî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i lt;Jgt;vmt)S t/y^KS ta (fcwâGti. EgO, in#

Z4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T» E V G V B* L I B, L

quit,fumPœmander jideft, Paftor humanigeneris. Idenimiuidetur defignare, C Mens autoritatis. Illud lumen inquit fum ego Mens, Deus Tuus, qui ei^am ante humentem naturam quæ^ex tenebris,apparuit. Hæc grandia fublimiacpefïatur Trifmegiftusmyfteria.PrimumfCumMenSjfe Meutern autoritatis appellat. Au^ toritatem enim dixit pattern, qui primus eft, amp;nbsp;ante omnes, maior etiam ipfa Men^ te y quatenus genuiteam y deditcp eipoteftatem : fed non maior, quoniam æqualem^ fibi^ coæternam genuit. Ipfeigitur(eft autoritas, primatus , principium, caput, primum efte, natura bonitatis.Huius eft Mens ,ut dixit Chaldæus, toties appeb Ians cam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y Meutern paternam: in noftra Theologia, Sapientia Patris.

Deum quoqueifeipfam prædicateadem Mens, ficut apud Moftu. Etiam fe ante hu# midam uaturamgloriaturextitifte. Hîcftiblime, mirabilemyfterium. Eftenim bugt; mida natura,quodiapud antiquos Chaos, à fufione, humiditate, terra, aqua, coms: mifta, hyle, id eft, literis inueriis »Avs, limus y humus. Eft terra inanis amp;nbsp;uacua, uel

KKXTTXtrK^ceso!, iuuifibilis , amp;incompo(ita. Ante hanc, quæ fuit return pri^ mordium, initium, embryon, fernen, fundameutum, inchoatio totius mundi ex terra amp;nbsp;aqua, glotiatut Mens fefuiffe. Ergohæc ilia eft,quam Solomon appeb Ians Sapientiam , iuduciteam loquentem, hcutloquitut apud Trifmegiftum : Doj« minus pofledit mein initio uiarum fuarum, antequam æthcra firmaret furium, 8Ó libraret fontes aquarum , cæterafp de creatioue. Apud Solomonem prædicatfè pofleftam à Domino: apud Trifmegiftum , prædicat fe eftè Meutern autoritatis: apud Chaldæum , Mens patria: apudnoftros,Sapientia Patris. De quo igitur' Mofes, cum return defcriptiouem inchoans dicit. In principio/creauit Deus coc^ lum amp;nbsp;tetram : amp;, Qui ferebatur fuper aquas : amp;, Qui præcepit luci , ut emerges ret : innuitiftam Meutern, quæfuitiautea quam fieret coclum, amp;nbsp;terra, ante huis D midam materiam , inchoanientum, ptimordium^ totius mundi. Sic item in co quem uocat vpvaxA'ixi), hymnum , cantum , gratiarum a^ftionem , uerfus erga creatorcm fuum loquitur : sv 5mT»^ yO-v ó Kvamp;Lamp;'y o-v « vas. Tu cs pater, tu Dominus, tu Mens. Cuncti igitur,Meutern nuncupautcs, creatiouem ientiebant : partat^ omnia eins fapicntiaimonftrabàut. Eocpjeftoraculum apud Platonicos ex antiqua Theo^ logia, vav iünHox tt'c.kh 'n lt;lgt;i tsski/. Hoc uniuctfum, inquit, eft Mentis imitatio. Eft, inquit, uniucrfum, à Mentedepromptum, formatum Erneute, uelut opificc, Mirabileucrd argumentum(amp; indicium , Mercurium , Aegyptioscp,de Meute, Vcrbocp Dci conditore mundi , hxc myfteria prodidifte, ex Plutarcho ,ineo, qucinfcripfit del fide, Ofiride, fiue de Theologia Aegyptiotum. Aitenim,in eo# rum arcanis/fuifte fabulam (mos enim prifcæ Theologiæ fuit , fabulis inuoluerc ueritatcm ) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iW-ny 5 -nsi diav vovs ^iyamp;'y tii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y «tfxvä, li^|iHKÙs èn

vm Kivÿtna'g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qiiod Meus amp;nbsp;Verbum Dei y cum eftetper fe in inuifibili, amp;nbsp;in

abdito, procefsit motaad creationem ,uel mouitfeadcreaudum.Agnofcis omnes ex uno fonte per omncm mundumfparfosueritatis riuos^Si feite cupis, quisfecit cam,quacdicitutGenefis, quamferipfitMofes (Deus autem fecit) qua continet tut generatio cccli, ÓÓ terræ , cccleftium , ac terreftrium , autoribus Aegyptqs, fuit Mens, fuit Verbum Dei, inuifibile, regnausin arcauis diuinitatis fuæ. Ma^ nebat in fecreta,infcrutabili diuinitatis fuæ caligine:amp;,quod ait magnus Theologus nofter,Erat apud Deum'cÖiundifsimus illi,in fiuu eins.Procefsit ad creandü, ad gc:# nerandü.Ergois eft,dequo Moies,Inprincipio creauit Deus cœlû, amp;tcrrâ.Hæcieft Genefis faefta teftibus Acgyptrjs,a Verbo,^ Mete diuiua. Qu^ ficutGræcè dida vws. Mens,A9'!^ ratio: fie Hebraiçç, ipiritus, faperc ipfum, ipfa fapictia,uita. Ex his fon^ tibus

A tibus arbitrer manant, quætamprscdara Philo de VerboDei code amp;nbsp;Mente canit, U O cas earn fîmih'ter«af«:3{r awv AÔjof/, inuifibile Dei Verbû,opifex mûdi:8lt;f ut ait Pinda rus, ecets»Tt;^v«j/,optimum artificem : Italicus autempoëta, ma^iftrum æternum« Is eft Verbum Dei, Mens, fapientiainuifibilis,arcana,abdita, poftea quafi facta uifibilis, CUIUS myfteria fupremo tempore, ipfapropius ad nos accedente,daruerunt. De hoc ipfo Aegyptiæ Theologiæ pnnceps,quæ cæteri facerdotes forte fuper his,quæ retU' litPlutarchus, rdpiciebant,inPcemandrolocutuseft:fl lt;fè lu vois ;lt;éyegitjis Ex Mente uero radians Vcrbum.Filius Deh

quod fit d. Pâtre, qudd creatrix mundi : nbsp;nbsp;quddfit ea qua dicitur ultrat'

Philofbphis Græcis, creditur^'oraculum iP jamp;C Filio fuiflè locutum,quod primo loco pro^« lus.Dicebat Chaldæus,Omnia perfecit Pater, tradiditfècundæ, quam'uocatprimam., omne

humanum genus. Pfdlus autem Philofophus : dw Trxmep KTia-iy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i -ns

7r«TH^ , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tteurbu V« , Sp TtVX VHM TO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cù/jpuy , «yvaûuÙTi! dd)

TTOpiKbu ^i^oyluj,3toii Tifû-nii ns(Âoûlt;ri, TtAtni vgt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f^ca/riais nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oTifir©^ wv?,

Ó yos 'rfl fxtyccÀif TTxfos, dw IcrTa-iii isjxcm^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ó (jJH yc^ Âirlt;{ rù (xuenct/i« JitßÄ»

7ramp;S vgt;if dw llt;A^x^l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xfixp-KTaf/^ è Ji. ifàg xvmçros Tfi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y^v^Tou• HoC eft,

Vniuerfam rerum conditionem molitus primum in trinitatePater, tradidit Menti, ® quam Mentem, omnehumanum genusi ignorantes paternam excdIentiam,Deum;' primum uocant. Verum noftrum dogma in contrarium habet: quoniam ipfa prima Mens, Filius magni Patris, omnem molitionem perfecit. Nam Paterlt;in libro Mo^ faico, didatFilioidcam produdionis rerum : Filius autem ipfeper fe operatur.Hæc l Pfellus.Sed aduertatPfellusboc oracuhim non aduerfari dogmati noftro,fed undcü quaque congruere,fi redè quis intdligatamp;enodet.ConfitemurenimipfiPatrem ' omnipotentem, fadorem codi, Ôd terræ, Filium, per quem omnia fada funt. Hoc/ dogma Chaldaicum fentit,omnium autorem Patrem, primum fuifle, Filium autem, fecundum, iufliim à Pâtre creare, aut qui uolente Pâtre, ôdqui eum omnipotentem genuiftèt, creauerit. Vtriufque creatio eft, fed Patris primum, qui primus eft. Idcp etiam eft, quod prodidit Pfdlus, Patrem didare, proponere Filio.ideam creationis, Filium autem operari.Primus ergo Pater fecit,in quo primo fuit idea amp;nbsp;uoluntas,8ó fœcunditas creationis.’Filius autem creauit,quia non fecit,nifi quod Pater uoluiflet, fœcunditatem, totam^ in idea amp;nbsp;fœcunditate paterna molitionem accepiflet. Eft^ creatio,prima mundi inuentio, quæ cum in Pâtre primo fuiftet placita, èc concepta, decreta,amp; delignata,etiam in Filio fuit,Patre donante:qui dédit ei poteftatem in ccc^ lo, amp;nbsp;in terra, glorificauit^ Filium fuum, gloria quam habuit, priufquam mundus fieret.Hoc fentit Chaldeus.Hecipfa itemMens eft â Platonicis appellata « i7rtKlt;{vx vûvg. Mens ultramundana, ante omnia, amp;nbsp;quod diuus ille, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttxoh! ndnaig, de qua/

Porphyrius in Propofitionibus : 7nQgt;t ttS) tTffiKlt;lvx vav vintrii/ TirMià ÄtjotT«!, StajaTtas

MiHtnx Ccçeidivi voÿirtcüg wf •ttÎI HÂ9'lt;iVc/l)v7©'. (jAv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttoäK« Atytrctó, e/^gc Jè tt? kX'

yvâxig (ci H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jaJ' ô^otM y» yiyvóixLvnU. oti Trxcra yväxis 'tîî* yvws^ o/xoioxrnt

De Mente, inquit, ultramundana, aut fuperna, fecundum intelledionem multa dF cuntur.Cognofcitur autem amp;nbsp;confideratur ignorantia,quæ eft omni cognitione c 3 lior»

2,6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T. E V G V B, • L I B, U

li'or» Sicut de dormiente. Nam per uigiliam multadicuntur : per dormitfonem ucro C fit notio ÔC apprehenfio. Simili enim fimile nofcitur : quia omnis notio, rei notæ eft fimilitudo. His innuit Porphyrius,quæfæpe nofter Dionyfîus de negationibus in Theologia, Meliorem fæpe ignorantiam in altifsimis rebus quàm fcientiam, nega# tionemiquàm affîrmationem. Sacrum item filentium, quo colitur inefîabilis diuini^ tas.Tunccp redè Theologiam explicamus, cum dicimus Deum infcrutabilem,inue;« ftigabilem,incomprehenfibilem,inefîàbilem» Hoc àPorphyrio dicitur «vonot« , omni notione meliorinfcitia, Dixit item Porphyrius,per affirmationem multa de ea præ^ dicari, ut qudd fit omnipotens creator,opifex omnium,Sed eiïè rurfum'negationem (quæfi in animo fit,dicitur avo»lt;nce ) omni affîrmatione meliorem.Pulcherrimumquc adhibet exemplum : Qtii uigilant,de eo qui dormiat,multa diflèrerepoHe,multa filquot; per CO fabulari:ied notionem ueram dormitionis Sô quid iomnus tandem fit,quid ue dormire,tuncforeperipicuum, fi tu qui dormieris aliquando,didiceris, quid ipfiim dormire fit : Siccp melius fciri fomnum,per alium fomnum,quâm per uigiliam,quia fimile fimili perfpiciatur. Sic de altifsima ultramundana Intelligcntia, multapræ^ dicari per notionemjamp;f icientiam;elîe autem inicitiam quandamiiomni fimilem, mes? lius S)C dignius tacentem , tacendo^l intelligentem quàm fi loqueretur, amp;nbsp;affirii maret. Quia fupermundana Mens ilia, mentesfenfusexcedit’omnes.Hisigisf tur Porphyrq documentis,declaratur,æternæ Mentis^accfterarum difcrimen.Sæpe enim amp;nbsp;apud Mercurium, amp;nbsp;alios Philofophos, de mente noftra, amp;nbsp;mente in corn# munelfit firmo:ied feparat ubiqueipfaratio,principem Mentem, genitricem^ alias: rum,ab omni alia.Hæcprinceps præcipuè dicitur, 5 iTrtK^vx vovs. De bac item eundem Porphyrium fine Proclum par eft locutum eodem libro, cum ait ; Omnis proceflus eft ab eo, ad qucm naturalis fit conuqrfio. Poftea, quoniam â Mente, ut a' principio, amp;nbsp;origine,euncftanafcuntur, infert ; tx rsTuii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vovs,

ttottk cigç vov ,ilt;c^7r«s ó KixriMS «tto vov nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;k'«p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;um vov, tAtóri «iJli©', ÿ ylt;iÿ

T!Pygt; tfx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«U T^rKlmO.. KÜ^Ot (S' vr^lgt;lt;la-iy «u, icpi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hS^t' vinay, »y tTTfe'TjKïTr'’)

Kit,K^vT@' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Ex his,inquit,manifeftum eft, qudd ab omnibusdefideratur

Mens, amp;nbsp;omnia procedunt à Mente, ôd omnis ornatus eft â Mente, etiam fi fitæters« nus. Neque propterea non procedit â Mente,quoniam Cic fempûernus^Neque enim ob id non conuertiuir,acrefle(ftitur,quoniam fempcrgubernetur,Slt; ordinetur. Sed amp;nbsp;procedit femper^empiternus fecundum fubftantiam:amp;conuertitur femper,etiam indiflôlùbilis fecundum fubftantiam, Hæc ille fine dubio/de Mente fine Sapientia ultramundana. Nec moror nunc, quæ de fempiternis ordinibus dilputat : fuis hæc locis perpendentur.Diuine quocßnaturam Mentishuius,acpoteftatem explicuit,amp; afsignauitProclusin TheologiaPlatonica, ut fecundo quoqj libro demôftrabitur: de qua ficloquitur î ou», ks« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trxf «TiMS

voûï) ny,.p.wx ÔÂony 'ésrOTt^VTDü., nh®' ySj/ ’n «e^soy èiv e^xa-i, 7^ ttamp;s quot;ny vïj/j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^vuiriy t

Qui uero, inquit, multitudinem animarum producunt ab alio uetuftiore principio, Menteme^iprincipem omnium decernunt, finem optimum efle dicunt, animæ cum Mente coniundionem. Hæc Proclus, referens placita quorundam aliorum Platon nicorum.Quibus nihil uenerabilius, nihil cocleftius, Mentem efle fontem,originem animarum, principiumeç maius, eam^ efle omnium principem, ÔCimperatorem,ut eft in Epiftola,amp; in Philebo.Eum autem efle finem optimum,ut uniatur,copuletur^ anima cum principe Mente,Hæc enim etiam noftra Theologia eft, neceife efle, ut fos? ciemur,unumqueefticiamur cum illo, fi beati uolumus efle, Pergit etiam Proclus, hæc ipfa melius de tribus principijs, quid Platonica fenuat Theologia, declarans:

A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/Jli/, ttCüTi^ açH7«i, t(gù •J'VjQÛp TTxnçee^’nii vSp cCf^cpeuvii cu7to(gt; gt;nbsp;£* 91^ txêîvoii iffdvra: gt;nbsp;i(sù

tq o(fi: tIm ^ojujj yv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Corporum,mcjuit,c}uemadmoduni

diâum eft, ÔC animorum patrem amp;nbsp;caufam Mentem pronunciat 7 heologia Platon Ill's : circa^ illam^eflè omm'a, èi. operari, quæ ui'tam in procefsibus, èC explicanonP bus pofsideât. Sicine.Aduertcigitur, quæ de Mente nunc fendre dicit Theologiam Platonicam Proclus. Innuit em'm Epiftolam ad Dionyfium de tribus regibus, Men^ tem^jfecundû eflelex illis imperatoribus, principijs^ tribus, circa quam,'omnia elle Plato fatetur.Sic^ eft Filia fummiBoni:quoniâ iummû Bonum eft primus rex, amp;nbsp;is primus rex amp;nbsp;pater caufejôd principis^in Epiftola,Caufa autem èC princeps eft Mens»

M.enrßt IJ eusopißex^y mundi : lt;pu6d ueteres Gracia 'Philoßo^ phi'id agnoucrint : nbsp;nbsp;de 1de is.

V 0' D Plato in Philebo dixit,non folum Anaxagoram, fed maiores fcr^ me omnes, præcipue prudentiores, dediftè Menti ,principatum,inuentios» nemcp rerum, eam^rDeum, caufam declarafte non modo tam multa fuperius teftantur,fedetiam hi,quos autor eft Plutarchuslin Philofoj^

phia nobiles extitifte , Ac primum de Anaxagora, Is inquit/corpora à princi if pio conftitifte : vwi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'rxQ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oAnDf/ tTrcfun ; Mentem au;#

tern diuinamhæc exornafle, omniumque fatus natura'squefecifle, Quod ergo fenfit Anaxagoras,aprioreThaletetraditumfuerat,Thales,inquit,fentit vouh tû Mentem hueIntelligentiam Mundi, Deum. Pythagoras itemihanc intelligentiam, feu Mentem diuinifsimam agnouit,eodem autore,ut Deum quidem appellaret Mo^ B nada,id eft, Vnitatem : amp;nbsp;-n «yx^op, ipfum Bonum , quæ fit natura unitatis. Quod à Mercurio prius proditu. Siquidem Trifmegiftusin co qui inicribitur Crater (quod nomenj amp;nbsp;remimitatus eft in Timæo Plato) dixit : h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pan nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ks^

K^yn PUK i cdivl' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(mv«! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£* asUKV-rX nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ip.'tffiçlyil {fHl'iVamp;' ip-’BUiQ/.iyO'

(jShmtKgù TircivTK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pu/n/os yy/vceiJSüiif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* Viiitas, iiiquit, omiiium

eft principium,amp;:radix. Cum^ fit principium (Nam fineprincipio,nihil fifiomnem numerum continet, à nullo contenta : amp;omnem numerum gignit, anullo alio nu^ mero genita, Hanc igitur, quam docuitPythagoram Trifmegiftus.Theologus Acü gyptius, longecp Græcis antiquior, Monada, fiue Vnitatem, idem Pythagoras dP cebat ctÓTTff a viOs, quód fitipfa Mens. Democritus etiam , qui plurimum alias dely# - rauit, viM inp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t/iI ttSi Jvybù : Mentem ipfum Deum, igneam mun#

di animam. Dicens Democritus, igneam mundi animamDeum, habuit à Chaldgis, qui Deum priores ignem dixerant infententijs Zoroaftreorum : àaî ’sr«tle 'wvgos tvos i’iy^y«cS7« : Suilt ab igne unoomnianata, Ignem inuifibilem, noftræquoqueliteræ C)eumuocant. Ab eo fic nata cuniftatChaldæi, ficut Democritus, quod fit anima mundi. Socratem,amp; PlatonemPlutarchus airfimiliter atq? Trifniegiftum fenfiHe: 'n tp '30 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y xÛQocfiy'fcÇ, •y’ povohLoiJ, n ovlms KyxS^oi/, ■wcct'TK 'tkvtk ova(/.K7TXgt;ii, aj vouu

axri.vJ'^lt;l. V0VS 0 3ios^ ycûçjislt;ni Tzrrtsz ■z’ ix(uyti 'sukohs vAh5 , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yi tu tstäamp;vtw uvii'tsinnyii^MoiJt

Ipfum Vnumifingularis naturæ,per fe natum, fingulare, uerum bonum efle Deum: hæc^ nomina fpedare ad ipfam Meutern. Mens igitur Deus, forma feparata : hoc ' cft, nullamateriacontaminata,8ó concreta, nulli rei pafsibili admifta.Ecce quod Anaxagoras fuperius,amp;: quod deeoprodidit Ariftoteles. Stoici quoque,qui mun? dum,amp; ftellas Deos, ficut Ariftoteles amp;nbsp;Plato, putarent, tarnen ■JOJZ XMUTKTU -UXVTUl/ ÿv cùaiet, Alufsimum,acfupremum omnium Deorum, ipfam dixere Mentem. Hine

13 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST. E V G V B. LIB. I.

apparet,qui'd fenfennt,qui'cunc^ aftris, aut mundo dederunt diuinitatcm, non illam C fcilicecineftabilem, fupremam,principcm jnucntn'ccm omnium, fed diuinum quid^ dam, fadum^ ab I'pfo Deo. Ideas quoque Plutarchus perhibet Socratem amp;nbsp;Platos nem fen G fie, lt;)v to?? vaviJMtn,i(^^'7xûs (pxJfxencu! T- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T»TfcS7 TzP vatz, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, In cogitationi^

bus, fenGscp Dei, hoc eft, Mentis fubGftcntes. Sic,Deus eft Mens, creatrix mundi, cuius Ideam in fecontineret. Is locus amp;hæcdecIaratioPlutarchiiadmirabilisamp; obs feruanda, utfcias 8^quiddeIdeisfenferitPlato,amp; quo in loco habere deceat Ideas. Suntuidelicet, Gcutrcdeamp;^fapienterdiffiniuitDionyG'us, ^^^gt;lt;gt;^^1x7« amp;nbsp;diÄ^fixfx prædeGnitiones amp;nbsp;uoluntates Dei. Idcp etiam perhibet Pfellus priores Chaldæos fenßfle : cuius teftimonio recognofees ea, quæ fuperiores attulerant, Chaldæorum eftè, Geut item erant Trifmegifti.f^wj/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tircivliiii/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;çv w-Am Kya^of/KTtn^

ViWivtn', Ic/lixs Jè vofA^iseny yVMi pSjf 7«s 7rxJgt;lt;ii jvvaiatf, i/uî» lt;/ê tsîkâamp;oA» KÓyisSi (fvxiKäS i(9« ’^VJ(^^xS gt;1^ i/oKTïj,iziLü Jè 7XÎ è^çHiJiXj^xs nbsp;nbsp;nbsp;avTOii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vnum y ait, principium omnium lopis

nantur Chaldæi ,ipfum Vnitatcm, Bonum, laudando uocantes. Ideas fentiunt, modó Patris cogitationes, modd rationes uniuerfales,naturæjmentisjanimæ,modd. feparatas à rebus fubßftentias. Dico igitur ex fententia Plutarchi, amp;nbsp;Dionyßf, prios ris quidern,opinionem PIatonisfuifte,Ideasefleprimum illudChaldcorum,Patris, id eft, opiGcis mundani fenfa, 8é meditata : pofterioris, Ideas eftè ipfas Dei uoluntas tes. Siaddideris fecundum ftgnificatum, ut Gnt rationes naturalesi amp;nbsp;uniuerfalesin natural in mentibus anima, redum erit, 8^idem ferme atque primum. Vltimas autem Ideas GcutPlato^amp; AriftoteIes,amp;DionyGusreiecerunt,dele(ftuminChaldais cis dogmatis habentes, Gc prorfus reijciendas ciiicp,pcrfpicuum. Ergo pro crrore,8d fabula, commento^ habendum dogma quorundam Platonicorum, rx voht«, id eft. Ideas, quæ Plato in mente opiGcis ftatuit, efle quandam diuinifsimam, primamque Deorumgentem,ceuprimam Angelorum Hierarchiam. Item unitates rerum,amp; Ideas feparatas,fontes,amp; origines.Commentum non â ueritate modd, fed etiam Pla tonis animo(alienum,uel Plutarchi ad rationis claritatem teftimonio accedente.Item ex Plutarcho obferuarioperæpretium eft,amp;feitu dignifsimum,idem eflediuinam Mentem atque ipfas Ideas, quod Philo, 80Plotinus,docuerunt : Sapientiam^ eius effe Idearum cundarum naturam,acfubftantiam:idemcptotam Idearum feriem,atc^ ipfam immenfam Dei fapientiam. Obferuandurnitem^hancMentemedfuiflecuns dis Philofophis creatorem,quddei tribuerent Ideas rerum origines. Ex quibus clas ret eos fenGflè, locutoscp eftè, quæ â barban's didiciftent. Priores Barbari Chaldæi, Aegyptq,5ó,quos prioreloco ftatuerefas erat,Hebræi,hanc Mentemrerum creatria cem prædicauerant,anteponentes çi quendam alium genitorem fuum,Cuius rei pro Chaldæisteftis eft cum Sibyllis feda ^oroaftreorum amp;nbsp;Magorum : pro Aegyptijs TriGnegiftus : pro Hebræis ad alios multos, Philo : pro Græcis maxime Plato, o^ mnisep Platonicorum familia : prior autem Orpheus, Apud quos uno orc, Patrem iftius æternæ,omnipotentis,omniaf^ creantis Mentis,inuenies.Quod partim often# di,partim oftendam.

h E H A c item Mente, non folu'm rerum opifice, fed etiam fecundo princi# pio,habenteantcfepriorcm,multaloquuntur alia conçorditer Platonici, per manus inuicem tradentes Theologiam.Nam Proclus in præmonftrato librOjubideTheologia Platonis, quæ traditur in Parmenide,multadubitat, hæc

A d^’cit : KTiC 01 TTKÂcuti , xp« nbsp;nbsp;nbsp;TAtowTS lt;Iit.k)Clt;12^s pi’ri.)(0v[iS, lîùj mgà(/ cfvtnif ÿv7«v9te Tntfvlavcu

2^tyâlt;ny ica quot;ns ’^^içvais 7^ ovTwy exf^^ns vlt;12j.sK(jSlj!fluJ, XP“ tikv^ et« jjçf tocvths orvp.7Tiç«lt;r(jut[x Trôra^ wnü,, 7« Tjji VÖW X9« Tsci^ihti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nujx^nó^amp;y uè^^iisovtn : Sed ueteres, inquit, Si qui

Plodni Philofophiaiuntinitiati, naturam intelligibiJem in Parmenide dicunt ab uno fuperfubftantiali rerum principio fubfiftentem, Si omnes, quæ per banc præ^ ponuntur conclufiones. Mentis uni, atque perfeëlifsimæ poteftati coniungere nb tuntunEcceProcIusteftaturPhilofophiam Plotini id maximeftuduiflè,utofteiv deret naturam intelligibilem, Si inuifibiles fubftantias, Angelorumque chores, ab uno fubftantiali procedere principio, Quod autemfit principium tantum ac taie, paulo póft docet: Mensuidelicet, ad cuius ineffàbilem poteftatem, omnes, quæ funt in Parmenide Platonis, amp;nbsp;de quibus tam multa cundi difterunt, conclufio^ neSjConentur reuocare:ut quidquid ibi locutus fit Plato ,pertineat adMentem, ordineTque intelligibiles, fuperfubftantiali principio Mente nafeentes, Hoc^ eft, quod in noftra Theologia per eum creata uifîbilia, Si inuifibilia, fine thronos, , fiuepoteftates, fiue uirtutes, fine dominationes. Hæc à Platonicis dicitur voz§« (fgt;vojsy

Si dicitur nata à fuperfubftantiali principio ab ineftabili, Si omnipotent! Men# tis autoritate, PerhibetidemProclus, apud uetuftiores Platonicos (utcorum di# uinitatem agnoftas ) xs« 7^«^’ o(ùvgt;ts nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(M Ti^éô'yy çvt» StgÂvoj? -ny lt;/£ jv

’^5« Apud eos iaôtari folere, primatum omnium rerum Vnitatem, ipfam autem Mentem unum multa: Animam uerô Vnumamp;multa, Suntigiturhæcnominafymbolica,amp;mathematica, quibus fignifîcabant res diui# * niores,Trianumina,amp;quiin Epiftolafunt tres reges, nominibus mathematicis defignantes. Primus eft unitas Pater, qui eft ante omnia, eo^ eft Vnitas,amp; Prin#

® cipium. Mens autem naftens ab illo,eft Vnum multa: Vnum quiaretinetnatu' ram paternam : M.ulta, quia facit fècundum numerum,Eft enim iecunda. Ab ea incipit numerus,Tertio locoeft tertiusrex, aut tertio', uocatus Vnumamp;multa, addita copula, ut magis eum â primo diftare, fecundum numerum, defignarent: Quia fecundo loco^ Copula quidem,uerumnonfîgnificaretineo,quiafaceretter# t»um,aut numerum, Separatisautem duobus, unum ab utraque parte eft.Ter# tiusieft unum. Si multa: Quia tum/procedit â primo, eoq^ retinet naturam eius Si nomen : tum tertio loco exiftens eft, Si multa : quia fî tria fepares, ab altera parte remanet unitas, ab altera multitudo, nempe duo, Sed relinquamus nomina ni# mium mathematica, Illudperipiçuum eft, fecundo loco 1 Mentem eos ftatuifte, poft Patrem fuum : id^ uetuftiores Platonicos tradidiflè, Proclusque adducitexPor# phyrio 'tsx.Tfnx^Yiy Tr^xyyucftla: , quot;ny w càwvMj/ Çv 7rïZ^o»^ Kgu xfcAstó K7rtlt;fl.üKmcn Ao

fccu/Tw Tr^xtihivioy tt? v» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(ruuK-^uy . fcxâv® /àÂ* »y t7rifii{vx 'srcw'ns î 7»

cùwvuy /i^Ti^xy tyijy gt;nbsp;p«7igt;’0y TQ/Tliu tKtivov Tvi^iy iTâ oiytxt, Ttf Tr^ooMvuv cuatvuv^ vgt;y

««v«, yJiny idf}3vô«t : Porphyrius, inquit, in libro quo agit de Patriarchis, id eft, prp mis rerum autoribus , Mentem elle æternam , multis , ac præclaris probat ra tionibus : habere tarnen in fe quod fit Menti prææternum (ut fie uertamus uer^ bum) Vnitati connedere, Illud quidem erat ultra omne æuum:æternum autem fecundum habere , imó ueró (tertium ordinem ab illo, Oportet enim , ut reor, prææterni. Si æternfmediam ipfam collocare æternitatem, Turn addit Proclus (fed de hoc, iermo nobis ne lit ) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S^s Ix è^HyS^uy KKÜxoySbf ) oTt ó vtvs tylt;l

7t K^ôi-^oy 'rt' cùwv» : Tantum, inquit, ex didis accipiamus, quod etiam Mensi habet aliquid melius in fe ipfa, quàm æternitatem, Ex his, etfi dicuntur obfcu# 'rèjSi more Platonicorum, is tarnen efficitur fenfus,Mentem eflè fempiternam, d habere

haberc autemjquod earn antecedat , non tempore , aut æternitate ( nam æterna G lunt æquali'a ') fed natura : ut cum fint duo æterna , fed alterum f alten'us genf;« tor, neceflan'd gignens uere fit æternum, ali'ud magis,qua'm alterum. Nam Primus ipfe eft (ante omnem æterm'tatem , non tempore , fed natura : æternus autem ipfe Filius.babet fecundum locum,imd uerd,quoniam inter æternumiamp; prææternum, inten'acet æuum, uel æternftas , neceftaridjtertio in loco eft ætcr^ num. Sed fcias ifta dici (de fumma Patris excellentia : quia cum Mentem æter^# nam genuerit, non poteft efte prææternus ipfe, id eft,ipfam æternitatem antecci? dens. Et ipfe Porphyrins teftatus eft^Mentem habere quid æternitate melius. Ers: go,ea dicuntur, ut oftendatur id, quoiGenitor præcedit Genitum, ut ipfe doss cuit, cum Patrem fuumimaiorem fe prædicabat, refereba'tque illi accepta/cunda bona. Hoc Platonici explicare melius non ualentcs, ufi funt nominibus Aeter^ ni, èc Prææterni, quorum primum(eft Mentis,fecundumeius qui Mentemna^ tura præcedit.Qiiorum conformitatem,amp;^ fummam naturæ coniumftionemide#; clarantes, dicunt Aeternum , ip fam nempe Mentem, habere quid (æternitate me^ lius, attingere fcilicet, ad naturam Primi. Dicunt etiam ipfam Mentem habere in fe Prææternum, id eft, naturam ante æuum, ante fecula, quo copuletur cum Vnitate, quæ'Pater ipfe eft, primum elTe, primatus , fons omnium rerum, uiv de numcri cundi prodiere, ante omniaiipfe filius. Tota'que tandem hæc Theo^î logia eft, quam nosquotidie celebramus, quod Mens amp;nbsp;proles Dei (fit Patri fuo coæterna.

eodem Vroclo, de Genitore,ßttnnto liono,progenie diuinajjM.eftte:itetn de tertio i^^itna^Jeu ß)iritu : de diuinitate ipfiiiô Mentii, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d

Theologiam,8daliorumplacitaPlatonicorum,‘cuiusteftimonio,amp;quan^ ' P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;turn Menti præcellatVnitasipfa,nofcitur,amp; quanta rurfum inter earn

i^^ë^Mfpfani^ Vnitatem coniuncftio intercédât: ineo ipfb libro de Platonica TTheolOgia: « »(pù Ó vSs, cèTlÀ TTSI nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VlfiSKVOU, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71^ 7^ xyx^o^

TrÀH^oySrâ. 'rSi ccÂv^ilxg itKêiâti/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uÔïÜâPiXkow? etù'jws nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;thS

TT? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2cân XilTOV 7^ VV y Vlt;nXS lt;(^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;) WÎ 719 «yaBoV Tlfiû'

tùjs à^P7HiJib/ai/. Quæ funt:Subftantia, Mens,à Bono amp;principaliter,amp;f primd dicia tur CuhCificrej 8^ circa.Honum, exidendamhaberej repleri lumine ueritatis illinc promanantis, 8C acciperz participationem feu dependentiam ex coniundione, amp;nbsp;unione luminis,quod amp;nbsp;ipfa Mente 8C fubftantia eft diuinius, ut quod primo depen det à Bono.Hæc ille:quibus nihil profundius,grädius,fublimius eft'ari poteft omnis Theologia. Eft autem apud Platonicos altifsimum dogma, idem efîè, fubftantiam, fine Elis, atque ipfam Mentem : idem quoque Bonum, Vnitatem. lure autem Mens, amp;nbsp;fubftantia, fine Ens, funt idem : quippe amp;nbsp;ipfa Mens apud uetuftifs^ fimtimTheologorum Mofenidixit, Ego fum,qui fum, Græcè, 5 wj/: Philofophis, 'n oi/. S)t: Dionyfius lefum uocat to i'if. Eft autem lefusjfîlius Dei , Mens ipfa. Eai eft primum, excellentifsimunique Ens , primo principalitefque nafcens à Pâtre fummo Bono , amp;nbsp;Vnitate . Vt ergo fubftantia amp;nbsp;Mens funt nomina fecundt principr) à Pâtre procedentis : fie ipfum Bonum , aut fuinmum Bonum , atque item Vnitas , funt nomina primi principif . Vnitas quidem , quod ab eo na fèuntur omnia, uel ipfa Mens, caput, 8^ fous omnium. Dicitur, iiiquit Pro^ dus

DE PERENNI P H IX O S O P H I A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;:

A dus, 8^ conftantifsiïna fama eft inter omnes Theologes , ab ipfo fummo Bono, primitus, primo, ante omniailubfîftere Mentem, amp;nbsp;ab eo, amp;nbsp;circa, ipfum habere exiftentiam, circaipfum reuolui: quia nifi eflet illud, ipfanon eflet. Inde nafcitur, dependet, ficutipfa fatebatur in mundo. Inde repleri quoque inquit lumine ueri^ tatisimanantis inde. Eftenim diuina progenies lumen ttternum , lumen de lumi:« ne, eft fapientia patris fui. Edque clamabat, Dodrina mea, non eft mea, fed eius, qui mißt me. amp;nbsp;cum diceretife glorificatum Pâtre fuo gloria æterna, antea# quam mundus fieret. Hoc omne multis nominibus fignificant Platonici, dépens dentiæ, participationis t exiftentiæ ex illo, èC circa ilium, luminis ex illo, Ac quod ait, hoc lumen/quod Patris eft, eftè Mente diuinius, noris eum fentire,Patris præexcellentiam , amp;primum eftè, fontalemque lucis æternæ(quæ/natiuitasipfa eft prolis fuæ, imd proies ipfa) exiftentiam. Non poteft enim aliter/excellentia paterna defignari.Sedaudi mirabiliora,utcœlos eispatefadospofsis dicere, ui# difteque eos gloriam fèmpiterni Dei. OmnisenimhæcTheologiaProcli, eft fu:« periorum,amp; ante eum Platonicorum, ut ftupeam noftram radiantem apud eos miratus theologiam. liv ttsi mv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;x7nlt;f[{juxi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’rfi Ivos ^i^o^^HS. « •»up

vwj i vovs «x«j/ tS) vov , ngcjic 'THn povop -n (cyx3i(/, ipÏii Hfif« r/ùi 'n? vov -n otKêioif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: «Vi« ó /tW' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»ijp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, lt;c^

ÿ^AhS ) j(sc£ 7i?7e (Ahttv tüs »J^vhs . i y». mvs , (èii 'n? (cyx^ov , »lt;56« (rUuljjJiyreCL ttamp;S xjj-n , vgt;v-no amp;aiff , «yxâoa/»S uif ksctoc 'iIm 'nv oiyx^i

(Bf TifwTwj Öw7«T@quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Secundum, inquit, ordinem, poft Vnitatisfeparatam

cxcellentiam,dicere Platonicam Theologiam habere Mentem. Si igitur amp;nbsp;mens noftra eft imago primæ Mentis, etiam fecundum hoc tantum bonum ,amp; nobis B fecundum Mentis participationem, fufticientia । 8d proprium bonum adfit. Sed mensnoftralà bonodifiunda eft, eft^ indiga; eoque etiam uoluptatis indiga ad humanam perfedionem . At diuina Mens /femper bonum participat, amp;nbsp;unita eft cumipfo, amp;nbsp;propter hoc diuina eft. Similis quidem ipfi fummo Bono, fecundum Boni participationem : diuina uerd, ceu (quæ fit cum prima Deitate connexa, Hæc Proclus. Ecce fecundus ordo locufque Mentis poft altifsimam eminentifsimarni; que Vnitaus excellentiam,acfupereminentiam. En item mensnoftra, imago dis» uinæ Mentis. Fecit enim nosiadimaginem, amp;nbsp;fimilitudinem ftiam. Ecce nobis non aditus ad Patrem, non Boni communicatio, nifiper Mentem pn'mogenitam, nos» ftra mente ab ipfo fummo Bono longe difiunda. Ecce quoque(Mens diuina, Mens Dei,Mens paterna,ut Chaldæus dicebat, «yx3oilt;AHSy fimilis fummo Bono, gerens fimilitudinem * formamcp fummi Boni Patris fui. Propterea dicebat. Qui uidet me , uidet amp;nbsp;Patrem meum. EccelDeus ipfe Pater, ipfa prima Diuinitas. Denique ecce quod ait diuus Joannes, Et Verbum erat apud Deum. qui quidem fermo fonat,quod Proclus, (rujubJuTou tt^s «Ly», Coniundus erat cum ipfo Bono, loanncs, «(z rr^s : Proclus, vrô «vygt; «yx^lt;ni. Joannes , Erat apud Deum: Proclus, Coniundus, unitus cum ipfo. Cum Joannes ait, Erat apud Deum, defigt; gnat , coniundus erat, cohærebat cum Deo , erat à Deo infeparabilis, coxter^ nus. Quern Joannes uocat Deum, Proclus ipfum Bonum, etiam Deum. Quod Joannes item A9y)j/,I^ationem, Verbum : Proclus voóü^ Mentem. Idem eft autem Ratio ôi Mens. Ratio, fapientia fummi Dei. Nota obfecro, inure menti, infige uerbum illud nuibJuToa, coniunda eft,unifada,ut fieloquar,erumpens uerbum Phi# lofophis contra Arianos, amp;nbsp;alios, qui difiungebant Mentem à fummo Bono. Con# iunda eft, ait,unita cum fummo Bono Mens, Hoc Proclus ex Platone, hoc omnes.

QuódfiProcIusdicatexcelIcntiamlummiBonijeti'amaMente c^Kjgt;9(tRv!tu, feparatâ: G. fcias eumimaieftatem i'llam,altifsimam^p diuinitatis arcem eo,non difiundionemin^ nuere» Quód fi fecus fentiat,ccce fe ipfb refellitur, tmubJcimii-, unita,umfacfla,copulata, conexa Mens cum fummo BonozNecredle explanaretPlatonem. De Mente quocp confiderandum, quód ex fententiacæteroi^ Platonicor?2(idemProcluspronunciat: vovs cà,Hvi 7° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ö 7^ iaia «loini nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TSKotty óp-ov tIw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tu vmj tstSmii tsh,

, jvamp;ió? fcs* tIÙj cùiTfi 7rcwrgt;S octixi/ , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tks nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«f cfHcrlj/ ó 7iÀWTÎv©^j

TKS (jSm uS VÛV?, 7«! lt;/è wJ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VfcX-ZK6t gt;nbsp;K7i\ûlS,07l ){gü Sv0ÛS ^7®', TW TrCâ 6000779, u!

Sïôfj «ai7tjgt; « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iCUJ-nS '4'VX.^ KK^OTHh-^VOVS 7^ 7Û^»,7H 71^ 719 trôgt;[ZC^lt;®’ t/lwUKpi}

X» . quot;iffKvnx SvjSiicx7ii^ amp;7rO(jtib^j M/içTUTvü. 779 tvos^i^ vtv Ê* '4-vx.^S - Ó vavs^ ivat^Mg lt;fi ^-VX.^ V0^(/lÿg , Ó SiOj TtÊ 779 VOV, 7^ |ZötJgt;« (pVO^ TT^OITOJS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. o Jè VVS, ^IÓt^®', ÙS TTÔ

x7iküi(/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. H Ji nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;/la7m v0i^«s [iimTni®'. Quæ {unt, Mcns in

æterm'tate habet uitam, ôc fubftantia i operationec^ intelligendi eft ipfaæterm'tas, mulcp omnem intelledhonem in præfenti Habens defixam, Deifica eft, id eft, Deo fi# mills, diuina propter ca^fam uniuerfi, quæ ante ft eft. Duas enim., ut Plotinus teftis eft,habet operationes:pftmas,ut Mens : ft€Uftdas,ut necftare ebria. amp;nbsp;in cæteris quft demleft ut Mens : in eo autem, quod anteipfam,ut Deus : ficut anima fuper omnem animam fua excellentia,eft Mens : corpus autemiuirtute,quæ eft ante corpus,fit ani# ma, Omnia igitur,ut diximusipendent ab Vno,per Mentem quidemi amp;nbsp;Animam. Et Mens quidem^ Vniformiseft; AnimaueroMentiformis,ut ficloquar. Atquc Deus,qui eft ante Mentem, naturæ mentaliprimum fuperuehitur; Mens autem eft diuinifsima,ut quæ ante omniaDeifica, Anima uero diuina,quatenus indiget media Mente.Hæçapud Proclum,fimilia atque fuperius admiranda myfteria, utmirabile fit,quonam inftimftu adhæc peruenerint.Tria dicuntur efft apud cosprincipia, D Deus aut Bonum uel Vm'tas, Mens, Anima ; tres imperatores, primus Bonum, ft# cundus Mens, tertius Anima. Mens,inquit,eft ftmpiterna, æterna fapientia, æter# num intelh'gere,ftmpiternum fapere. Hæc fit,aut gignitur Deus ab antecedente cau# faGenitoreluo, quiproprieamp; primo dicitur apud nos amp;nbsp;illos ,Deus,Benedi(ftus Deus,amp;pater domini noftri lefu Chrifti. GlorificauitDeus/Filium fuum. Deus mi# fitFilium fuumin fimilitudinem carnispeccati..Quem propoluit Deus propiciatio# nemjper fidem in fanguine ipfius. Nemo nos ftparabit â charitateDei, quæieft in Chrifto Jefu. Innumera^ exempla.Habetigitur Mens ab antecedente caufa earn di# uinitatem, æternamcp fapientiam.Eft quidem amp;ipfa,Deus, fed ab illo Genitore fuo. Quid quid autem eft,æternitaliter eft. Habet duas operationes : altéras, ut Mens, ut rerum principium, utintclligens, moderans,producens omniaquæcreauit, ut fpe# dans poft ft : altéras, ut refpiciens fupra ft Genitorem fuum, fruenscp ex eo æterna uoluptate,nedare diuino ebtia,beata ex amore^SC dulci charitate^^ quern fufpicit, ad# miraturcp ftmper)Patris fui.’ex quo deificatur,fit,eftcp Deus,ficut eft,quia genita ab eo,ut Macrobius dicebat. Anima ueró tertium principiumieft ut Mens, propter con iundionem fubftantiæ, eotp etiam Deus, quia ôô ipfa à primo per fecundum, amp;nbsp;à ft# cundo;Corporaueró,uteftedustriumprincipiorum.Omniadeniquefuntab Vni# täte. Nam Mens ab Vnitate gignitur, inde uoluptas eft, amp;nbsp;diuinitas eius : eo^ diui# nifsima,quoniam fola gignitur aDeo,amp; genita eft Deus.Cætera participant diuini# tatem, propterea non funt diuiniftima. Nomen autem Diuinifsimi eft apud Plato# nem,amp; Ariftotelem. Plato uocat Verbum Dei diuinifsimum : Ariftoteles, Mentem diuinifsimam,ut uidebis. Anima autem etiam Deus,per utrunep,maxime per fecun# dum. Ac Pater,u t ait Diony fius,quoniam eft pater luminum, irradiat in omnem na#

A turam Angelicam. Hæcilli dïxcre, partim ex Platone, partim ex noftra Thcologia haufta» Siqufdemhæc funt ea., quæ Græci, Latini^ definiere, Sp]ritum,id eft,Ani'# mam, teruum^ principium, efle æternaliter à primo, fecundo. Pn'mus'dicitur noftriSiôCabillislPateripræcipûè uerd abillis Vnitas, amp;bonum. A'' nofiris item fons, ÔC principium totius Deitatis« Ipfam inquam dixere Animam feu Spiritum, eflèntiamfuamiluum^efle fubfîftensihabere ex Pâtrefimuliamp;Filio,Slt;fimul ab utroque æternaliter tanquam ab uno principio procedere. Filiumicaufam eflè Aniü mæi Grxci, principium'Lati'ni, ficutamp;priorem. Omnia enim, quæPatris,feu Bo^ ni fint, dediflè Patrem ipfum unigenito Filio flio gignendo, præter eflè Patrcm. Et qudd Anima uel Spiritus procedat ex Mente uel Filio, ipfam Mentern à Pâtre æter# naliter habuiflè, à quo æternaliter fit genita,Patremcp eflè fontem Sc principium toquot; tiusDeitatis»Ecceenimipfidicuntomniapendereab Vno,fed per mediam Men^ temamp;^ Animam» QuippePater cum fitfons, amp;principium totius Deitatis, primo efticit eflè DeumPilium Animam, alterum gignendo, alterum producendo.Eft enim, ProcIo tefte, etiam Anima Deus, non fontaliter,ficut primus, propriè Deus, fed ut ab illo producfta : eo^ uocat earn magis diuinam, quam Deum : amp;nbsp;quod pro«« cedit a primo, uel datur per medium fecudum» Gratias igitur agamus fummo Deo, qui coegit etiam fuæ religionis imperitos, rapido mentis exceflu abftradtos, pro ea loqui, eacp perhibere de ipfa teftimonia, quæ nemo fit, qui non miretur, obftupcjs fcat, lacrymas etiam qui pius eft, præ gaudio profundat»

^A E D E M Iacrymæmanabuntei,cademeumgaudia.arripient,quile^ get ea, quæ fcripfit Porphyrius» Quippe quæ Proclus, perinde acfi de ccclo cccleftis Angelus eum docuiflèt, nunc locutus efl, amp;nbsp;propofuit, fu^ periores Platonici, quidem diuinius auguftius tradiderunt,Porphy rius igitur in quarto de hiftoriaPhilofophi ( quem locum totum Cyrillus contra lus? lianum Imperatorem, quem cæca dementia, Só odium ueritatis non fihebat cernere uerum ,necquam contemneret,religionem, illameflè, peripicere, quam fæcula Philoiophia€p omnis arcana coluiflèt, quam^ ipfè nefcius in^cftaretur, profère) de fummo bono ex opiniorie Platonis, ftupenda miraculafcripfit î «TTo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■gt; tjoÓttoi/

TTXtrcc overtte 70^1 wtuii , 2 lt;/lÿ Tifaras nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;teu/TVV rSf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tyoii -n

iiVOS j^ovilinS. Ji-BTtit) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y 2f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(ùi’nii If- ° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• K^OVamp;' yl'

p-éva ««iv»©' 5 v^y 2caj-J/gt; y o âtis ó 7»fcJ2?, a (c* (/.óv®' xd, xcw «Tsr’avrov ^«^7* '^((J{cc y

'^T^x^txii «ùj'fljxi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ywiiy

7X^ivtu ^góvoï Tctw75T«7e (Jijlui/ fccu/TïP '\!snsetlt;na)5, Quæ funt,Ab hoc autem fummo bono ratione quadam hominibus incognita genitam Mentem iradit Plato,queprorfus per feipfam exiftat: in quauidelicet fint ueræres,amp; omnis rerum fubftantia »’ quod amp;nbsp;primo' pulchrum, amp;nbsp;per fe pulchrum fit, habeatep fpe^s ciempulchritudinis.Procefsit autem ante fæculai uel æternitatem, ab autore Deo promanans, per fe genita exiftens, amp;nbsp;per fe Pater,Neque enim illo mouente fe ad ge nerationem huius, procefliis fuit : fed ifto progrediente per fe generabiliter, uel ex fua generatione â Deo ; 00progrediente, no â principio aliquo temp.orali »’ necdum d 3 enim

Ir nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V s T* E V G V B, L 1 B. 1»

cnîm tempus erat : fed neque create tempore, præ illaieft aliquiditempus. Semper C cnim eft carens tempore, fola æterna Mens, Si'cut autem Deus illeprimus,unus, finguUn's Temper eft, licet ab ipfo fada ftierint omnia, co qudd cum his । connu#= merari, amp;nbsp;in eodem loco, quern habet fubftantiafua, ea pom'non poftunt:fic 8^ Mensifempiterna fola, amp;nbsp;fine tempore : amp;nbsp;creatis his, quæ funt in tempore, ipfum tempus eft permanens in unitate fuæ fubftantiæ, Hæc teftatur Porphyrins fenfîftè Platonemexantrodiuinitatismiflaoracula, myfteria^ ineftabih'a,ut admirando expleri nequeam,quibus tandem diuinis (ut fie loquar) Aquilonibus! portati in

. ccclum altifsimafacramenta introlpexerint : NifiquodiamEuangelio corufeante, melius ea, quæ Platoj Trifmegiftus^Sibyllæ i Magi h tot per omnem mundum ora# CLiIa locuta fuerant, explicare poterant, Principle igituringrefîus uaftum Theolo# giæ pelagus, refert,ab hoc fummo bono, quod die fempiterni Genitoris nomen,fæ# peiam claruit, nafciMentem, ineffabili i inexplicabili cundis mortalibus modo, Vtamp;nofter Vatesjfimiliterdixit, Generationem eiusquisenarrabitc’ Cuius enim mens capiatunquam ineftabilem Mentis natiuitatem f ut miraculum fit,uel hoc ipfum eos agnouifte, quod nafcatur, quod fint duo, Genitor, amp;nbsp;Genitus.Hocpri# mumdecushuiusteftimoni-j, quod ineftabilem fateatur hanc natiuitatem, Secun# dum , quod naftensMensiper fefubfiftat,Deus fcilicetamp;ipfa, omnipotens amp;ipla. Tertium, quod fit omnium rerum domicilium , fedes, amp;origo, fons, amp;princi# pium J rerum uniuerfalis eftentia, uerarum rerum regnum, amp;nbsp;Jdearum j quæ ftint eftentiæ ueræ, uafta mater. Sic prima pulchritudo, amp;nbsp;omnis pulchritudinis origo, pulchritudo primordialis, exemplar omnis pulchritudinisjmundum mente gerens pulchrumjpulcherrimus ipfe, Eoép fuerunt omnia pulchra amp;nbsp;bona, quæ fecit. Hanc pulchritudinem,8dlpeciem,ideam^uenuftatis, tanquamprincipiumiamp;origo ha# D bet ipfe à ie ipib. Ad hæc, quod nata fit ab ipfo Deoæternaliter, amp;nbsp;ante fæculapnte æuum,per fe genita, per fe Pater, quippeiquæ nata, uelut fui principium,amp; fibi pa# tereft,quiagenita àPatre, ipfagigni, amp;nafci uolens, Proinde/ctfi nafcatur â Pa# tre iuo Deo, nafeitur tarnen ineftabiliter, uolens ipfafnaici, quafi natiuitatis iuæ etiam ipfa principium, non lie ipfam generando, fed nafeendo Iconiumftim i æter# naliterip ab illo, Defignatur enim ineftabilis quædam Genitoris, amp;nbsp;Geniti coniun# cTtio, genus nafeendi inauditum, incomprehenfibilisep modus, Diuerfa, quàm rto# ftra,naicendi ratio,qui non iumus, ajitequam nafcamur,nec à nobis habemus quid# quam,diftèrentes fubftantia âgenitoribus noftris. Ibiiquoniam ineftabilis, amp;nbsp;admi# rabilis, alteriusc» omnino generis natiuitas, ut nafcatur, tarnen eft patri coæqua# lis, coæternus, dicitur nafci ipfe, uolens à Pâtre generari, ut uolendo/nafci, ineftà# bilitercp exultando exeanatiuitatc,amp; infeparabilitera pâtre nafeendo, ferme fit amp;nbsp;ipfe fibi genitor, Myfterium quidemialtifsimum, ualidifsimaép in eos uocife# ratio, qui detrahunt diuinitati Filfj. Hîe non modo non detrahitur,ut nimium pro# pemodum tribuatur. Repetit deinde hanc generationem non efte fempiternam, ante tempora, ante fæcula, cum nullum tempus eftet : ut etiam tempus poftea creatumi nihil fit præ ipfa Mente, ut quæ Iola fit fempiterna, 8ó ante omnia tempora, nullum habens cum tempore confortium, aut dependentiam, amp;nbsp;ut Pater fit fempiternus,8ó unus etiam creator omnium autor:quia cum nullis commifeetur, amp;nbsp;cenfetur, omnibus retro longifsimeremanentibus: fie Mentemquoque;æternam elfe folam omnium:quæetiamfitipfumtempus,cum res fub tempore creauit,amp;ad ipfum tempus j mundi menfuramiuenit, ipfum tempus i quo menfurarentur omnia, con# ditura, Nihil dici, aut çogitari poterat altius, grandius, fublimius, profundius,

DE PERENNI P H I L O S. O P H I A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55

A O'PIatoniciigitur, qui nefciebatis'hin'us admirandæ Sapientiæ religionem Chrb ftianam patronam ciîe ueratn, nec aliudihancreligionem efJè quàm cultum, amp;nbsp;no^ tionem fummi Boni 4 æternæ mentis, eorum^ inter fe iempiternæ coniunelionis icientiam, quæ nihil loquatur, clamet uociferetur aliud : qua reprehenlîone taiv dem digni, qua cæcitate capti, qui earn infecftabamini, cuius uos admiranda, ftu;« penda(^ myfteria, cum fumma admiratione explicatis, amp;nbsp;principem ueftrum Pla^ tonem putatis, amp;nbsp;afleritis ea tenuiflè, fcripta reliquiflè 'T Mifereri quocp oportetmi^ ferrimos Hebræos, quibus'obinauditam cæcitatem , ob profundam animi caligis: nem , eadem dominatur calamitas : qui quæ iam inde ab exorto mundo /per omnia fæculainnotuitSapientia, quam.gentes omnes cœlitus reuelatam coin cru nt, tradis; derunt, amp;nbsp;fuæ gentis dodlifsimi monimentis literarum mandaucrunt y apud omnes fuægcntis eruditos iub iecretis myfterijs abfcondebatur, non uidcantinunc adoragt; ri, coli, agnofci â toto terrarum orbe. Ideo nunquarn dchcict hæc religio, Ôô uera ilia Sapientia, èc antiquifsima fæculorum omnium, in arcanis abftrufa Thcologia,

Hx 'Plotino de eadem ipß.i mente nbsp;nbsp;G en it ore eins y nbsp;nbsp;eins cum Vatre coniun

item inter Platonicosmaximus,amp;ubicp celebcrrimus, antiquis tradebantur, approbauit, diftcruit^ copiofius, ut hæc ueræ Sapientiæ myfteria perfeftifsimè uis; deaturtenuiftè:utinftarmiraculifit, totus is hominumi ac fæculorum

concurius, ac conienfus. Audiantigitur Philoibphipatefacflum nouifsimis fæculis, B quod antea foret etiam notum, atque animis multorum hominum comprehenfum, declaratum autem poftea, atque ita dift'ufum, ut quod anguflis locisprius con tines: retLir,intotummundumeuaferit,nuncc^ Numen iftud adoretur,omnescp deeo philofophentur, de quo folifapientifsimi quondam, ÔC hi omnino pauci philofoss pharentur. Hæc efl: enim fcientia Domini, qua repleta eft omnis terra, quod omnes nuncphilofophantur, Patrem ÔC Filium cognofcentes, adorantes, femper loquens tes: quæfcientiapriuseratpaucorum. Ac Plotinus,quinec Chriftianusfuit,nec fortafte norat Chriftianos, ii fciflet eos hanc adorare Sapientiam, quam maiorcs ‘ fui tantopere coluiftent, ac ueluti de profundiisimis myftenjsdeea loqucrcntur, quorum fcripta Sé ipfe ueneratus eft, Sé approbauit, certe ipfe cum cæteris Platon^ cis religionem nofiram, quam noiinulli eorum propter infeitiam, uelut fuperftitios; nem contemnebant, adoraftet, retinuiffet, ueram^ efte fapientiam prædicaftèt. Plotinus igitur ad alia, hæc diuina fublimia^'in libro de Tribus principalibus hy;s poftahbus loquitur, quæ poftea imitati funt, Sé fecuti Porphyrius, amp;nbsp;Proclus,plus: resc^ alrj Platonicorum : ’n iun rS nAaoTcic-nv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«vrzf,« t«

«V77j; (ztyisàj? Jè (jUct' «U'n,vsS y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;égci c vSs tKavopy lt;A5tcu. «vtS p-ovÿ.inèv©^ -riu-

ovJïy. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KTTO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v», vvp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«TSXV'Ttgt;gt;ii vSs y otï (ht

Quæfunt, Quid igitur,de perfeftifsimo dicere conuenit Nihil ne ab ipio y an mass ximapoft ipfum7 Maximum autem poft ipftim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;fccundum, Etenim afpicit

Mens ipfum, Sé eius tantum indiget : ipfum^adtCm,,^Vlentis nihil prorfus, Sé quod

Mente maioregeneratur, Mentcm eire:amp; omnibus;maior eft Mens : quia poft cam(funt cætera. Hæc intimæ Philofophiæ myfteria proloquitur Plotinus,ut fi Chriftianuseflet, apertius loqui non potucrit. Principio(Patrem dicitefteperfes tftifsimum, principium fcilicet, maximum, eminentifsimum, excellentifsimum, præcedens

y6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S Tgt; E V G V B. L I B, E

præcedens etiam Mentem. Hoc emm eft,quod Filius dicebat toties, Patermaior me C eft. Non id quidem tantdm propter corpus aftumptum : fed quia ille Pater/fit prin# cipium, fons totius Deitatis ; Filius autem genitus, nafcens èc proles. A' maximo, ac perfecftifsimo,Plotinus aitnihil generari præter Mentem: Maxima aute poft per^ feftifsirnum ] fiuePatrem, efte Mentem i fiueFilium : amp;,quod ante omnia mirabi# lifsimum eft ait Mentem fuipicere, intueri Patrem, SC indigere eo folo ; Patrem autem eo minime, Aperitenim abditifsimum myfterium, Patrem fcilicet gignerc Filium, tanquam ipie fit maior autoritas quanta fcilicet eft inter Genitum, ac Ge^ nitorem. Quoniamcp Pater genitor eft, primacp omnium origo, non indigere, aut dependere a Filio, Mente fcilicet : contra,filiumiindigere eius folum,quód ab eodi# uinitatem, fubftantiam^ habeat, difcatcp ab eoiomnia.Nec aliud dicitur bic à Pio# tino,quamquódeademMensfrpelocutaeftapudnosmortales, docens fe à Pa# tre miftum, unicam fe, amantifsimamé^ eius efteprolem : nihil habere fe, nifi quod Pater ei dediflet : quidquid haberet,traditum fibi àPatre. Ecce Plotinus ait, Filiumi intueri Patrem , tanquam in eum, a quo tota fua pendeat beatitudo,tanquam in bo# num fuum, felicitatem fuam, amp;^iurc quidem.Nam fi ab eo, qui maximus, qui per# fedifsimus eft, habet tantam diuinitatem, tantam naturae magnitudinem, utpotue# ritmundum uifibilem j Scinuifibilem creare, necefle eftibeatitudinem eftè tantam, quanta beatum/maximum filium fuum efticiat : id eft, tantam efte beatitudinem, quanta eft rerumfuarummagnitudo, quanta diuinitas, quanta poteftas. Intuetur Filiusfin Patrem, fi nu^ paterno continetur ; nec alia eft beatitudo eius,quâm ex bo nis j amp;nbsp;cognidone paterna, maximarum uoluptatû thefauro. Ideocpioptauit omnes ad hæc paterna bona fublimare. Prgterhæcautemaddit Plotinus: tidÖö

, y» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0 TuvTi» «yflcwâ, fy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;OTtcii «tn (Aovtiiro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y ^VHiavip : S-rtctt D

trvvistif «vra «ff nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(iivip jamp;)(Oç^ou. . ««sv« ƒ t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;avtu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vautf. ƒ «

yàf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»y 7« tiAätw©' quot;fiTTce 7« TmvT«. : Defiderat omne quod

gignit ; id quod gignitur, hoc amat : maxime uerd, cum foli fuerint gignens, amp;nbsp;genitum :cumautem optimum eft quod gignit, necefiTaridieft cum eo coniundum/ quod gignitur, ut fola alteritate feparentur.Dicimus autem imaginem eius eftè Me# tem.oportetenimloquiclarius.EocpapudPlatonem terna funt omnia. Sunt,in# quit, penes omnium regem omnia, 8^ penes iecundum fecunda,amp; penes tertium tertia, Dicit quoque caufam habere Patrem, caufam quidem appellans Mentem ipfam. Opifex enimilli eft Mens. Hunc autem 1 dicit creare animamin cratereillo* Cumigiturcaufa/fitipfaMens,Patremeius/dicit Bonum,amp; quod ultra Mentem eft, ultra^ fubftantiam. Multisautem locis)appellat ipfum Ens,amp; Mentem,amp;: Ideam:ut Plato cognouerit, ex Bono quidem (Mentem exiftere, ex Mente Ani# mam, Sr efte uerbaifta, minime noua, neque nunc cœptadici, fed olim, licet ob# feurè. Verba autem, quæ nunc fuper hac re habeantur, eftè quafi earum interpréta# tores, quæ atteftentur didis Platonis ,efle ea uerba uetufta. Talia dicens ad uer# bum Plotinus, innuit.quicquidprædicatur nunc de Patre,amp; Filio, de Mente, de Bono, a quo'ueteres fluere i autgigni Mentem dixere,prifca theologia: Turn quod Bonum'fit ultra fubftantiam, ultra omnia : in quo excellentiam fummi, ac Genito# ris Dei oportet agnofcere.Nequeenim eft excellentius ,ac maius quicquam. Idem Bonum uocat Genitorem, Mentem Genitam, eacp fatetur eftè coniundifsima,quia fît optimum quod gignit, 8^ quia Genitor, ac Genitum,fint ioli. Ex quo uult eftici, ut inter eos fitindiflblubilis coniundio.Maximam enim eftèconiundionem ex ma# ximaperfedione, Aduerte igitur diuinam, profundifsimamc^apud Plotinu Theo#

A logiam, de fempiterna Fili) generatione ex Patre, amp;nbsp;cum eo coniundione, de beati^ tudineeiufdemlex intuitu in Patrem,Poftremó ait,eosPola alteritate feparari. Rem inauditä,ac ftupendâ.Sola,inquit,aIteritateiBonû,ac Mens feparätur,Grf cet'ngÓTWTi, folisperfbnisdicerentChriftiani ♦ Alter enimeft Pater, alter Filius, non aliud, uel alterum*Tanta eft enim inter duos illosipcrfedio,perfedacp coniundio y quanta dcj; ceat eorum diuinitatem»Tum refpice qu^fo attentius,quid Plotinus tradat. Ait hæc myfteria,lios ipfos fermones,ultramundana hæc facramêta,eire uetufta: ÔÔ nunc qug dicantur, non eflè noua, fed his | explicari à ueteribus tradita» Audi quæfo, refer^ animum ad ea,quæitum inpræfationCjtum toto progreflùilocuti fumus, quam nos habemus nunc Philofophiam,fuiire etiam apudueteres Jpfum Plotinum audis'conss fitentem totam hanc Philofophiamiàprifeis defeendere* Quo teftimonio probatur, confirmatur,quicquid Chaldæi,Mercurius Trifmegiftus, Orpheus, Sibyllæ, cætesî ricp omnes'de Patris,ac Filq diuinitate tradidiflènt Jpfi hoc teftantur, non polTunt â Chriftianis poft natum Chriftum,eftè confida.Plura funt alia apud Plotinum imirârs da de Patre,amp; Filio teftimonia^Quos appellat noftraTheologiaexprefsius , ac no^ tins Patremiamp; Filium,illi Bonum,amp; Mentem,Generans,amp; Genitum,Patris j ac Bo ni imaginemiipfam Mentem,Bonum amp;nbsp;Vltrafubftantiam,ipfum Patrem.Quisihec cognouiflet, nifi Philofophia cœleftis illuxiftètC’ Benedi(ftus igitur primogenitus, unicuSjfummiBoni fîlius,per quemamp;creati fumus,amp;redempti, amp;nbsp;eouftp amati, ut non celauerit unquâlprofundifsimâ diuinitate fuâ,cuius humanitatê,aftabih'tatc,cle^ mentiam,benignitatem,familiaritatem Fenlîtin omni ætate omnis terra»

B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ex codent 'Plotino, q, EdensÇit pojl fummum Bonn, per earn ad fummû peruen’

CAP. XVII. LATONICorvm itempræcipuusPIotinus,cuiusiàcunPtisprédicat tur admirabile ingenium,etfi floruit antePorphyrium,amp;Proclum, ut te^ ftimonia eius debuerint antecedere,tamen ordinem quêdam de ca, quam dixere Mentem,Prolem(p fummi Boni,nos fequentes auidos reddit, ut ca proponamus.Varia uerd,amp;: multiplex,præter fuperiora de duobus illis, Genito^

re,Prolccp ab æterno genita extat apud eum Theologia. H quibus in libro de Puh chro,hæc ex intimo quafi Philoiophiæ antro profatur : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sm^c/Ihs •ss-ks

ifSCKoç 'stKSy « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KlXÂoii, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TifUTOif t!wxScuvangt; -ny voû^i y Kf:x.â ’Ttrnnv.

JèiTriK^vx nrov , ili» ipv «yxSS Avyo/xtj; (pvmi/, 7rQgt;Si§ÂHiJi5iv0ii 'n tt^o xvthS '^)(0vGx]/y piÂi* Koyu y -n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tk vtKTXy -n (jSj/ viu-nii Hschoif op y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cpÿcret

“nmi/, -n xyxâoii i7riKlt;{vXji^ 'srityLuVy etfyujj fgt;v nfit^sv, «tj/ tû cüjtw 'n xyx^of) zy KftÂoii 7rfü= y TTÀbjj fcxâ KfcÂoii. Quæ funt, Sit igitur quifep phmum Deiformis, amp;nbsp;pub cher quif(Ç,fi Deum jÔC ipfam pulchritudinê fit contemplaturus. Veniet enim primû afeendensadMentem,ibi^omnesIpeciespulcherrimas nofcet,amp; dieet hanc pub chritudinê Ideas eflè.Omnia enim hæçfunt pulchra geniturisjSc fubftantia Mentis» Vitra uerd èc fupra hanc,naturam Boni dicimus, quæpropofitû fibi pulchrum ha^ bet» Quocirca perfefta ratione eft prima pulchritudo:Diuidens autem intelledualia, quod quidem eft intelleduale pulchrum,formarû dieet locû» Bonum autê quod eft ultra,fontem amp;nbsp;principium pulchritudinis,uel in codé Bonû,glt; pulchrum, primum ftatuct,uerumibipulchrum.HucufcpilIc.Quæ/etfi abftrufa Plotiniciscp ufitata rai= tioneproferuntur, hune tarnen habent fenfum; Vides primum fanftifsima ilia duo, e altifsima^

33 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T* E V G V B» L I B, b

aldfsimacpnumina,quorumprimuinomni uetufta Phi'Iofophia uocatur Bonum, C fècundumiMensCAc loquitur de eo,qui cupiat ui'dcre ueram pulchhtudinem,opor«s tereeumpn'mum fieriDei'formem, afsimihari Deo,quddnunquam ad uerûuenu# ftatis intuitum fit admittendus, ni fi diuinain fibi fimilitudinê afiumat, Eft autê fînu'ss litudo, Platone l'pfo tefte,fanditas,iufl:itia,Hæc'habeat necelîè eft, quem tenet/ueræ pulchritudinis afpiciendæ ardor, Atcp isiqui beatitudinem banc afteôtat, afcendens animo ad faftigium rerum,primum gradû faciet ad Mentem:hæc em'm eft poft ftim# mum Bonû.Etipfa dicebathominibus,fe ducem eftè^ôd portam:ad fummû Bonû : et qudd nemo poteft uidere Patrê,nifi Filius adduxerit,ac reuelarit. In bac l'gitur te,quæ fuitimundi mêlions origo,omniumcp rerum jquæ fuis originibus,amp; rationi^ bus æternis ( quas Ideas Pbilolopbi dicunt ) continebâtur,principium,cernet omnc Idearum uenuftifsimâ uan'etatem.Habent em'm , ut fuperius uidimus,omnes fateri, Ideglocum,fèdem^iinipfaMente,Mens,ac Verbum,utaitPbilo,eftIdearû locus, Progrelfus îgitur ad Mentem,cernet bicfomnes Ideas, earum^ ucnuftatê: quæfquos« niam Mente continentur ( Mens em'm babet exemplar omm's pulcbritudim's ) iure/ omm'a funt pulcbra,Mente creatrice,gem'tricc^, fubftanti'a,fiue exi'ftenti'a rerum, Vbi autem Mentem atti'geri't,fuperabi'tquocp alti'usiad alium fublimiorem, qui di^ citur Bonum,feu Natura bonitatis,quæ amp;nbsp;ipfa pulcbritudinem eximiam Sgt;é eandê, atque Mens,fed principab'us(comple(ftitur,Eo^ fit, ut qui ueb't perfedè loqui, fta^ tuatprimumpulchritudinem,ipfum Genitorem,uideb'cetpulchritudinemiomniaqj bona dantem Secundo,neceflè eft,Quocirca dirimens fingula, locum quidem Idea^ rumiuel formarum dieet ipftimintelleftualcpulchrum, id eft, Mentem, Summum autem,SóuIterius Bonum,fontemuocabit, 8^principium pulchri, Quoniam etiam Mens,quidquid babetpulchri,habet ab illo principio: Aut in eodem gradu 'ftatuet d Bonum,amp; Pulcbrum,ut non aliud fontem dicat,abud ipfum Pulcbrum, fed unum, amp;idem,Ibicpprimum bæcftatuet.Oftendit etiam Plotinus cum fuperïoribus Pbi^ lofopbis,amp; prædicat banc Mentem,mundi principium, inuentorem, amp;nbsp;caufam, ut binefumma maieftasjdiuinitastp Mentis enitefcat,MuIta^ feitu digna,uclut^ inefi« fabiliamyfteria prodit de ea,in libroldeProuidentia, Quæ mibi non modo propOis nenda funt,fed etiam declaranda,amp; explicanda,ut fi quid oblcuritatis habeant, ape^ riantur,utueritas,'nuda,clarac^remaneat, ràù '^ivûixiiogâcSgxii «tiSÂsvâos tÆcwux T» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;viv^i ouù'fi)/ îtvMi vot/p ttÔ «VT» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^óvai Tr^ó'n^aii 0V7«jlt;x?iC on ti^ vov

ejgt;va-lt;l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cu-Ttl^ -nin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oïoy 7rK§xJ'‘eiyp-x tovts ovtlt;^ . à ouû)

i,K vov, 73 Tffxy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;} ty às «Trxi'rx iAv^vôiVcu. ’rhu /‘uuxi/ny «VTff,7r^gâS«4 J^i^KVuïiou Sax

tiüïSÂt/ Tovraiy ttgeAâs 'iyuy. Quæ funt,Prouidcntiamrelt;ftê,amp;confentaneè in Vniuerfb dixerimus, q» ipfum Vniuerfum fit fecundû Mentem,amp;: Mens anteipfum,nô quafi' tempore prioré,fed quia à Mente eft,amp; Mens ipfa naturâ prior,amp; caufa buius,uelut archetypû 80 exemplar buius,qui fitimago.Si igitur ex Mente dicimus pendere uni«: ' uerfum,ôlt;: in oîa uim eius pertinere,fic conabimur oftendere cunda bene pofita.Hec Plotinus,Mentem aftèrens â maioribus confelfam caufam mundi,cuius'quafi fit ( ut Plato tradiditinTimæo ) exemplar : mundus autê,uelutimago,fadus ad earn uim amp;nbsp;formam, quamiMens animo complederetur : quæ quidem forma, amp;nbsp;conceptus mundanus,ut Pbilo dixit, erat Mens ipfa, Sicc^ apparet Mens mundi principium, amp;nbsp;caufa, Apparetibanc earn efle, a quo fuftineatur uniuerfitas, per quam omnem pertinet Mentis diuinitas. Hane ait Plotinus rationem efte prouidentiæ ueram: quonia cunda fecit, pofuit, conftituit, ordinibusep diftinxit Mens amp;nbsp;poteftas eius per omnia comeans : ut bac una pulcberrima caufa,pofsis in omnc ratione prouidêj^

A tiælatifsimè tendere,oftendens bene unicui^ rei efTe confultu quia Mens fuif,eft^ fêmper,moderatrix, Qudd autem Plotinus hoc loco,Mentem antecedere mundum, non tempore, fed ut caufam, amp;nbsp;autorem, ôô à quo fuftineatur Temper mundus,aflèis rit, utuideatur ( quod Proclus affirmât ) æternitatem mûdi credere:dico eum,quod plurimis Philofophorum accidit,diuerfa fenfîflè, 80 quod fæpe fit, â ueritateiab illo fuo fenfu,reuocatum.Neclongis ambagibus opus effiipfe in feipfum ftet teffis. Eo# dem enim libro hæcprofequutus effiQuoniam igitur mundus omnis eft id,quod fa lt;fiumeft,hunctuafpiciens,audirehæc fatêtemfortaflèpofsis: us l/xt mmniKi ^los gt;nbsp;k«-)'« IkgShi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,'nAamp;' IxTmvTuii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iiÂXVTÛ, kvtk^khs, »(AuûS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quod

me creauit Deus.Et ego'inde extiti, ablblutio omnium animantium, fufficiens, coniJ tentuscp meipfo, nullius indigens,quoniam in me funt omnia, pîantx, anima;# lia,amp;omnis generabiliijrerûnatura,amp; Dq multi,8lt;fDæmonumpopuli. Necp enim yîifâj/ KiH^iMTcUi terra quidem plantis omnibus,amp;f animalibus omne genus left orna^ ta,amp; ad mare ufque peruenit animæ poteftas : aër autem omnis, amp;nbsp;æther, ôô coclum omne,eft animæ expers.Nouiftimê concludit : v?s ^oiviw,t/lxs 'n Icujts «j vaIu/ , KTpHiiHS,

7« ^«v-nx . Mens igituricum dediftèt aliquid ex fe ipfa,in materiam ftabi;# lis ipfa, 8d quieta,amp; immota,cundamoliebatur.Quibus teftimonqs,fiue ultro,fpon te^ pronuntiatis, fine qudd non admittit alium natura fèrmonem,amp;uult nos,ad banc rationem loqui,claret,eum locu turn,qua ratione loquuntur omnes,qui princi# pium habuiftè mundum fatentur.Et quo uerbo Mofes dixit,In principio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fegt;

cit, creauit Deuslccclum,8(f terram:eodem ufus eftPlotinus. Sicetiam, operabatur, autoperatus eft.Sic,ornata eft terra,pertinuiti extendit^ fefe animæ poteftas. Sic, B inde ego extiti, uel fum effè(ftus : qudd Mens fine labore,finecommotione fui,fed quiefcens,immittens^ uim fuam in materiam,molita eft.Quæ quidem oftendût, ac præ fe ferunt quoddam tempus,quo funt omnia creata. Neque enim, qui fempiter^ nam dependentiam defignaret,præteritisifed præfentibus uerbis uteretur : aut fi in^ terdum præteritis,certè non femper. Diceretepinon fecit Deus,operatus eft,fed, ope ratur,producit.Quid,qudd idemdefinitProuidentiamÇ’7ifoô§xlt;ris ris âs^kt/aos «s «Il y^oi-n tfè-n Tsrxff, »y dis HeAsB ’fit/lwx’nif ait: Profpcctio quædam, amp;confidc^ ratio DeijUt fieret hoc uniuerfum,ôlt; ut optime,quoad fas eftèt,haberet.Non ne hæc eumprofpexiftèjCOgitafte de re facienda,demonftrantC Non ne eft Theologta Mogt; faica,qudd Deus fccitbçne omnia, qu^feçit,ôlt;uiditbene fadacHis etiam Plotini di dis confiât,eundemefl'eDeum,atlt;pM.entem:çam^ rationem elfe manifeftæ Pro^ uidentiæ, qudd funt omnia fada diuinitus, fapientifsimiscp Mentis^ Intelligentiæcp confilqs conftituta.Vt fithocillud Mofis,Etuidit Deus lucê,qudd effetbona. Sic^ ad unam quamtp rem creatam,Poftrcmo,Et ecce omnia erât ualde bona, uidelicet â Sapientia fumma,perfedacp Intelligentia creata.Tum eft illud apud eum pulcherrP nium,qudd Mens eft alius^d^ primus mundus,à quo mundus ifte habuit principiû.

Q«dd créâtioßt Mentis, Genitore iubente^ ipßn opérante, nbsp;nbsp;de duobns

D INTELLIGENDvm quod Plotinus dixit, Mentem quietam, fine motuj concitatione^ fui, cundafeciflè, eft operæpretiû animaduerj# tere, quæEuIebiusiôô Cyrillus contra Iulianum Imperatorem referunt __Numenium locutum, Primum Deum ( fie enim locuti funt Platonici,pri mumDeumiPatrem, fecundumppfam eius Progeniem uocantes)quietum|ôdim# e i mobilem

40 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST. E V G V B, L I B. L

niobi'Iem eflè, Secundo dedi'iïè ipfuin, aA'onem, autoritärem^ creandi', quod qui^ C demjcflinefïabilemyften’um. èta-l Ji ûvtpi Hiói , ó (jSti , ijè J'iv'A.^Ts Jlù^y ÔTt o

âi'as ’ïscu fcsàij, S Jè nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ifZ7nxÂi(/ uvvijSj/©' . 0 pamp;Ji/ ouZ 7r^uTamp;; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vauTVc., 0 Ji

TTi^i tÙ v0H7« , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;[iH Sca/f/xffjs Ji TTKj^iy^ à tstzi 'iifljjj , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'{.'n

KKiwv , «VTt yc^ TÜf 7ramp;flV(rKj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JliV'n^ai Kivvi^ius, ilJu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TTfaiTM iKajp ave« (fHul kwhitji/

(pv7Tgt;(/, cccp’ hS nr^ 7«^ts tu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;h [j^ûvh kïJ^®' ty nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;à$ itc oÂce, Suntjinquit,

bæ duæ ui'tæ, altera qui'dem primi Dei altera fecundi ; uidelicet qudd primus qui# dem Deus eritftans , quiefcens : Secundus uerórurfum erit qui fe moueat. Itaque Primus eft circa intelligibilia, feu fpiritualia : Secundus circa intelligibilia 8gt;C fenfi' bilia. Nequeueró mireris, qudd hoedixerim: Multd enim mirabilius audies.Nam pro motione, quæpræexiditin Secudo, præexiftcntem Primo mifsionem eflèdico, motionemep côiunétâ,àqua!amp; ordo mundi,amp; fempiterna,falutariscp ftabilitas’per^ manet in omnia.Hæc Numenius:quæ Sgt;é poflea necelfarid proferentur. Hic ego obgt; liupelco, attonitus hæreo,nec capio,nec explicare queo,unde tanta Theologiæ pro# funditasihoB2 mentes inundauerit.Hocmyfterium altiisimû eft noftræ Theologiæ facramentunijPatrem qui primo eft DeuSjinittere Filiû ad agendu,ilium elle Ange# lumPatris.EtapudPhilonemieft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;magiftratus Dei: vsraefÿTuf, declarator,in#

terpres, quojPater eft ad omnia, tanquam fuarum uoluntatum executore ufus, Ideoi licut uenitin mundum;miftus à Pâtre,fie creauerat mundum amp;hominem : Prophe# tis apparuit,IegemMofi dédit, Legationibusparernis eft fumftus« Sic dédit ei iudi^ cium Pater,ô(f ipfe iudicabit omnem carnem.Deniq^inon primus Deus unquam,fed fecundus ( Dico autem'Primum,amp;Secundû,unum eundemcp Deum) monftratur, prædicaturuenifie.Nonadmiraberisigiturhæciapud Plotinum. Haufta funtèfu# perioribus Platonicis,Philone,Numenio, cuius leâioniipcrpetuâ dédit opera, cen# tuiiKp libros fcholioR2,autore Porphyrio,in eum fcripfit. Is prior etiam hæc prodi# dcrac : /Jtv Tr^Z-ny ê^oy tx/yoy àveu, lt;rv(iTscWTigt;iy y bxathiX j quot;^y J^nps^yoy Jè ôioy Hylt;,yL0vamp;y Jï'

iôv'ix: Primum quidem Deum uacare ab Omni opéré, uti regem: opificem ^uté Deumjimperare, per coclum euntem.Philo quoepin optimadiuinitatisIdea, Primu florentê,nefas putat, ut ad hominis molitionêdefcenderet,mififte nuntiü,lcgatumqj, iinigenitam prolem fuam,queuias documêtacp Patris,cuius eft Sapientia,fecuta,no homincmoddproduxerit,fedomnémundûidecorisformis, ordinibuscp,inftruxe# rit.HancquocpfuiftèpræceptorisPJatonisfententiamrefert,utià Platonicis relatu Sf proditum,diuus Cyrillus : oyeubTfAxTCuy^^Qy iM'ygt;ylt;!Ù/ctgt;TJra) e^ivirt 'î° xyx^oy , J};

«vxÂxp-'^'O^voùy , TPy-roy aveu, 'niy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jniun^yoy , wt©' t(/TBV Tifamv , tjoÎtJo)

i^s 4)tP2f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»S -TTxv'ix lt;jgt;xxi. ItaquePlato,inquitjftipremum quidê, altift

fimumtp Deum,fatctur ipfum fummû Bonum.Cæterûex eo emicuiftè Mentem, amp;nbsp;hanc elfe proximû mundi opificem,Primo manentein quiete,amp; uacatione. Tertiam inducit Anima,â qua cunéta cieri, agitaricp cenfet. Apparet igitur(utloquaripfe) quodà admit abili,amp; coclefti beneficio(Nô enim humana cÔfiderationeied peruenire potucrût') eos audiftè,Icgiftecj?gt;in uetuftifsimis oraculisjduos Deos, in unâ fubftâtiâ diuinitateep cÔiûcT:os:quoi^ Primus admirâdæ,fuipiciêdæ,auguftæmaieftatis, mit# teret Secundûjab fe genitû ab æterno,ad oîa.Et hæc eft ilia tories ab ipfa diuina Me# te prædicataTheologia:Do(ftrinâ fuam,non elle fuam,fed eius,qui miisifftt eum. Ôé Qiidd fie Deus dilexit mundû,ut unigenitû filiû fuû daret,ut omnis qui credit in eû, non percat,fed habeat uitâ æternâ.amp; Sicut mifit me uiuens Pater, amp;nbsp;ego imitto uos, Et,qudd Pater nôiudicat qucquâ,fed omne iudiciû dédit Filio,Deni(p,q? eum femp prgdjcabat genitorem maiorem^ fuû,prçceptorê,mittentê;Illi cundos honores, uti maiori

A mai'ori,ac patri,defcrebat.Nec aliapropê fuit ab co reuelata Theolo§ia,quàm quod . à Pâtre iniHus, rediturus ad cum jCerto tempore circumadto iueniflèt, faciens omnia, fumpta Humana figura, quæPater non fecitjled uoluit, amp;nbsp;iuCsit: Filium, Deum^ felt;: cundum facere ficut ôdopificem mundi eum milèrat, Eademqueratione, fecundus Deus,mundum,ôô hominem creauit,qualprædicatur : uerifsimum^ fuit, l'n mundu eum ueniflcjca exequentemjquæ Primus non quidem fecit, led uoluitiufsittp ut ma:# gnus geintor,facere Secundum* Cuius efl: clarifsima ratiOjquód e duobus, quorum alter Genitor,alter Genitus eflèt, Gem'tus debuit pai ere, èC facere, quod non decuifi: let facere Priorcm,præfente Secundo* Cuius rei totahumana progenies fuit imago, ubi maieftas 80 præcellentia genitorum (fi parua licet componere magnis ) fuper ge# nitis apparet* Atiç ubi iuflitia regnat,iubentibus genitoribus,parent pie,reuerctertp, nati*Id,ut dixi,fuit imago eius,quod ab æterno præccfsit in Deo* De qua re mirabi# Ie efl,amp;fl:upendum,Platonicos tam profunde philolophari:8t dicunt,id IcnfiflePla# toneiji^qui Chriflum natum plus ducentis,amp;S quinquaginta annis antecefsit* amp;PI0# tinus teliatur hos lermones non nouos eflè, fed uetuflam quandam, nefcio quibus à locis manantem ad Græcos,TheoIogiam* Atque iterum tradit PIotinus,etiam diuo Cyrillo tefte t'rs» (à-nv voù ovl®' cpÿa-i ys «yx^'oii j -rô t-artKiIvx voy, ÿinxs, t/î 'n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v?i/, tIm h/lixp Âtylt;{. aisb TthxT^vx àtP'bVXt fcx ttS) ayaS-à vndh^

Tï? Aoyss , (J.H wivûys, pu J vdHi, Trxvfx nbsp;nbsp;nbsp;amp;§K^Xi [ih wxTti'^XiiSb'us gt;nbsp;t»s vâb Koys!

^tczàî iKamp;vûùyyiycvô-zxs, (jix^yeiâi! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;txs J^^xs TCCvfxiTrxKcu.xSWyTSii xù-rSi r TrAxTOivcs

Cum^,inquit,autorem,amp; caufam dicat iplam Mentem Plato, eius quoque Patrem dicit ipfum ßonum, èC id, quod efl ultra Mentem, amp;nbsp;fiibftantiam^ Multis^ in locis ipfum ens,8v fubftantiam,Ideam appelIat*Quocirca,PIatonem nouifle,ex Bono qui# B dem’Mentem,ex Mente Animam exiftere î 8d hos lermones, non nunc natos, ac no# uos efle,fed cum omnia fuperioribus feculis obfcure' dicftacflent,his uerbis eiledecla rata, uelut ab interpretibus explanata, has elleuetuflas fententias ipfius Platonis, libris eius pro tefh'monio nobis utentibus* Sic Plotinus* quibus non eft mirabilius quicquam, nonipfos tantum, qui Chriftianam religionem non colebant, fed etiam, uelut ineptam,ac fuperftitiofam,ad cuius profundifsima facramenta non attigerant, fed uulgi opinionem, contemptu'mque fequentes, alpernabantur, confeffos elfe, fed longe antiquiores, hæc myfleria* De quo fupenus. led nequeo mihi moderari, quin repetam,8c inculcem,qu5C mihi fuauia, iucunda^ funt*

De eadem Mente £X 'Plotino mirabilii Tbeolo^ia^ut d Patre generetur^ omnibus bonis ditetur,

DEM in libro de Prouidentia, amp;nbsp;Ijjcculatione, multa dilferitueneratio# ne,amp; cultu dignifsima,fed explicanda,declarandacp nobis*Mens,inquit, indiget ipfo Bono, Bonum eius non indiget* Vnde fit compos ipfius Bo# ni,efliciturcp «yx^aiS^is, ipfi Bono fimiIis,Sc perficitur a fummo ßono,Spe#

cie quidem, fiue Idea, quæ efl in ipfa Mente, quæ uenit ab ipfo Bono, earn efficiente Kyx^iielt;A.n, Boniformem* Ac quafi cernitur in ipla Mente ueftigium fummi Boni.Eiul# modiarchetypumcogitareconuenitreputando,quoduerumeftin eo, ex ueftigio quod ad Mentem peruenit. Itaqueiueitigium eius, quod eft in ipfa Mente, deditipfi Menti afpicienti,ut in ipfa fit cupiditas,amp; femper cupiens femper airequatur,lllic au# tem neq^ cupiens eft (quid enim cupiat ) necp qui aifequatur: neque enim cupiebat* Non igitur neque Mens cupitîNanque cupiditas eft in ipfa,amp; intellect us ad fpeciem e 3 eius*

eius.Cum igitur Mens fit pulchra,imô omnium pulcherrimain lumine puro,amp;^ cla^ C ritatepura: nbsp;nbsp;nbsp;Ts-Kvfaiif xstN^lss cfai'n nüôtxçM, lt;2* mth (cxSx^x , tAL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tr^xpßcwcv^g

(fvajj/, s Ó KKhoS ït-nz , XMX gt;(gü fixàii y (c* çv tstxxk xyKx'ix , otï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i ngu

(rnSTlt;iv(Hgt; ) liÿ Ji xfitT§i(gt; XJJTa ^cSvf®' ^alui p-XHfiç/xii gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«y ’î)(Ci 711/ iJ^îvT« 'rS^TPy i lt;cgt; lt;u£

;g« xù-ny àiJl'vTXjt^ xù-^ii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;îvà: Etcumomnium naturamcomplectatur.’cuiusamp;

ifle pulcher mundus efl: umbra amp;nbsp;imago,ÔA in omni claritate ea refulgcnte, quoniam nihil incognitum,amp; obfcurum, neque immenfuratum efl: in ipfa, uiuente uitam bea# tam : ftupor quidem:fubiret a{picientem,8^ iftum, ut oportet, penetrantem, ibi^ unitum,fa(fl:um^ unum amp;idem. Vt autem,inquit,qui fuipexit cœlum,uiderit^ cia ritatem aftrorum, cogitât amp;nbsp;quærit ^gt;11 TrtiH-rlù), creatorem : fie oportet, amp;nbsp;qui munb dum intelligibilem contemplatus,amp; intuitus,admiratuscp efl:,eius opifîcem,qui eum conflituerit,inquirere,autubi,uel qui, 5 Tirxi/x nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hb§ûii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'isx^ xii^û

gt; quot;srxvfuS 'm , vat/S txàv©', »tv hs^amp;' gt;nbsp;xTik« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vöv lt;2* HSf» » lA-ric yl' xù^y vovs

«Pf 5 c/lwHfcVV« 1(5« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, 0 ViVUjlèiVXt «.TTÄ^^ty (jSj/ , TTp XMC//JktvS , ’T£I VOafJ Xefèll

Ji xhHSivbü gt;nbsp;Ê* venxty ty^lt;l, cTt 7jjgt;£B7WS gt;nbsp;’n Ji xirZ^ gt;nbsp;in JÜtki , v’n , S »x xigt; y» Kyx3oi/ an, Talem genuit filium,8A puerum pulchrum,amp; ab ipfo genitum filium» Omnino autem neque Mens ille,neque coros,id efl:,filius,uel ubertas efl:, led 8d ante Mentem, Sófilium, uelfatietatem* Poftiplumenim Mensamp;filius, aut fatietasefl:, quem oportuit fatiari,amp; intelligere.Quæproxima quidem funt ei,Qui non indiget, neque habet Opus intelligere. Plenitudinem autem ueram,amp; intellecftionem habet, quia primd habet, Quod uerd antecedit hæc, neque indiget, neque habet : alioquir^ non effet fummum,uelipfum Bonum. In hisPlotiniuerbis tft omnis hæc Theolo# gia. Bonum, quoniam primdDeus efl:,Genitor i acPater omnis fubftantiæ, bono^ rum^ fuorum,Mentilargitor,nonindigereMentis:conträ autem,quoniam fitproa» les,amp; genita, lumen de lumine ipfa Mens, indigere ipfius boni : quippe/quæ a Pâtre fuo generetur,nec pofsit non generari,nec lucenslucere aliunde pofsit,quâm ab illo. Dat Bonum omnia ipfî Menti, totam fubftantiam, uidelicet gignendo dat diuinita# tem : Pater autem la Mente nihil accipit. Et quoniameunefla, quæPater^ aut iplum Bonum pofsidet,habetetiamMens,indefit,ut Mens fit xyxâûaJl»!, imâgo fummi Bo^ ni, Ipeculum diuinitatis,utquiuideatMentem adamufsim,uideatipfumPatrem,ac Bonuni. Peruenit autem à fummo Bono,ad Mentem Idea, amp;ueftigium, fine creati mundijfiue ipfa bonitatis lpecies,tota^ fubftantia,amp; diuinitas : ac tanquam â primo Sole, Sol alter eluxit. Quo fit, ut fi uideas hune fecundum, putes teuidifleprimum Solem. Qiioniamque Pater efl: pulcherrimus, pulchritudo item efl:,ÔA uenuftas, à Mente cernitur,ôô confideratur,amp; defideratur,concupifciturque lèmper : nec Mens fruflratur concupifeendo, fed fimul cupit, fîmul affequitur. Nec quifquam eft, fine Angelus,fine quouis alio gaudeat nominç,qui frudum capiat tantum ex fummo Bo no,ut Mens.Efl enim filius in fi'nu Patris, Sulpedus ergo Sc çonfideratio eft Mentis ad Primum : Primi non fulpe(fl:us,fed amor.Nec bonum habet, cum fit eminentifsi# mum,quod afpiciatiut maius,ficut Mens lalpicit eum.Efl: autem Mens pulcherrima* in luce çlaritatis fuæ,comple(fl:iturcp omnem rerum naturam.Eft omnium principiû, amp;nbsp;fons,cuius efl pulcher is mundus umbra,imago,ut di(?hxm efl â Platone. Appa# rettp,quodetiamtraditPhilo, PIotinum,nuncmundum dequofcribitinTiÿ mæo Plato, interpretariipfam Mcntcm; ut nihil fit aliud/mundus archetypus ille, quâmipfaMens,CuminquamipfaMensfitin fummaclaritate, SC pulchritudine (Eratenim,utaitnofter,quemiPlotinushoc loco fequutus uidetur,in eo lux uera, quæ illuminât omnem mundum, amp;in eo tenebræ non funtullæ) ♦ Tumeum fit(ut idem

A idem ctiam aitnofler) in ipibiuitabeata, fi quis amp;nbsp;iftum uideret coniundus cum eo, idem^ effèéhis, obftupefceret, attonitus hæreret, eueniretcp ci^ quod illis, lt;qui dixe^t runt, uifa hac pulchritudine claritate, Bonum eft) nos hîc efte. Vt autem, inquit,- ?. qui fuipicit cœlum, attollitur in confiderationcm opificis : ficqui uiderit banc Mcib tem,8^ mundum intelligibilem, neceftè eftinquirat, quis eum genuerit, quis Sgt;C hune filium genuerit,amp;^ fatiauerit,impleuerit^ fapientiajdederitcp pelagus fapiêtiæ.Nam PrimuSjipfum^ Bonum,fapientifsimus eft,nec indiget, qui cum compleat ubertate fapientiæ,amp;inteIligentiæ»Eft enim eminentifsimus,iure^ uocatur , non indi;# gens. Habet autem MensiTTÀçgæcnj/, plenitudinem,ueram^ fapientiam : quoniâ prior ipfaihabet, amp;nbsp;fruitur. Atuero, quod Mentem antecedit, non qudd fine fapientia fit (nam Chaldæus* amp;nbsp;Mercurius dixerunt utrunepfMentem^fiue Intelligentiam, prio^ remcp Mentem genuiflè iècundam) fed quia â nemine accepit, dicitur non habere. Nam fi acciperet ab ullojuon effet fummum Bonum. Proxima autem, imó coniuns: (ftifsima, eft Mens, feu fatietas, cum fummo Bono, ut fupehus monuit, cum dixit,

UKhisx am (jLovoi^’n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Et maximeicum funt unumiGcniÿ

tor,ôd Genitum.Hæceft tota TheoIogiaPIotini,eam non à maioribus modó,Plato^ ne,omnibusc^ eius,amp; fuperioris ætatis Philofophis,deducentis, fed uidetur prorfus noftrum exprefsiffeloannem. Nam quod ille dixit, Verbu fuiffe in principio, id eft, ab aeterno apud Deum:eftgt;quod Plotinus inquit,Dihgit Genitor Genitum,maxime cum funt unum utrunep. Erat apud Deum,uidelicet erat coiftunda, unita cum Deo, amp;cohærebatMensinièparabiIiter. Sic, Quod fine ipfo fadum eft nihil : eft, qudd ipfe plenitudinem habet,amp; feientiam omnium rerum,atque exemplum à Patrc.Ecce item, uita ilia beata, claritas, gloriaque filij, quam habuitpriulquam mundus fieret.

B Ecce ftupor,amp; extafisi,intuentiumgloriam filq Dei, amp;nbsp;fumma uoluptas : circunftant animæ,dextra,læua^ frequentes: Nee uidiffe lemel fan’s eft,iuuat ulque morari.De# nique ecce Genitor, amp;nbsp;Filius.apud Plotinum, qui Chriftianus non fuit,Veritas igi^ tur,quoniam eft Solis claritate luculennor,nunquam latuit,

Summa eorum,lt;lult;£ diuinitus 'Plotituts de 'Primo er Secundoefllocutiis, JDe Bono^zir Pdente ab eo^enita Idearum plena ,Japientißima ori^i^ ne Pdundi,

a' ------|ED quoniam tanta eftapud Plotinum,tamqueineftabilisTheologia, quem profani Philofophi adeo admirantur, diuinumcp iure merito uo^ cant:Chriftianam autem fapientiam,ut fuperftitionem infedabanturzquo __quidem apparet eos Andabatarum more contra ueritatem depugnalfe, quafi cæca uulnera offerentes ei,quam traditam â fuis uenerarentur,adorarent3fulpi cerent, diuinos qui de ea loquerentur, prædicarent : proponenda funt pauca ex his, quæ fcripfit ad alia prefsius in libro de Tribus hypoftafibus, inftribens eum, ’Tç/Siÿ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, De tribus principalibus hypoftafibus, uel, tribus imperatrici^

bus ftibfiftentqs, illis fcilicet tribus regibus, de quibusiegeratin Epiftola Plato. In eo ïibro aflerit, Mentem â ftimmo Bono generari, â Mente Animam mundi,ideft,Spis: ritum ipfum. Ac Primum appellat fupremum, Vnum dicens, afeendendum elle «xgoTflfr», nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;£î îifaiT», Vlque ad altifsimum ,ôôPrimum. Ab Anima diat

omnes animas natas, ut poftea latins oftendemus. De ipfa uero Mente loquens, in omnem mundum, magnitudine, amp;nbsp;pulchritudine, amp;nbsp;ordine, motu^ perenni infis: gnemhortaturrelpicias. Turn Deos in ipfo perfpicuos, alios obfcuros Dæmonas, animalia

animali'a quoque 8^ plantas, Ad dus item arclietypum, ueriorem^ mundum afcen^ C dens, omnia ibi cernas intelligibilia, in ipfo fempiterna, ut in propria fapientiaj èC uita,exponens,utreor,amp; uftirpans illud Ioannis, Quod fadum eft, in ipfo uita erat* Plotinus autemiea fuiflè okaa «mvm, , in fapientia fua domeftica,8^uita.Tum proiequitur, ks« tstjoi/ KKv^etfgt;y Ttamp;sKrbjj 0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Ethorum omnium prin

eipem, acpræfedam Mentem, amp;nbsp;incomprehenfibilem fapientiam, uidelicet illius intelligibilis mundi,amp;Idearum. Quodidem fonat, atcp quod alibi fæpelocutus eft, Efte mundum intelligibilem, S^Ideam mundi, ipfam Mentem. Audifti'fapientiam ineffabilem. Profequitur huncDeum Mentem efte magnum,cuiicum contemplai torappropiaueritji^Ta^TJf oiw ó 2v7e(/ ^v^oks, ó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S 7r(o rDivr-a ó (urU^y i(^

lt;719 e?î/, £gt; TTOAitu aveu ttP-tbj/ ó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rntZii : Qu3crit,ciuishuncgenucrittrefpondctcp

ftmplex,amp; ante talem multitudinem, Autor 8^ cftèndi,amp; ut magnus eftèt is,qui nu merum faciat. Pater fcilicet amp;nbsp;principium Filq, ut noftri/amp; Græci : Gmplicifsimus, ipfa Vnitas, amp;nbsp;qudd cum eoPater omnia genuerit, fcecunditatem fcilicet omnium formarum, ac fpccierum, 8C qudd omnia compledatur, cunda continens, in ample# xu luojfapientiæ^ pelago.Hanceftèprifcorum Theologiam, e quibus Parmenides tres lilas hypoftafes exquifitius ab inuicem feparauerit, Primum appell an tem,ipfam principalem Vnitatem.’Secundu iVnummulta,utpofteadicemus : Tertium,Vnum amp;multa. quorum rationes libro lecundo reddentur. fieep conièntire Parmenidem/ tjiviftm -7TO? -zjoKn'i/ gt;nbsp;Tribus naturis ( fi'c enim loqui conftieuerant ) Anaxagoram autem ) Mentem puram, amp;nbsp;intemeratam ftatuentem, primatum rerumipofuifte fimplex, amp;nbsp;fcparabile,ipfum Vnum : Heraclitum quoep ipftim Vnum agnouiftè fempiternum, S^intelleduale : Empedocli.'materia fuiftè quatuor elementa, amicitiaipftim Vnum, incorporeum quidem,quoniam elementacorporea. Deniqueueteres præcipu^, qui Pythagoræ,amp; Pherecydi luccelsilfent, huicfupremæ, ftmplicifsimæ^ naturæ, cum primis incubuilïè,lèd dios fenfa ftia Icripta reliquifle,alios non Icribêdo, ied in corn# muni fermone tradidilïè,eflèuidelicetultra ipfum Ens, ipfam Vnitatem, fequi deinceps 'n oy, amp;nbsp;vovSi idquoduocaturEns,8ôMens.Tertia,iamanimi natura. Ac quemadmodumiea terna inueniantur innatura,ftc arbitrandum eftè apud nos. In li# bro quoep de Generatione,amp; ordine eorumiquæpoft Primum, dicippfum Vnum, uideIicetPatrem,genitoremeflè tjSi ov^t ipfius Entis, nimirum Mentis, hanc^/eftè primam generationem. Nam cum fitperfedifsimus ipfe Genitor, qui nelt;ç quærat, nelt;ç habeat, neep indigeat, uti fuperius monebat, fumma^ dus ubertasgenuerit al# terum,Genitum quidcm,inipfum conuerti Genitorem, acrepleri, Genitum^ eftè in cum relpidentem : vis, »r®' gt;nbsp;hunc^ eftè Mente, Hæc 8d id genus præclara multa, CO amp;nbsp;fequentibus libris(Plotinus,docens ipfum Primum'dTe fibi copiofifsimu, über# rimum fuæ bonitatis fontemtetiam fîmplex, amp;primum omnium,appenatum n iwL

iirias, ultra fubftantiam, fcilicet ultra Mentem, quæ/dicitur Subftantia, amp;nbsp;Ens: Qudd fit principium ingenitum,ô^perfedifsimum omnium,primauirtus,8lt; poten# tifsima, quam omnes aliæ uirtutes imitentur : 8ôquod (Ah nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-n

'iK i lt;/lë J'-H quot;n(uô)7K[lt;ni aveu v» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, £1 c/hA/ngei/ Ixavov? ceViUp «ijcaveii , Opor-*

tet pretiofifsimum eftèquod gignitpofteriora,oportet pretiofifsimum eftè genitum, amp;nbsp;fecundum ab illojomnibus rebus melius, proles fcilicet prima omnium, melior^, ut Chaldæus dicebat : idem eftè Mentem amp;nbsp;ipfum Ens : amp;nbsp;quod ait in libro de Bo^ no, intelligibilia non elfe extra Mentem : Hanc unam naturam nempe Mentem eftè omnesres: Eftè nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ueritatem , quemadmodum iplè locutus eft in mundo:

Elfe Deum magnum,earn naturam, w 9ms nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8C fecundfi Deum,proferentem,

A amp;nbsp;oftcndentcm feipfum,anteaquam uideat ilium : Eile regem,non rerum fe extera# rum, lediuftifsimo, naturalicp imperio, amp;ueroregno, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«AH^âces ii«lt;nA«A-s,utpote

rex ueritatis, Vt in noftris literis extat, èc Dominus uniuerfi,fecundû naturam -^vi-

,(£1 amp;aa 7fl^;x£ï7©-, prolis amp;nbsp;diuini ordinis, Rex regum, SC Pater Deoi^iufte appeb latus. In libro autê de Pulchritudine intelligibili, Sapientiæ, inquit,magnitudinêi8d poteftatem quis perfpieiat7 quoniâ fecum habet,amp; feciL entia,feu res,amp; omnia confer cuta funt cum ca,amp;ipfa eft,quæ funtamp;^ fuerut cum eo, fubftantiaillic eftfapientia* Plura^ alia diuinifsima, in quibus'etfi polTunt efle (necp enim eft, cur abfolutam in^ uiolatam^ß Theologiam, quemadmodu à noftris, ab illis expecles) quælimam non relpuant,eó tamen/copus intendit,ut omnium ieculoRz fapictia,quæ nouifsimis die^ bus,ruptis omnibus clauftris inundauit in orbem terrarum,eorum teftimonps appa reat.Ecce enim Plotinus, maiores Græciæ Philoibphos, ipfam Vnitatem, primum principiu, altifsimum^, Diuinitatem fatetur fenfifle,deinceps Mentem. Sic apparet, Chriftianâ religionê uetuftifsimâ eflè,reuelatâ poftea,exhibitamc^ pafsim omnibus, uel pueris,amp;fœminis, quæ quondâapud folos Pbilofophos, necperfedè intellelt;fta, latitaret.PræcIara uerô funt illa,quæin libro deIdeis, An fîftendû fit, ubi Mens: an ad id,quod eft ultra Mentem, fit procedendum. Mens, inquit, præfuit principio primo,tanquam inueftibulis ipfius Boni,annuntians in ipfo omnia,tanquam tvtids , forma,aut imago illius, magis in multitudine, quàm ipfum quod manet in Vnitate. Confiderandam^Mentishuiusnaturam,quamratiopronuncietelle ro oy KAÿa« »ôï(«(/,uerumEns,amp;ueramSubftantiam,Eandemeflè r aoj/wj/, quafi dixe^ ris, fontem rationum, èc quod uerè intelligat eai quæ funt,amp; intelligendo icreet. Eflè igitur earn tk ovtdc, ipfa entia.Hæcep'eflè ante mundum,Ideas nempe,non figuras,aut

B imagines ab all]s rebus nafcentes,fed àj’xt'rvîrœ, 0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, (£gt; vS vlt;nce, Archetypa, èC prb

nia,ôô Mentis fubftantiam.Eo^ infert, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-j« wtk , Mens igituriefto ea, quæ

funt.Eandem Mentem pronuntiat,non fimul,ac aliquid cogitauerit,aut intellexerit, continuo creare, neçp enim cum Deum cogitaftèt, factum eft uidelicet aliquod aftrû, neq^ ftatim,ut motum cogitaflètjCreatus eft. Quo declaratur, non omnem eius inteb ledionem, eflè creationem, fed duntaxat cum uult. De eadem in libro de Generibus cutis loquens, Afpice,inquit,in bac magnaMente,amp;inc5prehenfibili,non twAvAka^, multa loquente,amp; uerbis creante,ied -mAuvu multa intelligente, id eft, fapientiisima, quomodoomniafuntex ea. Eft^ çv £gt; VnumôCmulta, Hæc^ multa,inquit, funt uires admirandæ eius,non debiles illæ quidem, fed puræ,maximæ,conglobatæ uirtutes, autuires ueræ. Necçhæufcçadcertummodumprocedentes,«-ar«lgûf/ -nivun, lt;2^ ix7ris/ix,t^ j4fcy«,Infinitasigituripfa,amp;^immêfitas,amp;magnitudo.Hæcmagnitudo cum pulchritudine fubftâtiæ,quæ eftin ipfa,amp; lplendore,Ôd lumine.Ex quibus Plo^ tini uerbisi ipfo auro pretiofioribus, fit perlpicuum, Mentem eflè ipfam rerum uni»? uerfalem, lpiritualiter,formaliter^ fubftantiam : eflè fapi en tiâ infin itam,eftè omnia, fèd formaliter ,uirtualiter,originaliter,diuino, ineftabili modo. Eflè imaginem, 8^ fpeculum Bonitatis,ut eft apud Sapientem, eflè ueram fubftantiam. Res noftras præ illaeflè uti fimulachrum,ficut mens noftra,eft eius imago.Et quod maxime obferuâ^ dum,figendume^inpedore,colliges ex Plotino,Ideas(nil aliudeflè, nifiuiresillius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“’H.p

fapientiæ infinitas,immenfas,admirandas,quibus in omnia tendit eius ineffabilis in# uentio,amp; molitio,ut his uiribus,omnia creata,amp; creanda contineantur. Ea caufa eft, quod cum multa fint Hebræis nomina diuina, illud in creatione Mofes uftirpauit, quoddefignatfortitudinem,potentiam,Elohim, 111a igiturmulta,quæfuntineo, d. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

funt Ideæ.ldeæ autemifunt uires eius ineftàbiles,immenfæ,fontes fcccundifsimi, for#

46 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S L E V G V B ♦ LIB. I*

mæ primscuæ, in unam diuinitatem confçntientes. Non enim, etiî mulutudinis no^ C mine nuncupantur, funt mukæ : fed multæ funt, nbsp;Vnum. Is) eft uerifsiraus optii«

niuique Idearum fenftis, dignus qui recipiatur, nbsp;inter principia rerum primo loco

habeatur, Qtianquam non erunt duo pri'ncipia Deus, 60 Idea, niftquadam confix deratione,

Hx T'heologia. Qbaldceorutn apiid Sihyllas^dc 'Prok diuina, ci^tiddfit Regina mundi uifibilü,^ inuifibilis: ip à Vatrc princeps confituta,Ex cj^uibits eß conformatio nbsp;nbsp;cotnprobatio eorum^puicfupcrius Vlatonici dixeruitt^

X CHALDAEORVM 7hcologiafuntetiamErythreæSibyllæteliib monia,quæChaldæa fuit,filia,ut fama eft,Berofi Chaldæi, appellata fors« taireErythrea,non ab Erythris loniæ urbe, fed â finu Pcrfico, mari ruii bro,quod ufcp in Perfas Slt;lndiam pertinens,Erythreum,fiuerubrum uo

catur, Potius autem ab Erythro rege, ut duces Alexandri teftabantur : cuius fepuP chrumieoinlittore ad ueteris régis memoriam confpiceretur, Hæcpræclaraedidit oracula,ut amp;nbsp;claritatei amp;nbsp;numero carminumicæteras omnes tum Sibyllas, tum Pro^ phetas,anteceflèrit,Nullus cnim prophetaRzïtam clarè amp;nbsp;aperte de Filio,amp; Genitore, de créatrice Mente,de rebus ab ea gerendis,humana natura,diuinitati cóiunlt;fta,fcri^ pfit. Cuius cum ad manus Uomanoßzcarminaperuenificnt (neep uerd omnia perue^ nerunt, fed uix minima pars ) non intelleda, ut quæ ad res eorum non pertinerent, fæpe peruerfê interpretabantur,Eadem igitur ea,pluribus eius oraculis omifsis,ceci^ nit de Mente, atep Magi:ut omnibus e locis fiat perlpicuû, Mentemlà Græcis uiur;« patam,afcitam^ ad rcrum creationem, non fuilïe, nifi eundem, quem pofteriora fe# D cula/confeflà funt creatorem:cuius laus amp;nbsp;gloria,amp; diuinitas,ac maieftasifemper celc bris,femper nota terris fuit,fed ut Dei, non ut filfi Dei, nifi longe pauas, Oraculum MagoivdicebatJPatremiomniapatralfe,ôdMenti,quæprima celebreturâmortals bus,tradidifle,fcilicet Patrem per fuam hancprolem eflè creatorê, tradentê ei )totam poteftatê,autoritatemêp creandi,altero dante,altcro recipiête, SicôCprincipiûrerum/ a' Genitore Mentem conftitutâ,Peculiarelt;p efteius oraculi teftimoniû,imperatorem mundileftèFilium,eftèMentem ; fed imperio accepto ab alio,nempe a Genitore : ob quam caufam'eum dicebat omniaperfeciftè. In eo igitur eft filij diuinitas, ut tum fit à Pâtre genitus,tum omniû rerum creandai^ ab eo quondâ,poftea conditarçi, impcriii acceperit, Hoc clamant noftræliteræ,docêtcsper hune creatas eflèresjhunciudicem uiuorum,ac mortuoßt ä Pâtre conftitutum,De ieep illc ipfe,Data eft mihiomnis pOi= teftas in ccelo,ÔCin terra, omnia concordia,mirabilestp omnium feculoi?2 confenfus» Quod diuinum Magorum prædicabat oraculum, quod Plato, Platonici^p omnes, non itafortaflècognitum ante Chriftum fuillèt, donee præfentia eius fecit clarifsb mum, Sibyllam igitur Chaldæamieadem prædicantem, 8^totamhanc Diuinitatem duobus carminibus exprimentem,audireiucundum eft. Nam cum dePatreDeo, â quoprincipium carminis fuerat aufpicata,plura dixiflèt,ficut Magi, adiungens eius ad Filium maieftatem, protulit,

KcCtSiS , H yHTTÎ^Ct Stûüp TTKVTtUf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Id cft ,

Diuorumque ducem, amp;nbsp;qui cunda alerelcque, crearetquc, ïnftituit, dulcem qui uitam homini dédit omni*

Duo funt in hoc carmine,quæChriftiani,id eft,patefaâæ, notæ Mentis adorato^ res cogn

A rescognofcentes,miralæti£iaexiIiant,omnibusgaudiisincefrant,CIamatSibynaPa trem,dukem omnibus uitam dediflè.Oraculum Magorum,omnia Patrem perfeciß fc : Tbeologia Hebræorum, Qui fecit ccelos per intelledum : Theologia Chhftiais na, PatremiUocatcreatoremcoclijamp;terræ. Multa id genus Platonici* Profequitur uateSjConftiruiteum Tmirn-jpacfoi/ Creatorem,fouentem,{ufl:inentem^ omnia, alentem cunda» Eundem dicit àPatre datum principem, imperatorem Deorum, i^uafi^ regem corporearum i incorporearum^ rerum. Quod amp;nbsp;Hebraica Theolo# giafemperreipicienSjUocat eundemDominum exercituum, quaG regem, àcprincié pem,dudorem^ Deorû,quos Ângelos,amp; Deos appellat. Chaldæus igitur. Omnia perfecitPaterjtradiditcç Menti fecundæ,quam credût,dicunt^ primant omnes hoi? mines.Græca Theologia,autorem èC creatorem,ôlt;^ omnis ordinis inuentorê,terram informemi formis decorantem, Mentem ßue Intell^entiam prædicabant. Hebræa Theologia,præter alia,huncuocatSpiritum,fuper Chaos operantem: turn aiteadë, Qui fecit cœlos inintelledu.quod fbnat,per Intelligentiam.Nam apud Hcbræosjn, eft Per Jdem^ dicit Græcus,atcp Hebræus .Idem apud Græcumv»?, Intelligêtia,atcp Hebræum,Spiritus iuper aquas,amp;^Intelligêtiacreans ccclos.Nouifsima Theologia, totumuulgataperorbem,quotieshæcprædicat^’Confidera,ÔCconfer hocoraculû/ eu magni Pauli dido.Cui enim,inquit, Angeloi^ aliquando dixit,Filius meus es tu, fede à dextris meisfSibylla uerô,Conftituit eum pater nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, principern,regeni,du

cem AngeloR:,id eft,Deorum.Drj enim apud Hebræos amp;nbsp;noftros Angeli uocantur: Vt inud,Minuifti eum paulominus ab Angelis : Hebraicè ab Elohim,id eft, Dqs. Si illud,In conijtecftu Angeloi^.in Hebræo,In conipedu Deoi^. Aipice diuinitatê, ma# ieftatemfc|^ Filrj à diuinitatê Genitoris non ièparatam. Duos hi omnes fatétur, unum ® tamenioftendût. Vt nifi fi t in didis eorum altiisimû myfteriû,fi t neceftarid/contradk dio.Chaldæus omnia perfeciflè Patrem, ac Filio, qui Mens prima fi t,dediflè. Vates autem, Patrê,dulcem ipiritu,dulcê anima omnibus infudiflè. Poft, omniû creatorê, alumnuillum,Secundû uocat.Duos ergo,8lt;: unum.Nam utricp dant rerum créa# tionê. Plane igitur,omnem filq diuinitatê, autoritatê, ac facultatê.uenire â Pâtre tra# diderunt. Quoniami^ utruncp uocant uitarû datoré, eorum aperte côiungunt diuF nitatê,coniundamcp uociferâtur,amp; aded coniundâ,ut omnia habucrint duo princi=# pia,ueluti unum, duos crea£ores, quos obideoniundiisimos,unifsimos^ alferunt, quia no poflunt eftè duo mudi creatores. Si enim dat cundis dulcem ipihtû ipie P a#; ter,iuxta Sibyllâ.’ôi fi Pater omnia perfecit,iuxta Magos:quid reftat Menti iecûdæ7 Atqui rjdemMentê declarant créatrice» Videbant igitur, aut auditam prædicabant coniundifsimâ fubftantiâ amp;nbsp;diuinitatê, Confefsicj funt filium Regem DeoRi, creatk onis Principem,fed eius à Pâtre genitam fubftantiâ, Ôê autoritatê. Totac^^ deducitur Theologia ex hoc oraculo, Magi nomê Patris ufurpât,eo prima illâ didatricê,geni^ tricemcç Mentem nuncupates. Quæ,fi Pater eft eoru teftimonio, certê propter eum, quem gcnuit.Sicæternageneratio.Tumautoritatêquandâmaiorê, gradum^,in^^*^ illos oftendûtjdum alter dicitur Pater,dicitur Primus,dicitur tradere creationë alte^ ri,c5ftituit eumomniu creatorê.Iungut autê diuinitatê, Sê fubftâtiâ, quia iungût cre^ atorê.Si enim eflèt feiunda fubftâtia,etiâ autoritas,amp; facultas : aliju^cp fieret ab uno, aliud ab altero.Sed cum rerum creatio fit opus eminentifsimû, fi tantû à Pâtre id fit, quàm à Fiho,nec€flarió funt una fubftâtia,una autoritas,poteftas una, unû imperiû, una diuinitas. Quidquid enim fit ab uno,fit item ab altero. Quod fieri no poftet, nifi eflèt unu. Sic erâtin antiquifsima ChaldeoR2 Theologia Pater, amp;nbsp;Filius. Et lumen, quod poftea in immenfas excreuit flammas,tunc quafi in crepufeulo fcintillabat.

Fidele e^c/^aaorutHy sihyllarum^^te/limonium, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

I Q. V I S autem effet, cut forfan incredibile uideretur, hæc Magis, amp;nbsp;Chaldæa Sibylla di'da nbsp;nbsp;cognita fuiffe : is fi libros Platonicorum, didis,

ac Theologia iftorum Magorum refertosilegerit,confideraritcpea,quæ fuperius ex cis adduximus, certe non dubitabit. Turn folos Chaldxos, 80 Hebræos^ Apollo teftaius eft fuifle fapientcs :/-‘w« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aa;)(C{;, «lt;/!’ «§« ißgoL» :Solis noflc

datum,Chaldæis,atque Hebræis. Nee aliundeeueniftèputes,ut hiipotifsimum cognouerintortum iftius magnæ Mentis, diuinæ^que prolis, creatricis quelntellis: gentiæ, quam ex antiqua eorum Theologia; quæ prædicabat aperte, fore, ut filius ille Dei, omnium rerum creator ,uenturusefletaliquando in mundum, oftendenjs dumc^ ip fis Magis fuper hac rejftgnum de cœlo. Itacp in eorum Theologia, quæ re# ferta diet oraculis de Filio Dei, èc tempus aduentus dedarabatur, 8lt;S lignum quod / locum indicaret oftendendum cœlitus.Propterealuigilantifsime obferuabant, to# tumcp eafama,Orienten! repleuerant, ut Suetonius in Vefpafiano, amp;Tito teftatur» Præceperatcp Sibylla, ut in ccelo lignum conlpicati, ducem ftellam fequerentur, re# gemcç magnum adorarent. More autem gentis fuæ adorarent. Nemo autem /apud Perfas falutabat Regem,nil! muneribus allatis.Munera erant,quorumregio eftetfe# rax. Itaque èi. illi,quoniam auro/propter uicinamArabiam,amp; thure,acmyrrha abundant Chaldæi, amp;Perfæ, his oblatis, regem ilium Deorum, creatorern mundi, hlium Dei,primam Mentem,adorauerunt, Sed teftimonium Theologia^ Magoisz, etiam noftris literis amp;LPlatonicorum eft clarifsimum. De quibus fatis erat fuperiore loco dixifle.ffed ideo repetere rationem fuper eorum Theologia placuit, quod de Si# bylla,quæ ipfa Chaldaicæ Theologie eft uates,eftet dicendum. Vera igitur efle,ac fideliateftimoniaiftius uatis, clarifsimum eft. Nam Romani, gens fcilicet nondum Chrifti religioneimbuta, earum librosRomam deportatos, inCapitolium colloca# runt.Quorum infpiciendorum poteftasfada eftpofteaLadantio propter Conftan# tini Imperatoris familiaritatem, utquod præceptor effet Crifpi filrj. Ea teftimonia/d dodifsimo;cloquentifsimocp uiro fidelifsimereferri,credendum eft,propter fumma eius probitatem,amp; dodrinam,quam utranc]^ amp;nbsp;libri eius locupletifsime teftantur,amp; quod fill) Imperatorisiafcitus eftet præceptor. Sedluculentifsimû eft apud Marcum Tullium fuper hac re teftimonium, primiimde ordinecarminum iftius uatis,tum eo ipfo,quodhis comprehenderetur.Atteftabitur^ Tullius didis,amp; oraculis Sibyllæ, Icribens de eo diuinationis genere,quod afflatu diuino fieret, quem illi Infaniam ap# pellant: uolenscp morem Academiæ fecutus id deftruere, plura dedit nobis indicia, argumenta fuper his carminibus. Primum teftatur ea carminafuiffe contexta per , id eft, cum deinceps'ex primis cuiufq? uerfus literis conneditur, ac diliul# tat aliquid. Aftèrit^ idemfn uerfibus Sibyllinis ex primis literis cuiufque uerfus, o# mne carmen prætexi,Confer igitur hoc eloquentifsimi uiri teftimonium cum carmi# ne Erythreæ Sibyllæ, quod cecinit de extremo iudicio, rebus^ nouifsimis, quod eft nunc fere notifsimum, èC ab Auguftino in libris de Ciuitate Dei refertur. Ibi uidebis ex primis literis cuiufcß uerfus totius carminis,colligi Græce, IhGvs ;gjsof, sw«ç, duv iwf«, lefus, Chriftus, Seruator, Dei filius. Crux. Sed audi, quid idem in didis Si# byllarum deprenderit.Quorum,inquit,carminum interpres, nuper/falfa quædam, bominum fama didurusin Senatu putatur, eum, quern reuera Regem habebamus, appellandum quoque Regem,G falui effe uellemus. Audite inquam quid Sibylla ua# ticinata Romanis effet ; Eum, qui reuera, qui folidè, eorum Rex effet, appellandum quoque.

A quoque, adorandum^ uti Regem , fi uellent efle falui, Id^iSibylla prædixeratjfuü turum pauld poft ea tempora, cum Marcus Cicero hæc fcriberet. Eratautem ei'us oraculipublicafama,Etem'maitjHominum fama eft, Interpretern carminum Sb byllinorum, neceftarid diclurum falfa in Senatu, uidelicet de Rege Romanorum, quern appellareRegem, Romanos oporteret, fi uellent efle falui. Hæcerat fama ho^ minumjoraculum^multiseratnotumjfalftim autemjab eifdem putabatur, quia nunquamforecredebant,utefl'etRexunus Romanorum, quorum reseflet public ca, â quo falui Romani fièrent. Hæc autem fcribebat Marcuspoft mortem Caq fan's, paulo ante Triumuiratum, Hoc tempore fcribens/dicebat. Quorum inters pres, nuper falfa quædamdidturus in Senatu putatur de Rege Romanorum. Ob^ fêruatempus.Dixitenim,Nuperdidurus putatur,indicans^proximum efte tem^ pus,cumledis carminibus Sibyllinis in Senatu, ab interprété oftendeturexillis quidaRomanorum Rex, quern appenare,amp; fateri RegemiRomanis nccefie eftet, ft uellent efle falui, id eft, à Seruatore redimi. Et quanquam crat certa temporum fu^ blata definitio,id tarnen tempus iftius Regis, Sibylla conftituerat,ut Romani k ipfe Tullius intelligerepotuerint, fub ea tempora eumoriturum. Vndeenim hominum fama ex carminibus manairet,nuper ex his Regem proferendumf Legebantur enim eaiuxta tempora, amp;nbsp;olympiadas, quas defcribebatetiaSibylla.Et forte talem olym^ piademSibylla iftius Regis declarauerat, ut non multo poft tempus fuum, Marcus, cætericp cognofeerent, huncRegemiex carminibus illis proferendum,ac monftran^ dum, non ilium quidem multo póft futurum, fed iam fere præfentem. Itaque idem concludens,amp;deteftans Regem,quippe qui reipublicæpartestueretur,ait,Cum ß Antiftitibus agamus, ut quiduis potiusiex his libris, quam Regem proférant,quern

Romæ pofthacnec Dij, nechomines eflepatientur.Nonintelh'gensuidelicet,quem RegemiSibylla dixiflet. Prædixerat autem Regem, non per quern cuertenda Reipu^ blica eflèt, quod Cæfar,amp; Auguftusfecerunt, fub quibus crudelifsimg profcriptiois nes, S^ciuium Romanorum miferabiles cædes extiterunt : fed per quern (falus effet Romanisprgftanda.Eofß Seruator,amp;Salus^a Sibyllauocabaturrpræftanda autem, fleumRegem cognofeerent, amp;appellarent, Taleoraculumietiam Magi,quo Icr^ tempore (Marcus hæc fcribebat, cognofeentes, huncipfum Regem ,amp; appcllarunt Regem, 86 adorauerunt, Dixit autem Marcus,Nuper.Ab eo autem tempore, quo hæc ftripfit, ad Chriftum natum, uiginti plus minus anni/interfuerunt. Propterea dixit, Pofthac. Prædixerat ergo Sibylla Regem Romanorum, quiiReges ipfi cæte^ rorumeffent,nonmultópofteatempora oriturum,poft fcilicet bclla ciuilia,poft pacatam rem publicam, Ô6 pacem ufquequaquepartam, amp;nbsp;omnes genres à Roma^ nisfubaeftas. Romæfamaincrebuerat, quendam Regem ex carminibus Sibyllinis efle monftrandum : Cernefp, ut concordes fuerint,86 Magi in agnofeendq co,86 Si# byllæin prædicendo.Et forte idem oraculum eiufdem Sibyllæ erat apud Chaldæos, Babyloniam nanque Sibyllam Erythream fuiffe,(multi aurores funt. Vnat^ Scprior Sambethe e decern Sibyllis, de Perfide dicitur fuifle.Sed clarius, ut in fuo fonte ha# bebatur apud Chaldæos. Propterea'toto Oriente, ficut Ô6 Romæ 86 in ludæa, ut lo# fephus eft autor, hæc fama de magno quodam Rege uulgatafuerat. Non fol urn au# tern de Regeplura fuer at uaticinata Sibylla : fed etiam eafdem circunftantias adferi# pferat,quasamp;Efaias,Redituraaurea fæcula,pacem ubique futuram. Qiiæ cum Vergilius quocß in carminibus Sibyllinis legilfct,eadem qua Tullius infeitia afcri# pfit homini, quæ de Deo canebantur.Sic 86 Tullius fufpicatus hominem fore hunc Regem, in eum deftomachatus eft, 86in carminaSibyllina, quæ de eo uaticinaren#

5 0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V s Tgt; - E V G V B* L I b

tuf. Ex hisigitur ,amp;Theolôgia Magorum amp;oracula Sibyllæfunt probata, C lia, omniaqj mirabiliter confentiunt. Ex Sibylla quoqueiratio fuccedentis ab antE quifsimispatribusinpofteros dodrinæ)maxime confirmatur. Vnaenim Sibylla Cbaldæa uel de Perfide, innumerabilia de Chrifto èC eius aduentui uaticinata dicE /TA. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuccefsione Noe uocata, üt dixi, Sambcthe, Viginti quatuor libros fertur

fcripfilTe. Suidas autor.EtConftantinus Imperator, cum apud Vergilium carmina Sibyllina deprehendilïèt obftupuit, eo^ teffimohio comprobauit, quæide Chri# fto Sibyllæ uaticinentur, à Chrilb'anis non fuiffe confida. Atque in hunc modum loquitur : Sibylla igitur Erythrea, quæfeifexta ætatepoft diluuium fuifle dicit ( hoc elEfexcentefimo anno ) Sacerdos Apollinis erat,ferens diadema æquè,atq^ is Deus, quemfea coleret, amp;nbsp;tripoda cuftodiens, circa, quernianguis erat obuolutus, reipon^ debatcp fcifcitantibus, huic cultui èC dementia? a parentibus addida in qua præter furores incompofitos,nihil præterea uenerandum cerneres,iuxta ca que de Daphne fcruntur, Eaigiturfintra adyta ineptæ fuperftitionis ingrefla aliquando, diuino^ afflatu,myheria Chrifti, exprefsione licerarum «w nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quæ didtur

Acroftichis exprefsit, Produdiscp carminibus illis, quæ fuperius dixi,profequitur Conftantinus : Ethæcutpoteuirgini idiuinitus datum fuit uaticinari, Beatam ego cenfeo,quam Seruator fuæ de nobis prouidentiænatem elegerit.Sed pleriqueifidem abrogantjSibyllamquidemErythreamfatentesfuifle, hæcautem carmina ab alP quo è noilris fuifle confiera, quipoëticænon eflet ignarus, adulterinacp effe, inferiss pta Sibyllæ, quod utiles ad uitam fententias icontineant, â uoluptatibus ad mode^ îh'am auocantes, Sed in propatuloiueritas eft, colledis diligenter temporibus, â no# ftris hoc poëma poft aduentum Chrifti j amp;nbsp;mortem non fuifle fcriptum : falfocp ci detrahi, quando tot annis antecditum eft à Sibylla. In confeflb enim eft^Ciceronemi hoc poëma uidifle, Sd tranftuliffe in linguam Romanam, fcriptis^ fuis adnumeraf# fe. Hunc autem ab Antonio occifumAuguftum Antonio ftiperfh'tem fuiffe, quiifex amp;nbsp;quinquagintaannis imperauit» Huic fuccefsit Tiberius, cuius tempore, Chrifli illuxit aduentus,id eft, religionis eius fuit incrementum, «Tt n« ts

nouacp populi extitit fuccefsio.De qua eminentifsimum Latinorum uatumiarbitror locutum : lam noua progenies coclo demittitur alto, Hæc omnia Conftantinus Im# perator in oratione, de Religione Chriftiana, Examinât^ totum carmen Vergi# lianum è fexta Aegloga, Obieruareq^ operæpretium,quôd in ultimo carmine,quod per præpofitionem de Chrifto contexuit Sibylla, nouifsime funthi duo uerfus;

'Zie’Tn'^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ßtelt;nA(/b's, 5 TrnSdnf avt^cc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Id eft, •

Is nunc præfcriptus per lingula carmina nofter. Eft Deus, eft feruans Rex, palfus pro crimine noftro.

De l^crho diuino nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;modoßt Lumen de lumine ex Mercurio^

H E O L o GIA quoque Aegyptiorum/complura continet de æterna Mente, ipfolç Pâtre ingçnito teftimonia. Nam Mercurius non Mentent ilgeniemillam diuinam nuncupat,fedetiameoipfo nomine, quod cele#

breeft,ac tritum in noftra Theologia, Verbo, Scripfit^de eoiantequam iplum Verbumueniflètinmundum, ftupendaiut apud eum'omnem ferè reperias reli# gionem. Mirabiliter cum Chaldæis congruit, uerbis hutnanis explicans rem æter#

A nam, amp;nbsp;incomprehenfibilem : ó «Ä m ó âtis «^fivoSHÄus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i}iôis,«'siri(!.t/Kin Aayeii vsy lt;Ah-

' Hoc eft J Intelligentiaina Deus, cum mans, ac fçeminæ uim haberet, Qc uft lumen elTet, genui't Verbum, alteram, fcih'cetMentem opificem. Hæc enuiv tiatfandquifstma Aegypdorum Theologia, Ex mulds autem uetuftifsimi Theologi di'dis , pauca nunc cito, unde liceat de tota re dijudicare* Audis eum commemorarc fimiliter, atque Chaldæum, duas Mentes, quad duas Cbriftianorum perfonas. Et ut rudes doceret,quomodo potueritPater generare, teftatus eft^eumieadem ui pra^;? ditum ad gignendum, quafunt mas, amp;nbsp;fccmina leparatim, Qtiod quidemluocibus humanis ,rem^corporeamfonandbus abufus , dixit, ut erat ueteris Tbeologiæ mos. Neque enim poteftin lenfus humanos cadere, ut Mens gignat Mentcm, cum in omnibus animantibusprocreandis,utracpuis fit neceflaria. Aeternæ autem ge^ nerationi, dC incomprehenfibili, remotifsimæ^ ab oculis naduitati, potius coiv gruunt exempla nafcendum, rerum inanimatarum,quæ,ut altera ex alteris naicun^ tur, in plerifque tarnen fola, amp;nbsp;una res^eft generans. Nullum eft autem apdus, cla^ rius^ exemplum, quàmuitæ, amp;nbsp;luminis. Contemplareigitur,amp;fufpicealtifsigt; mum myfterium,profundifsimumcpfacramentum, quo omnia de æterna générai; tione declarantun atque in nouifsimabac,redditacp mundo ccclitus Theologia pr^^ dicat cceleftis Sapientia, quomodo â Pâtre æterno, Filius æternus generetur, di^ cens, Lumen de lumine. Mercurius autem ait, Patrem, quia lumen fit, gcnuifle, SC peperiftèFilium. Ergo talemgenerationem, amp;nbsp;ortum,nobis illius æternæ Mentis oftendunt,qualiseftimmenfæluciseximmenfaluce,purifsimi luminis ex lumine purifsimo,diuerfifsima noftra i atque illius æternæ Mentis procreatione.Ac quoad ex uifîbilibus exemplis licetres æternas capere cogitando, fola propemodum quagt; .

B drat generado lucis ex lumine, ad æternam illam intelligendam. Diuinus Apofto# lus, ÔCis qui Sapientiam tantoperc celebrauit, uocauit Filium Dei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(ùuvî'is

(pâivs, candorem, fine radium lucis æternæ^ Sic Mercurius, ut uides, uolens cxpli^ care,quomodo Pater generet,Iumen dicit eum eflè. Agnofçis ueterem Theologiam, non aliam fuifife, atqüe hancjnoftrorum fæculorum C Semper enimeft ueritas, nullo non temporelaliquo modo clarefcens. Mercurius letiam earn caufam cur gignat Mens mentem, proponit, qudd Pater fit uita.Iii quo'latetprofundifsimum myftcii rium, Simul enim lux eft Pater, fimul uita. Non enim eftiftalux, quæ/noftris ocujj lis præfullt;gt;et, fed lux uiuens, maxima lux, lux lucens, Sô uiuens, lux cum maxima uita, amp;,aut uita luculentifsima, aut uiuacifsima lux. Noftra lux , eft lux tacens, amp;nbsp;quafî mortualux. At neque lumen uiuit, neque de lumine manans lux. At in ilia lus: ceeftuitaTmo ipfa uita eft amida lumine, ficutueftimento. Quodigitur altifsima hix,amp;lucidifsimauitaieftPater, hocgignit alteram Mentem, uelut alteram lucem» Quoniamcp hæc generatioluci comparator, indicatur etiam earn eftè generantis amp;nbsp;genitfeonnexionem, qualislintcrlumen, Sdlucem. Nunquam autenulux a lumine, fiueradius à lucefeparatur: fefèmper comitantiaftint. Vbiquealterumgignit, alte;: rum gignitur^Necradiusifine luce elle poteft génitrice, ucl genitore, èc caufa fua; neque luxifine radio : quia nunquam poteftluxinon generare lumen. Quam enim dabis lucem,non femper fundentem totum lumen îTHæc prædicauit antiqua Theos« logia. Verbaclarent,amp; exempla. Tum Mercurius!tribus nominibus uocatrem generatam, ficutftiis item nominibus Patrem nuncupauerat. Patrem appcllauerat lntellrgendamfeuMentem:quanquam hocifitproprium Secundi, utuidimus. Item Deumcumarticulo,amp;emphafi ,qudd principaliter conueniat in Patrem nomen diuinitatis, qui todus diuinitatis eft autor. Turn uim gignendi, nomine fid:itio, ÔC humanæ

i^Z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V s T» E V G V B. L I B* L

humanæ confuctudinis exprcfsit : deindcLumen,tum iVïtam, cum efïè dixit. QuxtC etfi inFilium quoque conueniant,propna tarnen funtipfius Genitons. Nam amp;nbsp;Fi:» liuseftDeus.Sedcumhæcdiuinitasigeneretur à Pâtre, illelprincipalius eft Deus* Vita quoque(amp; Lumen eft Filius, fed proprie Pater, ut pateat caufa,amp; uita, èi. fons diuinitatis. Nomen autem Mentispropriè conßruit Filio, utpote Sapi'entiæ.Quod autem totum myfterium compleditur, omnemcp uim, amp;nbsp;poteftatem filq exprimit, eft nomen Verbi, amp;nbsp;Opificis* Sunt apud Mercurium paternæ proprietates, eft ge^ neratio prolis fempiterna, Poftremdicreatio mundi per eundem Filium. Nam cum eumappellat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ideft. Verbumopifex,norisihisnominibus fignificari

autoritatem creandi, atque originem, quamiomnis Theologia noua amp;nbsp;uetus, ium# mo conienfu decernit Filio Dei. Si æternam igitur generationem aipicias, dicitur Fi lius, dicitur Proies : fin autoritatem, principium^ creandi, quod accepit a Pâtre, uocatur Verbum, Opifex. Dicitur Verbum,fiuelocutio, quafi locutor,amp; inters pres Dei, quafi Deiiad omnialinternuntius, aut ratio,amp; forma, origo rerum crcata^ rum» Hoc amp;nbsp;poteftas Dei èC autoritas, amp;nbsp;mifsio, fapientia: Omnia^ reipiciunt creationem, rerum^ omnium adminiftrationemdPâtretraditam Filio. Hociillud Verbumeft,perquodcœlifirmatifunt, èc per quod(coclum ftat inæternum. Sic enimcanit Vates,lnæternum Domine Verbotuoftat cœlum. Mirabilis profecftd omnium temporum omnis Theologiæ concordia. Quoniam igitur aftirmat Vatcs Hebræusper Verbum Dei facftoseflecœlos: Verbum autem Deiiclamat Mercu* riuslnatum,ac generatum à Deo: claret Hcbræiim pracdicafle per generatum à Deo, creatumefiècœlum. EtcumhuncPfalmumamp; ueteres olim Hebræi,amp; nuncquo# tidietanuntiniynagogisjcertèfcanuntiperFilium Dei cœlos creates. Siceft profes dó, uelint, nolint, bue ueniunt. Magna enim uis eft iieritatis, quafi quidam rapi^ d

æftus, etiam refiftentia ad iè rapiens. Poteft etiam VerbumiGræcê hóyamp;', inter# pretari, autore Ariftotele, rei cuiufque ratio,ó^ forma, amp;nbsp;eflèntia. Filius autem Dei omnium rerum ratio eft, 8^ principium : Forma communis, amp;nbsp;ratio,amp;principium: Forma formarum, omnium eflèntiarum,amp; formarum inuentio, Idearum regnum, ut Plotinus ante dixit:Forma uaftifsimatomprehenfas Habens omnium rerum per# fedifsimo modo rationes,et formas:utitaab ea reperiâtur,ficut ab equoiequus nafd poteft,â leone leo, ab igni ignis, ficut a'particularibus rationibus omnia. Omnis resHabetparticularem qua ;unumquodq^ eft quod eft,alterumcp poteft gigne# relfimile fui. Vna eft autem maxima, amp;nbsp;omnipotentifsima ratio, potens ibla, quic# quid 1 quantum particulates omnes, potens fie omnem producererem, ac fi for# maparticularisefleteius, Abhaejnonminuspoteft homo creari,amp; ignis accendf, quamabhomine,amp;figne:Eo^ieft amp;nbsp;forma formarum. Prima ratio, qua fi# lius Deiidicitur Verbum fcripturis, undenata eft hæc locutio, congruentior. Eft enim Verbum Dei,quafi locutio eius,amp; fermo,mifsio,interpres,legatus,amp; folet he# , braifmusprodenominatisabutidenominationibus,utSeruatorem appellant falu# / tem,amp; redemptoremredemptionem. Hac ratione eum,qui loquitur pro Deo, Ver# 1 bum Dei appellat,ôelocutionem dicunt, quafi locutorem, amp;interpretem. Secunda/ ! magis aptaphilofophantibus, rerum^ ueritatem indagantibus, locutiones autem humanas in Deo non recipientibus*

De diuino T^erho^ex codent Tripnegißoji!^ de uirtute eiiis^ (juddßt opifex mundi, ^udd naßcatur d T^atre.

L V R A font inclyta, augufta nomina eius, quælfemper cognita, amp;nbsp;ado# I ratafæculis omnibus fuit'diuina progenies. H quibus duo cumprimis, quorum in omni arcana Philofbphia, facrofanda fempereft mentio. Ea

font Mens, Verbum. In Theologia, quæpofteacundis latebris aper^ tis, incognita myfteriaicundis hominibus patefecit. Verbum eft frcquentius.Apud Philo fophosutrunc^ tritum, fed Mens(ufitatior. Mui ta igitur præclara, fufpicienÿ da^ltraditafuntabeis,hcutdeMente,fi'cde Verbo. Eftautem eadem'utriuh^ 110=« mencIaturæratio.Mens diuinamilIam,fèmpiternam^ defi'gnat Sapientiam. Verjs bumGræcé xiyamp;', eft ratio,notio,uisfentiendi,Potuit xiy®' quoqueuocataefte,ut dixi, perinde iquafi forma. Idea. Primus igitur e quibus ad notionem noftram per:? uenire potuerunt,Trifmegiftus,locupletifsimus teftis,amp; ingens preco fuitfeius quod dicitur erbum:quem fecuta tota Græcorum Philofbphorum clafsis, quos amp;nbsp;quæ Mercurius fcripfit,amp; alia nobis incognita Iegifle,uerifimile fit,ceu prifcorum myile^ riorum interprétés, ( libenter enim grandia,paucis^ nota, referimus ) fæpenumero ipfom illud Verbum fufpexerunt,eximrjs^ laudibus extulerunt. E'multis igitur,ut audito principe, unde manarint ea, quælapud pofteriores admiramur,nofcas, Trift megiftusde Verbohæcdixit: 5 KÓy@' ooitpv îjwi/TtAa©^ ty yivm©' -,

yevi^M efvirei • TTurùi) aux yevtfiu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ty^vai/ vt/la)f tTWi?«. (^uod eft Verbum

eius procedensiundequaq^ perfe(ftum,0^foecundum, amp;opifex, lapfum in naturam foccundam,amp; fcccundas aquas,fecit eas prolificas.Hæc(admiranda Mercurij Theo# logia.Primum procedens Verbum dixit,à fuo nempe genitore:perfe(ftum autem/Só fœcundumiamp; opifex,quia fcecundifsimus creator,ditifsimus Sapientix, copiofifsis’ ß mus rerum thefaurus,infinitæ diuitiæ.Sineenim ipfo^nihil fadum eft, quodcunque fadum eft.Ipfe/origo,inuentio,generatio.Cum quæfieris,unde ßnc omnia,hoc afsignato Verbo,Gftegradum,originemrerumueram deprendifti. Nomen Opifi# cisietiam Platonicæ Theologiæeft tritum.Is Opifex mundum créât Platoni. Apud Mofen, amp;nbsp;Trifmegiftum,eft Spiritus fuper aquis,eas fcccundans, ex quibus ;omnia. Verbidiuiniuirtuteprogenita♦ profequitur Mercurius; «0iw 7^v^X(J^^S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cfgt;v(rf{y

Koereu tyet yxy x§yovTtc twxö/xÄfoj/ ’ny c/lÿ(Uâ§yoif hiycy Tff 7TKVTCgt;)(f AavoTiv , os [ht fc» [cèvoi» TtpaiTH Jlvvx^s , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, KTT-c^CWT©'TIpaffÿ'J^XOTt , iTS-iKamp;TOU , ly

4 Ts TrKv'nK^iis Txj’a^r©', ty nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yôvi/x©', yv^@'{/os. Quibus nihil

clarfus,euidentius de Filio Dei,Latine(Ç font : Pyramis ifobiacet naturæ, mundo^ intelligibili.Habet enim principem incumbentêjopifex Verbû eiusjquieft omnium dominus.Qui'poftillumjeft prima uirtus^increata, infinita, ex illopromanâs. Et in# cumbit,atcp imperat his,quæ ab ipfo fada funt.Eft autê perfeôtifsimiprimogenitus, Scperfedus,amp;fœcundus,legitimusfilius,Vidifti mirabilem hominis antiquifsimi Theologiam C Pyramidem uocat elementa rerum, naturæ quidem fobiacentia, fed / ft « ' longe magis'mundo intelIigenti.Eft autem mundus intelJigens, fiue mentalis, cum primisiopifex Verbum,qui mens dicitur, imperator,amp;aftans mundo. HoeVerbû eft eius, quoomnium dominus eft,qui poftipfomuniuerfalem dominum eft prima uirtus,increata,infinita,ex illo procedens.Hæc regit omnia creata, Eftep primogeni# tus eius,qui uocatur îrav-nA«®', perfedifsimus,abfolutifsimus. Huiusperfedilsimi ipfe perfedus,amp;foccundus ob res creatas,amp; legitimus fiJius.O^ diuinam Theologiâ. coarguit autem uerç Mercurium uetuftifsimumilfornhîcc dixiftè, non ab aliquo no ftrorum,fiquis forte addubitaret,confida, tota Platonicorum Theologia, non hæc nomina modo,fed totam ad amufsim rem côtinens:præcipuecp uidebis totum hunc

ferme locumiufurpafle Phüoncm,apud quem eft, Verbumlphmogem'tu, legitimus C ftlius: Verbumigubernare mundum,uinculum uniuerfi efte ♦ Probaturcp bæc anti^ qua elle Sapientia,Nihil did poteftdiuinius,quód poft Pattern (Verbum fît prima uîrtus,i'ncreata,infinita,manans ab îllo,tenens imperiu,amp; gubernacula mundi.Pro;« fequitur Mercurius,loquens cum alio Aegyptio facerdoteiex eo querenti,quid hæc, quædixîftet, fignificarent;» lt;rv aivHneiS ,■ lt;fvtns w mj»» AÓycu, ipvcns y^VKTtKÙ, (/lH(ja2s^H7tKVM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y ® amp;tÄ9ff w^''n5iKïiÿ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(ióvoi/vaZyi

öTt 'nAaoff^ fcjz.jrtAaW} CCTTO fÄrÄa» TtAöÄ^ctyaä« l^yx^iTOU, J'^niua^ya ty jioDOTroiS, lura/ù ûi^ vgt;i' twTHS 'ixtrixi wäcüststo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TujinquitjUonintellexifti* Natura menta^

bs ipfiusVerbftnatura-eft generatrix,amp;:opife?ç,Hoc,ueluti eius generatio, fîue natu# rajiue mosjaüt quidquid libet uocare,uoça; id unum fentiens,quód perfedus fît in pcFfcó:Of8é â perfedo perfeda bona operatur,amp; molitur, uiuificat* Qu an do igi# turihacmaxime natura præditus eftdureidappellatû eft^EççÇjÔd nuncTrifmegiftus, ficutfuperius,degeneratione fempiterna:,diuinitate,fubftätia,poteftate diuinæ pro# lis,de Genitore eius,meminçratjfîc,nunc explanatquare fît appellatum Verbü pro# lificum,qua ue dignitate,amp; autoritärpr:5ecenatlt;Eft,inqu.it,natura Verbi huiusipro# lifica,generatrix, producensjcreans omnia de nihilo,quia foccundifsima per ft, plen na formarum,amp; originum,nec indiget præeurtte materia, Etenim materia, amp;nbsp;forma omnium rerumipft eft,quia talis;eft natura eius,ea uis,ut generationes, formascp gc nitales,amp; principia in ft contineat omnium return,Sicut in femine animalium,latent inuifîbiliterformæ ipforum,nadæ^ calorem,Slt; tempus,aperiuntur, èi. clareftunt; fîc?inuifîbiliter,inillo Verboaatitantomnesformæ,amp; return principia. Necopus eft,ut dixftdiopræcedéntcprincipio,alia materia, amp;nbsp;forma. Tab's eft natura eius, -eoépidiGiturprobficus,fertibs,opulentifsïmus,ditiisimus, Quemadmodum in pala# tio regioifunt uariæ diuitiæ,iiiterraffunt uariæformp,utfertibs aquaiparit tot mon# ftra: lief fîpârualicetcomponeremagnisyamp;â corporeisj afeendere adinuifîbilia) ea eft urbs i èç palatium,omnium, quæicoelo terris, mari æthere fînt, fieric^ poft fintiformatum.Eocréât,molitur,inuentoromnium bonorum, Eo perftdus eft: nihil illius inuentionem , ac poteftatem fubterfugit, Hac Theologiainihil inefïà# bilius i nihil quodpofsitmagis animos quietare noftros, cum nequeuntadduci, ut capiantjE'nihilofadaomniafEflètftilicet mirum, fî Deusifterilis eflèt, amp;nbsp;infoe# cundusMiuncautemicum fît ars omnium formarum, non cadet mifî in imperitam mentem, amp;nbsp;corporels aftuetam, huiufcemodi cogitatio. Hæc ego an prifta ilia Phi# loiophiarrperiens, admirando expleti nequeo, attonitus obftupefto, lætusc^lgra# tias ago redemptori noftro fummo, quildiuinitatis fuæ, paucis quondam reuelatæ, nouifsimè ueniens ipft declarator, implcuit omnes terras notione fua, Addit Mer# lt;curiuamp;,'ad Tat filium, quemfuo nomineuocauit, Dicitur enim ab Aegyptrjs Mer# curius,• autore Platone,Tohyth , ucl Theuth , arbitror ego Tat, ó rav

w 'iijivai) , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ciù'^KiVH-nS j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«iiiTTx£gt;AyTamp;' cc^â(ygt;T©', «ii wujtm

Zltii®' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o(iXKHS\ tibsxdùs y iVTXKT®', tïs Ulf y 0 -inif TrQiiyvua'iAvaïf VerbÛ

Opificis,ô fili, ftmpiternum y per ft mouens, inaugumentabile, indiminuibile, im# mutabile, incorruptibile, fîngulare, ftmper fui fîmile,æquale,concors, ftabile, be# , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jie inftrudum, Vnum exiftens, eft poft Deum j qui prior intelligitur. In his quo#

que quanta pofsit de Verbo diuino , uocibus humanis efterri Theologia, quan# turn uires animi cogitando ualent, imo non animis uires, fed quanta potuit cce# ïitus illabi in humana pedora/ueritatis irradiatio , tanta paucis uerbis effufaf

A Vbi igitur ( ut hoc primum, ueritate dante, arripiam) ubi inquam 'dementi'am illam fîiam potauere Ariani,amp; Valentiniani, quam uidentur è profanæ Theologiæ Iibn’s haufifîè,cumProlem,amp; Verbum Dei,fadum,folumautê Patrem iDeum fempiter# num pugnarent7 Scih’ceùpcrinde male inPhilofophia,amp; in qua gloriabantur,iada:« bantê^ fefe,profana fapiêriaicæcutiebant,ficut in literis facris. Non ne uidesîTrifme# giftum,Verbumfempiternumprgdicantem,ei^fcas conditiones,eas dotes dantem, cam uitam,eam fubftantiam,eum locum,quemifbla diuinitas admittatÆft fempiterss nus,nempeDeo coæternus.Omnes motus,omnem uitam, omnê fine ad creandum impulfum,fiucad cogitandam,ipeculandam^ diuinitatem fuam habet à fe ipfeJpfe 1 motus fui prmcipiû.Nonmouetur,ueIexterius,abobielt;ftis rebus, ut fenfus nofiri: aut habet ufquâccelo,amp; terra,quod earn impellauièd ipfe fîbi motus,Gbi origo,fons uitæ fue,Cumq^ Gt æternus,cum nihil Gt melius,cum inßnitus,hoc quocpinecdîàrid poisidet,ut nô pofsit augeri,nulla Geri ad earn pofsit accefsio» Quid enim acceiîerit, quod nô pofsideatf quantum's per uaftû bonoRz omnium campum diuageris,quan^ tumuis curiofus explores,an quid Gt ufquâ,quod illicnô oftendas,certèaiihil occurs ret,quod non cxuberet in regnis illis.IIIud^iin eo mirabile,amp; folitarium,ac Gngulaj: re,quôdhæc bona minui, aut labefa(ftari,felicitas^ tanta interpellari nô poteft, per^s inde ut augeri non poteft.Eademen/m ratio minuendi,atcpaugendi» Cui poteft deis trahijpoteftaddi. Vbi tantaperfedlio,utaduentus rerum exterarum, non habeat hoipitium:quid dicofexterarum,cum ipfe GtomniaC’ne migrare quidê à fedibus fuis pofsit. Eft enim immutabilis,incorruptibih's,GnguIaris,præditus natura non modo rara, fed Gngulari,femper eadem permanente,amp; fui Gmilis femper,non quemadmo# ® dum nos,quoi^ animi corpora afsiduis ceu fludibus hue illuc deportâtur, amp;nbsp;tanjs quam feena demutant facies.Eo^ eft æqualis,planus,nÔ modo hac, modo ilia men# te,uariocp fenfu. Ipfe enim dixit. Ego Deus, Ôd non mutor. Et is eft poft Deum gragt;-du: Pater enim diciturpropriè Deus, Sed cum Sôipièdotes omnes diuinitatis obtigt; neat, eft etiam ipfe Deus, fed Deus ab illo.In fermone autem,qui dicitur -nA«/©-, Fiü liumDeialloquens ait : Filius benedidi, acbonæuoluntatis,cuius nomen no poteft humano ore nominari,Quem locumdtatÄuguftinus ex fuperioribus,quædam Cy hllus,uterque'dodifsimus,amp; fandifsimus, Videmus in bis fapientiam,Theolo^ giamcç Chriihanam,æternam quidem apud Deum,{emper autem in mundo aliquo Iplendore radiantem : declaratam aftatimfnouifsimis ßeculis, ut omnes recognofeeü rent,quæGenitornofter principio fenGt,uidit,cognouit,guftauit:ut feiretur ab quot;nbsp;omnibusi^fuam diuinitatem manifeftante Deo^quod penes paucos olim per oracula, fuccefsiones^iexifteret,Sed de ipfo Mercurio, Sibylîis, Zoroaftre, Magis^, quæ# dam teftimonia proponamus,ut Gt eorum Theologia probatior.

DeNLcrcurio 'Trijmegißof TT)eolo^iatn^ eins ejßeueram^ ideß, ab antigt; ^uißimo illo IS^ercurio perßeriptam : de M-agis, Sibyllis,

____ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CAP, XXV, Botest dubitari,hæc non quidem â Mercurio Trifmegifto dida, fed

Gda â pofterioribus fuifle, Sed nullis antiquis Theologis, ac Philofo# phis,non perfpedifsima diuini uiri huius dodrina fuit, ut eum propter inauditumingenium,proptermirabilemimultiplicemcß omnium rerum feientiam (Ter maximum uocarent. Græcorum loquendi mos eft,ut fummum quid, acperfedumdiduri,Teriftudipfumefledicant,Homerus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;appellat ter

beatosjundequacß beatifsimos, Vndequacß nequifsimu dieüt Tjojo’KftTÄj’flCTsj/gt; ter ex e^ g 2 crandum

crandiim.Siceumquem undequac^maximum,acmirabilifsimum perfpiccrêt, Ter C-maximum appellarunt, Antiquorumcp Gra'corum fuit appellatio, quód ad ptum profevftijdiu^ cum facerdotibus uerfati,copiam magnitudinemcp ingenp tan^ tiuiri/cognofcerentXXuoeirca,quiputant,eum Ter Maximum uocari propter tria muncra, quod facerdos, quod rex, quod propheta eHet,ea^ omnia maxime, non re(fte,mea quidem {ententia,{uipicantur,nec norunt, aut non animaduerterunt uim lermonis Græci.Hunc Plato peripe(ftuhabuit,totumq; b au fit,amp; in Rios libros fon^ tes eius deduxit,utquicquid diuinius,accocIeRius in eo admiramur,nô àMofe, uel prophetis,fed Mercurio potiuslfitprofeÓum.Emn in Phsedro fcribit,Deum apud Aegyptios habitum,cui)facrata effet auis Ibisrprimum numcri, fupputandi feientiæ» amp;nbsp;item Geometriæ,Slt;^ Aftronomiæ,tcfferarum,calculorum,itcmq5 literarumireper^ torem fuifîè.InPhilebo profequitur,quo artificioielcmcnta fermonis, acliteraru, di^ ftinxerit,artem^IegendiicÔRcerit.HuncipRim Philo Phoenix,autoreEufebio,fcrR bit,Sanchuniatum,qui TheologiæPhornicum illuRrator fuit,dix!ße,omniü morta^# Iium,quos Sol aipiciat, fapientifsimum,eumcp principem, ac ducem fecutum fe eflè^, in repetendis uetuftifsimis rerum cxordiis,tota^ Theologia dcfcribenda,translatis e lingua Aegyptiaiinlinguam patriamiquofeunqueidem fcripfiRcthbros:quos trâR tuIit,autoreClemente,e lingua Phocnicum in Græcamjolèphus ludæus. Idem/uos= catMercuriumîroautum,ab Aegyptijsaitjappellatum , Thoyth , ab Alexan# drenfibus/Thoth.Apud Platonem lemper uocatur nbsp;nbsp;nbsp;, ffheuth.Tullius'denatura

Deorum Thoyth.Eundem Platonic! diuino cultuuenerantur. Hinclamblichus iiv choans opus Rjum demyfteriis,ait ; Swe-ffy Hylt;.nùiÿ -TmKca. lt;î^ïJïktvj. lt;nst\sgt;i «meat 'n'is nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HSIV05'. Deusloquendi Princeps Mercuriusiomnibus olim facerdotR

bus rede' uifus eft.Huiciomnia fua reperta, omnia ingenrj monimctaiprifcos facrare D folitos,idcm eR autor.Quafdam eius etiam antiquiisimas colunas in Aegypto fuifle commémorât, quasuidcrint,ac legerint Pythagoras, amp;nbsp;Plato, unde fe ad Philolbjs phandum tradiderint.Plutarchus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, kj nacnKni

ptiosjferreinuentoremgrammaticesamp;mufices Mercurium. Huius tefiimonijs ufi funtLadantius,8lt;f Auguftinus,dodifsimi uiri:quod nôfeciflcnt,nifi probatam do? drinam eius habuiRent.Apuleius item Platonicusjdialogum eius diuinum Latinu fecit. Verfi fueruntlibri eius quidam in linguam Græcam .'ab his, qui in Aegyptum' amorePhilolbphiæproficifcebantur. Vt uerfus eRitem Orus Apollo. Athénien? 1cm quendam quindecim eius libros refert Cyrillu s tranRuh'Re, inRriptos Herm ai? cos. Ibitprepetit primo deMercurio,quæfcribitinPhædro Plato. Ad aliaep deeo lcribit I TiAiSH? ûif/ , Viyic.vi'n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tvfïlt;rgt;ii7iXi tk (zaïffias gt;nbsp;à tÿ p.» èg

o§Ô(Sg , Kpu ccyt'snAj’^WT®J. «fiC eciS t« , an^iKnrxl yOf cù/^S fc« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ■wiTntu-

quot;rDU /iis -nvTJs » ó trwn^ÿKÙiS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;w isHou.; y^ca^iûs ttc tTrixAlu/ . -Byb-n J't-

»Üi: jinSiKix nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;b Tif^Tc^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, èiS KiH9(UKt tfè L/x -^fy 'n^ov§yliiJ Aty.z7« . x^x iyi

j(gci: TTS'? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;T^V'T^ «i.yvTT'n^ as s K9“ fihfçss X7nx(fi;^i 'npä-i/ yyivii) txs Kfïfceî

vixTx^iTptulnx . CumeRet,inquit, facrificus,templiscp Deorum afsideret,uifuseR femper Mofaica æmulatus , tametfi haud prorfus fyncere,Slt; citra culpa. At ex parte babuit,unde ex Mofe ^ficeret, Huius quoep meminit is,qui feparatim feripfit Àthe? nislibros nuncupatos Hermaicos,ideR,Mercuriales, Deeo/inhuc modu inducens facerdotem quendam loquentem:Non ne noRru Herme audiRi, Aegyptu in priua? tas partes,amp; fortes,diRribuifle,funiculo metitü agrosCÖd quæ fequuntur.His conRat, uere' Mercuriu illu fuiR'e diuinü,plenum^ dodrinæ,eximiæ^ fapiêtiæ,et incÔpara? bills ingenq uirûj ut no fit mir^fuperlora eu fcripfiRe,Colûnarû quoep eius, quæ in

A Acgypto muins myfterijs pknæuiferentur,prætcr lamblichum, ctiam Proclus me^ minitl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÖI 7r^(Jgt;»TDU •fÇ' où-yv^'w^ s^Kou-i 'tjûs îit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-, wù-rvc

^Sat Atteftantur his,inquit, prophetæ Aegyptiorum, in columnis, quæ nunc ufque fcruantur,eafcnptaeflè*Rurfum^peodemlibro : h tZ/sf. isreZ«, «utk

SKAû(f t nbsp;nbsp;nbsp;eus KTm^ç«4gt;i)vS quot;xà cfxçàJl^ce, è a« ttJgt; Ôtcv^xâSî a^we, •^^7 7ri^ay(i«7a(/, èîn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;et-n.

Mcmona,i'nquit,ex hifton'a erat, Ea uerô ex columnis,m quibusiadmirâ^ da egregi'a^, fiue i'nuenta,fiue res geftæ defcn’ptæ eranu Magorum quocpamp; Zoro^ aftrisiPythagoranijPlatonem^ fecutos Tbeoîogiam (utcau(auerainnotefcat,und^' de tribus regibus,de caufa^ôô Pâtre eius loqui potuerit Plato) Magicaep ilia eloqui^/ uerè ipforum elle, quippc (quorum fenfa extent apud Platonem, quiiMagos fueri*^ imitatus,autor eft eximius Platonicus Pîethon,cognomêto Gemifto, aduerfus Scho larium ;tlt;2/Às(2lt;Jgt;ÿlt;n'ngt;ï« iJixi/ îcu/Tn!) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■n/j.iin/ , «zk« tIÙj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c^lgi Tsv^Kye^eitSp

amp;5 iKUTfijl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. TSTt/dveyC^Xf/ yj' -T0?S «TrV Çjüfocésjîs OT/)ÿt)/OvÔTa m cetneç (XKyCtS, 'TKVtLu d^J.'

ÀflCifKïj/|xtTt?lt;amp;éîj/jj tîVcA ^açcKSfliJJ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TTivWKtS yiAiots 7^' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y^yo

viveu. irten Ti^fixUvrt^aji. amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Ji. 'T£t'n i 'arisoj/, lt;x7i^ ouu TmAtui-rcc^s buj eîn -fS' cAaiS ày0(M^O(jiSü/ù)i/, G'

^ûvfi HS« vifüSirüp. lt;Â lt;2* oj càyvnfunif ôi u^âs (juxAisk tx ^a;§0«spx tsts Jl'yfjucfx, £1 tv(/sgt;

KSX7«yi,lt;I^K 7« Jl'y(ix[a]^ uS Jè txvtIm TtAxTtap (in^itAÔi tIm ^iA0Glt;Q/xi) j tx «vrè nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, tTt £1

ts eZùlapSbi'x Aoytx /nAaly truucuJ^X ov-rx, tvïs TfAxTOJvamp;' TmvTH'n..,^^ :gt;rav[a!S J^^cus. EtadHcP farionem ♦ v TXt/lzyt, /x«Aisx AÔytx 7^lt; kttc ^(«)|gt;accsfK fixyup 5 fl(Ç 'arv^K^fo:? j^pît ttäktu^ hks-

. Philofophatus eft,inquit,Plato,nonpeculiari,priuata^ fibi Philofophiare^ perta,fed fecutus Philofophiam Zoroaßris, quæper Pythagoreos ad eum ulèp pers» uenit.Nam Pythagoram banc Philofopbiâ a Magis, qui â Zoroaftre defeenderent, in Afiadidicille. Zoroaftremantebellum Troianum quinep annorum milliaanie# ' B cefsiflqpræter cætcros,Plutarchus teftis.Qiiod,lîcut forte incredibilc uideatur, certê antiquifsimus eft omnium,qui uel in pbilofophia,uel legibus latisicelebres funt.Hu^ fus Zoroaftris dogmata,fàcerdotes Aegyptiorum fufceperut,magnamcp fibi ex bis gloriam quæfierunt. Quod autem Plato banc Pbilofopbiam exercuerit, indicant Magica eloquia, quæ à Zoroaftre defeendunt, ÔC ulcp in noftra tempora feruantur, confonaprorfus'àcongruentia opinionibusPlàtonis. Neep uerd bæcibabentur in oraculisi fiue eloquijs magicis, quæ Pytbagoras amp;nbsp;Plato fecuti funu HociPletbonis magni in Pbilofopbia Plàtonis uiriiteib'monio, fît perfpicuum, ea oracula, fine clogt; quia,quæ fuperius ubiq^ adbibita funt, ipforum uerè fuilîe Magorum, quorum des« cretaper omnem PytbagoreoRî, Plàtonis^ Pbilofopbiam internofeantur. Nam PfellusPbilofopbus eadem teftatvr,atcpPletbon,Pytbagoram,Pîatonemlt;p,Magiÿ cailla dogmata ex parte fufcepifle.Hæc origo,bæc ilia concordia, quod oraculo ma# gicojde duabus mcntibus,loquente, Plato quoque de Caufa principe, èC Genitorc cius,fcripfit.Viditid in arcanis dogmatis Mercurij, ac Magorum. lamblicbus quo#: cfueinlibro de Myfterr)s,ueneratur, fequitur, ut prifeam i ueridicamcp tbeoîogiam Âflyriorum. De Sibyllis item, amp;nbsp;Trifmegifto, Hermias Platonicus luper Pbædro Platonis,ut clareat magnos,prifcoscp uiros fîdem babuiffe carminibus Sibyllarum, Magicis eloqurjs, ÔC Trifmegifto, fie loquitur ( Non fuit autem Cbriftianus ) TgSt

ffi^vTAns, nTus ^xt/pxsx tx Ai'yiii^X) ws% J^^cu, fiv^vs '^yTToAAxt-ijSiv'r^KnlivAKou. y^yavxtn ,7rxlt;n[i •n^Top iAaiAtcu. Jitajj.Ti'XffXt (jSljy w« laU)! cÙ-tixij tAov-n aiJivTAcu. TrSjirtc^gdl/t,^, aiam^ /h ó Jgt;Krpk' ytsvS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TtvAAxKH ùôiJ'^yp.ÿoxS 7n dù-yvislat au'Xi^vû,^, £1 Tja'trsy LiKAi^cu. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^gt;«5

og^föS quot;J^à nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, tffamp;S 0UV, 0ü!jT0(i quot;xivx v§iyagt;vix^^ ovcéfxtzsînjz ètAovn txutxs txs

wamp;raycxÂ? gt;nbsp;Mryyt, h ffîëvTAx h Igv^gcü« »S vûïj A'cyçi tQitfivAK fc»yïASrgt; x^y/ls ) A%yavlt;n Jè tùi'rlùj fcvamp;vS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’»ï’PO'aTffêj; ôv0ilt;X7zgt;S iifksyÿ ilifXiJ’X (Jîôtjÿîiôw, £1 às }^0voi/ nAtlait

53 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V s T. E V G V B. L I B. 1,

a/©' cw^^äiTsrjs Äxßini. De Sibylla ueró, inquit, adeó mira funt, quæ feruntur ut pene C pro fabulis habeâtur.Sed tarnen multæ Sibyllæ fuerunt,eodem genere uitæ omnes, omnes^ forfan rationabili de caufa Sibyllas i à femetipfis appellatas : ficuti fertur Trifmegiftus,fæpe in Aegypto uerfatusTuimet mentionê fecifie, tertiocp Hermetem appellatum. Tres quocß apud Thracesi Orphei extitiflèdicuntur.Fortafleigitur SC bæob aliquam inter eas cômunicationem,ac commemorationem,has appellationes delegerunt.Quandoquidem hæc ipfa Sibylla Erythrca,de qua nunc loquitur Plato, . à principio Erophile uocabaturTerunt autem eamtcontinuo,ut édita eflètjappellalîè unumquencp proprio nomine,uerfus^ numerofos.elocutam, breuicp in perfedam Hominis fpeciem euafiflè. Hæcille.Claret igitur'dodifsimos uiros, Sibyllas credi# dinc,amp; carminibus earum fidem habuiiîè.De Trifmegifto quoqj, amp;nbsp;Chaldæis,eadê eft apud eruditifsimos fides. His didis Hermiæ, amp;nbsp;de Sibylla tefiimonfis, mirum in modum congruunt ea qug fcribitPlutarchirs in eo,quem,Cur defierit Pythia/metri«: cerefpondere,inicripfît.Acprimumdeearefert: tnSv?igt;.x Jk. iMtvanOvi» , xiamp;’ «gâxA^-

•ni/ , cc)4;A«slt;e i t(S(e KKfii^iKuTsrisx , £• K(iVQisx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tTÛp c^ikvStvu t» cfcavS jjg: vy amp;tà(/

Sibylla uerdjinquitjOre furenti iuxtaHeraclitum loquensjncompta, inordinata, ir# ridendajjocefuaifuperauit annorum milIiajDeo afflante. HicPlutarchus,cum red# dcret caufamicur oraculum Apollinis defierit reipondere ut quondamcarmine, pri# mum aitmoris prifca tempeftatefuiflèjUtnon oraculafolum,ied etiam hiitoria. Phi# loiophiacp,modulare fcriberentur,afferens exemplum ex Orphco,Hefiodo, Parme# nide, Empedocle, Xenophane, Pherecyde, Thalete, qui quæ fcripferint, modulate fcripferint:fic Sibyllamiplura oracula,uerfibus edidiire,millia feculorum futurorum uoce fiia complexam. Verê multos uoce fua fuperauit annos, ut quæ non media io# lum tempora, cafus, calamitates, bellacp multa, fed etiam.quæ fuprema die uentura client, cecinerit. De bellis prædidis, alfiscç calamitatibus,idem Plutarchus teftis» Qudd fi,inquit,fabulofaputas,quæ,deSibyllarum uaticinijs prædicantur:«wià ttûo-ts. (M/facui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TivJiKcà pSùf xvxsitlt;r{s ni-niluKriMl Tnhittiy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ttcAXcu lt;h. HxÿüxeMiSy

tTTttfxi'jxt,^ watficriif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;irxwn Jè lic tc^'oS y tfxric, vix nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KVpvy ,

J}L:.cu,x§)(ixy^^ vnviti^x ;tkAcWj £■ xJ^y-^vx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o alazzig ç

7rv§o! pjiazf, »tßcc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^«Aecw»« : At.uaticinrjs, inqult, atteftantur urbium Græcarum plu^

rimæ euerfiones, aut migrationes : plurimi barbarorum exercituum aduentus, cæ^» descp clarorum uirorurn.Sed enim nouas ifl:as,recentescp calamitates circa Cumam, amp;nbsp;Puteolos, prædidas, decantatasi^ carminibus Sibyllarum, non ne tempus uelut debitor,reddidit;^ Scifsiones montani ignis,marinasép ebullitiones fcopulorû, flam-' marumcp â uentis incendia, interitus tot, tantarum^ urbium, utquiinterdiu fuper# uenirent, tota regione confufa, quo in loco urbes hæ fuilTenthabitatg, fcire non pof# fent.HæcPlutarchus,addens!fine diuinitatehæcprædici non potuiflc.Eafdem Sibyl las bellaRomanorum contra Carthaginienfes, amp;nbsp;qudd in omnes genres arma ilia# turi effent, teftatur quingentos annos ante prædixifle : h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7rigt;iyvult;rty,

-219 yftifzaz« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ó tui TfftvfxHSiTiuy ’Tramp;aTsramp;y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xttx^cc tx tamp;v« 7ngt;Ki[jt^lt;roiiv x^x.

Sed, inquit, turn feculorum ordo déclarât, eas hæc profpexiife, tum prædixerunt quingentorum annorum tempus,in quo Romani contra omnes nationes eflèntpræ# liaturi.Idem Plutarchus,quemadmodum Hermias,teftatur,Sibyllam Erythrgam uo catam Herophilem ; «goSjlAltu 'rlw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yiVtiitVHy mCvTikxy TT^csHyc^vinc^. Hero#

philem autern Erythræâ uatem, quæ Sibylla fuit, appellarunt. De prima quoque Si# byllarefert: tTr^M îsKpiy 'nrt'jpxy. amp;nbsp;quæ fequuntur. Poftquam fedimus in petra,quæ in foro, fuper qua fertur prima Sibylla fedifîè, ab Helicone defcendens,a

A Mufïs educata. Quidam uero ferunteam in Meleona ueniflè, filiam ïamiæ, ex Nc^ ptuno natæ, Serapion quidem merninit carminû, in quibusiiè ipfam laudauit, qudd ne mortua quidem fit forte uaticinandijaut ne mortua quidem uaticinari defiftet.Sic PJutarchus Juftinus autê Martyr,ôlt; Philofophus, inuitat gentes,ut credant Sibyllg: us ufHii 7n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ss ms JiîëAâS mctrtt m

Credite,inquit,ut dixi,uetuftifsimæ,longe^ antiquifsimæ'Sibyllæ, cuius li^ brosîtoto terrarum orbe feruari contigitXadantius quoq^ in libro deJraDci,pluri^ mos, èc maximos autores Græcorum ait de Sibyllis fcripfiflè» Dicit etiam ,Gumeæ quidem uolumina,quibus Romanorum fata conicripta funt,in arcanis habenturlcæ terarum tarnen ferè omnium libelli/quo minus in ufu fint omnibus,non uetantur.Sic Latflantius» Vides (quanta fît omnium doGtifsimorum, fuper Sibyllis'ÔC carminibus earum,concordia» . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- '

De T^erho diuino^e^ 'Pbiîone Iudao,cuiiis diélfsprobetur^ ueréprijcum illutn ' ■ curium de ipß) T^erboßiperiora Jcripßijle, jM.ultiplex^ÿ de eo apud 'P,hiîottem 'Dheolo^ià, ^udd fit creator T^undi, (27quot; cri^o, (pudd Filius Dei^^uddhominisarchetypum^

ED DE uerbodiuinofopcriorafonfîlle,prodidiflèuetuftifsimumilium Mercurium,omnis admiranda Platonicorum,Hebræorump^ Tbeologia/ clamat» Neq^ eft alium reperireeorum myfteriorum fontem ,,quæ Platon nicorum libris continétur,quàmuetuftam Aegyptiorum, Hebrazorum^ B Theologiam, Ex Hebrscis Tbeologis;Pbilo, quem Platoni coæquat Græcum pro^

uerbium',qui amp;nbsp;Aegyptiam,amp; Græcam,præcipuê Platonicam cum Mofaicâ tempes rauit Philofophiam,mira,ôd uelut oraculum,de Verbo diuino canit, amp;nbsp;eadem protis fus,at(Ç TrifmegiftuSjUoftertß loannes* Sæpc quidem fom arbitratusex eadem He^ bræorum focretiore Theologia,tot, tamcç claraPbilonem de Verbo diuino locutû, atque loannem eundem etiam Hebræum : ut præterquam quod potarit loaiines de Chrifti pe(floreTheologiam, fcripièrit etiam, quæpenes arcanarum rerum (cripto^ res Hebræosprius haberêtur: qualia multa fublimia mylteria,melius poftea ab App ftolis explicata,apud ueteres Hebrgos licet deprehendere.Quod igitur Joannes Apo ftolus,Hebræus,dixit,In principio erat hcyamp;, Verbum, amp;nbsp;Verbû erat apud Deum, omnia per ipfum fada funu id^ dixit, ut doceret,Verbum terum fuiffe creatorem, eumc^fante mundum exütifle,utper quemcreatus fît mundus:eiufdem generis mub taiper omnes libros fuos eloquitur Philo, non Chriftianus, fed ludæus : in libro de Allegoria legum î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ttf St» Kayoi/, «n/fxßtCKKjv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tkj

7^ ÔÂup ovsaw«?. Librum,inquit,uocatMofesjallegorice,Verbum Dei, in quo deicrii! ptæ, S)C. impreffæ funt uniuerfarum rerum exiftentiæ» Hoc tefh’monioleandem decla^ rat Philo Theologiam,atcp loannes,00 Platonici fuperiuside Mente» Vt enim ille di# xit, Omnia per ipfum fada font : fie isiin Verbo Dei,quod creatorem femper appeP Iat,tanquamlibrqperhibetexiftere rationes, SCeflentias omnium rerum, tanquam forma maxima,omnium rerum creandarum capacifsima, origine uafta. Mente infij; nita,latifsima maieftate,rerum creandarum copiofifsimapotefi:ate,focta rebus omni^ bus ratione» In libro quoc^ de his, quæ pofl fex dies, hæc foribit ; lt;/ê ^viKum'éii i ^iSyamp; Ó amp;t2 AÓ^©gt;: Generandi potentiisimaj maximepp genitalis res, eft Deus, amp;nbsp;Secundus J Verbum Dei» Hæc quoque eft Theologia Ioannis, Omnia per ipfum

ipfum faóta funt. Qi-üa maxime genitale,amp;: fcecundifsimum eft Verbum Dei,fecun^ C duSjUt fuperius Platonici dicebant,poft Deum,Theologia quoque noftra dicit, Pa^ tremomnipotentemjcreatoremcœliamp;terræ, de Filio per quem omnia fada funt. T ale quid Philo appellans FiIium,Secundum. Qpia funt â Pâtre per Filium cunda, quo/coniundio demonftratur diuinitatis. Vterq? enimicreat, uterqueeftgenitalifsiis mus. Secundum^ dicit Verbum, id eft, gradu, non natura, aut diuinitate poft Pas» trem.VterCßfeft Deus,quia créât utert^ mundum. Non poflunt autem eflèduo mun dicreatores, èC non pofluntelTe duo Dq, quia Deus/eft fumma Natura. Summum autem nifî unum eflè non poteft.Inlibroautem,qudd infomniafint â Deo:«««'?«

lt;fè nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tÓttcq àhj o{/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JlvvKfiiffUf tùi'rii ó

Secundû alium modû, diuinû Verbû,locus eft,quem repleiiit totu per omnia incor^ poreispoteftatibuslipfe Deus. Hoc itê teftimonioiexplicat Theologiâ, quæ eft apud loannê de Verbo diuino,Philo : quæ appellatio,ob creationê mundi, non natiuitatê j(piritualê,ut nonnullis poftea uifum, ab antiquis Philofophis eft indita. Idem^ dicit de hoc Verbo,quod loânes,Omnia per ipfum fada funt ; Philo,eum repleuifle Dcu, incorporels uirtutibus,id eft,Ideis æternis,prolificis uirtutibus,rationibus fèmpiter^ nis,quarum copiam habuit à Pâtre fuo Deo,tefte etiâ Plotino de Mente. VIoangt; nés dicens,EratapudDeum,appellans Deumipeculiariter ipfum Patrem : fie Philo, Deum repleuifle Verbumfuirtutibus incorporels, nlmlrum à Pâtre (creandi mundi poteftatem Verbum accepifle,genltum,miirumép abeoiad creandum mundum. Db CO autem mifliim, humano moreloquens, declarans^ rem dluinam nomine corpoîs reo.Hunc/appellat locum Idearum incorporearum,quafi' uaftam Mentem, amplifsi^ mum IdearumiSC orlglnumirationumi formarum^ regnum, fertilifsimum, feracift ftmum^ rerum creandarum mundum,infinitam orlginem. Totum autem ait à Deo D repletum,quafi undequacß prolifi'cum genitum. Hæc^ omnis Theologla fpedat ad creationem mundi, cuius prlnclplum fatentur omnes Verbum Dei, maximum forss matorem,latifsimam fapientlam, habentem ulrtutes omnes, quibus tanquam orlglss nlbusftils,omnes res produceret.Ineodemquoq^ide duobus Prlmis: wj/ y» /JU» fc-nfoj/, amp;«©' AÓy©^ : 'n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ó Tr^ Tfii Aeyjf 6i'os. o /quot;n ^^ecyuôiis 'vscrô «f gt;^1/ Tifongoïi «IQJ^kvS

TM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;igilt;rKitxs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V

7oe^Ô4àj/,4Aamp;â(/,tèzA’ ciiù'ygt;(/ó§xt Quorum alterumquidem,eftdlulnumVerbum: alterum autem Deus,ante Verbum. Is ueró,id eft, Intelledus, homo^ ipiè, dudus à Saplentia in prlmum peruenit locum,inuen|qlubexit^^ capite,amp; fine, Verbo dluiss no. In quo poßtus, non attlnglt utperueniat j ut fi’t Deus, fed ipfum procul alplcit. Hoc quocp locoPhllOjôd Verbum diuinumamp; Deum, qui fit ante uerbum,commess morat,appellansDeum/ipfumPatrem,ficut loannes, Verbum erat apud Deum. Deinde dielt, Verbum dlulnum, elTe prlnclplum, èC finem uoluptatis, folcltatis, fis* nem contemplandi,amorem,amp; defiderlum,gaudlum^,ut canunt nofft? llteræ. Hoc omneiGræcê dlcitur àgfctr/é««. Per hocipfum uerbum,ait,homlnes Deum procul alpi^ cere; Ducem ad perueniendum ad Deum, eflè Verbum eius ; ficut ille in mundo le oftium uocabat, quo perueniatur ad patrem. priufque ait,per fapientlam atungi ad Flllum ; indeuideri Deum procul. Eft^ profundlfslma Theologla, quam ^uto i Phllonem'in antiquorum fuorum monumentis reperiflè : celebrem item apud Chab dæos,Aegyptios^. Eodem libro feribit : A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;« îïAsftsaSî oàirst hôramp;. Exs;

emplar,inquit,erat,plenifslmum Verbumelus. Sic amp;nbsp;ifto loco-dénotât origlnem mundi Philo/eflèFiliumDel. Exemplar autem/propter res creatas : plenifsimum, propter fœcunditatem, infinltamcç rerum creandarum poteftatem, formam rerum

A infinitam, genitncem omnium rerum Sapïendam. Eodem libro, fub quibus fignifii* Càtis fît Sol : nbsp;nbsp;nbsp;-n fiTiif aviiMvluiS^j nhioj/ KHÄfi 'rap hiyeii vji tv k^ct' w^TrcAauuT©- :

Secundu tcrtium fîgm'ficatû,Solem uocat diui'num Verbum,ei'us,qui per cerium cir cumambuIauQuid admirabi'Iius di'cere Philo poterat de Verbo DeiV appellari eum Solem, qui de fe dicebat, Ego fum lux mundu èé Ecclefia canit. Ex te enimlortus eft fol iuftitiæ Chriftus Deus nofter. Hæc nuncupatio ad magnam Verbi diuinitatem, iiniuerfalem^jôdincorporeum nitorempnuifibilemcp oculis bumanis claritatemirei« Ipicit : qirac claritasfnon pofsit, quam Solis nomine,uerius defignari. Eodem fïgni^ fîcatu Joannes dixit de coelefti ciuitate,Et ciuitas non eget SoIc,ne(Ç Luna, ut luceant in ea.Nam gloria Deiilluminat eam,amp; lucerna eiusleft agnus,amp; non egent lumine lu cernæ,nec^ lumine Solis : quonia DeusÜlIuminat illos.Sic idem Joannes, Erat lux uera,quæilluminâtomnemmundum. Jnambulantem autemper coclum dicit,aut ipfum Patrcm,cuius maieftas fit in ccelo,totum implens intra amp;nbsp;extra mundum,aut certe Solem ipfum efus,quf per omnem inambulet ccelum.Quod Plato de Ioue,I^fal mus quoque. Qui afeendit ccelum cœli ad Orientem,Quod Hebraice, Qui æquitat Araboth, orbes cœleftes, aut ccclum fupremum, Eodem quoep libro : av'o iç kfà A'S*,5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;£■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tt^UTiyev©' «urfi hóyamp;', nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’4'VX»t

k kffcvs, Ó Tr^g cw^-gamg : Duo funt,ut apparet,templa Dei. Vnum quidem^mun dus ifte:fn quo,8^ Pontifex primogenitus eius,diuinum Verbum. Alterum ueró, ra^s tionalis anima.’cuius facerdos eft,uerus homo. Quid apertius, diuinius, mirabiliusC' Pontificem templi,qui eft totus mundus,efle diuinum uerbum,primogenitüC' Munü dum templum Dei.Huius templi,diuinu fummum^ facerdotem,primogenitü Dei, Verbum eias. Quia fcilicet illeiRex eft, amp;nbsp;Dominus mundi, omnia regens, ac fufti^

B nens, creator,al tor. Pontificem quoque uocat eum Paulus, qui pro peccatisihoftiam obtuleritjinter homines] Deum^ fèquefter, ÔC mediator. QuarationeDionyfius itê uocatcum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, pvsBéyuyei),initiationumimyfteriorum^ principem.Primus ipfe

initiator,0^ facrator,qui fuis myfterrjs, præcipuè cognitione, cuitu patris fui, nos initiauit.Hoc maximus ipfe in toto mundo facerdos(egit,amp; agit. Tria^ funt hic diui na nomina fili) Dei.iapudPhllonem, Verbum diuinum, Summus facerdos, Primo^: genitus.AltifsimaTheologia Apoftoloi^.Quâm eftetiam diuinum,quód munduni/ uocattempluDeijin quo colitur,adoratur, cognofeitur, laudaturDeus inuifibilisf SiciS^animum efle templumDei,noftra Theologia eft : Templum Dei, inquit Pau^ Ius,eftis uos, Dei ædificatio. Philo quoque eodem libro loquens de hoc ipfo : tAù tîSi «y^ni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JmaginemDei, Angelumipfius Verbum.Hicquoque/

tria funt nomina Filrj Dei diuinifsima, Theologiæ ueræfrequentia. Imago Dei. id cnim ctiam uocat eum Paulus,amp; Charaderem. Angelus item eft, ficut in Efaia, Ma# gni confilrj Angelus.Eo^ etiam dicitur fermoDei,IocutioDei,nuntius Dei,lo quens amp;nbsp;agens omnia pro Deo, tanquam fequefter inter nos ] amp;nbsp;ilium. Jn quibus'eft omnis Theologia. Jn libro quolt;^ de Agricultura: Hæc omnia, inquit, Tniiiny nbsp;nbsp;Ëgt;xlt;n^

Mvt amp;MS ècylt;l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kfl« v!)[ioy, Tramp;SHsnéfJii'amp;') nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hóyoii Ti^ufoycvoi/ nbsp;nbsp;nbsp;, og tAu iTrii^Kaxy

kfSg TtévTKg (ïyfcAKf, 01« Ttg l^^yx^v üxinKiOig vTvx^^g^Jixßt^iTtu, Hoc eft, Paftor, amp;nbsp;Rex Deus, ducltredè,amp; Iegitimè,pr^fedo lege reda Verbo fuo, primogenito FiIIo,qui!curam (àcri iftius gregis, tanquam magni Regis quidam magiftratus fufcipit. In his quoep Philofaperte prlmogenltum Fillum/Verbum nominat, cum profpiceregregi fuo, Omni mundojprgcipue generi humano.Jdem etiam Filius dixit,appellans homines, ouile fuum, oues^p homines à pâtre fibi créditas. Denique omnem generis human! adminiftrationem, redemptionem, curam, traditam fibi a Patre dicebat : fe^lab eo h miflum

mifluminhuncniundum,agenteni quæPater fuus imperaflet.Eam^ ob caufamiuo C • cat eum Philo v7tk5;)(Oj/ magiftratum, miniftrum, fubimperantem,ut hc loquar, alte^ nus imperio parentem:imperantem quidem,fed fub altero imperatore, amp;Patre qui mittat eum ad omnia.Ea^ eft ratio appellationis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, quod redius uertitur,fermo,

Locutio,quam Verbum.Sonatenim id nomenilocutorernduternuntium, non nat^ uitatem, ut reor, ipiritualem. In libro quocp,Quód diuinitas fit immutabilis :

ÇV nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ó «j? o( mcÄcuoi civ3§ti)7ra)ii,ivop.«{xtni/ rvyfjjjyaTix «ii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7nJAaS,X9“

tamp;i/KjCc' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7T«lt;n 7« TrKvfup àamp;ivfc/x«/.^^óvns ct^'fgt;vófuis «JikKTluiy, m

Inambulat enini^circum. Verbum, quod appellant plericp Fortunam. Deinde femlt;s per per urbes commeans,8C gentes,ac regiones,quæ funt aliorum,alijs, amp;nbsp;omnibus, res omnium diftribuit,temporibus liberis,mutans quæ finguli habent. Hïc quoque^ Philo oftendit,Filium Deij Verbum, eflèredorem, gubernatorem, moderatoremcp Vniuerfi,ficut fuperius,datam curam gregis à Patre,Filio dixit. Qug quidem omnia indefefle concinunt facræ literæ.Eum dicit inuifibiliter perambulate mundum. Ea^ dem can fa fuperius uocabat eum (hyparchum, magihratum. Eum ait,omnia diftri^ buere, uertere, uerfarecp régna , commutare diuitias, opes, quod to turn eft mun^ dum moderantis. Portans omnia, inquitille, uerbo uirtutis fuæ. Etin quo omnia, ex lt;^uo omnia,per quern omnia. Idem in libro deFlammeo gladio t ouu Sc:ii ÇV Hfc[xlt;rLiviSigt;, tLu piyisluj oiK^xy, tIw , TÎn/J^ rny , tv^ÿtrils y^ cuTJop xÙtS^

^io^i, v£jgt;’ ÿ vhljM 7« T^o^x^x sviyêix, o-iui^ÿx^n. oÿyxvoy Jè Aoyéi/ Si», Jï’ ov KS^Ti' a-Kiil/x^i^ nfi7«irLlt;i\jHS cu.7ixiiyTlùgt; «yx^liTiifx 7^1 (Afn^iv^ytvDigreftùs igitur particulais ribus opificr)s,afpice maxima domum, aut urbem, hunc mundû. Inuenies enim eius caufamDeum,^ quo fadus eft.’materiam,quatuor elementa, è quibus conftitit: Ors# ganum autem Verbum Dei,per quod conftrudus eft.’conftrudionis autem caufam, D bonitatem opificis.Quanta hoc quoep loco Theologia;” Vrbem didt, aut domu, to^ turn mundum:eius opificem,amp;^ caufam,Deum:materiam,quatuor elementa: Orga«» num,id eft,caufam mediam, Verbum Dei. Quatuor^ nominat caufas : efficientem, Deum ipfum:materialem,quatuor elementa:Organicam,fiue motricem,ièruientem primo : finalem,bonitatem,uel etiam eftîcientem. NoftræTheoIogiæ myfteria,præi# dicantis Deumicreatorem cocli, amp;nbsp;terræ, uti caufam principalem, Filium autem, per quemiomniafadafunt, GræcèficutôôPhilo,lt;A’ôv,PræpofitioenimGræca dc^ fignat medium. EtquodexprefsitPhilo Organum, id eft, motorem eum, qui ab alio mouebatur : mouebatur Pâtre Filius'ad creationem, eo uti artifice utebaturî eum imperauit çreare, dederatpoteftatem creandi. Itaque/mundus a Pâtre, amp;nbsp;Filio eft creatus : â Pâtre, uti prima caufa, uolente didante, iubente : à Filio, parente, iuflb,moto^ a Pâtre. Sictp fuit creator unus, 8c quia creauit uterque,uterque Deus. Sed quoniam bonus, nifî unus, necelfarid una diuinitas : quod ipfa ratio déclarât,Theologia^demonftrat,Nonenimtanquamâ duobus diuerfis autorb bus creatus eft mundus, fed â duobus,uelut uno,a principali caufa Deo, a caufa mo^ ta ab ipfo Deo Filio. Neque enim Filius creaflet, fi Pater noluiflèt, nbsp;nbsp;ft poteftatem

non dediftet. Paruit igitur Patri, accepta ab eo æternapoteftate. Quæres exemplis bumanis eft clara. Ergo/dicit Philo nunc, quod loannes, utens fimili præpofttione, Omnia per ipfum fada funt.Philo autem, Ji’ ov nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• Ea^ eft ratio cur appela

Jauerit ipfum,Organu. Vides igitur Ôô hîc profundifsimû myfteriu.'quod etiam inuc nies apudPlatonê,Orpheû,Mercuriû Trifmegiftû: diuinifsime^ fecu omnes côièn tiunt,reuelatânouifsimis feculis radiantiisimè theologiamprædicâtes.In libro quo^ que in quo diflèrit,quód apparuit Dominus Abrahæ,dicit, « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KÔy^t

A Internuntius, denunciator,interpres eius,Verbum* Ladern eft ratio, ut appelletur i interpres,atcß hyparchusimagiftratus,amp; logosj id eft, locutor, locuno, fer^ mo,amp; fupen'us Angelus*In fecundo quoque Allegoriarum legum, hæc fcnbi't : lt;rxt« , 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(tù’rSt àiî, U xsc^i'T^ ôgywu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnslt;rp«7nt^. «Lth Ji. k ctki«, Ö ûQtvù K7r{-

îri-fuif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«gyirvTsriff, uasrig « ^tàf î^lt;elt;/îlt;/yfx(e ànpv©'» fff o'Ktttp viwi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;âTH^S xamp;KoiiJf

aMid ywiTBü, r;^iit/llt;iy(juc, ws ^xgyoïtv)®^ vifadunits y 'n/léMunii a-wàjz, lt;c* tmiftnii 0 Stoff •nii «vôgu-mif user' àxsvct St», «ff pJÜ' «xsv©' quot;ny âtip KTir^nSVi^^('gt;*S, 'r A wSgci'nra xfira ƒ5 axovcc^/ictêv-ffttv Jïujxiuif 7^«lt;/I«y/«cT©'. Quæfunt,Vmbra Del,eft Verbum eius,quo'tanquam organs no ufus,crcabat mundum. Hæc autem umbra,amp;^ quaft afsimilatio,aliorum eft exem plan SicutDeus exemplar imaginis,quam umbram nunc uocaui'mus : fie imago ab teri fitScexemplar* Si'cutinchoans libros legi's lexprefsit Mofes, dicens, Etcreauit Deus hominem ad l'maginem Dei* quafi ipfà quidem imago/iêcundum Deum fimb lita fit,homo autem,lecundum imaginem, quæacceperit uim exemplaris. Hic quoep Philo ƒ maxima fatur altifsima^ myfteria,eflè Verbum quafi umbram Dei (nonpo terat enim alio commodiore nomine uti) Sed feipfum quoq; déclarât,hanc umbram efte uelut afsimilationem* Noftræ quoque,ut diximus literæ,imaginem Dei,Filium UOCant»Nam Paulus ad ColoftæOS off nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•nJl Stov, K0g«r2S,7rg‘U7ivgt;li@' ttxohs Krlnus.

Et Solomon,Imago bonitatis eius* Hinc ipfe dicebat. Qui uidet me, uidet amp;nbsp;Patrem meum* Iterumcç eum Philo nominat Organum, quo Deus fit ad creationem ufus, • innuens medium,fequeftrum,autorem,quo Paulus eum omnis conditionis, èi. crea^: tionis primogenitum dicit, id eft,anteeuntem,præcedentem omnes res creatas.Quia (ut ibidem fatetur) in ipfoifada funt omnia,cœleftia,terreftria,uifibilia,ôô inuifibilia, Angeli,poteftates,dominationes, throni, omnia per ipfum, amp;nbsp;in ipfum fada, èâ ipiè

B eft ante omnia, amp;: omnia in ipfoconfîftunt* Hæc Paulus* Non alia Philo,etiam lu# dæus* De eo quotçidiuinam cminentifsimam(p canit TheoIogiam:Sicut ipfe fît ima# go Patris, utPaterilli tanquam exemplar fît : ficipfum,eflè exemplar hominis : id^ ait â Mofe dedaratû, cum de homine creato feriberet. Ad imaginem Dei fecit ilium, (^o Philo fîgnificari putat, hominem fadum ad ilium, quieft imago Dei. Is autem eft Filius : ut in eo Mofîs dido,fînt duo exemplaria, duæ^ imagines : primum (cum ait. Ad imaginemDei : is autemicft Filiuà* Ergo Pater exemplar Filij♦ Cum uero ad / ' fîmilitudinê iftius imaginis fît homo creatus, erit Filiuslipfî homini exemplar* Sicep Filius refpedu Patris fui,eft imago,reipedu hominis exemplar* Audiuitqp ex altifsi# ma SapientiaPhilOjFiliumcreallè mundum, tan^ organum Dei:creafle hominem, tanquam exemplanQuanquam amp;nbsp;exemplar] ôdIdea mundi didtur à Platonicis : ut qu^docunque Mofes loquatur de mundo, uel homine â Deo creato, ilium innuat Deum,qui eft Organum,amp;: Imago Patris fui: organumrefpedu creationis : imago, refpedu naturæ, quamiPatri habetcoæqualem* Ideo neceflè eft,ipfum quoque efte Deum:fî Deum,æternû quoep* Sed fîcutin facris literis propriè Deus dicitur Pater: ut fæpe oftendimus,quia principaliter,amp; genitor:fîc apud PhilonêjDeus propriè Pa ter ipfe eft* Et quoniâ petit teftimoniû Mofîs fuper hoc, Mofes autê dixit, Et creauit Deus hominê,ad imaginem Dei,creauit inum*hunc autem creatorem,Philo,uult eftè Filium,qui etiam mundû,tanquâ iuftus àPatre, ut organum^crearit* Claret etiam, ipfum aftèrtionePhilonisîeffeDeum* Itacj cû dicit, In principio creauit Deus cœlû, amp;nbsp;terram:fîPhilonêludæum audias,Patrem,ô^ Filium^reaftè dicit: Patrê,ut Auto# remprimu:Filium,utSapientiâ,8lt; OrganuPatris.ldeo ueteres Hebræi, quod apud Mofeneft,Inprincipio,lnterpretabâtur, In Sapientia* Si confulas autê ueteres illos, Ôdipfum PhilonêjSapiêtiacft ipfum Organû,eft primogenitus filius, Verbû,plenus

Óx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST. E V G V B» L I B. U

ïdearuniDcus, archetypumhomi'nis. Hanc eandeni/prædicabant Apoftoli in toto C orbe TheoIogiaintcuiuSjUt arbitror,plenæ erant fecretæ, 8^ fynceræ traditiones He^ bræoB2.Hincïpfe dicebat,Scrutaniini fcripturas,amp;inuenieus ibi de me, amp;,Inci'piens a Mofe, amp;nbsp;Prophetis omnibus, interpretabatur eis in omnibus fcripturis, quæ de ipfo erant, Nec fieri poterat,quin banc de Pâtre, amp;JFilio Sapientiam Philo ex aliqua profunda,amp; oraculis reuelataTheologia hauferit.Eodem quocp libro : ó

WS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»lytvos: Dei Verbum/acerrimi oculieft, utconipicerequeat

omnia, Hoc tefiimonio fen tit, quod fuperius, efle Prouidentiam Filrj Dei, quern di^ cebattotum inambularemundum. In libro quoq?,Quis fit hæres rerum diuinarum: 'n^çvmos hóy®': Inuifibile, leminale, opifex, diuinum Verbum, His quotß nominibus/potentiam creandi, quapræditus fit Filius, déclarât, plenum artis, leminum, rationum,formarum,eum dicens,Eodem libro : l-n-nlvuu

3 «F (Jtxwx ) Tsxlt;n TBtS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Koycs t(r2r 7nlt;p§ay7ixà)S JixcfiçivfcoS laoTnêf.

Quod eft, Adhuc igitur, cocleftem cfcam animi, quam uocat Manna, diftribuit unP uerfis, qui utentur. Verbum diuinum, ex æquo præcipuè prolj3iciens æqualitati. Sentit Philo/Sapientiam,quædicitur Manna,à Verbo, quemprolj3elt;ftorem,prouP dentem^ fuperius uocauerat,donari, Colleétis autem omnibusinuenies apud eum, Filium,aut Verbum,enè creatorê mundi, elle maximam mundi creandi Sapientiâ, ]dearum,id eft,originum,feminum, formai^, fontcm,acregnum, hominis creatorê, mundi gubernatorem, moderatorem generis humani, mutantem, transferentem^ régna,dantem fapientiam, Quanquam hoc Manna,cuius nunc meminit,poteft intel hßi,beatitude coeleftis,quæ donetur aFilio Dei,Eodê quoep libro: Inuenies,inquit, Aoyas, fevà x§xiTU7Tty xw'fcj’ »p-xi, i'nçij/ Ji pîpvfjLX, ’njj »(Mis ■^x^^vlx, HprAÔ p-uxrUs fjXif -OTif »^xs èifi^vx 5Mv,T5j/ «/*âs Fl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. iTivtnn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ó âics vi/ cu/^^UTrofii

ix àxsi'i«, «AA« HS^r' aisi inscsriii »liièii, vouü, os Jl» Rfl« Tr^S xAÿâeixi/, kv^S xv^i^oiTns

i TpiTDii rvTnni, XTji rnSi TTiTrtiNHs-roff. 'ny Ji ymgxJ'jyfMie /Ji* rirs x'Brlt;lxfiviX(^x Ji ixav»: Duo Verbaeire,uel,Rationes:unamquidemexemplarem,fupranos:alteramimitas: tionem,qu^ noftra eft,Vocat autê Mofes,eam quidê quç fupra nos eft,Imaginê Dci: quæ autem noftra,imaginis fimulachrum,Fecitenim,inquit,Deus hominc,non ima ginem,fed fecundû imaginê,Qtio fit,ut finguli cuiulq; noftri mens, quæ fcilicet uere amp;nbsp;propriè eft homo,tertia fît exprefsio,ab eo,qui fecit,Médius autem/xemplar quP dem noftræ huius,afsimilatio autem illiuStHæc Philo, Audifti igitur,duas fîue Men tcs,fîueR.ationes:alteramifupra nos,archetypum,amp;exemplar ad noftram, ad quam ' noftra creata fît, fîcut Mofes declarauit, quem Philo etiam ludæusifentit de Filio, de Verbo fuiftèlocutû : hunc^ fuifle,qui creauit hominê, ad fîmilitudinê fuâ, quia fuit illi exemplar,qui fe refpiciens,hominem créant, V t quemadmodû Filius ipfe eft ima goPatris,fîcnos fîmus imago eius,ltacpfî Philonc audias,Mofes de Filio, amp;nbsp;Verbo Dei,diuinèprædicauit,amp; fcripfît:ut iure merito Græci uocent,Dei filium 7I5gt;WTBTV7rej/, prototypum,primum exemplum ad ipfum hominem creatum ab eo:ut ille fuerit ucjs rus homo,ab eo,alter homo, mens noftra ad fîmilitudinê eius, Sanêtifsimû, emineiv lifsimumcp noftræ Theologiæ myfteriû, Hincipfî Filio canimus. Qui mundi in prP mordio/Adam plafmafti hominê,cui tuæ imagini uultum dedifti fîmilem, Itaqp PhP lone magno Theologo tefte,qui mundû creauit,qui lpiritû,mentem^ humanâ affla i]it,cæteracp fecitj quæ tam multain ueteri teftamêto Deo adfcribûtur, fuit Verbum Dei,medius,interpres,nuncius,legatus fummiPatris ad hominem, Siegerens uices prouidentiæ,ficutgefsit crcationis,Eodem quoep libro: S yO' Aoys^rà j»'t» «AéiAt,

A Hic quoque Philo repetit, VerbumlfuiHè creatorem j moderatorem qui digefsit, diftinxit, diftribuit omnia. Vt fit ilia Anaxagoræ Mens, quæî Chaos digefsit, in^ ordinemredegit.Referturitemhoc'adProtiidentiam. Eodemitemlibro: ktim-tzi pAi» «un dû. (^vrets-, in. t(i »(jLÏy'ri ^yKr(ii, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»(^«5 Ta ôôx Äoyov. PaulÓpoft. n è

a H(Ms. Id eft, Indiuifibilesigitur funt duæ naturæ, ea quæin nobis(rationis, ea quæ fupra nosîdiuini Verbi, Mens, quæ in nobis,amp; quæ fupra nos.Ecceffem^ per récitât eadem, clariora^ reddit, commemorans, celebrans Verbum diuinum, appellans ipfum Mentem, quæ fupra nos,iuperius autem ad quam noftra fitformas; ta. Indiuifibilis naturæ dicit utranque elle, ficut funt incorporeæ. Nam cum noftra cenfetur etiam Mens Angelorum, quam amp;nbsp;ipfe creauit, ut pofterius erit manifeftû. bodem itemlibro fcribit j ttSs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/xÂ* tIùj Siivaixy^oiKéiiüTou. âtiu Âiyu,, ths fMKfiOixs

(f)vlt;nii5 ÏKfixyâoi/ h «Trv'csrxa-fx« , m KTrxvyxxpa yiyocoç, Omnis homo, inquit, iècundum Mentem fimilatur i communicat^ cum Verbo diuino, faCtus beatæ naturæ expreß fto, aut abfcifsio, aut radius. Quid his altius, mirabilius f Ecce iterumfcreatio anß mi noftri. Verbum diuinum; cum eo nos habere focietatem, afîinitatem, communf cationem;animumnoftrumillius beatæ naturæ aut fimulachrum eftè,aut abicift fionem quandam ex ea^ autradiationem. Nec enim explicate melius licet,quod tra^ ditur aMofe, cuminfufflauitDeusinhominem.Huncafflatum,quem/animum no# ftrumuultàDeomanantemfuiflè,uocatautexprefsionem,ut cum in cera reddi# mus imaginem figilli, ut talis homo fuerit ad Verbum diuinum;ipfum lîgillum,ho# mo'cera; autradium, aut abfcifsionem quibusrationibusimmortalitas animi de# claratur, Accum Ariftotelesamp;ipfeconfiteaturanimumnoftrum eftè Deo

B , fimilimum, finitimum, eiufdem generis, ecce quomodo debeat intelJigi, (cilb , cet diuino Verbo fimile. Et,cum dicit,animum uenire in corpus ôvgxâiii, exterius', d Filio Dei, à Verbo diuino , ab Archetypo noftro, intelligendum eft, ipfo Philone non Chriftiano, fed ludæo, eminentifsimoc^ Platonicojdeclarante. Item in libro, Quddmulieres nodecetindecore agereNv;^« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, «? p.iêisTeijSivv5 gt;

(£7nJA«4)öfllt;r0flt;Äv« TTKy?« (UcuvvnxiiSigói/kvx hxs , iTsziJè âioamp;J^ùs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ti^g

ceyyyTVTny ii/ltxii ’nii caftenxTOi AÓyoj; rvTrcü^iist Anima cnim hominis.’Ggillum eft,quadiice# dente,émigrante,quæ remanebunt omnia fœdantur, priuata diuina imagine. Quoniam diuinæ fimilis eft mens humana, ad archetypum,id eft,exemplarcm Idea, altifsimum Verbum formata, Quidhis item diuinius, excellentius, in omni Theo# logiaprofundius, de creatione animi noftri, amp;nbsp;quod oporteat retinere imaginem, qua difcedête, cunâa ftrdentur,amp; polluanturC Tota igitur hæc Theologiaieft apud Philonem, nec aliam apud fcriptores facros reperias, ut mirabile lit/ab homine lu# dæo, àPhilofopho, tam clara, tam minime ambigua teftimoniaproferri, nifi uide# remus (Theologos omnium gentium eadem cognouiftè, prædicafte ; nouifsimis^ feculis inclaruillqquod olim tuiflet célébré apud fapientes ornnium nationum. Ver' bumigitur apud PhilonemfeftPrimogenitus, eft Filius, eft Organum Dei, eft foe# cundifsimus, amp;ldea Idearum, eft mundus archetypus, eft hominis item exemplar, amp;nbsp;archetypum. Eft imago Dei, eft diftributor, moderator, eft is,'per quern uenitur adDeum, eft Sol, eft Pontifex in templo Dei hoc mundo, eft reJtor, moderator omnium, eft magiftratus Dei, eft humanarum rerumj regnorum^ dilpenfator, eft prouidentifsimus,oculatifsimus, eft Mens fupra nos, ad quam noftra eft creata, eius fimilis eft homo. Quod item ifteLogos'Ht Deus,amp;^ æternus apud Philonem, nonficutpleriquedementifsimii naturæi^ ignari fulpicati funt, non Deum, fed Mentem quandamluelutAngelum maximum,ut Valentiani,declarant turn omnia,

66 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST. E V G V B, L I B» L

quæ nunc protulimus, turn locus in libro de Mundo, cum de creatione hominis G loqueretun Nam cum in hislocisprodudis,Verbum diuinumdixeritfuiflè arches typum,exemplarc^animinoftri:inlibrode Mundo fcribit, cæteros, affînitatem eflè homini cum ætheraidixiiïè. At magnum Mofen,nuUi rei creatx,fpeciem animæ rationalis fimilem tradidifle ; «ÙtIùj toû ôew; hôycu ty «agdre ât^ gksv« , Kip-cj) av« volJitGrSj ni eioâti ty 'rvTra^ip orifayk/lx ôiSj »s a j(^x§eeKT»f ó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;trfc'wnvfl't yl’

^KiTjg ó Stoff amp;5 Tr^otruTnji otLfa molu) ^aiHg , «st «vxygt;at Tj^ff -rög fcx'ajfcgtTrtyTte AyópSb/ojf , «tstö-WwftiSo«, lt;Alt;gt; Kj vif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hüt' «Kpv« 4’*®’* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-i » p-bjj k9^t' ànsvx quot;nvos y^yevarupi

Sedearndixitdiuini Verbi,amp;inuifibilis illius Dei imaginem, probabile arbitra* tus, etiam cjuodformatum fuit, figillum eile Dei, cuius charaiflerteft Verbum iem^ piternum, Inipirauit enim, inquit, Deus in faciem eius, fpiraculum uitæ. Q^uocir# ca neceiîè efl:, eum qui accepit, ad eum, qui emifsit,afsimilari. Ideo etiam hominem dicunt fadum ad imaginem Dei, non ad imaginem alicuius rci creatæ» Ecce fatetur Philo ipfum Verbum'fempiternum,fatetur Deum, fatetur nos ad imaginem eius, fatetur Mofen de eo fuifle locutum*

ExVlafone, Filium habere 'Patrem : F^erbum effe diuinißimum,Prificipem prafentium j z^futurorum,

LATO quoque, cuiusfomnisTheoIogiafluxit aTrifinegifto, cuius/tre^ decimannos in Aegypto uerfatuslomnem introlpexit fapientiam, eacpi amplitudinem fuam ditauit, expreisis i nulla^ß ambage obuolutis uerbis confeflus eft in Epinomide, creafle mundum Verbum diuinifsimum.

Mercurius ergo, ÔC Philo, AÓyg, id eft, Verbum, non fblum Filium Dei dicebant efle, fed etiam opificem. Verbum^ eft opifex, propter mundanum opificium, in quoiopificium coeli eft præcipuum. Plato autem in Epinomide ficait: Quælibet fteb la (proprium curfum conficit, owasr-nAwg xsxrgtog og tTw/t hcyttF« Tmvruv S^tirKr®', of«ygt;g, Abfoluens , inquit, ac peragens eum ordinem, amp;decorem, quem, ut uideripoftet, fecit diuinifsimum Verbum. Audierat ergo Plato lex Mercurio, Mentem,Verbum opificem, condidifte mundum. Quocirca in Phædone clamat, amp;nbsp;affirmât, Mentcm omniumcreatricem,in Timæouocat creatorem mundi opificem, in Epinomide/ Verbum diuiniisimumcoeleftesordinesexcogitaiTe. Hine neceftarid fequitur, ea^s demutfentiantAriftoteIes,amp;Plato: Ariftoteles uocat Mentem öaöTw^bg diuinifsi# mam in librisdiuinæPhilofophiæ: Plato uerbum dicitefte diuiniisimum, Profe# cdoinonpofttinteiTeduodiuinifsima.Suntigituromnianomina Filq Dei, quibus cadem resiapud duos inclytos Philofophos, totam^ prifcorum Theologiam.figniss ficatur, Quoniamigituramp; nomina, 06 res apudPIatonem reperiuntur, quæ fupe# rius in Theologia Mefeurfi habebantur, peripicua ratio eft,ea quæ ftint ex illo proi« lata, illius efle euidentifsime, nec fuifte uel à Chriftianis,uel aliquo alio commenta, Sed audiialiud luculentum teftimonium fuper 6^ Theologia Mercurij, ÔÔ ipfa ueri^ täte, de Patre inquam amp;nbsp;Ftlio apud Platonem,ac uide quantum ex Chriftiana Theologia prifeis innotuerit, tum ex eo intellige, quæ de Magis, Sibyllis, Aegy# ptrjscpprolatafunt, fine controuerfia noneftè adulterina, 8c commentitia. Filius nonfoluma Chriftianis,fedhis etiam omnibus, quorum ufi fumus teftimonrjs, uocatur toiius orbis, çœli, acterræprinceps, utSibylla cançbat, Princeps, ait no^ fter, regum terræ. Dominus dominantium. Vocatur etiam Opifex amp;nbsp;Caufa, Vbi^ queenimnuncfcimuscelebrari,accommemorari,qudd omnium rerum caufa fit Filius

A Filius Det Idem etiam ualet Opifex, acCaufa : ut qui dicat opificium, neceflarid id defignet,quod fitàcaufa, Hisergo nominibus.clariisimèufus eft Plato pro ipfo Filio»Tumeoderaloco,ubihocdixerat. Patterniftius Caufæ,8c Principis,com^ memorat, eamq^ commemorationem myhicam, arcanam, facerrimam^ aflerit» In epiftola ad tres amicos, Hermiam, Eraftum, Corifcum, de amicitia, èC charitate loigt; cutus, poftea epiftolam claudens hæc adiecit : Hane epiftolami uos tres fimul oporgt; tet legere ; fin minus, duos certe in commune ; idc^ quoad eius fieri poisit, creberrL me, fœdere, amp;nbsp;lege firma, acfan(fia,quæiuftitia eft, adiuuantes omni animi con;# tentione'difciplinam, quæ foror,amp;comes eft ftudiorum: -nn fuvd, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ovTioii -fS? {iiXkóvTiDy, ’Tttv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j(gà ewT/zf menuet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;è(ii flv-

T-aiS lt;amp;^sgt;Sifup.ip i èioófii^ct TTCM/Tis QcipSiS èts Jiuutiuj) cà/d^atTrcuj/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. HoC cft , Adiurantes

etiam,omnium rerum Principem Deum,rerum inquam præfentium jac futurarum, turn Principis huius amp;nbsp;Caufæ Patrem« De quo fi uere fuerimus philofophati, dilu#: eide, ac clarè cognofeemus, quantum poteft concedi hominibus beatis. Hæc Plato defontibus Mercuri), ut reor, Quæmecum reputans,modo nonlacrymas profuiv do prægaudio» Video enim generis humani Seruatorem femper cognitum, nuiv quam fe ab aipedu humano aded fubduxÜTe, ut eo ueniente, prorfus noua res Di;# uinitas eius, amp;nbsp;auguftifsima, quæ dicitur Trinitas, uideretur. Videtur enim igna^ ris admirabile, in Deo elTe Pattern, ac filium, id^ præcipuê cæcutientibus difplicet Hebræis, quorum funt animiifemper ineptifsimarum cogitationum pleni, nec finit £os unquam imperitia uidere ueritatem. Habes apud Platonem, Philofophiæ pro#» fanæ antiftitem, hominem ante Chriftum multos annos natum, nudam, atep aper#« tamPattis,ac Filrjcommemorationem» Filium dicit eflè Principem omnium re#» ß rum præièntium,ac futurarum, Quæ ftint autem tes futuræ,nifi futurum iæculumC’

Si quidemôC Paulus Regem fæculorum ,amp; præfentis, ac futur/ fæculi Principem, eum appellat, Vtriufque Principem diciteum Plato, cuius,pauld póft nominat Pa#» trem» TumPIato uocat eundemCaufam, earn uidelicet, quæ creauit omnia,omniu caufarumprinceps,acmagiftra,Ideo^per excellentiam uocatur Caufa,ut Pater per excellentiam uocatur ipfum Bonum, Earn Caufam fcilicet Plato innuit,quam in Epinomide uocat Verbum diuinifsimum, ordinëm cœleftium repertorem, in Phæ#? doneMentem,inTimæo opificem, Hæc inquam in epiftola uocatur ab eo Caufa,. Quodamp; Laertius teftatur,aflèrensPlatonem duo creati mundi ftatuifte principia, Deum, acMateriam, «if nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cuTioii, quemDeum,inquit,amp;Men#;

tem Appellat, Caufam» Cunda igitur hæc/funt nomina Fili] Dei, Caufa, Mens, Opifex, Verbum» O'rem mirabililsimam» Vide etiam gencrationem iftius Caufæ, NominatenimeiusPattern:uides creationem mundi per Filium, dum nominat Caufam, nominat Regem, uel Principem terum præfentium, amp;nbsp;futurarum, quem^ admodum uidelicet Sibylla Regem, feu «yïTKgce, Principem Deorum» Sunt autem. Dl], tes futuræ refpedu noftri. Nam Paulus, Omne, inquit, nomen, quod nomigt; natur in hoc fæculo ôlt; in futuro, Horum Sibylla PrincipemiFilium dicebata Patre conftitutum» Similiter amp;PIato,Nominaquoque funt fimilia:Sibylla «y97wg(e, Plato iytnóvx, Tum appellat Plato hancipfam CaufamDeum, Ergo hæc omnia euidentif#» ftmë locutus cft in Epiftola Plato, Filium eftè, amp;nbsp;Pattern: Filium^ efte Caufam,efte Regemuifibilium,ôôinuifibilium,eirc Deum» Qiiid fupereftin Theologian Po#» ftremd, quod omnibus modis eft mirandum, fuipiciendum, cxofculandum, SC in quo nequeo ipfelacrymis amp;gaudijs moderari mcis, amp;nbsp;admirando fatiari, dicitur â Platone, dePatre efte uere philofophandum» Fore enim ut hæc feientia nos cftîciat beatos

^3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V s T, E V G V B, L I B* I.

beatos, Certèidiuine Plato magnum quid innuebas: idcoqj caut^ abfconditè'mo^ G rz Prophetarum es locutus. Quid cnim uerê eft de Pâtre philofophari f Cur id;de Pâtre potifsimum C Nempe'ea de caufa,quoniam, ut fuperius dicebamus,amp; ut ofté^ demusinfequentibus, zx fententiaPhilonis, Numenrj, amp;Plotini, non crat homi^ nibusmotus Pater, fed Filius tantum, creator fcilicet mundû Sciebant omnes,amp; prædicabant mundum d Deo creatum. Solum ergo norant creatorcm t Patrem non norant. Ergo bene admonetjoportere de Patre/uer^ philofophari. Quidefl uer^, Græcè ovrus, id eft, realiter, eflèntialiter Digna fcilicet de eo philofophari, cogita^ re, ac loqui, quæ illius funt: èC facere, quod faciebat Filius eius, qui reuelauit banc ' de Pâtre fuoPhilofophiam, omnia illi afchbens, diuinitatem, cftcntiam, poteftass tem^fuam,dicensFeabeomiflum, ab eo conftitutum iudicem uiuorum ac mor^ tuorum, omnia fibi ab eo tradita, appellans eumiPatrem fuum, Deum ftium, affïr# mans eum efle fe maiorerh ; nunquam Patrem agnofcendum, ad confpedum eius iucundifsimum ueniendum, nifi filio reuelante, amp;nbsp;perducente. Hæcinquam eft Phi^ lofophia de Pâtre reuelata a Filio,faciens homines beatos,imô bcatiGimos : reuelata inquam â Filio, non nouifsimis iæculis modd, fed etiam, ut apparet, iam inde ab origine mundi. Filius earn reuelauit, redditurus hac cognitione nos beatos,8cad uo luptates paternasi paternum regnum'addudurus. Hîc eflè beatitudinem,prædican# te Platone,quis erit tam tardus, ac fax eus, quem non hæc commoueant in admirai tionem, femperhodiernam fapicntiam, quæ nunceft ubique uulgatifsima, fuiflc prioribusfæculisnotam,prædicatam,Iicetpaucis$’ Quodautem Plato in hac cpb ftola de Filio Dei fit locutus, amp;nbsp;quod non mihi primo ueritas hæc affùlferit, ftint do difsimi GræcorumTheologi, ijdem^ maximi Philoibphi telles, Clemens Ale# xandrinlis, Origenes, Eufebius,Cyrillus, qui fatétur hac Epiftola,de Filio Dei feri# D pfiiïè Platonem, id^ contra Philofophos profanos diflèrentes, amp;nbsp;eos /feriptis ftio# rum reuincentes.H quibus Origenes contra Celfum, libro lexto: 5 lt;/S Wvt«

Kbha'amp;', nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i tKÙy olpM «nwar« vp urtei qS

64» 'nfi Tihiruvi KiyofjAmi fc|/ m “jrü)! gt;nbsp;tgfiactif ksu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H-nv

Tüov©- xlf« ; Celfus autem, qui fe omnia fcire profitetur, multa^ zx Platonc profert teftimonia, ultro, ut quidem ipfe arbitror, reticet, quæ de Filio Dei loquitur Plato, inEpiftolaadHermiam, amp;nbsp;Corilcum.Sicenim fcribitibi. Hæc Origenes. Eadem EufebiuSjSó CyrilluSjSC Clemês in Stromatis.Sed unus Origenes/fuffi'cit.Nam Pla# tonicos ipfos uidebimus in progreflu fimilia confitentes,hac^ Epiftola pro teftimo# nio duarum hypoftalèon utentes. Hoe idem uidit,amp; protulit Vgo lènior, ualde bo# mis Theologus.

Ex 'Theologia Qrphei^ de l^erho diuino, CZ” lt;luddfit uox diuina, nbsp;nbsp;(pdd

RIN c I p E M GræcæTheologiæ diximus Orpheum, Nam nemo fer^ antehunc'apud Græcos memoratur. Siquidem ante Poëtas, quos appel# O lantTheologos, amp;nbsp;ante Philofophos floruit. Conftat^ cum in Aegypto ^diu peregrinatum, ab Aegyptrjs Sacerdotibus Theologiam didiciflè, Huncloanncs Grammaticus in uita Homeri uocat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eiusiluftinus Martyr,

amp; Cyrillus egregie meminerunt. In huius Theologia multa ueritatis antiquæ uifiin# tur ueftigia, quæ ctfi funt quibufdam fabulis à fuperftitiofis poftea temerata, fepofi# ta tarnen, acdirempta,amp;expurgata,fuam recipient uenuftatem, Nam cumamp; fu# perfti

DE PERENNI P H I L’O S O P H I A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^2

A perfîitionibus faKîSjôd cultui dæmonum,omnitp idololatriæ deditus antea fuiflèt, amp;nbsp;hymnoSjôi odas Ptjs fiditrjs ceciniiîèt ( fi tamê dus funt hymni, non potius alten'us Orpheiiætate multo pofterioris) pofteairerum uerarum fcienda adiutus, cecinit antè adæ uitæ palinodiam,amp; in unumiuerumcp Deum ade defixa,maicftatem, diuinitas; dus,quam apud Aegyptios dididflèt,mins laudibus cckbrauit. Hune igitur, cum omnes'uetuftifsimum confiteantur, quidam^ aficuerêteum difcipulum Mofis fui(îè,id efl:,Mufæi,e quibus'efi Polyhiftor (quodiipfe non affîrmo) ex ilia Aegyptia fapientia,aliacp per orbem fparfa Tbeologia,multa fcripfit uera, amp;nbsp;bis fæculis admk randa«Alnfsimumcç Dei Verbum fequeus celebrem famam,uocat Vocem,per quâ i afTerit Patrem oîa creafle.Scripturuscp hæc altifsima myfteria,fic carmen inchoauit;

0ÎS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;fè KTrlSi^i

Proponentur igitur quædâ tantum carmina ad fidem, ut confenfum omnium fæcu^ lorum agnofeas. Apparent enim eadem apud hune de Filioiatque Platonem, Mer# curium, Chaldæos, cæteros^ omnes» AdFilium;

A3-cJvx-nigt;, îTKÀiwàs lt;/€ ÂÔy®' 7rt§i -ni/Jh (pxava, ti? àïj «i-ri-r^K^Si mtS ttxvtx TtAaTou, Ej/ Xiivgt;îs xùyiS 'srteivJWtTWi, niAiTiS Xutd)/ tiinifKX 4-vx“'' amp;vÿTw(/ y vau «/t àG^aâmu, In^ Dei Verbum afpidens, huic Temper adefto, Defigens animi altas luces, perge uiamep Redam, fadoremcp unum nate afpice mundi, Immortalem, quem patrum fert famapriorum Vnum, perfedum^ fibi, turn perfici ab illo Cætera, cumep illis uerfari, non tarnen ullis Cerni animis hominum, fed fola mente uideri, ■ His carminibusnô folum declaratur noftre nouifsimoisî fæculoBt Theologiæ digni# tas,qugiomni mundo inuxit,fed cÔfirmantur dida Mercurq,Chaldæop,i,Sibynarû, Anaxaooræ,Platonis:cum quibus)Orpheus,ipficp omnes inter fe,diuino quodâin# ftindu côfentiêteSjFilio Dd decernût fummâ diuinitatê,rerû creationê,hunc adora# dum,fufpiciendû pr?dicâtes»ChaldæusTerû cundarû dicebat Patré dediffe Filio au toritaté,amp; creationêjs.'appellat ab Anaxagora,amp;Platonids,Mens«Côfirmat à Pla tone,8d Ariftotele.Vocat â Mercurioino foliîm Mens,fed etiâ Verbû, genitû â Pa# tre.Ecce igit ôd apud Orpheûbæc uniuerfa.Nuncupat em cum V erbû diuinû: V er# bum déclarât autoritatê,rationem^ creâdi:diuinû oftendit cum alterius eflè Verbu, eius feilicet qui propriè,ac principaliter eft Deus,Quc,amp; ide Filius,Deum fuu uoca# bat»Non eripitur tarnen ab ullisjdiuinitas Filq,fed prædicatur,prouehitur, hortanf omnes,ut hune agnofcamus,ac ueneremur«DeindeiOrpheus appellat eu ipm H9lt;r/«»9 tt/ttoitW , formatorê mundi.côfenfum oîum mirabilc. Is em efi; fenltis uocis/illoRt prioRtjquii'Filiû dicebat Mentê:dicebât fcilicctproptcr formas mundi, propter de# corê,acuenuftatê,ppter ordinesrepertos.Solaratioidarcpoteft ornatû, fola Mens, fola intelligêtia,maxima aût,ô^ fapiêtifsima,Omnipotês^ Mes, fummos amp;nbsp;uniuer# falesordines.Intelligêtiaigit dicebat ab illis ^pter creationê,propter Chaos, ê quo) Mens omnipotcSjtan^ origine,rudi^ inchoamêto,ordines oês fapiétifsimè expref#

fit.Quemfenfum Orpheus allo fononotiore exhibens,appellat eum 'mtiäiluj ■, Forlt;« C matorê.ldc ergo cftMens,atcp Formator.Culuseft enim forniare,niG Intelligêtiæ, èC MentisÇ'Hæc oïaiaudics,amp;relpicics,ac célébras Poetanofter,c5memorato Chao, huncipfumjquê Orphcus!Formatorê,eadêprorlus fcientia,mundi mêlions Origin nemiuocauit.llle inqu«â formator,mundi melioris fuit Origo» Mundus melior, forss ma coclijSó terræ,omniumcp coeleftiû,ac terreftriû.Et apud Platonê iVerbû diuiniß: fimû,apud Orpheum, Verbû diuinû,apud MercuriûiMens prima,gcncrat Mente, Verbû.Eft apud AnaxagorâMens digérés Chaos,amp; creans.confirmat la'taturcp ca. Plato,Efi:apudenndemiCaufa,excellenter(ç Caufa.Apud Orpheû'mundi Formais tor.Nihil ergo difcrepat.Poftea ÔC hoc exprefsius carmenintonuit Orpheus: àgfâ^o)

Te cœtum obteftorifapiens opus omnipotentis, Vocem te Patris adiuro, quam protulit ipfe, Primum, confilijs eius cum conftititorbis»

Verbum,amp; Vox,nomina Filq,eademcÿ utriufq;ratio.luflùs eft, èC didus, miflus^ ad creandû.Hîc quocp patetTheologia nouifsimoRz fæcuIoiS2,quæ confitetcreatorê omniû Patrê,fed per Filiû.Quibus uerbisis fubeft lènfûs, quêfæpenumero déclara# uimuSjP atrê clic tan^ iubentê,tanq didatorê, mittentê^ Filiiï ad creationê,cuinon folum autoritatê,fed Sgt;i naturâ,ac diuinitatê fuâ dédit,id eft,genuit. Vt aut fcimus,8^ prædicamus nô Patrê ueniffe ad redimendû genus humanû,fecif[è res humanas,fun dum mortaiiû muneribus,fed Filiû:ficidê miflus eft ad creâdû,quê redemiflèt, pro# pter quêccclu,ac terras creaflèt:qiLiêadmodû dicebat iplè,amp;^ fcimus oês,hanc redem# ptionêiuflam âPatre,peradâàrilio.Res autêeorçjprincipaliter eflèdicunt, qprimi £gt; mouêtjâ quibus'côfiliû nafcit rerû gerendarû:qui autê faciût,fecûdæ caufæ funt. Sic creatio mundi,Patris cll,tancp principalis caufæ,Itêredêptio dicit ab eo fada, mitte# tcFiliûfuumunigenitûadhocipfum,Hocigiturmirabileeft,fuilîè quocp prifcis il# Iis cognitum,rem fcilicct obfcurifsimâ,quâ mortalesile iphs agnofcere non poHunt. Verèenim ille dixit,Nemo nouitPatrem,nifi Filius,ÔC cui uoluerit Filius reuelare. Cognofcerequidem,cogitare^pofsimus,aliquemfuifrecrcatorê mundi : fed hunci habere Patrem,amp; elle diuinitatem Patrê,amp; Filium,nô folum non cognolcimus, fed propemodû negamus,no capiêtes,nÔ credentes,unquâ fieri polie,ut apud Deum/fit qui generet,et qui generef ♦ Quod Hebræiuel maxime irridétes,hi potifsimu fuerut, q nô nouerût Patrê.Nam nofcût,ac célébrât creatorê mundi, huneïn Synagogis ue# nerant.’uerûlis eft Filius Dei,que pofteacorpore,magnitudmc diuinitatis fuæ abfcô# dêtê,cruci affixerût,fadû fimilê noftri tûc,ut nos/fimiles fui poftea efficeret.Ergo nifi Filius reuelairet,amp; nosifimili in errore uerfaremur, Ac certê credendû eft, eundê ipm( antiquis fæculis Patrê fuû manifeftafte,unde Chaldæus,Sibylla, Mercurius, Plato, Orpheus,hâc cognitionê hauferint,q poftea'copiofilsimè reuelauit,oftêdês hanc cflè felicitatê uerâ,ut hoîcs intelligerêt Patrê,cû filio.SupioresPatrê cognouerût: oês emi patris meminerût,credo,tâ ex antiqua traditione,^ reuelationecœlefti.NâPlatonê quæ fcripfit de Patrc,à maioribus,uel Mercurio, uel Orpheo credêdû eft accepiflè: Mercurio quidêamp;^ Sibyllis,amp; Chaldæis, tu ex oraculo ccclcfti,tû antiqfsimis fuccel# fiônibus innotuiife, Siquidê is idem Orpheus meminit antiquæ famæ,ferentis perfe difsimum elie,nullius^ indigentemfiunc mundi creatorê,omnia circumcuntem,re# gentê, fuftinêtemcp,qui fola mente,cogitatione^ purifsimauideaf. Ergo à fama pri fcaihec defeendentia referebat,affirmabatcp Orpheus, Videmusep hîc nô folû ipfam Theologiâ,fed darum etià Orphei teftimonium de ea à maioribus defcêdête, Fama ioitur

A igitur crat antiquade co^qui cum efletipfe perfedifsimus, ab eo perfetfla omnia fuc:? hnt.Ea enim fuit caufa,cur cætera ipfe abfoluerit,perfe(flifsimecp creauerit.’quia perlt;î fedifsimusipfe,amp;omni potenatc,uiribus^ inftrudifsimus. Thacp funt nomina Fi\s Iq apud Orpheum, totam Theologiam continentia, â€iamp; KÓyamp;', Diuinû Verbum, Formater mundi, per fe i uel feperfe(flus.Quibusiamp; fumma di uinitas eiusiamp; mundi creatiolapertifsimè defignatur. Deinde Orpheus tria de code dicitiad profundam Philofophiam fpecîantia,Primum,quôd idem per conditas à fe res uerfatur,regens fcilicet,amp; gubernans eas,utPhiIo declarabat:tum qudd eius per omnia conuerlioiôCafsifl:entiaeftinuifibilis,quænoftris oculis uideri nequeat:poi= firemdquôd fola mente,fola rationeinteUigatur,Nuncenim,etfî oculi corporei non cernunt,at mens'edperuenire debet.PIura enim animis cernimus, quàm oculis cor^ poreis* Videre per animosipartim ratio dicitur,partim fides» HæciOrpheus, amp;nbsp;alia complura,dediuinitateFilii,Sciendumc]^ nomen «xz-tbt^ah, efleidemiatquequodha' betur apud Mofen, ccù-fgt;ùi/, perfeexiftens,primus exifiens,amp; â nullo exiftens» Id em efi:,quodindicauitMofî,Ego fum,qui fum,quodGræce S «{/,lllequipræfianter eft* Articuloi^iindicaturexcellentia, pollet^ idêocù-TÎss, atquearticulus “. Pronomenfii^ dicat principium,originem:articulus excellentiam»ldem uerd eft,amp; is qui per fe exb flit, 80 qui habet hoc ipfum abfolutilsimè,præcipuè,primd. Porrd autem idem funt ocürs-nAwf, Mmàip, per Ceperfe(fius, per fe exilfens.Idem enim funt, perfeclio, amp;ipfum elfe»Quarefqui à fe exiftit, â feipfo efiperledtus «Quocirca idem dicit Orpheus, atep Mofes,lllum quo(^ euidentifsime fequitur« Appellat hoc nomen (4Ûrgt;TtA«, Orpheus Filium Dei,ut darum eft.Cum autem idem fint,per fe perfeétus, atep per fe exiftens, ß efticitur,uc quem Mofes/üoeauit per feexiftentem säj/, fit is, quem Orpheus/perfe perfeólum.ls autê eft Filius Dei apud Orpheumfidem ergo apud Moien, cum ait. Ego fum,qui fum. Dionyfius quoq^ Areopagites/Filium Dei uocat -n ofj. Id quoep^' feiendumeftjuomen quatuorliteraruapud Hebræos Iehouah,lonarehunc ipfum, quern Orpheus Græce dixit w-nnhH. Etenim illud nomen defignai eum,qui elf'ea^ 1 eftomnisuetusPhilofophia,utuidebitur:acprorfus,quodipfi Græciæ Philofophi •h tif, quod eft,uocabant«Siquidem )eft uerbû fubftâtiale,apud Hebræos haiah,à quo / fit nomen quatuor literarum,fonat^ exiftentem«Quem fenfum autê id habeat, Ôr^^ pheus pulcherrimè Græce fignificauit. Apudomnes igitur eft Celebris Filius Dei. Teftatur autluftinusiMartyr idêScPhiloióphus,in Apologetico, Verbû Dei,codij amp;nbsp;terræ creatorem Orpheum cognouiftè,ficut nos,inquit,prophetiæ fanêtorum do cucrunt: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«oots tj/ KtyvTsrm , tyvu, qti Jïa Âayii ri âtif, TmaK vy^wra

: Quibus cum idem ex parte fe tradidilîèt in Aegypto,cognouit qudd per Ver' bum Dei omnis extitit creatio»

^lia q^iiadam ex 'Philone Iiidao^de Vatre^iZ^ primogetiito Filio,^uißt uerbû eiu^j creator mundi^hominii archetypumti^j^ (i^udd Pater fit eminentifimivs, Filins leXjÇ^ moderamen mundi^princeps ^^ngelorum^coaternits Patric CAP. XXIX»

VA E/hucufeplocutos maioresuidimus,ita feinuicemcorroborant, fa# I cemcppræbêt,amp;lucem,utqui uditaliquodeorumidimouereloco, totam necellefiteiconfecutionemrefcindere. Certa enim funt fcripta Platonis, Ariftot€lis,quiamp;fua,amp;maiorumdi(fta confirmant, Sedarbitror ne#

minem fore cui minus fidelia,amp; credibilia hæc uideantur, clarifsima luce,omnium^ fcriptorum indifldlubili concordia fe ofterente, Referam igitur quædam aliajex eo# i z dem

•J2. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T» V G V B, L 1 B* L

dem infigniPhilofophoPhiloneludacOjUttotus inter fe fit aptus narrationis ordo. C Nam magni's fèmper uinsihæc admiration! fuere. Is igitur/in opere,cuius infcriptîo eft,Quæftiones,amp;folutiones,inhuncmodumquæritfuper ilium feripturæ locum Gen^çap.ij. Adimaginem Dei fecit ilium : Jjsc n ds t-ng» cftjtrip lii amp;k9vi âiov cu/d^tnTisii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^rteywidens nbsp;nbsp;nbsp;Cefis quot;nvTP Ki.^wi^aitP'H-nu, , ylt;Xjgt; it/ty

«TraKsyi^liJiiu, tt^S ’^y Ki/üTaTi), TTOTig« oÄaiy iJ^ujûx-n , «Xgt;^« tt^s quot;^y (Atfb’n^oy ôicy , uS y tK^vis hoy®', nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÂsyiKoy ty avS^utsns 4-vx_» TVTrey 'ôsrè ôazt hoya j^cegccKâlauxt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tj^î vsv

hôyjs Qùs K^^!gt;^ciiy ^y , H Trxffct (fvins, W lt;A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TTXVTuy ty m ßiKTisH, nâi 7JWgt; ô^cugfcT«

tificâtsûTi nJ^y âiyùs »(/ ytvHvy è^ofitioDêliuM, ^unt Quamobrem tanquam de altegt; ro Deo dicitj Ad imagine Deiiecit hominem,non potiusfad imaginem fuifPrgclarê, èi. fapienter id dixit oraculum, Neq^ enim fieri potuit, ut ulla res creata ad fimilitUis dinem altifsimi,omnium^Patris,eftigiaretur,Ergo(ad fecunduDeum,qui eft Ver# bum eius^Debuit enim forma rationalis in animo hominis, â Verbo diuino forma# nAX^^’^‘^o4^^‘^^^^us,quieft ante Verbu,melior,ac celfior eft omni creatura ratio# nali.Nam cum in optima,ac feparata fitldea c5ftitutus,nÔerat fas quicquâ creatû ei fi{sitnilari,Hxc Philo.Quibus m'hil de Patris,ac Filfj diuinitate clarius, aptius, nihil magisTheologicu,^pfundius:ut à Chriftianis'expedare meliora^pemodû no liceat» Audite Hcbræilgens ferrea,et tandê caligine graues oculos attollite;audite inquâdo lt;ftifsimu,ac difertifsimu getis ueftræ ex Genefi,ex ueftris inqualiteris colligentede# monftrantccpPatrê,ac Filiü,queiuxtaChriftianoß2 TheoIogiâ,6C fuperioiszomniu, quosadduximus,uocat Verbû:Ad cuius imaginê,ut Chaldæus, ÔôMercuriusdixe rant,aftcrit hominê creatûzTum ipfum Verbûjimaginê altifsimi Patris, Quid Pau# lus aliud;qui,cû fit,inquit,imago,radius,amp; charader fubftâtiæDci.Audiantinquâ Hebræiluirû maximû,amp; inter eos nemini,uel Rabbenis illis,quos adorât,fecûdû,te# ftantqliominê à Filio,8^ Verbo Dei creatulut ueriisimâ rationê intelligât, cur fit ab eodê'redêptus.Doceret enim eos Philo,nçfas fuiflè,ut Pater ueniret in mundû, ficut nefas efte cÔuincit,ut ad Patrê/homo crearef.Filiû autêieo munere perfundû, tan^ minorê,ôd quo Pater tancpminiftrojamp;nuntiofuo utaf,ficut perhibet alibi idê Phi# lo.Proh Deuimmortalê,quishæchominireuelauitCquisad hæc Theologiæ adyta' eum intromifitfQua naui'ad pelagus iftud penetrauitCAn quia Platonicus erat, ui# derate^ copiofifsimas quafdâ apud Mercuriû,reliquos^ antiquifsimos Theologos diuitiaSjUndePIatonis ilia fuerât decerptacDeinde eo têpore floruit quo iam p totu orbe corruicabatFuâgeliu.Suntaûtinhis uerbis altifsima,profundifsima myfteria, Nonpoteft altiorêTheologiâloqui os humanu. Cofidera emcjîintnnecauiam in# troipexit,curper Filiû,Verbumcp diuinum,fint omnia creata, Idenim obftupefto, quonam duce perceperit,Fih'u;ad creationê,adminiftrationem^ rerû fuüTe milFum, amp;:utconfentiatcumEuangelio,dicenteeodem Filio defead Patrem, Sicutdedifti ei poteftatem omnis carnis. Intellexerunt omnes/Patrem elfe primam caufam, alte# rius Sapientiæ genitricem,caufam altifsimam, â rebus creatis remotiisimam, inter earn res creatas filio intercedente : quam nefas fit ipfam per fe ad res ingredien# tem agere, fefeep immifeere, habentem medium per quem operetur, Nam/quod de creatione didum eft à Philone, etiam de toto mundo eft uerum : ut quemadmo# dum non debuit ad Patremhomo creari,Filij^ creatioeft:fic totius mundi créa# tio eiufdem eft. Quapropter altifsime\amp; ex ^fundifsima Theologia idê Philo in li# bris de Agricultura,uerba diuina, aureis literis defcribeda,ut fupius uifum,eflatus: fxvr« Ji TmvTtc 5 TrtiyJnjJ JixiriAivs âtoi JIIkIjjj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vgt;y o^9oy vgt;y cujji hoyey,

Tf^uToyiviy tfiy, äs riwimytiAeixy tüs itgij tcwths 7«^iWS, Jix 7ts nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^xtri^iWS

A Quæ funt, Hæcomnia ducit ac gubernat aptifsimèPaftor, èCRex Deus, Præfedo, tanquam lege reda, Verbo fuo, èi. primogenito Filio, qui banc ordinis facri admiiJ niftrationem, tanquam fummi Regis magiftratus(fuftinet ♦ Hæc item maxima my^f fteria religionis Chriftianæ * Audire propemodum eft ipfum Paulum , Magna quippe uis ueritatis, femperque magnorum uirorum fententiæifunt inter feconü cordes. Audilb Filium Dei pnmogenitum,audifti Verbum,audifti redoré,legem^ mundi à Pâtre conftitutum. llliirerum gubernandarum prouinciam creditam, eum cflè tanquamDeimagiftratum,nuntium,exequutorem uoluntatum paternarum* Mundum quot^ audifti régi à Pâtre, Primogenitum ftxum huicgubernaculo adhi# bente.Regitur ergo mundus â Patreiper Filium fuum,ficut regnum â regeper magi#;_ ftratus.Pater autem,qui Filium fuum amatunicè,et fingu!ariter,imô omnipotenter, ficut omm'potens eft, non inuidet filioifuos honores : fed ei dédit omne rcgnumuifigt; bile,amp;inuifibile,eum^ præfecituniuerfîs : Filium inquamftuas delitias,in quoamâ^ do,uicifsimcß Filiusiamando Patrem,ætcrna uoluptate,gaudqs^ incomprehenfibiss libus perfruuntur. Audiant deiperatifsimi Hebræi, amp;nbsp;cognofcant ex fuis literis, ex autore fuo grauifsimo, nunc toto terrarum orbe adorari, amp;: coli eum, quife unicum Dei Filium,et Verbum, amp;nbsp;Miflùm,amp; Nuntium pr^dicabat,Omnia Patri,tanquam genitori^ac maiori femper afcribens,domino,acfonti fuo,fuæ origini, amp;nbsp;caufæ diui^: nitatis fuæ. Nam quanquam omnia,quæ habet Pater, Filius item habet : tarnen Pa^ ter,à nemine largita, a nemine accepta habet : Filiusfeadem, fed à Pâtre. Fons ille ôd ïargitor, amp;nbsp;lux, primat^ caufa : Filiusiradians ex illaluce,lux æternajex æternalu^ ce.Hæc dicuntur â Philone,genere Iudæo,profefsione Platonico, id eft,Platoni,Pla tonicis^ fimili,nato fub Tiberio,fub Claudio Philofophante,Apoftolorum tempo*

B re,antePlotinum,Amehum,Porphyrium,Proclum,Damafcium,gquali ferme Nu* / menio,apud quosifimilia inueniûtur. Is fi nunc uideret gentis fuæ cæcitatem, ac per* nbsp;y

tinaciam,eam,credo,ut plerilt;^ ex ilia genre probatifsimi uiri,defleret,amp; coargueret, Extant apud fuperiores Theologos,quibus tota Theologia comprenditur, hæc no* nbsp;nbsp;' mina Filij, Verbum,Mens,Opilex,caufa : addidit ad hæc Philo,Primogenitus, Fi* lius,lux mundi,GubernatorzCiræce hæc omnia, Àoy©-'5 vis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;} MTtoy, vr^u’riycv©'i

qôs 5 vTsj-Âfx©'• Quæfcum apud ueteres, ac nouos omnes Philoiophos, habeantur, Pla* tonem, Ariftotelem,Anaxagoram,Chaldæos, Sibyllas, Mercurium, Orpheum, o* mnem Platonicam gentem, apparettotam de Filio, quæ nunc colitur, ac celebratur, Theologiam cognitam, confelfam, adoratam, prædicatam, antequam ipfe fieret ho* mo.Perhibetitem Philo,nihil elfe,quod mundum fuftineat,ne dilfoluatur,nifi Ver* bum Dei æternum : hoc elfe omnium rerum uinculum firmifsimum, ac ftabilifsimu: quod à medqs ad extrema, ôd ab extremis ad media pertinens, æternum, indefatiga* bilemcp regat naturæ curfum. Eum enim genitorem conftituifle uinculum indiflolu* bile V niuerfi.lure igitur,inquit,nelt;^ terra'ab omni aqua alluetur unquam,quæ fînu continetur eius,necp ab aëreextinguetur ignis,ne(^ ab igné infllt;âmabitur acr, Verbo diuino omnia dirimente, quaficp dementis in animis imperante. Vt uniuerfum, ex diuerfis partibus,fuauem efticiatharmoniam.Hæc;in fecûdo de Agricultura.Eadem itemin libro de Mundo. Quo loco obferuandum eft iperperam legi in imprefsis co* dicibus vó;x©',pro hóyos^ Nam liber illc multis in locis mendoftis eft. Eandempræ* tereafententiam repetit in libro de Agricultura, quo loco eft, Acy®-. Eftlocuples tefti* monium,eum locum eftedeprauatum, quod ibidem fcribit : «/leOr/zflj/ y)' •nSi vs « yiVÿcnss feTfs»« •ar«T«g.VincuIum enim uniuerfiindiflblubilegenitorcius Pater fecit. Quod de lege non quadrat, fed Verbo, quod aPatre generatur. Rurfus in opere,

J. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A'VGVST* E V G V L I B» 1.

quod infcribit. Quod malum foleat infidiari bono, bæc ait: Decet, inquit,cos, qui C cum fcientia focdus inicrunt,aftici deGderio uidendi, 'n ci/, Id quod efl. Quod G non dctLir,faltem imaginem eius faccrrimam,Verbum.TumlG quis nondum dignushaü bitus Gt,ut Filius Dei appelletur, fludeat faltem aisimilari primogenito eius Verbo, qui eft ante omnes Angelos, Angelorumtp tenet principatum, multiscp nominibus appellatur.Etenim uocaturPrincipium,amp;Id quod eft(Nomen fci licet tetragam mû, ut reor fentire Philonem') amp;nbsp;Verbum; Homo ad imaginem, amp;nbsp;Videns, Ifraël. Eocp prouedus fum pauló ante,ut laudarêuirtutes eorum, qui dicunt, quód omnes/ .fumus Gil] unius hominis. Etenim G nondum ed peruenimus, ut Gmus Gif) Dei, fab tem æternæ Gmus imaginis eius.Dei enim imago/eft V erbum æternum. Audiui au^ tem quendam ex amicis MoGs efferentem tale oraculum, Ecce homo, cui nomen eft Oriens. Nouaquidem nuncupatio, G uidelicet de eo diciputes, qui conftet ex anb mo, amp;nbsp;corpore, Verum.G de incorporeo illo, diuinam Ideam ferente, turn uera fate^ beris,redtifsimum,ac GgniGcantifsimû illi nome inditum Oriens, uel Ortus, w/a-nKH, Huncenim æternum Pater omnium genuit, quem alibi fPrimogenitum appellauit. Ipfe autemjqui genitus eft j uias paternas imitans , amp;nbsp;ad exemplaria eius originaria relpiciens,fpecies formauit. Quod G quis uelit nudius, atque expeditius uti nominis! bus , nihil aliud dicatmundumintelligibilem, quam Verbum Dei,iam mundum creantis.Nam G homo,qui eft pars mundi,ad imaginem eius faeftus eft,multo magis totus mundus. Eft ergo Deus, Verbum, Idea, Idearum Archetypa, hoc eft, origb naria. Ac Mofesicum dixit, In principio creauit Deus: non ut plerique arbitrantur temporis principium reipexit: nequeenim erat tempus ante mundum, ftd autcum jpfo fuit,autpoftipfum.Quód G principium tempon's Mofes illic non reipexit, ne^ cefte eft dicereprincipium.fecundum numerum.’ut In principio creauit,Gtperindeac D ft dixiflet,primum (creauit cerium. Primumigitur, inquit Philo, ipfe creator,creauit cerium incorporeum, amp;nbsp;terram inuiGbilem, ôd Ideam aeriarn, amp;nbsp;uacuum. D quibusi aliud quidem appellauitTenebras,quando quidemfmagnus eft aer natura: hanc au^ tern id eft Ideam aeriarn,Abyflum:profundum cnimieft uacuum,amp; propeinGnitum*. Dcindeaquæincorporeæfubftantiaeft,amp; fpiritus. Turn feptinii fuper omnes lumi^ nis. Quod amp;nbsp;ipfum erat incorporeum, amp;nbsp;intelletftualeSolis exemplar, omniaquein ccrlo aftraluminofa eratfacfturum.Priuilegium autem Ijairitus,^ lumen funt fortiti. SpiritLim enim dixit effeDei, quia uitalifsimus Gt Ipiritus : uitæ autemiDeus autor. Porro lumen,quia excellens pulchritudo, tamo intelledualis ipfa, uiGbili clarior, lucentior,quanto fol tenebris,dics node,mentis iudiciumjquæ eft totius animæprin cipatus, oculis corporels. llludergo imuGbilc , amp;nbsp;intelligibile lumen Verbi diuini fuit imago, generationem eius interpretantis. Et eft fupercocleftis ftella, fons uiGbb hum ftcllarum : quätn non abre appellaueris Trnvcthyicti/, id eii cumftiluminem, uel luminoGtatem,àquaiSol,amp;Luna,cæteri^ erroncs,amp;:ftcnæGxæ,acccnduntur, qua^« tenus cuiep potuitex purifsimo,ac fyncero I umine largin', ubi fe uertere coepit fecuiv d urn lumen intelh'gibile,ad uiGbilis mutationem,id eft,Geri lumen uiGbile ex inuiGs? bill.Nihil eft enim eorumiquæ funt in fenfu,purum.Igiturincorporeus mundus iam Gnemhabuitiftabilitus,ac Grmatusin Verbo diuino.Hæc Philo: que nosiGdelilsime uertimus è Græco, Eadem amp;nbsp;ab Eufebio proferuntur, fed a nobis præteriri non de^ buerantpiec erubefeendum nobis putauimus, in unum corpus reuocare, quæ fparfa locis multis client. In his igitur mirabilifsime prædicat, agnofeit Verbum diuinurn, fcitquamuim habeat,utmeliorauix apud ThcologosChriftianos reperias,Omnes funtpræcones Verbi diuini,ueteres,amp;noui:fedhicapudPhilonem,ftupenda: eoqp magis

A magis miramur,quód non facile attigimus, unde hæcproficifcantur : an ab antiqua Theologia,an quód florente noua, is quocp floruerit, quem fcribunt cum beato Pe^« tro Romæ locutum. Agnofcit ergo V erbum diuinurn,uocat primogenitum,creatoj= rem,æmulumiuel imitatorem paternæ Sapientiæ, Siquidem èC idem Filius: Doctri^ na mea'non eft mea,fed eius,qui mißt me* Vocat orientem, totam^ banc Tbeologiâ • colligit,uel illulfrat cx Mofe, amp;nbsp;Prophetis, oftendit per Filium omnia creata, Patris imaginem,exemplarautemamp; Ideamrerum creatarum,ut Pater fit exemplar, Idea originaria Filrj: Filius autemjdea amp;nbsp;hóy®', id eft, ratio rerum creatarum* Inter Patremamp;res creatasimaximû Verbum intercédât* Fontem autem omnium rerum, amp;nbsp;omnis lucis eundem dicit, uiaspaternas imitantem* Nancp amp;nbsp;idem in Euangelio: Filius nihil facit, nifi quod uiderit Patrem facientem* Nihil lublimius poteft memo# rari, nonualetulterius cogitatiopenetrare* Ditftum eft à Philone, quicquidapud Mortales/de diuinitate Patris,ac Filf) dici potuiflet*Sola fupereft gratiarum a(ftio,ut laudemus lefum Chriftum,Deum noftrum. Verbum Dei æternum,Sapientiâ, Cre^ atorem,quifuam oculis humanis ignotam ueritatemireuelauit,eam^ itapatefecit,ut I poftet cognofci,amp; adorari * quem agnofcentes, fimul agnouimus fontem diuinitatis f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuse Patrem,eum^ cum ipfo fapicutia eius adorauimus*

Te/limonium de T^atre^ ac Filio^ex ISfutnenio 'Pythagoreo : nbsp;nbsp;^udd Thaterßt

prinuiSyFiliiisßecundustO“ (Judd Filiiis agat omniaf'Fater iubeat:lt;z^' lt;^udd

** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vaterßt ipßutn Fortum^

V M EN IV S, ut dixi,inter PythagoreosPhilofophos infignis, cuius Porphyrio tefte ftudiofe legebat Plotinus libres,qui^ apud Platonê Phi lofophiam Mofis credidit efte, dicensnon aliud eftè Platonem, nifi Mo# fen Attica lingua loquentem, is inquam, fine quod prifcorum fenten^

tias teneret, prsecipue omnium,quos produximus, fiue quod in Mofe, uel Platone, yq uel certePhilonealiquideiufmodiuidiffet, fine quod poft Chriftum natum florue# ‘‘ rit,multa dixit de Patj*e, ac filio, duas eos Caufas, duos^ Deos appellans : Primum fcilicet,ac fecundum,ut Philo,ut Plotinus,fed Deum Patrem caufam fiIii,Filium au^ temicaufam mundi afterens:eodem uidelicetordine,atcp fuperiores omnes* Afterenquot; tur in medium aliquot uerbaGræca,reliquafidelifsime Latina reddentur: 5 9ms ó A fcUuT« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, egt;lÿ: 'n iwrSi lt;rvy-y,.vlt;iiAi/®‘ Jï“ oKov-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;clt;

ds,H5« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, lt;21 Ttf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TSfap'oSy rs« tfS

aveu 'orx'ngx w nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Dcus Primus,inquit,in feipfo quidem exiftens,

eft fimplex,propterea quód femper fecum eft,nunquam^ eft diuiduus: Secundus ÔC Tertius, eft unus*Etenim neep operari oportet Primum : amp;nbsp;de opifice Patre,ac Filio^ oportet arbitrari,Patrem primum Deum*Quid fèntiat Numenius,multis alrjs locis indicat.Sic enim addit: Si igitur de Opifice quscfierimus,dicentesgt;eum oportere pri^ orem exiftentem,fic facere,habetpræclarè* Is^'rationis aditus* Si autem de Opifice ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;® non fit ferme, fed de Primo quæratur, ea quæ dida funt confecro, amp;nbsp;famfta ftatuo,

Ac fint ea quafi arcana, amp;nbsp;non pandenda* Tranlèo igitur, ad capiendam rationem, aliunde earn uenatus* Anteaquam tarnen fermonem ingrediamur, confitendû nobis eft rem baud ambiguam : Primum fcilicetDcum, ac Regem, uacare ab ornni opere, Deum autem opificem, impcrare'per coclum euntem * Sunt autem hæ uitæ, alia quigt; dem primi,aliafecundiDei* Nam primus Deus erit fie* Secundus autem'e conuerfo mouetur*Primus inquam circa intelligibilia,Secundus circa intelligibilia, amp;: fenfibi#^ lia.

^5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T. E V G V B» L 1 B* I*

lîa.Nec^ ucro admireris ea,qug dixi.Multo enim audies mirabih'ora, Nam pro mo^ C tu,qui ineftSecundo,dico(quietcmineiïepnmo,motum cognatum, propinquum, â quo;amp; ordo mundi,amp; perfeueranua æterna,amp;: falus in omnia refunditur Jn fexto au temlibro Numenius fîcfcribit: Quoniam autem fciebat Plato, apudhomines,folum Opificem elle notum,primam autem Mentem, quæ uocatur Pater, omnino ignora^ n'î ob id eo modo eftlocutus, ac fi quis diceret, 0quot; homines ^ quem uos arbitramini Mentem,non eft prima,fed altera eft ante banc prior,ac diuinior.Et rurfum: Gubers nator quidem in medio pelago uedus, fuper gubernacula ftans celfa in puppi,tcmo^ nes(^ tenens,nauim fledit, ac regit : oculi autêeius, mens^uerftis æthera, ad fublb miareipiciunt.Idem Numenius in libro de Bono,Etenim,inquit, fi opifex Deus, eft generationis principium,bonum necelTe eftcx proportione efle principium eflentiæ* Huius autem ex proportione imitator eft Deus opifex,Subftantiæ uerd relpodet ge^ neratio,tanquamimago eius,amp;imitatio» Siigitur Mens fecunda, eft opifex genera^ tionis,bonum(eritipfius eftentiæ opifex,per le bonumeftentix innatum.Nam Secus» dus(duplex exiftens per fe facit amp;ldeam fuam,amp; mundum, cum fit Opifex, Primus igitur Deuseft per fe bonum: huius autem imitator Opifex bonus; Hæc omnia dicit Numenius, obfcurius quidempropter res obfcur^s, modum loquendi Philofo^ phorum. Vidimus præclara multa,Patrem,ac Filium,primam amp;nbsp;fecundam Mente, quo Chaldæorum diefta confirmantur,clarefcunt : primam Mentem procreatricem, genitricemcp lecundæ : lecundamiopificem, amp;nbsp;creatricem mundi, imitantem prima* Vidimus!Patrem appellariper febonum, Filium autem Mentemmundiopificem, imitatorem^ Patris : Patrem uacare ab omni opère,Opificempe Regem per omnia tendere. In Euangelio Ioannis eadem Mens dicit : Pater non iudicat quenquam, fed omne indicium dédit Filio, Platonem dicere, homines/credere hune Opificem, Pa^ trem autem ignorare,Crediderunt fcilicet^ÔC lènferût homines,Platone tefte, Filium Dei, id eft, Opificem mundi : Pater au ternerat igno tus, Apparet igitur omnibus fe^ culis noftram uiguilfe Theologiam. Siquidem Numenrj teftimonio pcrfpicitur ue^ rifsimum elle, antiquos fcripfillè, amp;nbsp;tradidifte, quaafiuperius admirati lumus, Sunt enim eadem hæc,atqp ilia. Ex his énim Numenrj didtis panditur quoddam facramé' tum,quod in noftra quoque Theologia fæpifsimè refertur,eum,qui apud Mofen ac Prophetas, creator cccli^ ac terræ, fator hominis,legis lator, generis human! guber# nator^Só redor memoratur,qui^ cum patribus olim loquebatur,apparebat, Ange^ los ad eos mittebat,fuiftè Filiü, Nam Pater, ait Plato, èC Numenius, erat obfcurior* Fallcbantcp mor tales, credêtes mundiiamp;humani generis autorem eflèprimum illud, eminentifsimumfp principium. Erat,inquiunt, is Filius,amp; Mens fecunda, cui Pater contulit omnem diuinitatem. Eoqjuocat Verbum eius,id eft,locutio,autoritas,miG fio,magiftratus,Pater eratobfcurior,ac nifi Filius reuelaftet, fiueper oraculaamp;pro^ phetas, fine per fuccefsionem, fiue nouifsime præfentia fua, nunquam çum mortales in animum inducere potuiflent. Pater, ut fupremuseft uacans, Filius operans. Hinc omne-s animaduertentieandem eirePhilonis,Numenij,Plotini,Theologiam,ut alter ab altero didicerit*

de J^erho diuino aterno, pdß hominefaélo t Et lt;judd Ihis testimonium Ioannis protulerit : lieraclitum^ etiam de E^erbo fuijje locutum^

M E L1V S nec ipfe inter Platonicos non illuftn's, omnium, quæ præ^; ceflèrunt,præa'puus,ac nobililsimus eft tefti's. Ac ueritas harum rerum, quasihoc opéré diflerimus, eo eft irrefragabih'or, quod perfuccefsioné hominum, acfeculorum eftroborata, ab omni ætateprædi'cata, confiri; mata« Nam præter id, quod fuperius dixerant omnes, eti’am cum teftis;

moni'o Amelrjjfequitur tefti'moni'um Heracliti de Verbo Den Sic autem ait : ovtlt;^ Kj» nbsp;nbsp;nbsp;Ó ÄoyQr', nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;op Kit ovtk j tk yivopSliK tymS, äs âp M§«KÂlt;{'n)S K^iôilt;rlt;li 5 xoz rÿj)« op i J^k^Sk'

fis K^iotiC^ 7M TK^eiTt, (S' KTK^itx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i âiop âvcu,, JÏ' a Tmi^a «TiÄäis

w nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Oft quot;srupv^iveu, èis tk TfftTrlamp;ii, }(gù tmfKfH yflt;Av-

oKfjiSjyaif ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cw^-gumif , fn-rie tiSI }(gù 'Thvikmitk /^kviwm cfvfn«? /xtyaAaop, «;ztAs S' «jî-cî-

^vSivr«, TTKKtjj àtiçamp;tàlt;ôxa, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'}r^èr,èiS KutM £gt; OKfKSC nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K»7ay^hjj«z :

At(^ hoc certèji'nqui't Amelius, erat Vcrbum,per quod lemper exiftes, ea quæ funt, fadla fuerunt,ficut Heraclitus cenfet.amp;pcriouem, quod VerbSBarbarus illefexiftiis matin ordine j, amp;nbsp;œ’nfti(îone principrj ftans, apud Deum ftiifte, amp;nbsp;Deum fuifle, per que in uniuerftim cunda funt fadan'n quo quod fadu ftt,fuerit uiues,amp; uita,amp; Ens: tum in corpora lapfum, carnem^ indutum, hominem apparuiftè, oftendens etiam tune naturæ ftiæ magnitudinem,Omnino^ refolutum,rurfum deificatum, Deumcp extitifle,qualis item ftiiftet,anteaquam in corpus, amp;nbsp;carnem, amp;nbsp;hominem defeendift fet, Hæcait Amelius, uir à Chriftiana quidem religione alienus, fed qui principia Chriftianæ fapientiæ!amp; notahabuit, Slt; approbauit. Non folum in eo maiores fuos, Græcos^ Philofophos fecutus,fed noftros item, præcipue Diuum loannem, quem 1 Barbarum appellat, qudd eflèt Hebræus. Cuius totum aflerit Euangelium, quo de Verbiæternitate,amp; rerumcreationeperipftim, eiuscçincarnem deftenftiphilofo^ B phatur. In carne ait eum,magnitudinemdiuinitatisftiædcmonftrafle,nihiltp de ftia maieftate amißfle: creafle omnia in ordine,6ó confufione : ordinem dicit ipfum mun# dum creatum : ktk^ki/ , id eft,inordinationem, ipftim Chaos, quod ordinem anteceft ftt,uteft apud Platonem« Aderat, inquit Amelius,hoc Verbum, quando ex inordi# nationefaduseftordo.Ipfeenim(fuitcaufa,ipfefmoderator« Erat in illo exordio: eratc^ fequefter inter ordinem, confufionem : tuncé^ etiam fuit cum Deo, eratque etiam ipft Deus«Hæc omnia reperta apud Barbarum Amelius miratur,laudat, pros? bat,exdamans,amp;deierans per louem, hocillud efle Verbum, per quodiomniafada fuerint« Audite quæfo'omnes:non enim leui de re eft fermo. Autore,amp;: tefte Amelio, illud Verbum de quo Plato, 80 ante eum Heraclitus locuti fuerat, eft illud Verbum, per quod omnia funt creata« amp;nbsp;de quofcripßt in principio Euangelq fui loannes, quem Barbarum Amelius uocat, id eft, non Græcum, fed quafi' Aegyptium, Chah dæum,uel Hebræum« Quemadmodum Plato dicit philofophiam à Barbaris uenilfe ad Græcos« Omnes enim, qui non eflent Græci, Barbaros uocare iblebant« Videte concordiam totius ueteris, ac nouæPhilofophiæ, non me, fed ipfis Philofophisfte# queftris,amp; arbitris,aflèrentibus Verbum â Chaldæis, Mercurio, Orpheo, Heraclft to, Platone celebratum, illud elfe per quod fint omnia creata, quod poftea (carne afliimpta homo uifus fuerit : Nec imminuta in eo diuinitas eius fuerit, fed mirabilis in eo apparuerit,amp; qualis,quantus^ quondam.Coniungunt igitur dexteram,fefe^ exofculantur,uetus,8lt;nouaTheologia,amp;ièculoruminteruaUislt;lifiundæjredeunt, ipfis philofophis autoribus, ad amplexum, mutuoep copulantur, $lt;^per manus phft lofophorum ducitur in facrarium, domiciliumque fuumueritas : cuius certum, ucü rum^p domicilium, eft nouifsimus is aduentus eius, ad quem omnia refpondent« beatapalam tempora, quibus ueritas hæc,hæcTheologia manifeftifsima de ccrlo k refill fit.

78 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V s T* E V G V B» L I B. b

refulßt,quamiPhilofophi iudcbant,amp; non uidebât. Occurrebat oculis,{èd quia non C eratjquantum poftea, luminofa, totacp lucis fuæ flumineprorumpens, rurfum ocu^f los eorum delufos, in quadam çaligine relinquebat. Eadem igitur cft uetus, ac noua Theologia:nec alium adoramus Deum autorem, principem^ generis humani, atcp illi» Siquidem ôlt; Plotinus affirmât fermones hos, nunc de magnis bis principes ha^ bitos, de Verbo, de Imagine fummi Boni, de prima Caufa, de Opifice, non efle no^î uos,fed longe antiquifsimos : quæ nunc à nobis dicantur,eflè quaff interpretationes eorum.VerifsimaprofedadixiuHæcenim nouifsima Theologia, refcidit uelum, omnia^ quælaterent, patefecit, omnem caliginem diftulit* Quocirca cum ffnthæci non noffra folum prædicationei ôô profefsione manifefta, fed ipforum quocp Philo# fophorum teftimonio probata, non uideo, quid Philofophiam â Theologia diffun#

gau Nam neque Ariftotelem, qucmifuorum maiorum Theologiamiadmiran# tcm fæpe reperies, poifumus ab iftorum confortio, ff indices æqui uolue# rimus effe, feiungere. Quod indicium uiris dodifsimis relinquam»

Declarabo ipfe ex parte,ubicun(^ res amp;nbsp;ufuspoftulabiu Con# ftat, quàm fallantur, hallucinentur miferifsimi Hebræi; quos equidemlad hæc aipiciendaïnuitarem, niff fciremcos dare operam, utperpetud cum ra# tione infaniant : quibus imperitia, malitiàque, reddat incogni# pm,amp;ingratam o# rnnem ueri#

De Theologia anticiuorum te/îimoniutn Lgt;^ri/lotel^s exetnpla^i ex alijs qudmßtueneranda, ac pilpicienda,

CRIPTVRVS fùm hoc Iccundo libroideNu^ minibus tribus, fine hypoftafibus, tota^ Diuinitate, fequens præteritarum demonfirationum rationem * Quodiantcquam faciam, uiium eftprius Ariftotelem audireloquentem fuper Philoibphia maiorum, ut an-tecedentia, amp;nbsp;fequentia confirmentur, illucefcant* Qui/etfi uiderit, aut uidifle difsimularit cos libros, quos Plato : uidelicet Mercurrj, Sibyllarum (nam in PhædromeminitSibyllæ Plato) Orphei quoq^,cætegt; rorum^ item quos Plato cognouit, amp;nbsp;doârinam eo^ rum aded eft admiratus,utfueritiècutus:dico Anaxagt;

goræ,Heracliti,Pythagoræ,EmpedocIis Parmenidis,cæterorumcç:eius tarnen tej» ftimonio pofsit apparerc, antiquos illos præclara multa, mirabilia^ dixiflê, ut Eue ® in numerum Theologorum,Gue Philofophoisz afcribantur,plurima ab eis manaue-rint,quæ magnam quandam priorum feculorum fapientiam teftarentur, Ariftoteles crgo deRerum principijs in libris déprima Philofophia diflèrens,ha?e fcripfit,Tra^ ditum efle fub fabularum inuolucro ab antiquifsimis illis, prifcis^ uiris pofteritati, hos ipfos, quos diximus, eflè Deos, amp;nbsp;naturam diuinam regere, ac contineretotam ipfam rerum naturam:cætera fabulis,ut probabilia effent, legum obferuandarum caufa, adutilitatem ab bis fuifïe obuoluta, qui finxerintDeos'fimileshominum, cxj« terorumep quorundam animantium, multacp id genus eis addiderint. DequibusfE quis meliora feparet, id uidelicet quod tradiderunt, Deos eflè primas principalescp fubflantias,diuinè locutos eos arbitretur, Atlt;^ uerifîmile effe,fæpe unamquamcp argt; tem,Philofophiam^ perfeâè repertam, rurfum extinâam deletam, Sé has opinL ones placita^ eorum,ufque ad hæc tempora tanquam reliquias perueniffe. Patriam igitur opinionem deprimis fubftantqsihucufcp nobis claram fuiffe. HæcArifloteles in libris de prima Philofophia,de deicendente uf(^ ad fua temporaimaiorum fapiens: tia, fedlacera,amp; cuius uelutreliquiæufcp adfuafeculapermanarint* Vnamquamcp item artemiamp; difeiplinam prifeis feculis floruiffe, fed extineftarn itemporum iniurijs, ad pofteros non perueniffe, niß laceram : magnum autem ac diuinum corpus eius / apud maiores extitiflè,Prifcos illos credidiflè amp;nbsp;afleruiflè,Deum,id eft,Tà) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipfam^

diuinitatem, numencp, naturam complexum omnem côtinere, id^ afflatu quodam diuino eos dixiflè.Hæc aftirmat Arifloteles,quem fi poffem,orarem,ut fecum fua dL daperpenderet, diligentert^ confi'deraret, quæ de Deo maiores tradidiflènt. Quos fi laudat, quod crediderint omnem naturam Deum complexum fuftinere, admirer tur etiam neceflè eft,quæ tam mira,fublimia,profundaide eo prædicauerunt.Et fi pu tat Arifloteles integram olim perfedam^ uiguifle Philofophiam,cuius tantum rclL k 2 quiæ

30 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V s T. E V G V B. LIE. 1 I.

quicCiad pofteros peruencrint, illumietiam, atque etiam rogatum uelim, ut me collie G gentem has reliquias, SC àflcrentcm ex his, ficut èC ip{^ maiorem quandâ-diuinam«^ Sapientiamiapud prifeos floruifîcjic {pernat, ne contemnat. Quod certè non faciat, nififecumipfedifsideau Admirorenimamp;aftirmoiuxtà cum ipfo,diuinam quansî dam, perfeiflam^ penes antiques Philofophiam, id^ fimihter atque ipfè perquaG dam quafi conieâ:uras,ôô reliquias ad nos ufque deueôtasjincedens.Qudd fi Arifto^ teles’qua parte hæc maiorum PhilofophiajDeum reótorem rerum fatebatur,laudat, admiratur,admirabitur etiamfquædâ alia,quæipfei'aut uiderat,aut fulpieatus fue# rat^Nullus autem fuperefl: aduerfarius,fi Ahftoteles quocpimaiores admiratur, corn mendat,quorum afiirmatfabulisifapientiam obuolutam» Vidcatigitur, atep cÔfidess rct, quid eum ueritas fateri co'égerit« Nam cum Deum, rerum^ principiaquæreret, ad fummum iamiratio perueniflct,impegit tâquam in fcopulû,quem'tota fortaflè

Pliilofophia uitare decreuerat, Theologiam antiquorum, nec habuit de Deo quid amplius diceret,quàm quod illi ftatuiflènt.Nihil enimialiud uidebat poflè dici.Ergo fi prima phncipiaieadem atque ueteres conftituit, neceflarid funt eiiilla quoque üiCci^ pienda, qug deprinciprjSjtota^ PhilofophiadilTerueruntjimmortalitas animorum, rcrum creatio, amp;nbsp;prouidentia» Plurima præterea, quæ funt ei quoque afierendajqui priorum Philofophiam probandamjadm/ratione^ dignamintelligit, conBtetun In maioribus autem illisfhæc minora continentur, Ecce ifua uoce, amp;nbsp;mundi création nem cogitur, alia, quæ in Theologia maiorum canebantur, Ariftotcles aflèrere, Omnes enim fuperiusirerum creationem funt confefsi : Ea^/eft antiqua Theologia, tantopere ab Arifiotele commendata. Reddidit autem caufamioannes Philoponus, curjcum fit triplex Philofophiæ genus,diuinum,mathematicw, phyficum, poftremû maxime lècutus Ariftotelesîcopiofe à fuperioribus tradtata dimiferit,phyficu autem/ D in quo pauci ad id ufi^ tempus elaboraflènt, delegerit, in quo uires ingenij fui often# taret.C^uo,fit perlpicuum,non contempfifte maiorum Theologiam Ariftotelê,quod non eadem,att^ ipfe tradauerint,fedquoad licet diuinare, plurimi etiam feciflè. De# prenfum quoque ab eruditifsimis uiris, amp;patefalt;fium, cum plerafi^ priftorum lèn# tentias.aut difsimulalfe fe intelligere, autperperam interpretando deprauafle, nec eo fenfu cas protulilfe, quofuiflentab autoribus pronuntiatæ, Fleelebat enim omnia, ad quam moliebatur primus Philolbphiam, cuius principiaicum uellet inconeufta firma^ ponere, in quibus præcipuê eft æternitas cocli, plcraqp ab antiquis deprom# pta, fuisinuentis accommodauit* E* quibusiduo tantum exempla proponam. Nam cum maiores(appellaflentcoclumæthera,ab lt;«amp;lt;», ardeo, quod igneum corpus ccc# lum opinarentur ; fic;ad fuum dogma, id eft, æternitatem,detorfit, ut ueteres hoc no men/ccelo indidifle dixerit, quia femper torqueatur, ab «« Rurfum,cum rjdem æuum èÇ tempus aperte, ac manifefto difcrimine diremiflènt, æuum uitam aeter# nam Dei dicentes, ternpus/particulam fiue imaginem æternitatis, Ariftoteles/ita tempus cum æuo contaminauit, ut dicereqæuum, eflè Ipatium motus cœleftis, ambiens tempus infim'tum» Quamque maiores ætatem Dei , ipfe, cocli fecit æta# tem; cum illiineque æuum cum motu cccli commemorauerint,neque cumcom# memoratione æui ; tempus afciuerint, utfuo loco eft oftenfum, Etipfe/Deo tri# buit æuum fempiternum in Metaphyficis» Sed nos uniuerfam eius Philofophiam cuoluentes, multas diuinæ lucis fcintillas deprendimus, è quibus/probaripofsit, amp;nbsp;hominibus nonprorfus duris; aeferis ; pertinacibusep^in decretis eius oftendi, ean# dem Philofophiam efle eius, atque maiorum fuorum, dico de rebus diuinis, Quem ttunefepofitumhabeamus ,reijcientes in aliud aptius tempus/colloquium cum eo*

A Tantum proponam exemplum,ex andquaPhilofophia, quid fibiuelit boc nomen, amp;quomodo ab illis indueatur,amp; quantum ei'/cundi Philofophi detulerint. Nam quotiesinueniesprifcæSapientiæteftimonrjsPhilofophosutijfublime eft diub num myfterium, ut bonitatem integritatem^ dodrinæfapud uetuftiores agnofcas» Ariftoteles in libro de Mundo, fi modo Ariftotelis eft, licet Platonic/,id eft,Plutar;« chus, Proclus, Philoponus, teftimonqs ex eo libro utantur, fuitcp etiam fui tempos ris dubitatio, an eifet Ariftotelis, proferensquod prior Plato/i qudd Deus'fit prinj? cipium, medium, finis, o nbsp;nbsp;nbsp;Sià?» 5 TrKAeuos hóy®', Deus, ait, ficut antiqua fass

ma eft, principium, medium, finis eft omnium* Ab antiqua Philofophia'uides quid proditum eflèt* Philo autem ludscus, îtkàoms e-n -n 3Soi;, «TiKorx. «TIKois^'tffiamp;.vosa •jit.i mKea Iff kvkKM') iKi ivJixictSt K9^ Tm^tsvapictSt^iTtc^cnii. Vetufta fas ma eft, qudd diuinitas, fub humana imagine, modo his, modo illis fîmilis, circum=s arabulat urbes bene male faôta examinans* Hoc quoqueiquàm diuinum eftddem in libro de Mundo, wüiAcuo; AÓy©-, hominemiplantam cceleftem eflè,non terreftrem, quod Plato in Timæo* In tertio quoque de Republica apud Platonem'funt ttccKcmî KÔyii gt;nbsp;ueteresfèrmonesdecataclyfmis,quibusaffîrmatur,proditur^ pofteris,cataj! clyfmum fuiflè* In Phædone eft in arcanis à maioribus proditum, qudd in quodam carcere ftimus omnes homines/in hoc corpore, amp;nbsp;hoc mundo* Indecimo de Legi^ bus, eft uetuftifsima Theologia, de Dqs, qudd prima fuit generatio cccli, cætero# rumcç omnium* Apud nos, inquit,Iunt ^'oyoi klyevits mei ot /JÜ' 'nraAouoTteTni^us gt;^1-yvij/ H tpvcns ÿgttvS, kAAui/, In duodecimo/eft antiquifsima relatio, cui oporgt; teatcredere , remanere animos poft mortem î msivavn ttiüs «taous lt;igt;viJ^ca5 îrtei ■ïOKïwv« , »TW nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a-(fic/}oK TsaAcuiis voKts, Ecce Plato uult adhiberi fidem uene^

B randac uetuftati, conftanter aflerens, animos immortales: quod etiam Marcus Tuh lius/de animorum immortalitate loquens in Tuftulanis: Autoribus,inquit,ad iftam fcientiam, quam uis obtineri, uti optimis poflumus, quod in omnibus caufis,amp; degt;-betamp;foletualereplurimum* Et primum quidem omni antiquitate, quæquo proü pius aberat ab ortu, diuina progenie, hoc meliuslea fortalfe quæ erant uera, cer# nebat* Itaque/unum illud erat infcitum prifds illis efle in mortefenfum, neque ex^ celfuuitæ fiedelen hominem,utfunditusinteriret* Vides quantifaciat uir grauift fîmus uterque, èC apud ftios uterque eminentifsimus, teftimonium uctuftatis, afte^ rentes etiam caufam, qudd erant principio mundi, öd diuinæ progeniei, id eft, ei, quem creauit /aftans amp;nbsp;præfens fuis manibus Deus, qui were fuit diuina progenies, â quo audirepoterant omnia, propiores Diuina progenies item eft, cceli, terra? rumep fatus/â Deo proditus in lucem* Dij præterea,id eft Angeli,coclum,aftra, quæ funtomnia,utPlatopofteafatebiturinSophifta, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xaTKStà.Quodq^magis ad?

miraberis, hancipfam caufam fidei ueteribus habendæ, uetuftatis^ colendæ, didi? cit, ut par eft, a Platone Marcus* Similia enim locutus eft in PhœboPlato, 5i TraA««» K^etîjavzs «fzwj/, tjywTtfw ôtxsvTts. Prilci, inquit, nobis fuere meliores, propius Dijsdegentes*QuiddiuiniusPlatoloquipoteratC” Id enimlnoftræ literæ demon? ftrant, priieos illosflongè optimos fuifiè, iuftitiam amp;nbsp;pietatem maxime coluiflè, fuifiefimplices jintegerrimis^moribus* Eandem^ caufam(quod miror, in quo prægaudioexilio)audimusà Philofophis , de maiorum (longe quàm minorum excellentioreprobitate, atque à facris literis , qudd erant Dqs propiores. Noftræli? teræteftantur, crebrouifibiles Angelos in habitu uirorumiprifeis illis apparuiflè, allocutos eos efle:plenac^ uetuftas erat prophetarum fuifionibus Angelorum, cum fe darent in conljîeftu confpicabiles : ob id proditum pofteritati, ut fuperius Philo k 3 afleruit

Sx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AV G VST. E V G V B. LIE. IL

afferuitj à maioribus illis, Deos, id eft, Angelos,humanis aflùmptis figuriSjCircum^: C ire urbes, contemplantes Humana fatfla. Quod fecerunt duo illilprofecli Sodomam Angeli.Stabanteniminplatea,{celeratæ ciintatis flagitia contemplantesjmox'eaf fupplicio formidabili animaduerfiiri. Plotinus autem ait : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;is o ttkAcwis KÓros,

H a-ùxpçoo-ûvÿ, iisù H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i c^^ovÿcns ixjÙth ; Eft enim , Ut prifca fa^

ma habet, temperantia, fortitudo, omnisq^ uirtus^expiatio, fapientia ipfa. Fit igitur his rationibus darum, colendum elle ac uenerandum,quidquid proditum fuit à uetuftate, quæ fciebat ccclum, èc terram, homines, Deos^/â Deo creatos, gu^ bernari, confîderari ab eo cunda. Quare etiam atque etiam conlîderandum,quod Ariftoteles primo de Cœlo mundo libro refert, prifcos 'homines'ccdum pro ha^ bitaculo Dps attribuifle : quippequod folum lîtimmortale, Sóincorruptibile, •nyA

»(5« ’ny «viû nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x^}(oû.oi vHS Guîs KTSTtv^p-xy us 01^7« (iôvoj) ccâMX'y’i/. Confideran^

dum inquamidiligentius. Non enim efficitur^quod ipfeuult. Vult enim,quoniam cœlum eft immortale, amp;incorruptibile, maiorum coniènfu, nullum habuifle prin^ cipium, quod omnia ortaioccidant: fie incontrarium'eunda , quæ non occidant, nullumortum habuifle. Dico non ièqui, quod cupit. Verè enimimaioresicodum Deo,Diuiscpjitlocumdiuinum,iacroiandum tribuerunt: Vcrumiion hoc cccjs lum, iftaep uifibilialumina, eorum^ orbes : fedquod eodem libro dixitidemjquod eft extra uertiginem cedi, extra flammantiamœniamundi. Hoc tribuitur âprifeis, \,ut tu quoque teftaris Ariftoteles) habitandum Dijs immortalibus , nempè Deo èC Angelis, nontribuiturorbisSolis,Lunæ.Illud quidemfquod fertur habitaculum Deorum, fi diuina claritas, fi fempiternus Dei fulgor eft, utique immortale eft, in# corruptibile regnum Dei, fine principio, fine fine. Sin corpus aliquod ( prifei dixe^ runtitotum cedum creatum ) uidebimus omnium ueterum confênfu, cedum /tems« D poris exordium habuifle : Plato^dèquens dogmata maiorum amp;nbsp;Timæus Locreuis fisîeft confefliis. Quare non ea gratiaiçodum Dqs ueteres tribuerunt, quod immor^ taie cedum cum Dijs elfet : fed perhibuerunt, codumlcreatum cum Dqs, quofcuncp eosinterpreteris, fine præfides orbium cedeftium, fine quos aliosiâ mouendi mu# nere abfolutos. Nihiligitur quod conabatur, efficitur.Etreciditin eum,plane^ do^ gmataeiusdeftruit, quod dus libri eodem loco dixit : «A« Tn^nffT^üs

TVS «f)(cii}ss, ty Tss TrxTj^tvs «äh3amp;s am hhyvs Quodcft : Redum efle,fibi quêss libet perfijadere, priftam Theologiam aut fermones, maxime autem patrios no#: ftros, ueros eflè.Confideraquó teueritas traxit o Ariftoteles.Si debent, laudabile^ ducis, omnes fibi perfiiadere, a prifeis tradita, præcipuè maioribus Græcis, uera efld maioresôôBarbari,8dGræci,unoorefatentur,munduma Deo creatum, Coc:# lum.'fi fit ulla præditû immortalitate, earn eifert Plato dixit in Sophifta}, fcwlt;rxtv«sHi/, fabricatam, repertam. MaioresergoGræciæ mirabiliconfenfu creationem mundi prodiderunt, NamEmpedoclesîunitatemaflèrit omnia creafle, Pythagoras retulit/ Vnitatem omnium rerumdfeprincipium. Anaxagoras Menti tribuit cundorum inuentionem, Architas hominem âDeo creatum, dixit,ut oftendam. Timæus Lo# crenfis/clarè, perfpicue', aflèritd Deo mundum habuilTe principium, quem fecutus Plato, eifdemép infiftensueftigijs, tradidit, amp;fcripfit fimilia. Omnium antiquifsß# mi Orpheus amp;nbsp;Hefiodus, maiore i èC apertiore teftimonio hæc perhibuerunt : Ors» pheusiappellansDeum nsa-paia tutsuthi/, Formatorem mundi : Hefiodus / tefte ipib Ariftotele in primo poftresnaturales, fcripfit,aliquod rerum fuiflè principium* omnesdeniquemundum,utipfeineisdemlibris confirmât,creauerunt. Quare fi pulchrum, fi bonum eft, fi bene habet omnes fibi perfuadere, quæ maiores, prxcb

Ä pue Grâcdpofteris prodidiiïent, efîè uera; certèicredendum eft, quæ de Deo, de db uinaProuidentia, de mundo creatoinarrauerunt, cuius caufa eft,quôd erant, ut Plato ait, Dqs propiores, eo^ meliores, ut Marcus Tullius, qudd minus aberant a progenie diuina, â fatu cceli, amp;nbsp;terræ, Angelorum, Dæmonum hominum. Au^ diebant maiorum uoces^de Deoi de rerum conditione'unanimiter prædicantes* Vb debant frequentes Deos inter homines,Nofcuntur autem melius, quæ propius au^ diuntur, fpedantun

à. Barbarin Grad didiceritnt^ (j^udd ingenue dißdpulof eorttm Çe Gradfatentur,(i^uo conßet Barbarorum Tlyeologiam priorem, ac meliorem £ße,lt;^ q^uddà Grads^nihildebuitj uelpotuit innouarißu^i per 'Theologia^

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L L V D quoqueideducendum, aperiendumcp eft, attentecp confideraii;:

dum,fi GræcijfciêtiasiTheologiam^ aBarbaris,utamp;ipfi fatêtur,didicc;: runtjeandêforeeorûnecefTario SapientiaThcologiamcç. Et fi funt Barsä bari Græcis antiquiores,amp; ab his natio Græca,fermone,literas,ipfum ge^ nus, amp;nbsp;eflè, quod oftendam deduxit, quibus Græci fint omnino iuniores, neceiïàjî rioiueriorem eflè TheologiâBarbarorum,quâm Græcorum:aut Theologiam Grç^ corum, fi redècundla perpendantur, Barbarorum illamefTe , quamiuetuflifsimi Græcægentis parentes,qui Barbari fuerunt, fcilicet lauan, quo/Ioniadilt;fia,amp; Cittim, a quo, nomine deprauato, uocataCypros, amp;nbsp;Rodanim, â quo Rodos, in ß GræaamdetuIiflènt.Hosinquamuerifimilefiqdiluuio, diuinis^ hominibus pro# piores, Theologiam in eas regiones, in quas a patribus diftribuerentur, importai fe, ortum mundi, fcientiâ unius omnipotentis Dei, cæteras^ res diuinas, quas par# tim confcripfere Barbari, partim ut notifsimas non confcripfêre,quód in ore omniû uerfabanturTnfequenti autem tempore, ipfiGræci ad Barbaros uti maiores fuos, ionge^ antiquiores ferecipientes, in Græciam i eorum Theologiam, facraque de# portabant. Quo fit necelTario, ut debeat,ficut eft,eadem eflè Theologia Græcorum, atque Barbarorum. Vt fi quid poftea'nonnulli Philofophi^mentis errore ] infcitiacp peccauerint, fecuscp ftatucrint, turn repudietur, turn eapro uerioribus habeantur, quæmaiores finebarbari, fine Græci tradidiflènt(quod Ariftoteles etiam/conce# dit ) non quæ cæco iudicio i temerariacp mentis hallucinatione quidam recenter in# uexiiîènt. Teflantur autem non modo facræ literæ Græcos à Barbaris natos, ut fu# perius oftenfum, fedipfimet Græci, feiuniores Barbaris efïè, amp;nbsp;dodrinam i fermo# nemc^ ab illis acceptum. Omniumcp eft teftimonium,Pythagorâ/in Aegyptum,So# lonem, Eudoxum, Platonem accefsiffe, ut audirent eorum facerdotes. Oftendi fuo tempore eorum ambulacraillic â facerdotibusƒcribit Strabo : Symbolailia fua Pythagoras ab eis detuliflè, amp;nbsp;fe Aegyptiorum more circuncidiflè fertur. Fuiffe eum in ludæa ,amp; in monte Carmelo habitaffe, perhibet lamblichus; in Aegypto quoquc! annos duos amp;uiginti eum peregrinatum, de quofXantiphoncm fcripîîflè prodidit Porphyrius, amplexum mores, inftitutacp Aegyptiorum facerdotum, rogaflècp Po lycratem tyrannum, ut ad Amafim Regem Aegypti, amicum amp;nbsp;hoipitem fcriberet, ut fieret difciplinæ eorum particeps. Venit, inquit, amp;nbsp;ad Aegyptios Pythagoras, amp;nbsp;Arabas, amp;nbsp;Chaldæos, â quibus'rationem infomniorum edidicit, uaticinio^, quod fit thure, primus ufus eft, amp;nbsp;in Aegypto cum facerdotibus eft uerfatus,fapientiamcp Aegyptiorum, 8C fermonem didicit. Sic Porphyrius. Tullius item nofter, Cur, in# quit

34 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST, E V G V B» L 1 B. I h

quit,ipfePythagorasamp;Aegyptumluftrauit,amp;Perfarum Magosiadijt,cur tantas G regiones Barbarorum pedibus obiuit, tot maria tranfmifitC Proclus autem fuper Timeum, fcribit Pythagoricum eflc, fequi Orphicas genealogias.Superius enimiab Orphica traditione, per Pythagorai ad Græcos fcientiam de Dijs peruenifle, ut ipfe Pythagoras referat in fermonem facro, Dixit etiamjab Aegyptqs Orpheum didi:? cifle: Omnis item,ait,Gr^corumTheologia,eft Orphiçæinitiationis alumna.Nam cum primus Orpheus ab Aglaophemo res diuinas fuiflet edoiftus, deinceps ex Py^ thagoricis,amp; Orphicis literis,excepit PIato,Orpheum nemo eft,qui nefciat in Aegy ptum uenide, indecp facra,Theologiam^j,alportafle«Qui de fe ipfb in Argonautica:

JÎ iP xïyvilictui fcf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TsriÄKffttS, ufccî 'n. 7n»À««J

KS VÂA©' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcStïJltïVWTea.

Illuftrem Memphin, facrasc^ accefsimus urbes Apidis, has ingens Nili præterfluit amnis.

Homerumltotapoëiïseiusteftatur Aegyptias difciplinas, Theologiamq^ coluiflè, Literas legendij fcribendi^ fcientiâ teftatur Plato in Philebo amp;nbsp;Phædro, ab homi^ ne Ae^yptiorepertam, quemilliuocentTheuth.Solonidixit facerdos Aegyptius, quot;Y os Græci pueri femper, non eft apud uox fènex quis^, res antiquas ignoratis, ne:? fcientesdiluuium,ôôconflagrationes,quælmelius Aegyptij norantà progenitor^ bus fuis audita,amp;locishis j quibus hæc acciderunt,propinquiores. Nam dilu# uium'inChaldæa, Me(bpotamia^,inquaregionetantumhominesturn degebant, inundauit, Incendium autem, cuius meminit etiam Strabo, Paleftinæ urbes, quæ p adiacetAegypto,popuIatumeft. Refert^ Proclus, Solonemfapud Aegyptios in Sai au dille facerdotemmomine Patanit, in Heliopoli Cum qui dicebatur Oclapi, in SebemytoEthimon, ut hiftoriæ Aegyptiorum atteftentur.Qiiæ prior ,Plutarchus, Teftatur Plato Græcos â Barbaris didiciftè in Epinomide, fed ab cis accepta, melioü rafeciflc: KcJHupAii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'rïi-n «ff -nA©- «7rt!gt;j/afoiz7ttZ.

Vcnifle^ famam,amp;cultum Deorum, ad Græcos^odem libro. In Cratylo fuipiü catur multa nomina, maioremcp fermonis partem,â Barbaris ad Græcos allatam, præcipuè ad eos qui fub Barbaris degerent, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jicggt;Sx^lt;ei) ' Ibidem fapien^

tifsime putat, prima nomina,rebus â Dqs indita : ut Moles à Deo, ccrio, ac terræ, multiscp alijs primis rebus, Plato^ nefcio quibus à Barbaris nominarerum manaG fe, quodam inftindu diuino fentiens , linguam Hebraicam omnium linguarum, , præcipuèOrientalium, matrem (Nam amp;cæteraslinguas alperfas omnes inuenies uocibus Hebraicis ) innuit : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;üx^üx^iey (Ù/tx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Ibifatetur darifsi^

me Plato, Barbaros jGræcis uetuftiores : nbsp;nbsp;Ji nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lix§l^x^oi. Vide igitur,

ÔCfapienteragnofcqquidexhis fequatur, nempe ueritatem duntaxat apud Barbagt; ros efle, ut Deo propiores, ut idem in Philebo: Sd nofter Marcus,EHeueriora à ue# tuftioribus tradita. Omnibus autem Barbaris'antiquiores funt Hebræi, id eft, He^ braica lingua, qua ufus eft Adam, natiq^ ab eo omnes,ufque ad diluuium. Difsipagt; tis autem omnibus, uetuftifsimus fermo corruptus eft in Chaldaicum , Aramæum, Arabicum, aliosc^ icrmones Orientis.Quoniam igitur teftePlatone,ftint antiquio^ resGræcis Barbari,efficitur,utfitueriustraditum à Barbaris, quod poftea Græci didicerunt, difcipuli femperBarbarorum.E'Barbaris autein omnium confenfu ue^ tuftifsimus eft Moles, ante quenineminem alium inuenies fcriptorem, neque apud Græcos, neque Chaldæos, neque Phccnices, cæteros^ Barbaros : poft quem floü ruit

A ruitMercuriusTrifmegiftusin Aegypto. Credenda igitur fiint, Græciscp præfe^ renda tradi'ta ab ilh's, utpoteiqui magis ea tenerent Deo, diuiniscp hominibus prolt; piores amp;nbsp;meh'ores, ut Plato in Philebo« Adeo^ Mofes omnium eft antiquifsimus, : utiuftinus, quoties apudPlatonem,Philofophoscpinuenies/7raA«zdj AÓyi^, antiquâ famam, eos de Mofe fufpicetur fenfifle. Quoniam igitur ab omnibus Barbans,con^ ftantifsime traditur creatio mundi ( fuerunt enim mundo creato propiorcs, potue^ runtcp uidiflè amp;nbsp;audiffe, cos qui primos homines uidiflent, eoscp de fatu mundi re^ rum^ cundarum ortu diflèrentes;audiflènt ) hæc erunt ueriora, quàm quæ poftea rerum magnarum homines imperiti fufpicati funt. Tota enim Oriente'fama uaga^ batur,mundû,ab omnipotenti Deo creatum, cuiifapientiores uetuftiorescp Græciæ, utpote minores,difcipuli^,fubfcripfere,De quibus poftea.Nunc tantum uenerandg uetuftatis ofïèratur imago, amp;nbsp;quæ ab ea tradantur, ad ueritatê reuocentur,amp; eorum tefhmonio mendacia iuniorum arguantur.Quippe amp;nbsp;ipfe Ariftoteles putat tefl:imogt; nium uetuftatis fidiisimum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;h tîÎ? «v«-

mAiKTüis j{gà nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»T-nif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ifjmramp;çjuxs 7° Ofifzx, SçZtnj/

Quæfunt, Quocircaattendenda, quæ peridi èc uetuftiores!aut prudentes fine demonftrationeproferunt, opinantur^, non minus, quàm fi demonftrationb bus uterentun Vident enim principia, quoniam acumen habent ex experientia. Si igitur putat Ariftoteles uetuftiorum teftimonia, eodem loco habenda, atqueca quæ demonftrationibus comprobantur: certè quæ uetuftifsimi hominum Hebræi,Chab dæi, à longæuisi uiuacifsimiscp progenitoribus audicrunt, credendai ampleden^s dacp, etiam fine demonftrationibus.Eadem^ dixerat prior Plato,Tn fenedam differ ® rendum iudicium de Dijs, lllud item magnopere confiderandum, quod Plutar,chus de priftis perhibet, folitos eos in aisignatione caufàrum , nullam aliam nominare caufam, niiî principalem , acmeliorem, dicentes quale femper eft in facris literis, ffcvff ■gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tmvitc. tss'c'Kovtw. Principium, medium, ipfe eft Jupiter,

à loue cunda, (rt^oJ^oct ttkAcuoI ^i0KÔylt;n'n. TroiDTOUjT^ k^^t/ovi fxcvÿ -nj/ vSp 7rô:lt;rfe;(^flv ii' Âsvr», Ts-n tTTti^diyÿôfiivii iffcctn Ti^àyfixtn. Hos Plutarchus ait uehcmêter antiquos: Antiquifsimi, inquit, omnia meliori caufæ, præteritis alqs neceifarijs, amp;nbsp;naturalb bus, afsignabant, cumiunioresiab optima, amp;nbsp;diuina caufa déclinantes, omnia in affèdionibus corporis ftatuerint* Vides priftorum pietatem, rehgionem,fapicntiâ;' Hoc in facris literis eft perpetuum, ut omnia alia caufa præterita, unam diuinam ib lam perenniter memorent» Hinc apud Mofen,quæ fada à fecundis caufîs cæteri db cerent, in primam cunda referuntur» Hinc Deusiè terra producit arbores amp;nbsp;herbas, ex aquis pifccs,plâtat paradifum,uolare per æthera uolucres iubet»Idem cæteri Proif phetæ .Idem igitur,tefte Plutarcho,uctuftifsimoB2 TheologoRz Poetarumep Græco# rum mos, eadem religio. Quare non potuit fine impudentia quicunque fuit, fi quis fuit, à tanta maiorum religione deficere.

De tribut gradibiis diuinüjßue Nutnine trino^uel tribits P^egibits^terna^ tcßatetilt;^ de Spirittis fanéli apud anti(iuos comemoratione, ex ISlercurio 'Plotino^'Pythagora: CT' ([udd procedat à ]yLentegt;

bLbc^' mifsimamcp caufam ; tum genitam abea Menteni, potentifsimam rerum cæterarum creairicem. Noua res ignaris fortafle ôC abfurda, in Deo perinde atque 1 mortalibus

mortalibus am'mantibus, omni re terreftri, pattern |amp; prolcm eHè. Verum /diui^ C nis ingenqs, ôdaliqua cœlefb luce irradians , nihil probatius , nihil rationabilius, omnium fæcLilorumamp;fapientum pari uoce, atque confenfu^proditum. Hcbræos autê, amp;C qui ad hæc cogitanda nequeunt animum inftituere, debemus ita côtemnere, ut quorum feras mentes, neque rationes , neque flamma multorum inter fe collator rum teftium , fplendor^,commoueat. Hocigitur primum maximumq? myherium eft, in quoitotaferèTheologiacontinetur. Nameum Verbum * amp;prolem Dei co^ gnofcimtis, hmulamp; creationêreturn cognofeimus. Conftituta creatione^ conflituP tut idem gubernator, qui creauit : Tune amp;nbsp;adoratio eius, qui creauit, èC gubernat, in quoifuper omniaprincipatus eius demonftratur. Adoratio autem/ehprimi. A' quolfi regimur, certè non in hac uita foliim,fed etiam futura.Hæc omniainon folum neceflaria, ac naturali confecutioneueniunt ex illo primo, fed ab his ipfis/etiam tra^ duntur pofteriora hæc,quipriora ilia, obfeuriora tradiderunt. Deuenioigitur ad alia'de tribus Numinibus confideranda, uoco^ Platonem tefiem. Platonem inqua hæredem maiore ex parte priieg Sapientiæ,ad quem tanquam legitimum filium,aut cuius ex alijs multis.fupcrfint monumenta, doerrina prior um eft deuoluta.lseritini: ftar multorum de triplici imperio teftis, quod nunc cœlitus reuelatum totus muiv dus adorat.Nam quod eft a Platone didum, credendum eft,ab ahjs ante eum,a qui^ bus ipfe didiciftet^uifle pcricriptum, ab his uidclicet, ut ipie reor,quos fupcrius auis diuimus. At^quod apud eoslnopoflumus, in Platone ueluti eorum legatoilegemus, ofculabimur. De Spiritu diuino primum, poftea totaDiuinitate, Platonis autem

interpres erit Porphyrins, alqtp Platonici, quorum approbatione res confirmetur* Plato igitur in Epiftola ad Dionyfium, qui eum de natura Dei pcrcunólatus fuerat, reipondet, hæc,quæprorfus diuina fint, efteper ænigmata declaranda, ut fi quo ca^ D fu.epiftola ad aliquem peruenerit, legens non intclligat jTrtex th? t» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(fvcriais -,

sb0(/ JIh a-'oi (/Il cà.viyp.tëjfj'ivx «y tî «(/2tA?oç « Travris tt ynS iy Tnvycüs TmSu) 3 dcvayv»? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yvü.Sxßtyi'

TTiQt Tmv'TOiy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bKamp;vv tvbKiC 'Tmv'ix-, tKeivo oaTioy «Tmvruy

Ji, Ts-içl •7X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TjoMyTrtextxt^Itk: De natuta Primi ,inquit,loquendum eft

tecumlper ænigmata, ut fi quid epiftola ponto, uel terraperpefla fucrit, quilegerit, non intelligat. Sic habet res, circa omnium Regem omnia funt, amp;nbsp;illius gratia, ftunt omnia, illecp eft catifa omnium bonorum.Secundum autem circa fecunda, amp;nbsp;tertium circa tertia,amp;c. Jgituruerba Platonis, quem habeant fenftim, Porphyrins explicans refert, quod producitur etiam adiuoCyrilloaduerfus luliannm Impera^ totem Z Tfniy V7rosxlt;ri(»gt;jj^ Tny Tij’atÀamp;élj/ xtrlxy , ^vou. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xvtiiTXTiü 3ioy, quot;yi «yxSsy, yci'f

tà/v^y (/è Avr^^ay -^y c/lv/us^yiy , quot;Tjolrvy e/è t/w tS ^-vyny • lt;X}^1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tIuj ôiciTHT«

-TT^abK^êly : Vfquc ad tres fubfiftentias, fine hypoftafes, feu perfonas prqgredi : id eft, habere diuinam fubftantiamftres defeenfus, uel in triplicem numerum fe propagate* Eftè enim fupremum, altifsimumcp Denm, ipfum per fe bonum; poft eum Ôd iccun^ dumopificemideincepsanimammundi;ufqueenim ad animam procedere Deitas; tem.Diximus autemin ueteri Theologia, Pattern appellatum fummum Bonum; Filium Mentem, amp;nbsp;Opiheem; Spiritum uidemus dici Animam mundi. Nam Anft ma amp;nbsp;Spiritus idem fonant* Spiritus'eft Latine quod Græcè anima, id eft, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

uentus. Idem fpiritus 8gt;C uentus : uentus autem Græce anemos. Et apud Latinos anft ma,ipirationem, uentumcp defignat : Animas, amp;nbsp;olentia Medi Ora fouent illo. Et, Quantum ignés, animeep ualent, Quibus locis ideïn eft anima atque ipiritus.Quem igitur fcripturædiuinæ Spiritum dicunt, ueteres Theologi dixere modd Animam mundi, modo etiam Spiritum.Nam ScPoetaloquens de anima mundi,quam apud

Appellabantigitur Spiritum diuinum Animam mundi, ab ea cuncra nafei, ac uiuiü ficari dicentes, fimiliter atque Chriftianapofteafapientia.Quod,utintelIigas,idcm Poeta,quiuetuftamTheologiamfequebatur,fententias^ cx Platone S^fuperio^ ribus decerptas carminibus fuis inferebat,teftis eft.Conferamus Poetam profanum, atquealterumPoétamfacrum,amp;alloqur)sdiuinis aifuetum. Dauid,Emitte fpiriis tumtuum,8ócreabuntur, amp;renouabisfaciemterræ» Vergilius autem/pro cæteris de eodem ipiritu,

Dauid uero per Spiritum miflum à Deo, cunda uiuificari,cunó:a nafei ac fieri.Eun^ dem Spiritum idemPoeta, Deum alibi dixit, fubferibens Platoni, alqs«^ Theo^ logis,

Terrasc^ tradusep maris, coclum^ profundum» Hine pecudes, armenta, uiros, genus omne ferarum, Quemque fibi tenues naicentem arceifere uitas.

Si conféras igituromnia,eundemihoc loco dixit Deum, quem fuperius Spiritum, quem^ DauidSpiritum Dei,Plato cum multisjAnimam mundi« Ideo uerd Anima mundi, qudd^ut amp;nbsp;Dauid cccinityamp;^ alter Poe'ta,omnia ab eo nafcantur,ac uiuificenjä tur, Id beneficiumiSpiritus eife diuini, tota uetuftas confeifa eft, èC facræ literæ con^; ß lentiunt, Ac Mercurius teftimonium pro priicis illis feret,quem uidebisad amuG firn uim ilhm diuinam altricem , ac uiuificatricem, cognouiflè Sgt;C defcripfiife, idq^ in media ilia antiquitate , ac fæculorum propemodum exordio. In fermone ad Alelepium hæc ait : Spirituïagitatur Si. uiuificatur omnis in mundo ipecies. Dein^ de, Spiritus implet omnia« Ibidem, Mundus nutrit corpora, Spiritus animas« Ibi^ dem, Spiritu miniftrantur omnia SC uegetantur in mundo, amp;nbsp;quafi organum, uel machina, ftimmiDeiuoluntati fubiedus eft,In fermone autem tertio iabfolutiisime de Spiritu hæc dixit i x p.H tt^Óvoix tj? «p tS t^kutoh/ Sgt;si Äoycy TZ-my 4-1« 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vvy TPKT©' KttTamp;^iy tvte Tr^ei 'rinv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, vvy (fè It« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AÓj/»

Tä TCVMit-xramp;i » TrtTiKiXKiS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttkvtcc . r« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SxsK^uy hüt «^ixy^^aiûTmiâ

Tjotifa, KTto 7ns Ky'ixs TS-fiy»! t^V^THTVu fcTTWZFfOi/ TTViVf^Km nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^oioU «TTKcny «ii vTra^^oy , Niß',

inquit,prouidentia quædameffet Dominatons omnium , ut hanc ego Theolo# giam reuelarem, neque uos nunc talis amor tenuiffet, ut de eo quæreretis. nunc re^ liquaaudite«Huius Spiritus, de quo fæpenumero dixi, omnia indigent: omnia portât fecundum dignitatem,omnia uiuificatjôC nutrit: amp;nbsp;à fando fonte dependet, omnibus fpiritibus j amp;nbsp;uiucntibusffemper eft auxiliator« HæcfMercurius« Qui^ bustota fpiritus diuini natura, uis, amp;proprietas,exprimitur« Primum diciqeum à fonte fando produci, Patre fcilicet, ac Mente« Plotinus autem dicebat ftiperius, à Mente produci Animam, quodeft, à Filio Spiritum« Nam Anima mundi eft Spiritus diuinus« Fontem faneftum Patrem cum Filioiuocat Mercurius. Fontemi propter exuberantem ex eo Ipiritum : Sandum autem, quiaSpiritus fandusja fangt; cfo manet neceffeeft« Deinde audiftiihunc Spiritum efle uita foccundifsimum, ab eocundabonaproficifei: Necfolumproficifcibona,acuiuificari, fed ctiam porgt; tari,ac regi«Homines autemSC uiuificari,öi^ inflammari ad bona,optimamquamque

83 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V 8 T. E V G V B, L I B» IL

afpi'ratl’onemab eoexiftere. HæcdeSpin'tu fando Mcrcun'us, undequaque ueræ c Theologiæ confona.Aperte aütem imitatus eft,propofuttc^ ea Plotinus'in Iibro de Tribus imperatricibus fubfiftentqs jloquens de tertiafubiîftentia, quæefteis Aniü niatio mundi,nobis Spiritus Dei,hæcfeid uerbudlludprimûjinquit quifcß cogitet, ws '«JJTH nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t-wüivn ttovtk , ip-TTVivimcm «vyîî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yü , xn ^aAao^ix, k'Tc ly nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, art

ty , KSpie amp;éïlt;« gt;nbsp;xvr» J[. nAny -, «vth 'ny [nycty TXrpy ÿgxvày, xZry ixia-ytHcrty , coith iy 7X^4 TTie^xya ,(pvins C£nictTfcjgt;iï ay K9lt;ryi-êi i ^y tavêi.)t^^îiy Tiviêi. Quæ funt,Quod hec quidêicunéta animalia creauit,infpirata eis uic2,quxlt;^:alittellus quæ mare, quæ uolant in aëre, quæfiintin cccloaftradiuina.HæcitemiSolêjhæc magnum hoc coclum exornauiL Hæc ordine ducit,exiftens altera uis,amp; natura ab his quæ temperat,amp; mouet,8«C que uiuere facit,Sic Plotinus.hodclibro docet,ut hæc Anima magna,coclû animant : In^ greira,inquit,hæc Animaiccelefte corpus, te/îûJxtTwj/ îœwp, dédit uitam,deditimmorta^ h'tatem,excitauitipfum!proftratum,iacens^.Quod circum rotatum motum fempi^ ternum, ab Anima fapienter agente,animal beatû eftedum cft. Habuitcp decusicœ^ lum, Anima induda ; ante Animam cadauer mortuum^Terra amp;nbsp;aqua, imd uerd nebræipfius materiæ,amp; non exiftens, quod execrantur Dq, ut inquit ille. Hæc' Plotinus ad uerbum, in quibus turn peripicua tertiæ fubfiftentiæ elî confefsio, turn quam uim habeat, qua fit natura, declaratur. lllud fortaflè (incorruptius èc melius/ Trifmegiftus,quàm Plato, amp;nbsp;Plotinus, quod nufquam infèruit hanc diuinam Ani;« mam orbi coelefti Trifmegirtusjllud quoquefmelius à maioribus traditum,quddut recfte Platoni producit hanc Anima Mens opifex mundi, fic no rec7c producitcum mole cœlefli.Præccptor enim Trifmegiftus,nafcentem quidê ab opifice mundi,non quo tempore ccclum,corpus eius produxerit,fed cum duobus alqs,fcmpiternam ta^« men â Mente nafcentem,8ó à fonte fando Genitore: quod illi dare no intelligentes, audientescpearn elleuiuificationemuniuerfi, cum uniuerlbiab eodem opifice com ditamputauerunt:præcipue^coditotius Animam Plato earn exiftimauiu Quæ dupliciter redarguuntur ; prifcorum autoritate, nil tale aflcrentium, ut appareat à Platoneaffi'dumcommentum:amp;ip(brummet uerbis, quibus/hanc Aniraam de^ finientes ,tribuuntei partes omnes, ac munera diuinitatis. Autor quoque Calcic dius fuper Timæum, Platonem Poetascp Spiritum fandum nominalîè Animam mundi, amp;nbsp;cum enèiquemnoftri uocant Spiritum fandum. his uerbis : Plato, in# quit,dicitefle Animammundi,amp;Animam mundiuocat ilium Spiritum ;quo tie# getatur, amp;nbsp;regitur mundus. De quo Poeta dicit : Principio codum, ac terras. Vicp, Spiritus intus alit. De eo etiam Apofiolus ait. In quo uiuimus , mouemur, amp;nbsp;fu# mus.Hæcille. Vult igitur Spiritum fandum prifcos agnouiflè;uim, proprieta# lem^ eius defcripfifle, ut uegetet, ut regat, ut animet mundum ; amp;nbsp;uult congruere noftrorum*atquePhilofbphiæprofanæfuper Spiritusdiuini natura,fententiam* Pythagoras autem,quem plures fecuti funt,cum audiflet hunc Spiritum, ut alia pie# racp diuina ab Aegyptiis,cenfuiteire Anima,per omnêrerû natura intentam, amp;nbsp;co# meantem,exquo,noftrianimicarperentur.Hoc Marcus de natura Deorum. Inter# pretatuseftautem4vxwgt; id eft, Animum,quemcæteri dicerent Animam. Itaqueöó Animus mundi, amp;nbsp;Anima amp;nbsp;Animatio, poteft, amp;nbsp;foletappdlari. Spiritum au# tem ipfum diuinum idem Marcus Si cognouit, amp;nbsp;uim i proprietatemcp eius , quam in rebus habeat , audiuit, eam^ fuo nomine appellauit. Nam cum de ordine, ac conftantia mundi loqueretur , hanc fapientifsimam uocem tulit : Hæc ita fie# ri .omnibus concinentibus inter fe mundi partibus , profedo non poftent , nifi

A ca uno diuino amp;continuato Spin’tu continerentur. En Tullius dicit^Spiritum uinumdifiufum per omnia,fine quotantus ordo uitæ, quæ eft m omni mundo, exi;« Itéré non potuerit.Quid amplius de Spiritu prædicari,quïd planius, apertius po;s teratCDidicerat id reor ab antiquis. Qui nobis pro omnibus Romanis eft teftis,ficut omnibus iPlato* Intellexitergoiquendam Spiritum diuinum, diftufum, continuatumcç per omnia,uiuificatorem,uitarum datorem, SCconleruatorem.Tan^ ta eft uis ueri. Oe hacipiaiPlotinus item fie locutus eft. Qui locusietiam aDiuoCy# rillo profertur t yj^'OJ'TsA ccy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xum h 0 « ^vtTJS^Kvns

«7r«s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;txÜSMths nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-ny ÿgou/àii. Tmv-n tw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t»tu, olt;ng y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Icairvit.

TS«)/ JiKSHiM, £gt; [iiyx iu.Lçay nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pW KTiKv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, 'n? (rdopic^og, (s’ Ttf /nJU- àx/li, -nS)

tfè àxAi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yicu/TiXg, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;/è ccX^l/ KTTKgTHtni/ ktt' K7i^^Aâgt;ii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iyi 4v;)^« ztuS

ÿv Jï fÂig] iKXSM UStfxKi^lM^àcrtC {JLOq/o) '4-Vy»S gt;nbsp;TTCtà . TTKyr« TH SAk , }(ÿù TrX^iSJlf ^vjföKv/i, îTOTjot ófxöJZfgRvs, rn lt;jv, »lt;9« jtfitTX 'n ttkvt«. Fiat,inquit,clarior, Sgt;^ euidentior hæc uis,ac natura, fi quis cogitet quomodo ftiis ccclum continet uolun tatibus,ln omnem enim,quanta quanta fit,ccGli magnitudinem fe dedit.Et omne fpa tiumuelingens,uel exiguum, animauit, alqs alia corporibus motioneiconcitatis, quorum uarius eftèt fitus : quæ uel contra feincitentur, uel ab inuiccmialiam habeât dependentiam, Sedipfa Anima fecus,nec feipfam ubiquediftribuens,uiuerefacit, fed uiuuntomnia ipfa uniuerfali, At(^ adeft ubi(^, fimilis turn unitate, turn uniuer^ faliilia afsiftentia Genitori, acparentifuo, Hæc Plotinus, Quæ conftat eadem eflè, at(^ ea,quæ nofter Sapiens,Spiritus,inquit,Domini repleuit orbem terrarum.Sic, »-Totamq^ infufa per artus,

Quæ fi paulum modd expolieris,noftra eruntliquidd,ltem Plotinus eandem Spirin tus diuini uimlucrbis his defcripfit : a«^Ml TjJ) TVTis amp;s«Ttjgt;ap 'n '4'yyH! TJ^S TP xvct) ya' gt;nvnfM gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;'^vyjt, (ci nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»ow ^»p-X, otop nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ó AÓj'(©^, aKoiy ti{ , oiai/ Aoyc^i yr

hóyv, 719 5^ ’lt;]^vyK jfTw »(pa wth h'cy®' rS, (ci « Tffxan tvt^y^x Hjj -nOi'ivnu ^agt;bjjiàç x^src' sKoii/.o'id^ TTv^os ygt; /iÄ* 1(5« cruu^crte 3ig{n7Hs,H Jî hit 7r«§iylt;l: Accipediuinahacre, diuinioreni Animæ ad fuperius uicinitatem,poftquam Sc aqua, Anima, amp;nbsp;fi una res fit, ut ratio demonftrauit, imago quædam Mentis, ceu uerbum in prolatione ucrbi, quod eft in AnimaiSic amp;nbsp;ipfa eft uerbum Mentis,amp; omnis operatio,quam eftundit uitam in ab terius fubfiftentiamiut ignis,alius quidem,calidiras afsiftens,alia quam præbet. Ecce Plotinus oftendit,Animam hancuniuerfalem;à Mente produci, eam^ unam atque candem elfe cum ipfa Mente : cuius fit quædam quafi imago, ut uerbum prolatum, nuntius,amp;: imago mentis,Sic cnim amp;nbsp;Mens ipfa magna,effudit per afflatum exterius cam, Pulcherrimumcß eft exemplum de calore, ÔC eo, quiineft igni, eo, qui fun^ ditur exterius, Haud aliter,à Mente diuina, amp;nbsp;à fonte fando, procedere Animam, unam eandemt^^ rem,amp; fubftantiam,fola alteritate differentem,Suntcp hicde produ dione Animæ,duo clara,aptatç exempla: quód producitur ficut uerbum ab animo: amp;nbsp;ficut calor exterius fe diffundens, a calore, qui eft in igne, eui infeparabiliter exten rior eft coniundus,quanquam eft alter, Nam non exifteret calor circumeffufus, (1 difeederet calor in igne,fiue ignis ipfe.Suntigitur, quanquam duo manifeftd intellii= guntur,tameninleparabiles abinuicem, altçrcç manat, effunditurcß ab altero, Fons enim caloris exterioris, eft calor in igne. Simile exemplum eft de Sole amp;nbsp;radqs, qub bus nobis notis, ignota ilia redduntur clariora. Cum igitur hæc uis cognita, ac lpcgt; data Philofophis fuerit (nam hæc item eft, quamicalcodeam inepte quidam dixere, E'-intelligentiam fcilicet uniuerfi) apparet Spiritum fandum æquê atep Genitorem , ac

90 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST, E V G V B* LIB.. IK

Mcntcm,fub aliqua fcienti'a fui'fle. Hane Animam(non redte antiquorum fenfa acd^ C pientes,dixerunt,€ quaianimi nortri tanquam fcintillælucerent, poftuitamin eandê redeuntes.Quod Poeta quocp,maiorum inuenta refer en s exprefsit:

Quaremon fuit pofterorum inuentum de unica Anima, amp;nbsp;redeuntibus ad earn anilt;s mis noftris, Nec uerdde Spiritu illo uniuerfi, èi. Anima mundfea fenferat antiqua Theologia, refolui in earn noftros animos. Additæfunthæfabulæ â pofterioribus Poëtis. Dico igitur omnibus fèculis tres hypoftafes, aut tria numina, feu trisi prindti pia,fub aliqua fcintilla micuiife. Nam apudPlatonicosJtriaprincipia commemoran tur ab antiqua Theologia defcendentia, Bonum, Mens, Anima. Ea idicuntur in no^ uifsima Theologia, Pater, Verbum, Spiritus, Sed uicifsim turn ueteris Theologia: nomina perfonant in nouifsima,tum nomina iftius in illa.

Examinatur oraculutn 'Platonfs de tribus numinibits, aut hypoElaßbiis, circa (puas fint omnia : fed principaliter circa Vrimum^ (pui fit omniumßnis,

G I T V R Plato/circa omnium Regem omnia dicit exiftere. Secundum circa fècunda, 8d Tertium drea tertium : illiuscp Regis caufa omnia extü tiflè, iplïim omnium bonorum caufam fuiflè, Hæc quidem obfcunus, id promittente autore, amp;nbsp;fe per ænigmata loqui uelle’pollicente. Quo con^

flateum maximis de rebus fermonêinftituiflè. idep ipfe ftatim confeflus eft, cum ait, De natura Primi. Hæc igitur de natura eins, quoddiciturPrimum, a Platone dilR? I^ rimtur, amp;nbsp;à. Porphyrio Platonis interprété, ad treis hypoftafes applicantur in quas fe natura diuinadiftundat,quæ dicitur iure -n •TtfSi'ny, Ac Patrem Bonum prius nominauit,appellans omnium regem.Tria^ dixit de eo, oftêdens eum'triplicis cau^ fæ ad omnia habere rationera. Primumiefleautorem omnium bonorum, quæ caufa cfiiciens cft.Tum circa ipfum ea conGftcre,quæ caufa reftrix eft Sd moderatrix.Tum gratia eius omnia extitifte.Paulus igitur loquens de Patre,de quo Plato ifto loco, fic inquit : Ex quo omnia, in quo omnia, per quem omnia, Quo tres caufæ comprends duntur ; Deus creator amp;nbsp;imperator, reiftor quoque rerum creatarum, demum finis omnium.Atep obferua,idem efle apudPlatonem,Circaomniü Regemjfuntomnia, atq? Paulum, in quo omnia : Significatur enim apud utruncp imperium amp;nbsp;fijftenta^ tio rerum â Deo : fed fuftentatrixinon quidem qualis hominum imperantium,amp; ex^ terius reoentium, fed maior interior^ moderatio, quam facile ipfe eftèntialem dixes« rim : Suftinerifcilicet a Deo, non per exteriorem modó prouidentiam, fed quadam diuiniore,acfccretioreratione, quacundtaexiftunt, exiftenteDeo; collapfura, amp;nbsp;in nihilum abitura,non exiftente. Nihil enim eflet,fi ipfe non eftet, neque decor, neque deformitas,neque Chaos,necp ordo. lila lux omnium rerum, ac feculorum, illa uis, ftabile,fi'rmumêp uinculum Vniuerfi,ficutdocuit fuperius Philo.’Pater omnium,rolt; bur,gratia,lætina,fœcûditas. Hoc apud Platonem præpofitio Circa,fignificatjapud Paulum clariusjln, Idemcp Platoni, Circa omnium Regem omnia, atque Paulo, In quo omnia. Dixi clarius'apud Paulum,quod apud Platonem, Circa, defignat rius (juiddam, pauld interiorem, naturalemc^ complexum, quo cum Deo tanquam origineiamp; capite,coniuncfta funt uniuerfa.ld ipfum illuftri teftjmonio afleruit Arifto tdesin libro de Mundo,Sic ad Verbum: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ait patria fama eft,omnia ex Deo,

A amp;nbsp;per Deumjnobis extitifle. Nulla quidem natura,ipfa fibi fuffîcit, illius faïiitc defiijs tuta» Ideo quidam ex antiquis'ed progrefsi funt, ut dicerent, omnia efiè plena Dei, qui ob oculos, ob aures, omnem denicp fenitim, ièie nobis ofterat. Quæ quidem de poteftate diuina iure merito prædicentur, de fubftantia;non item. Plane enim ferua^î torem, ac gcnitorem quarumlibet rerum eflè Deum fatendum, non tarnen uelut anP mal, laborem in eo fuftinentem, led quadamindefefla poteftate, contingente etiam longifsima.Sic Ariftoteles.Apparetc^fmagnaingeniaÜn fimiles fententias incurrifie, uel quod magis crediderim,Äriftotclemiexpofuifle Platonem, Quo locofatetur exb mius Philofophus,ueterem ellefamam,omnialgenita 8^ conferuari â Deo, cui lenten tiæiipfe quocp fubfcribit.Præterea Plato, hune Regem .omnium bonorum dicitcaus; fam.Animosquæfointende.Non enim cum dixit Deum caufam whUy, bonoRgt;, fine pulchrorû, aliquid exclufitiquod non effet bonum, nec â Deo profeétum, bona amp;nbsp;omnia promifeuè commemorans, Nam iqui dicit omnia , dicit etiam bona, Audi igitur Mofen,ad fingulam quamcp rem creatamiclamâtem, Et uidit Deus qudd elîct bonum. Hoc dicit de luce, de cœlo, aquis, terris, plantis, animalibus, Demumcp,Et uidit Deus cunda quæfecerat,amp; erant ualdebona. Agnofeis idem elle. Omnia,atep Bona. Nam fi omnia erant bona, palàm nomine omnis rei, omne bonum item défi«: gnatur. Da enim qudd non cadat fub earum rerum numerum , quas creauit Deus, bonasep uidit'amp;iudicauit. Quapropter Plato dixitlomnium bonorum caufam, osî mnium Regem,omnia bona^omnes res fi'gnificans,quas omnes bonas Deus uidit amp;nbsp;alîcruit : Paulus autem ait. Ex quo omnia. Ariftotelcs Deum omnium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;geni^

torem. Deinde Plato ait,Et ipfius caula funt omnia ; Paulus autem. Per que omnia. Hæc caufa finalis. Nemo autem fuit Philofophorum quin conlîteretur, omnium re^ ß rum finem efïeDeum.Quod hacratione darum fiet,rcs lènfibiles funtpropter homi nés.Nam maria Sd terræ exercentur amp;nbsp;coluntur ab hominibus folis, amp;nbsp;his homines foli fruuntur. Cœlum quocp duas habet res folis hominibus utiles,ac neceffarias,lu men amp;nbsp;calorem.Nam motus tertia res in coclo,propter ilia duo elf adhibitus, omniis bus terrisi lucem, caloremc^p diftribuens. Vniuerfa igitur oculis fubieda, hominum uitæ,commodiscp deferuiunt.Ex quo neceffarid finis earum elf homo.Hominem aius tem aliquem habere finem, darum elf. Qui quoniam nifi Deus elfe non potelf, pro^ pter Deum erit homo amp;nbsp;res humang:amp; propter omnium Regem,uniuerfa,Hæc quii: dem pronuntiatio propriè in Deum Pattern,de quo loquitur Plato,conuenit. Nam cum dicat Plotinus^ Filium intueri in Patrem,indecp beatum eftici,certe ipfius prolis genitor finis elf, ut quam non folum gignat, fed etiam fdicitet. Ncc poflumus aliter decernere : totacp polferior Theologia uociferatur omne bonum, felicitatemcp pro^: hs,elfe Pattern,a quo diuinitatem, id elf,naturam fuam, cum diuinitate omnem bea^ titudinem habet. Cum autem finis amp;nbsp;bonum félicitas Mentis, fit Genitor, multo magis erit cæterarum mentium, quarum creator fuit Mensiamp;inuentor. Vt liccat fic conigete,Slt; caufas cum caufis ficconnedtere: Res fenfibiles propter hominem,homo propter creatorem fuumiMentem opificem,Mens propter Genitorem,amp; ipfum Pri mum. Rutfum,ccdum propter res lcnfibiles,res fenfibiles propter hominem, 1 otus igitur uifibilis, amp;nbsp;fenfibilis mundus, furfum, ac deorfum,propter hominem, Homis; nem autem ita fledi ad aliquem, amp;nbsp;id perinde quafi bonum fuum defiderare, in quo cupiditates fuas ufquequacp fatiet, multis de caufis elf neceffarium. Nufquam enim elf certa quics ; fempcr ad abfentem quandam fufpiramus naturæ nolfræ tranquib litatem, Quam ideo neceffe elf elle fupra hominem, qudd nufquam tantum in rebus humanis bonuinuenitur,quod plenam illamjOptatamcj requiem,tribuat. Solus igb tur

turjDeus.îlle folus occurrentem fæpe,derjdentemcç ani'mum ægn'tudi'nem poteft toi C Iere,Slt; eiedo mcerorejeain tranquillitatenbdulcedmemc^ mducere,quæ cogitari pOiS teftdntelligi non poteftjongè ab omnibus hifce gaudr)s,quæ foliti fumus in bac uita percipere, remota magnitudinei amp;perpetuitateincommemorabilis. Omniaigitur, caufaeiusextiteruntjutadbeatamiindefinentemcp lætitiam acbonum/perueniant. ‘ Et Mens ipfa;in mundo prolocuta eft,uenifle fe, ut ad régna paternal patrios^ afpe^ éluSjtanquamuerumfinem homines adduceret: Qui/non folum hominum)omnigt; umcp aliarummentiumieftbeatitudo jfedetiam Filq fui: quod SC ipfe demonftra^ uit, 8^ Philofophi obfcurè cognouerunt. Ergo propter eum cunda. Ipfeifinis Men^ tis unigeniti. Mens finis hominum amp;nbsp;Angelorum, homo finis mundi corporei : ten:? duntcp omnia (in Patrem, iurePatrem amp;nbsp;îîfw-rat/, ipfum Primum, ipfum Caput: Siquidem etiarn Mentis. Atq^ fcvw ) propter, fine caufa, non Dei | fed rerum neceG fîtatem refpicit.Illius quoque caufa omnia extiterunt,quia fceptris eius/fcruiuntunP , uerfa,amp;: ab omnibus animatis,exanimiscp rebus,prædicatur, collaudatur. Fadaque

' funt omnia, ut fieret maieftas eius/manifefta. Venire, ac fledi ad ilium cunda,neceire eft : omnes uelint,nolint,eum confitentur,necelsitatis æftu,Longe in hominibus cia# rifsimum. Nam res naturales eundem feinper tenentcurfum. Videbis igitur homi:? nés deuios,amp; â pietate ipfcique Deo longius uagantes, tandem lupplices, demen? tiamc^ fiiam accufantes.Quod quidem faciuntamp;hi,quosarbitramurpertinaces, çontemptores^ decedere, qui multo forte miferabilius/præteritos errores deploy rant. Sed adPlatonem reuertor. Propriè igitur hæc de Pâtre, tanquam prima cau?gt; fa dicuntur, quôd Rex omnium fît, qudd ab eoifînt omnia creata, qudd fuftineangt; tur,qudd eius caufa extiterint. Inquibus efi maxima,multiplexque Theologia. Deinde Plato, Secundum'circa/ecunda, Tertiumlcirca,tertia ait exiftere. Declarare igiturhæc,obfcura quidem,nos oportet,Quo loco primum poiïumus fuipicari, more fuoj cæterorumque Græcorum/locutum elîè Platonem, cum præpofîtiones, quæ debuiflent nominibus præponi poftponunt. Quale eft apud Homerum : Sts: KP« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cuK?.EtapudRomanos,Q_uamobrem,Quibus de caufîs. Sicapud

, ut fît pundum e/î4-'-nf0i/ nbsp;nbsp;nbsp;, fenfusque habeat, circa Secundum, fecunda : dr-'

ca Tertium, tertia. Quae rationes diiponendi 'crebræ ftint Platoni. Eritcp(idem ora#; tionis tenor, ut quemadmodumdixerat, circa omnium Regem,fîc circa Secundum, circa Tertium, Tres autem uir diuinusfaudieratautapudChaldæos, aut apud Ae?; gyptios,in iumma diuinitate Reges,qui numero, amp;nbsp;effedu diftinguerentur. Primus maxima caufa, maximus Rex, de quo in Epiftola,qui uere philolbphentur, fore be#; atos, prædicat. Secundus, creator : Tertius,altor Sc uiuificator. Nam cum ait,circa Secundum,fecunda,intelligit munus,uel numen quoddam fecundum : fîc.cum circa Tertium, tertia, quoddam diftindum munus innuit. Ex eo autem quod dixerat de Primo, intelligitur fenfus fequentium.Declarauimus enim præpofîtionem Circum, defîgnare uim fuftinendi, ac regendi. Primus omnibus in rebus gradus/eft, ut fît au^ tor amp;nbsp;caufa : turn eorum creatio : deindetiiuificatio, amp;nbsp;fuftentatio. Autor amp;nbsp;caufa primaPater, cuiprincipaliter, amp;utPlatonici loquuntur ,fontaliter/afcribuntur o?= mnia, quia genitor eft Mentis opificis, creatricis, nbsp;quia prima eft origo, prima db

gnitas, primum efle. Secundum efle, uel fecundum exiftens, eft proles eius, â qua/ eft fecunda rerum exiftentia, fecunda origo. Tertia/eft anima mundi, tertiam rerum exiftentiam fuftinens. Tres igitur funt origines, tanquam una, tres habentes, ac fu?; ftinentes rerum exiftentias,tanquam unam.Primæ origin! tria hæc fîmul attribuun?; ?

A tur, quod fit caufa, rcgat, finis fit, Eftenim Pater ;caufa Mentis, amp;nbsp;Spiritus. Itaque etiain uirtutis amp;nbsp;poteftatis eorum. In Patreitanquam prima caufa omnis eft ui'rtus Secundi èC Tertij, id eft, Mentis, amp;nbsp;Spiritus, In Pâtre amp;nbsp;Rege omnium funt ea tria; in Proieautemamp;Animaific explicantur,quod Prolcsicreat,Spiritus:uiuificat,amp; régit, SiccpJ circa Secundum,fecunda, id eft, circa Mentem,amp; Prolem creatricem, eft fecunda rerum origo; circa Tertiuni funt tertia, id eft, tertiaorigo, tertiumeftè. Voluit enim Plato,quod apud Mercurium didicerat, tres omnium rerum eftè origines,a quibusitripliciter res dependerent:Fontaliter jamp; originaliteramp; pri^ mo à Pâtre; fecundum creationem a Filio, fecundum uitamj ac uiuificationem/â Spiritu, Spiritus enimj^ait Proies Dei^ eft qui uiuificat. Pater eft fons, 8^ primum: Filius creator; Spiritus'uiuificator, Qiiod quidem in ipfa redemptione apparuit, Pater mifit, Filius uenit, Spiritus aluit, afflauit, uiuificauit, Primus autor tanti bo^ nifuitPater,qui mifitamp;iufsit. SecundusiFilius, qui egit amp;nbsp;paruit. TertiusiSpis= ritus, qui afflauit, Siccp circa omnium Regem fuerunt ea principaliter, ac fonta# liter. Nam mifit ipfe Filium redempturum, mifit Spiritum afflaturum, circa Sc^ cundumi fuerunt hæc ipfa, fed fecunda quadam ratione ; tertia quadam, circa ter^ tium. Hoc quod nos de redemptione uidimus, audicrantilli de creatione; amp;nbsp;Plato tradidit tanquam prifcum myfterium ; Nosqueexpofuimus Platonem ; nec ferè fe^ eus Plotinus, Si Porphyrius,cuius'hæc.paucauerbafunt; w? 7rKvri»ii (jSj/ tîjs Tjoâc 0V7WJ/ lt;ïZ\’ «lt;/'k 7t§gt;llD7«5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V’f/ 7mVTaigt; UxOlhiX ) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XTt' IkhVS

j(^ TjotTTOS, ^1/ rtsTis, Platonem fie locutum,utdiceret,omniaeflè circa tres Deos, fed Principaliter circa Regem omnium ; fecundd circa Deum, qui eft uel naftitur ex illo ; tertid, circa Deum qui procedit ab ifto. En Porphyrius fecundum à primo nafcijtertiumiâ fecundQ,docet, ex Platone,

Ç^otnodo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jeu JJirttum‘€X ill^s duobus product tradiderint^

LOTINVS igituripro tota Theologia Platonica,omnibusquePlaton nicis, in quibus tenet principatum, eritinterpres,amp; alfentiens ci Porphys? rius, Hinc quantum de noftra Theologia ueteres cognouerint, intelliges, Tota eft enim concatenata, mutuis^ nexibus implicata, Vt enim feribisî

mus, quæ fupra millenos annos, hi prodiderunt ; ficijdem feribebant, amp;nbsp;Ioquebangt; tur multis retro annis tradita, Plato inquam,Änaxagoras, Parmenides, fecuti ma^ lores illos, hosFecuti recentiores, Plotinus igitur, ut eft pauld ante demonftratum, tres has rerum origines, tria^ numina alTumens, amp;nbsp;de eorum inter fe ratione (dilfcis rens,fic perhibet, Bonum,id eft, Pater gignit Mentem,Mens gignit Animam, Por^ phyrius autem exponens quafi Platonem,amp; Plotinum,dicit elfe omnia,circa omniu Regem; fecundd, circaDeum ex illo ; tertio,circaDeum ex ifto, Tres ergo quafi' Deos, uel tria numina,demonftrant, quæ deincepsjalterum ex altero nafcantur, A^ Bono Mens, à Mente anima, Omniacp ftint conformia cum Theologia uera, eo ex:# cepto ( quod quidem exiguum eft dilcrimen ) quod Anima, id eft, Spiritus, non à Mentefolum procedat, nequeis tanquam certusgenerationis ordo debeat confti^ tui, Sed enim'certus ordo eft ipforum numinum, ut Anima fit tertio loco, quia cau# faieft poft effedlus ; Anima autem fiue Spiritusproducitur à fuperioribus. Hunc orgt; dinem'erediderunt elle etiam in gignendo,Sed etiam certe eft:folum reticucrunt Bo^ num, à quo,Spiritus produceretur. Non negatur autem, quod reticetur, ficut non negat EuangeliumiSpiritum etiam à Filio manare, quia Filius dicat, Spiritus qui à m Pâtre

94 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVSt B V G V B» L I B» !!♦

Pâtre proceditgt;Âc,fi uelisimunera,non fubftantiam diïu'norum numinum fpeculari, C hæret magi's ad Prolem Spiritus, quàm ad Supremum. Producitur enini à Bono, à Mente producituramp;donatur,amp;etîunditur. Ob hanccaufam in producdione eius, Prolem tantum commemorarunt:nec pareil tarnen Bonum eos exclufîiTcjpræcipue' uetuftiores. NamMercurius dixit âfonte fandto Spiritum produei, Fontem autemi Patrem elle collât. Vt ergo zx Euangelio colligimus modo Spiritû à Pâtre procedelt;» re,modô a' Filio,non fequimur autem errores eorum,qui tantum ea probât teilimo^ nia,quæiSpiritum aiîerût a' Pâtreproduci:fic ex diuerfis huius Theologiæ locis eol# ligimus/eum à Bono, Mente exiilere, A'Bono Mercurius, â Mente iuniores Pla# tonici,Plotinus,Porphyrius,Bonumcp oilenium eil,ipfum Genitorem appellari.Fi# lius in Euangelio de Pâtre fuo,Nemo bonus,nifi folus Deus. Sed diligentius ad PIo tinum infiile.Si enim dicebatlfola alteritate Bonum ac Mente feparari,ut ne fît feiungt; (fia fubftantia,efficitur eundê produei Bono,atcp Mente. A' fubilantia enim diuina producitur. Eadem autem, Plotino tefl:e,eil fubftantia Genitoris, ac Geniti, ut eos à ueritate aut nihil,aut non multum decidiiîè darum fît, Non feparalTe autem eos fubs= ilantiam horum trium, fepe probatû. Aded uero non eil is error apud eos,ut in cons’ trariû potius deflexerint. Nam coniuncrionc iubilantiæ eorum quidam etiam inter cæteras diuinas fubilantias elTe uoluerunt, ut altera cum altera eilet connexa, Deus cum Deo,uel Angelus cum Angelo.Quod quidem in fubilatr)s,excepta diuina, fieri non poteil.Nufquam eil tanta coniunlt;flio,nunquâgt;excepto Deo, æternitas. De quo' pofîea.Nominant autem treis Deos,alteritate tantum,non numerum fubilantiarum innuentes.Difficile enim eft habere in promptu'locutiones amp;nbsp;nomina,quibus côiunss dio fubilantiæ,atcp difîundio numeroi^ldefîgnctur. Nam nomen perfonæ'non fuit apud eos,prorfus hacin re apud antiquos inufîtatum. Ad uitandum autem errores, P caffi'gatius pofteriores locuti funt, Agnofcimus igitur totam Theologiam, non fo^ ïumcç dependentiâ, creationem^ rerum ex Deo, fed etiam amp;nbsp;gradum illoi^ trium, 8^ ortum,ac produdionem,^ quid muneris,ac numinis exiftat in unoquocptCredo diuinis oraculis,non uiribus humanis,prifcis cognita.

jlONSIDERANDVM quoque,quodtraditurâDamafcioPlatonieo haudignobili,qui de Aegyptrjsperhibet:7i?«7H(/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uTrtg Tsécamp;y voh-

eni/, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ayvü)sop,'f‘Is tSto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quæ fîintt Primum principiumiappel

lant tenebras,fuper omnem cognitionem,tenebras incognitas,T er iilud acclamantes. His intelligimus, claruiilè priicis feculis magnam de tribus illis lucem. Omnium enim rerum principium ter acclamantes, appellantes^ tenebras, omnem humanam cognitionem fupereminentesitriplicem Deitatemidefîgnabât. Hinc etiam Dionyfîus ex fandis^ac diuinis fontibus^caliginem hancuoeat, Quipofuit tenebras latibulum fuum.Et de eodem diuinus Orpheus,

Sic Aegypti] fandifsimam Trinitatem, primumqueomnium rerum principium, tenebras ignoras dixere , nulla potes humana cogitatione contingi, fub altifsi ma diuinitatis fuæ caligine latitantem diuinitatem , pelagus altifsimum , quod intueri, penetrareque fummas ad ufque fedes , nulla ne Deorum quidem ua s« leat

A leat cogitauo« Terque/iftud acclamabant, tria ilia principia innucntes, Bonum, Mentem , Am'mam j feu Spin'tum, Platonicis i mulns^ alfjs Philofophis no^ ti'fsima. Triplex apud illos acclamatio , ficut Angeh' clamarunt ter , Sana us, Sandus, Sandus. Item,illud confiderandum , qudd Plutarchus,in Aegyptoin templo Mineruæ,quæeft diuina Sapientia, filia fummi Dei, fuifle hanc infcrii» ptionem dicit, tj/w fti^l TsSji 7= ycyevoSi 0^ , iinijAji'Oif , -nif ipijj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tsrwamp;vKTDS

KTfftKffcÂv4-ii/ : Ego fum omne quod fuit, quod eft, quod futurum eft : uelum meum ne^ mo mortalium hadenus reuelauit. Hæc infcriptio. Seito igituramp;attende, qudd hæc infcriptio erat ea, quæ eft apud Mo fen. Ego fum qui fum. Quod Hebraice dici^ tur, Ero qui ero,Græcè, 5 agt;ii, ille qui eft,Scito^ hoc efle nomen tetragrammu,quod apudHebræos eft nomen à uerbo fubftantiuo à uoce futuran’n' Ihieh, id eft, erit : uocatur nbsp;nbsp;nbsp;tantum unalitera lod, mutata in Vau, quod fit apud eos ufitatifsime.

Hoc nomen etiam eft,quod uocatur â Philofdphis v op, quod eft, ipfum efte. Vt igb tur dixitipfe apud Mofen,Ego fum qui fum ; amp;nbsp;apudPhilofophos amp;^Hebræos, Ilie qui eft, uel. Illud quod eft ; fic ilia inferiptione teftabatur fe efle, quod fuit, eft, erit, omnia uidelicet, quæ continentur nomine, Ille qui eft. Quoniam apud Deum, ut ingt; quitPlato,necp præteritum eft,neque futurum, fed fola æterna præfentia. Præterea utdicitur in facris literis, Hoc nomen meuminon indicaui ein: lie ait infcriptio, Ve;: lummeumnemoreuelauit.Nouimus item appellafle fe Ille qui eft:quia defignet æternitatem,defignet creatorem, amp;nbsp;per fe exiftentem : ilium qui fempcr fuit, etiam anteaquam res crearentur : ilium item qui non fit ab alio : deinde illumiqui maxime fit, ens item uniuerfale, magis quam totus mundus, amp;nbsp;uniuerfum. Et ut apud loan^ nem. Quod fadum efta'n ipfo uita erat. aut, Omnia per ipftim fada funr, amp;nbsp;fine ipfd ß faefium eft nihil quod fadhxm eft.fic ifta infcriptione,oftendit fe efle omnia,efle fe cau;? famuniuerfalem omnium rerum, fine fe nihil efle pofte, nihil fuifle, èC effe,futu# rumcp efle finefe, qui fit omnia, ens maximum, ens uniuerfale. Vtautem nouimus nomen illud, Qui eft, effe Filq Dei, qui crearit, qui fit caufa uniuerfalis, ens uniuer^ fum : fic inferiptioiftumipfum denotabat, Sed Græci fallebantur, inuenientes tern# plum illud in Aegypto diuinæ Sapientiæi filiæ Dei dicatum. putabant hanc effe Mh neruam.Quod uerum erit,fi fordes fabularum abfterfcris,detraxeris^ uilc pallium, quod ex parte fecit Proclus, dicenshanc Mineruam efle, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;w « Opifiis

cem Deam, Siquidemiamp;idem Plutarchus perhibet : Rex,inquit,quicuncp apud eos eligebatur, ftatim fiebat w 7^“ ItgUy, xset Fl

J(gtt AÓy«, «p-vdf}o«s Fl «AnÖö« (c? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tm^xJ^HÄBtnp eww, 7ramp;

Ufw(z 7«5 iTTi^KÜs ïsTtvn.! amp;s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Fl ötaAsyl«? ou/tSj/ : Ex facers

dotibus, eratque particeps Philofophiæ, quæ magna ex parte, fabulis, narrationisî busqué, quæobfeuras ueritatis declarationes haberent, abfeondebatur. Quod ipfi aperte præ fe ferebant, ponentes pro templis Sphingas, innuentes adumbratam fass pientiameorum Theologiam habere. Hæc cum teftetur Plutarchus,non mirum eft, fi ter acclamantes tenebras, trinitatemi aut tria numina defignabant. Et diuinam Sa^ pientiam,a Deo natam^de fe loquiobfeure,fe^uelatamefle fatentem'introducen bant. Nec item tantam apud eos Theologiam fuiffe mirabere, ex his/quæ leges apud Mercurium, Orpheum, quididicit ab Aegyptrjs, Platonem, itemcç Chah dæos, apud quos omnes/erant duo, Genitor, amp;nbsp;Proles, ut tria femper funt apud cæ# teros. Sed peculiarisfermo (de duobus, ficut item in noftra Theologia. In eo por^ rd quod Plutarchus protulit oraculo, Proclus addit hoc quod deeft apud PIu# tarchum. Vbi dixiflet, Velum meum reuelauit nemo, fequitur, opitnnnp Kie^T^pj

96 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T, E V G V L I B, II.

«Al©quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Qtiem ego frudum pepen,fuit SoI.Prædicat igiturife Solis creatrP C

ccm, Mirabile myfterium» Hoc enimeftiquod Mofes, Dixit Deus, fiat lux. Et, Creauit Deus duo luminaria magna. Et quod Plato in Republ. Sol/filius fummx Boni. Et quod Homerus in hymno de Sole , lt;f)ios -nx©-, Proies louis. Et eadem Sapientiaiapud Solomonem idem mirabiliter gloriatur: Ego feciiut orirctur lu«* men in coclis. Et, Ante Solem permanet nomen eius. O' miferi mortales, cur Soi* lem adorabatis ; non,ut nuncitotus mundus, eum qui Solem peperiilet;'Nomis? nauit^ præcipuè Solem,oraculum , quod fit in omni creatione præcipuus, ad# mirabile Dei opus ,præpofitum etiam à Mofetante omnés res creatas: Et de quo Propheta, qui.coclum contemplatus, admiratusqueinuentorem , tot cætens omif# fis, prædicauit. In Sole pofuit tabernaculum fuum.Quod fecus,In ccelopoluit Solem, profequiturque ortum,amp;occafum,lucem, calorem per omnem mundum intentum. Hune ergolin oraculo gloriabatur Sapientia fefeciflè. quo nomine de# buerat adorari, coli, àcundisgentibus, nonipium opus. Verè igitur ilia Sapien# tia, erat Filia Dei, cui (concorditer à cundisjdatur creatio , uocata fummi Boni Filia. Non eratillalfabulofa Minerua, quæcum homo fuerit , Solem creare non potuit . Habes ergo ternam illam apud Aegyptios acclamationem non iniuria trinitatem, tria numina, tres reges defignafle, ut quæ de Proie tam mira, certaque tradiderit. Ac uerè'oraculumillud apud Aegyptios fuifle,déclarât Mercurius TriG megiRus,quifimiliterdeDeolocutus eft,in eo qudd Deus inuifibilis,fituifibilis ex Operibus : lt;rv Trav-z« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0 lin (TV ajirv ttÆj/r» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;crw -n ^.h

Tu enim omnia es; amp;nbsp;nihil aliud eR, quod tu non fis.Tu es omne quod fuit,amp; quod non fuit. Hæc ille de Deo, cum Deo loquens, quod Deus de fe ipfo in templo. Défi# gnat autem illud Ioannis, Sine ipfo facRum efi nihil, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D

JJc tribiis RegibitSjßue tribut Intelligentijfj friplici^ÿ T^ininitate., ex N^Ui-meniOj ^tnelioj 'Plotinoj Theodoroj lantblicho, Vroclo^

' ONSIDERANDA quoquc , quæ cæteri Platonici, turn dicRa Pla # tonisjtum Orphicam Aegyptiam Theologiam fequentes,amp; ut fo# lent aliquo in abdito apud priicos loco reperta proponentes ut æni# ________'gmata, prodiderunt. Proclus igitur hæc ait Riper Timæum: avp.ÿvi®' çjjS? KWpvioKi Staff , TTccTiga KjüÄei 'n!/ Tr^M-roiJ , Tttiyrluu Jï •nil nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, TrciHjMt Jï yajj TQimii,

asi Ö ctuToy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ji-Tfos, 2-n. TipwT©quot; o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Stiff! Numcniuscelebrat,ÔClau#

dat tres Deos,primumque uocatPatrem, fecundum Creatorem,ipfum opificium; ideR, Animam mundijtertium. Quocirca Opifex fecundum iliumefigeminus , Sd primus fcilicet,amp;fecundusDeus. HæcfNumenius à Proclorecitata. Videsapud Numenium, duos creatores, duos Deos. Eo enim modo tunc loquebantur. Vides primumiPatrem,fecundum Opificem, uel Creatorcm, quod nomen,ut Rcpius damit, proprium eR diuinæ Prolis. En quod noRra canit Theologia, confitens Pa# trem creatorem cœli amp;nbsp;terræ, confitens item Filiumicreatorem, ut per quem omnia fadafunt. Nec te turbet quod tertio loco diuinitatis,dicat Proclus ponere Nume# nium ipfum opus. Non enim ita nominat tertium, ut æqualeprioribus duobus,fed ut fa(Rum,amp; opus quoddam diuinum : ficut amp;nbsp;Plato in Timæo, flatuens Mundum aut Animam,elle Deum,creatum a Deo, id eR,rcm diuinam,opus Dei. folum autem geminum Creatorem fatetur, folis duobus afcribit creationem, de quibus ut in

A primo libro uifum, tam præclara fcripfit Numcnius* Vera quidé diuinitasîeft duo^ rum opificum,amp; duorum non diftinctorum , fed utipfi quoque docent, unius opC;« ris mundani, duo creatores uelut unus, quia opus uiium. De duobus autem numi^i nibus, de duobus’quibus rerum creationem attribuunt Pbilofophi, nunc ego lo^ quor. Excludocp tertium illuda uera diuinitate. Quanquam fit mihi uerifimile tergt; tio loco, non id quod Proclus dixit,pofuiflè Numenium, fed quod Pythagoras, Plato, Plotinus, Amelius ,utpofl:ea docebitur. Plato enim, ut fuperius audilh',tres nominauit. Duos autem qui crearent, utidem Proclus perhibet,Plotinus adhibuit: /xRi VTn’A^iTou 'nft /HfUTf^yoy pSji' to viÿrSi, vy Jè ovy tv ttocv^s t Duplicem quidem proponit Opificem Plotinus, alteruniinintelleduali, alterumîimperantem uniuerfo. Hæc didaPlotini ed ipecftant, Patrem elîè, primumiintelledualem dan^ temfapientiamiÔÔIdeasProlifuæ, quasappellantPlatonici, m-ro: eumielle fum^; mum, eminentifsimum^ in mundo,qui dicitur vart-ns : Prolem autem, ut omnes fuj: periusuidimusconfitentes,eflereginamuniuerfijcreatricem^ Mentem. Amelius autem.'meliusamp;clariusexplicuit tres illos. De quo idem Proclus: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ji

7mä nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;)(gc! vis TpàSy SxcnKiccs ’)]oâs,v^(/ ovinx, tj^oi/TO, 'jojz SgiSv’r«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ji ^t,J}ó’n

Ó (jSj/ TifÄT©^ cvTüùS gt;nbsp;Ó Ji J^VTi,^©' pUf ’n iy vJjTM voH’nÿ » Ji cù/ri , j(gà

TTKVTUS, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. S cfè TJOtT©-, (Jlüi ’n cÙi’m 5

Sgâ T^^Z-nfJ. S^ef/ yc^ h K'/résKinS j '3°^ y, iyoy «[ivJ)oô’r\.^oii, Quxfuut,AmeliuSjiuquit, tripficê facit Opificem,amp; Mentes tres,amp; Reges tres, eum qui efi, eum qui habet, eum qui afpicit. Diffèrunt autem hi: quoniâ prima Mens uerè eft : Secundaeft quidê intelletfiuale, quod eft in ipfo:habet autem ante fe, amp;nbsp;participât omnino ipfum : amp;nbsp;propter hoc, eft îecunda:Tertia uerd, ß eft quidemamp;ipfa, quod in eo intelletftuale. Omnis enim mens conibciato intelle^ (ftuali eadem eft. Habet autem quod eft in iecundo, amp;nbsp;uidetprimum. Quanto enim fitmaiordifcefluSjtantoidquodhabet eft obfcurius. Hæcubirecitalfet, Proclus addit, TÏ«? 7J0«? vôxs,t^ Jlniuv^yis 'cm-ndi-rvu, T2S Trarçà ’TtKx'rtüVi tjoS? CaenAt«?, Tjoâs w«/ Tpâf. Videlicet : Has igitur tres Mentes Sd Opifices ftatuit Amelius , qui funt apud Platonem tres Reges, amp;nbsp;qui apud Orpheum tres, Phanes , Vranos, Cronos. Hæc Proclus. Exhisfitclarifsimumetiam Platonem, amp;nbsp;Orpheum antisf quifsimum, de tribus numinibus locutosa'ncorruptius quidem, diuinius, amp;nbsp;coclegt; ftius Platonem, nominantem tres illos, tres Reges, uelut unum. Sunt ergo tres Regt; ges apud Platonem, tefte Proclo,non Chriftiano,imd Chriftianis inimico, funt tres Mentes, tres Intelligentiæ, tres Reges uelut unus, Vtnoftræ literæ canunt, Deus Pater, Deus Filius, Deus Spiritus fandus: Non tarnen tres Dtj, fed unus eft Deus: fic dicere pofsis ex Platone, Rex eft Pater, Rex eft Filius,Rex Spiritus fancfius.Non tarnen tres Reges,led unus Rex. Qiioniam^ mens eft una hypoftafis, aut perfona, crediderim reifte ficprædicari, Mens eftPater,Mcns Filius,Mens Spiritus fanclus. Non refle autem,fi dicas,Non tarnen tres Mentes,fed una eft Mens.Quia Mens eft hypoftafis. Sed fit'quoducrius, ac melius Theologis uidebitur. Quis autem reuela^ uitPlatoni, qui Mentis æternæ aduentum in mundum,plus trecentis annis anteceft fit, tres illos Reges, circa quos omnia efle prædicauit quis item Orpheo , licet, ut moris,eius,poeticis nominibus tria ilia nomina defcripferit C Sed fit obfcurius quod ab Orpheopofitum eft : uera,luculcnta, clarefcentia, quæ Plato de tribus Regibus, Plotinus, Numenius, Amelius de duobus Opificibus. Nam tertius femper fuit obgt; fcurior,etiam apud noftrates.Hoc miraculum,tres omnium rerum Imperatores Pla tonem noininaftè,cæteros autem Philofophos,duos Opifices,ut eft in noftra coelefti m 5 Theologia

93 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S Tlt; E V G V B. L I B» I h

Theoïogia.Hocindîdoelljfempcr in prifcaThcologia,aptidChaklæos,Phœniccs, G Âegypnos,gentesuetuftifsimas,quænuncpenitusapparuit, abditam fuifle fapieni? tiam y fed non cognitain, adulceratam nomi'nibiis amp;nbsp;fenfibus,donee præco cœleftis ipfe, uifibilem, qui effet ante inuîGbilis fe reddens, earn efticeret rutilantem, docess retep omnes, oportere adorareDeum, in{pintUiamp; ueritate.Dcquibus tribus, Deo, Veritate, Spiritu, notionemipriorafæcula,ab initio generis humanidefeendentem, tenuerunt. Nam ficut Ameliusifecutus eftPIatonem ficneceffarid Plato didicitab anteçeflbribus, credo ego, Aegyptrjsiamp;Chaldæis, quemadmodumitemin Epiftola nominat Caufam mundi, èC Patrem eius, certè ab aliquo oraculo, ab aliquauetufta Theologia, qualecanebatAegyptia, tria numina,eatenebras appellans, amp;ut tam multaMercuriuSjChaldæuscpidecantauit. Veriisimumeff item legiffe Platonicos milita,!quæ peruenire ad noftra fæcula non potuerunt, ex quibus illi.libris fuis quæ^ dam largiti funt, Sed reuertor, declaroq^ Amelium,Patrem,primamcp Mentem,diÿ cit exiflentem, fecundam habentem, tertiam uidentem,Quorum ratio eft,qudd pri^ mo acprincipaliter, fontalitercp, eft ipfe Pater, quindicituretiam v Primai tus, Principatus, Primum elfe, à quo reliqua duo. Secundus dicitur habere, quia participât priorem, nafeitur a priore, eff filius eius, habet ab illo bona fua, diuinita^ tem, fapientiam, autoritatem, idcp ipfe prædicabat in mundo, eo^ eft fecundus, participansep, quod dixit de eo Joannes, eum/effe amp;nbsp;fuiffe femper apud Deum. Ter^ tius autem, inquit, habet quidem'quod in Secundo eft,reipicit autem Primum.Hoc nos clarius diceremus, manare a duobus, quia Primum uelut fontem fuum aipicit; habet autem quod in Secundo eft. Fluit enim ab iplb : habet ab ipib, ÔC à præceden«! te, quod eft ; amp;nbsp;datur, mittitur, fluitc^ ab ipfo Secundo.AlpedusinPrimum eft, ut p in fontem fuum, habere quod in Secundo : eft item accipere, quod ipfe fit, â Secungt; do. Dat enim ei Secundus, quod eft. Quod fi hæcad creadonem, Ideas^ referas, amp;nbsp;ut tres rerum imperatores, tria^ principia uelut unum, eadem eft fententia.Primus. uere, principaliter, fontaliter eft. Secundus, eft Idea quæ in fe eft,quæ dicitur ab eis

VÛKTDf/ . Obidautem'eftldea, quia nihil eftinDeoialienum à Deo. Et quia Mens, autlntelligentia,eftidemcumreintellelt;fta: ficetiamTertius, quia amp;nbsp;ipfe Mens eft, eftipfum intellecftuale fiueintelligibilitas,ut fie dixerim.Jd fcilicet.'quod eft in Secun^ do,amp; quia Mentes ftint, intelligendo operantur. Quia uerd funt unus Deus, quod intelligitur, S^^intelligendo creatur à Secundo, intelligitur item, fitep à Tertio, fiue^ lis ifta ad creationem referre, cuius principalem caufam afsignant Platonic! uelut originem, Ideam in mente Opificis, quæ ab eis nuncupatur ygt; . Hæc Idea, in# quit Amelius, eft in Secundo, eft item in Tertio : fed Secundus j amp;nbsp;Tertius eft item cum ifta Idea. Sunt enimuelut duo opifices mundi, uterque mundi origo, utrique ineftldeamundi,amp;uterqueeftipfaldea. Non eft diuinitas eorum difiunda, quia uterque efteiufdem rei fummus opifex,uterqueprincipium.Pater autemamp;primus eft,quem amp;nbsp;Secundus participât, amp;nbsp;Tertius aipicit, eoip Primus à duobus particigt; patur. quidem noftra T heologia clarius loqueretur. Sed nobis fads eft often^ dere, ccclefti nunc reuelatam teftimonio ueritatem,femper in aliqua luce apparuiffe: religionemhanc,quam colit mundus, antiquifsimam illam omnium fæculorum eile ; uerumiut nuncradiantifsimam, omnibus^ perfpeeftifsimam, fi'c tunc/obfeus« riorem, inter abdita myfterialatitantem, uix paucisintrofpeftam, nec ab illis etiam quot;nbsp;forte intelleftam, donee apparuit tota, Eccetot autores, totteftes, de duobus Opifi^ cibus, de tribus quibus canitur nobis æterna gloria, teftes in^, quibus cum aut iiv cognitaprorfus noftra religio, aut uix cognita effet, loquebantur tame eademjapud maiores

A majores Theologes reperta. Nam quod Plato,de tribus Jmperatonbus fcripfit, exif tabat etiam apud priores Pythagoreos.Nec tibi referam hoc Ioco,quod fûperftitiofi quidam è noftris ex libris Ariftotelis , qui teftetur, Pythagoreos uios numero ter^ nario in fa cris, quo deßgnabantprincipium , medium , finem in cuntftis rebus : fed quod euidentifsime monuit Proclus àlamblicho traditum: tjoâj aveu Sty? risTJsç^'n^

-raîi? 7n/ô«y«fafl»f v;xt/»fz£wfî : Celebrari, laudari tres iftos Deos apud Pythagoreos. Videlicet quod nos,pcrpetuô ,amp;indcfcfse , noeftesque diesque, nunquam fandiG fimas uoces has interpollantes, ut fi t gloria Patri, Filio, Spiritui fanéto, qui fuerit femper,amp; ficut fuit,fie fit, futurusp^ fit in æternum.Eadem extant apud Numenium \ Pythagoreum. Mirificè quoque confenicre Icæteri Pla.tonici, uenerantes, adorant tescß cum cæteris tres hosImperatores,amp;Reges,tresq^ Deos,utunum.Nam Theo^ dorus Platonicus infignis, fècutus AmeIium,hæcProcIo tefie ad uerbum poft lamsî blichum inquit I 750«? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ovviTrvfjcivI^^ «rot nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;Ü. cùniç, w tvamp;v? pci-

TX 7° tf/ , «ta’ fc/TtXai/flt VOHTÛvT^. ty VCi^Sni dtâ(/gt; (ï'TrÜHiiîA« dè nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÿcrjôti^H vS(/ y TSil VOl^Ofl ÿ'

TTH-yHi/ •4't/ytSi/. ty -nil pSjf «Jicù^i-ny, Jèèts oÄ« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jè tIÙj ès ix jüï9-‘

tiüü^w TTiTroiHp-ivoii. Nimirum,Tres, inquit,fecutus Amelium, diciteiïe Opifi^ ces Theodorus»Neceos ordinat moxpoflunum, fed ante Deosintelleôtos, ôc^inteb ligentes* Alium^ uocat Mentem fubftantialem, alium fubftantiam mentalem , ter^ tiumFontem animarum. Acprimumiindiuiduum ,fecundum per omnia diftribu^ tum,tertiumFacientem per fingula diftributionem. Hæc Theodorus, fecutus Ames; hum, AmeliusFecutus Platonem,Plato ueteres Aegyptios, hi maiores,primoscp ho mines,amp; oracula cceIeftia,ubiquereibnantia.Confideraobiecro ordinem,quern dat his Theodorus.Nonenimlocateos poft Vnitatem, quætribuitur ab cis tum fum^f ß moBono,tumIdeis,fedIocat ante Oeos intellecftos, amp;nbsp;intelligentes. Noris, ut fuo loco uidebitur, apud Platonicosiamp; noftros efle duo genera Deorum, fine Angelo# rum : priores dicuntur vaxTBi, Intelledi : pofteriores mjoi gt;nbsp;Intelligentes. Dionyfius didos prioresilntellcdos,quia intelliguntur ab his qui dicuntur mj-oi : quo amp;nbsp;illi In# telledi,ut fuperiores,ôô hi Intelligentes uocantur: irradiarc enim maiores in inferio# resfintelligentiam fapientiamc^. Hos in illos relpicere, uelut intelligentes, amp;nbsp;cogno# feentes. Nonnulli Platonic! ingelFere noua, Intelledos, 8c Priores, Ideas fentientes, qusc ab inferioribus intelliguntur. Sed ordo, nbsp;fenfus fyncerus(prior. 7'rcs igitur

illos Opifices, id eft, Trinitatem,flatuebat Theodorusianteomncs ordines Ange# lorum, prioremcß uocabat Mentem fubftantialem, id eft, cuius fubftantia fit Mens, fit primum fapere, primu noITe, prior fapientia, cuius fubftantia non fit aliud quam Mens, Mens plena fubftantiæ, quo defignatur primatus totius effe, omniumc^ me# tium. SecundummocabatSubftantiam mentalem,hoc eft,eam mentem,amp; fapientia, quæhoc ipfumhabuerit àprimo,SôquænonprimôMens fit, fed ab eo qui primd Mens : idcirco'ctiam primo fubftantia, quia mens fubftantialis primo.Tertium uo# cabat Fontem animorum, quo nihil diuinius amp;nbsp;profundius:Quippe amp;nbsp;noftra Theo logiauocat eum Creatorcm ipirituum,utpauló ante uidilh:amp; hæc eft Anima mun# di uiuificatrix, mater animarum. NoiFnc etiam noftri eum appellant Fonte uiuumC rogamuscçîutper cum feiamusPatrem,primum fcilicetiliumPriorem autem In# diuiduum dicit, quia Filio datur creatio, datur cxecutio rcrum paternarum, ilfe fa# cit omnia, per omnia comeat creator, princeps, iuflus a Patre. Nam Indiuiduus, defignat,eum non fungi his offices, Filium autem(fungi, efle eum , ut Philo perhi# bet,Patris fui fubditum magiftratum , fubminiftrum , facientem omnia pro co, ius eius, ac poteflatem. Hæc igitur Platonic! eo fpiritu , ex ea Thcologia lo# cuti funt

cuti funt, quæ pcruenit ad eosià fæculis prioribus, inuenta^ eft apud Cbaldæos, amp;nbsp;C Aegyptios,Sibyllas,amp;inoraculis. Quos libres i fi fie nobis uidere datum fuiflet, ficutquædam frufta, propemodumeç naufragiauidimus,certè myfteria penitus noss ftra uideremus, Sentiremus toto in mundo, beneficio diuino, prius obfcurc reuela^ tam hancreligionemj ac Philofophiam nouifsimorum fæculorum : donee ueniens princeps eius, in cuius morteuelum templi feiflum eft, remotis tenebris'totam ape^ riret. Quo fadum ,uteoueniente repletafitomnis terra, ut prædixerant oracula, feientia DomintHæc autemîquæ produda fijnt,etfi' non rede Proclus interpretetur in Timæo, uidebis tarnen pauló póft hominem refipifeentem, Neque ego content do, quanta poftea Trinitatis refulfit notio, cos tenuiflè; fed eum audiflè,ex parte ui^ diflè^ InTheologiaPlatonicorum, eapotifsimum fequenda, qusemaiores tradidiG fent» Nam Proclus ferme pofterior omnibus floruit. Sed enim etiam noftri fenfe^ runt,prodiderunt^,mirabili, propemodum^ diuino fenfijzuerum manabat ab Aegyptrjs,8ó Chaldeis, Platonem de tribus numinibus,præcipuè duobus prioribus locutum,equibuspræter Cyrillum,amp; Euiebium^eft Conftantinus Imperator in oratione dereligioneChriftiana, in quamirificislaudibus collaudatoPIatone, fub^ dit Î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nii ilïi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vrotTörft tA 'T'S'ti»

iTvo ÿojxs TM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. iM«5 7^5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;th! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;St» ilui

tyxlt;ris gt;nbsp;Ik tS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, w-nç 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JiomnTfiS oAui/. Primum, inquit,

Deum docuitrede fupra lubftantiam eum collocans. Huicjetiam lubiecit fecudum; duas^ fubftantias numero partitus efl:, una exiftente utriufque perfedione ; amp;nbsp;fub^ ftantia lècundi Dei exiftentiam habente ex primo. ïpfe enim efl opifex, 8c guberna^ tor omnium,Hæc quidem ille, docens Platonem duos quidem Deos, ut efl in EpG ftolis,nominaire, fedunamutriqueperfedionem attribuifle,habente Secundo ex Primo ipfum eflè, ipfum exiflere.Duas autem fubflantiasieum numero fuiflè parti# tum, cflduas hypoftafes, duos numero gradus in diuinitate flatuiflè.fic enim, eofæ# culo,8lt;^ religione loquebantur. Afsignans autem unam ambobus perfedionem Pla# to,certè fubflantiam, Diuinitatemcß eorum unam lafsignabat. Vna enim eflDiuini# tas,unaiperfedio,unum cundarum rerum fafligium. Sicïmum amborum culmen, una maieflas, utique,amp; diuinitas una, quæ efl fuprema perfedio.

De tribusprincipijtjexVrocloj’Platonps Tbeologia contentis, ([uæ dicuntur notnittibds appellantur,Et (judd htec tria principia^non Jub/lantia triaß/ntjjed alia rationed

O tres illos Reges, triacp numina rerum, decreuifle, declarafle Platonem, idcpeffeflipremumTheologiæeiuscacumenjinquo fita fit eminentilsG ma Trinitas, ad quod fapientifsimu quemc^ oporteat alpirare. Confide# rent igitur omnes, fufpiciantep ueritatem omnipotentem jquf fæpeuelut ignis in an# guftrjs claufa, impatiens^ tenebrarumuiolenter erumpit. Nulla eflreliqua contro# uerfia,quando tot tefles afpicis, paribus teflimonijs aflerentes, concorditer^ accla# mantes triplici imperio, ternæj aut triplici uel trinæDiuinitati,ac maieflati.ProcIus ille, qui fuperTimæum,cæterorum Platonicorum de tribus Regibus fententiam/ propofuerat,inlibrodeTheologiaPlatonica,inquodate de dogmatis Platonicis difleritjfiniilia atque priores,Numenius,Porphyrius,amp; Plotinus, Amelius,confite# tur fenfifle

A tur fenfiHe Platonem : cuius fermoietß prolixior eft, alleâiis tarnen declarandæ ue^ ritatis amore, totum proponam, Sc ediHèram : a-uiiXTaiii /JU' èîçf/Tvu »(pà m;-

Vj, vap «7rü4gt;£uvö, MTÏOII, ty tKâvoif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y amp;v(u, tvtfyâj/ 00W tIu}

KiKTH-nu. Ttp'oan lt;/i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;t» vb TTeu^nÄus tfngHfjiivHi/ , i(gà (ca-tniMTun^xii, j(gc(

i Kif'hS 7rcwTK)KKj) 7« fc^^jeT« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;evTU(f, Afcyss t/w -éunsKinj/ KvceyKKUj/. ’4'VX»S ySjf yofti

■btäVtii; fiinyamp;ii KVKyKiXfCDS Tff'tfVKii/. WÄi’ co« ^agt;»i/ tjoavist^ai/ gt;nbsp;« KpvcOoa’ji.^Ky tj) aii-jois, b lt;k vä TTCWTK , gt;9 TB 0VTamp;' ec7fVÄKVamp;i/ iflvvKTO^, K?iC ocw Kfl:T’ a/®' V^JfcSHXt . Jlà Ji W tIw {^yniJ 7i»«-rup , -ixro Trcü/Tuy fxvnj^tö« i'vTuii , sTrtj» (mJI-vos KTnsXT^crc-i , TscwTuy carj« S-araiS S^i vfi-sw(w fi.iyoii'cvuv BO«. tkvth^ Ji TrpUTÎsHii oÄuif j £1 VB ■^urCv'jigxp ccfynii tp kSktois K-rnKsLi^uii-ljliV9lgt; } fcV^tWff «VtVjÄtfBC , TJOftJ TtVVTaS «47J«? } }(^ /XOVCiJJIkS OTiXaV« tru^iKTUil KVKfc0.Vamp; gt;nbsp;At' yœ , VBy Toil quot;^ÓlTtSüll ♦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VïJfcf VBfl tVülfflll, TTKgKyamp;ll /xÂ* fcX TBTCüll 01S fiOVcJjluil T« fllXaffS «etamp;-

füss j vgt;ii (j!b/ ivoaJl», T^ii Ji vtigoii gt;nbsp;Ji '4'V}(IMIi . ttko« fiovKS ffyèmu TiAÿâsS tÿ Mtt} crvsoiyB, ovv-

Jï «(TTi^ 7« KÓinitrK Ttuï 'j'Vy^cûf, btoi Jh ttb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipIs vii^ois ajkfft , txvtk Ji tous

IvKin ovTUii, •nrcM'T« Ji amp;s (UKy «fX**F nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t^ KfiLiSiKTOi ÎvkJk gt;y fii^i TcujTfjs càiaJ^^aiJiBoVy

“imglXS CtiTOd 'n KK^ÓtKTDII i^eill, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;OÄUll) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TMTHl/ 7IÙÙ ^iüll «Âÿ^axil 5 K) JTiei

TKg tvK/xs cvTuif, Quæ funt Latine : Corporum quidem, quemadmodum divtum cft,amp; animarum patrem, Mentem pronuntiat, amp;nbsp;caufam ,amp; circa earn cunda eHe, amp;operariquæcunqueuitaminprocefsibus,Ôd explicationibus poflederunt. Pro# greditur autem ad aliud principium,à Mente penitus abfolutuin, magiscp incorpo# reum, ÔC ineffabile,a quo omnia etiam extrema rerum dicas habere fubftantiam, ne# ceffe eft* Animam enimnon omniaparticipareneceflarid nata funt, fed quæcunque uitamhabuerepurioremiautobfcurioreminfeipfîs* Neque Mente omnia frui,amp; B ejÇ'iquæ uere eft, fas eft, fed quæcunque fecundum ipeciem fubfiftunt.Oportet prin# cipium omnium ab omnibus rebus participari:fiquidem â nullo deficit ea, quae eft cauia rerum , quæ quomodocunque iubfiftant. Hoc igitur primo, ac ftiprcmo cun# (ftarum rerum, etiam ipfa Mente antiquiore principio, quod in abditis, ècinaccef# fis effet abfconditum,cum Platonis Theologiareperiflet, èC tres has caufas,amp; unita# tes, ultra corpora demonftraffetjdico Animam amp;nbsp;mentem fuprema,amp; fupra Mente Vnitatem,procederequidêex his,uti unitatibus, aut fingularitatibus proprios nu# meros,alterum quidem uniformem,alterum mentalem, tertium animalem, docuit* omnis enim fingularitas antecedit multitudine,fibi coelementare. Coniungit autem ficut corpora'animis,fic fane animas quidem inentalibus ipeciebus, autformis , has autemunitatibusrerum, omniauerbin unam uertuntur incommunicabile Vnita# tem:amp;: ufc^ ad hanc progreffa Theologia Platonis, finem putat fupremum fe tenere totius rerum fpeculationis,Slt; hanc de Dqs ueritate, amp;nbsp;circa, unitates rerum, Hæc aliamultaProclusiaflerenshanceflePlatonicatheologia, Totusautemis fcrmoieft declaratio eius,quod in ilia inclyta ad Dionyfium Epiftola, quæ eft fecunda, locutus eft Plato, Circa omnium Regem effe omnia,amp; illius caufa omnia, amp;nbsp;ilium efle cau# fam omnium bonarum rerum. Secundum autem circæfecunda, Tertium circa ,ter# tia, Vel, ut fuperius fuit expofitum, circa Secundum fecunda, circa Tertium tertia. Tria hæc principiagt;amp;tres caufasafferitProclus in Theologia Platonica celebrari, Primumcß acSupremum?appellari Vnitatem abditam,arcanam,maximam,Secun# dum Mentem, Tertium Animam : Mentem^ effe caufam animarum,amp; corporum omnium. Hue ufque redle ac diuine expliçat Theologiam Platonicam Proclus, At# que ait, utftupore digna res fît, Platonem lomnes quidem animas 5C corpora à Mente fuprema amp;nbsp;prima producere, quam,ut teftatur etiam Laertius, Caufam ap# pellet, fed rurfum altius eum afcendifle,Slt; ad aliudprincipium, arcanum, ineftabile n peruenifle

perueniiïèjà quo procédant omnia,edam extrema rerum. Sed Proclus dicens , hoc C altifsimum, amp;ineftabile princi'pium,quod eft ante Meutern , Platonem dixiire

vS, penitus amp;undequaque à Mente ablolutum,fcparatum,extralt;flû: fciatlnilnl tale dixilfe Platonicam Theologi'am:quod Sgt;C ratione, 8^ Platonis autorP tate.probabo.Ratione qujdem,quoniam Platonem producere ab aldfsima,pnma^ Mente dielt animas omnes, 8C corpora,circacp earn allerere,uerfari,quæ quomodo^ cunqueuitam participent, altius autem illudjamp;ineftabileprincipium, quod antecc:# dit Mentcm,dicit item/omnium rerum, etiam extrcmarum, allèruilîeeire caulam. Ergo quorum Mensleft caufa, eorundem quoque ineHabile principium.Quæro igb tur quid caufæ fi t,quod eorundemutrûcp eft caufa,ut quot fiant ab uno, totidem ab altero.Non nequia una au toritas,una poteftasf Si enim Mens créât Platoni corpo;gt; raamp;animasjomnemcpuitam.u’neftabileueroPrincipium omnium eft caufa,etiam minimarum rerum: profecto amp;nbsp;Mens quoquepotentifsima eft, 8C facit omnia quæ Principium ineftabile.Ergo unaeft autoritas utriufque. Neque enim bis poteft mun dus creari, ut partim creeturiab ineftabili Principio, rurfumiaccedat Mens , quæ ÔC ipfa creet.Sed unam necefte eftieffe autoritatem,unam uoluntatem,par côfiliû, quod fimul confpircâsfcrearit mundum.Nec^ poteft ulla alia reddi ratiOjCi fitidêab utroep, quinfiteademuoluntas,Slt;autoritas, Qiiodutic^fnonefletjfiineftabile Principiumi eilet à Mente undequacp fcparatum.Ne«^ enimuoluntas conlpiraret, longe latecp his aTe diftantibus.Addeiqudd fi MensleftDeus omnipotens,ut apparet,createnim omnia,quod eft Diuinitatis:ineftabilequocp PrincipiumSeft Deuszuterep neceflarid eft Deus,amp; æternusutercp,omnipotês,amp;fapiêtifsimus uterep. Hærationes ftiutna«! turales,amp;^ueræ, Verba autê Platonispperte Proclo cotradicentia funtin fexta Epb ftola,ubi Plato comemorat principe amp;nbsp;caufam omniûpræfentiû,amp;^futurarû rerû,amp; D deinde patrê iftius principis,amp; caufæ.Princeps amp;nbsp;Caufa,omniû PlatonicoBz confeuis fu,amp; ut tarn multis exemplis probatu eft fuperius, eft Mens ilia feeSdum principiu. Ergo fi Mens/habetPatrê ( Pater autê eft is,quêinertabilê Vnitaté, 8c fummû Bonu dixere;quodMacrobius teftabatur,addens ueterê Philofophiâ dixifle Meutern elle filiäfummi Boni) efticitur,uteiufdem naturæ fint Pater amp;nbsp;Proies. Nam qui nafcitur ab homineleft homo,qui âleone,eftleo:ficqui naicitur a' Deo,amp; ineftabili Bono,etiâ ipfeeft Deus,eftineftabilis,eftBonum fummû. IgiturPlatoitria decreuit principia, ut Proclus inquitjtres caufas , tres Reges : modus autem , quojfint principia, quem pofuit Proclus, forfan non eft Platonicus omnino: ut à Priino'uniformes, â Secun^: do mentales, aTertio(animales ordines exiftant:quia Primus Vnitas .’Secundus Mens : Tertius'Anima. Dico ex Platone, omnes æqualiter elle eorundem caufam. Tres caufætan^ una : quod ipfe quoep/fuis probat uerbis. Qiiod quidêfieri à fum^ mo Bono pronuntiat:quorum ue/ipfum efte principium,etiâ à Mente,etiam ab Anb ma fieri fatetur. A'‘ Mente Ôd Caufafadus eft totus mûdus,corpora.'amp; animæ. Sum^s mum autê Bonûîcundoi?^ eftprincipiû,etiam minimop,^. Mens/creatanimas:ab Ani maïquæ tertiû eft principiû, animai^ nafcitur ordo.In mûdo nihil eftprgter h^c ipfa, nec aliud eft mûdus,quâm hæcipfa:ergo quidquid fit ab uno,fit ab altero.quoniâ^ non côueniteiufdem reilduos, uel tres afcifcerecreatores, natural! dedudione eflicb tur, ut trium principiorum , amp;nbsp;caufarum,fit una eadem^ poteftas, autoritas, con^ filium,imperium.Et ordo illc Procli,Ut a Primo fint uniformes,a Secundo nbsp;nbsp;nbsp;, in#

tclligentes, à Tertio animæ. Vniformes autem,utreor, uocat primam Angelorum Hierarchiam,quam illi conficiunt ex Ideis,eoc^'uocant cas Vniformes,id eft,fimilcs ineftabili Vnitati.Secundos fentit, fecundum ordinem Angelorum, qui creentur â

A Mentc.Tcrtiusieftordo animarum,qui' ab Anima prima fer a n tu r, creentur. Is in^ ordo(non eft Platonicus,etfi ex parte uerus» Et ratio clamat ex didis eoisz, ordinem non efleitapræfixum,uthocifiat â Mente, hoc ab ineftabili Vnitate illud ab AniiS ma:quippequotfiuntabuno,totidemfiuntab altero : totaep creatio acundis ue^ tuftifsirnis theologis,uifibilium ôôinuifibilium, aferibiturMenti, Hocietiâ Proclus fateturjin primis uerbis^Animarum amp;nbsp;corporum,totius fciîicct fènfibilis mudi afsri gnabatMenticreationem. Inultimis,dicità Mente procedere votg»?, nimirum cun^ dosordinesAngelorum,Sicetiamdiuus Paulus, ut fæpe uidemus,docuiphunc cITeprimogenitum, principiumomniscreaturæ;peripftim exdciffè uifibilia insî uifîbilia,finethronos,finepoteftates,fine dominationes, ftue uirtutes. Hæifunt Angelicas genres, tota cœleftis Reipublica creata à Mente, fumma Sapientia, iriif telledu,omniumintelligentiarum créatrice, ipfa prima Sapientia/arce amp;faftigio intelligentiæ, Quocircainullus fupereft Angelorum ordo, amp;nbsp;eorum qui dicuntur mfôî, quin creentur â Mente, Sed aperiam huius fermonis apud Platonicos caugt; fam,curabineftabili Vnitateproducant primas unitates, primam Hierarchiam, Ea uidelicet eft, quoniam conficiunt ex Idcisbanc Hierarchiam, Ideas autem ; ferunt âfummoBonohabereprincipium, easc^ldari Menti creatrici. Sed norint pofte^» riores Platonici, nihil taie dixiflèPlatonem, qui redàj amp;nbsp;expedite/principatum, autoritatemcp cundarum rerum afsignat Menti in Timæo : in Epiftola uocat prin^ cipempræfentium, Sc futurorum: rurfum in fecunda Epiftola,tres omnium re^ rumdéclarât,adorat,confalutatimperatores, Verus autem iftorum Regum imgt; ß peratorumcpordo,iuxtaPIatonem,amp; ueritatem, 8d ut ipfi Platonici iponte fua fatentur, eft, qudd omnes ftmt Reges, amp;nbsp;Principes uifibilium, inuifîbilium, omnium,tres caufæ tria, prindpia 3 tres fontes, ied ut unus, ut una E)iuinitas,unus conlcnftis, Gradus autem eft inter eos, qudd primus eft, ineftàbile Bonum, Vni? tas eminentilsima, cui Filius etiam in hoc mundo omnes honores acceptos référé? bat 3 eum^ uocabat Patrem 3 èC Glorificatorem fuum : ab illo data fibi omniamihil haberefe,quodnonaccepiflètabeo:fe'eflè lumen ex illo lumine:omnia quidem habere fe, led ab eo 3 non eum â le, Attulit pulcherrimum 3 quoad licet ex morta? libus nolle immortalia, Athenagoras exemplum, in oratione ad duos Imperato? res, patrem amp;nbsp;filium, Pater erat Antoninus Pius , erat ei filius Auguftus , genitus ab eo,amp; declaratus Auguftus,Imperatorlp totius orbis, Omnis terras gentes omnes/ uenerabanturutrunque,utunumlmperatorem. Quidquid iubebat filius,fadum erat : quidquid item pater, fiebat extempld : procedebat filius, uencrabantur, ado? rabant omnes, id^ 'cupido uolente patre : fimiliter procedebat Imperator ue? tus,omnesuencrabantur,etiam filius, Filiusluenerabatur patrem, non pater fi? lium, fed tanta charitate filium diligebat pater, utilleifuæ delitiæ client, fua uolu' ptas,amp;gaudium,utdederiteiquidquidipfeeilet, Genucrat eum, turn Imperato? rcmdeclarauerat, totius orbis poteftatem tradiderat, omnes illi parère iubebat: quidquid honoris impendcretur filio , fibi collatum prædicabat, præfe ferebat: nihil eratreliquum, quod filio non tradidiffèt, Eftigitur, ut docui, amp;nbsp;ut declarem Platonem, amp;nbsp;Platonicos, gradus in illis, quod principatus^ amp;nbsp;fummum,eft ipfum Bonum, ipfaineftabilis Vnitas, principium, fons^ omnium, etiam Mentis , turn Mens ab illo generata, turn anima, Propterea funt omnia circa tres Reges,fed prin? cipaliter circa Primum,fecundó circa Secundum,tertidcirca Tertium.Hunc ordine uerum uidcrunt propcmodum,oftenderuntcp Platonici, quoniam à Primo gignunt omnia,etiam ipfam Mentê,à Secundo quotp præcipuè uitas,animas,corpora.Nam n t etiam

104 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AV GV SK E V G V B» LIB. IL

ctfam apud nosimaxime datur Fih'o cuntfïarum ufß'bilium ÔCinuifîbilium rerû créai» C tio,rarocp audimus creatorem mundiSpiritum fan(ftum,etfi audimus Deum.Hunc igiturTertiumiquafî faciunt ( quod noftrajtantopere uociferatur Theologia) fonte animarum.Eft enim Anima iIIa,Spintus fanlt;ftus,ut apparet amp;nbsp;ut docuimus ubique. Spiritum autemjnosiutuifîcatorem,creatorem,fatoremcg animarum dicimusiTuPa racletus diceris,donum Del altifsirtii,fons uiuus,ignis,charitas $)i. Ipiritalis uncftio» Ecce igitur,quanto miraculo,quo ftupore digna res fit« ante Chrifti aduentum,ante# quam Mens maxima jueniflèt in mundum,audiebantur, nofcebantur ilia tria prinü cipia,triplex ilia maieftas,trina Diuinitas.Quin etiâ. gradus inter eos habuere notos, primum altifsimum , uenerabilifsimum, ineftabilem,amp; quo'd in «Si-ntSi ï'naccelsis,incaliginehabitaret,dicentes. Eo^fnon erat hominibus notus, ut di# xitCbaldæus,amp;Plotinus,ôddiuus loannes , Deum nemo uidit unquam.credess bantcpjUt credit cæca femper, ôdinfelix femper Hebræorum natio, Creatorem eflè primum ilium, nonhabentem ante fe quen^ « Ecce diuino munere,amp; ut uerè illein^ quit, allata decœlo Philofophia, fapientiores audierunt,Mentem creatricem i elïè fecundam ab illo primo, genitum ab eo, ab æterno,genitum Deum,amp; ipfum omni# potentem.Triacpprincipiauelutnunc, quo tempore damit arcana illa,paucis^ olim nota Sapientia, norant fapientes. amp;nbsp;Plato non fuit prior huius Sapientiæ regt; pertor, fed earn didicit ab Aegyptqs , à Chaldæis, ab oraculis, quæ amp;nbsp;hæc èC alia innumera cecinerunt. O'cæcas igitur mentes Hebræorum, fuper quibus nemo cordatus Jacrymas continerepofsit unquam. Hæc enimMens eft, quæ créât mun; dum apud Mofen, loquitur cum Adam , uifibilem fe reddit Abrahæ, apparet Mofi in rubo, dat ei leges, cætera^ exequitur apud Prophetas, Idcirco uocatur à Philoneetiamiudæo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;minilfer, nuntius, legatus , ut uocat Ladantius. D

Mittebatur enim ab ilia inefiabili, arcana Vnitate, à fummo Bono Pâtre fuo, qui habitat tf/ kSktjus, in abditis, inaccefsis, arcanis, amp;nbsp;quem ait Philo non decuiflè ueniread homines, Isautemjerat , eft^, ut Paulus uocat, mediator,ini» ternuntius inter nos amp;ineftabilePrincipium. O'fandifsima, diuinifsima, prima Mens, generis humant creatrix ôdredemptrix, quæ,fuit clementia,bonitascp tua,ut uenires in mundum, ut nos effîceres Deos, fada ipfa homo, amp;nbsp;quæ te lemper mundo declarafti,eamiièratapeccatanoflra, reuoces nos ad te,eHiciasi^/ut te in tua claritate ac diuinitate uideamus.

Qwo'd quot;Procltts teßatur^ T'idtotiem de tribus Regibits in Epißolaßenßjje: nbsp;nbsp;de

E S T A T V R item eodem libro Proclus explicans Theologiam Platonb B| nbsp;nbsp;nbsp;cam,dogniata^ Platonis proponens,eum inEpiftola de tribus Regibus,

fiuelmperatoribus fuiflelocutum, à nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tfiiluj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-r«! ImsvhKS

y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'dui 73 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«vxTr’tfjiTrt^M, KP“

SxaiÂtui/ ilgt; TtubTeu! a§nTvu : luxta tertium ordinem,fi uelis, etiam Epiftolas, ex quibus faseftadfcientiamDiuinitatis afcendere,adhibe. Etenim de tribus Regibus, in his locutus eft. Ecce Proclus/confentit cum cæteris Platonicis, Plotino, Porphyrio, 1 heodoro, Amelio, fuper trina maiefiate,ac Diuinitate, fuper tribus omnium reru imperatoribus, de quibus’afleritfenfilfe Platonem : Platonem autemieo ipfo libro fatetur à Pythagoricis, Pythagoram ab Aglaophemo, amp;nbsp;Orpheo,didicille. «Tmem ' H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, i?! o^(2i^KH5 (zus^yuytx t 'ï.Kyov©' , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jrwamp;ayôf» , 7rx§

A tx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oçyix JiJ^xySiVTamp;'i c^'cvn^oii j ttAxtiiiv©' vTixA-^xiiiLvv Ik 'iffvSxj/eçfiup kj o^lt;iD.KSiii

y^xiil^KTtey. Omni'senim,inquit,Grgcorum Theologia,nataeft ab Orphei myfterrjs* Primo emfPythagorafab Agiaophemo facra DeoRz edotfio, fècundus Plato fècutus eftjhauriês hæc c libris PythagoreoR2,amp; Orphei, Nô primus igitur de tribus Regtîs bus eftlocutusPlato,fedpriores Aegyptrj, Orpheus, Pythagoras* IdemcpProclus( è fententiaPlatonicorum,omntum^ ante eum PhilofophorumiexParmenide Pla^ tonis amp;nbsp;Omni alla Philofophiaeius,elicit duo fummi Patris genitoris^ Deilpeculiaj: ria nomina, ab omnibus feculis, ^Chaldæts, Aegyptijs celebrata, nouifsimè Græ^s corum fermonibus trita. Sunt autem Vnitas, Bonum : de quibusiipfe : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S

Ttf ivàs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J Ji-ijK ovop-XT« TrKçxJ^f/lcetny Hj/îii ó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fl xç^^x Txyms . ÿt' TrcAiTae«

•n xyx^'oi/ liSe^êi, Fl «ÂHâaxs Fl tvi^v^rus 'rbvvjJ, Jtpà 7« viHTX^-wrnyluJ

jv ova/xK^a .(£t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x:ß(}iou.v4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''^sktik.Ljj : Duo modi funt, quibus Vnitas ipfa

demonftratur. Duo nomina tradit nobis Plato,huius ineffabilis Principfj* In Repu^ blica Bonum uocat,amp; ueritatis,quæ Mentem unit, amp;nbsp;intelleôtualia, fontem demons ftrat* In Parmenideuocat Vnitatem, oftendcns eam creatricem diuinaisz unitatum. Sicille* Dtuinæ autemunitatesjfunt Angelici chori, quosfin nouem diftinguit Pro^ dus, lecutus, utarbitror, amp;nbsp;ut Græci fuIpicantur,Dionyfium : deducit eos tamen/ex Platonc*De quibus alias* In bis apparuit eum præferre Vnitatem ipfî Menti, quam fibi uniat,amp; copulet Vnitas ipfa*Sic^ apparêt duo Pater amp;nbsp;Filius, Vnitas,Mens* Latifsimèuerd, amp;pulcherrimè dilputat de Vnitate, probansieam eflè Principium, fine qua nihil pofsit exiltere, applicansiuniuerfalem omnium rerum de Vnitate conÿ fiderationem,ad illud ineffabile Principium* Pulcherrimecp addit duo hæc nomina: alterum eile produfflionis manationiscp Vniuerfalis,Bonum : altcrum/conuerfionis

B ad ipfum,amp; uti caput amp;nbsp;fontem, Vnitatê* Sic Genitor, 80 Pater,eft Bonu producens omnia,origo,fons omniu,eft item Vnitas,coniunlt;ftio,cônexio,ad quod omnia pem dentjtendunt, afpiciunt, uniuntur, diuulfa uiuere non poflent,* prima, fempiterna^ coniunâio, eft ipfius Mentis; cæterorum(alio modo, uti ad creatorem, autoremque {uum*Mirabilis,digna cultu,amp; adoratione PhiIofophia*Et hanc Proclus/non Chrii? ftianus, imd Chriftianis inimicus,proponit ex Platone,antiquiscp* Igitur eorum in^ fcitia, qui Chriftianam religionem omnium fapientifsimam, uelut anilem fuperftiti^ onem irridêtes, nefciebantcç earn uenerari,cum primis hanc Philofophiam, folamcp eamfueram eius efle poflefsionem amp;nbsp;alumnam, in cuius unius thefauris perfecfta tangt; torum myfteriorum contineretur fapientia,coarguitur* Sed ea quæ de primo illo re# rum^ omnium fupremo,ac fupermundano principio, cuiusitanta fit maieftas, ut ab omnibus diftet in infinitum, dignifsima Theologia noftra, amp;nbsp;de fontibus eius quægt; dam haufta ab eodem Proclo, audirepulchrum eft : Nulla, inquit, res eft ex omni^ bus,quoniam ab ilia procedunt omnia*Principium enim eft omnium,amp; eorum quæ funt fimul, amp;eorum quæ non funt* Omnia(procedunt ab illo, ad ilium conuers# tuntur* HæcProclus,quæ fine dubio funt ea,quæ prior Dionyfius, a quoiGræci fti^ IpicanturProclumTheologiam fuam deduxifte* Dionyfius in principio fui libri: Trajoamp;ivÿr» lt;^iuZ(^ciu/iiX5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;às «yxSoißlTws TrxÄii/ agt;s tvoTrcios AujxpiS mxtxUkiSs «pxs

fU/XTtkit) amp;nbsp;fcTiisptefa tt^dS t’J Ttf xujuxythri TnxJ’is IvaTHT« tigu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«Tihimtc ) amp;nbsp;ccù-nP 7«

ttkvt«) amp;nbsp;as «ü7D(/. Quod eft, Proceflus à Pâtremanantisluminis,perueniens in nos ex bonitate,rurfum unifica uirtus,extentê uos repIicat,§C conucrtit ad Vnitatem Pa tris unifici, amp;nbsp;Deificam fimplicitatem* Etem'm, ut ait facra Theologia, Ex ipfo, amp;nbsp;in ipfiim* Proclus autem : èJiii TmvTUii gt;nbsp;Tmvfx ktt' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. «ƒ;(_« yoÿ

KTTKVTay ) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eVTi»i/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7*^ cvTWi/ gt;nbsp;nSiTfC WJ ’ny , 7IÙ) ^s WJT TrOiiK^évraijj

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n 3

10 6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V 8 T. E V G V B ♦ Liß, II,

KTT'lHsvî^i'nu: Nihil eft omnium,quoniam ah illo omnia,principium omnium, C quæ funt, quæ non funt. Alia rurfum ratione conuerfionem ad ipfum, eorum quæ procefîèruntjponit Plato.Ecce proceftus,amp;reditus ad fuum caputjamp;'initium* Nam fubdit Z TavT« -TT^oeitnii gt;nbsp;ns« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7rCç txövö : HæCjait, amp;procedunt illinc,

Poftea fubdit Proclus : Qui igitur modi fintftocendi de primo, amp;nbsp;quibus ipium no^ minibusiPlato Ggnificauerit, amp;undeinomina,amp; modos hos, ineffabilis amp;nbsp;incognitæ omnibus demonftrationisfacceperit, ex his arbitrorperipicuum. Oftenditin alijs/ admirabilem ad omnes res amp;nbsp;capita eorum excellentiam Plato. Omnes Deos,id eft, Angelos, ad U nam Vnitatem congregari,pendere ex Vnitate. Hæcetiam dixitDio^ nyfius îo nsiKSiii KmcvTccfj cu.'niQ'i às TmvTK nsetahipTruy (pairi: Bonorum autor O# mnium, in omnia irradians lumine diuino. Sciendum autem hæc duo nomina fumj mi Dei apud Platonem, Vnum amp;nbsp;Bonum, â Chaldæis primo tradita, quod Pfellus teftatur : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«^xny TmvTCDy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£• ly cÙ/tIùu, cèyx^oy KTni/fzvvmy : Vnum princi^

pium omnium opinantur, uocantes Vnitatem, amp;nbsp;Bonum. Idem Mercurius, qudd i^ovKs fit radix, cuius excellennaminenarrabilem dicunt, ficut ÔC noftri

yn^uTtsns nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hæc igitur funt ea quæ fæpe noftri dicunt, Patrem elfe fontem,

JDe tribus item illts^altißima quot;Procîi Theologia^ my/leria'Platonfsinten^ pretantii : (pod 'Platonici faciunt tria principia, (Quorum primum^ gignâtßecundumj tertiumßitbabitiisamborum^

DEM libro de Theologia Platonis/Proclus diuine de tribus hifce principes loquens,dcPlatoneamp;uerisamiciseius:7joàs TtviSm w! ccfx«?

L^jggjjggü^'iHdcTpy fcj/^ fcwtxfti/« 'fS'quot; oAaiy ’Tr^i/Tnx^yoyß rZy (/.inyovruy ficvoy, «TAk Ê’ yL^i^yAiuff tvKtfloiy, vyvHTW. jjsf. Ti^oiTHS vwBamp;tmcüS, KTnxvToiy pÄy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cu.7toy KTTVTs-nfctcryidoy gt;nbsp;tutTO

ifïvi iAh rüy -^vTuy «lt;f)a)amp;ilt;rf^tvay, Ttvx efïujxyuy t^y, vJê IJioTintc cn/jytv« Trës t»? «^»5 ^óus. (UtK [iovus yssrtgslt;noy ngu x:s!cü^oy, £1 «fUK^y Tnxou! txs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;} tv«? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vov

»nSl «VT©-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XUTbb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liui ■jr^MTny êajxy, 7iAiOVixlt;rttGi: th nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TKvftiS

tSi TifMTwï fcvflï. xjÙth Jè. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vTsrx^^iç, (£• nbsp;nbsp;nbsp;Tifat'nsfis vovths tqax/’amp;’gt; lt;^v'o J^h fvruy ovraty t ^tv

^uTfi TjmxJiiTa fcviff, amp;nbsp;r ovf©'i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(jSm ycvvZvÏ®', TVif^ '^vüiyA^ , i(su 'rß rtAwvl@' ,

nAiluyJdl/ i HS“ (Amy xyufaîy -^x^jQijy J\ujX(/iy Ji' hS T^. amp;nbsp;fctÿ hS , vgt; ty -imsxhKÓy tiU y nA^uliKiy 'n? ovtamp;' gt;nbsp;«Tt 7iflt;iolt;Aamp;’ ttP tvoj, j(gà « tt^s v ty iTrtsfocfH to ovh. cilgc JlujipiuaS* •n ybjgt; (rui W tvi TV cy) « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tiztêi ’n ty ■étav tt? ovt®', tAIuj J\uj«pius, Tr^óigt;/amp;‘ lt;iSt

IIS' fevoff, fcXTtecnï oy. Tjotxs av ’óby mgt;th , voMTcSf/ XK^OTÿS, ty, » J\ujX[USi tgt; i'v) tv /iiÄi •^xyy i’Toj^ Tix^xyhySinoy gt;nbsp;n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/Jü* •? tro?, trvyuü^t^ayctvt/Ji. ilvTt , TjpixS Si' xinti Trpwrf

vamtt) quot;iP ty i 'n oy, i{^ lt;r)(tcn5 «y^oîy, ny ifç/u to ty, r ovf®' Hg« td oy, Tit tvij. “Traw ^fmnx-sSs , j(5u Tvroiiy tv/^KVuyiÂJ^if Ttf TiKxroov©’, 071 o-j^xln^ ttP vô titxt^^ èfh , (s' 0 vïJ -r ts-xt^os, gt;(gèc »S « lt;}\ji^x[us xfcxgvjsrm (/tirxfv «»£5«»^ t Tria,inquit,principia multis in locis faciunt, Bonum,Mentem,Animam, omne quod eft, Mentem appellantes. Primum,acpræi? cipuum amp;nbsp;imparticipabile, Vnum, ultra omnia præexiftens, non modo unitates eas quæ participant, fedetiamquæparticipantur,laudaturperprimam fuppofitioi? nem.Quod omnium quidem ineffabiliter caufa demonftratur : ipfum autem in nub la re exiftens,amp; ab omnibus fegregatû : nullam uirtutem habens,necp proprietatem

A propinquam cum cæteris Dijs. Poft hoc autem , ftngularfter fuperftibftanti'ale, SC fupereminens , amp;imparticipabïle ad omnes fubftàntias, Vnitas eft, participata qui^ dem ab eo quod eft',amp; circa ipfam pri'mam fubftantiam fubhftens, abundanscp adicü tftione participan'onis huius,quod primo Vnum elt. Hæcautem eft ftiperfubltanria^: lis exiiicntiRyôdprimxintelligihilis Trim'tatis, Duobus igiturhis exiftennbus in pri ma Trinitate,nimirum Vnitate,amp; Ente,primacp(gignente, fecundofgencrato : amp;nbsp;ilia quidem perfîciente,hoc autemiperfeftozoportet fanê/mediam amborum exiftere po^ tentiam, per quam, cum qua, Vnum fubftantificum eft, Sôperfecftiuum ipfius Euis tis.Namamp;proceflus eft ab Vno,amp; ad Vnum ipfius Entisconuerfio per potentianK Quid enim aliud cum VnitateEns,autparticipatum facit Vnum ab Ente, quâm pOü teftasC* Proceflus enim eft Vnitatis,amp;extenfi'o ad Ens^Trinitasigitur eft hæc, intelle (ftualium faftigium. Vnitas,potentia,ens,Alterum producens,alterum(produôtum; Potentia uerd pendens ab uno,coniunda cum Ente.Trinitas igitur hæc prima intcP ledualis-Vnitas, Ens, èi. habitus amborum , per quem/amp; Vnitas Entis eft, amp;nbsp;Ens Vnitatis, Inhis ftupendèdemonftrante Platone, qudd ôôPaterjMentis eft Pater,8d Mens!Patris,amp;^quôdPotentia/occultata eft inter fuprcma.HucufqueProclus.Quæ facile patebunt, fi totius dogmatis, quod ftiperius/ab omnibus Platonicis aflcreba^; tur,ordinem meminerimus.Nomen Patris æterni, primæ^ originisiSC fonds totius deitatisieft Vnitas.Nomen coæternæ Prolis, eft, Ens, fubftantia,Mens. Nam etiam Proclus affirmat/Platonem oftendilîè^Mentem Patris eftè, Patrem autem Mentis genitorem,ceucorrelatiua fint Pateramp;Mens,interquæfitpotentia,quædicitur à noftris Amorutriuftp ,Proceirus ab utrocß» Duobus nominibus appellat Spiritum fandum, Animam,Potentiâ, Hæc^ tria,coæternaiineffabilia pnncipia dicuntur,Bo

B num. Mens, Anima, Dicuntur Vnitas, Ens, Potentia, Dicuntur tres Jmperatores, tria Numina, tria Principia, Dicitur Secundum/â Primo l’atrcj Sgt;^ Genitorc fuo na^# fci î Tertiumdicitur Poteftas, Habitus amboi^, A^ noftris/Amor, Proceftiis ab am^ bobus, Dicitur ipfe Genitor, Fonscp totius Diuinitatis, fegregatus ab omnibus, ab tifsimus,ultramundanus,ineftabilis, â cæteris Dqs difiundifsimus, fupra omnia ingt; communicabilis,imparticipabilis, Dicituritem Vnitas aut Patergignere. Ens autc, uel ipfa Mens, amp;nbsp;Subftantia, gigni, Vocatur enim, ut fæpenumero dixi, fecundum principium -n ipfumEns, Et Proclus ipfe declaratlappellari a Platonicis/Mcntem Trap 70 ey, uniuerfalem exiftentiam, Eft autem Vnitas participataMcns ipfa, quia Fb husieft imago Patris,ch araderfubftâtiæjfplêdor claritatiseius,Proies ergo/eff Vnb tas,eft eadem atcp Genitor!fubftâtia,fed genita tamen,amp; manans ab illo. Ob id nb tas participata,Dicerent noftri, Vnitas genita,non ingenita,quemadmodû prior,fed Vnitas tamen,quód fubftâtiafua eft fubftâtia Vnitatis, Perficitur item Secundum a Primo, amp;fubftantialiter manat, quod omnia bona Secundifunt â Primo, Pepetit eadem tria principia,quoB’Primûgeneret,Secundûgeneretur,Tertium ucróiaPrb mo,§lt; Secundo eft,amor utriufcp,potentia,Hæc illi conftanter aftèucrant,6lt; Platonê ea mirabiliter docuiflèprædicant,Admirandaprofedô myfteria.

De tribiisßue pnncipip,ex 'Plotino : CTquot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßnt plura^netp

p^uciora,Et ^udd bac cognitio potûts diuina nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ratione demosdrabilis^

E D quoniam Plotinus, præter ea,quæpaulc) antepofitafunt, multadiub nitus de tribus hifce Principiis,aut Numinibus,ex Thcologia Platonis, aîb orum^ qui ante cum floruerunt Platonicorum.fcnpfit ; è quibus,Porphyr rio

103 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V s T» E V G V B* L I B, II,

no tefte, fuerunt, quorum fcriptalafsiduus legeret Seueriis, Cronius, Numenius, G Gaius,Atncus,Longi'nus,Philarchæus,qui, ficut ante hos omnes clarifsimus Philo,' mirai inaudita quædam de Verbo diuinoj ac Progenie diuina tradidit, fie prodi^ dere iftius modi plurima:examinanda funt ea,amp; proponenda,ut totius ueritatis con centus,perpetually ab initio generis humant ueræ theologiæ fuccefsio audiatur. In IP bro contra prognoflicos I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'IPWVI/ tiftevK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«tiA« efvtn? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yoif

lt;}gt; 2f Tifwv®!/ J 2^ «7iAvigt; gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÿv ioUJ’m, «7iC tp 'n, ttP Po? hiye(jSüiTS h « «Lr» gt;nbsp;£•

air» ÿK 5 fl-7« Ij/, ÿJè Tsr» «WkO ■) StK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, 07«if AtyüfzRv -n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S-Tticp Atyü^ 73 ày(e3o[/,

TM/THp vain^eijf tÜ) cpvnif, i(pà inx(f , » Kßi7»yo§W7i!(S txWKi , /hASv-tx! ip-ïy xv-nK ig èÏovn, £' 'ygt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vr(gt;)gt 0« KTfAäsx^yy Êi 'n c^rx^Kig Sti »k t« ‘7rAaóv(gt;iif gt;nbsp;vra yJ'

èj TK, Ui/, VK ccAAu. ATI Tffâg «TAu 'orx^' «?Av, èi Sv pn ttx^' «TAts, p^Jè lt;}v x^Au. pxtfè truij3ilt;ng pyjè pix t » Ti/ivvif lt;/!« t^i’ ïil^xg jtvw, tèJA« 'Ttf'TB ‘^iSHamp;ziJSl^g, stk vS(/, pir' xù'}gt;, lt;cJ •» yosii •TTj^uTug. amp;71X '4'V}(^hv , piTX vSi/. XJJTH jÆÿ Ttc^ig (^v/nÿ, pv'n. TTÄtlu TVTUi/ TjStfôtâ tp vwrS^

IaxtIu . èiTt iAK7}u, H Kö“ Vÿjf 'nxvrgt;ii lt;^ixslt;n, k v»p £• v’ Ti^/S-ni/. Stï trtj»« aTAy^ Aui/, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nvTAxxn. Quæ funt: Quoniam apparuit nobis Boni natura fimplex amp;nbsp;prb

ma»Omneenimquodnonefl:primum, noneftfimplex: Et nihil habens in fe ipfo alia, Vnum eft quid. Et eius quod dicitur Vnumytatura eadem.Etenim hgcipfa non eft aliud,deinde Vnum. Neep hoe aliud eft,deinde Bonum, cum dixerimus Vnum. Et cum dixerimus Bonum,oportet eandê fentire naturâ,amp; Vnum dicere,non prædi cantes de ea quicquam : fed déclarantes nobis ipfîs, ut pofsibile eft. Ac primum hoc modd,quod fit fimplicifsimu, amp;nbsp;fuffîctens per fe,quod non fit ex pluribus. Sic enim attolleturin ea,ex quibus,amp; non eritin alto. Quoniam quidquid in alto eft,etiam ab alio. Si igiturnon ab alio,nequein alio quidem fit.Neqp compofitio ulla. Neceflè^ çft /fuper ipfum nihil eflè. Non eft igitur cur ad alia principia eatur : fed hoc præpo:# D fitOjdeinceps Mens ftatuenda,8^ id quod primo intelligit. Deinde Anima poft Men tem. Is enim ordo eft fecundum naturam:necp plurahic,in intelleduali,nelt;^ paucios« ra. Si enim pauciora, aut Animam, amp;nbsp;Mentem idem dicent, aut Mentem!amp; ipftim Primum. Sed quod alia fint ab inuicem, oftenfum faepenumero. Si plura, amp;nbsp;cætera, quæ fequuntur, Plotinus ex prifea Platonis,Platonicorum^ omnium Philoibphia, in qua peruenitur ad unum fingulare, fi'mplicifsimum^ Principium, Bonum amp;nbsp;Vnum : Bonum,quiafons omnium rerum,amp; principium : Vnum,quia folitarium, fimplicifsimum, ab omni externa re fegregatum, totum ipfummet, non uaria natu# ra, Totauna Bonitas,amp;^ una bona, fimplexcp Vnitas. Hæc omnis ratio)clara,cui uel ipfa naturafacem ac lucem præbeat, ut ab ea ipfa pene declaretur, Huie cum fit ftim^î ma fimplicitas, cut etiam adiunólum quoque eft idiquod a Philoibphis amp;nbsp;ab Arifto^ tele indu citur, quod dtcitur abtllis «vra^^tg^ pcrfefufficiens,fibiluppetens,feipib contentus : confequitur,ut nihil habeat aliunde, habens omnia ex quibus pofsit eflè contentus : contentus autem ex feipfo, non ex alienis bonis. Sic^ afeendit, fu perquegrediturea, quæ faciunt aliquam compofitionem, amp;nbsp;farraginem, ac quaft corpus, effugiens earn, imd fupergrediens infinita bonitate, amp;nbsp;affluentia propriogt; rum bonorum, EfficiturqueUtnecinaliofit, â quo contineatur, nec ab alio pro^ cedat. Hoc erit nobis, inquit, primum, ac fingulare Principium: poft huncièquetur Mens, quæiuocatur à facra PhilofophialSapientia , Hæcidicitur primó fapere, primo amp;prinçipaliter intelligere, quia ut Chaldæus dicebat, uocatur â cundisho^ minibus (prima Sapientia, prima Intelligentia, Vocatur autem, quia nefciebaiU’ cam habere, qui eum antecedat. Iftud igitur primum Intelligens, non dicitur re^ (pedu Boni acprions, in quo eft exquifita fapientia, quem Chaldæus amp;nbsp;Trifine^

A giftusdixcrant, cum effet prima Mens, Intelligentia, genuifle lecundam, Dicitur crgoprimumlntelligens ,ratione noftri, ficuthabuitpeculiareapud uetuftifsimos? nomen Mentis*Subfequitur tertium principium Anima* Hi funt igituritres illi Reges, tria Numina, tria Principia, circa quæcunéla docuit effePlato* Jllud autem in Plotinoobferuareoperæpretiumefl::primumiquôd hæc ait eflè altera ab inuiü cem : deindequdd quafi naturalibus rationibus probat neceflàrio nequeplura effe, neque pauciora principia* De primo(dicendum : Cum altera fateturefle ab inui# cem, feiendumeft, eumnonfentire tantam alteritatem,ac diuifionem,quantadi^ uidat fubftantiam, duoqp feparata numina conltituat* Quod ne cogitari quidem poteft. Nec fuit ferè Philofophorum quifquam, modo'Philofopbi nomen merea^ tur , cui non placuerit unum caput, una origo* Cum autem fuperiorcstribuant Menti^quantapotefttribuidiuinitas,utquam ftiperius exiententiaPlatonisiPor^ phyriusdixeratcoæternam,natam ante omnia tempora amp;fèculaex fummo Bono, eamqj dixerat per fePatrem, Principium omnis pulchritudinis, Tottp ei dotes tribuerat,quot concurrant ad declarationem primæ,ac fempiternæ Diuinitatis: ad hæcicum Trifmegiftus, hoc fecundum principium , quod amp;nbsp;Mens,amp; Veri; bum à prifeis dicitur, undique perfetftum , opificem mundi, primam uirtutem, increatam,à'nrfc?w5(/, infinitam,perfedifsimiPatrisperfediftimam Prolem, legitim mum Filium , fempiternam originem uitæ, inaugmentabilem, incorruptibilem, fui iemper ftmilem, æqualem, qui de naturæ fuæ ftatu nunquam decedat : ciîm bis inquam nominibus appellauerint Mentem, fecundum Principium , amp;nbsp;cum hæc declarent/eandcm atqucfummi Boni Diuinitatem(Nam fi fummum Bonumde^ feribas, non habuerisaliud,quod de eoprædices,cogcriscß repeterehæcomnia,

B quæ Menti tribuifti, eo excepto, quod Bonum/à nemine habet, à nemine oritur) profetftó fiet, utæquè fit Deus Mens atque fummum Bonum* Sed cum neque poff fi'nt eflè, neque natura ferat, duas feparatas Diuinitates, duo capita, duos creatores, certè non poffunt feparata dici duo hæc Principia* Hue adde/qudd Trifmegiftus, Porphyrius ex Platone, Philo ludæus nobilifsimus Platonicus, hanc Mentem, 8^ fecundum Principium uocant, declarant, confalutant yv^cnop , legitimum Filium, fummi Boni* Nonpoflùntigitur eflèfeparati|Pateramp;Filius, cum in utroque fit ea^ dem Diuinitas, amp;nbsp;Pateræterno deuieftus amore, genuerit, gignatep Prolem,Slt;: Pro# les eodem amore ardens ,uelitnafci* Quæ funt illiiingenuè confefsi* Quare quod Plotinus dixit t-nf« gt;nbsp;altera eflè ab inuicem : autintelligendum eft, quod fint duo Principia, fic^ fiat ut fint altera : noftracp Theologia dixiffet emendatius, alteros, quæ nominum diftindio/inuenta nondum fuerat* aut fi feparet eorum fubftan# tiam, quæ eft Diuinitas, dicam Ariftoteli tritum, apage nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, caret Philofo#

phia, non fapit naturam, non redolet rationem. Difceditinon confideratione mo# dd, fed etiam à Philofophia maiorum ; cum amp;nbsp;Trifmegiftus Só Plato, Mentem, amp;nbsp;•ny cuTJOj/, autorem,caufam,principem , déclarent legitimam Dei, amp;nbsp;coæternam progeniem, inquoleftconiundio Diuinitatis * Denique/clarus eft Plotinus, quid fenferit * Nam in libro de Tribus principalibus fubftantijs expreflè confeflus, ipfum Bonum, amp;nbsp;Mentem, unum, idem^ effe, ut apparuit in primo libro* Al# terum quod aduertendum eft in Plotino, quibusutitur rationibus, quibus pro# bet nec plura, nec pauciora eflè Principia,noneffeomnino,utGræcisnonnullis item uidetur, fynceras, uetuftamquc Philofophiam redolentes , fed habere ali # quid commentitium* Reuelata eft, amp;nbsp;prædicataineffabili modo Diuinitastrium Numinum, tres Reges, aut Imperatores ; quomodo autem fint,ôd quæ caufa fa#

IIO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST. E V G V B» LIB, II,

--;ciatutfinttria,nonplura,autpauciora, non credo mortalem fcirepofle,fortafle C nec Angelum. Minus item fas eft,dsclucereprorfusexconfiderauoneamp; creation ne rerum noftratium , hoc triplex imperium : quia uideretur æterna principiorum, caufatorum connexio. Quare fatendum eft fupergredi mentem humanam/raü tionem trium Numinum : datam autem diuino munere terris/hanclucem,ut Deum ftium nofcerent. Ad hæc,huius lententiæ Plotinum fuifle, non efle duo ilia, fub# ftantia feparata, probabo ex uerbis eius , quibus in primo libro eximqs laudibus earn quæ uocatur Mens, extulerat. Atque ibi uocauerat fecundum, amp;nbsp;primuni Nuä» men, quod hie fc-ng«. Necnon genitam Mentem à primo dixerat, fed primum non indigere fecundo, fecundum autem(primo,quia nafeitur ab co. Quibus apparct.eum. non feparationemjquafi duorum hominum, fic duorum Deorumlinduxifle: fed uti duorum, quorumicum fiteadem omnipotentia, maieftasque, fit item neceftarid Diuinitas, uoluntas,confilium^ idem. Quod quoniam difficile ab hominibus inteP ligitur, défunt uerba,quibus exprimatur,ficut nec perfeélè cÔtingit cogitatio. Quos? circa/uominibus, modis ufitatis utentes,dixerunt eos duos Deos.

T^rofunda Theolo^ia 'Plotini de tribusJubfiflctitijf: nbsp;nbsp;nbsp;(Judda-Vrimoißt

L O T I N V S itemlfcripfit librum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de TriiJ

bus principalibus fubfiftentijs, in quo fummum Bonum , ipfamc^ excel^f lentifsimam Vnitatem,exprifcorum Philofophia facit primam hypos« ftafin, fecundamlipfamMentem, tertiam Anirnam mundi,utfuperius

pftenfum : Animamque uiuifi'catricem, animatricem omnis uitæ,’ nullum toto mum do effe animal , quod non acceperit ab ea uitam ,♦ ab hac/omnem uim fubftanss tia'^mque omnem fuppetere : fine ea coclum nec uim habere potuiffe uiuificantem, nec motum , quod ea/fit omnis mundi concitatio, cunefta complexa, fimilisgenitori fuo Menti : præcipuè enim prædicat Mentem/genitricem Animæ : eamque uocat Imaginem Mentis, ut uerbum fimulachrum animi, innuens fie prope produci anigt; mam â Mente, ficut ab animoproducitur oratio : noftrarumque literarum eft, ima^ ginem utriufqueeffeSpiritum. Item Plotinus^fleipfamoperationem, opus ipfius Mentis, fubfiftentia'inqueei à Mente effe. lllud,ut dixi, non eft uerum, nec dare comprehenfum à Plotino , Opifîcem Mentem, cunda, etiam Anirnam creafte, Quafi fatus unus fueritirerum atque Animae. Nam fi Principium, fi Rex eft tertius, fi Deus,utique fempitcrnus.Etfi Plotinus/longe differre naturam iftius Tertf) a' cum dis rebus creatis contendit,certe differt, quia Deus. Et fi dat uitam, dat motum, fes« ett moueri ccclum, quo modo feciflet, nifi Deus eftet Quis enim largin' poteft, amp;nbsp;infpirare uitam, prætcrquam Deus f Et quispoteft omnium animalium elle animas« tio, nifi Deus CCuius eft omnium rerum continuatus motus, nifi Dei C Et lî is eft, ut Marcus Tullius ait. Spiritus diuinus , num Deus unquam fine Spiritu fuo potuit eflèf De Mente quoque loquitur ea, quæ fupcrius,ipfam a bono nafei, perfedum à perfedo, magnum à magno , fecundum â primo, numerum ab imitate ftmplicifsigt; ma, Mentem gignere -n ay, ipfum Ens/Cogitando,infidereei fpecicm,formam,eflem tiam cundarum rerum.Perfedifsimum elle Bonum, maximum autem amp;nbsp;fecundum poft Bonum,elfe Mentem,Mentemep eum alj3iccre,amp; indigere eius,Bonum Mentis minime.Quodiab optima lntelligentia,uel Mentçgeneretur,Intelligentiam ud Men tem eftè.Patrem fcihcet,ut dicebat Chaldeus,elîè optima Mentem,hue Intdligentiâ, quæ

A quæ optimum (tantundem genuen't fecundam. Meliorem eflè omnibus Mentem, ücut poft Mentem fit Anima,uti Verbum eius , quaficp fimulachrum ,quæ grin ipfam Mentem refpiciat, eamcp defideret, EfTeautemunum,idemcp,folacp alternate difterre, Genitorem ac Genitum. In libro autem, quern infcripfit, Quo modo con^ ftitit Idearum multitudo, de Bono, hæc ad alia inquit : Veftigium uitælcft etiam ueftigium Mentis. Illic autem archetypum boniforme : quoniam in fpeciebusbo^ num habet. Alterum enim eft Bonum, alter autem Bonus, in Ipeculando uitam ha^ bens : fpeculatur autem Boni boniforma exiftentia, quæ confiderantur amp;nbsp;ipfa, quæ poflèdit, quando fpeculabatur Boni naturam. Venit autem ad ipfum,non tanquam illic eflet, fed ut ipfe habuiftet. Principium ille eft, amp;nbsp;ex illo/in ifto : amp;nbsp;ifte qui fecit hæcex illo. Nequeenim fas eratreipicientem in ilium, nihil intelligere, neque rurss fumeaerant inillo. Neque enim ipftlgenerabat. Vim igiturad generandumihagt; buit ab illo, quæ nonhabebat ipfe: fed ex uno ipfo, multa huic. Hæc Plotinus, quorum eft fenfus, omnem fapientiam , omnem creandarum rerum fcientiam, amp;^potentiam, omnem prolificationcm,fœcunditatem,plenitudinem boni tans Mcn^ tem habere à Genitorefuo, quem refpiciens fiat iapicns, à quo perueniat in letota bonitas eius èc fapiefttia. IllelPrincipium. In Mente eft archetypum boniforme, quoniam archetypum eft uniuerialis rerum fubftantia, contenta in a'tern a Mentis fapientia, eacç a Patre eft in Filio, quemipatergenuit fapientifsimum. quia non eft aliud archetypum,nifiipfum Verbum, amp;nbsp;Mens : Verbum autem,eft boniforme, hoc eft, fimilimum Patri fuoBono,eade caufa archetypum etiameftboniforme. Nec aliud eft archetypum, quam ipfa Mens boniformis. Eft igitur hoc archetypum) formarum plenitudo, 00 ipfaMens. Primus quidem fummus Genitorteft ipfum Bonum: Filiusautemteftbonus:nempeineicioquid pleniusipfum Bonum,quam bonus; quod eft accepta bonitas, bonitate ilia prima, Bonusiqui eft ipfa Mens, mV tarn habet in fpeculando,ut Ariftoteles etiam dixit, fpeculando inquamPattern fuum, fe^ ipfum, Speculatur autem, uel contemplatur feipfum, quando plenitudi^

’ nemÔiuinitatisfuæ,amp;omnem fcientiameQntempIatur,quam aPatre; amp;nbsp;ipfo Bo# no habuit, pergenerationem;Slt; contemplationem, 1 taquet fe ipfum, Genitorem ipfum contemplatur. Omnis autem doiftrina Filijiuenit âPatre, qui Principium eft, a quoin Secundo funt omnia, creauitt^ Mensiomnia, ex Patre natfta uim fapien# tiam, acfacultatem. Accepit igitur à Patre cumftam generandi, fiue creandi uim , amp;nbsp;potentiam,quamlfineillononhabuiftet, utretftepolsitdici,exgenituris ; $lt;uiribus Dei, id eft, à Deo, fapientifsimam Mentem, quam genuit Deus, mundum feciife. Hæccpifuituerifsimacaufa mundi,0lt;hæc duo principia,uelutunum : quoniam non funt duo Di] feparati, fed Secundus àPrimo natus ,ôôcum eo bonis fempiternislo# cupletatus. Paulo inferius fimilia refert Plotinus : Repletus quidem , ut habeat, quod afpiciat. Refpiciensautem ipfacumlumine,abeo,qui dedit illa,glt;^ hoc re# portans.Obhocnonfolumdicitur fubftantiæ, fed amp;nbsp;utuideatur ipfa,caufa ille* Sicut Sol, ut uideatur à fimilibus, amp;nbsp;ut nafcantur, caufa cum fit, caufa quoque ” eftuifionis,quinequeuifiofit,nequeresipfæ. Sic ÔC Boni natura, caufa fubftan# tiæ, amp;nbsp;Mentis exiftens, glt; lumen, ex proportionehis, quæ illic funt uifibilia, amp;nbsp;ui# denti neque entia, neque Mens eft, fed caufa horum, gó ut intelligantur, lumine fuo præbensôôipfi Menti ,ôôipfisentibus. Paulo póft inquit: Mens gcnerata,ipfa ap# paruerunt. Venitautem adMentem,ÓÓ uitam,ab illo. Ex efticacia enim ab illo, fubfiftit. Mens quoque per ilium , 80 Idearum pulchritudo illinc : omniaque ipfa ' Deiformia, amp;nbsp;Vita,óó Mens, Só Idea, Non procul inde Plotinus: 80 Mentem o t quidem

qui'dem fupergreditur. Nonpoteftfupra Bonum excedcre, quoni'am nihil eft ftigt; C pergrediens. Deinde: Si enimexhoctomnia,nihil eftillomelius:inferioraautem omnia. Optimum autem omnium, quo modo non Bonum eftç' Etquidemnecelïè eftBoni naturamper fe ftifiicientifsimam, èi. non indigam alterius cuiulquam. Plo# tinusirepletamuocat Mentem , quamfprolificis formis aPatre repleri contendunt, aftirmat^ Mentem alpicientcm , contemplantemcç fuperiorem, non modó diuina fapientiareplerij fcdlucem item inenarrabilemireferre, Quocirca Genitorem/non modó fubftantiæ, nempe Ideæ, caufam iure uocari, fed etiam autorem j ut ca ipfa ub deatur, cum nee 1 dea fit ipfe,ncc Secundus, proles nempe ipfa fua, Quemadmodum Solinfundens largam rebus uifionem, nee uifio eft,nec res ipfæ : ita patrem cum nee uifio, nee res uifa fit, nee fecundum Mens, præbcre tarnen ut ea ipfa fint, uidean^ tur. Deniqueamp;uita,uidelicetfonsipfeuitaE proles Dei, Mensc^, uenit à Primo, perillum'amp;Mens, amp;Idearum pulchritudo. Proinde Genitori fuo Bono,afsimilan^ tur, funtep nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Boniformia : tria fcilicet, fed unum. Vita, Mens, Idea. Quojs

circa fupereminet omnia fummum Bonum, cuius eft,rerum prima amp;nbsp;perennis über«! tas, iple nullius indigus. Poft multaPlotinus, eodem libro, de pulchritudine fum# mi Boniloquens, quod Plato caufam omnium pulchrorum (^xit ; Quod defidera«! bile eft, inquit, carens forma figura, omnium eft defiderabililsimum , amabilif# fimum.Hic enim non amori finis,quoniam nec finem habet amatum.ltaque amor infinitus, pulchritudo eius alterius generis, amp;nbsp;uenuftas ante omnem uenuftatem, Flos amp;nbsp;uirtus omnis pulchritudinis, pulchritudo »(««AsTrcjo?, pulchrifica,principium, amp;nbsp;finis omnispulchritudinis, id pulchrum reddens, cuius eft principium.innuit au# tem Mentem à Genitore æternapulchritudine clarifîcatam. Bftecit autem eum pub chrum, non in figura, amp;nbsp;forma, quippe SC ipfum clarificatum figura caret. Ita# D que/fine figura oportet eftè tÏm 7if«Tiu/,primamnaturam, ut non fit mirum, fi uehementifsimis inflammat amoribus. Quippe amp;nbsp;anima cum ualidum conccä» pit amorem , omnem , quam habet , abijeit formam ♦ Itaque/Mens contempla:# tur, quafi Mens efteda, uerfaturque in loco eximiæ uenuftatis. Sed cum uide# ' rit -Af/ Stoi/, Deum, omnia dimittit, ampleiftiturque ilium folum, contempla:#

—;tur : Vt qui regium intuens palatium pulcherrimum, fi prodeat rex, dimifsis ipedacLilis illi's,in hunc unumora conuertat.Efletque uera fimilitudo,nifiquód is, qui ibi contemplatur, eft homo, innuens, qui contemplatur fuperne, Deum efle, Denique de tribus Numinibus concludit Plotinus , declarans qua: de tri:# bus Regibusin Epiftola prodiderat Plato. Neque, inquit, fecunda addideris prb mo , neque tertialfecundis : Sed fecunda/circa primum ftatuas , tertia circa fe# cundum. Sic enimidabis unicuique fuum locum , pofterioraque illis applicabis, ceu ilia circum currant in fe ipfis exiftentia. Quocirca rede circa omnium Regt; gem cunda dicuntur clfe , amp;nbsp;illius nomine omnia , quippe qui caufa fit illis cxiftendi , eumque appelant(alium ab eis exiftentem , Itaque Anima ad Men# tern , Mente/ad Bonum applicata , fie omnia in ilium definunt per media , alia quidem propius , alia pofterius, ad extremam reuocatis fenfibilibus ipfamAni# mam . In libro quoque de Bono , Vno , de Mente hæc ait;Mentem quie^ tam, amp;nbsp;inagitatam motionem dicendum , omnia habentem in feipfa, 8^ omnia exiftentem , multitudinem infeparabilem , rurftnnque difcretam . Sentit autem Plotinus principium , fontemque rcrum,quas finu fapientia fua compleda# tur, Mentem elfe. In quibus, amp;nbsp;id genus omnibus (paucos enim quafi flores, ex amcenis campis decerpfi) etfi haudalferam purifsimum ueritatis fontem flue# re, erit

A récrit tarnen ex his intelligere'hodiernam rerum diuinarum Philofophiam , ab# ftrufum, arcanum^ prifcorum temporum myfterium,nouifsimis fæculis cœlefti be neficio penitus patuifse : amp;nbsp;quæanteamundus non cognouifièt, apertamebus,amp; cnarrata à Filio Oei claruiiîè.

I X I Plotinum, Numenium^ cuiperpetuum fludium impenderet, facile perfuaderi poflè, in Omni Theologia fuifle, ceu præceptorcm/imitatum* ' Is igitur antePlotinum, Porphyrium y Amelium, Produm, bæcîde tri# bus Hypoftafibus, aut Numinibus icripferat ; tof nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;âiv

•TTfUTif Kj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7r^o'r\.^igt;ÿ «OtAtôcu iKStstt tp Ttî^ei y tv8vp.i(rvvtt 7tvl,)(iii7re{7r):,t7rxigt;lt;â»cK-, ’Hlt;/lff

îiV Ton bTH^agä^i àurâp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ccTKots (âh\ amp;iô(/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cdiTV yvùpiovx

vini y xóycfi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(fgovTtt/ltiiHi. ayywiaSx Jè ÿTUS. a Siàî 0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aiy , lt;(in/

^ttAsï , t/Jgc ro txvrS avy^von-v/®' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Säs y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aveu, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. i amp;tèf iiSiJv-rBi 0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, gt;y ó Jgt;i-

T©^, ^[1 tts, nbsp;nbsp;nbsp;rv (flijiu.jsf^yivr®' amp;tà j y aveu ve/ü^i^Xi îraCTif ac nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tifoiroi) êtoy. Latine au#

tem: Qui cogniturus eft de primo Deo,ô(^ fecundo, oportet prius difh'nguat fingula in ordine, amp;nbsp;quadam animi tranquillitate* Turn fi benebabere uideatur,aggredi ad dicendum decore\ Aliter abfiftendum* Inuocato igitur Deo fibi confcio,ucrbis ape# rire thefaurum cogitationum. Incipiamus autem fie: Deus primus quidem in Ce ipfo exiftens eft fimplex, qudd ipfe fibi ubique coniundus eft, nec ufquam diuiduus* At amp;nbsp;fecundus Deus, amp;nbsp;tertius,eft unus* Verum oportet noflè,Patrem primum Deum _ eflè, præ Opifice Deo, Hæc Numenius, In quibus primum eft, qudd quemadmo#

dum Plato in Epiftola, de tribus Numinibus, amp;nbsp;in alia de Câufa, 8d Pâtre locutu# rus,præfatus eft,amp; quemadmodum de eifdem didurus Orpheus,præmonuit,

Sic præfatus eft Numenius, grandia myfteri'a traditurus.Præfatus autem eft, opor# tere cum de his narraturus accédas, eflè te animo hilari, compofito; tumfèparare quæque ièorfum, ne primum cum fecundo commifeeas, ôô confundas : quoniam plerique hæc duo Numina non dignoicentes ( Deum enimmemo uidit unquam:fed Filius quieft in finu Patris(enarrauit ) non crediderunt/alterum eflè primum ac ge# nitorem, fupremâ mûdii rerum^ æternarû arcem, alterum/genitû atep opificem, fe# cundum ab illo,ut Sabelliani.Hæc oportere difiungere præmonet,amp; lcire,quid Pri# mi, quid Secundi fit, prius nofeentem)eflè Primum amp;nbsp;Secundum. Qiiod quidem i non facile aflèquaris,nifi ope diuinaimplorata. Hanc autem reconditam, eminen# tifsimamcp fapientiam(appellat Thefaurum arcanæ meditationis, in qua /pretiofif# fimithefauriabfcondantur. Sic amp;diuus Paulus, in Deothefauros abfconditos di# cit. Atque Deum primum, iuxta Pythagoram,Empedoclem,omnem^ Platonicam familiam,narrateflèfimplicem, indiuiduum, qua de caufa/per totam maiorum Theologiamdiduseftipfum Vnum,quodpropriènomen Primi eft. Verumlab haceadem fimplicitate,quoniam eadem eft diuinitas, ne Secundus etiam ac Tertius abfunt, Suntigituramp;ipfi iVnum.Priraus eft fimplex,Secundus Tertius, Vnus, quibus nominibus eadem natura fubeft. Sed illud cumprimis noris, inquit,ecfi Pa# ten atque Opifexjidem fint, eadem fubftantia, par^p amp;infèparata Diuinitas, Pa# trem tarnen iure uocari priorem, quoniam Mens'ab ipfo, non ipfe à Mente.Nec

[. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST. E V G V B« LIB. IL

lis inter eos ordo, qualis duorum, alterius ab altero nihil habendum : fed qualis, fi C fas eft mortalibus exemplis abuti, patris alicuius, ac prolis: uel quod in omni Theo^ logia celebre eft exemplum, qualis Solis, aclucis, a Sole.'nafcente luceac radiante, non luce Sole quicquam accipiente : Sic Proles Opifex,etG tantus fit,quantus Ge^ nitor, nihilcj fibi defi t paternorum bonorum, à Pâtre tamenïubar Diuinitatis fuæ relucet. Et is patrqs imperijs obfequitur, cuius fub pedibus omnia fubiecit. Et qua# quam eft Opifex etiam Deus, eft tarnen ab illo, qui eum genuit Deum. Similia quæ# dam dixeruntilli; narrata melius, amp;declarataaduentu FilqDei. Quamquam hæc lux, quae uenit’in mundum, amp;nbsp;ad propria, palatium^ ab fe quondam creatum,non fuit agnita ab his, quorum excæcauitoculos malitia; amp;nbsp;dilexerunt quondam homi# nes, ficut diligunt, magis tenebras, quâm lucem.

tonicorum declaratttur. Et ([udd Vrittui^ eß ßutnmutn Bonum Secundus EdemJProuidentia^Sapietia aternaEl^ertins Intimator et^..^nima. mun^ di^Et q^udd tres has perßoncts^ nbsp;nbsp;hypoßaßes aperte CT diEindlèfateatur,

N C admirabilem Platonicorum, prifcorumcp Theologorum, atque y p oraculorum, amp;per fuccefsionem omnium ætatum traditamde triplici P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Philofophiam/legit amp;nbsp;agnouit, produxitcp fn medium Calcidius

Platonicus fuper Timæum. Cuius hæc uerba funt : Vt igitur breui mul# ta complecftar, iftius rei diipofi'tio talisimente concipienda eft: Originem quidem re# rum , ex quatæteris omnibus quæ funt, fubftantia miniftratur, eftè fummum amp;nbsp;D ineffabilem Deum.Poft quem Prouidentiam eius, fecundum Deum, latorem legis, utriufque uitæ, tam æternæ,quàm temporariæ, Tertiam eftè porro/Subftantiam, quæfecunda Menslntelle(ftusc|^/dicitur, quaiî quædam cuftos legis æternæ. His fubie(ftas fore rationabiles animas, legi obfequentes. Miniftras uero poteftates, na# turam, fortunam, cafum, amp;nbsp;Dæmones^nipetftores fpeculatoresèp meritorum. Ergo । fummusDeusiubet, Secundusordinat,Tertius intimât. Animæuerolegem agunt. Lcx porroiipEim fatum eft. Hæcille. Paulo autem fuperius Plato ueritatis inftincftu locutus eft, PrincipiOjCunda quæ funt,ô^ipftim mundum contineri, regi^p princi# paliter quidem à fummo Deo, qui eft fummum Bonum, ultra omnem fubftantiam, omnemcp naturam extimatione i intelleèluq^ mclior, qucm/cumftaexpetunt, cum ipie fit plenæperfelt;ftionis,8lt;:: nullius focietatis indigus: de quofnuncplura dici,exor# bitare eft. Deinde à Prouidentia, quæ eft poft ilium Summum/fecundæ eminentiæ, quam my Græciuocant, Eft autem intelligibilis eftentia, æmula bonitatis, propter indefelTam ad fummum Bonum conuerfionem. Eft^ eiex illo/bonitatis hauftus, quo tam ipfe ornatur, quam cætera, quæ ipfo autore honeftantur. Hanc igitur Dei uoluntatem,tanquamfapientem tutelamrerum omnium , Prouidentiam homines uocant, non, ut plerique exiftimant,quia præcurrit in uidendo,atque intelligendo, prouentus futuros, fed quia proprium eft diuinæ mentis, intelligere, qui eft pro# prius mentis adus.Et eft Mens Dei æterna. Eft igitur Mens Dei de intelligêdo æter# nus aiftus.Sequitur hanc Prouidentia, Faturn,lex diuina promulgata intelligentiæ fapienti, modulamine ad rerum omnium gubernationem.Huic obfequitur ea, quæ fecundaMensdicitur,ideft, Anima mundi. Hicfatum. Hæcquidem Calcidius, quibus profunda Platonicæ Theologiæ myfteria,cæterorum^ item Platonicorum, amp;nbsp;omnium

A amp;nbsp;omnium , qui de rebus diuinis locuti Rint, enodauit» Hic igituri exprefsè nomis: nantur, recoluntur ilia tria Nurnina, tres Imperatores, trinus Deus , tcrna Diuiniss tas. Quorumprimumliuxtafijperioresomnes,quos uidimus , fummum Bonum, fummus amp;ineflabilis Deus appellatur. Alter(uocatur Deus fecunduSjUOcaturPro^: uidentia, quemadmodum fuperius locuti funtomnes. Nam Philo, prouidcntem, gubernatorem,præfedum^ mundi,dicitjhuncSccundum ,pnmogenitum Dei Fis« lium,Qui etiam de feipfo dicit apud loannem, Patermon iudicat qucn^ fed omne indicium dédit FiIio.Ét,Poteftatem dédit eiiudicium facere,quia Filius hominis eft» Paulus autem,Qui conftitutus eft iudex uiuorum, SC mortuorum. En igitur/Prouiä» dentia, en generis humanijomnis carnis iudicium» Ea enim eft Prouidentia, Re^ ôtumcpnaturæcurftim dicebat fuperius»Philo, quiaconftituit Deusprimogenitum Filium, redam legem. Eandem prouidentiæ caufam , ficut oftendimus , propofuit Plotinus. Hine etiam declaratur myfterium , quo Calcidius dixit, Ergo fummus Deus iubet. Secundus ordinat, Tertius intimât. Declarantur item dida Numenij, quibus dixitjPatrem uacareab omni opere î amp;quæ dixit Philo, Quod Patremlin excelfa,longecp optima Diuinitatis arcepofitum, nefas erat hominem ad fuam ima^ ginem creare,delegalîè FilioèCSecundo tanquam minori, hancprouinciam.Etiam declarantur)quae idem Deus dixit, Pater non iudicat quemquam, fed omne iudft , cium dedit Filio. Scilicet iufsit,didauit Pater,Filius iuftus'paruit,creauit mundum, crcauit hominem ad imamnem fuam. ludicatitem mundum, Hinedidus a Philone organum, miniftcr,legatus.Nomina igitur Patris apud Calcidium , quemadmodii cæteros omnes, ftmtut in facris literis : item, quod is proprie dicitur Deus , dicitur fummum Bonum,dicitur Origo prima rerum cundarum,quia primum Genitor Ft ß Irj fui, Filius autemiCreator omnium : diciturineffabilis : dicuntur omnia principa# liter ab eo manare, fuftineri,regi. Idemifummus Deus,amp;S fummum Bonum nuncuis patur, ultra omnem fubftantiam, omnemcp naturam, ftiperans omnem cogitation nem omni confideratione maior, non minus incogitabilis, quam ineffabilis,nullius focictatis indigus, Dicitur item luffbr, Imperator, Didator Secundo, imperans iun bens^ Secundo.Nomina autem Secundi funt,principio appellatur Deus,amp; dicitur Lator legis. Iudex fcilicet, dicitur Autor ætcrnæ amp;nbsp;temporariæ uitæ, dicitur Prouin dentia,diciturfecundi gradus , fecundæ eminentiæ poft Primum, dicit Calcidius/ eum à Græcis appellari nbsp;nbsp;, Mentem. Audis Mentem ( de quaiprimus liber ) fccunn

dam effe à Primo, Dicitur Effentia vohth , intelledualis : eft enim Idea rerum, eftpem fedaSubftantia,eftIpfumeflè,quemadmodumuocateumDionyfius, cy. Etipfei de fe. Ego fum qui fum : propter rerum plenifsimam fœcunditatem,originem ubem rimam, aulamformarum ditifsimam, Dicitur item œmula Bonitatis, amp;nbsp;quod inden fefsè conuertitur ad fummum Bonum : quia dixit ipfe apud loannem,declarans hoc myfterium, Filius nihil agitmifi quod uiderit Patrem facientem. Et, Dodrina mea, non eft mea, fed eius qui mißt me. Obierua quoque contra Arianos, amp;nbsp;Valentinian nos, quodhæcMensieftæterna: Non, quemadmodum illi diccbant. Fuit tempus' quandoFilius non erat.Noifne audis/Mentem æternam, quemadmodum apud fun pcriores C Item obferuaquod beatitudo Filrj, amp;nbsp;Bonitatis hauftus, eft ex Patre. Fin lius enim eft in finu Patris. Aeterno Pater deuidus amore, Filium amplecftitur. Hie profundum,ineftabile myfterium,quódeo hauftuBonitatisFilius ornatur,amp; Filius/ ornat,amp;honcftat omnia. VtPaterbonum filrjjfic Filius bonum reliquarum rerum» Hæc uocatur ab hominibus, fapientia, tutela, falus omnium rerum,robur,fuftentan culum,utPhilo Aa-jMs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uinculumnondiflbluendum» NominaporrdTern

trjjpn’mufn didtur Suftcntatiohypoftafis,quemadmodum Primus amp;nbsp;Secundus: C diciturlntimator,quia funditur,mitti’turtp, datura fecundo: Ipfe enim (inquit Mens ) quæcunque dixero, annunciabit uobisgt; Ipfeprophetasafflauit. Ecce igituri uerèintimator, declarator, Paradetus, confolator. Dicitur etiam fecunda Mens, quia nomen Mentis eftpropriè Secundi: Iscpleft Mens in omni Philofophia cele^ bris» Quapropter ÏTcrtiuSjdicitur fecunda Mens,uel InteIledus,Agnofcis diftindas perfonas, diftindas hypoftafesC’ Non confufas, quemadmodum apud Sabellianos» Omnes enim funt Mentes, Intelledus»Dicitur item Tertiusi quemadmodum apud fuperiores omnes. Anima mundi, nimirumiuniuerfalis afflatus, uita. Poftremum tribus his dicuntur fubiacere miniftræpoteftates omnes,cafus,fortuna,Angeli,Dæis mones» Habes hic profundifsima myAcria^quac Calcidius iuxt^ atquc Platonici cundi, didtpiatonemueritatis infflndu uidiflc, aflèruifle. Egouerd dico, non ue^ ritatis infflndu modo, fed etiam quia didicerat ab Aegyptrjs, Chaldæis oraculis, Sibyllis, quia per manus tradita,per omnes ætates defcendit hæc Theologia,tunc latens apud paucos, nouifsimis diebus apertifsima,toto terrarû orberadiantifsima.

DeJecunJa PJypoßaß,id nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;créatrice mundi, ex ^^^naxagora diub

na naturce eins deßcripfio, ^udd ab bac créât uißbilia, inuißbilia \-^iaxagoras, quemadmodum bodierna religio^

E MENTE créatrice mundi, hæc fcripfit Anaxagoras, autore Simpli^ cio Philofflpho : WS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;w'^x^XT-'ig , fAfUKTeu vAvi , «XK«

[lOV©' càivs icaiTÿ , Ö yoif Klt;^ bCiUTV »1/ , TtW fc/Zfc/ttXT» , (JLVTamp;^^iy Ky KTmvTuy ^ÿy^xTuy, « ifäiUK-n •ntii ty ttoo't* Tiwhg bvisiy . Siaut^

tytti TÀKbKTM, ib KviKotÂViy wvy m avyLynyayiiiVK, aisi y^Jkvog nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xgxramp;y Syioius , a5

[Awoy iciVTte klt;^' Ixjurs , c(%î yx^ Kvrs'TOTtt'nWc. TSMTay ^HyuJruy, nft^xfaiTü'ny. yvaiyMy

•71^ 'Wücvîîî TTxoKy f'ya » i^va yttytsôy, oxttyb '4'Vy»y tyfi , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;TTMTUiy vvg x§xrS^

ttj Ipl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iTI/fZTTKÖKS vSg Ix^XTÿXiy . «5 TTb^yO^^HffXt O^XVy ‘ îJJ’ÛJ'JPiZ «TTO T» a/XiXg»

TiAëoy Ts^yai^ä Ti^yu^vfra iïè^ TtKboy ly tk avytp-biuyiAvx'n. ccTnx^t' vsjtbvx, dl^K^iyóySj/x , ureu/TJH quot;byvaafb vvs ■gt; »y ottdix tpiTiKb 'bS^^xt, lt;£* oTnix xy j C ccto vxy (i^y , amp;nbsp;oTrtM fcsca , 'SJXVrK Jiixscryanft v^s * 0 lüb •n^yôn^Htny 'rXJJildj ny vvy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, □«■rt «sp« , ó i'

AiSr gt;lt;ƒ n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 Ktj§, Ö cù^»§ 0» «TtVx^lviyi-iVOi. « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cütth t-m'uriy «TrexfivtSae , )(gu

KTTOXçivb'nu. K'/ré'n. «gcaS y3 Trvxv'ay, «tit» t» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ôtçfiiy gt;nbsp;gt;b [(xfiçS 'n Kx^i-Tr^oy , ktiÎ)

7S e/)b^S ’n ^v^lt;gt;y poi^xi Jè ttoK^oÙ. TiXû7iKwy àxiy. -nxv-ix •?mcn Jk ijiy XTnx^ivvnU, ifi^oy X7n ts fcTty», •TAny vv, vÿg Jè ■57«? cytaiis i^oyLa^My, a tAx^^uy » 'bl^c.^avJ^ ÿi^ty ^y eywoy ccnut) . NIcns autcmîcftimmeni]tas,abfolutapoteftas» Nullireieft admifta,fed fola ipfa àfeipfa cxiflit. Si enimâfeipfanonefîet,fedalterialicuiadmiftaeflèt,omnesres participais ret,fi cuiufquam contagio infeda eflèt(In omnienimreincft omnis rei particu^ la, quemadmodum in antecedentibusmihi fcriptumeft) Prohibuiflèntc^ ipfam amp;nbsp;implicatam tenuiflèntres commiftæ,utnullidominaripoiret, æquè, ut ipfa âfeipfa eifet» Eft enim omnium rerum tenuifsima,ac purifsima; ÔC fcientiam de unaquacp re / uniuerfam continet,ualetc^ maxime\ Quæcunquequidem animam habent, maio^ rem uel minorem, his omnibus dominaturpotitur^ Mens» Omnem locum, comis plexumcp Mens comprehendit, unde amp;ipfum principium comprehendit»Et primu/ orfa eft â paruo compkdi.Poftea uerd maius compleditur,ôd compledetur magis^ Quin amp;nbsp;que mifta elfent, amp;nbsp;fegregata cûda nouerat Mens,amp; qualia futura eirent,ô^

A cuius modi forent, quot nunc funt,amp; cuius modi funt futura, cundla exornauit, compofuit^ Mcns,amp; hune complexum,quê nunccompleditur,aftra, amp;fol, amp;nbsp;lu=» na,amp;aër,ôdæther,quæfuntfegregataJsautcmcompIexus fecit fecernere, Secernigt; tur^ àraroidenfum,àfrigido)calidum,àtenebrofolucidum,abhumido!fîccû. Par# ticulæ autem mukorummultæ funt. Omnino autem nihil eft ab alio fegregatûpræ# terquam Mens.Mens autem omnis ftmilis eft maior amp;nbsp;minor.Nihil autem alterum i ulli alq eft ftmile.Hæc,ut ait Simplicius, fcripfit Anaxagoras in primo fuorum Phy# fîcorum. Duplicem quinetiam uidetur, ut teftaturidem, ponere creationem,fen# fibileni amp;nbsp;intelligibilem: Vt appareat manifeftd eum ante tot iæcula ceciniflè, quod canitur hodie ab omni lingua: Vifibilium omnium ôdinuifibilium. Hoc ergo tefta# tur d’e eo Simpliciushis uerbis: Qudd duplicem creationem ftatuat, alteram intelli# gibilem,alteram fenlîbilem ab illa,manifcftum quidem Sô ex his qug dida funt,amp; ex his : Mens,ait,quæcuncp funtomnino,amp; quæ nunc funt,utamp;alia omnia in eo, qui continet multa,amp;in aggregatis ôô iègregatis.Atque cum dixiynefte multa amp;nbsp;uaria omnibus in rebus aggregatis,amp; feminarerum cundarum,^ formas omnimodas, colores^amp; uoluptates habentia, amp;nbsp;hominibus compada eflè amp;nbsp;alia animalia, quæ# cuncç animam habent,{ubijcit,Et hominibus eife turn urbes congregatas,tum opera conftruda, quemadmodum apud nos^amp;^ folem eis eflè, amp;nbsp;lunam amp;nbsp;alia fleut apud nos,amp; terram eis producere multa amp;nbsp;uaria,quorum illi utilia congregantcs,in habi# tationem utuntur.Hæc Anaxagoras.Simplicius fubqcit : Et quod alium quendam muiiduma'noftroinnuat,manifeftatcumdicit non femel, Quemadmodum apud nos. Vult etiâ euminon fenfîbilem illam ;gôi'£u tkvths yr^oHyvinciiiVHfi : fed tempore præ# cedentem iftam noftram ipedaflè.

Comprobatio ex quot;Plethone Qemißoy quod M-agicce fêntentiie de Trinitate îoquanturjde primo^t^ jecundo Creatore, fine Deo : cr qudd Beßarion etiam uidit bac, conßrmauittqudd ^.Auicenna ^.^abs hune Trinitatis ordinem uidit apud 'Platonicos,ßd non ußquequaq? reélè percepit:^ quod Intelligentia pritni orbit,eß eadem nbsp;nbsp;C^ima mundi.

A GI C A quoque logia,id eft,fiue ièntentiæ, flue oracula, aperte de Tri# i’ nitateanteChriftiaduentumlocutafuerant,de duobusprimis Pâtre,amp;

quodixerantMaßi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v âî^aii 7r«7joixàsv»s, «ii tftAS»

»y KttKvn (MiiMif ty TTflCTjojx» avvS9iMramp; iyvi. Hoc oraculum declarans Pie# thojfecutus Pfellum,amp; quæ flt paterna Mens oftendens,ait: 5 ’sra-jjoiMS v»?, ó

^olt;ri}(HS AHpusÿy'ossK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcxatT^f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ns Â^d^S-

fcx ns Três tbA TB nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iTrtTrÂtxMS fcTTtamp;t, fy TJ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hiyefi quot;nva , i^vv^vs 'txóp-i'

vig T» 'BTXTjoixS amp;«» awS^iMT©' tir' wat rivn ri Ktthi J^ù^viùS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tiw àvxfzvÿ^êurxp

»T«s «/«ly TB {«jjni ydchistt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Paterna, inquit, Mens, iècundus uidelicet

Deus, amp;animæ immediate Opifex, non admittitillius uoluntatê,ufquequo egrefla fuerit ex obliuione,quâ ex cÔplexu ad hoc corpus paifaeft, locuta fuerit uerbum aliquod,flue fermonê fenferit aliquê,memoria pendente paterni diuini flgni,hoc eiïe amp;nbsp;pulchri executionis mandatû.Cuius anima memorê fle iam, amp;nbsp;fuo ipflus Qpifici maxime placere.Hæc Pletho,c5fentiês Mente paterna didâ ab oraculo, fecundum Deum FiliuniDei.Secundo quolt;^ oraculo,cum ait,Omnia perfecit Pater,amp; Menti P tradidit

J13 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AV GV ST, E V G V B, LIB, II,

tradiditfecundæ,quampnmamuocatomnehominumgenus: S «ttâvt« tfi' C 'rtÄ^n -T« voÿ-rt: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;äiP'H.-TtxvT« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'nKuct.Hj tw ttw-ny Avripoii

J^UKiii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tl^HÄcec/l» ly Hyamp;^cu. cùirSiiJ.oùsi ruiTJt^ nbsp;nbsp;nbsp;tzts TTxgaynTDU t5 âts Trô's Tïyx^i/lfiyiict Iwrith y ths

k}S^9S vohths ÿxiaSy riTD tx tv «vùjtktio TTXTjoàs tIuj y[vi(nigt; TVTti(/ T^ii cfivTi-^aj/ Ûii[gt; Tipu-ni/ (ffffti» txu“ Tsis Ttäi^M-rKOTrTcnX JIhKXlt;/Ih TV HSarpüTV JI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JlÿfUVgyill Vf(jii^ef}TVTsJ^

VK iTiKvna'ni^x vJi^vx\ NaniPater,mquit,omniaperfecit, nempe i'nteUeduales formas; Hæ enimifunt perfelt;ftæ,amp; abfolutæ:amp; ei qui poft fe eft Deo fecundoitradidit, ut im^ peraret fcilicetjamp; præeftet eis.Quapropter fi quid et per hunc producatur Dcum,ad exemplü fuipfius Sgt;C alterius intelledlualis ftibftantiæ, amp;nbsp;hoc à fupremo Pâtre habere generationê diciuHunc deum fecundum'ait humanas gentes fibifecifse primû,quæ fcilicet aliquem mundi creatorê immediate arbitrantur,eo autêjfuperiorê neminem, HæcPIethojiuxtaeaquæpriorPfellusexpoiuerat,Eft igitur hoe oraculü diuiniP fimu, uetuftifsimum,quod legifse ueteres Platonicos, præcipue Numcniu,ac Ploti^ num apparet ex eo,quód Plotinus exclamat ad omnes (ut uifum ftjperius ) induces Platone loquentê,O' homines,quê uos arbitramini primü Deügt;mundi creatorê, no eft primusjfed eft eo fuperior.Só hoe ait quafi dixiflè Platonê, Numenius auté dicit^ Patrê uacantê ab omni opere,dedifte fecûdo totâ mundi molitionê,amp; adminiftratio^ nem.Legerunt igitur id in his oraculis, 8^ uolunt eadê fenfiflè Platonê. Dodifsimus etiäßeflarion,nullisprifcisPlatonicis inferior,uidit hoc dogma Chaldaicü, Plato# nicum(^,amp; cÓprobauit,exponês Platonica dogmata aduerfus caluniatorê, libro fe# cundo:Seruat quidê,inquit,hoc propofitü Plato femper,ut nó primS per fe Princi# pium exiftimet creatorê fenfibiliü rerü,propinquu,fed eum qui poft Primü illü, quê Vnum uocat.Secüdo loco coftitutus eft,cui ciim materia,tum Ideæ â Primo tributg funt,quas refpiciês Creator fecudus,formas materialesi atep fenfibiles imateriæ im# D primit iam prguiæ,altero métis côceptu,amp; à Primo pendéte,fiue enim fignis,fîue re# lationibus ifta diftinguant,nihil refert.Hæc Beflàrio.Ecce igiturfquod eft in dogma# tis Magorû,uult etià elfe dogmaPlatonis,quod ab illis uticp manauit)Uti prioribus. Vides igituriDeû primu,amp;Pecundû,VidesiCreatores duos, uelutunû. Primû,qui det uim,fapientiâ,ingeniu,foccunditatê,theiauros abfcôditos Secûdo; hæ enim.ftmt ïdeæ,Gue{pecies;Secundû,quicreetidodusiunùs^ â Primo, Enquodeanit Eccle# fta,Patrê omnipotentê,creatorê cccli amp;nbsp;terræ,uifibiliû omniû,amp; inuifîbiliû. Deinde inducês creatorê iecundûi,Filiû Dei unigenitû,p quê'omnia fada funt. Vides Supre# mum,Primumcp à Platone uocari Vnitatê.Hocuetuftifsimû, amp;nbsp;cuprimis iandifti# mum dogma,cû Arabs Auicêna legiflet in libris GræcoB^^tralatis in Arabica lingua, êC no intellexiflet,quod accidit ei in alijs pleriscp,aftirmauit. Prima Mente fiueIntel ligentiâ,^duxifle,fiue procreafle duntaxatMentê fecundâ( quas duas Mentes me# morauerat Chaldgus)Secundâueroproducere Tertiâ.Eft enim hoc'dogmaPlotini, Platonicorum^^qui præcipue tradiderut â iècuda Mente nafti Tertiâ, id eft, à Filio/ produci Spirits,Prima uero genuifle dûtaxat FiliS fuS unigenitS, amp;nbsp;primogenitS; qui deinde uifîbilia amp;nbsp;inuifibilia creauerit,à quo prodeat Anima mundi, qui idê Spi ritus dicitur fandus,autore Calcidio,Hucuscp legerat,amp; rede intellexerat Platoni# corû,uetuftifsimorScp dogma Auicenna.Sed modû,quo putat Secundâ/cû iè ad Pri mâcÔuerterit,producere Tertiâ,cSuerô feipfam rcfpexerit, ^ducere Anima primi orbis,fuit inane comentum adiedS à fe,n5 extans ufquâaiecp apud Platonê, neque Platonicos,quosille fequebatur.Eft enim ineftabilis modus, amp;nbsp;omni mente incom# prehenfibilis, quo/uel Secundus â Primo nafeitur, uel à Secundo procedit Tertius, /\nimam uerd primi orbis probarem oç Platone, 8c Plotino, uifum^ eft fuperius.

A cfle eandem Animam mundi, hanc autemiefTc tertiam Intelligentiam, feu Mentem, amp;Hypoftafin.Idcircoenimiuocatur Animamundi,quia mouet, animat^ phnœ piococlum,deiniuniuerfumterrarumorbem. Spiritus enim Qominii'replet orbem terrarum, continens omnia. Hæcillalntelligentia, quæproduciturfunditurcp ^Seü cunda,quæ folageneratur âPrimo, eo^lunicaproies eius. Superduo igitur in hoc ordine addidit Auicennallntelligentiam primiorbis. Modus etiam producendi â fecundo per conuerfionem, uel ad Primum, uel ad feipfam,fuus eft,non prifcorum» Dicuntetiam quidam alq Græciæ Philofophi, de Theologia Magorum , qudd apud eOS « TlfcST©quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;to iK(j7l0Vt,

Quod autort Suida^riftnegißtis de trina. Uiuinitate yjempiterna^ “Trinb tätefcripßt, quam fold, dixit a:ternd^ injeparabilemß ßibßantid,lt;amp; quod

VIC V N Qv E (qualis ante Platonicos, quos produximus teftes, Sgt;C ante jPlatonemiPhiloIbphia Celebris eflèt,habueritexploratum, definet an# xius quærere èc admirarijè quibus fontibus fuperiores mylteria tâta hau# rientes, digna Spiritu Deilocuti, ccclefti numine afflati uideantur. Fi# gentesigituriuelutueftigiaperomnesretro ætates ulquead primæuos, diuis^ fa^

miliares Theologos , ad ipfam originemueniemus. Ecceenim Suidas autorualde^p^ ƒ , bonuslteftatur^Trifmegiftum appellatum, quia de Trinitate, quodam diuini Spiri#

B tus inftindlu locutus fit : cuius autoritäre multa fuper Theologia eius confirmantur: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Ó'fjpio'iii.yi's®', »T©' »[1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;rotj)o!, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tS cpx^xtù . bKiKÄHro 'ijnxpjc.yis©'

Tl Tpix^©“ iepSty^x-Tv «7r«(/ tp -TjotxJi fdxp Svxt Sta-reTO , irtuS, «y (pcó! vûifoy 7r^ «JkiJ'jvS voigSf toi vvS vois ^UTSvoS. KjüJky t'n.çoy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ivoTHSy Rpw 7rvi{/(M ’vsod'ix nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcXTflf tït» ÿ

^W? , VK Xy/iK©^ ) VK Ütnx TIS XJi^K . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XVQi©' J(9CÏ ÎTKTjig HgU amp;toj , TTKVTO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(Ùl-nil ,

iy oujTW ’ii^y. ó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoyamp;' at/n TrKV'n.Kn®' aiy tcj yóvipJ©' J^H/us^yiKOS ty yevtycu isia-aiy, yc'

vlyti» vt/lx7t, tyxvovoo ivroiwi, Quæfunt, Mercurius Termaximus,is fuit fapiês Aegy ptius.Floruit autem*ante Pharaonem. Appellatus efl: autem Termaximus,quoniam deTrinitateediditoraculum,dicensinTrinitateunam efle diuinitatem.his uerbis: Erat lumen intellelt;fluale,ante lumen intelledruale. Eterat femper Mens Mentis,'lu# minofa.Et nihil aliud erat,quàm horum Vnitas,amp; Spiritus omniacontinens. Extra huncnonDeus,non Angelus,non fubftantia ulla alia. Omnium enim dominus, 8^ Pater,amp; Deus,amp; omnia fub ipfum,8ó in ipfo funt. Nam Verbum eins perfedü exb ftens,8lt; facundum,amp; opifex, lapfum, in foccunda natura,amp; aqua foecunda, prolific cam fecitaquam.Hæcaffert Suidas ex Trifmegifto. Acquanquamipiè Ter maxi# mum eum uocatum puto propter ingenij, fapientiæ^ magnitudinem,hoc fum dun# taxat contentus, apparere èC hoe teftimonio Trifmegiftum de Trinitate ante Plato# nem,Platonicos^ natos fcripfiflè.Ecce enim tres perfonas diftindé fuis nominibus appellat, appellans Patrem!ÓÓ Filium,lumen,lucem intellecdualem : duas intelligibi# les luces, quarum altera fit ante alteram,non tempore,fed qua Genitor/antecedit gra du Genitum.Nempe quod idem Filius eius dixit, Pater'maior me eft, Horum fub# ftantiamlucem elfe dicit,non lucemcorpoream, fedlucem intelligentem. Et cecinit antiquifsimus ille, quemadmodum hodierna religio, Deum de Deo, lumen de lu# mine.Sicut autem dicit diuinusloannes, In principio erat Verbum,amp; Verbum erat apud Deum, amp;nbsp;Deus erat Verbum: fic Trifmegiftus, Erat lux intelligibilis ( fiqui#

dem etiam ipfum idem Verbum Lucem loannes appellat) antelucem intelligibilem, C erat Mens.Mentislluminofa. Id eft. Deus de Deo, Mens a Mente nafcens. Defigt; gnat enimiquod ait loannes,Et Verbum erat apud Deum, quianafcebatur xterna^ liter ab eOjlucens ab æterna altera luce,lux ipfeintelligensKx luce intdligenti. Lo^ quiturcp de eorum Vnitate/infeparabilicp Diuinitate. Exin inducit Spiritum fan# (ftum, quo cuntftacontineantur,uiuificentur: quapoteftate/celebratur in fancftis li# ten's : Spiritus enim Domini,inquit liber Sapientiæ, repleuit orbem terraru, SC hoc quod continet omnia, fcientiam habet uocis. Ecce etiam fateturƒhunc Trinum folu, Deum fuifle femper,folum hunc uiguifle: Præter hunc/non fuifte Angelum,n5 Dæ# monem,nullam aliam fubftantiam.Eft enim hoc didum Tnfmegifti,id quod quoti# die canitEcclefiade tribus illis,Sicut erat in principio,amp; nuc,amp; iemper.Erat in prin# cipiojuidelicet ab æterno.Ecce etiam uociferatio ualida/contra ignaros ueritatis, ra# tionis expertes Arianos,qui dicebantfuiife quando Filius non erat : non reputantes quantum no impietate modó,fed infcitia,amp; impcritia naturæ,peccarét,partim quod hunc errorê.âPlatonicis,amp; fcriptoribus profanis,quos nointellexerunt.uidebantur fufcepifte,partim qudd no uiderut quam eifet impofsibile,ut qui erat Filius Dei ue# rus,Deus ÔC ipfe ex Dei fubftantia^no fuerit femper, Confequutur enim fe diuinitas, amp;nbsp;æternitas.Si filius Dei uerus eft,etiâ Deus eft:Si Deus,etiam æternus. Adeft igitur Trifmegiftus(dicens,Fuit iemper Mens Mentis luminofa. Mens Mentis ƒFilius eft, Mens'ex altera Mente.De quibus Chaldæus in primo libro dicebat, Omnia perfe# cit Pater,amp; Menti tradidit fecundæ,quam uocatPrima omnehumanugenus. Hæc igitur tria duntaxat fuerut femper amp;nbsp;ab æterno.Nô Angelus,no Dæmon,nulla alia fubftatia fuit,fed fola triû æterna in una fubftantia,c0iun(frio. Hoc fentit amp;nbsp;loquitur diuinifsimus Trifmcgiftus,nÔ folum cofirmans hodiernâfapiêtiâ, fed côtra omnes D obteftans,qui Mente fecundâ^à prima putaruntpriftos ièparaffe. E' quibus loannes Picus,amp; Marfilius,di(ftaProcIi uidêtes,qui hoe loco nó rede PIatonê,maiores^,in# terpretatur,afteruerüt fecunda illa Menté, quafi creatura quandain tépore conditâ/ prifcos fenfifle.Nos autê probauimus,amp; probamus^nec Platonicosi qui talia prodi# derunt,prifcâPhilofophiâlyncereexpofuiftè,necPlatonicos illos Latinos (Græcos redè fecutos efle,quoslfi fine iudicio nee uetuftate cunda^ Philofophia bene coftilta temere ièquaris,tam in hoc,quam in alrjs multis haud leuiter cecideris. Expofita igi# tur amp;nbsp;decatata Trifmegiftus triû numinû trinatp Deitatis, quæ fola fuit ab æterno, fempiternitate,accedit ad creationê,dices fœcundûillud VerbûDei,quod efiet per# fedifsimû,fœcundifsimû,opifex,aquas illas quibus fuperferebat, amplexu.fœcun# daftèjôC fecifîe ut ex his Omnia nafcerêtur,principio lux coeleftis,tum a'cr, inde plâtæ, ftirpes,animalia.Acquod aitjapfum Verbu fœcundû fup aquas, eft quod ait Mo# fes,Et Spiritus Domini ferebat fup aquas,Ferebatur aût ut opifex,ut operans,maxi# me cœleftes orbes,quos primos eodê Trifmegifto tefte,ex aquis fecreuit,amp;in hispri mum Solê.Qiidd aut hæc fcripferit,locutuscp fuerit Trifmegiftus,ex eo liquidd.no# feetprudetifsimus quifque,quód apud omnes Platonicos,q poft Platonê floruerût, cxtât,ut no aliû habuerint fup his myfterijs præceptorê,^ Trifmegiftû, Suidas igit, ubididaTrifmegiftiprotuliftet,adiecit; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«fçxzàj »vfay» Atywiy, iJydfa o-è »fccft St»

ert (paivui/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, wiKX v(gt; ttmt«

ègfa^ûù O’S! 5^ T» (MvoytveS hoyis ty 7^ miTjo'oS tS lîxis^tyovT©' ’tscùiT«, »Ai«? tira; Et hæc loCUtUS/ora^ ■uit dices,Adiuro te cœlûDei magni fapiens opus.Adiuro te uocêPatris,quâ ^tulit iple primâ,cû omnê mundû ftabiliuit.Obteftor te per unigenitû Verbû, amp;Patrem, qui continet omnia,efto propitius.Hæc igitur carmina, quæ Suidas tribuit Trifmc# gifto

A giftogt;cæteri,tribuunt Orpheo» Infupcrquæpoftremo dtauit,quoniam inhbris uuli? gads non habentur,credendum eft^um in alqs eins de Trifmegifti legiflè: Quemada modumamp;LadanduSjAuguftinus, Cyrillus^aduerfus Iulianum Imperatorem pro^ ferunt, quæ nos in libris eins, qui pauci ex innumerabilibus ad nos peruenerunt, nonuidemus*

JDiuum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;apcrtê te^lari 'Pîatonicoi de trihits perfonüßripßße,

A E T ERV MJcdam diuus Auguftinus,inlibrisdeCiuitateDeiaperte teftatur quod etiam librorum illorum interprètes afîèuerant, Porphy# rium,quemuocat dodifsimum Pbilofophorum, iuxta Platonicorum lèntentiam,tria Principia ftatuere, fed eos more iuo loquentestria Prinss

cipia dicere,qugChriftiani ad certam regulam loquêtes,unum Principium,tres Per^^ (onas appellant, Eiusihæcuerba funt : Dicit enim, inquit, Deum Patrem, ôi. Deum Filium, quemiGræcê appellat paternum Intelledum, uel paternam Mentem, làji vSif. De Spiritu autê fando'aut nihil, aut non aperte aliquid dicit ; quamuisiquem alium dicat horum medium,non intelligo. Si enim tertiam,ficut Plotinus ubi de tris? bus principalibus fijbftantijs diiputat,animæ naturam etiam ifte uellet intelligi, non utique diceret, Horum medium, id eft, Patris, amp;nbsp;Fili) medium, poftponit quippe Plotinus(animænaturam paterno Intelledui:ifte autem/cum dicit medium,non poftponit, fed interponit, amp;nbsp;nimirum hoc dixit,ut potuit, hue ut uoluit, quoniam nos Spiritum fandum nec Patris tantum, nec Filij tantum, fed utriufque Spiritual* ß dicimus, Hæc quidem Auguftinus. Ecce teftatur à Platonicis, uidelicet Porphyrio, èC Plotino,claram,apertam^ habitam de Pâtre acFilio commemorationem, Filium in primis appellatumiquemadmodum âprincipioinoraculisChaldaicis uidimus) paternam mentem,quod fonatpaternam Sapientiam,Tcrtium autem didum ^vxbjJt Animam : Videlicet Animam mundi, qui dicitur â nofths ÔC ab illis Spiritus fanü dus. Hune etiam Proclus medium amborum uocauit, Filium igitur Patris fummi, uocatum à Platonicis ait, patriam Mentem, de qua totus primus liber difterebat, Quibus fît perfpicuum,magnos in noftra Theologia uiros,eius^ fuipiciçndos antû ftites, non ignoraflèprofanæPhilofbphiæ primates de Pâtre, Filio, Spiritu fando fcripfîffe, Quæ Philofophi, ut idem ait Auguftinus, liberis uerbis loquentes, nec in rebus ad intelligendum difticilifsimisioffenfionem religiofarum aiirium pertimefcê^ tes,foleant uocare,uel tria Principia, uel tres Deos, Eiusep loci explanatores afterût, quod nos quoque fecimus,teftimoniumMacrobq,de Mente Ideas continente, amp;nbsp;Trifrnegifti dida de Verbo perfedo,

■De tribits tdypoflaßbiis y ex ^.^/pollinis oraeuîo * ([udd apud prißcof, omnia metricê ßcribebantur t nbsp;nbsp;lt;pu6d ab his oraculis my/leria ueterum

' T poftremo loco, quod fub Chrifti deceflum, Oraculum Apollinis/de tribus Numinibusdiuinèpronuntiauit, Rogatus de uera religione, cui maxime genus humanum initiandum,confecrandum^ effet, quaeputi uera fapientia cundæ nationes eflènt decorâdæ,amp; quæ foret omnibus fugt;

iX nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T. E V G V B» L I B, I !♦

M« OCftÄW 7rv/x«78(/ [A: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VSX^p ttJJ'nZ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(

àvsluJi Tu^a-mKoni gt;nbsp;bzaxntnv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Et Flatu, qui mundum aftridum continet omnem, Montes, tellurem, fluuios, mare, tartara, Eignem» Acracp. heu templis is me difcedcre ab iftis Coget, linqueturquo edebam oracula, limen. Hoc oraculum'excerptum cum multis alrjs, ab his qui audierunt,traditum^ memo^ riæ,cuius modi carminibus:Sibylla,quæ èC ipfa Äpollinis oraculo præfuit,multa dc^ cantata reperiuntur, philofophis etiam atteftantibus, Sibyllas diuinas fuÜTe, èC orna culum illuddiuina fæpenumero myfteria aperuiflè, Decantabanturautem, autore Plutarcho, ferme cunda, fcribebanturcp àprifcisinumerofè, Philoibphi^ prifci fegt; rê omnes, fine de creatione mundi, hue de reliquis Philoiophiæ partibus, poëtiek, non oratione foluta feripferunt* Quid mirum igitur,iî cecinit oraculum de tribus nu minibus, quando Plato quoep, amp;nbsp;Trifmegiflus,Chaldæi,amp; Magi,homines rdlicett èi. minoris quàm Dæmones fapientiæ, tam multa /de his iplis prodideruntC Ab his arbitror oraculis,quibus miranda myfteria Deus aperuit hominibus, manarunt Phi D lofophorum illa/defummo Bono, de creairice,Intelligentia,priicorumhominum nonnullis, quemadmodum amp;Sibyllis,cœlitus reuelatanon æquè tempeftate ilia, atgt; que poftea cognita : Vt quod uiderat Vergilius apud Sibyllam, lam nouaprogenies cœlo dimittitur alto;

Kcù Tir' xlt;f' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9tis HxmXMt y

OS Tff«lt;ftcy yxexp TTKVtKi TTtKipLOlO » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et,

Hæc qui legebant,quôpertineret,nefciebant»Philofophi uerd/îibris fuis excepta, quæquidemnafcebantur etiam ab antiquifsimis Theologis, aeProphetis, quando nationes ferc omnes, Prophetis abundare dederat Deus y qui de magno

tota JDiuinitate : amp;nbsp;(J^uod omnef inßin^la natur(£ Deunt ßngulariter in omni atate. nominarint : exempla^ ex Platone, ,^.^4ri/lotele^ Ho^ mero^ Demoilhene,

-OST hæc naturalis efi ordo, ut qui de tribus Nu--' minibus executi fumus,nuncde Deo,tota^ fimul Df* i uinitateinobis fitfermo. Conuenitenimn'n treis illos, ' quiequid de Deo per uniuerfam Theologia ab omni* i bus linguis, nationibus^ prædicatur. Primum^ eric ƒ ! de fingulari Diuinitate myfierium, omnes ferè homi* nés turn animo intento, tum natura duce,ac ma^ifira, rapide^ ueritatis æfiu,femper unum,fingularemque Deum fuifiè'Confefïbs. Vt quanquam corruptifsima inoleuitinominandi, adorandicp plures Deos confue*

Natura Del notionem,amp; ad eum indinationem, cum fendloquerentur, amp;nbsp;fe ab im* petu Naturaerapi paterentur, unum modo Deum prædicarint, appcllarint, habue* rint in ore,cunlt;flas^p ei uerx Theologiæ laudes attribuerint. Omnes^'quos fub fal* fis religionibuSjDeorumcp multorum cultrictbus ortos confiât,cum de creatione re* rum,de mirabili cceh'iterrarum^ ordine,fiue magna alia dereloqui cogcrêtur, nun* quam Deos,fed ut Naturae fert infini(fius,uerum Deum'appellafle,ei prouidentiam, maximam, incommunicabilemcß bonitatem, cundas^ Diuinitatis laudes tribuen* tes, Ac quanquam Platonis, Arifiotelis^ Theologia, diftertur in pofierum exami* nanda, ad exemplum tarnen peripicuitatem^ dicendorum, præccdat eoriim tefii* tîîonium, quo fiatomnium Philofophorum, uetufiifsimorum^ bominumifingula* ris amp;nbsp;unius Dei c Natura manifefia confefsio, Nam Plato non modo nefcius, amp;nbsp;eo quem dixi ueritatis aefiu raptus,fed feiens amp;prudens'confeflus efi, amp;nbsp;ofiendit, quid inter Deos, Deum^ maximum ac fingularem putarent ea feculaintercfie, fccum fe* n'o loqueretur, Deum nominaturum : cum minus ferid,plures Deos. In Epifiola ad Dionyfium,Defigno,inquit,Epifiolarum, quas fiudiofe, amp;nbsp;quas minus'fcribam, arbitrer te meminifle. Verum cognofee, animumcp intende. Multi enim funt, qui me iubeant fcribere,quosinon fit facile refjeere, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;im^hîts nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3

h-tIhi. Nam feriæEpifiolæDeuspræefi,Drj autem minus ferie.Hæcigitur crit uni--uerfalis admonitio,acnaturalisinftindus confidcratio,cundos ferme mortalesleara tionelocutos cfle,cuius dedit documetum Plato. Et quod etiam Ladantius animad' uertit. Cum ueró,inquit,ipfos Dcorum cultores frpe uideamus Deum fummum,amp;^ confiteri prædicare,quam G bi ueniä fperare pofsint impietatis fuæ, quifnon agno* fcant cultum eius, quem prorfus ignorari ab homine, nefas efi. Nam amp;nbsp;cum iqrant, amp;cum optant,ÖCcum gratias agunt, non louem aut multos Deos, fed Deum nomi* nant:adeó ipfaueritasJeogente Natura,etiam ab inuitis pedoribus erumpit. Videre ioitur

igitiir licet, quodLadtantius monuit, ubi'cp Naturamlad hoc homines impuh'Hc, ut Dcum Pattern fuum recognofcercnt,nomin arent,appellarcnt, uenerarentur, eum^' mentis præconijs,qualia facræ literæ cecinerunt,efFerrent, nunc autorem generis hu manijfabricatoremcp mundi,nunc prouidentcm uniuerfis,oculoscp Diuinitatisfuae peromnes terraslateidefublimi fedefuatendentem,cæterasitem Diuinasattributif ones décantantes, quasiindefefle refonatPhiloiophia cccleftis. Quas quidem laudes' amp;nbsp;Theologiam,partim ex fonte Naturæ,partim illaprifca, cum folus ueruscp Deus ■ colebatur, Thcologia, manare compertum. Ad hanc igitur rationem reuocabitur, omifsis multis,quæpôft cxaminabuntur;hoc autem ut exemplum multorum, quod Ariftoteles,qui uidetur cocloi ßcIIiscpJntelligentias diuinas adiungere, uenatur^ zx motu cocIeftiDiuinitatemlin libris de prima Philofophia, naturae quodam impuliu/ definit Naturam diuinam : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, (tSoy y «c/s»!' rDicimus Deum animal aut

uiuens fcmpiternum,optimum,EcceDeus optimauita, Deus illenaturalis,ucrus^p, nulla cocleftis, aut quæuis alia Intelligentia, quarum nulla optima eft, qudd Vnum duntaxat necefte fiteile optimum . ecce itemifingularis unius Dei nuncupatio» cum^ multos Deos foieant Philofophi, poëtæ^, nominate, unus tarnen fingulatis inftindlu Naturæ nominatur. Cuius eft folius, naturalitercp hoc nomen Dei, amp;nbsp;qui ut fingulariter Deus, fic fingulariter fempitcrnusiamp; fingulariter optimus. Apparet enimuelcogitur Ariftotelesidjexipfalocutionefenfifle,quia ficut per eminentiamt hæc Dei nominatio cadit in uerum ilium ,ac naturalem, baud minus cadere debet ref liquadefinitio, qudd folusfempiternus,folus optimus. Vt habet fingulariter qudd fit Deus, qudd fit optimus, quod nemo negat, fic qudd fingulariter fempiternus. Hæc ilia ueritasiex inuitis pedoribus erumpens.Eundem innuit, amp;nbsp;eum Natura duf cereipexit, cum negansindiuiduafieripotuiflefempiterna:

KeiTiVliStjIfu (ruüiTrAÿÇUinif y» Säsi/ « amp;mî, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trei^cwf tÄ« : Quia longe diftaf

rent â Principio, altera, quæ fola fupereflèt ratio, abfoluitj repleuit^p Deus Vniuer^ fum, fada generationeperenni. Ecce,Deus Naturæ, Deus maximus,ordinum,mun dani^ concentus moderator. Certe igitur necp Solis, necp Lunæ, ullius^ fideris inf telligentia:minus etiam illi fabulofi Dii,Minerua,Diana,Mercurius, Apollo, Deus ille, uere Deus,qui ne return deficeret ordo, perpetuis generationum fuccefsionibusi repleuit Vniuerfum.Singulariter unus Deus inducitur, ei^ fingulariter nomen hoc tribuitur. Naturæ moderator, ordinum coeleftium à quibusidependent terreftresi inuentor prædicatur. Quantum fcilicet audimus inTheoIogiaMofis, fi quis alte Ipedet, prædicari. Aliud exemplum eft ex Platone, cum eiftrudæ in Sicilia infidiae fuiftent, ex his^ euafiflet : xs« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Jitwinu àj^tvcu : Et pro his,

poft Deum Dionyfio gratias habere par eft. Quis is Deus,cuftos,profpedor,liberal torhominum, qui fingulariter à Platone,fubreligionibus fuperffitiofis,Dianæ,Sof liscß cultricibus orto. Deus nominatur f Quid ponderis habet hæc nomencIatioC Naturalis uideliceteft, ipedans unicum ilium, fmgularem, eundem^ uniuerfaleiu Deum. Sed his exemplis ex Platone, Ariftotelequc quorum pofterius declarabitur Theologia,dimifsis,ingrediamur hunc campum, flores ex omni uetuftate, quæ maf ximè fingularem Deum coluit, amp;ubique fingulariter nominauit, decerpentes. Hoc' Theologos, hoc Poetas etiam fuperftitiofos, amp;nbsp;fiditiorum Deorum laudatores/in* uenies fecifle. Homerus igitur, qui pater fabularum uifus eft, poëticos^ illos Deos nunquam non habet in ore, Naturæ tarnen inftindu,fæpeDcumuniuerfalê, quemf admodum Philo{bphi,amp; præièns hæc ætas,cui fingularis innotuit Diuinitas,nomif pauit. H quibus eft, quod etiam adducitur à luftino Philofopho eodem amp;nbsp;martyre,

En Deus (îngularis, potens auferre fenedam, reftaurare luuentam. lufh’nusque ipfe inqui'tî KVTavaiMtnets ovtws dioii (rHiMtvaiy : Signifîcâs per Ântonoma(îam,uerum Deum. Hoc fcilicet ! perpetuum eftin omni natura, inftinduquehumano, quoties Deum nominant -, defîgnatur uerus, unicus Deus, amp;nbsp;cuius eft uerè Diuinitas, qui uerèjfinguIariterépDeusnuncupatur. Noneftis Homen' Deus/exhisulhis, quos bellaces inducit, humanis^ afFedibus deturpat. EftDeus magnus uniuerfitatis, dis« dus Gmpb’citer Deus, quia folus uerus Temper Deus» Homerus ftem'huncipfumiiv nuitcum dixit:

Quis is Deus, nifî magnus, uerus, præpotens, naturalis, amp;nbsp;naturaliter occurrens ori, offerens fefe menti, dans fefe obuiam ubique nobis, cogens ut eum cogitemus, £èntiamus,Ioquamur, nominemus, ci^ poteftatem uniuerfalem tribuamus ç’ Supec nus Homerus, qudd pofsit abradere fenium, reparare luuentam : nunc qudd agat fîmiles ad fimiles. Quo decreto Dei imprj (celefti^cum impijs, amp;nbsp;coinquinatis fpiri# tibus aftbciabuntur. De fupremo Deo, cunda proipiciente, modérante cum primis res humanas, hoc didum ab Homero» Quod amp;nbsp;Platoin eo qui inferibitur Lyfis, declarauiq afteren s hoc carmen : «cTà« -ni/ oàniii (fam 7retamp;(f t»? lt;2/A»f ccùt« «yivT«

Sed Deum ipftim aflèruntfamicos facereiadducentem eos adinuicem» Ille fgiturifacit amicos ad amicos accedere, fua^quehaclege, fibipios, ôd iuftos , gratos, amicosque aftbciabit, qui paftim fparfit in humana pedora, ut Plutarchus inquit, charitatem» Eundem finguIariternominauitDeum,quod etiamaffertur â Plutar^ cho: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cwtv 9t» twA' pcùviTtut HaudfineDeo isinfanit» Eundem quoep confefîus

ïndicauit, fignificauitep huncipfumDemofthenes, etiamfuperftitioforum Deorum cultor,fed adus impetu Naturæ,cum dixit,Conandum efle,ut omnia bona cum bo# nafpeconfedemur:«pfc?aj/ ó 9«? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yjx/t'o««)? : Ferre autemquæ Deus dederit,

generofè amp;nbsp;fortiter»Is etfi Dianæ Palladiscp cum Athenienfibus uenerator eiret,luce tarnen Naturæ,uniuerfalem magnumep Deum uidit,fingulariterq^ appellauit»

uodfitnili ratione locutiJunf^z^ ejuidem diuinhis poêt(e,g^ui Plomero ßicccß feruntjdefinoulari Deo nbsp;nbsp;hii quee uerè de eo prcsdicantur^

ADEM ratione locuti funtueteres célébrés^ poëtæ, D quibus Pindarus, propter pulchritudinem, ordinemep rerum cœleftium,ôlt; omnium rerum j^jbonarum inuentionem^appellat 9m{z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;Deum, optimum, fbler#

^BjftTsimumcp opificem» Quod adducit’admiraturqueftepefæpiusPIutar# chus» Hîcamp;quddopifex mundi fit, amp;nbsp;omnia iuxta 'Xheologiam Mofis/fecerit opti# q ma,

1x6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST» E V G V B* LIB. Ill*

ma,amp;fquódfi'tunus,G'ngularis,oftenditur, Credemihi,quo funthomincsTcrum C exordio propiores, hoc mch'orcs,amp; fingularis optimicp Dci colentiores. Idololatn'a^ fuit error pofteriorum feculorumjcontra'^queimpetuni Naturæ. Similiter locutus eftAeichylus, quod adducitur etiam aPIatone : Swj curittii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;otxi/

tJLx TsxiJt.7rvN amp;fcA5(. Nimirum, Deus caufam créât, cum domum funditus labefaclarc decretiit, EcceDeus is Aefchylo, DeusMoGs, Deus Prophetarum , apud quos prædicat fe creare malum , uidelicet quod Aefchylus , euertere, labefadlare domos ï'mpiorum, quod toties in libris Regum relcrtur fcciße, 8é fade quotidie j ettam Prophetis non denuntiantibus . Vides; eum fatentem , fingularem illumliuxta fuperiores Regem modcratore^mque humanarum rerum, ultorem impiorum,quois rum domos euerfurusj caufam ipie reperiat,nosautemiunde ueniat,nefeiamus. Callimachus autem,uteftetiam apudPlutarchumjiclocutus eft: èt ^io(/ olS« , ÏSii^oTt

-syce^, lt;)\wx'róy: Si Dcum nofti, noris,quod diuinitati funt omnia poG fibilia* Qtiid diuinius hoc teftimonio 'ï Eft hic eadem fingularis Dei nuncupa^ tio , eft uniuerfalis poteftatis attributio , facrarum literarum Theologia , quod non fit abbreuiata manus Domini , quod fit omnipotens : fic pedoris humani naturalis confefsio , ficut cccleftis oraculi reuelatio , conipirante utraque Theois iogia , amp;nbsp;ea quæ de ccclo , amp;nbsp;quæ de natura manauit * Simonides autem non modo fingularem Deum nominauit, fed item'de fapientia bonitate^que eius fin# gulari , amp;nbsp;incommunicabili , altifsime philofophatur , Teftimonium fapientiæ adducitur ab Ariftotcle , bonitatisfa Platone . Quo nomine fuipicitur ab utro# que* Ariftoteles/in libro déprima PhiIofophia,Sola, inquit, fapientia quæritur caufa fui. Quocirca iure non humana poftefsio dicatur.Multis enim modisftr# lia eft humana natura. Sist ii?7 (np-uvltfluj ) Sics xjj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nt : Quapropter

iuxta Simonidem , folus Deus habcat hanc dignitatem. Quanta eft, quam pro# funda 1 heologia Simonidis , quod folus Deus fit fapicnsf Eadem caufa/per ex# cellentiam dicitur in facris literis , Sapientia , per quam/fundata eft terra * Et Pindarusieum dicebat optimum artificem. Hæc'fapientia Dei. Teftimonium au# tem fummæ, amp;nbsp;incommunicabilis bonitatis, apud Platoncm in Protagora,quod prior Chilon : on nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;kv(/)ox ccyx^^op^yxÄiTi^ii dcAtïamp;taiff . ojokti (jSiv-ni ItO ^i^óvoif nvx^

Ji J^xiJSivay tj/ rxuTH nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;avxt. xùJ^x xyx^^oi/ , xcftiJjX'rtui HP«

xp 'r£tn) iyoi TO yi^xt: Bonum quidem uiruin fieri uere diflicilc effe t licet tarnen ad aliquod tempus elle. Sed cum fucris, in hoc habitu permanere, uirumque bo# num efte, impofsibile, amp;nbsp;non humanum : fed Deus;hoc habeat decus* Non ne fapientia Simonidis hæc, natural! bonitate profufa, ea eft, quam Seruator ho# mines erudiuit dicens , Nemo bonus nifi folus Deus C Hie igitur Simonides, ctfi Græcus erat, multiset ante corufeans Euangelium natus annis, deduxiteum Natura tarnen ad inclytæ 3 heologiæ confefsionem . Needum enim eoulque peruaferat fuperftitio ut bonitatem fuperioris ætalis , fcientiamque illam Dei à primis hominibus uenientem , obfufcarit . Quoïdque mirabilius eft , hanc fapi# entiam/uel â Simpnide natam,uel antiquiorem putat Plato: « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;af^xf^iSj/K,

H icp« t7ï Ts-xÄxiO'iisx : uel â Simonide ccrpiftè , uel etiam uenuftiorem efle . Hicyeft ille Simonides, qui non folum fummam fapientiam,Deo,bonitatemque fupre# mam adiudtcauit , led etiam dixit eum infcrutabilcm * De quo , Marco Tullio autore , cum quæfiftet Hiero tyrannus , quid aut qualis fit Deus , deliberan# di caufa(fibi unum diem poftulauit : cum idem ex eo poftridie quæreret , bi s’ duum petiuit:cum fæpius dtiplicaretnumerum dierum,admiransc^Hiero/quaes' reret.

A rerct^ tur ira faccret. Quia quanto, inquit, diutïus confidero, tanto mihi uideturres ©bfcurior* Vnum igitunlîngularem^ Ijaedabat, maximum,uniuerûdem,naturas; km^, infcrutabikm, innomïnabilem, ut Mercurius dixit, non fabulofos illos, aut ùliam cceli InteUïgentiam« Ad banc Theologiam,atque ad has laudes, Diuinitatis^ kmper împulit homines Natura;confefsionem, Is ante oculos obuerfabatur, fefe ÿ turn mirandis operibus fuislexhibens animis, tum 'quibufdam primæ Theologiæ \ kintillis fuperftitibus, quibus mentes hominum excitabantur, multitudine/fabuloj: fos illos, nuper^ delatos colente Deos, Audi igiturimirabiliora canentem Sophoss dem, 8d cum fa cris oraculis mirifîcê congruentem in appellatione fingularis Diuini# tatis,amp;^prædicationeoperum diuinorum^fuperlh'tioriumfp deteftatione ♦ Isautore Cyrillo- aduerfus lulianum Imperatorem, hæc fer ip fit:

Ot nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ,(5« yeüttp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

virfjsn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y t(ÿù MiiMty ^MS.

©VKTBi tfi ynMMt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7rÂ(tvôgt;t/Sb/oi,

Vnus uerd duntaxat, unus eft Deus, Qui polum creauit, amp;nbsp;latum folum. Ponticp lætos fluiflus, uentorum^ impetus.

Ereximus erroris amp;f cladis, animi Deorum (îmulachra, c lapidibus, materie^ Siue conftruda auro, uel ebore.

Hæcreddidi, nonmoratus nunc)numerum, temporaej fyllabarum. Exhisiclarcfcit magis, eandem j unamcp kmper fuiflè religionem clariorem primis kculis , medrjs/ obkuriorê, hominum erroribus inquinatâ, nouiisimis dariisimâ, quam nulla deinss ceps corrumpat fuperftitio. Agnofeebant igitur illi fuorum tempoiS2, ac fatebantur crrores,ad genitorc fuum redeunte Natura,amp; quosfuperkitiones delirare cogebât, àd ueritatem machinis fuis reuocante.Quid pofteri Philofophi dicent,cum maiores, a quibus per fuccefsionê,uitam,mores,opes,fermonem,literas,iure hæreditario acce pcrunt,uideant’piè confitentes unum,fingularem,eundem^ iuxta Theologiam Mo lîs,VniuerG conditoremC Omnia igitur kculaihunccognouerunt, mentis laudibus extulerunt, Modd Vnitatem,amp; inækimabilem Bonitatem,Sapientiamcp,interdum Omnipotentiam ei tribuentes,nunc Conditorem Vniuerfi cum Mofe, nunc inferu« tabilem aiîcrentcs. Eundem quoqucfingulariter nominauit Euripides, eiiam fub his religionibus ortus,quæuanosillos, ineptos^ Deos colerent, eius^ mifericordem haturamindulgentemquefatetur. Afterturque etiam â Plutarcho;

MtTA« TB 9àop, ÿÿi lt;/è nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Hæc de dementia,mifericordiaep diuina dicuntur,cuius, Propheta fimili ratione dk xit,eiïeplenam terram.Quo üoeaturin facris litcris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, noftri dicunt longani^

mi's, fed melius, fero irafccns, dificrens ulcifci. Ideo fubdit quidam apud Plutaf^ chum,minimedeccre'aduerfusmalos,w nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fegnem efleDeum,Corri#

gitur autcm à Plutarcho.HicigiturEuripides,nullum e fabuloßs illis DqSjquosilla lecula colerent, fed unum præpotentem, uniuerfalcm, femper animis occurrentem fpeclauit Deum. Multo autem diuiniusjPhocylides, è prifcis illis ante Platonera poetis (fuit enim autore Suidalæqualis Theognidi) de lingulari Deo fcripfit,ut pene Prophetarum quisfuideaturextitifle. Fuit tarnen Milefius,his temporibus ortus, quibus/Deorum multitudo ab ignaris adorabatur,fuperftitionibuscp uanis fcarebaf Græcia, Atis multa tarnen diuinitus fcripfit, D quibusFunt ilia, quæ ,'locutus eft in bisquai uocantur Trogcui/tö^s :

El? 9fcö? Ccpos J'ujJX’iii y' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttbävöäJB©^ t

Hine non mirum fuperiora cecinifle Sophoclemide fingulari Deo, Putat autem Suf# . das,qui autor eft,uere Phocylidem fcripfifle uerfus illos, uitxcp degendæpræcepta, quæihodiecircunferuntur,infcripta,utiplèinquit,ex uerlibus Sibyllinfs fuilîe dccerpta, àa-it/ê Ik -/S'fftSvJifaxÎLÛi) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, FacileigiturpotuitPhocylidesdc fin

gulari Deo,fapientia,potentia, beatitudine^ eius, laudes has uel fub falhs religionia bus ortasiedidiflè: quippequi cumreliquis poëtis, hæc apud Sibyllas legeret. Vide# bis igitur in uerlibus Sibyllinisifimilia. E'quibus:

El? amp;ià? gt;nbsp;as fôj/, V7^(ji.iyï.^s j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Vnusîfolustp eftDeus, maximus,ingenitus£^. At Deus eft unus, cumftis altifsimus idem.

Ex his carminibus, quemadmodû fuîpicatur Suidas fumpfiftc Phocylidem de fiim# P mo,fingulari, fapienteep Deo loquentem, fie forte fumpièrunt Sophocles, Simo# nides, Is loquens, Ariftotele tefte,de fapientia dus, quamiab eo folo pofsideri, ut ap# paret nunc Sibyllam ceciniflè,dicebat. Ille ftiperius'cantabat unum,fummum,fingu# larem,qui creauerit ccelum, terras,maria, Sibylla uerd totidem uerbis;

ATAa 9w?, fJLOv©', us, TTKWTrtftkS? , as m7rstNHiigt; H ihiovn, ^gu «^§XS, »Jï i

Vidifti fupenus'in Sophocle,non eandem modo iententiam,fèd eadem prorfus uer# ba,de unitate Del, de cœli, latæcp terræ, æquoreicp fludus creatione, Eadem igitur prifeorum PhiIofophoB2,quorum tempore,autore Plutarcho,metricè Philofbphiai Theologiam,amp;^ hiftoriam folitum erat decantari,fuit de Deo atep Sibyllarum fenten tia,religio,par Theologia, Nam Thales Milefius, quemadmodum amp;nbsp;Sibylla, dixit autore baertiQ, Deumingçnitum, Hoc ergo pro comperto, perlpedo^ habeamus, tam magisfuiflèDiuinitatC/fuis laudibus decoratâ, creationem mundi cundis uod# bus hominum atep Dæmonum,in earn relatam,quâm magis ulteriusad priftas æta# tes exordiumtp mundi quis alpiciat, ProfequiturPhocylides, quem Plato quoqué nominatadmiratur, fingularem Deum appellans, omnem^ ciprouidentUm tri# buenSjô^ ante omnes resj opéras^ colendum docens : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Smp rlfix : In primisme#

perareDeum. Vides eum non dixiftè quemadmodum poëta,uCncrare Deos, Spe# dabat enimiuerum illum,amp; fingularem, Item;

Et atz nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jinâo’HSi «rt ôtis i^inTre/Ttii J)n(siirti,

Haec Theologia eft facrarum literarum : Deus iudex iuftus.Qui iudicas omnem tergt;s ram. Viduam ödpupillum fufcipiet» Item Phocylides:

His illa Mofaicæ Theologiæ pars afleritur, qua docuit Deum, frudus, holera, hc^ ftias,mare,terras ,in hominum poteftatem tradidifse.Quac cum tanta copia,uberta:o tecß donauerit, uelit item nos eius imitari clementiam, manus egenis aperientes, quemadmodum bonitatis fuæ thefauros/aperuit ipfe nobis.Eundem fatetur Phocy^ lides, omnibus animantibus arma fua dediftè, uolucribus pennas leonibus robur, tauris cornua,apibus aculeos,uerum pro cundis his,hominem armaflè ratione, ua^ lido aduerfus omnia propugnaculo:

Aflerit etiam mirifice cum Moie,hominibus efle lpiritumjamp; imaginemlà Deo, quê;? admodum uidelicet Sibyllæ ceciniflènt,

Pvtv/xoe yoJf lt;(h St» gt;nbsp;Sv^Toin J(ga nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quod eft,

Et cum ait omnes æquè mortales elTe, Deum autemianimis imperare. Non imperat autemmortuis,quemadmodum ipfe dixit. Sieft Deus Abraham, Ifaac, non eft Deus eorum, qui non funt,

Nominatur igitur Deus ubiquejfingulariter : qualis^ fuit Phocylidis Philoibphia, talem arbitrandum eftfuifle omnium eius tempeftatis fapientium, Semper igitur Deus unusicognitus eftamp;prædicatus, quemificexhibuit animis Natura, quemad^ modum funt animantibus inftindus cuique fui,

Eadcm probatio ex prifeis 'Philoßph^jde laudibits diuiti^iab efs celebrate, quodßtumis Deit^Sj^udd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l^iuerß, principiuin, ine^

OST poetas, fimilem pietatem tenuilTe Philofophos,præfertim uetuftio^ res illos ante Platonem, unanimi religione ftimmiac fingularis Dei meü m nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;moriam fingulariter célébrantes, ac nominantes, fi quis eorum dida con^

fideret, quæ partim nunc in libris eorum leguntur, partim (ab fubfecutis Philofophis, qui libros eorum legerunt, referuntur, facile cc^noicet. Ex his (funt Trifmegiftus, Orpheus, Sibylla, Empedocles, Py th agoras, Meliifus, Anaxagoras, Philolaus, Pherecydes, plures^ alq, qui fuperiorum fæculorum fapientiam , cuius àDeofuitorigo, quamprimis hominibus tradidiflet, uenerantes,de maieftate, finis gularicß eius Diuinitate cundisc^ bonis, quælpofsidentur ab eo,diuinas Iaudes,cusî iufmodirefonant in facrisliteris, decantauerunt. Ex hisprimum, quam mirabilis, quam diuinus fuitiuetuftifsimus Trifmegiftuslin confeisione fummæ Diuinitatisî' quoshymnoseidecantauit,quibu,s nominibusappehauitCCumin Pccmandroides« precans^utrationalefacrificiumfufcipiatjficeumuocat, «mAoe/Am » «fgfx-n, ? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;q 3

lp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T» E V G V B, L I B« I I L

IneffabiliSj mclicibilis, filenno uocatus* Qui fdJicet(fiIendo!uocanssaudicns C-ctiamfilcntesjoranoneincçdiuinamexordiens: âyi©' c ^iàs, S » -nAâTw «tip o^vvKp.ici)y ) é:y{(^ Ö Stûî oi yvuSsîivou. bnÂvrûU , i(ÿu yiyvaxTKiTou, *7®?? ijiois. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;i KÔyu aV'

SHtm^wj©' sr« oyz«. ccyi©^ a S Trcccxt ^vcnf eiKÙ^) tifv . ayt©' a Sf/ h tfivms ÿK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Kyi©^,^ 0

TTXs'Hi (/IvvK^'iHiS i^v^CTt^©^ j (tyi©' et Ó TTKaquot;»! VTTt^oj^^HS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. xyi©quot; Ó K^wijoisy ^amp;y vtBouvuy*

Sanctus Deus, cuius uoluntasperagitur a proprijs uinbus, amp;nbsp;potcftatc, Sandus Deus, qufiîulc cognpfci, èc cognofcitur à fuis. Sandus es,qui folo ucrbo cunda fe^ cifti. Sanctus, cuius omnis natura fuit imago.Sandus es, quem non formauit natugt; ra.Nimirum cuius forma nufquam in natura eft. Sandus es,qui fuperioramp; fortior es omni poteftate. Sandus es,qui omni magnitudine maior, 8C excellentiaexcellent tior.Sandus es,qui es omni laude fuperior. Sic ille. AgnofcisPfalmos y ÔC hymnos diuinos à cundis, non ab Hebræis folisidecantari. Sumus enimomnesi filij Dei, omnes ab illo. Eocpiipiritus omnis laudat creatorem fuum.Sibylla ucró,quamIuRi' nus Philofophus uocat uetuftifsimam, eodem ipfo autore fcripfît ( multis omiisis, quæ rcperies apud alios. )

Vnus Deus folus cft fupra omnem maieftatem, ingeneratus y omnipotens, inuifibi^ lis, uidens ipfe omnia, ab omni mortal! corpore non uifus, Hæc ilia cum iacroianquot; dis Prophetis, amp;nbsp;Apodolis uetufbfsima decantauit. Eodem ludino autoregt;dixi( €adem:

Sciùp-is, àgt;^^e^x nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KBi^uy

Qùi magnum coluere Deum, cecinere priusquam Adpotum^ cibum^ adeantpietate decori.

Atque aras, lapides, uita amp;nbsp;ratione carentes, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Ecce igiturlomnesicum facris liter is, id ed, cum ueritate pura confentiunt. Ecce quo magis uetudiorcs ætates refpicias, tarn magiscognitum, prædicatum^ Deum fin# gularem agnofcas. Cuius clarior fcientia, cundis ambagibus amotis, â filio fuoino# uifsimis fæculis fuit patefada. Orpheus igitur etiam uetudifsimus, ante omnes cele# bratos in GræciaPhilofophos poetas, multis carminibus de fingulari Deo, non fecus atque Prophetarum quis, mira exprompfit, nemini non fufpicienda. HæctJ carmina partim apud Platonicos, partim Theologos nodros, Iudinum,Eufebium, Cyrillum, Clementem Alexandrinum habentur, ne putes non uetudifsimi,quemlt;ß uocat diuinifsimum loannes Philoponus,ede. Is adfilium Mufæumde Deofcrb pfit, quorum nonnullalminores podea defumpferunt:

DE P E R E N N ï P H I LOS O P H I Ai nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15I

A Et? e^’ etuTi, bvis tKyova TrKvitc 'nTVfcnu, ilf lt;/l’ cù/'^fiis «ù-ns 'ü^y'iyviTea gt;nbsp;mtv// ilGgXX âvUTÛl/, IWV! /ijii TtCtUlKS igXTVa.

OvJliTli sâ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l^iyKAà ßKUJÄH®'^

R-VTOfJ JI iy Ó§Óu, çgifô Viip®' iSÿQCKTVU r«lt;n^ ^VH'ïiïS) dvHTOU. Ko^xi eicrijj tjj oosotS t Ââlm? Jc. Jlt;/2taj» cA« '^1/ TircWTaiiJ piJ^iovT«^ ÔVT©^ yXKKamp;Oj/ iS ^^xvop tSÿgiKTCU iigt; ^ÿôvu j ycuHS uèt mifsi ëiamp;HKuS

Xöf« Jè nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uS^ n§iiXTl®' oiKixvaio,

Mortalis, uerum ipfe immenfus relpicit omnes* ïs^ bonis demptis mala dat mortalibus atra. Et feuum bellum, amp;nbsp;lacrymas, fæuos^ dolores^ Nee quifquam eft alius, nifi Rex is maximus, ilium Non uideo : circum eft etenim'caligine leptus» Non funt mortales acies mortalibus, atque ß Cernere non poflunt Regem, qui cuncragubernat»

Primusq^ Pythagoras'autoribus Theologis Grxcis, Plutarcho quoque'amp; Ciceroi» n€,fertur uelutunus e Prophetis,dixifïè: o (jSj/ ^ws «?, xu-ns iy^s wis v7TvvoScnigt; /tK-ns

t^KSa'/xça’tûJî j cèwC fcj/ xÙth cA©' tji oÄw, wjxÄu ttkoks imxusTrZp ylt;i,vtis .- nbsp;nbsp;nbsp;x^«lt;nS' 2Aaigt; «ta»-

vup, cpûS) lt;xùri Jlvvxixi'jiÿ tsynoi') ttm/toiii tp i^xva (pusH^, 'srtiu/raiif TrXTH^y vSSj •Ivx^ins cAoiif xTrc^TCDf) Kivxlt;rjs. Quæ funt, Deus quidem unus eft. Ipfe uerd non, ut nonnullifufpicantur, extra mundum, fed in ipfo eft,totusin toto,omnes circun#: quaque conGderans generationes,Eft Temperies omnium fæ cul or um, Opifex, feu Eurnen fuarumfacultatum,amp; operum»In coclo Lumen, omnium Pater, Mens amp;nbsp;Animatiocundarumrcrumamp;Motus* Hæc dixit Pythagoras, autore Cyrillo ad:gt; uerfuslulianumlmperatorem,etiam Eufebio,multis^ alrjsî Etiam Cicerone, amp;nbsp;Plutarcho.Nam quoniam dixit Deumrerum cundarum Animationem,mentium, animarum Genitorem, hinc Cicero referens eius fententiam. Nam Pythagoras, in# quit, qui cenfuit animum elfe per Naturam rerum omnemfintentum, amp;nbsp;commean# tem,ex quo)nofl;rianimicarperentur,nôuiditdiftracn:ione humanorum animorum difcerpi, ac dilacerari Deum. Et cum miferi animi effent, quod plerifque(continge# ret, tum Dei partem elle mifcram, quod fieri non poteft. Curautê quicquam igno# raret animus hominis , fi eilet Deusf (^uomodo porrdDeusifie, li nihil efletin mundo'^ Vides Ciceronem,fubEpicure!perfona, omnem hanc fententiam inter#

131 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVSL E V G V B. L I B, I I I.

pretantcm, qua Pythagoras dixeratjDeum mon extra, fed per omnem mundum C intendi, amp;commeare. Etquoniamuocat eum PythagorasAnimationcm, hocLatinus Philofophusintcrpretans animum, declaratquam ob caufam,eum Pygt; thagoras Ani'inationem hue Ani'mum uocaflet : quia fcih'cet indemoftri aniiuicar^ perentur.Plutarchusitemlreferens placitum Pythagoræde Anima, quod uerbis Græcisfupen'uspofitiscontmetur: Pythagoras inquit,amp; Plato aveu tHi

Ö? liù/ ri Tmvni , Kvct^fOii^âÿ ’n Sfzaj^vts ; Incorruptibilem efle Animam.Exeuntem enim, adanimam Vniuerfi, utadfuum genus reuertu Ver^ igitunllafuperiorafenfitjpofteris^ reh'qui't Pythagoras* Primat^ Theologia de Vnitate diuina, turn de Maieftate, mundum uniuerfum compledente,nuna, quam nontotus in toto cernât, ampledatur^ parte uacante:exin/de prouidentia, quo præfentelgenerationes ordinesep omnes concinant,ipfo uelut corypheo,duceq^ cho^ reæ, rerum^p temperie. Quorum/cum fi t ipie moderator,8«f effecT:or,iure/Principiij, Opifexép uocatur, fua^ opera dicuntur,quac circunipicimus: Luminum coeleftium temperator,amp; ad uitam uniuerii, quacunque diftunditur mundus, luminis donaj« tor, imd ueroJux ipfe fempiterna, coeleftis repertor: Genitor, Mens Vniuerfitatis, qua uiuit fentitep plenus ordinum uenuftifsimus mundus.Hæcftempeftatis illius fa;# era, uenerandaTheologia, nunquam fopita, uel extintfla, quam primus homo ma^ nifeftamuidinèt,luceueritatis.PhiIoIausigiturdiicipuIus Pythagoræ, hæres hu^^ lus facrofaïuflæ fapientiæ, autore Philoneludæo 1 ó Hyciiùy ktstmtui/ âiis, iis,cèii Sngt;^ljcóvi(i®’^ kkIvht©', «jÙvs cóitSi oficiQ', tÇ'* kk^uii : Pnncepsiamp;Dux omnium Deus, unus, femper exiftens, fingularis, immotus, ipfe fui fimilis, alius ab alijs.Quantum hicDiuinitatis quàm claretnunquam non mundi,generis^ humani patrem, per^^ ipedum fuiflè, amp;nbsp;errante multitudine, Deos^ illos commentitios colentc, fapientes P aliud fènfiflè, uanitate uulgaribus conceifa, ueritatem fibi referuaflèfQuid aliud tat Theologiæiapud Prophetas C Qudd fit unus,non plures, quodin fempiternum, quouocauitfeipfuminlibroMofis ó «j/, Ille qui eft, fignifîcatus nominis tetragrâ# mi, exiftentisicilicetæternafubftantia, uita, luceflorentis. Immobilis autem, defi^ gnat eius incommutabilem naturam, nullam in omni æternitate mutationem i alte^ rationemcprecipientem.Eo^;fuifimilislèmper,quantum cæteris rebus difsimilis, quæ lèmper uariantur: amp;nbsp;turn fuit tempus cum non eftent, turn deinde creatæ, iu^ gibus hue illucfludibus lèmper deportantur : nihil ufquam ftabile, tam uariantb bus animis , quàm corpora nunquam in eodem habitu perfeuerant » Ille autem idem femper,cuius eftperfeda béatitude, fempiternapolfefsio. T alis erat eius temj» poris Theologia. Nunquam abfuit à mundo Deus, nunquam fe ft abdidit, abftrugt; fi tep, ne quis eum agnofeeret. Hane fandifsimam Sapientiam, par eft totius tempe# ftatis, fuperiorum fæculorumj ad diluuium ufque floruiift, tametfi fuperftitiones inualefcebantubique. Barban's,cœlum fideracp colentibus, Græcis homines illu# ftres. Sed, ut dixi, is erat magis multitudinis error, luce ueritatis quafi in crepufeu# Io, amp;nbsp;aurora,apud paueos nitefeente. Omnis igitur Pythagoreorum fchola, quæ eX nobilifsimisïtaliæGræcis^ uiris conftabat,hæcipfaide fummo ac fi'ngulari Deo ftntiebat, ac prædicabat. Audi enim Archytam, Pythagoræ cum Philolao diftipu# lum ( Isiautorelamblicho defedaPythagoreorum, quorum librfad manus eorum peruenerunt, nobis temporum iniuria, incogniti ) ut altifsime philofophatus fit de Deo: os(S av(/ (tveeAvirxi oîast Troi/Ttc 7« ytvus ■gt; vot fuea/'n. ’ntf/ txù’ncfi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tircehni

^êivcu'rt crvvxe/.ÿi^ÿcrte^cu, btQ' JiiKa pot vj o'oeliaiTiXTamp;' MfjJbv , ty 7rKvaKHSiSKT@^gt; tTt Jè

fci/fvxfcveu , lt;xlt;^' «j i/lvvx7°S twaTKZ •nii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'ism’tk tx

A *7« iKÇiVit Ki^lüS/TlAvX . ^«ÙtXX^ ét^lXXTÿKX-ni/ tK'^QCtr«(liV@', va« } KX-r iV^àxy Sf/XxSÙfiiy, 'T^hiaef^sXp.HO'M 7XS içfxxs ’TDIS TlipXcn Xt/VX^J'l’CV'^ y KS“ t'WJJ^'ûâVT« C7Ï 0 dià: X^^fX'n. } nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, J(pî[

(Âbxoïi TTWraiiff (fÏKSlvfi. y ôfêii/ Aoyf* Tsrtfaovo^fcvwf/. QuiCUncjUe , lliquit, poGlt omniagenerarerum, ad unum; ècidem prindpium refoluere, èCrurfum compone^ re, 8é connumerare, is mihi fapicntiCsimuSymaxime^ ueridicus elle uidetur.Infuper pulchramfpeculamrepenflè,exquapofsi't contemplari Deum,amp; omnia, quæi'n coordinatione,amp; ferie eius’feparata funt. Hac^ rcgi'auia apertamend redtà perge^s re,curfum^confîcere,principiafini'busconnedensjcognofcens^ qudd Deus eft principium,amp;finis,amp; medium omnium,quæifècundum lusredamcp radone pera^ guntur.Hec Archytas.Quanta Dij boni Tbeologia;” quam muldplex fapiendaC que Philoibphia;’ quælaudes f quæcognido Diuinitads7 Quod fttprincipium, mediû, finis omnium/qudd is fit {apiendisimus,in numcrum uerorum Pbilofophorum po^ nendus,qui cundareuocet ad creatorem,principium^ fuum,duabus incedens Phi^ lofophando urjs,primam per refoludone,alteram per compofidonem, connumera«: donem^.Principio reipiciens fontem illum,cundorum bonorum,ab eocp deduces uifibilium,amp; inuifibiliu molidone:ab hac originecoclum, terras, mare, {blemjuna, genus hominum,ufiç ad minima quæcp,Altera, rediens a nouifsimis hifce/ad ilium, quafi^ afcendens in eoelir. Vt qui fontibus Nili reperds,per totu flume ufcp ad oftia defcendat,cernens omnc banc uberrima aquâià fontibus illis nafci,citra origine ilia, tantû flume manare no pofte. Aut fi ipedans oftia,flumenqj perenne miratus,nefciês unde tanta uis aquaRz fcaturiat,per flume uft^ ad fontes fcrutaturus accedat.Eiufmo di philofophado radonem quicu«^ teneat, Archytas admlratur,fapiedfsimus ab eo, maximeqiueridicusiudicat.Quiahæcueritas eft qudd Deus eftprincipiû,finis, me^ diû.’fîc in medio manâdbus omnibus ab eo,ftiftêtatis^, ficut autor fuit ut nafcerenu Hæc'pulcherrima philoibphâdi lpecula,unde latè diuina luftrare,fontê rerû prolpegt; dare queas.Hoc iter'quo dudmur ad origine mundi, amp;nbsp;innumerabiles ordines , fes; ries^ rerum longifsimas ab illo fluentes circunipedamus,Hac animus incedens,cÔ# fielt curfum redû,regiû,cuius eft fupremus anheftiiSjDeû prlncipiu,mediû,finc noG fe rerum cundarû. Nam pulchritudo mundi, ut Marcus Tullius iuxta Philofopbiâ hanc ait,ordo^ rerû cccleftiû,cogit cÔfiteri,elfepræftantê aliquâ, admirandâ^ ho# minû generi naturâ, Alpicis igitur uerâphilofophandi uiâ.Sed Archytas non modo in uniuerfum Deû eftè principiu,mediû,finê,ueru ctiâ côfitetur apert^,hominéfàpiêiî tiæ capaeê feciffe. Ad alia^'quæ proferentur in libris de Anima côcludens fermonê, fuper Humana creadoneî ri’fi Jïikb fioi «fxtp trjS-’ ,Ó7n§ ytym, xvviste £

yxvx Ji.^Kjlt;äuvxi»£iii 7rK§x W Hoc,inquit,uideturmihialiquädofuiire,quod edamfuit.Creatusefthomo,amp;inftrumenta,atque facultates accepitäDeo, Quid aliud locutus eft Mofes, utfuerit olim, quod uere fuiflè fulpicatur ArchytasCDeumi nianus’ad opificium hominis admouifte fuas, inftrumenta corporis calidifsimo ar^ tificio feciffe, facultates addidifte, quibus intelligentia condneretur,capax omnium rerum, fed in primis autoris fui. Cum igitur eandem Philofophiam in omni Pyj» thagoreorumfchola,quoniamispræ cæteris nobiliisimus fuit,paucity all] æque dodi, uiguiftè par fit, apparet udque Mofaicam illam fapiendam, quam non modd confcripfitoraculisdiulniseruditus,fedtradebaturetiam per omnes ætates,fama manante femperin pofteros,in Græciaquocpprifcis illis fæculis claruiffe/fingulaü remlt;^ Deum inter tot fuperftidones præfertim fapientibus innotuiiTe.’Hanc ultimo^ rum fæculorum Sapientiam cundos efiTeconfeATos, fiue natura documenta præben^ tc, fine patrum uoce fatorem æternum femper refonante.

Qjidd prißi 'Philoßphißper uno^acßngulari Deo, mirabiliter cumßacris literis confenreru/it,

SCLEPlVS ad Ammonem Regem, de Deo profunde philofophatus eft,eum fingulan'ter nominäs,amp; ei/maieftatis laudes eas concinens, quas cas« nuntindefefse literæ facræ,quas^/fuperiores audiuimus decantaffe, utcô;« üectina eandem^ tempeftatis eius fuifle fapictifsimä pieta£e,amp; prjfsimä fapiêtiâ, pa^ res laudes diuinasiomnibus animis côionâtibus : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TsviviM ó Sùs ku à'

OTXVTâlS t^agt;y 7ZU{ OlKécuS imSÿp.!)U.i, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'nûi CUJTtÜS ’SreuriPS xt-

^9ptv@'gt;v7nxr©'SetinMi)5'^'oÂan/^«y«âûsûtôs. Nîmirum, Indefatigabilis, ait, SpiritusZeft DeuSjlemper amp;nbsp;eodê modo Habens fua fcictia.Perennis felicitate, operationibus eiG dem Utens ad omne têpus.Supremus omniu rex,bonus Deus.Principio définit eum/ Spiritû feu Mente,turn indefatigabilê,quod Philofophi dicerêt,uirtutis infinitæ,fai! cultatisinexhauftæjtum fapiêtiæjfcientiæcp perpetuæ,immutabilis,ad quâ nulla fiat unquâ accefsio,nulla fit ei diminutio,aut que fit quêadmodû noftra uaria,nunc hac, nuncilla lentêtia diuino animo furgête: Eadê perindeluce,Soleillo femper nitelcête, a^que foie corporeo, cuius lumê nemo uiditunquâ^uel largius creuiflè j uel folituiu# bar eicaligaflè.Aequc fapiens,femper itêæque beatus. Tria fempiterna pofsidens, fompiternâpoteftatêjfempiternâ fapientiâ,amp; fempiterna beatitudinê. Regiam quoc^ fublimitatc,amp; illâ fæpe in facris literis prædicatâ/infoperabilê^nulla^ méte cogitâdâ bonitatê.Multoiv igit uocibus côcurrêtibus,exploratû nobis erit, Deû,quênouifsP ma coluitjuiditjdeclarauit religio,Natura quocp,amp; crebra quondâ oracula, fomper hominibus obtulifle,religione,Natura,coclo,inter fe femper cÔgruête. EtquasPro^ phetCjdiuinituscp afflati uiriJaudes edidiflènt,cafdêlmultos alios,quos fola Natura, D Iparfæ^ per omnê mundû rationes cômouerct, celebrafîe, ut uerû fît qd’ Deus per prophetâ: Viuo ego,dicit Dominus,quia mihi curuabit omne genu,et omnis lingua cÔfitebit Domino.Itacß ctiâ Thales Milefîusiè prifeis illis,tum Deû fîngulariter ap^ pellauitjtumeum dixit autoreLaërtio 7[filt;rßv7«-ny, antiquifsimû: amp;nbsp;«ytvçTBj/, ingene^ ratuzdeclarans uidelicetcur efîèt antiquifsimus. Eundc,autore Cicerone, dixit,earn Mentê,quæ cunâ:aex aquis finxiffot,nimirûSapiêtiâæternâ,folertifsimam, omnis pulchrijboni^repertricê,quæamp;Chaos,nempeaquâcum terra,ad ædificiû mundi pr^parauit, amp;nbsp;ipfum mûdû fuper extruxit.Duos quoep uetuftifsimos Philofophos, quos prius memorare debuerâ,teftatur luffinus Martyrj ôô Philofophus in Apolos geticOjde Maicftatediuinaueraprodidifïe;TefH’monia,inquit,

TTKyK^i/cfoy âiiy ovoytcJ^cvTamp;'} lt;fiXVi^Sgt;5 KiycvT@'^ùy vtHO'ou. Kt7ny,lt;f§^cu Jè xiAvvxTBy : Vetuftifsimoi^Philofophoi^ extant,Acmonis, Mercurip Acmonis/appellantisDeumundic^ abfconditû,Mercunj autê aperte dicentis.Deû cogitare difficile,eloqut uerd impofsibile.Quâm ueneranda uetus Theologiaf Quæ Diuinitatis laudes ho font apud prifeos illosT’nûc creationis,nûc oîpotêtiæ, interdu inexhauftæ fapiêtiæ,nônû^ ,puidctiæ,’interim bonitatis, alias q? fît abfcôditus, digt; gnus que fîlêdo ueneremuf ,fobriè de eo loquamur.Is forte elf Aemon, ad que fupegt; riora fcripfit eiufdê têpelfatis Philofophus Afclcpius, Quâi^ ille dicit in libris Mergt; curi-)lAmmon,is Acmon.Sed mihi eûdc fuiflèpfuadeo.Habcs hic quoq^ tefîimoniu lulf ini,de Mercurio Trifmegilfo,quc Plato ^culdubio fecutus pronûtiauit amp;nbsp;ipe in 'Timxot vgt;y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;riA t» ttâvip?gt; tv^âv-n, i.^yey^t^lv^hvTX àf TrxvTtcs tcJ^vvXTfiy

Creator Ôi Pater uniucrfitatis huius, amp;nbsp;inuentu difficilis , amp;nbsp;cum inueneris, in uub gus eHerre, impofsibilç. Vides admirantê,foquentem^ prifeâ Philofophia Platonê.

A Vides omnibus fæcuh's cum hominibusuerfatam, nunquam caligalTè, aufugiflc^ penitus à terrisicœleftem lucem, donee a Sole deuedia fuo/rediret tota. Pberecydes quoque Syrus, qui fuifle dicitur Pythagoræpræceptor, Sc Deum üngularem, quê:# admodum philofophi tempeftatis illius omnes, nominauit,amp;creatorem, optimum dixit. Autor Ariftoteles in libris de Philofophia: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wtj, -rô

Tif'ÛTOi/^ccetsoi/ TtSixat. Pberecydes, amp;nbsp;alq nonnulli, quod primum genuit fiue creauit, optimum ftatuunt. Item Euclides autoreLaërtio,Numen unum, Naturam^ Boni# tatis unam, quæ multis nominibus appelletur, modo Deus, modo Sapientia,inters dum Mens, agnouit, prædicauit, nihil aduerfum eflebono, cum magnis Philofo# phis amp;nbsp;noftrisicontra infaniam Manichæorum confentiens : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tj/ y» «Titcpeû-

avep-xm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, 3 (jSj/ yxf lt;p^óvnen(/, o'Hi.jï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ty tx Ä£i7m . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«v-

Tixa^xtvce W cèyx3û, J fii «vae tfccxKcap. Xenophon autcm ilJe, cuius (melle dulcior fluxit oratio, eadem atquePlato tempeftate, declarat,diuinam illamjadmirandamtp Philofophiam, non unum Platonem dednuitTein admiradone^ ledillius fæculi fuiri fe firmam de uero Deo fententiam. Is autore Cyrillo, aduerfus lulianum, fic de Deo philofophatus eftz ó Ttcùnx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ux’on^ [iiyxs quot;T15 lt;/lvvxvgt;i^epxvi§os , oTTCt©*

Jè TiS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;) «(JiXVHS , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TTXfXipXHS JIkShI WCU. «ÄJ©', ST©' iilKHI O^Klf iTi7l7]Oi7reHI , K?l\’

«II Tis KvxtMsxù-nÿ ^iKXHTotz^Tlijj «ipxt.çêirDu, Qiiiigitur, inquit, cunlt;fla commouet» iubetep quiefeere, ceu magnus quidam amp;:præpotens,manileflus quidem efi:,ied qua forma fit, obfeurus eft.Neque uerd etiam qui fufpicitur lucidifsimus Sol, apparet feipfumab uljoafpicifinere,fcdfi temere quiseum contueatur, uifione multatur. Quo potuit clariore Diuinitas exemplofdefignari f quid'ca dignius pra’dicarrT quod fit Sol, quod apparcat, luceat ubique,cun(ftis fæculis 1 nauonibus^ lempcr g manifeftus,fed non ita tamen,uteum'fequifquam gloriari pofsic uidilie, penitusep oculos in naturam eius defixifle. Caligabit, qui uoluericeum uidere quis fit. Deum cnim nemouiditunquam, dicuntnolîræliteræ. Et, Nemo me uidebit,amp; uiuetin æternum. Similiadixeruntilliab ipfa natura, fuppetente luce. Eo^ TrifmegiRus cum alias Deum ineft'abilem innominabilem^ dixiflet, docuiteum ex operibus class rere nobis. EtMofi oftenditpofteriora, nonfaciem. Obfeurus igitur(amp; clarus: ope^ ribus'clarus, obicurus natura, quam nemo uidit unquam. Et multi uidere uolentes, propius^ oculos admouentes, cæci redierunt. Hoc exemplum, collatiocp Solis, ôd Dei, cum etiam extetapud Platonem ,fit uerifimile, fuiiletemporis eius Philoió^ phiam, Deum quidemlnullo alio nomine fapientibus nuncupantibus, fed Soli fimiss lem arbitrantibus, qui partim fit omnibus nationibus clarifsimus, partim tanta ca# ligine feptus, ut ab exordio mundi nemo potuerit eum cognofcere.Quid ueró Cleâ# lt;nbsp;thesStoicusdefummoiacfinguIari Deo,antequam Filius eius concefsiflet in ter# »■asjperhibuitf de quo Simplicius fuperEpidetum : vuyymi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'nis «((iamp;étits rv-

vcrèamp;i») gt;y quot;Fl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’xrxvrimi lÿ c^utu^hS cciTixS) ttihhtikvS Tt » KivmKÜSi

nil TtiTT^UlJLiVHll , itfMC^f^iVllll fcXCCAZf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(iW©quot; kÓkVOiS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ «F «VTtTÜVU (iCVaif

KSiKOS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ccxsAjfS'ÿO'«. «vàyKx jaJ' «KöAsamp;êij/ tx» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«iTJacTijj,

eÙTiw. Quæ funt,Precatur,inquit is,in lambis iftis,agi à Deo,amp; a Caufa eius que per omnia ordinate tendit,opcrans,amp; mouens, quam Fatum uocat amp;nbsp;Decretum, pro# mittês intrépide libêter^ fe fecuturû.Necp enim,inquit,refifto. Nam alioqui malus fim,amp; gemens aclugens fequar.Necellc cm eft fcqui,quod debilius eft,fortiorem, ôd caufarum caufam.Hæc ab his dicebantur,quoi^ terras etfi uana fuperftitio,ueteriscp ignara Dei, occupaftet,aderat tarnen primæua lux,quam maieftatis æternæ iubar in Knfibus humanis accendiifet, quâ fæpe tetræ fæculorum tenebræ difeuftæ funt.

10 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVSL E V G V B, L I B* III.

appeîlataßt in uetcri Theologia nbsp;nbsp;attiradiuina, prima,cTccdlentißb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C

maß Tanitas t Q}quot; (Judd omnia ex ea dixerint eße nata^ ex Empedocle 'Parmenide '^enone, lt;^.^ißotelejMelißo Uamaßcio t q- q^udd banc T^nitatetn uocarint immobile 'Principium,

E M P E R humanum genus ünûDeum cognouiffe,amp;prgdicaflè, in hanc animos inclinationêperenniterpependiflè utepuerapietas naturalis eft, fie fuperftitiones,ÔÔomnes âueri Dei cultu deuiosritus/uiolêtos fuifle,n5 .^^hismodoclaret,fedahisctiam longe peripedtioribus. Prifeos appellaiïè Deum,perfekrtifsimâ,primâ,præcipuâ,amp;in omni unitate tenentêprincipatû Vnita;« tem,Primu,amp;unitifsimû(fimplicifsimumcp \'^nû,quod Græcèper articulû Emphagt; feos nbsp;nbsp;nbsp;, id eft,ipfam Vnitatê,amp; ab eaîcunifta produxifle;idcp profundifsimu apud

eosmyfteriûfuifleconftat.Inhacautêprobationeprimûac præcipuum eft teftimo# nium Empedoclis,penes quem antiquaPhilofophiarefedit. Euitenim difcipulusac fticceftbr Pythagoræ.Eum autem potiisimû audire operæprctium eft, qudd perpe? ram Ariftoteles mcntem eius interpretetur, modlt;3 amicitiam ac difeordiam , modd materiel afteuerans cumfnomine Vnitatis appellaflc. Quid igiturper unitatem anti' c]uus Ph]loibphusintellexerit,abunde docent eius carmina,équibusihæcpotifsimu in libro de Mundo,quaôetiam ab Ariftotele in prima Philofophia,,.amp;in compendio de Mundo proferuntur : hcTstvö?

KÄ» -r,- âtoi (l}gt;Âi,)(olagt;ivi5, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ab iplo uno, inquiL

Quæfuen'nt quæ fint quæpoft uenturafequentur. Et plantæ uiruere, mares amp;nbsp;fœmi'na quæquc, Atque fera?, uolucresq?, habitantes^ æquora pifees, Longæuicp Del, quorum eft uenerandapoteftas.

Quam igitur Vnitatem folitus eflèt celebrareEmpedocles j à qua jdïcat uifîbilia, inuifibiliaprofeda, nataep præfentiajpræteritajamp;: futura,quicquid mari,terracp na=^ lcitur,fcras,aues,pifces,demum S^Deosiplos,facile conftat. Audierat em'màfupe;« rioribus,omnicp prifeorumPhilofophia,Deum uocatum Vnitatem,amp; totam incft pientêàDijs,id eft Angelis,creationê,in unû eûaltifsimûftiiflerelata. Acquafi hoc locoleft alter MofesEmpedocles.Quicqd ein Mofes'à Deo creatu prædicauit,Empe doclcs prædicauitcreatum ab Vnitate. AdiecitEmpedocles etiâDeos, quos pmifit Mofes.Quali^ingrcftbs eft Empedocles,fientamp;Dauid.: Domine Deus meuslma^ gnificatus es uehementcr,confcfsionêamp; decorem induifti, amidus lumine ficutueftl mcntû.'Extendens coclû tanquâcœnaculû,qui tegis aquis fuperiora.Etquæ fequuiv tur de reru creatione,ob quâldicit Deu oftendi gloriofum,omnipotente, magnificu. Siquidcm,amp;idêipleDauidin totaquârefertcreationç, adnumerat Angelos , quos Deos appellat Empedocles. lt;^ii facit, inquit,Angelos fpiritus,$d miniftrosfuos Jgnemurentem. QuodergoDauidlDeumdicit feçiftè,id Etnpçdocles fecifte dicit Vnitatem.HancfentcntiâuideturetiâPlatoinTimæofecutus , cum Deos fadtos a

creators, rnundijdillolubiles autc natura,mddlolubiles diuipa uolvntate iconfitetur. JDeus igit autoreÄ^ alièrtore Empedocle,nô folu eft VnuSjftd ipfa princeps j amp;nbsp;præ^ ftantifsima Vnitas,rcrûomniûeftçreatrjx,etiâipforû Deorû. Quos fi creauit, ^p^a qyidçni ætçrnajn nÔ ætcrni.Tum fi creati,uti^ nec cum unius Diuinitate fubftan^ tialitcr

A naliterconiundh Polirctnóiqnod maxime confiderandumeft, fiprimum , præci;« puumc]^ nomen naturæ diuinæ eft Vnitas, fi in omni unitate, hæcilla efi Vnitas, quæperexcellentiam dieitur Vnitas necefTeeftDeumnaturalitereiïè Vnum , ma?: gis quàmomnemrcm,quæuna eft,natura fimpliciisimumjutnunquam fitmaiorrei Kcum coniunôtio. lllud item magnopere confiderandum, ut ex Empedocle cæteroi^ diclaintelligantur, qudd tametfi multos Deos appellent, eostp/ab uno dixerunt elle progenitos, fenfifle quidem cos cHe, appellari Deos, ficut èc facra doëtrina uocat, îed eos tarnen à lummo Deo condidiîïe.Deum igitur uerum, Vnitatem,Deos autcni tanquam germina, propagines eius dixerunt;idem^ alîèruitin Timæo Plato, amp;nbsp;AriHoteles in libfo de Mundo,* amp;nbsp;ubique in fua poefi demonftrauit Homerus.Con:« ftat igitur Empedoclem non tam afflatu quodam diuino, hæc de Vnitate protulilîè, quam qudd à maioribus cii fuis acccperat,præcipuè Mercurio, pâtre amp;nbsp;fonte omniû ■Græciæ ueterum Tbeolosorum. Isinon uno in locouocalifsimê Vnitatem diuinam decâtauit, célébré^ eft diclum eius apud Platonicos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KTmvroi^ : Omniii

rerum radix amp;nbsp;principium jVnitas, Eiuidem quoqueeft, i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 iïs) èva/zaSs »

. Deus, inquit, unus eft ; qui uerd Vnus eft,nomine non indiget.Ecce Mer curius confîtetur, Vnumialtcrius nominis non indigere,cuiusproprium fit nomen, quemialio nomine ncfas fit appellari. Ariftoteles igitur ueterum illorum fæpe inepte irriior,quafi Parmcnidem irridet, quod ipfum Vnum uel Vnitatem Deum diceret, in primo de PhiloJophia libro ; srx^fxwk/lHS sJSp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;triçxs

Mm ci^’ oÂ3igt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, -jt) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sibii : Parmenides, inquit, nihil

darum propofuit,ncq; harum rcrum uidctur ufquam attigifle naturam,fed in omne ccdumfulpicienSjiplumunumdiciteflè Deum. En teftimonium Parmenidis coni= firmac Theologiam Empcdoclis,ut nulla obfcuritas relinquatur,quin fit apud utru^ que (Deus ipfa Vnitas. C^odcp longe mirabilius eft, idem Ariftotelesiquafi ex altift fimo fomno cuigilans, aut ceu pceniteret eum occultatæ ab fe ueritatis, profert hæc ipfa carmina Empedodis,in libro de Mundo,aflèrens exerta uoce eum de Deo fuifte locutum, amp;nbsp;commendans. Omnia, inquit, quæ uel terra uel aëre,ucl aqua generaiv tur,iureDeo uendicantur, quitotumcontinetamp;regitmiindum, A'quo,ut aitphys?

Quæ fint, quæ fuerint, quæ poft uentura fèquentur. Etplantæ uiruere, uiritp, amp;nbsp;foemina quæq^, • Atque feræ, uolucres, habitantesep æquora pifees, Longæuicp Dei. nbsp;nbsp;Hæc Ariftoteles in libro de Mundo, dicens Empedoclem de

Deo prgdicaffe.'in libris autê de Philofophia,de Vno.Sic clara ueritas eft,ut ne poft fit'etiâab ipfo, qui conatus eft,obfcurari, Extatetiâin libris Ariftotelis dePhilofos; phia, antiquioré 22enonêirrelragabili argumêto cÔprobaife, Deum nccelfario elfe unû,utnifi fit unus,ne Deus quidê cflè pofsit. Cum autê omniû optimum,inquit,ac potentifsimûcfte Deum,uinccret,* eundêetiâ eflè unû oporteredemonftrabat.Nam fi duo uel plures fuiftent; optimû ac præftâtifsimiï eum amplius efle nÔ pofte.Singu lum enim quencp eoRz, quia fimiles inter fe omnes eflent, fore optimum. Idem, ciie Deum,diuinamtppotentiâcôftare afterens,quôd ubicp ÔCin omnibus tencatprinci patu, Quapropterleadê fieri ratione,ut ne eflet Deus, qua neep optimus cftèt. Qudd fi pluresjôc alqlalij s potentiores ac meliores eflènt;nc deos quidc cftè. Nunquà em poflè uinci ac fuperari Deum.Etenim æqualia/ncep maiora, neep minora inter fe cftè, Quocircalfi côuincit,ÔC Deû elle, amp;nbsp;cundêelfe optimù,unû neceflàrio eum ejtîc. Ne«; que enim poftèt omnia quæ uellet,neep poifet unus,muftis exiftentibus.Hæc Zeno.

Sic amp;nbsp;Parmenides, Slt; Empedocles, Ariftoteles, Deo neceflariam Vnitatem attriif C buerunt. Fuitc^ id(uetuftifsimæ Philofophiæ facramentum. Namamp;indogmatis Chaldæorum inter alias proprietates Dei eft nomen Vnitatis»Quod in oraculis Ma gorum uifum eft. Et Sibylla eiufdem Tbeologiæ uates:

äiäS 05 [Jl-OVOS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kylv^amp;' .

Cum quibus carminibusieft adiunda ratio Zenonis, ideo Deum efteunum, quia ftt celfifsimus,maximus,fummus.Summit autem nifi unum elfe non poteft. Non enim eftetfummus, fi pareshaberet, autmultos, autalterum. Eadem fententiaPythagOis ras ex Mercurio, « povM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Vnitas radix omnium, fons,amp; origo fcilicet. DE

uine^ Damafeius Platonicusde Vnitate, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hKi®' Trc^^ce^ni «ia/J}3S)5 ógxTea»

lt;/è «pvc/joóm^ofi i'iTT^rx -fft? «TÀûüj/ rliù nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Vnitas,inquit,tanquam Sol,

procul obfcurè, quafi' uidetur. Si propius acceireris,'obfcurius, demum cæterarum rerum tollic apprehenfionem. Verè igitur eft lux incomprehenfibilis, inaccefsibilis. Et profunde Soli comparator,in quem quo magis intucaris,eo magis cecutias,8ó ca.^ liges, oculoscp ftupentes reportes. Idem Damafeius de eadem Vnitate, confiderata eius excellentia, v» iii myîi : Vnitas, ait, bonoretur filentio. Siceft fandum fiÿ lentium apud Dionyfium,quo temeritate exclufa, Deus adorandus, öd colendus eft. lobrie de eoloquendum. Item Damafeius, vgt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vnitas omniaproducit.Fcj*

Eadem probdtio ex nbsp;nbsp;(puceJenJerunt 'Parmenide: nbsp;nbsp;nbsp;Adelijp/s, Empedof P

E S T AT VR quoque Ariftoteles/Parmenidem 8d Meliftum , unurn 8d immobile decreuiftePrincipium. In quo teftimonio hoc indu firm eft, eosi ipfum Vnum uocafle Deum ,amp; id dixifle omnium rerum Principium. ____Nam Parmenides ipfum Vnum dixit eifeDeum: Meliflus ergo eodem Philofopho atteftante, fentit quod Parmenides. Quare conftat etiamiftud omnium rerum fingularePrincipium, eos nuncupafleDeum. Quoniam igitur fentit Melif fus de uno Principio,quodSd Parmenides : Parmenides autemnocat Deum Vnitagt; tern : palam fitunam elle utriufep Philoibphiam. Confiderare autem operæpretium eft,quod aiunt, hoc Principium efle immobile. Docebit enim te Ariftoteles ipfe cair fam,qui quos infedatur fecutus,fententiam in odauo naturalis Philofophiæ princE piorum libro, pronunciat, affirmatep hoc ipfum mouens non motum. Antiquiores autemVnum’Sdimmobile Principium aflerebant.Vt autem hoc immobile Principium eft Deus apud Ariftotelem, fie eundem efle necefle efi, quem Parmenides 8d Meliifus prædicabant.Empedocles autem Sd Parmenides,autore Ari ftotele,appellabant Deum,nomine Vnitatis:ergo idem eft apud eos -n 1^1 ipfa Vnitas, 8d unum Principium. Rurfum cum öd Empedocles ipfam Vnitatem aft fif met omnium rerum creatricem, colligitur etiam id ipfum dixifle Parmenidem lac Meliflum. Quo loco non æquanimiter interpretatur eorum Theologiam Ariftote^ \Ies. Quos, cum de rebus diuinis loquerentur, afleruit de Principrjs rerum naturaliu fuifle locutos,ut dicerent Vnum efle ipfum Ens. At quis adeo deliraflet ♦ Non uide^ bant illi tot ipecies,tot formas;quot; Oculis ne öd auribus, cæteris^ fenfibus carebant, ut

omne quod effet, unum effe dicerent Z Eodem autem autore difcinius/Theologiam efleuetuftam,quôd Vnitas fit omnium rerumautor: luKi tsaKau.«. cJ/th «

«fXquot; • Videtur,ait,antiqua opinio, Vnitatem effe Principium.Si igitur Principium amp;nbsp;Deus funt idem, amp;nbsp;Vnitas ac Principium idem, neceffarid Vnitas ilia apud uete« res,eftDeus. Omnes enim confitetur Deum effe Principium. Deus ergo ell Vnitas. Ethane aitueterem effe Theologiarn Ariftoteles. Refer igitur animumad ea quæ fijif perius de antiqua fapientiaidem prædicabat, cuius quafdam afferebat quafi naufra^ gas reliquiaslad pofteros peruenilîe. Hæ iuntpretiofæ reliquiæ. Videbis ergo etiam apud Philonem Platonicum ueteris Philofophiæconfcium, læpe Deum appcllari * fc(/jip(um Vnum.Alpice ditftaeiusinlibro de Mundo. Nam ad aliacumde oculis animi loqueretur, eorumdixitmirabilem uidendi facultatem : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oisijr»

KSilt/èii THÂcuuySis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Qui cupiditate uidendi ipfum Vnum peripicuè amp;

clarè explicati, non ibliim ad fupremum æthera tendunt, led inferioris omnis mun# di regionibus relidis, ad ipfum ingenitum applicant. Hæc Philo.Nulla fupereft igi^ tur dubitatio, quin ipfum Vnum, aut ipfa fumma Vnitas, fit Deus apud antiquosî ut Sophocles, ^Phocylides cadem tempeftate decantabant, amp;nbsp;Xenophanes eiufdem tempeftatis Philofophus, aperte confeflùs eh, autore Marco Tullio in Academicis. , Xenophanes, inquit, paulo etiam quàm Anaxagoras antiquior, Vnum effe omnia, nelt;ç idfelîe mutabile, amp;id elîèDeum, neq^ natum unquam, ÔCfempiternum, amp;nbsp;con^: globata'figura.Defcifcit quidem â uero Xenophanes^ut ego corrigam,tribuens Dco figuram. fedincorruptaueritas.hon omnium fuit gentium,

'prifeam Phiîofophiam, Jûeum appellajjc ipfum efe t confenfus^^ eins cum Theolo^ia uera^

î LIV D mirabileueteris Theologig facramentum,ut fiatexploratum,hoü rum feculorum Theologiarn iamp;Religionem jfuiffe omnium feculorum Religionem, naturalemcp Deo feientiam, quam à Natura fentimus ani# ______ mis noftris offerri, pedtoribusep daminfpirari. VetusTheologia uocat Deum!celfifsimam,pretiofifsimam, primam^ Vnitatem: clamatitemjeandem Vnigt; tatem omnium rerum Principium. Audi mirabiliora. Dico/eandem rem ab eis fuiffe nuncupatam -râ oj/, -tï a-ztrifoj/, ipfumEns ,ipfamInfinitatem : Vtqui uocabatur ipia Vnitas, idemdidus fit,ipfum Effe, amp;nbsp;Infinitum. Etquoniam fuperius nomen Diuigt; nitatisapparuiteffe ipfum Vnum, hoc loco probamus eandem Diuinitatem apud cos duo alia nomina habuille, Ens amp;nbsp;Infinitum. Principio feiendum efi:,antiquam Theologiarn,amp; quæ cum Theologia finitima eft, Poefin,ab hominibus Barban's ad Græcosperuenifte.Ratioautemiquaperuenit, duplex fuit. Prior,quod homines.', prifei, primi terrarum coloni,ab una ftirpe orti, in quo copiofifsima uiguit rerum di i uinarum magnarumcp ftientia, eam;cum alrjs multislftcum in omnes terras dctulc:« k runt. Exquofamaquædam â ueterum illorum fuccefforibus per omnes latifsime manauit,femper,quo antiquior,longinquiorcp à primis,hoc deterior,amp; quafi decors loratior. Secundafuitratio,cum poft multafecula, quos feiendi cupiditas tenuiffet, terris fuis relidis, ad exteras nationes, amp;nbsp;ubi nomen fapientiæ celebrius ferretur, aci? cedebant: Illi^laut audiebant ab eis res antiquas,penes eos incorruptiores, aut in Iff bris eorum introfpiciebant.Tertia poftea ratio acccfsit,non per famam antiquam,amp; fuccefsionem,fed lumen Naturæ fuit, quæ cum prioribus rationibus coniumfta, de^ duxit quofdamiad naturalem quandam, uerifsimam^ Dei feientiam, Igitur qua ra^

2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T. E V G V B. LIB. III.

mus, quafi quædam turba , atque concio : «7i\« t// lt;/là wcu. ’n oy , uan^ of/ -n tj/ ; fed G unum /neceflè eft elfe ipfum Ens , ficut Ens ipfum Vnum. Igitur ipfam Vnita^ tem,atque fynceritatemjiecelfe eft ineflè ei,qui/fempereft incorruptibilis,amp;un^ dequaque purus. Hæc ratio amp;nbsp;teftimonium Plutarchi, nullam relinquit latebram obfcuritatis ; amp;nbsp;nemini poteft elfe dubium, apud prifeos cognitam, amp;nbsp;prædica^ tam Diuinitatem ueram, quam nunc totus mundus unam , uereque exiftentem ueneratur, ac confitetur. Salomon quoquein fua fapientia, reprehendens uanos homines, ignaros Del, qui eum ex alpedu rerum noflè rccufaflènt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ofwgitvftij»

ÿK -nil ov’t« yvüvcu.. Non potcrant fcirc eum qui eft. Dionyfius^lFilium Deiuocat'^p oj/. HocHebraicêeft,Iehouah.

s E QV ENS dico Diuinitatem, id efi j ilium ipfum , qui apud pri# diceretur ipfum Vnum, ipfum^Ens,appellatum quoque magno quodam, altifsimo^ myfterio -n -arxii, ipfum Vniuerfum. Quod^non ob^ üâ feuris, ficftitqs^ teftimonqs comprobabo. Ariftotelesin primo de princi^ pqs Philofophiælibro, prodit ueteres illos dixifle tj/ -rè 'a-xp : Vnum elfe VniueriS fum. Siprobamusigituqamp;hoc,8ôahismultis,eadem cos de Vniuerfoprædicalfe, atque Ente amp;nbsp;Vno, claret utique,Voiuerlum,fuiflè eis(ipfum Deum. Vnitas eft Dei, Vnitatem dicunt Vniuerfitatem.Deum ergo dixerunt Vniuerfitatem.Dixerunt er^ go de Vniuerfo quæcuncp de Vno. Immobile Vnum amp;nbsp;omnium Principium dicegt; bant.AutoreautemAriftotcIe,i}demprodiderunt quot;h Tuxy «cxwkÏSj/, Vniuerfumlimmo^ bile. Et quod eft euidentius, idem Äriftoteles primæ maioris Philolbphiælibro: àiri wfcs ol TiSi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«y (UKS vlt;rH5 KTffvftjvccvla : Sunt,qui de Vniuerlo tans’

quamuna Natura pronuntiarunt. Ecceunam Naturam dicunt Vniuerfum. Vnitas autem Naturæ,dabatur concorditer Deo à cundis. Eandem iententiam repetit in Ih bro de Principfjs. Scd omnium fuper hac re nobilifsimum eft teftimonium Plutar^ chi, qui ueteris fapientiae omnium fui tempon's fuit prüdentifsimus. Etem'm hæc pla cita de Vnitate, S^Exiftentia, Vniueriitate, ab antiquis profeda, ad Empedoclem, MeIiftum,Parmenidem,alioscp complures deuenerunt.Declaratigitur Empedocles quid crediderit efle ipfum Vniuerfum, cuius Plutarchus citans in placitis Philofo^ phorum de Mundo,amp; Vniuerfo fententiam,hæcad uerbum : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iislt;rp0p (jSi

tv«, » {jiJb/vBi -A) uTKij •np nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oAiroj/ -n 'Tamp; 'arttvr’ff Empedocles autcm, inquit,

Mundum quidem unum dicit,non tarnen ipfum V niuerium efle Mundum,fed exb guam quandam partem Vniuerfi. Ex quibus uerbis ^8c aliud eftê Mundum conftat, quàm Vniuerfum:amp; magnu item myfterium confiderationis^ plenifsimu aperitur. Primum fatetur Mundû efte unum. Quod fi Mundus eft unus, certe nihil eft extra Mundu. Nâ 11 quid eftèt extra,eftèt aut alius Mûdus,aut pars aliqua Mûdi. Si aute eft uacuû infinitû extra Mundû,quomodo Mûdus erit,pars uacui, cum uacuu nihil fit, Mundus ipfa fubftantia NecelTe igitur eft,eum,qui uerbis exprefsis/aflerit unu Mundu,nihil eum aliud corporeû côftituere, Cû ueró dicat tantû intereflè inter Vni uerfum,acMundû,quantû inter immenfum quiddâac breuem particulâ, palam fit, hoc Vniuerfum, aliquid a Mundo diuerfum, eum fenfiflè. Nam fi res ulla eflet corgt; poreapræter Mundum, iamiunus Mundus non eflet. Ergo iuperioi^ PhilofophoRt ueftigia fequutus Empedocles,ipfum Vniuerfum dicebat Deum,cuius quafi particu la eflet ifte Mûdus. Eft autê Theologia Empedoclis,Deum eflè V nû, eflè Immobile, elfe

A eflèlpfum Ens. Ergo de Deo didc,quod Anftoteles teftatur, Vniuerfuin efleunum: ut fint duo interprètes Theologiæ Empedoclis , Ariftoteles(amp; Plutarchus. Homo igitur paruus Mundus, quoniam in eo fintomnia'breuitate,quæ'magnnudine qua^ dam in hoc mundo corporeo, ac uifibih* Simili ergo ratione'Deus eft maximus Mundus, quia poßidetinfinitamagnitudine'cuncfta,quæpaucitatehomo, Paulo amplius, aclatius ipfe uifibilis Mundus. Vt autem mos inoleuit, ut homo/appellas: retur paruus Mundus, paruusq^ Deus : fie Deus'eft maximus^ infinïtus^ Deus, 8lt;S maximus quidam Mundus : tantofnomine Mundi dignior,quanto non eitufquam rerum perfeélio, comprenfioque maior : in quo ucri fint, inexphcabilcstp thefauri, omnes infinitæ,mnumerabiles^ diuitiæ, tanto plures, ac maiores, quâm in hoc Mundo, quantum nequeatineque cogitatione neque fermone comprendi. Habetep non folum omnia quæ Mundus ifte, Deus, fed tum ea ipfa perfectifsimo modo,tum infinities plura, thefauris fuis immenfis latentia. lure igitur iblus Deus appellatur

TTKifi ipfa Vniuerfitas. Non enim Mundus ifteeft uera Vniuerfitas, cum defint ei plura:ibloDeo comprenduntur omnia, quæ funt, quæt^ eilèpofsint, idep beatifsi# mo, excellentifsimo^quemodo.Mundusautem nofter,huius Vniuerfi quafi parjf ticula. Nullaigiturefluox mortalisrefonarepotislexcedentem omnia Maieftatem. Cum^ nihil fit Vniuerfomaius, hæc erit aptifsima Naturæ diuinæ nuncupatio. Habet fontes 8C origines omnium rerum : quicquid hie efl inops, mancum, debile, caducum, fragile, elfin eo'opulentifsimum, perfedifsimum. Apud nos, eftuita, efl fenfus, efl tempus. In illo Vniuerfo, pro tempore æternitas; pro fragili i debilicp uiis ta, nobilifsima, potentifsima^ uita; pro breui particula fapientiæ ac fenfus, ipfe thefaurus, fonsep fapientiæ, confilij, prudentiæ. Illa maxima, longe, latecp manans, amp;nbsp;omnes ampledens caufas|caufa. Igitur omnia quæ funt in hoc Mundo, funt etiam in illo, plura quoque ; amp;nbsp;hæc amp;nbsp;ilia incredibiliter nollris meliora.Deum autem nefas eft intercipere cum iflo Mundo, extra quern, ficut fuit, antequam eum 1 condidillet,ficnoneft cumeo, nunc commifeendus, nec eft in numerum rerum i mundanarum referendus. Deus eft extra Mundum, omnium penes fe caufas , o# ' mnes origines tenens , folus uerus , ac maximus, opulentifsimusque Mundus, pluscp'inter magnitudinemeius ,atque iftius noftridiftat Mundi, quam inter mb[ crocofmum,ipfum(p magnum, fenfibilemtp Mundum. Quo fit ut ifte Mundus fit quafi breuifsima quædam particula, refpedlum eius^mirabilibus modis, nobisep comprenfibilibus ab eo generatus, ucl faftus. Hoc^, recitans ueteris 1 hcologiæpla cita,fentiebat Empedocles,acceptum, ut arbitror, ab Aegyptijs,qui v’f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;W

’«cm TOj/ lài-iay voiA(Tf(n ws «c^ctvù, xsù adcgvfzpÄvoj/: primum Deum, eundem cum Vniuerfo opinatur,ut obfcuru,amp; abditum,autore Pluiarcho in eo,qui eft de Ifidc,0C Ofiride.

XPONENDVM aliudaltifsimumfacramentum,quomeliusetiaman^ tedidlaintelligentur. Eandem enim caufam fuifle conllat, ut nomen Infi^ nitatis, antiquis fignificaueritipfam Diuinitatem, amp;nbsp;qudd imaginem Dei. dicerent hunc Mundum. Qiiibus impenetrabile pelagus mylteriorum,

uaftacp Theologia fubeft. Erit igitur certifsimus teflis Ariftoteles, ad quern antiquæ Sapientiæ quædam quafi ab remotifsimo colle fpirantes odores peruenerunt. No^ ftrum autem eft oftendere , quæ magnus uir operi non apta fuo difsimulauit, efterre in lucem. Pono autem ea, ex quibus intelligas, quid illis effet Infinitum. Non enim ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s 2 materia

142 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A VG VS T. E V G V B» LIB, III*

mus, quafî quædam turba , atque concio : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ty t/Ià aveu, -n oy Sicsn^ Si/ -n tp : fed C

unum^neceflè eft cHe ipfum Ens , ficut Ens fpfum Vnum. Igitur ipfam Vnitai» tem , atque fynceritatem^necefle eft ineflè ci qui/femper eft incorruptibilis, èC un^ dequaque purus.Hæe ratio 8^ teüimonium Plutarchi, nullam relinquit latebram obfcuritaris ; èC nemini potefl: elle dubium, apud pnlcos cognitam, amp;nbsp;prædica^ tam Dluînitatem ueram, quam nunc totus mundus unam , uereque exiftentem ueneratur, ac confitetur. Salomon quoquein ïua fapienda, reprehendens uanos homines, ignaros Dei, qui eum ex aijDcdu rerum nolle reçufafFcnc, Rg« èx S^uiüt^uit ayx^tSi/ ÿK i'^t/(fi;ii -ny ovtk yvüvtu. Non poterant feire eum qui eft, Dionyfius^lFilium Deiuocat':p oj/» HocHcbraicêeft, lehouah.

ROSE Q. V ENS dico Diuinitatem, id eft, ilium ipfum , qui apud pri# fcos diceretur ipfum Vnum, ipfumcjpEns,appellatum quoque magno quodam, altifsimo^ myfterio -n -ariy, ipfum Vniuerfum. Quod'non ob«» feuris, ficftitijsfp teftimonrjs comprobabo, Ariftotelesin primo deprinci# pijs Philoiophiælibro, prodit ueteres illos dixiflè ty -n Tsrxy : Vnum eflè Vniuer^ fum. Si probamus igituqamp; hoc, amp;nbsp;alijs multis,eadem cos de Vniuerfo prædicaife, atquebnte amp;nbsp;Vno, claret utique,Vniuerium,fuiflè eisipfum Deum. Vnitas eft Dei, Vnitatem dicunt Vniuerfitatem.Deum ergo dixerunt Vniuerfitatem.Dixerunt er^

go de Vniuerfo quæcuncp de Vno. Immobile Vnum amp;nbsp;omnium Principium dicegt; bant.Autore autem Ariftotele,rjdem prodiderunt tà Tsxy «xivH^y, Vniuerfum (immo# bile. Et quod ett euidentius, idem Ariftoteles primæ maioris Philoibphiælibro: axi wis oï 7!^ 'JiSi TTcu/T^iUS «y (UK! VOUS efvi/ii)! cè’Bnifÿvx^i ; Sunt,qui de Vniuerfo tanjs quamunaNatura pronuntiarunt.Ecceunam Naturam dieunt Vniuerium. Vnitas autem Naturæ,dabatur concorditer Deo à cuntflis. Eandem iententiam repetit in li^ bro de Principes. Sed omnium fuper bac re nobilifsimum efttcftimonium Plutar^ chi, qui ueteris fapientiæ omnium fui temporis fuit prudentifsimus. Etenim hæcpla cita de Vnitate, Exiftentia, Vniuerlîtate, ab antiquis profeefta, ad Empedoclem, MeliflLim,Parmcnidem,aliosé^ complures deuenerunt.Declarat igitur Empedocles quid crediderit efle ipfiim Vniuerium, cuius Plutarchus citans in placitis Philofo^ phorum de Mundo,amp; Vniuerfo fententiam,hæcad uerbum : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n^i^-oy pX#

îvX} » ’n -Brécy -ny /winy^xTiCoKway ’n 'ramp; ’vsMVS . EmpcdoclcS autcm , inquit, Mundum quidem unum dicit,non tarnen ipfum V niuerfum eflè Mundum,ied exi* guam qiiandam partem Vniuerfi. Ex quibus uerbis \8c aliud eflè Mundum confiât, quam Vniuerfum:amp; magnû item myfteriumConfiderationis^ plenifsimû aperitur. Primum fatetur MunduelTeunum. Quddfî Mundus eft unus, certe nihil eft extra Mundû. Nâ ft quid eftèt extra,eflèt aut alius Mûdus,aut pars aliqua Mûdi. Si aute cft uacuû infinitû extra Mundû,quomodo Mûdus erit,pars uacui, cum uacuû nihil fit, Mundus ipfa fubftantia C” Neceffe igitur eft,eum,qui uerbis exprefsis/aflèrit unÛ Mundû,nihil eum aliud corporeû côftitucre. Cûuerd dicat’tantûintereiTeinter Vni uerfum,ac Mundû,quantû inter immenfum quiddâacbreuem particulâ, palam ßt» hoc Vniuerfum, aliquid à Mundo diuerfum, eum ienfifte. Nam ft res ulla eilet corgt; poreapræter Mundum, iamlunus Mundus non eilet. Ergo iuperioRz PhiloibphoBt ueftigia fequutus Empedocles,ipfum Vniuerfum dicebat Deum,cuius quafi particu la eilet ifte Mûdus, Eft autê Theologia Empedoclis,Deum efle Vnu, eflè Immobile, eflè

A efïèipfum Ens, Ergo de Deo djcic,quod Ariftoteles teftatur, Vniuerfuin eflèunum: ut (înt duo interprètes Thcologiæ Empedoclis , Ariftoteles (6C Plutarchus. Homo igitur paruus Mundus, quoniam in co fintomniahreuitate,quæ'magnitudine qua^ dam in hoc mundo corporeo, ac uifibilÉ Simili ergo ratione'Deus ed maximus Mundus, quia poisidetinfînitamagnitudine'cuncfta,quæ'paucitate'homo, Paulo amplius, aclatius ipfe uifibilis Mundus. Vt autem mos inoleuit, ut homo/appellaâ: retur paruus Mundus, paruusep Deus : fie Deus'eft maximus^ infinitus^ Deus, Sf maximus quidam Mundus : tantofnomine Mundi dignior,quanto non eftufquam rerum perfedio, comprenfioque maior : in quomeri fint, inexplicabiles^ thefauri, omnes infinitæ,innumerabiles^ diuitiæ, tanto plures, ac maiores, quâm in hoc Mundo, quantum nequeatineque cogitatione neque fermone comprendi. Habet^ non folum omnia quæ Mundus ifle, Deus, fed tum ea ipfaperfedifsimo modo,tum infinities plura, thefauris fuis immenfis latentia. lure igitur fblus Deus appellatur Trâf/, ipfa Vniuerfitas. Non enim Mundus ifleeft uera Vniuerfitas, cum defint ei plura:folo Deo comprenduntur omnia, quæ funt, quæcp eftèpofsint, idq? beatifsiü mo, excellentifsimo'^quemodo.Mundusautem nofter,huius Vniuerfi quafi par^ ticula. Nulla igitur eft uox mortalis refonarepotisiexcedentem omnia Maieftatem. Cum^ nihil fit Vniuerfomaius, hæc'erit aptifsima Naturæ diuinæ nuncupatio. Habetfontes origines omnium rerum : quicquid hie eft inops, mancum, debile, caducum, fragile, eft in eo'opulentifsimum, perledifsimum, Apud nos, eft uita, eft fenfus, eft tempus. In illo Vniuerfo, pro tempore æternitas; pro fragili debilicp ui« ta, nobilifsima, potentifsima^ uita; pro breui particula fapientiæ j ac fenfus, ipie thefaurus, fons^ fapientiæ, confilij, prudentiæ. Illa maxima, longe, latecp manans, amp;nbsp;omnes ampledens caufas|caufa. Igitur omnia quæ funt in hoc Mundo, funt etiam in illo, plura quoque ; amp;nbsp;hæc ÔC ilia incredibiliter noftris mcliora.Deum autem nefas eft intercipere cum ifto Mundo, extra quern, ficut fuit, antequam eum I condidilfet, fic non eft cumeo, nunc commifcendus, nec eft in numerum rerum , mundanarum referendus. Deusleft extra Mundum, omnium penes fe caufas , o« ' mnes origines tenens , folus uerus , ac maximus, opulentifsimusque Mundus,^^;!, phistp inter magnitudinemeius ,atque iftius noftridiftat Mundi, quam inter mi«| crocofmum, ipfuimp magnum, fenfibilem^ Mundum. Quo fit.ut ifte Mundus fit quafi breuifsima quædam particula, reipedum eius^mirabilibus modis, nobisep in« comprenfibilibus ab eo generatus, ucl faftus. Hocep, recitans ueteris Thcologiæpla cita,fentiebat Enipedocles,acccptum, ut arbitror, ab Aegyptijs,qui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;W

wtevn ■rgt;y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ws , gt;(9« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: primum Deum, eundem cum Vniuerfo

opinatur,ut obfcuru,amp; abditum,autore Plutarcho in eo,qui eft de lfide,amp; Ofiride.

XPON END VM aliudaltifsimumfacramentum,quomeliusetiaman« tedidaintelligentur. Eandem enim caufam fuiftè conftac, ut nomen Infi« nitatis, antiquis fignificaueritipfam Diuinitatem, amp;nbsp;quod imaginem Dei dicerent hunc Mundum. Qiiibus impenetrabile pelagus mylieriorum,

uaftacp Theologia fubeft. Erit igitur certifsimus teftis Ariftoteles, ad quern antiquæ Sapientiæ quædam quafi ab remotifsimo colle ipirantes odores peruenerunt. No« ftrum autem eft oftendere , quæ magnus uir operi non apta fuo difsimulauit, efterre in lucem. Pono autem ea, ex quibus intelligas, quid illis effet Infinitum. Non enim

X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s i materia

144 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T, EVGVB» LIB, III»

materia pnma.Nam quem Vnum, quemEns appellaban^huncenam ipfam Infini'quot; C-tatem, ipfameplmmenfitatem.Ariftoteles crgo primo fuæPhilofophiæ maiorisihscc âù:o Â iAâhssôs wKi vti/^«7r^goi/. Melifliis,inquit,affirmât,ipfam Vm'tatem, eflè ipfamlmmenfitatem» Deindeah'oïoco -n o(i «7rlt;/^tu «ï' Melillus affirmât ipfum Ens infinitum» Si igitur confiât,m negari nequeat, eos dixifliNaturam diuigt;-nam Vnitatem, ipfumcp efle,eandem autem rem uocat Meliffiis'infinitum, certè pa^^ làm eftjeandemeis fuifle Immenfitatê,qui erat Vnitas^ ipfum^ Elle. Eft autem teffis Meliffiis pro cuneftis temporis IuiPhilofophis,fedamp; pro omni antiquitate. Defeenü» dit enim ab altioribus principijs hæc Sapientia» Qui fieri autem poteft, ut materiam / uocarintInfinitatem,cum materia fitprincipium multiplicitatis,infinitum autem.'di^; cebant VnitatemÇ’Cæterum longe clarifsimû efi ac nobilifsimum teffimonium apud eundem Ariftotelem alio loco. Nam cum de Infînito dilîereret, ait, 7mv7is^agt;s

•nvx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et omnes,inquit,antiqui,decernût qtiafi quoddam rerum prin;?

cipium'ipfum Infinitû. Paulo autem póft longe clarius : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;as

en P camp; [lii TTnin ttkj»« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, «TiKxs «èrlx!, Oiop vSp , « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, (S' TS-re «J 'n Sàop, «SttvaSj;,

, biazrt^ epxcfjp ó càfX^t(ica/e/}^oS o» TrAèsvt, epvtnoAÓycoi/, Infiniti,inquit,nullu cft prill cipium.Haberetenim terminum. Ingenerabilequoqueefi,amp;incorruptibile, utpotc principium.Siquidem quod genitum effinecelle eft habere finem.’finis autem adeoris ruptionem ipeôtat. Ideo quemadmodum diximus, principium eius eft nullum , fed ipfum.'omnium cernitur eile principium, amp;nbsp;omnia compledli, acregere,ficutdicunt, qui faciunt præter infinitum alias caufas,ut Mentem uel amicitiam.Hanccpfeiïè diuri nitatem ucram,immortalem,amp;incorruptibilem,quodferturdixifîèAnaximander,, pîurescp e' naturalibus Philofophis. Ecce Ariftoteles expreflè confitetur, ueteres diquot; xiile, omnia completfii amp;nbsp;regere ipfum Infinitum. In libro autem de Mundo, omnia regere amp;nbsp;continere Deum fatebatur.Idem ergo,eo interprété, efi Infinitum'ac Deus» Denicpinullus reîinquitur dubitationi locus, cum ait^hoc eflè ipfam incorruptibilem Diuinitatem. Tria^que deinfinito dicit maiores flatuifle, quæ icliDeo conueniunt» EllePrincipium, eflelncorruptibileamp;^Immortale, omniacontinere i ac regere» Te^ fie^mqueunum uocat antiquorum Anaximandrum, in quorum numero hecefle efi etiam fuiHê Melifsum, Empedoclem, qui mundum dicebateflèparticulam Vniuers? fitatis'amp;lnfinitatis. NecefleeftfuiiîeMelifsum,quipronuntiauit,Vnum,amp; Infini# tum^idemeffie. NeccIIè item eft fuifle Anaxagoram, quem Ariftoteles ait de Infini# to dixiffe, Stabilire, ac firmare feipfum,ipfumqueinfeipfoexiftere:qui^decla# rauit caufam, ipfam v2(/ , Mentem» Qiiæ/de Iblo Deo dici iure merito poITunu Apparet autem cos banc Infinitatem, non corporeæ magnitudini dedifle, ied Di# uinitati. Siquidem Ariftoteles naturalifsimis rationibus colligit,Infinitatem eflè ipfam Diuinitatem : idcp ait creditum amp;nbsp;aiTertum ab antiquis» Nec uerd melius quifquam naturam Infînitatis, atqueipfe, declaret. Dicit enim eam^neceflarid ca# rere principio , amp;nbsp;fine, SC efle omnium rerum principium. Quælb, quid ex his Ariftotelis uerbis fequatur.agnofcc»Sequitur enim, folam Infinitatem,ideft,fo^î lum Deum , carere principio ôô fine , natura . Sequitur eundem neceffiarid cfk Deum , atque infinitum » Sequitur item'ab co omnia proficifei, amp;nbsp;gubernari, eumque omniacontinere» Id eft, tria fequuntur Deum , ut omnium generator, amp;nbsp;autor, Sc principium, amp;nbsp;conftitutor; ut omnia contineat , compledaturquegt; ut Græca uox oftendit ; poftremo ut gubernet , alat , foueat , fuftineatque. Hæc uerd illius afflatu didia , in quo uiuimus , ac mouemur animis , amp;nbsp;fenU^ mus » Atque Ariftoteles ƒreferens eorum placita , Temper addit, Videtur, Pro«’

. » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habile

A’habile efl, utfibiidem atque pacribusuideri ôôplacere,præfeferat» Non funtaus? tcmdifsimilia, quæ amp;ab eo, amp;nbsp;ab annquis,de Infinito dicuntur, his/quæ Pla# to dicit de omnium Rege, circa quem omnia dicebat ex i fiere quod^egere , SC contineredefignat. Infinitatem autem illam corpoream uetercs ne fomniauere quiis dem. Ariftorelesqt colligit ifto locoleum qui principio, amp;nbsp;fine careat, eile neceflarid infinitum. Deus caret principio fine : infinitus eftigitur. Itaque fine prudens fine imprudens , cum maioribus fen tit. Quod apertioribus exprelsit uerbis , in libris Philofophiæ, cum primum motorem probat infinitum, quia nifi infinitus diet, in^ finitam mouendi uim non haberet. Si non habeat, non pollet infinito tempore mo^ uere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(Avvxpini 'tffiTTi^cea-p.ivûii : Nihil enim habere uim infinitam, quod

fitfinitum , acterminatum. Ncqueueró de temporis Infinitatepollremo loco dixit: Imdetiamdixit, NamInfinitas temporisefficiturexInfinitate Naturæ. pofie infi^.^ nitotemporemouere,eftindefatigabilis,amp;findeficientis naturæ indicium. Ration dnatur^ Ariftoteles ex æternitate motus , æternam, amp;indefatigabilem uim ipfius motoris. Aft ego, fi Arifioteles, ex motu infinito, quæ quidem ratio non patet quantumdecuilîèt,exlongèpotioribusargumentareruim infinitam Dei. Vt fi ei uifum eftjprimum motorem ex infinitate motus, elle inhnitsc potentiæ ; neceflarid lîteiusindefatigabilis poteflas jinfinitafapientia, quia regit, iuflinetep mundum, quia prouidct,omnia^ habet tempora in numerato. Hoc arguit/eum elle infinitæ uirtutis, infinitæ naturæ. Leuate, inquit, oculos ueflros in cüclum , Sduidete, quis hæc creauir. Si motus æternus ,AriflotelipIacuitelleinfinitæpotentiæDei tcfiino^ nium , curnon iplapulchritudo, conftantia, ufusf Qui eduxit inquit Propheta, deccrlo militiam eorum , Si. omnes ex nomine uocat, præmultitudine fortitudinis, g amp;nbsp;roboris , uirtutisep eius , neque unum reliquum fuit. Vides iquàm locupletius

Propheta, uirtutisinfinitæ teflimonia proférât, non recedens etiam à ccclo/cum Ariflotelef Ariflotelcs folum motum , Propheta creationem , multitudinem ftcllas; rum , feientiam earum creandarum, Si. creatarum. Vt fi habet in numerato, fingu;? lam quamque flellam , ut pofsic nominatim appellare unam quamqueid immenfæ fcientiæcius ,Ô(f fapientiæ fit indicium inueniendi, creandi, fetentiXj qudd teneat omniacarum nomina. Quæeftenimaliacaufa,nifi quam ueteres'de Infinito dixe^ runt, 7nexfc;t«f/ «Tmvnx, contincreomniafProphetatlamat multitudinem fortitudi^ nis, roborisuirtutist^ diuinæ,efticere, ut ne una quidem fit fiel la refiduaquam Deus non uideat, nofeat, teneat ; pluratp aliainuenies in facris literis produci teftô monia fuper incomprenfibili infinita^ potentia Dei, ut hæc Ariflotelis ratio fit omnium minima, Si tarnen effîci uultex ea, ut Deusfit infinitæ uirtutis. Confidera cnim , qud uelitjiiolit, trahitur Ariftotelcs.Nam quod de infinitate uirtutis dicit,de primo motore dicit. At nifi ex alio colligas h an c immenfam uirtutem , nihil uni^'. cum , ac præcipuum motoris illius colliges. Nam amp;nbsp;cæteræ Intelligentiæ ( ex Aris« ftotele loquor ) mouent in lempiternum. At tu argumentaris, Ideomotor eft infinie' tæ uirtutis, quia in omne tempus mouet. At Sol, atLuna,non ne mouent æternos motus Cur ergo'de folo Primo prædicas infinitam uirtutem , cum Siiftiiproprios motus habeant æternos f Videbas igitur aliquidpeculiarc, ex quo ad confelsionem uirtutis infinitæ illius Primi îdeuenifti, cæterorum uim æternam conticuifti. Tota autem ratio ,eo loco tendit in Primum. Namprolequens ait. Nobis autem ex his, quæ propolîta funt,amp; definita,dicendum eft, îpfum Principium SiPrimum omniu quæfuntjper leamp;per accidens elfe immobile, mouens primum Si æternum/Sd uniîî cum motum, Sed ad antiquosreuertor. Dicentibus igitur tllis, ab Infinito omnia s î contineri

46 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST. E V G V B, L 1 B. I I h

contineri regi, èC gubernari, efle Pnncipium , autorc An'ftotcle, profedo de C Mence Intelligenna necefle eft, eos dixifle non aliquo Infinito uel corporeo, uel inani. Nequeeni'm uel corpus,uel inane, habent uim continendi, regendi. Sola ratio gubernatjfolius Mentis hoc ofticium. Si igitur inRnicum gubernaqamp; aded 2;ubernat,utetiamcontineat;utiqueamp; fenfu,8lt;^ intelligentia, SC fapientia pollet, fapit, uidet,cognofcit. Cui autem poteftmerito infinitum fapere afcribcrc,nifi Deo* Cum igiturprincipatus acgubernaculum Vniuerfi fitfoliusDei ,hæc autem data funtabeisipfiInfinito, certe clarifsimumeft, eos immenfitatem, ac Diuinitatem, copulafte. Q.uod aperte Philofophus ipft confelTuseft, afterens eos dixifle Infinie turn,-« öêoiz K^Kvx-ny , xva)Ät^§0i/, ipfam Diuinitatem immortalem Sdincorruptibilem*

Comprobafio eoruttt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lunt ante demonßrata deJententia prifeoruntyno^

minibuó^, quibns appellaruntfumtnam T^iuinitatemyex Simplicio^qui li^ brof eorum legit, tpnod retnlit etiam do^ißimits Beßarion^

Be D operæpretium eft audire Simplicium, antiquorum Theologiam ex^ plicantem ,utomnes eorum fuper uera, fuprema^ Diuinitate fententiæ' nofcantur,quasProphetarum ,Apoftolorumcp Thcologiæ congruents tesleftuderunt; hinctç fit perlpicuum , eundem Temper Dominum,ac Deum mundi cundis innotuifiTe, ab uniuerfis adoratum, mundi creatorem prædigt; catum. Is fuper primo de Naturalibus principrjs Ariftotelis ait : Neceifahd inquit uel unum eftprincipium,ucl plura. Si autem unum, autimmotum, aut cummotu femper* Et fi immotum , uel infinitum, utMeliflus Samius dicereuidetur, aut finb turn, ut Parmenides Eleatesiuidetur dixifte, » n-tei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TrtçiT»

êvrus ovramp;t Non de naturali elemento dicentes hi, fed de eo, quod uere eft, lt;/S ■dut uTPi 'n) 0^1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7riTsrigX(rfiiv0(/, vtz «■^(i§0ii MWit-viO]} , isr^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SiV0C{)0c,

vvp K0Äa)(p0vt0i/ gt;nbsp;-ni/ Trx^f^ivtt/lÿ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ‘^enôi^xi (fHXtp S ûtitpçxsQ' óp^^sySijJ fcTtpstf «y«

KX7i^0lgt; , H TCtZJ. tsüawcs, ddj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I?1 T»T2f JIJhS . yoîf fc{/ TSTD, Kj 7B-X(/ » ’n!! SiO^I

é ^iV0(fiiX' 9i i oj/, tva /JU« (/l^Kvvcnii 1« tS TreJvTui/ x§«'ns0igt; avM, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yxg nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ôu.0iüis eev«-

yKH nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7r«lt;n ■?’ k^xtamp;i/ j ttcJvtup xfXTisvp , «ç^ji , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tfi ttAnKWiy tx tï

lt;/!«{/, 'n yiyv0(jt.iV0(i « tx T» ó/*öt2f gt;nbsp;« «vop.óiv yiyviToü. Vnum autem Principium, fiue Vnum quod eftôô Vniuerfum, nequeterminatum, nequeinfinitum , nequemotum , nc(^ quiefeens, Xenophanem Colophonium, Parmenidis præceptorem ftatuere dicit Theophraftus , confitens alterius eflepotius, quâm hiftoriæ naturalis , memoriam opinionisuirihuius, Siquidem/Vnitatem hanc, amp;nbsp;Vniuerfitatem,dicebat Deum Xenophanes.Quemunumquiderndemonftrabat,exeoquod omnium rerum eft -.optimum: Nammultis,inquit, exiftentibus,neceftàriôin cundis eft fupremum*

Optimum autem omnium, amp;nbsp;præftantifsimum, Deus eft. Aeternum autemïiel fine exordio demonftrabat, ex eo quod oporteat id quod fit, uel ex fimili, uel difsimili fieri. Sed fimile, inquit, impafsibileeft â fimili. Nihil enim magis generare, quâm generari conuenit fimile ex fimili. Si autem ex difsimili fieret, erit ens ex non ente. Etficingeneratumamp;æternum demonftrabat, 8C neque finitum, neque infinitum elle, quia infinitum quidem, id quod non eft, ut neque principium habens, neque medium, neque finem. Hæc, amp;nbsp;alia quædam Simplicius ; in quibus aperte confitets tur retulifte Theophraftum , Ariftotelis difcipulum, non fuiftè faciendam mention nemdeopinioneXenophauisinlibrisde Rebus naturalibus, Quippe qui non de rebus

A rebus corporels, ex forma, amp;nbsp;materia conftantibus loqueretur, led de liipremo ac fingulan'DeOjUtpotiusTheoIogus fuen't illic Xenophanes, quam phyficus Phi^ lofophus. Quo quidem luretoarguitur a difcipulo praceptor, qui inepte Theoloi! giamantiquorum^umrebus naturalibus coinquinauerit, nec intenexerit,uel injs telligeredilsimularit,uetuftæT heologiæbom'tatem. Hicetiam cernis,ut SimpiL cius affirmet , Xenophani præceptori Parmenidis Vnitatem, SC Vniuerfitatem, fuifle nomina fummi Dei. Refert item Simplicius, Nicolaum Damalcenum dixifle, Parmenidem'infinitum immobile appellalle Principium inlibro de Dijs. quo probatur infinitatem, amp;nbsp;immobilitatem Deo dedifle. Alexander item uult Pargt; menidem Deum appellalle Terminatum, a-tfcu^anJis gt;nbsp;Sphæricum : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iffcu/T«- 4-^

XÓamp;tg ciMiop : quia undique fimile. Eumque omnia dicitintelligere ac lentire:

Quid hac Theologia diuinius, Deum foils nutibus cunda mouere, omnis curæ la# boris expertemC De Xenophane quoque dicit idem Simplicius. Verum Xenopha^ nes inquit, «? T^MfTaiy cunni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;WFt'crtCüS eù/':p ngii^'uts, ttkoth eù/Tt^

fc-wtxev« : Vt omnium autor, èC omnia fupereminens, extra motum, amp;nbsp;quietem, omnemcp contrariam elementationem. Parmenides autem inquit, quod fimiliter, eodem modo habet, èC extra omnem mutationem, forte amp;nbsp;operatiojî nem amp;nbsp;poteftatem. QiXlt;mp.iv@' cù/'n «wnvä, p-évoy ûs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KKf^

VH-nf/, n\îda, W, '^«e, ^vay-x nbsp;nbsp;nbsp;: Speculatus, immutablle ipfum laudat, èc lolum, ut

ab omnibus lègregatum immutablle exlftlt. Huic^ nomen elfe Vniuerfitatem,Mes’ hïlusuerd, inquit, immutablle quidemipfum fimiliter confiderabat. kAxâlt;{-

B Fl i KS“ «Tret^ap Fl «Ai/vct^xtws «Tretgui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«y^vwrgt;y ; Secundunip

autem fubftantiæ indefîcientiam, ècinfinitatem uirtutis, ipfum Infinitum,quemad* quot;nbsp;modumamp;ingenerabilem,pronuntiabat. Quoniamigiturnoneftfadus, àÂ -n Hpi «èti WM, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’%®' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«TÜ »Tragoj/ Kh: Eft , 6^ fuit fcmpcr, ôôerlt , amp;

ncque principium, neque finem habet, fed eft infinitum. Nam fi fadus, inquit,fuift fet, principium utique habuiflet, amp;nbsp;finem. çccpiflet enim aliquando fadus, finiflèt etiam aliquando. Cum uerd neque cccperit, neque defierit, lèmper erat, non ha^« bens principium, neque finem, «èwC ccTra^oi/, led infinitum eft. Atqueita inquit eum^ fecundum tempus fine principio,amp; fine, »y «ii 01/, SC femper exiftens oftendebat* Et Parmenides atteftans eifdem prope uerbis :

Ov\9l/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K'rpip-iQ , Hlt;A' K'Ä.ÄiSÖy,

OvtZIi TTOr' »V, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, tiffii vtl^i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tscip.

OvTamp;lS t/ZTTfeAj/ XV^l (iiva , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«V«)gt;K9t

FagXT©^ tlf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcj^QTt (4j/, àpifls

Owtxq» »K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y 'n tij/ ètveu,

148 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST, E V G V B« LIB. III»

Hæcamp;id genus alfa Simplidusadduxit ex illis, quæ etiam producunturà doamp;if^ iîmo Beflàrione. Dixerat autem à principio Simplicius, quod Xenophanes, amp;nbsp;Par;* menides, amp;nbsp;Meliflus vovTÎis ti^üths e^x.^s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deintelligibili amp;nbsp;primo

Principio locuti fuerant» Non fcilicet prindpio corporeo, fenfibili : fed intelledua# li, inuifibili, nempe Deo fummo. Eumcp appellaiTe Philofophos bos Vnum èC de# terminatum,quiafitinfînitus,determinansomnia,perficiens: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;A' •tU©' TÜif

ttmtuii, ûis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uerd finis omnium, quemadmodum èC prinapium* Hune

itemappelIaflèParmenidemDæmonem,ideft,Deum. -riù/ iy lîta-ia ’acù/'ragt;fgt; ï^vi^'cvh^ zTKlt;rtji wnety J^aifiavctTt amp;«« : Qui fit in medio omnium omnis generationis caufa, cuius eft carmen

£(/ Ji. yLitrta ’Tiragt;y JlcûfUâit gt;nbsp;o{ UTiiu/Ttc wRi^vse, Toùiilùù Siûif MTtxy amp;VCU

Eudorus etiam referens placita uetuftæ Theologiæ,præcipuè Pythagorcorum, ait, eodem SimpUdo autore : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«xkoii TjoiTny, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ieeiMT6Jigt;, vgt; ty, tès «ii y

vKfjÇ., ovruff 7T(ivTagt;igt;, «ùrs yt.y^wp^'i.vtiay ) ri-nJi aveu VTrigivai Q^o^l. Quod eft , Et fecundum alium modum, Principium dixerant omnium rerum ipfam Vnitatem, quod ab eolnata fint omnia, etiam materia prima. Hunc autem eflefupremum Deum. Syrianusquoque,qui fuit præceptor Simplicij, fuper libris Metaphyfi# corum collaudans, defendens fententias Pythagoræ amp;nbsp;Platonis, fic perhibet : Kxi D chaenetUSamp;BrOtinus, ok iTintlt;PÄv^lt;riigt; S amp;«©' TrAxTcaif, ot ÖBOt txamp;voi ave/joiSj-n tg , Swj; ZtA' yei/y US fcvœrtûjç ■niS oAstS euTioi) gt;nbsp;Tirfcvvs tS ovtamp;', y uria-HS ^u»S î QuOS iêcUtUS eft diuinuS Plato,diuini illi uiri, Vnitatem dicebant Deum, ut unitatis rebus omnibus caußm, omnisep rei,uity^ autorê.Ex his igitur omnibus/clareqquatafuerit apud priftos ue# fi,ftimmi^ Dei cognitio, quam fituera, ftilpiciêda^ omnibus hominibus hodierna religio, quae tanquam magna, largacp lux exorta mundo, aperuit,pofuit ante ocu# los (omnem quae per omnes ætates procefsit ab exordio mundi, fapientiam. Fecit^ ut nofeerentur, omnium in ore confonarent,pueri,focminæ callerent, quæ uixa paucis quondam fapientifsimis tenerentur. Sic apparet una cundarum gentium re# ligio, a qua nemo fe debeat auellere, quoniam hæcueritas fol a.

M A GIN E M autem Dei elfe hunc Mundum fæpe prædicauerunt, ha' bet^profundifsimummyfterium. Nonpoteftenimifto Mundo maiusi præter Deum cogitari. Immenfitas autem Dei, quæ nequeat inteih'gi, percipi,rerumnoftrarumindicijsfignificatur. Quddfi Deusieft maxi#

mus , imó ueróinfinitus, certè non habet nifi Mundumfui magis fimile.Erit autem Mundus apte imago Dei, fi prius confideres naturam rerum uerarum, atque ima# ginumipfarum. Si confideremus, quid inter exemplaria interfit, primas^ ipfas res, atque earum fimulachra.Ecce enim cumuaria multiplicia^p funt fimulachra,re# ferentia fcilicet res ipfas totas, uel earum aliquam partem, interiorem, uel exterio# rem fubftantiam, amp;nbsp;qualitatem, ut filij parentes fuos. Referunt enim cum primisf humant

A humanitatcm, quamab eis acceperunt, nonnunquam ingénia fæpe colores, ac Ib neamenta,gcftiisKem,cætera^idgenus. Suntah'a rurfum fimulachra, fimilitudi:# nem tantum corum quæreprgfentant,rcddentia;intcruanumcp eft à fimulans ad uc^ ramaximum; fie Mundus efi:imago Debreieda quidem natura corporea : fient imagine Humana in lapide, reijcis naturam lapidis, accepta tantum Humana efîigt; gie, Vt in lapide cognofeis Hominem ; ficin MundoiDeus tibi rcpræièntatur. Ni# hilenimcogitabit Homo, toto Mundo maius, fiejeummagnitudinem Deilnullis üifibilibus exemplis (quoniam infima funti exigua^/omnia) pofsis colligere, ap# paret tibiiin toto Mundo» Cogites igitur Deum ita maximam, uniuerfalemcp Na# turamaibique præfentem , omnia uidentem , audientem^, cunda continentem, nulla reeomplexum notionemcp eius/aufugiente, ficutin mundofcunda contincn# tur, nihilcp non eft in eo, per omnia circuneunte^ iefecp extendente. Quid autem cogitabis de Deo uerius f quando/fi non Humana mediocritas, minus item cætera animalia, terreflres, aquaticæ, aeriæ^ rcs, ullatenus, propter non modo medio# critatem , fedcæteradifsimilima,poteruntanimis eum exHibere noftris , ut indi# gnifsima fit cogitatio, perinde.fi nefeienti leonem,quis'muicam au t formic am often# deret, fimile quiddamfleonem eftedicens. SicquicunqueDeum alicui mundanæ rei ; afsimilet, plurimum de maxima Natura'detrahat : ut fi Mundum ipfum quis non maiorem,quàmpingifolet, alîèratf EftigiturDeusimaximusMundus, fient di# uerfaratione,homo)paruus. Eft Mundusfapientiæ, Mundus fanditatis, Mun# dusintelligentiæ,Mundusuitæ,rationum,formarum♦ fed quoniam hæc/inuifi# bilia,amp;ipfeinuifibilisMundus,conftans,fidicerefaseft, fed conftans tarnen ex inuifibilibus rebus : ita quidem conftans, ut non ex alienis, fèd fuis, eoep maximus

g Unus Mundus» Proiniqui prouidentiam ( pauci tarnen ) ftiftulerunt, Deum non pu# tantes (entire, nofleep mortalia, non uiderunt huius Mundi magnitudinem ,neç (ênferuntieum ita ubiquepræfentem;ficut aufugere non potes, quin iemper à Mun# do uidearis,continearis»Hac ratione, louisomnia plena dixerunt.Et Aratus,omnes femitas, ubicunqueconcilia fint hominum,omne mare,portus omnes, efte loue pie# nos, tanquam Mundo inuifibilij omnia inuifibiliter ampledcnte. Prædicauit hoci illc, qui per coclum,liquidumcp clementum,fidera,atque aftra,totamqj molê,ac ma# gnum mundanum corpus/immifeere eum ièfe dixit,afpedans et ipfeft'nuifibilis iftius Mundi uaftitatem, per omnia fie inuifibiliter pertinentem, fieut per omnia juifibili# ter dilfunditur uifibilis Mundus» Eadem ratione, Deum dixerunt animum/per omnes Mundi partes intentum, SC commeantem, ex quo)noftri animi carperentur» Vtiqueper omnes Mundi partes intentus/æquat neceflarid totum Mundum ma# gnitudine fua. Mundanæ autem partesfufquequaque diffufæ uidentur; intentus per omnes partesinonuidetur. eftergo Mundus inuifibilis, tendens per totum Mun# dumuifibileminuifibiliter. Hocidixit Pythagoras, maiorum THeologiamimita# tus,eamcçprædicanspofteris» Hinequoniam Mundus eft imago Dei,dixerunt Pythagoreiiamp;Plato'efteosfecutus, Deum,qui Mundus ipfe intelligibilis eftèt, crealTe Mundum ipfum, ut quafi Mundus ex Mundofit natus, uifibilis ex inui:^ia bill »minimus ex maximo, temporeus ex æterno, corruptibilis ex incorruptibili, uifibilis ex inuifibili. Et Plato, ficut in ifto Mundolcuntfta animaliauifibiliter, fie 7« yoÿ yflüTK i«« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feotürS TrtexÄxßäj/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, 3#«Tt aWuï

lat-Ttt awts9xiigt; : Intelligibiliauel inuifibilia, Mundum illumin fe efte cÔplexum: quemadmodum ipfi,cæteracp animalia,contineamur ab ifto.Sentiens reoq inuifibi# lia animalia, quæMundo diuino continêtur,efle fontes illosjoriginestç rerum, qui# t bus

bustinfînîtus fapientiæ di'uinæ exuberat thcfaurus,maximuscp eft Mundus die, ple^ C nus ordi'num,acrationum,plenus formarum vovrip, non uifibilium, fed fola cogitai tione, licet debiliterlapprenfibih'umimorednuno. Et TimæusPythagoræuSjipfum itemDeumuocat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mundumexemplarê,quafiisicumillogeratfimii«

litudinem. fed contincs ifte cundaj'uifibiliter:ille,ut illi loqui folebât, diuinè, mental liter,fapienterjintene(ftualiter:non ad more iftius,qui ^corporaliter, corruptibiliter, uifibiliter continet,amp; diffunditur, fed modo quodam fuperiore.qui dicitur vo9t£s , per modum mentis,fapientiæ,ratione à corporibus uaria. Hanc^ illi/diuinifsimam creati Mundi rationem afsignauerunt, qudd corporeus, paruusq^ mundus, profes . élus eft ex maximo,in quo rattones, formæ, priticipia, caufæ, erunt 8^ funt y origiif nes^ innumerabiles.Neque enimiex nihilo faélus eft ifte Mundus,fed faétus ex orft ginibusinmaximo Mundo contentis, ex quibus ita tanquam feminibus fuisJcunj« amp;a in ifto nafci potuerunt, ficut fecreto, arcano, naturali^ modo y in feminibus rcgt; rum, funt formæ earum »

O s I T1 s his, quibus (diuinæ Naturæ maieftas, unitas, principatus^ ^^^,cognofcitur,eoquoqueabantiquis confeflo, rerum omniumeum efle uifibilium folum y ièd etiam inuifibilium , id eft, animos« _____rum y ac Deorum : neceflario tinicam eius Diuinitatem, unius^ ueram, êiCcx Omni parte immortalitatem, apparebit eos etiam eflè confeftos. Nam quod fapientifsima , ccelitus^ mifta Theologia, diuino benefîcio clarifsimè cognouit, Deumfolum/ab ætcrno fuiflè, Deos autem, ideft, diuiniores animos,eumaift D quando creaflè, ut qui reperit tantam animorum Diuinitatem, teneat neceflarid re^ rum cunélarum principatum, quoniam anteftat Drjs, eorumq? eft, ficut amp;nbsp;nofter, Deus , ôd creator, Dqs autem atque animis/nihil eftin omni mundo melius, eadem illis audita, confefla, præcipue melioribus eorum/probatur. A' quibus fenten^ tia dependet cæterorum. Referunt enim omneslad fapientiores, Sunt autem fine dugt; bio fapientiisimi,Orpheus,Hefiodus, Empedocles, Plato. Orpheus clarilsime ftatur, ab eodem fimul, eodem tempore/generata fine creata omnia, nullare,quæ de Mente eius non profeéta fit, exclufa. Nam ad filium, quem jcrcatorem mundi/for* matoremcp orbis fuipiceret, hortabatur, hanc ueluti ex oraculo profudit uocem;

Ecce Orpheus,amp; fingularem uocat eum mundi Regem,amp;unum diciteumeftè; quo/fuperiora omnia comprobantur. Deinde/uocat per fe perfedum, àfe perfe^ dionem, complementum^ habentem.Denique dicit,ab uno cunda efle progenita, nihil non efle prolem eius, tanquam omnium rerum matris, acgenitricis fapientiæ. Connumerariauteminhacab Orpheo prolata uniuerfitate/non terreftria folum, quorum Vnitas fuerit autor,fed etiâ cœleftia, id eft,Deos ipfos,aut Angelos, fi quis ' forte dubitet,liquidoitheologorum,qui funt Orpheu fecuti, teftimonio cognofcet, Nam etfi Orpheus/ab uno cunda nata dicens,Deos ipfos non expreflerit, Empedo# cles tarnen Hefiodus expreflerunt, Sed etiam exprelsit ab illo fummo Deo, Deos pmncs creatQS, dicitenimdeeo/Proclus, tS xjvcgJoDf ovti^ tk TrMTXy »y dTiv rsTTff

A^cc^tkî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^8*' Swg : Ab arcano,amp; fecrcto Deo/cunlt;flaj’amp; ab ifto pro«;

ducit fecuridos omnes ordines Deorum. Vl'difti igi'tur EmpcdocJem , interpretans^ tem carmen Orphei , quo breuiter dixerat txyjv« tvoî: Omma'fata ab uno» Quænam enim funt illa omnia'T Nempe, ut ait Empedocles, tvis^ ut fupenus produutum eft,

Longæui^ Dip Ab uno,bæc omnia partaidicit Empedocles, includens in hoc catalogoctiam Deos nominatim, Eccçquàm fimiles funt Empedocles amp;nbsp;Orpheus, imó fuperioris Orphei, temporepofterior,interpres,Empedocles Jlle dixit Omnia/ abunogenerata, Empedodesquafi per indueftionem præterita, præfentia, fu^î tura, plantas,homines, feras, uolucres, piftes , poftremo Deos etiam.ut dagt;. n'us quiddam , quam Mofcsjocutus fit Empedocles de creatione, NamMofes/\ coelum terram, plantas , hominem , maftulum èC fœminam , ficut Empcdo^ des, beftias item, feras^,tumuolucres, amp;pifcesait Deum creaife , de Dqs ne ucrbum quidem, Non enimomnialfcripfit Mofes. Et ab eifdem tarnen parentis busiparfaeft in omnescognitio rcrum diuinarum , à quibus accepit Mofes, amp;nbsp;Hebræi, licetetiamSpiritudiuino'dodore fitufus. Hæc profecftó mira, candem totius humani generis fuiftèiêmper pietatem teftantia , fi quis earn contaminare dogmatis imptjs noluiftet. Cum ^itur Empedocles/eodem modo , eodem uer# bo, dixeriqDeos/ab uno pullulafte , atque omnia terreftria, uidelicct, apparctfeandem creationis rationem, idem tempus cuntftis eum attribuere. Ne;« que enimpoftùnt( fi forte quisideprauare , quod facere fbliti funt nonnulli Perb pateticorum, diclaeius conetur) Deos ab eo ditftos nafeiiDeo, quafi per contis; iiuam dependentiam. Nam dixit de cundis^ lUMxsHtn, Et dixit in præterito quo^ dam tempore, includens fub eadem ratione, ac tempore, terreftria, ac Deos ipfos» Ecceigitur, quod diuinifsima uociferatur Theologia noftra , omnis Theologiæ, fefe per terras diftundens latifsime , pdagus , Creatorem/uifibilium amp;nbsp;inui^bi^ lium» Eadem uero hæc aperte confeftus eft Hefiodus, quafi fccutus Orpheum, tOi« tam^ illius temporis Theologiam, Quippe darifsime fcripfit ad fratrem , ut omni^ no perfuaderet fibi:

NamGrædinterpretanturilIud nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex unaradice,ex eodem principio, origis:

ne, codem fonte Deo. Nihilt^ prorfus difl'entit Hefiodus cum Orpheo, amp;nbsp;ex utrogt; que^ocutuseft Empedocles. Ecce amp;nbsp;ab ipfodatur eadem origo/Dijs , atque morta^ libus, Quodfi interpretcris ö/xoat//, Simul, ut dicat fimul, eodem^ tempore na^ tos Deos, atque mortales , eadem erit, clarior etiam confefsio, ut mirabilis fit eogt; rumTheologia,quæperipicuèfateatur,quæ Mofes aut tacuit, aut difsimulauit degenerationeDeorum. Hæctria teftimonia diuina prorfus, amp;nbsp;admiranda, fa^« cram pnfeorum fæculorum Theologiam ipirantia, reuelata /fiue cccleftibus oracuss lis, fiue diuinorum hominum Deoep amicifsimorum traditione ad pofteros: Tres antiftites ueteris fapientiæ , quos/cætera multitudo loquentes audiebat, didisep ftabateorum, uociferantur, ab Vno/cunda nata, uifibilia amp;nbsp;inuifibilia, Deos ÔÔ homines, cceleftiaamp;terreftria, eandem originem, idem nafeendi tempus omni:? busfuifle. Igitur etiam Platoifecutus hæcipfa, quibus iemper fauit, pedus^ ex t Î bis

152 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AV G VST. E V G V B. LIB. III.

hisiditifsime fuum locupletauit, dererumterreftn'umcreauonelocutustpoflrcmo C tranfiensadipfos Deos,quos,patriummoremfequutus, non ex fuo, ut poftea docebo,pe(florelnoininibuspoendsappcnat, nihilcpalnus de his, præter uulga^ taapudplebem/diflèritjomnes eos docetàcreatoremundicreates. Ac funt apud cum, patrio more, populo^ grata loquentem, duo genera Deorum, primum/ln^: telligentiæcœleftes, dequibusldiflerit in Timæo , SC in Epinomide: fecundum, quosappellatobfeuros,non ita. uidelicet apparentes, ficut fidera. Hos fecundos/ ctiamDæmonasdicit,dequibus!eifdem locis agit. Vtrunque igitur,fatetur créa# tum lab illo fuo mundano opifice, idc^ non obfeure. Nam primum Deorum genus dare fcribit ab opifice illo creates , millies idem diuerfi s uerbis repetens, alîèrens to# turn ordinem coclefi:em,eius opificis efle repertum,qui corpora diuina crearit, eisc^ diuinas animas inferuerit. Eoep dicit: Vtinquit,uifu eilet darifsimum, acpulcherri# mum ætherium corpus , reddens id uniuerfo limile, circulare fecit ex igne ferme totum.idepgenus uerbis utiturPlatofcpifsime. Acpauldantê,degeneribus ani# mantiumloquens, pix nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ybv@'. Vna, inquit,Ipecies eft/ccdefte Deo#

rum genus. Condudenscpluperhisi'orationem, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;isxTÛy ycvvÿTÜigt; èfHfztv«

lt;})vlt;rfcûeî, tU©-. Quæ,inquit, deuifibilium, aegenitorum Deorum natura di# ôafunt, finem habeant. Ecce eos genitos, id eft, creates dicit,ficut loqui folent Phi# lofophi. Alterum autem genus quomodo fadum, fine genitum fit, diHicile explica# tu afterit. Genitos eos tarnen ab eodem opifice/darè confitetur. Nam profequens inquit: DeDæmonibusdicere,amp;eorumnoflè natales, maluseft,quàm facilita# tisnoftræ. Credendum cft autem eorum filqs , qui feiab eis natos dixerunt. Sic ïgiturhabeatnoftraopinio, de ortu iftorum Deorum. Pauld póft, Pofteaquam p igitur,inquit,omnes,-quicircunuagantururbes, amp;nbsp;qui perlpicuê cernuntur,ut# cunqueuelint, orturnhabuereDij, hæc, quicreauithoc Vniuerfum, adeos affà# tuseft,Dq Deorum, quarum ego rerum/opifex épater extiti, quoniam àmefa#

• dæ funt, certè me uolente, diflolui non poftunt. At omne, quod eft ligatum , eft difiTolubile, Verumquodpulchrècompadum eft, bene^ habet, deftruere, non eft probi. Ob quam caufam, quoniam fadi eftis , immortales uos quidem non eftis, prorfusc^ indilfolubiles. Attameninondiflbluemini, neque mortalem con# ditionem fubibitis. Quoniam uoluntatem meam , uinculumcp malus , amp;nbsp;fortius aflecuti eftis, quàm erant ea , quibus ligabamini , quando creabamlni. Paule póft: Tranfite igiturlad animalia creanda, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t/lvvxp-ni wiei t/w

ytvtinj/, Meam imitantes potentiam , qua ium ufus In creandis uobis. Hæc aper# tiisimè Plate, fæpe, amp;nbsp;dare confîtens, ortum utriufque generis Deorum , na# tosomnes aiferens à creatore mundl. Vocat autem hoc iècundum genus Dees Deorum,filiosfcilicetDeorum,quoniam prædixerateos natos ex code ÔC terra: quafiDeosexDijs. In quorum numero icenfec Tethyn Oceanum natos excoc# lo amp;nbsp;terra j ex his /Phorcyn i Saturnum, Rheam,cæteros^p omnes : Ex Saturne, amp;nbsp;Rhea, loue, Iunonê,alios£^.Apparet eu omne DeoB2genus,fiue illos ê Philoiophia, fiuepoëticos,a creatore mundi côfiteri fatos:Et fatos codeatep uifibilia, reliquum^ mundum,tempore.Namfimul omnium traditereationem. Sic extant/quatuor gra# uifsimorum prifeorum^ hominum teftimonia, de creatione Deorum ab opifice mundano. Et obferua.quôd quem Orpheus, amp;Empedocles^dixerunt Vnum,Plato uocat , Opificem,Creatorem:AnaxagorasMentê:Idem Plato M-nay, Au# torem,Caufam.Quibus cÔftat eundem crealfe inuifibilia,atlt;^ uifibilia. Hune autem fuiftè Filiu Dei,nomina ipfa,ut fæpe docui,declarant. Nam Mens eft poft fummum

A Bonum, Secundum Pnnci'pium, eadem Opifex ,amp; Autor ab eifdem appellata. Rc^ uertor igitur ad inidum, ex bis mdarefcere, creatorem Deorum folum effe fempiter^î num, folum immortalem, (olum omnipotentem, ut qutiDeos ipfos crearit, quorum tanta eft poteftas.Etprincipatus,maieftas iHius unius oftêditur. Tum clareqque fue^ rithominum fapientum illius tempon's reh'gio,Apparetieandemfuifle,paucisdem# ptis,atquepofterorum fæculorum; fed a' uulganbus,nonnulliscp ni'miumpoeticèlo^ quentibus de Deo, deprauatam. Apparet eos uni duntaxat dare' principatum, xter^ nitatem,cætera omnia creata confiteri.

i X HIS ctl'am côftaqnon fuiftè apud eos plures Deos,{ed uerum Deum, in quem unum competat uerum Diuini'tati's nomen, unum modo; Quidquid aliudïnokuiftèc, corruptam uulgi confuetudinem fuitTe, Trh ^^1 bus autê hoc probo rati’onibus : una ex PJatone,altera ex Platone amp;nbsp;lam^î îo,Demum’ex Stoicis, Siquidem Plato IucuIennfsimê,utfuperiusclaruitinTi:# mæo, Deos illos, quos multitudo coleret, Dæmones efte, id eft, Deos minores, infij; mum^ Deorum genus oftendit,quibus Deus,nempe creator mundi, eodem ipfo tc;« ftefupereminetdn bis autem minoribus Diis,eft ad alios lupiter, quem etiam necefïè eft, ÔCdocuitipfe, ab Opifice mundifuifte creatum. Cum autem lupitcr fit maximus Deorum,docente Platone, id perinde eft, acli diceres,maximû Dæmonem, primum cDæmonibus, quos omnesi^ creatore mundi condidit Plato. Ecce igitur lupiter ille nominatifsimus,cxinfimogenereDeorum,creatus àcreatoremundi : itemi^ Satiir^« nus, luno, cæteratç Deorum illius temporis familia, ut folus creatorScopifex(Pla^« toni fit Deus maximus,uerus,amp; fingularis,iuxta fuperiores.Qudd figt;ut ego quidem arbitror,Iupitercft maximus Deorum,id eft,non Dæmonum fol um,led totius mun di creator (quod cum eftèt,nomen fummi nbsp;fingularis Dei,attributum eft poftea bogt;

mini nefario fib'o Saturni, quem ueluti Dæmonem, id eft, miftum ex bumanitatejSC diuinitateintroduxit Plato,eum^iuulgus bominemfecit,amp; uocauit ob quædam be^ nefîcia, Deum,nomine fcilicetdiuinifsimo,Ieboua,(quopafsim apud antiquifsimos uocabaturDeus,ficutDios,amp; nbsp;nbsp;nbsp;apudGræcos) etiam hacratione docemus,ununi

fingularem Deum eos confiteri, cæteros autem quos Deos dicerent, ita dixifte, ticut tn noftra reb'gione dicuntur Angeli Drj, quafi Dtj minores. Dij facfti, creati, ueram, omnipotentemqueDiuinitatem nonbabentes ♦ Nam quod Homerus uocatlouem/ , Deorum fupremum,imperatorem Deorum,ab Ariftotele,naturaliter, à Platone, a'lamblicbo, amp;nbsp;à Plutarcbo exponitur, quod fit maximus Deorum, naturab'tcr,non poetice, Huncipfum enim bypaton, Ariftoteles aftirmatimuiB dire(ftorcm,uiuificatorem;decpeodicit, tAù »j/ «vwtktw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«ùrs

vTTttf®' Ji 'rgi-ni ùv'oiütsvat Supremam, inquit, mundi partem, primamt^regionem, obtinet ipfe Deus, eamcp ob caufam uocatus eft bypatos* Hæc de quodam naturalt uerifsimoqp Deo dicuntur, quem neceftario fentiebat Homerus, cum diceret vTrx'^if K^etwruy, fummû dominantiû : Quafi,quod apud nos de eodem, Rex regu,Dominus dominantiû:amp;Deus fabaotb, id eft, exercituum cocleftium.Quarationeficut nobis Rex eoRt dicitur, quia creator, no quia fempiternis eis,maior ipfepræfidet (Nam in æternitateinon eft maius,amp; minus) neceflarid amp;nbsp;illi eadem ienfere. De qua re dare lo CUtUS eft Plutarchus It® yl' cJvu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oi Trxhcuii Tr^a-Hyc^wni. -n^OT^^oiJ Jè vp

, vTTtf^if x^etév-roDii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qiiæ ftjnt; Supremum primum,Hy^

4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST. E V G V B. LIB. 111.

paton uocarunt prifci.Prior autem HomcrusiPrincipem principum, due Imperator C rem imperantium Deum, uocauit Hypaton rcgnantium. Principes/Plutarchus uo-* cat Deos ipfos , qui in nodris 1 itcris Angeli, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Potedares, Domination

nes. His omnibus,quod Sc noftri dicunt,eft Dcus.1 tacp Plato in libris de Republica:

9iàf, fty-JTi , 'nvyt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;âtip -toKimQh wo^ualcos /zt/xÿtzsc. (^^od G ,inquit,abn

furdum datuimus, Deos apud poetas audirelugentes, multo minus maximum Den orum. Maximum Deorum louem uocat. Etlamblichus : pix xçjsi} -^xhAhois rltù S-âxp tvJ^M/xovtxi/, « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'rvüs wyoü-S , S’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, (c^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'? J^xtnXiui cù/T^ii Jioi^

Vna, inquit, confolatioad diuinam felicitatcm, quæ midaedin uocationibusDeOn rum, maxime regis corum louis. Quoniam igiturcdDeus maximus cæteri/minon res, profelt;do( fi bene condderes , illius maximi ed ætcrnitas. Ed enim ed maximus, quodipfefolusæternus. Sicundorumfæternitas edèt,alteralteromaiornonedet» Eadenicppotedasifaceretomnes maximos , amp;nbsp;omnipotentes , quæifecidèt æternos. Non enim d Naturaminipicias,a fumma Diuinitateiièparataed ætcrnitas. Gui fuit æternum ede,fuitetiam ut podet uocari loues,quod ed ab edèndopcrpctuo.Etunus ramen edloues, uel lupiter. Hæccp ratiolducitur ex fontibus Naturæ : ut d unusfed maximus,illc certè folusæternus. Vnus edigitur maximus Deorum,eorumu^ crean tor. Cuireiietiam Dæmon ipfe,quem direplurima nomen indicat, perhibettedimo nium. JgitiirlôiStoici dmiliaprodiderunr, adèrucruni^.Dequibusin côtradivtion nibus PiUtarchusi hKiamp;' nbsp;nbsp;y)* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Si oî Siii Trx^XTrÂ^cnaii i^v/tS \!gt;yeji,'^vÿ'nl

Ó Ji (ws i'iJKSr : Sol,inquit Antipater Stoicus, ÔC Luna, cæteritp Dq huiufmodi ran tionem habentes,creati funt omnes,folus autem lupiter gternus.Claret igitur Philon fophorum opinio'deloue fummo,folo fempiterno. Plato quocpiin Cratylo,declarat, quid ualeat nomen louis. Alq,inquit,uocantcum zSt/ajAlq cA«. Quæ/d componas,

'rbjj c^vcnii otP St»; declarant naturam Dei. yx§ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-rJis

ta.Ti©' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, H S’ jßatnÄtvj TmvTnni î Non enim ,inquit, ed nobis/Cæten

ris'^ue cunlt;rtis,qui magis dt cauia uitæ, quàm Princeps, èé Rex omnium. Vultigitur Plato louem di(ftum Zena, â Græco Zen,uiuere. Quemadmodum feimus ab elîènn do'uocatumHebraicè, lehouah, qui forte ed loues. Agnofeunt igitur eundem ede louem, atqueDeum. Qiiijdidusedab Aethrufeis, quorum fermo,5dlitera;fuerunt Hebraicæ, nomine Hebraico loues, cum prifcipaulo pod diluuium, per omnes tern ras didunderentur, probatur^ ex tribus linguis eundem edê louem , atque Deum» Dicitur Hebraicè lehouah,Græce Dios,Dios Græcum,Deus Latinum,lehouahHc braicum, louis Latinû, illud Latinum Deus. Déclarât item uel idilouem edeDeum. Diuus Paulus uocat tedê Aratum apud Athenienfes : In quo,inquit,uiuimus, amp;nbsp;lun mus,quemadmodum,quidamèpoëtisuedrisdixit, 'nfl S’^os fco-(z«v: Huiusenim genus fumus. Subi)citc^ Paulus : Genus igitur cum dmus Dei» At illud Aratus de loue dixerat, de opus exordiens.

Ex Jïos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iJiTm'

Kat Atptfij/ij, Tmvrn Ji Jïos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tnxvjit,

Ab loue prindpium fadmus, quern di'cere nunquam Cedant ore ui'ri : loue nam funt omnia plena.

Atquehominum cœtusimplet, fimul æquoraponti, Et portus ; loue mortalis nanque indiget omnis.

DE PERENNI P H I L O S O P H I A» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;155

Eft igi'tur lupiter ac Deusiidem, amp;is folus æternus, cxteri Dij creati. Homerus item/ quantum amp;nbsp;antiquitate,amp; Ccientia ceteros Deos Jupiter antecedat,illo carmine often dit,quod à Platonicis etiam afîertur:

Déclarât etiam Proclusiouem iuxta priores,eflè principiumamp; finem Vniuérfi : «7» AtÂ* 0 P«v«s TTKVT^S gt;nbsp;ttAvS« fe^KSO';4à)(/ ôiûy, £1 Stï TTOV-rtrs Tncgdyeifi àej)’ iOUJ’TÛ /‘v ' vKn(i)i(^ fcTrtspt^i'itz às nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trow^ciéxi?. Quod Iupiter,ait,Vnitas fit Vniuerfi',etiam

multitudinis mundanorum Deorum,êC qudd omnesiamp; à feproducere, èc ad fecon# uerterepoteftjdicftum fæpius. l^latouero : M-nl JÊ « câ^^uTni 'rvyy^vsai vofjci^ov'ns Jixt 1 Hierocles quoquePytliagoreus fi'cfcribit: 'n!/ muiiL

vxrî.§x 'rStJi tS* tsouz-ns y nÿ ’toÎS Tsrv9«j/«fafliS tïP Ji'as , 1(92 ^[uzos ovouxh. tnpvwtiii ,lt;/!’«{/ 79 eiî Tsxlt;n .

Qraculum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• de Deo^z^r de creatione Deorum,

O s T Philofophosigitur nonabrefortaflefit,audireDæmonumquoque P Tbeologiam,amp; arcanas quafdam Diuinitatis laudes. Nulluseritcuiuel fummis labris latices fapientiæ Natura potandos dediftèt, qui non miretur/ Dæmonum præclaram Diuinitatis, poteftatisc^ diuinæ confefsionem: Vt àDæmOiS neiMortaliSjfi quis eflet tam profunde durus 8^peruicax,ad cultum Dei,uel inuitus trahatur, Adducitur hoc oraculumfnon â Chriftianis , fed à Porphyrio Chriftianos« rum bofte, decimo libro ivÂsytlt;uigt; lt;j2jLÂsgt;amp;!2ixs. Rogatus Dæmon quomodo Deus colen# dus rogandus eftèt,cum negare non poflèt,hæc diuina carmina profudit;

Ai3ie/oi: y àhws (vlt;e m iâJ/©' {.s^^hkitxi p«vt’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xKâdvU 'ixlt;n y

KAv^j -nwfz TTXit^ùûy, Hgoamp;S xùvs ai^XiS, 2h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;t9K ÿgM/Olt XSl^iwTX

Xgvx» V57fcjgt;XaTKi TTtJiKH OXftll'J©' CCÂKÿ t H? wfeç hÙ^GxS } oàlvuiÿ (fte-n nxwni/, Aivxcts oyi'nis tï v»{/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

ôî ^XKVfi quot;TiJ^ 7ixy y 'nyvüùii^i^ xcfi^npp vhbu t Hp lt;/i.Jlgt;}WTcUi Stï irtfii TVTtttmi/ iJlnQeS tTîr^syttjflt;n yvcà xylcup (jSCz cwx^^up, Ai^d^n TTXv-nTrx^g, ÇafnAfcVTt, ficvi , AdvcvxTu^i (ZfCKfe§uigt; gt;nbsp;tùJk slt;ri(/ (èngdif/ Ex lt;4o ijSi y,rxûlt;rxt, «^ytAtiiin lt;A ti^sva nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

P^^Hivytvîi Jixyvm vota, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;trû

r^'os Ji 7t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xJAo TniiQüi aù/xKnâii,

Oi lt;n. Hô-y xlt;Axlt;niz cdvnvamp;tvjis xnJ^cûs B^^^olzSivo^gt; ƒ(« fcamp;fcAsvftS KoiJïx vlt;n lt;A' ts uiA. TvvK lt;/l’ iiysi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xyAxo)/ at/lamp;'i

Kc« Ttàtœp Ttytp jiz alt;/l(np amp;J^)S K«4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;Ici isviZ^, xgît «ç^ovw , KQl^^fMiS .

Hæc carmina quoniam difficilia fuiit, ÔC ipCa. dogmata facilius oratione folutaintel^ ligentur.

6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST. E V G V B* Liß. Ill*

ligentur, non reddam, quod alibi feci, totidem carminibus, fed oratione foluta. mortalis, ineftabilis, Pater æterne, facer, fuper mundis circunuertentibus inuedus, dominator in campis ætherijs, ubi poteftan’s tuæ robur eft defixum : inde^ omnia deipicis, pulchris Sd auribus audis : exaudi filios tuos, quos dilexifti ad omne tem^« pus.Tua enim fupra mundum,amp; ccelum fidereum,aurea fupercminet,magna, æter^ na poteftas. Super qua eleuaris, iplendore te ipfiim excitans, perennibus riuis, nu# triens animum infinitum. Qui producit liæc omnia, formans materiam indeficien^ tem,quam generatio circumuagatur,quoniam illam formis obligafti.Ex eodem anP mofluxerunt genituræ fandorum regum, quitecircunftantPateruniuerfalis,Si Rex, Si fingularis, mortalium, immortaliumcp beatorum Pater. Quæ quidem feori» fum funt ex te natæ, nuntijs autem.fingulæ præfetftæ, æternæ Menti referunt, tuæ^ potentiæ. Præterealtertium quoddam genus Regum creafti, qui te iemper canunt, carminibuscplaudantuolentem te,ipfi cupidi,prædicant^nuncÔifemper. Tu espa ter,8i matris præclarum exemplum. Si filiorum tener flos, exiftens forma in omnft bus formis. Si anima,Si fpiritus,Si concentus,ôi numerus.Hæcioraculum,altifsimæ Tbeologiæmyfteria.Qtiantacum fuperioribus concordiaC Vocat eum Patrem,Re^ gem,Motorem^ cœli, Mundos circumuertentesi orbes coeleftes appellans. Etus eft de motu ccclefti uerior, quàm Philofophorum ièntentia, Deum Patrem hominum atque Deorum,uitam,falutem,non unum tantum primum mobileiied uniueribs ors? bes incitare. Non ab homine dicitur, fed Dæmone, quos â fciendo uocatos'autor Plato, multo maiora, longetp plura cognofcentes, quàm mortales. EcceDæmon ait. Deum fuperuehi,fuperferri,ac portari,mundis ccplt;22j.lt;3f}30iJiois, circumrotantibus.Mun^ dos appellans omnes cccleftes orbes,quorum quifi^/fîtinftar mundi.Qudd fi fuper^ uehi,non refertur ad motum, Si impulfum cccleftem, fed ad ièdem, ftationem^^ Dei fupra cœlo in altifsimis cœli regionibus: fentiet tarnen oraculum quædam diuina gubernacula,quafdam habenas, quibus,ut equus à quadriga,cœleftes orbes agâtur, infidête defuper Deo,fub pedibus omni cœlefti fe machina uer tête. Ac cœleftes orbes rotatos gyrcâtes^fiTiemorauit,utre(ftorê,moderatorem^p agnofceres.Eftin noftrislii« teris,Domjnû(efteincœIo,fedêeiusibi côfiftere.OracuIûautê/in campis ætherqs re^ gnare,ac dominari,præcipuècœlefti regno cÔmemorato,qudd ilia fit optima mundi pars.Et nospaternæ Sapiêtiæ,magnorücp myfterioBz nûtiusiorare docuit,Pater nogt; fter qui es in cœlis.Ecce Si Dæmon'uerttatem abfcÔdere non potens,Patrem hic eum cœleftem uocat,ficut Si fuperiores omnes. Pater æternus,primû Fili) lui, turn rerum creatarum. In cœlo pulchcrrimum,amplifsimum, fortifsimumtp eius regnum flores recanit, Inde'mortaliaccrnere, diftet licet longiisimè. Dæmonesfatentur, uiquein terras,oculos eius tendere,omnia diuinis auribus eum exaudire. Quædantftis oracu# Iis noftris,infinities prædicantur. Quod uerd fequitur,quàm diuinum7 homines in^ troduçenstanquam filios eius orantes. quod ipfe quoque docuit, Pater nofter. Nos' uti filiosintroducit oraculum ; Filius Dei iubet nos eum appellare Patrem noftrum» Fatetur item Dæmon amari nos ab ipfo omni hora,nullam efle beneuolentiæ,patera næ^ charitatis interpollationem. Nunquam ilium nos amando defatigari, Rur^ fum iteratipoteftatem eius auream, Si pretiofam,florere fupra cœli uertigine, ubi fit eius æterna,immenfa£p maieftas, qua fublimatus ipfe fit fupra omnia, luminis in pc# Iago J lucemtp habitans inacceisibilem. Riuos autem æternos, quibus/ immenium, fuum nutrire animum dicit,(entiendum eft, turn fapientiam eius infinitam, gaudia«^ magna mentis ftiæ,tum quod dicebat Ariftoteles,cognitionem Dei de ieipfo, cogno feentis bona fua,Si ex eouoluptatem infinitam capientis : innumerabiles item rerum

DE PERENNI P H I L O S O P H I A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;157

A fpecics,amp; Ideas continentis,quibus)natuseft,amp; nafci potuit iftemundus. Idcirco' ftatim adiecit, infim’tam Mentem iftam produxifle« Quo loco, quæfo, fublatis aniigt; mis,arreda^mentefîmus, Vtenim fuperiores/diuino quodam,amp; quafi ex aula codefti allato confenfuiprædicant,fimul, ex eodemque fonte/natos Deos , atque mortales, cæteraque quibus tnundi uaftitas eflidtur : ficlDæmon/diuinè, exilla infinita Mente.parta uniuerfa , nomi'natimiDeos ipfos , eorumque genera api» pellans. Laudatigitur eum primum Vm'uerß opificem, formas materiæ perenniter affigentem, eamque renouantemiafsiduis fîguris, circum quam uerfetur femper generatio. Quod fæpe proditur à Philofophis,materiamfubiacereformis,nunc uni,nunc alten,muicem fuccedentibus.Deindeitraditiexhaceadem Mente,flu^ xiflè Prolem regum fancîorum. Reges fanétos angelos uocat, Sandos, quoniam ab Omni terreno contagio fegregati. Reges autem, quoniam bis maxima poteftas, ciues, Heroes^ regni cœleftis, exercitus Filq Dei, duces, principes omnes, pOi» teftates etiam, autoritatesque noftris in literis, redores item hominum, ac pro^ uinciarum uocati. Mirabiliteritem docet,quid faciantincœlo,totoque mundo. Afsiftunt,inquit,tibi femper, circunftant dextra,læuaque,frequentes,thronum Dei.Efaia'squeuiditDominum'fuper folium excelfum eleuatum,amp; Séraphin: non duo, cum fîtibimumerus multus, fed innumerabilem Seraphinorum, folium Dei circunflantium, multitudinem. Et fæpe fatentur illi fetonlpedibus Dei afsiftere. Et Raphael dixit Tobiæ, Ego enimlt;ium Raphael/unus ex feptem, qui aftamus ante Dominum. Ob hanc caufam, cum in hac commemoratione Dæmon efïèt, iterato confitetur eum Patrem omnipotentem, non eorum tantum, qui terras, fed etiam qui ccclum incolunt, in immenfum genus humanum multitudine fuperantes.

® Horum omnium Patrem eum amp;nbsp;Regem dicit.Iteratoque confiteturieos natos,id eft, creatos â Deo, eodem uRjs atlt;^ Orpheus, Hefîodus, Empedocles, uerbo, ycyaZa-cu, Et quod diuinius eft,declarat munus eorum,qui funtpræfedi,nimirum nuntijs,quo primd fuereapudantiquilsimosHebræorum uocati Malachim, mifsi,nuntrj Græcosfhæcfecutos,Angeli. Quia,inquit Dæmon, præfedi funt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Angeles,

nuntijs : referuntc^ omnia, inquit, Menti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, æternæ, magnæ, uenerandæ.

Turn tertium genus eorum nominat î quafi qui funt nuntqs præfedi, fint duo genci» ra, Angeli icilicet,amp; Archangeli ; tertq autem(aisiftunt,quanquam etiam omnes,lau dantes,cIamantes,Sandus fandus,id^ cupide,libenter,ficut illeiuoces eorum liben^ ter audiat. Mireep côcordant hæc cum Theologia Dionyfij,fuper tribus Hierarchrjs AngeIorum,Dæmonibus ipfis,qui fæpe abftrufa multa confefsi funt,prædicata.Re^ petit iterum/eum elfe Patrem,cfleinftar optimæ matris.Sic enimîetiam Græci locum. _ intelligunt, qudd patris, ac matris charitatem;oftendat erga nos Deus, qudd con^ defeendatper humanitatem, dulcedinemcß paternam, ac maternam, quam/tenerum florem dixit. Deinde cum cæteris omnibus fuperius nominatis Theologis, appellat Animam Vniuerfi,ô^ Spiritum,fîcut 8^ ille,Spiritus intus alit, Eo^ietiam eft Anima mundi apud Philofophos. Appellat Harmoniam, Numerum^perinde ut Pythagt; goras gt;nbsp;Temperamentum, quafi moderamen, gubernaculumcp totius. Et ficut Pythagoras eum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dæmon gt;nbsp;unde omnia uiuunt, amp;nbsp;fntelhgunt,inteP

ligentiarum, acuitarum fons, Hæc quiprefsius confideret, mirabitur Dæmonibus etiam confeflàm cum prifeis Theologiam.

153 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A VG vs T. E V G V LIB. I I ij

L I V D eiufckm oraculi præclarum, admirabilecp de fummaDiuinb C täte teftimonium, quo maxima declaratur aldfsimæ Theologiæ pars. Rogatus à quodam Theophilo, an ipfe Deus eflèt, Refpondit ad hunc modum :

ibÄsypis «'arlt;lfien@' (aviiAiiQ' cùùp , Es» t/2’ tvi (zcCKfU^oisi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ap.» iMréjf

BzfAàs !^gt;JsK^vm TTKTH^ pkyxs ût nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Evamp;ccxt ÿJï cù^H^ cèsfcg«? «yÄttaiJ)i)yS! i Ovn mÂHVMX AijzVdft^ÿfcTî? cà-ut^âTaii Ov ^toî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Krcé^TH^ii, ÿ(/2’ t)'lt;i cu/otS

A7i\.« ■an/gtwî« amp;t5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ciùfiùt,

A'IxfjJU'©', ‘wv^oî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J^ca/niTiS »tb^ gt;

Ov tylt;{ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Çv piKilt;AHSpi »

Hæc cum amp;: ipla perobfcura fint, foluta oratione reddam. Eft fupra cœkfti uaftitate,. defuperfulgor, motus, immenfum æuum.Eft autem inter beatosinæftimabilisyiiv, comprehçnfibilis, nifi leipfum, confilia,confiliet Pater magnus,ut uideatur. Hicne^; que æther fert fidera nitentia, necp luna obfcurælucis attollitur. Non Deus occurrit. per femitam,necp ego ipk,radias continens,ample(ftens fpargor,per ætherauolutus» Sed eft flammæ Dei immêfa profunditas, repens uoluitur rapide cum ftrepitu. Non; tameiuqui ilium tetigitignem ætherium,dmidus cor. Non enim habet ardorem,ièd placida combuftione,feculum feculi mifcetur ex Dco ipfo.Per fe genitus,indocibilis, fine matre,incocuirus,cuius nomen fermone non capitur,in igni habitas. HocDeus, exigua uero pars Dei,nos Angeli.HæcoracuIum Aponinis,quo tota ferè traditur iri aures hominum Theologia.Primum defcribit locum famftifsime Diuinitatis,ut Ari ftoteles etiam cœlum dicit cfle elmTijeioi/ riS) amp;4?, in libro de Mundo. Hunc locum üigt; pra ecclefti locat immenfitate, fupra cocleftes orbes, extra anni, Solis^ uias. Hic/eflê largifsimam lucis copiam,mundum lucis uiuentis,uegetæq^ femper. Hic/æuum infi^ nitum, id fcilicetiquod eft fupra tempus. Supra tempus, quod ex ccclefh' motu collk gitur,eftipfaîcternitas,dilt;ftaGræce mùii/, quia femperfuit. lllica?ternitas,illiusinfi^ nitæ lucis ætas.Nec dubium cft,quin hæc ïmmenfa flamma, ardor^ fempiternus,fit, quod apud prifcos Theologos,quos poftea noftri funt fecuti, dicitur Cœlum empy^ non,id eft, igneum. Nam amp;nbsp;ipfe Dæmon/appellateum if^sypoiij ardorem,amp; -wv^xtii,. facem.Dicit item,Deumhabitare tj/ 5rvex,inignc, unde èf^'arvataj/. Hoc Cœlum empy^ rion,eft claritas æterna, flagrâs à Diuinitate. Ea quoç^ defcriptio Cœli empyrij, 111k necp Sokm eflè,necp Lunâ,necp aftra,gcnus cœli diuerfum,alialumina,alia lux. Ad cam noftra hæc nçluccrna quidê uideri polTe. loânesillo in regno, diuinacp regionc» necp Sokm efre,necp fidera,cftè autêChriftûiSolêeius.Similiamirabilicôfenfulocu^ tus eft Homerus, approbaturcp uehementcr ab Ariftotele Olympum didlum^quafi ^ÂsÂxpTsrîl, totum ardentem,nomen fcilicetEmpyrij,de quo fçribat Homerus,

CvàvpTiVvJ^' 25» çpifxt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kcr^xKiS «la,

DE PERENNI P H I L O S O P H I A* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;159

A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibt' (wt/jUKn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;opß^a

àivvnü,^ vr^ ■j^lo)ÿ iTrtTrfÄvtimat «7igt;.« (mK’kL^^h riT^xreu, cu'tipiA©', Ku/kh cü!fxlt;fl.l.ef)oo(^ (uyK91 Veni't Olympum, ubi fedes diuum dicitur efle Immota, hæcuento haud quatitur, nec fpargitur hymbre. Non nix decidit, aft ijjlendorpurißimus albet. Et fine nube nitor, campos bic occupât omnes.

Lucem, ignemcp iJlum nonefTe, qualis nofter (abfilmens, iplendorem efle tranquib Ium,Iætum, purifsimum, per terras late micantem. Hunc iplendorem fi quis ex Ho# mero, amp;nbsp;Ariftotele, qui dida probat eins percundetur, unde nam emanet, dicent non à Sole.Nam Sol,exurit,nec iupra cocleftes orbes» Ergogenus aliud luminis» Er# go uerilsimum efl:,quod cofintaneenofirx quocp Tbeologiæ dixit oraculum,lucem illam infinitam,camporum^ admirabilcm,Iætamé^ ierenitatem,manare ab ipfaDi# uinitate, Solis ipfius creatricem immcnfam»Hunc igitur locum, ubi tantalux aperte cernitur,appellat ardorcm,facem,flammam,ignem,dicens eam efle ctvAwv« 7rlt;^(i9Ki'ni/ uallem immenfam luminis, regionem lucis uaftam : Efle acternam banc lucem/in me# drjsbeatis» circunftant enim dextra,læua^/requentes, Necuidifle femel ifatis efi:,iu# uatufquemorari. Hæcbeatitudo, contemplatiodiuinitatis, quamDæmon' tanquam unus è fupernis Angelis bic prædicat,dicens^Deum uideri non pofle,appel lans^ eum Patrem,nifi ipfeuoluerit» Nam amp;nbsp;Filius'apud nos, Nemo, inquit, uidet PatremlnifiFilius,S^cuiuoluerit Filiusreuelare» Deinde/banc lucemeflefuauifsF mam, manantem à Deo femper» Delcripta^ habitatione, amp;nbsp;loco fummi Dei, dein eloquitur eum,dcclaransquæ de Natura diuinafas fit ab bominibus nofci.Eum/pri# md uocat w-rsefv«, per ieiortum , lenatum. In quo'latitat fublime myfterium. Vt cnim ad unam primam caufam omnium rerum ortus reuocatur,ibi^ definit,ut non fitprogrefliis adinfînitû,fic naturæeius, bonorum^ fuorum caufa definit in ipfum, quoniam non habuit aliunde, quod babet,qui maior eft omnibus» Eft autem, ne fal# lamur, ortus eius ex ipfo æternus, quod ifto nomine declaratur» Si enim nulla terre# na creata res,fîeri ex nibilo, id eft, nulla caufa potuit, multo certe minus ipfe Deus» Quod fi Deus aliquando non exiftens, natus efletex feipfo, fuiflet Deus, antequam eflètteffîciturépifi Deus natus eft ex feipfo, ut baccnatiuitas, fit æterna,utamp; femper fuerit)^ quo nafeeretur Deus» Semper enimoportuitid antecedere, à quo/natiuitas diuina'ex feipfaprofidfceretur»Nam quod no erat,nibilpoteratproducere» Afferis autemeum,àquonatuseftDeus,antecefsiflè, quia dicis (ab eo Deum pullulaflè» Duæ igitur funt caufæ,curfboc nomen, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, altifsime defignet æternitatem : quia

cum non pofsit nafei, nec tu confitearisiDeum ex nibilo natum, femper babuit d quo nafeeretur Deus. lam fi quando fuiflet tempus, cum Deus non eflet, fid poftea ex fi ipfo natus, neceflarid fuiflet Deus quando non eflet » Ex quo'efticitur, ut quo# niam cætera dicimus à Deo nata, Deum autem/natum à fi ipib, cæteræ quidem res, quibusfaliena à fi ipfis caufa fuit, efle quidem fine caufa non potuifle, caufam autem fineeis, àquibus nibildependeret,potuilfi, Vtautemres/fine caufafua Deo, nafei non potuerunt, fic Deus fine caufa Deo, nunquam potuit eflè» Nunquam igitur po# terat Deus nafei, nifi Deus prius affiiiflèt» Hoc autem in æternum» Inæternum igitur natus eft ex DeoDeus» Hane neceflariam, naturalifsimamtç confecutionem,non ui# dit ille, qui cum de natiuitate Dei loqueretur, Verum quia, inquit, fieri non poteft, ƒ^-î Î/} quin id, quod fit, aliquando elfi coeperit, natus eft ex feipfo» Error quidem eui# dentifsimus. Significauit igitur amp;nbsp;æternitatem, amp;nbsp;maieftatem fupra omnes, quia

,60 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T. E V G V B. LIE. I î I.

nullius indi'get Dcus, potens à fe ipfo cuncra bona petere Dæmon, Siquidemji à fe ipfolhabet fdpfum.Deo auteminihil eft melîus,unque(uniuerfa ex feipfo habet.Hinc erticitur/edam illud Ariftotelis , eumiin cognofcendo fe ipfo, efle beatum. Nam fi ex felhabet efle, utiqueledam beadtudinem uitæ fuæ,omnia^ naturæ fuæ bona. Vt au^ tem dixit,uitam eins (ex feipfo profîcifci, fie edam fapiendam,cum eum appellat tèc/l'?Âx3j/, non edodtum,quafi uidelicet «w-zBirorj)©quot;. Nam cum fît fapiendfsimus Paulus (ScJjó?, eins autem fapiendainon fît aliunde : oritur certèià fonte naturæ fuæ.Siceum dicens -, fîne matre,declarat;tum æternitatemjtum quoniam præ^ dieat eum ex feipfo natum, non eomodo natum , quo folent ea, quæapud nos nagt; fcuntur, amp;: quæ caufam,in alqsicur nafcerentur, habuerunt, fed diuino, èCineflabiU modo, quoniam^ ei dédit æternitatem, æternamcp bonitads ex feipfo dependendâ, cfticituqut fît incorrupdbilis,ÔC imrnutabilis.Quia qui fuit femper,altifsimam,optics mam,emfnendfsimam^ naturam fîbi fuppetens, non liabetd quo oppugnetur, cors» rumpatur.Quapropter/uocateum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, inconcuflîum,immobilem,incorrupd^î

bilem. Hoc,inquit,eft Deus,hæc natura diuina. Habitat lucenw'naccefsibilem, ut ait Apoftolus, eft æternus, per fegenitus,non more noftro,cft incorruptibilis. Nos au:# tem Angeli (omnes enim/funt Angeli, boni feilicet amp;L mali, Pbilocç ludæus confitci? tur, quosMofesfAngelosuocet, Dæmones à Philofopbis appellari) fumusexigua ,Dei portio: non uidelicet per transfufîonê fuæ in nos E)iuinitatis,fed quafî quædam 'fcintillæ,quæ ex luce Diuinitatis fuæ micuerunt, 111e maximus,lolus, lolus æternus» ïntelligentiæuero quædam quafî particulædiuinæ,qucdam fcindllulæ,natæ exillo, wel produdæ (Nam nafciPhilofophis'eft creari) fpiri tu ali quodam modo,foli Deo, nefcioanamp;illis(noto.EtutaitPhilo,v« «Trècüxxa-iMit aâofz, Mens quædam diuina ab^ feifsio. Ex bis conftat,tum quid fît Natura diuina,tum apparet Dæmones confiteri, creatos etiam Deos(ab illo. Demonftratur edam ccclum empyrium, locusep fupra fîgt; deribus : quem etiam Ariftoteles 'duobus in locis , in libro de Mundo, primo de Cœlo,eft confeflus,his uerbis : Extra ccclum oftenfum eft, neq^ efle, neque eflèpolfe corpus, claretigitur/qudd neep locus,neep uacuum,necp tempus,eft extra. Ideo neep in loco,quæ illic font, exiftunt, neque tempusiea facit fenelcere. Neque eft ullius ulla mutatio eorum, quæ fopra extrem am uertiginem confîftunt.Scd immutabilia,ÔCini« dolenda, opdmam agunt, opulendfsimamtp uitam, omne æuum. Ecce Ariftoteles per numerum multitudinis,res nefeio quas /extra ccclum collocat,fed præcipuum id Diuinitatis eft regnum,cuius fecit,clemêda dudus,alios animos participes. Latiustp explicuit Dæmondflum locum, ôi melius quâm Ariftoteles, uterquetarnen diuiné. Vterep/florere ibi uitam,opdmam beatitudinem ac fupremam.Nam quod Ariltote^ les per neutrum genus dixit,nolens explicate và èxà, quæibi,Dæmon exprefle dixit,

bcatos.Ei ipfepaulo luperius Âriftoteles ab eo loco w Vt^ Dgmofl' , fîc Ariftoteles ibi loçat æuum immenfum.

j^îiud oraculutn de Deo, locis^i caîedlibus, qudd Deti^ fom, principiutn, creator omnium,injcriitabilts’.q^tidd nemo peccunreum latent: (^udd omnin projpiciat,

L T ISS I M e' quoep Philofopbatuseftuelut cccleftispræco, Dæmon, Natura diuina rogatus, afterens eadem atque fuperius, EÔ Wig TTVÿOS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/z«A« TTtévTVC, tfiviscnen tstvj'r KvaÄurus^

ÀvmpxvH!, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i cclt;rû(M'ramp;' ) KÜKQr'i

£v54vlt;4’ cd» tvtS^h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;OjTyHy

HfcAlt;©'gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tsftce tfatTÎ^vd«^

7(Wt' tlt;/l(CKigt; ) fc;z«amp;flvlt;n you, -rie Ji ^iTrie moi'tsSi ttgt;QiliQ' , lt;tÙJÏ TTKVb gt;nbsp;OVf fZ« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Quæ amp;nbsp;ipfa non carminé, fed ad uerbum reddam. Eft fupra cœleftn'gm',incorruptibilis,ardens flamma,uïtalis,omm'um fons,omnium quoqueprincipium, Quæ(amp;producit omnia, èc producensfomnia abftimit, Ex (ê appareils jinlocabilis,incorporeuSji'mmateriaJjs. Illinclcircum olympum diHun^j ditur in orbem, Hinc rurfum paruus promi'cat ætheris Iplendor SolJLuna,amp; aftra accendens, Hæc noui, didici^ mente, cætera ueroitaceo, Pheebus exiftens,Tu uero/ define, quos nefas fit ferutari propter tuam naturalem fapientiam, fupcriora ueftü gare, Ecceïterû mcminitillius immenfælucis,quam fuperius/ignem, facem,flami! mam^ uocarat, nunc etiam Hammam,àdiuoquoquePauloinuncupatam luccm inaccefsibilem. Ab omni PbilofophiaiCcelum empyrion,flammeum , ardens. Hane Hammam, quæ/quemadmodum à Solejmanatâ Diuinitate, ftipra cœlcftem m'to^ rem, ut pauló ante, amp;nbsp;ut Homerus, amp;nbsp;Äriftoteles, fupra fidera, fupra motus ccc^ lefteslocau Duo diuinamyfteria, primo de nitoreillofempi’terno, tum de loco, fi' locum eum diccre fas eft. Hane quoque lucem, feu Hammam, uocat uitalem, omm'fi rerum fontem, amp;nbsp;principium. Deum uidelicet ipftim extra coclum, motus^ cccleigt; B ftes. Hoc rerum Principium di'cit omnia producere, atque abfumere, fortaflé,quod ait Dauid, Dante te ilJis, colligent, aperiente te manum tuam, omnia implcbuntur bonitate. Auferes fpiritum eorum ,amp; deficient ,amp; in puluerem fuum reuertentur, Dominus nccis amp;nbsp;uitæ, auferens quæ dediflet, fi uoluerit : In eandem (cum placue^ ritjomnia potens redigere uanitatem,quæ fueruntiantequam conderentur. Hoc fen^ tit oraculum, damans eum ficut uitarum repertorem omnipotentem, fie omniposs tentem mundi, rerum^ omnium euerforem, fi uellet. Ad cuius confpedum/omnia contremiicunt. Quitangitmontesamp;fumigant, nutu tremefacit olympum. Hæc^' multo de fumma Dei Omnipotentia maior prædicatio, quàm motorem cum dicere cceleftem.Multoenimpotcntiuseft,omnium uitarum,omnis^ mundi cuertendi Habere poteftatem, quàm machinam cocleftem, leuem illam quidem, amp;nbsp;ui fua incisf tatamimoucre pofle. Ingreflus deinde de natura eius dicere Dæmon, prædicat eum eùi-mfxvi, per fe apparentem, fpeótans infinitam illam immenfamtj luccm. Eftenim per fe apparens, per fe lucens,à fe, à fonte fuo,e thefauris Diuinitatis,maicftatis fuæ lucem diftundens. Radians à feipfo, non aliéna lucerna, liabens infitamfmagnam maieftatis fuæclaritatem, Eo^ iemper ardet, tanquam Solcodeftis, illius magnæ Diuinitatis imago, 1 tern,eum uocat fine loco, incircunferiptum, quia uidelicet nitus,immenfæmaieftatis,nulloloco potens intercipi, Inlocabilemitem ,quiainc corporeus, amp;immaterialis, extra mundum, omnem^ locum/8^ tempus, Vaftitas igitur'immenfitasep eiusincorporea, nullo loco capienda. Non eft infinitus corpogt; re,fed mente,fapiêtia. Secundd,tribuit ei motum per totum olympuma’d^'ad illam Hammam, diuinifsimumlt;p ijilendorem referas, pandentem fefe circunquaque,cun# lt;ftacç compledentem, pertotam olympi uaftitatem. Quantus eft enim Olympus, cum terræ, quæ centriiin toto Vniuerfo habent rationem, fint uaftæ, ingentesf At u i olympum

i6x nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVSL E V G V B. L 1 B, II h

olympumfcundis orbibus fublatum in immenfum terra latioribus, quantum efle C par eft C Hune circum fandia, amoena luce complet Deus, nullus^ eft locus, fi loigt; cum illic efle fas eft, quin à ijjlendore facro contingatur. Ex hac largifsima luce,aflc!? rit accenfa lumina cceleftia, Solem, Lunamc^, T eftatur idem ludæus Philo, Platos nicorum eximius, Ideam omnis lucis , èc fontem , thefaurum^ niton's Deum, çmvcchyamp;xii, omniluminem,luminofitatemdicens,deducens abea,corporum cocle^ ftium i omnium^ rerum lucem. Hæc diuinifsimalux ifecit corpora cceleftia, amp;nbsp;præ qua Sol tenebræ funt, caligo, facile potuit cæteris rebus dare nitorem. Prædicat oraculum hanc ætheriam, Solis, Lunæ, aftrorum^ lucem, efle rvr^ùy gt;nbsp;exiguam, paruam, minimam, obfcuram, Reputaigitur,quanta fi t ilia diuina claritas,cuifcinjs tilla quædam left lux folaris, omnium^ fiderum collata, Hæc, inquit, funt^quæ de Deo mihi fciredatum» Hæc uidi èC noui* Et fortaife dicat ad hune modum. Cum ad illamclaritatemuenturus eflèm (utinam)mea fcelera non obftitifrent)oblata mihi fuerat, amp;nbsp;ut præmiumfpropofîta» Vidi earn aliquando,fed procul, uidi animo.Cægt; tera taceo, non licet homini loqui. Sunt enim arcana uerba, id eft, arcanæ res,quas / tu quoque abfifte ferutari, quas te feire nefas. Nofter Theologus, Non licet : Dæ^ mon, » Nefaseft, Defineferutari,amoremcompefcequærendi.Necfaseft, quoltibicomparesfcientiam,quam uti naturalem pofsideas,arcana rimari cocle^ ftia^TenesquætenerideDeOjpotuilfent. Rogatus item an quis peccans, Deum latere pofftt, refpondit:

^üxtycvamp;y, oTréatt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^Trei» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D

Quæftint, Nemo profedlo,qui talis eft, Deum laterepofsit, Neque fagacibus do^ lis , autuerbis^acerrimum oculum fubterfugiat. Omnia plena Deo, Deus ubique uagatur, omnia uiuificat, producitcp quæcunque fpirant, inambulant. Ecce/quæ de uno fîngularicÿ Deo prædicat Dæmon, iunt ea, quæ de Anima mundi,Poéta di^ uinus: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

ïs Deusiubique eft omnia uiuificans, dans omnibus quæ uiuunt i Sc mouentur,uft tam,8dmotum,portansomniauerbouirtutisfuæ.Eius^p'iunt omnia plena. Eolt;^ is eft quem dixit Aratus, amp;nbsp;eum iecutus Poeta, louis omnia plena. Non alicuius uidelicet ficlith , fed uenfsimi, naturalilsimi Dei y de quo,uelut diuinus Theologus hæc edit oracula Dæmon,prouidentiæ diuinæ magna confefsio,quam nulli peccan;» tes pofsint effugere. Idemiatqueillud in facris literis : Si afeendero in cœlum, tu illic es;fidefcenderoininfernum,3des. Quanta inter utrunque oraculum/concordiaf Dæmomoculum Dei cchxtfMy, Fortiisimum,robuftifsimum,acerrimum,omniacongt; tuentem, terras, cœlumjmare colluftrantê. Quantumuis item artificiofa malitia,dogt; listp'te circuntegas, quantumuis abfcondas,oculos eius non poteris effugerezQuid^f uis loquaris; didla, fadla»^ omnium funtin confpedlu eius. Illud Philonis oifßixÄytw ßAtTra , peruigili oculo cundla cernit. Qui enim fieri poteft,quin illi fint cundlanota, quiuitas omnes , mentes^ cogitatrices/finxitprior f En illaPythago^ ræ • Et Pauli y Genusfeum fimus Dei, in illo mouemur ,amp;fumus. Vniuerfa, inquitoraculum,compleditur. Oraculum uere mirabile, omnipotente ueritate, claros ex omni loco radios iadante.Omnis enim lingua confitetur,cocleftium,terres

DE P E R E N N.l^? P H I L O S O P H 1 A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

A ftHum, amp;nbsp;infernorum, quia domînus léfiis ChrïftusjM gloria eft Dei Patris/Rogaiij! tequoquefacerdote, quæiiamreligio.plurimum maximcqj foret fuperftes, iniecit miranda de Diuinitate, ut uiftim fupeti'us. Vtinam ne me nunc fupremó, ac nouifsi^ me interroges, infeh'x facerdos, de diuino Gemtore, deque chara, amp;nbsp;unica proie Panomphaci regis. EtSpiritu,Quicontinuatim continet omnia, Montes, terram, flumina, mare, tartarum, acrem, ignem. Qui me nolentem,domibus ab his repeb letjMoxcp linquetur deiertum limcn iftud oraculôrum fundendorum.FJomphæum regem cocleftem dicit quod ei cuncfta oracula c'oncinant, Panomphæus eft, cüi jrâcw

s* omnis fama, fîue oraculum canit Htiius, quem etiam diuinum Genitorem di^; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

xit,nominatunicamProlem. SonatenimGræcè nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aut diledtum, aut uni;«

cumFilium. Spiritum quoque nominatidiftufum per omnia, de quq'Marcus etiam Tullius, eum per omnia pertinere,‘ perinde ut oraculum ,amp;per omnia continua^ turn, ficuthic bo7fvlt;Aoii aftirmat^ ex fontibus antiquæTheologia^hæc ad uerbum de rerum pulchritudine, concentu^Joquens : Hæc, inquit, fieri, omnibus concinensf tibus inter fe mundi partibus, profeeftd non poftènt, nifi ea'uno diuino, ôdeontü nuato Ipiritu continentur. Bene igitur etiam Dæmon locutus.

, Qw)dlupiterfitDeiisillc'magniiêi T^cemonis oraculo : (puôdeiits tefas^ omnibus ueneranda : quddfoins illc ftpißSjlargitor^^ fapictia:^;^

‘ nbsp;nbsp;nbsp;• (pudd hac oraculayHerèfuntdDctm'onc édita Vhilofophorutn teßimonio,

* e nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CAP. xvn.

V N D E M efle quoque lôuem , ac ueriisimum , naturalem^ Deum, quæ^ de loue dixit Aratus, amp;nbsp;Homerus, eflè de fingulari Deo ,• Dæmo* nis etiam teftimohio probatur. Rogatus de æterno Deo, reipondit, ads^ dens deinteritu fuo:

ny ^tvs, Te. vvÿ twtTua, S p-iyixM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Ci Cl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vTnhéi’ts'imL «gzytva«.

Alio in loco, uehementeringcmilcens: ' ii' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t »

'' Cl itlMl IplTIcJks SiVCCy^g-iT., «-MTlKaHI nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i î i-if r

Erat lupiter, eft nunc, amp;nbsp;erit,’ d magnefupiter, Hei mihi(déficit oraculorum claris tas. Hoc illud in facris literis, Sicut eratin principio 8t. nunc, 8t lemper, ôt in iæcula. Heu heu Tripodes plangite, obit Apollo^ Obit, quoniam flammans cœleftis lux, uimadhibet. Lucemfupracœlomirabilem,uocatDeum. Etdefuo uaticinatur in^« tèritu. DeByzanto quoqucqui condidit Byzantium, contra eum, qui eum æmula'j! batur,cuidamppo eofcitantireiponditr •; nbsp;nbsp;»

Om yt tfiiii©' (cvuyiy-KiJiwcvi ïfiD'n fiiy^cu - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in

Kav» jzoÿ cù/itt,' Ihi/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'{r i ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.1 t. ' :.u .

KÇ^ yS Tjotfjttei, j(5« »çaews ivjgt;vs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ ; , • ( î ''S,

VÓvns'i’HiKittcTT' ) iu/i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•f.U'-rquot;'*! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

Quæfunt,Excitare, 8t reuerfus/feftina, amp;nbsp;dicas ifta, Non te Phccbusipfe iubet fortioriuiro depugnare. llli enim Deus ipfe luam porrexit manum, Quem/amp; terra tremit, amp;nbsp;cœlum defuper patens,pôntus^,fol^j^tenebrofum Chaos ipfum. Nihil abfcondit de Deo :priùs regionem , claritatem, creatibnem etiam Deorum prædicauerat,nunc'uniuerfalempræfentiam. Noftrisigiturin literis etiam extat, Tremunt poteftates, treniunt uidentes Angeli. Ecce nunc omnia tremunt ad nutum

quot; ' lOj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eius

64 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AV GV ST, E V G V B, LIB. HL

eiusjuaftitasolympi,terra,pontus, Solinfuper,amp; ipfa tartara. Tremuntautem C omnipotentem, tremunt, cum uoluerit, uenientem. Nam mons Sina.tremebat, amp;nbsp;fumigabat, horror erat maximus in caftris Hebræorum. Talis ubique terror fo^ ret, (Î ipfeuellet, amp;nbsp;iefe quantus eftpftenderet,quantum eum ccclicolæ cernunt.Me^ rito^ uident, obftupefcunt,horrent,amp;Iætantur ad tantum numen.Serapis quo# que in oraculo de fapientia eius in coclo florente, prædicans eius largitatem:

tÓigt;5n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mtfi« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tu/ 5lt;/îû

A^cevixTÿ, xêivl^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;/lû§op 07rK^amp;.

Infinita,inquit,fapientiauerfaturin limine Regis immortalis,Ille daqamp; munus largitur. Vocibus igitur humanis(amp;^ uocibus Dæmonum decantata , apertaçp eft Theologia. Quæne quenquâ c noftris confinxifle fufpiceris, adluntipfi Philofophi teftes. Nampræterquam quddfuperiora oracula/produxit in libris fuis Porpby# nus, in eo quoque, quem Plutarchus infcripfit, Cur Pythia defierit oracula funde# remetrice, ôdPlotinus, Proclus, alficp PIatonici,quipafsim Apollinis oraculapro# ferre folent, declarant his oraculis fidem lè habuiftè, amp;Dæmonemueluti déclara# torem rerum abftruiarumihominibuscp ignotarum, eis fuifte. Affèrtigitur eolibro Plutarchus oraculum quo Dæmomfingularem Deum eft confeflus,amp;prædicauit, eum moderate, 8d iufte indulgentem. Rogatus quodam, qui peccauerat, an ulla fçcleris efletindulgentia,reipondit : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cèvceyKwe avy)(agt;lt;^a Sm?, vp-ùii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;«i/ -ni f

.:dis ÿJiii hiv /xfcTjoov: omnia neceflaria concedit Deus, ueruntamenatalargiens,ut nihil immodicè. His Dæmon amp;nbsp;Deum unumnominat, amp;nbsp;dementem prædicat , ufque quo iuftitia poftulet. Oraculum autem, quod âffêrt Proclus j eft altifsimæ Thcolo# giæ déclaratio, fimile Propheticis oraculis. Dicit ergo Proclus fuper Timæum: p iruJè -r« Koytx vif li-ny y Truyni/ Trÿyûif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tv«) y KTroytwicrcu. ’ric

AvStp, «lt;/ly nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vähS,

tvâ^axTKiuff, hsiKÓiimxtU , Ttoùnx yXf fcvBtj/» V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\ f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y

5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CCKTiVCCÇ CCytiTVCS

Itaque, inquit, etiam oracula, maximum Deum, fontem fontium/hunc appellant, Sc folum eum/uniuerfa genuifle. Dicitenim de poteftateeius:

Audis oraculum, cunclaiab altifsimo Deo profeda canerc, repetens quafl Genefim Mofaicam. Vt Mofes e' primis operibus eius prodidit fuiflèterram, ÔC aquam, nempe materiam totius futuri mundi, congeriem, 8c fementem omnium rerum, non iecus Dæmon primum affirmât ab eo profelt;ffam generationem materiæ multi# formis, cui uariæ fpecies uicifsim inhærent, propterea multiformis. Poft hanc ma# teriem, fementemcp rerum, ÔC malfam, quemadmodum ad res gignendas earn præ# parauerat fapiens opifex, fic ex eis præcipuam, principem cundarum uifibilium re# rum, produxitlucem. Hoc memorans Mofes, poft terram, aquamc^ creatam, ait fubitd apparuiflelucem. Dæmon fimiliter ab eodem præpotenti Deo, ffumen lucis erupifle : lucis inquam,præ qualux omnis, ÔC ignis,debilis fit. Ipfa uerd flos omnis lucis. Ea enim eft lux folis, Lux mundi corporei. Poft lucem, ficut Mofes, qui filue# rat creationera orbium cccleftium, earn poftearepetiturus, dixit,ab eotomnia code# ftiaperfeda:ficunocompledituruerbo Dæmon, mundorum globos omnes, amp;nbsp;concauas

A concauaslilas,orbiculares^ cœlimachinas eum fediïe, Dem'queut Mofes repels tens ait, In die, qua creauitDeus ccclum Sc terram, fie per Epilogum repetic mon, ah eomicareamp; in terras fundi radios omnes bonitatis, Omnis ergo lingua confitetur, cœleftium, terreßrium amp;nbsp;infernorum, quia dominus lefus Chrißusin gloria eß Dei Patris, lufh'nus igitur Martyr amp;nbsp;Philofophus ad gentes,ait oraculum fuißequoddam ,hymnumgloriædiuinæ: 'ó-n 'n viü^i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v-rnnv®',

vip T» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bKlt;/lÿVlt;Xi , ÿTCHS Ip pÀfM Tÿ Vpt-vi tCjlK y S-Tt WfWT©^ -TTÄiimS (jiil^llTrtap j

i^Kbtncç, fiÿù TSTBp crJù^i^ixz -^p vpcvop Tra^x rnTi^oïs oip 'îa-p-ip xvvkStv ‘ Nimirum, Oraculum ue^ firum'rogatum à quodam, ut hymnum funderet Omnipotenti, fie in medio hymni dixit : Quod primus hominum formator, Adamep uocauit.Et hunchymnumiapud niultosj quos ipfi feimus, contigit afleruari. Vides Dæmonem hymnos, cuiuimoî« di funt, quos oßendimus, edidiîïe, fingularem Vniuerfi creatorem Deumôngenuê confeßtim . Vidit item Ladantius,'oraculum illud , quo Dæmon dixit, eltj x-^isi Mpamp;ç : Exigua Deiportio nos Angeli* Profertenim hoc carmen in fuis Inss ßitutionibus : Quærenti, inquit, cuidam quis eßet, aut quid eßet omnino Deus,re^ fpondituigintiamp;unouerfibuszquorumhoc principium eß. Sic Ladantius. Nee tefert qudd carmina fint tranlpofita,ut quod Ladantius principium,nos'finem car^ minis eßeferiptumreferimus. Facileenim potueruntuerßis transferri.Satiseßora^ culum reuera Dæmonis eße, id eß Apollinis , editura non Delphis, fed Colophon ‘ næ, Idem'inlibrodelraDei, aliud oraculum, amp;nbsp;quafi unumex luperioribus'ait Apollinem Milefium efludiße, confultum de religione ludæorum.

ß TÄgTOffMJTt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J^'OUpOViS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Fortafle præcedit hæc carmina quod afiertur à Iußino,Eußbio, alijs^ multis,quod eundem Apollinem refpondifle Ferunt:

. kvTD^VH'np XVXKTX tr^x^opivil nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

i-^ißotelemßngularem Deum cjje confejjti/n t Mon ßolii motibti^ each flit bits yßed omni item mundo eum pro'fecijj'e : Eandem fuiße ^^Mcademicoi rum'Philoßophiamt Eandemlt;^Senecce : Monßolas intelligentias^qua calum moueant^eum a^noßcere.

OST PRISCOS Philofophos,quimagisTheolo# gidicebantur jamp;poftea fæcula,quæ'^ Mofe, TriG megifloqp ad Platonemi Ariftotelem^ ufque decur^ reruntjin quibus|adorataamp; cognita fuit, prædica# tacßifingularis Diuinitas, partim lucem banc afteren# te natura,partimiab exordio generis humani, quo fo# IiîmDeus uerus colebatur, ea feientia manante, quip^ pe quam per omnes terras fecum patres antiqui defe# rebänt, fuccefteruntduo muItorumPhilofophorum, D Academiarum^ /principes, ad quos üelut in portum । ueterisSapientiænaufragiadeuenerunt;ièd pro ua#

rietate ingeniorum magis Platonem, quam Ariftotelem,qui rerum infimarum,fen# fibus^ notarum ftudio magis deledatus, obfeuras illas i ingenium^ humanum ex# cedentes, Platoni i cœieris^iieftigandas reliquit, uetcrum myfteria, fecreta^ Dei, filendoueneratus, quorumdifti'cilis eilet,necproculâtcmeritate'confirmatio. Sed .—; quoniam nullus iermo, citra Dei appellationem haben' poteft, nec ullius Philofo# phiæ fundamenta/ftabiliri / nifi origine reperta^ multade fontibus Theologiæ natu# ralis ( naturalem dico, non fiditiam, fabulofam, quamTatioinatura^ »docet omnes homines ) fimiliter atque alq loqui coadus eft.Quibus conßderatis,id indicium cob ligitur, aut ueritateminuito imprudent!^ excidilTe, aut non habentem quid pro ue# ro aifereret, diuerfa ratione loquutum. Qtiam animorum inconftantiam , in omni# bus Philofophis fere deprehendas, Nondum enimfulgor ueritatis terras impleue# rat, quo pulfa omnis denfa caligo, unam duntaxat ueritatem homines fequCrentun Erant autem cunda crafsis occultata, amp;circunfufa tenebris. Haccaligine eftedum eft, ut Ariftoteles amp;nbsp;Plato in afterenda Diuinitate modo coclum, motus^ coeleftes admirati,illic Deum fe reperiße crediderint,modó refipifeentes, implentem omnem mundum,quemadmodum fuperiores, magnum ilium, infcrutabilemcp Deum, noncoclum duntaxatmouentem,fed præfentê ubique/prædicauerint:longe qui# dem clarius Plato, quam Ariftoteles. Deledis igitur uerioribus,primum ex Arifto# tele, dein Platone, ut cuius uberior alftuentiortp Theologia diligentius examinai!# da eft, eandem atque apud luperiores pictatem reperiemus, Ac primum inftindus illos, quibus ad appellationem lîngularis Dei compellimur à Natura, uideamus.

A Sæpeextat apud eum, Deus amp;nbsp;Natura nihil agunt fruftra, Hic'amp; Deus finguIarP ter excellenter^ nominatur, amp;nbsp;opus ei magnum , mirabile, uarium tribuitur : turn uero/cum Natura fociatur : ièd ipfe/prior, pdftjNatura norninatur.Quicunque igi^ turhæc confiderando dilatet quid aliud reperiet, quam Deumöutorem natura amp;nbsp;principem, quemadmodum fcribit Mofes , appelJarif Quidquid cnim tradidit Mofes Deum fedfTe, primumterram cum aqua, poftea'Solern, orbcscp cœleftes, tum plantas animalia, ea^ mirabili ordinepofuifle, hoc omne, Natura eft : quæ idcirco nihil exorbitant, nec curfus fuos deprauant, quia ladt a funt optima ab opti^ momagiftro. Eotp uocaturprimaSapientia, Sda'Pindaro, eygt;isonxyvs, optimusarss tifex,EtAriflotelesdixitPherecydem,multos^ alios,primum autorem, creator rem, optimum declaralïè. Theophraßusomniauolentem optima. Itaque/non agit fruftra Natura quia Deus’eam fecit optimam. Hæccp confociatio Dei, ac Naturx, noneftduorum,ueldtuerforum:nequeenim fociarentur ad unum idemtp opus, neque duorum æqualium, quod ÔC Deus præfertur, amp;nbsp;Natura fine Deo/nomen inane eft. Socianturigituruelutartifex,amp; artificium. Quidquid enimfit â Natu^ ra, eo tefte, fit item â Deo. Si enimjloquens de rebus in uniuerfum, quæffinu Natuj» ræcontinentur,easinecâDeofruftrafieri, neca Natura dicit, certè/quidquid fit abunojfititernabaltero. Nihilenim fupereft alten', fi cunda fiuntab altcrutro. Sedcur duo rerum autores ideclarantur, fi fufticit unus, uel Deus j uel Natura feorfumf Imdnonfufticit, nequeuult, quemadmodum Democritus, Sd Epicuj» rus, fine Deo operari Naturam, nec Deum îâ Natura fegregatum, ceu gubernatoss remànaui. Sociat igitur utrunque , alterum uelut autoremi artificem, alterum uelut artificium ,ut gubernatorem, ac nauim. lam uerd fi Deus agit Naturam,

B princeps eius, ac moderator, certe non motus codi iblos;moderatur, nec per unum motum gubernat Naturam , ftd elfe eumprxlentem ubique, quemadmodum db xerat Pythagoras, neceffe eft : quemadmodum ille cerinit:

Spiritus intus alit, totamcp infufa per artus. Mens agitat molem, Öt magno fe corpore mifcet.

Non folos igitur orbes cœli (mouet, non in codo duntaxat, fed ubique i'uerfatur, infufus,noninfixusmundo.Quam fuifte Platonicorum, Peripateticorum^ fengt; tentiam, teftatur Tulliustin Academicis. Partes, inquit, autem elfe mundi /omnia, quæinfintineo,quæ/Naturafentienteteneantur,inqua/ratio perfecla infit, quæ fiteademfempiterna. Nihilenimualentius elfe, aquoiintereat. Quam uim Anij! mum elfe mundi dicunt, eandem^ elTe Mentem, Sapientiamcß perfeäam, quem / Deum appellant, omnium^ rerum, quæ funt ei fubielt;ftæ,quafi Prudentiam quam dam procurantem, codeftia maxime, deinde'in terris ea 'quæ pertinent adhomb nem.HæcTullius.Similiaigitur Ariftoteles fentiebat, cum Deum, ac Naturam nihil agere fruftra, fæpenumero clamat, Sentiebat Deum/efle Mentem uniuerfi,Sa^ pientiamqi perfetftam , cui/fubiedæ mundi partes omnes elTent, procurantem omnia, fed maxime motus codeftes, quibus/regitur aliturtÿ omnis mundus. Hanc eius, amp;nbsp;omnium Peripateticorum de Deo fententiam etiam Seneca déclarât in Qiic# ftionibusnaturalibus : Quid eft DeusC inquit. Mens Vniuerfi. Quid eft DeusC;—’ Quod uides totum, amp;nbsp;quod nonuides. Sic demum imagnitudo illifua redditur, qua/nihil maius excogitari poteft. Si folus eft omnia, opus fuum 6^ extra , amp;nbsp;intrà, tenet. Quidergointereft'internaturamDeinoftramf Noftri melior pars,ani#^ mus eft : in illo nulla pars extra animum. Totus ratio eft. Hæc Seneca. Huiufmo^ di fuitigituretiamAriftotdisopinio,de Deoamp; Natura, Natura quidem »uelut

1^3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T. E V G V B. L I B« 11 I h

opcre eius, cin'præfideat uniuerfah'ter, extra, amp;intrâ commeans, fefèc^ intcndens, C alensq^ omnia. Seneca didcieum efle Animum cuius nulla pars non fit animus,non ratio, magnus non corporali magnitudine, fed magnitudine rationis, fapientiæ* Quare non aftîxit earn primo mobili duntaxat Ariftoteles, quiifolo motu primi or^ bis regeret mundum, præterea nihil ageret; fed præfecit uniuerfæ Naturæ,tam coc^ lefli,quâmterreftri, motibuscœli, amp;terræ:Et, ut ait Tulliusideclarans eorum fententiam procurantem omniaiin terris maxime , quæ pertinent ad homines. Hæcillofæpeàferepetito fermonefèntit Ariftoteles, Inlibris autemdeprima Phi^ ïofophia, ut produdum fuit fuperius, fingularem Deum nominauit, definie uit, Dicimus Deum uiuens j immortale fempiternum. Quid fequatur ex his, pas! làmeft. Vnus appellatur , unus immortalis , fempiternuscp definitur. Soli igi# tur congruithæcdefinitio. Eifdem in libris)uocauit eum, iuxta cæteros Philologt; phos omnes, Mentem, diuinas de beatitudine eius i omni^ uita diftcrens fentenj» tias: Vtfeipfum contempletur, contemplando/fit beatus : Vnica beatitudoeius lit, quddfeipfofruatur,fonsipfefibi(felicitatisfuæ, inenarrabiligaudio perfuius/ fèmperex intuitu pulchritudinis ftiæ. Quæ/latius in iequentibus diflerentur, ïoigitur/omnibus elfe darum , ac peripicuum, Ariftotelcm , etfi genus diuinum, inlibrisdéprima Philoiophia(uideatur agnoftere , duntaxatiquod mouet orbes ccdeftes, quoniam hæcBarbara fuit fuperftitio, qui Deos appellarunt lumina coc:# leftia femperlabentia, quemadmodum Plato teftaturin Cratylo, refipuifte tarnen ab hac fententia, Deum^'uerum aflèruifle, magnum, uniuerfalem, non qui fo^ lum primum orbemoonuertat, Alterumc^^duobusdeomni eius Philofophia dis# cendum : Aut quas fuljaicatus eft cœleftes InteUigentias orbium uerfatrices, non eas folaspofuiflèingenerediuinorum animorum,fed fenfifleiDiuinitatis etiam aliud genus,cuiusprincepsDeuslummus^tametfi moueat primum orbem, agat etiam aliaper omnes mundi partesintrâi extrà^ intentus: Aut eum inconftantem fuifi» , fè , necin ea fententiapermanfiflc.Quod ne cuiquam mirum uideatur,poflumus ui^^ dere Platonemifimili uertigine correptum, cum in Epinomide, nullas laudes præ^ terijflèt, quasinon in cœlum effunderet, dans ei Diuinitatem, adorans^ uti Deum, agnofcerc tarnen eum, uerum, unicum^ Deumipfius cceli motorem, amp;nbsp;creatoremî Genus item animorum, quod fupra Solem ôd Lunam degit, confiteri. Quemnam, l'nquit illic Plato , adorans /d Megille amp;nbsp;Clinia, fatebor /eum efle Deum f certe ipfum cœlum. Multa^ aliaplurimu'm tantum uirum infamant, nifi qudd mos eius temporis fuit, ut etiam flumina, terram, mundum, fontes,Deos dicerent. Tali Di^ uinitate cœlum eft Deus, Alioqui uerum Deum agnouit, infcrutabilem, rerum^ artificem uocauit. Eandem conftat fuifle Mentem Ariftotelis, ut fi cœlo, cœlefti^ bus^ Intelligentijs, tribuat Diuinitatem ; aliud tarnen deuero, acfingulari Deo fenferit, quamfut moueat orbem cœleftem; eas item Intelligentias confcllus fit,quos Plato,ueteres^,fupraecelouiueredixiiTent. Quopaulum eonfiderato,ad fingugt; larem Deum reuertemur.

f,^/4rißotelcm aliud Intelligentiarum genu^ lt;^uàm codeßet orbes mouentes, fenßße :ßupra motus caleßes L)eos beatos loeajje : Borum ueram felicb fatem defcripßjße ; ^..^^titpitos lt;pui hlt;EC docuet^ifftt^collaudaße,

- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Inlibro

N LIBRO de cccio, loquens de figm'fîcatione eiusquod diciturCav Ium,Poftrerao,inquit,diciturccclum)corpus naturale, li/

■725) Tniv^S) ôw3tt pSjf ro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rn Ma)^(i«ÂisK kscâamp;i/ ÿgccvoi/,^' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’sfKj/

extremum,amp; quod fupremum eft, præcipuê uocare ccclum, in quototam Diuinitac tem dicimus habitare. Hæcille. Apparet hîciDiuinitatisialiud omnino genus, quàm eorum qui moueant orbes 80 lumina cœleftia» Nam Platonem præceptorem fecus« tus, fupraiîderibus, in extrema uertigine mundi, id eft, ut darum eft, fupraprimo mobift^oliocat hos Deos.Deos autemfin Metaphyfica(ceniuit Intelligentias orbium codeftium, Solis, Lunæ, aftrorum, epicydorum, planetarum, qui funt omnesfinfra primum mobile, ÔC extremam circunferentiam, Porrdiquod hoc loco ad confuetu^ dinem tempon's, communem^ omnium mortalium fententiâ dixerat Deos habitat re fqpra mundum, poftealpluribus uerbis, ex Philofophia explicans,diftcritpræÿ darajatius uelut in ipfam Theologiam ingreftus. Cuius hæcuerba funt : cf^ rst ifgcu/v nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i ZTi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yjx/iiôx« aü(JM , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«^ct , otî art tÓtst©' , ÿTt Kzvoji, ovn

ÇV •71)71 W nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, g-Tt ^Óv@^‘ CtXlT« TtDiä nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Vt'

(jLiTDcliiKH, ■^S' vartf Thij tfu'nXTO) T^TKyi/iivùii) cpa^xj/ , «A\’ (à/xT/^OKu-T«, xp« «ttoamp;b , ’iIjjj «q/sLuj t;i(0V-7« »(pù tIÙ) XJj-ra^KtstéTiÿ (^xn^è-ny xurx^x cùaivx . Quæ funt, Oftenfum eft autcm extra nullum eflè,ne(^ eftè pofte corpus» Manifeftum igitur,qudd nec^ locus, neque uacuum, neque tempus eft extra» Quocirca, quæ ibi funt,neque in loco funt, neque tempus ea facit fenefcere» Neque ullius eft ulla mutatio eorum,quæ/fupra nouifsimâ, fupremamqueuertiginempofita funt,fed immutabilia,amp; impafsibilia,optimam aguntuitam femper, amp;opulentiisimam,omneæuum, Sic ille, Confidera igitur finss B gula» Prius dixerat,Ccdum dicimuslextremam circunferentiam, ubitotam dicimus habitare Diuinitatem.Nuncdatquiddam darius» Illicin codo,nuncfupra ccdo, fu^ pra ultima circunferentia» Nam dicit etiam extra, codum (nullum eftè corpus» Igitur multo magis femouet eas reslâ toto mundo, dicensieas eftè extra locum , extra terns« pus,quæ cum cœlo funt: Deinde eas res non eftè mutabïles»Ex quibus omnibus da^ riisimè confiât,cum,non fentire de Intdligentia Solis,Lung,planetarum,epicycloid, quæ funt omnia infra extremam circunferentiam,amp; corporaliter funt in loco.amp;i tem^ pore»Turn loquitur de his, quæ non funt corpora, ideolnegat ea habere locum. Tos« tacp defcriptioieft pulcherrima, diuinaeç, ut à Theologo nihil expeèèem amplius, de his,qui habitant in codo,id eft,defuper» Defcribitenim beatitudinem, immortalita# tem, felicitatem æternam, æternamep eorum requiem : quia neque fenefcunt, neque fubiacent tempori,non funt in loco, nulla diftridi, amp;nbsp;præfcripti fede» Vita non defijs cit eos omnibus bonis copiofifsima» Appellat enim eorü uitam, optima copiofîfsimam»Nec Ariftoteles nunc dicitquid ea fint,fed per neutrum genus 7« w«, eaquæibi. Supcriusautemdeclarauerat, Sgt;C déclarai alibi^eos eße Deos^Et in fecuii-' dolibro eiufdem operis, v’i' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'ygt;ij mu TiTnij, oï x^ycûot, quot;nis amp;ta»? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, we

WTie liivop «StevÄTOfz : Codumautem,amp;fupremumlocum,uetcres quidemDijs attribuer runt,quippeiqui folus fit immortalis» Horum igitur eftillud, quodifupra ccdo dixit eftè» Eorumeft regio habitaculum,ut in compendio fuæ Philofophiæ quoque/magis déclarât» Veterumep maiorum fuorum Theologiam declarauit in primo libro,redu cens earn ad confidcrationcm Philofophiæ» Sunt igitur Dq, Ariifotele etiam tefte, fupra fîderibus» Audi etiam quid de hoc ipfo, quod antiqui tradidiifent, loquatur:

tifCÄtSs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, tovî «^youae (ixhisx Ttie TrâloîsS iiuiii/, aÀNamp;âs sixt Aaj'ovff

Quocirca, inquit, prædarè habet, ut quifque fibi ipfi perfuadeat, ueteres tradition

nes, præcipuêmaiorum noftrorum, ueras effe. O' Ariftoteles, fi redum eft induceK in animum unumqucnque, ut credatueraefle quæ crediderunt antiqui,uidequæfo, quid retro omnes antiqui tradidiflent, quid Chaldæi, quid Sibyllæ, quid Mercu^ rius, quid Græci ipfi, quibuslfidem maximam putas tribuendam, Orpheus,Pytha^ goras, Anaxagoras, Archytas, Philolaus, Parmenides, cæteri^ omnes unanimiter, non illos fiditios orbium cceleftium motorcs Deos, fed unum lingularem, omnipo tentem^lfunt confefsi, qui non corpus quidem cœlefle moucat, aliud non agat, fed Deum per omnia penetrantem, totum mundum implentem, omnia confiderantem. Tum Deos quofdam minoresfminiftros eins induxerunt, qui res humanas ei parenlt;î tes adminiftrent. Sie illi cenfuerunt, tu aliquando afleruifti, fi quisdida tua bene confideret» Recordarefquædicis undecimodePhilofophiadiuinalibro, deeifdem antiqujs. Traditum eft, inquit, ab antiquis'deDqs, per fabulas interdum : «wx“' etWs axiTo f AkÜoi (iovof/ ’n -TifSiipy , 071 uavn -1«! tt^utccs inxs j amp;«wî «y «lôi« vo/zbst Î Aquot; quibus ß quis id feparet, id eft, fabulam, folumcp accipiat, quod eftpræcipuum, quod Deos crediderunt primas fubftantias, diuine locutos eos arbitretur. Bene igb tur habet d Ariftoteles : afteris maiores diuine locutos,Deos efte primas fubftantias. At antiqui, fi bene meminifti dida tua, non dixeruntJDeos/illos orbium cceleftium motores, fed ficutfuperius in libris de ccclo monftrafti, fupremum altiisimum^ lo^ cum_,extra ccclumj amp;nbsp;locum Sótempus,eis attribuerint. Alferis autem diuinè eos logt; cutos. Si diuinè igitur locuti funt, non funt Dij icocleftes Intelligentiæ, nee prima In^ telligentia mouet ca?lum duntaxat, aliud non agens. Hæc igitur confideratio uerif» ftma eft, ÔC incontradicibilis , nifi quis furioforum Peripateticorum uanifsimis quft bufdam artificrjsleam conetur fubuertere. Denit^ffupradidum locum teftatur Simgt; plicius.quofdam interpretumjfenfifte deimmobilibus caufis cocleftibus immobil libus principrjs, qui moueant iphæras cccleftes. In quo quidem/cum rede fenferint, quod Ariftoteles de caufis ftipermundanis fit ibi locutus; in uno tantumerror fuit, qudd eas caufas dixerunt,quæ)moueant orbes cccleftes. Qiio modo enim mouent, fi funt, ut ait Ariftoteles, t^ai-ncru, longifsimè, remotiisimè, fupra motus cccleftes C Si motrices caufas has Ariftoteles fenfiilèt, non longifsimè,ab eo, quod mouent, fepa# rallèt.Cur enimicaufa mouens Solem,debuit fupra Solemj iphæras^ omnes longifi fimè locari C’ Clarum igitur, Ariftotelem Deos quidem illic eftè fupra cccleftes motus longinquifsimos, fed non eos Deos, qui moueant orbes ; quos fi mouerent, unufi quilque Iphæræ fuæ uel ineftèt, uel afsifteret.

Compendium 'Philojopbia ^.^i/lotelisj nnum fingularem^ moderatorem foi lum ordinum caleflium uita^^ omnis conßteri, CoUatio aliorum quorun^ detm locorum, de prißca 'Philojophia tjua; ßngularem Deum pradicat: Deum inuifibiliter omniu mouere^ nbsp;nbsp;regere,

R I S T O T E L ESiin libro de Mundo, quem olim appellabant, ut luftig i nus Martyr, Philofophiæ rius compendium, quod ipieifcripfit ad Ale# xandrum, Latinis Peripateticis obfcurum, diuinè iuxta maiores, quos j uidebat fentiebatep efle îèquendos,locutus eft de Deo,iongè quidem alia, atque ea qu5c in hbris de Ccclo, ôô Metaphyfices, non ampliusi'motus illos cccleftes, ad quos aftîxælntelligentiæjid eftjDij afsideant mouentes,introducens, fed uniuer# falc dans fummo, ac üngulari Deo/rerum gubernaculum. Et,ut decet Philoibphum, errores

A errorcsuulgi expoh'ens, dctrahenscpfabulofitatemjôdimpietatem.Audiamusigitur eum loquentem : Mundus, inquit, item dicicur alio modo, omnium rerum coordiü natioacdiipofitioj'vasrè nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3^oll q.v2.x7}ouSivH : Quæ amp;^Oeo,ôdper Deum confer^

uantur:Pauló póft, »5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cuius fupremum,inquit,eft habi-'

ratio Dei. Quam fui fimilisihic nbsp;nbsp;in libris illis f Multo quidem hicreligiofius. A'

Deo, inquit, conferuatur is, qui dicitur Mundus : conferuatio autem efte non poft fet, fi tantum fupremum moueret orbem. lam nomen Diuinitatis uim tantum trft buit, quod certe mirum. Nam ft decoclefti motu, ob quemDiuinitatem Dqs dedift fet, hie fermo eflet, non unum tantum nominaflèt, fed Intelligentias multas, ftcut in libris Metaphylices. Altcrum igitur è duobus dicendum eft : aut ipfum 'fibi contra^ dicere, mutante ftntentias hominumttempore,quod iæpe fit, cum multa reuocamus inpofterum, quæprius conftanter afleruimus, Sæpe^ accefsitgrauius indicium. Et Hippocrates fuos errores confeifus eft,fimiliter amp;nbsp;Àuguftinus,alq^ multi boni uiri, apud quos ueritas, gloriæ inani præponderaret. aut dicendum,in illis libris'cum quandam aftrorum a Platone acceptam pofuifle Diuinitatem, referuantem fibi ge^ nus aliud Deorum , de quibus lalfis in libris diceret : de quibus quædam in libris deCoclo innuilTet, cum diceret ueteres de Drjs diuine' locutos : amp;nbsp;cum eis tribuit fu:ä premum cœlum,ô(f ultramundanas regiones habitandas.Nam ea quæ fint,quæ non exprefsit,quæ^ in fupremo cœlo,imô extra,dixit exiftere,appellans ea neutro gene;» re, quia forte nefciret, aut nollet fateri Deos, hoc loco clarifsime docuit, uidelicet aft tifsimam coelipartemlefle -ttJi HabitaculumfummiDei. Hæcigitur funt ilia 7« fcxa, quæ dicebat in libris de ccclo. Deus fcilicet ipfeprinceps maximus, 13co^ rumcp fijpremus, qui Deos alios minores admittitilluc: non quod prop;us etiam ® eorum fit locus,fed quód clementilsimus princeps donateis fcdcmin regnis fuis. Et cum Ariftoteles ftipremam mundi partem habitaculum Dei prædicat, innuit, quod ipficlamamuSjPater nofter,qui es in ccclis. Ariftoteles nbsp;nbsp;nbsp;uocatiIlum,nosPatrem.

Sed 8^ Patrem dieet Ariftoteles,ut poftea probabitur. Nos, Qui es in cœlis: Ariftoü teles, «î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'n? Deindeeodemlocorefert Ariftoteles ipfum idem

coclum,quod habitaculum dixerat,eflè plenum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(rap-KTty, diuinorum corporum.

Non ergo diuinorum animorum,autdiuinarum IntelligentiaR’.Semper^ in prædft do libro appellat diuina corpora,ut eistcorpoream Diuinitatem,non intelligibilemi uel intelligentem attribuat.Deinde diuinius multo, totamcp animi fui prori us declas: rans fententiam, adiecit in eodem libro : Supereft, inquit, ut de caufa, quæ continet omnia,breuiter dicamus, ficut de cæteris diximus. Error enim eft,qui loquuntur de niundo, tametfi, non diligenter, amp;exquifite, fed faltemiquod ad dodrinæ exem^ plum fufficiat, ttj ’tjA KVQAÓgt;'rX'ro(gt;, quod in mundo optimum, potifsft nium^ fit, dimittere. Hæc ille. DeindeJquanta concordia, quam mirabili confen^ fu cum his, quæ in libris de Ccclo,amp; Metaphyfices dixeratC Nam in utroque opere, maiorum de Drjs opiniones,addiderat, eas diuinas appellans, 8C collaudans. Nunc autem'iuxta id quod dixerat Orpheus, Mcrcurius, Acmon, Pythagoras, cætericç multi : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ySj/ 7JS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TTKOljl CtV^gÜTTtlU^wS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7« ÎÏWVT«, J(gU nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3«, »i/tj/

muiist/lay: Antiqua quædam fama S^patria eft, omnibus hominibus, quód ex Deo, amp;per Deum,fuerunt nobis omnia. Audis igiturfantiquam famam amp;nbsp;patriam, cuius meminitut fuperius uidifti,in libris Metaphyfices,0d deCoclo, fæpe eodem loquens modo Z In libris de Coclo : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’orxfamp;ïas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Antiquos, amp;nbsp;patries fermones de

Drjs. In libris Metaphyfices : TmgxJ^i.Jï'nu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;(S' -wxKauity : Traditum eft ab

antiquis,amp; prifeis. Et illic de multis Dus eft fermo,hic de uno tantum, hæccp/decla?

rant ilia» Et cuius animi Itunc eilet, nuncincompcndio totius Philofophiæ/melius explanat» IbiferebatJDeos ab antiquis traditum, uniuerfam continere Naturam:hic amp;nbsp;in libris de Republica’Deum unum duntaxat.In compendio'repetentcs,quæ mub tis retro annis dixiflemus, fi quiderroris ignaris excidiiîèt, folemus corrigere, foîe^ mus emendatius loqui. Sic fecit Ariftotcles : quod antea retuleratde multis Drjs, ab antiquisjnunc corrigit,fentiens id de fingulari Deo.Hanc famam ait eiTe deDeoîcun cT:is hominibus, eamcp»eiTe antiquam amp;nbsp;patriam. Ergo omnium hominum antiquifs» fimi genitoresitradiderantjunum uitæicundarum^ quæ ab hominibus pofsidentur rcrum, autorem» Non Hebræi foli à gcnitoribus, maioribus^ id didicere fuis fed omnium etiam genitores nationum, pofteris ea tradiderant» Jdeopertotummum dum manauerant,apud omnes circunferebantur, Hebræos, Chaïdæos, Aegyptios, Græcos ipfos,qui didicerunt,autore Platone, â Barban'stunda,Omnibus hominb bus inuulgatafama fuit à maioribus, qudd à Deo truvisnluii, extiterunt, nata funt, fa^ da, data hominibus omnia, Prædicatur, inquit, hoc'apud omnes gentes, acceptum ab antiquifsimis,amp; per traditionem/ab exordio mundi adpofteros deuolutu.HocC]^ eft quod apud Aegyptios, Chaïdæos, Phoenices,totumé^ Orientem,inuenimus ean^» dem atque apud Mofen de Mundo creato Philofophiam» Nafcitur enim hæc fama, ficut aliapleracp myfl:eria,ab exordio mûdi, ab antiquifsimis hominibus,qui Deum uiderunt creantem, audierunt^loquentem, altercp refercbat alteri. A'Deo, inquit, per Deum. Duo genera caufarum : altera'inuentrix,altera conferuatrix : Sicutiu^ perius â Deo ôôper Deumferuari Naturæ ordincm. Deindelmelius hæc omnia, amp;nbsp;explicatius declarans,addit : Nullauerd, inquit. Natura ipfaper feipfam fuftîciens eftjhuius deftituta falute, Nuna,inquit,Natura,â Deo non conferuatafuiuere poflèt» Hoc quideminon in motum cœleftem tantum, fed uniuerfalem conferuationem, amp;nbsp;rerum tenacia uincula referendum,perfpicuum eft, amp;nbsp;fapientifsimi quicp fenferunt» Addit autem : ideofôC prifcorum nonnulli, ed ufq; fando progrefsi funt, ut dicereni hæc omniaDijs efle plena, amp;nbsp;per oculos nobis, amp;nbsp;aures , omnem^ fenfum,ofïerri. Qiiodldiuinæ quidem poteftati congruenter dicitur, fubftantiæ/non item» Seruator enim reuera efi:, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, amp;genitor, quaruncuncp, quæ mundum hune conficiant

rerum,Deus : non tarnen in eo|laborantis,amp; per fe operantis animalis laborem fufti# nens, fed Utens poteftate indeficiente, per quam^etiam quæ remotifsima uideantur, exuperat» Altifsimam igitur, primam^ regionem, fortitus eftipfe» Hypatofque ob hanc caufam/â Poçtis eft diélus : qui, ut Poëtarum princeps inquit, in fummo totius cceli uerticepræfidet. Cuiuspoteftate maxime fruitur proximum ei corpus,deim ceps per ordinem, ufque in noftras regiones uniucrfa.Terreftriaq^ omnia, quoniaiu plurimum diftant à bono, quod à Deo ditfunditur;debilia funt,amp; corruptibilia,pies’ na^ tumyltu, Non eft autem uerum, quoniam per omniapenetret Diuinitas, inde fieri, ut noftra, SC quæ fupra nos longius aut propius âDeo diftent, magis^p uel mh nus utilitatefruantur» Præftat igitur arbitrari,quod quidemamp;ipfi Deo/decorum maxime fit, poteftatem eius in ccelo præfidentem, omnibus/etiam remotifsimis rc^ bus, caufam effe falutis,potius,quam ut penctrans,quó neque decorum,honcftumcp fit, ipfa fuo labore terreftria operetur.Nam id/nehumanis quidem Principibus cons’ ueniatjUt uilifsimo cuique open' ipfi adfint: utinexercitu, auturbe, aut domo, ß farcinæ colligendæ eflènt, aut contemptibile quid agendum, quodfub magno Ims’ pcratore uile mancipium exequetur, Imperatorem adefte oporteret. Sed quale fers’ tur de Cambyfe, aut Xerxe, uel Dario, qui'ad fummam magnificentiæ pompam ac faftum, ut didatrix ratio, uel, ut fama eft, Sufis aut Ecbatanis inuifibilis omnibus, fedebat,

A fedebat, regiam domum admirabilem, cuius ambitus/auro, 5^ dedro, eboréque re« fulgeret, obtinens. Veftibula multa, perpetuaqueinuicem atria;amp; continuis diftan^ tiaftadqs ab inuicem, foribus aureis,amp; altifsimis parienbusjnunicbantur : Extra quasfproceres, ac fpedanfsimf ftabant ordine uirï. Air) cuftodes amp;nbsp;famuli, gem ipfum drcunftantes ftipatores cæten'lcuiufque ambitus cuftodes, foribus item afsidentes, excipientesque auribus omnia, utipfeImperator, quem amp;nbsp;Dominum amp;Deum uocabant, omnia quidem afpiceret,mhil^ non exaudiret, Præter bos item præerant alij ærario, reditus accipientes: erant duces item excrcitus, acuenatio^ numrmuneribusaccipiendisalrjpræcrant, cundicp.officqs fuis/ordine fungebaiiü tur, Totumautem imperium, quod uniuerfam ampledens Afiam, aboccafu HciJ lefponto, ab ortu India claudcbatur, diftributi Præfides, ac Satrapx, amp;nbsp;Reges per prouincias gubernabant, omnesifcrui magni Regis. Item ueredarij, amp;nbsp;exploratores, nunti], amp;nbsp;cuftodes , facumque, quæ de fummis turribus nocftu oftendebantur,obi: feruatores. Tantus autem erat ordo, maxime facume fummis turribus (continua^ tim per prouincias ardentium, inuice'mque â finibus imperij ufque ad Sufa, uel Ecbatana,fibi fuccedentium,utrexieademdie omnia, quæin Afia.nouaaccendifs fent, cognofceret. Comparanda eft igitur magni Regis potcntia, cum poteftate Dei, qui (continet mundum ; eo quidem debilior, ac inferior Regis illius ; quo bæciDei fît, ilia animalis uilifsimi, ac tenuifsimi. Qiiocirca,fî indecorum erat illi, ipfum Xerxem midere proprijs manibus uniuerfa operari, amp;nbsp;perficcre quæcun queuellet, prælente'^mque agere, longe certè id minus,'Deo fas fît, Sed congrui’ entius erit, ac uenerabilius, eius in altifsima regione præfîdentis poteftatemfper omnem mundum uagari ac pertinere, Sole'mque mouere,amp;S Lunam, totumque ccdum circumagere, autore'imque efle falutis rerum terreftrium . Neque enim illi/ aut arte, autaliorum minifterio opus eft, quemadmodum noftratibus Principii# bus , ^uibus(propter imbecillitatem, multorummanus fîntneceflariæ : Sedeajeft fumma Diuinitas, utcum facilitateiamp;uno fîmplici motu , omnesgeneratim formas rerum producat, Quemadmodum architedi, qui unici inftrumenti machina, muP tas amp;nbsp;uarias operationes exequantur:Similiter/qui neurofpaftædicuntur,ideft, qui circulatoruminftarlaliquod animal fimulatemouent,Vno enim filo contrado, mouentcolIum, mantis, amp;nbsp;humeros, amp;nbsp;oculos, nonnunquam omnes partes numc# role, eius animalis, quod fimulant: Sic profedo,Natura diuina fîmplici motu pris: mi codi dat uirtutem in fuccedentia, amp;nbsp;ab illis rurfum in longinquiora, donee in omnia peruenerit. Nam aliud abalioimpulfum ,rurfum idmouetaliud'ordinatè, cundlistarnenfuaoperaexequentibus, Non omnibusjeadem uiaeft,fed uaria,ac priuatacuique, Nonnullis etiam contraria, tametfi prima fe incitatio ad unicum motumimpellat. Velut fî quis ex uafe fîmul pilam, cubum, conum, cylindrum iaceret. quodcunque enim infux fi'guræ motum fedaret, Vdfîquisifîmul animal aquaticum, amp;nbsp;terreftre, uolucre, in fînu tenens, abijccret, Perfpicuum enim eft, natatile elapfum in fuas fedes nataturum, terreftre ad mores, ritumque fuum inam^: bulaturumiaëriumdterrafublatum,fublime uolansabiturum,quibus unica prP macaufapropriamfacilitatemdediflet, Sic habet in Vniuerfo, perunicum enim to^ tius codi circumadum , die, amp;nbsp;noóhi expletum, diuerfî omnium orbium motus, tametfi ab uno orbe contend, alrj quidem cidus, alq tardius peraguntur. Et ex fpa^ trjs longitudines,amp; propria cuique opera'fiunt,Nam Luna quidem, menfe auda. Si diminuta,deficienscp,fuum conficit orbem: Sol anno,æqualescp illi iVenus,0i Mer^ curius : Marsjduplo tempons Ipatio : lupiter fex iftius tantum : fupremus Saturnusi y duplo.

174 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T. E V G V L I I 1 I 1.

duplo, ô^di'midio ,quàm inferior. Vna autem harmonialex omnibus per ccclum concinentibus. Quæ'8^ fit ab uno,amp; definit in unum.Mundumcp uelordinem redle dixeris Vniuerfijm, non Inordinationcm, Quemadmodum in choro, præfidente choraula, amp;nbsp;priore concinente,confonat totus chorus uirorum,intcrdum etiam mu«! lierum, qui diuerfisuocibus, acutis autgrauibus unum dulcem , temperatum^ mi# leent concentum.Sic habet in Vniuerfo,modérante Deo. Nam defuper,ubiinitiutTi eft, ab ipfo qui iure merito didus eft Coryphæus, id eft, princeps , mouentur aftra lêmper amp;nbsp;totum coclum. Ingreditur autem duas uias clarifsimus Sohquorum altera/ diem,ac noôtem définit ortu ôd occafu : alterafquatuor anni tempora peragit,citro,amp; ultro ad Boream,8^ Meridiem progrediens. Hinc hyinbres,ucnti,rorcs,aHectioneft que, omnia continêtis acris,e^ principali caufaiomnia,fequuntur manationes flumi# num,tumor maris,arborum produ(ftiones,frugum maturitates, procreationes anii» malium, nutrimenta, uigores, ætates, defecTtus, concurrente ad hæc,ut dixi,propria cuiufiç natura.C^iando igituromnium Princeps ac Genitor,qui præterquam qudd animo inuifibilis eft,fignum dederit omni naturæ, quæ inter coclum, terrâ exiftit, mouctur omnis’continuatim,motibus finibus^ fuis,interdu obfcurc, interdû clarê, producens innumeras formas,rurfumq? occultans, ex uno principio. Videturc^ res uehemêter fimilis his/quæfiunt temporepugnæ.Vbi tuba/fignû ex caftris dedcrit,ea exaudita, cÔcurrunt omnes, alius clypeû capit,alius induit loricà, pars ocreas implis: eat,autgaleâiaut balteû accingitur, Fræna equo alius addit, confeendit alius bigam, alius ad fignu fe adiungit : ftarim^pfeenturiones, ducftoresc^ ordinû/acicm inftruunt, équités in cornu dilponûtur,uelites'currûtin fuum locû : Omniatp.ad unius Princi# pis fignû aguntur,penes quem totapoteftas;Sic de Vniuerfo fentire necefte eft. Vno enim motu, eo^ inuifibili ablcondito, impulfis omnibus, fiunt cumftis propria. Nam qudd inuifibiliter id fiat,necj illi ad faciendum, neep nobis ad credendum pedimento eft, Nam etiam animus, per quem uiuimus, urbes , amp;nbsp;domos habemus, cum fitinuifibilis, operibus ipfiscognofcitur. omnis enim uitæ ordo/abiftoreper# tus,amp; dilpofitus eft,amp; tenetur. AgroRz cultus/amp; confitiones,inuêtiones artium,ufus Iegum,res publicæ,a(ftiones urbanæ, finitimis illatûbellum,pâx item,ab illo omnia. Eadem hæcideDeo oportet cogitare,quipoteftate fitfortifsimus, pulchritudinefor# mofilsimus, uitaimmortalis, uirtuteoptimus, qui omni mortali Naturæ inuifibilis/ ex ipfis operibus uideatur, Nâ aftedioncs aùt aëris,aut terrai^,aquarûcp^opera Dei dicenda,qui ipfum continet mundum.A' quo,ut aitPhyfîcus Empedocles,

Quæ fint,quæ fuerint,quæ póft uentura fequentur. Et plantæ uiruere,mares,ôe foemina quæcp, Atep feræ, uolucrescp, habitantesep æquora pifees.

Videtur autem profedô,tametfi exiguû fit,munduslcomparari pofte umbelicis, qui funt exiguis lapilli's inclufi. Qui,in medio exiftentes, amp;nbsp;ad utranep parte æque inch# names, uenuftè ordinate feruant totam figura ipfius ordinisiamp; immotam, Ferunt etiam Phidiam ftatuariû,cum Mineruâin arce fabricaretur,in medio eius feuto ima# ginem fuam ita imprefsiflè, amp;nbsp;quodâ occulto artificioj ftatuæ alligaftè, ut neceftario, 11 quis uellet earn conuellere, uniuerfam ftatuam dilTolueret, amp;nbsp;deftrueret. Hanc igi^ tur in mundo rationem habet Deus, continens omnium rerum concentum ôd falute, Verum neep in medio eft, ubi eft terra, amp;nbsp;turbulentus ifte locus, feddefuper, purus in puraregione, quam appropriate uocamus Coclum, Vranon, quia honos eft, ^•gt;0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;id eft,finis rerum fupernai^:Olympum quoqî,quafi Hololampem,totum lucenté,ab

omni caligine incompofitoep motufegregatum ; qualia fiunt in terris, propter t^m#

Venit Olymp um,U bl fedes dicitur eflcDeorum Inconeufla, hæc baud uentis agitatur, Sgt;C hymbre Alluitur, niue nec tegitur : fed purior aura Et fine nube mi'cat, pafsim lux alba uagatur.

Atteftatur uita omm's quæ fupernas Deo regiones adiudicat. Omnes enim homines tendimusincoelummanus, fupplicantes« Qua ratione non male amp;illud didum eft :

Quocirca Si. fenfibilium corporum pretiofifsima, eundem obtinent locum, aftra. Sol,Luna, folaque cocleftia'ob banc caufam'fempereundem ordinem tuentur, nec unquam uariantia curfus, mota funt. Quodpatiuntur ter reft ria, expofita mutation« nibus Siuariationibus, Terræmotusque olim uiolenti, multas terrarum partes/ab:# ruperunt. Hymbres item immanes rupti alluerunt, fluduumque impetus in terras. Si regreflus, ftepenumero continentem mare reddiderunt, maria fecerunt continengt; tern. Violentiæque uentorum, amp;quosTyphonesdicunt, interdum'intégras ur:? bes euerterunt. Incendia quoque Si flammæ, partim è ccelo ruptæ, ut fub Phaeton# te feruntolim,partes Orientalesconcremarunt;partim ad occafum c terraemer# gentesi erudantesque quemadmodum in locis,qui Crateres dicuntur apud Aetnam aperte, perque terram torrentis inftar/deuoluii, Vbi ^Si pios præcipue' honore Deus aftecit, Deprehenfos enim à fluuio flammæ, quoniam in humeris parentes ie# ' nio confedos portabant, filios feruauit. Nam cum fluuius ignis'inftaret iampro# pinquuSjfciifuseft, Sóhincatque bine diuertit, feruauit que intados/cumpatribus adolefcentes. Omnino autem quod in naui eftgubernator, in curru/äuriga, in choro choraula uel coryphæus, in urbe lex, in exercitu princeps, hoc Deus in mundo: Ex# cepto quod bis laboriofum eft imperare, multamme^ folicitudinum agitationumcp/ imperium eft plenum : Deoautemlætum, ab omni labore. Si corporea imbecilli# täte fepofitum, Nam cum habitet in loco immobili,omnia mouetamp;^circunducit quocunque uoluerit. Si quomodo, In diuerfis formis Si naturis, fi cutprorfus Si lex urbis ; quæSin animis corum , qui ca utuntur,immota manens, omnem moderator rempublicam. Exeunt enim magiftratus admunera,iequenteseam ,iusdiduri/ad forum quifque fuum,confultoresjamp; oratores ad conciones, Alterquein Prytaneum tendit, accepturus annonam ; alius ad Indices, fe expurgaturus ; alius/ ad carceres. Fiuntitem epulælegitime, Panagyres, facrificiaDeorum, cultus Heroum, iufta de# fundis foluuntur. Dumque alia ab alqsSadunum imperium, autoritatemque legis fiunt, feruant rationem creantis,amp; facientis. Vrbes autem fimul odoribus fragrant, fimul pæanifmis Si cantibus perfonant. Sic de maiore urbe hoc mundo cogitare de# bemus* Lex enim nobis æquiisinia(eft Deus, quæ nullam admittatcorredionem, aut mutationem : melior, firmio'^rque, ut reor, his quæ in columnis defcribuntur» Præfidente autem eo immobiliter. Si moderate,fempcr uniuerfus ordo coeli j Si ter# ræperagitur, diuifus fecundum naturas omnes, per propria femina in plantas, Si animalia,ingenera'que/ó^ fpecies» Namuites quidemamp;palmæôlt;fperfica,ficusc^, dulces oliuæ, ut ait Poèta : quæcp frudu carent, alios autem ufus exhibent, plata# ni,pinus,buxi,Populus atque alnuspariter Si odoraCypreflus : ÔCquæfrudum dulcem,fed qui difticilè recondi pofsint, Mefpilacp Si mali, præclaro Si punica fru# du: Animaliaquoqueagreftia,Sicicuriaquæ in acre, terra, aqua nutriuntur, na# feuntur, Si augentur, Si intereunt, Dei ftatutis obtemperaniia, Omne enim quod

reptile cfl:, in terra pafcitur, ut ait Heraclitus. Quicum unus fit, multis nominibus C appcllatur, omnibus afteótionibus, quas’iplè nouât. Vocant au tem cum louem, id eft, Zena amp;nbsp;Dia,appofitè his nominibus utentes, perinde fi diceremus, Dio» Zoss men, id eft,per quem uiuimus. Dicitur itê Filius chroni i uel temporis,quia ab omni æuo, in omne æuum eft fempiternus. Fulgurator quoepSi Tonans,Serenator,Aegt; therius,Fulminator,Hymbrificus,abhymbribus,fulminibus,cæteriscp.Item Frugft fer à frugibuSjGentilis ab urbibus,Natalis,Patrius,Domefticus,quia cum his comi» municet.Amicabilis item amp;nbsp;Socialis,Hoipitalis,Militaris,Troph^ifer,Expurgator, Depulfor,Supplicabilis, Dulcis, ficut Poétæ dicunt. Seruator item, ac Soipes uere. Vt autem in uniuerfum dicam,Cocleftis,Terreftris, ex omni natura, amp;nbsp;forte nomen accipiens, utpote omnium ipfe autor. Eo^iapud Orpheum non male appellatur tot illis nominibus. Necefsitatequocp)alium,nifi iftum dici non credo,quafi fit fubftam tia immobilis. Fatum quolt;^,quia fatur,amp; ambulat citraimpedimentum. Sors item, quia definit omnia,nihil^ eft in rebus infinitum. Pars item,quia pariitur. Nemefis, quia unicuique diftribuit. Adraftia, quia operatrix caufa, fecundum naturam, Aefa quoep,quafi Aiufa,id eft,femper exiftens.Et que de Parcis,ac fufo dicuntur,in iftum etiam IpcdanuTres enim funtParcæ, pro tempore diftributæ, ftamen autem aliud factum,aliud nendum, aliud quod ducitur.Acpræteritum tempus defignat,quædft citur Atropos : quoniam præteritafuntirnmutabilia. Futurum Lachclis : in omnia enimlnaturalis manat iors.Prxlens Clotho, complens, amp;nbsp;ducens cuiep fua. Term!;; natur etiam fabula non inconcinnè.Hæe autem omnia, nihil funtaliud, nifi Deus, quemadmoduegregius Plato inquit : Deus, uteft antiquafama, phncipium,finem, mediumcp omnium habens rerum, retfta tenditfecundum naturam incedens. Hunc autemffequitur luftitia, ultrix eorum, qui legem diuinam delerunt ♦ Cuius, qui uelii elle beatus;,amp; fortunatus,ab iplo mox exordio fit particeps.

jDchocPhiloßophiacompendio c^uadam probationcf^cj^uo'dproi ueólioris cctatis,lt;^ ad ^Icxandrum jeripferit jfa-pc magnos uiroijenteni' tiam fftutaße : Alulta ex priß^s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in contrarium j-efuliße:

clarioracp,abhisqui coelefte nedlar ebibiftent, rorcep diuinopC:# pofsint. Hunc autem librumilhus efte, probat maiorum, ut fuperius dixi, autoritas, qui eum appellabantPhilofophiæ fuæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» Compendium,quodIpoft omnia,quæ nunc habenturpafsim,cum iam

prouedæ ætatis,iam grauis annis, ad Alexandru fcripfit. Totamep in hoc libro bregt; uiter,amp;dilucidè,adlmperatorêuidelicet, cui no efletin obfeurifsimis Philofophoist

fententfis tempus infumendû,explicauittraditâalqs in libns,additis nonnullis,Phft lofophia. Propterealocutus eft explicatius apertius,quam alqs in libris.Loquun^ tur enim fenes/dulcius,cû pofito iuuenili calore,amp; inanis glorix, qua fæpe ex fermoi» nis obfeuritate captamus, cupiditate, uerioraloquimur amp;nbsp;clariora. Nam qua cxtegt; ros fparfit Philofophic fuæ libros obfcuritate,non cafu, talemtp phrafin ei fuggerete natura,fed dedita opera eum adhibuilîé, déclarât ipfius teftimoniû, cum quæreretur Alexander,quód libros Philofophig in uulgus edidiftet:refp5dit,fciret eos editos amp;nbsp;no editos^Nunc autem ad maiorê totius Philofophix,quam diftîcilê ceteris in locis, amp;obfc

A obfcuram tradidiflet, darjtatem,amp; qudd tali principi fchberet,ampkxus oinnia, addinsnonnullis,luculentcrexprefsit, Eo^,utdixi,omniahocjn libro ferme dogmata eius reperias. Quæuerd addita funt, funt ea quæ uel fiipprefferat propter obfcuritatem, uel tempus nondum perfecftè reuelauerat. Neque uerd mirum eft, aliquid eum hic uel diuerfum ab alqs Philofophiælibris tradidiflè, uel explïcatius, amp;meh’us deDeo docuifle. Namomnes propemodum Philofophos, omnes item fcriptores, aliquid m dogmatis luis inuenies, fi diu uixiflent j poftea demutafle.Sæ^ pe diuerfæ fententiæ fuerunt in fenedute, atquein luuenta. Qui'n â fexenniouan'an' animos magnorum philofdphorumdeprehendes. Vidi ego daros quofdam uiros, quas profefsiones quondam confianter tuerentur, pofteacoufque deieruifiè,ut cxeif crarentur prorfus, aucrterentlt;:p mentem. Et quæ pro ueris decretis habuiHcnt,pofo cafuifledeteftatos ,aut omnibus modis contempfifle. Hæc, qui fcriptores item ha-' bet Græcos èc Latinos perfpedos, facile cognofcct : amp;nbsp;omnis æta§ abunde teftatur. Semper enim'ad meliora proficimus.Sine dubio autem funtmdiora.pofteriora, ut eft in prouerbio, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(^^ovTtJït. Cuiusuis enim, ut ille inquit gt;nbsp;dî hominis (errare:

nullius, nifi infipientis, perieuerarein errore : poftehores cogitationesifapientiores dTe folere» Qudd fi tempus eflet, oftenderem in unoquoque grauifsimo fcriptore/ huiufmodi multa. Quæquidem nonhabuerim pro inconftantia, fedpotiusin na^ turam humanam femperép elucentem magis ueritatemtetulcrim. Quæ,utHeraçhV tus inquit, cum latitetin profundo demcria, tempus, quod, ut dicitur , isçtM'rani Hat-

, elicit in lucem. Sed tarnen hæc, quæ dixit Ariftoteles hoc in libro, non iunt hisaduerfa,quæcæterisinlibristradidiflret,fed magis apertaamp; explicata. Nam apparet cumieius mentis alibi fuiflè, licet fupprefsê èC tacite. Ac contulimus fupCâ? ® rius quædamloca. Verifsimè quoquedeprehenfum eft, Arifiotdem/in libris PhL lofophiæ naturalis amp;nbsp;diuinæ, maiorum fententias fæpeperuerfè, ut fuis reprehen# fionibus effet locus, retuliflè, poftealuero modo propofuifte: cuius unum nunc, uel alterum duntaxat affèram exemplum. Cum in fecundo maioris Philofophiæ, irrL fiifetEmpedoclem ,quiquandam Vnitatem ,principium faceret omnium rerum, difsimulansife quânam Vnitatem ille fenfiflet intdligere, in libro de Mundo aperte confeftiis eft, cadem eius adducens amp;nbsp;collaudans carmina, eum de Deo fuifte locu^ turn , quiterum omnium fueritPrincipium. Ecceigitur quod illic occultabat, ex^ prefsit in Compendio. Item eodem libro fermereprendit Hefiodum, qui cum Deos principiarerum dixiffet, quæquidem NedarSC Ambrofiam nonguftaflent, afferit mortalia remanfifle. Ipfe uerd inquit, Certum eft, qudd hæc nominafolis illis nota funt.Etdeipfanominum prolatione, fupranosdixerunt. Namfi uoluptatis caufa ca propofuerunt, nihil caufæ fubfiftendi habent Necftar, amp;nbsp;Ambrofia. Qudd fi hagt; Sent ; quo modo funt æterni, qui alimento indigeantf Sed de his, qui per fabulas fapientiamoftentarunt, indignum eft attentiusloqui. Hæcille. In quo non folum inepte facit, qudd reijeit quæ ad uerum fenfum facile amp;nbsp;expedite poterat traducere, fed etiam fibimet contradicit. Recitarenim ei uerbaipfius , in undecimo, cum maio^ res afferit, id eft, Hefiodum, aliost^,diuine locutos, qudd Deos'principia rerum dixiftent : Clarum autem erat, cur Hefiodus diceret mortalia, quæ Necfiar amp;nbsp;Am^» brofiam non guftaftent. V trunque nomen fonat immortalitatem. A^ Deo'non fatfia immortalia,necnaturædiuinæparticipia, Ambrofiam non bibiflè. Etipfe ait de neftare Deorum in fecundo magnorum Moralium, cum reprehenderct cos, qui( uoluptates, uelutgenerationes damnarent.Accidit, inquit, his, qui uoluptates im^# probant, owtlt; o» (*« ««/Iris -n vinriy» , ôwvm Ôwî otvoii Triv^ii , àv« rtsrs n/ioÿ î

1^3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AV GV ST» E V G V B» L I B. 1111.

Si'cut nil’s y qui nefciunt Nedar, putant Deos bibere uinum, neque eile eo fuauius C quidquam: hocautem patiuntur propter infcitiam.Seipfum igitureondemnat Ans' ftoteles : ibi fingebat fe nefcire quid Nectar effet,hi'c aperte ignaros nbsp;nbsp;nbsp;uulgares uo?

cat, qui nefciant. Et confitetur Nedar ali’ud effe, quam uinum. Multa funt alia hu# iufmodi, quibus intelligas non efle uerba eius, quali Deus quis fit locutus, tanti fa# cienda, ut aliaueritas effe non pofsit. Scias eum hominem fuiffe,eruditum quidem, fednonæquefortaffebonum, quod lin Philofophia plurimi refert. Ea fequimur enim, approbamus, opinamur^ magis,quibus plurimum fauemus. Ill ud itemcon# dare debet, multa Ariftotelem fcripfiiîè, equibus minima ad nos pars peruenerit. Acutmittaminnumera,quæfcribitDiogenes Laertius,adducit ipiemet autor li# brumdebono,inquo,utGræciteftantur,uendicatfibi ràs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttAktw©-

opiniones Platonis non fcriptas. Eius'in prima de Anima, amp;nbsp;Philofophia meminit. Quidïllud quod Marcus Tullius, qui'amp; Orator magnus, ut inquit Ladantius, amp;nbsp;Philofophus fuit, in primo de Natura Deorumf Ariftoteles quoque, inquit, in tertio de Philofophia libroimulta turbat, à magidro Platone diflèntiens. Modó enim Menti tribuit omnem Diuinitatem : modo' Mundum ipfum, Deum dicit elïè: modóiquendam aliüm præficit mundo, ei^lcas partes tribuit, ut replicatione mun# diquadam, motumregat, atque tueatur. Turnccvli ardoremiDeum diciteffe, non intelligensicoelumimundieflepartem,quamaliö loco ipfe defignarit Deum. Hæc/ Marcus, Ifte autem tertius libernuiquam eft nunc. Apparent autem uera, quæ dicit . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Marcus, Et in hac incondantiaiex rei obfcuritate eum fuiflè, cx his , quæ habentur

in Philofophia eius. Nam Mentemlin libris, poft naturales res, appellat diuinifsi# mam,ea dicens'nihil effe melius. Ardorem autem cocli, amp;nbsp;coclum ipfum,in eifdem li# bris dcificat, appellans corpora diuinaftellas.In hoe autem de mundo Compendio, præficit, utuidifti, Deumiomni mundo. Obfturitas igitur Diuinitatis fecitutprius diuerfafentiret, nunchic, nuncillicftatuens Diuinitatem,Itaque non mirum,quo'd tantam etiam nosiin didiseius inconftantiam deprehendamus, Quam quidem co# nabuntur minores Peripatetici diflbluere, fed, ut mihi femper uifum eft,quoties eos audiui, impudenter, Huncenim fibi finem propofuerunt, ut quem folum fe# quuntur, non folum Stentqreis contentionibus,amp; clamoribus,fed ufque,fi quidem opus eftèt, ad fanguinis eftufionem tueantur. Accefsiteacalamitas,quddcum coc# ptum eft abhinc trecentis annis in Gallia amp;nbsp;Italia philofophari, unum Aueroën, _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qudd nonextaretalius, funt fecuti. Qui/cum Arabice fcripfiflèt, ab Hebræisiin

' ' ï../,..;gt;^.'î?*fuam linguain tralatus, ab alijs in Latinum uerfus,folus tantæ apud eos celebritatis fuit, ut hunc unum admirarentur, eum^ amp;præceptorem fupra cæteros efferrent. Scilicet 0^illam linguæ imperitiam, malæc^ tralationis uerbaufurparunt, Së homi# ' nisparumrerumperitiplacitajebiberunt, ut utraque barbarie degenerarint. Sed

Examinatur 'Philofophia, eß in Compendio : Jgt;^i unum duntaxat call motorem,dominum^ totius uit^iuidetur ^^ißoteles a^nofeere. Quo'd mi^ norci ißofupremo Deoi (^uofdam confejfus eßi (^ddeius poteßatem omnia inuißbiliter opexari dicit»

A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;RSERVARE pnmum nos conuenit cum pafsi'm eo ipfb libro dixcrit^

ccclo , totum gubernare mundum, ipfe tamen èC Plato fæpe diss humanis præfidere. Hucfcilicet L^^^â^lpelt;ftat,coclum ,rerumcp moderamen,natura illiuseflè unius, horum autem.'munereeius. Nam principio de mundo loquens: »: -n àveÔTJXyni/ oiKmamp;op: Cuius altifsimæ partes, funtbabitatio Del. Pauld póft : v avo , oiK!/Tf^i)lgt;,kÎx.'tuJï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^óiup: Cuius fummum ,Deorum habitaculum efle uoluit,

inferiuSianimalium corruptibilium. Quisboc uoluit Clllefcilicet, de quoitam mira fuperius.ineigitur ftatuitifupremam mundi partem, urbemefTe Deorum. De quo etiamibidem: nbsp;nbsp;nbsp;iwa-f^op oAsp^a-wisvcmn»: Totummundum creauit. Faiftum eft igitur,;^

eo confitente hoc omne'aliquando. Et cum dicunt Deos, fèntiunt cos eftè minores, nonæqualesprimo,Ute toto opéré,quo)toties , totc^ excmplis fingularis unius principatus probatur, apparet. Totacp eiuslcollecfta uarqs argumentis de Deo pro^ batio, fingularem , non multorum ipelt;ftat Diuinitatem, Ac illud exemplum, quod deRegePerfarum , omnicp regni i miniftrorum^ ordinepropoftiit,pulcherrimum eft, maxime^ueridicum , fi quis fanèdeledeDeipræfentia^ cœlefti, quæmaxime in cœlo confpicua fit, fenferit. Nam eftè Dcum ubique, fuperioribus, ut uidimus, Theologisleft aperte prædicatum , cum louis omnia plena, cum portus amp;nbsp;urbes , amp;nbsp;femitaseumimplere,animationem Vniuerfiperomncs mundi partes intentamS^ commeantemielTeprædicarent. Nunc autemAriftoteles , cum de omni terreno ope^ rc, uitacp corporea, quæ fub cœlo agitatur, loquatur, fatctur, indignum eftè Deo, eum uilifsimis quibuscp,exiguis^ Naturæ operationibus,tanquam architedum tereftè. Aliter autemiper omnem mundum cum uerfari, præièntem) cxplorantem^

B omnia ,amp; conièruantem , quorum primum ad Naturæ prouidentiam , alterum/ad reshumanaspertinet, euidentereft confeiftis , in fine libri, dicens^Prouidentiam res humanas contemplantem, luftitiamjilliirc comitem,praue' uiuentesfinfeôantcm. Principioautem^tradideraticonferuarimachinammundi, uarios^ rerum ordincs/ â©eo.quod'ctfipofsitin primum motum referri, perfecta tamen gubernatio,amp;: conferuatio,nifipræfidenteDco,noneft,Deniquequodait t? lt;/lvv«{^, perpotefta# temleum præfcntem eftè, idem eft atquepcrpræfcntiam, fi confideres, Deum ,'non indigentem opéra minifterioep cuiufquam , omnia, utipiè fatetur, opcrari.'fine la^ bore,amp;defatigatione. Sienimpoteftate fua operatur,ubi fit poteftas fua,aftore quoqueipfum : finonopealteriuSjfedfuain creandis , ôdeonferuandis rebus utü tur, palàm eft. Illud faneuerifsimum eft, omniumep mortalium confenfu prædica^ turn, Dcum eftè in cœlo. Et de cœlo.'defcendifte fæpe dicitur, in cœlum^, funflum muneribus, quorum gratia.ueniftèt in terras, redqftè. Quomodo autem fqui dici^ turincœlouideri,pertotum mundum inuifibiliter fit diffufus,intelligi quidema nobisi'non poteft. Quia, ut inquit Mercurius, cogitare eum difficile, loqui impoft fi bile : amp;nbsp;fi motus cœli, fit caufa generationum, fuperfunt tamen alia, quæ (nihil ib lum motum fpeètent. Tantundem igitur eft, eum poteftate inuifibili, amp;nbsp;fua, non funifttone miniftrorum, ubique eftè, atque fubftantia. Speclat quoque illud exemü plum, etfi de caufis terrenis eft maxime locutus, quæ finttanquam eius oblèquen# tes imperio miniftrfad Angelos,* quosper omnem mundum habeat diftributos,imi: perium fuum , uelut Reges amp;nbsp;Satrapæ i Duces^ adminiftrantes. Nam amp;nbsp;ipfe Phi# lofophusîeorumpenènomine eftufus,cum de Rege Perfarum loqueretur,

, nuntios ferentes. Sic’amp; euftodes, cæteracp ofticia. Jam quod ait, Omnium re# rum Princeps, ytvtTWf , Genitor inuifibilis, quid aliud fonat, quàm generatio# nes

nesomneseumfecifleacfacercjnonfolumiper motum Iuminisamp; calons cccleftjs, C fed per alias item particulares caufas, quæjad generationern concurrunt c’ Etenim fpecies ipfæ, formæcp rerum non funt à motu coeli, ctfi à calore Solis crefeant. In^ nuitigiturtotum exemplum, Deumiper naturalescaufas, quarum/inuentoripfc fuit, ut hoc facerent j quod facere uidentur, rerum naturalium omnem agere eaters’ uam. Quod ipfefapienterin poteftatê eius, quæprimo cieat molem cccleftem,ut pef unam pn'ncipalem caufam, multa cooriantur, retulit. Ideo enimjSolcmiprimum omniumcorporearumrerumfecit,amp;fecitab ortu in occafum euntem, rurium^ redeuntem, nuncepadBoream, nuncad Meridiem accedentem , ut fieret, quid^^ quid nunciper unam hanc â Deo repertam cauiam fieri uidemus. Quo dtp ad opérai tiones coeli ac terræ naturales ipe^at, diceret Ariftoteles, nomad unamquamque afsidente Deoifieri, fed per maiores caufas, ut quipofuit maiores illas facturas,quæ poftea conftantifsimè imperrjs eius obièquentesfecerunt, utique cunctarum rerum autoripfefuerit. lurecpinfacrisliteris, omnes Naturæ operationes, in eum runtur eum uentos impellere, arbores producere, animalia creare dicentes, Quod etfi per naturales J maiores^ caufas, non per præfentiam eius, id eft, manibus ftiis animalium corpora formantis, fieret, eadem tarnen ratio eflet. Nam quod manibus faceret fuis, facit per cœlum, per Solem, cætcrascp caufas , quas iufsit Si. diipoftiit, hæcoperari,tanquam manibus fuis eisufus. In Theologia quoque eft,eumipoft creatam lucem,Slt; iuffamutcircum cœlum ieferotaret,creaflè cœlum, hoc eft,aërem, faclum a Deo per Solem : indejtcrram iufsifte nudari, quod item per Solem faôium eft : nudatam plantas, animaliaep producere* Siciaquis imperaftè,proies aqua^# ticorum uariasiinlucem efferrent. Omnia ab omnipotente uno fada, quorum fas» ciendorumdiuinifsimè caufas excogitauit* Quod Ariftotelesireferens, in hac Omni eius operatione rerumcp procreatione, unam tantum principalem, cæteriscp maiorem memorat caufam, Solem : Sacræ autem literæ, tacite Solem innuentes, particulares item in terra caufas, quibus imperaret Deus, afeifeunt. Non igituf Deus, cum animalia terreftriaaquatica^, cum arbores amp;nbsp;herbas'erearet, manibus fuis lutulentam illam terram capiebat, fed reperit, ordinauitep caufas, ut hæc ipla operarentur. Adeft tarnen ipfe præfens opifierjs fuis , non potens ( qui tantus fit ) non adefle. Hoc fentit Ariftoteles, Atque obferua quæfo, quod'cæteris in libris tra^ didiflèt, ad unumqucmcp orbem afsidere motorem mouentem, diuinam Intellb ' gentiam , utnuncemendet. Nonenimjullamaliam memorat nunc in cœlo Intellb gentiam, torquentem cœleftes orbes, fed Deumunicum,cuius potentia'moueat Solem, Lunam, totumep circumagat cœlum : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t«?

JktAvvttpiy T» ffVfXTTÂX'T©' nstrpÿ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hKiovt^ )avây,t^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-ny ttkvt« »gxvày-isnQicJytlyt

Ipfo quidem , inquit, in altifsima regione prjefidente, poteftatem eius, quæ per uniuerfum mundum penetret, mouere Solem ÔC Lunam, Exclufit igitur cæteras omnesnunç,amp;totoilloopéréIntelligentias, uelut fcilicet fuperuacaneas, Sienim fieri potentia eius, quam fatetur «tjovtsp , indefatigabilem, totius cœli poteft conuer^ fio. Et fi mouetprimum, utiquepoterit minçres orbes mouere. Caftigauit igitur, expoliuitep, quod ali)s in libris tradiderat. Atqueitemobferua, quodamp;ipfum/ prouedior emendauit pctas. Nonenimincludit Deum'in orbem cœleftem,ipfum animantem, aut inclufum mouentem : fed ait eum praefidentem in altifsima cœlire# gione,utdiçit in Jibrode Cœlo, tf« -A t« -nf extra omnes motus cœleftes, poteftate fua, quæ fit ufquequaque diftufa, mouere, non primum folum, fed item omnes orbes : adhibens pulcherrimum exemplum, ut qui(finu contineat diuerfa animalia

A animalia,uolucria,reptilia,natanna,detcß h'bertatê,motum^ omnibus,aha,ccclû pe^ tent,alia terris inambulabût,alia natabût aquis:Sic(ad unû Dei motû, üeri diuerfam luminû cocleftiû inotionê.Dei dico,nô inclufi in orbe,fed uelut Imperatoris, Didagt; toris^ magnipræfidêtisin codo,fuauerapoteftateinutu^'coclum mouentis.Repete igitur,uttotius PbiIofophiæfentiascÔcentû,quæfuperius dixerat: oraculû Apolli^ nisjtdlt;riiagt;ii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mundis circunrotantibus inuecfîus. Etfacræ literæ,

Pfalb'te ei,qui afcêditfuper occaiiim,Hebraicè,Quiequitatfùper Araboth, fphæras cœleftes,autpræfidetin altifsimis cœliregionibus» Hocfæpifsime loquitur Ariftos« telesjdicêsiad unius Dei inuifibilê côcitationc,totû mundû moucri : nihil,titra opcm eius fieri poflè,omnia uel in aére,uel in terra èC aqua opera,illius efle, qui totu conti^ neat mundû,â quo per fimplicê cœli motum,quo cundalumina cÔtorqueâtur, Sol, Luna,alij^ planetæ,omnes rerû formæ in lucê edâtur: appelles Deum inuihbilc,mo tum^ iftû eius itê inuifibilê,inuifibilccp præfentiâ amp;nbsp;potcltatc,hcut nofter animus fit ' inuifibilis.Quo exêplo etiam Marcus Tullius eft ufuspro Milone,his uerbis : Et eft profedd ilia uis,nelt;ç in bis corporibus,at(^ in hac imbecillitate noftra ineft quiddâ, quodiuigeat èC fentiat,amp;^ nô inefi in hoc tâto Naturæ tam præclaro motuf Nifi forte iccirco noputât,quianoapparet,neccernit.Perindequafi noftrâipfam mente, qua fapimus,qua prouidemus,qua hæc ipfa agimus,ac dicimus,uidere,aut plane qualis, aut ubi fit,fentire pofsimus.Ea uis,ea eft igit,que fæpe incredibiles huic urbi felicita? tes,atcp opes attulit.Hæc Marcus.In quo ipiè/diuinæ Prouidctiæ eft afïertor,ct eâ côparâs menti noftræ,nô iccirco negandâ dicit,quia nÔ uideatur.Nam animû nOî« ftrum,quo hæc omnia dicimus,cogitamus,intelligimus,uideri nô pofie.Erit ergo in hacfragilitate noftra,quod regat,gubernet,uigeat,fentiat,amp; nô erit in toto mundo;’

K„Arißotelefat£ri^clßumtno Deofa^osT)eoi minoratinterpretari ]/nitatèEmpedocles dixijjet:conßteri diuinam 'Prouidentiâ^ (l^uce naturam excedentia ali(luando inoperetur^ Compendium uerè eius eßße, Lotj^ui nunc emendatius eumde Enofingularij(iuod alibi depluribiis»

L L V D itê in Ariftotele obfèruâdû eft,qudd refcrês,ut icpe dixi,carmina illaEmpedocliSjin quibustunêla ab uno deducebat, Vnius Dei fingularê maieftatêeftcôfeflus,licet Vnitatêipfehocinlibronôexpreflèrit, ficutin Metaphyfica. Nâ quod illic Vnitatê dixerat, in Epitome Deû interpréta^ tur.Itê.etfi nô adduxerit in ifto hbro,dimidiû carminis eiufdê Empedoclis, in quodi xeratabunonatos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ôw, etiâDeos longæuos,fubeft tamêhæcfcntentia,

creatos etiâ â Deo Deos eum côfiteri.Nâ fi probat ea carmina Empedoclis(in his aut/ dixerat ille,nata omniaab V no,etiam Deos)profe(fiô fentit eadem Ariftoteles.Siccß aperte cunêlafatetur,ab Vnitatejfingularié^Deo/^fecfia. Nam in libris itê illis poH res naturales,aftîrmatEmpedoclê tradidiflè nataab Vnocunda, thKhh adj;, præter Deum,innuentêpropemodû,ipfum eflè illâ Vnitatê quæproduxerit omnia. lamïn hoc Compêdio'perlpicuè diuinam fuper rebus humanis côfefius eft Prouidentiam. Quod pofteaiex alqs libris eius demonftrabitur.Qiiippc'dicit hic, cum fluuius ignis ' ex Aetna prorumpens,omnê circum regionem inuaderet,fugientibus ex oppidis, 80 agris omnibuSjfed lènioribus afteêlæiam ætatis,fugere non ualentibus,adolefcentes filiosj parentes in humeros fuftuliiTe, ac flammâeuadentes, fluuium ignishn eos fui» peruenillè: Sed diuinâ Prouidentiâ,quæ rebus benefaêtis deleêtatur,peripicuam hîc

»H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;132 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T» E V G V B, L 1 B, I I 1 1»

fuiffe. Scindens cnim fefe rapidus ignis in duas partes, rcliquic intaélos parentes amp;nbsp;G filios,quaü pietatemtantamueritus. Hic ergo nominat Ariftoteles v» , Db uinitatem,eamcß dicit J3ræcipuo honore affecifïè genus pioß:,pium genus. Quoduo confequuntur,diuinam pr^fidere rebus humanis Prouidentiâ, turn cifres omnes fubiedtasjamp;poflelcurfumnaturaliûrerum fiftere,fi uelit. Confiteturitem'miracuJa» Nam ingens fuit miraculum,ut cum eiTet propinquus ignisifurens rapidifsimê, fc fc in duas partes diuiferit,relidis in medio pijs. Poffetcç hæcalfertio’ad alia innumera transterri.Quis autem negabitlibrum eius edcji fortequifquâ eiufmodi eft, quemi apud ueteres'pafsim comperies, amp;nbsp;cuius ubique exemplaria fintiapud Græcosf Ex quo item exemplum contra Epicur um'adert Plutarchus,amp; cuius meminit Proclus, luftinus'appellatPhilofophiæ eiusEpitomen. Certè qui fapit,non negabit. Nam Gf milialocutuseft,licetobfcuriusinhis,quinunc habentur libri. Proponam nunci euidentifsimum exemplum.Hocloco dicit Ariflotelcs,numen diuinum , quod eoru pietatemigratam habuilîent,cximio eos honore profecutum,Audi igitur amp;nbsp;agnofce fimiliain decimo Moralium.Qui, inquit, fecundum mente operatur, èchanc exco:# litjOptime^aiFeduseftjisuideturDeoacceptifsimus.Siquaenim cura rerum hui? manarum eft à Dijs, fient apparet, utic]^ rationabile eftîdelctftari eos re optima,fibitp proxima. Hæcautemimens eft: quamiqui diligant, maxime colent, redamari eos

Dqs, tanquam rerum fibi acceptarum curatores,amp; relt;ftè,ac probe agentes, fas eft* Quid his lucuIentiusC Eft, inquit,rationi confentaneum,eft euidens,Deos'curare res humanasjdiligereprobosi aefapientes ,amp;eis beneficia præftare. In ilia igitur degt; flagratione, quoniam Deus pietate deletftatur, mens excolitur j Sgt;é eft fimilima Deo, quæcolitpietatem,remuneratuseftpios. Adhibuiteisicuftodiam. In Compendio dicit,Dcumfecifle, quod in EthicisdixeratiâDijs fieri, cfte probabile : quod fcilicet D bonos amp;nbsp;honeftosiremunerentur. Hoc igitur Dq feceruut ♦ Honorauit eosNumen, oftenditïeos elle fibi curæ, propter pios filios)feruauit parentes. Simul obferua, quâmieièemendet. In EthicisiDeos, in Compendio/-râ o^xcainti/, ipiam Diuinita^ tem,ipfumDeum,dequofingulari,toties loquitur. obferua quoque'ne agnofdt Prouidentiam, quæ mortalia curet, fine qua opinione, certa^ fide, nihil ufquatn poflumusloqui. Item in eoipfo Compendio audiftis/louem eile Deum,per quem uiuimus:audiftidimefle,cuiicuncla obtempèrent,qui/feruet regatcç omnia, qui' fit Necefsitas ÔC Fatum, quemultrix luftitia fequatur cornes, uindex fceleratorum^ leges diuinas tranigredientium.Affirmatetiam,quæPlato diuinus ab Archyta, Py^ thagoreis^ audita,aflèruerat,Deum eflè principiu,mediû,finê omniû rerum. Affirm mat item quod in ethicis dixerat, eum eflè beatifsimum , qui ôô lapientifsimus : Sa^ pientemautemDeogratum,hanctpeiuseflèfelicitatem,quod placeat Deo. Nunc autem beatum dicit,qui fimul natus cœpit obtemperare legi diuinæ, ut qui uelit eflè beatus, felix,legem diuinam,continuô ut editus eft in lucem, fequatur.

De ufjoßngulari ac jupremo Deo, ex eodem t^^frißotelcj^ue à ntotu cali abt joltferitjÇuiitsfit imtnenfafapietttia^qua rejjgt;icit etiam res hutnanas,

a ED PROPONAM aliaex hifee, qui nunç in propatulo funt, libris ins dicia, mentis eius Ariftotelê fuiflè,quam Philofophiæ fuæ teftatur Com^ pendium.Erunt autem'uelut quædam indicia,è quibus'fapientes, nô ftub te perfinaces,pofsint intelligere/fingularem Diuinitatem ci placuiflc, multis earn, nifi per aftîm'tatcm quandâ cum primo dedilFe.’Non orbi cœlefti, quem torquens

A torqucns in fempiternum, aA'one j moderaminecp cætcrarum rerum fuperfederet, aftixiflè: fed potiusDeum quendam unïuerfalem,tam in cccloifupra fiderum concis tatione,quâm per uniuerfum mundum regnantem,cui res humang ieparatim,ac na# turaleSjCuræ fint,fenfiflc:Non aftrorumjlntelligentiarumcp cœleftiû^ei diuinas efîè, fedunius,quiamp;coclumcircunuertat,amp;fomnia,quæ bona fentit de Deo Theoloâs gia,faciat Numen eiïè.Nam primo,quid illud eft,quod in libris poft res naturales, cum de fapientia quæreret,folamcp eamifui caufam efle diceret, idcirco diuinam po«« tius,quàm humanam cenfuitpoirefsionem,quæ^ folo Deo poisideaturC Si Sapiez tia eft rerum omnium humanarumidiuinarum^/cognitio, amp;nbsp;fi in folo Deo eft per# fedla,uera^eiuspofirfsiojille/multo magis res naturales, humanascp cognofcet, quàm omnes homines,quiifapienteSjCum reshumanas, acdiuinas habent explora«s taSjappellâtur.Quas cum fine collationepræillis Deus habeatperfpe(ftifsimas,uticp quod debiliter,ô^ obfturè fcitur ab hominibus,fcietur â Deo clarifsime\ Sciunt autê res fuperiores obfcurè,inferiores'eodem ferme modo mortales:quarû cognitio cum fitin Deoradiantifsima,neceftèeft,quodunanimiter antiquifsimi Philofophi aftes: ruere,Deum'ubilt;^adefle,omnium^anteoculos eius,rerum uerfari abfolutifsimâ notitiam,nullam uel tenuifsimam rem non perlpedifsimam ei effe, uel in tartara fuis oculiSjUtoraculum dicebatjpenetrare^Hincloculû eius dixit «Axj/zo(/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, fortifsimû,

robuftifsimum.Si res humanas nefcirct,ut dementifsimi,erroribus fuis,quos proces dere,nullocp impedin' metu Dei cupiunt,fauentes’cc!tendunt,aut fi in uniuerfali tan^ turn fciret,eofapientiores longéhomines efTent.ContuIit autem Ariftoteles fapien# tiam Dei,cum Humana,dicens,quoniam ferüa ôdimbecilla fit Humana natura, a folo Deo fapientiam poisideri dicêdum.Et ut dicat Simonides, quem/Plato in primo de Repub»diuinum uirum amp;nbsp;fapientem uocatz Swj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'rS-n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Solus Deus

Habeathoc Decus.Quis igitur,ieritineDeus,cuius unius iure/fit iapientia f Profecftoi •qui folus in omnibus nominatur. Etuide quâmclaréamp;quod perhibuit Simonides aftîrmet AriftotelesjSó qcffuperius oraculû,cum Deum appellabat ««/IXhtoj/, nô edo (Stum,fe ipfo modo fapientê,nimirû fapientifsimû,fontem^ fapientiæjn Theologia eftjSapientiâfuiifeomniû rerum inuentricê, Itemcp eumclamauerûtueteres omnes cùi7iaocfoigt;, per fe,a feipfo fapientê«Hæc omnia uidês amp;nbsp;fcics Ariftoteles, tribuit amp;nbsp;ipic/ Deo admirabilc,amp; pluiquâ Humana iapientia. Noftra enim,inquit, natura iêrua eft. SumuspræDeo,tanqucâmancipia:ille dominus uerus,Pater hominûatcç Deoi^, folus hoc nomine decoratus,ut unus uerè pofsit dici fapiês,nô ut nos mortales. Seit igitur Deus omnia!mehus,quàm nos ipfi.Quæcûcp ab Homine nofcûtur, multd ma^ gis â Deo,in quo folo'eft uera fapiêtiæ poifefsio.Hæc Ariftoteles,dicés,Prouidêtiam Dei maximâ,luminofifsimâ,oculû mentemcp peripicacifsimâ fentit. Affirmas etiam quæinEthicis,Siqua,inquit,curaeftDr)srerûhumanarû,utuidetur,amp;: eft rationi cÔfentaneu.Eadem aftîrmat hoc loco,corrigens,quod ibi de multis,hic de uno Deo. Sedilliia maximo falt;fti fapiêtes,ôô profpeclores rerû humanarum, ut Plato docuit in Legibus,amp; Sympofio.Clara igitur eftratio,ueracp deduâio.Deindereprehêdit Ari ftoteles Poëtas,qui,quoniâ folius eft Dei fapientia,poflèfsio,dixerunt€am inuidiife mortalibus.Reprehendit Poètas,mendaces,ut in prouerbio fit,appellâs: Non enimi in Deum'inuidiâ cadere poflè.Ecce igitur Deus nô inuidit mortalibus fapiêtiâ: Si nô inuidit,dedit:Si dédit,ut etiâ ait Marcus,excepta fapiêtia nihil â Dqs immortalibus/. dari amicitia melius potuiifc.Excepit fapientia munus Dei. Si dédit igitur, dédit qd* eft diuinifsimûjUt ipfe inquit,ôlt;^ pretiofifsimu.qui autê dat, amp;nbsp;dat quod optimû eft, turn nofeiteum cui dat,turn amat eum uehemêter.Nôinuidit autê Deus mortalibus;

134 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T, E V G V B. L I B. I I I L

fapientiam.Amatigitur.Recordarenunc,qugdicitin Ethicis, eundéappellas beatu, C ac fapientêjfapientê autelâiad^AtsK-ni/, Deo acceptifsimû.Ec pauló infen'us, tria dedu^ cere homines ad probitatê,naturâ,confuetudinê,documcta.Naturâ,inquit, certu eft non eflèin nobisz à7i\à: wà! mtiixs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sed per quandâ diuinâ

caufam,hisfquiuerèfortunati funt,exiftit.ExprimitigiturhocIoco,donari altera fa^« pientiæ uerâ parte à Deojuidelicetnaturæbonitatê.Duplex enim fapietia : altera c5gt; templâs,alteraioperâs,mutuo cÔnexa. Qui donat unâjdonat altera. Probitasex nogt; tionererûdiuinarû8ôhumanarum:quibusbeneperceptis,infh'tuitur Optimus uitæ curfiis.Deinde,duplice tradit Ariftoteles efîè fapientiâ: wtx yo^fMÄis «i/ i bwç

i KX^ à ns nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■gt; wrn cc(gt;ufOTi^igt;)ii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ónc 'yüf amp;ws JltKei 'fÇ'oU'

TTxnpavM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'tshiujtIù) h p.it'amp;') h p.xhisx^ i-xs^ âiàs- Hoceft, Qua maxime

pofsideatDeuSjdiuinapræcæteris fcientiaeftjamp;quâjfi quis maxime diuinus. Sola aiitc ipfa,utracp liæc aflècuta efl.Nam amp;nbsp;Deus uidetur caufarû omnibus efïè princri piïi.Et taléiuel folus uel maximepoßideat Deus.RepetitiSapientiâefle fingularê Dei poflèfsionê:Et Sapientiâlefle diuinâ quandam,mirabilem^ feientiâ, tum earn à Deo . maxime pofsiderijid eflè decus eiusjpofsidcri ctiâ ab aliquo diuino homine, Quo^ modo autê diuinoC’nempe ex eo,quód prima fedê amp;nbsp;origine habet in Deo.Erut ergo diuini,quibusDeus dedit fapiêtiâ,quafi' participes eius,quod/largifsimû efl amp;nbsp;natui» rale in Deo.Deinde proiequitur:Iccirco,inquit,eft in Deo fumma fapietia,amp; fapien^ tia eiuslefl: prima,nobilifsima.Quoniâ nemo efl cut no uideatur Deus efle principiu Sgt;C origo omniS caufarû. Aut hoc modo intelligas , Quia uidet in oîbus rebus Deus principiûcaufarû: Videturiearuorigo caufaru,qu£crcs produxerût ,amp;producunt: Videtur DeusJeaufa caufarû.Quoties apud Ariflotelcinuenies, «Axâ, uidetur feito no leuêjfed euidete apparêtiâ denotari. Videtur,id efl,apparet,ofleditur, claret, co^ P gnofeitur Deusfeife principiu caufarû omnibus rebus. Si caufas igitur omnes /Deus orditur,tâquâprincipiû,fcit omnia,moderat,rcgitgt;quia fupcriores caufas fecit, pro^ pter res particularcs. Vt exiflerêt particularia,fecit uniuerfalia.Et fl caufas omnibus rebus dedit,deditetiâhominû,id efl,fingularêunû( ut Archytas dicebatlamp; Pytha^# goras ) hominêjà quoitota Iiumana ,ppago nafceret.Ex hac igit omni Ariftotelis côgt; fefsione,feqtur,unû fingularêeflèDeû,quc fingulariter nominat,no aliasIntelligeiv tias.Deinde fequitur,n5 folû motû cceli ciere Dcû,fed etiâ alia multa facerc, guber;« nare res humanas,uerfari p mundû,fcire omnia.ltê,fit hincperipicuû,cû dicit,Princi piû caufarû oîbus rebus,eû ièntireitotû illû ordinê,quê dixit in CompêdiOt Nâ fi de^ ducas omnia,orfus ab ipfo Deo,ad omnes uiep caufas amp;L res ipfas, erit totius ordinis illius explicatio.Princeps origo caufarû (Deus.Prima caufa'cœlum,ccclicp motus. Qui mouet ccelû,reperit cœlû,ut ipfum moueret.Si datur enim origo caufarû Deo, certèfdatur nô motus modo,fed etiâ corporis eius,in quo futurus eflet motus. Quogt; modo emeflèt origo caufaru,fi motus folius,no corporis moti/fuilîètinuentorÇ'Du^ enim funt caufæ: corpus ipfum quod mouctur,amp; motus ipfius. Motus fine corpore eflè non poterat. Multo igitur magisjefl corpus ipfum una maxima caufa, quam mo tus ipfius, qui fine eo efle non potuiflet.Hæcigitur/efl ucra deduêtio. Si datur Deo/ caufarum principatus,datur omniû eoi^i inucntio,amp; excogitatio.Non debet eflè mo uendi potês|Deus,inueniêdiinôpotês.Nam no eflet principiû caufarû. Aliquas eau fas feciflèt,alias facere nô potuiflet:Sic^ non eflèt principiû,amp; origo. Qui poteflin:? defatigabiliter mouere,amp; ex motutam mirabilem , tamtp uariûrerû ordinem con^ ficercjtot formas generarc,multo magis inuenirepotuit^unde talia ficrent.lllud item obfcruandum eft, duplex.'eife rerum genus, naturales, Ôd humanas. Naturales(funt corporeæ

A corporeæ, quibus uiuitur corporaliter : Humanæ fpiritualcs, multo fortafïè qiiàm naturalesimaiores, quia naturales,propter humanas. Si Deus igi'tur omnibus rebus' amp;caulîsearumeftprincipium, nonfolumnaturaliument,fed etiam humanarum) maioris ponderis. In quem cniin earum principia, fi non in Deum, référés lam ue^ rd/quomodo unam tantum caufarum partem amplexus Deus, alteram teuere non potuitC Qui igÎLur inuenit caufasiutres effent, inuenitc^ res naturalesipropter huma;« nas, uticp fuit etiam autor humanarum, eadem eas regens poteftate,qua crcauit,causs fis earum excogitatis. Eo enim confiliojreperit res naturales,ut homines eflènt, amp;nbsp;uia uerent, Quibusifiprouidithacparte,multomagis prouidebit ea,quæ pertinet ad animos, ad præmia, amp;nbsp;pœnas, ad meritaà'n hac uita, amp;nbsp;in alia. Quod amp;nbsp;Ariftoteles; eft confeffus,dicens,Deos redamare,amp; remunerari probos. Si remuneratur,non utiis quehis(quibuscorpusuiuit,paratisæque bonis amp;nbsp;malis,fed aliogenerepræmio^ rum : Et ut illic, hic dixit, largitione probitatis èi. fapientiæ : multis^p alijs, qux( Marcus fuperius eft confeflus,cum felicitates , opes^uim illam Dei inuifibilemlat^ tuliflè imperio dixit. Confentiunt igitur fapientes, fuper re clarifsima, cuius confeß fidnem,natura extorquetipfa nobis, iinpellitcp animum ad has uoces , ut nifi uelis ei refiftere, impetum^ eius retardare,non aliud fis didurus.

tniris laudibus eff'erre,(ltti Nlenti rerum creationem tribuijjeuf^ in quo'ßt inclußa confeßio creatimundi, JDe î^l^ente dixijße eumi^UÆ prior praceptor 'Plato, In hisunins L)ei conßeßionem ejße.

ApPARVIT, Ariftotelis ilia confefsione, Deum/cuncfrarum cau^ larum efleprincipium, quæ res quam latepateat, uidebunt fapientes, fie *’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;I'cuum, creatricem illam Meutern,

__ I rerumcp principium, ficutPlatoni, ut fuperius eftofteufum, fie item ipfi, mirificêpl^cuiftè. Nam cum maiorum,0lt;^ anteceflbrum ftiorum dercrum priucipijs/ proponeret opiniones,uarias^ fçnteutias protuliftèt,hæc demû intulit. Cogor cuim rememorare,quo fit fermonis aptus ordo. Meutern autem qui dixit efïè, ficut in anigt; mailbus, amp;nbsp;in Naturaicaufam mundi, item amp;nbsp;totius ordinis, quafi euigilafle uidetur, ad comparationem eorum, qui anteatemerariè loquerentur. Qui igitur hoc modo fufpicantur,fimul quod bene’caufam,principium elle rerum ftatucrunt, etiam talem conftituerunt, unde motus'rebus exifteret.Sic Ariftoteles. Vifum igitur fuperius ex Laertio quæ fit Mens, quis Autor, uel Caufa : nimirum,opifex mundi, cuiiu fecungt; daEpiftolaPatrem dat Plato. Duobus^ uerbis'eomprobat Ariftoteles(quod de Mente rerum Principio dieftum fuiflet ab Auaxagora,alijs^ multis. Primum^quod ait cos quafi v^ov-r«5,fobrie,prudeuter, uigilante'rque locutos. Deinde/quod bené,redè conftituerunt Mentem,undc motus fuiflet omnibus rebus.Recolas igitur, quæ dixerat fuperius, Deum effe nbsp;nbsp;«zticüii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caufarum omnibus rebus prin#

cipium. Illic Deum,hie Mentem, Caufain. lllicomnibus rebus: hic'animalium,Na^ turæ,mundi,ordinis omnis.Illic apparct,claret:hic »««a«? gt;nbsp;bene, fobrie dicitur Mens effe Principium rerum cunótarum. Recordare quoep (quæ Plato in Phædone loqui Socratem facit : œî ó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TrxvTioy cun®', nxvTKiÂH cÙtÎoi

•jjatTivi/ T(v« w nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TmvTtup cuniii. Hæc ex libris Anaxagoræ, quos de natura

fcripfit:QuódfciIicetMensjexornauerit,amp;^omnium caufa extitcrit. Hac ego caufa lætatus fum, uifumtp eft mihi modo quodam bene habere, Mentem fuifle omnium . caufam.Vides'mirum in modum cundis placuifle inuentionem omnium rerum, amp;nbsp;z j ordi

134 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S L E V G V B. L 1 B, I 1 I L

fapientiam.Amat igitur.Recordare nunc,qu^ elicit in Ethici's, eundé appeUâs beatu, C ac fapientêjfapientê autêîâwceAAfcszr'TBj/, Deo acceptilsi'mû.Et pauld infenus, tria dedu^ cere homines ad probitatê,naturâ,confuetudinê,documcta.Naturâ,inquit, certû eft non eflè in nobisz wos mtÎxs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tv-rv^^ttn^ v7rK^)(^ii i Sed per quandâ diuina

eau fam,bis/qui uerè fortunati funt,exiftiLExprimit igitur hoc loco,donari altéra fa^ pientiæ uerâ parte â Deo,uidelicet naturæ bonitatc.Duplex cnim fapiêtia : altera co^ templâsjalteraioperâs^mutuo cÔnexa. Qui donat unâ,donat altéra. Probitasxx nogt; tionererû diuinarû amp;nbsp;humanarum:quibus beneperceptis,infh’tuitur optimus uitæ curfus.Deinde duplicêtraditÂriftotelesielîèfapientiâ: uyTvyc^iMMs' kij

) KX^i à 7ÏÎ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S«, (âovh c/F xuth tstùiii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yXj) ^iog

'Tiinj) TTKxtyamp;vca nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t(Ùj Tiicd/Tiu) « nóv®') H f^xAiscejiâièg. Hoceft, Quâ maximC

pofsideatDeus,diuinapræcæteris fcientiaeft,amp;quâ,fi quis maxime diuinus. Sola ante ipfa,utracp hæc aflècuta eft.Nam S)C Deus uidetur caufarû omnibus elle princri piû.Et talêuel folus uel maxime polsideat Deus.Rcpetit/Sapientiâ elle Gngularc Del poflèfsioné:Et Sapientiâiefle diuinâ quandam,mirabilem^ feientiâ, turn earn à Deo .maximèpofsiderijideflèdecuseiusjpofsiderictiâab aliquo diuino homine. Quogt; modo autê diuinoCnempe ex eo,qudd prima fedê amp;nbsp;origine habet in Deo.Erut ergo diuini,quibusDeus dédit iapiêtiâ,quafi participes eius,quod/largifsimûeflamp; natult; raie in Deo.Deinde prolèquitur:Iccirco,inquit,eft in Deo fumma fapiêtia,amp; fapieiv tia eiusielt prima,nobilifsima.Quoniâ nemo eft cui nô uideatur Deus efte principiü èC origo omniû caufarû. Aut hoc modo intelligas, Quia uidet in oîbus rebus Deus principiü caufarû: Videtur earû origo caufarû,quæres produxerût, amp;producunt: Videtur Deusfcaufa caufarû.Quoties apud Ariftotelêinuenies, JIkamp; , uidetur, feito nô leuêjfed euidêtê apparêtiâ denotari. Videtur,id eft,apparet,oftêditur, claret, co^ P gnofeiturDeusiefle principiü caufarû omnibus rebus. Si caufas igitur omnes/Deus orditur,tâquâprincipiû,fcit omnia,moderat,regit,quiafuperiores caufas fecit, pro^ pter res particularcs. Vt exifterêt particularia,fecit uniuerfalia.Et fi caufas omnibus rebus dedit,dedit etiâhominû,id eft,fingularcunû(ut Archytas dicebat/amp; Pytha^ goras ) hominê,à quoitota humana ^ppago nafceret.Ex hacigit omni Ariftotelis côgt; fefsione,feqtuqunû fingularêefleDeû,quc fingulariternominat,nô aliasIntelligeiv lias.Deinde fequitur,n5 folû motû codi ciere Dcû,fed etiâ alia multa facerc, gubcrgt; nare res humanas,uerfari p mundû,fcire omnia.lté,fit hincperipicuû,cû dicit,Princi' piû caufarû oîbus rebus,eû fentireitotû illû ordinê,quê dixit in Compêdio. Nâ fi de^ ducas omnia,orfus ab ipfo Deo,ad omnes uftp caufas amp;nbsp;res ipfas, erit totius ordinis illius explicatio.Princeps amp;nbsp;origo caufarû iDeus.Prima caufaeœlum,cccli^ motus. Qui mouet ccelû,reperit ccelû,ut ipfum moueret.Si datur enim origo caufarû Deo, certejdatur nô motus modo,fed etiâ corporis eius,in quo futurus euèt motus. Quogt; modo em eftèt origo caufarû,fi motus folius,nô corporis moti fuilEet inuentorÇ' Du? cnim funt caufæ: corpus ipfum quod mouetur,ÔC motus ipfius. Motus fine corpore eftè non poterat. Multo igitur magis eft corpus ipfum una maxima caufa, quâm mo tusipfius,qui'fineeoeftenonpotuiftet.Hæcigitur/eftucra dedueftio. Si datur Deo/ caufarum principatus,datur omniû eoi?: inuentio,8c excogitatio.Non debet clîè mo uendi potês(Deus,inueniêdi!nÔpotês.Nam nô eftet principiü caufaru. Aliquas eau fas feciftèt,alias facere nô potuiftet.’Sic^ non eftèt principiû,amp; origo. Qui poteft ins’ defatigabiliter mouere,amp; ex motu tam mirabilem , tamtp uariû rerû ordinem con^ ficere,tot formas generare,multo magis inuenire potuit^unde talia fierent.lllud item obferuandum eft, duplex,eftè rerum genus, naturales, Ôd humanas, Naturalesifunt

A pienter omnia pofuerit : fed cum difpliceat» quód non ubique/Mentem, quod facit Mofes, adhibuerit caufam, etiam paJam eft, multo magisihanccis caufam placuiflr. Mofes eadem femper dicitDeum lecifte, creaiîeccclum ÔC terram, aiiimalia,plantas, bominem y ubiquciMentem rebus creandis præficiens* Quam TheoJogiamilî Plato Ariftoteles uidere potuiflent,quam approbaflentf Quoru hoc loco eadem eft atq^ MoGs certe confeftio, à Deo cumftagenerata, amp;nbsp;fatfta, amp;nbsp;difpofita : dilpofitaque ut melius fuiiiet; cum dicat ad unumquodcp. Et uidit Deus quod elïètbonum. Qua afsignatione Plato fatetur fe elîè contentum^ut dicasbonum, quod Mens excogitaft ftt. Sic quod audis apud Molen, Fecifte, deindebonum ipli uifum efle, mirifice Plas« to approbalfet. Quia ft Deus, ft Mens, fapientia, confilium, folertia,fuit autor, amp;nbsp;ft €i bene poGta uidebantur, certe,nihil elfe melius poterat. Declarauit etiam Plato in Cratylo, illam Anaxagorx Meutern,mirifice illi placuifte. Vbi Socrates/rogat Her^ mogenem. Non ne,inquit,credis^Ânaxagoræ Meutern,Animam elle, quæ exor:# net, amp;contiueat omnium aliarum rerum naturamf Nil aliud, iuquit, iluj

(fvenf/, » Trtsfcvaf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, vxi/ lt;£* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- Eandcm,

Ut in primo libro uidifti, uocatimperatricem, exornautem omnium ,impermiftam, lus uuiuerfale y fegregatam ab omni coucretione mortali. Qu am autem hæc(Meus, quam Anaxagoras celebrauit,placuerit Ariftoteli, collaudauerit, adorauerit,fufpe^ xerit,potes iutelligere ex his,quæ fcribit in uudecimo poft res naturales,De quaihac ad uerbum : Quæde Mente dicuntur, habet quafdam dubitatioues. Videtur enimf omnium quæ cogitaripofsitdiuinifsima. Quomodo autem fe habeusltalis cxiftat, habet quafdam difticultates, Nam ft nihil intelligit; quæ maieftas eiuscftètC Eftet enimificutdormiens. Si autem intelligit; hoc autemiellet aliudpeculiare,non eftet hociquod eft eius fubftautia,iutellevtio,fed facultas, CertèiTion cHét optima fubftan# tia. Nam quiaintelligit,dignitas ei exiftit. Iuluperuerd,fiue mens fit fubftautia eius, fiucintelle(ftio,quid iutelligitf Autenim ipfa|feipfam,autaliquid aliud. Et fi aliquid aliud, aut idem Temper, aut aliud, Vtrum igitur diftert,aliquid, uel uihil y intelligere ipfum bonum, uelquiduis.’uelamp;abfurdumeftcogitare de nonnullis, Certum igb tur/quod diuinifsima res, amp;nbsp;prctiofifsima, intelligit, Sgt;C non mutatur. In peius enim ƒ fit mutatio. Et motus quidam iam, tails res eft. Primum Igitur/fi non eft intelledio, fed facultas; rationi eft confentaneum, laboriolum eftè ei continuam intelletftionem. Poftealmanifeftum,quód aliud quidlcftetpretiofius, quam Mens, res fcihcetintellei: âa. Etenim intelligere, amp;nbsp;intelledio exiftent, amp;nbsp;pefsimum intelligenti. Quocirca, id uitandumeft.Quædamenimnonuidereimeliusquamuidere. Non eftet certeires optima,intelledio, Seipfum igiturüntelligit, Siquidem eft,quod optimum, Hæc di# cit Ariftoteles,non de omni mente,humana, uel Angelica, aut Sphærai?’ cocleftium, fed optima, 8^ pretiofifsima, amp;nbsp;qua nihil fit maius, quod ab ea intelhgatur. Quia ft quid præter felintelligeret, in quo cognofeendo deledaretur, maius eftet ipfa. Con# ftat autem/quam late pateat hæc Ariftotelisconfefsio. Videmus hinceundem efte Deum atqueMentem, amp;hancMentemiuidemus Ariftotelemjlatentem efte rerum Principiurn, Nam fi datDeo, ut claruit, omnium caufarumprincipium, utiquedat etiam Menti,quia Mens eft ipfe Deus,Quod)non folum ex his,quæ dixit nunc de ea Philofophus, conftat, fed his etiam , quæ,/In libris de Republica, amp;nbsp;quæ in lecundo magnorum Moralium, Etenim dubitationem diftbluit in libris poft res naturales'de Deo, quæfobortain libris moralibus fuerat. Oborta autem fuerat de intelledtione, uel cogitatione Dei, Vbi dicit hæc ad uerbum: Ea Igitur quæ inter loquendum fimi# litudo folet aftumi de Deo, neep ibl recte, neque hie diet utilis. Non enlm ft Deus eft fib!

AVGVST, E V G V B* LIB. IIIH fibi fuffi'ciens, nullius indiget, ob idmcCß nos'ullius indigebimus. Efl enifn,'amp; talis C quidam fermo, qui dicitur de Deo* Nam quoniam, inquiunt, omnia bonapofsidet Deus, Sd elt fibi fufticiens, quidfacietC Non enim dormiet : ipeculabitur igitur, ins« quiunt.Hocenimieft pulcherrimum(maximeeß proprium. Quid igitur ipeculabi^ tur ‘TSi enim aliquid aliud; melius certè aliquid feipfo Ipeculabitur. Sed abiurdum eli, eliê Deo quidquam melius ; ipfe igitur,feipfum contemplatur. Sed amp;nbsp;hocïabfur^ dum. Etenim hominem, qui feipfum contemplatur, folemustanquam inlênfibilem reprehendere. Abfurdum igitur eft, ii Deus, inquiunt, eritipiè fc ipfum ipeculans* Quid igitur Deus ipeculetur nunc dimittatur. HçcAriftoteles. Videmus igitur eum/ liane dubitationem di{roluere,eandemcp rem repetere, in libris Philofophiæ primæ» In quibusiadîrmat,Deum contemplarifeipfum, nonconfequi autemiut fitinfenlî^ bills : Neep enim eafdem eflè res diuinas, atep humanas. His igitur locis /confiderare licet, eandcmelfeMentem atep Deurn, Nam quam Mentem uocat in Philofophia, in Moralibusamp; in libris deRepublica, Deum. Sic apparet illam Anaxagoræ Men^ temielfeDeum, elfeCreatoremmundi,omniumordinumInuentorem. Is/perexceb lentiam dicitur Deus, huiedatur unijDiuinitas. Nam intelligere feipfum,de Supre^ mo folum, qui uerè Deus fit, didum apparet. Non fiant hiciüllæ aliæ planetarum ïntelligentiæ, neep poiïunteflè, Hanc Mentem, quam in Timæo Plato uocat Opifî^ cem mundi,turn in eo ipfo libro; turn in Phedone/dicit eflè Infcrutabilem, ut difticile pofsit inueniri ; In Cratylo, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Imperatricem.

Qjidd ctiam in Moralibns^^num fingtilaretn JDeum cß confejpiSj rerutn humai narum proß^edlorem : Et (^uôd ad aliam^ quàm pra^Jentem uitamfrouidem tia eitfs'z^ duce îargiriboniseumait lt;^^idloteîeSf referantur^

N T item aliaplurimaihincindefèfeofferentiaindicia,non folas illas cœleftes Intelligentias Ahftotelem Deorum nomine,amp; excellentia,dignai’ iuxta maiorum iuorum religionem , meliorcm quandam, abfo^ lutamtp ab incitatione ccelefti Diuinitatem, eum aflèruiflè. lllam^ aftro^ rum diuinitatem|afcititiam,peregrinam^ illi eire,amp; ad tempus prpdicatam,cum non haberet quid de Deo'clarius, amp;probatius tune diceret. Cum autem alqs in locis,hu^ manæ naturæ ueros inflimflus fuper confefsione Diuinitatis fequatur, confitensjDigt; uinitatem, quæ regit mundum, non fol dm machinam cocleftem mouens, fed etiam per omnem mundum inambulans,præcipue^ res humanas, propter quas funt natu raies, moderans, dicemusieum'aftrorum Diuinitatem, aut partem quandam Deoßt flatuiflè,ut fi quisîaliquos Angelouitœlo uoluêdo præficeret : autinconftantêfuiflè, ubi contra Naturæ impetû uiolenterlocutus eifet, poflearelatum, ab eodem Naj^ turæ, cui refiftere non poflet, æflu, ueram Diuinitatem fuiflêconfeflum. Nunquid inquitjin MoralibuS;,Fortuna,quafi Prouidentia quædam,efl Deorum An potius id non eflprobabile QuippeDeum cum dominus fit huiufcemodi rerum, arbitra«* mur tribuere merentibus bona, Sômala, Fortuna, uerd, amp;nbsp;quæ à Fortuna funt, uerc fortuito eueniunt. Quam renilfi Deo tribuanius, iudicem improbuin eum faciemus, autinuitum : quodiDeo non conuenit. Itaq^ nei^ bonamFortunam,Prouidentiai'n, aut Beneuolentiam Dei eflè,probabile eft : quia improbis etiam datur. Deum autcin curare improbos,non eflprobabile. Primumiiuxta uulgares, plures Deosloquitur; deindelfefe ad Philofophiam recipiens, unicum iemperDeum, qui dominus, aepa«* jtronus fit (omnium, quæ pofsident homines/rerum, Adhæcfnegat quæ Fortunæ bona

A bona dicuntur, ab co proficifci, id eft, dan'certaquadam cura eius,amp;f prouidcntia, ac bcneuokntia. Diuitcs improbos j Dei^ contemptores eftè. Præclareque fecum agi pùtare,qudd ah'quem trucidarint,opes auexerint. Quorum à Deo nihil eft.Non enim malarum rerum iDeus eftJargitor, fed bonarum. A' quo tametfi proficifcun^ turomnia, uera tarnen eius beneuolentia, ut Ariftoteles ait, erga bonos/duntaxat* Ncc ft Solem fuum oriri fadt fuper bonos,amp; malos,amp; pl u it fuper iuftos,amp; iniuftos, nullodiicrimine id facit, fed propter bonos benefacit malis. Omnino^ Ariftoteles fentit,caducarum rcrum, temerariamq^ iftam felicitatem, neminem debere diuinæ crga febeneuolentiæ afcribere : quia datur æquè malis, atcp bonis:fcpius etiam ma^» lis. Quoniam, inquit, quæ uulgo putantur bona, èC quibus apud plebem folent hogt; mines fortunati uocari, eueniunt fine difcrimine bonis amp;nbsp;malis, nonfuntquibus ea contigerunt, amicij graticp Deo dicendi,ut fit eadem ratio conciliandæ charitatis di^ uinæ, atquc confequendorum terrenorum bonorum. Ipie enim etiam dicit. Si mun# dus uos odit, fcitote quia me priorem uobis odio habuit. Et, Odiftiobièruantes uagt; nitatem. Non amanturigiturimprobi à Deo, inquit Ariftoteles. Si non amantur,* bona quæ funtconfecuti non omnino eius beneuolentia ftintaflecuti, led ipfo cons? niuente, amp;finente. Multo enimlargitur amicis fuis meliora. Quos igiturfortuna^# tos afpexeris , non continuo amicos Dei, amp;nbsp;quibus Deus faueat, arbitreris , fed fcigt; tohæcaccidere, fierifpleoconniuente. Subrjcit Ariftoteles , Bona amp;nbsp;mala meritisa Deo dari. Hunclordinem efie Prouidentiæ, ut dentur bonis bona, mala malis. Quod fi terrena bona, quæ dicuntur , temerarie contingunt, id eft, cafti quogt; dam, Sdfortuito, quid fupereft quod detur à Deo, certo difcrimine bonis amp;nbsp;malisÇ' Nam largitio, inquit, rerum fortuitarumhon eft recfta â Deo. Ergo quod dat Deus, maids fit,quam quæ fint in poteftate Fortunæ, neceflè eft. In poteftate Fortunæ'funt uires corporis, forma, opes, à bonis, amp;nbsp;â malis æquè poftèflæ. Jgitur quid mali da^ ßftur à Deo malis, boni bonis, fifunteafortuita, amp;nbsp;in poteftate Fortunæ C Et ta^ men Ariftoteles fatetur î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kveioii nbsp;nbsp;nbsp;•ratïTWj/, tük nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«7rvvtf£iligt;y (c* tx «.y«'

ExiftimamusenimDeum,penesquemifintifta, mentis tribuere bo# naamp;mala. Nulla igitur fuperfunt mala amp;nbsp;bona, quædentur â Deo. Eadem fis quidemratione(cum uideam bonis eflè mala, dicam/fortuite id fieri. Et cum di# casibene fieri bonis â Deo, uerum/miferqs amp;nbsp;incommodis æquè atqueimprobi, fæpe magis , fubiaceant boni ; quid fupereft (quod detur utriique pro meritis C Cogimur ergo hæc ad alia bona mala, quam præfentia , quæ/fortuite dantur, referre , maiora uidelicet, amp;nbsp;æterna , quod Ariftoteles 'quadam mentis diuini # täte fortafle perfpexit. Obieruaetiam, quod nefas efle dicit, ut Dcum faciamus iniuftumyautimprobum iudicem. Itemque obferua, quod ait,noneftèuerifimile, Deum æurare improbos : ergo ex aduerfo/eftuerifimile^umdiligere bonos : quod ipfe/euidentifsimè confeffus eft in decimo, ut fuperius oftendi. Hie inquit’,’ noil; eft ucrifimile, improbis Deum confulere. Deinde,putamus eum tribuere malis mala. IndecimoautemMoraliumdicebat. Si Drjtmortalia curant, ut probabil^eft, ÔÔ cuidens, uerifimile eft,bonos, beneque amp;nbsp;probè uiuentes/eos redamare. Aperta igitur eft ratio Prouidentiæ, clara'^que confefsio, Deumcuiufque méritarefpioe# re, dantem bona,bonis, mala malis, reqeienda in aliud tempus, diligentiusqueiudi# canda, quoniam præfentia ferè fine difcrimine. Atque hoc loco, clarifsimè non eft Deus illefMotor cocli,aut ulla Planetarum Intelligentia,fed quidam uniuerfalis Deus, non ccclum tantum mouens, uerumetiam reipiciens, 00 intuens res humanas, ponderansep mérita cuiufep. Confidera enim. Si negat Ariftotelesƒortuita bona de#

19 o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST, E V g V b. lib, Il II*

berereferri in Dcum,quoniam malis bonis accidant, à motu autem cœEnô datuf C nifi uitacorporea, quaîmali, ôdboni æquè fruuntur : certè fi Deusj cœli motor,non aliabonalargitur, quàm corporca,amp; uniuerfalia, non diftinguens mérita cuiufquâ, fed uitam æquè fuppetens omnibus,meritorum pondéra non attendat.Datur igitur aliud autorcAriftotele,in quo Prouidentiaeins diftinguatur, diffinguantur mali â bonis.Super quibusiæqué Sol lucet,plui£ æque. Motor igitur iJIe Deus, curat etiam afialongè maioris fapientiæ. Nam mouereSoIcm, fidera, folum ad uitam corpogt; ream pertinet. At in nobis non eft,folum corporaliter uiuere, Eo^ necelîè eft,non ilgt; lam cœli Intelligentiam/hunc Deum cllè,quem(nunc dicit:aut ilium quidem,fed non cœlum duntaxatmouenfçm, uerum etiam Humana gubernantem.

ßitntni Uiuinitatem,q^uißbi cund^fit caufa felicitatis : nbsp;nbsp;JDeo^ illos

non eße uertentes orbet calefies, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poßidentur d. mortalibns^

fuperiusideNedareDeoruminMoralibus dixerat Ariftoteles, Duo præclara, Theologiam fatentia .in eo deprehendes : Illam db co Theologiam, quam/Ariftoteles , præterquàm de Intelligentes coci? l^^^î^leftes orbes mouentibus, aperte propofuit. Primum Deos eos nomi#! nat, qui non moueant orbes cœleftes, deep his ita loquitur, ut eandem de h is, atque mortales omnes religionem prædicaflè aperte conuincatur. Ad hæç nominat Ne^’ (flar, utPhilofophuSjnohutuulgareSjfentiens uinum fuauifsimum,feduerè ck Phi^ lofophiadiuinius, incorporeum quiddam, quod perfpicuo exemplo demonftras? uit, Dicitenimtelïènonnullos, quibusjuoluptates omnes, generationes uiderentur, negantes uoluptatem elfebonum. Hoc autem'accidit eis^ inquit, quia Iblas eorpo^ reas uoluptates habent exploratas,haud alias elle putantes: ceuqui nefciunt Nedar, putantes Deos biberc uinum, quia non putant dulcius elfe quicquam. At Nedar/eß incorporea fuauitas, Cum igitur incorpoream uoluptatem,aut fuauitatçlèntiat Arigt; fioteles,quaDqfruanturj’eaprofeddnoneßalia,quâmCelebris ilia apud Poêtas, quos Arißoteles ediffcrit,amp; qua dixit ipfe Dcus,Flumina de uentre eius fluent aquaî uiuæ. Et, Amplius non bibam de genimine hoc uitis, nifi cum uobifeum jillud bb bam in regno Patris mei. Qui bibunt igitur hoc Ncdar,non funt planetæ,nullaccciî lefts Intelligentiarotando coelo præfcda:fcd certe Di) illi,quos beatos in Ômne tem^ pus cenfuit triumphare ftpra cocli uertigine corporibus libera£os,fuflicientifsimam, copiofifsimain^ bonis omnibus uitam agentes. Hi funt Dri, non Intelligentia Solis, Lunæ. llluditem conßderandumeß, quod fecundo Moralium icripfit, cum de He# roicisiamp; fupra hominem uirtutibusloqueretur.Eß,inquit, quædam uirtus oppofita feritati,quæhunûhabetnomen,quia»x èfÿ» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bias CiKriani «ftT«?, (cl » vfi'f

àfiTwj» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßtÄTiai/ tm h «^irn Ttf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Non eßDeifiirtus. EtenimDeiiSi

efl uirtute fuperior amp;nbsp;melior. Et non fccundum uirtutem'eß bonus.Hoc enim modo, uirtusieflèt Deo melior. Is igitur Deus,uirtutefuperiorquiseft,quiddefignat eum habere uirtute præflantius C Si enim non uirtutes ipfas, quæ confuetudine, do# cumentisep acquiruntur,fed exceIlentius,ÔC naturalius quiddâ poisidet, uticp cunda bona,amp; omnêlaudem,quam pofsidet homo,longe magis Deus pofsidebit.HominU uirtutes funt fortitudo,modeßia,temperätia,iuflitia,hberalitas,charitas, hæc omnia

A Deus longe excellentius pofsidebit. Ergo,fi folent homines , cum profpiciunt reipu# blicæ,cum humanè,mfte,moderatè,fapienter,hberahter, amp;nbsp;dementer agunt, lauda^ ri, extolli, præfern, prædicari, non ne laudibus his.Deus en't excdkntior, magis^ cas ufurpabit Z Si enim eft uimite fupen'or, is fit neceflè eft quo beneuolentius, libe^ ralius,clementius nihil pofsitcfTe.-præ cuius æquitate,hberalitate,charitate,humana charitas fit penè uitium, nedum uirtus. Hinc igitur fit, ut Deus , quod omnis antk qua Theologia tefiatur,fit bonorum efîufifsimus largitor, eximia charitate Sf bene^ uolentia præditus,indulgentifsimus,prouidentifsimus,omncs^item laudes, o=s mnem gloriam , abfolutifsima quadam ratione pofsidens. Hæc autem omnia|in unum competunt folum. Recordarehocloco,qudd aiqefTeuirtutes quafdam Herok cas nomine carentes, id efl:, diuinas quafdam S^eminentifsimas, quas Heroicas diis xit, quafi fi miles earum,quæâDijsjuelHeroibuspofsidcntur, Heroes autem hoc loco'funtDip Nam ôdipfeAriftoteles(dixit ibidem ,hanc uirtutem Hcroicam effe quandam, ac diuinam, ut feritasiimmane quoddam prodigiofiimcp uitium. Ergo'fii quanto melius,laudabilius,recftius, modeftius^ agunt homines, Deo magis afsimk lantur, profedd neceflè eftieandem uirtutem elle in Deo, cuius in hominefquædam fitimago. Cum uerd nihil fit libcralitatc amp;nbsp;dementia, charitatequeapud homines/ commendabilius, quod magisprædicetur, extollatur; certè neceflè cft.hæcfcflèin Deopræftantifsima, abfolutifsima. QupficareretProuidentiarerum humanarum, fi negligenseffetfalutiscuiufquam, fi nonaudiretcum inclamatur, fi Patrcmitan^ turn ex motu Solis fuppeteret, multi mortales eo melioreseflènt. Ncchf turn emk nentifsimis fadis inclarefcerent, Dei fimiles dicendi eflent, fed Deus/fi mills eorum. Fateturergo Ariftotelesin Deo quandam eflè mirabilem uirtutem, eximiamep prOi^ uidentiam,benigniratem,chantatcm,ufc^ ed præftantem,utintdh'gi quidem pofsit, nominari non pofsit. incurruntep omnia/ad confefsionem unius Dei. Memineris item quæ Marcus ille Tullius ob ingenijdiuinitatem ut dicerepprouedus efl : Vess rum animum uincerc,iracundiam cohibere, uidoriam temperare, aduerfarium no^ bilitate, ingenio,uirtute præftâtcm ,'non modo' extollereiacentem, fed etiam amplifia care eius priflinam dignitatem: hæc qui faciat, non ego eum fummis uiris comparo, fed fimilimum Deo iudico. Intelligebatfapientifsimus orator, eminêtifsimas in Deo quafdam eflè uirtutes,quarum/mortales aliquando effent participes. Vbi dementia, liberalitas, fi res humanas negligeretC quælfunt materia clementiæ. dementia autem fine prouidentia non poteft eflè. Nam qui nefeiat, quibus parcendum efl, amp;nbsp;fi nub lum cum eis intercedit ei commercium; nec oftenditur,nec parcit,nec dementia præ^s ditus efl. Rem igitur, quam/Naturafaciebatclarifsimam, Philofophus efl confefl fus, eamcpcelarenonpotuit. Cuiusîfiuocem audirent, fi'dida ponderarent/ruflici tempeftatis noftræ Peripatetici, non tam pertinaciter ei/confefsionem Prouidentiæ, sut Diuinitatis, quæ non codum duntaxat, fed alia agatpleraque/digna maieftate fua, detraherent.

\,..^mirandd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l^hçologia de heatitate diuina * lt;^iiceßt contemplai

tio : Eandemiejje minorum JDeorumfelicitatem, Deumßitmmum contemi plantium.E'x (^^noßumma unites maie^las comprobatur,

RISTOTELES decimo Moralium, perfedam felicitatem/probat adios« nem effe contemplandi femper,idcp/ea ratione probat : Deos, ait, arbitra^« murbeatos(amp;fdices. Sed cum nullas eis humanas adionestribuerepofsb

191 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V s T» E V G V B, L I B, Illl,

muSjUi'uere autemeosidicimus.Necp enim fas efteos dormjre,utEndymion,Viuengt; C tiicLii fitomnis acfiio detra(fla,nihil Ripereft,nifi , fpeciilatio : inde fieri, «st « 'tû

(MK»ejtÔTH7t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«^l nbsp;nbsp;: Vt actio Oci quæ beatitudine eft præei*

pua, ijjeculatrix fit. Omnis enim, inquitjuitaDijs eftbeata. Ex bis eius uerbis, quæ quidemlamp;aliisin Iocis,amp; in libris poft res naturales eftlocutus, efticiturhoc omnc. Principioitotam banc contemplandi,in quo beatitudinem uult eftè, rationem, babcj» rc caput,ubi fiftaqne procedat ad infinitum. Et primumiquod dixcrat de Mente, cu^ iusferebatfelicitatemin contemplanda feipfajquod hoc loco afl'erit, pr^cipuè eft ue/ rum, Hæccp erit Ariftotelis Theologia : Deus'cognofcit, contemplaturcß feipfum, ipfedîbi felicitatis obiedum.Cæteri ergo Dq contemplabuntur eum ,inde(beati. Nam fi Deus aut Mens, quam diuinifsimam, optimam, pretiofifsimam^prædica# uerat, eximiain cognitionefuifruiturfelicitate, tantundembeata, quanta maieftas fua,quam femper cognofcens/efficitur beata, etiam minores Intelligentiæ Deum intuenteslfelicitabuntur. Scilicet fitexhis necefl'ariÖ, Deos minores fieri beatos in cognitione Dei.'quoniam ratio,quæ cogebat ne confiteremur,Deum præter fein quo beatus fit aliud contemplari, erat, quia quod contemplaretur, ex eo beatus exiftens. eftet maius ipfo Deo. Sed quoniam nihil Deo melius, 8^ maius, neceflarid ie ipftim contcmplatur. Hæcinquam ratio non habet in Drjs minoribus locum, ftd incon# trarium, quoniam Dfjs eftfupremus quis, neceflario' fiunt eo contemplando beati. Vt fit ratio,Deus,quo non eft melius, fe ipfum contcmplatur, fe ipfum contemplan# do eftbeatus : Drj minores,quibus eft melius, amp;nbsp;fuperius, illud ipfum contemplant tur, amp;nbsp;in eo contemplando funt beati. Hæc igitur neceftarid funt in hoc ordine, ut ft Dl] nihil aliud agentes, duntaxatcontemplantur; cos neceifarid Deum contemplaquot; ri : Deum autem(contemplari fe ipfum, Vt qui dat fibi, qui maximus eft, felicitatem D in contemplatione fui, longe facilius datums fit minoribus. Ex quoclariisimeeftit citur, quod Ariftoteles in finetotius rationis pofuit: «« «« «f « wJ^cu-iiwlx ätaie^taWi Quocirca,félicitas erit quædâtbeoria,ideft, contêplatio Dei, Græcètheos, Deus, oria,uifio, Totacpbeatitudo erit contemplatio Dei : ut nee Drj minores, neemaxit musipfeDeus,!)! alio fint beati,quam in contemplatione DeizExeodem^ cæteri Dl}'beati,quo maximus Deus, Quanta igitur hiccunireligioneconcordiaC Eet lices nos futuros oracula, cum uidebimus eum ficuti eft, Cum is igitur fit contemt plationis ordo, ut félicitas omnis fit contemplatio Dei, eaque non cuiufcunquc Dei, ftd maximi, amp;nbsp;eminentifsimi tantum, amp;nbsp;qui uere Deus fit; hæc deinde iêquun«« tur, Huiufmodi contemplationem non fieri in abfentia, EtDeos contemplantes' oportere propius afsiftere, eodem in loco elle, in quo quem contemplentur ; Haud aliter perfelt;fta futura contemplatione. Ex hoe item fequitur, hos Deos, quorum/ beatitudinem dixit eflè theoriam, uifionem Dei, eftè non pofte Intelligentias cocle# ftes, Solis, Lunæ, planetarum, nimium à primo diftantium, è cuius contemplatione( exuberat beata uita. Ex primo autem fequebatur, ut fiexunius contemplatione 10/ mnis manat félicitas, ilium elfe optimum, maximum,omnibus bis,quos ftiapræfeni* tia effîcit beatos, incommemorabiliter maiorem. Sic rationibus altera ex altera coiv fequentibus , Dqs eft beatitudo contemplatio : Non fui, quoniam eft excellentior, qui pofsit eis effe obieèlum cÔtemplandi, Nam diccbat Ariftoteles, Deus fiue Mens' eft beatacognolcendo : Aut ergo fe, aut aliud. Non alium, quia maior eftèt qui co' gnitus 8^ inlpedus'eum bearet,Non admittit autem ratio Deo quidquâpræftâtius» Ergo ex aduerfo,fi Dij minoresjhabent fupremû,quia nccefte eft, ad unum caput uC:? nire,quod amp;nbsp;ipfe Philofophus fateturjiii eo cognofeendo funt beati,Hune ergo com

A tempi an tes, propi'us adelTe/ intuentes eumneceflècft. Qiiod fi uerum eft a/siïïentes/ non erunt motorcs orbium cccleßium, fed aliud Oeorum genus ; Illi fcilicet,quos,in librisdeCœlodixitiextracœlimotusuiuerebeatos. Hæcellautem eorum beatitus» do, quod contemplantun Ratio autem docet, eosjunum primum conteinplari, qui fit etiam fibi caufa felicitatis. Ex his igitur,ut omnes rationes ad epilogum reuoctm, efficitur,uthacparte(fapientifsimefit Ariftoteles locutus ,proponens/fimilem nojj ftræ, quam fuggerebat ci ratio, philofophiam. Efthicclaraprimi Dei conlefsio, cuss ius contemplatio/félicitât Deos contemplantes, coram^ alsiftentes: Hos orbium cocleftium motores non elfe. Cumcp hie de coclefti motu, èC animatione orbium nisgt; hil loquatur, conftet eum non lemper in eo fenfu fuilfe -, elle Deos, qui moueant orgt; bes. Eft demum contemplatio Deorum ipfum Nedar. Nam contemplatio^amp;

, id eft, félicitasjfunt idem. Nectar eft pabulum Deorum : Dq non bibunt, non comedunt,nonnegotiantur,ledIpeculanturtantum: ErgoNeiftareftcontemplaü tio,contemplatiobeatitas. Hine Poëtæcecincrunt ad menfas,ab Hebe Neótaris H*-' ' huius plenapoculaminiftrari Dijs. Eft enim Hebe iuucntus. Perpetuo iuuenes lunt Dq, Deum æternum contemplantes. Merito Dq uocati, quia félicitas eft amp;nbsp;Diuini^ tasuidereDeum. Vt cut datum fit uenire ad conlpedum ilium, iam uerefit Deus beatus.

Ue beatitudineJDeorum: de unica, fimplici^i uoluptate, quam Deo tribuit ^^.Arißotelet, Conßenßus eius cumßacris literii, beatitudinem eße diuinam contemplationem,

E AriftotelesfeptimoMoraliumadEudemum , alqsc5pinlocis,afîèi; rit, non eadem nobis elfe dulcia, iucunda^j, ut quod nonnunquam eftb cithilaritatem,alia'sgeneretmoleftiam,quoniamnon una fimplexfjj fit ___ natura nobis. Alioqui foret lemper adio iucundifsima, turn condudir, i ati? «iifjuKfi «TrkHif hJIgt;vh^: Quamobrem Deus femper una amp;nbsp;fimplicilætagt; tur uoluptate. De quo nam Deo hoc didum fulpicemur,quem fingulari appellatioss ne Deum appellat, natura in hanc nuncupationem rapiente,tum ei tribuit unam imgt; mobilem, xternam^ uoluptatem C Certe de unico illo fingulariqj Deo, queni /poft res naturales, iuxta maiores, appellat Mentem, in Moralibus Deum: cuius ferebat fui, non alterius, elle contemplationem. Nunc eandem contemplationem dicit efle unicam, ftabilem^ ipfius uoluptatem, beatitudinem^ Diuinitatis fuæ, quam hai! buit ab æterno, in qua 'nulla fuit unquammutatio, aut fcilicet in deterius,aut me^ lius, quippeiquo nil melius. In deterius autem mutari, qui fit omnipotens, incor^ ruptibilis, fimplex, unacp natura, non poteft, Hæc mirabilis, diuina^ conlefsio, in unum duntaxat Ipedataltifsimum, naturalem , uniuerfalemq^ Deum: Quodôd appellatio defignat,amp; quod fimplicem, unamlptribuit ei uoluptatem, ex una, fim^ plici^ natura nafcentem.Quæ'fi minoribus item Dqs adeft,eatenus aderit,quo funt illi primo fimiles : ut quemadmodum non natura,fed aftinitate ÔC afsimilationefunt Dq,ficunafimplex^uoluptaseis/exillo primo. Namquoniam hæc uoluptas eft contemplatio, Dq autem'contemplantur, contemplantes funt bead:ratio autem docebateos contemplari maximum, qui fibi quoque fecontemplanti fit caufa felb dtatis: efticitur necellario ,ut fimplex ilia |unatp uoluptas fit illius primi, cuiusiiiis tuitus, amp;nbsp;ex intuitu uoluptas, in ipfumiamp;in minores Deos redundat. Vna eft ergo, fimplext^ Dei, Deorumtß uoluptas ac deledatio, contemplatio maximi Dei : quae A J quidem

qtitdem.ideo G'mplex eft, 8^una, quia Deus/efl: fîmplex, fcili'cet maximus ille. Ob C id de folo Deo, cui foli ucra Philofophia dat fimplicem, fingularem^ naturam,haec prædicatio præcipuè uera eft.Non eftitem Dqs ipG s îab bac uoluptate digrefEis,qui fadi funtimmortales Scimmutabiles abillo primo, Colligentes igitur Ariftotelis bine inde dida, deprebendemus^unum idemép eflè quatuor bæc, Contemplation nem, Beatitudinem, Neélar, Voluptatem. Nam fuperius probauerat,Deos,quos commun! confenfufateamurbeatos, cum nibil eos abud agerefas Gt,quàm contemn plari, neceflarid femper fpeculari. Ecce beatitudo, ecce/ipeculatio, lam dixerat Ncn cGar eGTe Giauitatem , uulgaribus incognitam Gjauitatem, non uini ut illi crederent, qua Dij fruantur bibentes, Cum autem probauerit eos nibil aliud agere, quàm (peu culari ( bibunt autem Netflar, Netflarinon eft uinum , ièd efè æterna immutabilisc^ uoluptas ) Nunc autem tribuitDeofuoluptatem unicam, 8^ Cnnplicem , 8(. immutan bilem. Ergo eft ilia,contemplatio, Vt rationes Gccoaceruentur : Deorum eft beatin tudo : Dijinibil agunt, nec eos agere par eft : intelligunt autem : Sola igitur fupereft ipeculatio, quæ,Gteadem beatitudo. Bibunt Dij Nediar :Deos)di(ftum eft folum fpeculari.’Nedarbibere,eftIpeculari: boc autem, cfte beatum. Deus item capit immutabilem uoluptatem : ergo uoluptas eft Nedar, Netftar fpeculatio, fpeculatio, beatitudo. Ex bis igitur effîcitur, ut Gnt uerifsimain ueteri Pbilofopbia tradita,non pofteaiex ftiperftitione Cbaldæorum, amp;nbsp;Aegyptioruminueefta, à Pbilofopbis quin bufdam approbata. Tradideratprifca Pbilofopbia, quod dixit Angelus Raphael Tobiæ : Videbar quidem uobifeum manducare amp;nbsp;bibere : fed ego cibo inuiGbili,amp; potu, qui ab bominibus uideri non poteft, utor. Is potus eft Netftar, quod potant Dij, maximoDco, ut idem Angelus eft confelTus, afsiftentes. Hunepotum/inuiGn bilem dixit Angelus. Ariftoteles autem uulgare, ait,credere, Deos bibere uinum, quddnefciuntNecGar. HocNelt;ftar,huncpotuminuiGbilem,amp;panem,ucl Ambron Gam, prifea Philofophia prodidit Deos in cœlo edere, 8é bibere. Ariftoteles ut Phin lofophus perpendit, quis is Gt cibus amp;potus inuiGbilis. Eft, inquit, contemplatio Dei, ipfummct primum efticiens beatum, eo^ habet Gmplicem, unicam, æternam, immutabilem, de cognitione amp;nbsp;aipeiftu naturæ fuæ, felicitatem. Eadem cognita ab aftantibus Dqs, efficiteos gaudijs ineffabilibus lætos. Hæc uoluptas amp;lætitia,tann tomaioramp;uberioreftinDeo,quantomagis ipfe feipfum cognofeit. Etquoniam nemo eft, qui quoniam eft inßnitus, pofsit eum perfedè nofccre, folus ipfe perfedè, inGniteq^defeipfobeatus. Cæteri,quoadcapaxeorumnaturaeft. Hæc omnia fèn quuntur exdieftis Ariftotelis. Hucep ei deueniendum fuiftèt, G rationes necfterciSó perfequi totam rem uoluiflèt. Hoc uetus Philofophia confefta. Aftrorum autem Din uinitas,Chaldæorum amp;nbsp;Aegyptiorum fuit fuperftitio.

Çummum Deum a-^'irmare cum Idomcro 'Patrem cfTe ✓ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/* ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/T^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;» Tquot; T*

rum^ bominum^teiujdem ejjegeneris cum illis,Hinc creationem Deorum^ folum Primum aternum demonßrari^

VAS IN Ariftoteleamp;PIatone Mentes de Dijs ac fummo Deo fuiflè, aut non quidem duas, fed unam tantum, reGpifcentem, ab errore^ eub

O^^l§dantem,quem prius naturapulfans femperconfcientiam,ab erroreep ad i^^^Oiueritatemreuocans, ferre non poftèt, qui mentem ad feripta eorumlc^ genda fagacem, æquam, prudentem attulerit, agnofeet. Accipimus autem, quæ' mens euigilans, naturæ^ ftimulis amp;nbsp;rationis exagitata/profudit. Quid enim illud

A item eft,quod in primo Politicorum dïcït : Fih'orum autem dominatus, regivs efî^ Nam quod genuiqamp; iècundum charitatemj Sgt;C fecundum dignitatemiimpcrans eft» Quæ(fj3ecies eftregij principatus. J}'» nsthis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ti^ca-ÿyigwa-ti/ èiTsày. 7mrnlt;^ »m-

efjoûvn., 3«5m, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;üxtnKix rinaiy XTmvTtâÿ . (fvxei é’aiOTAite t^Xiptgeip pSj' (/lêi^rû ytvo lt;A gvlt;w

vp xti'npi OTrtj TTtTTOizöi 'n 'nfvr^v'i^ip nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vtwTtfflf/, »(pa S y^wtjems rramp;i’n 'nKvop, Videlicet,

Quocirca bene Homerus louem appellauit, cum dixit, Pater hominum, atep Deos; rum,Regemiftorumomnium.Natura enim uel ingenio/Regem difterre quidem oportet, genere autem eundem efTe, Quodhabet antiquius/erga recentius y éc geni;» tor erga filium. Hæc Ariftoteics dicens, amp;nbsp;quxlocutus eflèt Homerus collaudans, approbanscp, non ne declaratifibi quæ mens ineiïèr, probat^ omnia antcdicta.'Ap^gt; pellat autem HomerusdouemfPatrem hominum, atqueDeorum, qui fit idem Rex eorum. Eó igiturfpectat dictum Ariftottlis, louem/patrem hominum , atque Deo^ rum, iure etiam Regem eile, quoniam pater erga filios megiam gerat excellentiam: Regemoportereeiufdemgeneriseflè,licetingenioamp;^ prudentia/difterentem. Bene igitur Homerus louem, qui fit idem RexDeorum hominum^,dixit eorum eflePa^

. trem, AutbenequifitpaterhominumcpDeum^,Regem etiam eorum appellarc. Quoniam pater erga prolem , regiam obtinetpotentiam , quia amp;nbsp;natura idem cum filrjs j amp;nbsp;antiquior, ac uenerabilior. Paterigitur Deorumamp;: horninum, eft eorum merito Rex appellacus. Et merito didus Pater eorum , qui amp;nbsp;Rex fit. Quód fi Ho^ merus beneeft locutus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uerum eft Patrem j Regem eorum elïe, quos genuiflet:

aut Patrem eorum quibus imperet : certè colligituq louem, qui Græcê duo habet nomina,ut AriftotelesipfedicebatinCompendio, ftve Jiiny quæcopulatafdefignât eum, per quem uita eft, genuiflè Deos amp;nbsp;homines. Eft autem generare apud Philo:?

B fophos, creare, facere, ut Plato gignit tempus, aliacp exempla innumera. Genuiflè inquamiautoremcp fuüTe Deorum amp;C hominum : amp;nbsp;quiagenuit,non iblum eflè genh tis antiquiorem, fed etiam excellentiorem , amp;nbsp;Regem : Deindeieiufdem eflè generis genitorem, ac genitos. Ergo eft, quod dixit idem in Moralibus, Mentem/eflè Deo avy^iVificnp i'Plato inlegibus, oiKaó-jx-ny : Mofes, ad imaginem, amp;L fimilitudinem fua fecitillum. Ex eodem genere funt Pater amp;nbsp;Filq , Deus amp;nbsp;Dq, homines^,fcilieet afti^ nitaseftcognatio, Aequales^ funt homines Dqs in cognatione:quoniam Pater/ idem utrifque pariter fan's, amp;nbsp;fimul,fub filiorum nuncupatione cum Di]s adferiptis. Ipfe Deus omnium Imperator, inquit, eft. Antecedit autem tempore amp;nbsp;dignitate^ paternam retinens autoritatem. Ex his igitur omnibiWijhæc ièquuntur , bene,tefte Ariftotelc, louem eflè Regem Deorum, qui Pater fit: aut benePatrem appellatum, quiidemRex fit, ut fine propter imperium nomen Patris fit fortitus, fiue propter generationem nomen Regis, utrunque 'fit uerum. Sequiturep/louem',' apud antii? quifsimos Græcos j amp;nbsp;Latinos,fuifle nomen fempiterni Det,fæpius oftenfum lt;nbsp;Pa? trem, amp;nbsp;Regem eflè Deorum amp;nbsp;hominum , præcedentern eos antiquitate, id eft,an? terioritate, ut fingam nomen æquipollens: Eft enim Antiquus'^ab Ante,ficut a poft, Poftiquus ; præcedens item regia autoritate. Sequiturtp /dfiftorum fuperioribus li? bris confirmatio, etiam Ariftotele fuffragiumferente. Eftenim DeusPater amp;nbsp;Rex, nonhominum tantum, ièd etiam Deorum. Si Pater, utique autoritate, amp;nbsp;tempore: cuiipaternitas datregiumprincipatum. Si Deorum amp;nbsp;hominum, non folum huma? ni generis, amp;nbsp;generis diuini fator amp;nbsp;creator, fed etiam eodem modo, eodem tempo? reipfe antiquus ,amp;æternus. Vt homines ab illogenitialiquando, fie Dr). Itacp/ap? paret,Ariftotelem nunc fentire, quod dixeratin Compendio, cum dixit,louem elfe nomen fummi Dei, hunc autem eflè fupremum, altifsimum, regentem omnia Jbi^)

J 9 6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST, E V G V B. LIB. 1 I I I.

de Drjs nihil, fed de rebus naturalibus tantum : hic(apertius de dqs. Apparet eurn confirmare,quædixitinlibrisdeCcelo,de Dijs extra cocli motiones uiuentibus. Item eum|necprimum,nec alios minores Deos orbibus affigere. Item,Diu ini tatis cum ftatuere ordinem, quern amp;nbsp;natura, ratio, reuelatacp defuper Theologia dogt; cet. Siccp etiam nufquamillæ planetarum Intelligentiæ, fed Dq, quos creauit Deus acternus. Aeternusautem, non illi; quia Paterille. Nam fuper æternitate paribusJ nulla paternitas, nullum imperium. Hæc/ex Homeri, ÔC Ariftotelis qui didapro bateius, teffimonio,irrefragabiliter fequuntur.

JJeum ab nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, uelutigenerü bumani T^egetn declarari^ omnigenere

VIS item erit è fapientibus, qui’non confideret,admiretur^ illud,quod Ariftoteles item tertio Politicorum prudensamp; feiens de fingulari Deo ell ___ locutus f Nam cum de Republica ciuibusep quæreret, an quern (uirtute præltantem cæteris/perfpicuum eflèt præferri reliquis ciuibus oporteret : an æquagt; . .lem locum ,atquecæterosiobtinere:relpondet4iuiufmodi uiros inique laturos, Ic ad æquales conditiones redigi, quifuirtute Sc feientia Reipublicæ/inæquales fint: S)smf i^i MdgÛTnis , èiMS öv(w nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Huiufmodi enim uirum , fi quis lît,uei«

rifimileefteflètanquamDeuminhominibus. Qtiodquidem'duobus poteft lenffi bus intelligi : Aut talem uirum, uirtute præcellentem, fore inter caeteros,ut inter ho mines Deus :auteum futurum uelutiDeumcæterorum. Quocunque fenffi coneb piatur ,primum(fingularisDeicIaranuncupatio: Exin(munus eius præcellentia^ anteomnes mortales, Talem, inquit, exiftimandum eft hominem fapientem, cæte# riseplonge eminentem , rei^publicæ gubernandæ prudentem , elfe, qualisinter homines Deus. Deusigitur qui præfertur hominibus, qui prudentiæ dicitur poft fefsione nobilifsimus i quis eft alius, nifi Deus uniuerfalis, gubernator humanæ Reipublieæ, ac moderator, cuius uirtus, 00 feientia, cæteros anteftat uniuerlbs, quos longo interuallo dicitur fuperare, Quæ elTet autemeius cum homine prudente comparatio, fi non prolpiceret, fi feientiareipublieæ moderandæ careret, ft procul a' gubernaculis mundanæ nauiculæ federet Videbat igitur quodam mentis acumft ne,amp;fuperiorumfæculorum Theologiaduce, fingularem quendam Deum,qui perindc eftet eminens , amp;nbsp;omnes gubernans : ut ( fi parualicet componere magnis ) uidemus interdumquofdam mortalesi alios ingenio, dexteritate, prudentiatç an^ tecellere. Hune in natura elfe confeflus eft, longe humanam prudentiam præceden^ tem. Quod fi fentis, talem uirum eftè ueluti cæterorum hominum Deum, id item eo fpedat, ut comparatio cernât cognationem gubernandi,reic]^ publicæ modérant dæcommunitionem. Quomodoenimeft,ut cæterorum Deus, nifi fentiasDcum, Naturam, uim^ redricem, gubernatricem^ Sdquafi regiam, fiehominibus oranft bus antecellentem , ficut omnibus ille fuis ciuibus f Vt fit totus mundus quædam Refpublica, clues eius omne hominum genus, præftans omnibus ciuibus fuis, cui difsimiles atquecæteris honores propter infinitam prudentiam,uirtutem^,dcbean tur, Deus. Ideoquepauldpóft adiecit Ariftoteles, non debere grauari cæteros, fi/ quern fapientiorem agnouerint, eum fibipræficere, eicp ueluti Regi parère: Aarmvu -nlmp, c-arig iOiHi Tr^VKiveu , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;to tbotù) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» «st Hxcnhixs wou t»s ToiiwS «h

Jïin , fci^TOÎi? TPÄiin, Supereft igitur, quod uidetur natura comparatum, parendum fflehuic ab omnibuslibenter, ut hi Reges fintperpetui in urbibus. Eiufmodi Deum/ in homi

A in hominibus decernit eflè, qualis Rex in bominibus, decernit iudicat^ D?um efie Regem, huic eßcparendum, quia fie natura fit comparatum , ut melioribus parea^ tur, honos deferatur, eorum confilijs ftetur* Nulla autem eßet inter homines S' Deos'comparatio, fi cœlefles tantum uerteret orbes Deus, humanarum rerumlma^ ion's, quam naturales, ponderisjgubernaculis,aut lj3retis,aut ea capcre non po^ tens. Nam qui moles cœlefles indefatigabiliter ] èc æternis motibus cient ideo cum humana prudentia comparari non debent aut quafi Reges nuncupari, quia nee ha^ bentrerum humanarum prouidentiam, naturaliterfacientes quod faciunt, neccoü gnationem , aflinitatem^. Dixit igitur, quam fuadebac inflindus, confirmatac^ omnium mortalium conflnfu fententia/deDeo îQuirex humani generis fit, prus dentifsimus, æquifsimus^ recflor, habitans nobifeum, fimilis atque nosfnaturæ, fi rationem, prudentiam , confilium, benefaciendi^ cupiditatem refpicias, eminens inter nos omni genere fapientiæ, quem nos'appellare Regem conueniat, fi naturæ ueros inflindus, fi rationem, amp;nbsp;quod ipfe dixit, touos gt;nbsp;uerifimilitudinem,decorum fequiuelimus.

^uam exteriii-s uenireJerihit t^^rißotelef non niß ah nno ßftgu^ lart jDeo uenirc pojje. Qjœm i'T'heophraßii^ eins dijcipulns^^ conßejßfs eß omnium rerum orioinem.

E O quoque/Iatitat admirandafuijDiciendacpunius Dei, Patris Vni* ‘ nbsp;nbsp;' uerfitatis, autoris^/apud Ariflotelem confeisio. Quamlduobus uerbis

Jjexprefsißet, fi uoluißet: fed cæteri/expreflerunt, explicato eo , quod h ipie/propter obfluritatem, reticuiflet. Nam in libris de Generatione aniis maliurn, cum cæteras omnes animasla corporels dementis eße, nafci^ cum corpoü« ribus, atque im mon'datuiflct, quia cum ex materia/cooriantur, non pofsint/fine corpore confiflere, ficut nec ambulatio fine ):gt;edibus fieri, nec per feipfas pofsint in# gredi in corpora, ueluti infeparabiles , eße enim femennentris excrementum , con# cludit Î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;1^ quot;nil vi^ (iovOji3v§ccSiu t-KTGorttvea Sèo(/ wou fióviii J Superefl , folam

mentem e’xterius aduenire, folamcp diuinam elfe. Hic igitur'laritat unius Diuinita# tis, quam fuperius Orpheus amp;nbsp;Pythagoras, Archytas , cæteri^ omnes exclama# uerant,apertaiclaraLpconfeisio. Nam fi ingreditur extrinfecus anima,cum eie# mentis jcorporibusepnonhabens commercium, præter elementum^ mundumep corporeum non efl nifi natura diuina, ab hac fóla certè poterit animus aduenire. Si quisenim Ariflotelem rogaßet : Dicis(exterius animam uenire, à quibus locis C” ne# queenim ab aliquacorporeimundiparte, Igitur'a Deofolum. Atque Ariflotelem fenfilfc darum efl , quale dixit Zvlarcus Tullius grauifsimus orator Philofo# phus : Nequeinuenietur, inquit, unquam, unde uenire pofsint, nifi a Deo. Et quale aperte' Mofes, hominem terrenum 1 luteumtp hominis figmentum, exterius animatum à Deo, exterius â Deo animum infufum, amp;nbsp;datum. Et quod dixit La#

dantiusproferens didaCiceronis : Marcus autem dixerat/quæ prior Arifloteles. Qui fi latius explicare'ipfimet dida fua uoknßent, ed tandem deueniendum eis fuifi« fet, quo' Ladantius refolutaratione tota peruenit. Sed amp;nbsp;Marcus quidem /exprefse confefliisefl: Animal, inquit, hoc prouidum, fagax , quem (hominem appellat mus, pracclara quadam conditione à fupremoDeo generatum. Igitur.non aliud 1 o;» quitur Ariflotelestacendo,quämquodcæterilexprimendo , Mofes, amp;nbsp;Marcus, amp;nbsp;Ladantius : Sed maximê quod Pythagoras, qui Deum uocans nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;Animai«

19$ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AV GV ST, E V G V B, LIB. I III.

tionem,ut fupenusuidimus, ui'talem fenfumcunclis animalibus eum tribuere con^ C fefluseft. Etidem Marcus laflcruit, Pythaooramlccnferej Deum efie animumiper omnes mundi partes intentumiamp; commeantem , ex quofnoftri animi carperentur. Ab ifto igitur Deohiecenarid confeflus eft Ahftoteles, qui fatetur exterius accedere mentem, animum noftrumiinfufum. Ideo^icum appellat, nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;diuinum , id eft, a

Deo creatum. Cum içiturdeclarauerintfuperiores omnes,quod Ariftoteles fubtft cucrat,nec pofsit aliud diet, certe/confeftus eft tacite uniuerfalem , naturalemc^ Deum, noftrorum animorum fatorem. Dixittp quod Marcus, Animorum in tergt; ris nullam originem inueniri pofte : Et quod prior Pythagoras, Ab uniuerfali Deo animosdecerpi:utPhilo, Kyrscaraar^M âamp;op, vxj: Abfeifsionemquandam diuinamiefte mentem , quafi particulam : Et quod antiquifsimus Mofes , afflatum : Et quod ora^ culum Apollinis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H/^s: Particula quædam Deimos Angeli:

Hoc/Ariftoteles'inftindu Diuinitatis icnGt. In quo'eft euidentifsima Dei fummi, ge^ nerisep humani creatorisfeonfeisio. Elabiturep Ariftoteli/creati hominis cætcragt; rumép rerum confefsio. Iftequoque Deus, nee Intelligentia Solis eft, nec Lunæ, ulliusêp planetæ,nec motor orbisprimi, fed eft uniuerfalis Deus , potentifsimus, maximus, non tarn primi motor orbis, quam præfidens ubique, fupernum mun# dum i depreftumcp gubernans. Qui igitur crat, eftep optimus, omnia uult bona. Quanta igitur eft apud omnes fapientesIconcordiaT'Cum autem omnia dicat Theo^ phraftusiuelle optima: illud primum, quidfaut quomodo uoluiflet, nifi creaftetC' nift feciftet,quod Moics prodiditT’Quod quideetiam idem Theophraftus eodê libro eft elocutus : öß« yjÿ TTOM'Tûij/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KTmvT« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jïxfizvçi : Diuinaiomnium rerum

eftorigo, a'qualuniucrfafuntSlt;permanent. Hocigituromnelcum de uno Deo fit Theophraftus locutus, cuiltantam maieftatem tribuat, ut eum fateatur omnia exccj» D derc ,fateaturinfcrutabi!cm,cicpomnium rerum tribuat principium, profeód/is cft,äquo;uenire,amp;darinoftrosanimosnecefteeftAriftotelem dixilEe. Quia dicit Theophraftus Ariftotclis difcipulus, eumjefteomnium rerum principium,per cum effe cunda, SC cöferuari. Qudd fi Ariftotelesiuenire exterius mente, fiuc intelligêtiâ, qui eft uerus homo, fatetur,profedd/quoniâ ab aliqua origine earn uenire oportet, non niü ab ifta,cui(tribuit omnium rerum autoritate 1 heophraftus.Sic apparet. So Iccp ipfo clarius per Ipicitur,quid Ariftoteles fenferit, aut fentire coadus fuerit, præ^ lertim cum difcipulus, quemifenfa prcceptoris tenuifte par eft.perhibeat teftimoniu,

t^^ppellari le^emUeumab lt;,^^ißotel£:impcriufn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;imperium JDei.

Etc bis fequi,ut tacite fateatur^ legem hodiernam diuiuam ejje, cui maxime parendum fit:in hisejje Dei ßngularis confeßiottem,

L V D itemiquam mirabile,fufpiciendûçp apud Ariftotelê, quam clara iO'i iW ti nbsp;nbsp;fumnio Deo,Prouidëtiacç eiusicôfefsio,eacp(duobus uerbis, Politico^

tertio.Nä cu legcs/laudaret,multacp de earu bonitate difteruiftet, praci« ftare dices leges'm agis îperare,quam homines,adiecit: « A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vóiioi/ xtAtvwj»

JïiKs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;00^ Tïf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«v^guTnni Ki\ivaiii, Tr^a-ridym nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ï-ai'

Quicunquc igitur legem iubet imperare, uideturiubere imperare Deum,amp;leges:quicuncp iubet hominê, addit amp;nbsp;ferâ.quæeft ipfa cupiditas. furor quotß principes peruertit,optimosq^ iæpeuiros.In his Ariftoteles clarifsimè confitetur Deum quendam lîngularem, Deum fimpliciter appellans, Deinde fatetur,Deum,efle legêjEt quicunt^ uelint leges,id eft,redâ ratio nem

A nemimperare,uelleimperareDeum. Eflèenim Dcum ipfam kgem. Si igitur Deus eft lex, quia quicunqueuuk impenum legis,uult Dei : Icx autem/eft gubernacus: lum,eft confilium, prouidentia , rerum^ humanarum difpofîtio: tabs certè eft enamDeus. EftOcusmodcramcn,eft(Icx Vniuerfi,eft ordo,princeps omnium ranonum.Perfjïicuum^, AnftotelcmihicfênGfle,locutumcpeftè, quaîiaâmaioriîs buSjamp;hisipfisPhilofophisacccpta'Iocupletauit, aperuit^ Marcus Tunius(phiiS lofophusinfigm's. Qui, cum de legibus fcnberet, Erat, inquir, ratio perfeifta, ress rum Natura, SC ad rc(ftè faciendum impellens Si. à delido auocans, quæjnon turn denique incipit lex efle, cum fcripta eft, fed tum , cum orta eft. Orta autem fimul eft cum Mente diuina. Qiiamobremdex ucra, atqueprinceps apta ad iubendum,8^ ad uetandum »ratio eft reef a fum mi louis. Ergo ut ilia diuina Mensifumma lex eft: item cum in homine eft perfeda, eft in mente fapientis. Hæc^Marcus TuIIius^diufiS ne dilatans, aperienscç breue Ariftotelis didum , dicentis/eandem eflelegem atque Deum, ut qui uelit legem imperare, uelitimperare Deum. Marcus autem'clare confefTuseftxationem fummilouiseftelegem illain, diuinam Mentem legem eftè. Patet etiam^fummum louem apud Marcum efle, quern Ariftotelesfdixit 'ny ipfumDeum, dieftus à ueteribusdoues, autlupiter, nominepræcellenti maieftatis, æternæcpDiuinitatisftiæ. lslamplifsimalex,fons,origo legum omnium. Abams« plifsima,uafta^lege,ratione, Menteep diuina, nati funt omnes ordines, natæ mentes hominum fapientum , qui flmiles artificisfui leges (confeccrunt, deducen^ tes eas ex illarationeiad imaginem Deicreata. Deus maxima lex/hominem crcauit legis inuentorem, imitantem amp;nbsp;ipfumirationem , æquitatem , prouidentiam que fuam. Lexeftipfe Deus,imperium'quelegisfeft imperium Dei:omnis ratio pros:

B uidentiæ,gubernandi,regendi,eftflmilismagnæration!, a qualratio, ordoque omnis eft profevffus. Si gubernant homines Rempublicam , fl iufte agere compeb lunt,multofacilius gubernat Deus Rempublicam fuam, totum mundum, cum minor omnis ordo, minorep ratio contineaturin maxima. Sparfaque eft per omnia xquitasdiuina,cuileges, redec^ rerum gerendaruin omnes rationes(obfequuiv tur, amp;nbsp;ad earn referuntur. Siquisigiturprudenterdijudicet, omnia'que conférât, neefe à pertinacia, aut imbecillitate iudicipagidecipiqueflnat, uidebithic apud Ariftotelemifublimem quandam,eminentifsimam queTheologiam : Cognofeetip, quoniam legemeftTe Deum confefluseft, multo magisjei confitendum fuifle, illain legem efle Deum, aut à Deo profeâam, amp;nbsp;fuiffe diuinam, quæSd optima omnium fit ,8(f homines maxime doceatiufte, Si fapienter uiuere. llluditem'ei confitendum ent,utfllege imperante. Deus imperet , co autem optimum fitiimperare leges, id eft, ad præfcriptumi præccptumcp legis/nihil non fieri in ciuitate, quia tunc Deus adfit Imperator, neceflarid legi parendum effe, ftandum^lmandatis SC digt; (fiis eius. Dióta autem Icgis diuinifsimæ SC uniuerfalis i ac fapientifsimæ funt,muni dumiamp; genus humanumieflea Deo creatum , mandatis eius parendum, quoniam noninhacuitaquietius,beatius(^agemusfolum,fedad meliorem uitæ conditio# nemperueniemus. Hæc'dicitlex ,ha?ciubctcredi, ut ad fidemladiones fequantur. lubes autem tu d Ariftoteles, Si cenfes^in ciuitate omnem legibus honorem deferen# dum, Deiep loco cas habendas : lex autem præftansimperat, quia uerum eft crede# re creatum à Deo mundum, qua fide fublata, nec legibus honos erit, nec ipfi Deo: Sicep deftruentur décréta tua, quibus omnem honorem legibus decernis. Eoep cen# fes/eas uenerabiles, quia fintipfe Deus. Neque uerd imperarent ipfæ, fl mendaces crederentur, fi fidem apud auditores non promererentur.In contrarium autem,turn

maximèlegesimperantjCumueracçs habentur, ôd incorrupri teftes eorum , quæÇ decernunt. CæteraigitLir quæ fequantur, luce clariora funt. In bis igitur confef^ fionem Prouidentiæ, amp;nbsp;alia multa bona , uniuerfalem^ Diuinitatemjacitê degt; prebendes»

Qnod lt;..^‘ißot£les dicetti diuinißimum Reipublicce genits i^onarchiam, uißis eßunum JDcumßingularem, ^ui ßngulariter omntm mundumguf bernât conßteri.

ISTOTELES itemidiuinifsimutn Reipublicx genus/fatetur elTe , Regnum , M-onarcbiam, klt;Ù ^e^aTixTt/p, primum , èi. diui^ Quid autem ex bis fequatur, fapientes perpendent» Si eni'm 'Mnnarcbialeft prima Reipublicæ ipecies , ac diuinifsima eflicitur ut d^ uintfsima fit, quia fimilis , èC concors cum imperio diuino» Diuina enim dicuntur, quæ aut funt à Deo, aut fimilia Deo. Si autem fi'ngularis principatusprimus eft, ôô diuinus maxime, fane eft, quod ei eft turn diuinoffimilitudo. Etidimperij genusin mundo maxime uigere par eft, quod in Republica, amp;nbsp;apud homines, eft primum i Scdiuinifsimum» Id autem eft/cum imperat unus. Sic maxime Deus/unus in toto mundo debet efte» Etquoniam ideo/Monarcbia/primum ac diuinifsimum genus eft Reipublicæ, quia melior amp;nbsp;fan cri or buiufmodi, certê credendum eft efle in omni mundo. Aut ideo apud mortales;Monarchia eft diuinifsima, quia diuino, ac fum^ mi Dei imperio maxime fimilis, babens bonitatem i ac diuinitatem/ex fimilitudine cum imperio diuino, quo folebant dicer^ Regem efteimaginem Dei uiuam» Hæc P Ariftoteles etfi claré, amp;nbsp;aperte non dicit, dicenda tarnen ci fuifftnt, fi fuiftèt iilto rius progreftus refolutacp omni oratione/ad calcem perueniftèt : confeiftis item eft in metapbyfi'cis. Ex bis auteqiefficitur /bunc mundanæ Reipublicæ ordinem , non in fob's uertendisluminibuscocleftibuseffè, quorum motus, ad corpoream dunj» taxat uitam fpedtat : fed in gubernandis , amp;nbsp;naturalibus, amp;nbsp;bumanis rebus. Neque enim aliteribumana Refpublica fimilis eftet diuinæ, nifi cumfta gubernacula, ratios: nes^ amplexa/proipiceretubique,8Cconfuleret. Si igitur eft una Monarcbia in tOii to mundo, totum utique mundum gubernat gubernans: per folum cocli motum/ non gubernat, quia motus cccli'folum adcorpoream uitam fpectat. Superfunt alia innumerabilia, ad quæ/necefte fitprouidentiam fe extendere. Itaque uniuerfalis res» rum cuntftarum gubernatioperfolumcceli motum, quiaparticularis eft_,fola terres: na mouens, animans^ augcns corpora, caufis particularibus cuiufque rei comi^ tibus fieri non poteft. Cocli motus/eft particularis :gubernatio Deiquia maxima, amp;nbsp;prima Reipublicæ regendæ ratio , amp;nbsp;quia fimilis eft ei bumana, uniuerfalis: non igiturqui mundum gubernat , tantum cocleftes orbes concitat. Nam fi quis Rexiin aula regiaprolpiceret tantum, unde/annona adueberetur, quibus ex locis/ carnes, pifcescp, amp;nbsp;uectes importarentur, cætcra,quæ uis bumanæ focietatis reipi^ ciunt, non curaret,uerus Imperator, aut Rex non eftèt,Tota ratione iuris amp;nbsp;æqufi tatis i quæ maxima rerum pars eft, ncglelt;fta, aut eo capere non ualente. Sed ut fie^ ri non poteft, cuius iufttijfît earum rerum importatio, quin babeatpoteftatem iuris amp;nbsp;æquitatis moderandæ, moderandorum morum, caftigandorum fcelerum, uir^ tutum prouehendarûdîc fieri nonpoteft,qui mouet orbes cccleftes côftantifsimis 8^ indefatigabilibus motibus, quin bominum fadtarelpidat, ac moderetur,omnemcß

A gubernandæprouinciæmoderanonemampleâatur, Sedhaècquideminobis dariG hma, non ideo difputantur, ut fiant clariora, fed quia ôd fuper his loqui, ac meditar^ pulchern'mum eft : amp;nbsp;ucns rationibus deducuntur ex Ariftotele, cui, pofîtis ilfisjneis ceflarid funt ÔC hæCiConfitenda, quæ/naturaliter fequuntur ex ilfi's,

pietatem collaudare, ejjefaferi, Ex hvs deduct, ut pietatem^ cluce uerè Deum colit, creatorem mundi credit fatetur^ collaudarit.

gL L V D item, cuiprudentia riudiciumep ineflèt, qui fiatuiffet lexaStè . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cunda ponderare, amp;nbsp;perpendere/quæ apud magnos uiros reperiuntur,

Âriftotelempræcipuè,quem'uera deDeo fententia caruiflè contendunt, ___ perfpiciet, uigilanter^ confiderabit : Refoluta^ tota fententia, cernet, qud neceflè fit deuenire ci,qui primum aliquid ftatuiffet. Nam Politicorum quinto, cum de Imperatore aut Rege ageret, quibus moribus in republica moderanda eum eflè oporteret, numeratiscp nonnullis alfis, adiecit : -zi tt^s St« cpcûvt^ xil i/lx^ovTix Jixifi^ivîaiS. H-Tjavn yXj) (fo/isvTOU 'n Tnx^âi/ 'n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'ni'STai) , Iccji e/l^m lt;f(ou.y.ova

eii' 'n^i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, S' tTTti^ijiXivsinij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ty t»?

Infuper, inquit, præftat,eum uideri femper Sdpræcipuê'fiudere ea quæ pertinent ad Deos, Minus enim timentaliquid fubire, perpeti præter legemjab eis, fi putaucgt; runtprincipem efièreligionideditum ,amp; curareDeos. Minusep ei molientur infii= dias, quippe.Deos habenti adiutores. Ex bis igitur quid confequatur,uidcbunt fagt; pientes. Laudat, probat^ uideri, noici, intelligflmperatorem colere Dcos immori« ß taies, quddhæc publica cognitioimultacommoda pariet populo. Namfiquidilla^ turn fuerit à Principe fupplicfi, præterquam quod à lege fuerit proferiptum, magis uerebuntur, arbitrantesjDei confilio eum egifle, caftigaflè^ fcelcratosinutu diuino:

minus ei infidias intendent, quemDeos habere euftodes amp;nbsp;præfides arbitrabun^ tur. Si bonum eft igitur uideri,melius eft elfe. Quidquid enim apparctia utile,multo magis efTentia.Vt fi utile eft^ fruâuofum,hoftibus uideri fortem, SC inexpugnable lem, longe præftettalem elfe. Et fi conducit;aliqucm uideri probum, uirtutisq; coe lentem j quia diligetur, honores confequetur, cæteriscp bonis locupletabituri mule to magis hæcipfa coniêquetur,uerè probus.Similiter igitur fi fiétauel apparens piee tasiefi utilis principibus amp;nbsp;omni populo,multo magis uera,amp; folida. Argumentum ab apparentibus ad uera.Deinded contrarijs: Si pietas apparensieft utilis,multo mee h’oramp;: utilioruera. Impietas igiturprimo apparens noxia, folida uerdpcftilcntifsie ma. Ad hæc. Omnia, quæ profunt apparenter,aut uerè, non folum apparentes caue fas bonitatis habent, fed etiam folidas. Igitur,pietas'quoniam uel apparenter ucl uee rèprodeft,femperfolidashabetcaufasbonitatis.Pietas autcm(cum fit, ut Mercue rius Trifmegiftus ait, cognitioDei : qui pofsidere earn uelit, Deum nofeat necefie cft. prodeft autem omni genereutilitatis pietas : proderit igitur,nolleDeum.Cognie tio autem Dei, èC pietas non confiftit, nifi putes credasieum crealîe homines,amp; ree gere. Non potefl:igitur Princeps uideri colereDeum, nifi credateum uniuerfa cone didilfe,amp; profpicere.Eft autem utile;uideri amp;nbsp;elle pium : utile igitur eriqcredere Deu omnia côdidilfe amp;nbsp;regere. In contrarium, Vt noxium erit,amp; pefiilens,ncq5 elïè,neqî uideripium, fie ncque Deum nofeere. Quoniam autem quæ non apparentia folum, fed multo magis elfentiabona amp;nbsp;falutaria, funt maxime naturalia, amp;nbsp;uera, quia boe num,amp;ens conuertuntur, amp;iplc Ariftotelcs ait, (fi ttk^x c^vniJy NuHa

res præter naturam,'eft bona.Ergo Deum nonè,amp; colere^cft maxime naturaleJn eon C trarium,maximè non naturale,eum ignorare, èC non colere. O' Ahftoteles igitur^u^ de amp;nbsp;confidera.Si eni'rn præftat,Pnndpes uiden' pietati's lludiofos,uideri autem non polTent, nifi præ fe ferrent credere.Deum fuperhominibus habere poteftatem : Ideo enim populi timebunt, quia putabuntDeum/cultori fuo fauentem eflè èChocbonu eft : habere autem potellatem non poflèt, nifi creaflet : cui etiam eft adiun(ftum,quia

' • nifi creafïèt, non faueret, amp;nbsp;profpiceret : neque enim rei non fuæ profpiceret. melior eft igitur èC utilior, eo^ uerior, amp;nbsp;naturaliorPhilofophia, quæputaqDeum creafie genus humanum regere, quam quæ negat. Contra igitur Philofophia tuam nunc aperte pronuntiafli,fi negas,ut perhibent,mundumi amp;nbsp;genus humanum conditum: cum quo eft adiundum, nulla erga genus hominum/Deum aftici charitate, Quam opinionemitu dicis effepeftilentem, quia contrariam eius j dicis Principiamp; populo utilem, Quæ autem funt noxiaj amp;nbsp;peftilentia, funt minus naturalia, funt deprauata etiam tuo teftimonjo, eo^fuitiajGræcè dicuntur nocentia, labefadantia» Vi^ tanda,quianoxia.Noxia,quianonnaturalia. Quidquid enim corrumpit,tonitefîè, amp;nbsp;nafei, Impietasi'tollit bonum,amp;^ utile, Tollit igitur naturam, tollitipftim eftegt;tollit bene eftL Minime igitur naturalis. Si non naturalis, non uera : quia uerum, amp;nbsp;eftè, funt eadem, Credere autem, Deum non creafle mundum, humanum^ genus, perfi;? cit ut neep credatur hominibus profpiccre,nec|^ fuper eis habere poteftatem.Hoc au^ tem/impietas,inutilis impietas,imó noxia,quia pietas utilis : execrecanda ergo amp;nbsp;fu^ gienda,tanquam inutilis amp;nbsp;peftilens Philofophia/tollens pietatem,ingerens impietai# tem, Hoc tu dicis, hoc tu aperte teftaris, Nafeuntur enimlaltera ex alteris. Ergo aut obliuiofus es, necuidiftiquid tandem ex dieffis tuis deduci poftet, aut animo diuerfo fæpefuifti, Recordareetiamjquæ inlibris deCcclo dixifti,lt;/là

0 SshiToa 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o ßii, (c' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Oportcre unumquenquc/id

dicere,quod è natura ueliteftè,nou quod præter naturam,amp;^uiolenter eft. lllud item perpendendum eft,amp; deducendum,Si non decipit homo iuftus,multo minus Deus, luftus credenti fibi, fidemcp imploranti fuam, autin fe iperanti, non décrit. Multos« minus igitur Deus fallere non poterit eum, qui fe colat, amp;nbsp;populorum fidem , uni^ uerfalemcp omnium hominum confenfum deludere, qui credunt^Principes Deum colentes Deo efte curæ. Et id etiam Ariftotelesfuperius eft confeftus.Laudauit igitur AriftoteleSiTeligionem, eamcp principes dixittolere oportcre, utilemcp elTe.Etquod dixit,præftare eum w nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, uideri, apparere,defignat cerni,cognofci,intelligi, lentil

ri,ut dénotent religionem peripicuam, exploratam, quam populus cernat,habeattp pcrceptam, cuius exemploifiat Princeps uenerabilior. Hoc enim eft, quod fuperius dicebat, Deos curare res humanas.

De ßngularii Dei beatitudine quant i.^i/loteleiuidit,uere^ definiuif, Qwd omnes Qrdines ntundanoticonfeß'ifs eß à Deofaélos y dicens ab eo çontitieri natur £iin t ç^qudd iseß T^rbum Dei^ ex 'Philone,

a'M diuinaquoep, quâm fufpicienda, manifefta^ fingularis amp;nbsp;unius duobus locis, Ariftotelis confefsio, qua/nihil à noftraThcologia cia«» ^*us,ac melius expe(ftcs,olt;ftauo Politicorum confîrmans ea,quæ de Mcm te in libris poft res naturales fuerat locutus, ut feipfam cogitet, contemn plcturcp ; quæiretulit quoep in Moralibus, uocans ibiDeum, quem Mentem in li^ bris illis. In odtauo Politicorum hæc fui fimilis dicit ; ÔTÏ nbsp;nbsp;nbsp;w nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tTrt'

A fittAXs TWïTOJ/ , flowTigS à^iriis » (figoy^mùis ,lt;£*7251 Tr^KT/eiii TtxvTtxs tSTü truiJUfiOÂaiyvfMgff (itiÇTvçjL TO Stw j^jCDgib/fltÇ, Ss wtAeùfjuiHi ^Jlî' KS^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Ji' »Sèp t^unejMÛy ccya^ùy kKlt;«

JÏ' «i-ny cùgt;^, (El W otF©- -ns -rlùj Z Quôd igiturltantum cuiquefehcitatis adfir, quantum uirtutis,amp;fprudentiæ,amp; quantum fecundum has uirtutes agat, Gt nobis in confefTo, utentibus tefte ipfo Deo, qui fchx eft, Sgt;é beatus, non ob ullum exterius bonum,fed pcripfum ipfemetjamp; quiatalis eft natura. Quantum hi'clcminentifsûnæ, profundifsimæ^TheoIogiæf Pnmum diciturhocidefummo, 8gt;C uno, ac fingulari Dco, quemiueronaturæinfhndu, Deum fimpliciter uocat: non conuenitulh ccvk«« fti Intclligentiæ, quarumlnulla cft beata per fèipfam, fed per ipfum ilium,qui fibt quocpeftbeatus. Huicergoitribuit magnam infinitamcp beatitudinem, cui cornes it/ omnium corona bonorum. Id enimleft beatus per fe. Audias quæpdfteloquitur, fi^ milimaprorlus his, quæfenfttjamp;icripftt, in Compendio. Nam cum ordinem,k^ gem^p^inmoderatione^nonexcelfuconfiftereprobaret,dixit,6 lt;/S ämp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«qz-

^fzos iJïujXTtiU (iîftyai/ TX^iùiS, y)' J'‘h J\wip.zuS irts -nJi tnaiîyil ’n : Nu^ merus, qui nimium excedit, non poteft ordinis eftè particeps. Is enimifuit diuinæpo tcftatisinuentum,quæ continet hoc Vniuerfum. Duoiadmirâda,Numerum,quem^ admodum Plato in Epinomide, eftè diuinum opus,opus Dei, rem diuinam, rem re^ pertam aDeo. Appellans numerumlordinemgt;concentum, harmoniamrerum,quae/ tota in numero eft proportione, omnem hunc ordinem ,hancharmoniam,re=s rumcp mirabiles fttus acconcentus^fatetur eftediuinæ poteftatis opus. Et quid aliud ei numerus,quam quod Mofcs in creatione mundi,lux,cœlum,maria,tcrræ,hcrbæ, animaliaf Deindenoninueniftefolumhuncipfum ordinem dicit, ied conferuare, continere Vniuerfum /ordinibus , legibus^ numerofis à ie reperds. Si Deus igitur continet Vniucrfum, primum/hunc efte ftngularem quendam Deum, qualem ipie uidcturdefcribere,cui(referatordines,amp;iïtus omnes'acceptos, oportet. Tum fî conss tinet Vniuerfum,(i numerus eft opus eius, teftatur id infinitam eius poteftatem. Qui cnim poteft continere totum mundum(quoniam in mundo eft,quidquid poteft eftè) necciTarid poteftate fempiterna præditus eft. Nihil enim deeft mundo, quod natura capercpotuerit. Si quaigitur eft potent!a, quæ continet, fuftinettp Vniuerfum, earn ' infinitam eftè neceftè eft : quia fuftinet quidquid eftè poteft : ut fihæc continet, pofsit ctiam alia.ii darentur. Verifimileenimeft,fi tribuas Deo cundtarum rerum fuftinena« tiam,in quo maxima poteftas cernitur;nefascp ducis alteriusquam Dei,hanceftèpo teftarcm; Dcum, fi adcftènt plura, continere poiTe. Eadem enim ratio facerequt ad ea fefe Deus extenderet, qua facile continet hæcipfa, quæ/nunc funtin mundo. Quogt; niam qufc ea facile, amp;nbsp;fine defatigatione continet, claretquod multo plura continere poftet. Nam qui facit aliquid fine labore, faceret etiam plura. Itaque efticitur, quod ipfe dixit in Compcndio,uirtutcm diuinamicftèindefatigabilem. Deinde/fi tantæpo teftatis eft, ut efticiat numerum, contineat Vniuerfum , faciliuspotuit ipfum creare. Imd nifi creaftèt, continere non polfct;quia mundus non fubijceretur ei,nec pareret, ut res æterna,ut nullum habens ab ea principium. Qui continet ergo, moderatur rej» rumconcentus,efticitamp;ordinem,oportuiteum/resita moderaftè,ut imperqs eius obtemperarent.Si conuincitur autem poteftas eius immenla,quoniam fuftinet Vni^ uerfum,quo necp eft,nec^ poteft eftè maius, arguit^ idpoteftateinfinitam, ccrte po:« tuit amp;nbsp;creaftè, amp;nbsp;creandi quocp habuiftè poteftatem. Quomodo enim /coclos mouift fet, nifi poteftatem creandorum habuiftètf Nifi ad motum corpora ipfa aptaftètC' Ad hæc, qui facit, creat^ numerum, cur non femel creauitC' Si perpétua quædam huiuft modi creatio eft, cur adimis ei non aliquando potuiftè^ Quandoquidem hocjaut

æquale,aut mai'us illo. Non minor eft uirtus, quam quærere, parta tueri. Illa quotÇ euidentiisima confecutio, Si diuina poteftas/continet regitcp Vniuerfum:in hoc Vniuerfoifunt res humanæ. NamVniuerfum conftat e rebus naturalibus, amp;nbsp;hu^ manis. Eft autem ftgnificatus continendi, quod amplecftitur undequacp SC fuftinet, aftringit, alligat, regit. Quo decUratur/poteftatem diuinam, uniuerfum ampledi mundum, fuftinere,conferuare, ficutdicebatin Compendio.Qui hocfacit,etiamres humanas in omni mundo meliores contineatiiecefTe eft. Igitur amp;nbsp;has fic continebit,, amp;nbsp;regetjUt dirigat,difpenfet,quod eft ofticrj poteftatis fuæ. Quod ft eas non contig net,non cotinet uniuerfum. Autetiâ non poteft,autnonuult,utrunlt;^;abfurdifsimu* Probatur autem hoc teftimonio, librum illumi aut fententias illas in libro de Mun^ do J efte eius : quia fimilia hic,atc^ ill ic/de poteftate Dei, qua contineantur omnia, lo^ quitur. In co autem libro prædicat Deum gubernare res humanas : in Moralibus, præcipuè bonos. Si conféras igitur omnia, uidebis ci ucritatem,confcfsionem fuillu^ culenrer extorGfle. Poft hæc omnia fequitur,quoniam Philo Iudæus,omnescç quos antea uocauimus teftes,Verbum Dei/dixere concorditer,ideft,creatricem illam Mcntem, cundla contincrc, neceftarid amp;nbsp;iftum tacite Ariftotelemfinnuere. Audi igi^ tur Philonem, (îmilia in libro de Mundo atc^ hic Ariftoteles de Prouidcntia, amp;nbsp;rum continentiafrequirentem , quid dixerit tandem/continere hune mundum; -rat (/IvatüTTixi a-ns KvrOc/i-.T^«lt;rK^y ßsAsjS tkîjv r»?? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;[UTic nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oTt Ttiii

vAxi! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïTæs, u)S quot;ny Hsx’p-Oj) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iyvcrxt. Jè o ôtà wwvw v ôd-Vfgt; lt;cl

Ji'cQxiiiiTTx'isy ; Qin'cunc^ igitur, inquit, uellctruborem euadere, qui fbict in his, dequi^ bus addubitatur,accidere, is intrépide dicat,nunam rem corpoream aded robuftam eft’e, utpofsit fuftinere mundum. Verbum autem fempiternum Del æterni, fîrmifsi^ mam i ac ftabilifsimam fuftentationem elle. Quod à medqs ad extrema, amp;nbsp;ab extro P mis ad mediapertinens, amp;nbsp;ftipans,deducitinuiiftum Naturæcurfum. Vinculûenim indiftblubile Vniuerfi, qui genuitipfum Paterjfecit. lure igitur neqj omnis terra ah luetur ab aquis, quæiftnibus eius continetur, neqp ab acre extinguetur ignis, nec^^ uiîs cifsim ab igneinflammabitur acr, Verbo diuino fefe medium interponente, Hæc Philo. Dixi autem alibi, locum cfte mendofum in imprefsis codicibus, ut legendum fttnon vfl.u©quot;,fed AÓy^. Quid igiturdiuiniushis,amp;mirabilius, amp;nbsp;proquibus maü gis Dco gratias haberedebeamus 7 Ariftoteles cenfetdiuinam poteftatem continere Vniuerfum. Philon déclarât banc poteftatem diuinum Verbum, uinculum,amp; fu^ ftentaculum Vniuerft. Et Paulus fimiliter diuinè, amp;nbsp;cum his omnibus maxime con# fonè, Portans omnia Verbo uirtutis fuæ. Paul us,amp; Philo, Verbum ; Ariftoteles, 8^ Paulus, Aulxfxjjz, Virtus. Eft ipfe quoep Poteftas, ac Virtus Dei.

.^iflotelemfateri^Deum mafeulutn Zfrfominam creajje ad generis humant ferennitatemj cum Mofe mirificè confentientem,

j O L L E C TI S igitur hinc inde multis, conflabitur ex Ariftotelemira^ bile, pulchcrrimum^ Theologiæ corpus : quam cum Deus poftea prar*’ fens ipfe docuiflet,prius per oracula reuelabat ; docebatitem fuggere;’ ) bat Natura.Nam cum in Oeconomicis/deconiugio,quàm bonum elTct,

ac neceftarium, dilîèreret, dixit ; «f*« lt;jgt;vlt;ns xvecTrÄH^ti rKvrtt tû Tneziihu -n àU b'mi KliT nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» J}ujxT«i 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v» . vra •^omusvùpMTnii 'vrol? tiP ßa» înSC'n^v h ((voii

(c* Fl yovetzKo^ 'Aùj vsi'Jdt'JtctyQuod eftjSimul autem amp;nbsp;Natura/fupplct hoc circuitu, ut fit res femper, quia fecundum numèrum fieri non poteft, fed fecund , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dum

A dum fpcciem. Sic prouifa fuit ab ipfa Diuinitate,uel Deo, natura uthufque, mafculi fcili'cetamp;: fœminæ, ad coniundionem, Hæc Ariftotelcs, dignus, qui nunc inter pri^ mates Theologes teneatprimum locum: quandoquidem Naturælocutus eftinAin^ du,quæmagnusMofes(ex oraculo cœlefti, amp;nbsp;antiquifsimæ dodrinæ fuccefsione fcripfit. Vti'gitur Mofesfdicit , Mafculum amp;fœminam creauit eos : ficaudis di^ centem hoc loco (ut mi'rabi'le lîf' Ariftotelcm, a Diuinitatefprouifum fuiflè,uteflèt mafculus amp;nbsp;focminajad cornu ndionem, ut repararetur propage percontinuam fpesä ciem,quæ perunum indi'uiduû lubfîftere non poflet. Quo loco multa confideranda, Primiîm quod hoc fadum in præterito di'cit, ficut Mofes, utdethuïus rei aliquod principium,in quo/de utroqj fexu fueritprouifum.Et quid aliud dicerepofsis,quàm quod femper Mofes,Fecit,Creauit in principle Si fuit autem'iftius rei principium, , niitetiamicæteraRz. Et qui prolpexit,amp; ordinauit, ut eflèt mafculus amp;fœmina, certèi lotos eos etiam creauit : ut qui dédit eis fexus uarietatem,dederit etiam fubftantiam» Siefuitis fator, 8( autorgeneris humani, Siitem creauit, fexum^ aniborum diftin^ xit;cætera quoçp non minus neceflària prouidebit* Si enim eoufep iê extendit Prouiis dentia,ut corpora ad generandum aptaformaret, ut eflèt æterna fuccefsio, certè reli^ quas offleq fui, prouidentiæ^ partesnon relinquet. Apparuit cnimieam poflè, quia potuit formate corpus,dare lexus uarietatem, maximæpotentiæ res. Qua charitate autem 8^ clementia,duos fexus ad æternitatem excogitauit, eadem uolet alia ad ge^ nushumanum attinentia.cernerc, ac tueri. Quod autem opus fitprouidentia, nemo eft qui non intelligat, nemo eft qui non fit confelTus. Deducitur etiam ex his, hune Deurn.quemigeneris humaniconfeffus eft Ariftoteles creatorem, non eflèDeum ib lumaftixum uoluendoprimomobili,fedDeum,quiamp;ccclumuertat, amp;cæterain “ mundo neceflària agat, Neep enimifi affîxus erat orbi fupremo,in terris eflèpoterat, diftinguens duos ad perpetuam procreationem fexus, Oeinde ubi funt illi, qui nés rerum terreftrium dediflè, ne uilefceret C Quid enim histlarius,minuscp amphibologiæideprauationi^ expofi'tum;'Videbis igitur apud Anftotelem,admiraberiscp eandemjatep apud Mofem de homine create The# ologiam, ut animum, amp;nbsp;corpus cum Mofe dicat expreflè â Deo creata. Eifdem uer# bis, eadem fentctia,de animo amp;nbsp;corpore.De corpore,ficut Mofes,Mafculum amp;nbsp;fœ# minam creauit eos,totidem 8«(ipfeuerbis. De animo, ut Mofes dixit^Deum exterius afftaflè,mcntemip dediflè,fie ipfein libris de Generatione animalium,mentem elle di uinam,ac uenire » exterius, â foribus, à porta. Itaque fibi etiam probe confen# tiens, eadem aflerit alqs in locis, quæ nunc depropagationç'iuxtaTheologiam Mo# faicam fcripfit. 1 n libris de Generatione, amp;nbsp;interitu : Nam cum, inquit, in omnibus Naturam appetere melius dicamus, melius autem fit elTe, quâm non eflè : hoc autem in omnibus fieri non pofsit,quoniam àprincipio recedunt zW AsTro/zJtvw Tjomw fm TT, Sa9|/ s ^ôî, TTOi^ane riv : Reliquoiqui fuperat modo, côpleuit Vni# uerfum Deus,fa(fta perpétua generatione. Molès autem, V numquodepiuxta genus fuum.Ecce quod in particulari/de mafeulo 8C fccmina dixeratin Oeconomicis,hic de indiuiduis omnium fpecierum. Loquitur item hic per præteritu,imut7iA9g(«)(^, Titijcntj, compleuit, fecit. In Oeconomicis autem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Et Deum facit huius rei auto#

rem illic, amp;nbsp;hic, omnia Mofi fimilis. Eadem,quadam ingeni) diuinitate uidit conn feflus eft Marcus Tullius: Quid loquar, ait, quanta ratio in beftrjs ad perpetuam conferuationemearumgenerisappareatf Namprimum aliæ mares,aliæ fccminæ funt,quod;'pcrpetuitatis caufamachinata Natura eft. Deinde'partes corporis ad procreandum amp;nbsp;concipiendum aptifsimæ. Et in mare, amp;nbsp;in fœmina ƒ ommifcendoRz

206 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST, E V G V B» LIB. Il I I.

corporumimirælibidines. Sicilkdicens I’nuniuerfum de animahbus,quod particU' larirer Mofes amp;nbsp;Ariftoteles de homine. Qudd autem/quæ refert in Naturam,referat in Deumiqui talem Naturam fecent,apparet,ubi concludit.Sic/undicp omni ratione concIuditur,mentelconGh'ocp diuinolomnia in hoc mundo ad falutem omnium con^ feruationem^ mirabiliter adminiftrari.

cunélii in republics rebits praferrepietatem,(^lt;e cauja iu/lißi ßma, cur fit pietas potior. Super hoc, ^^.^^i/lotelemipneceptoris quot;Platos nisfententiam fuiffe fecutu/n,

V I S non mirabitur item Ariftotelem cumprifcisPhiloibphis, cumfa# pientibus omnibus tarn mirifice, tarn unanimiter, manibus, pedibusque tenderefin eum fenfum, ac fapientia, quam noftraTemper ingerit religiof Deum oportere colere,primumcp/regnum coclorum efle quærendum»

Hoc Ariftotele afleuerante,quid aliud fentire cogemur, amp;interpretari, quam eum cogitaffe, ac fenfiflc,pictatem omnium rerum optimam f cui multa alia neceifaria co«» hærent. In libris igitur de Republica, cum de his ageret, quæ fint in ciuitate amp;nbsp;repugt; blicainecefl'aria, primum^ alimentum numeraflet,tum artes, tertio arma,quarto co# piam aliquampecuniarum, fubijcit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßi TiycSvap, ’n tTn/xUeaj/, Sj/ ksc'

: Quintum 8^ primum cultus Dei, quam religioncm uocant. Pauldpóft, W TnÄtfiSp 'ApiTTi} ÙfAxSva T»î . 71^'fWfiJi ’tiv’n. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;icfiJiJÏVM 77)7! 9m»S : A' ciuibus

cnimconuenit coli Deos. Et, Conuenit cultum reddere Dqs.Primum,inquii,locum habeat in ciuitate cultus Dei. Nam -n 3â«p, eft numen : quod/etfi in multos compe# tatjUt fan(ftitas,eft tarnen præcipuum fingularis Dei nomen, ficutDeus, amp;nbsp;quemad# moduinfæpifsimèlocutus eft idem. Quæro igitur ex eo primum, cur cultus numi# nislfit ex his, quæ funt in ciuitate nec^aria, aut fine quibus, ut ipfe loquitur, res pu# blicanonpofsitconfiftere. lamquid fitillud Numen, cuius in ciuitate cultus fit ne# ceftarius. Certum igitur Ariftotelem diCturum, cum primum in republica fateatur cfte cultum Dei, quod Chriftus dixit, Primum quærite regnum Dei. Siquidêamp; ipfe cum de his loe]ueretur,quæ fiunt in omni uita humana,præpoluit omnibus,ut quæ# reremus regnum Dei. Id omneslcômuni confenfu pietatcm ftntiunt, amp;nbsp;interpretan# tur. Hancautemcum fendant omnes regnum Dei appellatam, palam eftideopietaté primum exercendam elle, quia per eam ad præmium ccclefte peruenitur. Aut fi non tarn alte fuipexit Ariftoteles, fupereft^ut primum in ciuitate locum dederit pietati^ob maximam aliquam xquitatemiaciuftitiam. Si colendus eftenim ,amp; qui eumcolunt' operanturiuftifsime, faciuntcp id/quodeft præcipuum in ciuitate : luftitiaautempo# ft ta eft indandoamp;accipiendo.'ciues iubentur reddere, reddentescp'dicuntur agere iuftilsimemeceffe eftpietatem fine cultum Dei,maxinio debito rcipondcre,ob maxi# mabeneficia.Quænam igitur alia hæc eftè poftunt,quàm ea,quæ fuperius dixit Ari# ftotelesCquod continet Vniuerfum, regitcp,Deus, quod humana corpora creauit, int^ fexus uarietatem, ut nafceremur, diftinxit, quód animos exterius immifit.Qui enim utrun«^ fexum,ut nafccrentur,qui poftea nati funt, aptauit, diftinxit, is utiquo fuit autor,ut nati fint omnes,quicuncp poftea nati funt. Eicp tanquam autori, amp;nbsp;qui parauerit, ut nafceremur, omnes debemus perpétuas grates. Tria^ maxima benefi# cia'doceo ipfo autore nobis à Deo largiri : Quód ab eo nati fumus, id eft, prouiden# tiaeiusicorpuseftidum: Quód animi noftri/exterius abeodonati: Quódalimur Temper,uegetamurdd enim cocli motus præftat, quem à Deo eftè fæpius ipfe tefta# tur.

A tur; Dcnicç, quod prouidemur ab eo; ut multi s apparet loci's Ariftotelein fuiHc cons! fcflùm. Hæc ilia maxima luftina, ipfaPhilofopho afîèrente, ob quam fit, utprimum cultus Deihabeat in ciuitatelocum. Si negligat Dcusreshumanas,utpertinaciter nonnulli Ariftotelem fulpicatum contendunt, nullus dcberetur ci cultus. Efticitur^ neceflarid'quod Marcus latius aperuit : Sin autem, mqui't, Dq netç poflîint nos iun uare,nec uolunt, nec curant omm'no, nec quid agamus animadu€rtunt,nec eft quod abhisadhominum uitam permanarepofsit,quid eft,quod iillos Dqs immortalibus cultus,honores,preces adhibeamusCln fpecie autem fidæ fîmulationis,ficut reliquæ uirtutes, l’ta pietasü'neflè non potefl:,cum qua fimul amp;nbsp;lan(flitatem,amp; religionem tolli neceflè eft. Hæc ille. Nullus l'gitur ci cultus deberetur, fi /cum precamur, èc colimus cum, nec animaduertithonores,religionemcç noftram,necpreces exaudit. Cum aus« tem nulla uirtusinon maxime naturalis, ac foil'd a, minime^ fucata fit, nec pofsit elfe Iaudabile,quod fucatum eft : pietas cum non folum uirtus fit, fed omnium uirtutum excellentifsima : fieri non potcft,ut fit fimulata,fit de eo quod non eft,falfa, mendax. Sed ficut fortitudini fubeft materiaiâ qua uera laus fortitudinis exiiiatfCXterisc^ fimi liter uirtutibus : fie neceflè eft,circa quodpietas uerfatur,amp; quo uirtus eft eminentiß fima,maximè naturale,maxime uerum eflè. Id au tem left firmifsima perfuafio,^ Deo/ cunda bona homines accepiflè, iugiterejj præftari,quod aliquando dediifet. Quæ perfuafioifi falfa eft, pietas ipfa uirtus inclytaj uirtutum^ princeps,uana,falfa,inanis eflèt, uanifsimo^ fundamento niteretur. Sed nulla uirtusjeft falfa, quia naturalis eft potius, amp;nbsp;communi conienfii laudatur, pofsidentesep célébrés facit 8^ beatos, ut ne^ ceflàridjfit res ingens,ac Solida,quod laudem gignit amp;nbsp;beatitudinem : fie pietas tnuk to maxime habebit hæc omnia. Tum'fi nullum decorum, honeftum eft falfum, ß contr^'omnefaliumi autfiditium, eft inhoneftum.Et fi decorum, cenièt coli Deos

Ariftotelesjcertéhocdecorumeft maxime uerum,habet^ uerum fundaincntum,uegt; ras caufas. Vt fi decorumeifetfilium uenerariparentes,aliqua maxima caufaid eftîciat : fie fi decorum eft homines uenerari Deum,ab aliqua ingenti cauî» fa dependeat neceflè eft. Hæc^ ab ipfa Natura côprobantur. Aper^ te igitur,utin plerifque alijs, fie nunc fecutus eft præceptorem

«ftT«? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TTtTt TSJ-âamp;ÿ

: Nemo unquam nobis perfuadeat, ciTc humano generi quicquam malt; ius uirtute , quæ dicitur Pie^f

'Platonem unumßngularem Ueum aßerere, truant calo perinde atipy teles tribuat Diuinitatem non ueram ^fupremamß illi Uiuinitatem ^fed creatant ejje,faélam^^ ab illoßupre/no. Deunt illunt ntagnum ac fupremum appellare Vlatonem ineßabiletUjex Dheologia 'Jrijhtegidïi, Hunc ipfunt, non corporis modo cocleflps y ßed etiant animi aßtrmare'Platonem creator rem, T^ebementer eos errare^ (^ui dicunt 'Platonem ßentire creationem per» petud manantem, Secutum eße 'Platonem i,.gt;^igyptios Qhaldaos in de» fcribenda creatione mundi,

VOD in Ariftotck fecimus ,ut eiusfuel inconftariï» tiam, uel neceflariam mentis mu ration emfeib ea fentcn tia,quam contra naturam uiolenter/iupermaieltate fingularis Dei, fitflitiaqueilla tantum luminum cceic» ilium,quam in libris poft res naturales confinxit, Dft uinitateprotuliflet, conuinceremus; eadem, amp;nbsp;multo quidem luculentior ,occurritexPlatone comproba^ no. Quemfeodem genere rationumiuerbis illis fuis rc^ citatis eo deducemus, ut quando corporaj Intenigensî tiascp cccleftes deificat, uelinuitum, amp;nbsp;Chaldæorum, Aegyptiorifmque receptæ apud Græcos perfuafioni fubfcribentem fecifte monftremus, aut non ueram j iolam, ut in Ariftotele, illam cœli Diuinitatem, led afcititiam, ac diuinum quiddam potius, quam uerum, amp;nbsp;unf uerfale Numen confeiftim oftendemus,producftis bis, quæ naturæ uel inftincftu, uel iuxta maiorum Philofophiam,fuper uero Deojfummacp,amp; natural! Diuinitate fengt; fit,perfpicuecp prædicauit. Incipiam igitur ex Timæo, quo in libro mirabili confen^ fujex Tbeologiauidelicet Mofis,amp; Aegyptiorum, creatorem omnium rerum infcru tabilem, ineftabilemcp Deum, non uifibilium folum, fed etiam ipforum animorum, ac Deorum,maxime uero Animæ mundi,id eft,eius,qua ccclum animatum putauit, confitetur, Nee reliquum eft quicquam, quod ille non referatin ilium omnium ref rum creatorem, Vt li quibus alijs locis, ccclum amp;nbsp;lidera deificat, aut inconftantem cum confiteri oporteat, aut ita deificafte, proc^ Dqs habuifte, ficut item Deos appeb latiabipfometDeomaximocreatos. Vt non quidem uera æternacp præditoseos, fed quadam donata, faclac^ diuinitate, fenferit : quale noftris in literis non Angeli modo, fed etiam uiri iufti, ac Principes, Dr) dicuntur, baud protinus fuipicantibus nobis eos ucros elTe Deos,amp; non â fummo, ac fingulari Deo creatos. Hane Tbeolo^ giam darum eft extare apud Platonem, totius item Tbeologiæ facratioris, quae ma#

A gnismyHerijsconfiât,rccefius : quosqutfcrutatusfuerit,fabulis,Si. tn's, quæiceu fordcs adhæferunt ( quia nox atraltern's adhucincubabat ) fepofitis, cemet claram, uel infiinfiu Naturæ, uel phfca fucccfsione editam Theologiam. Exordiens igitur crcationemrerunijbocdiLn'nophncipio aulpïcatuscfi, Marco Tullio interprété. Atqueilium quidemîquafi Parentem huius Vniuerfitatis/inuenire difiicile : cum iaminucneris,indicareinuulgus,nefas. HæcTullius. Platoautem, -ny SiiTitnH-ri Tîrisa'TTSj tvfavTt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tt/jgt;ôv7a nxMTtxs cclt;/lvvxvgt;^ htyamp;p. Hocpræclai’

rumPlatonis exordium, diuinum, confonumep nofiræ ccclitus reuelatæ fapieiv tiæ, Quandoquidem èC Mofes feribens de creatione mundi, nihil de creatore mun^ di, requifiuit, fcripfit, indicauit. Nimirum ea de caufa, quam memorauit, quia fit eum cogitare quidem difiicile, in uulgus efierre, amp;nbsp;pronuntiare, impofsibile,amp; ne^? fas, His de caufis expedite pronuntiauit uterque, eum fuiflè Patrem , aut Parentem Vniuerfitatis. Apud Mofem, Creauitcœlum,amp; terram: Qiiod parentis efi,amp; quafi gignentis. Et quia non proprie genuit, Marcus eum,quafi Parentem dixit. Vbi au^ tem Hebraicè'efi Creauit,Sept. interprétés uerterunt tTrciKai, Fecit.Ecce igitur Crea^ tor, fiuc Parens, ecce Faefior. De quo ergo’Molcs fcripfit, 1 n principio creauit Deus coelumamp; terram, deeodem Plato dixit, quod eum, qui fueritCreator,amp; quafi Pa^ rens Vniuerfitatis , id efi, cœli amp;nbsp;terræ, difiicile fit cogitare, multo difiieiliusieffari in uulgus. Progrelfijs ulterius Marcus pro Platone : Rurfus igitur, inquit, uiden^ dum ille fabricator tanti operis. Paulo po'fi, Atquiifi pulcher efi hic mundus, fi pro^ bus eius artifex. Quandoquidem neque mundo quidquam pulchrius, neque eius ædificatorepræfiantius. Ofiendens item imà cum mundo àfupremo Deo natos elfe Deos, Quo circa, inquit, fi forte de Deorum natura, ortu^ mundi diflèrentcs,migt;

B nus id, quodhabemus/animo coniequimur ,uttotadilucidè j amp;nbsp;plane oratio exori! nata fibi confier, amp;nbsp;ex omni parteifecum ipfa confentiatjhaud fane crit mirum.Pro^ grelfus inde, Quæramus , inquit, igitur caufam, quæ eum impulerit, qui hæc maÿ chinatus fit, ut originem rerum, amp;nbsp;molitionem nouamquæreret : probitate uidelb cetpræfiabat. Probus autem inuidetnemini. Itacpfomniafui fimiliagenerauit. Hæc nimirumfgignendi mundi caufa iufiifsima. Nam cum confiituifièt Deus/bonis omnibus explere mundum, mali nihil admifeere, amp;nbsp;cætera. Eadem totidem uerbis apud Platonem, paucis interieefiis : Qiiamobrem(efiiccre moliens Deus,terram pri^ mum i ignem^ iungebat. Subrjcit item : Deus autem, ait, amp;nbsp;ortu, amp;nbsp;uirtute antis; quiorem genuit animum, eum^ ut Dominum, atque Imperantem obedienti præs; fecit corpori. Paulo autem inferius'de hoc ipfo: Animum igitur cum ille procrcator mundi Deus ex fua Mente, óóDiuinitategenuiffet, tum deniquelomne quod erat concretum,atquecorporeum,fubfiernebatanimo,interiustp faciebat, Hæc Plato, interprété Marco. Efi autem is Animus, utdixi, Anima cœlefiis orbis, efi Deus ille, qui animat orbem ccclefiem, id non Platonicis modo perhibentibus, fed ipfo indicante Platone, his uerbis : Sic animus à medio profeefius, çxtremitatem coclf à fuprema regione/rotundo ambitu circuniecit, fefe ipfe uerfans, diuinæ, fempiternæ, fapientiscpuitæinduxitexordium.amp; corpus quidem ccch'/ipedtabile efiedtum efi, animus autem oculorum efiugit obtutû. In his omnis ambiguitas difioluitur, quam coelo tribuatDiuinitatem Plato,cuius amp;nbsp;animum amp;nbsp;corpusifatetur à Deo creatum. Creatus efi igitur animus coclefiis, fine anima cocli^â Deo, corpus uifibile, anima/ inuifibilis. Si det igitur PlatoDiuinitatem ccclefii aut corpori, aut animo;cernis hic ' necæternam Diuinitatem, necueram, aeprimam. Vtqui adoretanimamcccli fum^ mocultu, maximum apud Platonem faciatflagitium. Talis^efi animus ille cocle^

ZI o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AV GV ST, E V G V B, LIB. V,

fti's, de cuius creationejtam multa diflerit Plato, qualis maximus quis Angelorum, uoluendo ccclo à Deo præfeôlus. Si creatus eft igitur coeli totius animus à Deo, utique^etiam particulares animæ ftcllarum. Ecceigitur'quomodo fit intelligendus inEpinomidePlato,cumcoclumDeificat,itauidelicet,ut intelligas eum non ram,acprimamDiuinitatemillidedifle,fed fadam,creatamcp aliquando à fum^ moDeo. Eodemmodoconftatintelligendum eflè Ariftotelem, qui præceptorem Platonem danda cœlo Diuinitate fuerat lecutus : ut, quemadmodum exempla do* cueruntjprincipalemfempiternam^ Diuinitatem alibi ftatuerit,aut oblitus ftio* rum decretorum ftatuere fe non perfpexit, cum earn confitetur continere totum mundum i cum fexus uarietatem fecilTe ; cum regnare fupra uertigine coeli,extra an* ni Soft's^ uias, non uidelicet inclufum orbi ccelefti ipfum^ animantem, prædicat. Ilium igitur,qui/coelefte corpus impellit animator eius,non elTe maximum jfu* premum^Deum ,fedlntelligentiam quandam/à Deo creatam, cum qua corpus etiam creauit, aptauit arte mirifica, ut femper uerfaretur rotundo motu : unde(uita efteperpetua, dogmaPlatoniseft. QuaretocliacSolis motum non Animæ illide* beremus, fed conditori magno, qui earn creauit. An autem fit Animus is,nunc non difputo. Tantum contendo'Platonem ingenue confiteri/cuntfia a fupremo Deo creata, uel coeli uniuerfalem Intelligentiam, fi qua ea fit. Nam quemadmodum item Mofes aflerit,Deum creaflelucem, aut quarta die Solem SdLunam : fic eifdempene uerbisPlato : Atque, inquit, utefletmenfuraquædameuidens, quæ in iftis otfto curfibusceleritatesitarditatesepdeclaret,Deusipfe Solem, quafi lumen accendit ad iecundumfupra terraambitu , ut quàmmaximè ccelum colluceret. Ecce igitur/ Solis creator Deus, nihil eft autem apud profanosiSole uenerabilius, cuius Intelli* gentiamDei filiam dicat lulianus. Sed quoniam totus liber'eft clarifsimus, quo8i mundi exordium prædicatur, amp;nbsp;omnia uifibilia i di. inuifibilia ab uno Deo condita fæpereferuntur, aliud ex eolibroifuperhacrationenon addam. Nam Platonic! illi, utProclus,amp; Alcinous,amp; Simplicius, qui'deprauare conatifunt fenfa Platonis, quod creationem.non aliquo tempon’s exordio coepifte, fed fluere manare^ in ftm* piternumtenfuerit, ideo contemnendi funt, amp;nbsp;irridendi, quia turn manifefta, amp;nbsp;iplb Sole clarioraiobfcurare nituntur, turn /id funt conati, ut idololatriæ, profa* næ^ Philofophiæ fuæ labenti ferrent opem, in qua nefas putabant, ccclum, quod adorabant, aliquando creatum, aliquando non fuilTe. Sed cum totus liber/fit pla* nus, perlpicuum^ fitPlatonem in Timæo fecutum fuifle Pythagoreos, hos autem Aegyptios,Chaldæos , apud quos conftanter traditur creatio mundi.Extat enim liber Timæi Locrenfîside Creatione mundi, in quo ad alia iple hæc Z tTrewo-tg nbsp;nbsp;töj/ Jk

7ÔJ/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KTmatti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, o§oii w-rtctrKivcJoKS txs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Crcauit IgltUt

hunc mundum ex uniuerfa materia, terminum ipfum effi'ciens omnium Naturæ rerum. Multa^ eiufdem generis ibi Timæus, ut conftet eum^creationem 'uni Deo tribuere, materiam fateri fempiternam, de quo poftea. Igitur quidquid Plato in Epinomide in Legibus ide aftrorum Diuinitate loquitur, perfpedum eft iqua ra* done fit intelligendum. Nam quod pauld antede Sole creato loquebatur, transfer ras licet, ad id quod de Legibus : Solis, inquit, corpus nemo eft, qui non cernât, animam autem minimi. Nequeenim etiam cuiufquam corporis anima cernituraut uiuentis,autcummoritur. Sedmagna fpes prorfus,hoc quod non ientitur ullis fenfibuSjinferuiftegenus nobis.elfeautem folamenteintelligibile, quæ fola cogita* done capiamus. Hæc, quæ de Sole Plato loquitur, habent eum {enfum,ut fi qua Soli fit, ut perhibet, anima, camifatearis, ut in Timæo uidifti, a fummo Deo créa*

A tam. Similiter quod pauld ante de Anima totius coeli'eodem Iibro dixit : (^s ’M iTtin^K^^cu. tS xslt;r/z» :rw/r5f , «yap cui-np tIui ’niwthiJ ólt;/lèp tKava 1 Optimum animumîpræeflè omni mundo, ipftim^ agerefea uia. Oftendarn autem eum incongt; ftantem, fibicp contradicentem,amp; commentitiaponentem, de fatu noftrorum am'^s morum à Sole,nec quæram ahum, â quo refellatur,nifiipfummet teftcm.Sicutitem commentitiumert,deanimaillacoeli. Quomodo enimjtotum ccclum erit anima? turn, fîfcuique fiden fit animaf Eflèt ergo anima in anima, omninoc^p aliqua fuper? uacanea. Sedhoc’non fit nuncconfiderationis noftræ,necmagnireferat.Quoditem eodem Iibro fcribit : De aftn’s omnibus, Luna, annis menfibus, temporibuscp an? ni, quid aliud dicemus, quam hocipfum, uidelicet,quód quoniam anima quidem, uelanimæ,horumomniumcaufæfuiflenofcunturjbonæc^ luntomni genere uir? tutis, Deos iplbs eflè dicemus, fiue in corporibus habitantes,cumuti animalia/exor? nant omne ccclum, fine quouis alio modo. Deinde ut quilpiam bæc confeflus fue? rit,numcontinere{epoterit,quin fateatur omnia plena DeorumC^ Hæc Plato de fiellarum Diuinitate, animis(^eas inhabitantibus, quibus .uti rerum terreftrium autoribus tribuit Diuinitatem. Vidifti igitur in Timæpquam diuinitatem, nempe fadam,datam afupremo Deo, utob idluenerationem cultumcß rninimè prome? reantur, led animæ illæ habeantur quafi promentibus Angelicis.De quibusfortalîè DeusapudIob,Cummelaudarent fimul aftra matutina,amp; iubilarent omnesfilrj Dei. Difseretur autem alias de anima cccli. Cum igitur femper fint duo genera Deorum apud Platonem, fidera i corpuscp ccclefl:e,tum Dæmones,conftatutrunq^' âfupremo, ac fingulari Deo confiiteri eum fuifle creatos. Vnum autem duntaxat Deum ineffabilem, inexplicabilem, omnium rerum creatorem, cui iubiecfla fint ß uniuerfa, lolumcp lempiternum agnofcere. Ineptias autem recentium Platonico? rum, Deos æternos prædicantium, autoritas iplapræceptoris manifeftarefellit. De qua re nihil nunc attingendum.

iSloji folum in Timao ^Jed alijt item locis Vlatonem de JDeoJupremo egregt; ^iè lo(l^ui : Hum cunHarum rerum, etiam Deorum, a^irmare creatorem^ Exemplum in libris de Hepublica, defacili Dei rerum omnium creanda^-rum poteßate. 'Platonem dicentem Deum etiam feipfum gignere^ quis Jenß^»

iVIVS itemPlatonemmentis fuifle, afleruiflè^ unum omnipotentem uniuerfa creafle, etiam Deos, ut in ilium unum eminentifsimum, ficut in noftra eftTheologia,cun(ftauifibilia ÓÓinuifibilia creata,referantur, qui fuerit autor, ut non modd terreftria amp;nbsp;cccleftia, led etiamipfi Drjiextite?

Tint, quemadmodum uidelicet tradidit in Timæo, alijs ex locis euidentifsime con? ftat, præcipuèdecimo amp;nbsp;fexto de Republica, quo nihil de fuprema Diuinitate dil? fererepotuit excellentius, ueræ^ Theologiæcongruentius. In decimo igitur, cum de opificqs cuiufeunque opificq loqueretur, hæc dixit: Alpice uero,queninam dicas , Opificem iftum. Quemnam inquit C’ Ilium, ait, qui facit omnia,qiiæcuncç fîngulus quifque opificum. Sapientem, inquit, dicis quendam^ dignumcp admira? tioneuirum.Nondumiftud,inquit. Atforteipotiusdices,ait, Idemeniinifte arti? fexmon modo omnia poteftfacereopificia, fed etiam facit omnia, quæè terra na? feuntur : amp;nbsp;item animalia machinatur, cætera^ omnia, etiam feipfum, vgavip.

lix nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V s T, E V G V B, L 1 B. V.

amp;t»î, j(gà •nroM/T« rie iÿ , iy rie tii xlt;Aif vtto ySj «ttcu/tx tgyaftm : Terram,COGlum Deos: Tumquæcunque funt in ccclo, amp;C quæ in inferisfub terra, hæc, inquam, unigt; uerfa'efficitille. Admirabilem quendam,inquit,dicis fapientem. Forte non credis, inquam ego. Die mihi, uidetur ne omnino tibi eiufmodi opifex, aut aliquo quidem modo;horum omnium Tromriùj, creatorem fuiflèjaliquojnonf Annonpercipis,quôd ctiam tu pofsis ratione quadam hæc cundafacereC Etquæ, inquit, hæc/erit ratioC Non difficile eft, inquam ego, fed uariaceleriterefRcies, Celerrimè profcdd,fî uo^î les. fpeculo accepto, eoep circunado in omnes partes, extemplo facies Solem amp;nbsp;ccc^ leffia, mox etiam terram, mox etiam te ipfum, cæteratp animalia, uafa, arma, artifi# cia, plantas, omnia denique, quæ/pauld ante dicebantur. Ita, inquit, fed apparen«» tia, non ad uerum exiftentia. Bene, inquam ego, Si. ut res poftulat, loqueris. In hifee enim huiufmodi opificibus etiam pidor eifan nef Qui nonf inquit. Atdices,reor, cum!nonuerafacere,quæfacit. Atqui,inquit,ratione quadam/etiam pidor facit ledum, non'nef Ita, inquit, amp;nbsp;is apparentem facit. Quidipfeledi faberf Nonne modo dicebas, non ipfam formam facere’quam dicimus effè,id quod eft ledus, fed ledum quendam f Dicebam,inquit. Igitur/i facit quod non eft,certè non faciat rem exiffentem, ièd iîmile quid, ut exiftens, exiffens autem nequaquam.Perfede autem effè rem, opificium fabriiledum fabricantis, aut aliud id genus artificium, quifquis dicat, apparet cum didurum non uera. Non cert^, inquit, ut cenfebunt hi, qui cir^ ca hæcuerfantur.Nihil igiturmirum,fi Só hecobfcura quædam res eftreipedu ueri# tatis. Noi/nef Vis igitur, inquit, in his ipfis quæramus imitatorem huius,quinam fit? Si placet, inquit.lgitur tres ledi ilb funt, unus eftin Natura, e^eüitSbf «jiûs lyHiMi, , H rivet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;sJltva^oipeeu : Quam dicere nos oporteat,ut ipfe arbitror,Deu

fccille, aut ullum''ne aliumf Nullum, inquit,alium,arbitror. Alter erit ledus, quem facit architedus.Ita,inquit.Tertiusquemfacitpidor.NonnefIn confefto fit.Pidor igitur,lccri^p faber,Slt; Deus,hi tres præfunt tribus generibus ledorum.Tres inquit. JgitLirDeusquidem,finenolebatjüuealiquaneceslitas aderat,nepluiquam una in natura efficcretledum,Sicfecit unum folum ledum,ipfam naturam , qui eft ledus. Duo autem tales,autplures,nequeplantati funt Deo,neqß naftuntur. Quomodof inquit.Quoniam, inquam ego, fi duos folos feciftèt,rurfus unus apparuiftet, cuius illi rurfus uthqueiformam haberent. Et effet fane, quod eft ledus ille, fed non duo. Rede, inquit.Hæc igitur arbitroriexplorata habens Deus, uolens efîè ueri ledi fa:? dor,uerê exiftentis,fed non ledi cuiufdam , neque quidam faber ledi, unum natura duntaxat tefvn, produxit. Vis igitur/hunc item,uitium confitorem uocemus, an quid aliud f luftum plane, ait. Quandoquidem ex natura, amp;produdione,amp;iftud, ^cætera omniafecit,Etquæfequunturineolibro, quæ uerba^magis ad uerbum tranftuli,ut efld, quod fentit, clarius, ac manifeftius, quam nitorem, elegant tiamcp fermonis attendens. Perfpicuum igitur eft,hoc locodogma Platonis, fecum conftantifsime fentientisin Timæo, amp;iftolibro. Ecce enim nunccitraomnem am# biguitatem prædicatiDeum omnium rerum artificem, rerum cœleftiumamp; terre# ftrium, omnium quæ è terra nafeuntur animalium , plantarum , omnium item quæfubterra,deniqueetiamDeorum. Aftùmit^ pulcherrimum exemplum fpe# culi: quo in omnes partes conuerfo, ficut omnia abeo, qui circunuertit ,nafcun# tur fimulatè, £lt; apparenter, fie à Deo uniuerfa creariüerè, amp;nbsp;naturaliter, imd mo# mento.Nullumeftcertediuinius, luculentius diuinæ poteftatis exemplum, quæ' tam facile pofsitcunda extemploproducere,quamfacile producuntur in fpeculo' fimulatè, amp;nbsp;apparenter omnia. Hoc exemplo utitur ad probandû ei,cui tarda mens effet

A enètjfadlitatem omnium creandarum rerum à Deo,fi forte quis efîèt, cui non uidcjs retur fuiflè,ab unoiomm’a condïta. Deinde propom't exemplum domefticum de tri;# bus Iedis,quorum unusin natura fit, ait erin ïpeculo,alter in pidura. Non eo quidê eonfiIiOjUt affirm et Iedum,quod artis eft,in natura elfe : fed naturam nunc appellat/ ipfam rerum ueram exi'ftentiâ.Ledus ergo,ficut omni's alia res,tres habet locos, aut gradus : Primus elf ueru elïè,ueritas ipfa: alij duo funt apparêtiæ,fimulationes i'llius ueri, alter in fpeculo, alteranpidura: Vterquefirnilitudo uerü Sic Soles funt tres: primusuerus i'pfe 8óin natura Sol: aliusiin fpeculo : alius in pidura. Similiter' flu# uiusiautlucus^alius uerus,alius exprelTus in fpeculo, alius in pidfura. Vt autem per fpeculum,autpi(fturam fingere potefthomolSolem fimulatum, repræfentatum : fie/ Deus fingat Solern uerum,cuius elf opus ueritas.AcPlato relpicitnuc, ac proponit dogma Philofophiæ cccleftis,quæ prædicat creationem, ueram^ rerum produdtio# nem eflfe folius Dei,ficut fimulationcs, imitationcs^ mortalium» Quoniamep'tota natura,ueritascpipfaiefi:folius Dei, confentanea ratione'eum uocat (fvnçyoïi, arbo# rum confitorem : Sicomnium rerum uerarum artificem uniuerfalem. Ecce igitur/ utinTimæouocauerateum lt;/lÿuiaçyo(/, artificem mundi, cœli èC terrx, quorum complexu cunda continentur, fic fui nunc fimilimus , uniuerfæ ueritatis archi# teef urn, rerum cccleftium amp;nbsp;terrelfrium , amp;nbsp;fubterranearum. Quidquid ucl in ccclo, uel in terra, uel fub terra fit, etiam Deorum clamat eum crcatorcm. Deos autem illos nominans cum cœlo,fentit, ut arbitror, Intelligentias illas ccclclfes, de quibus inTimæo, in Epinomide, in Legibus. In Timæo, animam uniuerfalem to# tius cceli, particiilares item alfrorumicreatos afupremo Deo fatebatur. Sunt, ut di# xij duo genera Deorum apud Platonemilumina cccleüia, id elf, Intelligentiæ,

Blumina illa circunrotantes , amp;nbsp;Dæmones , id elf, Dfi , fiue Angeli corporibus aerrjs ,perurbes, totumcpmundumuagantes, duces, amp;nbsp;principes rerum huma# narum ,utipfeamp;inSympofi'o,amp;inLegibus confefluseft. Vtrunque genusfpro# ducicPlatonimagnusParens Vniuerfitatis, Hocitem inCritia fiue Atlanticoretu# lit. Quoties enimeoin libro, SiSp ortum amp;nbsp;fatum Deorum nominate Si quis autem Arilfotelem, totamcp ipfam alpiciat Philofophiam, tria funt genera Deorum, Dæmones, Intelligentiæfiderum,Dij cœlicolæcum fummo Deo,ex# traccclii Solisepuiashabitantes . de quibusimagis locutus elf Arifloteles, quàm deDæmonibus. Sed de his fuo loco.Confen tien te igitur Plato ne, ÔC Arilfotele, led clarius Platone, elf unius magni Dcirerum inuentio,eas nÔ modo in præfens ueluti à fe manantes produccntis,fed qui ut predicant clarifsimis in præterito uerbis, produxerit,Sic^ nunc creare femper,ficut quondam dédit exordium, quod clarius explicat in Timæo.Illud item'hocloco mirabile elf apud Platonê, qtiod dicit Deum creare fe ipfum.Recordare enim nomina ilia apud uetuflifsimos Philolbphos «L-nyc' , perle,uel à fegenitus,â le ablolutus,a le ditil# fîmuSjà fe natus.Quibus nominibus,ut fuperius olfêfum,defignat eternitas, Quia/Iï Deus nafcitur à fe ipfo,nec uel a nihilo,uel ab alio nafei potelfgt; necelTarid femper fuit Deus,a quo Deus ipfe nafceret.Si Deus efl,no elf natus ex nihilo, no ex aliquo alio: in æternuigit fuitipfe fui caufa. Ofleditigiihoc dilt;flo,ipfum(fuimet elleprincipium æternû,à fehabere quod efl.Quæ resdn feipfam reciprocâs,æternitatê demÓflrat, èC omnino genus aliud rei,ac fubflatiæ,quam fimus ipfi,qui'pendemus ab illo,quêfor# marû naturaliû potêtifsimû creatorê fatet Platozut qui le ipfum gignit,qui elf omni# potens,maior toto mundo,Ionge facilius pofsit cætera le iplb in immenfum minora producere.Eo uocat eum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mirabilem artificem, admirandæ fapien#

næarcbitedum. Vocatnaturæ opi'ficem. EthæcTunt nomina diuina my^ C fterijs i TheologiacpfœcundifsimaapudPlatonem, Cœli amp;nbsp;terræ , Deorum , rc^ rumcocIcftium,terrefl:rium,infernarumCreator, lt;?l tpvnoù! t§y«T9s, naturæ Opifex, ftù-;i54)u«s fui ipfius Gcnitor fîbiipfi Autor, fibimetPhncipium, Verus rerum Pro^ creator, Producens unam naturam tantum, non plures, quia quidquid produxif» (et,uericasipfajipfanaturauerafuilïèt.Siccpeodem reuoluiturres, unam tantum futuramueritatemfuilîe,adquamîomnia à Oeocreata, reuocarentur. Simulatio autem, mendacium^duobus autpluribus modis, fieri poflet ab hominibus, natu# ram opificiumDeiimitantibüs, Sicut autem apud Mofem coclum, amp;nbsp;terram, anb malia,plantas,fîdera,fie Plato clarêconfiteturâ Dx:o cunda hæc creata,eumi^, quoniamuniuerfalemnaturamproduxit,putat appellandum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;plantarum

confitorem, licut Mofes dat eiplantationem Paradifi produdionem omnium ftir^ pium, plantarum arborum, herbarum. Quo mirabili, diuino teftimoni® ipfas facras literasintelligimus explicatas, cum Deo dantplantationem Paradifi , ut non eogamur auxilio accirelfiditias illas quorundam Ideas, pro Paradifo uero, naturali, è ueris arboribus àDeo plantatis, qui ipfam naturam produxit, uanas allegorias, ubinon opus eft, introducentium. Hunclocum apparet Platonem fumpfifteex MercurioTrifmegifto , ècuius ubertimfontibuspotauit. Is ad Afclepium hæcloî? quitur Z tjts* quot;W nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;is^nvày TniHO-cu, (cl yûy, tIuj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«izamp;gww? , Kpù

tÔI) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TTxVTCüy TTOtyoty xiitù «vxtt.'^'c.vcu. , 'i7lt;c Toy âiùy oïi/lxoi, tfCs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7« piyt^

as xuToy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yraS-ft suni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vTnço'^-txy » (clt;/luvxyûxy, à yin TtxMTX TTtiâ

l'a? lt;fSi, H ytH nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J üiîTt^ ^y «crtSts . 5 Stof t(/ ytivoy 7mâ@' , «yxSày . ó Jè xyx5às , kti. p

vyrtjvejacvi^', art «J^vvxt!^ y«^ ^tis. xyx3oy h ttkok lt;AvvxpiS rô Tretêiy rie ttou'tx. toxy lt;/t 'JO j4i,yvK'jo(/, \^!so T» ö'esf y^'ylV^y, ê-wio tS xyxdÿ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tX ttcu/tx Jhuxyikvs Ttoiày. !lt;/£ tbüs

(U/Tos Tniây jrij Jï tx ywoi^wx yivireUi à JisKa (M^ày ilt;/lSy èmgvx Hfi’^syy y tà ôyLUOT«^

tJk. yiX^ày axTi^i^c n^rxJixÄovTX «f t/lÙ yùy, otïïv /xlty Tn/o^'^y , oisnf n^i^yy , otstv xfii^OTi ■jÿi auit^liXTtey. vy cùi'ry x(^m^£y (fvT^vovTX ynhtxy , 7'xXKx t/ltvt^aoy. stus i Sws yv àj«y« x^xvxtnxy an-a^a IvJè th yLiTxSoKÙy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttmti ^(»ny y nbsp;nbsp;KiVHciy. Quæ lunt, Licebit

pidori cœlû facere, 8^ IDeos, amp;nbsp;terram , amp;nbsp;mare nbsp;nbsp;homines,brutaqp omnia, amp;nbsp;inaïf

nimata j Deo autem erit impofsibile, O' dementiam , imperitiamep incredibilem erga Deum. Taies enim patiuntur rem nouam, amp;nbsp;inufi tatam. Nam cum airerant,fe Deumbenedicere,quddei;non aferibant omnium creationem, neque Deum no^ runt ; amp;nbsp;præterquam qudd ignorant, ctiam in eum peccant grauifsimè,ei uel fuperi? biam, uel imbecillitatem tribuentes. Si enim non créât omnia, aut fuperbus eft, aut imbecillus, quodfimpium eft. Deus enim unam folam habet aft'edionem bonitads. Bonus autem neep fuperbus eft, neqp imbecillus.Hoc autem'eft Deus. Nam Bonum eft uniuerfalis poteftas cundorum creandorum. Omnis autem res creata,amp;ge^ nerabilis, à Deo creata eft. Quod eft Boni, amp;nbsp;omnia crearc ualends. Alpice ueróiS^ quomodo ipfe créât ; amp;nbsp;quæ creantur, quomodo fiant. Quod fi uelis, licet tibi puh cherrimum,fimilimumq^ cernere exemplum. Alpice agricolam fernen iacientem in terram, alibi quidemfrumentum, alibi uero hordeum, alibifementem alterius neris. Eundem alpice uitem plantantem , malum punicum, cæterascp arbores.’Sic Deus, in cœlo quidem leminat immortalitatem,in terram uicifsitudinem,in uni'uer# fb'uitamamp;motum.HæcTrifmegiftus. Apud quem recognofeimus dogmata tonica, Alterum iiiTimæo, deBonitatecreatoris mundi, quæfueriteius cread cau^

A fa, Altcrumin libris de Repubh'ca, Dogma de Bonitateicrebem'mum apud Mercu^ rium, etiam uerd Platonem, Nunc ergo manifeftd cernfmus, Platonem,fecutum Theologiam,rationescp fermonis Tnfmegifti. Eftapud Platonem exemplum fpe^ cull, rurfum exemplum de tribus le(fbs,amp; de pidura,Apud Trifincgiftumicft exems; plum pidoris coelum,terras, mare, Deos^ creantis: Eftitemde agricola,uariam fe^« mentemin terram iacientis, eiufdem item omnegenus plantas conierentis, Platont ob earn caufam Deus uocatur e!gt;uT2i§yàs, plantarum confitor, quia naturæ repertor, quem Mofes amp;nbsp;Paradifum è terra, èc omnes generatim plantas, amp;nbsp;herbas product iufsiflè,refert. Eft item Mercurio, quod pidor créât Deos,aftra fcilicet cocleftia,quæ Deos, ut Plato refert in Cratylo, conftat Barbaros uocafte, eos à curfti, concitatio# necß fie uocantes. Sic etiam Deum, inquit, creare Deos, cui, qui detrahat banc fa^ cultatem, grauifsime, planecp impie peccet. Similiter Platoni, Deus créât Deos,Eft itemapudMercuriumjdiuinumdogma,quod omnis res generabilisgenerationi fubieda, fada elffitcp à Deo iugiter, Eft item, quod nifi tribuas ei rerum cundarum molitionem, aut fuperbiam, infolentiam^,quippeiqui res uti uiles aipernatus,fuacp diuinitatedeledatusirefugiat,autimbecillitatem neceftarid tribuas, quiiuelit qui^ dem, fed nonpofsit, Arguitep hocftio teftimonio uetuftifsimus Theologusleos,qui negerendis eisDeus uilefcat, curam eirerum humanarum abnegant : Eosffalli aftes? rit, aduerfacp uiapergere, ueluti nefeios ueritatisiruere ; Nefcireeos naturam Boni^ tatis,ac Diuinitatis, Itemimmortalitatem in ccclo fieri dicens Mercurius â Deo,fcn^ fitjumina cocleftia non corrumpi:00 quod Plato,nofiri^,cœlumeflè «y9slt;t) gt;nbsp;citra iènium, citra interitû,corpus incorruptibile:Nifi,ut idê ait,qui fecit, refeindat. Ex hisigitur’conftatjTheologiam Græcorumd Barban's fluxifle, neceflario^, nifi

B uelit à fonte diisidere, eandem;amp; apud Platonem ÔÔ Ariftotelem earn iemperfore, Quodfubique monftrabitur.

Cur 'Plato in libris de Legibus magis aßrorwn Diuinifatem^ (J^uàmßupretni Dei obtulerit, Qjio'dßuprémuni Deum fentit ac dicit ine^abilem, de (juot cautèßt loq^uendum.

X H I S item luce clarius conftat, conftabit^ magis, quidquid de Deo, uel Dijs^ftatuerit iecus Plato,præcipuè in Legibus, Epinomide, ubiimiris laudibus tollit cœlû,aftracp cœleftia,ea^ in numero Deoi^ putathabêda, ^^quomodo debeat intelligi:fcilicet uel fibiipfî eum aperte contradicere.’aut miiiorem quandâ Diuinitatê eis attribuiffezautquoniâ ciues fuos aliqua manifeftio^ repietate uellet imbuere,oftendifle eis manifeftiora numina, â quibusrinferiora guj» bernentur,Illum autê maximüiineftabilemcp Deum idcirco no tam dare adorâdurn propofuiflè,qudd nÔ polfet enarrari,amp; defcribfqualis eflèt, 80 quomodo colendus, Côfeiïus eft enim eum tribus locis inenarrabilê,in Timæoicogitatu difticilem, dieftu ineffabildPhiloietiâ cogitari,2lt;intelligi nôpofire,nedûproferri, Quoniâigiturhunc ’ ineffabilé,inexplicabilê, quentp fuperiores omnes Theologi, alq innominabilé, alq inuifîbilê,alii filêtio colendû,alri'Kf9T97î)i; inueftigabilê dixerât,nÔ eft de eoiin Legibus locutusjcuius de cuitu quicquâ ftatuere, quia nec nomê noifet, nec naturâ eius habe^ retexploratâ,nôpolfet.Sic etiâ in Phædone,appellâs eum Mentê,damat, tyà nbsp;nbsp;vat-

vînni Mrias 5 'isyTmx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«TTsvif «jj , t7ralt;/lHlt;/è nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«V (dvs

Tsruej? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oîoo-Tt iyiVlt;)(ZK^ :Egoquidem(eiufinodi cauiæ,id eft. Mentis,

quænam natura fit,libentifsimè omniû didicerim.Sed quoniâ ea priuatus fum, necp

ipfeipcr me inuenire,nccp ab alio difcere poteram,uerti me ad alia.Ecce nec fe inuenk G repofle,quænam fit ca Mens creatrix mundi,fatetur,nec ab alio/difcerepotuifle. In Epiftolis ad Dionyfiûicum de natura Primi idêdubitaflèt,nec fibi fatis ante explicaj« turn dixiflèt,reipondit ei,ut fuperius oftcfum,per Epiftolâlmiflam per Archedemû;

(/l^i JÏ' cù.viy(iS)y w’ «VTt « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttïvt» « J/hj tj; zifvyâjLS ttkÜh , i xvayviç iiityvSt î Eos’

quendum eft tibi per ænigmata,ut fi quid tabellaponto,uel terra fuerit perpefla,qui le^critinô intelligat.Paulo autêinferius,cur iiæcputet uitanda : tvÄcc^S itSd/-nnivTto'niK' as ansr»? KTTou/iVTisS, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aiS tyuii lt;ßgt;Kamp;i zk ’dh rsTdoy ttamp;S tvs TsroTtfi»?

'ngx «Kÿlt;ryilt;t[x iJi «v tt^stss tvifvâs ^xvfMsô'fi.^K'n.^ty tv^2SinxstKcu'ngx : Caue,inquit,nequâdo cxcidant hæc in homines imperitos.SiquidêjUt ego cenfeo,nihil propceftquodmaü= gis irrideatur apud plebê:ficut nihil apud eruditos,re(fti^ iudicr), mirabilius ac di:« uinius.Habes igitur à Platoneicaufam uerâ, cur oporteatide primo filere apud uuh gus,cur efterre nefas in uulgusiParentê Vniuerfi.lrridêt cnimfno intellißetes , ueluti à popular! côfuetudinejcrafsis^ auribus remota,quæ de eo dicûtur.Eoc^ cum dele«« gibus loqueretur,quas populo publicare oporteretjmagnû illû,amp; infcrutabilê Deû, à quoiuata omniaretulit in Timæo,amp;in Republica:in Epiftola'prindpiû, medium, fînê uocat,amp; circû que amp;nbsp;per quê,amp; propter quçfint omniamihil eft locutus,propo^ fito tantû cocli cultu,ut cui de certa religioneloquendum eflet. Totacp ilia cœli apud eum Diuinitas eft,qualis fluminû,fontiu,Hamadryadû apud Poêtas.ln alia quoque Epiftola ad tres amicos,Hermiâ,Eraftû, Corifcum,ut primo libro oftcfum eft,longe aliû Deûpropoftiit quàm illâ cocli fi(ftitiâ,poëticâep Diuinitatê. Adiurâtes,inquit,in amicitia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hy^p-Zvx 'rZv'rzcvru'y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tiyt.iJLStvamp;' nxii-^x,

Omnium rerii Deum,Principéipræfentium èC futuroiS2,amp;principis accaufæ/Pâtre amp;Dominû,En Deus ismagnusillcjquêdixitineffabilcin Tjmæo,amp;in Phædone. D De hoc admirâdo Dco tam ftupenda,mirabilia^ locutus eft in ea Epiftola, iam lon^ gæuuSjiamIeneXjUtipfcineadêteftatur, ytfoij/ wi«: Etfi fenex fim* Credendum autê fenibus Ariftoteles ipfe teftis: Quocirca,inquit,oportet fenioBî,ôô expertorum, prudentiumep,etiâ fine demonftrationepronuntiatis ièntentijs opinionibus' adhigt; bere fidê,non minus quàm ipfis demonftrationibus. Vident enim principia,quoniâ habent acuméamp;intuitum experientia.Hæc omnia,quæ,nunc ait Ariftoteles, habuit Plato,ut fumma fides ei fit habenda.Erat fenex,erat prudens,erat pcritus. Grauifsft mas igitur,8cprudentifsimas opiniones, amp;nbsp;fententias eius, quasjin extrema feneda protulit de Deo,feueriores,ac meliores omnibus,quas!in omni uita retinuit, putan«« dum. Ac credendum eft^eum qudd nunc tam magnifiée, ac diuine de Deo pronun«« ciauit, c fontibus Aegyptiorum precipuè Mercurrj Trifmegifti haufiiîè. A' Barbaris enim,utidemperhibet,adGræcos,uenit Philofophia. Eiufcemodi^ multa/apud Mercuriuminuenies.Fuifle autem illam cocli Diuinitatem, quamiapud eum amp;nbsp;Arft ftotelem cernimus, non natural! rat!one,fed fuperftitione potius inuedam, hau^ ftamcç ex erroribus Chaldæorum,amp; Aegyptiorum,quæ ab ipfo Deo , per Prophet tas fuos coarguitur,!dem iple eft teftis in eodem libro, in quo fatetur/primos Aftro^ logiæ contemplatores fuiflè Barbaros, loco peruetuftoifemper^^ fereno innutritos, quod Aegyptus in primislSyria^ habeat, ob id claras femper ftellas eos in apertis, amp;nbsp;ferenis campis Ipeclare folitos, «Stp »y TrxvTo^icn , n$ù tjvx« CJixencvta-ytîvx ^óvcji

)(9t« «-aj-ag«: Vnde/peromnemmundum,amp;!nGrædamperuenerint,infinito tempore confiderata, amp;nbsp;expenfa, Paulo póft, Quoniam, inquit, Natura fitû dédit nobis,non adeoclarû,8ôlucidu. vsi^oyxvtsÎs’nrx^xt/l'tJ^UKi'^'rsTay

Eftedû eft,ut poftçrius nobis ipfis hoisi Deoru,qui in mundo,id eft coclo,funt,fc!eno tiam

A tiamitradident, Sedquæ, inqui't, Græci'i^ Barban's acceperunt,feceriint mch'ora.

tATrtf a/x« K5;à« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;liKcuô'Ti^oii cvtws , tx ßa:§C(i(;a)[i IaSsot? 4);';x«s 'n «p-a

^i^ccTséiccS Trnvlaiy riray ^tSf/ Stw|? t'^/xiA^tnäva tïS tZAàurff. Magna fpCSiamp;Tpulchra , mcjs lius I’ufbusJeam famaamp; cultG, quide his Dijs uem't a Barban'siGræcos curaturos. Ecce fatctur apert^famam,8v cultum GderumdBarban's ad Græcos pcruenilîcHæc üla fuperftiti'o, quæ dainnatur, infamaturcp apud facras h'teras, tanqinä AegypnoRi, AHyriorumcp error. Hæci^ Barban's tranfrjt ad Græcos. Philo idem confeflhs eft de Abraam, qui'genereChaldæusfuerit, ex pâtre Aftronomi'co,amp; exhisir»? astg« âizs ivp arvfjtTmvTx i^ca/óvn »(pî: »dir/zoj/ , zs •ró'n. tv £1 «râ ifxiny «mßcüv^y : Q.ui aftra/Deos putant,8lt;^totum mundum,accœhim, à quibusibene, amp;nbsp;maleputant cue^ m're.CIarius item Plato i'd confefths in Cratylo: Videntur,i'nquit,mi'hi priores Græ ci, folos Deos putafle , S? vvy TnAAal ßx^^K^imy ) nAiay (S' nAbjJny, £* ytiy, S' xïpx , ty i^ccvoy : Quos nunc multi eBarbaris,SoIem,amp; Lunam,00 terram, aftra amp;nbsp;coelum. Vt tem â Barban's meh'orem quandam fapientiam Greci hauferunt:in omni autem pro:# fefsioneîftmt adulten'na èC ucra : ftc fuperftitiones erant repudiandæ, fol a meh’orc fcientia recepta. Qiiare 'quæ poft res naturales diiîeruit Ariftoteles de codi, ftella# rum^ Diuinitate, fcitojnon naturaliratione dilt;fta,led ex fuperftitioneBarbarorum, apud quos'etiam erat bona Theologia, à fuperftitiofts, Zoroaftre, Magis^ uitiata, Sc adultcrata. Vt autemtametfi' Aftyrij amp;nbsp;Aegyptijicocleftibusluminibus tribuebant Diuinitatem,mihtiam^ cocli adorabant,non tameniuerum Deum ignorabant, ut in pn'mis libn's apparuit, item non dederuntæternitatem mundo (ob earn caufamific Græci Philofophierrarein eo non debuerunt, Et Ariftoteles, qui fècutus eft Platons nem in deificatione cocleftium fiderum , debueratitemlin coiequi, ut ea confitereü tur à fupremo Deo creata. Nihil igitur amplius dicam de bis, quæ uel in Legibus, uel Epinomide de Siderum Diuinitate dilfteruit, cum cocleftem ordinem, peren^ nem^ conftantiam aitordinis Diuinitatemfindicare Plato, Totusenimisordoîinsi uentum eft maximi Dei, ipfo tefte : qui'fiue dederit animam diuinam ccclo, fiue citra animam motum æternumiamp;conftantem,quemadmodum cordibus animalium, re^ rumcp feminibus, ipfe folus Deus; folus adorandus eft. Qiiod igitur eft in definition nibuseiusdeSole, quddfit ^xay xlJhoy, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, animalfempiternum,animatum,pan

lam eft ex Timæo, non de priore æternitate led pofterioredicftum. de qua ^dubius etiam Plato fuit. Nam prioremffine controuerfia ccclo non tribuit. Depofteriore fic in Epinomide, De coelo,inquit,amp; ftellis, alterum de duobusfnecelTe eft ftatuere. Aut enim unamquancp'incorruptibilem eire,amp; immortalem,prorfuscp diuinam : aut afin quam uitam, quanta fas fit unicuicp, Sc cui nihil amplius défit, uiuere. Huiufcemodi tribuit Soli æternitatem Plato. Quorum alterum letiam Theologia uera confitetur: uel prorfus interitura ea lumina, fublatis hominibus è terra, quibusiaftra refulgent; uel ufcç in fuprema fecula futura, tune uel remouenda, uel renouanda, uel uno in lon CO ftabiliter figenda. Hæc autem lopinatus amp;nbsp;confeftus eft Plato hoc loco, SC in Tin mæo, ubi magnus ille mundi architedus alloquitur Deos creatos, id eft,animos cœn leftes,amp; dæmones, prænuntiat^'eos effe natura corruptibiles, nifi uoluntas fua refin flat, quia principium aliquâdo habuiflent. Idemcp Timæus Locrenfis in fua Genefi: idem totlocis, quos oftendam, Plato. Nameos natos aliquando eum arbitratum apparet, quod in Epinomide dicit ; {nyi^y G(Q/xs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t-jnBoiz

vly : Maxima, inquit, fapientiaredifsimc nos de ortu Deorum cognofcerc. Hic fuccurrit exprefta apud Platonem contradi(ftio,ut fentias,ea quæ eo in libro'locutus eft,inuitum,ÔÔ,quafi iocantem dixiife. In Timæo diciqDcum ilium, maximum crean

2i3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a V G V S T» EVGVB. LÎB. V«

toretn Vniuerfitatisliufsiflè fideribus,amp; Dæmonibus,quos appellat Deos Deorum, D id eft, ut interpretatur Cicero, eosiqui Deorum fatu orti eiTent, u t partem mortalem attexerent immortali, hoc eft, animo humano cuius initium ftatus,eflet ab ipfo fummo Deojadiungerent corpus:quafi magnus illeparensfuerit animi creator, cor^ pusautem[iufteritminoribusDr)seffi'ngere: Cæteracp item animaliaiiubetformare Deos minores. At in Legibus,à Sole dari genus nobis, ut fuperius uidifti, eft confeft fus. lnEpinomideperhibet,animammundi juelcoclifcreaflè animalia ignea,aeria, aquatilia,forteetiam homines. Animalia autem aeriaiappellat Dæmones. Quomos» do igitur créant Dæmonesiôd ftellæcorpus humanum, cæterorum^ animalium, quæ cum cæteris unà creantur ab anima ilia f Ex quoflicet dogmatis incertitudinem cernere. Et, ut Ariftoteles inquit, ueluti qui feriunt, imperiti pugnandi, èi. feriendi, dantfæpeioportunasplagas : aut qui dubrjipartesuerfanturin omnes: tale quidiperi» pefliis eft Plato.Sed fine dubio meliora,quæ grauior ætas,quæ de Naturæ finu,non fuperftitionum fene,protuh't»

'Platonetnïdcß/fftfno acßngulari Deo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;^ut£ d maioribits audißef. Tb

tnaiim 'Pythagoreum fateriJJeutn autorem ntundi temporif^ omnb cale/lis ordinb inticntorcm : (pua:ßecutnsßt, maxime^ÿ approha^ uerit Plato^

rius allatalocademonftrant, turn uerd multa alia, quibusafperfapafsim eftPhilofophia eius. Habuit enim antefe præceptores diuinos, præcipue' l^^^^!^Pythagoreos, TimæumLocrenfem, Empedoclem, Trifmegiftum, Eos norat Plato, totam^ eorum Philoiophiamiindiditlibris fuis. Timæus igitur Lo^ crenfis in fua quafi Genefi, aut Cofmopocia dicit : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;A' vy rxt r'

StiSjv, ^^Qvr^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ex his,inquit,caufis, quæ'mundum condidci«

runt, alterum fuifle dicit Timæus Locrenfisipfius boni naturam,appellant^ Deum, principium rerum optimarum : Cæteras autem focias caufas/ad necefsitatem addu^ das ab eo. Sic Timæus mundi præcipuam caufam Deum confitetur, eum^ efle na^ turam bonitatis, quæ eum impulerit ad creandum,formas^ rebus addendum,acce^ ptamateriainformijamp;inordinata. «ra^às 5 S^uvn vxxp

. Eum^ fatetur expreiîèmundum hune creaflè,tota ilia aflùmpta,diftribui? ta^ materia, ftatuiflrelt;:p corpus,amp;locum omnium rerum, in quo/res omnes continci« rentur,ipfum mundum. wf; ^nvJl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«ttkoks ms vAxs,ofoi/ Minii mcmxLiv«'

lt;rxs rxsquot;^ oi/3î Deinde Deumuolentem facere prolemoptimam,feciirehunc genitum, fiue fadum, fiue generabilem Deum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uy •ÿdivx^M Tnnài/

tTTïia '^vxTpy» In quOiUides, quo genere Diuinitatis mundus fit Deus, faditio ici^ hcet,8c ab illo ineftabili,amp;^ fupremo Deo,qualis aftrorum item,effedo.Ed quoqp pul cherrimè falTus eft,â Deo mundû creatum,quia ab omni caufa fitincorruptibih's,nifi ueliteumDeusipfcidilfoluere,quifecit,Sdinftruxiteum.

otTija gt;nbsp;tfoi) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cruüTtToj^fzkviM amp;7dnsc cftÿAiTa JïxAvi^, Sed quoniam non fit im^

probl uertere fe in perniciem rd pulcherrimæ,ob idleum incorruptibilem,immortagt;' lem^lpermanfurum. Eflè^ optimam omnium genitarum rerum mundum, quoniâ fit ab optima caufa creatus. Animam quoquemundi leundem admirabilem Deum, procreatam, â medio ad extremas partes duxiife, diftufani per ipfum totum, tempo ratam^

A ratam^ ex forma indiui'dua, dtuiduâ fubftantia, quæ eft totaccvli coinpago, ex anima icilicet, ÔC corpore perfe(fta,ut iIJi putabât,eicp unam temperiem ex Iiiicc duoi« bus, duascp mouendi facultates ci adhibuilîè. Plura^ alia narrat de Anima cœli, a quaicœli motus eli, à fummo üco creata, èC ordinata, cui corpus etiam aptarit, cor^ pus inquam diiîoIubilejCum uelit ipfe» Temporis item partes,amp; tempus, circuituscp cœIi)Deum conftituiflè unà cum mundo, ficut etiam Mofes,fatetunNccp cnim aitra' fuiflè ante mundum,ideolnecp annum,necß circuitus horarum, 8C tempeftatum,quP busmenfuretur mundusiftecreatus.j^jôi'« 'rà txs lt;A' -tvs Tsiamp;.!iJ^agt;s as twa-'

Ó amp;40S trUÂj naa-iiu. » hj/ ttÊ fdlt;rpu, KSfX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iviM-ns, idi d^ap tsiç/ojlai-, ^s

’m. Ó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ST®'. Pofi:mundiuerôconfi:itutionem,Deum!animaliuramortai!

liumgenerationemexorfum, animambumanam,ex fubftantia diuiniore, quant ipfi uocant7«v:p,iniecabilem,indiuiduam,inalterabilem,immutabilem,eandem iemper, ereatam tradidifle akeri Naturæ,quæ(corpus ek. Nimirum ut Mofes ait, fpiritum à ; feformatum in corpus inferuifie, Nouifsimè concludit, mundi gubernaculum, qui plenus fi tDeorumiôdhominum,traditum à principe DeoDæmonibus, quosiAnge losefleinfacrisliterisjteftisekPhilo: ois «TrxvToni ^iis tTr'tTjoi'li nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ory^t-

, iK (cl . Ecce principem omnium Deum fatetur y Cui Ribieóti quocß (întDæmoneSjid ek,AngeIi,qui mundum gubernent,prxfedi ab ip{o,qui ht omnium rerum princeps. Sictp perfpicuaeft altifsima Philofophia Platonis; claret, quo loco!,mundij cœlijakrorumcp Diuinitasihaberi debeat. Quibus etfi attribuerint Oeificationem hi omnes,exerta tarnen uoce fatentur ab uno ineftabili,ac præpotenti Deodatos, Vtpotius pro fuperkitionc barbarica, Diuinitas ilia cœliGc habenda, qua'm ex uera Philofophia profecfta,

Exempla^ (Quibus probatur Deißtt^ularis nbsp;nbsp;unius conßcßio apud 'Plafonentj

in cuins potentiam autoritatemiciinéla bona référât idetn^conftem eiun, cun3.orum (^uce poßidemus autorem,

funtetiamperlpicüa,amp;per totamPhilofophiameius quafi ftellæra^^ diantia, teftimonia, de fummo, ac natural! Deo, ad cuius appellationem inftinólu naturæ corripit omnes : quæ fi diiperfa congregaueris , amp;nbsp;fub oculos pofueris, uidebis diuinam Theologiam. Principiuin^ ah ipfa Epinomide,ubi coclum deificatur, facias. Ibi quærens quæjiam ars faciat homines fa pientes, peruagans^ amp;examinans omnes, accedens^ ad agricukuram, ne hac qui# dem inquit nos fieri, quia non arte aliqua fapienti, fed natura, ÔC fecundum Deum, idefl:,impulfu Dei, qui nos ad hoc inkißauit, agricukuram exerccamus.

3ioy ttkvt^s (ftuv'oio.^ ytiy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quid ciiim hoc aliud ek, quam quod

Moies perhibetC Deum mifike hominem in terram, utlaboraret, fudore uukus fui pane uefceretur : Et cum terræ male dixit, ut homini ipinas, tribuloscp produceret. Qui hoc iufsit, amp;nbsp;katuit,ut omnes homineSjterra colenda uilt;kitarent, non'^ne fuit illc / qui creauit omnia,protuhtcp omnes è terra kirpes, 8ó herbas, quibus homo ucfccrc# tur,uiueret,nutriretur$' Vniuerfalis fcilicet Deus,omnium rerumjordinumtpfreper# tor. Et hoc Plato dixit, ubi de cock Diuinitate loqui inkituerat. Progrellus, datant confitetur nobis cognitionem,8dfolcrtiam,rationemcp a Deo, quapollemus præter cæteras animantes difcere à patribus, quæ nobis ilk tradidikent. Hoc^rimumDei beneficium. Nullum autem animal eke cui data fit hæc facultas amp;nbsp;folertia,ut eilet ca# pax eorum quæ traderentur,præter hominem, «A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tr^Hroy Ivuiany

aisi (tyTvo« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^iuivoSigt; Nonnc ifte Deus, efl: is quiapud Mofen ad imaginem

fuam fccit hominem,eicp à fe ipfo fpiritum,mentenup dedit,qua pofTet difcereÇ Et Ri’ cut perpétua fcrie,âpatribus)fîlfi generantur, fic'ab eis, ab ipfo Deo inchoatohoc ordine,difcant loqui, amp;nbsp;fentire, 8^ numerate, multa^ alia. Illeideditingenium prb mus, amp;nbsp;hoc inferuit nobis, etiam primarumuocum ,nominum^, quibusresap^ pellarentur, inftitutor. Omnis igitur is ordo, à quo uniuerfa pependit ætas princigt; pium habuit â fummo Deo.Deinde eodem libro,ficut Mofes docuit fuprcmum,erni nentifsimumc^p Deum^uifle coclijluminum^ cœlellium inuentorem,præcipue^Lu næ,ad quam'modd maiorem, modo minorem, modo apparentem, modo occultani^ tem fefe, herenttempora,dies,amp;amiidîcPlato teftatur hoc ipfum fadum Deo magt; gno, ut ex Lunæhacuarietate|ufque ad quindecim dies numeraremus, quodetiam perhibet de eo Laertius : Vtenim,inquit,numerarepoiîèmus tria,quatuor,multa€ß alia,ex quibus unum numerûfaceremus,Deus fecitLunam, us tjom NoiLne hoc^quod Plato hic loquitur, eft quod Vates diuinus'T Fecit Lunam in tem^ pora. Paulocp inferius iterui^ Plato fatetur/datam nobis naturam percipiendi, cOi^ gnofcendi; cum quo conuertiq^es annos, amp;nbsp;tempus, TimæwG^â fummo Deo regt; pertos: Tiinæus. Temporis,inquit,partes,quasperiodos,id eft, reuolutiones redis« tuscp dicunt,Deus ipfe una' cum mundoiconftituit. Neçp enim erant aftra'ante muns« dum, co(çlnecpannus,neep horarum, hue tempeftatum reditus, quibus menfuratut genitus iiie mundus. Hæcille,prædicans ab eo necefiàrie) tempora, dies amp;nbsp;annos, amp;nbsp;horasiefte(ftos,annuascp reuolutiones,qui ipfum creauit coclum. Non ergo cœli Db uinicas eric ut ob id(a Platone, uel Ariflotele,debuerit deiGcari,fed eius, qui cœlum molitus, ei,talem ordinê dédit, quem a' fe cœlum habereiplîfmet teftibus nô potuit. Neep enim(antequamDeuscrearetmundum,inquit Timæus, erant anni, dies, ho:? f ræ, conuerhonesep temporum. Plato quoque'in legibus feribit:

HP «zL^p.os nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TtAa©quot;: Eft,ait, Diuinitaticreatæ,autreidiuinæcreatæ,

conuerho, quamfnumerus perfedus compleditur. Eccemihil clarius, cœlum habere Diiiinitacem genitam,facQam, creatam. Talem'autdebuitAriftoteles tribuerecœlo, aut uerihmileelttribuiiîè. Quareh decœlodicerCt ea Plato ,profedó dignus eflèt, quem omnes, pofihabita folita ergaeum reuerentia, irriderent/uelut inconftantem* Ordinem enim ilium Lunæ,Solis, dierum, nodiumep, ob quemiputat cœlum deifi' candum, probatem ex oreipfius, ôdTimæi, quem expreisit, non eflè cœli, fed eius, qui inuenit cœlum, cum cœlo tempus item, totumep ordinem cœleftem. Audi enim iplum Platonem: Vt heret,inquit,tempus,Sol,amp; Luna,amp; quincp alia aftra,quæPla netæ, hue Erronés cognominantur, ad diuihonemj amp;nbsp;euftodiam numerorum tem^ porisifada funt. Qiiorum cum uniufeuiusep corpora Deus creaffet,po{uit inuertig^ nes. Non ne ita loquit Plato Ita certè, nihil addo ipfe, nihil cocinno. ïvx -vos, «A»©quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tsrti/T^ asf« , iTiinhljiu t^vT« ’TtKKvnJk.s, s? JioiÿffiMy Hfl« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ciamp;'

}^óvv y'i.yovi . crùiiXrK Ji cù/TÜji Titi^cnxs 5 amp;iàî àff tks ’WbOufiogds. Cur IgltUt’O grauifsime Plato,quah oblitus tui,in Legibus,amp; Appendice legum,cœlum Sc aftra, quia doceant nos numerate,docuerunt rationes temporum, hnequibus omnia corn fufaamp;perturbatafutura eiîènt. Etquiabenehcio nos affîciunt, faciunt nos uiuere, alunt, fufhncnt, in Deos referre uoluifti f Cur d uir grauifsime non hune cultum ad ilium tranh:uhfti,qui,tetcfte,reperit admirabilem omnemhuneordinem, Aftrorum periodos excogitauitÆa hc pohta,ordinata,infi:ituta,peragunt curfus fuos æternos, quoufcp’autoripfeuoluerit. tdæcenim omnia tu dixifti. Quare cœlum deiheare non debuifti, cuius, te tefte, te indice, non eft Diuinitas ilia, quam 'ei in Legibus dedifti»

DE PERENNI P H I L O S O P H I A* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

A fed eîus»quireperit eam.Huic acceptam referre debemus uitamjijue fuppetit à cœlo, fcientiam^p numerandi,temporum defininones.Adoraboigttur horologium, Gue fo larium, quod mirabiliter mous machinis eius omnibus numerofè, dihinguit nobis horas, datrerum agcndarum tempora î autorcm | amp;inuentorem(non adorabo Et Laertius aflèrit^Platonem tradidilîè, ad horas effîciêdas, amp;nbsp;ut animalialnumeris rent omnia, accenfum Solem à Deo. Nolo igiturlalium teftem, non afcifco Mofen, qui Platoncm coarguat,PIatonemPlatoni oppono. Sed pergo ad alia ex Epinomide teftimonia« Cum de Di}s j amp;nbsp;Deabus loqueretur, quod difficile de his foret dehnire, Perge modo,inquit, fupplica^ Drjs, dic^ de amp;nbsp;Deabus, quæ tibi fuccurrunt* Faciam,inquit,G Deus ipfeinobis uiam aperuerit «y w-ni o ^ios »(ùy »(^vyH'rva. Çhnsiiüe. eftDeus, quemcupit de Dijs locuturus, fauentem, ac propitium Certè præpotens ille autor amp;nbsp;opifex totieslapud Platonem Deorum. Hunc/tanquam commune præ^ ceptorem, largitorem^ fapientiæ inuocat,de Dijs locuturus, Sunt enim oculis Drj, utipfe dixit, obfcuri.Progreffiis inde dicit,fieri non potuiïîe ut tanta ccrli uaffitas, tantusorbisfempermoueretur, nifiDeusipfelautor eflet, neep futurum unquâ aliîs ter. Nam animatum quidemlpræterquam , per Deum, ut nos oftenderimus, nunquam futurum fuiffe. Hoc teffimonio.'indicat ea Plato,quæ dixit in Timæo,anigt; mam datam cœlo;aDeo,animam potentem, diuinam, ipfum iemperuer tente. Ritus item,quibus'colendi fint Dq,amp; de facrificfis,prccipuos in republica,ac primates,nifi' Deus ipfèdux fit, neminem fore qui doceat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;èycn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(^is

Deus ifte dux hominibus ad pietatem f V era autem dixit, diuinifsimeep eft locutus. Nam nifi Deus docuiflèt, quem colere homines oporteret, quæ religio, quæpietas efiè deberet,nullus unquam homoidiiflurus erat.HocPlato appellat f^iyt^y xve^ü-rtx^y^ Maximum,prfcipuum:ad quod cognofcendü,óó comonfirandujpurcip excrcendû, Opern Dcilpiitauitneceirariâ:finequa,magnamortaliumpars'peccauitin eo. Poitre^ mo cenfet Platotendendû ad diuinam pulcherrimam^ Ipecfiandâ uiGbilium gene:« rationcm, omy ôfcif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quantam dédit hominibus Deus alpicere*

Generationem uifibilium dicitde luminibus cœleffibus, quæ Ôô generata fatetur, perfpicua,clara^ hominibus,ad quorum generationécundum fit oculis animi, con^ fideranda,cognofcenda,perfpicienda eorum pulchritudo. Id enim,Pythagoras mos nebat,(2jiA5t«4i4,-râj/ »fxvèy ô^Hy, Philolbphare,cœlum contemplans.Et nofterid contem platus, Cocli enarrant gloriâ Dei.Hocqp teffi'monio,amp; ccelum genitum,fiue faefium, profitetur,amp; fac'tum,ut ipfum homines contêplarentur.Quis enim alius Deus is,nifi' üniuer Calis ille,cuius magnitudo capiens omnia non recipit plures, 8lt; quem naturali confeitfu adiuramus,teftemcç uocamus,tanquam exaudienté, accipicntemc^ omnia. Si ubique præfentem7

'Platonem multa^ nomine diuino appellari,Jed unum ejjeßngularem, ineffabilem creatorem omnium, atque moderatorem.

X HIS omnibusilicst in hunc definite modum,ficut in facris literis'efl: ue^ rus Deusiomnibus adorandus,fufpiciendus,colendus, pater, inuentorc^ ojs mnium: funtDijminores,ideft,Ângeli,ôiuirifamfti, qui'óiqdem Dqdiss cuniur : funtDq falfi,id eft,nihil diuinum habentes, fed nomen tantum Diuinitatis, inane,ficut idola,quæ Dq dicebantur; Si Dæmones uocantur shadaim,quod eft no^ men Deizetiam apud Platonem^cæterosc^ Philofophos,'tale quid inueniri : Primus, ac uerus,æternus,ac fempiternus Deus,Deus ante mundum,mundi,6i cocli. Si tern:»

X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AV GVS T* E V G V B« LIB.. Vgt;

pon’spotcntif8imust:onditor:minoresdei'ndeDii,fiuenaturadiuinum qui'ddam,fîi« miletp Dei habentes, fiue opinione Humana, amp;nbsp;confuetudine, licennacp Poëtarum, quorum interdum Philofophi teftimonijsabutuntur. Prima Dmim'tas fola fempi# terna apud Platonem,amp; fola uera. Ea^ cft,quam ineffabilêïn Timæo, creatricemc^ mundijibiamp;in Republica^muldsc^p alf)sIocispronunriauit4Principiû,medium,finc in EpiftolisiSummû Bonum in Republica» Secundû Diuinitatis genusjei multiplex, amp;nbsp;aded multiplex,ut nihil non fit ci Deus. Tribuit enim ccelo, terræ, ftellis,mundo, terræ,dæmonibus,animæ, menti, hominis, diuinitatis nomen.Nam in Timæo,ubi caput, præcipuus^ fermo de creatore mundi, fummo Deo, nominantur alrj Drj, ab illo magno Deo fati. Quin etiam funt ibi Dq Deorum, id eft, Deorum fatu orti. Ibi Terra,Oceanus,eft Deus, Deus etiam'ipfe fenfibilis Mundus.Sunt alrj multi Drj.In PhilebojDeauoluptatis Venus.In CharmideZamolfis rex Thracû,idem eft Deus, In Phædro/Mercurius Trifmegiftus, qui ab Aegyptijs dicebatur Theuth, eft Deus ex antiquis Dqs.Eft Deus Dæmoniû Socratis/in Alcibiade. In Legibus/tota penè Di uinitas,aftroß2 eft.Ibidem parentes à filrjs pro Dijs haberi iubcntur.Illicmens huma:» na eft Deus,airociata animæ,quæ amp;nbsp;ipfaDeus fit,omnino^ uaria,ac multiplex Diui nitas apud Platonê,ut nulli ferme rei inuideat hoc nomé.Sic Marcus dixit,Deum te elle fcito.Et ueteri prouerbio,Homo homini Deus. In feptimo itê de Rcpublica,ciub bus iuftis,qui ad infiilas beatas abrjftent,nibet Plato moniméta erigi^et publice facrh ficari tan(^ Dçmonibus ;fi minus,tan^ beatis amp;nbsp;diuinis.quodin religione noftraiugt; ftifsimè fitifandis amp;diuis.In fexto deRepublica,Sol eftDeus, natus tamêamp;fadus à fummo BonOjôC datus adilluminâdos oculos,uifionêcpfaciêdâ, quêadmodûipfum Bonûfummûlilluminet mundûintelIigibilé.Socrates/iuratin Gorgiajper iocû, vh Kvvx, ctlyvTTTMii nbsp;nbsp;nbsp;Pcr Canê,Deû Aegyptioi^.Et in Phædone,Efculapio Deogah

Stw; Amoritanto,actaliDeo,nunuPoétâhymnufeciftè.Ibicppaft fim Amor ut Deus prgdicatur,prgdicatur antiquifsimus,pretiofifsimus^p DeoRz.Ibi quocp ex Homero mÔftratur Ate, id eft, noxa,Dea. Vt^ omnia bona'acceptarefe# runt Amori,uti Deo,in Sympofio,fic Codû deificatur,ut bonorçi autor, in Legibus. Amor aûtfnô eftDeus,fed cupiditas uniuerfalis naturalis, ut codû,îanimatû utrûcp. Eodê libro Amor,nô Deus,fed Demo eft,medius fcilicetttter humanâ,diuinâcp natu râ.ln Timæo quocß terra cftDeoqz antiqfsima.In Cratyloîfuntiuxta Grgcos amp;Bar# baros,Sol,Luna,Aftra,Terra,Coelû,Di}.lbidê funt alq prêter hæc,quidâDrj, Ibide' oîs uir bonusjfeuûiuêsjfeu mortuus,eft DæmÔ.ln Apologia,SocrateslSolê,ÔC Luna Deos putac,ne à uulgari pietate diftentiret. In quarto de Republica Apollo eft Deus jterpres,in medio terrg,in umbilicoJnTimgo funt tres Dq,mûdus ifte uifibilis,mû# dus îuifibihs,quê ipfe uocat m-Ap :Timæus Locrêfis, ivlt;A«wààp, mundû exemplarê,aut archetypû,id eft,Idea mûdi, quâ ab æterno Deus ipfe côcepifTetitûipfe opifex Deus. Qiiâ^ diceret Philo illâ mudi ldeâ,mûdu^ ipfum archetypu, no aliud efte,^ ipfiim Verbü opifex mûdi.ln Critia,q liber mox ieqtur Timæû,oratTim^us Deûillû,qui olim re facftus eflet,nûc aûttierbo,id eft,ipfum mûdû, que olim re uera Deus feciflet, nûc autc uerbisicreationê eius delcripfiflènt,quaficp eû,loquêdo feciftènt. Eodêlibro funt Dij,qui olimiinter fepartiti eftènt omnê terrâ,nS ex c5têtione,amp;ambitu, fed,ut fas eft,Deos fcire decoqx fibi quenc^ hoîes uelutgrcgê ftium duxiflè,aluiflè. Ex his auteDijs funt Vulcanus amp;nbsp;Minerua.lbi^ eft,qudd « ttP

,in multafecula Natura,uel StirpsDeigdurauit.Adpoftremûibi eft,5tos tóp DeusDeo)S2lupiter,NoftræliteræidefupremoDeo.DeusDeorum dnsdocutus eft». Agnofcût igitur amp;nbsp;ipfæquêdâ Deû Deoi^,id eft,cÔditorê,fatorê^ DcobîA rege,ut ibidem

A ibîdê etià aflèrit Plato. Is Deus Platone telle, qui prifca ab Aegyptijs audita, fed æui longinquitate deprauata, læpenumero memorat, Deus DeoB2,conuocatis omnibus Dijsincœlo/di'flèrit în medio multa, de genere illo diuinoicorrupto, diluuio eos perdere deeernens. Quod noftræ quoque literx teftantur, fed incorruptius, èc aper^ tius» Loquutus eft etiam Latinus Poëta â Græcis audita, qui ea/a Barbaris accepiß fent. In noftriscpliteris inducitur,quôdDeus'quafî cum alqs Dijs fitlocutusrVenite igi'tur defcendamus, èC confundamus ibi linguam eorum. Eft igitur apud cos/Deus Deorum is^ quemân Timæo ineftabilem, Sx^ incxplicabilem confelftis eft, nominate^ eum,non Habens hadenus aliud nomen, Iouem,ut fæpe didtum,antiquifsimum Dei uengt;c fummi'nomen.De quo etiam Homerus inducens unum è Dijs eurn aftantem:

xi TTKTVj» «/ZfcTtft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;î/TTofi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Supremum imperantium uocat,quod Theologia, Rex regum. Dominus dominant tium : Et Dominus Deus Sabaoth,id eft,exercituucœleftium,ordinum,legionu cœ^ leftiü.Quos illi promifeuè Deos uocant,noftræ literæfpromilcuè quidê Angelos.fed amp;nbsp;KVQjLBTn7«5, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, dominationes,poteftates,thronos;quodrepræfcntat illud

Homeri àuetuftifsimis feculis ueniêsj^^aûvfixs. Id enim eftxvezÓTn?, dominatio, do minator.De hoc iplb'etiâ clarius locutus alibi Homerus,induccs ipfum Patrê/dicêtê:

Óasflf/ tyw r' ètiii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eip.! k^S-çÔittui/ .

Sielît perlpicuum,tametfi Plato diffundat nomen Diuinitatis in multos,cum tarnen/ id fæpe iocando feciire,amp; quafi poëticè.Nam Platonem perhibêtimedium inter poëgt; tas, oratores incedere, turn eum aperte fateri non pocticèfolum,fednaturaliter ß unum fupremum,maximum,Deorum hominumep fatorem,acRegem. Ethuidope^ ragrauifsimatribuere, creationem mundi, omnia^ maximaponderis opéra. Nam louem elfe ilium uerum Deum (etiam Paulus demonftrat ex Arato,qui dixcrat,Iouis • omnia plena. Et quod genus eins ftimus :Huius enim (genus fumus . Hæc dixerat Aratus deloue,quemiuerum Deum,a quo genus ducamus,amp; in quo uiuamus, Pau lus interpretatur.Errabant quidem attribuedo facrofandum Dei nomen tarn uarijs, amp;indignisrebus,fedapudPhilofophos,faltemPlatonem (Nam deuetuftioribus darum eft) eft uerior fenfus.Eadem peccat Ariftoteles,dum cceloj ftelliscp tribuit Di uinitate, etiam æternitatem, adeocpiccclefte corpus deificat, ut omne genus laudis in ipfum effundat.Etuteum arguit Marcus Tullius, licet in perfona Epkuri, quod in tertio de Philofophialibro (qui nunc non extat) multa turbet, modo menti tribu# ens omnê Diuinitatem, modo quendam alium præficiens mundo, eiep cas partes tri# buenSjUtreplicatione mundi quadamimotumregat, atep tueatur, Tum/ccrli ardorc Deum dicat eile, non intelligente, coelum elfe mundi partem, qua alio loco ipfe défi# gnarit DeumtHoc ergo cogit eos incÔftantes fuiftc,amp; in re certanihil habuilfe,quod proferrét. Aut lî boni côfulamus, amp;nbsp;fortafte melius mente eoruni înterpretemur, dP cemus eos ultro de uero, ac natural! Deofmulta locutos, multa naturâ ignaris ex tor# lîlfe.Ac tametfi uaga fit Diuinitas apudillos,elfe tarnen etiam ueram illam, ac fingu# larem,quam ôô antiquitas fuggerebat,amp; natura. Nam Iouem,ut fuperius, uerû illû, acnaturalem Deum, nonfabulofèj 8CpoëticèPIatoncamp; Ariftotelê cum muftis alqs lènfilïe,apparet,quôd eum Ariftoteles,ut noftræ literæ,locat in uertice mundi,cuius/ per omnes mûdi partes tendatimmcfa,amp;indefatigabilis poteftas. Plato autem deeo dicitinCratylo,quôdduonomina,quibuseumuocant {«y« nbsp;nbsp;J}«,coniunda^decla#

Xl4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST. E V G V B, L I B. V,

omnibus, qui magis autor fit uitæ, quam is, quiiPrinceps amp;nbsp;Rex eft omnium. Hæc C Plato,dicens de loue,certe fentit ilium uerum Naturæ Deum, Principem, Regem^j^ omnium,Caufamcp uitæ,ut eft in noftris literis.Quod^ magis admirabere,quod in fabularum inuolucris dicitur, louem filium efle Saturni,audi quomodo id interpresî tetur. Hunc, inquit, filium fuifle Saturni, contumeliolum ftatim uideaturaudientit ivAsyjj/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nvos Jixvoixs bKyevû(i ■nil lt;/ix : Rationdbile autem ed, magnæcuiufdam

Mentis filiû eflelouem. Nam,inquit,cronos defignat quafi purifsima, incorruptâc^ meutern,cuius filiâdicunt louem, H^cille.Declarauimus autem fuperiusprolem Dei uocatum Iouem,qui,dicrtus eft ab eftendo : ipft item Rex amp;nbsp;opifex mundi,ipfe omni^ bus imperas,ipfe uita omniix,ipfe rex hominumc^ Deum^,ficut apud noftros. Afpi^ ce etiam,an Jupiter, amp;nbsp;Mens ilia apud Anaxagora fint idem. Mentcm autem proba# turn eft fæpc,eire fecundum è tribus, eflè poft iummum Bonum, efle earni qua literæ Hebrxoßt Sapientiam, Aegyptioi^i èC HebræORz hóyiy, Interpretationé,aut Rationê uocant, nomina ob creationem mundi. loueni teftatus eft in Cratylo,quód fit Caufa uitæ,Princep8 amp;nbsp;Rex omniû. In eodem autê libro de Mente,quód fit otÙT’àçKToof mi.v'itt 7nxvT(»igt; lüii, Jmperatrix,omniaexornäs,peromniapertinens,Eadetnpaul6 ante tradit.Item Laertio tefte uocat creatore mundi Plato nbsp;nbsp;gt;nbsp;«wtïöj;, Mentê,Caufam,

Vnus igitur,utuide6,eftatcp idem, lupiteratcp Mens, illeRex, Princeps^ omniû, Autor,lmperator,exornans omnia:ficut ille Caufa uitæ, fie ifta per omnia cÔmeans, amp;pertinens,quodPythagoras de Deo,per omnes mundi partes intêtoidixit, ex quo' noltri animi carperêtur, Ecce idemihæc omnia,lupiter,Mens,Deus,Caufa,quia ten^i dunt per omnia,regnât per omnia,regût omnia.Superius item uidifti, Tmvfuni (UTtoii -nf Smjz, omnium autorê Deum,Conferlouem in Cratylo «atjoj/ 'n? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bxtnhix

9rav7wi/:Caufamuitæ,Principem,Regemomnium.ltemMentê,quôdfit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,/lg:

wKimaj/ t«(/,Impcratrix,per omnia CÔmeans,Ecce funtidem!Deus,lupitcr,Mens,Au^ tor,qui in Epiftola fecûda extat,habet patrê,ergo eft filius : èc is autor, tefte Laèrtio, cft Platoni'mundanus opifex,Ex quo efticitur,ut quicquid illilde loue loquerêtur,de fummo Deo fit di(ftû,licet indigna Deo multa,ut poëtai^ fuit error,ad fuum arbitriû de Diuinitate fingentiû. A' Platone repudiata,ab alqslallegoricè interpretata,quibus nifi allegoria fubfit,ut aitPalephatus,omniû mortaliû impqfsimû confiteri Homerû neceflè fit.Sed amp;nbsp;apud hunc,amp;i alios omnes,Trifmegiftû,Sibyllas, Orpheum,depre^ hendas fabulofa mifta ueris,Nam amp;nbsp;populari côfuetudini nonnulla dabant,ut apud Platonem uifum,amp; fibi^ac fapientiæjde rebus grauifsimis diflerentes,item latisfacie!» bant.ltacß amp;ueram,naturalemq^ deprehendas apud eos fapientiam,amp;rurfum popU laresjaut poctiços errores. Nos aurem dicimus'ab initio mundi natam ueritaiê, quæi cxcertaDei confpeëla præfentia(habuiflçtinitium,peromnesdeincepsætates de^ fcendentem,fuilfemagisdeprauatam,remanente femper aliqualuce: Solasautem apud facras literas incorruptam elfe ueritatem,

Defummo Deo, (p4emfummum Bonum uocat VlatOy afirmas eum rerum cum élarum coelo ac terris autoremyà(J^uo rebits omnibus adfit efe,

____ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CAP. VII.

E D omnium nobilifsimum, acpræclarifsimum eft teftimonium de fum# mo Bono,de quolmira, amp;nbsp;ex intimis Theologiæ myfterqs eloquiturfinfi^ ! bris de RepublicaPlato,cuiufmodi apud Theologos,præcipuèPaulum, multa deprehendas.HicPlatoffupra mortalitatis conditione fublatus,tra nauit cüclos mente,amp; ad ipfam fumrni Boni regiam progreflùs,uidit arcana Dei : ui# dit

A dicinefFabikm (ummiBoni Diuinitatem : ui'dit Iuceamp; daritate maieftatisfuæ jtogt; turn illuminari fupernum munduin : uidit eum Solem creafTe omnium rerum uifi^ bilium inuifibilium autorem fuifle: in eofomnem ueritatem efle,omnia bona:Nos autem!refpe(ftuDiuorum, qui propius eum intueantur, tanquam in carcere efie,im ter umbras, èi. fimulachra. De hoc ipfo igitur fummo Bono, SC Idea Boni hæc los? quiturinfextodeRepublica. Hocigitur,quod ueritatem præbet rebus, quæ cos« gnofcuntur, amp;nbsp;ipß cognofcenti datuirtutem,Ideam Boni dicito efle,etiam fcientiæ, ÔC ueritatis caufam, ut quæ cognofcantur per mentem, Vtraque autem, quæ /ufque aded pulchra funt, id eft, notione SC ueritate, fi quid aliud pulchrius exiftimaueris, rede exiftimaueris. Scientiam autem amp;nbsp;ueritatemifi'cut rede lumen SC uifionem So:? larem, non autem ipfum Solem credere redum eft ; ftc ifto quoqueloco,utraque eflè , ideft,fimiliaipGBono,redumeft: Bonumautem arbitrari utrum eo# rum, nonredum, fed, tTJ Ttp-miiii tÜj t5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adhuc habitus Boni (in

gis honorandus eft. Inauditam, inquit, dicis pulchritudinem, fi fcientiam quidem amp;ueritatempræbet,ipfumautem'eftfuprahas pulchn'tudines. Neque enim dicis, efteipftimuoluptatem. Bona uerba, inquam ego. Sed fic magis imaginem eius con# templare. Quomodo 7inquiq Solem his, quæ uidentur, non folum præbere facuh tatem utuideantur, reor, fateberis, fed ôôortum,amp;incrementum,amp; alimentum,qui tarnen res ipfa nata ipfe non fit. Qui fieri poteft îT inquit. Itaqueietiam his, quæ no^ fcuntur, non fblum adeflc â fummo Bono, ut cognofcantur : «7^« wou. ty Tiu» naictii Vis’ iKamp;va M'nii Trçtîivtu. Stricts cvr©' ri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;irt tTSiKWix ÿatxs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;Av'

vips vTBi^ixpvTamp;’ : Sed etiam amp;nbsp;eflè, 8^ fubftantiamjab illo i eis adefTe cum ipfum Bogt; num non fit fubftantia, led etiam excedens fupra fubftantiam , dignitate/óó uirtute.

ß Hui, inquit cumrifu Glaucon, Herculesidiuina excellentia. Tu inquäcgojcaula es, quimelcogisfari, quæjdeiplb mihi uideantur. Nequaquam abfiftas nifi quid, led limilitudinemdeSolereliquifti. Relinquo, inquit, fepe. At,ne minimum quidem relinquas. Etfi multum feci,inquit,ueruntamen quoad fieri poterit,in præfens non relinquam. Cogita igitur, inquam ego, ficut dicimus, eaduo exiftere, óóimpe^ rare, alterum quidem t» vof)'rs ytvss -nTTs , vt/l’ av S^xts, wx p» s§xvs sTiijj c/l^^cDlt;nt rn ovopx. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, vo9vgt;ii, Gencri , 8C loco intellB

gibili i alterum,uifibili ne dicens cœlo, uidear tibi circa nomen cauillari.Saltcm ha^ bes has duas Ipecies , uifibile, intelligibile. Hæc(amp; id genuslPlato. Nouilsimecß quam IdeamBoni dixerat, uocat nbsp;nbsp;ts -wav«; Principium Vniuerfi. Infeptis

mocp, qui ftatim attexitur fexto, dc^ eadem re eft fermo, hæc infert. Hæc igiturfic mihiuidentur.Inintelli^ibilinouifsimaeftIdea Boni,uix^ea uidetur. Vifa uerdi confiderandum eft, quodfcilicet hæc fit omnibus omnium reótorum, amp;nbsp;honeftoi» rum caufa :amp; quæin hoc uifibili lucem 8c dominum Ens pepererit. Inintelligibili autem,hæcdominaeft,quæetiamueritatem,meuternpræbetquod oportet^'’/ haue uidere, qui prudenter aut priuate, aut publice uelitagere. tdxc Platode Idea Boni, quæ quidem magis ad uerbum, oratione Græcanica, non Latina protuli, ut dogma ipfum magis elucerct, Hic ergo efludit coeleftcm, aureamcp orationem, ady^ ta Diuinitatis aperuit. Confert Solem, amp;nbsp;ipfum Bonum, proponit duo régna, duo generarerum. Collatio prima Solis j amp;nbsp;Boni, quod quemadmodum Sol efticit,ut omnia uideantur corporaliter, amp;nbsp;in hoc corporeo uifibilitp mundo, fic fummum Bonum, in regno intelligibili, fiue inuifibili, largifsimam fuæ claritatis Ipargit lu^ cem. Hæc autem lux, non corporea, inquit, eft, fed intelledualis, fcientiæ, lapien^ tiæ, cognitionis» Quia Idea Boni, uel ipfum Bonum, eft pelagus, öv locus fapiens:

tiæjeftafyïum,arxtotius fapiennæ , eft ratio uniuerfalis. Qui liane uidet,uidctG ƒ omnia. Ab bac autern uafta fapientia, omnem mentem intelligentem manafle tu ni ! omne lumen mentis, ici eft, amp;nbsp;ipfam facultatem i uirtutemcp intelligendi , quæ eft ipfa mens, ab eo infufam, turn donari fapientiam, notionem^ omnium rerum db cit.Idenim,(clamantnoftræliteræ,Sineillolnihilnosfeire pofte:amp;, Lignum uitæ his, qui apprehenderinteum : amp;, Flumina de neutre cius fluent aquæ uiuæ. Etipft uoc^tus eft fapientia, ratio, forma. Hicibmniaitanquam in iuaIdea.coniunda bona»

P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7 Dubbus igitur modis poteft intelligi quod det his, quæ cognoicuntur, cogno^

fcenti,uim poteftatemcp intelligendi : aut fcilicet fpiritualiter, amp;nbsp;mentaliter, quod ipfeimentem crearit, amp;nbsp;earn illuminet : autrefert ad mundum fupernum , in quo rCi« gnetfummumBonum,immenfaclaritatefua,dansillic(lè magis conipicabilem in^ tuentibus ,qui feciteos, ut intueri, amp;nbsp;cognofeere eum poftènt. Secunda, quod quemadmodum Soldat lucem, lacit uifionem, non tarnen eft 'aut uifio, aut fparfa lux, fie fummum Bonum, non eft ipfa cognitio, radius, aut mens cognofeens, fed maius. Tertia, quod quemadmodum Solfdat ortum, augumentum, alimentum uij# fibilibus ,ipfeautem .'noneft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;generatio, res faefta, lie Bonum,non folumpræ^

betrebus,quæintelliguntur,ut intelligantur, fed amp;nbsp;ipfum efte, èC fubftantiam. Ipfum autern(non eft fubftantia, fed maius melius jdignitate èC poteftatenltra fubftantiam. Quarta, deimperio, quod quemadmodum præeft huic mundo Sol, amp;imperat, fie imperat ipfum Bonumlmundointelligibili. Quo loco cum Plato fta^ tuât duo régna, duo genera rerum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aperte nofeitur ientire, 8^ innuerc

ea , quæ fummus Paulus :-A tg ÿçxvoîs, tÙ ùâyîis, tÔ. è^X7X,ty-rie «ôça'zorlQueftmt in coclis ,amp; quæin terra, Vifibilia, amp;inuifibilia. Itaque/quæPhilofophi appellant V0H7«, intelligibilia, id eft, fola ratione amp;nbsp;mente comprehenfibilia, noftri/inuifibilia dicunt, turn quia corporels oculis, corpore carentia, uideri non pofftint, turn quia funtinloco,dequoCogitaripoteft, uiderinonpoteft: Etiam/quia intellecftusfunt amp;nbsp;mentes. Quæ autemiînt ifta inuifibilia, Paulus ipft docet, ftatim fubdens: nbsp;nbsp;nbsp;quot;tx

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«Ô^XTX an nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wojt-crym, an nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Inuifibilia, inquit, fiue throni,

fiue dominationes, fiue principatus , fiue poteftates. In hoc ctiamprimum admîmes raueratipfum Bonum Deum , dicens,Chriftum efteimaginem tS tS Dei inuifibilis.Quaretum ni V097«, ideft,intelligibilia, fintinuifibilia,hæc erunt ipfe Deus ,amp; omnia genera Angelorum.Vtc^Paulusde his ait, 'rà ttmt« «vri , à{ KU7=i/ quot;'cK'nsM, Omniahæcperipfum Verbumfacfta ftint: fie Plato dicit, Bonum/fe^ cifie hæc ipfa inuifibilia, intelligibilia, quibus dederitjipfum intelligere, 8C intelligi, ipfum tarnen efte longe præcellcntius illis. Sic amp;nbsp;Paulus innuit,ipfum/anteftare crea^ ta ilia, Ait^ Plato,ueritatemamp;notionem,quaillicognolcunt, efTe pulchrasifed longe pulchrius, qui dédit hæc ipfa. Sicconferens iplum cum duabus rebus pub chris, fcicntiaiamp; ueritate,dicenscp,ipfum eftr uenerabilius,fatetur efife Inæftimabilempulchritudinem: Sic fupra fubftantiam. Item aftirmat eum creaife Solem, efte omnium reru mprincipium, creafte Dominum lucis. Suntitem apud Platonem duo régna, uifibile, amp;nbsp;intelligibile, fine ipirituale, uel inuifibile. Duo generarerum, vo^vf/wSicetiam m-raj/ ytv©- nmamp;y Gens inuifibilis, locusintelligibilis. Videbis autem(hunelocum intcliigibilem apud eum,efte pa;! triam cœleftem , régna beata, ut déclarât exemplum in leptimo de Republica, quo fingit(habitantes in terra, quafi in fubterraneo Specu efte, qui â pueris aftherint illic uiderein parietefolarerum fimulachraabaliquolumine reprælentata : Sic nos4ngt; ter umbras efte, ueritatis autem campumj ueras^ res, uerabona^apud fuperos efte, ubi

A ubi eft Idea Boni» Eodem 11 bro dicit, tZw nbsp;nbsp;«vu «vcJßaffti/ ty '^«vu gt;nbsp;tÎüi èa vtu'yif

‘TÓ7TOI/, nbsp;nbsp;4vx»s «viJiiy, Afeenfum ad fupera, rerumcß fupernarum contemplationem,

eflèanimi afeenfum ad locum intelligibilem. Quôdlî quis contendaqPlatonem, Ideam fummi Boni ,autipfius Boni in uniuerfum fenfîfîènon Deum quidem, fed uniuerfale tonus Bonitatis quafi uniuerfalem Ipeciem t fîcutbumanitas, multa^ id genus uniuerfalia: Ecce tota oratio refelleteum» Nam uniuerfalia neque générant nequegenerantur : at Idea fummi Boni, genuitSoIem : Tum/ipfa eft dominatrix in mundo intelligibili, in mundo mental!, uel inuifibili, lîcut Sol in hoc mundo, qui fie det nafci,elle, augeri, ali, uideri fenfibilibus,(îcut inuifîbilibus ipfa Bonitas.De^ nique/lîSolcaufaeftrerumuifibilium »partus autemiuel creatus di/a. fummo Bo# nojipfum autem fummum Bonum, peperit alia non indigent!^ Sole, amp;nbsp;ad quæ non feextendit eiuspotentia,utique fatetur Platoquod diuus Paulus,per iplum fa# dauifibilia,amp;inuifibilia:quiafecit Solemlcaufam uifîbilium, inuilibilia quoque) ipfe creauit : fecit luces quafdam, quædam lumina, dédit eis fentire, nofle. Eoepiluâî ces in noftris literis uocantur. Et per Allegoriam, non proprietatem, creatio lucis, fuit creatio ipforum. Deinde Idea bonarum rerum non eft nifi Deus ipfe^ exemplar, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Æ

ut Philo ait, amp;nbsp;Idea omnium Idearum, Idea maxima, id eft, maxima ratio, maxi# mus logos, uerbum, forma, ratio,exemplum, Mundus, ut idem Philo perhibet, vtvvs, intelligibilis,plenus rationum, formarum fapientiæ, feientiæ» Hæc omnia I fenfit Plato. Sunt^ hæc nominafummiDei apud eumplenaTheolo^iæ, nbsp;nbsp;«yx3o(i,

TV «^'X^S, ßxmKwS TV V0«TV yivVS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HÄlOjl y^VVÿcmS ) tWiKSV« VinXS, TVTVX^VSX^'

X« gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vtnx^ïs ytyvuxHïifitvtig gt;nbsp;Ipfum Bonum, Idea Boni, Rex generis amp;nbsp;lo#

ciinuifibilis jGenitor Solis, Vitra fubftantiam, Principium uniuerfitatis, A'quo

B eft elle Ôi fubftantia his quæ nofeuntur. Denique qui genuit hue creauit Solem, libi «voJAsyiF» proportionatum,ut fieloquar,quia ÔC ipfe Sol eft mundi inuifibilis. In quibusjefttotaTheologia, omnis fapientia»

'Platonemfatcri^Deum omnium bonorum nullius autem mali autorem, optb mum, pulcherrimum, ueridicum, Prodeße dare panas, caßigari, Dov. gma de Bonitate ,ßumptum eße ex Trißmegißo.,

IVIN e' quoque locutus eft de fummo, ac fingulari Deo, in fecundo de Republica. In quo agnofees ea, quæ proponit in Timæo, de Creatore mundi, ac Bonitate eius, amp;nbsp;item quod fuperius in fexto. Ibi aperte fate# tur in Deo folam bonitatem, autoritatemcç bonorumclïè. In ilium mala

ullaacceptareferrinecdeberehomines,neepoffcjloquensin hunc modum: «yaamp;èc Syt ötis nbsp;nbsp;nbsp;evTiTi, »y AutTtaj/ vru : Bonus profeótó eft Deus, id^teonfiitendum eft. Nihil

item quod bonum eft, eft noxium. Ergo quod non eft noxium, non nocet.Sic quod non nocet, non afticit malo, ne mali quidem fit autor. Eft item ipfum Bonum,utile: euTtoii «f« tvTifxyixg: caufaigiturieftfelicitatis »rerumfp bonarum. Non ergo omnium rerum, caufa eftipfum Bonum, fed bonarum tantiim, benefp habentium. Malo# rum autem autor minime. Non ergo Deus cum fit bonus, omnium caufa fit, ut pie# riqueloquuntur : fed cum quædam det hominibus, aliorum'nullam ipfe aftert cau# fam. Longe enim pauciora nobisibona, quam mala funt. Ac bonorum quidem ne# minem aliumfatendum eftautorem : malorum autem/alias quafdam quærere cau# fas oportet, Ömj/, no Deum ipfum. Nouifsimecßaddit:Mala,inquit,Troia# nisiUata,autPelopidis,automittendumearef€rrein Deum uti autorem, aut fia Deo

Xi3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T, E V G V B. L 1 B, V.

Deo profecfla fint, inuenienda eft his, qui hæc dicunt, ea ratio, quam nos item iue# C ftigamus ; ÔC dicendum,quôd Deusiiufta bonafecit : his autem profuit fie caftiga^’ ri, fed quod uel miferi fint, qui luuntpœnas, aut qudd Deusihæcfecerit, poêtæ db cere non eft concedendum. Sed fidiceret,eis!cafl:igationeopusfuifle,uelutmifêris, quiainali efiènt, dantes autem pcenam, «^itAw-To varô t5 St», beneficio afïedi fint a fJeo, permitti debet. Malorum autemialicui autorem fuifle Deum dicere, qui bogt; nus fit, omninoprohibendum eft. Igitur,inquit, omnium dicemusiDeum auto^ rem, fed bonorum. Sic'nequepræftigiatorem, fimulantemtp uarias figuras Deum, dicemus. Nam mutareformam fiiam in peius eum'nefas eft. p-higt; 5 bihemity

'za-ol'T?« «etsar %;(« .tcüjt» (Avrai hmsk «y Tttji^ccs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ó diis. Atquiamp;Deus,amp;omnia,

quæfuntDeijfuntundequaqueoptima.Itacpfminimeuarias figurasfubeat Deus. Itaque cum Deus fit «? «m nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;utapparet,pulcherrimus,amp;optimus,

nefas efl^eum adpeiorem conditionem deicendere. Denique concludit,in Deo nub lum eflè mendacium : koiult;Ah «^ce 5 âiàs «TrAiy eèAvStf, Ivn ly ly héyvt omnino igitur Deusfimplex èC uerusiuerbo ÔC re. Hæc igitur omnis pr^dicatio,etfi in omnes Deos æqualiter, ut Plato fortaflèfenfit, tendit, ex dogmatis tarnen eius apparet, proprièj ac primo in ilium congruere, quem Ideam Bonitatisin ipfis de Republica libris dixit: amp;nbsp;cuius bonitatemigenitricem mundi fuifle confitetur: quæcp/cum fumgt; ma eflet, feceric mundum pulcherrimum : cuius pulchritudo/non aliam habue^ ritcaufam , quâm ipfius opificis pulchritudinem ,ac bonitatem, utcuinon plas* ceant niiî pulchra, amp;nbsp;optima, eo^omnia crearit forrnofa, pulchra, utilia. proinde diciteum Moiès/adunamquameprem creatam^uidifTeieam eflèbonam. Ad poftres» mumcp/uidiflecundta, amp;nbsp;ecceerantualdebona. Excluditur enim, exploditur etiâ ab ipfifmct Philofophis , turpifsima Manichæorum infania,aliquid mali eflèin hoc D mundo, quodjab au tore mundi habuerit principium. Qiiod illi uitareuolentes, in aliud abfurdiusceciderunt, induas partes fecantes autoritatem mundi creati , ut aliud à Bono, aliud à malo principe fit fatfium. Sed quoniam confitentur omnes, ab unofaciamtotamrerum Naturam,dicendaeft)undequaquebona: Mala autemiab ingenio humano, quæpropriè mala dicantur, habereoriginem.Aediuinitus etiam Plato, ficut item in Gorgia, clamat,fi quidjcui accident mali, profuilTe dare pcenas eum,fatendumeflè.Namineodem libro/fæpe affirmât, -rô «JlKâj/ rs

Peius efle'infcrreiniuriam, quâm pati.Et, v Jïkh^ Jïlt;S^vm , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«.TiaTiKayH ■mvHçja.t',

Darepoenas, elfeliberari â maximo malo j nempe â fcelere. fie nunc/eadem aflèrens ueluti diuinus Theologus, fi quid/cui mali eueniat, quod â Deo fatearis accidiflè, reuocandum eflèadbonum , quia melius fit caftigari, quâm permanere in icelere.* Polsis gt;nbsp;inquit, etiam fi iuftus interficitur, fi patrimonio multatur, fi ueftalis uirgo uitiatur, non referre hæc malain uoluntatem diutnam, fed in illorum, qui faciunt, prauitatem, qui pœnas tarnen dantes, uel in hoc mundo^quod Troianis ob adul^ terium accidit^ uel alibi, proderit eis, amp;nbsp;omni mundo, dum fcelus expiatur, quod bonumeft,cumiuftitiaredit in fiium locum, Quæ,etfi nocent caftigato,prodeft tagt; men alibi, quia labes elui, de medio tolli, pulcherrimum eft.Hæclerme Plato,alfamp;’ rens tum miferos appellandos non eiîè,qui dentpcenas,quia fcelus eorum expiatur: tumihanc uoluntatemnon efle reeftä in Deum referendum,ut eueniant mala,quæ db luantur, uel quæ debeant coronareiuftos , quibus melius fitpati quâm inferre iniusî riam. Neque enimDeusiquenquäbeneficio affedurusinoceret,altert decernensca^ ftigari uel flagellari, iuftum ab iniufto, ut is^afcendat ad triumphos, ille defeendat in Tartarum : fed in Deum non funt referenda, tanquam ea nolentem, fed conniuen^

A tein«Intérimtamenmeliuseftpati, quàminferreiniuriam:amp;beanuseftdare, quam acdpere beneficium, ut dixit Dominus lefus» Sic^triadiuina dogmata iuntbic apud Platonem, ‘arav-ro)// «-noii vy âtop , «mî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Omnium iDeum eiïè autorem,

omnium rerum bonarum, Bonum autem amp;Ens conuertuntur* Item omnium ma# lorum Kvou-Ttoy i non autorem. Tertium^fî malorum autorem dicas, id eft, non feeler rum, non uitiorum, fed peenarum, caftigationum:Prodeftèpcenas has perpeti. Et quod hoefuit diuinum beneficium, effèdum te meliorem, expiato piaculo tuo pro# deflè tibi amp;nbsp;omni humano generi, detrabi fuperbis fupercilium, quoniâ nimia (dich tas corrumpit,reddit ad uoluptatesalacriorem: Virtu s autem infirmitate perficitur, Hæc Plato iènfiteoinftindu, quo creatus efthomoadimaginemDei, eoq^lfentitea# dem atqueDeus.Noftra autem reIigiocftfenfusDei,eftJocutio Dei, Locuticp funt homines fæpe[îmilia præcipuè fapientes, quia iùnt imago Dei. Neqp adeo potuit unquam tenebris obrui mens humana,quin eluceret,quod diuus Paulus prædica# uit, ueritas in terris. Deniqueinfert Plato, ut nec malorum/fit autor Deus, fie nec cum.efle mendacem aut uerfipellem, ièd efîè ty «hÿSis rem fimplicem, ueram. ïtaquehæc nomina fupremi Dei, nunc apud Platonem funt lt;u7j©quot; , xsckShi «val'

cu.Tt®' IvTrpetyutSf KscJias®'^ KTiAsy, «Â»amp;fcî, Bonorum autor, malorum non autor, felicitatis, profperitatis autor, pulcherrimus,optimus,fimplex,uerus.

BV N C locum baud dubiè fumpfitPIato ex Mercurio Triimegifto,a' quo tota ferme Platonica Philofophia,ubi myfteria attingit,defluxic. Nec po# tuit ab Angelo coelefti dici de fummo Bono/quidquam diuinius, èt excel# lentius. Duas cenièt lieras fummi Dei appellationes,Patris,ac Boni, fed cam, quæeft Boni ueriorem : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;Avlt;rl tmjtdus rtus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t/l^ toîs

fxôviÿ jùrro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xTi^a) vu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hiytiavoifi äiS)ji «vâgaiTraii/, vn lt;ilcu^

pavu(i 7JÎ t/JvMTïU , k'^ii cnaxrvii ccyct^'os êiveu , » p.ov®' ó ôios txt' povoi/ , vJèy kXKû . w aZXa 'ssM'TK Isi tS «yxrv cfvo'tûü?, lt;rSigt;(M y«§ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, tÔttdii ïx îy^tVTX yu^atriu

«yx^ofi, ’rcav-ro y«^ t» «yttamp;s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, cfzoj; v7nx§^is •srMTUii ovrui/,

irufaJTUi/, cècrijiiigt;c«Tüngt;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;voHTÜp , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«yx^op , tÎ/ S 3ilis , fin Sp

Tt ccy«êoigt;, fc-ar« tcatßö!, « aZKÓ ’n ’Tttm 0^1/, « (Jt-ivoii »gt; clyx3iii) t-vni 'tviÄngt; cèxiëâs. KÔyKySùt Asslo , At’n ayxSliii 3 v viSroU dè ’n ’tstit' , ■vsw •antjV’rce^ . ’rvn iji i Stóf vosTWt voî» Tretî/Tû!^, «?IA’ «eyvotqt »y TïS amp;t«, 7ÎVXS Kv^^unrouf ovtinJ^snii 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i}^vvx(jèt^

V9S, pin Ji avxjt, fjLi'n. ytvtä« «y. a^Ao'Jjoiu'rX’np yxç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’rv St» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«ujvS 5 fltJs

» amp;t9lt; pAr o( a^flt ■nxM'n.i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’Hn[jtH[Àvoi ’m iS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» ó amp;mS “to fcytt^op i ’n-

(Auf 3 xXtde Kti’T« epvffip . (Ax (pvns t» öt» quot;rä «yx3o() y tj/ ytv©' Xf^upanfuif 3 S ’n»: ytr» ttw-^3 0}^ «yx^^is xTixM’tx 'Jèi JiJlavs ovJif/ Ax^xCccwf» 9wj, ’ne ’srxv’rx JiJlutn 3 vJ^() hX(diK-va. 5 Sf/ätos xyx3o(/3y y» xyx^o^3 ó âiôs. Quæfunt,Proinde duabushifce Deum appel# lationibuscolere conuenit,quæci foil congruunt,alteri præterea nemini.Neep enim ulli ex his,qui dicuntur Dp, aut homines,aut Demones, pofliintullatenus boni efle, nifi folus Deus.Et hoc eft folum,ôd nihil aliud. Cætera uerd omniafunt capacia na# turæ Bonitatis.Corpus enim funt amp;nbsp;animajocum non habentia j qui pofsit bonum capere.Tanta enim eft boni magnitudo,quanta fubftâtia omnium corporum, amp;nbsp;in^ corporearum rerum, fenfibilium‘amp;:intelligibilium. Hoceft Bonum, hoc eftDeus. Ne igitur dicas aliud Bonum,quoniam peccas impie,aut aliud quid)Deum, nifi fo# lum ipfum Bonum,Quia rurfum peccas impie. Verbo quidem^ab omnibus dicitur

X5 0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AV G VST. E V G V B. L I B. V.

Bonum,no cognofcitur autem ab omnibus,iquid fit. Propter hoc ne(Ç Deus cognogt; fcitur ab omnibus,fed per infcitiaamp; Deos, Sé quofdâ homines bonos appellant, qui neep fint,necp potuerint elle.Alienifsimû enim eft ab alhs,amp; à Deo infeparabile,cum Deus ipfe fît.Cæteri igif Dq,omnes quidê(immortales,hochonore affè(fh,utDr) ap^ pellenf .Deus aûtfeft Bonû,non fecundû pretiû,aut honorê,fed lècundû naturâ. Vna em eft natura Dei,ipfaBonitas,amp; unûgenus utriufcp:Ex quo cæteragenera.Nâ bo^ nusioîa dat,nihil accipiês.Deus igit'omnia dat,Slt; nihil accipit. Ergo Deus eflipfum Bonûjôô ipfum Bonû eft Deus.HæcTheologus Aegyptius. (^ibus nihil diuinius, ad refellendâueterê omnêidololatriâ,Philofophoi^i Poètarûcp errorcs, lî qui funt, aptius dici poteft.Ex his,amp; à Chaldaicis oraculis, Platonc apparet, quæ de fummo Bono in fecundo,amp; fexto de Republica diftèruit, accepifle. Definiuit ergo, præfcrii» pfitepMercuriusdeBono,fentêtiâuerâ,excellêtem^Bonitatê,amp; quæâ Platonicis uocatur -râ xya^ôigt;,ipfumBonû,fiuecûÙT’ äy«öö//,perieBonü,iolieicögruere,quodipfi etiâ folêt appellare wlxav« ÿojxs, Quod fit ultra fubftâtiâ.Quod tâquâ fonte omniu rerû,etiâ Mentis,amp; animæ,præferût,anteponût^ omnibus.Eo^ nome Dei amp;nbsp;Boni/ déclarât Mercuriusiin illû dûtaxat unû côgruere.’ut fit impietas,fine Dei nomê, fiue Boni,cæteris aut hominibus,aut qui dicunt Dq,attribuas.Eftcp apud eîï,ut maieftas? tem prifeæTheologiæ nofcas,ea quæ crebro folet àTheologis ufurpari difterentia, quod fitunusuerus,fingulariscp Deus,cuius fubftâtia,acnatura,fitipfaBonitas,cæ#^ teros aût,quos ufus obtinuit ut Dij uocarent,efte nô naturaBonos,fed nbsp;nbsp;nbsp;honore,

opinione,opinata quadâ bonitate,amp; ab hominibus honoris caufa tributa, non uera fubftâtiaBonitatis.Atcp in hoc/non homines modd,fedDeos etiâ recenfet, qui uerê neep nome Bonitatis,neep Dei mereâtur. Ipfeigitur Mercurius/fe ipfum uel refellit, uel declarat,oêstp alios cuiufuis difciplingPhilofophos, fine Platonicos, fiue Peripa^ P teticoSjin appellationeDcoR2.Vt emex ipfo Mercurio refellit, uel déclarât Mercu^ rius,cû dicit,in eo qui infcribit,Quc)d Deus inuifibilis fît ex fadis manifeftus: ó «ak^, Slis (x-iyis®-' ksît’ âiôSii , Tanxi'-ns èixÿoj ai nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;«otevô Cxcnhêt t/lvvxsH. Quod

eft y Sol Deus maximus cœleftiû DeoB»,cui cedunt omnes cœleftes Dq, ueluti Régi, ac Principi. Et quod alio loco, lt;/lvo S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-/S' TiAavcDi^ivuii, ó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«7rKxv5gt;y :

Duos eftè choros Deorum,alterumcrrantium y alterum non errantiu. Et quod alio Ioco,quódmundus fit vauo?, mundusmaterialis.Refelliturinquam Mercurius/ aut declaratuqfuis illi uerbis recitatis,quibus dixiqimpietatem efte amp;nbsp;inicitiam, uel Bonitatcmjucl Diuinitatem cæteris,fiue hominibus,fiuequos ufus obtinuit, ut Dij uocarentur, tribuere.Declaratur autem,qudd tametfi Solem , aftraep, èC mundutn, Deos uocet, aut fequitur uulgi confuetudinem,relinquens fibiretinensepjienfum rum ,acpietatem, aut quód/tametfi dixerit cos Deos, dixit quadam Diuinitate, quamipfeuocat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, appretiata,honorata, affèdta hoe honore, non exnatuü’

ra:afteefta autem uel ab hominibus,uel ab iplo Principe Deo, Qiii dedit nobis pote^ ftatemifilios Dei fieri ,amp; ut dedit aftris/Diuinitatem, id eft, fecit nobilifsima, im^ mortalia corpora, nifi uelit ipfeiabolere, fic dedit hominibus, ut in numerum Deo«» rumpoflènteuadere,fadisetiamalqsacdeclaratis Dijs cccleftibus. Ad huncergo modumPlatonem,cuiusTheologiaprorfusab hac Mercurij defluxit, eiep maeft, decetintelligcre. Vtenim apud Mercurium audis,uniusefleueram Bonitas tcm,ac Diuinitatem,rurfus audisiaftra,Solem,ccclum,mundum, Deos eflè: Similem fcito Platonemiexprefsilfe Theologiam.In fexto de Republica agnofcit,confiteturep uera Diuinitaté,in fecudoep (Deos ait fatos cum omnibus'ab ipfo Deo.ln eifdê libris ' uocat coclü nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Diuinitate faóta.In Timæoimûdanus Deus créât oîa,etiâ

A Deos,aitc^lomnia poße ab co,qui ligaun,diflbIui'.Rurfus audis in libris de Legibus^ cœlumiaftra^.Deos,quin ipfum Solemiuxta ea,quæ Mercuriusprior, maximum ■'P-quot;}, ‘ff' Deumeflè.Hæcigitur(eomodointerpretaberis,quo Trifmegiftus totius PbiJofoss phiæ princeps,præcipucPlaronicg,docuit.Ncc opuseft confutationibus,cüipßmet/ leipibs dedarct,auguflè fatêtes,ac fanô:qDeû,Bonû^,æternû, cÔditorê oîm,unicû, fîngularê^,imparticipabiIe,Bonitatis inefFabilis,cæterâ(fadiciâ,amp;^ uel noîe tantûjUel fîmulatâ quandâ,amp; honore aftedâ Bonitatê uel Diuinitatc. Eodê iêniutoportebit in^# telligere Ariftotelê:quandoquidê omnis apud eû Theologia,à maioribus Græcis,amp;^ Barbaris manauit; Vt cocli Diuinitatêjneceflàrid eo loco habeat,quo habuerc,â qui# bus ipfe didicit,retinês fibi uerâ pietatêjueriorem^ Diuinitatê a qua /Diuinitas ue# nerit cœli,eo quo barbari docuere modo,nô in æternûpendês,generata^, fed facra a magna Bonitate,ac Diuinitate,rerû cæterarû créatrice, cuiusifi t tanta magnitudo, ut Ibla potueritjfola meruerit eße fempiterna.Cætera quoniâ dißant in immcfum ab ca,noua Diuinitate,Bonitate^ fuiße donata.Hæc Arißoteles certè fateri cogetur^ 8é quidécôfefTus eüjCiue illuhuerapiente natura,liue animo fuo ueriora cernête, refpi# cientetp ad eos,à quibus manabât ea,quæ feribebat ipfe.Eiufdê etiâ alibi confeflus eft Trifmegiflus tanta eflèjtam diHcrcntc ab omnibus maieflaté, ut dicat potentiæ eius i'n. TK «vâ§(l)Tffamp;CC f VTi 7« ââtt 7r^0ß«?i\Ol «y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KfiVTCü gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KVlüy OlMlÔvTt H ytjo'H

Stw. vJèti 0(101011 Kvo/^ota» ty (mvu, tvî) Neq^ humana i neq^ diuina 'eße comparanda. Neep quæ deorfum,necp quæ furfum,Deo fimilia arbitreris. Nihil ßmile difsimili, amp;nbsp;foh,amp; uni.Ex quibus probant eajqux'noßra Theologia clamat: Vnû eû eße fem# piternû,uerè immortalê,omnibus difsimilc:faâos aût ab eo Deos,amp; homines, quo# nia ille folus debet eße fempiternus.Hæc eadë,de Bonitatê Dei retulit item diuinè in

B ProtagoraPlato.Quo libro ex ßntetia Simonidis aflèritjhoîem bonû inueniri /per# difiictle eflè:fieri aût poflè,ut ad aliquod têpus.Sed cum bonus fuerit, perfeuerare in bonitatis habitu,uirûcp bonum eße,ut dixit Pittacus,impofsibile efle,minimecp hu^ manû.Sed folû Deûhochonore preditû eflè,hominê aût fieri no pofièjqn fit malus.

Deum.creatoretn omnium rerum dicere 'Platonem, Teßimonia,(^uibii.s appa^^ rct eum J^hiuerß conditorem nuncupaße, 'Prolcm diuinam autorem mun^ di eße 'Platoni^cui det quot;Patrem in Epißola,

AM M EN T E M inPlatonefuiße,Deum ficutà maioribus audierat, cocli amp;nbsp;terræ,cunclarû^ rerû cocleßiü amp;terrefirium,quæprius nôeflènt^ Creatorê,quod in Timæo tam clarè,8ô in decimo de Republica con feflûs fueratjdeclarâtalia,peromnêPhilofophiâ eiustanquâ fidera inter# nitentia teßimonia.Similia enim in libro,qui dicit Sophißa,locutus eß de Deo créa# tore,atcp in decimo deRepublica.lbi/cum deueris rebus, ac fidis, fîmulatiscp diflè# reretjhec ait: Animalia quidé omnia mortalia,amp; plâtas,quetp in terra ex feminibus, ÔCradicibus producûtur,ô^ quæcuncp inanimata terræ côplexu tenêtur, corpora li# quentia,amp; nÔliquêtia,num altero,quàm creâte,amp;opificeDeo,dicemus poßea exti# ufle,cum prius nô eßent, /‘«p «Wiis wos «0%» lt;/l9/^i2!§ySvTlt;^ vsi§oi/ , Tiféri^oi/ »x «7«: aut multoRt dogma,aflertionemcp fequemur, naturâex quadâ fortuitacaufa, amp;nbsp;fine cÔfilio,producente/iæcipfa genuifle^An cum ratione feientia diuina à Deo extitifièfHæcPlato.Huic autê altifsimæquæfiioniTheætetus.qudd adolefcês eflèt, nÔ refpondetjRd uertit oculos ad Zenon,fiue hoipitê, expedans quid ille pronun# fiet : Quan^ arbitror,inquit,te didurû hæc ex Deo extiuflè, idt^ ipfe arbitror, xe“

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST. E V G V B. LIB. V.

■\::zsiÄXiJth«vai nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ji ütif/ mtk yiyvi^cuy tkuth xutss vivofüiisit Tum UCfO'prOflUntiat G

i'pfe:Sed ftatuo,inquit,res quidênaturales falt;ftas,(jue fieri arte diuina: quæ autê funt ex his,fieri ab hoininibus.lnnuitfcilicet artc.Dei'nde multo magis idêhofpes: «i^s TTâ »y t' «Wißt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0){Z T« TTZt^VfiSTtC gt;nbsp;TTV^ i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kj TXTSTCil^ «JiÄlt;^« SiV y^VVtjlMtTX TTCU/Vtt

»0-^ xvr« «■sre^yxa-p.ivx t Nos quidem,tum cætcra animalia,tum ea è quibus exb ftunt,quæ natafunt,ignê,amp; aqucâ,cætera^ l'd genus,Dei fci'mus eiïeopcra.HæcPla to diuinus,eadê at^ in libris de Republica,loques de arte, amp;nbsp;inuentione diuina eu«» lus fint res ueræ,ac naturales,quas liumana ars iinitetur. Sicut Mofes incipics à Io,amp; terra,fcribitplâtas,herbas,arbores,animalia diuinitus cffèdajtribuês unicuic]^ operijdiê certâ,gradus^ nafcêdi.Sic Plato perfequit unâquâe^ rein, uniuerfales pr^ mû res,tum particulares,quas Sapiétia diuina pfecerit, élaborant. Ac quâquâ nunc potius loquat in præfens,ut innuat,præfentêjac continuatâ rerû produâioné diuina Sapiétia fufcitari,fufl:inericpînatura pereniter generâte:clarct tamé eum oftédere nûc diuinitus fieri,cp aliquâdo diuinitus habueritprincipiû,ficut declarauitinTimeo,et ficut teflatur Diogenes Laertius Platoné fen fiflè,pofuinè eu duo principia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C^nir.

Sp ty vi(/ TTpflcnJc^ffcv« »y cuTJii/ gt;nbsp;Deuamp; Materîâ,qué amp;nbsp;Menté appellet,amp; Caufam.Ecce em/ quêadmodû idc eft Deus,Més,Caufa,Opifex apud Platoné,fie apud Mofem,Deus Creator, Spiritus,id efi,Sapiétia. Vides enim hic artificé diuinû, cuius fapiétia ueras res eduxerit.Vt autéeftinTheologia,p Sapientiâ diuina creata omnia: ficaffîrmâte Laértio apud Platoné/idéeflè Dcû Opificé mundi,atcp vSp, cuwi/, Menté,Intclligétiâ, ac Caufam.intelligimus hune effe prolé Dei,magnâ^ illâ,infinitâ^ Sapiétia. Accipe cnim amp;nbsp;côfcrlocainter fe diuulfa,amp;iungc eaiadinuicé.Appellatur tefte Laértio mû' danus OpifexilleiàPlatoné m, cw7i(^,Mens,Caufa:ipfetibi declarabitPlato, fi ca;« pias fecundâ Epiftolâ ad tres amicos,Hermiâ,Eraftû,Corifcû. In cuius calce eft,ut in amicitia uera ÔCftabili adiurét Trcù/TUii amp;«{/, »ycp-Sivx rûvn-avrup, ty, T»Tt

MTtÿ TTOTtf« Kvouji Dcû omuiû rctu præièntiû, ac futurarû Principe, tum principis caufæ fine autoris PatréDominû. Si igit Plato memorat Patré t» «Itj», eumep Dominû appellatîiftû autê'otTîoi/ Laertius fatetur à Platoné diélû mundanum illû Opificé:profelt;ftd cognofeimus hûc autoré,creatorécp,ut noftra, ac AegyptioR:, Chaldxoß: quoep.'prædicabat Theologia,Filiû cfle,ac ProléDei.Eft enim cu-n®' is, qui habet Patré,in Epiftola:Sé is Platoni eft Opifex mûdi tefte Laértio. Clarû igitur apud Platoné ab altifsimis generis humani initijs per oés ætates delabens dogma, StB ytvvviMix TffcJvTX, cunélaefle creaturas Dei,non folû in principio temporis, fed ctia femg amp;nbsp;perpetudjiiÔ folû ppetuô,amp; fcinp,fed etiâ aliquo téporis primordio,nata eu prius nô eflent,diuina arte reperta,8lt;^ reperiri femper ( reieéto Democriti, Leucippi, quosfecutus eftEpicurus,dogmate) ex fortuita caufa'cunda cÔftitiftè. Nâquod ifti ingeflerût,ab antiqs fæculis nô eft profecftû,ex eoß: capitciqd'ôé Atomos fomniauit) ortû.Sic^ claret fentétia Platonis de fummoDeo,Opifice mûdi, cui tot locis uoca? lifsimè dat creationé,dat cunéiarû rerû natarûjac nafcétiû fapiétiâ, ac caufam appeb ïans NaturâjArtédiuinâ,Inuentioné ingenrj diuini.ls eftDeus,qué,utphibet Laérgt; tius dixifle Platoné, eTTccfJlaAA©'ptTX'^fnxlSixxö^fiS) ’n tb «a!»tfeSs xvx' ^xt -nil Siôj/: Vt manifçftus eftèt horarû^tempeftatûep numerus,caperét^ numerû anû malia,Solis lumé accendit.Eoc^ funt omnia créature Dei.fic enim bene uideor interiî pretari ytwviMw, quoniâ creauitrerû formarûcp corporearû autoré Solé.Eocç Mo^ {es teftat eu poft inuenta mafram,amp; chaos, extulifle lucé,p quânaicunt omnia corpo rea.Ac in eius creatione afsignâda mirabiliter eu Mofe côfentit Plato. Nei^ em etiâ Mofes alias,quas affèrtlux utilitatesiafsignat,fed tépofçz tantû,horarû,dierû, nodiû diftin

A diftinguêdoRj.Pofuit,mquit,ea/in firmamêto cocli,utlucerct fug terrâ,amp; ut eflcntin figna,amp; têpora,dies,amp; annos.Plato autê ad diftinguêda têpora, numéro^ certo res feparandas,accêfum cHe fob's a Deo lubar/in coclo. Cæteras autê utilitates tacitè de^ï nionftratMofeSjdumpnmam cunêtarGrcrumIuccm fcribit à Deo crcarâ,nimirum ut ei'us aufpicrjs'cætera coorirentur.Horum igïtur omnium Plato, fanêtilsimè dißin«; lt;ftê,feparatim,clarê refertinuentionem in unum ßngularem,unicumcp Deum,quem clamatiubar Solis inflammaffejingenio fuo^omnes rerum fpecics extulilÏc.Hunciap^ pellat Deum,Mentem,id eft,Sapientiam,Intenigentiam,appellat Caufam, in Craty:? lo Mi-nh^K-n^oi vxi/, regiam,imperatricem Mentem. EtiamRegem, Principem, uniuer^ falem,per omnia commeantem,naturam rerumj^ut fuperius uidifti) producentem. Is autem tH diuina proles,diuina fapienda,cui Patrem tribuit in Epiftola,

s^Ujs locis creatorem calijordinutn^,. cale/lititn tnoderatorcm^latofiem db cere Deiitn^ ^ui di/lribuerit adgubernacula mundi ^.^gelos fuos cre^ï^ tor mundi, bonorum omnium repertor,

ADEM affirmât in eo, qui infcribitur Politicus, in quo/Regem dcicri^ pturus,qualem eum eile deceat,repetit fabulam ex Atreo,amp; Thyeile,qua dicitur antea Solern diuerfa ratione atcp nunc oriri folitu, fuiffe enim So# lis occafum, ubi nunc'ßt ortus. Hæc autem etli fabula.fit, utidem fatetur,

poGta tarnen eft, ut ex ea uerior quædam defcriptio depromatur* Ibiigitur fæpenu# mero repetit ccclum äDeo creatum : concitationemjconuerfionem^ ciusj Dei opus eile : regi ab eo, èC circumuerti : poteftatis eins eile, fleêtere in quam uelit ipffim par# tem:in hunc ortum,amp; occafum,amp; in hanc formam,qua nunc fit, pofi tum à Deo. Ac dicit I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(iKÔiv§vlt;ftc.5 «gx 0 amp;MÎ «Tjofl, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c(ùvgt;^l às “tîi i'vj/ : Tum uero con#

teftatus Deus Atreo, mutauit ipfum fcilicet Solem,in præfentê figuram.Pauld poft: Vniuerfum hoqaliquando Deus ipfe regit circumalt;ftum,fledit»^ circum,aliquando dimittit,cum reuolutionesinumerum temporis ei congruüiamhabuerunt. Hoc autê iterûilponte fua in contrarium fle(ftitur,utpote animal,ö^ rationem,ac prudentiä for# titum ab eo/qui aprincipio ipfum conftruxilfet. Hæc Plato.ln quibus Deum guber# natorem cocli, motuscp eins præfidem fatetur, cuius maximaiamp; uniuerfalis incitatio pofsit fle(fti,clrcumagi,fifti à Deo. Qui polsit coelo fic imperare,ac quafi dicere, Sifte gradum,aut,Fleêterein aduerfum,motuscp tuus,qui nunc tendit in occafum, fleêta# turin ortum. Deinde dicit,coclum rationem accepilie ab eo à quo aprincipio fadum fuiifet. In quo funt tria dogmata,quæ etiam in Timæo propofuit, qudd cœlum eft â Deoconftrudum,compofitum,coaptatum, quddidfadum fit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ab initio,

in principio,ficut eft apud Molen, In principio creauit Deus coclum terrain. Ter# tio,quód tametfi rationem, intelligentiamcp coclum babeat, habuit tarnen ab codem/ at(^ homo conditore fuo.Homo mentem,rationem^ fortitus ab eo,qui creauit rati# onem : ab eodem,Platonc tefte,coclum,fadum eft rationale. Q.uocirca'ficut non me# retur homo Diuinitatem,Id eft,diulnos honores,ob rationem amp;nbsp;fapientiam, tanqua ipfe rationis amp;nbsp;mentis fuæ fit autor : fie non meretur, nec mereri debuit apud Philo# fophos/coclum,ob rationem,certamq^ fapientiam,ordinis^ Diuinitatem.Sed excla# niandum fuerat,quod ille longe fapientior, Cocli enarrant gloriam Dei. Huic hono# res diuinijhuic laudes,hymniêp, non coclo debebantur. Quod autem de reuolutione loquitur Plato, quid ueri habeat, quandoquidem /toto illo loco difterit de reditu ad alteram uitam,declarabitur alio opportuniore loco, Profequitur Plato, qui totis

2 34 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AV G VS T. E V G V B» LIB. V.

fuis libris ab Heraclito duo genera rerù femper memorat, quod femper eft ; cjuod C nunquam, fèmpergt;ccclumdicitefle ex primo genere: ô'i/ c/!« »gcu/àj/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Imevo'

pKKXfjiip) TTtN^âp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TTKfà nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qliod , lliquit, CCcIum ,

mundû nuncupauimus,multa quidemi amp;nbsp;beata ab eo qui eum creauit accepit. Fadu dicit cœlum beatum â Deogenitore fine creatore fuo,facf}û incorruptibile, infenefci^ bile,ut dixit in Timæo,eo^ eodem ipfo locoi'aceepifiè fatetur immortalitatem vxslu) •? «Aspisgy», aduentitiam,faditiam^,âconditore,abopifice. Idefl,nonuegt; ram immortalitatem, qualis ipfius opificis, fed facflam quandam, excogitatam^ ab ipfo,qualis animorum ab ipfo repertorum,qui potuit creare res gternas,amp; corruptie bileSjUt uellet.Hic Plato quo(^ perhibetiin ilia ‘!TKMvycVi(nx, reuiuifcentia, renafci teriî rigenas amp;nbsp;ex terra, ex humo conlurgere, eos duntaxat, 2lt;r« (i» amp;toî xuTZy às tKWTfzm, Quos non Deus ipfeiin aliam fortem dilpofuerit. Quo docet,8i^ cœli conuer iîonem,amp; illam regenerationem^diuino nutu adminiftrari.De quo poftea diligêtius. Profequitur loquens de feculo illo aureo, eum Iponte fua tellus ferret omnia, nee ras’ flros patiebatur humus, nonuineafalcem,eam feculi felicitatem non fuiflè Ribhac cocli conuerfione, motu^ hodierno, led alia. -rÓTt xi-ni Tt^ü-roy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eÄHt

9%of : T une enim eius conuerfionis primum Deus præiès erat,amp;^ princeps. Autor,inquit,iple fuit felicitatis eius, coclum uertebat iple, præerat ipie'coeli reuolu^ tioni ille.Eodem loco tantam huius Dei maiefiatem fatetur, quemadmodu Timæus Locrenlîs tradidit in fua Genefi,ut affirmer eum uniuerfo mundo præfecilTe Dæmo^ nes,id efl:,Ängelos,ut Philo interpretatur,qui regantitanquam duôores gregum,to turn genus humanum, iuxta diflributiones fuas, quas afsignarit eis Deus, 9iès mfxtj/ «wT»î.Pauld inferius,-nSi Trxv'ns nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vniuerfigubernator. Ibidem,5

(mes , Deus (creator mundi. Etquodpaulôfuperius,mundumfiuechaos'inordinatio# nis,confuiîonis^,ante' plenum fuifïè, quàm in hodiernum ordinem redigeretur. 7^« yiÿ 719 truu^ivl®' TmvTK HfeÄ«: Ab CO enim,qui compofuit,omniabona,aut pulchra.

Id fcilicet quodMofes: Et uiditDeusiIucem, qudd eflètbona. Sic^ ad omnia opera fex dierum,Quód eflentbona. Tandem,ViditDeus;cunda,quæfecerat, qudd erât ualdebona. Nam cum Ideam Boni, uniueriàlem, magnamep Bonitatem attribuit DeOjUt uidiffi, turn eum uerè Bonum duntaxat effe iuxta facrasliteras affirmât, Siigt; quidem inProtagora quod âSinionidedidicerat,perpetuam^autueram bonitatem homines pofsidere non poHè, fed foli Deo hoc decus elfe. In quo èC uetuftæ Theolo^ giæ, quæ 'in Simonideapparet, dignitatem admirari licet. Quippeamp;diuinam hanc Sapientiam Plato dicit, amp;nbsp;earn, uel Simonide cccpiiîe, uel elfe etiam uetuftiorem» Agnofeis inquam uetuftæ Sapientiæ, acTheoIogiæ maieftatem, quæ loliDeo per# fedam adiudicat Bonitatem. Eft enim hoc quod ipfa Progenies Dei apud nos, Ne# mo bonus niiî folus Deus, Et, Omnis homo mendax.

^ria te/limotiid, ^uibiisßngularii Uci apud 'Platonetn probafur confeßio: (J^uem nbsp;nbsp;creator em mundifatetur,ei bona cunéla accepta refert,

B' ' V N T aliæ per totam Platonis Theologiâ, defummo,acfinguIahDeo, mundi, rerum^ omnium aurore clarifsimæuoces : quas qui confîderet, uidebiteandem femperapud fapientesfuilTemagni Dei,quem Natura docuitipfa,confefsionem. Eas'fi quafi per epilogum fub oculos pofucris, uerifsima, quæ dico probabis, Laertius Diogenes creatorem mundi Platonê aflèrit Deum Iènfiîre,quod Marcus nofter perhibet ; Qui in Timæo,inquit,mundum ædi# fîcauit

A fîcauitPlatonis Deus.Idem^ paulo pôfi:,Si hæc nata funt,utPlatoni uidetur.Et Ari (iotelcs in îihris deccclo, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jict'nKamp;ii Sicmri^ çv tS 711^x0». yù^ -ny

z^xv'oj/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t})9wf7aj/.EtLaërniislàDeofaduinmundumfènfibilem,8ôchaos

indigefium^reuocatum adordi'nem àDeOjPIatonem dixiflè,Deum^iei uideh incor poreum : luftitiamcp eflelegem Del, In Apologia, adeo Deum colendumiobferuan^ dumcp, amp;nbsp;ob amorem eiusi nunquam lultitiam uiolandam, ut fateatur Socrates ab antiquis Philo fophis acceptum, îèDeopotius obfecuturû, quàm hominibus omni^ bus ; 'tséunii.cu. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, S V(À(I . Id eftgt;nempe quod ueri,ac fandi Theologi,Obe^

dire oportet Deof magis quàm hominibus. Ibidemilè datum à Deo fuæ ciuitati.glo^ riatur, qui mores corum corrigeret, oftendereïque folam uirtutem efle colendam: «Tî lyà) Tvyyàvci) agt;i/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obî vcrè St» tm 7ngt;Âlt;l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Is Deus eft,qui peromnes

ætates dédit aliquos meliores, mifît Prophetas, èC Sapientes, ÔCScribas Angularis, prouidus, humanus, creator, profpedor rerum humanarum. In eo, qui infcribitur Phædon,apertêprædicatcum curare res noftras,fcvAÓ)/ws nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'amp;i'

Hiixs iKaw wcu, Id eft: Rationabile efle, ôé Deum curare, acprouidere nobis, amp;nbsp;nos.'elTepofleßiones, autpeculium eius , Hoc Äriftoteles eft in moribus lecutus, Ibidem'fe cogniturum pauld poft, quæ poft hanc uitam fequantur, fi Deo placuerit, ait Socrates. In Cratylo,eum per quem uiuamus,efle naturam nbsp;nbsp;Sts, Dei. In Theæ^

teto'quid dicturus, morepiorumloquitur lt;nù/ cum Deo, cum Dei adiutorio, fl Deo placuerit. Eodemlibroftatuitiab hoc mundo quamocyfsime fugiendum: lt;fvy» óimïtüais nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fugam autem eflè (fieri Deo fimilemprouiribus:innucns

quod M.ofes,Ad imaginem Dei fecit ilIum.Similitudinemcp efle,fan(rtum,ac iuftum eflè cum ratione, 8^prudentia. In Politicofpræter fuperiora, uocat Deum its/.oä/« ai-amp;f6ü'31v«5 àytAv?,Paftoremgregishumani.InParmenide, iblumDeumpolsidcreabfo lutifsiniam fcientiam, quapofsitetiam reshumanas cognofcere : ciigt; -nva ^iofi

tIm KKamp;SistcTUlf i'TflsÿjjtHii', iiósi fcsTO 0 6i0S -ric »1^1/ yirvôia-àaff, cùi7»igt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Etquod

apud Deumfit hæc dominatio omnia nofcendi. Quod Ariftotelesiin Metaphyficis. InPhilebo,pofuiflèinmundo/infinitum,amp;definitionem vij -Hr» v)

Tgt;S/ otrmii, 70 Â -ortf«?. Ibidem præter alia fuperius oftenfa, Veras eflè uoluptates, quæ I uirtute pendentes,Deo fint comités. InPhædro,Deum eflè âtop cc^Kva-nii -n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Anigt;

mal immortale.lbi^ optât,ut ea,quæ diflèrit,fint Deo placita, ttxOttx A lt;/Ih am Ibidemjupiter eft magnus Dux acPrincepSjUt apud nos, Rex exercituum,quem|fe^ quatur cxercitus Deorum, amp;nbsp;Dæmonum,ut eft in noftris literis, Currus Dci multi^» plex millia lætantium. pro quo Græce, Currus Dei p-vQ^tTrAiiajai/multarum myria:? dum.Et pro Lætantium,funt Angeli. Sic Plato : 5 aJÜ' ƒ« fxtyccî »ycpini lt;}v (ws fcAttwvftip, 7w Ji.i7cvrM. spotliK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J ^lagiius priuccps in ccclo lupitcr

currum alatum inagitat, lèquitur^ eum Deorum,ac Dæmonum exercitus.Et quod ait,anpofsintinueniri,qui intueantur in ipfum Vnum,aut multa, olA, Deus no^ uit. Et cum rogat ibidem,an nofcatiquomodo Deo rem gratam pofsit facere, de ora# tioneagens,uelloquens, S-or» /xkAjs« Etin Alcibiade, cum quid didlurus ait, ^5 fcöfcA«, Si Deus uoluerit. Similiter, 3, ti «i; 3«? tâtA«, Quodcuncp Deus uoluerit.

Et cum ibidem teftatur, qudd cognofcens quis Deum 8ô fapientiam, fie etiam nofcet lèipfum, 3tôm X5W lt;^^'avHlt;nii) »tm (£* Icuj-nii Kif yvon) fz«A»snr. Etcumill TheageSocrates fatcsî tur, Theagemmultumaugendum,fcàj/ /JU* èisP 3i« Si Deo(gratum fuerit. In eo qui infcribitur Laches, poftridie promittit fe uenturum Socrates, Deo uolente. Si^^ mile in eo qui dicitur Hippias maior,fcà{/ 3tôî fcôU«. In eo autem qui appdlaiurLyfis, Deum amicos facere,quos, iuxta Homerum,aflbciet adinuicem. Quid ucro illud in

6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST* E V G V B» L 1 B» V.

Gorgia, Quantum temporis uiuendum nobis fit,non debta*e uos foïïicitos eflc, neep c uitæ nimio amoredetineri, ièd fuper eo Deo relinquendam curam, credendumque mulieribus,neminem eflèqui diem conftitutam fubterfugiat, Itaque confiderandum diligenter, ut hoe quidquid temporis eft, iuftè, laudabiliter tranfigatur» Et illud quod eft in feptimo de Legibus, Deum quidem eflè omni beato ftudio dignum, ho^ minem autemîefîè opus eius» Et cum in decimo, de anima locuturus affirmât,Deum inuocare oportere* Et in quinto, qudd Deus dédit eis ut nouamconderent rempu# blicam. Socrates item in Phædone, Deum, inquit, arbitror, amp;nbsp;ipfam uitæ fjjeciem, fi quid aliud eftimmortale, omnes confitentur nunquam interire, Omnes perlo«* uem, inquit, homines, èi. long^ magis, utipfe arbitror, Dffi HiciPIato monftrat o«: mnium hominum,ac Deorum elfe confefsionem, Deum eftè fempiternum, feparans Deum à Drjs,quorum confefsione Deus fit immortalis. In eo autem qui dicitur Ion, ait,Deum ablata uatibus mente,cis uti miniftris, pofitis fcilicet in exceffu : Quale/no^ ftris Prophetis ufu ueniebat, Sunt alia plurima, quæ/fi quis fapienter confideret,cer* net profeddtialidos naturæ, amp;nbsp;ueritatis impulftis in omni adione j cogitation ne^ uitæ/ad inuocationem fingularis Dei. Atlt;^ bancPlatonis uariam,na turalemcp Theologiam,quamiNatura formabat ipfa,apud omnes, fed præcipuè uetuftioresiinueniet, quidibros eorum dili#

genter didaque perljpiciet ♦ Similiter enim locuti funt,ut uidimus, Pythagorei,Tbales, Emz pedocles,Parmenides,Anaxago* ras, Euripides, Aefehylus »

Ç^ddrecentiorci'Philofopbij quipoß'Platonem^^i^^ißoteletnßoruerunt, Theologiatn maiorum uenerati imitatif mirißcd cum Theologia caledli conßenßerintf unumßngularem^ Deum appellatitef^ omnia^ de eo pradb cantes quaßunt in Librüßacris, Tedlimonium^ Theophradli, zjquot; xandrideUeo,

M N I V M fæcuïorum confènfus, omnis per unL uerfa tempora linguis humanis confonè celebratadL uim'tatis confefsiofdeclaratuel illam à rerum exordio lucem uen'tatis, per omnes ætates progrefTam, nun^ quam pem'tus caligaflè, uel ipfam fefe attollentem nagt; turam, Temper ad notionem, confefsionem^ Dei ùer hominibus aperuide, inftigaflecp eos,uf eum non mo^ dó fingularem ubiquenominarent, fed eas quocp uogt; ces ederent,quibusin uerisliterisj ccclefte Numen;â Prophetis exaltatur, V t appareat unam eandem^ eflè fapiennam,uel quam Natura, ud quam oraculum cœ leftereuelauit, Ita demum fieri, utlux poftremis fæculis allata terris, ea fit, quæfuit femper,quam^ uelutnaturalem,ueram^iamp; unam, multorum ratio, præcipuè fapi# €ntum,confentiens uidit,aireruit,Nullam^p efle,fi' quis cundas ad unum fontem, ex quo fluunt omnes,reuocet hominum fententias,in uita degenda, in afferendis princi pijs ac finibus inter omnes difcordiam, Nifi iquód obfcuritatepriorum fæculorum' fulgore magnæ lucis illultrata,iter quod erat tenebrofum,amp; ambiguum^ad ueram fa pientiam apertum eft. Fadumé^, ut audacius de rebus diuinis pofteriores PhiJofogt; phi, maiore nobifcum confenfudifferuerint. Sed unde fulgor ille ueniret, eorum plericp fateri noluerunt, Ordiamur igitur à Theophrafto, amp;nbsp;quid de fummo, amp;: in^ comprehenfibili Deo fenferit, audiamus, ut ex difcipuloipræceptorem Arifiotclem, oninem^ fcholam agnofcas, Is in libris de M.etaphyfica’fcribit de primo principio: ’’ JaI' lt;A« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, (c* âaoTwêi/, TmvTte 7« ccQH.^ HaKÓpSjf®'. j tiPtp ) oioii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kj

Nam id quod eft primum,óó diuinifsimum,omnia optima uuît eflè. Fortaflècp'id eft ^xuperans omnem fcientiam,amp; infcrutabile.Quid altius dici amp;nbsp;ueræ Theologie con gtuentius potuitC Fiæc Theologia illalnagnorum Philofophiæ noftræ principum : Ö' altitudo diuitian* fapientiæ,amp;^ fcientig Dei,quam incomprehenßbilia funt indicia ^ius,amp; inueftigabiles uiæ eiusC Quis enim cognouit fenfum DominifDicitur idem à Theophrafto,dicitur excedens,fupergrediens,neinpe mentes humanas, omnem co^ §itationem,cui non liceat unquam ad fupremam illam aipirare Naturam, Sic quöcp üocatur âDionyfio ■vartfjjcnas©', fuperftibftätialis.VocatPaulusoJki cd/T^i inueftigabiles uias eins. Theophraftus gt;nbsp;infcrutabilem,inuentuimpofsibilem naturam eius.Eft item in Theophrafti Philofophiahac,illa Mofaica,quæper omnia G fex

fex dier um opera declaratur,ad quoru unumquodcp dïcitur Deus uidifTe'quód efTet bonum. Viditbona,quæconfilio uoluntateep fuabona, imd uero optimanafcebanquot; tur.Sic Theophraftus cofirmat eum uoluiHèjUelle^ optima cunóta, nufquâ ut uitio, malitiæ, detrimento fit locus. Hæcin mundo formofaiuenufta,teftari,artificem,opti' mauoIuifle.Definiturigiturjamp;uocatur aTheophraftoprima Natura , diub nifsima, vartf^aSi/jtranfcendenSjfupcreminens. Quod Plato'in Republica

VItrafubftantia. Noftræliteræ, altifsimum. Mercuriusamp; Acmon,uel Ammon, amp;PIato,utuifum fuperius, , obfcurum,claufum undicÿ,cogitatu difficilem, didu ineffabilem. Tria nomina Naturæ diuinxiapud Theophraftum, x:ai§S)X'nii, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» diuiniisimum, fupergrediens,inicrutabilis. Adde, cunda

uolensoptima. Bodemlibro Theophraftus hæc ex intimis Philofophiæ myfterijs: yxf Tmm^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»s «îtovt« k5« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Diuinum Principium per quod'

omnia funt, èCpermanent. Quo Mofes ore loquitur alio quid clamat aliud Philos» fophia cccleftisT'Ex ipfojper ipfum funt omnia, diuus Paulus ait. Sentitur idem ab utroqj, altero coelitus inftrudo, alterum erudiente natura amp;nbsp;ratione, quæ nonnuns? quam relida regione terreftri, nubes Slt;^ fidera tranat. Eruit item in lucem demerfam in profundo ueritatem.Non aflèro,quanquâ fortaftèpofsim,latitare fub hocTheoz phrafti de diuino Principio fermone, creatione mundi. Si per ipfum/funt SC perma# nent omnia,Sunt,refcrri ad originem,cum nata ftint : Permanent, ad conicruatione iam rerum conditarum. Sed hæc)fapicntifsimo cuiep cogitandarelinquo. Pofthanc Theophrafti,qualis ac quanta manat Alexâdri Aphrodifei ab ore Theologiaf quod ../vCtiam Theologis Græcis mirum in modum placuit.Is de diuinaprouidentia ad Ans* toninum Pium Imperatorem fcribens,8c fingularem ilium, magnum^ Deum nomi nauit, amp;nbsp;adeftè præfentem rebus humanis,uidentcm,luftrantem^ mundum,cÔftan ter aflèruit,nihil à noftris diftentiens : -n lt;/Ê nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jvWvS« ■nû.voâyy

wKVTtAiî xTKoipitii 3iÿ,lt;fgt;âôys yxf7iV0S,(^ 7mvfx’iirxlt;7t[i xiitsns efvlt;nû)?,-ra toc jStATWn ttosjs, Jïuux[3fi

J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TÿTixijf flcTÀÔ'sjoMy ûtÿ, «ÿ «(jxfnû a» oü/ttjs, »Tt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;èi ÉjcAt’’) »y lt;fhjjXT^, ƒ «As)/

«î (c’ttamp;vö« : Diccre,inquit,nolle Deû,rebus que funt hic,proipicere,omnino eft â Deo alienû.Inuidie etenim,amp; prorfus iniquæ naturæ eft,meliora,cum pofsis,facere nolle. Et quoniâ utruncç alienû eft à Deo,necp utruncp fit in eo,nec^ alterum. Qudd fi uult amp;poteft, uticp etiam profpicit. In hisnon modo fingularis ille Deus nominatur,ue^ rum etiam is Deus, qui non foliim moueat cocleftes orbes, autprimû Mobile, quod Ariftoteles (entire uidetur, uerum etiam per omnem mundû diftufus, cunôtaproipigt; ciatjpræcipuè res hominum,quas xternis regit imperqs, Abfoluitcp eum Alexander (quanquam Peripateticus^ ab orbe primo, cuius concitatione fît totius cœli conuer^ fio. Neep dédit ei,quemadmodum fendre Peripatetici hodierni afteuerant Ariftotegt; lem,duntaxat machinæ cœleftis motû.Neq^ enim fi Deus proipicit^quod necefTarijs rationibus colligitur ab Alexandro^ prouidentia eius folo cœli motu conftabit, reli# quis alqs multis,quibus nulla cû cœlefti motu fit cognatio. Nelt;^ folum corporaliter' more beftiaRt uiuitur,neq; frugibus Iegêdis,carpêdis fruâibus motu cœlefti matura^ tis côftathominû uita. Sunt aliæ adiones, ad quas oculos fuos intendereprouidéiiâ oporteat,alioqui non efticiatur quod colligitur ab Alexandro.Ecce igitur Deum ue^ rum,uniuerfalem,totam mundi regionem complentcm,ufcp in intimas cogitationes penetrantê'propofuit Alexander nobis, non Deum mouentem duntaxatprimû or* bem,aliud præterea nihil agentem.Cui fi gubernaculum,fi prouidentia,rerumf^ ad* miniftratio tribuitur, non folus cœli motus profedd tribuitur, qui corporeus eft o* mnis, animans mundum corporaliter, fed tribuitur item cura rerum meliorum.

A fp!ntuaKum,adionum humanai^, difpofitio regnoRî, animaduerfio n-ialorum,prois ucctio honore, quibus confiât prouidenna. Hoc tefinnonium Alcxandrijfuftîcjtpro cunâis Penpatencis, quorum pofi Theophrafiumincmoæquè nobih's, Fremat Iigt; cct Auerroés,reipiciam meb'ores uetufiiores^,quorum autoritas fubfccutos pudefa ciat. Sed egojqui pofi Theophrafium, feculorum ordincm refpedans, è nofiris/eos, qui non longius ab co iecuti funt, accerfire debuerâ, qiujuccs quoqj fuas, muneracp Naturæ nobis ofienderent, Akxandrum inieci,propter familiæ cognationcm. Hinc iuxta Theophrafium duos ex his nobih'fsimos/fiatuamus,MarcumTulhum,amp; Vcrgih'um,amp; alios nonnulloSjqui deDeopræbebunteadem tefiimonia.

Theoîogiam t^omanorüagnoß:ere,faferijtiominare^JDeutn unumfingularem^ proß)iciente omnibits^ubilt;p prcejente^inundûomnem implente^immenja fa^-pientiœ^ rerum creatoremyanimorù largitore^ NLentetn p^iuerßdnuißbi^ htn^ex operibiis agnoßcendutn.J^ria^^ de eo ÎŸlarci Tullij 'Philoßophia,

I M IL IS igitur horum quoc^iatq? Græcorum Theologia efi, fi quis uo^: I ces eas capiat, qu as ex illo infiindu protulerunt,quomon fuperiiitioh, ièd homines amp;nbsp;fapientes erant, ex ilJa progenie nati, quam Deum creaflè, f eum^ creantem amp;nbsp;loquentem, uidiflè, audilîè^, dodkina cccleftis dccla;« rauit Jam primû audi Vergilium,qui Sgt;C fingularem, uniuerfalemcp Deum iuxta Ho merum,omneq^ genus hominû nominauit,exinde;quædâpropius ê Théologie fon^ tibus manâtia deicripiît:utillud,DabitDeus/his quoep finéjs Deus,qui)finem labois ribus imponit,recreat affli(fios,quis alius,niiî is,de quo Pfalmus, Dominus erigit eli ios,foluit cÔpeditosC’Non uti(p quifquâexillius tempefiatis poéticisDqs.Nomina^ tur enim per excellêtiâDeus,quires humanas attêdat, Deus Vniuerfitatis. Naturas: lis,non natus è Saturno,aut fiditius quifquâ Js ille que Prophetæ femper celebrant, amp;nbsp;nouifsimis fèculis omniu per orauerfatur, oblatus à Naturaprius, dein manifefiê reuelatus:qiiêratioiNaturacpfuggeritanimis,amp;ad eum nominâdûlinguâimpellit. Eundêpoètarefpexit,Numero Deusimparegaudet.Relpicitenim hic harmoniâ, rationemcp mûdanoi^ numeroRt, quosrepertos à Deo, facîos^ ut inuicê cÔcinerét, in quo imparitas eft,eacp harmonia,id efl,cÔfonantia,côgruentia, etiâ Arifioteles te^ fiiSjUt fuperiusiclaruit. De eodem fcripfit apertius ex fententia Pythagoreorum:

Hinc pecudes, armenta, uiros, genus omne ferarum, Quemcp fibi tenues nafeentem arceflère uitas.

Is Deus Vniuerfî,fons animorum, quia creator, origo, unde petunt animas omnia nafcentia,uitamhominum gubernans,finemcp laboribus, ÔC incommodis imponês, omniafaciensnumerisimparibus confonare. Eundem defcripfit,Naturamcp ma^ gnani, per omnem mundum difFufam, fundentem uitas omnes, mundum animam tem,alentemcp omnia nominauit:

Lucentemcp globum Lunæ,Titaniatp aftra. Spiritus intus alit, totamcp infufa per artus Mens agitat molem,amp; magno fe corpore mifeet, Hæc de magno Deo, quem Pythagoras iiP wams, aiiimationem Vniuerfi

dixit,iiTïitatus^ eft eum'Poeta. Hunc item Ouidius fingulariteruocat, SC mundanx creationis autorem confitetur. Qui chaos inuoluium, confuium expedient, ekmens» torum^ litem compofuerit,

En quod Ariftoteles, Philofophicp,folent in diflerendis, explicandis^ Naturære^ bus,aflociare Temper Deum a.c Naturam. Videlicet quia Naturgprinceps,autor,mo derator,quo ft uacaret, in cineres Natura, nihilumcp abiret, omnia^ in chaos reuera terentur,chaosinnihilumgt;tenebras^ priores: Hancob caufam Deus amp;nbsp;Natura con iun(ftim nominâtur, ut nauis amp;nbsp;gubernator, ut hortus amp;confttor,utcurruslt;ô^aurii» ga,opifex amp;nbsp;opificiû, Rex amp;nbsp;regnum. Eunde pulcherrime Philoiophiæ^ ex thefau^ ns nominauit,defcripfit,aperuit alius Latinus Philofophus Seneca.Quid eft,inquit, DeusC Mens Vniuerfi. Quid eft DeusC C^od uides totu,amp; quod non uides totum. Sic demuimagnitudo illi fuaredditur,qua nihil maius excogitaripoteft. Sic folus eft omnia,opus ftium,amp;extra,amp; intra tenet. Quid ergo intereft inter Natura Dei amp;nbsp;no ftramf Noftri melior pars,animus eft; in illo nulla pars extra animu, totustatio eft. HæcdcfinitioDei apud Senecam , oftendit eandem omnium gentium cum Theolo^s gia coclefti fuper appellatione,fcientia^ fummi Dei,concordiam. Hebræi,Græci,La tini conclamant,unicum,omnipotcns,magnumcp Numen,cuius magnitudo/ftjperet omnia. Quid enim aliudihoc Philofophi Latini, at(^ quod apud Hebræum Vatem defe prædicat Deus f Coclum 06 terramlego impleo. EcceLatinus quoque affirmât, tunc 'illi magnitudinem fuam reddi, maieftatem^ eius uero exemplo demonftrari, cum circunfpiciens cœlum ac terram, talem ac tantum cogites eum , qui fecit hæc o^ mnia : maiorem quoqj, quoniam eft quod uides,amp; quod non uides. Non modd uk delicet acque atc^ uifibilis mundus, ingens, fed ingentioritem, inuifibili noftris ocult; lismagnitudine. Quæfiuideripoftet,uideremus cum non moddccclumacterras æquantem, fed inæftimabili interuallo fuperantem. Eft igitur Deus, quod uides, ÔÔ quod non uides.Eft fcilicet quaff mundus,fed mundus inuiff bilis,mundus fapientk, fcientiæ,rationis, uniuerfftas incomprehenffbilis, animi uaftitas. Nihil illic non anft mus,non ratio,tarn unicus,quam magnus. Immenff tas uniformis, non corporis au^ tern,non dementi,non ignis,aquæ,uel aeris immenff tas,fed fapicntiæ,rationis, con* fill], prudentiæ, bonitatis. Cernitur autem in hoc mundo uelut opifex in opere fuo, cumiudicamusexopificijsopifices. Sic magnitudo diuina æftimatur ex operis fui magnitudine, cuius quidem mens eftè dicitur,non qudd corpus Dei/fft mundus, fed quod opificium regitur, aliturep ab opifice fuo, perinde fi dicas, mentem nauisieffè gubernatorem. Item,omnia dicitur efle, quoniam per ipfum falt;fta ftintomnia, dc^ thefauris fuis proruperunt, nec fine ipfo fieri quicquam potuifta. I tern,de immatura morte diftèrens,Non intelligis, inquit, autoritatem, ac maieftatem iudicis tuiredo* ris orbis terrarum,coclicp amp;nbsp;Deorum omnium Dei, a' quo ifta numina, quæ fingula adoramus, amp;nbsp;colimus, fufpenfa funt. Item,in exhortationibus : Hie cum prima fun* damenta molis pulcherrimæ iaceret, amp;nbsp;hoc ordiretur, quo neque maius quicquam nouit Natura, nec melius,utomnia fub ducibus luis irent, quamuis ipleper to* turn corpus fe intenderat, tarnen miniftros regni fui Deos genuit . Hæc Sene* ca , quæ/etiam à Ladantio proferuntur. Omnis ergo lingua’confitetur Domi* num. India enim fuit ea lex in Natura, quam nulla peruerfitas unquam obli* terct, qua/furfum rapitur ignis , aqua labitur deorfum . Sed ad Philofophiæ Romanæ inter omnes facile principem reuertor, hue ufque uolens utroque pro* lapfus « Apud hunc , magnam Naturæ fadbus illuftratam lueem ueritaus de* prehen

AprehendâSjhaudei difsimikm, quam (cœleftes in terris uoces intonuerunt, Moj« doque mm uim immorralem, inuifibikmque appellat, moddicreatorem mun^ di , fa?pe quoquelfingulariter , quemadmodum fupenores, nommât. Ac quan^ quam erat cum cæteris Romanis j kib uanis natus amp;nbsp;educatus luperftitionibus,quæ/ non ingentem modo üeorum pkbem cokrentiac nomi’narent, kd eorumetiam Deorum , quosiubiqueNaturarepudiaret, læpe tarnen ad unicum ilium Naturæ toiius IDeum conuerfa mente, fingularem Diuinitatis appellationem ei uendicat. In Quæftionibus Academicis/primumreferens fententiam Pbiloiophorum,Nam cum dicatis, inquiunt j uifa quædammitti à Deo. Item, Quæruntquonam modo falfa uifa quæ fînt,eaDeusiefticere pofsit probabilia. Et, Si taie uifumöbieóum eft à Deo dormienti, ut probabik lit. Et fub perfona contradicentium, Qiiis enim tibi dede^ rit, aut omnia.Deum pofte, aut ita faclurum eflè, fi poisit f Et, Nequc tam quere^._^ rer cum Deo, quod parum longe, quàm quod falfum uiderem. Item, Plato ex mas« teriain fe omniarecipiente, mundum elTe cenfet â Deo fadtum kmpiternum. Item, Cur Deusiomnia noftri caufacum faceret, ( fie enim uultis) tantam uim natricum/ uiperarum^ fecerit C Et ex Epicuro, Sic ilk amp;nbsp;Deum opéré magno libérât, me/tk more. Quis enim poteft, cum exiftimet à Deo fe curari, non èC dies j no(fles /diub num Numen horrere 7 Et in Legibus, Ad Deos adeunto cafte', opes amouento.’qui fecus faxit, Deus ipk uindex eht. His confiât Philofophos^ uti caput, fummam^ omnium confiderationem amp;fcopum, ad quem totusde Natura fermo dirigatur, autorem^rerumomnium,dequibusdicendum eft, Deum proponere,cuifa^^ dionem mundi, amp;rerum humanarum procurationem, uniuerfakmcp autoritärem^ decernunt. Eadem eft Philoiophorum nuncupatio Dei, omniumep rerum attribuss

B tio inlibris de Natura Deorum. Ac quamquam Marcus iuxta uulgi confuetudk neminonnunquam plures Deos de rebus diftèrens aiciCcatj errore tarnen abieefto, mens, lingua^ redit ad unum. Et in fecundo de Natura Deorum, Non eft igitur natura Deorum præpotens, neque excelkns. fiquidem ea fubieda eft ei uel Neceft fitati, uel Naturæ, quacœlum, maria, terratp regantur. Nihil autem eft præftan;» tius Deo. Ab eoigitur neceikeft mundumrégi. Nulli igitur eft Naturæ obediens, autfubiedtusDeus. Omnemergo'regitipfeNaturam.lnhis Marcus'eum Deos ac Deum appelkt, cum fummum aut fupremum Deum, fæpe cæteris in libris nomk nauerit, ut oftendam , amp;nbsp;cum hicnihil Deo præftantius aftirmat: quipra’ftat autem cæteris, unum fit necefle eft : neque enim præftaret, fi multos æquaks haberetreertè coarguitur uanitas eflè, Deum non femper, ut nonnunquam, afeifeere. De eodem cumPhilofophires admirankcocpilkntphilofophari, SicPhilofophi, inquit, des« buerunt, fi forte eos primus aipedus mundi conturbauerat, poftea cum uidiflent motus eius finitos'amp; æquabiles, omnia^ ratis ordinibus moderata, immutabilicp conftantia ; intelligere,ineire aliquem non folum habitatorem in hac ccckfti ac diuk nadomo, fed etiam recftoremiôC moderatorem, amp;nbsp;tanquam Architetftum tanti ope^ ris, tanti^ muneris. Hæc confideratioTeipicit unum fingularem,iuxta ea/quæ tra:? diderat Plato,quem libenter fequitur Marcus.Nam Architeeftus operis tanti,quem 1 GræcèPlatouocat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;unusfitnecefleeft,amp;unusàPlatonenominator. Ha''

bitatorem quoque mundi, fi bene reipicias, appellatjquem maioresianimum muiB di, mentem Vniuerfitatis, animationem^ dixerunt. Quam uim, inquit in Acado micis, animum elk mundi dicunt,eandemq^ eflè Mentem, fapientiamc^ perfeètam, quem Deum appellant, Vnus igitur mundi Architeôtus 0 Tulli,nonplures eflè pof# funt: ficuna Mens, non plures, unus animus ,unafapientia. Cur ergo dicis/non«

141 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST. E V G V B. LIB, VI.

nunquamiDeos ,nonfemper unumf cuius magnitudo.’impleat coclum Si. tcrram, Deos habensiud miniliros. Eundemdc Natura Deorurn innuit,cum ait, Quam, inquit, ideft, rerum per omnemmundum;uarietatcm, fi utanimis, ficoculisuidere polïèmus y nemolcunótam intucns terram de diuina ratione dubitaret.Appellat dn uinam rationem, quam/in Academicis dixerat à Philofophis appellatam Mentem, fapientiàmcç perfelt;ftam,eamcptfle Deum. Eundem quoquerefpicit, autorcmcp gCi« neris humani, quemadmodurn Mofes, omniumcp ad uitam degendam commodo^ rum largitorem, prædicat in fecundo. Ad banc, inquit, prouidentiam naturae tarn diligentem, tam^ folertem, adiungi multa poHiint, e' quibus intelligatur,quantæ res hominibus à Deo, quamcp cximiæ tributæ fint, qui primum eos humo cxcits^ tos, celfos èC crcamp;os conftituit, ut Deorum cognitionem ccclum intuentes, capere poiîènt. Et Cotta'referens eadem in tertio, Sed a Deo, inquit, tantum rationem ha:« bemus. QuidampliusefiinTheologiacœleftiîT qudd hominem/ad fimilitudinem fuamfecerit,præeflècun(fiis animantibusuoluerit. Id enfin eft, celfos cos/amp; redos fuiiîè confiitutos t ut cognitionem capere pollen t,non Deorum.quorum enim Deogt; rumC’fedeiurdem,qui)Cclfoseosamp; credos conftituit. Ex quo, coclum intuentes, cxclainarent, quod illc diuinus , Cocli enarrantgloriam Dei,amp; opera manuum cius nuntiat firmamentum. Quem enim alium/decet homines agnofcere, 8d fatcri, colo re, uenerari, admirari amp;nbsp;fufpicere, quam eum, de quo Marcus idem fic locutus eft,utfiuatesquisHebræuseflèt, infecundo de Diuinitate: Eteftc, inquit,præ^ ftantem aliquam, æternamcp Naturam, amp;nbsp;earn fufpiciendam, admirandam^ ho# minum generi, pulchritudo mundi i ordo^ rerum cocleftium cogit confitcri. Hæc illc. Vnaigitur præftans, æterna^ Natura, cuius pulchritudo mundi, ordoi^ re# rum cccleftiumifuitinuentum, fufpicienda amp;nbsp;cognofcenda ex intuitu cocli, non Drj. Quos enimDeosjfentiam, fi unaieftpræftans, admirandat^; nobis Natura?'Innuit ergo(fingulareunicumcpNumen;dequo/quafi diuinum fudit oraailum in tertio de Legibus, de lege amp;nbsp;imperio loqucns : Sine quo,inquit,nec domus ulla, nec ciui# tas,necgens,ncchominumuniuerfumgenusftare,nec rerum natura omnis, nec • ipfe mundus’potcft. Nam amp;nbsp;hic Deo paret, amp;nbsp;huic obediunt maria, terræqj, amp;nbsp;ho# minum uitaiufsisfupremx legis obtempérât. Ecceigitur,utipfeloquar, Deus ille uerus, uniucrfalis, unicus : quem terra, pontus, æthera colunt, adorant, prædi# cant : cui parent motus cocleftes, cuius poteftati/nihil refiftit : Sic/ab his prædicatus, quos'in eius admirationeminatura, confideratioi^ trahebant, ficut ab his, quospa# terna traditio ufque ab origine mundi, famacp cocleftis/commouebat: Eum^ lenfît, maieftatemtp eiusiinuifibiliter in omni mundo præfidentcm, quæ Romanas opes auxerit, confelfus eft pro Milone, uelut Theologus : Nec uero, inquit, quifquam aliter arbitraripoteft, nifi quinullamuim cœleftem exiftimaqNumen ue diuinum. Quemineque imperij ueftri magnitudo, neque fol ille, nec cocli ] amp;nbsp;fignorum mo# tus, nec uicifsitudines rerum i atque ordines mouent, ncq?, id quod maximum eft, maiorum fapientia, qui facra, qui cerimonias, qui aufpicia amp;nbsp;ipfi 'fandifsimê co# luerunt, nobis fuis pofteris prodidcrunt. Et eft profedd ilia uis, neque in his cor# poribus atque hacimbecillitatenoftraineft quiddamquod uigcatamp; fentiat, amp;nbsp;non ineft in hoc tanto Naturæ tam præclaro motu. Nifi forte idcirco non putant, quia non apparet, nec cernitur ; perinde quafi noftram ipfam mentem, qua fapimus,qua prouidemus, quahæc ipfa agimus ac dicimus, uidere, aut plane qualis, autubi fit, fentire pofsimus. Ea uis, ea eft igitur, quæ fæpe incredibiles huic urbi felicitatcs/at# que opes attulit. Et de Arulpicum relponfis Latinæ Philofophiæ facile princeps, ex

A eaNatura, quæj^utidem ait^ (îne dodrina notidas paruas ingcnuitrerum maxima^ ; rum:NullamaiorresatqueDeus,CUIUSingenuitfine doôrina, notinas ingentes Natura nobis, t minime mirum fieri debeat, eos de Deo iènfiflèjocutoscç eflè taü lia, quos Pbilofophia nunc magnum Iparfa per orbem,non erudijflet, Præfto enim erat alia minor quidemPhilofophia, quaminon didicimus, accepimus, legimus, ueriîm zx. natura ipfa arripuimus, haufimus, exprefsimus. Ad quam non docli, fed faâi, non inftrudi, fed imbuti fumus. Hæc aperit os nobis ad confefsionem magni Dei. Eocpdux fuit eidem Ciceroni, ut item fingularem Diuinitatem nominaret, cam^ uerifsimé definiretin Tufculanis : Necuero, inquit, Deus ipfe,quiintelligi^ tur à nobis, alio modo intelligi potefl:, nifi Mens foluta quædam libera,fegrega# ta^ ab omni concretione mortali, omnia ientiens 8d mouens, ipfa^ prædita motu fempiterno, Agnofcis quod nofter Vates introducens eum loquentem, Coclum amp;nbsp;terras ego impleo, Et, Leuate in excelfum oculos ueftros, amp;nbsp;uidete quis creauithæc, Deus fempiternus, Dominus qui creauit terminos terræ, amp;nbsp;non deficiet, nequela^î borabit, nec eft inueftigatio fapientiæ eius, Et, Verè tu es Deus abfconditus, Deus Ifraël, faluator. In bacigitur Marei definitione, omnia funt, quæliteris facris con^ tinentur, nomina diuina. Primum, Mens immortalis, incorruptibilis fapientia, perennis, incorporea, omnia fentiens. Spiritus enim, id eft, Sapientia Domini, re^ pleuit orbem terrarum. Per omnes ipiritus penetrans , ut idem Salomon ait.Quem quodam mirabili conienfti uidetur Marcus exprelsifle. Vt enim Marcus afterit, Deum eflxMentem omnia fentientemamp; mouentem, fegregatam ab omni concret tionemortali: fieiapiensille, quifquisfuit:

»y X®?® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;; Omni motu/uelocior eft Sapientia, penetrans

B per omnia , amp;nbsp;commeans ob puritatem. Vides puritatem , quod ille fuis uerbis , gregatam ab omni concretione mortali. Et quern dixit omnia fentire, fapiens ille ^vt7ii(rx»7r9i/, omnia circunipicientem. Et fcvw-ra// , Tfxyiif «n!iKvvYgt;iii mobilitateuigenis tern, penetrabilem, incoinquinatum. Is igitur ft mouet omnia, folus etiam/mouet orbescocleftes,nonaliælntelligentiæ.Enigitur eandem exhibet Natura Theolojî giam, atquereuelatio diuina. Eundem fingulariter Marcus appellauit, redifsime^ fenfit,euminuifibilemexoperibus fuis agnoicendum. Vt,inquit, Deum nonui^ des, tarnen utDeum agnofcis ex operibus eius.Et, Illud modd uideto,utDeum no# ris, etfi eius ignores amp;nbsp;locum , amp;^faciem , fie animum tibi tuum notum efle oportet re.Et,Certeamp;Deumipfum5lt; diuinum animum corpore liberatum, cogitatione compledi non pofsimus. Eundem affirmât creatorem animorum. Nec inuenietur, inquit, unquam unde ad hominem uenire pofsint, nifi à Deo. Ab eodem ait denunsgt; ciari exceflum è uita, ficutanimi creatorem afferuerat. Nos uero, inquit, fi quid ta# le accident, ut a Deo denuntiatum uideatur, ut exeamus è uita, læti agentes gra# tiaspareamus.Et, Vetatenimdominansille in nobis Deus,iniuiru hinc nosftio demigrare. Et, Nec tarnen ilia uincula careen's ruperit ( Leges enim uetant) fed tan# quam â magiftratu , aut ab aliqua poteftate légitima, fie à Deo euocatus, atque cmifliis exierit. Eundem fingulariter reipexit nominauit, cum ait in Legibus/de eo,quiccclum,terras,maria,omnemcp rerum naturam peripexerit,iplumqp ea moderantem, regentemep pene prehenderit. En moderatorem, regemcp cccli ac terræ,naturæ^,eum confalutat. Eundem creatorem hominis/in legibus fentit amp;nbsp;no# minat: Nunequoniam, inquit, hominem, t^^uod principium reliquarumrerum efle noluit, generauit,exornauit Deus. Etpaulo ante, animi fatorem : Animum,in# quit, eftè ingeneratum à Deo, Agnofcis Theologiam Mofaicam : Faciamus homi#

,44 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A VG VS T» E V G V B* L 1 B» V K

nemadi'magmemamp;fimilitudinemnoftram, amp;præfit omni terræ« principium fci^ C licetreliquarumrerum«Etdeafflatuanimi':Eft,inquit, quoniam nihil eftratione melius,ea^amp;inhomineamp;inDeo,primahominicum Deo(rationis focietas. Et, Parent huic coelefti defcriptioni, Mentit^ diuinæ amp;nbsp;præpotenti Deogt; Et y Itaque ex tot generibus nullum eftanimans præter hominem y quodhabeat notitiam aliquam Dei, Deepipfishominibusnullagenseft,nequetamimmanfueta, neque tam fera, quæ non, etiam fi ignoret/qualem habere Deum deceat, tarnen habendum feiat. Et in Tufculanis : Sic mentem hominis, quamuis earn ut Deum, non tarnen ut Deum, agnofeis ex operibus eius : fie ex memoria rerum, amp;nbsp;inuentione, amp;nbsp;celeritate mo? tus, omni^ pulchritudine uirtutis^uim diuinæ Mentis agnofeito. Hicamp; unum Deum fatetur y per ea quæ fada funt, quæ opera eius dicic, putat feum agnofeere oportere. His omnibus igitur/conftat, uera eflè y quæ l’heologi noftri, primi reli^ gionis præcones y prodideruntjcx omni Natura cundas nationes difeere Deum po^ tuifle y nifi fuperftitionum agmen terras occupaflèt. Sed enim multos tibi fegregauit Deus, qui non incurualïènt genua coram Baah Hi ex operibus eius, amp;nbsp;per ea quæ fadafunt,inuifibilem eum agnouerunt, â^alTeruerunt. Videreautemexhislicet, quantum ab hacLatinorum grauifsimaTheologiadefciuerit Plinius, quem/laudes Diuinitatis,quasinuifibili Deo cæteri decantarunt, corporeo mundo nonpuduit uendicare : Quod fitNumen æternum, immenfum, neegenitum unquam, neque

•' interiturum : Aeternus,immenfus, totus in toto. Sed eummundi, cuius omnes degt; creuerat explicate partes , longiusi extra decorum prouexit amor , in numerum Philofophorum plane non ponendus , uerdm eorum duntaxat, qui promifeuè alioisiplacita referentes, iudicium fuum adhibere uel noluerunt,uel non potuerunt.

Senecam^unumfinguldrem^ÿ JDeumorc pleno nominare ^,^4utoremmundiy Zfy rerum bumanarum Vrafidem Japius preedicure : Bi cunéla. in terris bond dcceptd referre^

ED C V M me necefsitas abftraxerit, ut in declarationem Spiritus eius, fine Mentis, quam fublimis Vatesper omnes mundani corporis artus infufam dixit, duobus Senecæ teftimonijs Tullianam Theologiam prægt; _ ueniensuterer,nuncàTulliodigrediens,ad Stoicum Romanæ Theo^’ logiæ maximum, eminentifsimum^ antifl:item,reuertor. Huic/Spiritus ipfe,qui per ætates 8^gentes omnes inambulans, læpe multorum pedus impleuit, dedit^ ut fin«« gularem Deum ( quanquam Philofophus, quanquam Romana idololatria florenî^ te natus ) fæpenominaret, rerum creatoremmoderatoremcp agnofeeret, fateretur, omniatribuensei,quæ(literæcoc]eftesindefefse clamant, Vthinc(fit perlpicuum, uerifsima elfe, quæ noftri dixerunt : Vnus Dominus , unus Deus, una tandem des,unareligio. Isigiturprimum in libro de Vita beata,ahis^ libris,fieunum fingularem^ Deum ueneratur, appellat. Hæc, inquit,qui contemplatur,quid Deo præftatC Ne tanta eius opera fine tefte fint.En fatetur in mundum uenilTe homines, ut opera diuina çontemplarentur, appellans opera eius, cunda quæ fub contem«» plationem noftram cadunt. Et teftes operum diuinorum Philofophos appellato fergt; •monem aureum. Eodem libro : In regno nati fumus, Deo parèrelibertas eft. Vides quid diçat, Nunquid aliud in religione uera 1 Libertate qua nos lefus Chriftus libe^ rauitjinquitdiuus Paulus. EtipfeDeus, lugummeumjfuaueeft, amp;onus meum leue,RegnumuocatSeneca,diuinis parère mandatis. Eadem retulit in Epiftolist

A Philofophia inquit, adhortabitur, utDeo hbentcrpareamus ,ut fortunæ contiijs madter refîftamus : hæc docebi't, ut Deum (èquaris , feras cafum. Hic (îngularem Deuin tones appellat, feb'citatemappellatjhuic uni parère. Inlibro autem de Proîs uidenn’a,Iplisinquam ,Deusconfulit,quos!cflè quàm boneftifsimos cupit, quo^s nesilh's!materiampræbet,aliquidanimofe jfortiter^ faciendi. Hos itaque Deus, quos probat, quos amat, indurat, recognofci't, exercet.Eos autem,quibus indulgCi» reuidctur,quibusparcere,moneS|'uenturismail's feruat. Hæc noi/ne eft Philofb# phia Chriftiana Z quam quidem non qudd Iibros noftros legent, lïcet legiflè potue^ rit, arbitror Senecam efïudiflè,{èd ex animi,8drationis bonitate. Audis, lîngularem Deum. Turn quæ Deus ipfe in Apocalypfi : Ego, inquit, quos arno, corrigo, cagt; ftigo. Ibidem: Quid mirum^fi dure generofosipiri tus tentât Deus C Digni uiiîfugt; mus Deo in quibus experiretur, quantumbumana natura pofiet pati. Et hoc,eft propofitum Deo,quôd fapienti uiro oftendcrethæciquæuulgus appetitj quæireforjs midat,necbonaellejnecmala. Hæciabillodicuntur, quem pareft, cum cæteris Romanis'adtemplaDeorum adiré folitum, quanquam iam fuIgorEuangelq iRo;» mam afflauerat. Sed mihi crcde, dicebantur ab eo tanquam cthnico, tanquam Phb loiopho, non plebeio^ non uulgarium errores attendente natura duce,diuino Spiü htu duce, quo ducimur omnes. Profequitur : Quare tarnen bonis patiatur aliquid mali Deus fieri 7 Ille ueró non patitur, omnia mala ab illis remouit, fcclera,amp; fla^ gitia 8^ cogitationcs improbas, auida confilia, 8C libidinem cæcam , 8c alicno im^ minentem auaritiam. Ipfos tuetur, autuindicat. Nunquidhæc quoqueja Deo alb quisexigit,utetiamfarcinasferuetC'Remittuntipfihanc Deo curam. Democritus/ diuifias proiecit ,amp;Sonus i illasbonæ mentis exifiimans. Quid ergo miraris , fi id/

BDeusbonoacciderepatitur,quod uir bonusialiquando uult fibi accideref Puta itaqucDeum diccre,Quidhabetisquoddemequeripoffitis,uos quibus recla pla^ cuerunt?'Alrjsbonafalfa circundedi, nbsp;nbsp;animos inanes/ueluti Iongo,fanacicpin?

fomnioilufi : auro illos, argento, 8!. ebore, adornaui. In his boni nihil elf. Ifti quos pro felicibus afpicitis, fi non qua currunt, fed qua latent uideretis, miferi funt, for^ didi,turpes,adfimilitudinemparietumfuorum extrinfecusculti. Noneftifiajfogt; Iida, amp;fynccra félicitas, crufia eft equidem tenuis. Vobis dedi bona certa,manfuj: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7;^

ra. Quanto magis ucrfaucritis , amp;undique infpexeritis, meliora maioracp permifi uobis ,metucndacontcmnere, cupiditatesfaftidire. Nonfulgetisextrinfecus.Hæc illeinconfefsionefingularisuniciepDei, qui folus fit, quires afpiciathumanas,bogt; nis, amp;nbsp;malis côfulat,{ed malis tribuat quod in literis facris eft,RecepIfti mercedc tua. EiufmodimercedcDeumclamatStoicus improbis dedifife,quos/aurofulgere,diub trjs affluere dederit: probis autem dedifiè longe maiora,fi quis rede decernat,bona, fanum, prudentem , fortem^ animum, caducorum contemptorem, fcelera ab eis/ flagitiaep auertifle. Hsceeftomnis facrarum literarum dodrina. InEpifiolis autem deeodem dicit,quod nofter Theologusloannes,Deum nemo uidit unquam. Se^ neca uero ad Lucillium, Nemo nouit Deum, multi de illo male exiftimant, amp;nbsp;im^ punc. Et ad eundem, Nemo alius eft Deo dignus, quàm qui opes contempfit. Et, Craftinum fi adiecerit Deus ,Iæti recipiemus. Ibidem, Agamus Deo gratias, quod nemo noslin uita teuere poteft. Et, Bonus uir fine Deo,efle nemo poteft. An poteft quifquamfuprafortunam,nifiabilloadiutus,exurgerer Ilie dat confilia magni^ fica,amp;reda. Audietiamquædécimaepiftola: Audader,ait, Deum roga,nil ib lum de alienorogaturus. Quibus omnibus, qui (Deos Romanorum cum multitus’

24^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVSL E V G V B, L ï B/ V I.

dine colcret, apparet, dum philofopharetur, dum mentem in rerum obferuatio^ C nemimmitteret,unumnoniinafleoperummundanorum autorem, humanæ uitx cuftodemfenfifle, grauiterôd fæpe cum fuperioribus fæculis, cum origine mundi, cum religione fanda,quæ totum mundum felidter occupauit, afferuifle.

znecatn exordium mundifdteri d JDeofui^e^qui ßngulddißinxe^ rit, loca rebus, fitus^s^ aßignauerit. ^^.^4ntiquior mundo, lucts creator operis ßui fpeélator, per J^iuerßum dißußust T^nto^ rum moderator, largitor, profpeSior,cuius decreto cunSlaßant^ qui mare dißitderit ad beneßcium noßrum y benignus Vater y bo^ norum amantißimus.

O P I V S autemîad Theologiam diuini uiri, fub profanis cultibus nati'accedens,uidebis/uera eftè quæ libris his oftendere cona#

fraudem efficere potuifle, utuerus Deus, uera Pbilofbphia eius,quaifen^ ferunthominesleum/patrem generis humani, cocli,terræ^ artificem,moderato# remcp omnium, caligaret, aboleretur ex hoc mundo. Audi igitur profundifsimam eiufdemdefummoßngulari^DeOjtumqua fempiternus eft ante mundum, tum qua condidit mundum, autorc^ efti ut omnia uigeant, nullo cafu fuccumbant, Theologiam. Quälern/Äriftoteles, qualem Plato ratione pandente uiam, depre# IienditDeum, talemSenecanaturamfecutus,indicauit,exprefsit. Principioq^ ait deuitabeata : Vtinquifitiotranleatexapertis in obfcura , amp;nbsp;aliquid/iplb mundo

inueniat antiquius, undeifta lidera exierint, quis fuerit Vniuerfi flatus antequam linguladefcenderint, quæratio!merfaamp;confufadifiunxerit,quis loca rebuslafsi# gnarit. Hæcquidem ille, per Ipeculationes, amp;nbsp;argumenta , ad eum perueniens, qui fuit ante mundumia quo exieruntfidera. Nonquemîquafi per tranfennam re# Ipicit nunc Seneca, is eft, de quo Dauidcanit, Ante Solern permanet nomen eius. EtM.ofèsfcripturusdemundo,clarêlocutuseft, tribuens ei'cunda, quæ Seneca philofophatus. Mundo enimantiquior eft is, de quo Moies, In principio creauit Deusccelumamp;terram. creauit,quia prior fuit. I\Jequecnimcreaflèt,nifipræfuiG fet. Exifleautem fidera ab ipfóiflo, Moles aperte in ipfo open's fui ueflibulo mon# Itrauit : Et dixit Deus, fiat lux, Et fada efl lux. Exrjt igitur ab eo/ lux aurea mundi. Sol lucisomnis pater. Hunc ipfum cuni mundo antiquiorem Mofes oflendilïèt, merfaiamp;^confufafeparalTeprobauitjCumterrapermiftaaquis, in quarum conge# rie^rerumconfufarum multitudo latebat, facT:a efl imperante Deofeparatio,na# ta^funtèterraterreflria,exaquisaquatica,rebusqß cundis afsignata loca. Inde eft, quod addidit eodem libro Seneca : Hæc qui contemplatur, quid Deo præ# ftatf Ne tanta eius operaftne teile fint. Opera Dei, quæ teflibus nobisj amp;nbsp;Ipeda# toribus oftendit, mundanos ordines cum Mofe uocat. Eodem^ libro /uocat mun# dum opus Dei. An multa, inquit, Deus corpora eiufmodi Iparlèrit, continua fit omnisjS«; plena materia, ex qua cunda gignun tur, amp;nbsp;folidis'inane permiftum fit» Deus fedens opus fuum Ipeclet an traclet, utrum extrinlecusilli circunfufus fit, art toti inditus. Audis iterum,(mundum opus Dei, qui fituel per eum omnem intenius, quemadmodum Pythagoras, ipfis Philofophis teftibus, cantabat, autextrinfecus circun

A circunfufusjuelutcelfanipuppi'i mundigubernaculatorquens. Acquè bene Na# turahæc docente, quàm cœleftibus orsculis. Alto autem loco , Nain mundus, inquit, quoquecompledens,redortß inundi Deus,inextcriora quidem tendit, redit, Ecccredorinundi, qualecam'tur in facris Uteris, Trinam regentem ma^ chinam, InQuæftionibus naturalibus perftatin eadem confeisionc: Non ad hoc Prouidentia,acdifpoiîtorine inundi Deus, aéra uentis exercendum dédit,ôdib los'ab Omni parte nequidefletiîtu fqualidum, effùdit, ut nos claflès partem freti occupaturasicompleremus milite, hoftem in mari, autpoft mare inquireremus. In his(difpofitor mundi, fuperius creator, redor, Ventorumlargitor, illud quod in facris literis, Quiproducituentosdethefaurisiuis ,amp; omnibus eis nomina uoü cat. QuiapudMofentreat,quodHebraicedidtur, chamaim, nempe aérem,qui per omnes mundi partes difFuius, aleretomnes (quiefcens-, motus autem/nauigrjs curfus dirigeret. Ibidem: Non tantum, utpauld antedicebam , queri pofliimus/ de autore noftri Deo, iî beneficia eius corrumpimus,amp;: ut eflènt effidamus. De^ ditilleuentosadcuftodiamcœli, terrarum^ temperiem , ad euocandas, fuppri^ mendas aquas, ad alendos fatorum, atque arborum frudus, quos lad maturita^ temicum alqscaufisiadducitifta iadatio. En/gloriofa Pbilofophorum cum facris literisconfeisio, deautorenoftri Deo fingulari,quinoncrearit modd genus huj» manum, feduentos dederit, quibus excitæ cœleftes aquæ , terras grauidarent. Quidampliuseftin Pfalmis,Prophetis,amp; Mole, quod ad hoc attinetf Res na^« turales, ipfum^ omnem mundum docuit, aflèruit.inuentum, dilpofitum, regiq^ â Deo ihumanas autem docuit, amp;docet fimiliter ab eodem adminiftrari. Tertio eiufdemoperis de rebus Naturæ: Nunc cum maxime Deus alia exaltat, alia fubü

B mittit,, ac molliter ponit, aut ex faftigiofiio nullas habituras reliquias iadat. Fa«! tetur moderatorem rerum humanarum Deum fummum , confitens eum facere, quodprophetæiindefefsèconclamant: Vidiimpium iuperexaltatum amp;nbsp;eleuatum fîcut cedros Dei, amp;nbsp;tranfîui, amp;nbsp;ecce non erat. Et, Dominus pauperem facit, di^ tat, humiliât, èC fubleuat. Et, Sufdtans à terra inopem, amp;nbsp;de ftercore erigens pau^ pcrem, Vndehæcconcordia, nifîquiaueritasfnullo loco non adeft f Eodem lo^ co Seneca : Quidquid accident, fie ferre, quafî tibi uolueris accidere. Debuiflès ; -enimuelle,fifciuiflèsomniaexdecreto Dei fieri. Siedenique nihileft, cuius non fateatur Deum autorem, cuius confîlio fieri cundarefert. Nam in Suaibrijs : Non inhanc, inquit, conditionem Deus fudit æquora, quàm ne omnisex uoto iret r-dies. Quidquid fuit extra iuflum Dei, tutum fuit adultero mare, Superius: Qui mundumcondideritjdifpofuerit.DeProuidentia quoquefic, Cum præeflèt, in^ quit, Vniuerfîs, Prouidentiamprobauerimus,ô^ intereffe nobis Deum. Ibidem, Inter bonos uirosac Deum amicitia eftconciliante uirtute. Amicitiam dico, imo ctiam necefsitudo ,amp;fimilitudo : quoniam quidem bonus,tempore tantum a Deo difîèrt:difcipulus eius, æmulatorcp,ex natura proueniet, quem,parens ille ma^ gnificusuirtutum,nonlenis exador, ficut feueri patres, durius educat. Bonum uirumindelitrjsnonhabet,experitur, indurat,fîbi ilium præparat. Eodemcp li^ bro, Paternum Deus habet aduerfus bonos uiroslanimum, amp;nbsp;illos 'fortius armat, ;— amp;nbsp;operibus, doloribus, ac damnis exagitat, utuerum colligant robur. Paulo in# frà,Miraristu, fi Deusillebonorumamantifsimus,quiillos quàm optimos,at# que excellentifsimos uult, fortunam illis, cum qua exercentur, afsignat. Ecce fpe# daculum dignum’ad quod relpiciatintentus operi fuo. In quibus omnibus qualis inliterisdiuiiutusfcriptis confonat Theologia,fiue,qua cum Deo nobis eft fimi#

143 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST. E V G V B, LIB. VL

litudo, (îuc qua patrio nos ille compleditur amorc. Aut quod nos 'eum oportcat C æmulari,adquodipfenosinuitat:Difcitc, ait,à me,quia mitis fum, amp;nbsp;humilis corde. Audimus etiam parentem magnificumuirtutum amantifsimum bonorum. NonneStoicusitemconfefîùseft,quodipfegenerisbumanimagifter, nosdocen;» dodeclarauit, ut precaremur,PaternofterSenecauerô,Paternum Deus habet aduerfusbonosuirosanimum.Quibusprobatur,omfiium gentium, quas ex uno fonte natas fenfus, rationiscp hmilitudo,fociauit, fuifîè femper,in unius ueri, fin^ gularisc^ Dei maieftatem, laudesq^ omnes eius ora propenfa. Denique de mori^ bus Seneca dicit : Optimus ergo animus, amp;pulcherrimus, cuItorDei eft.Et,Quid eft dare benefidum Çquot; Deum imitari. Et, Poft Deum, ueritatem colendam , quæ Ib^ ïaihomines Di]s proximos facits (^.uid illud item/quod in libris de beneficiisf Euntcß ,inquit, tuacaufa,etiam fi maior illis alia, acprior caufa eft. Qiianto fa^ tius eft, gratum aduerfus perceptas uoluptates, non aliorum annos computare, fed fuos benignè æftimare, ÔC in lucro ponere Hoc me dignum indicauit Deus. Hoc i fatis eft. Potuit plus, fed hoc quoque.beneficium eft. Nihil igitur relinquit, ut iple loquar,fapientiftimus,amp;lgrauifsimus Philofophus, quod altitudinem Theoloi« giæueræ anteoculosponat. Nihil illi ratio ,amp; Natura negauit, quod benignitas diuina, melius oraculis fuis declarauit.

Defignatio diuince ISfatur^iapud Senecatn i quod fit ratio incorporea, ra rummagftarum opifex:perotnniatdiffiifa^ cufla^reâor uniuerß tniniis, artifex : caufa caufarutn : IS^atura rerum^ ex qua nata funt otnnia, Qj^omodo fit ipfe mundus j aut pari maxima mundi, Qjii fit plea nus Ideis ceternii ad quasformauit mundum, Fundator mundi : quod. ipfa FFatura»

E SVBSTANTIA uerddiuina,quoniampræclara quædam Philoi» fophorumcß digna penetralibus mirabili cum noftris fimilitudine fcrigt;

Seneca, ealibensjuolens^.cuncftisoftendam,ut fiatperfpedû unum ^s^^^^JfuiflçRomanoruin,uel cum idolacolerentur, cundarum^ gentium attÿ HebræorumDeum.In libro de Confolatione: Quocuncp nos mouerimus,fequetur natura communis,et propria uirtus.ld adum eft,mihi crede,ab illo,quifquis formai tor Vniuerfi fuit,fiue ille/Deus eft potens omnium,fiue incorporalis ratio, ingêtium operum artifex,fiue diuinus Spiritus,per omnia maxima,ac minima, æquali inten-' tione diftufus,fiue fatum, Scimmutabilis caufarum inter le cohærentium fériés. Id inquam'adumeft,utinalicnumarbitriumnifiuilifsima quæcjnon caderent. Hæc ille.Prmcipiofuilfe mundi formatorem confelfus, quem quidem tribus appellation nibus,fedineundemcongruentibusappellat:Nam fipercunderis quid fit Deus, optima erit SC ueræ Philofophiæ apta definitio,Ratio nempe intelledus, ingenium, mens, fapientiaincorporalis,ingentium operum artifex. Item,diuinus Spiritus per omnia maximaiac minima dilfufus : Nufquam fcilicet non præfens. quod in facris ïiteris pariter dicitur, Spiritus Domini repleuit orbem terraru. Quartam uerd nunn cupationem!Fatum,nonaliumquàm hune ipfum defignare ipfiufmet Senecæ fer^ mone docemur. Nam cum in confelfo apud grauifsimos Philofophos fît, idem efle Fatum,atque Naturam, ut quod ait Poëta:

DE PERENNI P H I L O S O P H I A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;249

A Is idemîconfitctur apertè,i'dem eflèDeum atc^ Naturani. Si Natura igitur Fatum idem:Deus autem amp;nbsp;Natura idem. Idem ergo Deus amp;nbsp;Fatum.In Quæfh'onibus igb tur ïibro fecundo,Eundem,i'nquit,Ethrufci,quem nos,Iouem intelliguntjCuftodem, redorem^ Vnmer(î,animum,ac fpiritum mundi,huius operis Dominum,Ôô artiR^ cem, cui nomen efle conuenit. Vis ilium Fatum uocarcf non errabis. Hic cft ex quo lùlpenfafuntomnia,exquoifuntomnes caufæcauiarum* Vis ilium Prouidcntiam dicerefrede dicis. Eft enim cuius coniîlio, huic mundo prouidetur, ut inconcuflus cxeat,amp; adus fuos explicet. Vis illum Naturam uocare f non peccabis, Edenimiex quonatafuntomnia, cuiusipirituuiuimus. Visillumuocare mundum^Tnon fallens ris. Ipfe eft to tum quod uides, totus fuis partibus inditus, amp;nbsp;fe fuftinens, amp;nbsp;fua. Et fui ftmilis ubicp,uocans redorem mundi,amp; artificem, Spiritum Rmiliterin 11^= bro de Confolatione, Eundem^ ait appellari loucm, qui non modofucrit operis huius artifex, fed nunc quoque Dominus, amp;nbsp;cuftos. Hunc ipfum dicit appellari Fa;! turn, quia caufa caufaRj, ab eo pendentium princeps, quo totus ordo caufarum de^ pendet.Ex cuius decreto dicebat fuperius omnia fieri.Mirabilis quoqt eft,8C è Philos fophiædepromptathefaurisNaturænuncupatio, Magna ueritatis explication De^ clarantur enim quæ fæpe cum multis, ac magnis alqs Philofophis Ariftotelcs ufur^ pat, cum philofophantes, èi. per rerum uaftos campos contemplando delati,lociant Deum, atep Naturam, Nihil agerefruftra Deum ac Naturam dicentes, omnia ope# ra,mirabilescp rerum ordinesutrique ex æquo tribuentes,fed priorcm Deum nomi# nantes. Declarant enim Naturam elfe motum, artemcp Dei, quod â Deo moderate, folertcr agitur, excitatos ordines, circumcp ados, amp;nbsp;in hoc fpiritu, uitacp conferua# tos à Deo. Quod autem ait,illum appellari pofte Mundum, idem eft atque Naturæ

B nomen.Non fcilicet hocmundanum corpus.Quomodo enim, fi iuperius/Dcum di^ cebat, rationem incorpoream^r Primo quoque Quæftionum naturalium , Quid eft DetJsC' Mens Vniuerfi. Quid eft DeusC quod uides totum, amp;nbsp;quod non uides. Vult igitur Deum appellari pofte Mundum,quemadmodum Naturam.Eft enim Natura mundusomnis,cundæres,quibusconficitur mundus,quarum mirabilem uitam perennesep motus,uocamus Deum,uelutopus diuinum,diuinam fapienoam, foler# tiam, Nam^qudd non fentiat Deum hæc corpora, peripicuum inde eft, quod appel# lat earn Mentem, Rationemcp Vniuerfi. Ratio uerd, ac mens.incorporeæ. Seuocat igitur eum à corporibus,fuperaddens, uocari polfe Animationem Vniuerfi, fapien# tifsimec^ ftantes ordines nomine rerumlab ferepertarum. Redorem igitur, artifi-cemcj mundi uocauit nomine operis fui, propter fapientiam in ipfo opere apparen# tem. Non fcilicet opus ipfum corporcum. Nam fuperius quærebat mundo antiqui# orem, a quo ifta fidera exierint. Erat igitur ille anteaquam eftet opus fuum. Non eft igitur ipfum opus. Nee id uult Philofophus.Rationes ergo,ingenium,fapientiamq^. apparentem in opere mundano, Deum clamauit. Eodem fenfu intelligendus eft, to# tatp Philofophia declaratur, cum ait in Quæftionibus, Necß enim omnia Deus hu# manis oculis notafecit.Quota oculis pars tanti operis committitur^T Ipfe,qui ipfa tra^ dat, qui condidit, qui totum hoc fundauit, deditfp circa fe, maiorq^ eft pars operis, acmelior, effugit oculos, cogitatione uilendus eft. Multa præterea cognata Numini fummo,amp; uicinam fortita potentiam, obfeura funt. Paulo infr^. Cum maxima pars mundi Deus'lateat. Hæc Philofophus. Vides ut primum fatetur Deum inuifibilem, effugientem oculos. Si inuifibilis, fi fugiens obtutum, certe ne corpus quidem mun# danum, quod uidetur amp;nbsp;tangitur. Sief^ declaratur quod pofuit fuperius. Quid eft Deusf quod uides totum,0d quod non uides. Si Deus inuifibilis,non eft quod uides

o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST. E V G V B* L 1 B. VI.

totum. Ergoifolertiam opens, ac Di’uinitatem,deGgnauit. Quód autcm dicit, Deum C maximam mundi partem,tenes quo modo fit intcUigendum. Maximam fcilicet rem in mundo,mter omnes res,inter omnes animos principem.In ipfo enim exordio do^ cebi't : Qui, inquit, condidit, qui totum hoc fundauit. Si condidit igitur, SC fi totum fundauit,certe fuit ante fundamentum, Fuit totus ipfe. quo modo igitur pars eius quod condidit amp;fundauitC’Imd*totooperefi.io, fed alia magnitudine, maior. Nam fuperius dixit, Deuseft ratio incorporalis, ingentium operum artifex. Ergocum di^ cit. Deus eft maxima pars mundi, fentit. Deus eft maximares in mundo, omnibus fubftantijsi fimul aggregatis imaior. Vnares in mundó, ipfo mundo maior, mundi nunc appellatione fignando,quicquid ubiqt eft.Quod ante dubitans,amp; inquirens Io quitur in Quæftionibus naturalibus,Quis autor fit,aut cuftos : quid fit Deus : totus in ie intendat, an ad nos aliquando reipiciat : Faciat quotidie aliquid, an femel fece* rit : pars mundi fit,an mundus : Liceat illi aliquid ex lege Fatorum derogare,an magt; ieftatis diminutio fit, confefsio erroris, mutandafecilfe, Necefle enim eadem plagt; cere, cuinifi optima,J^lacere non poflTunt. Necob hocminus liber S^potens eft. Ipfe enim necefsitas fua. Hæc omnia,quæ nunc difiungendo,inquirendocp proferuntur, habent fuas.ialijs locis refolutiones, afleuerando probatas. Quis enim lautor fit amp;nbsp;cu^^ ftos,amp;^ an femel fecerit. Et an bonis fuis deleótatus,^ nobis oculos auertat, fæpe con^ feflus eft, autorem efle Deum, nec autorem modo, fed nunc quoep euftodem. Hunc iplum fuperius fatebatur, femel hæc omnia feciflè : Qui condidit, inquit, qui totum hoc fundauit. Fundatio autem exordium machinæ defignat. Mille locis autem uidi^ musleum ftiperius fatentem, Deum res humanasattendere. An autem fitmel pars mundi, uel mundus, fuperius declarauit, mundum, rationes appellans, redos ordfi nes, leges æternas in mundo : Et has Deum largifsime appellatione diffufa, nuncUi» pauit,defi'gnans)ea efle folcrtiam,inucntionemcp diuinam. Declaratum quoquç non pofte Deum uocari ab eo mundum, fi mundum (Corpus mundanum ientis:quia dü cit, Deuminunc Mentem Vniuerfi, nunc Rationem incorporalem, ingentium ope^# rum Artificem. Oftenfum quo(^ quomodo Deus fit pars mundi,fcilicct res in omni numero rerum,qui dicitur mundus, maxima, eminentifsima. Maior fcilicet, quam omnes homines,coEloi 8c terra quoeß maior. Sentit autem Seneca, cum Deum uocat partem mundi,rationcm, mundum gubernantem, a corpore mundano fegregatam, udutanimum à corpore. Non uult autem ut cuipiam fortafte uideretur, mundum' eftè quafi corpus Dei, Deum autem animum ipfius mundi. Seit enim amp;nbsp;fatetur arti/ ficem mundi,mundo longe antiquiorem, condidifte, Slt; fundafte hoc omne, iegrega^ turn ab ipfo iemper,Sed cum Deusfitinuifibilis,àquomundus uifibilitcr regitur,di xerunt Deum earn rationem, quaregitur, agiturep mundus, uelut a ratione corpus. Quod autem inquirit, an ex lege fatorumId liceat aliquid demutare, ipfe declarat, ubiep confitens in manu Dei efle Fata,quia ipfeFatum eft,ipfeprinceps Caufa. Facit quod uult, non uult nifi optima. Non poteft ab hac uoluntate mutari, ut uelit alfi quando non optima, nec tarnen minus ob id liber, amp;nbsp;potens. Impotentia eft, polfe uelle non optima, Ea uerd pulcherrima, facracp Philofophia apud eum de creatione mundi,de caufis,de toto ordine creandi,explicantem quam probabat Philofophiam Platonis, Hæc,inquit ad Lucillum, exemplariarerum omniumDeus intra fehabet, numéros uniuerforum,quæ agenda funtjamp; modos mente complexus eft. Plenus his figuris eft,quas Platojdeas appellat immortales,immutabiles,indefatigabiles,innu^ merabiles. Non procul inde,Caufa efticiens Deus eft. Forma hæc eft habitus, amp;nbsp;do,quem uidemus,€xemplar fcilicet,ad quod Deus hanc magnitudinem opens pub

A chcm'mi fecit. Propofîtum, propter quod fecit, Quærisfquid fit propofitum Dci boni'tas eft.Ita certè Plato ait,quetfaaendi mundi fit caufa.Bonus cfl:,bona fedt, Bo^ no'nuUa cuiquam inuidia eft. Fecit itacj^iquàm optima potuit. Paulo inferius Quæiî rimus,inquit,quæ fit caufa:ratio fcilicec faciendi, id eft, Deus. Itanon funt multæ amp;nbsp;fingulæ caufæ,fed unaipendent ea'quæ faciunt. Progreffus inde. Et non qucram, ait,qu^ fint initia uniuerforum,quis rerum formator,qui,omnia in uno merfa, amp;nbsp;ma teriainerti conuolutadifcreuerit.Non quæram'quis fitiftius artifex mundi : Qua ra tione/tanta magnitudo in ordinem, legem uenerit : Qui fparfa collegerit, confufa diftinxeht.dnunadeformitateiacentibus faciemdiuiierit: Vndelux tanta fundatur, ignis fit,an aliquid igne lucidius. Egoiifta non quæram. Ego neftiam unde defcende:# rimus. In fineautem, Nempeuniuerfaiex materia amp;nbsp;Deo confiant. Deus ifta terns? perat, quæ circunfuiairedorem fequuntur Sgt;i. ducem. potentius autem eft, ac pretios? fius/quod facit,quod eft Deus,quam materia patiensDei. Quern locumin hoc mun#? do Deus obtinet,hunc in hominelanimus.Hæc omnis Philofbphia Senecæ, maxime cÔformis Moiaicæ,de mundano primum opifice,de maieftate eius,de exordio muns di,de Ideis, rerum fcilicet feminibus affin en tiacp fempiterna. hæ funt enim Jdca\ dis? uino Verbo,nempeopifice mundano,contentæ. Hæcrerum ubertas,diuinæ(p fapi# entiæfoccunditas,quaigrauidus eratDeus. Ex hac magna,inenarrabili, nata funt ogt; mnia.SecundaparsPhilofophiæeius,amp;ipfa(Mofaicæconformiseft, qua diciturà Mofe/Terra inanis, èi uacua, à Græcis interpretibuslinuifibilis, Slt;incompofita. Eai erat terra amp;nbsp;aqua conuolutæ,ialt;ftæ ad fundamentum mundi, in quibusfomnes terres? ftres,amp;cccleftcsformælatebant. Ibi erant ignés ætherq , puræ cocleftiumorbium fubftantiæ. Ibi aeris globus,inic animantes terreftres, èC aquaticæ,plantæ quoqueiS^ herbæ. Ecce autem ut opifex, qui terras amp;nbsp;aquas fundauerat, admouit potentes ma^ nus. primumlpurifsimalucis orbis^ coeleftis, qualis nubium candentiumieducfta eft --QCèxtric^ts. fubftantia. Sol ccepitrotariper orbem, aquas exhaufit, aërem abftraxit, ficcauit terras, mari fubfedente. T erræ madentes, herbas i arbores j animalia genues? runt. E terra madenti,lutulenta,fumptum corpus humanum. Hæc/cum dixerint Prophetæ, Seneca ex uetuftafama apud Philofophos audita, confirmât . Vocat re^ rumformatorem,Deum ilium Mofaicum. Hune optima dicit feciflè gt;nbsp;quemadmos? dum Mofes, qui ad unamquanqprem creatamfacitDeum uidiflè aftèruiflè^ bona* Erant omnia in uno corpore terræ amp;nbsp;aquæ ut embryoneimerfa, amp;nbsp;conuoluta.Tunc opus ex pulchrisi ÔC bonis faclum, apparuit pulcherrimum. Veneruntep omnia in ordinem, legemcp.Abilloformatore nos defcendimus.Ipfe quidem inuifibilis, res? gnans,imperans^ in mundo,amp;ubicp præfens,licet inuifibilis, quemadmodumanigt; mus in corpore. Talis/eft Senecæ diuina Philofophia, partim ex fuccefsione fæculos? rum, partimlucerationis oftenfa. Nomina, quibus Deus ab eo uocatur, funt, For^ mator,Opifex mundi. Ratio incorporalis. Mens Vniuerfi, Animus in mundo. Fas? tum,Caufa caufarum,Vnica rerum Caufa,Natura,id eft,fons rerum amp;nbsp;ordo,Spiris: tus per omnia diftufus,Fundator,Conditor mundi, Prouidentia,Temperator, Dux ordinis omnis. Vt autem finem faciam, audi tantum diuinifsimam eius uocem, quadocet nihil elfe Naturamnifi Deum,in libris de Bénéfices: Natura, inquit, hoc mihi præftat. Non intelligis, te, cum hocdicis, mutare nomen DeoC” Quid enim aliud eft Natura, quam Deus, ÔC diuina ratio, toti mundo^ amp;nbsp;partibus eius infertaC Ergoînihil agis ingratifsimè mortalium , qui te negas Oeo debere, fed Naturæ. Quia'nee Natura fine Deo eft , nec Deus fine Natura , fed idem eft utrunque, nec diftat. Si quid à Seneca accepiflès, Anneo te dieeres debere, ucl Lucio, non credit'

De fummo ßngulari Deo.ex 'Plutarcbo.'Philoßopho inßgni.omnes fermé de eo laudes canente, ([uce in facris literis habentur * Hunc unumadorandnm eßfe, nonelementamundihuiiisy Solem, Lunam^s^eße ßignaKjuibu^diuina maieflas innotefeat t Ea eße organumyartem^^ Dei, Deum eße creatorem mundi t^ui fit templum ßacerrimum y in (puod Jj)eSlator operum diuino^ rum introducatur homo,Mundum e^je tanquam tbeafrum^ in (juo nobis élatoribus Deus inß^nes opesßuas o/lentaf, Deum create Solern^ ^uißt (piKvdam lucis ceternceßua per mundunt decurres ima^o, JDiuinam naturam eßeiacßelicitafemy uirtutis excellentiam.

E M IN I dubium ent, qui fapientiores Philofophos confuluerit, qui'n fuperfti'tionibus populo relidis,fe per campos totius eflèntjunumjfingularcm^ Deum,omnium rerum au# torcm,parentemcp didicennt, amp;nbsp;hunc folumiadorandum, fufpiciêdumcp, cófefsi fuerintjei^fmen'tas laudes attribuerint. Audi igitur quam diuina, excelfa, de fonte ueritatis hauftajocutus fit Plutarchus,in eo qui infcribitur de Ifide amp;nbsp;Ofiride; KyctTüHT^o^ öv, » tkvt« •nfj.ûvlai, «TiK« TBruy, 'n bäoy, uS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttn-arpuy, 0 efvos yi.ra.

voTwy, ais c^yKvoy^ m 'riyvny «« •? wa-ycvvZi voya^fiy Debemus, ait,Iætari, COn# quiefcerCjUon here elementa mundi uenerantcs,fed per bacc,ut clara exempla, amp;nbsp;Ipe# cula,ipfam Diuinitatem, quæcum naturanafcantur,tanquam inftrumentum aut ar# tem'omnia Temper ornantisDei, arbitrarfprxclare habet. O' uocempene Apoftoli# cam,Propheticam.Non eft,inquit,curSolcm,Lunam,Coclum uenerari, 8é aâorare decere te putes, led per hæc uenerare ipfam Diuinitatem , amp;hæcitanquam exempla clara maieftatiseiusagno(ce,tecumcpreputa, nihil uniuerfam Naturam aliud elfe, quàm infirumentum,aut artem fummi Dei, omnia Temper exornantis, amp;nbsp;pulcherri# mos hos,quos TurTum deorTumep cernis,concentus rerum, efiieietis. Nimirum quod Tapientifsimus alius,quiamp;iple'popularibus Tuperfl:itionibuscontcptis,ucrioraquæ# rebat : Etefiè, inquit, præfiantem aliquam, æternamcp naturam , amp;nbsp;eam.'TuTpicien# dam,admirâdam^ hominum generi, pulchritudo mundij ordoep rerum coclefiium cogit confîteri. Aipicis ad unam ueritatem mortales concurrentes,maiefiatemcp diui namlcx aTpeôtu rerum docentesf Cogit,inquit,fateri eciam inuitos ordo rerum code# Pium, mundicp pulchritudo, efîè præftantem æternamc^ naturam , quam/Tufpicere, 8^ admirari,colere,uenerari,non ea quæ fccit ipTa, non pulchritudine ab ea eftedam, mortales debeant. Idemcp in Legibus : Nam amp;nbsp;hic mundus,Dco paret, ôd huic obe# diunt maria, terræc^, amp;nbsp;hominum uitaiuTsis Tupremæ legis obtcmperat.AlTerit hic, quod illicex argumentiscolligebat. Argumenta igitur amp;nbsp;exempla diuinæ maiefia# tis, eft ornatus mundi. Non^ne Sônofter TheologusC 'ne y)' ccô^x'nc kÙ’tSi àts xTilt;n«{ fiserpa, vnt Tniypcein nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«ïJïamp;' cù/'r£l (iïwtipii, bié'nf Quodeftj Nam 111#

uifibilia,inquit,eius,Tcilicet maieftas eius ( qcFpauld pofiexplicat') à creatura mundi, id eft,àrecreatain mûdo,ab hominibusqui Tunt creatura mûdi, in ipfisrebusfadis apparés,côTpicitur.ConTpicitur inquâ eterna potefi:as,diuinitasc^ eius,in -nï: rebus effèétis. Hæ autem Tuntquæ Tullius dixit,pulchritudo mundi, ordo^rerum codefiium : bt quod huic obediunt,maria,terræc^. Verè igitur ipTorummet uocere# fellitur, coarguitur, exibilatur omnis idololatria, Ecce fiquid popularibus Tuperfti# tionibus

A uonibüs dabant,alius in pedore fenfus refidèbaL Veritas una femper eß èc fuit, Sed profequor Theologiam Plutarchi, didis diui Pauli uehementer confonantem. In eo quem infcripfitDe bilaritate animi, èc qudd confiderata mundi pukhritudo, nos in Omni femper lætitia retinere debeat, uiiîbilia, exempla eflè inuifibilium, opera diuk na, quæ tanquam ipedacula, theatra^,nobis aperuit : hgii/ «yiaiTx^i/ ó nsa-i^cs Hâù nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ès TTSI'yy 0 CivS-gülTrOS èiffKyiTVU. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, idi. KMVtjTniy «yXAfjC«'

^iXTHS) oix vSs amp;âof cizSht« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;kiv^us

, HhlSf/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XSpXyty TT^Xf^äi j vdlct)^ fc^ttrTÄff Xlt gt;nbsp;0 j 'T^ lt;2* quot;JJOÛipXS xi/X'SSiiJt^

, O)]! lt;1^1! l»-VHlt;ny ovi«) ty'n.hiTHii'nhamp;O'TXTHyiy^viJLixsJ^êi p-isoyetv, 0 y^Begt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7rc2ihüii

ligivix, »y Jiovvmx 5 ty TTXvx^^XiX ^ixvtx! x?iKxs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,1vx H^ätny, 0 x^x^ffVivtrUKny uvHV^if

J'tAw-T« /xlfXötff Ê* èfj^ssoûî (U^VS TtÄtfftCt^iS , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IkB nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nSX^iUS ■i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pdv§i^ itVä-

^^Hvà Tsv^ix nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. » wamp;vtSi/ yJ ^fovioil, xS dê ó Stof feöƒTOff »iHy yagt;^i)yä gt;nbsp;j(ga '

y« ) Kßcfou^vvvxjj/ cdv§[^0is tx 7n7ilt;x , »(pw [!)X§v^vp.ixiS pie/f^vxiS tyrimvois d^X’jjpi^ov'ns. Quæ funtjTemplumfandifsimum, facerrimum^,efl mundus. In huncintroduciturhos: mo per generationê,non quidem imaginü, quæ/manibus fit/lpedator, fed quæ diui;« na illa M.ens,ut ait Plato,îènfîbilia ad exemplum intelligibilium, inf tum uitæ mo tus principium h ab en tia,prop o fuit : Solem Lunam,amp; aftra,amp; flumina/noua fern;« per aquaexuberantia : Terram quocp plantis amp;nbsp;animalibus alimentum Rippetentê. Horum uita cum quædam arcana initiatio, perfedifsima^ teleta fit,decet earn plena hilaritatis, gaudq^ femper eflè. Non quemadmodum pleriq^iSaturnalia^Dionyfia, Panathenæacjp, id genus dies'expedant, ut hilarefcant, relpirent^ emptitium rk ßjm,mimislfaltatoribuscp mercede foluentes. Exinde fedemus ibi compofitè,inconi ptis^ uocibus abflinentes. Nemo enim lamentatur cum initiatur, necp deplorat^ui ß Pythia {pedat,aut cum efurit in Saturnalibus. At quos Deus feflos diesnobis appa^ rat, Si largiter quotidie primus ador celebrat,quafi nos ad initiones fuas conuocâs, deformamus lacrymis plerunque, curis operofis, moeroribuscp nos dedentes. Sic ille, Ecce igitur Deus, Solis, Lunæ, totius cœleflis ordinis autor : amp;nbsp;quoniam â fan;« difsimo repertusiSi compofitus opifice,amp; plenus diuinæpulchritudinis,fupremar^ uenuflatis, nihil ineptum, incompofite uagans, nihil exorbitans. Si errans continet, Ecce mundus templum fandifsimum,facerrimum,alma lux,Iux facra diei.Ecce quo«: quererum tantarum indudus homo contemplator, ut ccelum fulpiceret, opera ma« gniDei diligenter attenderet,inde coleret,fuipiceret,manibus ad coelum tenfis excla maret, nbsp;nbsp;rerum creator optime, dignus quem ob infinitam fapientiam, benignitagt;

temcp immenlam ueneremur,In his hymnis nodes^ diesc]^ agamus.Hæc'fint noftra fpedacula, è terra tanquam theatroicunda contemplantes, hinc omne lætitiæ genus animis infundamus,diuinos ordines,incredibilemcp uarietatem in Theatro totius mundi, uartjs animalibus, arboribuscp, fontibus, Si fluminibus pleno, afpicientes» Hæc funt fpedacula, hifefli dies,celebritates, panagyris, ad quas Deus diuitias gio«« riæ fuæ monflraturus, inuitat.Quarum fpedacula,nili fe corrumperet, inficere'^tque animus, uberrimalætitia fepafceret. Tanquam diuini templi antiflitem, ait Ladans tius,fpedatoremoperumrerumquecoeleftium,fecit hominem. Hæcjilli prædica« bant, non Chrifliani, non illa, quæ noua Si magna mundo fuperuenit, attadi luce, fed ilia duntaxat, quam Deus ad imaginem fuam creans animum, infudit ei. Eadem memorat Plutarchus in eo quem kripflt aduerflis Principem imperitum : Qualem, inquit, tv'id}°vxi, pofuit, pulcherrimum fuimet in cœlo fimulachrum,Solem SiLu# nam Deus, tale eflin urbibus exemplum. Si lumen, Princeps, qui Dei fimilis, iuflß Oamfequatur, nimirum/cuiusanimo'ratioinfideat diuina. Mac defcriptione PIü«

tarchus docct,G'mulachrum Dei efle Solem, uelut fcilicet Solem maximum, radiant tifsimum, fed ut is corporeus, fie incorporeusiille, incorporabilitercp m'tens.Decla«’ rat etiam fatetur, Deum,'Solis, Lunæ creatorem, qui locauerit, fixent faces illas in fublimi, congruensundequaque cumMoiè, qui dixit. Et pofuit Deus duo lui^ minaria magna in firmamento cocli. Plutarchus locauit : Addens hæcquafi Diuinitatis elfe fimulachra, per quæ, ut diuus Paulus, ipfe'que idem, fuperius, uelut imagines, peruenias ad feientiam creatoris » Profequitur idem offerens muP ta, quibus intelligas, quæffit Natura diuina qualem nos/earn cogitare deceat, uelut quis è coeleftibus Theologis'eodem libro : Indignatur, inquit,Deus in eos, qui tonitrua fua , fulmina , fulgetras , radiorumque iaclationes'imitantur : fed bis ,qui uirtutem eius , amp;nbsp;probitatem æmulantur , feque ipfos, ad honeftatem, humanitatemque eius icomponunt, deleâatus auget , participe''sque cos æquita^ tis, amp;nbsp;iuftitiæ ueritatis , manfuetudinis , qua/ipfe præditus eü , fecit, quibus diuinior neque ignis eft , neque lux , non folis rotatio , conuerfio , non ortus, obit usque aftrorum , à -zo «iJioy, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0 Sws iv/eùfiuy, àfiKà «gt'

THg «g}^vLt.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, «jZÂÀj/cujihs «g^^oii : noii æternitas , atque

immortalitas Neque enim diuturnitate uitæ Deus eft beatus , led excellenua uirtutis. Hoc enim left Diuinitas, hæcipulchritudo eius ,amp;principatus. Sic Plu# tarchus lore diuino locutus, ubertate cœlefti completus. Ecceigitur Natura diui# na, magnicudo Bonitatis eius. Ecce beatitudo, quod inæftimabiliter bonus, uirtu# te,iuftitia, manfuetudine, dementia ineffabili. Eoep mifcricordia eius plena eft ter# ra, Hæc creationis caufa, ut ait Plato. Nam cum ea natura eifet Deus, nemini bonitatem fuam , ac lucem , feiens etiam ac proipiciensifore malorum ingrato# rum^ innumerabilem in mundo, quem creabat, multitudinem , inuidit, Hine quo manfuetiores placidiores, benignioresque fumus, hoc ei fimiliores. Ex eodem fon# te èC caufa eft,quod idem in ea qui eft de Theologia Aegyptiorum ; oliMt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«1«-

v'txs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ó Stiff amp;Änyt(i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^«4, -n m yvitra TrOthi-sräif rie yiyvo^'X : Arbitror , in^

quit, amp;fempiternæ uitæ, qua Deus fruityr, beatitudinem efle, præoccupare feien# tia,ea quæ hunt. Sic ait. Nam magnitudo fapientiæ, facit excellentem uirtutem, ac bonitatem. His conftatunum eundemcp finguîarem Deum Naturæluce, eos agno# uiflè, eumep fingulariter nominaftè,fummasi^ dotes ei tribuifle,quæ crebrozin lacris literis canuntur. Sic apparet eadem omnium îcientia, religio, idololatriæ^ fidiuo# rumep Deorumexibilatio.

Item ex'Plutarcho^Deum in peîagoJanllitatii habitantem, cunéîareliémodet rari t Solem in calo uelut exemplum fui collocajje, EJJe eum uirtutts omnts ßmulacbrum Ideam, ^uam hommes oporteat imitari quoad fas eil^ Principes'eße diUributores bonorum^ qua largitur Detts. Principem eße imaginent Dei uiuam .Pracipuum infignem^s Dei cultum , effe, imitari bonitatem eins, t^d uirtutes acquirendas opem eins eße neeeßat riam, Ees Eomanas creniße , Deo uolente, Deum eße regem mündig Eonorum largitorem,

I Ml L IA de Diuinitatefcripfit Plutarchus leodem libro de Principe, fsepe amp;nbsp;fingularem, unicum^ Deum ,ac naturalem,Habens in ore, amp;nbsp;Theolo# J giam niirabilemi facrofandam de eo profundens, ut dareat queniadmodu

A omncs fumus filq eius,fic omnes Patrem fuiim duceNatura, licet oculi's inuifibilem, ratione fibi apericnte uiam,recognouiflè« Neque eniiTi,inquit,uehfirniIe cft,neq; des: corum,quemadmodum Philofophi nonnulli afïeuerant, Deum miftum efle cum ma terïa, cü(flapatiête,necefsitatescp amp;fortunas,mutationes^ innumerabilestecipiête: KTii H(ju^ cM/w TTÿ rbif Kii tkutk ZTa cjiveii/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïcf}3V(/Sii@' y! bcc^foiS «yïois h cputn 7iA«Tanr,

ïvamp;.t« HStTX nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. oloji Jè nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÿ^ccvâ) [i^vp.ce nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«ÓttSI , Ji’ ttraTojos

eu'cc^xttvt'’) S« fcxQvo// tvo^xi/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Sed nobis defiiper defixus,ftabilis^ ea natus

ra,quæifemper eodêmodopermanetjimmutabiliter faiidus, fiuerobohbus fandis, ut aft Plato, reda peragi't,per omnem naturam inambulans, quafic^ præclarum fuæ maiefiatis indicium,Solem locauit in ccelo, per quem ut ipeculû apparet hisfqui eum per ipfiiin intueripofTunt. Hic iterum Plutarchus Solem dicit à Deo'uelut ipeculum èi. exemplum fuæ claritatisiconocatum in ccclo. Eftenim Dcus SoIiuftitiæ, Sol inub fibilis,incorporeus,luminofiisimus,per huneapparenté oculisjcernipoflè non appa rentem.Eum eflè in natura flabili,uniformi femper,â Philoiophis appellata ii?7 -rxi/Tti, robore,autfundaméto fando,cuius fcilicet firmamentum, aefundamentû, ftabilitas æterna,fanda, Deus, inquit,fundamétis fanditatis fubnixus,per omnem naturâ ins« ambulatmon quafi materi^ mifius,fed in excelfo throno diuinitatis fuæ,mirabili mo do regnans in cœlo,amp; per omnia diftuius,uelut Sol(flammis/terrai^ opera omnia lus: ftrans.Sol eftexemplûinuifibilisclaritatis eius.Quàm magis Soléintuearis,tamma gis delufus cœcatusép difeedas : ficbculis temerein Solem ilium defixis æternû,peris culum fit,ne tenebris ofïiifis,non modo cognofcêdo nihil promoueas, fed noua calP gine obuoluaris.Parte alia,pofsis ex Sole uifibili,inuifîbilé nofcere,fi claritatê,fi unP uerfalem præfentiâ,fi caufameur eo uideant SC uideâtur omnia,côferas.Plura^ alia, Plutarchus item in eo, que infcripfit de his qui fero à Deo puniûtur, iæpe fingularé, naturalem^ Deû appellat,amp; ei!mirabiles,fulpiciêdas^ Theologiæ laudes uendicat, quas in noftris literisiaudimus fæpe côfonare ; nbsp;nbsp;nbsp;ttKktwvx, Tmûfaii/ KitÂûi/, £ ictuToi/ çv

a-iu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«(HniryiTrciis 7r(ès càiTOii ivJï'lt;P-uat, 'mstisiSlj

vw. luxta Platonem, inquit, omnium bonoi^ honeftorum^,Deus in medio,feipfum propones exemplû,uirtutê humanâihis qui poflunt fequi, concedit (afsimilationê elïe fîbi^Sic ille.Non ne h^ceft Theologia nofiraflmitamini,inquit ipfe,Patré ueftrû,qui Solem fuû oriri facit fuper bonos ôd malos, amp;nbsp;idem clamabat, Difcite à me, quia mis: tis fum,amp; humilis corde.Et alius de eo, Omnis Chrifti adio,noftra efl infirudio.Sic PlatoPlutarchus,humanâ uirtutem fieri, nafci ex afsimilationê, ÔC imitatione bo^ nitatis diuinæ,quoad fas eft.Necp enim fentiût,nos ad infinitam bonitatê eius, quan^ turnuis concmur,labores plufquam Herculeos exantlemus, afpirarepofle : fed dicût, quantum humanæ uires procedant,ufcp qudinaturg datum.Hune igitur uirtutû fon tem relpicias,in eumuelut Ipeculum ac îpecimen contuituste formes, componas.Re^ fpice fi parcithoftibus, an fitbeneuolentifsimus, bonoRz fuoR2 effufifsimus largitor* Agnofee puntatem,candorem,cætera^ quæ facris libris decantantur. Hæc imitare, ïnlibro quocp'aduerfusPrincipem imperitû,fic fingularem, naturalemi^ Deum no^ minât, ut eiidicat ièruire Principeslad curam, falutemcp hominum, ut ea bona, quæ largitur hominibus Deus,partim diftribuât,partim adferuent: ccAçôtstçot» nbsp;nbsp;«y tis «tts»,

T»? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71^? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;21 {TWTWßZxf/ 1 eTTOlS agt;lgt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(wâ§ai7ms i'JX /^Vi-

9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hæc autemab CO dicuntur,qui Chriftianæ, Mofaicæ^ religionis,

uix nomen audillèt,folo Naturæluminefuperiorum^ PhilofophoRî bonorum, eon dem natural! iudicio, ad ueritatis ueros fontes deuedus : Seruire Deo principes ceu diftributores,conferuatorescp bonoi^,que Deus largitor hominibus effudiflet.Hinc

magnus Theologus noftcrdi'xit,Qui poteflati refiftitjDeo refiftit.Fatetur,cundabo C na,quemadmodum north,ccclitus defcendete. Omnedatum optimum,amp; omne do# num perfe(flum,defcendit furfumià Pâtre luminum,inquit ille noften Plutarchus au tem,dah â Deoibona,honefta, quæ per Principes uelut minïftros ei'us, diftribuâtur, conferuentur. Idem(imaginem ornantis, moderantiscp cundaDei, Princïpem di# citjcui non fit opus Phidia autPolycleto, uel Myrone fculptoribus, fedipfe'feipftiiu' ad fimi'Iitudinem eiusfperuirtutem componat : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;èiKÙiii St» -7« ttkvt« hskti^v^®' , »

,2s TnKvltÄBTS p-vçtav®') ccWi’ «û’nfi às ciiOioTHT« Stw JÏ' nse^isKS, HictotiesifingularisDeinominatiOjhic illaTheoIogia, quod abeo'cunda moderentur,cornponantur,quod omniabona ipfolargitorecontingant. Démuni' qudd imago eius'funt Principcs,qua de re uocantur etiam in diuim'shtens, Elohim, I3q diuini. Ilium Principem, pulcherrimam imaginem fui uel ftatuam erigere, qui le diuinisuirtutibusreddideritinfignem,refpe(ftâs archetypum fiium. Principem qui# dem imaginem Dei dicit,quddimperat,dominatur,moderatur,componit. homines item fentitinihil maius aflequi poflè, quofrui Deo queant,amp; quafi ex Diuinitate eius delibare,quàmutuenerantes perlequentes^ bona,quac ab eo poisidentur, ad uirtu# tes contingant. In eo. Qui fèro Deo puniuntur : » y«? nbsp;nbsp;nbsp;«'n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«mÂiivilii

amp;t2 'sr'kifvâti). » fepT 'np.9tjamp;, (£1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;çv tKSiVM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xyct^iSjJ tamp;S K^vrim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sed brC#

uiter’fumma quæqj perfequar, quæ uelut uerus, naturæ^ apprimè narus Tbeolo# gus idem Plutarchus fcripfit amp;nbsp;fenfit de fummoDeo. Jn eo,Qui feroîâ Deo caftigan# tur, patientiam fuftinentiamcç diuinâ ( ob quam uocatur in fandis literis exempla elïè debere uirtutis nolîræ,amp; quos moueant dida,fada^ magnorum uiro^s rum,iram^ nonnunquamretundant, multomagis debere Sboii û^ûvtks, Dcumrefpb cientes,quemineque metus folicitet, neepeenitentia mutet, fero amp;cundanteradpoc^ nasprocedentem, fieri meliores,putantes partem diuinam eflè manfuetudinem, »i/ i ßios ivlt;/laKVKTtiu, quam Deus'claram oftentat. Hic enim commêndatur ccicberrima ilia in fandis literis patientia : dicitur efle diuina uirtus, procedit etiam ad alias Diuini# tatisuerælaudesPlutarchus, noneffe,ut aitHefiodus,humanæ faplentiæianimo# rum latebras perfpicere, «äk« , fed Dei. In eo autem quern inferibit, Quomodo fe quisicitra inuidiam laudare pofsit, uitari pofle inuidiam , fi bene fada referas in Deum, nonnunquam Fortunam. Emendat etiam fententiam Euripidis , dicentis, Deusimagna curat , parua relinquit : ty« Ji th rvy« sJiy olpM tTn-jjat-areiv : Ego uero'' Fortunæ nihil arbitrorpermittendum. Quanquam alio loco id mulcetinterpretan# do. Siquidem amp;nbsp;in noftris eft literis. Nunquid Deo turæ eft de bobus f Masna au# tem quæ curat Deus, fuut res humanæ. lllud in eo quoque præclarum, quo^d arbi# traturfad uirtutes obtinendas, opem diuinam necelfariam. ManfuetudinemqueS^ æquitatem animi, quæ'prius afpera, dura''que uideretur, experientiamipfam au# xiliante Deo /docere, amp;nbsp;oftendere, nemini, quibus cum degas aded dulcem, gra# tümque efte, ac iucundam, atque ei qui pofsideti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7tpv?ilt;xSix!v0vt®' b

Getfmiap « 'srâgx Tiùj tKamp;vluJ t otï -ti» ÏKiUigt; nP-n , Tifxap , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, iJkvi trW'

ÿVTay tvfzJb/fcç (ihj/ »TM , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j 1(9« xKv7Ttigt;, cûS xvtoÏs tdis , Sic quoque ill eo, quetu

infcripfit,De fortuna RomanoBî,quemadmodu Plato,ex igné et aqua,uelut ad mun di conftitutionê neceflarqs acprimis,ut poflèt uideri ac tangi,opus fuiffe, fie tempus poft Romain conditam infecutum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x^tTljjj 'nà^xin, nbsp;nbsp;nuit^winii tCum

Deo,fortunam,8ô uirtutem temperafle,amp;^ coniunxiflè. Primis quoq^ feculis illis,ur# becrefeente uehementer, qudd nec famés, necpeftilentia defæuifîèt, non humanum

A confilium , fed fortunam djui'nam fuifTe, tempora ilia gubernante : ógt;5 iK SsÄMs, amp;afl£s rv^f)s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KStt^S)^) tKamp;vani. In bis (apparet ommgena Theoloä!

gia, fine qua conditionis rerum maieftas fiue qua imperium , adminiftranoq; per^ tinet, omnia fummæ fapientiæ conlona. Idem in eo, qui eft De documentis R-eipu^ blicæ gubernandæ, ait,Principem ad maxima, potilsima^ dcbere relpicere : us rS

HatnKivi, Kycty yo^ «z’ifiTOU ôùs, tk tf^ fziKg« èiS «viis èâ: Quemadmodu R.CX niundi. Deus enimimagna, ingentia^ curat, parua Fortunærelinquit. Hic Regem iTiundiuocat, ut cernis, Deum. Quemadmodum nofter Regi fæculorum immor«: tali, inuifibilijfoli Deo,honor amp;nbsp;gloria. Paruaautemdicitea,quæ non funt ullius momenti. Quanquam ôdea cum uult, reipicit, ut idem fuperius. In eo autem , qui eft De non fœnerando, oftendit,nihil nobis deeftè diuinitus : xtus »{ûy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JïiAusn

’jjpxsn^ixy Kt^eeyt'uxy Kzxiv^y , 'jpx^v ly^XTtoy , txy ihivSi^ûi ^üy ^tÂuyny . Sic, inquit, dat nobis Deusiigneam menfam, peluimtp teftaceâ,rigidamçp ueftem,fi liberi uiue^ reuoluerimus. Hisoftendit, nihil àDeonobis defuturiim, modo placeat libertas, nullis nos malis dedere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■■ r

t^-ffirmare 'Plutarchumlomnia facienda in R.epublica honoris, diuini cau^ fa, Ueum efe T^atrem hominum^i Dentmf, creatoretn autem mundi,l-Innc prifeos fateritotins ordinis^ harmonieantorem, lgt;rincipium infitice, P^iuens ceternumj optimum, JDa;mones malos eumnon fecijfe:ex inordi^ natione.ordinemfecijfe, Qptimum artifeemplenum artißeij, immorta^f ‘ lentybeatum^benefcumfUidentemuniuerfa,

B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CAP, VIII.

ED E A quoque mira, peneep de noftris cœleftibus fontibus manantia, autuerius de fonte naturæ, qui amp;nbsp;ipfe'fluxit â cœlo. Sint, inquit in eo quemDe politicis documentis edidit, diftributiones, largitiones^ pngt; mum gratis. Ita enim deuinciunt,detinent^ accipientes.Tum ex occafiois

ne, ciuilem, honeftum^ prætextum habente 'np.ùi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kyia-m ti^s

Cum honoreDei, ducenteprorfus ad pietatem. Ingeneratur enim fimul multis/ua^ lidus affèdus amp;nbsp;opinio, elfe Diuinitatem magnam, amp;nbsp;uenerabilem, cum/quos iplî honorant, magnosep arbitrantur, fie largiter ôé prompte uiderint Trtei-rè aâo(/, erga Deum profufos, accenfos. Hæc Plutarchus,non Chriftianus quidem,fed rationeni tantum Natura fuggerente, in Republica, in regno, quæ fiant, principio uertenda elfe ad cultum, honoremcp Dei. Populos enimiuidentes Principem, pietatis colen^. tem, liberalemc^ in omni religione, amp;nbsp;cuitu; arripere de maieftate élus, fanditateqp, perlpeótiorem lententiam. Hoc^religionis noftræ fundamentum: hoc'principes , qui funt paftores populorum, iubentur : hicrerum humanarum uertitur cardo. Agno# feit Plutarchus, fatetur, prædicat omnia munera, dignitates, honores, largitiones, pompas,apparatus priuatimamp; publice, ad honorem Dei, quemadmodum fecit Dauid,Solomon,uertenda,undefpietas in populo nafeatur. Videatur,conftet, quicquid honoris j magnificentiæ impenditur in Republica, ad honorem Dei fieri â Principe, aut qui afsidet gubernaculo. Hic igitur fingularis Del eft nomê,6ô uult, quod noftræ femper literæ clamant,haberi certamjfirmamcp/de maieftate eius ac uc# nerationefententiam: Omnemlargitionem referri ad honeftationem eius,eamcp/ celebrem, magnificam , cum magnifica i liberalicp pietate. Has trahit é peftoribus hominum Natura uoces, Si nulla etiam aftorent oracula. In eo quoque, quem De

253 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGV8L E V G V B. LIB. VI.

quæftionibusPlatonicisprætitulauit, quærit,cur Plato uocetDcum,5w-nf« ncMTosif, c

‘Tivivrluji Patremomm'umiaccreatoremtrefpondetqjPatremefle SiSj/ ycw^rSiyi genitorum Deorum, atquehominum, ut Homerus appellat : creatorem autem/rais tione, ui'tacp carentium. amp;nbsp;Pater mundi Deus, quia mundus animal, plenum ui'tæ, motus. Hic habes’amp; Deos genitos, nempecreatos,non æternos,8^ Iouem,apud Homerum, acPhilofophos,efleuerum!fingularemcpDeum, Patrem hominum at:# que Deorum : Sic Deorum, ficut hominum : Hominum autem uti factor, opifex, non procreator. Ineoquoque quem De primo frigido compoiuit, moderatorem Vniuerfi (Deum dicit; Sctk nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ó 9«? «^(zovikos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pjsmKos»

Quæcunque inquit moderatur gubernatcp Deus, ob quæiuocatur Harmonieus, Muficus.Qui fuerint autem hi,qui Deum Muficum, harmoniæq^ autorem fateren:» tur, déclarât in eo que infcripfît De Mufi ca : Thhyoif ovrajp cpofcJp, tIlù àst^cui/ xi'

ot 71^ ’ny tsn/Sxyô^Xif,, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TrAxraivx, oî \si7ivi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;ZlLÄsinif(igt;y,:aK àvtv pa'

enwiç yiyvi^xiy »(pa avvisxvxjc. 'îtjixxKOi/ . ttmt« X{i:9' x^p-avixy voîi t» 9i» »«tTKcrxtwtïftâca ^xt^p, Qiiæ funt, Nam rerum omnes motus, fi'derum^ conuerfiones, Pythagoras, Ar# chy tas,Plato, reliqui ueprifeorum Philofophorum, non citra muficam fîeri,ac con# ftaredicere folebant,omnia per harmoniam, à Deo conftruda contendentes. Agno# feis uoces uetuftatisC Vides prifeam pietatem, naturalem de Deo Philofophiam,ce# lebrem femper, quo magis in priora fæcula refpicias Quem dixere condidiflè, fa^ bricaiïè mundum , tanta harmonia , tanto ordine, concentu^ rerum, ut emerferit opus indilTolubile, nullis cafibus interiturum unquam, niiî folus ipfe refoluat, qui folus'ubi fint uincula, quibüs ligauit Vniuerfiim, cognofeit. Hune omnes omnipo# tentem, omnium bonorum fontem, ordinum, iuftitiæ, ueritatis originem agnoue# runt, ut mirabilis fit, quo modo perfuaderi potuerit hominibus olimcultus homi# f num,beftiarum. NamChryfippusieodem autorePlutarcho ( quod in Legibus imi# tatUS eft Marcus Tullius) lyyxl^ tvgâj/ /nificwxvvx! «fynv gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ycvvny H flu)

w T» Jià?, liiif Ik «ÿtvSj (pvenus: Neque enim cftinuenire aliud iuftitiæprincipium, atque ortum, nifi â loue, amp;nbsp;âcommun! natura.HandChryfippi fententiam Marcus fieexprefsit, Orta autem fimulefttum Mente diuina. Qiiamobremlex uera atque princeps,aptaadiubendum,amp;aduetandum,ratioertre(fla fummi louis. louem, ut uides, uocat Mentem diuinam, creatorem^, ut uifum fuperius, omnium: Hune/ ordinis harmoniæ^ cuncT:arepleuiflè, quiafons ipfeiuftitiæ amp;nbsp;æquitatis. Eum An# tipatereximius Stoicorum, autore eodem Plutarcho eodem libro, quafi iècutus Ariftotelem definiebat : S^àj/ voSfzt{* ^Sioy(Â.xn9camp;.iit , x^p^xj-ni» , kp“

Deum, inquit, fentimus rem uiuentem, beatam , ÔC immortalem, hominumt^ be# neficam. Ariftoteles autemlinMetaphyficis : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'ny aveu ^Sio^ «iJïaiiyaQ^iijXSi

fûü« »à nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;s:w.TÄrgt; amp;mî: Dicimus Deum animal fempiter#

num,optimum.Quocirca uita, æuum perenne, ac fempiternum, ineft Deo.Hunc ipfum;cum Chryfippus præfecifle dixiflèt Dæmones malos/ad clades amp;nbsp;calamitates, Plutarchusiredarguens Chryfippum, bonum. Regem, omnipotentem^ fie prædi# cat : -n Jè lt;fxvKss J'^xifMVXS 'quot;cK 7ri^lt;gt;v0iXS nbsp;nbsp;nbsp;T«? ■nixliTXi tm^xjxs Kÿiôi^^cu tiUs vk nbsp;nbsp;nbsp;«yKÂH(Mi 9t5,»Üi:'

ÿxmg Ç(«lt;rvÀUs HWHSÎ? »ÿ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;irteTjoxurxiS sf «th^Îî, JÏûik^xamp;s i'5»7joû'a;tvovT©quot;,

rSTup xfjizKviiwSi Trx^iivsiJLivüS xçjisss', Efïè autem exprouideutiaiDæmones malos, ad has prouincias delegatos, nonne crimen eft Dei, ceu Regis,qui Satrapis improbisi uecordibuscpgubernaculapermittat,finattp ab hisbptimos negligi,amp;: in eosdebac# chari C Hoc loco Plutarchus primum non Stoicos modo, id eft, Chryfippum, fed etiam Platonem, fe^ ipfummetreprehendit, fiquando Dæmones'hominibus eu# randis

A tandis præfectos à Oco dicunu Secundo dicitur Deus moderator Vniueriî, qui bo# nos, benignos^ præfeôtos, non improbos adhibuerit. Tertio dicitur Deus non permittere malos improboruniDæmonumpotcftati, In eo^ reprehenditur Chry«« lippus, huius dogmatis affertor. In eo quoque carpitur Chrylippus ab codem, præ^ dicatur autem diuina maieftas, quod cum Cbryfippus diceret rebus necefsitatem ad miftam t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;woAw to «vayxÿ? (liiUKTM. vdÎs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;k^cct^ Trctvraiy S StoJ, »'n.

•arw/T« , v'y fcxav» hóyey JinKetTou', Atqui, inquit, Simultum necelsitatis rebus eft admiftum, nequeregnator omnium eft Deus, neque cunda/ad rationem nutumcp cius gubernantur. Ex bis admiranda multa, amp;nbsp;contra nonnullorum Philofopho^ rum etiarnipliusPlutarchifententiamtolliguntur, de materia prima, quam Plato^ fecutus Timæum Locrcnfem, quofdamcp alios fuperiores Platonem ifecutus Plugt; tarchus, arbitratus eft fempiternamlante creationem, ei^ motum quendam inordi^s natumaft'uifle.Stoicicaufammalorum,Deocprcfiftentem dixerunt. Hæc cum ra;* tio doccat uanifsima, pucnlcsCp fulpiciones eße, tum uerior autoritas eorum,melio:# ra. fequcntum, animo^ ueriora cernentum deftruit, amp;nbsp;refellit.Quanta enim uanitas duo principia dicere, fi Deus Iblus seternus, folus omnipotens, cuius omnipotent! manu fieri cunctapoterant f Si datur huic ratione docente uniuerfale rerum guber^s naculum, uniuerfalis poteftas, etfi Deo parent ccclum, ac terra? , eiq^ obediunt omnia, cundis id unanimiter fatentibus,cur etiam fupra materiam primam non da^ tur ei poteftas, ut earn quocunque uellet, duceret f Cumcp docuerit eum ratio omni# potentem, ut cui pareant omnia,cur hæc ipfa rerum uniuerfalis obedientia,non do# cebit eum cunda, quæ parent, creaflè. Si paruit materia,paruit quia tabs ab eo,quæ parêret, fada fuit. Si Deus materiam non feciflèt, lequeretur, quod inducit Plutar# B chus, multu necelsitatis uiolentiæc^ rebus ineflè. Hinc Deum omnipotentem magi# ftrumcpomnium,ôCdominum noneflè. Verum Plutarchus in libro de '^v^oyevia, non fuam,ledPlatonisreferebatfententiam. HicDeum fatetur omnipotentem,nul# lam rebus ineflè refîftentiam, uiolentiam, omnia ad nutum eius fieri. Similia fcribit in Sympofqs, Deum magnum ex inordinata, confufa^ rerum congerie, ordinem feciflè, mundum edidifle, omnia fuis locis dilpofuifle, pulcherrimumi^ mundum, ex deformifsimo reddidifle : v=ii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vyiàs -ars cfxn, tÄL ccupryaixi/, iVTxfx yLiitcHx-

hamp;y «ff K^fjuy. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ovTuy , isri. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;instsay i/ui 7t^tirÿKâlt;my

KStmsM-M, v» xéXhsay nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■wtei T^Lt^viny «mgyaoKynvoy. Hoc dogma, Ut fæpe

monui,Mofaicumeft,amp;Trifmegifti:fedcumGræcicaufa difcendi in Aegyptum profedi, non penitusintellexiflent, quod facile fieri potuit, alieno fenfuin Græcia Iparlèrunt. Mofes ante pulcherrimum mundum, ante lucem, aérem, plantas, anij: mafia, fuiflè terram dicit inanem amp;nbsp;uacuam. Hoc ergo fie tempeftateilla Græci cum multisjforte^ etiam Aegyptijs, non redè quid ualeret, intellexerunt, quemadmo# dum Chriftianorum tempore male fuit intelledum â Manicheis, crediderunt^. Terraeratinanis amp;nbsp;uacua, tempus æternum, quo terra ante mundum inanis ua# cua, amp;nbsp;chaos, formis, décoré, cultoribus, uacua, in creatione, ad mundanos ordi# nés reuocata eflèt. Hocigiturprauç intelledum eft. Non enim Mofes dixit, in æter# num uacuam terram antecefsilTe, fed antecefsiflè ratione certa,uelut exordium,maf# fam, congeriem, eodem artifice malEæ, atqueordinum. Sed fatis eft eos unum fin# gularem Deum, magnum, præpotentem, creatorem mundi, omnis bonitatis , pul# chritudinis inuentorem nobifeum agnouiflè. Similia refert eifdem libris : nbsp;nbsp;nbsp;vy ^^oy

t^KS} oy e^istniyyxy fty-ùy o 7r 'iV(/lx^@' TrQjcrâTriy » ^xvTX^i ’n kvù) ’tx'^ovtX} W'Ta) rlu) yny^ «Ml’ us «y eu ^êi(u -ffiT (ruy^KTuy «TsrKVTByj. Deum quoque uides, inquit, quem optimum artificem

ardficem Pindarus nofter appellat, non ubique in fuperna regione ignem pofuiflè, C inferna^ terram, fed ut ufus corporum pofceret. Sic nuncdilpofitorcm ordinato^ï rem^ elementorum, Deum, quantum foret ufus, appellat* Hos ordines, quos cer^^ nimus in omni mundo, eius unius effe. Eundem in Sympoiris ingeneratum, fempi^ ternumqjDeum,artificemmundi,omniumc{j genitarum rerum appellat. Audio, inquit, Platonem, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tnimlw t»-«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y^wnrSii), «yîifK-TPif,

OVCIXX^OVTSS, » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CïxZtgfZCCT©-’ (/lyTinS yiVvifiiVOl) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(/!« t/lvVCCfJXt T» 3iV,7H y«vlpugt;ll

vcp’MS i7nxdi,y (zmé’aAfe, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Patremartificemmundiôdomnium genitarumre««

rum, ingenerabilem, amp;nbsp;fempiternum Deum nominantem, non per fernen quidem' generantem, fed alia uirtute diuina ( à quoipatiebatur ipfa materia, mutabaturcp) ipfi genitale principium inferentem. En Deus fempiternus, rerum non fempiterna^ rum, fed fadarum opifex, amp;genitor. Genitorinquam'non quemadmodum animai lia] plantæq^per fernen prolificum, fed alia uirtute diuina, qua fecit omnia ifcccunigt; da, uirginem,(primordialem(^terramillamifoctibus omnigenis grauidauit,fecitq^ uirtute diuina fua, cunda quæ uoluit. Hac de caufa ferunt à Platone didum, eodem autore, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vgt;ii , ordinibus certis, meniuris^ ponderafle cunda Deum»

Quod declarans,amp; quo ienfuconcipi deceat, profequitur: » Tjosns 3ios t/laTKi [jM'

, oloy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;sf tcfovT©^ «71^ 't’R' ytvvvTÛii i •z^eJyevTamp;' iïS^ tk ov^ -rlii JixviiXfi , èjz xii'

TU iKeivw-i tq o-Jf/ xijiü , jo« îrtei ctù'Z’j/; Ncque enim Deus'mathematica indiget, uelutorgano,quodagatamp;conuertatmentcm â genitis, fadiscp,ad ea quæ funt. Eft enim in illo ipfo, èC cum ipfo, circa ipfum: uel funt ipfa entia. Hoc magnum in Plutarcho facramentum, noßrarum literarum facerrimum myfterium y per ipiumi Sc cum ipfo, amp;nbsp;in ipfo eiîè omnia. Quiafcecundum omnium principium, amp;, ut ait Plato, amp;nbsp;idem Plutarchus, 'btU«)'©' t» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pelagusbonitatis. De eodem fapienter^

omnia modérante, in pondéré, menfura difponente,eodem loco : -TavTàù ó amp;tos ys tÂÙ «VÄÄsywj/ tsÎS Tr^xypextn JIkdii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TTÛKmye^ivop.iVHii Kpà J}lt;/lxlt;rgt;c2!cmigt; m^ks vgt; Jlwuii

K?Äx (MH 70 tffoii /■amp;(! 7n)iàô«4 Jï'KStioy: Hanc Deus inferitrebus analogiam, fineproportio«* nem, quæjuftitia, Nemefîs^ uocatur, doceti^ nos,oporterefacereiuftitiam æquagt; litatem,nonæqualitatemliuftitiam. Hoceft,quôd æquitas'fubiacet iuftitiæ. Idem eodem loco, quomodo creauerit Deus : »rt ôwii 7tvi TjoiTroi HSxriMomtamp;y , n isi^x'tiv'iti •rfijù vÂnp ccTra^ip Sawii ÿ (nyi^a gt;çj 7IÄ^3-€J jjÿ, efï xtX^ixi/) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cui'rîiSy 'n «QLSofi, ty à'on^

fté-7«'n(i ccTS’et^op àuâÔTaii/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TmKxuSii t Neque Dcum alio modo mundum creaflê,

quâm finientem terminantem^ materiaminfinitam, non magnitudine, dC multitu^ dine, fed propter inordinationem amp;nbsp;errorem eius, quod erat ei optimum, led inters minatum, infinitum folitisprifcisnuncupare. Hæcille. Sed docuimus, quomodo ( neque enim ueritatem prorfus agnouerunt ) de materia fentire deceat eis xterna, non creata. Fuit error, 11 fuit in prifcaPhilofophia, manans ex libris TrifmegilB, didis(^Mofishaudfapienterintelledis, Terra erat inanis uacua. Non eratin æternum. Quanquam duos habet fenfus, ut liquet ex fonte. Inanis amp;uacua,autpe^ nitus nihil ; priuatio non formarum modd, Sed ipfius etiam materiæ,uanitas omnß moda inæternum. Nihil enim erat ante terram, primordium j fundamentum^ re^ rum. Quddfi nihil ante primordium, ne etiam anteea, quæ ex primordio. Alter fenfus, ut fuperius, fuit prius ieminarium confufum, congeries ex terra 8^ aqua: Vc^ ruminon inæternum, fuitut fundamentum(naturaliter antegrediens omnem fubfcquot; cutam creationem. Sedhæc toties exagitata mittamus. Singulärem quoque Deum Plutarchusnominatjamp;Sabcoprecarimortalesbonadicit: olt;tk {^h h(Ù(i xinidx -nif diof/ Jii/Hvxt) JjoioTfS (MxKxMvSi biKiffeiS fcF '!’^vbV(LX’n fttTjoiwf, «s «« ts «7n)A«7»»VTlt;^

fi. H (^itns txlt;l c/Jsirti^Sine t/uj xgalt;n//.Quæcunque,inquit, quæ non funt apud nos, precamur Deum,utlargiatur,molles rores moderatoscp turbines, ut fèmper reparct Natura,quod deficit,fcruans temperiem.His cÓftat,mortalium uota, preces^ olim, etfi colebantportenta,fimulachra,in unum lingularem Deum Ipeifèafle Temper,Nas: tura,quo nihil eft rapacius, ficad idrapiente, quemadmodum nemine docente, ad cibosi Venerem^ accurrunt animantes.A' Deo reparare foetus Naturam, nouisêp femper lèminibus fbecundari.Idem in eo,quê De facie qug uifitur in Luna,infcripfit. W /è H ovTui/ 7TÛgt;crÿKlt;Jt Dco, liiquit, tcrum ordinatio, dftpoiïtio conuenit» Hicenim,quanquamnoneratChriftianus Plutarchus, Deos Græcorum colc:# bat, unum tarnen Deum appellat, amp;nbsp;moderatorem rerum fatetur. Natura docente* De quo uultetiam Homerum ubique fcribere: fix^rv^ei lt;Ai. (iot »9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, cÙtÎxs läi «v^v

6iS US tTTamp;’ èlTrêiil nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7ri§xivip.ivlt;ngt; , » TF^S •WM’TX , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TTtlSni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tW-

»üüy »1/ txlt;l rij(V9P » t/lvvxpii/: Atteftatur, ait, mihi etiam Homerus, nihil finecaula Dei,utficloquar,perficidemonftrans. Sed non ad omnia)faciens Deumuti,fed unoquoquefecundumquamhabetartem,acfacultatem. Hæcille. Vultetiam Ho# merum nominelouis defi'gnare uerum, naturalemcp Deum, quanquam ctiam For' tunam,Slt; Fatum: quæ tarnen amp;nbsp;ipfafunt diuinitas. In eo, Quomodo debeat adole# lcens audirepoëmata : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sru'hiyofjùcvuii, «lt;/ïfcv«x [Amp-oviveni , ô-n tS J^os,

ovóp.X'jn } TTO'n •ni/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jè tIm Tv^Hjj, 7ri}?IKcigt;as Jè iliiX^fAvvif Tröxwyptvatn I Scd CU

mul ca dicantur,inquit,lcire operæpretiû eft,amp; admoneri,quód nomine louis, inter# dumDeum,nonnunquamFortunam,fæpeFatuuoeât.Hisconftatjouênon homi# nis prima appellationêfuiflè,fed cum prifeisleftèt nomé æterni Dei, prauis moribus inualelcêtibus,ad mortale corruptibilem^ hominê/fuiffe tralatû.De quo læpe dióu

B fuit.Fatû quolt;^ 8^ Fortuna,quæ nomine louis arbitratur appellata, ftint ipfe Deus, quoties operatur occulte,Fortuna:quoties rerû côfequentiû necelsitas alpicitur. Fa# turn nuncupatus. Naturam quoque diuinam Plutarchus, iudicio natural! cernens, quod oraculis patuitcocleftibus,definit inlibro contra Stoicos: » «âxvx’^ii lixnse-

, «2^« (^cwâ^UTTOi/ ) KHtfi-p-OviKO^, ucfibÄii^ii/ 7rûgt;ÂxnSaJviSüCU., voàS« -ny . Quod Ctiam apud alios : Néque enim,inquit,duntaxat immortalis ac beatus Deus'ereden# dus fentiendus^ eft,uerum etiam humanus,procurator,utilis.Hæc omnia, quæ Na tura fuis uocibus homines erudiuit,fi alpexeris,funt ea’quæ toties refonarunt uoci# bus ætherqs.Senties in facris literis prædicari, Mifericordiadomini plena eft terra* Nemo bonus,nifi folus Deus. Quantum diftat ortus’ab occidente, longe fecit à no# bis iniquitates noftras. Pupillum amp;nbsp;uiduâ relpicit,amp; alta à longe cognolcit. Non ne hoceftid,quodexPlatoneamp; Ariftotcle,alrjs^ Philofophis,producit idem Plutar# chus cÔtra Epicurû f itjiûx^pis, S? ttxii , -ro-fcA«? y)' tswS 0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eft, ait,

acer oculus iuftitiæ,qui cunda contêplat.Haud proculDeus côlîftens ,proxime re# fpicit. Vides eâdê Philofophiâ,amp; quâ Natura docuit, amp;nbsp;quâ noua lux irradias terris/ rcuelauit.De fummo quoep Deo,illocp fuperno Ioue,PIutarchus idê côtra Stoicos: « îraTjoiaî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^ùsx^isvn^fvxs 'wivcZÎÂfOj/,» J}=xp-x i^ÿTsv p-iyx, ilt;j

Av/z«5tî, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7°if nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«v^foi'sxuii ksu hsivoii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«Ûxkî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, 9(M'

Asysftfcw;, {MCKHteiois : At patrius, inquit, amp;nbsp;fupremus, iuftifsimuscp Jupiter, amp;, ut ait Pindarus,optimus artifex,nÔ modo fecit hûc mundû,opus ingês,uarium, artificio# fum,fedetiâueluturbéccgt;munêhominû atep DeoR2jqui'iufte,beatç,cum uirtute cô# fenfucp in eo habitarêt.Quanta,quæfo,cp multiplex his Plutarchi didis Theologia fubefte Deus fupnus,patrius,quia nos ut pater tuet,optimus opifex, côditor mûdi, DeoRz,hominûcp genitor,quitan^ ex una ftirpe nati,in hac,ingêti,decora, præclara focialiter urbe,degerét.Fâdus igitur â Deo mûdus,non fibi, fed Dqs 8c hominibus:

x6x nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;avgvst. E V G V b, lib, vu

Cœlum,cœli Domino,terrâ auté dédit filijs hominû,Di]s,id eft,Angdis,datû cœlû, C hominibus terra»Sed Dij diligût homines,fæpe^ uentitant ad eos: homineseos ue^ nerant.Sic una urbs omniû,côfenfus unus,amp; pater idê» Oe quo phibet fendre Stoi' cosî cùt-Toi Jè 7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^‘^^'lt;gt;1/ 'óvrtc 70^1 nbsp;nbsp;nbsp;Tniin î lpfi,inquit,Principiu bonorçzjDeu bogt;

num faciutæt côtra eofdê,qui cenferêt plerac^ Oeû'uolenté prudêtemtp mala fecifle;

A Sp tIm KStfâccy ^tyjvfcvoi j}î7 ràù t» 9t» Tr^iviMii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ygt; cfÂÎ/Àsj/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y^yovi Thii rv

73 êsÂÿoni, Tffâcimii Imvoixii «7gt;7rixs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Principio,inquit,ex titiflê ex diuina prouiden^’

tia,malû,malidâ,nequitiâ:ccu ii malû epigrâma,poéta uolente,exdtiflêt;nibil abfur# dius poteft cogitari.O' Plutarche diuine,duæ moniriones,caftigadones^,in te,Phi^ lofophoscpjex bis didis tuistolliguntur deDæmonibus,de materia prima: Cum in côfellb iÎ£,Dæmones/elïè malos,autorestp maloB2,nÔ fuilfejCÛ crearent, naturæ hugt; ius,quiafuperat te tefte cun(ftasabfurditates,mali alicuiusifateri Deum autorem.Se# cunda^ non elle malam^ due malificam materiam prima. Siue enim Deus earn ereaf# fet, non malam crealfet : due non creaflet, quod abfurdum eft tanta tarnen bonitas eius iuiflet, ut euinçere malitiam eius 1 nbsp;nbsp;abolerepotuerit,

Deum fecijje hominem animal placidum fociabile, y^^more patrio eum hominum re^ attendere, (Jmnia circum mare nbsp;nbsp;terras projpicienteyomnb

V N T alia multa,quæ neep religio,quippe qui coIeretDeos GræcoR2,nec reuelatiOjfed Naturaduntaxat luggefsit,de dngularil naturalicp Deo db daPlutarcho,e quibuseftineo,quê!Dedifcernêdo adulatore infcripdt, defuauitateamicitiæloquês,dcutdtiucûdalux,»Tû)W Ê’iw ilù) ó Sm? , «iffavTix lt;f!ucOo«, yKviècct, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7(ù}7i)S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;awKnaKavicrni tTrci^crfc : Sic admißa

Deusfhumanæ uitæ charitate,amp; amicitia,cun(da læta,dulcia,chara, prælente ca uer^» fanteqj nobifcû,reddidit.HicPlutarchus cur homo dt animal placidû, amicabile,ib rietatis amas:cur amicitia,charitas^ uigeat,agnofcir Deu autorc. Tacitecp ilia Mo^ faicæTheologiæ parte c5dtet,quaretulit,hominêad imagine fuâ, Deû feciilè.Ea cm' imago Dei cûprimis fuit,q? quëadmodû Deus efl:placidus,mitis,bonus,amoris,beî» niuolêtiæ«^ cupidus,tenax,amator,amâs,amp; amari cupics,dc animalcrearefui dmile decreuit.À' radone uerô,feniu,cognidonçnafcit amor.Feritas em eft nô cognoicens« tiû.Ergofecit animal prouidû,fendes,qui facere beneuolum,fociabile,mite decreuo rat.Isautore nô Mofe folum,fed his etiâ,qui nec Mofen legerût,necullam Numinis præfentiâ cœlitus habuerût,fed unâ Naturâ ducentê fequebat,Deus fuit:Qui charP täte bencuolêtiat|j,pedoribus humanis inlpirata,ingenr|S(^ placidis, dmilibus^ fui nobis côcefsis,humanâuitâialacritate,iucunditate^repleuit. Eundêdngularê DeU nominatjci^ prouidêtiâ humanarû reru attribuit,qui patrio genus humanû guber^ netamore,ineo,quo(c5folatus eftApolloniû: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6amp;Mc-or«ftx«?7rê.ölt;/Iw?, ty ww/J»'

fiWamp;' TV «vSgWTTOa y^VXS gt;nbsp;7rGgt;0§ólljiiV@' 7« ASVTW nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TJVCC? fcX T3 nbsp;nbsp;nbsp;, ««ƒ»? î Quis,

inquit,nouit,an Deus paterne proipiciês èC côfulens humano generi, procul aipe^ ôlans quæ^îoisint accidere,fubducitimmaturos aliquos è uita f Hic ÔCprouidendâ, paternamqj charitatê erga genus humanum, gubernaculum, rerum item futuras» rum proipedumDeouendicat. Optimâquo(^rationem confolandiproponitrela^ ti» omnibus ad prouidendam diuinam, cuiufmodi/celebris eft in facris literis. Ibi’’ dem

A dem qiioquc Dcum fingularcm nomi'nat,dequotfæpe mortaJcs intuüe querantur: Qiii,inquit,fortunamlamcnrantur,poflètineosdici, ^ios nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ÙTiH cùz^f

a-v mil : Deu» latfturam tibi nullâ, fed ipfe met attuîiüi tibi, per focordiam amp;nbsp;impru^ dennam, quia ferre nefcis aduerfa. In Sympofio quoquereferens Orionem uectum fuperDeIphinibusincolumem,queminiuftènautæ inmarc demerfiflent, Ccclum/ ftenisfèrenum{uIpici'entemeum,confideraHèfècum, w? w ó Fl àcfSxÂi^is, àWià TtrSem TS'iPii tma-MTrâ xt/xAw o amp;mç ra Ti^XT^op-ivx yuvn ty^x^XT/xii Quodnon UHUS duntaxat fitoculusiuftitiæ,fed omnibus his præfidet Deus prolpeótans circüm, quæ terra amp;nbsp;man'gerantur. Aduectum^ i'ncolumem, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;âtS Kvßi^v^xei y^'^vcvxt.

K0(ult;/lHti, SenhlfejDeiconfilio, uedionemiIIamDelphinumfuifle. Is Deus PIu^ tarchi',eft Deus, cuius confili'o lona Propheta præceps adus a nautis in mare, exce^ ptuscp uentre Ceti, tertia die in littus eieeftus eftincoIumis.Prccdieatur Deus,omniû quæ toto in mundo, mari, terrisep gerantur, profpeeftor, cuftos, cuius non unus fit oculus.Sic nullis mortalibus fuit unquâ obfcurum,quin/unus eftèt fingularis Deus, humanorumoperumcontemplator, quem nihil, quocunque loco fiat in mundo, lateat, tarn cernentem maria, quam terras, Rex item Aethiopumeodem libro dicit, utptÄi(M!gt;7«n(i amp;iJ?, Vtilifsimum omnium Deus, Cuirelpondit Thales , mfixJiv7«7Dp^dil)5, «ytm-rtf/ AntiquifsimamremeffeDeum ;Ingeneratumenim,Inhis apparetcon fefsio fingularis Diuinitatis, SuæDeo uerædotesitribuuntur. Dotes maximæ bo^ nitatis,8d incomunicabilis æternitatis,Deus antiquifsimus dicitur, quia folus æter^ nus,præterea nihil. Solus ille ingeneratus :cætera'genita, uel fada, Damnatur cos: rum imperitia, qui uel materiam fempiternam, antiquifsimam , uel mundurn quo^ que antiquilsimum, id eft, æternum dixerunt, plufquam unum antiquilsimum in^ B ducentes. Speciofa deceptio pateteorum Philofophorum, qui'unum quidem antb quiisitnum,lcd mundurn, cui dantæternitatem,idcirco non antiquifsimum dicunt, quia mæternumpependitâ Deo, Formofusimpofturæ color. Senfus clarus Antb quifsimi nunc eft,non quod antecedat naturajgradu^'uniuerfa, fed quod tempore, æternitate. Id enim fonat Antiquifsimus, amp;nbsp;co fenfu protulit Thales prifeus Theo^ logus. Eodem libro dicitur, Haud mirumefte, « 7« Tn^nûviTvu öts yvüp»: Si pulcherrima quæqueex Dei fententiaperfidantur.Eflè enim inftrumentum animæ, corpus : 3« nbsp;«4vx«, Animamanftrumentum Dei.Etquemadmodum corpus, muP

tos àfeipfo motus habeat, plurimos acpulcherrimos ab anima , ficrurfum animam/ àfcipfamotam jplurimaoperari : ix nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n^c7^vSvvlt;li/ Tjot-oritoa/T^,

5 f»Asiygt; : Multa Deo cedere utenti, ut dirigatfledatcpiquocuncp uelit,quæ)fit omniû inftrumentorum fibi aptifsimum. Neque enim æquum elle, fi ignis quidemiamp; uen? tus,aqua8ónubes,amp;hymbresq'nftrumentumfint, cA’wj/ TrtTAà «rw^-n Tjotef«, TuaTiKxJÎ K7njt,uin , «KÄZfs, Ratals Ji nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«tiäUs j ÿ/'iTTu v'sf tùnv yivoi^’cvaiÿ,

quot;niiivuii Fl T» Mv^m ■, » xnvdxig Tilx^Kv^xtJi iTi^Hcn , )(gà cÙjAsi avp-TrxSscrt *, QuibuS multa côferuet, èi. alia multa quoepperdat, 80 interimat, animalibus ad nullâ omnino rem utatur,quafî quæ non fiant ab co,lèd ea magis ex poteftate diuina pendentia, feruire 8ôconfentire motibus Dei,quemadmodum Scythis arcus,lyræ tibiæ^ Gra-cis obfc^ cundent, Hæc è penetralibus Theologiæ ueræ, intimistp Philofophiæ ihefauris , in poteftate Deimotus animorum elfe. In facris literis, Scrutator rencs(amp; corda : InreP lexifti cogitationes meas de longe, Qtiocirca (Thaïes prifeus Theologus rogatus, « A^at ûiis xvS^um©' «JhKûy , iJi J^s-vo-aijLiv®', ttf» : An lateatDeos quis/pcccans : Sed ne cogitans quidem,inquit,Hæc etiam funt'quæ noftri,Tcmplum Dei eftis uos.Hasgt; bitat in uobisiDeus, Quid illi minus ,pandente Natura uiam, fenferuntg Idem in

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K 2 eo,quem

164 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T. E V G V B. L 1 B. V I.

eOjqucm infcripGt, Ignis^ne an aqua,fit ufifi'or : J^Ôti (jSjv -, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G

XvtTH 7Hè{ -rliù oAcop fcgyafzt'flcj/ vTsoK^ii-'cVKQuocirca,inqui't, quatuor clcnicnta, Dco uclutopificifubiacent adopcrandum* Nullas igiturjuel abfente lege Mofaica, uel antediuinumEuangdijiubar,natura,uocesnondabar, inuïcans omnesjad cognb tionem feientiam^ creatoris fufi Quasicum clarius nonnulli, cæteri obfcurius au^ difient, demum uenit creator Naturæuerus, omnium^ ainbagum j apertis myftc;? riorumabftrufifsimisthefauris,relolutor. Quoueniente,uulgata funt omniabogt; na cori'oborata uerarum rerum feientia. Plutarchus item in eo, quem infcripfit de eoquoderat Delphis, Tues,de Natura diuina altifsimè philoibphatur , Nefas efle, utdeeoquieft, dicatur fuitjuel erat, quæ/tnutationes quædam declination» nescpeiusfint,quiineflendonequeatconfifterc:«7A.’ 9ms, epxvxt, ty Kfir' yX* V«. )^lgt;voii ccÂ\à (ùûvx ’ny «k'ivk'tdiz , »(ga a^ÿvoii , «vtyxÂ^TDii , s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ÿlt;A'

vtipiii, ÿji viôiT^çoy. «Jii ^lS S)y tvi vvy, (èii wiTr^viUKt, yuivay ’n Tin=‘ ovtuS py , ÿ ytyo' vos, bnyiivay, âlt;A' K^^àycivoy, -Trotumiiwoy : Sed eft Deus, oportet dicere : eft, non ien» ctindum tempus, fed fecundum immobilemintemporalem iamp; indeclinabilem æter:« nitatem : Cuiusinequeprius fit, neque pofterius quicquam, neque recentius: fed unusexiftens,unapræfentiai (èmpiternitatem replcuit.Sd iblum eft.quod uereexigt; ftit , non præteritu,au£ futurû,necp quod cocpit,aut definet. Hæc apud Plutarchum philofophia,myftcri] totius Mofaici declaratie, quo dixit Deus de fc , Ego.fum qui fum.Necpofsit hoe myfteriüiapertius explicari.DecIarat enim Plutarchus præfens illud in Mofe/defignare totius æternitatis præfentiâ,cui neq? futurû, neep præteritû fit admiftû.Eft enim præteritû tempus earû rerû,quæ præterierunt:futurû-earû, que non funt, aut quæ non habet uel ætatis,uel alterius rei,quod habitura funr.AtDeus habetjquodffemper eft habiturus.Habuit etiam {cmpcr,idtp immobile, indeclinabft ïe.QuocircacumregnûeiuSjCum diuinitatc,amp;beatitudinc, cum aliquo ætatis fluxu cogitamuSjinnotefcat nobis,nos metiri diuina cogitationibus rerû fluentiû, mifeere non mifccnda,falliquemadmodûfebricitâtes,quibus amaror linguæ cuneüa reddit amaradllud quocppræclarû de Natura diuina teftimoniû,uclut è thefauris Philofo;» phiæ cœleftis depromptu : quo maxime prob3tur,nunquâ non'clarâ lucem mortan» libusobtulifleNaturâîadcognitionêueriDei.ldololatriâaucc fuiftè uulgi fuperftis» tionem. Contra Epicurum/Plutarchus probans quam uiam ad uoluptatesjucuiv dam^ uitam putaretfe aperuifte,auertiflèpotius à magnis gaudqs; Eftè autê magna iucunditatemincognitioncjcerta^ feientia ueri Dei, quapfifsimi quicp fruantur. Quantis, inquit, quamcp fynceris uoluptatibus fruitur genus hominum meliorum ac pqfsimorum fuper confideratione Dei C Vt fit omnium bonorum Princeps, Pa^» ter omnium honeftorum,omnispulchritudinis:Qui/nihil improbum pofsit faccre, aut pati. Bonus enim eft.Bono autem nulla de re incidit inuidia, aut metus, aut ira, uel odium. Neque enim calidi eftfrigefacere, fed calefacere. Sic neque boni /nocere. Iraquoqueàbenignitate,iracundia|à manfuetudine, abhumanitate dementia' perturbatio ,amp; truculentia, longifsime naturæ lege diftat. Hæc enim/ut uirtutis funt ac roboris, fie eaimbecillitatisamp;limpotcntiæ. Itaque Diuinitas neque iracun»» diæ, neep gratificationibus fubietfta eft.Sed quod benefaciendi, auxiliandi^ naturâ habet, irafeij malocp afticere minime poteft.Magnus autem in coelo Jupiter, inam^ bulatper terrasicomponens, curansep omnia, Cæterorum autem Deorum alius eft Largitor : aliu8iMilichius,benignus:alius Alexicacus,malorum depulfor: omniatp Deois: funt,iuxta Diogenê, amicorumep'omnia cÔmunia. Amici aût Dqs funt boni,

Z—; itaep amicû Dd,ud nô effe fortunatû uel modeftû amp;nbsp;iuftû,impofsibile eft, Hæc Plu' tarchus

A tarchus.QuibusïntelligimuSjpaucis demptis,eandêefle fdenuaDei,quani capaccm ueritatis hominem propter fimiIicudinêDei^atura docuiflèt, atque cam'quam fuis Deus oraculis demonftraflet. Eundem fingularem Deumjautorem, ut homines nass fcerentur,ód ad cognofcendum nafcerentur,fatetur in co, qui eft, An recte dic'tum fit ViuenS latita. AltiS lt;fè iyù , £1 M-n oAwî quot;râ (JivvM i pîfx^èy (w^^aiTrey às yvâtrjy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Videor, inquit, etiam ipfam uitam, omninotß ipfum nafci, amp;

quod generationis homo particeps faclus fit ad cognofcendum, a Deo fuifle datum, Fatetur à Deoilucem, uitam, natales homini datos, datos autemad nofcendum : Os» mnium autem notionu, Dei nobilifsima. Hæc'potior igitur, ad hanccÖditus homo«

Ex alio 'PhiloJ'opho^ ^ui dicititr EpiSleti^s-, Stoictts autem fuit, non QbfiElia nu^, de Natura diuina, de q^ua depradicetiqua;facra liter a concelebrant^ Eandem effe natur am bonitatis ac Dei.Sub/lantiam diuinamleße Sapien^f tiam,perfeSlam^ rationem, Eieum cun3.is profpicereymundumgubernare. Hominem efe opißcium eiius^^^d unum Denm refpiciendum effe, Ei pro beneßcijsgratias haberi oportere.

dimiifoPlutarcho, diuinüs eiufdcm tempeftatis aliusPhilofophus nonillequidem Chriftianus, fed Philofophos , men amp;uir bonus, qualisPlutarchus. Bonus autem Philofophus, èC qui oblatam ueritatis à Natura lucem, intueatur, eam^ fequatur , adeo con# gruet cum hodierna Theologia, quia non commentitia, fed plena rationiseft, ut id putem,quemadmodum mihi fuit, plcrifque mirum. Is igitur/Arriano autore, uelut Oraculumgt;uelutPropheta,ficdiuinopelt;ftorefatur : « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«tïi« £• v «ya3-ày «-

fiM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: VV! , iTHsvycH , ^óy®' cfSis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-ntwy «tiMs rhb ÿlt;n'xy 73$»

«yaS». Deus-eftutilis.Sedamp;bonum eft utile« Veri igitur fimile, ubi fit fubftantia Dei, illic eilaôé fubftantiam bonitatis, Quæ igitur/eft fubftantia Dei f CaroC Abfit, Agerf Abfit. Fama;’ Abfit, Mens,Scientia,Reäa ratio. Hic igitur/fimpliciterquære fubftantiam Boni. Hæc quidem ille dixit,quem forte iam toto orbe corufcans Éuan^ geliumîad hanc tam fublimem,præftantcm^ pietatem prædicandam/adiuuerat.Sed eiiam potuit â Platone, multis^ alqs Philofophis/Naturam hanc diuinam didiciflè. Vides igitur/quid ei,qui non Chriftianus elfet,ueritas obtulcrit. Primum,Naturam diuinamfeflè naturam,fubftantiam^ Bonitatis. Id enimietiam docuit Chriftus.’ Ne^s mo bonus,nifi Deus.Eadem'fuperius Philofophatus eftPlutarchus.Scdante omnes antiquifsimus Trifmegiftus, Ad hæc, non carnem, non corpus, nihil eiufmodi eftè Diuinitatem,fed mentem,fapientiam, ftientiam, redam rationem. Magnitudinem, niaieftatem,regnum,opes^ eins eflè/fapiendo,nofcendo,reda uolendo. Has cius di^ uitias, nobilitatem, robur eftè, quod tam incomprehenfibilitcr eft fapiens, quam inlt;« æftimabiliter bonus. Eo^/eftinuifibilis,perinde/utnoftra ratio, magnæilliusiueluti fcintilla.Tantaigitur Theologia didis hifce fubeft,ut ftupor fitab eo religionem ue^ ram tantopere cognitam, qui forte earn uel nefciebat ( Nifi quod Galilæorum/femel meminit) uel lucem eius procul uelut albefcenteAuroraîafjDcxerat. Omnis ergo Iiiv guaxonfitetur Dominum. Addit idem,Monftrant aitphilofophi, OTJ (jxtâây ƒ« wjgt;£-îïj» '^■n, ATI à’Â Stàs, (cl 7tQgt;voâ cÄwfz, 0 àïi Xx^ây xiivgt;y, a ytoviy TmiWTo;, xNlt;x iji Jixji/dsiiSjiiy, « S» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Hocprimum difcere oporterc,quôd Deus fit,ô^profpiciat uniuerfis, 8C

266 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGV8T. E V G V B. LIB, VI.

non eft qui latere pofsiteum, non modo operans, fed ne cogitans quidemtac mente C reuoluens. Hæciille dixit, quem(Philofophi ueritatis hoftcs,dico Proclus, Simplis» cius, Lucianus,uenerabâtur,di(ftaeius uelut oracula fuipiciebant, ccrleftem Prophet tam putabant locutum. Eft enim grata,dulcis^ueritas animis,nifipriuatus aftedus, ut fæpe fîtjguftumdeprauetjOculorum^ aciembebetet. Si dicunt igitur,Epi(fteto te^ fte, præcipiuntcç eaPhilofophi, quis refîduus eft ueritatis mimicus Z Quia dicebangt; tur à fuo, gaudebant,mirabantur : fi dicerentur â noftris, fortafle non æquè. Probat igitur ratio,nifi quid priuatum prohibuiflèt,futuros omnesitales ea tempeftate, qua^« les nunciomnes ferme gentes. Sed profequar alia catcruatimex Epidreto, quibus lad unam pietatem femper animos fapientum inclinaiîè,hoc unumipro fumma fapientia fummo^ Bono habuifte,uoccs hic eorumdemum conquieuiiTè,nofcas. Nec Græcis ubicp,ne fiminuifuSjUtar : 'n’Tro'n ó -ns nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;; S/c. Quid,inquit,eft

mundus, quisieum gubernat Nemo. At quomodo urbs j uel domusipermanere ne ad exiguum quidem tempus poftùnt finegubernatoreamp;præfide, fabrica uerd tam inacns,amp;tam pulchra,temere(amp;utcafus tulerit,inordinate gubernarif Eft mogt; dcrator,aliquis,amp; certarationegubernat,nos autem quidam fLimus;'^’cw'n^ ab ipfo faifti ad aliquod opus. Habemusc^ coniuncftionem SC habitum cum eo. Hæc ille,appenans ubicp!fingularem,8lt;,ut uerareligio, creatorê mundi, moderatoremcp creati. Habere nos cum illo focictatem,affinitatem,uclut origine noftra ex eo penden tes. Eo^iiubet nosin eum refpicere,cum angimur,omniumcç bonorum agnofc^ au# torem : nbsp;nbsp;nbsp;ó Domine Deus,quomodo uexor. Stulte noi/ne manushabest

non ne tibi fecit eas DeusC Non ne dédit tibi fortitudinem,non ne magnanimitatem, non ne uirtutemC’ tot manus habens,quæris etiam qui te emungat Aude/refpedans •TT^t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad Deum,dicens: Vtereme.'ad quæcunqiuelis,tecum fentio,æquanimus

fum. Nihil eorum detre(fto,quactibiuideantur.Quocunq5 uelis;age. Siuis,addeue# ftem. Vis me impcrare,in priuata uita degere,exulare, paupcrcm eiTe, diuitem Ego tibi pro omnibus his apud homines aftèntiar. Totidem ucrbis ab eo Græce dicûtur. Quod etiam fithomo(fimulachrum,SimilitudoDci, iuxta 1 heologiam Mofaicam, delibatio , hauftus ,hisconfîtetur : a-v «.7tiaaT«.lt;ru.t a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’n ncuj-m piçiS tKUn. ’n isv

«yrôàs crv)ÿlva«(z; Tu, inquit, es abfcifsio,delibatio Dei. Habcs aliquam in teipfo partem eius. Cur igitur ignoras/aftinitatcm tuam;quot;Cur nefcistmde ueniftiC Non uis meminifte cum comedis, quis fis qui comedis, amp;nbsp;quem nutris.’cum in congreflu es, quis fis , qui utaris. Cum in colloquio, in exercitatione, cum difleris, nefcis quod Deum nutriSjDeum exerces,Deum circumfers.NIifcr amp;nbsp;ignoras. Vidcris me dicere argenteum quendam , uel aureum cxtriniecus. In tcipfoifcrs ipfum , ipfum coinqui# nans non fentis,impuris quidem cogitationibus, fcxdis autê operationibus. Etima# gine quidem Dei præfente,non audeasihorumquicquamfacere:ipfoautempræ^’ fente Deo exterius, amp;nbsp;afpiciente cunda, exaudicntetp, non erubefcis hæc cogitaref Hæcaduerbum ille. Cum partem diuinam hominem appellat, defignat afflatum, fi' milicudinem, ex æternaluce fcintillam. Eft autem homo,Deus fadus a magno, uero Deo,paruus ipfe,fimulachrum^ ucri.Quemlibet pudere debcatfoedis aut fa(ftis,aut cogitationibusdnquinare facrum illud exemplum,partemep diuinam. Manifefta igh tur in his Mofaicæ Theologiæ confirmatio, turn de nata, diuinitus^ nobis donata mente, turn cû creatore fimilitudine. Repetit eandem creati hominis à Deo prædica# tionem,reor ex fapientia Mofis, cuius ubertatePhilofophoßi omnium auda eft do# drina: Tarjf otf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wj/, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Huius opificis opus cuiu fis,

dedecoras ipfum. Quidiquod non modd te fecit,fed amp;nbsp;tibi folum te credidit,amp; com^ mifit.

lîiifit, Nelt;^ id modo non recordaris, uerum etiam dehoneftas mandatum. Si autcm Deus orphanum quem tibi commifiiïèt, Cic Cane négligés eius efTesi tradidit te ipiumi tihi^nec^pofsim dicerelfiddius teipfo,Huncmihi afferua ««is nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qualis natus eft,

tnodeftum,fidelem,excelfum, fineitupore, fine morbis, fineperturbationibus. Hæc/ deconditione fenfit prædicauitt^ bominum, Philofophus bonus, ut fiquisæquus, iüftus^ arbiter efle uelit, uideattomnes fapientes ueræTbcologiæ reuerenter alîurss gentes : Hodiernam Sapientiam, non priuatam quandam, fed uniuerfalem, humai« nam ipfam,a Natura^ in pedoribus hominum infitam,atque inuftam Sapientiam. Audiide pietate, de uirtutum origine, quâm fentiat nobifcum, amp;nbsp;fugandorum peni^ tus^extirpandorumuitiorum quisfitmodus:Pefl:es,inquit,has tküt« txJSûcAâj/, èip.H TT^s'fjióvDi/ -roy ^ùy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Noneft aliter eqcere, nifi ad unum Deum

reipiciendo,uni illi cohærendo,rebus eius fandificatum, Si,inquit,aliud uolueris,lu gens amp;nbsp;gemens, fequeris fortiorem, extra requirens Temper felicitatem, nbsp;nbsp;/znXttbS-’

ivgâj/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fexö y]' auTny, a yen if^y^ «cfiis ixë é^ày env 3^, Et nunquam inuenire

potens. lllicenim quæris eam,ubi non elt,omiflbinquirere,ubi eflèt. Quidhac uoce præclarius,magnificentius,quauel inuiti,quanquam non inuiti, confirmant, collau^ dantjin ccvlum ferunt PhiloiophiiSapientiam hodiernam, cuius eft omnis cura, ad üeros felicitatis fontes,hos ipfos,quosEpi(ftctus uidit,homines adduceref Hinc fimi lisTheologinoftriexclamatio :lrrequietum eft cor meum Domine, donee requiem feat in te. Profequituridemdehocipfo fine; Nulla,inquit, caufaeft^urlortunæde# ploremus unquam iniquitatem,fed beati potius haben debemusiomnibus de caufis: y^Kisct i^lçt '^y âioy, 7^y uÿi 'n97v Mf^ées »ücZfltfrZitvficTtcvT«; Cum primis autemjpropter Deum, quiUios adhoccreauit. diuinam atteftationem, quam/nunquam reor eftudiflet, B (quanquam fimilia Platoifæpe locutus eft) nifi lux ilia noua, tenebris ftiperiorum fe# culorum fugatis, in mentes omnium fclara illuxilièt, Sed ingrat! Philoiophorum nonnulli, ôi. Ariftotelis decretis corrupti, quod non ica concioit Epideto, agnofeere noluerunt.Repetit idem (aduentum noftrorum animorum à Ueo, cundorumep cum ipfis bonorumeomitatum : Quapropter,inquit,optimus quifiç memor,amp; quifnam fit,amp; unde uenit,Slt; à quo fadus eft : in id unumiduntaxat incumbet, ut locum fuum' modeftè nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;St«, Deoeç parendo tueatur. Vis me elle ut liberum, ut inge««

nuum,ficut tibi placitû eft.d u enim me'fine impedimento creafti. Sed amplius'uium rnei non habes. Tibi obfequens manfi,eidem/parens decedo, Hæc amp;nbsp;id genus/ille re^ ferens,omniaiuxta Theologiam ueram,inuoiuntatem diuinam. Ideo/profequitur, ïncarcerem trudit,non odio tehabens. Abfit.Quis enimloptimum inuftum habet ia mulumT' Neep negligens, Ss sc/Ê yu-^^o-rtiTdiy livds «yLihä ) Quiine minima quidem negli gitjfed exercens,amp; tefte te apud alios Utens. Non ne ego totus ad Deum, nbsp;nbsp;-^«5

w^Äccs, 7rQgt;$jiQ'yiX7«, mvi« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kii^ ijoijiaiy , Et mandata eius ac præcepta

hæcihabens in manibus, amp;nbsp;terens^iemper intentus fum C Audis Philoiophorum uo# ces, ueritati quam colit omnis mundus(acclamantes f omnes ei mortales deferre coü gentcs.dum nullas omittunt,quas ei laudes non decantent,dum rcrum finem eundê, uitæ^ ordinemeundem agnoicunt, ful|3iciunt,fummifsis animis adorant, Natura monftrante uiam, fcopumque hunc tantumnon oftendente manu, propterea fubdic EpidetUS ; « ötis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tÄuitf iTrt'n.vyyuKTuy JixKsvaiy, quot;/S' fM^vguy, cili yLOvoi!

J^äyyKtai, Très t»s «TsrouiPtwTss» Stj nbsp;nbsp;nbsp;’tó : Deus ne, inquit, negligit opera fua, mijiiftros,

teftes,fiue,ut Græcè dicuntur,diaconos,martyres,quibus folis utitur exemplis apud imperitos, qudd fit, èC qudd bene cunda moderetur, qui res humanas non ipernitC Ex his'uidere eft, Epidetumllucem Euangelq iam toto orbe radiantem, non utChric ftianus

fti'anusCFuitcmmPhilofophus Stoicus)fedutis, cui/uen'tasnoninui'fa, fed grata C efret,amp; cui certum eflecjiullius homim's autontatemtantopere uenerah,ut ludicium ueri obtunderet: adorafle eos,quibus»naudita tormenta à crudelibus infligebantur, /«T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ceu diuinitatis teftes^credidifle. Commendansigitur Sicomprobans quod eos temgt;

peliatefuafacereaudiebat, ficclamat: 'nP-n -n tgyeigt; vfxyêii/ -np âiài/t Hoc erat operx:» pretium,inquit,laudare Deum,amp;ipfumin meipfo,amp; apudunumÄ^plurimos. Non multa mihi largitur,non copiofa,non uult me 1 uxuriari. Atqueha. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;W gt;

fc^)’ oïs tv^^eisäii : Gratias agimusDeo,ob quældecet habere gratias.Liberatus fum à Deo,cognoui mâdata eius.Melius emcenfeo,quodDeus uult,qua'm qd'ego.Adhao rebo ei minihevlS^ aflecla. LgêTjoÿ yJ' o Sâtos , « tj/cà gt;nbsp;7t^lt;rKatrop.cu , J}«kovos àw' zsS©' \kbvm . Profequitur ibidem diuiniora : Mihi,inquit,fatis eft,G pofsim ad Deum tendere manus,dicens/quód quas abs te occafiones accepi, ut moderamen tuü agnogt; fcerem amp;f fequerer, has non contempfi. Egocp habcOjCuime placere oporteat, cui me fubijcere, cui obtemperare. Nempe Deo, Sc his qui poft eum. 111e,me mihi ipli com^» mcndauitjfubiecit eleftionê mihi uni, traditis regulis ad ufum reótum. Addit etiam, Pugnatecum'prolibertate : St» fiiiivum, tKamp;vcif tyrtKflÄx Memento Dei, iJlum implora adiutorem,amp;afsidentem,quemadmodum Diofcuros,in tempeftate. Beatos etiam appellat,«? -ny «cpogüv-nxs TmvTi, £gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;; QuiDeum attendunt

in Omni re,pai uai8d magna. Quam præterea clara totius creationis , prouidentiæ^p confefsio, cum ait : Fruftra igitur tibi Deus oculos dedit, incaflum fpiritum eis tam acrem,artifïciofum,utprocul expatians, rerum uifarum formas apprehendereqadie# citC Quis nuntius,adeó uelox, ÔC diligens Incaftum nCacrem in medio tam darum, amp;pellucidum dedit,tanquam artificiofum,utperipfum traqceretuifioC Fruftra lu^ cem creauit, qua non præfente, nullus erat cæterarum rerum futurus ufus. O' homo/ nec^ ingratus efto,neqp immemor fupremæpotcftatis.Sed pro uifu,amp; auditu,amp; quh dem mediusfidius pro ipfa uita, amp;nbsp;quibus eaipfa fuftinetur, pro frudibus maturis, prouino,amp;oleo tv;lt;tlt;acsa tw Sti, gratiasagasDeo.Memineris^quód aliud excellen tius quam hæcomniajtradidit tibi,nimirum quód his ipfis uteretur, probaret/quanlt; turn quid^ualeret. HæcEpidctus. O'fapientiam, cumuerafgermana^ eft hominÛ fapientia,ubicpfui fimilem, radqs fuisomniumpafsim mentescolluftrantem. Quid aliud fonatïl heologia Mofaica,amp;f hodierna, cultumj memoriam^ Dei, femper im culcantesC Ecceïiox Naturæ, uox cccleftis. Quæ dixit oraculum ore Prophetarum, dixitetiamNatura,ore Philofophorum.Denique fubqcit: Coruus crocitans/tibi quid portendit. Non coruus eftj qui portendit, ied Deus. Quod fi quid figni datur/ Humanauoce, non nefecit idem Deusloqui, quo fcires poteftatem diuinam alqs fic, ahjs alio modo fignificareC nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xs“ we^ix-miTwy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;muMvei : De

maximis autem ac potifsimisiperpulcherrimum Angelum fignificat. Hæcad ucr# / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bum ille. Ad poftremum ait, Digreft'us hinc tecum dicito, Hæc mihi non Epidetus

dixit.VndeenimeiC’ Sed Deus quis propitius,per ilium. Nec^enim fuccurriflet Epi deto,hæceftarinon folito. Agèigitur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Ivx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wfxlt;^,Deopagt;

reamus, ne diuinæ iræ fubiedi fimus. His omnibus non modd fingularis, uniu'sque Dei confefsio,hominis,quem Natura duceret,ore prædicatur,fed cundaferme Theologia confirmatur.

Eadem de ßimmo ac fingulari Deo fenfireßibJecutof'Philojbphof.Iamblb chum affirmare^ Deum priticipium^ medium, finem^ in eo reßiciendo fe^uendoifelicitatemelle. Eum elle Dominumomniumbonorum^princb pium

pium beatitudinisjfinem^ omnis 'Philofophia^ Felicitatem nbsp;nbsp;nbsp;le(jui man^

__ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CAP. XI.

D E M fui£Philofophoi^,quifucceflcTunt,TheoIogia,idemfermo,ni'fi cum uel per alkgorias fabularum,mcern uagarentur,amp; commenrisjaures a^ihibentesj ^Naturæ documenus audiendisauerterentur,uelhorainis

umus,ei quafi addidi confecrati, décréta pertinaciter tuen tes, tam non æquo tudicio mortalem inum,quam fabulas poetarum illt admirarêtur. Sed fïquan# do fefeà coadis tmpofturis exemi(knt,amp; ad ueram Phïloïbphiæ utam reuerfiiNatu^ ram,ccelum^ omne conlpexiflènt,tum uerd fenties mirabiles eis uoces excidifle, ta^ ci’tam^ ueritatêiin ets uires exercuifle fuas, Videbts eoslt;alios,qua'm prius,cum in co# gitationibus fuis euanuiflènt,amp; quales Ipiritus mêdaceSjquifalfis oraculis editis, fæ# plus eti'â miranda cccincrunt,ueramcp Theologiâ aperuerunt,animos, quos fuperftt tiones raperent, ad fe ueritate reuocâte. Ex his lamblichus fæpe Platonicorum more multos Deos nominare fblitus, pocticisitem fabulis, Aegyptiorum^ fupcrftitioni# bus interdû implia'£us,euigilâsioculos^ ad fidera tollés, quafi fupra regione ter# reftri kuatus,ex antiquioribus Philofophis»ceu flores decerpens,uelut^ è Prophetis uerisunusjfuper uno flngulari^ Deo,fuper omni cœkfti Theologiâ uoces admira# das edidit.De feétaPythagoreorum hocprimum : (ùrix nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»s /â

Tïf fiîx^ovfx! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Diuina caufa, eft principium, finis,medium, cui adhæ#

reant neceffe efl,qui uolunt eflè beati. nbsp;nbsp;uocem magnam,ccekftem, Angelicam,non

hominis,fed Naturæ uocem.Hocprior Orpheus dixerat, confirmatû dein â Pytha# J. goreis,maximè uerd Archyta, amp;Philolao, turn Platone'8^Ariftotek. Proiequitur: l'ara, S' vnxvfui/ xvac©^, ô[MÂÿyêiTeu “ttP (tv^ Kyxâàif . Tmvfa ês «1» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» *lt;9^ o’î «If nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'iPia-nts JÏJ^atn 7« «y«^« gt;nbsp;Trtàs Sa th. tvci^K»! ) va fcvaz'vi« t

Nam cum fit Deus, is fit omnium Dominus, in confeflb eft, oportere d Domino bonapetere. Nam quos quidem diligimus, quicp iucundi nobis funt, eisibeneficio præftamus, contré (fol emus in eos aflîci, qui non diligunt, Hæc ilk. Quid igitur fu# pereft,quo minus fit,fucritcp femper,unapietas,religio,fcientia^ Dei unacpiad eum femper animorum propenfiof Cernisiàuerauia feduétosiexoptatam demum lucem refpexiiTetquibusautcmlueritatis oppugnatio placuiikt, tenebris obortis bellum fuis diftis intulilTe : Spes fuasün una demum, quæ lucet hodie, ueritate/quenque po# fuifle.Dum finis,qui nunc oftenditur,eft isquem cundi concorditer pr^dicauerunt, refpexerunt. Infert cnim lamblichus eodem libro : ^tms «ÄnSiMs £gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iaixs

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Omnis ueritatis amp;nbsp;felicitatis, fubftantiæ, principiorum,

Deus eftprinceps. Vndefpkndor iftementes eorum fubrjt, quifueræreligionis ex# ortes fueruntC” A' Natura certè, â qua, fi défit oraculum, ueritas hauriatur. Qua du# ce,hæcquoquemirabiliterfuditlamblichusidem :vvA@' ttko-hs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;kif SitogNTtKOj/,

icut-fif/ Æs -r 7iÀÿamp;ÿs «S ’n lif: Finis omnis contemplationis, eft contemplatio Vni# tatis, attolkre feipfum â multitudine ad Vnitatem, Sæpe declaratum eft Vnitatem ( antiquifsimis Philofophis fuilTe nomen fummi'ac fimplicifsimi Dei.Multitudinê di# xerunt'res omnespropagatas abipfa, Ecceigitur beatitudo ueranoftræreligionis, afpirare contêplandoiad rerû fontê,uidere ilium ficuti eft.Hîc terminus hæret omnis felicitatisjtotius Philofophiæ, quemadmodû facris oraculis reuelatus, fie â Philofo# phis,natura teftimonia peteniibus(agnitus»propterea!propius hæc exph‘cans,amp; côfi# tens lamblichus : « yO' «fxwxif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;âtS oixâ, Trrgm'’) vsiT' Anima, inquit,

melior, habitat cû Deo,amp; per ccelum icum eo defpatiatur.Teftatur idé,Py thagoreosi

omnemuftædegendæradonemîdirexifleadconfefsionem, * âûis, Diumitatis : amp;nbsp;C ty Jilos KTTKii ffvy'niüLT^ TT^ès 'n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7» nbsp;nbsp;: Et hoc'eflè principiûjOmnemcp uitam/

coordinatâeffe ad fequendû Deum* SentisphilofophoRî uoces(cû facris hteris côfo# nantes,eas reuerêter aftirmantesC' Quid eft,quod feparet eorû Philofophiâ)â Chrifti^ ana fapiêda,quam quidê coluerût,fed alrjs nominibus dcprædicâtes,animis eifdêm . ‘.fpexerûtjcum lumê pietatis noftræ (terras intrauic Tune enimPhilofophi os aperire i cocperût,audaciïiscp aflererejquæpn'us'magm's ambagibus occultabâtur« Quocircai

fubqci't lamblichusîCertû efl,ïnquit,ea folum agêda edè, otf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tvvt«

ià fx^Tî? fi ccxvKsàs, » «xïir« gt;nbsp;h nyms 3iixs TrogZ^K'’), Quibus deleôlat Deus» Hæc autemnon eHfacilè nofle,nifi quisiautDeû audierit,aut arte diui'na côparet ipfe fibi.Hæcjcû dixerit Iarnbliehus,non'^ne pro philofophis omnibus tefds erit,eâ denicß religionêjfolâ uitæ magiftrâ,artemcp uiuêdi uerâ,mortalibus apparuidè,quæDeum audiiiitjCognouitt^ ex oreeius,quæ!grataforent illi;’Pbilofophiproteftâtur,neminê quæ placita Deo Gnt,facilè cogniturûpn quoïodus Pbilofbphiæ uerdtur cardojnifi Deum audierit. Quis autêPbilofophoRz Deum audiuit, qui partim oracula,pardm indicia Naturæ iecud, loquebantur C Quo fit, ut illic folum(uigeatperfeda cognitio bonoi^, ubi diuinæ uoces auditæ {unt,cognita^pDeo placenda, Ea fuit Philoîophia Chriitiana folum,etiam uerdiHebraica,fed eaimagis, quoniâ/quæpræfentia fua corgt; poraliter Deusiin ea gefsit,in Hebraica per internûtios ac legatos fuos, His ÔC alqs co datjamblichum cum cæteris Philofophis, fingularê Diuinitatê, Principem mundi, Reginâ rerum, Principiû caufarum cognouifle,fufpexifrecp,creadonis autorem, amp;nbsp;a' quoftodus felicitads,beatiiudinis ducatur exordium,prædicadè.

porphyrium,fifigularem,unicutn^ Deum commemorarCjCui rationabilißterb ßcio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cogitationibipsfit litandum, Eum efe omnipotentem, omnb

V D fècus cæteriPhilofophi, Porphyrius,Damafcius,ProcIus,Sim# S pficius, Olympiodorusjde quibus/minus fortaflè mirum, quodEuanges» B É corufcâte,cuius ad eos nitor ueniebat,licetingratos,floruerût» Omniû quidê horum Philofophiaifuperftidonibus eius temporis eft cÔtaminata, fed ueritas tamen'fulgore fuo fuperior emerfit, Principio Porphyriusin uitaPlodni teftatur oraculum ab Apolline'non de fe,led uero Deo, fie editum:

olJ^x iyù, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(Â.’fpx 9«àkoj«s ,

K«4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;xgù » AxÂ^ovl©' «füsoi.

Audio quid mutus loquitur,amp;uerba filentum» Hoc oraculum fimile Prophet ticis oraculis, Dæmones enim(credunt amp;nbsp;contremifeunt. Si tanta eft igitur diuina fagt; pientia,utpofsit harenæ numerum cogitatione compledi; quæ fuit dementia, ne di/ earnimpietas, eorum, qui prouidentiam eius lintra certos limites inclufèruntC Ëtfî longe amp;nbsp;incommemorabiliter maior eft harenarum numerus numero hominum,ha^ bet autern capilios illos omnes, licet perexiguos,in numerato,non longe facilius no^ fcet ifîngulu quencp hominumC Igitur uel tacentes, uel arcanû animi exaudit filendû» Idem Porphyrius'de fummo ac lîngulari Deo, in fecundo de Abftinenda,oftendens' quo facrificio fit colendus : Sacrificemus,inquit, etiam nos,fed facrificemus utdecet,

OÂfn^ Giplis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, yate/éy, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SvyutàÿfiS, ytÿn tTrovoycd^ovi'iS-ÿJ^y yxg lt;^y tWÂsy»

S TW tv^vse(gt;(fic3«g^y,i/il)st/êAÓy^7STi!)) Ó (poovny^oiKÎiiSfÿ'n' o iviAyt STticy 7tkSamp;

A ? ititu-ttvitiiti » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ji myHi »«ïSttfâî gt;nbsp;»(gü nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cu/tjS» xfüÖKfw^/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;^^Hait!tvup.iii auJai/ : Oeo

quidem,qui eft fuper omnia,quemadmodum I'nquituir fapiens, nihil necp euapora^ tcs,ne(^ acclamantes.Nihil eft enim materiale, quod non mox fupremo Deo fit pob lutum 8C immundum.Quocirca necp oratio exterior,ne^ interior cum fuerit aftetftu animi polluta:Sed puro filêtio,caftis^ de co cogitationibus/colamus ipfum. Porphy rius uirum fapientem reor appellat Paulum,cuius eft celebre dictum. Deus qui eft iu per omnia. Deumifupremumj altiisimum nominat; fentit fobs pun's cogitationibus ei facrificandu, quas habet, ut oraculum dixit, exploratas;cæteris facrihcqs'luperfe^ dendû,maieftati fummæ eius non congruentibus. Diceremus quidemipfi, primum, præftans,uerum^ facrificiu,quoDeus,qui Mens eft,pura mente colitur, fi quid ex# teriusofteratur, eflèpuræmentisilliusindiciû. Quid igitur/ó Platonici fupererat, qui Deum fupremum nominabatis,uenerabamini,pie celebrabatis,quâm ut earn ue# ram religionem declararetis,quæ(fuperftitionibus,numinibus^falfis damnatis, co# Icrettantum Deum fupremum,eitpfolapietate, fapientia, caftilsimaueritatelitaret» Tumifi ftipremusieminêtifsimus^iâ uobis inducebatur,cur non hune unum, inepta poèticorum Deorum turba irrifa,non approbata, toto Philofophiæ regno exturba# ta colebatis,non colentes ampledebaminijion hos unos fapere cenfebatisC Solus ille fupremus'rationi notus erat,fe^ exorari uolebat ôd finebat,cæteri non poterât,quos ratio,ôô natura negabat. Sunt alia generis eiufdem apud Porphyrium: led mihi fatis eft, ePhilofophis ceuflores decerpens, quos mentes fuperftitionibus liberatæ, fo# lam^ ad ueritatem intentæ’non rapido errorum æftu longius abftradtæflparferunt, docere,femper decus hodiernguiguifle ueritatis,cun(ftis philofophoRz fuflragqs com probatum.Simplicius igitur,qui fePhilofophoi^in numerum, proieisionê Chriftia næpietatis refugiens,ponebat,incredibili miraculo/ea de fummo lentic docet Deo, qu3efacræliteræ,quarûillemaieftatêdifsimulabat agnofcere,perpetes concelebrant. D quibus eft,quód omnem refert hominum, rerumip mundanaßt conftitutionem^ n ilium unum,quem!fingulariter appellat ubii^ Deum:ut quod fi peccet animus,mini# me fit accufandus Deus, qui liberum, fuiep iurisfeum creauerit. Et quod libertas ele# hC.? dionis amp;nbsp;arbitrq ad utilitatem vw) nbsp;nbsp;ytvt*}, fit Deo. Et mirabilem fuifle Dei moli#

tionem, animam inter æterna caduca^ fecifle, quæ fequocunque uellet,fiue furfum* fiue deorfum fle(fteret,06 quodcucp uellet, eligeret. Et quod ipfe fecerit eiufmodi uir# tute, ut maueret immotus animus, quoad ipfe uellet.Eam^ielfe proprie cum Deo fi# militudinem,qua nihil hominibus bean's^ animis’fit melius. QuippeDeusihabetro buftifsimam potentiam, omnis poteftatis autor, itemcp toptimam uoluntatem : 5

J\ujX(Uif 7^ t^v§07((7Hii^7rKtrHS lt;/\uj«p.vt)S ouTios vlt;sr«g}(jgt;gt;p } lt;2^ HiishHiniJ tIuj Kyx^OiTtCTbjJ ayflcamp;flc TrxvT«)tpcwÄai/ Jé fxt/Jé(/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quibona cunda uoluerit,prauum autem nihil,

quoad fieri pofsit. Aequata uoluntate ac potentia,omnia bene efticiat, quatenus cui# quefas fit, participem elfebonitatis eius. Et quód animus humanus, cui'non fit fu# perna poteftas,quia tarnen, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jé nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oo? ^iS,cùj'n^âcnoi/, uoluntatem habuit a Deo li

beram,qua polfet cunda bona uelle,cum certum id ei fueriti iure hac parte, Deo ma# ximê afsimilatur,cum uoluntatis utitur omni iure fuæ.

Item ex Simplicio profunda Theologiaj deuno bonitatis fonte, unicorerum, fingulari^ principio, d quo caufc cunéla, cunéla^s principia dependeant. Et quddfeje adferendam miferis opem inclinet,

L L A uerôièprofundishauftaPhilofophiæmyfterijSjquæcontraucfa^ niam eorum, qui duo principia, Bonum amp;nbsp;Malum, è z^oroaftris impies tatibus)conftituebât,Simplicius difleruic :Vnitas,inquit,neceflaridpræis cedit muldtudinem, cunëlaque /ex participatione Vnitatis extiterunt t ccè nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9-a2f gt;nbsp;'S! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KScKiy Tmvfct t« kSCÄ« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cqç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3aas eeÂHâetxs, vriinx

S-jx,càgt;«yxH X5“ TnTikccs cè§}^«S, èff fuxp eù'cérévilt;di, vtivx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vGnii 'muvbjj ) uan^

kWiwj/ tn^siu/, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TnuriSii, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;gt;(öü mcaxî amp;i tta/TMi/ trtLuaçStmp : A' di^

uina enim'amp; principali pulchntudine,cunâ:a pulchra proueniunt. Et à prima diuina ueritate,ueritas omnis.NecelTariocpomnia principia,ad unum principium redigun^ tur, quod quidem non fit aliquod particulate principium, quemadmodum reliqua omnia, fed principium cun da principia fupergrediens , fefe^ fuperattollens èC ot mniaprincipia,ad fecolligens.Omnibus«^ principijs/præbens â feipfo principalem dignitatem, ut cuiufcp naturæ congruit, Hinc igitutabfurdum eft, duo/uel plura o^ mninoquàm Vnû,prima principia dicere. Cogunturcp duo principia Vniuerfitatis afferentes Bonum amp;: Malum,Slt; Bonum qui dicitur ab eis Deus,non amplius omniu autorem dicere,necß uerd omnipotentem, iure lauda re: neep fupremam ei poteftatem uendicare,fed totius autoritatis dimidium : Quod/fi uerum fit,necp omnia'beneficio afficere, illuminate^, -œ-n^U AtyJgJivojz «yxdi'rûf®' (E* efw-nff, Qui dicitur fonsbonitatis amp;nbsp;lucis. Hæc illepræclaraffuper Epidetum, In principio ucro operis, longequa'm fer^ cundi Philofbphiidiuinius, decerpens ex illis, amp;nbsp;lumen Chriflianæ religionis quod iam toto terrarum orbe relucebat, ob oculos Habens, fie feribit, Omnium rerum, fons amp;principium eft -n ipfum Bonum. Nam quod omnia concupifeunt,id omnium èft principium amp;nbsp;finis. A' feipfo quoep Bonum cunda producit,prima,me«« dia, amp;nbsp;extrema. Sed prima/amp; fibi proxima, quæ fola feipfo producit Vna Bo^ nitasfmultas bonitates; Vna fîmplicitasi amp;nbsp;Vnitas, quæ/fuper omnes multas uni# tates; amp;nbsp;unum principium, multa principia. Idem eft Vnitas amp;nbsp;Principium, Bo# num, ôé Deus. (S' ÿÿ ^ôs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tttcvth)^ (utu^ : Etenim 'Deus quidem /eft ipfa

prima,amp; omnium caufa.Necefte uerd eft,primum,fimplicifsimüitem efte, quoniam quod compofitionem habet ullam,8ó multitudinem,iam non unum,fed Vnitate po# fterius eft. Omnis autem multitudo, amp;nbsp;omne quod non eft bonum, Bonum defide# rat, ut quod ipfa fuperemineat. Et quod non eft principium , à principio fit oportet. Necefïe quocplfupremamjomnem^ habere poteftatem,quod omnia producit.Quo# circa Vnum principiumjmultaprincipiaj multas^ bonitates j fimplicitatescpproxH me ex fe producit, inter fe diftantes,ad unum cuiep proprium principium reuocatas, Vt^ omnia pulchra in mentibus,animfs,amp;corporibus,adunum fontem pulchtitu^ dinis rediguntur:fic redam^rdp Omnia principia óó fontes,ad unum fontem amp;nbsp;prim cipium. vïitrM^ câ[£camp;K^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;m Saj*: omniaigiturprincipia, in uno uniuerfâ'

li funt defixa ♦ In Vnitatenumerus,in unaBonitäten multas bonitates. Illudcp Prin^ cipium non particulate eft, fed principiorum Principium. Hce Simplicius,non ChH ftianus,fed mere Philofophus; quod ad alia uel inde cóftat,qudd PhilofophoRz mo# re,amp; quo difcrimine diftat Philofophia cocleftis â terrena, admifcuit quædâ no ueta, quafdâ per fe bonitates Mrxyxamp;oTHTtxs, numero mul to côftituens,quæper fè beat^ fem# per,nô indigeâtfontali Bono. Sentit autê Ideas æternas, ad quaru fingulas uti fonta# les amp;nbsp;fupremas,reru ferles redigâtut. Ad fontalê pulchritudinê,omnis pulchritudo. Ad cocinnitatê fupremâ,que dicitur ab eis (nz/z/xifew, côcinnitas oîs. Verû una eft Idea/ fons^ fupremus omniu,una per fe Bonitas, eut fubiacêt bonitates omnes. Bonitates autem dico,non Ideas illas fontales, fed omnia tam in am'mis, mundo^ Intelligibili, quant

A qua'm corpohbus bona.Fuit autem eaiProdi, qucm fecutus is eft,dcIdeis,utirerum genetricibus, fentenna. Nos autem^md^ora^ecua, probamus eis ucn'tatcm, con;« fefsionem«^ fingulan's Dei, licet fuperftitiofîs j commentitiorum^ Deorum culto^^ ribus, placuiffe; fîqui'd eflènt aduerfus fententiam cceleflis fapienti'æ prolocuti ^ren lîpuiflè; pedoribus eorum infinuantem fefe mentem melioretrij ueros fenfus nefcijs, cum iienit ufus y fuggefsiflè. Quorum ah'quando latratibusdecus ueritatis efTecim^ minutum ;retrorfumreflexis uocibus, demum ad fidera prouedum. Progrefîus autem Simpliciusibæcquoque fuperaddit : Quos, ait,honores oHeremus, Deus ho^ minibus dedarauit, quemadmodum hiftoriæ teftantur y ut amp;nbsp;nos per ipfos cum eo familiaritatemaflequamur. Sunt^nobisqùæfuntextrinfecus uberrima, utilia^, diuinairradiationefluentia. Quemadmodum enim animamjcuius autor ipfe efiy offerimus ei, Sf confecramus, expiantes earn diuinis de eo confiderationibus, èc cum naturaliter uiuimus : fîc opus eft etiam,corpus ab ipfo datum, offerre/purgan^ tes, Hæc Simplicius, agens de facrificio, quo primum animum ôé corpus expiatum, puracp in uefte facrificamus, cum primitias eorum, quæ/Deus elargitua eft, da^ mus,Sandum eftè, iuftum^ his qui dediftèntlofferre: Non quod his indigeat Deus, fed ob gratificationem, gratiarumcp adionem. Quid,quod ait.eflendi pa«; tremfuiftecaufam /xt?« poft DeumJ amp;eflcndi, bene^ eftèndi, quemadmos; dum Deum y parentes 'autores fuifle, referens fcilicet in Deum diuinarum literarum more cunda f Et cum dicit,eum præiîdrjs humanis deftitutos proipicientem /miferetf ri magis , ac defendere î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ovt« imKsoÂcts «vû^utTnvHS, ó tïî f 'ivvs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5

pccJiKoii, p.K7ilt;9v IkJ}kS. Etcumait,Deumubiqueeftè,cum diuinis fuis omnibus uir^ tutibus; 0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«iM Ttctvrtcy^ TTK^isi-isxa’Zi/ cunv t/lvvxp-iuy, Et qudd,cum multa iunt

® àDeoproduda,etiam^humanaipecies. Et omnia, lapides, arbores , iècundum uirtutem cuiufque, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nfès -ny 3ioy, uertunturad Deum. Quin etiam/ièparasf

tionem ipecierum/futuram nunquam fuiiîè , nift 5 tv wriüs lt;Ai)(ua^os i ^iist opifex mundi Deus, iècundum feparatas in fecauiàs, eas produxiflèt. Et qudd cuiufque formæ eft priuata caufa, uique ad extrema, eu. 7ra'}i..gù, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xtiv yutës i.^lt;n

cuTtoy cuTiuy , t(gu dios ^iSiy^ KyxdÔTÿS ccyx^tT^uy : jMuIta porró principia, prorfus ab uno Principio, principrj dignitatem habuerunt. Sicq^ Caufa caufarum, DeusDeorum, amp;nbsp;Bonitas bonitatum eft ipiè Deus, Quod^ magnum miraculum eft, quemadmodum Mofi dixit Deus, Cur quæris nomen meum,quod cftmirabileC' EtTrifmegiftus cum Sibyllis aflèruit^nullum poifefummoDeo nos» mencoaptari. Sic Simplicius : i-n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iisiswrcv. «t» ts 7r«/vT«i/ Miin -am/T« oy-

T©- 7« ÖV7W, slt;/lty oiKamp;oy ovayue. Adhuc, ait, confîdçrare decet, qudd caufæj quæ cunda fupereminet, nullum eft proprium nomen. Nam Deus, autore PIatone,priä! T’-^.^T. fdsfuitaftrorumacurfu,rotatione^cceleftinomen,exin'ad intelligibiles fubftan^ tias, fed apprime' priorem tralatum. Caetera quoque nomina, quibus Diuinitatem defignamus, funtex his, quas notas habemus , rebus^ aflumpta, Hæc ait Sim# plicius,

eodem SimpliciajDeum e^e abjoluti boni noflrorum animorum prineb piumßnem^, in quem unumßt reßieiendumy cui qnandiu cobaßerit anb miiSyßuaradiceharcatfdiuulfitsmarceßcat. Qj^odmundum JDeuscrca^ uerit^

V A M illaquoqueadmirandajfuipicienda^, quibus apparet^x quolux C magna fuperis concefsit ab oris, earn Philofophos afpidentes/obftupuiG fê i lætosq^iin laudes ei'us os aperuiflè, confirmalîè non ut Cbn'ftianos, ^1 quod eis nomen(propter infcitiam inuifum fuit, fed ut Philofophos, Cltenimî JhoTt 7mlt;rv5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;riAaoia-nus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TtA®' H vy âtiii «W7«lt;nff.c/)cc-

îi^ «Ùt» 7r6)A9'4'4û)(/ , 071 Tt Trfevoâ HSCAiSs , )(gù nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7« tstom/t« HftTiwamp;vi'ö î

Omnisbeatæamp;perfeâæuitæ,mquit,inannno,principium èC finis jeft fufpeâus ad Deum, 8^ amplexus, amp;nbsp;inclinatio, turn redis de eo fenfibus , qudd fit, 8C pro;? fpiciat rede, tumîqudd lufte cunda gubernet : Turn oblèquendo, obtemperandoq^ libenter hisquæ fiunt ab eo, ut ab optima fen ten ci a profici'fcentibus» Nam tamctfi' fui iuris fit, motusqjfanima fuos in poteftate, principiatp habeat bonorum maloif rum, at â Deoialis creatafuit, quæfeipfam moueret : J^o 'ius tçp^uTTXi icwT«ç «I-•riai i a-ü^vrou, tIjIi iixmni nAeiSmiT« gt;nbsp;«s ((LtIjIi (f7risHlt;rni i 6iis . «TreaurKcrccoK Jk taU' •jlù) -, omni tip’ tauTn Kiso^^ilaumme tKamp;âip gt;nbsp;fix^Xinrou efamp;jva , ty ec^iVnS yiVOfAvn ♦ ïûi? vrccAiii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ivaiâfi tt^î cÙtixi/, VTtüS XTraÄxJi» , tAû tou/Twff 'nAetórvitc ) Quocirca,

dum feradicibus altis cum autore fuo tenuerit, conferuabitur,fuamcp perfedioneni obtinebit, cum quafcreauit earn Deus. Simul ucróut ie diuulièrit, totam^ illinc. fe abfciderit, marcefcet 8c diffluet turpis, ac debilis efteda. Vfque 'dum rurfiim conuerfafueritjfe^icumcaufaconiunxerit, ficcpperfedionem fuam receperit. uerba coeleftia, miraculum,Philofophos in pedore fenfus hos habuifle,tum pias uogt; ces profudiflè cundos in hodiernam fapientiam confenfiflèjquæ PhilofophiSjquâ# tumuelint,difsimilent,aditumadhancueramfapientiam,ad hos profundos diuii« nos^ fermoncs apperuit. ÄdditidemSimplicius, o'?» Trcctm Kv^^cn-mvHi 'nAamp;érHS às tIuj tt^s öiop tmspocpHi/, ty tUjj xvvi/xvyrx^iii ccisrofisgvipBTXi, Omnis animihumaniper;’ D fedio, eft^ut fefe ad Deum couuertat, fecp/ad eum fuprerno coordinet. Refert item cundainhunc fingularem ac fupremum: Vtqudd non diuturnam uoluptatem, quoniam exitialis fit, Deus fecerit. Et indicium tkmtx ÔiSy cunda icientis Dei. Etquddhuncfinem pcenitentiæ reipicit, ut animusiomni prorfus cogitatione ab anteafadis abhorreat: t/lüAsii tS, ’n!/ Stoj/ ss tStv 'Aaamp;' o^xy niüSfégatcof. Et quod à pqs imunera Deus accipiat l /Jii' tvxiHvvTuy t/läi^x t^otaxkis ó v-wotAi^iTw^ Et quod quales uoluerimus eile, in noftra fit â Deo poteftate, qui caufas uoluntatft bus noftris reliquerit, facultates eligendi permiferit : ad minimas operationes uftp. Et quod mirabilius, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^x. wut« ynjxxvHoxy.ivQ' ly nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjgotTf «TOts« tb Tr^ovcêy)

Nunquam deftititproipicere Deus his, quæmachinatus effet in aliquo temporis cxordio, 2lt;in eo cundarumrerumcreationem. Clarifsimaenimnuncfatetur noce/ temporis exordium,in eo cundarum rerum creationem , quam in commentions busPhilofophiæfiluiflèt.Nequeenim,inquit, principium temporis habet BonS tas Diuina, â quo bene cunda fiunt.Neque Deus aliquando adeft,aliquando abeft. Hæcenimicorporeafunt.Sedipfefemper adeft omnibus,ab omnibus fegregatus. Et prouidentia eins, quia femper ipfeS^ ubique eft, 8c bonus eft, omnibus rebus in# funditur,utquodquemeritumeft. Etquemadmodum alumine Solis/omnia irra# diantur : alia^ uident, alia uidentur, alia germinant, alia profeminantur ; alia^ al# befcunt, alia nigrefcunt : alia denfantur,alia diflbluunturi unumquodque ut aptum eft, unius ac magnæ bonitatis fuæ, fine labore cundis dante portionem, neque ho# rum ad aliquod laborante foie, amp;nbsp;de fua beatitudine detrahente : Sic multo magis, bonitatis diuinæ , quæ ôd W »wr/xw v^y nAny nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Solern mundo donauit,

omnia participant fine labore, benefiuntcpfecundum nienfuram bonitatis eorum, nihil

A nihil in eo laborante Deo , amp;nbsp;feie diftrahente. Neque enim, quemadmodum res na# turales, recipit ofïènfam, Nequeaduentitiam jperegrinamc^ habet bonitatem , ne forte abfumptafatifcat. Neque aliud eft è natura eius/operari : ut ad multa/nofter animus , ficisiadprouidentiam mundifatigetur, aut ad illam boni contentionem, quod excedit omnem mundum debilitetur. Nam fi perfedus animus humanus, amp;nbsp;Rî Siojz nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ad Deum contentuSjdiciturin iublimeferri ac uagari omnicp mun#

do deipatiari j quanto magis 0 nbsp;nbsp;‘/vx’*! C’srosK'rHS animieonditor Deus,fine defa#

tigatione rebus ab fe creatis profpiciet 7 Hæc Simplicius,de Natura diuina, de pro# iiidentia, de animi creatione» Repetens^ rationem prouidentiæ, Haud,inquit, peior hominibuslfit Deus, qui una eademcp artepartes curant,amp; uniuerfum,amp; par# tes quidempropter ipfum totum. Neque uerd, inquit,uilepeculium Dcicft homo, uteum Deusinegligeredebeat: »lt;/'’ ti/TtAts Ifh x.thim S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Naturam quo#

quediuinam'in eos, quide prouidentia cius dubitant, definit« Nam cum v SÄatz, Diuinitas, inquit, e3i natura fit, Habens abfolutifsimam fcientiam, fortifsimam po# teftatem, optimam uoluntatem, omnia^ à fe ipfoproducens, profedd/neque fua# rumrerumcuram neicit,quodnetardiisimisplanecp bardis amp;nbsp;ftupidis animanti# busaccidit,quæprolemfuamdiligunt. Neque uerd propter imbecillitatem tan# quam uires fuas rebus excedentibus'abfiftit. Qui enim fieri poteft, ut 'n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t#

»•«gceyiizT©-, res creata, fit Creatore maior 7 Tum concludit, Quocirca omnibus mo# dis eft impoisibile,quin â Deo cunda proipiciantur. Hæc amp;nbsp;id genus plurima Sim# plicius, quem quidem arbitror'apertius amp;nbsp;copiofius fermones religionis noftræ prolocutum, quddiam terrarum orbemjrerum diuinarum lux , quant) Dei Filius è ccclo, peneiraftèt : quo claret^eos ueritatem quidem fuipexiftè, eilt;^ penitus afTendQ ß fè, fed ueros cultores eius, propter in icitiam , acfuperbiam, ut eam/fibi duntaxat^ uindicarent, eiusqj inuentoresfe fuos^iprimos gloriarentur, contempfifle»Quem# admodumuideliceqmaiores eorum qui furatiàBarbaris fapientiam , cuius/fe reper# tores, primos^ autores oftentare cupiebant, quibus didiciflènt,filuerunt.ltaque) ficâBarbaris,literisnempefacris,didicit Theologus eftè, diuiniusqj, quàm par crat profanum loqui, Simplicius ; quemadmodum Plato/fufcepit ab Aegyptijs myfteria de tribus Regibus, de creatione,de Dæmonibus, quæfuiribus humanis comprehendi non potuiflènt.Omnis item hæc Theologia Simplicq , fi bene cunda reuoluas, non ftat cum æternitate mundi, pro quaJcontra loannem Grammaticum Chriftianumfortiterdimicauit«Hoc(^(argumento eft, quos/Ariftotelis dogmata corrupiflènt, ueritatem,rerumlt;^ omnium profundiorem confiderationem,lucem^ facrarum literarum, melioradocuifle, eoslt;^ fecutos eftelibenter amp;nbsp;aftenfiftç*

Bx ‘Proclojdeßngulari Deo^qudd fit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quo'dBonuin ^cl^uôdprima cau^

ßa,bonorum cun3:orum ^^utor^ Ueorum etiam Creator. Qwdine^abb lû, incogitabiliijJ^irtutis itißnitte^Natura indeßcientis.

N P R O c L O uerd ( Neque enim'moror ordinem, qudd ante Simpli# cium floruerit) quantum ueritas exercuit uires fuas, eruens ex inuito pe# dore.uelut e filicelucem fDico pedus inuitum, quoniam inter confertii# fimamfuperftitionumturbam,quæcomes ibat ei cæteris in libris,non alio qua'm ueritatis æftuîad fermones demum redqt meliores« Vnius certe' uis,amp; im# petuseiusfuit,hominem,cuidomicilium,certaq; fedeseius/aded difplicuilïèt, ut infedatus effet, poftremduelut pœnitentem, uelut alium, nouumcjj, priftina mente

AVGVST. E V G V B» L I B, Vb penituscxuta,uocesinclytas,uoces Angelorumedidiflè, Inlibro, quo format ex G PlatoneTheologiam j quanquam de fummo Pâtre, quemïit fæpe claruit^PIatonici uocant 'fi ipfam Vnitatem,ipfumBonum,præclaraj profunda^^ difs» feruit: egoiflores quofdam, paua's contentusdegam, Quis igitur, inquit, fît Rex omnium, uel ó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vnifîcus Deus, ab omnibus fegregatus, amp;nbsp;omnia pro^

ducens â fe ipfo, perunam caufam præcedens uniuerfos ordines. Quis item, qui fines omnes conuertit ad feipfum, amp;nbsp;circa fe ipfum creauit, o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wfcvT«, liriif

i'isMTuy 'nÂûif Tt^aiT^f^yep tù-nxift Nam cuius caufa fiint cumfla, hune omnium finium finern, metam metarum, primam operandi caufam uocans, non errabis uero.Quis item omnium pulchrorum,bonorum^ autor/in omnia irradians 'W' tfne-n, lumine diuino amp;nbsp;turpeïmmenfuratumqj ad extremum ufque,omniumq; oblt;s fcurifsimum includens f Si uerba Platonis attendas, eftid,quod neque fermonem admittit, neque notionem I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vohxm tocÜt»!/ «£î «yvasvii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/wx'fiy , vs

Neque enimicogitare licet hune, ut ignotum, neque eftari, fandocß de# clarare, ut incircunferiptum : Sed quidquid dixeris, deillo quidem dixeris, ipfum auteminon dixeris. Nam quorum fîtcaufa ,poterit quidem afsignari: ièd quidnam fitjdicereautcogitarenonpoterimus.Detrahitenim femper cogitatio nos ad no^ ftra. poftremd concludit, Vna igitur deprimo principio ueritas/efto, quæcum prb mis earn Iaudat,appellans nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TretMTuy tx HiCnKus, Jneffabilem,fîmplicem,

egredientê extra omnia.Cum igit adoraueris eum, uocans ineftabilê, fecûdus honos eritjOmnium/defîderium ipfum efle, Tertius, principium omniû, quoife facit omniu bonorum creatorem. Itaqueprima fîmplicitas, Rex omnium, principatus, exceb fus, incomprenfîbilis, cum nullis coordinabilis. Primus Deus, Vniformis, fuper^ eminens omnes caufas. Omnium Rex primus Deus à Platone declaratus, cuius eau P fa/cunéla, autor omnium bonorum, xö“ «yxSoat/H vnxii Creans bo niformen Deorum fubftantiam, omniapoft ipfum, adhærentia, producens, perfid ciensqj omnia intelligibilia, ut SoLfenfibilia.Duos item’ait elTe Platoni modoside# monftrandæ Vnitatis. Duplex enim , inquit, tradit Plato^nobis nomen ’twvthï cù.’nx!, ineffabiliscaufæhuius. InRepublica,inquit, uocat, ipfum Bonum, fontem^ueritatis, Mentem amp;nbsp;intelleclualia unientis. In Parminidem nominat fc(/, amp;«amp;)(/ lvxlt;/lù)i/ vyresx'nfiii/, Vnitatem, diuinarum unitatum creatricem. Horum^ no^ minum aliud eft creationis, ac produdionisjalterumicouerhonis. Procedunt enim, inquit, fubfiftunt^ omnia à Primo: Vnitatem ad ipfum tcnentes,quæ caufaeft omnis multitudinis. Appellamus autem ipfum Bonum, quoniam ab omnibus defilt;’ deratur: on ■vsmi't Xts' ««7-2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yoJ^ ifh ’fÇ/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ovruy, p.H ovruiit

quoniam omnialab ipfo procelferun t.Eft enim principium eorum, quæ lunt,amp; quæ non funt. Videlicet quod prior Empedocles,

Eafuntenim 7« w-mc, quænondum confpicua funt. Eftprincipium corum quæ funt, amp;nbsp;eorum quæ fieri ab eo pofliint, non exiftentia. Denique in eifdem libris hæc in uniuerfum diflèritProclus (ne multusfin eis referendis, quæpoffunt apud auto^î reslegi,ftomachum moueam)primumoftenditliiam,quaperuenitur ad TTMTuy Superftantialecundorumprincipium,fubratione,amp;: allegoria Vnfi tatis Si. multitudinis, quorum primumeft creator, fecundum res creatæ. Turn pro^ bat^effentiam Vnitatis'ab omnibus corporels fubftantqselfe feparatam. Adhæc' oftendit nomina, quibus, ut docuimus, appellaturineffabilis Vnitas illa à Platos’ ne, Explicatitem collationem primi Principi] cum Sole apud Platonem, Probat item

J A Item Platonem ïn Epiftola ad Dionyfîum de Trçcü-nsÿ atà, maximo, fupremo princiü paliDeo, quem phmum Regem appellat, fuiflè locutum, èi. quomodo circa eum omnia, amp;eiuscaufaicunifta,amp; ut omnium caufa fit bonorum» Et quod de fuprema hacôdinefFabili Vnitate Plato diflerit in Parmenide» Audietiam diuinas quafdam de Natura diuina ciufdem uoces, agnofce mirabilem, cccleftem^ apud homines Theologiam, partim à facris oraculis, partim ab altioribus exordqs, poftremo ab ipfa Natura uenientem : M tp }^ôvu, «?^tà ttm-th . tS /Jü- a-KiJ'^vctiAvs «ii îrôç JicJsteati) olÆv©' LjsF «vto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xgecTsvrO', K9^ ttàgov©' lAvvdfia

rô uox TivJii.« (Æxwt©' It^vxt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;fvins, ÿ licvaj/TS «« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;jn

TT^Î TCWTHf/ Ktsetç/xy i?l c/ÎWKfZtû)? cÙ/TlTTK^X^iüimil «'TtVe/lSvXi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

miizvyif tKeiVHS. Tnx^isij/ ûs ^agt;H f^tix. » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tj/ j « ^(dh ccù (Avvxpiÿ tIm cà/rtni

$4f/. txif «Il gt;nbsp;Ktvvxii) bj/ XiiTH «'sramp;QÎxi) cputn^f, «HSCfÀ.X'nj/, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«Tpv-ny, gt;(5K ÿc/lx^H fcA\â'sr»lt;rKg

tp ouj-m^ tity ving^iSirai/ ^aiùp. Poftpauca, bKêvoii eu mKea bTrispbefwrta , ’tffxoK )'û , nées ÿçxvis nxv-r«^ itt’ eùniy Re« lp ecjùm /xtvoyT«gt; nbsp;nbsp;nbsp;fc;^oi/-7te l^ eùni cp, tq vgt; àA«amp;5{

^6ûhs l^9^Hpcbvx , às bp «tirfi^ep (ivT« (èpibyl^a quot;fepT «.quot;ss^^ut Quocircano in tempoi! reeft, fed extra omne tempus. Cum tcmpusilemper diftindatur , difsipeturc]^ ad fpatium,quodinteriacet,æternitas in eodemftatu permanet ,8C durât, plus'que eftæternauirtute,quàm tempus, quodiin multa uidetur tendere. Eftautem ilia Natura non modo infinita, quia femper, fed amp;nbsp;uirtute. Oportetcç/ad hanc infinb tatem uirtutis,æqualemamp; correlpondentemjex ea pendentem ftatuere Naturam, Adeft igitur ut una uita. Neque enimiifque ad præfcriptum, amp;nbsp;certum,in uita.Hæc uita/ftmper habet uirtutem eandem, infinitam, intime in penetralibus naturæ fuæ, fi acceperis perennem in eainfînitatem, naturam inconfumptibilem, amp;nbsp;indefatiga^ Bbilem,nufquamdeficientem,ceuuitam fuperferueicentem. In ilium autem/urbes j-efpiciunt(amp;omnisterra,amp;omnecœlum,ubiquein ipib manentia, amp;nbsp;habentiaex fpib eflentiam, amp;nbsp;ea, quæ uerè ftibfiftunt ufque ad animam amp;nbsp;uitam inhærentia, ÔC in Vnitateminfinitameuntia,infinitatefine magnitudine. Hæc grandia myfteria, quibus non poteft mens humana cogitare maiora, Deo^ digniora. Hic primum cernimus Philolophos(uirtutem Deiinfinitam, indefatigabilem fateri, uirtutem æternam,perennem,nufquam deficientem, Deus, inquiunt noftræliteræ,cuius poteftati nihil refiftit : cuius inuentio infinita, inexhaufta creatio, manatio uirtutis æterna: Nonfolum æternauita, fedimmenfapoteftasæternitatireipondens. Quæ fi nullo unquam tempore defecit, nec dcfuitipfa fibi, femper habuit (quo uiueret amp;nbsp;poflètfæternam.Abhacomnianatapendent, quibus elfe fuit ab ilia. Immenfitas eius(non corporea, fed fimplex, Vnitas infinita, Immenfitas incorporea, Poteftas/ incognita, fed immenfa j finemagnitudine. Omnis terra, cœlum, mare.flediiur in ilium, pendet ab ilia. Idem hæc quoque feribit : « «.yx^ip n^tüTisv xfyiyiKU'ieer^ 5 Ka^ Ivm^hs vnxfgt;fis. Etquælèquuntur, Bonorum'prima, amp;nbsp;principalifsima ôC Vnifor# mis exiftentia, omnium fimul bonorum caufas, amp;nbsp;continentias, in feipfas, amp;nbsp;circa feipfasifirmauit. Nec ulquam eft boni quicquam,quod/non ipia pofsideat eiufinodi uirtutem. Nequebeneficium, quod non adipfam conuertatparticipationem eiufce caufæ. Omnia enim illin c amp;nbsp;producuntur, amp;nbsp;perficiuntur amp;nbsp;feruantur bona,amp; una omnium bonorum concatcnatio,amp;ordo in ilium ut fontem. Hic appellat, ut cer# nis,Naturam diuinam, fupremam, eminentifsimam, fontalem omnium bonoiî rum exiftentiam, fontem omnium quot in omni natura funt bonorum, principium primum, originem. Quod habet beneficium, quod naturam liirtutemcp Bonitatis, ab ilia habet, lllic omnium aggregatio bonorum : Si quid in orbe boni, dimittitur

^7^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGyST» E V G V B» LIB. VI.

inde:palatium,aula,ubinafeuntur: thefaurus, ubi cclantur cunda bona: indeC ad nos ufque promuntur Vitæ, animæ , corpora, mentes» Ex his, amp;nbsp;id genus omnibus,quaeidefummoDeo,Philofophorumcelebrantur orc^ quorum uerus, amp;nbsp;limpidifsimus, uberrimus^ fonsimanat in facris liten's, docemur omnes,Unum, eundemcp Deumfcunclarum gentium toto terrarum orbe dißufarum eflè, hunc' omnibusfæculisjhominibus apprimè fapientibus/innotuiflè: cumc^ fit omnium ore/celebratus, meritis fingulariter^ fuislaudibus ab omnibus prædicatus, probatur certèreuerafapientiam cœleftem diuinitus allatam, amp;ueram

generis humani dodrinam,’apparuiHè,quæ darum, perfpicuum^ eum oftendit , celebrauit^ Temper , quem i Philofophi adorauerunt, laudes^ eius partim à maioribus acce#

ptas, partim ab hac ipfa Sapientia, pleno ore degt; cantarunt, ob quas â fuis/diuini diccbaiv

. - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tur, Sic^ß^una ueritas eft,ficutCreaü

Qtnnem nationem 'd uetußißimisßaculii traditione pet- omneststata deßcett^ dcnteßaterimundum creatum.l^idißße q^uceda Creati mundi prißcofßgna. FuiJJefamatn apud prißcoiiCreati tnundi creberrimamgt; F.ation£Sy (piibtts nonnulli noluerunt crtatum mundum.

OST RES æternas explicatas,de Creatione mundi di'flerendum, locus hui'c operi longe aptilsimus ; cu# lus I'nftnutum efi:, docere, quod quidem 'non magni laboris fuit, cum ea ratione, quæmigct in omnibus, quacp fapimusi loquimurc^ omnes,rerum naturas ponderamus, turn communi quodam omnium genjs tium confenfu, quem(inuicem fibi'per omnia fæcula nationes tradiderunt, quemcp ab exordio generis bus’ mani manaflè confiât, cundis rite recfie^ libratis, foi; lam earn fiiperefie, ueritate, in quam omnium cogita^ tiones, fermones^ tandem refoluuntur, quam^ au-diuimusfcœlitus poftea reuelatam* Ac de Creatione mundi, quemadmodum de Deo, mirabilis fuit omnium mortalium, fignorum quoque /coniedurarum^ con^ fenfus,u£quo anterius procédas,eoreperias confiantius(exordiumcccliac terræ prædicari,ut de mundi creatione uideatur eueniflè, quod de clarifsimis, uetufiifsi^ mis^ quibusiç monimentis,debello Troiano,pofi multa fæcula Romanorû trium^ phisiacpotentia,quorumilludquofuerunthomines eipropiores, eo magis/prædiî# cabatur, difiindiuscj apud omnes refonabat, Circunuolutis autem fæculis, famalt;^ paulatim obfolefcente,obfcurari cocpit,utuix tenuis quædam notiofuperauerit. Sic / plurima noueruntiadarunt^ fuperiora fæcula de Romanis,quorum nunc'maxima pars obfcurata, ex Humana^ opinione obliterata, pars in libris, raris^ quibufdam ueftigqsuixcredibilisremanfiuHumanaautem imbecillitasefi,uttum facile obliÿ uione capiamur,tum uix etiam præfentia'clare intrepida^ fide credamus. Sic euenit deCreatione,quâicum uetufiiora fæcula confiantifsimè prædicarent, fignis etiâ quij: bufdâ Claris adhucfuperfiitibus;pofierioribus, quos diuerfæ, incertætp opinioncs cÔflidarent,amp; in uarias fentêtias circûflederent, probabilius, ueriqj fimilius uifum cft,nullum habuiflè mundum principium, fed bis omnino perpaucis* Attuleruntcp illirationes, quibusmaximè(amp; credebant ipfi,nullum unquam rerum fuilTepri# mordium,amp;cæterisperfuadereconabantur, Itaquefit, utde conditione mundi fer moiduabus neceflariopartibusintegretur ; unaquæ refjaondeat ad eorum oppofii! tiones,eas^ diffoluat, demonfirett^, fi fieripofsit, probabilius efie, Naturæiqi con^ formius amp;nbsp;aptius, resihabuiffe principium,quàm fuiflè fempiternas: Altera qua ue^ tufiatis,gentiumlt;^ omnium,ac religionum proponatur confenfus. Qui per omnes

ætatcs fuperiorcsifenGin refolutus,ad aliquod rerum inidû deniq^'reducatur. Ha# C buitigitur mundus aliquod primordiû, idcp Græci, AegyptpjPhœnices, Chaldæi, totus OrienSjOmnes literæTçligionescp omnes aflèruerût.Cui conienfui,quoniâ nagt; turaliseftjueritas ipfa,redus^ prouidênæypietatisiamp; ueritatis ordo'mirabiliter aG fentitur,nunquam uticp futurus,nifi in conditione,amp; initio certoimundi. Ac quoniâ/ quibus tiifus cft ætcrnus mundus,tribus cum primis rationibus(funt pcrmoti: è qui^ busi€ft,quôd fcelus fitjnferrepotius fempiternâ priuationê,rerum^ carentiâ, quàm fempiternû eflèzAItera'qudd no fi'trationi cÔfentaneum,ncc uidcatprudêtia, cur tot fæculoRz millibus deflator ilk Deus,quafi defomno euigilans,rcpcnte ad creandum, quod prius no faceret,fc dederit:Tertia,quod no fi t uerifimilc,nec appareat,cur non creauerit ante hæc tempora,fempiternis retro fæculis ociofus* Quoniam^ bis ratio;;’ nibusiomnis ferme de conditione mundi fermo contiiietur, ingredicmur fuper bis difkrendo,paulatim,quas?primusAriftoteles,deinde exaliorum perfona Plutar^ cbuSjtumProcluSjCætericpde Aetcrnitate mundi attulerunt:quibusfn dubitation nem plures uenirepoflè'nonreor,rationibus explicatis* AcPIutarcbus, grauis fane autor,teftiseft,multosfuatempeftatePbilofopbos/nibilnon conatos, fusc^ dec^i dctorquere j uiolentare omnia aggrcflos , ut abfconderetur , negaretur Creatio mundi, ccu graue flagitiumj nelandumcp piaculum adirent, qui tollerent eius ætern nitatem. Quibus ille/ex dogmatis Platonis, quæ conabantur peruertere,amp;in fuas fententias trabere, refpondit, de quo poftea dilièretur.Nunc ea quæ ex fontibus fuis fuggeret Natura, perfequamur*

Kefoluuntur rationei de lt;^eternitate tnundi, Nullt ,K.^ternitatem proi deße^Jed uehementer ob eße. Hutte eße mort al tb us omnis impietatis,omnts inßelieitatisfoniemlt;rerum humanarum cottfufionem. Huilant reddipoße prouidentice rationentj rebus aterttii.Hon poße animos/immorf aies eße rebus aternis'.aut eos non aßeendere in calunn nulla^ eße po fl uitam pra^ tnia uirtufum. Stultoi elße^gui détériora uelinticeterna, (^utefint melioribus impedimento^Hon eße malum deßruere mundum caufa maiorum bonorü.

ON ENIM inexpiabile fcelus eft, Creatio mundi ; fed Aeternitas pon tius,non modo fcelus,fi quis altius (pedabit, fed omnium fceleru, omniu religionum,uirtutum,iuftitiæ,probitatis omnisieft interims ; ut ex omnin bus flagitfjs, quæ deteftatur Natura, quoniam ueritatem, lucem, fubftan tiam(ÿlabefad5t,boc(fitprincipiû,boccaput,bocprofunda,uafta,Iacrymabiliscp co fufi'o,in qua'nullus ordo,nullaueritas,fedfempiternusborrorinbabitet.Sublataein Creatione mundi,nemo eft,quin nofcat ac fateatur, nec mortalitatê animorum, nec prouidentiærationem defendipofk, necres bumanas ceu mare fluduantes , ullam habere {edê,folumcp,quo ftabiliantur:Vt eueniat ex bac borribili cofufione, ceu cu fublimis arbor radici tu s conuulfa,aut excelfæ molifundamêtis ablatis,omniû uirtun tum,8C cûuirtutibuslabêtibusihominû,rerûcp humanarum cofragofa ruina ; amp;nbsp;hoc ipfo necefle fitieas in nihilû redigi^x quo illi plurimû eas ftabilire, decorare^ tfepu^ tabat.Quis eftem,qui fi fibi ^ponês (quêadmodû fæpe exêploRî caufa proponimus, ante animu quæ neep fint,necp pofsint eflè) nullû mûdi fuifle prîcipiû,extêdat animû per oîa,quæicogitâda in Aeternitate eftènt,qui nÔ uideat /cunda ex cÔtrario inuehi, quæ Creatio cûdis hominibus attuliflètC' Ex Creatione rerû nata eft pietas,' natû eft, ut eum admiremur,amp; colamus;potentiâ,clementiam, bonitatem^ eius fuipiciamus.

DE PERENNI P H I L O S O P H I A, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;23l

A qui dédit nobis quod ipfe cHct.Tunc primum potcftatcrn eins admirantes, quod po tuerit ènihilo tam pukhras,tam^ uarias,tam multas ipecies producere;ueneramur, incendimur amore in ilium;conaudamusbenignitatem,acbonitatem;oratias referre geftimusjtalem ac tantum nobis parentem gratulamur.Quis enim elt,qui cum fecirc cunlpexeritjOmnemé^ corporis fui fabricamicontemplatus fuerit,in interiores animi fedes penetrauerit, ea^ fibi quondam (à fupremo Deo cognouerit donata^quod fi ne temporis exordio fieri non potuit) quin rapiatur in cognitionem amp;admirationem, cultumcßfcreatoris fui Hinccp conicclet, fe charum, acceptum^ illi efle, utpote Igui prouidentia.mj curam, charitatem yfapientiCsimx mentis in co artificio adhibuerit: Qui cum poifet bonis fuis fempiternis fruigt;quorum ante mundum copia circunfiucÿ ret, plustp unus fibi fufficeret, quam fi totiusmundi ad eum fieret accefsio, maluerit tamen'largiri e Hu nd ere Bonitatem. ld ueró intuens animus, penitus amore ineens ditur flagrat; amplecfiitur Parentem optimum , ueneratur, adorat. Neque cnimiü dependentiam attuleris,per quam â Deo conferueris,ac fufl:inearis,tantopere ad pies« tatem accelTeris, tam te Deo dcbcrc crediderïs, quamifi te conditum cum nihil elïès, regi’in omne tempus ab eo, amp;nbsp;fufiineri/perfuaferis, A' quofeum creatus es perinde quafi genitus,amp; conceptus, edituscp in lucem fuifti, ut cum génitrices, filios, quibus antea carerent, enituntur, efficiturep incredibilisgenitricis, amp;nbsp;prolis amor. Mirabk lis^ eftialacritas noftra,cum nos fcimusiàDeo creatos, Parentem nofirum ilium au^ dimus : ficutincredibilis mocror, Si. quafi luótus, cum tantus honos eripitur, èC per infinitatem temporum,ceu per profundißimas tenebras, inexplicabilescp ambages, quibus nee caput fit,nec locus ubi confiftas,cogitando'uagamur. Nullum^ apparecf in omni rcrum delperatione, amp;nbsp;quibus refertam confiât humanam uitam/difticultaj«

® tibus,cladibusqj,perfugium^nifi ad eum, qui tui, totiuscp mundi autor fucrit, qui tci^ tanquam amantifsimusprocreauerit, creatum amet, foueat, amplecffatur. Quod to^ tumiprorlus conuellitur, cumprimæuaorigo denegatur, Nee aliud fiiccurrit cogß tandum,rebus æternis confiitutis,quam quod condere Deus eas non potuerit:Tuni quod exiguum maiefias eius præcellat, nihilcp habeat ferme fi'ngulare, fi totus mun^ dus/æternus cum eo fuit,fi Sobamp; Luna tarn indefatigabili, diuinacp ui’extiterunt, ut lucereinfempiternum , moueriin fempiternum potuerint. Ex omnibus enim dotk bus, ac quafi priuilegijs, quibus Diuinitasifupra omnia fublimatur, uel maxime efl æternitasiquæ fi fingularis in Deo non efl,efticitur, ingeneratur^ fufpicio, ut fupra mundumpræeipue ccvlo, luminibusép coclefiibus,non multum maiefiaseiusemk neat. Nec ualet hie ilia reiponfio, Regitur, conferuatur, generatur femper. Verba prorfus inania,caflatß oratio.Autenim^fi daripotefifempiterna generatio,potuit ali quando'generare ac create Deus : Et quod perenniter facit,potuitfemel fecilfe: aut fi ita regit, ut tarnen create efticereep non pofsit, ne potefi quidem regere,0^ generate. Vtquod nonpofsitcreare,non pofsitregere.Sipotefifemper,potuitetiam aliquant do.Ne«^ enim perfeótè regeret,nifi in poteflate totam Naturam, conditionemcp ha? beret. Aut etiam conflituuntur res æternæ,quia Deus eas create non potuit:aut quia '/ potuit quidem,fed Aeternitasimelior fuit. Si create non potuit, non poterit etiam in præfentia : priuaturep maxima parte Diuinitatis Deus,quia nec créât in præfens:nec fi deefl facultas creandi, aderit perfeóia regendi. Aeternitatem autem/non elle melio? rem,fuperioresjaliæcp multæ rationes coarguerent. Nam neep hominibus, neep ank mailbus brutis, nullis denique fub cœlo rebus/prodefl Aeternitas magis qu^m créa? tio.Similiter enim in Aeternitate cun(fia,atcp in Creatione/corrumpuntur. Nec pro? fuit cuiquam mundum fuilfe fempiternu, qui tametfi fpecies habuiflet fempiternas,

zBx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST. E V G V B» L 1 B. Vil.

dulcedo uitsc tarnen, utilitas,fcnfus^,efl:particulan'um: particulates autem homii? C ' nesitantundem in omni æternitate cecidiflcnt, ac fi mundus non fuifïètarternus. Cu^ ius enim æterna fuit ilia dulcedo, cum res particulatesicorrumpantur, fentire autem

■ƒ bonitatem, fit particularisuniusf Hocluel maxime de hominibus uerum, quorum nihil interfuitian æternus,an creatus mundus:quia uel in Aeternitate nemo fuit fteti» nus. Quid Platoniprofuitmundus æternus, quid Arifloteli, fi fimiliter ceciderunt, ac fi creatus efletC Recenfecætetos,mente^euolueper omnes.Neipfi quidem mun^ do profuit æternitas ifta, cum omnia indiuidua fint corrupta.Itaqpin particularisnul læresfcapere ex Aeternitate mundifrudum potuerunt: uniuerfale autem non fen tit, nec utile eft particularibus, dumJea ipfa intereunt,eorum fpecies/efte fempiternas. Quinetiamdum profuit fpeciebus, obfuitparticularibus; quia non habuerunt, quo referrentur,capite carentia : Hominescp in miferrimam impietatem delabebantur. Quod autem uni,amp; alteri nocet,nocet etiam uniuerfo. Eccc/quod ad utilitatem æter«’ narum ipecierum afcifcitur, adruinami calamitatemip indiuiduorum aftitum, non cognofcitur.Sicadinteritum quoc^jamp; dedecus fpecierum aflumptum non cernitur, dum uniuerfale, quod eft aggregatioparticulariu, tantundem infirmatur, quantum particulariadeprimuntur.ltaque quot damna dat Aeternitas mundiparticularibus, totidem uniuerfalibus det necefle eft. Virtu tes autem pietatem, prouidentiam, amp;nbsp;quodeuidens eft, immortalitatem.aufert Aeternitas mundi, confufibnem animis, perturbatjonem^ oftundit,id eft, uniuerfis agmen afteret malorum, ut non fit aliud Aeternitas mundi,quâm impietas æterna,æterna^ animorum confufio,mccror ftm piternus ,0Cfempiternusinteritusanimorum: Sic uaftitas ingens particularium amp;nbsp;uniuerfalium.Itacß amp;nbsp;hanc rationem difcutiamus,quos Aeternitas mundi deledet,fi bene defiderium iftud fuum euoluant,nihil agnituros eos aliud fe cupcre,quam mor talitatis,corruptionis,flagitiorum,miferiarum,lu(ftuum, cal amitatum, hom icidioRz æternitatem.Quid cnim aliud eft Humana uita,quam nefariorum ftelerum fpetftacu^ Him, fortunae fæuæi nifi fit alia ratio) ludibrium, uiuorum acerba colludatio ) uexa«« tio^ perennis, iuftitiæ) amp;nbsp;pietatis uiolatio $ Quid aliud fituiuendo, quam-qudd re^ gnant,uigent^ rapinæ,odia,ueneficia,homicidia,adulteria,proditiones,uiolêtiæ, di reptionesjludus ubiep, dolorcp, amp;nbsp;plurima mortis imago,lafciuiæ præterea, 8c cor^ ports ad fenetftam ufqueludibria,fexus)ufuscp naturgueræ deprauatio,pefsimaruni artium exercitatio,errores omnigeni,prauus femper rationis ufusC Denique'nufqua certa quies, dulcis animorum tranquillitas, optata mentis acplacida ftcuritas. Hæc tu uisfuifiTe fempiterna. Ex hac miferia'effedum eft, ut pleriqp pronuntiarint, melio? remeflefortemjconditionemcç mortuorum, quam uiuentium ,amp;beneagicum co, qui fimul natus occumberet, aut certe quam oeyfsime, Socrates, ÔC cum grauis ora^ tor fecutus,uitam hanc,quam uolunt hi'fempiterna,mortem dicerenon dubitarunt; quam'lamentatus eft idem ) defleuitep multislacrymis, utqui legeret quæ fupcr co fcripfit’, nihil mallet ) quam res has relinquere. Hegefias fic copiofe de fuga uitæ Hu# ius diiputauit, ut à Rege Ptolemæo prohibitus efle dicatur, quod muHi$ his auditis mortem fibi ipfis confeifeerent, Docuit Silenus 'Midam Regem, non nafti, homini longe optimum efte : proximum autem, quam primum mori. Euripides, lugendum efle qui nafcitur,lætandum fuper eo qui moritur. Solomon fapiens ine,cunlt;ftis mife# rqs, fpiritus^ afflidionibus amp;nbsp;erroribus humanis confideratis, intrépide laudauit magis mortUQs quam uiuos, prae his^eos, qui nunquam ad hæc mala ueniflent. Non modo igitur fempiterna mundi, hominum^ progrefsio ei non eft uifa utilis, fed eo ufqueprouedus eft,ut hoclqualecunc^ uiuitur, cenfuerit abolendum ; exortes^ lu# cis,

A ds,prætulcrit uiuis;priuatiô'que omnis uitæ, uiCa Ht ei,tota ui'ra melïor. Sic profeiftô priuationê mundi, non folum fempiterno mundi ftatui, fed etiam temporan'Oj rcor, anteponere potuiiïèt, nifi maior ratio fortaflè, quæ pendet omnis ex creatione mun^ dijobftetiflètjforte^ iudicafîèt,aut non intereflè,fieret mundus nec ne,aut melius fu^ turum, fi nunquam apparuifiTet. Nam nifi tranquilla quies meliorcpiieie oftentaret, nifi fpes maior affulgeret, nifi portum, quo tranquille, qualTata mundi flueftibus na^ uicula, conquiefeeret, animus cerneret; amp;nbsp;lacrymis redundare, lucfiibus reionare ne^ ceflè eflèt, ôd diem illamiomnibus diris infedari, quæ nos in banc uitam extulifieu Longe autêjpaucis exceptis,quod miierrimo illi contingeret,qui die natalê,no(ftemlt;ÿ cÔceptusiexecratus, nullû inter annos, omnemep temporis tradum, locum cis fuifie defiderafTetjmaledidis profecutus,quæcuncp in uitæ fuæ primordio accidiflent.lam uerd quoniam quæ carent ex decretis Philofôphorum initio, fine quoep nullo tcrmic nantur;fi mundo nullum fuit exordium,minus item exitus erit.Eftîcit autem hæc rajs tio, ut nunquam fit futurum, quod futurum maximccÿ rebus bumanis neceiîàrium, fapientia cœleftis docuiflet. Nam cum innumerabilia fccleraiin bacuita impuneper^# petrentur, cum multos uideas innocentes miferabiliter patrimonio, aut imperio, ui:# ta^ priuari : cum ratio uitæ, quadegunt homines, non multum ab ea, quam pifees in mari, procul fit, qudd illifdcntibus agunt, bi amp;nbsp;armis, ôd omni fraudum genere, quasfratio mala miniftrat, perpetrantibus, cum fæpe iudicium, uindida'^mque Dei, ücxati uiolenter, imploremus : denique cum maxima perturbatio in fenfibus huma^ nis infidat, quód tam malè,tam federate, tam inique' uiuentcs, nemo fit, qui iudicet, amp;nbsp;ulcifcatur, qui’bonos â malis defendatiaut diftinguat, dum no modo bonorum 5^ malorum equalis,ut etiam longe deterior/bonorum fit conditio,ód ficut non prodeft

B bonisibonitas,fic malisimalitia non noceat.Hæcinquamicum per omnem bumanam uitam obambulcnt,quæiamp; Pbilofopbi uiderunt,amp;: fuper bis obftupuerunt,ignoransï tes^p uerum portum turbati funt, ut mouitmultos Dionyfius, quitemplisüeoruin expoliatis, féliciter nauigauit, ultus eos, quos/amor patriæ ad earn liberandam inftiss galfet. EtPœnorum crudelitatiiReguli corpus eft permiiTum.Apbricanum domefti^ ciparietesnontexerunt,infinita^]^noftrorumexemplorumeftcopia. Hæc cum ita fint,cum tam multa nuncjimpune perpetrentur, quæ nifi animaduertantur, nifi per« fuafum fit,meliorem aliquandofortem futuram bonorum,maior elïèt rcrum bumar. narum confufio,quam cum fus^ delt;^ commiftis dementis, Chaos inhorruic, ftatuit Deus'diem rerum fupremam, cum miferabili hacj amp;nbsp;cæca uita conclufa, uis ab uno«; quoep/in theatro totius mundi repofcet,Satisfietcp omnibus fuper ratione prouiden# tiæ, amp;nbsp;malis male, bonis bene, cundis Ipedantibus dabitur. Quod^um in omnium oculistoto^ humano genere præfentefieri debeat,expe(ftatur dies fuprema,qua, fa^« do omnium mortalium concurfu, aiudiceDeo, cunCta iudicentur. Tollitur igitur bæcrcbus humanis neceflariapræfcriptio, dum Philofophis habet Acternitatemin pofterum, cuius ante;nullumapparuitprincipium. Ethæcifi reciè cernas, eft rerum bumanarum terribilis illa,uaftatp confufio,cæca^ inuolutio, in quaïuftitia cum ini^ quitate, uitium cum uirtute, prudcntiacum ftultitia, probitas cum improbitatemft fcetur. Nihil eft^in quofa malis boni feparantur : dedecus afcendit, decor defcendit: fcelus fublimatur, probitas deprimitur. Aut in eadem ftrage iacent bona cum malis. Eft tarnen omnium Philofophorum, quos laliqua ratio tenuiflet, quorum ingenium ueritate non prorfus abhorruilfet,firmaIcongruenscpfententia^mmortali Deo curæ elfe res humanas.De immortalitatc quoep animorum,amp;: præmrjsjob uitam bo neftè aut turpiter adam, plures locuti funt, etiam illi ipfi, quibus)Aeternitas placuift

fet. QuoBi oratio ncc caput habebit, nee exitum »intricata pugnans^ fecum confo C quetur, nifi rerü origine coftituta. Vt cum te ratiojpudortpfdeducant ad confefsionê prouidcntiæ,ah'os autem ueritatis impetus admoneat, fore malis bonis perinde ac meriti funt,digna pr^mia;reuolui neceflè fit eos,fi tueri hoe uoluerint,ad creationem mundi, cuius Aeternitasfacit, ut nee tota prouidentia confiftat, nee ea maxime pars prouidentiæ, quæfl'nremuneratione bonorum ac malorumelf pofita, Acquoniam non fuperiores modo,meliorescp Philofophi, fed uel ipfe quot^ Ariftoteles/aflèruit, Deumjremunerari bonos; fortunæ autem quæ dicuntur bona, cenfuitidemiquippe quæ bonis ôd malis ex æquo dentur) indigna^quælrcda diuinitus donari prædicen^ tur. Hæc duplex atteftatio effidt, ut liæc,quam dixit, bonorum remuneratio, in hae uitaifieri non pofsit* Remuneratur enim Deuspios; bona autem fortunæ funt teme^ raria. Nam fi,inquit,diuinitus darentur,folis bonis darentur, Nefas enim elfDeum / erga malos; SdimmeritosfelTebeneficum. Igiturjî non funt bona fortunæ/diuinitus, nec peculiaris effet hæcremuneratio, qua promifcue' fruantur boni ut mali : Donari autem peculiare^ priuatumcp aliquid.'amicis fuis â Deo necelïè eft, id^ in hae uitadn quamali funt ferè beatiores) nÔ inuenitur,reuoluitur necell'arió ratio ad alia præmia ( futura poft hanc uitam. Quoß2perfelt;fta diftindio,redum^ examen,omniumcj ocu lis fatisfadio, atlt;ç aded mentis perturbatæ fedatio,alia nulla ratione,cundis rite con fideratis, erit, nifi ut conueniat totus ad iudicium mundus. Quoniam igitur Phiÿ lofophitonfefsi funt prouidentiam,remunerationemcp bonorum: hæc autemun hae mortali uita, in qua fluduant omnia,nec folum eifdem fubiacent cafibus boni ac ma^ li,fed fæpeideterior eft conditio bonorum, non cernitur ; certè nemo eritquin fateagt; tur,ad aliam uitam ea oportere referri.Nullus autem fermoldepræmrjs ilhs,uita'quc futura fieri poteft,fî mundus fit æternus, omnium^ eorum neceftarid fequitur euerî? fid, quæ de uirtutibus Philofophi difputauerunt. Êftedum^ primo/hac necelsitatc eft,ut quibus Aeternitas placuiflet, alfiicertum incorruptorum fine principioeç cagt; rentium animorum,numerum fuiflè femper dicerent,alii unicam cundis animam at# tribuerent,alfi corrumpi,euanelcere^ eos aflererent. Et hæc omnia dédit Aeternitas mundi.Iidem tarnen,quibusihorum alterum uifum eflet,multarurfum deprobitate, amp;nbsp;improbitate diftèruerunt,' de prouidentia rerum humanarum, quibus â Deo pro# lpiciatur,non pauca.Nam Alexâder qui tertiam fententiam putatur fccutus, de pro# uidentia diuina multalocutus,uidimuslt;ÿ fuperius eum rationem côficientê, aut non poflèDeumjaut nollejres humanas attendereicumep alterutrum,amp; abfurdum,amp;in# dignum Deo palam fît, confier!fut attendat. Nulla uerd, fî cæteros Philolbphos au# dias,res^^bumanas refpicias, cernitur nuncieiufmodi prouidentia, quæ maxime in eo laborare deberet, ut bonibeatè uiuerent, mali â iocundifsimæ lucis alpedu fubmo# uerentur. Quodcontraria ratione tranfigitur. Sic Simplicius, qui modd primam, modo fecundam fententiam uidetur approballè,non de prouidentia folum difteruit, fed ed ufcp progrelTus eft,ut quos oratio Epicftetiiin quo libro grauifsime' 8C pulcher# rime dixitl non permoueret, folum fuperefte diceret, ut diudicibus fubterraneisiex# pedare ftipplicia polîènt. Deniq? ipfe Ariftoteles /qui unam ex his fententijs eftfecu# tus,remunerationem non tacuit.Omnem demum Philofophuminecefle eft,ubi mul# ta de natura, decœlo, terra dilputaflet, uenire ad mores, quæ/prima, præcipua^ cft pars Philofophie.De moribus autem loquentem,nifi fubdolus fîmulator,fæuus im# poftor fît, aliquod caput, aliquem finem, ad quem; amp;nbsp;â quo/tota dilputatio fluat, amp;nbsp;defînat, ftatuat oportet, idcp ferioj^non popularitef) ex Philofophia. Hinc effèélum eft, ut qui prius in contemplatione rerum occupât!, plurima, quæ non caperent, ex# plicare^

A plicaretp non poflent, aut tacere, autcontraquàm Natura décernât, ßatuere coaóti eflènt, cum ad mores uentum eft, mutare fermonem, os aperire, loqui quod Natura uolebatjcompulfi funt. Id apud AnftotcIem,AIexandrum, Simplidum, multôsque alios repenas.Caput igitur illudiôd finis quis fit,ali|(tacitè innuerunt,alii aperte præü dicauerunn Aperte Plato, fupcriores^ omnes, tacite Ariftoteles, apertius ali] poft euminPfiilofophiaeiusclarimulti. Eftautem finis , ut res fiumanæ ad aliam quâm præfentem conditionem referantur, fine qua totaclaudicat diljautatio deprouiden^ tia: CaputjUt â Dcoihabuerintinmum.Si ftatuis mundum æternum, ftatuis autunâ in omnibus animam, aut certum numerum fempiternorum animorum, aut eos eua# nefeerelacrefolui* Quodeunque ftatueris,tota collabitur ratio prouidentiæ. De mo# ribus item, amp;nbsp;fine rerum humanarum, ratione remunerationum fermo uanifsimus eft, Si. commentitius, præftigiofus, ac fimulatus» Simulata, fiefta funt ea quæ dicis, Deum remunerari pios, d Ariftoteles, decimo de moribus. Non minus fubdo^ la, amp;nbsp;uana,quæ de iudicibus fiibterraneis loqueris 0 Simphci. Nam unica anima nul laspœnas admittet: fi reibluuntur, minus. Si certus æternorum numerus animo;« rum, æternus etiam ad corpora à corporibus/reditus amp;nbsp;difeeflus. Qudd fi de mo^ ribus,amp;prouidentia,remuneratione,amp;præmijs fimulatèlocutieftis, amp;nbsp;quafi pOiS pulo fatis facientes, ualete Philofophi, cum ueftraPhilofophia fimulata, impoftri# ce. Sublatis igitur conuulfis radicibus,quibus)uirtus efflorefeit, uani funt omnes deuirtutibus Philofophorum libri, uanaltota ipfa Philofophia : cuius finis tft doce^? re, non obtundere : augere, non minuere : condere, non deftruere : utilitatem, non detrimentum affèrre. Prima præftantifsima^ uirtusfeft Pietas. Hancuclutreginam/ cunlt;ftæ uirtutes fada corona circunftant , ducemque iequuntur. Sublato duce,

® diipergitur agmen, palantes, incerticp uagantur. Pietas non poteft, fi rede confide^ res, confîftere, nifi ftantibus his, quæ Aloiaica, Chriftiana Philofophia, Philofo^ phiquoquemeliorestradiderunt,quddcreauerit hominem Deus,propter homi# nem mundum, qudd gubernet, qudd magna præmia uirtuti dabiti'n theatro totius mundi. Sic ftat dux Pietas: Ablato duce,difsipatur agmen : agmineuirtutum difi fipato , hominum uita , non magis hominum , quàm beftiarum uita , deterior etiam, qudd hæ iratione carentes, ea ncque ad bona, neque mala abutuntur. Exu^ ta ratio uirtute, pefsima eft,noxia eft , Exuitur , fi pietas detrahitur , cum qua fugiente, terga uertit omnis uirtus. Aeternitas mundi idat trestle anima opinion nés, à quibus.'fic manat pictatisamp;uirtutisomnisinteritus,ficut.aduerfa,qudd a Deo'habuerintinitium, Virtus omnis cum principe pietate. Vides quanta ftrages, quis fonitus, quis fragor omnium bonorum , quibus (præclarum eft humanum genus, Dqs^ immortalibus æquatur, ruentium C Deducimur hac opinione , ad naturam beftiarum : humanitate, iuftitia, pietate exutiin naturam beluarum tranß formamur. 111a igitur de fontibus Naturæ uberrima ratio, fteleratam, exitias; lem, magnorum bonorum interemptricem efle iftam Aeternitatem. Tollit enim re^ nouationem ad meliorem conditionem , quafiq^ dcificationem omnium rerum, quam,præfenti modo)amp; omni eius miferrima Aeternitate , longe efle mcliorcni, nemo eft qui nefeiat. Si fit mundus æternus; fit ut nunquam definat,qualis ad omne tempus fuit ; Nec recipiet , quam/Ôd famfla oracula promittunt , amp;nbsp;fumü mis uotis efflagitat Natura, ut penê Deum aceufet, qudd tam corruptibilem fe efle uoluerit,renouationem. Promittitur,decantatur,celebratur, clamitat,efflagt; gitat, Natura , ac Ratio , humani primum generis reparationcm . Sed dicatur renouatio deinceps/omnium corruptibilium , mortaliumque rerum. Hæc/omni ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;N mundi

mundi a?terni’tate)mclior, defiderabilior,optatior,qua fineinihiJ hominibus ferabilius eße potuißcc. Volunt autem Aeternitans amatores , nos in æternum iniferrimos fuiße , æternæ corrupdoni i mord fempiternæ fubiacuiße . Mi fera, lacrymabilis eß nifi fît melior humani generis condido. Hanc^omnes deplo* rarunt , ingcmuerunt , huicfmuldiæternam pn'uadonem antepofuerunt. Deus, quæ fuaeßdementia,omniumßatuit renouadonem,amp; in melioremßatum,comä’ mutationem qua difcedent lacrymæ, lucftus, abradetur eorruptio , deformitas. Quidquid nunc turpitudinis infedit, expurgabitur. Multa'que bona confequen^ tur,quæifandonemoaudiuic, autpofsitexprimere. Hæc/adednaturaliseß,ut nifî futura eßet,Humana natura pene monßrum extiterit, cuius omnisculpajin comgt; mutadone relinquitur corrigenda, Denique ruina euerfioque cßlbeatac uitæ, mundiep futuri,(fî mentemlatius extendas) Aeternitas prxßntis. Nec ßat quio quam eorum,quæ de futura beadtudine, quafî Philofophi fomniauerunt. Quac quidem omnis eß in aboH'done, amp;nbsp;commutatione, præfcntis mundi. Quo funtaui? tcm resmdiores, funt Naturæ propiores, optabiliores, magis eas â Natura de^ fîderarifpar eß. Naturalior beatitudo, quàm mortalitas, amp;eorruptio. Sic ;natura# liormundus ille beatus, quàm corruptibilislacrymofusiße. Solus debet eße iem# piternus in poßerum non mundus is, per quem (regnat late eorruptio, mors ; cui ß propter hominum fl^itia, quibusifuerat creatus, paratus eß interitus, neeeß fand debuit inchoari. Tam autemîpropter corrupdonem y turpitudinemque, non dico rcrum, fed hominum ,non debuit olim (eße fempiternus, quàm propter ea«* dem ;refcindetur in poßerum. Tam debet corrupdbilis, flagitiorumque, dedeco# ris,Iacrymarumque pienus munduscadere,autmutari,quàm beatus ille fempß ternus efie, 1 am^ naturale eß, ut iße non diu fît, ed nec femper fuerit, quàm ut bei« P atus ille fît perennis. Sola igitur à Natura(amp; à Deo Naturæprincipe,merentur æternitatem, in quo mirabiliter ratio conquießit : in quibus (eß perfamp;fta beatitudo: imperfeda uerd, trißia infuauia , amp;nbsp;in quibus dedecuseß,amp;^ turpitudo, non modd non debent eße fempiterna, fed aboleri cito debent à Natura, amp;nbsp;à Deo. Et fl ex duobus bonis, alterum/altero fît melius, impediat autem ßatus deterio«« ris j ßatum melioris ,*profecdd naturaDeus'amp; homo deßruent deterius ,ut melius exißat. Illud ergo conliderabitur y cognofeetur à prudendfsimis,multicp cognouerC; amp;nbsp;confelsi funt, nihil prodeße ipfum eße abfque bene eße. Nec tarn dulce efle ißud eße,utipfum mox admireris, amp;nbsp;collaudes. Eccetotteßimonia, tot exempla. Pluris, (ait fapiens ille^ fit unus homo iußus à Deo , quàm mille impi), Si decern iußos in flagitiofa urbe reperißet, pluris eos , quàm omnem ciuitatem feciflet. Deleuit igß turomnes,quddturpifsimos melius erat non eße, quàm eße. Nec curauit extinquot; gui, aboleri,uanefeere tantam hominum multitudinem,præferens non eflèjipfî efle, quia nonaderat bene efl^. Sic cum tota mundiciuitas plena flagitiorum fit, futu«» raque fît magis, non eß icur raptus in admirationem ipfius efle, mundi Aeternitao temiprobabilem, piam iudices. Tam non debes dare Aeternitatem mundo,quàm Deusurbem flagitiofam/maluit non efle. Si diuinus, fî immortalis, fl fandus fuiffet mundus ,fortaflèpræbendæ aures eflent de Aeternitate eius diflerenti : nunc au^ tern 1 Naturapotiusfuadet,ut cupiatur credatur neque fuifle, neque efle debuilfe fempiternus, Anßilicet ut æterna bella, fempiternas mißrorum mortalium flra^ ges, tot nefanda flagitia, Sol defuper afpiceret, 8d fempiternum eflet, quod efl apud HomerumÇ’

A Quod tellure fuperlpiret,amp; l'nambulet ipfa» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Noftrum quocp:

Illud igitur examinetur, fi duo fint bona,alterum longe amp;incomparabiliter melius altero , fed flatus deterioris impediat flatum melioris j nonne flultifsimi fuerit, potius deteriori , quâm incomparabiliter melioriiuelle locum elfe C Vt fi manu capiendum fit, quantumcaperemanus pofsit, aut ferrumautaurum ; acceptoque ferro, non fit locus auro ; non dementis eritferrum potius fumpfifîè, quàm aurum;* Sic^umfint, ut dem illud, duo bona, quorum alterum fit altero incomparabiliter melius, beatitudo, glorificatio, deificatio animorum, amp;corporum, Aeternita'sque beatæ uitæ, alterum Aeternitas prælèntis mundi; prior confiflere non pofsit, nifi re^ nouato uel abolito præfenti mundo ( abolitio autem uel renouatio inferqut non fuegt; rit lèmper, quiaquæ fine terminantur, etiam principio clauduntur ) certè dementiß fimi, naturæque parum gnari erit, potius iftius mundi uanam, amp;nbsp;inutilem Aeterni^s tatem, quàm Beatitudinem animorumi ac Deificationem uoluifle, cum ex Aeternigt; täte iflius mundi 'nihil boni, nec ad eum qui faueat ci, nec ad aliosiredundet : Lon^ ge autem fit optatior, ac melioquna illius beatæ uitæhora, quàm omnis uita in hoc mundo. Hac flultitia, amp;ignoratione ueri,implicati funt omnes Philofophi, quibus fapientiæ fummæ uifum elt, dare rebus corruptibilibus Aeternitatem , non ui dentes'hanc/cum omni agmine Icelerum, infuper beatæ uitæ , de qua uelprofas; ni multa differuerunt, ferre fecum perniciem. Nos igitur potius Naturamquàm eos audientes , delecTtümque in bonis i Sé malis, aut bonis i optimis habentes, dicemus incomparabiliter meliorem beatitudinem illam, acrenouationem,quaicungt; ® dlas milèrias animorum i amp;nbsp;corporum/exuti, deiformes erimus, quæ/ôd commutas: tionem rerum, commutatio ut non fit æterna, inducit,quàm æternitatem corrus: ptibilis, tumultuofitç iftius mundi : eosque in fuis delyrijs cæcæque uanitatis uoluss tabro uerfari finemus. Quôd autem caufameliorum deftruamus fæpe deterios: ra:amp;^ quodnonomne elfe,fiteligendum,Clarisapparet exemplis. Sæpe'domum præfentem, melioremj eleganrioremquerefedurideftruimus, Agricolæ, uinitores, ramosj amp;nbsp;pampinos etiam late fîorentes, quanquam pulchrum uoluptuofumc^ erat frondes uidere uirentes, amputant. Si decem catulosicanis, aut feles fuftulillet, fæpe maiorem numerum fuftocamus. Ciuitas'apud Ariftotelem,exiguo, certo^homiss num numero conficiturj reijcitur ut inutilis immanis multitudo. Nufquam Natura Ulfa eft infinitatem aft'eâaflè, moderatisi èC paucis ubilt;^ contenta. Nec placet eiqua^ lifcuncç multitudo. Magis autemioptimisôô paucis deletftatur, quàm infinitis quft dem, fedinutilibus, impeditis,incompofitis, fefe inuicem euerientibus. Sic rerum corruptibilium Aeternitatem/dilplicere ei par eft ; quippejquæ omnia bona, egre? glas primum uirtutes, rerum ad unum caput coniuntftionem, beatitudinem fempis: ternam fdeftruat ,amp; tollat. Nam eos quos tantopere mundi delecflauit Aeternitas, dicendum eft,animi imbecillitate,uilium i imperfecftorum fempitcrnam durationem aftedalfe, maiorem beatitudinem non uidifle (ut qui Deosibibere uinum, inter fœ^ mineos amplexus refolui, maiores meliore^sque uoluptates nefcientes arbitrantur). Quam fi uidiflènt, nunquam rerum impertecTfarum Aeternitas eis probari po^ tuiflèt. Itaque conftat,eadem uanitate , miferabiliq? hallucinatione,iftius mundi Aeternitatem eos aftecftafle , qua /deificarunt flumina , fontes , aftra , terram, oceanum , amp;nbsp;adorarunt elementa iftius mundi , ipfumque omnem mundum, quem/ficut Deum nuncupaflènt , ut eft apud Platonem , Ariftotelem quoque,

Marco Tullio telle, Gc æternumuoluerunt, EU enim Aeternitas, quædam quaG DeiGcatio ♦ Diuinitatem ueramibeatioremque uitam , flatu'^mque rerum huma s’ narum meliorem ncfcientes , in ’gremio illius mundi nati , curas omnes amp;nbsp;Hu*' dia , in fpeculatione rerum uiGbilium poluerunt , quarum/ut Iludium elïet ues» nerabilius , præftantius , easfæternas , non corruptibiles uoluerunt Ne de rebus Aeternitate carentibus , fed lèmpiternis, libros fcripGGe uiderentur Vi fum quoque efl eisjquaG Heroicum, difcedere â uulgari perfuaGone; noua^mque Philolbphiam, quam icæteri non aded perfpexilîènt , condere . Sed fons totius z.mali uerus, ut dixi, fuit. Glorification Deificatio'ique luminum cccleftium,quæ , quidem (incorruptibilia diuina^que declarara, nefas fit non fuiflè fempiterna. Ne^ ( fcientes , nec animum ad cogitandum inllituere ualentes , cœlellia lumina Deum/ . incorrupta fecilfe , ut inferiora alerent illuminarent . Jd autem (fieret non fem^ ^per, quoniam non femper optimum ell , fed quoad utile elïet, Nec illud quo^

que uiderunt, quod euidentifsimum !amp; in Philofophia Mofis ell , Si. in iNatura.1 darum , non homines propter cœlum , fed cœlum propter homines effedum. Nec aded(cœlum mereri Diuinitatem, amp;nbsp;Aeternitatem, qudd ordinate mouea# tur; qudd amp;nbsp;res corporea fit , amp;nbsp;fimilis in motu conllantia/etiam in cordibus, amp;nbsp;humoribus animalium/inueniatur , cœli uerd Iplendor , amp;nbsp;claritas , perma^ nenfque Natura (ab optimo artifice compacfla fit, quemiNatura interdum imitai ta, fimilia quædam , terra, amp;nbsp;aère pariat, Sed his (fan's fit ollendilîè, Aetern^ tatein mundi primumneminiprofuilfe, tumexitialem,perniciofamque elfe, quae neçDeo deeus,nec homini/utilitatem conciliet,tollatautem eaquibushomo no:? bills fit, à naturaque belliarum remotus, Immortalitatem animorum, uirtutes, beatitudinem, Quod fi nec Deoldecus , homini autem/dedecus, amp;nbsp;detrimentum afi ferat, quid fuperell in natura, cui prodelfe potuerit Acternitasf Neque enim debes, dum quæris gloriamj Deificationemcp luminum codcllium,res humanasluminibus illis longe melioresieuertere : Dum Solis amp;nbsp;Lunæ captusamore,elïundis ineos/o^ mnem Diuinitatem ,hominesbonis fuis exuere.Cum^ luminum cœlellium^amp; mun di Aeternitas,ac Deificatio,cuiTi Beatitudine, Dcificatione^ humana pugnet;malim ego, Solem amp;nbsp;Lunam(conflagrate, totum mundum ruere, nullam élus ante paucos annos uel fcintillam ex titillé, quàm me beatitudine, munere iliberalitatec^ diuina di^ gna,lpoliari. Quæifi uel paucorum fit,melior eUquâm omnis,trillis,infelixcç Aeter nitas mundijhominumc^ rétro mortuorum fempiternus interitus.

jDißoluitur feci/nda ratio^In creando mundo non prill'S podlerius ternit pore, Ç^andocuncp creatus fuijjet mundus, (^uceripotuiße^ curnon priu^ creator, fn aternitate non eße prias 0-po/ieriiis, In tnultts hallucinari mentes humanas per inde af^Ißenßiis, Q)innem inßnitatemabßurdam eße^ indecorâf prater diuinam, Tanins tantum eße naturaliter ^^eternitatem,^ Q^ddßuperßedes Deus Creatione mundi^necp tardauit^netpj ceßatorfuit, A/dici poteßßuperßediße^ ac diHuliße,

E C V N D A M rationem difcutiamus, cum qua fequitur etiâ tertia, ututra^ queflt clara,alterutra examinata.Non elfe uerifimile,nec cadere in animum

polfe, ut tanta quæ mundum antecefsit, æternitate, creationem Deus diftu«# lerit. Et quomodo tandem in eum cogitatio faciendi incident, quod in omni xtctf nitate

DE PERENNI P H I L O S O P H I A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;28p

A ni'tatenonfeci/îèt.Etfi'creareuifumeftei,curtotannorum millibus ante non con^ diden't, Primumigitur confi'dcrarejSóani'inaduertere; rationeq? perpendere ope^ ræpretium eft, noftrorum animorum imbecillitatem , ac ludificationem quibus/ euenit fæpe, quod ocuh's corporels, cum baculum l'n aqiiam intuentes, fradum re^; ferunt animo : mai'orem matutino, ÔC uelpertino tempore Solemldicunt, quàm mes; ridi'e» Eundem nuntiant mai'orem non elle menfura bipedaJi. Necfolum l'n lenfi'sâ bus'qui tarnen indices habeiitur incorrupt!, eft deceptio -gt; ftd in animo muîtiplex,ac uan'a, nt mirabilis fi'trerum,quæplacent,amp;dilplicent, bona nel mala putantur, uarietas iudiciorum. Ac ftint multa, qua?cum nobis uideantur, accurrens ratio, ac mens, SC in feipfam conuerfa, caftiget errorem, fient cum ueniam noftrornm feeler rum imploramus, aut errores noftros, quod fecit Hippocrates Auguftinus, con^ fitemur,refellentesfcilicetprioremfententiam,inquanos hallucinatos eftè depre^ hendimus. Sicfæpefi't, ut incidat in animnmiabfurda cogitatio ftibito^ accurrens ratio icorrigat errorem , dicat rem fie habere non pofte, fecus lentiendum eftè, pro;: pter maiorem ualidioremcp rationem. Ecce'occurrir animo,difficile^ eft non aiTen^f tire,extraccelumlemper aliquidefte, fuccederc^ res fibi inuicem , in infinitum, quia non capit animusiillud nihilum , cui /extremitatem oportet efte adiumftam. Is error'ea rationecorrigitur, quod impofsibilis fit, amp;nbsp;abfurda,inhiiitas rerum. Simft lis error acciditfinfinitatedurationis mundi. Percipienda igitur primum , diligeuü terep attendenda, rerum uniuerfalis infinitas, amp;nbsp;omnis qui in ea uerlatur error/apes; riendus. Nam,cum Ipeciofa prima fronte uideatur, quod quo maior fit numerus bonorum, hoeprobabilior, optatior, naturæ^ adhærentior iudicetur ,• fithac Ipeciofaperftiafione, ut infinitas temporum ac feculorum, rerumep fub lèculis infi^ ß nitis natarum, bona 8t naturalis uideatur. Vt autemierrorem occultum,errore maj» nifeftoftcpedetegimus,oftendentesabfurdum, ac impolsibile,quod Reri poHciac naturalcluideretur j ex eoiquod non tarn occultum,8^ ab oculis remotum eft,cuÿ lus ue abfurditas eft clarior, Re qui uellet iftam irrationabilem abfurdam,amp; aduer^ famnaturærerumfempiternarumæternitatemeerncre, animoep fuo declarare,re# rum fempiternarumcupiditatemamp;apparentiam,eftè præter naturam, clarioribus exemplisufus, eamfortaffecoarguat. Opinanturprobabiliorem magis^ natura^ lern eftèinfinitatem feculorum, quam principium acterminum, aut nnmerum cer^ tum; eoc^ putant naturalius femper mundnm fuifle, quàm aliquâdo cccpiftè.Opor;» tetigitur animorum, ac temporum infinitatemabfurdam agnofeere, ex omni alia abfurdainfinitateutmundorum ,utinfinitate extra mundum. Si placet eniminfinft tas,eam^arguismeliorem,quiainfinitaeft;arguas ctiamlicet melius non modo plures mundos, fedinnumerabiles efle, quàm unum , quia quoplures res funt,hoc melius eft. Aut fi unum mundum concedam ; melius mundum millies plures homft nes^quàmpræfentem corumpaucitatem/habuiflè. Melius fi ccelum non potuitin immenlum extendi, faltem eftici centies latius aut ducenties. Melius infinitam uim hominum fapientum, innumerabiles item ftellas exiftere.Sic melius unumquemque Hominem, fi placet multitudo, centum manusi'habuifte,coclum uertice tetigifte,prolt;: cerioris^ ftaturæ efle. Montes item aureos, aurea flumina extitifle. Vagariep poteft animus per omnes abfurdas infinitates^8órapi cogitandiludibrio, uelut à uentis, ad omnia, nufquam fiftens. Simile prorfus ludibrium, crrantis,8ècaptantis feculorum ceumeliorem Aeternitatem. Agnofeas igitur abftirdamlex reliquis infinitatibus. Non inuenitullum extra coclum finemicogitatio ; nec adduci poteft, quin opinetur/ ubi definit fupremus orbis, fubfequaturhæreat^ aut corpus autquiduis aliud. Pugt;

-90 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T. E V G V B. L I B, V I I *

tes plures efle mundos, nunquam tam exiguum hunc fieri debuifle, decuiflè maion C rem numerum hominum exiftere, ftellarum copiam numerofiorem,latius mare, lasi ti'oremterram.Perfpicuumigiturfitinimïcasefie naturæ,amp; ad conditionem eins minime aptas, omnes infinitates ; ut quæ nee fieri poflunt; èc impofsibilitas exifiens« diprofeda fit ex abfurditate, quodomnis infinitas, fine capite, fine ordine fit, con^ fufionis plena. Nee aliud eft infinitas, quam inane animi commentum,uanum^ co^ gitationis ludibrium, quæpofsit.'non modo per omnes Naturæ conditiones tende^^ re, fed extra naturam lapfaper ea quæ neque fint, neque fieri pofsint quafi naturæ, fingens fibi omnia, temere in ea incurrentia, ipforum quoque Philofophorum fufi fragt)scondemnata. Veraenimfunt,quæ Proclus/relert: « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«TreiQix , wrcvTttTr«-

fftli «yvó)iiWigt; J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«Asy©' . ty 7ramp;a-iip.ivt) 3ioi/ , ygœ/xtVK ’accvTix

tiiiTP(icitlTa). n tigt; uQurp-ivu TiAçôa, gt;y ttairiioijj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, y Tifóvoix* Eft,inquit, illfi#

nitas^irrationabilis, incognofcibilis nufquam recipiens Deum , fed ubique ternes raria, amp;nbsp;fortuita procuratio autem amp;nbsp;prouidentiain multitudine certaÔC numero mundorurn. O' Procle, cur non uides etiam in infinitate temporum quod opinaris in infinitate mundorurn îT Et quod item ait Plinius deinfinitate mundi, transferatur ad infinitatein temporis :Qiiafi, inquit, non eadem quæftione, femper in termine cogitationis occurfura, defiderio finis alicuius. Ac quanquam Philofophi diftim guant infinitum in acftu, amp;nbsp;in potentia, primum) negantes, fecundum concedentes, dicendum eft, quodîprohibet ne fit fecundum , idem prohibere /ne fuerit primum. Nam cum tempus refpiciat non futurum modd, fed etiam præteritum , ut illud/lît uerum tempus quod prætcrijt, toti^ millibus annorum confeétum fit, extiterit iam hoe infinitum, fuamqj fubftantiam, qualisqualis eft, habuerit, nunc cflè ac dici poffet infinitum. Et potuerit fieri in præteritum, quod nunquam in pofterum fierif pofte dicas, Nunquam enim fore infinitum tempus in aclu dices. Sedfriuolas has lianas^ fubtilitatesirelinquamus illis : quæ fuis Natura docet uocibus, execrabii^ lern efæ Aeternitatem, innotefeant. Perinde enim/fuamfert fecum confufionem, ficutilia mundorurn, acrerum infinitas (fuam. Meriiotp quibus infinitas ifta plasî cuiiret,abfurdioraconfitericompulfi,Slt;abillo cogitationum ludibrio, tanquam phrenefiadufitata,inauditafuntraptati, NufquamigiturNaturapatitur infiniia, quæ cernitur ubique moderatis dcledata. Non eft pulchritudo aut utilitas in infinie täte fed temperamento, moderatione, numero certo. lam auferturôô interpellatur decor, non modo fi infinita, fed fi plura addideris, quàm fi pauciora. Vbique funt certæ leges, limites præfcripti, amp;nbsp;intra fuas metas habitat uenuftas, quamilî uel ad plura uel paucioraredegeris jlabefadaris , fuftuleris, uenuftatisreôC nominepriua# ueris. Certis regionibus circunferiptum eft cœlum , definita terra, cœleftes orbes,amp; lumina, generis humani multitudo, numerus ftellarum. Nec plura fada funt ub^ que, aut pauciora, quàm quæ uenuftas, amp;nbsp;utilitas poftulalïet, Nufquam'temeraria rerum immenfitas infinitas afpicitur. Vbi plura funt, quàm deceat, confufid eft, turpitudo eft. In ilia fcculorum ac rerum infinitate, aut æternitate,turpifsima quælt;^ fordefeit confufio. Quàm pulcherrimum fuit, ut aliquo principio amp;nbsp;capite res in# cluderentur, ab aliquo initio manarent,tam fuit turpifsimum.'efle cas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fine

capite, fine initio, eo^ fine ordine. Quod cogitans fapiens animus, triftatur, moe# ret, nec habet ubi fiftat. Sicut autem modicis deledatur Natura, fie ars imitata Na-* turam, conclufit cundaiartificiofispræfcriptis. Ipfî quoque non deledamur uel au^ diendo, uel uidendo, nifi modicis ; ut,quod ait file, ficui fit infinitus fpiritus datus, tarnen eum perpetuate uerbamolimus. Sic perpetuate mundum /non patitut ratio,

DE P ER ENNI P H I L O S O P H I A» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;291

A ea perpetuatione, quæ nunc ufque duétaïnæternum fuent.Nam quod Futurum eft mpofterum,habuentimnum,cuï nitatur, nec unquam erft inftnitum,quod/aift quando habuftprincipium, Clarum igftur eft, niG Deum, cuiusfnullum debet eftè principium, ipfeomniumprincipium, æternum nihil efle debuiftc» Necefle enim cft, Deum fuiftè fempiternum, qudd anteeum/nulla fit maieftas nec aliud initium. Quiinifi fuilTèt æternus, nec ipièmafti ex nihilo, nec res ex illo potuiflent. Solus igft tur ipfeldebet efte fempiternus, res autem amp;nbsp;mundus’non debent, turn quia habues» runt unde nafcerentur, tum qudd nefas fittrquari Diuinitati ac maieftati eiusiquicis quam. Aequaretur autem, fi pariter fempiternum eftct. Peculiaris enim cft inaturæ diuinæ dos , Äeternitas j qua demonftratur ipfum fibiprincipium ortuscp fempft ternus efle, nec à quo procederct, indiguifle. Quem gradum 'fi res attingerent, non fingulare decus id'ac necefsitas Diuinitatis eflet. Nec ualet, fi detur æterna manatio, autdependentia. Ad Aeternitatem quouismodores attingentes, uel in æcernumâ Deo nafcentes, per Aeternitatem coæquarentur. Melius igitur mundo^Sc ad cons« ditionem naturæ eius aptius eft, habuifle principium, quam femper fuifle, ut ferue^ tur maneattp Deo ibli dignitas Aeternitatis. Qui nifi fempiternus eflet, non ioluni illi, ied etiam nobis origine amp;nbsp;caufa carentibus nocuilTet. Prodeft autem nobis, ut ille foluslfit fempiternus, quoniam Äeternitas eius fuit caufa natalis noftri. Et pro^ deftillud caput effe præftantifsimum , omnitp dignitate, æternitate præcellens. ïamcp pulchrum eft utile nobis, habuifle principium, quam decorum amp;nbsp;utile unft uerfo, unum ilium efle fempiternum. Cuius decusi amp;nbsp;excellentiaredundat in hono# fern noftrum, dum habemus caput nobilifsimum , originem infinitam , principein æternum. Necnocuit,nec dedecus fuit nobis,fempernonfuifle,quinec fentireü musipfumefle;amp;Lnatispofteamelius fuerit^habuifle caput fempiternum, qui ilia Aeternitate excepta ^.quod nefas ,amp;impofsibile effet) omnibus prætereabonis , uel ipfa Diuinitateinos donaturus effet : Quæ(donari non potuiffet, mundo ifto corru# ptibilitfempiternoiinquoeodemfempermanentemulla beneuolentiæ diuinæ erga genushumanumprobatio fieripotuiffet. Scmpercp quæfitum fuiffct,curidprius non feciffet. Curquandocunque beneficium contuliflèt, inæternum retro non con^ tuliflet. Nec uerd folum non malum eft, aliud æternum efîè i aliud creatum, aliud fupremum i aliud infimum, fed etiam optimum, ac neceflàrium. Sic in homine eft nobilifsima parsratio, eft uenter Sô pedesiindigniores. Sunt item genitores /antecegt; dentes prolem. Idem'in omni Natura, quæimirabili uarietate decora eft, ubique uft (Uit. Itafuitamp;inomnimundoîuenuftifsimum ,ut ipfum principium(effet fempiter^ num, res autemihaberent initium, creatore ciîm omni alia dignitate res creatas prægt; cellente, turn uerd /Aeternitatis honore. Cognita igitur/amp; animaduerfa abfùrda infînitate temporum, informi^ æternitate rerum, ex alqs abfurdis infinitatibus ; amp;nbsp;uifo pietatis ueræ, ac naturalis efîe, unius tantum fateri,amp; agnofcere Aeternitatem, iuftitiapoftulante,‘ut,cuius fupra omnes præftat ineftabiliter maieftas, folus elle fem^ *piternus,folushisdebitishonoribusânobisadorari debeat; facilis eric refponfio adeaquæobqciebantur. Nunquam enim(ceflator fuit Deus;necuita fempiterna dus, uocari debet ceflàtio, fed neceffaria, naturalise^ Äeternitas, quam nullæ res îiequepotuerint,nequedebuerintattingere: quæ quandocunque creatæ fuiflent, fetnper æternus ille, ipfæ(creatæ, amp;nbsp;inchoatæ,dicendæfuiffent. Vt eadem conditio fiiturafuerit, fi uel fêxcentis millibus annorum antea mundus creatus fuiflet. Taiiis tundem enim Deusæternus, tantundem mundus non æternus erat futurus, eadem in omni Aeternitatcjmenfura manente. Quare mentis error corrigendus, per abfurs= das

t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AV G VST» E V G V B. L 1 B. VII.

das has infinitatcs uagantjs. Nunquam enimlocum finemcp inueniet qui quær^t, cur non antèlcreatus mundus : cur tandiu Deus)ceflauerit. Quidqui'd tibi finxeris, femper idem erit remanente Temper eadem Aeternitate. Animi ludibrium eft, cæ^ cacp hallucinatio, ut qui non polTuntadducitredere Antipodas,cogitatione fingen;« te fibi, fi qui eiufmodi eflent, ruere eoslin inferius coclum. Sic Sgt;^ ipfum cœlum ifub pedibus neceftarid fore, mare quoque,amp;omnis aquafuperna/uidetur eis fluere in coclum. Qui quidem errorratione caftigatur amp;nbsp;exemplo, Adhibe fimilem caftiga^ tionem in hac uana cogitatione, ftultacp animiuanitate. Neque enim erat adhuc angt; te uel poft, prius amp;nbsp;pofterius, nec tandiu. Indiuifibili quadam amp;nbsp;incomprehenfîbili rationexoniundafuit creatiocum Aeternitate. Ipfacp Âcternitas'non habet prius èC pofterius, neque in ilia Aeternitate fuitquod antegrederetur, quod ftibfequeretur, quod fit in tempore. Diffîcilecp nobis, quilfolum tempus habemus exploratum, nunquam in Aeternitate fuimus, erit percipere, incp animum inducere, unicum Sempiternitatis ac fimplicem actum. At,agnoucreamp; confefsi funtPhilofophi præ^ cipuèPIato.Quarequærensicurante totannorum millibusDeus celTaueritjfalleris, pueriliter laberis, non uidesite tempora fingere, ubi nulla eftènt tempora. Fingis in ilia Aeternitate fuiflè quod ante, quod in medio, quod póft fequeretur ; fuiflè diu# turnitatem, breuitatem, temporis conditiones, amp;nbsp;Huentium j inftarcp aquæ præte# reuntium rerum, quæ nunc natæ I póft crefcunt, ac dilabuntur: fuccedunt aliæ,fit^^ idem circuitus, totacp ratio ünum quondam temporis exordium refpicit.Illichil ta# le. Vbi nullum fuit exordium, ne fuit etiam prius pofterius, quæ maximeprin^ cipiumquoddamrelpiciunt. Sic bellum Troianum,antecefsit Perficum:amp; Mofes/ omnium fcriptorum eft antiquifsimus, quoniam 8C principium fuit,cuiïota tempos ris niteretur ratio 8^ antecefsio. Etres, collapfisprioribus, fucceftèrunt, quæ prius non eflent, lllic quoniam cadem res femper eft, nec aliud (ante corrumpitur, aliud furgit, ac fuccedit, fed idem femper ftatus permanet, non poteftnifî per errorem amp;nbsp;infolentiam afciri prius amp;nbsp;pofterius, quibus (tempus integratur.Fluuiuscft tempus, res quoque fluunt, Diuinitas?eadem eft. Quare'qui fingat ibi prius amp;nbsp;pofterius, ac^ cidit ci, quod his, qui putant Antipodes labi in inferius ccclum : Açfi poflTet intellh gi,quanquam periculum eft ne nô intelligatur : adeô uaria eft a tempore, amp;nbsp;eo quod nunc uiuimus, Aeternitatis ratio, ut dicendum fit,coniun(ftam fuiflè indiuifibiliter, nullo Ipatio intercedente, Creationê cum Aeternitate. Nulla fuitigitur/uacatio,nec ociabaturDeus,quemetiam(tantaaniminoftri obtufio eft)ut non capiamusubi potueriteflèiantequam mundus fieret, exiftimantes (eum perinde ac nos amp;noftra, aliquomundiloço(neceirariocontineri,amp;intercipi. Atquiinemo fuit,quin fatere^ tur,omni mundoiDeum efle maiorem. Quidigitur aliud,nifi ftupor, obtufa^p acies, te cogitàddubitare, ac quærere, Deusubi eflèt ante conditum mundum, u mundomaioreft,resauteincontinenscftmaiorcontenta, Deus toto mundo ma' ior, ut mundo nequeatintercipi f Sic Inon egebat hoc mundo, quo contineretur, qui nec capere quidem eum pofsit. Sunt alia, ut principio dixi, abfurda noftrorum imbeçillium animorum fimulachra, figmenta^, quibus, rationis / prudentiæ^ xilio difsipatis, docemus nos ipfosj aliunde petitis exemplis,fæpe^ ab errore rcgt; uocamus.

Braminantur ’Philofophorutn, primum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^Aeternitate ratioigt;

nes.^Arißotelcm non itnpugnareßmpliciter Creationentßed puaient nom-nulli ante eum depradicaßent, ([ui Qhaos ieternum, Creationem in tem^ porc

pore aßerebant. T^rifcos gt;non quemadmodutn calumniatur lt;^rißof teleif templis ceternum credidijJe.VriJcoriaßeruiße templis calum créait tum j creatum coclum ex liquida aqua[ubßantia.

AEG F VI T prima fermonisratio^de mundivel Aeternitatej uel Créa# j tionc.Secundo eft,ut preisiusj ac nominatim leorum rationes apponâtur.

teles quidêprimus,pdftquidâPIatonici, exinde Proclusiamp; Simplicius, quiicreationêeuertere no fold â natura, fed etiâautoritatePIatonis conati. Quorum priori reipondit quidem iolerterloannes Grammaticus,nos aute quoad huic operi congruit,partim eadê, partim diuerfa ratione reipondebimus. Paucas igitur quaf# damrationesjattulitfuper AeternitateAriftoteles, equibus eftinoélauo de Audi# tione naturali,Si5 in libris de Ccclo,ea,qudd mutuo fe cÔfequâtur,têpus SC motus res quæ mouetur.Omnes aute præter unû Platonê,côfeflbs/têpus æternû. Quos'ne# ceiïarió iequatur gternus motus.Nam fine motu cccli,nô eflè têpuszSic nô efiè motu/ fine re mota.Itac^ tria hæc ab inuicem eiïè infeparabilia,Tempus, Motum, Coclum. Vtqui dixerunt tempus æternû,neccflarid motum amp;nbsp;coclû rem motâ, æternâ dixe# rint.Sictotum mundum æternum. Argumentum^ eft a coniênfu maioi^ ualidum certèjfi fit quod aitzfed prorfusin contrariû oftendâ.Neminem prifeoRz, tempus aut coclum æternum dixifle. Altera ratio à Natura ducitur:NuIIum tempus fine prefen# ti,amp; nunçeftè aut cogitari poflè.Ipfum autem nunqfeu præfens, medium efle quodquot; dam/inter principiuin amp;nbsp;finem, principium futuri, Rncmiprxtcrhi : Sic necefTc cfTc.

B iemper eftè tempus.Extremum enim poftremi accepti temporis, in aliquo nunc præ# lenti clTc. Nihil enim in tempore accipipofte, præter præfens. Quocirca , quoniam fèmper eft principiumamp; finis,ipfum nuncftu preiens,neceftarió iemper ad utramcp partem eiusefle tempus.Tempus autemifempiternum, motûinducit fempiternum. Hæcratio (pacetanti uiri dixerim) non modo' naturalis non eft,fed pene' fophiftica. Alias rationes propofuit alijs in libris.De Coclo,qudd corpus illud fit diuinfi,incor# ruptibikjCuius nunqua fuerit,nec maioR2 memoria dicatur fuiire,Iabefa(rtio : Qu od fit DeoR: domiciliu ex maioR: autoritate,ut æternoR2(æternû. Quod fit præter qua# tuor elementaïquintû diuinû corpus.’Quód diCtû fit æther, ab æterno motuiquod fi fît incorruptibile,nô fît creatû.flncorruptibileià Platone didû: Ex ordine itc rerû cÔ# ftanti:Ex ipfo corpore.ln libris aût poft res naturales, q? à diuinis Intelligetijs regat, æterno motu moueaf à Ded primus orbis,fîc omnes deinceps: A' fubftantqs æter# nis animatû.HæferèfuntAriftotelis rationes. Illud aùtprimûinhis fciendû,atten# te^ animaduertendû,nô ufquequacp rationes eius côtra dogma noftrû, amp;nbsp;Creatio# nem mundi, quaiêtradimus ipfî,tendere,fedpotius aduerfus anteeum deCreatione locutos.Tres em abfurdas de Creatione mûdi producitidê maioR» opiniones: Alios têpus æternû,fîne ccclo,amp; mundo ftatuüEe:alios creatû mundu,fed in pofterû incor# ruptibilê: Partimimodd nafci, modo corrûpi, idc^iin omni Aeternitate.’oêscp ratio# nés eius'id laborât,ut hæc doceât abfurda,prf ftaret^ mundû femp fuilîe, quoduis hoRz triû oftendëtes. Nos aût qui è tribus illis nihil aflèrimus, qui Si. têpus cû coclo. Si mundojfîmul natû dicimus;mundû aûtialiquâdo creatum,non incorruptibilê,fed corruptibilê,quanquâ alia fublimiore ratione Philofophoisz ilia, q? oîa orta oceft danqnec tertiû,qp mundus modd cadat,ac feneicat,modd reficiat,ftatuimus;certè li# quet,rationcs oês easjcÔtra Mofem nô dirigi.Optimu uerd eft,abfurda,amp; a' Natura difsidêtiadeftruere,ueritate tamê integra,quâ fæpe dum defendimus, labefaêtamus.

294 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST. E V G V B, LIB, VII.

PrimaI’gitur ratio atteftatio no modó no aducrfatur nobis, fedipfiusctia Arifto^ tclis teftiinonio prorfus eft falfa,ut no mea,fed eins autoritate arguat,prifcos.æternu têpus,pofteacoelu natû.nÔ credidiftè.Côferamus igit inter fe loca. Oiftauo de Audft tu N aturç librojprgter unû Platonê,têpus æternû'Cunélos ftatuifte refert. At uerd in libris de Ccclo,oes Græcos,amp;Barbaros attribuere Dijs cœlû futi immortalibus, 0^ ingenitis,immortale Sé ingenitû.ln libris poft res naturales,preclarè maiores ftatuift fe Deos coclefteSjprimasiæternas^ eftè fubftâtias.Poflè itê multis rationibus ^bare, ferme neminê e prifcis,nifi forte unû Democritû, têpus æternû, ccelû creatû dixifle. Nâ Timeus Locrêfis imaginé Aeternitatis dices Têpus,id tue extitifle dixit,cû cœlu fadûeft.In qua fentêtia uehfimileeft etiâPythagorâ Pythagoreos^ oês fuiflc;fuitagt; ptè Trifmegiftus,et Orpheus.Sed relinquamus hâc nihil côtra nos,ut dixi, pugnâte rationêjamp;f deftrui patiamur ab illis,que fuiftent à nobis euertêda.Secuda ratio,qgt; tps femp habueritpr^teritû;quomodouera eritei,qccclû(nuno adhuc têporefentiterea^ tû.*' Sé. cû cœlojtêpus creatû côtenditC’Vbi fuit præteritû illud,cûccclû creatû eft,fi no bol,nô motus ullus adhuc cccleftis eftetfQuid cogitauit PIato,qui Ariftotele autore créât tempus,cû têpus poft natû ccclû,aut cum ccclo dixit extitifleCNon uidit opificc mûdijGne têpore operatû,mafsâ^ cocleftêuolubilê,rapidâ,fubitd a fe creatâ,moueri iiifsiftect^.nid MLercurius,amp; Phoenices,q cenfent ex liquabili aque fubftâtia,cccleftes fulyftàtias coalitas'fPuerilis propè argumêratio. Tempus ièmp iunêlûeft præteritoî nullûigitur habet initiû.Verûeft de omni fubfecutoamp;iam nato têpore,quod ex illo depêdet cxordio.De nafcête tempore/nô eft uerû:quod 'nafeens poft cœlû, aut parft ter cû ccclo,ut ait Philo,neceftarid cum coclo nÔ crat, ficutnô erat ccrlum/pater eius. Quod h fuit fpatiû ullû anteccclû,iam illud ucftra autoritatenÔ eft têpus, qui têpus' nô quodcûcp fpatiû,ftd motus cccleftis dûtaxatafteritis,Sicillud ipatiû,in quocrealt; D turn eft ccclû,amp; cui iubitd têpus,cccleftisc^ motus côiuncftus eft,nÔfuit têpus, fed uel Aeternitas,uel quiduis aliud.Quod ad me igit attinet,nihil nô modduideoin hacra tiocinatione necelfariû,fed penè uitiofam uideo,peccantêcp!a têpore nafcête,ad têpus natû. Vt fi qs nullû habere Tybrim ortû,principiû^ côtêderet,quia femp aqua,qug fit ante oculos,cû præterlapfa,amp; fuperius aduêtante fit iumftajquo fiai^ut (empfit ea* dê fuperioris,inferiusc^ fluêtis aquælratio,ppetua^ manatio.Quod quidêarguerêt, q fontê,ortûcp fluminis ferutari nollent. Sic cui nÔplaceretexplorare têpusubi ortû habuiffetiomnetêpus cû præterito,amp;^ futuro côiunêtûcôtenderet.Vt igit oês opera# tioncsfaliquoinitioparticulariinchoâtur,aliqua fineclaudunt,fîcnecellaho tempus eai^ inchoat,amp; dcfinitîamp; à particulanbus,pnuatistp operatmnibus,eft ad magna il# là ccch,tcrrçt^ opationc'puenire,cuius inchoatio,têporis ortû inchoauit, cû necß té# pus,necp rcs ipfa prius exifteret. Quod aût de corporis cccleftis Diuinitate /difpu# tat,cui memoria maioBz nulla fada fit unquâ diminutio;amp; qudd fit eoBz afsêfu,Deo# rû domiciliû,ut æternoi^ æternû;amp; q? inditum fit nomê ab æterno curfu; Hæct^ oîa, ferme ex maioRz autoritate trahuntur, cundapotiusan eum reuoluuntur. Si placet cm aliquo in loco maioi^ autoritatê eflè,clarum eft maiorcs,nemine difcrepante,prg# cipuè fi uetuftifsimas gentes animo adieris,mirabjli côfenfu, Tempus^ôd Cœlûicrea# turn tradidiftè.Hebræi,Âegyptii,àquibus didicereomnia Græci, Phcenices, Chai# dæi,Poëtæ,Theologicp,amp; fuperiores Grgciæfapientes,omnes unanimiter mundurn côdiderunt.Famacpiper omnes ætates manabat,quàm magis initijs mundi homini# bus propioribus,tam Clara magis,amp;c5ftâs.Quodpaucisteftimonijspoftea demon# ftrabo.Maiores igitur no quidern imminutum Solis unquâ, autLunæiubar, obtu# famep aftrorum aciem , aut decœli fubftantiadefeciftè quid, tradiderunti fed illud uerè ac conftanter tradiderunt,cœlû cum antea non effet, fuiffe creatû. Hoc Mofes, totaiÿ

A totacpHebræorumdafsis. HocTrifmegiftus ; quem Aegypnj, amp;nbsp;PbceniceS/ac Grxci J uti Philofophiæ Deum adorauerunt. Hoc Orpheus, Hefiodus Homerus, alqtp fubfêcuti. Maiores item indideruntccelo nomen æther, non ab æterno cur^ fu, h'cet amp;nbsp;id Plato aflèrat in Cratylo, fed a' nitore, ardore, Iumine. Cuius Ribftan:# tialuminofa, pura^eft, èC nitens/inardefcit , uitalemcp terris infundit calorem, omnenomineætheris defignatum. Hinc 'unusè fèptem erronibus. Mars ardens, dicitur ab eis Acthon; amp;nbsp;Solis equicum fint quatuor, inditum eft, uno excepto, terisinomen ab ardore, Pyrois, Phlegon, id eft, igneus, SC ardens: ratiocp no^ minis quod ardeat,defignattum efte cceleftem ignem, ex elementorum puritate neratum, Traditenim uetuftifsimus Trifmegiftus, quod apud alios quoque ma^ ioreSiUideas,amp;in quoPIutarchus/multos GræciæPhilofophos confentire ftribit, liquidifsimapurifsimacp aquæ fubftantia, fadum æthera, Sc Solis orbem ; ficut fiunt purifsimæ nubes, facestp ôd flammæ fublimes , èC nubes aquofc, colJifæ, flammatæ^/longumaëris illuminant traftum. Hxcillidixerej ut oftendam, eftép uehementerration!confentaneum, cumuideamus'eiuidem uis ftibftantiæmub taluminofa,ex aqua, quæ uariatur incredibiliter in pulcherrimas quafque admi^ randasé^ fpecies,fieri,utaurum,cryftallus,aër,nubes,ignes,colorum uarietates, nu^« bes luminofgjuel I’n media nofte.Sicpotuit â fapientifsimo Opifice’liquidifsima ccc^ li fubftatia ex aquis fecerni, ac feligi. Plutarchus igitur autor eft,Empedocle ex acre, ab igne inftar cryftalli denfato,in quoigneum,amp; aérium infit,coelum credidifTe.Ari? ftotele,ex quinto corpore,ignc,uel ex calida amp;nbsp;frigida cotemperatione : Anaximangt; drum,plenu ignis eftèSolê:Xenophanê,ex igniculis colle(ftis:Stoicos,accenfionein=i telligente ex mari:Platone,ex igne plurimo;Anaxagorâ,petrâ igneâ: Philolaum,ui^

B treu ex igne mundano fumente.Qijibus apparet,ueteres/æthera'nô à curfu perenni, fed ab ardore amp;nbsp;ignenûcupaftè. Apparet etiâ eis no fuOTe cœlû. adeo diuinu, quantS Ariftoteles poftea deificauit,quippe quod ex elemétis natu^pureep feleftft /cudi aftè^ ruerût:natura quidê elemêtare,fed purifsimé fegregatû,amp;: copadû* Tria^ claret ex autoritatemaioR2,cotra,quam Ariftoteles pofteainnouaftet;ccelum ex igne,amp; aqua elfe,aut purifsimtî ex aqua fubftantiâ,quemadmodu ex aqua fit aér,amp; ex aére,^ther, ætheriæ uerdfunt fubftâtiæ cœleftes.Sicq^ claret eos ex eadê elementor?2 mafta,ccelû gdifîcaflè.Ex eo claret fecundûjeos/corpora cccleftia nô deificaftè,nec diuinû corpus, nifi quo purifsimû eft amp;nbsp;incorruptibile,appellalfe.Tertiû;nô quintâ quandâ fubftâ^ uâ orbibus amp;nbsp;ftellis adiudicaflè,fed ex eadê atlt;^ noftra hæc terreftria, quibus domP nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

natur corruptio,feciflè;puriorê tamê earû compagê,ficut ex cibo fît fanguis: demûc^ cxcrafsis,amp;feculentis,nafciturpurifsimus fpiritus,quo nômodduiuût, fed etiâ fen^ tiunt animâtes.Qui fi in loco eflét,ubi nihil labefa(ftaret,amp; nifi animal deficeret,nun^ quam amp;nbsp;ipfe defîceret;ut ccclû,quod in altifsimis regionibusnulla aduerfa re labefa^? âatur. Mirabilis igitur eftimaioi^ c5fenfus,coelû fuiftè creatû,amp; ex igne^aut aqua/ purifsimè feledû.In qua fentêtia cum primus fuiflèt Mercurius Trifmegiftus, cuius fuper hac re diuinû eft teftimoniû,fuit deinceps omnis qui ante Ariftotelê, amp;nbsp;Plato^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

nem floruerût,Philofophoi^ cateruadn eandëgrauis autor Plutarchus aflèrit,ipfum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?

Ariftotelê i uifîe, h is uerbis,ne putes/meû elfe cômentû:de placitis Philofophois^ ferP bens,Anaximenes,inquit,ultimâcircûferentiâterreftrêefte.Empedocles, folidû eflè cœlûjcx aêrecÔpaêto ab igne,inftar cryftalli, igneâ, aëriamcp naturâin utroep hemP fph^rio côpleftês. «fjOTTtÄK? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7n/fà?j « tK y füypviTamp;': ArP

ftoteles,ex quinto corpore,igne,uelfrigidaj8lt;^ calidacontemperatione. Hæctametfi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

Ariftoteles nô dixit in his,qui nuncpafsim habêtur libris, credendû eft tamê in alqs,

O I qui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si

qui ad nos no perucnerut ( Siquidê amp;nbsp;Tullius profert,amp; alq, quæ his in libris nunc C nôextant)Plutarchûkgifle.TrifmegiftusautêuetuftifsimuSjecuiusfontibus bibit uniuerfa Græcia,apud qucOmnê prope Mofaicâ reperies Creationc, hæc aurea uer^ ba,ut fempcr mihi uifum eft,fcripiît de Creatione Solis,primo libro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad Tac

fîliûî Ó tfi TTtMfruiif xvcx©'fcvamp;twff fcejicivïwt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;taurâ«yiu, vöhtu ,

«p.«. ra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'n cfvirws «vaxpigès tyop-woii y Kiyu (/l»^'n «K^a’nii,t^lt;f(ti7eivó'jiX'npj tqa^xsiKii)'

yeviftuTtfip tTtnaaj-Kate-n «efvtnç,^^ feotuT»? -ornv/x«7J gt;nbsp;«yagtfz èts v‘4'amp;'» HoceftjDomigt; nus autê/Verbo fuo fantflojintelledualijamp;f opifico,inclamauit, Efto Sol, fimulq^ dk óo,ignis, qui naturæ fublimi cohærebat,dico fcilicet purû,fyncerûcp illud, lumis« nofum,eftîcacius^amp;fcccundius,natura.fuo ipfius fpiritu,attraxit,amp;in altû, ex aqua fublimauit.HæcTrifmegiftus.rogatusautêfuperiusfuerat, iAtsyivyxy ^vKet Atfcu, m^ty ttfxvH*, Vis ncgenerationêfolis aperirenobiSjUndeextiteritCQuidhocte!# ftimonio diuinius,naturalius,deortu Solis,diuinis imperi]s,ex aqua, quicquid eflêt purius,luculêtius,fcccundius,fyncerius,extra(ftû,fubdu(ftûcç in aItû,idcjSolê fuiflè, acccdente operediuinoTiunt enim etiâ nûc candidifsimæ,quæ iîirgut altifsimc, nugt; bes,ex aqua.Hæ fæpeinflâmatæ,ctiâ nôâSole,fed fuapteui (Eliemetiâin aqua ma# turalis calor) illuminâtfubieclasterras.Hancetiâfamâ, cum apud Græcos legiflèt, ad Græcos manauit à Phœnicibus,amp;^ Aegyptr)s:PoëtaLatinus, uerfibus earn Lati# nisidecantauit, ieparatum dicens ex infima congerie, liquidum cerium,

Jgnea conuexi uis, amp;nbsp;fine pondéré cœli, Emicuit y fummaep locum fibi legit in arcc.

Quod nefortuitu 8^ temere,ut Lucretius diceret, fadumfuiflè, fed diuino confilfo, uoluntate, quemadmodum docuit Mofes,8d Trifmegiftus,fuipiceris,audi: Hæc fuper impofuit liquidum , grauitate carentem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P

Deus igitiimpofuit,qui diremitlitê,defecatam^ Solisiatlt;^ etheris ex aqua fubftâtiâ, fuftulitin altû,Scdefcriptionecœlefticundacoclufit. Quibusfifidê adhibere uelis, claret^œlû nô efle quintâ à quatuor elemêtis naturâ,nifi putes hoc noîe nucupari,çp fitpurifsimû,liquidifsimû,incorruptibile.Quintû aût nô erit,quafi(nô quod cætera quatuor,aut nô ex his,ut omnia terreftria.Hiscp oftêdi^nullâ Philofophiâ, nec Gr^gt; cam,nec uetuftiores,cœlo uel Diuinitaiê,uel fèparatâ quâdâ naturâ dediflè,qlt;LcÔfcfi fæ funt à Deo creatû.Sequit ctiâ,nô ueterû illoi^ modo, fed ipfiufmet Ariftotelis ten ftimoniojiftud coclû uelut æternû æternis Dijs habitâdû'à maioribus no datu. Nam necpilli,necp ipfe Ariftoteles^Deos habitare cenfent in orbe Solis,aut Lunæ,aut üeU larû,ôô oîno in diflbluendo ifl:o,amp;^ quod nobis fijfpicitur, creato ex aqua, coclo ; fed ultra flammantia mœnia mundi,ubi neep Iocus,nelt;^ tempus fit: Ëxtra,anni, Solistp uias, Lunæ^ labores. Quod Gœlû,fi quidem fitdiuina,Iuminofifsima claritas,fem^ piternumamp;increatumeft,EirentiædiuinæfuIgorfempiternus. Non eft ccclum ib lud,quoirubiclt;flæ terræ irradiantur, amp;nbsp;cuius Aeterniras reddat mundum corruptb biIê,æternû,Quod an corruptibile fit, uel incorruptibile,quod perhibet ipfe Arifto# teles fenfiffe Platonê;amp; arguit côtra leges Naturç,Platonc;rei,que principiû habuifi fetjdare perpetuitatê;argumêtatur^ multis,qd'principiû habuiflèt, habiturû quolt;Ç finé;dicêdû,Platonê(ea^refpôfioueraeftqlt;Fnôfyncerè,amp;candideipfe reticuit,6ô fupprefsit)prudêterlocutû,hoccœlum fuaptequidênatura,quoniâinchoatum ali#? quando,incorruptibilenon eflè.Maiorem autem necefsitatê, quâ,naturæ accerfiuit, quæ cœlum effîciat incorruptibilejfuæ naturæ relidû necefTario corruptibile.Porro autem poflè diuinâ poteftatê,quod corruptibile natura eft, reddere incorruptibile; perneget Ariftotcles quâtum uelit,fuftîcit mihi ratio, amp;nbsp;unus Plato, Ariftoteles igb tur

A tur feipfum redarguat Ccelum quodDijs tribuitur a' maioribus habitandum, non enèuiGbikiftud, quippequxutfuperiusin'dimus, aithabitare Deosfremotißime a uertigine cockfti : Hoc dki't, ubi de ccclo diflerebat« Hæc ratio amp;nbsp;atteßatio deftruit item,ab Intelligentfis coekftibus coclum moueri. Locat eni'm cockßes InteJligentias, autDeos,7râ(/ v» totamDi'uinitatem,Äriftoteks, extracœlum. Et uidimus Bar^ baricam fuifle (uperftinonem j deificare coelum : Cui ne illi ipCi quidem, qui ipkini adorabant, InteHigentias diuinas præfecerunt, fed ipfum merum corpus adorarunt Chaldæi, ficut item ignem adorabant, rem inanimen. An autem tantus ordo cccli/ duci poisit fine afsiftente, amp;nbsp;mouente Intelligentia : fit fane non poife fine ratione, amp;nbsp;Intelligentia duci : illud certe ex omni uetuftate confiât, earn Intelligentiam mouere, non qudd fit anima’in corpore, fed uelut uniuerfalis potetia Dei,ad cuius imperium, amp;nbsp;nutum,per ccelum^Sc terras commeantis,cunlt;fia moueantur, prima machina cock ftis, deinceps (omnia terrefiria. Hoc etiam‘dixit Arifioteks, ut uidere efi in libro de Mundo : Hoc Pythagoras,hoc omnis prifcorum Theologia. Mouetur igitur omne ccelum/a Deo, cuius uoluntas non ioltim mouet, kd creauit etiam omnia, Mouetur autem non tanquam animaiamp; ratione eins,fed extrajamp; intra mundumiexifiente : fiigt; peruacaneæ^ funt cæteræîntelligentiæ. Mouetur autem/ceu res corruptibilis; amp;nbsp;fis? cut nafei facit indiuidua amp;nbsp;particularia,ficut item mortalia régna commutat;non mo uetur autem, tanquam ea/fitnaturalis adio eins : ficindignifsimum efi,Deum(cuius efi æterna, amp;nbsp;infinita fapientia, hanc cocli corpoream a(fiionem habere naturalem, amp;nbsp;infeparabikm, ut quam efficiat folo nutu, non quadam animatione, Quod apparet maiores knfifk,omnes unanimiter/coclum, ex aqua corruptibili,creantes, Atqueut Marcus nofier, non modd'mentis fiiæ bonitate, naturali^ infiinlt;fiu, fed etiam/quia fimilia uidit apud fuperiores : Quod, inquit, dico kgem, à me did,nihil aliud inteb ligi uolo, quam imperium, fine quo nec domus ulla, ncc ciuitas, ncc hominum unb uerfum genus fiare, nec rerum Natura omnis, nec ipfe mundus, potefi, Nam amp;nbsp;hic Deo paret, amp;nbsp;huic obediunt maria; terræque; öd hominum uitaiufsis fupremæ legis obtempérât, Ea dicens Marcus prófedtó fentit uim, potefiate'mque diuinam coclo ac terræ, mari^? præfidentem,mouere,gubernare cundas./non naturæ folum,fed etiam humani generis res, ÔC adiones, id^hon tanquam animum mundano corpori infuu film,à quoldifcedere, abfoluicç nonpofsit, fedtanquam imperatorem, fiantem celia inpuppi, uelutnauckrumididatoreméç fiipernum. Quod Deo.longe digniusefi, quam utanimet orbem cockfiem, Duo^ funt ab Arifiotek,ut makpofit3,corrigen# da, quod keit in Compendio, ut Deus non fit anima cocli, ita mouens ipfum, ut ab anima mouentur animalia:fed nutu imperqscß,quibus obediunt inuifibiliter omnia, €xclufaprorfus ilia indecora mundani corporis animatione, Secundum^quod cum fit eins unius tanta potefias, imperiumcp, per omne coclum amp;nbsp;terras; amp;nbsp;maria pertb nens; fuperuacaneum efi, plures adhibere InteHigentias, Quod ex maioribus nemb nem inuenies fecifl’e, Sed res luce clariores inculcare, uitium fortaik fit. Satis igb tur confiât, nec corpus illud tantopere diuinum elk, ut Diuinitatem mereatur, cum fit eo melior fenfus brutorumanimalium,Etuilismufca, uermiscß, ut ait Augufib nus, Sok fit melior, qudd hic uita, illic nulla uita ; ncc autoritate maiorum , orbes hokecockfies,qui portantlumina,diuorum efie domicilia, Nam Deum prætcr cor^ pora ; genusquehominum, Deos quoquecreafle, fuitperipicuum, Neca'thcra/ab æterno curfu appellatum,nec â diuinis Intelligentes, kd uniuerfali Dei potefiate ciegt; ri : quæ quidem non fit eius naturalis adio, kd nutus, uoluntas^ omnia concitandi potens, Et hæc omnia non ratione folum confiant, fed maiorum cum primis autorb

I^i^oluuntur rationes 'Prodi partim c natura, partim opinione Platonis du^ da^gt; Tempus in ^uo conditus eflmundus, non ejje cale/le tempi^s, Plura ejjepojje tempora, ^udm cale/îe, P^edundare, Juperuacaneam^ÿ e^e anh mam codi,aut earn eße Ueumßummurn.^laioris honoris eße Deo,eeternb tatemßuam, (^udm perennem rerumfadionem, ^^eternitatem mundi, im^i piarum opinionum eßefontem.d\/onßecjui poteßatem aternam Dei, cetera’ nam mundi conditionem.Deum non eße mutatum cum creauit,dSlatura\em fidße Dei aternitatem,mundi principiumJPlatonem non aternum,ßed in temporefadum mundumßcripßße.

I E L 1 C T O igitur Äriftotele, ad rationes Procli uem'endum eft, quas 6^ as,non abfurdas modo, amp;nbsp;ineptas, fed deprauatrices etiam uentatis dogmatum eorum, quosffibi propofuit imitandos, reperies « Fuit autein Produs eruditusquidem,amp; ubi maiores fequeretur, autor ualde bonus, ubi autem leipfo contentusinatarecœpit fine cortice (cundisenim ferme pofteriot floruit) mirificis commentitiarum allegoriarum figmentis libros occupauit. Quem Joannes Grammaticus,autore Suida, etiamin quibus fibiplurimum arrogaret,Pla# tonicorum profanorum^ dogmatum arguit imperitum.Cumcp fuperftitionesmab let incolumes dre,quam religionem Chriflianam,quam putaret cum cgteris ineptam fuperfl:itionem,reuolutus efi: ad poeticos fijperftitioniscp Deos,dementa iftius mun# di,codum,aerem, terram, V enerem,amorem uniuerfalem, V ulcanum, ignem æthes» rium j 8d cocleftem deificans» Quorum ut eilet Diuinitas uenerabilior, eos cum omni mundo declarauitfcmpiternos. Deorum^ arbitrarqs genealogijsincredibiliter eft delecftatus. fed ubi fuperftitionibus, fabulis^ relidcis, fe Philofophiæ commifit, me^ lior eft. Huius igitur præter cas quas attulit Joannes Grammaticus, partim 'eó fpe^ (ftant rationes,ut Plato,non quemadmodum multorum fit fententia, creauerit mum dum,fed alFeruerit fempiternum. Partim,utliocipfum(è Natura comprobet.E'qui^ busfe Natura funt,Quiafi tempuslnon habuiifettemporaleprincipium,quod;o^ mnium fit impofsibilifsimum, ut eins utar ucrbo,etiam codum fuiffet fempiternum. Semper item ianimam ccdi fuifle, igitur amp;nbsp;corpus. Opificem item mundi oportere non temporariorum , fed fempiternorum efle opificem. Ad hæc^eum non elTe muta# bilem. Si femper eft opifex, femper rem fuifle quæ fit. Ad hæc'cur infinito tempore fuiftet otiofus,num ignarusicreationem eile meliorem;’ quod abfurdum.Si non igna rus;cur non prius fit operatus ; Si itemmundus genitus, quod minus pulchrum fit, Deum fequi : Peccare quocp in opificem qui aliquando mundum non fuiffe conten# dant, quia fi quando mundus non fuiflet, ille non creaflet. Si non creabat; eratpote# ftate operans, quod arguit imperfedionem. Si autem in Deo prius amp;nbsp;pofterius fta# tuas, eum'non fore ex bis,quæ in æternum agantfTum fi fecundum tempus opera# retur, ad faciendum eum mutari. Deinde creationis alTertores peccare in poteftatem prolificam,öd uoluntatem Kya^oalt;AH, boniformem, quæ concurrens generet mun# dum, in fempiternum, Denique nititur in banc quocp fententiam uocare Platonem. Priorcp ratio, quod in Timæo, de mundo locuturus quærit, an ad imagincm alicu# ius æterni'uel crcati fit creatus, quod non quæfîlTet, fi genitum mundum ftatuiflet, quod ante genituram mundi nihil elTet, TumnonfubftuliftTe Aeternitatem Plato#

A ncm,utquidamin Ariftotelis teRimonium confentienteSjOpinentunNam quoniam tempus fit â ccclo : tempus autem fempiternum (neque enim, ut expofui, dari polîe tempus, in quo tempus fit natum, ne tempusin tempore fit fa(ftum ) confieri, ut ccc^ lum fitæternum. laman Repubfi'ca pronunciafle, omne ortum occidere ; in Ti'mæo mundumforeincorruptibilem,ergo etiam finepnncipio. Adhæcin Legibus, doce^ rePlatonem, infinitum efle tempus præteritum, quia dicat infinities artes, amp;nbsp;feiens lias, acres publicas natas amp;nbsp;extinlt;flas, Prætcrea,quôd in Timæo aftirmaret, femper fiominum genus fuiiïè,ubiuelexuftiones,autcataclyfmi immanes non accidiflent» Poflremo/Proclus refertPorphyrium,IambIichum,Plotinum, Crantorem, qui pri# mus in Platoncm commenrarios ediderit, afleruifle/efle mundum fempiternum i^la# toni : genitum autem non uelut in aliquo temporis exordio, fed uti femper nafeens â caufa fuperiore* Hæcôd id genus quædam oppofuitgignentibus mundum/Proclus» Primum igitur rationes è Natura perpendantur, fi quæ fuperfunt è tribus illisnon examinatæ, aut ftridtim fuperiores reiponfiones retexantur. Aeprimurn docuimus argumentum eflepræitigiofum,puerikmcp technam amp;nbsp;argutiamzTempusînonpo--tuit in tempore creari,ergo fempiternum. Si tempus fempiternum ; etiam cœlum , à quo nafeitur tempus . Incredibilis profecld hallucinatio. Non indes multos credis« dinèitempusenèpotuillenondumcoclocreatof Non^ne fuere multi, ut Ariltoteles perhibet,etiam illi ipfi qui créant coclum,£ternum quoddam tempus anteccelum fu^ ipicantes Ipfequocp Ariftoteles fupraSoIem Lunam, temporis ucros parentes, locat gentem diuinam, uiuentem omne æuumbeatè. Deus etiam fupi emus, quein locant fupra motus cocleftes.uiuit, uiuit non in tempore. Rogo te quoque Procle, An Deus, qui poieittorquerelumina cœleftia, pofsit fiftere unara diem, authoram^ (quod/nofiræ fiteræ prædicant, à meep creditor confiantiisimè) Solem. ÔC à teigredo) non negabitur, fi non his Jiteris credente, faltem fieri poflè, ut qui moueat, poteftate quoq? fiftendi^ fi uoluerit, fit præditus. Sole igitur defidente, quod tempus erat uel elietC Tempus enim coliigitur ex motu Solis,cuius diurnus ac nocmrnus acceilus amp;nbsp;difcelîùsidiem eHicit : èdiebusfiunt menfes : èmenfibus annus;Anniconficiunt uniis uerfale tempus ; Vt tempus, quod apudPfiilofophos eft célébré, folo ex motu Solis colligatur. Nam Lunæuarietas aSolequocp eft, Soleigitur/rapidos curfus fiftente, quod luit, uel elle pofsit tempus 2 Quod tempus item his, qui fub altifsimis cauernis degentesiucl ipfi^quos inRepublica teterrimo in carcere,a die natali locat Plato, qui nunquam coclum uidiftent,ledillichabitantes,Sóaliquid neceftario agentes, fuas£p a(ftioncs,fine motu Solis, que nunquam fulpexifient, forte ad cleplydram, ad motu aquc,ad motu pulueris,non Solis,metientes, quod inquâhis tempus eftet, Sole So^ listp uicilsitudines, hominumcp negotiaignorantibus,quiqj Natura poftulante,mo dó dormirent, modó uigilarent 7 Horrida quidêôC crudelis uita, à luce iucudiisima fegregata,fcd quæ pofsit elfecogitari. Vtigitur,qui aparticulari uniuerlale, auta paucis multacolligeret,Vidi Germanumferum,omnes ergo luntferi; Vidi Galluni tumultuantein, omnes ergo tumultuant : Græcumileuem,omnes ergoleues ; uitiofe colligeret : ficqui argumentaretur,Tempus cockfte^aut Sol'non potuit fi ne tempore fieri, ergo fine'cœlelti temporelnon potuit fieri. Non cernishitiuinC Do tibi tempus ccelefte,aut Solemtemporis cocleftis pattern,fine temporejaut aliquo fpatio,uel adti# one,fieri non potuifte : fed non protinus do, fpatium illud, aut adtionem^fuille codecs ftem tempus. Atep apud mefuntplures fpecies eius'quod dicitur tempus. Eft ipfapri mum Aeternitas, quam Philofophi infigniter omnesd tempore diftinguut. Eft adio illiusbeatæuitæ gt;nbsp;quaS uiuitur ultra tempus coelefte, Eft item tempus, quod ex aquæ

aut pulucris cîefcenfujcolligitur. Nam G fuero in thalamo undique claufo, ad quem' G nulla lucis afpiret fcintilla,fed pardendum rnihi Gt negodum,ut modd hoc, modo ib lud agam, medar rnihi, amp;colligam tempus ex defcenfu pulueris, uel aquæ,in quo'-cum motu folis, nulla Gt aflinitas. Sic, quemadmodum dixi, ad cogitandum facili^ mumeft, quibusperfuaGimGtpotentiam diuinam^ uniuerfalem efle,pofle Sol cm, quiiDeo uolentc,tribus, aut quatuor horis requieuit, mcnfcm, uel annum, in medio cœlo conGftere. Quæfo hic,quod tempus eGret,Sole quiefcenteC' DecurriGTettempus, non decurriflet Sol: hante cœlo^non ftetiflèt tempus. Nam amp;nbsp;interior digeftio. Gais fpatrjs con6ccretur,amp; homines agere non deGltcrent,quamdiu uiuerent. Qui autem, lapGjracun(ha,G uel horam Sol conGfteret,contendunt;pueriliteripGlabuntur, ob^ hinataq^ eft ad deificationem cœli uoluntas. Tempus igitur, aut non efl: folum cccle^ fte,aut G folum ccclefte meretur dici tempus,dico ipfum creatum non in tempore,fed aótione diuina, aut fubita, aut quoad rerum creatarum poftularct natura, in quibus necelTàrid Gt aliud prius, aliud poherius.Hæc autem adio non folum non cogitur fuiflè, 8^ potefi facile cogitari non fuifle in tempore, ut apud homines etiam adiones inueniantur, quæGneiftoccclefti temporepofsinttranGgi. Fuit igitur ante cœlefte tempus Aeternitas,autfpatium aliud,etiam ipforum Philofophorum teftimonijs.In hac Aeternicate,uel dimennone,uel quiduis appelles,creatus eh mundus. Ac quoniâ uetuhifsimi Theologi Mofes, Mercurius, quem Platonici /reuerenter adorant, colunt, librosc^ fuos Philofophiaeiusdecorauerunt, docent/Solem temporisgeni«? torem,è purifsima, liquidifsima^ aquæ defecadone creatum; neceG[ariô ante Solemf

__fuit aquajaqua fine terra ehè non potuit. Igitur ante Solem,amp; tempus,fuit aqua cum •terra. Certó'gitur nonin tempore. Nee erant igitur in tempore, nee creatæ funtin tempore.Et hoc dicit Mercurius Trifmegihus,pater amp;nbsp;autorPlatonicæ Theologi^: Cuius G tehimonium non recipiunt, inhrmatur eorum Philofophia. Egoep facilius aifentiar amp;nbsp;adhrrebo principi,amp;fonti,quâm famulis,amp;riuulis.Ethæc de prima ras’ done fàtis. Non minus inepdt,plena^ uitiorû eh fecunda,de Anima cœli. Duoep hie funt relponfa, unum ex Natura, alterum ex PhilofophiaPlatonis. Primum eft, quod aut anima ilia cœli eft Deus ille fummus,aut alia quedam anima. Si Deus fum^ ï'nus,quæ tandem dementia,eum dieere animam cœli, cum Deus, omnium Philofo^i phorum,uetuhatis omnis autoritate,Gt à cœlefti,amp; mundana compage abfblutus,amp; maior Omni mundof Si non eh Deus fummus, redundat hæc anima in corpore cœle fti : Satis eft, amp;nbsp;eflè docuit.in libro de Mundo Ariftoteles , diuina quæ per omnem mundum diftufa Gtpotentia,mouens,amp;^ uiuiGcans indefadgabiliter omnia. Sedhaec ratio quoniam magis eft ex Philofophia Platonis, audiant impudentes, amp;nbsp;quæluce clariora funt,perfrilt;hafrontenegantes, Platonem apertcfatentcm creatam â fummo Deo hanc animam.Quod Marcus Tullius interpretans,Deus,inquit,ortu, 8d uirtu« te,antiquiorcmgenuitanimum, eumcßut dominum, atque imperantem obediend præfecit corpori.PauIocß inferius, Animum igitur cum ille procreator mundi Deus, ex fua mente; 8CDiuinitategenuiflèt. HæcPlato, à folis impudentibus, à prudenth bus nunquam neganda. Retorquebo^ in eos : Plato claris, minime^ dubqs uerbis créât mundanum corpus,ergo ôô animam.Sed uera reiponfto eft,nullam cœlo inefte animam, amp;nbsp;Platonè non clare percepiflè, quæ Thfmegiftus de hac anima docuiftêtî quam dixit non cœli elfe,fed uniuerialem animationem:

Vnde, Hominum,pecudum^ genus,uitæ^ uolantum. Et quæ marmoreo fert monftra fub æquore pontus.

Quæfuperius melius claruerunt. Sed ueniamus ad terdam radonê, Deumîopor# tere

A terefempitcrnorumefle,non temporariorumüpificem. Hæcquoqueicxparum per^ fpcda, animaduerfa^ rerum Natura. Fit autem fæpeiquadam humanæ mentis imis becillitate, ut quos cupimus, èC credimus Honorare, his ip fis quibus idecus afFerrc putafl'emus,dehoneftemusiamp; contaminemus. Quotidiana^ funt exempla. SiePro# dus dum uultiamp; putat pietatem,Deumfempiternum rerum corporearum opificem, detrahit totumdecus eiiDiuinitatisfuæ. Dccuseft,utfolusipfe;fit æternus,fola ac peculiaris dos præcelIentia'queDiuinitatis,ut ficut lingulariseft, folusque Deus, ficf c fingulariter fit æternus, nullaép res tecquare pofsit eius Aeternitatem,amp;: Maieftatem. Necindigeat ad maieftatem fuam, eximium, Scinacftimabile decus fuæDiuinitatis, creatione iftarum rerum. Quanto igituricftDeo dignius, amp;nbsp;dignius elfe fapiens ani^ maduertet, ut Deus creatione amp;perenni fadionead honorem fuum non indigeat f Quafi non idem Deus futurus, non eadem Diuinitas,fi creando fuperfederet. Quafi cogatur creare, nemaieftaseius(fit diminuta. Sicrefeitdecus eiusex creatione cor^# porearum rerum, cur (non plures fecit mundos f autifi cun(fta potuit uno complci: dijcurnonfecit,ut isfeflet latior, capaciorque, amp;nbsp;hominum numerus effet ma^ for C Cur non plagam Solis iniquamifecit temperantiorem, homines ubi degerentC’ aut frigidam utranque, aliquo calore temperauit, ne tanta terrarum uaftitasicultorc careret;'lamififempiternusiftius mundi Deus operator fuiffet, quarum quæfo re^ rumiopcrator fempiternusf Videlicet blafphemorum, impiorum, qui amp;nbsp;ilium, amp;nbsp;opera eius/nunquam non execrarentur,maledidis inceffcrent. Cuiusicum nos ha^ beamus optimam folutionem ex abolitioneiftius mundi ; quibus placet Aeternitas, ea carentes, neceffario turbabuntur, ambagibus inextricabilibus irretiri. Ecce /Proiî

doeuenit,quodinprouerbioeft,Deuitansignem,incidit in fumum.Dum pieta# B tern putat, Deumiæternum rerum corporearum declarare opificem, delapfus eft in earn execrabilem impia'mque fententiam, quod Maieftas diuinafindigeat creatione rerum.Quafi fi mundum aboleret,non pofsit Diuinitas eius confiftere.Quafi cogent dus fit, etiam fi plenus fit habitatorum impiorum mundus, eosinon delete, ne careat maieftate fua. Cur enim non uidit, nec confiderauit, maiorem hominum partem / impiamefte, ex quorum uitainec decus necuoluptasDeo pofsit accedereC Quod fi dicas,propter bonoseum mundum fecifle,8^ his fob's eum a quibus honoretur dele^ (Stari, utinam uero dicas: neceflario enim te deducam, ut non fit æternus is mundus inpofterum, ideo’nequeinpræteritum,utdentur bonis'opulentiora bona. Quibus in hoc mundo nihil quam malis fit melius, fæpe etiam deterius, Sic^ ipropter eos is mundus in fempiternum duraflenon debuit, cuius bonis'nequefruanturjnecfifrue^ rentuqfyncera, ac fine temperatione multorum dolorum conftent, nec fyncera, nec diuturna, fed omnium euerfio breuifsime futura, Quareicum nihil ad dignitatem, decus^ diuinæ fubftantiæfaciatifte mundus, cuius inuentio, cundorum confenfu non propter Deum, fed homines jamp;Deosifuiffe dicitur,utique nec minuitur boni# tasjnon tecifle,nec decus crefcitfecifle. Quis eft enim,qui non uideat fingularem Dei bonitatem, à rebus in infinitum difiundam C Illud item non uidit Proclus, quod ui# diffet, nifi pertinax Aeternitatis obftinata^ perfuafio, a uero perfpiciendo eum re# torfiflet,longé decus Deiineopræcellere,fifblusfitæternus,qudm fi corruptibi# bum rerum Aeternitatefociatus'?’ Addequod ideo non modo decus maieftasep eiiex eononaccrefcit,feduehementerdecrefcit,quód cum Aeternitate mundi fequitur, cultus fui pietatis^ euerfio-, interitus omnium uirtutum. Ecce autem tota ratio in eum relabitur, quod nonfolum ex Aeternitate decus augetur Deo, fed ex hoc ipfo/ penitus niinuitur,cumex Aeternitate,Philone ludæocum rationc tefte,nafcatur

pcrfuafio contra prouidentiam, contra immortalitatem animorum, contra futuræ C beatitudinis fuppliciorumqueexpciflationeni, contrareh'gionem, cuius fundament tumfeft Creatio mudi.Quibus euerfis,quod fit ab Actcrnitate mudi, fit pietatis euer^ fio,tonitur,eqcitur,fugatur ex hominum genere Deus,non eft eius I'fte mudus4Quo^ circaicum fit gloria Dei maior, fi pios remuneretur præmrjs æternis, impios scternis deputet fupplicqs, fi princeps humani generis, amp;nbsp;autor^ Sé fons credatur, credendo colatur, quam utfecerit res corruptibiles(mocftascp, fempiternas, fempiternacp ifta, acperpétua labentium rerum neceifit delecTtatus ; certc nihil conficit, fedinficit, ficut fuperiores. hæc ratio Prodi : amp;nbsp;ex qua putabat gloriam opificis Dei prouehere, ea demumiquicquid dedecoris eflet,ei conciliauit* Ex his claret iquartæ rationis præ^ ftigium. Si femper opifex, ftmper opificium. Ratio prorfus à dialedices arte aliéna. Arguât igitur Proclus, fi tam pulchra ratiocinatione deledatur. Semper eft ædifica^ tor, Temper ergo ædificat. Semper belligerator,femper ergo belligeratur. Quamdiu quis eft medicus, aut Philofophus,Temper aut medetur,aut philoTophatur. Sic Deus opiTex Temper Tuit, Temper igitur operatus eft. Si ftat hæc argumentandira^ tio, dicam de te, amp;nbsp;quid in te Tequatur uide. Quamdiu Proclus /potuit Tcribere, ac didare,Temper Tcripfit ac didauit. Itaque nunquam hoc officiumintermifit,nec dornuuit,neccomcdit,nccaliis adionibus Tundus eft. Quod/fiabiurdum eft,amp; aliud agendum eftimelius, magis^ naturæ Tuæ neceffàrium quam didareac Tcribci« re cum opus Tuit, Sé tamenicum uoluit Sé debuit, Tcripfit,amp; didauit;cur item Deum» cuiusnaturalongequamcorporearum rerum perenni Tadione,melioribusbonis, TuaDiuinitate contenta, ipTaiTuis pollens opibus, Temper^ beata, Sé opis nil indiga noftri, Truitur, non putet ut eft, ficTuilTe Temperihac ratione beatam, habentem alia meliorabona(quod!omnesPhiloTophiconTeTsi Tunt)quædebuitin omniAeterni^ täte retinuiflèjhic^inftitiiTeC Vt quemadinodum nunciifto mundo nihil indiget, ftc in omni Aeternitate nihtlindiguerit. Vt ergo TuperiusluitioTe colligebat, arguai mentabaturqueaparticulari ad uniuerTale,eodem hicuitio,arguitabeoquod eft in potentia, adidiquod in adu.’ab eoiquod cum fieri poiTet, omninoTadum fit.

Vt quamdiu potuit Deus operari,tamdiuoperatus fit. EtabTurditatem domeftb/ cam, nontransTert ad diuinam illam. Nec cognouit,præter hanc mundi molitio# nem, longe inæftimabihora bona ipoftidere Deum, quibus potuerit in omni æter^ nitateTrui. Ci^uo quidem fit,utprorTusaduerTacolligantur his, quæcolligerede^ creuiffet, dum commentitia tantopere eum iuuat Aeternitas, eamqueDeo ma# gis congruere,hancqueiTuiffe perennem dignitatem eiusputat, detraxit ei maxb jnam Diuinitatis partem, eripiens turn maiora bona, quam corruptibilium mo# litionem,tum omnipotentiam creandi è nihilo,tam Teparatam,incommunicabP lemque Aeternitatem Diuinitatis Tuæ. Quod quoniam fieri non poteft, meritoTab Tas,non ueras argumentationesîaccerfiuit. Namamp; prorTustontraeft quam uerb tas poftulet, quod mox Tubdit, ex hac creaxione, Tequi in Deo mutationem. Ea* dem atque Tuperius argumenti ineptia. Scilicet Sé hic præftigioTê, Sé per æquiuoca, amp;àparticulari,uniuerlalecolligitur. Vtfiquisratiocinetur, Mutatio â Tanitate ad ægritudinem, eft mala, omnis ergo mutatio eft mala, etiam fi nunc Tedens, paulo póft proficiTcar: Si Tedatus, merito iraTcar. Vt liceatarguere, Nunc/cum placb dus ellès, poft flagitium,conipicatus, iratuses : omnis autem mutatio eft malaî tnutaïus igitur es, mutatus peccafti, aut imbecillitatem indicafti. Ne igiturhæc imbecilliias , Sé mutatio Tequatur, his autoribus oportet aut Temper Tedere , aut Temper proficiTci ; lèmper aut comedere , aut non comedere ; fèmper aut iraTci,

A aut non ir^Çci : manendum^ (emper in eadem condin’one, ne fi qua fiat inutatio, nos; fira declaretur dcbifitatio. Nec uident, nec norunt, alias malas, amp;nbsp;acculandas mutalt; tiones, alias bonas, amp;nbsp;neceiïàrias, quæ non aliud quâin ipfa uita funt. Nec aliud eft uiuere,quâm modo' ledere,modô ftare,modô inambulare,modô dormire,modd ui^ gilare. Non aliud iuftitia,qua'm modo irafci, modo nihil irafti. Hicimitem eHè, illic/ feuerum:alios præmqs afticere,alios fupplicio : erga hosclementi animo eflè, aduer«« fus illos aljDcro^Hæc ratio prouidentiæpoftulat,ea uis amp;nbsp;natura eius,ut modo' flageb les, modo placatusj fedatus^ ferenes frontem, modd laxes ubertatem, modo cohi^ béas. Omnis hæc,optima,iuftifsima^, naturalis mutatio, fi nobis eft neceflària, ca^ eft natura,ea uita noftra;cur deteftemur in Dco,præcipue'iquod ad res humanas attinetÇ'Nam ficutDeusjhismutationibus non indiget, fie indigent res humanæ. Tantumque abeft, ut fint malæ, amp;nbsp;uituperabiles, ut fint neceftariæ, ea fit uita noi? fira,Iddemumuiuere. Quoniamque in Oeo prouidentia eft,amp; elîèjprobatifsimi quicp Philofophorum aflèruere, prouidentia mutationibus, amp;nbsp;uarietatibus confiât, certè in Deo fiint uarietates, amp;nbsp;mutationes. Vt autem Stoicos irrilère omnes, quos unumexemplumdeprauauit,quod irafci aliquando/malum fit, concluferuntque) femper malum eflèirafci ; abfurdiusque proueefti, omnem in animo commotionem/ etiam mifericordem »ôdbonam , decreuere malam : fie irridere Philolophos hos neceflè efi,quibusiuna mala, imbecillisq^ mutatio,perfuafit omnem.mutationem malam. Dederuntque nobis iquafi quendam Stoicum Deum, immutabilem, inexoÿ rabilem, quinecpofsitirafci, necad mifericordiamcommoueri. Cuiifi luit turpe/â necelTaria Aeternitate Diuinitatis fiiæ, ad creationem mutatio : eadem efièt etiam turpitudo, cum quotidie, ut facræ docent literæ, mutât régna, amp;peftora Regum, B modduiuificat, attollic, modddeprimit: Et ad uindieftam fui tarde procedens, de^ mumifupplicium, quod difiuliflèt, magnitudine compenfat. Id, fi Stoicos audieris, inDeo nequaquam efi,ficut nec in homine fapiente. Sapientemeniminonirafci, nunquam gratia moueri, nunquam cuiufquâ delifto ignofeere: neminem tnifericor^ dem effe,nifi fiultum,amp;leuem: uiri non elle nequeexorari,nequeplacari.Sapienteni) nihil opinari,nulliusrei pœnitere, fententiam mutare nunquam. Petunt aliquidho^ mines,caue quicquam momenti habeat gratia. Supplices aliqui ueniunt mileri amp;nbsp;cai^ lamitofijfceleratus amp;nbsp;nepharius, fi quicquam mifericordiaaddutftus feceris, Fatetur aliquis fe peccafie, amp;nbsp;eius delifti ueniam petit ; nefarium efi,facinus ignofeere, Hæc amp;id genus, quæ grauis orator Stoicorum'uerius delyria, quàm décréta recenfet, â Stoicis nofiris, ut Proclo, quæpropter uicinitatem i amp;nbsp;experientiam/in hominibus indecora, fiultaep habentur, in Deo nofiris ab oculis remotojimpune fiatuuntur, ar^ guentes maiefiati eius nos detrahere, fi faciamus eum irafeentem, pccnitentem,igno^ Icentem : dicenshas elle mutationes, omnem autem mutationem malam. Nec uidet, eademineptia acleuitate, hanc mutationum uarietatem nos à Deo fummouere, qua fubmouetur à fapiente, quem folum Dei fimilem in terris cenluit Plato, Vt igitur contemnimus,irridemus, humanæuitænoxiosamp;inutiles iudicamus Stoicos, quOi» rum efierror exibilatus, explofus^ undicjj fiecontemnendus Proclus^qui omnem hanciniuriam Deo laciat, ut nec eum pœnitere, nec ignofeere, nec exorabilem elle, nec gratia duci contendat. Hoc autem facit,dum putat eum,cum mundum bonitate, ut ait Plato,gratia, benignitate duétus, create decreuilfet, quafî imbecilliter mutatû. qui cum eflètin Aeternitatenecefiària, fola^ polsibili Diuinitati fuæ, fie dédit fe ad creandum,fîcut contulit alicuifgratiam,beneficium,quibus ille quondam careret:aut quemadmodum ignouit, exoratus^ efi delinquenti. Valeat igitur Ipeciofadiuinæ

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P i fiabil

ftabilitatis prædicano : (î in hómine fapiente turpis, noxia, indecoracp, multo magis C indigna Deo. Latetcp fub fpeciofo nomine immutabilitatis, uc fæpe fit, impoftura mihfica.Meritocpea!amp;dedecusdiuinæmaieftatis,ôlt;^ humanarum rerum continet tur euerfio. QuasfiDeusinexorabilis,amp;immutabilis , fi nunquamgratiaautmi# fericordia ducflusinegligeret, in peflum ire, ceuque nauem fine naudero ia.0ia.ri cer^ neres. Hsce omnia darentur nobisfexilla mirabili,diuiWque Aeternitate mundi, Aeternitate Solis,Lunæ,non mea,aut tua,quorumietiamin Aeternitate,eft mife# randa corruptio. Quod igitur arguis, Deum mutari ab Aeternitate ad Creationem, idcpindecorum eflè, duplex refponfio, Nec omnem mutationemleflemalam,imo necefifariam, ac naturalem, Nec hanciproprie dicendam mutationem. Non enim fi optimum eft, maxim eque naturale, Deum duntaxat æternum eftè, creauit autem poftea;protinus malaamp; uituperofa hæc mutatio fuit. Fuit neceffaria, Sc naturalis. Vt fieri non poteft, quin Deusjfitæternusfolus: fie fieri non poteft, ut mundus fit æternus, Nec debes, dum tollis quod tibi uidetur abfurdum, aliud abfurdius indu# cere. Videtur abfurdum, Deum(ab Aeternitate ad Creationem(quafi mutatum tranfiftè. at abfurdius eft,unum eum,'æternum nonefte,creatorem-'amp;creata paris Aeternitatis efle. Iam,ut dixi, hæc idcircoUiec eft , nec appellari debet mutatio, quoniam omnis mutatio,fit in tempore: ante mundum creatum non fuit tempus; non potuit ergo fieri, nondum create tempore, mutatio. Dico fcilicet, nullum, quale noftris debilibus animis cogitamus, fpatiumiante mundum fuifte, in quoicum diuinum confilium,antea fuilTet immutabile,pofteainCreatione mutatum fueriu Somnia funt noftra : ficut putamuslextra cerium neceft'aric) aliquid efte,extremam^ Iphæram in loco non efle non polfumus cogitare. Sic ipatium in Aeternitate opina# mur ex errore, amp;nbsp;uitio , quo/folas res humanas opinamur. Quin fnecipfam probe D nouimus Aeternitatem. Cum ergo omne ipatium cum corporibus,amp; mundo, tem# pore^que intelligatur : mutatio autem exigat aliquod temporis ijDatium, ut locus fit inter duo confilia; certe non fuit ante mundum, aut efle potuit mutatio, â cuius créa# tione'ad antecedentem, qualis qualis fuerit,conditionem, nihil interfuit,quia nihil fuit, quod ipatium^ quod relatio eft duorum teminorum)pofletrecipere. Indiuifibi# iem enim i femperque præfentem Aeternitatem/cumfti fatentur. Spatium autem, fi' temporis eft, neceffaho' eft inter præteritum, ac præfens, fine futurum : fi lo^ ci, inter duos terminos . Submoto loco,0d tempore, defigna tu quid fit, digito^ oftende. Vt autem fpiritus per corpora penetrant, ut intellelt;ftio ,non indiget lu# ce,ut non poteft a corporibus mens capi, nec indiget luminc ad intelligendum corporeo ; fiediuerfum quiddam eft illud, quod mundum anteceisit, ab omni fpa# tio, quod animis noftris confingitur. Sic quidam Platonic! diuinæmaieftatis ab omni re, quæ cogitari pofsit, difcrimenloftendentes , appellant earn Non ens* amp;nbsp;apud Dionyfium eft negatoria Theologia,quód Deus 'fit non Deus, non fub# ftantja , Theologia in hoc fpatio declarandofneeeflaria : Vt appelletur non ipaz tium, non mutatio. Ex his^ apparet ineptia eius quod infertur, Deumfuifle otio# fum. Quafi Deo non fit beatior longe, melioVque adio, fuæ Diuinitatis contempla# tio, gaudium^ ex fe ipfo, quam creatio iftius mundi. Qui potuitigituriotiofus efle, qui beatitudinefua, nihil ifto inundo indigens,fruebatur^^Itaque miferabilis eo# rum error inclarefcit,aded mundu hunc deificantiû,ut fine eoDeu nec efle,nec uiue# re potuifle,fibi perfuafifTe uideantur. Sic amp;nbsp;munduin,Deum appcllarunt,ac déclara# runt æternum,nihil melius habente Deo,quam eius perpetuamconferuationem,qui perpetuoin uoluendis orbibus coeleftibus, in crçâdis bobus,afinis,equis, uermibus,

A Gtdcfixus, qua nullam habeatmaioremuoluptatem, eacp nunquam carere potuea rit, Quid'quód omnes Iitcræ, omnis Philofophia nouit prædicauit, hac corporea uita, ah'am meliorem, oftendcntesïu'tam iftius mundi non earn elîè, qua nihil megt; lius darf pofsit Immenfa igitur eft beatitudo diuina,immefa gloria,à faótione iftius mundtlonge difiuntflilsima. EaDeus fruebatur, id agebat ante mundum.Eft enim, ut aitÄriftoteles, félicitas, adio, non ocium. Hæc adio, hæc uita Dei perennis: ipfa fuis pollens opibus, fempertp beata, ÔC opis nihil indiga noftræ : ut me pudeat, Epicureum, melius quam Platonicum hæcuidiife. Etenim, Sæpe etiam eft holitor ualdeopportunalocutus.Peccatigitur argumentatie Procli,eodem quo fuperioiJ res uitio, ab acquiuocis uel aparticulari ad uniuerfale : Qui uacat à creatione mun^ di, ociatur ufquequaque. Et quafi in hunc modum : Omnis adio diuina, eft mundi fadio,Elacergointermiffa,Deusociatur. Etquafi fic: Qui non feribit, nihil fu^^ pereft,quod agat:ociatur igitur. Sic abfurdum eft, quod infert.’Aut nefeiebat^ creare mundum , melius fore : autftiebat. Dico eum feiuifle. Sed uideris/tibi fingegt; re tempus, amp;ipatium, à creationeiadinfinitatem, Sciebat, non ne tempus præteri^ tum eft imperfedum 7’ Fingis igitur tempus interiedum à fadione mundi,ad nefeio quem alium terminum : Et quafi fic cogitas, ut fi homo/qui fub tempore, ac motu coeleftieft, cuius^ue adionesj uitæ humanæ fpatio decurrunt,prius(aliquid non agens, agere inde ccvperit : Id ueroifi in Deo cogitas, feito te falli, mifeere facra prois fanisjhumana transferre ad diuina, rerum corporearum fimilitudine te ludificari. Scis tarnen Platonem dixifle, in Deo non efle, erat, uel fuit, erit : fed has/eftè no^ ftrarum rerum menfuras : femper autem in Deo præfèntem efle Aeternitatem. Eft amp;nbsp;ea uera relponfio, Si naturalis fuit, ut expofuimus, neceflariacp Dei folius Aeter^ ® nitas,qui folus mereatur, debeatep efle fempiternus, neceflarioep mundus/non fuit æternus, neceflarid quoque Deus in æternum antecefsit, mundus in aliquo Aeter^ m'tatis pundo creatus eft. Vana^ prorfus, amp;nbsp;inepta quæftio, aut illatio, An crea^ re mundum nefeiebat melius, aut feiebat. Et infers ex poftremo abfurdo alteram partem uelutnecelTariam. Dico neutrum in Deo fuifle, nec feiebat, nec nefeiebat. Quod hoc fenfti uolo intelligi, non habere, uel habuifle locum illic, Sciuit, uel Nci? feiuit : Aeternitatem naturæ diuinæ, neceffariam durationem j amp;nbsp;anteccdentiam ha^ buifle ad creationem mundi : Et neceflarid mundum tanquam umbram aut ludum, præ maieftate diuina, fubfecutum efle. Quod erat maximum, ac infinitum , diuina claritasinaturaliteracneceflaridin æternum durauit;amp; res infinitaiamp;: immenfai immenfam uixit ætatem j quod infinitum, amp;nbsp;minimum præ ea, necelfario amp;nbsp;natu^ raliter non fuit æternum. Si quis enim cogitet quid interfit inter hunc mundum , at^ que creatorem eius, profedd uidebit infinitam diftantiam , ut non fit mirum, mun# dum coepifle, ilium unum ftmpiternum efle, amp;nbsp;efle potuifle. Quare nec feiebat, nec nefeiebat : fed gloria i amp;nbsp;claritate Diuinitatis fuæ, omni mundo inæftimabiliter ma^ fore,naturaliteracneceflaridmundum æternaliter antecedens, fruebatur. Necfi Deus feiuiflet , melius effe crearemundum, mundus/æternus eflè potuiflet : fed quidquid Deus fuper eo cogitaflèt, ipfe Deus femper æternus, mundus /fempcr alft quando genitus fuiflet. Quencunque capias Aeternitatis locum, in quo/mundi po^ nas creationem, femper eadem ratio, eadem cogitatio. Eft tanquam orbis, cui non cftprincipium,Aeternitas:ubicunque pundum defixeris,eadem ratio: quia ne^;-^ queprincipium, nequefinis,nequeprius, nequepofteriusineo. Vbicunquepuns» dum in orbe defixeris, prius, aut pofterius dicere non poteris : Tantundem^ erit, fi alibi defixeris. Eft quoque in promptu, amp;ex fuperioribusEacilis, naturalist

306 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST. E V G V B. LIB. VII.

re{ponfio,cumait,Deum, fi mundusfitcumprindpio,non fecifle melius, lèdfoc cutum eflè detenus. Non cernis errorem, Mundusinon ex détérioré conditione, fed naturali, neceflariacp, creatuseft. Omne autem naturale/bonum eft; optimum^ eft cuiquc, ut ait Ariftoteles, quod eiè natura eft. Sicut naturalis eft Aeternitas Deo, fic non Aeternitasmundo. Transferre mu tarecp Naturæ limites, fceleratum eft,quantumuisfj3eciofum.Qiufregiamadfe,qua,'iure careat, rapit autoritatem, capitali fententia damnatur. Qui uult aduerfantia Naturæ, ineptus eft : Sic cum nagt; turaliter fol us Deusifit æternus mundusnaturalitcr non æternus, qui putatgene^ rationem eins, Natura deteriorem, quia non uult Naturam fuis in fedibus efle, ine^^ ptuseft. Eamusigitur,homines deificemus ; ignem, terram, aquam.uti Deos ueneremur;cupiamusaureosmontes, flumina decurrere Ne(ftare,amp; Ambrofia, quddhiscareremiferumfit. Etquia Deus hæcad hunc modum feceriqaccufetur, quail inferiora fecutus. Speciofaigitur, fed non naturalis Aeternitas mundi.Et quia non naturalis, deterior, Ipecie modo formoiior, in recelfu turpior. Diótum quo^ que, reljaonfum^ eft -, molitionem mundi mon elle præcipuam, bærentem^ infegt; parabiliterdiuinitatioperationem jUteacarens Deus, caruerit maieftate fua, qui । longe maioribus bonis perfruatur. Necpeccatum eft, negareeum femper mundum feciflè i fcelus potiusiSlt; maieftatis eius dehoneftatio, non unum eum declarare lèmj« piternum, non exiftimareDiuinitatemeius â mundo diliunutam, fine mundo eum beaturn elfe non pofte, magnitudine fua contentum, lempcr.perennitcr^ lætum, id demum fcelus turpifsimum.Sicnon eftimperfecftio, quod non actu , ledpoten^! tialeftètin Omni Aetcrnitate. Dicoin Acternitate nullum fpatium, in quo potentia ociaretur, fuiftè ; metienda diuina cogitationibus rerum humanarum dico non efle. Nego potentiam illam, quia neceflaridiDeus æternus, mundus/iion æternus fuit. D Ad hæc, alia pofledit meliora in adu, gloriam, dccus, uoluptatemcp æternam fuam,quàmgenerationemiftius mundi/in potentia, Dcciperis item-Humana cof gitatione. In Aeternitatemon eft prius, amp;nbsp;pofterius. Orbis fi quis ftctante oculos

; (utabexemplopulchronedifcedam)amp;in eo iquid defignas, Hic nec Ipatium dft f ftantiamcp compledi pofsis , quia non eft principium , nec diccre /appropinquare, l uel abelfequod defignafti ,propius elle, uelremotius: Sicquocunquein Aeternitas ' tisloco, quæiuelut orbis eftfine principio amp;nbsp;fine, creationcmftatueris; non potes/ priusautpofterius, propinquius aut remotius diccre,nec potentiam,quæljîatio atftionem antécédente nititur,fingcre. Sic in Deo non eft prius ôd pofterius. De mus tatione quoque'diiftum eft. Non enim Deus in fua Diuinitatej Aeternitatec^/eft mu' tatus, led creare uoluit mundumiæternusipie naturalitcr, non æternum iplum nas turaliter. Si fuit mutatio, fuit in rnundo, non in Deo ; quem necelîè fuit elfe fempis ternum. Eadem eft folutio, qudd nonpeccatur in poteftatem prolificam , ac bonam uoluntatem. Nam potius uoluntasitunc ueré cognita eft, cum creauit, potens défis ftere*,haud æquè cognofeenda,mundo fempiterno. Putatum^ fuilfet naturalem mundo Aeternitatem efle, non â Deo. Prolificam uerd uirtutem in infinitum non ire, fed iuftis finibus includi debere ; melius^ efle, remetiam bonam Habere prins cipium, amp;nbsp;aliquem terminum, fatis fupert^ luperius claruit. Hac ratione/Deus non fecit plures mundos, non plures Soles, non lu nas, non terras decies maiores, mas ioris^ multitudiniscapaciores. Sic noninfinitate Deus aut natura deletftatur, ftd modicis,moderatis,paucisiamp;:bonis, Claruit etiam quàm maiora, pluraqp bona ex çreatione mundi prouenerint, quâm æternitate ; ut merito mundum potius créas re Deus debueritquàm ( fi deturideum potuiflè) dimittere fempiternum, MiHi tas

A men,/inuidus Naturæ ordo uidetur, ut Deus æternus, mundus non æternus fît. His rcfblutis, fupereft ut pro Platone, quem eadem uanïtate nititur in fuos errores protrahere, prælfa’giofis certè radonibus, ut non minus hic quoque mira fit homi^ nis leuitas, quàm his radonibus, quæ de Natura ducuntur, depugnemus. Ac cum Ariftoteles,quem ferunt uigind duos annos Platonem præceptorem audiflè,ut eum lènfa præceptoris calluifle, fit uerifimile; apertefateatur,Platonem(mundumSd tempus crealîe, id^ aftîrmetedam Plutarchus, amp;nbsp;Philo, oftendentes infuper/opiis nionisPlatonicæprincipium, qudd fecutus fit Hefîodum, cui Chaos primum, ex# indetellusexillit; non defuere tarnen, qui lueteris Theologiæ ordinem peruerten^ tes,deledati elementorum huius mundi Diuinitare, Solis, amp;nbsp;Lunæjftellarum, inepta, fcelerata^ Deificadone,nullum aliud hominibus bonum^ quæ uidentur in hoc mundo ,relinquerent, aut eflè uellent, id^ obgloriam luminum cccleflium, quorum femper admiranturoculis obtufis claritatem* Quæ/dum fuiflè femper qua^ liafuntjContendunt,hominisinterea beadtudinem,amp; longe quàm eorumlumisi num, maiorem claritatemjabefadare fe non uiderunt. Nec uiderunr nihil homine melius in hoc mundo, uel illis ipfis fideribus elle, quæ ifacfla in minifterium, adiu^ mentumt^cundisgendbus, non tefttmonium modo diuinæ fapientiæ, fed edam quoddianusufusoftendit.Huncuitæçorrupdbilis ordinem, qui/pendet omnis à;-^ ccelo,non debere fempiternum eflè, quod imperfedusfit,inquolplus malorum infit quàm bonorum ; Deo autem , ac Naturæ,placere meliora, etiam ipiî fint con^ fefsi. Quo fiat, ut quæ noftra religio prodidit,Philofophiæ fint magis confentanea, ' quæ,commutata præfenti uanitatein ftatum longe diuiniorem, promittatinæftima:« bilem cumfds, qui recftè uixerint, felicitatem. Quo quidem ordine/reipondeantipfi,

B anquicquam^melius, rationabiliuscç elfe pofsit. Platoigitur, cuius ferme fluxit omnis ex fontibus Mercuni iTheologia , qui prifcæ Philofophiæ fludiofifsimus fuit, Pythagoræ i Philolai dogmatum apprimègnarus, Socratis auditor afsiduus, non utineptiipfi , fempiternam mundi ladionem, fed iuxtaprifcos omnes, tempo;» rariamipaucisabhincanniscccptameft confeflus. Cuius reiiprudentibus eritper^ fpicuaratio, fi ieculorum quafi ueftigiafequentcs, ad primos ufque fontes , unde Platonisfluxitlententia,peruenerint» Nequeenim Plato ex fua quafi diuinitate, mundum creatum fenfit fcripfit, ied turn publica fuit celeberrimaq^ omnium gen# tiumconfefsio : tumpræcipuèfapientesearum nadonum,ad quas difcendi caufa, adiereGræci, ea prodidcrant. Adeocp dare Trifmegiftus/de creatione fcripfit, ut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V.

quod à nonnulhsGræcis eft obferuatum, etiam fimphces Mofis dicuones Hebraic cas Græcè fcriptas, cuius linguæ, quippe quæ materna eflet,non fuit ignarus,ufur# pauit. Hunc præcipuè Plato lecutus eft, ut pauld póft oftendam : interim )fingulam quamquerationem feorfumperpendamus. Quæfiuit inquit Plato ad cuius imagi# nem fadus eflèt mundus, an ad idiquod nullum unquam habuerit principium, aut quod fitgenitum» Qua quæftioneuult Platonem innuifle, fiue ad æternam remjfiuc creatain factus fit mundus, necelfarió ante mundum aliquid fuifl^, ad cuius fimilh tudinem mundus fieret. Hane rationem præftigiofam, cauillofamcp plane eflè, den clarabunt fimilia exempla.Neque enim (cum primum querentes qua de re, duas par;» tesproponimus, protinus harum aut utranque,aut aiterutram(ueram eflèuoluquot; mus ’, fed fæpe ex duabus propofitis rebus, quasiper difiundtionem quærimus,alte# ra pofsibilis, amp;nbsp;uera eft, altera,nec uera, ncc pofsibilis. Quæro an Deus fit, an non fit. Alterumiuerum, amp;nbsp;neceftarium : alterum falfum, amp;nbsp;impofsibile. Anplures mundi, an unus* An Deus naturam fibi aifociare pofsit humanam, necSie. In hunc

inodum quxrentes, non proti'nus quæn'mus, quaß fieri pofsiturrunque feorfomî G fedalterunipofsibilefepeefl:,alterumifalfumi amp;nbsp;impofsibile. Sicquærens Plato) an mundus ad imaginem rei æternæ an creatæ eflèt fadus, propofiiit alterum quod efiet, alterum'quod nec eflet, nec fieri poflet. Quomodo eni'm potuit eflè quid genP turn ante mundum, ad cuius fimilitudinem fieret mundus, fi res omnis genitaeft ipfe mundus C Perindeigitur quæfiuiqan ad rei fadæ fimilitudinem mundus condb tus efièt y ac fi quæras an Deus eiîe non pofsit. Quæris fcilicet impofsibile, utindu^ caspofsibileiamp;fucrum. Plato quæfiuit,ulla ne res ante mundum eflet genita cor^ porea,adquamfadusfitmundus.Propofuitquodnulla ratione fieri pofsit, tan^ quam partem inanem, amp;impofsibilem, utinduceretueram amp;pofsibilem.Sicquæ^ rere poflum, an cæcus uideat, nec ne : furdus audiat, nec ne : mundus aboleri poG fitin nihilum ,necne. Pofluntigitur in quæftionibusfpartes impofsibiles uerfari. HocProclus non uidit,necpuduiteum ex tam friuolis argumcntis,extorquerePla^ toni exordium mundi. Quin ipfa hæc argumentatioiprorfus in eum refleditur, qudd Plato,quarrens ad cuius fimilitudinem fadus fit mundus , inducens^ ad fimb litudinem fempiternam fadum, prorfus quid ienferit ,exprefsit.Proteruis tantum, amp;nbsp;quosfnulla ratio ab irroborataopinione flederet, hæc non uidebuntur. Secun^ da ratio diluta eft, oflenfaep , patefada fubieda fraus, aut in tempore tempus non eflè creatum, aut creatum quidem, ied non eo tempore, quod generatur è coclo,di^ uerfo fpatio, uel æternitate, uel quod uis appelles. Quod autem ait,Platoncmin RepublicapronuntiaflèjOmneortumoccidere; InTimæouero mundum incorrugt; ptibilcm ; ut duabus rationibus inter fe fociatis, Quod ortum eft occidit, Quod oc^ cidiqortum eft. Ergo ex aduerfo, quod non occidit, deleturcp, non habuit ortum* Plato autemtin Timæo cenfetmundum non occidere,crgo nec habuiflè prindpium. D Facilis expedita refponfio. Non enim ufquequaque Plato mundum incorrupn^ bilem pronunciat, imd uerdifuapte natura corruptibilem : fed cum uideret quâm longejlatet^pateatdiuinapoteftasjhanccenfuiteflicerepoflè, utqui fuapte natu^ ra mundus fit occiduus i ac corruptibilis ,fiatincorruptibilis, diuinamaieftatecum ab interiru feruante. Hoc Plato clan’s èC apertis uerbis exprefsit. Marcuscj Tullius interpretans Latine, fie pro Platone loquitur, Opificem mundi,Deos creatos^Dæ^» monesjôdfiderainducensaftantem :Quandoigitur omnes,amp;qui mouentur,pa# lam^ oftenduntur, Sxf quieatenus nobis declarantur, quo ipfi uolunt, creati funt, turn ad eos is Deus,qui omnia genuit,fatur,Hæc uos,qui Deorum fatu orti eftis, atgt; tendite: Quorum operum ego parens , eftedorC^ fum , quæ per me fada, non funt dilfoluta omnino, quanquam omneligatum fbluipoteft. Sed haudquaquamboni, rationeuindumuelledilfoluere. Sed quoniam orti eftis, immortales uos quidem eflèi SC indilfolubiles non poteftis, neutiquam tarnen diflbluemini;nec uos ulla mortis facta périment, nec fraus ualentior quàm confilium meum, quod maius eft uinculum ad perpetuitatem ueftram, ilia, quibus eftis turn, cum gignebamini,collft gati. Hæc Plato diuinitus, non procul â fanda, ccclituscp reuelata Theologia, quæ traditmulta hominum corporaFuapte natura, longo temporis fpatio alimentis ca^ rentia, mord débita, fuiflè diuino confilio, ab interitu defenfa. Sic in deferto, qua^ draginta annis non funt attritæ ueftes amp;nbsp;calcei. Hocconfilium, hanepoteftatem di^ cit Platoiuigere in cœlo, cum debeat ortumjoccidere,labefadari, obfolefcere paula« tim,feruari tarnen ab omni fraude. Hæc^ peripicua funt, amp;nbsp;manifefta. Hanc fuam fèntentiam itérât in Politico, in Republica. In Politico ufus uerbo euidentifsimo, de coclo loquens î ^apJioJvtvT« «d-ecvttajxy tTnirKtvasHp, Tnxfà: T» J Accipere coclum

A immortalitatem fabricatam,extrudam,ab Opifice. In Repubh'ca ueró,uocat coclum ycWH-nii, remdiuinamfadam,genitam, Clara^ funtomnia,a Proclou'nargu^ mentando difsimulanter prætehta. Immortah'tas ccrli,fi qua eft, inquit Plato, non naturah'seft.omniaenimiquæprincipium habuerunt,denique difloluuntur. Hoc fatur Platoiclara uoce.Eft uis,inquit,cundis naturis imperitans,cuifunt omnia facias Iia,coclum reddensinfenefcibile. Quinipfe Ariftoteles ea potilsimum rationepu# gnat contra PIatonem,quód dixerit incorruptibilem rem, cuiprincipium dcdifiet. Epicureusitemapud Ciceronemhæc de Platone Ioquitur,eum irridens:Sed ilia palmarisquidem,quódqui non modo natum mundum introduxcrit, fed etiamj manu pene fadum, is eum dixerit fore fempiternum. Huncceniesprimis , ut dicE tur jlabriSjguftaflePbyfiologiam jideft, Naturærationem, qui/quicquam quod ortum fit, putet æternum elle pofte. Quæeftenimcoagmentationondiflblubilisf aut quid eft,cuius principium aliquod fit, nihil fit extremum îT Hæc Epicureus , aut Marcus pro eo. Philo autem ludæus/intcr Platonicos eximius, eadem in libro de mundo perhibet. Eadem 8^ Plutarchus, digni omnes, quibus maiorem quam inuenibus recentioribus^ hifce, fidem habeas.Conuenit igiturinter omnes, muns« dumia Platone creari, fed non diftblui. Poteftne igitur tarn perfridam habuifle fron tern Proclus, ut quæ/tot teftimonijs confirmarentur , denegaretC' Quodau^; tern ex Legibus arguit, Platonem dixifte infinities artes natas, amp;nbsp;abolitas, hoc item confiderationedignifsimum ,pugnandum^ pro ucritate , amp;nbsp;Platone. Oftendam igitur ex alfislocis, lucecp clarius probabo, fermonem quo Plato fert artes infinft tis temporibus extindas ac renatas, non defignare Aeternitatem, fed plurimum quendam temporum tradum. Accipiam igitur alialoca ex Timæo , ex Politico,

2 quibus exprefse fatetur mundum creatum , rurfum hunc longum annorumcur# fumcommémorât♦ InTimæoigitur,utcognoftasfquodin Legibus ftripfit, artes ' infinities aboleri, ac renafci, non tollere creationem mundi, cum fcribat clare,ut Ariftoteles quoque, amp;nbsp;Marcus, amp;nbsp;Philo , alrj^ plures fatentur/de creatione mun^ di : principio autem tradiqfimilia, atque in Legibus, uel eluuionibus, aut confia;; grationibusimmanibus,hominuminteritum cuenire,profedo confiât eum, qui diluuqs aflerat homines fæpe autconfiagrationibusextindos, non protinusputa;« re mundum fempiternum. Nam Timæus pariter amp;nbsp;creationem memorat, amp;nbsp;huiuG modi diluuia,amp; exufiiones.Eundem igitur arbitrandû.efle fenium in Legibus.Coiv feramus uerd loca.In tertio de Legibus hæc habentur:Arbitror,inquit Athenienfis, àtemporum longitudine, amp;infinitate,mutationibuscp crebris,natas amp;nbsp;creuiffe res publicas. An uerd, inquit, ex quo ciuitates funt, amp;nbsp;homines Rempublicam tenue;; runt,arbitraristepoifecomprehenderequantum tempon's abieritC Nequaquam inquit. Id ergo, Athenienfis ait,infinitum quoddam,amp; incomprehêfibile fit.OmnL no fic efijinquit ille. An igitur non innumerabiles inuice fibi fuccedetes fuere Relpu^ blicæ hoc tanto tempons ipatio,eademcp ratione non pauciores extindæfP ofi paii^ ca,An uidentur uobis(uera,quæ/prifcorum nobis fermo prodidit, diluurjs, pefift Lntijs, multis^ alrjs cafibusîfæpe homines interqife, exiguamq^ partem remanfiftef Hæcibi, addens cos, qui ad mare habitaifent, eluuionibus facilius perijfiè, hisqui montanatenerent,fuperfiitibus,uelutquadamhumani generis fcintilla, referens fcilicet quod ab Aegyptijs audierat, fed obfeure,feruatam in montibus Ararat/ arcam »quauehebatur Noe. Hunc igitur Platonis fermonem, tametfi tempus inlL nitum, uarias^ generis humani clades referat, non defignare tarnen Aeternita;; tern,licetagnofeere ratione'ex Timæo, amp;nbsp;Politico. Rcfert autem in Timæo/ea# ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(X dem

dem prorfus, ubi Sacerdos Aegyptius ficcum Solone loquitur: luuenes efh's anv C mo uos Græci, in quo nihil habetis uetuftum,nihil tempore diuturnum,Cuius eau# fa eft, quód fæpe genus humanum uarijs cafibus perqt èC peribit, aut exuflione, aut eluuione, alqstp feorfum innumeralibus malis. Tune igitur qui montes, excelfac^ loca, 8^ arida tenuiflent, facilius funt, quam qui ad mare, amp;nbsp;flumina habitaflent, concremati. Quocafu nobis Nilus adiumento fuit, eius beneficioihac calamitateli# beratis, Rurfumcum terram aquis Deus alluerit,montes incolentes,ut paftores,bu^ bulci,feruati, ueftræ autem urbes, quæ mari adiacerent fluminum impetu in mare portatæ funt.Hgc in Timæo Plato.Cum ergo in Timæo,amp; uicifsitudinem diluuio# rum incendiorum^ memoret,rurfum clarifsimis uerbis fcribat de creatione mundi, Ariftotele cum multis id confïtente,profectd liquet ex eoin Legibus iermone, Pla# tonemide Aeternitate mundi non cogitafïè,fed potius de numero quodam diuturno feculorum,quiadiluuia,incendiacp audif[èt,2lt; tempus à condito mundo ignoraret. Sciebat tarnen, audieratj^ ex libris Mercuri] i maiorum^ fuorum, mundum fuifle creatum» Hoe conlfatitem ex his,quæ fcribit eiufdem generis in Politico. Ibi pri# mum telfatur,Deum creaflè ccclum,ac terram,Deos^ minoresgubernaculis præfe# cifle, per omnes mundi partes diftributos.eodê tamê libroihæc fcribit : Interitus igi# tur, clades maximæ animalibus acciderunt,exiguacphominum pars'eftferuata. Quibusamp;^aliæcalamitates admirandæ, amp;nbsp;inauditæ^extiterunt. Hæc ibi alia plura Plato,quæmihinoneftcura referre. Tantum conftet, fermonem de cata# clyfmis, amp;incendqs, amp;nbsp;cladibus hominum^ amp;nbsp;artium, non defignare Platonii mundi Aeternitatem, fed potius idiuturnitatem quandam , hominibus incogni# lam, quibusiortus mundi non eflèt notus. Neque uerd femper infinitum, tefte Ariftotele, defignat, cuinullum fit principium , fed numerofum fæpe, amp;nbsp;copio#p fum, humana^ mente, non natura, incomprehenfibile. Nefciebat Plato, quod no^' bisdefu Chrilti in terris aduentus attulit, per quem fadum eft, ut creatio mundi amp;nbsp;tempus a'creatione fit pertotum orbem terrarum inuulgatum: nefciebat inquam' quantum ad fua ufque tempora, ab hominum fatuprocelsiftet. Idcirco multa fecu# ‘ la fufpicabatur,fed longe pauciora erant, quam fulpicaretur,quamcp eum Aegyptij docuiftènt,apud quos nouem annorum rnillia ( fed annorum lunarium Plutarchus

ah) tradunt) deprehendiftèt.Eft igitur clara, amp;perlpicua argument! dilutio, ipfo fibi Platone fuppetias afterente. Quæ porrd uis argumentationis, ingenqc^ ele# gantia,fi locus unus duntaxat porrigat aliquam de Aeternitate mundi fulpitio# nem; longe plureside creatione teftantes, conniuenter prætermittereC Plenus eft Plato fermonis de mundo condito. (Quid poterit igitur unus ille in Legibus lo# cusf Sic claret,quo fenfu fit accipiendum, quod de cataclyfmis , ac diluuijs, qui# busfemperhominumpars perierit, fcripfit. Quod tam darum eft, ut nugax fit qui prolixins refellat.Dillóluet autem Proclus/poftea, fi exdiluuijs, aut exuftio# nibus.Aeternitatemaucupatur,quæmihiquoque/ex his ipfis fortafle ueriora oc# currunt: Aut hæc incendia amp;nbsp;diluuia fuilie uniuerfalia , aut particularia ; fi pri# mum, ddetis omnibus, nemo nunc eflèt fuperftes. Si particularia ; cur nullis lite# riscomprefienfafuntpluraannorum rnillia,fed totus orbis conuenit, paucis ab# hinc annis mundum ccepifle, ut fi periefint fcriptorum maxima pars i omnia peri# re, quæ funt in omni Aeternitate feripta, non debuerintC Ad hæc, ratio Natu# ræeit, diluuia, totam aliquam obruentiaprouinciam, exiftere non pofïè, ut poft funthis'aliquæmaritimæ urbes, ÔC caftella, aut pars infulæ mergi. Non poteft, uerbi caufa , tanta inundare uis aquarum , ut omnem obruat nd Italiam , uel

A Galliam , aut Germaniam, uel Hifpaniam, Quicuncj Naturæ uires, certascp rej; rum amp;nbsp;incommutabiles uicifsitudines elemêtorum reciprocauones ponderauerit, uidebitid Reri natura non poflè»Tantundê eft in elementis,amp; rerum côpage,caloris, quantû humon'szhuiufce quocç!tantû,quantû iHius. Eadem eft caloriSjôC aquæ proü portio,altero ex altero nafcente,ut inuicem fefe delere, quoniam pernicies unius in^: teritus elTet alterius,non pofsint, Vtfæpefqualores,utaquæ rapidæ inundationes extiterintjtanta tamê fuerunt,quo ad Naturaprogredi potuiftèt» Nunquam tandiu pluitjUt fapientibusicaufarum^ pen'tis admirationê affèrreuNunquâ eo uft^ fquab Im'tjUt dici potuerit Naturæ limites fquallorem tranftendiflè. Nelt;^ uerd fuit unquâ tah'Sjtantaqp conflagratio ( quoniâ eflè non poteft ) qualem apud Solonem ladabant fuen'nt concrematæ.Quanquade Palefti'næ conflagra^ tione,diuinitus fa(fta,quodilli forte nefci'erunt, famâ audierant, non eratin uniuerss fum transferenda»Nec legitur ufquam tantâ cœlitus conflagrationé extinfl'e,ut l'nte^ gram prouinciâ incenderit, Diluuia uerd prouinciarû nuTla legimus, quibus »una prouinciaigenuscp fitfubmerfum.Nam diIuuiumDeucalionis,teftePlutarcho,fuit diluui'um Noé, reference ftih'cetDeucalionê ex area columbâ, amp;nbsp;coruum^emi'fiflè* Diluuium autê Ogygis,uix particulâGræciæ alluiu Noftra quoCptempeftate/Hob landiain medio Rheno, qua mare Oceanum inuehitur, immanibus nimbis, quibus fluuius excreueratjpene obruta eft: fed tametiî parte aliqua demerfa,nÔ oppreflà to# ta.Quidquódipfèmet ftatproueritatePIatOjdicens'eifdêinIocis,quos alluuio preft fifletjferuari homines'in locis editioribus7 Semper ergo,ubi fuit diluuiû,aliqua pars hominûfuit fuperftes,penes quâ artes,8dliteræjamp; monimenta,remanere potuerunt. Quid quod hæc diluuia maritimis tantum urbibus accidere Plato teftatur f ut fi de# ß turlirbesltaliæmari fupero uel infero adiacentes mergi potuifft, montana tarnen omnisimediterraneæ^ regiones calamitatem euaferint.His igitur claret, fiue Plato# nis autoritatem,fiuerationêfequaris,necfuiflè,necç unquam effe potuiflè diluuiu, quod'totam aliquaprouinciam oppreflèrit,ut totura genus,uerbi caufa, aut Italicû, autGallicum, autHilpanum ,aquis perierit,quod ubic^ montes funt,plufqueeft fermequauis orbis terrarum regione montium, quâm terræ campeftris.Hoc autem omne efticit,ut fi non fuit unquam, necpotuit eflè diluuium, quo genus ullum, aut prouincia funditus rapta, mergeretur; homines maiore ex parte fuperftites. artes ôd diiciplinas,literas,amp;libros,memoriasc^^retinere debuiflè» Quid igitur eft,quod hæcmonumentanufquamfunt Nufquam inuenies memoriasidecem aut uigin# ti annorum millium;’ Nam ut ait Lucretius (fæpe enim/homines mali loquuntur bene)

Præterea.ft nulla fuit mundi genitalis origo, Terrarum ô(f cœli, fempertp æterna fuere, Cur fupra bellum Thebanum, amp;nbsp;funera Troiæ, Non alias ali) quoque res cecinere PoëtæÇ' Quo tot fada uirûm toties cecidere, nec ufquam Aeternis famæ monumentis inclyta florenrT

Nihil enim uerifimile eftin omni Aeternitate, quod ipfi fatentur, nouum eflè, im# prefluram,uelGrammaticamaut ullam deniquedifciplinam in omni Aeternitate defuiflè. Putandum eft, fi mundusieft æternus, literas quoque, amp;nbsp;fcriptores, hifto# ricos, amp;nbsp;Poëtas innumerabilesfemper extitiflè : ut fi fcriptorum pars perierit, plura tarnen'cum hominibus remanferint* Quoniam igitur diluuia aut conflagrationes, nec uniuerfum genus hominum, nec aliquam prouinciam extinguere potuerunt, Q 2 ièd

fed fi quid id genus calamitatum accidit,uix exiguam prouinciac particulam rai« puit, amp;nbsp;in omni Aeternitate, fi mundus eft æternus, innumerabiles ftriptores flo^ rere debuerunt, quorum aliqua monumenta y de ftculis æternis, rebus inxternuni geftis'mcmorarent;id autem nufquam apparet;ccrte ratio de catadyfmis, amp;nbsp;exuftioi« nibus,non modo nulla eft,fed potius confirmât mundum paucis abhincannis exorgt; tum,perindec[5 homines et difciplinas natas,paulatim adoleuifle,ad fummum(p peri* uenilïè,ficut hominesifenfim omnes terras replcuerunt. Quod autede infula Atlanif tide ab Aegyptijs Plato auditum fcripfit, ingentibus nimbis fuifle demerfam,fcitu dignifsimum eft,famæ caufa, Audierat illud Noe diluuiû,ut ob humana flagitiainon Natura,nec ad Naturæ leges,fed fummi Dei côfilio,nô modo pluuqs, fed ftibterragt;’ 'ncisportentofisfcatebris,omnesterras inundaftet» Cum^delocoei/non aded IP queret, gratificaricp Reipublicæ fuæ uellet, cui genus ab ea gente deduccret, cætçra quidemimirifice cum facris literis confenfit y locum duntaxat mutauit, quemadmo^ dum folitus eft Homerus , ex Mefopotamia j aut Armenia, in infulam AtlantP dem. Quod autem tcrribile illud diluuium, non naturaliter, fed Deiuoluntate, de^» lere fceleratos decernentis, Plato accidifle uoluerit, 8^ quod adamufsim /repræfeni’ tet tempeftatem Noe,apparet ex his, quæftribit in eo, qui inftribitur Critias, Vt enim ante diluuium, fanefium genus creatum a Deo in terra, moribus paulatim iniquis deprauari cccpit, donee fummus Deus/de abolitione decerneret : 80 uidiftè dicitur, omnem terram fcelererepletam : ficrefertid genus quædamfPlato in CrP tia. Donee (progenies ilia diuina Atlantica, his in locisalDeo collocata, legibus inftitLitafuis ,famftam aftinitatemretinuiftet, iuri,amp; Deo, cui fimilis effet, bene^ uole\ amp;pieparuiiret,inmultafecula durafle, fuifte^ prudentia, amp;nbsp;manfuetudP neinfignem , contemnentes aurum, omnia^ inferiorauirtute ducentes , nullis ims’P rnoderatis uoluptatibus à uero un^uam aberrafle. At ubi fatus ille diuinus jfimilitu^ do^ieos fenfim defeciflet, humani^ mores præualuiflènt, tum uerd nihil non tur^ pitudinis apud eos uiguifte, in iuftitiam, uiolentiam. Itaque Deum Deorum louenK genus diuinitus natum, tarn miferè affedumiconipicatum, pccnas eis importare, ut meliores redderentur, ftatuifte,deiscp omnibusjin pulcherrimo coeli loco, quaimc^ dia coeli regio eft, unde delpicit omnia, congregatis, in hunc modum uerba feciflè» Omnis igitur hæc hiftoria, quamiobfcure audierat Plato, amp;nbsp;quafi poetico more loü cum tranftulerat juidetur referre genus, mores^eorum,quiante diluuium florue#! runt. Sed fit quidquid libet ; mihi fans eft,oftendere, nihil ibi naturaliter, fed diuP Xia potentia fadum docuilTe Platoncm»

'Platonicof prißos, non q^uemndniodumafßrmat'Proclns, tnundum'keternutn dixiße yßedfa^lutn, Uiluuntur rationes 'Plutarchi /ßib aliorum perfbna^ Deum creantem mundum, hutnanisij^^ rebits confulentem non laboraße, Deum creaß^ehunc mundum non cdußa uoluptatis fuce, fed propter bomb nesy ^uod Stoici etiamfatentur, l^exationes bonorum, improborum fecum-das res non prohibere, c^uo minits munditsfit creatu/s^

V p E R E S T magnorum PlatonicoRî autoritas, quam oppofuit uelut alP quid ponderis habentem in aflerenda Aeternitate mundi Proclus. In quo/ ______fic mendacem eum oftendam, ficut in his rationibus, quæ uel ex Platone, uel Natura dèducebantur» Oftendam,inquam,Plotinum aperte creationem tempo# - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ris

A ris,amp; mundi,prædïcantem,Porphyrium autem,amp;Iamblichum, Simpl/cium item oblitos erroris fui, fi ueradicitProclus,non femperin ea fèntennapermanfilîè.Quæ quoniam m ultimum locum diffcrunturj nunc (rationes allatas â Plutarchoffuper Aeternitate mundi, non fuam, fcdaliorum fcntcntiamrccciifcntc, in medium aftè^ ram: tum.'eaquæidemobiecitbis,qui trahunt Platonemin Aetcrnitatem mundi, proponam : quæamp;ipfæ, ficut Ariftotelisiillæ, cum maxime pugnent aducrfus cos, qui mundum antecefsilTeChaos^ôC confufionem/contendunt,non omnino nobis ad^ uerfantur. Communiter ,inquit,utercp peccat, Anaxagoras fcilicet(amp; Plato, quod Deumfaciunt rerum humanarum curantem, huiuscp rd gratialmundum molien:« tern. At, inquit, animal beatum, amp;nbsp;incorruptibile,omnibus^ bonis opulentum,cxü pers^ omnis mali, in amplexu felicitatisj amp;immortalitatis totum, curam humana^ rum rerum fufcipere non debet. Mifer porro' effet, fi(uelut quidam faber flatuarius, aut lignarius,folicitudine,cura^ torquercturfad molitione mundi. lam Deus jquem dicunt creafle,aut in anteriore gternitate non fuit,cum corpora uel immota erant,uel incompofit^ iaeftabantur, autdormiebat, autuigilabat,uel horum neutrum. Pri^ mum^ieftabfurdum.EftenimDeusifempitcrnus, Secundum quoque nulla ratione ftat,quód æternus fomnus,æterna mors, nee lomnus caditin Deum, plurimumque difsita funtfimmortalitas Dei, amp;nbsp;in mortem inclinatio. Quód fi Deus uigilabat aut beatitudo deficiebat eum , aut omni beatitudine fruebatur. Primum efiicit, Deus ut beatus non eflèt : cui enimperfedia beatitudo non fuppetit, beatus dici non poteif. Qudd fi beatus erat, amp;pulchrè degeret æuumj rerum nouarum molitione dcledfari non debuit. Quomodo ueró, fi Deus eft,ÓC eius curajres hominum gubernantur,uiss tia, Iceleratp.'locum nobiliorem ferè obtinentjindignioremuirtutesf Agamemnonep amp;nbsp;bonus Rex,amp; fords Imperator,ab adulterojamp; adultéra dolo cæfus occubuit.Her^ cules ei confanguineus, qui monftrisihominum uitam expiaflèt, à Deianira dolofè, uenenata uefte fublatus elf, Hæc Plutarchus,fiue iua,fiue aliorum fèntentia.Si fiiai poflem fuis eum telfimonfjs ubiep refellere,cü de uirtuteiSdpierate fit ei multus ubiq; fermo. Tanquam transfugam, Scimpoftorem coarguam. omnis enim hæc oratio, prouidentiæ eft deftrudio. Et tarnen ipfe^de his, qui fero à Deo puniantur, optimis allatis, amp;nbsp;quales â ueraTheologiaaffèruntur, fuper eo, rationibus fcripfit. Viditamp; aflèruit â Deo caftigari delinquentes, rationemep cur fero caftigentur, uidit amp;nbsp;expo^: luit. Satis igitur mihi eft,Plutarcho(contraPlutarchum.Sed pauca quædam/è NatUïS ræ, Philofophiæcpgremio,uera'adeaquæpofuit,petamus^ Dico, Deum curare res humanas, id^ Philofophos omnes, uno aut altcro delyris exceptis, prædicafl'e, Vt mittam Platonem,Ariftotelem,Alexandrum Aphrodifeum, quorumitoto hoe ope^ ræuifa funt teftimonia. Ac ratio,quæ mouit eos,perfpicua eft.Quid eft enim melius, ac dignius, quam Deum gubernare mundumC Eadem autem ratio, quæperfuafit o^ mnibus hominibus Deum curare res humanas, eadem ante creationem cum Dijs amp;nbsp;hominibusprolpexifte,bonitatem,felicitatemcp communicate fuam uoluifiè,per^ fuadebit. (^ód ueró dicis,Dcum,animal beatum,laborare in attendendis rebus huï« manis non debere : aut uidelicet quia non poteft, cura^ uelut mortalis, qui undique beatus eft, angi nee debet, nee poteft, eamep ob caufam quafi fcrens ei fuppetias, ab hac folicitudine eum eripis : aut quia uel res mortales non indigent, uel indignum Deo eftihoc officium, Primum(certum eft,animali beato nihil quod agat,laborioftim clfe.Necp enim beatum effet,nifi perfectum eflet.Pcrfedlum autem fquidquid agat,in eofuftinerelaborem, folicitudineep torqueri non poteft. Quiduis agatDeus, quan^ turn uelit cogitet, nihil potefteilaboriofum elfe, ld eniniiçft animal beatum, Quare

P4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A VG VS T, E V G V B. L I B. Vll.

nec^ mundo crcando,ncque prouidendo,Deus laborare poteft. Indigentibus autem G rebus humanis aliquo præfide,noiVneDeus folus,omni mundo maior, poteftamp; de^ bet curam fufci'pere,quiiamp; cæten's prodenet,amp; id ei laudi effet'?’ Opti'mi enim effpro;« fpi’cere,fi poteft,regere,moderari (Nihil eft enim meliusjautpræftantius bonitate,amp; beneficêtia) Deus autem ipoteft,amp; eft optimus. Ecceigitur aceruus, Deus poteft prou uidereprouidendo,neqî laborat^necpinterpellaturbeatitudo eius; contra autem,no bile eft amp;nbsp;gloriofum fuacp maieftate dignifsimumproipicere, regioque hoc munerc fungi : poftulant autem, efflagitant^ humanæ res hanc prouidentiam : prouidet er^ go(amp; attendit. Ad hæcPlato, Mercurius Trifmegiftus /docuerunt, Deum 'qudd bonus eflèt, molitum hocomne : fuitcp bonitas maxima amp;nbsp;incommemorabilis, cui' ex creationererumifieri nulla poftet ad felicitatem accefsio, quæfiftèeadem inhomi^ nés effundere, quæ'pofsideret iplè, bona. Cuncfta enim in hoc mundo'tandem ad ho mines reuocantur. Hominum autem felicitasluera atque perfeda, ob quam fuerint à Deo creati ( Necp enim eis mortalibusihuncmundum condcrc, admodû profuiftèt, bonacp fuauere communicaftèt) eft, regiones felicifsimas fubire, fortunatis ciuibus, Sc his qui pulcherrimum uiiltum eius intuêtur,adfcribi. HocDeus feiens, uidens, perijDecftumcp habens, quanta in domo fuaftnt gaudia; eftè humaniisimi, Si qualis ipfe natura eft, iudicauit, condere/quos in hoc iucundiisimo proipedlu'collocaref. Duosep gradus bonitatis, qua G fontes duos,produxit: alterumiftius mundi,lucem corpoream, qua uiderentur, ientirentur res corporeæ, hac^ uita, res minores frue^ rentur infimos rerum gradus hoc orbe comprehendens : altcrum, quo diuina tan# tum,beata, læta, fÿncera, fempiterna, incorrupta, perfeefta, cupiditatem^ animum^ explentia continerentur. Vides/quanta bonitas, quanta gloria, quantum decuscius (Et nihil laboris admittebat, nihil interpellabat fua gaudia') ex prouidentia indarue^ ® rint. Vtile fuit nobis declarari eius bonitaté, quanquam hoc ei non fuit nouum gau/ dium, cumulus^ felicitatis fuæ.Tantum fuit,quoad ipfcuellet.Lætaturcp quotidic, autquod in facris literis dicitur,triftatur, ufque quoplacitum eft ci. Aeternus tarnen ipfe,res autem creatæ,ne minor gradus,uita^infima,maioris aeperfedæ fît euerfîo. Nec poteft uterquemundusiempiternus eftè. Debet autem melior tantum perma/ nere in fèmpiternum. Si das meliorem æternum, das inferiorem defîturum habuifle principium.Conftat igitur magis decere Deumres hominum attendere, quàm fper^ nere : falfa^ eft argumentatio, Deum fî res humanas curet,fuam beatitudincm labe/ fa(ftare,quafifß lætitiæ fuæ mccrorem offundere. Cogitatio,ex humana imbecillitate diuinam naturam iudicans. Quis tibi concefterit Homo/prouidendo uexatur, anz gitur,uritur curis, fîmiliter Deus. Neque uerd /Theologia uera, inducit Deum, tan/ quam Ideam mentis luæ intuentem, confultantem^ de creatione mundi, magnisep quafî curis æftuantem : fed unico uerbo, fola^ cogitatione,quod Si à Platonicis tra/ ditur, feciffe: Dixit, amp;nbsp;fada funt : Mandauit, amp;nbsp;creata funt. Ideam illam Platonis archetypam, dicemus ipfam Dei fapientiam,non exemplar, in quod uelut lignarius, aut ftatuarius infpiçeret. Platoiquidquid dixerit, non attendam : fî uoluero, tuebor didis PIatonicorum,Ideam mundi, diuinam eftèSapientiam, Verbum^ fœcundu, Mercurio,Philonqautore. Vt autem aliam rationem diftoluam,non confequitur. Fuit Deus (ante mundum, non dormiebat, uigilabat in adione felicitatis fuæ, beatift fîmus : Ergo ad rerum nouarum molitionem non potuit aggredi.FalIeris,putas,cre/ aftè,ut aftris tanquam fîgnis,aut ædepida deledaretur, ut adderet quod ad perfedâ beatitudinem deeftèt. C^uafî domoiaut familia ante molitionem mundi carenteni,do mos, homines ædificaffet. Hæc fuipicio, nobis, qui nihil caufa fua, fed noftra, quod

A placuit etiam Stoicis, Deum fecifle cenfemus,non obftrepiG iudicamus^ eam puerigt; 1cm amp;ineptam* Solutaeftigitur ra£fo,nihil diuinam bonitatcm,opulcntifsimam, fe^ Iicifsimam, fui caufa, fed noftrafecilfe : quælfi fua fecHTe dicitur, eôdem pertinet, ut ad fe fciliceticunda reuocaret,quoniamipfefinisomnium.Hocautemiadeônaturale, amp;nbsp;darum eft, ut etiam Stoici quemadmodum dixi, id agnouerint* Epicureuscp icon^ tra Stoicum apud Marcum Tull» An hæc, inquit, utfere dicitis, hominum caufa à Deo conftituta funtC Sapientum nef propter paucos ergo tanta eft fada rerum moli^ tio» Hoc igitur omittamus» Supereft, utpoftremum diiuamus, quod omnes ferme mortales, pietatem ueram, ÔC non ueram proHtentes, torßt : Mei autem pene moti funt pedes, pene eftufi funt grelfus mei. Quia Zelaui fuper iniquos, pacem peccato^ rum uidens, Quia non eft reipedus morti eorum, amp;nbsp;firmamentum in plaga eorum. In labore hominum non fiant, amp;nbsp;cum hominibus non flagellabuntur, Sic queritur propheta, Vfcp quo Domine clamabo,amp; non exaudies f Vociferabor ad te uim pa^ tiens, amp;nbsp;non faluabisf Quare oftendifti mihi iniquitatê, Ôl laborem, uidere prædam 8c iniuftitiam contra me f Quare reipicis contemptores, Sii. taces 'concukante impio iuftiorem fef Similiter Claudianus;

Sæpe mihi dubiam traxit fententia mentem, Curarent fuperi terras, an nullus ineftèt Redor, amp;nbsp;incerto fluerent mortalia cafu. Nam cum res hominum tanta caligine uolui Afpicercm, lætos^ diu florere nocentes, Vexariç^ pios. Communis igitur omnium mortalium dubitatio,nec aliud eft totus liber lob, cuius ex parte folutionemilli agnouerunt, perfedè autem agnoftere B nonpotuerunt, Quippenifi adaliam uitam, cuius etfi fcientiam Philofophi tenue# runt, perfedam tarnen eius rationem non uiderunt, hæc referantur,nuna folutio eft, Viderunt autem nonnulli Philofophi, Pythagorei, Plato, perinde ut iuftis i ac pijs præmiacccleftia tribuenda eftènt, ficdandapro meritis æterna fupplicia/fcelcratis. Non igitur huius feculibreuitatem uelin beatitudine uel fupplicqs oportet attende# re,quia ficut non funt digna Deo præmia temporaria,fic fuppliciadebent eife fempi# terna,Cum^ opinatus fit cum multis Plato,pios in concilio Deois^ collocandos,im# piosinprofundumtartarumdeturbandos,autcerte hoc denegas,aut concedis.Si denegas ; primum quæram cur neges, amp;nbsp;cur te tantorum uirorum autoritas non fle# dat. Si concedis ; iam intelligis, nihil in hac uita decerni pofte, fatis^ fuppliciorumi homicidis, rapacibus,uiolentis^ futurum,cum ad ignés æternos, quod amp;nbsp;Poéta no fier cecinit, adigentur; Sicfatispræmiorumifuturum iuftis, cum regnis coeleftibus, ubi gaudiorum,beatitudinis^ omne genus,afcribentur, Bona uerd temporaria/non folum ceu probitatis eorum præmium, iuftis non funt augenda, ut etiam non concc# denda uideantur, quod turn diuina fiberalitate, ac beneficentia indigna noicantur, turn fæpe deprauant, amp;nbsp;à uirtute deducunt ad uitia: Paupertas autemi aut calamitas fæpe defîdes animos excitatos Ireddidit meliores, ÔC contenta terreftri, fluxacp felici# tate,fecitmaiorisilliusicupidiores. Clariorcp uirtus acperfcdiorelucetjinaduerfis huius mundi,quàm rerum fecundarûperenni fucceftu, IHc^ ipft Hercules,tuncjtoto terrarum orbe, clarifsimus effèdus eft,cum tyranni çrudelitasfeum egit exulem. Ac i utrationem reddam, cur fit Agamemnoninterfelt;ftus,plures poftunt eflè, Primû^ut fatali decreto ab adulteris per dolum fît interemptus, qui filiam Sacerdotis, Numen non ueritus,captiuam conftuprandam^ abduxiftet, gementi^ patri redderenoluil# fet, Sic iniuftè fæpe turbamur, qui cæcos confîliorum receflùs j obfcura^ pedora

gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T, E V G V B, L I B . V I 1.

non perfpjcimusjfola fuperna fpeci'e capti, æquèibona non mentis efiundi fîcut im^ G L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mentis fuppliciaicalamitatem^ infligi, temerè iudicamus. Vniuerfalebumaniiudb

r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cl) malum.Altéraratio,quam dixi,quôd (ut PhilofophiingenuècÔfefsifunt, crédit

tum^ eft ab omni uctuftate,ac predicatum) præmijs iuftorumi uel iniuftorum æter# nis conftitutisjoportet ad meliorem,amp; fempiternum ftatumlt;hæc referri,ubi iîcut ue^# rus career eritfceleftorum, fie uerapræmia bonorum, Tertia ratio eft,quam uel ipfe i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Plutarchus attulitjdignius eflè,atcp honorifîcentius Deo, grauiteri moderate^ progt;

cedere, expeclare pœnitentes ,quàm fimul, perpetrato crimineTulmen corripere. Quippe cum nemo fit qui non peccet, plena^ uita fit omnis delinquentium, fi /quo^« tics peccatur,fæuiret,breui totum humanum genus perderet Deus. Clementig^ fuæ eft expetflare pœnitentes, ad illatasiniurias conniuere. Nec funt tarnen diu feliees, quosluce,totfceleribusperpetratis,putasindignoamp;. lidemc^illi/fibifatisfecerunt. Tollunturin altum, ut lapfugrauiore ruant :paucos^ uideasieuafifîèliminaadufi^ fenedæ beatos,quorum'in uita, uagata late crudelitasi impietas^ fuiftèt. Eflè autem uexationes)aduerfam^fortunâ,uirtutis quafi lopitcftimulum,occafionemcp ad me^ liora, non noftri folum, fed fui quoeß Plato, Epictetus, Simplicius afterucrunt. Nec malum eft Platoni, in Gorgia, malos puniri, quibus cum omni mundo profit ftelus expiari.Simplicio autem Epidetum interpretanti,ea de exercitatione in hac Humana uita difleruntur, ut qui fe putat immeritum, amp;nbsp;quæ non demeruiflet, perpefiTum, fa# cili pofsiteius oratione mitigari, Sacras enim literas prætcreo, nihil in aures noftras aliud tam magis intonantes. Quarum autoritased grauior,potêtior^ eft,qudd non modo funt a Deo reuelatæ, fed etiam ualidifsimas fecum apportant rationes breuif# fimæ uitæ, bene aut male fada j ad futurum iudicium referentes. Aut igitur is, qui Agamemnonem interfecit,debuit fubitd rapi ad fupplicium,autprohibenda fcelcra^ ta uoluntas fuit. Primum credolnon defideres, ne tibii innumerabilibus^ alrjs idem cotingat, ut uel homicidio,uel adulterio, uel alio admifto facinore,fubitd traharis ad pœnas, breui^ (omnis terra deferta cultoribus fqualefcat, Minus etiam qui fapiens eft,poftuletfecundum ;quia'quæratioprohibendialterum,uel alterum confilium fuiftèt, eadem in uniuerfumtoto humano arbitrio fublato ualuiifet. Fortafte fi Deus meliorem iententiam obtuliftet, ille fcelere uidus , non fe cohibuiftet, Pleroftß enimi nec leges, nec pœnarum metus,nec amicorum confilia frænare potuerunt,plus cupiditatiiaclibidini, quamrationiobfequentes. Si cogites cohiberi, occultoque quafi motu retrahi debuiife, uide quid cogites. Omnes enim adiones malas, amp;nbsp;o# mnes confiliorum malorum exitus, quorum infinita mentes humanas infidetmulti# tudo, prohibere oportebit, ut longé paucis exceptis , cætera'non noftro, fed alterius arbitrio tranfigantur, fublatalaudis) aut uitrj materia uera. Melius igitur eft, finere quencß!uoluntatefuaduci,legibusinterea,monitis, exemplis, amp;probitatis, ati^im# probitatis prgmrjs propofitis,ut qui bene,redecp uiuere,cum uiuere peruerle potuift fet,maluerit,perinde ac meritus eft,coronetur ; fic â beatoRz choro excludatur, qui ft ( fadis imprjs coinquinauit. Hociuftifsimum, hoc optimum, quo non liceat cogitate melius: perinde^ decorum, at(Ç pulchrum eft dare pœnas delinquentes, ficut coro# nare merentes. Hæ ftint ueræ rationes, quas necPhiloiophi igiiorauerunt. Satistj^

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mihi uideor Plutarcho reipondifte.

lt;luod ubi M.arçti6 ipje loquitur^jecu^ fentit, Et ea eß lt;..ffcademicoi rum libertas,'Platonem nonfutsprimu oculis creationem uidife,fed apud

pfiÇcof 'Platonem dicere mundum corruptibilem in po/lerum, fèd potc^ate opißcii non interiturum, Non ociatum ejße I^eum ,fruentent ante mundum Diuinifate ßua. Non ß/perßedijje creations mundi. Sa t pientiluis Stultii creando mundo prodejß uoluiße, ^^JJecutum^^ eße, •lt;pudd bonitatem fuamfecit dariorem, Ç)mnef particulares motus in prb mum motorem referri.

D EPICVREVM, amp;nbsp;Cottam, qui contra creationemmundi, non quod mundus non fit creatus, fed non à Deo creatus, apud Cïceronem pugnantjueniamus. Quærit Velleius pn'mu'm quibus oculis l'ntueri po^ tuent Plato fabricam illam tanti open's,quæ ferramenta,qui' uedes,quæ machinæ, qui mi'nifiri tant! muneris. Quemadmodum obedireuoluntatîarchi'tedi

clementapotuerïnt, Vndenatæquinqueformæ, quasiin Ti'mæo nommât. Qudd mundumfa(fi:um,aflèritnoninteriturum. Prouidentiacur mortalem fecent mun^ dum,iuxtaStoicos, non quemadmodum Platonicus Deus,fempiternum.Curmun di fabricator repente ex titerit, innumerabilibus ante feculis(amp; l'nomni Aeternitate celTator. Laborem non fugifle, qui Deumnon attingat. CurDeus deledari quàfi fîgnis, fideribus, amp;cccloiuoluerit. Si ut melius habitaret ; peius ergo habitafle in Aeternitate,opuYque ei fuiflè iflo mundo, fed nequaquam carere uoluptate bac eum, tamdiu potuiife. Si propter homines, an fapientes, uel ftultos : fapientes leflè paus» cos, propter paucos ergo tantam rerum fadam molitionem. Stultos autemihoebe# neficio affici non debuifle. Deindelnihil eum eiîè aflècutum , qudd ftulti funt iemper B tniCeri, ut nafci nihil eis profuerit. Cottæ uerd rationes funt. Si Deus creaflet, ac prouideret, bene bonis ,iTialis male eflèt. Cdm ratione/peruerfè amp;nbsp;ad malum fem^ per homines abutantur ; uel â Deo dari non debuifle, uel non datam prorfus. Qudd ea'quædiuina prouidentiafadauideantur, per errorem ration! amp;nbsp;menti aicriban^ tur, cum Naturae quædam fit uniuerfalis necefsitas, omnes res motibus fuis cien# tis. Sicut reditus tertianæjautquartanæfebris,marinorumque æftuum, quorum motus'etiam certi amp;(. confiantes, nulla rationegubernentur : eadem necefsitate,amp; or^ dine, caro diuulfairenafcitur, arbor cæfa reuirefeit, multa nafeuntur in terra prodi:# giofa. Quddeontemptoribusj cauillatoribusque Diuinitatis/proiperiores *es fuc' celTerint, quammelioribus. Hæcamp;f id genus multa oppofuit ille. Quorum præcû pua, uera''que folutio efi, qudd more difputantium, ingeniumque ofientantium, 8^ quameunque contradidionem arripientium, egit, amp;nbsp;quorum fit certa profefsio, Oss mniainfirmare, ac refellere, ut fi uel Solem dicas lucere, profefsionis fuæiura tuen^ tes, parati fint contradicere, Qudd autem potius eaifit arrogans libcrtas,quæ cun da fubuertere fibi licere putet, apparet uel inde, qudd contradicendi libidine relida, eadem illaifæpifsimè confirmauit, quælfecitCottarn fubuertere. Satisi^ unoerittesj ftimonio, quoueritatisomnishæcoppugnatio redarguitur. In Legibus hæc dixit; Nihil porrd tarn aptum efi ad ius, conditionem^ Naturæ, quod cum dico Legem, â me dici nihil aliud intelligi uolo, quam imperium, fine quo(ncc domus ulla, nee cis» uitas, nec gens, nec hominum uniuerfum genus fiare, nec rerum Natura omnis, nec ipfe mundus potefi.Nam amp;nbsp;hie Deo paret,amp; huic obediunt maria,terræ^;amp;f homilt; num uita'iufsis fupremæ legis obtempérant. Hæc ille. Idemcp, Orta autem fimul eft cum mente diuina. Quamobrem lex uera,atcp prineeps^apta ad iubendum, amp;nbsp;ad ue# tandum,ratio efi reda,fummi louis,Et, Ergo efi lex iufioiszjiniufiorum^ difiindio,

adillam anti'quifsimami Sdrerum omnium principcm expreHa Naturam, ad quamiC leges hominû diriguntur.Hæc dixitqui Cottam induxit, quafi libidine,uel quæpul ehre, amp;nbsp;uere Balbus difputalTetjeuertendi prouedum, dum Carneadis petulantiä imitatur,bellum inferre ueritatidgiturangenrj fuit oftentatio,ne uideretur alferere 8^ aiîèntiri his,quæ Balbus diiputaiïèt.Nam hcc ipfa cum ab illomet dicuntur, tum ue«» rd pleno orelaudantur.Etin fccundo deDiuinatione,ubi fimili modo'quæ’fratcr aG feruilïèt,deftruxerat. Necuero, inquit (id cnim diligenter intelligi uolo) fuperftitio^ ne tollenda,religio tollitur. Nam amp;nbsp;maiorum inftituta tueri, facris, cerimonrjs^ rcif tinendis,fapientis eft.Et eflepræftantem aliquam,æternam^ Naturam,amp; earn fufpi ciendam,admirandamcp hominum gencri;pukhritudo mundi, ordo^ rerum cccle^ ftium Icogit cÔfiteri, Quibus aperte mentem fuam declarauit,tollendam quidê ubicp fuperftitionem,ueritatem!rctinendâ;ueritatem autem eire,quam pulchritudo mundi ordo^ rerum coclefhumcogat confiteri,efîcpræftantem aliquam,æternam^ Natu^ ram,quam homines iadorare,ueneraricß deceat,cuius imperio maria^ô^ terræ,omnis denicp mûdus obtcperet.Cottæigitur rationesiipferefoluit.Nam in Legibus quolt;^, contra petulantiam Academicoi^, S^quo'dei non femper placuifletLæc incundis, ucritatis oppugnatio,ficdocuit: Perturbatricem autem harum omnium rerum Aca:« demiam hcâcab Arcefilaamp; Carneaderecêtem exoremus ut fileat.Nam fiinuaièritin hæc,quæ fatis feité nobis inftru(fi:a,amp; compofitauidentur,nimias edet ruinas.Epieu# rei ranones^ud id abundc perimit,amp; euertit,quôd Epicureus crat,contra quam geiv tem,eius^ delyramcnta,totis ipic fuis libris bellum implacabilegcfsit, profeidit, ue^ xauit,etiam infcitiæjamp;ignorationis omniû rerum^ arrogantiæ præterea^ femper eos arguens. Sed pauca quædam cum eo,amp; quafi præteruolantes,loquamur. Quibus oculis Plato machina mundi intueri potuent.Duo reiponfa:non fuis primum oculis Platonem imachinam mundi,ièd apud uetuftifsimos,cum primis Aegyptios, alios^ Græciæ ueteres Theologos,uidiflê Pythagoreos, Empedoclem, Philolaum, Phere# cydem,Poètas antiquifsimos,Orpheum, Hefiodum, fed præcipuè Trifmegiftu, eu# ius non dogmata modo, fed meras etiam dictione sufiirpauit,omnium gentiûliteris' 80 teftimonfisjclarisprxtereaconietfiurisinunum congruentibus.mundum habuifle quot;nbsp;principium.His tot teftibus,tanto hominum confenfui putauit aflentiendum mode# Ih'fsimusPlato, non ut temerarius Epicureus, qug natioiin omnem Philoiophiâj ue# ntatemtpifecitimpctum,aç ceu ceteris Philofophis urbanis,amp; ciuilibus,ipfi agreftes, J'uftici,impoliti,rudes confurrexerunt.Quare non multum efi: ponderis in eorum au toritate. nbsp;Ad hæc,duphces funt oculi,animi ÔC corporis:corporeis iolis uelut homi

nés, Epicurei,fapientiorcs autem magis animi,quâm corporis utebantur. His oculis' Plato uidit fabricâ mundi:uidere Epicureus nô potuit,quia nô habuit. Itat^imiratus efi aliû uidiire,quod cæcitas cum fuauidere non fiuit.Eiufdêftuporis cætera,Qui ue# lt;rtes,quæferramenta,quiminifiri. SifeiiTet, aut teuere uoluilTetquæmaiores de ma# ieftate diuina tradidilTentjUec folita temeritate proue(ftus,ultro defipere uoluiflètjui# ‘ diflet fane,nullis hieferramentis opus fuifle,fed quod Marcus ipfepauld ante,mun# dum, maria, ÔC terras, d obteinperantia, fineinftrumentis Reri potuiiTe, Quo modo autem Plato dicat mundum non interiturum , fuperius expofitum efi. Congruit au# tem Stoicorum,5^ Platonis de mundo corruptibili!fententia,quorum autoritati mul to magis, quàm Epicureo.fubijciendum efiindicium. Formas autem illas in Timgo, etfi redèpofsint intelligi, acdeclarari, nos quidem non laborabimus quales fint, oftendere, non Platonem j fed ipfam ueritatemdefendentes, Oftenfum quoque, fa# bricatorem mundi non repente, amp;nbsp;quafi ex infinito fomno furgentem, aut qui

A laborem in æternum refugi{rct,cxdnffe,arreptum^ fabricandi cupiditate, quod an;« tea non faceret,opcri manus admouifle, Delyrantis animi,amp;Humana tantum capien tis, nihil fe fupra corpus attollentisifigmenta, ad puriores cogitationes non aipiransî tis. Aliter Deumjin æternum ante,8d fupra mundum extitifîè, èc exiftcre,aliter homi nés uiuere. Non otiari potuilTe, cuius effet adio beatifsima,perennibus gaudijs exu^ berans; uacantem^ creatione mundi, non ab eouacaffè, quod effet béatitude eius, fèd eo quo carere fine detrimento pofîèt, amp;nbsp;quod ubi efîècfium effet, ad beatitudinem eius nihil addiderit. Vt fi Rex duabus adionibus, altera natural], dignifsima, gra# uifsima, alterainihil ad fe pertinente, propofita,*hac^omiffa,grauiorem,propriam^ fibi exerceret, eum quafî otiofum damnes» Non potuit igitur otiofus efîe, cuius fuit æternaiex maieftatis fuæ contemplatione béatitude» Eft enim cognitie, Sc contemn platio, affio perfedifsima. Hoc autemeum fi t félicitas diuina,facilepotuit,ac debuit æterna mundi molitione fuperfedere» Tune otiofus fuifîèt, fi nihil aliud j quod agelt;; ret, habuiffet, amp;nbsp;fi mundana fadio, fêla fuiffet eius, ac naturalis, infeparabilisq^ fubftantiæ fuæoperatie, qualis igni calor, aut afeenfus ad altum, fine quibus,ignis efîè non poteff Àriftoteles autem fatetur/Deum ex contemplatione fui, non mundi molitione efîe beatum» Quoniam igitur una ea potuit beatitudine felicifsimus ,ÔC contentus efîe, ut quidquid additum fit, nullam ad fuam felicitatem accefsionem fe^ cerit; liquet eum, qui fine mundi operationeputet Deumiotiofum fuifîè, ipfum poss tius à fapiendo,amp; intelligendo, femper otiari» Creatione autem mundi naturaliter Deus in omni æternitate non fuperfedit, aut diftulit ad illud ufque tempuscondere, quod turn omnis Aeternitasieftæqualis, neepoteftin ea fieri dilatio, aut acceleratie, prius aut pofterius, turn naturale fuit ei (fie uiuere, fie effe, quemadmodum mundo, ® habere principium. Quarenec unica fuit eius uoluptasjiffe mundus, qui meliere amp;nbsp;præftantiore frueretur, amp;eapotuit facile carere; nec quafi ad habitandum fadus eft ci mundus» Ariftoteles enim affîrmat,Deumific extra mundum elîè,ficut intra mun^ dum, Supereft,quod maioris eft ponderis argumentum, Quibus ab eo fit creatus, fapientibus ne, an ftultis» Refpondeo, fapientibus.'SC infipientibus ♦ Tum fi felis fa# pientibus, nihil mali, nihil abfurdi. Vtrunquefprobabiliter, optime'que,defendi poffe : principalius autem, felis fapientibus» Creatus eft igitur mundus Deo; felis fapientibus» Sapientes autem intelligo, non quales fortaffe fèntit ipfe Philofophos, Epicureos, Stoicos, Peripateticos, Platonicos, quorumifub titulo fapientiæ, plures/ ftultifsimifunt,amp;fuerunt femper: fed bonos, innocentes, intégrés, quorum fuit fempermagna in omni ætate multitude» SinemofitJqui non peccet, omnis autem qui peccat, ftultus eft, maximam tarnen peccantium multitudinem poenitet peccati, hoc ipfo fapientem, quod errores fuos agnofeit, Numerus autem exiguus ille Philo# fophorum, tantum abeft, ut adducat in hanc de mundo fufpicionem, ut hos ipfbs, fî pauciores fuilîènt,melius propemodum futurum fuiflè,contendam»Nam côtra hos, omne pro ueritate certamen, plebe, quam naturalis duceret inftindus, fæpc meliora fentiente. Soli igitur boni ifunt fapientes:Hi plures funt:pauciautem)prodigiofè tnali. Longe paucifsimi, quitfî uel deprauatifsime uiuant,fæpe^ cupiditatibus uidi^ fcelerata perpètrent, non denique fummum Deum quocß tempore agnofeant, nbsp;fa#

teantur. Sed demus folisbonisfadumhunemundum. Pluris fit, ait Sapiens, unus bonus àDeo, quàm mille impfi» Vt ille,uno Platonefatis eflè fibi dixit, plebe ab au* ditorio eius defluente : fie fatis erit opifici, fi uel pauci bonitatem eius agnofeant amp;nbsp;fruantur» Vtagricolapluresconferitarbores,nec fperatomnes féliciter pullulatu# ras : ut qui feminat, feit quod infelix lolium, amp;nbsp;fteriles dominabuntur auenæ : dul#

320 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST. E V G V B, L I B. VII.

aus tarnen ei efl:,triticum quantum quantum eft,legere, quam trifte, auenas cobure^ C re:fic tametfîDeus tundosbeatos efle, Sc fapientes uoluifter, omnibustp his mundu condidiftet folos tarnen ante oculos habuic, quibus coclum, amp;nbsp;terras condereq fa pientes. Quæ eft etiam ars, quod elementum, quæ'difciplina, quæ inftrumentafad ufumcommodum reperta,fed abutentium prauitate nonnunquam perniciofa, quæ foleantfmagis accu far i, quam ipfi abutentes , amp;nbsp;in ea ipfa potius, quam peccan«« teSjCrimen omne conferriC Quis/eloquentiam inceftuit,in ignem amp;nbsp;ferrum^aquamcpi quis criminibus inuedus eft, amp;inuolauit, quod afférant nonnunquam perniciemî’ Sicpîané, etfi nonomnesnatifunt in mundo fapientes, nee mundus(aceufandus, nee autoris bonitas non admiranda, fuipicienda'que nobis, cuius ctfi fuit confilium folertifsimum,amp; res fapientiæ fuæ magnitudine repertasluoluit optimas effe,de:# fiderauitcplomnes nafci fapientes , nec ftituros tarnen fapientes omnes animaduerx tit, omittere, quin crearet, nee uoîuit, nec debuit; fed eo uel maxime bonitas cius in^ credibilisapparuit,quddimmeritisetiam,amp; quos proipicerct ingratos fibi,bene^ ficijc^ immemores futuros, creauit, promifeue^ cum bonis, ôd fapientibus, luce amp;nbsp;aipcdu iftius mundieos frui permifit. Quodiquicunque apud nos faccret, humanift ffmus haberetur, fimilimus Deo prædicaretur. Si, utinquit orator grauis , iracun^ diam cohibere, uidoriam temperare, aduerfarium amplificare,hæcqui faciat,ufque adeolaudatur, ut Deo fimilimus iudicetur, curnoneaipia efficiens Deus maxime lui fimilis habcatur,quod fadum ab homine,facit eumftmile ciusC Imitamini,inquit ipfè, Patrem ueftrum, qui Solem fuum oriri facit fuper bonos nbsp;malos , amp;pluit fu^

per iuftos amp;nbsp;iniuftos, Ecceigitur'incommemorabilis bonitas,non modo profuifle,ac prodeiregratis,amp; fapientibus,led ingratis etiam,infipicntibus^. Sapientibus enim, èiinfipientibus, dixitalius eius aflècla, debitorfum. Cumitacp diuinauirtus habea^^ D tur,uel malis prodefie,ignofcere peccantibus,ingratisc^ beneficia præftare, cum Na turainftindu id collaudet fuo,cxtollatcp in hominibus;certè èC in Deolcrit fupremé, dquofupremèuirtusomnispofsidetur. laudatur autem, admirationi^ habetur ea uirtus,non fine ratione. Fruduofior enim eft humanitas,amp; bonitas,clementia,benigt; gnitas,quàm feueritas,durities. Neefas eftipropter malos nocerebonis:cum benefii« cio bonoBî mali nafci potius,ac uita frui debeant,quàm propter malos uita carere bo ni.Nec fi Deus profpexitforc maiorem numerum ftultoRî, quàm fapientum,hancfa piêtibus èi. bonis iniuriâfacereeum decuit, ut propter multos illos ftultosiabftineret à creatione bonoB2: led quæ fua iemper fuit probitas,hunc honorébonis deferre buitjUt turn hi,quantumuis maloi^ agmen confequcretur,conderentur,nec quicquâ eorum creatione impedlrct,tum)hoc adderet,ut in eorum gratiâ,etiam malis prodeff fet : quemadmodû fæpe,charifsimis deprecâtibus,ignofcimus his,qui in nos peccaft fent : fie,cum feiret ludæoR^ pedora dura, pronosep animos in nequitiâ magis quàm

' æquitatê,non omifit, quin legem per Moièn præfens promulgaret, paucos illos bogt; nos,multa^ alia dignifsima,fpretis contêptis tot ftultis, magis attendes. Reipôfîo ïgitur cft,(ut fumma quæcp copledar) tanquam de bobus,amp;: afinis,mufcis,cætens^ beftqs, Deû de malis,amp; ftultis illis innumerabilibus nihil eu rafle, attêdiffe, cogitafle, turn magis eu decuifft ufqjquacp benefîcû eflè'etiâ erga malos amp;nbsp;ingratos,cuius uber^ rima, latifsima^ bonitas,non modo non foleat propter ftultosjamp; malos impedin', fed etiam propter bonos prodeflé malis.Bonus agricola,non propter lolium in fege^ tibus cooriturum,fegetum fatum, frugibus uelut ob ftirpem malam iratus, dimittit, fed propter fegetes bonasifinit cooriri loliû. Hoc apud mortales fapiêtifsimus quiftp facit» Quod autem roga8,quid tandem fit aflècutus,ftultis ÔC fapientibus promifeue^ mundo

mundo ædifîcato, quod omnes ftulti (fine dubio fint mifern’mi uel hocipfo, {iuîtifunt: dicocjuod quanquamhi ,qui fine dubioImiferrimi funtiamp; fluid, non principaîitericonGlio dus, cum conderet mundum, propofin erant, intuebatur^ magis alfa innumerabih'a bona ; tarnen etiam ftulti’s uita èc omnis mundi hab/tatiOi« neconcefla, aflècutus efthoc, quo,nihileftcogitare melius,quod bonitatem fuam fecit clariorem ; quæ latuifîèt, fi fapientibus duntaxat, gratis, amp;nbsp;beneuoh's, profuiG lèt. Ad hæc quærerem, fipoflèm,qui fint miferrimi. Nam fieripoteft, ut miferos, amp;nbsp;ftultos habeas, quosicæteri non habeant. Ego^ d Epicurce, qui te fortafie unum è paucis illis fapientibus exiftimabas, miferrimum ud hoc ipfo arbitrer, quod hæc flagitiaianimo concepifiû Ita forte fadum eft, ut eodem iudicio/de ftultis, miferrb mis, atque tua fapientia, amp;nbsp;Philofophia, fenferis. Non protinus igitur omnes ftulti funt miterrimi: neque fi funt, forte eo flulddæ genere funt, ut nec unquam nafci de^ buerint, eis^uitam datam eflè, fueritreprehenfibile. Vidi enim pleroique ftultos, poftea fapientes» Itaquenon erant illi miferrimi propter flulddatn, ut nunquam na;» fei debuerint, futuri aliquando fapientes. Plena^'fic eft uita pœnitentium, ac refipft feentium, ficutdelinquentium. Qudd fi fapientiam i uel ftultitiam^ad hanc uitam referas, ut ftuiti fint, quos.truciant cupiditates amp;nbsp;ægritudines, fapientes/quos non crucient, fingis quæ natura fieri nequeunt, eftè fapientesiqui careant ægritudine, amp;

’ cupiditate, Deindeiin hoc ipfo probatur fapientia, cui^neceflèeftconiundam eftè ftultitiam,ut appareat fapientia, ubi ftuhitiaeftepotuiftèt. Fallen's item mortalia tantum attendens, de quibusnemo perfedè iudicabit unquam, nifi poft uitam con' fecuturatelpiciens : quæuos Epicurei nefeientes, aut a ueftris maioribus traditai mere rei] cientes, non mirum, fi ferè feinper hallucinamini, ut plane ftultus fit, cui

B curæfitueftram ftultitiam coarguere. Sed liberaliter agamus» Quæuerd Cotta oppofuitide rebus aduerfis(bonorum, fecundis malorum, quoniam à Plutarcho ol?ie(fta,refolutafunt:amp; Marcus ipfe,ftiofènfuloquens, malorum grauiora ftip# plicia demonftrauit, ut fi malus, amp;nbsp;fceleratus fis, id unum ifuffîciat ad miferiam ; docuit, illuftribus animis ,pro patria uulnera pafsis, in coelo patere locum ; fatis ipfe fibi refpondet* Nam in Pifonem dixit, non in eoicui fada eft iniuria, fed in fjs ■ qui fecerunt, fceleris ac confeientiæ pœnam remanere* Et in Philippicis: Âlialt;o perditift fimihomines,amp;amentifsimi, funtmultomiferiora, Nam quo maioruis eft animi, quàm corporis, hoc funt grauiora ea, quæ concipiuntur animo, quàm illaquæ corjs pore. Miferior igitur qui iufeipit in fe feelus, quam isiqui alterius facinus fubire cOis gitur. Hæcigitur'cum fentiat Marcus ipfe, oftendens miferiores femper eflè malos,•• quàm bonoSjetiam in hac uita; non opus eft noftro hic alio relponlo.Non enim funt ' beatiores feeleratiietiam ditiores, amp;nbsp;opulentiores. Ad hæc fi ccclum recipit inclytos, amp;nbsp;qui pro charitate patriæ.nullum laborem reeufarunt, certè ex aduerfo exclufi de^ linquentes, necelfarid locum fceleribus tenent congruentem. Sic^ refert Marcus ad aliud, bene bemale fada humanæ quàm uitæhuiusiudicium,utnemodebeatin hoc mundo turbarii'fuper felicitate malorum, uexatione bonorum,Quod autem arguit, derationis abufu, quapauciredè fapienter^ utantur; relponfum,nullam hanc cub pamiautoris fuilfe, cuius falutare fuerit ubicp, benignum^/confilium, Claruit etiam excmplis, nec mortales ipfosjnec Naturam; nec artem,propter intermifta uitia^ omittereuirtutes,fupprimerebonaproptermala,fedcontentari uel paucis bonis, quæ'cummalorummultitudine compenfet, Exempla quoque ex Tragccdia,rara funt, utplures fint qui ea non perpètrent, quàm (qui dicantur feciflè. Quod autem

' refertur in Naturam, quod mente/ amp;nbsp;intelligentia prædicetur fadum,ipfe citra con;«

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;R J tradi

tradi’dionem, fuam proponens fententiam, diflbkn't, fscpeq? ut uidimus dixit^ccc^ C lum, amp;nbsp;terras, amp;nbsp;maria, iufsis fupremx legis obtemperare,amp; elTe præftantcm quan« dam i admirandam^liumano generi j fuipicicndam^ Naturam, pulchritudinem mundi, rerumcp cœleftium ordinem declarare. Pro Milone uerdiid zx intimis Phi« lofophiæ templis deprompfit argumentum : Si in his corporibus, atque in hac im« becillitate noftra infit quiddam, quod uigeat,8«f fentiatiamp;non inerit in hoc tanto Naturætampræclaromotu. Nifi forte idcircolnon putemus, quia non appareat, nec cernatur j perinde quafi noftram ipfam mentem, qua fapimus,qua prouidemus, quabaccipfa agimus, ac dicimus, uidere, aut plane qualis, aut ubi fit, fen tire pofsi« mus. Hæc cum Marcus ipfe pro fe dicat, amp;nbsp;fentiat, non eft quod nos in argumenta« tioneCottæ diluenda laboremus, Philofophorum omnium accedente confenfu,ui« gere in hoc mundo uim quandam ,utanimum noftrum, inuifibilem, cuius motus litis omnis, quern primum uidemus in coelo, ortu,obitutp fignorum,tum omnium uicifsitudinibusjamp;ordinibus rerum, Quacuis etfi non uideatur à nobisjex ipfo toto Naturæ motu, ordinibus^ ftatis i certislconietftanda eft, nec idcirco non putan« da, quod oculis corporels non fubiaceat, cum iefetrationi affatim offerat. Cæteri philofophi docuerunt, aut hanc, quæ dicitur Natura, efle uim illam diuinam inui« fibilem : aut probauerunt, nunquam motus hos tam confiantes, amp;nbsp;certos, totamcp rerum pulchritudinem conftarepotuifTc, nifi ingenti aliqua Mente præfide : ut qui dicat Naturam, cxclufa Mente, amp;nbsp;Intelligentia, nomen inane dicat. Ac quanquam lint nonnulli motus, quos citra opem amp;nbsp;confilium Mentis,uideamus perfici,ut ^ftus maritimos , ut tertianas, quartanascp febres, amp;diftedentium cicatricum coitus, re« pullulationem^ arborum ; fcire opus eft, omnes motus particularium rerum'à pri« mo,acmaximo motu gubernari,perinde/ut qui machinaimpulfa,uarios motus fubitó præftat. Quam rem Ariftoteles in libro de Mundo multis declarauit exem«

■ 'plis, Vt qui diuerfi generis auesffinu contineat, dato uolatu, cundæ/uarias regio« nes petant : Aut ab eo,qui dicitur in choro, cantatium corypheus,figno dato,fubitó' uariasuocesharmoniamépexaudiasî Aut clafsico canente, milites arma capiant, alius lohcam induat, alius galeam aptet,alius fræna equo immittat, alius ad fignum concurrat.’Simile quid fieri a magna,acpræpotenti Mente,ad cuius nutupc fignum^ cumfta fuis modbus, ordinibuscp,cieantur, Accidit autem ut res â primo Ipiritu na« (ftæuitam J amp;nbsp;motum, quofdam Sdiplèpriuatos motus edant: omnis enim uita mo« tus eft. In eum^imotus omnes referre necefte eft, quiprimos, maiorescç motus de« dit.Quiigiturcorpushumanumformauitjhumoribus i amp;nbsp;fanguine contempera« uit, in eum proculdubiolmotus omnes, aut principales, aut accidentes, referre ne« celle eft. Siue oculi exterius, fiue mens intcrius agitetur, fiue manus, fiue pedes mo« ijeantur,pulfenturuenæ,cordis item agitatio,furor, cupiditates;cunda in pri« mum ilium formatorem tandem rediguntur. omnem aquæ, omnem ignis motum, quis negetiin Creatorem aquæ, 8^ ignis, elTe referendos,qui res fuis rationibus mo« biles creauitC Sunt autem, utdidum eft, quidam principales motus : funt ex ipfis' alrjipræter intentionem, at ex Natura rerum, accidentes. Formatum eft humanum corpuslab Opifice Deo, fanguis'additus, amp;nbsp;uenæ, 8c humores, hæc principalia.Na« tura humorum, 8^ rebus exterius aduentantibus, motus exiftit tertianæ, 8^ quarta« næ febris, in quibus etfi ordo eft, eft ex ipfa re principali, cui motus, amp;nbsp;ordo datus fuit ab opifice. Sic caIore,8lt;C frigore euntibus,amp;redeuntibus, fe^ inuicem inlequen« tibus fiunt febres. Aeftus autem maritimi â littoribus, ad littora cientur, aqua Na« tura non conquiefcente, fed inftabiliter femper decurrente, quod certo temporis

A fpatio fieri neceflè eft. Hoc fiue natura aquæ fiat,fiue Luna coadiuuet,totum demum referendum in eum, qui'naturas has reperit, nulla ratione dubium eft. Itaque cun^ dis motibus particularibusiad fuas caufas relatis, ècrefolutis, uenire tandem neceG fe eritfad unum principium, omnium fontem, inuentoremc^ motionum, ad quem, per concatenationem tundi motus proximi ac diftantes, naturales j fiue ad tempus accidentes, amp;extraordinarq,coaptâtur,.Quare,'qui quemadmodû maritimos æftus, febresqpjfic item'omnes mundi motus'putetfpontefua fieri, nonputabitbene, pla^ ne^ totaredifeufla, cernens^ motus illos rationecarentes, ex alrjs motibus habelt;s re principium, qui fine intelligentia fieri nulla ratione potuiflènt, Nec fi tertiana febrisdne mente confianter reuertitur,protinus ad humanum,aut cœlefte opificium aicendendum, in quibus ordo melior, mirabilis, ftrudura diuina cernitur, ftata, certa, fempiterna. Cui nifi Mens præfuilîèt, nunquam tantampulchritudinem,tan^ tam uenuftatem,ordinemcp habuiflèt. Quod ut darum, amp;nbsp;omnibus confelTumpreji tereo, Aliacomplura obiecit Cotta, quæ eum fiiperius fint relbluta,eum contineanü tur alrjs fuperius refponfis, amp;potius in difputationem de diuina Prouidentia, consî ueniant,utquodnonauertat,necprohibeatmala,cum pofsit,de quo didum eft; mittam plura prolèqui cum eo.

Diluuntur rationes Simplicij de ^^fèternitate tnundi, Simpîicium iegrè tu^ li^e loannem 'Philoponum rationes lt;^rißotelis de ^.Âèternitate motus refutajje. EundemTheologiam /^oßticam contemnentem non intellea rijje ^uc£ de luce nbsp;nbsp;Sole creato idem fcripßt^ Nsgt;n accepijße Adofen ab

B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^,^gyptijs Theologidßed contraj\..yfè^yptios ab eo, Grtccos ab

ptijs didiciße, utß.ßt t^.y4e^yptiorumßabuloßa Theolo^iaßt etiam Gra^ corum,QM)modamp; oporteat intelligijucem primum creatam^^uarta autem die creatum Solern, Reßoluunturrationesj ^uibits Simplicius ex quot;Platone probat aternum mundum„

EST Simplicius’Aeternitatisacerrimusdefenfor,contraloannemGrâ# maticum, pro Proclo credo, in fadione mundi, fuftinens dogma Ariüotc^ Sa lis. Cum quo breuibus agam, fimili atque alq Philofophi, dementia labo^ rante, ÔÔ quæ nefeiebat, inceflente : nec cum maioribus folum, fed etiam mirabili:# ter fecum pugnante, Stupenda uefania, cuius fuit ftudium, humanam uitam, confus fione;impietate^replere, ueram religionemaut funditus tollere,aut fuperftitio:« fam, poëticamc^^ allegorijs quafi conditam, amp;fucatam, mundo colendam exhibere. Quid autemde moribus, dereligionçprodeftdiflerere, quod diligenter accurate^ fecit Simplicius fuperEpidetum, fi uel nefeiebant religionem, in qua/ea præcepta perfedècontinentur, aut à qua didicerant, earn (infedabantur, aut quæ de uirtutc locuti eflent, euertebant omnia,ex Aeternitate mundi; alijs^ fuis dogmatis impiisC Ex quo appareteos partim impoftores, fimulatorescp probitatis, partiminconftan^ tes, 8ó leues fuiftè, modo^ hoc,modó aliud ftatuentes,aut non uidentes fummam in didis fuis confufîonem, amp;nbsp;pugnam. Gratias agamus diuinæ clementiæ, quæmunü / do ab impofturis eorum liberato,fecit id; toto terrarum orbe, etiam recêtioribus his Philofophisfefeopponentibus,uigere, quodelfet meliusfac uerius,uicit^ poten#\ tifsima ueritas, Simplicius igitur fuper libris naturalis Philofophiæ Ariftotelis, loâ^

4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AV G V ST. E V G V B. LIB. VII.

nem Grammaticum (Prodi leuitatem, amp;nbsp;ineptiam , infcinam^ fuper Acternitatc C mundi, optimis rationibus refutafle,indigne ferens,tumido Philofophorum fubla^ to fupercilio, folitaq^ inflatus arrogantia, qua fe ueritatis Deos, uni^ fibi datum pereputant, criminatus efl primum dodtiorem ac meliorem fe uirum,tum rationes contra molitionem mundi, præcipuè quam tradidit Mofes, uibrauit. cuius librum' cum non intelligeret, quod alqs plerifquePhilofophis euenit, irrifit quæcunque de rerum creationeilleprodidiflet. Accum maximapars fuarum rationumin id fitim tenta, ut Ariflotelemfcontraloannem Grammaticum,qui rationes eius fuper Aeter^ nitatemotus coarguerat, defendat (odauus autê liber commentationum Philoponi fuper naturali Philofophia Ariflotelis,ad meas manus nondum peruenit:audire au# tern aduerfarium^ rationes amp;nbsp;argumentainimici referentem, non aded fldele efl; nee certumhabetlocum,ubi flflat diiputatio) non fum cum Simplicio pedem collatu# rus,quoadipiumPhiloponumiloquentem audiam. Tantum pauca quædam afle# ram. ApparetenimlSimpIiciuminepte fuperflitiofum, flmilitp morbo atque Pro# clum, amp;nbsp;Porphyrium laborantem, quo(Pbiloiophiam,profanam^ religionem,iam Chrifliana toto terrarum orbe corufeante, defendere, pro^ ea ftare.inuidis animis conabantur, contra Pbiloponum; uerbis contumeliofls inuedum. Aperte quidem fatebor quod uidi, amp;nbsp;probaui, hoc détériorés Philoiophos fuifle, quo pofleriores, ac recentiores. Id quod fn Peripateticis, ac Platonicis/acile nofcas, quorumqui ue# tufliores funt, meliores,religiofiusq; de DeoideProuidentiainuenies loquentes.Iu# niores autemicum Aeternitatem defenderent, uetuflifsimamTheologiam,maio# rumq^pietatemperuerterunt,autfabulofam iudicauerunt. Cuius'nunc exemplum/ exipfoSimplicioproponam.Is/cumtueretur Aeternitatem motus,apud Ariftote# lem, flne deledu amp;ratione iequens eum, cuius, quia non Deus,fed homo eflet,non D debueratautoritasindicium ^examen ueritatis tollere, contra Philoponum ,qui creationem temporis;amp; motus apud Mofem repertam,ratione roborabat,prædpuè quod rationes Ariflotelis debiles; ÔC præfligiofæ nihil conficerent, irrifltTheolo# giam Mofaicam,eam^;cômentitiam appellauit;amp; cum nonintelligeret,quód quar# ta die Sol dicaturcreatus, prima autem die lux crcatrix diei,cenfuit eamTheolo# giamfabulofam. Eius hæc uerba funt. Si autem ludæorum legislatorem oflendit.di# centem,lnprincipio(creauitDeus coelum, èc terram: Terra autem eratinuifibilis ôi incompofi ta,amp; tenebræ fuper faciem abyfsi, amp;nbsp;Spiritus Dei ferebatur fuper aquas. Deinde cum idem creafletlucem,diremillettp lucema tenebris,intulit: Et uocauit Deuslucemdiem,tenebrasnodem.Etfadaefluelpera,amp;mane diesuna. à »p tow, t/w T» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ’rhju nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j IvVOSTW OTI nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TÎÎ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ffgu am

uKWTfi.'tvy. ItsÙ Tirûs hóyei/, -ni/ häioii gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ea.Tloi), w! »(gci «ù-rôf /xwlt;r«f ,

ycytvivtui Qug funt,Si igitur hanc creationem temporisJab exor# dio temporis exiflimat,norit quod fabulofa quædam fit ea traditio,ex fabulis Aegy# ptiorum trada. Quaenim ratione flat,SoIem(diei autorem, ficutamp;^ipfe Moles per# hibet, quartadieextitilfe/;' Hæcilleex irroborata , contenta^ animi obftinationc, unius alicuius feriptoris décréta tuendi: fcilicet quidquid aduerfatur,fiue uerum efl, fiuefalfum, fluecœlitusreuelatum,fiueuetuflifsimaluccefsioneproditum, cæcatC'' meritatetollitur,negatur,commentitium iudicatur. Ethic/ille Simpliciusefl,cui' loannes Philiponus uifus efl audacifsimus, quod inclyti Ariflotelis uerba non ofei# tanter,quale fit ab ipfis, admifit, fed cenfuit examinanda,diligenterq;perpendenda, nec fe paflus efl autoritateludificari, impedin'«^ ad notionem ueritatis. Cuius igitur fuit maior audada,eius ne, qui Ariftotelem allatis quæfibi uiderentur rationibus.

A nonfueritfccutus , auteius;qui nulla ratione, uetullifsimam Theologiam, quam Plato ueneratus eft ( nam extat diótum Numenij j nihil aliud efte Platonem, quam Mofem Attica lingua loquentem) infolenter fabulofam uocaritf Sed his omftsis, rationibus agamus.Dicis fabulofam traditionem,nec tame cur fabulofa fit demons ftrafti.Sed perfuadeamus nobis duas eum rationes poftjifte.Vnâ,quôd fixcdecrea# tione mundi traditio,duda fit ex fabulis Aegyptioi^: altera,quod in ea fit contradi# diojautorem dieilumenprimumeifecreatuzquartaautemdie referre Mofen créa# turn Solem.Oportebatigiturhominem acutum,prius probare,Schanctraditionem

Furore igituramp;^ libidi# necontradicendicæcus,duopofuitfalfifsima, autcerteparum confiderata. Falfum enim eft,hanc traditionem'ab Aegyptijs narrationibus defumptam. Omnium enim fcriptorurn iudicio, amp;nbsp;omnibus rationibus, Mofes eft omnium, qui fcripferunt, an# tiquifsimus. Neque Chaldæorum , aut Aegyptioi^,uel Græcorçz, S)i. Phccnicfi, quae funtuetuftiores nationes,habetur fcriptorullus,aut traditurduift'e Mofe uetuftior. Qilin ille'Mercurius ter Maximus,Aegyptiæ Theologip pater,poft Moftm tempo# ribus enumeratisinuenitur Hornifte. Obleruatumcp à Græcis Theologis, eum 'etia meras didiones Mofaicas, ubi Sd ipfe de creatione fcripfit, ufurpafle. Duo funt qui uetuftifsimiomnium,quosueteres Græciæ Philofophifecuti funt,narrantur,ceu Theologiæ principes , Zoroafter apud Perfas , Trifmegiftus apud Aeçvptios. Nam Linus amp;nbsp;Orpheus, cætericp horum æquales in Græcia, longe poft eos florue# runt. His autem duobus, fiquis ætates enumeret, multos annos iMofem inueniet antiquiorem. Acquiputet/^uæ fcripfit Mofes, ex Aegyptijs monumentis defum# pta,nô poteftiex alio Aegyptio fcriptore defumpta putare, quam Trifinegifto.Nec^ enim extat antiquior quifqua,quide creatione mundi fcripferit, Sgt;^ qui peruenerit ad manus Simplicii,nô peruenerit ad Platonis,Platonicoi^ifuperiorumcp'manus. Sed cum probet uera feculoF?2 fupputatio,Trifmegiftu'multo poft Moien floruifte,nS^ne^ fuit is impudentifsimusjinconfideratæ^î uanitatis,qui contendat, quae fcripfit Mo# fesjfumptaex Aegyptqsjcum Aegyptq fumpferintex Mofe Hæc igitur'erit prima ratio falfitatis,quódin contrariûjGenefin Mofisidicat ab Aegyptqs acceptam, cum contra fumpferint ex Mofe potius Aegyptij.Quod darum fit,tum temporibus con# fideratis, turn fcriptis utriufqueTheologi diligenter pcripedis. Secundaratio/coar# guithominem,quidcMofe,quemnonnoftri modd, fed profani femper admirati funt,fummiscplaudibusextulerunt,quem facit uenerabilemiueridicum^ipfa uetu# ftasjtam impudenter contumeliofecp fitlocutus,infolentem amp;nbsp;temerarium,nec aliud præter Philofophorum arrogans fupercilium, tenentem ; qui falfaSó fabulofa ferat eum fcripfifle,quem non modd fcripta eius,fed omnes etiam mortales agnofeunt fateniurfapientifsimum, amp;nbsp;optimum,qui primus Hebræosiex impijs erroribus AegyptiorumiauxiliocoeleftiliberatoSjfummi acfingularisDei fcientiainitiauit.Ac uttaceam alios,fidelemunumteftem proferam Strabonem, qui/curiofifsime gen# tes, locacp omnia luftrauit ,ritus'mores^ omniumdiligenter exquifiuit. Is cum non eflet Chriftianus,fed tarnen cui certum elfet uera fcribere, non Philofophorum mo# te, qui dum ftare Ariftotelis dogmata uolunt, omnem ueritatem nituntur euerte# re, de Mofe fcripfit,primu referens famam efle,quod multos forte fefellit, genitores . gentis ludaicf Aegyptios efte.Mofes enim,inquit,quidam facerdos Aegyptius,cum partem Aegyptiobtineret,deftomachatus Aegyptiorum mores, inde/in ludæam demigrauit. Secuti^ eum funt plures Tt/xwv-nï -n 3««^/, quibus Dei cultus charus eflet. Dicebat enim ille, docebat.qudd non reefte fentirent Aegyptq , iumentis amp;

reptilibusdiuinitatem afsimilantcs. MinusiLibes ,8ó Græci, qui Deum/humana G formafingerent. Effeenim Deumid folum , quod nos omnes,amp; iTiaria(amp; terras ( quodomne(coclum amp;mundum, rerumq^ naturam uocamus ) fufiinet, continet. Huic igi’tur ullam ex bis, quæ funtapudnos, figuram/quis fanæ mentis audeat aptarcrSedoportereomnia fimulachra reh'nquere dicebat, pofito^ fans pro diü* gni'tatetemplo, ßne figura hiciDeum colere: indormireq^, ôd incubare, pro fe Sgt;^ alijs, bona fomni’a, ac munus femper ali'quod ac fignum à Deo expectantes, qui fo^ brieamp;iufi:^uiuant:cæteros autem minime expetftare oportere, ine,inquit, taïia dicens, perfuafi t bonis SC fanis , deduxitc^ in hune locum , qui fe non armis, fed fa^ cris , amp;nbsp;ipfo Deo tuerentur. Alia^ multa Strabo, addens nouifsimè Mofem unum fuifle, qui'diuinis alloquijs, èC oraculis aflueti, referrent ad homines ^Deo^pracce^ pta ; propemodum oftendens quod darum eft etiam , amp;nbsp;confefTum apud nos, quæ fcripferit,ex ore diuino, codefticp oraculo Mofen excepifîe. Cum igitur Moles fucritoptimus, aepius j doeftorep pietatis, quit:^ Aegyptiorum impietates execra# tus, cuius gentisiinquilinus, non oriundus fuit, docuerit Hebræos aliam uitæ ra^^ tionem:amp;cum hi, qui Deum colunt, alioscp ad id cohortantur,ueritatis ,non mcndacii fint ftudiofi , amp;nbsp;cum alios ab errorc, amp;nbsp;impietate dedinare Mofes docuift fet ; noi/nepar eft, eumimaximè ueridicum fuiftè, præcipuè feribentem , quo nihil eftc,ac mdius poteft,Deum autorem eft'e codi amp;nbsp;terræ,eume]^ unum inuifibilem,infii»

' guratum oportere colere Z Quis arguet mendaeq , nifi mendacifsimus, cum , cuius optimus animus ubiep cernitur,fcriptaq? eius teftantur,eum)nccgloriæ,nec imperrj, aut pecuniarûjfed folius uirtutis/ac pietatis cupidum, meliorem uitam homines do# cuifte,quæin eo potifsimû uerfatur,ut uerâ Dei teneas feientiam, pro comperto ha;? bcns,eum cundarûrerû autorêeftèf Cum igitur teftimonia ( alios enim prætereo,pa 0 ria arq3 Strabonem referentes ) doceant Mofen iuftifsimum,acueridicum, feripta^ eius teftentur,fingularis eum probitatis,fapientiæ^ fuifle,hæc^ ratio abunde refeb lat,qui dicatcum fabulofa,c5mentitiacp de rerû conditionefcripfiftè;eftah'aquoque ratio,quôd in ea hiftoria nihil eft imphcatû,nihil excogitatû,optatû, fed aded primû fimplex eft,ut appareat feriptorêleo modo res retulifle,quo falt;ftæfuiflènt,nihil addé^ tem,nihilpoh'entê,nufquâdegantiam captante. Ad hæctempoB2 i perionarûconti:# nuatio,acquafi concatenatio,feculoBgt; ad amufsimrdatusordo,nomina gentium,ac prouinciarum,quæinuncufqueperieuerant,regnoB2 exordia,defcriptiones^ rerum gcftarum,quaruminunc etiam extant indicia, ut deflagrationis in Palæftina,hæc omnia docent abunde (eius hiftoriæ autorem fuiftè ueracem, non fabulas, fed ue# rifsima fcripfiftè. Hue adde , quod facile pofsis , fi uclis, unicuique narratæ rei a Mofe, petereex feriptoribus profanis iduo amp;nbsp;tria / pluraq; teftimonia : ut fiuelis de crcatohomineaDeoiueracum fcripfiftè docere, pofsis ex teftimonrjs profane# rum feriptorum (etiam roborare.Sic de creationis ordine,pofteade diluuio, de Gb gantibus, quod fadum eft hoc opéré ,amp; alqs feriptis, feccrunt eruditifsimi apud Græcos. Et lofephus contra AppionemGrammaticum,multorum feriptorum te# ftimonrjs antiquitatem,primatumcp luægentis,fatisoftendit. Philotß ludæusPhi# ïofophis admirandus,docuitChaldæosfuifïe gcnitorcs Hebraicægentis,uttametfi natus in Aegypto Mofes eft, pietas tamen/amp; doeftrina, aefapientia, cognitio^ crea#f lionis mundi ucnerftàmaiohbusfuis,quinorâtperpetuismaioi^fuorum relationi# . bus,nô infinitis quidêillis,fed infra breue tempus côftritftis, mûdum fuiftè creatum. Nâ Abrahâ, ad cuius têpora peruenerût anni Noë, potuit ab eo.nô folû de diluuio,

A fed etiam de creationemundiaudifle.QuippeNoeuiditamp;^cognouitMatufàlem :is uiditjamp;cognouitpnmum hominem, à Deo creatum. Potuitqp Abraham audiïîè eum, qui referret.uidiflè fe eum, qui creatum â Deo uidiflct. Hæc igitur temporum propinquitas,relationem creati mundi facilem memorabilemq^ continet. Non erat^ cur Mofesihancfcientiam ab Aegyptijsmutuaret, cummaiores fui, Aegyptijs ue# tufhorcs, earn optimé tencrent, in primis Abraham, Ifaac, amp;nbsp;Iacob, qui ,'cum fcb rent.peripeótifsime^ noflent , Deum paucis ante annis , hominem imundumcp creafîè, uenerabantur eum, amp;nbsp;colebant, Crcatoremcp mundi èC humani generis appellabant. Abraham^dixit,Leuo manum meam, ad Dominum meumjpoß feiiorem cocii, amp;nbsp;terræ. Melkizedekuero' ibidem benedicens, Benedidus, inquit, : Abraham,Deoexcelfo,qui/creauit cœlum, amp;nbsp;terram. Ecce^terque non Aegy^ ptius, norant, Sd fatebanturJDeum creafTe cœlum , amp;nbsp;terram. Quare non fuit opus Mofî ab Aegyptrjs hanc fcientiam petere, quam longe melius j amp;incorruptius ma^ fores fui tenuifîènt. Apparuitenim fæpiisimè Deusipatribus, ac maioribus ipfius Moiîs, quibusoftendebat le Creatorem cœli, Si terræ, èC prædicabat omnipotent tem,idquodfemperabantecefforibus fuis audierant. His crgo rationibus non coadus uti præceptoribus Aegyptqs, didicit creationem mundi Mofes, tribus fcilit cet : Vna, quod maiores fui, quibus apparuit Deus, doccns fe Creatorem, relit queriintpolferiseamfcientiam:Secunda/juôdijdcmmaiores, acprogenitores,ab antecefforibusfuisiperpetua fuccefsione in domo Hebræorum remanente, audiet rant, feruebat^ de Creatione mundi'apud omncs fermo : Tertia, quo'd Deus'etiam fpfiMofiapparuit, fe^ omnipotentem ci, creatoremc^imonftrauit, amp;nbsp;prædicat üit, frpius idfMofes audiuit. Scd reuertor ad tertiam rationem, qua/temcritas,

B Eimma^ç cæcitas Simplicrj comprobetur. Nam fi uel concedam/dodrinam Mofait camabÂegyptijsmanaflèjnonmoddnonhabendamob hanc caufam fabulofam, fed uenerabilem, amplexandam^ probabo» Luce clarius oftendam omnem Græco' rumTheologiam,quicunqueeam tradauerint, fine recentiores, fine uetuftiores, (uetuftiores dico ut Orpheus, Mufæus, Linus : recentiores, Pythagoras, Anaxat goras, Empedocles, amp;nbsp;Plato ) non modo qui conférât, agniturum’eam Aegyptiam, fed ipforum etiamhanc efïè confefsionem quicquid Græci de Deo,diuinis^ rebus client locutijâBarbariSjCum primis Aegyptijs, qui funt Græcis uiciniores, allatum. Hoc Plato confclfus eft aperte in Cratylo,amp;in Timæo.In Sympofio j ÔC Phædro'ell honorificamentio de Mercurio Trifmegifto.Hoc Plutarchus, 86 Strabo, lamblL chus, Proclus, qui paribus teftimonrjs perhibent, Philolophos Græcorum, ad Aegyptios la ti præceptores ladfjfle.Tota ferme Platonis de generatione mundi Theo Hgia,nominibusfermoniscptenoreconfidcrato, quam prior Timæus didicerat, Trifmegifti eft. Quddautemfapientifsimi Græcorum Aegyptiorum fibi myftet riaindagandainofcendacp cenfuerint, fit nunc, multis alijs pofthabitis, Plutart chusteftis.Ineoquiinfcribiturdelfide,amp; Ofiride, Teftantur, inquit, quamuct neranda fît Aegyptia Theologia, Græcorum fapientifsimi, Solon, Thales, Plato, Eudoxus, Pythagoras, amp;nbsp;ut alq ferunt, etiam Lycurgus, qui fn Aegyptum uenet runt, ufiep funt commercio Sacerdotum. Ferturep Eudoxus/audifle Chunepheum, SoloniSonechitum Saitam, Pythagoras Aenopheum Heliopolitam. Præcipuct^ Pythagorasladmiratus eos, imitatus eft rationem fymbolorum ac myftcriorum, ænigmatiseainuoluens. Nam ab his, quæ dicuntur literæ Hicroglyphicæ,nihil propè diferepant præcepta Pythagorica.Vt eft,Super fede ne comedas.’Super chœ«« nice ne fedeas : Ne plantes palmam : Ignem gladio ne diuerberes. Hue ufque Plu-* s I tarchus

523 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AV G V 8 T. E V G V B, LIE. VII«

tarcBus. Ex his igitur confiât, Simplicium dum mordicus Philoponum infet^a«’ tur J dum magis quàm dcccat Ariftotdem admiratur, putat irrefragabih'ter locu^ turn, hominifnon humanam, fed diuinam rribuens autoritatcm , non modouctus» flifsi'mam Hebræorum Theologiam , omnibus hominibus 1 ieculis uenerabilcm, contempfiflè, fed maiores fuosj fuperiorescp PbilofophosiAegyptiam Theologiam admiratos j èC amplexos, præcipuè Platonem , infigni contumelia affeciflè. Si enim fabulofaeflHebraica, SóAegyptiaTheoIogia, fecutifuntfabulas, qui'ad Hebrgos, amp;AegyptiosIcaufadifcendifccontulerunuPlufque uidic unus Simplicius, quàm omnisGræcia. Sed ad id ueniamusquodeum maxime fefellit, ac ludificauit, ui^ dentem in libre Mofis, lucemicaufam Diei, quarta die creari. Quo loco, primum dicendum eft, non hoc folum j quo fabulofam earn narrationem oflenderet, fed to«« tam hifloriam fuißc confiderandam* Nequeiß quo in loco obfeuritas clîèt aut im^ plicatiojdebuitiomnem hifloriæ fidem fubuertere. Erant alia/perlpicienda ,quae' fi uera, fi cohærentia, fi fapienter dicflauiderentur, horum bonitas j debuit obfeu^ ritatemunius loci defendere, non ex obfeuro loco/cæterorum claritas denigrari. Cum ergo reliqua hiftoriai fit mirabilis fitdiuina , credendum erat locum ilium obfeurum quidem, Sl ignotum fibi, non falfum effe. Sed quid his faciat quibus; certum efl, uno mortali nec fatis probo homine i fuis rationibus motum æternum colligente, cæterisiquidquid dixerint, nihil credere, nihil attendere f Qui morbus non modo in hoc, fed alqs longe clarifsimis rebus/toto humano generi gralfatur, dum fæpe male afteefti, plus credimus falfaloquenti, quàm uera. Quod ergo/reddb diteumdubium,fabulofumtpeadecaufaputauit:mihi,(etfi dubiumefl, amp;nbsp;obfeu^ rum, non efl protinus fabulofum, Quis efl enim alicuius ingenq, qui ad iflum modum,infcriptisomnium Philofophorum, ab una re obfeura, colligeret unbD uerfum autorcm mendacem C Declare igitur locum , ac dcclaraui in mea Cofmo^ pocia, quod tameth multiifintmyfliceinterpretatiprimamlucemfuifîè natura Am gelicam,quorum mihi expofitio,quonia hanc lucem inarrat Moles diem feciffe, nub la ratione probaturiuerius efle,ac melius^lucem illam,ut docuit Moles,fuifle Solem, quod tuminfacrisliterisinomenlucisicreberrime fit nomen Solis, turn/nihil fuerit naturalius,qui fit omnium corporearum formarum , omnis mundanæ uitæ autor, præfes,acprincipium cundarum apparentiûrerû, primu poflinformia primordia clfecreatum. Ac Mofes naturalilsime, amp;nbsp;utuenire in mentein melius non pofsit, primum recenfuittreataduo rerum inter fe commiflaprincipia,tanquâ mundi fun^ damentum, tanquam Embryonem,terram,amp; aquam : Mox autemjeeutertium atc^ -agens principium,quod adiundum terræ amp;nbsp;aquæ,omne genus formas produceret, eftedam lucem,Omnium enim reru terreflrium,caufa lunt terra,amp;aqua,amp; Sol. Pri ma duo'uelut accipicntia,rationemcp fœminæ habêtia,tertium uelut mafculû,imprb mens in ea calorem amp;lucem genitalem. Decuit autemiterram amp;nbsp;aquam priores fieri, ob multas caufas:præcipuam ueró,quódex aqua omnium ueterum Philofopho^: rumconfenfufeleda,purifsime(^abflrada fuit ætheria fubflantia,ex eat^/Sol fa^ dus,8^omnialuminacccleflia. Nonenimmerer hiciAriflotelis autoritatem,fed fequornon mode uetullifsimæ Theologiæ lententiam,uerumetiam rationem,amp; exempla,cum uideas/nubes aquofas collilas, horrenda in nodeilargam exhibe# re lucem: fie Lumina per aërem uolantia , Itellascp cadentes)uidemus amp;nbsp;feimus ex humoribus ôd uaporibus generari , eiufmodi quandam natura cogitantes elîè lucem cœleflem , artificiofius ab aurore fapientifsimo compadam , ac den# lâtam« Sed quoniam potefl facile perfuaderi, lucem illam primogenitam fuilTc

DE P ER ENNI P H I L O.S O P H I A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;529

A Solem : obfcuritas autem omnisindc eft,quôd quarta die dicitur efïèlt;?tus: quod nub la ranonecohærere pofsit, cum lux/caufa dici)fiteHèlt;ftaprior : ut non folum non po=s tuerit creari quarta Die Sol,fed ne prima quidem : quoniam nulla fuit Dies ante So^ lem creatum: Dicendum igitur duo^ ab bis qui bæclegent, obferuaripoftulanda: Vnum,ut attente confiderent, agno^cant^ƒalfo dici, uulgo^ iaâtari^ fcribi,hanc uel illam remifaétam prima, uel fecunda, uel tertia die. Vtprima die fitfadla lux, fe^ cundaccelumjtertiaipatefacfta terra,quartatreatus SoLDico hocamp;faliumefîe,amp; im pofsibile, nec â Mofe fcriptum, fed hiftoriam eius hoc habere. Primo res ipfas fuiffe creatas,pôft'dies fuifle fecutas,amp; circumuoIutas.Nec deputaiïè Mofèn Opifici fuma moîdies, quibus, ut folent homines, operaretur, nocfle ab opéré quieturus, ac qualî dormiturus difcedcret.Dicogt;amp; obferuandû ab omnibus prædico,non elle fada ope ra illajin hoc, amp;nbsp;illo die, ut manèiexorto Sole, ad opus quafi furgens è ftratis Opifex» accederet : (ed eum dicoilîne diebus operatum : opérante autem eo, exados fuifle lex dies. Nam quando Deusieft opus mundanum aggreirus,nulla dies fuitiprimumque opusiab eo non fuitfadum in die, fed fado opéré. Dies lecuta eft. Aipice/ôô confule Mofen,uidebis eum'aperte fatentem,cum crearetur lux,nullam diem fuifle, fed luce creata, diem apparuiflè : creata autem luce, ordine naturali fecuta funt cætera opera: effedus eft aër, quo effèdo,fecunda diesexpicta efl. Vtprimum aër eft à luce flagrâti feledus ex aquis,eodem tempore terra nuda remanfit, quæ/humida ob récentes aquas,inflammata^ àSole,non ftirpes modd,fed etiam terreftria,aquatica^ animass lia produxit, ut Nilo in alueumredeunte, totam^ Aegyptum humidam relinqueiv te, nafeuntur monftra,uerfis^ animalia glebis'aratores inucniût. Hæc igitur omnia, non fiebant in die, fed his rebus efledis, trium dierum interuallum/abfolutum fuit.

® Verifimileenim eft,cum primum lux eft creata,ftibitd uagari ccepiflc, aquas^ inflâ^ mantem eas in aërem extenuafle,ino uidelicet primo die. Attamen/aër fertur fecunda die creatus. Hoc interuallo feias, beneep perpendas, non modo terreftria, led etiam coelcftiaifuiffe abfoluta. Perfedum eft enim ccclefte,amp; terreftre opushoc Ipatio, nar^ rante diuina hiftoria,primum terreftria fada, quæ ab ilia primogenita luce/depende^ bant ; intermifsis^ rebus terreftribus, quibus naturale trium dierum fpatium auria buerat, fubitd reuertitur ad opus cœlefte, quia narrata prima re, amp;nbsp;ab ea paulum dia grefla,uenerat ad terreftria. Vides igitur,qudd non dicit,'creata quarto die fldera, • Solem,Lunam,ftenas : fedideo’uidentur dici ab ea quarta dic,creata,quia omiflafu^ erat narratio rerum cocleftium, ut breui fada digrefsione, mox repeteretur. Ea repe#^ tita,non fuit quarta dies ipfarum rerum creandaru: fed ideo fuit,quia tres diesjopere terreftri fuerant exadi, amp;nbsp;narrati : reuocato opere coclefti, oportuit addere, amp;nbsp;dicere diem quartum:non quod præcifë/fadum in ea die fuerit opus,fed fado, amp;nbsp;abfoluto, ac narrato terreftri, ac coclefti opere, circumuolutum eft fpatium quatuor dierum. Audi, ôd attende, quod non eft deputata unicuiep reijdies una. (^i enim fieri poteft, cum prima lux, dum crearetur, nullam habuerit diem?' Si non prima res, ne fecunda quidem,nec tertia, nec quartaieodem ordine. Idcirco autem non eft certa dies primis illis rebus deputata, quod die, amp;nbsp;nodu fierent : amp;nbsp;turn lux fada eft non in die, turn nonnullæ res,quæ uidentur diciicerta die creatæ,tnbus, aut quatuor diebus funt fa^ dæ. Credendum eft enim,ut dixi,ubi lux apparuiflèt,aërem/ex aquaflammis fuis fcis cifle, prima fcilicet die amp;nbsp;fecunda : credendum quoque eadem die, terras nudari ccca'fquot; pifle,nudatasieodem tempore amp;nbsp;herbasjplantas^ produxifle,amp; animalium corpora jnformafle : fie dum hæc in tern's fierent,fidera coeperunt toto efteruefeere coclo.Da^ tur igitur dies non quidem uniuerfooperi,fedperlectioni,ablblutioni. Sic ubi abfoi?

33 0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V s T. E V G V B, L I B. VII.

lutum fuit omne opus cockfte, dîcitur uefpere quartæ diei affuifle, cum creato Sole C non in die, confecuta eft creatio omnium ftellarum : fed ipfis expletis, abfolutæ funt quatuor dies. Hoc igitur obferuato, quod quidem omnibus feriptoribus eft uiitatiß fimum, qui priusiprincipium alicuius rei attingentes, eam^ intermittentes narrant do, quætion intermitteretur operando, mox redeunt’adprimam rem, quamibreuk ter attigiflènt, narrant^ tempus exactum bis rebus fiendis,quodiad primai amp;nbsp;fecun^ da fpeflat. Confiât etiam'Mofen non retuliflè quarta die creatum Solem, neep hune diemoperi cœlefti deputaffe; fed cum principium operis cœleftis breuiter narraflèt, folam fcilicet lucem,aut Solem,moxcp ad terreftria defeendiflèt, iterum redijfle ad id quod narrafle cœpiflèt. Ac dico,eodem tempore, eodemq; ipatio, creatum fuifïè Sogt; lem, Lunam, Sidéra, omnemcç fubftantiam cœleftem : fed cum narratio uenifîct ad terreftria, pauloq^ pdft rcucrfa eflèt ad cœleftia, repetitum eiîè totum coclefte opus, cumea reiquæ prius fuiifet expofita. Propofitum fuit exemplum in Cofmopœia, quia naturale eft,ex feriptoribus profanis. Ouidius, qui Genefim mundi,pariter atgt; que Mofes decantabat,cum prius dixiiTet magnum ilium Opifîcem, certos rebus,8d uentis fitus dediiïè,retulit interim fîdera nata. At quomodo idifadum eft, fi uenti, omniafp terreftria,quæ fiunt â fideribus,fequi poft fideradebuerantC

Ecce feribit eodem ferme modoat«^ Mofes. Vt Moiès narrata luce,amp; die, perfequft tur res terreftres, mox reuertitur ad fidera : cum fideribus autem Solem fidus maxh mum neceiîè fuit comprehendere : fie ille?cum uentos, cum tradus aërios, cum fitus clementorum defcripfiflet, ante quæ neceife fuit elfe fidera, tarnen/quoniam cunda narrare ftatuerat, ait, fidera, quæ fub maiïà, fubftantia^ ætheria latuiffent, effèrue# feere intérim coepifle.Tale quiddam memorat Mofes,dum fieret aër,dum plantæ,ôi animalia in terris coorirentur.Ecce,inquit,ab eodem Deo fidera quoqp fub ilia æthe^ ria malTa delitefeebant, creabantur, rutilabant per omne ccclum. Ac quafi præteritu perfedum Mofis, Dixit quoep Deus, fiant luminaria in firmamento coeli : intelligi debeticeu præteritum plufquamperfedum, utloquatur ad hune modum, Dixerat quoep Deus, ut fièrent luminaria in firmamento cœli. Hæc autem luminaria erant non modo Sol,de quoJprincipio dixi,fed etiarti Luna ôd ftellæ, quæprius omiferam* Maiora autem fidera,quod antea tibi non indicaueram,Iufsit eflè in figna,dics,et an^ nos,utlucerent,ut defignarent omnia. Hoc autem omni opéré abibluto, fuitueljjera quartæ diei,amp; mane fèquentis. Sic Mofes. Vides igiturquàm ea narratio fit naturae lis, neceifaria 7 Quam^ uitare non pofsimus, quimaliquidprius exorfi, paulum dU gredientes alia eompledamur, rurfum quod fuerat inchoatum^ amp;nbsp;omifliim, répéta' mus.Dico igitur fapientifsimè,naturaliter^ fcripfiffe Mofen,fadum effe Solem prk mum.Semel quidem fadus eft Sol â Deo,bisiâ Mofe defcriptus,propter narrationis ordinem,ut aduocaret fidera effèruefcêtia, fuperius omilTa. Quartus autem dies non eft huic operi,ficut nec primusiprimo deputatus,fèd opéré toto abfoluto à Deo, nargt; rato à Mofe,exadû eft ipatium quatuor dierum. Adi ipfiim Poëtam,ubi eunda ecc^ Ieftia,ac terreftria pofuiflèt,ut ordo clarior cfïèt,amp; aptior,iterum dixit:

At^hoc'antecedere debuerat ea, quæ prius defcripfifti,motum oceani, uentos, ortuSi obitus^ fignorum. Repetifti igitur, ficut Mofes redudt Solem, cum omni ætheria claflè.

A claffe. Reuocafti fuperimpofitum rebus terreftribus,uelut claußrum,amp; feptum (uns:' de Græc^ di'dus Vranos, fuprema defcriptio)ambitum cœleftem, lublatamcp ab Opifice Deo in alnfsimas mundi regionesjeuifsimam æthen'am fubftantianK Atqui idinon cft co loco, quem hic oftendis, id eft, nouifsime,poft res alias, quas mcmorajs ftufed primojcum fapiens Opifex ille. Chaos aggrefTus, omnipotenticp manu, fepa;» rata Iiquidifsima,leuifsima^ æthen'a fubftantia,ex eaduces cœleftes,antc omnes,Sogt; lem creauit, ci'rcumcp tcrraslatos duxitorbes:Quod quidem fuitphmum infinitæ, inexhauftæ^ fapientiæ fuæ opus : cætera fubfècuta funt, quæ tarnen prius memoragt; ftbCumhoc igiturexemplo, cuiufmodi apud omnes fcriptores magna copia eft, Mofaicæ narrationis ordo uerus ac naturah's appareat; refoluta, deieCta^ cft Philos« Ibphorum importuna calumnia,quiipernentes quæ non mtelh'gunt,in apertifsimos errorcs dilabuntur* RelJjonGo igitur eft (ut per epilogum fiat clan'or) ante formas omnes uifîbiles, Sapientiâdiuinam creafleSolem,Lunam, omniaqj fidera, totumcp hoc opus ad quartum diem peruenifle. Secundo,quartam di’em open' coclefti un' ccr^ tam non dcputari, ficut nec reliquis operibus, fed fupremam manum dcfignari, Sô quafi perfeâum re amp;nbsp;hiftoha opus. Vt quod dicatur, quarta die fada lumina ccrle^ ftia, intelh'gendum fit, fpatium ufquead quartam diem exadum, coclefti amp;nbsp;terreftri open' explendo : quod dicitur ca die fadum,intelligatur non tune inchoatum, fed âprincipioinchoatum,ibicompictum, amp;abfolutum. Vt cum de fideribus Ôd aliris creatisiloquitur quarta die Mofes, V t fièrent luminaria in firmamento cccli, amp;nbsp;diuigt; derent diem ac nodcm,amp; fint in figna,amp; tempora, utluceant in firmamento cocli, Si illuminêt terram.amp;cumfubhcit,Etfadum eftita.ô^, Vidit Deus quódeftètbonum, amp;fadum eftueipereamp; mane dies quartus, is fit fenfus, non quod â mane uftp ad uea Ipcram illius diei/eafada fint: dico Moièn;nil taie dixiiîè,ied omni opéré coclefti cum terræ nudationcamp;plantis,amp;herbis expleto, quartam diem circumuolutam» Tertio feiendum, operationes/amp;f narrationes hoc difîerre, quod ea narratio, cui fint pluracompledrenda, nonpoteftnifiunamremfeorfum eodem loco referre : opera# tiones autemuariæ fiericodem tempore, diucrfislocispoflunt. Sic dico quod cum Mofaicæ hiftoriæefiètdeferibenda creatio cccleftium, amp;nbsp;terreftrium, neceftefuit, ut unum,deinccpsalterumreferret. Operationes autemfhoc impedimentum non ha# buerunt, nec crat'quod prohiberet, dum fièrent tcrreftria,quo minus etiam cocleftia complerentur, aut dum fieret unum opus terreftre, non fieret alterum, ut dum exte^ nuareturaquain aërem,non detegeretur terra. Igiturtametfi Mofes poft lucem/nar# rat in terris fadum aërem, fadam nudationcm terræ, natas arbores, amp;nbsp;herbas, non proptercaiccclefte fuit opus intermiflum, etfi fuit intermiflà narratio.Dum fierêt ter# reftria, etiam cocleftibus fuprema manus imponebatur. Circumada autem quarta die, ecce tibi abfoluta erant lumina cocleftia,amp; tria opera terrena,aër, nudatio terræ, fatus plantarum, cum quibus etiam animalia naici coeperunt. Neep hæc ego dicens, non fentiopoteftatem diuinamfubitd cunda facere potuiflè,fedordinem naturæ quendam declaro,quem pofuiftèDeus, defcripfifle Mofesuidetur. Quarto dicitur, ufitatifsimum feriptoribus efte,ob iuftam aliquam caufam/rcuocare, reducere, quod prius retuliftent, amp;nbsp;addere quod omififlent, ut fit concinnus ordo : Sic Mofen, etfi Solem (prius in coclo pofuifïèt, rcuocafle poftea, ut adderet quod omififlet,Lunam, ftellas, figna, tempora. Nec tarnen eft adedquifquam hebes, utputetfcriptorem.bis camipfam rem crcaflc,ctfi bis deferipferit. Hanc repetendi confuetudinem ipfi Mofi frequentem efre,exepipla in rebus clarioribus, in Cofmopocia docuerunt.. His ita refolutis,quibus apparet Simplicium'tam fapuifîè in hiftoria Mofaica,quâm in pro# pria

pria fuæ Philofophi'æ profefsione nbsp;nbsp;in rcfellendis argumentis PEiloponi, relicjuas

eiuSjUt dixi,rationes,quibus impugnatiudicium PhiloponîTiiper decretis Ariftotei! lis, de Aeternitate motus, non perpendam, donee audiam diligentius/ipfum fua uergt; ba loquentem Philoponum.Tantum nunc admirabor, quod régnât in eadem atque Proclus infania,ut exprefleamp; aperte Ariftotele ailerente, Platonêtempus, amp;nbsp;ccclum crcaHe, probare conetur (uideiquæ fæpe detinet homines infania) uim uerbis allatis, nondiflbnarementesduorumPhilofophorum,ac non ad Platonem/Ariftotelem, fed ad Ariftotelêtrahit Platonem. Quid igitur ad hune philofophari modum, aliud efi:,quâm dare operam,ut cum ratione infanias,{ciens,amp; prudens defîpias,profefsio^ nem facias,ut teiamp; omnes homines femper decipiasC' HiftoriaMofis de Generatione mundi dicitur fabulofa : Platoiquæde creato coclo,amp; temporediiputat,ahum habe# re ienfum prædicantur : fiquislaliud, quàm quod attulit Arifioteles, oppofuerit, obtenebratus appelJatur. Quo/planèconfiât,eorum eiufinodi Philofo# phiam, non aliud cfieiquàmlucis omnis,ôô ucritatis obtenebrationem. Satis igitur effet magnorum,acprifcorum hominum teffimonio,Ariffotelis,Tulhi noffri,qui to ties prædicat,Platonem mundum creafîè, Philonis ludæi, Plutarchi, Alexandri Aphrodifei,quorum autoritatem Proclo,Simplicio, aut fiquis ex iunioribuspariter defipiat, præponderare, uti maioruniimeliorumcp Philofophorum, darumeft. Sed ipfa ratio,qua Platonem æternum declarare mundum afreuerant,fatis ofiendit, nihil ibinifi uiolentumefîe: Acfimiliahis quæProclusrefert,quofdam Platonicos fën# lîHe, totaratione defumpta ex eo,quod Græcè dicitur ,gcnitum,quod fît,al# terum w Si/, uereexiflens, Quorum cum primum Plato pro rebus creatis,ôdcorpo# reis ufurparit;fecundum'pro nunquam fac'tis, fed femper codem in ffatu permanetv tibus, defignans Ideas, à quibus ceu fontibus æternis, natæ fint res fenfibiles intern# pore : hæc duolex aduerfo uelut irruentes,fic iffi corripuere,amp; in fuas fententias uio# lenterabftraxcre,utprimumlnonibnet id quod in tempore habueritprincipium, una^ cum tempore partum, fed quod nafeatur, pendeat, oriaturep ab alio, ctiam in œiernitatê: Secundum,quod in contrarium,â nullo dependeat,feipfo flans,fibiprin# cipium. Has Ideas cffc,illa quæ ex Ideis oriantur femper, infinito tempore nafeentia. Eoep hoc fecundum/uocari nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, generabile, fadibile,quod femper fiat, fie Ariffo#

telem,cum Platonem afîèritgeneratie tempus,fenfifTegenerationem contfnuam,per# ennemup tranfitum: ut nonfitduorum Philofophorum diferepans fuper tempore fententia : alterodicente motum । amp;nbsp;tempus' «iJïtu, fempiternum : altero generabile, qui fenferit, perpetuam ex altero generationem. Hanc igitur uiolentam, coadam^ interpretationem, ratio, magnorumep Philofophorum, quibus hæcante Proclumj amp;nbsp;Simplicium 'nÔ fueruntobfcura,autoritas coarguet, Refpôdeant igitur autoritäre fua,amp; ratione,ipfi uetuffioresj acuenerabiliores'recentibus hifce,nouitiis^ Philofo^ phis. Plutarchus in eo qui inferibitur dePlacitis Philofophorum : Pythagoras, in# quit, amp;nbsp;Plato, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Stà ’n!/ tiaa-fMi! j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/xW* , cmy ùSï ’m , «iÔK-Tijj/ yo^ èveu,

-n cnniictluioi), »//»{zzJjSwfWfJtuuf/ yc TrOiva'nt us« inuua}(^ . Quod elf, Mundum fadum fcU genitum àDeo, corruptibilemifuaptenatura, qudd Sccorporeus fit, S/C fenfibilis, noncorrumpendum autem diuina prouidentia, Ô6 fuflentatione. In hune modum» Plutarchus,amp; ad uerum fenfum interpretatur id/quod uocatur genitum,feu fadum» affèrens in medium rationem Platonis, quod omne fènfibile amp;nbsp;corporeum corrum# patur, quoniam habuit exordium.Hæcfuit ratio Platonis,clara,aperta,uera.Eadem aftirmat Laertiusiqui Philofophorum uitas^ dogmata diligêter defcripfit : «î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kset cà^Tcs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;; Vnicum mundu'amp;^quia

A fîbilis fît,genitum,amp;fadum àDeOjfenfiflePIatonem, SicLaërnus quoc^cÔftat^qiio fènfu interpretetur genitum.’faëtum fcilicet in tempore, afierens ipfe ranonem Pla tom's JdemfPlutarchus diHèrens de fatu animæ,quæ eft in Timæo,dehochominum genere,qui Platom'detrahunt creationem mundi ; Sunt, ait, plurïmioperam dan tes Platoni,qui timentes, amp;nbsp;anxq,omnem mouentlapidem, omm'a conantur,torquent, uim adhibent, ceu nefariam, ac nefandam, occultare, negate, mundi amp;nbsp;animæ moh'ÿ tionem, ÔC confbtutionem, uelut quæ fuerit ab æterno, tempus^ permanferit inßniif tum. Quibus relponfum eft,8ë nuncid fijfficiat,quôd certamen,amp;orationcdeDijs, quo Plato fatetur'fumma contentione, amp;nbsp;præter ætatqfe aduerfus impios decertaflè, confundunt,imô uerotolluntin totum.Si enim mgenitus,autnonfadtus cftmSdus, elabitur PIatoni,animam,quæ corpore prior, ôë antiquior fit, mutàtionisi ac motus omnis principem,amp; caufam eHè,ficut ipfe dixit. Quæ autem fit anima,amp; quo corpo^ re, prior,8ë uetuftior,progrediens oratio demonftrabit. Quod ignoratû'uidetur ma^î gnam dubitationem ueræ fententiæ inieciiîè.Exponam igiturprimum,quæmihi ui:# deantur,probabilia fecutus, eo^ime ipfum confolans, qudd fit ueritas aliqua, etiam ab aliorum opinione feclufa, turn lïnterpretationem, demonflrationem^ inducam. Sic enim res,ut ipfe quidem arbitror,habêt. Hune mundum,inquit Heraclitus, nec^ Deorum quiipiam,neq? hominum fecit. Quafi uereretur,ne Dco exclufo,hominum alicuitreationem mundi traderemus. Melius igitur efl:,Platoni credentes,Mundum quidem d Deo fadum dicere, amp;nbsp;decantare, cum amp;nbsp;mundus rcrum fadlai^ pulcherrii: mus,Deus'optima caufaR2 fit.Pofi: multaPlutarchus : Quid opus eft afterre,quæ dis* cuntur in Timæo C inquit. l otus enim liber!eft de creatione mundi.Et in Critia, fine Atlantico^Timæus eum dicit -nif ttkAcu ^yevcTtx, qui olim faëtus à Deo eiîèt,nunc eoRz orationê fieret. In politicoihoijjes Parmenidis, Mundum à Deo conftitutum, multa bona habuifïè:fi quid difficile cernas,ex priffino confufionisjSC inordinationis habP tu'remâfifle.InRepublica^amp;flfl// )5x/t'H7T9(/,Diuinitatefa(flam,autrem diuinam effedam, mundum appellat Socrates. Hæciamp; alia pleraq? Plutarchus, quæ cum fententiâ Pla^ tonis claram exponât,noftra declaratione non funt adiuuanda. Philo autem ludæus infignis Platonicus, cum de mundo loqueretur, Philofophoßz^ fuper eo fententias afferret,necß fua tempeftate deeflènt,qui)quemadmodû Simplicius, amp;nbsp;Proclus, Plagt; tonem ad Aeternitatê mundiinolentê traherent, perennem ei generationê alïèrentes dedifre,loquitur ad hune modû : Genitum autem,amp; incorruptibiléaiunt mundum« Platone in Timæo declarari. NônuIIi uerô,qui fapientiâiadant,eamcp fibi arrogât, aut fophifficè agunt,arbitrantur(à Platone mundum generabilem dici,non qudd gegt; nerationis acceperit principiû,fed quia fi fadus fuiffiet,non alia ratione,quàm que ab eopofitaeft, conftarepotuiffiet : aut quia femper partes eius in generatione, amp;nbsp;mutas: tione cernantur ; ßtATiajz lt;/€ 0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xmvcäi/ TifÓTtgaj/ : Sed melius eft,ôë uerius^opi^

nariprimum. non folum quia in omni opéré Pattern, Genitorem, ôë Opifîcem Deum ilium, Architedum appellat, opificium autemiuenuftum, ac quafi partum, ac prolemhunc mundum,ab exemplari intenigibili,fîmulachrum fenfibile,omnia quæ illeintelligibiliter, fenfibiliterin fe continentem, perfeëtifsimumiad Mentis perfedi:# onem,exemplûfenfibile : uerum etiam(quia teftatur id Ariftoteles dePlatone, quem ob Philofophiamimentiri fane puduiflet. Huius autem Platonici dogmatis autorem nonnulli Poëtam Hefiodum arbitrantur, qui genitum, ÔCincorruptibilem cccinerit mundum ; Genitum, cum ait;

Incorruptibilemueró, qui'anulloinlocolde eiusintericu mcminen't, Clarifsim^ C tur extat apud Hefiodum,niundum genitum, Hæc;PhiIo,Quoties item Marcus nogt; fter,de Platone fenfit idem,amp; prædicauitC’ Qui in Tufculanis, Polïumus ne, inquit, dubitare, quinhis præfit aliquis conditor, uel cfïcdor fi hæc nata funt, ut Platoni uidetur, uel fi femper fuerunt, ut Ariftoteli placet Simpliciusitem ipfeiin odauo, Ó iiSüivi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TTÄKTatfa «■o? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hslt;rp-aiJ ylt;3i).'sxviu. ; Alexander ta

men, inquit, fatetur, amp;ipfePlatonê ab exordio temporis creafle mundum. Affert^ idemiinlibris deCocloluerba Alexâdri, quibus oftendit, Platonimundum creatum in tempore, Tantorum igiturjadeocp antiquorum Philofopliorum, non refutabit iuniorum leuitatem,8^ ineptiam,autoritas;’ Quifnon Iblum ætcrnum à Platone mun dum dici, led etiam'ubi fuper hoc carpitur ab Ariftotele, defendere, conciliare duos quafi Philofophiæ antefignanos fatagunt,Egregia uero pax,ad quam uocant,omnii’ bus modis répugnantes, Eademum efl: eorum Philofophia, certum, conftitutum^ efl: eis, modo regnetquod ipfi opinentur, mifeere omnia, nihil non peruertere, pu# dore quo carent fijnditus,à nullo flagitioeosretrahente, temeritate,amp;infolentia duce j^quæpars eft myfteriorum Ariftotelicac hodiernæ Philofophiæj nihil non au«» dentes, Multæ funt item aliæ rationes, quibus)â Simplicio defenditur Aeternitas apudPlatonem, Veluti quodrogans^anfadus fitmundus(necne,refpondet,facT:us, quiauifibilis amp;nbsp;tangibilis : nonrelpondet,quiacum prius non efictjcxtititdeinceps, Quafi non fiteadem ratio,facfi:umicum prius non effet,auttangibilem,amp; uifibilcmfa dum dixiflè, Cum Plato uelit'omne quod tangitur, amp;nbsp;cernitur, habere principium; Eo^ietiam difrolubile,nifi diuina poteftas obfl:iterit,elfe. Peruertitur quocpiac depra uatur,quôd Aeternitaris imaginé dicente tempus Platone,quo déclarât iuxta Timei Locréfis fententiâjæuumifemper fuifle,tépusnô femper,uelut rem fadâ ad illud exé^ D plar æternû,peruertit inquâ Simplicius,in eo temporis exemplû Acicrnitatê afferés, quodeaimaneatin æternum,tempusin æternû fluat, Sed quomodo foret Aeternitas’ tis imagoltempusjfi par utriq^ duratio,perennitascj effet;’ Qiia caufa/afeitafuit â Tis= ïnæo,amp; Platone,hcc collatio perennitatis amp;nbsp;temporis,ut primumforet exemplar, fe# eundû fimulachrû, nifi quia ad fimilitudinê eius/quod fuit femper extra mundû fine mundo,faétum tempus cum mundo dixerût Alioquilnô opus erat hoc exemplo, fi in utroepiperênitas effet. Nam exemplariorçz ac fimulachroi?2 ratio lafîùmpta eff â Pla tone,ut redderet caufam,amp;inueniretprincipiûamp;fontem creati mundi, amp;temporis, quafi fimulachroi^ mundi intelligibilis,amp; Aeternitatis.Dixit^ caufam exemplarem faéti mundi,intelligibilem mundum,qui fuifïèt æternus; caufam temporis exempla«: remiipfum æuum. Hoc omnelindicat faétionêSC exordiû, ponunttp diftindè ea quæ femperfuerunt,amp;quæ non femper. Semper exemplaria, non femper(fimulachra, Nec uerum eff quod Simplicius ait, fi fimilei fit tempus Aeternitatis, neceffarid infi:’ nitum,immenfurnc^ ôéipfum effe, Dico fimilitudinem temporis,amp; Aeternitatis effe, quamafpexitPlato,quod Aeternitas femper fuit,tempus autem,quafi fadum eff eius particeps, ficut cum fimulachra fiunt ad eorum, quæ prius extabant, exempla«: ria, Ê)icocp(Platonem idcircoexemplarem caufam,ôdres ad hanc fadasinduxiflè, utoftenderet, quidiinter æternum, atque creatum intereffet , 80 unde uenire res creatæ potuerint: arbitratus fic rationem mundi fadi habuifïè, ficut cum ædifi^ catores, longe prius quàm ædificent, exiffentes, continent animo/fpeciem futuri ædifief) : Sic Deumi femper habuiffeformam mundi, animo inhærentem, mundum autem in lucem exifîé ad earn fpeciem, quæ femper in animo diuinoextitifîêt« que'non erat,cur has fimilitudines afîùmeret Plato , li fuifîènt femper caufæ

A caufata.Nec eftin co nmile tempus Aetcrnitati,quód fit fèmper'ficut Aeternitas : fed in eo,quôdhabuit quandam fimilcm naturam,ipfi Aeternitati fuaperennitaterema^ nentc,tcmpore,cum prius non eflèt, creato, in quo fuit eil fîmilitudo cum Aeternita^ te : Quia cum fadum eft, ad fimilitudinem efus quod prius foret, fadum eft, ficut ad fimilitudinem Patris dicitur Filius procreatus, quiprius non eflèt, exiftente Pâtre. Sic'exiftente femper Aeternitate, quafi filius eius natum efl tempus ; amp;nbsp;quafi' fiJius mundi intelligibilis, qui femper fuiflet,conceptusi editus^ in lucem eft mundus fen^ fibilis. Res igitur clara. Quod autem,dicenteIoannePhiIopono,Deum operari fine tempore:opponitfefe Simplicius,amp; arte fophiftica armatusoccurrit, Sifinetemjs pore, ergo in Aeternitate; nunquam igitur operari deftitifle, Aperta cauillatio.Non protinusifi fine tempore operatur, femper operatur. falfa indudio. Sine tempore operari'tria defignat, aut femper operari, aut momento inuifibili, aut adione ; non fub fole. Deus,Sol,extra mundum,8^ tempus, omnia operatur,amp; operari poteft,fine ifto mundano tempore. Nec Deus tantum, fed omnes qui funt extra Solern, quid^ quid agunt, fine tempore mundano agunt. Hoc modo/Deus cxiftens extra muni« dum, maior omni mundo, quiequid fecit, fine tempore fecit. Non opus ei fuit/Sol^

die,quiSolis amp;nbsp;diei fuit autor. Sex autem HU dies apud Molen, funt rerum ipfar$lt;^ abfolutiones, nonfpatia,quibusioperatus fit Deus, quipriusifinediecreauit terrari amp;nbsp;aquam, amp;ipfum coclum, orbem^ Solis. Pbiloponus autêlèntituerifsimè Deum immediate operari,hoc eft,quód fi uelitfacere,nullum eftimpedimentum : fubito fit quod uult,adione inuifibili,in idu oculi,immenfurabili momento, cui nihil refiftat. Hooille dixit : Simpliciusperuerfèamp;infcitè intellexit,peruerfius interpretatur. Qui quod dicitur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, cum putet fonare Aeternitatem, cum fonet adionem mo

mentaneam,profedc)luaminfcitiamdeclarat,qui nec uocum pondera lentiat.Quod autem inducit Simplicius tanquâabfurdum, fi Deus non lèmper operetur, ineflè in adionibus eius prius,8d pofterius,amp; quafi gradatione, nec fieri polfetit cunda fimul fecerit fex diebus, quatuor anni tempora, uer, æftatem : primum/nego abfurdum,in adionibus eius eflè prius S^pofterius, fecundum dico non ineflè. Necß enim fas eft, fi quis mortalium pledendus eflèt â Deo,qui non plederetur anteaipoftea pledizEtfi lupiter decreuiflèt aliquam perdere gente,quod quondam non faceret,aut turpe fuit ei feciflè, aut coadus eft lèmper perdere, ne in adionibus eius fit prius, pofterius. Ineftigitur gradatioin operationibus Dei, non qudd ei fit impolsibile, cunda mo; mentis inuifibilibus operari, quipoflèt omnia(adione immenfurabili, amp;intêporea, quæcunqp fex millibus annis fecit, fecilTe : fed ordo rerum, ac Natura,poftulat ineffe prius 5^ pofterius eis,temporumêp gradatione,ad confufione euitandam. Nec opor# tet ad naturam Dei träsferre,quod rebus corporels, 06 creatis eft neceflariu, quas ne^ ceflèeft feculis,ætatibuscp fuis.paulatim explicari. Ea^bonitas eius, amp;nbsp;prouidentiæ inuariabilis ordo. Quod autem negas eum,fi creaflèt,fex diebus omnia têpora fimul potuiflècomplcdi,hallucinaris. Quis eft enim uel mediocriter eruditus, qui non fen tiat,eum fimul omnia temporafeciire,uer,autumnum,æftatem,hyememc^, eodê tem pore,qui Solem harum uicifsitudinu caufam creault?’ Qui dixit,Fiat lux : id eft,Sol, qui dicitur lux,luci^ dedit mirabiles ordines,amp;f motus,fimul cum luce quatuor anni tempora,quorum eft caufa lux,propterea/certos eundi,redeundicp,accedendi,amp; abi« fcedendi nada ordines,ut fieret,quodfadum uidimus,creauit.Nam idem adiecit,Et fint in figna, 80 tempora, amp;nbsp;dies, amp;nbsp;annos. Ergo/cum luce totum fecit annum. Ipfeçp confilium ab fe creatæ lucis declarauit. Inftruxit, aptauit caufam omnium rempoRz : amp;nbsp;cum mirabiles Soll dedilTet ordines, qulbus fefeinter utrunque Troplcum Hede#

33Ö nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T, EVGVB4 Liß/ Vil*

ret, profedó repertor ipfe ueris æftati's, autumni, Sgt;C hyemis fuit. Res igitur clara. C Cui enim non conftat, inuentores primarum caufarum, omnium confequentiunl efleduumihaberi, dici 'merito autoresC Sunt aliæ rationes apud Simplicium, quas, utdixi, fi dabiturunquam,utquid Philoponus fitlocutus,pofsim diligenter explorare, diflbluam.

O/lenditur Qreationetn mundi ab antic^nißimii omnium nationü ßuiße con^ fcßnm^Qun^los ferme 'Philofophoi uetufia famee ,patrum^^ traditioni^ ßibfcripßße, Explicatur in primisTTheologia Trifmegi/li’de Creatione mundic Trifmegi/lum cum Alofe congruereün defcribénda Creatione, JDecreatione lucii^ßue Solis, fiderum^ aliorum, nbsp;nbsp;aêris^exatpucc purif

fimadefecatione, ^-.^Cnte omnia tde creatione terra aci^ua, (puaicateris fuere principia, diélum chaos ab ill is,aut hyle. De nudatione terra, crea^ tione animalium,lt;(fy hominis ad imaginem Dei creati. l^anc Theologiam 1 uidijfe Cuidium apud Gracos, Latine^s expreßiße, Deos eorumeße fi^ dera,faSos ex apua, Secutos eße prifcos Gracos hanc Theologiam.exem^ plaexPlatone,

V P E R E S T, utipfam mundi Creatione omnesgenteSjamp;Pbilofophos, m uno autaltero exceptOjOmnem uetuftatc, fuifle confeiTamjCxempIis com^ probemus.Non fuit certe^nifi mirabile ueritatis argumentu, tot fuiiïè uo^ ces in bacreifcriptoR2/gentiumcp cundarum,omnibus in libris pariter co^ fonantes.Quin etiamfeos ipfos,qui defendendam fibi Aeternitatem fulcepiflentjfppe dixifle reperies,quæ)recurrente ad ueritate animo,uioleritam^ pcrfuafionê deferête, fuper rerum molitionejamp; temporis exordiocis exciderunt.Pleralt;^ etiam ftatuerunt, quælcum neceHario rerum principio(fi quis refoluêdo per omnia pergat,perueniatc^ ad aliquod fupremum) nitantur, cernentur fine dubio fecum ereationem mundi tragt; here. Itacp mirabilem in eoisz feriptis pugutäjfummamqj dogmatS confufionê cernut legenteSjOcculto^ mocrore circum prgcordia,ea legendo occupantur,nihil certü,nis' hil nifi acæphalon, male pofitü,malc conflans, amp;nbsp;prodigiofum,quafi plenum Jacrygt; mis horrorehumanaßz rerum chaos,oftendentes : dum mifera,mocfla^ hac uita, quam ludus, öd labor, omnes^ calamitates comitantur, nihil fore nobis meliusipoh licenturjSd cœlum,elemental iftius mundi ucnerati,cripuerunt hominibus,dederut 1111 s Aeternitatem. Cum hæcigitur/fit in dogmatis eorum confufib, qui perfuafione hanc obtinentes,ne mutire quidem de moribus,de prouidentia,de noftris animis,de uirtute pofsint;de quibus quantumuis loquantur, quia fubneruarunt, fundameta^ fubduxerunt, uanus fermo eft; iure qui legit eorum dogmata, nullum frudum, fed mocrorem,triftitiam,confufibnemtp animo reportat.Partealia,quia no omncs'cæci^ tas opprefsit,8d quia uiolêta,temporeiaut rationc tandê diftbluûtur: fie rationis auxi Iio uiolêta ilia dogmata,ipfa femet paulatim difloluunt,deftruunt. Omnes igitur gen tes à maioribus auditâ,frequentem^ prifeis fcculis,conditionê mundi,'decantaucruL Scqualis apud Mofen eft, celebrauerunt. Aqut oftenfum eft, amp;nbsp;confeffus eft Plaæ» cum Barbari fint Græcis longe uetuftiores,8d traditu monimêtis fit,ob hanc caufam» Græcos ad Barbaros difciplinai^ caufa adrifte,certu cft,uti præceptoRz,quæ(Barbari fenfiflèntjâ Grecis quoep fentiri,ôd agnofci,etrecipi fas efte.CViiod etiafecerut«A Bar baris

A bans autem pofi ah'quod tempus uenit ad Græcos, ut ah'a dogmata, ûc de Creation ne mundi fermo, quem tamenietiam Græciab antiquifsimis progeniton'bus acce^# ptum,paulatimpoftensreliquerunt,amp;per fuccefsionem tradiderunt. Eocp apud uetuftifsimos quofque Poëtas Græcorum, inuenitur de Creattone nbsp;nbsp;principiore^

rumicelcberrimafama. Quo magisinanti'quitatem teinfihuahs, tam magis/depre^ hendasfamigeratam,celebrem«Mercuriusigitur Aegyptius, quem confiât unum propèfuifle,quem Plato cumprimisamp;Pythagoreifuerintfecuti, de Creatione loit cupleter fcripîit. Item Chaldæi, Pbœnices Hebræi, quibus nulla natio uetufiior, ac memorabth'on Nam ab bis natæ fiint ahæ, amp;nbsp;Iparfæcircum orbem terrarum gen tes, IpfeigiturMercun'us omnibus Aegyptqs, ac Græcis præceptor, totam ada^ï mufsim creationem , in uniucrfiim , amp;nbsp;per partes defiripfit cum ccclum ac terras ofiendensàDeofiimpGfièprimordium,tumuerôclarasamp; apertas rationes expess diens, quibusleajquæ fuerunt minorum pofiea rerum generalia principiajamp; ex quigt; busiomnia nataferuntur, àDeo fuerint compofita, Si. excogitata, Quomodo Sol conditus : tellusiquod principium proferendarum plantarum, frugum,florum,quis busquaficircumuefiitafit, habuerit, Quid rerum pofiea nataruni uarietatem, ut neceflàrium fundamentum anteceflèrit. Hæc ille docuit,ôô docuifiè,uerbacp eius elle quæ de Creatione uir antiquifsimus fcripfit, non ea folum, quæ pafsim de hoc ho^ mincfummo confenfu a' profanis, amp;nbsp;facris fcriptoribus feruntur,tefiantur,fed etiam quæ cernimüs apud Platonem, Platonicoscp omnes, Pythagoreos uetufiiores,ut Numenium, Philonem, Archytam , Anaxagoram, ac plerofque alios : de quibus dicere pergemus, ubi res, locuscp pofiulabunt, Nunc autem/Mercuri} Gene^« fim explicans, dicojeum confefium, amp;nbsp;Creationemundi aliquando extitiffe,

B ueniendarum rerum modum, quo ad(humano ingenio fas efi, aperuifle. Inlibro, quidiciturPocmander,idefi, Pafior hominum, nomen prouidentis Dei, quale etiam Prometheus, quemlibrum/hoc titulo præfcripfit, quodin eo loquatur.is ille, qui item apud Mofen, appellans feipfumjehouah , ingreflus de Creatione fcribere, eum ipfum Pocmandrum qui apparuiflèt, inducit docentem, amp;nbsp;explicans tem. Omnium enim maximarum abfirufarumcp rerum prifci, Deum, aut Angeü los eius/habuere præceptores, Quo fit, ut quæ dixerunt, longe maiorem fidem, quàm quæ pofieri Philolophi, qui ipfiifibi fuere magifiri, promercantur, Vbi igi# tur eiiPocmander apparuiflèt, ut foliti erant prifci patres, cum Angelum, aut Deum uidiflènt, rogauitiquis eflèt, Ego,inquit, fum Pocmander, Mensautoritatis,Et fcio quid uelis, Hæc ubi dida dédit, mirabile fpedaculum fe uidiflè tefiatur, in quo -Creatio mundi, amp;nbsp;qualia fuerint noua ilia parta^ è nihilo primordia continentur, Primum uidit diuinam claritatem, quæfuit ante mundum, regnum Dei gloriofifsi^ mum , totius mundi principium. Parte alia uidit tenebras quafdam horribiles, longe infra diuinam illam gloriam fiibiacentes. His fubiacere Naturam quandam humentem, inexplicabiliter turbatam, fumum^ uelutex ignéexhalantem, turn fo# nitumfragoremf^inenarrabilemexeaprodeuntem. Turn uero etiam uoccm uelut ex igné emiflam, « nbsp;tS tsv^'os , amp;c. Ex igné autem. Verbum fandum, Naturæ iuis

fedilfe, ignem^ purifsimum emicuilTe ex humida Natura in altum, leuem^ fuifTe, acutum,fimulcp efficax. Aëremtpleuifsimumlfuiflè confecutû Ipiritum,afcendcn!s tem ufque ad ignem è terra, amp;nbsp;aqua, ut uidebatur : eum^ ex ipfo pependilfe. Terj« ram autem, 8C aquam,fuiflèinter fe commifia, utpræ aquis,terra uideri non poflèt, fedcommotafuilTcpropter fpiritualc Verbum, quod fuper ferebatur. Deinde exlt; plicatisquiapparuiflèt^pedaculum,docensfe lumen illud elfe,quod fuiflet ante

3^3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGV8T. E V G V B. LIB. VII.

humidâ Natura, quæ'ê tenebris apparuifset. Verbum autem radiofum,ïumfnofûm,C qui ex Mente fit,Filium Dei efle. Mente autem Deum Patrem. Neep eni'm (èparati, inquitjfunt ab inuicem,quorum fit unio,ipfauita,Hxcubi dixiflèt,in ipfum defixifi» fe oculos, ut contremifceret ad eius Ideam,Trifinegifius ait: cum^ nutu eum fubleü uafletjEcce, fnquit, uideo animo, lucem ülam linnumerabilibus uirtutibus radian' tem,uideomundum,iincircumfcriptibilem,amp; continere ignem,amp; ftationem ha^ buifl'e, contentum maxima uirtute« Ac cum in ftupore efièm, cogitans/ quæ mihi a Pœmâdro aperirentur, rurfum mihi dixit, ut intuerer animo fpeciem Arch etypam, quæprincipium infinitum antecedit» Hæc Pccmandrum dixififc. Elementa uero, in^ quit,NaturæjUndenam extiteruntrIterumille,Exuoluntate Dei, inquit, quac Verbum nacTta, intuita^ç pulchrum mundum, imitata eft, creans mundum per fua ipfius elementa, amp;nbsp;genituras animarum. At Mens Deus,cum fit mas amp;nbsp;fccmina, pe# périt Verbum, alteram Mentem, Hue ulque progreisi, Mercurij uerba explice^ mus : deincepsialiaproferentur, in quibusreliqua de mundi Creationehiftoriacom tinetur.Eft autem diuinahiftoria.Duo^ de ea nofeenda funt : primum, earn fimi# lem elTe Mofaicæ : deinde, hanc-efle Platonem fecutum, multos^ ante eum Græco^ rum, Orpheum,Anaxagoram, Hefiodum, ut appareatiierè uetuftifsimi illius Trifi megifti librum elle, non modo quia multi eius meminerunt, uerum etiam (quia cia# ret, Pythagoreos, fuperioresep hæc imitatos, de Creatione mundi fcripfifTe. Nam quæTimæusLocrenfis,amp; Plato,uocantmundum, IvcâxvtMi/, exemplarem, mentalem, ad cuius imitationem Deus fecerit mundum fenfibilem, hanc^ potifsigt; mum caufam celebrauerunt, amp;nbsp;de ea copiofe fcriplèrunt, ccce/Mercurius prior progt; diderat, qui'ôd Ideam archetypam memorauerat, amp;nbsp;ad hanc, quam/Principium in^ finitum anteoculoshaberet,ait,fadum fenfibilem mundum. Hoc^ifuifle prinœ^ piumelementorum, hinc origines illas, quatuorep membra, quibus confiât mun# dus, apparuifie. Acprimdfciendum, duashicelîèSCnominari luces î Alteram, im corpoream, infinitam,incircunfcriptam, creatricem,immenfijm quedam mundum: Alteram,corpoream,creatam.IgiturMofesfcripfit,Inprincipio/creauit Deus coc^ lumamp;terram,Tumcreationem aggrefliis,Terra,inquit,erat inanisamp; uacua,amp; Spiritus Domini ferebatur fuper aquas.Trifmegifius autem (non ex animo fuo, fed ex reuelatione, Antequam crearetur mundus,fuiflèluccm,utipfèinquit,hilarem,fla grantem, gloriofam claritatem, quafuit gloriofus antequam mundus fieret, creator ipfe. Et quem Mofes uocat Deum, Spiritum, dicens'eum primd creafle coclum,öi terram, deinde'creatæiam terræi amp;nbsp;aquæ.fiiperincubuifle, eum Mercurius Lucent appellat, immenfamcß claritatem amp;nbsp;maiefiatem, ad quamapie contremifceret,ei per Ipeciem oblatam. Hæc claritas inenarrabilis^ lux(uidebatur iuperne, amp;quafi extra mundum, fine mundo rutilare. Huiclonge fubiacebant tenebræillæ immenfæ,qua; dicuntur apud Mofen, fuper abyflum incubuifle.Iam Deus creauerat terra amp;nbsp;aqua. Sed humidæ Naturae, id efi, terræ amp;nbsp;aquæ, fuperextabant tenebræ,nondum ab ilia æternaj fuperna^ claritate, luce corporea produâa. Vides igitur omnia fimilia in^ terMofen,ôcTrifmegifium. ApudMofenieft Deus Principium, Creator, apud Mercurium Lux immenfa, amp;nbsp;Mens, ut ipfa docuit paulo póft. Apud Mofen uerus, ac naturalis Creationis ordo, quo non pofsit naturalior cogitari, eft, qudd princft pioDeus creauit terram, amp;nbsp;aquam, deindeflucem cceleftem.Quomodo earn creaue^ rit, non adeo declarauit, fed obtulit tantum cognitionis fcintillam, ut intellig^i'^^’ mus. Nam cur Spiritus Domini ferretur fuper aquas,curue moxiDominus dixerit, Fiat lux, Mercurius ipfe declarauit, Sæpe enim cum fuiftènt duoj aut tres,idem feris

A bentcs, quod ab uno prætermiïTum efièt,aut breuiter pofi'tum,refertur copiofîus ab akero. Sic loannesimuka retulit à cætens Euangck'ftis prætcrmifla. Defignauit igi^ tur tantum, quafi^ innuit Moles , quomodo cccleftis orbis i aut lux corporeapoft terram, amp;nbsp;aquam creata fit, aut cur fuper aquis Spiritus iHeierit, quid ue illic feceü rit, CéiuCa. igitur fuit,uera^ ratio,quam Trifmegikus exprefsit.Qiiiiubi Deum opi'^s ficem clan'tatem^ ei'usiinduxiïïèt:Éxindeftenebras horribiles,quibus?fubiacebathu^ mida Natura, id eft, quod dicitur Chaos, autHyle, terra ui'deh'cet amp;nbsp;aqualobuoluäs tæ t deinde, Verbo fando, Spiritu fcilicet iHo Mofaico, incumbente, 8gt;C turbante, ac comouente aquas, quod Moiès dicitmerachephet, quaficp fonitu ingentii zx aqua^ rum collifione, edito,refert exhalafleiuelut fumum,ætheriam fubftantiam, ignemep, utipfe uocat, «K^ctTpy, purum,impcrmiftum.ls igiturierat fragoraquarum,hæcabyfgt; fus tumultuans, ut Hebraîcc fonat Thebom, fcindebatur ab Opifice Deo, quatie^ batur, turbabatur, ætheria fubftantiaj purifsimuscp ignis ex ea eliciebatur.quemad^ modum collifis nubibus aquofis, nafciturpurus ignis, terras horrenda in nodelate colluftrans. Tale faciebat Verbum fan dum, gloria^ diuina apud Mercurium, apud Mofen Spiritus Domini. Et quod Mofes dixit, merachephet, agitabat, qua^ tiebat, mouebatur, operabatur ut opifex, hoc Trifmcgiftus/Acgyptie, eodem fori: tafle uerbo, aut Græce, cuius linguæ non fuit ignarus, dixit , fuperibat,fuper:# ambulabat. Cur fuperambulabat C quia uidelicetfgnem purum, eyuijde humida na^ tura fe fuflulit in akum, eliciebat, fabricabatur Spiritus illc, eliciens ex aqua puram fubftantiam, Solem,lucem^ corpoream. Ideo fubito adiecit Mofes, fadam lucem: Mercurius autem,ignem purifsimum, in akum fe fuftuliflè. Habesigitur apud utrunque'mirabiIem,ÔC conionum creationis ordinem, qudd ante omniafuit ® iempiternus Deus, lumen æternum, claritas fempiterna. Poftjab eo creata eft terra, fimul amp;nbsp;aqua. Abiente autem luce, tenebræ terrificæiiuper aquis illis creatis incuba# bant. Oportebat ergo’crearelucem,amp; ccelum,coelefles^ lucernas, quibus/fubiedæ terræilluminantur,amp;aluntur.Ecceigitur(Verbum fandum,amp; Spiritus ille ma# gnus, infinitus, poteftatis immenfæ,mirabilemi inauditum^ fragorem fuper aquis, acueluti tonitru effîciensjextraxitex eispurifsimam ætheream fubftantiam:extrada/ in altum fublata, amp;nbsp;artifîciofè compada, rutilare cocpit. Ac ficut apud Mofen mox poftlucem, eftîciturshamaim,ideft, aër, extenuatiocpilia, quamipfeuocat fualiæ gua Rakia ; fie Trifmegiftus ait,cum illo cœlefti, puro, acuto, efticaci^ gt;nbsp;iecu# turn efle aërem raptatû, extenuatum, attradurn, ab ipfo igné cœlefti, id eft,Sole,qui ei contiguus adhæreat. Fuiflè autemiquafi repetens, anteaquàm hæc fièrent, docet terram fimul, amp;nbsp;aquam, commiftas, confufas, póft feparationem eflè fadam. Cer# nimus hucufqueidiuinam, mirabilem^ Trifmegifti Phiiofophiam,Creationem cer# nimus, amp;nbsp;modumatque ordinem,mirabiliter Mofi confentaneè relatum, clariora etiamnonnulla,quamapudMofen. Nihilnaturalius, uerius. Ecce terra amp;nbsp;aqua priores creatæ, ut una inundi conglobatio, una maifajcx aqua fada funt omnia cœ# leftia, amp;nbsp;terreftria, Cœleftia mirum in modum confentientes,nunc(uterque ex aqua, uidelicet purifsimum ignem, purifsimam lucem, defecatiorem^ fubftantiam,ut nu# bium albentium, Sdeandentium, utfacum, amp;nbsp;cometarum per aéra uolantium.Item aérem ex aqua, cum igné, cœlefticp ilia fubftantia,fubfecutû,Creatio duorum prin# cipiorum, terræamp; aquæ, creatio duarum rerum cœleftium, ex aqua, ignis acthenj, luciscœleftis, Solis, amp;aériscontigui. Hoc(uterque lheologus docuit mirabiliter conformis. Sic Poëtaquoquenofterhis apud Græços antiques Theologos reper# tis, cecinit.

Q nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T* E V G V B* LIB, VII*

Et Iiquido Ipiflum fecrcuit ab aère coclum. Superius autem dixerat, Nam ccclolterras\ amp;nbsp;tern'siabfcidit undas» Et,

Erantenimiincademcreationismafla^MofesprimdSpiritum Domini fuper aquis agitallè,ftatim^lucemaccendifle, diurnamcp feciflè; extemplocpiamp; fecunda die/ a'érem. Trifmegifius autem ait,aërem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ignem ilium efticacem,rapidum.

Solarem,aflècutum, Neque enim aliud/fentit Mofes, necfeparat ^luceprimogenita/ aërem,que fimul creata, fîmul rapuit aërem ex aquis.Quod autem Mercurius Tn’fi megifl:us,per quemîcollatum nobis à Deo beneficiû,fatis admirari amp;nbsp;collaudare non poflum,utquætraditobfcuriusMofès,ipièifecerit perfpicua,amp; nos adiuueritjad intelligendam Theologiam Mofaicam, hune ordinem Creationis tradiderit, diub nam, immenfamcp poteftatem creafïèprimum, terramj aquam,ex aqualuces coc!# leftes accendiiîè, atque hoc efleiquamobrem amp;nbsp;tenebræ eflent fuper aquis crcatis,n5 dum reperta luce, amp;cur Spiritus diuinus fuper abyflum mouerit, operatus^ fuerit, amp;hanc fuper abyflum commotionem ,fuiflè creationem Solis, autlucis, omnis^ æthcriæ fubftantiæ : quod Moièsiprodidit quidem,{ed obfcurius,cum ea declarant, quæeolibro Icripfit, turn uerd/nobilifsimusille locus, quem/fuperius adduxi ,hic repetamirepoftulante, Inlibro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ad Tat filium,quem locum/citât etiâ diuus

Cyrillus contra Iulianum Imperatorem ,rogatus Tn’fmegiflus ,ut caufam doceret modum^, quo Sol eflèt creatus, amp;unde apparuerit,fic diuinitus reipondit: iJè ttxv'

KVÇ/.©' i tv’amp;tû)? ItpWVWi J {(Ul'n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VOt/TW , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoyoa . iSU MÄi®' ) ty «(M 'fejsT

(fgt;xvxt y ’n 7rù§ ipI (pvlt;nus dvüxfigvl lyop-ivoy i Aty« lt;/!« 'n «Ki^tt’n^ , iÇ] epCDTavip ,

fc'arWTTOtZK'TB « cpvai! tcu/T«? TrvtViiXTi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;èî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vJ^xt©'. Quod eft,

Dominator omnium, inquit, exjemplolfando fuo mentali, opifico^ Verbo inclagt; mauitjExiftat Sol, ac fimul di(flo,ignem qui naturæ iublimis, acleuis effet ( dico fci^ licet purifsimum, acluminofisfimum^atqueeffîcacius, amp;genitalius ) corripuitfpiri^ tu fuo Natura, amp;nbsp;extulitin altum ex aqua, Hæcillc, Agnofcis Theologiam Mofai^* cam f Mofes, Et dixit Deus , Fiat lux, Mercurius, Vocefuafanëla inclamauit, Sit Sol. Ecceilux ilia Mofis, non alia/atque Sol. En caufajquamobrem Spiritus Domini ferebatur,mouebatur fuper aquas:creabatuidelicet Solem,orbem^ cocleftê,amp; créa# bat ex aquis. Quidquid purifsimû,uitalifsimû, maxime^ cffîcax clfet, Natura im^ perrjs impulfa Dei, corripuitin altû. En Sol, en orbis cccleftis, Hocilpiritus agebat, hoc moliebat fuper aqua, cui fuperferebatur, Simul enim fuperferebat, Simul locu«' tus eft mentaliter, ut fieret Sol,eadem moh'tio,amp; locutio,Ferebatur,amp; Loquebaturî Locutus eft,amp; Loquendo operatus. Si fimul dicere Mofes potuiflët, Ferebatur,Lo^ cutus eft, dixiflet. Non potuit, eotç'primum ait eum aftiiiflè, turn præfentem locu^ turn elfe. Opera igitur diuina in primordio apud Mofen, amp;nbsp;Thfmegiftumƒunt tergt; ra, amp;nbsp;aqua, tum lux, id eft, Sol, purifsimus^ fubftantiarum ætheriarum globus/ex aqua. Sequitur apud Mofen/eadem opera,eodem temporçàluceccclefti,acrem,qué fua lingua uocat,fhamaim, efte(ftum,confecutumcp'flammas illas cocleftes,amp; purum ignem. Idem'relatum eft â Trifmegifto. Hoc autem ipfo tempore creata lampade ccclefti, folariqj ardore, fublimiuscp alfurgente ex aquis aëre,necelfarió terra nudai* ta eft, fublatis aquis,inlt;^ aërem extenuatis, quibus premeretur, fimul fcilicet fadus eftaër,fimul aperta terra,ôëaquæremanentes/inlocacaua profundaqj defccnde«« runt. Hoc docens Moles, Et dixit Deus, Congregentur aquæin unum locum, amp;nbsp;appareat arida. Mercurius autem, fuper quo obftupefco, ad Afclepium, quern fecit

» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Latinum

A Latinum ApuIeius,qucm Iocum!profertdiuus'Cyrinuscontra lub'anû Impcratorê: èiTSi (pHO-ii/ i olt;n^ y «Tte U /^tytst nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y Trân cK'ÿ h yn tijiav« ; avip ó fiîyxs «yx3os

cèvce^^gxvoif/ Sic «OTfz, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TtvJiKâp v(f^xTü)(f xiÂtt/^'tvragt;i/ tiCTn» t» v» àc tou/TW «vx^

yU^HTXt^ «Ak « yS ifjlTTHÄ®^, TJOi/ZZftZK ) S\i!t ÄStTlVp àvXÂXfii'lxVT©' ty «jïxKà'^^mC XVXnsàoV' T(^- ^KjXMVflVT©' i H J'S fcSKôtftTo ip vïc Zlt;f(xlt;n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VTW tS v/aT©'. HocelljEt dlXIt,

inqui't Ofin's y deinceps d maxime boneDæmon, quomodo terra omnis/apparuitf Zc dixit magnus bonus Dæmonjuxta ordinem,mquit, arefadionem, ut dixi. Et quiamultftudoaquæiufraeftà Mente, utin fei'pfam concederet: Apparuit^ tota terra cœnofa, tremens. DeincepslSole radiante, 8^ irreguiete comburente y 8^ exic^ CinteyterrnifoîidataeRy in aquis y quamiaejua. circumpleditur. EJæc ilie. Quid di^ uinius Z Quæ Mofès neruofe', pauci's, is pluribus uerbis, luculenter, aperte, natu^ raliter, diumè, ut aliud dici non pofsit, qudd apparuerit terra per ficcationem So# lis, quddluflèrit Mens, Sapientia diuina, Opifex Films Dei, congregatas aquas, abirein profundiores terræ partes.Iufsit,quia exhaufit aquas)per Sole, qugifupcrio# res terrp partes premerêt,mare'profundiores appetiuit.Eloc Dei,hoc Sapictiæ,ærer# næ 8C Mentis opus, Mentis,quæ placuit Anaxagoræ, Platoni, Ariftoteli,fapiêtifsi# misquibusque. Hue ufque igiturlomnia inter Moièn amp;nbsp;Trifmegiftum confona, Poilàpertam terram cœnofam, madidam, trementem, uirginem,tenellam,ut teneri infantes, palpitantem, ex bac ipfa à foletepefada,nata docuitanimalia Mofes,amp; di# üina benedidione ault;fia, Trifmegiftus autem , 5 Ôm? tvâw «tiv xy'w hoya y xi'^xviSu tj/ «ù^iret y TrA^dvvi^ ly ttcJvt« 7« x'nxpxTtt t/lHiuv^iputTX t At DcuS, inquit, COn# tinud locutione fanefta, dixit, Augeamini incremento, amp;multiplicamini in mukitu# dincomnes creaturælamp;f opera. SicMercurius. Sedantè docuerat/ueram anima# ^lium creandorum , naturalem^ caufam , dignamjquam cuntfti uchementer atten# dant.Nanque Sol,per qucm,non unum,aut alterum,fed longé plurima bona lE)eus efRceren'atuerat,cuius priidentiisimum confilium noratfacienda,amp; quo modo fieri poiïènt.habebat cxploratû,non folû aperuit terras,maximecç ad omnia neceflarium aërê fuftulit,quo fpatiû inter ccrlû,amp; terra repleretur:fed etiâ duo fecit alianô minus mirâda opera. Firmauic ardoribus fuisiterrâ, amp;nbsp;ex ea adhuc madida,cocnofa,tremê# te,tcnera,uirgine,creauitanimâtes,omnegenus.HocMofesquidêdixit, fed princi# palêtantûcaufam propoiuit:Mercuriustres caufas,diuinâ uoluntatê, ardorê Solis j amp;nbsp;afiroR2,amp; terra ipfam humentê.’Moiesidiuinû duntaxat imperiû,amp; terra madidâ, præterito Solis tepore,calore.Trifmegiftus igituryStf^Tiraii/mamp;^ojx wSàijôiA« XptTÛKfltj’Wj/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^üx HVVyKi x2^X , XH^ quot;{ffiTfiVK HVVyKi y 70 V^KTOC Î EIoF^Î, iuq uit , icptem

aftroR2 c5uerfio,ut uoluit Mens,ex infimis elemêtis,animalia ^jduxit.Aér aute ^^tu# Iituolucrcs,amp; aqua aquatica.Sic Trifmegiftus.Euidêter aût Ouidius, ut nofeas hæc nÔ ab ullo noftroi^ côfic'ta,fed eire,ut funt,amp; ferûtur,loge uçtuftifsima, uidit in lite# ris Græcon2,8d ufurpauit,Latinis^ uerfibus donauit. Audiili Mercuriû. 111e autem:

Terra feras cepit,uolucres agitabilis aër* Ceflèrunt liqnidis habitandæ pifeibus undæ.

Cum autëfuerint tres caufæ,qug/ad animaliû primordiale procreationêcouenerint, diuinûlmperiûlt;Sapiêtiæcp uolûtas,Solis ardor,madidaac tenera terra.’quartâ, que comitata efi, amp;nbsp;fine quaîfieri çp fadû fuit, nô potuiifet,quæinô caufa fuit efficies, fed finalis,Mofes amp;nbsp;Trifmegiftus pariter inducût:ièd occulte Mofes,oblata tantû fapiê# tibus occafione,utfupereo Pbilofopharêtur.Trifmegiftusaperté. Videigit quanta fueritcius,qui cûcfta creauit, fapiêtia.Molitus eft terrâ,altifsimascp aquas ei fupinie# cit.Quo aût côfilioitantâ aquarum uaftitatécôdiderit,declarauerût fequêtia. Nam fi terra fine aqua fuiifetjquod fieri quoc^ non poterat,multe incomoda fecuta fuiflènt:

Ea maxime omnia,quæ funtin mari fabulofo,ubi nihil aqu^ eft.FuifiètigiturprimU^ inhabitabih's omnis terra.Sed cætera no profequor.Ex his igitur aquis,quibus alriG fimè terras Deus operuifletjhæcbona fecuta funt,quæ quidêdocuere,iînehïs Créai« tionc côftare nô potuifre,fapietiäcß eins clamitât,qui'tantas eastum terra exoriri fe^ cifTet.Principio ex his fada eft ætheria fubftâtia,fîmiliter atq? aer, ac nubes, ex aqua accepta,purifsimeep genita,exinde diffufus aer : tertio remâfit tellus humida, madi^ da,apta ad generadas frugcs,herbas,flores,arborcs,amp; animantes. Agnofeis/quot ex aquis illis bonaC Tres igit habuit caufas ingês ille cumulus aquarû, ut fieret ætheria fubftâtia,ut fieret aër,ut terra madeiceret.Non erât in terra permâfuræ femp ingêtes aquæ,ne forêt eadêincômoda,atcp his nô creatis.Eleuata igif fublimi fubftâtia, quæ/ diuidit in æthera,amp; aêrem,terra madida remâfit/ad gignêdos animâtes,amp;apcrta, ut eflethabitabilis.Docêtigitur Mofesamp;^Mercurius/feparationem hâc terræôc aquæ fuiire,quæ)Cum duas caufas finales habuerit, Mofes/nullâ quidê afsignat, fed unius oftendes efièctû,docct cur arida diuinis imperrjs apparuerit. Trifmegiftus autê/afsi«« gnat caufamifiC eftedûds fuitanimaliu ortus,declarat^ tur aperta fit terra.Quod ta# chè M.oCes innuit.MofeSjCogregêtur aquæ in unûlocû, SCappareat arida. pofterius aûtdefcribicortûanimaliu.Trifmegiftus uerd: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jè«tt’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-n vi/laift

Jüüamp;MÎ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ö V»î . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, a mpKTItJ^CC , fcjgt;'On'T« , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y fy »(iiÇX : Sepa#

rata eft abinuicê(terra aqua,quêadmodum uoluit Mens.Et protulit ex feipfa quæ continebatutero fuo,quadrupedia,reptilia,ferasagreftes,amp;cicures. Sicilië. Vltima demû rotins ope ri s manus,fuit hominis fatus,naturalircr amp;nbsp;diuinè poft omnia fecu# tus. De quo eadë ferme locutus eft Trifmegiftus atep Moles,Qudd eû fimilê fui con# ■ diderit,quód uti propriâ proie dilexerit, quod dominatû fuper omnes animantes ei tradidcr.it.His uerbis: 5 7rciM'rti)y îraTHj» ó àp (aiHy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XTiiKVHtri. -np «vô^umpi

^cmp, s us 'ngt;as nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«(/ tIim ri arKTfàs «xsv« . ovrus ó 9ms

/xojiifws, iqcùiTH nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-rà fcxuTs Tsrtx^T« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Quæ lunt, Omniû autêpater

Mens,quod uita eftèt,amp; natura,peperit hominê fibi fimilê,quê dilexit uti propriam prolê.Eormofus enim erat,quippe qui patris gereret imaginé. Verè ein Deus ^pria forma dilexit,eicp fuas oés creaturas tradidit.Sic Trifmegiftus. Mofes autê: Et dixit DeuSjFaciamus hominê ad imagine,amp; fimilitudinê noftrâ, SC præfit pifeibus maris, amp;nbsp;uolatilibus cceli,8C beftiis,uniuerfæ^ terræ, omnicß reptili quod mouet in terra. Sic Mofes.Nec hoc loco fold Mercurius,fed omni etiâ opere fuo,copiofe de mundi, amp;nbsp;hominis creatione fcripfit.Eft aût liber is,ex quo hgc produximus,qui inlcribit ab €o,Pccmâder,uelutGenefisMofis,etTimæus Platonis.In^ eo/funt qugdâqugpoft fint animû oftendere,fimih'a uidelicet his qug fcripfit Plato,al rjep profani fcriptores, quos'cü deleétu,amp; iudicio legere necelTe eft,folis facris literis hoe priuilegiopollenti# bus,qp ufquequacj funtincorrupte,fyncerè,purecp ueritatêedocêt. Hoc^ argumêto cum multis ali]s,appareqeirehûcTrifmegiftü,antiquifsimûillû Aegyptiæ Sapiêtiæ principê.De quo ÓC Mofe,quidâ apud Græcos uehemêter eruditus, qui quædam ex Pccmâdro interpretatus cft,arbitratus Trifmegiftû aMofe accepiflè: Claret,inquit, Theologiâ Hebræonzïoto orbe fuifte celeberrimâ, « vifioSwia xùrûp «^xM'n.^xnp, »y îgiii r-sra, »y amp;7tlt;r «XKamp; ttocç’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, mepis, ttoWioiî ceTroiAiJ^ilKTeu. Hoc eft,Legem^ eorum, quod ue#

tuftior eflêt, ôd Mercurio ifto,8C omni alio, quifquis fuit apud Græcos fapiens,mul# tiseftprobatum , amp;nbsp;oftenfum.Hocille feribit. llludeft darifsimum argumentum, hune ante omnes Græciæ Philofophos floruifte,quôd Anaxagoras, Plato,multi^ prifeorum Philofophoruminomina Philofophiæ, res,ab eo didicerunt. Nam Menslapud eos celeberrima,creatrix mundi, principium formait, â Mercurio re nominata,induêta(j Eu St : Quam credo eum lingua Aegyptia, Hebraicæ finitima i

A uocafîeRochmajSapientiaun qua,8ópcr quâicLinéta creataprædicat Solomon. Ad# hæc,Chaos,fîueHyIe, alterû mûdi principiû,panens,recipiens,Græcis ufitatû,Mer currj cftjUt apparet m Afclepio,8C in fermone îacro.Idea quoque mundi,Platonis,amp;: PythagoreoR2,Timæi Locrenfis,ôd multoi^,a Mercurio uenit:quibus(amp; alijsîclaret, fuperioraprifcumilIumTrifmeginumfcripfiflè. Nam totus ferme Timæus Platoss nisabeofluxit. Fuicautem inanis oftentatio Græcorum, quæ/eft apud Platonem, qudd à Barban’s accepta, Græci ffecerunt meliora. Dilatarunt quidem Græci, elo^ quêtius^ refcripferunt ea, fed plerifque prauè intelledis, nÔ pauca fuperftitionibus fuis contaminaruntjUtpotius à Barbaris accepta, quia fanus fenfus deeffet, fecerint peiora. Sed uenio ad alia,quæ de Creatione içripiît Trifmegiftus. Duoqp funt di# uinifsima in eodem Pocmandrolde Creatione, quemadmodum in Genefi Moiîs.teüi . fh'monia: unum qudd quemadmodum Mofesfolis ucrbis j amp;nbsp;locutionibus inducit Deum operatû,(îc Mercurius, ubi in caicelibri, admiratus opera diuina, in laudes Creatorisosaperuiflet,eum(p exuariisoperibuseiusconaudaret,dixit: âyi®' « S avsHmp.ivamp; rie ov-mt Benedidus es,qui folo Verbo cunda fecifti, SicMofes item/ ad unamquanc^ rem teftaturDeum dixifre,ut fieret lux, fieret firmamentum in dioaquarum,terraproduceret, fièrentluminaria in firmamento cœli. Et nofter db uinus Vates, Verbo Dominicœli firmati funt,amp;^ fpiritu oris eius j omnis uirtus eo^ rum.Agnofcis'eandem locutionem apud Mercurium. Idem Trifmegiitus docet, fuiiîe Verbum illud mentale,inteneduale,non exterius refonans,ore, dentibus, liiiA-^ gua formatum. Secundum quod mirabile,amp;, ut dixi,ab omnibus Philofophis prg^ cipuèPlatonicisufurpatum, amp;quo uera mundi declaratur origo,efl apud eum, qudd omnis rerum inuentio, SC omne eflè, in Deofuit ante per originem amp;nbsp;forss Ê mam,originaliter,amp;formaliter,nonipfarerum corpulentia,ied elîicacia, plénitude ne. Idealiter, Diuinitus. Idem ferme, acfidixeris,ignemiin filice eflè, per modum fi^ licis,non per modum ignis,antequam fit excufus.Etin ièminibus animaliû,per mo^ dumfeminiseflèanimalia,non permodum animalium. Inillaigiturinfinita fapien^ tia,originaliter,acdiuinitus,uelutcpinfuo fonte,amp; origine,cunda continebantur. Eo^fnon eft fadus mundus e' nihilo, fed habuit originem uerifsimam, ortumep an^ tecedentem(amp; uirtutem,in quafeunda uirtualiter, ut fie loquar, elTent congregata. Hoccçeft,Quddperipfumiomniafadafunt:Etfineipfofadumeft nihil,quod fa^ lo-/'’ dum eft.Aut,quod fadum eftinipfd uitam fuiflè. Hoc/prifei Philoidphi declaraii:; tes, induxeruntmundum archetypum j imaginem mundi fenfibilis, dicentes /hunc mundum(fimulachrum illius æterni, perinde acad originem, formam^ fuam eum referrent : omnem^ naturam,fimilitudinemiamp; quafi Diuinitatis partum,amp;prolem aflèruerunt. Modus autemfquocuqdaiin ilia diuina ubertate tenerentur, non eft omninocomprehenfîbilis,fedintelligitantumterrenis exemplis poflèt. Hocigitur omneindicans Mercurius,amp;in principio Pœmandri, induxit fpeciem illam mundi TrpowTrogj^ojz, quæ præeflèt in Aeternitate,ipfatp Diuinitatc : amp;nbsp;in caice, cum eumbenediceret: «yi®' tto'stk lt;^vlt;ns èiKÛy àh: Benedidus es,cuius/omnisnatura fuit imago.Sicut autem Mofes in primo capite Genefeos totam creationem complet xus,repetitin fecundo,nonnullis,quæprius omiferat,adiedis;ficTrifmegiftus,cum in Pœmandrolatè de totagenerationererum fcripfiflèt,iterum earn repetit in tertio fermone,queminfcripfit hóyamp;’. Quo libro mira,prodigiofa, ÔC quæ pofsinttCiî ftarieandemIemperPhiIofophiam,notionem^Deffloruifle. Hic recognofees doss gmata nominat^ Philofophiæ Græcæ. Videbis unde manarit ad Græcos, vis, Inteb ligentiacreatriXjôéChaos illiscekbre. Recognofees totius Platonicæ Philofophiæ

fontem,de return pnndpiisJterum^ maximi hominis aflèrtionem uidebis, coeleftc C corpusidiuinum quidem efle,fed fadlum tarnen,(egregatumq? ex aquis, no quintam quandam fubftantiam,ut Philofophis uifum,quiifubRantiæ cocleftis originem inue^ nire non potuerunt.Sic uero feribtt : mevruy ó , »y kp“ lt;fv(ng nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oi^

y Ó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v5?gt; Kj (Jgt;venS} ly vÄHjOTfß;« às kts-cJvtamp;'II agt;ii, c(^^h ’n ty (fving ,

»®a «vayxK, Ê* •nA©' «vavtadi?. «j/ (rusr®quot; «TTs^gji iy «Hv^s^, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iq TrvvjfM Âiiavgt;ÿ vve“

gil/, tAvvcJ(i^ ovTee If/ . cèvaamp;9 lt;Ah lt;f)âig ayiaj/ , »tpà t-arxyK vcj)’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vy^Scg èaiceg y XS“

TsravTtJ îiî7 4vlt;rt«5 tvenzflj»» . KJ}tçjLsttgt;igt; ovtü)(/ «'iir«v'rctgt;i/ y gt;(go: «nfinx/rKwistoif

t^aipg« «ff v'4'amp;', nbsp;nbsp;nbsp;-z« pflegt« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fc^’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Tsn/ci «Awj/ JIoatôtVTtop, ivangnut'

^•tvr/ay Tsviiiian o^^aty gt;y 014^9 ® »gxvig tj/ KvxÄoig i-^ay »y diai, raîg bfi ccsfon/ ï/Aixig à'^Mefnvat (Tvii vgt;ïg çùirSii/ art/néidig «Trecin , »« Jliag^guSH vvy •ntg ij/ oÙ/th Stoîî, ’tsyi/.iK^ vgt; ’aneiKVxÄtaj/ y «tßl «n/xA»« «/ïgó/zVT» ’nrvw(jut7i amp;sw i)(Sjtv/ay. kviiLa Ji i'ws®' Stiff ïJïag t/lwijua/g -n T^fosax^tg eo^* TU, tym-TB SseZ* T^TjpKTrv/x j(gà tfTrtTot y tvvy^x, TÎf «và •arceaK cart^ct tvarof ©- , T©' y CCv3h TTUVrOg )(KÔh , 7« COZtffMCTtlt TTKÄiy^^VinXg Ij/ CU/Tv'/g tcarigjMKiyTSjJ Wî Ti ytvto'ftff ’ƒ?gt; av^^MTffa/j/ «ff t^yui/ amp;«lt;»(/yv(Slt;np. Quæfunt, Gloria omnium Deus,amp;Diuinitas,amp; Mens Natura.Diuinum principium rerum Deus amp;nbsp;Mens,8( Natura, materia, Sapientia ad declarationem omnium exiftens. principium Diuinitas,Natura, èc efRcacia, fiue operatio.amp;i necefsitas,amp; finis,amp; renouatio.Erant enim tenebrg infinitæin abyflb, èC aqua, amp;nbsp;fpiritus tenuis,intelligibilis,diuinauirtute exiftentiain Chao, Sublata igid tur eftifandalux, amp;nbsp;congelatafunt,acfirmata elementainferius,ex humida fubftan# tia.EtDf) omnes'ampleduntur, adamant^ Naturam feminalem. Cum^ omnia cHentindirempta,8ôincompoiîta, feparatafuntleuiainaltum,grauia in imum y in arena humida, diuiiîs omnibus per ignem,8^ appenfis ipiritu,ut uehantunEt appa^ ruit cœlum in circulis feptem,amp; Dq afpedibus aftrorum apparêtes, cum fuis omni«» D bus fignis.Etdiftindus efteum Dqs,quæinipfafunt,amp; circunferiptus eft ambitus, aère circular! uago,fpiritu diuino ue(fhis.Protulit^ unufquifqueDeus, per propria uirtutem,quod imperatum fuitei,nata^ animalia quadrupedia, reptilia, aquatica, uolucria,Omnisiç fatus feminalis.Et fœnum,amp; flores,omnisepherba, femina rcgc;gt; nerationis in feipiîs continuerunt,amp;generationes hominumad cognitionem opcriï diuinoiîz.Hçc amp;nbsp;id genus alia !rrifmegiftus,in quibus data efl creatio,totiusqj mun# danæ generationis ordo.Primumqjapfaprincipia memorat,quod Plato in Timæo, Mofes nofter copendiofè,principiû nobilifsimû,gloriofifsimû,immenfa gloria, qua/ glorificatus ipfe fuit antequâ mundus fieret.Idqgloria reru omniû Deus, ÔC Diuini^ tas diuinû principiû,Deus et Mens,Sapiêtia,eflEicacia,uel energia,operatio icilicet di uina.Parte alia/idê Natura,materia,necefsitas,finis,renouatio, addein hisfipfam, iî iiis,energiâ. Vides igit hicprincipiû mûdi,quod Theologia noftra clarius expofuit, Mentê,Sapientiâ.Hæc ilia lntenigentia,ac Sapientia,per quam fada funt omnia,pcr quâDominus fundauit terrâ,cœlos ftabiliuit.Hgc itê/energia,ob quâ Plato de Gene ratione fcribês,induxit A/xisfycj/, Opificê,quiieâ operationê efticeret. Renouatio auté amp;nbsp;finis fuit,quôd ex incôpofito principio fada funt omnia, formisc^ diftindajmun-dust^ melior/indudus.Quod quomodo fadü fuerit,declarat,ficut declarauit et Mo fes,Creatio autemiipedat mundum inchoantem,informê,incompofitü, exindeimun dum meliorem, qualis nunc eft, mundum uerum* Vtrunque mundum Deus crca^ uit. Prioruocatur Chaos, Hyle ; ipfe autem uerus mundus,renouado,Natura.Prw mus fuiticeurudeprincipium,uilismaflà iecundi, perinde ac creta , uenuftifti*”^ paulo pdftfutur! uaiïs.VtrunqueMofes, In principio creauit Deus cœlum, ram»Trifmçgiftus docuit eum Verbo cundafeçifle, Creatio fecundi mundi incipit

A apud Mofen qufdem, ubi ait. Et tcnebræ crant fuper fadem abyfsi, Spiritus Do^ mini ferebatur fuper aquas. Nam quod dixit antea, Terra'eratinanis amp;nbsp;uacua, utin Cofmopœiafuitexpofîtum, déclarât. Terram fuifle nihil, fuifle inane, uacuum, fa«? dam e' nihilo, Vbi uerd inducit,Et tenebræ/erant fuper fadem abyfsi: lam innuitter^ ram amp;nbsp;aquas creatas.Igiturctiam apud Trifmegiftum præuertitur,terram amp;nbsp;aquani creatam,cum ait,Erant enim tenebræjin ipfa abyflb. Hie itai^ incipit eiiècûdus mun; dus.Igitur amp;nbsp;Ouidiusîquælegerat apud Græcos,canens poetice, duplicêhunc muni» dum celebrauit,exordiens â fundamcnto,amp; materia fècundi:

Quem dixere Chaos, rudis, indigeftacp moles, Nec quicquam nifi pondus iners, congefta^ eôdem, Non beneiundarum difeordia femina rerum.

Hueufeç primus mundus,informis,indigeftus, incompofitus, ut dixere ieptuaginta apud Græcos, facrarum literarum interprétés,Trifmegiflus hoc loco: Creatus eft igiturprimus fecundusd Deo, euidentifsime^ Mofes amp;nbsp;Trifmegiftus'id fcripfè^ runt.Hi Philofophi,qui materiam putarunt æternam,amp; â ueritatelongius abierunt, amp;nbsp;ueteris Theologiæ mentem praua interpretatione obfufearunt. Aipicis igitur, ut Mole dicete,Et tenebræierant fuperfaciem abyfsi. quod Hebraice hoc fibi uult,hor^ rorem teterrimû, lucis abfentiam, iam aquisj cum terra (quia terra folum aquarum) creatis incubuifle latef Etiam Riper faciem terræftenebræ erant, quia terris incumber bantaquæ,amp;abaquisoperiebaturterra.Mercuriusetiamait:lt;rZtÔT(^ «isragai/ yv’ Tenebræ immenfurabiles,infinita^in abyflb. Vt^ duo funt aquarum nomina apud Mofen :primum cum ait. Et tenebræ erant Riper faciem abyisi: Secundum ipfum àquarum nomen. Et Spiritus Domini ferebatur Riper aquas : Sic/apud Trifmegigt; ftum, primum nominatur abyflus,exinde/vlt;Awjgt;, aqua, quæ diciturin abyflb, ipfa^ abylRis fuiflb.Quemadmodum item Mofes poft abyflûm,nominatSpiritum,qui non poteftjuxta quorundam Hebr^orum ineptiam effe uentus, fed uerus Dei Spiri# tus,id eft,quam ali)s nominibus uocat Mercurius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Mentem,Sapiens

tiam. Verbum : fie,idem Trifmegiftus,'®-i/tv/x(sc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Spiritus tenuis, intelligibi

lis, uidelicet v»î voi§3(f, Vt MoRs item ait (animum hunc ingentem, omnipotentem, (blertifsimum^ (piritum, fuiflb Riper aquistpaulb autem prius/tradiderat, quod etiam tenebræ erant fuper abyflb; Sed tenebræ erant,ij3iritus merachephet,id eft,mo uebat,agitabat,motum Opificis agebat : Hebræi^ exponunt merachephet,alio illus: firioreuerbo, ithnonea, mouebatur : â Græcis antiquifsimis, motus isicre^ dituseftamp;didus (/UihejurUi diuifio, diremptio. fic Mercurius dicithgc in Chao fuifle, uidelicet aquam, tenebras, fpiritum: Sed tenebræ uelut priuatio lucis, ipiritus uelut opifex, aqua ut ipfa abyflus. Hæc ait in Chao fuiflè^ appellans Chaos,ipfam terræ aquæindigeftam, incompofitamc^ congeriem, cui aquæ inerant amp;nbsp;tenebræ : Spb ritus autem ut fapiens Opifex fuperextabat^moliens orbes. Hucufque Hebraica, Aegyptia, Latinacp Theologia, diuine congruunt. Nam Ouidius, a qualpræclari open's fui aufpicatus eft initium,Thcologiam fine dubio,ab hifee Mercurq libris, quippeiqui tempore quoep Platonis iam ad Græcos perueniflbnt, edidicit. Habuit^ â Mercurio,totam illamcreati mundi defcriptionem. Quod clarifsimum cum alijs multis eft uetuftatis horum librorum argumentum. Chaos igitur non erat omnium «lementorum confufio,nec pugnabant illic elementa: fed duo tantum mifta erant eiea nienta,terra,0d aqua,fic ab Opifice creata,paulo pbft;dirimenda,omnium rerum/ter^ .

CoEleftium aqua,pun'fsime, èC quadâ diuîna operarione, in ætheriam, acn'am^ fub^î ifiantiamextenuata. Si'ccç erant illic non pugnantia, non nata, fed ut l'nfua originel reliqua duo elementa ignis, aër : Ignis inquamiætherius.Nam ignis terreftris na^ turaliterineftomni corpori,necfolitariumeftelementum.Ineftetiam aquæ,quæ({ùis fæpe motibus incalefcunt, Vt igitur inerat aquis illis primordialibus uirtute amp;nbsp;facul täte ætherius ignis,ficlineft aquis,amp; terræ,omnibusc^ corporibus,fuus, Erant igitur duoelementa. Sed bislita admifta,congenita8Cconglobata,utfuntnunc femper, altera duo,ignis,amp; aër. Satis igitur fupcrcp erat.duo create è quibus altera duo feli^ gerentur, atque elicerentur uicifsim, diuino ordine. Nam ut aqua fuit cœleftis ignis origo, iîc ignis cœleftisj pater, acgenitor acriæ tenuitatis, atcç exilitatis» Sic^ aquæ creatiojduo fecum elementa traxit,cccleftem ignem,amp; aërem.ReIiquus,qui in corpo ribus eftjiion uerus ignis,fed miftus,magisc^ corpus igneum,quàm ignis : in corpoü ribus ceu pars eorum remanfit, purifsimusin altum fublatus eft. Triplex igitur fuit, amp;nbsp;triplex à Mofe,8dTrifmegifto,ex facrareuelatio’nedefcribitur'ortus. Primus leftê , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nihilo,terræ,amp; aque.Secundus/duorum aliorum ex bis elementorum,ignis cœleftis,

amp; acris. Tertius rerum ex bis omnibus : ex terra amp;nbsp;aqua ut fubftantia : ex igni cœkiî fti,amp; aëre,altero ut pâtre gignente,altero|ut matre nutriente, alente, multacp alia bo^ na præftante. Hæcc^ omnia bona ut ordine diuino creata,fi'c mirabili defcripta, alte^ ris ex alteris mirabiliter naicentibus.Cum aqua igitur tria funt elementa creata, ipla aqua, purifsimus ætberiusignis, amp;nbsp;aër, qui latcbatin aqua. Hæc docuere diuinitus Mo fes amp;nbsp;Mercurius. Prior qudd ubi dixiifet, Spiritum Domini felè agitafle fuper aquis : quis agitatus, quæ molitio ipiritus eflèt fuper aquis, ex aquis, docuit ftatim, cum Deus dicit. Fiat lux : Aetberia fcilicet, folaris, pura, nitida. Mercurius autem, eüvèi^H Jlit cp^s «y(flg,Sublataeft,eleuata,afcenditluxfanda.Eaigiturfuiteleuatio,qudd ex aquis purus, albefcensafcendit diuino impetulad regiones fupernas ignis. Lucem autem fanëlam uocat, ut uidere eft, toto opere, cœleftem amp;nbsp;famftam : quód,ut appa^ I retubicp,amp; quod Plato,Ariftoteles^,omnes^ item Platonici lècuti funt,cœleftialu minaDeos, Deos^ feptem eodem libro feptem Planetas appellat, Hæc igitur lux fanda fupernas regiones pura, nitens, appetiuit, feleda mirabiliter ex aquis â Deo, Hoe clarius explicans adiecit : «Jloexs«;/ ovtoj/ «TnxvTup, tici(ö:7Klt;rx«/«siaj/, ocjflt;A(«gt;eiiS9 « tÂxcpçK SS gt;nbsp;Quod eft : Cum omniaielfentindiftinda,indifîunda,amp; incompofita, fegregata ftint leuia in altum.Hoc Mofesinon tam multis uerbis explicuit, fed breui^ tatis ftudioftis,ipfam duntaxatremfadam indicans,quomodo fada fit, uno tantum nutu demonftrauit, qudd Spiritus Domini mouebat, operabaturiç luper aquis. Et Solomon, cum lob, teftantur eum fuper aquis cœleftem orbem extendiflè. Cernis ctiam,utIoquitur,quemadmodumGræcè eft in Genefi, Terra erat inanis, amp;uacua, «Q^x^s nbsp;«^7«lt;ritwflcs©',inuifibilis,incompofita:omniaenimincompofita,nondumele

mentis feparatis : Deus autemifeparauit ætheriam fubftantiam, præcipue' Solem, is' feparauit aërem. Elementa igitur denfiora, grandia docct remanfiflè, terramiSd aqua lutuIentam.Hæc omniaicum legiflèt Ouidius apud Græcos,ad uerbum exprefsit:

Nam cœlo terras,8lt; terris abfcidit undas. Et liquidum Ipifl'o fecreuit ab acre cœlum. Aftra tenent cœlefte folum, formæ^ Deorum.

Trifmegiftusenimprior, hos Deos dixeratî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tmvfts wraJiigSat ipvtnus jv’ affégKiSi

omnes Drj amant naturam feminalem. Paulo inferius : axfâ» « vgxvis jv xvxAsk » . lt;2gt; TKÎS césfuii ïlt;/li(us èwfxviiJljKu. Quod cft, Et cœlum, inquit, apparuit in circulis feptem;

A feptem, 8^ Dp in formis aftrorum confpcdi# Videsjformas Dcorum apud utruncpc' Vt autem Ouidius canit de terra'ponderibus librata fuis, Et preflà eft grauitate fui: Sic Trifmcglftus, Rg« quot;t« ôaçta tS^(JLiÄlu3H Lf’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2^agt;if JiùiQiôiVTWi/. bioc ed^Et

grauiaifundatafunt Riper humidam arenam, igni curuftis feparatis.Quæfo igitur/fn^ Ipice amp;obferua,unde nati funt Dp quorundam Pbilofophorum,fidera ; ex aquaufÿ delicet. Quanquam ergo MercuriusDeos eos dixerit, faiftos tarnen amp;nbsp;ortos in ternes pore aflèruit : ortos autcmiex aqua« Habes^fquo in loco habuerint aftra. Vt autem Mofes fecunda die créât aërem,innuitur autemper lucis ardorem efledum: fie Trif» megiftus, illoigni cœlefti, flammisep fupernis, aiferitifadam fuperioris, acinferioris aquæ diuifionem : amp;nbsp;fublato fupra mare amp;nbsp;terras acre, alteram diuifionem, ac quaiî felecflionem effètRam. Docet igitur leuia fuperiores locos appetiffcjgrauia/in terra,ut in fundamentoiremanfifle : isvgi oAagt;igt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, lt;c* Kvctlt^^M^l-vTani TsrvivpxTi :

ïgnijCunCfis fegregatis, Si. fuipenfis, ut uento ferrentur. Poft lucem creatam, uita^ les eius flammas,aquis amp;nbsp;terris inuedas,aquas quidemjin aéra refoluiÛètpod cas abquot; adas, ac diftblutas, eodem ardoregrauidaîle ac turn efeeifle terram, 8^ ex eius utero plantas» animalia^ extraxiffe, tacite perhibuit Mofes, proponens eum rerum créas» tarum ordinem,ôô effedas res memorans,prius caufis memoratis, ut hoc quod dixiss musifacilèintelligeremus«Trifmegiftusautemplane,ÔC clarè déclarât,fidera codes» ftia,quæ Dcos uocat,ad imperium fibi datum,protuliftè feras,quadrupedia, ferpen^ tes, aquaticos, amp;nbsp;uolucria, amp;nbsp;quod antecelferat, foenum, herbam, fruges : «vitny Iksc-SOS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i/iis lt;f\w«p.ia)S ’n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Rpà Si/ew ’nj‘«7re/x, Rgà tgm-rXi (S' v/va^X)

quot;lêlÿv« } Ê* TTKcra caro^x ^aazof©^, ty Rgà 7n:lt;ns }qâ«ks , Ex quibus apparet.fteP las fuiflè antequam herbidæ coorirentur ubertates.Quemadmodum item Moiès do B cuitiimpcratum Deo, ut terra non modo uirores omnes produceret, uerum ctiam cos produceret,ut fernen continerent,ad fimilê fui propagationem,ftirpis^’ perenni^ tatem : fie Trifinegiftus, can^p-x-rx TrxAiy^vunxs fv xi-nts ^ocxl^^lJ^aÄcyvll : Scmina rege^ nerationis'in ipfis ieminarunt. Mofes autem, Lignum^ faciens fernen iuxta genus fuum. Quibus omnibus apparet denuo Creationis repeiitusordo/cadeniratione, atq; tenore, quo fcripfit Mofes, amp;nbsp;quo nullum in omni natura,liidere poteft animus meliorem,congruentiorem. Apparet item (quoniam Latini,amp; Græcffcripta 1 rilmcs» gifti hxc^lecuti funt (Nam totageneratio mundi apud Ouidium ex hifee libris fum^ pta eft) apud Græcos autem amp;nbsp;Hefiodus,amp; Orpheus,ut docebo, exinde Philofophi ferme omnes ante Ariftotele,uerba amp;nbsp;res iftius libri decerpta,libris fuis inlèruerunt, hune autorem amp;nbsp;antiquifsimum eflè,amp; fummæ apud omnes mortales autoritatis,cu lus Theologiâ amplexi fint, 8c comprobauerint omnes Græci. ut hinc facile pofsit intelligi, quantus error, quàm inaudita fuerit temeritas Simplicrj, qui Theologiam fumma uenerationecoluiftent, tam turpiter appels» larit fabulofam. Sed alia prolèquamur ex Trifmegifto,de Creatione,ut fiat iunioi! rumPhilofophorum clariorinfolentia, qui fibi fapientiælaudem ex inuentionenos uarum rerum optantes, quæ maiores fui, à quibusgenus, mores,fermonem,urbes, domos, omniacß bonadpfi habuiflent, ftulta temeritate, grauifsimam eorum autoric tatemiin alîèrtione creati mundi, reijcientes, fequi noluerunt,lèd pauci omnino. In li bro,qui dicitur (t^xrit^ : quod nomen uidetur in Timæo fuo Plato fecutus:Nam quês» admodumÔ6PlatodeiIloftiocratere,ficisloquitur:^f«‘™f* TiAxjwmts tot», »«t-: Quod arbiinj cratera repletum demiièrit adhibito præcone. Mira»» biliter fatetur omnia Deummon manibus,{èd uerbo folo feciire,qualis eft Theologiâ Mofaica, fie librum exordiens î ■nii n9lt;rii«i/ 'iTrvinn^ ô s

^4$ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T» BV G VB. LIB. Vif.

AÓy«. Id eft, Pofteaqiiam mundum omnem crcaui't Deus Opifex, non manibus, uerbo. ProgrefTus I'nde profequitur,eui'dentifsima pedon's fui,fuæ^ ætatis fupcrio^ rumC^ feculorum ufcp ad diluuium, pn'moscp Aegypnæ genns progenitores'fenfagt; Atqj qualï profpiciens recentiorum Philofophorum impietatem, hortatüs eft filium Tatjubi'dehominecreatodifleruifïêtyirthuncmodum: p.KJli.Tn'n w viwoif

•nJ) oIhiu.isi^ tit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Videli'cet,Nunquam d fill Tat,priues opifici'ajfuo opifice*

nil igiturlplane fepanât creaturas â crcatore, qui'mundum nunquam a Deo créa turn contendunt jpriuantesopificelopificia,feiungentes^ alcerum abaltero. Illuduerd præclarum eft quocp tefti'monium,fimilimum^ di’dis Prophetarum, quorum inde^ feirè uoces canunt,terminos eumlmari pofuifle,terram fuis columnis, ftabili^ mole, ut in æternum moueri nequeat, firmaffe. Quis,inqui't, qui, ó Skakojk? tk

tIs Ó yHf/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tts w rxf y TïTWj/ TrayTwj/ Treivr»! JIcotoths' T erminis j ac

definifionibusmare circunfcriplerit Z Quisterram firmauerit,ac ftabil/eritf Eft enim aliquis d Tat,horum omnium Creator amp;nbsp;Dominus. In hisicSfirmatur Creatio mun di,amp;Prouidentia,utnihil fit in omni mundo,quod non habeatætcrnæProuid^ntig rationem. Sicamp;Dauidjcecinit de mari : Terminum pofuifti eis,quem non.tranfgrci! dientiir,nec conuertentur operire terram. Et lob, utab eo’pene M.ercurius uidcatur accepifle: Indica mihi, Vbi eras^quando ponebam fundamenta terræf Quis conclu? fit oftfis'mare, quandoerumpebat quafi de uuluaprocedens C Circumdedi illud ter? minis meis, 0^ pofui ued:em,8ó oftia,Slt;f dixi, Vfque hue uenies, bC non procédés am? plius, hiciconfringes tumentesfludus tuos, Mercuriusitem in eo qui inferibitur Quod Dieus inuifibiliSjfit ex operibus manifeftus, inquit, «fx« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;isiwyH gt;nbsp;c-vsnr^s

«TTOUTaipSSi«; Principium,complexus,confiftentia omniumrerum,Deus. Siequoep in eo,qucm deBonoinfcripfit,materiam mundi,quæinilladefecatione, feledione^ rerum,fubfcdifret,ab opifice Deo dicit^corpulentam effedam,confolidatam^ in or^ bicularem formam. Qiiale Ouidius de eodem Opifice:

Trifmegiftus autem: 0 Stwj/ «j/ va«j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ixu’Tü KÖyi» ’n Trxy S Trarng

Kaù' oyiiincs iTréinm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Et quantum, inquit, materiæ fubfidens eßet, id omnc/

uerbo fuo corpulentum efficiens,amp;in tumorem ducens,orbiculare fecit. Quis non uideatOuidium,utreliquaomnia,demundiortu, ficitemdeipccieterræ, hinedi? diciftefllloetiam elogio'Mercurius mundum prodidit creatum,qudd folituseft mukis in locisiPatrem uocare Deum,ipfum mundanum opificium , Partum eius. (.^Liid quod in eo libro quein inferibit Mens ad Mercurium,contra eum qui conten? dat Deiim inuifibilem,imó uerd maxime uifibilem aflerit,cx operibus,quibus crean - :disidcircoincubuerit,utmaieftaseiusClara fieretC «ógx-ns ó Sdf; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tîs cù/'rfi

i ’lîP'TB, 'Tmv'TX \7nv}n.-, Ivx zTKvicûy ixù-nii ßAiTT«!. InuifibiÜs f inquit, eft 1 Deus f- Bona uerba quæfo. Et quis efteo illuftrior C Ob hanc unam caufam, cunda ucreauitjUt in omnibus rebus eum cerneres. Hæc bonitas Dei, hæc eius uirtus,uideri, apparereep eum per omnia. Sicilië. In eoquoep quidiciturHymnodia,cumpreca? retur omnia, ut filentium agerent, fie dixit : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÿjgt; vpvàii -nii hriGtvT« rx ttkvtx, -nf/ W'

^ix^x fiM yüjiy èçciviiy xgi^uxmvfx) iTrirec^xuT« nbsp;nbsp;nbsp;ttP Wuxi'S 7° yAvLv vißtß§ fiS ônQS(Aibjt/i amp;

«ûiVHTBi/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;às tIÙ) JïxTpoi^Hii i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tTitTK^xVTX tf'xi'Wxi

QuæfuntjLaudaturusenimfumquicreauitomnia, qui terram firmauit àc..fixit; C^ui iuCÿit aquam dulcem ex oceanoin uniuerfum terrarum orbem, fiue qui habita? tur, fiue qui nonhabitatur, exiftere, ad alimentum : Qui iufsit ignem appa»'^’'^

A omnes opcrationes, Dqs Si. hominibus. Hucufcp file. Oftenfuni quocp fuperfus,lo* cum fllum nobflem fn RepublicaPlatonfs, quoiquafi pfcftor naturalfs dfcftur Deus, potens omnia facere, quæ pfcftor effîngere,fumptum effe ex Mercurio,quf ad Afcle«! pfum lcribens I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«irm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t/tsi »oü TTCtM-cu., (c* amp;t2fî, yni/ , ^Kctcr^

amp;!gt; , cùi^Ÿ'^'amS gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«Às)*« , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7« î Sta» «/ïwttamp;y tkvt« tithamp;i/ ; w twW^kî

ttyvaias, lt;2gt; ^uaîxs -ni) . Quæfunt, At pféton, fnquft, licebft Si cœlum facen re^Si Deos,8C terram,amp;mare,amp;homines, bruta^ Siexanfma : Deo autemiimpoQ fibfle erft hæc faceref d fingularem fnfcftiam , Sifmperftfam erga Deum. Hæc/8d alfa multafcrfpfitde Creatfoneîuetuftffsfrnus Theologus Trffmegfftus, cufus.ut df^« xfjTheologfaffuftmaxfmèfn caufa,utuetuftfores Græcf, de rerûprfmordfoloques rentur. Cufus Ifbros hofcelcum prfmfs legfflè Platonem,dogmata efus fn Tfmæo ex hfs defumpta, teftantur. Quorum quædam/ad exemplum nunc recognofcam.Prfnj« cfpfo quam creandf mundf caufamiPlato poluft, amplexuscp maxfmè eft, qudd df^ ufnafeonftas, fn quamjnon moddfnufdfa cadere non pofsft, fed quæcupfdffsfma fit benefacfendf, Mercurfj fuftprforfs, cufus extat liber de Bonftate Def, hoccp unum/ uerurn eflè efusifolfcjj ef congruens, cæterfs fncommunfcabfle nomen (teftatur. T o^ tum^ de Bonftate apud Platonfcos dogma, Trffmegfftf fuft. Verba Platonfs funt, Dfcamus, fnquft, ob quam caufamiconftftutus clîffte mundus, ab co, quf eum con^ fiftuft:Bonuseratufdelfcet.MercurfusautemfnCratère: «yx3os pôviç •nru «I/eeTtamp;ifxfej/, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y/tp ftpa-f^ncreult; Quod eft, Cum cfïct boiius, hoc cufm ununi(

in eo exccllft, uoluft terrain ornare. Secundum dogma de cratere , ut fuperius monftratum eftfn Tfmæo Platonfs, quem imundanus opffex fmpleuft anfmorum, amp;nbsp;de quo Plato : çv w tAù 7^ TrKv-ns nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: In quo mifeens anfmam unf^

uerfalem ,temperabat: fuftctfam Trffmegfftf,cufuseftliberfnftrfptus Crater,quafi temperatio :fn quo ficloquftur: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 Tiwai/, 'tïîItbj/ jv piia-io -reüs

, Hÿù càiTo^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TrÂH^uaKS TTifToi) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• KS« iKihivlt;n^ fl

tüJTU •, 'Tvli ecvd-guTsraii^ nSi^ebiXii TxJk.lixrrlimi) nxuTHf/ h lt;i\uJXii^i) ■) àj 'n!/ [i^X'nçx . n7rtsiv~^ isxK J o-n cùfiKivm 7ramp;s •ny KÇiTtesnu'i'KVT« ygt;i/ (i^xth^x . Quæ funt, Voluft O fill’, hoc fn me^ dfum quafi certamen anfmfs ponere. Ipfumque cratera ftatuft plenum, demffitcp ad# hibfto præcone,fufsitcpexeocordfbushumanfstalfa: Tfnge,fmmerge te fpfum, qui potes, fn hune Cratera, quf credfs,quôd reuerterfs adeum quf demffit cra#^quot;' tera. Sicilië. Acceptuseft fgfturhfncCrater file Platonfcus,plenusamp; fpft anima#' rum , ficut ifte Mercurijlplenus mentis, fapfentfæ,ad quem/per præconem opf# fex Deusiomnes animas inuitarit, ut quæ fe fmmerferit, acceptafapfentfa,reuo# let ad fuperos . Similfa dicunturfn Tfmæo, ut uiderc potes. Quin etiamiflla ipfa anima Vniuerfi, quamifn illo cratere mffcet Plato, à Mercurfo fumpta ad uerbum eft, cufusiad Afclepfum hæc uerba ftint: hksxxs ç* -joîç , o-n /uxs -^vy»: •nSl -TTXV-ni t isrxa-M «x nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;; Non^ne audfftf fn generfbus,qudd ab una anfma V nf#

uerfi, omnes anfmæexfftuntf Hæc file. Dogma quoep de mundano Opffice,amp;hoc ipfum nomen nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quodeft fnTfmæoPlatonfs creberrfmum, uenfta Mercu#

rio : quodjUt darum,relfnquo. Prætereaique Plato fn prfncfpfo Tfmæi/de uehfculfs animæ dffferuft, manarunt â Trffmegifto. Verba Platonfs funt, vifi ov yiofit 4w-xJ'iiJjX'ygt;y -^xyt-vi^xi tw . c^lg: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Asyitr/jtoi/ ’jivJ'i vxp (j$j/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mut'

sKî, -n -Tixy lwjvrtMlcù.vvipMentem uerdadelTc cufquam fine anfma, non Ifcet, Quam ob eau fam , mente qufdemifn anima, animaifn corpore fnclula,unfuerfumcom# paginauit. Hæc Plato. Trifmegiftus autemifn eo qui inferibitur (ûMi gt;nbsp;Clauis:

«i'9'f «HT» 9j(«7t!a -nfi ipoTnÿ TVTPfi lt;nbsp;Ó vîs jv XÔyu, Ó hóy(^ yv -jn 4^%? gt;nbsp;« *lvx« î*

[icpj-y ’n tswj^ut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ns^ KÇ’neÀ'^i/ gt;nbsp;eû.ineT@'y »(pu KttfS ’n ^tSo^ , t(^ aiam^ ’Tpo'jnv^- C

vx ÜxsK^ei. Quæ funt, Anima autem hominis uehitur hoc modo. Mens,in ratio;# ne, ratioii'n anima, anima (in corpore: Spiritus autem tranlit per uenas, amp;nbsp;ar# terias , amp;nbsp;fanguinem , amp;nbsp;mouet animal , amp;nbsp;quafi portât, Eft item apud Ploti# '5^’»'** num, cætero'sque Platonicos , aliud uehiculum igneum , quo(animus indutus, circumambulet mundum coelum, Eft autem hoc uehiculum, ueftis illa neda# rea corporum glorificatorum ,QuandofulgebuntiuftißcutSol in confpcduDei* De eoifcripfit eodem libro Trifmegiftus : ó w nst^xsot nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tviÄviii-mi) ^äos

äf/ efivlt;re/,owi^xT!Q’’ mtz^vv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t 7rtlt;öx7n»A« ’ttkvtx -nTrop . Quorum eft Latine fenfus:

Mens effeda pura,ex indumentis diuina exiftens natura, igneo corpore aftum# pto ambulat omnem locum . Locutus etiam Trifmegiftus prior , ad eum mo# dum, quo Plato , qudd impofsibile fit,mentem fine anima exiftere in corpore, Eodem libro : xJluüxèigt; joy -fii/ vSi/ ynivi» cäiMit yv[ivoii , Hscy cdi-n)/ ie(}3xircu : Impofi fibile eft, mentem in humano corpore, nudam ipfam per fe firmare. IJlud quo# que dogma,quod multis in locis de tranfitu animorum , præcipucquein Timæo extat apud Platonem , palam Mercurq eft. Inde primum fluxit, inde Pythago,* ræ Platonicp defumptum , fortafte non quæ ipfi probaftent , fed quæ apud ue# tuftiorcs uidilEent/affirmantibus, Ac Plato cenfuit, quemadmodum à Mercurio , didicerat , puras animas ftu mentesireuolare ad aftra , impuras/in fecunda uita i reuerti ad corpora ; primumque ,cas fieri fceminas ; fin impuræ perfeuerauerint, in tertio reditu^ tranfire in corpora brutorum , donee earum peccataexpientur. Mercurius uerojbonas, ac puras mentes, fieri Deos cceleftes, de malisbæc loqui# tur ad Afclepium, Nonne audifti, inquit,ab una Vniuerfi anima,cundtasalias n a ici 7 'nsTWfi -nimv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(zi-rxHtAxi. v’R/ pÄt« ilè^ iVTvyisi^o^ i Ji -îa ivxV' D

rfoi/, kÎ pJUquot; tgmTWi/Iaf exM t «S XwJ^pX à? ^içaeûx , cd Ji nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;èis ’^Jfnvx y xt. Ji x^cu, as

TOTfî , « nbsp;nbsp;nbsp;Wt/f «Trtûtt , iFl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iyyiTM y èç tflxtfMVXS ItiTxHxJi^OmiC , «-ni VTtüS '»g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;i«|Z

^givxtn: Harum igitur animarum,multæ funt mutationes , quod aliæ,in fortem beatiorem, aliæ in peiorem ftatum recidunt, Humi repentes/abeuntin aquaticas, aquaticæ,in terreftres, terreftres in uolucres , aëriæ,in homines. Humanæ fadæ immortales, in Dæmonas mutantur, turn in Deorum choros abeunt, Sunt autem Dij iftellæ. Hoc dogmaïquanquam ucritati i didis ipfiufmet Mercurq eft contra# rium , nunc tarnen,mihi fan's eft, oftenderePlatonis Theologiam omnem /à Trifme# gifto Huere, utappareat/huius feriptoris antiquitas.

Qrpheum adoraß~e, fecutum^ effe quot;Theologiam Tripnegifli de con/litutione mundi, Minorei affirma^e^ qua; prior Orpheus prodidijjet. 'Primant Theologilt;e partem apud Orpheum, effe laudes Creatoris aterni^fapiem^ tißimiyfocundißimi. Omnia nata eße exfacunda fapientia jy'erhi diuinij Jecundum Orpheum. Secundam Theologice partem/ejje de Chao, nempc terra cr aqua créât ione,poß quasex eis créât afint forma rerum. Similem effe Mofi Orpheumiinhac creationis aßignatione.PhanetaejfeSolern., apud Orpheum,lt;^morem‘,ipfam diuinam fapiaiam creandi cupidam.Ex Chao nbsp;nbsp;Oceano,natof eße Deos, nempefidera cale/lia.

s T Mercurium Tn'fmegiftumlfupereft Ut alios ueteres GrædæTheOi» logos'cum Theologia Mofîs côfentire,amp; eadem atcp Trifmegiftû/degenc

ratione mundi fenfilTe, ac fcripfîire,monftremus. Eß autêprimus ferme eut Trifmegifius Aegyptiorum,fic Orpheus iGræcorum Theologorum, in quemifubfequentes Philofophos omnes præcipuè Pythagoram rcfpexiflè, ipfi una Græci uoce teflantur. ut ordo Theologiæ,talis per omnes ætates extitericquod

Trifiuegiftus primus/qui maiorumTheologiam audiïîètjUt uetuftior,Aegyptios docuit: ab eolfluxit ad Pbœnices, Græcos» Reuocatur â Græcisiad Aegyptios, ab mäiores quofdam, famam^ celebrem, certam^ in toto terrarum orbe fcientiam, quælcum feculis paulatim fuccedentibus obibleuifièt,in libris remanferit» Quocirca,eadem omnia funt apud Orpheum de creatione mundi,atcp Trifmegiftû: niiî quôdamp;fuperftitionibus,magicis^ uanitatibus fè dedidit, ôi carminibus defcrb piît obfcurius, inuoluens quibuidâ ambagibus, quæ clarius Trifmegiftus docuiflet* Eft^ duplex apud eum Theologia:uana quædâ,amp; fuperftitioia: alteraidiuina,fuipii« cienda,de fontibus Aegyptioi^ (ad quosife ueniflè, facerdotes^ eoR2 adijfle, teftatur m Argonautica) profluês. Vt igitur Mercuriusididurus de ortu mûdi, opificê eius, fapientiam,gloriamcp infinitam prius memorat,â uera mundi præpotenti^ caufa fe^ liciter aufpicatus (quod item nbsp;Mofeslantea, poftea Plato, qui ÔC Bonitatem Dei, amp;

Ideam mundi, ipfam fcilicetdiuinam Sapientiamicaufas afcifcit)fic Orpheus/quac# dam diuinifsima carminaide magnis illis ante conditum mundum in pedore diuino, ÔC in palatio louis thefauris,cecinit,Thefauros abditos,amp; arcanos,palatium^ louis, in quo/cundabona contineren tur,appeUans,quas Ideas Platonici, noftri Sapientiâ,

Verbum,ficut item Trifmegiftus,in quibus uera mundi latitaret origo,Hæc^ car ® mina etiam abipfisPIatonicisproferuntur»

OvvtK« lt;nù/ •ffK.V'h J^ioS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Itv^h

, hiT' «yhctiif v4-o? * pévT» t' ù'jjot/ybTS, yuuMS 'rk. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

n^jLteufôi yiVyitZ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ynas.

Kcù TnrcefMt Ttivl©' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttkvtk,

095« Tt ixy ytyaZr«, ks« Sk^cc riyvi^M, ^05 iP tvi j/ÄsteZ (Ktijx . Ztvff ‘TT^Sl'ramp;' , ftvs VSwSs «P'IXtf«wv©' Zivs , ^ivs ^fcw«, Jïós 'n. ttkvtX 'tvivleTM ♦ Ztvff TSTv^fjilai youHS 'n, »ig« »fÄi/s «stgótvSff, Zws 6«lt;nÄtvs, ^ivs XTmvTüHf «f;(^iytvtamp;A©'.

Pvg lt;cgt; v/ug, yxix, i(S« «iamp;«f} nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xiutg t

P«V7« Çv ^xvos itiyxK» 'jxJï KemU, Quæ quidem.oratione foluta reddam, ut fint clariora.

Fuerunt,inquit,intralouem,cum uniuerfo,ætheriauaftitas, ôd cœli prædara fublimitas,

Immenfî^ maris, 8b telluris inclytæ latitudo, Oceanuscp ingens, deprefTaiç tartara terræ, Fluminacß 8b pontus, fine fine, amp;nbsp;cætera cunda, Immorcales omnes, beatiOqc^, Deæ^,

t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V s E V G V B. t I B. V I 1 »

Hæcin uentre louis»rerum compago manebat, luppi'ter ipfeeft primus, luppiter uldmus idem, luppiter caput, mediumt^. Si cunóta louis funt, luppiter eft terræ fundamentum, coeli^ micantis, luppiter idemirex cundorum, principiumcp, Vnapoteftas, amp;nbsp;Deus unus, magnus Si autor, Vnum eft regale corpus, in quo hæc cunda tenentur. Omnia nanc^ hæc in domibus louis magni iacent. En Orpheus appellat,ut multis fæperationibus oftenftim,Diuinitatemuetuftifsimo nomine louem.Eft enim Jupiter, Philofophis Si noftris cÔgruêtibus, per que uiuunt omnia.ldjinualefcente idololatria,antiqua^ religione obfolefcente, nomen hominid bus attributum. Audiigituqdiuinâ, pulchcrrimâcp Theologiâ, quâtuscç htprifcoBî inter fe Theologoi^z confenfus refpice: Omnia in uifceribus Iouis,id eft,Sapiétiæ the fauris, mente capacifsima, ac fcientia,cunda extitiflè : In thefauris illis æternis/ ante^ quam crearêtur,cundalatitafle,Eoq^(res antequâcrearentur,erantin altero mundo, qui appellatur Jupiter,ab alrjs V erbûDei,prolificû,leminale,uocatur Sapientia,orft ginibus rerum fcccûdifsima. Nec res (ne forte decipiaris) creatæ funt ê nihilo,id eft, nullo earum primordio antecedête, fed antecefsit mundus ille, formaisz, inuentionu, rationûlocupletifsimus,fapientia,ratio uberrima, ditifsima rerum aula, undeamp;po^ tuerint quondâ,amp; pofsint,cû libuerit,omnia depromi.Hoc receptaculû,fcdem^ eu«» darû rerum,nomine mortali uocat uterum,ut etiâ in noftris literis,uenter aut uterus / Deo tribuitur : Ex utero/anteluciferum genui te. Appellat item'regiam aulam, pala^î tium.’ln palatio Jouisicunda,gtheriam uaftitatem,coLlum fublimecandens,pontum, D terram,tartara,flumina : Denicp Si ipfos beatos Deos,antequam crearêtur, ut in fua origine,fuifle : Perinde^ illic iacuiffe, aliquando in lucem prodituros, ficut in origii« ne fua funt omnia. Jdcirco Deusiomnia eft,ut â quo nata,amp; ex thefauris ftiis/deprom ptacunda. Quiproducit,inquitnofter, uentos,dc thefaurisfuis. In ilia diuinare^î gionefontesfuntomniumrerum,nihil fadumeftiquod non fuerit in ilia latifsima Sapientiæ aula, nobilifsimarum formarum rationum^ plenifsima, opulentilsimo regno : undeirebusorigo,etiam Drjs beatis fuit.Ecce igitur/ea quæ Diuus Pau# lus de filio Dei, diuina Sapientia (libet enim fæpius commemorare, ipfa ratione co# gente,utprifeæ Theologiæmaieftas ,quamimaioresiab origine mundi continua# tisq^ fuccefsionibus accepiftent,fit clara) Vtconformentur,inquit,in agnitione my# fterq Dei,amp; Patris Si Chrifti, s* «a-i ttki/tvj oi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Glt;z)ms , yi/amagt;s

In quo[funt omnes thefauri fapientiæ. Si intelligentiæ abfconditi, latitantes. Agnofeis confenfumf Siquidem/totus ille rerum numerusjin utero, aut palatio louis apud Orpheum, funt omnes thefauri fapientiæ,amp; feientiæ abfconditi,ar# cani. Et qui apud noftrumieft Chriftus, apud Orpheum lupiter , ut fæpe pro# batum , probabiturque magis. Idemque nofter Theologuslde eodem loue,(lie enim etiam Hebraicè uocatur lehouah ) 2s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tsi St» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tmms

CTt «VTW tXTÎÔs 7« ‘^rKV'TK TIX TZlïS OV^CtVM i KÿU 7« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ySg , 7« 0^X7«, 7CC «Û^X'

T« , ein Sçôi/ot , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, a-n -, tx ‘^vt« Ji' ctvTißi , àg tfStrvuZ

USU (UJTÔg nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7« ÇTOVTflf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;trtUJiSidti , cùnig KUfXÂM 7^ tXKhÿOtXg î

Qui eft,inquit,imago Dei inuifibilis, primogenitus omnis creaturæ, quoniam in iplb/condita funt omnia quæ in ccclis , Si quæ in terra , uifibilia , Si inuilî# bilia, fiue thront, fîue dominationes , ftue principatus , hue poteftates , omnia per

A per ipfum, in ipfum funt creata. Et ipfe/eft ante omnia, omniain jpfb conj: fiftunt,amp; ipfeleft caput Ecclefiæ, Hæcnofter Theologus, refpondentefibi apud omnes ueritate, fed aperta magis, nouifsimis feculis»Vt ergo dixit Orpheusjouem eflè primum : fîc nofter, fuiHe eflè eumtante omnia, èi. primogenitum, V t ille præ# dicat omnia intra louis arcana latitafle, quæ poftea/proruperunt in lucem„nume^ rans uifibilia S)C inuifibilia, terreftria amp;nbsp;cocleftia, multus^ eft in catalogo rerum ter^ reftrium ,quantus nofter lut perfedior, fapientiacp inftrudior, in catalogo codequot; ftium 18^inuißbilium t fic ipfe nofteriper eum cunda fuifTe creata, contentus/res ter«! reftres, ut notiores, uno nomine fignificafte : res autem codeftes occultiores/aperies, inftansc^ declarandofnominibus eorum prolatis. Quos^ nofter/nominatim uocat thronos, dominationes, principatus, poteftates , hosfuno nomine Orpheus, Deos beatos, poëticeép addit, Deas^. Neuter enim iexus/eft apud Deos, ut utroquepoft • ' fint appellari« Sed dignius noftra femper Theologia, fexu mafculo.Quod ergo Pau lus,Inipfoamp;peripfumiconditafuntomnia: Et,quia complacuit in ipfo habitare omnem plenitudinem: eft quod magis poetice Orpheus,quód in eo antequam creass rentur, erant codeftia, 8C terreftria, perinde utin arcana fapientia, thefauri, fon^ tes^ rerum : Vt in utero autpalatio, ditifsima^ aula» Quodtp nofter alibi, Vnus Deus, amp;nbsp;Pater Domini noftri lefu Chrifti» Orpheus, Vna Poteftas,unum Numc, unus omnium Princeps, Vnum corpus regium, in quoiomnia. Quo uel totum mundum pofsis fentire, qui fit quafi corpus, cuius animatio uis^lfit ipfe Deus, uel perftat in eo quod cecinit, omnia in utero louisfuifle. Quarejredditur omnium re# rum ratio, quas conditas à Deolmemorat Mofes, cum refert eum, ignem , aquam, terram, maria, codum , nodem , diem, fontes, flumina, plantas, animalia creafle,

B quia fcilicct in thefauris fuis, unde facile depromi poflènt, latitabant. Erat aded fa# piens,amp;folers,plenus^ rerum, foecundust^ conditorille,utquidquid cuperet, fecerit, eo^ dodifsime, 8c diuine fubiecit Orpheus;

FovTfl; TK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcf TTV^vynäts

Eft item hæc omnisOrphei Theologia, ea quæ tam uaria, multiplex«^ eft/de Ideis apudPIatonicostquibusifîuerumfenfum adhibueris, erunt ueræ,amp; dignæ quæ recipientur. Siquidemamp;Mercuriusiadhibuit mundano opifici «lt;/?©- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Hæ

funt apud Platonem fioj/ vcvvp, Animal intelligibile, omnium fcilicet rerum origo, ApudTimæumLocrenfem ysxrn®' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nimirum, mundus fapientiæ diuinæ,

anteaquam res crearentur» «TTOK^vtfoi. Neque pofsis redius de Ideis fentire, quàmfieas appelles, iuxta diuinum Paulum, Thefauros fapientiæ abfconditos, Dionyfius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t» Rede, nam folauoluntate Deus créât: Ergo

uoluntates, funt antécédentes creationes» Hanc item Theologiam Orpheipoftea fe# cutus eft Empedocles» Vt enim cundaab loueproducit Orpheus, etiam Deos bea# tos : amp;nbsp;ut diuus Paulus, ab imagine Dei, uifibilia, amp;nbsp;inuifibilia : fie Empedocles/ab Vno, uel Vnitate, res omnes terreftres, uolucres, pifees, mares, amp;nbsp;fœminas, ar# bores, denique etiam Deos longæuos» Et in ea enumeratione eft idem loquendi mo# dus apud utrunque ;

Quæ fint, quæ fuerint, quæ pdft uentura fequentur» Orpheus, OosK T w «jz y^yKUTCC gt;nbsp;»y vsigoy av^tf tfxtWiq/ »

54 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T. E V G V B. LIE. V I h

Plt;u/9-’ aarc^ »(/, ««rtCT’ , Sokt’ ^stu. S-wtirM . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C

Quam ob rem, confiâtEmpcdoclê, ab Orpbeo ea didiciflTe, appellafïèq; Vm'tateni, quod prior Orpheus, louem. Efiigitur nunciapud tres Theologos,quædam Genegt; fis, quædam Cofmopœia, Orpheum, Empedoclem, amp;nbsp;Paulum, Omnes unam'miis terfatentes,terrcfiriaamp;cccleftia,uifibihaôdinuifibilia/a'fiimmo Deo creata. Enu' merant^ l'n particulari, duo Græci Theologi res terrefires, utpote fuperiora minus canentes:nofierautcm|appellatnominatim/omnes ordines Deorum, {atosabillo magno Deo, quatuor eorum chon's nominatis. Illud quidem j Orpheus fapicntifsigt; mèamp;quafîexfontibusnofiræ Theologiæ , qudd agnofcens thefauros Sapientiæ diuinæ, eos appellat «/î5/x«,palatium, aulam louis, cos in utero tôô pcdore, feu cordeeiuslatitare,diuinam^Sapicntiampalatium rerum, aulam,pedus foccun# difsimum, omnia^ bona in palatio ôé domo louis affluere prædicans* Poft com# memoratumdiuinumilludamp; ineftabileiomnipotenscp mundi principium, ueram fcccundamcp originem, defcendit ad creationem, ad ipfas iam res apparentes Orpheus,eftt|j omnis ei de Chao rerum^ ex eo creationeTheologia,quæ uifa eft in Trifmegifto. Duo funt rerum principia : alterumifempiternum, Deus, inæftimabi# lis fapientia : alterumicreatum^Chaos, origo, mafia totius mundi, mundanarum^ rerum materia. Globus informis, præcedens omniainon tempore,nullo adhuctem# pore, fed natura. Fecit enim primo Deus/unam rem, ex quacuncfa depromeret; in# deiSol, amp;omnis candida j puriorcp eduda efifubfiantia, exinde|cunda coorta, 6^ formata terrefiria. Hocigitur profecutus efi carminibus Orpheus, quæ funt in Ar' gonautica, quibustotum mundi exordium, rerum^ ex Chao explicationem, qua# lem cecinit Ouidius, refert Ie ceciniffe t

n^SiTte nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;[nKctv^x-nii vfivap gt;■

rSfTl fcVJt/sîgVîf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Óoïcc'ï' tdpi/injz «•Wdtv'rtc, JiiKgidtp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;kts? •

K«» xgavoi/ whÜtIm . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quæ ut poterunt, Latina fient,

Saturnum^ uoracem. Hæc Orpheus. EcceChaos antiquum,quam nuncupa# tionemia Trifmegifio didicerat. Antiquumcp Chaos defignatjillud mundi nafcentis initium. Rede uocatum antiquum, qudd ante omnia extiterit.Et Græcè Archæum, quod in principio mundi fuerit. Hoc apud Mofen efi terra amp;nbsp;aqua, quarum dua# rum rerum conglobatio|dicitur Aphar, cui reipondet Græcæ ïKvs, quod nomen, ut docebo, Orpheus etiam ufurpauit. Pofi Chaos (tametfi eius creationem ficutnec Trifmegifius, non exprefsit, naturaliter fecutum efi, â maioribus auditum amp;nbsp;cele# bratum, ut naturastChaos mutarit. Hæcfuit fecunda mundi creatio,{ccundus mun# dus,fcilicetex inform!, rudicp principio, formarum pulcherrimarum produdio, exdeformibusformofifsimiseffedis,lure^dixit'naturas mutaflè Chaos, quippc* quæexipfo,uelutrudiyincompofiaq^origine,edudæfiint, amp;nbsp;pro deformi rudb mento, fuccefsit multitudo formofarum naturarum. Naturas uocatïpfas res natas, uniuerfalcs,exquibusiomnia nafcuntur,ccelum, Solern, terram,mare, aerem.

A Hasfdocct ex Chao depromptas, non cxplicans ad amufsim fi eut Trïfmegiflus, qua quidquc ranone produôtum fit, fêd eum tarnen ordinem rennens, quem /in præce# ptorcanimaduertiflet. Namin ilia explicatione,principium nafeendi habuitcccsi lum, cum dircmit, aquis inoperans,diuina Sapientia, felegiti^ ex eis/ætheriam fub# Aantiâ. Quocirca/docet in hac explicatione, coelum'ad finem,perfedionemt^ ueniß fc, Ac cum dicat Orphcus,fe cecinifle quomodo nata fint omnia ex Chao,primum^/ cœlum abfolutum , necefic eft eum animo fuo uidifle, notam^ habuifle banc abfo* lutionem, eamc^ ipedafle, quæ literis Trifmegifti contineretur de creatione Solis, fine lucis, de creatione purilsimiignis æthcrij, quod Trifmegiftus late amp;nbsp;uere enargt; rauit, Igitur/ex Chao primumfatfiumfegregatumcp eft i^xvoi^ coclum, cœleftis fub:? ftanua, in primis^ Sol, Et Mofes/commemorato Chao» fubitd perhibet extitiflèluü cem. QuodidemiOrpheum quoqueretuliiTcpauldpoftconftabit. Præceftit igitur Chaos, ftcutaeft naturarum mutatio, Id,ut fadum fit, explicat, Primum, ait, faefira eft abfoluta^/ætheria fubftantia. Exindeltellus lata/finus aperuit, cerpittp eiFe dß ci, uideri^ terra, ciim. Sole defiiper ardente, amp;nbsp;inflammante,exhauricnte^ aquas, ut docuit Trifmegiftus, latifsimos finus aperuit, Tunc/uere nata eft : etfi Foret antea/ cum aqua: fed crat in mafta, uere terra dici non poterat.Ea fuit terræ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ortus,

exiccatio uidelicet eius, amp;nbsp;confolidatio, ac firmatio, Eadem autem opera, qua,terra patefiebat, mare dirimebatur, fitus, locos^ profundos fuos fortiebatur, Eoqj prcgt; cipue, non creationem man's, ficut terræ, fed profunditatem amp;nbsp;concauitatem/ ficut Mofes item, memorauit Orpheus. Nam aquarum antea creatarum, in uaftas terræ uoragines congregatio, marc uocitatum eft, Mofes igitur dixit, Congregentur aquæin unum locum, amp;nbsp;appareat arida, Orpheus autemtexprefsit hunclocum , in

B quem/diuinoimperiocoiereaqux, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;profundum maris, iedemma^

risprofundifsimam, Hucuique/mundicreatio, Satisep nunc erat Orpheo,unß uerfalia dixiftê: Primum Chaos, exinde/cceleftem fubftantiam, turn terræ apparent tiam, demumfcceifum aquarum in profundum mundi, Sed ne putes,cum/folis re^ buscreatismemoratis,contra quammaiorestradidiifent,creatorem filuifle,ca^ fui temeritatiep/ordines pulcherrimos adiudicafle, ecce-iion minus pie, quam Mofes amp;nbsp;Trifmegiftus, quisfueritautor tantarum rerum, eum fuis ueris nominibus ap^ pellans, inducit, Nam/quem uocat Mofes fua lingua, Spiritum, uidelicet Sapiens tiam, Mercurius autem nbsp;nbsp;nbsp;Mentem, Intelligentiam,Orpheus uocat tfWT«, AmOis

rem,tribus nominibus maieftatem eius defignans : Antiquifsimi, nimirum ante ' mundum, anteChaosillud ( dicuntenim Græci ÔC Latini, Antiquifsima, fempiteri* na ) turn , per fc perfedum , fibi ipfi fubftantiam, complementum,originem fuitpoftremo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quodSapientiædiuinæ,inquafunt omnia confilia leiens

tiac^ omnis , eft nomen, Amon's autem ratio/ea eft,ut claret,quód defignatur amor, cupiditas,uoluntas creandi, amp;nbsp;creatoris bonitas, quemeupiditas impulerit,ut com# municaret bona fua, ideoepifunt apud Hebræos, qui Spiritum ilium Mofis, inter# pretentur uoluntatem. Et Ariftoteleslin primo maion's Philofophif,amorem iftum, rerum principium apud Theologos, cupiditatem interpretatur, dicens,Parmeni# dcmiamorem feu cupiditatem principium ftatuifle : Kxy « w tfæTw » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tp

•mi emit is olop 7rx^p.ivilt;Ai)s. Comutus quoque/ueterem Theologiam ex# plicans, dicit : S Jè l^us xvp wtpîs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;h -n Amor autem/cum

cis dicitur fuifiTe, cupiditas ad generandum. Hoc quidem teftimonio nihil diuinius, utfeias^quid fit Amor antiquiisimus, fapietifsimus,per feperfedus,apud Orpheû, Illuditemmirabileeft,quodego/cumrepen',mirisgaudijs incefsi, quod Proclus/ fuper

556 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AV GV ST» E V G V B, L I B. VII»-

fuper Timæum, teftatur Pherecydem prifcum illum Pythagoræ præceptorem, di;« G xiiïè, louemicum create udkt, in A moremfetransformaflè: ès 'î^uTtc fiiTccbtßKH^cit

/tx, p.iXKiV7x nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Hune Amoremjteflatur Orpheus;cun(ftaprodiixiflè,{èori?

fum diremifle, quod fuit creatio, direptioneiac diuifione fada omnium rerum,quæ globatæ in fua maflà, origine^Jatitarunt. Porro Saturnum,ut uidere eft alibi, uolt;s cat tempus uorax junàcum ætherenatum» Atquehucufqueieft confona cum MoÎ! faica, Aegyptiafapientia Orphica Theologia/admiranda,naturalis,{ulpicienda. Rurfum in Argonauticaieadem de Chao, rerum^ explicatione,defcribit Orpheus» Quæ carmina conabor pro uiribus enodare:

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t f \ t

J »y Jiipt/H 'ortamp;iai'srix KVaDoojt tfwT«. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K lt;1 r *

OTiAaTtföt KtKÄiiTKätn ßgizPi) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tcfoJv^ÿ^

Principio/necefsitatemafcribitChaOjinquo/rerum cundarum neceflaria materia contineretur. Ingens exordium,magna moles ac globus (uocant etiam Philofophi materiam,necefsitatem) Poft hoc principiumiamp; rude Chaos, mox extitit ætheria fubftantia, quæjcertis molibus atque orbibus diftributa, tempus exprefsit : commets moratur^ primum Chaos : deinde aether natus ex aqua» Huie adiundus eft Saturn o nus,id eft, tempus. Memorat item Amorem ilium diuinum,de quo eft apud Philos fophos carmen ex eodem Orpheo:

K«4 fZUTJS WT©^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tgOlS TnhV'ri.^TSHS .

Hoc carmine, quo nullum diuinius, claret^quid Amor priicis Philoibphis Celebris, amp;nbsp;ad mundi cteationem aflcitus,fit,quam uimhabeat. Eccefuntidem Sapien^ tia, atque Amor. Sapientialdicitur prima fuiflè genitrix,dicitur etiam Amor.Quem Orpheus fuperiusiuetuftifsimum, id eft, fempiternum, per fe genitum, aut perfcif durn, fapientifsimum^ appellat, eum nunc uocat 'wiamp;ófwzx, oculatum, omnia cir# cunfpicientem , fapientem fcilicet, deinde uenerandum, cultu dignum. Poft Amo^ rem creatorem jfapientem, ficut Mofes, ante res omnes uifibiles clamat edudam ex Chao lucem : amp;nbsp;Trifmegiftus/purifsimum ignem diremptum, in altum^ fubla# turn ex aqua : Ouidius.huius interpres Theologiæ,

Sic Orpheus prodit, ante omnia Phaneta, hoc eft, Solem, lucem, apparuiflèjeo no^ minenuncupatum,quonianipriorapparuit,uifusamp;ipfeprimus, amp;ut omnia ui^ derentur, primus autor,defignans Orpheus, quod Latinisé ex eo amp;nbsp;Trifmegifto acceptum, indicauit Ouidius;

Mofes autem. Et tenebræ erant fuper faciemabyisi.Trifmegiftus, o-jot©' kji Mosm: Erant tenebræ infinitæ,in abyflo» Quoniam igitur horrorem teterrimum/ primus apparens mundo Phanes, difcufsit,merito fuo nomine Celebris apud omnes mortales

A mortalesfuit. Atqueagnofce,quódquemMofes/uocatHebraice or, àquo/Græcê fadû oraOjUideo, uerdt autê ea uoxlàGræcisinterpredbus, (fSu, hue Orpheus ap:# pellat cjgt;«wgt;Phanes.Vtrucp nomêab eadêorigine,amp;eiufdem fignificadonis. Phos apud MoGn lux,Iumê primogenitû,apud Orpheu Phanes, opus dïuinæ potendæ, mirabikargumentû,nihilinrebuscorporeismeJius. Apparuitprior omnibusilux, prior CÛ fe ui'fîbilêprebuit,tumiut cætera uiderent,fccit.HæcGrfce uocat(pSis, phos, efixvii, phanes. Is;apud OrpheûGeni tor nodis;quoni'â creataluce,diuifit Deusin# terluce,amp;tenebras.Eodê^ têpore,eadcc^ opera, Soldiem fecit, Scnolt;5le. Inhorrue# rat aut nox cterna,quonia fuit in gternufid q? luce antecefsit. Anteceßit aûtpriuatio, intercifa,8lt;^ terminata,cû lux inueda eft.Eft igit in Theologia Orphei (maieftas fem# piterna ante mundu,creatrix mûdi,inefFabih's,inftiperabilis Sapiendajexindeicreatu Chaos,rude amp;nbsp;iners pondus,origo informis;deinceps diuifto, euoludo reru, primii actheriscIeuitatis,SoIiscptuellucis,amp; c5Iucediei,acnolt;ftis, Primuegregiûimirâdûcp opus Sapiendæ diuing.Cum Sole creatu eft tempus, latens fub ftnibus amp;nbsp;reuolutio# nibus ætheris Jnuentor omniûfuit Amor, Quod aut fenferit Orpheus/ creadone reru inchoalTe a rudi inerdep cogerie quod Chaos/fuerit uetuftifsimus ille limus ex terra,amp; aqua,amp; quod omnesres'exilloaceruo fint eduiftæ, déclarât Athenago# 4/^ ras Philofophus Chriftianus,interpretâs ea,quæprodidit Orpheus, cuius/hæc funt Uerba I XP“ ■wrxirtf/ c(v-TBiS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ä'tyovT©' i

n.KtXvÓvTlt;i yiVtinil , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Ofifta? Jiy CS OvÓliXT« càlTÜy WT©' 5 nbsp;nbsp;7«! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;OOK tUJ'mi 'arfc7Il°«X7W4gt;

srt, ty 'W^^S■^S^VTBU TTK^ Kyfils nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dlOÄiyamp;il y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’rà TTOTiK« mei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(MXhlSJC iTniZU y Kï^

KvrirLij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;kvtZijI^ V(/lxTamp;'lt;rvviSKVTlSgt;'gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ssmg j/mtns nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ri.'ruH.TDU^ ttyyXÿ

txAcii^ àpyii KUtr' 'nis oAsis . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, « Av« «ctTn-SH. Hoc, ait,inter eos omnes’

Orpheus autc,qui)amp;: ipfoRz nomina primus excogitauit, amp;nbsp;ortus eoR^, 8C quæcunq^ eis gefta effent,enarrauit,fideliuscp putatur deThcologia fcripfifre,quê et Homerus, maxime in opinione DeoR2|eft fccutus ,edâipfeiprimâ Deor?: origine, ex aquafuifîè dixic.Fuit enim fecundû hunc,aqua omniû rerûprincipiû : ex aqua uerdhylen, fiue limum dicit exddire.Hæcille.Claretigitur,OrpheûTheologia AegypdoBî expref# fifte.Deos enim,ut fuperius Mercurius, uocabat fidera cocleftia, è quibus fèptêpla# netas,feptem Deos nominat Mercurius, formas Deoi^ Ouidius, Hos Orpheus, ut prior Trifmegiftus,natos ex oceano docuit,omnê uidelicet fubftantiâ cœleftê.Nam

Ignea conuexi uis Slt; fine pondéré, cocli, Emicuit, fummacp locum fibi legit in arce.

Hi funt Dqinati Orpheo ex aqua,quibus fegrcgatis,ac fele(ftis,terra remafit hyle, li# mus,ex quoinata funt omnia terreftria, Quam ob caufamiure dicitur oceanus origo cun(ftoR2,præcipuè DcoBî,id eft,fiderû cœleftiû,quos folos â motu, ut teftatur Pla# to,dixereprifci;Deos.NecfuntnuncDq,Iuppiter,Saturnus,Iuno. Nam edâ Trif# tnegiftus, Deos nuncupauit, quorum/propria eftnomenclado ab incitadone ÔC curfu. Hoc defignatlaliud Orphei carmen:

Aqua igitur iliaprimordialis,genuit Deos ccEleftes,Item,terreftria, quæledâ Mofès quoep perhibet,nata ex ea,quæ dicitur Hcbraice Aphar,hoc eft,h'mus,Nam anima# libus quo(Ç bruds ea dédit principium,Mirus igiturprifeæ Theologiæ confenfus,

'35^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AV GV ST» E V G V ß. Liß» VII»

cundis aflèrentibus,cocleftem liquiditatem,ac perfpicuitatcm,ab aqui's purifsime grcgatam. Tum fuper antiquifsima materia,feu limo,quorum poilremum/à Græco eHllys,primum, dida efimateriajquali mater omnium rerum,eadem canêtibus.Ex hts liquet ( nam multa alioquin prætereo ) Orpheûfprincipê Græcæ Theologiæ, creatum' mundû afleruilîè,amp; docuifle qua ratione fit creatus,mirabifiter cû Mofe cô gruentem.Repertus etiam tons Theologie eius,quód omnis fluxit d Trifmegifto.Et quod memorabile eft,cû fuperioribus,Orpheoiccckftialumina ex oceano funt nata/ Vidimus qua ratione oporteat intelligere carmen Homeri,trâslatû a Poéta Latino, Oceanum rerum patrem, Tethyncp parentem. Homerus auiem/cecinerat, Oceanum^ Deùm patrem. Deos/cum Orpheo dicens, Solem, Lunam, tè^ ptemtp planeras, quosdumen fandum uocat Trifmegilîus, ex oceano in primordio mundi natos» Ouidiust^ de eis, ex eadem Theologia, Aftraitenent cœlefte lolum formæ^ Deorum.

Prius autem docuerathanc fubftantiam ex aqua natam, Ignea conuexi uis, amp;nbsp;fine pondéré cocli, nbsp;nbsp;nbsp;Emicuit.

Vidimus hylê,feu materiâantiqfsimâ.Vidimus^qd elfet Chaos.ApparuitiantiquiP fimù TheologûjCreationê aperte fateri : ut fit ftupenda rccentiù Philofophoi^ impu dentia,fijper æterni mûdi aHertione,creatione,amp; àuetuftifsimis eoi^ prodita,amp;^ ma«* ximis Philofophis prifeæ Theologig placita reuerenter confirmantibus.Scripfit etiâ Orpheusipeculiares hymnos,ut ipfejde feipfo teftatur in Argonautica,de Cofmogo^ nia,deGenerationc mundi,Autor quo(^)eftProcluSjOrpheu/ab uno fingulari Deo/ cundaproducere,etiâDeos,fup Timæûfcribês : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'arav7a,K9Mot«

Tvrv ^sHût Tas rtx^fis : A' fecreto,amp;in arcanishabitante Deo, uniuerfa, amp;nbsp;ab eojreliquos ordines fccundos Deorum,producit» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P

l-lotncrum at(^u£ PIeßodum\ueneratos banc 'Theologiain,fimiliter atlt;p prioi rademundiorigineeins principi^f ceciniße. Terram aepuam t-Io^ mer um primas res creatas dixijje, Hefiodumprimumfuiße Chaos id eß^ terram CT aq^uam^ totam^^ creationem aßarmaße ac decanfajje,

E C V T 1 funt poft maiores hofee diuinosep Theologos, Homerus, amp;nbsp;Hefiodus, eidem facrofandæ Theologiæ unanimiter acclamantes,eum£p mundanæcreationis ordinemi quem apud Trifmegiftum , amp;nbsp;Orpheum uidiflent, pqfsime ieruantes» Siquidcm amp;nbsp;opifici autorit^ mundano,me^

n'tos creationis honores,detulerunt : deinde uerd Chaos illud, rudern^ ex aqua, amp;nbsp;terra materiam, ex quajfitinformatus, decoratusep mundus, nominauerunt, Nam qudd cum maioribns fenferit Homerus, principium rerumffuiiTe terram, amp;nbsp;aquam, nimirum Chaos, ad alios (luftinus Philoibphus/teftis, ipfac^ Homeri carmina de-* monftrant, cuminducitimprecantes, uthofteslin terram amp;nbsp;aquam reuertantur:

AWi’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'arM'ng nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ycua ytrotöt

Subi]cit luftinus î lt;fi' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«s xyycùxii (^viny Miris tic yùs àvxXvaiii î Per uehe^

mentcmiram,eos’inantiquamoriginemex terra refoluens» Additif eum hæc/ab bidicifle. Deinceps Hefiodus, Hinc interpretantur Græci quæ Poctæ ealt; nunt, mundum antiquumfuiflè -wKAt«, nempe limumôd mare, miftion^^i terræ ÔC aquæ, Hoct^ Orpheus reipedans;

A NNgfc« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TTf aiTlsa* KStÄM , Ttpltrüvsôll «TSCU/TUI] ,

He(îodusuerôinTheogoma,aduerbumprodidi£ealquæ prior Orpheus* Atquc cum in libro, qui infchbitur Opera dies, omniqj fua poêfi', det fummo louiprin cipatum, autoritatem^ omnium rerum, turn fuper omnes Deos amp;homineslimpe;: rium, in cuius poteftatejfint cœlum èc terræ ; certé conuenit cum Trifmegifto èC Ôr^ pheo, fuper hoc æterno principio, ut prima eius Theologialæque' atque fuperio# rum,fitdeconditore,demaieftate, iîngulari^ poteftate , prouidentia^ eius:fei! cundaide Chao, origine«^ rerum,de^ ipfa iam mundi conftitutione.Eius igitur car^? mina ex Orphei fontibus haufta funt:

FW'TûôJ/ (jXf Tt^UTtSK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, «î/TWf ’i'WQT«

rcâ« tve/stfr©^, ’iffM'TCiH/ KiTCpCtÂtS 'iilP'* fcf©') Ó5 TSMT^O^l fXtTTÏTIfîlîra «^CtVKTZin.

Qua fuper innixum pondus rerum incubât omne, Atque Amor, inter qui diuos facer enitet omnes.

EcceChaos ante omnia, terra fcilicet amp;nbsp;aqua, feut in Mofe. Initium mundi, rudis origo, inchoamentum , materia poftea natarum formarum mater, informe cœli amp;nbsp;terræ femen.Naturaliter ante omnia,facftum ab eodem opifice,qui diffîciliora, nem# pe mundum qui fuccefsit, feciflet.Quitÿiea de caufa rude rerum inchoamêtum iecift fet, amp;nbsp;inueniflèt,ut faceret,quod fecit.Qui nifi uerus autor materiæ fuiflèt, nûquam ex ea formas depromere potuiflèt;ied ideo facile deprompftt,quia qualis fibi uifa eft apta amp;nbsp;foccunda ad generâdum mundum,materiam præparauit.Igiturpoft Chaos, ß ac uile initium, exindeiiuxta Theologiam Tn’fmegifti, Sè Mofis, apparuit terra tre# mens, madida,lutulenta,quæ folis foccunda calore,peperit arbores, animalia. Non memorat Heftoduspulcherrimum ilium, qui primus uifus eft in mundo, amp;nbsp;fecit ut uiderentur omnia,Phaneta, fed tria tantum contentus eft principia pofuiflè. Forte Orphicam,Hermaicamcp Theologiam,non ufquequacç clarè intellexit. Nam Trift megiftuSjô^ Orpheus, non poftpofuerût Amorem;Chao,amp; terræ:fedTrifmegiftus prodideratiMentem cun(ftafecifre,exornaftè,Orpheus Amorêomnia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;produs«

xiflè.Quare non fuit Amor poft terrain,aut cum terra,fed creator,8lt; autor, cupidus amp;nbsp;fapiens inueniendi, fuit ante res inuentas.Triaigitur/iuxta Hefiodum, fueruntin principio, quorum poftremum eft primum. Chaos, T erra, Amor. Fac, ut dixi, amp;nbsp;ut Theologia priorû, unde nata eft Hefîodica, priorem, ipfum Amorem. Inuocarat autem Mufas Hefiodus, hoc carmine:

ÉiTTtTt lt;/P US T« TJpMTte nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ycÛX ytVOVTS ,

Conftatetiam nunçHefiodum confîteri mundum, Deostÿfatos, Deos fentientem, ütpar eft, eofdem atque Trifmegiftus, amp;nbsp;Orpheus,amp; dequibus Ouidius,

Hos ergo Deosicanit cum cæteris mundanisrebus,cum terra, mari, fluminibus, fa^: tos: Deos inquam,quos Ariftotelesfà maiorum fuorum fententiauehemêter aliéné. Si fempiternos cenfuit,ôi fubftantias quafdam diuinas iudicauit.En cunda uetuftas,

producit cœlum amp;nbsp;fidera ex aqua,amp; oceano, quo amp;nbsp;eorum fnchoata progenies nbsp;nbsp;nbsp;C

claratur,amp; ex eifdem rebus conftare, eiufdem^ efle fubftantiæ, atque omnia mun^ dana,cœlum monftratur.Scilicet non efle quintam ullam eflèntiam, Hanceandem

04gt;g« av nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;MÎff «èo-efaAtS «la.

Principio^ fibi peperit fimile undiquc tellus, Stellatum cœlum, quo circum clauderet ipfam, V t(^ foret diuis ièdes fecura beatis.

Hoc carmine non folum dicitur natum cœlum,amp; fadum,cum non eflèt, uerum etiâi genitum ex terra,bis fcilicet aquis,qug in regione terreftri immorabâtur: Aequalem autem terræ,uidelicet fphæricum,rotundum,orbicularis formæ: Genitû â terra, cui» ius à fedibus, aquarum plcnis,diuino imperio,ftupêdof^ artifîcio,{ublatapurifsima fubftâtia,clarifsimas illas luces accêdit. Nec potcft uenire in animû de cœlefti fubftâ^ tiaueriiïmilius.Super quo mirus eft omniûpriicoRj confenius. Philofophia Moiài^ ea,omni fapientia uetuftiore, id priore innuente, à noßris deinceps Theologis aflèr^ tum.Quippe diuus Petrus in Epiftola docet,cœlum,lÿqueam eüe compagem: ê-n »çxvol ttawii tK 7r«A«t vlt;/Ixt©', ty vlt;Axt@'xvviswT« nbsp;nbsp;tuamp;t»AÔy« : Quoniâcœli/dudu faóli

funt,amp; terra,ex aqua,amp; per aquâdiuino imperio côftipata.Habes terra, amp;nbsp;aquâ côn miftas ab cxordio;ex aquis tellure emerfiflèjex eiCdêIccclu qui dicitur ob eâ caufam i çcherienituiffè exarfiflè aquis,inaudito,amp; infcrutabili artificio,^ fapiêtifsimo ingc nio, in earn liquiditatê extenuatis.Huiufmodi eft de creatione mudi Heiïodi Theolo gia.Neq^ em laboro nunc uniuerfam eius Tbeologiâ interprctari,his teftimonrjs côigt; D tentus,quibusjcœli,amp;^ mundi continetur origo,amp; quod fît aqueû.Quid auté Chaos, quid ue Amor apud prifcos Theologos eflèt,præter ea,quæ diximus,ctiâ Cornutus oftenditjCxplicansprifcâTbeologiâ: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yi©' 7r€s i?l t^nèa-iiva'iaiS ycvop-ivop

KT^ yÿo'iüiS VTUS ùvoiMO'i/.iviei/, « ttj Trvg jSïfhó wyit Kfiiamp;') nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KtyvTvï ilw Ofttgjxp. iji

igtüS xvy cùiTvls nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;) Yt.yiv'tvxt tt ógp.fi « ùôï 'n ytvvxy. «(/.x yxg 'n iKTtv©' ywvnu ly ^gâvxt

voinst^p TXjjiliJJ 'tIÙ/ J^vvXfui) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x^iadtXTinf satci). feyUvjKTi Ji Vfi vgxvcii oe# nbsp;nbsp;nbsp;xvx^v/nxxtuif, vgxvi

vv^i nsivo'n.goiihi'yeiiiVTf TTcu/'nS Ts nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;WtIwDcHefîodo Uerd, 'jiclAi-nvxù)S »tf-lt;iu.y7rxgK

xyyxjt.i'tigiüÿ MTV TsrxgaÄxifov^S t'ricJi (O/^iKU'ngx «uts TrösO’amp;fcVT©' éfi 'jpoTroi ty TiÄas« 7^ îTKAotôf

Äsyixs JiüfäxgH, Eft,ait,Chaos,ea humiditas,is humor, qui creationem antecefsit, hoc nominedi(ftum^Chyfeosffufîone,uelignis,quafî Chaos/à comburendo,fufîlis amp;nbsp;ipfeiob tenuitatem. Amor autem cum eis dicitur fuilTe'cupiditas ad generandum* Si^ mul enimiac fît aliud ex alio,adeflèpulcherrimam banc, dignam^ admirationeuim/ cenfendum eft.Genuit^ cœlum^ex euaporationibus. Dicitur autem nunc comunius cœlum, omnis exilior circum terras fubftantia. Atque Hefîodus,inquit,quædam,ut arbitror, ab antiquioribus accepit, quædam (addidit ipfè fabulofîus. Qua ratione, maxima ex parte uetufta Tbeologiâ uitiata fuit. Hæcquidem Cornutus. Ecceigitur Chaos, non aliud, quàm limus ille prifcus, abylTus ilia Mofaica, terris incumbens humiditas,quæ dicitur à Mofe Hebraicê Aphar, Græcè Hyle, fîue limus.Eccecupiiî ditas, diuina fcilicet fapientia, cupidifsima, uolentifsima, plena impetus, amp;nbsp;cupidii« tatis, ut communicaret fua bona. Sic item , cognofcit, amp;nbsp;fatetur Cornutus prifcam Theologiam fuilTe meliorem,a fubfecutis poetis alicubi fabulis uitiatam. Ecce quocp cœlum natum ex aquisteuaporatis aut extenuatis in liquidifsimam, qualis cryftalli, fubftantiam.

DE PERENNI P H I L O S O P H I A* 'Pdrmenidetn^Thaletetn^^,creationefn ejje confejjof. ,^.^orem ejje T)eu)n Jempiternum apudeot, SoîumDeutnaternumdixi^eThaletem^ ]Sdun^ dutn opißciutn diuinwn appellajje. '^^fem anteceßijje diem^dixijje Tha Utem, ut Atojet tenehras ante lucem, ^.^^quas illas primordiales Z^ofab cas eum principiutn dixijje, jM.cntem autem creatricem.

E S T A T V R quoquePIutarchus, Parmenidem,amp;^Hefiodum,dccrea^ tionefcribentes, Amoremuetuftifsimumretuliflè: J^'o ttk^iavIiTk! f/Sif «tw-fcf«(fgoJItncDg tçyüj/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7M flt;Plt;rfjC0yevla yçxifatp.

tA ^nKoar^^oif tj^at t/laliêi tibjÂj/ tpa-T« , TmvTvy TifSIrCvTeeZp , îv« îTOu-zte lt;flçt tKetvaj/ (ureéj/H Quocirca, inquit, Parmenides/pronuntiat Venereorum opcrum amorem annquifsimum, (cribens in creatione mundi:

Verum Hefîodusnaturalius mihiuidetur, antiquifsimum omnium Amorem fecift le, ut omnia per ipfum nafterêtur. Verè,amp; fapienter fentis ó Plutarche. Nam Amor fapiens, Amor inquam diuinus,diuina cupiditas,non res creata, led creator fuitiper iplum nata funt omnia. Ecce igitur poft Orpheum,amp; Heftodum,Homcrumcp qui lècuti funt primores Philofophi, rjdem amp;nbsp;TheoIogi,acPoêta::^ creatione mundi con^ ftanter aflèruerunt, Nam Parmenides, quemadmodum ÔC Orpheus, carminibus Cofmogoniam,creationem mundi celebrauit. Itemq^iEmpedocIem uidimus ftipe^ rius alTerentemiab uno cundafuiflèprofeda, etiam Deoslongæuos: credo'que/eum, quot;nbsp;quemadmodum fuperiores omnes, Deos appenaflcfîdrracœkftia.Exinde/ThaIes

Milefius,qui!iuxta Theologiam Orphei, atcp Aegyptiorum,omnium rerum princi^ piumiaquam pronuntiauit,non ad eum uidelicet fenlum,quo/crcditur pafsim, quod omnia antequam oriantur, fint aquea, ut animalium genituram; fed uetuftifsimam, primordialemcp aquam refpexit, è quaprimum, autore Trifmegifto, nati funtDrj, Sol,Luna,natus item aèr,natæ plantæ,camporumimontium(p uirores.Inde'metana quotidie, inde carnes animalium /principio coaluerunt. Diogenes item Laertius, amp;nbsp;Plutarchus inSympofîoiteftantur Thaletem dixiflè, Tr^sb-ßv-neSi/ -^'evruif amp;mj/, Sp yéf ; Deum cundarum rerum antiquifsimum : Ingeneratus enim.Si mundum igk tur credidiflèt æternum,non Deum folum)antiquifsimum retuIilTet. Nam etiam mundus,amp; homo. Sol, Luna,fidera fuiftènt pariter antiquifsima, quia pariter æter^» na. Soli igitur Deoidedit fummam antiquitatem æternitatem, non mundo, non materiæ, Quæ fi etiam manaflètperenniter Deo, certe non unus fuiflèt antiquifsis» mus. Quid enim aliud defignat antiquifsimum,quâm quod omnia aeternaliter ante^ cefsit C Secus qui contcndat,aut peruertit,aut non percipit uocû fignificatus. Eôdem pertinetiquod eodemautoreLaërtiopronuntiauit idem Thales : Kst7t4sr^,H6a‘p©',

St» : Pulcherrimaomnium rerum,mundus.Fabrica enim amp;nbsp;opus Dei.Sentis eum fubfcribentem Theologiæ MofaicæC Mofes, In principio creauit Deus:Græcc, tWiKn, fecit : Thales per nomen affirmât, Eft opus Dei, mundus : defignansfquod Mofes per uerbum »Tnîitwrt.Rogatusetiam, tî ^rm, wJ « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• h vv^ «jw fuâ «/xt-

J« 7»pô'A.goj/:Quidpriusextiterit, nox^ne, an dies C’Nox,inquit,una die prior. Ne pu# tes eum aliud fenfîire,quàm quod Mofes prior tradidiflèt,amp; quod Poëta Latinus ab qfdem Græcis audiffet : Thales autemiqui autore Laërtio/ad Aegyptios facerdotes

Si nondum eratluciferum aftrum,certe/nox erat,de qua Mofès,Et tenebræ erant lu^ per faciem abyfsi. Orpheus quocp de Phaneta, id eft, luce. Sole, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Ptb

mus apparuit. Hune igitur/antecefsit nox. Vna autem die (antecefsit, quia primuni creata terra,8C aqua,quibus horrenda nox incubabat, ftibitó lux produda eft. Non diu, non æternaliter, terrai amp;nbsp;aqua cum tenebris antecefterunt, fed paulum, amp;nbsp;quafi una die:fubitó lux extulit os facrum. Qualis igitur Mofis, Triftnegifti, Orphei Theologia, talis Thaletis. Sicut hi omnes de mundi creatione locuturi, æternum ingeneratum principium prius memorarunt, eum fuis laudibus præfertim æternita^ tis amp;ingenerabilitatisidecorantes: Sic Thalesiprius pronuntiauit, Deum unum/an# tiquifsimum,ingenerabilcmcp eflè. Rogatuscpquideffet -n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diuinitas, refpon^

dit,-râ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TtAtirriu/îQuod necp principium habet, nep^ finem.Exinde/

de creatione mundi,tria perhibuit teftimonia,Qudd mundus eft pulcherrimus,quia diuinum opificium, referens idquod Mofes, ad unamquantç mundipartem crea^ tam,dicipDeum afRrmafte,quód eflet bonum,pulchrum.primum. Et uidit Deus In cem,quódeftètbona. Bonum enirnjHebraice Pulchrum. Sicquód firmamentutn quód mare,quód herbas,amp; plantas,amp; animalia produxifle,pulchrum. Sic opus pul cherrimumimundus. Secundum,quód dixipaquam/fuifleprimordium. Laërtius'de eo : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TTKVTwy vTffisÿffoè, Quia ex aqua/natus Sol, fidera, nati Dq, quoq^

luminibus nata,ut nafcuntur,omnia terreftria. Poftrcmó^quód nox antecefsit diem, nondum creata luce,amp;^ tenebris fuper aqua,quæ fuit primordium,unde lux nata, in^ cumbentibus. Refert etiam Marcus Tullius : Thales,aif,Milefius,qui primus de ta# libus rebus quæfiuit, aquam dixit initium rerum, Deum autem/eam Mentem, quaî* ex aquis cundla fingeret. Quibus probaturieadem eum fenfîftè, atq^ Trifmegiftum, Anaxagoram,Platonem,qui Mentem Ireginam mundi,Creatricem appellauerunt.

quot;Phyficoi autore 'Plufarcho confejjo^ creationetn ntundi^cuius initium fuerit d. terra : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a(Juii fegregatam ietberiamßib/lantiam primam^

TO S T Thaletem;cæteriquocp,quipropterinueftigationemNaturæ,di# (fti funtPhyfici, non folum creationem mundi funt côfefsi, fed eum etiam I creationis ordinempofteritati fcriptum reliquerunt, quem/apud Mofen traditum cernimus. Mundana creatio, fi Mofen confulas, ipfa^ cogitfa# teri ratio,â creatione terræ inchoata eft. Terra enim/erat inanis amp;nbsp;uacua.Eafuit exof dium mundi,fundamentum magnæ moIis.Nec uero/fine aqua,terra intelligi poteft. Hæc itat^ duoltanquam origo informis, fubieda funt; ab his/furrexit ingens machin na mundi. Dicfta funt autem ea duo. Chaos, ob confulîonem ipfarum, miftionem^» Ex hiSjUt demonftratum eft fuperius, ætherprimum fegregatus eft. Hocigiturreft# rens Plutarchus, ol 5^ y«S (fxa-i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tû nscrp.Sj HSi3«-7rp

lt;rip«i§cts, -n fàvTjpoi/. Phyfîci, inquit, â terrauelut a centro/dicunt inchoatam creationem mundi,Principium autem fpherg/centrum.Quod ait Plutarchus,eosphyfica rationc terram fubiecifîè,nos quidem/non modô ob hanc rationem,exordiû fuiffe fatemur a terra, fed etiam,quoniam ea eft TheologiaMofaica. Poft terram/cum qua, ut di^h neceflariô confèquitur aqua, quemadmodum Mofes,refertexortam lucem. Extern# plôenim'mernorataterra8lt;aqua, créâtpurifsimamlucem: fic-pro cæteris Phyficis Empedocles dixit iuxta fuperiores,ex ilia terræ,amp; aquæ mafla,primû fèparatâ æthe# riam fubftantiam, eodem autore Plutarcho, Eixmt/làAîîs nii /Jli'

DE PERENNI P H I L O S O P H I A* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5^

A Videsigitur cundem ubique dicforum ordinem, eandem ubique fdentiam, con:« fefsionem. Hune ordinem Theologiæ(amp; confefsionê cfeaci mundi, Poëtæ amp;nbsp;Phiss lofophi, qui poft primos Philofophos fecuti funt, aiTeruerunt^Siquidem Euripides, amp;nbsp;SophocleSjPhocylides^ prior rnodum ilium creationis ( dicitur enim Anaxago# ræ difcipulus fuifte ) retulit: pofteriores autem,qucmadmodum Prophetæ,creatorê mundiiDeumfcecinerunt. Vt igitur Mercurius, Orpheus, Phccnices, Empedocles, Anaxagoras,quos teipexit Ouidius,

retulerunt fuifle Chaos, molem rudern, atque indigeftam, duntaxat rerum pondus iners, quod /Theologiæ Mofaicæ dogma,ft rede quis interpretetur, eft, qua dicitur. Terra eratinanis, Sc uacua : ftc fcripfît Euripides ;

Ttxfstn îraiz-TK, x«V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(fxamp;’

àivJ}oX y tffTbjJ« , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;W ’n. Tjotef« ,

Genusc^ mortalium. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Hæc igitur eft eadem rerum conditarum diipofitio, atep fuperioribus Philoibphis afsignata, Vnam fuifte rerum nondum explicatarumiconfufam, ignobilem^ for' ß mam:fada autem diiîundioneiprimum fegregatumeflè æthera, deinceps/cunda terreftria.Sednolototiesinculcare,quæifæpe coégit dixifte necefsitas.Sophocles autem, reprehendens multorum Deorum cultum,fingularem Deum prædicat ado# randum:

rivTX’n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;j(ga «vtpup Jitxs.

Hæc,ut cernis,alio,atcp Prophetarum fenfu, intelligi non poftùnt. Vt dicitur â Mo# ’ fe, creauit, fegregauit aquam, iufsit eftelucem : Phocylidesiad alia pulchra, quæ te^ ftantur originem, canit, SîîAoi/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DediiTeüeum cundis/propriaaniman#

fumnmm’pofuißeßellas in ßrtndmento calij quemad^ modutn Adoje^. Idem cantajje Quidium,

IRABILE mihiuifumeft,utAratus^epriicisillisantePlatonemPoe# tis, non modo cum fuperioribus omnibus, uerum etiam cum ipfo Mofe, tantopere fuper creatione cocli, ac ftellarum^confonet, Quemadmodum enim Mofesideclarans quam ob caufam, amp;nbsp;ad quem ufum, Deus in coclo lumina pofuiiret,dicit,Dixit autem Deus,Fiantluminariain firmamento coeli, amp;nbsp;di# uidant diem,ac nodem,amp; ßnt in figna amp;nbsp;tempora,amp; dies, amp;nbsp;annos,ut luceant in fir# mamento ccvli,amp; illuminent terram:ficAratuseximiaquadam pietate,louem,qu‘em fingularem Deum eflè apud eum, declarat teftimonium di ut Pauli, cSfitetui; in coclo ftellas

fiellas ftatuifle, ut hominum/quafi antefignaniopcrum^ duces eflent, fïgna^ fcrum G gerendarum offerrent. His carminibus:

AsfcgfltJ, o'tKi liKKlStC nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

Docuit amp;nbsp;coclumiuarijs luminibus diftindum à 0eo, defixas^ paG/m ftellas radiât tesjtum diuerfum omnibus ortum,obitumcp attributû. Primum^ uerbum, eff quod apud Mofen, Pofuit in firmamento : Aratus autem/fixit, ftabiliuit, alliga^ uit. Quod aurem dixit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;fpedat eô,qudd data fint,amp;diffributa fidera/cundis

gentibus, rotusqj annus'ortu, Si. occul^atione fîderum uariatur. Et quodPlautus fîgt; mill modo dixit.

Cuiigitur/rerum iffarum tribuiturinuêtio, eff, eodem autore,is/cuius genus fumus, quurn non cœlum modo, fed humanum quoqj genus/natum ab eo déclarât. SicPhff lofophia maiorum,quæmundo fux origini propinquo, per omnes populos fui fimi lisicircumfonabat, pqfsima, long^ quàm quorûdâ êiunioribus/faniorfuit. Fatentur cnim ümncsicocIum,amp;àpræpotenti,acfupremoDeo repertumacpofitumjamp;cœlei« ites ordines inuentum fuiffè illius; turn uero'iex iubffantia fenfibili, nota, non extra# nea.ôC noua, originem habuiffe: ut fi quam ccclum habeat Diuinitatem, en tum/cor# porea fit, qualcm dicimus formam diuinam alicuius : turn tribuuntortum eiuamp;fum# rno Oeo.Ouidius etiam,utprofert Ladantius,eorum affèrtorfuit,quæMofes uetu# itifsimus,amp;quæpdffiAratusferipferant, affirmans Deumluminacodeffia creaflè, £gt;é in ccrlü poluiffe.

Impoiuit cœlo, peri^ atras fparfa tenebras, Clara pruinofæ iufsit dare lumina nodi.

rationem fateri coêgijje creaiionetn mundi. In teternitafejUel animos e^e mortalcsyuel afeedere in calum non pojJefCorporafemper anh mantes, Se^ui ex bis in Philoßjpbia^ranißimos errores, ^.^^rilloteîem d maioribus in creatione mundi dijjentire non debuiße. T^erba i^riHotCi lis qua diuerfis îoeis pofita probant,eum creationem prudentem uel impruf dentem eße confeßum,

hisomifsis, quæ/prifeorum feculorum cundarum^ gentium con# ffantifsimam famam de creatione mundi, confenfum^ omnium nationum, quifnaturæ uox effè putatur,demoiiftrant,ad eas rationes nunc ordo uocat.

A quibusjcx ore ipforum Philofophoi^ raptis, probare, lucec^ darius ottendere conaü bor,eos ipfos, quos Proclus j Simplicius lAeternitatem mundi fenfifïè anèuerant, id eft, Cratorem,PIotinum,Iambh'chum,Porphyrium,prorfus alia credidiiTe. Ipfos quin etiamiAeternitatis afler£ores,fibiipfis aperte contradixifle. Veruni anteaquami bucdeueniam,cum Ariftotele,qui primus omnium PhilofophoRtjAeternitateinue# xit,di(ftis cius nonnullis obferuatis,Ioquar,precabor^ omnes,ut quæ fequâtur,aniâ! madùertât.Ac fît primaratio,quambrcuiter fuperius explicuimus,eum'qui primus, fcientia omnium ante eum feculoru,fîrmacp in pedore mortalium periuafîone,in ore i omnium conftante prædicatione de rerum ortu, repudiata, nefariam de Aeternitare mundi icntentiamieffudit in mundum,magnae audaciæ hominem fuifTe^ut quem nec religio fuæ gentis,uel BarbaroFÇî, nec tantorum hominum, qui ante eumîin Philofo^ phiafloruerunt,fapientia,abhacperiuafîoneconcipienda/reuocarint,necfuccedentê per omnes ætates famamfattenderit. Parte alia, mirari hominis fapientiâ necefîe erir, qui/corporum cœleftium; mündig huius,magis omnigenere calamitatum redundâ' tis,quàm cuiquambeatitudinem ueram largientis,seternitatem defîderâs,humanai^ rerum, cundis mundanis rebus melioi^ euerfîonem, ingentem^ ftragem attuliftè fe non perfpexeriu Hæcuero\admiranda eius fapientiafuit. Eritamp;illaiin promptu ra«« tio,fîquiseamperlpicere,recfte^ponderareuoluerit,quod/cumplericp dodifsimi uiri opinentur eumfenfîflè,amp;clarepræ feferatipfeAriftoteîes,animos immortales, ut quorum inulla in terris fît origo,omnis hæc eius oratioiuana,fi(fta,8c ignara fui,ple nacp côtradidionis inuenietur,mundo nullum habente principium, eum quo/fequis« tur uel interitus animon2,uel æternus eon2 à corporibus difeefiTus, acreditus. Cumeg amp;ipfe/quædâ quafi fomnians debeatitudine, quam in perfedacontemplatione, ania

B miépbeataadioneftatueric, locutus fit, uetus item ante eum cundaprifcoR2 corona, hancipfam beatitudinê,que quidêin terris reperiri nôpofsit,extulerit laudibus,cele brauerit,mira^ rapti dulcedineamp; quafî collacrymantes prouexerint,huncportum, hanc fedê ccrtam,miferian2^ finem prædican£es;falfus,ô^ inanis omnis is erit fermo, quod in Aeternitate necefîe fit, uel ahimos euanefeere, uel modd abire a corporibus, modd ea repetere, non aliud in omni Aeternitate munus gerentes, Neç^ enfin reftat. aliud,quod pofsit de animis fentiri,mundo fempiterno.Primum/i funt immortales, erit eorum numerusinfinitus, incomprehenfibiIis,Naturæ contrariu.Si quotidie nafci,qui prius non efîent,cenfueris;aut d corporibus origine trahentes euanuerunt, uel aliunde ortum habuerunt Quod fî nô à corporibus,fed exterius,'uenerunt,quid tandem iftud eritexterius, autDeus fcilicet,autaliquis DeoRtC’ Quid enimipoft uifî^ bilia corpora fupereftflgitur fî ortum a Deo habuerunt,aut eius è fubftantia^abfcifsi, ac quafî diuulfî, aut è nihilo creati» Quorum(cum primum fieri nulla ratione pofsit, nec prifeorum eafuerit fententia, fupereft tantû eos d Deoiè nihilo procreari ♦ Dabit igitur nobis,amp; concedetur^ ab ipfîs Philofophis, res altifsimas, res optimas, multo qudm corpora meliores, ê nihilo poife fieri. Et fî nafeuntur animi ex nihilo, cur non etiam mundus C Sed redeo ad primam rationem, Quis poteft de animorum beatitult;s dineloqui,qui mundumdicatæternumf Nam in Aeternitate uel corrumpuntur animi, uel immortalesnon habent alium mundum, aliam regionem, fed has fedes mortales obtincntes,femper abeunt,redeuntc^ ad corpora. At Ariftoteles in moralias bus, multa de animi beatitudine diflèruit, earn in adione mentis, quæ uerus homo eft, exiftere confeflus. Hæc autem adio mentis,amp; contemplatio,8^ îpeculatio, in hoc rnundo, in quo nihil eft bcatum,ac certum,nec inueniri poteft, nec inuenta eft,neque inuenietur unquam. Vbi igitur, amp;nbsp;quo alio modo erit, nifî quo traditum eft a uetu^

Hate, fapiéntifsimaquereli'gtone, traditum etiam ab ipfo Ar/fiotde, QuddDeus fit G beatus, contemplans feipfumC' qiu?fi' fibi tanto,ac tali cxubera£,uifus,amp; agnitus felii^ citate,facilius minohbusanimis exuberabit. Sic quoqueDeos dixit beatos contemn plando,06 cognofcêdojccrtê maximum illum,uberrimumcp uoluptatis fontem. Hie igitur béatitude minoT^ animoßz erit, quam Anftoteles/tantumnon agnouit, amp;nbsp;con^ fellus eft. Ad hancigiturlnunquam attingentanimijhocmortali mundoifempiterno, in quo/ncceffe eftjuel interire eosj ÔC uanefeere, uel permanentes^ ire redire^ ad cor«* pora.Sic fermo ille de beatitudineiuanus,amp; autori contradicens comprobatur,fi ftat mundus æternus. Vanum eft etiam, ac fimulatum, falfumqp^fi quid unquam depie# täte,quod uidetur in Politicis,amp; moralibus,eft Ariftoteles Iocutus,Si uera funt,quaî magni Pbilofopht prodiderunt,Aeternitatemmundi(tollererationem pietatis,ac prouidentiæ.Sed examinemus exquifitiusjfententias de Anima: Si mundus/eft æter# nus, amp;nbsp;animi funt immortalcs; quod Ariftoteliplacuifle, dida eius, uirorum^ ma# gnoruin autoritas teftatur : duo fequuntur, quod aut in dies procreantur : amp;nbsp;Ij funt immortalcs, non ex ullo corpore,elemento ueoriuntur, fed diuiniius dantur, Diui# nitus autedicens, ientio/quod abfeindi acquafi diuelli ex lubftantiadiuinancqueut, quia nec error nec prauitas incoscadcret, reftabitc^ diuinituseos e nihilo creari. Hine igitur primumduo dogmata contra mundi Aeternitatem fequêtur, quddani# mæ, quarum eft maiorpretiofior^ quam corporum fubftaniia,e nihilogencrantur. Turn daturimmortale, 06 incorruptibile, quod habuit principium.In Actefnitate mundi,animifuere femper immortalcs,nafeebantur quotidie,non a corporibus, fed d Deo : à Deo autem, non ex Dei fubftantia: è nihilo igitur. Ergo,turn funt incorru# ptibiles in pofterum, quiprincipiumhabuiftent, turnfueruntè nihilo. Quod finon concedit cos immortalesihacratione, quod quotidie nafcantur, fed eaquælupereft» amp;:quæplacuit pleriflt;^,quód femper fuerunt immortalcs,amp; fine principio,eocp fem# per incorruptibilesjaut igitur luit in omni Aeternitate numerus eorum infinitus,aut certus, ac definitus. Si certus acdefinitusjuccelfarioaut ille numerus meauit, remeîu uhcß à corporibus ad corpora, quæ/in omni Aeternitate pro feminabatur.Sic^ non aliud gcfterun't,quam quod animus Socratisft'n Aeternitateinfinita corpora peragra i]it,dcfcrtoquecorporeSocratis,concefsitad alterum,fimiliterqueomnes animfaut ft certus erat numerus, animato uno corpore, poft difcelTum, non ahud appetie# runt, cfticitfut in Aeternitate, paucis illis corporibus animatis,rcli(ftiscp,reliqua cor# pora,quæfuerût in Aeternitate, infinita,exanima extitcrint. Sictp hominesifine ani# tnis uixcruntjiocuti funt,cogitauerunt, fenferunt.Qudd fi fuit numerus eorum fem# per infinitus,qux ratio fuit.ut qui antcain æternum feparati client a corporibus,tra# diti lint, ac dimifsi in corpora 7 Anima Platonis , cum eft'et ingenerabilis , amp;nbsp;incor# ruptibilis, anteaquam ueniftet in corpus Platonis, tota ilia Aeternitate abfuerat ah illocorpore,pariterque omnes illiustempeftatis homines. Quæ fuit ratio/eos in corpora demitti, cum Philofophi teftentur melius animos manere feparatos dcor# poribus,quam cum cis alliganC Deinde ubi in omni Aeternitate habitarunifSienim in coclo, quomodo delcenderc in terras, amp;nbsp;corporibus alligari uolueruntC Et fi non fponte fua, fed à Deo coa(fti uenerunt,cur fecit Deus/quod eftet peiusC lam uerd/fi nu merus infinitus animorum fuit, fulpicio pofsit elfe æquafte eos ipfam Diuinitatem. Nam IÏ uel granum finapis unus animus ualuiflet, congregatain unum infinitoruni animoß» uirtus, in fi nita uirtus extitilfet. Ad hæc,'quæ fuit ratio, cur,cû infinit! animi elîènt,magis is uel ille,puta animus Platonis,uel Socratis,demitterenturin corpora» çæteri/extra corpora remanerent 7 Cur data hæc illis pccna, cæteris non data f QPæ

A porro ratïo, qui's ordo in infinitate animorum, quælcognatto, quis fenfus inter eos, quæ difcredo quæ amicitia^ cum infinitasinon pofsitcognofci, acperapi, gubernaj?

Plena confufionis infinitas:ncut ordo cft ubi res certæ,moderatæ.Quis genius, ut uult Plato,mfînitos illos animos rexiiTetfin uitam egiflèt Qui fcïre potuifletjquL namfex infinico numéro animo^z ad corpora duci debuiirentf Infînitas enim^ut dixi, fub cognitionem non cadit, quodipfe docuit Ariftoteles. Qudd fi ob multas caufas/ infînitus numerus animoB2 efle non poteft,certus autem ac definitus,nunquâ afcédet in cœlum, bibet^ Nedtar, nec contêplabitur unquâ, quam ueram elle beatitudinem fenfit èC côfeflus eft Ariftoteles cû multis, quia tam paucos neceflc eft in omni nitate,infinita corpora animare,modó hoc,modc) illud animâtes. Et propter hæc in^ commodarefugis ad ali'am partem,eos morte multans : id uerd fi feceris Ariftoteles, turn te,omnes^ fequaces tuos,mendacij ratio coarguet,Elabitur enim ti'bi,quidquid aflèruifti in Moralibuside parte hominis diuina, quam ïierum hominê, partem^ dij« üinam,a(ftionemc]^ eius,amp;facultatem à corporibus fcgregatam dixifti.Nec aliam ho minis beatitudinem ftatuifti, quam uiuereper intellec7um,qui uerus homo fit, cuius adlioinon habeat cum corporibus affinitatem amp;nbsp;dependentiam. Eam^ partem ,ibi/ Deo fimilimâjin libris de Generatione animalium/folam diuinam prædicafti.Specuis lationê autem Dei,ueram beatitudinê eflTe cenfuifti.Sic neceflarid etiam animisfi fpe^ culandum eft,amp; ipeculando fiint beati, non eft alia fpeculatio, quæfaciat eos beatos, nifi Dei;non cocli,non terræ,non aftroi^,non animalium.Hæc ratio,quam tu propo fuifti,elabitur tibi,fi fit animus mortalis. Elabitur quoçpiquod in libro de Ortu ani# malium tradidifti,SoIam quæ dicitur mens, vSs, exterius aduentare,folamcp diuinam eflè, cæteris animæpartibusiortum a corpore ipfo^ femine habentibus, 8^ â natura corporis infèparabilibus. In libris quocp de Anima ièmper deintellecftu feu mente lo quens,aliam eflerationêdicis.Ibicp aperte prædicas,intelledum feu mcntem, à fenfu feparari,quêadmodu corruptibile, ab incorruptibili. Sed quoniâapud dodifsimosi meliores^Philofophos conftantifsimafententiaeft, Ariftoteli (mentem 8gt;C. diuinam eflè, amp;nbsp;alterius quam corpora fubftantiæ, turn habere cum naturajDeoBt/fimilitudi:# nem, quod quatuor fummum rationibus coftat, qudd earn appellat in libris de Satu amp;ortu animalium, , folam diuinam: Ibidemfeparatä à corporibus,folamc^

exteriusaduenientem:Inmoribus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Drjsfimilimâ, maximecß

finitimam : Ibic^ uitam beatam mentis,contemplarii8^ noffe decernit: pro comperto 80 confeflö fit,eum hoc unum tenuifle.Sint igitur Ariftoteli ïmmortales animi, mun^ dus item æternus. Sic neceflarid ed res reuoluitur, ut uel infînitus numerus eorum, uel certus ac defînitus: quarum utrâiç partem cum foedain Philoidphia,flagitia con^ fequantur,certè)nulla ratione ftabit cum immortalitate animorum,æternitas mundi. Eritcß in Philofophia Ariftotelis, maxima pugna, amp;nbsp;irrefolubilis contradidio, cons fiderato diligenteri funditus^ penfitato, quod fortalTe pauci faciunt, toto negotio, rebus^ cundis,quod prudentiæ eft,inter fe collatis, Decet enim Philofophos qui fe folos ueritatis ponderandæ teuere rationes arbitrantur,uiderequid quodcp dogma, cuius primum molitionem aggrediuntur, confequatur, Sed funtinterdumaded obs tufi,8lt; hebetes,arroganterê^ inepti,ut peius de unaquai^ re, quam uulgares iudicare cernantur. Nunquam enimiadillam oratoris grauifsimi monitionem oculos attols lunt. In omnibus ftudijsd multis^ommodifsimum quodc^ /potius eligentes, quam fefeiuni alicui certo addicentes,minus in arrogantiam offendere,non tantoperein uis trjs perfeuerare,aliquantoiex infcitia leuius laborare. Hoc igitur eos cauerefere nuns quam uideas,quoB2 funtin dogmatis unius Ariftotelis peruerfe tuendisingenia effes

rata.Si quis i’gi'tur fît,quem uerftati's amor, non certa unfus morrah's autoritas/ucïutt pecudem trahat,agnofcetlcum Aeterm'tatcmundi,tum focdifsimas de animis huma# niSjquoslelïereges hums mundi,nec in terra omnicp hoc corporeo rerum ambiruyeis melius eiïè,inter omnes conflat,fententias|obfcccnasc^ opiniones con{equi;tum inex plicabiles ambages,quas'nec uiderunt, nec uidere fortafîè Philofophi potueruc NeC lol um in omni Naturaifequi abominanda confufione,fed in ipCi eorum, qui hæc tuerut,dodrina,locoR2, fententiaRî, dogmatum inter fe fatalem difcordiâ,fe inuicern mirifice perimentium,unocp liante,altero uel cadente,uel turpiter confiftente.Stante enim Aeternitate mundi,non flat uel Aeternitas,uel Felicitas anirnoR?, Non afcendi#

tur ab hoc ftatu uitæ,in ccclû.Non conteplabitur animus unqua.Quia perfeda,quX pofsitredderebeatUjConteplatio, non maris autterræ,animaliû,plantaRj, lîderû eft, quibus rebuslanimus ipfe longe fupereminet, fed Dei,ad cuius côfpeôtûnenire nun# quam animi poterut,aut potuerût,li fuit mundus æternus.Neqj enim is afcendentiu animoRz ordo(c5fifteret,a?terno mundo.Cum ante animi,utdixi,ftnt omnibus mun# danis rebus melioresjqui munduipfum,foli lpeculêtur,nofcât, loquâtur,rogât,quis eft tam ftultus,ac dcmens,qui cenfeat,mundi nec fcntientis,necintelligetis, fed muti, ignari,nefcr|, mcliorc ftatu, quam animoRt, quosfincorporeos SCdiuinos efle,amp;:ipQn met teftantur,06 probat ratio*? Cum ergo Aeternitas mudi,tollat aut Aeternitatê,aut Felicitate animoRz : cum unus animus,fit Sole,Luna,totoq? ccvlo,86 mûdo melior, pretiofior: aut ftultitiafuiqrei deterioris cu exitio,damno^ melioris, Aeternitate ere didifte:aut imprudetia,in unius Aeternitate,alterius interitu no uidifte.’aut execrabi# hsinfania,mûdiftatûfempitcrnû,quam AnimoRz Aeternitatéjac Felicitate maluilTc. J5t cum ipfi iadent, Deum, a.c Naturâ,femper faceremeliora; uideat utru naturalius, ac melius fit,reges mûdi animos,propter quos omnia eftè,quibus’omnia uelut domi# nis parere,clarum eft,amp; confeirum,peruenire ad ueram beatitudine, quam corporeu mundû in æternû permanfifte. Melius eft, Naturæcpiamp; diuinæ uoîuntati congruen# tiuSjUt uel unus animus,qui nofcit,fentit,uidet,fitbeatus,attingens adbeataDiuini# tatis contemplationê,quâm ut Sol,Luna, ftellæ,maria,terræ,quæ muta funt omnia, fenfut^ carentia,permanferintinæternum. Prædiâû quoep fuit, eius errorê f uifife, dum cceli motus conftantes,corporis^ cocleftis claritatep'ncorruptionem^/admira# tur,dignos Aeternitate cenfuit, excidiftèilIi/melioRî cÔfiderationé. Net^ enim fil^é# da mens erat,qiianqult;â altius fortaftèconfeenderenon poterant,in fola ftellaR2 Diui# nitate.Diximus âBarbaris profedâ ftellars^ adorandaRzfuperftitioné. Illudporrd/ pollet ex Ariftotele quæri, qui uidit, prædicauit^ de ea uita, quæ degitur extra mo# tus cccleftes præclara,ubi nec locus,nec tempus,nec corpus fit,led animi beau degen tes optiniâjuberrimamlp uitam, fi quis roget, Quid malis Ariftoteles, quid ueDeo, Natur^^,quos dicis femper alFecftare meliora,aptius cenfeas,uitam ne beatam illam cflre,ac uigerein fempiternum, an mortalem hanc, quam/tot incommoda circûftantf Quis dubitet, poftremam hanc, nifi defipiat, eum relponfuRj f Quid igitur, fi qua?^ rendahæcbeata, omnibustp conatibus ad earn afpirandum, oportuitdeifîcarehunc mundum,ei^ Aeternitatem munerari,cuius Aeternitas, detinuitin hoccorruptibih ftatufanimos in æternum, nec palTa eft eos ad felicitatem illam afpirare f Et fi melior^ quæruntur,cur iftetanquâ optimus perfeeftifsimus^ rerum ftatus,fuit lèmpiternusf Quafi nihil eflèt melius, cum melius eftè reeftis animis repoftum, quafi fit iple eon# felîus. Prætereofquod Socrates, amp;nbsp;Plato, Marcus Tullius, omnesep ferme claro ingenio uiri(quod Ô6 Ariftotelilfuiftet confitendum ) dixerunt, uitam hanc potius mortem eftè : quami fi uoluit fempiternam Ariftoteles , non modo non

A o‘ptauitfempiternamuitam,utponus mortem fempiternam expetiuent. Dixj'mus item rationes eius ,quibus pro Aeterm'tatepugnat, in eos tendere,qui uel tempus' fine coelo putaflent, ex Chao fempiternolpoftea mundum créantes, uel natum mun# dumfpoftea non interiturum, uel nunc ftare, nunc deficere, certis temporum period dis» Quoruminihilopinamur ipfi* *Sed rationes, ob quaslAeternitasmundi infa«! matj defipere^ß probat Ariftotelem, fùb Epilogo colligamus, Primum, quoduel audacia fuit, à uetuftifsimis gentibus, maioribusc^ fuis/de rerum molitione tradita' contempfifle : uel admiranda infcitia, nefciuiße ; uel Ibcordia, execrabilis^ caligo, tantam humani generisifuæ^ philofophiæ labern, ex Aeternitate cœli allatam /non uidifle»Tollitenim Aeternitatem, aut tollitj impeditcp beatitudinem animorum* H duobus bonis'defideratur deterius , creditur^ Deus amp;nbsp;Naturapeius fecilîè.Nub Ium autem negotium in Philofophia maius, nulla maioris ponderis in terris, quam de animis contemplatio : de quibus nifi bene coftitutum ac definitum fuerit, in omni uitafumma perturbatio coniequatur neceiïe eft. Vanum eft iphilofophari. Super quibus cum bene Ariftoteles ftatuiftet, in libris de Anima, qudd mens , id eft, ania mus, eft incorruptibilis : in libris de Ortu animalium,qudd aduentat,ingreditur^ corpus extrinfecus, ibluscp diuinus cft : in libris de Moribus , quod eft Dijs fimilis« mus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 exeodem^maxime genere: ibidem, quod pars melior mens,

fine animus, eft uerus homo, cuius operatio non fit corporea, cuius uita/uera, ue^ racpbeatitudo, fi'tintelligeretin libris de Coelo, hanc beatitudinem bene noflet, collocafletcp extra uertiginem coeli remotifsime, ubi non fit tempus, locus, corpus, ftd uita beatifsima in æternum, Deos^ beatos efle, quæ eft etiam animorum beatb tudo, conteraplando afleruiflet : hæcinquamicum optime,cum fapientifsime'ipfam B Naturam,rationemcp magiftram, præceptoris^ Platonis philofophiam fecutus, ftatuiftet, fuftulit omnia, confudit, euertit, aftrorumimotus^ cœleftis corporeæ^ uitæ^ quæ mors à Socrate, Sôab omni fapiente dida eft) illata Aeternitate. His autem omifsis, quoniam plura quoqueftuperius pofita funt, ea duntaxat uerba ads* hibebo, quæfuper rerum molitione ( cogit enimffuadet^ fie loqui Natura ) impruis denti exciderunt. Vnoinlocofatetur,ordinemrerum , perennemcç indiuiduorum inuicem fibi fuccefsionem, quemadmodum amp;nbsp;Mofes, inuentionem Del fuiftè.Mo^ fes ergo dixit. Et ait Deus, Germinet terraherbam uirentem Sc facientem fernen, amp;nbsp;lignum pomiferum l faciens frudum iuxta genus ftium , cuius fernen in ftmetipfo fît fuper terra. De beftrjs autem, Benedixit^ eis dicens, Crelcite amp;nbsp;multiplicamini, replete aquas maris, auestp multiplicentur fuper terra, Ea^ Mofes refert fada in principio, in exordio rerum, non in æternum. Ad eandem prorftis rationemilocu^ tus eft Ariftoteles, qudd cum cuiufque rei indiuiduum'femper permanere non poG fet,proptereaquôdnimium)abincorruptoæternocp principio Deo diftent: v» «(Jij-sitSscu., nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«jè aAs;/ 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;fcj' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TrcjtKnxS liut

Hic enim duo funt, exordium mundi j rerum^ hodiernarum ordinem (aperte tes» ftantia,quodDeusrepleuitdefedumeiusrei,quafî^ opem tulit, quæ(permanere non poftet. Fieri non poterat, ut ea indiuidua in illo primordio creata, longo temü porc fubfîfterent, illæ arbores, illæ beftiæ primæuæ, illæ uolucres, illi duo homG nés, ut breuftota rerum compago recens inuenta, diftbluendaeftèt. HocifagacifsG mus Deus uidens, amp;nbsp;animaduertens, nifî noua remedia adhiberentur, quædamcp ardiorauincularerumpararentur,uanam futuram ipfam creationem, nihil pro-” fuiftères ènihilo extulilfe ; Quocirca, reperit alium ordinem, quo rerum cunda^

rum indiui'dua, licet natura cadcnüa,ita tarnen feie inuicem repararent, renté^jUtadomnetempusiquaficatenatim fe continerent, quaiï manum inuicem fibi porrigentia. Nam indiuidua,non fterilia, non infcccunda,non fine feminecrea' uit, fed fcecunda, flirpis^ fuse feminibus fcatentia. Et quod inauditæ, inexplicable lis^ fapientiæ fuit, fecit,ut in feminibus, exigua quædam animalia, exigu3C^amp; in^ uiCibiîes arbores latitarent, quæpoftea in lucem erumpentiagrandefeerent. Hocine uentum Dei fuiiïè, ingenue fatetur Ariftoteles, nihil cum Mofe diferepans. Sunt^ præterititemporisuerba crwiTf^ÿçunif, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Prouifio quoque,amp;quafi opitulatio

rei deücientilucl defeduræ, defignat interuallumjquo/primum res non exiftene tes 3 pauld póft extiterint, ita moderatæ pofitæ, ut defeduræ breui, non defecee rinL SecunduslocushuicfimilimuseftinPoliticis, quodin libris de Generatioe ne, amp;nbsp;interitu, generatim tradiderat, prefsius ad humanam propagationem refee rens. Vtenim diuinaminuentionem,perennem hune rerumex præcedentibus ore tum fuiiïè r etui it, fie in libris de Republica, non difsimulauit quæ ueritas eifet, fue perhumanacreatione. Vtfiquis. benigne fapienterepiduos hos confideret locos, agnofcat/eandem de uniuerfali creauone , eile Mofis, atque AriilotelisîPhiloibe phiam.NamtametfiAriftotelesicreationemipfam,ore pleno non memoret, refee rens tarnen ordinem ilium j^in quotota poileriorum rerum creatio continettirj in Deum , dicens^iab eo faefiam indiuiduorum perennitatem, haud dubie Deum omnia condidiiR, quemadmodum Mofes, confitetur. Quæigitur Mofesde plantarum, brutorum^ animalium propagatione , nouifsime de fcccunditate, amp;nbsp;reilauratione prolis humanæifcripfit his fimilia prorfus fcripfit Arifioteles,Mofes, Mafculum èC foeminam creauit eos, benedixitq^ illis Deus, amp;nbsp;ait, Crefeite nbsp;nbsp;mule

tiplicamini, amp;nbsp;replete terram. Arifioteles autem, Kfue nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;h

, 'n «ii weu , IttiI nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i tAivuTBCii «Wiœ 'n at/l®' irtü •jr^iiüvamp;vo^^roit votb t9

« c})vlt;n?, T5 -rt (cväDo'os, yvvtuKos Tr^s tIm HPivuviXj/gt; Simul, inquit, natura/ fempiternum eife complet, hoc indiuiduorum reparatione.Propterea/quod per {pcf ciem tanttim durare res poterant, non per numerum. Sic prouifa fuit ab ipfa Diuie nitate, aut Numine diuino, natura utriufque, mafeuli amp;nbsp;fccminæ, ut inuicem copue larentur. Quid hic difsimileiinter Mofen amp;nbsp;Arifiotelemf Quo diferepat utrae^ Phie loibphiaC Et non efi hoc, quod ipfe Deus dixit, Quod Deus coniunxit, homo nort feparetr lefus eam uocauit coniumfiionem, Arifioteles Kwt'wm//. FaÄum a Deo, Ice fus : Arifioteles, tS . Sicut autem Mofes , hunc ordinem faefium a Deo, in exordio temporis, non inæternum fatetur : Sic cum fit eadem prorius fermonis rae tioin Ariftotele, nulla rationepoifumus aliud iuipicari, quam eum principio fae dum, ac confiitutum,fenfiire. Quotlprudentibus cogitandum relinquo. Duo^ hic adhibet Arifioteles, Naturam ac Deum. Ex quo déclarât, aut idem elfe Naturam, atque Deum : aut, quod uerius efi, hunc ordinem, qui Natura efi, eile inuentum Del. Tertius locuslefi in libris, de fuprema Philofophia, ubi in maiorum opinion nibus jdererumprincipijs recenfendis, occupatus , multorum^]^ pladtis reiedis, eorum uero collaudauit fententiam, qui Mentem omnium rerum inuentricem fiae tuiflent : eos ita efferens, ut cætenis præ his/dormitafle, hos uero' fapuiflè, uigilalfc, acri iudicio fuiflè, aflereret, his uerbis : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^’^lt;^1’ êivM tp ’nis

quot;jn tfvtret •zgt;(z (U7to(/, gt;y t» tdo’fos gt;y 'rté^nus 7rKlt;rÿSi otoy vtjcfuni iifxifH ètKÏi ÄtytVTVs t»S yojz. öï 6IW vTOti •'caTgt;Kx(jJi«vov'Tlt;i.S «yxt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cuTiaii , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, avxt ovtuii

fliu 'fucdi-rlui i SStj/ M wvHffie ws Slt;n, Qui uero mentem, inquit nefcio quis, dixit quemadmodum animalium, 8^ Naturae caufam, amp;nbsp;mundi, omnis ordinis, is præ

A præ cæteris, qui antea temere locuti eflent cuigilaffè uidetur. Qui hæc igiturdfuipi^ cantur, fimul èc ipfam caufam'principium rerum bene ftatuerunt, èi. talem caufam, unde motus rebus extiterit ♦ Hanc Ariftotelis fententiam, fi quis altïus ponderet,exiî cutiat,euoluat, in eaiclarè continericonfefsionem creati mundi, fineprudens, fine imprudens,eumcjp rapiente natura locutus fit, facile dignoicet. Atque aded clara res eft, ut mirabile fit, quo fæpe ueritatis æftusirapiat imprudentes. Repetamus igituromnes, quiMentem, mundi creatricem declaraueruntjnhispræcipuefue# runt Trifmegiiîus,Orpheus,Pythagoras,cumprimis uerd Anaxagoras, tum Soj« crates ,amp;Plato : omnescp hiicum alijs multis afseruerunt, Mentem generafse hunc mundum,in cœlolucem accendifse, coelum amp;nbsp;tempus condidiise,animalia, plâtascÿ ex humo cooriri fecifse. Quorum declarans Latine Ouidius Theologiam, canit, Nam cccloiterras, amp;nbsp;tern's abfcidit undas.

Et liquidum Ipilso iecreuit ab acre cœlum, Diiïbciata locis concordi pace diremit.

Principio terram, ne non æqualis ab omni Parte foret, magni ipeciem glomerauit in orbis: Turn fréta diffudit, rapidis^ tumefcere uentis lufsit, amp;nbsp;ambitæ circundare littora terræ.

Alia^ multa, de Sapientia parente, reginacß huius mundi, cuius aflèrit/eam origin nem. Quicquid igitur ex antiquorum Theologia cecinit Ouidius,afleueratur, præ# dicatur, eftertur miris laudibus ab Arißotele. AlBrmateos bene,prudenter,fapien# ter^ locutos, qui dixerunt viÿ, id eft, Sapientiam, Intelligentiam,Mentcm,omnis ordinis, Naturæ, animalium , totiuscp mundi caufam, autorem. Et bene/fapien# B ter^ eos ftatuifle dicitihanc, quæ dicitur excellenter Caufa, rerum principium , amp;nbsp;tale principium,a quo motusiuita^ cundis rebus extiterit. Hoc fuo fuffragio lotam collaudat, comprobat Mofaicam Theologiam Ariftoteles. Primus enim Mofes, ex his qui uetuftam Theologiam literarum monimentis tradiderunt, fcripfit. Spin'# turn hue Sapientiam Domini, quemfualingua Græci uocarunt viy, ornalfe coclos, fedfle ut oriretur lumen in cœlo : Hanc ueram mundi originem fuifle, cum terram, amp;nbsp;aquas, quod Chaos, àconfufione duplicium harum rerum, uocarunt Græci, primdmîè nihilo, tantiim ex Ideis fuis æternis , quæ/funt ipfamet, extulilTet. Quip# pequæ cunéla finuamp;pelago fuæSapientiæcontineret. Hanc/clan'fsimaluceccclum amp;nbsp;terras compleuifle, diem nodem^ ab inuicem diiunxille, aérem in uaftas, fubli# mes regiones, à terris in ccelum ufque difFudiflè, maria in profundos finus, con^ cauas^ mundi planiciesiconfidere iufsifle, e terraplantas, animaliacp,ex aquisitemi aliapullulareiufsifTe.Nouifsimetanquam regem iam genitarum rerum,in mun# dum ceu pulcherrimam aulam, hominem induxiflè. Hæc prior ubique motum ui# tamc|j dedit : prior ipfa mota fuper aquis, unde cieri omnia, agitari, fieriq? cocpe# runt. Ex illo motu, Solis iubar emicuit, rapida uertigine concitatum eft coclum, terræ quoqueamp;aquæfprimummouericœperunt. Sic Mens inuenit omnem ordi# nem, cundam^ Naturam, fuit autor mundi, autor animalium. Hoc admiratur Ariftoteles,effert præconqs egregr|s,tribus uerbis declarans amp;nbsp;quam fibi huiufmo# di Theologia placeret,Slt; quam diuine fenferint, qui nobisihanc fapientiam relique# runt. Primumiquodfuerunt vvcfoy-ns, prudentes, fapientes. Qudd omnes alrjfecus fufpicantes,temereSCimprudenterlocutifunt. Poftremó,quód nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bene, pul#

ehre, hi principium rerum appellarunt earn quæ uocatur ab eis wtj©- autor,caufa: quæ eft eadem Mens, ut aflerit Laertius fenfifle Platonem. Siue igitur prudens,fiue nefeius

gt;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T* E V G V B* L 1 B* VI U

nefcius, fed folo fecreto Naturæ acuentatis æftu/anèruit,plenoc^ oreïaudauft mun^ G danam creanonem Ariftoteles admiratus eft huius Philofophiæ præcones, quant ueh't alibi defipuerit. Sufficit mihi ex inuito ( quanquam forte non inuito ) pedoK, teftimoniumueritatisexcidifle^Quæigiturdeduxi ,amp;quæ fum hadenus locutus, uidebunt uera eflè, qui norint, quam de Sapientiaifeu Mente diuina, Theologiamf maiores, Si. qui ante Ariftotelem floruerunt Philofophi;reliquifsent» Quæ tota eft» ut dixi,quôd ea creauit mundum, præcipuecp Chaos in ordinem redegit t Si rerum formas cæco deprompfît aceruo:denique,utÂriftoteles ait,quôdfuit autormundi, Naturæ totiusjordinisc^ repertor. Quodtum bene fapienter, præclarei^ prædicagt; tumiafleueret Ariftoteles, nemini dubium poterit eflè,quin creationis,qualis à Moî« fe!amp; ab Aegyptijs, uetuftifsimis^ Græcis fuerat decantata,aflèrtorfuerit. Aliud te;? Aimonium, quod de creatione ,rerum(^ nouainuentione, prudentiuel imprudent tiexcidit, quod faneprudentifsimus quifque confîderabit,eft, quod quemadmoi»

,-.dum Marcus Tullius, plures^ alrj ,quendam hominem fapientifsimum fuifle dft ‘ cunt, quiidilperfos homines congregauit ; in quo neceflario, aliquod rerum initium continetur quoirudes j nuper^ nati homines, focietatis expert! elîènt : fie ab Ari^ ftotele fimilia dida, uelit nolit ,cum origine mundi fequuntur : S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;arus^fftes (iif

: ytsùgt;i/ xya^MiJ cuti©-: Quiprimus,inquit, düperfoshomines congregauit ,maximo^ rum bonorum autor fuit. Videatigitur ,quicunque uult, an in Aeternitate/non femper homines congregatifuerint. Nihil enim eft nouum in Aeternitate. Nam fi^ quando congregati homines,prius diiperlî erant,in æternum certé diiperfi fuerunu

jEx diélis oratorum Oquot; poetaruntfärtiumifermonii^z^humanigenerü frobatur exordium,

Adem ratio colligitur ex Tullioicontra Philoibphos: Aut qui primus, inquit (quod fummæ fapientiæ Pythagoræ uifum eft)omnibus rebus im^ nomina,certè antequam impofuiftèt, non erant nomina. Arguiturergo.humani generis initium;

quoniamifi fuiflèt Aeternitas, femper homines locuti fuiflent, femper fermo uiguift lêt. Nec primus quifquam nomenclaturas inderepotuifîèt. Sifuitprincipium locu«» tionis, Si fermonis, fuit etiam lutaf. Sic quod fequitur, Aut qui fbnos uocis, qui in^ finit!uidebantur,paucis literarum notis terminauit, autqui errantium ftellarurn curfusjprogrefsiones, inftitutionesi^ notauit. Hæc omnialcomprobant exordia iftarum artium.Ergolnecfemper artes fuifle, nec homines/eisufbs elfe. Similiter quod fiibijcit, Etiam fuperiores, inquit, qui fruges, qui ueftitum, qui teda, qu! cultumuitæ,qui præfidia contra feras inuenerunt. Hæcdocent aperte, omnium fuiffe aliquod primordium. fi' diluuia attuleris, deftrudum eft. Si euerfum,Nullam unquampotuiffetamimmanemeluuionemeflè,quæ)totam humanam gentem abi? ftulerit, Quæifi cundos abftuliflèt, nemo nunc eflètfuperftes. Quo'd fi fueruntho^ mines femper, femper etiam Si fermo. Itaquenon fuftquidam, quiprimus nomina rebus impofuerit. Si fuit ; non femper homo,linguacj, fed fuit exordium. Eadem ratio,colligitur ex Platone, Si eodem Marco. In CraMo Plato perhibet prifeos fuift fe mcliores, quia Dijspropiores. Marcus'uerioraefleäprifcis tradita,qudd minus aberant àprogeniediuina, Si mundus igitur eft æternus ; ubi prifei, ubi Dijs pro:« piores C In Aeternitateinil prius, nil pofterius, nil propinquius, nil remotius.Fuift fe quoque Deo propiores diquos, arguit initium,cum fcilicetDeus creansjamp;^ aftans cernebatur

A ccrnebatur à prifcis illis,quos priores crearat, quos Marcus (progeniem diuinâ apÿ pellaLPIato Tstüc/lets^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fih'osDeorum,Dqsproximos,propinquos

îouis. Eadem ratio colh'gitur zx eodem Marco,cuin quafi ab omni alia dubia opi# nione,huc tandem fiftente,amp; appellente Natura,Non enim,inquit,temere, nec for^ tuitdfati creati fumus,fed profeädlfuit quædam uis,quæ!generi côfuleret huma^ no,nec id gigneret,aut aleret,quod cum exantlaiTet omnes labores, tum incideretin mortis malum fempiternum,Si ergo d Maree fati amp;nbsp;creati fumus, amp;nbsp;fî fuit quædam üis confulens humano genen',certefuit exordium quoddam, cum nondum creatis nobis,aut dum crearemur, ab eauinobis confulebatur. Similis probatio colligiä« tur ex PoetiSjUt appareatjundi'qjpro ueritate contra mendacium auxilia concurred re,Vergilius canitiuxtaprifcos uates, iponte fuaquondam fruges terram'homini^ bus dedifle, lætis, ociantibus^, cum non cogerentur, ad fuflentationem uitæ, ua# rias artes excogitate:

Ergo non fuerunt femper artes, non Temper agricultura, Quomodo igitur mundus æternus, SC homines æterni, fine artibus C Et fi non fine artibus unquam, quomodo primus quidam, fine Deus, fiue homo, reperiteas, cum prius non eflentC’ Reperta agricultura, nauigatio, aftronomia, uenatio:

'Plotinutn aperte fateri J contrei- ^udm 'Proclus contendat ^temptts creatutn, cum cuius conditione confet^uitur etiam cali, mundi^^ creatio.

H^V O N I A M uero' Proclus aflèrit^'n his, qui mundum fempiternum aezf didiflcnt,ad alios fuifle Plotinum, ecce fueritas ipfa fibi fuppetias afFerens, ^cui cum mendacio bella perpétua, quæ fæpe mentes in mendacium pro^ lapfas, deludata diu, tandem fubrigit ad lucem, amp;nbsp;uerum, contra, quam illepro# nunciet, oftendet. Nelt;^ uerdboni iudicis eft, in alteram partem inclinantem, au# dire rationes cius'eui faueas; ad eius quem odio habeas,aures obdere. Sic/fi bene hic, fîcut alijs Philofophiæ locis, rem Proclus ponderaflet, fortaflèfiudex æquior fuiG fet. Nemo unquam me continebit, quin in ea femper fententia perfiftam, omnes ferme philofophos'fuper eadem re ( quoniam homines quales nos omnes, fuerunt, qui noftra plarita tota uita uariamus) opinione alternante, diuerfa protuhïïè. Pefsi#. ma uerd, fed apud imperitos tantdm,régnât coniuetudo, ut unius alicuius autoris, cui fe coniècrarunt, dida perinde ac irrefragabilia, inuiolatac^, aut qui fibi contra# dicere non potuerit, o mnibus conatibus defendere certant, Sed his omifsis luce cia# rius oftenditur,Plotinum,autuolentem,auteoR2oblitum j quæ dixifletalibi, fadûi tempusjac mundum aireruiire,fadum inquâ,non quod fiat,aut generetur,fed quod fueritpoftea,cum new eiïèt. In libro de Aeuoôi tempore hæcfcribit; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«vayeeySj/

î?4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVSL E V G V B* L I B» VIH

tlUTUS TmKH) as txavHj/ tfu) JieJ^itny , h/j uS^- tS omôv©' fcÀt'yo/Jli' aveu tAw aijKfiM , fcxat'Kj/ j C. cf43 TTKcmii, uj diffagef/ hJ[i) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;àxAJvS TO-eu/T« gt;nbsp;J(g« tjz tvi j(pà tt^î tj; tsôiaKigt; • JiS®’'©' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

« txavoiaquot;n vk nii. ^^vvÿffoinji ^óvap Koyiu efvira rS . Tavaj/ lt;/!« Krvyixii «yóvTU^ fcj/ «UTois, «TTûJS lt;fl.H Tr^unPii tlfc-wicTi ^av©^ 7XS /M pxifKS 'i-sstü ’n'i^ vlt;ms vk «p tïs w-ws fi'vsamp;y Tv-n. «».’ •irws cTTif Mlt;mi/ gt;nbsp;pS(rcu, nn. euiv’y ccff 71^ TKjfX quot;ny ytvopivi'^ ûiïrûôS tfufxvns , nbsp;nbsp;nbsp;^■•

i/efiiv@', nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'æ'iamp;i cuiTis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, lt;£s TJTOoTigöj/ Tff'n/ TT^oTi^a^ lt;/Ih TZ’n yt.wwrcu j Jcgà t» vst^»

Jïk^Hvou ffvii (UJTÙy ijl ÿygj «vtTTavtTT) »X 'i jl, ctT^' fc{/ fcxav« cù'^t Kcrv)(lctj/ . efivtnuS tfi TriKvTT^KyitovQ', itj cuithS üÿ^sniVHS j »à avou cùiTÎis, ty ’n TiAtop tS ttk^cvt©' fwraj/ tAs/xfc-vhs j fcwvÿamp;ÿ fâj/ xjJVH 5 fexii/ÿS« Jï »{pi aw^s i xs^ iTTilTix t(^ Kti ty ’n vsiçajf î Oportet, in^ quit,2ttoUere nos ïpfos ad ill am di(pofitionem,quam in Aetcrnitate dicebamus eflè, quietâ inâj8(ffi'multotam,86infinitâiamuitam,omnino^ indeclinabilem 8C inuni^ tatCjSC ad unitatem ftantem,Tempus autê nondû erat, uel illis certènon erat. Genelt;» rabimus autem tempus,defînitione,amp; natura poserions. His igitur quietem agentii« bus in fe ipGs,quanam primum ratione exciderit tempus, Mufas quidemquæ noni? dum eflentjhaud quifquam fortaflè muocet,quæ hoc canant,fed forte erant amp;nbsp;Muff tuncn'pfum uero creatum tempus,forte quifpiam, quomodo apparu cri t, Si. fadum fuerit, dicat de eo in hune modum: Quod antequâ primû hocgigneret,amp; pofteriorc cum ipfo indigeret,in ente requieicebat tempus t cum non effet. Sed in illoiôif ipiumf quietem agebat.Natura autem folicita ÔC curiofa, èC imperare j uel incipere ipfa uo^ lés, amp;nbsp;efTe ipra,plus(^ habere,quàm quod præfens eflèt,qufrere eligês, mota eft qui^ dem ipfa,motûeftamp;ipfum tempus,amp;in pofterû,amp; femper. Talia locutus eft Plotb nusjin quibus euidês Si luculêta eft temporis creatio. Nos ergo Plotinum explicates dicamus. Primûut quid Aeternitas cum tempore difcrepet,nofcas, iubet te attollere mente ad inam,quæ redè uocetur diipoiîtio,cum nihil hoi^, quæ cernimus ÔC fentû p mus,extaret, nô Natura, non cœlum,nÔ terra, ne tempus quidemicum quiefeerent omnia uita carentia, folacp eflèt Aeternitas, uita Dei infinita, ut dixit eodem Iigt; bro. Eftenim Aeternitas,Deusipfe,ipfa unitas, uita fimplex, fecum coniunda, indeclinabilis ,iramobilis, infinita. Nondum erat tempus, nec rebus illis tempus erat. Dico res eas, ipfum Deum, ideasep rerum, tempore carentes. Vt autem temi» pus deferibas, affumenda eft natura pofterioris, fcilicetiquod pofterius eft, in cuius efteniia intelligitur tempus. Cundis igitur rebus quieftentibus, quia nihildum eflèt exortum, quomodo tempus apparuerit,quis explicet, inquit. An Mufas Poëtarum more, nondum amp;nbsp;ipfas natasfinuocabimus f ut quod ait Homerus,

Ätqiiiforte etiam erant turnMufæ, Deæ uidelicet. At tempusiut fuerit creatum, ut emerferic,Mufis dimifsis, dicas licet in hune modum, quod antea qua'm iungeretur prius amp;nbsp;pofterius,c quibus Ariftotele autore,conficitur tempus:quiefcebat, amp;nbsp;quafi dormiebat; cum non eflèt,fieri quidem potens, fed nullàdum uitam nadû, tempus, Quiefeebatautéin uafta totiusuniuerfitatis origine Deo. Natura ucrdfolicita,exeûi' ditß cupida,lucemtp appctens,necpræfenti conditione contenta, continud erupitî fimiliquoqueerupic tempus impetu. Nihil igiturfclarius amp;nbsp;apertius, ipfo uel Sole luculentius,decreationetemporis. Hicenimfnullælatitant ambages; tota in pro^ patulo oratio. Non eft dependentiæ,fluxus^ perennis, ullum profugium, NeM£‘* fes quidem tarn clarèlocutus eft.Creationem autem temporis nemini nô peripieuu» traherefecûicundam mundanâ creatione. Necç enim fine cocIo poteft eflèternpus, natis cû têpore,Sole, omnibuscB cocleftibus machinis his,quibus motig, effi'dt ternes pus

A pus.Sic qui dicit creatum tempus,dicit codum,SokiTi,Lunam,aftra,totiim deniquc mundum creatum.Tum Plodnus ipk refer t,Naturam quiefcentem, nondu exiften^ tem,lucem^afpedum^ optafTe. Atq^ alibi quo(^,ut primo libro claruit, côfefîùs eft, omnem mundum'creatum,cum mundum^fic introducit loquentê,Fecit me Deus, Si inde ego extiti.Et alia,quæiuifa funt inic,qudd terra fit plantis ornata, qudd Mens fit omnia fabricata,ftabilisipfa,amp;quiefcens. Etquo'd Prouidentia Dei, fit quidam proipedus,amp; antecedens confideratio,ut mundus fieret pulcherrimus,bonis SC pul^ chrisIocupletifsimus.Etquoddeanimisfcribens, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;w. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ó vsigas:

Animasleife fempiternas tempus autempofterius. Non ne cunda conientiunt In librisquoque de Tribus imperatricibusfubfiftentijs, de tertio principio diflèrens, quodilli Animum mundi,nos(Spiritum diuinum dicimus, aperte fuper hac relo# cutuseftjHæCjinquit, l-^reiutn, cumfta creauit animalia, cis infpirata uita,quæ^ terranutrit,quæ'uemare, quæferuntur per aéra, quin aftra quoque diuinain cœ^j lo. HæcSolem, hæc magnum hoc coclum iflt;slt;rpvlt;riigt;, ornauit. Sicloquens Plotinus, non ne mentis fuæperfpicuè déclarât fenfus Eodem quoque libro, Anima,inquit, ingreflà cœlefte corpus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dédit uitam , dédit immortalitatem, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oi

excitauit cocleftem illam molemiacentem, Ea circunrotata motum fempiternum, ab animo fapienter agente, animal beatum i-yv/vn, factum eft, coclum^ habuitdecoi» rem, animaintrodudta. «j/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aiSiMtvix^op, ^5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p-ôc^koii Jè o'hst©' vähs j(^

s svy'is^n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-ns: Cum efletantc animam, mortuum cadauer, terra

aqua, imd uerd tenebræ materiæ, amp;nbsp;non exiftens, Si. quod, ut quidam ait, abomP nantur Dip Hæc ad uerbum Plotinus, quibus nihil diuinius. Aperte^ ponitur dugt; plex cccli ftatus ; anteaquam eflèt, pofteaquam fuit» Nullæhic ambages, ut dixi, ® Quantumuis uerba diftorquere coneris, non poisis ea,ut in Platone foliti iunt quk dam Platonici,dimouere loco, Neque enim fi Plotinus fenfiflètfemper tempus amp;nbsp;mundum in hoc honore fuiflè,quo!nunceftiufus hac Si fuperiore oratione fuillèt. Hic quocp(eft ftatus illererum ante mundum, quifeft apudMofen, Terra, amp;nbsp;aqua, Sitenebræfuperfaciem Abyfsi,fuperHyle,fuper Chao, fuper materia, nondum lucecreata,quamfequiturmotueiusgeneratumjtempus. Necpoflùm admirando fatiari, cernensapud Philofophos, confefsionem Theologiæ Mofaicæ, Si apud omnes gentesitanto in pretio ueritatem,cuius)confonè mirantur omnes maieftatem, Dicitur enim à Plotino, quod à noftro Poëta:

Dixerat prius fuifle Chaos amp;nbsp;Mofes,Terra erat inanis. Si uacua. Aqua uidelicet,amp; terra.Hic quoep Plotinus innuit,in accruo. Si congeric inform! ilia reru, corpus ccc^ Iefteutinfuahomocomeriaiacuiflè,amp;cx eadê maflaiatc^ cetera omnia,emerfifle,naÿ tû,ac fadû ex aquis,ubi'tâ^ cadauer iaceret. Hoc teftimoniu,no poteft inuito Plotk no excidÜTcjied fuapte arbitrio loquête, et eo modo loq uolête, ^nûtiatu,necefle eft, ,,.y/p£rtè,perjj)icu£^^ 'Porphyrium de temporis exordia fcripßffeJamblicbum multis rationibus omnia nata ejJejConßteri : Qui conjentaneè cum Adoße pnedicet hominem diuinitusfaélum, Item^ ordines caleßes d diuinißimo T^erbo repertosMt q^udd codenat hune mundü, aßerensab eofugiendû eße^

Proclum,amp; Simplicium,probaboi‘uel falfitatis oblitos, uel aliquo ueritatis impetUjCreationem temporis aflêruiflè, Quoi^ dida,qui diligentius, accu# a a 2 ratius(^

ratiuscp penfîtetitotam^ eorum rationcm euoluat,amp; quid ex ea nccefTand fequatuf, G alte fpedet,eos deuolui cernet ad creationem,fine qua ftare quæ loquunturjicet ipfi id forfan non am'maduerterint) nulla ratione pofsint. Sed teftimonium Porphyrrj eft Omni luce radiantius, admiratione certè dignum,allatum fuperius. Is loquens de ea quæ dicitur a Philofophis Mens,Principiumamp; Origo mundi,confîderans^ üa^ turn eius quo uixiflèt ante mundum, tribuêscp ei cas Diuinitatis laudes, quibus tum tempore nulla fît ei comunicatio, aperte^ amp;nbsp;luculenter eamià fummo bono æterna^ liter natam aflèrens, dixit, qudd hæc natiuitas non modd fuit æterna, fèd etiam an^ te omnem Aeternitatê, Natam autem fuiflc,ut dixi, æternaliter dicit, non in tempo# re,non moddquia fempiterna fuit ea natiuitas, fed etiam quia nôdum tempus effet« Hæcenimifuntexpreffauerbaeius î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;itv'oç ^wiKîiç , b-btu

I'©' «f/gt; «Mi’ ÿjê ^óvs j^v0p.ivv i 7r^5 tiuTÓii 7ï 5 Procefsiflè uerd non ab aliquo temporal!* principio, Neque enim adhuc tempus erat. Sed nee fadto quidem SC crea^ totcmpore,tempuspræeaquidquamefl:. Hæc pauca ex multis apud Porpbyrium uerbis.Quid mirabilius 7 Non potes hic aduocare folitum refugium,Tempus facftu quidem,fedæternaliterfadum,iîcutdicunt de mundo. Ecceduo flatus proponun# tur,æternæ Mentis,xternaliter manatis,atlt;^ temporalis principq. Nominatur prin cipiu temporis,amp; diciturhoc principiu aliquado non fuifre,cum fdlicet nafcebaf uel nata eft acternaliter Mens â fummo bono,nondü erat/quod poftea fuit. Mens no eft natain temporc,quia tempus nondu erat.Etiâ uerd poft fadum tempus, nihil habet CÛ Mente têpusiafflnitatis, ut res creataicü æterna. Audis hic, cernis^ ^vóptvoif tempuscreatum.Cernis^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;temporaleprincipium. Vides, vvu ^Sv©' ny,

Nondum tempus erat. Ibidem^ dicit Porphyrins, ««j/ «w’ «ù'ri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7« •aewTAt

Etiam fi ab ipfa Mente fada fint omnia. Hæc igitur cum clarafint, qui fecus intel# D ligcndacontendat,impudentem:Porphyrium autem, aut inconftantem,fi fecus alibi ftatuifïè deprehendatur : aut quod fieri fblet, ueritatem/fecretis ad fe machinis eum traxifle, dicendum erit. Quomodoautem lamblichum, quem diuinum non ceflantuocare Platonici, confeffus fit, mundum, genus humanum certo tempo# ris initio, à Deo habuilîèprincipium,hac ratione probatur.In libro de feda Pytha# goreorum, oftendens Pythagoreos in omni genere uirtutum claruiffe, fapientiam^ eorum, ueram illam germanam^ fuifîè, in notione rerum diuinarum omnem exi# ftentem,quippe qui cenferent, perfuaderent^ fibi, ad hoc ipfum fadum hominem à Dco,magnis in animoj amp;nbsp;corpore dotibus adhibitis,ut omnis feientiæ capax effet; quo loco prorfus cum Mofaica Theologia confonante, reperto, mira fum aftedus lætitia, fumcß exofculatus mirum in modum. Eorum uerba uidelicet Archytædîc profert î Ak« lai nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»9 ybyen., nbsp;nbsp;a-vviste ó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o^xvet A ,

TTKfK T« amp;*« : Hoc, ait, mihi uidetur fuifle quod certè fuit, Fadum hominem, organa quo(^,facultates^ à Deo accepiffe.Hoc igitur omne lamblichus approbans amp;nbsp;interpretans,8^ ad comprobationem fuoB2 didorum adducens, primum/quid illf fenferint,oftendit:tum'afcenfumfuumdeclarat. Itaq^ afïèntitur, probat^ Pytha# goram ; Archytam^ bene locutos, cum hominem fadum à Deo confi'tentur, »airAfi« «Cf« »üXT« yfc tStbi/ 7011 Aoyoii, mzamp;aJ'Of«tî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;us yvüvcuri. Staïf«o'««, •w«s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ôd'w©' xwj t» amp;«lt;

rvvfcSMxq/: Pulchrè igitur Sgt;C côgruèhac ratione locutus eft Pythagoras,ad cognofeen# dum;fpeculâdû^ ladiïomnêhominê à Deo.Nemini igitdubiû, utipfenûcloquar, quin figenus humanû eft creatû,cætera quoep eo inferiora,amp; ufibus eius cunda ftr^ uiêtia,fint aliquâdo creata.Trahit emhumana creatio,cæteroB2 fecû creationé. Hoc Pythagoras,ôf Archytas cêfuerûtdamblichus multis uerbis explicat Atticè,qæDo# ricc

A ricèilli protultfîènt,additcp : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ytrm, lt;£* ojgt;ytivce, J\uu«p^s aAtiifi ttk^k 'rSi '• Et

adhocfaduseflhomo,amp;organaifacuItatcs^accepïca'Deo. Hæcamp;id genus multa/ ïambh'chus, in quibus cum creatione hominis, clarè ÔCperipicuè, tonus mundanæ machinæ molitionem, fiuepalàm,fiue abiconditè fatetur. quod qui non tardus, aut proteruus fit omnino, facilê nofcat. Totum enim ilium locum accurate, diligenter^ interpretans,ex eo^ ad Philofophandum omnes cohortans,repetit,inculcai^ quaiî quandam de Humana creatione hiftoriam texens,Dcum,mcntem'amp; corpus fie feeiß fe,ut ex omni mundo,iiotionem capientes,philofophari homines poflent,cuius finis/ fît feientia, cultus^ Dei. Altera ratio, quaperfuaderi poßit, aut expedite uolentem, autratione ex didis fuis manante,lamblichumirerum corporearum principium cre* didiire,ea!prudentibus erit, quoniam una ?præcipuis rationibus,quibus pro Aeter^ nitate mundi pugnatur à nonnullis, efl:,qudd nihil hoc mundo melius, iucundius^ cxiftimantes,totam^ corpoream uitam admirantes, nefas eifeputant, earn non femu per fuifle,iemper^ futuram efle,nunquam tarn diuino ordine uitæ,clariisimisc5^ illis cceleftibus luminibus defeduris. Huie igitur rationi,quæ/ferme præcipua eft,aduerîs fatur,totam^ hanc deftruic perfuafionem,quod non Plato modó,fed amp;nbsp;ipfe lamblß chus, fublimi quadamj admiranda^ fapientia retulerunt. Qui uelit uere fapiens, amp;nbsp;beatus eflè, fugiendum ei celerrime/ex hac uita, odioque cam habendam : Nos/inter ■--magna diferimina uerfari,corpus'quod mille nobis afterat incommoda, amp;nbsp;ad notion nem ueritatis impedimenta,deferendum elfe omnino, nunquam nobis ueritatem ad^ epturis, nifi relida odiolt;:p habita præfenti uita, quæ ucris bonis ignoratis, nos cupi^ ditatibus, uaniisimis^ detineat amoribus, Inprimis^ ait, •râ (Ayisoii »^»1/ h ’»Kfjv 7« •4-vxf‘ gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jka-iiSiyz Maximum bonum affèrre no^

bis Philofophiam, qudd libérât amp;nbsp;difiungit nos a' uinculis, quæ/ôdin animo funt, ÓÓ in hoc præfenti mundo corruptibili, qui dicitur a Philoibphis Genefis, fadio, genes ratiOjinftabilitas rerum. De corpore quoc^,P«A' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'rvns i^vo^ais i hu-

«7ecùgt;’ramp;, tagt;s «i) « Sios cui'ns »liKs: Nct^ ucrd rcplcamur natura huius, fedquäm maxime puri fimusab co, donee Deus ipfe/nos ab co diflbluat. Dicit ctiam de anima,huicmifero mundo implicata;j(9« t« Tyrop nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£gt; x«-

(zuüzfiTi« ; Ne cupiditatibus,amp;huicmundo connexa,confortij diuini, puriGimæ^ èi. uniformis illius focietatis Cit expers. De eadem liberata, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’rgt;.~

Ixuricrn ài ’n lvy^viiyamp; ài ’n ’niv-ny nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Etcum abie^

rit ex hac uita,amp; ad conlanguineam gentem peruenerit, liberetur ab humanis malis« Hæcamp;: multa alia præclara philofophatur lamblichus decontemptu, amp;:fugaiftius mundi, beatiorem dicens, qui eo minus utatur. Ex bis, cuiprudentia »iudiciumque inerit,uidebit neceflarid deduci, non eflè tanti mundum hunc,ut æternus eße dcbucs rit, qui fit animis/potiuscaufamali, quam boni, amp;nbsp;in quo magno cum diferimine lierfentur animi. Apparet^ ipfum mundum,cum potius malus fit,quam bonus,uos ïuptates^ eius ii3erncndæ,fugiendæ^ d fapientibus cenfeantur,ncc melius fuifle/fem per eße,nec femper eße debuiße,eum^(nec diuinum eße,ncc deificandü,adeo,ut mas iorum bonorum amittendorum fit caufa : amp;nbsp;â quo difeedentes, a malis potius quam bonis,utaitCicero,abducamur,Huic/annexaeflearatio,qua(fumus ufi fuperius,eui dentifsima fane, amp;peripedifsima. Cum inconfeßb fit apud fapientes, Aeternitatem mundijtollerepietate : Secundó,cum uitæfuturæ Sempiternitas,impediatur ab Aes ternitate præfentis : quia fi uita præfens/cfl æterna, non poteß eße futura, nee poßtis mus quiequam de futura loqui, quia nunquam perfeda cocleßis I apparebit, nifi des kta terreflrßut propter ccEleflem,neccßarid remouenda fit terreflris; ubi autem finis a a } efl,

eft,fuit pnncipium:effîcitur,uthæc uita,tanquam corruptibilis,fugax,inferior,debi^ C Iis, fragilis, quo fuccedat melior, fîtinteritura : nec æternum deberefuiflè, â quofu^ giendum Philofophi,abftinendum^,crediderunt : nec æternum eftejUel eflè debuiG fe, cuius Aeternitasi'fit melioribus bonis impedimento. Huic adiuncfta ea ratio eft, qua pofsit intelligi,mundum(nec fuiftè perennem,nec efle debuiflè,nec futurum eflè, ex lamblicho, quadiximus. Melius non eflè prorftis, qu^m male eflè* Cum autem mundusipotius in ftatu calamitofo,lugubri^ fit, malis, quâm bonis affluêtior, nulli non modd perfedam lgtinam,fed mœrorem affèrens,id^ femper,quandiu mundus .’.fuit:Tamblichus autem aflèritihominiprauo,utiliorem eflèmortem,quam uitam,his ( uerbis,W nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-n rißvccvcu, -nJ» .uideturcertè.aliquarationepoflèdeduct, fi

quistotam hancconfiderationem explicet, eum iudicarepotuiflè, mundum, quires fertus miferijs fit, Ôlt;C potius in malo, ac trifti ftatu, quàm bono, ac deledabili ( ut in quo non folum leuium gaudiorum,fi qua funt,per mortem fit abolitio,uerum nemo fit inortalium,quem non potius uexatio,quàm Iætitia,in omni uita tenueriOhuiufcei» modi mundum,nec natura femper elTe debuiflè,nec prudentis eflè, Aeternitatem eius aut optafle, aut credidiffe,cum melius fit, iniucunda, laboriofa, non eflè, quàm eflè* Hæc ratio poteft ex lamblicho duci. Ea uero euidentifsima eft, qua non ambiguë, non inuolutèjfed clarè, aperteque dixit, à diuinifsimo Verbo,iuxtaPlatonem, uifigt; bilem mundumrepertum, amp;nbsp;inftrucftum : ta? «(/ t|tvga;ztf/ ’n!/ Säsi/ Sp tT^ft AÔy©' S ttovto;; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o§x-ni/ : Philofophandû,inquit,donecuniuerfum mundum^autorna#

’ turn reperiamus, quem omnium diuinifsimum Verbum pofuituifibilem. Quapo«« tuit clariore uoce creatio defignari, decantari, prædicari C Quid aliud uetuftifsimus lobf Spiritus eius,inquit,ornauit cœlos. Quod hóyamp;' lamblicho amp;nbsp;Platoni,hoc;Ra^ no, Spiritus, Ingenium, Sapientia, ipfi lob* Ea quoque clarifsimaratio eft, quod humanam creationem totamjattribuit Deo fummo, in præteritum tempus prædicâs eum,non facultatem modo fefe ftipramundum, ad aipedum rerum diuinarum attol lendi homini dedifle,qui!fit finis rerum humanai^,uerum etiamfluces, cuftodes^, à quibus arcanis documentis agamur adredta, adhibuiflè.primum ficperhibet : tÜ

TTTCv-noj/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ifvtn^ ocrbu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;wc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pulchcrrimam O#

mniumiacdiuinifsimam Naturam, uiuendo, amp;nbsp;contemplando,philofophandoque aflequamur,quantamdederit hominibusiDeus alpiccre.Eccedatumhominibus à ftimmo Deo, tum'cum cos creauit, ipiritum Diuinitatis fuæ fimilem infudit, mente, intelligcntia decorauit, ut creatorem fuum, cuius eft pulcherrima natura, nofcerent, ad fcientiam eius aflurgerent, utuenuftifsimam naturam aflecuti, in uero beatitude nis regno collocarentur. Hoc fuit à principio,cum Deus hominem tam inclytum,no bilemcp fecit,amp; fuper omnes animantes fubleuauit,eum^ paulominus,quàm Deurn nobilitauit* Fuit hocin exordio, fuitcum legibus cunâa fuis difponerentur* De eu# ftodibus autem datis. Oportet, inquit, ad omnia, aciem mentis infletftere :

Jè lt;Ah nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;0quot;^ j'’CU[i9VX « amp;WÎ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CTjf fcjÇ yÜS

gt; Quodeft,Cum primis autem,præftantifsimum animorumge^’ nus, qudd DæmonemDeus unicuicp dédit, idcp eft, quod nos è terra tollit ad coele^ ftem cognationem. Sentit lamblichus Deum non hac modo parte'hominem nobili^ tafle,quôd ei fimilitudinem ipiritus acDiuinitatis fuæ dédit, extulitcçiadhibita rati* one amp;: fapientialfuper omnes animantes, fed ctiam fublimiores fpiritus, focios 8^ egf mites adiecit, à quibus ut ducibus præfidibusc^gubernaretur* Hoc^ quando falt;^u fit, Plato docebit in Timæo,cum fator hominum jatep Deorum,creato mundo,allois cutus eft Dæmones,fîue Angelos, pauld antà cum mûdo fatos,ut alerent, fouer^nt«^ homines.

A homines, amp;nbsp;cuftodircnt. Sunt alia plurima, quibuspofsim, fi ueli'm, docere^ claras edidilfe uoccs lamblichum (fuper creatione rerum fadarum amp;nbsp;inuentarum, cum prius non exifterent, fiue natura fecreta, fiue uoluntatej certacp pcrfuafionehuc eum uocante.

Qrantorem. 'Platotticumf uitam prajentem co/i(lefnftajje,ei^ non tnor^ tern anfepoßiiJJ~e, Jetjuitur improbatio ^.^eternitatis mundi. Idem ex lt;gt;fri/lotele infertur^

^I N I L I s probatio poflet, fiuerumeftquodProcIusrefert,Crantorem Platonicum, Aeternitatem mundiuoluifle, fe^ di'dis Platonis uiolenter banc fententiam adiuuiflè. Quicuncp enim (uolunt fuiïïe femper iriun^ ! dum,uolunt quiauidetur eis melius femper aliqui'dquam nihil fuifle.Di^s dis igitur Crantons probabo, non fuifle cur ob banc caufam defideraret mundum æternum, quem diciteflè miferorum mortalium habitaculum , uitam^/datam mon ad uoluptatem , fed fupplicium. Plutarchus in confolatione Apollonq,hæc deeo perhibet: 7r®A^0?^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;us nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, è VVjl , IX)ilt;K 7nXhCU.,bi.KÄCltJJSrKtTKV^^U'7rt'

vcC} Tii^uo/xf/ «y^pSiioiS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f^iyis[iigt; : jMiultis,

inquit, dodis uiris, ut inquit Cranter, non nunc, fed olim deploratæ funt res hu^ manæ,arbitrantibusiuitam elle fupplicium,innium^ nafcendihominem,maximam calamitatem.Plutarchus bæc quidem.Si calamitas igitur eftnafcijî uita fupplicium, certèmon aliud defiderant,qui mundum retro fempiternum defiderant, quàm fempi ternas hominum calamitates, fempiterna fupplicia. Sunt enim eum æterno mundo, B etiamæternæuitæ,calamitates æternæ, Aeternas^ hominumcalamitates,æterna fupplicia cupiunt,quicupiunt mundum æternum.Necfolum nonmelioraferuntno bis,fed détériora. Melius eftenim aut minus malum,paucis annis, quàm innumera^ bilibus fuiflè miferum. Non folum igitur/horum iudicio, non debuit æternus, fed etiam nunquamiefl'e mundus. Vera certe fentctia,nifi fpes melioris uitcçiundæcum abolitione pr^fentishos folaretur.Nam uitam fugacem ueluti umbram,8c quod gra uiuseft,miferqsamp;incommodisrefcrtam,melius erat/nunquam hominibus conti^ giflè.Hoc incommoduminon accidit bis qui créant mundum,quia ôd finis fuit malo/ rum aliquando, amp;nbsp;erit,cum nullus malorum finis/adfit illis. Éandem rationem du^ cet ex Ariftotele,quiuolet:quemautoreft idem Plutarchus, fimilia ferme de repues dianda,nulli^ fapienti magnopere expetendauitaprodidiffe, eodem libre feribens: Hoc Ariftoteles teftatur etiam Silenum Midam docuifle, Sed melius, inquit, cft ipla Philofophi uerba fubrjcere. Dicit hæc in eo qui inferibitur Eudemus, uel de Anima: Quocircajd optime omnium,amp; beatifsime,præter quàm quod beatos,amp;^ fortunatos cRè defundos:arbitramur,etiam mentiri,autinfultare maledidis in eos,piumi ac fan dum, utpote contra eos, qui meliores eftedi funt, non ducimus. Hæc^ adeo prifea uetuftaep décréta apud nos perfèuerant,ut nemofneque temporis initium, neque qui primus pofuerit^ecordetur,fedinfînitumæuumlfemperutilex/inualuerunt.Adhæc autem cernis per ora hominum iam multis pridem annis circunferri, Quid hoc f in# quit. Et ille.fubrjciens, Qudd uidelicet non nafci optimum quidem omnium , amp;nbsp;me# lius eftmoriquàm uiuere. Quod multis quidem à Deo tefhmonrjs comprobatum fuit.Hoc quidem illi Midæ dixifle Silenum dicunt,pofl:quam ipfumin uenatione ce# pillèt. Roganti autem,aefeitanti, Quidnam fithominibus melius, omniumtp maxi# mèeligendum : primum quidem nihil dicere uoluifle, fed tacuiffe, cum uerd tandem

omni conatu refponfum extor(îflet,tum deniq^icoadum re{pôdiflè,Foftunac ærum# nofæiamp; afperæidiurnaprogenies,quid me cogitis diccre, quæ/præftaret uos ignorai reClucundacm'm uita eft, fuis cuicç malis ignoratis. Optimumîprimumhominibus non nafci,natosautem/quâmprimummori. HisdidisfubdiditPlutarchus: S' «s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jixyurüs j « twS tw j vtus «Tsnip^x^ : Claret IgitUf

eum pronuntiafle, melius agere cum mortuis quâm uiuis* Hæc igitur cum Ariftote^ les ipfeproferatjuidetur certè(in eadem fententia fuiffcjhominibusaut nihil prodeflè uitam.aut melius fuiflc non nafci.Cum quibus(fequitur execratio,deteftatio^ Aeter nitatis mundi, Eorum^ iudiciumfanius, Sc melior cupiditas probatur, qui iudicant, mundum nec femper fuiflè,nec eflè debuiflè.Euripides itemieadem cenfuit,cuius car# menifîc uertitur â Cicerone:

Lugere,ubi clTet aliquis in lucem editus, Humanæ uitæ uaria reputantes mala. At qui laboresimorte finiflet graueis, Omnes amicos/laude, lætitia exequi.

Iudicant igitur omnes'meliorem mortem,quàm uitam* Sic Solomon/îâudauit magis rnortuos quàm uiuos. Eiufmodi igitur uita, cui mors anteponitur, non debiiit eflè lempiterna. Qui cupiunt æternam,détériora cupiunt : cupiunt calamitates, ob quas/ uitæ mors præfertur,fempiternas. Similiagrauifsimum autorem Senecam iènfiflc uidebisiin libro de Confolatione, ut ueritas huius reiffacile comprobetur, cui fapien# tesiadeo concordes aflenferunt : Nihil, ait, eft tam fallax, quàm uita humana, nihil tam inuidiofum. Non mehercule quifquam illam acccpiiret,nifi dareturinfcijs.Itacp/ felicifsimumeft non nafci, proximèputo, breuitate uitæ defundos'cito in integrum reftitui. Hæc ille. Si felicifsimum igitur eftuon nafci, non naici autem eft non eire:fe# licius ergo fuit,mundum paucioribus annisfuiire,quàm ièmpiternis.Accertè minus malum fuit, fi uita miferabilis eft ( quia non eflè, eft felicifsimum ) uitam pauciorum annorum, quâm æternam fuiflc.

Epiéletum^^^^gt;4rridnu}n^hoMines â. Ueo createf, nbsp;nbsp;nbsp;mundutn, operum db

A D E M(ex cæteris Philoibphis aflumipoterit probatio, fididis eorumi quis prudéterinftiterit. Arrianus è Philofophis,autEpidetus,cÔfeflùs eft, ad benei beateep uiuendum , homines â Deo creatos : 5 amp;mc 7mvr«s Tsnsi uÄ‘ TiD iviAcufjitvSii, uüX OT tizsiTrôjz iTniijn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, 7« fcK^si», -lit «c7i\ö7}0W. T« «XWÄWT«, £• KvxyKfes^, i(5« tc(fiiiu§i7a:,XK ÏJlx, Quæ funt, DcUS omnes hominesiad felicem,optimumcp ftatum creauit,ad hoctoccafionem dedit: alia propria largitus unicuicç, alia non propria. Sed quæ non funt libera, coada, Sd quæ auferri polTent, non propria. In his'quis eft, qui non cernât, apertam imundi creati confelsioncmC’quia generis humaniprædicatur primordium, quum creator amp;nbsp;fa# piens, optimusép ille Deusidicitur homines ad felicitatem, optimam^ conditioner« creafle. Quæ quidem, fi Mofen percunderis, eft, cum creauit eos/ad imagineni militudinem fuam,dominatum iuper omnes animates dedit. Dedit fapientiam, Qua» fè contra malas cupiditatesftuerentur,amp; in optima fefe conditione,beatæ^ uitæa^I^ onc'condnerent. Hæc omniaireipiciunt primordium, nonperennem dependentiam; ncc fine principio, fi ipedes alte,poteft intelligi, ut Deus creauerit, ad felicitate occa.

A fîonciTi dederit. Semper cnim fuit hæcoccafîo, fifuitmundusæternus. Qui^fî æterÿ nusfuit,nullafuitadfelicitatem,amp; tvsjrrâj/j compofitamé^ uitam occaGojledfuitpOü tins ad infelidtatê,ad confufionê. Idem Epiâetus, Arrianus (paucaenim(è multis) •nil Jè eu/^^^UTnif, ^iccrini nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cù'T^^ n Kiiù 'igyaii ecùrv. v povoy 3i«7lù), vgj. fcfhy?-

th(gt; xÙTiSti: Hominemuerdfjaedatoremfui, amp;nbsp;operum fuorum introduxit, necijje^î.^ ƒ^ƒ■z.A'/7* dorem modd, uerum etiam Interpretern» Quæib philofophi,quando ipedator in mundum introdudus efl: homo , fî fuit æternus mundus f NuIIum enim fuit ünquam tempus, in quo/non homines ipedatores Dei affùiflènt» Introducuntur cnim^prius abfentia : æterno mundo , humanum quoque genus/æternum, Quoc modo igiturlintrodudus homo, quaiî priusnon adefletf Necdefendesunquam, per introdudionem iempiternam ♦ Nam tametiî poflèt /æterna creatio , æterna prouidentia dici, ab fur de tarnen diceretur/indudio ièmpiterna, cum indudionif fit abientia ncceifaria » Repetit eadem Epidetus î ttùs yiviTvu, «5? «Afcvwfijz cù/ri: i Jïx~ ’stéasup ) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;avxe, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j{p« Kftlcixii , 0 •me

fftes 7«! •med/Ttes tvcwliomTies (rv/xpuvtxs 2äü)igt;gt;^ up-óóp Jï inscsni (rSnut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uP o'ai/Mcf®' )

«Twnj/,. Quæ funt, Quomodo/fîunthæc omnia f Quemadmodü inqua, moderator ea moderatus eft. Aeftatêiufsit eire,hyemem fuccedere,ftatuit abundant tiam Sgt;C caritatê terræ»uirtutem dedit,dedit amp;nbsp;uitium,pmnes id penus contrarietates i pro Concordia rerum, Vnicuique uero nofirum dedit corpus amp;nbsp;membra corpo^ ris, poirefsionem/amp; participes. Hæc Epidetus. quibus omnibus, rerum difpo^ fitarum non æternus , fed inchoatus quidam (continetur ordo , eruente Natura uoccs has,è pedoribus hominum. Seneca quoquejgrauifsimus Romanæ Philos fophiæ feriptor, exordium mundi fæpe fatetur,cum nominat fundatorem eius, ® cum docct , qua ratione cundadÜpofuerit. Denique Ait in Epiftolis : A' primo mundi ortu, ufque in hoc tempus(perduxit nos ex fplendidis, fordidis^^ alterna dies *

'Ex jententijf 'Plufarcbi de mundo^ 'Principiji^ ebis^ Ea in (^uibii^ nonnulli feccauerunt de materia prima de anima maleßca. Eej^onfionii contra calumnias Lucretij (pias contra prouidentiam temeritatem caßum defender jeßudit.

BjVPEREST, ut quofdam de mundo Philofophorum non ferendos !errores(coarguam, Plutarchi fcilicetiSd Lucretij . Nam quæ uel Ari# jftoteles, ucl Platonici quidam in diiputatione de mundo peccauerunt, I fuperius declarata iunt. Quanquam protinus in ipfo fermonis limine uera fefe offert refponfio , qudd Plutarchusinon ex fua fententia , fed Platonis amp;nbsp;aliorum quorundamiloquitur . Lucretio uerd/fi leporem poeticum detraxess ris, nihil ferè boni reliqueris. Quippelqui earn fedam fit profefliis , cui'certum effet, nihiljquod â fuperioribus ingenio præclaris philofophisdidum effet,affès» rere : 8ó quafi ruftica coada manu , in Philofbphiæ campos/lutulentis pedibus inuafèrunt: fed celeriter reiedi , latrare tarnen non deftiterunt ♦ Videas homi«s nes loqui uelut furentes f mirificas animorum phantafias , monftraque terrifica, quales^quibus elleboro fit opus : ut pariter cum illis defipiat ,qui fefe malefa^ norum delyrns opponat « Plutarchus igitur in eoquemdeSatu animi in Timæo bb Plato

40X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T, E V G V B. LIE. VII,

Platonis infcripfit, principio fie fcribi't: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, 'i-r^ y

(tv3^u7ruigt; tTre'mn : Hune mundumiHeraclitum dicere , neque Deorum quenquam, nequehomi’num ifecifiTe. Quafi, inquit, timeret , ne Deo exclufo , aliquem ho;» minem fulpicaremur creaflTe mundum . Non itafd Plutarche , fed fentiebac,nec •hominem ullum, nec Deum ex illis j quos colebantillafecula j Mineruam, Apoh h'nem Dianam , fecifle mundum . Dein Plutarchus/propom't aduerfus Chry^ fippumiradones de materia prima, inquam,cunda mala, quæ fuipicabantur in creatione remanfiiïè, folebant reqeere, elle materiam «-nreie/xij, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;kscksttcioi/y

(w3is fwccyxÿp TTïNià quot;feg)' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i Infînitam, turpem, maleficam,

necefsitatem quoque Deo repugnantem , amp;nbsp;rebellem . Hæc quidem(Plutarchus/ optime primum refellit, mihi^que mirificè probantur . Nifi Deus cumfta fecif«' fet, fi necefsitas in rebus ineifet , non omnium dominus effet, Hoc/impium,8^ ufquequaque rationi diffonum. Hic igiturllaudo Plutarclium , ingenium /plenis laudibus honoro, Cum uerd Platonem , uel Chaldæos, Zoroaftre'mque fecu^ tus, animam quandam maleficam deferibit , quæ teneret ante mundum/Chaos, elementa^que in confufidne , turbans inordinate , rebellis Deo , repugna'însque creandijhic egojclamores continere non poiïum. Falleris o Plutarche, amp;nbsp;te quoz que/defendentem Platonem, contra Stoicos , amp;nbsp;Epicureos , eadem incommoda fequuntur, Arguebas Stoicos/de necefsitate, de répugnante materia: at idem amp;nbsp;deterius flagitium, de anima malifica , mtittkAi» , aduerfante fummo Deo, Quid efl: enim/quod pofsit Deo fupremo refiftere C lam / non erat ille motus animæ, fi fuiflèt, fed elementorum confuforum ,inanimatorum uelut ignis St aquæ: fie quoque non omnium Dominus, cui tu fæpe fubmittis omnia , feeptrum rerum cunô/arum dedifti , eflèt Deus, Qui quidem fi eilet , nullus ei/in creatione obi« D fiftere potuiffet, deuiffus, amp;nbsp;expugnatus, in cineres redac'tus ab illo, Quisiægt; ternæ inexhaufiæ bonitati Dei(obftare potuiflèt f Veritas igitur eft, quód ante mundum non fuit Chaos , ut uerifsimis rationibus Ariftoteles euincit , Neque fuit Chaos, neque Anima. Si Chaos fuit, ut ueritas eft, ab antiquifsimis iecu^ lis defeendensj fuit initium rude mundi, non æternis ieculis ante mundum,fed ipfum mundi rude exordium, maffa mundi, primum fundamentum , cui iado pofito'^que, reliqua mundi fabrica fuperextruda fuit , ab eodem architedo fun# damenti atque totius ædificij. Nullum interuallum, nullum otium a fundament to ad ædificium .Turbatio quidem elementorum, quæ dicitur etiamaMofe no^ mine Hebraico/rachaph,undeGræcum(additafyllaba nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ffarachi,uera fuit,

fed fuit non ab aduerfanti anima, led ipfo eodem Deo, turbante nempe, fabrh cante, moliente , terribiliter ex aquis amp;nbsp;abyffo/coeleftes orbes elementa'que dif# iungente.lamPlutarchuspeccat,quod PlatonisinTimæo Phædro'^que animam, non uereince iuxta mentem præceptoris'interpretatur, Anima cuius origo con# textifsque defcribitur in Timæo , non eft omnis anima , fed anima cccli . Eo# dem quoque libro/defcribitur origo particularium animarum, In Phædro quo# queifcribitur de anima humana : fed in Timæo generatur , in Phædro fempi# terna declaratur , Quod à Plutarcho non eft explicatum , ambagem hanc con# tradidione^mquerefugiente. Veritas igitur eft primum, quod Plato (quisenim' non præferat hominibus/ueritatem C ) inconftans fuit , quód generatum or# turn in Timæo, fempiternum/in Phædro conftituat. Deinde nulquam eft apud cum/anima malifica rebellisdue Deo, Sceleratum Magorum dogma .Si Plato# ni Chaos

A ni Chaos placuit, fecutus eft maiores. Non rede, Deledus enimlin dogmatis huma#^ m'shaben debet. xAutfi rede; fenfitChaos!nulla comitatum anima, fed rudem ele^ mentorum confufamt^ congen'em,turbatam(non ab anima, fed quiafngida pugnai« bant cah'dis. nbsp;Ad poftremumiuere defenditur Plutarchus,ueris auxilij s â dedecore

redimitur.Non ex ubertate pedons fuidranaf^PhiIofbphia,quaflorentifsimum eius Ingenium exuberauit, talia fcripfifle, fed ex PJatone; Platonem autemjex maioribus nonnullis quorum dogmataplufquamlyncæis ocuh's euoluenda, fub eadem mafia bom's mall's lacentibus.

Di^oliiuntur uana Lucretij contra tnundi creationetn, rerum^s ordinenty cagt; lumnia-. Coar^uiturmeceßaridJenßlJe prouidentiatn rebitsine^e^Qmnia eau fa noflri feife TJieum : (puce putajfet Rpicuriis noxia uelfuperuaca^ nea^futninain prouidentiam habuijfe.

C R E T I O uerdfpropterfermonisinfolentiamquisrelpondeatfMe# ras enim, uelutemota mente, crêpât uanitates: fed non poteft fie uen'tas aboleri,quin illam mens humananonnunquam profundat, Principio igitur nominat naturam :

Videtur item earn deteftari reh'gionem,quæ peperit fcelerata amp;nbsp;impia fada:

Procedamus igitur/per fingula. Coëgit enim inuitum, uel incautum,Natura fateri, quod Omni eo libre fugiebat. Si natura eft, ordo quoeç eft. Quid enim eft aliud Na^ tura,qu^m rerum nafcentium,crefcentium,certus ordo,concentus,reda ratiof Si reis da ratio amp;nbsp;certus ordo rebus ineft,qui Natura dicitur; ubi cafus, ubi temeritas, qua totis illis libris obnixè tuetur Çquot; Vbi temeritas atomorum Vbi mundi cÔftitutio ex concurfu temere cadentium atomorum C Vbilapfus amp;nbsp;interitus eiufdem,nulle præj* fîdeT’ Si uulttatione amp;nbsp;natura difcutiêdos eflè terrores,uult agi ratione/cunda, Quæ maior ratio,quam Deum efre,rescp humanas/eum fcire/ÔC attendere Quæ maior ra^ tio,hominumcp confenfus, quàm mundum confilijs unius maxime fapientïæguber nariC Quæ natie tameffera, id mon confefla eftCQuis animus (non animaduertitC Quot argumentis confirmaturC rerum ipfarum teftimonijs prædicaturf Vult autem ratione nos uti Lucretius, SC eius auxilio terrores uanos,falfas^ opiniones difeutere. Ipfaigitur hæc ratio, docet eflè falfîfsima, quæ libris illis fcripfit. Præterea'quid fîbi uult quod profequiturC

At nuncifeminibus quia certis quæcp creantur, Inde enafeitur, atque oras in luminis exit Materies ubi ineft cuiusep, corpora prima. Atque hac re nequeunt ex omnibus omnia gigni, Qudd certis in rebus ineft fecreta facultas.

Audis ut fèminum certes ac pryfcriptos ordines fateaturf Vt rerum formas inuaria^ b b 2 biles

biles,confiantes, æternos^ reditus rerum nafientium îT Hæc confiantia-amp; certus orgt; C do feminum,quid efi aliud,quam eonfilium Dei,quod Mofes explicuit datum, cum cundaproducerentur^’Dixitê^ Dominus.Producatunumquodq^iuxtagenusfuû, Habens fernen in femetipfo. Vides ordinem, fecretamcp facultatem, quam Lucretius/ agnofcit amp;fatetur fuifie imperium Dei. Sécréta rerum ÔC certa facultas arguit quan^^ dam fapientiam inuentricemiamp; præfidem.Certa quolt;^ genitalia corpora,quod Arb fioteles prifciiplenis uocibus pracdicauerunt,temeritatem tota Natura exulare co;? gunt.Protefiantur artificis mirabilem,quç dédit ordinibus,percnnitatem, fapientiâ. Situs ille genitalium membroßziprobat aliquem confilio । folertiac^ potentem : Non cafujfortuitoc^ uenifle tale,tantum^ artificium, quod perennem fuppeditaret origb nem, Nam qua temeritate uenifiet,eadem breui concidiflet. Cito enim cadunt, quæ temeritas inuenifiet» Per tot annos ordo nafcendi dudus efi, idem Temper nbsp;nbsp;fimilis

fui. Qudd igitur creantur quæcpfeminibus certis,arguitur ratio magna,mundi pre^« fes,ingentium operum opifex,Nature reâ/or,arguitur ipiritus intus alens, Qudd uerd detefiatur earn religionem,quæ peperit fcelerata amp;impia faCta: Ergo laudabilis fancfia, quæ/fanguinem humanum fundi prohibuit, fcelerata facrificia fuftulit, iter hominibus adinnocentiam aperuit.’eos fumma charitate,modo fequantur,deuinxit; cun da flagida fummouit. Qtidd fi mala, nefaria^

Certe quæ tot bona quotidiefuadet,exofculanda, fummislaudibusefferenda. Vera generis humant magifiraiudicanda.Hæc ad aliafatetur,fuadet,mundû non temere, fed confilrjs æterni Deifuifie creatum. Alias autem rationes, quas Epicurus, non contra creationê,fed contra' quale retulit Mofes, inuexit,fuperius difcuflàs non repe tam;qudd Deo nullû emolumentûgratia nofira præftare poteft,ut caufa nofira mun dum molin'uoluerit : Qudd tanto ante têpore quietu nihil illicere debuit, ut cuperet uitam mutare priorem.Fas enim efie,rebus nouis fiudere eum,cui.ueteres obfint.’fid cui nulla omni anteado tempore ægritudo accidiirct,cum pulchrè degeret æuum,n5 potuiffeiamorenouitatisaccendi. Nobis quo(^ non nafci nihil mali luiffe. Reipon^ fum enim(fuperius,Maiorê elfe bonitatê,charitatê^ diuinâ,quàm cuiufuis hominu. Nec fi homines remunerâtur,qui beneficiû dedifietjeadê rationeDeumeos remune^ '•rari,â quibus beneficiû acccpiflèt : fed cuius omnes uirtutes funt uirtutibus humanis in immêfum maiores : fie benignitatê amp;nbsp;clementiâ.tanto nofira efie debere maiorem, qudd nofira remuneratur à quibus accepifièt, illagratificatur/â quibus nihil accepifi lèt.Improbatur ctiâ(amp; criminibus incefsitur â mortalibusamicitia, quæ remuneratis ones expedac,mercatura dicitur,nô amicitia.Contrà,fummis laudibus tollitur,uera charitas iudicatur,cû gratificatur amicus amico,nullius remunerationis caufa, fed fo la bonitate fua.Deo quoep fimilimi iudicâtur,qui beneficiû inimico contuliflènt, qui peperciflent. Vera igitur bonitas Dei fuit beneficiû dare creâdi mundi,à quibusatihil accepiflet.Sic enim magnitudo bonitatis fug cognita fuit» Qudd autem Deumerej« ando mûdo,uitam mutaflepriorem, amp;nbsp;quafi tædio prions ætatis acculas ad création nem uenifleimagna cæcitas,inexpiabilis error.Si Deus caufa nofiri,non fua,creauit, cur putas eum uitam mutafle priorem C Mutaflet, fi propter fe/mundum feciflet, fî quafi male prius habitansfmutare fedes, reficere domum fiatuiifet. Hoc fiulti dicant: fapiêtes autê,Deo(femp ubertatefelicitatis fuæ circûfufo, nunquâ ièmpiternagaudia fua defuiflè.Quibus cû bonitas quo(^ par adeflet,alios eius efticere participes uoluiG fefld autêin Aeternitate fieri nô potuiflè» Solus enim ipfepotuit æternus amp;nbsp;I^tus elfi: lætitia

A læcitîafcmpfterna. Hominesigiturôd Deos(feciflè, terras'hominibus,Di)s/ccclum, utrifquejcœlum èC terras,ut maieftatem fuam nofcerent,colerent,pariterq? feciï beati efiènt.Quod in tempore duntaxat,in Aeternitate minime fieripocuiiïèt.8olius enim eius/æternû æuum» Sed his facile refolutis,quæ mouere forfan aliquê poflènt, qug pofuit Epicureusidem/probaturus temere amp;nbsp;fortuito, non a Deo creatum muiiî? dum, qudd tantis culpis fubieôtus fit, qudd magna ubique temeritas amp;nbsp;inordinass tio, confufio, refellantur»

Principioquantum cccii tegit impetus ingens, Inde auidam partem,(montes, lyluæ^ ferarum Poflèdere, tenent rupes , uaftæcp paludes, Et mareiquodlatè terrarum diftinet oras*

Hæc Lucretius. Ad hæc, qudd duæ maximæ mundi partes, aliæ/feruoribus, aliæ/ gelu afsiduo mortalibus fint ablatæ : quidquid autem aruireifet, niuis Humana re^ fiifat, breui fentibus obducatur. Etcumiam latè uirere, florere^ fruges cepiiîènt, partim nimfis feruoribus Solis,partim hymbribusgelidiseppruinis auferri: Vexari uiolentis flatibus uentoi^. Ad hæc surferas horriferas, hominibus infeif as plant marc amp;nbsp;terræ, Cur/anni tempora morbos apportent. Quare mors immatura uaga^ tur.Curinfanshumiproiedus,contra quàm bruta, indigus opis,implet locum uagitu. Necpecudibusquemadmodum nobis, opus elf mœnibus altfs, quibus 'ie tueantur. Quibus omnibusEpicureus nitebatur probare, mundum non Dei confijs Iqs, fed temeritate amp;nbsp;cafuiemerfiiTe, cundfa Fortuna gubernante. Ad quæ è uenß fimis Naturæ thefauris rationes depromptas, poterit, qui uoluerit, obficere. Prin^ cipioiut in omni caufa J atque opéré, qui bonis filentio præten'tis, mala amp;nbsp;aceufatioîs ni obnoxia perfequeretur, improbus haberetur : fi'ciimprobus habendus , qui tam mirabilibus rebus , quibus confi'citur ornatus mundi, tacitis, ea tantum infedetur, quæ'calumniandi locum præberepoflènt. Verè enim dixit grauis orator, Sed elf iniqua^in omni rc aceufanda, prætermifsis bonis, malorum enumeratio,uitiorum^ felecfiio. Innumerabilia funt in mundo, quæ non admirari modo fapientes, fed ob# ftupefeere coëgerunt. Necfatiare fefe/confiderando illi potuerunt. Improbantur, ftultièp dicuntur, qui uel ignem, uel aquam, uel ferrum,conuitijs infcëfentur, qudd aliquas clades ab his importatasiaudiamus.DeniquenulIares , cundforum iudicio, utilis, necelTariacß iudicata, quæ non ob aliqua adiunefia incommoda uituperari pofsit. Confideranda funt igitur longe plura ac meliora, quàm paucifsima,ac mini# ma mala. Quemadmodum/quieloquentiaquàm diuinauirtus fit, uultnofcere, non urbes euerfas malorum loquacitate, lèd innumera bona bonorum eloquentia parta confideret. Vt igitur dem, in tanto bonorum numero, quædam mala interuenifle, non protinus aflèqueris ut calumniari mundum, mentem^ magnamiqua guberna# tur, tollere pofsis. Sed præter hoc relponlum,mihi non modd calumniæ patere non uidenturj quæ Lucretius obiecit, ut non minus in his ipfis.prouidentia uigilafle, in# geniumcß fuum exercuilTe uideatur,quàm his,quæ claram prouidentiam proteftan# tur. Montes,Syluæ , uaftæcp paludes , amp;nbsp;mare latifsimum^Lucretio uifæ funt, quæ prohibeantiiie fateamur mundum diuinitus creatum. Audiatigitur principio. Montes nihil habent in terris, quod non maximorum commodorum, incredibi# lis^ uenulf atis caufafadum uideatur : ut fi montes in terris non adeflènt,multa ma# la'cum dedecore confecutura fuifle uideantur. Cernentur autê mala montibus abfen tibus, fi commodauenuftascphispræfentibus confiderentur. lamprimum coerce# tur montibus rupibusep celfis mare, neprofiliat in terras ; in eos durifsimos, amp;nbsp;in# b b 5 expu

406 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T. E V G V B. L 1 B« VII*

expugnabilescarceresilliditfludusinfanos, Hic(rabksefierata quiefciL In montre busfcct’lum falubern'mum defecatus aer, corporibus firmandis aptus. Et cum grai» ue cœlum infeftat æftatehabitantes in piano ; qui tenent montes, locorum celfitudi^ ne i cœli^ bonitate à morbis defenduntur. Hic amoenifsimi fecefius, hicEaltus opagt; ci,uirides fyluæ, ad uoluptatem, uitamcç quietiorem iucundifsimæ. Secedit in montesannumerabilis hominum multitudo, feceflus illos facros i fyluas^ uiridan^ tesamp;propioracœloloca adamantes.Incampis nulla grata oculis uarietas, eadem femper terrarum faciès* Montes autem mirabili uarietate diftinguuntur. Hic ualles umbrofæ. Hiclatc profpectus oculorum* Nunc tumulus furgit, nunc caua uallis hiat. Nuncpendet rupis , nunc occurrit nemus umbriferum. Nihil in montibus ociatur, Namfyluæ'tumgratifsimæfunt, tumpræbent nobis omne genus materiâ/ adhumanosufusmaxime necelTariâ* Turn feras, animalia^ manfueta nutriunt, quæcaufahominumeffefada,déclarât,quddhisfoli hominesutuntur. Qui feras item perfequentes, turn earum uenatu uiditant, turn exercentur: firmant uires cor^ porum :Incredibilisefllætitiaperfequendiseis. Adpoftremum, magna montium necefsitas. Sinehis nec hominum uita fuflineri, nec ulla in terris uenuftas inueniri polîèt.Quiseftenim, qui nefeiat, fi non effent fontes'amp; flumina, maximis income modis humanamuitamfuilTeucxandam ,imóueró defedurambreuif Montes igi# rgt;obis fontes amp;nbsp;flumina. In cauernis montium cogitur frigidus aër : hic/ defl:illat,defluiicp in fontes. Fontes aggregati flumina conficiunt. Hæcad urbes in piano fitas defeendentia j deferunt lecumlquæ nullius orenumerari polTuntbona.E* montibus Aethiopiæ oritur jlabitur^ per uarias terras Nilus. Heluetiorum mom tesjquatuor inclyta fluminamittuntin uarias terras, Danubiumin mare Euxinum, Padum in Italiam, Renum per Germaniamin mare Oceanum, Rhodanumin Gab D liam. Sic e monte Tauro, Tigris amp;nbsp;Euphrates. Denique cundi fontes, è cauernis ib lis, latifsimis^ fpecubus onuntur. Quid effet autem humanauita fine fontibus,amp; fluminibus f Qui igituraccufauit montes, eosq^ temere terras occupalfe putauit, neceorumuiditcommoda amp;nbsp;necefsitatem , diuinamcp creandis eis prouidentiam non perfpexit, is fine dubio dementifsimus fuit. Quorum aceufatione expiata, pun gata eft etiam culpa fyluai3î,quæ tametfi tenentur à feris,tarnen fer^ ipfæ,ad utilitaté, uoluptatemtß noflram’deferuiunt:ut,fi nonfecifletDeus, facienda fuerint ab homb nibus earum luftra: tum maiores capiunt homines è fyluis frudus quàm feræ, ut propter homines fadæ, non propter feras aperte nafeantur. Venio ad paludes, amp;nbsp;lacus, amp;nbsp;marc, quorum non minor necefsitas Sô ufus,quâm montium,ac fyluarum* Hincép primum aggredior. Quanto melior Lucretio!amp; Poëta amp;nbsp;Philofophus fuitî' qui colluftrans oculis opera mundana, incp bis lacus èC paludes contemplans,ea non temeritatis,fed fummæ prouidentiæ, diuinæc^ bonitatis munera iudicauit, amp;nbsp;inter præcipuas Italiæ laudes afcripfitî

Fludibus amp;nbsp;fremitu aflurgens Benace marinof nbsp;nbsp;nbsp;Laudauit igitur marc, lacus,

ad pulchritudinem Italiæ data, non ad infamiam prouidentiæ putauit. Marcus igb tur Tullius omnibus laudibus Lucretio fupcrior,quantus efl: in explicanda diuina prouidentiaf quæperfpiciturinhis, quæ mari, lacubus amp;nbsp;paludibus nafeuntur* Duos igitur uni Romanos oppono, quanquam nulla ratione conferendos, Lucres tio, fiue patri] fermonis clegantiam, lîue mentis diuinitatem compares.Lacus igitur in Terris etfi prohibent habitationes humanas, non tarnen tollunt commoda,deco^ rem

A rem, necefsitatem. Ncqueenim erantomniaicans, dom/busjpalatrjs repIenda.Pars terrarum ad urbium ædi'fîcïa, pars ad agros, unde uiditarent bomines,parabatun Vc hominibus rcplere terras uenuftïfsimum fuit, fie replere pifcibus/maria, lacus, paludes. Non decoris tantum , qudd diuerfigeneris animalia)nata funt,terreftria6^ aquatica;uerum etiam is^ qudd cibusiex omni loco datus hominibus fuir, perfpe^ drus eft. Ad poftremum doceo, fummo confilio, magna necefsitate, mare fadtum efièlatifsimum, ipfiscp terris longe magnitudine, uaftitate^ amplius.Nec fecus fieri potuificjiiec debuifle. Omnium rerum quibus animantium uita fufiinetur,nemo efi: qui nefciat,acrem maxime necefiarium. Eo uiuuntjijjirant^^ animantes,eodem olfa^ eiunt, eodem uident. Nubes item èc uapores, arquehymbres,ad ubertatem,fcccunj: ditatem^terrarumneceiTarioseilequisnefeiatf Hocigitur tam falutare,amp; omni^ bus terris uniuerfale beneficium, quiredtèconfideret, nobis mare minifirac, Nun^ quâcitra mare contigiflet. Tantundêeiiad id in terris marenecefiariu,qua'm Sol fu^ pernus,Sol igitfuper immêfas aquas, quæperuniuerium terrarû orbe circunquaqj diftufæ funtjflammas euomens, castp irrequietis ignibus excoquens, reiolucs,ch:s citreparattç aèrem,quo tora inter ccclûac terras regio repleta,luggerit animantibus Ipiracula, récréât hauftusi frigiditate fuajcordis æituantes calores. Is,ut dixi,reficit, reparatur, renouatur^ femper extradtus è mari, rapidi potentia Solis. Qui quan^ quam elicitur etiam e terris, at is,perexiguus eil, ut nili magnitudo maris, aqua^ rumçpnumerustantusadeflèt,nullarationetantus acr fuerit reparandus, exhau;« riendus^ quantus ad omnem mundum fatis eilet. E' mari quoque trahitur alia euaî! poratio, quæ/coaefia, deniataq^ in nubes, preilàcp ut ipongia , protinus hymbrem ingentem demittit in terras. Is gremio telluris exceptus , magnus alit, magno per# ß miftus corpore fœtus. Nifi igitur tantus , quantus efi numerus aquarum, fuiflèt creatus, nifi fefe per omnes terras mare difibdifiet,nec aër reparari potuifiet,nec nu# bes è mari fublatæ i terras hymbribus fœcundafiènt. Viilius igitur fuit animalibus, 8Cad eorum uitam magis neœifarium, ut fieret latifsimus aquarum cumulus, quàm ut ubi nunc mare decumbit, eilet habitabilis terra : quæ'necipfa,nec aha pars terra# rum , quæ nunc habitatur, tenen' ab hominibus propter fiehlitatem potuiilent; ipficp animantes nec nati fuifiènt, amp;nbsp;fi nati, reipirare pofiea non potuiflent.Hanc ca# lamitatem, quia contra Naturam arma fuiceperat, amp;nbsp;in earn fcripturus uencrat, ui# dere Lucretius nonpotuit : cui uifum efi, caruiife confilio amp;prouidentia,qudd ma# re tantum terrarum occupant. Mitto enim nunc alia, nullius ore enumeranda com# moda, quæ percipiuntur mari : mitto nauigationes, piieesep omnigenos , quibus maxima pars humanæuitæ fufiinetur. Venio ad perpurgandas alias aceufatio# nés, qudd aliæ terræ propter feruores, aliæ gelu aisiduo fint mortalibus ablatæ.Ea# dematquefuperius,Naturæ calumniandæ dira cupido. Principio deprehenfum eft, nullas eile terras uel ob frigora, uel calores , non habitabiles. Deprehenium eft, eos falh, qui uel Zonam torridam, uel duas frigidas/inhabitabiles exiftimaiîent. Inuentum^ eft, nec tam fæua frigora, nec tantos elle feruores in mundo,quiprohi# béant,quo minus'omnis terra colatur, quifque locus hominum cultu teneatun Omnis em regio, quæ Solis reeftis radqs fubiacet, à Tropico Cancri,ad Capricorni, innumerabiles fuftinethabitatores. Mitius quidêcœlû noftrû,ac temperatius; atamp; illis funt fua bona,qug noslin terris produci nofiris cuperemus.lllicp ad æftus aflueti » tamiucundèacbeatèuiuuntinfua,quàmnos in noftra regione, CunCtis Natura proprium quid gratificata eft. Si quid aduerfi dédit, remedia quoque, quibus in# commodalocorumleuarent,nondenegauit»Easquoque Zonas, quæ/polis rede fubiacent

fubfacentjubineceflariofunt dies acnodes temporibus narijs bimeftres actrimc:#^ •'fires, nidi qui ferrent non modo facile ab hominibus habitari, fed ufque ed ccelum illud temperatura efle, ut binas ac ternas fruges iîngulis annis legant.Cui,ratio quo^ que ailipulatur« Quo tempore Sol afsiduus fuper tern's immoratur, fruges matura^ ri, produci de terra cunda bona. Deniiores autem tenebræ, menfem duntaxat in^« grauefcunt. Hæc uidiiqui uidiflent, fidelifsimeq^ referrent. Non illicimare glaciale eft.Tumfiglaciale,*habitabilequidem,8d ueftigia patiens.fuper aftrida glacieca^ fas figunt, dum gelu durata'folidæterræ modum præbet. illic negociantur. Vbi xc' folutiopropinquat, tollunturbem,redeuntin terras. Vbiqueigiturfuit diuinitus confultum. Cur porrd tacuit Lucretius, qui queritur æftus amp;frigora, quæ fob's fai» cit acceflus, ac difcefttis, diuinum, quo Sol it, redite^ iîngulis annis, ordinem,nunc hyemes, nunc æftates efticiens C Quo quid diuinius 7Dum nobisfhyems neceflaria, frigoracp(grauidant terram inuifeeranaturalem calorem reijeiunt,hymbresep' omnia fcccundant, interea dat illis Sol acceifu feruores, quibus;maturatas fruges ad borrea portant.Quod autem queritur accufatc]^ Naturam Lucretius, quodcunque reftet agri boni, ni uis Humana refiftat, fentibusobduci,partimcpferuoribus,par^ tim cafibus alijs auferri : primum monebo eum, fi uoluerit, aut potuerit fufpicere, quod longe meliores PHilofophi docuerunt, exemplor^um^ abunde eft, cum felicitf tas,rerumc^fecundarumfucceirusamp;copia/mortalcs reddat infolentesac peiores, cum fint détériores,quo ditiores,cum corrumpunt animos amp;nbsp;corporajiaud citra di^ uinum confilium euenifte,ut uidus fudore conftarct, ut excuft'a corporibus atCß ani^ mo torpedine, amp;^fortiorcs ficrentHomines, amp;nbsp;alacriores, addo etiam meliores. Nes» mo enim eft qui nefeiat, laborando non modd corpora, uerum etiam animos leffi'ci meliores, quod ocium'tam corporibus tabem ingenerat, quam animis'rubiginem. D Cerncre eft equos longe détériorés, quosîocium amp;nbsp;fagina corrupiifet. Certifsimum igitur fit, nifi uidu quæredo lab ores hominibus dati fuiftent,multa malaconiècutu^ ra fuifte, Nec ulladefignari poterithonefta caufa, cur Deus auferrelabores hominigt; bus debuiftet, quibus ablatis remanent ociofi, uentri i libidinibusfß fœdis, quales Hodic, quibus res aftatim fuppetunt,feruientes.Tales eftèntomnesinocio8^ignagt;

A tetros odores malas«^ exhalationes ex omni mundo furgentes amoliuntur. lidetn ferenitatem, ijdem nubila, uelut aens moderatores ac domini, apportant. Sine uen# tis non minus homines uiuere, quam fine Sole non potuifient. Nunquam enimihis abfentibus pluiflet. Nunquam ferenitas cocleftis afiulfiflet. Vbique/caliginofus aër inhorruiflèt. Numerare igitur uentorum commoda Lucretius, non incommoda debuerat. Sic commoda, quædümq feruores apportant, quos uehementes fieri ad torrendas fruges conueniebat. Nequeuerd bonus apud mortales haberetur,qui cu^ iufquam leuioribus uitijs notatis, maximasiinfignioresi^ uirtutes omitteret.Siquid igitur nimij feruores frugibus natis nocuerunt, atreipicqut ab eifdem/e terræuifceÿ ribus promuntur, aluntur ad incrementum amp;nbsp;maturitatem,denique maturatæ ca^ loribus i domum ab hominibus deportantur.Sine feruoribus/nec nafci,nec crefeere, nec maturari potuiiTent. Ac uere dixit ille, longa efl oratio, multæcp rationes, qui:« bus doceripofsit, omniaquæ terra concipiat femina, quæ^ ipfa ex fe generata ftir^ pibus infixa contineat, ea, temperatione caloris, amp;nbsp;oriri, amp;nbsp;augeicere.Solus autem Deusundequaque bonus ac beatus; Noftra,bona quidem, fed quoniama Deo 7 longe difsita,non eadem perfeda, fyncera, inuiolatabonitate, ut femper profint, ( nunquam noceant. Quemadmodum nihil cflluce melius, ac deledtabilius : at Sol ƒ ' fæpe corpora hominu inflammauit. Quod autem de fen's horrifcris,qug nobis in^ fellas alant maria amp;nbsp;terræ, obiecit Lucretius, fimilis relponfio. Paucifsimæenim funtferæ hominibus infeflx, at innumerabileslad omnes ufus aptæ. Ex eifdem quo;« que remedia, uel ad earum^ uel aliarum ferarum nocumenta fumuntur.In omni igL turEuropa, fiueltaliam, fineGermaniam ,amp; Galliam aut Hilpaniam peragraue=? ris, has hominibus infeflas, nifi fuerint priores irritatæ, feras paucilsimas enume#

® rabis. Nam regiones calidiores, necelTaric) multa monflra, propter feruores,alues? runt : fed amp;nbsp;ea prodigiofa, magnæuoluptatis (cum uifuntur, magna,'Naturæ po^ tends indicia, non unam aut alteram faciem,fed longe uariasac difsimiles nobis ofterentis,amp; quafi ludentis. Quid ElephâtisjRhinocerotibus mirabilius C Quis Cea turn côlpicatus,nô obflupuit,miratus^ uocem amp;nbsp;mente ad artifice fuftulitC' Quod/ Naturam accufans, cafumitemeritatemcp défendis, quód lupos, uoraces^ beflias crearit j cur non laudas ÔC admiraris, quod boues amp;nbsp;equos, ad humanam uitam ncss celfarios, quód tot ferarum genera ad cibos, omnesep alios ufus) eduxit f Cur ocus« lisiniquismunera eius , tan^que mirabiles diuitiascernis,necteuelodium,uelhe:# betudo laudare finunt, quæ meliores non modó laudarunt, fed etiam obllupue;« runt C’Fadæfunt igitur quot fieri formæpotuiffent. Mirabilius efl, amp;ad diuinam prouidentia illuftrius, tot;tantas^ animalium formas apparuifle, tarn uanj generis arma quibus fe tuerentur, accepifîè, quam queflu dignum, quodhis/arma dedif«: fet. Quæîneque data funt, ut hominibus nocerent : fed ficut non fuit datum ferrum '• ad exitium fed ad ufum, fic ut his ilia fe tuerentur. Vt igitur cornua tauris, apibus , aculeos,ceruis uelocitatem, equis calces dedit, fic uenena ferpentibus, morfus feris \ tetrioribus : quibus ut dixi, non nocerent, fed fe defenderenr. Hoc fuit naturæ mi^î rabile confilium. Quód autem morbos, mortemep immaturam déplorât Lucre-' tius, hinc^prouidentiam, quærebus humanis conluluiflet, tollere feflinat, in me# diumcp pro trahit infantes, humi proiedos fientes, amp;nbsp;opis indigos , una eademlt;^ refponfio. Nam quæ morbos apportant, parte alia/funt optima, falutaria, uitalia. Sofmagnis feruoribus febres accendit: ateodem tempore fruges torret: frudlus ma# turefeere cogit : efticit ut uuæ dulcefcant, ledlætp amp;nbsp;prefiæ dulcia uina profundant. Hisqj intelligimus, non idcirco totius orbis dominum, nobis lampada Solis in# cc flammaffe

410 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T. EVGVB. LIB. VÏI*

flammaflè quô corpora morbis confli(ftarcntur,fed quo frumcnta, frugesqj omnes C maturatæ carpcrcntur, amp;nbsp;uuarum Iiquores, acerbitate mitigata, fuaues erfcóti, non multópóllab hominibus biberentur. Quod fîeodem tempore febres inflammant, tumid perrarum eft, turn huila ratione cum bono amp;utib'tate, quam feruor ille lar^ gitur t conferendum. Scd noftræ prudentiæextiterir, quemadmodum ignem nelx^ datjdeclinamuSjduntaxat autem ad utilitatem, quæ tam uaria, mirabilis^eft, utimur : fic domibus, amp;nbsp;tedorrjs, quorum faciendorum Deus idem ingenium de^ dit, feruores Solis déclinantes, eos finere flammas iacftare per arua, amp;nbsp;maturanda«« rum frugum munus abfoluere. Quotiesfagricolas ipfe uidi, fummis uotis æftus inlt; gentcs efflagitantes, quibus excutiendis frugibus incredibiliter iuuantur. Vidi naui? tas mare, quod nauigantes, tarn uaria bona domum aduertunt, dicere mare bene^ didum, mare diuinum, ac fandum : Sic feruores Solis agricolæ fciunt ac fatentur/ fandlos »diuinoscp, propter incredibiles ufus. Mors igiturimmatura non fuit Na* turæ confilium , quæ cuncfta/mirabilibus modis ad omnium conieruationcm ftu* duiftet. Rarohæc culpaeius, led noftra, qui cupiditatibus effrænatis feruientcs,exi* tium nobis acceleramus , amp;nbsp;aut inimicitqs | ferro^ ante diem cadimus aut morbis, quosiuoluptates aclibidines attuliiTent, conflilt;ftamur. In uniuerfum reperies , uiros 'meliores ac modeftiores diutius uixifte, Natura longos eis uitæ curfus apcriente. Sunt aliæ caufæ, quas Lucretius uidere non potuit : eas ego contentus bis quæ ftinc in oculis , fenfucp patefcunt, feiensamp;prudensrelinquo. Nam cur infans,contra quam aliæ animantes, omnem locumuagitu compleat, proiedusbumi,PbiIofophi uerifsimas, optimas^ caufas, quibus afsignatis, omnis fuipitio conticefcat, addu* cent.Primumdocentes,uagitusinfantium, nonmagis humani generis infelicita* tern, quam nobilitatem fupra cæteros oftendere.Nam cum reliquas animantes Na* D turaiuillis SC cortice, pellecç iepiuiftèt,quo frigora depellerentjanimal nobiliisimum leuifsima cute, quo minimum ponderis Spiritus haberet ex carne, circundedifté: Infantes ex calidis matrum uifeeribus egreffos, frigus externum fentientes, natura* liter uagire,quosduritiescutis,uillis^obteóta, non defendat. Crafla igitur ani* malia, uillis amp;nbsp;pellibus armauit : nobile, facftumtç magis ad rationem, amp;nbsp;cogitan* dum,quamadcorporea,tenuifsimacute contenta eft protexifte: Cui ratio, non cornua i uel aculeilautplumæ amp;nbsp;roftrum^adpræfidium dabantur. Quod fi leones autequi,proptercutistenuitatem, dolorem quemadmodum infantes acciperent, baud dubie', dolentes aliquam uocem, quemadmodum cum uerberantur canes amp;nbsp;feles , emitterent. Ecceigituruagitusinfantium, non calamitatem , miièriam^ te* ftatur, fed corporis delicati contextum , immortalis ipiritus artificiofamiacleuemi minimumei; ponderis habentem federn. Simili modo cœlefte facramentum doce* buntPhilofophifuiflè,quódopisindigus infans/nafeeretur: ut animal fociabile, uinculumcharitatis ex alterius auxilio retineret: parentes qui non modo genuif* fent, fed etiam aluiftènt, diligerec amp;nbsp;colerçt, èC beneficium quod ab eis infans acce* piflètjfenibusredderet. Hoc diuinilsimum ; hoc facit ut contra quam bruti,8d ra* tione carentes animantes, parentes diligamus, amp;nbsp;colamus,ueneremur,pro eis in fer* rum, flammas«^ ruamus. Genuerunt, diftïcilimam educationempræbuerunt.Qiio tempore, ipfi quoque parentesfoptimum beneficum^ Deum, natis educandis,imi^ tantur.Fitepamorismaximaconiuntftio. Animantes rationis expertes,nifi fubito nati lin pedes ftetiflent , educationis indigentes , quód rationis expertes efteni, c ueftigio perqflent.Charitas igitur ratioep parentum, plus eft ad educandumjtïi'®”^ brutis nafci non opis indiga. Eadem quoque de meenibus altis,quibus nos defend

A dimus, pecudes defendi non indigent, dicenda. Multo enim meli'us fuit/mccnibus altis indiguiflè, quæ cum uellent hommes, ædificarent, quàm non indiguifle, Hæc enim ædificiorum egeftasargiiebat animal nobilifsimum, quod ad habitandum pa^ rarefibidomicilium,tuericçfeabmiurîjs externis deberet amp;nbsp;pofTet« Pecudes au^ temifi mœnibus indigentes linfuper ingenio condendorum caruiHcnt, fine dubio non uixiflcnn Homines ergo (mœnibus altis indiguerunt : fed huic egeftati ratio pulcherrimum remedium, quæfolis hominibus dabatur, erat adhibitura. Ad hæc poflent homines ut tempore prifco pecudes imitati, fine mœnibus habitare ; fed melior, nobiliorc^ eft habitatio fub tedis, præclaras^p urbes apparuiflè, Quapro^ pterihæc egeftas peperit banc toto orbe pulchritudinem,qudd urbes afpcximusiho^ minum folertia conftru(fias. Quis nefciat, fi poffentpecudes, quemadmodum ho* minesurbes ftatuere, potius in his ipfi's, quàm teterrimis , horridis^ ipe* luncis,aut caulis habitaturasC' Quocircaquod optimum,amp; humanæ no* bilitatis teftimoniumfuit,idLucretius,quinefcio qua beneuolen* tiapecudibus homines fimiles uolebat,dedecusinfamiam^ prouidentiæ j temeritatis argumentum putauit, eadem cæcitate magis temeritatem, quàm prouidentiam defendens,quafimilesbrutis hominesha* bitationes non habuifle '' quæftus eft.

]Je nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;natura ^ua inter Deum fupremum, at(lue homina int

terceditflt;Z^(luóddehis etiam prijci Vbilojophi funtlocuti: Et de ueris ,fabuloßt exclußf.

VN C I D E D 11 S, Sc omni ea gente, quælmaior homine, minor principe i ac fummo Deo”, media inlt; ter nos ilium creditur; de qua uarius fermo pris» feis etiunioribus Philolophis babitus,agendum,hinc inde/mcndacqs j èC fabulis'à ueritate legregatis : SC quod nominibus confulum , confufas quoque res exhibet, moraturej mentem ab alpedu ueritatis, {ea

iungendum,8lt;^ in fèparata genera partiendum:ut quæl bona, 8gt;C uera funt, iucnndè fufcipiantur, in fuos tus, amp;nbsp;facrurn domicilium reuocata uentate, notam femper hominibus , ccclefti bencficio (emper in ter^ ris radiantem, luculentifsimam autem magni Dei in terras aduentu,ob quæ uenerac ri Theologiam ueram neceflè iït. Ac iuniores Platonici omnia ferme Deorum gcne^ d ra,quænoftrisinliterisuidifrent, furtim^ uiurpaifent, celebrauerunt: apiid fui« periores i uetuftiores^ Philofophbs uaria ratio, nunc qui moueant lumina ccelcltia Deos,nunc alia quædam numina uaga, nulli corpori alligata,ccelum,amp;terras inambulantia, célébrantes. Sed quoniam ad unum ueritatis filum cunda reuocan:« da lunt, reiedis his, quæ'minus rede lenferunt, eorumlt;^ teftimonio declaratis , re^ ftabit nuda i exutai^ mendacqs ueritas fola, Omnes quidem prope uetuftifsimæ gentes, cum iam ueritas j priorumtp feculorum bonitas obfolefceret, poft prirnum^ ac fupremumDeum, ftellas deinde'ut Deos coluerunt. Veriisimumqj eft quod fulpicatur in Cratylo Plato: Videntur mihi, ait, priores homines Græciæ, hos fo^ los 'Deos putafle, quos nunc plerique Barbarorum , Solern , Lunam , terram , 8C aftra,coelumcp. Quæ concita perenni curfti intuentes,ab hac currendi natura Theus cosuocarint.Deinde,inquit,deprehendentesalios, iam omnes ipfo ifto nomine nuncuparunt. Eadem inlibris primæ Philofophiæ aftîrmat Ariftoteles, Veteres/ primas fubftantias Deos putafte. Veriim'quodarbitratur, corpora iolum, Intellft gentias^ eceleftes , Deos dixifle, non eft uerum omnino. Docebo enim tarn ex Chaldæorum,quam Aegyptiorum, Hebræorum, denique ueterum Græcorum Theologia, non Deos iftos modo , id eft cccleftes Intelligentias, prifcos, fed alia quoque Deorum gen era pu tafle, Alterum quod peccat idem Philofbphus, nee rcf de fententias antiquorum interpretator, eft in fecundo de Ccclo, Antiquos fupe^’ rioremlocumDrjsattribuifle,uelutifolumimmortalem:Indeconfieri , utnec nitus unquam. Nam omnis uetuftas, ÔC cuiusuis gentis Philolbphia credidit, con«: feflà(^eft,cœlum quanquam diuinumamp;incorruptibile, at creatum, cuius uel iph: Ariftoteles arguit Platonem. Duoqj male de priicis interpretatur, quod primas fubftantias

A fubftanti’as, amp;nbsp;Deos, fola fidera, Intdligentias^ cccleftes crediderint, quod tnbue# n'nt eis coclum ud fempJternum. Quorum falfitas colJigi potent, tot fuperius prola^ ds teftj'montis. Vt igitur omnia fegregata, fepofita^^melius in{j3iciantur, dicendum eft,tria fuifle,amp; elîêin Philofophia, ucten^ TheologiageneraDeorum. Ac ficut fe# parauimus Dæmonas fabulofos àuens,Gcueris Deis âfabulofis ô^poedcis fegregaü ds, Pn'mum genus dicendum. Sob's, Lunæ, ftellarum : fecundum eorum Deorum, qui à motu cccli abfolud,per terras uagari, ê ccdo terras petere,in ccrJo beate uiucre^ res humanas gubernarc,dixerunt : Terdumjeft genus eorum, quos ex hominibus in Deorum concib'o collocarunt poetac. Ex his generibus, folum medium , G quis aîté fpe(fî:et,amp; non Naturam modd, ied omnem uctcrumj maiorum^ Theologiam con^ fulat,inueniet ueros Deos;primum terdum Gdlitium,amp; fabuIoG.im: fed poftremu/ ^poëtis : primum ab his,quibus apud Barbaros, uifum eft ccelum habere Diuinitais tem,fiAum. Vtquo erroreterram,quod,Platoperhibuitin Cratylo, afleruitin Tis« mæo, oceanum amp;nbsp;flumina,omnem^ mundum deiGcarunt; codem tribuerintamp; ccc4 lo Diuinitatem. Vtcp GclidafuitDitiinitas Herculis,Martis,Paliadis,totcp poeticon rum Deorum , G modd homines eos conftet fuifle ; Gc Diuinitas ccclifuit ex errore poft andquam,ac facrofancftam Religioncm, uniuerfalemcp Dei cultum exdndum, afcita.Nam uetuftifsima Hebræorum Philofophia,longe bc Chalda'orum,amp;' Aegyj* ptiorum Theologia fuperior,nunquam dedit ccclo,Gcut nec cætcris rebus Diiiinita/ tem» Quæ Religio amp;nbsp;Philofophia quoniam antiquifsima eft,illud prifcis illis feculis, anteaquam pro ueritate fuccederet mendacium, placuille, creditumtp fuifle fentieni= dum, quod traditur in ea. Ac Plato quocpleftis eft in Cratylo, dó in Legibus, a' Bar^ ban's allatam ad Græcoslaftrorum Diuinitatem ♦ Sed ubi inuenehs^non uctuftioresgt;

B fapiendorest^p barbaros id fecifle,nec femper apud Barbaros,huncerrorem uiguifle, pronundandum erit,Græcos in eo non ueram Barbarorum Theologiam,led eorum uanitatemicrrorescp fecutos,cum coelo dederuntDiuinitatem. Nec Ariftotelesfecit aliud,cum Diuinitatem Gderum aded fulpexit,huc^ mentem omnem deGxit, qua'm qudd Barbaros fecutus eft in eo, in quo poft multa lecula ab ortu generis humaniiillf errauerunt. Atque Ariftoteles quoniam hanc cccli, Gderum^ Diuinitatem^âpræce# ptore Platone,Trifmegifto,Chaldæis,accepit,ccrtè fatendum eftfei,quod priores illi prodiderunt, Deos quidemiefleplanetas, fed creatos à fummoDeo, quod Platotogt; ties, ut uidimus, conhtetur, amp;nbsp;Trifmegiftus. Igitur aurore Platone/nil aliud eft cccli Diuinitas,quam Barbarorum fuperftido, qualis fuit Diuinitas terræ. Siquidem eo^ dem tempore, eadem religionqterræ^ ac cccli Diuinitatem fufeepere. Sed facilius de terra, quoniam præfens eft, negari poteft qudd Gt Dea, quam de coclo'ab oculis re# motifsimo,amp; incorruptibili,tum ordinuin Icmpiternorum pleno. Tria^ de cccli, amp;nbsp;Gderum, planetarum^ Diuinitace ftatuenda. Eam fuperftitionem effèBarbarorum, tum eodem honore^ eadem opinione coclum, atque terram ab eis deißcatam ; ut tam deGpuerint in Diuinitate cocli, quam terræ amp;nbsp;oceani, Poftreind, qudd tametG Deos iiocent Solem,Lunam,ftellas, ab fupremo tamenj Sc magno opißce Deo faefta conGîS tentur. Hoc Mercurius, hoc Timæus LocrenGs, hoc Plato» Exclufa igitur ueluti bulofa,ferme^^ poëtica,ccclefti Diuinitate,cuius/in Theologia MoGs, omnium uetu ftifsima,nulla Gt mentio,imd(quæ Gt infamis apud Prophetas,amp; quæ,G quidem ulla Gt,creata Gt à fummo OpiGcc,amp;: quæ nil aliud niG motus cocleftes opererur,quofola corporea uita adminiftratur, ad animos nihil attingat, de ueris Dqs loquendum eft, exPhilofophia» De quibus^quoniam multa ucra,admirationequedigna,rurfuin fabulofa amp;nbsp;fiCtitia multa idifputantur à Platonicis, conandum eft pro uiribus, aus= ce ) rum

t nbsp;nbsp;nbsp;In fermone 'Platonii^ ^^.^iHotclü^ÿ^apparere Ueot alioi^fpulm (luimoueant

Orbei calellei, ISIec alioi e^e pcjje^qultn lt;.gt;^n^elosJitpercalelles, CAP. II.

X OMNI ueterum Philofophorum, Theologorumcç fermone, ratio quædam de Drjs colligitur, id quod poftea beneficio Chrifbanæ reli^ioi» nis, melius amp;explicanusPlatonici tradiderunt, apud quos nomina De^« or um J fiuc Angelorum diftintfla,officia quocp, quæ tribuit eis facra Thegt; oIogia,TheoIogorum^ CorypheusDionyfius,quern clam præcipuêProclum,PIa^ tonicosifecutos Græci teftantur,inueniuntur. Quos autem ueteres omnespromifcuc Deos uocarunt,amp; quæ in mundo munera eis attnbuerunt,deprehenfa funt efle,quæ dilucidè, amp;nbsp;ciarc,ex uetuffi'fsima Hebræorum Theologia, expofuere noftri. Perma^ nauit quidem ex Hebraica Theologia quædam in omnes genres fam a de diuino illo genere,quod inter homines amp;nbsp;Deos intercedens generatim fit appellatum Deorum, feparatim autem apud Platonem,plures^ alios,Dæmones. Ac quoniam apud quos eft mentioifiorumDeorum,quibusimuneraquædam diuina, præcipue gubernacu^ Ia humani generis afsignent,amp; beatos eftè eos,coclum^ colentes prædicent,eft etiam fummiiac fi ngularis Dei mentio,deducendum eft,eos'afteruifle genus illud,quod aft ferituranoftrispoftDeumaltifsimum,omnemcp de eis Tbeolo^iam earn propos fuiflè, quæ uctuftifsima docuit fapientianoftra. Dico uidelicet qudd cum apud Pla^« tönern, Ariftotelem,omnes deniquePhilofophos, amp;Poétas,fint, ac nominentur pe Dij,rurfum celebretur fingularisille, fempiternus, omnipotens Deus; necefla# rid cogütur de Dijs illis minoribus fentire, 8ódefinite, quæuetuftifsimadocuit faph entia noftra. Rurfumlcum Ariftoteles,amp; Plato^quædam de Drjs illis prædicent,qua: quidem facere non poflent,fi ad cœleftes orbes adhærefcentes, inde moueri non pofgt; fent,quoniam dicunt'eosinterefle rebus humanis,multa^ aliagerere, quænonpof' fent, fi cœleftes orbes animantesab illo fuo corpore difcedere non poflent, deduceni* dum eft ex his,aut per errorem eostoclo Deos aftixiftè,aut aliud Deorum genus tra^ didiftè,^ cccli motu uagum,ac liberum. Nam fi Ariftoteles affirmât probabile,amp; uc^ rifimile, Deosicurare res humanas,amp; gratos eis efle,amp; acceptos, pios, eos^prærnijs affi'cere; certum eft hoc eos facere non polTe, fi ccclum uelutcorpus fuum animantes, feparari ab eo,uenire in terras,amp; prouidere,amp;f confulere bonis,amp;^ eis pro pietate redgt; derepræmianequirent. Rurfumicum Ariftoteles/multafæpe de fingulari; ac fupre;« mo Deo prædicet, necefte eftDeos iftos, quos'alibi memorauit, longe illo minores cfte. Vt quoniam ille fupremus,hi minores, neccirariô,»tanquam uniuerfali Impera^ tori obfequentes introducantur.Eadem ratio ualebit apud PIatonem,Tunium,Poe^ tas,6lt;^ omnes, qui dcDco, Dijs loquuntur. Quod quidem alf) clarê amp;nbsp;apertèpræ^ dicauerunt/fubrjcientes Deos minores uni maximoîalij fi non aperte, bac tarnen, quam dixijtationelaflererecoguntur. Ac primum hac agendum ratione cum Platos ne.Prædicat in Timæo duo genera Deorum,quod etiam in Legibus,amp; in Epinomigt; de,aftra fcilicet,amp;Dæmones : primi notf,clari : fecundi obfcuri, inuifibiles : utroslt;^/ ab opifice mundi fatos aflerens. In cæteris autem libris ubique amp;nbsp;fingularis Dei eft mentio,amp; Deorum,qui rebus humanis interfint,fpeculenturiquæ fiant in tern's. Ad hæc in Phædro,in Gorgia,in Phædone,alrjsép libris,predicat,fupra coeli uertice,ubi nec Sol,nec Luna fit,nec aftra,Deosjbeatos 8d Felices uiuere,quibufcum, animi homi num pun'i ac fandipariter triumphent. Et illi igitur, qui res humanas prælêntcs ui^ deant.

DE PERENNI P H I t O S O P H I A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;415

A dean£,amp; iUi,qui fupra cœlo uiuunt beatifsimè, quinam fint,quoniam nec funt animi fîderum,amp; aftrorum,quïppequænequeanr à corpohbus fuis fepararfnec funtDæi» mones,quibus|locos fubJunares attrîbuunt,diligenter funtinquirendi. Eadem quæ# rerem ex Ariftotele, qui'iprefsius, SC cautïus loqui uifus eft. Afîèrit in libn's de Cœlo extra cœli uerdginem,uiuere Deos,omne æuum beatos. In libn's de Moribus,Deos prolpicerc rebus humanis,præmia reddere bonis,lufti's» Quidigiturlèquitur ali'ud, quâm fabulofam elTeaftrorum illam Diuinitatemf Quomodo eni'm fupra,uel extra cœlumfunt Drj, lî cœlefti corpori fuo inlèparabiliter inhærelcuntÇ’ Quomodo etïam proui'denthominibus,dantpræmiaiuftis,ficœlum relinquere,ne qui'efcat ali# quando, mündig accidat euerliOjdifcedere à clauo reuolutione non poIfuntC'

Qwjd 'Plato de Dijîßue nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uerafenßtjOquot;ßcripßf. Et cludd eorumße^

des in calo conElituity (^uibiiô E)eiisgubernationem humant generis tradh derit : C’quot; corum natura,

V M igi'tur apud Platonem fit unus maximus, acpn'nceps Deus, fæpc autemnominetur multitudoDeorum ; auteuni multitudi'nis ritu loqui, non ad Philofophiæpræfcriptuin,aut naturam ïllam^genus^ Deorum, __^1 quos intercedere qualî legatos, amp;nbsp;intcrnunnos inter bominem,amp;Deum di'xi’t in Sympolîo, Ipedaflè, fatendum eft, Ac Laëriio de Platone dicente, oïi'swi i(gà nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-rie w^^uTrtva, J^cuiaovks ^vcu. : Exiftiinat(Deos alpicere res humanas ,

Dæmonas eflè : 8ë cum ipfo Laërtio tefte creatorem inundi Deum collaudet,amp; lulpi ciat, toto autem opere nominetplures Deos,qui uerfentur in terris : ad hæc autor fit Philo Dæmones elfeapudPhilofophos,quos aperte' Mofes,amp;appofite'.uocarit An;# gelos : conftat quidquid de multis illis Dqs locutus fit Plato, etfi non habuit nomen Angelorum notum, fcripfifte, amp;nbsp;fenfiife de Angelis,qui etiam apud Prophctas,8c in TheologiaMofis,amp;: apud Sibyllas,Dij uocantur. Nam Elohim, quod eft fingularis Dei nomen,fæpenumero Angelis adiudicatur : In confpeâu Angelorum pfallam tb bi, Hebraic^, lnconipe(ftu Elohim Deorum. Et, Minuiftieumpaulominusab An^ gelis. Hebraicè,ab Elohim,à Dijs. Sibylla quoq^ifuperius,ut uifum eft. Pattern con^ ftituifte Prolem fuam dicebat uynTH^x Stip, Ducem, Principem Deorum . Quos item choros, amp;nbsp;Hierarchias Anßelorum/defcribit Dionyfius, Platonici acies, amp;nbsp;ordines Deorum folent appellate. Ex his igiturfit datum,quidquid de multis illis Dijs Ois mnes, fed Philofophi præcipuè(loquuntur, aut uolentesjaut rationis necefsitate fen# ftfle de Angelis. Ac primumquod aitinEutyphrone Plato, qu0dfan(ftitas/lt;2jiA«7TJu , diligitur, characp habetur à Dqs, iuxta fuperiorem rationem, cum fin# gularem Deum alibi introducat,cum Philofophi fit unum caput,unam originem fta tuere,cum Platonici(contentauocefateanturapud Platonem iuxta Pythagoram, prifeosep Theologos Deum uocari, -n , Vnitatem, èC cum Dq ilh cœlum uertens tes, quos alibi nominauit, non pofsintres hominum præfontes cernere, quod cura Uertendi cœli,8d illuminandi terras deferere non poifunt, neceifario hi, quos in defi^ __ nitione fanétitatis afeifeit, definiens fanditatem, quæDqs placcat, font quos Mofes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i***'

uocatpuros,acfandos Angelos.SicquodforipfitinPhædone, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-n sr«

fcTrt/ztAzrfzJbzzfff, gt;(gM Mp.«! T»2 «ùamp;gMTnfî Çv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, -roïs ^dÏS svout ReÓtC folere dict

Deoslcuratores effè noftros, amp;nbsp;nos eflTequafi poffefsionem, aut peculium Deoruin, darè de Angelis locutus eft. Laertius enim perhibet Platonem confeftum, Deos;res humanas refpicere,Eos^ Dæmones eflè.Dæmonas autemPhilo eife qui apud Mos^ fen

416 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST. E V g V b, L 1 B. VIII.

fen uoccntur Angeli,tcfti's eft.EtPlatoreferti’nPhæ(îone,quodinPolitico,amp;Legi^ G bus,in quibus libris fatetur fupremum Deum quofdam hominibus diuinos,non hu ƒgt; i’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;manos adhibuiffeiueluti gregi cuftodes, utens eifdem illic, atcß in Phxdonenominb

buSjUidelicet krviMÏamp;i gregis,ouilis,amp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cuftodire,gubernarc. QuaretOiS

ta ratione confentiente, illi in Phædone, amp;EuthyphroneDqfunc Angeli, rebus hu^ manis â Deo præfedi. Proptereaifanditas, quoniam funt ipfi fandifsimi puritate^ß deledantur,definitur eflcjquæ placeat eis. Illud quocp quod item in Phacdone eft, ra tio ipfa demonftrat,nec ftellas efle Deos illos,quibus Deorum nomina data {unt,nec aliud Deos eftè polie quam Angelos. Viros fandos amp;nbsp;probos poft morte proficifci:

Tis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, t7rlt;l7ix Ê1 ewS^aiTnsi n^iKiVTnnsrxs, xp-âvxS

: Ad Deos quidem alios fapientes,amp; bonos,tum homines iam uita fundos, longe his,qui apud nos funt,meliores. Nonane amp;nbsp;noftræliteræ diuinitus fcriptæ uos^ ciferantur femper, exerta^ uoce promittunt rede uiuentibus, Deorum , Angelos rum confortium,amp; qudd erimus æquales Angelis Deif quod filq DeiC Nam amp;nbsp;An^ geh nonnunquä fili) Dei uocantur.Ncc aliud egit noftræfelicitatis autor'è coclo pro^ fedus in terras,quam qudd nos Deos effedos,in Deorum regionibusi èc regnis cob locaturus uenerat.1 temlquod ait co loco PIato,Deosiefte omnium optimos, præfedos,quid aliud rationefateri cogetur, nifi Deos iftos eflèpræfedos Angelos à 13eof Et Philo inhgnis Platonicus, fcribens de Angelis, Platonis hoc utitur nomine iTtisxTw.. Deus fummus præfecit eos à quibus regimur,ut rede uiuentes,in cœlum ab J adducamur. Clarius item quod antepropofuerat, repetens in Phædone, qudd hzxw»«/ 7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;immundus iacebitiuxta Orpheumjin coclo illo turpiinferorum,purgatus autem, amp;

cxpiatusillucappellens,fttT« oiL^cra, habitabitcum Drjs, Angeloistinnuit com^ mercium,amp;celeberrimaminfacrisliteris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hane Plato/ab omnibus retro fe#

culis auditam, celebratam, Socratem fecit moriturum/decantare, Quicunt^ iuftè uh xiflet, lætus iam cum Drjs futurus moriatur. Eodem libro itérât,ei qui non fuerit re# dépure^ philofophatus, id eft, qui curam carnis non abiecerit, fordes uoluptatum non eluerit,in genus Deorum alpirare nefas : as X ylt;. Stwj/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iskM'

v.-'Kamp;'i xTti'o’^ti «lt;5jtwält;ST«.Quantaquolt;^maieftaseftamp;eorumquædenic^ eodem libro concludit, qux de fontibus his, â quibus'fluxit Theologia noftra, per omnem mundum iam inde ab ortu hominum manätibus,habuere originem'f Qudd in coclolfint diuina fpedacula, beatiipedatores, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;£* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;k^x cùnpîs

Etiam uerd lucis , ÔC templa^Deorum efle S* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;onoi-rics woz; In quibus'

ueri habitatores Drj incolant. Quodqp euidentius probat planetarum Diuinitatem efle fuperuacaneam , ueros autem Deos efle coclicolas illos beatos, ecce manifefte fa# tetur Plato ab illis Dijs cocleftibus, Solern, Lunam, amp;nbsp;aftra, qualia fint, cuius ue na# turæ,uideri, reliquamcp omnem comitari eos felicitatem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ihny

«spx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ewrZy, oïx 'ivyy^vei ov7Xif(gu rii/ x?ihKy tv/xiyxvtxy ccMÄs^oy Qui funtigitur

ifti Drj,qui fub pedibus labentia fidera cernunt,cernut quæ fubftantia Sol amp;nbsp;aflra,in cocleftibus teplis habitätes,cum quibus iufti triumphant f Vident ordines, motus^ cücleftes : Videlicetilli in noftra Philofophiai nufquam non obuiam Angeli coclico# læ: Quorummultitudinemadorareuirum inexcelfothrono fedentem,amp;5 pfallere una(uiditPropheta : quorum eflè templain coclo'amp;^Plato dicit, amp;feliciisima,iucun# difsima'^que fpedacula cerni. Et in Cratylo cum dubitat de Drjs loqui, quid aliud fu# lj3icandumiquàm fubftantias illas inuifibiles eum fenfiflê;’ Hi quoque funtDq, quo# rum neminem inimicum homini efle^dixit in Theæteto : vÂis

Quo quidem liquet,folos-qui dicuntura noftris Angelos , tales cflTe, quiicuftodes , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ubique

A ubique amp;nbsp;fauentes hominum afïèruntur, 8^ qui gaudent in cocIo fuper uno peccato;«

repœnitentiam agente, ob incredibi'Iem ergagenushumanum beneuolentiam. Ne;» qucenimhi,uel Homen'ci DqpofTunt efle, qui/fæpe mortaJibus nocuere, neque Drj, qui An'ftoteli concitant orbes cœleftes, qudd naturaliter agentes, homines ne^ que odiiïè, neque amare pofliint. Quod autemdicit ibidem, peritura omnia fuel apud Deos uel homines, ß rapidus ccrli eurfusifemel confifteret,oftenditur/hos Deos eiïè cœlicolas illos, quorum (fint cccleftia domicilia, cum Solis orbe adiun# da. Sic necefle eftjAngelos fentire eum, cum ait eodem libro, mala/nullum apud fu^ peros habere locum . Eo'que conandum , ut illuc qiiam ocyfsimc conuolemus, awtîocwT« Deus quoque hoipitalis, quem,memoratin Sophifta qui nos comitetur,benc, ac male fada intuens, eft primum quidem ipfe fummus Deus, tum uerd Angeli, qui uenerunt Sodomam,fcelcratorum facinora coßnituri, ut ani' maduerterent, Veneruntqueiperegrinorum habitu , icp« ƒ « -ny »x onw97rKJhy yirvoijStjuy y vßgets Tt S' wvofMxs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;Nec aliud ferme elf Ange^

lorum munusiquâm quod ibiex opinione maiorumlPlato pronuntiat,eos pere^ grinorum habitu uerfari per urbes. De quibus etiam diuine iuxta Theologiam noftram in Politico , quód 'omnes mundi partes diftribuerint inter fe (principes Drj î vvy HiXT« -riwsi -nxv^y TiPy» •voî» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TmvrH w Tjît Hslt;r;xÿ /xtg« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Qui funt enim hi Drj principes, nifi qui à noftris item prifcis Theologis prince pes prouinciarum, nationumquc,declaranturf Et Deus conftituit termines populos rumiiuxta numerum filiorum Dei. Hi funt, quosbeatos omnes dixit inSympo# fio f amp;nbsp;in Phædro, quos item fenfilîè Deos par eft, nifi Angelos, cum ait erudition ne nihil apud Deos ,amp;homines,eflehonorabilius:

® vn 7n 'hfuù'fi.çoif. Et cum memorat eodem libro, equos Deorum , auri':# gas,amp; dicitin cœlo habitarc 'n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deorum genus : Et quod omnium

euidentifsimum , magnum in coelo principem louem currum agitantem uolucrium equorum,ircpercoclumornantemomnia,amp;di{ponentem,hunc autem fequi tOi» tum exercitum Deorum, acDæmonum, Hi Drjineque poeticiilli, neque fiderum, quimequeunt a corporibus luminibu'sque fuisdiuelli, Et ipfe Plato dicithxc fieri jvOTj , intra cœlumfupra fideribus. Id^ 1 etiam Ariftotelesfufcepit,utpofi:ea monftrabitur. Et qudd ibi (fit uita Deorum , Ambrofia, Nedarque, 80 qudd lo:# cum ilium nemo pro dignitate decantauerit. Nonne hæc cxcludunt hincDeos Poéi» ' ticos,illincccelefteslntelligcntiasinfeparabiles,uttotiesdixi, ab orbibus fùïsC' amp;nbsp;qui infra Deos illos bcatos\ louiscp afleclas habitent f In Alcibiade, qui dent homis= nibus bona largientes, amp;nbsp;qui non exaudiantiniufta precantes, amp;nbsp;qudd muneribus non capiantur. Et quod in Protagora, qui à Dijs diligantur,fint optimi, Et in Gor;» gia,minus miferum eile, qui det poenas quot;vatro Stwf/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: a Dijs, hominij»

bus. Ab illis nimirumîqui per omnem mundum inuifibiliter commeantes, cafiigant fæpe delinquentes. Eodemque libro,fententiam fapientum eiTcjDeos, hominesque habere rii» «stvavwg, focietatem. Et qudd fit lex/apud Deos , fände qui uixiiïèt, tendereadinfulasbeatas.Deniquenonmanifeftosillos ,amp; elaros aftrorum Deos, Platoncm,fedquofdamalios diuinos animos,ignotos autem nobis,fenfiffe,aps» paretiqudd in Cratylo ueretur de eis loqui: Ih nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vs

îy« yibiâeiKfit cùiToty nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deorum, inquit, fermoni, per ipfos IDeos fuper#

fedeamus, nam de eis uereor loqui. Sunt alia multa/toto opéré exempla, exquis busihæc necelTarid confequuntur.Primum,Deos hofee neque Intelligentiascoci» Icftes eflè , neque Deos Poetarum , ex hominibus in Deos relatos. Secundum, ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dd qudd

quod cum feparatim nominee multisin locis,Deumeminentifsimum,inTimæo, G ut alia taceam, cundarum rerum opificem,in Bpiftolis,principium, medium,finem, omniumque regem ; neceiTario quos alibi dixit, accelebrauit Oeos,eiFegenus il# lud, quod antiquifsima Mofîs Theologiaiuocauit Angelos. Cumq^ ferat in li# mæo cunda ab illo fupremo fatore creata,etiam Oeos; hi èCinferioren eruntfummo illo, amp;nbsp;erunt creati, omnis^ eorum natura talis erit,Sc mûnera,quætiera Théologie tribuit Angelis*

Bx i.^i/ioteîeide Dijr fiuc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(^uos fimiliter ac Vlato in caloi

ADEM ratio ualet apud Ariftotelem, amp;nbsp;quidem uel inuitis, fi qui forfanobtufiores, efièratioresque Funt, Peripateticis. Ariftotelesin li# bris uniuerfalis Philofophiæ, in cæteris item libris, unius primi moto# ris célébrât maiefiatem;ei Folam banc tribuens mirabilem,ftupendam(Ç potentiam , qudd indefatigabiliter/cœleftes orbes intorqueat, præter#

miFsis indigne multis longe melioribus , quibus altifsimi Dei maieftas præcellit, fènfibilibus modo confideratis;inuifibilibus,quæ religioFétota uetuftas concele# brauit, filentio pofthabitis. Quo flagitio etiam peccauit, cum ellèt alia Diuini# tas audita fibi, traditaque à patribus, quorumdiuinam cenfèt Fapientiam , præter# quam illam coclefiium Fphærarum motricemjeam tarnen diFsimulanterubi diflèren' dilocus erat.reticuit. Verum quoniam quod beneinterdum diFsimulamus, langue# feente uigilia clabitur incautis, fieeximius uirïandem à barbarica ilia, coadaque fu# 0 perftitione reuocatus, aliam confeflùs eft, amp;nbsp;FummiilJius Deij diuinorum animo# rum Oiuinitatem. In libris de Cœlo, fi quisforiginem Fermonis recognofeat, Fcri# pfit, quæ præceptor antea Plato in Phædone, amp;nbsp;Phædro^de Dijs Fupercœlefiibus, ïêmper^ beads, quibusiamp; templa in cœlo dédit, amp;nbsp;lucos, aureascß domos, itemque fpedacula diuina, diuinasuoluptates, Nedar, Ambrofiam. Hocigitur fentiens refpiciens Ariftoteles in primo de cœlo primam è tribus nuncupationem uocari cœlum afleruit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;In quototam dicimushabitareOiuini#

catem. Hancautem Oiuinitatem, ne ftellarum arbitreris, ecceprimum, hoc fignifi# catu lrefert cœlum appellari,. extremam totius mundi circunferentiam, quidquid extra Solem, Lunam, omnes^ cœleftes orbes putatur eilè. Siquidem ftatim Fubij# cit fecundum amp;nbsp;tertium fignificatum. Secundum,cœlum elle quod his extremi mun diregionibus fubiaceat,in quo luceat Sol, Luna, multacç alia aftra. Tertium fignifi# catumellè,totumuniuerfum,quodabultimis mundi regionibus clauditur. Appa# retigiturprimum cœlum,ôd Oeos eius,neq5 Solis,Lunæ, ftellarum^ orbêeflè, neq^ Deos illos elFe lntelligêdas,orbis quamej Fui motricê.lntelligiiur eû predicaIFe,quod in nofira Theologia.ChaldæoRz, AegyptioRz, ueterum Cîræcorum habetur, amp;nbsp;iæpe dulciamoreraptusPlatoiprædicauitjfecittp Socratem decantare moriturum,quo' fit acceflus iuftis, ac bonis. Ac ne putes Arifiotelem iuxta conFuetudinem, quotidia# num^ fermonê,fuilFe de hoc cœlo locutum,ecce melius, amp;nbsp;clarius, amp;nbsp;ex intimis Phi# lofophiæ myfierijs repetit,extra cœlumioftenFum,acprobatum fibi,nullum eflc,necp elFe poflè corpus.Itacp perfpicuûeliè,necp locum,necß uacuû,necp tempus eflê extra mundum. Quocirca 'neque in loco quæ ibi Funt,elîè,neque facere tempus ea fenefee# re : neque ulli mutationi fubiacere , quæ longifsime fita Funt Fupra cœlefii con# citatione

A atatione :Sed immutabih'a, amp;impo(sibïlia j opnmam^ uitam, èC opulentïfsimam^ perenni'ter i omnicp æternitate dcgere. Hanc Ariftotelis rerum beataruni defcn'pti'o^ nem, omncm fermoncrrijfcito efïè,quem,Socratem mon'turum, cui mors ob hanc dem non modo difj3h'cere,{èd propemodum placere uidebatur,mducit Plato/prædi:# cantem, in quoimirislaudibus patriam cocleftem commendauit, earn efTe e lapidibiis prenofîs, omnem uifibilem pulchritudinem fuperantibus. Sardis, lafpidibus, Sma^s ragdis : Hic auream efle terram, diuina ïpe(flacula,beatos Ipecflatores, multa'que alia egregia,ut{uoloconarrabitur. Anteauerddixerat, ctj txâvflf tfhf/ «

-n kKh^^ivoii cpâs, KP« « wî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y« : Qudd illud fit uerum cœlum, amp;nbsp;uerum lumen, amp;ue#

ra terra* Poftremo templa Deorum ibi, Deos^ uerosieflè habitatores : Non fcih'cet poëticosi'IIos,aut ftellas» fieccelumah'udefîèlongequâmiftud, ficutAriftoteleside primo cœli fîgmficatu locutus eft, eoq^ præmi'fit tanquam dignius omnibusjcoelum lUud. Et res quas dixit illic incorruptibiles, beatas, funqquas antêuocauit -tiXKii

totam Diuinitatem* Omnis igi'turhæ'c duorum magnorum Philofophorum defcriptio, Sc omnis de beatitudine fermolefi: de Angelis, qui ctiatn à nobis dicun:« tur Drj quia quos deferibit, neque funt poëtici illi , neque motores orbium ♦ Nam docuit(eos efle longifsime fupra èC extra motus cocli,non in loco,non in tempore. Hæc autem /Theologia uera. Cum igitur Ariftoteles, amp;principem queii;? dam Deum, ÔCitemDeos extra Solem,amp; Lunam beatifsimè , fempiternumque uiuentesprædicet, certè non poiTunthi efle,nifi Angeli apud Mofen, quod nO/ men officrj eft non Naturæ. Nam ad Naturam debent appellari aut Dij j aut animi beati, aut mentes, ut a noftris, amp;nbsp;Platonicis uocantur, Etiam uero'in^ terpretes Ariftotelis, uidelicet Simplicius i pluresque aîq, iêntiunt eum illic in lia ^bris de Cœlofde ièparatis Intelligentes locutum, fed orbium motoribus : Cæteri, inquit, interprètes omnia,de kkiv^i/ euLay, immotis caufîs, coeleftia mouentibus, dida uolunt intelligi ; probatque Simplicius contra quâm fentiret Alexander, de corporibus diuinis Ariftotelem hæc dicere non potuiflè . Nam cum dicat extra cœlum degere beata ina,quomodo cœlum extra cœlum eife poteftf Et cum dis; cat'nullius eorum eifemutationem,cum cœlum femper moueatur,Sed nequeea quæ funt remotifsima à motu cœlefti dixiifet. Turn concludit : 57^ i^aviûy rj«

(t/av^Twy iidii hiyay , •na nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lavivray tripaugas gt;nbsp;rpk nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;çtovtk y^aiç!iS

ßiceg oîavTt Tics vnjTicS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ccxtvÿTîf!, f(3Ù nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;èigHyiivx!} wl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;txi'dyay : £)e cce a

leftibus ÔC immotis prinGpr)S!uidetur dicere,iphæras cceleÜes mouentibus. Sed omnia, quæ præcedunt, fieri poteft, ut minime uiolenterad intellecfiuales, amp;nbsp;immojs biles caufas, amp;nbsp;quæ dicuntur extra munduiTi efle, ut fupermundanæ, poisint appli^ cari. Cernis fubftantias fupermundanas. Sed interprétés addiderunt motum, quem necAriftotclrsmemorauit,necrationiefl:confentaneum, ut fubftantias extra cœ^ lum remotifsimas, dixerit mouere cœlum. Ergo funt Angeli,fiue De,amp; eorum mu^ nera refpexitquemadmodû Philo Iudæus,quf Plato amp;nbsp;Ariftoteles tacite fenferunt; Kyftlsi •n^t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;kfcù amp;â(w (pvaamp;S) ysimJlKHâvoi ) lt;2* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;761 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jl’ uy oix

Soft «y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j'fcv« Ki^y Tr^ÿias-'ums (cjj/fcWvô ,

Ex cateris locîs probatio, E)eos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^.Äri/lotelemjenß^e fupra fi a

WDEM ratio apparet,amp; coUigitur ex bis, quælcæteris inlocis eftfegt;C penumero locutus, quæ declaranturin libris deCoelo teftimonrjs. Nam oculos ad earn beatitudinem , qua (in libris de Ccclo, Deos, » quot;nbsp;/ä nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t .f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_’_____ nbsp;nbsp;nbsp;’11__._________________-___ _1_ ƒ__y__________1 _/T.____ Q.r

Dqs enimlomnis uita beata eil. Repetamus igiturrationem :cumunum fingularemcß fæpe Deum nominet, cum fit Philofophi^principem , fingularem, fummum »unumque fateh, qui tandem erunt hi Dij beati7 non uidelicet ex ho^! minibus arbitrio poetarum deificati: Deos auteillosloportetab hominibus differ;? re; neque animi fiderum,fed illi/quos extra ccrlum fupra mundum uiuere feli;? ces prædicauit. Supereff igitur/in quo Platoncm eft fecutus,ut fint animi, mentes ue, quas noftri ad hunc Ariffotelis fenium, uocant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fupercocleftes, quorum

fncredibilis fertur beatitudo ; agere dicuntur , quod Dcorum proprium cen« fuit Ariffoteles, intueri, intelligere, nofcere, cum omnia, tum uerd pulcherrimum, formofifsimum Deum. Dicit enim ibi Ariffoteles: « TtA«« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, C7t atwfKTJ-

TiS trlfra« , «(pù nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«if (pxvâu , t»} ;iaJ' /xccAjsw varaA^Ä/xt;/ (/«wewf iV(/?«x^xovo:s

wax: Qudd perfedta beatitudo, contemplandi fit adio quædam , uel inde claret, quod Deosimaximè beatos,amp; fortunatos arbitrainur: Deinde'durationemnub lam effèacffionem , quam Dqs illis dignam adiudicemus , quam contemplationem. Ex hoe igitur apparet^eos effè Angelos, quorum unus uidelicet Raphael , unus inquam ex feptem dixit,feuefci ciboinuifibili, qui ab hominibus uideri non pofsit, amp;nbsp;quod affaret confpedui diuino. Hæc'contemplatio, quam Ariffoteles, fiue ex fu;« periore Theologia, fiue ingenij bonitate fenfit, iudicauitc^ folam dignam, quæiub ta,amp; adio diceretur Deorum. Affäre fe præfentiæ diuinæ fatentur illi, Ariftoquot; teles/eos contemplari, intueri, fpeculari. Quid aliud à cocleffibus Theologis ex^ pedes ç Eofdem Deos , amp;nbsp;hanc rerum felicitatem cum neceffe eff innuere , cum in eifdem libris deNedare Deorum loquensi^^quod /uulgares arbitrenturuinum, quoniam nihil uinodulciusopinentur^ Id ait Zeis accidere ex infolentia, quafi de^ eernens.'Nedar illud Deorum , non quidem uinum elle, fed omni uino fuauius,lon;? gequeiucundius. Cum^ fuperiusînihil aliud agereDeos, quam contemplari,ex ra:? tione reperiflet, bibunt autem Nedar, claret certé,Nedar elle contemplationê.Sic^ eó deuoluitur ratio,ut etiam hi Dij contemplâtes fint, quiiie ciboinuifibili,iffo nemgt; pe Nedare/uefci prædicabant. Verifimilec^ fit,Ariffotelem fenfifle, de beatitudine Deorum,fcribentem quæ prifcus uates Homerus cecinerat, nbsp;nbsp;ƒ«« fwomj : Dipbeai^,

Et quód funt citra dolorem, amp;curam. Quam folam ueram eflè de Diisien# tentiâPlutarchusexiffimat. Vt item Plato ex antiquifsima Theologia docuit^Deu fupremum)diuinosprincipesquofdam,quiregerenthomines,præfeciffe,qui feirent, cernerent^ pia amp;nbsp;impia fada, fic tales.etiam Ariffotelem ipedaflè neceffè eff, in dech mo de Moribus, ufus Platonis nomine : « tTn/xtA«« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vor) 3ttSi/, yin-»?

tticmj» J}gt;Kà, èîfi «y tvÄsyep : Si qua enim rerum humanaß2 eff apud Deos prouidetia,ut uidetur,etiärationi confentaneü,deledari eosjre optima,fui fimilima. Quæquidc eff mens,Et eos qui parte hanc honorct,excolât,redamare,remunerari,ceu qui re fîbi arnica amp;nbsp;côfanguinccâ curét,laudabiliter item, amp;nbsp;honeff è uiuant.Talia fatur Ariffote les de Drjs'curantibus res humanas, quibus mens, quam folam,in libris de Générai#

A tione animalium/diuinam, folamcp exten'us uenire,in librïs de moribiis, diffèrre, ïèparabilem eflè à compofito, dixit, fit a-vy^cvlsKT^, maxime confanguïnea, cons: iun(fi:ifsima,fimilima,gentilifsima,utfic nunc loquar, Hancdocer/aman'àDps, utirem’eorum fimilem jUtilIedixit, Conferuus enïm tuus fum, amp;nbsp;fratrum timenif gt;1' liumiefum * HancDeorumin terrisefieprouidentiam,qu0dgubernentiniiniuers» fum qui'dem res humanas : m particulari autem, eos qui excolant animum , purum, integrumcphabeant,ami'cam Deorum 8d confangumeammentem/non finantimi« puran, uiolan, contaminari, hostedamare, hos remunerari Deos. Qui funt igb tur hi Dq , ab illo fummo, quem fingulariter toties célébrât, nomine multorum di:« ftindi, qui/ueniunt uident^ res terreftres, non fdlicet corpoream uitam fuppedi# tantes, fèd etiam fubtiliora cernentes , uidentes qui bene, qui male agant : Qui funt inquamquiamoreafticiunturergabonos, ergafapientes, redamantes eos/uti fra^ tres fuos. Quid enim aliud eft , ab eadem ftirpe, ex eifdem fontibus ortus,ex eadem Diuinitate delibatusC Ecce'quanta fit de Drjs aut Angelis apud Ariftotelem Theologia.In libris de Coclo/explicat eorum beatitudinem,defcribens locum,quod fint ultra Solern , amp;nbsp;Lunam,ultra definitionem hanci^qua cuncfta clauduntur i ccrless ftera , in alio meliore mundo : Hic eos agerebeatos omne æuum , nec tempori fub# ieftos,neclocisinterceptos.Inlibrisautemde Moribus, particularius iamp; clarius/ beatitudinem,præftantifsimas^ uoluptates eorum efte, quod contemplantur,quo'd funtfapientifsimi. Etdiciqeos fuauioribus interefte menfis, quam fint uina morta^ lium , reipiciens illam contemplationem, panemcp Angelorum, Rationem igitur attende. In libris deuniuerfali Philofophia, inquirit de bearitudine eins, quæ diciÿ tur Mens : denique multis examinatis , ed totaratio recidit, quod Mens eft beata

B contemplando, fed non contemplando aliudquam feipfam. Hane autem Mentem, requirens eadem , deea in libris de moribus, Deum ilium fummum appellat. Quid igitur fequiturC Deus fummusiqui didus eft a prifca Philofophia Mens, contem# platur, à contemplando eft beatus ; non contemplatur autem nifi feipfum, quia Çû quid aliud contemplaretur, quod contemplandoifelicitaretur, omninoexcellentius eilet ; à quo Deus eilet beatus. Sed non eft Deo melius, ergoftipium contemplatur, amp;nbsp;ex ieipfoifit beatus, Item^Dq/contemplantur, ex eo beati:ied non nifi unus eft, quidicitur proprie Deus, cui nihil anteftat, öd præfidet, qui ex fui contemplatione fiat beatus, ergo Dij, quos in libris deCcelo , Sd demoribus, icrio j amp;nbsp;afleueranter/ beatosdixit,amp;beatosiex contemplatione, non iunt beati/contemplantes feipibs, cum fit unius eminentifsimi, quo nihil excellentius,fuimet contemplatio.Ergo cum Dq illi fint beati, beatitudoifit contemplatio, non ex feipfis/funt beati, qudd ratio quæ facit primum contemplari feipfum, quia non eft fuperius ; eadem facit eos con^ templari maximum ilium , fupereminentem, Efficitur^^utifti Dqifintbeati ex conü templatione illius maximi,cuius côtemplatiolôd ipfummet, amp;nbsp;minores Deos, reddat beatos.Hæc omnis ratioifluit ex Ariftotele,Sic^ defcripfitlocum,deicripfit beatitu^ ’dinem,Definiuiteam,luculenter^exprefsit,quód fit contemplatio.’ex didtis autem/ ratio defcendit,hanc contemplationem lefle Dei illius fuperni. Ad hfc Ariftoteles,dc Dqs his,naturæbonitate, nouithancTheologiam , eos gubernare res humanas.'in particulari autcm,bonos,re(fte i iuftecp uiuentes, fapientescp^necdiligere modó,fed ex amore,8d beneuolentia remunerari eos,Siccp colligitur tota, quæ noftris in literis Spiritus fandi inftinftu fcriptis,de Dqs,uel Angelis extat, apud Philofophos Theo logia.Ducitenimuocatcp nos Naturaiad has confiderationes,ôd cÔfefsiones.Et ficut literç noftræ nos docuerunt beatitudinem elfe, uidere ilium facie ad faciem, Sd fi cuti dd 3 eft.'

eft : fie doemt eos Natura, non aliud lefle beatitudinem, perfeótifsimam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G

tem^ omnium magnarum uoluptatum, quam eontemplari Deum, quemdixerunt contemplari feipfum, ex eo beatum. Deus autemft fit zx feipfb beatus/eontemplan# do, eerte' amp;nbsp;minores omnes menteslreddit uftis beatas. Sic^cx eontemplatione Dei / nafeitur omnis generatim beatitudo; èC omnium PlatonieoRz eft confefsio,nosj redi# reoportcread unitatem, à quaproeefsimus ; quod folaperfedie doeuit horum tem^ porumTheologia. HæeeritiIla,quamAriftotelesdixit(à Drjsremuneratio bono^ rum, quod ad has inauditasfdueent eos uoluptates. Nihil enim lieet (aliud eogitare remuneratione Deorum dignum, eum terrena bona fint eorruptibilia,non ipfa mOquot; do'euanefeentia,diffluentia,fed eorrumpentia etiamipofteflbres. Quæ nemo fa^ piens unquâ eoneupiuit,nec Deusiipfa nobis ea largin',nee pollieeri uoIuit.Et hoe ite eft, quoddiuinitusomniseonfelTaeftuetuftas, amp;approbauit idem Ariftoteles,in Eudemrjsmoralibus feptimo :tpxa-îi/tfV «/vTîisvTsn^-üoKhij : Si ita e(ijinquit,ut dieitur,homines fieri Deos, ob uirtutis exeellentiam, hane uirtutemiefleheroieam, quamiipfeferibit efte fupra nos. Hocpræmium Deorum collatum fui fimilimis, quod quafi in hoe mundo exeellenti uirtute deifieatos, effi'cit ex hominibus Deos : fiunt æquales Angelis Dei ,fiunt filq Dei, eohæredes Chrifti» Hæcitota uetuftas elamabat, fentiebat ; erant uoees quaedam per omnem mundum, de præmrjs eœleftibus, qudd iuftifsimi, fapientifsimi,patriæi fuorumjDei cutn pris? mis amp;nbsp;uirtutis amantifsimi, ex hominibus fiunt Drj : æquales feilieet ftipernis illis. Et nos fatemur eos diuos, qui uirtutibus his heroieis inelaruerunt, quos nulla fraus corrupit, exeellens uirtus, ftabilis beneuolentia, ÔC charitas, infignis^ iuftitia de^ corauit, pepereeruntinimicis, quosimulto quidem dißnius, amp;nbsp;magis ex Philofo^ phiaretulimusindiuos,quamilliHereulem, multosc^ alios mortales,in quibusiD uirtutes heroieæ illæ perfe(ftæ(non fuerunt, Pofîèm alia multa dedueere ex Ariftote^ le fuper eonfefsione Deorum,quos/ipfa ratio amp;nbsp;lèrmo amp;nbsp;Philofophiafeparat ab illo primo, iermo de hisneeeifariô eaditin eos, quos Angelos M.olès j omnium feri# ptorum uetuftifsimus appellauit.

QwduitatHj naturam^^^.^gelorum, z^felicitatem Voeteeßcut Theologi deferipferunt.

CAP. VI, EOS etiam fine Angelos innuuntPoctæ, beatitudinemfp eorum habent exploratamiâfaeris literis non diifentientes, cum de eis multa diflèruntî Vt quæ canit optimus Poëta Callimachus;

Kavo* ydf t «voxoi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7nv«vlt;/S xTragot

Hi morbis, fenio^ carent, nefeiunt^ labores, Traiedum refonum qui eftùgerunt Aeherontis.

Et quod Homeruspræter fupradida, qui regionem eorum, locum, uitam, efeam^ fæpe pulchre defcripfît;

ov joy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X 7rwslt;nigt; pu^ofnc oîvoigt;

Non pane uefeuntur, non guftant cærula uina, Sanguinis expertes hinc funt, immortalestç. In noftris literisffatentur fe cibo uefci, qui ab hominibus uideri non pofsit, Panis^ Angelorum notus, non'quo uefeimuripfî, Eli funt etiam, quorum fe naturatn no^ niina^

A mînacç nefdrefatentur. In Cratylo Plato : «« -sTtei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vJiy hrpit vn Trièt mitùi/ , sn

V. 7^' ovofjixTuii : DeDi]s, inquit nihil icimus, neque eorum nomina/funt nobis no^ ta. Eorum cibum ueramc^ beatitudinem,audiuit, nouit^ uetuftus Pherecydes,Py# thagoræpræceptor,dcquo)PIutarchusin€Ofquem de fade quæuifitur in Luna: ÄS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9 TTKÂotiî 9im(i fftT^Sxiu. MTsi ^txs «(Jiçootx , y vbKTxamp;it Quemadmodum ièntit

prifcus Pberecydes eos ipibs uefd Nedare èi. Ambrofîa. Agnoicunt omnes igitur, Deorum cibumnon mortalem, ut noßrum.

Confidcrationes ex hdarco Tullio apud ^uetn eß Deus fupremus nbsp;nbsp;nbsp;item

ADEM fiquisuelit,ex Marco Tunio,quemegoRomanæ non modo facundiæ, fed etiam cum Varrone Philofophiæ pnncipemJibenter præ# dicauerim ,prædpuèqudd ferme quæ apud Philofophos Grædæ'fcrigt; pta reperiflèt, cum deledu, èC iudicio fuo, Romanalingua expreßit,

ducet. Efl apud eum fupremi Dei fæpenumero confefsio, quemimodo uocat, ut diss xi, fupremum : Animum, inquit in Legibus, generatum eße à fupremo Deo.Nunc / appellat Mentem diuinam , nuncifummum louem. Orta, inquit, fimul eß lex tum Mentediuina.Quamobremlexuera,atque princeps ad iubendum , amp;nbsp;aduetaiv dumlratioeßredafummilouis.Ortamdicitcum Mente diuina,id eß,xternam, comitem æterni Dei Sapientiam : Modo Platonem fecutus in Timæo, mundi pro«* creatorem, qui animumex fua menteamp;Diuinitategenuiflèt : Modo creatorem bogt; lis, qui eumiin ßcundo ambitu ßu Iphæra’fupra terrain accenderit ; Et in Somnio, Animus’datusâDeo:Et, abeoimunus humanum aßignatum. amp;nbsp;qudd princeps ille Deus mouet, moderatur hune mundum. Hæcc^pdeclarant unius magni, ac fém,f piterni Dei excellentiam. Supremus, fummus, creator mundi i amp;nbsp;Iuds,creator ani# mi, princeps Deus, motormundi. Cum igitur hæc leminentifsimum, fingularem, unum^defignentiquopertinebitjCum Deos multos nominat, præcipue poéticis illis exclufis, quosinec ipfe, mea quidem fententiaiadmitteret in Philofophia f Ergo, cumquæritde NaturaDeorum, Quidihæcnominatio defignabitç' Omnem for;? tafle naturam, quæ diuina putatur. Quid illu’d/in ßcundo;' Itaque fit crcdibile,Deo# rumj amp;nbsp;hominum caufaifadum elfe mundum, quæ^ in eo funt omnia. Si faclus eß caufa Deorum mundus;certè fuit tempus, cum non eflènt Dq, quibus fadus eß mundus ÿ ficut item non erant homines, quibus itemfadus eß. Sed mouet admira-* tionem,quod addit: Facilius^ intelligitur aDijs immortalibus hominibus elfepro^ uifum, fi erittotahominis fabricatiotperipeda, omnis^ß humanæ naturæ figura, atque perfedio. Quantus error ;',qua'm non digna tanto uiro inconßantia ;■ Paulo' ante,DrjscreatusefliôChominibus mundus, ut una probetur/generis utriulque conditio. Si creatus igitur, an à fupremo i ac præpotenti Deo, an ab his,quos polL ea dicisihominibus prouidilTe Si â præpotenti Deo; non à Dqs eß hominibus progt; uifum, fed ab iflo ipfo principe Deo. Si ab illis, non eß ergo eorum caußdadus mundus, quippeiquo tandiu carere non potuiflèt. Hoc item confçquitur,fqDi)s(hôi? minibus efl prouifum ,Drj non funt homines in Deosrelati, quia res creabantur, prouidebaturcç hominibus à Dijs,nondû poetids Dqs illis exortisdic nec^ funt,aut elfe poßunt Dq fiderum , ac aflrorum, quilpræter motus illos perpetuos, nihil largin' poßunt hominibus, folam lucem ; amp;nbsp;calorem terris infundentes : cum autem prouidentia, quam prædicat, fit multiplex, ac uaria, præcipue qudd earn, quæ, ad figuram

figurani humanæ naturæ,amp; totam hominis fabricationem pernnet,narrauit,fi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G

cenfeas à Dr)s illis motonbus,quos fola uerfandorum perenniter cceleftium orbium cura folicitat, profecto exerceri non potuit qui'relicTtis motibus cocleftibus, in ter# ras ad humanam tam folertem fabricationem defcenderent* Hue adde, qudd nec ifti erantianteaquam prouiium eflet âDqs. Supereft igitur corrigendum,quod fecundo loco dixit, ôc teftimonijs eius deftruendum, cum dicit,Deum fupremumƒpræclara quadam conditionehominem genuiiïè, uiuendi munushominibus afsignafle, ani# mum in corpus induxiilè, à quo/iniuflu eius difeedere non liceat. In Timæo fatetur eum cum Platone mundi parentem, ac procreatorem Jllud igitur uerius,hominum, SdDeorumcaufa, à principe jaefupremo Deofaârum elle mundum: Deos autem animos eflè maiores hominibus, minores ipfo principe; non Deos autem ftellarum, autpoeticosillosfncatalogohominum, nonDeorumreferendos. Nam Dij fte^^ rum faciunt,quodiupremusDeusdecreuiiîèt,ut hominum caufa/Deus eos fecilTe uideatur,nempeut lucemicaloremc^pin terras mitterent. Eorum autem caufafacftum nihil uidetur, quiferuiunt confîlrjs eius, qui cunôtaihominum caufa facere decreuif* fet.Tu^in libris illis repetens rationem, iterum fateris, mundum Deorum * homi# numtÿ caufa faô:um ; quæcp in eo lunt omnia, ealparata ad fruétum hominum, ôi inuenta. Eflèenim mundumquafi communem Deorum; hominumep domum, aut urbem utrorunque.Denique fubrjcis, Hæcifi hominibus folis nota funt ( loquens de flellis, amp;nbsp;effècftibus ) hominum caufa faefta eflèiiudicanda. Sic dicis,ab hominibus fo# lis notata elle tempora, cognitos ortus, obitus^ fîderum, ut apparcatte indice, ea ' fada propter homines, ut Mofesdocuit, à fupremo Deo. Exhis igitur teftimonr)S clareqeumicontra naturam, Drjs toto illo opéré demandaflè rerum prouidentiam, accreationem.Quoniampoëticis Drjs,quijereare mundum, attendere ad omniazD nondum nati non poterant;amp; Drjs aftrorumexclufis,qui(neê ipfi adhuc extabant, fadi poftea cum toto mundo ; nihil apparet, nec caderein animum poteft, quodno? mine multorum Deorum fit fentiendum , quibusinec nomina funt, nec capit mens, ut Deorum multitudolt;concurrere ad creandos homines,omnem^ mundum,potue# rint.Tum'teftimonrjs eius totares deftruirur,nuncprincipem,fupremum(^ Deum, nunefummumiouem,nuncifingulari nominatione,parentem mundi nominanos. Videatigituripfe,quidtandemfit,quodait,VtuerOiperpetuus mundi eflèt orna# tus, magnaadhibitacuraeftiâprouidentiaDeorumiut femper eflèntamp; beftiarum generaôëarborum,omnium^ rerum» Quætantainconftantia ,nuncunum fingu# larem rerum creatorem, nunc multos, declarantisC' nifi fortePlatonem efl lecutus, quigenerationi animaliuminon eundem ilium maximum, quem mundo naicenti præfecit, led Deos inferiores.Quod itemiapud eum inconftanter dicitur. Eo autem uel maxime declaratur, Tullium incertæ mentis fuiflè,quôd earundem rerumnunc naturam facit inuétricem,nunc Deum fingularem,nuncDeos plurimos.Nam quod dixerat,magnam prouidentiam adhibuifle Deos,ut femper eflent genera beftiarum, de his ipfis loquens,, Nam primum, inquit,alîæ mares;aïiæ(fœminæ funt,quod!pef^’ petuitatis caufa machinata Natura efti Àt non uidesiadmifla Natura, quâm pateat Epicur€is,amp; Cottæ contradicentiinfultaridi locus,quiquadam Naturæ necefsitate, nullius Deiconfilrjs,fieri cundacontendunt.At Ariftotelcs,quod quidem arbitror etiam Marcum fentire, ferè femperNaturam cum Deo conuocat, Deum amp;nbsp;Nam^ ram nihiltemerefacereprædicans, Deos autem multos increatione rerum, nun# quam admifit. Et hoc ipftimiquod nunc eft â Marco didum, duobus locis memo# rans, in libro de Generatione amp;nbsp;interitu, de Republica, Deo fingulari/utrobique

A adiudfcauit: Ipfe^ repedtjiæc operaifuifïèprouidæ, folcrtis^ Naturæ. Deinde ex^ damans ,SedinaiquantabenignitasNaturæf Cum igitur hanc Naturam, foler# tem, prouidamcp prædicet, quis critlnifî Deus, qui fit Natura prouidentifsima,{otf lertifsimacp^Siqui'demlinfert nouifsimé. Sic undiquelomni ratione conduditur, mente,confiho^ diuino,omniain hoc mundo ad falutem omniu, conferuationemcp^ mi'rabiliter adminiftrari. Quibus intdhgimus, nuncNatura nominata, nunc Dqs iKis,reuoIui tandem eumac referri quad Naturæ æftu,ad confefsionem magnæjfin^ gularisqp Diuim'tatis, quæ fuerit rebus origo:Qui fecerit mundumfearum animan:? tium caufa,quærationeutantur:hos autemidTeDeos,amp;hommes,Naturam^ foler»« tem,amp;prouidam, foIumDeum effè, Hæcigituriuen'tas erat,ut hi Dq, nec autores mundi,rerumc5p fuerintiamp; quorum j Si. hominum caufaifada cunda dixit,non poë^ ticosjô^fuperftitionis Deos,fednaturales'fentiret, necDeosaftrorum .Nam Cotta contradicenSigraßatus eft, amp;nbsp;defæuitpro libidine contra Deos , uidelicetpoêticos, Sc fuperftitiofos. Facileq^fuit tollere, qui non eflent,his/au ferre mundi,rerum^ molitionem; quiquoniam homines fuiflènt,nullum Diuinitatis fuæ fignû dediftent. Peripicuum igitur,nifi Deos,quos(fæpenumero creatores, prouidentes uocat, ani# mos illos diuinos ièntiat, nomen inane eftè Deos, quibusinihil fubfit, qui nec poe# tici, Di)^ illi, quosiex hominibus in deos relatos fatebantur, pofsint efte, nec motores orbium coeleftium. Et fæpelfingularem nominauit. Illis autem Drjs, SC animis diuinis^reationem rerum ac prouidentiam etiam ipfius teftimonqs, amp;ra-lt; tionibus, eam obcaufam detrahemus, qudd cum iuxta. Platonem,fateatur unum totius mundi creatorem, cum mundo necefle eft omnes animos creatos : Sic^erea# remundum »quinon erant, non potuerunt. Minus itemifuapte natura prouide#. B re, nifi magnus illepoftea præfeciflet. Hi^ erunt, quorum amp;hominum caufaieffe# dum mundum prædicauit« Nam Deus fummus j quilmundo iua Diuinitate, omni mundo meliore contentus, nunquam eguiftet; iui ipfius cauia mundum non efte# cit. NoftraigituriÖCiIlorumcauiajfecit omnia, Illis codum, nobis/terram dedit, daturus etiam nobis codum : quod Marcus Tullius ipie etiam i'afleruit. Hos igitur » quos femper habet in ore ex iuperftitione potiusiquam phyfica, conftanti^ ratione, àquos contra naturam interdum præfecit creationi Deos , non efte Deos ueros, fed a fummo Deo creatos conftat, quo redarguitur, eos laborare creando non po# tuilTe i totum^ pene fiditium efte, quem/de eis ftcpe fudit fermonem , apparet ex eo, qudd Cotta feuertens de Drjs habitam orationem, de Mente diuinafic loquitur: Audit igitur Mens diuina etiam de fingulis, Videtis ergoieam non efte tarn occupa# tarn, quam putatis, Fac efte diftentam, ccdum uerfantem, terram tuentem, maria moderantem, cur tarn multos Deosinihil agere,amp; ceftTare patiturfcur non rebus hu# manis aliquos ociofos Deos præfecit, qui ä te ßalbe innumerabiles explicati funtf Hæcinedicens,profeddfentiebat,aliam efte Mentem illam diuinam omnipoten# tem, codoj SC terra præfentem,omnia gubernantem,alios Deos/ab ea præfedos,aut qui præfici debuiftTent, Et Dq à Balbo explicati funt, quos/diuina Mens præfi'cere debuiftet: Eocpfinerito conclufit, Itaque aliunde mihi quærendum eft,utamp;:efte Deos, amp;nbsp;quales fint, difcere pofsim, quamiqualcs tu efte udis. Quare hoc primum reprehendendumineo, nifi qudd more fuorum temporum locutus eft,quddde Natura diuina, â qua ccdumiac terra regaturlocuturus,præmifit in titulo, de Na# tura Deorum, Qudd fi de Dijs ueris ^fabulofis amp;nbsp;non naturalibus amandatis, ad quorum explicationem cum delata fuerit oratio, non habet lit in re comentitia quid proférât,deficit^ omnis ratio, amp;nbsp;ad Poetas accurrendum eftj uenerat quæfitu#

4X6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'A' V G V S T; E V G V B, L I B» V I I L

rus, non de Natura Deorùmdebuitinfcribere, fedui, mente^ di'uina, aut Db C uinitâte. Seddicamus,propofuiflè eum)quandam Deorum farraginem , ut in (èr^ moneiSd uerai Sd omni's ea , quam uulgus colerec , Diuinitas quæreretur ,ratio autem naturalisé inquifitiofèpararet à falbsluera. Siccertè cHeélum eft* Nam is, de cuius prouidentiaac folertia,locupletißima^ omnium bonarum reruminuen# tione, pulcherrimèô^fœcundifsime diflèruit,eft uerus,ac naturalis,fingularisé Deus*

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CAP. VIII. •

M N E S igiturmortalesjpoftunum principêpc caput, fontemé omniû, genusminorumanimorum,quod(ab omnibus retro feculis audieranr, conftituerunt. Necfabulafuit qudd Homerus, Dcum hominu^ Deûé patrem toties appellat; fed rem naturalem amp;nbsp;ueram poëtice' decantauit.

Nee aliud eft J ut fæpenumero diétum,quoduetuftas ufurpare foltbat, à ueteribus poëtis decantatum, cuius meminit in Republica Plato, qudd

Hofpitibus iimiles , uaria^ in uefte, figura^ ïpfi adeunturbes fuperi, acuerfanturubique.

Quam/quod fæpeliteræ facræreferuntôd uiros innoeëtesf Srintegrosueninè Deos, ipfos fcilicet Angelos, quosiilliprimum peregrinos arbitrati,ob eximiamiquæ tem# porccouigebatjhofpitalitatem,mutuamécharitatem,accurrebant,prcnfaé ma* nu, ad hofpitium deducebant, inftruebantconuiuium, pedeslauabant,uteftetiam apudHomerumtamcrebrum.Hoememoransitem Philo, -TmÂcuoç Aoy« S-n S«oj, Kv^^aimis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y «TiKais •artcii'osö 7«? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KvnKa , n tvJïxixg

: Prifca famaJDiuinitatem in Humana fimilitudinenunchoc, nunc illo babi* tu obambulareurbes, æquitatem ; iniquitatem contemplantem. Quod Philo, amp;nbsp;Plato prior ex poëtis antiquis retulerunt, facîum fuit eo tempore, quo duo An^ geliSodomamuenerunt,fcelerati populi facinora diligentius confideraturi. Eoé dixeratDeus,ClamorSodomorumjamp;: Gomorreorum/multiplicatus eft, amp;:pecgt; catum eorum aggrauatum eft nimis : defcendam,amp; uidebo , utrum clamorem qui uenit ad me, opere compleuerint, an non eft ita, ut feiam. conuerteruntep inde So^ domam, 8lt;abierunt. Ecce,D^usquidemeftatuseft. Taceturautem quod illi poft^ eadocueruntjdicentesuiroiufto Loth, Delebimus enim locum iftum, ed qudd creuerit clamor eorumteoram Domino, qui miht nos/ut perdamus illos. Mifsi ergo fuerant à Domino, eo^ Angeli, amp;nbsp;mifsi, etiam Hebraice. Tales Deos audierat,8^ norat uetuftasiadire urbes. Atqueeaquæ pauca i potiora referuntur in facris lite# ris, credendum eft, non apud fandos uiros illos modd, fed etiam gentes aliaslacci# difte,utDr) præfentes|aut ad beneficia bonorum, aut fupplicium malorum , aut alia in tern's neceflariauenerint; unde apud omnes conftansea fama generatim in# crebuerit.Catullus igiturpotiusex antiquis, quam nouitfis poëtis, quæquidem audierat:

Præfentes nanque ante domos inuifere caftas Coclicolæ nondum (prêta pietate folebant.

Sed poftquam tellus fcelere eft imbuta nefando, ïuftitiamé omnestupida de mente fugarunt,

Delb'tit extindos natus lugere parentes, Optauitgenitorprimæui funera nan. Liber ut innuptæ potiretur flore nouercæ» Jgnaro mater fubfternens fe impia nato, Impia non uerita eft, diuos fcelerare penates» Omnia fanda, nefanda, malo permifla furori, luftifîcam nobis mentem auertere Deorum* Quare nec taies dignantur uiière cœtus, Nec fe contingi patiuntur lumine claro»

Taies igitur ccclicoleiadiere caftas domos fancftorum integrorum^ uirorum,Abra^ ham, Loth, Iacob. Inde increbuit fama,DeostobambuIare urbes, humanos inuifere cœtus, ScPIatoicodem locoexpoëtisfamameftè, ois «ƒ« 3iôi wa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tfVKTc»i/,

mTiKoïs f^vois , M Tmv'TBc/lctm'îs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Circunuagari Deos quofdâ,nolt;ftu,uarr)speregt;

grinis fimiles.Noduuidelicetiperinlomnia:utlacob uiditper Somniumfcalâ ftiper terramicacumine tangentem cœlum,amp; deicendcntes,8ô afcendentes Angelos,amp; Do^ minûiinnixû fcalæ.Quam fcalâuideturpenè Homerus audifte, appellans eam/aureâ cathenamiouis,qua cœlûiacterræiîntdeuincftæ.Etmirû inmodû placuit Philofoi; phis.IIIud aded miraberein PhiIofophis,ÔC facris Iiteris,quôd promifcue/nunc Deû unum principium,amp; autorem omnium gerendarum rerum, nunc Angelos eius in^ ducunt;fîmilequld!extat apudPhilofophos. Vides enimPIatonem, TuIIium, muL tosiç alios, in eadêre,nunc Deos nominantes,nunc Deum fingularem. In facris ris item quod Deus ipIèdixit,Defcendam,amp;uidebo, utrum clamorem,quî uenit ad me,operecompleuen't,an non eftita.'Poftea non ipferefertur ueniflè,ac deleuiftè, quod ibi toties minatur le falt;fturum,ied duos Angelos,qui amp;nbsp;uenerunt, amp;nbsp;deleuerut C**» urbem.Etcum fubuerterenturbem, dicitur DominuspIuiftèfuperSodomâi ôdGo^ morramfulphur Eignem a Domino/de cœlo. Additur inde; Cum enim fübuerteret Dominus'ciuitatesregionisillius ,recordatus Abraham ,ô^Iiberauit Lothide fub# uerfioneurbium,inquibushabitauerat. Atqui/duo Angeli liberauerant Loth. Sic in libris Iudicum,cum Angelus apparuilfet, allocutus^ fuilfet Manuepatrem Sam«» 7*^ pfbn, deniqueieo recedente, 80 intelligentes illi, Angelum efte,dixerunt,M.orte mo# riemur,quia uidimus Dominum. Sunt alia quædam exempla, quæ nunc libens prætereo. Similis igitur eft loquendi quædam Philofophis confuetudo,ut quoniam quidquid minores Drj faciunt, maximi illius imperio faciunt, narrent (modo Deum feciflè,moddDeos. Vergilius:

Attonitus monitu tanto,imperio^ Deorum. At lupiter milerat.Sed hoc habety facræliteræmelius,quôdinrebusmaximis,utincreatione mundi, nunquam me^' morant Deos illos ; clarius^ eft in eisifingularis illius, æterni, difcrimen'ab iftis. Illud tarnen obferuabitprudentifsimus quifque, quo fcriptores fint uetuftiores, ed fandius^amp;diftindius'defingulari Deo loqui. ut quod alferuit Cyrillus,cum ab origine mundi ad eluuionem ufi^inofcerent omnes,faterentur^/fingularem Deum, turn propinquiora fecula temporibus Noe,fimilitcr unu effent confeffa, tandê emer^ ferint malorum examina,amp; fabulæ'de Drjs, ac principe Deo.

Ex oraculis Chaldaicis de poteßatibus fiue mentibns fummis : nbsp;nbsp;nbsp;(pnod has

OTESTATES igiturïpoft akifsimum Deum, cum ea/apud Homerum C alioscp rationcjtum magi's dara,8cPkynca,amp; aperta/agnouerunt Philogt; fophi, fimiliadehisloquentes, atque noftrÉ Ac Magi Chaldæorum , a _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quibusimuka deIibaruntPlatonici,ddibafle Platonem,amp; Ariftotdcm

Krox«c£j KHsti^-^s^s : Vt mundusihabetintdligibilesfuftentatoresjïnflexibiles. Hæc/no^ mina funtAngdicarum potdl;atum,quæuocanturetiam in noftris liten's Autoritär tes,VirtutcSjDominatores.Nomen quidem va^tï, efteorum fubftantig,quód men^ tes,quód intelledus funt,omnium^ Angelorum fubftantia, a noftris ab iÏlis dicitur va^lt;^à. Atueró «voxvii fonatjquodappdlantur a'noftris'Dominationes.Quemadmolt;ï dum enim Dominatores,regunt,aguntcp ac fuftinent ea,quibus impcrant:fic/qui fus: ftinent,dominantur præfunt.Eft autem in hoe uduti carmine , fuftentator; quod darioribus apud Platonem nominibus de eifdem loquentem defignatur, , iTffisKrrvei, curantes, præfedti : paftores item amp;fgubernatores, nomina diub nârum barutn poteliâtum,Hoc igitur ôâ id genus multa carmina uerifimile ad Plagt; tonem perueniliè,fuiceptis hinc,quæ de præfedis à principe Deo fuper omnes mun# di partes locutus,audiens mundum/quofdam haberereeftores, ac fuftinêtes , eo^ in^ flexibiles , incorruptos, immotos, ftabilisi folidæi fortis^ naturæ* Hocigitur cars’ men expianans Pfellusdcribit t lt;/lvv«p.et5 oi }qxâlt;/Imu Ip to nsapu -rlêivTtiu, »150: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«ù/TOff

tiSiTp-Xy^S , XS TtljJ KStrp-tj/ xysxtK Tramp;l/OHTJKOtzS KlVÿXiOt , 'rxÙ'TtiS SjJ vi/l/ XVÛ^HXS gt;nbsp;XlS 7^^ (ICyaj^fcMÎ XtfiJ(0V'TK5 . pSh/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^X7H^XS XyTtHy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iTwXfilluSly' XV0}(lgt;lÛ T»g

ÇHTtKHS gt;nbsp;TXJ/TTgt;(5 Ttci lt;AvVXp.eiS (âWHS tS HSTj/JS Xl.7ixi , gt;{^ XKÄIVVS Ôq/^ÛVTOU TlX^iaiS ♦ ètri cfè i'n^Xi Jlyvxp-etg Kiycp-ivxj. 7m^' xuipis XfiahiKTBi , Oioy tvTBVûJ , xviTirlsfgt;ilt;fai ti^s tX gt;nbsp;Jlt;gö «zà? '4'Vx.^s TiitSxxt TOS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p-H p■aA'l!gt;^^^x^ 'srx^i'n , Potcftates ftatuuut in mundo Chah d

dæi,easlt;p appellaruntmundidudorcsiccuquæ mundum agant, motibus prouk dentiæ. Has igitur nunc uocat fuftentatores uiddicet mundum fufiukiendo tenens tes. Acquôdeas uocat indexas, dehgnat ftabilem firmam^ eorum poteftatem; quod fuîlentatores , indicat euftodiam. Has autem poteftates definiunt^perma^ nentiæ^perennitatisep mundi j amp;ordinisimmotiicaufas. Sunt autem amp;nbsp;aliæ potcss ftates , quæ dicuntur ab eis amilidti, quod eft, intend, inuertibiles, ad ea quæ funt hic,amp;tacientesanimfisiillçcçbns ôlt; aftèftibus non demulceri. Hæc Pfellus. Ecce igitur daro in lumineomnis omnium gentium eonfonat Theologia. In uetuftifsft mis Hebræorumliteris , principes prouinciarum * populorum , Sgt;^ in beUo'duccs/ proteftores^ , contempUtores humanorum faclorum dedarantur; a PJatone Græss cacp Theologiaifimiliter principes , legati, interpretes:a Chaldcçis, nunc fuftentais tores, cuftodes,conferuatores mundi, nunc humanum genu§ tuentes, agentes, moderantes^profpeutores,

De triplici ordine Deorutn^ßue ^^^^ngelorutn ejc Tgt;latonîciiypracipuè clof in quo^uidetur noßroiJecufns j ubi d ueritate dijjentiat : nbsp;nbsp;de primo

E N E R A TI M igiturlà prifeis illis cognitæ, 8^prædicatæ funt/diuinaepogt; teftates, particularius à fubfecutis Platonicis/eorum genera, nationes^, adtio uitæ deferiptæ, maxima ex parte/e noftris libris, licet hoc ab eis difsh muletur, accepta, Primus omnium Platonicorum Produs ( Nam neque apud Pios’ tinum

A tinum,nelt;Çlamblkhum, neque Ameliuin, nec fuperiorcs/eainyfteriarepen’o') aufiis eftlocupletius dehisü'n fuagenera diftribuns loqin. Quæ cum fuperiorcs Platonidj quosi'n cæten's ferè femper imitaturjiio prodidiflet,nouimus aperte, ut Grcci quoep teftantur, eum ex Oionylîo Areopagita fiirripuifle fed inultis adieótis rcÔtamïnaflè* Dicofcilicetihæc tria genera Deorum, Gue Angeloi^,qui dicuntur voH^i, »er« m-fiijvaisoi pôv0igt; : xd eft, intelledijintellecti amp;nbsp;intelligentes, intelligentes folum,quæ funt tres Angelorum à DionyGo conftrutftæ Hierarchiæ. Proclum ffècutus eft Hermias, amp;Damafctus,alqcpnonnulli,CumigiturprimusDionyGus,Deos illosintellelt;ftos, amp;nbsp;intelligentes nominaftèt, omnemtp deeis Theologiamiex facris literis accepiftèt, Proclus!uiolenter,amp; contaminate colligens ex fabulis Poè'tarum/amp;f Platone,cum pri mis Parmenide, ueram fuperbis Theologiam/infecit, Reftituentes igitur omniadn fualoca, Proclumcppartim declarantcs,partim cum DionyGo collatû,paucis (Nam alioquiinumerofè dehisille fcripGt) emendantes,Theologiæ confenfumdemonftra^ mus. Isigiturlin eo, queminfcripGt dcTheologiaPlatonis, poft Gngularem , atque x'neffabilem fummi Dei Vnitatcm,neccirariü dc generibusDeorumifermonem ha^ bendum efle dicit. Ac primum cenfet, in quo fccutiis eum Simplicius eft, Quemada modum Natura naturaliter. Mens mentaliter. Anima quoque per modum animæ operetur, 8^ gignat : Gefupremam Vnitatem quoniam unifie^, amp;nbsp;per modum Vni# tatis fuæ/oporteat earn gignere, ante omnia producere diuinas quafdam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, unij«

tates, ipG principi Vnitati Gmilimas. Nam optimum, ut Timæus ait,niG optima fa# cereînefas elfe, Hæc ab eis etiâ uocatur tvicuo^/ 7TA«a©-, uniGca multitudo. Diciturfons bonorum Deus, multas producere bonitates , Vnum eflè Deum,8c multos Deos; unam Vnitatem ,8C multas anteomnes res unitates; Vnambonitatê, amp;nbsp;multaspoft unam. Non eflè autem diuinas has unitates'imparticibiles 8C omnino ab omnibus ; rebus ftparatas, quemadmodum excellentifsimailia Vnitas. Quid enim ab ea dif# ferrent^ Sed effe ueluti florem,aut fummitates, nbsp;fummum in unaquacp re : Ea'^sque/

elfe medias, quibus'omniaunianturad fupremam Vnitatem. Vnicates igiturDeos eflè participatas, quæ coniungât omnia, amp;nbsp;uniant, quæ poft fe funt, ob illam Vnita# tern, quæltranGtin eos omnes. Quoniam igitur quilibet Deorum Vnitas eft, amp;nbsp;ab aliquo rerum ordine participatur, ob hanc caufam effeparticipationem, cum or# dine, quod prima à primis, fecunda a fècundis participantur : Sic^ /propinquiores fummæ Vnitati unitatesfa primis Gmpliciisimis fubftantijs participari, longin# quioresab hisfquæ magis funt compoGta: concludit^ de his omnibus Proclus: «TTWfxtj/ o-n [iiTCc tIu) fUKy oÄup 5 p-ovKc^.5 Hp-iy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttpxvHamp;if d nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pJU-

xær 'fS'* i'vTap ot nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liw ss cuztk nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Quæfunt, Dl#

camusiqudd poft unum rerum principium, unitates nobis Dipapparuerunt, per ie perfeèlæ. Qui fubftantialiter à rebus participentur : alrj uero/fecundum compoGtio# nem,fubftantiam facientes in cundaprocefl'um. Hæc'à Proclo dicuntur, examinan# dapoftmodum,amp;quid ueritatis habeant dqudicanda, Item Proclus ait, ut ex his/ ea, quæ ièquentur,melius innoteicant : «ttkvtohi M ov-mii, »oÄ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r« ovt« Tm^cc-

yovfœjy fjûa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, )(pt£ «p!cSiK[@' mtix 7r^vcpisf/ài(gt;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(jSO/ TmvTi Aaiy« , (S'

Kyvusv! yrntTH yvaixil, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cchHTsifl^, Tmvrx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttnurûs tKcpucivaG): gt;nbsp;quot;tixvtciUi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tr^VTmg'

^weisœs St» y X9« “^TKirKS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tviJ^xs 9-aoJi/ . -^vt« tfi. m nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ovrup .

wf 7rû)ô(/îôS tweuws nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Tmms ^iOTnf©' cÙTtx, 'n yxj) avxi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d

indicibilis : omni autem cogitationiincomprehenfibilis, Sx^ ignorabilis, omniacp ex c fe producens,amp; ante omniaineffabiliter præexiftens,cuncta ad fe refleâit. Finis opti mus omnium rerum. Hancigitur|feparabiliterjamp;uerè ab omnibus fcgregatam, omnes Deorum unitatesj generacp rerum proceffus unifice creans uocat Plato So lern, uocat regem circa quem omnia, Hæciomnis Diuinitatis caufa, Nam uteflent Dij jcundi Dfj à primo Deo habent, Ad hunc modumiProclus diuine, fi perfeuera^! retj infifteret^ß femel inuentæ èC prædicatæ ueritati. De Dijs autem primis, quOi? rum eftfpoft excellentifsimam Vnitatem (primus ordo, præter fuperiora fubqcit: tv«As t(pxvgt;i(kigt; »[»If nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ai IvkM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘c’

7if(gù, ty zmrKs vcnxs TXi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«ff txuTocs wxlt;Avlt;m[/Sb/ai : VnitateSjinquitjapparucrunt no:#

bisDrj'âcorporibus afcendentibus.Vnitates fuperfubftantiales, génitrices fubftan^ tiarum,amp; perfeiflrices, amp;nbsp;omnes fubftantias proximas ad fe ipfas colligantes, In hoc Proclidogmateihociudiciumadhibendumeftjuteum qui bene,redccp Deosipofl altifsimam Vnitatem locauit, errare conftanter aiferamus quæapud maiores, ipfumcp Platonem nufquam extent,confîngerc, cum Deos illos primos/dicit fuper^ fubftantiales, Aflèruntenim Damafcius,amp;:Iamblichus, fed prior Dionyfius,Vnum duntaxat elfe fuperfubftantialem, Vnum ilium fingularem,eminêtifsimum^ Deum/ iure uocari fupra {ubftantiam,ut qui fuit,eft^^ autor fubftantiæ.Qui cum fueritjipfis etiam teftibus, autor Deorum, quos creauit; plane fupra Deos inelfabiliter extat,amp;: hæcineffabilisexcellentiafdiciturfuperfubftantialis,quæ/foli illi congruat,cui foli/ congruit nomen Vnitatis. Quare idololatria eft hæcProcli, amp;nbsp;crimen læfæ maiefta^ tiSjincommunicabile Decus(honorescp fi'ngulares^ amp;nbsp;foli Deo inhærentes, creaturis uindicalfe, Itaque eiufdem impietatis eft,hos Deosifubilantiarum prædicare genito^ res, nimirum/creandi fingularem Dei, amp;nbsp;imparticipabilem poteftatem/transferre ad D minores Deos. Et quod Plato, cætericp omnes/de cuftodia generis humani, quam/ fummo confenfu Dijs adiudicarunt,ad generalem fubftantiarum creationem dedu:# cere. Non nePlatonimundanus opifex, quem/Mentem ô^caufam^ amp;nbsp;Deum uocat, autore Laërtio, créât omnia corporea,amp;;incorporea,ipfos etiam Deos C Vbi funt apudeumDiffubftantiarumgenitoresÇ Similiter errat alfertio,Deos alligare ad fe^ cunda. Nam Philo ludæus optimus è Platonicis, Verbum Dei folum dicit eflè,quo/ cunâa ligantur,fuftinentur, uinciuntur. Et Trifmegiftus,in eo,quem infcribit, Quod in folo Deo fit bonum pulchrum : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yilt; SCe w Ao-ZcAtTnb -rKvr« at»

s' '\hïngt; tt9 atà nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iKçiâip »^THiAivx, Quæ iunt. Omnia quæ fuiit, inquit, o

Afclepie, funt in Deo, amp;nbsp;à Deo fiunt, ôé illinc dependent, ôë fuftinentur, Pauld uerd fuperius : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■tiTiejLoxHy £1 aisteaiç 7mvl(tn/^o amp;m?. Hoc eft, Principium, complexus,

continentia rerum omniumDeus. Quare Proclusifinxit nouam nunc Theologiam, d qua maiores fui prorfus abhorruilfent. Nam item alligationem, amp;nbsp;redudionem, non ad fe ipios dixerat Dionyfius, quem Proclus imitari conatur, no imitatur beneî fed, ai. TTaviiçii ct^xyaniigu 7r^s v facræpoteftates funtredutftrices ad Diuigt; nitatem.Reducuntergononadfe,fedDeum, Sed nos deleclum habentes in illis, quoniam folis facris literis data eft incorrupta, inuiolabilis fapientia, probamus ' eoslin admiratione ÔC. aflertione diuinarum rerum'pariter contendere nobifcum.

|X I N D E is idem cum diuum Dionyfium tres Hierarchias Deorum fine Angelorum uidiftet, refugeret autem uerum ueritatis ac rdigionis fateri fontem, difsimulata horum trium diuinorum ordinum dodrine origine, ftiæ^ fuperftitioni colorem adhibcns,conatur ex Platone deducerc, præ# cipue ex Philebo,ubi fintterminus Deus,amp;indeterminatio, in medio, id quod dici# turmiftum,Quolibrorfitetiamhæctrinitas, «Kv^ax, ovijcp.î[lt;2îxy pulchritudo.

Héritas, commenfiirabilitas. Ha'ccp'cHe tria ilia genera, Si tres ordines Deorum. Ac de fuperioribus ficftatuitt ’n ’wtç« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tuj-’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vtÿTÛy, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t- «[/.i'

^tiîfs, (S' TifoüTîsîf 9t5 7TKV7« . î{^ cccpaeÂ^ojp, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tn^oiltoii, £*

vd^sKS. ’n a:7rlt;l^3^ lt;J\jjjxui! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'’^5' 9î5 ts'i's Tncimi Tar? •ÿ/ivnLKXÇ lt;fïXHSlt;r(i^(rtis

’ Kif OSS', xpîe ’mâncii riw eè-w^ç/aj/y 'n 'n^icnw S’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tj^ccTKj vAsf. -râ (W-

j^'^y Ó Tt^ams®', X9“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c/iccnixrycas ^iiSy, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•zà mévrK cnwilÂHcpàiî Hti’ric '/ptà/x

voHTHy (TUUilcTiKHii crufZTi^fi^x^Jb;^ , ’iTcij^'hi ’ramp; ovfamp;' ’t^ M.7ixy , fcwotû)? 7rlt;^èxt;^ü);/ , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;}v •nts

voH’mç ’m? ’^i^'nsini «kçÔ'th’tx, 'fß' ÖÄwy l^Hy^yiSiiMy it/jovxxijl»®'. Quf {unt,H quibus,inquit* terminus eft Deus in fummo intelligibili progrediens ab imparticipabili t amp;nbsp;primo Deo, omniacomenfurans, determinans,amp; totum patcrnuiSt cötentiuujpurumq^ DeoR2 genus creans. At infinitG uirrus eft indeficiens iftius Dei,omnes generat ordi^ nes,efferens omnem infinitatem,amp; ante fubftantialem,amp; fubftantialem,amp;ufcj; ad cxtremam materiam. Atuerd miftumprimus,amp; altifsimus Deus,ordo Deorum, fc# creto cundla complexus,per trinitatem intelledualem,contentiuam,repletus, omnis rei caufamunifice compleó:ens, amp;intellelt;fiualibusprimis, fummitatem, ab omni# bus Gparatam ftatuens. Hæc Proclus, nimium certê allegorica, imd uerd friuola, commentitia, ex fonte uerojloco^ dctorta,in Jbmnrjs humanisichimeris^ contami# nata. Adhibendaigitur correÆ'o, error^ omnis, bonis feleéiis à malis, aperiendus. Primaigituremendatio, idc^ex doéirinaDi'onyfrj., unde manarunt iftaProcli, crit, quddille Deorum ordofnon funtunitates file fontales ; nequicquam eft, cur hoc no# mineuoccntur; nec fubiacet nomini quod fufpicatur, afteuerat Proclus. Quod ut clarius intelligaturjintelligenda eftj 8lt;^ conferenda fententia Prodi, Dionyftj. Pri# mum conueniuntuterc^,quddineffabilisi acftiperemines Vnitasj fit caufa omnium Deorum, Quod in ftjperiore teftimonio Proclus dixit, Dionyfius autem de ccdefti Hierarchia,dclefu : » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vcnSy mtjx t Superccrleftium fubftantiaR2,

fuperfubftantialis caufa. Non conueniunt autem, errorcp Prodi eft, qudd non dicit genitos autfados aliquando ab eminenti Deo, Deorum hos ordines, fed generari, fieri^ femper,amp;quafi femper nitefcere,innuens quendam fempiternum ordinem na fcentium Deorum â fupremo. Vera autem dodrina eft,qudd Deus eft æternus, fub# ftantiæfuperccdeftes,amp; fi maximæ fijnt,maxime^ diuinæ, creatæ tarnen funt. Et id defignatDionyfius, cum lefum uocatcaufam fuperccdeftium fubftantiarum, Gene# ratio autem illafcum fit impofsibilis, ÔÔ non naturalis ( quia qui nafcerentur, mana# rent^p a Deo,eodem genereDiuinitatisjatc^ fupremus,Dq eflent.habentes fluentem in fe fubftantiâ, Diuinitatem,amp; dicunt tarnen ipfi/nobifcum, inelFabilem illam Vni# tatem ab omnibus efiTe feparatam') certe ucrius eft nbsp;nbsp;naturalius, ut fupercodeftes or^

dines fint creati,illaq^ perpétua dependentiaj manatioc^.quafi radiorum à Sole, fic à fupremoDeOjipforum Deorum;efte nonpofsit. Secundum emendandum eft, qudd Produsfidcirco uocat primos illos Deos,amp; quafiprimam Hierarchiam, ^amp;xs tvxiAxgy diuinas unitates,quia deprauans ucram,quam fuper hocapud Dionyfium deprehé# diflètPhilofophiam, cenfetfad eos, quafi fontes omnium rerum, 8d,ut ipfe uocat, «xjÓtmt«},fummitâtes, cundarcuocari, atepuniri; totumhoc adcreationem,genera# tioncm^

a primis oriri,amp;fubfiftcrc. Reb'quado(flrina,cum tota fermcjfabulofa fjt ficlb C tia,ut quæinon ex aperns teflimonfjs fit, led uiolentis aUcsorfis collcóta, ejuas inexph'cabiliter adamauit Proclus, ut, fi meieret Socrates, allegorice meierir, non eftinec exciiti'enda, nec admiranda. IJlud item confiderareoperæpretium, utR’^s/ Proclum y hæc(ab alio fonte accepta/quibufdam uanis fuis infomnqs colorafle, fn hoe ordine Deorum intene(fï:orum,8Cinteni2;cntium,dicit efie hanctrinitatem, tIùj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;crtuixybrip, tIùù (^^js^hLkhii , Annunciatriccm, colh’gentem , cuftodieni«

tem. Hæc nominaffi uiden's Dionyfium,uidebis ab eo pn'us inuenta,8ó formai! ta. Additif Proclus î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ruuiX'yûjrtif Tjotàs, « tniuiTÜi.KH 'rS^ n lt;1^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;î

Vt alla trinitas/fit colligens aliaiconti'nens multitudi'nis alia perficiens totum hoc genus, Et hæc trinitas,nominaque,fumpta funt ex Di'onyfio, cuius peculigt; are nomen eft , neefue à Platone, neque Orpheo, nec ullo fere ex Platonb CIS ufurpato. Illud quoque Dionyfrj eft, quod Proclus ait de Dfjs, fine Angelis, qui dicuntur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cu/i'ov'pi-! 1 W? •n'KiiTetv^'yiiç Stoîj, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tix oKc'

0 KTjoiix» (pixiriJ.xTX quot;é®T9 '^'iQ lt;7tu;tKZtHe?f. Quæ fuut, Ecgo, ait, perfîcimur afeendentes' fub perfîcientibus Dps , initiamurautem uifionesperfetftasamp;ftabiles, fub conten;» tiuis . Hæc inquamiDîonyfq ftjnt omnia, non res modo fed etiam nomina. Illud quoque Dionyirj eft , quod ait, «s »i^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oî oAcuf/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«nAiTOf;)^

KÄTursfjiwap, Aoycts-, flcTixà fcfra*5 lt;}gt;ciJ7tlt;fKV7\.iî Ad quam tclctamiSCnos omniubonoR2 priOif cipes d eletarchæ deducunt, non uerbis, fed rebus illuminantes. Hoc totumDiony^ fq eft, cuius fermo/plurimus eft, quoM ab Angelis irradiatur, illuftratur, perfîcitur animis. Nomen quoque Teletarches jipfius eft, quoiprimum, ipfum initiationis principem Chriftum, exindeAngelos appellat. Totaqueres de illuminatione fpiri^s tuah’,quæ etiam initiatioabeouocatur, Dionyfq eft. Neque Proclus,de his qui quicquam potuiftèt,nifi libros eius legiftèt; fed difsimulato præceptore ue^ ro, ex Platonefmiris artificijs, ordines hos Angelorum deducit. Quo fiïut eius doiftrinaifit plena confufionis ,mirifîcarumqucfabularum, quas pro ueris tradi;» tionibus ,utucritati, amp;his quæerant alterius,germanum nitorem detraheret, fup^ pofuiftet. Adeoqueiin hoc eft impudens, ut meras deliberationes, arbitria, ac decree! ta, de Drjs, eoru'rnque uita, generc, moribus, difterentqs /ftatuere non erubefeat, quafif'qui femper eorum fuiflet à fecretis, 8c a cubiculis, cum eis /omne æuum ex# egeritjUtnon exteriores aftiones modo, amp;nbsp;quas in omni mundo gerant prouin# ciasuiderit, fed cogitationes etiam, arcanaque peeftoris abdita penetrauerit. Quæ breuiter ego admonuifte contentus , nec arbitrans ad fingula quæc^ operæpre# tium infiifere, {èletftis bonis , amp;nbsp;oftenib , eos fuper Angelis , ordinibusque eo# riim 'conuenire nobifcum.Nam congruente Proclo facile cæteros aftenftiros, do# cet confecutio J aflenfusque eft Damafeius , amp;: Hermias , uenio ad tertiam Hic# rarchiam ♦

ANC Proclus, ut à principio dixi, uocat mf« i^ôvoy. Intelligentes tantum, quia cumintelligant, aipiciantcç fuperiores, â quibus, ut aitDionyfius, ue# _______ritatem,ac fapientiam irradientur, ipfifin ultimo ordine i nullos alios minantes, didi funt Intelligentes tantum, De his Proclus in hune modum di/ptJtatr

A [liT« TSTO, TjotTf/f/ Jixn5(rp.9iny ^iZy, iIm voi^ocy «7nn$cKif(/i^vÿy 3iùi§vlt;^a)p.iy ) avvi^n (jStj/ 'jh cWTÎii., avyLTS'i.i^ixiviS'jK'j Â -7«? oAcc? TffoôcZîïî sPS? Sa®(z gt;y t’arispttfïoaj/ ès Tbit o^}(_^y xvxÂoy ivx Tr^uTJsfyùiJ }y crKv-n^üy c/fg:n9lt;rfzü)y ceTmiÄsffKyt Pofthæc , ait, tertium,alium excrcitum, ud ordinem Oeorum , qui uocatur intclligibilis j confideremus , continuum qui^ dem eiiqui ante fe eft,abfoluentem autem omnes proceßus diuinorum, amp;nbsp;refleden^ tem ad principiumicirculumcpunum omnium ordinum,quiprimiopibccs funt,ab foluentem.Hæc ProcIus.Tertiusigitur ordoDeorum,eft continuus {ecundo;dein^ de in eo abfoluentur omnes diuini ordincs,amp; quafi falt;flo circulo, ad caput rcflectun^ tun Hæciuera funt, 8^ a Dionyiîo prioreprodita, quibufdam autem adiedis, amp;nbsp;ua^ riata uerborum ferie,à Proclo difsimulata, Sed uniuerfale fcelus Procli, Dionyfius igiturî AsjTiiw »(/iy èi! ^iceoJxy k^cèy c/y«nsgt;irfx@' ó 'rca «'jyiKiKKS (rvyKKéiùiy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ó wés 'fS' Stas -

w c/laHsxTf^tÿfztv®' : Reliquus nobis ad fpeculationem fa^ cramordo,quiiÂngeIicasconcIuditHicrarchias,quicp)à diuinis poteftatibus changelis, amp;nbsp;Angelis ornatur. Hæc Dionyfius« Flagitium igitur Procli, Deos hos, â fuperioribus producentis , fuppofititium,non germanum dogma.Nam quod ait, tùiTH ’n'fvvy H vti^K 3iZy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;h^thtm pj?!' «vrà TificrSlv'n^aiy cù-Tiuy TrÄH^irou ttk^

0ÄHS «yxSaTHT®' ty ccjurx^K^xi. Nempe , Hæc igitur intclligibilis Deorum fubfi# ftentia, pendet quidemlab antiquioribus caußs, repleturq; ab cisiuniuerfabonitate, amp;ubertate. Hæc ex Dionyfio defumpta ,idhabent ucrum ex fonte fuo, quddre^ plentur inferiores hiia fuperioribus, irradiantur, docentur, afflantur,initiantur:fed quod pendeantuclut âcaußs i 8C autoribus fuis fuppoßtum 8C adulterinum. Me^» lius igitur Dionyßus , quem locum totum ufurpauit, donauitq; libro fuo Proclus: Ärchangelorum , inquit, diuinus ordo^attingit communitcr fuprcmam per medie^ B tatem Hierarchiam« Nam fandifsimis principatibus communicat, amp;nbsp;fanóis An^ gelis : Illis quidem , quoniam ad fuperfubftantialeprincipium principaliter conuers: titur, amp;nbsp;ad ipfum ut fas eft, formatur, amp;nbsp;Angelos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, uiuificat fecum , inuifibi^

les, coordinatosép eins principatus« ws lt;7?, otj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;m^iagt;s, tx?

iigafyiKSis Ti^aiTaiy lt;/lwlt;!(!iii(gt;iy vot)«Ai^ûjzfcv», nbsp;nbsp;nbsp;■jois nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«/TKf (r)/(xamp;oalt;/î5? ctjytA^

Aâfdtt , K5“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hiùy «vxifcùvisaK : His autcm quoniam eft ex ordine interpretum,

thearchicasirradiationesHierarchiceper primas poteftates excipiens , amp;nbsp;Angelis cas boniformiter annuncians, 8c per Angelos nobis oftendens. Vides totum locum àfuracifsimoProclo,ledcallidè amp;artificiofèdatrocinia fua occultante,fublatum» Vides quid minores à maioribus accipiant, irradiationes fcilicet, 8C feientias, fa^ pientiam, myfteria, facramenta, non fubftantiam, non eftèntiam. Non dependet hypoftafis eorum/â fuperioribus, fed à ftîlo, atque unico Deo« Replentur autem bo^ nitate, fi bonitatem interpreteris fapientiam, cognitionem, non fubftantiam, amp;nbsp;eftèntiam« Sed ut agnofeas, quàm approbauerit Proclusnoftra, licet hoftis,amp;f quid de eo fit iudicandum , addit Dionyfius : oi y«s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hlt;/Ih îîfosfÿxfc/xtp avuTf^H^am'

Kamp;i K'S!»7n^aTilt;n TKî Sakj v^xviuy vc£y Jhxnsxp-^xfiS) r» rtAtvTtuay. Angeli, inquit,que# admodum diximus, completiuè abfoluuntôd terminant omnes ordines cœleftium mentium« Proclus autem,pauld ante, avyi.’jffi^nù.vîsaKy tÂî Sa« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;♦ Complê#

tem totos ordines diuinorum« Apud utrunque igitur abfoluit, terminât,omnes or# dinesDeorum,hæcfupremaacies Deorum,aut Angelorum« Totus itaque'fum# ptus eft è libris Dionyfij, horum Deorum ordo, quem/nulla rattone ex Parmenide Platonis,utfingitProclus,neMinerua quidem magiftra/informare, 8é quafi in catalogum aferibere potuiftèt« Prolequitur eadem ilia fuo depeèiore : Trôjfcçj^ovTot sci TixvTCüy TT^ MT^y il nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Procedunt, nafeuntur ab omnibus , quifeos anteçe#

duntinteUigibiks Df), Hociam dixi,Reri non polTe, fummo Deo,cundarum rerum C primo, ac uniuerfali fonte. Sed majores ineptias, ne dicam impietates adiecit, quas quomodo uel animus fuus fomniare, uel cuiquam probabiles fore credere potuerit, fatis admirarinonpoflum : Vnitates 5 autunitiones, inquit, accipiunt ab unitate, quæeft anteintelligibilia: ’tks Jè xai'ccg ä« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ws Jè t«! Trav’r.Käg, avviK-n'

XKS yttvvHTixàs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, tcfi vof/rZy k] voi^uy . tIuj vûi^ay ÎJïûthtk ttâç’ toiuTZy h(t)(óv'r^S t

Subftantias autem abintelle(flis: AtuitasuniuerfaIes/amp;^ contentiuas amp;nbsp;generatiuas diuinorum,abintellecflis intelligentibus: Verum intelligibilem proprietatem »â ie ipiîs. Qyæ eft hæcdiftributio ac quaiî dilapidatio, aut uerius fabrica, ut tanquanî ad ædificium palatij, ficut aliusicalcem alius/Iapides, abus ligna confert,fi'c ad com«' pofitionemiftorumDeorum,Deusunitatem,prima Hierarchia fubftantiam , ui«! tam autem apportetfecunda cur qui dédit unitatem, non etiam dédit uitamf No^ uis igitur quibufdam Dqs, ueris j ac naturalibus expulfis,coclum ac mundum comlt; plere, nouamcp quaiî eorum Rempublicam confcribere ifatagit. Sed ego cupidior bonorum, acuerorum ,quam malorum fiótorum^ effe narrator, produófis quæ bona,noflræ^TheoIogiæconformiauiderentur, cætera ipfî Proclo de fece (ua«i rum fabularum hauftarebnquam»

(^àd 'Hertnidi itetn quentadtnodum 'Proclus ^Jecutiis eß Diottyfiutn in deßniendis Plierarchijs caleßibii^, nbsp;nbsp;quid non ueri addiderit.

O N Y s I V M quoqueamp;ProcIum'fecutuseft Hermias, ea nomina H Deorum, amp;nbsp;res afïèrens , quæ clarê funt (apud diuinum, fupremum^ P omnium Theologorum. Vtitur etiam irradiationibus illis Dionyiîacis,^ quibusiminores ab altioribus, Deo^ propioribus Angelis /afflantur. H quibusiad alia iuperPhædrum Platonis ait : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tb?? xojAs-ng«?, lt;p£s

Izxafzura: Superiora, inquit, lumen ueritatis inferioribus irradiant. Hoc quàm fit Dionyfq , uidere eft, in Omni propè opéré de cœlefti Hierarchia, uifum^ abundc fuperius.Profequens autemHermias,res^ acceptas a Dionyfio, nominibus Tuas' rum fabellarum appellans, addit : voÿoayay TBimy Tiworj»« twüt« , ty ) •Ttfii'duj e^^y^ ^y (fivvr« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T!rfcg«? 'fS' vof/ruy ^iZy^ Ji voi^Zy , Quæ funt, Quatuor,

ait, hæcconfideremus, Vnitatem, primumcpprincipium, Phaneta, qui eft termis« nus I finisc|jintelledorum Deorum,principium autemiab intelligentibus feparatim. Reuocando igitur cunfta in fuum locum, amp;nbsp;noftrad fabulis eorum ftgregando, dP catur uerifsimum efle, quod de primo principio, quæ concorditer ab illis, prifca^ omni Philofophiauocatur Vnitas, alTeuerat, Qudd autem ait Phaneta »finem, ab^ folutionem^Deorum intelleftorum, principiumintelligentium,fentitcjjDeOsins' tellccftos,utfæpenumero docui, primosillosicelfifsimosqj Angelos, quos/inferio^ res afpiciunt i intuentur^;uelutdolt;ftores fuos, intelligentes autem hos ipfos, quos? rum in fublimes fupremostÿ illosiacies eft defixa, dicendum,Orphicum ilium Pha# neta, non elfe cum Dijs cocleftibus , intelleftis^^ adnumerandum. Phaneta enim/ /,SolernappellabatOrpheus,cuius(reddidit ipfe rationem, qudd primus fecit,ut . omnia uiderentur in mundo, uifus ipfe primus, omnibus antea ccecis, teterrima^J

Di(ftus eft Phanes ipfe Titan. Cum igitur Phanes fit corporeus Sol, amp;nbsp;cum fenfibP lia, amp;nbsp;intclligibilia,fuos tueri locos, quos Natura præfcripfit, debeant, utiquc non erat

A grat inter chores ID cor urn fîftendus t Sola forte poterat allegoria, ut ht allegorice/ Phanes Deus inter Deos intelletftos, (îcut Sol luftitiæ/eft Deus» Sedfi Phanes/efi Deus, utique Deus ille, noniqui claudat Deos fupremos, ut finis primæ Hierar-cfiiæ, principium fecundæ,fed fupremus Deus, Sol omnium coelefiium Intelligent tiarum. ïd enimiocutus efl: Plato, aptans exemplum Solis ad intelligibilia,quemadt modum Sol eft caufa ut omniafenfibilia fint amp;nbsp;uideantur, fie fummum Bonum ceu infinitamlucem ,utfit,amp;fintelligatomnisordocœleftis» Addit quoque Hermias: ftvs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;RxnKivi TTtga? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iKXs©' lt;/Ih quot;nis int' (pis

, «P fcY« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wftCDj j Ôïoll ó «Àl©^ ij)«? tTttTtifjCTra ‘nîs cù^u'nîs

(Uop, lt;fio iy H WM (àni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(ài nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aveu . TraÂij/ 5 ^tvs epSs i’KKxp.'ara -zsîif •vsrtfZtoo'-

^toiS vaiohif gt;nbsp;TnxÂii/ S cpavùs lt;piSs twjAccfZTra ms voi§iis vot)-7vi/. « Tmvrtip •, i(gù tïS yo9TVS 04« gt;à nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«tt’ wri amp;«» TrÂoçai épurés. Quod eft, Iupiter)fupermundanarum ret

rum , finis propriorum intelligibilium Deorum, Vnuiquiique igitur herum;,dibi fubietfiisilucem irradiât, hoc eft, ueritatemiquam habet a' ftipremo ordine,utSoI/lut cemimmittitfenfîbilibus fupermundanam. Quocirca, amp;nbsp;fubftantia eius/dicitur à fupermûdanis efte. Item lupiterilucem irradiât intelligibilem. Iterum^ Phaneslirrat diat lumen intelligentibus Dijs/intellecftuale : Principium autem uniuerfale, Si Deos intelleftos , Sfomnia^diuinaluce ftia complet. HæcHermias. Primumquçede irraet diationihus difputat, uera funt amp;nbsp;noftra. Sed quoniam uerus ordo Theologiæpert uertitur, paulum emendare operæpretium eft. Quomodo enim lupiter/rerum inteb ligentium infundere lucem eisiab ordinc fuperno acceptam,dicitur, fi generatim apud prifeos, Tupiter eft pater hominum , atque Deorum, eft fator cocli, 8e terræf NonfuperareDiuinitatedebetomnescœleftes ordines, qui creauit omnia,quem ut! fummum Deorum fufpexere omnes f Quæ nouitas ifta Procii7 Nam hune fecut tus Hermias in Deorum chéris deferibendis. Quæ audacia, louem èculmine Diuft nitatis fuædeielt;ftum, redigere in ordinem Deorum inferiorum, quilucem accipiant a'fuperno ordinef Quafi non fitipfelucis omnis ; ueritatisep fons , Si principium, nullius luminis indigus. Verum igitur eft,lucem ueritatis/irradiare louem, fed a' net mine acceptam , ut qui fupremus fit omnium Deorum ; dicendumfp, Si prædican# dumdeloue,quod nouifsimèprædicat de principle uniuerfali. Eft enim hoc print cipiumiipfelupiter. Etquod ait de hoc principle, àquo!totacurlacotleftls,omncsq; ordines Deorum, largaluceDiuinitatls compleantur, lux autem uerltas eft, Si inb tlatio,amp;faplentla. Acceptumepex uberrima ilia, quæ loquendi de rebus hifee aut daciam dedltPIatonicis ,Theolo^iaDlonyfr), quæad alla hoc habet: lt;rvHK-nu mmpi fûfiy us H /jÜ Tr^ierUvrexT^ Tnei voSên/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;issn 'J\.Âi7te§)çlKHS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ti^x^xvutVH

iTT XVT91/ cc;x4lt;r(«)ff «vXTavi^xi h^d^J.eû'A^x, epxvunfx i?l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;epuipe/linx gt;nbsp;Jütamp;oczfiTttz fycpce-

TJ^iToa, ty nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, «s yojiTij'ng« , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XTtf^euriKH ty îvovrenu , epxven7t§x

tfè us '7ei‘i»'nlt;fllTei!gt; ty nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, gt;y ôAixen'n.çx. Quæ funt, Colleglmus igltur, Si conclufit

mus , quod nobilifsimus , fupernustp mentium, quæ circunftant Deum , ordo, â Teletarchlca, Id eft, initiatrice, irradiatione, facris modis retfta, quod in earn /Imt mediate intendat, occultiore, Si clariore illuminatione à fummo Deo manante purt gatur, illuminatur, Si perficitur. Occultiore quidem, ut intelledtlore, magisep fimt plie!, Si unifîco; clariore autem, ut quæ prima datur, primo^ apparet,amp; uniuerfat Iiore.Hæcfille,omnicpopérédiflêritur delumine ueritatis, àfontediuino infupet riorem inferioremep mundum manante. Indeidiuinioperis principium aufpicatus/ dixlt, Ttêcate 'estXTpiKivvrTi (pwncpxvâxs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;às xyx3oJ})T(i)S eponiem. Omnls ,ait, lu«»

minis, Si claritatisjâ Pâtre featentis in nos, benefica manatio» Quare hinc accepere minores

minores Platonici, quorum certè nemo erit, qui non miretur (ut loquar grauifsi# C me)prauitatem , earn religionemsinfenfameoshabuiflè, cuius myftenjs fuam Phi# Jofophiam nobilitareftuduerunt, linequibus/fabularum ineptias colorare nequi# uiflent* Nam nobilifsima materia, diuiniscp nominibus, totocp fermonis ordine â Dionyfio fufcepta, fabularum fordes, ut feclionem Saturni ac Cccii, expulfione dilacerationem^ Dionyfij,cætera^fdgenusiaffixerunt,amp; tanquam nobilem ue# ftemicentonibus aHutis, dehoneftarunt, Sed boni efl, nec bona ipernere, necnon/ acriiudicio ueritatem à mendacio perpurgare»

De nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nominibits Deorum apud 'Proclum ex Dionyfio, ZT'

VNT item apud Proclum , etiam à Dionyfio defumpta/alia genera Deo# riim, fiue Angelorum , quorum unum uocatur a^rÓAt/'jot, abioluti, exempti a mundanis gubernaculisjôd quafi femper coelefles,alr) his oppofiti,feyxa(rf40t, mundani : de quibus(ProcIus : asjtkij/ oi vywriuM vmlt;/(i^ov'nxL ms

«VT«}/, lt;/}i Kf mjzföiafzftn mou/'n fjnaspAVU ms nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;cKlt;n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7« -nJk. De#

inceps , inquit, mundani, omnium qui ante fe funtiirradiationes accipiunt.Quocir# caidominanturuniuerfo, imitantes exemptos ; amp;nbsp;fpeciebus informant res has no# flras. SicilJe. In quibus, ut moris efl, funtfalfaamp; uera. Quod enim de adminiflralt; tioneçeneris humani dixerat Dionyfius, quod Angeli mundani rebus humanis præfidentes, uerfantur in hoc mundo, undeamp; uenti, amp;nbsp;fulgura uocati, quod iufla Deiinhac prouincia celeriter exequuntur, longe a ueritate efl, hoc à Proclo de# fignatum efl munus, quod creationem formarumt^ piodult;ftionem modcrentur:fo# lita fcilicettemeritate plus res naturales 1 quam humanas, amp;nbsp;hunc corrupiibilium rerumordinem,quamfelicitatemhominum attendentes. Eadem de uerorum do# gmatum deprauatione:««^-«? xçx oi t« âHa mefd mvn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;voHTùy cÙTÎxif

tXiyeyy n TffHycùuy, iy 'fS''«çy^nuSy 3i(Sy. lure, inquit, diuinarum rerum prudentes,ex# tremam trinitatemDeorum intelledorumicaufam dixerunt fontalium S)C principa# lium Deoruin.Egouerô,Procle, neminem inueni , qui Deos aliorum Deorum caufam , autoresf]^ afièreret ; uni fupremo Deo, rerum cun(flarum,uifibilium,amp;in# uifibilium imperium , cunc^is, ipfo uel Platone, amp;nbsp;Empedocle adiudicantibus. Deos autem fontalesiubireperies, nifi in dogmatis Chaldæorum in quibus dele^ ôlum habere oportere boni Philofophi iudicarunt. Vnus modo fontalis, cuius fuit, eflcp/cuncfta creatio. Principales autem Dq noflri funt, uocati à Itimmis Theologis, “fX*’“’ principatus ,non llludporrô examinandum: «'nrov-nj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;àtr»

«)ÿfcÂ«}/ m^eis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«v-rots , ttoT^oÎ Ji. Jlxtiûwy

’suiNt^eù. Hi^oKiay «.•f.Ktn.“', Omncs enimTunt duccs amp;nbsp;principes in uniucrlo ,amp; multi or# dines Angelorum circunllant eos,multæ Dæmonum copia?, multi greges Heroum, Dicendum^ubinomen AngelorumProclusinueniflèt,ibi reperire potuiffe omnes fuper nos animos'uocatos Angelos. Et quanquam uerum efl infîmam Hierarchiam, qua? ex Angelis apud Dionyfium conficitur, fubiedam efle fuperioribus, qui pote# flates,amp;principatusuocantur : at,qudd circunflent illos undique Angeli,fortafie nonefluerum, nemaieflatis unius^ ac fingularis honores/ad alios transferantur» Adhæcuanum efl^Dæmones ab Angelis feparare, quos quidem/feparat,duni cum Angelis, ut amp;nbsp;ipfos bonos fupremos illos, uult circundare. Nam boni Dæmones, funt Angeli,autore Philone, Commentitium quoqueHeroas ab animis

Afeparare, quodeoipfoloco,cummuïnsaIrjsPIatonias facit» Quidenim aliud Hclt;s roes funt,quam luftorum, bonorum^ hominum animiCSedfan's eft^eos ex pane' ueritatem uidiHe,amp; agnouiflè, grataincp habuifle»

Xäminanda quoque {unt,amp;f conferenda,quæde efca Deorum lo^ cuti funt noftn',amp;Philofophi. Vidimus fuperius præclaram Arïftotelis J fententiam,Deorum felicitatemu'ndeficientemc^beatitudinem^eflecogni# ^tionem,fcientiam^perennem.Deducebatautem ex di(Qis Arïftoteb's ra^ tio,qui cenfuit,fupremâidiuinifsimam^ Meutern, beatam efîètÔtemplâdo feipfam, ex maieftatefuadiuinagaudiadecerpentem, inferiores mentes eadê caufa beatas efle,amp; fijpremü illum i'ntuentes.Qui cum fibi ipfï fit infînitæuoluptatis caufa, multo facili'us fclicitet inferiores mentes.Cur autem non aliunde, quam ex fei’pfo beatus fit Deus,caufa dicebatur,qudd non habeat maiorem,ex cuius contemplatione amp;no^ tione.fiatbeatus.Quæratioefficiebat,utquoniam minoribus mentibus/unus emilt;? nentifsimus ante fiat Deus, bunc unuminecefian'o refpecfientjdemerfæ tn pelag;us in^ fim'tarum uoluptatum.HocPIato prior dixerat;fecutus efi Arifioteles,ca?tericp Pla^' tonici,Dionyfius autem nofier omnioperefuper hac Angelorum felicitate difieruit. Hæc igitur omnia partim Proclusde efca horum Deorum loquensifecutus efi, par^s timiadiecit ex fuopelt;fiore,perpendenda nobis an ucra fint. Secus autem qua'm de^s “ ceat,meaquidem fententia,Platonem interpretatur,qui cum pratain ccrio ad expri^ mendam ccriefiem felicitatem fiatueret, nil aliud hac in re,quam beatitudinem Deo^ rum,qui,femperfuntbcati\refpiciens,percommentitias allegorias^ Proclo côtamii» nantur,eamefleuimferacemomnisuitæformarumépomnium.Effeporro Deorum efcamfunitionemquandammtelleâualem;Ambrofiamcpamp;Necfiar,notionê,et pro^ uidentiam efie inferiorum , tTjr«!?!« »y tIu) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;avot cigt;i«rl,gt;ygt;

Quandoquidem Ambrofiam robufium pabulum effe fcrunt, bumidum/Neifiar. Hane ob caufam , folutam (per que omnia tendentem prouidentiam/Neefiar efiè, roburautem, firmamcp afsifientiam, in fuperioiibus,efir Ambrofiam. Concluj! densep Proclus, vtKT«^ i(ÿù dpcUçonx , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nKaoTHT'Li, n ^ial: Neifiar igiturAm^

brofiaiDeorum perfediones , quatenus Dq.Hæcdeefca,abeorum,opinor,qui melius hæc ante eum norant,fententqs , aliéna, cum nec Plato, nec Arifioteles,DiOîS nyfiusep ac poëtæ aliam Deorum Ambrofiam, ac Nedar celebrauerint , quam ineffabiles eorum uoluptates , quod iuuenes femper^procul ab omni clade, amp;nbsp;uexa^ tione,futurifemper tales, quod afsifiant uultui diuino , in quo contemplando, ' inæfiimabiles uoluptates nullis nifi his, qui fruuntur^ cogniræ. Efiquidem, amp;nbsp;elTcf putandum efi^beatitudinis partem eorum, lucis illam(myfieriorumcp mutuam com-' municationem , qua (minores à maioribus irradiantur , dum tarn fublime , diuilt; numcp inter eos tranfigitur munus; fed perfeda beatitudo efiintuitus gloriofifsimæ Diuinitatis,largosmaiefiatisfuæ,quemadmodum Solin mundo lenfibili,in rcis gione fupernalradios effundentis, implentiscp circunfiantes beatitudine.

Circunfiant animæ, dextra, læuacp frequentes: Nec uidifie femel fan's efi, iuuat ufque morari.

Hoc nedar Deorum, SC Ambrofia, quodRaphael confeffiis efi. Ea denique exibii« PQ landa

/L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;E V G V B. LIB. VIII.

landa,quoniam Naturæcontrariatendunt,quæ'de Dfjs omnibus in uniuerfum C efilocutus. AliumeflèDeum lîmpliciter, aliumper unitionem , alium per particb pationem, alium per lt;ruvxcpHp, connexienem , alium per fimilitudinem. Et quod unufquifque TfSp , fuperfubftantial/um, 7[fgt;óiTüis fit primo, principal^ terepDeus. Qiiilibetex intelligentibus per unitionem; Dæmones diuini per co^ pulationem. cum illis ; Animæ hominum per fimilitudinem. Quoniam igitur unus efi duntaxatifuperfubftantialis, 8i. principaliter Deus ; cœleftes autem omnes terrefires Drj funt per fimilitudinem i redundat unitio amp;nbsp;copulatie èi. cum poeticis fabulis connumerabitur.

BIA M A S C I V S quoquelßmilfs cft cæteris Platonicisü'n dcfcn'bcndïs f 'mentibus cœleftibus Dionyfîum 8^ipfeimitatus , quipræbuit Platoni# choris cœleftibus exemplum. Exfondbus igitur eius, il'^b£^.'non modd rebus, fed nudis etiam lîmplicibus^ uocibus ufurpatis hscc

icribit : ugt;iT«ij'ruiZ (JixIh ti! tÙç ttbäA«? amp;vai JliKSincS (uxs . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;encu, ^inTtKX! thS

ItiKî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, «va^^'iicmç âs ww/Tte w ^oiv-nx , tks titAX«? 'WCfAij/ ivt/^o’eiS wcu. 'cTiMitr

TH? [juk5 zaixs Tr^Kirtes à? 7« -z«rcw/T« t« ovt« . t/îà TnJib^K Atyftj/ ; «Tt kö“ t»? 9i»C »Twf

♦e___si « I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A t nbsp;nbsp;nbsp;9» »_lt nbsp;nbsp;nbsp;*

'\:m7i3ivrou 7roX\.v5 O» 7r^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ticcvn-i lt;Zf.K!itrotf0i, tva fiyi r’f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;m(z At^izTtJ,

T»? Jè k'^üS smcü/’as «rcw TtciS tS fcvis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oC^Çamp;4»/xfcv»s. av« 75 Tonf ^i^inaiii tjAn^©*

fcVKc/îajp, iK (tjj-T0T^KS)]i 'ôsrosKcriûüf/, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ts pav2s gt;lt;9“ toTî vctims tvJit/lfjtî'

vailf Similiteritemdicatquifpiam,amp;multas, quæuidentur elfe, uitas/irradia^D tiones elfe uitales, abunauitafubfiftentes, promanantes in omnia uiuentia. Mub casaque item mifsiones fecundum radiationem ab una fubftantia , precedentes in omnia quæfunt. Quid multisC quando ÔC Deos multos hi omnes fere qui ante lambliciium Horucrunt Philofophiffic ftatuunt unum quidem fuperfubftantia^ lemDeumdicentes, alios(fubftantiales elfe , radiationibus ab uno deificatos : 8C, elle fupcrfubftantialium unitatum multitudinem , non per fe perfect arum fublîftcni» tiarum, fedradiantium abuno Deo, amp;nbsp;fubftantrjs manantium Deorum. Hæc/à Damafciodi^ftaeoiudicioperpendendafunt, quo multa Philofophorum dogmas tacœleftibus literis non irradiata, digna fuerunt , quac/paulum lucis acciperent. Principioiucrum eft, amp;nbsp;exempli uice feruienslad agnofeendum rerum præcipue^ animorum creationem, lucis manantis i a.c radiantis exemplum : fie omnibus re# bus, ornni'queuitaanimismatis, 8c profeftis à Deo, quemadmodum radq fun# duntur â luce. Eoejß'Philo uocat animos «jravya/a-fzaT«, radiationes. Radiationes inquamuitales ab una maxima lucida'’queuita(profedas. Sed quo'd hæc quafi rsLf diorum , Deorum multitude perenniter lucens fluat à Deo, nunquam radrjs i Sole fuo non manantibus (quod eius j aliorumque Platoniçorum ]uidetur do^ gma) multisdecaufisuerum elfe non poteft. ElTetprimurnDeorum ac fummi fin^ gularis^ Del fempiterna coniumftio, femper Sole luas fundenteluces.Effent æterni/ Drj minores, ficut maximusiæternus. Subfiantiam fummæ Diuinitatis fluentem in eos, uel ipfiifluens ipfa Dei fubflantia forent: ficep non unus folus/æternus, folus uerus fubllantialisip Deus, fedin tot partes feiffaDiuinitas, quot à Deo ma^ narent

A narent ïuces. Quocircaneque fieri etiam poteftfquod lambliclium, muïtoscp ante eum Philofophoslopinatur fenfifîe, efle multos , fubftantiales Deos, radrjs diuinis deifi'catos, id eft, quorum Diuinitasiradiet cum primo ac fingulari Deo, Nam îs qui eft fuperfubftantialis Deus, ueram folus obtinet fubftantiam Diuinitaü tis, Réliquorumifimilis fubftantiædiuinæ,non fubfiantiadiuinarquemadmodum folusihabet fubftantiamhumanitatis,quicunlt;^efl: fubftantialiter bomo;quiautem non eft naturaliter, fubftantialitercp homo, nunquâ ftibftantiam humanitatis pofsi^ debit. Eft autem fubftantiainatura cuiuscp. Quare cuicuncp fubftantiaDiuinitatis adeflet, uera fupremac^ diuinitas,etiam adeflèt* VtigiturPhilo/mentis humanæ creationem, pulchro declaraturus exemplo, earn uocauit «'tecajyaa-ticc, radium, icin^ tillam àDeo i fenfîtautemnon æternam fcintillationem, iplendorem^ perenniter lucentem, fed femel quiddam Iplendorisiex æterna luce diuina demiflùm : fic'fi Da^ mafciumfenfiftèputemus jfanumeritdogma,amp;Deorum(quosait radiationibus a Deo( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, fieri Deos, quos etiam Dionyfius teftatur in Theologia Deos uoca^

rii dicemus creationem fuifle,cum diuinitus apoteftateprolifica ftia Deus/iplendois res quofdamuitales, qui Dr) nempe mentes angelicæfueruntjdemifit, non ex fua Diuinitate, fed foccunda poteftateluces illas fui fimiles accendens, quemadmodum exditifsimispoteftatisfuæthefauris/lucem corpoream, quæinufquam priuseffet, inflammauit. Obferuandumigitur^Dionyfium non ufum eflè nomine creberrimo ipfi, amp;nbsp;PlatonicisjT^Kf-c^-Jï^upcr eorum à Deo radiante fubftantia, fed fuper fapien;« tia, doeftrina, fcientia,myfterqs, quæ tanquam lumen (à Deo fupremo Angelis fuis infundatur ♦ De quoiin cœlefti Hierarchia , Inferiorum, inquit, fubftantiarum ordines, igneæ j fapientis i intellectualis diuinæuirtutis, funt participes, inferius, amp;nbsp;ad ipfas priores refpicientes. Ipfæ enim fprius Deum cognoftentes, amp;nbsp;diuinam uirtutem excellenter cupientes, etiam priores merentur, quoad eis fas eft, diuinam poteftatem æmulari. Turn eas, quæ poft fe funt, fubftantias omni poteftate inflam:» mant, dantes eis copiofe fplendorem, qui in eas defeendit. Similiter amp;nbsp;hæ inferior» ribus,per ordinem quælibet prima fublequeti. Tranfit^ in omnes, ex proportione, Sas (funs, Difpenfatioperomnescommeantis diuini luminis. Eft igituriomnibus illuminatis principium illuminandi, Deus quidem/natura, amp;uere, proprie^'Ut luminis fubftantia, amp;nbsp;ipfius eflè, ac uidendi autor ; uerum, amp;nbsp;omnibus mentalibus, ex proportione ItskPoÛvitou , apparet , lucefcit , propriam illuminatioi! nempræbensproximisiacdignifsimis.Hæcaduerbum Dionyfius, in quibusap:? paret, quam non fyncere Platonici, quemadmodum multa, fic nec dogma de illu^ minationeamp;irradiatione intellexerunt.Eftigitur illuminatio Nedarillud, 8C Am# brofiadiuina,cognitio,fapientia,quam)fupremam animorum uoluptatem fenfit Ariftoteles.Hæcincipiens â fupremoDeo, qui primus dat fapientiæ ftiæ lucem, tranfit per omnes ordines diuinosiex proportione, amp;nbsp;ordine, prius'primis,exin po ' ftremis. Hæcilla âtœeZ« efca Deorum ineffabilis uoluptatis, ipeèlaculum implens animos uberrima lætitia,iure lux appell ata, ut quæ non fit nifi cognitio, contem# platio diuinorum myfteriorum. Quarequod lamblichus dicit, referturcß etiam a Damafeio, tv« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ùts' cùits nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quod eft,Vnum effè

fuperfubftantialcm Deum,cæteros radios ex Diuinitate eius. Errabit,quicuncp non reeftè interpretatus fuerit,ut radius Dei.fit Angelus, quemadmodum eft mens hu^ mana.CreatafcilicetàDeo,tanquamlux accenfa creando, Vnuseft enim Deus fuperfubftantialis, de cuius prolifica poteftate cunâa manarunt»

Tgt;ri[cis T)ainonum ttaturam innotuiffe. “Profanas literas fitnilia facris de Uamonibtis perhibere, l^omen Damonutn-, Qrcecum, Hebraicum^ effc paffe. Effe boe nomen commune bonorum ac malorum.

_____ CAp. XIX, B^jV NClentfermo de Dæmom'biis : propofitiscp ex prifca Philofbp^*®»

Bi cuijnatura, ui's^ corum non fuit incognita, fententrjs, in facrarium tati's bona reuocabuntur,fabulis, (eculorum diuturnitatc è fcdibus fuis —-----tranfpofita. Omnia quidem propcmodum,apud exteros, iuper natura, cafu,gcnere Dæmonum deprebenduntur, atque in Theologia uera, fî ucritatis origincfreperta, 5^ quoniam inter ueritatem,ac falfîtatqfæpe mas^nû eft cômercium, prudenti abinuieem iudicio’feparentur. Vtautem præpotens Diuinitas ,Diuinitalt;« tisep myfl:erium,creatio mundi,principiumgeneris bumani,immortab'tas animoRz) cognitafuitcundis,8Cprædicata:iîc|quandam fuiffe femper 'de Dæmonibus fcienlt;! tiainapparct,quam noflræb'teræpofteaimelius explicuertint. Ac primum/nomen ipfumuefbgandum,amp;in quospertineat, apud Pbilofopbos, ac Tbeologos diri^ mendum, utlociscunqueiuis datis,ueritaseluceicat. Tres fiint)buiuice appellation nis rationes,duæGræcæ,unaHebraica. Plato primus autor fuit in Cratilo, quo tan men libro, cum dere diffîcilima, atque âb animo longinquaquæreret, dubius ubin que, amp;incertus uelutiép palpitans ingreditur, cenfètDæmonas ex ièntentia Heiîon di uocatos, quafî lt;/lxÿ(/avxs, prudentes, feientes, in uetufîa lingua Græcorum eo non mine nuncupatos. Atque aitefïè non modo Heiîodi, fed multorum aliorum ê poen D tis!iêntentiam,uirosprobos(magnisbonoribus afîècflos poil mortem, Pæmones, iuxta hoc prudêtiæjfapiétiæcp nomê,fîeri.Ei^ ientetiæ fe quoc^ libenter affentiri, ut optimus quiicp,fiueuiuens,feu defundlus fît,re(fî:êquâm uocetur Psrmon. Hoc/de coßz nomineiienGtPlato.Quæautêderedicitjpaulôpoftdiiquirétur.Cætcri Grçci, præcipuèEuiebius.Dæmonas putat diélosab eo,quod eft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exterreo, pauen

facio,quod ifpe(flroR2,r)æmonumcpntproprium.Tertiadedu(ftio,uera nifallor eft. Sæpeenim ium arbitratus quemadmodum magna nominum uisiex Hebraica linn .7^ guafluxÜTetadGræcoSjquoniam natifunt Græci à uetuftifsimis cognatis eorum, quot;nbsp;qui Hebræorum,Aegyptiorumépgentemprogcnuinènt:nc/hoc nomen antiquum duetufta Hebraicalinguatquam uideturibmniaiîèin Cratylo PIato, aflerens quann dambarbaramlinguamdedifïecæteris linguis/nomina, ad eos uenifle, Hebraic^ ShadaidiciturDeus Se Dæmon. Scribitur^inealingua, quæ iolas confonantes, rarouocalesfcribit,priorliterafliinconiundacumdaleth. Videntur itaqiie Græn ci illi uetuftiores reietfla priore îitera , aut iunda cum fequenti,uocafle Daimon nes, quidicuntur Hebraice Sdaim, utiîrcqciaspriorem conionantem,fîatDai, in numero multo Daim. Quodnecuiquammirumuideatur, norit,pleraquenon mina Hebraica, in lingua Græca , uel detraâis fyllabis uel audisfinueniri. Hen braicè dicitur Rapha, mederi, Græciiaddideruntunam fyllabam Therapha. Hen braieè dicitur Banum, intelligere , Græci unam fyllabam detraxere Num. Hebraice eft Ba, ambulare, Græci j amp;nbsp;Latini/addidere : Latini unam , Græci' duas fyllabas : illi Vado, hiBadifîb. Itaque minime mirum , cum iînt alia comn pluraexempla,abHcbraico(Sdaim , fadum Græcum Daimon: nam dipbtbonn gos ucteres ( Latini amp;nbsp;Græci proferebant. Cognita igitur etymologia nominis

A HebraidjUndcGræcum defluxit, tumfcîe natura Oæmonum melius difTercmus. Eft Hebrai ce (nomen Sdai,Dei omm'potcntis, forti's. In numero multO'Sdaim »lemper Dæmones malosdefignat. Dicitur autem nomenlâuerboHebraico,Sadad, euerte^ re, uaftare; indenomen forti’s, Si. omm'potcntis. Vt igitun'n cæten's diuinîs nomini# bus Hebraicis, Græcis, Si Larinis,commum'catio fuitcum hominibus, fuperiorP bus^ fubftantijs (Etem’m Elohim, quod Dci nomen eft, etiam Angelis Si luftis ho' minibuseftattributum.Erantitem Dr) gentium,hoc nomine didi: Græd autem/ Swp » non ilium modo, uerum,lîngularem,unicumcp Deum,Ied multos alios/apnella^ runt, item SiLatini'i ftc uidetur nominis diuini Sdai,fa(fta Dæmonibus, Ipiritibus^ malisicommunicatio. Nifî malis opinariuocatos Sadaim,quaiî eueribres,deftru(fto^ res: fed, ut dixi, id etiam eft in facrisliteris/nomen omnipotentisDei. Videtur igilt; tur redius, arbitrari id nomen datum eis/ex communicatione. Si Gmilitudine, qudd fint poteftates fuperiores, Angelis fimiles. Proindefimile nomen obtinucrunt. Illud quidem mirabere in facrisliteris, quod promifcua funt nomina/bonis Si malis pote^ flatibus. Quippe/cum fit unus Rex omnipotens mundi,hos tamendiuusPaulus etiam uocauit »slt;r(iox^lt;x-nlt;^xt, mundanosprincipes. Ergouerifsimumeft,amp;adinteb ligendum quicquid de Dæmonibus, aPhilofophis difputatur,maximèopportunû, quod Philo ludæus/admonuit in libro de mundo, his uerbis : Animas , inquit, Si Dæmonas, Si Angelos,nomine quidem diffèrre:unam autem atcp eandem efterem, tibi perfuadens,moleftifsimam fuperftitionis farcinamabqcies. Vt enim bonos Dæ^ monas amp;nbsp;malos plericß dicunt,fimiliter animas : fie Si Angelos,alios quidem, qui fu tura prædicerent, legatos quofdam hominum adDeum, fa cros. Si incorruptos eu* flodesipropter præclaram hanc,amp;^ inculpatam adminiftrationem : contra alios impu

B ros,amp;indignos^ qui prædicerent, ipfearbitratus, haudquaquam errabis. HæcPhi* lo. Eftcç, ut dixi, optima,neceifaria^ in omnibus Philofophorum libris admonitio. Monet autem (tum eandem effe naturam animarum,Dæmonum,Angelorum, Si peialterum efle pro altero, tum hæc omnia, bona eftè. Si mala, bonas animas Si las,bonos Dæmoncs,amp; malos,bonos Angelos,^ malos. His cognitis, fieri, ut gra^ uifsimum fuperftitionis onushonferas animo. Neque enim decipieris, impieep pec^« cabis, Dæmonas malosjarbitratus bonos, quod peccauit Plato, interdum^ Pori« phyrius,multicß air) Platonicorum:Rurfum non errabis,audiens apud Philofophos' Dæmonas cuftodes generis humani, interpretaberis^ eos Angelos illos bonos. Sic nofces,prgdidionem rerum futur ar um,legationemep Dei ad homines,bonorum eftè Dæmonum : bonos autem Dæmonas, intelliges Angelos. Quoniam igitur hæc O:f mnia funtin libris Philofophorum, obferuanda funt diligenter, nç altçra, pro altelt; ris accipiantur.

Exempla quibus mon/lratur^ hoc nomen^ diuinam potentiam numeti^i defü gnare^ ufurpari pro Deo, Dijf^^à Voêtis, 'Philofophü, Demum (pudd malorum poteHatumßt proprium nomen, Eßßeß apud eos bonos malos Da;mones,

D intelligendum igitur ea,quæ â noftris,amp;: à Philofophis, de Dæmonibus, poft nominis etymologiam, quam Hebraicam illam ueriorem credimus, qua totius rd fermo dependet, oportet ex illo præcepto Philonis nolle, ua^; rium ac multiplex elfe Dæmonis nomen apud Poëtas Si Philofophos, ficut ipfum g g 5 Hebrai

Hebraicum Sadai’eft omni’potçüs,amp; fords DeijDacmonium item malorum. Etcnirtl C Orpheus'cum defingulanDeo,quêIouem nuncupat,loqueretur,utuidi'mus, dixit: hgXTamp;', ils t/lAepU)lgt; ^ïTBj (Xtr«J KTTKvTdDlf^

Homerus item promifcue pro eodemlnomine Dei ac Dæmonis abutitur, rjdemque funt apud eum Dq, acDscmones, quodamp;apud prifcos omnes plurimum inoleuifle uidetur.H quibus eft,qudduim diuinam,uniuerfalem,cuius nutu cundagubernan* tur,folituseft,ut Orpheus,appellateDæmona,uelud cum Vlydcsfludibus oppref» fus, tempeftatum^ procellis iadatus, amp;nbsp;naufragus,dmebat, neDæmon immittcret aliquemimmanem cetum:

Hie Dæmonem appellauit uim uniuerfalem, diuinam ut h Deum ipfum nominaf fet,ut ante eumOrpheus, VnusDæmon, unapoteftas. Similiter locutus eft Ariflo* phanes,quód Daemon effi'eiat alios dominos,alios feruos,8(f parentes. Is enim Deus uniuerfalis eft.Homerus item cum Deumiplum uniuerfalem,Daemonem,tum gene ratimquosDcos,eofdem ctiam Dæmonas:dicit. Vtqudd Neptunusprofedus eifet ad Aethiopas, Jlcûfiov«s «KtosSy ad caeteros Deos, Et cum, in hymno Apolligt; D nis apud louem, -ETs-ar« JlMfxevis «kaoi £v3« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Dehinc all} Dæmones conlt;

federe. Hi enim Dæmones funt, quos femper Deos appellat. Denique teftatus eft etiam Plutarchus, Homerum uideri uti utroque nomine promifcue, efle^ quando Deos uocet Dæmonas.Primum autem Hefiodum feorfum rationalia generain qua^ tuor diuififte partes, Deos, Dæmonas malos bonos,Heroas, amp;nbsp;homines. Verum ut poftea monftrabitur, illi apud Hefiodum Dæmones, non funtueri, naturale'sque Dæmones,Thalcs Milefius, ut refert Äthen agoras, primus partitus eft naturam di^ uinam in Deos amp;nbsp;homines, Hacratione locutus eft Ariftoteles exordiens librum de Mundo, Semper eiPhilofophiamuifamfuifle Z. j{ÿù Jlou/^óvtoi/

dam,ôd dæmoniam rem : Pro eodem dicens diuinam, amp;nbsp;dæmoniam, alterum alceri fimile.ldemcp ait,de infomni}s,an fieri po{sit,ut per infomnia,futura cernantur : 8^ ft cernantur,anea,quoruiTi/homocaufa,3 uiy v J^cu.[/.óvtoi/ tylt;J tAo «i7ï«j/,uel quorum caufti cftDæmonium,Hic Dæmonium eft Deus, Namdehacipfareloquensde diuinati^' one per infomnia, etiam fapientibus futuram ait hanc infomniorum diuinationcm, « Ó sriizTrui/, fi Dco darcntur. Et Plutarchus, quem ali} diuinumPlatonem, Dæmonium in libro deEducatione, Et quod aitƒolitum fuo tempore,mores amp;nbsp;uers« ba amp;nbsp;uiros uocari dæmonios diuinos. Item de his,qui fero aDeo puniuntur,cun^' dationem Dei,actarditatem uocat ß^xJv-nlTix tä) «Acu.uoiz», Dæmonrj, quem toto opéré Deum dicit, In Galba, qui adoptaret Pifonem, Cæfarem^ declararet, tempeftates^ hymbresi tonitrua,tencbras fuifie; quafi Dæmonium declararet, adoptionem/boni caufa minime fadam non approbate, ógt;s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;èlvcu.-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, (jiiiJt' iTscuvSp

J^cuitóyiou, ytvoiJiS^Mp »x tisr’ fcyoe^w, THp èiewowxjij. Et inde diicetnendo ab adulatore amit^^*^ uerum, adducit Euripidem dicentem, 07«i/ /■' ó JImiziüii ivJiJlüt li J^ä c2ÏAu)igt;i Cum Dx#

mon bene dedcrit, quid ami'cis opus Hic enim/Dæmon efl; Deus, Fortuna. Sic Ariflophanes dixiqDæmonemifacere ieruos. Sicamp;ad Apolloniumitribus rebus profperis nuntiatis Philippo, manus eum in coclum tetendiilejdicentem , Z

7t TSVÏJ? cÙ/'TtZiÇ iKa-ÎJfeyM , O'Dæinon,moderatam hisiaduramirecompenfa. Sic Græcus uetus fèrmoibeatos uocauit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quibusi'eHet Deus propitius.Kan^

demLp'Fortunam,amp; Dæmonem,dixcrunt.Efl:cnim Deus ipiejopcrans occulte, For^ tuna uocatus. Sic fortafle Jocuti CuntEpicureiS^ Stoici dtuo Paulo Jefum Chriis ftum Athenis prædicante,fb'«;/ c/ltjuf^oviüip JUtît nfiTtcyyiKzvs : Quod uiderctur peregrin norum Dæmoniorum nuntiator. Dæmoniaenim Deospromilcueuocabant, diuo Paulo nouum eis,amp;^ antehac inauditum Deumprædicante. Plutarchus item référés, quæapudTragicumiSifypbusait fuilîefapientcm quendam,qui diceret_,oporterc fibi perfuadere nomines, lt;/lciûfxaii/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hiw, os tixvt' Kxsef, ßAiTs-il Ji

«ycep : Quôd OtDæmon, immortali æuo beatus, qui hæc audiat, ientiatcp mirum in modum. Hic enim Dæmon efl, fîcut apud fuperiores, Deus uniuerfalis. Ibidemque profertur, quod dixerat Callimachus, « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ôtj J^oupovi -srâii (Puu«vgt;ir, »

Ó Sm? -nxxii vrtiôii). Si Deum nofli, fcito quodamp;Dæmoni'faciendicuncfla poteftas eft. Sifyphus autem impiusrefpondet, Deum omnia facere nÔ poHè.Hic ap;« paret pro eodem uniuerfali,magnocp Deo, Dæmoncm efle,iîcut apud Orpheum. In Politico Platonis eflmaximusDæmon,amp;fcætericum eo principes. Et in Eutyphro^ ne/dicit fe aceufari Socrates, w? xouvo^j/xvvt« t« »(ptt Trtimiùj Stwp: Veluti no^ tiosDeosintroduccntemifilt;floremc|jDeorum. Sentiebat autem/de fuo Dæmonio. amp;nbsp;Deum uocat Apollinem, quem fatenturomnes Dæmonêfuifle, ut amp;nbsp;Plutarchus. g Sunt alia per omnes feriptores exempla,ex quibus facile cernas,iîcut nomen Hebra^# icum SadaijeR omnipotentisfortilsimi^î Deip’n numéro multo Sdaim,funtDæmo^ nés mali : feprifeis Græcis'ipfum Dæmonis nomen delîgnafleDeum omnipotente. Secunda igitur Dæmonum fig^nificadoiinoleuit apud pofleros, ut dicerentur genera Deorumâ primo illomaximoacpræpotenri Deo conditorum. Hoc autem iîgnifî^ catu idem font Philone tefle/Da’mones.atq^ Angeli, ut quos Angelos literæfacræ uocent, IiosPhiloiophiDæmones, Angelos eosnunquani propemodum appellant teSjfîcutDæmones nunquam facrlt;rlitere.Eistp’omnia,quæ noftraPhilofophia Ani! gelis,dederunt. Nomen quidem Angeli in Philofophia ccclefti, promifeuum cH pro cœleflibus Angelis,Sf pro eo, quiconque mitteretur, fine à Deo, fîue ab hominibus, ctiam uero pro potelîatibus malis.Tertius Dæmonum fignifîcatus efl,ficut in facris literis Sadaim malorum, hcfempermaloßzapud profanos. His ita feparatisƒac^lius de natura eorum,ex prifcaPhilolbphia diflèremus. Sunt autem ex Philofophis, qui Dæmones bonos SC malos agnofeât. Quo pcrfpicuû eft,fentire Dæmones eos, quos noftri Angelos : qui autem femper malos eos putauerunt,eo in loco habuerunt, quo funt apud noftros.Semperenim pro mails funtin noftraPhilofophia.AcutaitPieb 'j

' lus deChaldæis t Ksiù S y^Ail^câôs mits pSi (/loup-ovui) «yx3vs i 'It-vxS xfflass ’n^vruj.y ó wnCnS AÓyamp;' gt;nbsp;zirxvitts Xiïxzîf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tx TrPoOu^i^KÜii X::^Tfflcop.XTaii i KXxtxy cuf-TXTAx^xySL^s

Krx^ofnT^: Chaldæus, inquit, alios bonos, alios malos Dæmonas agnofeit : facra uera, piaup Theologia nolfra omnes definit malos, quoniam uoluntarie peccauerût, bonitateinfceluscommutata. HocinquamfquodChaldæus habet,eft etiam apud multos pofteriores Philolophos, quibus/funt Dæmones boni amp;nbsp;mali. Ac uariant feriptores ferme omnes, ahptantum bonos agnofeentes, alq bonos amp;nbsp;malos, cæteri/ promifcué,ficutChaldæus :Platoninunquam mali : MercurioTrifmegifto nufquâ boni ; Chaldæo potius niali,quàm boni : nonnullis, ut Porphyrio,utrunque. Quo# niam

m’am autem (îcutl'n omniPhilofophi'æ quæfti'one, uetuftiora cum primi's nmanda, C fie potifsimumfin inueftigandaDæmonum naturaifacere conuenit : cum primis augt; temiPhilonjs præceptum/oculi's intentis obferuandum,molefl:ifsi'mum fuperftitionis pondus abicduri, ut quæ de Dæmonibus bona dicuntur apud ueteres, ne malis trii# buantur : fed ita de his eos locutos putes,ut fi de Angelis'fermo eis fuiffet.

De uario genereDamottumapud^bilofophoi : 0- ejuddnon Cemperphyßf cè nomen hoc ußurpentytramferenfef notnen^naturnin^^Dcemonum^ad alios. De Datnonihiis neris nbsp;nbsp;fahuloßs ex 'Platone nbsp;nbsp;nbsp;'Poctis, Et (fudd

neri Deemonei fint aêrij. Corredlio eiiis^ qndd fitum aérium:dicunt natu-^ r aliter Damonibiis attributum.

pbyficam femper 'de Dæmonibus, fed fabulofam nonnunquam depre«« j bendes rationem. Phyfica ratio, uereep Dæmonibus congruens,eft,cutn —-^^1 eos in Epinomide’iuxtafenfus omnium ante, 8^pofteumPhilofophoRz,

definit genus aérium. Nam deprioribus Drjs, afiris fcilicet, quorum præclaramna^»

turamipretiofifsimamcpidocuiffet, locutus, addidit : pi-d: Ji rérss -óen) 'li-mç t 'j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^aïf Tç/rHy [Amy, l^p-bjjéixs cartay , iy^cûs liidiy

ipvp-y dixTTo^aKS : Poft bos , ait, SC fub bis deinceps cenfendi Dæmones. Eft autem ge^ nus aérium,babens tertium, ac medium locum,interpretationum j legationumcp auis torîeoscp bonorare uotisiualde operæpretium eft, ut faufta fit eorum pro nobis Icj« gatio. HæcPlatolocutusifubficit : Horum duorum generum animalium,alterum ex ætbcre,alterum!cx aëre, prorfus utrunque non cerni, adeftè nobis tarnen, etiam non perfpicuunijperfuadere debemus î Effecplmirabili fapientia præditum, utpote genus docile,ac memor cognofeens omnem noftram cogitationem mirabib'tercp ample«« étens,quiex nobis boni,probicp fînt;odio babens incredibib'ter malos, ceu.'qui mœ«« roris fint capaces : Deum enimfupremam dignitatis arcem obtinentê, extra dolorê, uoluptatem efte,folum fapereôénofteidiccndum. Cum^ mundusianimantium fit plenusjcosiad inuicem,8lt; fuprcmosDeos omnes,omnia perferre, eo qudd animalia interiaceant, quæi’mira celeritatein cœlum, ac terras, omnemcp mundum,ferantur. HæcPlato, relt;fto, fanoep iudicio perpendenda : quoniam plunma uera/multis fabu^ lofis temperauit. Adiecitenim,quafi fuumquendam ordinem iecutus,genus aqueu, femideum,Tritones,Leucotheam,Matutam, Inous Mebcertem,cæteros^id genus Poëtarum,non NaturpDæmones,à Po'étis,non àDeofaétos. Vtautem in Timæo, 8éin Epinomidcjin Dæmones recenfetlouem, Iunonem,quosihominesfuilfecôftat, idepiPoétarum teftatur defcriptio,bi quocpidicendi funt,in natura,amp;in bacPIaton^ ca fuperius definitione nullum baberelocum. Cauendum^fnefabulis ueræ Naturæ inquifi'tio deprauetur. Dæmonas igitur ill os aqucos /confiât efie fabulofos, 8é poé^ ticos, ab ipfifmetPoétis, non â Deo,'repertos, qualicentia deifîcantflumina, fontes, arbores,antra. Itaque etiam Dæmonas illos loucm, Iunoncm,non efiè naturales, de quibus quærimus, Dæmonas, tefiantur bi, à quibus accepti funt. Vbique enitn Poétæ demonfirantieospartim Deos, partim homines fuifTe, non agnofeentes cum fabulofe loquuntur alios Deos. Quare (etiam Apuleius, quiiPIatonemimitafus'in bis Dæmonibus cenfetPalladam , quæiGræcis ferret opem, palam efi a uera PHlo^ fopbia ad fabulas delapfum. Quomodoenimperfuadere fibipoteratPalladaiDæ# monem

A monem efle, fi cum cæten's, qui Deorum apud Poétas implent numerum, ex homi^ nibus eft in Deos relara f An igitur anteDeos, Dæmones non fuerunt C At Plato in Timæo cenfet, Dæmones ;in principio rerum, imperio Deilhomines creafiè. Hue quoquepertinet, unde fententiam hanc haufifle Platonem palam eft, quod idem ait inCratylo, fecutusHefiodum, DæmonasfeiTe probos homines, quibuspoft morü temidpræmrj fit datum,ut Demones efleA'Icuftodes eftent generis humani. Verum enimuero'etiam hæc non naturalia,fed poëtica. Quærimus ipfi Dæmonas eos,quos genus, amp;nbsp;natura,feparet ab hominibus, amp;nbsp;quos oportueriticum toto mundo fuiftè creatos. Nam fi ex hominibusiaftumpti, tralati in Dæmonas fuerunt nulli, antess quam hi excederent è uita, Dæmones fuiflent. Nos autemiquærimus naturales Dæ^ mones, exclufa uanitate, ac fuperftitione. Nam hæc Platonis in Cratylo, amp;nbsp;Timæo fententia, etiam ipfius autoritäre refellitur : quoniam amp;nbsp;in Phædro, amp;nbsp;in Republica, cenfetieos dari euftodes amp;nbsp;duces, fimulacnati fint homines. Ergo multi homines an^ teaquam homines in Demones referrentur,fine ducibus fuiiîent.Teftatur item in Le gibus Deum adhibuiftc humano generi cuftodes, non adhibuilfe autemieiufdem gC:# neris:ficut nec nos mortalesipaftores pecorum,ahquam pecudem,uel capram,fed ho minem adhibeamus:ut tantumfinter duces illos interefle, atep nos ftatuat, quantum inter hominesfSë pecudes. Ad hæceum in Epinomide de naturali rerum ordinc,mun danis^regionibus,amp;incoh'sloquatur, tribuens fupremam ætheriamcp Dqs cocle:^ ftibus,aeriam Dæmonibus,uidetur illi(naturale efte, ut cum Deus crearet mundum, replens eum animalibus,fimul impleuerit coclum,fimul aéra, fimul aquas, fimul ter=s ras. Quod fi ueraelTentj quæex fententiaHefiodi difputat, aënin creationefuis anb mailbus caruiflet, neceifeep fuiiretexpe(ftare,dum probi homines uita funétiiDæ^riOiS nes^ effeâi, aériam regionem complerent, Quoniam igitur Plato 8^ Apuleiusicum Natura Poefin contaminarut,pugnantiafcih'cetinuicem; effedum eft,ut nihil rede, amp;nbsp;ex Philofophiaeis fuccefTerit. Aut enim fequenda feorfum Poefis eft, aut Natura* Si tcmperes,coinquines;nihil efficias darum 00 certum.Examinanda igitur Platonis ilia defcriptio,amandata procul interimiPoeticejquoniam ipfe quoep proponit quen dam ordinem naturæ. Plato igitur fentit Dæmonas aerios,etiam in eo fortaife Hefi# odum fecutus,quicx hominibus in Dæmones commutatos ait:

Tribuit fcilicet aérium corpus Dæmonibus,ut etiam Apuleius ex fententia Platon nicorum. Sed Plato ScApuleiusietiamaérem eis tribuunt, non modo lex quo cor^# pora eorum fint formata, exigua, tenuia, fed etiam quem habeant pro regione, amp;nbsp;regno,cxiftimantesinullam luifle mundi partem,quam Deusanimalibusnonre^ pleuerit, Sicutautem codum(plenum eft fideribus, diuinis fcilicet animalibus, ut ipfi cenfent : fic aérem fuiife animalibusinatura, amp;nbsp;Diuinitate, genere coelefti hu ferioribus frepletum. Exclufis igitur fabulofis illis, poéticis^ Dæmonibus, na^i turales Dæmones/prifcorum omnium , ac Philofophorum eft fententia , aerios elfe, duabus de caufis:quód amp;nbsp;in regione fint aéria(proximè poft Lunam, or;* be'^mque codeftem :amp;quód fint corporibus aérijs, fed propter tenuitatem , qua^ Ies funt foni amp;nbsp;uoces , amp;nbsp;id genus fpiritualia , inuifibilibus, quibus induti »per omiiem mundum inambulant.Hæc autem definitio erit omniumgeneratimDæ# monumitam bonorum, qiiam malorum. Quod autem Plato de interpretatione, legationeque dicit, fanabitur illo documento Philonis,hoc munus Angelorum,non Dæmonum efle, quod eorum nomine fignificatur, quo in Hebraica lingua, nbsp;ab

andquifsimo M.ofe,amp;ab anteceflonbuseius,funtabeoinunere appellatizab gyptijs, fuperiohbusque T heologis, Platoni auditum , fed nomen immutatum: Autdiceinus eumjfecus quam maiores prodidilïent, fuiiïè locutum, afcribentem

. IJænionibus, quod erat apud prifcos, mdiorum poteftatum, quos fama, certaque fcientiaeratjCreditiseisàDeorebushumaniSjàcœloin terras nuncios mitti. Hoc non Dæmonibus decuit afcribi, fed ut apud maiores fama increbuifletjDqs ipfis cœleftibus, ÔC Angelis, quosifuper fcala, quæ folo fixa'cccli cacumen tangcrct, uii# ditafcendentes ,amp; defcendentes lacob. Id oHiciumfin facris literisdicitur gt;nbsp;nunciare ; apud Philofophoslfcg/xHvtvej/, interpretari, Inde/Hermes, diuum inters pres, Dicitur etiam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, intercedere, perferre, tranlmittere. Definitionem

lur Platonis, quod Dæmonesffit gens aéria, non modoaerqs, inuifibilibusquc corporibus, fed etiam rcgione ,ut(intquafi mundani Dq ,proxima coclo locaob^« tinentes, quoniam is left omnium ferme Philoiophorum confenfus, approbabi#

• inus. Sed ofticium, quod tribuit eis, dicemus iuxta Philonem , non ipforum effe, fed Angelorum , quibus ueritas cccleftis, non aerem tribuat, fed ipfum ccclum ha^= bitandum , diufnaquot;que præfentia femper frui, exeeptaque mandata proferre inters ras, ariirmat. Quod/cum fit ipforum proprium , Dæmones(â tam præclaro, ut ait Philo, munere excludemus , ne mala pro bonis accipientes, decepticp rerum fi mili;# tudine, fuperftitionis pondus, no fris ceruicibus imponamus. Aut dicemus,unam quidera gentem , unum genus efléDæmonas ô^ Angelos , fed non omnes Daemon nas, duntaxac autem bonos ilegationibus fungi.Definitio igitur Dæmonu crit,qudd aérijs corporibusiregiones aérias incolant ; legationes autem erunt Dcorum ærheri^ orum,nonDæmonum, quibus/morum prauitasdignitatê, decus^ hoc/eripuit.Vegt; ritatemcp àfabulisj Si. mendacijs,attentis oculis,fie apud Platonem,ut apud cæteros Philofophos fecernêtes, duabus correctionibus utemur in explicatione Platonica de Oæmonibus.'primurnrtreqciêtes poéticos illos Dæmones,qui cum homines fuifîènt, feparatum àDæmonibusgenus habuerunt,nominacpipfafuerunthominum nuncu pationes:fecundum,utlcgationem,cuftodiam generis humanqnon Dæmonum efîè, fed eorum,quosDeos appellant,dicamus. Aut fi demus.bonos, malos Dæmones elle,bonos, Angelos appellabimus,quorum fintlegationes, interpretationcs. Sed definitio, quod fintaérq regione,quoniâ Angeli, acDq,in facris literis (nam nomen Dei Elohim ,eft etiam Angeloqz, fie etiâ in profanis) legationibus fungâtur, humano generi dati â Deo pr^fides,ôd funt cccleftes,non aérq,nifi forte corpore,non côgruet, nec eriteorû cum Dæmonibusmifcenda natura, Separateigitur munerele^ationis, ÔCinterpretationis, reliquâ definitionis partem accipiemus, elfe eos aérios, a cccleftii# bus aulisjcommercioq^ Deoisz exclufos,ÔC in terrâiaércmcp tenebrofum/deieeftos. Ib lud item uidetur in Platone, Apuleio,forte^ etiam Philone corrigendù, fi turn aériû datum Dæmonibus-non naturaliter, ac quafi fuccedentibus inuicem fibi mundanis regionibus,quæfuerintin creationerepletæ, cunéfis elementis habêtibus fuaanima«’ lia. Nam fi naturalfi tus is Dæmonibus efïèt, nunquâmali, fed boni femper fuifîènt: quoniam turn,autor/omniabonafecit, tum nihil eft a Natura faefium/deprauatum. Nec Deus/malis habitatoribus mundum fuum repleuifîèt . 111e igitur aèris fitus' accidentalis fuit, non natura; nec fuit diuinadifpofitio , utcœlo diuinis animis pleto, compleretur aér item fuis incolis , Quod fi Deus fecilîet, bene fecifïèt; nec mali Dæmones effent;nec aérem,fedcocluniincolerent, Relinquiturigiturhasfe^ des datas ,uti malis, uel ut quibus non licuerit/ad cccleflia templa propter fèelus afpirare, Qiiocirca^quod Pfiilo perhibet in libro de Mundo fecutus Platonem,

A atgx ,7^ T^Hvoc gt;nbsp;J\w«[iei5 xTt^cts gt;nbsp;cà^^lt;ïamp; it/lccijw ÿlt;/lapuSs HS‘'r«h«pi^eugt;6(/iiv«e , '4'VX^I:' ó amp;v««r©' SrQ' (iastpixTwii lt;fiixgt;altaa-(i9i/Sj!^ou.s xcrcus ctL'rtùi v/Ttcliinii'. Aëri, inquit, attribiiituolucres, 8lt;poteftates alias, quæ'fenfu non pofsint percipi\ Eft autcm is chorus animarum in^ corporearum,per acies ordines diftincftus fuos.Deinde infert,Quarum aliasrado probattorpora mortalia l'ngredi, certi'scç temporibus rurfum migrare ; diuiniorem compagem forn'tas, omni's terrenæhabitationis expertes efie, fèd fupernè ad ipfum ætherapun'fsimas eflè. Quas Græcorum Philofbphi Heroas Si Dæmonas uocant, Mofesiredo nomine Angelos, legationibus fungentes, nuntiantes à Principe/boi! na fùbditis, i'pfi Regi’ea, quibus indigent (ùbiedi. Et in libro, qudd infbmnia fint âDeo.flc«g «oijftxTai/ oTx©-: Aëriincorporeorum animorum domicilium. Quaiv doquidemiomnes mundi partes replendas eflè, pulchrum ludicauitopifex» Qvocir^ ca terram terreftribus, mari amp;nbsp;fluminibuslaquatica, ccclo/ftellas attribuit. Quarum fingula'non modó animal eft,fed etiam purifsima mens. Quare etiam in alia regione uniuerfi, acre,f«« à Ji nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'n aip ; nsù yi\xófx^igt;, eins!

yi, «If«, ySs (xxXKoigt; £gt; ^aioTjoocpêii/: Animalia creata funt. Qudd fiienfu non perci;« piuntur,quid mirumC Siquidê amp;nbsp;anima inuifibilis. Atqui ueri fit fimile, a er cm muP to magis quam terra animalia nutrire.Hocigitur Philonis dogma,dicerct Theologi non efle plane Mofaicum,negantes/efte in aere animas,anteaquam in corpus defeenü dant, aeremqrpurifsimos animos habitare non concedentes, qui locus/datus fit eis àDeo,tanquam naturalis, utlegationibus fungantur. Sicnim acceduntad Regem, certe cocleftes ftmt, non aerij. Et ipfi Angeli’confefsi funtie femperaftare confpedui diuino,Sifuntcocleftes,utclararatioeft, quoniamfunt Angeli, qui Dij dicuntur â Philofophis, etiamep in Theologia ; fupereft,eos etiam ccclum habere pro regione, cos^ folos legationibus fungi. Eos autemfqui tenent aéra, non modd non efle puriG fimos, fed aliorum Theologorum teftimonio inquinatifsiinos, utpote uetitos/pro# pterimpuritatemicocleftespenetraredomos. Quare fecutusineo Platonem Philo, dogma propofuit non ufquequaq? Mofaicum, Probarem enim teftimonio Mofis, tum Angelos'cocleftes efle,femper in aula regis fui commorantesitum aé'rem non alia animalia,quàm uolucres habere : nee aliud animantis genus aén’ neceftarium fuiflè, quo repleretur,nifi uolucres S^uolatilia : ficutnec aquæfunt alia animalia, nec terræ/ nifi corporea,ô^uifibilia.Dæmones autemquoniam tantus eftPhiloidphorum con^ fenfusi'aerios eftè, dicerem,non confilio creatoris, amp;nbsp;natura,fitum hunc habuifle, fed cafu uitio fuo, quibus ccclum, quemadmodum cæteris animis, efletparatum. Ea^ dem corredione uterer in Apuleio,feledis bonis multis,quæ de Dæmonibus fentih

Declaraturfentetia 'Platonisde Ucemonihii^f^ua tribuit eii legationetjinters eeßionem^jnter bominenijatclÿ Deunt,Et quod hißunt ^,,y4hgeli caleEle^,

B^^E CLARATVM eftigitur, quod Plato prodidit in Epinomide. Cum ergo'legationes,amp;interpretationes,non Dæmonum aeriorum, fed cockss /O ftium Deorum efle deprehenderimus, recognofeere, amp;nbsp;in fedes fuas reftG if 11 tu ere necefle erit,quod item Plato dixit in Sympofio de dæmonibus: Etenim,inquit,omneDæmoniorum genus interiacetinter Deum ,amp;^mortales ,re« ferensDijsres humanas, hominibustdiuinas : Hominum quidem preces, amp;nbsp;facrifi^ cia : Deorum!imperia,amp; præmia facrificiorum.Cumcp fit in medio amborum,efticit, üt uniuerfumfit inter fe deuindum. Per hos tendunt omnia uaticinia,ars^ facerdo# hh z tum.

tum, porum^ omnium, qui facrifîcqs amp;nbsp;initiationibus incantationibus^ ècucncfisî C cijs infiftunt, Dcusautcmnonhabet cum hominibus commercium, fed per hos/o^ mnisfitlegatiojamp;allocutio Dqs'ad homines^ Vigilantibus item amp;nbsp;dormientibus, Atcp,qui in his dodus eft,uir dæmonius dicitur. Igitur hi Demones/multiplices funt amp;nbsp;uarq. Hxc Plato, Quæ quidem/eodem atcp fuperiore calcule examinanda efle,nc uel in fufpitionem,uel indignam Philofophia hallucinationem/cadamus, certum eft. Tanta eft enim propter feparationem a corporeinter Dæmones bonos ôd malos,aut Angelos,8d Dæmones,fimilitudo,2lt; quia mali(fæpe transformant fefe in Angelos lu cis,ut eadem eifdem'apud Philofophos tribuatur, deceptos eorum nonnullos, urait Porphyrius,ea (imilitudine.Quoniam^ credendum eft,PIatonem, ftcutomnealiam Philofophiam,fic deDæmonibus hancfab AegyptijSjCæteris^ Barbaris,etiam iudigt; cePlutarchoihaufifle, uerifimilefit quæ deutrocç genere audiftet, hue eum in com^ muneattulifte. Dico igitur in hac Platonis relatione, etiam Platonicorum teftimo« nio,cum mifta fit duplex natura, non congruere Dæmonibus omnia, feparandaque efle redo fanoep iudicio : quoniam nihil eft aliud mifeere fuperftitionem cum religiigt; one, quâm indigna Deo, indigna mails, prædicarc,ut fiue bonis mala,Gue mala bo^ nis afsignes, parutrinquepericulum adeas, Fundio igitur ilia, legationes, 8lt;f inters prctationes,amp; inter Deum^ hominemcp intercefsio,delatio mandatorum Dei ad ho^ mines, precumj amp;nbsp;benefadorunuab hominibus ad Deum portatio, non eft eorum, quos ibidem incantationibus , amp;nbsp;ei quæ dicitur maleficium,initiationibus item, quæ fæpefueruntexecrabiles,præfedos dicit,amp;quibus/totam attribuit Ma* gicen : fed eft cocleftium Deorum ,amp; eorum , qui femper afsiftunt diuino conlpe^ dui,quos Ariftoteles ÔÔ Plato/beatos in coclo prædicant obhanccaufamuiuerc. Quod longe quam Aegyptiorum,amp; Græcorum [Theologia MoGs uetuftior, in qua iD Drj cccleftes)à fummo Principe, ac Rege fuo Deo monftrantur ad homines mifsi, furfumjab hominibus preces,amp; benefada attulilîè,probat. Acuttaceam Mofen , de precibus clarumt ApudTobiam inquit Angelus, Quandoorabas cum lacrymis,amp; fepeliebas mortuos,amp; relinquebas prandiû tuum,amp; mortuos abfeondebas per diem in domo tua, amp;nbsp;node fepeliebas, ego obtuli orationem tuam Deo. Et quia acceptus eras Deo , neceflè fuit,ut tentatio probaret te.’nunc miGt me Dominus ut curarem te, amp;Saram(uxoremfilr)tuiDæmonioliberarem . Ego enim'fum Raphael unus ex fci* ptem, qui aftamus ante Dominum. Hæcipfe Angelus, addens 'feuefei ciboimmor-* tali, inuiGbili, qui ab hominibus cerni nonpofsit. De facriGcqs autem in Apoca^ lypG : Afcendit fumus aromatum ante confpedum Dei de manu Angeli. Ergo non à Dæmonibus , fed ab ipfifmet Drjsdundio hæc celebratur . Triaque funt' in hac Platonis afsignatione/corrigenda,ut Theologiæ tranfpoGtus ordoanfuas regiones reuocetur : Quod ait,Dæmonas intercedere inter Deos homines. Nam qui inter Deum, hominesque intercedunt, quaGcß mediatores, amp;nbsp;exiftunt, non funt Dæmones, fed ipGmet Di) : nee eft cum Dqs illis multis, quos amp;nbsp;ipfos/ confcfliis eft Plato abOpißce mundi creatos, intercefsio:necadeosfitrelatio,fed Deum fup€rnum,nec habent miniftros,internuntios,amp;legatos. Qui enim funt Dij illi, inter quosi amp;nbsp;homines,medr)i amp;nbsp;internuntrj Dæmones intercédante Tranft poGtus igitur eft ordo, corrigendus amp;nbsp;reftituendus à nobis, ut quos dixit Deos, amp;nbsp;quos Ariftoteles prædicauit extra cceli uertiginem uiuere beatos,quod etiam Pl^^ to ubique,defcendantecoclo/inter homines Deumque altifsimum intercedentes» digni qui uocentur,Gcut in facris literis uocatur,Dq: Quos omnis uetuftas etiam gnouit,amp;fenGt,amp;audiuit,expertaque eft ad hominesuenire, NanqueCatuHi^s,

A Qui/cœtus humanos inuifant : quod Plato in Epinomide, Bonos amp;nbsp;pios ampler duntur : non aérios illos Dæmones, fed Deos ccelicolas dixit qui quondam (fum^ pus pulcherrimis j uifibilibusc^ corporibus,darent fefèin confpe(ftumpqs,ac luftis, ut Abrahæ, ut Mo(î, ut Iacob, plerifque probatifsimis utris poft èc ante eos. Seelen ra autem noftra auertiïîè i luftitiæ i probitatis^ amatricemjeorum mentem à nobis. Hi funt legati, interprétés, relatores, ultro citro^ à cœlo in terras, â terris in ccCi! lum, legatorum more,'reuolantes. Secundum corrigendum eft, ut quemadmodum non eft inter Deos i homines(ç,intercefsio, fed inter Deum principem, quem amp;nbsp;ipft agnofeit,ueneratur^Plato, nec ponere fas eft^alium ordineminter homines,amp; Deos : fieprædidio futurorum, legatio, amp;nbsp;allocutio, Dæmonibus amp;nbsp;aërrjs illis pO:# teftatibuserepta,tradaturDijsmelioribus, non nuntijsex poteftatibus,fed ipfis/ nuntiorum munere fungentibus. Tertium , quod quemadmodum munus iftud præclarum'traditum Dæmonibus, reftituitur ueris poftèfloribus Dijs : fie officium execrabile, uenefîciorum , incantationum , teletarum, quæ/fæpe turpiisimæ, aboü minandæcp fuerunt, non bonis illis j amp;potentibus Dqs, quibus mens eft,ut Catub Iusait,iuftifica,tradatur,fedrelinquaturaëri}siftisDæmoniis. Hoc igitur paefto/ fietjUtdatisfuiscuiquelocisjOrdoTheoIogiæ uerus appareat. Habemus interim âPlatone, Dæmones efle genere aërios, magicæ, ueneficqs , incantationibus , orais cub'spræfedos.Legationes autem,ut ipfa ratio docuit,reftituimus Dqs. Docet enim ratio, non inter Deos i fed maximum præpotentem^ Deum ïntercederelega;? tos. Ergo fi funt Di) cœlicolæ, ut fatetur Plato, hi maxime parentes principi Deo, legationibus funguntur. Sequitur item ex diâis Platonis, neceflaria, naturali^ de^ dudtione,Dæmonesnoneflèbonos ,idt]^duabusrationibus. Suntaérij, non ad^ mittuntur in ccclum, non ffuuntur diuinapræièntia.Suntitem fceleratis maleficis^ artibus i teletis execrabilibus præfedi. Quo arguituricos impuros efTe, amp;nbsp;inquina^ tæ mentis, nec eos delecffari, quod in Epinomide dixitgt; bonis,odiffè malos,quod eft ipforum Deorum cœlicolarum, ut Catullus oftendit. Emendandum itemaut deda# randum, quodaitDeumuel Deos/cum hominibus non habere commercium. In Gorgiafentit contrarium î (pxtn o» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ySp) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'rhb nsi-

vtüvutii y Kj tIuj (jDAixii, Hslt;r[ult;)rÿTtc : Aiunt fapientes coclum èC terram j öi. Deos, amp;nbsp;homines,habere ibcietatem,amp;amicitiamamp; inter fe ordinem. Hucufque poflent fic Dæmones definiri iecundum Platonem : Dæmones genere ftint aeri),id eft,loco, 4 amp;nbsp;corpore: funt malisaffe(ftibus,quiadeledanturimpuris ueneficijs: præfunt in#^^/^* cantationibus,quæfineimpuritatejöcflagitqsnon fiunt. Habemus etiamex Pla# tone, amp;nbsp;Catullo,definitionem Angelorum, fiue Deorum, qudd funt cœleftes, præ# fedi legationibus, inter nos amp;nbsp;Deum intercedentes,imperia Dei nobis,noftras Deo precesperferentes. Deledantur mirum in modum bonis,adcunt domos caftas, exe# crantur malos, auertunt fefe ab eis.

Separantur eaj quœ protnilcuè'de Disntonibiis aërijs nbsp;nbsp;nbsp;,^.y/hgeîps calejlb

bitó locutn^ cjl Vlato, Etjf^uod miré çumJacrii literis confcntit, de princb pibiis bumano gener i datis,

T P L A T O in Epinomide, amp;nbsp;in Sympofio,confudit naturam bonorum, ac malorum, tranftulitcß Deosiin Dæmonas : nos autemifeparatis à uerita# te mendaerjs, fua quibufque reftituimus : fic faciendum eft cæteris locis, in quibus de Dæmonibus eft locutus. Quarto de Legibus hæc fcribit , Cognofeens

Saturnus, qucmadmodum narrauimus, Humana natura, cuius imperio/ fubieda C cunda effent, fieri non pofle,quminiuftina^amp;iniquirate in gubernando uteretur, ücctnhixs ylt;. ngx x^x.oy^S 'rali nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, iK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SöO'ngs-n

(/Ixipüvxs : Præfecit Reges, Slt; Principes urbibus noßris, non homines, fed al ter iu s generis diuinioris Dæmonas.Tum fubrjcit:Sicut nos facimus/pecori èc omni dome^ flicorum,manfuetorum£p animaliumgregi,non boues boum ,neque capras capra^ rum principes,ac duces damus,fed nos dominamur genus quam ipfa præcellcntius. Sic uidelicet /clemens Deus (genus excellentius Dæmonum præfecit nobis. Quod fumma pace,8lt;f dementia, fumma^ erga nos prudentia, liber ta té, abundantiâ,mogt; defliam affatim aftquot;ercbat,effîciebatcput fine tumultu,beate res humanae agerent. Ac uera hæcfama addit quocp,quibus urbibus'mortalis quis,nÔ Deus/imperet,nec ma^ Jorum,nec miferiarum fore finem.Hæcamp; alia Plato.Hic quoque duplex necefsaria uel corredtio, uel dedaratio ,ipfo etiam Platone nobis earn oflendente, quod hoc nonfecitSaturnuSjfed Deus,utidem pofiremdprofatuseft, amp;nbsp;docuit in Timæo, amp;nbsp;in Politico. In Timæo^mundanusopifeXjfummus^ Deus^iubet Deos minores, quosfDæmones Græci, LatinejGenios dicros putac Marcus Tullius,in corpus humanum, quod imperio einsicollécris cx omni elemento purifsimis quibufiç par^ tibusieffînxifsent,anima,quamipfe creafset,inclufa,omncm dein generishumani

—: curam(eos fufcipere, regcntcs ante uitam,in uita, pofiuitam. Quare/non fuit is Sa# turnus, led Deus Sempiternus, omnipotens. In Politico quoque dicit ad uerbum: Sicuti nunc per loca,idcm fit à Drjs principibus. Nam omnes mundi partes interce# ptas, èi. quidem etiam animalia, generatim greges, ueluti paßores diuini, parti« funt inter fe Dæmones, quorum quifque fufticitfuægubernandeprouinciæ, quam Deus eis credidit. Paulo pdfl : Deus/ipfos dißribuit, præfîciens ipfeificuti nunc ho# D mo animal diuinius cætera inferiora genera pafcit.Eccqrefert eadem hoclibro Pla# to, atque libris de Legibus, nominans aperte Deum , quem Saturnum in Legibus, Ipfeigiturud corrigit, ueldeclaratfeipfum.SecundolocoIcmendandum , uel deck' randum,quxpofsitle«am ex Platone colligicorreptio. Hocmunus mundi guber# nandi, ac regendi, non fuiffe a principe Deo/Dæmonibus ddegatum , fed Dijs illis cccleßibus,ut fuperius Catullus cum Platone prædicabat : pofletc^, quod ipfe for# tafse non grauatè acciperet, autoritate uetußifsimi Mofis corrigi Plato, qui in fuo diuino carminejlonge ante natum Platonem cecinit, Conßituit terminos populo' rum,iuxta numerum filiorum Dei. Quanquam Hebraicaleclio;eß filiorumlffaêl. Item Daniel genere Barbarus ( â Barbaris autemifluxit ad Græcos Theologia) multos natus annos ante Platoncm,inducit quendam ecoelitibus, nimirum Ange# Ium Gabrielern, cuiipopulus Hebræus creditus eßet, dicentem,reßitilsefibiprin# cipem Perfarum, uenifse autem Michadem/unum de Principibus primisïn adiuto# rium fuum.lbidem ,efl princeps Græcorum,amp; Michael item princeps Hebræorum. Hifuntigitur/quosPlato fimiliterdixit Principes,mundi redores, Præfigt; des generis humani.Nec alia fentiebat ipfe,quàm â Barban's audita, nomine tantum diffenfit,nec qug Barbari docuifsent,quoad decuifset, percepit.Pofsem^ ex ipfo/de# clarare, uel corrigere Platonem , qui/cæteris libris non â Dæmonibus, fed Dfisi afserit curari genus humanum.In Phædone, ut alialoca taceam,Bene, inquit, illud celcbrari, crebro qu^c iadari, mihi uidetur, 9t« wm np-Siy t« vTriy.iKvy'tvvs, vj Kv^lt;ji)7nsi ij/ KrnyKro)]} ’m! öto?? «m: Deosjellègubernatores, eußodes^ noflros, 8^ nos effe Drjs, quafi peculium. In Apologia quoque dicit,non negligi res uiripij i ac iußiiäDrjs,ErgocorrexitPlatonem Plato, etiam pro ueritate fußfagi^”’*

A Vt ergo fabulofe propè fueratpro uero Dco Saturnus, Hcpro uen's Dijs, aut An-lt; geh's,nominan funtDæmones, Sed corrjgftur,amp; autoritäre Prophetarû, quoi^/uc;# tuftior eft, qudm Platoms Theologia, èCipfiufmet teftimonijs^Plato* Habes ïgiturf præter fùpradiâa.mihil aliud quidê de Dæmonibus : de Drjs autê, quod côcorditer cum liera Theologia, difiributas partes omnes mundi a principibus fuis Diisiallerit Plato. Sic^poterunt Dij definin'. Dq ccclefies,quos) Angelos ÔCnuntios cæteri uo# cant,incolùt cœlum,funt legati Dei, inter Deum j SxL homines intercedentesTunt iic principes prouinciarum , urbium ,locorum redlores, acpaftores diuini quidam, âquibusitanquam ducibusamp;^principibusgubernanturres humanæ. Hoscpfdiftri^ buit præpotens ille Deus. Qiiarehon funt Dæmones illiiaerq principes, quos dixit Plato,cum Dæmonesimagnis illis principibus longe fint inferiores amp;nbsp;imbecilliores. InTobiauidimus ab AngelofugatumDæmonem,utpote immundum , impurum, imbecillum, a' fancio, puro, præpotenti. Hi funt igitur ueri principes ; amp;nbsp;hos uerb fimile fit ex Theologia Barbarorum audilîçjamp;fcriptis fuis celcbralfe Platonem. Et nos in fuum locum theologiamreftituimus,ciiamnon reclamante Platonezqui Sgt;^ in Politico hæcipfa diflerens , 'wixx'Tts ut réms a-vvcJg^ovns nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tTcup-ovi Sm»,

yvh'jats 70 yiyvop-u’oii, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;tv tx nslt;riüs th; «utm-j fcjrJ.utAeixj : Omiies, ait, qui CUm

magnoDeoperlocaimperabantDq ,cognofcentesiamquod fieret,partes mundi fuis gubernaculis deflituerunt. SicDeos appellat, quos alibi Dæmones. Mirabile, diuinumtp prop^ oraculum apud Platonem, principibus diuinis créditas res h uj? manas,eosSCPrincipes appellantem ficutliteræ facræ,8d earn gerendamprouin^ ciam demandantem, quam itemjiteræ facræ, per omnia fandtæ Theologiæ confort mis. Et Philone dicente, apud PhilofbphosiDæmonas efle, qui ia facris literis An#

De Dccinonibiis eligendii eoriim^^ pr^eßdio cußodia^y hominutn in uita^ f^poßja-VlatonetraditajinDeoi^uel nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;congruere, Qmsfenf

L L V D item obferuandum ifufpiciendumcp eft, amp;, utfecimus , etiam declarandum,quodalqsmultisin locisjde Dæmonibus tradit Plato, Quos ut docui tribus uicæ conditionibus, fortitos res humanas, eas ad# miniftrare, ante uitam, in uita, poft uitam aiferit. Quæ dicla funt, fpe^

dantadconditionem,quauiuimus.’quæautemin Phædro, decimo de Republic ca, anteuitamiamp;poft. In Timæoquoquecum iubentur^humano corpore formato animasdiuinituscreatasinferere,amp; regere, atque alere, amp;confumptosfinureci# pere, tradit ea, quæ, cæteris libris. Et quod progreflus in Timæo: tamp;voX Zvmôiÿ tIm y^Vitny y TOIS tCU/T^ ylt;,VVfl(iXm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y olJÎ lUi/.Vp.'H/ai TTOC^KhxlilÓvT^S '4'VX^ÜS «Skvac-

■TBj/, [Miiot. TUTo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MiTpi ^lSiz^iTo^v^va^x^^ *. f/Iortalium autem fatum opificium

fuis filrjs aut progeniei demandauit: Qui quidem eum imitantes, acceptoq^ animæ immortaliprincipio,deincepsipficorpuseffinxerunt,amp; adornarunt. lüxta igitur hoe fuum dogmaiin creatione hominis, quod autoritate eius, aut corrigitur,aut de# claratur, Plato multa alqs locis differuit.ln decimo de Republica,docet,eledionem Dæmonum,quosipfi!uitamineunteseligimus, uel ipfi nos eligant, noftramelfe. Referendumcp, ut dixi, ad Angelos,Deos cccleftes , quos dari fimul ac nati fu# mus, cuftodes nobis, omnes propè facri fcriptores confentiunt. Eliguntur autem à nobis, quód quancunque uiam j eleftionemcp uitæ/fufcipere uelimus, noftræ fit li# bcrtatts

bertati's : uita ueró fufcepta, fufcipitur|eligiturcp Genius fiue Angelus.qui diligunt, C ainple*ftuntur^ bonos, cxecrantur,auertunt^ fefe a malis. Cui iuftitia, pietas,pro^ bitascp placuerit, Angelum fibi cuftodem, præfidem^ elegit.Nam Plato amp;nbsp;Ariftoigt; teleSjipfa quoque facra do(flrina,bonos cum primis â Deo curari, diligi, foueri con^ teftantur. Viro^ iufto nee uiuo, nee defunólo,nocere quiequam ob ill am cuftodiam pofle(afleruit Plato. Noftraigitur efteledio, nofirum eftdecernere, utrum pqs ca;» ftisep falt;flislpuros illos , fandos, èC cceleftes animos/uelimus aduocare Séconde liare nobis , an fcelcratis j impuriscß auertere. Quod ubique/in noftris literis decani ratur. Reuocabitur igituramp;iftud, quod ad ftatum ante uitam/pertinet, in fuum Tbeologiælocum, aut mentem Platonis fuifledicemus quod aperteamp;in Phædoiü ne, Sgt;i. Politico , alijsép locis demonftrauit, Dæmones(ene Deos illos cocledes humaj« ni generis præiîdes à Deo datos. In Phædone quoque ubi loquitur de ftatu animos rum poft uitam,hæc ad alia habentur,referenteipfo famam quandam prifcam,Anft mam indigerecuftode, gt;»gt;5 •tWvuTvffK.v'ix nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inusis tAoup-My ^üvt«

ceyay amp;s cAymcc 'jÓvhii , tl lt;Aêi rii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J}xlt;/^)(fclt;ngt;p!tvvQ et c(lt;/lis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Scilicct,

unumquenqueuitafunftumuniufeuiuftß Dæmonem ficut uiuentem Ibrtitus ftiifs» fet, fic conari agere ad quendam locum: Quo colleóros, oporteat ad inferos tendere iudicandos.Hæc Plato, addens quo'd animas, quæuel homicidqsautiniurqs ,uel alio fcelere le commaculafsent,earum duces execrati,amp; perofi, neque proficifei cum eis , neque duces elfteuelint. Ipfas ire uagas, amp;nbsp;palabundas, donee,certa temporis reuolutioneperafta, àneceftsitate ad dignum fceleribus fuis locum rapiantur. Quæ autempure,aefaneftè,moderate^uixilftent,nalt;ftas duces amp;nbsp;comités Deos,in lo^ cum COngruum deduct : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H^iiiOViay rvxixx aima-i 'PS' mitÏ* -nTreii’jrfbtrf

ÿxovTtv. Ipfo igitur etiam' atteftante Platone, uidemus duces illos, amp;nbsp;comités anima« rumielîè Deos. Apparettp uenerabilis, primæua, per omnes ætates defeendens, ha« bens ortum â cœlo/Pliilolophiade Dijs, lîue Angelis cccleftibus : Eosià Deo rebus humanispræfeftos ; quàm natura hominum, luperioris conditionis ; iufïos amp;nbsp;an« tequam uitam ineant animi, amp;nbsp;cum in uita degunt, cum excelfterint, fequi, comi« tari,ample(fti,regereueluti gregem.Traduntur eadem in TheoIogia,Quod Michael princeps iuftarum animarum : Etin Petro pulfante hoftium fufpicio,quod Angelus eius elîèt. Et qudd ab his,in terra uita noftra munitur ♦ Et quod afeendit fümus aro« matum de manu Angeli in conlpeftu Domini : Et qudd Angelus eius nobifeum eftî amp;nbsp;qudd Angelus meus præcedet te: Et in 3 obia, Angelus Domini comitetur uo« bifeum : 8d qudd tradit Deus Michaélfaniraas faneftorum. In quibus apparent non res modo, led nomina fimilia, duces, principes, comités, munientes,ferentes facri« ficia,præcestp. ApudPlatonem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcjgt;/xmvT«z, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i Hæc/apud

PlatonemTheologia,eftiIlafeculorum omnium, eft ingens, quod femper cœlo cum terrafuit commercium : quo, ficut cœlites ,amp;princeps ipfe Deus, exploratas habuerefemperres noftras, déclaras,defixeep easintuebantur.’fic terræ propter id ipfum commercium, cum crebro ante domos caftas uentitarent,nouerunt,uiderunt eos in omni feculo,ficut apud Hebræos ,amp;noftros,fic item exteras gentes. Omnes enimifumus filq Dei.Et prioribus illis fteculis nondum terra uiolata idololatria,ftacpe 'Angeliin terris uifebantur. Dogmauerd, quod ijdem ducant, animas/corporibus exutas,mirabileeft,utinisetiamperlpeótumfuerit.Sicundique omni ratione con« cluditureandem lèmpcr fuilftepietatem ,religioncm, Philofophiam, fed nominibus rnutatis,amp;ordineTheoIogiætranfpofito,autab aliquibus ineptisamp; male fanis/ temerato, primorum feculorum fandlitatem caligafle : donee magna Mens,creatrix

A hominum,ccckftibus auh's digrefla in terras,eas(Iarga bonitatis fuæ luce repleuit^fe^ Gitcpfapicntiæfuæfondbus exuberare omnia, Hadcnushabemus)feorfumex Pla^ tone,nempc ex prifca Pbilofophia,eoqp ueriore, Nam amp;nbsp;Plutarchus perhibet hæc d Cbaldæis Acgyptfjs^,manalk, quæ de medqs inter Deum homines DæmonP bus pofuit Plato, natura AngeIorû,fiueDæmoniimbonorum;lîcutfuperius aërios illos à cœleftibus feparauimusjlemouimus etiam fabulofos,SC nÔ naturales Dæmo# nesjpoëticos fcilicet,à ueris,PoetiaDæmoneslunthommes, ex hominibus in Dæi# mones relati,Pallas,Minerua,Iuno,QuiiCum non fint naturales, mirû eft Apuleio, fed anteaPlatoni fuifleindult;ftos,Quodpoterit tarnen recftè interpretari, Vt enim in noftris literis hommes prj fieri ficut Angeli Dei dicunturjamp; ut oftenditur^nis totius beatitudinis eflè otjç^UOTf, deificatio,uteftîciamurDr),conlbrtesimaginisfihj Dei,amp; cohæredes eius:fic taie quid innuebât illi,poft morte fieri bonos, ac iuftos uti Deos, acDæmones.Sic etiam Plotinus credidit malos animos fieri Dæmones malos, Sed Theologiæ,rerum^ uitanda confufio, Quodamp;Iatianus Philolbphus admonuit: el Vgt;Ï5 Kvd^UTfVlS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;) VK àfftp cû. Twp KvûgOnsrUl) , Trws ytif «If yîvClVTD

niTzt 'n i j^coeiff èfx« fiî /JU' o avôfan’©'; Dæmones,ait, qui hominibus imperât, non funt hominum animæ. Quomodo enim eflènt opérantes, poft morte nifi uiuat homofHæc ille,Sed non placet autoritas eius,quantû Chryfoftomi,amp; aliorum.

Sepctratttur ueri Dcetnones dfabuloßt^ipuot celebrant poèta, T^ros Damondî aèrios illoi eße,

CAP, XXV, RIA IGÏTVR, utfeorfum,{êparatim^]p cunëla tradantur,funt apud P’^fO’^^Dæmonûgencra,e'quibus una tantû natio funtucri, naturalesc^ Dæmones,rdiquinon naturales.Naturales uerifunt aèrij ilh.ûcp eft â omniûPhiloibphoB2,totiuscp Philofophig confenfus,eire naturales,quos

Plato ueneficiis,incantationibus,Magicg,y9T«a, facerdotû^ artibus/oraculisi^ prg# fielt, A' quibusiex una parte feparandi funt Dæmones fiditq, èc poetici, utMatuta, Oceanus,Galacia,Phorcis,Saturnus,Opis,Iupiter,Iuno,quosmemoratin Timæo Plato,in libro de Vniuerfitatc Marcus.Ex alteraparte cccleftes illiDr), quibus aëri) Dæmones ftibie(fti,reformidât,tremunt^ ad potentiâ eORz, poflùnt^ uarijs crucian tibus ab eis torqueri:Et quos nônulli PhilofophoRî miniftros Angelo^z, id eft Deo# rum,dixere.Hac feparatione falt;fta,facilius omnia,quæ traduntur à Philofophis,et à Theologia ueraicognofcemus.Tam uerd funt in Theologiafeorfum Demones â fu# perioribus,amp; abhominibus difiûétijquàm apud nônullos Philolophoscôfufi, Co# fufum eftigitur,primû quodLaertius ait,Platonê exiftimaflè 8üisilt;fogxy 'ne ùv^gûmva, i/lcùiiovxç aveu : Deos intueri,amp; regere res humanas,amp; Dæmonas eflè.Dico Dæmones hic,nô effe ueros illos,aërioscç Dæmoncs,fed ut âprincipio demôftraui,ex cômuni# catione nominis Dæmonis,quod apud prifeos eratetiâ nome Dei, ut exêpla proba# bant,Deos,id eft Angelos,Dæmonas didos.Demonium autem Socratis,cuius me# minit totlocis Plato,cû Socrates efletuir bonus,hortaretur^ ad uirtutê omnes ho# mines,amp; ab ipfo Dæmonio ad bonû femper uocaretur,fortaire nô mali effet, fentirc, fuific Àngelum ipfius,qui amp;nbsp;Balaam harioloiamp; Mago apparuit, fcelerec^ auertit. Quod autem dicitin Apologia,Dæmonas,autDeos cflè,aut filios DeoRt nothos eX: Nymphis,dicendum cft,hos pocticos,amp; fiditios,fabulofbscp Dæmones effe, nÔ ue# ros illos,ac naturales,amp; quos in Epinomide genere aërios definiuit.Et nec filios Deo rumDæmonas,necDeos eflèpoffe,Prêter naturâ,folumcj pocucû effe^utDeus mi# il fceatur

fceatur cum mulierc,indet^ nafcatur Dæmon.De quo poßea. Sic quos dixi't in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C

tylolex fententiaHefiodîDæmones,hommes fcilicetiuftos uita fundos, non minus erunt fabulofi, atc^ poetici illiîhabebit autêres/ueri quandâ fîmilitudinê, h Dæmo# nasluelut Angelos interpretcns,quibus poft hanc uitam fimiles fiant homines, iufti, ac pipAd eandê rationem attinebit uocatus Trifmegiftus Dæmon,quafi Deus qui^ dâ,nô Dgmon uerus.Et quod Plutarchus ait, uti nônuUos/mutationibus, ut quêad# modû è terra aqua,ex aqua aer,ex aère ignis fit,ric ex hominibus Heroes, ex Heroic bus DæmoneSjè Dæmonibus pauci in Deos abeant. Hæc ratio uera non eft, Natu^ ræ modos non feruat,datosiacpræfixos â Deo.Dequo pofthac. Ex genere quoque fabuloforum, poèticorum^ Dæmonû erunt, quos ex fententia Hefiodi relert Plu# tarchus,proferens quædam ex eo carmina;

H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'n.TMpCt

Em« TïS HsgXKXSj t/îbüï Ji. vi^ës tW 4’IwxâS « fcVTTÀàtÜi;/«* Jios

Quenon curabo reddere carmine.Nouem,inquit, ftcula uiuit arguta cornix uirorû adolefcentiû. Ceruus autêquatuor cornices. At tres CeruosCoruus fenelcit, Verû PhccnixmouêCoruos.Decè autê Phccnices uiuitis uos Nymphæ crinitæ,filiælouis Aegiochi.ArbitratemPlutarchus.has Nymphas ex feniêtia Hefiodi Dymones elle, Dicendû igit,hos minime ueros,fed fiLticios,amp; fabulofos Dæmoncs , a poëtis in# troducioSjficutfontes,quercus^ Deos,reliquat fiditiâDiuinitatê. Jtêeritfalfa côgt; mêtitiaep prorfus perfuafio,ut fuperius,bonos uiros in Dçmonas bonos migrate di cebâtifîc quod à fanulifsimis,amp;grauifsimis Theologis noftris repudiatur, homines d malos poli morte Daemones readitos,nônunquâ corpus humanû uexare, Eo cm nô elle credendû Chryfüftomus inquit,quoniâ Dæmones ipfi deceptores iemper^ mê^ daces id fateant.lnhacpfuafionçjfertîuiftè Plotinus, Quod nifi lîmiJitudmem inter# preteris,uc fiçutbomsdeturhabitatio,quædâ^ fimilis Angeloi^ natura, animo,ÔC corpore bçatis eftecftisjfic mali fint Dæmonibus corruptis,à infeJicibus parcs, loco ôd forte;aliàs uiolâdus amp;nbsp;trâiponêdus ordo Naturæ non eflèt. Similiter quos iple in tertio deRepublicareqeit Dcmonas,Heroascp fidtos ab Homero,panter rcijcieinus.

J^cri Deetnonci oßenduntur eße aerij natura, maleßci, ingenio praui, boni nunf^uamipfißtnet’philofophüautoribu^. Et (pudd etiam lt;^rißotelcsde JDamonibua eß locutua,

] E L E C TI S igitur,amp; accurate cunâis fepofitis, ueri Dæmones, omnis Philofophiæ côfenfu,dicêdi funt aèrii,malefici,Dc quibtisPlatonis etiam teftimoniOjhæc pronutiada funt,primu eos aèrios clic habitanone èc corigt; pore,tum fcelereiturpitudine delcdari, Quod propofitionibus ex ipfo Platone glatis probabit,altera ex altera nafcêtibus.Prima^pofitio eft,qp aitD^mo# nés præfedtos ei,quæ dicit â Grecis ycÿrax, hoc aûteft deceptio^q dccipiùt^funt mali, Dæmones ergo mali,ln tertio de Republica : toiKiycÿnvait towt« ojtk «ttcct« : Vidcntur, inqt Plato,facere preftigium, quæcûqj dccipiût.crgo ex Platôe mhil eft aliud præftigium,quàm deceptio;cuipræfedos dixit Dæmones. Secûda propofitio,eft ex iècundo de Lcgibus,ubi nititur omni conatu probareDeû elle bonu.Bonum autem/ non fallcre, neq^ eflè nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;præftigiatorem. Ergo fi Deus,quia bonus, non eft yets,

A ut loquitur ibi Plato, neceflan’ó quicunque eft yens, eft malus» Longe autem pcior, qui præeft ucnefi'crjs, uel præftigqs» Dæmones igitur maxi'mi deceptores, èc implaü natores, nec mali modo, (èd eti'am pefsimi»Tertia propofitio ex decimo de Legibus, ubiprohibeturea,quacdicitur amp;quæ l-isruiP’cù, incantationes, ut quæ fundic tus urbes euertant, fupplicia^ ibiexercentibus adhibentur, ais n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tigù

l7rult;/lxis yeH'nvov'nStît/^arVffri, oAtts ànâxs, ttpAs? , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x.'Xamp;i! t’art}Qamp;gci(n[i i(fi:‘jn)cxçxl :

Quafifacrificfjsamp;uotisô^ incantationibus præftigiantes,priuatos itemamp; domos intégras,atqueurbes,pecuniæcaufa conantur funditus euertere» Ecce docet Plaü to.euentum j ftudiume^p incantationum, ac præftigiarum, euerfionem nempe prb uatorum, familiarium, amp;nbsp;urbium 3 id^ obpecuniam» Quicunqueigitur/bæc exer^ cent, mail, exccrabiles,quicun(^ præfunt,fceleftiisimi,nocentifsimi»ltac^ Dæmones ore ipfius Platonis,Platonicorum^,funt,quaIes teftantur noftræ literæ, inquinatîL fimi,fceIeftifsimi.Denique,quænos(ex conieduris colligimus, Porphyrius aperta uoce confeflus eft in fecundo de abftinentia : lt;/!amp;. (iiv-m tuxv-nuii » Tsxlt;m

Asttw . T»7i3J? yoÿ lt;Ah (jlcJâisk nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tc^ois^Tix cÙ/tHii iK7i(ÂiScnii. ciiTK nstKK Jlff. yenratSii Tmtns c^avr«-

mx5. s-ni «TTKTHtrcu iwvoî o(c^ 'n^xrvfyixs. Jï' xjÙtüi) -, t^uTtxx f(fi:7KcrxiV«^slt;rj[i oî Kfuxo-rfldinwii. 7r«öK «koKxoÎx , 7iä2st(gt;}I} tÄTris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'riTxy, [J^xhi^ » xttxt» » v nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tts'tthS

owäoii. ßs^svTwi arcte Stoijiy « 7ifgt;iisäcnc d^vvxpis amp;4os «m: Per contrarios, ait, Dæ:? mones,omne maleficium peragitur» His enim maximejeorumprincipem colunt,qui malain maleficqs, autpræftigqs omnigenæ apparentiæ aucupantur,Hi amp;nbsp;decipienjs di artifices per oblata oculis portenta. Per hos amatorias illecebras componunt mis: feri homines. Omnis enim intemperantia, diuitiarum, honorist^ ipes, per hos eft, maxime^ deceptio. Mendacium eft his proprium. Volunt enim efle Dij, prxii^ dens eis poteftastiidetur Deus.Ecce eos præftigijs præfedos,amp;per eos exerceriP or«* phyrius teftis.Sic omnis deceptio,infanda^ cupiditas,Veneris,pecuniæ,dignitatis, quæ Plato in LegibuSjper eos fit. Mendaciumieflèeis familiare, id^ fin portentis, falfisê^miraculis:amp;^qudduoluntuideriDq;ôôprinceps eorum Satanas/eft Deus huiusfeculi. Quareincontrariumamp;fibicontradicensquodin eifdem libris Plato:

Hiù]! Stom xitx (/lxip.aviSjH(iêis cuj amp;twj/ t/lx£{jiôva)[/ : Coadiutores nobis Dq fîmul,Slt;Dæmones.Nos rurfum poflefsiones Deoi^, Dæmonû. Clarû eft,hæc in contrarium tendere Platoni.Nam præftigiatoresfconfeflus eft urbes euertere,* multo magis qui præftint diris his artibus. Non ergo auxiliatores Dæmones, fed euerfo^ res,hoftes,inimici.QuartapropofitioexipfoPIatone : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^mî c/îvjm tcramp;fw^TwtNub

lus DeorumJhoftis homini.Ergo neq^ Drj funtDæmones,ne(^ non inimici.Si enim præfunt maleficrjs,amp; præftigr|s,amp; incantationibus,odere homineslex quo nafeitur, ut non fint Dij. Ex primo nafeitur odium; ex hoc fecundo, qudd non ftint Dij. Quinta propofitio ex Homero:

Exquibus)exiftiteuerfiofuorç2poëticoi^DeoB2,quinoxqfuerunt omnes ,ut Diana interficiens Âdæonem,amp; alrj,ut Marszièquitur item Dæmones non eflè Deos, neep etiam bonos,quia diligunt præftigias,amp; incantationes, facrificia,quæpræ fe ferût odiû,amp; menteinquinatâ.Quintapropofîtio,ex Euripide: èi Smi't: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xl^^oiii zKamp;lt;ni/

Stol: Si quid turpefaciant Dii,non funt Dq.Cum Dæmones operentur ubiep omniû confenfu turpia,nefandaicertè nec boni funt,nec Dq.Hæc item probâtur ex his^quæ

inultipli'citcr attulit,8lt;^in multa abeuntia,PIutarchus,Ex cuius ditftis, bene animadlt; C uerGs,nulla fupererit dubitatfo,quin Dæmones Gnt,quales induxft Plato,pr£felt;flos malefîci}s:tales auiem exillentes,qui'n neccflarid Gnt mali,amp; impuri. Quæ èC ipfam fuas propoGtiones diftinguâ.Primûquod ait de defelt;ftu oraculoi?;,ftultü elle amp;pue^ riIe,egolimpiûdixerim,putare,Deû,drubeuntêuifcerauentnloquarû,quæGræcêfc)}/(ï^ ex eoi^oreloqui.HuicadditChryfoftomus,eum(qui partes impudicas mu# ~ lierûjè quibus loqueret,fubiret,clarâfaten' folitû fuâ impuhtatê. Ex bis igitur efiici#!

tur,Gcutex illoPlatonisteftimonio,ut Dæmones/Gnt omnium confenfu mali,amp; incefti. Profequitur aliam propoGtionêPIutarchus,Magnis difiicultatibus Philolb phosliberaire,quiDæmonSgenusm medioDeoB2, nempe Angeloi^j atcp hominu, flatuiflent,qut quidê Dæmones ^vH-ricy ty laTtxüoKKS «vxyxinMs gt;nbsp;affetftus mortales,ne^ ceHahas^ mutationesTeciperêt.Ex bis enim effîcitur,ut aftedtus mortales excipient tes indigni funt,quiuel Dr, uel boni babeâtur.Nam illi homines, edâ. PbilofopboRt côfenfu meliores,diuiniorescp habêtur,qui diligéter, prudcter^ aftedus bos buma^ nos^ac mortales fopierut.Deinde qudd interietfli Gnt inter Deos 8ô bomincs, ea caui# fa fuit,qudd cû multa fieri uidiflent fuperiore,quam bumana poteftate, ied ea ma^ la,ac fcelerata, Deo^ indigna, media poluerut potellatem, cui malas aftecliones bas affigerct.Nefas enim putat Plutarcbus, amp;nbsp;qui cû eo fup bac re pbiloiopbabant, bu#» manis afi’e(ftibus,malis fcilicet,nôbonis, admifcere Deû.Ergo/qui prçfunt bis,amp;: per eosexercêtur,indignijamp;Diuinitate,8ônominebonoi^.AcfatetPlutarchus, ficut in hominibus,ficineisinefledifïèrctiasuirtutis,idell,potellatis,«AÓyv, aftecftionû amp;nbsp;irrationabilitatis,Ergo,ubi afiedus funt,amp; pars bruta/et feritas,certê neep Diuinitas eft,necp Bonitas.Rurfum aperte Plutarcbus aiferit, Orgia quædâamp; Humana facrificia,multacp alia nefanda, xtâvi, t/lcufiôvui/ Jéifcó/Aui/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nulli

Deof^ fieri,fed caufa auertêdi Demones malos:Et quod uiolctiDæmones quidâ.ex^ p petant anima humanâ,corpore circundatâjcû quaiper corpus mifceri no ualentesjtê^ pefiates,bena,feditione§^ eiere foIeät,donecpötiant,Ex qbus amp;nbsp;illi cognouere,Dæ#! mones eflepeisimos,interitus bumani cupidos,animarü expetêtes, Plutarcbus item, prædas,erroresc^ Deoi^, fugas, occultationes, no Deoi^, fed Dæmonû aftediones babedas ait.Denicp côcluditCleombrotus apud eum,difcrimenquo différât a Dijs Dæmones,no poffe monftrari,fi amp;nbsp;fine affedibus amp;nbsp;peccatis fint, amp;nbsp;non fubftantia, uirtute,incorruptione^(diffèrât Drjs.Hæc Plutarcbi prepofitio'uerifsima. Omnis enim differentia,quæ conftituit duo genera,alterum Dcoru coeleftium,alterum Dælt;* monum fubcocleffiu, quaîfeparatim cognita iunt à mortalibus bæc duo genera, fuit probitatis improbitatis. Et qudd cocleftes illi iemper boni, eocp bumanæ ialutis amâtes;hi femper mab',incefb,debiles,ponuti,deceptores,affedibus mails obnoxq: Hocfecit,utinomni feculo dignofcerent,feparatimipprædicarêtur. Deniqp Plutar^# chus ait,Dæmones malos,ncgt; Empedoclê folûfcriptû reliquifle,led etiâPlatonê,Xe' nocratê,Chryfîppu,quin etiâ Democritû,quicûprecaret bona ipedra,mala quædâ ex aduerfo noffèt. Ad hæcproponit dignâ,quæ debeat attêdi ^pofitionê,foluens ea, quæ obqcerent Empedocli de Dæmonibus malls,N5 poflè fempiternos, amp;nbsp;immor#» taies efle malos. Aff'ert exemplû in c5trariû,Mul tos malos dluti us uixiflé, bonos. Hgc ^pofitio neceffaria,ne putes ideo bonos,Demones,quia incorruptibiles.Ex his igit oîbusjfenfim ill a tis inuicé fe cÔfequentibus,folû reffat, Dæmonas eflè malos, id^p cognitûjÔd prfdicatû,nô â noftris folû,fed etiâ ab oîbus gétibus, præcipue^ ue#! tuffifsimis Phtlofophis:confefldseffe Empedoclê, Platonê, Xenocratê, Chryfipp^» etiâ MercuriûTrifmegiffû,Chaldæos,Pherecydê Syrû,oîs denicp mortales, omnia

A feciilaiut duofdicflaamp;prodita fuen'nt à cundis, quæ quidem neeAn'ftoteles omnino negate pofsit, Dæmones’efle.cundtis ætatibus^ omni religione confentiente, tum eos elïè malos. Fuerat igitur Platom's^fuperiorumcp omnium fèntentia,Dæmonesefîè animalia aeria, cx aën'o corpore conftantia, quemadmodum terrefirialex terreftri. Nam Plato tum in cæteris locis, tum uero in Timæo/ea maxime ratione Dæmonas ede corporeos innuit,quod opifex mundanus lubêsnouitqs Dqs qui iunt omnium confènfu IDæmones,genij à Romanis appellati, ufibi Marcus interpretatur, ut cors« pus humanum 1 animaliaep terreftria eftingerenr, partibus ex omni mundo, quibus corpora fl:iparêtur,acceptis, adiecit, » tb?? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«Æcr/xoîj: Noneifdem,

fcilicet, uinclis, atep eadem indiflblubili compage, quafipli ligati cfTentj adringerent^ QuibusiPlato demondrat,corpora Dæmonum conftare quidem ex elementis,fed ea compage,ea^ temperie reuinLtis,atq; dipatis,ut iîntindilîolubilia. Eo^ mundanus opifexialloquens hos ipfos nouitios Deos, eos, quoniam creati (unt, amp;nbsp;ex elemento^ rum temperie compaéti, pronuntiat,eflenon omnino indiiîolubiles. Hinc Apuleius/ definiens Dæmonas, ait.eos eflègenere animalia, corpore,aéria. Hanc igitur Aridos» teles,prifcorum'fuperiorumcp Tbeologorum fententiamldeclarans,amp; fentiens idem, atque ini,de Dæmonibus in quarto Metaphyfi feribit : Subftantia, inquit, dicuntur fimplicia corpora, ut terra, ignis,aqua, amp;nbsp;id genus,omninoep corpora,amp; ea,quæ ex his confiant, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7« (iôç/x tïtoj/, Animalia,amp;Dæmonia,8dpartes hoss

rum. Ecce igitur^adèritjDæmonia.condare ex dementis, queiTiadmoduamp; animalia. Quo autem elemeto,quo ue corpore conftent,eorum quis locus,aut regio, quæ gens item Dæmones, in primo de Anima cum fuperioribus conientiens, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«vhs

X9« quot;nvx y H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;é’tÀTîûJf/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JQugrat quid

ß piam,quam ob caufam^anima,quæeftin aère, fitpotioramp;^magisimmortalis ea,quæ eft in animalibus. Hæc Ariftot. quorum quanta cum noftris concordia, uel inde claa rum , quod dida diui Pauli Græci exponentes aiunt, GrefeJ? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;is isk^cu, ó

JiiHoK©' ttP flctp©^ tvtvrJstwS^« tIuj . (pva(^ Tois nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n v/X'c.zl’®' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I Aperte

nos docuiqqudd olim Diabolo data eft aéria poteftas. Eft enim natura fpiritibus,ae^ ria regio, regnum^. Hæc igitur,animalia aéria fenfit Ariftoteles, Simplicius^ /eius interpreS t Ó i^^yas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TreJi^K 7« «ifxvH np-ïy OUTOU ^üx 5 /Mp.lt;iviX7lt;lt;. }(gù K^eiTlut

Hæc Ariftoteles, qui tametfi improbet eorum fententia,qui putabant animam ineftè omnibus mûdi partibusdmprobat autê,quoniâ ft anima in omni parte mundi neced farid exiftit,anima in igne erit ignea, in acre erit aéria,quia pars eft iimilis toti. Vole^ bant autem illi animam efle partem eorum ,e quibusfdefumeretur. Improbat igitur Ariftoteles, ft dicatur anima pars elementorum, quæ inhabitat. Ego autem pro prd fds dico, eos non dixifte Dæmonas efte animas, quibus ineflet uis aéria,fed quorum corpora ex aère conftantiaiabanimis excellentioribus inhabitarentur. Propter cor# 7?. pus igitur aerij Dæmones dicebâtur.Tertius locus eft item in libris de Anima. Alqs, inquit, cogitatiuaineft,atqueitem mens,ut hominibus, Sc Q quid aliud excellentius. Quern locum Simplicius explicans, 'hpiMT^çoy lt;/ï « (/Ixtfióvuy -vaDTtSaK Titn , (£gt; «iivgt; à? 7m3i)7By Tt^'iiy Pretiofius, inquit, fi genus Dæmonium ftatuat unquam, progrediens 8c ipfum ad pafsibile corpus.

giam. Idem Vlatonem^Pytha^orantf ^^rillotelem prodidiße, Tedlimoi^ nium etiam diui Vauli,

E C îgiturultimadeDæmonibusfuen'trefoluta explicatac^ fcntenti’a, G primum cundis Theologis amp;Poétis uetuftifsimis teftibuseflè Daemon nas,efleitem aérios, animi autem condinone malos, èc improbos* Itaque quodadgenus eorum definidonem^ attinet,credendumeft Ariftotelem, quot;quot;nbsp;apud quemideDæmonibus mirum fîlentium,innuere uoluifle,quæ prior Plato, to«» ta^ prifcorum fchola prodiderat,ut fupcrius uifum,Subftantia,inquit, djcütur,tum corpora fimplicia,ut tcrra,ignis,aqua,cætcra^ id genus, omnino^ corpora, tum ea quæ ex his conftant animalia, Dsemonia. Credendu eft inquam Ariftotelem nunc ipedtafle publicam quandam communem^ inter omnes genres de Dæmonrjs fenten tiam,ea cite ex dementis compoftta, ftcut animalia, quorum quo plus terræ corpora pofsideant eo^ uifibilia, amp;nbsp;tangibilia, tanto minus corpora Dæmoniorum^olum aèria. Conftant igitur ex elementisianimalia ôcDæmonia,{èd animalia magis ex ter^s ra, Dæmonia magis ex acre. Illa propter terram uifibilia, hæc propter aërem inuifigt; bilia Jlla,'corruptibilia,quoniam magis compofita:hæciincorruptibilia, ut fimplicio# ra.ConueniuntigiturPlato,amp; Ariftoteles^in defînitioneDæmonum, eos/elTe genere aérios : genere autem dicocorpore, amp;nbsp;fede, habitatione. Plato federn exprefsitjxAri^ ftoteles crafim,compofitionem. Hefiodus item crafim:

Noftrorum quoepjunus, idemcç confenfus, ièmper aeris poteftates, Dæmones uo^î cantium, fine qudd in acre morentur, fiue qudd corporibus fint aërijs, Sed qui fta:? tuât alterum ,alterutrum ftatuat neceflè eft : ut fi des Dæmonibus aërem habitandû, neceflarid des propter corpus uolucre, ficut corpora terrena, tenent terram : fine des aérium corpus, neceifarid des corpori uolucriconuenientem habitationem. Arifto# D teles igitur ôdPIatO/defîniunt Dæmones aérios. Hac de caufa putatur â Theologis ab Apoftolo didum. Non eft nobis colludatioiaduerfus carnem amp;nbsp;fanguinem, fed wÊS wa-p-iL^x-n^xs Tß xliiTaS tstv Tipoj Tt Tsmv/xaZex« ’Trtvn^Ç 'nis i,7rv^x»/ilt;gt;ii , Contra mundanos principes, tenebrarum harum, aduerfus aérios èC Ipiritualia fcelerisin ccdeftibus.Triafuntnomina,uimjnaturam Dæmonumdeclarantia,quodfuntprin cipes tenebrarum. Tenebrasêpiaèrem circum terras omnem caliginofum dicit,quidgt; quidiniraLunamôd terras interiacet. Huncipfum etiamuocat ccdeftia:cce lum enim *aër eft Latinis, Græcis, Hebræis, in cceleftia dicuntur,quæ in codo hoc te# nebrofo. Sunt iftæ poteftates in caliginc,funt in aère, uocatæ ob id t-arsgcév««, quafi aë# riæ. Tertium nomen 'srviV(^x'kKx, fpiritualia, uentofa, aéria, ex aëre, ex uento, qui di# citur tarvwiix -, non fpiritualia, ut cccleftes Angdi, ex ætheris ferenitate ji^ut ait Caici# dius)corpora tenentes,fed ut corpore ueftita aèrio,aut habitatione aéria, circa caligi# nem hanc terrisincumbentem habitantes, exclufi aconfortio diuorum. Naturaigi# tur,Dæmones'iuxtafublimcmTheologum,funtaérii,Ioco,8écorpore;funtmaIi,fcé lerati. Sicep conueniunt facra amp;nbsp;profana, DæmonesCffe aërias poteftatcs,malas,fce# leratas,u t Plato,ut Plutarchus,Chryfippus,Empedocles, amp;nbsp;Philo, fuperiores Theo# logos fecutus, Platonem, Ariftotelem, fed priores Aegyptios, Chaldæos, Empedo# clem.InlibrodegigantibusipfePhiloî»? lt;^^ô(o£pot c/lcuizoï/xs, drytAss pcutrüs saamp;t// àvs' efè èttriy «tf« TTi-rô/JU-ac : Quos,inquit,alii PhiIolbphiDæmones,Mo# fes Angelos folitus eft appdlare.Sunt autem animæ per aéra uolantes.Sed aduerte o Philo,qudd ifti per aéra uolantes Angdi, non funt illi boni, ac codeftes, quiproprie dicuntur Angdi, nuntrjPatrisfummi, fed quos fuperiores Philofophi dixere ma# los, incantationibus, ueneficijs^ præfedos, cum quibus nobis colludatio. Eadem

Eufebius,fecutus Theologos, amp;nbsp;Pbilofophos omnes, exigua qui ex tanta bonorum Angelorum gente cecidifientpartem datam exercftationis caufam.drcum aëra, terras habitantem i agt;(i 'n »(pi piKgop nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yvp.vaajs '/S'quot; ivlt;ri€é«5

tnhbvHii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Augulh'nus item'fuper Genefim,Da'mo#:

nes dicit aëria animalia. Similia in orationeregia Eufebius, mjtou. w. lt;/LLuäfzes, xl 9tamp;9(gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;/iuu«fzlt;ls »ƒ(«/£(/ agwTva: Hæ potefiates aëriæ uel ccclefles didfæ,

quod aëriam rcgionem obtineant. Ccclum enimaer eftin Theologia. herum Philo, in eo , qudd infomnia fint Deo, ««f 4vx^igt; Kcrap-x-ray oJkamp;' : £^ëY, ait, incorporearum animarum domicilium. Hoc fuum dogma ea, ut fuperius didtum, rationeprobant, quoniam curn omnes mundipartes complendas uifum fuiflèt Opifici, terris animajj lia,mare piicibus,coclo fidera,qug non modd animalia fint, fed etiam mentes uniuergt; fales purifsimXjdediffe, Quocirca(etiam in r cliqua uniuerfi parte animalia fadta ede, Quæ,etfi fenfu non capiatur,quid mirum f Siquidem SC anima inuifibilis. Atqui ue^ rifimile efl,acrem magis,quam terra amp;nbsp;aqua,animalia nutrire. Sic ille. Sed fciat Phi^ lo'hunc non naturam difponentis,fitum^ rebus dantis Dei ordinem fuiße,uc quem«! admodum omnia clementa funt animalibus,fic fuis amp;nbsp;aër repleretur.Fuit alia rccon^ dita magis,8lt;f non cuiuis perlpicua ratio,cur aër datus fit illis pro domicilio.Sed nCic conßet eßeDxmones aërios.Idem perhibet,incorruptibiles,æternasfÿ animas,habc^ reaërem. Ad hanc rationem,uidetur Pythagoras locutus,cum prgcepit, uenti flantis fbnitumuenerari.Quodcxplicanslamblichus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;/lîi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^cnüi/ (c’

fiiup 'dd) óp-M-mx «yxsxxii ; Innuit, inquit, oporterediuinarum fubßantiarum amp;poie# ftatum fimilitudinem amare. Diuinas ergo fubflantias , quibus acrem fimilem dixit, fortaffe Dæmonas fentit, quanquam id patet latius/etiam in fupercocleßcs. Eandcm

B ferme adhibuit definiiioncm Fatianus : Dæmones,inquit, ttkito-s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p,

TSViVyLx'b.KH nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XVTcip « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;US 'ISrV^aS 0)S XigOSilMVOlS j 'MS tSViVfJ-xL (f§S§i(/RA 6lS UfTlUJiTdx

(Axtiiovuy tnäjjLx-TX Toif ^oiifToîs j . Quæ funt, Omnino carnem non pofsh dent, fed eorum compolitio fpiritualis eß,ut ignis,uti aëris. Solis autem his, qui lpigt; rituDeicußodiuntur, confpicua funteorum corporaxgteris haud ita.Eadem ferme Plotinus J gt;w^olt;£ij /■xi}Mini fü.7x Uv0s owimIamp;') h x^^ts, ti avgis emi VtDæmoii, ait, eflcuiu aliquo corpore, fiue aerio, fiue igneo.

priß:a ^agorutn ihcolo^iajttatura: T^amonum clara dcjinitio.Hosejjc tnaleßcoi^incdtationibus praßdente^^quodTgt;latoajßeri/it: eßeßeras agre ßer, Stygiorcane^jJ^ltoresyCarnißccs malorum:aße3.ibiri malh dele^a^^

corporibusjdicitur apud annquifsimos tamen,date funt eis,præcipuè in:« quinatifsunisdubtfrraneæ partes,confentiunt^ fuper eorum improbitagt; te. Apud Mercurium igitur Trifmegiftumiaudies Dæmonas efle, amp;nbsp;eße malos, fceleratorum cariuhccs,quibus Deusdignam fua natura demandant prouiii ciam.Sicèi.Chaldæi,amp; Magi à Zoroaßrefatentur Dæmonasimpuros,inquinatos, ultoreshominum malorum. Acprimumiextantapudeos, quæ Plato ab eis accepit, eos incantationibusuencficqstp prxfedoseße. SententiaChaldaica, mÎKie Jè

J^lt;û[Mvx 7r^ô/ry{ngt; ù3fijlt;re/SyâvtM3^oii ïisoijj^Siÿ : Cum uidcris uenientemDcmonem rer^ reftrem, facrificalapidem M.nuzirini,excantans« Hoc dogma Chaldaicum probac,, L)æmo

4^4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST. E V G V B» L 1 B, Vlll»

Dæmonas præfedos incâtationibus,ideo malos.SedPfellus expIanâs,inquit,Mcni! G daces, inquit,natura funt Dæmones terreftres; ut q procul à diuina cogntnone fum# mon, 8C tenebricofæ materiæimplicid* Qudd fi uis ab ei's uerum caperc fermonem, præpara facrificium, amp;ofïèrlapidem, Mnuzirin, Lapis autem is uim habet euocansî di al tenu s Oxmonis maioris : qui obfcurè accedens ad materialem Dæmonem elP cit ueritatem eorum, quæ pofeuntur, quam ille refpondebit feifeitanti, Die etiam 8^ nomen euocatiuum,cum facrificio lapidis.Atque Chaldæus alios Dæmonas bo.nos, alios malos ftatuit : noftra autem pia Theologia, in uniuerfum decernit malos, Hæc ille. Sed feiat Pfellus,nullarationeChaldæum decernere Dæmonas ullos bonos, fed gencratimiomnes malos amp;inquinatos.Ethæcipfaexcantatio,aduêtus^ Dæmonis, probantfeos eflè fceleftos, non probant elfe bonos, quoniam præftd adfint. Ex his Chaldaicis uerbisapparet,Platonem,qui hæc ipfa, tefte Pfello, legit, præfeciflè Dæ^ monas facrificqs, præftigijs, incantationibus; ex quo nequitia eorum, amp;nbsp;quam dant einoftræliteræfallaciafceluscp probatur. Nihil enim aliud innuebatin Sympofîo, cum Dæmones incantationibus præfecit Plato, quam quod traditum fuiflèt ab his Chaldæis. AudiHi quocpDæmonem materialem,tcrreftrem,feculentum,fordidum, humoribus foedisgaudentem ,qui'ambulans perlocaarida, amp;inaquofa, necinuo niens humorem, reuertitur in locum priftinum, Sunt quidem Dæmones omnes gegt; neratim aen),quia corporibus aerqs,muifibilibus(:^,amp; per aëra uolant:fed nonnulli, quoniam magis petunt terram,humores^ terreftres,terreni, inquinatiores^ dicuniî tur. Ex Chaldæo igitur habemus Dgmones'(celeftos,amp; malos,duabus de caufis,tum quia præfunt incantationibus, fcelehiscp præfligqs, turn quia terreftres dicuntun Confirmaturcp magis iraprobitas eorum, quam eis antiquifsimiPhilofophi tribue^ runtjUt fuperius oftenfum. Hoc item meliusiamp; apertius,dugbus alqs fententijs Chah D dæus declarauit: è quibus prior prædicat Dæmonas infidere corpus humanum,im^ purû,afte(ftibus malis mancipatû: altera,quôdueluticarnificibushifcetradûtur ma' li homines, prior, o-àj/ 3-Sgtg xâavos : Tuum uas feræ terreftres inhabitabût. Quod explicans Pfellus, V’as,inquit,eft compolîta uitænoftrg conftitutio.Feræ tergt; reftres, qui circum terras uagantur Dæmones. Igitur noftram uitam featentem ma^ lis afteeftibus, eæferæinhabitabunt. Siquidem hæc genera cum ipfis aftedibus coa^ lefcunt, fiuntcp eadem fubftantia, 8é federn habentó^ ordinem materialem.Quocirca cum ipfi aftèdionum fint pleni,ad corporea,amp;incorporeas afte(ftiones,adiunguni! tur, amp;nbsp;conneduntur, fimile fimili attrahentes, cum habeant uim mouendarum affe^ dionum. Sic Pfellus. Feras ergo terræ, uetuftifsimaChaldæorum Theologia uocat Dæmonas.in qiùbus feritas elt, 8t crudelitas. Et fimiliter in noftra Theologia uoca^ tur, Leo rugiens, Draco infidians, Echidna,Serpens. Hi circum terram uolutantur, fedibus ætherqs excluiî. fed cum fint inuifibiles,amp; uolucres,feruntur per aérainuifî' biliter. Aftirmauit autem Chaldæus, amp;nbsp;tradidit, hoc dido, quod toties habetur in noftris literis, amp;nbsp;quod ipfe Deus dixit, Cum immundus ipiritus exierit ab homine, ambulat perloca arida, amp;nbsp;inaquofa, quærens requiem, noninuenit, Ecce enim amp;nbsp;Chaldæus docet inhabitare Dæmones humani corporis domicilium. uerum non cuiufuis corporisjfed malis affedibus fcatentis.Quod ÔC ipfe feruator dixit,qudd in^ uenit domumfcopis mundatam:uidelicet quafi per ironiam,aptam habitationi Dæ^ monis,plenam malarum alfedionum,quas Dæmones cÔïèdantur,ut qui funt etiam ipfi aftedibus hifee detenti,pIeni,Sunt autem affèdus uel pafsiones,mediæ inter ani^ mam amp;nbsp;corpus,non funt prorfus corpora,nec prorfus incorporel, Dæmones, huiufmodi quadam præditi natura,qui nec corpora crafla fint, nec penitus incorpo^ rd.

A rd, magnam habent cum affèdionibus afRnitatem, Affèdiones funt motus impo# tentesanimi,iræ,cupiditates,uehemensinterram inch'natio* Hi motus cum ui^ géant cum primisininis, quibus'in omnia fcelera rapiuntur, feruentque mentis æftu, ardentes cupiditate nocendi i fi quem eius generis hominem nacti fuerint, propter fimilitudinem aflbciantur illi, quorum eftin humoribus, amp;nbsp;omni mala ma^ teria, aqua!afFe(ftusfæpeexcitantur,fedes, Ad hoshumoreslibenterinhærefcunt, uniuntur, afsident, alligant fæpe. Ex bis igitur etiam elucet magis natura Dæmo^ niorum, confèntientibus omnibus, eos circum terras, per aéra uagari, delatos ubi^ que corporibus inuifibilibus, corpora malarum affèdionumredundantiainfiden^ tes. Quoamp;improbitas eorum nofcitur,amp; quod ipfe Deus aperte pronuntiauit, Spiritus immundus'cum exierit, amp;c. Sunt enim immundi, immundis i inquinass tisdomicilrjs,terra'quegaudentes,materialesobhanc caufam uocati:amp; confiten;? tur Philofophi nidoribus eos facrificiorum deleÄari : incantationibus item,quæ ple runquelfanguine fufo, fuffumigationibus adhibitis celebrabantur, præfuifîe, Vbi etiam intentio nocendi. Äppareltqueomnium conienfu Dæmonas efle malos, amp;nbsp;im? mundos, quod /ftudium èC deledatio déclarât ; aerios eflè, quia corporibus aerijs TnKvm Itt' tuxti, tota tellure uagantur , ut ait Hefiodus. Poftremo afFedoseflè, affiei Temper. EtquodPlutarchus fuperius, plenos cchiysy irrationale tatis. Sed multo magis eorum improbitatem;naturamcp mentiendi confeflus eft alia fèntentia Chaldæus, affîrmansea, quænoftraTheologia: « lt;A' fisÄTs-oii yàiHS amp;§a)lt;r-Käin y^avioi Kvvis, zTrtr «Äfamp;w trünet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Ex finibus terræ exiliunt canes ter?

reftres, nunquam uerum fignum mortali oftendentes. Quod explanans Pfellus, Dc Dæmonibus,inquit,materialibus eftfermo. Et canes quidem eos appellat,uelutanP ß marum ultores : terreftres autem,ut è coelolapibs, circumq^ terras uagos. Igitur ifti, inquit, longe à uita beata femoti, intelleduali^ contemplatione deftituti, prædi? cere futura non poflunt. Quocirca^quicquid dixerint,amp;oftendennt,falfum eft, amp;nbsp;arbitrarium. Vident enimjper phantafias præientia ; ad futuraueró toniecfiuris incertis, amp;nbsp;non clare exprefsis, fed confufis notionibusutuntur. Sic Pfellus. Su? perius»Feras, nunc/Canes appellat uetuftifsima ChaldæorumTheologia Dsemo? nes:quæicum præcipuè coluerit artem Magicen, quod/ipfum Chaldaicum no? men indicat, ciim prima dicatur incantationibus malorumque Dæmonum euo? cationibus ufa, fatetur tarnen ingenue, ueniiTe quidem eos uocatos,ê terra , fed ueri nihil unquam oftendiffe ,* quidquid prædixiffent , oftendiftentque , falfum fuiftefemper,amp;fimulatum. Sic^ conuenitcumTheologia noftra, quamDeus ipfe reuelauit,qudd Diabolus?eftmendacium,Späteri inuentorque ipfius mendacip Etiam Cerberus ille apud uereres Poetas, qui latratu trifauci terret exangues ani? mas. Vt conueniunt cum noftra uetuftifsima Sapientiakundta, qudd feras cru? deles,quod caneseos appellat,uiperas, ferpentes,leones,dracones f Terreftres autem, tametfi proprr) fint aerij ,quia corporibus aerijs circum terras uagantur, tarnen fceleftiores eorum)in altifsimiscauernisimmoraripareft,fatenturquemul? ti. Ideo dixit cos emicare, emergere è terra 1 uocatos. Sedanfitineis difterentia, quod Plutarchus dixit, pofteadiiquiretur. AliafententiaiChaldæus exprefsit qui fint Canes amp;nbsp;feræ kk nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Hoc eft, T erra mugit, uo?

ciferatur aa, contrahos, adfilios ufque, Defignatur hocoraculo latratus Stygio? rum canumicontra fceleratos. Ideo terra mugit in eos , in fubterraneis cauernis: Idcp/ufque ad filios, quando filqipaternas impietates perfequentes , permittun? turultoribusDæmonrjs.Hanefententiamdeclarans Pfellus, De impijs loquitur, kk inquit.

inquit,quód ufque ad pofteros/extendit eis fupph'cia Deus, Nam fubterraneas C pœnas oRendens oraculum, dicit in eos mugire fol um , hoceft, locum fubterra^ neum in eos uociferari, quali leonis quendam rugitum edere, Quoniam , ut Pro^ clus ait,eadem eft animarum cx eadem profapia conditio.Et quæ non uinculis Natu ræfuntabfolutæ,in confanguineoi^ fuorum aftedibus detinentur. Neceiie igitur eiPamp; has/totius iudicq partem capere, plenas propter naturalem aHinitaiem piacu lorum,expurgan iteru ab eis.Hæc ille. Supplicia igiturôlt; pœnas fubterraneas Chalgt; dæus memorauit,quod traditur pafsimd nolfra Theologia,ut undequatp pateat im^ probitas Dæmoniorum: Elfe iterum malos,impuros^ eos,fed feipfos in Angelos lu cis iransformantesjuideri quales non fint, mirabiliter cum nofira Theologia concor des,i}dem antiquifsimi Magi pronuntiarunt, hoc oraculo:

K«4 TK HftxÄs vähS , £gt;Kxsÿ(jmmx liSihx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Natura fuadet^ut credaselTe Dæmonas puros,amp; malæ matcriæ germina puicbra, èC bona. Hoc oraculo defignatur,naturam Dæmonum præfligqs, humanis oculis illu# dentem,falfaép pro ueris ofterentem,adniti ut credas Dæmonas elîèpuros èC bonos, quales cœlefies animi, cum quibus ex parte fimilitudinem Dæmones gerentes fæpe mortalcs multos deceperunt, ut Platonemuidimus fuperius aficrentem , nifi iuxta Philonem interpretemur. Perfuade^tque malæmateriæ,inquinatæque fubftantiæ, genus le elle bonum, ÔCbonefium, Eos inquam , qui/cum turpi amp;nbsp;immunda cohæ# relcuntmateria, habereni£orem,puritatem. Quod fecus eft longe, Influits^inquit Plellus in inuocationibusj multus Dæmonum chorus, amp;nbsp;multiformes Dæmonum fpecies excitantur. Abfcedentibus autem partibus mundi lunaris,8Ccompofitæ,ac partitæ,amp;l iocundæ,amp; grat^ fæpe ofi:endûtur,imaginem alicuius bonitatis ei,qui inP D tiatur,fimulantes.Ex his igitur uetuftifsimis ChaldæoR: fen£entiis,quas autore Pfeb lo,amp; ipfa ratione docente,legit Plato amp;nbsp;Ariftotelesælatonici autem indefeiïè his abu tuntur,quoduel maxime in libris Simplicii,amp;lProcli,Porphyri)^ uidere licet) appa rct^quid deDæmonum natura fit fentiendum, amp;nbsp;fenlerit antiquitas, ut fi quid,a po^ ftehs lueritconfiôtum,necelfarid fit ad ucritatem ponderandamjad maiores recurrc* dum. Similiaenim fenfit, amp;nbsp;tradidit Mercurius Trifmegifius : ut omnis Theologia Aegyp£iorum,Chaldæoi^,HebreoB2,id efi:,quam colimus ipfi a Mofeprimum,tum Chrilio, ôd Apoftolis traditam, conueniatfuper declaratione Dæmonum, primum ^os elle,turn malos,impuros,coinquinatos,immundos elfe.

Ex quot;Ebeologia lt;^.^e^yptiorutn ztetu/lißima apud Trijme^i/lutn E)aniofias ejjc fnalos^ ntalorutn injpirationutn at/torei,Ed^ eße omnia plena^ l^ltorci impiorum efße, Eos eße ex alijs aerios^uagos, per phantafias, er cum no/lra Theolo^iu concordia,

lERCVRlVS igitur in eoquiinfcnbitur,quc)dinfoloDeofitbonP I tas,deDæmonibus/eiufdemgeneris atqueea,quæ tradit nofiraTheOiS g logia, fcribit, eosiefle humanorum fcelerum autores, cogitationes improgt; ^;tÆ^^bas,malorumque operum principia afflantes. Mens,inquit,humana, cum bonarum cogitationum acceperit à Deo, reda parit : i.vxv’nx Ji,

yic^isi TiP KSXfüs xm»» ovfamp;', JcùiiOvQ' von) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cü Jlxtp-ovt, Ssisvurt^'

iJixs tvi^yâxs cs^fcgfx«, t(gà txvN^i/ Ó vSs do ao-Xfti/j (itiyéxS) (féi^S »

A (iÇitrvÂÎti!, {rlt;n5a«?gt; «y^^ôvccs, w-t« L^huvSiu )(fi;7a:i}ii}gxs, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ccJiM vmvTK cm lt;/lcuiiôvagt;ii i§yx : Con^s

trariauerojcum ab ali'quo Dæmoniorum, Cum nulla mundipars uacualîtDæ^ mone. Quifubiens tacite mentem , propriæ operationis inferuit fernen, Si. pepe# rit ipfa mens, quod fatum fuerit, uidelicet adulteria , cædes parentum uerbc=s rationes , facrilegia, impietates, ftrangulationes, per præeipitia impulfiones , Si alia omnia, quæ funt Dæmonum opera . Ecce Mercurius nouit , confeffus eft, uim ,ingenium,ftudia,conatus Dæmoniorum, quod tacitefubeant peôtoris ars» cana, ficut in noftris extat literis, cum Diabolus mififlèt in cor,uttradereteum y y Judas: omniumque noftrorum eft confefsio, eosiirritare cupiditates, conturbajs re ftimulos naturæ, fuggerere femper mala. Ac Tertullianus,exquo pauca quæ^ dam;in declarationem iftius loci delibabo : Operatio eorum ,inquit, eft hominis euerfio, fîcmalitia ijairitualis/àprimordio aufpicataeftin hominis exitium. Itaque corporibus quidem Si ualetudines infligunt Si aliquos cafus acerbos. Mentis quo^ que corruptelas agitfuroribus, Si amentps fœdis, ac obfcccnis libidinibus /cum er^ roribus uarijs. Lacflantius quoque/in eandem iententiam pendet:lllicita,inquit, delideriaïmmittit, ut aliéna contaminent, quibus habere propria fine delidro licet* Obrjcitquippeoculis irritabiles formas, fuggeritcp fomenta, amp;uitfjs pabulum fub^ miniftrat, tum intimis uifceribusftimulos omnes conturbat,amp; commouet,8lt;^ na^ turalem ilium incitât, atqueinflammat ardorem, donee (irretitum hominem, impliz , catumquedecipiat. Eademfenfit,Siprodidit Athenagoras'Philofophus Chriftia^ nus : oivÿ ö nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trvfjuutf , vii vvy tCAx'li : Cum DæmonCuipiam fijg^

gerit malam mentem, labefacflat prius. Eufebius item Cæfareenfis,in Panegyric co : Et communis quidem omnium feruator , rebelles poteftates , quæ circum hune,qui terris imminet,aërem peruolantesbumanis animisinfinuabantfefe,in# uifîbili, ac diuina poteftate, uelut feras agreftes , fuarum ouium ceu paftor bo^ nus,procul fugauit. Hic audis apud Eufebiump'nfinuare fe poteftates illas inuP fibiles in animos hominum. Tatianus etiam/fimile quid feriptum reliquit adgen'^l^A^.w, tes in Apologetico : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;èts TIVTaIuJ Kfcüxi/ c^OKSiTAXvfiS TKS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TTK^' vp.1^

KyvtiZi), tpcw7«(rtSiii c^HTTKT^nffiin : Dæmones, ait, in multum feelus prolapfi , animas apud nos initiatorum/per infcitias,amp;: apparentias deceperunt. Sic ille. Talia fu# periusiPlato : Vt igitur alia complura taceam, apparet mirabilis confenfus ucss terum Philofophorum , cum coclitus reuelatafapientia,de prauitate Dæmonum, de poteftate penetrandi in animas, Si commouendi humores interiores , ipirita^ les infpirandi cooitationes. Et,kquod accidit inftindu dæmoniaco ludæjut ftranü gulent fefe mali,^aut dent præcipites, ut agant Si quatiant furohbus mentes,ut adulteria,homicidia fuggerant. Audifti etiam/ut Eufebius fimiliter atque ChaD dæus,eos appellauerit feras agreftes. Quæ Trifmegiftus igitur dixit , funt.quæ Plato, Pherecides , Chryfippus , Xenocrates , de prauitate Dæmonum fenferunt. Sic apud nos, quoniam omnium fcelerum princeps. Si inuentor eft , per exceb lentiam uocatur 5 Ttov^^Ô! * Et Deus ipfe docuit nos precari , Libera nos/a malo. Quod Græcè, St« ttS’ : A' maligno, ab eo qui prauus, Si malignus eft. Et in Sympofio feptem Sapientumididus eft «/îwfxwi? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nocentifsimus. Confeiv

tiuntigitur Chaldaica, Aegyptiaca, Hebraica'que T heologia fuper Dæmonum im^ probitate. Si quod fint Dæmones. Quam quidem concordiam, prifeorumque taiv tam Theologiam, Ariftoteles, nifi fit impudens, negare non pofsit. Meminit etiam Dæmonum Mercurius in Poemandro, dcclaratque fummo cum cæteris coniènfu, üim eorum : A' ftultis, inquit, ergo Deus, prauis improbis^, inuidis, Si auaris, Si kk 2 homici

homi'cidi's’, amp;nbsp;imprjSjprocul faceflb t W Zt tK^cmsvtrtt! J^cüiiavi , Ssj? tAü •n!'! quot;inv' C §9S 7rC}(rJiciJ!i^6ùi/, S-giirxa ouj-ny nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^taTiKni iïS^ 'r«s , mi/'nii OTiÄi^et Ivct tv^h p-tt^avamp;'

'nyLOi^ai i 1(5« y TTOvtTKZ gt;nbsp;vii' ogt^as «ttAcctk} tIuj tTn^vpixif ««iftsw lt;rH^p.x^Sni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sgt;x -

(aiv\{n M-nÿi quot;ssv^ 79 TTÀfco//, M^ccvup: VltoH ccdens DæiTioni, qui acumen ignis accipiensj'mpenitjferit^ eum fenfibiliter , 8C magis ad impietates ipfum armat, ut alFequatur maius fupplicium, amp;nbsp;non ceflat in cupiditates infandas cupiditatcm Habens infatiabiliter , in tçnebris pugnans , amp;nbsp;hunç cruciat i in ipfum ignem plus äuget.

N A LI O quoquetonfentiuntnoftriamp;inijicitu'^quedigniisimumeft, Dæmonibus, Eos/nidoribus facrificiorum, libaminibusque,oble!* noftris cumprimis afleruerit Tatianus,Tertullianus, J Ladantius, Eufebius, ex illis Porphyrins, forte'que etiam Plato, Nam

cum eoslfacrificqs præfecerit,amp; fub corum tutelaeffe,amp;ineorum gratiam fieri, quas teletas dicunt, aflerueriti ea de caufa ucrifimile fit, id ftatuiflè, quod poftea no# ftri, nonnullicp Philofophorum melius explicuerunt, quia nidoribus illis inquinajs tis deletflentur. Eandem rationem fuilîèputauerim, cur à multis noftrorum, amp;nbsp;eo# rum, exiftimati fuerintcirca materiam uerfari, ut eos materiales uocarent t eorum principem, materiæ primum inuoluerint. Hæc materia , etfi pofsit omnis mun# dus, quatuorque elementa quibus præfint Dæmones,intelligi, uidetur tarnen mb dor ille fanguinis i 8^ fâcriiidorum præcipuèfentiendus. Quo crediti etiam, amp;nbsp;uo^« cati fuerint immundi, non modo uidelicet ob peccatum, mentis^ turpitudinem, D flagitiofasque cogitationes (omne enim peccatum/macula eft, amp;nbsp;turpitudo ) fed etiam ob nidores hos , amp;nbsp;immundiciem , qua dicuntur obledari. In hoc igitur/ conueniunt ferme omnes, E' quibus Athenagoras ♦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t« hfâ« «» Tre-stSKKSTt-s

ots {tgfcwf/ cufMÙ, amp;nbsp;’rtcvTK 7[^Ki)(yüiJAjjoi'. Dæmoncs'ad hoftias alsidentjCarum langui#!

ne illeifti, quemiauidifsimè captant, Pauloque inferius, ol 7r^S^ vAny lt;Acàyiovis xi^vai msKv'ngt;sxs, j(5« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Matcriales Dæmones gulofi circa nidores, lan#!

guinemque hoftiarum , Ecce materiales Deemones nidoribus hoftiarum ille#: dii, Similia Porphyrius, addens, quod eo nidore eorum aéria, odoribusque fimilia ^'corpulculapinguefcuntjin fecundodeabftinentia: olt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, xvttKxu'n., Ji’

uy cuiT^y OTjùyLoltKoy 7rv^vyt.(ltll.Koy tOom/vtoU, . (h cSip K7ii9Î? (iwciUiu.«lt;f^lt;n, xs“ TretKfÄug •muaKuiy, X9« lt;^vvxyisTiXi : Hi mail LDæmoiies, funt,qui gaudent libamine, 8i nidore,quii« bus eorum corpufculum, 8d aérium illud pinguefeie, Viuit enim idiuaporibus 8cfu# migationibus, uariéque id, ut uaria funt ea, roboraturque nidoribus. Et alia, quæ fequuntur, Quæ forte/uera funt, ut proinde locis humidioribus inhæreant, Sed mihiicum primis ueftigantur, quæ multorum mortalium teftimonqs confirmata,ob id ueriora nofeantur, Sic'ambulantcs per loca arida, Sé fine humoribusiSC aqua,non habentubiconquiefeant. Tertullianus quoque,omnem paucis uerbishanc ratio:# nem aperuit : Renuntiant, inquit, fe immundos eftè, quod /uel ex pabulis eorum, fanguine, amp;fumo, amp;putidis rogis pecorum amp;impuratifsimis linguis ipforum ua^« tumantelligidebuit, Eft igitur exhis/tatio clara,curamp;materiales uocenturamp;im#! mundi. Nam quod mclioribus eorum data fit inférions mundi euftodia, ob quam caufamifint appellati materiales,non adeo ficut fuperiori rationi,aflentior : nec arbi^ tror Chriftianæ Theologiæ congruere,

Qu^Dœmonibiis nonnulli 'PhiloJbphiattrihuerunt eos omni tnundo pra^ ficientesy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;congrucre^id^ÿ ab cis depradicari.

E D cum PlatOfDæmonas tradidifset bonos, fed ex didis eins prauitas eorum ehdatur, fecuti funtdeinceps cæteriPIatom'a/dida eiuSjeainon examinantes,quemadmodum decuifset,præceptoris autoritatem uenerais tijè quibus fuitPhilo.Sd lamblichusæofterior defèda Pytbagoreorum,

exph'cansea, quæ/de Dæmonis elecfti'one Plato tradiderat, ait, cài-ni ilt;rijSj/ tj/ 'TV)(9S dlcÙ.liOV®' ■gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vgt;1gt; (/Im(jL0VX cÙ.^ip.iSx 5 J(gà ivJ'^cÙp^VXS tXUTVS 7T1X^Xa‘KlUX^a(jii(gt; î

Ipfî nobis l'pfis fumus Fortunæ, èc Dæmonis loco, amp;nbsp;nos (Dæmonem eligimus Sc Eudæmonas ,idefi ,Genq aut Fortunæ bonæ nempe beatos/ipfî nos effîci'mus. Hoc loco fcito,Dæmonas ex fententia Platonis appellatos Angelos,qui nos forti'un^ tur, aut quos Ibrtiamur l'pG : quia fi bene ftatuimus uiuere, comitantur boni nobiG cum ; fi male, continuo fontes afsiftunt. Hoc^ explicansfufius lamblichusex Py^ thagora: «AwT^f« c/S « t» TrK^xJl^'i.VTamp;' , (nz^xAsj’aamp;trT©quot; »(Aty nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JImii.qv®'

^xviiSi Ji' xjÙtv TmKni t»ï amp;tyfÏïTKAlt;p Kvxyxy^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ns t/lwnSéf) ttÊ? 'n) SaaTK-TTf»

tdirV) KVQjLÛTKTOji nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«vxJ}ox(M^iJ, s p-ft '^fiisTco j^cùi/.ivi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^cnxiTi , 0^/ lt;/lâ 'wx^Tte

’np t^XSHl/ amp;4WJ/ yVHoiuS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j «(f’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iSCU. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TTXvKX i tri/flTSTiipVnsrii)'/

»{ùp y^vbXiiüS) fc'aröT« yvwcns ocAkamp;iv« Traft?« i?l tvt/îca/zflmj, p^kscq/xs [uhS, otrÿns Smîx ) MS KvióvTiS 'n c^ynyoii yi.v©' 7*8^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ksev^^-éi^t^x ks“ tw-j^vötv-ns tiA©'

fc|ofX4j» rv TifoSbVTamp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;ms «vägaiTnis (jLXKScamp;di'rtérs Sia : Secunda, inquit, uia.!reéiè

uiuendi eft, traditi i 8gt;C fortiti nos à Drjs, dæmonis manifefta demonftratio, amp;nbsp;per B eum rurfum ad Deosredudbo.Nequeenim fecus quispofsitad diuinißimam, ma# xime^ propriam fubftantiam redire,nifi tali Dæmone duce utatur.Quem omnem Deorum amatorem oportet legitime expiare, à quo prima erit malorum depulfio, quæ nobifcum ab exordio cohæiere. Tum perfedia noftri, amp;nbsp;felicitatis, beatæt^ ui^! tæ, quanta i Sc qualis eife pofsit notio. Cum qua afcendentcs præcipuum genus ho^ minum intuebimur, in quoldefixi, finem allequemurfpropofitæ à Dqs homini, beatæuitæ. Hæcille.Inquibüs is error, qudd Dæmonas ipfi fortiamur,amp; quod hiifint humanæ uitæ duces, non erit omnino, intollerabijis ; quia Dæmonas, Aiv gelos fentimus. llludprorfusPhilolopho tanto indignum, qudd ait,banc Dæmo;» nis fortem datam hominibus à Dqs, cum ipfe Plato aperte fateatur, Deum patrem, fummum^ parentem, dediffe, præfeciffe certos hominibus cuftodes, duces, mo=î deratores,nonDeosidfecifle, Èft^ obfcœna in Philofophia idololatria,cum fit lamblichusubiqueconfeflusDeum,caput, principem rerum humanarum. Quod totexemplis'poteritprobari. Sed fufticit nunc, quod contra quaSn locutus eilet Plato, cuftodiam hanc, gubernaculaià Dqs datadixerit, quod illelfadtum a fu:* pernoDeoconfitetur,utuidifti.ItaquelongeTapientiusPhilo non folum in didta Platonis intuens, fed etiam â Mofaica fapientiaiadiutus : Aèr, inquit, efi: anima-* rumincorporearumdomicilium. Quoniam omnes mundi partes repleredignuni cenfuit opifex. Ob quam caufam terræ dédit terreftria, fluminibus amp;nbsp;mari jaquati^s ca, ccelo'fidera, quæ non folum animalia, fed etiam purifsimæ in totum mentes eflè dicûtur, Quocirca amp;nbsp;in alia parte uniuerfi acre, animalia facl:a funt.Quæ tametli oculisnonufurpantur,nil mirum. Namamp; anima)eft incomprehenfibilis. Atqui uerifimileeft,quàmterramiamp;aquam^magisaerem,animalia nutrire, Turn prolèj: quitur, Sunt aliæ aiiimæ, purifsimæ ôd optimæ, maioris diuiniorist^ mentis, quas I kk 5 nulla

nuUaterrenarumrerumatti'ngitlibido :funtautcm magiflratus mundani, unium C faliscpprincipisudutimaximiregisaurcsamp; oculi, intucntes omnia,amp; exaudienü tes. HasJcæteri Philofophi Dæmonas, Mofes conlèntanea nuncupationeuocat An« gelos.Siqnidemiufîajamp;fmandatapatrisiad filios, filiorum necefsitates ad ipfum parentemperferunt. HæcPhilo. Longe quidem fapientius, nbsp;nbsp;magis ex Platone,

quamcæteri Platonici , quosluana fuperftitio in Deorum traxit appellationem* Duo^p redius Philo, quam illi, qudd datos hos cuftodes, amp;nbsp;magiftratus, nun« tios aDeo qui inter nos i Deum^(intercédant,ob quam caufam non miniftri Deo« rum , fed Dei funt : qudd Dæmonas Philofophorum, Angelos Mofis interpréta« tur. Et quoniam Angeh'amp;h'teris facris, Sóprofanis funt Dij hi certe erunt, qui im« perioDeilreshumanas adrniniftrent. Nee erunt duo genera'Di), ac Dæmones illi boni,purifsimæ^mentesapudPhilofophos.Quippeboni Dæmones, amp;nbsp;nuntij, funt Angeli Angelrjifunt Drj cœleflcs. Quare genus, quod poft Dæmonas bonos fequeretur, erunt Dæmones mali: Vt boni illi Dæmones fuperius quidem^ha« béant maximum imperatorem, regemcp uniucrft, Deum ; inferius/Dæmonas ma« los, ueluti mancipia, uilia^ animalia. Eadem ratione/funt uel emendanda, uel de« claranda,quælamblichus idemfeodemlibro,Pythagoram priorem tradidiife,quod poftca Plato/tot locis alîèruit: o-n « JicJamp;xing, èîs tv «tw«, nbsp;nbsp;nbsp;*7« Imya«

Tsrt(J)t/Kip ) TTtei èig -ni) x^cevoff nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7r«lquot;r£«)p, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yvinotpi-rKT« ttkcti : Efte CCclitUS '

in aeria terreftria, traiedlionem ac tranfitum rurfum qudd omnia in cœlum reflelt;fterentur, cundisperfpedifsimum docebat. Loquiturenim lamblichus de bis quæ Plato, amp;nbsp;Philo,pauld ante tradiderant, Effenuntios inter homines, acDeum, eftè tranfitum: ultro citro^ commeareintcr ccclum , amp;nbsp;terram Angelos, ut fitfocie« tas ] communio,inter Deum, amp;nbsp;homines. Sic Iacob uidit ftalam,cœlum quæ uer« ticetangcrct,amp;AngelosDeidefcendentes,8dafcendentes. Tranfitus igitur is/fita Drjs cœleftibus, non Dæmonijs ; illiEerunt cœlitus auxilia,non Dæmonia,quod ipfe per errorem pauld ante dixit. Bellis fæpe fæuis, aut peftilentia gralTante, aut fa« ma , feu fterilitate , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t/lcuf/caviCDp miSi/, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, iTretçK'TO a-vp.Tffâ3aigt;

0)5 è/h S-«« TTpavoix Tirx^i) tA.-arit/lx Kv^^iaTffîvttji , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Quoniam acceisiflent

præientia quædam Dæmonia i diuina^ beneficia, conabatur perfuadere Pythago« ras, elfediuinam prouidentiam'omnem humanam fpem, amp;uim, fuperantem.Præ« clarèlocutuseslambliche, fedunum duntaxat corrigendum. Nam qui peftilen« tiam, bella^ depulerunt, non fuerunt Dæmonia, fed Angeli, Di) fcilicet illi cœle« ftes,ætherij ,ut apud lofue antiquifsimum ducem legitur: Cum autem, inquit, eftètlofue,in agro urbis Hiericho, leuauit oculos , amp;nbsp;uidit uirum ftantem contra fe, euaginatum tenentem gladium ,perrexitcp ad eum , Sdait, Nofteres, an aduerfa« riorumC Qui refpondit, Nequaquam. Sed fum princeps exercitus Domini, nuncuenio,Hæcautoritasîcumfituetuftifsima,quamPythagoras forte didicit ab Hebræis, ad montem Carmelum longo tempore, eodem lamblicho tefte, Philofo« phatus, adoranda quoqueiPIatonicis eft, quiiuuenes femper, Theologiam â Bar« baris didicerunt. In Maccabæis quoqueüifi funt Angeli in aciepro fuis dimicantes. Eadem funt exempla de peftilentia. Qudd fi quid/d Dæmonibus illis fadum eft/ quod prodeffeuideretur,magnaquoque detrimenta/erantadiunda,authumana facrificia,aut obfcœniludi,utfacile naturam ifuam qui apparuifîènt,indicarent. Longé igitur noftri Philoibphi melius/hæc declarauerunt.Nam amp;nbsp;Eufebius inli^ brode Euangelica «7rtlt;/ÎGfa, demonftratione,proponensex facra Theologia, Pythagoras öcPlato'abÄegyptijs Hebræis audita uehementer approbauerant, uulga

A UljÎgarante^ per omnem Græciam » fcribitiuxta Philonem : Optimus, inqui't 3 ille, Rexlt;^ omnium aJtifsimus uniuerfah's«^ Deus , ne beftiarum ri'tu homines One prins: cipibus i ÔC præfedisfin terris agerent, præfeôtos cis'amp; gubernatores , ceu paftores, gregumtÿ dudores,diuinos Angelos, adhibuit, quibus omnibus(prælecit uni;« cum, aeprimogenitum fuum Verbum, Huicfubiecit Angelos amp;nbsp;Archangelos, dis uinastß poteftates, omnes immateriales, fupercœleftes^ Ipiritus, uelut unum exers: citum 3 partem^ eius præcipuam, Et quidem etiam animas pias eorum qui agunt in ccelo, qui quondam terras tenuilîènt. Hoe'maximum myflerium , primus T hcoio^ gorum Mofesjolim inter arcana docuit Hebræos, dicens, Interroga patrem tuum, amp;nbsp;annuntiabit tibi,maiores tuos, èC dicent tibi 3 Quand© diuidebat altifsimus gens tes,cumfepararet filios Adam, conftituit terminos populorumjiuxta numerum Angelorum Dei, Hæcille 3 licet Hebraicè non fit, iuxta numerum Angelorum Dei, ièd filiorum Ifraël, Hicigitur apparet/quàm redius, quamcß magis conlentaneë Philofophiæ, à fummo acprincipeDeo 1 conflitutam haneprouidentiam tradides rint 3 non a' Dijs, cum Dq fint ipfi conftituti ; èc nefas fit, alium ullumTem tam præs claram atque ilium qui mundum creauit, fecifle. Vt qui fitum locum^ dederit ele' mentis ,multomagisifuperaslntelligentias ad gubernacula generis humani adhis bueriu Miniftros autem malos i pœnis exercendis addilt;ftos, efie maioribus illis Angelis ccclefiibusifubiedos, Afclepius in definitionibus alieruit ad Ammonem regem, EireprimummultosDæmonumchoros'circumradios folares,uarrjs exers citibus fimiles, non procul à fuperis. Inde fortiti regiones has res hominum attens dere, ^s'os, lt;r€{iT(Àiï$, Zti Jè ÀSIIA0ÏS, TnKipiois KiJt.eivô(zivoi lijj aaiHamp;xf gt;nbsp;A' Dqs imperata

B tes,procellis, tempeftatibus, conflagrationibus, terræmotibus,peflilentia,famelt;^, impietaté caftigantes, Sic ille, concordans cum literis facris,immifsiones per Ange« los malos memoratus. Qui per nas igitur exercent,in numero malorum funt habens di 3 quos alq nomine Erinnyas dixerunt. De quibus icribitlamblichus , a ó (M^hIhS p-bXKCDll xarè TtvSiy «VOU^èi^HU, tmc/lH TKS izbwxi fclCtJÜïAtVJKTró , »ÿ TïS

i7Teif)lt;ri Tïs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'asM'ztci nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Epimenides dilcipulus Pythagoræ, cum

a quibufdam eflèt interficiendus,inuocatis Erinnybus amp;nbsp;Dqs ultoribus 3 fecit/ut omnes interficerent fefe,

J^eDcemQnihiiS([iiidicunlur fçmiilierum cotnmcrcio cotitaminaJJejaljoi^^ Dcemofiefgenuine : I-lof e^£ Damona^fabulojoT 3 nbsp;nbsp;(juaßpoctico^jtson

1 s IT A declaratis 3 illud quoque(reijciendum, feparandum^ à natura Dæmonumuera,amp;pene'inter fabulofos Dæmones/cenfendum , quod non modo c noftris quidam, fed etiam profanæ Philofophiæ profeflôres plerique'fibiperfuaferunt,defilqsillis Dei, quiidicuntur apud Mofeii G-

fîlias hominumuidiflè, accenfosq^ in earum cupiditate, ex eisifilios genuiflè : qui/ cumdicanturHebraiceiNephelim,abHebræisinefcioquibus,amp; noftris , ut dixi, quinetiam externe Philofophis, Dæmones crediti funt, qui partem diuinam atque humanammiftamhabuerint.Fuerunttÿmulti, filiosillosDei, Angelos fufpicati, è quibus cum multis Hebræis, lofephus, in fua de Antiquitatibus ludaicis hiftoria: tytvvÿtwj; isaijAxs 'rtw uSi (Auvc^i^fi TnTtni'

. Quod eft 3 Multi enim Angeli Dei mulieribus mifti, contumeliofos filios ges nuerunt

nuerunt, ob uin'um fiduciam. Quanquam Zonatas hiftoricus /cxcufat lofcphum: C 0 cfè laxrÿ'SF©' «jÿfeÀsS Aty« •?«? SuyaTtgacs av^^iiiTraiii , îsTCt) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oJf/cu (ù/’rès nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ais

fc7(«gts»vv«s êiM, ty rlui Ikwùju -TtriKiTetxii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lofephus autcm Angelos di'cit fih'as

hominum acccpifle, be arbitrer appellansifilios Seth, ut Deo pJacentes'8^ An^elo^ rum UI tarn æmulantes. Sic die, Sed quidquid uelit, fenfen't lofephus, cerre alrj fue^ reineafufpicionejUtUaStäntius, Videtur^ antiquifsimuserrorièh'bn's jMons,non rede intelledis , hauftus, Siquidemiperhibet Plutarchus/Pythagoram, Xenocra# tern, Platonem, Chryfippum, fuperiores Theologes fequentes/credidiHe, Dæmo# nes'fuiflèhominibus quidem robuftiores, uihbus^.longè præcellentes, cfè ÿfc lt;X(WyiS ÿefi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fc^oi/TOr?, «Axà nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ifva-et trùiMr©' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;ruvB^xÿ{ , nJïvHii

TTBvop: Diuinitatem,inquit,habentesnequefynceram, neque puram , fed cum animæ natura i amp;nbsp;fenfu corporeo coniuncîam uoluptatis amp;nbsp;laboris capacem. Hoc etiamcrediditAthenagorasPhilofophusChriftianuSjlufhnus item^ idem Philo# fophus, èC Tertullianus, omnesiambiguitate uocabuli dudi, arbitraticp'filios Dei, Angelos,puros^Dees,genitosexeis,ah]Dæmonas,ali] Heroas, uocantes eos, rv fcgftiT©- amoreillo, quo'illi filr) Dei in fœminas exarfîflènt, filiosq? eximiæ uir^ tutis]amp;audaciægenuiflent,quodinCratyloretulit etiam Plato, amp;nbsp;Athenagoras inlegationelcribit: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t« ùyyiKss tp Spcoiüp tacâtsHKip, oi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cùi^cu^i-nn lt;Ah

tnp J oîoj VOTB nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;tï t/Àamp;vxp, tef’ oîs «Ù/tks iTniÿxi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ó Stoff. öl lt;/î'fc ivvëgtimp gt;lt;ƒ th itajxs

\:xsD5téxei th x}x^‘ Et quæ fequuntur. Quæ funt, Similis quoque conditio fuit/An# gelorum, Etenim cum effent omnesliberæ uoluntatis, alqin ea, qua creati â Deo fuiflènt y conditione permanlerunt alifS^ naturam fuam j ôi. conditionem iuiolaue' runt. Is ergo Dæmon materiæ, formarum, quæ funt in ea imperator extitit, amp;nbsp;cæteri, qui ex his circaprimum æthera uerfantur.Scitis autem nihil abfque teftimo# nio nos prædicare, cum nitamur didis Prophetarum. Illi igitur à carne uidi, amp;in D concupifcentiamprolapfi:isautemlnegledor, èC prauus circa rerum fibi crédita# rumcuram,efl:inuentus,Exhisautemquiinuirginesexarferunt, nati funt hi^qui gigantes funt appellati. Itaque Angeli lapfi de cœlo, circa aèrem i amp;nbsp;terram , prohi# biti deinceps ccrlum repetere,uerfantur, Animi quoque Gigantum circa mundum, Hæcille, Tertullianus quoquefeadem icnGt, Sed quomodo, inquit, de Angelis quibufdam fua iponte corruptis, corruptior gens Dæmonum euaferit, damnati a DeOjCumgenerisautoribus,amp;fcumeo,quemdiximusprincipe; apud literas fan# das ordine cognofeitur, Hæc illi fenferunt, Quæ quidê meliores dodioresc]^ Theo# logi, quibusfiliorum Dei notior fuit appellatio, nunquam dixilîent, non Hiero^ nymus, non Auguftinus , non Gregorius Nazanzenus, non prudentißimus Chry# foftomus, Nec difticile eftjerroris fontem agnofeere nec durum probare folitas ia# eras literas, filios Dei nuncupareidiledosilli, illum^colentes, Vtde Ifrael, Ex Aegypto uocaui filium meum. Et in Exodo, Filius meus Ifraèl, Jn Pfalmo quoque-dara differentia, cum homines funt fill) Dei, nbsp;cum non funt : Ego dixi,Dn cftis, Sii.

fill)excelfiomneszuosautem licuthominesmoriemini, Ecce/eofdem filios Dei, homines appellat : fed filios Dei, quia creati ab illo,fadi^ uelut Di), futuriq^.fî Deum coluerint : homines autem in terrenam fragilitatê delapfî, regis ccelefiis ima# gine denigrata. Taies erant illi eluuionis tempore fili) Dei, bona progenies ex Seth, quæ-commiftacumfiliabus hominum, fcilicet corruptifsimis foeminis, quæ, ficut uxor Adam, deincepsep ferme omnes, fie maritos fuos corruperunt, unde corru# ptiores fill) nati, origo mali, fanguinis pi) cum impio commiftio, propterea nati, bellicofî, fuperbi, contumeliofi. Hæcfunt ueriora à natura non abhorrentia, cum

A illanonabntàfabulis Poëtarum, Nec natura fieri poteft, nec aflèntitur Philofo;? phia,fpiritus corpore nudatos, amore focminarum capi aut ex eis generare potuiG ic. Habetenimfontemfijum,Scinferioresortus, cupiditatesj fi défit caufa, défit cfFecftus. Vbi non funt membra genitalia, non eft amor coèundfi Vbi' non eft ci# bus ,amp;potus, noneftlperma, Vbi non fuit quærenda fuccefsio, propagatio, non adhibuitnaturaicupiditatemgenerandb Sicutfpiritus nudi/fitire, efurire non poflunt, fie Veneris libidine nequeuntinflammarûAbfurdum quoqueeflèduoge# neraDæmonum, turn ipfos Ângelos/Iapfos inconcupifeentiam, turn animasgi^ gantum. Fuerunt enim gigantes homines : nec exhominibus/faciendi funt Dæmo# nés : Nec cafus eorum fuit, qudd exarferintin amorem. Erunt igitur fabulofi Dæ# moneSjtam,quos libido rapuiftet,quàmgenerati ex eis^ Taies erunt, quales He# dor, Achylles, Aeneas, Hercules, ex bominibus j amp;Deis nati, apud poëtas,

,^^fpud Qrpheum cum ßnt Damone^boni zjquot; tnali^ hoc nomen deni^ueimaa lorum potins eße (^uàm bonorum ^ßeut inßacris literis^

Bi V M PLAT O iDæmonas folum bonos,cæteri ferme omnes, qui poft eum/promifeue bonos amp;nbsp;malos tradiderunt,uidêtur Orpheum, Chal-dæos iecuti.Is enimium bonos malos eos induxit, turn uaria eorü ge# nera pcrhibuit,aëria,terreftria. Verumfeum D^monas bonos appellat,uc principio docui,fentitquafi Deos quofdà,quêadmodû uocat Homerus Deos, Dæ# monas, lt;A«iiMvaç fed præcipuè malos fub hoc nomine conclufit. Teftacur ergo etiain Plutarchus,apud Homerû,amp; Hefiodum,eflè Dæmonas bonos amp;nbsp;malos, fe mala bona uolcntes,impuliorcs ad bona mala. Hefiodum uerd, euftodes, diui# tiarum largitores. In primo tantum nominis focietas, fecundum tralatum, non ue* rum. Inuocat igitur in hymnis/Orpheus: t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'srÿ,««v« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

Koù )(povtó5 i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Acrios, aqueos , cccli conuexa tenentes, Terreftres, infernosep, circum omnia euntes.

Hæc Orphei partitio id habet ueri, quod ex prifeorum conftitit Theologia,ut Dæ# mones boni,'non fint in eodem genere: Vt in hominum genere , quemadmodum funtboni,amp;mali, ficingenereDæmonum,boni,mali inueniantur. Sed Dæ# mones apud Homerum funt Dibfidemcp Angeli, quod fupra monftratum eft. V icp tyrannuscommune fuit omnium imperatorum^regumtp,bonorum,ac malorum^ no men, poftea ad malos folosrecidit; fie Dæmon commune cocleftibus, exclufisq^e coclo nomen, recidit ad exclufbs tantum, ac fcelcratos. Dæmon igitur/fandus, amp;nbsp;Dæmonescœleftes funt Dq.Dæmonas autem aerios,amp; aqueos,terreftres,ac fubter# raneos,nullogenere,fedloco duntaxat differentes, agnofeunt etiam noftri,ratiotp oftendit,qui funt aerq,qui per aéra ferantur,pofte terras petere,totocp in mudo uer# fari,quod'ab eis appellatur TsrtsqiotTwj/. Sceleratiores autem corruptiores^ fuifte in Dæmonibusquofdam , ficutin hominibus malis, funt alrjs ialrj nequiores, his^/ datas pro meritis infernas fedes, etiam noftra Theologia j ratio^ agnofeit, Tene# bras exteriores j earumcp habitatores Dæmonas appellans. Rurfum non refugiens, imd docens/efte Dæmonas etiam aërios, amp;nbsp;in cocleftibus, quod eft in aerqs. Hæc

igitur partitio uera eft, fî modó fane, redecp intelligatur. Illud/adeo mirum in Or«? C pheo, quod totusdenique inclinât in fententiam, Oæmonas efle malos, eos^fla^ gellis Deorum caftigari. Nam in hymno ad Titanes;

Yvjf^cûç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jïifóïs HiHiK m'gavvovTis

6eJgt;g^ eût» hcuTfM ^xrvirfiMgkyit Ci{gt;vgt;i9 à TÄmojj/ vnrè nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TraSscra«

KfcXAÿamp;» (A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«4t{/ «TTKO-HSt

Dæmones humani boftes j atque feri, atque maligni. Qui noftris animis uacuisiinfanda miniftrant, V t femper diram uitam cum crimine ducant. Corpore peccantes, femper uinclis^p retenti, Excidat ut nobis fummi îuîgor patris aulæ, Sed tu dux animorum.

Vides eumDæmonesihumani generis boftes dicere,mala, nequitias fuggerentes, uoluptatibusiillecebris^mundii animos irretientes, utobliuifeantur curiæ ccelegt; ftis, quam uocat THAuc^yyù » luminolàm, radiofam ; oratep ut ei ab eorum infîdqs Ib ceat uiuere fècuro. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D

Dcetnonasiabanti(luis'PhiloJophpsproditutnJ dare panas toto mundo pert Jècutionem patientes, Nullum eos elementum admitterejcalo cadentes^ ab Empedoeîe diélos, 'Pherecydem de eis Jcrip/i^lJe. 'Z^orooßrem prin^ cipem malorum quendam prodidiße, Nomen Uœmonis eis proprie maloa rum eße,

HI S S E VERVMamp;^ conftans prifeosipotius malos, quam bonos Dæ^ ! mones credidifle, etfi, ut Plutarchus quoque uftacur, Homerus eo no^ mineutaturpromifeuè, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(pcevAlt;uigt;, fuperbonis , èC malis,ap^

_______ J paret uel inde (eftcj^mirabile,utcum b’teris iacris congruat ) quod Empe* docks prifeus Tbeologusfautore Plutarcho Dæmones^uti nequam amp;nbsp;malos, fcele# rum darepeenas eorum qucc peccauerint, toto^ mundo exagitari, undique repeb li, nufquam admitti, feriptumreliquit ; tiiTriJÏKAns lt;A' ksù nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J^Jiveu fis

Stff i^x(i«gTuin Hfl« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• Id(p Empedocles cecinitjhis carminibus;

PÓvT©' o? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yeiuxlt;Pts xvdiS

AAA®' lt;/l’ bj «JAV nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TTM/nS.

Aetherius motus in pontum deqeit illos. Pontusiatin terram pellit, led terra remittit Ad Solern rapidum, is ubi fit conuerfio cœli;

Nihil his carminibus Empedoclis diuinius, Ecceenim quod noftræ falutis autor; Videbam Satanamhcut fulgur dcfcendentem de ccclo. Et, Non eft amplius inueuis tus locus eis in cœlo. Quæ,déclarât ipfe melius Plutarchus, comparans in libro de nonfoenerando,eum qui fccneratur,Dæmonibushilceuagis: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TrAi^omu. hsc3k^

o( ôi^Act-ni ÿgctvoTimêis Ikamp;vûi ts t/xTsrtc/bxAfcsff nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cù^tQcoif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quemadmodum

illiilabenteseccclo, diuinituscp exagitati Dæmones Empedoclis , uagantur debi;? toreSj fugientes conlpeélum eorum, quibus debent. Vides eum dicere,Dæmones uagos i coclocp labentes,Âddidit autem ex fePlutarchus ( Nequeenim par eft,Em^ pedoclem retulifîe) hancperlêcutionem Dæmones, èC fugam pati, donee caftigati, amp;nbsp;expiati,iterum locum naturalem, èC ordinem reapiant* Credendum eft hoceos perenniterpati, Nifî quod uerifsimumeft, cum feelus perpetrarunt, cum homici# drj, belli, mali alicuius autores fuerunt, diuina fapientia tantas imponitpœnas ad fupplicium, quanta fuit fceleris magnitude, nec minus luunt poenas flagitiorum quotidie,quàm parata funtimpqs,pro nequitijs, pondera poenarum. Hic/admira;« bilis eft prifea Theologia.Ex hacigitur/fertur èc Pherecydes/de cafu eorum feri:# pfiflèÆx eadem antiquifsima Theologia, multa de Dæmonibus conftant myfteria* Conftat eos duntaxat malos agnouifte,Vt noftræliter^docuerunt,efte cccliamp; terræ/ totius^ Naturæ,omnium^ bonorum, omnium rerum exiftentium autorêDeum, exaduerfo Satanamjnonquidemcreatorem,aut opificem,amp; autorem alicuiusrei, fedfcelerum tantum, malarum fuggeftionum, qua ex re uocatur in noftrisliteris

xTagt;g, princeps mundi, non fcilicet cœli, terræ, Naturæ, led malarum opû nionum,errorum,fcelerum,flagitiorum»Simile quid traditum eftin Theologia ß uetuftaChaldæorum, acMagorum, cuius meminit Plutarchus, fed male poftea d nonnullis intelleétum eft ; Duos, inquit, Deos inuicem aduerfarios, alterum bono:# rum, alterumjmalorum autorem arbitrantur. Alij^/uocant hune bonorum auto# rem atài/, vii Jè lt;/lcù{iovxi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fidyamp;'t Meliorem Deum, alterum

autemDæmonem,quemadmodumZoroaftris Magus, quemîquinque millibus annis ferunt bellum Troianum antecefsifle* Hæcigitur docent, Dæmones efle tan# turn malos,quorum princeps'ab antiquifsima Theologia, fuomet nomine uocatus eft Dæmon.Ex deferiptione quoc^ nofcitur,Demon iple malus,fcelerum autor, qua defcripfiteumZoroaftris,utappareatprilcos de Dgmonibus,omnia ferme tenuifle, atC]^ pofteriores»Defcribit enimautore PlutarchoiZoroaftrts,eum, quod primû illû fummum Deum,rerum creatorem,dicebant lucem,ardorem:aduerfarium autêftmi# lemeflc o-mt« «yvoix, tenebris,Ôôinfcitiæ»SedfupftitiofèiufsitZoroaftres,amp;uelut Magus propitia facrificari priori,amp; in quibus haberenturgratiæ: pofteriori autêho ftias triftes,malorum^ depulforias» Et in facrificio/dicit Plutarchus, eos inuocalfe k/hi/ , inferum,amp; tenebras,cum fanguine lupi,in loco tenebrofo.Eo^ fecundum )ap# paretjSatanameisfuifle ,quodpugnantebono,amp;S malo, tandem fuperari bono/ malum,amp;fuccumberçdicebant. Cætera,quænon fane intelletftaiPerfæêC Mani# chæi fuper hac re confinxerunt, relinquantur illis ♦ Nos ueritatem a luperftitione,amp; mendacio duntaxat feparare conamur.Perhibet item Plutarchus , Pythagoricos Typhonemjuim Dæmoniacamcredidiire»Vcreamp; rede.Eft enim Typhqn ïientus turbulentus, tempeftuofus,euerfor,ftrages edens»Talis eft Dæmon pefsimus. Pro# indeididus Hebraicè shadaim,euerfor,deftru(ftor»Exhisigiturluce clariuscon# ftat, rite cundis examinatis,nomen Dæmonis elfepotius malarum poteftatû. Con#

flat etiam prifcam Theologiâ audifle tradi'diffecp eos malos, fcelerum autores, ÔC in^ C uentoresjodio haben ab omni mundo, undi'que uelut immundos jnequifsimos repelli ,nufquameis locum efle, quo confiftant. Eo^ifimili modo Seruator dixit, eos ambulare/per loca anda,0^ inaquofa,requiem quærentes,8^non inuenientes» Coftat I'gitur, Dæmonas etiâ prifds potius malos quâm bonos fuifle*CÖmunicatio^ nem nominis,fi quâdobonæ poteftates'dicâtur Dæmones, non eflè comum'cationêi focietatemcp naturæ* Nec l'n eodêgenere Dæmonû, bonos cffclac malos, uel eofdë, modo bona,modô mala uolêtes.T antû nomê cômune,Naturæ fèorfum uariæ.EoBz prauitatêfexpertifunt homines fæpe.Eo^/Xenocrates aurore Plutarcho, céfuit tur^î pia facrificia,necp Drjs,necp Dçmonibus bonis côgruere,fed eiîè quafdâ in uniuerfo naturas magnas,amp; fortes, tflvtrfô'tsnss Kj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peruerfas,amp; truculentas, quæJeles«

dtenturiftiufmodi facrificijs,quæcÔfecutæ,nihil præterea mali faciât. Ex hac defend« ptioneinofcuntur Dæmones mali,uocati fimili modo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;à noflris , Princi^

pes mundijtenebrarum harum.Et apud diuum Paulum,Deus huiusfèculi. Hæfunt Naturæmagnæ,amp;fortes,peruerfæ, truculentæ* Quicuncp igitur eos/bonos puta^ uerunt,partim ab his ipfis de quibus fermo eft,decepti funt,partim nomine Dæmoü num Deos iplbs appellarunt, uelut non proprie homines uocantur Di],

J^a^monü nomen apud prifcoi malorum T^cra eorum deferiptio apud PhilofophoSjUera^ cognitio : Eorejje acriof ua^äriper omnem tntm^ dumjDeo perjet^uente dare pana^,

jL A R A E quoeg conieduræ ex Philoibphis occurrut,nomen Dæmonis C» ^eoi^ eire,quos)fccleru ultores, truces^impioru^ earnifices inftituit Deus. Jdc enim Plutarchus in eo,qui inferibitur de his,qui ferd à Deo puniun^ ___5tur,aitimpios 8d malos; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c/dtp-aty nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, lufti:? tiæ,fiue pœnis Dæmonê tradere,poft mortê.Et quod in Galbafacit eos iceleru auto^ res,cum Centurionemilites obiurgantéinducit,quitotics ad proditionê imperator ris mutarentur,nullaratione,boni^ dele(ftu,fed modo Dæmonis alicuius impulfu: n»T ic/li.vx ^synruoy, v/'’ ci(zlt;{vivagt;(/, k7lt;Kk cflcùp.ov©' 7tvàs,càn-ss w nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;èf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tAflCvvavy?.

Et eu ait de generatione animæ in Timgo Platonisproponés fentêtias PhilofophoBt deprincipi‘is:Zoroaf}:res,inquit,ponit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Hic apparet,Dæmonéex aduer^

fo opponi Deo,nomê^ hoc eflè maloB2.Et cû ait de Mileirjs mulienbus,quibus inib litu malu accidiflet,ut (è ipfas interficerêt, »y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;/lcup.ovioy amp;vcu-, Kj eicv3^§umv9S

ßoNÖsflcs: Dæmoniacam fuifïè calamitatem,amp;5plufquam humanam. Etquod ait^ho# minem per uifionem , in regione pcenarum uidiflè?«? ófj^ KSt^^t^vTss ty vxß' (iX'n'^iyuw^TT^s «TtiiKÿS tx ^vi^xt« (dc'pon nxii/ kvxkz§xvvvvt«sTrès Dæmones flmul fedeiii» tes in figura triangulari, inuicem ftagna illa,quibus animæ ueriantur, mifeere, qui^ bufdam menfuris. Etquod Dæmonas nefeioquospræfeëlosfupplicijs,iriftagna ilia mergere ôd attrahere dicit animas, nsa quot;nvxs ilt;fgt;is«vcu /cÙ(mvxs, Et quod a.it in liss bro de non irafeendo , -n Ji. KiAxsiMi/, i.çjLvvS)lt;hs j(gù J^xt[iaviKo^,x êàovJèSdè oAvpxffuy ** Caftigare,torquere, Erinnyum, Sd Dæmonum eflè, non eorum, qui diuini funt, cce^ ïumcp tenent. Hoc confiât, eflTeDæmonem atep Erinnym eundem , amp;nbsp;qui torquent, uexant^,non Deos cccleftes eflè : tormenta, non eflè bonorum. Ex his igitur/clarct, uexatores illos, ac tortores, carnifîces, nec Deos eflè, nec bonos, nec datam eis hanc

A pvouînciam utibonis,fed ut l'mpun's, pram's, miniftris immundis, quippequos tor«? menta delecflant. Eocpicoarguitur falfum,quod idem Plutarchus in libro de defeôtu oraculorum î yivina »î ’y/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j(p« , cè^tTSs (fixi^û^cù, i((}ù tacMxg ; Sunt enim/

ficutin hominibus, bc in Dæmonibus.difcrimina uirtuns, 8c uitij. Dico ex tua feu:# tentiad Plutarche, noneflèuerum. Faeisenim Dæmones eofdem atque Erinnyas, fiippliciacp exercere dici'seorumeffc, qui cœlum non habitent« Ergo non funthæ, neeppolTuntelle diffèrenti'æ, mah's i fccdi'scp minifterqs fungentibus. Exhocetiam apparetfuera eorum declaratio, 8^ confutation guæ di’cit in libro de defecflu oraculo^ rum. Primum cum ait Dæmones eflè mediam naturam inter Deum,hominem^,ha^ bentes affècflus humanos,amp;potentiam Dei : « lt;/lcuitôvagt;ii cpvins nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, (2* Sts

. Quomodo uirtutem Dei, fi tantum mali, improbi, nequifsimi tortores,car^ nifices,utfuperiusdicebas,cum hocfocdum minifterium/negares efifèDeorumC’ Ni^ hil igitur te tefte eommuneDeo, 8C Dæmoni. Dæmon tortor, Deusjfemper beneuo^ lus, placidus. Sic falfum, quod eodem libro, tanquam in medio Deorum^ 8c homi# num, excipientes aftedliones mortalesjoeceflariascp mutationes,quosDæmonas arss bitrantes, amp;nbsp;nommantes, bene habent fecundum morem patrum colere. nbsp;nbsp;Plutar#

chc, quo te rapit oratio, tibi ipfi te aduerfarinon cernis f Non funt neceflariæ mutais tiones in Dæmonibus. Neque enim taies creatifuerunt,fed fejtales ipfi reddiderunt, deprauantes naturam fuam« Quid enim necefsitatis habet in mundo natura hxcim^ mundaC Ad quid ea opus eft, fi'iuelut tortoribus impiorum,carnificibuscp,fuit eis opus^T lam hæc non eft bona natura, nec ei cum Deoifocietas. Necprouinciapleiften# di,animaduertendi, commune quid facit : quandoquidem tu ipfe pronuntiafti, nuE la ratione diuinum efle r» «pÄixsiKOj/, quod cruciat,uexat,torquet.Longe a Dqs difiun^ ß (flifsimum, cœleftia templa tenentibus, Norant igitur/audierant^jDæmonas/eflè poteftates improbas,mails inhiantesifed caufam cur tales eflent,nefciebant,putantes eorum prauitatem,naturalem, non fortuitam, amp;nbsp;ex deprauatione, Errorcç eft manE feftus. Non enim Deus/opera fua tarn triftia, tarn dira, nefanda^ feciflet, qualia no# runtillijconfefsi^ funtiefle Dæmones, Eft ne probabile, Deumtreafle monftrum il# lud,cuius â docftifsimo uate natura defcribitur7

Tu potes unanimes armare in præjia, fratres, Atque odqs uerfare domos, tu uerbera tedis, Funereasque inferre faces, tibi nomina mille. Mille nocendi artes, fœcundum concute pedus, Defijcc compofitam pacem, fere crimina belli, Superius autem,

Infernis^ ciet tenebris, cui triftia bella, Iræc^ infidiæ^ amp;nbsp;crimina noxia cordi, Odit 8C ipfe Pater Pluton, ödere forores T artareæ monftrum,tot fefe uertit in ora, T am fæuæ faciès, tot pullulât atra colubris.

Veritas igitur eft, eiufmodi naturamDeum minime feciflê, fed earn fe talem reddE düTe, Neque enim Deus creauit homines rapaces, homicidas, uiolentos, improbos, fed cum boni,ôd fine crimine,ancipites^ creati eflènt, amp;nbsp;eledionis liberæ, maluerunt efle taies, quàm boni, Veriora funt igitur;quæ eodê libro,ab eodem dicûtur,has im# probitates nulla ratione diuinum quidquam habere. Et quod ßiow» c/?lt;wfcövis

■jZ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V s Tgt; EVGVBgt; LIB. VIII.

4vX”i/ (M^^UTtivluJ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c^ oîbficcTap ôfuXamp;u » J\ujK{jSj/it twvt« , As», C

|xÿf Tt Trih'ttn y 0 r»s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KTmysaz ){^ TnAifJOsS-, (cl svéaamp;i} nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9 h«€ult;n , ty

mp » t§cSin. Qyi^ funt,Fortes,amp; ui’olêti Dgmoncs,expetê£es anima Humana corpore cir cundatâ,amp; per corpora ci mifceri nô ualêtes,peftilêuas urbibus,annonæcp can'tatem adducûtjbellajfeditiones turbât,donecquâ amant, poti'âtur. Hæcifunt uen'ora.Quo fit clarû,nihil Dæmones habere diuinû; folumcp hoc eflè nomen maloR2, improboRt» noxioRî.Omnia^ hæc conucniunt cû noftris,eo excepto, qudd non expetunt anima Dæmones ut amatores, fed ut odio habêtes, ut crucient,obfideât, Quod etfî PIutargt; chus hic non fatetur,alrjs tarnen fatetur locis,cætcric^ congruunt, Chaldæi, Trifme# giftus,Orpheus, Vera funt 8éilia, fugas, raptus, feruitia, non Deorum, fed Dæmo# num eflè. Malim tarnen hæcinecp Deorum eflè, neque Dæmonum, fed fabulofa. Ea iieriora,DæmoneS(Oraculis præfedtos, 78?? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/Kiuovtcu.

Etillamaximèuera, «ta« c/Imixovxs ^n^i-rKs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quddDæmones/fintminiftriDeoRt.

Hoc maxime uerum,Sunt miniftri,carnifices Dci,nihil cum Deo commune,fed tan^ tum miniftri,mancipia;iufsi faciunt, permittuntur^ facere mala. Sed quod dilplicet Plutarcho,mihi placet, nonnullos fenfilTeiuxta fuperiorem Empedoclis fententiam, Dæmonibus ineflè «[ji-ct^Ticts «t«? , (S’ TrAovas , peccata, amp;nbsp;noxia mala, perfe^ cutionescpdiuinas.ldeoautemplacet, quiaratiodocet eflè uerum. Et idem Plutar^ chusfii eo, qui infcribitur deIfide, nbsp;nbsp;Ofiride, oftendit hanc fibi placere fèntentiam»

Peccant igitur Dæmones,nocent,diuina poteflas eos infecftatur. Quod ipfe Dæmon confefTus eft; adducitur â Latflantio :

Aca^öi'i? 51 cfiotTMin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Dæmones errantes per terras, amp;nbsp;mare femper, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P

Hoc, utuidifti, fuperius cecineratetiam Empedocles : Vaganturper omnia dæmo^ nés. Quod.nofter exprefsit magis,ut fit mirus confenfus.’Âduerfarius uefter Diabo^î lus circuit,quærens quem deuoret. Et Satanas in lob : Circumiui terras, amp;nbsp;perambu laui eas. Illud admirabile, qudd externi Philofophi, ipfilp etiam Dæmones confefsi funqfe flagellis Deii uerberibus^itorqueri, ut fceleftos fcilicet, amp;nbsp;peccantes, nocen^« tes^. Neq^ enimimpunenocentmortalibus. EodemlibroPlutarchusdiciqnon fos? lum Empedoclem, fed amp;nbsp;Platonem, amp;nbsp;Xenocratem, Chryfippum, 8C Democritum. Dæmones malos credidiffè: qui cum fimulachra bona precaretur,indicaf[è,aliapragt; uaefl4,amp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y Tr^ocu^terfis ïcvKS (c* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;Et fèelcftajiabctiaeletflioncs quaP

dam ÔC cupiditates. Vera quoque amp;nbsp;ilia, ut ftupeam Tiranica, amp;nbsp;Typhonica, quæ circunferantur, fuiffe pugnas Dæmonum, contra Dæmones, fugas^ fuperatorum, w JÏKcuaijamp;s è}x[^^-nvTagt;i/, aut iudicia Dei, contra cos, qui peccaucrunt. Hæc ingt; quamiuera. Vt congruunt cum noftris'dicentes,flagellis,iudiciis^Dei,Dæmones exagitari?quot; Quocirca fuperius uocabat eos amp;i9AKT»? ÿ^Mo-anTêis. Et ilia uera,ut fuperius, i(et£ oc^Ât7nvTUigt; rr« ^^fisijQca nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Abfcefsiflè,defèruifreDæmones, oracula»

ecceDçmonu oracula erât.Hinc fe præcipitê dedit,eodê autore,aliquâdo Pythia,dp moniaco furore correpta. Idem^ in eo,qui eft de deuoratione carniû,declaratnomé Demonis maloRî eflè,eu ait ♦ -?lt;» yj' »[/ïÿ ccÂsyep nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oi

TraAotoiTtTW«? ivopfOni/i düp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, (S' JiKfjy JïJïvr®', Nam quod in nobis eft it^

rationale,citra ordinem,uiolentum^,non diuinum,ièd dæmoniacum,ueteres nas appellarûtjEt hoc eft eius/qui pledlitur, dat^ pœnas. Vides Dæmoné,uiolentu, irratio

A irrationalem,i'nordinatum. Hæcjeorum natura,hœc naturæ defcn'pno. Vtpofsis earn ) Gcex Pliitarcho defcribere, Dæmones natura funt irrationally, inordinata, te# meraria, uiolenta, quædatpœnasfemper,amp;caftigatur» Idquoque euidentifsimum argumentum,nomen Dxmonisimalorumpotiusluißeprifcis,non bonorum, natu# ramtp prauam eorumicognitam eos habuilfè, quod in SympoGo feptem fapientum idem Plutarchus didum refert in conuiuio, optimam i utilifsimamcp rem'Dcum, ßA«Ctjgt;ftiTaS(z lt;I^ciu.hÓv'jhii nocentifsimamiDsemonem, ChryGppuscp/eodem autore^dere# bus Romanorum, «tcü/A« Ti^vosäff, Errarecircum,malaOarmonia: quibus uti carniGcibus, malorum^ ultoribus utatur Deus. Ex prifcorum igitur Pbilofophia, bæc de Dæmonum natura fcitu dignaiconftant: Eos eße aerios,uagari, rapi, turbari per omnem mundum, perfequente Deo fugere, peccaße, amp;peccare, fcelerum luere pocnas, Dei flagellis uerberatos, Exitiales,nocentifsimos eße. Ex bis item poßet cor# rigi ipfe idem Plutarchus, quilnon animaduerterit, quæ totis libris fiiis uarie tradi# deht. Nam in libro de fato, triplex effe fati genus dicens, de tertio fcribit : Tertiutn inquit,fatumliure dicatur, prouidentia,cura^ Daemonum, quiicircum terras præfe# di funt cußodes, 5t proipedores rerum humanarum. Hocigitur multipliciter eiui# met autoritate coarguitur. Tum quod ubiquecerniturirein earn iententiam, Dæ# monesieße malos, hoc^ nomen ferè malorum eße amp;nbsp;improborum,ut exempla fupe# rius docuerunt : Tum ipfa eius clara uerba funt, quibushæc refellas. Hos enim Dae# mones,quos dicit'cufiodes,cumferat circum terras uerfari,conßat eße Dæmones il# los uagos,cœlocp cadentes,Dco periequente terga dames ubiqgt;,apud Empedoclem. Eo^jdicuntur in terra uerfari.Boni tum in terris uerfaniur,tuniredeunt ad fuperos, funtcp cccleßes. lam uerd Dæmoneshi funt,quosipfe/contraChryGppum negat

B ut improbos(rerum humanarum datoscußodes, hæcdicens, {fwÀvs (AM^Aovas w Trôvows Ttcs vtotjj’TKs tTTisKiTJxs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttp St» , Et quæ icquuntur«.

Adhibitos inquit eßeDymones improbosfad eiufmodigubernacula,ôuomodo non eß Dei calumnia, uelutregis, malisj uecordibusc^ fatrapis amp;nbsp;prætoribus credentis prouincias,eos^ permittentisjin optimos neglectos debacchari K Benedidus Gs Plu tarche, aureauerba fudißi. Cum Dæmones^omniumferè confènfu Philofophoruin) fintimprobi,rabidi, uiolenti, irrationabiles, uagij calumniam Deofacit, qui cenßt, cumrebushumaniseosprxfeciße,inquibusncqueratioGt,necßprouidentia, fed furor tantum,truculentia,Gtiscp nocendi,ut Ieonibus,uiperis. Vera igitur duntaxac quæ ChryGppusfenGteodem autorede rebus Romanorum : « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Zvm

iMuajp^t ûiiVTcii i Et quæ Rquiuitur. An po# tius,inquit,uerum eß,quod quidam Romani fentiunt, amp;nbsp;ChryGppus Philofophus prodidit, praua Dæmonia circumire, quibus Drj ut publicis carniGcibus, aduerßis improbos,impioscp homines utantur 7 Sic lemures amp;nbsp;lares (Erin ny ci quidam Gnt(in# feßi^]^ Dæmones,domuum i rerumc^ geßarum exploratores. Hæc uera ièntiebat ChryGppusiab anteriohbus Philofophis manantia. Errantes igitur, circumq^ eun# tesilli Dæmonesifuntilli mali, improbicp carniGces hominum,noßris calumnijsin# uigilantes,merito uocati Diaboli,Gtientes necem,cladescp, tanquam publicorum fa# cinorum ultores. Huiufmodi traduntur in facris liten's, Ôôhæc(eorum munera ferû# tur,accufandorum criminum,pledendorum malorum,in hoc quidem mundo,mul# to ualidius in futuro. Vides.iquanta Philofophiæ cum literis facris concordia f Nam ChryGppusmultis anteEuangelium floruit annis. T radiditautem Seruator, prodi# derunt Apoßoli toto orbe, peripicuumque fecerunt, quod àPhilofophis quidem, â feculis

â fcc ul I s fupenoribus uem'ens/dicebatur,fed obfcure dubie. Nam fuper eo/dubkat Plutarchus.

Diuinatîonemy uaticinia^ ç^ oracula^ab haîitu ferre/îrißeri non pofuijje, i.^^iflotdentj'Plutarclyum, Ciceronemi^aßuß)icatotipßof decïa^

5pO i quæcp fuiffe fertur m Dæmonibus, ex halitu terræ potuen't fieri. Nam Äriftotelesirefugiens fortafie Dæmones fubftantias (eparatas confiteri, reddi'turus^oraculiApollinisratfonem inIibrodemundo,perhi’bet, exhaladones lerreftres, uan'as efficere aftedtiones z dx (jSù/ iv^venxy •Tniä «w tu-nriÄKl^ov-rt):! , 'm lt;fè «'rpo^

T« (fi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ucasi§ 'm tfi-hipeis, amp;nbsp;-m ÄtßxJ^'ee : Qu arum aliæ diuinos furores

inijciuntappropinquantibus, aliæici'bi odium, aliæ'faciunt uaticinari ,ut oraculum Delphicum St. l'd quod eft in Lebadia. Hanc An’fiotcb's auton'tatem Marcus nofter in Diuinau'one fecutus, Nam terræui's ,inquir,Pytbiam Delphi's incitabat. paulo ante, Poteft autem,inquit,uis ilia terræ,quæmentem Pythiædiuino afflatu concita^ bat, euanuifleuetufiate, utquofdam exaruifie omnes, auti'n alium curium contor^! tos, Si deflexos uidemus. Sed ut uis accident. Magna enim quæfiio efl. Tafia Marlt;! eus, Plutarchus,cuius tempore qudd oracula iam toto orbe filuiflènt,auditum^ fub Tiberio Cæfare, magnum Pana, quem iDæmonem arbitrator, defuncfi:um,uoluit earn afterre rationem , qudd halitus ille terræ,quemadmodum omnia terreftria, ut fontes,ut metallorum uenæ,potuerit deficere. Si diuinatioioraculorumcp, præcb pue Delphici, tanta celebritasinterpollari : « Ji y» TroTt^Sif /M 7svy«i ^^MTTOU , 'mi (jÿjf tK^TtKKSi )(SCS VOffJiJi/leS, s' 9«y«7K£flÓf5? , 'm: lt;fi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;(51t TrôcTHvàj, tb

wi i/liiAx yîri'û’.'TBu Tsagx 'Tt^svyy^vÿtn , 'n Ji nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ivyi.ct, Rgà tsrvivfict amp;aô'm'ny '(fb , otnii'm^y»

Terra , inquit, plurimarum aliarum facultatum fontes hominibus edit. Quarum funt aliælarripientes incxceflum,afiæ morbofæ. Si mortifcræ,afiæ,utiles. Si clement tes,8lt;:iuuantes,uthis quipericulumfecerunt, claret. Fluxus autem diuinatorius,amp; halitus,feu fpiritus, diuinifsimuseft, amp;nbsp;fanctifsimus. Turn Plutarchus profequitur: Diuinifsimuseft, aitjs fpiritus, fiue per aéra, fine cumhumida featurigine feratur. Commilfus enim cum corporc,cHicit animisitemperiem quandam iniblitam. Siinu^ ritatam,de cuius proprietate clarè pronunciare, perdifticile, conieélari tantumratio pofsit.Quippe caliditate,amp; diffufidne,poros aperit quofdam,rerum futurarum tma^ ginarorios. Sicutcum uinum incaluiflèt, multas alias commotiones facere (blet, re^ uelaretp arcana quædam,amp;: latentia. Nam debacchatio. SiinCania, plurimum ex db uinatione habet, iuxta Euripidem, Cum animis concalefadus. Si igneus, abiecit pu# dorem, quem mortalisprudentiainducens , fæpenumero aucrtit Si extinguit diub iiationem,furoremcp diuinum. Denique concludit Plutarchus, haud mirum uideri debere,mulns ê terra exhalationibus furgentibus,has folas in Delphis animas ad di# uinandum difponere,ôdad côcipiendafutura.Atteflari enim huicrationi,etiam quæ deeo oraculofamapublica fit. Earn enim uim/manifeftam cuidam paftori, quicafu cddeuenilfetjfuiflè; deindeuocibus quibufdam diuinis cditiscontempfiiîe, qui ac# celsilfent,* pofitea euentu probatis, quæ is dixifièt, admirari cœpifle. Hæc Slt; id genus multapropofuit Plutarchus, fed tam dubiusjamp;uarius, quam uarq,qui hæc apud cum

A eumdiflerunt. Quorum non alia nobis ipetenda ex rationc confutation qvod apud eum /ab alio in contrarium diflèrente, diflbluuntur. Si uis terrcRrisi èc cxbalatio in^ citaret cur non omnes accedentes; aut,fi non omnes, fairem è rot millibus, aliquot, cur fola uirgo Pythia incitabaturf Quam tandem ob caufàm , in omni uita ca^ ftam, amp;nbsp;fncorruptam/eam feruarentC Cur non homines robuftioris, meliorisêp ingenij, ea uis arriperet f Et paftor ille dicTtus Coretas , non erat cæteris multis paftoribus, caprahjs difsimilis, fi modo id non fit inane commentum , amp;nbsp;fa:« bula , ut ipfe arbitratur. Earn quoque rationem idem proponit, qudd cum tot bonorum autor fuerit illud oraculumjbello urbibus condendis Græciæ, indi^ gnum fit referre temeritati hancrationem. Hæc igirur eftuera, ficut,ôô fuperior, amp;nbsp;ualida ratio. Sicut enim meinem jamp;intelligentiam.fapientifsimiquiqueimmor^ talem dixerunt, qudd à nullo clementorum haberet originem , èc quod operativ ones eius (longe diftent ab operationibus terreftribus : amp;nbsp;Ariftoteles in libris de Generatione animalium , in libris de Moribus,mentemexteriusuenire,quoü niam non à femine nafceretur ; amp;nbsp;qudd ex operationibus manifeftis , facultatesj èC fontes occultos dijudicamus, pronuntiauit, easque operationes'alterius gencîs ris , quâm ipfius compofiti ofiendit : fie ex oraculorum operationibus apparet, terram(tales halitusedere non poffe. Spiritualis enim eftomnis diuinatio, amp;nbsp;men# tab's : halitus autem/etfi difponere animum , ÔC in furorem agere , quemadmo:#'~ dum uinum pofsit, puritatem tarnen ilJam uatieiniorum efficere unquam . Fu^? ror/ac dementia, amp;nbsp;d fenfibus abftradio/fiat ab halitu , amp;nbsp;à uino ; at,prædi(rtio, quæ non folum mens cft,fed amp;nbsp;Humana mente melius, â tcrreRri principioex# citari , quis fibi perfuadeat Z Rationem igitur ex Ariflorele ipCo , ÔC Pluiarcho claram deduces, fi uolueris Arifiotelem refelJere : Dicis d Ariftoteles in libris ib lis^mentem folam diuinam efiè, folam exterius ingredi, folam feparari, cæteras animas non feparari, fed a femine , amp;nbsp;ipiritu terrefiri, qui efl: in femine,nafci* Id autem dicis ex operationibus mentis , qiias diuinas, alteriusque omnino ge^s neris, quàm aliarum animarum , fenfitiuæ, uegetatiuæ, cognofeis ; Ôi fimiles opes» rationibus, quæ Hunt à diuinis ,cccleftibusque animis, præcipuè ipfo Deo, quæ dicuntur, ratio , conGbum , folertia , multiplex cogitatio. Diuinatio autemnon folum hæc ipfa eft, fed etiam diuinius, amp;nbsp;excellenrius. A'' terrefiri igitur uapo# re non dependet. Neque enim/etfi phrænetici,amp; melancholici, aut ebrq^ôd de^ mentcs,aliquid unquam inufitatum dixerunt , protinus /aut diuinarunt, uidcsî runtque futura, ut quod minimum efi , amp;nbsp;fortuitum , referas in rationem eer# tam, ac ftabilcm;aut taies,etfi fimiles, aliquo modo diuinantes crunt. Nam ÔC Prophetæfà fenfibus inaduentu numinisabfirahebantur,cadebà^ntque penèmor^ tui, tuneque prophetabant. Et Marcus ipfe Tullius, refert eodem Ioco,uim Natu# ræ Sibyllam,fîcut uis terræiPythiam , incitaflè. Quæ efienim hæc uis NatocæCquot; Quæ differentia inter Pythiam , amp;nbsp;Sibyllam C” Etfi Naturæ uis Sibyllam, cur non itemPythIamiconcitabat7 Quid hoc ab illo fegregat 7 Igitur fan's his rationibus erlt,ad refellendam illam Ariftotelis fententiam , ut Ariftoteles Ariffotelem opü pugnct,amp;exuerbiseius;eliciaturredargutio. Sicetiameftratio apud Plutarchum^ in contrarium apud Ciceronem quoque ita loquentem ; Quid tam diuinum, quàm afffatus ex terra/mentem ita mouens , ut eam'prouidam rerum futurarum effîgt; ciat,utnon modo cernât multo ante, fed etiam numero, uerfuque pronuntietC Eadem ergo uaticinrj Delphici, ac Sibyllin! .ratio, ut quam des uni, neceffarid des

A V G V 8 T. E V G V B ♦ L I B. V 1 1 h oraculum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;à- hono uel inalo JDamonefunderetur, Quodd tna

T Q.V ONIAM hue deucnimus, de oraculo Apollinis uefhgandum. Nam multa bona,bello i pace^’autore Plutarcho Græcis attuh't : rurfum* multa obftant, quo minus in numero bonorum , fpiritum ilium referas. Leguntur quidem nonnulla, quibus beneuolentiam , xquanimitatem, prouidendam eius agnofcas: in contrariumjmultadeprehendas, pardm impoftu^ ram oraculi, pardm autorem eius non fuifleipiritum bonum,teftanda. Prima igitur ratiojipiritum ilium in numero bonorum non habendum, ab ip (is Philofophis exhi betur. Nam cum pudenda,uentrem^ muliercularum, aut Deum/ aut animos diuis» nos fubijfle,fendre nefas afleuerêt, oraculum autem Apollmiscx uentremulicrculæ ' fundereturjPhilofophoBî certeradone,nô erat Ipiritus illeJe numero bonoi^.Plutar^ chus igitur î tVÿSt? ’à'ïit gt;nbsp;iamp;i TtcaJ^KOiJ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eî^famp;ta ’rofi cÙ/toii , ûcan^ ris ty^asftpvSsS

tv’szxÀfciïî J voi/i (/Ê -arv^wy«} TT^Guyt^ivoySiviss tvibvó^ às r« tmfütfx ■? Tr^tfv'riSii VTOixJiamp;tjÿtiôttt •7BIS txavûüj/ siijutcn amp;nbsp;(paivcüs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o^ya^ois nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^écu.i, i 4gt;ôlt;A”’) n[Jtvô-n^s » j

putare'Deum ipfum, ficut uentriloqui Ipiritus, qui(Euriclei quondam, nunc autem Pythones appellantur, fubeuntem in corpora Prophetarum, oreipforum, amp;nbsp;uoeb busutorganis utentem/relj3ondere. Quiifi lèfemifceretuGbus humanis, non pareen ret grauitati, ncq^ fer u ar et dignitatem, 5^ magnitudinem virtutis fuæ. Hæc uerdex intimaPhilofophia locutus eft Plutarchus. Chryfoftomus ante de Pythia uel Apob Jinis oraculo fieperhibet : Atylt;lt;.Tou roiwif xvth nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yuu^TK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’jjsiTnJï D

Oi^änen, ’Sra Trvwp-x TrevH^op nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cu^xJ^JUpSjifni , xpK ^/'vnb.KSiy cd/TÜs J^xJ^vófjSüi'oii

ç/tij 'diJJ yujixjt.KSt t (Mvîxs X5« txvth’iJ ric! Tfiyxi ÀvsGff/ , ÂaiTTOy IxJixKyivi^ ’t\. xÿM xcpjtoj/ tx 'n9 svp.xfamp;' «(S/troe.HS« lt;}* Traçoivict nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pxvtx! 4iamp;t)j/tlt;95 fy/x«“«:.Dicitur,mqijit,

hæcPythiafuiftefocmina, quæffuper Tripode cruribus diuaricads, malignû Ij.)irit5 inferius emilTum,partes^genitales fubeuntê,cxcipics,furore repleretur, amp;crinibus pafsis, fpumansi^ oredebaccharetur,funderetc^ infana oracula. Duobus his igitur teftimonijs collatis, confiât oraculû Apollinis, quoniâ Ipiritus ille fccminæ pudenda ucntrem^ fubirct,àpuroifandocç fpiritu^ Deo, uel Ipiridbus cœleftibus non fuilTe, Eritep uerû quodidem Plutarchus adiecit,magnis difticultatibus homines liberafte, qui Dæmones inter Dcumiamp; homines medios ftatuiftènt,in quos referrêtur ea,quæ J neep uires humanascfticere pofte côftat,amp; qug cum in maiorem humanâpoteftatc redigere ncceftc fit,fed alia ratio prohibeat,ne referâtur in optimum Deum,fimilescp cius Ipiritus alios bonos; in earn poteftatem redigantur, quæ tametfi luperet humaj* nam facultatem,res editæ tarnen teftentur'eam neep Deum elle,neep mentem puram, diuinamep autoritate.Signa maioris quam humanæ poteftatis, cum pIura'cG noftris illi collegcrunt : in primis ipfa fuit diuinado,præterea fafeinationes, uexadones cor^« porum, ægritudines inieeftæ, pluracp alianemini non nota, Sed figna poteftatis im^ probæ,qult;)d cum rare)beneficiohomines affecerunt, turn uere) modus ipfe, ra^ tio^ prophetandi, naturam inquinatam declarauit, Magnis igitur difticultatibus, ait Plutarchus,homines liberarunt, qui medios hominum; atque Deorum, Dæmo^ num genus interiecerunt,fiue â ZoroaftrciMagis^ fama hæc delcendat,fiue ab Or^« pheo Thrace, uel Aegyptrjs, Phrygibus ue, ut licet ex Teletis amp;nbsp;Orgrjs, quac'cum lamends,debacchadonibusque celebrantur, conijeere, A' Philofophis igitur da*

A tur ratio, oraculum Apolh'nis, Dæmom’s oraculum fuiffè, Dæmonis inquam non Del, uel fpiritus altcuius puri, mêlions. Sed quoniam Iparfaper Iibros Philolbphoü rum oracula, quibus uelut diuim's documentis funt eruditi hommes, teßantur fpiri^ tus eius bonitatem, ut quod eflin Xenophonte, qui /ad bellum cum Cyro, contra Xerxem profedurus, fcifcitatus efl oraculum, fret ne/reuerfurus, relpondit/utruiv que. Et qudd Socratem fapientifsimum Græcorum ludicauit. EtPlutarchus de uir^ tutibus mulierum refert,Chijs, adis prodigqs cceleflibus, oraculum relpondiflè, ut l’nterficerent, qui interfeciflènt Regem Hippoclum : cumtp illi dixiflènt, totam ur/ bemcum interfedffè : Omnesiufsiflè oraculum relinquere urbem, û fcelehs cundi participes fuilTent, flc^ non paucos eiedos ex urbe ; Quo quidem apparet,lpiritum docuiflè expiandimodum, quafi cædem execratam. Alium autem, qui matrem in^ terfediTet, agereturque pœnis, Hermias autor, oraculum iufsifle, ut aliam terram quæreret:Iliuminfulam à flumine emerfam'fîbi dan percepiflè,ibicp habitantem pœniscruciandefrjffè.Pluraque funtalia,beneficium oraculi præfe ferenda, Ho^ rum igitur omnium , ficut a Philofopln's exhibetur oraculi Apollinis demonflratio, fic à iacris literis uera folutio. Efl igitur folutio ucra,quód Deus uti bonus, èi. huma? nus, cum homines falfa uaddnia relido Deo uero, flifeitaflent, ne per ijjiritus qui;» dem aut homines malos dedignatus efl relpondere, ufus ad beneficium improbitate t-f malorum.Huiusaflertionis uera funt in facris literis leflimonia. Balaam ariolo uno c Magis illis Perfarum à Zoroaflre (fuit enim Babylonius) quifœdus cum Dxmo; nibus malis padi, eorum auxilio multa facerent cæteris hominibus prodigioia, quo uel opes, quemadmodum ipfc Balaam, uel opinionem Diuinitatis/fibi compararent, ufus efl Deus ad prædidionem bonorum juerorumqueoraculorum. Is enim prxü

® dixit , Orietur ftella ex lacob . Hunc autem,iubente Moie, in bello cum cæte^ risilfraëlitæinterfecerunt quianefarius improbusque/monuerat fornicari MoabP tidas cum Ifraelitis, ut læfo numine caderent in bello. Efl item teflimonium in libris Regum, quod ad Pythonem profedo Sauli fdicitur Dominus refpondilTe per Py^ • ’ vS ' thonem, quemadmodum oraculum Apollinis Python erat. Efl autem Apollo Pys« thius didus ab interfedo dracone Pythone. Inde omne per os uaticiniu, didum Py^ thon,quafi Apollineum.Dedit igitur pœnas Saul,cum ob alia fcelera,tum quia com fuluerat oraculum,quod ipfeiam dudum Zelo religionis fuflulerat ut impiume ter^ ra. Et tarnenrelponditei Dominus per Pythonem, miflo Angelo flib periona Sa^ muelis. Item (eft teftimonium in Ezekieledicente Deo, Si adieris ad falfljs Propheü tas, egotibi refpondeboper illos. Dicendum igituqprædidionem futurorum, non per bonos duntaxat extitifle, quemadmodum nec miracula.' Nec contra rationem cflqut ufus hominejuel D^mone malo Deus,agat uel loquatur bona.N am Caiphas, qui in necem Domini confenfilTet, prophetauit : plures^ homines mali prophetaue^ runt etiam bona, utilia. Autor infuper Plutarchus/cum alqs, Erythræam Sibyllam/ oraculo Apollinis præfuiflè. Ea tarnen ufus eft Deus/ad prædidionem rerum futu-rarum,non earum modd,quæ â Romanis toto terraru orbe gerendg eflent,fed etiam / quæ Chriftus fadurus,fuprema quoi^ fecula oraculis complexa. Et ipfl Seruator /te^ ftatus eft,nonadmiflùrum feeosan regnum cœlorum,qui dicant. Domine non nein nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

nomine tuo prophetauimus,Dæmonia eiecimusf QtiidîTqudd exibant Dgmonia cla maniia. Tu es filius Dei. Veritatem fcilicet clamatia. Vt autem Balaam qui aliquan? do bonaprædixiflet, fceleftus fuitaliasiamp;improbus,ficlt;oraculum Apollinis, etfi fæ^ pebona confuluit,multas tarnen ubicpfraudes,ambages item,amp; indignas fpiritibus bonis uoces apud fcriptores deprehendas,quas ut notas prætereo. . f.,

TSI librishifcefprofanamPhilofophiam pertractainus,comprobantes, ubi fieri pofsit,€aiTi Philofophiæ ccclefti conformem,tarnen ut fit pcrfeda de Dæmonibus inquifitio,duæ fuperfunt examinatæ fententiæ: Pnor,an SJ aliquando fuerint in cœlo, beato ac facrofando diuinorum fjDirituum re^ gno, gloriofi, felices, unde propter fcelus immane'deturbati. Turn quod fcelus tan* tum,flagitium^ eorum.'extiterit, uthoc decus amittere, damnari pccnis æternis me* ruerint. Namfuperutroque’uariare fententias apud Theologos inuenies. Fuerunt igiturprobatifsimiTheologi, in quibusamp;Auguftinusefleuidetur,qui cenferent, nunquamDaemonasin cœlo fuiiTe, nunquam gloriam Dei uidifle,fedancipites, fuætp poteftatis/quales homines,iam creatos,non amififle,quodiampofsiderent. Quemadmodum non amittunthomines!præmiacceleftia,iam adepti, fed quæ adc* pturi erant, fi pie iufte^^ uixilfent. AtcpDæmonesinon in coelo, regione beatajfuiifc creatos. Nam fi ibi fuifient aliquando, turn illuc/ob aliqua mérita perueniflent, turn nunquam indeïepulfi fuifient, quia nee in loco perfetfiionis, perfeifiecquebea* titudim's peccare pocuifient, nec fuiflJent illic, quorum mens aliquando mutari con* tra autorem fuum (potuifiet, qui^ /nondum mundi, perfedi, fapientesque haberi potuifrent,tantiscçpræmqs digniipropter futura peccata debuifiJent. Hane igitur lententiam qui fecuti fuerint, magnis incommodis libcrabuntur , non afientiente ratione (amp; qui id cogitat,turbatur) peccafie, qui uifione Dei in ccclo, quæ/fa* pientifsimos eos redderet , fruerentur ; Peccaffe tarn turpiter , nefarieque eos , D quoslilla uifio diuinafomni fapientia, beatitudine perenniter imbutos , immuta* biliter in fe raperet , nequid aliud defiderare pofient . Eft igitur fententia uera, nunquam dulcedinem uifionis diuinælDæmones guftafie, fed creatos infra coe* lum, amp;nbsp;in hoc mundo, uidelicet acre, fui arbitrrj libertate abufos, peccaflè» Qiiid autem peccauerinticum adhuc ancipites efient,amp; ad bona, ad mala pof* fent, quemadmodum fpiritus humani, dcclinare , inferius declarabitur. Nunc ea fententia uerior habeatur, quafdicuntur in concilioj ccetu'que beatorum nun* quam fuifie, fed in hoc mundo creatos, ficut homines, liberum arbitrium pec* candi, amp;nbsp;non peccandi,habuifie, indignos adhuc commercio beatorum. In qua iententialcum Auguftinus referai fuifie Theologos quofdain fuperiores, eandem uidetur ipfefcomprobare* Aitque fuper Genefiin: Qiiidam enim noftri non pu* tant eosicœleftes aut fupercoeleftes Angelos fuifie. Non mirum , fi poft pecca* tumiinhac caligineretrufi funt. Rurfum : Quidam enim ienferunt,non fuifie Dia* bolumin illa fublimi natura Angelorum, quæ'fupercccleftis eft, fed eorumqui infe* rius in mundo falt;fti funt, Hæc Auguftinus. Qiii tametfi inferius uideatur aflerere, non polTe ex feripturis demonftrari/duo Angelorum genera, alterum/fuperccclefte, alterum mundanum, tarnen ncc ipfi diceremus duo genera, fed etiam fupernos An* gelos)aliquando fuiffe probatos, amp;nbsp;admifibs in ccelum , quos /aliqua pietas ed fublimafiet. Cæteri quoque Theologi confentiunt,ipfum Auguftinum in ea fen* tentiapermanfiffe, nunquam Dæmones gaudijs cccleftibus interfuifie. Hquibus / f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Theodorus Theologus Latinus unus antiquorum, poft Auguftinum TheologoRz gt;

3^ eloquentia mirus , ambages has amp;nbsp;quæftionum finus exoluens, dignus quem non ofeitanter omnes audiant, feribit. Quis enim, inqiut, credidit Diabolum in beat

A inbeatitudincParadififuiflcC’qui'mox utconditus, lapfus cfr, diccntc Dom/no in Euanoelio,incihomiadaeratabinitïo,amp;^in ueritate non fient. Auguftino quippe aflèrente, nunquam Diabolustfn ueritatefteht nunquam cum Angehs/beatam ui'=s tam duxit, fed ab ipfo fuæ conditionisinino/cecidit. Fatftusenim , continuo fe-alu^ ce uentatis auertit 3 fuperbia tumidus, amp;prophæ potefiatis deleôtatione corruptus: Vndebeatæ,atqueAngeliCæuitædulcedincmlnongufiauit, quia non utique ac# ceptamifaftidiuit, led nolendo accipere/defèruit, amp;nbsp;amifit. Proinde/necfuicafiiS;^ præfciusefîepotuit : quoniam ûpi'entïalpïetads eftfruifius. IlJe autem continuoimsî plus , confequenter mente cæcus 3 non ex eo quod acceperat 3 cecidit, fèd ex eo quod acciperet, fi fubdi Deo uoluïfièt. Quod profedd quia noJuit, amp;nbsp;ab eo quod accepturuserat,cecidit,86poteftatem illius, fub quo efîè noluit, non cuafit,fa^ ôhis€peftinillopondérémeritorum ,utneciufticiæ pofsit lumine dde(fiari,nec ab eius fententialiberari.Hæc'fcribitTheodorus.Duæfuntigiturrationes eis,curDæ^ mones non amiferint quod haberent, nec ex beatitudine ceciderint, quam nondum fuüTent aflècuti, quod fapientia j aut dulcedo uitæ cœleftis 3 pietatis eft fructus, eft præmium probatorum 3 præmium fempiternum, præmium quod nunquam amip tipotefi: : non eorum, quipeccare pofsint:non quorum mens/adhucin fcelus^anss ceps : fed firmifsimorum, ftabilium, quosluirtus/probatos confirmaifet. Omncs îgiturAngelosDeusarbitriofuocreates, quemadmodum primos homines, reli^ quit ; quifubdi Deo uoluiflcnt, quicccleftia præmia propofita /magni æftimafient, in numerum fuorum collocauit ; qui/fecus, exclufit, in aerem detruiït. Secundaralt; tio, quod Dæmon'continuo creatus, ficuthomo, peccauit, nec ipatium fuitdcrea^ tione ad peccatum , ut aliquandiutriumphis coclefiibus, quæ/pauld po'ft amitteret, interfuerit. Probant igitur rjdem Theologi ex Euangelio, Diabolum ab initio créa# tionisfuæhomicidamfuiire,nimirum contra hominem peccaife. Continud igitur creatus, peccauit. Quid autem Dæmones peccauerint, tres funt fententiæ,non qui# dem inuicem iîbi contradicentes, fed quæ ferme ipofsint omnes eife ueræ, Quod Deofubdinoluerint, rebelles^ extiterint. Quodhomini creatD,quem regere de# buiffènt ,inuiderint. Quod uti minores Dij ,amp; mundo regendo præfeéti, in con# cupifeentiam fœminarumiexarferint. Communis quidem/multorum Theologo# rumiententia,rebelleseos'creator/fuiife,fiuequod maieftatem eius afteôtauerint, fiue quod non eum'uti meritus eft, coluerint,mandatist^ eius obiècuti fuerint.Hanc fententiamimaximè comprobantes ex dicflis Efaiæ, Ponam federn meam in Aquilo# ne, 8^ ero fimilis altifsimo, Lucifer qui mane oriebaris. Qui quidem locus 'apert^ non eft de Dæmone, fed rege Affyriorum, qui habitat ad Aquilonem , qui fe fimi# km altifsimo, amp;nbsp;fideri matutino gloriabatur, Sed ego quidemia fummis Theologis non diftentio, cum quibusieft Gregorius Nazanzenus, Auguftinus, alia^ numina. Secundam fententiam, quod homini inuiderint,amp; hoc eorum fuifie peccatum,Grc# ci compluresfecuti funt, Athenagoras, Petrus Alexandræus, Auguftinus quoque nofter, qui fuper Genefim perhibct : Dicitur enim cecidilîè, quia inuidit homini,fa# (fto ad imaginem Dei : Sed inuidiaffequitur fuperbiam, Inuidentia enim'eaufa eft fu# perbiæ, quiieftamor propriæ excellentiæ. Inuidia enimfeftodium felicitatis alienæ. Qui enim amatexcellentiam, uel paribus inuidet, qui æquantur ; uel fuperioribus, quibusnonæquatur iuel inferioribus, ne æquentur. Hæc(Auguftinus. Superius quoque dicebat Theodorus ex Euangelio ,Dæmonem fimul creatum peccafle,quo# niam fuit ab initio fuæcreationis homicida. Plures Theologorum hoc ipfum aflè# ruerunt. Hanc fententiamifequitur hoc incommodum , quod maxima quædam mm 3 Dæmonum

Dæmonum mulntudo dicitur peccafle, cecidiflè ; at hominem duntaxat unus ap^ C petiuit,decepit, impuh't in fraudem. Si nihil igitur aliudiDæmones pcccaflènt, quam quód primos parentes decepiHcnt unus duntaxat damnatus , non quanta ferturmultitudofuilfet. Vnus,utpareft,tentauit,amp; fefellit. Solus igitur is ceci^ dit, folus in aulam Dei non peruenit. Neque enim perhibet fcriptura, uelut qucn^# dam exercitum,atcp agmine fado, Dæmones aggrelTos primos parères. Vnus enim unifufficerepotuilTet.Etunus ferpensldiciturtentalfe. Quarc/priufquam Dæmon hominem tentaffet, uidetur aliquod per totam eorum gentem,qui damnati fuerunt, flagitium pcrambulafle; quo quidem admiflb, cum meliores,quiconfentire no-* luiiîènt y iam prouedi fuilTent, qui Cherubini dicuntur in ipfo Gene fis exordio} ne^ quioresfinaëre caliginofoicum fui fcelcris macula, èc amiifæ felidtads dolore,re^ manfîflè ; èC eo percitos doloreme primus homo, quem (glorifîcandum fentiebant, felicitatis^amp;immortalitatis culmen afcenderet, in eandem damnationem protra# , xiifè, miflb è fuis uno, quoinon præftantior alter, feu uerfare dolos, feu certæ oCü cumberc morti. Sed hæc'cum fint obfcura, nec fcriptura commemorauerit, longa diligentia inquiri non debent. Hoc tantum fcimus, Dæmones fuÜTe damnatos,quia mali. fcimus/primiseosparentibusinuidilfe. Numfcelus aliud antea, puta fu|)er!5 biæ,uelah'ud(hominibusincognitumflagitium/patraflent, fcripturarum certc te# fhmonio non eft darum, ratione duntaxat fit manifeftum, nec Deum creaturas fuas malas, prauasep feciffe, nec qui damnati fuerunt, iniuftè damnari potuiffe. Videtur autemprobabile,quoniamregnumcœlorum,uifio^ diuinæ claritatis efi: inenar^: rabilcpræmium, adquodifincuirtutis j ô(Cperfedæpietatisprobationc nefas fitats» tingere ; fie Angelos omnes^fubito creates, fuiffe probates â Deo, ficut mox homo creatus(fuitprobatus.Etficuthomoprobatus)amp; conftans, diuinis^ mandatisobs* fequens, immortalitatis honore decoratus fuifièt, ad æternos triumphos admiflus, amp;nbsp;confirmatus, qui priusianceps eflèt ad uitam amp;nbsp;mortem ; fie Angelos, qui prius/ elfent ancipites, nec adhucdiuinis honoribus glorificati, nec ignominia damnation nis alfedi, aliqua nobis incognita rationefuille probates,aliquid præcipiente Deo, que probare pietatem ibeneuolentiam^ eorum uoluiflet, oftenfo pietatis frudu, quem datums effet, fuis præceptis obfecutis. Quiigitur,ut Auguftinus ait, præmia iliafaftidifîènt, contempfifTcnt, quemadmodum contemnunthomines hodie,re^ gnum cœlorum, diuinis illis præceptis parère négligentes, arrogantes, fuperbi,di,# uinorum mandatorum , amp;nbsp;uitæ beatæ, quam promififîèt Deus, contemptores; meritononperueneruntin coclum ,amp;diuino fauore deftituti, peiores quam fuif= fèntdeinceps extiterunt. Hoc igiturfetiam dicebat fuper/us Theodorus. Vitæ dulcet dinem non gufllauit, quia non utique acceptum faftidiuit, fed nolendo accipere de^ feruit, amp;nbsp;amifit. Nihil quidem Auguftinus/de hac uniuerfali cundorum probation ne meminit, fed minores illos Angelos, nempe Dæmones/aiqarbitrium bene amp;nbsp;ma«« le agendi,habere potuiffe.Tales enim,inquit,poffet aliquid illicitum deledare;quam dcledationem, fi peccare noluiffent, libero arbitrio cohibuiflent. Hoc lAuguftinus dicens, uidetur eorum proponere fententiam, quætertia efi, qui putant^Dæmoncs gubernaculis hominum datos, in foeminas exarfiffe, quam nec ipfe, nec quifquam bonorum Theologorum probauerit. Si quis^itur eft, cui non placeat, fuiflê cun;» dos Angelosiprobatos, nec egoicogam eos aflentiri, nec aflèntiar ipfe pertinaciter, ubique probabiliora fecutus. Sicut autem Mofes nihil de creatione fcripfit Angeloî« rum, fic/ncedeprobatione, glorificatione bonorum, damnationemalorum, quod propofuiffet, de mundo noftro, homine creato, probato, coronando, fi fortiter

cgiflèt, fcribere* Tertia igitur fuit fententia de cafu Angelorum, quddfœminas api: petiuiflent, de qua/di'dum fupcrius. Oftenfum^^fih’os Del non femper elle in facrïs literisAngelos, fed fæpc/probos ,pios : meros autem homines appellari, quibus Humana tantum, fragilia;traniêuntiaplaceant, quæ.ob immoderatos amoresdi« uinis præferunt. Talesillofæculo, Sentit autem Auguftinuscum cæteris facris, ôd profanisfcriptoribus,Dæmonesieiîè genus aérium, tum propter aërium corpus,'??^^^ quo ueftiuntur, dolorum, uulnerum^ capace, tum propter aérias, quas incolunt, ut conftantcr aftirmabant fuperius omnes,fedes.

De Dcemonihus è calo ruentibii^ prijcon^uadam cognouijje, ZT prodidif* Je, 'Pherecidem E-mpedoclent, Plotnerum^ Vlutarchum ruinam banc de^

i Dæmonibus : ut mirum fit,unde ad eoshæc fam a manauerit : De fuperis/ j illato ab eis bello, quo fertur â noftris/Michael eos fuperaiïè : tum eorum ____I eccclo ruina. Nam ca fuse coclo,fiue quod fummo Deo rebelles exciter rint, fiue quod aliud fceluspatrarintputa inuidiæ, cum primum hominem in fraugt; demimpulilîèt, miranturabillis.Pherccidesc^ferturdehacruina fcripfilîè. Vêtus ftifsimus autem Empedocles)uocat eos »^xvoTnrSst ccclo ruentes. Homerus autemi quæ de Ate, q uæ Satanas eft, à loue deturbata è coclo, cecinit, creditur à Theologt; gis ex prifea famaDæmonum cafum in his myftice fenfifle;

AVTJifst «Afcjz ecTftjf KitfaÄÜS ÄiTnxfOTfAxKXf^ota g Xu’oiotv®' MTiff, wfzfzotrt Kx^ngap ogKop mi-ntv' t? vKvnfrvvn, igxv'oif xsigotvrx.

AV7t! fcAtVlt;riÔ«t «tAo, h TTM'TXS ««TBtt» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;,

Sidereum coclum, fummitp cacumen olympi, Admittetur Ate non ultrà, noxia cunétis.

Sentiunt igitur noftri, de Satana deieélo ccclitusHomerum icripfifle.ßella quoque, quæ feruntur à noftrisjinter cos Angelos gefta, uidentur ab eis audita, cum Plus tarchus'aliiq^ feribant, Typhonem, Gigantes^,Dæmones eflè malos, qui 'bellum iuperis intuliflent.

De Qenijs ^ßue lt;..^igelii, ßn^ulo cxiique cußodibiis datîs, inter eos nbsp;nbsp;no^

ßros ntirn^ conßenßns, 'Teßes horum lylenander^ Empedocles “Plutari cbn^ y K-^ianits,

VIT ITEM de Dæmonibus j fiue Genrjsfama prifca quædam cum facris literis ex parte non abhorrens, VnumquenqueuitamingreiTum, continuo Genios, alterum propitium, alterum aduerfum comitari. Ves ^iÉ^^tuftifsima, ut dixi, opinio, Plutarchuscp refert.Menandrum dixifle, «■WÄi'Ti «vc^i trvpTrx^xstfrä nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fWSKyuyamp;' rü-n Siv xyxdos : Omni homini

Dxmon, fiue Genius,ftatim afsiftit nato, duétor uitæ bonus. Empedocles quoque eodem autore, Tins «lt;*»{» 7rxgxAxiiii«wlt;n, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;potsM ty Iv^ax^

433 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AV G V S T, E V G V B._ L 1 B. VIII.

^Samrt : Duph’ces quencunque natuni excipiunt, ducunt^ fortes, amp;nbsp;Dæmones, db G uina,terreHristp.Ëtquod ait idem Plutarchus, Dæmonemfiue Genium Antonif timere folitum Genium Augufti. Arianus quoque/fuper Epidetum, gt;lt;9« im'jjpoTnn' bK^su 7r^bsnlt;rb fcHftsï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mc§blt;/luKb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;td/TÜ^ ri-Tini (ckoIi^h-jtui gt;ÿ avrit^i'

yt»yfe: Etcuflodemadhibuitunicuiqueproprium Dæmonem,amp; tradidit ci cufto« diendum,cuitodem peruigilem , ëiincorruptum. Noftri quoquemagnohæcafTen^ fu comprobantes, quos Pbilofophi Dæmonas, Angelos ipfi uocantes. E'quibus' Bafilius contra Eunomium : Angeli, inquit, finguli, quemadmodum eandcm nuiv cupationem , iîceandem naturamifortitilunt. Veruntamen/eorum alrj nationibus præfunt; oïJè bvi bKscsM nbsp;nbsp;nbsp;isrisâii/, Alipfîngulocuiquepiorum. Et quanto eft uniuerft^

tasipfamundijunoparticulari homine præftantior, tanto necefte cft/iît dignitas maior eius Angeli, qui nationi præeft, quàm eius.cui fingulus quifque eft creditus. Chryfoftomus quoquelfimilia fentit, -n lt;A' avvàvat fcgt;(jisw letsüi/ «')Ÿb^^'(l, Adefteueró, inquit, unicuique fidelium Angelum , ceupædagogumquendam ëC paftorem,qui regat uitam. iSJemocontradicet,refpiciensea/quæ feruator dixit: Angeli eorum Temper uidentfaciemPatris. Ex his igitur conftat, quod Plato quoque perhibuit, famamhanc Angelorum (îue Dæmonum/datorum ad cuftodiam , uetuftifsimam elle. Tantum dilïèntiunt noftri, amp;nbsp;illi, qudd Angelos dicent, quos illi Dæmonesî difcrimenleuis momenti, fi quisidocumentaPhilonis meminerit, Dæmonas Phi:? lolophorum Angelos eflè Mofis Prophetarum^. Inillouerd, aperte' diftentient, . qudd non quemadmodum fit datus unicuique paftor, pædagogus^, ficdatus fit

aduerfarius, deprauator. Tentant quidemiDæmones, amp;nbsp;unufquifque tentatur.Ted non eft ordo daticuiqueaduerfarij, quemadmodum adhibiti paftoris. Dicendum igiajr,datum fingulo cuiquefpaftorem, ducem, non datum maleficum pari forte. D Hoftis eft hominibusgeneratim (malus ille. Seruius ergo Vergib) interpres fuper eo carmine,

fcribit, Apud Plotinum Philofophum,amp;aliosiquæritur, utrum mentis noftræ aciesper fe ad cupiditates amp;nbsp;confilia moueatur, an impulfu alicuius numinis. Et prh modixerunt^mentcshumanas mouerifua fponte. Deprenderunt tarnen ad omnia . honefta impelli nosGenio, Numine quodam familiari, quodnobis nafcentibus

datur; prauauerd,mente nos noftra,cupereamp;defiderare. Nequeenim Reri poteft, ut praua, numinumuoluptatecapiamus, Quibus nihil malum, conftat placere. Ex hisamp;alijsmultisperljpicuumfit tumfententiamde Gcnijsucl Angelis datisueram eilCfëi prifcam,tum non omnes ex illis pari forte, fimiliçp ordine datos malos scque ut bonos alferuifle, ut undequaque cum literis ccvleftibus conueniant.

Calctdt) de DatnonibiisJenfentia Damoner (rtherior, quibus Jerena, pu^ raue corpora tribuat idem , potiiis b^^ngelor appellandos. Deßnitio r ., Dtemonis iuxta eundem, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

V A E V E R 0' Calcidius de Dæmonibus, fuper Timæo Platonis fcrb , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pfit, non prius mihi probanda quam calculis ponderata^ riteê^ difcuifa

’^’lUidentur. Primum multaDxmonum genera quofdam Platonicos Recu^ tusproponit, ætherium, aérium , terreftre: Generis ætherrj compagern .(nam cundlisiqùædam corpufcula concedit) exætheris amp;nbsp;aeris fereniiate confti^ tuens

A tuens, hac defînitionc concludit:Da?mon/eft animal rationale, immortale,patibile, ætherium, diligentiam hominibusimpcrtiens. Hacaßignata definitione,non ab^ fcondit, quam ob caufam dixerit eos æiberios : nimirumex loco, amp;nbsp;qualitate cor# poris , in definiti'one fuppreflum, num ex loco i an corpore nomen eis æthen'orum dediflet. Déclarât autem,corporis compagem non difloluendam propter æthen's, aëriscp,tenuifsimum defecatifsimum^liquorem : Turn nonconfpicuum/nequeta# (ftui renitentem, quoniam non adlît tantum ignis, neque tantum terræ. Hæc igitur omnia dixit de Dæmonibus ætherps : eadem de aërrjs, nifi qudd hi maneant in acre. Tcrrelîres autem'uiles ultores, S)C carniRces fatetur,Hæcigitur/id habent ueri,qudd quos dixit ætherios, non funt Dæmoncs, fed Angeli i re(ftiuscp mea iententia Cab cidius i cui fuit notum nomen Angelorum Ç uideturenimfuifle Chriftianus ) has no mcnclationes non confudiflet. Excluhs igitur Angelis, nulli funt Dæmonesæthe# rq. Si placet ætherios Angelos elfe, tum/definitio uerafortaife fuerit,eos habere cor^ porapurifsima,ætheria,leuifsirna,uolucria , plagis non obnoxia,non mortalia, non caduca, procurationis humanx ftudiofos , peruigiles cuhodcs, corporibus cœleihbus ueftitos. Dabiturep eis æiheriorum nomen, qudd corporibus ætherqs 'ueftiantur,amp;qudd fedcs ætherias obtineant« Veritas autem idilucida , claracjj crit, euitabitur^ omnis confufio, h Dæmonesiuero nomine, folis^ ipfis congruentedi# centur aërq, quibus omnis antiquitas, ^corpora,amp;fitus acrios/concefsit. Soli quoque Dæmonesiiuxta definitionem Platonis, ætherios, non Dæmones , fed Deos uocitantis, aérium genus Dæmonas exprefse uocantis. Tunc/etiam definitio non dillonabit, eos eflè animantia patibilia, rationalia,immortalia, aéria, non pro# uidentes i fed inuidenteshominibus, truces hohes ;congruetcp item fi'milis defini# ß tioitcrrellribusamp;ultoribusleiufdem cum aerijs generis, amp;nbsp;conditionis» Quapro# pterimihi quidem placent ætheriæ ueftes, leuifsima, tenuia,purifsima corpora, quæ nobis oftendit Calcidius, Angelorum. Placebit itcm/fimiles, fed non tarn diui^ nas, amp;nbsp;facras, aerios Dæmonas habere ueftes, corpora fub oculis non caden^ tia. Miltio uerd nominum, cum dare Philofophipofteriores, Da'mones/ ab Angelis ieiunxerint, præcipuè'qui malos â bonis fcgregaucrint, non placebit, cum uerum, germanum, legitimumcpæthe# riorum nomen , fit Angelorum : Dæmonum autem, quibus fub æthere , nee fitus tarn fandos, pu# roscp,nec gloriofa,diuinacp corpora/ datum eft pofsidere.

Qjiôdomnefcottjenferuttt hominem A T^eo creatumt animos uenire diuinb ti(S t nbsp;nbsp;quomodofuit hac fama manans à prijcis temporum lon^intjuitat

CA-p, L ISSERENDVM hocIibroideCreationeliominis, àC animorum Immortah'tate, cuiusfcum uahas Philo:# fophi rationes attuliflènt, iUsc cercè potiores,uerio#‘ res^ femper fuerunt , quæiab annquifsimis fecuh's ufque ab exordio generis humani defeendentes, apud Platonem clariores, Ariftotelem autê/cæteros^ Phb lofophos , occultiores exnterunt. Has qui uiderit fa# pientiæ coclefti tantopere concordes, cognofeet a'magt; gno quodam, diuinocppnncipioprofe(flas,eadem^ ratione/peruemïTe ad bomincsifamam immortalitatis D animorum , qua/creati mundi,8ô unius fempiternæ

Diuinitatisfcientiam.Easego/fæpenumeromecumlcum 3 heologia ucra tantopere congruercadmiratusjperfuafimihi, nulla unquam fecula , præcipuc uetuftiora, caruiifeea, quænouifsimis feculis in Omni mundo claruit, fapienria. Adueniffe^ decccloprolem diuinam, utquæforetoccultior,fücdatamendacrjs,amp; temporum denigrata caligine, fapientia, clarefceret, qua nobisinitiatis , deleta^ fuo fanguine iniquitate nofira , nos , quod omnes iperarunt olim , in ccclum reuocaret. Nec fieri potuit, quin reuelatumfaut diuinitus cflèt,aut à primis hominibus per fuccefsioncm traderetur,quod tam conftanter ab omnibus Philofophis eft creditû, 8^ âfTertû, da# tos nobis animos a Deo,ex eins Diujnitate decerptos,habere nos cû eo fimilitudiné, inde fieri,ucimmortalcs ßmusjoge.quam res corporeæ,ratione creatijlla quoepue# tuftifsima fama,quod fint uirtuti,S^ fcelertpræmia poflinorté,cii mirificè reipodeat reuclatæ ccclitus fapientiæ,fimilem quandâ originê,fontem^ ex quo fluxerit, auto# rem à quo manarit, habuilïe,necelïe eft. Ac quoniam in feipfaitota implicata, com# prehenfacp Tbeologiareuoluitur, ut fit narrationis perfedus ordo, repetentur non# nunquä, quæ fuperioribus libris dicebantur.Primuigituqquod de animis traditu, cclebrcCp apud omnes gentcs,Chald'æos,Aegyptios,Hcbrxos,Græcosép iemp fuif, eraqeoselfediuinoSjid eft,focietatê,communicationccp habere cum Deo, à fedibus çthereis lapfbsjab ipfo Deo creates,uenifte in corpora.Nam cû eoRz ortüiin terra re# periri pofte ncgarct,nec à qbus terrenis corporeis^ regionibus ^accedcrct in corpo# ra,poftet intelligijieccifario diuiiiis àfedibus'no Iapfum,acruina, ut plericp poftea/ perperä fufpicati funt,fed ortü,ac origine innuêtes,uenirepredicauerût. Cû aût mor tales ocSjAriftotele autorc,fedc fummi Dei coclû arbitrarentur,animos quos â Deo creari

A crean,amp; in corpora demitti di'xerûitjiènfêrunt dniinam ac cceIeftem,nÔterrefirê ori^ ginehabuiffe. Sed q Paradifum illû Mofaicû,qué;ChaIdgi, Aegyptfj,totusc^ Oriês, tum in libn's Mofis Iegerunt,tum per fuccefsionê naicentis ab origine mundi doôri* næ,audierunt,fuipicati funt fuiflè coclü,fedem^ diuinâ: Adam, que inde fugatû au^ difsêt,animâ,iè ccelo in terra proiedâ,corpori^ inclufam crediderunt,ad pendendas quorundam fcelerum pcenas.EocpTerebät corpus /didum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ideft,fepulchrû

animi:amp; fama antiqua peruenerat ad cos,ob magna quædam peccata, uiuere homi^ nés in corpore, cuius meminit etiam Plato^Eccdidem prauus fenfus ex libris Mofis, qui omniû antiquifsimus,ledus ab omnibus ferme,inoleuit apud eoside terra inani, amp;nbsp;uacua,quæicû coclû,formascp rerû,omnemc^ ab infinito tempore creationê/ante# cefsiflètjDeus'acceptâjin ordinêipeciesc^ rerûprius incopofîtâ/redegerit. Sunt alia multa,quæ fi prudensipaulum deuiantia in fuum locum reftituerit,uerumi^/amp; uetu^ ftifsimû iènium afsignarit,uidebit noftra eflè,dcterfa^ fcabie,quam uel uetuftas, uel prauus fenfus’intulilTetjab integris germanisé fluxiflènoflet.Nam cum omnisan=s tiquitas confefla fit(à Deo genus humanû habuiflèprincipiû,qui corpus,8^ animum^ totius^ corporis opificium crearit, profedddeclaratur eo, amp;nbsp;Tbcologia Mofis.fî# milem quandamiàprifcis iêculis defcendentem,{parfam^ per omnes terras fapien^ tiam,celebrem Temper fuiflè, firmas^ in fenfibus humanis radices egiilèjCundis orb ginem, ortum^ fuum Deo acceptum referentibus, quo amp;nbsp;creatio mundi, omnium confelsione demonftratur,8^ prouidentia.

T^i 'Pythagoras^ nbsp;nbsp;^..Ârchytas^conjentiant hominem à 'Deo creatum, ei^ fut

per omnes animantes imperium datum, 3t ^udd haefuit^etiam totiiis fchola fententia^

O MIN E M igitur âDeo'magnisdotibusinfignem,omnium animalium principem conditû,quod prodidit Mofes, ArchytasTarentinus,quifpræ^ cipuus e Pythagoreis fuit,pro tota familia Pythagoreorum, diuinis uerbis feftatur:quæ/etfi prolixiorafunt,ut tamen,8lt;f mirabilem cÔiènfijm, amp;nbsp;unam ièmper fuilTe religjonem intelligamus.proponâ: lamblicho autore, de feda Pythagoreois^: 7tcu/rugt;y fwwj/1 ttbTiN» ytyovt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;««nert nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, *7« lévi« gt;nbsp;»y t7rtSKiM(ii

ty (fgivxeni/, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;îrafo kj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ty i-isna'HfjL^xTB •}=gt; SSo^ tùn£, -râ nbsp;nbsp;nbsp;‘israt'Tof ^óyu avsH^

7«g ej)û)vàs 'TS'BT©' xtfóiQcsxt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;sófiti ) giviS SxT'sn^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wil êvófiXTK'n.,

^^(iXTtc, 'TVTrvfiivx ffUftàaivmL ytyi/tj/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o^xvoii,^Tti) voHp.cJTUfi gt;nbsp;tj/ 'WÎj tovTtw» 07r‘nlo[iivoi!

Vf ƒ J/ lt;«i(5J«î. Tvn JiKÎi (iii »(iiif mô' xTTi^ ty'yiyevi, owtsK ó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ogyxvx (Avvx(ilt;ls èlAf/cfti'

7TOf«W . Quæ funtjHomoiomnium animaliü fapiêtifsimus eft creatus, potês res c5fi'derare,amp; fcientiâ,ac prudentiâ capere ex omnibus.Qiioma imprelsit, amp;nbsp;indidit Cl Deusiomniûrationû plenitudinê,in quibusuniuerfæ rerum ipecies continêtur, omniû nominû,ac uerboßz fignificationes.Nâ fonis locus uocis decretû efl guttur,ÔC oSjôC nafus:ficut auté uocû,quibus nomina,amp; uerba formata fignifi'câtur, fadus efl homoiorganûjficitêintelledionûjfèucogitationuminrebusuifis efl opus fapiêtiæ. Hoc mihi uidetur fuifle aliquâdofficut fuit,quôd creatus fit homo, amp;nbsp;organa facub tatesfß accepit à Deo.Hæc Archytas,in qua fentêtiaicredendû efl, omnes Pyihago^ reoSjipfumêp principe Pythagorâ fuiflè. Quod etipiè lamblichusfapertè efl côleffus, dicens , x§x twj/ 'ny AÔyj/ ƒƒ«? «gKxtj/ ,w5uû'--n yrÆrcu'«, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tsks

voî)T»awlt;nzns»Kq/. Bene,inquit,fecundûbanc rationêloquutus eflPythagoras,quod n n 2 ad cogno

adcognofcendujamp;intelh'gendu^omnishomofadus eft àDeo.Hæcigit eftilla Theo c logia,quæamp; ex fuccefsioneper omnes ætates defcêdit,amp;ratione i iudicio^ docente, fuit côparata,mirabilê membroi^!amp; ad loquendû,corporeas^ adtones exphmêdû, amp;nbsp;ad cogitandû fabricâ,opus efïè’cuiufdâ longe maioris, quant humanæ fapi'entiæ» Tradiderat autê prior Pythagoras,oês corporis aduSjOmnê pofîtû, formâcp ntem^ broRtfpecftare quidê in diuerfos,quibus uita fuftinet,amp; agitatur,ufus;{èd rurfiisoîa eôdem reuoIuijUt uiuêtesicogitemus èc intelIigamus.Ec) autê omnê cogitatû'tandem refoluendû ac finiêdû,ut eu cogitemus,q nos omniacp nobifcû cÔdidit; quod tâta fa^î piêtia faêtû fuit,ut nihil prætermifltim ab eo fit,quod fapiêtis animalis,amp; intelligêtis ædificiumipoftularetzQuipotuerit eftingere,forntare,aperirecç locos,quibus/amp;f uo;« ces formarentur inferius,ex earû fignificationibus acceptis, diuerfæ quas ccrnintus aêtiones exifterêt;Hoc quicûcp cafu,amp; ab fente fapiêtia facftû exiftimet, næ ille, longe' ab omni fapiêtia abfens eft.Eó igit omnis Humana denicp fpeêlat confefsio, ab oîbus feculis auditû,amp;^ rationis inftin^u perceptû,unu fingularê elle Deû,autorê patrê^ generis noftri,à quoitota Humana propage fumpfi t exordiû,qui;debeat coli, adora^ rijcognofcicp â creaturis fuisigratias immortales omnes illi perfoluere,qui nos/uitæ, lucisep participes,longe^ omniù animaliûfecerit fapiêtifsimos, eoep, dominos eois^» EcceentiquodtraditûeftàMofè,Datû àDeoftiperoîbus animâtibus fup omni ter^ ra,dominatû(homini.Qui,fi reête'perfpicias,eftis,quêdixit Arcltytas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fa^f

pientifsimusomniû,quôdpoteftfapientiâamp;prudêtiâcapere, quo'd aptus formatus eft ad cogitandû,ad intelligendû.Hæcjilla magna fuper omnibus animâtibus exceb ' nbsp;nbsp;■ Ientia,is(dominatus.Nam cû uiribus corporis,amp; fenfuûfagacitate, illædongè nos

antecellât;fola ratione oniniû principe^ôô dominaâ nobis fuperâtur, In qua cû Deus maxime regnet,domineturcp,fapiêtiæ,prudentiæ^princeps;cui dédit rationê,acfa# D pientiâ,dedit eilfimilitudinê,amp; partê eius quod ipfe eft.Sic^/eft apud Archytâ, èc Py ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;thagorâ,quodapudMofem,Adimaginem ftiamfeciteum. Appellat autem Deum

Archytas;primo'z’amp;àoiz,{ècundoi'Ft/ Itacpamp; Ariftotelêuidimusjuidebimustp^ib lud ipfum 7= nbsp;nbsp;, creatorê hominis ab Archyta prædiêtû,declaraHe.ôô quod Archy

taside facuî tafe loquendi intelligendi pronuntiauit,ab Ariftotele de fi tu membros rumfgenitalicp focietate,quod ipfum fuit fmunt£efapientiæ,pronuntiatum»

Ç^d4 bac 'Pytbagoreorum, de bomine diuinitifs creato Tbeologia^ ducitur ab nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;; Et (j^udd jŸlercurium Tripne^ißits earn latins expreßit,

ANC Pythagoreoßi de homine à Deo creato Theologiâ,alios fontes, alia KI ftts Eä originem habuilîe,ab altioribus feculis fluxifle,ad eos autê tanquam mino:# , Barbaris(ppofteriores,ueluthæreditariam defcendilEe, declarat Mer# eurius Trifmegiftus, à quo forte Pythagoras, quemluiginti duos annos in Aegypto peregrinatum refert lamblichus, edidicit. Trifmegiftus igiturlatius in Hane Theogt; logiam, uelutloquendi dulcedineraptus, inundauit, ueluti dilatans ea, quæ Mofes cÔpendiofè, ut integerrimus hiftoricus,fcripfit.In eo qui infcribitur,quód Deus in«« uifibilis,fitex Operibusimanifeftus : vciHlt;ny a 'Aw/aÿ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ij/ th nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;avamp;gawoj;, »y

tS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«xgJjßwS rbb T'cyvnif l^iTtcavy, ty quot;ds ó (/lÿiuÿ^yûj) tIm t«vtvij xfl«

KvS-gansrx «xav« , -ns a tïî àipâix^fjais nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. t^S ó t«S^tvxs, t« wt« TfVTrvowS y quot;ns ó sofjcx tbx-t

tTisó Ttc vivqx txTflvaf, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TiS Ó ayy-rd/ims 7«s É’Ati^acff ,Tit otx äst« £tfya7r®«vlt;r«ff, rls ó

pM TH TTlQiSxKÙlf , TJS Ó T»? t/lXKTVÄ2f5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tÎÇ 0 TBii Tnxtp ^^gt;Xln^l TTÄXTVVXS j 7ÎS 5 (ÜB^V^XS T»S

7JÇ S Vgt;i/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tXTSVÄff ) Tl! Ó tIgt;M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IffV^XliOett/lH TTOlioKSi 'n! 0 TX ViV^X xvvßtls 5 TIS a 7Ï tiKXTVVXS,,

•ns i deif nvwiMvx av^xyyaiims, tis ó tIw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TffiiÿoxSiTïs o t« TtiaifAWK amp;S v (^xnfo^ lnrvTraoKSi

A. TK k^v4-x5- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TtYra (u«s' väh! , quot;msix. tpjz«, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tmi^a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TmvTtc

l^ili^VljSMctyTrxvlx'j Jv c/Jsiifo^x, tÎs ttkvtk tkCt« tTitipert. Tro?« p-mtn^ -, TTriKs 7rarH§ ; amp;P’H 0 «lt;pcu/HS amp;tös Icuj^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mcvT« lt;/lH{jU.a^r^crtt5 , cù/e/^^ic^x h ànsvx , M/amp;.iiu/Z-7rti,iH ^aiyçxifs zc/^is (fvcrî y,,,

yivwtUy asip (Ai^iui^yKijcx ji^tegif J^H/xis^yS ytycvip; S) tizK^Ss 'TVtphÓTHfamp;'y u t? twMh? «tnHaxs , m

ttoTikSî dyvai^jioinujus : Quæ funt,Cogita Ó fill/hominemdn Utero materno compofi'^ tum,totam^ opificfi arteni diligenter perpende,8tdifcequis fit opi'fex, qui hanchojs minis pulchrairijdiuinam^ imaginem fccerit, quis oculos formauerit, quis nares, amp;nbsp;aures terebrauerit, quis os aperuerit, quis neruos tetenderit, Slt;ligauerit, quis uenas irrigauerit,quis oiTa folidauerit, quis pellem carni circundederit, quis digitos diftri:# buerit, quis pedibus ingreflumj uel plantamidilatauerit, quis poros aperuerit, quis lienem tetenderit,quis cor figuram pyramidis habere fecerit, quis neruos compofue^ rit,quis pulmones cauernofos fecerit,quis uentrem dilatauerit,quis honeftiores par^« tes in propatulo pofuerit, obfcœnas abiconderit. xAipice/quot artes unius materiæ, quot operauna circumfcriptione, cundat^'pulchra, cunda cum menfura, cundla fe^ orfum, Quis(hæcomniafecit,quæmater,quispater,nifiinuifibilisDeus,qui(fuauo^ luntate cunda operatus eft^T At ftatuam,uel imaginem,fine artifice,aut pidore,nemo dieet extitifle.Hoc ergo opificium fuit fine opifice O' cæcitatem incredibilem,ó ma# gnam impietatem,ó incredibilem ingratitudinem» Hæciamp; alia pleracp T rilmegiftus, quæ uidiire,imitatum^ Pythagoram, Pythagoreoscp,uerifimile elf,ficut uidit,amp;: fe^ cutus eft magna ex parte Plato. Similiter Trifmegiftus, quod in primo libro pofitu fuit,diuinam hancedidituocem : 0 Jè Tmyfaii/ merug 5 vÿsgt;aiii (lt;«)« (S' (pvcns^xTnwutn cä^gu' mfi îcroigt;, ff HgxSiÿ MS iefiff tóks : Omnium, inquit, pater, genetrix^p Mens, cum fit uita, amp;nbsp;natura, peperit hominem fibi fimilem, quem /tanquam propriam prolem diü

B lexit. Aegyptia igitur, Græcacp Theologia, conipirant cum Hebraica, de homine creatoàDeo. Verifimile autem eft^eam feientiam ab ipfo generis humani principe/ ad omnem pofteritatem propagatam,tradentibus inuicem earn fibi prifcis,plenam^ eius'omnium aures fuifle, nulli non perlpicuam,non celebrem, nuUi nation:, ab uno cundis natis, non perceptam extitifle»

Voitas anti(l^uot^quoiijecutiiseßQuidiitsi /^oßaicam dehominediuinitiis creato,ßententiamiconßirmajjef id^ietiam Cornutum njjerere,

' ANC famam item à Mofe primo manantê, apud omnes autêtum ex eo libro nobilem, tum ex illo primogenito, tot iquibus uixit feculis,uocifess rante femanibusdiuiniscompofitü, corpus ex illo primæuo limo fum^ 'ptum,animum autemfdiuinitus infpiratum,declarat ea, quæ tanquain fa^

bula habita eft apud Gr^coszfed fi quisiet nomen artificis,8c rationem totius rei,tum fapientum teftimonia(nofcat, non fabula, fed a primordio rerum fama uera,a primis genitoribus in omnes ab eis fatas nationes/iparfam , de Prometheo, qui corpus hu;« mänum ex limoliuxta Theologia Mofis informarit. Hunc igitUr (fuifte ueru Deum, Deum inquam ilium Mofaicum, amp;nbsp;Platonicum,uniuerfi tatis artificem,cuius fuprcis main totacreatione manusifuerit humana creatio, declarat amp;nbsp;ipfum pulcherrimum, mirabile'^que nomen. Siquidem Græcè(Prometheus,eft fapiens,prouidus,unde infignitus à prifeis hoc nomine, ob mirabilemillam, quamTrifmegiftus exprefsit fapientiam, turn ipfa fermonis ratio» Nam in hunc modum loquitur/uecegt; ris huius famæ interpres Ouidius:

4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T» E V G V B* LIE. IX»

Dccrat adhuc, bC quod dominari in cætcra poHèt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C

Natus homo eft, fine hune diuino femine fecit, llle opifex rerum, mundi melioris origo,

Siue recens tellus, feduda^ nuper ab alto, Aetherçcognati retinebat femina cocli, Quam fatus lapeto, mixtam fluuialibus undis Finxitin effîgiem dominantum cundaDeorum»

Duas de creatione hominis proponit fententias. Prior cft,ut ab eo ipfo,qui fuit mun di melioris, id eft, eins mundi, qui poft Chaos fuccefsit, origo, diuino femine fuerit fatus. Semen autem diuinum,coclefte^ætherium,non terreftreintelligas : Altera,ut ? terra recenti,quæ pauld anted cœlefti materie dirempta,retineret adhuc calorem,coc leftemtß bonitatem. Nec in hac duplici fententia diuerfitas eft opificis, ftd materiæ, ex qua creari potuerithomo. lllum igitur, quem melioris mundi dixerat originem, afleritjhumanum corpus non ex diuino femine, fed terreftri materie creaife, appellâs poftea Prometheum, quem pauld antetnundi melioris originem. Nam fi fuit mun^ di melioris origo, maxima autem melioris mundi pars eft humanum genus : etfi cer^ los uentis, amp;nbsp;mari terminos ad hominum utilitatem, amp;nbsp;ut terra compleri pofïèt, de^ dit,eertèiisquoquefuithumanænaturærepertor. Etfiitem, eodem Potta autore, is prouidit,

Quibus oftenditur,eum omnes mundipartes animalibus repleuifïè, pifeibus aquas, D ferisîterras,cceIum(fideribus,aëraiUolucribus.Cur non etiambumanam ftirpem,qua pafsim terrarum omnia localatè replerentur, fine qua deferta omnia,plena feris, du^ misep, inculti quoq^ agri erant futurijCondiditC Cui tribuis igitur creationem,quam clamasimundi melioris originem,amp; quem facis autorem cæterarum rerum, eundem ftirpis humanæ/principatum in cundis obtinentis,facias neceftè eft.Qui fecit uniuer^ falia,qui formas rerum maiorum, qui terminosj fituscj omnium rerum præfcripfit, oportet amp;nbsp;particularia fecifte. Cogeris etiam, nifî aberrare, falli uelis, illius ordinem fequi Theologiæ, à qua cætera quoep didicifti, Didicifti autem hæc ab Aegyptijs, èC Phocnicibus,hiab Hebræis, Chaldæis, a Mofe, Abraham, Noe, multarum gen# tium progenitoribus. Hitradiderant,abeodem mundanoopifîce.totam rerum gen^ tem,nouifsimè autem, tanquam regem'in palatiuni, exædifîcatum, aulæis^rerum(p uarietate decorum,hominem,quem creaflètïntrodudû.Sed hæcnotifsima. Et Grx^ cfprifcorum Theologiam,in qua fub feyrpis^ amp;nbsp;ænigmatis/fublimia, grandiaep lanV tant,enodantes,teftantur,Prometheucflèdiuinam prouidentiâ.E'quibus Cornutus: 7m§ceJïifh(DL!v nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cTt ó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tK y«î 'srxi/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, •vwpwsTVj'« ’jr^'

'P -mî? o^snS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ot nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yl' tiW/thi/ ,

gt;«5 wfvcztejz 01 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fc7rt7«JlcùS vr(ès aip ■nstT' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•? Kfiiriiv av'

sKiriM'. Quod autem traditur, Prometheum finxiifeêterra, omnehominumgenus, intelligendum,Prometheum3ppellatam prouidentiam animæuniuerfalis,quamau(’ niores uocarunt Prouidentiâ. Secundum enim hanchomines è terra funt nati, apte fefe in mundi exordio habente. Hæcille. Sed non prorfus omnia uerê. Nam nec Ouidius, nelt;^ Græci, neep Phocnices aut Aegyptrjitradidcrant homines ê terra na* tos, fed Prometheum jacceptum limum finxifte ad imaginem Elohim, id eft, domû

A natoris,Dci Omnipotenns, illivs fdlicet, qui potenter omnia crearat. URid vero/tnb rabi'Ie eft, ut Mcrcurius Trismegiftus, Archytas, Pythagoras,Poéta,unô confenfu pronunticnt.Nam quod ait Poëta.præcîpuêilium hominis formatorem cogitaffe,ut eflet ei'os fublime, ccclüc^ cÔtrâ quàm aliæ animantes, fufpiceret, eft quod Archytas/ pauld ante, hominem omnis fcientiæ/Sëintelligentiæ capacem faeftum à Deo, Py^ thagorasfà Deo creatum ad contemplandum : prefsius^ idem admonens iubebat lamblicho autore^eexAsOTtj)^ 7=^ ÿgizi/ài/ philofophare^cclum fufpcdans. Quod fecit uatcsdiuinus,erumpensinhancuocem,Cœliënarrâtgloriam Del. Mcrcurius autê /■••/'d''- gt;3 docês,qudddeusinuifibiîis;fîtexoperibusmanifeftus:« ôthamp;s mv/j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hâioij^

mÂbjjHS , vinmii '?§/ r/w t Siucliseum uidcre, alpiceSolem,{usî ïpice Lunæ curfum,confidera ahroßi ordinem.PIoc igitur eft,cur Opifex os homini fublime dederit y Sc ereeftos ad lîdera uultusjut artifîcem ccch',tantorum^ luminum, tantæ rationis/Sô moderaminis inuentorcm,in ipfo mirabili opéré, qui'natura fit in^ uifibilis/ncc tangi potês,agno(ceret,repeteretcp artifîcem fuum. Et Plato, maximam utilitatem oculorum à Deo datam, Rerum, inquit, optimarum cognitionem/nobis oculiattulerunt.Namhæc, quæefl: habita de uniuerfitate ratio, â nobis haudqua^ quam efîctinuenta, fi neep fidera, neep fol, neep cerium , fub oculorum afpeeftum cas: derepotuifiènt. Nunc uercïidiesinocïes^ oculis cognitæ,tum menfiumi annorumep conuerfiones,ad numerum machinatefunt, amp;nbsp;fpatium temporis dimenfæ funt,amp;^ ad quæftioncm totius NaturæimpuIerunt.EademfTulliusX^iprimum eosihumoex^ citatos,celfbsiamp;erecfîos conffituit,utDeorum cognitionem,ccrlum intuentes, capegt;ï repoflent. Sunt enim e'terra homines, non incolæj atquehabitatores, fedquafi Ipcü ciatores fuperarum rerum/atep ccclefhum;quarum Ipedtaculum/ad nullum aliud ge ß nus animantium pertinct. SicGræcêdicfîus ww©quot;, afpeëlus in altum , fublimis afpedans. Quoniam igitur datur à Poëta/Deo mundanum opificium, datur litis^ ac difcordiæ/qua pugnabant inter fe turbabariturep clementa,concordia: HancDcus' amp;nbsp;melior litem Natura/diremit; Dicitur itemieius cura,amp;:prouidentia, in uarias cce^ lum,ac terras,diftinlt;ftas plagas : diftinctas autem'ad habitandu, quoniam dedit tem:« periem duabus, calore amp;nbsp;frigore adhibito ;certelidemfecifle hominem necefleeft, cui feceric, paraueritep antea,commodum ad habitationem locum. ProptereainouiG fïmè fatus eft homo, quidominari inter cætera poffet. Si autem Deo tribuis ignobG lierai locum, fedemepmundieum pofuifTcjanimalia bruta creafle ; cur detrahis/o^ mnium creationem $ Sed necefle eft eum, cuius cogitatioiin eo potifsimum inftiterat, ut alicuius caufaponeret, óó difhngueret orbem;cópofitis^ rebus, locis^ cuiep fuis defignatis, eflet pulcherrimusj amp;nbsp;habitabilis mundus ; ipfe idemimanum imponeret cogitationi, quæfuitutpropter habitatorem, qui'creatorem itemipfum fufpiceret, pararet(ut fic dixerimlpalatia,domoscp mundi.Ecceigitur/mirabilis cum uera T heo logia,quæ'mater fuit Græcis,iunioribusep Latinis,fapientiæ,confcnfi.is, Scribit Mo^ fes, Et homo non erat,qui operarctur terrain: Poëta uerc) :

Apud Mofen, Non erat: Apud Poëtam,Deerat adhuc. Operari autem terra, quod colerc,qui pofsiderei inhabitareep ut dominum'defignat, eft quod Poëta, Quod do^: minari in cætera poffet.ldcirco,iamp; apud Mofen, Repleteterram,fubqcite eam,domR namini pifeibus maris, uolatilibus coeli, amp;nbsp;uniuerfis animantibus, quæmouentur in terra. Quid clarius, amp;nbsp;conformiusC’Sandum autem animal, quia mentis capacius altæ, quodcaperetillam altifsimam, æternam^ Meutern , quæ,mundi fuit origo.

496 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGV8T. E V G V B. LIB. IX.

Menu's Item altæcapaaus,alteriusingcnij,maionsanimi,rati'one plenum animal: C lit Marcus, ut Plato in Timæo, SwinßfcsaSj/, animal pijfsimum, Dei colentifsi^ mum, imago Dei. Proinde(is finis, eafupremacogitatiOjUt nafeeretur qui coleret Opificem, admiraretur, fidera fufpiceret, Solem, Lunamtp intueretur, non ut Deos quidem, fed ut à Deo fapiennfsimo creata, ut retro omncs:ut ex uilibilibus inuifibi^ lem nofeeret. Et, ut ait Philo, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-rics nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nînTa kv^ccs gt;nbsp;M vivivLi. Trô's

ÄVamp;fM'ST» Jè 'iiiTmAiji nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïvx -np Kfi'ra^iSmù. Cæterorum, inquit, oculos'

interius deprefsit,eo^inutantinterram : contra, uultumhumanum/eleuauit,ut cocgt; lum afpiceret.

liddetiam Chaldaica Theologia cotißrjnat hominem d Deo creatum^ani^^ mam^^exteritió inßufam in corpus.Et (j^uddidem aßerunt^^...^gyp^ijEhi^ loßophi, item oraculum ^.^pollinis.

A C V LA ChaldæorumjSibyllarumcppion aliud uociferantur,quàm hominem à Deo creatum. E^quibusieft illud,quod à Platonicis item pro#

fertur: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TtxTii^ wan., fgoTîiî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eiæc/patercogitauit, mortas:

ajlis autemicfteianimatus. Eftautcfficut apudnoftros , ficitem Platonicosi amp;nbsp;prifeos omnes, ipfum quoq? Ariftotelem, cogitatio, fiueintelledtio diuina, opera# tio. Omnis enim operationis initium à cogitatione fumitur. Elac mouente manus, manibus,organa, operationes noftræ peraguntur. Sed Deus, qui turn manibus non indiget,tL]m immenfæ poteftatis eft, cogitât quidem amp;nbsp;ipfe, uult, tranfit autem Cic/ in omnem naturam corpoream per quam omncmidiftufus eft^ cius cogitatio, ficut fubita noftra cogitatio, acuoluntas^peruenit ad manus, amp;nbsp;pedes : perinde autem res '/omnes fubietftæfunt, parentep Deo,terreftres,amp;cadeftes naturæ, ficutcorpus cuili# bet fuum,cuius mouendiinitium eft uoluntas.Sic autem licebitjlla diuina pcrcipere, fi uoluntatem cogitationem^ humanamjminimam amp;nbsp;imbecillain, conferas/cum ua#

fia ilia, immenfaep Dei ad cuius motum poisint omnia concitari : Etfi item cernas miiltorum hominum uolütatibus»ex confenfu una elïèvtis,tot corpora ut unum mo^? uentemifieri fubitó ingens aliquod opus : Sicuoluntas, cogitatioep diuina,longé quam multorum mortalium coniuratauoluntasfexcellentior, ad cuius motum muh to plura,acmaiora corporaicieri pofsint,operaturingentia,incredibilia,admiranda. Hociait oraculum, Patrem^ opificemep mundihæc omnia, quæ cernimus, in quibus eft humana progenies, cogitalfe, uoluifte, fubitocpicrcata apparuiflè. Subito morta? lem animatum,extemplô creatum Adam,diuina uoluntas eum protulitinlucem,in# Ipirauit in faciem eius,Ô6faclus eft in animam uiuentê,quod Chaldæus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;anb

matuseft.Infpirationem^ChaldæusIintimèinPhilofophiam, ÔC initia rcrum pene^ trans, interpretatur uoluntatem illam,cogitationemq5 diuinam. Hoc igitur teftimogt; nio, duo, quæ docuit Theologia Mofaica,nolcuniur, corpus ieorfum,amp; animamab uno,eodemcp Deoj mundanoep opificeîcreata. Corpus â Poetis, ficut ab oraculo dh citurCiræcé ü^o-ns, mortalis, deuorabilis, tempori fubiedtus edaei, Illud uidelicet quod fumptum eft ex limo terræ,amp; quod in cinerem reuertitur. Hoc, inquit,animagt; turn fuit à Patre,ficut dicitur in Mofe; Su Pater mundi, fuit item hominum, qui cor^ pus eorum , ÔC animum^ procreauit. Hæc itemifuit prifeis uulgata Theologia. Eo^/ Afclepius Theologusiin ea,que appellatur Hymnodia,ad Animonem regem inquit: SfcW pSjf tffXVxlty^ClJ'Tai TffXTpi 7^' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, 7r(f? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SOU-XTIiHI nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j llui

twÄfftytÄfw Tiyt-ara. Deo, inquit, undequacp incorruptibih,ÔC patri noftrorum animo^ rum

A rum ab omni lingua, amp;nbsp;uoce, gratiarum adionê refcrri conuenic, Ecce/patrê animaif rum uocatjamp;creatorem. Videlicet quod Chaldæus animatorem,uiuificarorem,fon:? tcmnoftrorum animorum, luftinusitemteftaturoraculum, Sti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y^Hs^iÿLaïf

(c^'uD^iy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IjLVoi , vuvo^i 7mv'^K§K'n^^ tKc/iÿVcu , Stus çv rrS^ vyuvv « ctî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TiAxtms

piÿOTTùùii Ji H^AOxSi (sip nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v[iyo^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M icriiijj ,av(jJilt;iàva : Quod apud

uosoraculum/ogatuma'quodamuthymnum Dei omnipotentis concineret,ficin medio hymni dixit. Quod primus hominum formater,Adam uocauiu Ethunc fcr^ uari hymnum, apud multos quos feimus, contingit.

Sententia 'Platonii de homine diuinitiis creatOj nbsp;nbsp;^udd in Tinneo’formation

nem corporis attribuens minoribii^ Dijs^poëticèpotitKS dixit^in alijs locis tribuenstotum opißciumßttnmo JDeo,

A E P E fubit admirari, ut multarum in facris Uteris traditarum rerum omnes genres progrefla, quoniam à longinquis temporibus ‘befeindetet, èc autorem apud eos certum non haberet, adulterata fucis rit, præcipuum Græcorum uitium, qui Barbarorum (uti maiorum The^î ologiam æmulati, maleperceptam, temporum diuturnitate iam obfoletam, fabulis fæpeperuerterunt. Veluti(quod pauldantè de Prometheo,amp; Gigantibus,quod turn’s ædificium fuit, congeftos montibus montes fuilîè^diuulgarunt. Et columbam exarcadDeucalione, quod Plutarchus retulit,emilîàm. Et lapfumanimorumin bunemundumè Paradifo,in corporis carcerem, ad pcenam fceleris incluforû» Igi^: B tur amp;nbsp;Plato, cum ex facris literis audiiret,Deum/creaturum hominem, quafi circuns« ftantibus quibufdam dixilfe, Faciamus hominem ad imaginem, amp;nbsp;fimilitudinem noßram. ipfe.qui totam Theologiam fuam a' Pythagoreis, amp;nbsp;Aegyptqs, certisep per omnes fermonibus obambulantibus(deducebat,introducit mundanum ilium Opi# ficem!cumDiisiunioribus,quosipfe pauldanteprocreaßet,loquentem fuper ho^ minis creatione, iubentemcp eisfaccepta ab feimmortali anima, in corpus,quod ipfis efiingere mandaflèt, inferere, humanæ creationi ferme duos adhibens opifices, fu^j premum Deum animi creatorem, amp;nbsp;Deos iuniores, quibusidem iubeat corpus ins’ formate» Hæceleganter, ut omnia, Marcus Tullius, qui Timæum Platonis fecic Latinum,e quibuspauca delibabo:Tumadeos is Deus,qui omnia genuic, fa^ tur, Hæciuos, qui Deorum fatu orti eßis, attendite, ut mortali ^enerentur condi^ tione,uos fufeipite,quotum uobisinitium, flatusque.traditur a me. Vos autem ad id, quod eritimmortale, partemattexitote mortalem. PauldpdfljPdß autem earn fationemiDqs, ut ita dicam, iunioribus permifit, ut corpora mortalia eflinge^ rent, quantumque eßet rcliquum ex humano animo, quod deberet accedere, id omneiamp;quæfequentiaeflènt, perpolirent, abfoluerent, Itaque/cum accepillent immortale principium mortalis animantis , imitantes genitorem i óé efletßorem fui , particulas ignis j amp;nbsp;terræ ÔC aquæ i amp;nbsp;aèris â mundo , quas rurfus red# derent, mutuabantut , ea'squelinter fe copulabant , baud ijfdem uinculis quibus ipfi erant ligati, fed talibus, quæcerni non poßent, propter paruitatem. Aliaque multa profequitur Plato. Totusquelocus fumptuseß ex libro Mofis, Faciamus hominem lad imaginem,amp; fimilitudinem noßram , Siquidem.etiam nonnuIliHe# bræi feruntleum cum Angelis,quos pauldantè creaßet, tunc locutum. Et Phi# lo ludæus , quos PhiIofophi,Dæmones uocent , Angelos dicit in facris Jiteris o o appel

appellan’. Imaginem autemi $gt;(. nmilitudinem, imitationem illam crediditPlato, C Hancigi’tureius fentenn'am quaifeparaturcreado, utah'udfecerit Deus maximus, aliud Dr) minores, manifeftæ rationes coai^uent. K quibus(eritprior,quddip(e libimet contradicit: fecunda,qudd præter Theologiam maiorum , à quibusedi^ dicit, hancfabulam confinxit. Demum;qudd ratio bis quæ dicit,aperte refragatur, Coarguat igitur Platonem Plato,cuirefellendo/fufficeret,quod quæBarbarido# cuiflent^non dare perccpit, fufpicione ad alia longe déclinante, quamfons ipie, cugt; ius n'uulus fluxit Theologia Græcorum , fapuiflet, Quippe/fi uelconcedam/ib lum apud Mofem parentem mundi, cumiunioribusDrjs fuiiîèlocutum, nonpros tinuseos aflciuifle adiutores ad creandum, ope^mque quafi eorum implorafle congt; tendam : Auteum dedignatumjcorpus attredare, colledis^ ex quatuor elementis particulis fabricari, earn miniftris fuisprouinciam,delegaiîè. Probarem enim optb mis, naturæque maxime confentaneis rationibus, nihil effein toto mundo/bomine nobilius , ut qui crearit indignioris i minoriscp ponderis res , multo facilius admogt; ueritinobilifsimæ conditioni manus. Omnibus enini elementis melior eft homo: corpora ueró cocleftia(cum manifefto' deferuiunt humanis commodis, quiafada funt)etia autore Platone, ut luccrent fuper terram, ac motibus eoßt perceptis , tem^ poribusep diftindis , hominum negotiain tern's regerentur, efte^tque rebus huma^ nis certus ordo ; profedofuideturid melius, ac nobilius efle, cuius utilitas impu^ lit autorcmiad creationem cocli. Qui fi ccclum creauit, multasquecorporeasfor^ mas exemit ex ilia congerie ; certe fecit etiamiquodeftet animal nobiliisimum , ac fandilsimum , ut idem afteruit. Ad hæc non uidetur unius eiuidemque rei fepa^ randa, duobiisque quafi opificibustradendacreatio. Nam cum nulla caufa uerifigt; milis afterri pofsit, cur fapiens ille Deus refugerit humanam conditionem , nifi uidelicer (quod corpus humanum corruptibile fit ( indecorum fit autem fum# mum opificemirei incorruptibilis autorem fuiiîè : quod quidem nihil ad dedegt; eus Opificis fpedat) fiine)uerirati plurimum confentit, ut fit animi i ac corpo^ ris/quorum eft admirabilis coniundio , idem artifex . Eft autem diuinum cor^ poris opificium, fuit cjue fapientibus ftmpeqftupori, admirationi, Ac nifi quod incorruptibilis naturæ eft ccclum, ad fapientiam certe artifici, nihil illic eft/hu^J mano artificio excellentius : Nemo^que fuit, uel ante , uel poft Platonem , cui fabula hæc inexponendahominis creatione/arriferit, nec â fummo Deo/præcla# ra conditione creatum fenferit hominem; cuius corpus, etfi mortale eft , proub fum tarnen mirabili fapientia fuit , quod etiam eft Ariftoteles confeiTus, ut in re corruptibili , lempiterna quædam eftec fuccefsio , dum fernen inuicem fibi cor# poribus tradentibus, exiftit hominum perennis progenies. Quod æquè diuinum eft , ac fi in uno eodemque corpore (æternitas fuiifet . Sed non eft mihi contra Platonem fuper hac re différend urn, quern quafi poetice potius,amp;,utpleraquc, fubfabulis fcripfit,quamphyfica,conftanticpratione apparet locutum, Namnc# que fermo ille Opificis mundani cum minoribus Drjs,ueruseft; neque materiæ coeleftis, ad eum , quern tradidit modum , fedionemfas eftintelligi. Dq quoeç mi# nores nufquam funt : quia ut docuit antea, non Dæmones illi, fed homines fuerunt. Ipfum duntaxataliter amp;nbsp;in Timæo, amp;nbsp;alqs locisloquentem, SC Deum autorem ho# minis confitentem , iuxta fuperiores ; quibus operam dedit, Philofopbos, rationb bus omifsis,audire fan’s erit. Licet igitur Plato'tradat Deos minores a' Deopauld ante fatos^ipfius imperioicorpus humanum finxiffe, ubilt;^ tarnen quafi ueritate eum â fuperftitione reuocante, tribuit hoc mirabile opificiumfummo Deo ♦ E' quibus/

A etiin codem Ti'mæo,quod Deus fecitieairiaptum ad excipiendas rerum futurarum fmagfnes riru nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IsyiUisKzvavi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’tWj r tnrxf®' h/lixp ^tuitsun-^ quæ fequuntur.

Videlicet, Hoc igitur Deus confiderato, iplius iecoris formam fabricatus eft, Scposs luitin eius coftitutionedenfitatem aclguorem,amp;perfpicuitate,dulcedinem^ ÔCaipe ritatem.Pauldenam póft,huncjpfum fummum Deum refertmeduIJajin quaanimæ cnènt,ex dementis coIleiftam,compofuiflelt;Hæc,inquit,dcmentaDeus fingula/à fuis generibus fecernens , mifcens^ ad proportionêinuicem , fatum uniuerfaJem omnis mortalis generis excogitans , medullam ex eis operatus efi, nbsp;deinde ei genera ani'

marum demifitinferta. Hic audis totam materiam,Deum componentem, èC optimâ quamt^ dementorum partemiin medullam,quæ animarum fundamentum effèt^ubi/ fpumagenitalis) mifeentem, ac temperantem. Paulo' po'ft exponit,quomodonofter (iM^iTrKxs^^ formator, fîdor, compofuerit carnem, amp;ofîà,amp;neruos, ex quibusîie de^ mentis,quântacp proportione. Vndefa(ftum,utfiuxiorcm, fed quæmagis contend/ poffet, quàm carnis,molliorem autem quàm ofsium, uim neruihabuerint. Qiiibus, inquit, ofîà circunducens,amp; medullam alligans adinuicem neruis, demum carnibus ca operuit defuper. Deinde'ipfum eundem dicit/neruos ad extremum capitis adli^ ganè:c^ TXVTTX, v-ms Ó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t^xTHp CitcpxÂÙp 7!^s^lt;ms. amp;quæ fequuntur. Neruos

ob hæc,amp; bac ratione, Deus ad extremum caput circumados, circa colfum fîmili modo deuinxit. Et extremas mandibulas eis alligauit fub faciem, rdiquos in omnia membradilîribuit, alligans articulumarticulo. Demum Plato dicit, Deum, quo trarjeeret humor ex uentre,ad uenas, abufum aère, Soigne. Totamt^ inreriorem il# lam membrorumrationemdiuinitusexplicat,referensinDeum. In quibus evident tiCsimè uniuerCam illam fuperius pofitam à Mercurio Trifmegifto hominis créa# ® tionem declarauit,lècutusque efi: ad amufsim, explicans, aperiensque,quæ breuiter

Mercurius pronuntialfet , ex his^/in admirationem Opificis , omnes incitaflèt. Quocirca cum amp;nbsp;in Timæo ubique fateatur, animam à Deo creatam,amp; habere cum colfimilitudinem, ôèafiînitatem , quod etiam affirmât Ariftoteles , uidetur plane ration/ confèntaneum , ut qui fecit meliorcm partem , etiam ipfum mirabilci fapientifsimæ^ intelligentiæ opificium confiruxerit. Hoc'ueritate cogente non mo# ddinTimæo, fed alqs locis confeffuseft,utquodinfècundode Republicatradi# dit/a Deo nata, fada omnia, codeftia ôè terreftria, Deos, èC homines. Et in fepti# mo de Legibus diuinitus fie eft de Deo, ôèhomine ÔC quod interefîet, locutus; NaturaDeum quidem elfeomnibeatoftudiodignum, hominem ueróludum quen ,-. dam cfTe Dei, uerec^id optimum eius fuifîe. HæcPlato. Cuius uidetur efîè fenlus, inDeumjrescpdiuinas ,omne ftudium efleconferendum. Dignum enim eum elle, in quo colendo omnibus conatibus, Itudqs utamur. Hominem autem/elîè longe Deo inferiorem, quippe qui fît res ab eo ueluti iocularis efteda, ut quafi luderet,cum machinatuseumeft, uduti fîpidor^ aut llatuarius/aliquod opus dtiugerer. Græce enimgt; ludere, uidetur elfe etiam creare, gignere, unde filq, proies, di# di pignoraLatinis. Sic fuit homo, quafi filius, Ôè proies Dei, fed nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, machi#

natus, fabricatus, fadus. Id^ ait Platoifuilfe omnium, quæ Deus facere poflet,opti# mum,acpræcipuum.ln tertio quoep de Republica,non Dæmones,fed Deum fuper# num/innuithominem creaffe, cum ait, quod Deus formans homines, alqs aurum id eft, mentem, admifeuit plurimum, alqs argentum : xfiC S amp;mî 7fKKT{lt;t)ÿ , oauf în^tvii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jv 'm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x^toÎs . Jiô ‘niutn'rx^i axtii omi iTsina^oi , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, tn '

lt;/Ê H5« Tsis Tt 2^(gt;i^rûîs Kpà -tbis lt;AHiuv^roi:sDeus, ait, fingens^ qui ad imperan# dum creabantur, aurum.in eorum fatu admifeuit, eoep funtpretiofifsimi i qui eufto#

des 8lt;^ adiutores,argentum; ferrum, porró æs agricolisiSd cxteris opifidbus * Ih fexto quoqucj non Dæmones afciuit, fed ut Mofes; amp;nbsp;Trifmegiftus priores, uerum Deum hominis opificem.Hunc ait,fenfum uidendi feciiïe copiolîfsimû, multarumc^ rerum capacifsimum,uidelicet quod omnes,os fublime dédit, ut caperent notionem Oei.Nunquid,ait, IwiveuwiS ipp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;/lH(jü.is^yoy^ciroi TroAvr^histirHy t’J t- Sgxvn 0

Quod elf, Confideraftifènfuum artificem, quâm locupletcm fecerit dcndi facultatemf Senfit igitur cum fuperioribus Theologis, tota^ ante eum homi:« numPhilofophia.

Qj^dd lt;^^ridlotelei inirißce consentit cutn Theologia Moßaica^ hominem d Deo conditum^ formatiim^i corpus j datames fex//s uarietatem j attimctm autem exteriU'S inßpiratam, CAP. VII.

E N S I T etiamfquæiuperioresomnes, fi quisprudenterdidaeiuspcr* pendat, non pertinacium tempeftatis huius Peripatcticorum more;.in quibus quo plus efi:infcitiæ,plus etiam temeritatis,amp; arrogantiæ^mordiüî cusfdogmata certa eius defendat, aut uerius deprauct,Âriftoteles. Tria^ funtpræclara,euidentia, manifefta^decreatione hominis à Deo fiue animi,fiue corporis, apud eum teftimonïa. Vnum uniuerfale, duofparticuJaria : Ex his duolt; busialterum ad animum fpedans, alterum ad corpus. Quæ etfi produximus fu=? perius,pofcit tarnen ordo, ut hue reuocentur. Oicebatin libris de Generatione interitu ,quôd cum res terrefires corruptibiles^plurimum difiarent à principe Deoimmortali, ôi^incorruptibili, neccapereres terreftres in indiuiduis immortali:» tatepofiènt. Futurum fuiiîè, utres creatæbreuicircumado temporis interuano,migt; p grarent èuita. Huicmalo fapientifsimum Deum fieprouidilîe, ut inchoatoâpriü mis illis indiuiduis ordine, deincepsialtera gignerent altera, efîctcp in unoquoque fe^ men, in quo,Platonedocente, inuifibilia quædam animalia continerentur, quæ fn uteris animantium confotalcoalcfcerent, Sicut in utero terræ femina plantas« rum. Quo confilio/nunquam perpetuæ creationis deficeret ordo. tmi ktt«^ lt;ny ccd, jBtATïôi/©^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tpayety idàj cyvlt;ny, SiTdcoy tiè ro aveu, S yen w, csip nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x-arxiny, cclt;hv'

vxèy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eij^ 'n Fl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aö7rt/zÄvclt;j quot;jpoTCw, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'n 2Äsy i iv-:

«nAty« TTTi^ims tIuj yîvnny. Quodeft ; Nam cum in omnibusffemper defiderare melius naturam dicamus, melius efi au terri lefie, quam non elfe; hoc autem in cundtis erat impofsibile ; quoniam à. principio / plurimum difiarent i qui fupererat modd, compleuit uniuerfum Deus, perennem laciens gencrationem. Hæc, ut fæpead«« monut, in præteritis temporis uerbispronuntiac Arifioteles, fecit, compleuit, ut non innuat jeontinuam dependentiam, fed,ut magifier Plato , omnis^ uetufias, principium quoddam. Proponuntur enim duo inter fe contraria, è quibuscum ab terum fequi Deus pofict, elegit potius alterum, ut cHet perennis ordo * Quod ß contendas, amp;nbsp;proteruus infifias, ne fibi contradicat Arifiotcles, eum,temporis inb tium non {peótaffe, egoiex aduerfo dicam^imprudenti, amp;nbsp;ad mendacium f fidumtÿ alibi dogma minimeattendenti^onfefsionc ueritatis excidifle, cuius non imperitos, efferatos^in dogmatis eius Peripateticos,fed prudentifsimos quofip uelim confide«“ ratores.Hocigitur^mirabili,uenerahdocp Arifiotelis (ficenimappellare libet) oracu«« logt;declaratur,amp; continctur,quodpræcones thcologiæ nofiræ/toties uociferâtur;Ma nus tuæ'fecerurit me,amp;, ante amp;nbsp;retro formafii me. Imperfedium meum uiderimt oculi tui. Qiiomodo enim/fecerunt,aut creauerunt nosmanus eius, qui tautum diftamus

de P E R E N N I P h I L o s o P h I a, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;501

A diflamus àpnmoillo, quemidiuinæ præfentes fecere manusf Videlicet/quodipfi nosPhilofophi jfæpcTheologiæcocIefiisinterprétés, docuerunt. Permanauit ad nosufque âprimofperennisgenerationisâ Deo excogitatus ordo:quiinon folum creauit primos illos, erexitq; è nihilo in pedes, fed uafa quoque membra^ molitus eft in eis, in quibus genitale feinen contineretur, femini autem earn indidit uim , ut quod ait Plato, exigua quædam;amp; propter breuitatein inuifibilia animaliaciinefsi fent, Aptauit quoque membra, ut fieri poftet generatio.Etquod mirabilefufpicien# dumqjmaxime'eft,uteffetcopiofifsima fatio , mutuæ coniuneftionis magnum ex# cogitauit ardorem. Et quod admiratus explicuitideducens totam rem Deo Plato, Defcendere,inquit,fecitper collumia capite fernen. Quodiueluti animal, accepta re# Ipirationelubicuni^ refpirando fluxit, uitali cupiditate animali ingenerata, gignen# di amorem abfoluit. Quocirca genitale uirorum membrum, utpote fui iuris, ratio# nis^ impatiens,omnibus eftrænata cupiditate conatur potiri; Similitcr/quæuulua inmulieribusdicitur, cum fit animafob hæcipfa, procreandorum filiorumaui# dum. Etreliqua, quæperfèquitur Plato, deducens, ut dixi, mirabilem banc area# namqjnafcendi fapientiam omnem ^Deo, In his igitur continetur/quam Ariftote# les dixit tmAtx«? ymm?, Perpetua, continuatacp fuccefsio. Quam fiuoluiftet expli# care, dicendaeifuiftent, quæ prior Plato : quæîcum magifter ipfe ingenue tribuat Deo, certe' amp;nbsp;Ariftoteliut tribuit, tribuenda fuiflent ; confitendumcp fuiftet,Deum autorc tanti open’s. Ilie igitur idem pofteros nos creauit,quipriorcillumicreans nos in illo, faciens perpetuu fuccefsionis ordinem,dans apta membra ad generatione,amp; utrique fexus mutuam appetentiam. Et hoc eft,quod apud Mofen dicit, Crefeite, Sgt;C multiplicamini. amp;, Producat unumquodque/iuxta genus fuum, habens lemen in

ß femetipfo. In Politicis item/Ioquens de mutua uiri, èC mulieris coniuntfiione : Ji

H lt;fvlt;ns «vXTiÄH^oi TtevTH tsusjlIk/Ii» r» «ii avxi, ksct' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÿ i/lvvxToa-,

VTU -Ti^ocnKav'opoiTtXi VTOB T» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;« efvtns 'tz-Tc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iFI yvmxos KOivavixp. Quæ

funt, Simul autem natura, inquit, fupplet hoe circuitu , perenniter eftè : quan# doquideminon fecundum numerum, fed fecundum fpeciemlid fieri poterat.Sicpro# uifa fuit aDiuinitateutriusep natura,uiri, amp;nbsp;mulieris, ad focietatem.Ccrnisut fibi confentiatjConfitensiaDiuinitate prouifum fuiftè,non folum nuneprouideri,imd idèo prouideri,quia prouifus fuit fexus uiri, amp;nbsp;fccminæ.Non nehæc eft Theologia Mofaica'T Mafculum iamp;fccminamicreauit eos. Et dixit, Crefeite, 8^ multiplica# mini. Eaeftperiodus,óó 6vlt;Aa%«s Faeftum aDeo, Mofes : Fatftum, amp;nbsp;Arifto# teles. Fadtum'aliquo temporis initio, Mofes : idem amp;nbsp;Ariftoteles : apud utrunque/ Fecit,Creauit, Repleuit Deus. Necefle igitur eftAnftotdem hie fenfiffe, quæmaio# res,Plato,Pythagoras,omnisc^Græciaiprodiderant, cum amp;nbsp;fermoid declaret, amp;nbsp;habuerit anteaiquos fequeretur.Tertium teftimonium de crcatione animi eft,cum in quartolibro de Generatione animalium , omnem aliam animamlinterire, quia coniunâa fit cum elementis, â quibus letiam oriatur,'amp; abeis fepararinon pofsit, quia non fit aliud quam ipfa, fatetur. Solam autem mentem , aut intelledum , exte# rius accedere, quia feparabilis fit, amp;nbsp;alterius generis, ut in libris etiam de Anima, difîeritî Sgt;st nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;atntm alt;Avy«7Bj/. »Tt yXf Wtxs t(ßä'iXf-rx acntvxi, clovn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;senxf,

ini' arifMCTt ennivcu.. V yo^ azn§(4X Tn^A'^tmp.x iHTXKxSeaKS yxspos JU , AeiTSiTKi Ji vvi/ fzeyoj; Sv'

t-aratnlyot, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;vm (xcvop, iji yety mitv vJ^^yé^x Kaivusvä crtn(iX7îKH tytpyact; Quo cir^

ca, inquit, impofsibile eft, ut exterius ingrediatur anima fenfibilis. Neque enim ipfasiperfeipfasingrediceuinfeparabilesdatur. Eft enim fernen (excrementum corporis,à quo continetur. Supereft autem folam mentem exterius ingredi,amp; foJam di#

uinamcfTe,cuiusoperatio(non communicatcumadione corporea. HæcAriftote^C lis dida, qui’æqua lance, fyncerocp iudicio ponderet, colliget.hominem ^usc ue=? tuftifsima noftra Philofophia, fenGfle ; quod^ ex fuccefsione, reuelatione^ fenGt I nofira ,hocAri{iotelemrationeS^iudicioprodidiffe f ratione/cum ueritate cœlefti confonante.Prioraexemplafatis fupercp declarabant,creationcm arrißcium^ hu^ man! corporis j opus fuilTe diuinæ fapientiæ : hocpoftremumiualidifsimè clamat,ab origine diuina, fatum noftrorum animorum. Si enim mens fola feparabilis, fola à natura corporis abfoluta,neceflarid eft origoeiusâ Deo, quoniam a nullo corpo^ re, fupra corpus enimeft natura diuina. A'foloigitur Deo. Quod ipfe etiameonft'«! terinonerubuit.Supereft,inquit,folam banc efle diuinam. Diuinafunt, quibus ' uel ortus â Deo, uel Gmilitudo cum Deo. Entotum hominem ab uno eodem^ß Deoi dixit Ariftoteles creatum, confentiens cum prifca Philofophia, cum Aegyptijs, Chaldæis, Pythagoreis. In cuius didis, G penitus euoluas, rei caput attingas, re«? rum creatio, quantum uelint torqueant hie fefe Peripatetici, continetur.

QjU)dlt;.^rißofdeT de animi immortalitate, ac diuinitate fen fit, ac dixit, qtnefuperioret, Chaldai ,Tgt;ythagora^, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Mercurnts Trifnoi

VIII. • ERISIMILE cft,utdixi,maioresTheoIogos/Græcos, èi. Barbaros, ratione quoque, iudicio^ accedente, in hac præclara, de aduentu exte^ rius animi noftri aftertione Ariftotele fuifle fecutum.Quæ G hodierni Pe^ ripatetici tenerent, fortafle meIius/amp; hocloco, amp;nbsp;omni Philofophia eius,

Ariftotelem interpretarentur. Veri inquam Gmileeft, nuncPhilofophum dixilfe, D quæicum cæteri, tum Chaldaicum oraculum , quod folet etiam Platonicis proferri, prius ediderat:

Kg« (Tt amvtAeiy -Tramp;'j ’n tpSf Trteijoos ccvyxg, urn d'Vyn TrtAvj/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;QutC ftint,

Accelerare opus eft te'ad Iucem,amp; patris IjDlendorem, Vndetibi eft animus miflus,multaindutus mente.

HocoraculumexpIicansPfellusPhilofophus, i7ralt;/lH vx. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»d'vy» tIÙj

sKtny , ÿi/l’ty crw/jueTtxcuS vifKisfjxa K^itncn, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ildj VTirxf^iy tya ixêivoy

tTffxsptefamp;w. ôdquæfequuntur. Pofteaquam,inquit,non ex feminibus accepit ftib# ftantiam anima, neque corporels fubGftit tcmperamentis, led à Deo lupernè hasî buit eflè, ad ilium etiam conuertatur oportet, Si ad lumen diuinum faciat aftenftim. Magna enim ueftita intelligentia/huc defeendit, hoc cftmduta eft à creatore i Si. pa^ ' tre J reminifeentias diuiniorum conditionum, quando huc/accepit defeenfum. Hinc/ per eafdem illas reminifeentiasliterum illucreuertitur. Inhis/PfelIus,etGnimium Platonicè'de animorum defeenfu locutus eft,ucrus tarnenfenfus eft,animos/eftè diuinos, his â fedibus defeendentes i ubi confenfus omnium mortalium/prædicat efle aulam Dei,quiitametG per omnem mundum intentusicœlum,ac terras implens, ut nofter ait Propheta, proprius tamenlubi magis colluceat maieftas eiusilocus, di^ citurCœlum. Ab ilia aula, quoniam nec àmundo corporeo, nec ab ullis démentis ueniuntjdixerenoftrasanimasdefeendere, formatas ab ipfo Deo, Gmiles autem Gbi formatas, nullo ex corpore depromptas,G3lo Deo/earum origine, Slt;fonte.PfO^ ptereaPhiloîproomnibusPhiloft)phis,animumeflè « ccTttaircctrinc, h K7rKvyctffiJLX,Aigt;^ îcifsionemautradium âDeo: Salomon, idiirH’nCi proprietatem; Oraculum Apob linis

Alim's, particulam:Mofes, afflatum: Tullius, decerpcos ex mente diuina. His modis eft anima demifla ccrio, diuinitus data, diuinitus decerpia, mirabili mogt; do formata. Quasautem dixit Pfellus reminiftentias, non illas fcilicet PJatonicas dixit, nifi rede fentias, ftd naturalem ad cerium fuipedum, ÔC conuerfionem,unde fuitorigo, fimilitudinem cum Diuinitate, ÔCquod animus/decerptus, aut afflatus,^ eft ex mente diuina, natural! cupiditate defiderans/fontem genitorem fuum:non quod antea,qu^m in corpus intraflent, in ccelo fuerint animi, fed uno momento creati, diuinitusc^ dati, coguntur conditoris fui reminifei, Temper ad propriam re^ gionem fuam animorumép loca, ubi Deus inuifibilis ,regnumcp eius florentifsP mum, fulpirant} cum nec terra, nec aqua, nec aër, necignis^pofsit animis placere, quippe qui nec è terra, necaqua, nec acre, nec igne, fed à regno Deorum, â locis immortalibus , inuifjbilibus, incorruptibilibus, uenere, Huius regni/recordantur animi ; lumen fempiternum fentiuntinftindu natural! fulgent!fs!mum,m!rabile, iu^ cundifsimum, alacritatisineftabilis , incognita mortalibus, fobs his^ qu! adlunt, notagaudia.Hæfortes 1 autconditionesmeliores, de quibus|fæp!fs!me Plato,ôd SorAgt; noftræliteræ. Magnam autem mentemfetfi Pfellus illas reminikentias interpréta^ tur, mihi tarnen uidetur oraculum(fim!l!tudinem Dei, id ipfum, quo diuina eft anima, kniiflc, illamcp Diuinitatem defignafle, quam fedibus ætherqs delcendens/ tulit anima ftcum. Hæc magna,hæc nnilta mens, plena diuinæ naturæ,inftindus^ beat! notionisep ccrleftis. Hoc quis neget Ariftotelem lênlilïe, afleruifte, cum nulla fit!nhocmundo)reg!o,neclocus,nec corpus, à quo/aduentare animus potueritC Ettamen/exteriuseumingred!dixit. Vidifti quoque, ut Plellus propofuerit,pe^ necç deciaraueritlocumfuperfus addudum ex Ariltocele : Non fubfiftit anima*cor#

ß poreis temperamentis, ut quidam !n Phædone fufpicantur: nec kmini, fpumæq^ illi, fubftantiam debet fuam : non codem , atque corpus fatukminatur : fed habuit diuinitus i amp;nbsp;fuperne fubftantiam. Idigitur Ariftoteles dicebat, ex femine,quod excrementum 4 uel fpuma corporis fit, fenfitiuam corporeamc^ animam creari: fogt; Iamautemmentem)alter!usrat!on!sefle,cuius»omn!s incorporea fit opcratio. Ob id earn efte diuinam^folamcp exterius accidere. Quodquidem cæteri Philoibphi communibus fuffragi-js omnes decrcuere. Vidimus enim apud Platonem,Opificem mundi, feprincipium , Sófontem animorum confitentem,cuius , inquit, initium traditur uobis à me. Et quod Dij minores accepta, genitam^ à Deo animam,inclue ferintin formatiim â fe corpus. Âlia^plura, quæpdftreferentur. Igitur, amp;nbsp;Pytha^ goras aperuit, propalauit, uociferatus eft, quod Ariftoteles occulte defignauit: cu^ lus didum, animum exterius accidere, eft quod Pythagoras omnibus prædicabat»

Genus diuinumeflè nobis etiam mortalibus, propter corpus , ut Chaldæus fupeü rius : animi autemorigo, inquit Pythagoras, eft â Deo. A' quo genus ducimus, in^ de natus animus, propterea cognatus ,ôd quod ait Ariftoteles, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aftinis,

gentilis , ut Marcus. Tenemur agnatione diuina. Genus noftrum, id eft, eius, qui uerè homo eft, nempe animus, non eft à corporeo , corruptibility mundo, fed à Deo. Propterea diuinum genus eft nobis, ut haudquaquam timere,quafi morituri,«, debeamus. Imo fidendum eft maxime,magna^ cum alacritate uiuendum ,quibus non fit cum his quæ moriuntur,8ó intereunt, agnatio, fed cum Deo immortal!. Cernis autem Pythagoram eodem nomine atque Ariftoteles ut! 7 Relinquitur, in^ quitPhilofophus, mentem folam .extrinfecus aduentare, folamcy efte aeoF» diui^

nam : Pythaßoras autem , diuinum genus, fatus diuinus, diuina cognatio, natura, q origo, ortuscp diuinus nobis ; propterea non morcalis.Eadem deprecantem,amp; quid fenferitAriftotelesdeclarantemnoftræTheologiæantiftitem ,etiam Arati teftimo:» nio , qui fimiliter atque Ariftoteles, Pythagoras, licet Ariftotele prior, fueratlo# cutus j allato, conGdera : Ipfe, inquit diuus Paulus, Deus cum Gt Dominus cocli tcrræ,non in manufadis templis habitat, neque manibus humanis colitur, alicuius indigens. Ipfe'dans omnibus uitamamp;fpiritum in omnibus , creauit^ ex uno fansî guine omnem humanam gentem, In ipfo , inquit pauldpóft, uiuimus,amp; mouemur, amp;nbsp;ftimus, Gcut quidam è Poetis ueftris dixerunt, Huius enim genus fumus. Genus igitur cum Gmus Dei, Slt;quæfequuntur. Vifum quidientiat Àriftoteles amp;nbsp;Pythagt; goras. Diuine quoque'amp; Gmiliter atque hi omnes, animi fubftantiamîamp; fontem de:# clarauitTriftrjegiftus ad Afclepium : ó vîf 5^/ »x nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vtnÓTHT©' 'ri àwC

ftiazrtj «nAûJ/zfcvc^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rn râ uÄtif cpûs : Mens, inquit, non eft abfcifla ex Dei ftibftan^

lia, fed quaG explicata, Gcut Solis lumen, Quis eftigitur tam infeliciiudicio, tanta impudentia, quanquamhabent osihodierni Peripatetici,amp; frontem perfricuere, non omnes dico, qui non uideaqMercurium, Pythagoram, Aratum , Paulum, Chaldæumaperientes,quodobfturé protulitf Ariftoteles, exterius animum imi gredi uidelicetortus illi diuinus eft, genusl generatioi natales diuini, non munda^ ni J non corporei, corruptibiles, diuina ftirps. Hoc item iclarius expofuit Marcus, uqquiftntentiam Ariftotelisfupereouerbo aforibus,uel non intelligant, uel deprauent, id de intelledu uel Dei, uel uniuerfali quodam /exponentes , aut de intelledu, Gueintelledione, amp;nbsp;dodrina, quæ paulatim exterius aduentet, Gt locus# tus, merito cæteros magnos uiros audientes, apertinaci, ftulta^ hac fua perfuaGo#» ne dimoueantur. Quid enim ueriGmile Gqaliud Ariftotelem fenGfte, quam quod eft D apud Marcurn in Tufculanis, amp;nbsp;in confolationef Animorum,inquit, in tern's nulla origo inueniri poteft, Nihil eft enim , inquit, in animis/miftum, atque concre# turn, quod ex terra natum, atque fadum efle uideatur, Nihil^ humidum,aut flabile, autigneum. His enim innatum nihil ineft, quod uim memoriæ, mentis, co## gitationis habeat, quo amp;nbsp;præterita teneat, amp;nbsp;futura prouideat, compledi pofsit præfentia ; quæ fola diuina funt. Hæc ratio Marei noftri de immortalitate animfla## tior, uerbis^ Latinis declarata eft, quam fæpe (Græce,' amp;nbsp;ad morem Philofopho^ rum pofuit Ariftoteles in fecundo de Generatione animalium. Nam cum diuiGflct, omnes animæfpecies, aut feparatas efle, aut non feparatas, aut quafdam ftparatas, quafdam non,uel nafei, ÔÔ eflein femine man's , non exterius ingredientes , autin ft:# men maris ingreflas : aut exterius accedere omnes, uel non : quod non omnes prius fuerint, quam ingrederentur, darum efle hac ratione : Quæcunque enim principia habeantoperationescorporeas,ea'GnecorporeeflHion poift,ut incedere finepe/ dibus, ut id non pofsit exterius accedere, Neque enim ea principia ipfaper ft introi# repofle,utinfeparabilia,neque corpus introire. Semen enim;excrementum uen#» tris efle, Solamigiturmentem ingredi exterius, folamcp(diuinam eift, Neque enim cum operatione eius^ulla ratione communicare operationem corpoream, Hæc ratio eft, quam Marcus attulit, memoriæ, cogitationis,prouidentiæ.Hæ enim ftint ope## rationes incorporeæ, ab incorporeo principio naftentes,

Q«ddconßrmauit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eandetn ßentetjtiatn alijf locis, (^uibitsßenßt

aperteß pronuntiauit.anitnutnd corporefegregatum^idetn^ teßantur ripatetici eum ßenßße,

• ANC Item Ariftotelis uerè fententiâ fuiflc,nô is mod3,amp; omnis qui in liss bris de Anima eft Iocus,fed èC ille in Moralibus, ab alrjs etiâ animaduer* i fus,cui mille tenebræ ab inimicis ueritatis offundi pofsint abunde tefta^ tur.Eft autêin decimo.Illicperfpicuè duas oftédit confîtetur^ hominum uitas:alcerâ,qua uiuitur fecundû côpofitù;alterâ,qua fecund u mente, ac intelligêtiâ.

Virtus itêiô^operationes efle duplices,alterasifecundû côpofitu, quæ^prie uocenf ) humanæ,qua(î corporeæ,8c in bac uita:alteras lèparatas,mentis amp;nbsp;intelli^ gêtigî oàji râ (TVl^amp;fcT» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ó ßici Ji Ó M7«s, M ivJlcUpliVM , »Ji vivv

Quæ funt,VirtuteSjinquitjCopolïtiJiumanXjUita quoqp quæ fecundû cas agit. Sic itê félicitas. At ueró,uirtusiamp; félicitas mentis,eft feparata.Hæc Ariftoteles. Superius autêiuerâ perfedâcç felicitaté,declaraucrat mentis adionê,ac cotemplationê:fed eiuG modimaiorêeflèjquàmfecundûbominé.Necpenimfquatenusbomofît, fedquate# nus diuinû quiddâ in fehabês,eâuitâ iab eo agitandâ.Quâto aût différât hoc'à c5pogt; fîtOjtâtopere dilïèrreoperationêeius,ab operationibus,quæfiât fecundû alias uirtu# tes.Qudd fî mens fît relpedu hominis(diuinû quiddâ; etiâuita, quæ lècudû hâcjtrâ-« fîget,diuinâ relpedu humanæ uitg fore.Necp uerd audiêdos clîè,qui nos hortent,ut qui homo cfi:,humana curet,amp; fentiat mortalis mortaliazièd pro uiribus conâdûim^ mortaleeffîci,oîa^ facereut uiuas fecûdû id(quod optimû eft. Denicp côcludit,uitâ fecûdû mentêieire uerâ uitâ acfelicitatê,quâdo quidêis homo maxime fît, His Arifto tell's uerbis oîa cotinenf,quæ cæteri de immortalitate plane,8^ aperte attulerût, Ho^ minêelîè plenûrationis animal,memoriæ,cogitatiôis,^uidêtiæ. Qudd animoRî nul la in terris origo inueniri pofsit,qp fînt {eparati,utloquif Ariftoteles : feparatos aute cire,operationes incorporeasjô^ feparatasjet a corporels operationibus oîno différée B tes,atteftari.Tullius aût,quddinhisnihil fîtmiftum,atc^ côcretû, autquod ex terra/ natû,atcp fadû efle uideat.Nihil humidû,aut flabile,aut igneû, nihil ex quatuor ele^ mentis.Quia in elemêtis,amp; corporibus,nihil infîtquod memoriâ record ationem^ præteritoRj,futuron2prouidêtiâcôtineat. HæcLatinè funt,quæ apud Ariftotelem, qudd fînt animi lèparatijqudd operationes eoistfquæ funt recordatio, memoria, co# gitatio,fpeculatio,prouidentia^ fînt fèparabiles, uidelicet â corporibus elementis^ difîundæ, non habentes ab dementis principium,ac dependentiam, fed alterius ge# neris diuinioris, quod non inueniatur in terris. Hoc Ariftoteles appellat feparabi# les.Atque cernis!eum,eadem loquentêin moribus,atcp in libro de Generatione ani# malium.lllic qudd animus folus, fîue mens,quem cæteriidicuntintellelt;fîum,eft diui# na, fola ingreditur extrinfecus, fola feparabilis eft â corpore, nullum cum corpore coniugium habens:non nafcens è fpuma prolifica. Idcptrationibus,quæ fîntfaculta# tum, ipfarum^ lubftantiarum indicia, coIligebat.Hiciuarrjs modis feparat animum d corpore, quod uerus homo fît animus, quo félicitas humana uera fît non fecundû corpus,aut fecundum compofîtum ex animo,amp; corpore,{cd lecundum animum leu mentem folam, qui uerus homo fît, cuius uirtus, félicitas, amp;nbsp;beatitudo, fît leparabi# Iis. Qudd hæc beatitudoifît maior,melior,quam humana, uidelicet terrena.Quibus uerbisprudentifsimus quifque nofcet, Ariftotelem hæc loquentem Ipedafle, men# temcp fixam habuiflè ad earn beatitudinem, quam in primo de Codo, de his qui de# gant extra codum beatè,prædicauit;quanquam in eifdê Moralibus,iuxta cÔfenfum mortaliûjDqs immortalibus attribuit,qui dicâtur uiuere beate'.Cum autê beatitudo/ nô fîtfomnuSjôCdormitio,fed adio maxima,acbeatifsima, Deos autê â corpore fe# paratos nihil agere corporeû,necdre fît,relinqui duntaxat eos côtemplari. Quid au# tem contemplêtur,idê Ariftoteles propemodû cognouit,ÔÔ falTus eft. Hanc igit ani#

^0 6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AY‘GVST. E V g V B« lib. IX*

morumfpedauftinMoralibusfelicitatefimilc uidelicetei,qua‘Dfjfruun'' c tur,â coniugio corporis fegregati.Eiufmodi enim animos elle noftros, quales Deogt; rum innuebat,etiam in corporibus leparabiles à corpore.Nam quod hanc uitâ bea^; tarn fçnferit Anftoteles,liquidd uerba eius oftendunt.Si enim,quam proponit, bea^ titudo,felicitasc^,non eft compofitiidum aut fumus in corpore,fumus in compoftto; certe fpedabat earn felicitatem,quæ quidem in corporelnemini cotingere pofsit, nib munerediuino,inelt;ftafimraptus,fopitis^ fenfibus, uideat arcana Dei* Hue adde, quod nulla in corpore fruimur clara, lucidacp ipeculatione, qua/pofsimus efle bea^# ti.Necpoteft animfts occurrerenoftris, fe^ aipeiftabilem exhibere, quod eos fatiet perfedo folidoC^ gaudio. Non ccclum,terræ,maria,terreftria,cccleftia.Tum in loco fumus,ubi nulla unquam eiufmodi contigit contemplatio, quæ/redderet quenque perfede beatum.Quid quod noftrælpeculationeslplerûcjp falff,fallacescp,uelipfius Ariftotelis teftimonio,qui fa'peprifeos illos carpit Philofophos arguitep errorisZ Quidquód fpeculationes, uel à nobis ipfis oriuntur, generantur,uel à libris, moni^ mentis^ aliorum^Sed fibi quifeppefsimus magifterdibri ferme cundi icatent erros» hbuSjôd fabulis, An Ariftotelis libros legens,0t feiens quæ tradit,ero beatus,non po tius ærumnofus Quæ quidem beatitudo'ei priori,qui ifta tradit, contigiftet^ quern r nunquam ego puto fuifle beatu*Cum igitur omnis humana,amp; in corpore ipeculatio cuiufcunquemodi,neminepofsit beare:Perfedâ ante beatitudinê Ariftoteles ftatuit in animo cognofcente:certe/n5 potuit alia Ipedare beatitudine,nifi diuinam, de qua locutus eft uberrime Plato in Phædro. ipfe quoep Ariftoteles/uidit earn in libris de Ccelo, aftcrens eos, qui funtextra mundum, nec tempori nec cafibus fubiacentes, nec locis inclufos, uiuere perenniter beatos. Alijs autem locis'hos ipfos alTerit/nulla corporea uoluptate, fedintelleduali, lemper beatos*Alids definiuit,Deum fupremu q cognofeendo feipfum beatum* Hæcigitureft omnium animorum beatitudo, ficut Dei, fic cæterarum mentium:contemplanturprimumillum,ibiphilofophâtur, ipe^ culantur, illincomnem uoluptatem decerpunt.Hanc Ariftoteles neceftarió,non alia beatitudinem uidit,fiquidem in terris non inuenitur*Beatitudinem enim no efle rem uanam,amp;^quænufquam fit,necefle eft*Ex hoc igitur loco cognofeitur iteru Arifto# teles,{èparatosanimos,acdiuinosdixiflè*Idqueagnouerunt eruditi*E' quibus MP r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;chaelEphefluseoipfolocO : CtÄTtij/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ny nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ’n)/ yXf cvTüiS

, i' / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p-Khisje nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fc(/ ÄayiK» fwS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ji-il'ni cajrgt;j/ tvtuii «Trv^pcûvtnxl . tvx pSj/ iK

Kgù trógt;(iXT©', -n iv J y wt/lxtijciväi/, '^1 IsgT lift rie 7«S x^iTXS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nvxt tjj

ïy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;twviA nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;fè vgt;i/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’n!)

. VTTfcj» B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tgS }(UQii^ls lt;fè TB O'ÛnXT®' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tStO eTTtg nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;m TiSTUy , uS

ci Afcyims vigt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;v«tZw c/bfdf«!» t(ùgt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«Asamp;iî; Particulam , inî#

quit, meliorem,amp; hominem dicit mentem noftram.Siquidem uerum maxime^ ho^ minemin rational! uita conftituit* Eum(p duplicem in his oftendit : Alterum ex anP mo amp;nbsp;corpore, cuius beatitudinem definiuit in magnis Moralibus, èC in primo huquot; ius operislibro, uiuere fecundum uirtutes. Alterum autem ’quiprimo, acuerè hoj» mo fit, mens noftra, de quaprofequens dilTeret* Quidquid autem hoc eft, à corpo* re fegregatum eft*Et ex his item fit perfpicuum, eos qui dicunt Ariftotelem opinari animam mortalem, nihil uerè loqui* Hæc ille»

Ex bts ^ueefcripfit in libris de ^^^fhitna nbsp;nbsp;de partibns animalium,fitnilis proi

batio;ilt;^ ^udd hoc ipfnm interprètes Qraci cotenduntlt;..^^ißotelefc'ißlJe,

AA D E M apparent/exlibrïs de Anima, Quo Joco operæprenum eflnofTc^ ^amp;p-^^i9uæcdâmagnoBîui'roRîefi:fententia,ah'udefleapud Ariftotelem animâ,aliudquæ dicitur vSs, tncns,intelh'gc[ia, Phorê,quia corporis per# felt;fiio èi. aduseft, corporis inquam organ ici Jnaturalïs j cum corpore cen^ fetinterire,Quafî corporis harmoniajqucmadmodûin Phædone PJatonisjqui'dam difputât,ceflàns eu corpore,ficut cum cithara périt harmonia, At,eam quæ dicitur mens,etiï in anima infedeat tanquam uehiculo,ôd feparabiJê à corporeubicp dixit,amp; alterius omnino generis,cuius a(flioncsjamp; operationesdiuha cum acflionibus cÔpoiï# ti,aut corporis,amp; harmonig cômunicatione fociêtur,Separatûprorfus, aliudcp oîno reru genus,ut ætheriü corpuslab alijs corporibus long^ diüat, biancigitur mentem/ ubilt;p prædicat immortaIê,diuinâ,GmiIem^ naturæ Deorji.In libri's de Generatfone anïmalïû,ab elemêtis non nafci, fegregariç^, exterius aduentarc. In Moralibusifepa# rarijfeiungicp à corpore,8d â compofito,ut quæjab co nihil gerat,aliûdc nata, Verus homo,parsdiuina,Cuiusduntaxat fi t félicitas uera,lnlibris de Anima/multus eftin feparando alteram ab altera,Atcp de mentetlarilsimêpronuntiat: »cgi ïïtóüj ó vSt sös nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«îtoS«? -in aiii mfyaa. Atque, inquit,hoc modo mciis eft fepara#

bill's,amp;impermifi:a,ödimpafsibilis, fubftantia exiftens alt;flu femper, amp;nbsp;operans. Paulo autem pofticlarius, amp;nbsp;apertius, ut nulla fuperfit dubitatio : xuojL^ili Ji Ji-w t^ó-voi/ tStv oTTtp JA , p.!iva^ «3ccvcevgt;if, «iJloy. Separatus, inquit, ödlegregatuscft animus, quidquid eft. Et hoc folum( eft immortale , Qi. fempiternum. Quid aper# tius Rurfus eodem libro: Quæigitur, inquit, uocatur intelligentia, fine mens,in anima(dicoautemintelligentiam,quaintelligit,opinatur^ anima) nihil eft actu omnium antequam intelligat,Quocircauerifimilefit,eam(cum corpore non eile pern ß miftam,Quod enim fit è corporibus,HæcPhilofophus.Sciendû uero' apud Græcos 'ft* duplicê eflèmentc,fiueintelligentiâ:alterâ,quæintelligit:alterâ,quæintelligitur:uoâ! citantes mentem/ipfam rem intelle(ftam,Hæc/proprie dicitur Jlccvoict, difeurfus, co# gitatio,Hancpoftremamidicitcorruptibilê,ipfasfcilicet intelleiftiones, animo nunc inhærentes,nunc abfcedentes,amp;^ euanefcentes,Prioré,quæ eft ipfa potentia, fubftan# tiaeç mêtis,incorruptibilê,Clarè quoiç aperte dixit in fecûdo: Ji 'n vâ, IH72KÙS J'^VVeJp-iUS ^Ji TTUtfXVi^Oy y CCJi^ loiLi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tTtfûl/ QVM . Tÿ-JV nôvûll IvJlbyiTW. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Kfi!'

^«TTig «ïJioii TV nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i.^x Jè äsit^k [iiamp;x. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ifxvigii/ tx txtuii on vu Isi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- De m en te,

inquitjôCfacultate Ipeculatiua nondûperipicuu e{î,Sed uidetur aliud animæ genus. Et hoc ipfumfolum'poteftfèparari,tanquam fempiternum à corruptibili, Cæteras animæ partes,ex his manifeftum eft,nô effe feparabiles, Hicclare',ô^ aperte, ut cogar admirari,quicôtrariafentiunt,Ariftoteles quid inter mente amp;nbsp;reliquas partes ani# mæ interfit^edocet,Declarat etiam'quid fît feparabile,nempe fempiternum, incorpo# reum,incorruptibile,Talis eft,inquit,mens,amp;ea,quæ dicituruis ipeculatrix, Sepa# ratur àcorpore,perindeacresincorruptibilis Sc fempiternaa corfuptibili, Ipfa in# corruptibilis ,reh'quæ partes corruptibiles, poft corpus non remanentes, fola ilia remanente, Agnofeis igitur/ea, quæ Tullius nofter ex his amp;nbsp;alijs Græcorum fond# bus, Animorum, inquit, in terris nulla origo inueniri poteft. Nihil cft enim in animis miftum, atque concretum, aut quod ex terra natum, atque faâum eflè ui# deatur, aut quod humidum, aut flabile, aut igneum. Vbi eft igitur quorundam malefanorum, quilfîbi impiephilofophando, fupercilium, fapiendamcp arrogant, doeftrina, non religionis modd, fed Philofophiæ bonæ deprauatiof Luce clarius eft,quid fendat Ariftoteles, cæteris Philofophis'apertius, quod occuldus ille, dilfe# rentibus, Probant item Græci Ariftoteliffeparabilem à corporeidiuinamcp elle, amp;nbsp;pp 2 immor

immortakm mentem,ex illo in ultimo de partibus am'mali'um loco. V’^bi dkit : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C

Tiviji 7m(rK^ rS efvaiKi cfixKi^Snvcui h » Tsriex wrór^f , kâîC SiZÿ [iù œi'tv i/Kni wst olJk nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ Vtrum, inquit de omni anima, Phyßci eft difterere, an non

de Omni, fed folum de ea, quæ fine materia eft. Exquoi^inquiunt Græcijanimam ie^ parabilem à materia fenfit. Simplicius quoque'aHercns Ariftotelis teftimonium fu^ perhoc, Quod enfin Deusieft iemper, inquit ipfe Ariftotelesiinundecimo Meta# phyficæ , n-TS TSi'k (Avvapuy (TvÂxe^f/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ^^aezsof lt;/ë ó Stiff àti, »(pà «(«3ff êp, à xf^i

WTt. Hocfumusnosialiqtiando, uidelicetpro uiribus noftris. Segregatus autem eft Deusfemper,ctiamnosigitur. tametfi aliquando,hoceft, anima à corpore, dif» lunda. SicaitSimplicius'inlibris de Anima: ut undiquefiat perfpicuum/eparatæ naturæmentem Ariftotelem fenfifle. Super his item uerbis, quæ pauld antèprodu# ximus , Et hoc folum(immortale , amp;nbsp;fempiternum, Simplicius, ImsHxxi W •mv'n KÔyai, ^xç^Zy vy âtnûJ^H '4'Vytit vvy , «Sxvx'ny «iJïoy x:(ilt;^cà.viTou wx wvth , 'ilùj

Ts^xrwx xnrv avyxpuvixy xycx âxvfixxnoyciy : Animaduerterehoc uerbumiopcrcpretium eft. audader fubftantialem animæ mentem/immortalem, amp;nbsp;fempiternam pronun# tiat,utamp;hacratione,concordiameiuscum Platoneifimul agnofcamus. Hæc/Sim# plicius. Super eo item , ubi Ariftoteles dicit in libris de Anima : » p.vHp.av^vlt;)p.^y en tSto /xX* XTmâts, é TffxSv'nK.ès W, (f^x^vs ) ty Kriv rirv iJiy Non rccordamur, 111^ quit,quoniam hoc quidemiimpafsibileeft,mens autempafsibilis.corrupiibilis eft,et finehoc,nihiIfentit.HæcdeclaransSimplicius,Nonrecordamur,inquit, Twp iR yivy^xius, eorum, quæ ante natiuitatem,uelantequam natieftemus: quia defeendens animus in corpus, crat finephantafia. Nihil intelligit autem,non fimpheiter, nam animusifubftantia eft, tutçya«, operatio, fed in corpore fine phantafia. Hæc ille. ,Quibusprobatur Ariftotelem mentem fentirc à corpore fegregatam,ut quæ effet, D 'anteaquam in corpus intraffèt, eiufdem futura naturæjpoft difeeftum. Quæ feparata/ fentiebatfi'nephantafmate,pura; in corpore autem line phantafmate cognofeere nonpoteftiideononrecordatureorum,quæuidit anteaquam ueniffèt in corpus. Quanquam alius codex habet,non recordatur eorum,quæ poft mortcm.Quod qui# demfeftet clarius. Ex quo probatur, eandem eius atque Platonis fuper animi fepara# tionefententiam. Probatur'eumfentire,quæ fuperius Chaldæus,Miffa eft nobis animaîmagna induta mente. 8d quod Poëta:

Et quod Tullius,Animorum in terris nulla origo inueniripoteft.SimpIicius itemjin hanefententiam deimmortalitate ficapparetpropenfus, ut dicat^optimos Philofo# phos , qui hoc fenferint. Videtur,aitfuper libris de animis , loquens de Alcmæone, optime philofophatusjutlicetlex his quæ Ariftoteles adducitcognofeere: xSxvx-nyye^

-nis xÔxvxtpi!’, Immortalemenimdicitanimam,utquæfimilis fit immortalibus.Etapud Platonem,inquit,dicitur immortalibus . Super pri# mo quoep Phyficorum idem fie perhibet de intelledu.'quorum alter dicatur intelle# dus potentia, alter intelledus adu : prior/coniundus cum irrationalitate, alter/ fegregatus, xcmamp;iioy, olamp;'é maya« Aty«/xtiz©- vit, Velut animus,fiue mens adu. Eft autem , fi qufs redeconfideret, uerborum Ariftotclis,quibus dixit,folam , quæ di# citur mens, ’ngredi exterius, folamcp diuinam elle, fenfus , amp;nbsp;interpretatio , qua Marcus Tullius pro kabirio dixit, Itaque (cum multis alqsde caufis uirorum bo# norum mentes diuinæ mihi, atque æternæ uidentur efîè. Agnofeis duo Ariftotelis uerba, quorum alterum , Mentes diuinæ,amp; quiadiuinæ,æternæ. Quod ab Ari# ftotele dicitur ^èi»y xlt;^^soy, in libris de Anima , diciturque de cundis men#

Qwd M-drcti^ Tullius pro cunél(i Tkotnanis animutn ZDquot;corpus a^irtnata-Deo fupretno creatum J ipfum^^ anitnum ejje ad imaginefUj z^ßmilitudb nem Dei : nbsp;nbsp;([tidd cum J\doße mire confentit.

I T V R,priores confiderationes fuerunt,hominem totum,fiuc ank /* mum, fiue corpus,a Deo creatum, uelutilucem immortakm in creatione, Philo, Pythagoras diflerebant} radiafle, poftremd/ qudd cum eiufmodi naturæ fit ; nihil habet corporeum, fed à corporibus feiundam, fegregabikmcp naturam. Hæc autem/cuniftorum confenlu comproban# tur. Probatum eft,Ariftotekm, corpus^ opificiumcp humanum, quæcunt^ eum co^ gitatio tenuerit, opus Deitiuxta Theologiam Mofaicam confelfum . Item,quoniam confeflus eft, animum i feu inentem,exterius ingredi^ potuit probari, ipfam quoque mentemdiuinitus afflari eum dixilfe, nifi uclit eam^quod tarnen magna incommoda

fequentur), ingcnerabikm nbsp;nbsp;incorruptibilem. Turn quoque monftfatum, feparas:

tam,æternam^ fubftantiam,amp; immortakm animf naturamjenmafleruifle.Qusc funt omniaiin Theologi'a Mofaica» Dem'quequod apud omnes/dedarat animos imgt; mortaks, eft quod ut Mofes fcripfit J funt ad imaginem, èC fimilftudinem Dei : Et quod Aratus dicebatjaftertum a diuo Paulo, Genus ei'us fumus. Id etiarn An'ftote^ ks confeflus, ut totam animorum Theologiam ueram/appareat eum comprobalTe, In decimo de Moribus,mentemjfi'ue animumiiocat«sisvy gt;nbsp;(rvr^A.vtsTi’OTf/ atoîs, optimam, Dijs quoque maxime finitimam, èC confanguineam,eiufdem maxime generis, fimk B h's naturæ. Et hac fimihïudine retenta,ôd excuka,uocat,fapkntem,qin' excolat, Si or# net ani'mum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;Deo chan'fsimum. Vides igitur/eum afkrere, unum genus

hominis elfe atque Dei. Mofes diceret, unam imaginem, unam fimilitudinem, Hæc fimilitudoiimmortalitatemdedarat. Deftgnatur enim, animorum naturaminullam cum corporibus, ekmentis'^ue, omnicp uifibili mundo, focietatem j fimilitudinem^ gerere, fed cum natura diuina modogt; Eo^ feparabiks eos dixit, amp;nbsp;fempiternos, eo^ rum^ieandem atque Deorumifupremam felicitatem cenfuit. Nam felicitatem Dei pronuntiat eflè, Sist « 'n? S-tS ty't^yjx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«jj «« : Speculationem

beatitudine mirabili. Eluiufcemodi quoque/tribuitanimis humanis beatitudinem* Profequor igitur cæteros etiam, amp;nbsp;fatos à Deo animos noftros^Sd fimili natura imai^ gine^ infignitos prodidifle» NamTuIIiuspro eumftis Romanis, quorum/in Phk lofophia, rerumcp magnarum cognitionelfacikprinceps, antequam illucefceret uegt; ritas hodierna mundo, diuino naturæ inftinâu,8C hac ipfa, de qua loquimur, quam dédit nobis Deus Diuinitatem, Eft igitur, inquit, quoniam nihil eft rarione melius, eac^'amp;in homine, in Deo. Prima hominis cum Deo, rationis focietas; Deinde, ut homines iagnatione,8dgenteteneantur; Ad hæc,quôdaliquibus|cohæreât homines, hoc eft,focietatem habeant cum hoc mundo,è mortali genere fumpfiflc,animum elk ingeneratum à Deo. Ex quo uere uel agnatio nobis cum cockftibus, uel genus, uel ftirps, appellari poteft. Eifdemlibris, Nunc quoniam hominem, quodprincipium rerum reliquarum efle uoluit, generauit, amp;nbsp;ornauit Deus. Ecce Marcus'omnem prk mum Mofaicam, exinde Peripateticâ PhilofophiamiLatinis uerbislucukntius apegt; ruit. Agnofcis illud Ariftotelis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;extrinfecus animum ingredientem, Scilicet

generatus eft à Deo. Nam fragilia quæ funt in homine,ut Mofes quocp perhibuit, è terra fumpta funt, animus folusigeneratus â Deo; Mofes diceret, afflatus; Princeps

510 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST, E V G V B» LIB, IX.

Pen’pateticoi^, exterius Ingrediens. VndeIngrediens, nîG generatus à Deo^ Agno^ c fcisitem/declarationem nominis Græci apud Ahftotelcm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, fcilicet Latine

uel agnatio, uel ftirps, uel genus cum cccleftibus. Et diuus Paulusjfuperius ex Ara« to, Genus,inquit,cum lîmus Dei. Et Pythagoras, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;àŸi ü^oToitn. Vides tot de^

claratores HebraicæTheologiæ, nouifsimofô temporum ueritatis,anteaquâ nungt; tius cœleftis earn difleruifTetjhumanis animis impreÜa’, Denicp Marcus idemiconclu denSjôô ea quæ Mofes fuper à Deo conceflahomini fimilitudine fuaprodidit, mira# bili confenfu pronuntians dicit, lam uerdiuirtus eadem in homine, acDeo eil,ncque ulloalioingeniopræterea. Eftautemuirtusinihilaliud,qua'm in fe perfelt;fta,ôd ad fummum perdudlanatura.Eftigitur homini cum DeoiGmilitudo.Non ne uides ean# demTheologiamnaturæ,atq? MoGsj omnium^ gentium, quamiDeus reuelauitÇ' Alteramlprodidit,attulit^ de coclo Deus,alteram docuit Natura. Sed eadem/utracp eft. NaturaMocuit hominem è Romanis fapientiisimum, quod uerifsimum fuit, eo^i naturale declaratum à Mofe,hominem ladtum adimaginem Dei. Moles/ex no# tione,fcientia^ diuina,uti priore;cæteri Ggnis, 8C coniecluris, ut pofterionbus/acce# perunt. Ex his igitur conftat,ut Ariftoteli fuit extorta prædicatio, locis inter fe colle# ôtis, Deumicorporis amp;nbsp;animihumani autorem fuiiïè animum^ ipfum profedum exterius in corpus, eum^leGTefeparatum à corporibus, acimmortalem : Gc/Tullium) eandem fcientiam de animo, amp;nbsp;corpore docuiffe. Siquidem nonfblum animum/ut tam multis exemplis,fedetiam corpus,omneque corporis opihcium,probatur eum autorem Deum clara uoce prædicafle. Nam(ut etiam increationeanimiinhfiam, quodMofesiGmplici uerbo prodidit, Deum ad imaginem, amp;nbsp;lîmilitudinem fuam, hominem creafle:Marcus Tullius perinde ac G Mofen interpretari Latinis decreuif# fet, dixit in primo de Legibus, Non faciam longius, hue enimpertinet animal hoc D prouidum,lâgax,multiplex,acutum,memor,plenum rationis, amp;nbsp;conGlq, quem uo# camus hominem,præclara quadam conditionegeneratum effe à fupremo Deo. Ecce/ homo generatus à fupremo Deo. Generari autemiLatinis, non folum procreate eft, fed etiam facere. Non eft ab alio ßeneratus,8C creatus homo,nin â fupremo Deo, no â Sole ut impius, dementifsimus^ Iulianus, non à minoribus Dr)s, ut fecum diflèn# tiens uidetur in Timæo afferuifte Plato ; fed â fupremo Deo; quemiob hanc caufam, antiquifsimus Poëtarum, pattern hominum; atque Deorum femper clamat. Ab illo fupremo Deoleft generatus, qui propter fupremam uirtutem, aepotentiam, cœlum creauit amp;nbsp;terras. Et quôd eumiad Gmilitudinem fuam creaftet,fadtus eft animal pro# uidum,fagax,multiplex,acutum, memor, plenum rationis,amp;conGlq. Hæc enim eft Gmilitudo, imagoeç ilia diuina. Quod autemlcorporis quoqueDeum, quemadmo# dum Mofes, prædicauerit autorem, ei tribuens omnem membrorum,iuxta fupe# riores, præ’cipue Trifmegiftum, Archytam Tarentinum fabricam, adeo'pulcherri# mumeftnolle,utexplicatioremferme fupereo Theologiam tradiderit,quàm ipfc Mofes, qui compendiofè, fuccindei^ fcripGt. Loquens igitur de quibusc^ pulchet# rime conftrudis â Deo membris, deep uenis amp;nbsp;artenjs, per quas fanßuis amp;nbsp;fpiritus per omnç corpus diftunditur : Vtræcp autem,inquit, crebræ, multæcp toto corpore intextæ,uim quandam incredibilem artiGcioG operisidiuini^/teftantur.En opus ar# tiheiofum, opus item diuinum, quemadmodum amp;Ladantius, dicit,corpus huma' num, uenas arterias per omne corpus frequentes efte, non nifi diuini operis exem# plum. T ale quidiinnuebat breuiter fuccindeep Mofes,cum dixit, Deum tuliflehmu terræjin^ humanam eftigiem earn Gnxiftè,uenasiamp; arterias adlubuilfe.Totumrctu# lit paucis Mofes : Tullius (cum cæteris, par tes ornnes. Nam profequitur, Adhanc

bus intelligatur, quantæ resibominibus à Deo, quam^que exinu’æltnbutæ fint, qui primumieos humo excitatos, celfos Sgt;C creSton conftituit, ut Deorum, hoc eftjftellaru cognitionem,coElum intuentesicapere pofsinuEcce Marcus,quod alius ex illis:

Non ne fubfcribunt omnes ad unum Hebraicæ Theologiæ,cum tot res'datas homk nibus à Deo fatentur,data interius,amp; exterius cunda commoda,ut nufquam prouk dentiam dormitaflè,fed cunda beneuolentifsiniè prouidilîèiure dicendum fit f Atcp ut membrorum apparatum omnemfiam præteream, ipfam corporis ftaturam,quód ereda,amp; excelfa,ab humocp excitata fit,conteniplans,ed pertinere'docentibus eis in^ telliges, quôd homines decreuit, contra quàm cæteros animantes, ccelum fuipicere» Hoc Deus inuenit,fecit,cogitauit,Hæc^/non modo in fecundo de Natura Deorum, tam fapienter,mirabilitertp confeiîus eft Marcus,fed repetit etiamin primo deLegijs bus jFiguram^p corporis, inquit, habilem èC aptam ingenio humano dedit. Nam cum cæteras animantes abiecilfet ad paftum, folum hominem^erexit ad cœli cogna# tionem, domicilq^ prifhni conipedum excitauit, Hæcitametfi Naturam, fuperius autemDeum fecille confitetur,agnofcis tarnen eodem in loco eum habere Naturam, atq^ Deum, cum tribuit eadem operautriq^, ficut Ariftoteles, Deum atq^ Naturam,' Temper in Philofophia fociat.Et Natura fine ratione/ac mente,temeritas, ôi cafus eft, ratione autem prædita, quod ipfc docet, operansqj cum fapientia, folus Deus. His igitur facile cernitur, eandem elîe fuper Humana creatione, omnium gentium, atque ipforum etiam Romanorum ( Nam Marcusicundis eis ferme dodior, amp;nbsp;eloquen#

B tior,pro cundis perhibet) atque Mofaicam, Hebræorum, ac noftram Theologiam. Omnis cnim is de creatione hominis, de pulchritudine totius opificq, de membroRt uenuftate,multiplex apud eos fermo eft,eorum explicatio, quæpaucis, amp;nbsp;ad morem Hebraicæ linguæ,prodita funt à Mofede imagine, amp;nbsp;fimilitudine diuina, de domi# natu fuper omnes animantes,omni terra : Cum primis,qudd ipfe creaturus Deus accefsit,manus fuas admouit : quæidiuinitus illi quotÿ prodiderunt.

SenecÆfententice de immortalitate, origine^^ animof r um,Fat er i eum delibator^autfufiseoîidjpiritu diuino. Futur os in ester if nareg^uie inter beatorum choros poß d. corpore dißeeßum. De eorum cum Dijs co^natione,deJempiterna luce^fortunatorum Jedibus,

j I R A B 1 L I s igitur eft Romanæ, quemadmodum Græcæ Theologiæ, j cum Hebraica, de conditione animorum concordia, fine fît eorum défi# ! gnandus ortusi atc^ origo, fîue naturaj proprietas^, fîue futurus eorum J poft à corpore difceflum,ftatus,Huius TheologiæRomanæidiuinus alius interpres Seneca, omnia ferme fcripfît, de animis,quæ facræliteræ, uatesc^ cœleftes philofophari folent,clarus aflèrtor,explicator^ eorum,quæ Plato ante eum Arifto# teles^lfcripferant de natura animorum. Si quis enim feire uelit,quid Ariftoteles fen# feritjcum dixiqfolam menrem,quæ Græcè dicitur w. Latine uel intelledus,uel ank mus, uel mens, uenire exterius, ab alia origine ad corpus, Seneca tibiplenè déclara# bitjSiue quæ Plato de beatitudine animorum, ubi corpus deferuilTent. Primu mque/ cum dubitationê de anima/in Epiftolis iniecilTet, quemadmodû Ariftoteles, amp;nbsp;Plato foliti

folitifunt,demum totum fe dedit in anerüonemimmortalitatis,magm’s^uerbis/ C æternitatem eorum,puri£atcm, beatitudinem declarauit. Quod ergo dubitat in Epi# ftolis dicens, Itaq^ldeillo quærendum cft, num pofsitimmortalis efle : Hoc qui'demi certum habe, fî fuperftes eft corpon*, propter hoc ilium nullo généré pofle perirc. Propter quod non périt, quoniam nulla immortalitas cum exceptione eft, nec quic# quaminoxium æterno eft, Quod ergo Seneca dicit nunc dubiranter, quanquam di# cat.'animum non perire,deinceps omni dubitatione depulfa, ton's libris fuis conftan# ter affirmât, animos æternos, primum ad Gallionem : An illud uerum fit, amp;nbsp;à me probatur maximè, hominesidiuini fpiritus eflèpartem , ac ueluti fcintillas quafdam facrorumiin terra reluxifle,atcß ex alieno loco exilTe, Audis uerbum Ariftotelis,quo dixit,animosingredi in corpus amp;vflt;«flq/,exterius, Declarabit tibi dicet^ Seneca, ex alieno loco, deinde â Ipiritu diuino,ut clarius intelligas, Et Marcus, Necinuenietur unquam unde ueniant,nifi â Deo, Dieet etiam/animi creationem,fuiftè radiationem, fcintillam,quemadmodum Moles appellat infufflationem, afflatum. Et hancMofes à Deo, Seneca!^Ipiritu diuino. Dieet autem Senecafanimum eflèpartem Ipiritus di# uini,non fcilicet fubftantiæ diuinæ partem,fed quod poftea exprefsit,particulam,ra:# dium quendam, fcintillam proiedam à lucefuazSicutMofesflatum : Altero lucis exemplo, alterolfufflationis utente, Vtitur enim etiam Philo Theologus Hebræus fulgoris exemplo,dicensfanimumelle «7mvy«lt;r(juâi. quandam fcintillationem, Quo declaratur Ipiritualis animorum creatio, Oftendens etiam Seneca/diuinam, non ter# reftrem, fragilem, corruptibilemcp animorum originem, amp;nbsp;quod Marcus ait, Ani# morumiin tern's nulla origo inuenirepoteft:fic dicit ad Lucillum, Animum, inquit, cxcellentem,moderatum,omnia tanquam minora tranfeuntem,quidquid timemusi optamusepfridentem, cœleftis potentia agitat, Non poteft res tanta, fine adminiculo D . numinis ftare, Itaquelmaiore fui parte illic eft unde defeendit : quemadmodum radq I Solis/contingunt quidem terram, fed ibi funt, unde mittuntur : fic/animus magnus,

ac facer,0din hocdimilTus, utpropius quidem diuina nofcamus, couerfatur quidem nobilcum,led hæret origini fuæ, lllinc pendet,illuc nititur, ac lpe(ftat,noftris tanqua meliorintereft.Audisamp;hicquoc^, Vnde defeendit;’Demiflus in huncmundum,in hoc corpus, Audis,origini fuæ inhæret C Eo^ (Deus eft finis nofter, amp;nbsp;defiderium. Semper ilium naturaliter refpicit animus,recognolcens originem fuam. Repetit, in# culcat^ tertideandem fententiam Seneca,non in tern's efii,quemadmodum Marcus ait, fed alibi(originem animorum. In Confolatione, Facilius, inquit, ad fuperos iter eft animisiab hac conuerfatione dimifsis.Minus enim fecis ponderiscp(traxerunt,an# tequam obducerentur, amp;nbsp;altius terrena conciperent, Liberati ( leuiores ad originem fuamreuolant, amp;nbsp;facilius quidquid eft illud ablbluti transfluunt, Nec unquam ma# gnis ingenfjs charain corpore mora eft.Sends amp;nbsp;in his item ad originem fuam reuo# lantes animosCAudis iter animorum ad fuperos; Vides eos alferere cum Mofe,non eftede terra, aut aqua,quemadmodum aliorum animantium, quos iufsit Deus/ter# ram aut aquas producere, animorum originem; fed ipfum Deum,qui creaturus ani# mumlalio creationis genere, uenit ipfeldaturus de Ipiritu flatucp fuo ; Hæc'origo fuit animorum. Dicitur â Mofe diuinitus edodo; dicitur amp;nbsp;ab his, quos ipfa ratio prugt; dens; amp;nbsp;naturaidocebat, Inculcatdefilio Martiæ, Ipfe quidem æternus, melioris^ nunc ftatus eft, defpoliatus oneribus alienis ,amp;fibirelidus, Hæcquæ uidesoftà circum nobis,nemos,amp;obdudam cutem, uultumque,8^ miniftras manus, amp;nbsp;cætera, quibus inuoluti fumus, uincula animorum/tenebræque funt, Obruitur hisîanimus, fugatur, arcetur aduerfis, omne illi cum hac carne /graue certamen eft.

A Neabftrahaturi amp;nbsp;findatur, nititur illojunde dimiHiis eft, Jbi inumiætcrna re^ quies manet. Hæc mirabih's Philofophus. In quibus'fentis, inftindum , qui fuit a Deo, cundos homines docuifle, quæ docuit Philofophia cœleftis, Quod hoc cor;? pus/ergaftulum,amp; career eft animi» Ob quam caufam/magnus ille Theologus clamat, Cupio diflôlui, Sgt;^ effè cum Chrifto ♦ Audis etiam Philofophum profan num, nempe non Chriftianum, Aeternam requiem animorum decantantem, cum folutis uinculis liberiores erimus. Audis etiam, Vnde demiflus eft : Moiès, quem# admodum multi Philofophi, diceret A' Deo dimifliis» Audis (quod ait fapiens, Terrena inhabitatioldeprimit fenfum multa cogitantem» Addit eodem loco, las« cent, inquit, oflà, cineresque, non magis illius partes, quam ueftes, alia'^que tea gumenta corporum. Integer ilk animus (paulum fupra nos commoratur, dum ex^ purgant inhaprentia uitia,iîtumqueomnismortahsæuiexcutit. Deinde/ad excek fa fublatus/inter Felices currit animas, excipit'^que illumiccetus facer, Scipiones, Ca;« tones« Hadenus Philofophus ilk diuinus« Certe nihil in his eft, quod non pene via deatur e thefauris fapientiæ hodiernæ depromptum « Totius Philoibphiæ confirm matio, Eorumque omnium aftertio, quæprincipes Philoibphorum Plato, amp;nbsp;Ark ftoteks amp;omnis ante eos ccetus prifcorum,de animis æternis, puritate eorum, lim^ pidaquefubftantia,uarrjsmodis cecinerant* Videsjnullos egregios Philofophos, quos ingenij fublimitas kparat â uulgaribus, non conuenifle fuper animorum ima mortalitate,Ecceiintegeranimus, nihil tern’s relinquens« QuarenihilrelinquensT” quia, ut ait alius eminentifsimus Latrj Philofophus, Animorum in tern's nulla origo inueniri poteft. Ecce dicitur a Seneca, quod a noftrae fapientiæ, falutis'que principe : Multi ab Oriente, amp;nbsp;Occidente^ uenient, amp;nbsp;recumbent cum Abraham,

B Ifaac,amp; lacobjinregnoccelorum«lseftenim'coetus iuftorum,beatorum, cœlicoss larum, qui uenientes è terris iuftos triumphantes excipiunt« Ecce item philofo* phaturjUtm.Tabik fit,Seneca,de expurgationelquæ fentiuntur a noftris,quód fordibus ex terrena habitatione contradis/purgatur animus »in locis, quos iDcus ipfe nouitpurgatus /admittitur ad fuperos : purgatur autem non diutius, fed pau^i lum, fitu/nque mortalis æui excutitur « En felices animeqinter quas icurrunt animi iuftorum,fociæ canentes una, triumphan tesque. Amplius dici de beatitudine, æter:» nitate'que animorum nonpoterat. Hæc uerd fenferunt antea/Plato Ariftoteks, fed Plato clara uoce. Ariftoteks/obfeurius, Addit item Seneca eodem libro, Eru# befee quicquam humik,amp;uulgare,amp; mutatos in melius tuos/flere« Aeterna rea rum per uafta,0d libera fpatiadiuifi, nonillosh’nterfufa maria difcludunt, nec al* titudomondum,autinuiæualks, aut incerta uada firtium«Tramites plani,ô^ex facili mobiles, amp;nbsp;expediti, amp;inuicem perui] funt, intermiftii^ fideribus ♦ Hæcilk« Vides amp;nbsp;nunc animos mutatos in melius «Sentis defcriptam libertatem animorum/ corpora egreflorum, quos nec montes coerceant, nec maria dilcludant, quo mia nus/inter feultro, citroque commeent, alloquantur, fe'queinuicem fruantur« Afle* tens autem eandemfententiam, quod animi facri/mutentur in melius, beatique oa mnes æternis uoluptatibus, foerj fe uidentes , nofeente'sque fruantur, dicit, Cur in domo noftradiutiisimelugetur, qui/felicifsimemoriturC’ Coimusinunum omnes, uidemusque/non alta node circundati « Sic ilk« Idem de animo noftro, quern Ark ftoteks uocat v»// gt;nbsp;codem libro, Animus, ait, contemplator, admiratorque mun* di, pars eius magnificentifsima, propria nobisi amp;nbsp;perpétua, tandiu nobifeum man* fura,quamdiuipfierimus « Cernisamp;hic/perpetuam animorum naturam« Exprk mens item lapertiusque omnia, quæ apud Ariftotekm, cætcrosque habentur, dik q q ferens.

ferens,eodemlibro jldeo'quenecexulareunquam poteftliber, Si. Dijs cognatus, C amp;nbsp;Omni mundo iomn/queæuo par. Nam cogitatio eius/circa omne cœlum, Si in omnc præteritum i futurumque tempus immittitur. Corpufculum hoc, culiodia, amp;uinculumanimi,hue, atqueilluciaâ:atur .In hoc/fupplicia,inhoclatrocinia, in hocmorbiexercentiir. Animus quidem ipfelfacer ôdæternus eft,amp;^cui/nonpofsic inijci manus. Sicilië. Eccefunt hic omnia Platonis i Ariibotelis queideimmortalitaj« teanimorum uerba, lententiæ. Arifioteles in moralibusIuocatanimumDqs ovry,.' vîffx-nif. Seneca dieet Dqs cognatum ♦ Idem Ariftoteles quarto de Generatione ani^ jTialium,de alqs animæ partibus locutus,fubrjcit, Relinquitur igitur ut is, qui dicitur vss, Latine animus, folus fit diuinus. Si exterius aduentans. In hbris de Anima,Immortalis, æternus. Audis etiam Senecam'aflerentemquæ nofterSerua^ä tor: Nolitetimere eos , quiocciduntcorpus animam autem non poffuntoccidere. Seneca dieitjCui non pofsitinrjcimanus. Aflèrit etiam orepleno, quæ Moles de fimilitudine animi cum Deo prodidit, dicens ,Faciamus hominem/ad imaginem. Si fimilitudinem noftram. Seneca uerd/in eo, quod in fapientem non cadit iniuria. Sapiens autem/uicinus, proximusque Dijs confiftiqexcepta morte,fimilis Deo. Quod autem de morte corporis fentiat, apparet, cum in eodern libro de conlolatioss neferibit. Tuncperagratishumilioribus,adfummaprorupit, Si pulcherrimo dii* uinorum fpedaculo fruitur,æternitatis fuæ memor,in omne quod fuit, futur mnque eft, euaditomnibus feculis. Eccejmemorat animorum æternitatem. Declarans aui* tem hæcomniaplenius,necullamambagem relinquensde bcatitudine, æternitaü teque animorum, congruehsque cum Theologia noftra, fie feribit, in libro de uitate uitæ : In hoc tam procellofo, 8din omnes tempeftates expoGïo mari nauigan ƒ tibus, nullus portus/nifi mortis eft. Ne itaqueinuiderisfratrituo,quiefeit,tanlt; D dem liber, tandem tutus, tandem æternus eft. Fruitur nunc iaperto, Si libero cocÿ lo; ex humili atque depreftolin eum emicuit locum, quifquisilleeft,qui/folutas uinculis animas , beato recipit finu ; Si nunediberè uagatur,omnia'que rerum natu# ræ bona, cum fumma uoluptate recipit. Erras, non perdiditlucem Iratertuus , fed fccuriorem fortitus eft. Omnibus/illud nobis commune iter eft. Quid fata deflea mus?' Non reliquit illenos, fedantccefsit. Quid hisimirabiliusC quid aliud.qui coclefti fpiritu fuiftet afflatus, eeciniflet Ecce igitur/animus æternus . Ecceilocus ille beatus , quem fcntit , fed appellate non audet. Eft enim Deus , eft regnum ccelorum ,eftfinus Abrahæ. Ecce(lux æterna, longenoftra melior. Ecce/non re^# linquimur a noftris, fed illi/nos antecedunt. Et hæc dixit/non Chriftianus, non Hebræus, fed Romanus lingua, quem literæcocleftes non imbuiftent, led ipfa ra^» tio duceret. Mirabilecertèhodiernæueritati, amp;in declarationem totius Philofo^ phiæ/teftimonium . Sui quoque fimilis , Si in eadem confefsione perfiftens , in Quæftionibus naturalibus ait, Surfum ingentia fpatia funt, in quorum poftefsiogt; nem/animus admittitur. Et ita fi minimum ex corpore/fecum tulit, fi fordidum omnedeterfit. Etexpeditus,Ieuisque, accontentusmodicoemicuit. Cum ilia te# tigit J alitur, crefeit, ac uelut uinculis liberatus, in originem redit. Et hoc habet ar* gumentumDiuiniiatis fuæ, quod illum/diuinadeleetant, nee ut alienis, fedinrer* eft ut fuis. Illicdemum/uixit, quod diu quæfiuit. Illic hneipit Deum noftè. Hæc/ ïlle. Quæ quidem rationes , Ariftoteli quoque priori/placuerunt , cum dixit in moribus^peculationem animi, facultate^mqueintelligendi^diuinam, alterius quam omnes alias operationes generis efle : Dixit^animum Dqs proximum , çogna* fum; dixit folum hunc eflè diuinum, irniportalem, fempiternum,incorruptibi*

lt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lem

DE PERENNI PHILOSOPHIA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

A. Icm. In argumentum Diuinitatis eius/accepit ipfam fpeculanonem , guæ folaidiuina. fit,folaibeantudoanimi, quteft uerus homo:qua)cnam Deus,qui eit purusanis! mus, fit beatus.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I -

De fempitertm anitnis^hau/lis ex origine diuina^ex eodetn Seneca^De eorutn dininaßirpe, nbsp;nbsp;nbsp;natura. De natali die, (Juo peruolabunt adfuperos, De

C AP, -X. \ \\, œ^^E N I Q V E non bis omnibus, quæpedorepleno, amp;fuelutcopiæcornu efïudit contentus,in Queftionibus naturafibus,amp; originemdiuinitus eis efle, 8t. immortalitatem aficruit, fie memorans : Animus ueródiuina oris» pine hauftu s, cui'nec fenedus ulla, nec mors onerofi corporis'obltat, uin«» culis exolutus, ad fedes fuas amp;nbsp;cognata fidera’reuertitur. Sic ille. Si quis igitur nofle uellet, quid Arifiotcles fentiret, cum dixit, Animum(qui Græce dicitur vès, ingredi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’i quot;i*

SwgÄÖti/, cxtrinfecus, non ne fentiet eum reipexifle, quod apertius,amp;audacius is Phi^ lofophus exclamat,diuina origine hauftus,Mofes fualingua, diuino afflatu Ç Id Ari^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

ftoteles quoq^ dixit,cum mentem uocauit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, cx eodem maxime genere atep

Dq , exeodemfontehaufti. Marcus Tullius,ut apparcat omnium fapientifsimo^ rum Concordia, Animos aitdecerptos delibatoscp ex DiuinitateJn libro quoque de Confolationepulcherrimaimmortalitatis argumenta decantat. Mobilis enim, in^ quit,amp; inquiétamensihomini dataeft, Nunquam fe tenet: ipargitur, 8t cogit^ones.

fuas, in omnia nota,atcp ignota dimittit: uaga.ÖC quictis impatiens ed, 8t nouifsimas:

5i6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AV. G VST* E V G V B» L I B. IX.

folutæ animæ manent, felicioribus illis flatus reftar, qua'm eft,dum uerfatiir in c corpore. Item, Magnus animus iDeo pareat, 8c quicquid lex uniuerfi iubet, (îne cundatione nunc patiatur, aut in meliorem emittitur uitam, lucidius j tranquil# liusqueiinter diuina manfurus, aut certèlfine ullo futurus incommodo , naturæ fuæremifcetur ,amp;reuerteturin totum. Hæc inquamiquæ cum dubitatione nunc proferuntur, multis alqslocisjgrandibus uocibus aftirmantur ; tota animi conten# tione, pulfîsambagibuSjafieruntur.Exprimcnseninvanimi diuinam, inçorruptibi# leraquenaturamjaitineifdemEpifloIis jlibro odauo. Ratio autem/nihil aliud efl quàm in corpus humanum pars diuini fpiritus merfa. Dicens rationem partem fpi# ritus diuini ,fentit(quafi fcintillam, afflatum,hauflum fimilitudinem: creationem animidéclaranteife,non qualem corpoium/ab dementis corruptibilibus, fed ab origine diuina, iuxtaMofaicamphilofophiam,incorruptibilem,immortaIem pro# pter banc ipfam originem. Audi autemfaureosifacroqueepedorefpirantesfuper æternitate fermones, in eifdem Epiftolis : Tunclanimus nofter habebit, quod gratu# letur lîbi, cum emiifus bis tenebris, in quibus uolucatur, non tenui uifu , clara pro# ipexerit, iêd totum diem admiferit, amp;nbsp;redditus codo fuo lu er it, cum recepii locum / quem occupauit forte nafcendi . Surfum uocant illum/initia fua, Erit autem illic/ ctiam antequambaccuftodiaexoluatur,cum uitia dißecerit,purusque ac leuis in cogitationes diuinasemicuerit. En Seneca dicit.initia animi furfum eile, quo reuo# ceturiemperanimus,quibusuel in corporeipure,iufleque uiuendoyintereflc pof# fit,incboansin terrisParadifum, Eadem aftirmat, omnibus modis ingerit, cum ait in ipfis Epiflobs, Si cuiluirtus, anim usque in corpore præfens, bic Deos acquat, illd tendit, originis fuæ memor, Nemo'improbe ed conatur aicendere, unde deicen# derit. Quid eit autem, cur non exiflimesfin eo diuini aliquid exiliere, quiiDei pars D cflfTotum boc quo continemur, ÔC unum efi:,amp; Deus, 00 focrj eiusfumus, 8C membra. Capax elf nofler animus, perfertur illd, fi uitia non deprimuni. Nam fi aliéna uiiad lumma niteretur, magnus erat laboriire in ccdum. Hæcille. nunc/ etiampartem Dei/dicens animum,eodem,quofuperiusmonflrauimus, fenfu,in# telligendusefl, C^dd autem dixit,totum quo continemureiîè Deum,uiiumfu# perius, cum de Deo loqueremur. Non icilicetbuundanum corpus, led omnem ui# tarn per omnem mundum diHufam, diuinam rationem , poteftatem ubiquepræfen# tem,per quemiomnes uiuimus,a quanatus animus, natus autem non ex illa fubflan# tia diuina , fed emiifus , effiatus/inefiabili modo . Eoque ait , fern' animum /ad autorem fuum,nifi uitia deprelferint,graui pondéré in terrain detraxerint. Di# cit item de eo/qui nunquam queftuselt, qui paret legibus Dei, Habebat perfe# dum animumiad fumma fui addudus, fupra quam nibil efl,niß mens Dei,ex qualpars 8C in boc pedus defluxit. Maximum inquam Lucilfargumentum ani# mi/ab altiori uenientis fede , fi hæc in quibus uerfatur’bumilia iudicat , amp;nbsp;an#

♦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;guHa, fi exire non metuit. Seit enim/qud exiturus fit, qui unde uenerit,memi#

nit. Hic quoquelefl ea Pbilofophia , à mente diuina fluxifïè in hoc pedus/par' ticulam, nato 8C fato corpore ex femine mortal! , ccvlitus animo demiifo , cor#

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;porfque deuindo, parte diuina immortal!, cum terrena mortal! copulata. Flu#

xille autem ex mente diuina , ineHabil! 8C incognito nobis modo , clamat item; ab altiori uenilfe animum fede . Hociillud Äriltotelis , exterius , extrin# fecus , â porta , nempe ab altiori fede . Idem/non rationibus modd de fonte naturæ petitisiprobat, 8C animos orir! cœlitus, ab immortal! fonte pofldif# cclfum in immortalitatis régna reflitui i fed 8c hac ratione lætatur , qua Plato,

A 8^ Marcus, Epiftola centefîma ocflaua, cum inquit; De animarum s^ternitatefdiCit fenmus, non leue momentum apud nos habet (confer»(us hommum, aut timens tium inferos, aut Deos colentium. Sic ait. Hoc quidem argumentum, ut chxi, placuit etiam Platoni Ciceroni. Denique Senecajtotis efluius habenis , cmni# bus di(îe«ftis ambagibus nufquam amplius hæfitans, fed plenis uelis immor^ talitatis portum ingreirus,canit æternitatem, requiem animorum : amp;nbsp;quaii de terris fu(picienseos|fi'nudiuorumreceptos,miratur,exultat,inuitat ad hos triumphos omnes : ut pene nn'raculum fit, philofophum profanum uelut ex adytis cccleflis fa;« pientiæprodeuntem myfteria tanta pedoribus plenis effundcre. Epiftolacentefima fecunda, Cum uencrit dies ille, qui miftum hoc humani, diuinicp lecernat tempus, hic ubi inueni relinquam, ipfe meldin' reddam: nee nunc fine iJlis lum, fed graui, ter^? reno^pondereidetineorper has mortalis æui moras. Jlh' meliori uitæ, longioriq^, præluditur. (^uemadmodum|nouem menfibus nos tenet maternus uterus, ÔC præ;* parat(nonfibi,(edilh'loco,inqucm;uidemuremitti, iam idonei ipiritum trahere, amp;nbsp;in aperto durare : ficperhocipatium ,quod(ab infantia patet in ienetfiutem, in alium naturæ fumimurpafium, alia origo nos expedat, alius rerum flatus. Non^ dumcœluminifiexinteruallopatipoffumus. Proinde'intrepidus horam illam de# cretoriam prolpice. Noncflanimo'fuprema, fed corpori. Quidquid ch^teiacet rerum, tanquam holpitalis loci farcinas (Ipecfia. Tranleundum eft. Dies ific, quem, tanquamfupremumreformidas,æterninataliseft. Quidifta fie diligis/quafi tua7 iftis operatus es f Veniet qui te reuelet dies, amp;nbsp;ex commercio feedi, atque olidi uen# tris educat. Aliquandolnaturæ tibi arcana retegentur, difeutietur ifla caligo , amp;nbsp;lux undique clarapercutiet. Nulla ferenum umbra turbabit,æqualiter iplendebit omne B cœli latus. Dies, amp;nbsp;nox,aëris infimi uices funt. Tuncün tenebris uixifle dices , cum totam lucem amp;nbsp;totus alpexeris, quam nunc/per anguflifsimas oculorum uias obfcu# rèintueris,amp;tarnenadmirarisillamprocul. Quidtibi uidebitur diuina lux, cum illam fuo loco uideris;quot; Hæc cogitatio/nihil fordidum ani»no fubfidere finit,nihil hu# mile, nihil crudele. Deos omnium rerum teftes ait. Illis nos approbari, illis in futu# rumparariiubet,8dæternitatem proponere. Quam,qui mentem concepit,nullos horret exercitus, non terretur turba, nullis ad timorem minis agitur. Hue ufquc diuinusuates(ficenimaueodicere) uelut unuse noflris, à naturæ fecretis proie# ôus, quemjdocuit prudentia, ratio, uerus inftincfius, imo ipiritus iple faneftus, qui fæpeprofanis dédit cœleftialoqui. Qu^,noflri uates,nuntrj certifsimi,uocibus æthe# rqs,peromnesgenerishumanifedesinuulgarunt, perfpicua, notifsima fccerunti eadem ipfe canit. Audis hic nobilifsimas, Apoflolicas peneuoces: Alia origo nos expedat. Dies uitæ fupremus, æterni natalis eft. Ad aliam natiuitatem præpara# mur. In alium naturæ funiimur partum. Hora ilia/fatalis, non eft animo lupremai fèdcorpori. Sentisiquàm confonet cum diuino Paulo?quot; Dumfumus in corporei peregrinamurâDomino. Audisetiam lætitiam, felicitatem animorum, cujn lux æterna, lux diuinaitota clarebit. Cum igitur dicant hæc illi, qui non fuere Chriftia# nii certè confiât, folamillam efîè, quæîfupremo tempore cœlitus fulfit, ueritatem, cui Philofophorum, fapientifsimorujn^ omnium uoces confonarunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

Defimilituditie nbsp;nbsp;nbsp;imagine animorum cum Deo ex J^latone, qui tota pia

'Philofophiahocidemperhibuerit: Etqudd banc caujam immortalitatû eorumajjeruit,

D I H HORT AbiT AT t M animorum comprobandamjpnma,pr^# G cipuaq^ratio ,excundorum mortalium confenfu propofîta fuit,quôd non funt ex mortali natura, elementorumép progenic : fed cum amp;nbsp;à Deo, amp;nbsp;ad imaginem Dei/creatos eos afférant cundi, doceri pofîcmus lomncs gentes Theologiam Mofaicamiaut fecutas, ÔC comprobafle, inde præclaras bas de nofirorumcumDeofimilitudineanimoruni, fententias haurientes, aut ipfam re^ rum,quantDeusfinprimordiofeciffet, uen'tatemihominibus apparentem, fe de^f clarafle, ad fui confefsionemtfgnaros eos fortaffe PhilofophiæMofaicæ, uocaffe. Nam omnes fuperiusimirabili confenfu, de diuino genere animorum loquebantur: alifeosfcintillas,quæquafiexDeofulfifïènt,autabfcifsiones quafdam ex eo:alip delibationes,amp; hauftuszalrj afflatus : alipgenus cius i amp;ftirpcm eos appellantes^ Et ut Ariftoteles eos uocauit^maxime confanguineos Deo, ut fleloquar, flue ex dem agnatione,amp;gente,ex quocuncT:isbæcerat(fîrmaimrnortalitatis eorum ratio, fie PlatoPhilofophoßz eximius jfæpe dixit idem, amp;ufusefl:/boc cum primis deim^ mortalitate argumento.Mofès ergo (utPIatonem cum eo conferam ) fcripfit,Dcum / ad imaginem i amp;nbsp;fimilitudinem fuam hominem feciffe, eaep efl ratio immortalita# tis:inPhædoneautem ,hocefl:,inlibrodeAnima,Plato,’M'

»q VOHTâ , (^OVC^t/lâ , IxJilXKVTM Kii UCrcÙjTUS , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 tetUTW , ClJUIlOTV-nSlI eVM

Nonbe, inquit, cenfes, animum elfe fîmilimum ci quod diuinum efl, SC immor* taie,amp;intelligibile,amp;uniforme,amp;indiflôlubile ,amp;femper eodem modo fimiligt; tcrcpin fèpermanetCEcceanimus fimilimus ciquod efl:diuinum, immortale, cætes: ra^,quæ funt deferiptio Diuinitatis, quamrfolet fernpcr definirePlato lt;ut efl:in Ti# mæo, amp;nbsp;Politico, multiscp alijs locis) eodem modo femper habentem,uniformem, indiflolubilem, Quiafolus,ut inquit ille, habet immortalitatem ueram. Ad hæcp intelligibile,idefl,quodfolamentepofsitintelligi, confiderari, non oculist ut corpora, omnia^ fenfibus corporels fubiacentia. Dicitep in Politico, w

ua-cdiTinS «« , Tçai'-fij) gvoî, 'Tiïs •tscuJru]/ ^acTW-nii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p-ovoiSquot;, Habere fimiliter

fempcr/amp; eodem modo, idem^ elfe, folis diuinifsimis congruit. Huicrei, fimili' inus eft,ait,animus. Videsfquanta cum Ariflotele, amp;Platone, amp;nbsp;horum cum Mofei Concordia VArifloteles'mens fine animus efl Dqs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, propinquifsimus.Pla

to, óiJioiÓ7«ramp;' 3 fimilimus, Mofes , Ad imaginem, ÔC fimilitudinem Dei fecit ilium. Marcus Tullius, Efligiturhomini cum Deoifimilitudo. Idcmimulto mirabiliusin Tufculanis, Ergo animus, qui, ut ego, diuinus, ut Euripides audet dicere,Deus efl.ExhacrationePlatofuult animos redire, ubi à corporibus emigrauerint, ad fuam flirpem , gçnus, ad parentem, ad fontem fuuni, eodem loco, as rj bÙjtù y»

KTiri^}(iTTgt;u 7» ââovn. Kj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipgóvipoii. Neinpe, Ad diuinitatem,immortalem,

fapientem, Et tt^s vgt;ii K-ycc^oiJyi^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ad bonum , fapientem^ Deum. Ac fi

quis redè iudicet, eadem de animi immortalitate efl fententia Platonis, atque ArP fl:otelis,Nam Ariflotelestin libris de Anima, ut uifum efl fuperius, amp;nbsp;tot alqs locis, animum dicit xwatsij/, feparabilem, fegregatum, In eolibro, amp;inhbro de generajs tioneanimaliumîuocat amp;äöp: Ex quo, inquit, relinquitur , folum animum j fiue mentemuenireexteriusjamp;hancfolam amp;ôflp «i/«3 diuinameflè, Immortalem deniq^ amp;fempiternampronuntiat, ksutsto i^ivop c(3xImv=i/, y «Muy,Etfolumimmortaleefle, amp;nbsp;fempiternum, inquit de Anima. Omnia igitur, ut uides, aperta, clara, nulla^ ratione ambigua apud Platonem, ut fimilius amp;nbsp;conformius loqui non potuerint, ut alter ex ore alterius excepiffe uideatur. Rurfus «eodem libro exprefsius appellat anisî muml gt;nbsp;Deiformem. Eacß etiam Sibyllarum efl nuncupatio. In Politico quoep eadem

Aeademfennt,amp;pronuntiauit,cumait,ueritateminaniïno, reriim^ bonarum ,, ac malarum ineo notionem efle, amp;«(,(/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yîv«, Rem diuinam in gcnere dæmo^

nio, hoceft, in gcnere diuino ; appellans genus diuinum , fine dæmonium , ipfam mentem.QuemadmoduminPhædonemuItisuerbis, Sfut Ariftoteles fæpifsime. Ibi^’partem animædïumam , uidelicec ipfam mcntemuocat generis fem^ piterni, dicens, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vt in bac a'tern a animg

parteifit res et nmilis,nempenotio,ueritas. Ex quo probatur^eandern efiè de im:? mortalitate mentis Pbilofophiam Ariftotelis, atque Platonis. Sicut enim Ariftote^s les Temper appellat mentem, feparans eam a reliquis partibus animæ, diuinam , imlt; mortalem,fempiternam,Diisfimilimam,acpropinquifsimam ;fic Platoir» »4? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sempiternam animipartem y fimilimam rei diuinifsimæ perpetuæ*

Vtidem ipfe Ariûoteles Joquens de anima corporis j uitæ^ corporeæ informatri^ cCy feparat Temper mentem, quæfapit i intelligitirecordatur;ei tribuens omnia,quæ teftentureamimmortalem,nunc diuinam dicens, nunc feparatam , nunc exterius uenientem, nunc ex genere diuino; fie quoque Plato,quemiprorfus conftatTecutum Ariftotelem,in Alcibiadejciarifsimèfatetur: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ri'

7P, TTigi 0 ètlt;P'i.vxi'n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7SX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;âe/u ecÿx 'T^'n toini[/ cü/thj , tis ès TiTt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■) KpM

TTxit 70 êêioii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(p^ôvH7Jigt; iro) ks« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y^/etn Pofliimusne igitur insgt;

quh, dicere,quid fit in anima diuinius an hoc, circa quod eft ipfum nolle, èé fapes» ref Nequaquam, inqiiit. Ergodiuinitati, hæcpars animæ fimilts eft,8Cqui in banc refpiciat, totamcp Diuinitatem, Deum^ , amp;nbsp;fapientiam ficamp; feipfum fane\maxi^ menofcat. Hæc quoquefton Ariftotelis modo, fed Mofis Tbeologia eft. Ad imagt; ginem IDeiTecit ilium. Nonineuides/eadem clamantes, aficuerantesep/maximos Phi lofbphos , aliorum Philofophorum antefignanos, acprincipes f Docebat enim cos/ banc Natura Tbeologiam , quam Mofen inftruxit prifeosep/dodor ipfe Deus, Necmirum »inuenin qui Ariftotelis intimam banc Pbilofophiamiprofunde non percipiant. Non enim fontem Philofophiaehuiuslagnouerunt;eocp!nouis dogmatis repertis,dicftaeius,quorumfuntfereparum capaccs,deprauarunt, Eadem Plato/ quæ fuperius, cum Mofe mirabiliter confentiens retulit in Protagorade agnationCj generis propinquitateinter hominem , acDeum , quæpóft Ariftoteles, inde/Mari» eus,atquealqufurparunt. Refert eo libro(Platoea,quæ/apud Mofen,amp; Aegy^ ptios repertaiuetuftifsimi Græcorum, paulo ftcus, quam in fonte eflet,tradiderunt, dehominefi(fto a Prometheo; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p.oi§xs, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rfu/

TV nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiovijJ S tsî tvofxtff't gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ß(igt;p.vs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«ƒ«AfXÄTK bicSii Z

Cum autem homo, diuinæ particulæ particeps eftedus eftet primum quidemproi# pter confanguinitatem, agnationem^ Dei, folos Deos ex animantibus opinaba^ tur. xAggreftusep aras erigere, amp;nbsp;ftatuas Deorum. Vides hic partem Dei,amp;lpropin# quitatem,illud ipfum, quod Ariftoteles ufurpauit nomen , StoFs wjÿtt'tsaT©quot;. Often# dit Philo ludæushanceftèTheologiamMofaicam : laxs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;viw JicJvnxt/

ukÂvtw, SaM h'ayca , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcx [ixy^oif » «7ita-7rKirp.x gt;nbsp;h xTnxvyxcrf^x ytyevos Z Omnis

homo fecundum mentem afsimilatur, domefticus eft, Verbo diuino, naturæ beatæ imago,uelabfeifsio, aut radius fadus. Etdiuus Paulus, Genus ergo(cumfimus Dei.Ex quo/animorum immortalitas comprobatur.Hancob caufam perhibet idem in Gorgia,prifcos Poetas, qui diuini eftent unanimiter immortalê animam dixifte: tfxxl yxf riuj ri cet'amp;gai'aj’» avM x3xvxTgt;p • Ea fuit prifcorum fapientia, cui,quid recen# tiores poterunt obijeere f Similiter in nono de Repub. ut Ariftoteles,folam mentem/ diuinam dixit, fic ipfe, v £(» xùtw Diuinitatem , uel partem diuinam/in

520 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST» E V G V B. L 1 B» IX,

unoquoquehomineimperantem. Ibidem, ^aÓTX'nii, diuinifsimamuocauit ration C nem, prudentiam, ficut cupiditatcmfferam agreftem ; lllam/quia ex genere diui# norum, zx immortali genere. Vfque igitur ad rauim /uociferatus eft, prædicauit, animum eiïe ad imaginem, amp;nbsp;fimilitudinem Dei; totiscg fuis libris, ubi locus is trau tflandus effet, afferuit hoclin primis utens ad immortalitatem argumenfto. Itacß in decimo de Republicarepetit ea, quædixerat iti PhxdonCjCXtcris^ libris: Oportet, inquit, de anima cernere, «s tÄü lt;8AAslt;nK3zJ«{z cdris, Iwoeiii ay nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Siuif i-

gitare,quae contingat, optet confuetudines,amp; colloquia,ut quæ confanguinea fit, diuinæ,amp;immortali,femperexiftentirei.Enigitur tefiatur,animum eiïè propin# quum, affinem, cognatum,connaturalem reidiuinæ/amp;immortali. Sumus enim ge# nus eiuSjtanquam ab co nati,procreati,fati. Eocß è terra creato corpore,fpiritum di# mifit à feipfo. Ex his^idenuo confiât, amp;nbsp;conftare conflantifsimè, fortitercp quifque poterit aflèrere, eandem Platonis, atque Ariflotelis effc/de animi immortalitate fen# tentiam, eifdem nominibus, eodcm fermone ab utroque defcriptam, declaratam, definitam. Quibusrationibus,amp; fonte Peripateticæ Philofophiæreperto,qucm Auerroës ; alq^ Peripateticorum ƒ aut nefcierunt, aut non animaduerterunt, erro# ris eos fui coarguemus,oftendentesidogmata,quæ ad tollendam animorum immor# talitatem excogitarunt, ex fumma imperitia, impudentia eos confinxifle, fiuc unicum in cuncSis intelletflum, fiue fingulum cuiufquc, mortalem aflerentcs. Dice# mus^feos nefcqffe, Ariflotelis de animæ parte diuina docfîrinâjPlatonis fuiflè prio# ris, qui talia dicens, de mente, uel animo,amp; ad immortalitatem eius probandam dP xerit,amp; animo/prodigiofam illam çun(florum animorum unitatem non fpeôarit. Quæneç Ariflotelemoporteatconfiderafle,attendifîè,cuius/omnis de mentis im# D mortalitate,acdiuinitatefermo Huxitex fontibus Platonis. Siquidem in Timæo quoqueâd banc eandem rationem fpelt;flat, qudd dixcrit animam vgxvioiiy txèôtj; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Plantam l'non terreflrem , fed cœle#

fed amp;nbsp;Mofes prior, A^ Dco'demiffus in corpus. Inde.natus, inde fatus,amp; plantatus. Quis non intelligit, eandem trium fummorum hominum effe Philofophiam, fluen# tern primum aPlatonead Ariflotelem,abbis(adTullium^r’ AdditPlato,quod Ari# floteles item, amp;nbsp;Tullius fecuti funt, ea quæ fapiunt, neceflario immortalia effe, fid diuina, pX* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»y «vTrtg «A»ôalt;«s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'vxcra xvxyxÿiini, Hæccnimra#

tioffemper eft apud Ariftotelem. Suntimmortales animi,non ad unum uniuerfalem intelledlum redeuntes, Nam fummi uirinunquam unum ilium intelletftum agnouc# , r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;runt.ReceniiorumPhilofopborum inuentum : quos^operæpretium effet errorem

fuum agnofcere ;fi pertinaces fint, ueluti furentesjmalecß fani ex omni Philofopho# rumRepublicaexturbandi. Nequeenim uel ratio, uel præceptoris autoritas, eos adhæcnagitiaconcipienda deduxit, fed inepta perfuafio. Ariftotelem hominem mortalem, amp;nbsp;qui, ut cæterii homines falli poffet, defendendum effe, ne fibi contra# dixiffeuideatur. Contraria uerofunt, dogma de æternitate mundi, amp;nbsp;animorum æternitate. Maluerunt^ cadere, obfcuraricp ueritatem, quâm rhominem mentiri, ac falli potuiffe. Quodtum fitfummædementiæ, earn (fuis profeffbribus relinque# mus, bonos; amp;nbsp;fanosiad hæc confiderandainuitantes.Addit enim fimilis ubiquc fui

A Plato in quinto de Legibus, Omnium,quæ noftra ünt,poft Deum, fiue, ut mos Io# quendi temporis eius fuit, poft Deos, diuiniisimam efte,fimilimamcp ipfis Dijs ani# mam noftram î iirMTUif «vrv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, •/v^ù bamp;OTtt'nii , oiKfiCTwroy oy. Vi#

des eumiappellantem animam familiarifsimam, propinquifsimam ipfi Deo quod Ariftoteles in Moribus, avy^vt^Toit. Sic quoqueinfextodidt,hominem educatum/ fapienter^ innutritum, eftquot;e animal mitifsimum, ac amp;aÓ7«ygt;|/, diuinifsimum. Haud lecusetiam de diuinitate animorum,amp;cum Deopropinquitate,perhibuit in de# cimo j loquens cum eo,qui Deos efle putaret t «tj pÄi- amp;ws,lt;rt/)^fcys« tu io-ws n ttê? vgt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qudd quidemiDeos arbitraris, fortaftèiquædam

agnatio, affinitas^diuina fte ducit ad fimile colendum , amp;nbsp;credendum. Idem fer^ mo,idem nomen atq^ apudxAriftotelema'n decimo de Moribus, utconftet eum hinc didicifte.Denique Plato, autore Plutarcho de PJacitis Philofophorum, uocalifsime pronuntiauit,animam,amp;diuinitusnatam,amp;immortalem.Platoinquit, r» i/S*' Kop nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;«(/, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ciiJlia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Partem rationalem feftè

immortalem»Etenim animamnon Deum eflè, ièd opus æterni Dei. Quanta cum Mofaica Theologia ft militudof

De'Phocylide uetußißimo 'Poeta^qui dixit attimam immortalentydigre^am^^ d. corpore fieri JOeum,Etlt;pudd fimilia confiefia eß anti(puifiima Theolof gid l^agorum,

H OC y L I D E S j^prifcisinisuenerâdisGræciæ,quiJantePhilofophos floruerunt,uatibus,mirabiliter omne Mofaicam Chriftianam^ Philofo# phiam de animi creatione, amp;immortalitate, quod ei fit imago diuina, confirmât, in fuis de uitadegendapræceptis : Corpus, inquit, fumptum

Yvx* lt;/I’ «üdvxramp;', nbsp;nbsp;nbsp;(cyv^ü)! gt;nbsp;?» nbsp;nbsp;nbsp;•advnç,

Quid hac facrofanda prifca, cui merito pofteriores aftbrgant, Theologia uenerabi# liusC’Autor autem Suidas e carminibus Sibyllinis, hanc Theologiam/Phocylidem haufifle. Addie idem:

’ oTiuru 'tQiidama, Defundis fupereft uita, amp;nbsp;Drj deinde creantur. Afpicisreliquias dcfundorum,quorumitametfiintereant corpora, uiuat tarnen ani^ muSjSd adeo uiuat,ut Deus exiftat.Eruntenim,ut ait Chriftus,omnes æquaks An# gelis Dei.Et,Dedit eis poteftatem filios Dei fieri. Addit quoque Phocylides, '¥vyod fUiivsajif kkvçjm ty lt;p3i[Mivoilt;n ) Incorrupta manet anima namlucecarentum.

Quid quod uel refurredura corpora prædixitdSibyllis edodus, uel ab his tenebris prædicauit animos abituros ad lucem, hoc carmine'T

EiTeautemanimumadimaginem,0^ fimilitudinem Dd, iuxta Thcologiam Mo# faicam, fic idem aflerit,

Hæc autê Phocylidis ÔC GræcoRt de immortalitate animoRt fententia, fuit etiâ Chai# rr dæorum

dæorum,quos Greci fcqiicbâtunNam Magt,quoi^ dogmata,pauas quibufdtïucr^' C ficuliscomprenfadrcüferuntur,quæ Platonem Platonicoscplegiliè delumpßilecp ex bis multa,Philofophi Græcoisztefiautur,quorum tefdmonqs utuniur Proclus amp;nbsp;Simplicius,ad ah’ahæchabentdeimmortaiitate : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4-t/}c^s

Qiiære Paradïfum,clarifsimâanimoiS2regionem. Pcceuocat, diat^^animos( eneccrldles, quoßz rcgio'fit flagrannfsima, diuoi^ patna, Hoc/declarans Pletho Gemiflo Platonicus,animam dicitiuxta Platonem,amp; Pythagoram, ïndiuiduæ fub^ flantiæ,à materia prorfusfegregatam,quemadmodum mentes fupercoclelles: oïs

Tffis 'rie i^yx KTroJiJ'^ùicn 7^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TTio fcxâm ie^x-nf xÙih , ovrcuy lt;/tHyvót'

triais, ^ioiç/xs, x^i cùjfÿ tivai'rxrTS 9t5, »y 'tzto , xvciÂiêpo(/ : Ç\;ibus limiles Opération nés eftîcit,attingens ad eadem atcß iple,nempererum notiones ÔC contemplationes, uiep ad ipfum fupremum Deum;Eo^incorruptibilis, Audis rati'onem ChaJdæoRîi eandem amp;nbsp;Platonis,atq? Ariftotelis,qui turn operationes mentis confiderallentcoo leftes eiïe,acdiuinas,cenfuerunt,quæiales efticeret,immortakm,acdiuinam,corpo^ re quidem ueftitam,latentemcp fub cortice mortalbRurfus'eædem Magicæ uetulh'G fimgfententiæ,quasPythagoras8ôPlatodeflorarunt: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ky^amp; nus

tajaTiuj ) 'sjk.y ^VK'n’j iyyoK ■gt; oÄg iriinQvsxi y K^frovtx^ xiayet yti^i xsiKi xSip-x^^otaiii ma hominumiDeum ferè aftringit ad fe,nihil mortale Habens. Tota diuinitus ebria fadaeft. Harmonia enimgloriatur,fubquaiefl: corpus mortale. Hæc declarans Ple^ tho,Anima,inquit,humana,Deum ad feiquafi aduincietjfiue fortiter afsimilabit, ni# hil Habens perle mortale.Tota diuinitus incbriataeftjîuerepletaeft, KixÂûii^ diuinoRzpulchror?2,uel diuinoi^bonoBt.NâtametfîhuicmortaJi corpori/efr deuin# (fta,at Gc Harmonia tiempe unitionë nobilitat,uel nô deturpat,fub qua/mortale exi ftit corpus.Sed amp;nbsp;fentit aliquid in le ipfa uelutipfa exiCtêa^ quæ talé toti adminilira# D tionê adminiftret: wst '^dvnTÛit 7°« cèâ«v«70t? -, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«vä^aiTri!!! tyitirtvaii/, ctw ly 7= quot;tsTKii 'nvx Kg'

irwtxii xvyxguTâ^xi : Quocircaiunitis in Homine mortalibus, cû immortalibus, fatftû eil totûtina uelut Harmonia.Sic Pletho. Clarus igit fenfus oraculi. Eadë Magica logia ( bc iteru clamât î StI nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tAvviiret nxipis Stm tjixayii/, d^xrXTis 7^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, 1^ ^aiSs J^çoro-ris , J(pa

»5^« foT/xzf TrtTiXx TJÄMfWfx«?« »oÄTräjj/: Eft anima ignis clarus,ex uirtute paterna. Incorrupta manens,8duitæ eftreginafuæc^. Atep Gnuretinet;mundilocaplurimafola, Hæc de# claräs fupradidus interpres,Virtutë,inquit,8^potentiâ, amp;uirtutëeius intelligibilê, amp;nbsp;mentë paterna,eundë fecundû Deû'oracula Hæc uocat ubicp.Primû omniù alioRz, ex pâtre,8d fupernoDeoprofedû.Dicitigiqquodabhacpaterna poteftateifatfta eft immediate anima,exiftës ignis lucidus,Gue diuina quedâ fubftâtia,manetcp immer# tal is, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^»iTias, »y tS'‘iarra’ns Kb, Prop ter dluinitatem fubftâtiæ, ôé domina eft,

uitæ uideJicet fuæ,utpote|nÔ habês uitâ abqciendâ.Nam quæ Habemus,qug poftunt abi-)ci,ac dimitti,hoiS2lt;domini elTe nô poftiimus.Ec côtinet anima uidelicet, »}?7 ^«iMm-r«: Secundufuâæternitatë,multasplenitudines mundi Gnuû, Gue uarioßz locoßtftioßzin mundo,quæ(adrationëcoi^,quæHicuixit, ubicp allequitur. Sicilli, ferêtesanimâefteluccæternâ,purifsimâ. Quodteftatetiâl^lutarchus/PHilofopHos lenGfte ,lt;?gt;lt;S5 Tnÿtrixvafrt^sxtpt Putant anima nônulli Philofophi lucem elle natura. In eoi quêinfcribit,an rede' didum Gt,uiuëdo^latita, turn alijs conieduris, turn quia tene# bras execratur,iucundifsimâ ftntit lucem. Rurfus Chaldacusialio prodidit oraculo: tKTavxs nrvçjLvay viy , igytufiTr tvatfaff, ^wsoy lt;r^[rx tmixc-ig; Extcdçs igneâ mentë,ad piëta# tis opus,feruabis Sc fragile corpus.lgneâ,Iuminofam, ut uides,uocat mentë, corpus autë fluxü.Quicuncp uixerit piè,refurgetcum corporc(obpietatcm,quam coluiftet, eftîcienSjUtietiâ corpus,quod natura fragile,fluxumtp eft,maneat incolume. Eft autë ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uaticiiuum

A uatidnium de refurredtionc corporum.Ignis mentalis eft mens,non corporeus.Ideo fallebantur,quos memorat Plutarchus'contra Epicureum,quofdam ex]ftimafle,anigt; mas nunc in coelo, nunc in terra multi's annorum curriculis uagatas, demum refob Ulin mundo cum Sole amp;nbsp;Luna, «fTrvg voigii/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, In ignem mentalem accent

fas. Sed non poteft mentalis ignis, in ignem corporeum refolui. Turn,ignis menta^ lis eft indiftolubilis. Generatio igitur, fine creatio animæ a Deo, dicitur quafi radi^ atio, fcintillatio, ut cumexigne excutitur nitor, aut fcintilla. Simplicius/primo Phyfîcorum idem perhibet : rp« « 'Ivjch varô nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;; Dicitur enim

animaià Deo radiare. Vera igitur funt, quæ ton's bifce commentationibus adniti^ mur probare, meliorem, fyncerioremcp efte quo magis uetufta fit Philofophia. Multa funt autem prifcorum monumenta, quorumueftigia quædamiab bis , qui^ bus temporum uicinitas ea uidere dedit, quæ longinquitas/nobis non permifiifet, cxhibentur nobis. Ecce Clemens Alexandreus in Stroman's teftatur fimilia fenlïflè uetuftifsimum PoëtamEpicharmum de immortalitate animorum , atque Pbocy# lidem , prolatis his ex eo I Ivtriß»: vu Tffitfvnùs » rncâtH ijiy nsiMy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, «vu 'n tsvwyut. '

H5CT »§xvoy, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«lt;n€S)ii visns^Kvioi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ycùx TmStmit. (fnifiiKn, vsrô locyKcuç «cfvx-

•7S(S RstxSî. iva-iJiây iTnfgxvtci vt»« j^attoïs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;fityxy xét/lxiny iy vyLViis. Si pietatem ani#

mocoluifti, defuncftusjmali nihil patieris. Surfumin cœlo permanet fpiritus. At impiorum animæfub cœlo uagæ, doloribus fæuis, cruciatibus^ æternisiexagitan# tur. Animi piorum cœleftes,finubeatorum recepti,iubilant hymnis. Hæc^ut reperi, produxi, meliora fortaftè in fuo fonte.

Epiéletumjin 'Philofophia cunSlis adtnirabiîem, cre-ttum animum à Deo ad. ßtnilitudinetn luattnfuilJe cortfeßum : qudd membra corporfsiidein diß poßuerit animo libertatem dederit^

ED DI M I S S O Platone/prifciscp uatibus, cæteros Philofophos aus« diamus,omni properanone,de fimilitudine,amp; propinquitate animorum I cum Deo,eorum^ abipfo creationqiuxta Theologiam Mofaicam nobif cum congruentes, ut appareat/unam fuifse femper religionem, ac pie# tatem,quam fi mali homines, Si. ignari ueritatis, poft multa ab eius ortu fecula/cor# ruperunt,ea cum non culpa fueriteius ,hominum bonorum diligentia repurgata, priftino decori fuo reddatur, principe, ac duce ueritatis Deo/cumftos inftruente, Si illuminante. Arianus igitur/proponens fententias Epideti, quem/fuæ tempefta-tis homines plurimum admirati funt, multa ad hanc rarionem pertinentia/lo^uitur: «TîS J^yiufn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n»'T cè^txy lt;/lvvX'n, Stî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vro« tv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TrO^nyviiiVcuS j

àï», TSùvn. x.v^^âù'oitüy , nigSt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Stï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•rxiseiv'oy

ffvn(i-gt; Totp fcw/T»; Si quis ad hoc dogma ,amp; opinionem,digne'affîci poftet, quod fa^ difimus omnes à Deo , Si Deus/pater eft hominum, atque Deorum, nihil ar# bitror/de feipiblinfame ac degener, humile^ fentiet. Si cogitabit. Ecce/fiue Aria# nus jfîueEpidetus,cuiusfententiascompilauit Arianus, neuter Chriftianus,fed Philofophusduntaxat, agnouerunt, prædicarunt,omnes homines fados à Deogt; eum^ieflè patrem hominum/atque Deorum, nempe Angelorum. Quemadmo# dum uerus ,aclegitimusfilius eius docuit in mundo/homines precari , Pater no# fier. Et, Eftote fimiles patri ueftro, qui Solem fuum orirï facit fuper bonos, Si ma# los.Hocuticp/contineturrerumprimæua,hominum cum primis, atcp Angelorum/ creatio, Si côgruit cumTheologis ueris Epidetus, hortantibus ut homo fuæ digni#

—; tatcm nofcat naturæ,amp;ut attendamus ad petrâ/unde exciß fumus.Hinc fore,i’t mHd C de nobis uilcjatcp humilefentiamuSjper uidentes nos elle ex genere diuino, habere patrem optimum.clementifsimum.Rurfusomnem corporis,atqueaniini crcatione, in fummum Deum;perinde atque Archytas,amp; T rifmegiftus referentem / cernere pogt; tes Epilt;ftetum, ÔC Arianum. Vt enim Archytas fuperius/interi'ores corporis , atque animi partes,organacp ad rerum notiones capiendas neceilariaidiligentcr explicans, a Deo formata,pofitacp memorabat:amp; ut Trifmegiftus,omnes ad amufsim humani corporis artus/executus, ex hisigloriam Dei, antiquumcp hominis opificium diui^ nis manibus elaboratum prædicabat, excitans tardos amp;nbsp;flultos/ad confideratio nem artificis , explicantescp uterquequam compendiofe Mofcs prodidiiîèt TheO:# logiam, adeandem rationem Arianusuel Epiâetusperfequuntur, quæ.tam artifî^ ciofèin mundo,amp;in humano corpore fabrefada, nifi fenlu amp;nbsp;ratione careamus,claigt; rè de ipfopofsint artifice teftari. Num ,inquit, Deus (colores fecit, facultatem au«! tem , quibus colores uiderentur, non fecit Quæ igitur fuiflet utilitas 7certè nulla. At rurfum , fi facultatem uidendi quidcmifeciflet res autcm quæ caderent fub ocugt; los non feciiïèt, quædemum utilitasî” certè nulla. Qiiod fi utraquehæcjfecilîet, lu^ men nonfeciffetjueficquidemlutilitas, Quis igitur aptauit illud ad iftud,amp;ifiud adillud C Qttis aptauit gladium ad uaginam, uaginam ad gladiumf An nullus7 Atquiiex ipfis operibusifoliti fumus declarare, omnino alicuius artificis ea confilio, non temerelfadîaelfe I «g’ »(/ TSTwp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liMpcdva nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-zà Jè o^cn« , i§ixlt;ras,

'óK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. 'fi Jè nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, XS“ « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7rlt;Sî t/Ù» avvÿtnx^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VK

vxfus M vais /we/s»? )isgt;'nxKivairiÄ.lt;iVois nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T^x_v^Tv^| : Nunquid igitur

hunc artificem , fingulum quodque opus(ofiendit ; uifibilia uerd, amp;nbsp;uifiones, ipfacp Juxinonoftendit;'Mafculusitemamp;focmina,amp;utriufque ad coitum impetus/nono ofiendit'T'Tum facultas, qux membris his elaboratis utitur ne hæc quidem/artifi# cem oftenduntC En|Epictetus, cuius'fui temporis hominibus, uita, mores, doètrigt; nacp fuit admiration! , quern Philofophi fulpexerunt , uel ille creationis hoftis Simplicius , maledicus^ Lucianus, qui fertur lucernam eius teftaceam, multis millibusnumorumemifle, clamat, bonus,amp; famfius, humani corporis harmo* niamialiquem declarare opificem, ferre tefbmonium opificia/de fuis opificibus.Cum ftatuas, cum piclasimagines intuemur, fubitd mens accurrit ad artificem : cum do# mos, palatiafufpicimus, extemplo de opifice cogitamus. Sic,qui non fit ftultus omnino, cum tantum in humano corpore artificium, cum oculos, amp;nbsp;ad eos collu^ ftrandos/lucem exteriorem, ipfos^ illuminatos colores perfpexerit , nonne/ex# elamabit luper artificer Cum uero/quam propagandorum hominum|amp;f generis per lecula fuccedentis artem repererit, cum membra in utroque apta, eacß generan# di cupiditate inflammata/cogitaucrit, quid aliud dieet, quam fapientifsimum quen# dam(talia molitumC Agnofce^hoc loco, explicatam Theologiam Mofaicam^Ma# fculum,amp; focminam creauit eos,amp;: benedixit eis,dicens,Crçfcite, amp;nbsp;multiplicamini. Quæ enim fuit alia benediefiio, nifi membra, uafa^ genitalia prolificis feminibus repleta, 8gt;C ad generandumirapida cupidine accenfaSuipice nunc,8c contemplare, reuocacß ad animum,fimilia quoeç confeflum duobus locis Ariftotelem , qui præci^î puè retulit ab ipfaDiuinitate,facT:um utrunep fexum(ad çommifiionem,amp; propaga# nonem , »t« tijaMxsi'i/xt/TouvanJ ts nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;« c:pvlt;ns TÄ7X «vj^os, yvvcu.K0S xö»vww«j/.

Ethæçiquicuncpiudexæquus elfe uelit,clarè ad exordium in Theologia Mofai^ ca y totamque illam operationem , quam fimili modo/uetufiifsimus lob admi# jratus decantauit , fpedant : Manus tuæ(fecerunt me , plafmauerunt me to*

A tum xn cîrcuitu. Sicut lac mulfifti me, genitura demiHa ( fdlicet ex genitorc ) oG fibus, amp;neruis compcgifti me. Quæpoteliïgitur ellemaiorPhilofophorum T beo^ logiæueræ concordia‘TPatetur An'flotelesicreauonem corporis humani, fateturôd ilIe,cui/tantumPhilofophi tribuerunt,utaflererent, quemidiôlaeius non commoueü rentjduntaxat fuperefïè, ut pœnas fubterraneas expeôtet. Rurfus Epiétetus amp;nbsp;Aria# nus, non modo corporis humani quondam Deum fatentur autorem , uerum etiam ipfius animi creatorem, quem/iuris fui liberum, folutum feciiîqingenuècomprobat: Deus, inquit, non iolum dédit nobisifacultates has, quibus generofè cunda aduerfa/ perferamus ’ ó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tkTî «AtiSa«? 7rtKfgt;os, XKcoÂvêp iJldùKi cwxuxynsc •

«Trx^XTivJisvi/ oÂsigt; xn-TO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tTJTtyin, iJè càfTw Ti’/x TT^S TÿToi oCliÂfarài/, Sgt;s4 « IpTrttfixMi

Sed quoderat regis boni,amp; uerèpatris, dédit hoc liberum, expeditu, non coaeftum, ipfumtç omne inferuit,amp; pofuit in nobis,nec ullâ uim eflè reliquâ uoluit, quæ podet ei impedimento efle. Hiciamp; animi creatio eft,amp; ca natura,in qua/lucetdiuinæpotefta tis imago. Apparet enim in animi libertate, quafeupiditatibus , fi uolumus, impera# mus,motuscp irrationales eoufque fuperamusjôô fopimus,ut duo in iino homine in^ eiTe cernantur,alter/recftor,moderator,aher'compreflus,8d fremat quantum h'cet,pa# rere coaeftus. In hoc inquam eft, quod omnes prædicant, fimilitudo cum Deo, facra poteftas,imperium frænandarum befharumjquas gerimus nobifeum furoris, Si cu' piditatis. Hocitribuit Epidetus animo, amp;nbsp;datum à fupremo Deo, ingénu^ fatetur. Epiâetum autemfaded fuipexere Philofophi, ut diâa eiusEerrent in coclum, eximijs laudibus celebrarent, ea colligentes, amp;nbsp;interpretationibus illudrantes. Qiio/Procli, Porphyrrj,Simplicri, multorumtp aliorum improbitas autimperitialcoarguuntur, quiireligionem infedabantur, eorum magiftram ueram, quærepertaapud fuos, fu#

^liceßiper codent EpiSleti fententio', qudd animus abßijpts ,ßuc radiai uit à Deo t nbsp;nbsp;([uid abßcißio aut radiatio attimorum.

^^|P I C T E T V S hue Arianusinon content! femel fuperiora de fimilitudi# 1 ne, afiinitate DeiSi.hominisiprædrcaflè, quoniam hoc/crat totius do# ® ârinæ fundamentum, hne quo,nuna de reâa, bona^ uitaidari præcepta sjpoterant, nullauerareligio conftitui, ineukateadem, hinccæterasuirtu# tes attollens, totam^ beatamj quietamcp uitam inædificans, « Toé/Tor ccah^h -ri

lt;rvryt.vâxt 779 xiv^^iiTra)^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'varô nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p» à? , tdxpiip, 'n

pH ifoii tts, St5: Si, inquit, hæc/funtuera,quædeaffinitateDei^amp;hominumidicuntur 7 a' Philofophis, cur fe magis Athenienfem, aut Corinthium quis uocet, non potius mundanum,nonpotiusfiliumDeiCSubijcitidem, y» A', -ttj/ Sto// 7rcwT«(/ mc-A-^x Hylt;lt;.pavXi üK i-n »pxs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;2* (fojßwp : Habere,inquit,Deum creatorem,ÔC

patrem, ducemq^^non nos id ab omni mocrore, tirnoreep liberabit. Non folum ergo ‘ Epiéletus, Si Arianus, efle homini cum [3eo fimilitudinem^ uel agnationem/conhte# tur,fed earn quoep afleruntjaliorum Philofophorum eflè fèntentiam. Vidimus fupe# riusfhos Philofophos,præcipuè Platonem,ArifloteIem,fed ante hos, Pythagoram, qui Dei genus homines dixit, Aratum, alios^ multos. Hos innuit. Si fequitur Epi# (fletus,nulla ratione cum facris literis diferepans. Ego dixi,inquit Pfalmus,Dq eftis, amp;filij excelfi omnes. Et, Videntes filq Dei,filias hominum. Si, Dédit eis poteftatem/ filios Dei fieri. Noi/ne una eademcp efl, fuit iempeq à conflitutione mündig religio, tempeftate diluuq contaminata,poilhominum erroredenuoponuta,refidens tarnen

in animis fapientum Quoniam igitur eft nobis cum Deo ftmilitudo, propinquitas, C ex eo delibatis,8^ hauftis;quid eft,cur amp;nbsp;non maxime lætemur, triumphemusc^, ni# bil humile de nobis ipfis fentientes, nihil uile, noftro^ fonte i ÔC parente indignum gt;nbsp;agentes in uita,noftræ naturæ dignitatê agnofeentesf Cur non concurrimus omnes, quiifententijs confpiramus,nos affines eflè Deo,ad religionem eius Imd curPhilo# fophi,fapientescp,non concurrebant ad eamC Sed certe fapientes,amp; qui tyrannisp'm# pijs^ imperatoribus non adularêtur, eorumê^ muneribus non inhiarent, ueritatem fragilibus bonispræferentes,concurrerunt.Qudd fi alq/ueritatem à luis prædicatam admirabantur,ânoftris autem fimiliterprædicatamfirridebant, autftulti, autmale# uoli inuidicp fuerunt,autignarireligionishuiusacmaieftatiseius/uelut Andabatæ pugnabant cæci, Omnis hæc Theologia Epideti, Ariani^^noftra eft,aut è noftris li# brisjceu quæ probarent,defumpta, aut certe fuccedens ilia per omnes ætates ad Phi# lofophos ufçp dodrina,nataex eifdem fontibus, at(^ noftra, fi ad primos genitores, unde fluxit Mofaicajreducatur, quæc^ fuit penes Abraham, Ifaac, Iacob, cæteros^ non nominatos fapientifsimos uiros.Ex uno enim parente Deo/nati funt omnes : Et, ut diuus Paulus apud Athenienfes, Fecit^ ex uno fanguine/omnem humanam gen# tem, quæhabitaret fuper uniuerfam terram. Rurfus^Epidetustandem fimilitudinê, focietatemcp hominis, ac Dei, declarans, hinc^p/omnem redæ uitæ rationem dedu# cens, aeftabiliens, avry^v^i ‘nvt? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, «c^iS Hp«S

: Non pudet, inquit, uitam cum dedecore tranfigere,impotenterc^ in ad# uerfis cedere C Et affinitas nobis cum Deo eft. Illi ne uenimus. Mitte nos regredi, un' deuenimus. EïocEpideti dido, facile poteftintelligi, quid Ariftoteles fenferit, cum ait mentem folam diuinam elTejfolamc^ uenire exterius. Venit fcilicet, milTa, infufa, afflatadiuinitusJllincaitEpidetus uenimus,ed/redire nos oportet,ad priftinum do# micilium.Quarequicunc^ teftimonium illud Ariftotelis deprauant,eiifenfum nefcio quern alium coaptâtes, conftet eos parum ueritatis eftè gnaros, prifeam Philofophiâ nefeientes, quæ/fi obfeura, claufa^ interdum apud Ariftotelem eft, didis certe alio# rum Philofophorum,qui clarius diireruerunt,enucleatur. Sed recentiorum Philofo phorum ea fere calamitas,ut radios multos,quos'uaria de parte ueritas effundit,non cernant,propterea qudd uni fefe Ariftoteli non dediderunt modo, led aded deuoue# runtjUt fi fuerit opus pro dogmatis eius tuendis, in ferrumjflammam^ ruant: in cu#

-, ius Philofophia, fic quafdam opiniones prauas conceperunt, ut ipfum fi furgeret, eai deftomachaturum putem. Pergit etiam Epidetus,ut qui nunquam Chriftianus fuit, fuifte/ob dodrinæbonitatem uideatur : Omnia, inquit, connexa, atque aptainter ie funt,audito^ quafi imperio Dei, cunda parent, cunda cientur : «»v’ «2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»tos

^0'iy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J lt;ruuxlt;fâs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, «Tt po/'tjS' fioQix etreu. , ngu, cCHaxrKO'fMfcC , S îtKi/tîJ lt;fè cùir f

das» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S cù^Mvna : At animoRî,inquit,qui ed ufcp funt cÔnexi,

copulati Deo,ceu fint particulg eius,ôd abfcifsiones,non ne motum ceu proprium, coniundumfentiet Deus ; Aduertere commodum eft hoc loco, hanc copulatione non eftèfubftantialem, quod ipfe quoep dixit Epidetus. Sunt enim animi, ut Philo quoeß difertifsimus aiebat, ufus eodem nomine atcß Epidetus, «7rsai7«/lt;r;x«T«, abfeif# fiones quædam, amp;nbsp;auulfiones ex Deo, Dico autem abfeifsiones , non fubftantiales, fed qualesinnuitMofes,afflatus, afpirationes,emifsiones à fe ipfo occultæ, Quod/ alio clariore nomine Philo declarat, «7mvyKlt;riix[x, fcintillæ, radq, ex ilia luce diuina mifsi,amp; abfeifsi, feparatif^. Bene^,ut fuperius uifum,nouit etiam Trifmegiftus^ani# mos non elfe de fubftantia Dei ad Afclepium : o w »x nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ra

^iS) acarig nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«Aw tfeSs: Mens,inquit,non eft abfciflà ex fubftan#

A tiaDel,(èdquafiexplïcata,uelutiSolislux.Déclarâtjgitur Mercurius^quod cftin Mofe. Ea enim explicauo)uocatur â Mofe, Afpirano. Hoc innuicPhiJofophus,funt ablcifsi, non â fubltantia,fed quod fecundum defignat, ceu radq mifsi, ceu fdntülæ, uelut Ipirauones.Id Epiótetum fenliflepar eft. Et diuus Paulus, nos genus eius/dicit»

Qwd faillis eßhomo in mundum^s introdu3:iis à. Deo, nt contemplaretur^ q^uddmembra corporü ad opérationsdijj)oßta: nbsp;nbsp;(J^nddis eß omnium

EN 1 QV Ejomni PhiIolophiafua,quæPIatonicis,Peripateticis^admi M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rationifuit, Epic'tetus clamat,iterum,iterum^ monet, hominem|iuxta

Mofen à Deo creatum , nunc animum contcmplans , nunc corporis opi^s ^gaag^/^.' fici U m : ex hiscp'in laudem creatoris,ôô opificis, homines excitans. Ac prb nium,ut Moles retulit, Deum hominem pofuille in Paradifo, ut habitaret, 8ccurtois diret ipfum ; nouifsimumcp rerum creatarunvhominem fecifîè, èi. ceu dominum^ in palatium exædificatum induxiire,multa^ tacitus Mofes,prudentibus conlideranda reliquit, Haud aliter Epidetus, amp;nbsp;Arian us declarant^amp;hominem/in hune mundum à Deo indult;flum,amp; quam ob caufam fîtindudus : rey nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;àlt;r^yxylt;.y gt;nbsp;cà/ -

Ttf-n. £1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i ÿ fiivoy âiXTfni, «7i^x m nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ed/Tôiÿ : Homincm autem/contcm

platorem fui amp;nbsp;fuorum operum introduxit : nec contemplatorem modo, fed etiam eorum intcrpretem.Agnofcis hicamp;humanam creationem,amp; fupremum opificis ad^ mirabile^ conf]lium,ut ex ædificato, ac confhtuto mundo, fuis in fedibus, omnibus

B rite, rede^ ifabilitis, induceretur nouilsimusifpedator, ac contemplator,qui mira# bilem hanc,pulcherrimam, uaftamc^ admiratus domum, fingularem agnolceret i amp;nbsp;fatcreturicollaudaretcp architedi fapientiam. Sicnodrà quoeç Theologia monftrat, per ea quæ fada funt,confpiciintelligibilia.Et Ariftoteles de mundo, Non alijs ocu# lis,quibus inuifibilem Diuinitatem uideamus,opus eße,fed his duntaxat,quibus cœ Ium, ac terras, maria, totolp in mundo uitam, motus^pcrlpiciamus. Hinc uera de# promenda,deducenda^,nili quis Ce Cponteiuce multare,ultroqjinfanire uelit, argu# menta,fuper artifice.Pariter omnes conucniunt,profani,facri,maior,minorc^ Philo# fophia, ex omniopérémundanoiquærendum, alïèrendum^ opiheem . Oltenfum enim fuperius,Platonem,Arißotelem,Marcum Tulhineandem fententiam paribus fuftragqsconcefsilït’. Quicunep igitur,hominem contemplatorem lui introduxit, is certe creator eius utfecontemplareturƒuit. Eodem confenfu Marcus Tull, ante Epi# detum.Hominem^ ipfum^quafi contemplatorem cocli, ac Deorum, ipforumtp cul# torem fecit. Sed Epidetuspergit etiam per fingula,quod de contemplatione, prædi# catione^ diuinorumoperu in uniuerfumidixerat,in partes explicas.Eius'non ab ho# mine prolefsiones,fed quafi â Propheta, aut Apoßolo prolata, uerbo^,Arianus af# fert: Si mente,inquit,haberemus,an quicquam eHet,quod nos facere deceret,nih lau dare Deum, gratiasep cundas relcrrcC' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;crKXTiifovTxs s’ x^ii^xs, tiSjaizTurs

Vj/ vi^vöi^ i às nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ó âiàg, oTt np-ijf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o§yxvx TOio-rX , Ji'quot; 0^1 tÜi ynif i^rxoiiii'^,

fiiyxs S amp;M? , 07» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Stî ,GtT«7n)cn(/, Stj ksiäiX(/ Zn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, atj Hjc^iVihivrKS

cùfXTnvàii, tocütX 64»’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ^lt;90 rtui [AriFnj/ »lt;9« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;viJLVoy icfUfjcvSi/. Non^ne, ait, **

dcceret^amp;fodientcSjS^arantcSjÔJcomedentes,cancre laudem in Deumf Magnus ; Deus,quoniam nobis hæcinftrumêfadedit,quibus,terram colimus. Magnus Deus, ' quoniam manus dedit, quoniam hauftum, quoniam uentrem, quoniam crefeere ta#

ci'tejamp;Iatenterjquoniam dormi’entes rcfpirare. Hæc adunamquancprem condne^ G rc opor£eret,ac maximum,diuinifsimum^hymnumcanere.HæcilIedicit: quem,ut fæpe docui (cogor enim identidem refcrre,at(^ id Philofophis recentiohbus demon ftrare, ut hinc feipfos agnofcant cum fe ad fcelerata, uel de mortalitate animi, uel æternitate mundi dogmataTeferunt)is inquam eft Ppidetus, quemifijo tempore fus« fpexere omnes, Philofophiam, mores, uitam , inftitutum admirantes. Nequeenim Chriftianus fuit, fed qualis Plato, Socrates, uiri boni, ueritatem(ç ab ipfa Natura^ melioret^ Philolbphia haurientes : fi quid à uetuftioribus gentibus ad Græcos ai{3igt; raffet, coJlaudantes,exofculantes. Fortecp uidit hæc in facris lirerisEpicietus ,fed reor magisimaiorumPhilofophiamiquæpia fuit omnis, acreligiofaiScNaturæuo^ ces perfpe(flas habens,ea dixifle. Quis enim efl:,cui non uideatur, aliquem neceffarid creationis humanæ,eundem^,omnibus modis fapientifsimum autorem fuifiè,cuius fapientiam,primum^ confilium,res confecutæ declararunt. Vtigitur Mofes dixit dehominecreato,Etpofuiteum!inParadifo, ut operaretur, amp;cuftodiret ipfum. amp;nbsp;in terram mifit,fugatum è Paradifo, quo, cuitu agrorum defudans , inde uid/taret: Sic Epidetus eundem ipfum confirmât manus ad fodiendum, arandum^ dediffe, reliqua corporis membra fie diipofuifrc,ut nifi is membrorum ordo, amp;nbsp;turn fecretæ, turn in propatulo operationes eflent adhibitæ, nullum futurum fucrit genus huma^ num. Quid memorem arcanas illas, quæ latenter peraguntur operationes augendi, reipirandijCum dormimus;’ In quern ergo è noftris alius exclamauit Theologus,Ma nus tuæfeceruntnie,amp; plafmauerunt me: Alius autem. Ante, amp;nbsp;retro formafti me: Et, Quipîantauit aurem non audiet:quifinxitoculum,non confiderauit:in eundem tollitlaudem,exclamandumlt;^iubetEpidetus. In cuius oratione, operum^ diuino^ rum prædicatione,profedd talis mundanæ creationis prædicatio cotinetur, qualem D anteoculos habuere noftri, qui fimiliter eum ex operibus collaudabunt. Ne«^ enim qui dixit, Manus tuæ fecerunt me : æternitatem,perennem^ factionem rcfpexit:fed qualem Mofes defcripfit : In principio creauit Deus ccclum amp;nbsp;terram. Cum quo in^ clufa quoep eft Humana creatio.Profequitur autem Epictetus, Quid igitur, fi pleriqp , obcæcati eftis,non aliquem efle necefte eft,qui locum hunc expleat, pro cuneftis, efie^ ! rens laudibus Deum f Quid aliud poflum fenex, amp;nbsp;claudus, nifi laudarcDeum Si igitur eftèm lufcinia,facerem qug lufeinia Si cygnus,quç cygni.Nunccum rationa# lis firn, Deum melaudareoportet. Hoc unum opus'perpetuo. Nunqua hunc ordi# ' nem,quoad datum fueritjdeferam.Vos^ ad banc eandem cantilenam cohortor. O' hominem uere diuinum, cuius exemplum debuit Porphyrium, Proclum, Simpli# cium,religionis hoftes,potius ad earn uenerandam, colendamcp, quam contemnen# dam adducere, cuius eft firma ftabilisep fapientia, Deum totius opens mundani, amp;nbsp;humanægentis autoremifemper collaudare,nihil nodes^ diesep aliud agere, Solatp ipfa faciens,quod illifaciendum(cogen£enatura,fatebantur. SiprobabatEpidetum, fi fapientiam mirabantur,decebat,eos/admiran quocp,qui religione hac initiati,fimi# les eften£,redditi tales ab hac unica fapientifsima^ religione, tanquam uberrimo eo# rum fontegt;quæ uelut ex riuulo loquentem Epidetum,amp; ad earn dodrinam uiuente, ftupebant,admirabantur.Solaigitur hæcUerc laudat Deum,creatorem uerum fate# tur,8d agnofcit.Quoniam igitur fadi fumus aDeo,amp;: ad eum formati, iure mandat, hortaturepEpidetus, nw tiA« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-rt) Bw, Oportere nosEeruarefym#

bola Dei, Scimusquid fymbolum fit,focietas naturæ, coniundio, conformatio, Ac cerne ut Epidetus cum Chaldæo congruat, utlibro primo uidimus, «rv^xßoA«: m toTs 4vxlt;iûf: Symbola^inquitoraculumChaldaicum) paterna mensinftruit

J animis. Ecccifymbolum inter hominem,acDeum.Vtem'm Pfellusait, Quemadmo# dum adi'maginem Deiliber Mofaicus créât hominem,(îccreatorem,ChaId^us tefta# tur animi'sfymbola fuæ proprietatis inferuiflè*

Qj^od Vbilojophi duplicetn bominetn aßignauerint :Jed uerum ipjum anb mum, hune immortalem, fimilem Dei,

M N E s igiturmortales,quocunq;(fiuecupiditasad fpeculandum ,hue Natura ad ueritatis agni'tionem adduxiflet, Grxei, Chaldæï, Aegyptrj, I'mmortalitatem ani'morumilinacundidudirationeperhibuerunt.Ea ra^; tioüarr)s nominibus,eundem fenfum refonantibus^apud omnesdefigna^

tur;nunc a corporels {egregatio,manifeftumquc à corporibus difcrimen, èComnino rerum ali'ud genus: Nunc agnatio, famih'aritas; nunc hmilitudo Dei i nunc fymbo^ lum inter eum hominémque ; nunc cognitio, fapientia, fcientia. Eaque omniaIclare dicuntur ab eis de mente, hue animo, quemi’uerum hominem eflTe, cum Plato, ÓÓ An'ftoteles poft multa fecula nolTent, prodidiftent, Trifmegiftus ante eos plurimos annos natus, hominibus inuulgauit, ut appareat omnium eandem fententiam, con^ fenfumq^ admirandumfuifle. Igi'tur qui prius dixerat, DeumtreaiTe hominem hbi hmilem, eam^iutipropriam prolem dilexifle; deinde feparans, animum, amp;nbsp;corpus, hominem(alterum corpus ipfum mortale , alterum/ipfam mentem immortalem, haneq^fefte fubftantialem, uerum^ hominem : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dji •z’ Si/»7Î9î, «9«-

vctl®' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Homo, inquit, eft duplex,propter corpus mor^

talis jimmortalis propter animam/fubftantialem hominem. Vtigitur Ariftotelesa'n B decimo de Moribus, mentem.proprie appellat hominem, amp;nbsp;ßtATtoj; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;meliorem

particulam, dicitep id(optimum, iucundiisimumque efle cuique, quod eiproprium natura ht , kî« W M ó -ni) ß'ns, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kip ciwd^ceTr®' : Etiam homis:

ni, inquit, uita'fecundum mentem fore eiufmodi, quandoquidem id maxime homo eft. Ecce Mercurius Trifmegiftus ipfam animam feu mentem uocat, mwcC» nempe uerum, fubftantialem^ hominem. Et quemadmodum hunc Ariftotcles fon lum diuinum,exterius aduentantern dicit, hc Mercurius, huncimmortalem, core pusautem corruptibile. Duo ftint igitur'æquali à cunótis prædicatione celebrata, nos amp;nbsp;â Deo creatos, 8ó generis affi'nitate cum eo fociatos, qui nobis fymbolum, proprietate^mque naturæ hjæandiderit. Hoc/illi fenièrunt, locuti hint, quia per fuce cefsionem â primis hominibus, penes quosfuerunt eaperipeiftifsima, defeenderunt inpofteros,ut quo procédas anterius in retro aâasætates,liquidius,maioreque confenfu deprehendas celebrata. Ferunt igitur Græci fcriptores facri'quod Thales, «.mÆî, ut 'r£gt; tvot ivis diiAxcriffiKs ; Dicebant^nos fratres efte^ceu fcilicet qui ex uno Deo , SC præceptore, Illud uerd 'contemplatione dignifsimum eft,ut Plato (partim rationem, partim prifeæ Theologiæ deicenium fecutus,cue ius hæresiquah legitimus fuit,pronuntiauit,eftèanimumuerum hominem , foe lumque diuinum, amp;nbsp;immortalem, creatum à Deo longe alterius, quam corpus, conditionis, ut'que hoc difcrimen apud omnes Philofophos extat. Quemadmos» dum igitur duplicem hominem dixit Mercurius, led ueram, tota'^mque hominis fubftantiam, ipfam mentem, uel animam : Ariftoteles autemihunc duplicem hom^ nem in libro de Generatione animalium luculentcr exprefsit, ac diftinxit corpus, ÔC omnem â corpore infeparabilem animam nafei dicens ex dementis, fpuma, fperis mate, femine, corporis excremento , mentemautem exterius aduentare , genus s s aliud

aliud, diuinum,amp;incorporeum: fiePlato/in cuius fententiam prorfus I'uit An'fto# C teles, eamque alijs uerbis declarauit, adeo diftingui't animum, corpus,uelutduos homines, in TimæOjUt duos eorumftatuat creatores, creatorem animi'Deum fu' premum , corporis ;dæmones,Deos nempe minores Angelos, Atque eil mirabilis TheologiæMofaicæinterpretatio, utfitoperæpretium cernere conformitatem fu# per creatione animicum Mofe, Vt Mofes,humum illam Iutulentam,cccnofam, ma# didam,imagine Humana informatam, fed ante pedes Dei morcuam, exanguem^ ia# centem,afflatu Dei dicit animatam,dantis cx fe ipfo^ atq^ infpirantis'uitalem fubftan tiam; erat^^l^ corpus, quando non erat animus præfens, corpus de humo terræ fum# ptum, animusdimiflus àDeo : fieprorfus Plato/creatorem animoRz facit fupremu ilium opificem: Quorum,inquit,initium!traditur uobis à me:Gr^cé, •areg« lt;21 vaxagfetx fjÄ*©- tr« : Quorum, ait, fatus, initium,traditur uobis à me. Quas ait ego/femina# ni, Si. inchoauftradam uobis, loquens de animis. Et nos ad id quod erit immortale, partem attexitotemortalem.Formaffefcilicet corpus Angelos , animum ex feipfo) immortalem,fui fimilem dediflè.Ligatumcç fuiffe mortale cum immortali, quod di# cebatTrifmegiftus duabus rebus, altera'mortali corpore, fumpto è terra amp;nbsp;eJemen# tis,altero,ianimo immortali diuinitus miflo.Hic^ eh turn creatio animorum,amp; fatus d Deo, turn eorûimmortalitas, Similitudo quoqj diuina,utin Mofe, quia uocateos ibidem Plato, «Skvktmî ogtiw/xof/, uniuocum cum immortalibus,utfunt inter fe anima# lia. Et, «A’ ifiÿTcùjTTX , Kg« €»s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Smîî «y : Hæc,inquit,per me creata,

fcilicetanimi,uitam^ airecuta,Diis æquabâtur.Èn/admirandus cû Mofaica Theolo gia cófenfus,cundis predicâtibus/animos à corporibus feparatos.Mofes quia fuifiet corpus,quâdo non aderat animus,quia miffus animus a Deo, corpus e' terra defum# ptum. Plato, fatus animus, amp;informatus à Deo immortalis, cum corpore mortali D confociatus. Marcus Tullius, Necinuenietur unquam ,inquit, unde ad hominem iienirepofsint,nifî à Deo,loquens de animis. Hæc^ efl,quod Ariiîoteles amp;vg(«ô%i*, ex# terius, Marcus dieet, â Oeo.

Q/zod ob banc caujlim dixcrùt^animù è C(xîo cecidijje ifi corpus, in ^iio'uiuat in poenâtç^ (luôd bacJiiffiieio noßt ueratz^ quod alioßenßu intelligedü^quod prißci prodideranf.Et Vlotinißententiaßuper immortalitate animorunt, CAP. X X_.

H A C caufafadlum efl:,ut hanc immortalis rei,cum mortaliconfocia# tionem,c5mifhone,animorum^ cum corporibus colligationê, ex quodä *^on bene percepto,ad pœnâ,amp; fuppliciu ipfoi^z, amp;nbsp;ob quædâ gra uia fcelera.datam arbitrarétur,audiêtes ab antiquifsimis progenitoribus, prius corpus fuifle,inde animu exterius infufum,atcp alligatü.Jtaq^ Philolaus Pytha goræus I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jfboi TTKÄdUii SioÄcrotfi (21 as lt;/)« Itvxs ’itiUDZtxs-, h ataiatb.

lt;2* jv vTiiiuxlLTbrt^ : Teftantur,inquit,prifci Theologi ac uates,quód pro# pter fupplicia,animacü corpore eft alligata,amp; quafi in eo fepulta.H^c igitur fuipicio, qu3c principiu ueru habuiflet, no fane intelledû, ipfoßz quocß teflimonio deftruiiur. I^am Plato creationem animoi^z amp;nbsp;corpoßz defcribês in Timæo,ubi amâdare fuper# ftitiones oportebat, phyficacß ratione agere,fcripfit fic naturaliter, amp;nbsp;confulto, diui# nam prouidentiamianimum corpori colligaire,ficut naturaliter èC utiliter/creauit cœ# Ium, terram. Sed huius famæ'uera caufa fuit, qudd Paradifum, quemadmodum Chaldæi myftice interprétantes, etiam hominem eparadifo fugatum, animam feilb cet e coclo deie(fi:am,inclufam^ in corpus,propterpeccatum,quod, amp;ipfum myhice fenferunt.

A fenferunt, cxponebant. Qui qui'dem error autorum fuorum ranonibus poflea dc^ flruetur. lllud modo conftet, diuinam animorum ieparatamq? a corponbus natu« ram, atcp focictatem cum Dijs habere, omnes agnouifïe, prodidillè» Plotinus etiam his re(pondit,qui mentem fæpc mcmoriam,renrumcp impeditum,turbatum^; cerif nentes,deimmortalitatedubitarunt,ipfi eæci,cccnofo^iudicio;amp; caliganti : Anima, inquit,cum Dijs habet commercium,immortalis:facilec^ id poflet à nobis agnofci, fi puram,limpidamc^ eam,ut ait Plato,uideremus.Nunc autem-fæpe labefacflatam cer nentes, ne(^ diuinam, necp immortalem arbitramur. Sedenim cum naturam rerum ponderamus,puritatem earum infpicerefas eft. Quandoquidem/quod adiedum eft, femper efle fol et impedimcnto ad eius perfedam notionem, cui fada accefsio extrin^ fecuseft.ltaquc'confideretdemptis,acdetradis alienis, fequifque: Tnswaet a^vx-T-©' nbsp;nbsp;nbsp;, OTtej; icui-njf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;çv vohtw , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. 04-^ vSp cguvr«, »x cci^ÿ'

•nvri} iJi T 3vHfäii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aTjC Ki Ji o? nbsp;nbsp;nbsp;Ki Ji ay itSi-rKvaivra, ymvrK 7« vöhtS ,wlt;riiay ca/’ny

wAj/, KP“ cigt;iigt;Te/voy rty^HyiiJov : Crcdct^ fe immortalem, cum fe ipfum uiderit in natura intelleduali,acpura. Videbitcnim mentem afpicere,amp; nofte,nihil fenfibile,necp rem mortalem ullam, fed cum re fempiterna, fempiternam rem intelligentem, omnia'que in natura intelleduali,mundumquefeipfum'intelledualemiamp;luminofumefle. Sic nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Plotinus. Eius igitur fententia eft,ut cernis,animosfimmortales, amp;nbsp;fempiternos efle, quia folis his'res æternæ,Slt; immortales nofcantur, ficut fenfu mortali mortalia capigt; untur. Earn facultatem, quaires fempiternæ, 8lt;^incorporeæ comprehenduntur Cquæ eft tota ratio Ariftotelis) incorpoream fempiternam elfe. Sic colligit Ariftoteles,anP mum efle fempiternum, amp;nbsp;incorporeum, quia folus fentitres fempiternas, amp;nbsp;incor« poreas. Animumc^ efle intclleduale lumen, iempiternum. Simili ratione ufus Pla«

B to,utconftititfuperius.Fieriquoq^ potefthacadmonitionequifquccautior,acfir* mior, cum uiderit,animos imbecillos, uacillantes, aftedos. Äbfcinde, inquit Ploti« nus,tolle non fua. Videbis diuinum,magnum, lumen longèj late^ fpiritualiter pro« gredienslanimum. Ea quæfapiunt,nofcunt, cogitant, próderant,prouident (cui fub« fcribitAriftoteles)funt incorrupta,immortalia. Diuinum quoque elfe animum, eümque uerum hominem, iuxta fuperiores, data^mque ei præter cæteras animantes, particularem fortem , luculenter fuper Epidetum prædicauit Simplicius : S J^ iWaî öv« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;Jisu iv-^aay , tJm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, »y ó •^oe

fit «TiKt K^syx ^Sax fois cci^^óiTms nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amJlK^ei tIuj ^yiLùy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(fv-

rtûùî, 57» nbsp;nbsp;: Qui uere, inquit, homo efle uult, dignitatemc^ generis fui cupiat redi«

mere, quam Deus præter animalia bruta hominibus largitus eft, is ftudet ut animus fuus rationalisiflc degat,ut natura habet. En uerus homo, generofus, infignis fupra cætcras animantes : quodDeus ipfelargitus eft. Nihil^ intereft inter Simplicium, amp;nbsp;Mofen hoc loco, Mofes, Et creauit Deus hominem ad imagine 8^ flmilitudinê fuâ, ut præeffet pifcibus maris,amp; uolatilibus cœli, Hæc gratia diuinitus data eft,fimilitu« do^proprietas^ diuina,data ratio,qua dominamur brutis. Is uerus homo.

i^gt;4'lcxdndrutn^.^^hrodifcumj animum immortalem fèn/îjje, Separare eumi animam corporeamyob anima diuiniore, K^gt;4himi agentis dignitatemiprb mum fummo Ueo^ turn intelleélui no^lro tribuere, utrungÿ incorruptibb îem, affirmantem, gt;^lexandri cîara uerba de intelleélits bumani incor^ ruptibilitate^

A E P E fokt amp;nbsp;in fcholis Philoibphorum, amp;nbsp;in omni propemodum uigt; c tæ adione, error is accidere, ut ad fint,qui grauis alicuius uiri fententiam, autuocem!perperamexcipicntes(ut fumus omnes,in malum, quam bo^ num propenfiores) faciant utfama inuakfcat, uiros cos fimik quid fen^ fifle, quak ipfi interpretantur. Accedit item ignoratio, cum libros eorum autofeb tanterkgimus,automneskgere non curamus,contend pauca quædam uidiflè,amp;ex hisiudicium fcriptorum feci lie. Hoccum primis euenit de Akxandro Aphrodifeo, qui cum putetur pafsim animi immortalitatem repudiafle ; qui fcripta eius omnia k# gerit,ponderauerit,perpenderit,inueniet uel eum fecus knfilk, quam fama eft, aut fi fenfit, habebit unde ex didis fuis eum abunde coarguat. Quatuor igitur rationes, ad omnem haneprobationem præftd funt, quarum priores indicium quoddam fa«« dant,non fenfifle Aphrodifeum, animam mortalemjpofteriores dilucide,perfpicue, nullis obumbrandbus ambagibus hocipfum prædicabunt. Senfit igitur Alexander cumcæteris,eum qui dicitur animus aut mens, Græcè Wj immortalem. Primaque ratio. Quia definitie, qua dicit, animamjefte crafim amp;nbsp;adum, formamque corporis, amp;uteiusutaruerbis, vmS? (cJ xgdtnus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ex quadam miftione,amp;

temperadone primorum ekmentorum , eft definitio animae corporeæ, corpo^ reæqueuitæ,quauiuitanimal hoc corporeum, terreftre, corrupdbik, mortale. Quodipkpauldpóft;hisuerbisdéclarât: ytvina Ji »iHy us 0 hér®' TiJb'i

mvms yy (ci ó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;èamp;a-fiós : Fit, ait, nobis, quemadmodum

prædiximus,krmo(de anima corum, quæ funt in generatione,amp; corrupdone» Hæc igitur eft anima, quæ dicitur ab Ariftotek, adus corporis organic!. Secunda ratio, qudd animam diuiniorem, quæproprie'dicitur mens, fiue animus, quo fa^ pimus,res inuifibiksj arcanasj æternas apprehendimus, non uult inclufam elTe D fub hac definidone , quia dicit ibidem de anima Deorum : » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4-vx» gt;nbsp;« »ö«

TitvTHp Jlä KsnÄäif J ó(iuvv(ius Kif 'zKvTft, 'l'V'Xquot; Î Nam animam Deorum , in^ quit, fi modo ea uocitanda fit anima , æquiuocè cum hac diceretur Volens ferme dicere Alexander, animam Deorum;incorruptibikm , immortalem, non eius generiseflè,cuiusfuntea,quæcadunt, intereunt. Qudd autem animusnogt; fterifit ex hoc genere diuino, docet ipfe Peripateticorum princeps, appellans in Moralibus, mentem 1 9m« m/ryti/tsaSj/, Dijs cognatifsimam ,propinquiisimam, ex eodem maxime genere , Vidimus item ftiperiores unanimiter cuneftos con# kntientes,efle homines diuinum genus ♦ quibus Pythagoras/ad omnes das» mabat,

GK^aamp;, i-sTii 3âlt;)igt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Efto alacer, nam nobis eft diuina origo, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et Aratus,

QuodcumdiuoPauloplacuiflèt,excepit hisuerbis, Dei ergo/cum fimus genus* Seneca quoque uir magnus, In homine inquit quid optimum eft f rado, hac /an# tecedit animalia, Deos fequitur, Audis, Deos fequitur 7 Duobus maxim^ locis af# firmat Ariftoteksiconftare ex hoc diuino genere mentem, fiue animum noftrum. In Moribusfuocat (r«/rgt;5^Sj/. De generatione animalium, Relinquitur, inquit, folam earn,quæ dicitur mens,ingredi exterius, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;Et iolam diuina eftè.Paulc»

infra, to /JUz yuëisoif 0^1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Stms t(47r^kiÄK(/ß«vt7T{i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;) -rnvT® 0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vSs : Nam

quod fegregabik, feparabikcß eft a corpore, quibus diuina pars adiunda eft, Ea eft autem quæ mens, fine anirnus dicitur, Vides Ariftotekmiiocare mente noftrâ diuinam partem, diuinum nempe genus, ftirpem diuinam, ex co genere, quo anima

A Deorum : Ethane dicere fegregatam à corpore» Cum ergo di'cat Alexander, deGnb tionem animæ corporeæ, qua ui'uit animal hoc corrupdbile, non conuenire animae Deorum, mentem autem noftram affirmât Ariftoteles'cum cæteris omnibus elle ficutanimamDeorumdiuinam, fegregatamà commercio corporis, cui(corporis interitus nihil noceat :profecfld, uelit, nolit, eadem fentit,affirit Alexander, Nam qui prudenter drjudicet idem fermo eft, eftè debe^Alexandri, atque Ariftotelis; CumAriftotelesdeanimafenfibili,defemineprincipio animae corporeæ, de fpu# mai cxcremento^ corporeo,fuper quoifundatur totum animal,omnis^ anima cor^ ruptibilis locutus:Deinde fegregat ab hac corruptibilitate,corporeacß natura, parte diuinâiexterius uenientê, nihil ab illo ipermatehabentê,Tale quidfentit Alexander, cum primum diflerit, de anima, quæ fit, utidem ait, ex crafi, amp;nbsp;miftione element torum, Deinlueniens ad diuinum genus, non corporeum, non corrupdbile, dicit, animam Deorumiæquiuocêcumhacanimaappellari. Sicigitur(edam æquiuocè di:# cetur amp;nbsp;animus fiue mens noftra, quæ eft diuina, cum ilia corruptibili anima. Ter^ tia ratio erit, quod nulla dubitatione interpofita, uidetur Alexandericlara uoce fagt; teri, earn, quæ dicitur ab Ariftotelemens aftu, mens operans, Græcè 5 mgy«« vis, Ó TTBiHTtMs vis, immortalem, incorruptibilem, alterius generis, quam omnia corpo# ra.Ac primum ait Î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0 xvews nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ivifyaecii t Forma igiturimi«

materialis eft ea, quælpropriè dicitur mens, amp;nbsp;fecundum actum. Paulo póft: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«

-jwSt®quot; vis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«7r«a«?, ty «(uyis: Etefthuiufmodüntellccftus , fegregatus, im#

pafsibilis, impermiftus alteri. Hæc Alexander. Verum(attendendum eft, quod hunc intelledum agentem ,dicit^pfumDeum iamp;primam caufam, appcllatum ab Ariftotele ; in quo grauiter reprehenditur à Themiftio i amp;nbsp;ratio quæ ducitur ex

B uerbis Ariftotelis (fifentit fimpliciter id Alexander) apert^ reclamat. Perfpicien^ dumigitur hoc loco primum, quod Alexander (mentem agentem, mentem, fiue animum indefadgabiliter noftentem, femper in adione cognidonis exiftentem, qug dicitur ab Ariftotelej intelledus adu, fiue animus operans, fendt, clamat, uocile#: ratur, ftgregatum, impafsibilem, incorruptibilem. Secundum, quod huius inteP kdus,quifemperintelligit,fontaliteromni luce cognidonis impletur, principa;# turn,primamdignitatem,tribuitintelleduidiuino, qui dicitur prima caufa,qui feipfum nofeit, intelligit, fruitur^, autore Ariftotele, ipeculatione raaieftatis fuæ» Secundumgradum,amp; locum,tribuit intelledui noftro,dicens/intelledum agen;« tern primo, acprincipaliter.appellaridebere primam caufam, omnis animi origP nem i fecundo minus principaliter, intelledum noftrum, incorruptibilem amp;nbsp;ipfum. Sibeneigitur cernas, fifpedesalte,uidebis Alexandruminon fimpliciter prædica:# re, quód Deus folus(fit intelledus agens, fed quod ipfe primus fruatur hoc honore, iplè mens infinita, inexhauftafapienria, lumenimmenfum. Secundo loco, amp;nbsp;quP dem longe inferius, debilifsimumcp lumen præ illo, eft intelledus nofter,immorta# lis amp;nbsp;ipfe fimiliter,0d intelledus agens, amp;fimiliter incorruptibilis, immaterialis, impafsibilis,incorporeus,quemadmodummagnusille. Quódautem hoc fentiat Alexander, ex uerbis eius liquido conftat : Talis, inquit, nempe immaterialis in# corruptibilis, oftenditur ab Ariftotele, vifZ-nif cutjaj/, prima caufa,qui amp;nbsp;proprie mens, eo^ pretiofior noftra,quæ cum corpore eft. Dieet etiam Alexander, quód mens, quæ intelligit fempiterna, immortalia,immortalis amp;nbsp;ipfa eft. Hæc autem/no# ftraeft.Demum Alexander in fine totiusrationis,Intelledus is,inquit, « âvçaâni ty i' pi* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fy öflCgT©' • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«7» « i^cns (ùni ToiwrH, i »j* vii^xÿvQ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p «pj/

v»? STSS , 071 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'T^ fcp »lüy v5ï gt;nbsp;fl{z ôvgiïôii/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Atys . v»? J i^aiêiff yivefiivl^ tÿ SpSy. 0

Quæfunt, Eftextehusaduentans nobis, amp;exiftens,amp; incorruptibïlis. Incorru^ ptibilis autem, quoniam ea eft natura ei'us» Igi'turintdkâus, qui intelligitur incor^ rupn'bilisin nobis,isefl:,quoniameftfegrcgatusinnobi$ intelledus, quem/ôt xArk Ootelesexterius uenientem uocat, intellecTtus extcrius exiiîcns in nobis.Sic Alcxan^ der. Hæcigiturueritas eft, cui nemopofsitcontradicere, quod Alexander/intellc-* (ftum, quem Ariftotelesinlibris de Anima uocat operantem, GucintcIIedum alt;ftu, in libris de Generatione animaliumjappellat extcrius aduentatem,fentit, fatetur,conHanter appellat immortalein, incorruptibilem, natura corporis fe* gregatum. Quod fi quis puteqintelledum ilium exterius uenientem, Alexandrum alium quàm noftrum dixiiïc, ecceuerba ipfius autoris funtin propatulo, quibus ait, intcllccluminnobisfegregatumjincorruptibilemjuenientem ad nos extrinfecus. ïpfetp Ariftotelesicum de tota anima Humana loqueretur, omnescp corporeas facub tatesâcorporeoprincipionafcentesjinièparabiles corpore, amp;cum eo corruptibk ïespronuntiaflet,demumconclufit,reliquumefle,folumeum ,qui dicitur menskin nobis diuinam eße, fegregatam a' corpore, folam^ ab alia origine, quàm mortales illas tacultates, uenientem. Loquitur ergo de quodam inttUedu nofiro, eum tribus nominibus ab omni culpa mortalitatis uendicans, quod fit feparabilis à corpore,ingt; eoncretus,qudddiuinus, quod extrinfecus aduentans.Hune autem Alexander cum ariirmet, fateatur incorruptibilem ; certêanimum humanum,qui dicitur intelledus agens, exterius^ aduentans,fatetur incorruptibilem,fegregatum à corpore.

Qwdidem \^lexander ^.^phrodifeiis (tnimum itnmorfaientajlertiit dubitationem de mortalitate rejoluit. Et (J^udd T^lato prior Ç}“ i^^Ärißotei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D

lef ’hoc ipßum docuerunt oßendentes organa labeßaEari poße animo in^ corrnpto iuuioîato,

AG NAE profeótd fitnt hisHabendæ gratiæ, qui labore ftudicep fuo I' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diutiusper fcholas Philofophorum, quos aliorum infcigt;

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Alexandri admirabile

de animiimmortalitate teßimonium, quod non uidiflePeripateticosho# diernos,utrardfolentfontcmueritatisadiré, palameß. Secundo Problematum, pßendens temperaturas amp;nbsp;crafes bonasj facere uires naturaks, atque animæ, ut nonnulli fentiunt,aut quod uerius,organa ipfarum. Nam pro ædificio organi, operari facultatem. Sic enimichordis in cithara, aut foraminibus in tibia bene pofi* tis,arufiçem optime operari, prauè autem habentibus, non operari bene;ipfum uero'inihil pati, fed Habere in potentia 'dùj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÿ tvi^yaaii, artem fer^

uatam ,amp;nonfecundumadum.Sicfi'quis, uerbi caufa, cerebro deprauato fit»ob intemperiem.non operaturam^p quidem , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’üüamp;’ tw-ràù

vamp;lt;/lvvixiAeivvy)çixvjilt;nei^ tLm ivtgyamp;ai/, v (câxvxToy, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o^ytdwiVK^XTTs ^ilw^V'

vxiuÿ ès mgyeiÂj/ KfiCÂtSs: Animam rationalem fed per fc tarnen/immutabilcm permanere, facultate(amp;potentia,exißentem in aeîu, proptcrimmortaliiatem.Rur^ fumqj/nadam organuin temperatum, potentiam in operaiionêproferre bene, Ecce i fui fimilis Alexander. Enexplicatio, declaratio, cum ucl infantes amp;nbsp;pueros/cernis non fapere, uel ætateprquedauirosinfanirc, non mentis, inquit, animi ue/cacam» ü eß, fed organi male affeâi, uirtute, amp;nbsp;ipfa matre operationum potentia, immo^ ta, in

A ta, incorruptajimmortali. Cuius maxime indicium eft,quod iterum nada organum bqdr^expurgata^feculentia,operaturutlolitaerau Simens abrjflet,cum operas» tione deftruda, nunquam redire potuiflet. Manet, inquit,anima immutabilis,pros» pter immortalitatem, qualem, ut ait Simplicius, creauerat earn Deus, prudentem, fapientem : fed accidit dementia, uel nobis uolentibus, ac praue ratione utentibus, uel organo deprauato, ipfa mente prop ter immortalitatem, incorrupta, immota, Hinc’reiipifcensiamp;pcenitens fit alia, aut redit in feipfam* Hæc/Alexander fentit etiam inlibrisde Anima, Coegitigiturueritas'eumfateriejuod erat. Sciendum au^ tem,quód hæc Alexandri ratio,eft etiam Platonis in decimo de Republica : Non ne nofti,inquit,animam noftramlefleimmortalem^Nam fi corporis ægritudo,praua^ alïèdio,non effîcit animam prauam, ôd ægrotam nunquâ poterimus dicere,ab ullo malo earn perire,fine deprauatione,malo^p fuo Jtacp neep â febri,nelt;p ab alia egritu^ dine,aut cæde,ne(^ fi quis toto corpore cæfus fit fruftillatim, ob bæc ,'änimam inte^ rire dieet quifquam,nifi prius comprobet,quod ob corporis hæc mala,ipfaluel iniu^ ftiorfiat,uel fceleratior, quæîfuntanimimala.Sedcum malum alienum/affueritin alio,nonadfîtautemproprium,neanimamquidemfquidquam perdere dicemus* Nemo uerd probabit,animas intereuntium, ob mortem fieri détériorés. Tum cons» dudit : Bene igitur dicis. Nam fi proprium animi malum, non poterit animum in' terficere.'( Siquidem iniufti,amp; fcelcrati, non modo ipfi uiuunt, ut auferre cæteris ui^ tam foieant )uixerit malum, quod aftèrat animo perniciem. Ergo fi nequeapro' prio domeftico ue, nequeaîienoraalolæditur, lt;/ZhAsv«7j «vayKv ou/to àt» ïj/ «v«. «lt;/i’ «ti «II, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LiquetutiquelnecelTarideum femper efiè. Quddfi femper, etiam im^#

mortalem. Hæc Plato, Deinde fubrjeit ea, quae Plotinus de immortalitate, ut confix

B deretur animus, qualis natura eft, non ut a corpore, communicationeep corporis, amp;cæterismalisonenfus,impeditus,fedpurus,fyncerus,qualis debet efle,amp; efte foletanimusfapientium,fimilisanimiscœleftibus, quos immortalcs nemo dubP-tat, retinens nobilitatem diuinam, amp;nbsp;tab's exiftens'qualem creauit eum Deus.Nunc autemuidemus eum'ueluti Glaucum ilium marinum Deum, aut fradis corporis partibus, aut fludibus artritis j aut multatis,hærentibus oftreis i autalgadapilliscp, ut uerius monftro fimilis fit i quam qualis natura eftet, neque quifquampriorem fis# guram recognofcat, Huiufmodi cogitemus animum , inquit, infinita malorum cos# piacircumobfeflum, At,cdreipiciamus, quibus cogitationibus euehitur, quorum infpedor, contemplator efte foleat, quibuftum fimilitudinem gerat, Hæcigitur,amp; ab Ariftotele uifa funt, amp;nbsp;comprobata, amp;nbsp;â Peripateticis, qui poft eum floruerunt, dedarata, explicata præfertim Alexandre, cuiïnultum tribuunt cæteri Peripatetis» ci. Nam animus, qui purus, codeftis, fimilis^ naturæ diuinæ prius eftèt, exindc corpore aggrauante , iènfum^ deprimente, malis^ affedionibus obfidentibus, ôppreffaep diuina fimilitudine, bonitateep immortali, non apparet.Sed Alexander e' ratione Philofophiæ docet earn culpam nbsp;nbsp;fraudem uel organi eflè, uel alienarum

ab anima rerum, ipfa incorrupta, inuiolata, Cuius'fi dignitatem,immortalitatemcp nofle uelis, ad ea refpicias, quæ monuit diuinus Plato, Seiunge, quæ non funt dus. Videiquantum fapientiæ, prudentiæ. Tu, inquit Marcus Tullius, cum fiuc Deus, fiue mater ( ut ita dicam ) rerum omnium Natura dederit animum, quo nihil eft præftantius, nequediuinius, fie teipfe abijcies, atque profternes, ut nihil inter te i atque quadrupedemfaliquid putes intereife 'T Et, Animal, inquit, hoc fagax,mc^ mor, plenum rationis, cætera^ bona, quæ uidemus ab optimis pofsideri, ut Dfi, amp;nbsp;filq Dei meruerint appellari. Hoc attende, hic infîfte, Similitudinem, cum opti^ mufquifquc

J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V s T» E V G V B. LIB. IX.

iTiufquifqucininilem in fe Deo reddi't,agnofce.Confimiljs fere ratio eft in Phædone. C Vtenim lupcrius.Trifmegiflus, duplicem eße hominem affereljat, altcrum mortar lem, corruptibilem, alterumdmmortalem : Et ut Arido teles h os duos uiditamp;often^ dit homines, alterum feparabilem, alterum'infeparabilem : Simplicius autem me^ liorem ilium j nihil à dignitate fua degenerantem induxit ; Plotinus amp;nbsp;Plato obfeG fum meliorem corporels pehibus, fed operationibus fuis elucefcere.Has autem opegt; rationes frpe, quemadmodum Ariftotelescum cæteris, fapientiam,fcientiam,pru^ dentiam, memoriam dixit, In Phædone/eas accepit, quibus/tanquam duo in uno eodem^ homine cernantur, alteri iubens, amp;imperans, alteri obtemperans, afte^ cquot;tioncs corporis comprimens, frænansqp tanquam altéras à fe libidines, èc fopiens. Quo non modo, affeâiones corporis) animam non eHeySC quad contemperatio# nem ,harmoniam^ demonftrat, fedprorfus feiumftam ab eo, atquediuulfam.An, inquit,eorumquæfuntinhomine,quicquam aliud/imperare dices,quam ipfum animum, præfertim fapientem f Et fi non aliud, an id imperium exercet, obiequens aut aducrians aHcdionibus 7 Dico uidelicetifimile quid, ut fi urgente fiti, æftuc^, in eontrarium tendat,recufans bibere: Similiterfamepremente, nolit manducare, cæ^ terac^ id genus innumera,in quibus conftat animam^orporeis cupiditatibus aduer^ fari, Quibus non corporis harmonia ,amp;contemperatio aduerfatur. Nam harmo# nianunquamchordis ,amp;citharæ obfiat, fedtaliseft cufufmodi corpus harmonh cum , fequens ipfum, non imperans ei. Confiâtigitur^animum in eontrarium ubiep fereiaduerfaricorpori, ei^ omnibus modistotauita dominari. Afperius nonnunss quamiamp;f cum dolore, utin omni exercitatione, amp;nbsp;in medicina : nonnunquam mi;« tius.Interdum^minitansfurorijamp;cupiditati,aut timori, interdum monens, amp;nbsp;fuadens,utaliusprorfusexifiensicumalteraperfona loqui uideatur: ut Homerus D facit in Odyflea, ubi de Vlyfie refert.

An,puteseum, inquit, hæc loquentem, credidifie animam(efle harmoniam,amp; adum corporis organic! phyfici, cui corporis afiediones dominentur, non potius quæagat, domineture^ ,multo quam harmonia diuinius quiddam ■T Hæc Plato. Quæ efi eadem atque fuperius ratio:utquemadmodumexfapientia,memoriae^ animijfalfam perfuafionem deftruebasloblatam ex organis deprauatis, operationi# buscß ceflantibus : Sic ex imperio, dominatu^ fuper omnes cupiditates, amp;nbsp;contra fe prope minaçiter tendere : Vel cum corpus ipfum urgemus, impellimus, neque cupiditatum fuggefiionibus acquiefeimus, comprobes iinperatorem animum efle, feiundum à natura corporis , prorfus ci diisimilem, tanquam dominum, cui nulla cum cupiditatibus, ÔÔ adu corporis fit focietas. Ratio Arifiotelis, cogens eum fate# ri,cumcæterainhominenonfeparcntur,folum hunc/feparari, tanquam faculta# tern, fubfiantiam^ diuiniorcm. Sapientia igitur, amp;prudentia, memoria, profpe# dus, cogitatio, folertia, probant animum incorruptibilem,immortalem, diuinum. Probatetiamdominatus,imperiumfuper cupiditatibus, fupra feipfum, refiflere fibi, fefe regere, impellere corpus, exerccre fi uel recufet, fitienti potum denegare, Venerem appetenti non acquiefeere, formidantem increpare,obiurgare,irafcentiÔ^ furent!frænumimponere.Quæquidemprobant,aliud omnino eflè qui imperat, aliud cui imperatur, amp;nbsp;tanquam afino calcar, uel Irænum adhibetur, Denique/fu* perior Platonis fentenlia, quam Alexander explicuit, fuit etiam Arifiotelis, fi quis/ prudenter inlpiciat, In primo de Anima,Mens autem uidetur ineflèfubfiantia quæ# dam

A.dam cxiftenSjS^ no inten're.Maximcenim intenrecfex imbednitate fenili. Nunc au# temiquemadmoduminfènfîbuscontingiL Sienim fumcrec (ènexfoculum iuuenis,.'~ ui'derct quemadmodum iuuenis.Quocircafenedus non euenitpropterea,quód am# malitaliquidpcrpcna,fedidinquofit operano. Quemadmodum in ebrietatibus, amp;nbsp;morbiSi Itaqueiamp;intelh'gere ipfum, S^fjaeculari, labefadatur, alia re exrenus labeFadata. Ipfa uerd potentia, eft impafsibilis. Cogitate autem, SC amâre, aut odifl'e, non funtaffedioneseius, qui habet illudjuel illud habet (uidelicet animi) Quamobrem, amp;nbsp;hoc pereunte, nequc recordatur, neque dih'git, neque enimil# h'us erant, fed communis, quod perijt. Mens autem forte diuinius quiddam,SCim# pafsibilis eft. Ex hl’s ui'deseandem Platonis èC Ariftotelis, Plotini, ÔC Alexandri, efle de immor tall täte fententiam, qui foluuntetiam, nubemq^jquafi tetram ab ocu# Its depelluntdubitationem de organis deprauati's,cum quibus panter anima depra# uari, labefadari^ uidebatur.

‘K.dfionei'Plotinideitnmortalifafe:^(luodidcfniierumlt;^gt;frißoteleszfr ' •-

’ Vlatojßunt confeßi, anitnam eße incorpoream (juémadmodum Deiim: Et . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;epilo^it^ eorum^ in ^uibii^jmirè cunBi ferme 'Philófophi conueniuntfuper

OT IN V,S itemomniajquæuelTrifmcgiftuSjUelPlato,autArchytas, ■ led ante omnia quæ Mofes de diuina animorum iimilitudine, eorumt^

i immorcalitate tradidiflcnt,uerbis pene diuinis explicuit, declarauit. Ex# ipiatæ,inquit,animæ,afsident optima:fapientia, omnis^^p alia uirtus id do^ meftica.Si igitur talis eft anima,cu fe collegerit^ôé in ftipfam redierit, nbsp;nbsp;nbsp;» tjgt;v(nus txa-

W}. (fxpSy râ ââÿ «où «'iJïs ttxvt^s amp;vxt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;agiTM «A«amp;«S amp;«« ovTtc gt;nbsp;»x «y

(^«vÄ« 7tvi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. «AV Kvxy/cH, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;73 tbivtiii/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^aä)[/ cdirà oT/jyt-

racej/, v» ópimy'. Quomodo non naturæ illius erit,qualem eftèirei diuinæ, ac iempi# ternæomnisdicimus7Namfapientia,amp;uerauirtus,quæ/funtdiuina,haudquaquâ reiuili,atcp mortali^infint.Sed necefle eftdiuinum efleeiufmodi, utcui ibii/fit cum di uinis focietas,propter affînitatêgeneris,amp; fubftantiæ.Hæc ille. Cautê quidê!amp; rede nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

audio,quôd anima dicat Deo confubftantiaIê,nÔfci]icetciufdem,fed limilis fubftantiæ,quali nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et qualeprodidit Mofes,ad imaginé fimilitudinê. Ipfî '

cnimifc ipfos déclarât,ut fuperiusTrifmegiftus.lgitur hocquod Plotinus eftàtus eft, cft quodl'hfmegiftus, vvs Ij/ «vâ§ôgt;7rtn 9«î, Mens in hominibus Deus. Quod uerifsi#^ mû efte,déclarât omniû,qui hæc fcrutari inftitiflènt,cÔfenfus: Vt cum nô didicerint, fedinftindu quifcp fuo(pronuntiarit,didicifle tarnen alter ab alteroluideatur.Similia cnimleo ipfo de generatione animaliû loco,inculcauit Ariftoteles:

futr®', 3lt;rwS TTViULKtiii-^KVVTW. -n amp;àog , ’roii-ny tfè 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vês, 7° di K)iiiQisaÿ, cangpa 1 A COt

pore feparabile eft,cui Diuinitas ineft.Talis aûtieft mens: infeparabile auté eft ipfum fperma.Sentis quanta inter Platonem, Ariftotelem , Platonicos, Peripateticos,de animorum diuinitateiacimmortalitate/concordiaf Nam Laertius prodit de Pla# tone î J^Kamp;di cùiTW, dis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Klt;rôi(UfrBii wm. , iri. -yXf fixJhistt 4gt;amp;ogâs

* Videtur ci/Deum , quemadmodum ÔC animam /efle incorpo# reum. Sic enim maxime intérims amp;nbsp;afiedionis incapacem elle. Eadem ergo/amp; Marcus Tullius: Tu uerdlenitereO'nquit, in fomnio} amp;lîchabeto, tenon effe mortalem, fed corpus hoc« Nec enim is!es, quem forma ifta déclarât, fed mens

5^3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T» E V G V B, L 1 B* I X ♦

cuiufqueiseftquifque, noneafigura, quældigito dcmonftrari potcft. Dcum igbC tur te eflè feito. Siquidem Deus eft, qui uiget, qui fentic, qui meminit, qui præui# det,quitamregitmoderatur, amp;mouec id corpus, cui præpofiius eft, quàm hunemundum,princepsille Deus. Etut ipfefmundum ex quadam parte morta# lemiipfe Deus æternus: fie fragile corpusîanimus fempiternus mouet.Quantus con# fenfusî’Afpicisiquid naturade pedore fapientum,quàm ïie confonum,iugitcr eruitî' Hi loquuntur,natura,ratfone^ magiftra, quod literæ facræ oraculo: Ego dixi,Dij eftiSjàfilfjexcelfîomnes.EtPlutarchusdequæftionibusPlatonicis, « vas

amp;MÎ. Quomodo autem fentiant,animam noftram,eflèDeum, déclarât idem,de phi» citis Philofophorum. Plato inquit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'îç'

yii tS «ïJÏv ât» : K,ationem,eflèimmortalem.Etenim animam, non Deum, fed opus æternîDeilexiftere, Vides mentem fine animam,nô Deum fummum,fed quafî opus magni Dei.Et hæc,Mofaica Theologia. En uerus ille homo apud Ariftotelem, uera diuina imago. His confone Chaldæus item ait, «4vx« «o-wfM-ni/ ttv^, Animai incorporeus ignis. Duobus ferme millibus annorum ante Piatonemitradiderat Mo fes,animum;hmujachrum elfe Dei;paulo ante Ariftotelem Plato;ante Plotinum tre# centis, amp;nbsp;plus annis, ante Marcum Tullium (ferme ducentis^Ariftoteles. Succefsit peromnesætates hæc Theologia, omnia tempora obambulauit, nullius fapien# tis pedtus noninfedit, mutuis fententijs j fuftragqscp roborata.Magna res eft,ôd ncs? mini non admiranda, tantus omnium feculorumj atquehominum ex omni genere, latè terras incolentium,Iinguis,moribuSîætatibuscp inter fediuilôrum,confenfus,in eandera rationé, ducente natura,conlj?irantiû.Marcus igitur idê,iterû fui, ueterû^ PhilofophoR2:mcmor,Humanus,ait,animusdecerptusex mente diuina,cum alio nulle,nilî cû ipfo Deo, fi hoc eft fas didu, comparari poteft.Quod dixit Decerptus, d Philo,amp;Epidetus,ut fæpe monui, «Tnoaxa-fix, «Trxvyxxi^x, Mofes Afflatus. Sic quoeç quod Mofes,Ad imaginê,ôd fimilitudinê,Marcus idê. Siquidê, inquit,uel Dq ipfi, uel cû Dijsfuturifumus.Eandêfententiâ,amp; fentêtiæ caufam propoluit deanimorû immortalitatein orationibusfltacç, inquit,cum multis alqs de caufis, uiroi^ bonorjt mêtesldiuinæ mihi atep æternæ uidêtur eire,tum maximè,quôd optimi, amp;nbsp;fapientiG fimi cuiufcp animusita præfentit in pofterû,ut nihil Inifi lempiternum i|3elt;rtare uidea# tur. Hæc ratio Platonis,Ariftotelis,PIotini,Alexandri Aphrodifæi, omniume^ fer^« me Philofophoisz. Quidillud quocp,quod ait in Tufculanis/de animo coclû cogno# feente?’Quorum,inquit,aftrorum conuerfiones,omniscp motus, qui animusfuidit, isdocuit,fimilennanimumfuum eiuseflè , qui ea fabricatus eft in coclo. Vides ut uiderit, aflenfusep fuerit, ex argumente uero, animum ifimilem elle Del, fimilcm cius,quifiderafabricatuseftincoelo,quæfapiensartifex/fine diuino ingenio imi# tari non potuiflèt: ficut fineDeo mouericoclum una conuerfione difsimilimis m0â= tibus/nequiuiflet. Idem in Tufculanis, quodmirabile uidebitur omnibus (cogor autem repetere) Necinuenietur, inquit, unquam, undead hominêuenirepofsint, nifi à Deo,loquens de animis.Ecce non modo conformitas animor?z cum Deo, fed etiam conditio,mifsio eorû ab ipfo,duo uidelicet Mofaica, Ad imaginem, amp;nbsp;fimihiü tudinem fuam:Et,Infufflauitin faciem eius,dato â feipfo uiuenti Ipiritu, quem lanb mum,mentemueLatinijGræci^dicunt. Eodem diuino confènfuiPlutarchus de uirtutibus moralibus, rationem,quæ fit diuina, amp;nbsp;prudentiam perfedam/fummam rationis partem, fas efte imperarei dominariparti irrationali. Sapientiamcpiefle cirgt; ca puram, impafsibilem mentem, cui infit feientiadiuinifsima,acbeatifsima: ifva-j

öVTÄ Tl» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t» «AÓj'», nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t» , »ÿ TSiQi yy

l($ù «Tmdii vvy ffvvt^/xtvx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7Jf àhj/ gt;nbsp;«k^oths rs aÄoyx ) tiÿu i/lvvfCftit, «lt; ygt; â^oTtnfii/, jy«

lONSENSVS igituromnium,quiiNaturæuoxputatur,prædpuema^ ^iiorum, dcdarat animos fempiternos Jd^ edam affèrt Marcus Tullius:

Vt,inquit,Deos eflc,natura opinamur,qualesc^ fînt, radonc cognofcis» ^^‘miis 1 fîr permanere animos arbitramur/confenfu nadonum omnium. Ômnes itaque prifci, èi. omnes qui poft cos fecud funt, animos æternos dixerunt, Mofes,Trifmegiftus,Mufæus, Orpheus, Homerus,Pindarus, Phærecydes^ Sy* rusPythagoræpræceptor, qui primus,ut ait Marcus, dixit animos fempiternos. cam^ opinionem difcipulus eins Pythagoras maxime confîrmauit. Ipfe Plato, qui ut Pythagorea difcerct,in Italiâ nauigauit,primû de animoBz immortalitate nÔ fenfît idem modd quod Pythagoras, fed rationes edâ attulit. Hæ rationes tefte Marco, plures funt,ut qui légat librum eius,ampliusquid cupiat,non habeat.Sed illa'maior omnibus,amp;: claritate mirabilior,ad qua rapd funtuniuerfi homines,ut quafi Mofen cundi lcgifle,difcipuli^ eius eftè uoluiife uideantur, Ea eft, qudd ex ea natura, quæ Deo'confenfu omnium tribuitur,exiftitanimus.Ergo'animus,inquit, nunquam fa;» tislaudatus, idem Ladnus Plato , ut ego , diuinus , ut Euripides audet dicere, Deus eft, Putat audaciam (animum dicere Deum: diuinum autem appellari, hoc cft, fîmilem naturæ diuinæ naturam gerentem, fas eftè, cafiigadus, amp;nbsp;redius, Si^ militudinem autem, proprietatem^ eftè, qudd ut ilia natura cœleftis/terra uacat, g amp;humore,fic humanus animus;eft expers. Secundo, quidquid eft illud, quod fentit, quod fapit, quod uult, quod uiget, coclefte, diuinum^ eftè : Ob eamcj^ remæternum fit neceftè eft. Tertio, qudd quemadmodum Deus/non alio modo intelligitur â nobis, nifi mens foluta quædam, amp;nbsp;libera, fegregata ab omni con^ creatione mortali, omnia fentiens, amp;nbsp;mouens, ipfacp prædita motu fempiterno; hoc è genere, atque eadem è natura, eftè humanam mentem. Dicqhoc è gencre, ut pauldantediuinitusemendaratEuripidem,nonut Deus, fed ut diuinum genus. Sunt enim alia, quibusinullam habet homo cum Deo ibcietatem. Igitur conuenerc omnes, omniscp uetus i ac noua Philofophia^acra j amp;nbsp;profana, animos eife'è gene# re diuino, diuina natura, incorporea. Nihil eos habere corporeum, miftum, diG folubile, mortale, difsipabile. Eflè'quâm hæc omnia,quæ cernuntur,alterius omni* no naturae. His igitur didis, ad alia quædam progrediamur.

Contra rationem^ (^ua putarunt, ctnimoi retro ßempiternot : CÏT errai runt^omnipotentiam^ maießatem^ßummi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßolnsfitprcedititsmotu

fempiterno, imbecillis animii tribuentes z er quöd animi bumani non funt per fe principium omnü motus, fed foins Deus,

OC OMNI opereidcumprimisegimus,8dedmensdefixafuit,utturn s totiusphilofophiæbonitatem,amp; cumcoelefti conformitatem oftendêtes, ■ turn fi bonorum illorum alfertoreSjaliqua exinde fufpitione(nondüi enim f ; claritas cccleftis exortaomnem caliginem ex animis dilpulerat) à uero ex# cidcrunt,adbonitatem illamifuis eos præfidqs reuocarc,admonitosut dida fua dili# genter penfitantes,feuanis illis fufpitionibus inuolui non patiantur.Id in hac de ani#

54 0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST. E V G V B. LIB. J X.

maTheologia,cumprimisoccurnt.Nam cum in Philofophia,fempiternum,im^C mobilecp decrctum pofitum fit à Philofophis, Quod immonak fit, incorrupti^ bile, nullum unquam habuiiïèprincipium, hoc;ad animos transferentes, ficut cos immortalcs, quia naturæ diuinx participes,fic/fine principio, nunquamue natos crc diderunt.Sed cum mens flucluarct,multa^ non ambigua modd,fed abfurda, eo po fitOjOccurrerentjCeu ueritate labentibus porrigente manum,natos iterum cos à Deo intrepidepronuntiarunt.Cumcßifi nati funt aDeo,retro non fuerintfemper,{ed alb quo diuino,amp; nobis incognito oriantur modo; quotics eosfine principio protule^ tint, repetemus eis didta fua,admonebimusc^ in re ambigua,non tantum mcliora fe^! qui,fedeaetiamiinquæpropenfioresipfîfuifle uideantur. Marcus igitur Tullius ( UI hinc incipiam ) cum Platonis illam rationem euolueret, quæ/de principio motus proponitur, diciturep de animis nullum motus fui eos habere principium, quod à feipfis moueatur:Sempiternum autem cfre,quod ipfum nunc per fe moueatur:Qiiia quod ortum fitgt;ab alio habeat motum.Ergo/quod nunc per fe, amp;nbsp;â fe mouetur, ne^ cefsario'iempermotumhabuifse, quia nunquam ipfum fibi defuifse. Et nifi fem# per motumfuiiïèt,ne nuncquidëimoueripoife.Etfi moueretur,ab alio mouendum, non à feipib. Quo definente moueri, ipfum quoq^ deficeret. Sic^ non eifet animus, quod Græcèdicitur, w-nMVH-ny. Habere autem animos;eiufmodi naturam, ut afe ipfismoueantur, ficepfempertales exiftentes)nunquam natos. Concluditcp Mar# CUS,Nequenatacertèeft^æternaeft. Plato uerdamp;: in Phccdone,amp;in decimode Republica,hacrationeexaminatacondudit: v-n «(i m tKa-ifiis yîvwn, àmA-hviÀiVHî, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jxîÿ OTivi) ccâctvKTUii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, àiSf Stî tx dvHrS «y ytyvtiTP, y

ttmt« «jj nÄwTMVT« K^ccvac'.te; Ncqucpauciores, inquit, unquam eruntanimi,nullo pereunte,necp plures.Si quid enim immortaleplus fieret, nofii/qudd ex mortali fie# D rct,omniacp deficientiaefîèntimmortalia.Hæcigiturillidicunt. Probabitur autç no modo in didis eoi^ elfe difcordiâ,ut fuis uerbis erroris admoncâtur,fed etiam/ex his malis,amp; abfurdis,quæ fequunturgt;hanc eo^topinionem elîè uerâ no pofle. Etenim fi funtanimi ingenerabiles,euertitur tota Platonis Theologia,primûlcû euidentifsimê créât omnê mundi^in Timæo,n5 folû corpora,fed cüâ animos, Deos; Quorj, in# quitjinitiu/traditur uobis à me,loques de animis.Gr^ce^/fi bene meminifti, enrayas y

fcyw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Ego,inquit,initiü,amp; fatû animoB^’dabo. Eos fatos/demittâ

in corpus.Prædicat ergo Deus apud Platonéƒe fatorë,feminatoré,informatoremcp animoi^.Quomodo ergo fiat, animos efie lèmpiternos,nunquâ ue natos, atlt;^ femi# natos â Deo,amp;informatos,cü in corpus immitterêturf Platoncigit,Plato coarguat. Eadedifcordia in Marco Tullio.Necp,inquit,certe nata efi,6C æternaefi.At d Mar# ce,no rccordaris^te pauld ante,animos(decerptos ex mere diuina, alibithaufios dixil# feCSi funt decerpti,non ne nati'Tnö ne/antequä decerperetur, aut delibarent, no ade# rant/nati pofieafQuoRî natiuitas/dicit delibatio,amp; haufius ex mête diuina. Ad hacc cumin cofolatione/quæreres origineanimoi^,dixifi^in terris earn inueniri no polfe. Neep inueniendum unquâiunde ad hominem uenire pofsint,nifi â Deo. Eos igitur/^ Deo ueniredixifii.Qiiid aliud uenire,nifinafci,oriri;' Nam fi fuifient fempiterni, non uenirent aDeo,ncceoi^ origine requififies. Venireigitur dixifii,quod alibi, de# libari, hauriri. Hæc igituncum aperte Marcus £lt; Plato fcripferint, fi nullis alrjs ra# tionibus uterer,his)cÔtétus efie polTem. Similis error,amp; incôfiâtia Simplicrj,nûc dice tis animu ingcnerabilê,nûcfà Deo creatu,amp; fadû,ut uifum efi fuperius. Hoc igit/co# têtus elk pofiem,fi uellc.Sed latius prouedus,doceo primû,rationê illâ,quf/nô coue niât nature animoB2,fed foil nature diuin^,eos/nô rede collocafie. lam fi ingenerabi#

A les cflènt animi, tot confèqui mala, quoi?i,/nullam inuemat folutioncm Phïlofcphia* Animosingenerabiles, confequitur quod ait PJato, nccplureseos unquam fuifîc, necpauciores,hocconfequitur)miferandaina,utdicsm quod uerum €fî,exeunfium, redeunttumcp femper calamitasjad corpora, èc a' corporibusianïmorum. Hocigitur/ animi fecerunttfn omni æternitate, femper è cœlo ccciderunt in terras/ad animanda corpora. Vbiigitur,ô Plato,beatitudo animorumiquam toties decantaftif Vbipræj« mia iuftitiæ, poft banc uitam C Si redeunt animi femper (redeunt autem, quia dixifti eos/nec pauciores eflè nec plures unquam ) 80 fi certus ille numerus difccfsit a corpo^ ribus^olim tot feculis, quomodo corpora, quæ ftibiècuta funt/animata fuerunt, nifi redeuntibus eis, femper^ in hoc ludibrio uerfantibus, amp;nbsp;è cocIo labentibus f Si hoc; ubi beatitudojubi gloria bonorum,iuftorumqj honores poft mortemC Hæc opinio, nonne confufio Naturæf Demonftremus igituqfefelliftè eospriorem rationem, un^ de, quæ fieri nequirent,animoconceperunt. Quanquam Marcus Latinus,de reditu animorumireuolutione^ ilia dedecorofa'prudenter nihil icripfit,qudd ei credo nun^ quam placuiflet. Si non placuit, tollatur genetrix eius prima ratio. Dico igitur male coniunxifle eosinaturam diuinam, fupremam^ Diuinitatem, cum natura animorû, quftametfi diuini fint,diuinitus 0dnati,St fimiles Dei,fragilcs tamen,amp; errâtes funt, hallucinantes, ignari multarum rerum, in errores propenfi. Non igitur habucrunt motusifempiternam durationem,infinitam^ æternitatem.Habuitfolus Deus, folus ipfeprincipium,ipfe/a' nullo motus, uitæfuæ/ipfe fibi origo, uerus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;per fe

uiuens,per ft motus. Animi autem/per ft non mouentur,quia tum tempus fuit, cum non eflènt,tum ad naftendum moti funtab alio,non à ftipfis. Alioquifnon modo in^ generabiles cflènt, fed etiam Dei æquales, non ab illo, fed à ftipfis originem fui tra^ ß hentes,cæteraquocp diuinapofsidcrent,non peccarent, non hallucinarentur,non ua cillarent,non afficcrentur morbis,impafsibiles,fummaprediti Diuinitate.Non ftint hæc unquam,non æquant ergo Deum.’quem æquarent,fi uitæimotuscp fui.fibi forêt principium:non æquantes,nccper ft moti funt,nec fibi origo uitæ,amp; motus,Ab alio omnipotenti,queminullæ res mouerunt,nihil dédit ei uitam,ipfe eft fibi uita,fibi tus,uerus w'TofâvÿT®', principium,fons omnium motionum, exorti, ad uitam incita^ ti. Ab ipfoimouetur coclum amp;nbsp;terra, omnisé^ natura, ipfe fecit^ut animi per ft moue# rentur,fa(fti fimiles fibi.Quapropter/hoc nomen càiv»dvHÎamp;‘, non propriè,fed fimulatè conuenit animis. Eft autem, cài-nMvvT®', ficut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, aÙTBxyx^os, xtiTon^HS, xÙ7o^bgt;H ; quæ

nominafnullus unquam Theologusƒfoli Deo non concefsit. Igitur ilia ratio, quam explicat Marcus ex PIatone,quanquam in Tufculanis,in Sene(ftute,in Somnio ufur pauit, non congruit animis, qui non funt Deus, non principium, fed moti ab illo oü innipotenti fonte motionum, uitarumtp omnium, non folum cum nafeerentur, fed ci nunc fubieefti, mouentur omni tempore. De Deo igitur duntaxatihoc uerum eft, quod ait.Nam quod femper mouetur,æternû eft.Quod autem(motum afîèrt alicui, quod ipfum agitatur aliunde; quando finem habet motus, uiuendi finem habeat ne^ ceflè eft. Solum igitur'quod feftmouct; quia nunquam ne moueri quidem definit. Quin etiam cæteris,quæ mouentur,hicjfons,hocprincipium eft mouendi.Principio auteminulla eft origo. Nam ex principio oriuntur omnia. Ipfum autem (nulla exre fieri poteft. Nec enim eflèthocprincipiumiquodgigncretur aliunde. Quod fi nun^ quam oritur,ne occidit quidem unquam. N am principium extin(ftum,nec ipfum ab alio renafeetur, nec ex ft aliud creabit. Siquidem necefle eft à principio omnia oriri. Ita fit,ut motus principium ex eo fit,quod'ipfum â ft mouetur.ld autem nec nafci po^ tcftnecmori. Vel concidat omne coelum,omnis^ natura confîftat necefle eft, ne uim tt 5 ullam

ullam nancifcatur, quaeia primo impulfu moueatur. Cum pateat igitur,ætcrnum id C €iïè,quod à fc ipfo moueatur,quis eft hic, qui liane naturamjanimis eflè tributam nc:# get 7’ Inanimatum eft enim omne, quod impulfu agitatur externo. Quod autem anigt; mal eftjid motu cietur inieriore. Nam hæcicft natura propria animæ atque uis, quæ; fi eft una ex omnibusjquæ fefe moueat, neque nata eft certê, amp;nbsp;æterna eft. At d Mar/ ce,quiifapientifsimus ubique probaris,qui^ in his quæ â Græcis ad Latinos transfc rebas,fummo deledu,nec Platonem fæpe, nec Homerum, quod Vergilius, fequi uoluifti, fed bonis afliimptis, quæjnon probares eis reliquifti, cur etiam bac in ratio/ ne errorem Platonis nô animaduertifti,qui fupremam Diuinitatem, ingenerabilem, incorruptibilem,â nulla re mobilem,fontem motionum,ad animos fragiles, infeios, tranftulilTetC Quorfum enim fpedat quod ais C Vel concidat omne ccclum, omnisep natura confiftat,neceflc eft.Num animi noftrimouent ccelum, omnem naturâ rient, quibus nonmouentibus, cœlum fitcafurum , ad quos/rationem banc applicafti, amp;nbsp;quæiDei fempiterni, omnipotentis erant, fragilij impotenti animo tribuifti f Verba igitureorum aperte clamant,diuinam banc/admirâdam^ rationem, non animis no/ ftriSjfed animo fummo,præpotenti,aliorum animorum îonti congruere.Neqp enim cœlumtNaturam^imouent a.nimi noftri;nec defîrientibus nobis,concideret coclum, omnis Natura confifteret,fed déficiente Deo.Tum uero nec Sol moueretur,moles^ cœleftes, natura quoep deficeret omnis, Hæcigitur eorum ratio.'neceflàrid concludit aliquem animum omnipotentem,fine principio,fîne impulfu alicno,uniuerfalê præ/ fidem,omnis uitæ motorem, Efficit^ ratio,naturaliter^ demonftrat, nifî eflètprin/ cipium æternum, â nullo dependens, à fe ipfo cunda bona, totam^ potentiam agi/ tandi,uiuificandi,non aliunde (ùmens,cafurum omne coclum, omnem Naturam in/ terpollandam, Is folus nunquam deferitur à fe. Hic folusnunquam caruit motu, ui/ taéj fua, omnis largitor uitæ. Et quia principium uerum eft, ei nulla fuit origo, natis omnibus ex eo,ipfo â nullo nato,quia principium. Is uerè nunquam ortus, folustob banc caufam) babensimmortalitatem, ut inquitille, amp;nbsp;quia nunquam potuit naici, nunquam poterit deficere.Hæc omnis de Deo/neceiraria,naturalis,admiranda^ Pbi lofopbia, Cum uero infers,ôô concludis : Cum pateat igiturid æternum eflè, quod â feipfo moueatur; quis eft bic, qui banc naturam /animis elfe iributam neget C Ego is fum,ô Marce,qui nego/tributam banc animis naturâ.Nibil enim inter nos,Deum^ diftaret, fi cunda,quæ diflèruifti,pofsideremus. Si ipfi nobis eflèmus caufa uitæ,nul ïum aliunde motus noftri babentes principium,ne Deo quidem fubiedi eiremus,nec ab eo quidquam babuiflcmus:quot/acit Deus,totidem amp;nbsp;nos faceremus : Vt ab illo mouetur cœlum natura^^^ omnis, moueretur etiam moueritp poftet a nobis. Sed ubi motus ille nofter lëmpiternus, ubi perennitas, qui tam fragiles lumus, imbecilli, in/ conftantes,cæci,utfragilitas fuipirionem mortalitatis attuleritf fed res claraeft.Non mirum,fi ex falfa illatione,amp; conclufione,nafcebatur abfurdius, applicata animis di/ uina natura. Eft autem animus,ut idem Marcus, fapienter corrigens Euripidem, di/ uinus quidem,ièd non Deus : fimib's illius;at æternitate, omnipotêtia,principio mo/

' tionum,bonitate,longè difsimib's. Primus igitur error,genitor fecundi, quem utrû/ ^quedeieftatur natura, patefadus, difsipat fecundum, ineptam^ perfuafîonem/uero fundamenio non innitentem demonftrat, animorum retro æternitatem, Quiuel eo quoc^ patefit, quia Plato,in decimo de Legibus,de anima cocli, non anima prorfus noftra,rationem banc induxit : Ibi probanslanimam principium motus,nec fine ani/ ma quicquam moueri potuiftè, eamcß omnium antiquifsimam elfe.’cœlum/ab anima gubernari. Nouifsimèjay« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'raîs

A lnviain * us lt;f)n , (rxôwâiamp;sa, tTrtniKàâ^ gt;nbsp;HvkiViStù gt;nbsp;Sg3£s : Agit, sitfSni^ mäomnia quæ in ccelo,amp; in terra,amp; mari, fuis motibus, quibus nomina lune,confus? krcjopinari redè. Hæc igiturnon conueniunt animis noftris,fcd foli Deo. Hanc fen tentiam teftatur Ariftotelcsietiam Alcmgnis fuiffe : 41«« nbsp;nbsp;nbsp;ttiiiiiùi

KkVM vis «amp;KF«iots S^c, Ait enim^immortalem elTc animam, quia fît fîmiiis immortalise bus: idautemefîe, quia femper moueatun Moueri autem femper diuina, Lunam, 8okm, afîra, totum^ cœlum.

ratiOy ^ua ßbi perfuaferüt aaimof ingenerabiîetjtton eß uera:^ qudd errauit T^anatiits tranßerens ad atiimot, legem rerum corporearum. Et ^uodetiam Tgt;hiloßophi cofißentiunt^non omnia nata occiderCfè (^uibits quot;Plato cenßuit mundumßa^lum non interiturum. Tum ex ratione^decretum hocPhiloßophorum neqtie uerumeße, netpanimis congruere. Reßoluum turß rationes i^Tri/lotelis, ^uibus probat omnia nata interire.

A E funtrationes,quæPlatoni,muItiscpaIiisperfuafîfleuidentur,ani mos retro fempiternos.Prima quod babent naturam per fe mobilem,line principio : Tum quo'd fî funtimmortaks, funr etiam ingenerabiles,' cum fîtdecretum Philofophorum, omnia quæ nafcuntur,occidere, nafeentes animoscorruptibiles efle. Non funt autem corruptibiles, ergo nunquam natos. Et Marcusihuic rationi fubferibens, aitPanætio creditum^animos corruptibiles, quia nafeuntur. Dicit^, Vult enim/quod nemo negat, quidquid natum fîpnterire,’ nafei B autem animos. Prima igitur/fîc defîruda fuit,ut apertum fît,falfd eos naturam fum^ mi DeijCredidilîc naturam animorum;fîmili crrore,ut fî quis inauratam ftatuam eer nens,nihil ab eaiquæ tota aurea elTetjdiftèrre putaret.Eadem propein fecundo erro^ reballucinado. Sed ex Platone primum probo,Philofophorum decretum illud,non aded inuiolabile elfe, quin (aliquo modo refeindi queat. Et^:]uod Marcus ait, Vult cnim,quod nemo negat, quidquid natum fîpnterire. Inueniamquiperneget, cuius magna eft apud Philofophos omnes/autoritas. AtcpAriftoteles id arguii in Platoc nc,cuifîtmundusincorruptibilis,eidem principium dedifîe. Et Marcus ipfe indus? cens Epicureum hoc irridentem, Sed illapalmaris quidem,inquit,qudd qui non mo dó natum mundumintroduxerit, fed etiam manu pen^ fadum, is'eum dixeritfore fempitcrnum.Huncccnfesprimis,utdicitur,labrisguftafîèPhyfîologiam,id eft,naü turærationem,quiquicquam,quodortum fît,putet,æternumelfe poftè. Quæ eft cnim coagmentatio non diftblubilis C aut quid eft, cuius principium aliquod/ fît exs? tremum 7^ Ecce igitur inuentus eft, qui neget quod ortum fît, non interiturum. In lis? bro quoque de Vniuerfîtatereferens Latine, quæ fcripfîftèt Græcè Plato, Hæc uos qui Deorum fatu orti eftis, attendite. Quorum operum ego parens, eftedort^ fum, quæper me fada, non funt diffoluta, me inuito; quanquam omne colhgatum, folui poteft. Sed haudquaquam boni eft, ratione uindum, uelle diftbluere : led quoniam orti eftis, immortales uos quidem eftè i amp;nbsp;indiflôlubiles non poteftis; neutiquam ta?? men diffoluemini, nec ulla uos mortis fata periment,*necfraus ualentior, quâm congt; fîlium meum,quod maius eft uinculum,ad perpetuitatem ueftram,quâm ilia quibus cftisjtum cum gignebamini,colljgati. Hæc â Platone alferuntur. Creditur a fummo uiro,fieri poftè,ut ubi Natura deleciiret,fuppleat diuina uoluntas. Vt fî lumen ex cæ dtate natura reuerti non pofsint, reuertatur uolente naturæ rege Deo« Hoc credidit

nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V s T, E V G V B. L 1 B. 1

Platotcrcdidit mundum natura diflolubilem, quiagcneratus, 8^ facîlus, confilio ta^ G inen diui'no ftare incolumcm.Nullus Philofophusfreor ncgabftunquarn, quem fa^ ciuntomnipotentem,ccclum,amp; terras mouentem, formas animalibus, SCuitas dan« tem, omncm machtnam fuitinentem ; non cundem illuminare pofle cæcos, redderc furdis auditum.fùfdtare defunctos. Maioraem'm funtfupen'ora.Si mouetcoelum,fi facit ut omnia uiuant, permaneant; nonpotcrit fuftinerc, natura cafurum necadat: moncemruinam minantê,neruat,frænare:flumina uertereretro,multa^ alia, quàm ufitatusnaturæpergitcurfus. Poterit ccrtè,quia potuitmaiora; necPhilofophiqui primumindefellè Deocontribuunt, eripicntfecundum. Vnafgitur ratio, deçretum illud Philofophorum facile refcindi poflè quod Plato credidit, inucntuscp eft, qui neget, quod neminê negare,Marcus dicit. Turn ratione probantur, quæ dicuntur Platone, Maius effe, amp;nbsp;ualentius confilium uoluntatemcp diuinam,maiores uires, quâm omnem natura? fraudem,omnem imbecillitatem. Superare uires Dèi, cundas diriicultates Naturæ, Qiiibus uiribus,non fblum animos,iîuerum eft,fuapte natura corruptibiles,fed etiam corpora,fi uellet, incorrupta feruaret. Hoc Plato/Hbenter fa# tetur. Ex his apparet animos uel natos, incorruptibiles eiîè, fi non natura, certe uogt; lenteDeo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .

SecLindam rationem perpendamus, an uerum fit^omniaorta/occiderc, bine ani« mos natosietiam interituros, Sunt autem rationes Ariftotelis,cur quod habuit prin# cipium, fit finiendum. Principid, quod ea fol a fint rationabiliter portenda, quæ uel in multis, uel in omnibus uideamus. Probari autem fenfibus^omniaquseoriantur, interire. Ad hæçimpofsibileeflè,fecus fuiflein præteritum , quod erit deinceps fem^ per æternumjnecpoife mutari, Accedetenim aliqua cauia,quæ fi prius affuiflèt,pofi: fibile fuifièt aliter effe, quod erat impofsibile aliter efie. Si autem prius ex aliter exi# D Ifentibus fadus elf mundus, fi femper fie exiftentibus , amp;nbsp;quæ non poflent aliter exi^ fterc,nunquam certe faôtus fuiflèt. Quod fi fadus eft, necefiario amp;nbsp;ilia poiïunt aliter eile,St non temper fie etre.Qiiocirca 8lt;f ipfa compofita'diirolucntur,amp; dÜToluta prius ' lt;oada,ôc colleda funt. Hoc,quia in infinitum uel fie extitiflèt, uel fieri faltem potuif» fet. Quod fi fit,non etïet incorruptibilis,ne(^ fi aliter habuifletunquam,ncque fi poi» tuilfet aliter exiliere. Denicpi fi mul erit,femper poten s efle, amp;nbsp;poten s non femper elle, quod oftenfum eft, impofsibile. Hæjfunt rationes eius . Quas etiam attigit ex parte bpicureusiapud Marcum,nullam eife coagmentationem, quæ/non aliquando diflbl uatur.’nihil eflè,cuius principium aliquod fit,quin fitaliquod extremum. Verba ues» rd Ariftotelisiconcife, amp;nbsp;obfeur^moreep fuo prolata, in difldluendo clarefcent. Vt igitur omittam 0eum, cuius Plato’credidit maieftatem efticerc pofle, rem corruptie bilcm nccorrumpatur,rationibus agens, euincam, non latius has eius argumenta^^ liones tendere, uerioribusrationibus expugnatas. Audiat igitur Ariflotelesprimu. Si uerba Platonis, utpar eft, legit, diligentercß attendit, in quibus cum Philofophis congruens,omnenatum,diflolubilefentit: fed ualentius nofeit,afleritep diuinum confilium,acullam quantumuis detrimêtofam labefaótricemcp fraudem.Hoed Ari^ ftoteles,qui uidifti, ièd tacuifti, tantumq^ aflumpfifti, habentia principium, æterna efl'enon polTe, meliorem rationis huius partemifraudolenter infyncerè præterqfti. autinquam credebas,uires Deiieuneftasfuperare difficultates,imbeciniaredderefor/ iia,labcfalt;rtanda'quoad uifum ei fuerit,etiam in æternum fufficere. aut non credebas. Si credebas,tota ratio contra Platonem uanifsima eft. Neque enim fimpliciter dixit Plato,mundum natum,nunquam abolendum,fed robur diuinum plus ad perpetuiä* - tatem,quam imbecillitatem mundi,adruinam eius ualere : ut ait Philo, Verbum

DE PERENNI P H I L O S O P H I A* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;54^

A Dei'per omnes mundi partes intentumicunda deuindre , formas/rebus qui'buG que fuas feruare perennes , concitare cœlum, naturam fœcundis partibus repac rare. Si non credebas ; rationibus euincam, non naturalibus modo, fed tuiSjSi coc:« lum coniiftcret, fi Sol defîdêret, futurum interitum non modo' cocJi, quod tu incor^ ruptibile arbitraris, fed ctiam totius mundi. Cum fitigituruerum ,coclo(ceflànte moueri, interitum omnium rerum confecuturum : Deus autem mouet Ariftoteli, coclum,mouens8ôcoclum Jamp;uniuerfamterram,cun(fi:âmque naturam alit, fufii^ net:quiautemmouet,poteftetiam,fi uelit, nifi Iigatus,amp; quafi alterius legibus compeditusfit,nonmouere(Quisenim Philofophorumnonconcedet, in quo/fit poteftasmouendi,nonefrefiftendi,remorandi7)Efïîciat ergo Deusicœlum^ôt mnis mundus interiturus, occafurus, perdendus, ne perdatur, ne ruât, ne concis dat ♦ Suftinetigitur,amp;f facit, quod ait Plato, mundus ^qui/Ci fiiapte natura collabe-retur, laxarentur ordines omnes, tota rerum artificiofa machina corrueret) ne cob labatur. Si modo fupremum orbem j^cuius conucrfionc omnes cocli difsimilimi moss tus peraguntur Deus fifteret, focdam cundarum rerum ftragem cerneres, Jpfe igi^ tur Ariftoteles/hæcomniaconfeffuseft in libro de Mundo: Fama,inquit,prifca cft,amp;patriapmnibushominibus,quôdàDeocunda cxißunt,8d per Deum, ab . ipfo, amp;per ipfum. Nulla uerd Natura, huius conferuatione deftitura /per fe ipfam fuffîcienseft ♦ Multaqueibiadhocpertinentiadiflerit. Veraeftigitur Platonis ieuis tentia, Ariftotele fuftragante, nullam Naturam uel cccleftem , uel terreftrem, per feincolumem eflèpofle, nifi falutariDeipræfentia, quæ/per omnia tendit, confers uata, PoteftigiturDeusicorruptibilia, incorrupta feruare. Difcutiamus modo iraa tiones, an ueræ fint; 8^ fi ueræ, an conueniant animis, an omnibus rebus. Primum, ® quodait,eaponenda,amp; aflèrendacumprimiseflè,quæ/uel in mulfis,uel omniîs/ busappareant: admoneboeumXolitosdicere fapientes, remouendos eflè oculosfà\ confuetudine, utfyncerum fit ubiqueindicium, ne contingat ( cuius nonnullos in^ cuCat Plato) fola cor porea^qux uiderent,præ manibus, oculis gcrerent, pu tafle, nihil incorporeum, quia non appareret, exiflimaflè. fie qui fequitur ufquequaque Ariflotelis hoc decretum, uerumiin nonnullis, in cæteris non item, falli poflèt. Cu# fus (fi uera eft fententia, cur non etiamuera Platonis, *omnia/quæ uidentur,tan^ gi; quæ tanguntur,elTc corporea , compofita , ergo diflbiubilia, Ccclum autem/ uideri, ergo corporeum efle,ô^ diflblubileT' Oflendat igitur Ariftoteles^hoc non eflè uerum in multis,automnibus.Nullaenimcorporeareseft,quæ quoniam oculis cernitur, non etiam foliditateroborata, multiplici rerum concurfu fit effeda, fic^ refoluendain ea, è quibus coaluiflèt. Cur hanc legem non admittitin cœlo, in Sole, quem 8C corporeum eflè, 8^ folidum declarant eclypfes, ipfe faflus eft in Meteo;« ris C Colligit ergo ab exemplo rationem, Omnia quæ oriantur, apparerc diflolui. colligat etiam quod ait Plato, Omnia corpora'effe compofita, fic^ diflbiubilia : er^ go cœlumdiflblubile, quia corporeum, Sed homo fagax, 8^, utinquit Atticus, lo:s liginis inftar fe fuis tenebris occultans, refugiet ad quintam eiTentiam . Quam ta:« , men Plato cum quintam amp;nbsp;ipfe dixiflèt, ei fuapte natura immortalitatem dene# gauit. Intereunt igitur omnia , quæ principium habuerunt, fcilicet hæc noftra# tia y domeftica, arbores, animalia, ædificia, urbes, mœnia, montes, aqua, aer. Sed funt aliæ res nobis incognitæ,fimplices, nullam compagem, amp;nbsp;ex corpulcntis, crafsisep admiftionem recipientes, incorruptæ permanentes propter puritatem, Ie# uitatem ,nec quærit compofitum redire ad fuam gentem, nulla funt ibiuincula, quæ/fenio lalTata refoluantur ♦ Huius naturæ-primum eft cœlum , eft lux, funt

mentes,quasinullafecîtdiflolubikscompagojpunfsimæ,quail's Deus hac pane, difsiiTjih'mæpotenna,mai'eftatc. Quantus errord corporels, ad i'ncorporea, quod faciebat Panætius, ÔC qui ei fubfcripfit,afceiidere : perinde,fi quis argueret, Omnia quæ uidemus, funt compofita : ergo res omnes, cuiufcunque generis , funt compo? fitæ. Sc qui conditiones corporum'ad animos transferret. Cum fit igiturdongè diuerfanatura animorum,atque corporum, lex autem,qudd omnia nata inters cant,lata fit corporibus,nonanimisCquia corpora^non funt fimplicia,fed quo# rum confumpta colligatione, diflbluuntur)certe magnus error fuit eorum, qui fubiacere legibus corporum animos uoluerunt. Sicutigitur non ornnis creatio, aut facrio, eft rerum compofitarum, fic non omnis res nata diftbluitur. Diflbluetur ex pluribus conftipata,coagmentata, Quemadmodum autern/omnis rescompo# fi ta debet refolui, fic quæ quanquam faefta, non autem compofita, non refolui. Pa«« tet igitur/necefsitatem rerum natarum, ad priftinum ftatum rediturarum, non o# mnium efte natarum rerum , non purifsimarum, non fimplicium, tenuium , exb lium , fed compofitarum, miftarum, quia neceife eft, partes inuitas a fuis fedibus tranfpofitas, ad genera fua reuerti, aquam ad aquam, terram ad terram. Sic præ# clara refoluta domo, rccidunt in terramomnia, quæ de terra/uiolenterinaltum fuerant fiiblimata. Solitusigiturin Philolophis error, ab æquiuocis aut particu# lariluniuerfale inferre. Quemadmodum pauld antè/â præclara omnipotent!'ejue Dei naturafad omnes generatim animos ducebatur ratio. His declaratis, facile rationes Ariftotelis euanefeunt, aut fraudem infidiofumque æquiuocum, abfeonde# re deprehenduntur : Quoderitinfuturumiperpetuum, necelfarid fempertalefuifle inpræteritum. Quia fi mutaretur conditio , utfecus eftèt in pofterum , fecus in præteritum, id fieret ex aliqua caufa : qua;fi prius aftuiffet, feciflet^ut quod erat cor# D ruptibile,non corrumperetur: id autem,impofsibile.Refpondeo igitur,ut totam rationem membratim refoluam, primum, quod totahæc Ariftotelis ratio, eft con# tra æternitatem chaos, quod'Çum ftatuiflènt ante fempiternum, dixerunt'in creatio# ne mutatum . Eoquedico , Ea/quæ nata funt, SC in pofterum non refoluuntur, unamtantum femper conditionem habuerunt,ut fubitd fadaixterna eftent, nec ullamnouam conditionem à præterito ad futurum leis accefsit, quæ faceret fecus efle in pofterum, quam fuilTet in præteritum. De re nondum nata, nullum fermo# nem haben' pofte : nullam efle conditionem rerum non exiftentium ♦ Non poteft de re nata ac falt;fra/dici, fecus habere in pofterum, quam habuiflet in præteritum. Et Ariftotelis ratio'de re fada, Sc creata,æquiuocè cadit fuperrefempiterna in pofte# rum. Verum equidem eft,in futurum non poiTe, quod in præteritum femper ftetif# fet, quia poffet oriri caufa noua, quæifi prius , id eft, in xternum/aftuiflet, feciflet non fuifle perenne, quodperennefuit. Quodinullarationefieripoteft. Nunquam cnim/caufa autuis ulla erit efticiens , ut quod fuit perpetuum , non perpetuum fuerit, aut quæ tollat æternitatem inpofterum ei, quod nunquam tulit in præteri# tum. Tails quoque caufa in pofterum nonerit unquam. Depræteritaigiturreamp;^ retro fempiterna, uerum eft. De futura non uerum : quia ponis præteritum,amp; futu# rum, amp;nbsp;ex uno infers alterum. Res tarnen, quam dico nouiter creatam, non fuit in præteritum.Cur igitur dicis,caufam fuperueniref Cui fuperueniet, cum in præteritu non fuerit res pauld ante creataC Dicis ergo/nouâ caufam immortalitatis, fi prius al# fuiflèt,fa(fturà fuifle rem femper immortalê,quâ ego dico creata,id cft,quod nuncme facit immortalem,8lt;::incorruptibilê,feciflct,ut femper fuiffem immortalis. Hoc igitur nonftai, Nam caufa futuræimmortalitatis;nÔ fuffîcitadimmortalitatêprætentam.

A Non datur,utretro fueris fempiternus. Magna æquiuocatio,magnum intcruallum, inter æternitatem futuram , præten'tam ♦ Futuranunquam eri'tin adu, prærerira fuit iam. Pofsis in præteritumminia millium fecula connumerare, nunquam nume^ rando fatigari ; in futuro femper terminus erit à creationetua,adidquodcunquc numerabis. Non inducitigitur,nec trahit æternitas futuraiæternitatem præten'tam: aeternitasfuturaîpotius temporariaeft, quâm æternitas. Initium, res creata. Res re# tro fempiterna, nuHum habuit initium. Non eft ergo coniequens, ut ft /quod retro fuitfempiternum,non ftthabiturum inpofterum,quod pofsit afterre perniciem; Sic^quod eritin pofterum fempiternum, nihil habuifle quod prohiberet, quin fern# per fuiifet. Imo habuit, amp;nbsp;uerum eftdcillo, de hoc/nonuerum. Abftuîit autem æternitatem in præteritum impofsibilitas. Jn futurum/impofsibilitas non erit, quia pofsibileeftremcreari fempermanentem,ftcutcoelum. Excepto Deo,retrofempi# ternum nihil uult natura fuifle. Fatendum igitur, longe aliud cflçrem creatâincorru ptibilem,quâm in præteritumfèmpiternam. Verum quidem eft, ft res hæc/immor# talis retrofuiflet, nullam aliam caufam fempiternitatisfuæhabituram fuiflè,quàm hanc quæfacieteamfempiternam. Vt ft fuilîènt femper animi, non per aliud fuift fcnt, quàm per quod femper ftint futuri. Sed elfe ièmper in præteritum non potue^ runt, propter alia impofsibilia magna. Fecit igitur ftmilitudo, amp;nbsp;quaft ludificaî# uit futuræ immortalitatis, ut crederent etiam in præteritum fuifteiquod erit in fu«! turumfemper, non conftderantes alia multa. Vis igitur Deo eft/creandi naturas corruptibiles , amp;nbsp;incorruptibiles : Et tarnen/non confequitur, femper/rem incor=« ruptibilem fuifle. Illud quidemluerum eft , earn naturam/dare animis immorta^ litatem,quædediflet eis/æternitatem, ftcreatæ non fuiflènt. Nunc autem/creatis, B dataeftnatura æterna,quam in fempiternum retro impofsibile fuit habuifle. Si folitam igitur naturam refpicias , uerum eft ƒ andern caufam dare immortalitaü tem in præteritum ,quæfdat in futurum. Sed abduc oculos â confuetudine,uft debis diuiniora. Videbis/præftdem naturæ/facere rem fempiternam poflè , quæ; nunquam prius extitiflèt. Ad hæc/cauillatio eft. Si ea caufa/quæ facit fempiterjs num in pofterum , fadura fuiffe fempiternum in præteritum ; ergo quod futu* rum eft fempiternum, fuifle retro quoque/fempiternum. Perinde^ft quis arguer ret. Si concurrerent eæ caufæ, quæ/Cæfarem Didatorem fecerunt, me quoque facerent Didatorem.Sum ergo/fteut Cæfar Didator. Si mihi/corpus eflèt æthe-rium , gloriofum , tranarem nubeslut Chriftus . Nubes igitur trano/quemad^ modum ille . Fi/que progreffus â conditione ad affeuerationem , uitium maxi* mum in ratiocinando. Similis igitur eft argumentatie , Ea caufa quæ facit ani # mos immortales inpofterum, fi prius aftuifîèt, feciffet immortales, amp;nbsp;fempiter# nos : ergo,quia funt in pofterum æterni,in præteritum quoque/fempiterni fue# runt.Conditiones hæ|funt,non affîrmationes. Clarius autem uitium oftendam, Ea caufa/quæ facit animos immortales in pofterum, fi prius affuiflèt, feciflètrcis tro fempiternos : fed quoniam impofsibile erat,animos retro fuifle fempiternos: ergo nunquam afluilfet ea caufa. Sunt enim hic/duæ caufæ, una conditionalis, alteraiquæ tollat, deftrua'tque id(quod fub conditione latitabat. Latet fub con^ ditione, præterita æternitas, fed conditionalis, non afferta, non uera. non affe^ ritur, quia fuperuenit caufa maior effîciens, ne fit uerum, quod erat fub condft tione. Ea maxima caufa eft, quia fieri non poteft, fi redè penfites, atque aded altèfpedes, Deo folo excepto, elfe quidquam (fempiternum. Hæc caufa facit, ut animi non fuerint pariter cumDeo fempiterni : nulla autem prohibetcaufa/nefint

543 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AV G VST» E V G V B» LIB. IX.

in poftcrum:quia quantuncunque pofthac uixennt,nunquam cruntfcmpitcrni, Ç M eft, quales fi ab æterno fuiftent, qiiæ(eft fola unica diuinitatis poftefsio. Sic que tota Ariftotclis ratio patefaéia eft . Hue adde,quód rationes eius , ur dixi, ten:» dunt contra mundum, compofitum, miftum, non contra fimplicem naturam anû morum, contraPlatonemprobantes, fi fadus fuiftet mundus, ex alrjs rebus co^ agmentatus, has res laut potuifle congregari, cogi que ad creationem mundi, atque aliter habuiflènt ante mundum: fi aliter habuiflent,nouamque conditionem accepiPj lent, poffe etiam in futurum,redire ad priftinum ftatum, ficut ab Ulo ftatu uenerunt adiftum, Quôdfiresillæ,èquibus)fadus eft mundus, nonpoterant mutari, ad aliamque molem transferri ,nunquam certeiexhis fadus mundus fuiifet. Fadus eft autem mundus, ergofpoterant ilia mutari , amp;nbsp;non permanere femper, ficuti erant. ItaquedifToIuenturipfacompofitaiinpriftinum, Sicque/noneft incorrupt^ bilis mundus. Videsftotamrationem tendere contra mundum à Platone creatum, led incorruptibilem in pofterum declaratum. Ratioque eft ex compofitis, nullum, habens in animis locum. Et nos dicimus, etfi non dixerit Plato, ante mundum? nullas res fuifte , à quibus/ad mundum fada fuerit mutatio. Chaos/interpreta:? mur informe exordium . Sed tacuit more fuo cauillaturus Ariftoteles optimanr partem Platonicæ rationis, non fuapte natura mundum, fed diuinapoteftatenon, diftoluendum.

lex ilia in 'Philojopbia^ omnia ortaioccidere, etiam à T^hilojophiiialif q^uando contemnitur'.tpudd eorumfententia,non modd incorporea^ fim^ plicia,Jed etiam corporea poßint incorrnptibiliaßeri : Et epndd non eß ßemper ußtatti exemples inßi/lendutn : de duabns naturù,

E D placet, quandolocuseft,nonfolumproPlatone, fed etiam uerita«» i;! teiö^ prifeisidepugnare. Nam cum Timæus Locrenfis, Philoque ludæus^ afteruerint Deum fuïftèhunc mundum, ut à nulla caufa pofsit nifi ab ipfo i præpotente diflolui, dudi ftint forteprobabili ratione, non omnia nata/ fubiacere morti;opinati/non modd pofte resinuifibiles,actenues,fimplicesque, quales animi, creah fempiternæ,ut nunquam intereant,fed etiam corporales.Eamcp Philo putat Mofis eile fententia de mundo. Scrutemur igitur, anguftijs illis in quas fe folent contjeere Philofophi, relidis,latifsimos Naturæ campos,infinitasep fapien# tiædiuinæ regiones. Videbimusimuitauel elfe, uel fieripofte, nullafcum noftris/Na^ turæ focietate coniunda. Nemo inuentus eft, neque forfan inuenietur unquam, qui pofsit,qua tandem fidera,Sol, Luna, materia,compage fint,expIicare:Cur Sol/caloss ris foEcundifsimus,motus indefatigabilis,nunquam nee calore abfumatur,nec ob im petum concitatifsimum ilium dilToluatur. Nulla extitit, ex quo fuit, diminutio, fe^ nium,attritio,ex omni illo uafto corpore, ut fi non fuit ullum in præteritum detrimê# turn, nunquam etiam fit futurum. Huic fimilia multa credo fierent, ex omni feculent tiaicrafta^ compage,ad purifsimam naturam deduda,incorrupta manentia, fi fumä» mo lederet opifici. Quis eft hic,qui ex uno aut aftero terreftri opere, omnipotentiam cius putet metiendâ,quem/cundæ genres, non apparentiû modd autorem, lèd etiam quarundâ,non femper,fedraro,amp; cum opus fuit exhibitaR2 rerum confefsi funt arti#' fîcem, dicentes plura eftè fadibilia quàm fada,duas ferme magnas naturas inducenj» tes, alteram in qua uifa, ufitata,nota, altera inufitata, infueia, prodigiofa, mirant da.

A da ,rarocontingentia, connneantur» Inhac nota, pcrfpeóla^ natura, funt leges hæ, quas quotidte decurrere cernimus , ex terraiReri aquam, ex aqua acrem,ex acre puros Ignés : IterumcpJreuoIui fuperiora ad infehora, ignés (ad finitimum aerem, hune ad aquam, aquam ad terram : Ex terranafci montes, faxa luiulenta, quorum fnimomedullisfuccusterreftrisexceptus,grandefcat in faxa atque durefcat,utin uafto elephanti's corpore,e'x herba quam pafcit, aqua quam potat, fuccus ad teneras medullas delatus j amp;nbsp;excretus, ingentia offa conftipat. Nafeuntur fimili ratione è terra,plantæ, ferrum, omne^ æs, flumina, fontes, Simih'^fCunda qua fuiïTcnt or^? ta ranone, ad matrem reuertuntun Hæc(rcparat fœtus ; amp;nbsp;dum fenio confeda reci^ ,nouosemittitpartus ad auras, nunquam his legibus defîcientibus:partimcp mundus in continua reparatione,8d interitu rerum eft : parti'm manet incorruptus,è duabusqualîgentibusfadus,alterafemper cadente, denuo^ furgen te, altera (ea^ dem permanente, ne dum terreftres hos interitusjuarietates^ cerneres, nil aliud fies« ft potuifle à creatore crederes. Sublatis oculis in cœlum, nouas leges uidebis,amp; topcre fieri quae non morerentur,potuifle quantoperefada funt, quæ femper inte^ rirent : nihil artifici fummoîdifficilefuiffè, modo' à fedibus rerum intereuntium/pugt; rffsimas fublatas naturas illaefas(ad conferuationem inferiorum flare, uifum eflèt. Hacigitur natura notacontinentur leges-, ordines rerum ufitatarum. Altera,utpn;# mum'eftnaturacœli,incorrupta,inufitata, fie'quæ non facris modd librisplura comprehenfa : utcum flumen rapidum, ne curreret, reprelTum efl : amp;nbsp;aqua natura fluxa reddita non fluxa : nox Sole radiante terris induda : Repreflùs idem, iuflbs^, rapidum curfum fifteret, fciflusoceanus,hinc atque hinc fortiisima moles/naturæ non memorfluxæ, ad tempus elfe coadus: mortuis reuocata uita: uenti tempore ß non fuo'exciti:aquæ maior quàm naturapotuiflet,uis demiflà terris. Non hæc/facris tnquam libris modo quæ limites, amp;nbsp;leges folitæ naturæpræuaricantur, continent tur, fed libris item Philofophorum, amp;gentium uetuftarum, quaruin nulla propè eft, quæ noniinufitata Dei quædam facinora,contra quàm oculi quotidiane cernât, recenfèat. Mitto libros Platonis ingenio præftanti uiri,in quibus ad alia mortui rei= üixerunt, libros item Stoicorum. Sed Ariftotelem/gneum flumen Aetnæ, quod naturarapide fuperfugientesinferret,fciflîim/cogente Deo, relidisin medio pqs, præteréo, quod exemplorum tam ingentem aceruum effi'cerent, ut ambitiofus eis recenfendisluideri poflèm. Vnum illud/cundis fuit femper hominibus perfuafum, aeperfedum ,non hæc, quæfdomefticê nofeimus, ante animum perpetud aflare cernimus, fola fieri poflè, fed item alia, quoruminulla nobis ratione reddita, attolt;gt; nitos'i unam^ fiimmi Dei omnipotentiam admirantes efticiant, Huius inexplicabi# Iis, incomprehenfibilis^ generis ex corporibus eft, ut dixi, cœlum , cuius qua: mo^ les fit, uifîbilis tarnen, amp;nbsp;folida, quo è genere rerum defumpta, an à terreftri an exü traneo, Et quoniam mundus ex quatuor tantum feminibus conftat, ut quod ex his non fît, cum mundo numerari ,amp; in rerum mundanarum exercitu locari non pofie fît, conftans ex his, uerbi caufa, aqua,aut acre: qua tandem arte ad iummam,incor:s ruptam^ puritatera redadum, non folum fupernas regiones, ut candidifsimæ nu# besj appetiuit, feditacompadum fuit, ut radiantifsima indeficienti luce terras impleret. Hic(ad portum, refugiumq^,qud te condas, resep corruptibilesi ad incor# ruptam naturam redadas ne fateri cogaris, concurres ; portum fcilicet nullum, que tibine ueritatem cerneres, parafti. Veteres tum minus forte commentitià,quàm na# luraliter magis, quorum ille clarè retulit iententiam;

550 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AV G VST. E V G V B. LIB. IX.

Emicuit, fummac^ locum fibi legit in arce. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C

Crcdideruntexillamundanacongeriejnon minus fubftantiam cceli incorruptam, uolente Deo, atque naturas corrupdbiles elFedas. Hane admirandam, inexplica« bilem potendam, in quaifunt innumerabiles formæ, quas nullus fermo percurrerc pofsit, ad animos creatos uetuftifsimi homines retulerunt, nonfecogi putantes, quemadmodum in rerum conßderadone ludificad Philofophi pofteriores, darent animis perennitatem in præteritum, ne nad morituri uiderentur.

Qj^otnodoßbi ipfis contradixeruntj attimos è calo cadere dicentei,iterum'(lue reuertif (jult;e fucrit erroris caußt. Et quad perperam intdlexerunt, (lua de regenerationefuerant uaticinata Sibylla^

IS ERRORIBvs ipforummetPhilolbphorumuocecofutatis, animi funt fempiterni, neque uidelicet Diuinitate motus, neep quia funt immortalesinpofterumieifdem quoque uocibus ipibrum, alius error declaranduseft,animos antequamin banc uitam defeendant,in altera

quadam uita uiguifle. Cuius erroris fimilis atque iuperiorum caufa fuit,cum uellent animos fempiternosinpofterum: efficacem rationem crediderunt,ftprobarentur, antequam uenifsent in corpus,exddfse.Id autem probarutex rerum fuperioris uitæ reminiicenda , perfuadentes fibi ( uideturep ab Orpheo manafle ) animos/antea fuHre. Huiusfuntduæcaufæ:una,quddprifcitradiderunt,animos/anteafuifirequa'in in corpus,ob aliqua in antcacra uita facinoradetrudercntur:altera,qudd reminifeenj» lia palam monftret/rerum quarundam præteritarum præceptam feientiam, Vult^ enim, ut Marcus Tullius ait, Plato memoriam efle fuperioris m'tx recordadonem. Mulds^inlocis , præcipueineo, quiinferibiturMemnon, dehoedifteruit: Item , indecimodeRepublica,inPhædone. AcjUt arbitror, prima caufa/peperit iecunjs dam,utcumämaiohbusaudiirent,animos/antequam ad corpus accefsüTcnt, ui^ guifle, permoti fint ad inueftigandas huius rei aliquas caufas. Sumpta^ eft remind ieenda, quæ/fit anteadæ uitæfcientia. Quanifnon operis huius eft refellere, tantum, ex didbs eorum, iamp;f ex malis quæ confequantur, probabo, uanam hanc, amp;nbsp;homi# num, nihil habendum certi quod ftatuerent,opinionem fuifle.Huic fententixetiam pofterioresPlatonic!fubfcripfere.PrincipiumeiuSjUt dixi, creditur ab Orpheo, ô^PythagoraextidlTe. DequoOlympiodorus: ttkääws KÓyamp;' oslt;!hkbs

i «yaip -ris '4'VX^xS às , y TTKÄip nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«veéyup gt;nbsp;KS“ Tïf'J» xuxAtu TTBÄeJxif Î

Vetus fama eft, inquit, Orphica, SiPythagorica, quæ ducit animasin altera uita exiftentesadcorpus,iterumque/à corporibus educit,’id^ fæpe.Sic Olympiodoi« rus, fecutus^ eft totam hanefamam æquo fuperftitiofius Plato : deftruitur autem pafsimprofligatur^rationibus,quasanatura,inqua ueritaseft, mutuauit. Me* minithuius item lamblichus ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bnif « d'vx» Ksà èts «v^^w-artvop a-Spa ào-K^t-

amp;WK4, flop ai/lfS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;irüiM , TrÊj fcca/TÄv (rvi'ngTUfjifop ,

7nKgct7rÂKlt;ntcp, aw«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qualem,inquit,prius exercuit anima/uitam,quam

in corpus humanum fubiret, Si qualem fjjeciempromptam fediTet t tale organP cum corpus habet fibi ipfi connexum, fimilemep naturam aflèquentem, Similia re* perieslamblichifententiæ apudfuperftitiofos alios Platonicos, qui relida inquifi^ doneNaturæ, temere fe/maiorum autoritad crediderunt, Hinc exiat carmen de animis, apud eos:

H iy8i[/ «m7rÂ«j(89ffai/ en às nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ivrv^

PS xccyù ètia lt;fuyxs 6ii8tv, (cÀ^9C r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

Huius igitur perfpicui, explorati^p mendacij^non aîios uolo teftes, quàm ipfbfmet, utdidisfuis, quæ dédit Naturauerarefellantur. Omnisenim animorum deftrui^ tur Philofophia,quamfamp;antiquifsimitradidiflènt,amp; Natura docet, fi uera hæc funt,utmeîiusanimosfueritmori,quàmilloludibrioicontinuo^ lapiu de cœlo/ rotari. Nec proderit Platoni, uel terroribus tartareis homines à icelerc abftraxifle, uel ad iuftitiam.præmqs cœleftibus propofitis inuitalîè, fi moratus animus aliquan# diu in cœlo, detrudetur non muko póft in terras ; aut non nocuerit improbis, dum cupiditates amp;nbsp;libidines expleant fuas aliquandiu in tartaro fuiflè, modo paulô póft / in uitam reuertantur.Hanc fortcm,amp; bas leges^celeftiisimi quique magni æftiment, optent^ praefixifTe Naturam, ficutiufti dedignenturjamp;^execrarinoncciTent.Haud plané difsimilis eftèthis dominisDeus, quilargiti ièruis beneficia, indejmutata fen# tentia eriperent. Certifsimum igitur fit, ne mutire quidem de uirtutibus, de pietate, deiuftitia,quastueri,amp;perfuadereconatur ubique, Platoncm pofTe, ftante hac fententia, Quam fuis Natura uocibus/obiurgantiisimércfellat. Grattas autem aga# B mus diuinæ clementiæ, quôd aduenitlux ilia, quæ fola omnem caliginem diipelle# ret : qua non ueniente, in magnis erroribus uel primos ipfos fapientes cæterorumc^ facile principes uerfarifneceiTe fuiffet, Redituri igitur ad banc uitam, cum fint aut bo ni, aut mali, autoritas eft Platonis, malos in tartarum præcipites ados, inde nun# quam emergere, ut non fuerint unquâ in fuperiore uita, fed cum primum in bac na# tijuiuere federate' quàm pie maluiflènt,in æternæ moeftitix loca fint detrufi.Qui,in# , quit in Pbædone, propter magnitudinem fcelerum, nullis piaculis expiari, ubi lo# eus expiandi eft, pofte uidentur, quôd ud facrilçgrjs fe expleuerint, ud cædes iniu-' ftas, cæteraq^ id genus ^perpetrauerint ; -r^s lt;/S i Tr^a-ÿfütatc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«s

jatj/ sTTon. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hosidebitaforsproijcitintartarum,undenunquam egrediun#

tur. Confiât igitur, bac Platonis fententia, pœnis æternis deputatos malos/nun# quam ex illis locis emergere, QuodçtiamPoeta pofier extmius fecutus, fçelcratos/ pœnis æternis canit cruciari;

Eademefi fententia de bonis, de quibusdicit in Pbædone Plato. Qi.ii,inquit,co# gniti fuerint piè maxime uixiflè, hi funtqui ex bis terreftribus locis liberati, amp;uc# lutexcarceribusuindicati, furfum Kfiâxgip oimtinif, ad puram habitationem uenien'» tes, in ilia beata terra collocantur. Etqui fePhilofophia expiaflènt, uiuunt fine cor# poribus, in omne deinceps tempus, amp;nbsp;in domus adhuc bis pulchriores perueniunt, quas non facile fit explicate, fed nec tempus in præféns fuftîdt. Quam ob caufami conandumton'suiribus,utuirtutem, ac prudentiam ièquamur in uita:

55x nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V s T» E V G V B. L 1 B* I X»

nisiduplîces fententi'æ. Qiiàmpnmum igitur hincegrefsi am'miuel tendunt ad fupc^ C ros beadjuel damnati ad inferos.Nunareuolutio,nunarotatio.Quare uideat,fum^ mam difcordiam pugnam^ (uoRi decretoB:;PIato,cum in codéIibro ait,uenire ani^ masdefun(ftorumadlocaquædam,ubifluat Acherufia palus,ibi^ certis tempOis ribusialiàs diuturnius, alias breuius, TmAip tKTsxtTnvTou à? 7«: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Rurfùs

remittiad uitas aniinanti'um. Quomodo mittuntur, ó Plato, ani'mædefundlorum, fi ïam dixifti in Tartarum detrufos nunquam remeare fceleftos, iuftos autem peren*

•'ƒ niter ad cœleftia gaudia triumphaturos afcendere^ Quanquam mihi perfùadeo fen* ‘ tirePlatoncminon ornnes animas reuerti» Netpenim uel coclo donatas, uel æternis fupplicqs addidas;fed eas tantû, quæ'ad locum fubterraneum, amp;nbsp;quafi in Purgato* rium profedæ iudicantur, an dignæ fint quæ mittantur in ccelum, an in Tartarum contrudantur, an redeant in uitam j amp;nbsp;cœli lumen, ut melius uiuant; triplici forte conftituta, beatorum, damnatorum, mediorum ; quibus detur id edidum, ut ad uitam reuerfæ, æquius, aciuftius uiuant, ut ibi oftendit Plato, Ergo non eft uera ratiodereminifcentia,quæuidebaturconcluderede omnibus, Omnes enim/præ* diti funt reminifcentia : cundiigiturin fuperiore uitauixiftcnt, quia cundi morta* lesreminifcuntur, Quoddeillopufîone in Memnone proponit Plato, ualeret in omnes, Totacç ilia in Pbædro'probatur plena difsidrj, ipfo fecum autore difsiden* te, ratio; qua/ex non uerofundamento probata anima immortali, quia fit in ea/mo* tus æternus, profequitur utfueritin ccelo, fequens alatacurrum louis; ïoueftiper* ccrleftem locum,ubi fitineffabilis pulchritudo, afcendente, anima autem aifequi nô ualens, diffluentibus alis recidatin terram, Quæduabus alqs oppofitis rationibus ex ipfo petitisieuertuntur, primum, qudd fui quafi oblitus, cum alibi ftatueritpræ* mia iuftitiæ maxima, magnam^ ipempropofitam uiuentibus piètlixerit, quæ de* D mum fpes ea eftetî’Aut enim dabitur, ut ad ilium fupercœleftem locum,ubi cernitur ïnæftimabilis pulchritudo, perueniam, inde^ nunquam deturber ; aut ut attingam ad locum fupercccleftem, ubi aliquando alis amifsis, iterum in terras reuoluar. Si primum, Animis omniumiqui ab æterno fueruntpiorum, receptis in locum fuper* cœleftem , ficutetiaminPhædone dixit,adeo imminutum eftè numerum animo* rum terras incolentium oportebit, ut in terris relidos nullos,pmile fit, Necefle enim eft, in æternitateifemper aliquos bonos fuifle, Vt fi uel unus fingulo quoque anno plus reuerfus fit in locum fupercccleftem, omnis iam animorum numerus necefla* rio fitconfumptus. Sic fi uel unus fingulo quoque anno deiedus fit in Tartarum, Qiidd fi non in æternitate, fed certo a creatione tempore, is ordo uiguit ; ergo non funtanimi ingenerabiles ,fedunàcummundo na«,ficut in Timæo confirmauit. Si uero daturpietatipræmium j fuperccvleftis locus ; quod tandem præmium eft, ad earn curiam proficifci, quó, cum uelutin Barbarorum aulam 'ad primos hono* res prouedus, peruenias, indepauld pdft deturberis C Hæccinepræmia Plato, quæi iuftis parata dixifti C Hue adde, qudd eft inlibris eius fuper hoc tanta inconftantia, utappàreat/nihil eum certi habuiftè,quodftatueret. In Timæo uniuerfum mun* dum,ccclum,ac terras, cœleftia, ac terreftria, uifibilia, amp;inuifibilia,créât a fummo opificeJn Phædro ex ratione, animis minime congruente, concludit/animos inge* nerabïles.Et ex ratione incongrua/deducit abfurdiora.Sed turn rationibus Naturæ, gt;nbsp;turn ipfius autoris uerbis demonftrato,hoc cadentium animorum è cœlo ludibrium/ elfe non pofle,cum quo;fequitur,animosfingenerabiles non elfe, alia quoque obrjcP tur eis ratio, hoc dogma nô redè dilatatum,de paucis a' fuperioribus Theologis po* fitum,Nam Pythagoras, cuius omnem ferè Theologiam (ab Orpheo deftendere

A Pîatonid teftantur, retulit,homines malos ubi e uita exceflèrint, id habere pro ex^s piatione ut in corpora brutorum tranfeuntes ibi luant peccata* Ideo/Timæus Lo^ crenHsjdifcipuIus Pythagoræ, dixi'tin Genefi fua, Necefsario, l'nquit, amp;nbsp;quædanr dira,Sgt;é infolita fupphda pofita, fubeuntibus am'mis,timidis quidem , in muliebna Gorpora,ad cotumeh'am;homi'cidarum,in corpora ferarum,ad fupph'cium : gulofos? rum,in formas porcorum, aprorum : leuium autem,in aues aërias : fegnium ocioforum,imperitorumjinformas aquatiIium.Hæciïni dixerantJIIa quoquequam Plato uocatinPhædro TnxMy^ividcti/, regenerationem (fic^ uocatur a'redemprore no nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

ftrojcum Âegypti’orum,Chaldæorum^ oraculîs, quæ ad Tn'fmegiftum, Platon nis manus peruenerant,fcilicet fore ut aïiquando omnes homines redirent in uitam, quod indefefsè canunt Sibyllæ) fefellit eos,credentes finguh's temporibus femper ho mines/ad corpora reuerti: quod femel tantum fupremo tempore futurum, oracula canebanu Nec mirum. Nam 8d lapfum Adæ, èC fugam è Paradilb^ crediderunt ani^ morum lapfum de cceîolamiCsis ah's»Et ad pœnam cuiufdam faci'noris, quod audie^ rant,fedignorabant,aflerebantanimaminclufami’n corpus. Et diluuium Noeuo-j carunt Deucalionis.Turrim ædificatam,Nembrotgigante,cæteris^ fequacibus, ut ufque ad coclum afcenderent, ïadarunt fuiïîè Gigantum conatum,

T er funt conati imponere Pelion Oflæ, Multacp alia/peruerfëjUitio locorum, temporumc^ di'uturnorum, intellexerunt. Nam regenerati’o/Stokis quoc^ nota fuit, cenlèntibus omnibus feculis circumadis, reuerti homines ad corpora,Quod explicans Chryfippus nbsp;nbsp;nbsp;Jè »twj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;us

iJij/ Kt/lwa-nf/ VJ MjiKS i p.Z7K nÂiVTKirM, ttkäip 7riç/.!ii/la)ii mSgt;ii iîhHiitvuii , amp;5 o vû(/ itriAy nsi-

: HæCjinquitjCum hoc modo habeant,perfpicuum eft, non eflè impofs ß fîbile,nos quoque poft mortem, certis temporum reuolutionibus peratftis , in eum quo nunc ftimus ftatum,reftitutum iri.Hæc igitur ina,quam in libris Sibyllarum,amp; famæ celebritate per omnes gentes audierant,Palingenefia,

Qwd 'Plato dicens in 'TimaoJ'eri animos in aßris,lt;!^inde demitti^non uide^i tur idpenitns exißima^e : lt;^uôd alijs libris uerioraßeripfit^ q^uibns bac inTimao refelluntur^

E D E A iquæ Plato de animis diflèrit in Timæo,ipfius teftimonio,quia non funt uera,refellûtur,lbi'hæcloquitur de animis fatis à Deo: Cum,inis quit,conftituifletuniuerfum,diftribuit animasaftris yquales, fîngulauniss cuiq^ aftro attributa.Eas^^lcum quafî uehiculû, in naturâ uniuerfi impo^

fuiflèt,monftrauit eis leges fatales,dicês,Primâ generationê fore unamicundis æquè ordinatâ,nequis ab eo queratur fe indigne affè(ftû,Sed cas fingulasiipariàs ut cuique congruu efletin fingula organa tempoR2,hoc eft, fidera, oportere producere animal prjfsimû,furoreiamp;cupiditatibus cæteris^ aftècftionibus temperatû,Quibus,fi impe# rent,fore ut iufte uiuât:(î uincâtur,fore ut uiuât iniuftè, Atc^ eum, qui bene datû tê^ pus exegiflet,ad habitationê focialis aftri profedû,uitâbeatâ habiturû,Qui autemfe his fuperari permififlèt,mutandû in fecunda generatione,in naturâ muliebrê, Mille^î fimo anno^utrafqueuenientes ad fortem,amp; eledionê fecundæ uitæ^eligere/quam ue* lit uitam,Ibi^ in ferinâuitâ,animam humanam demigrare, Quôd,fi nunquam abii^f ftat,quibusfeuitrjsdediflet,pro morum quadam conformitate femper infimilem aliquam mutandum feræ naturam; tamdiu^ in hac mutatione,amp;: tranfitu futuram,

55 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AV G VST. E V G V B. LIB. IX.

dum abfterferit, expiaueritc^ ratione fordes,quæ ex igné, aut aqua, aut acre, êi C terrapoftea contraxifîèt : atque ad conuerlîonem, motum^ eiufdem èC fimih's na? turæ quam habet in feipfa reuerfa/ad primam form am illius optimi Sgt;C prions habi# tus redierit. Quæ cum animis fanxiflet,ac definiflet,ut fi quid accideret poftea mali, minime ipfe autor uideretur, fparfit alios in Solern, alios in Lunam, cæteros in alia temporis inftrumenta, Hæc Plato. Quæ quidem/cum ßnt uiolenta , arbitraria, commentitia, fingula fingulis alijs uerbis eius amp;nbsp;Naturæ teftimonqs redarguun? tur. Exhisenimirefellunturea, quæjde reminifcentia in Memnone^ amp;nbsp;Phædro/ lufpicatus fuerat. Similitereajquæ in Phædro , amp;nbsp;alibifde motu æterno animogt; rum, ßcceenimihic traditur natiuitas animorum. Ecce/quomodo, cum nondum natiinecmoti, moti funt ab aliojad nafcendum. Moti, qudd omnes eis conditio? nes datæ, quibus uiuunt animi. Docetur etiam^ motus illos animorum,furoris, cupiditatis, deinde meliores alios(fuperiores'que, ut rationis imperium , datos aDeo, Nonfemper ergoimotus hos animi tenuerunt, Adhæc/non motusiJlos etiam, qudd eos ait,fparfosin (ingula fidera. Hos omnes motus, habere habuillecß principium, Sic''que(non femper animos fuilTe, palam eft, Nonfemperâ feipGs mouebantur. Non fuerunt origo fibi,neccundtarummotionum.Refellitur quo? quereminifcentia. Nam cuius uitæprion’s, quod lamblichus dicebat, reminifci in hoc corpore poftunt animi, ft nullam duxere prius uitam, led tantum inaftris feminabantur, Iparft per omnes ftellas, ibicp tanquam in origine latitantesf Turn uolebant reminiicentiam efle de rebus æternis ante. Nulla hie perennitas, fed exor? dium, inchoatio. Secundacontradidio,quddait,animos bonos/reuerti ad fuam ftellamjbeatamuitam aduros. Animos folaresiad Solem , Lunares ad Lunam.

At, d Plato, non recordaris,dixifte te in Phapdro , felices animos ire ad fuper? D cocleftem curiam, ad loca, extra flammantia mccnia mundi 7 Non recolis, fæpc te, gloriam , beatitudinem que bonorum/eximijs laudibus extuliflef Quæ beatitu? do, uiuere in Sole, Luna,* An uno cum illisimpetuirotari femper, amp;per omnem inundum defpatiari C Non ne fuperiores omnes(tradiderunt , beatitudinem ani? morumefleC tu quoquein Phædone confirmafti, cumadgentem diuinam profi--cifei, æuum cum Oqs agere, dixifti. Et Marcus nofter teimitatus dixit. Si quidem ' aut Drj, aut cum Dijs futuri fumus. In Phædone dixifti, non in Sole, Luna, ha? birare Deos amp;iuftos cum illis, imduerd, -nvA , Ksà cnÄ9vu[i, kpk

•vsi' (ùiuni ) OM rvy^xvoi cvrtc , tIu^ xTiKHii ivlt;/l()U(iovlxii cckoKü^o^ «i/«: Et Solem, Lu? nam ,óóaftra,conlpici ab eis, quali natura fint,amp; lequi eos omnem aliam felicicaf tem. Qiiid rationis item habet, quæ caufa Naturæ fuafit'animos Ipargiper fide? raCquot; Fortaflequdd cum fimul creates omnes arbitrarentur, nCc haberet locum ubi eosconftitueret,fiderauifafunteiicommoda habitatio. Ex uno abfurdo, ut uere' dixit Ariftoteles, plura fequuntur. Cum cenfuilfent,fimul omnia uifibilia, amp;nbsp;inui? ftbiliafada, animos quoque pariter creates arbitra«, non crediderunt eos inte? rim dum abfunt àcorporibus,interriseflè. In cocloigiturfcollocarunt. Sed amp;nbsp;hoc cum dubium, amp;nbsp;obfeurum eftet, uarie, inconftanter^ tradiderunt.Hicin Timæo/ naturaliter, amp;nbsp;necelfario mitti de cœlo'in corpora;in Phædro, amp;nbsp;alijs nonnullis lo cis,ipfe Platonicijob nefcio quas priores culpas, e' cœlo in terras amp;nbsp;quafi amifsis alis'deturbari.Quorû falfitatê arguit inconftantia amp;nbsp;male ftabilita fententia.infuper amp;nbsp;cotradilt;ftio detegituanitate.Nam Marcus ille Tullius,cum origine quæreret ani? inon2,eâcp in terris inueniri polfe negaret,loques naturaliter,fupftitione dimiira,fe^ iudicio ferri fines,dixit.’Nec iueniet unœ, unde ad hoîem uenirepofsint,nifi aDeo»

O' fententiam auream. Loquitur, ut uides,de uementibus animis in corpora,fïngus Iis^ diebus proficjfcentibus à Deo.Neque cnim djcït,quemadmodum PJato, olim aDeo fparfos, amp;:fatos, fed refpiciens quotidianam animorum natiuitatem, ucnrre crcatos a' Deo, dimiffoscp fic alios,quemadmodum primum ilium pronuntiat.Idem fenlït, confeffus^ eft Pliitarchus, de bis qui fero à Deo puniuntur : art So-h^ «Ts' cwT» ^tçô/xtr«x ttamp;s y'ivani/ «2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ignolcit, inquit,diftertcp ca^

ftigareDeuSjfciens'quantumuirtutisinfitanimis/uenientibus abeo in hunc muni« dum. Ad hæc, Si potuit Deusicun(ftos fimul animos creaftè,poterit etiam quotidie. Eft autem rationaliuslquotidiecreari, quam ftmul omnes. Nam fi fuiffent in coclo, nunquam eos in terrain uenireifas fuiftèt, Eft enim coclum/locus beatitudinis, perfe:« dionis. Quidquidibieft, ièmper fitineceflè eft. Nee debet illic eftè quiequam-ad malum anceps. Necuiuere,quod in Tartarum aliquandopropterpeccata fitdetru#: dendum. Eftigitur coclum , fedes perfeótorum, beatorum, fedes Deorum. Si animi / antequam mittantur in terras, illic degerent ; degeretin cccio res/in malum propeiijä fa. Cum igitur æque fttpofsibile/animos ftngulis diebus creari, atep aprincipio/cungt; lt;ftos(fed probabilius fit ac melius,fingulis diebus creari: uitatur enim incommodum maximum,quod antèdixi) certè melius eft, eos fingulis diebus, quam omnes/dice^ re creatos à principio. Eft certe abfurdum, temerarium, irrationabile, eandem forss tem I eundem locum cfle animorum bonorum, amp;iam'multis cafibus probatorum, atqueanimorum in ancipiti forteexiftentiû, quitßpofsint eftè mali,acboni. Si enim animiiantequam in corpusintrairent,poterant eflèboni,amp; mali, needum ièuel uitijs dedidiflent, uel probitate ac rationepeccatis imperaflènt,erant autem /cum hac na^ turain cccio, priufquam in corpora ueniflènt:demifsiin terras probantur an boni, an mali:malimigrant in iècunda generatione in formas beftiarum, ad aftrum fuum redeuntibus bonisiprofeétd redeunt eo\ ubi aliquandolfcelerati illi, in formas bc:» ftiarum transformati,aut extreme nefandi (in'Tartarum præcipites adi, iam dudum uixerant.Sic^iturbantur omnia iura,legesmifcentur,nec inter coclum/ac terras ulla difcriminaponuntür.Ettarnen Platodicit,ccclum locum purum,facrofan(ftum,fos! lospuros accipere.Non funtpurinondum probati, Conftat quidem,hanc de coelo labentium animorum,famam,potiusfuiirede Adam^èParadifopulfo, uefte pellicea,nempe corpore,in peenam ueftito.Sed hoe in terra. Similiter cafus Dæmoâgt; num non fuit è coclo,loco fando,beato,qud:nondum probati non aipirauerant: fed ex aëre,utplacuit prudentibus,ubi creati. Eo^nonnullis illic remanentibus, cæteri peiores, inferius ceciderunt. Sedignofcendum Platoni. Periculofa enim amp;nbsp;obfcura' de fatu animorum,amp; aduentu in corpora,fententia.Quocirca pofitis clarioribus, rif te^iudicatis obfcuris,fuperfedendum.Quod uitatum eft ab Ariftotele. Probabilius igitur eft, amp;nbsp;naturæ confonantius, animosifiue in coclo, fiue in terra creatos, fubito infundi in corpora amp;nbsp;in corporibus probari : probatis dari regnum coclorum, im^ probis contraria.CoeIum^;efle locum probatorum,perfedorum,glorioforum,non ad utranque uitam pendentium,

(^omodo uera fit fententia ad animum uniuerft , particulars reuerti. Qwd hoe myfleriuin^Philofophi recentiors peruerfè intellexerint,(^dd eafitfacrarumliterarumfententia, Qwd'PlatoPythagoras dicunt, animos ad Deum reuerti. Etfuper hoe errores Themifij.

E ANIMA quoque quæ arcunfcrtur opinio didturcp cfTe quorundâ ç, i recentiûPliilofophoi^jfcd fuit antiqua,(î quis eam rede intdlexerit, uerâ eflecôperiet.Dicitur poftdifceflùnic corpore reiiern ad unicam uniuerfi aniinâ,hancépunâ|eiïetotûorbeterrarûanimantê, cuius quafifint radij, fcintillæc^iparticulares animæ.Hæc igitur opinio prifca efijion noua, fed à nouitrjs Philofophisperuerfèintelleâa.PrimûPythagoras,qdixic,autoreCiceroneamp; Plu=* tarchOjDeum efiè per omnes inundi partes intentû,ct cÔineante.ex quo nofiri animi carperêtur;locutus eft de aduentu noftroi?î à Deo animoR:, eam de anima fentetiam proponês,qua recêtes peruerfè dixerût,unâ eflç omnium anima. Ecce igitur/nô rede perceperût,aduentûlcreationêcp animoR2,non intelligentes animos quidê infundiSC ï'nfpirari ab ilia immefa totius orbis anima,fed nô côneâi,iungilt;p cû ea, ut tanquâ â Sole,infeparabilesradq nitefcât.EcceenimlanimaiIIaimmcfa,prifcisfuit Deusipfe, nô alia anima.Quis enim totum poteft animare,compleâiqî mundum,nifi DeusCSi IDeus igitur efthæc anima magna, animæautêparticulares funt, tanquâ fubfiâtiales luces ab ea radiâtes,ad quâ redeût,pofl: feparationê à corpore; certè Deus effent ani^ mæ oês,immêfæ fapiêtiæ,nô imbecincs,nô errâtes,no halIucinâtes.Quarû manifefta fragilitas déclarât animos diuinos qdêefle,Deos aûtamp; ex diuina fubfiâtia, minime. De reditu igif animoRz ad hâc magnâ animâ^Pythagoræ,Platonisc^,quêadmodû itê de aduentu fuit fentêtia,autore Plutarcho de placitis Pbilofophoisz; Tiv^xyc^xi, tiA«-TOij/) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;evat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'Am t» TTKV’jôf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, èis -n ôfxdjAtt'tff. Pytha#

goras Plato, incorruptibilem effe animam. Exeuntem enim reuerti ad animam uniuerfi,adfuum genus. Sicilië. Ex Cicerone autem eodem^ Plutarcho/habes, banc animamÆ Deum.Dicebatenim fuperius idem Plutarchus, Pythagoram, Pîatonem fendre,animam;opus æterni Dei. VeniuntigituràDeo,redeunt^ ado Deum animi. Quæieft etiam facrarum literarum fententia : Et fpiritus, inquit Salo^ mon, reuertetur ad dominum, qui dédit ilium. Dauid autem , Emitte Spiritum, amp;nbsp;creabuntur,amp;renouabis faciem terræ.Eratigitur apud prifcosdîrma conftanstn fen tentia, quemadmodum docuit Moiès, à Deo, qui elf anima mundi, omnium Ipiri^ tuum creator,amp; afflator, mitd noftros animos,mitti autem non tanquam à fua fubi» ftantia. luxta quam prifeorum fententiamiSimplicius, primo Phyficorum dixit: fcTÀccfXTTiôoc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Etenim, inquit, dicitur animafà Deo radiare.

Enigitur anima uniuerfi , à quadicuntur animi noftri relucere.Et Marcus, Animus humanus(decerptus ex mente diuina. Sic item erat fentêtia,reuerti cas ad fuum geni^ torem,fed non ita reuerti, ut ad fuam fubftantiam coniungendos , Sgt;C quafi auulfos, copulandos,quemadmodum dicuntur Auerroës, nonnulliq^^ alrj iènfifle : fed ut ad creatorem'regemfc^ fuum,à quo)creationem,fimilitudinemcp luænaturæ acceperint, amp;nbsp;cuius non fiint de fubfl:antia,pofsint ab eo procul efie,ad régna conipedum^ eius nun^ uenire,fi fefe male fadis coinquinauerint.Hoc fenfit Plato, tota^ antiquitas.

Errorc^^^)e^niJlij, iiliatn eße animam uniuerßalem aßeeentfsabiimipß/m Deum fummum.Si foret unus iîluminans omnes mentes, intelleéîus,Deum fore, Eationescur non fit untiô.

_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CAP. XXXI.

O C 1 R C A,cogoraduerfariThcmiftio,haudè Peripateticisignobili F^ŒMjPbilofopho,quem)cumdubitatiofufpenfum tenuiffet,potius in id quod magis eflet uitandum, quâm quod ratio probaret, propenfus fuit, nec anü dquæ fapientiæ ueritatem attendit, Is in libris de anima, primumiuerè rede^ affirm mat

A mat animum, qucmfpræceptor agentem, Græcê c wgre?« vSs i TmtjLKli vis, uocauit, eflè eum_,qui nobis det elîèjS^ fubitannam. Nimirum/bcmincm iicrum)cfïc jpfiini telkiflum, fiue animum facientcm, cperanrem , indcfatigabilitcr ccgnofcentcm Jiiÿ men inextindum, femper luce notionis radiantem, cuius uita Gt ipfum intclh'gcre, quolnunquam rclinquatur, quemadmodum nunquam rchnquiiurSol aluccjamp;f da#: n'tatc fua.Dixit ergolnos efl'e intdledum ilium agentem,ilJumicflcuerum hominem. Cum dicis hominem, animum ipfum uiuentem iemper, opcrantem , fentiendum efle. Atqueihanceflefententiam Ariftotelis'aflerens^ait, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tnià -nj/ -mi^Koy

cvip »{i'iii btËxitô'n^iÿ, e7t »pcxs ètiTva nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, vij) : Nos, inquit, facit intelledû agen^»

tern. Nunc, ait, fortius, amp;nbsp;uerius probatur, nosiAriftotelem appdlarc/animûilium operantem. Quidautem Gt is intelledus femper operans, agens, déclarât idem ihis uerbis î O7«II càiv^s tnu'n^ 'tSit' [ióvamp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. lt;Üi lt;fè ivigraif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(S'

intelleftus agês)irrequietus,indefatigabilis,immortalis,fempiternus. Hæc ille. Duas igiturponitueras allenfu^dignasfententias: C^ddhemo uerus Ariftoteli eftille intelle(ftus:fecunda,quddisintelle(ftus;eft æternus,immortaIis,incorruptibilis.Ter# tiam adijcitleandem cum priore,quód eos irridet ( eft aute isAlexander ) qui dicebat, hunc intelledû operantc/Ariftotelêipfum Deum cxiftimafle. Irridet autemoftêdens ex diftisPhilofophijde fummo Dco/nulla ratione cum fentirepctuifie. Ex his, insf quitj Aridotdis ditftis^admirari eos operæpretium eft, qui mentem agenrem hanc

Summum Oeum putaruntcfte,fecundum Ariftoto lem. Quarta fententia, quæ/ex his omnibus maximercprehenditur,amp;cuius cæteros erroris refenit,ipfe maxime refellendus apparet. Quærit,animus,quern/agentem, Sc B immortalem efle,amp; Deum non efte docuiftet,utrum ne Gt unus,an plures, Videri au^ tern unum,fecundum Ariftotelem, quia lumini eum comparaftet. Vnum autem efle liimenuniuerG. Imducro/Sdfontem luminis, aquo omnes animalium oculiideduca^ turex poteftatead adtum. Et quemadmodum/nihil faciat ad unumquodque anima:« lium luminis incorruptibilitas, Gc non prodefte nobis/intelledus agentis æternita:« tem. Quód Gplures eftent,amp; eorum, quæfunt poteftate,non unus cflèt agens, quo^: modo différant inuicemC Nam in his,quæ ftint eadem ij3ecie, diuiGones eftèper ma^ teriam.NecdTe autem eft^intelledtus agentes eofdem eftè fpecie,Gquidem omnes ean^ dem habent fubftantiam,acftum, amp;nbsp;eadem omnes cognofeunt. Si enim/non candem, fed diuerfam,quæerit fèparatio 7 Vnde porrd mensipoteftate omnia cognofeet, niG primus intelledusicunda nofeat, qui (earn deducatin adum f An uero primum eft unus illuftrans, illuftrati autemj amp;lucentesplures f Nam Solus’unus eft,lumen au«î temfuidetur propemodum in uiGones omnes fecari. Ob id eniminon Solem , fed lui» cem.'pro cxemploufurpauit; Plato autem'Solem , quem'fummo Bono comparât. Qudd ueroin unum agentem intelledum nos omnes reuocamur,compoGti quaG ex agente, amp;pofsibili, amp;unicuique noftrum/ab illo uno cd effe, non eft cur miremur. Vndeenimicommunes conceptiones,unde Gmilis,amp; eadem omnium GnepræceptOÿ»*' reprimorumtetminorum, primarum^ dignitatum, cognitio; nunquam certè muquot;ƒ tua cuiufque noftrum notio fuiflèt, niG effet una mens, cuius omnes effemus partici# \ pes. Et uerum eft,quod ait Plato,niG aliquid effet hominibus,aliis quidê aliud quid, alijs aliud quidiidem,fed quis noftrumipriuatos affedus haberet;non effetfacile'alte«« , ri oftendereaffèdionemfuam. Similiter in fcientijs,qui docet, eadem fentit cum co qui difeit. Vnde enim difeere docerc poffemus,niG idem effet/dodoris,difcipu« licj fenfus f Qiiod Q idem,ut necefTe eft,*ccrte idem eft intellectus docentis, ac difeen:«

tis. Has amp;nbsp;id genus fupcr intelledus unitateprotulit Themiftius rationes. Quarum C cofutatiohon profundioribus modó,fed etiam cuiuis demedio'facilis eft, turn quo'd peruerfe Ariftotelis fententiaminterpretatur, turn quod amp;nbsp;rationi, autoritati ma^ iorumicontradicit. Et ex uerbis ipfis elicitur confutatio. Tres igitur rationes adfunt in contrarium. Primum,qudd negans,illum intelledumiomnes illuftrantemi amp;nbsp;iHu# minantem,amp; quaß lucem immenfam per omnes animos radiantem,eflè Deum fumîs mum,aperte\amp;peripicuè fîbi contradixit.Si enimieft omnium hominum intelledus unuSjôôisieftimmortalis, incorruptibilis, èC non eftDeus, diffufus eft autem per mnem generis humani gentem,eftîcitur ut is fît DeuSjamp; non fît Deus.llle enim inteb leduSjiHa mens,ille animus,quiidat lumen uniuerfîs,qui fpargitur per totum orbem terrarum,ubique præfens,fieri non poteftquin fît Deus magnus,quem(dixit Pytha^j gorasiper omnes mundi partes intentum, 8c commeantem, ex quo noftri animi car^ perentur. Eft igitur folius fummijOmnipotentiscp Dei,uniuerfalis præfentia,uniuer^ falisomniumanimorumilluminatio* Hoc Ariftoteles dixit,hoc/PIato. hocomnis antiquitasjliocratio clamat,uociferatur,apertam amp;perfpicuam contradidionem ho minis huius pandentes. Negat Deum efte^quiomnino eft Deus. Si quis igitur eft ins; telle(ftus,qui detlumen omnibus in toto terrarum orbehominibus,quiluceat ubicp, qui ueritatem ubique miniftret,hic fieri non poteft quin fît Deus. Themiftius autem -negat hune eflx Deum. exprefîTa igitur contradio. Et fîmile quidfacit Themiftius,ac fî defcripfîïTet prius, Eft animal in terris;bipes,ere(ftæ ad cœlum ceruicisj intelligens, lagax, folers, loquens: Deinde hune hominem eflè negaret. T ale enim eft dicere, Eft quidam intelletftus incredibilis magnitudinis,per omnem mundum diftùfus, illumi# nans omnes animos,à quo funditur micat^ omnis fcientia,8c cognitio;fed is non eft Deus. Cum igitur ratio coarguathune, immenfum, ingentem animum, Deum eflè, D fî quis eft, qui det omnibus animis,ut uoluit ifte,lumen (fed alia clarior ratioprobat, fî magnus is animus,qui eft Deus,daret animis noftris eflè, id eft, fî homo uerus cflèt intellectus is, quem probat ratioieflè Deum : hune autem dixit Themiftius/homines ipfos elfe) arguiturprofedojfuturos hominesipfum Deum.Si enim magnus ille, amp;nbsp;infînitus animusleft Deus, ut probat ratio : amp;nbsp;fî iuxta Themiftium, is intelledus eft fubftantianoftra;planecoarguitur noftramfubftantiameflèipfumDeum.Huc/de:» uoluuntur,defînunt^ nouæ,amp; auetuftaPhilofophiaabhorrente,perfuafîoncs. MP ràri autem operæpretiumieorum ineptias,quæ eos ad hxcprodigiaconfingcdaper^ pulerunt : Qudd fît communis eadem^ notio,quo'd præceptor,amp; difcipuli,lènfîbus conueniunt; Quafî unam animamin decem lupis eflè, dicendu fît,quia fîmulac unus exulularit,omnes ftatim concurrant, cognita fîne ullo præceptore uoce, eos ad prælt; dam inuitante. Sicuna erit in bobus,afîniscç,amp; gallinis/anima,quæ/facile, nullo do^ cente,uoces mutuas intelligant. Sic ouaierunt eadem, quia fîmilia, Vbiigitur fuit fîi« militudo, uoluerunt effe unitatem. Similitudinem animorum, qua,fîmilia nofeunt, cogitant,propter fîmilitudinem naturæ/incurfant in eafdem notiones,in eadem congt; fîlia,putarunt eflè unitatem:Taie quid perpefsi,ac fî quis decem {pecula,quiain cuns« disieademrepræfentantur, diceretunumfpeculum. Quæ ratioicum fît apertifsimè falfa,longius refelli non debet. Nam cur præceptor, ac difcipulus conueniant, non uniras facit, fed fîmilitudo animorum, Separationem autem rcrum indiuiduorum^ fînguli cuiufque, pertinacius j quam par eftikgcs rerum corporearum, ad res corpo^ reas transferre, dicunt â materia femper fieri : Vt feparatio indiuiduorum non exi' ftatjubi materia non eft. Non eft autem in animis;non ergo feparari poife.Hæc quois queineptius, quàm deceat Philofophos tantos. Quid enim prohiber,quominus fpP ritualia.

A rituâliajnnn'fibihX^î^tplurajhabeant fuam muintudinem, dißundanturlate Z Quid/ haslegcs muexitÇ' cur mittisincoclumlterrcftnaf Corpora per materiam fegregan# tur,multiplicantur.ergoiubi non eft matena,non eft fegregano,non multitudo.Qiig tanta inepna/inPhilofophiaC Alialexieftanimorum lpiritualium^ rerum, aliacor# porum. Qui hoc non uidet, non uidet nifi terram, nifi corpora, altius non afturgit, Hæret folitis,domefticis,Separantur igitur per fuas fubftantiasfmentes.Et ficut unus eft animus, per fuam fubftantiam; ftc alter elfe poteft per fuam fubftantiam, fegregajs tus,diftin(ft:us, feiundtus ab illo. Quorum fegregatiolnon erit à materia, fed ab ipio# rum fubftantia. Tails ac tanta fegregatio, quanta ipforum corporum. Non ne Deus omnibus animisÇ^ quæfo materialfegregatus Hæc igiturtum non minus quam fuperiora,puerilia fint,indigna^ Philofophiægrauitate,’ uerba in as refellendisuereor profundere. Hoc addopoftremum, ut error tantus appareat. Ilie unus intelle(ftus,quemiincorruptibile, immortalem alferuit, Deum eiJe negauit. Si perirent omnes homines e terra, quod fieri ratio non reclamat, fi peftiletia aut alia calamitate,aliquænationesinterierunt, quemadmodum diluuiumtundos abftulit, præter o(fto,fic omnes extinguerentur; ubi remaneret, ubi fubfifteret, cuntftis homigt; nibus, quia mortalcs omnes, è terrafublatis 7 Tolerabiliorigitur error Alexandri, quern (tacite fugillat Themiftius,cenfentis agentem ilium intelJeclumeife Deum ,pri^ mam caufam ab Ariftoteleuocatum.Sed amp;nbsp;ipfegrauifsime peccat, clara dilucidaque præceptoris uerba, ut oftenditThemiftius, tarn peruerfe interpretans, ut quod clais rifsime'deintelledtu noftro dixit Ariftoteles, uocans ilium agentem, ipfe ad intellcn clum diuinum tranltulerit. Eodem uidelicet errore, quo fuperius æternitatem, prin^ cipiumc^ motus,ab animo diuino ad humanuin detorièrant. Nunc quod hominum B eft,adDeum traducentes.Maneant igiturcuntfta fuis locis. Quod Ariftoteles/deno^ ftris aperte locutus eft, nulla ratione transferatur ad Deos : fîmiliter/quæ diuinæ po^ tentiæ tribuit ratio,non fiant humana poflèfsio.Vt igitur fub epilogo rationes The# miftium coarguentes proponam : Si quis eft animorum omnium illuminator, folus is elfe Deus poteft. Non facit unitatem animorum fimiiitudo, confenfusep cognitio# nis. Contra philofophiâ ueruin^ indicium eft, in quibus'eft fimiiitudo, ponere uni# tatem. Non eflèt immortalis, incorruptibilis,unus animus ille, quirequiefcat fuper omnes hominesfinnixusillis,amp;inieparabilis,fi euneftahominum natioperiret.Deni# queluminis comparatio que placuit Ariftoteli ^ion defignat intelledus unitatem,fed illuminationem, irradiatione finguli cuiufqueintelledus agentis/fuper unumquent^ intelletftum pofsibilem.Demum,fi nobis dat elTe/agens ille intelledus,amp; is eft immor talis,omnisutiquehomo!habcteftefuum,fuamcp fubftantiam immortalem. Quia homofeftille ages intelledusjincorruptibilis,immortalis, Veritas igitur abantiquif# fimis prædicata pofterisep mandataierat, quódintelleólus ille magnus, unus illumi# nator,eft Deus magnus,magna mundi animatio,a quodicuntur animi noftri,quan# do creantur,quafii radiare,ac fcintillare:quemadmodü fuperius omnes aftènferunt,

immortalitate animorum famamuetuflißintatn eße. Nolle facinoroßos animam immortalem.,ne terrorefuturarum panarumipeccatfsßuii impem dentium tortlueantur.

CAP, XXXII, i V N T item h^c de animi immortalitate obferuanda.Principio quod in un# idedmode Legibusiait diuinus Plato, Fidem quod animi fint immortales, quddpoft difeeflum è corpore fentiant,uiuant,uigeant, longe' antiquifsimâ eflè.

cflcjUtob uetuftatem,quoniam uetuftioraifuntmeh'ora,utidemteftis eft.Dijs^ pro«« c piora, magis fithoniinibusexcipienda : w. vLKwTWKvmi) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;%/«

a-M i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(wamp;g«w»s Tr^ciynKmjf iTSiitiKvmU. , TiCVTK lt;fè KhH^ës /xÄ# , Jè èitri 7r^}gt;ti}(0V'ng

^óyn ) TUSiv^tvn 'nui ^^n«ii w'fôt 'ne •rncû/Tee 7n7i\.oû.i gt;nbsp;ffefooDoct Tncheeecû! slt;raiii Defundorum animæ,uim habent quandamidefun(fl^,amp;rerum bumanarum procUi« ratrices funt. Hæc autcmlueris,amp; antiquifsimis fermombus circumferûtur. Fidern^ adhibere necefle cftromni alteri, quæ'dehac re ladatur fama, ciim fit tam multa,amp; adeo prifca, Hæcl^lato, amp;nbsp;hoc Tullius teftimonioiin Tufculanis de animorum im# mortalitateutitur, Diumoignur mftindulocuti funtjdocentesfamam deanimis im mortahbuseflèuetuftifsimam, automate phlcorum feculorurn confîrmatam, âpa^ tribus per continuam fuccefsionem/quemadmodum notionem Dei, traditam. Vfiß

ab origine inundi,ab Adam, Noc, Abraham, alijs^ antiquifsimis, poßeritati prædicatam, Hocigitur maxime obferuandum.Alterum quod ah Hiç^ rodes Pythagoreus,qui maxime uelint animam mortalem,non pru dentes, ac fapientes, ßd impuros, fceleßos, quicp libidinibus uitæ^ turpitudini fe dediderunt : » èiKvna i nsiLoi «ôâu« -

■7B(/ ihil M'Tÿ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, tvx (AH ^XTOlA^V» 'lAiAagt;^'Sltlt;tVamp;‘ gt;nbsp;KP«

efdixi'il nf/ IkS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ^yflC-TOj/ fccu/Tiîl

fAiv®': Non uult , inquit , impro* bus.animam fuam immortalem, ne ad conipedum illius iuis dicis æquifpœnis tor# quendus adue

niât. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D

Z« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ueram cunélot 'Philojophos conjenßjje t'Pietdtem y’Philofo^

phiam^S Cbri/îianatn, quœJola cunélas ambaget reßoluit^ omnes tacite collaudajß: Rerutn bumanarumfinem eJJe^Philofophorum coftßenßu,piei tatem : Pdanc autem eße folam Cbri^lianam.

L T I M A totius Opens meta, uehementer his i quæ præceflèrunt, neceflària, tanquam aptifsimus colo# phon/reftat, probandum, cundos naturali confenfu, atque aded rationis eius, quæ feparat hommes à bru^ tis, mftindujConuenifTejibicp demumuoces eorum,amp;: teftimonia defiflemihil efle mortalibuspictatc, ac reh'«: gi'one melius: colleéhs^ rationibus ,cundosæd dem deuenifle, ut hodiernam hanc orbis terrarum re^ h'gionem,ueram generis humani magiftram, uel ante^ quam exorta eflètifolarationeduceprædicarint:ut Omni natura diligenter humana,cundis^ rebusiquæ

cadere in animum poisint, uniuerfa^ Philofophia(euoluta, id tandem cundi, congt; cordes, quad ratione feipfam excitante, decreuerint efle uerum bonum , quod /pross mittit h SCC religio, üne quo, nec homine miferius quidquam nafci, nec multæ fedari animi perturbationes,de^ rebus humanisdubitationes/potuerint, Verè quidem unahæclomniumperturbationum,ambiguitatum^,quæ torferunt in omni ætate mortales, torfilTentc^jfemper uerum afylum portusep apparuit. Vna fuperiorum fegt; culorum tenebras 8^ caliginemfnitore fuo difpulit. Hæc omnia quondam dubia diG foluit, humanarum rerum finem fola declarauit, degendæ uitæ rationem ueram fola docuit.Secuti funt autem’uiderunt^ earn pene cundli Philo{bphi,quoniam non tam diuinaeft, cœlitusque reuelata, uerum etiam adeo naturalis, ac rationi conformis, utredeiuftequeinihil ftatuere pofsis, niiî ad eamforte quadam delatus.Cernereigb tureric,Philofophiæ,amp;humanæmentis,ubi minus deGpereCjCumeaconcordia^:' Aeprimuminemini dubium eft, quin iîtiin unaquaque re , optimum, acpretio^ lifsimum, cuius gratia icætera inuenta , ac conftituta uideantur, quod in fine eft» fie 1res humanas, etfi multæ funt , quæ/fub Philofophiæ confideratione cais dant, quorum afteratanimis admirationem/contemplatio , id tarnen/præftantifsi^ mum efle nemini dubium, cuius uirtusireliqua facile præcellat.ElTeautemfinem rerumhumanarum,aperte}amp;clarèireligio cceleftis docuit,utuitam hanc tranfi# gentes, amp;nbsp;ab omnifcelere, ac fraude abftinentes, ad meliora,quàm quæ in ocu^ lis habemus, perueniamus» Hue omnia demum rediguntur, qui quidem maxi^ mus ,nobilifsimusquc finis,trahit omnem pietatem, religionemque fecum, unis : uérfamep Philofophiam,particulares item rerum cgterarum fines,quibusitotafcrme -confiât religio»Nam ubi finem bene,re(fte^ uiuendiconfiitueris, neceflario'fceleratp

witae finis conftitutus ent. Sfc ncceflarió quocj ent corum aperta ratio, quibus con^ ç ftat reda uita:Cunda^ieodem fermone confonare oportebit. Primum igitur/de fine loquendum,Nani Plato amp;nbsp;Ariftoteles,mulii^ alrj PbilofophoRz^deó clarè hunc fi# nem uiderunt, ut pene miraculum fit eos ratione uidifiê, quod poft nuntius coeleftis reuelauit.Quanquam,ut dixi, perennis hcc fuit ufi^ ab exordio generis humaniPbi lofophia:cum mortales omnes,ut fummi TbeologoR: perhibent,ante diluuiumcon^ corditer unicum,fingularemcp Deum nofcerent,eum^ folunifadorarêt,uanispoftea religionibus,quemadinodü èc flagitiofis alrjs erroribus,repertis.Cum igitur oinnes fine Natura docente,fiue priftinæ pietatisjper omnia fecula ueftigqs extantibus, ma/ gnum prcPclarum^ ilium humanarum rerum finemiperfpexerint, profecto nulla fu/ per reliqua religione diftordia remanebit. Vt aliquis oculatus,cundos Philofophos pariter conuocans,fuas^ eis ièntêtiasloftendensjprobaiurus fit eis,nullam eos aliani religionem uoluifle, quâm hodiernam.

Dhilojophoi perhibere pictatetn ejje uirtutum principcm : probari hatte fo^ lam e^e Chrifliatiam, Finern à F^hilojophti conjentaneè religioni Chrt^ ßiance con^litui^ ut Deum fe^uamur. Hue omnem uitam dirigendam^ Hoeilloi dieentci, aperte religionem(J^ult;eßeij^uitur Deum, rejpexiße, pro baße. 'Philoßophts ueramßeientiam eße, Deum noßeere.

R I M V M igiturrdigionis, acpietatis, quo regitur beate uita,gradus ! eft, quod agnofeendus eft, amp;nbsp;colendus Deus, ex cuius amore amp;nbsp;cultu, ■j ac bene noftris fadis,perueniendumfit/admelioremquam caducam banc, corporeamcp uitam, Hoccum decantatum, celebre^ fadumfit, magno illo in terras adueniente Deo, omnes antea propter infitam, dogt; natamcp rationcm,0C quod unanimes erant quondam in cultu eius,non ignorarunt. Hierocles igitur Pythagoreus,tametfi Chriftianæreligionis hoftis,omnis probitatis originem^acprincipiu^dixitpietatem : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;m nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lijjj M-nxii,

: Omnium, inquit, uirtutum princeps^ 0^ dux/eft pietas,caufam diuinâ refpiciens,ineam^relata. Hæc Theologiaea eft, quæ)noftris in literisprædicatur^ Deum ante omnia uenerari oportere, amp;nbsp;quæ conftituitihanc toto orbe terrarum cele brem religionemiCuius principium,amp; caput,omnis denit^ cura, eft fummi Dei per/ feda ueneratio.Efticit autem ratio,ut fi pietasieft princeps omniu u/rtutu,eam pietatê hoc cu pn'mis honore præcellere,qua colitur Deus fummus,ac j^rimus, Deindeciim uirtute nihil fit melius,ftabilius,fortius,magis fubftantia fulFuItu,‘uirtutu autem ma# giftra, ac regina^fit omniu rerum maxima : ei fubiedum uerum neceftarid fubiacere, non ex nihilo nafci,in eo uerfari,quo)non fit melius,dignius, præftantius. Ex his au/ tem eftîcitur, ut hæc eorum de pietate atteftatio, quamiex pedoribus eorum eruebat Natura, non cadatmifiin hodiernam religionem, acpietatem. Neque enim/fipietas cftduxomnium uirtutum,omnis probitatis generatrix,amp;Iuxicorumpoteriteire Deoru,quos(aut Poetæ finxerunt,aut Philofophi quidam recenter inuexerunt,quo/ rum priores'homines fuerut, ut Hercules, PalIas,Mercurius, pofterioresffint fidera, , Dæmones. Eftîcitur igitur ut hæc pietas,quæ'princeps reginatç uirtutû dicitur, non alia tandê pofsit efte,nifi hodierna de fummo,ac fingulari,amp; præpotêti Deo.Quoniâ hfc de pietate prgdicatio,naturalis eft,nihil ei fubeft fabulofum,cômêtitiu,uanû:ori/ tur ex intima rerû'pfedacp côfideratione;amp; Iblû de uero, ac principe Deo poteft dlè uera.

A uera, cuius cultus, amp;agnino, omnibus generatim uirtutibus, omni probitati præss beat lumen. Hinc enimiduntaxatnafciturmodeftia, temperantia, iuftitia,rcrum bu:? manarumcontemptus,infecundis!conftantiaamp;moderatio, in aduerfîs fortitudo, nafcitur integritas, innocentia. Quamobrem,iî quis prudenter di)udicet,hæc Hierom dis pro multis alrjs atteftatio'defignat,ueram religionem,non aliam efle poiie,quâm hodiernam, in quapietas uera, id eft, Dei ueri, ac fingularis, de quo tarn multa iu# pcrioresloquebantur,colitur,ac celebratur. ItaqueArianusialius è Philofophis, cum optime uiderit, diuineque locutus ftt, kttkvtwi/ 'n'is ^ioïs t-artiS««, finem o^ mnium rerum efte,Deos fequi : in uno tantum errauit,quód Deos nominauit.Nam quos hie fentiam Deos,non habeo. Neque finis eft fequi aut Deos illos Ariftotelis, Intelligentiam Solis, Lunæ, aut Deos Poetarum, Herculem, Mineruam. Turn ipfi^ compdlente Natura, amp;uoce dara,fæpe,unum efleprincipem, cæteros autem /ab eo natos, ac dependere;Confefsi funt. Hunc igitur tantum fequi, non alios, uerus hjs nis eftjamp;S eflè poteft. Ratione igitur/cum eorum teftimonio coniunda,prædicant, clamant, non potuiflTein mundo meliorem, ueriorem furgere religionem, quani ho:? diernam, cuius omnis finis eft fequiDeum uerum, eius obtemperare præceptis,eum unum afpicere, cætera pro uanis, aut minoribus, longe^ inferioribus habere. Audi igitur Philofophos dChriftiane, finem omnium hominuin ,fupremam nature cu^ ram, ftudium primum, utDeum fequaris. Qiiod faciunt cultores Dei, præcipuum efle,nihil eos melius/exercere poffe. Hoctomnium eflè,quæ uiuêtes agimus primum. Quidquid egeris aliud, non ad finem tuum egeris : tunc ihumanæ naturæ finem fca cutus fueris, cum Deum fequeris. Sequutur autem,quilftudia curas^ omnes in eum collocarunt, ibi^ aciem mentis defixere; cætera facientes, uelut homines, femper ta#

B men ad finem ftium, aciem retorquentes. Hoc^eft, quodipfe dixit, Primum quæ-rite regnum Dei. Et cum uult nosfui mem ores,in itinere, in menfa, in ledo, ubique. Is igitur Philofophorum teftimonio eft hominum finis. Itaque/eadem repetitAria# nus, fine Bpidetus/confentiens cum Hierode,quód non liceat bene quid fieri, nifi ad canonem, fiuereguIamdiuinamreferaturi7rlt;Ss IsmTt nsthoy, 0 ijlh uscvhvx 'ny Tipcc^tToa ; Quomodo,inquit,eritulla res bene, ac decore fada, nifi ad canonem diui# numreferaturf 0'uocem præclaram,amp; auream. Suftragium Philofophorumjac confenfus, fiue uolentium j fine Natura cogente, hodiernam , amp;nbsp;iam ab exordio mundinatamreligionem,unicam,acfingularemeire,quæ regat unagenus homi# num, referens omnia ad canonem diuinum, ducem eum ac præceptorem/fequens. Eademide laudibus pietatis, cultus ue diuini, quod is/fitfons omnium uirtutum, omnis probitatis principium, uera hominum uita, locutus eft lamblichus, ob quæ/ creditusjamp;fappellatuseftàfuis/diuinus, ab alijs etiam diuinifsimus. Quo nomi# ne/multo magis funt noftri uocandi diuini, omnis^que Philoibphianoftra/diui# nifsima diccnda,cum ea doceatimulto melius,frequentius, quorum tradatioipe* périt eis nomen diuinum. Is igitur in eo, qui eft de feda Pythagoreorum : «Tmvra 'm olt;m nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n (jlh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ciùry amp;nbsp;ó ii'us

«7ms a'vyTi.'ncHtou. tt^s ’n W : Omnia, inquit, quæ de agendo, uel non agcn=* do definiunt Pythagorei, refpieiüt ipfam Diuinitate : hocc^eft principium, omnis^ uita ad id coordinata eft, ut Deum fequaris. Non ne igitur/una eft Philofophorum 1 Chriftianorumc^ philofophia, eadem fententia, quod ifequendus eft Deus, in tuen# dum eft in creatorem noftrumf Cum hoc autem'fit corpus,uita,fubftantiareligionis hodiernæ;non ne hæcilla eft,quam Philofophi|ueram, unicamq^ crediderunt f Sola cnim hæcfperfedè ducit uitam ad imitatione Dei, reipicit perfeefte numen æternum.

Duo funt ex Philofophis documenta, quódpi'etas eft uita uera, cundarum Iaudabjgt; C hum adionum origanum ex didis eorum'neceflarió ducitur, folam hodiernam piec tatem efle magiftram eorum,quætantis illi laudibus extulerunt.Audi etiam/eundem non Chriftianum,fed merè Philofophum. Eodem libro : e* -ni/ Sicii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fÓTniii

amp; 'ny ÇV »(»if v5p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TnxMg wcnztg livoi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Deum quoc^ Cola#

mus,amp; ueneremur congrue,fi mentênoftram ab omni (celere,quafi nota, puram ue^ limus efficere. En confentiut nobifcü,nihil in omni uita fuperelïe melius, quam Deu timere,uenerari,fequi.Vna igitur omnium Philofophia,ijna mens.Idem eodêlibro: « yiÿ )4'5otî amp;tûSj/ àgtTÿ'n. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(S' tvlt;/lxt{Mvlx Tif^ax, Trüiâ'Pt. »i^xs Swîff óf^itsg. Nain

cognitio Deorum, uirtus eft, di. fapientia, perfedacg beatitudo, efticit^ nosDqs ft# miles.CurdidsDeorum, 6 lamblicheC quod Plato, di ratio,tu quoc^ prædicafti de nnico Deo.Si Dei cognitioifapiêtia eft,multo magisifupremi Dei. De hoc igitur folo/ diceda hæcfuerât,ut dixit Plato,amp; tu ipfe. Nam eodc libroidefine totius ueritatis,0d fapientiæ t [^cJkisk xhy^amp;xs Ca^^xs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^e^tTrcDi) «éx 'iptxljTvif tTnsÿiilw, ri'n. tvèô

ov-T« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oTigS -xÏA©' ïTKraï ^iuamp;Lxs'. Quonia maxime ueritatê, lapientiam^ cocupi#

fcimus,ad eiufmodi hortatur Pythagoras fcientiâ, di uitam, contemplante Vnitaiê, qui eft finis totius cotemplationis.Sic ille. Vnitas,ut uifum eft ftiperius, apud Philo** fophos, eft fingularis ille, incomunicabiliscp Deus. Finis omnis Philolbphiæeft no# tio huius, di unitio. Sic aiunt Philofophi, omnibus os aperte claudentes, qui putent, cultu Dei,pietatecç in terris,quicquâ melius. Marcus ergo Tullius eadem prædica# uit,affirmans(eam prilcæ Philolbphiæ fuiflè fententiam ; C^uæ^, inquit, funt uetera præcepta fapientium,qui iubent,tempori parère, di fequi Deum. Sic ille. Sentiebant cnim prædicabantcç prifci cuncfta,in arbitriû i prouidentiamcp diuinam cfiereferen# da,0^cedendumtempori,uelutomnibusdiuinitusmifsis,faciendum^ quod ille: D Dominus dédit, Dominus abftulit,fit nomen Domini benedidum.

Deßnientc 'Platane ueram Japientiamfugam ex hoc mundo aßimilationem^ diuinam tum fanéîitatem,ac iu^litiamjunam duntaxat religionem Chri/lb anam hac definitione conclufiiJJe.Probari Platonic hoc te/limonio,necejjaf rid uenturum in terras Ueum fiuifiequem imitari^eniis humanum pojjet» lamblicho aperte fatente diuinam fimilitudinem comparari^ Deifi prace^ pta co^nojci non pofiêfUi/i L)eus ipfie audiatur:palam hodiernam religio*

B.V O D ex minoribus Philofophis deducitur, longe facilius'cx prifcis, lquifueruntdiuinispropiores,liquebit. Vtenim fuperius omnium gen# tium, eademicum noftra, quod ad religionem attinet, probatur Philofo# _________!phia, propterea'qudd totius uitæfinem , ftudiorum omniumj curarumc^ tiltimam metamicongruit inter nos, di eos,eire, fequi Deum, nihil^ fieri rede pofte, quin ad regulam diuinam referatur: quo palam fit,folam uitam lueramcß Philofo# phiam efie,cuius fuit demonftrator Deus,8lt;: conftitutor: alioquiquomodo ad cano# nem diuinum potuiftent omniareferri, nifi moi tales eum, uel cœlitus ab eo miftbs audiftent 7 fed multo melius ft eum audilfent. fic clarius j di apertius rid prædicatum eftâPlatonc, Atqueexeoprimum teftimonium fumatur,quo/uitamueram,ineo quiinfcribitur Theætetus, diuine concorditerque cum religione, definiuit : «A« (fivyili nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4«/)'« Ji 9%w ij?/ *7? Jiu/XTPf/gt; iiMUuns Ji Jiiuuo^

AKS« ôirrop ^tvfeS«z: Quocirca,inquit,omnicelen'tateconaiidumeft, ut Iiinc/eo aufu^ giamus. Fuga autem eft,afsimilan Deo pro uiribus : afsimilari autem,iuftum, èc fan# ctungt;efte. Laertius itemide fine â Platone conftituto : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AtR*- èvat tIùj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;âiû.

Ex his apparet, fi quisiaudirePlatonem,eiuscp autoritatiftareuoluerit,illain denù que fuiife religionem uitamcß hominuni ueram , unicam,fingularem ,unicam^ Phi lofophiam, cuius præcipuus finis, ac dodrina fuit, ut ab hoc mundo/in coclum ce^t lericer aufugiamus. Quidquid hic refonat, regni cœleftis eft prædicatio, omnes ad cüclum inuitamur ab hac Philofophia. Ille^feius clarifsimus præco, cupiebat diftob ui, Sgt;i. eflTe cum Chrifto. Eft item religionis huius finis, afsimilari Deo: Quem utimb tari poflemus, eiuslt;^ fimiles fieri, fecit fe nobis ipfe(fimilem humano corpore, in quoadiones omnes uitæfacræexprimerentur, aftùmpto, Itaque/femper inhorta^ batur, ut eum fequeremur, manfuetudinem, clementiam, tollerantiam attenderen mus.Deniquenoneftaliud hæc religio, quàm uitæ diuinæ^ exemplorumcçeius/ imitatio. Ac fiquis altius ipedat,hoc Platonis teftimonio/primum continetur,ut hon mines fuerê, amp;nbsp;darê poftent Deo, quod fas eflet, afsimilari, quantum^ natura pa-' teretur humana/ad imitationem eius attingere, fuiflè mundo/præfentiam , con# fpedumque diuinum/neceflàrium , quem(perfede , amp;nbsp;clare intuentes homines, mores fuos i omnemque uitamiad imitationem eius effîngerent , inflammaren n tur^ magis, quam uiam primus imprefsiflèt, contemplati: Alioquitnunquam pon tuiftèt elfe imitatio perfeda, uera^, amp;nbsp;quantum mortal! naturæ fas erat^afsimilan tio. Secundo continetur,eam denique üeram perfedamcp in mundo religionem apn paruiffe, quæ folapotuit, ufque quo mortales decuiflèt, docere, amp;inflammare, ut Deo fimiles fièrent. Acfi fieri fimilis Deo, uera uita , uera Philofophia definitur,

B certe' folafueræ Philofophiæ nomen meretur, ea^ debet tomhium mortalium con# fenfuprobari,cuiuseftDeus exemplum(fcopus^ uerus amp;nbsp;clarus. Faciliusautem,^ fuit,imitaripræfentem,quàm abfentem. Erit^tuerior,perfediorq^ religio,amp; qua nonpofsitmeliordefiderari,ubiperfediorfuit,ÔCeftepotuit afsimilatio. Sola aun tem nouifsimorum feculorum religio uidit, amp;nbsp;audiuit Deum, folacp potuit perfedà cernere,ôdnoflçuerosiuftitiæacfanditatis fontes. Definit enim Plato, alsimilari Deo,fandum,iuftumcçefle. ACjUtidempotuifle Platonem, cæterosq^ augurari, (Naturæ enimldocumentumeft)quæfit hæciuftitia,acfanditas,quibus diuinafimin litudo comparatur, non potuit tarnen fperfedè nolle, nec quoad homini fas eflet, per iuftitiam, fanditatemc^ Deo conformari, quantoperequi aut uiderunt, aut aun dieruntipfumDeumloquentem,Ô^agentemr Ex his eflîcitur Porphyrium, Pron dum, aut quicunque religionem Chriftianam contempferunt, non modo' cæcos fuifle, infedantes quod nefcireht, fed etiam contra naturam, iudiciumqp præceptos risfuiipeccalfe. NamPlatonisihæcdefugaexhoc mundo, amp;nbsp;afsimilatione diuina, fanditate, ac iuftitia definitioiproinde uera eft, quia naturalis, pura. Judicium au^ tem eius fuit, eflè, afsimilariDeo, Philofophiam ueram. Cum autem religio ChrP ftianaihancmaximê alsimilationem profiteatur, cuius eft præcipuacaufa, quddpoj» tuitDeumuidifre,amp;audiire,tota^ dodrina eius, fit De!imitatio, ex præceptis eius,amp;exemplis,amp;eorum qui eum uidilfent,audiflentcp.confedaiprofedoconj« trafe,amp;præceptoreminfanierunt,hancirriderttes,eifp infultantes. Quod autem ueràdicatur/hancelfeueriorem,quàmpofsit eflè, afsimilationem Dei/amp; imitation nem,exipfaiuftitia, fanditatetç probatur , quibusiafsimilatio definitur. Maior... enim fanditas,iuftitia, integritas religionis huius profellbrum apparuit,quàm alio* ( rum, quos'anterioribus feculis habuit mundus, Hic^præcipuè uiguit perfeda ilia \

566 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVGVST. E V G V B» L I B, X»

iuftitia, quam Plato fæpe prædicauit, non modo non amids fed ne im’micîs qui# C dem obeffe. Præceptor autem, dux religionis huius, edam inimicos diligi manj» daui't, exemplum^ ipfepræbui't primus. Deniquelamblichuspro cundis, due n'tu diuino concitatus quitiel Dæmonibus extordt fæpe ueritatem due qudd hîc demum per multa uagata dftit, amp;nbsp;conquiefcit ratio, proteftatus eft altauoce,amp; quæ uera dt religio nbsp;nbsp;qudd ealmortalibusinnotefcere non poterat, nid Deus auditus

in terris effet ; St» Ti^xKnoi/} ois rvyjQcJva ó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. t«v7« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^/ivcu.

àiiv-ni » àxNHôœj, N nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’BTiamp;L^H’nu : Certum eft, inquit, nbsp;nbsp;agenda efle, qui#

bus gaudetDeus, Hæc autem non eft facile noffe, nid quis Deum audierit, aut arte diuina comparer dbi.EccePhilofophicondtêtur, in eouitamomnem traducendam, ut Dei mandatis obfequendis totus incumbas, quibus ille gaudeat, indftas.Hæc au#

- tem diffîcilia cognitu iudicantes, concludunt, nid Deus ab hominibus fuifîèt audi# tus,nunquampatere uiam potuifle, quæ'ferret ad Philofophiæ ueræ fontes Deusfuæuoluntatis condliorumcp fuorum ,amp; eorum j quibus deletftatur déclara# tor ueniret. Quo iudiciodednitur ab eis, folam in omnibus præterids, 8^ futuris ïè# culis hodiernam fuifle, forecp religionem, quæ uera Philofophia, uerus totius bu# manæ uitæ fcopus dt habenda quoniam declarata fuit à Deo, prædicans, ample# (ftens, quæDeum loquentem, uoluntates^ fuas explicantem, domines audierunt. Hocqjiudicio'dt,quoniam dneuoccdiuinadeclarari mundo Philoiophia uera non poterat, ut Deus, cuius femper humants rebus proipexit cura, neceflarid defcenfu# rus eftèt, magnus dux, 8C declarator fapientiæ.

EteatosiK.gt;irilîotele nbsp;nbsp;nbsp;Elatone pradicatttibiis, (jui diuinam iußitiam

(juunturjhodiernam religionem cundlü Inudibiiô comprobaße^ßolam magn ßram uernm diuinœ iußitice^

s PI c I E s omnium fententias, condrmantes hodiernam religionem ui# diflè^indicafle^ eos ante, amp;nbsp;poft earn conditam, naturalem Dei cultum, ueram^pietaiem. Nam quæfuit PIatonis)ex fublimi quodam iudicio fen tentia,efl'e ueram Philofophiam,adionem^ humanæ uitæ perfedam,

fufpiciendum jadmirandum^ dnem,afsimilari Deo,per iufticiam,ac fanditatem,ui# dens quad per fomnium,amp; admirans hodiernam pietatem;eadem Ariftotelis fuit.Is inlibro deMundo,quem efleeius, conftans eft fententia,ubiiuxtaPlatonis fenten# tiam dixifset,efteprifcamfamam,Deumprincipium,medium,ftnem omnium conti# nere : Huictpfemper ire comitemlufticiam , fcelerum ultricem, deintulit: h 5 iv^ou.' fi0Vÿlt;ramp;i/ fttTAûüj/, ;x«KAexós Tt »y ivt/icu/Mtui} wamp;vs ««; Cuiusmox a priiicipio dc particeps , qui beatus, SCfelix eft futurus, Ecceigitur duorum magnorum Philofo# phorum fententia: prioris, per iuftitiam^ ac ianditatemidmilitudinem diuinam quærendam : hanc/elfe uitam hominis ueram, pofterioris, beatum eife, felicem que, qui dmul natus ccepit iuftitiam, leges^ diuinas fedari, Recordare igitur, amp;nbsp;confer, quæ dicunt noftri : Beatus uir, qui timet Dominum. Beatus qui non abijt in cond# lioimpiorum. Quid aliudfhæc religio, quàm,quod tam præclare, ac prope di# uinitus, Ariftotelesiftatuens beatitudinem fupremamque felicitatem , diuinis le* gibus fedandis, Beatum hune Ariftoteles prædicat. Prophetarum oracula bea# tum dicunt, quiï'n mandatis eius cupit nimis. Etillefapientiæprinceps, Beatos/qui cupiant,dtiant^piuftitiam:quod fualingua dicit Ariftoteles, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ei'«

fed iam inde â principio, ut primum lucem afpexifti fapere, loqui didicifti,in omni deinceps uita, Hæc religio,diuinac iuftitiæ i præceptorumc^ diuinorum perpétua c5gt; mendatrix jindefatigabilispræco.Adeam mortales Temper inuitat. Hanceflè bosï norumomnium,Ôdpræfentiumamp;futurorumferacem fapientiam exclamat. Hanc Platofi noflè potuiflèt, fi tempora eius ad huius ætatem perueniflent,unicam,fingu# larem^ prædicaflèt,quæfacit,quodipfefupremum bonum iudicaiïèt. Nam in Apologia Socrates ; 37» y 'rvy^^Kva fzlytsoj/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'lim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trtgi «giTÜS

AÓyiss Tmääat: Elfe homini hoc maximum bonum, fingulo quoquedieide uirtuteha^ herefermonem.Hocfacitigiturreligionoftra,id fupremum eius ftudium^afsidua cura. Primum loquitur femper de principe, reginacp uirtutum pietate, femper hic cft, hicuertitur omnis. Exinde de charitate, iulhtiaiÿ erga homines, quos perinde ac teipfum diligas,hortatur.His duabus eaceu columnis fulcitur. Cum igitunquod maximum bonum eft, fit humanæ uitæ finis, unum ab animis expetitum, exopta^ tum : maximum autem bonum de uirtute femper loqui, ut ad earn inflammeris, ina duaris^ea,cenfeat Plato :reuera!hæc iudicata eftab eo|amp; pracnunciata maximum bonum religio, uerai^ magiftra, amp;nbsp;fola beatitudo animorum.

'Platonc'pr4^fer€nt£ cutt3:ii ohedientiam diuinam, aperte laljenfum ejje ho^ dierttte religioni t ut homines Jcirent iußa ß/perna in terrae n^ceßarid uenturumfuiße Deum.

OSSET quoque ex Platone/ea deduci demonftrandæ relig/onis ueræ ratio, fi quis cernât ea, quæ de obedientia diuina pronuntiauit, inducens Socratem/in Apologia dicentem jParendum magis efïè Deo^quàm hos« minibus, uel mortem intentantibus : nunquam/in omni uita committent

dum, quin philoibphemur iemper : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ji nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Rga «p iit,-

wfcta, ty oïós Tt â, »/X« 9ravlt;n)fz«£ QjiAsoixfiSi/ ; Magis, ait, obfequar Deo, quam uobis ó iut dices. Et dum fpiritus hos reget artus, dumqj dabitur, nunquam philofophari dc' fiftam. dixit nunc Socrates, quod ille nofter : Obedire oportet Deo/magis quam ho minibus. Cum igitur/talia loquentem,ut uerè locutusefi, fapientem hominem, quem^ltota Græcia, omnes^ Philofophorum fcholæ admirabantur, induxerit, conièquiturccrtc\eorumiudicio ,quicunquepareat Deo,nihil eum facere pofiè, quodin omni uita fit magis faciendum : lam eam eflè religionem Philoibphiam que ueram, unicam , facrofandam, quæ doceat femper^amp; inhortetur, parère Deo : Eos autemîueros eifc Philofophos, uitam laudatifsimam dcgentes, ueram^que Philofot phiam profitentes, quorum ftudiajed (pedant, ut Deo perpetud obfequantur, dit da eiusdefixis oculis attendentes. Sequitur item clare, amp;peripicue, quoniam paret re Deoleoufque commendauit, 8^ extulit,ut iduel uitæ præferendum ftatueret (Pat rere autem Deo i qui non uidetur, nec uenit fub oculorum obtutum, difficile eft: quanquamîqui Naturæ paret, etiam Deo paret ) naturale, non coadum, amp;nbsp;contra Naturam fuifle, utDeusialiquando in mundum delapfus de cœlo loqueretur, funt dens ipfe oraculafua,quibus homines auditis, unanimiter obfequerentur : lllarntp/ fuiifereligionem ueram, 8^ omni quæ ad ea ufque tempora extitiflèt, futuralt;^ unt quam eiret,meliorem, quæ(cum Deum audiffet, 8C uidiflet, uenerabilem quandamt atqueadmirandam conflauit ex didis, amp;nbsp;exemplis eius^Philofophiam. Hæc/etiam ab alio fummo Philofopho declarantur, prædicantur : qui,cum dicat^obedfre Deo, maria

563 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T. E V G V B. L I B* X*

manaamp;terras, omnem^î mundum, hominum ui'tam iufsis fupreinæ legis ob^ C temperare : primurn certum eft, eum/i'nuifîbilem quandam moderanonem , quamJ cunda fuis legibus diuinitus repertis inßftentia, fequantur, animaduertiflLe.Secun^ dum , quoniam uifibilia, propioraqj nobis, magis inouent, occultât^ iliaj ac natu* ralis rerum obtemperatio, cuflubiacent omnia cui^^arerehominum uitam affei» ruit, melior eflet, ac uerior, certiorcp, fi maiorelumine inclaruiftet,optimum fuiftè, Deus(ut fefe oftenderet, ut fecretas illas leges i quas acumine Naturæ uidcre Philos, fophi, redderet clariores, quibusihumana uita regeretur, nemo^ fefe excufare poG fet, qui latentes Dei leges, uidere, quibus obtemperaret, nequiuerit. Neque eniin philofophari poffunt omnes, amp;nbsp;ipfi Pbilofophi obfcuro in lumine,quafi qui primo menfè(furgereLunamautuidit,autuidiftèputat,uiderunt illas/per omnem muiu dumlatasleges.Naturaleigiturfuit,fummæ^ueritatisordo, ut ilia fupremæ le^ gis iulfa y quibus/hominum uita obtemperare dicit, inclarefterent, fièrent IjDedata, certa. Hocautemiduabus rationibus fieri poterat:uelper internuntios, quibus e ccelo mifsisdeges illas fuas declararetDeus: uel utipfc/pro fua clementiayuifibili prçgt; ïentia circundatus : quod ipfi quocpifieri poftè crediderunt,ut lupiter apud Poëtam,

Quasubiqueleges, cumprimis humanæ uitæ tuliftèt, claras efîîceret. Qiiomodo enimliufsis ftipremælegisihominum uita poteratobtemperare, quem'eflè finem ien^ tiunt, nifi coclitus aliquis uenilTet 7 Magnaigitur uis ucritatis. Eccc^Marcus'hanc , quafi ex cœlefti reuelationefententiam tulit. Nulla enim lex humanigeneris fuit,cui ' necelfefithominesobtemperare, nifipræfentia diuina,amp; loquente Deo,lata. Vt quod ait Marcus, iufsis fupremæ legis obtemperare hominum uitam, refpiciat ue^ rè, quod eft in facris literis, quod primahomini naicentilataeft à Deo, cum eiprxf D cepit J ut dominaretur in omni terra, crefcerent, multiplicarentur : ex omnibus fru^ dibusuefcerentur : adhæreretuiriuxori fuæ, duo^eftèntin carne una: Vt terram coleret,ex fudorefuo uiditaret. Secundaquocplex/hominibusrepullulantibuslata fuit à Deo, cum præcepitNoë,amp;filris,ut crefcerent, replerent terram: Terror eo^ rum eftetfuper cunda animalia terræ,amp; uolucres coeli, cæteracp, quibus/quemadi« modum etiam oleribus Sófrudibus uefcerentur : Ne polluèrent fanguine dextras: Quifanguinemfudiftet alienum , fundendus eifet aliquando/fanguis eius. Tertia quoque lexidiuinitus lata eft, cum Mofi latius edida deditfuper homicidrjs, adulte# rqSjCætcris^ peccatis. Nouifsime^uenit ipie totus fuarum legum claruspræco. Hæc, non aliafpoftunt elfe iuifa fupremæ legis,quæ/Marcus dixit. Cum igitur ho# minum uitamlafferat obtemperare legi fupernæ, certè/illa eft uera humana uita,uera religio, ad falutem generis humani ccclitus data, quæ'non ut quondam in obfcuro, fedclarauocecommoftraret,quænam eftèntihæciufla Dei. lllicp uere uiuunt, qui fubhacreligioneuiuunt,cognofcentesfupremalegis præcepta, eiscp quoad licet, obtempérantes. Itaquelconcorditer in his literis dicitur, Beatus uir qui timet Domi# num,in mandatis eius cupit nimis. Cum igitur hæcreligio'amp;iufla fuperna commo# flraucrit,amp; omnis in comendandis eis uox confonet,profedô/hæc uera ilia Philofo# phia,clarac^ fapietia fuit,cuius diuinitatem (quafi (pirates odores procul, fenferut, amp;nbsp;ceupertrafennamdiuitias eius admirati/manibus applauferunt,acclamauerunt^, amp;nbsp;ut præcones eiusiantecelferunt philofophi. Quam_,qui fequi nolit, plane ex his fit habendus , quorum infania/animis euerfis , nec nofte propinquos finit, amicos autem pro inimicis habere cogit, amp;nbsp;homines execrati,cupiunt efle feræ.

Ueßnitionemßapienticc uera (puce aßignatur d lamblicho, uni Qhrißia4 ncE congruere. quot;Philoßophoi in humana ßapientia nullam ßgt;cm babendam aßerenfei,ßolamdiuinam bodiernam, ueram eße iudicajje. Ex bis (^ua fdcereVbilofopbiamconfenduntf ^ucein bumana Vbiloßophia repre^ bendunt, probarißuntaxat Cbrißianam ueram Vbiloßopbiant eße.

HiV D 1 E NDVS eftquoquelambh'chusjindefîninoneueræ Philofo^ lphiæ:uidebis,nonaliamhancefle,quanitanti æflimat, èc admiratur, quâm hodïernam,Defeâ:aPythagoreorum : wr»

](exi tS amp;«y«T» Kisr«cfigavëigt;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tTîrtTÿ/tva Jï' cAjt rv titis gt;nbsp;}(e^' 7rëç tïî tto-

fs: tr«amp;Aâ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tiè utilvSni Tsx.vTKTiKin , pivus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«vTtÂctfzëixvi^M jg» tïs

l^iviis âamp;ù)it, àv^gaiTrlvaiii «yet^âii TTwrcDi) /iiTXÂceyjQdveiif : Hæcenim, l’nquit, exercet tole^ rantiam, mortem contemnit , continennam retinet in omni uùa, contralabores fortiter dimi'cat, ^7oluptates afpernatur omnino, Hanc igitur unam /ampleôlantur oportet, quiuoluntomnia humana, ac diuina bonaiconfequi, Hæcô lambliche Philofophia, cum nufquamitempeftate Philofophorum apparuerit, cum nullis in librisueftrorumiextet, una certefuit, quam demiflam nouifsimis feculis cœlitus, uosianimodiuinofolamiudicaftis ,quamiomnes homines felicitatis humanæ, dii» uinæ'que cupidiifequantur, Veftro ó Philofophi fuftragio(aflerta eft hodierna Phis? lofophia, uera, unica que iudicata,quam jomnes ample(fti,fubeauiuere, quibus eft cupido felicitatisioporteat, Nam primû hic tantumperfetflæ uoluptates contemn nuntur,mortismetus nullus fuit, fequacibus exercita tolerantia, quia beati præ^ B dicantur, qui patiunturiniuriam. Hæc fola, non ahXlargitur felicitatem in corpo# re, doloribus fortiter toleratis, uoluptatibus fortiter contemptis, deinde félicita# tem diuinam, ut præmiauirtutum iftarum fubfequantur, Quæ eft enim alia Philo# fophia, quæibona diuina polliceatur 7’ Vbi prædicatur alibi regnum ccclorum, niiî obfcurèjin node,incerto7 Nemo igitur eft,qui non fentiat,hanc definitionem Philo fophiælamblichi,primû eflè magnæ,ueræ Philofophiæ definitionem, nô Platonis, Ariftotelis,autStoicæ,Epicureæ,fed Philofophiæ ueræ, naturalis, inclytæ: deinde nulli alteri Philoibphiæ(definitionê hâc côgruerc,nifi Chriftianæ;Philoiophorumcp iudicio,hæc folaicenfetur uera totius beatitudinis,humanæ,diuinæcp finis, Humang, in hoc corpore, amp;nbsp;quoad homini, ut homo efl,pofsit côtingereidiuinæ, ut aflcqua# ris felicitate DeoiVjtnaiora quàm humana bona,nô probata hominibus unquâ, fed ratione quadâ comprehenfibilia,dc quibus eft noftri Theologi fententia, Quod ne# queaurisaudiuit,nequeincorhominisafcendit,quæ præparauit Deus diligenti# bus fe, Hæc/illa bona diuina, ad quæjjerducit Philofophia uera, uoluptatibus cal# catis, doloribus fpretis, tollerantia, fiuepotentia, fiuepatientia,quæ/tantopere no# ftris in literis predicatur, aifumpta,quibus uelutgradibus/uehimur ad diuina bona, quam fapientiæprinceps amp;nbsp;autor.'detulit è cœlo,duce magiftra^ Philofophia. Hoc/ Philofophi dicunt,fentiunt,prædicant,Hic quoque confiderandum fuccurrit, nullâ aliam fapientiam eos iudicafle ueram ,dignamc^ nomine fapientig,nifi cœleftem iftâ; totamcp humana fapientiâ cenfuiftè,fermé nihil efle. Siquidem Socrates ïn Apolo# gia: oTï H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£ni!2A««,àAiy» •nvos «^'nx k^[vAv!gt;s: Humanamfapientiam exiguiaut

nullius pretij efle. Supereft igitur, fi nulla reperitur in terris uera fapientia, fi Philo# fophorum libri,quoniam ab hominibus fcripti funt,eis aflerentibus, no ineft, oculis eos animi/ratione^ uidiflemeliorem quâdam,maiorem^, quâm humanam fapien# , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Z Z tiam

Av G VST, E V G V B, L I B, X, tiam,quænccenanô,'mortalibusaliquâdoinnotefceret,eani^/ut magiïîrâ ueram ir» G Omni uita fequerêtur.Nô igitur uel Piato,ucl Ariftoteles, aut quiuis alius magifter fapiêtiæjuerus que fidenter fequaris,eflepoterat,Et fi ncmo potuic,certè fuit rdiquû, ut ueniret Deus,qui folusihumam's erroribus expiatisïter redû ad felicitate oftende# retjcuius uniuSjquâ traderet terris,Philofophia uera eflet.Hancomnes mortales at^ tenderêtjhac Ambrofiaifequantum uellenqexplerêt. Propterea, quæde Nedarc,8d Ambrofia,uera^ fapiêtia eodê libro loquitur lambliclius,dicens bibendâ, haurien:« damc^ pro uiribus fapientiâ,quêadmodûNedar,amp; Ambrofiâ:

fjiixrciiii «7rPA()cvsfcO(/ ttj)' oiToi/, olovn. taxâcJTTig «^.ë^ocnxst^ vfcxTïVf©-. nulla alia de fapiêtia,Plulo# fophia^ didû,quàm hodierna,cuius autorïnuitâs ad pocula eius cûdos, clamabat: Si quis fîtitjUeniat ad me,amp;: bibauFlumina de uentre eius exibunt aquæ uiuæ.Solus igitur ille Nedar,amp; Ambrofiâ propinarepotuit, Nec ufquâ'Nedareâ illâ inuenies fapientiâ,nifi quâ fudit ipfe/de fonte fuo. Hic duntaxat efi:,quod idem admiratus eft lamblichusjfinem^ omnis fpeculationis,totiuscp Philofophiæ declarauit,id^ eft bi bereNedar,amp;AmbrofiâjCumait: -Aù nctMTui/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;icxijy Kvdgi-

Tivii 9mî IJ^cüKi )(si7Jlt;Aeiy: Venire ad aipedû pulcherrimædiuinifsimæ^ naturæ.quoad

n datû eft â Deo.Ecce à Deo datafuit,nÔ aliOjfapientia,qua uideamus diuinifsimâ,pul '^1 cherrimam^ »a^^urâjipfius nempe maieftatê,gaudia fempiterna, lætos^ triumphos

in regno Patris fui,cuius caufaîfeie detulitin terras,ignotorû bonoi^,uerætp fapieiv tiæ clarus præco,quâ(nemo mortaliu tradere potuiuet. Qiiapropter lamblichus bec-' iudicio illo,quod bomininafcenti infudit Deus cernens, folamcp earn cenfens uitani beatam, quæïenditadfinemreligionis buius, -zà «v^^ôm^ivx «Sp Ixy wî

-tIm Jè nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S§Hlt;riiéxy us nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^u»y KvrxTi^KTli^cu E)ebemus,inquit,co^

fuetudines bumanas,ut pIebeias,abqcere,Deoß2 autê cultû,qui longe præftat uulga^ ri uitæ,fedari. Déclarât Iamblicbus!quæAmbrofia,quod Nedarjqu^ uera fapiêtia, quâfuperius extuIerat:Eft,ait,ut abnegates impietates,amp; fecularia defideria,fobrie', amp;nbsp;iuftè,et piè uiuamus in boc fecuIo.Nâ mirû in modu cogruit fentêtialamblicbi,cû fummoTbeologonoftro.Quæ Paulus vsa-tuKxs im'bvi/ixSi fecularia defideria: lambli^ cbus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quod Paulus,Abnegâtesdamblicbus, Ixy, dimittêtes, relinquêtes,

f^uoddiuusPaulus,Jiniâus, tvo-ifois ^va-uyciy, Sobrièjiuftè,pie'uiuamus; ille,Religione Deois; fequamur.Sed fermonis error, dicCre/Deois;, no Dei, cu ubic^ fingulare Deu præpotentê,regê cocli terræ,bominum^ Deumtp patrem/nominet lamblicbus, Viderut igitur etiâ ipfi,obfcura nati in node,cundis^ fufffagqs confirm marunt bodiernâ fapientiâ.Eam Socratesfante aduentum eius plurimos annos,præ^ dixit mundo neceflariam, quodinbumana fapientia/nulla ipes ponenda fit, Veram autem illam fapicntiam,hodiernamcp Philofophiam,refpexiftelamblicbum, iapienss tiam inquam,quæ'non fcientiarcrum duntaxat, fed iuftitia, probitate conftet, audi cum/eodenilibro ingenue fatentem: 5T«lt;r«Tt turis^yw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jïkscho-vviis , i?l «aasis «ftx

, Tsrxvitgyix, ÿ md^x (jJcuytTca: Omnem,inquit,fcientiam,a iuftitia, cæterisc^ uirtutibus difiundam,non fapientiâ,fed malitiam uel impofturamcftè conftat. Quid uerius^ö^ ad agnofcendam ueram fapientiam magis idoneum^ ne putes,fapientiâ, aut Philoîb# pbiam Platonis,aut Ariftotelis,Aftrologiâ,Mathematicam uel quancuncp humanâ doêlrinam, Quibuseuenit fepe,utquoniam funtàiuftitia,pietate,cæteris(^ uirtugt; tibus feparatæ, non fapientia, fcientia^que fint, fed aftutiæ, malitiæ, cauillationes, luftitiaigiturfacit fapientiam. Vbi plus uirtutum, plus fapientiæ, plusîhoc ipfum nomen: cæterauana funt omnia, umbrafnon habitus,fimulatio non poftefsio fapiêi» tiæ, Commoda fallendis mortalibus deceptio,quibus!falfæ fapiêtie fpecies imponit,

A Condemnaruntigitun'pfiifuis fuffragrjs Humana fapientiam, Socrates aflerens cam nullius pretij, lamblichus appellans impofturam: èc earn folam innuentes, aperteep prædicantes,fapientiam,quæ iuftitia,pietatecp nititur, quibus abfentibus'quod re^ manetjimpofturaiudicatur, fimulachrum^ inane fapientiæ.Cum autéhodiernare^ ligiocontemnathumana,relpiciat diuina, perfedifsimaiuftitiae magiftra,amp;quæ folaiuftitia,8^cultu Dei glorietur, nihil umbratile, uanum , præftigiofum præ fe fcrens, certchæc ilia uera fuit fapientia, quam/Philofophi uiderunt, oculos que ad earn defixos habuerunt, cum in reliquis difciplinis, magna iadantia, inanis oftcntatio,plurimadeceptio, iuftitiænihil, minus pietatis. Audienfm Marcum Tullium, lie fapicnuamiftiusmundicondemnantem,amp; quia damnat humanæfass pientiæ magiftros, folumdiuinumprobantem. Secundo Tufculanarum : Quotus cnim,inquit, quifque PhilofophorumMnuenitur, qui (fit ita moratus, ita animo, ac uita conftitutus, ut ratio poftulat, qui difeiplinam fuam, non oftentationem feien# tiæ, fed legem uitæputet, quiobtemperet ipfefîbi, èC decretis fuis pareatf Vide# re licet alios tanta leuitate, ÔC iadatione , hislut fuerit non didiciflè melius, alios 1 pecuniæcupidos,gloriænonnullos,multosilibidinum feruos,ut cum eorum uita,' mirabiliter pugnet oratio.

quot;philojophoi fttundi uoluptateî improbantcfj omnem^s contiftentiam admh rantes y collaudajjc^ comprobajje Qhrißianam religionem ^neram cons-tinentia magißram. M.irabile 'Plntarcbidiélum aduirtutem, nbsp;nbsp;probis^

N HODIERNAM religionemconipiraflç, camep unam hominibus fequendam ueritatemPhiloibphos iudicafle, eft ratio ex contemptu, amp;nbsp;uoluptatum,amp; abiedione curæ carnis. Nam cum hæc religio,ftudeat, omnes uoces eius conclament,corporeas uoluptates, ut noxiasdpernen#

das,quoniam non folum turbanthanc uitam,fed(quod caput eftja maioribus bonis auertunt,nec aliud hæc religio fit,quam fuga uoluptatum,perpetua laus côtinentiæ: profedo/totipependeruntineam,amplexicß funtPhilolbphi, generis humani uerâ magiftram,ôô ueram fapientiam ftatuerunt,cum amp;nbsp;ipfi non confenièrunt modo, fed clamauerunt,uociferati funt/ugiendas eflè uoluptates. Aeprimum/audiendus Plu# tarchus,qui(non folü optima cenfet côtinentiâ,amp; frugalitatê admiratur, fuipicit, fed ctiâ uulthunc cultu honoremfc^ Dei efle,perinde fi facrifices, templuc^ eius donarijs adornes.Ineo/quêinfcripfitdenôirafcêdoî tw* 7r«lt;n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t5 tiiTiiJ^KXbvs kö«

^äoii üyipvy,'^ vHSiùarcu. »üïhptït©-, amp;c.Inomnibus,inquit,illudEmpedoclissmagnipon deris,diuinum^ cenfeam,ieiunare â uitrjs. Laudarim, amp;nbsp;eas,uti non ingratas,nec à Philofophia procul,in uotis confuetudines,a Venereisi öd uino pure abftinere, honorantes Deum,cÔtinentia,frugalitate,item^)certo tempore abftinere a mendacio, obferuates nos ipfosiut ueridici fimus in iocis,cum omni ftudio.Deinde/his animum meum componere,ceu non minor pietas fitifacras dies primum paucas fine iracun# diatranfigere,ficutetiamfineebrietate,8duino, perindeiut fi frugale facrificium, mellis^ß libationemicelebrem. Deinde menfem, aut duos, paulatim/meijpfius peri# culumfaciens,itafenfim progrederer antcriusjad innocentiam,obferuans, Ödeu# ftodiensmeipfumicumfermonemiti,placidum, purum que à uerbis improbis 8d fadis turpibus, öd commotione, quæob exiguam, ineptamcp uoluptatem, turbas zz t ingéniés

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V 8 T. E V G V B. L I B. X,

ingentes/turpifsimamq^pocni'tcntiam afferar.Qiiocircalîc ftatuo, Deo coadiuuan^ C te,ipfa deinum experiêtialcomprobabi'tanimi manfuetudinem,amp;humanitatem,ne# mini quibufcum degas, æquecharam,atque iucundam fore,atque ei ipfî, qui pofsi^s deat.Hec PIutarchus,iri primis admi'randa,qudd cum Empedocle uetuftifsimo Phi^ ïofopho,magnuriiidiuinumçp lei'unium cenfetiabftinere à federe: Vt fuprema Theo logia noftraldamansin ieium'o,Scindîte corda ueftra, non uedimenra.Derdinquat impius uîam fuam, amp;nbsp;uir iniquus cogitationes fuas, amp;nbsp;reuertatur ad Dominum.Et precamur,Quos(ab efcis carnalibus præcepitabftinere,a noxrjs quoque uitijs/ce/sa^ re concédât. Viderunt illijConfefsi^]^ funt,præcipuum,præfi;ans^ lei'unium eHè à fccif lere,Miratur,coîlâudat Plutarchus,diui'num,magnum^cenfet, qudd Empedocles/ poft excellens hocieiuni'um,fecundoloco ftatuit,ut cum in uotis fumus,cum facriRa camuSjCum Deum colimus,^ Venereiuino^!connneamus:Eflè hochoneftum,gralt;! tum,ex Philofophia,fî tepropter Deum Venerecontineas. Oftendi'c autem uiam Plutarchuslad hàbitum probitatis amp;manfuetudinis, ad habitum non irafcendi,amp; tonus continently. Potifsimu a pi'etate,fi di’ebus facris,ad cultum,honorem^ Dei,tc à uinoi Venerec^ caftum feruare ftudeasiexindepaulatim infuefeens, firmum, ftabi* lemep habitum continentiælcorrobores.Sic certo tempore,facris diebus, quibus di^ uinitas colitur, â mendacio uel in iocis cauens fummo ftudio, Ôd obferuantia, men# tiri refugiamus. Eadem uia eritlad non irafeendum .Tantundem pietatem cultum^ Dei exiftimansidiebus illis Tandis non irafei, atque nec ebrietati, nec luxuriæ, nec mendacio te dedere, Eflè^que fine iracundia, quafi fine uino amp;nbsp;ebrietate, perinde fî ieiuniû frugale, quoinos â uino continemus, célébrés.Sic méfem j aut duos,in omni æquanimitate, mîiniuetudine^tecuftodiens^ondocefacias animum paulatim non irafei, non mentiri,non loqui nefanda,indecorè agere, te ab ea commotione, amp;nbsp;ui# o tio abftrahere, quælob exiguam,ingratam^ uoluptatem, fludus ingentes, foedifsi# mamcp pœnitentiam apportât, Hæc^rapida eft incontinentia, amp;nbsp;luxuria, cuius finis' eft fœda pœnitentia, nonnunquam grauifsimum famæ, ualetudinis,uitæ^ diipen# dium.Id^iob exiguam, nullius^ ponderis uoluptatem. Deinde Plutarchus (uidc quàm congruat cum facris Iiteris,quidue Natura, uera^ fapientia ftiggerat) auxi# hum Dei cenfet,ad deponenda uitia,uirtutes acquirendas,neceftarium : ad habitum ilium non irafeendi, fi modd nos ipfos excitemus, amp;nbsp;auolenteiuelimus adiuuari. Si uel exiguus Dei fauor cum aftuetudine noftra acceiferit, inquit, uidebimus, ex# periemur, ueniet in lucemiudiciumillud,nonminorem nobis frudum fore ex ha# bitu illo modeftiæ, atque his, quorum confuetudine quotidiana utimur. Quid igi# tur aliudiloquuntur noftri;' Audi Auguftinum. Non folum martyres, fed amp;ipfiim Dominum,cumipfiusadiutorio, fi uolumus, poflumus imitari. Totaigitur hæc/^ fontibus Philofophiæ deprompta ratio , eft hodiernæ Theologiæ confirmatio: quddieiunium uerumfeft a uitijs : qudd â ieiunio corporeo, amp;nbsp;fecundo, peruenitur adprimum,accedentehabitu uirtutis, ex adu frequenti abftinentiæ:qudd pro# pter Deum/ingredimur hanc uiam uirnitis,ingrefsi'penetramus,ad ftimmum^p uer# ticemeo coadiuuante afpiramus : qudd colitur Deus abftinentia, frugalitate,a luxu# ricy ebrietate«^ continentia.Cultus^ eius eft, amp;nbsp;expiatio, his minimê fordere, præ# cipuelqudd hac aftuetudine, confirmatio uirtutis comparatur, habitus malus,pau# latimexuitur.IamblichusautemidefedaPythagoreorum: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7rKvnlt;/lx^

TtviSi/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ätavr« gt;nbsp;ni/ 3v(xai/, ôd quæ

quûtur.No prodeft,inquit,multiformê beftiâ cupiditatem/optimè pafcêtes, redderc' fortêinec Ieônê,nempe furorê,amp; iracundiam,8d ea quæ circunftant, nutrire fas eft,ÔC

À corroborate in nobis,hominem autem, ipfam nimirum rationem, fame enecare, aut debilitare. Quód audisilamblichum prædicantemhomini nonprodeflè, feras duas, furorcm,6^ cupiditatem nobifeum iniitasiimpinguare, fortiores^ reddere, eft'quod prædicabat fefacereimagifter hodiernæ fapientiæ: Sed caftigo,inquit,corpus meum, 8d in fcruitutem redigo, ne forte ciîmalqsprædicauerim,ipfe reprobus eriiciar. Eft autem magis ex Philofophia,bcnc agere,quam beneloqui.Quod laudibus^uerbis^î* offert lamblichuSjfadisPauIuscomprobauit.Veriores Philofophi,bene/operantes, qudmloquentesbene. Quod igiturprædicat hodiernæ Philoïophiæ nuntius, eft quod etiam Platonifamp;ipfi lamblicho,fummis laudibus commendatur. Platoiin Ph^donéjtotusfp locus proponitur ab lamblicho/de corpore :/X« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«A

«■or’ aù'ns^ lats «y i 3ios cùi^s »(^«5 : Neque, inquit, na^ cura huiusirepftamur,fed puros nos/ab eo conferuemus,donee ipfeÛeus nos diflob uerit. Sic illi. Beneiamp; mirificè ó Philofophi: fed addidit nofter,Cupio diflôlui,amp; eife cumChrifto. Corpore diflolui non fuffîcit,nilî meliorafequantur. f^uæquidem/ ctiam ipfijlicet obfcurius,uiderunt,agnouerunt. Si, inquit lamblichus ibidem, fieri non poteft, utin corpore/quicquam pure nofeamus, è duobusialterum neceflarium, y aut nufquam eflè feientiam : « T^hivr^men . •n'n. «wt« »«ïamp;’ cüithii tsro » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'”5’ V

càpâfi^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vx Autdefundtis tannîm.Tune enimlipfa per feerit anima,fine '

corpore,prius autemmunquâ. Hocigitur eft, cur ille'cuperet diftblui,uenire ad euriâ cœleftem, ad chart genitoris conipedum, ubi latet omnis fuauifsima fapictia.Philos . fophi dixerunt,hoc/animam cfle perfeiin alta fapientia.Sed noftri)fcientiam,amp; fapicn tiam clarifsimè propalarunt,eire cum Chrifto. Neque enim alia eft feparatorum anigt; morum feientia, fapientia. Aftcrtitem lamblichus, confirmâtes fuper fugiendis cargt; B nisobledamentisfdidaPIatonis.Mille,inquit,incommoda, propter neceflarium alimentum laffèrt nobis corpus. Et fi fuperuenerit morbus »impediturinueftigatio ueri: corpus item(inflammatlibidinibus,terroribus j amp;nbsp;fimulachris uanis implet; «s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«Tt vs;' Mirû nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tyrtviToa. quæ fequuntur. Vtuerèïiefapei!

Yc quidem unquamfper ipfüm nobis liceat,prudenter^ uiuere, Siquidem bella, fedi^ tioncs,8^pugnas,corpus duntaxat,amp; huius cupiditates/nobis exufeitant. Nam prosî pter acquirenda neceflaria,nulla non bella geruntur. Cum hæcigitur/Philofophi fa^ tcantur, fupereft»eos tacitis indicqs hodiernam pietatem innuiire,ad eius confirmatie onemlomnia eorum fufïragia conftnfifle, quoniâ uanos difliiadet amores, à focietate corporis diuellit jCuram carnis iubet abfjcere,tranquillo in portu, mundano mari flu eftibus infants fremente, continet. Et quod omnibus melius eft, altiusextollit, dux cius,quæ uerè dicitur beata uita. Itaqueietiam Simplicius, comprobans fugiendas uc exitiales uoluptates,defcendit præcipué ad Veneream:quæ fi diuturna eflet,mor£em i fore contendit,eocs breue ad tempus faeftam a Deo. Aitlt;S ca : « lt;fè Fl ^vks Fl Ttcg filmas, oiTM ’srÿTüKâingx •? «TlAwj/'Zc/aw'n.g« iKavH*, •Abftinentia, inquit, auoluptate Venerea, quanto cæteris eft maior ipfa uoluptas, tanto utiliorfanimo,amp; pretiofîor,pluris^ facienda, At diuus PaulusîHæc eft uolune tas DeijUt abftineatis uos â forntcatione.

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'Philofopho! earn laudatita Philofophiam, ([ua uiuitur pure, a corporels illeca

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fegregamur, aperte religionem Chri/lianatn.JfeélajJe, Eof, uoluptas

tes corporeas impedimento eff^e ad calefle iter aß erentes, unam nobijeutn relioionem aßeruiß e,

E F V G 1 E N D I S igitur corporei’s illecebrisiundequaquc nobifcum C Philofophi congruentcsjduas^ caufas panter approbantes,iam à prind^ piojquôduitæpræfendsftatum perturbant, leges humanas deprauant, iura profanant j eiscß fequendis/ritus humanæ uitæ ferinus efficitur, fed cum primislquód auerfos(â uita ducunt ad mortem,à femita Gcelefti feducentes,dum uirtute, quac)nos euexiiTet ad aftra, deftituti, delabimur inferius ; certè/confenfus eft omnis inter nos, amp;nbsp;illos, fuper ea religione, cuius^amp; ad contemptum uoluptatum o^ mnes infumuntur uoces,amp; ilium beatæ uitæ portum refpicit omnis. Qujs enim non fentitieos aperte religionem Chriftianam confeflos, cum lamblichus, qui diuinifsû mus ab ets appellatur de feda Pythagoreorum fcribens, probans^ eaïquæ de fugt# endis uoluptatibus,amp; coinquinatione corporisiPIato fcripfîflet, qui carmen Orphel probaflèt:

Quicunque ad Ditem incæflus defcenderitimum, Infoiïus cœno perpes cruciabitur atro.

Plato autem,fed purusiamp; expiatus ed delatus, ^'lt;.7« SitSp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cum (uperis habitabit,

lamblichus autem, Si enim, inquit, ad gentem diuinam/ei qui non fuerit Philofo^ phatus,pure^ uitam exegerit,nefas efl adiré,‘certè/folis accuratis,ac ftudiolîs licebit. Quas ob caufas, continet fcfe-ab omnibus corporels cupiditatibus/uerè Philofophi, fefe minime dedenteseisiamp;mancipantes. Alllgatur enim per uoluptates, quofdam ueluti clauos,anima(corpori : quibus fit,ut à diuino confortiodongius abducatur : Et cum exceflèrit,abit adid,cuius fibi focietatem comparauit, Itacpifolauidetur elfe Phi Iolbphia,quælmalis illecebris folutos, 'n Sf/ f(sà nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, y

* Ad ueram eflentiam, amp;nbsp;cognitionem perfedæ ueritatis, expiationem^ animi, perducat. Quod fi uera in eo félicitas eft, in earn totis animis tncurabendû çft, fi uere' D cupimus elfebeati, Hæcfomnis Philofophorum ratio, fi quis/æque iydicet, cadit in religionem hodiernam,perfedam^ Philofophiam,non Platonis,Ariftotelis,aut eu# iufquam. Subdit^ lamblichus, Simul ut ed uentum fucrit,melior quidem animaha bitat cum Deo, circume^ ambulat ccclum, meliorem fortem aflècuta. Sed quæ le/fa# dis impuris inquinairet,flagitiorum|amp; impietatis plena,ad fubterranea iudicia pro# feda, meritis fupplicrjs addicitur. His igitur fiehabentibus, non opus eft/pecunrjs aceruandis inhiare,necp gloriæ ambitioniqp feruirc,fed duntaxat prudentiæ', amp;nbsp;ueri# tati inuigilare, amp;nbsp;ut animalfitquâm optima. Hæcladuerbumille. Ob quæ/diuinus a fuis appellatur. Subrjcit autem, Deus,inquit,nufquam eft iniuftus, neceftei fîmilius quicquam,quàm qui fuerit nobis iuftifsimus. Quanta, inquit.tn pedibus celeritas, KH9Âxlt;nlt;)cy tfwànoifi Fugienda eft intemperantla. Hæclamp; fimilia fcribens, ingentié^ affè# du proteftans lamblichus, aut uolens, aut innuens hodiernam religionem, déclarât i iteritatem illam elfe, quam Deus/hominibus aliquando reuelare debuiflèt. Quæ/fa# pientes eos efticeret,ab impietatej flagitfjs^ abduceret, fîmiles Deoj iuftifsimos red# deret,ad fpes cocleftes erigeret,cuius unius(eft clara,firmaeç promifsio,pios amp;nbsp;iuftos, amp;nbsp;quibus libidines non imperaflent,habitaturos cum Deo, triumphis beatis eius af# futuros. Neque enim alia Philofophia promifit amp;nbsp;docuit hæc cceleftia bona, nifî per umbram. Velint igitur,nolint, hanc religionem ueram folam prædicauerunt, omni# bus earn fuffragijs generis humaniPhilofophiamdeclarauerunt. Ac cum fit omni# bus in rebusfummum,quo quidem ultcriuslnecre,neccogitationeprocedereliceat, fie in omni fapientia,hæç una perfedio,hæc cundis rede confideratis/Sol omnis Phi lofophiæ erit.Eiuspræcepta confirmansiaddit lamblichus : Nulla,inquit,utilitas dt# uiùarum,fineprudentia, amp;nbsp;lapientia. Decus igitur animi iduntaxatertt uita fecundû redam

A* redam radoncfn, am'mæprofectio fecundum mentem. Vt aflèquamur finem bea^ tæuicæihominibus à Drjs propo(îtum,amp; fecundum præfentem ætatem,ôd in futura. Homo igiturifenfu, amp;nbsp;mente pnuatus, planta fimilis efticitur ; fed fola mente multa;« tus,efterafcit. Irrationabilitate detractajnanet in mente,afsimilatur Deo« Itaqueipro uiribusiferitatis afïèélus déponentes, animi puris operationibus, quæ/amp; feiplum re# Ipiciant, Deum, utamur. Omnia enimifunt adintellec'lum èC Deum conferenda: TWff nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7« «TiKct ttkvtk) tt^s (S' vp « Adaximum itaque bonum/præbet no#

bis Philofophia, quod diiîungit â uincub's, quæ funt in anima, amp;generatione, Hæc igitur, ut loquar ipfe, Philofophia, qui fpectet alte, fola Chrilhana eli. Neque enim /, Peripatetica,cuius fequaces,paucis admodum melioribus exceptis, uideas/non mo? dd non libidinibusliberos,fedhisietiamlonge grauius, quâm h Philofophi non clTent, mancipatos« Vnahæcianimos àuoluptatibus auocatos, efticit diuinos, iniï^ gnitècæteros anteftantes omnigenereuirtutum.Infipienteritaqp/abhisfactum, qui/ decus eius,alrjs nominibus agnofcentes,eamlfuo nomine agnofcere noluerunt.

'PhilofophiaßnctnfCognitionem Dei^maio/latisipi eins admirationem Philoi^ fophof aferentej J religionetn Chridlianam, eiiinsfinis eß Dei notio^ ou mnihii^ fiifi~ragijs confirmajje : ^,^^^rchytafn Plutarchutn j lamblichum^ Simplicium hac dicere.

V 0' D autemidefine totiusPhilofophiænobifcum congruant, quo quó dem fitperlpicuum, unam eorum, atque noftram religionem eHe debere, S declarant pro caeteris omnibus(Plutarchus,amp;Iamblichus,Ärchytas^ __^^Tarentinus, cuius fententiamilamblichus explicat, Ait igitur Plutarchus, inSympofqsdeGeometria, quæabftrahit d fenfibus^amp;conueriit: tIùj voHrlijJi i^vcnpy hs 'TtÄ©' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;) ûîûp tTrv'Bslamp;a ■n.ÄiTHfZ Ad intelle(flualem,{empiter‘*

namcß naturam,cuius contemplatioiefl: Philofophiæ finis,quemadmodum epoptia, id eft, Ipedatio, finis initiationis. In hislaperte Plutarchus uocat naturam intellecftui? alem, ac fempiternam, Deum folum, cuius uniusieft æterna natura. Ac,quanquam funt intelligibilia,fiue intelledlualia multorum generum, feparant tarnen Philofophi/ fubftantias æternas,ôôintelle(ftuales,ab hisiqug quidem folo intelledu percipiuntur, fed a corporibus feparari non poftunt. Solus igitur Deusieft intcllecfiualis, æternacp Natura« Sunt quidem alia intelledualia, utDq, fed non lèmpiterni, eodem affcrtore Plutarcho« Finis igitur totius Philofophiæ, eft ad fempiternam afpirare Naturam, cuius afpedus/quæritur ut fupremum boiium^ab Omni Philofophia. Eft autem in I Teletis, uel initiationibuSjCa quæ dicitur epoptia, ultimus acftus, quo myfteria pan^ dunturinitiato,totius'initiationisfinis«Sicomnisuitæ,philoibphiæ^finiseft,utui# / ■ deasDeum, fiuenunc, fiueinpofterum« Nuncin tota Philofophia non eft alius fco# pus,quâm Dei fcientia,amp; quafi contuituszhunc'omnis uel promittit, uel cupit often:# tare Philofophia. Sed quoniam uideri non poteft,nec fatiatur hac animus/ambigua, nubilacç contemplatione, turn quoniam finis is côtemplandi Dei, eft propter finem, ut cognito nuncac fpedato Deo,traducas in cultu eius/omnem uitam jtraduda, ma# lora præmia, quæ ferme nulla funt hic, confequaris; hune Philofophi proponuntamp; fentiunt,cum dicunt elfe fine philofophandi, naturæ fempiternæ contemplationem, 'Itac^/poft Plutarchum,confirmans eadé lamblichus,de fêdta PythagoreoRz «' Horta# jur, ait, nos Pythagoras amp;nbsp;Archytas^ad fapientiam,amp; fçicntiam, -nS) tvoc

«nA©- Tmaui biuç/xSi Vnitatis contcmplatricem, Qui (finis eft omnis contertiplatio^ c nis. Propofuitjinciuit, etiam aliudbonum maius/Archytas, uelut è fublimi fpecula' Deum cunda coordinata iIli,cont:ueri.Si enim uere talis omnis felicitatis,fubftanj« ti;«, caufæ^ , lt;2* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ó ötoj c^çyHTca, amp;nbsp;omnium principiorum Deus eft princeps;

certèfftudium omneiconferendum ad earn fcientiam eft, per quam(fpe(ftarequis eum purum qucatjamp;^ per quamdatos aditus ad eum reperiat, amp;nbsp;per quam'principqsexâ» trema connectât: nhiOTam yj' » 'nnxi/T» CwAjks« wJltüiiui) : Eft enimiiduitæ genus perfe# lt;ftifsimum,ac beatum. Quo contemplando, non feparantur à primis extrema, fed in unum utrat^ hæccomplexus animus,principia, finem, medium^/pariter connedit. Ea enim eft diuina caufa,quam ampledantur oportet(cupidi felicitatis. Sic^ hæc cogt; hortatio ad omnia, uel noftra, uel quæ funt in Natura, denique res omnes ipedans, omnes uias compleditur, quibus ad Deum afcendas, «s -r/ut uëi -ny

MX'yurtui. Hæc ad uerbum lamblichus.Claret igitur cum fit idem,teftibus illis noftræ atcp eorum Pbilofophiæ finis ( utraep enimicupit ad Deum mentes attollere) nullum effe nobis difcrimen cum ill is. Id etiamlfit ex his perlpicuum j quoniam dicitur Phü lolbphiæ finis, Dei contemplatiojeam deniqueueram perfedam^ probari Philolb* phiam,quæifupra citeras omnes oftendit Deum, clariuscplprincipia,caufast^ omnes ad hunc fuum reuocat fontem. Omnis enim alia Philofophia, aliqua parte peccat,8^ feparat à fonte riuos, à creatore creata, nec dilucida contemplatione tendit ad rerum originem. Diftertur,diirultat auero plurimum. Hæcigitur Plutarchi,Iamblichi(^ explicatio, quaferuhqelïe finem totius Philofophiæ/contemplationem Dei: etfi non expedite',amp; uerbis apertis,necefrarió tamen(eft interpretatio didorum Ariftotelis,0d Platonis, Tullq, cenfentium, beatam ueramt^ hominum uitamicontemplationem. Itacpictiam Simplicius afiirmaqeumeflefinem Philolbphiæ,amp;^id/Ariftotelêuoluif[e: D eum^lefle finem Philofophandi,ut ad fcientia Dei dedudi, incendamur amore eius, eximiatp pietate ut creatorem noftrum colamus,ac ueneremur.Hoc dicit,interprétai# turns libros Ariftoteliside rebus naturalibus : Maximum, ait, eft feientiæ naturalis bonum, quodadnotionemfubftantiæanimi,amp;ad contemplationemfeparatarum formarumluia eft pulcherrima,ut amp;nbsp;Plato monftrat,a Phyficis motibus afeendens ad inuentionem fubftantiæ,quæ per fe mouetur,0d intelligibilis, diuinæ^ hypoftafeos, id eft,eftentiæ: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nUxs xirn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kfnàûs lx v®’

tHLiTiSi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»GüTWvayfrtws às ngu inyxAtHomix 'nfl 7rviÿimvfamp;' «vocywgSirte •

Hxlt. « Tj^s 'ny ^^oy (rvytTm^eiXy j^gee tiJsjÇ gt;nbsp;bÄTsrii «xi^xKès lt;ruiJXKöÄ0v3Slt;n, Infuper ad diuinam maieftatem, cultumcp eius^animos'ipfa hæcincendit Philofophia, ex his, quæ fiunt ab ipfo, apprimè cognitis, amp;nbsp;exploratis,d.educens in adminiftrationem, maiefta^ tem conditorisrHuic admirationfadiunda eft coniundio cum Deo,amp; fides, amp;nbsp;ipes fecuræ. Ob quæ maxime philofophandum eft. Hæc Simplicius. Quibus intelligi^» musiea gratia philofophandum efle, amp;nbsp;ob id/philoibphos nobis defudafle, librosq^ fcripfille.ut rerum caufis explicatis,diligentercp cognitis,ad fupremum conditorem, earumep inuentorem perueniamus : cognitamtp Diuinitatem^ac maieftatem eius ue^ neremur,fufpiciamus :ôlt;f amore ,pietatecp accenfi(fpeamp;:fidequo(çrepleamur, quP bus fecurè nobis perfuadeamus,fore’ut magnis quibufdam bonisialiquando cum eo fruamur, Jsphilofophandi finis : Pietas fciliccc, amorcp diuinus. HocdicitSimplii# ciusiuon Chriftianus,AriftotelicæPhiloiophiæ interpres. Vultcp hunc effe Philoft» phiæ fihem. Eiufmodfnoftræquot^Philofophiæfinis. Si finis concordat, nulla no^ bis cum Philofophis diflènfio. Hæc/utinam hodierni Peripatetici,quorum infdtiam nonnunquam mifereor,infpicerent.

'Philofophos pnefentem uifam contemnendam nbsp;nbsp;nbsp;ad folum Deutn uertendos

animos , odio^ habendum corpus affirmantes, hodiernam religionem comprobaffe, M.ercurij Triffmegi/li, Vlatonis, lt;,^^ri/lotelisj Syriani fuper eo te/limonia.

V o'd autcm Philofophia omm's, cum hodicrna religione mirific^ con«: ueniatjcumcp finemreipiciat,qui tollit:ur,prædi'catur in hodierna cœlitus reuelata fapicntia, ex antiquifsimis Philofbphis, quorum/poftcriorcs auii ton'tatem fiint ucnerati,amp; fecuti,poteft intelligi. Mercun'us Trifmcgiftus uetufti'Gimus fons, unde manauit Græcorum Theologia,prior ea fcripfit, quæ

i w Txf irvyKeitny nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;«amp;kv«'WI (wri ^vHrSiif àa-i, TmvTte nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fepT

vo'i '7« yîif, 7« yj i^cu/u, amp;nbsp;aTt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, -mrSToif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aJ^ÿ ’n tcyx'

gt; J(sà lA'mff» ffUfjufo^ccj) ny^attv'ip tv9«lt;A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kff'nccp^ovtjimv'i^ç Tnévra^ atmaliKSiy ty cccroifi«'

Tuyt uè^ 'n J }(gci£ (jiivty OEfivJls^y • Et ad ipfiimTatl txy (tn ‘Tt^û'ny xuim O’S mo’^ons w 'rtwoyf tnauToy » Jiwaxcu : Quicuncp gratiâ Dei aflecuti funt,hi, d Tatƒecundû operum comparationem,imiTiortaIes pro mortalibus exiftunt, omnia/mentefua, quæuelin terra, uel in ccelo, 8^ fi quid eft fupra coclum, comprehendentes. Ad eos ipfos ftible# uantesjuideruntbonum; amp;nbsp;uifo, calamitatem exiftimaruntihanc in terris uitæ aamp;io^ nem; omnibuscp corporels, amp;nbsp;incorporels contemptis , ad unnatem duntaxat feûi^ nant. Nifî primum/corpus tuum odio habueris,d fili,teipfum amare non potes. Eccc : igiturfons,undePbiIofbphorum fapientia manauit,qui dicebant ftiperius, fînem o^ ® mni's Philofophiæ Vnitatis intuitum.Syrianus autem,nos caufaboniphiloiopbari:

Trifinegiftusjuidendi boni gratia: quod cum aipexerimus,omnia fordere terreftria. Eccc,Trifmegiftus!cum ipfa diuina uoce confentit,quia dixit filius Dei,Qui odit ani^ mam fuam, in uitam æternam cuftodit earn. Et qui uult uenire poft me, abneget fe# metipfum, amp;nbsp;tollat crucem fuam, amp;nbsp;fequatur me. Trifmegiftus autem/oportere nos ipfos odifle,fi uere nos amare decernimus.Notus eft igitur/amp; peripe(ftus,facræi pro^ fanæ^ Philofophiæ,ueterisiac nouæ finis, uenire ad intuitum V nitatis. Videre Bo# num,quod excellenter ab omni Philofophia Bonum appellatur. Propterea/clarius bocillipandentes?dicunt, «i^oy ksù -nA©-, Sfot luJlcuycovlxs S amp;mî: Summu/amp;finis, ter;« minus^ felicitatis, Deus eft. Obhanccaufam in Epinomide Plato : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yJ'

’iSsif^J^is TniT^ WÖamp;9 ivn^éxs W nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Maius eifehumanogeneri uirtute,qug

pietas dicitur,nemo nobis perfuaferit. Eo enim, ut ipfeloquar, nihil eft/pietate apud mortales melius,quod adducat ad intuitum Vnitatis amp;nbsp;Boni, Quamobrem quæ digt; cit Ariftoteles in moribus,rogatum Anaxagoram,quinam effet beatifsimus, rcipon diflè. Nemo quem tu putes, ièd quidam, quem tu forte non putas. Id autem dixiflè, qudd fcireqrogantê'beatos putare, qui uel pulchri, uel diuites eflent. cà/’ns Ji ïams «tT» -rôp (cAvTrwSjamp;quæfequuntur. Ipfeuerô,inquit,fortaife uiuentem Iæte'amp;^ pure ad iuftitiam,aut aliqua diuina contemplatione fruentem,ut hominem beatum uocan dum putabat. Solum diuinæ contemplationis, in qua ibla/cunóli beatitudinem fta^ tuerunt,effèlt;ftumrefpexiflepotuit. Quæ(cum fit in corpore nubila,dicêtes, in ea/bea^ titudinem efle, certè dixeruntin ea, quæ perfeâè fentietur in codo, regnis^ bean's: Itacp/quod ait idem Ariftoteles, -w ygt;ÿ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j{gà TtA©r xamp;soy cpcuvi-na, (S’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

yixKseamp;iy : Præmium enim,finish uirtutis,optimus uidetur,amp; diuinum quiddam,atc^ beatum:Non poteft quicuncp rede penfitet,nifi depræmio cœlefti,quod undequa«^

573 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V s T» E V G V B» L I B, x;

bcatum fit,didum efle.Necç enfin frudus is,finiscp,beadtudocç ccrnitur ufquamin c terris. Necß fuit quifquam, quem/præmio bçato uirtus fn terris affèciflèt.Verc qui# dem uiuunt quietius,trâquilliuscj, quosiuirtus uberrima pafcit;fed turn paud id ge# nus funtjtum corporisj humanæqp conditionis fragilitas, tot obrjdt incommoda ad triflitiam,ut moeror fadlius præponderet lætitiæ'iurbatæ femper ab aduerfîs.Itaque etiam Platoipartim cogitur idem fenfifle,partim fenfit aperte, ÔC clarè, cum ait in de# dmodeRepublica,cumfînttresuoIuptates,/4«ff nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vnam qui'

demfeire ueram, germanam^, duas autemnothas, èC adulterinas. Senfit autem pri# mam, qu£ eft in intuitu,contemplatione^ rerû.Sed cum rerum ipedatio non efiiciat beatum,folam certè diuinæ uenuftatis fpeculationemineceflarid fenferunt.lnde dicût ipfi, Ariftûteles^^beatiisimum elle optimum quenlt;^,fceleftuminfelicifsimum, Atcß idem Platqne corporeas uoluptates eos ipedaiiè putes, aie,Âiyéfdr« «ya^èe

(CRcarX) iiffcTib.©' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»lt;5« oiüimI®', ^vrytvlt;{x nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quæ dicuntur bo#

nacorrumpunt omnia, atque abducunt à redo, formai diuitiæ^ robur corporisj cof gnatioep firma propinquorum.

'Philofophosiaß'irmantcifinemomnis Thilopjphiacjje contemplationem^ fclicitatem ueram, jolum intuitum Dei or regnum calorum Jefttire pogt; tuiJje.Ifj terrtsinullam eße beatos reddentetn contetnplationetn.Ex hü cum religione CbriEliana palàm eotfendre,

G I T V R/ qui dieunt ( funt autem tres hi/Philofophorum principes ) ue# '1 ram uitam,finemcp fclicitatis efTe, feientiam, fapientiam, notionemi duo D necclTarid dicere coguntur : Vnum/quod fuperius ii Plutarcho t lambli# ________cho^pleft declaratum,non omnem in uniuerfum contemplationemcfle fc icitatem, finemtç Philofophiæ, fed cognitionem Dei modd : ac feire, noflè^ rerum patrem,ad eum tanquâ fontemfomnia reuocare,amp; exclamare, T e Deum laudamus, te Dominum confitemur : Te æternum Patrem omnis terra ueneratur: Eum uidere, fentire creatorem cocli, amp;nbsp;terræ: indeiuelut rerum principio, fapientiac quoq? amp;nbsp;con# templationis origineincipere.ôC in eum definerc.T umcpabfolutû efle conftabit Phi# lofophiæcurfum, cum uentum fuerit ad fummûrerum uerticem. Tum quoniâ non dl hic/eiufmodi perfeda cÔtemplatio, quæteddat animos perfede beatos (nô eft au# temfuanusiullus, incalîum^ à Natura præfixus finis) Philofophis item perfeda, di# gna^ noftris animis beatitudo, definitur cÔtemplatio ; certe concluditur.hanc beatâ contemplationemiduntaxat efle contemplationeniDei,quod PIutarchus,amp; lambli# chus aperte fatebantur, amp;nbsp;hancin terris, Sgt;C in ergaftulo corporis efle non poflè. lam primum igitur^quod Ariftoteles feribitin Ifbro de MoribusTtA«« tvlt;/Jcu/x«izw, «71 biu^HlLKH -ne fcvfcfylt;ia: ngù ^rtvân/ «y Quod autem perfeda beatitudo,fit cÔtem# plandi qugdam adio,uel hinc fit perfpicuum:Deos enimimaximè beatos,amp; fortuna# tos arbitramur, Sed quas eis adiones defignemus, utrum ne iuftitiæ, ceu mercatori# bus, qui merces uicifsim inter fe commutent,depofitat^jiufte reddant, cæterai^ id ge nusr An fortes,liberales,caftos,eos ôd his adionibus eflè,quemadmodû morttiles,in# Agnes,amp; beatos dicemus C Sed cum hæcinon fint apudeos,uiuereporrd beatos illos/ « arbitramur,nô dormiût autê,ne(ç enim uiuerét, nam gternus fomnus,æterna mors:

Sost H TiP nbsp;nbsp;mfre«, iMKscV’ô'nb- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ay et« : Quocirca (adio Dei, fupremae bead#

tudinis côtemplatiua fit.Hominû quotjîquæ fimilis illi,maxime beata. Hæc Arifto# teles.

A teksjaddens, hanc efïe ueram hominum beatitudineniuel exinde clarefccre^quod nulli cæteroruiTi animalium contingat. Qualcum bcati fint Di), cadein quoquc/lio^ mines, quoad eiufmodtopcranonis adfireis fimilitudo, beatos efie. Reliquorum autem animantiuminullos ziTc beatos, quibus/non fit contemplaiionisparricipa^ tio. Hæç Ariftoteles ; e cuius didis, fiquisiprudenter, ÔC accurate perpendat, Qi mnem quoque fermonem confidcrct, quo/ucram fentit hominum beatitudinem, quaDq quoque funt beau; nofcet ncccfiario concludi, ueram beatitudinem eflequi;« dem contemplationem fed non omnium rerum contemplationem, neque etiam/in corpore. Sed quoniam comparât beatitudinem Deorum, cum Humana, fimiJi bea^j tos homines fore contemplatione, qua funt item Dij beati : Sed ratio probat, amp;nbsp;Ârigt; ftoteles mirabiliter fuipexit cam contemplationem, quæ/facit fupremum Deum bea^ turn, fatians, explensque animum eius, eandemifacilius reddituram animos mino^ res beatos. Deus autem contemplans feipfum, fitfeodem autorebeatus. fimilis ergo inauditæuoIuptatiscontemplatiofcIicitabitDeos. Neque enimuidetaliud, quod dici pofsit,ratio. Sed cum nemo fuerit unquam in corpore beatus, neque fit ufquam ulla contemplatioibeatos reddens animos , aut qua fe/tanta uoluptate perfufum/ quifquam gloriari pollet, qua/nullam maiorem fateatur experiri fepolfe (quinetiam nubilaeftomnis, infynceraque,homiqmn contemplatie , afHigens anHnos amp;nbsp;cor/ pora : Nefas autem elt, naturam ifinem pofuifle, ad quern /nunquam ueniri polTet) ex his efficitur,utea contemplatie, quæ beatitude uera definitur, fit illudjpeda/ culum ,quo!nullum fit deledabilius,amp; quo funt incctloiDrjbeati. Quod homi/ nes in terris (fi cernerent , fimiliter atque Dqj beati efient. Ac/cum Deos efticiac contemplatie beatos, non fit autem uerifimile, quemadmodum nosmortales, cosi

B philofophari , plenos ambagibus , ea confiderare , quæ/funt feipfis minora , Solem,Lunam,pifces,plantas,ex quibus(fiant beati, alioqui/non magis quam nosieficnt beati:ex his omnibus arguitur, Arifiotelem/Naturam fateri, ac defi/ nirecoegilfe,beatitudinem ueram atque perledam/efie IjDcdaculum Dci,folum; non aliud, non cocli, non terræ, non alterius cuiufquam rei, in quibus fpedandis/ nunquam eritbeatitude uera : Spedtaculum Dei, uoluptatis omnis fontem uberri/ mum,gaudia inaudita.Ethoc eriqquoddixeruntPlutarchus,amp; Iambhchus,cfre finem philofophiæ, Vnitatis j ætçrnæque Naturæ intuitum, Idque/non in hac grauicorporisfarcina, in qualnemocontemplando potuitlegloriarifuilfepcrfecle beatum,duabusquidemdecaufis:qudd, ut ait Sapiens,afsidua meditatie/affli/ git animum:8^ uidemus fcrefpallere femperphilofophantes, non fuftinente Ion/ gos animi digrelfusifragilitate carnis: Tumifunt omnia crafsis occultata,amp; cir/ cunfufa tenebris, quorum fatigat animos i difticilis cognitie. Ad hæc, nulla res eft , quæ uifa , fpelt;ftata'que,impleat animum ea , quam Ariftoteles dixit, -nA««: tv ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, perfedabeatitudine. Nam eiufdem eft ratio , cuius/reddat cognitie, Ipe/

tftatio^que beatum,elfemaiuseo,quibeatusefficitur. Cumuerd/nihil in tern’s fit anime melius, certeicognitio rerum inferiorum, non efficiet eum beatum. Sola igitur fupereft diuina quærepleat infatiabilitatem animorum , contemplatie. Hæc auteminufquam eft in terris, ubidenfis tenebris occultantur omnia : nec inuifi/ bills modo Dei, fed eorum etiam, quæ funt ante pedes, eft ambigua cognitie. Certe/fi contemplatie (eft uera animorum beatitude, cuius Ariftoteles uulgaribus ignotam dicitfuauitatcm,cccleftis quædam, nonterreftris fit oportet. FiEque uerifi/ mile^Ariftotelem feniiffequod Marcus Tullius/apertius indicauit, qui/toties refe^ tens I beatitudinem à Philolophis definitam, eife fcieniiam. Et deFinibus'dicens,

o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T* E V G V B* L I B. X »

Veteres Philofophosîin beatorum fnfulis finxifle tjualis naturaifî't uita fapientum: C Quostcura omni liberatos jnullum neceflarium uitæ cultum i autparatum/requis rentes , nihil aliud ehe aóluros putant, nififut omne tempus (in quærendo, acdb fcendo, in naturæ cognitione confumant. Hæc ille,cum ueram beatitudincm fc# rè fomniaflet, demum retulit ad fuperos, apud quoslfit félicitas uera,dicens in Tufculanis, elle noftrorum aciem oculorum, etii fuiflèt artificiofè fabricata na^ tura, concrétisé terrenis'que corporibus interfeptam. Cumautem/nihileritpræ^s ter animum, nullam rem obiedamfimpedimento futuram, quominus perdpiant, qualequidquefit»Quàmmulta,quàmuaria, inquit, fpedacula, animus/in locis cceleftibusefthabiturusC Et,Profedo beati erimus, cum corporibus relidis, amp;nbsp;cupiditatum é amp;nbsp;æmulationumerimusexpertes. Quo'dque nunc facimus, cum Ia# xati curis fumus, ut fpecT;are aliquid uelimus, èC uifere, id/multo tum faciemus liberius, totdsque nos in contemplandis rebus , percipiendis'que,poncmus. Et, Oræ ipfæ locorum illorum, quo peruenerimus, quo/faciliorem nobis cognitiónem rerum cceleflium, eolmaiorem cognofcendi cupiditatem dabunt. Et, Quod tandem fore putamus , cum totam terram contueri licebit, eiusque fitum formam , con# fcriptionem. Et, Atque ea profedd/tumfmulto puriora, dilucidiora cernen# tur , cumiqud natura ieri, liber animus peruenerit«Poftremó,Portumpotiuspa# ratum nobis ,amp;perfugium putemus, qud/utinam/uelis pafsis peruehiliceat. Hæc 'jgitur omnia/aut dixit , aut dixifle cogitur Ariftoteles , quoniam.quæ rationes I perpulerunt Marcum , ut in locis ccclenibus/beatitudinem ftatueret, quia fcilicet/ ' nihil hie dilucidum, purumque cernimus , amp;nbsp;propter altifsimas ambages, qui# bus interfepta funt omnia, non magis uoluptas eft , qua'm faftidium , contera# platio : cademiAriftotelem commouere debuiflent.Quid,qudd Socrates conterapfit, D ipreuit ut nauci, humanam fapientiamC' in Apologia : o-n h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^iysTivog

i/ïi, H£w iJïvig, In hac igitur/tam nihili, tam friuola fapientia, quis unquara/per# fedam felicitatem, nifi qui ipfe fine fapientia eft, pofuiftet f Vbi ftint, aut fue# runt unquamladmirabiles illæ,quas in Moralibus/Iargiri fapientiara uoluptates afteruit AriftotelesC” Non folum autem Socrates, fed idem Ariftoteles,uilem, exi# guaraque ihdicauit omnem humanam fapientiam; feruam efle, humfque proie# dam humanam naturam ; fententiam Simonidis ueram efle, Solius Dei iure pof# fefsionem efle fapientiam, Qui folus igitur pofsidet ueram fapientiara, folus eft uere beatus. Eft autem (codem autore, fapientia diuina , uera maieftatis fuæ co# gnitio , eadem/uera beatitudo : certe igitur/eadem cognitio/animorum erit bea# titudo. Exclamat item Plato, tum finem fore malorum , cum corporibus relidis, erit animus in coclo , cum gente Deorum. Et lamblichus/fuperius aflerebat, o# mnia nunc/efle circunfufa caligine, nec uidendam unquam ueritatem, nifi è cor# pore , uelut è carcere euolaueris ♦ Ac profedd/ cogitur Ariftoteles his aflentiri, quæ iuper hac repræceptor prior locutus eflet in Epinomide: i (/hjux-np cw' »fwTrtiî {MKteamp;îois nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Ncgo , inquit, fieri poflTe , ut homines beati

fint, ac fortunatijpræter omnino paucos , dum uixerimus, Bona uerd fpes eft, defundis contingere , quorum caufaldum uita manebat , elaboraflTent , ut qui laudatifsimèuixerit, etiam uitæ curfuexpleto,præmiumuirtutisaflèquatur.Hæc Plato, Ego uerd(dico, non folum paucos , fed nullos/eflè beatos in uita. Con# gruunt igiturifiue palam , fiue tacite, ueram beatitudinem efle Diuinitatis intui# tum, ifl^ ccelo, non terra,

Japientiam, omnium fpuœßeri poßint, optimum^ teßibits quot;Philot ßopbii eße pietatem : banc autem eßefimilitudinem cum Deo^ eam^ißelicis tatem uerdm,t-Iocicum d'Pbiloßopbiaßeridicant, nullamaliam eos ßet élare potuiße Vbiloßopbiam, lt;puam bodiernam,

VM IGIT V R) duabus parnbus uera religio conftet, pietate, amp;nbsp;cha^ n'tate;quorumprimum/ergaDeum,fecundum/erga homines efl:pri^ mum^'à noftris i 8lt;S illis uera fapientia definitur, amp;nbsp;finis omnis humanæ uitæ conftituicur : fècundumifummis item laudibus tolhtur: eertè'Philo^

fophorum acnoftrorum, feculorum^omm'um/una eadem^ß nofcitur efiè religio, Quoniam cunóli conclamant^cogicâtionum t ftudiorum, laborumque metam fu^ premam ,amp; calcemiefiè, fapientiam : hanc autem effe fpedare, èCcoIereDeum, ad illumlcumflas adiones referre. Neque enira/qualencunque cognitionem,fapientiam cenfuerunt, aut qualemcunque fapienti’am , finem dixere fupremum, lèd earn dun# taxac, quæicum ad afpecflum Dei, fcientiam^ perueniflet, coh't eum öd admiratur, hicïomnes uoluptates pofiias arbitratur. Hocergo/pro Pythagoreis lamblichus: ets Ti^cöTÄTCöj/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tif«TBj/, uS (/là 9i0trtßaap «irxamp;i/ «vt» lt;/Ê vk xy ewfaj/tm-ra gt;nbsp;à/MjTJS «-

r’ bi§X7riV0igt; tIuj 01^010^701 701VTIH1 fi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7ree§i^amp; : Ab optl?

mis, inquit, amp;nbsp;pretiofifsi'misiexordium faciamus, oportere pietatem colere. Hæc autem'nonadfitunquam,nifirescolens/rei'cultæ fiat fimih's; quam fimilitudinem Philofophiapræftat. Enpretiofifsimam, optimam appellat pietatem :illud nempe Solomonis , SCpatris, Initium fapientiæ, timor Domini. Eftenim Swt^ees, timor B Domini. A'Græcodicitur, -nfuw7«‘3O(gt;, pretiofilsima , optima, excellentifsima; ab Hebræo, principium fapientiæ. Quàm diuinê quoque/ueram pietatem definiuit, ut fiat/qui colit, ei qui colitur,fimilis, illud uidelicet diuinarum literarum, Sandi efto# te, quoniam ego fandus fum. Additlamblichus : « /-ill«' yvcJins 7^ cè^iT^n ty m' 7\^ax,miän. -75ÎJ Steif «/tâs ópoKS'. Cognitio enim^Deorum/uirtus efi, fapientia, félicitas perfeda, facit^ Dijs nos fimiles. At cur Deos dixifti lam^ bliche,quitotiesffupremumftot laudibus extulifti, eius intuitum Philofophiæ fi^ nem prædicaftif Cumigitur fapientiami 8d felicitatem perfedam/dicat pietatem, profedó/quidquidAriftotelcs,amp;^Plato,de fapientia, amp;nbsp;felicitate prædicarunt,de pietate, amp;nbsp;cognitione Dei, eft prædicatum. Perfedat^ ilia beatitudo, quam /finem dixit in Moralibus, fapientia quoque/quam in libris poft res naturales j multis que locisadmiratur,non eft alia, quàm pietas, cognitio^ Dei, Ôd cum eo/fimilitUi? do : quod/idem^cuminMoribus eundem lîmilimuin Deo,ac fapientem, ac bea# turn definiflèt, profedd fenfit. Dicitenim^apientem, perpurgatam, fegregatamcp ab Omni contagione habere mentem, id autem/eflè fimilitudinem Dei. Itaque/coii' dudit eundem eflè nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;/{ èiKos ks^ ivtAtup-ovtsK-nySapientem Deo

gratifsimum, indeiamp; beatiftimum : ut apertè fateatur, beatum efle,cui cum Deo fo# cietas, amicitia, atque fîmilitudo. Hoc idem/fenfit Plato, cum in Euthydemo miris laudibus effèrt fapientiam : « nijiix 'ar«i'7«x» ttzrvx«// weiâ -njf «vâ^éTm: Vbique/red^ ditbeatoshomines/fapientia,Etquodnonfît diuitijs opus, præfente fapientia. Et qudd nihil utile fît/fîne fapientia,amp; prudentia. Omnibus^ ftudqs conandum eflc cuique, ut quàm fapientifsimus exiftat. Etquo'd^fi uel lapides aureos effîcere pofte# mus, nihil prodefleOfîne fapientia. Omnibus enim ueftigatis, quæ /tandem hæc fa# pientiafît,fînequaiuhilprofît,amp;quapræfente, cunda bona fequantur, ed tan#

dem confîderatio deueniet,quodlarnblichus dixit,amp; An'ftotcles obfcunus.Et quod c admirati fcn’ptores facri, cunâis coclo, amp;nbsp;terris rebusinumeratis, in quibus lt;nbsp;fit fa# pientia, ac feientia, tandem clamant efle timorem Domini. Et de quo fimiliter Pla^ toniiSolomon, Et qui tenuerit earn, beatus. Hancfom nés Philofophos cum tot lau dibus tollant fapientiam, cum decus humani generis appellent, cum omne bonum in earn conftituant, innuifle non ratio folum probat, (quod nihil eft, unquam'quidj? quid euoluas animo, totitantisep laudibus dignum ) fed etiam clarifsima uoce, eo^ rum nonnulli'proteftati funt. Nam Simplicius, cum beatitudinem uitæ,quam And ftotelesfin contemplando, feiendo^jue terminaflet, proponcret, hæc effatus eft: TTKo-ffS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nAeioitriâ)! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'ZtA©' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«vx-nxing, J}«'n

vjjri TrOiÂ^iUl/ i oTtn. Tramp;roö nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JÏKStiuS 7« itM'ixx. fmnt/dvva, tv 'srââi^iu ,

aK^ii iKcivT« TDis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(kÙtv yivûf^ivûis : Omiiis, ait, bcatæuitæ, perfetftionis^ animiprin^

cipium, 8^ Rnis^ed ad Deum conuerfio, inclinatio : T um de eo cogitationibus, fen-’ fis(^ redis, qudd fit, amp;nbsp;proipiciatiufte,redec:p gubernet:Tum his ultro libenterq^ obfequendo, quæ fiunt ab eo, ut ab optima fententia profîcifcentibus. Eodem loco Simplicius idem, Quocirca, inquit, donee cum autore j caufaup fua/firmis radici^ bus hacreat animus ; manebit incolumis, perfedionem que retinebit fuam, cum qua ' creauit eum Deus. Sed fi fe diuulferit inde, atque abruperit ; marcefeet, ac dilabe^ tur, turpis 1 elanguidusq# effedus, donee iterum conuertatur, uniatur'que ad cau* fam. HæcSimplicius,aliasAriftotelis,nunc(interprcs Epideti, fed nunc ueritatis ftimulisadusjduldusiacuerius loquens, qua'm magis Ariftotelis illic dogmata dilucidans, acerbior minus'quepietatis memor: fed memor tarnen in principio.

NLirk laudibtis cxtulijje 'Philojbpboficharitatem non: Eo i Chrißiaf D nam religionem, cuius fundamentum eßcharitas, comprobajfe, Depra^ cepfo quot;Pythagoreorum^

ADMIRATIONE quoque 8c laudibus charitatis, quæ pars eft xz^ ligionisueræfecunda, quam'quefacræ literæ poft pietatem, præferunt

ueram/eos iudicaffe animis, amp;nbsp;complexu mentis præfumpfiffe religion nem, atque hodierna, fentientes; prædicantes^ maximum bonum,cui/totis animis inhærendum fit, charitatem non fidam. Principio Simplicius,pro cæteris Philofb-phis hæc ait : « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Taff 4vx«S àj tvaxni/ Tvv«yvlt;rx niK-cTH^ Jziizim y»»? 7r^e

yfz ôiili ivaitriO)! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xftAws «1 tsrvSayógilci nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«TKuii K^iTÜi), iluj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tTJ/zwp, tvV'

mitIÙ/ TsxirSiy k^vtSiij tAtrop : Puracharitâs, fine amicitia, amicas animas in uni# tatem coniungens,eftpulcherrima exercitatio, amp;nbsp;præparatio,ad coniundionê diuP nam.At(p præclarè Pythagorei/præ ceteris uirtutibus charitatem uenerabantur, amp;nbsp;complexum cundarum uirtutum'eam dicebant. Vides confenfum, agnofeis fapien# tiam Chriftianam,cuiustomne decus,omne robur,eft charitas, amieitia, eftè natura# lem,rationiép undequaque confentaneam fapientiam,quamprius Deus quam reue# laflet, Natura ; ratio^ diuinitus nata, prüdentioribus uelut lucem/procul oftenta# bat: quamihilrationabilius, nihil æquitati congruentius. Namutomittam tot laus» des, quasidiuus Paulus de charitate prædicauit, quibus collatis, una Philofopho# rum, atquenoftrorum fuperea confenfio comprobatur : id/abundeeft, qudd cun# darum uirtutum complexum dicentes earn, Pythagoreos,minores Philofophi funt admirati

A admirad. Charitas igituriteftibus ilh's, eft omnis uirtus, eft fodecas omnis probita# tis. Quid ah'udiait Paulus f Charitas I non acmulatur,non agit perperam, non eft ambitiofa,omniafuffcrt,omniafuftinet, cæteras^ç laudes eius, quas/uno uerbo,_^, Pythagorei dixerunt, omnium uirtutum focietatem. Ex hac charitate fadum y ut in alio mirifice nobifcumfprifci Philofophi congruerent, quod admirati minoreSjpro^ fcddftjnthodiernamreligionemadmirati, Quemadmodum igitur/fub Apoftolis diciturlunam ftnfleChriftianorum fubftantiam , Et nemo erat egens inter eos : fic lamblichus'de Pythagoreis y t/Sj/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttstviiti lim inxy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;avpßintni/ «iJM.

TV wcerz»? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pythagoreorumcommunem fubftantiam cftèpræcepit^

conuidumfad omnc tempus. In eo quoque/mirificè coniènferuntijdem Pythagorei, rcfertur^ uelut diuinumà minoribus Philofophis, qudd quemadmodum diuus Pauluslnobis praccepit, Sol non occidat fuper iracundiam ueftram: Sic Pythago^ reos tradit, admiraturc^ Plutarchus^in eo quem infcripfit de Philadelphia : Opor^ tet, inquit,imitari Pythagoreos, quigenere nihil inuicem attinentes,fed folius com; munis fermonis participes, fi quâdoîad conuitiaiab iracundia impulfi fuiflènt,prius quâm Sol occumberet, dextras amplexi, amp;nbsp;exofculati, reconciliabantur.HocPhP lofophi mirantur, referont ut diuinum, præcipiunt imitari. Itaque'etiam Simpli^ , cius, ueram y Deocp acceptifsimam pccnitentiam definit, quam,princeps amp;nbsp;falutis, S)C fapientiæ noftræ docuit, ingefsit que y 8é fuis teftimonijsi beatis^ uerbis/declara;« uit: Si offers jinquit, munus tuum ad altare, relinque, uade prius/reconciliart fratri tuo. At Simplicius, Vera, inquit, pœnitentia/non uerbo, fed opereifit, cum oiïènfos à nobis, contumelialt;^ affedos, uel utcunque læfos,amp; multatos, ^t^xTvtva-xe turxs, « ctvTwj/, colimus,placamus^, autparentes eorum, execramur^

® iuftitiam y auerfitprapaces Sdiniuftos, cum hisi qui iuftitiam colunt,confuefcimus. Hæcomniaîprobantj^hilofophos'noftrorum dogmatum , totiuscÿ pietatis i quani fortenefcirent,uoluntarièfuiffè cultores, ad fapientiam/duce ratione delatos, amp;nbsp;quafi prudentiæ facibus addudos y quamdetexit è ccclo, (parfit^ per omnes terras/ Deus.NamiquodDeusiufsitjUtamicosipropternos ipfos diligeremus, inimicos, propter ft, afpice,utini conftanter alftruerint, referente lamblicho, iufsilft Pytha^ goram, tvs iiiiAvs, Siaxn^ lt;rfeÇtô«t, T»s xfii^vs Sioptg bvdjü• Amicos ut Deos fiue Angelos colendos elfe, cæteroslutfçrasdemulcendos, placandos«

IncultuDeiz^ pietate quot;Philojophof y exitnias uoluptatetßatuentefya^irt mare y (^ucetfempcr concinunt facra litera, Deßderanteifeoßdeiniperfe4 dam, mirificam^pietatetn, hodiernam deßderaße, CAP, XIIII.

® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, cum non modo futuræ, ftd præftntis item bene, beatecp tra^

ducendæ uitæ caufamîpietatem dicuntjaiferentes/nullis maiora, fyncerio^ rauque exuberaregaudia, ueriores uoluptates/decerpi, quâm' quibus eft ftabilis, certa^que fides de diuinabonitate, omni^ natura Dei.Poft eos,inquit Plu^ tarchus pro cæteris contra Epicurum, qui Deum(propter fuam nequitiam, amp;nbsp;quft bus fedemerfereuoluptatesnoxias^reformidant , muneribus^ plaçant: ’ipiToi/i/v vgt; ßtATJoj? «vamp;gi'wwj/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j/tv©* tj/ vAifâxs nJhvxïs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sw

«wflvw, ôôc. Tertiumconfîderemusipræftantius hominum , pijfsimumque gcnusgt; quotquantis^uoluptatibuSipurisde Deo cogitationibus amp;nbsp;opinionibus aflueti» perfruantur

4. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A,V G V S T. E V G V B. L I B» X*

pcrfruantur. Quocl Gt omnium bonorum princeps, pater omnium honeftorum, C cuifprauum quid facere minime liceat, quemadmodum neque perpeti. Bonus enim eft, bono auteminulla de re adeft inuidia, neque metus, neque ira, neque odium. Voluptates ineft'abiles, quas Plutarchus ait,pi-js i optimisai aft'erre pietatem, læti# tiam que immenfam animorum funtquas ubique noftræ literæ decantant, Laetitia fempiternaifuper capita eorum : gaudium, amp;exultationem obtinebunt, locundita^ tem, exultationem,thefaurizabit fuper eum. Çum igitur èCilli fentiant cultu Dei uera'que de eo fapientia inefFabiles contineri uoluptates, profetftd congruunt hoc unum elaborandum eflein omni uita:ad quod/cum noitrareligio deducat,ob omni^ genam animis infpiratam fcientiam Dei i miras uoluptates afferens, profedd/folam hanc/Philofophi uiderunt, amp;nbsp;admirati funt abfentem, conclamauerunt'queuitæ beatæ ducem, quæ fynceras nullis uitijs i doloribuscj^ inquinatas uoluptates/fem# per,aftatimcp largiatur, omnemmetumfubmouenslat^,pafcens animos uberri# maiperennitplætitia, quafi^ theatrum bonorum pandens, quo/ijaes iucundiisi# niæ rerum optimarum continentur : neque eamodd/quæPlutarchus docuit,often# dens , uerum etiamjalia longe plura, quibus animoperceptis, amp;nbsp;perfuafis, lætifsi# mus eftîcituqobtinens triumphi lîmulachrafuturi. Si quis igitur/dicendo,diuinas^ h'teras euoluendo/dilatet, quod dixit Plutarchus ,uidebit eum/totam ueræ religio# nis bonitatem , contraEpicurum/fuiifeconfeflum : hoc^ argumento efle, Philoib# phos/fic Chrifbanam religionem procul uidifle,acdiuinallè,lætitia^obeamela# tos fuille J ut qui matuiinam lucem montium iuga pandentem;cernentes,de maxima luce uentura/iudicant, atque lætantur. Deftruótio quin etiam, deftomachatioc]^ for# dium Epicurearum, in quasiboni omnesinuaferunt, efthodiernæreligionis confir# matio,jllecebraruipl fordiumCjp corporearum contemptricis. Itaque/omnia fuffra# D gia/Philofophi detulerunt abfenti: neque enim fciebat eam/Plutarchus:decreue# runt que folam ueram generis humani magiftram, ducem ad cœlum affèdandæ uie. T anta igitur eft Philoiophorum cum noftris (fuper uera pietate concordia, ut mira# culum lit, multacum facris literis/eos conformialocutos elfe, nift fciremusfuaipon# te Naturam ofterre uerum. Vt igitur in noftris literis eft, Maledidus homo, qui fa# cit opus Dei negligenter : Sicilii'pietatiscolendæ tarditatem iignauiam^ execrati, Simpliciusproillis ; riuj ri amp;t3 «fzAjy «laKfn, k3U lt;fcuvi(iiv©' , zrtei -n «it «Aôi/Taj; aa-ä/ctcraii/ » Qui autem'circa Dei cultum,honoreme^,negligens, ignauus^p cer^ nitur, quamnam neceflariam rem/feduld curabifT Hisplufquam aureis di(ftis,quan# tas:os humanum fundere poteft, laudibus ea religio tollitur,'celebratur,illuftris,cla# raepproponitur, cuius eft ad pietatem honores^que diuinos/inflammata uoluntas, faces animis admouens, non contenta mediocri probitate, non iegni, tarda^ iufti# tia, fed abfoluta,in qua/nihil fitiniuftitiærefiduum, inducens, follicitans^ animos ad ueram folidami^probitatem. Si tail's igiturâ Philofophis deftderatur, nimirum/ defideratur hodierna, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

'PhiloJopljoi diuitias contemnendai docenter f fnalis^ malas pernicioßtr afferenter, paupertatem admiranter, cur am carnir abijeiendam^ ffudium^ ad pietatem nbsp;nbsp;nbsp;cultum Dei tranrferendum contendenterj praffentem relit

O Qy O Q.V E probatur, eos/nefeio quibus arcanis, Naturæ^ in re# y celßi abfconditis modis, quibus excitatur reeßa ratio, præfentium fecu# Jjlorumicollaudafle, quæ forethominum fuprema fapientia, religionem, ^^1 qudd diuitias, amp;ea, quæ uulgus admiratur, uocat'^quebona, turn con# temnenda fummo nobifcum confenfu prædicauerunt, turn dixere perniciofa malis, nullam hanofuapte natura felicitatem/efficereprædicantes, pro quibus/Iamblichus, Quæ, inquit, bona/uulgo putantur, non funt bona, fed potius mala. Primum bo# num dicuntXanum efle, turn pulchritudinem, tertium diuitias, multa que alia, acu# te ßntire, facerequod cupis imperando. Hæc que omnia/cum immortalitate pofsi# dere, beatitudinem efle : ôJè tfxàs niJt Äty« . us ’tkZ’tx àïi ^vnnrxvTX , pS'v t(gù

«TMJff (cvc^ecinii Kamp;.SK KTÿnSfr^i kJ^iksis Ji ns(Kts« ^vp-TsrxvTtc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;àüS vyéixi'. EgO Uero dl#

CO, qudd hæc qui'dem/uniuerfa, iuftis, amp;nbsp;Tandis/optima, iniußis/pefsima funt omnia,incipiensabipfaincolumitatc, uegeßs'que ßnfibus» Omninoque ipfani# ta maximum quidem malum, immortaleque,omniæuo pofsidere omnia quæ uo^ cantur bona, ßneiuflitia, omnigena^queuirtute;Minus autcm malum ß brein' tem# poreihuiußuodi uiuis rapiantur, Clarè etenim contendo quæ dicuntur mala, in# iufliseflebona, iußisautemmala. At ueró bona,bonis quidem/uerèbona, ma# lis autemimala^Atque/is quidem qui iniufiê, contumeliofeque uixcrit, neceflarid turpiter uiuit : ß turpiter, etiam male. Quocirca infuauiter, miferè, ßbi que perni# ciofe uiuit. Dicimus enim 8^ quidem iuße^Deos iucundifsiinam , eandemopti# mam uitam/agitare. His Philofophi didis, ea maxime' religio, ea Philofophia con# firmatur, quæ/cundis ad contemnendas opes j omnia'que præfentia bonahomini# businuitatis,adprudentiamjfapientiam'quc,ueramuitæ beatæ,etiam in corpori'i bus caufam, aperit uiam.Nulla enim unquam Philofophia, nulla, quarumuis gen# tium,amp; à mundo conditododrina,autfeda fuit, in qua/ineflet prudentia, ac fa# pientia,quf defcribitur,amp; uelut abfens deßderatur â Philolbphis.Nam nulla magis/ uanos diifuafit amores,nec facit ulla magis,ut quæ dicuntur bona,utiliacç^nô pernP ciofaeflèntpofsidentibus. Direduseflhucomniseius,amp;defixus fcopus,ut bona præfentia,uel fpernamus,in quibusjbeatitudinêfiatuere no deceat,uel ea uirtutis,ui# tæ^ adiumêta putates,ex his/no perniciê,fed utilitatê capiamus.Huc igitur pertinet, quo nofcaSjhodiernâreligionemiPhilofophis probatam fuiflè, quo'd quemadmodû indicium multitudinis in deledu bonorum,uitacp degenda, non ßnit nos attendere præfensreligioddem fenferunt,cenfuerunt^Jamblichus enim/dicit: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttow«}?? àft-

i MultisenimplacuißTejefifapientibus/difplicuiße. Lon#; gè igitur magis efldifplicuiflreDeo,multis'placuifle. Hincïlle noßer, Si hominibus placere,Chrißi feruus no eflèm.Audis Philofophos, alioR^ anteßgnanos, nobifcum côcordeSjUnamepreligionéprofitentesfSicquod noßræPhilofophiæ amp;nbsp;falutis au# tor, pro diuina fua fapientia, qua fciret,ubi/non modd futuræ caufa, fedpræfen# tis etiam uitætranquillitas eflèt, inhortatus cß ad paupertatem/uel capeflèndam, uel non odio habendam, quod probitatem/facilius, diffîcilius improbitatem efliciat, idem illi prædicauerunt. Nam Plutarchus/cum dixiflet, rationem, prudentiam que^ fie uerum indicium reßituere, quemadmodum redditur medicamentis fanitas, his qui à febri fanantur,fubiecit : xÙTX^wts , tx^ ’n ’n ttsthii/ xyx^óii rasty TTivix, ÔCc, Etdiueseris, fi quæfitpulchritudo, bonitas'que,didiceris. Trium# phabis, regnabisc^ in paupertate, uitami^ priuatam j à turbis^ remotam nihilo di# ligesamplederis'^que minus, quâm fi uel inimperio,amp; magißratufores. Vidçs/ omnes eorum uoces, eandem, atque hodiernam refonare, defiderare, fuggererc

5?^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V s T» E V G V B, L I B, X »

inortalibLisreligionemC’Illudquoquequodreferunt, mirantur^ Porphynus, ôi, c lamblichus, quod à Pythagora, Pythagoreisch præcipiebatur, nonnenoftrum eft, præcipuumch religionis hodiernæ roburC i^vyetAunoi/ îtoo-«« £4»;^*’'^ 7fi^vsyîf'lt;c.off TTVCX, y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pM)çctvcüt TTitvTPiMg (CH nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, viavii, Jè •4'Vy^NS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, KtiÂMS woAwn,

Äamp;xii} TTÓ^ius lt;/ê sKinp, wQtJi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ifiv Jè TTcù/TCtày xfiiTjotxy : Fugandam totis uiribus,

amp;abfcidendam ignii Sgt;6 ferro Icundis^que machinis/àcorpore quidem'ægritudi^ nem, ab animo infcitiain, ab urbefèditionem, a domoidifcordiam, fimul ab omni/ busintemperantiam. Etillud, quddeundem Pythagoram ferunt, miranturlt;h,uen/ tris i Venerisch indulgentiam, eum folitum comparare Sirenis illis homicidis. Et qucïd cupiditates, uitiach,non nata, amp;nbsp;fada à natura,fed à nobis iplîs inuenta dixit. Multas,ait,hominumcupiditateslacquifitaselfe, repertas^ ab iplîshominibus: tft'o 7lÂamp;S9i iTffllÂihflXS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rgt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t»T9 , Kô“ ^ÂXWS Tt O’UfMlTfdxS » TVyiffHg î QuO/

circa magna huicmorboiopuseflc cura amp;nbsp;cuftodia, corporis^ exercitatione. Hoc eximius noftræ Theologiæ præceptor, Caftigo, ait, corpus meum, Ôi. in feruitu/ tem redigo. Itaqueîcorpus exercendumifiue caftigandum ; cupiditates i curam^que carnisabqciendam ,amp;illifcnferunt, conftanterqueaflèruerunt. Nam quod idem diuus Paulus præcepit, Et curam carnis'ne feceritis : Audi'ut Marcus T ullius con^ formiterprobauerit,quo uerborum fplendore monuerit/in Legibus: Nam cum animus,inquitjcognitisjperceptis^uirtutibus,à corporis oblequio/ indulgen# tia que/dilceflerit , uoluptatemquei lîcut labem aliquam dedecoris opprelicrit, omnem que mortis i doloris'quetimoremieffugerit, focietatem^que carms ieiecerit, turn fuis, omnibuslt;h natura coniundisîfuos duxerit, cultum^ Decrum,amp; puram religionem fufceperit, amp;nbsp;exacuerit illam,ut oculorum,lîc ingenq faciem, ad bona di/ ligenda,reqcienda contraria, quæ uirtus^ex prouidendo eft appellata Prüdem jj tia, quid eo diet, autexcogitaripoteritbeatius f Hæc Philofophus Latinus. Congt; temnuntigituromnes, contemnenda'que clamant, hæc mortalia: omnem autem adres æternas, ueras'que, amorem^ ftudiumque transferendum. Namamp; Epi/ detus: eaci yeijgt; mex KTtiaty nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oitàrxg »(jà ù^yig Ttvxg nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ’ncS-r« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

hæc elfe noritisinon aliud, quàm fœnum.Hæc quidemiEpidetus. At lamblichus ex Pythagora,quipræcepilfet, utpublicasfemitasuitares, multadiuinitus dillèruiti ciusfententiæ declarator, qua,diuus Paulus dixit, Nolite conformari huic leculo. 111e uerd, Hoc, inquit, Pythagoræ fymbolum, populärem quidem, uulgarem que uitam delèrere, feparatam autem j diuinam que/agitare monet, publicisque opi/ nionibus contemptis, lecreta j ac priuata maghi æftimare. Contemptis item huma« nis illecebris, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a«« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;luTtpxyixy , wtat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Felicitatem,

quæ ex diuina uoluntate dependet, plurimi facere. Humanas præterea confuetudi« nés, ceuplebeias'abqcere, cultu Deorum, qui longe præftet uulgari uitæ,fulcepto, conque optimo : StSm ât^tevaa jgüScu tm «eZs». Quis dubitet igitur, quin optimam relt; ligionem, cultum que Deorum j^quanquam dicere non eft é Philolophiai Deorum) lamblichusipuriftimam, excellentifsimam^quefenferitf nimirumhodiernam ,qua non inueniet animus cogitando, nec meliorem, neepuriorem, cui, quem colat,non homines,autaftra,aut Dæmones, fed unicus, fingularis, præpotensque Deüs eftpropolîtus. Certeieaeftoptima religio, perfedifsimusque cultus, quæifupre/ mum colit, amp;nbsp;colit admirandojdecantando^ eum, amp;nbsp;opera miranda, lulpicien/ da que eius*

Tgt;bilojophos ajjerere religionem pure exerceudatn , (^ucercnduttt^ acce^’ ptißitnum JDeo cultum cutiéla buntana contennenda, His probari, ea, lt;^uce babentur in religione Cbrißianajauidißimis anittifs eos acceptaße^

D H A N c rationem pertinêtitcmiquæidem lamblichus enarrans fym# bola Pythagoræ, difleruit, quibus quidem probatur, eosiubique re^ ligioncm Chriftianam demiratos, unam banc/tacite coluiHè, prædicaG fufpexifle , unam ueram generis humani Pbilofopbiamfiudicaflè.

BncüTtMf, fjLÿT^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TT^cJ-îleiy *, Nihil aliud ibi/uel agens, uel loquens : quod

ad corpus fpeélet, eh noflræ religionis prædicatio» Quod explicans lamblichus, Conferuat, inquit ofîèrt'que Diuinitatem/hoc fymbolum, cuiufmodi eft, puram, incontaminatam, ab omni concretione mortali fegregatam : uul/que hoc prccco ptum effi'ccre, ut infuefcas /purum pure contingere, ne quid mortale ac corpo# reum ad cultum diuinum apportes. Sunt enim/quæcunque attuleris.aliena, Sgt;é con^ traria. Idem ad fcientiam uajet plurimum. Neque enim/cum fcientia diuina/mifcere cogitationem, opinionem'que uulgarem , amp;nbsp;humanam, curam^'que aliquam,8c ftuj» dium corporis oportet. Neque uerd uerba facra,aâioncscp diuinas,ÔC puras/inqui;« nare,uagishominibusiautmoribuscommunicatas. Hæc.'lamblichus ad uerbum. Qui quidem omnis fermo, nemini dubium, quin fit hodiernæ pietans explicano. Atqueiquod Seruator nofter præccpit,Primum quæriteregnum Dei; Audi,ut idem exlymbolo Pythagorico, quo dixit,non ingrediendum in templum ex cafti,0C: — quafi aliud agentijdifleruit ; Non eft, inquit, cur fores templi/fortuitu oculis obla*' tis ingrediaris. Nam cum fimilefimili gaudeat, fane cum natura Deorum/inunijs uerfo fit eminentifsima,horuminprimiscultus/exercenduseft, Quodfi hunc/ah terius negoti} caufa , quis poftpofuerit; claret,cultus ac notionis ordinem eum peruerfurum ,reie(fto quod eratprimum,infecundum locum. Ad hæc, non dc^ cetbonis pretiofisiutilitateshumanasanteponere; aut obiter facere, quæ erant me^ liora, noftris ad finem certum direclis. Hæc/lamblichus. Hoc alio fymbolo/cum Pythagoras monuiftet, quo dixit, Nudis pedibus/facrifica,amp; adora: Defignat, inquit, modefte , compofite, minime'^que ordine negledo/Deos colendos , capefü fendam'quc eorum cognitionem. Alterum/oportere/non impeditum, uinclis'que lb gatum, cultum i notionem que eorum fufcipere. Hæc^/non de corpore folum, fed item operationibus animiprædpit,ut neque ab aftedibusieas impedin', neque a' corss poris imbecillitate, aut his, quæ drcunftant exterius, finas, fed expedita cunda, Sd promptafadeorumpropinquitatemnancifcendamhabeas: 'ïuAvt« «/t' •or«*''?«

rluf fttnfin’cejz Hæc ^uidem/diuinus Philofophus. Quem quidem, quod omnibus præfert,antecellerec^ uult/cultum Dei,religionem,pietatem,cundas humanas curas,amp; cupiditates,fatislaudare nonpoflum:qudd autemDeos/totiesinj» culcat,pofirem eum fuametTheoIogia docere,atqueilli probare,quoniam fummumi fingularem^ Deum ifæpius agnofcit, huic duntaxat cultum, religioneml^ deberi, præterea nullis. Tendendum igitur animis in coelum,maxime^ huic itineri,regione terreftri, amp;laberelida’infiftendum,utadpurifsimam, fegregatam^ omni labeui^ tam iperueniamus, utendumque optimo Deorum cultu , maxime'que fupremis Dqs congruent!, afleruerunt : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»javws Ttv^amp;xs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ,lt;9« tsÎs voisoîs 9««

avvK’TÎf'c'^Oijc,', Tt tyvÀs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TT^i T^uj xvAs^i Kfi:^ctg«igt; ^anif » ötSvÄ S^fceïr««

TH xQisH, j(£Ù p-KÄisx vat? '^cDTJstts âioîs 7if(xrxwtTjt. Exhiscoiiftat^optimum ilium, ad quem inuitat, Deorum cultum, fuprcmos^que maxime decentem, non alium eum innuere, quàm hodiernum, qui|amp; optimus cft, èC fupremo maxime Deo cons« iieniens. Neque enim fupremus eft, nifi unus, adorandus folus , eis fatentibus, Hæcfueruntea,obquæ)uoeatus eft lamblichus a fuis/diuinifsimu?, approbantij» busfcilicetiquspdereligione docuiftet. Itaqueledamjdiuinè de rerum humanarum çontemptu,furamocumTheologia uera confenfuidiflèruit: Optant,ait, omnes eflebeati; fedquamcupiuntin primis uitam, nifi caufa maior felicitatis/accedat, fentiunt/eamnonfufticere» Ergoridiculumeft, nonomni contentione, ftudio,atgt; que induftriaielaborate, quo(fapientiam confequamur , quæ fola'poteft efticere bcatos. Inuenies enim, quæ/magniabhominibusæftimantur, cunda elfe o-Mc^ee-Q/xi/, inania fimulachra , adumbratam^que picturam : ut rede dicatur hominem^ P9lt;/êigt; atz«4 (cv^guTfini, eftènihili jhumanas^que res'inftabiles eftè. Siquidem robur, proceritas, forma, ridicuUfunt, nullius pretij : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iJiv'os «jix. Nam forss

ma, practerquam quod nihil habet exquiîîtum, fiquis, quemadmodum Lynceum ferunt,Parietes ,amp;arbores penetrate uifione poftet, quantam malorum turbam/ uideret earn fèquentem f Honores porro, gloria que omnis, pro qua^fumma con^ tentionedepugnatur , yl.iiet 4gt;Ai/«e4«?gt;inenarrabili uanitate redundat. Nam/ qui ipfam ante oculos habet æternitatem, ftultitiam uidebit his lardenter elaborate» Quid enim humani eft diuturnum 7 Hæç/Philofophus» Nihiligitur abeft, quo minusiomnibus fuftfagijs, hodiernam religionem, ueritatis federn, reginam pross bitatis, fapientiæ ducemidecernant, qua nihil ab immottaft Deo melius homini:« bus dari potuiftet. Vna enimiperfede rerum humanarum fragilitatem , mcons« j ftantiam que/detexif, ab earum amoreimelioribus propohtis diftbciauit» Sola magiftrauerafuitieorum, quæ Philofophis/Naturadocente, uidebantur. Con# uocant igitur amp;nbsp;ipfi mortales à terrenis, fragilibus que;auocatos, ad æterna, ad religionem puram, adpietatem uçram, adcultumDei, adfpescocleftes»

Vhilofophoj arbitrio libertatem tribuetttci, fed opem diuinam ad opera ret éla necefariam prcedicantes, tnirificè cum religione bodierna congruere, Mala ex nobt^ ipßt efe autoribus eis.

L L V D QV O Q. V E mirabile, fcitu que dignum, qudd de libertate animi , ac libero arbitrio, eadem atque noftros , apud eos habentur» Confpirant enim.fapientia cœleftis, atque Natura»Omnem inquam ani# mis datameftèlibertatem ; nobis permitti, mah’musne mfteri,an beati efle» Siquidem lamblichus teftis eft, Pythagoram, fumma afteueratione , apud omnes wtei tt* 7« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/wx/aus «vflt^o-É’sT^wc cczrt(//a/t : De animi iure , ex# peditalque poteftate, fine ulla ambiguitate diftèruiftè , demonftrationes expreiTaß praebuilfe. Duobus'que id nominibus (defignabat, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, facultate , poteftate»

Vbi eft enim poteftas, nullum eft uinculum, nulla obligatio, eft facilitas. Altero fui iuris, fuælicentiæ, fuælibertatis. Sed diuinius, ac profundius hoc apud cum j Platonem'eft demonftratum» Siquidem Pythagoras/affirmabat, eodem

A eodem lambh’cho au tore , Stj w/td» tctyTOK llt;rp.tii tv^«? »(5“ lt;flcu^tvoi w/« , lt;ci i/[où.iuvlt;x. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iv/cù(jtovx! xii-ni Icujt^s ’:^xarLwlt;x^ûp.ifi Z Nos jpfos, nobi’s eflè FortUss

næ , amp;nbsp;Geni] loco, nos eh'gere Gem'um, nofmct facere/ut fimus fortunan . Quid diuinius,ad erroresapcriendos humanospræfentiusC’Nufquameft Fatum, non Fortuna, nïfi quam tu uolueris. Quem maluens, Gem'um habebis.Dabn ergo ma^ Iisimala Deus,dans eis,qug maluiflent,dum bonaj amp;nbsp;mala uellepotuiflent« Hoc Py* thagoraseo carmine defignabat, rVMOM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ai/amp;«Zgi7K TltJiUtr' i.^vfxs »

Sed quoniamliberum quidemlarbitrium eft, uerum/nift maioribus auxilrjsan mai; lum potiiis quam bonumipropterhumanam fragilitatem procliue fuftineatur, dela^ bitur in deterius, uere' fauxit Theologia,liberum quidem arbitrium eflè, fed indige^ re auxilq diuini: Solus enim Deus,cuius eft inexhaufta, indeficiens^ bonitas, poteft Temper uellebona,Nos autem qui longe diftamus ab illo,cadimus,fed uolcntes, qui non caderepoteramus, ft noluillemus, Auxilium igitur diuinum/implorandum, ut cleutioipotens efte malorum, potius ftt bonorum, cum noftris illi/maxime fenferunt, lamblichus î xe/s^ Trx^xnhHtns amp;s tIw ^ax^i ivJ^ctii^oviXff , « pifiiyiiAjvv toTî iv^vü-i xvx-

lt;2* (jcxai^ 'n? HxmAnus xiJTa^i Jios : Optima, una^/præftans eft conlolatio ad felicitatem diuinam,quæimifta eft precibus,amp; inuocationibus Deorum, maxime iiercîiregis eorum louis, Epidetus etiam eadem atque lamblichus ratione,nifi folidis radicibus autori noftro penitus hæreamus,fore prædicat, ut nunquam ueram beati^; tudinem,in multa fcelera prolapfiiconfequaiîiur,ut fuperius addmftum cft.

® ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PJieroclemjSyriatîum^eximioi ’PhiloßophoSfUeram üidicareJapicntiam^uir^

tututn^principem pietatem,lt;^ aßimilationcm cum jDeOylt;Q^ imitationetn bonitatis^iu/litLcE^ dus, Eum^ÿ ejjc Vhilofbphiceßnem.Planc eße beatb tudinemyfpuam M.eircus Tulliits dicit d'Philoßophia donari,

VDIÈNDVS item Hierocles, Sc Syrianus, fummus utertç Philofo' phus, de totius Philofophiæ, cundarum^ contemplationum fine, ut oss mnes intelligant profanam Theologiamicœlefti le deuouiflè, placitis que eiusj pronis animis aflènfam efle, nec aliam fibi metam ftudiorum præfii:

xiflè, quàm quâ do(ftrina cœleftis oftendit. Ait ergo Hierocles : tia©- x7mxSiigt; x^irHy « ßßß cepiiÂjàfx« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Finis,inquit,uirtutum chariias,principium^ pietas.Eftautem '

ratio pietatis,bonorum nobis omnium!origo,amp;feminarium.Cernisrquîediuus Pau lus. Fides, fpes, chantas, maior horumlchâritas, I s/finis omnium uirtutum,charitas erga Deum, amp;nbsp;homines, Audis à pietate, ueluti fonte, cunctas manare uirtutes C Eft cnim timor Dominiprincipium omnis uirtutis,8lt;: fapientif,Exercendàm igitur,ami:, pletftendamcB clamant pietatem, quemadmodum femperhodierna religio : quia ligt; gnum uitæ cft his'qui apprehenderit earn: Et qui tenuerit eam,beatus,Si pietas igitur/ cft origo uirtutum,finem^ uirtutum nobis apportât : nihil autemleft uirtute melius: profeäo laudatur, fupremis laudibus fertur à Philôfophisiea religio, quæpræter o^ mnes, pietatem ueraminouit,amp; exereuit,Eft auterh pietas fuprema, uera^, de fuprejs mo Deo, Cui colitur igitur, indefelfeqj laudatur fupremus Deus, reruni principium amp;nbsp;finis prædicatur femper,ea pietas ucra,atcç fuprema, Quis e Philofophis igitur,fi uidiflçthodiernam religionem, omnem ad æternii amp;nbsp;incommunicabifis Dei cultumi ß b J inclin

inclinatam,ad cumcpigenus humanum uocantem,fi ueritatis amicus cflè, priuatis af^ G feâibus omifsis'uoluinet,non extcmplóiueram,fingularem^,folam pietatis nomine dignam excIamafletC Idem Hierocles ait,finem uitæ elle, nbsp;nbsp;nbsp;Treiêi/ lx •jiSgt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v»

Jïwct-ny : Deum facere ex homine,ufque quo fas eft,hominem fieri Deum.Sentit Hie^ rocleamp;quod aperte noftri. Dédit eis poteftatem filios Dei fieri. Et, Cohæredes Chri:« fti,conformes imagini Filrj Dei.Huiufmodi finemllènferunt Si. illi,fentientes,hodier^ nam religionemimagiftram omnium bonorum ,8C matrem palam innuerunt, quæ quomodo Dr),aut filq Dei/ficri mortales poflent, un^ docuit : amp;nbsp;ad ueritatis aulam iter patefecit. Addidit Hierocles Pythagoreus : Quoniam igitur uita fecundum uir^ tutemidiuinam ampledens fimilitudinem,uerê diuina eft: aqquæcum fcelere, amp;nbsp;fla^ gitijs tranfigitur fera,impia,claret uoluptatê probildiuinam lætitiam imitari,Deum, mentemcpfequentem. Verumiimproborum uoluptas (fitenimnunc communenogt; men) efficitur motui fero i amp;nbsp;ftupidoperfîmilis. HisHierocles oftendit/uirtutem, fi# militudinem, imitationem^ efle diuinam, fimiliteruoluptatem, ex uirtute nafcentê, fimilem lætitiæ diuinæ,confirmans ea,quæ noftris in literis habentur : Sandi eftote, quoniam egoifandus fiim. Tolliteiugum meum fuper uos,amp; difeite à me,quia mitis fum,ÔC humilis corde.Imitamur igitur illû,cum redè uiuimus.Non aliud cfi hodier# naPhilofophia,quâm diuinæprobitatis,iufi:itiæ,bonitatisimitatio.Ecce/unaomniu religio, mens omnibus una, unus Deus, unus uitæ finis, una(eadem^ Philolophia, Deum imitari »uoluptates exhacimitatione nafcentes'folas profequendas, folas ue# ‘ ras, fynceras, Syrianus autem præceptor Simplicq/in interpretatione librorum Art-* üotelis : TîP «yct^v fcviKfl:, amp;c, Boni enim caufa,amp; ut cum Deo fimilemur, caufa falu^ tis noftræ,fpeculari defideramus. O'plus quâm aureauerba, Magnus igitur Philo# fophiæ,amp; præclarus finis,Deo fimilari,bonitatem eiusimitari.Hæcînoftra falus,hoc d bonum, IdoptatfibicpproponitPhilofophia. Vnaeadem^ noftra, atque illorum: Illorum, docente Natura : noftra, reuelante Deo. Non poteftis igitur d Philofophi negare,quin omnibus quæ coclitus hominibus donari potuiflent,optatior,uerior lio dierna fit Philofophia,Marcus igitur Tulliusieximius amp;ipfe, diuinæ^ mentis Phi# lolophusjde Finibus,Omnis, ait, autoritas Philofophiæ'confiftit in beata uita corn# paranda, Beatèenimuiuendicupiditatelincenfi omnes fumus. Quæ igitur hæc, d Marce,beatitudo,nifi quam Syrianus, cætericç dicunt,primumidiuinam pulchritu# dinem imitari, turn ex eolconfequi beatam uitam in pofterum, quænullain terris re# periri poteft C Deniepetiam uetuftifsimus Pythagoras /uidit amp;nbsp;celebrauit hanc beati# tudinem donandam ex optime in uitageftis:

sÿincs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o:qjls9(i

Hp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a-iSp.» eùamp;fcy’ tAtvamp;tpoj; ’ÎA^W

^OSiCU. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, in fcTÎ amp;WWS.

optima mens,animi facxit moderetur habenas, Turn corpus linquens,tranabis ad æthera apertum, Immortalis eris Deus, amplius haud mortalis.

Eniquod pater bonorum,hominibus in terra prædicauit: Erunt omnes æquales An# gelis Dei. Quod eius Apoftoli confirmantes. Dédit, inquiunt, eis poteftatem filios , Dei fieri, Et, Conformes imagini filij Dei.

'Prißofid tnaioribiis audite de pramijsaternii^ Farnam Jemper inter mortar letcrebnijjelfutunefelicitatii poß banc uitam, Vlatoniif Zfr Socratis M-arci Tull, teFlimonia,

1E N I Q. V E idcfuturauita, omnibusc^ his/quæpan, at^ lupcnora coil:« nationes, nullo non feculo credidcrunt, aiïeruerunt^, par^ tim ratione, ludicio^ uidente,partim(ex antiquifsimis fêculis,atcp ut ego quidein arbitror,ab exordio mundfper omnes ætates bee Theologia ma nante, mirifice nobiicum Philofophi conueniunt* Quæicum 8d à pauds, amp;nbsp;obfeure, autore^ incertoiquondam dreuferrentur, nuntio cccleftii à rcgqs fedibus fuis in ter# ras defeendente, uelut intra adyta, repoftaj amp;nbsp;condita lux, ruptis quibus antea dau# ftns contineretur, torrenti fimib'siinundauit, darifsimis fadbus, toto terrarum orbe explicata.Induas autem finditurbæcfuturauita uias : alteramiad æ tern a præmia,al# teram ad æterna fupplida ferentem. In quibus cum mire Philofophi nobifeum con# gruant, Httomnium quæ fuperioribus libris fcripta funt, confirmatio. Confirmatur enim hincimmortalitas animorum,creatio mundi, cuius æternitas/non Hat cum uita futura.Confirmatur item/prouidentia, hominum^ creatio, Mirabile uero eit, ut ra# tioiNatura^idocuerat multos,quf póft Deus ipfe reuelauit. Habet enim ueritas/im# petus fuos,fefe^ fponte,propter diuinam fimilitudinem animis ofterens,eosfad con# fefsionem fui compellit. Sed enim femperflux aliqua refulfit, ex antiqua ante dilu# uium,ab humanxprolis initio,pietate, quaifolus Deus uno ab omnibus animo cole# batur,quædâ per omnes gentes reliquiæ reftiterunt.Conftatigitur,fidem(apud mor# tales femper olim fuilTe celebrcm,eftèpoft hancuitam/aliud uitægenus,diuinius,anitf mis pqsituftis^ paratu,eamcp famam/cÔftantê per omnes gentes, feculis omnibus in crebuifte,nunquam fpem hancex humanis pedoribus extindam,mœftos eosjac tri# ftesideftituillc. Plato igitur in Apologia, « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;às

«XKoigt; -nTTViiy amp;fc. Sinautem mors eft,quaiî hinc in alium demigrare locum :amp;uera 'ß funtquæ dicuntur.efl'cdefundosillicomnestquided melius daripofsitCEcceprifca publicamt^ famam deimmortalitateanimorum,depræmijs æternis,de conlbrtiofb cietateép bonorum, quamdecantauit extulit^ mirislaudibus ibidem Socrates, nihil melius contingere cuiquam pofre,quàm cum fapientifsimis,iuftirsimiscp uiris uerfa# ri, quosGræcorum optimosfuiftè feirenc omnes ♦ Hane celebrem, penesep omnes fuille famam Plato docet. Si uera, inquit, funt, quædicuntur, Sermo conftans una# nimis^piomnium teftimonio corroboratus, quern, fontem aliquem magnum, unde flueret,autoritatemcp maiorem quam humanam habuifte necefleeft. Magnus igitur omni fecuk) crebuitrumor, homines ex hacuitain alium quafi mundum proficifei, bonoscpicum bonis congregatos, beatifsimeuiuere, quorum (tanta lit beatitudo, ut qui fapiens fit,non unam modó,ut eo fruatur con(brtio,Ied mille mortes libenter oc# cumbat. Addit enim Socrates ttr« (Jii yi' twaxccxi? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;« tixvttx : Ego/fe#

piusoptarim mon,lïhæcuerafunt.Hoc ante oculoshabentes martyres noftri,omne mortis genusipræfentifsimis animis fubeuntes,fequafi ad epulas, triumphos,tum uocari latebantur.Hancquocp famam,publicam^,non Græcorum modo, fed item aliarum nationum perfuafionem fuifte,iniîgnis teftis alius,Marcus Tullius: Autori# bus,inquit,adiftam fententiami quamuis obtineri, utipofttimus, quod in omnibus caufisö«: debet, óó folet ualere plurimum. Et primum quidem(omni antiquitate, quæ quo propius aberat ab ortu,amp; diuina progenie,hoc melius ea fortafle,quæ erant ue# ra, cernebat. Itaque unum illud infitum eratprifeis illis, eflein morte fenfum, ncque cxcelfu uitæ,fic dcleri hominem, ut funditus interiret. Ecce Marcus infitum ait fuiftè prifeis illis,à quibuslGræci,Latinicp originem,amp; fermonem, ritus, amp;nbsp;feientias fufee# pere (quosiSocratem apud Platonem ipedafle uerum eft) animos immortales curri# culo uitæ præfencis exado, ire in alia loca, frequentesque bonos cum bonis lætarî, triumph

triumphaninrepublicabeata. Teftimonium uetuftads)orator graui'sualerc plurü Ç mum fokre,amp; debere in omnibus caufi's,aflèuerat,Quod Ariftotdes quoque'in Mo ralibus confeiTus eft. Meretur autem fidem uetuftas, ne forte putesifîneratione hscc eos fenfifle, quód ab ortu progenie^ diuina non longe aberant, propiores erant di# uino fatui. Progeniem autem diuinam fentit, procreationê diuinam, qua Deus pro# creauit, genuit, feu fecit hunc mundum,amp; hominem,qui uera diuina progenies fuit* Aut fentit Deos, amp;nbsp;Angelos, quosmn^ cum bominibus progenitos, homines, uti præceptores audierunt. Forte intenditeo Cicero, quod Plato in Timæo docuerat, DifficileelTeinon crederenatis a Drjs. Credendum,inquit,mirum in modum eftpri# fcis, ut aiunt,uiris,qui feprogeniem Deorum efle dicebant. Hæc igitur cauia,quam# obrem prifcis credendum fit, â quibus, ut fæpenumero dixi, quandam conftat ma# nalTe Theologiam, profedam quidem à prifcis ad poftcros,ad prifcos autema Deo, cuius ife progeniem illiafferebant. Deus enim/Hebraice dicitur numero multoDrj. Natus homo aDeo,eruditus quoque eft,magnacognitione rerum diuinarum;ex fer mone,S)C præfentiaeius dotatus. Huncamp;filios eius,ueteres audieruntiienferunteum afferentem fe progeniem elTe diuinam. Is amp;nbsp;omnis pdft ætas, dióii funt prifci,nati, ut ipfi airerebant,a Deo.Sed prifcos in Timæo natos â Di)S,dixit,in Tufculanis autem । propiores ftirpi diuinæ,ut alij fint prifci, alij progenies diuina. Fuerunt igitur primi genitores,progenies diuina : Cæteri poft cos nati,eos^ cotemplatiicdodticp ab eis ex quotidianis fermonibus, prifci. Grauifsimû igitur hac de caufa, ôi. fidelifsimu tefib moniff uetuftatis,quæ)à parentibus fuis,diuina progenie, animos immortales cfle,amp; ab hac uitaimigrare ad cofortia beator?2,multa^ alia myfteria, quoi^ reliquiæ, S)C uegt; üigisL quædamicollefla funt his Iibris,audiuit. Itaquc Marcus idem Tullius non Pla tonismodôTheologiæfubfcribens,fedfirmam gentis fuæfentcntiamproponcns, D Siquidem, inquit, aut Di) ipfi, aut cum Drjs futuri fumus. En ilia facrofanda miffa de coclo in terras ultimis temporibus latifsima, atque uberrima fapientia, Erunt, in# quit huius fapientiæ fons,omnesiæquales Angelis Dei.Quod prædicauituelatus hu mano corpore, nobifeumtp uerfatus in tern's i iam antea/primos parentes, prifcos^ docuerat(partimfuapræfentia,partim nuntijs cceleftibus. Prædicatum eft regnum coclorum,amp; diuulgatumnouifsimis feculisrefonantius,clarius,dimiisis ufquequaq; per omnes terras præconibus, ut haberet autoritatem firmam, atque inconculTam, quod ante(celebri quidem fermone, fed autore inccrto/uulgabatur. Scintillæc^ illæ refulgentes,radiorum'que obfeuritas,ipfototo corporelucis apparente,cognitæ funt,amp;pGrfpcctæ, unde micarent. Audi igitur ut, Plato audierit d priCcis prifci^ progenie diuina, diuina progenies i à parente fuo Deo, in ft is nbsp;nbsp;probis ' æterna bo#

na,commercium Deorum, quosiMofes nuncupat Angelos : nec uero commet# ciumfolum,uerumetiam(æqualitasnaturæfueritpromifira,antequam lux ilia ma# gna flagraffetin tern's Î Dura, inquit Socrates, mihi mors uideretur,è A

•Tffä'nif i)Sù/ TBS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tl. HÿÀ ay«^BS i(gù nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’n.rthwfHHS’r«! «[iwaS

: Nifi putarem me profedurum, primum /ad Deos alios fapientes, ac bo# nos, tum adhomines qui excelTeruntèuita, longe his quinunc in terra morantur, mcliores. Videsfut fpes illis quocß feculis rutilaret ex hac uita ad focietatem Angelo# rumj fandorumê^ uirorumproficifeendum 7quot; Angelorum, inquit nofter, choris in# terefle, cum beaiifsimis fpiritibus gloriæ conditoris afsiftere. Superioraante aduen^ turn lucis magnæ,pofteriora póft dida funt.Eadem reluxit femper Theologia,obfcu rior prius, amp;nbsp;quafi in crepufeulo, demum flagrantifsima. Quoniam igiturad beau'# tudinem animos ire prædicabatur,hincfamaerat, cuius meminit cum alijsmultis idem

A idem PIato,eflè nos in hac uita,tanquam in carcere : Eft, ait^ in arcanis/quccdâ fama: nos quafi in cuftodia efle,à quainemini liceat/iponte decedere*

Vlato Socratet Marais Tuîîiiis teilet ,fide anti(luam e^e de pratnijt iuiliti^y ac probitatit, Bot cum noUrü pradicare, fiigiendat corporeas illecebrasy uifam caleiletn in corporibi^s agitandam, Qjùboc e^ijjentjn concilia jDeorumfuturot,

B’A N C ipfam per omnes mortales a maioribus de futura beatitudine bo# norum, malorum autem fupplicris, traditam famam, ac icientiam,ubique frepetit,inculca'^tquePlato, Nam ne credas^ malos pariter atque bonos, ea felicitate, beatitudine^^ donari, fentiascp/iuxta Thcologiam noftram, ïd eft, eorum, qui poft cœleftem cffufam per terras fapientiam nati urntf eos quotç malos ab hac felicitate feclufiflè, teftis idem Plato : Optima, inquit, fum ipe, eflede-fundlis aliquid;amp;, ut didum eft ante, longé melius bonis,quâmmalis: tvi^’arls àfu li. mi 'n.Kwmvsny xö« Sican^ yt »lt;5« ttk^m Idem paulôpôft,præclaram dehacuita, aediferiminebonorumi malorumq^ uocemfextulit : Nefas eft, inquit, ad gentem db uinam afpirare cuiquam, qui philofophatus non fuerit purus^ ex hac uita prorfus non abierit. Ob quam caufamiueri Philofophi ab omnibus cupiditatibus corporels fe continent, nequefeipfos eis dedunt unquam* Sic Plato, Nofter autem , Appa^t ruit, inquit, humanitas benignitas Saluatoris noiiri Dei/omnibus hominibus, crudiens nos, ut abnegantes impietates, amp;nbsp;feculariadeßderia, ibbrie, èé iufte, èi. pie B uiuamus in hoc feculo, expeélantes beatam ipem* Hæc igitur/Socrates uidit, ôé præss dicauit moriturus. Eft enim beata ipes, quod Socrates dicebat, fubleuari ad gentem Deorum , Angelorum concilio aferibi, Hoc/non datur apud Socratem, nifi pure ac rede philofophanti, id eft, ut ait diuus Paulus, fobrié, 8é iufté, ôé pie uiuenti, abne^ ganti^ impietates, 8é cupiditates mundanas, quafi uulgares, quasihomines impuri promifcuéfedantur,fpedantesad corpoream hanc,fragilemcp uitam. Et obleda/ mentajuoluptates^ mundihuius. Quibus'impuratos, contaminatos^, amp;nbsp;Socrates prius,amp; pofterius Paulus, negant aditum habere ad fuperos. Itaque Philofophia de regno coclorum, de confortio Deorum, amp;nbsp;quddhominibus iuftis uia patet ad iupe^ ros, eftep beatitudo parata, neenon qudd philofophandum fit,id eft,fapienter,iufte, piecß uiuendum, quoniam funt magna præmia propofita, nempe focietas Deorum, cum prius circunferretur, ultimo temporeceleberrimam reddidit legatus Dei in terif ras, Hinc Philofophi, 8^ qui fapere ex rerum confideratione , non defipereftatue^ runt, agnofeentho dier nam religionem femper aliquo modo fuifléjeamcp/fapienü tifsimos quoftç fummis laudibus extulifte, prædicafle, Vt fi Socrates hoc tempore, quoltam eximiadepatria cœlefti, uita^ beata ilia, Deorumep commercio prædican# tur,amp; prædicatur folos bonoslad earn fublimâdos, certc fublatis ad ccelum manibus/ didurum fuifle par fit,hanc unicam,fingularem^ fapientiam,humani generis magp ftram apparuifle, uerifsima^p eflèSé adoranda, ampledendacp quæ ab ea dicantur: Nullam^, fi quis redè cenfeat, inter Philofophos, amp;nbsp;hanc religionem /difeordiam elfe* Nam Socratesfapientifsimus Grgeorum ab Apolline iudicatus,fi dixit, prxii dicauit,his qui fapienterirede^ uixift'ent,futurum id præmij ,quod ad diuinam gen* tem proficifeentur, ad quam/nefas fit impuros afpirare, profedd dixit, quod Chri# ftusinatus ad hoc ipfum, amp;nbsp;corpore uclatus humano, in mundo/regia uoce prædica^

Ult, aperuitcç explicans, Séclarafaciens, èC radi'antia, quæiquadam obfcura rationé C illi augurareiitur» Marcus igituriterum l’uxtaPlatonis, ôé Socrans^amp; fuam, quod ca mirificè probabat, (ententiam, duas eflèruas, duplicesc^ curfus animorum è cor;« pore excedentium, dieft. Nam qui Ce humanis uftqs ( quæ dfuus Paulus appellat fcis cularia defiderfa) contamfnaflènt, 8^ le totosilibidfnfbus dedfdilïènt, (contra ufdeli:# cet,quàm Chriftus,amp; legatus efus Paulus'prædicarfnt) quibus cæcati uelut domeftfgt; cfs uftqsi atque fl agi tijsfe inqufnalTent, uel in republica uiolandaîfraudes inexpiable les concepilîent, rjs deuium quoddam iter elle, feclufum âconcilioDeorum.C^i aue temife integros, caftosep feruauiflent, quibusep fuilîet minima cum corporibus cone tagio ( Quod diuus Paulus dixit, fobrié'amp;piè amp;^ lüfte uiuere. Et fugere fornication nes, Immundiclam, libidines^? efteras) fefe^/ab hls lèmper feuocaulftènt, elïentép in corporibus humanis ultam Imitati Deorum (quod noftrl dicunt,in carne eflè,amp; pree tercarnemuiuere, agerecpln terrisuitam Angelorum )his(adlllos, â quibus,dient profectl J reditum facilem patere. Pauloque inferlusldocet, ut confucfcamus morl. Hoc,dum erimus in terris, erit 1111 ccelefti uitæ fimile,quóicum uenerlmus,tum denie queuiuemus. Ha(ftenus/PhilofophusLatinus,*ex quibus intelliglmus eandem eftè de fupremis humanæ uitæ,malorumcp amp;nbsp;bonorum finibus,PhllofophoR2, noftræqj rellgionis fenteniiam : Quód malis/erititer quoddam deuium, feclufum à confortlo Deorum,ferens In alia longe diuerfa, quam Cedeftla loca; quæ poftea feparatlm exe pllcabuntur ; Quod fugiendæ fint in corpore, corporex uoluptates , Angelorum^ ulta(in terris agendajEftein corporibus humanlsiuitam Imltanda Deorum.Hoc uera religio philofophatur.Innumerabllls multitudoipatrlecœleftls amore, ultam imitati Deorum,non modo ab Inconcefsis uoluptatibus, fed etlamllcltlsife continent. Quis eft, quin putet, fimagniillllantefignanicp Philofophl,cæterorum Philofophorum D principes,religionem hanculdiftent, no protinus dlduros fuifte, nihil ea melius dar! hominibusla Deo potulffe, Prlncipem caput, non hominem, fed Deum habulfle, conditam non humanis,fed diuinis præceptis C Nam quanquam hæc dixerat Socrae tesjhærebat tarnen adhuc,nec totaluce fua,uerltas el aftulgebat,multacß remanebant dubia. Refulßt pofteajfaces fuas ê cœlo apportante Deo, qui/primus aduentu fuo,cen lehre facit Sé darumregnumcoelorum. Hanc eandem fententiam, quæiuirofapientl fummê placeret,retulit Marcus Tullius in Somnio, Si quidê,inquit, benemeritis de patrla, quafi limes ad cocli aditum patetj nunc tantopræmlopropofito enltar multo uigilantius. O' ueritateffemper aliqualuce radiantem.Hoc agitur nuncpafsim,agen# dumep^is qui merito didus eft humani generis Seruator,præcepit,hortatus eft,often tans diuitias coeleftesjomnesjad eas gratis capeiiendas inuirans.Homines aute fapleii teSjtantis prgmijs propoinis,acriter enitutur,tum noxias a fefe uoluptates abijclêtes, tum charitate,luftitia,modeftia,pietate,uitam DeoRz imitâtes. Quæ idem illejfumrna côcordla cû religione uera,fic defcrlplît : Sunt,inquit,optimæ curæ/de falute patrlæ, quibuslagitatus,amp; exercitatus animus,uelocius in hâc fedê, amp;nbsp;domû fuâperuolabit. ,Idi^locyus faciet,G iam tû,cû erit inclufus in corpore,emineblt foras;amp; ea,quæ extra ' crùtjcontêplâs, quàm maxime fe â corpore abftrahet. Nâ eoRî animl,qui fe/corporis uoluptatibus dediderut,earumtpiquafi fe miniftrospræbuerunt,lmpulfu(^*llbidlnû uoluptatibus obediêtiû,DeoR2 jôt hominû iura uiolarût,corporibus elapfl, circû ter«: ram ipfam uolutâtur.Hæc ait ille.Nâ quod fubijcit,Nec in hune locû,nlfi muftis exgt; agltati feculis reuertûtur,pofthac examlnabltur. CÔftat modo, eandê efle/prilcâ aicp noulfsimâdepræmqs bonoiS2,ac maloiS2,de regno cœloRtifapientiam, Ad quod/uita cafta, Innocenti, pura, lufta perueniatur, inde longius excludendlsiqui fe corporels

A uoluptatibus dedentes, amp;nbsp;ingurgitantes, (îmiks porcis amp;nbsp;a finis efiè/quàin Dijs, aut Angeli'simaluerunt : Nolite, inquit oraculum, deri (icut equus, 8^ mulus, in quibus non eft intellcdus. Ad Platonemitanquam legitimû hæredein,quafî^ Atticum Mo^: fen,uenit prifcis hæc Theologia; (îcut de tribus numinibus de diuina fimilitudine animorum,ucnitab AegyptrjSjHebræis, Chaldæis^, qui a'progenie diuina audies» rant, Marcus«^ ipfe, fuæ gentis quoque fîrmam, infitam^ penitus fententiam eam fuiflè c um Senecaiconfîrmat,

quot;Probos poß uitamiDeoi declarandot, ^uemadntodumfacra liter(t,prcedica' rc Platonem : Improboi^ iniu/los,ßceleratoi^ cum fitniîibus habitaturof^ 'Tenebras appellare quot;Plato nem, panas mal or um,

ANC eandem fententiam/Plato/non modd ut fuam, quemadmodum Marcus Tullius,fed utmaiorum luorum,qui diuini apud Græcos habiti funt,fæpememoratjfamam tempeftatis fuæ, (uperiorum^ fèculorum, quibus â locis fragrantem, baud certum, præclare inquit in Cratylo, He^

fioduSjôd alq multi ex Poëtisdicunt : «Ss ÏTirilJ^KdiS ayaamp;àî 'nUivrvlt;r«,p.iycJ^vy poîs‘^1' gt;nbsp;KS^ lilMÿ lyet, Sic, Quod pofteaquam quis/probus exceflerit è uita,magnam fortemihono remcp aflèquitunFitcp Dæmon,iuxta banc fapientiæ nuncupationem. Aflèntior igk tur amp;ipièjprudens fciens'quicunq^ fit, Dæmonium eflè, uel uiuentem, uel defun;« (flum,redî:ec]^ Dæmonem uocari,Ecce(ab Hefiodo, uetuftioribuscj Poétis, quos eoQ dem Tbeologos ditflitabantjdepræmijs, bonoribuscp bonorum poft uitam, magna prædicatio, Qui decernantur,declarentur^ Dfj,Quam bene congruit cum eo,quod ® Seruatornofter, Eruntæquales Angelis Dei, Hæc/illabeata fpes, haîc/illa deifîcatio, amp;nbsp;conformatio imagini filij Dei, cum taies erunt boni, qualis ille : Cum fulgebunt iuftijficut Soljin confpedu Dei. Hanciieteres Poëtæ, præclaram fortem, fummos^ honoresbonorum/â prifcis audierunt. Audicrunt deificationcm , quæ/promittitur bonis poft uitam,promittitur(reddendos eos Deos, in numerum diuorum collocan^ dos,appellandos D^mones,hoceftDeos,fiue Angelos,ut Philo declarauit.Hocpri:# Ici Poëtæ, qui propius ab ortu mundi,ab hominibus, qui Deum uiderant, amp;nbsp;audieü rant,abfuiirent, tradiderunt, per^ omnes ætates ferebatur. Idcirco non magnorum modd uirorum teftimonio, fed ipfa quocß ratione fit peripicuum, uetuftiores amp;nbsp;Cyiu cerius Deum uerum coluiffe, ôô de Diuinitate eius i de mundo, Drjsi hominibusque reëlius quâm pofteriores fenfiflè. Venit autem fummi Dei filius, ut reuocatos ab er^ roribus,quos!impietas fèculorum attuliflèt, homines, 8C ad uetuftiorem religioncm, primorumc^hominumpietatemremiflos, noua quoque/maiorecç fapientia confer craret, fceleribus illis deletis, quæ,amp; à principio contra(fta,amp; poft multa fecula exor# ta fuerant. Eandem Tbeologiam/palàmaiferuit in Tbeæteto Plato, Mala non efte apud Deos, fed mortalem naturam ,8chuncnoftrum peruagari locum. Quocirca/ conandum ton's uiribus, ut ab his malorum fedibus, ad Deos confugiamus. Fugam autem elfe fieri Deo pro uirili fimilem. Similitudinem autem contingere, fi iuftus ac famftusifapienscç fis. Hoc igitur eft quod in Phædone, totc^ alijs locis/tradiderat, amp;nbsp;quodMarcusiexipfoPlatone:Atque, inquit, in corporibus humanis, uitam fuc# rint imitât! Deorum. Hac imitatione amp;nbsp;fimilitudine, iter ad fuperos, 8c â regno ma# lorum fugam patere, Quæ fors autem fit malorum, expofuit præclare, amp;nbsp;diuinè ibi# dem/inTheæteto. Quicunlt;ç,inquit,dementiæ, ftultitiæcp afluerint, dabunt méritas pœnas, uitam ftultam degentes. Qudd fi dixerimusifdre, ut nunquam eos poeniteat/

AVGVST^ E V G V B, L ï B, X, flagidorum,ui£aquidemfundoslocusincfcekn’si malorum^ purusnon rccipiet, c fed fimilitudinem uitg confequenturjfemper mali cum malis habitantes.Separat hic, ut uides,patriam, confordum, duitatenibonorum, ac malorum Plato, Bonosicum bonisjpuns^p futures, nonfuturos autem'malos,reijdente eosiloco puro,amp; non ad^ luittentepollutes,Ergo cum mall's,inquinattstp fpiritibus cobabitaturosimentis pce IMS crudandos. Sicut illdn colkgio Deorumjic hiin conforno impioR2 » omniumc^ damnatoi^, Has duas fortes!etiaminPbædro,planè,diludde^ demôltrat,dc lus qui per amoremfredpiunt amiffas alas, præmium ingens aflecuturis,uenturis in pairiam coekftem. Nefas eni'm efle, nee ullam legem permittere, ut ad tenebras fubterraneas, hiprofidkantur, quilkmelitercoekftetarperecoepiflent: y)' o-hstps amp;nbsp;'verô

lt;(^1/ tTJ quot;roiS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ujln vtsns^xAfsiXS TTt^axg. QuO loco.idlftinguitur

aperte locus amboB2, oftenditur etiam infernus, Tenebræ fdlicet, èc itcr fub terram, iuxta oraculum, In tenebras exteriores,ubi erit fletus Si ftridor dendum« Theologia maiorumlfimilishodiernae cœlitus demi'lke,quemadmodum ôé ilia, à ueteribus pro^s dita, quilamp; meliores, öd Dijs aut Deo propiores ipfo Platone in Phikbo teile : oi /M 7rKÄM0i,lc^ä'if4vis ){^ tryvTtfM . Quoniam ergoiSd meliores prifd^SdDeopropinquio^ reSjG'cut Adam,qui uiditeum,amp; audiuit,filijcp dus ÔC nepotcs,banc diuinäde utracp uia ad eoelum Sd inferos tendente Theologiam/prodiderunt,

ADEM /multo præclarius tradit in Gorgia,ubi primum ex lentenda Eu^« ripidis,dubi£at,anuerum fit,eos, quiuiuuntpotiiis mortuoselkiquimo^î d rianturuiuere, Quôdipfeîàfapientequodam audiflet, as vv^ hi^^s \ Quod nos nunc/mortui fumus. Elk enim corpus/kpukhrum animi, ank mamiiacere in corpore, in kpukhro uti defundam, uiduram, cum e corpore auola^» uerit.Fabulam^ illam,quam quidam ex Italia fit interpretatus,de bis fœminis, quæ Belides funt appeliatg,quæ,ferre in inferis dicantur aquam cribro,ftul£orum animas eflè,quasinullæ cupiditates, ceu pertufas,impkrepotuiflent,aut obliuiofckmper nb hil retinuilknt, Elk igitur cribrum ipfam animam pertufam, in inferis méritas pcc' nas ftultidacJ infatiabilitatisiluentem. Sic longe diuiniorem de felicitate ccekfti, ÔC pœniSjproponit fententiain , Legem fuifle fub Saturno ( Saturnum/maximum Deum,ut fæpe uifum fuit, appellat) ea'mque/adhuc kmper uigere apud Deos, ut qui iufle j ac fände fuitam tranfegilknt, pdftad infulas beatas profecti, beate ui^ uant, nullis mailsobftrepentibus, Qui ucró federate, ÔC impie uixiiTentire ad pcenarum, ac uindidæ carcerem, quemiuocent Tartarum: «« ks« vvy 'Îti

, 'fS' (Wamp;çai7ragt;ii quot;njf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, }(i)U otnas gt;nbsp;'TcK'tV'Tim às ycxuffçay

TTKffn ivlt;fl.lt;iu.iuiv'iet IkvS HiiKäy , vy Jè «JÏk)Ss ](sù «Slas sî -nnus n Rg« lt;/gt;'xhs J^iMiTÿiiiay i S lt;/Ih rxii'rtx^iy ns^h^iny kveu, Sic/diuus Plato ♦ Prindpio cergt; nis , kmper eum , Theologiam banc/non ex ingenio fuo , fed omni uetuftate, cui plurimum deferebat, Si cur deferendum elkt^demonflrauit, deducentem, Cer^ nis itembeatas infulas bic eflc,queminPliædone,ôdPbædrouocauit locumcœ^: kftem, Neque enimibabitatio Deorumieft in terra : cum Dijs autem habitaturos,ad focietatemcçipforumuenturos iuftos/fæpe fæpius alkruit. Quemadmodum autem noftri'Iocum codeftem,regnum^ Deoi^foliti funt uocareParadiliim,nomen rei ter^ refiris, borti fluminibus irrigui, arboribus omnigenis/ Sd plantis amccnijhaudfecus/

A illi'patriâ ccelefteinj Fortunatas infulas dixereiquaß terras fupernasj'ncognitas noif bis , nomi'nibus noftn's nuncupatas. Hic palàtn eft difcnmenpræmiorum, uan'etas locorum. Tartarus, career, ultionis ÔC pœnarum fedes, quibusiiniufti, ucl quicun^ quediuinauiolaflent,Omniæuoicum fimilibuspariter^ nefandishabitaturi dieting tur; Locus autem beatuslamp; amocnusiamp; purus, ut dixerat ante, puros, innocentes, fanélos adinittere. Quisnon mirctur hæc, celebrem femperihodiernam Philofo^ phiam extitillequam quidem credoluetuftifsimos, eoldem amp;optimos/plurimum tenuifle, diuinitus tune reuelatam , fed longo feculorum ingrclTuobfoletam.Quam cum Legatus fummi Patrislaperuiflet, reddidit itenrluminofifsimam^nunis in cœlo myfterqs relidlis, quæinon in terras attuliflet, omnes ( modo uelint ) fapientifsimos redditurus. Vos d Philofophi omncs conuoco, Platonicos Peripateticos,uidete hæc,amp; dignofeite àprincipibus fapientifstmis^ Pbilofophicc ueflræ prædicata j dc:# feen den tia tarnen/ab altioribus leculis.Confertenouifsimam hancpoftPhilolophos omnesortam,delatam^interras/Philofopliiam, Sulpieite confenfum/cum prifea ilia ; 8C cur confentiant, agnofeite, Âmpledimini, exofculamini fapientiam ,horum myfteriorum perfedam j abfolutam^ magiftram, Præclarequoque dixit ibidem/ Plato, nulla quidem corporum i dignitatumep i quas hicgefsiirent,aut opum illuc animas portarelineamenta, led ea tantum , quæ uelut cicatrices/animis inhæfilTent, iniurias , fraudes, aftedtionesprauas, amp;nbsp;id genus mala, fuper quibus' à iudicibus, quos Deus præfecilîet, iudicentun Ac quanquam indices inducit fabulofos, ex bo'-minibus natos , amp;nbsp;ab Homero Ge indudos ; ueros tarnen bi reprxfentant, babente hacTbeologiauerioraapudprifcos» ludicari igitur animas ,inquinatascp pcccatis/ in Tartarum præcipites agi, mitti bonas/in infulas beatas, iudicari nemine pro eis

B rogante, uel patrocinante, nullo amico, nullo propinquo. Ad banc uitam'méditai» ri le dielt Socrates ; bortatur^ amicos, meditentur. Ea/ucrifsima fe crcdere, ut qub bus nibil melius,acprobabilius, tamtÿueritati confentaneum, quantumuis fapienigt; tes, Pbilofophorum^ prudentifsimos congrcgatos, nunquam meliora reperturos. SimiliafenGt ,amp;fcripGpn primo de Republica, cum quisinftare diem fatalem leiv ferit, ei/fubirepauorem accuram, fuper bis quæ nihil ante curalfct. Nam quæ db cantur dehisiquæ funt apudinferos, qui/quid in terris/iniuftepeccalfet,illic/eum poenas dare, quæridere quondam foliti elfent, turn uerd. torquer! animo, ne uera cxiftant ; ipfum^iGue qudd debilis cogat lenetffa, Gue qudd utipropior/ad ea trepis» det, magis ea cernere, impleri fufpitionis amp;nbsp;formidinis, cogitantem,an quenquam uiolauerit. Qui igitur in uita fraudes admißflent, ueluti pueros/crebro è fomno exü citatositrepidare, reliquumcp uitæfcum mala Ipe traducere. At,qui nullius fceleris fibiconfciusfit,fpeblandajacdulci , fenedutis alumna,ut ait Pindarus, nutriri. Pulchrè enimleum cecinille:

ds «If nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;óiriüiS btiy

Quicunque iuft è, fandeqj/uitam traduxilfet, Dulcis ei, cor nutriens amp;nbsp;pafeens/ Alumna lènedfæ, afsiftit Ipes*

Has duas fortes, duplicem uitam, ciuitates duas, difpariapræmia,felicitatis ac poe^ narumiproponit, Hæc félicitas, cuius Ipeslalit fenedam, dicitur â diuo Paulo,

iMKüamp;a ihms, bcatafpes.Eftenim beata fpessalumna feneâæ,quód ob anteadam C uitam/non modó fupphaa nonreformidamus, fed etiam magna præmia fperamus« Hancigitur omnium feculorumimanantem per omnesætatesifîuenaturapartam^ exhibitamcç opinionem t fiue, ut fæpius didum eft, diuinitus reuelatam, Latinus quoquePlato (ficenim iurefCiceronem appellauerim ) perhibet: Nunquam, in# quit, maiores illi noftri^cerimonias fepulchrorum tanta cura coluiflent necuiolatas tam expiabili religio ne fanxiiîènt, niiî hæfiflèt in eorum mentibus, mortem/non in' teritum eifeiomnia tollentem atque delentem, ied quandam quaii migrationem,cö# mutationem^ uitæ, quælin claris uiris ac fœminisfdux in ccclum foleret elfe : in cæ# ten's,humi retineretur,amp; permanerec tarnen. Sic Latinæ Philofophiæprinceps, uirosimeritis SCpietate iuftitia amp;nbsp;fanditate daros, ut fæpius, aiferuitin codum toi# li: Contrâiquiuitamfordidam, terreftrem^ egiflènt, humi retineri, fed SCipfos immortales, Atque maiores ait^tantum fibi hac in re ( nondum Philofophia reperta) perfuafiflè, quantum Natura admonente/cognouerant. Quod igitur docuerat eos prius Natura,* deinceps àPhilofophisfpliylîca rationepenfitatum, alîèrtumt^, que# admodumAriftoteles,Plotinus,Alexander, Simplicius, alrji^ fatebantur. Ecce auteminonRomanorum maiores modo, quos/Marcus protulit,lèd uetuftifsimi Græcorum, Mufæus ,amp;filius Orpheus, ut ait Plato, tot bonaidantiuftisjprobis«^ poftuitam,ut eos/ad locum beatum deducentes, amp;nbsp;ad epulas ôlt;nw;/,fandorum/ difcumberefacientes coronatos,omnedeinceps tempusfebrios uiuerefateantur, ar# bitrati pulcherrimum uirtutis præmiumiebrietatem æternam : KTSCeVTIX^ÔvOjf HsAh

K^iTHS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cùdviop: At ueró/impios ,inquit,

amp; {celeratos, in cœnum quoddam infodiuntlin inferis,coguntque/aquam ferre cribro ,uiuos^ triftibus cogitationibus exagitant. HæçPlato. Ex his confiât ,uerif# lima elfe, quæ de Theologia maiorum prodita funt, multa myfteria propter feculo# rum bonitatem eos tenuiflè, de Deo multa diuinitus locutos elfe, animos immorta# les , bonos in bonis, malos in malis^ pœnis^/futuros agnouiife. Videmus enim Orpheum, Mufæum, Homerum, Hefîodum, Pindarum, aliosi^ ante natos Phi# lofophoSjUno ore hæc omnia cecinifle. Itaqueietiam Timæus LzOcrenfis in cake ope# ris fui de mundo, impqs i legumqj contemptoribus, repofita elfe ad inferos fuppli# cia î K9A«(ns (cn tx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;k tK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, crvi/Tov« tTsrcJycum . (ßapXTiK 'n t'isrÿgixJvix , iisà 7«

»01!^ ««AcfljOTt Ko^«lt;n^s «TragMTH-ni «TnKamp;vfcu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vtgTtpjf : Adeft uindida, inquit, ex

legibus, ex oraculis, quæ terrores inducat cœleftes,amp;^ fubterraneos.Quoniam fup# pliciainexorabilia parata funt impi)s ad inferos. Hæc/cum dixerit Timæus Pytha# goreus, uerifîmile fit, totam etiam fcholam iènfiire,cum prïmis præceptorem:Hunc autem'àfuperioribusdidicifle,utpræceptorePherecyde,qui amp;nbsp;animos iempiter^' nosdocuit,amp;deDæmonibusmalismultaretulit. Nec te moueat quod amp;nbsp;ipfein Republica Plato, amp;nbsp;Marcus in Tuiculanis, uolunt contemnfanilesq^ fabulas habe# ri, quæ de Cocyto,Tartaro,poenis(j grauibus Poëtæ confinxerunt. Decernût enim contemni oportere, ut Poëtæ ea exaggerauerant, impia quædam affîgentes,Platoni minime'grata.Supplicia uerd fceleftorumicelebrant, credunt, fatentur amp;nbsp;ipfi.

'Platonis de prtemiji fupplici^! poß uitatn,de regno Sacrofanélo Beatorû, deteterrimo carcere maloruntj decarnißcibn^ infernis Jententice, Qwd boni bonos, mali malos adeunt, Quod bac religio, Fides^j non fuit nifi coditu^ antiques reuelata.

B E RIV s eadem diflèrui't in deciino de Republican Abfoluto enim iam ferme de iuftitia, uirtutibus^ Sermone, demum de præmio earum, quæ amp;nbsp;ab hominibus ôd â Drjs iuftitiæ tribuantur, fiue homine uiuente, Hue cum exceflèrit, loquendum elTe ait î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rlt;.. Ïti «cvamp;gw-zint » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'r,.»

jMrr^, Et fubrjcit Viro iufto, Hue inopia, Hue morbo, cæteris^ quæ mala putan^ turcircunuento, omnia ceflura in commodumamp;bonum . ^Stv-n h Sc^^ôxvôvn, uiuens: ti, aut mortuon Verifimile eife, eiufmodi hominem, qui fefe iufte uiuendo j fimilem Dcireddiderit,nonnegligiàfimili fuo Deo. Hocetiam Ariftoteles in Moralibus imitatuseft. Plato,fie dicitindecimodeRepub» (/îii-êan) 7^1 mn Kp-ihamp;TM os Ky TTamp;^vf^^xc fcS-ÎA« (/îiiyïi©^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bTrrcÿJivup j ^S oiroi/

S^tw àxoî y ’niS'ni/ (in x[iiÄÖi^xi -vsnj tb ófzola î Neque enim, inquit, à Dijs unquani ’ 9^^ conetur iufius eflè,uirtutem^ exercens,quatenus homini datum eft, afsimilari Deo» Veri^ fimile eft eiufmodi non negligi à fimili. Ariftoteles autem in decimo, Qiii ueró,inquit, fecundum mentem operatur, eam^ excolit,optimè aftei^ dus, hunc Drjs gratifsimum efle, par eft. Nam fiqua cura eft rerum humanarum â Dij s, ut uidetur, utiqueprobabile fit eos deledari re optima fibic^ maxime propinü qua. Eft autem id mens. Qui uerd hanc ipfam mentem diligant, amp;nbsp;ornent, remune^ rari, ceu qui curent quæ fibi grata funt, amp;nbsp;rede ac laudate uiuant. In his cum fit aperte fecutus Ariftoteles Platonem, deducit redifsimè ratio, præmiailia, quæ iugt; ftitiæ propofita dicit, iuxta Platonem fic ftatuiflè, ficut ipfe conftituit Plato. Præmia inquam non modo uiuenti iufto, fed etiam defundo. Totus^ file locus PJatonis in decimo, Ariftoteli neceflarid eft afferendus, quo agit de præmrjs æternis. Exigua enim funt præmia iuftis inhacuita,in qua fere funt miierabiliores qui iufte uiuunt* Dicebat enim iuftifsimus, Si Chriftus non iurrexit, miierabiliores lumus cunóis hominibus. innuens, nifi præmia cccleftia propofita effent, nifi fpes uitæ coeleftis affulgeret, iuftos in hoc mundo cundis mortalibus efle miferabiliores. Quomodo igitur probi, quod Ariftoteles ait, amp;nbsp;aDijs diliguntur, amp;nbsp;præmijs afticiunturC nifi uera fint quæ amp;nbsp;ipfe Diuus Paulus ex cœlefti fapientia, ÔC Plato tradiderunt, ut fpe^ dentur præmia poft uitam. Atque ipfe Plato connumeratis bonis, quæ pofsint iufti confequi in hac uita, demum ait, tkStx Blt;/2fcp àh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ik^vx , «

atevT« feH-z-ngop -artôtfxtva: Hæc, inquit, nihil multitudine amp;nbsp;magnitudine funt præhis, quæ manent pios cum exceflèrint. Hæc diuina fententia, ea fere eft,qua Diuus Pauü lus protulit, Non funt condignæ pafsiones mundi huius ad futuram gloriam, quæ reuelabitur in nobis. Euidentifsimè quoque Plato,deutraque forte, beatitudinis amp;nbsp;pœnarum poft uitam,ibidem in decimo de Republica difleruit,locus pulcherrimus^ mirabilis, obferuandus : Vt feiamus quæ Deus nofter myfteria detulit in terras, ahgt; quam famæ celebritatem ante aduentum çius habuifle. Ibi eadem atque in Phædone amp;Gorgia,deiudicibusnudas animas iudicantibus proponens, facit quendam ceu Prophetam, qui iam duodecimo die ab interitu (interfedus enim cum plurimis fuess ratin prælio) cum iam fepeliendus, rogo impofitus eflèt, rèuiuifcentem retulifle, quæibiuidiifet. Hic, multispræteritis juidiffe iuftos iudicatos in dexteram amp;nbsp;fu^ pernumeoeli locum ire iuftos, iniuftos ad læuaminferius: ws iTsaeflxi/ J}xJ\t(soa-amp;xjj tbs pÄi* lt;A)üZtBî Kihivay TTt^iViSixt tIm «s Jïfixvn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»f«VBj amp;c. Hæc Plato. Deus au:«

tem Platonis, amp;nbsp;nofter, Et oues, inquit, ftatuet à dextris, hædos autem â finiftris. Exinde cum animas ille uidiffet, ultro citroeç ab inferis a cœlo inter fe commeaiv tes, ÔC fua quafque bona uel malareferentes, alias quidem fquallore amp;nbsp;fitu obfitas, cterraemergentes,cumgemitu ,Slt; ludumemorafle, quot in fubterraneo itinere mala

mala uidiflent, perpeflæq^ eflènt» Alias autem è ccelo defcendentes amocnitates,(pe^ C ôacula^inauditæpulchritudinisretulilïè: 7«s /JU' olt;/lvga{iivlt;x5 xAcuxoks, èCc, Quis hic nS cernât, unam, eandemt^ omnium feculorum Temper fuifiè religionem^TRcfert cnim conftanter eadem Plato, non fibi crédita acperfuafa modc), fed dfuperioribus feculis, à uetuftioribus nationibus manantia, fed ab his ,qui cd delatifuiflènt, audigt; ta. lllud aded rnirabile, quód ait ilium uidiflè homines truces atque igneos,aftantes, amp;nbsp;afpedantes quid os illud inferorum patefadum loqueretur, Atque alios priuatim captos abduxiflè. Verum Ardiæum tyrannum, homicidam, alios^ ligatismani^ bus amp;nbsp;pedibus, capitecß interius trufo, amp;nbsp;excoriatos fuper tribulis extra uiam tra^ xilfe y eos dilaniantes, oftendentes^ prætereuntibus,quam ob caufam ea perferrêt, ÔC quod in Tartarum capiendi traherentur. Ea eflè fupplicia: Ex aduerfo autem fimi lia præmia parata î tv^av'm tfiÿ tef» «yçiot nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i/àp Ts-a^isâm ) Quis hic

non uidet, agreftes illos, igneosi^ uiros, non nifî Dæmones eflè, feros, horribiles, fceleftorum carnifices, eos excoriantes, amp;nbsp;uerberantes, quod ueritas fummo con fenfu clarius reuelauit, ligatis manibus 5C pedibus in tenebras exteriores, hoc eft, in TartarumpræcipitantesfEademigitur fuit illorum atque noftrorum feculorum, quemadmodummultisalqs de rebus, iïcdepræmrjsiuftitiæ, amp;nbsp;fupplicqs iniuflo# rum, fententia. De loco quoque congruit, de carnificibus item, miniftris^ iuftitiæ diuinæ, quos oraculum Chaldaicum, canes appellat fubterraneos. En impq , flagi^ tiofi^ uindis manibus ac pedibus , excoriati, uerberatitrahunturin Tartarum. Quid amplius eftin Theologia Fuitigitur cadem femper, præcipuè quo magis in primafeculareipicias,religio:fempercreditumeft,bonos, fandosc^ manere ma^ iora, quam mundi huius bona, ubi nullus ordo præmiorum, dum nee iniquis in# fligiturmeritapœna,utfæpecæterisfelicioresambulent, nee bonis datur uera re#D muneratio. Eadem clarè amp;nbsp;aperte confeflus eftin decimo de Legibus : Cum, inquit, anima feuirtutequadam diuina exornauerit, etiam locum excellentem, fandum commutabit,delatainmeliorarcgna,Sed cum contraria uixerit, in contraria pro# fteifeetur : ÔTrcTtïj/ à^i-m ûax iTr^ûriAfctate ylyvtmuy Hac,ait, iuftitia eft Deorum cocleftium, d fili, ac adolefcens, qui teputas Deorum prouidentiam fubterfugere. Nam peiores effedi ad peiores, meliores ad meliores animas tendunt. Claret igitur poftmultafeculamiflàmdiuinitusTheologiam,nil aliud fuifle, quâm prifeorum feculorum caligantis iam obfeuræ, quam animis hominum impreflèrat Deus, 8^ uocefua in creatione,pdftinfecuto tempore per nuntios tradiderat, feientiæ reue# lationem. Neque enim fieri poteft, quod poftea ccclitus eft apertum, quod^ perfe# de declaraturus uenit è ccclo in terras Deus, ante aduentum cius alia ratione célébré fuifle,quàmeademipfaquód diuinitus eflèt traditum. Fuit certè traditio diuina omnium mortalium confenfu confirmata.

’Platonemfateri reddituros ^uoj'que defa^is proprijs rationetn, bonos cum * ßducia^malos cum jumma trepidatione, l^on illic affbre propim^uorum cateru^y(luireosdnte quot;Tribunaliudicis defendant, Labores^uospijfor^ titer exantlajfent in uita,merits pramijs afficiendos, Deferiptio patria coelefis, nomittibus rerumfenftbifs expofitarum,

OCVPL ETIVS Itemperhibuic eademlin duodecimo(Hueenim ue# nire neceiïè eft, ac reuolui legum laiores ) Sunt que aurea uerba : Quod, inquit, uerus eft homo ( eft quilibet noftrumillud ipium, eft,dicitur ani^ ma: id'queicum iit immortale,pergit ad Deos alios)redditurus rationem, quemadmodum patrialex dicit,Bonus quidem amp;nbsp;probus fideter, formidolofe uc' rdiimprobus.’Nuliumtpeidefundolaftore patrocinium.Oportuerat enim/cum uigt; ueret,omnes propinquos opitulari,ut fandifsime a.c iuftifsime uitæ curfu exa(fto,delt;! fundus inullas lueret pccnas, quæpoft uitam impendent, ob facinora admifla. Ob quam caufam /conandum eft,ne domum corrumpas,coinquines,cogitans non hunc eflehominem,qui fepelitur,ueri hominis imago,Sed ilium,'quiexcefsit filius aut fratcr,aut quiuis alius,cuius nuc defiderio teneris,qui fortefuam expleuerit. cvtk, tnffsoy ovT@' x^iveeny aveu gt;nbsp;tTnvo/ut^ifiivoy Siès «tBiiveu triixnvr« ^eóycy, amp;C.Efte inquit,quêlibet noftrûiimmortalê,uocatû animâ:hunc(^(ad Deos alios proficilcentc, redditurû rationê,patrialex dicit.rationêinquâtremendâ, horribilê, formidabilem fcelerato:probo autêrationêplacid.îjCum fiducia,fidcter,intrcpidè.Stabunt enim,uc ait oraculû,iuftiin magna côftantia,aduerfus eosiqui fe anguftiauerunt. De iceleftis aûtjVidêtes'turbabûtur timoré horribili: amp;præanguftia ipiritus,gemétes.Ecceigi^ turifummo cÔienfu prædidûfuerat â Platone (eft enim naturæ uox, eftimpetus ex# citus è pedore,eft per oîa tempora lexfamigerataDei)quod/à noftrodiuino 1 heo# logo: Refurgcntcum corporibus fuis,reddituri quicpjde faciis proprijs rationem. Et,qui bona egerunt,ibuntinuitamæternam: qui uero'mala,inignemæternum. Non ne audisilîmilia Platonem dicentem f xMalos/reddituros rationem formidable lem, tremendam, horribilem , bonos/cum magna fiducia, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conftanter,

ß intrépide, nullo diuerberante fcelere confeientiam. Quocirca,debent, inquit, proe pinqui, affines que,monere fuos, utredè uiuant, hocep eis/nunc præftare patrocie nium,quod(nulluminicpoteruntafterre, Nec antetnbunal/aderit propinquorû, domefticorumep caterua, qui te tueantur, iudicem exorantes,qui tibi ignofcat.Hæc ipfa,præcipuêdebcatitudine eorumiqui iuftè uixiftènt, conlîrmauit'maxime.in Epinomide, ubi dicit Jîeri quidem non poflè, ut homines, præter omnino paucos, in uita fint beati'ac fortunati, KffA« iKiais Tvxamp;y «TsreJvruy, ÔCc. Bona uerd Ipeseft, defundosiconiequieaomnia, quorum caufalquis prortiptèpro uirili fe iuftifsimè inuita gefsit, amp;nbsp;defundumifimilem finem indipifei. Hæc/uera præmia, haciiJIa beatafpes,obhæc!fummisuiribusconandum,utredè uiuamus. omnibus homie nibusiuel ex oraculis, uelrationisbonitateperfuafum femper luit, elle magna bona repoftabonis, magna malis mala, cundashumanas adiones(ad aliam quâm præe ^fentemuitam,referrioporterc.Hicifiuebonis male, fiue malis bene uideas,haud magnopere mirandum.Non isJocus eft, ubi uirtus!præmi]s fuis coronetur, aut pro meritoifcelus expietur. Hæcipfa diflèruit'in eo qui dicitur Axiochus , fine Platonis fitifiuealicuiuseiustempeftatis Philolbphi. Ibi primumjillud mirabile,quôdcuin probitatem, pietatem, tanta bona confequantur, agnofeit, fatetur affiatum,gratiâ^ Deiefle,redè uiuere, ut triumphes. Proficifeuntur,ait,animæ(in locum ferreis clauftrisjclauibus^munitum. Hæc patefada^erunt ftatim ad flumen Acheron' tem:ExintrananduseftCocytuszHucanimæprofedæ ad indices aguntur. Vocae tur^ is locus,Campus ueritatis.Hic fedêtes,difquirunt^uam quifep uitam uixerit, quo ftudioiuel inftitutOjin corpore ufus fuerit.Mentiricp non datur : Scto« (/Si/ ?yty’h^

lt;AM(wy xyttQosl’OFÏ’aviva-iyi fiS'^y 'fÇvïvcrdiûyxlt;ifoy iiKi^lt;gt;vTxu : Quibus igitur in uitaiDæmon bonus afpiralfetjhi'in terris pioistcollocantur^ Quafi in regione uiuorum, in terra

éoi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V 6 T. E V G V B. L I B. X,.

uîuentium» Is enim eft, x«?©' tva-i^Siy, Vbi, inquit, aftatim uclut in ParadifoinuUum C tempus anniinô exuberat omnigenis frudibus.Hicliquidi fontes, bic florum uarie^ täte uernantia prata,congreflus Philofophorum,theatrapoctarum, chori in circun^ ftantes,amp; dulcè canentes,iocunda conuiuia,epulæc^lfua fe iponte oHerentes, «xÿfiXTo« «Avsrî», indefîciens alacritas, uita fuauis:quippe nec uehemens hyems,nec æihis adeft, fed falubrctemperatum'que ccelum fpargitur, placidis Solls radijs illuftrc. Hicinitiatiseftcertusbonos,illicfanéta myfteria edebrantibus. Plura^ id genus perfequitur.Exaduerfo*autê,At qui,inquit,uitam e^iifent federate, agûtur ab Erin# nybus, t’r’ Rgà nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;per medium T ariarum, in Erebu, Cbaos*

Vbi locus impiorum,inexplebilcsurnæ,fitis Tantali,Ôduifeera Tityi, amp;Saxum Si# fypbi, quodnunquam fiftitur in cacumine,finituscj^ laborjdenuorenouatur, Simi# lia cecinerat ante Platonem Sibyll aide campis codeftibus,

ZiSHl/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CUMV®' MToi

Accipient uitam , læti fine finebeato, Viuent in Paradifo amp;nbsp;lætis floribus borto.

A' feris igiturfimprobos in infens dilaniari,ignitisc^ pccnarum facibus concrcmari, j(pà nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcwjfxôvàit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnibus flagdlis uerberari, ■niJi.aie/cu.s Tjw^ovnu-,

pocnis fempiternis cruciari.Hæcibi. Videsepitotam Gehennæ defcriptionem. Vides ignem æternum,pœnas æternas, ftridorem dentium,tenebras exteriores,fulpbur amp;nbsp;ignem , quæiparata funt Diabolo amp;nbsp;Angelis eius. Vides Erinnyas, rapientes ad pee# nasimpios,illos fcilicetminiftros,quibusipræcepit DeuSjligatis manibus amp;nbsp;pedi#0 busproijeere malum, fordidum, in tenebras exteriores,Tartarum,Cbaos,Erebum. Hivcigitur par eft,antiquos turn quadam feculorum continuata Pbilofopbia didi# ciffc^tum diuinisillisoraculis,quæ(creberrimaquondam Sibyllæfundebant, Nam de locis beatiSjUt uifum,fimilia prodiderat Sibylla,

Defcriptio regionii beata 'Platoniij diui^ÿ loannii, pulchritudo uenu^ ftas^ terreßrii, exprimit eis pulchritudincm caleßem,

AG NAM mouet admirationem,utin Pbædonefpatriam cccleftem, eiidê nominibus,eodem^ fermone,rerum^ tralatione defcripferit Plato, qui# busidefcribitur in facris literis.Vt apparent ueritate Tbeologiæ fupreme, co mirandam efre,qudd olim prifeilfiueper oracula,fiueindagationeNa#

turæiuifam amp;nbsp;auditam fufpexerunt, mirificis^ laudibus uexerût, ratione ac fapiêtia duce ad id delati,quod poftea'refulfit e cœlo, Igitur diuus loanes defcribens terram codeftê dixit,oftenfam fibi urbe magnam,fan(ftâ.Ea de ccclo uidebatur à Deo defee# derediuinaclaritateinfignis. Similis lapidipretiofifsimolaipidiiCryftallipuritatem referenti. Mœnibus excelfis, amp;nbsp;magnis, portis duodecim,Angelis^ bis infidenti# bus,Duodecim tribuumlfirael nominibus inferiptis. Tribus ab Ortu,totidem à Sc# ptêtrione,amp; à Meridie,atcp ab Occafu.Duodecim fundamenta fubftrata mœnibus, nominibus duodccim Apoftoloßt infignia. Vrbemiin quadra,æqua altitudine, atep latitudine,Longitudine(duodecim millibus ftadiorum.Mœniatentum quadragin# ta quatuor bracbijs furgentia. Struiftura mœniumîex Iaipide,tota urbs ex auro pu# ro, ceu uitro pellucenti.lpfa mccnium fundamêta omni genere gemmaru exornata,

A Primum fundamentum ex Iafpide,fecundû Sapphiro,tertium Calcidone, quartum Smaragdo,quintûiSardonyce, fextû Sardi'o, feptimûiChryfoIitho, odauû^Beryllo, nônûTopaziOjdecimûiChryfopaffojUndeci'rrfûHyacmthojduodecimûÂmethyfto. Duodecim portas,(îngtilas duodecim Margaritas eflèjplateam urbis aurum purum ceu uitrum. In eaiDeum omnipotente ceu Solcmjuullo Solis illic, aut Lunælumine radiante, immenfa claritate refulgere. Hacluce/feruatasincederegentes.Nunquam portas claudi» Nodem nûquam inhorrefcere.Exulare inde/fcelus omne. Arcen' qui non fînt fcripti in libro uitæ.Fluuium aque puræ decurrere,hinc atcß bine pro ripis^ arbores uitæflorefccre,fingulis menfibus frugiferas^Hæc.amp;id genus plurima diuus Ioannes,amœnitateôlt;^daritatererum terreftrium,ad coeleftes tralata. Similia igitur nefeio qua diuinitate,quo confenfu animorumidefcripGtin Phedone PlatoÆflè prri mum!terraminamfupernam,Gquiscamfufpiciat,ueIut orbem uarium coloribus, quorum terrefires coIores(Gnt quædam quaG exempla, Omnem illam terrain ex bis cflè. Purpuream alibiiamp; adm^randæuenuftatls,aIib^/;^Jl/(«|«lt;/^â, auream,uel candentê, gypfo, niueep candidiorem. Aliosc^ ilb'c afiulgere colores, plures longe i uenuftio:# res^iquâmnoftrates. Noftratesenimiaëris èc aquæ plenos, quandam coloris ipe# ciem exbibere,in aliorum colorum uarietaterenidêtes: HîcjGmilibus coloribus cun^ da exiftere : arbores, frudus,flores, montes^, lapides præterea,pcripicuitate,amp; co^ lore, quàm noftratesîpulcbriores. Quorum Gnt quædam,fruftilla amp;nbsp;particulæ,bi Ialt; pilli, quifunt apud nosin pretio,Sardq,lafpides, Smaragdi,amp;id genus, lllic/nibil cflèquodnonGteiufmodi, plura^ alia Plato. Demum illic templa Deorum efle, quorumGntueribabitatoresDrj,oraculaquoque,alloquiacp Deorum, ipedari ab eisiSoIem,Lunam,aftrap,qua natura Gnt,nullam^ aliam deefle feliritatem. His Pla B to defcribit patriam cœleftem, tralatis,ut dixi,nominibus rerum mortalium,ad pub chritudinem cœleftium, quarum inæftimabilej arcanumc^ decus, uenuftate rerum terreftrium facilius intelIigatur.Hacrationefæpe dicitur in noftrisIiteris,Fulgebunt iuftijGcut Sol, in coipedu Dei. Florebut Gcutliliumiin ciuitate Domini.Sandorum uelut aquilf iuuentusrenouabitur.niaiincomprebenGbilia,amp;fob's notapijsgaudia, corporearum rerum i oculis^ apparentium omnigena uarietate i amp;nbsp;pulcbritudine, ut poflunt,repræièntâtur.Principio(gemmæ pretiofæ,radiantes,colorumtç uarieta^ te deledantes, Aurum quoque amp;nbsp;argentum/purifsimum.præterea Cryftallus fumb tur.Ex bis^furgere muros,ftrataeflepauimenta.Nibil non aureum, nÔ pretiofum ea tienuftate, 8C uarietate, quam quisunquamiuel in Irideuel angulari Cryßallo ocult;s lis obiedafconfpexit. Illic odores, florum uarietas inGgnis,prata uirentia, perlpicui fontes,flumen bine atque binc arboribus incognitis nobis, ut cum ab oriente, noua quædam generaad occidentales apportantur, efflorefeens. Vtloannes appofuitin dcfcriptioneflumenaquæuiuæ, Xenoebus æquè fontes liquidos , Plato/longius progreflus jinfulas, marc, fed omnia, noftris difsimilia. Eft crebrum in facris li# ten's, aërem amœnifsimumj ac uariumilb'c niteftere,qualis,utdixi,efticiturin Crvjs ftallo.Hunc fæpe(mira fpedacula,aut numinis aduentum conlpicati Propbetæ,refe^ runt fe uidiffe. Plato pro eo eo,lumen purpureum, ætberium per regioncm beatam diffufum/â Cœlicolis bauriri. Adiecitloannes,quod addere Plato non potuit, fed quaG tarnen fomniauit:Solem,Lunam^ amp;nbsp;Gderanulla illic efte, ièd bæc ipfa uideri

diuis ilb's inferius uertentia.Nam fub pedibusidiui labentia Gdera cernunt. At pro Sole, Luna, luce qua uiuitur in terris, loannesretulit illic radiare longèmelioss rem, gratiorem'que lucem, inauditæ,ineffabilis lætitiæ: Quälern/ex parte fefe Deus 'oftendit in monte, quandoifacies eius ut Sol reiplenduit,ucftimenta ut nix /candue^

6 04 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T» E V G V B, L I B» X»

runt,imômagis!quàmhæcipfa(Nequeem'mhabuit,quojclaritatem l'iïam income C prehenfibilem.'redderetnotiorem. ) Eauifaldixerunqdulce ilh'c eflè. Cernitur hæc claritasiin coclo, qualiscp ui'den Ccclicolis,amp; quanta folet.ls eft eorum Sol,hocuiuis tur aftrOjSolem^que fijum luafidera norunt. Diui,amp; ipfi/ßderalucenna, lèmper So^ iemfuuranofcunt, cernunt, contemplantur, inde beati, fortunati. Hæc eorum alacrûasæterna. Hoc Plato non meminit. Nequeenim /ed ufque cogitando afceni» derepotuit. Tam igitur fupen'usfAxiochus, quàm nunc Plato anteChrifti aduen^ turn, ex prifea Theologia, ex oraculis^ fama^ fuccedente, nobifeum de beatitudi* ne fempiterna, loco, rations, mirabiliter congruic.

IJ)e partis ad inferos, ex quot;Plutarebo, JDe Damonibiis carnißeibtrs, T^e prat rnijs (eternis, Pianc Tbeoîogiam effe prifeam,

S T QV O QV E admiratione dignum , amp;nbsp;fapientifsimus quifque co^ getur admirari, quæ Plutarchus fîmiliteridepccnis malorum ac fcelefto# rum, de gaudijs, felicitate'que bonorum, poft exadum uitæ curricu# lum fcripfit, miré cum noftris congruentia, comprobatis fcilicet bis quæ

prior Plato icripfiflet. Vt hinc/lît darum, fèmper unumDeum, unamque eius fcientiam.apud fapientiores fuifle, Hanc ipfam fcilicet, quam nunc iclaram cunéti mortales uenerantur, tuncobfcuram , incertain, apud antiquifsimos quidem pui? riorem ,pofteatemporum iniuria, tanquam marinum Glaucum, fordibus amp;nbsp;fa^ bulis obfeftam, fed fuæ bonitatiredditam, cum lux cocleftis nituit in terris. Ac prP mumiPlutarchus ait, eandem eflede diuina prouidentia, atque immortalitate ani# D morum/'fententiam, nec alterum pofte relinqui, altero fublato : immortalitatem au^^ tem anirnorumtonfequipræmia amp;nbsp;fupplicia : una rationeife inuicem tribus hifee trahentibus.Eft,ait,prouidentia, idlqueuerisapparet exemplis. Hæcidocet anft mos immortales. Hos poft mortem remanentes/manere uel coronas, uel fupplicia. Ea enim eft ratio.cur prouidentiainducatimmortalitatemanimorum , ne uel probP tas contempta/iaceat (contemnitur autem/in bac uita)uel improbitas/triumpbet impunis î a^à xç (jM txa ÎMrluf 5cm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'z’ß' Tramp;jßwßiw/xfcvü)// nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i tjvxs nst^lt;xlt;r(iSgt;

àîi 7r^ç «f*«} T»s fûSvTtïs , «TffiswToa , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Et quoniam non uidentur,

minus^ creduntur, non defuifte diuinam prouidentiam, quæ præftaret nonnuP Iis, non tam é noftris, quàm fuis, ut per fpeciem oblata indicarent. Itaque PlatOj« nis exemplum/fecutus Plutarchus, utilk/quendam induxit, qui/cæfus in bello, quatriduanus reuixiftét, referre, eo temporis interuallo uifa prodigia : iîc refert Plu tarchus, fuiffe quendam Thefpeiîum, qui/cum primum uitæ fuæ curfum/omni libidine,intemperantia^queexegiftet, amiftb, breui, patrimonio , iam necefsitass tecompellente,fceleftéuixerit, auiditatefummaprofequens, quasieum poeniteret amiiîftediuitias, fimile quid intemperantibus paftus, quicum habeantuxores,non cuftodiunt,his amifsis,alienas corrumpere nitantur.Itacp cû à nullo dedecore, quod uel uoluptatê uel lucrû promitteret,abftineret,facultatê quidem non multâ, fed opk nionemimprobitatis/breue ad tempus/magnam hbi concilialfe, præcipuçfp eum infamem reddidifteoraculum/editum ex Ampbilocho.Nam cum mififtèt/cifeituros, an melius fecum/infequenti tempore agendum eftet, refpondifte fertur, Tum cum co melius agendum, cum mortuus. Jtaque pauld poft, id/nefeio quo pafto ex^s pletum eftx, Nam è loco edito in collum delapfuin, ex percufsione tantum, nullo uulnere

A uulnerc acceptoobiifle,Sed è lepulchroitertianum reuixiffe : Jgt;tTciûa! fuT« 7«? -r«-4»«c (Unies Miviyla. Vbi fe celeriter corroboraflèt^ac collegiflèt, incredibikm quandam Uïtæ mutanonem fcciffe. Neque ennn in commerces quenquam iufti'orem,nccp fan? diorem ergaDeum,neqjinimidsinfeftiorem, amicis conftantiorem^eius tempon's quenquam Cilices nouifîe.Itac^/permouilîè multos,ut caufam tantæ uarietatis effla? gitarent. Nec^ enim putabant, id quod uerum, amp;nbsp;ut ipfe retulit amicis, cum primis Protogenijtemere/morum banc uarietatem accidifle. 1 tac^/cum mens e corpore auo? laifet, quale fi quisgubernator e naui in profundum lapfus, G'c eum fe/ex mutatione habuiflèrExindepaulum eleuatumdiifum fibireiîjiraflè totum, circunfpexiflcjue? lut ex uno aliquo corporc, patefada anima. Principiq nihil folitum/uidifTe, fed hde? ra ingentia, plurimumcp ab inuicem diftantia, Iplendore immenfum'amp; colorem mi? rabilem fundentia,{blidum prcterea,ut animam inueclam Iuce,tanquam in tranquil? lo/pafsim amp;nbsp;celeriter differret. Multiset fpedaculis prætermifsis,narraflèanimas de? fundorum abimo alcendentesifacerebullam luminofam. Sed alijsplerifque filentio præteritis, eft primum in hac omni defcriptione, quod Adraftia filia Necdsitatis amp;nbsp;louisifuper omnibus fceleribus ultrix altifsime conftituta eft. Et quod nemo fcelera? tuSjfiuemagnus, fine paruus, fuit unquam,qui uelclami autperuim aufugiftet. Va? ria autem ci ftruirc fupplicia,quæ)cuftos e tribus eft, amp;nbsp;adminiftra, Alios/Ieniter pro culparum ratione/fubqcies pocnis. Quorum autem feel eri inaiore medicina fit opus, «jTïTï? JiKH fiiT« tIm 'nÄiVTNi/ Ó 7rK^{tJilt;A(iùin , Hos tradere Dæmonem peenis/poft mortem. Qui autem fint prorfusimmedicabiles, à iuftitia reiedos, tcrtiamAdra? ftiæ feuerifsimam miniftram Erinnyn/accurrentemadeosuagantes,pafsimtçdiftu gientes,miferabiliteri acerbe^ omnes iepxvKn , kp« èts »tp« Su?

E blatos è medio, in nefandum, inuifibilem^ locum intrufifle.* Reliquæ inquit pœnæ( inuita,fimiles funtpœnis Barbarorum. Vt enim apud Perfas, uefteseorum qui pie?, duntur,amp; tiaras ucUicant^amp; cædunt,hi uerd/cum laerymis orant abfiftât: fie plagam * uel in corpore uel facultatibus non eflè uehementem. Quicum^ autem/eftrf natus amp;nbsp;impunis illuc peruenerit, huneiuftitia nudumjmergere ÔC abfcondcre, in theatro o? mnium,nihil illo abfcondente.Oftenditur^ bonis parentibus,fi fuerint,execrabilis, amp;Iindignus. Qudd fi ipfi quocç/fcelefti fuiflènt,eos uidens in tormentis,amp;uifusipfe, purgatur,detradis uitqs, ex diuturnis doloribus amp;nbsp;pocnis;qui tanto fuperât magni? tudine ôd acerbitate dolores corporis ôd in carne, quanto/clariora funt quie per uigi?.. Iiam,his'quæ per infomnium cernuntur.Parte alia/deferibit Plutarchus Paradifum,’ unde aura mollis afpirct, amp;placidaiodoratacç. De fupplicrjs autemfhoc ad alia con? gruit cum noftris, illic efle ftagna, Rgùîtràs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jltùÿiwxs ', amp;nbsp;Dæmonas quofdam

aftare, uelut fabros ærarios, inftrumentis, machinist^ attrahentes, immergentes^ animas,quas infatiabilis auaritia,infcelera præcipites egiflèt. In his igitur omnibus, (necç enim cunda referrelaboro) etfi Plutarchusiquædam fabulofius, Poètarumq^ more retulerit,fumma tarnen hæc eft,eftèpietati,probitati,iuftitie,fimiliter improbi? tati fua præmia.Nullum fore fcelus in occulto,in theatro totius mundi latitantes hy? pocrifeis aperiendas. Eftè fupplicia ânimorum,corporeis/incomparabiliter acerbio? ra. Videri incredibilia,uel quæ de pœnis^uel præmijs'pafsim prædicentur,quôd ab? feonfa fint, ôd oculoßi obtutum fugientia. Dæmonas/eflè ftipplicqs præfedos, quos/ alio nomine Erinnyes, iuftitiæ diuinæ miniftras, irremediabilitçr, malos cruciantes, in tenebris æternis è medio fublatos,iure uocatas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 qudd,

—Tantum, tenditep fub auras, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

Profundifsimum, nefandum, teterrimumcj carcerem, miferorum ludi'bus æternis C reboantemJnftareDæmonesiam'mis cruciandis. His confiât, paucis deraptis, ean^ dem prifci temporis efle, atcp noßrorum feculorum Tbeologiam ut tuncobfcurio^ rem, fic pofleaiin omnium pecftoribus, allata de ccclo manifeßa Juce, refulgentem, fi quid erroris miflum ferebatur, poflearepurgato. Caetera'quæ de purgatione fenfit prior Plato, amp;nunc(Plutarchus,ut animi â uitrjs contradis expientur, ad melio* remcß habitum purgatireuertantur, SiC de genere pcenarum, paucis demptis, con^ gruunt cum nofiris.

Exuetu/lißimii'Poetiij depaniil^^ pramijt^bonorutnactnalorutn, Vbiloßa phorumacVoetarum^dutore 'Plutarcbo eße te/limonium^tnanerebonos maxima pramiapoß uita; cuxßum, CAP. XXVII.

I Q_V IS/uniuerfæPbilofophiæ campos ingreflus, in eam omnemocu^ los conuertat,facile nofcet,hac ratione ab exordio generis human/, fecula decurrifre,quód paucis ab hinc annis clare,perlpedecß, èi. cekbriter crea^ to mudo (cuius rei/nemo prifcis illis feculis^dubius eflèt,ô( creatorem eius uniuerfis agnofcentibus acfatentibus, multatç de bonitate eius ac prouidentia, dc præmrjs itemfex amore amp;nbsp;cultu eius,aut fuppl/crjs ex contemptu(confèquêtibus,unass nimiter prædicantibus) omnem hanc prædicationem, per omnes ætates,hominibus fe difi^ndentibus,defcendifire,fed paulatim exolctam,partimicelebritatem illam, cla^* ritatemc^^ amififTe, part/mfquæ remanfifïèt,commentis humanis contaminatam,non eandem apparuifle,femper tarnen hocimefiorem, quo uetufiiorem, amp;nbsp;ab antiquitatc minus difiundam. Haud igitur mirum,fi tarn multos ex prikisillis/depræmijs pro^ bitatis ac iufiitiæ,uel ratione perfuafos, uel fuccefsione doâr/næ crebris^ Deorum uocibus 80 confpedlu admonitos, inuenias cecinifle. Ecce enim P/ndarus longe ante Chrifli aduentum,quemadmodum fuperiores,per tralationem rerum amoenifsima^ rum,quasSeinnofirisIiterisreperias,defcribit præmia iufiorum» Qualeenim lo^ annes dicit, fe uidifie beatos, palmas gerentes, laureatos, triumphantes : fimile P/n^ darus dehis/pfis :

4gt;aiwi®f4lt;AKtrt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;àa-l Tr^Ks^aif tùrrû^,

lt;rlt;12jLias^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(cttvcs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oAÜamp;'.

/■' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x.“SOif jâJ^vxna a«

His nitor ingens Solis, nociem dilsipat atram« Eorum fuburbana prata funt uirentia.

Frudibus aureis, amp;nbsp;thure prægrauantur arbores. Partim equis amp;nbsp;palæfira, partim ludunt calculis. Partim obkdantur tefiudine»

Eis femper odorata uirefeit félicitas» Odor gratus amp;amatus, tota terra Iparg/tur,

Hæc Pindarus.Egonon reddidi numéros,His odoris,uiroris,cantus,alacritatis,trb pudiorum tralationibus,defcribiturbeatitudo cœleftis, Sicamp;^ipfe/manifefius tatis autorèCprxco : Amph'us non bibam degeniminehoc uiüs, nifi cum bibam ib ïud/in regno Patris mei. Enpotus Si. uïnum. SimilUer apud loannem/in ripa flumb nis Paradïfîaciarbor iiitæ ferens frudus fingulo menfe, Neque enim poflumusffen# fus erudire nodros, nifi rebus manifeftis. Erat igitur conftans prifcjs illis, infitacp dcs,depræmrjsiiuftinæ parans, ItaquePlutarchus/boc indicans : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c tik^cu-Üv/^

•}TSi9TSiigt; »cpà nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ao^©^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j aiaxng aKOS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’nß ivmSt'cn p-i-rctJiKce^cJvTKjj

lt;(iî Tj-t ’ftHH nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Atj/^Tîû , 2* 'll! oc^^rifayiAvos, óf JixJgt;tüäcny cû. rsTiay

. Si uera funt,inquit,ut par e(t,quæphfci Poètæ SiPbilofophi prodiderunt,pios qui decefsiflent, honoribus affîci, quemadmodumfcrtur, efle^ eis locum repoftum, ni quö/eorum animi morabuntur. Hæc aicPlutarchus,fequens,utubic^ folet, fupenœ res Philofophos. Ex aduerfo autem, de fupplicqamp;fîmïlia atque noftri perhibet, in ço! quem De facie qug ui’^tur in Luna, ex anterioribus PbiJofophïs audita : eu/vvT\. oTu; vw cràyt-XT©'' tKTriiXSi^y, iiytxgijiSLôoy ^y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yûs 2^ mh^nS •jfKxvij^nvxt.i^ô'

M// ÿ« Óavy Omnem, inquic, animam, fiuedementem, due cum mente, ubi è corpore lapfa efiet/ato decretum eft,errare in loco,qui ell inter Lunam ac terrampion fquali tempore:fed iniuftæ/immoderatæ^/fcelerum pocnas perfoJuunt;bonas autem/opor^s tet in amccniCsimo aëris efle loco,quem/inferorum prata dicunc,certo tempore,quo:* ad expiatæ corpore, quodiomnis mali caufafuic, exin in patriam uelut poûliminto rcportatæ/gaudiisperfruantur. In hisiPIutarchus, ut uides, cfiminum expiationem» ubi difceiTumeft à corpore, fatetur, Variam perhibet expiationem, qudd impuræ,

® penduntpœnas infra cœlum, procul à loco, patriaep beata, Puriores autem/expianss tur Si ipfæ,fed Ienius,tranquinius,in aëre,donec admiflæ in patriam, ^ternis gaudqs perfruantur, Habes igitur apud eos omnia,quæ libris nolhis celcbrantur,de triplici forte : aut eorum qui penitus adeunt régna beata,nufquam remorati; aut qui fubiid rapiuntur ad fupplicia : uel quibus purgantur peccata,quibus expiatis, uelut in pa^ triam reuocentur. Purgatorium elfe infra Lunam amp;nbsp;terram, quacunquenobis incOii gnita ratione,modo fummus iudex decreuerit, in loco quidem^non fanc'to,facro,beiî ato,ièd medio, Quanquaminon deiunt,negantes mediam fortem.Gaudium quoque uides apud eos, gaudium inquam arcanum,ineftabile, quod guftant beati, expiati. Vides itemipatriam: uides hune mundum,exilium cnè,amp; errorem.Errare,uagari ani tnos, donee in cœlum reuocentur. Item Plutarchuamp;de fupplicqs improborum aper?; tius fchbitcodem libro: Extra,inquit, mare Calpium, Si eos qui circa mare rubrum adhabitant, funt profunda, Lunæ concaua. Quarum maximam/uocant Ipeluncam Hecates, ubipœnasdantanimæ, eorum/quæiam uel perpelfæ elîènt, uel feciiîent, Hæcfetfi fabulofius de Lung concauitatibus a' Plutarcho dicuntur,fumma tarnen eft, in profundo receflufanimas pœnas male geftarum rerum dare. Ex his autem/uel arjs guendusjuel certe declaradus Plutarchus,cumin eo quem infcripfit, Quomodo de^ ceatadolefcentem audire poëmata, uult de fluminibus inferorum ,amp;pœnis, Poetas fabulofius cecinifte, Vel igitur fibi contradixitiuel fenfit,uera quidem/efte fuppliçia, fed addidifte Poetas quædamfabulofius,ob quæ/eieefti fint è republica Platonis,Tegt; ftatur igitur PIutarchus,Homerum,Pindarum,Sophoclem,uates prifcos,de pœnis, fœdatp inferorumhabitationececiniflèftvamp;if/ w «quot;^iripoy/igivyiivTw. a-nsr®'gt; wàTTjf TrtTXpoi, Hinc erudtantfub immenfis tenebris/horrendæ nodis rapidaflumina. En Pindarus tenebras illas canit, quæ dicuntur à Deo,Tencbræ exteriores, in quas» manibus

lt;03 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. AVGVST. E V G V ß, L 1 B. X.

manibus amp;pedibusligatis,iubeturimpurus,contaminatuscp,proi]ct Sic Sophocles c uatesprifcuSjPlatonc uetuftior,amp; damnationem miferoruin^amp;uitam beatorum/

pwûis fcxâ Çiy gt;nbsp;’Tois lt;A’ «Ti^ns yrh-T«. fcxâ : Tcrcp quatcr^ mortales illi beau', qui ùi# tæmetashas 8^ fines contemplati/tendunt ad inferos. His eniinfolisillicuiuereda^ tum: Alrjs funt illic cunda mala. Hæc/Theologiauetufta, Naturæ uox, teftimonqs cccleftibus pofteaconfirmata.Videseum terbeatos, nimirum beatifsimos prædicâ# tem,quilt;uitæ fines refpexcrunt,qui,duplices uitæ metas illasjuiuentes/antc oculos ha buerunt,quarum alteraiducit ad bona,alteraiad fumma mala. Beati,fapientes prædh cantur,qui uiuentesfad hæc acres acies intenderût, hîc defixos oculos habuerunt.hic inenarrabiliter,innumcris uocibus prædicantur in facris literis beati,qui timent Do^ rninum, quidiliguntiuflitiam, qui fpernuntimpias ^inconceflas uoluptates, qui finem uitæ læpius reijjccfiant : prædicantur enim/propter magna præmia,magnas ib las amp;nbsp;incomparabilesjfcmpiternascp delitias. Quia declaraberis Deus,in immortalb tatis amp;nbsp;diuinitatis gradu locaberis,tenebris horrendis euitatis.

Te/limoftiutn 'Plufarchi^ lamhlichiy /^arciTuUijj 'Pythagorce, depramijî acfupplici^r poß ttifatn,

I M I L IA prodiditPIutarchus'de fiipplicrjs in eo, quo icripfit an rcdtè diéluni fit, Viucndo latita,â priicis Theologis acPhiloiophis mutuans. Elfe tertiam uiam, eorum /qui impie, legum^ præuaricatores'uixilîènt, quætradaqanimas à? IfiChsTi K9« û«f(«amp;gof/,inuoraginemquandam,tetcrrb

mumcp barathrum, ubi fonantia nodis horrendæ flumina;rapiantamp; auferant e me^ dio celandos obliuione fempitcrnajpcenis addidtos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Necp enim effe uultuü

res ad inferos,qui'fibras femper renafcentes,iecurcp iam'uel roftris ilhs,uel tabo con^» Pumptum depafcantur. Nequefaxa quo(^ amp;nbsp;pondera’ceruicibus miferorum femper impendentia,quorum iam corporaiamp; neruos, brachiacpjabor tempus abfumpfiß fet,fed unum uerum fupplicium efie malorum,qudd funditus è medio tolluntur,nul lis amplius eos ados præcipites in (lumen obliuionis æternæ, uifuris, in abyfliim pe^ laguscp profundum hauftos,uitæomnis,motus,lucis expertes.Veraigitur definitio Plutarchi,de fupplicqs æternis,qudd longius à Deorum regnis fcelerati fummouenif tur,in ienebrofum,profundum,longifsimum à luce amp;nbsp;uita,omni^ adione carcerem truduntur, meritouocatum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;infandum, inuifibile. Hasiferuator tene^

bras exteriores appellat. Has arbitratur pccnas Plutarchus, quod luce amp;nbsp;commère cio bonorum,bcatifsimacp adioneuitæfpriuantur.Nemo eos amplius afpicietobfcu ros,ignotos. Atlamblichusiquiuitam dogmata^ prifcorumPythagoreorum dilb geiîter,accurate^ perfcripfit, decerpens ex omnibus illis. Mors, ait, non modo non efl: extimefcenda pfo,fed multomagis etiam optanda.Aut enim pereunte anima cum '^corpore,fit omnium malorum refolutio : autea remanente poftdifceflum ,rcfoluto corpore/continget uita beatior, Sed quoniâ efl hoc poflremû ( claret einm anima eflc immortalê) certè nulla efl alia uia certa falutis, quam ut optimam,prudentifsimamcp uitam agamus.Nihil enim fert fecum animatendens ad alteram uitam,quàm probb tatem, uel improbitatem, quæ plurimum prodefle, aut obefle defundo nofcuntur. Atcpanimaquidemmelior/flt;t7à àtxâ, cumDeohabitat,percccli regionesbeatas inueda. Quæ uerdifefe facPis impijs contaminauit,impietate,impuritatecß fordefcês, proficifcitur ad iudicia fubterranea,meritis pœnis deputanda.Ob quam caufam,co^ nandum

A nandum eft in hacuita,dum licet,8^ datur, uirtutcm ac fapientiam indipifci, Ktefiiii

•» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|5 tÄTrts p-iyahn: Pulchrumcnimicftpræmiû,amp;fpesingens, Audendum^

ci, qui in hac uita moratur, ut omnes uoluptates corporeaque ornamenta, tan# quam aliena a iefe abrjciat, non alieno i fed fuo cuku animum ueftiens, iapientia, amp;nbsp;iuftitia, rcliquis'ue uirtutibus : Sic^lexpecftet profedioncm ad alteram uitam, udut abituruSjCum uoluerit fatum «Quod cum ita ftt,non magnis pecuniarum aceruanda# rum curis xftuandum,non gloriæ,non ambitionis: fed prudentiæi ueritacis/amp;: animijUt ftt qu^m optimus,ftudiumcapeflendum. Neque enim fas eft,quæ/uili æfti# mari debuÜTent, plurimi facere : neque rurfum,quæ(magno in pretio decuiifet habe# ri, nihili pendere. Non corporum igitur, 8^ opum, fed animi. Non enim ex opibus' üirtus jfedex uirtute/opes. Viro igitur pio nequeuiuo j neque mortuo i mali quic# quam euenire poteft: Nec uiuus^ uel mortuus'à Deo negligitur, Hæc'Iamblichus,cx Platone,utdixi,decerpta.Idem^immemores fui, diuinarum^ rerum obliuiofos, omnia^ ftukè credentes, ait âprifcis defignatos, fœminis/urnas ad inferos geiianti^ bus. Quidam, inquit, eruditus, animum ftultorum/urnam dicebat elTe, propter cre# dulifatem 7 turn propter iniatiabiles cupiditates : Jè ûs pi Myoïi -tIm

«î, tIÙ) tfè KSO'idveà K-axi^s^orou. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;atS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, an »

Aÿ^sj/. Diuinê quoque/refert idem lamblichus , Pythagoramdepcvnis inferorum (non fecus atque tn uera religione habetur, ftatuilîe, admonuifleque po# tius omnem contumeliam perferendam/quàm adduci ut hominem interhcias. TicMiâ lt;/î« cèJiKâiSija, 7nxg^rylt;c.Âiii, h /îfâvat av^fUTrvp, yo^ xâaamp;oà tIÙj KeÀlt;ny IV'larcus quoqueTuIh'usRomanorum omnium eloquentia facile princeps, cuius te# ftimonium/inrebus grauifsimis/procundis Romanis fufticic,utran#

B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;que fortcm(bonorum fcilicet ac malorum, credidit ac memo#

rauit, antiquæ famæ fubfcribens : llli igitur , inquit, impij, quos cecidiftis , etiam ad inferos(pccnas parricidq luent : uos uerd , qui extre#

mum fpiritum in uiâoriaefFu# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

diftis, piorum eftis fc' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“îw

dem locum/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ ' nbsp;nbsp;nbsp;,

V N D V M /aliquando immenfis ignibus con flagraturum, etiam Stoici credi'derunc. De quo Athenagoras : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ksi o»

szgt;«S W hoyii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-r« mevr« , »(ö« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;epairuf trtgap

’ifi famp;riot A«févns:Hacraooneamp;Stoici,inquit, omniain^ flammanda in pofterum, rurfumque reficienda/ afleruerunt, aliud exordium mundi introducentes»Hæcamp; Ouidius uidej turrefpexiflecumcecinit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,,

Eflè quotç in fan's^eminiicitur/ifïore tempus. Quo mare, quo tellus, correptac^ regia cccii

Aftirmantur eadem ab Eufebio, dicente id fuilTe placitum Heracliti^amp; Empedoclis: •SB Ji yiVi^ou. tUj tjP Ji TSTcc^-ng nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;} V /xflMj/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xTii« liSU quot;nis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(è(foïs J^nêi uS n^X-

Lxenoi fccftOT w, ws nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Totius, ait,iftius mundi interitum fore, non folum

Chriftianis uifum, fed amp;nbsp;Græcorum hue Gentium fapiennbus,ut Heradito Ephelio^ amp;nbsp;Empedodi, Lucanus item, fiuc quod elfei Stoicus,fiue quod hæc de inflammauo^ ne amp;nbsp;interitii mundi fama/Xietuftifsima fit, longo ièculorum fuccdlù ad poHaos de# uoluta,in earn confentit:

Stare diu,nimiocj graues fub pondéré lapfus Nec fe Roma ferens. Sic cum compage foluta Sccula tot mundi'fuprema coegerit hora. Antiquum repetens iterum chaos : omnia miftis

Sidéra fideribus concurrent : igneapontum Aftrapetent : tellus extenderelittora nolet, Excutiet^ fretum : fratri contraria Phœbe Ibit, amp;nbsp;obliquum bigas agitare per orbem Indignata, diem pofcet fibi. totatp difeors Machina, diuulfi turbabitfeedera mundi.

Lucanus quidem hæc. Patruus autem Senecaifuæ fortafiê fedæ ueftigqs infiflens, in Epiftolis eadem : Non terra, inquit, non cedum, non femper hic omnium rerum contextus,quamuis Deo agente ducatur, non femper tenebit hune ordinê, ied ilium ex hoc curfu, dies aliquis deijciet. Lucretius quoq^/quanquam non Stoicus, idem^ Poeta melior quâm Philofophus, credo quo'd hæc apud Stoicos legiifet;

Nec me animi fallit, qu^m res noua, mira^ menti Accidit exitium cceli,terræc^ futurum.

Lucanus igitur copiofiusexprefsit quod à Chriftianis exißimatur amp;nbsp;prædicaturde his,quæininteritu mundi contingent.Primumimachinam mundi folutis uinculis o# mnium rerum,turbandam,reuerfuramcp ad antiquû chaos.’meminit horæ fuprem?, de quaiin facrisliteris creberrima mentio.Quodcß etiam in noftris literis refertur,coc luminuoluenduimutlibriuolumen, fie idem. Sidéra/fideribus concurfura, ignea^ aftra

D E M V N D I E X I T I o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6ii

A aftrain marelapfurajd Efaias,Tabefcet omm's militia cceloi^,complicabvntur fi'cut liber coeli,amp; omnis militia co rum defluet ficut defluit foliu dc uinca èC de ficu.Et Ser^ uator in Euangelio, Aftra de cocio cadent,amp; uirtutes ccclorum mouebuntur, amp;nbsp;tune apparebit fignum filij hominis. Et Dauid, Ipfi peribunt,coelum terra,uirtutes cocü lorum aftra.Diuus autem Petrus fæpe repetit in iecunda epiftoIa,CœIum èi elemen«: taiigni abfumenda, in die iudicij referuata igni : oi »^xvoi j(gu h y», cuirSi Kor» tiSb -(ècuçjuTitSLioi àari Tirvec èts niA^xii ZteZmas; Coclum iftudiquod nunc eft amp;nbsp;terra fecun^ dumuerbumeiusignirepoftta funtin diemiudicij. Deinde, jv « ot ^^lavoi ^ov^hMp KivmvTVi , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(/.omtréitSb/x nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»(ja Ö 7« ÿv t^ya Wnxicoû/aiTOliIn qua dic,

coelifluminis inftar prætcribunt,elementa autem incenfa/refoluentur,amp; terra'Só quæ inipfafuntcolliquefcent. Paulo póft, diem Domini commemoransait, Ji’ »ii x^xvoi Tsrv^iitSjioi Atzamp;v(TOiz7«i, S’ smyâtt. Kxutnsp^a Tÿxi'’) : Per quamtceli inflammati 8d elementa liÿ quefcent.Hæc diuus Petrus. Sibylla quoq?/commemorat amnem fulphureû de ccelo labente. Non tacuit etiam alia prodigia, quæ fore in fine mundiin noftra Theologia prædicuntur. Vidcnturc^adaliaPoetXjhxc’inlibrisSibyllinisIegiiTe. Non difieii:# ferunt autem,fi rede iudices,Stoici/a Chriftianisin reparatione mundi. Siquidem amp;nbsp;noftri mundum nouum,amp; terram nouam fore uaticinantur. Senferunt^ Stoici/refi^ eiendum mundum,non eundem,fcd quafirenouandum,alium^reftituendum.No:? ftri quo(^/interitum mundi,renouationem interpretâtur. Quorum Eufebius : »

5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tt^s cgt;ufXKcuvilt;riJt.oy t Non prorfus,inquit,mundus4'n

occafum tendet,fed ad renouationem.HippoIytus quot^.amp;^ Hieronymus Eufebius idem alibi, alq picric^, eadem fatentur: Eufebius /fcripturam facram interpretans, quæ de interitu mundiapud Efaiam uaticinatur : iTrtTH^Ho-ou. ^’tccv^tx cc^ioi/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nî» ao-

B i »! X lt;p^o^«y i 'S Jk ocTTuK^ixy gt;nbsp;» J xiJgt;xviirp.oiJ tiZteSj vgxvS an/j/Mvil ó KÓy®^, lt;èWv’ »! xy tAiosoyA^! JiiêKx (fXVigST^ 7X xÙth y^y^xnyidix 5 J (/.»y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xi-ny Jgt;07toy ccviKiyfoyS^J/v!

yvm! Ta? trûyiTrcwSi! cù»vo! 7ij»a|aj, xt. x^'nUJi^ßjixt. Jlujin^! ic^nçtva-vtrt -^y x’t^x JixJ‘iliti!. ’ti nn. lt;fl.H ou. xinUJiySu/ou Jiuux.u^! «i •mé.Kou. Jimy «sp»y mlKv! x7rK'TfjxTx(so TnuSirrou, uÎk t(ç^. cùi’n! ó Qctkvx! l£i7«'yniJLxlL^lt;iySj/amp; àff xyyiKoy (f»v! ’wÏTÔluKiy aHxsfaTn-H tx tiSI ïçocv». Quçfunt, Obfèruarchoc loco'operæpretium.quæ dicantur: non enim interitn,aut abolitionê,uel perditionem cœli futurâ/dicit prophetia:fed ficut inuoluto libro, declarâtur amp;nbsp;panduntur ea/quæ funtinfcripta,liber autênon deletur:fic obuolutolibro/quo totius æui res geftæ con^ ' tinentur,aduerfæ poteftates décident ex habitione aéria. Tune inquâ/hæ, qug quon^ damquafi ftellæ/multos folerent decipere, cadent. Qiiâdo ôdSatanas ipieiin Angelü lucis transfiguratus,cecidit tanquam fulgur de ccclo.Hæc Eufebius,non quidem de^ clarans quomodo fitrerum innouatio futura, fed tarnen fentics/non abolendû muiv dum : Aftrorum autemlapfum hoc duntaxat loco, in Dæmonas referens. Quod amp;nbsp;Cyrillus aperte fentit : Stj t’I amp;a«î à^yù: « tifoJl©' » ythveey •fS» uu\ ySs, xkkx s’ wt xu' •r^y JJoxiJ-^'Tou. cè»(ii:9Txjgt;7w{/ ’arviV(iXT»y , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ji’ u! v(I2j.skvtbu JiuM! tUgt; ttP 9t»

^xy ) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lgt;^ ^! }^óvs! (Axli^i!, tigu oAuy X7r»K.îi^v[i! quot;^^^xvoy y^xjt.'riySui^' 'n. Jïv»slt;i~

ßeüy 7X! «Am: Diuinæiræimpetus,nonfolumcontraterreftriadefæuiet, fed etiam contra ipfos immundos ipiritus : pledenturenim gladioillo diuino, cuius iuftitiæ fubiacent,qui longo olim tempore tyrannidem exercuilTent, tota^ fubcalefti habi^ tationeamilTa, pccnas repofeentur fuarumimpietatum. Vides hicrefugere Græcos. fateri,'aftra peritura,uirtutescß cœlorumDæmonas,quam aftra'malunt interpretari. Subdit autê Eufebiusteadêafferens : TjfaiTi« j/xt7fcA9»G» tx! jv W «zq/»'nn» 7nvv§x! s’ Kfi(Aix! /ujuiiytlt;l! » Atj^9ä!nc /xccp^a t- 9t», nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tx! yü! «mSuy ‘gt;lvy«! : Primu,

inquit, gladius Deicorripiet fceleratas amp;nbsp;aduerfas in loco aerio poteftates, exinde

61 i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AV GVS T, E V G V B* Liß. X.

impiorum in terra degentium animas. Hic(amp; hoc lociuirtutes cocleftes intcrprctatur c lion llellasffed Dæmonas potius, quia non prorfus cœlum perdendum opinaretur. In hacitem funt alrj Theologi Græcorum, quorum autorum grauifsima cft opinio. Siquidem idem quem fuperius nominaui Cyrillus, ubi Efaias fcribit,Quia cocli fîcut fumUS liquefcent I ^vvct-np nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tvefvcSj 0V0[j.«^e{ ihlt ài -7« ànâvca nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in vjf quot;nif

Kriattüi M'XKcuvio'f^ip olop Ix wc^âi) c!Ù/x^lt;ni) , KjzSKTn^ ùA' awiiXTroii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

hvo^iSLvbiii ifi svi^étaiJ i aisTiamp;aii fx2 «? -np «xwv« ’îna: Innouationcm, ait, reparationem^ ad meliorem ftatum/appofite dixit mortem elementorum. Itaq^ foreprædicit quem^ admodum corporum humanorum, renouationem rerum creatarum, quaiî âmor^ tuis relurredioncm. Refolutis autem elementis, falutare meum erit, inquit, in æterj» num. Eadem alius Theologus affîrmat,qui Seuerus dicitur : » Tmv’nKn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x-aÛK^xi/

êi/è. ai nsi'^if.vvns oujtIw cu/^^cottvi vicóirHjJ 'éumsfjcrKvraz gt;nbsp;ccTA« 'tIij) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;lt;9« Ji' w-ns uwx

liiTxütjmma. Q_uæ funt, Non omnimodam dicit conRimmationem : Neque enim amp;nbsp;hiqui inhabitant ipfam terram, tali interitu fubiacebunt, fed temporariam, per quam in corruptionem mutabuntur.Hæc à Theologis Græcis pari confenfu api? probantur,quænofterfenGtamp;affîrmauit Hieronymus.Qui/n id quod ait Pfalmus, Et iîcut pallium inuolues eos, mutabuntur : Ex quo, inquit, oftenditur,perdition nem coclorumnon interitum fonare, fed mutationem in melius. De quibus dicitur, Erit coclum nouum ,amp; terra noua, quæ/ego faciam permanere in conipecH^u meo. probat etiâex eo, quod omnis creatura ingemiicit,ut mutetur amp;ipiain melius, cum non animæ folum fuapte natura immortales,fed etiâ corpora.glorificabûtur, amp;nbsp;pracs; teritis antiquis, facta fuerint omnia noua, conformâda^ eiîè omnialt;Gcut amp;nbsp;Seuerus opinabatur^hominû innouationi. Denit^ cocludit/tametfi fententiæ alternarct,glori ficatis amp;nbsp;innouatis hominibus/cætera innouationê fecutura: nullaputans polfe cÔfe^ D cutione deduci,ut peritura (înt omnia,cum hominu animæ.immortales, corpora ue^ ró/immortalia furrecflura,maxima ac prgcipua mundipars^non finit in nihilum redi-genda,fcdfutura potius meliora. Qui dicit omnem mundum in nihilum abiturum, dicit etiam animas hominû,'8C corpora, præcipuâ mundi partem. Hoc autem ueritati cft contrariû. Ex fuperioribus autem Diui Petri tefi:imonr)S ofienditur,reioluêda ar# dore omnia amp;nbsp;cofumenda: Cœlum uidelicetamp; elemêta,terrâ!86 omnia terreftria.Sed quoniâ horribile eft ad cogitandû,ut in nihilum rcdeant omnia,amp; tum rationes,tum lacrarû literarûteftimonia/nihil taleminarinofcuntur ( Nam idemilleDiuusPcjs trus,qui toties tanta^ affeueratione clamauerat, igni cœlum amp;nbsp;terram amp;nbsp;omnia ter# reftria.confumêda, affirmât fore cœlum nouum'terram^p nouam , idcp fecundûpro# mifsionêdiuinâ,»gcemjitgà C yip -n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ctù'r£i '7r^xlt;fïgt;KiS(iip,lt;}v ou JiKXiOlt;nwii

nsiToixà ) uidetur hociconftantifsimè tenendum, in quo'Stoici quocp conièntiebât cum Theologis, intérim fore rerumquas cernimus, fed ita, ut refolutis his, fit alius mun# ' dus,fine ex his reparatus fine aliude introdutffus, Atcp cœlum nouum,amp; noua terra, fine nouus mundus, ut Stoici tradebât, aut ex his ipfis rebus reparâdus reficieduscß eft,aut alius quidâfuturus mundus. Primum igitur /tota Theologiaclamat, cœlum amp;nbsp;terram refoluenda. Secundo, refoluêda per ignem,omnibus intra cœlum amp;nbsp;terra, cum ipfis fimul incenfis. Hæc accenfidifine dubio ita cumfta refoluet,ut penitus inter# eant,8c aboleantur. In nouo autem mundo/omnes confentiunt. An ergo'ex cineribus illis reliqurjscç exufti mundi fit tanquâ Phœnix ex cineribus fuis reparâdus, an futu rus alius quidam alterius generis mundus,hoc cognitu dignifsimum eft, maximecp neceflarium. Duobus ergo lenfibus poteftintelligi mundi perditio,acrenouatio,Pri mus eft, ut omnibus rebus cœleftibus 86 terreftribus confumptis, futurum fit aut

A Chaos, autidquoderatantemundum(erat autem nihil.) Secundo, utabiedahac forma amp;nbsp;natura, pem'tustß in nihilum redada, fuccedat alia/uice das. Hic/iiitwuan tio potcdintclligi, aut ex illis mundi reliquqs ut dixi, aut ex al^s quibufdam rebus alter mundus. De perditioneiprorfus fecunda fententia uera eft. De innouatione, an renouanda fit terra amp;nbsp;aqua amp;:aer,amp;quafi reformandus/ueluti uas recodum , no# iiumcp redditum, an pro præfentifuturus fit alius, aha natura, alia fubftantia, alia formamundus,inquoinonaqua, nonaér,non terra, non ccclum ac fidera, fed alius quidam mundus, difticile expedire eft, Videtur autemhoc poftremum /Theo# logiauati'cinari, nullam rerum harum corruptibiliumfuturam, fed alium quendam mundum,Acdi'uusPetrusduobuslocis,clarum fuperhacrepræbuit tefti’moni'um, in libris recognitionum, quos/difcipulus ei'us Clemens confcripfit, èi. in hac fecun# daepiftola. Sedphmumiaudiendusefl:Didymus illeuidens, aquo poteft cognitio 8^ finiendi mundi ödinnouandi, 8t ratio cur finem fit habiturus, percipi :

ysuro J^ovajf, ihu ^ovikhii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yivi^cu, h«yóv7ix, ttû^S jratj'cï'Tjotj^öi/T©^ ttk-

KcuTSTta., V A 'orxKcusp.ivo^ , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aijucàvn JTÄgtÄNÄvamp;tv« tIjj , »GüS-’ »1/ crvvt-

Tn '7tr«jgt;flvlt;r« t/tiXHöxiivtrei gt;nbsp;«s ’n 'STiamp;Soycuaii tÄfiystrM p-ZT« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'rlùj , StidS

'iTTii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, «{ix ’pï ys, Tnxhiii xvxmy^aûcnsZsxz pz-rx 'fi 7rxfiÄ^ä(/ wjtx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'fiy Âiycvnc

§x ) 0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yn 7rxgi\wxi’nu : Omnia, inquit, tempori fubieda,fenefcunt.Nam quæ

temporis principium nafcendo habuerunt, longo tempore antiquantur.Quod ergo canit Pfalmus, Veterafcent, 8c mutabuntur : defignatcum ufum abijfle ac defecif# fe, quoterum ordines fuftinebant/alebantcp. Vt enim indumentumiubi oHicio fun# dum fueritjobuoluiturific cœlum ac terræfundæ muneribus fuis'abibunt, return^ erit reftitutio, iuxta didum Seruatoris, Cccliim Si terra tranfibunt. Hue ufque Di# B dymus.Quibus^robatifsimaratioproponitur, cur mundus/finem fit habiturus* Hæc autem/fummus docet Theologus* Primum, mundum antiquandum, uetufta# te 8c feniointeriturum; fed non eo fenio/quo res mortales corrumpuntur atque abo# lentur. In cœlo talefenium nullum eft; fed aliud quoddam/cuius fimilitudo ex uefti# busoftenditur, cumdeponimuseas,ubinobisefteufui defqftent, tanquaminutiles/ cas exuimus atque obuoluimus. Sic mundus, id eft, cœlum non eó delebitur,qudd eadem uetuftate atque omnia animalia, arbores, maria, montes, aliquando fit defe# durus ,fed quia ceflabitufus eius, quoterum tantos ordines peragebat. Totus au# tem ufus iftecœli, eftlucis, caloris, motus , ut omniagubernet, gignat, alat,uitam omnibus fuppetat» Hæcautem/hominibus fiunt* Hominifulgent iydera,homini na# fcunturplantac,animalia,hominiseftterra domicilium, Vtterra/hominis eft, fic omnia terreftria. Ac quoniam terreftria/a cœleftibus aluntur, ea rationeapparet cœ# leftia fuiflereperta, ut habitatoribus terrarum deferuiftent.Itaiç/omnes ufus,omncs uifibiles ordines , acrerum facultates, ad hominem reuocantur« Hominibus igitur eiedis in fempiternum è terra, cui florebunt campi 80 montes, quibus equi, boues, cætera^ animalia nafeentur “T Cui/cœlum fulgebit 7 Quiscontemplabitur/admirabi# turep cœlimirabiles ordines ,ortusamp;:occafus certos/8d ratos 7 Quibus Sol iam fua lucefaciatisinodemrelinquet, nodequoque ex quieterefedis iucundam referetlu# cem,id^ uicifsimper totumorbem, alijs/diempræfentia, alijs nodem abfentia efti# eiens 7 Sic item dum alqs æftatem acceftù, alijs/hyemem difcelfu præbens, ab utroqp Tropicoiiter uicifsim mirabihfp ordineperagens.Semper agens nunc æftatem,nunc hyemem, ut omnia reficiantur, humores concrefcant, fruges maturefcant. Hoc or# dine foli terrarum coloni, totum circumquacp orbem/furfum ac deorfum occupan# tes,fruuntur*Solisipfis/oftenditurexcogitatus. His eiecT's, autad meliorem for# 13 e 3 tem

614 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A VG VST, E V G V B, LIB. X,

tem, quoniam hæc mortali'a corruptibilia funt, folum corpoream uitam,non ma# C jus quoddam optaufsimumepbonum habentia,receptfs, quid Sole opus erit,cum uitacorporeanoneritopus‘rCumeritaliauita,quam amp;nbsp;rerum humanarum pro# bat necefsitas, amp;nbsp;myfteria coclitusreuelataldemonftrant. Aducnientc maxima Solis luce, lucernæ amp;nbsp;faces remouentur : adueniente maxima uita, qua/maior defiderari nonpofsitSd melior,ufusiftecorporeæuitæprorfusceHabit. Hæcautem effi'eiun# tur à SolCjOmnium mortalium formarum autore.Quiinatflus terreftrem humorem, omnes generatim fpecics elicit e' terra, hominisep pcragitur is uniuerfus ordo. Qui# bus amotis, uanus amp;nbsp;inutilis crit. Hoc ergoidicebat Didymus, eadem diuus Petrus, amp;hoc(fenium eft mundi. Sedduplexpoteftintelligi mundana uetuftas , naturalis corporis ipfius ætherij, quod fit naturaifimiliter atque alia fcorruptibile, quod neep ratioconcedit,amp;tota PhilofophiaacTheologia negat,Ratio enim^oftendit,æthe# rium corpus(efle incorruptibile : quoniam quod futurum erat caufa/cæteroi^,ipfum oportebatefle incorruptibile : ne fi amp;nbsp;ipfum interiret, reliquarum rerum effet exi# tium.Quod etiamifuittot ieculorum lapfibus incorruptibile,decuius magnitudine amp;qualitatenihil abierit, apparetfemper in pofterum foreincorruptibile. Nam fu# ' • tun interitus ac fenefeentiæ, aliquaiam indicia præcefsiflent: prgeefsißet mutatio ab exordiofad hanc £ctatem:de corporequoque,quemadmodum in arboribus,monti# bus,fcopulis,animahbus fenefeentibus, aliquid decidiffet.Non confiaret idem Sol, non eadem fulgoris effet plenitude, idem radiorum uigor.Hæc igitur feneeffus nuf# quam elhHancinfenefcentiam'Plato,Annoteles,noffricp,pariter decantant.AcPla# to in TimæOjDeum itafecilfehunc mundum,ut nullam iniuriam pofTet recipere: fcTi (fè iva K9“ cevotrop « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cSs â ^vvisk tw traip-XTte

'Wdó'amp;’ ocm c/lvvlt;X(^s îcrj^vfàs TSiQu^l^ivcc gt;(gü Tf^ain-^iVTV cexaz^af, Ävet vaam y yù^xi ^TTxyevTX ifcûvamp;[/ Ttrtêi : c/^g: i/Ih tIm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^isyicr/^p -, tf/ o/\£i/ x-arwrinii y T^Àtû// «yi-

?(uii xvoavp cùf-nii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quæ funt, Præterea,uteffet infenefcibilis^amp; ægritudinis

expers,intelligensquôdeaquibusconffantcorporacalidaamp; frigida, amp;quæ uali# das habent uires , exterius imminentia, amp;nbsp;importune incidentia,difîbluunt, ægritu# dinesep amp;nbsp;fenium adducunt, amp;nbsp;interitum. Ob hanccaufam'hæc fecum perpendens, unum totum ex omnibus perfeôtum, infenefeibile, ægritudinis expers, ipfum mo# litus eft. Hæc antea Timæus Pythagoreus tradiderat, Doricè loquens, «kvsx'thij rSiii iKvgt;î i yc^ (A'iyx TTinuii «7ilt;x : Incorruptibile ab Omni exteriori corruptione.Ni# hil enim/eff extra mundum. Caufam quoqueimmortalitatis mundi dicit eflè, quod ubi fit rerum amp;nbsp;elementorum æqualitas amp;nbsp;eadem proportie j alterum ab altero non pofsit oftendi, indiffolubilem temperaturam habentia. Similiter Ariffoteles,coclum aiteffe sviyâoy Strxy t'ngop nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xK^^XTov-n. ty s-âspî Elementum fûbflâtia a cjuatuor

reliquisdiuerfum ,incorruptibile!amp;: diuinum. Hæction illi folum putauerunt, fed etiam â noffris(facile conceduntur, Chryfoftomus eloquentifsimè, ut omnia : ó^xs TSTOVl Vp ÿ^xvàlgt; TTtSS J Wöis (Âiyxs J TToS? TTUKihdlS 7^^ «Sf Û)J/ ^S^lt;fàvlt;^gt;TDU , 7r0cmigt;

’srzvTXMjyiKtx ye^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;trn tstjKiy, Kj tp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t» »k iTsr^yxy^i/ «Ùto yügxs. x?i^

aican^ vioy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y xv^iavii lux/ip-x^saxji xjjtü MhiK'îxSy 'tIÙj ugx^iy Jèt^óigx^

vàti STfftg «j^hs ^Kxyi , lAnrÿ^tXiy ty uSi rv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Noil'^nc ui#

des, inquit, coclum hocfut pulchrum,ut ingens, ut aftrorum choreis uariumfQuâ# tum temporis uiguitC Quinqueacplus annorum millia/procefferunt. Et hæc an# norum multitudoiei non adduxit fcnium,fed ut corpus nouum ac uegetum, floridæ uigentis^iuuentæuiretætate: ficcœlumiquam habuit àprincipiopulchritudinem, femper eadem permanfit ,nec quicquam tempus earn debilitauit ♦ hæc Chryfofto#

D E M V N D I E X I T I o, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^1$

A mus. Vcrê igitur/fuapte natura infenefcibileamp;inuanabik eiicocleRe corpusj'ndekss bilisip eiuspulchritudo. Eft enim puhfsima fubftantia expers omnis l'niuhæ, loco, natura. Corrumpuntur autcm omnia/aut ab igné, aut aqua, aut acre, aut terra, longe latecp à cocIo diftantibus. Philo igiturludæus, uir eloquentifsimus, dogma TheologiæMofaicæ,teftaturelIe^coclum|creatuin quidem,led non interiturum; quanquam ex libris Mofaicis/non probat quod aftruit, fed rationibus duntaxat des« pugnat, ahalabefadan'idetrimentis exthnlêcus irruentibus, aliaimalis intelhnis: ut ferrum/firubiginecorrodatur, fut ipfius tnterno malo/depafci ; fin domo uel urbe concremata y èC ipfum çoncremari conttngat,alieno morbo difiblui : fie am'malia uel proprijs morbis cadere, uel cædibus externis, quorum nihifeuenire polsit mundo. Sediliapræponderateiratio, qudd à Naturaipropter ingens robur infuperabili, contineatur, omîtes iniurias quæ poflunt acciderefuperante. 111a quoqucuidetur et ualidifsima, nullam fore unquam caufam, ob quam,Deus in perniciem operis tanti' fefeuertat, Hæcille; quæpdfl:meliusexaminabuntur. Hæcigitur eli prior infene^ feentiad nemine negata. Aliaellquam Philofophi nefeierunt, cum ufus cali /inutk lis erit, ignis eiusiamp; lumen, nulli proderit. Senefeetergo,ccclum, quia fenelcetufiis amp;nbsp;caufa/creati amp;nbsp;permanfuri cœli. Ideoenim.creatum fuerat durabile, ut nunquam uitamhominuminterrumperet, amp;nbsp;quoad ipfe Deus uellet, uiuerent. Succedente uitameliore, quæ,nullam à Sole nbsp;nbsp;ftellis liabeat dependentiam, quideis amplius

erit opus 7’ Diuus igitur Petrus docetpromifsionem elle cccleftem, de mundo nouo amp;nbsp;terra, in quibus|iufiitia habitat. Amoto igitur præfenti, Cuccedec ccclum ÔC mun^' dus, in quo/iuftitia inhabitat. Non habitat autem iufiitia nifi in ccclo,ut Plato quogt; queiamp;Poëtædixerunt,inpropriæcharitatis fanctitatis^ domicih'o. Apud homk

B nes/regnatpotius iniuftitia,quç/amp;diluuium adduxit,amp; incendiû urbium impiarum/ profudit,quarumfuperbiaamp;^iniuria maxima,memoratur. Iufiitia autem(nonfo^ lùm ipfe efi Chrifius, à quo omne ius manat,omnis ordo, omnis lex ( Nam amp;nbsp;Stok ciflegem dixerunt rationem fummi louis, omne moderamen, amp;nbsp;ad eum ipetftat omnium bene SCmalefadadijudicare) fed etiam omîtes qui cœlunt adierunt, non fineiufiiiia peruenerunt. Inde/exulant æternumicædes, rapinæ, quidquid polsit iufiitiam profanare. Hoc ccclum refiabit, hoc'uigebit tanquam melius, cum genus humanum ad uniuerfale indicium addutflum fuerit, cum dabiturpietati ingens pr^^ ntium, alijsiad ccclum Empyrium, quod folum erit,iplendentes^ domos 'alcendeni= tibus,alqsiad tenebras exteriores in centro terrædetrulîs. Alijffulpicient tantum fuP ƒ !lt;gt;•ƒ gores æternos, èi. quafdamquafi procul uifiones intuebuntur, uoces diuinas longe refonantes audient, medij inter undequaque beatos, amp;nbsp;undequaque miferos. Cœ^ lum igitur ifiud(ad corpoream uitam repertumtenouabitur. Ccclum Empyrium rCi» ftabit,implensfulgoreterras. Tuneerit lumen Solis/feptem uicibus maius quant fuifiet. Solem, pro lumine ampliisimo, largifsimo^ illo Empyrij cccli, quod ab ak tifsimis fedibus omnia furfum ac deorfumiimmenfo lumine collufirabit, Vate ufur^ pante. Refiabit autem terra, ad quam exufii cccli reliquiæ peruenient, tametfi æthe^ ria fubfiantia leuifsima fit, qualis nubium albentium, purifsimarum, altarunt que. Refiabitterraiinitium mundi, quæ in æternum fiat, purgata tarnen amp;nbsp;complanata collibus ac montibus, quod Sibylla dixit. Docuit igitur diuus Petrus in Epifiola apudClementemiinRecognitionibus,quomodo nouum ccclum fit futurum. Dixit enimfuperius, 5 vvif »forvij, præiènshocccclum/quod cernimus,hoc ccclumquod alpicisignirelèruatum. ApudCIementem uerd/multa fuper hoc,Simonis magircss feilensimpietates, difierit, Vt fuperius Philofophorum pofitæ fententiæ de mundi exitio

^i6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AV GV ST» E V G V B. LIB» X.

exi’noiperpendantur, dicendum eft, fi Stoid^Sd Lucretius ut ditfta eorum prob arc C, nituntur jrerum abolitioncm naturali necefsitatefuturam fufpicantur, facilius fu« turum utrationiiudicio^ Ariftotelisamp; Chriftianorum , mens conquicfcat,quam fufpitionibuseorum» Veraenim eftfentcntiaChryfoftomi,quam(prior Ariftoteles, maior^ Plato,conceperant, corpus xtheriumfliquidifsimx fubftantiæ/fuapte natugt; ra nec diflblui, nec ullo fenio, quemadmodum rerum terreftres^pofte contabefcere.

annorum curriculis illæfum fuit,cuius magnitudinem , pulchritudi# ! nem^ corporis, nulla tempon's iniurialabefadtauit, nulla feculorum macula uitia^ uit, utique/tale Temper futurum eft,cuius fulgor nec unquam impalluifte, nec decree uilfe perfpeCtus eft, quod pati debuitaliquando tot ante feculis, fi futurum erat;cerlt;« tejnunquam patietur, nec aut fenio debilitatum 4 attritum^ diffluct nec ardoribus ullis,cuius eftaltifsima regio,cundis ignibusinaccçftà,concrcmabitur,necunam quam cætera corpora iniuriamfrecipiet. Aliærationesfapud Ariftotelem uideantun QuodigiturPlutarchus aitlinlibrocontraStoicos, eos/aperte prædicare, rÿ? kttxvtdcî WM ^yovónxs, cf)§xgHlt;7Vfiiiv2s 'vsrà Ktcr' Mris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» Kü’^i'nç/vtst TivafJ Vni?

uerfos Deos/creatos efte,amp; interituros, liquefacicndos ab igne/ucluii plumbeos ceo reos^ ; rationc quidem nulla fieri poteft: fed uera tarnen Stoici loquebantur,ab an* terioribus feculis audita, quibus SibyllæiProphetæcp cantabant,fore, ut omnis ali^ quandocccli compago, magnis ignibus inflammata/deflueret. Ad alios'cximius Prophetarum Efaias , fimiliter atque Stoici fcripferat, Tabefcetomnis militia coeli. Complicabuntur,ficutliber,cocli;8lt;: omnis militia corum defluet, fient defluitfo# burn de uineaamp; ficu. 1 n Euangelio quoqueDeus ipfe,Aftra de corlo cadentjSf uirtu^s tes coclorum mouebuntur. EtDauid, Ipfi peribunt.Etidem Deus, Cerium amp;nbsp;terra tranlibunt. Virtutes autem cccli Græci interprétés apud Efaiam Stellas interpre# D tantur. Veraigitur/Stoici feripferunt : fed quod diuinis reuclationibus fuerat proquot; ditum,iniifuturumaliaratione credebant,naturalitcr bumore omni confumpto. lotam machinamacceloufqueinterrastonflagraturam. Verum igitur, id erit: fed cum extra naturæ cccleftis leges , quibuslt;incorruptibile,nullæ^ iniuriæ fubiedum eft ætherium corpus , fitfuturum,Stoici referre debuerant,fipoterant,nôin fenium, '*• debilitatem^corporiscocleftis,autignés illos immenfos mundi,fed illam poten# i tiam ,quamiSibyllæ monftrauerant,Deum , meliora(mortalibusdaturum;cundis, \. quomelior lucentior'que mundus fequatur,renouatis,_alium mundum fadurum.

Ômnisenim,aitmagnusPaulus, creatura/hanc renouationem expedat,ingemi# Icens ÔCparturiens expedansep reuelationem filiorum Del. Quæ quidem reuelatio futuratunceftjCumclaritas fandorum corporum , quæ refurgentia/glorificabun# tur, manifefta terris erit, cum quairerumeundarumrenouatio conlequetur. Obid-ab ipfis rebus expedata, quarûicum filqs Dei/futura Citin melius reformatio. Quod igitur Marcus Tullius, inducit Stoicum/referentem j Ex quo, inquit, euenturum noftri puiant,de quoPanætium addubitare dicebant, ut ad extremumiomnis mun# dus ignefeeret, cum omni humore confumpto, neque terra ali polTet, neque remea# retaer^ cuius ortus/aqua omnis exhauftaelfe non poftèt:Ita relinqui^nihil,præter ignem. A' quorurfum animante,acDeo,renouatio mundi fieret, atqueidem orna# tusoriretur. Audierant/euenturammundiconflagrationem Stoici,fed ad natura# les caufas earn reuocantes, errabant. Quem errorem/facile meliores Philofophi co# arguent. Partimprobantes nullamofFenfampoifecoclefte corpus accipere, partim' nunquam futurû, utomnis humor abfumatur, qudd necelTe fitiomnem aquam ab# fumptam,non in nihilum,fed in nubes ac uaporesieuanefcere: quibus (denuo coadis, reparetur

A reparetur aqua, fcmper^ tfs ordo remecc elementorum , nihil in nihïlum abire, na# tura patiente» Nunquam, fi qu is/arcana Naturæ contempletur,éuenier,utomnis aër, omnis aqua, cuncfti uaporeshumores^p, in nihilum autigneam duntaxat ma# teriam diflbluantur,ed quód fîinul ardore Solisihumor exhauritur, fimul aerfrigi# dus foccundushumiditatisireparatur,fimul(in nubes hymbriferas grauidatur,fimul incauernas fubterraneaslin fluminafontescp emanaturus,recipitur.Necullafithu# moris exhauftio, quin eadem opera fiat eiufdem reparatio. Tanta Soli radianti,po# tenti,moles humorumiperomnem mundum obie(fiaeft,uteodem tempore quo con# coquit humoreSjSó terras ardoribus torret, alio terrarum hemiiphærio/ regnet hu# morum copia, uilens amp;nbsp;dominansiabfente Sole. èC cum terras noftras,inflammant æffiuidiesjhumorcç abfumitur omnis,eifdem iub Antipodibusfæuithyemsjpræci# pites^ cadunt ex æthere nimbi. Semper hoc ordine uigente, quem/nulla tollat diu# turnitasjtanto contextu faótis elemcntis,ut al ter um alterius pernicies nunquam effe pofsit, tot funt, erunt^ Temper in mundo nubesjhumoresqj, quâtum Solis amp;nbsp;ignis, flammæ^quecœleftis. Necdabiturunquam ut abolerepofsitignis aquam, tantam femper futuram,ut iugiter ardoribus Solis refiftat,omnemcp conflagrationem pro# hibeat.Sic ardor folisdiluuia prohibebit,dico auténon particulares aut côflagratio# nés, aut eluuiones, fed uniuerfales,quales Stoici fomniabant,Naturæ legibus nun# quam euenturas,quod euenire non pofsit. Quidfqudd fiuera diccrent,iam perni# cies iftaiamp; humoris exhauftio,principium habuiiïètjaut ad medium adducQa fuifler. lam forent etates torrentiores,iam minus ubique uaporis,iam terras/fqualores prei# iîiîent, iam torreri mortales cœpiiïent,exhauAa maria,flumina,paludes,lacus;quo# rum nihil hadienus conipicitur. Supereft igitur uera quidem eos tradidiiïc de confia# grationCjde nouo mundo : fed hoc unum non uidiiTe non rationibus Naturæ, fed illius nutibus hoceuentururaiqui cunda creauitjpotenseadem qua creaifet potefta# te,cundarefoluere.Quem'cumbonitasimpulerit ad creandum,quo confilio amp;po# teftate creauit,eadem jpulchros ordines illos,uincla^ tenacia rerum tefoluet.Creauit autem,utetiam Stoici fatebantur,hominibus omnia, quibus fob’s dcfuper ftellas mi# cantesaccenditjSoliscuriusiLunæ^ meatus inftituit, terras proferre cibos iufsir, animaliabrutaiad diuerfos ufus eduxit. Hocconfiliumicum generationis omnis cau fa fuerit, idem cundam generationem remouebit, cum remoti fuerint, quibus o# mnis generatio parabatur. Nulla Naturæ necefsitasSolis æternos curfus fiftet, nul# la luminis naturalis hebetatio/fiagrantes eius radios terris auferet; Sic nullus necei# farius ignis populabitur aera amp;nbsp;terras, aut inundatio rapiet montes amp;nbsp;campos ur# bescß J fed quidquid euenturum eft, eius confilio dabitur, qui rerum leges excogi# taflet. Quasi tunc abolebit, refcindet, cum hiiquibus parata fuerant omnia, remo# uebuntur.Remouebunturautem hominesè terra,quodamp;a Sibyllis Prophetiscp prædidum fuit, amp;nbsp;Philofophi fl profundius confiderauerint, negare non poterunt, cum tanta fiagitia terras oppriment, ut uiuerc mortalibus fit miferabile, uitæ que mors â cundis præferatur. Hæc/una caufa. Maior autem amp;nbsp;apertior, qudd iudi# candi mortales in theatro totius mundi funtaliquandoiudice Deo : Qudd tota dei# ficatio animorum amp;nbsp;corporum futura eft : cum qua neceifarid curfus ifte uitæ quoti# dianusinterpolabitur, ut fit locus meliori confilio, cum confulet melius homini# bus Deus, hoc ordine uitæ corporeæ fublato, bonis præmia débita redditurus. Quæ fi Philofophi perfpicerepotuiflent, quanquam fimiles fomniantibus/quædam fuperhocaugurabantur,nonrecufaflentfoptimam hanc expedatam^que ab omni recreatarenouationem, fateri. Nam quotidianam uitamlnon modd non laudarunt

613 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A V G V S T» E .V G V B. L 1 B» X »

eorum jîlerique i uerûfn^ bonum non fudicarunt, ut deplorarint edam, mortem^ c ei facilcprætulcrityt. Viderunt igiturTatione duce,amp; incredibili dcfîderîo expenucîs runt aliam uitam, tantumnonin ius diuinam prouidentiain uocantes, qudd homi« nés mifcrabiliores cundis animalibus prope creaflet. Quæ quidem perturbatio,tob lituqcum félicitas alacritas^ maior oftenditurfutura, renouato mundo» Hiç omnis animætumultus fedatur, hicceffat admiratio, bonos nunc infçlicius agere/quàm malos, impunè uigere flagitia, cædes bonorum uolitarc i fortunam pefsimos quob que flatibus fecundis in portum collocare. Itaque quod ait Philo ludæus, deteftatus exècratus^queexitiummundi: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, lt;^vTc»y cèvilt;nai7K7Pi/. é

amp;MÎ w cc-TK^ces (CfiSilt;r(jUX5, Kpèi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«»1« ’TX^t.us , ly tVHSo'p.MS gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^agt;»S i Ê* ttkvvs mtjamp;’ ccyx-

amp;», nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^sx Tais.Nempe,dicere porrd/mundum diuinitus

occidere, ante omnia flagitiofifsimum eft. Neque enim Dcus/autor eft inordinatio«» nis,confufionis, interitus, fed ordinis,uenuftatis,^amp; uitæ: omnisque eumeffè caufamboni, in confellb eft apud eos, qui ueritatem profîtentur. Dico ego Philos ni, renouatio mundi comprobabit,Deumibonorum , pulchritudinis, non interitus autorem. Nonenim diruetmundum ,uelutopera fuaperofus , fedrenouabit, refi^ ciet, dabit meliorem, aperiet thefauros bonitatis, quos nuncffecundum diuitiàs fa# pientiæ fuæfprudenter occultât. Turn uerdimaxima largitate pandentur, effunden# tur arcanæ bonitates. Neque uerdidemolietur Deusmundum , nihil amplius datu^ rus , aut animo iniquo quod benefeciftèt male perditurus ; hoc dicere, flagitiofifsi# mum. Sed quoniam ftatus iftererum^non optimus eft,amp; quo non pofsit melior eftè, quin çtianîimultis lacrymis fæpe defletus eft a pijs, multis^ malis obnoxius iudica# tus i Deus,pro fua dementia reftituetmeliorem, ut diruta/folo^ æquata Alba, re# feda Roma fuif : Haud minusipro mundo corruptibili, caliginofo, animorum erga# D ftulo joftendeturluçidifsimus, optimus jfortunatus, in fineiceu fupremum bonum repofttus. llle^uerus ordo, uerus mundus i amp;nbsp;ornatus, erit uera uita, cum præiensy ab ipfts Philofophis pene pro morte fît habita» Hæc reiponfîo credo non diiplicebit

? - quens,$iSolemJLunafn^4U^jamp;^cundamcoclipulchritudinem,cum Pe# ripatcûcis ab interitu delendens, facros autorcs fuos,quorum reli# rr gioniinitiatuseftetjCum canuntiabolendum, refcindendum^

-r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mamftellarum j totamcp cocli compagem ignibus .

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ; nbsp;nbsp;- incodam amp;nbsp;pbefadam /lapfuram in terras,

qua tandeni ratione tueatur, libenter _ didiccrim» Veruranoftri^benefi# =. ,• r- ■ nbsp;nbsp;, cio cœlefti, myfterium apCî« -

. ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tio muiidi di# ‘

: î ho:..:), ‘ ■ • • • • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xiftèh»:

,-‘04 i?.!)' ) • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;; , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft» ......

E R V M igitur beatitudinfs fontem/eflè Pietatem : ( quoniam in adionibus uirtutis/bcatnudo conftnuitur,fons autem luftarum^ redarum^ adionumPietas ) atque hunc/eflè finem todus felici^ tatis, omnium^ uirtutum j atque adionum,tnoderamen:amp; qui dû citBeatitudinem, feu Felicitatem, Finemc^ omnium rerum nihil aliudeum dicere,quâm Scientiam, amp;nbsp;Cultum Dei:amp; hancelïê

philofophorum quoque fententiam,declarat miriGci i confonsLns cum facris literis, idem Ariftoteles,quilibres de Moribus adEudemum abfoluens, quemadmodum Salomon fuos cIaudens,dixit:Finem dicendi faciamus: Deum time,amp; mandata eius obferua:Hoceftomnishomo*Sic/AriftoteleSjillo præclaro fine ufus eft: Omnes adionesnoftras,omnia^ftudia,rerum^poflèfsiones, tanto iudicandas eile me# liores quanto magis fecerint, adiuuerint ad cognitionem, amp;nbsp;cultum Dei* Deterio^ ra autem cenfenda, quænobis impedimento fuerint, quo^ minus colatur Deus ♦ ut quafi fie ftatuat, fi quis eius fententiam planius euoluat, Quoniam, inquit, Felicû tatemuelutifinem fupremum'quærimus : Felicitatem autem tibi demonftro, eamcß/ dicoeire4gt;eatum/felicem^animiftatum,complexum^ focietatemcp omnium uir# tutum:Apertius,ait,tibiloquar:fedesomniumuirtutum,amp; finis ille, ad quem/ quicquid agimus,quicquid pofsidere ftudeamus, reipiciendum eft, Contemplatio, ôd Cultus Dei» Cum,inquit,hue perueneris,tunc finis eft, tunc beatus eris.Ob hanc '• caufamquæcunquete iuuerint ut hue peruenias, pro melioribus habenda: quæprohibuerint, impedimento^ fuerint, détériora iudicanda. Et is

B terminus uerus , hæc(optima diffinitio, optimus rerum cogno# feendarum modus» Sic loquitur Ariftoteles : «tjc »j/

»15« xTÂifTis fS' ^vtrei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tiviÿirei Tlùj t» St» [iixisx

» lt;rô)(ictT®' « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H TÜi/ «ycc'

I S V M E S T in cake operis huius,'docere, quod fortafle legen# tibusnon fuerit ingratum, Siquïs eft,qui nefciat^nomen urbis meæ, non eft EuguWum, fed ut apud probatos fcrïptores confiât, Iguïum : ciuik nomeninon Eugubinus, fed Iguïnus,uel Iguius« At ne noua, atque auribus mufitata/uiderer afferre, fequutus fum uulgi confuetudinem, ubiqueme/Eugubinum appdlans. Verum/ hoc nomen adeo corruptum, deprauatum^ efi apud fcrïptores.

ut nïfî ïudïcïum, fokrnVque Dodïfsïmorum uïrorum, èC fides Antiquorum codk cumifuftragataeflet, difttcilepotuerit recognofcï. Nonfuifleigïtur oppidum igno-’ bik/Iguîum, déclarât, qudd eïus meminit Cæfardn Commentarijs, Tulliusïn Epi# ftolïs ad Atticum, Ptolemæus, amp;nbsp;Strabo,in Geographia, Phniusin librïs de Naiu# rali hïfiorïa, Silius quoque Italiens» Sed tam uariè apud hos omnes deprauatum efi id nomen, ut apud Cæfarem primo de Bello Ciuiliitiocetur Tignium, addita litera T, ex nomine TermiPrætoris Pompeiani, quipræfidio quinque cohoriiumfoppi^ dum defenderet : apud Ciceronem deea re atque Cæfar loquente/Sifiguium : apud B Ptolemæum Ifuîum, apud StrabonemJtor, apud Silium Inginum, apud Plinium ' indeprauatisexemplaribusfciues dicuntur Inginini, Caufasautem deprauationis huius,quas utdixi, mecumiDodifsimi huius feculi repererunt, quorum iudicio fuf# fragati funt codices antiqui, explicabo. Dico hoc oppidum efiè, quod in Gommen# tarqs Cæfaris de Bello Ciuili,deprauatifsimeuocatur Tignium,de quo Cælar, cum Pifaurum Fanum^iOppida Vmbriæ, ab Eugubio non longe diftantia,memorafièt, quæipfeifuispræfîdrisoccupaueratjfubiecithisuerbis: Interea certior facîus,Ti# gnium,TermumPrætorem/cohortibus quincp tenere, oppidum munire,omnium^ clfeTigniorumoptimam ergafe uoluntatem, Curionem/cum tribus cohortibus, quasPifaunamp;Arïminihabebat,mittit:Cuiusaduentu cognito, diftifus munici# pïj uoluntati Termus, cohortes exurbe educit, ôi. profugit : milites/in itinere ab eo difeedunt, ac domum reuertuntur ; Curioiomnium fumma uoluntate /Tignium re# cipit. HæciCæfar, Deprenderunt igitur eruditi/caufam deprauationis : nam hoc op# pidum,utefiapudLucanum, in Vmbriaefi» Eugubium quoque, ut Plinius do# cet, in Vmbria. 111 ud oppidum Tignium dicit elfe in Vmbria Lucanus, feribens de Bello Ciuili, eo carmine.

Gens Ethrufea, fuga trepidi nudata Libonis lus^ lui pulfo iam perdidit VmbriaTermo»

Et Lucius Florus/his uerbis : Prima Arimino figna cecinerunt,tum pulfus Hetruria/ Libo, Vmbria /Termus, Domitius Corfinio» Nullum autem nunc efi oppidum in Vmbria, nec ullum extat eius uefiigium, quoduocetur Tignium: amp;nbsp;illud oppidum i non procul Arimino amp;nbsp;Pifauro ôd Fano fitum erat, ut quod à Cæfare/cum his ipfîs nominatur amp;nbsp;cenfetur : Eugubium quoque'non multum difiatà Pifauro Fano» Caufa igitur deprauatiohisj^quod multis nominibus accidit)fuit nomen Termi Pre#

toris, quifliteram primam fui' nominis dedit Iguïo : nam locus in Commentarfjs ha^ c bebat, Intereaiccrtior faâusjguïum Term urn Prætorem cohortibus quinq^ teuere, faciliusenimfuit)utprou,legereturpoftea n, ut quae una eadem^Iiteraeft/furfum deorfumep uerfa. Imperitia igitur fcriptorum(amp;deprauatio codicum fecit ut prima litera nominis Termiladdereturnominilguïum. Haud mirum quidem,Nam maios« ra monftra olim in omnibus bonis autoribusiuifebantur. Huius deprauationisueï illud darum argumentum efl:,quddidem oppidum,quodin Commentarris-appella/ turTignium , inEpiftolis ad Atticumide eifdem oppidis, quæ'adhuc à Pompeianis tenercntur,Ciceronc fcribente,non amplius appellatur Tignium, fed alia fîmili quasî damdeprauationefuocaturSißguium. Nam cum fufpenfus Cicero/expedaret quid agerent Pompeiani,quiiCæfare adueniente oppida præiïdijs occupauerant,Termus quidemilguïum, Domitius autemCorfiniû, quod eft in Mariîs,ut uidebis in eifdem Commentari-jSjfic fcripGt: Non ifta expedo, fed magis/quid agat Domitius in Mar^ fis, SifingtiiiTermus. Videsüdem oppidum non appellariquemadmodum in mentarfjs/Tignium ,{èd SiGguium inimprefsione Aldina, Sd manuferiptis codicil« busmam qui repofucrût Tignium ex Commentants,non remouerunt,fed auxerunt errorem, Agnofee igitur aliam deprauationem: ut enim Termus/dedit primam lite^# ram Iguïo , fie extrema fyllaba huius nominis'Marfis,appIicata fuit nomini ièquenti. fi enim remoueris ex eo nomine Sifigui quod nunclegitur in eaEpiftoIa, extremam fyllabam, Sis, nominis Marfis, remanebit Iguij. Etiedio erit,Quid agatDomitius in Marfis, Igurj Termus» Hæc deprauatio/quoniam de eodem oppido â Cæfare amp;nbsp;Ciceroneferibitur, darius atteftatur,Tignium nihil eflè,fedeflè nomen depraua^ tum. Nam fi quid eflèt, eodem nomine â Cicerone atque Cæfare, eodem tempore, de eadem re fcnbentibus,uocaretur: altera quidemialteram deprauationem illuftrat, D ueritatem^pdemSftrat.Occupauerat igitur hoc oppidum atq?hociteriPompeius,ut quod eft in locis tutifsimis,in angulo Apennini,nô procul a' uia Flaminia; ut fi C^far / per uia Flamminiâ trâfire fion poflct,minus etiam deflederet Iguium,inde^/iter Ro^: mam cumexercitu dirigeret. Nam hifqui nuper dixerût^Tigniûeiîè qui uoceturnûc Montern fandæ Marias in Georgio, in apertifsimû errorem dilabûtur.Tignium,ut uidimus ex Lucano amp;nbsp;Lucio Floro,in Vmbria eft,locus autem illoin medio Piceno. Non fan's eratEugubio'utapud bonos autoresltantû obfcuritatis ac deprauationis habuerit,ut etiâ adeflent,qui ipfum'è fuis iedibus trâiportarent in Picenû.Qudd augt; tem uerum nomen fit Iguïum, ut apud Cæfarem amp;nbsp;Cicerone coarguimus, côprobat item Ptolemäus,quifhoc oppidu appellat Iguium, ponens idiinter Tifernû,Sentinu, Perufiam,quæ'fiint oppida Eugubio finitima : fed exigua quadam deprauatiortefuit apud eum quoep/nomen obfcuratû,Iegitur enim apud eum’Icuium, propterea quod Græcisifimilis eft litera Gammaiatcp Sigma.Itacp'pro iraof/^deprauatû fuit â feriptore Græco unuy. Nam filiterâGammamodico apiceconnedas,r fiet lt;r. Vides iamtres excellentes autoreslinter fe congruentes : fed darifsimum argumentum,nomen illud Tigniumfcorruptum elfe,dicendume^ Iguïum,déclarât uetufta quædam hiftoria, quamiegoreperiEugubq ,in quaTcribitur, Bello ciuili flagranteEugubinos expu^ lilfeTermum prætorem Pompei], amp;nbsp;tantis rebus geftis a' Cæfare, quod tam bene dcRepublicamerituseffet,Curionemprætoremeius/cum trium cohortium præfi^ dio excepilïc:quod quidemfin principes Commentariorum legitur.ltaque quo tem^ pore ilia hiftoria fcripta eft, non erat apud Cæfarem nomen deprauatum. uerba hL ftoriæhæcfunt : Hane, inquit, urbemfin antiqua quadanrhiftoria 'luliam appellass tam inuenimus : quæ utrum a lulio Cæfare redeunte uidore/quem Eugubini 0lt;

de nomine V RB I s S V A E. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;62^

A omnes populi ciuitatum Vmbriæicum lætitia fufceperunt,expulfoTermoduce, qui(Vmbriampofsidebat pro Pompei'o, Iulia di'éîa fit : an propter luliam uxorem Odauiani, determinare non ualemus. Hæcfhiftoria, tametfi non adeo Latine èC polite, fed fan's ad eorum fidem, quæ fcripfimus,utTigniuminCommentarijs Cæfaris’nofcaturelfelguïum,quod à TermoprætorePomperj teneretun NamLu:» dus Florus congruens cum bac hiftoriaFcribit Prima duilis Belli arena,dtalia fuir, cuius arcesdeuibus præfidrjs Pompeius infederat : fed omnia fubitóiCxfarisimpess tu opprefla funt» Supereft Plinius, in cuius hiftoria libro Ill, de fexta regios; ne, poft Forofempronienfes numerantur Inginini, Sciendumfhunc quoque locum cftedeprauatum,quod tum ratio, tum fides antiquorum codicumioftendit. Ac primo uel bine liquet non eftè dicendum, quemadmodum bodie dicitur Eugubium: nam Plinius numerat cuiufqueregionis oppidafecundum rationem Alpbabeti, pn'sj;--mumquerecenfetquæincipiunt alitera A, fubrjeit alia iuxta literarum ordinem: poft Forobrenitianos SC Forofempronienfes »numerantur Inginini , Plinius ergo recenfueratnoftrumbocoppidumifublitera I, non fub litera E : nam fi inciperet nomen â litera E, non nominaflet ipfumipoft eaquæincipiuntcum litera F, boc argumento eft, deprauate uulgd dici Eugubium. Manifefta quoque ratio eft^ur deprauatum fit,utpro Iguïniin Plinio legatur Inginini:namapex/quifoletLatiis; nisfuperfcribiliteræ I, uideturnonnunquamiefiTe breuiatio,cum uolentes fignifi:? care præpofitionem in, fuperponimus quendam apicem, itaque exiguum pundum literæ i, fecit,utputaretur præpofitio in: atque ubidicebaturinPfinio iguini,ab imperito fcriptore fubiedum fuitinguini : póft'alia quoque corruptio facile irrepfit interliteras u, n, Hæceademcorruptio'acciditinSilioltalico,quilibro VIII,de^ ß fcribens populos Vmbriæ, poft Hifpellum ac Narniam, oppida Eugubi'o finitima, recenfet Inginum, co carmine,

Hifpellum, 80 duro monti per faxa recumbens Narnia,Si infeftum nebulis humentibus olim Inginum, Patulo^ iacens fine mocnibus aruo

Fulginia, Fuit igitur hie quoque/fimilirationcdeprauatum, quoniam apex fw perfignatusprimæliteræ nominis/ab impruderitibus fcriptoribusprolitera n,ac^ ceptum eft : fcripferat enim Silius, qut/in hoc carmine fequitur ordinem Plinrj, aliorumque Geographorum'in recenfendis Vrbibus, Iguium, uti/apud Cæfarem, Pliniifmquelegerat,8iinterprcs Silrj ait Inginum oppidumelTe in Vmbria:nub lum eft autem memorabile oppidum in Vmbria_,cui pofsit hoc nomen applicari, Namquodattinterpres,Inginum à Straboneipro monteaccipi,inGræcisexems! plaribus»Mons illeinon Inginum, fed oj-oj, Mons Gingunum uocatur,his uerbis , «ine» amp;nbsp;ït «itn? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'n rijywop . Hos tcrminos/ponit Vmbriæ/

Strabo, Flumen Aefin/8i Gingunum montem, qut/hodie quoque uocatur Gen^ ga:nifi forte Strabo fcripferit Cingulum Sfo? terminus. Nec mirum/quód nebulis infeftum oppidum Eugubium dicat Silius : fubiacet enim ei/planicies, quam nebula mane femper opacat, uehementius illo fortafle tempore, fi planicies erat inculta, 8d palusnebulam exhalabat. Adde/quód Eugubiumiin planiciedicitur fuiftefitum, ubi nebula inumbrat : proptereaidicit olim, non fua tempeftate. Sciendum quoque / hoc nomen apud Strabonem deprauate legi : nam poft Hifpellum oppidum , Eugu^ bio finitimum, fubijeit Itor. Erat fcilicetproTau,Gamma.SicIgu, Sedre# liquum quoque nomenjeorruptum fuit, ut alia pleraquefnon minus deprauate

4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AV G V S T IN V S E V G V B I N V 8

apud cum Icguntur, Sed reiiertor ad Plinium :Dumhæc mecum agitarem, An^ C gdus ColotiusiEpifcopus Nucerinus, uir noftri temporis dodifsimus , in duo^: bus Plinps, quorum alter/eft uenerandæ uetuftatis , alter/ex prima imprefsione eum primo fuit Plinius excufus , oftendit , ubi nunc/in uulgatis exemplaribus, amp;nbsp;his etiam quæ funt imprefla in Germania, legitur Inginini,omninoeffelgui^ ni: hoc lego manifeftè uidi» Illud autem/uehementer in Plinio animaduertendum eft, cuius me admonuit lacobus Torellus Fanenfîs, uir excellentis ingenij , cuü lus ferè totum eft, quod fuper nomine Iguii'fupenusattulimus : is deprendit du-* obus alqs locisimentionem Iguij fieri apud Plinium libro XV «cüm agitdeoleo faditio ,amp; libro X X 111. cap. 1111. de oleo quoque fcribens : fed is locus non admodum deprauatè legitur, era'tque clarus multis,his uerbis:Seleucinum,iiv quit , neruis utile eflè diximus , ficut herbaceum quoque , quod Enguini / circa uiam Flamminiam uendunt. Hæc Plinius. Non admodum peruerfum eft, ut pro Iguinijegatur Enguini,quos ait elle iuxta uiamFlamminiam,utuerifsimumeft: attingit enim Iguinus ager/uiam Flamminiam . Quin Caftellum Ditionis Iguq (quod ab antiquifsimis Græds uidetur appellatum Schifta, «« -rt’ propter^ ca/qudd fcinditur illic Apenninus , ut quafi fecuri fcdus uidearur) uia Flammii? nia medium pertranfît . Hîcdguïni(oleum herbaceum uendebant , neruis utile: Herbarum fiquidem, non facile alibi nafcentium, ferax illic Apenninus. Nafcö tur ad alialCoccus , feu Vermiculus^affatim lcdus ex herba uulgd Pimpinella. Huius igitur olei(meminit idem Pliniusletiam libro X v . fed locus, ut dixi de# prauatifsimus eft . Audi igitur eum , amp;nbsp;confer locum libri XXIII, cum hoc X V. ubi de oleo faditio fcribiqhis uerbis: Suis , ait, herbis componunt inter Cappadociam amp;nbsp;Seleuciam,quod Seleucinum appellant,neruisadmodumutile, ficut in Italia/è gummi. Locus, fi redè penfites , perperam habet, ut pro Egu# uiflegatur è gummi: dicendumque, Sicut in ItaliaiEguij .quod locus ipfe tefta# tur abunde:nam nullum oleum conficitur è gummi. Adhæc/oleum illud quod fcribit libro X X 111. neruis utile , herbaceum eft , non è gummi . Præterea/fi# miles funt inter fedocus ille libri XXIII. atque quintidecimi , propterea quod refert repetit que eifdem penè uerbis! libro X X111. eadem ilia de oleo, quæ fcri^ pferat quintodecirao:id^p!ipièPlinius demonftrat,Diximus (inquitlibro X X 111.) neruis utileiSeleucinum , lient herbaceum quoque , quod Eguini uendunt . At ubi hoc dixerat Plinius C'uidelicetquintodecimo, ibi ft rip fer at. oleum herbaceum neruis utile, non oleum è gummi. Quantus error, ut oleum herbaceum /transfera# tur in oleum è gummi Et cum idem Plinius ait, Sicut in Italia : iudicat quod clarius repetit x X111. nempe circauiam Flamminiam, Atque obiecro impreffo# resomnes,ut poft haeftam in Cæfare quant Cicerone ÔC Plinio locos illoscafti# gatius imprimant: Nam quod ad me attinet, plurimum his debere fateor , qui hæc aperuerunt : in primis quedacobo Torello Fanenfi , perfpicacis ingenrj uiro: cuius iudicio'ut aflentirer poft aliquod tempus fecerunt conieduræ clariores, probatæ fidei codices. Igitur nomenurbisleftIguium ,ciuile;lguïnus,uellguius, ut eft in Cæfare.Magnitudinem/uiresque oppidi, amp;quid momenti haberet, te# ftatur,quod illo belloCiuili,cumFanum,Pifaurum, Ancônam,fîngulis cohort tibus Cæfaroccupaflet, mißt hue tres cohortes, amp;(Pompeius quinque cohortium præfidiocum prætoreTermo tenebat. VetuftatemdéclarâtMaufoleum extramœ# nia,Sôtheatrum: turn complurestabulæ æneærepertæ in agris, litcris incognitis

indfæ,lt;ïuashucufquelegerc po tu it nemo : fufpicantur nonnuIIijHetrufcas effe : tum tegulx (èpukhrorum,dfdem literis tmprdîæ,ab aratore inuentæ,cum Hnibus illis, Exefa inuenit fcabra rubigine pila, Autgrauibus raflris gakas puifabat inanes, Grandia^que eftofsis mirabitur olia kpukhris,

His autem Vrbibus amp;nbsp;his finibus,lguium,ut fitum cognofcas, terminaturta Med^ dieiPerufia, Septentrioncuia Flamminia, quæ pénétrât Apenninos mon^ tes ; ab Ortu.Sentino, Saxolerrato uulgd, Nuceria colonia, Fo' ro Flamminq : ab Occafu jTiberno, uulgo Tiferno, in media ferè Italia, nuncffub ditione

KJ lioo ÓU10*« b-oîHnj 5U33iûJi^|aâ (o: ’|) , 0 33ivtainuî*pg’all«bd'U33jUmUt’ -4 • nbsp;.......... ^-ninum. rt»

ERRo jŒuaiin U1113ÏU uiummiavui; -oit SapMioo ajpjahjMrouty ipnu duio u jgt;iv nipcs« vWfamp;ütaofdmtir^ t-^Ftoxjuas -«h-

iatÈrtiTttP tnîüKdij’saui^iWU^ia i pr«miiSuujilt;tuuô3juuyluimoRwnmua . ... ... ........

Jh«ÇP9ilàgt;A3M

^xoQlco lîViuÂlÿ’nSuxpb dv ^^^iiàüoî3dcb vjAxu ^xiuâtÿ ôoiîb; ïxt^in ôMiv Fjjrj5nvpûxult;^flgt;litio moxtsp 41U4 jnA\ïnvxuaû-WwA^tu nbsp;nbsp;jigai^^m^iutdmwju ub

. ajiQiwaiJmup^tmä ’ »^PBföiiu^boj^muöjqrb Pinuiy luûQ lui) wluuftöïuj^ nbsp;nbsp;nbsp;4iqTgt; ’Uï^tr ” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^mauiu

miunu4iimnwOTiu*cc£vu inuiuiauityutoflaAjouts^y i^ujtqvuvjutvtrmiouunp^ iîAojijpiwpj^^ ubinniuiS^vsmnAt^W lOniW^nrAun^ 9jglouurAr;tigt;:gt;^aiaiiu lidui 21J6âriSiy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uutubamp; luiti

uumoiîûarutmiaaïuoiurp diHdiaJuinuinSiuaw:^ êv ®i‘6Uûijiuui 4tiœttQV)n~Lo^myj^y^'VUiiu

LUMiœivjuiutHÇ3ïD3jA^ /viub’TuivAoifciaco

ûqb uuv 40 nbsp;nbsp;xffiî^iu^amp;uiiîSi^^

3ennuv cotunuim èiuwaoï‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jibyy^

moiutuvpuçiiD^ hornoA Jl j^^vo dvaiujiibii iuhdtu3Mm .fflcpxnaupomvjïmtd ’

imAX^EmUGUxwiuÿ^^ iDJOiiDi^uimo doKmûïUuri^^^ tti3Uuy434UM4;dÿut^^ A0MidijLii44uiiuûrfui4^4^^^^^ eioiuq uîtamp; rum-moiÔuuud UîdutxôS^uÆluüüin'UttA^

cfi^yb âruy cteni^œtpc^ ^i^IïuttnivluiAxj ' _

lt;Mt:4mïuMuuiOawt^ îiï^Qwnu ocàv b 301^d|iGUMitt wuiuiu otoi _ ^üi cqijniy ôîtvCîui mprœ oûau^M^^3Vuÿpult;^ _ Jmvgid^^iüdWtiStajuvu i4iu^^i^œ33uïibttuur^ eu^iöniavaW^^^^ü^t^ (ÿcni îtib ^a^iu ctoiütvôîU 2 4qx* ^xuutJipi eitßvmiinv Wtti33tifiuux3 îSnbùt âïào U3 nbsp;nbsp;2^9 Æi AtiU üuidjd%bjß24*

pu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;goisôM 4înnBw' nbsp;nbsp;pjb^^o^umaïuiC

ui^^uumAuiçLï^^at* Jîttuxu^tiuoiqo UinwûiibMtuc^Auî|i^Uuu^_ ^vèi^^ibôu^ p»uuuHfjVQïtt3jb3iuvtmü jemüdvÄöuai (ttl^^ÖÏÏbS3W^d4d'Ö^ jPÂïfiiwiMu^

tmnnraiiwj eitü? Abîï^^v®^ ^aiË^lîitwüûxÿ lunûuuv Uûamp;t^ïiuyUiWtbôi^ «^i^iyvQÓuidén^êüvpjA

uaôûiunb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vioâwiîôAitfuipiuiav ui«v

4iy:^imiu3i§twqt4turititu ' axûSmuuyûvutotp^auiiuw r ’^ûiuiuucD^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XinuujinciJvajvAoirA^UPi

3^joiib4U?attev0uiou{vA3 , xwv2at^inœuuttiu:ytub /njo^ktwoâu çnijeqiuo^iuv r^îW^ou^iûaw^ujummiM

S^e^ii^mnrrq^ïim t, ftbi^öwtlU‘j;gt;n4ncw xnw c'^icsajmi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lx4;?*r qmpfatiwriifunhnv»

; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ûqHu tfniu .jqxeixM^p’vumncu^

ntfvTXuiTUWrpndc qMi f 111401 /cnnjrficatüftiönmcóquiuör t iTiwpicmiicpjainr upfcd 10 flte ft'i liliKTAffUcttMllUU A

oijAWAxcruxtitn

Anv.^p ? ut|iTnppiTtîiilt;’ gt;nbsp;i uMiixçin qanu$ 46 kofhlu^y • Îihulit nbsp;nbsp;nbsp;oictiftiriMléitHtffe

iccîidiwu (oucniylfoiiin iliUcdiQD^ lt;S^ - tît«4

Jï^tnj^î :nutoW4îïî:j^^

Ufctcpil quot;lû^chi

□^1.,, ttfcCi : : ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bicrtio

lUiàtroxiiifii

rffimpûnnûiblt;i|i

iapftiOÈrS0gt;u Mlt;4ug«tmcutiiftrqn|\3osm^ ________ ip4tuwifedi^iud nbsp;nbsp;nbsp;pur4Wfcd»iüï’*üTrübnUan r r lUi^^^c’ ^trui^Wthaiftsi nbsp;nbsp;|nàcniisiit0dxÂio(^

w^itoairglwiimult;Tiiw ;tiftciniirrti nbsp;nbsp;nbsp;na t^iifr iwiicyltJl Wo l^

ng gt;^t0wiormni^os»! » ; ?^(äU0WPC4b nçiiiîïvn) TËEhi-uidxiK iiinfttcbiifouc* inrnt wU^ilglpint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inpfcamoTubiipec nbsp;•

alBgiir nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y ,,4ûm.ûumc0tioii c^^ nbsp;nbsp;nbsp;,

T c c o o c m ƒ( , lt;F^SlhcttB^îciqipçu4t^ p M. tâirnaliiônvrqm 3t*m0ïiin hntwn^aiun iu r jptiulmcpCrniÄjxti-tt nine* ’ki:

r-?TOfVu i ff in4u'^4toglniefr»ùncqtrt^: vdiPiÜQxnü vritlKuir Jb (^iuiïiew^cthit inUturi' bul bmt^iai« rinfav-^ nintiP ^ dhanr liie n.nixTOi^r i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;nvpiitniDÎnbip^qi

uli^« iƒ 4vpnî4in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;àutg^uini* 3 ni4A»«içÿ

3^V*ûjî4iiiit4i qytaou^ y/*i(®i‘^^P»Tn4üî i*p^uMitnr BiibiwuiîtîoâcfinST^U quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ujmwUîaiiaîr.^^ to?

rcnbtr.aninib^f^:^xoin ' initi iccr k’H’'îl^rkatntt n m rtatónibxinnlouminbqp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aièatT^u -xv0' nîttoiiat:*tigt;

jrmTiuîqucTurocpinrUuqxc^ .lia tiiro iibtclvinnugt; mlto

• • ' - ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'•■ L

wn-' d ,û

tiib* ; ii^iïüWn xvb^ 'i *uk*ilt;c’’fnv »

♦'’’b.m-i ««mb t^ît' tlö^^tno

i « lîâ*t4Ûb3?UH4«lt;^n,jt’raiiq v;^ - ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Oïinfti*

’^A»''''?tiiiii,3Mir

\ ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.:’m. K?icu3gt; yn

* r.î J.ucm q.?

«lÆ’, nbsp;’ MompW'î«

Vitim?’^l î HOCÉC*b0g.j|lg2

I f ;gt;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. gt;

ib .rn tbiv.. .«.’lt;»■

-Vu, *.'

• lt;* »if »? • f ''b^ 1^*4