é*DE ASSE ET pärnbus aus Libn quin^,Gulieltno Budço ParifîcnG,a Sccretis R.cgis bïancic,auótorc.

naJSii« ^aju.iit^cQ'at j5op 2$p ha*«Ah(5lt;ÖJgt; Multa cauillarl prompti'us eft g æinulan.

Quû autéhumanis am'mis nihil magis intclligentia ingenitûfît^quep^-* rens eft ipfa omnis l'nuétionis: fit eiufdé naturç inftindlu,vt q quifq^îngc^ ni'o maxime prçfiat,tâ is ad cômimfcendû Temper aliquid maxime intétus fît 6C pronus .Qd vidés(^vt arbitror) Homerus mgeniorû vertex,homines alpheflas interdûappellauitî quafî indagatores ÔCinueniendi viprednos. Interdû id vocabulû pro hominibus vfurpauit, quafî fcilicet hoc hominiS maxime propriû efle exiftimaret/ndagare ÔC inuenire.Inde artium omniu cofumatio, quas Varro intra mille annos reportas ÔC abfolutas fuilTc tra«* ditjCÛ varias fcilicet vfus meditando excuderet artes, vtinquitHomerus alter. Vcrûenimuero res muite prçclaræ ab antiquis velinuétç, vel vfurlt;* patæ,ÔC in eorû vfu pofîtæ,ita vel æui fîtu fqualidæ,vcl incuria temporum ncglcdtæ,vel rerû inclinationibus diu defîtæ fuerunt,vt iterû inueniendas in vfum fuûeafdem pofteritas habuerit.Quare virorûacrium dodorumg; diligentia tantû vna ôC altera ætate effedtû eft comentando, vt antiquitas propemodû interpollata in vfum linguç Latinæ ad nos perueniife videat. Quû igitur ad ea que reftabant inucftiganda,ita animatos æquales ætatis noftrç ftudiofos animaduerteré,vt certatim vnufquifqj in comune négocia nauare opéra contenderet,quafî e medio defumere fîbi gloriç argumétumî aufus fum ÔC ipfe cum ad hæc ftudia, neeparum nec leuiterincubuiftem, quç cominifei potuerâ in mediû afFerre: fî forte ipfa quoq^ placer e,ÔC adiu'«* uare laborem inquirentiû poflent.Itaiÿ Annotationes primû in Pandedas edidi . in quibus non pauca contra receptâ in vulgus hominû opinioncm, ÔC multarû ætatû fententia præiudicatam,in iudiciû deduxi: nonnulla etiâ fortaiTe ne inter dodos quidem fatis animaduerfa.Qua in re vtinam mihi

non obfuent tuinnltuoCus | dccebat in medium attuli, quæ tumultiia** rie collcgeramjita enim I'ncofulto fcruore me intuli in publicum, vt fadli usculpam dcprccari q nuc infi'ciarl aut excufare portfmtaufus ipfc Miners uain^vt aiunt^) A them's violate,id eft Accurüi audVon'catem inten'un'fpe titiHiinos obtrelt;n:are,quæ fumma optima pars eft noftrorum magi'ftra tuum. Nunc alteram lucubrati'onem grandion's I'ncepti operofton'sqjpro fcromon in vnum genus illam qm'dem cdi'tam, aut difciplmaru,aut arti'ûî fed in vm'uerfum pertinentem ad anti'qui'tati's I'nterpretati'oncm, SC per om nc prope genus autftorum probi'orum vtraq? lingua patentem.Q^um SC I'l-* ludi'ntereft,q^ I'n ilia commcntatione cum ignorantie alumnis res mi'hi tagt; tum fm't,quibus fere ven'tas retrorfum'longi'us repctita perfuaden' vi'xpKi tcft.Dodti autem vin' nullum mihi'negociumfaceirerc vi'dcbantur,qui' vel îpfîvcn'tatemfuapteI'ntelli'genti'a depræhenderc folent, vel dociles ado/ pti'mam quancj dotftn'nam fe prxbere non grauantur.At vero hums ea ra hocftSCconditi'o,mi'ni'me quidem ipfa populan'sivt quas resi'n mdichim 3ffcro,us de rebus cenfui'fle redte non m'ftfolus SC vnus poirim.Q^uo ht vt fi in fumma forte operis Q o prçci'pi'tem fcn'bendi fortcm non modo anci'pr tctn)halluci'natus efle vi'dear,omnium fcn'ptorum recentiorum præiudi'/ diSjôC præci'pue dotftiflïmi'cuiufqj damnatum me i'n' necefle fit.Hums an »etati's vnû id dcmû folatmm habeo, q? fî fecundû me (^vt fpero ^dotftoru quinuncfuntfuperfti'tes confenfus pronunci'an't,i'n hums certaminis pal/ •îia nullam fîbi partem Fortuna vendi'cabit, nullam inde frondem homi'nu quifg præcerpturus eft,Nam cum res attuli' non forte fortuna repertas,vc legendo fit i'ntcrdum,fed omnibus veftigns I'ndagatas, iifq? partim exole/ tis,parti'm perplexe inuolutisitum veroita res nata ruli't,vt enarratorum b'tcs nullas vettere I'n meam rem potuen'm,quu eodem errore(^ni'fi fallor^) concordes ad vnum oflFenden'm.fic fit: vt nec repofitum ci'bum nec fn'gidu attulen'm, nec qui fafti'di'um mouere ftomachis a copia lecli'onu redundan tibus poiTit. Primus enim(^vt reor^inftaurandam hanc partem vetuftatis fufccpi, ab aliis illam quidem negle^am,fed vel hadtenus conclamatam, velpræuaricatione tranfmiflam’Addidi etiam vocabula non e promptua ria penu funipta,quum ipfum per fe operis argumentum fuoptc guftu pof fetad ftottiachos acriores facere, nulla etiam fermonis iucunditate condi tutti.TituIum operis eum elegi qui rem tradfandam implere rede intelli/ gentibus poiTct,nec tarnen profiteri Archimedeum quoddam inuentu vi/ derctur ,aut auidafpem legentium immani pollicitatione fruftrari. Nam ncqjciufmodi librum condidiiTc glorior, qui in arce Mineruæ ftatim cófe crandus fitmec rurfus cuiuflibet induftriçefle cefeo pondera SC menfuras prifcorum,nomifmatis Grçci Latiniqjrationéçftimationéqj, fîmul nume/ randi colligêdiq^ modu hoc tempore explicafle, ac prifeam mundi opulen tia adnummûperpédüTe.Id quod nifi effeciiTe videbor,propofiti compos non ero.Mcrcimonii vero expofiti explicatio docebit(^vt eft in fermone ho ttiinu^quid inftitor rcru nouarum vifendu attulerit. Neq? vero vitio mihi vertetur ^vt arbitror)qgt; adhuc vnus inuetus fim qui res denfiftmo fitu vc

tuftatis obdudas refn'care nunc audercm, rcîlt;^ comploratæ 66 ab alns ab ledlæ explicationem ab longîonbus feculis rcpcterc,^ vt corum nûc redi** re fcientia poftliminio polTet,prçfertim accedentibus tot memoriç noftras fuperionsqj præfudiciis.Non fuin enfin nefefus quofda de opère tantûfagt; ma cognfto,ncc adhuc abfoluto fententfam cam tulffle ,prope vt bfdental mouffl'c a qufbufdam exfftfmarer,quf tanto fnteruallo hune iapfdcm molf rer ab omnibus fntadum, aut certe fnconeuflum. Hoc auté ca de caufa If** bcntius fufcepf, vt æqualfum pofterorumtj ftudfa noftrorum præcfpue,ad parem aut maforcm contentfonem excftarem,ôC fn eandem caufam inecum qplurfmf fncumbcrcnt.fîmul ocfofæ hums vftæ ratfonem,quam Ifbens am plexatus fum occafîonê præbentc temporis condftfone,cóltare mfhfapud patrfam mcam volcbam. Cuius rcf'fndfcfû hoc eflTc volo q? ncmfnf vnf hue ïfbrum,fed genfo Francfæ patrfæq? dfeare conftftuf.Nullum enfin amplf us pracmfum laborfs prope fefqufannuf exoptauf, q vt gratfam vnfuerüm a Franefs èC fubfnde a Parfenfîbus munfcfpibus mefs fnirem.Dolebam etf am vehementer earn opfnionem tcmere fnualufflc^, quafî fngcnfagallfcaa qufnquatrfbus Mfneruæ fnterdfdVonaturæ fummouerentur. Qua de rcfn opère fpfo qufd fcntfrcm explfcuf,nefcfo q appofite. Itaq; fub nomme fain dfóto Ifbrum aufpfcate prodfturum cenfuf,vt vel Genfo vel Mfneruæ Fra cfæ quafîc^^ fn ædc honorfs publfcf dfeatus efle vfdcatur. Nunc vfros dogt; àtoshufus ccrtamfnfs fudfces,quf de captunoftro fcrfptfs alffs cognfto, confedurâ fadurf funt fn hufus operfs fumma, exorandos habeo,vt Arco pagftarum more rem magfs fudfcandam q reum animaduertant.lfbrû prf us pcrlcgant,rclegantqj, argumenta probatfonescj expendant^fta quod vP fum fuerft ad extremum pronuncfcnt.Et quando ita necefTe eft, vt ex ora-* tfonc noftra æftfmatfo noftrf fïat,quum Ifbrfsfnpublfcum edftfs calcula fpfe fudfcfbus fam porrexerfm monftos eos vclfm vt fpccfmcn fudfcff non a mufteo adhuc ftflo noftro tyrocfnffq? fctuorc exultantf, fed ab aufterfoic fumant,aut qui fam fntepuffle 3C confedffle vfdeaturmon alfter atq;ß de vf no fudfcfum faefendum habeat^de amphora potfus aut certe de dolio q de lacu fumf par fît.Poftremo autem hoc ifbens ab omnfbus leëlorfbus arbfgt; trfs ÔC ipfîs operfs poftularfm,vt cum mfhf leufores culpas condonarfnr, euf Arfftarcho nullo vtf IfcuftiFcubf obfcurforcs iufmus, q vtabs quolp bet lcdorc plane aut facile fntellfgamur, (^vt certe interdum de fnduftrfa fufmus,quonfam fta referre aut noflra aut dccorf arbftrabamur^ fbf vt dfé fpfî partim fudfcff fui difiundant quoad alios acriores cóluiuerint^partim quafî fîbi hæc inquirerc non vacet^aut pfgcat:dc hguratis locis non iiquc** rc fatcantur,potius q vt præpropcre,aut inique quicq de nobis prcnunci^ cnt^Vale optime lcdlor,ÔC eandem fn caufam mecum primo quo^^ tempo/ rc fncumbctParffîfs Idfbus Martff^ Anno domfnf,M,D,XUU.

--^iSSlS PARTES SVNTQyADRANS,TRi/ AiTspart«; ens,fenifs,bes,ÓC dodrans, ÔC, alfçenumeratçinlege feruûî fub ntulo de hçredibus inftituédisdibro duo -j detricefimo Pandedtarum: quo in loco male fexcuns Sexcuns.

M muerfaorthographia:quuvi'ceuerfafefcunx ÔCfefcû Sefcunx, ci'a vnciâfîgmficet SC vncix dimidi'u, qui error etia \ in fefcuplo inualuit, pro quo vocabulo fexcuplù per — nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-‘x^pleruq^ legitur in exeplaribus:crrore baud cotene

do.Eft enim fexcuplu quod fexies id capit ad quod relatione habet,græcc hexaplu appellatur: vt fenarius fexcuplus eft ungularis numeri. at fefcu** sefaiplum. cuplu per f,fcriptûî quod SC fefquiplu dicitunnumeru hemioliu fignificat, qui latine etiâ fefquialter appellatur, vt quu dicim’ Tcnariu fefquiplu eflc quaternarii.cótinet emeu totûîôC infuper dimidia ei’ parte. Eadé ratione fcfcunx SC fefcuncia hemiolia ratione ad vncia habet:SC fefquipes ad pede. Hçc aute omnia vocabula ab vncia declinata,pcr xin fine fcribèda funt, vtquincux,feptuux,deunx,licet hoc pcrraro a librariis obferuatu fit.Hoc aiit ex co intelligim^:qgt; x,re(fti cafus in genitiuu per c,exire folet:vt phce tiixphœnicisjfelixfelicis.Sic igitur deuncis SC feptucis genitiui deunx SC ftptunx retftos fuos expofcut.Porro fefqui vocabulu in appofitione inuetu Sefquf. pro hemiolo accipiedu eft,q3 pinde eft ac fi dicas,tatude SC femis .Cicero in hbro de Oratorc perfclt;fto.Pes(^inqui0qui adhibetur ad numéros par*» titur in tria,vt nccelfe fit parte pedis,aut æqualé efle altcriparti,aut alte to tato,aut fefquimaioréî ita fit æqualis dadylus, duplus iambus, fefqui pæon.fefqui appellauit pæona : quia pes omnis pæon lóga vna fyllaba SC brcuibus tribus cóftat.at lóga fyllaba in téporû metricoru ratione duas brcucs æquare dicitur.ita fit,vt tres breues lóga vna dimidio fuperet. na ternarius ad binariu relatus fefquialterapportione habet.Quomodo igit dadylus æquaUbus partibus cóftat,quia prima lóga duab^ breuib^ çqua fis efttfîc peon altera parte dimidio maiore habet. labus etia altcro tato maiore,hoc eft dupla.breuis em fyllaba lóga eft dimidiata. FortaiTe aüt il la verba Ciccronis fic legerend’ relt;ftius:aut alterotato maiore,aut fefquij hoc fenfujvt pes altcro tato maior,in fecuda fui pte,fit duplus: qui aut no altero tato,fed dimidio maior eft,fit fefqui,ad priore pte pofteriore parte relata:nó aût fefqui maiortqa fefquiplu min^ eft duplo.Locus aut Cicero** nisppofterc ledtus viros dodos baud ita pride in errore ptraxit.In cópo/ fîtionc aût fefqui itide dimidio maius fignificat:q3 grçco vocabulo hemio hum a noftris etia appellatur, vt fefquipes, fefquicubitus,fefquidigitus, fefquiiugeru.vnde fefquipcdalia tigna apud Cçfare. hoc eft pedis vnius SC. dimidiati ,q^ ad craiTitudine referedu eft,0C apud Horatiu : fefquipcdalia Verba SC fefquimefis,mefis SC femis.Hoc aut fefqui fignificat fiue cu voca^ bulo cóponaif méfura aut numcri aut teporis aut modi fignificate fiue etia cualio quocult;^ vocabulo,vt fefquiopera apud Columella. SC fcfquiplaga apud Plautu SC Tacitû,ÔC fefeulyxes in prçfatiôe Plinii quo verbo fi. rede Sefculyxes. emendatu eft (^naeius verbi Plinii veftigiu nullu in antiquis exeplaribus

Plinii extat^ ego homme fumme aftutu ôê veteratore plane expolitu, intel llgo.ht eius vocabuli metio apud Nonm.Tacitus lib.xv. Et ille multum tremes quuvixduobus idlibus caput amputauiffet,fçuitiâ apudNerone , lacflauitjfefquiplaga interfedtu a fe dicedo,Plautus î captiuis. Inde porto ibis 1 latomias lapidariasribi quualii ocdonos lapides effodiût,nifî quoti dianus fefquiopus effeceris ,fexcentoplagonoméindeturtibi. hoc eftmfi tu duodenos effoderis.Sefqui Grçci no habet quo modo vno vocabulofi*’ gnificet. nec ideo minus elcgater id exprimut^hoc modo loquetcs,vt De/ moftheneS,KÎ] SeoxjÏvóU'TH tw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ôixia eiPoAk nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TiSTW ttJio^o/oKHru^

CÛ fefquiminä dicere vellet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dixit,hoc eft,tres femiminas, Sic

Xenophon /gl« H/xuPajclxa pro fcfquidarico dixit. r«lt;; sjgt;«2wTûaç sîpÎHa'jp np/Ailt;Qàigt; «VT» «fajijxä |.'a KAtKPafaxcî.Militibus fefqûipédiû dédit,vel fefquiplum 'ftipédiû,ÔC pro darico fefquidaricum pepédit.Et in œconomico fefquipes,vt wtvSxMiwôæiov duo pedes amp;L femis,hoc eft quinqj femifles.Cçte/ rû fefquitertiû,fefquiquartu,fefquio(ftauû,ôô alia q in ^portionibus fig^ iïcâdis vfurpaturîôC antehac,nô modo a mathematicis, fedetiâ a dodilh^ mis viris frequétata funt SC qgt;lata;rc(fte nec ne,SC latine di(fta fînt an fecus, alterius efle inftituti nûcduximus.Scio eiîiefle quiimprobêt:qb’egonô aiTentior,cu Cicero ex Platone Timçi locû répétés vti no dubitarit. Vem (^vt dixim^^vt fequunx fie etia fefquûcia dicif^ iôC deunx,ÔC deuncis i redo, à as SC airis,SC femis SC femifris,bes ÔC beflis.Varro lib.primo de lingua latina aflem ab xre diélû efle putatras erh SC libra SC pôdo idé fîgnificat» vnde aflïpondiû SC dupodius, ab afle fiût: treflis,quadraflis, nonuftîs, SC decuflïsj^p trib^,qu3tuor,noué,8C decé aflib^î SC rurfus binis decuftib’ viceifisîôC triceflis ,p trib^.hoc eft tricenis afTibustôC cétuflïs denis de/ cuflabus.quo maius æris apud antiquos vocabulûnullûfiut/Perfîus ,Et: cétû Grçcos curto centuiTe licctur,ideft centu aflibus. Deeuflem

« uius pro decade accipit lib.iii.his verbis,Platoni placuit denariùnumeru ea re perfelt;ftû,q? exftngularibus rebus, q monades apudGræcos dicutur perficié’ decuflis,que hmul ac vndecim aut duodecim funt faélç, quotfu/ perauefint no poflunt efleperfeélç donee ad alterû decuflîm peruenerint. Alibi ,p deeuflatione accipitlibro.x.quo in loco de cochlea,id eft organo loques lie inqt,Ita quo loci defcribûtur lineç, quç funt in lôgitudinefpe/ lt;ftâtes,faciédç decuflationes.ÔC in deeuflationib^ finita pûéla.his ita eine/ date deferiptis fumié’ faligna tenuis:aut de vitice feéla régula , quç vuda liquida pice figié’ in primo decuflis pûlt;fto,deinde traiicif oblique adince/ détes lôgitudines ÔC circuitiones decufliû.Decufles SC deeuflationes Vi/ élruuius vocat reétas ÔC exaélas diuilîones complanatorû capitû tigni ôC exafceatorû,quç deeuflatio fit duélis lineis quatuor ad centrû complanati tigni fefe interfecatib9,ita vt lineç areolas oélo faciat trigonas ,quas vuk go faciès appellam^ ob id oófates ab eodé auéf ore dicunf. Hoc aut facile eft intelligere.’lî qs p ambitu teretis materiç,ÔC in duob^ fummis capitib’ Içuigatç coplanatççpjiifdé fpatiis oxfto pûéta adnotet: SC a pûéfo ad pudu obuerfariu perpétua linea ducat, fic emfi't:vt omnes lineç per centrû pla/ nitiei trafeât,ÔCfîmilitudiné ftellç reddat,Pli,lib,xviii»de ventoru obfer/

uanone loques:Obfcruato fob's ortu quocüqjbbeat di'e ftati'bus hora diet fcxta üc vt ortu eu a fîm'ftro humero habeat,cótra media facie meridiesgt; a vertjce feptétrio ent,qui i'ta li'mcs p agru curn't,cardo appellat'^.Ci'rcûagi deinde melius eft, vt vmbrâ fuâ quifqj cernat:ali'oqn poft homme erit.ergo permutati's laten'bus,vt ortus l'ili^ di'ei a dextro humero fi'atîoccafus a fini ftro.’tuc èn't hora fcxta quû minimavmbra cotra mediû ßat homme p hui’ media logitudmé duci farculo fulcû vel cinere lirieaiverbi gratia pedû.xx. côucniet,mediâlt;pmêfurâ.hoceft i decimo pede circûfcribi circule parue, qui vocetur vmbilicus,per hûc mediû trafuerfa currat alia linea: hæc erit abexortu æquinotftiali ad occafumæqumolt;ftialé, ÔClimes quiita fecabit agrû decumanus yocabif’.ducâtur deinde aliçduç lineçin deeufteis obli** quç,ita vt a feptêtrionis dextera Içuaqj ad auftri dexterâ Içuâcp defeendat, ocs P cûdé currat vmbilicû,oés inter fe pares fînt,omniù paria interualla.

Q^ui hûc locû Plinii intelligit,qm'd fît deculTarc optime nouit.Q^ fî quis I^^*^^** ffiniû eo in loco né facile intelligitivideat Vitruiuû libre primo.ÔC oâ:o/* gonûfchema apud eu decuflatû.Quo m loco decolligêdis vêtoru flatib’ loqyitur. Verum quâdoquidé eu in locû Plinii incidimus,obiter duo eius verba emcndâda duximus ,id quod in hoc opere fçpenumero faciemus, ûc c^fett indituti open's ratio,vt no côtemnédûoperçpreciûfalt;fturi vîde3‘gt;' mur,fî in huiufmodi diuerticula caftigationû modice euagemur : nec fî id hccre ant nolimus aut ncqueam’,curfum inoffenfum tenere traeftatus hic Jiofter poflit. Quâdoquidé igitur in eâ neceflïtaté incurrimus nonnûq li«* brorûcaftigâdijôC codé legentiû vtilitas no parua nec fîne quada oblcdta tione côpetitura videtur: Age videamus an ab hoc loco haud abfurde au-^ fpiçaturi videamur,qui vt filétio fortafle pteriri potuit fîne prçuaricatio/ ms nota:fîc ita obtuliife fe videtur,vt vitio verti nobis né pofrit,quafî oc.^ cafîoné eius quçfîerimus. fequitur cm verba Plinii fupradiéla cétinuo hic Plt.locoamp; Verfus.Quç ratio femel in quoc^ agro incûda erit vel fçpius fî libeat,ita vi tçligne faciéda regulis parib’ in tympanû exiguû fed circinatu adaeftis .

Sic in oibus imprelfis libris legituncéniuéte ctiâ Hermolao Barbaro PU mi caftigatdre,ego ex antiquis fîc reftituédûpute,vel fçpius ,fî libeat vti, çlignofaciéda regulis paribus.quoru verborû aptus eft fenfus. DeculTLS fignifîcationé Columella quoep clare fîgnifïcat libre, v.dc iugata vinea lez ques .Ferc aût pditfta ætas Içto foie trûcoq^ tres materias ,raro quatuor de liderat,quç P totidé parteis ab alligatore diuidi debetmihil erîî refert iuz gûin fteîlâ decuiTari at(ÿ diduci,nifî ÔC palmites adiûgâtur.Deeuffare nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dccuflâre.

prie P mediû fecare fîgnifïcat,id qd oftédit Cicero in libr.de vniuerfîtate quuinqt.Hâc igif” oém céiûélioné duplicé in légitudiné diffidit mediçqj accômodâs media quafî deeuffauit.Plena ein deeuffatio fit cû litera x, in fcipfam trâfuerfa incidit,vt ex ce loco Platonis intclligédû daf’ que Cicez ïolatinûfecit.Martianus de coluris loques in.viii. Alii a cardine meridiz anoincohaméta circuli perhibétes, eûdé p arélicû vcrticé vnde ortus eft, denuo retulerût, qui qdé aliû ab ortu circulû decuflantesiin quatuor qua drasmûdi ambitû difcreuerût.Et deeufTatim apud eûdé inpri. Hinc refis deeuffatim vinculatis fertata cotextio. Poft vnçiâ fequutur ptes vnciæ, vt

femuncia id eft dimidium vnci^iSC fextula , fexta pars vnciçtvcrbû ctiâ iti teHamctis vfurpatu.Cicer.^p Cccinna. Teftamétofado mulier moritur i facit hçc hçredé ex deunce ÔC femûcia Cecinnâ,ex duabus fextulis M.FuP ciniû libertû fuperioris viri,Ebutio fextulâ afpergit.Hçreditaté.i.aflem his verbis Cicer.in deuncé,femûcia,ÔC tres fextulas diuifît. ex quo liquet fextulâ tertiâ efle parté femûcif,SC vnciç fextâ.duas fextulas dixit ,p ter/ tia parte vncie,quû tamé aliud vocabulû latinû haberettducllâ fcilicct.nâ duç fextulç duellâ faciûtîq tertia pars eft vnciç . hoc eft fexta SC tricefînia toti^ aflas .Poft hçc fequif drachma odaua pars vnciçtquæ ipfa geminata fîciliquû efFicit:aflis duodeqnquagefîmâ.drachma in terna fcrupula diftri buitur,q a grçcis gramata.i.literç ideo dicunf ,q7 quatuor SC viginti life/ ras Grçci in alphabeto fuo habét,quot vncia fcrupulos capit,ÔC dies ciiii lis horas.Scrupulû rurfus in binos obolos diuidif^,vt obolusin binos fe/

miobolos.vitra has minutias nullu cft vocabulû facile Lati'nis vfurpatu. Itaq? menfores po[l mêfuras majores (^de gbus ipGs fatls late in Annota^ tionib^ noftris dixim’) ad pedé defcédetes SC paimû,nec habêtes quomo^ dopalmû cómode diuiderét^vt author eft Boethi'us^i'd qd inter palmuÄ digitû mediû erat,vncia vocare iftituerût, fecûdo loco digitu,tertio Üütc ré,id eft femûciâ,quarto quadrate,quinto drachma,fcxto fcrupulû, fcpti'^ mo obolû, odfauo remiobolû,qué Grecî ceratiû vocât,nono hliqua,decilt;^ mo loco pûclû,vndecnno minutû,duodecimo mométû pofuerût. Ain fîh qua latine putât eflc id q3 Grec! ceratiû dicût.hoc eft hliquçfrudu^ gra nû.lîliqua inltalia nafcif hodie quoqj logitudine digi'tali',latitu£lwcpoli* cari, vt autftor eft Plin.intus habet grana, q fena fingula fcrupula pédct» hoc eft diobolû.Pcs igiV in duodenas vncias partit'’,dicimuft^ fcmiiTem^p fcxpollicibus vt noitrates loquûtur.i.otfto digitis.Spithamegrflt;^o bulo dicif niéfura digitoçi.xii.ha'cnoftri dodraté appellate folét.palmuS quaternos digitos fîgnihcat,ÔC alionoie quadras vocat\eadélt;^ ratio in te liquis feruaf ,vt in triéte SC beirc,quoç: ratio facilius pollicù vfu digito rû iniri poteft,vt triés quaternos pollices fîgnificet,SC bes otftonos.ôC itigt; dé in minutiis .eft cm pollex médius inter palmû SC digitu,qua vncia Bocgt; thius a méforibus vocitatâ eflc dicit. Varro libro primo R,erû rufticaru. lugeri (^inqt) pars minima dicié^ fcrupulû.i.decé pedes , SC lógitudinc SC latitudine quadratû.ab hoc principio méfores nônûq dicht î fubficiuûcfte vnciä agri aut fextâté.Hoc pugnare videbii' cû antedilt;ftis,nifî itelhgam^ vnciâ agri duodccimâ parte lUgeri intelligi: vncie aût quarta SC vicefima fcrupuiu elle, hoc eft drachmç tertiâ,qua ratione fit, vt ducéta odoginta odo fcrupula fint in iugero,quç fi cétcnario multiplicétur (^hoc eft denis quoquouerfus pedib’,ex fentétia Varronis fupradida) duodctrigintapc dû quadratoçt millia,ÔC odingéti pedes fiét,qeft méfura iugeri. Varronis igitur verba ita intelligéda funt,vt ab vncia agri ad vltimâ minutiâdefcc datur,qua vult elîe fcrupulû.hoc eft ducentefima ÔC odogefîmâ odauai» parté iugeri,ÔC iugerû ducétefîma parté céturiae.R,urfufiÿ a ferupuloqua 11 metiédi initio ad vnciâ perueniri SC fextanté SC alia menfurarû luaiorum vocabula.Subfîciuû autç verbu eft menforu vt alia pcrmulta, quorû Boe^

thi'us in geonietn'a meimni't, Columella veroli'bfo.vi.iugen'partltionem facies mmutias a dimidiato fcrupulo mcohadas efle cêfet, Gc eni mquit» Vt a minima autem parte lugeri, id eft ab dimidio fcrupulo incipia, pars cclxxxvm.pedes cfficit quinquaginta/d eft lugeri dimidiu fcrupulu.Ve/ rünumer^ eo in loco corrupt^ eft.no cm pars,cclxxxviu.fed pars, dlxxvi* legedu eftjftc em redta calculi ratio expofcit,0C facile eft ex Varrone intel ligere Si, ck iis quç apud eude Columella fequuturiqq Si ipfa corruptifli/ ma funt. fed hoc modo emédata totus locus ille iic legendus.vta minima parte,id eft a dimidio fcrupulo incipiam^. pars.dlxxvi. pedes efficit.L.id eftiugeri dimidiu fcrupulu.pars clxxxviii.pedes.C.hoc eft fcrupulu.pars cxlnn.pedes.ee.hoc eft fcrupula duo.pars.lxxii.pedes.CCCC.hoc eft fex tula in qua funt fcrupula quatuor, pars.xlviii.pedes. de. hoc eft ficiliquu in quo funt fcrupula fex.Reliqua q fequutur eo in loco emédata fere funt» Columella igif minutias a femifcrupulo incohadas efle cefet. na vlteriogt; res(inqt) perfequi fupuacuft eft pro quibus nihil depeditur mercedis, fed fuperiores tatu partes cadut in æftimationé fatfti operis:de mercede foflo^* tû ÔC agricultoru intelliges. Ordo igif huiufmodi cft,vt a dimidio fcru*^ puli ad fcrupulu tranfeat,a fcrupulo ad fextula, in qua funt fcrupula qua-* tuor.ide eft ern fcrupulu qd grama,quarta Si viceftma pars vnciç,ÔC fextu la fexta pars.Porro a fextula trafttu facit ad ficiliquu id eft fcrupula fena» nâdrachma geminata ficiliquu efficit, quareficiliquus quarta pars eft vn I ficiliquo ad femuncia progreditur,in qua fcrupula duodecim. ita ad vneia Si ab ea ad fextante,deinceps ad quadrante trienteq? Si quincuncem vfq; du ad airem,id eft iugeru perueniat.hic eft eoru verborû ordo furfum verfuSjôC viceuerfa deorfum,id eft ab afle ad femifcrupulu. Vneia aute a Bocthio no pro duodecima iugeri parte,fed pro digito ac triéte digiti ac** cipitur,que pollice noftri vocat.huiufmodi aute vneia pedé habet ,p afle. Sieânô agricolç fed menfores Si geod^tç. fecutifunt, quorum olim apud Romanos ats fuit celebrata,ÔC vocabula artis propria,qqea fit alioqui ra tio horum vocabul'oru vt omne corpus Si res omnis deniqj in affem eiuft^ i partes diuidi poflit.fiquide Vitruuius lib.iii.architedlurç: fenariu nume ruin has partes diuifit,his verbis,Mathematici veto cotra difputantes:ea re perfedu efle dixerut numeru qui fex dicitur,qgt; is numerus habet parti-* hones eoru rationibus fex numero conuenietes: fic fextante vnu.trientem duo.femiflem tria.beircm,quédimœrondicût,quatuor.quintarium, que pentamœrondicût,quinq^perfe(ftûfex. Ne aute fcrupulofa hæc magis q neceifaria horû verborû enarratio videatur: veniamus ad exépla , vt ex iis intelligatur citra huius rei explanationé aueftores linguæ latinæ perfedte intelligi non poflèî magnumqj lumen rei literariç accedere hinc pofle, Si (vt fpero) acceiTurû.Columella libro.xiii. Ad prædidtû auté modû mufti adiici debét hi odores,myrrhç quincunx: calami pondo libra: calfix feligt; bra: amomi pondo quadrans: croci quincunx.Plinius libr.xiii.de citrinis menfis loques ,qua in re non omittedum videtur Tyberio principi méfam quatuor pedes fextate Si ficiliquo excedente: tota veto craifitudine fefeun ciali,opcrimento conchylii Si iaminæ per medium veftitafuifle. Quibus

vcrbîs Plinius rncGm ea quatuor pedcs logitudinis EabiuiTe ügnificâüitf SC duos prçterea pollices ÔC pollicls quadranté. craflïtudme vcro fefqui/ pollicemæquauüic. Idem ibidcm:magnitudo ampliflîma adhuc fuit vnj^ cômiHç €x orbibus dimidiatis duobus a rege Mauritamç Ptolemæo^qua/ tuor pedû èC fcmipedfs p mediû ambitUjCrafTitudmc quadratali. Maiufç miraculû in ea eft artis latétc lûdtura q potuHfet efle natura foli'dç,a Nogt; mioTybern Cæfaris liberto cognomé trahétis,trib^ fîciliquis infra qua tuor pedes totidéqj infra femipedé craflïtudinis.Plinius craflïtudiné quagt; drantalé dixit: quç quatuor elFet digitorû.lôgitudini aute quaternû pedû tres pollicis partes,id eft dodranté pollicis dcfuiflc fîgnificat, èC tantûdé femipedali craffitudini.Idé libro.xxvii. Afplenû funt qui Hermioniû no^ cat,foliis trientalibus multis ,radice limoia. ÔC rurfus eodem libre, Inter omnes hçrbas litofpermo nihil eft mirabilius, alii ægonychon voeât, aliï Quincunda» lt;^fofpoton. hçrba quincunciaUs ferc,foliis duplo maioribus q rutç.Quin hshçrba. cuucialem hçrbâ appellauit minoré femipede,ÔC feptenû ferme digitorû, fequitur em poft paulo: iacere ea atlt;ÿ humi ferpere auétorcs tradùt. Idem lib.xxxiii.de lapide lydio loques,Sûtauté modici quaternas vncias lógi^ tudinis,binafq^ latitudinis nô excedétcs.Vitruuius lib.iii, Craflîtudines auté graduû ita finiédas cenfeo, vt nec^ craflïores dextantc, ne^ tenuiorcs dodrâte fînt collocatç: fie erfi durus no erit afcéfus. Dodranté appellauit xii. digitos, dextanté decé pollices.Idé libro.v.Superq^laterculis bcftaligt; bus piIç ftruâtur:ita difpolitç vti bipedales tegulç poflïnt fupra cfte locate.BeiPalcs dixit laterculos qui olt;fto pollicum longitudiné habet. Ln* uius lib.v.ab vrbe condita,Terna iugera SC feptunces viritimdiuiferutit. Septûces dixit ^p dimidiato iugero SC duodecima parte iugcri.TertüRe^ gû fcptimOjCraiPitudo aût luteris triû vnciarû erat. Pro quo fecûdi

- lip.quarto legitur,Porro vaftitas habebat méfurâ palmi, Palinus aut, vt alibi diximus,quatuor digitoçz eft,ÔC quadrans appellat'’. licetp^lmus pro dodraté interdû vfurpet .Hoc gloiîularii illorû librorû diuinafte ma^ gis q intellcxifl'e videné’. quippe cû diu^ Hieronymus in prçfatione libri lob,ita fcripfiflét, Habeât qui volût vetercs libres vel in mébranis auro argentoq: defcriptos,vcl vnciaiibus (^vt vulgo aiunt) literis onera magis exarata q codices .Hçc inquâ cû enarraret interpres , vncialcs literas efte dixit auri vnciâ appédétes,vel auri vncia céftâtes,ignarus videlicethoru Vncùîes lis vocab'uloçi lîgnificationistvnciales em literas Hieronymus intelligi

luit pollicis crailitudine exaratas.Pari ignoratia ÔC ilia eiufdéprçfationis verba imperiti rrâfmittut.Obliquas cm (^inqt illc) etiâ apud Hcbrços li Efch-mai ber hic fertur,Sê lubricus: ÔC(^qd Grçci rhetorcs vocâQefchematifmenos tifiuenos* j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aliud loquitur aliud agit.Qd verbû primç literç aphçrcfî accphalû

faétûeft.vulgoenime præciiafchematifmenos in cxéplaribus leditatur. Nicolaus liranus Huguitionis audoritatc frçt^ mirifice hoc verbûenar rauittveritas tarnen hoc habet vt efchematifmenos liber lob ab eo audo/ f e eleganter didus lit qui hguris verborû fententiarû*^ variatus SC quo/ Schemata» damodo velatus att^ adeo veftitus fît.Schemata cnim.i.figurçduorû lunt

qui oratoris magis perfona g rhetoris SC fophiftç in us libn's fufcepi'flet, quomodo SC in li'bro de Oratore perfecflo. quapropter Fabius quali Cicc/ tonis enarrator,luculeter SC copiofe ex Ciceronis pfcripto de ßguns difle ruit.Excuius verbis lib.ix.quid fît fchema difcere facilepoterimus:fed G habitus quida 0nquit ille) SC quaG geftus üc appclladi funt: id demu hoc loco fchema dici oportebit,qd üt a fîmplici ac in proptu pofîto dicedi mo do poetice vel oratorie imutatû.fîc emverû erit alia elTe oratione afchema tifton.i. carete figuris (^qd vitiu no inter minima eft) alia efchcmatifme/ nen.i.fîgurata.hadfenus Fabius .'Ex cuius verbis intclligim^ diuû Hiero/ nymû vt literarû bonarû no ignarû fîc plerûcp no diflïmulatoréjlibrû illû Efchematifmenon.i.figuratûideo appcllaiTe q? no fîmplici ac vulgari fen fu res diuinas SC in vera germanaqj philofophia recoditas pofteritati tra dfderit:fed figuratoftilo atqj a fenfu comuni alieno ÔC abhorréte,vt mirari nô debeam^ fî arcanç abditçqj dodrinç fenfum qlibet no capiat, que Hic tonymus obliquû ac lubricû appellat ob dialogorû ambagé.Cû auté fînc poematis genera tria (^vt fere audtores tradût) dramaticum .i.adtiuû vel aduofum.’excgematicû.i.cnûciatiuû, SC qd eft inter vtrûq? anceps micFû idcft ex vtroqjmixtû. Dramaticû eft in quo perfonç agût folç abfqj vlla poetçipfî^ SC audtoris interlocutioneîcuiufmodi tragœdiç funt SC comœ^ dix ôc quçdâ Vergilii bucolica.Exegematicum auté genus eft in quo poe ta omnia narrat fine vlla perfonarû interlocutione.In hoc omnia cfîdafca^ hco more SC fîmplici tradûtur,vt georgica eiufdé Maronis . Is igi^ liber qui lob infcribitur,vel id poema potius (^vt audtor eft Hieronymus)dra niatico SC mimetico.i.imitatiuo chara(ftere,cófcriptus eft, fîquidem in eo perfonarû aélus videmus velut in fcena quada prodeuntiü,nó popularib’ oculis fed philofophicis inferuienté . Porro cü fchemata exornandis poe^ matis ÔC orationibus inuenta fint,eu etia prçbét vfum, q? magis iis multo afficimur SC permouemur,quç fïguratc nobis q quç fîmpliciterôC cómuni fenfu tradûtur, propter quod Fabius de vi figuratç orationis loques.ma fi frons (^inquit) oculi,manus multu ad motu animoru valet, qto plus ora/ tionis ipfius vultus ad id quod intédim^ cóficere copofîtusÆft em figura fîcut nomme ipfo apparet,côformatio quxda orationis remota a cómuni SC primû fe oiïeréte ratione.Tranquil.in Vefpaf. Amicorû libertaté,cau/ fîdicorû figuras, ac philofophorucotumacialeuiffimetulit. Figuras Tra/ quillus appellat obliqua di(fta,quenô reéfa SC fîmplici fententia,fed obli/ qua ptextaqj imperatoré ipfum taxabat.Idc in Domiti.Hermogené Tar/ fcnfem occidit ^pter quafda i hiftoria figuras librariis etiâ q eâ defcripfe rät crucifixis.R,uiïinus cotra Hiero.fcribéstna SC fanétu (^inqt)Ambro/ fîûepifcopûqualibus figuris laceret,qualibus obtreéhationib^fecettin iis ipfîs in quibus laudet Origené,ex pfationibus ei^ edocebo.SC Hiero. Ad RjLiffinû.Iâ tuç moderationis eft SC tuorû nulla occafîonem impatiétibus dare,ne no oés fîmiles mei inuenias q poflint figuratis laudib^ deledlari »

a iiu

('inquït^locorum ignorantîâ,ii qui npkcos montes ÔC populos hypetbo/ rcos fabulati funt,în hominû exi'fti'maaonem venerunt ÔCipfePythcas maf filienfîs mendaciter hçc fcriplît,quç ad Oceani littus pertinent, illo vfus prçtextu q? cælcftium SC mathemati'carum rerum hifton'â fcriberet. Mar/ tianus(^quod miror^Plim'umin hoc fequutus eft hi's verbis in fexto.In Bri tania(^inquit^od:cs decem ÔC feptcni horarû:folftitiali veto tempore ciun cæli verticem fol inueélus fubiecîlas læuorfum terras perpetui dici conti/ nuatione colluftrat.Itemc^ brumali defccnfu femiannuam facit horrere no lîlem.quod in infula Thyle compertu Pytheas Maflilienfîs afleruit. Pom/ ponius Mella dehis loques lib.iii.ita inquitjn Afîatico littoreprimiHy perborei fuper aquilonem ripheosq; montes fub ipfo liderum cardine ia/ cent.vbi fol non quotidic vt nobis,fed primum verno çquinodtio cxortus, autumnali demum occidit.ôê ideo fex menfîbus dies:ÔC totidem aliis nox vfqi continua cft.Si vcrum eft Plinii didtû necefle efl: vt Mella audor pro batiffimus ignarus fphericç rationis fuerit,ÔC vnus eorû quos Plinius im peritos appcllauit.Enimuero in fupradidis lapfum efle Pli.per rerum ma thematicarum ignorantiam, vt perfuaderc mihi nolim,lîc nequcâ E velim» non enim rudimenta tantum mathematicarum artiumperdidicifie Pb'nius vidctur.’ideft fphericæ difciplinæ rationem:quam neceflariam elle delîtu orbis fcribtntibus Strabo nobilis geographus lib.primo docuit.’Sedcnâ aftronomiam ipfam non leuiter attigiflc: eiusqj affeclam diopticam, nam abfqjharum rerum peritia quonammodo ftellarum erraticarum cEciEoSf curfus,ftationes,retrogreflus,acceirus terrçcitimos,rccefluslt;^ vltimos, rcs omnino perplexas explicate inaudita breuitate quiretj*Adde triphcem vmbrarum rationem luculenter ab eo fciteqj expeditam: nam folis luna:^ magnitudinem SC corum deliquia ecquis enarrare expeditius aut doccre potuitC'ambages certe lunares,Sidefultorii fîderis mirificas viciifitudi^ dines, nec elegatiys quifq prifcorum,nec explanatius totidem verbis com pledi potuiflet, tametfî rurfus in magnitudine lunæ etiam fuo fîbi teftP monio reprehenditur:quum mucrone vmbræ terræ luna in deliquio obfcU rctur eodem ipfo audore,ôi ipfc tarnen lunam maiorem effe terra dixerit, quæ duo dida colliduntur inuicem. fedfîc funt res mathcmaticæ.Ne^ve ro legitimam ipfam harum rerum fcientiam nouifle tantum Plinius yi/ detur:fed etiam genethliogorum commenta non ignorafle.id quod ex lib. eius feptimo intelligere pofrumus,quo in loco de fpatiis vitæ longüfiiîiis loqucnsjpofcereQ'nquit^videtur locus ipfe fîderalis fcientix fentcntiam. Epigenes. cxxii.annos implcri negauit poiTe: Berofus excedi.cxvii. durât SC ea ratio quam Petofyris SC Mccepfos tradiderunt, SC trimorion appel/ lant a trium fîgnorum portione î qua pofle in Italiæ tradu.cxxvi. annos vitæ contingere apparct. negauere illi quenq nonaginta partium exorti/ uam menfuram quod anaphoras vocant tranfgredi,Ôi eas ipfas incidi oc/ curfu malchcorûfîderû.Q^uo in loco non trimorion vtmale emendatûeft fed tetartemorion lego:ex antiquis exemplaribus in quibus artemorion le gitur. Eft autem tetartemorion græce qui latine quadrans dicitur id eft quarta pars fîgnifericirculi,hoc cft tria ligna. Ad cuius rei intelljgen/

ti'a fciendu tiumem diiodenarius SC aflronomici^^Sê genetMiacis fami-^ Lans ÔC accoinodatus cft.vn SC afpeólus quadratales obferuât ÔC triêtalês fextâtesqjîhos duos extremos trinos ÔC fexti'les Vulgo vocât.Quadrâtalis afpedlus,q quadratus etiâ appellaôfitp tnu fîgnoru interftinû^ôi gradus nonagmta. ob id nonagenarius appellatus. Plinfüs lib.n.Martis(^inquit^ ftella vt propior edâexquadrato fentit radios ab nonaginta parti'b^,Vn SC home accepit.Is motus primus SC fecundus nonagenarius dldlits ab vtrocp cxortu.Trlétalls eft afpedlus q In quatuor fit fîgnls, hoc éft In tertia parte fîgniferl q confiâtcentûôC vlglnti gradlb^.Hûc trlquetrûPll.VOOat.Sex*' tâs aût ût Infexta parte fîgniferl hoc eft.lx.gradlb^ SC fîgnls duob^.ob Id fexagenarlus diAus.Scmliris afpedus eft qui fit per diametrup'd eft per 11 heâclrcull dlmetletem.Hac radlatloné mathematlcl,l.Chaldçl mlnacé mâ hgnâcp elfe dlcûtrhæc fit a fîgno vno ad allud fîgnû quod ab eo ordlne fît feptlmû:vt ab arlete adllbrâ.Trlquetrus afpedus Ideft trlgonus qui trié tem fîgniferl caplt:qulnto fîgno fit.vt(^verbl gratla^ln duobus fîgnls quai tâtum Inter fe diftent,quâtum arles SC leo.hulufmodl radiatlo læta fellxqj dfedldltaf^.Tetragonus,ldeft quadratus fit In quarto ab eo a quo Incoha hir fîgno,Id eft ab horofcopo,vt ab leone In fcorplû.Hanc radlatloné trP fteiîiputât.Hexagona eft quâ fextanté dlxlmus,quçfitln tertio fîgno,eâgt; dcRi benlgnltate eu trlgona prçdlta.Propterea Pli.de fexagenarlo afpeélu loques,hlc numerus(^inqultXexangülas mundl efflclt formas. Antediélls quatuor,gcnethllacl etlâ cardlnes quatuor addut,ortu fclllcct SC ôecafum, mefuranlum quod SC mefuranema dlcltur (^vocabulum vblq? In Flrmlco deprauatumjhoc eft locus medll cæll,ÔC huic oppofîtû locum quod hypCM* geon dlcitur,hoc eft punétum fubtcrraneû Inter ortum occafumq? medlu* Vtautem as ipfe mathematicus Impleatur, SC omneis fuas partes habeatî addunt SC alla quatuor loca,quç plgra deledacp elTe dlcunt,qgt; nullo ferme radlatlonls fœdere cum ortu,ld eft cum horofeopo côlftngantur.Hçc funt in.u.vl/.vllvôC.xll.ab horofeopo fîgno. Horofeopus eft ea pars cæll quæ genlturx tempore ab orlentall parte cæll emerglt in hemlfphçrlum no-* ftrum,ôC ortus appellatur;qua ex Cicerone natale hora SC natâlltla appel-* larepolTuinustexculus obferuatlone natalltla prçdldfa fiunt,Vt Ipfc loqul lur.Poflumus etlâ ex Pllnlo exortlua hora vocarc,Grçcl horofeopû ab ho/ ræ natalls notatlone appellauerût. Hulc pars p dlametrû oppofîta In.vll. (vtdlxlmus)fîgno In occldua cçllparte,occafus appellatf.Ea auté pars ex Il quç trlglnta partlb^ ab horofeopo dlftatdn fecûdo fîgno cxlftés ab eo In quo^ horofcop^lncohatur,anaphora appellat^ SC Interdû epanaphora.quafî parslamlâemerfura.Quçauté pars fîgniferl totldcpartlb^ In demerfuoc clduûpundlû fîgniferl prçceflerlt,quot partlb^ In emerfu anaphora ab ho rofcopo rellnqulf’,ea pars cçll a mathematlcls eplcataphora dlclf’.'qd fîgnl ficat prçclplté locû cçll.ln.vlll.ab horofeopo fîgno.rellqua duo loca nola habét malç fortunç SC cacodçmonls .Hçc tâetfî vanlfllme a mathematlcls dlfputan€',ldeo tamé vtllla funt cognltu,qgt; SC afpcdfuu radlatlonuqj adnota tio,aftronomlç etla cum genethllologla comunls eft .Vt auté ex ante dldfls apparetnontrlmorlon,quodnlhll(vt arbltror^ apud Græcos fîgnlficat,

(trimœro cm grçcûeft no trimon'5} fed tetartemoriû legêdû eftnta ycthâ ilia Pli'nii fupradfdla intelli'gere me no potuiire fateormegauere illi qué^ nonaginta partiû exortiua mêfura qd anaphoras vocât,trâfgredi.Hermogt; . laus Barbarus neutrû vlcus attigit.Promde cû Plinius huiufcemodi multa OC fcite SC cocinne de rebus mathematicis fcripferit,nec cadidi profcdo eft, nec retîti ludicn ob vnû SC alterû mcomodius dfdtûtdica ipfî impeririæ ve/ Prîcfcn'ptis lut ad tribunal R,hadamati fcribere,aut quâuis alia formula intédere quæ verbum^eft ^^ntç aucîloritati ignominiofa eHe poHït.petita th venia cû eo agcre præ/ intis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcriptis(;vt ita dica^verbis honoré prçfantib^ licetme iure noftro cedamus

Legisforma aiferédç veritatis^cui nec téporis fpatio^nec auéforitate cuiufq nois pfcrP guano er ♦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;çtati huic^noûrç literarû interpollatrici hâc legé promulgâ

dâ céfuerim,quod Pli.qdprifci,qd primi meriti fcriptores, dixerint, fcrP pferîr,qua rc cûqj inter monuméta iua reliqrint,eiufce rei eterna^ac facrcM* fandta auéforitas efto.q huic velut cofecratç fentétiç derogauerit,abroga uerit,obrogauerit,is ob eâ ré inteftabilis,ôô facer eftoteû literati oés ex co iiétu certatî exigûto.Illâ efh potius legéipe fuaferim,q difcédi cupidifînt, iuratiflïmi cuiufq? fcriptoris maieftaté comiter cóferuato.qdfecus(vtfut hûana^ diélû in eoru cuiufq? libres irrepferit,obrepferit,feféllerit,q de eo diéto indagadç veritatis ergo addubitet:addubitauerit,qftioné référât,rc^ tulerit,qd eorû ab vno quoq? abfq? dolo malo aut liuore animi faétû £Lt,ei’ rei muléf a ne fît,nec bonorû offenfîo,qd infîar efî extremi fupplicii.Ptoin de adnotatis thî locis hçrédum effe céfeo: vt eorû more philofophorû qui Epheaid. Epheétici dicûcur(^nos cûcîlatores appellate poflumus) indicium fuftuic^

musxpotiufq vt qcq arrogâtia critica ftatuamus de clafTicis auétorib^ ci/ traq? cotrouerfîâ receptç auéloritatis.Sût qui Pliniû multa in matheman cis no intellcxifle affirmattquç qdé ex Grçcis trâfcripferit.quale eft iHu^ quod de ügnifero dicit ca.xvi.fecûdi lib.qdjomoexplanatius dici debuit etiâfî vere diétû efle videé’ SC acute.id quod vixmihipfuaferim.fîiuft^cno Entekchia. tç cû fuperioribus fî dicerc fas eft,ilia entelechia Ciceronis eft, cuius hæc

funt verba in pri.Tufcul. Ariftoteles loge oibus(^Platoné femper excipio) prçftas SC ingenio Ôt diligétia.’cû quatuor ilia genera principiorû elfet co plexus e qbus omia orirétutîquintâ quadanaturâ céfet eile e qua fîtmes. cogitate ein SC prouidere,ÔC difcete,ÔÔ docere,ÔC inuenire aliqd,ÔÔ tamul/ ta meminifle, amare, odiire,cupere,timere,angi,lçtari:hçc SC fîmih^coru in horû quatuor generû nulloinefle putat. Quintû genus adhibet vacans nomine:ôC lie ipfum animû entelechia appellat,nouo nomine quafî quâdâ continuatâ motionem SC peréné. Entelechia Cicero cotinuû motû intelle/ xit,quafî Ariftoteles endelechiâ per d literâ fcripferit.i.cotinuationcm,ôC no entelechia potius,quâ aeftû SC pfeélioné dotftiiTimi Grçcorû interpréta Ciceromeri. tur.ob id Ciceroné a Grçcis aceufatû non magnopere miror :vtpote quos accuUtus orationib^ fuis exagitare nô defînit, qq ab ipfîs prçclara ilia ingenii or naméta,philofophia SC oratoria facultaté accepiifefe nô diiTimulat.Qua/ re fî verumfateri volumus,eloquentiæ latinæprinceps parenst^ a Plinio iure ac merito diélusîdiferti nonunq magis viri q oratoris officio fundus effe iudicâdus eft.Si quidé eius ipfîus audoritatiçredimus oratorem eum

eße non pofle qiu non idem vir bonus fît:Vin autem boni efTepcrfuaderé mihi nequeo,nô modo Grçcos vir os, fed eti'a grçcâfpfam Imguâ latmç elo qucntiæ audtoré,vt inopé SC feiuna couiciofe vocitare:Si latine lingue vc-*' lut! exuberante copia præ illius inopia admirari.Nifî veto credimus Cice toncin reda fretum confciétia,ôi ex. animi fui fentétia id dixifle/ôi non pla ne aurç popular! Komanorû fuoi û inferuiüTeîcuius populi gratia nullum vn| numen prçfentius efle credidit.Calumniæ igitur Cicero exeufari non poteft,quafî ita exiftimauerit.napreterg lt;}gt; græcam omnem facundiapei^ nouerat:vt vel eo nomine græcis ipüs æqualibus admirandus elTcl Si cui etiâ cloquêtiç græcçelogia ex eius feriptis colligere vacct,ÔC libeat:eum aliter cêfuifTebaud dubie iudicabit.Fabius lib.x.de comparatione Demo fthenis SC Ciceronis loquens,cedendû veto in hoc (^inquit^qp ÔC ille prior liut,ÔC ex magna parte Cicerone quitus eft fecit.Na mihi videtur.M.Tul bus cû fe totu ad imitationé GræcorûcôtuliiTet; eflFinxiil'e vim Demofthe

nis,copiaPlatonis,iucûditaté Ifocratis.Idem lib.xii.Latina mihi facûdia, vt inuentione,difpofîtione,côfilio,cçterisqj huius generis artibus fîmilis gvæcç ac prorfus difcipula eius videtur:ita circa rationé eloquedi vix ha,** bere imitationis locû.Si igitur teile Fabio,pene altero Cicerone,lingua la dna difcipula SC imitatrix linguç grçcç,cum fc totu ad præfcriptû parétis iuæ coponere efFingere«^ inilituiflet: in ea parte artis oratoriæ a qua elo** quentia nomen accepit,imitationé implere no potuit,id eil in eloquedi ma gnifïccntia,ÔC fublimitate,quonâ modo præferenda hanc illi* M, Tullius vtriufqjpcritiflïmus cxiflimarc potuitfCeu vero fî quam Protogenes tabu lam cxnobili ilia Apellis Anadyomene efFingcre ilatuiiret,omm'aqj linia öicnta ad prçfcriptû duccre:tuqj id apographu prxilantius ciFe exempla** ri fuo contenderes: non aut improbus eile aut ridiculus videreref At cnim Venerenos Grxei SC verborü fuauitate non etiacopia fuperaucrût. Hoc rurfus iudicandû ad Fabium reiiciamus:apud que libro eodem fîc legitur. Itaqp tanto eil fermo grçcus latino iucûdior,vt noftri poetx quotics dulcc carmen eiFc volueruntiilloru id nominibus exornet. His illa potetiora q» resplurimçcaret appellationibus,vt eas necefFe fit trafferre aut circuire, etia in üs que denominata funt,fumma paupertas in eadé nos FrequétiiFi/ me reuolüit.at illis no verborû modo,fed ling^arû etiam inter fe düFeren tiucopia.Quare qui a latinis exigit illa gratiâfemonis Atticitdct mihi in loquédo eandé iucunditaté SC parc copià.quod finegatu eil,fentétias apta bimus iis vocibus quas habemus.Qr pugnâtia fint hçc verba Fabii cû ver bis Ciccroms,ncmo no videt.qui etiâ^fidiis placet) alibi vociferatur oîa per fc melius Romanos SC fapiétius q Grçcos inuenifFe, aut ab eis accegt; ptamehora fecüFe.Et rurfuSjVt omnia(^inquit)Græcorû perquiras: quid fît ineptus no inuenies.SC innocétie ver bû eræce dici no poteil. Equidem prçter etia «7rlt;lfôx«X5» apud illos ta ugnmeas elle puto q apud nos ineptum.ncc minus FortaiFe «7r.0«vov nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;îtffus'snodâwioïKà 6C

innocenté no melioré acaco cfFe iudico,quo verbo areopagita SC literx fa crç vtutur atlt;ÿ etiaDemoilh.in oratione xaî« itspa.his verbis. «ai

«Kcixoç RïeU ^7r«TKirt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et rurfus » t'Âç «7vsillt;r«ç tstsi} , «Kaxvç h

'yHfl'atlo H9£/', Sc'TtJay^ovftj aVfamp;tSC Rai« vioUçaç’SÂiiifl’Âtf« au-rop « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;fi« 'riùf «xaxîcw tS ’îyoTrïJ«

Nifi fî fcrupulofe fta difcernétes dicàmus axaxop fîmpli'cé, QC fraudis nefciû Cgnifïcarcjmnocenté autem eum qui cum fecus agere poflïtjintra fines ta** men xqiutatis fe cotinuen't.Namaxax©^ apud Demofthené cîrçunfcriben di l'gnaru iîgnificat,ÔC cul fmpoftura non çgrc fïcn' poflït.Verû efto vt aca cos ad verbû magi's l'nnocenti q ad fîgnificati'oné refpondeat:à7Vtoju.up LüTia«* xMç ôlt;ri^ x«0«jikôp,xaAox«7a9o(; xçmsoç Iukönij innocétis fîgnificationeni non impie bûtfatqiu ego hæcplenius aliquid SC exuperatius innocétia lîgnificare pu to.Meliora etiâfortaffe his alia Cicero apudGrçcos inueniflct,fîGræco/ rû partes tuédas fufcepiflet.Has ob caufas 8C alias huiufcemodi viuus ad'^ huc(^vt aurtor eft Fabius) obtredlatorû fermonibus fæpe cxagitatus fuit. Ingrati profedfo eft animi cû Grçcia latinos non modo difciplinis,fed ctiâ fuis verbis locupletauerit:ealt;^ adhuc teneât,nec beneficiû nos, ncc debitu agnofcere.Prçfertim cum Græciaid nûq repetitura fît mutuum quodvfu noftrum fecimus.Mihi autem videtur (^ingenue etiam proloquar) lingue græca ad latinâ relata ,poetæ, id eft tragici autoris aut comici rationem habere.Latina autem aÂoris tantum fcenici qui fabula a poeta inuenta ÔC cmodulate fcriptam,artifîci ac numerofa pronunciatione in theatrale con** fefliim profert.Q^uid enim aliud SC poetæ SC oratores noftri qpoefî ôiora/ tioni ciuitatem(^vt ita dicam)lLomanâ dederunt,latinçlt;p linguç fulfragio ornaueruntf A Grçcis igitur neotericis entelechiæ interpretatio Cicero** ni criminofe obiedïa eft î idc^ meritiflïmo . cuius defenfîonem Politianus ad fui magis oftentationé fufcepiHe mihi videtur,q diluendi criminis fidu tiam habiufle.Nam vt in omnia fefe verfet Politianusîcaufam haud dicere poterit,quin fî Cicero ita verba fcripta reliquit, vt nunc in exemplarités iegunturmon ille longe ab Ariftotelis fentétia aberraucrit:id quod vtin«* telligatur,age Ariftotelé ipfum autftoré entelechiç teftem ditfti noftri lau demus.hic auteminprincipio ftatim fecûdi voluminis de animaitainquitj XÉTOjUJJo 2kH tp 2 yévl^ ovJav 'liùj ^trîsw fTavlnq Jï to juucè vA* o xafiquot; «uto îikisjtûA 2,srlt;^(}p A' /jiojcpMp Hÿj àæ^.xaô’ «K AS71TÛU To*A2•t'^9t!] tj’it’VjTO sx t»ï»«7.8SI 2iuvaMii; TO A êiJ'oa' ivnXe'xa«. ld eft.Dicimus igitur vnû genus entium eftc fub»* ftantiam:hæc autem partim materia eft,quç per fe quidem ipfa noncfthoc aliquid.altera pars eius forma SC fpecies,fecundum quam iam dicitur hoc aliquid.ab his tertium eft quod ex ambobus confit, porro materia po^^é** tia eft:forma auté entelechia.Idem libro eodé oftédere clarius volcns quid fît anima.Ä10 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tsiv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ü fTufÄdlog (putfixä ^atiù i^ovloq àuv^e.

ëv h ôjyavixàv.ideo anima eft entelechia prima corporis naturalis vitam habe îis poteftate.tale autem eft quodcuncjp organicum eft. Poteftate vitam ha«* bcns appellatîquod alt;ftu vitam no habettqualis eft dormiens qui habitum tantum habet, plus eft enim adtu habere, qualis eft vigilans. SC pauloin** ferius àJ't 2 xoivov «x-î wâcrxç Iuxniî 2iêi Atyav hk «v ( tvnAî'xQ« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«pvcCiKä ój**

'yavixÿ. ü commune aliquid in omni anima dicere oportetærit quidem prima corporis entelechia corporis naturalis organici.Entelechiam vbiq; pro perfedtione SC alt;ftu ponit. duo enim funt in rebus: adfus, id eft entele-^ chia,qu£ etiam interdum ab eo energia appellaturîÔCdynamis.i.potentia.

Organicum appellat corpus quod ad aliquid códi'tum eft:vt oculus ad vi** Orgamcum fum^óóauris ad auditum,naturale autemdfxit ad differentiam opificialis ÔCmanu fatfli.Summa igitur antedilt;florum hæc eft vt ex Thennftjo Arlgt; ftoteli's clariflîmo paraphrafte intellfgi facile potefttanimam primani efle perfedionem corporis,id eft Entelechiam:quod quidem corpus poteftate inadum prodeunte vitam habeat.atqj id quod ck duobus conditum eft QC cocretumaam integrum fadum,animal eft,forma enim, id eft Entelechia: licet in materia edatur,n5 tame materix forma efttfed eius forma eft quod grçce o-JvoÄop dicitur,id eft ex ambobus concretu. omne enim tale ftmul atqj in aliquam fpeciem formatum eft,hoc aliquideife cœpit. id vt facilius inz telligeretur:hoc,(^inquit Ariftoteles^fpeculari partium exemplo conue^ nit.Efto igitur vt oculus lit animal anima eius eire,id eft entelechia afpe/* dû oportcbit,cum fit vifus fua oculis fubftantix ratio_,id eft forma 30 per.* fcdio.ftc enim appellate folet rationem fubftantix,q nbsp;nbsp;nbsp;six ô

ap Si oj-iç, «uTh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;h Jtaià Aoy:;». At vero oculus î materia

cft vifus.quo defcdus oculus,iam non eft oculus nifî xquiuoce: quomodo oculus lapideUS aut pidus s ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uAk oltuç.HÇ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;îiK ôcJ’S'a^p.oç,

wAiw 5(ixMvU(«.Mlt;5.Proinde Ariftotelis entelechiaperfedio eft 5C forma,cû cor.* Entelechia. pus naturale a poteftate,id eft a materia nuda in adum prodiit,fiC animal elfecœpit,vel viuum efle.quare entelechia etiam brutorû eft ôC etiam ftir.* pium: eorum corporû quç vegetabilia huit. eftep entelechia non continua niotio,fed perfedi corporis comprehenfîo,id eft t5 èvnASç «rewox«. Hoc enim «tymum eius verbi lîgnilicat.Quare liquido(^vt arbitror^conftat verba il/ la Ciceronis de anfmo humano non efle cofentanea cum entelechia Arifto telis.Quid ilia quç alio loco eiufdé libri fubdiditîdiuinitaté animis huma nis afterere volens .fînauté eft(^inquit^quinta quxda natura ab Ariftotele induda:primum hæc ô6 deorum eft SC animorû.Hanc nos fententiam fecu tihis verbis in cofolatione hæc expreflîmus.animorum nulla in terris ori go inueniri poteft .nihil eft enim in animis mixtum,atqj concretu,aut quod ex terra natum atep fidum elle videatur:nihilve aut humidum quidem aut Habile aut igneum.His enim innaturis nihil ineft quod vim memoriç,mé tis,cogitat{onis habeat,quod ÔC præterita teneat,ôÔ compledi poflit præ fentiaiquç fola diuina fînt.ncc inuenietur vnq vnde ad hominé venire póf/ fit nifî a deo.Singularis eft igitur quædam natura atqj vis animi feiunda ab his vfîtatis notisqj naturis.Ita quicquid eft illudquodfentit, quod fa/ pit,quod vult,quod viget,cælefte ôC diuinum eft:ob eamq? rem eternum fît necefle eft.Hçc vt prçclare dida funt a Cicerone de immortalitate animçt ita referri nequeunt ad ea quç Ariftoteles de anima dixit quam entelechia appellatîSed ad ea potius qux de intclledu vel mente Ariftoteles mirifi/ ce difleritin.iii.de anima.qux mens ab eo non entelechia fedNbi; dicitur. Entelechiamenimfuam.i.animam Ariftoteles interituram efle credidit. Quapropter luftinus philofophus idem ôC martyr in parænetico loquens de placitis philofophorum , ita inquit. ó toAcctmp lux« ttSou âSavKT©-* Rexfaye AÉfWji» ÂfisotéAnç JÏ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«V'riùi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«3«»aTOV nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«u/riu» âviZt

0 ftexîvxrv M'riw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÂjisoTtÂnç Jï amp;HÎvKrv av'tÎM lt;fnlt;rî f «Trdanç

xtïHôtoç 'njoKyy^jiévKp.ôC Plato qui dem animam omncm immortalé cflc noft tam di'cit q clami'tat. Ariftoteles autementelechiaipfamnomi'nansmo immor talem, fed mortalem ipfam efle vult. Rurfus ille nunq non mobilem earn efle tradit. Ariftoteles etiainimmobilem.dicet ad omnemmotutn prçeun tem.PIutarchus in quarto placitorum.TrAaTwp àaxîvKFp viù |vxhp,top «â v»p TOp çGl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xiVHlt;7'ia§.Âjis'OTiXNÇ êcxîvxFp ai/ît ■nroîff'HÇ KiVÿo'tnç 'n^oxyis/^liv*

Kixià vv/kStSiiKoii /xtTsxfip xocflaTTi^ Tas'itßi'^^ rM/jiaTOp.Plato^inquit^nunq non mo/ uentem animam exiftimauit.’intelledluin autem immotum duntaxat tranP greflili motu. Ariftoteles immobilem animam effecenfuitîôC eandem mo tus omnis audtoremî SC motionis tarnen accidentariæ non exortem, quogt; modo ÔC formas corporum.Eum librumcum verteremus: aliter hunclo* cum traduximus,aliud exemplar fecuti. Verum his aucftoribus planum fiti illud Ciceronis dilt;ftum non poiTe ad Ariftotelem referritqui entelechiaifl pro anima Si forma,non pro mente Si animo intellexit nec entelechiam perpetem quandam motioncm fîgnîfjcaretcum Ariftoteles immobilem cn telechiam efle dixerit motu fuo Si proprio.Idem Plutarchus eodemin bro hoc verbum interpretans ab Ariftotelede anima prolatum ita fubdit« fjiu) lt;A' bnAe'xflw àxbs-so» Avri thç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Entelechiam autcm pro alt;ftu exaudirc

oportet.de quinta aute natura ab Ariftotele inducfta: Laertius ita inquit, avcci nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TÉOzapck soixf« tÿ a*®«’ wtiuwlop S T« «lOep« lt;r(U,isSvat.«î5î\oîe(* itvfÿ

»«rip avoa. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yâ^* Mù niù} nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S:lt;rto^a?»pfs»nX£xe(e{v iow rtw •Tt^cSrlu)

«jjuo-ixä «ÿ] ó^you/iKS 'huuiß.a sxlt;5VT®-'«Eire autem præter quatuor element ta Si aliud quintum cenfuit: ex quo actheria omnia conftituta fînt. Sed SC eius alium efle motum vtpote circularem. Animam ctiam incorpofcamcf fe voluitgt;Ôi entelechiam primam corporis naturalis organic!poteftate vi»* tam habentis.Ex quibus verbis apparet entelechiamnon efle ab Ariftotcgt; le in quinta natura pofîtam.Id autem de intellecftu Si mente cenfuiife Ari'* ftotelem melius dici poifet.de quo cum multifariam ac fubtiliter Arifto* teles Si Themiftius difleruerintzvnum ex vtroqj locum aflumâ qui idpla** num fieri poffitine fi iufta difputatione id probare conemur,in tçdiumab#* eat longior hæc multo digreflio q initio deftinaueramus. Uà Jï «(sr« «7ro(lt;rw 1H «pvtfa «SI 2, TO , VÄH t Kasa ^ev«. t5to o2 ttovT« lavajuLg iXOM •

ai2op KSq woi«2xopî TW tîtoiSv 7rivllt;x , oio» h tex»« 'rfw TOSTrovâi» , Ml- H UTTajx«’ Tau'Taç tâiS ^iacplt;’S*5 ’ Hsi] ® roi^ramp;' »^31 w2vT«

TW 7r«v7« TTOiav î £gio*7iQ , oiov TO lt;Jgt;3ç , yâ^ 2v« to •œoi« t2 oïtâ ;igw/*.a7aj EV£f7Qa jijto/xar« 8tmç 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*19^ HSq âTOoe^ilQ, TH

îvEç-yaa.Locus hic vnus eft eorum quos Ariftoteles offufà caligine obfcugt; rafle didus eft, vt a fuis tantum intelligi poflet.mos tarnen q poterimuS explanatiflïme vertemus .Quoniam vero(^inquit ille^vt in vniuerfîtatc na^ turæ eft aliquid,cuius altera pars vm'cuiqj generi materia fît. cacp idcir^ fîc eft,q» omma illa eft dûtaxat potétia.altera pars eft,quç caüfaeft 8t effe lt;ftrixî vt quæ omnia faciat, cuiufmodi rationem ars ad materiam obtinet: necefleeft in anima quoq? has differentiàs eiTe . cftqj intellelt;ftus quidam huiufmodi vt omnia fît.alter vero vt omia faciatiqui velut habitus aliquis eft: perindeaelumen. Siquidem modo quodam lumen adu colores effigt;

LiBER-.r;-Vquot; * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;■ ’ F0.1X.

Cïhquf potêtia colores fimt,ÔC üc mtclleûuS aïgt;ftralt;5l:us^,8C nulla cócfetio# neperinfxtus itnparibflistjjfubftâti'a fua aótus cxiftcns, ÔCpaulo infen'us»

/U3}1» VOfl,on Jï 5 VOR.^WJIl^^QQ li £s! /xôvoÿ T§^ Ö tçî.npsj T§7D Aovop a^ccvcxi^p kod Itï/ioy.Sednccinterdumintelli'gitjóC interdû non i'ntclligi't, Separatus ye^ ro,id eft deinum quod eft,ôC hoc folû iminortale eft SC çternû. Hæc verba paraphraftice enarras Themi'ftius li'b.eode ita inquit, Quum enim ftatuif let Ariftoteles in omni natura alteru pro materia haben, alterum pro for/ ma mouente perficientelt;^;necefre(^inquit)eft eafdé dftferetias in anima re/ periri,SC talem alique intelletftum adefle qui pars animç rationalis pra:fta tiifiniaht. Atq? hoc quoqj ex illis verbis clariiTime innotefcit quorupau/ loante inentione fecimus.de intelle(ftu(^inquit)SC vi ea quæ cómcntatur có templaturq;,nihil adhuc liquet.Sed videtur diuerfum animç genus efle.fo Imnqj id abiugi SC feparari cotingerc,tanqperpetuu a morticino caducotß» Hadenus Themiftius.hoc vltimu dicftu idco addidimus, primu vt plan« ficretjid q5 Cicero entelechiç tribuit:Ariftotelé non animç,qua forma,id eft fubftatix ratione ciTe vult, fed intellecftui tribuiire,dutaxat agéti, q ab mtellecftupotétiç difFert,vt ars a materia.SC hunc impatibile elfe immorta lê(^.‘animâ ante mortale,fine Ariftoteles intellecftu SC mente, parte elfe a/ mmæ diumâpræftantiiîimâ(^ inteilexerit,lîue aliud ab anima formale ra/ tionem obtinete,qua entelechia vocat.Prifci em differentia inter animu ÔC ^niniapofuerunt.Animus eft(^inquit Nonius^ quo fapimus, aia qua viui/ Aniraa» mus.Sineanimo anima eft debilis.Varro,In reliquo corpore ab hoc fonte diffufaeft anima,huic animus ad intelligentiatributus.Pli.lib.xxii.deira cundia loquens,Ergo SC animi afperitas,feupotius animç, dulciorefucco mitigatur. Veruenimuero inde maior ilia qftio cxiftit vtru itellelt;ftu illu fin guloru eife hoim Ariftoteles ita exiftimauerit,vt homo poft obitû fun im/ mortalis futurus fit,an vnu effe intellecftu vniuerforu.Ita em hoc implicuif fe difputationu ambage ipfe exiftimat'’,vt ingenia ftudioforu torferit poti^, I certu aliquid fixuq? reliquerit.Sunt tame nihilo fecius qui exiftimét ente lechiâ duplicé elfe.vnam illam qua diximus ex fententia Themiftii,Laertii Entelechfa ÔC Plutarchi,quç nome eft animç no modo rationalis atqp'rrationalis,fed duple* etiâphyftcç.SC hçc a corpore naturali organico infeparabilis cft.altéra di/ xerût a corpore ita feparabilé,vt a naui nautâ,animâ.f.rationalé.quç cû air ud fît a corpore, nec fît corporis forma,corpus ipfum.i. fubiedû coponit, 8C moderat'’,perficitep, SC ita regit vt naué nauta.K2ç v/nAsx«« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;§0-« o-oüiâi/

Ta Hjej àiaxoïf/ji.« ty Tileol to nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ovv ÂÎyn 2q 'tWj Aoyixàù ‘^7tA£XfiW',TO «£/

XMjia'.-wSwv TW As^â.Secundûhoc nonulla ex parte Ciceronis di ftum defendi poifet.qui fortaife quod apud aliqué philofophu legerat de entelechia,hoc Ariftoteli tribuit eius nominis auCtori, vt furrepere folet feribétibus obliuio,vtcûlt;p quiduis potius cominifei par eft,q vt inter reos infcitçfentétiç eius nome audloris a nobis recipiaf ,qui extra oém ingenii aleâ,id eft extra orne diferimé iudiciorû Plinii maioris fentétia pofîtus eft, iucfîcis ingeniorû fummi. Adda SC aliûlocû admonendi gratia.idé Cicero in fecûdo de natura deorû,fabricà humani corporis no modo felici SC pfpi ciia,fedetiâaccurata SC artifici facûdia defcribés,Exinteftinis auté(^inqt)

, aluo fccrètus a reliquo cibo fuceus is quo ali'mur/ pctmcat ad iccuf per venas quafda a medio intcftino vfç ad portas iecoris .Sic enim appellat du (fias SC dirccftas vias quç pertinet ad iecurgt;eilt;^adhçrét. Medium inteftinu s Cicero dixit,quod G rçci mcfentcrion appellauerunt, èC in primis Anilo/ teles quod tarnen inteftinu non cft,vt ex Àriftotele apparct.qui de ea parte lt3 inquit. Ü7rtjgt; JÏ çilêfwjj to nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;is’ip.v/AÎtuSAç / ü« risj^ xai -TrAalv'.iy Trïop 71'»«^

Tfltt.Supra inteftina autem mefcnteriü eft,mébranaccü latumcç âCpinguef/ Me li’um îns cens .Mefentcrium ad verbum Cicero mediû inteftinû trandulifîc vidcturî

cum grxce ex eo(^vt puto^dicatur q» media intcftina copledlitur. Ab co au tem venç SC fibræ permultæ furfum deorfumqj ad interteftinorum pofîtu«** ram feront,cum ipfum pnncîpibus venis maiori ÔC aortæ adncxum Gt, ve Aridoteles tradidit.id quod Cicero fîgnificare haud dubie voluit.Nâpor tarum lecoris appellationé Cicero ab codcm audore mutuatus cft,qui py las hepatos vocat bis verbis .'»soacr»lt;igt;vK« A’ tî /nTax» «pAtS» to 5-^.tj ƒ

»fî.ljà gt;oc/p tS Sît^ixt^ 2u'xa S «îf çS)/xQctXi«' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«1 «fitX»/4SLtrlt;u àf!7» Sira

75^. Adbçret cnim magnç vcnç iecur nulla parte aortç cômunicans. Sîqui dem vena ilia quæ a magna proficifcitur, per medium iecur pertendit ea parte qua portæiccoris iitum habent.Proinde Cicero medium inteftinum Îiro mefenterio dixit^m ea etiam parte elegantiflïmi librî in qua Ariftotc em ipfum exquifîta deferiptione fuperafle videtur. Theodorus Gaza vit Grçcus non modo latine dotfliflimus fed etiam medicus, ladhcspromc/ fenterio dixit^quo nomine ab Hermolao Barbaro SC aliis reprehenfus eft, quafî CO in loco hallucinatus bt vel in eo potius verbo. At ego cofulto eu id feciffe cenfeo,vt qui in co verbo Plim'i audoritatem fequi nollct.Ladcs cnim non tam inteftina ûgnîficât: q pingue illud quod ambit intcftina.Trâ quil.de patina Vitellianadn hac(^inquit)fcarorum iccinora,phaftanonnn SC pauonum cerebella,linguas phœnicoptcrorum,murenaru lades comiP cuit. Quare immerito Hermolaus hoc verbum vt licenter vfurpatumin Spartiano notauit.Noftrates pifeium lades ladentias appellant.Verum vt notæ SC Ciceronem SC Plinium eximimus, idc^ meritifl'imo, Hc humana Minerua non diuina fcripfîfle cos mcminÜTc debemus, aut numinc quoda inftindos,ne mufas infedatus cfle vidcatur,fîquis eius notas audorcsfe* mel atq; iterû ad difquifîtionê huius iuris confultorû câdido propofîtorcgt; uocauerit.nec mihi ob id videor litem mea facere,q, cotrouerfiam tato au dori intentatâ veritatis indagadç Audio comemorauheum mihi Angelus Politianus vir egregie dodus obtuliiTe fe huic liti,non tam iuris caufæc^ fiduti.a q Tulliançmaieftatis præiudicio vifus fît. Sed redcamus tandem ad inftitutu opus.His nominibus antiquino folum vfîj ad aflem, fedetiâ vitra vfî funt.Columella lib.iiii. Auarius quidadipódio,ÓCdodrantc altu fulcum,latum pedum quincß faciunt. dipondiiun SC dodrantem dixit,pro pedibus duobus SC digitis.xii.Etlib.iii. Ab ipfo arboris crurcpedaic fpax tium intcrmittito,deinde fulcuin quatuor pedes longum,in tres altum,in dipondium femüTem latum cum feceris,patiere minime duobus menfibus cum tempeftatibus verberari.Vtutur ctiam hiftorici.vt Liuius lib.vin.ab vrbe códita,Latinus ager SC Phalernus qui populi Campani fuerat vft^ ad

Vùlturnu fluttié plebi Romanç divuJuntuf bina in lati'o lUgerSfita vt do** drantê ex priuernati copièrent data, tcrna in falcrno, quadrantïbus edam ptolôgi'nqujtate adicdtis.Columel.lib.u.Scdiugerû talis agri quatuor o** pen's expedftur.nâ comode profcinditur duabus.vna i'tcratur,tertiatur do** drâte.in lira ftatim redi'gitur quadrate operç.Dodrâtem operçpro tribus partibus diei artificialis dixit, vt quadrâtempro quarta,hoc eft pro nouem horis ÔCpro tribus.Pli.lib.xviii.luftum eft profcindi fulco dodrataliiuge fum vno die,itcrarifefquiiugcrû,fîlit facultas foli. lî minus, profcindi fe/ mfftem,iterari aflem,quado SC animaliumlabori natura leges ftatuit.qua** drante Grçci nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicunt,dC nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;triente,Âî^ioijoji beflem,dodrangt; ‘rtroifrxfxô»

tem ■ïj'î/W(fo»,fextanté ixTx/xoçios.Sunt ÔC hçc vocabula fîgnatç pecuniç nomi** ƒlo». na,vt docct Vatro.As nûmus crat libralis,dupôdius nummus bilibris,fe/ ftcrtius nûmus duarû 8(, feftiis librarû ditftus qualî femiftertius: Græcorû iinitationc,qui 7J’»7lt;gt;»SaiîJ'j«xmov dicunt duas dragmas ÔC femis.ôC ^cUwj»»pro taletis fex ÔCfcmis.Herodo.in pri.ïs/op-ov Pollux.Tj’îî’v «(uJ/faXjU-o» ai Àvo «^urfióü 2jgt;axi«-«bid eft pédeiîs fex talêta Ôê femiP fetn.ôi apud eundé TiTajr»» i/ji.»TaA{wr'p,id eft quartû femitalétum pro eo quod eft tria à femis talenta.Denarius decé librarum nûmus erat,cuius quarta pars feftertius, co tcporc fcilicet quo denarius deculTi valcbat.erat autem dcuarius argenteus nûmus quatuor ÔC viginti fîliquas pcndés. Apud Pri** fcianum ita lcgitur,Siliquç tres obolum faciunt.duo autem oboli fcrupu tûjtria fcrupula drachmâ.ita duodeuiginti fîliquç in drachma, lie quatuor drachmçin trib’ denariis,hoc eft duç ÔC feptuagîta fîliquç.Hatften^ apud Prifeianum legitur.Quadras etiam nummus erat,vt apud Iuuenale,Cçdegt; fe fyluano porcû,quadrâtc lauarc.ôCcentum quadrates fçpe apud Martia«^ lcin,fîcetiâ fextans nummus erat,cûpopulus Romanus infunerc Menenii fextâtes côtulifle dicatur a Valerio ÔC Pli.Sunt ÔC vaforû nomina,vt apud Pcrfium,calidum(ß trientc cxcutit c manibus.Sût SC pôderû.Pli. lib.xxvii. Bibitur ad doloré vuluç ÔC vitia.hiacerari oportet in fextariis tribus qua** drantem radicis tufæ per nodfe ÔC diem.ôC lib.xxviii.ad tuflïm veterem re cens decoquitur quadratis pôdere,in vini fextariis tribus.Idem, ad hoc vi** tium immittitur butyrû heminis quatuor cum rhefinç terebinthinç fextâ** te.Nec mirû eft tam late verborû iftorû fîgnificationé patere,cum cogna/* ta fît ÔC cônexa ponderû ratio cû menfurarû,ac numerorû rationibus. ÔC vt aiunt ilia carmina quç Fauini elfe dicûtur,fî pôdus méfurç coponimus,ca** dem eft pars cyathi in fextario quç eft in libra vnciæ. ÔC vt in pôderum miz nutiis ad fcrupulû perucnimus,fîc in méfuris ad cochlear.Quinquuncialis autéordinum ratio in arbuftis ÔC vineis,ÔC in qinnquuncé arbores difpofî** Ucur dicatur,cominifei non potui:quid tarnen fît ex Fabio facile intelligt; gimus,apudquem hæc verba lib.viii.leguntur, Nullus ne etiam frugife^ ris adhibedus decorf'Quis negatC'nam èC in ordiné certaep interualla rediz gâ eas arbores .Qiud illo quiquûce fpcciofîusC'qui in quâcunqj parte fpe** daucris redtus eft .Scd protinus in id quoej prodeft vt terrç fuccû çquali** ter trahât.Cicero in Catone,Cûauté miraref’ Lyfander ÔC proccritaté ar** borû ÔC diredos in qnquûcé ordines,ÔC humû fubadâ atlt;ÿ purâ ÔC fuauita* b ii

tem odorû qui afflarêtur e flonbus, tum eum dixiflc iuiranfc no modo di ligentiâjfed etiam folertiâeius.Col.lib.nn. Hæc in qumquuncé vfnearû , metatio expeditfflima ratfone côficitur.Hoc Demofth.în ca orauone,quç TIJM viKÓ^«zgt;v infcnbitur,ita expreflït xal äveeJiv/^ä/ea nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(pvWHpaUsuS»

■î^isoîxo» x9p7£KAa!f£.Arbuftiuas vîtes exci'dit,ÔC oliueta in verfus quoquouer fum digefta cofregft.Quod verbum Suidas aflequi non potuit. Xenopho l'pfe ex quo Cicero tranftuli'tpta fcripIît/eTra «ft ÉBau^ia^tv ««fv 'oAu(rwJ'jgt;©',«sxoilt;*' Act Ta ’éiHf/l' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A’ T« zcs45u76V^uSt(Zo:,ôj0oi èi S’(\o« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;äbyuvi« lt;ft val/Jn

xaXSsij siK.Cum autcm locum cólïtu miraretur Lyfander,q7 decoræ effent ar/ bores,ôt ftirpium colîtarum æquabilis feries,ita ùi verfus di'relt;îlos conâ/ gurata vidcretur, vt ad angulos radios pulclire exada effent omnia.Ex qw bus verbis cum Ciceroms collatis cóii'cere llati'm poffumus quid fît quin/ cuncialis ordo,etia fî nondum inteUigimus,cur4ta appcllatus fît.Fortaffe autem antiqui fîc quinquuncem appellaueruiit cxadlam plantaru metado nem,vt decuffem exaeftam fpatii diuifîoneni.Tbeodorus Ga2:es Ciceronis interpres diredlos in quinquuncem ordines græceita cxpreffït.F^j^ àç TCfi'TaV« àitoKov sîxss.obferuato fcilicfct Xenophonte:Ciceronis verba ver/ tens.Eo anno quo hæc fcripfî vincam habebam fîerilem multis iaman/ nis decodtricem.F-îuic cum autflionem diu ^vt fi'Q minitatus effem nifî in pofîerum paria foltern cum expenforum ratione faceret, nec impenfîorcm ipfa culturam fentire vidcrctur,profcripta etiam emptorem non inuenirct (male enim ob id ipfum audire cœperat,quafî no damnofom vineam, nunq emancipaturus effem) ad extremû eoufq^ damnatæ fuccenfui, vtin ortum cam tranfformare meditarer arboribus confîtum, nondum tarnen extirpa/ tam.Hoc cum primum in mentem mihi veniffet, arboribusqj cam ad fob' naturam accômodatis conferuiffem,frugi me hominem cxiftimaba,oniniÇ icligione,ac fuperftitionefolutum. nam vltimi anni calamitate perculfus tot luperiorum annorum fterilitatem excipiente, temperate mihi non po/ tucram quin præcipiti iureiurâdo negarem vnq me poftea terunciu in eius vineæ culturam impenfurum.Quo iureiurando fatis me defungi poffein/ terpretabar,fî ortum eammagis fadtamqadhuc vinea coleré. ptæi^’^^i® cum nullus inueniretur tam aduerfo Mercurio natus,qui fîbi earn indican petcret.Sic autcm ratione irnpenfæ fubduxeram vix vt viginti francicis earn mihi rem ftaturam cxiftimarem.at côfîtoris folertia quæftuofa eome fenfîm perduxit noua indies cóminifcendo, vifendumqj operis abfolnd de/ corem fpeciemq^ polliccndo,vt a tenui illo amp;nbsp;fîmplici prmordio iuftù tan dem pomarium inftituerim iugerûpaulo minus quatuor, In quo mihiita euenit vt qui audlionéfacereprius præch'i mei meditabar, ÔÔ nummopro/ pc modum addicereparatus eram,idcm fubinde liceri magno cogérer par ticulas côhmû agrorû,ne inftituti pomarii modulatio ambulationû^ me . ditatio aliquo loco non quadraret.lntra id villa ædificabâ fîm.ul ÔC ipfum muro vndenû plus minus pedû cingeba craffitudinc in fummo fefqpedali, ..in medio atqj imo^ portione emodulata.Hoc Sâmaurianû prçdiû mihi fu

LIBER. I, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . , ; nbsp;nbsp;nbsp;, .FO.XT.

exercés, mecutn ipfe fçpius comodi'uscç viueréi Hoc faciès diiiîciduph'cê qufnquûcialfs ordims rationc cHe,altera noftrates fcacaria, quafi alueola-' tam appellantîSumpfît emmiforma a poftica parte aluei in qua fcrupos ho die lufitâtes promouét St rcducût:altera ratio reticulata dici poteft, no in quadras vt prior, fed in rhôbos cóformata, ea forma qua fpecularia apud nos plerûqj videntur in fcncftn's lumé vitro tranfmittêtibus.Ego quadris ■vfus fum pedû quoquouerfus quaternûdenu. Huiufmodi ordinû obferua-** tioNormâms folénfs efll'nftituédis pomarhs.quorû arboratores e femi'na rîls plâtulas tranffcrétes,ita Reliatim decuffarc norût ordines, vt in qua.^ cucpparte te verfes,relt;flâ femp férié videas,nufq obliquâte profpeélu in 15 ginquu.Hçc habui de his vocabulis quç ilriélimprimûdicerétquçq; velut proœmiu huius operis efle vcllé.Itaqfquâdo de integro fermoné inftaura.^ turi hac eadé de re fumus,vt eoru vocabuloru vfum magna ex parte obfole tû latinitati reddamus(^Sic em futurû fpero^faéfurû me operçpreciû exifti gt;naui,fi no modo ré hanc totâ,latis per fe fatis finib^patenté profequcrer ÔC abfolueréjfcd etiâfî difputationé alia ad hune locû non nihil pertinétem, amp;nbsp;veluti cognatam adiungeré, tametfî iam alto fîtu obfcuritatis errorisq? fqualenté, vix vt nitoré priftinû lingua latina hac in parte receptura vide-^ rctur.Cum eih de affe SC libra pondoqj ÔC rei nûmariç vocabulis multa ab enarratoribus neotericis diéla fînt,antiquorûq; monuméta iifdé vocabulis fcateât,nondû(^quod feire aut fufpicari potuerim^a quoq feriptorûnofiræ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

aut auorû longeqj fuperioris memoriç deprehédi potuit,qué modum pecu nie his verbis ftatuere debeamus .Proinde ita tulit animus ,vt ré per fe fub** obfcurâjôC cum multa ambage auéloritatu implicitâ,tû veto gloflulario.*' rumerroreperplexioréfaélâjfîmul corruptis exéplaribus propemodûco/ ploratâ,explicate nihilo fecius improbo infanoq5(^vt dicitQlabore aggrede temur:fîqdé feitu illud comici poetç meminera,nihil ta difficile effe qiungt; querédo inueftigari poffit.ôC dignâ ré prorfus exiftimaba in quâ toto pe/ lt;Rore incûberé. Atqui cû ad hanc etaté ex quo poft tenebricofa fecula lite/* ris fenftm lux affulgcre cœpit eo iaprofeétus labores eruditorû hoîm cua ferintjVt ad linguç latinç inftaurationé perpauca defîderétur,nemo tarnen

(vt fpero^inficiabit'’ hanc opera prorfus adhuc defîderata eife.Planû enim yocabu» fadurüine cofïdo neminé intra oéfingétos annos, ac loge plures fortaffe la ïam diu nô rede hçc vocabula intcllcxiffe,duntaxat eoru qui comentarios ediderut, q bitelleda. in vulgus emanarint aut alias innotuerint. An auté id affecutus fîm quod anxieperquifîuijledorû erit iudiciû,no tamé quorûlibet.Verumenimuero ûaina me fufpicioné longe amoliri velim,quali aut ingenii lîngulari quo/ dâaeumine fretus,aut recoditçdodrinæ fidutia earn rem tota fufeeperim, quam viri tot dodiffimi ne primoribus quidé digitis line noxa tradaue/ runt,id quod moxapparebit.Iurc auté meritoqj faduru me arbitror, lî in ordinélautiorem literis ftudentium admittendum me cenfeamtqiubus ali/ Quandoiplîs liceatpoft emerita audiédi vellegédi ftipcndia:(nô eniin tam rortunatusfui,vt.in hac difeiplina vocalem præceptorem haberem^ ftilo fpccimé fui facere.Proinde cum aliorum feriptis his in rebus àdiutus lîm, quas ipfe per me affequi no potuifrem,ÔC in id videa literatos fere confpi/

rafTcjVt velut fymbola qui'fq; g pofTet lautiHïma m mediu có£erfet,lt;juaClt;5^ in mufço donariû aliquod poften'tad vifcndum cófecraret:cÓmotus ipfc fum 6ê xmulationis ftimulis vfqueadeo exagitatus (^neqj nunc pnmu) vt impenfïore ftudio eum locum inter fcribétes teuere poflc non diffidereni, quem multi aut ingenii præflantia freti,aut l'ngenti aliquo ftudîorû admi niculo fubnixi',certatim iibi aflercre quondie vi'debatur.ltaqj altéra la alca iacimus,quâdoquidem prior illa(^dc Annotationibus noftris loquor quas in Pandet^as edidimus) non incômodiirime cecidit. tametfî incurfura ipfa in primorum ordinum offenfîonem videbatur.Quippe rem per fe inuidio/ fam,ferocius g par erat in iudicium,quaCLin theatrum adduximus feriben** di tyrocinioîid quod turn demû fenfîmus cumia opéré edito(^quod domi fi mul noftrçjôC in officina chalcographaria cudebaf) ginferbuerat animus paulatim deflagrauit.ôC haiîtenus tamé impune ferre nobis côtigit abiis etiam ad quos ea res maxime pertinebat,nedum ab illis hominibus quifeu neceflïtudo nobis humaniorû literarû nomine intercedit.gg impunitatera mihi flolide fortafle promitteré,nifî etiam gratia me inifle iifdé ab ipfis iu ris peritiflimis experimento didicifTem.vfqueadeoquodcâdido at^ingO nuo propofîto fufeeperis , etiam E in eo tranfîgédo (^vt eft humana condi*' tio) fecus nÔ nihil imprudes admiferis , non folet id fere non bene tâdem vettere.nifî E forfan id eft veritatis numé vt ré principio inuifam, aduergt; folt;]^ rumore explofam,ad extremû etiam populäre reddere plaufibilélt;5^po^ tuerit.Quorûenim hominû odiû inexpiabile cotraxiHe mufteo adhuc opO re vidcbar,eorû nunc occurfum vix fcro,de pollicitationc me reliqui vola minis cóuiciofe ajîpellâtium.Quorum auéloritati tantum tribuo, vt fciu depolîtam,nefcio an abieéta retraéhare denuo coatftus fîm.In quaipfäcum occupatus efrem,animi caufa(^vc fir)auocamentû quçrentis, parergo^^fiolt;* arripuijinitio quidem modulis diuerticuli deftinatum: rerum autem fenc perpétua aliam atCjß aliam deinceps commentationé ingerente,eo vfqjprôgt; grelTum me eiTefenfîjVt cxparergo,idcft operis inftituti diuerticulogt;pl^ num opus falt;ftum lît,vt Grçci dicunt Ssê nbsp;nbsp;ro Traj^yp j'fyp ^syvi.CHçc fans

ad exteros,Italos ÔC alios vbicunq? gétium literatos, quibufeûfactis üfdc initiât! fumus.Quibus guidé ipfis in mufçi cella côtigit incubare,no ctiai qui ex pronao(^vt aiunt)mufas falutauere.Eorû enim nullû ex albo reiici^ mus, quâdo id fieri nôpofle putamus,vt g literarû humaniorû ftudio fint expoliti,n5 iidé quocpfint iudices nobis çqui.Ab noftris auté metueduiu nihil erat,nifi quofdä hoies primariç auéloritatis aut diélitare aut muflï^ tare côperiiTemjCÛ vnû tantû genus hoîm literarû bonarû ftudio aptu,at^ etiam natû cfie,tû vero nos opera, ÔC oleûperdere qui in eo vitæ inftituto ingénia exerceamustnô aliter ac lienofos g inftituané^ ad curfum.Hoc quu noftratiû quidârefcifTentjprimû mirari aueftores,deinde eo magis fuccéfe^ re,poftremo re plane itelleéta fremere.Scd rcliqua(^vt arbitror)filétio nue preméda,vt omia in poteftatc habeamus E forte illi ægores efle cœperint, Nifi vero obfcurû efle poteft,cur hoies Fraci externa igenia fefe exofculari diéritét,nec ftomachi fui doét os in Gallia vidifle. Quos E veritati inferui re potius,g ammo fuoindulgcrc exiftimaré:aut ea elle eruditione,vt latine

loquêtcs intelligêre fine magiftri opera prçitoris pojTcnt:facile(^niiï fal lorjoftéderé cur adhuc fad:ûlît,vt dicédi facultas olim vcrnacula Gainagt; rû,literis lâdiu in Italfa illuftrarisj Galliâ no reuerfa fît,trâfalpinaru ipfâ rerû plus g ÔC par eft SC vtile cupida. Qua Qnalû) opini'one fallere fè in re tâclara hoîm ludiciû crcdût,g ne in ns gdé fefellerût, quæ integumétis mnib^ copofîti vultus fpecîoGcp fermonis egerûtî'Vfqueadeo em oés hoîm fenfus îa înnotuere în vulgus, vt hdé quidâ non facîât,vel fî ara vtra(]p maf** nu tenétes aufî lînt fancîtiflime deîerare Jta ne veto ü Fracî quidâ hoîes aut male obfegolî,aut ex îngenîo fuo viuctes,nec per îftorû geniû furarc dîdîcc rut,nec folîtîs hac çtate lenocînns eorû fe potctîç védîtareifatîs digna eau fa fuît quaobré calcata charîtate patrîç,odîo trâfucrfî aut lîuore raperent'’^ niihî certe no vîdetur. Atquî G. ingeniorü îpfî ÔC dolt;îf rînç(^quç nos quolt;j^ in externîs njinGce agnofcîmus^admîratores veros credî fefc volcbant: benigt; gne îgîtur vel exterîs facerét,îdlt;5^ eo noîe vt întellîgere€’,cur vîros îpfî do^ lt;^os prçmîîs afcîfccrét.Sîc cm eloquentîâ SC poetîcâ SC lîteras elegatîores patrîç dîcerétur vel dedîHe vel reddîdîfle.Nûc cûîdno facîût,vîdeât quç/ fo ne externîs verba dare potîus g nobîs facudîâ optare vîdeanf^n'mmo (^vt plane loquar^ne fubdola mente prodant,aut certe maleuola,g prîuato vel ftudîo vel odîo înftîndfî(^nâ quâ alîâcaufam coîîcere quîfg poflTîtQfuggîl latîoné patrîç înurere no tîmeâ.De qua g bene alîog fînt merîtî publîca fa ma vîderît.Sed crîtîca feuerîtaté cognofeere în hoîbus împerîtîs precîum eft operçjGallî omîno hoîes nec ad poetîcâ arte nec ad oratoria natî.Quîs hoc îudîcîû facîtC'hoîes germana în Frâcîa natî,în fînu Fraeîç alîtî SC educa

nûc în gremîo eîufdé hoc dîdfîtâtes.Qua igî€’ tandé fidutîa hoc îudî/ care præfumûtî'age gd tu pofteaC' Quî a patrîa hone ftîfTîmû quodqj decus merîtî,îmmerîtî tulerût:egregîos cîues SC patrîç amatîîTîmos. Audîamus porro,folîs hoîm Italîs hæc ftudîa capeflerc îure ac morîb’ lîcet.Sîc enîm fert cçlî folîlt;p natura,vt înfantes etîâ îllîc dîferte numerofetç vagîat. O a** cre îudîcîû hoîm,gb’ tn îpfîs înter claffîca recîtateîs Italos cxaudîre tantû vacauît.Sîccîne Frâcos hoîes pîtuîtofu fcl habere adîracûdîaputat,ÔC craf fa quoeç ad. ftudîa prçcordîa,eorû vt ftomachû împrobîtate tâta prouocarc gaudcâtc'gg latîus patet hçc cotumelîa,g vt în lîterarû ftudîofîs côfumatf. Ad eos eih etîapertînet g lîterarû îpfî împerîtî, îngenîofos tarnen lîberos SC fpeî magnç genuîfte fe arbîtrantur.Porto etîâ patet.Solîs cm Italîs do/ ftos efle licet ac dîfcrtos per îudîces îftos noftros,mufarû(credo5ôC Apol lînîs fandîffîmos antîftîtes.Quî eafidutia vtrîufq5facultatîs,atqj etîâlîn guç vtrîuftj îudîcîû prçfumùt:qgt; vt Aferçus olîmpoeta ex tépore fadt^ ad fonte Pcgafeîû credîf’,fîc fe anno vno aut altero cû dodlîs fup mefam loquî tâdo vberé harû rerû fcîcntîâ haufîlTe credî volût.Quîppe g nafeî în Italîa dodos,no ftudîo annorû trîgînta SC amplîus fîerî putét.En gbus te appro beSjfî Mîneruç fuffragio dodt^ haberî velîs. Heu mîferâ codîtîoné noftrâ, quî întabefcîmus lîteris,haslt;^ îndîgnîtates exorbere ac vorare cogîmur, g côcodu dîfîîcîles ftomachîs çftuâtibus ÔC bîlîofîsC'îdqj eo magîs qgt; îus no/ bîs no eft ad prîmores,aut principe prouocâdl,quorû IftI Ignorâtiç Impo/ fturâ ex animi fui fentétia fadfltâtJlla aût Ilia fîngularls eft temeritas vel

amêtia,obtred:atióis(^vt ita di'ca^tragulas in vniuerfos intorqucrcjfi quof da forte priuati incoinodos atqj inuifos obftinarit fcrire.Illi ne vt irato aio tantuindulgendu putet eHe,vt propter vnu autalteru expungedos a caluo (vt diciiOad caluu e numeris exittiatfvel lt;jgt; quida eorum huius calûniç ar^* chiteéfi dilt;flitat:fc cû orîiia ftudioforûdiuerforialuftrauerint, adhuctamc qd quçrût extra gétem Itala defîdcrare. Ecquod igi( capitalius verbû vllû hoc verbo efle poteftC'Quafî vero quifq ignoret,fîc eos bonos doeîtosqj cis Alpes inquirere, vt qui diuerfîffima via côgredi cû hoftibus feftinât.Deus te pdatfîmultas,quç oculis claulîs in hoiin obtredtationé impingis, ÔC vc-** lut rtîéte capta propofîtu inaleuolû tuû prodis .Tu vt tuorû ingénia dânes, quorum partim nec periculû feceris,nec alium fecifle quenq norisC'parti'm ne facere quidé tu animo ofïïrmaris,ncc faciendû curare,cum tu id û velis, facere fortafle no poifisC'tum deinde exteros (fî diis placet) comendatione inani quafTac^^ profequare, vt licétiore calûnia poflis in quos velis defçui“^ reî'Hic hic nigrç fuccus loliginis vt lepidc inquit pocta. Cedo igitur cui vnq doôtrinç nomine benigne tute feceris,aut cui omninono tua caufa bc ne tantu cupiuerisî'Heu câdor Mecœnatû eorum,quos ÔC viderc nobis, ÔC obferuare côtigit:qui fîmul ftudiofîs funt,ÔC R.cip. defîdcrati,infigniad pofteros inclinatione rerum.Superi immortalcs,quatum inter animos ho minum intereffe dicemusC'Illos vt heroicis annis editos,nihil appofîtius q vifeera charitatis appelles.Ita vniucrfas cogitationesfuas ad hominesno ftros iuuâdos cotulerât.Ifti huiufmodi animû rebus noftris exhibét,vt ad delédu Frâcici nomim's fplendoré incubuifle vidcaturiquos tamé Si ipfos no adeo liuidos efle crediderim,vt nifî tranfalpinis rebus oculos cupidius adieclflent,prcmédinoftru gratia in cçlu laudibus ferrét exteros.Quidem cofîlii eos cepifle dicasfan vt eloquétiç ac literarû gloria defperare nos co gâtfquid id corû refertC'quâdoquidé huius etatis decreto,nihil cû literis au lico comitatui,an vt gratiâ ab Italis ineantC'Sed quo inter Gallos abltaUs gratiâC'reftat igi£ vt aut priuatis ftudiis indulferint, aut no modoprotergt; ui,fed etia prope modû amétes iudicen(. Equidé libens abiplîs audierim, vtru ne ftudia literarû bonarû hodie flagratiflîma qlibet iniquo tépore,rc flinguere ilia fua obtredratione fpcrarint,an obledâdi fui gratia potius m genia prouocarint.Illud certe obtinere nulla audoritatc poflunt,vt orato rû vcl poetarû SC hiftoricorû libros nobis e mam'b’ vtprophanis excutiat, quas bonis iâdudû aueflorib^ côtretflâdis inauguratas habemus. Naqfa** mç dudû per ora hoim iure vel iniuria obftrepéti moderari nequcrût, quo min^ in circulis,in ambulationib^ ÔC fobriis ÔC baûlicanis,pro caftris,pro côcione,nufq nô denitj ad:us eorum obtredarct,nô cauillabudc modo fed etiâ tumultuofe:ecqd fe illi iuris habituros putat in eorum Minerua q litc ras didicerûtTcilicet hoc illud eft,hoibus venuftis cupido inccflït gallicû ftilû prouocâdi,a quo fîbi metuendû nihil putat, vt que hebeté efle Si plu-* beû didbitét.Népe hac fidutia illudût,Frâcicâlt;^ Minerua,vt infante Si incr me defpicanf’,nec ægide terribilé. Atego vt Italos Frâcis ingem'oru acu^ mine præftare nûc infïciari nolim,fîc non facile coceflerim vt præftêt etia docilitate.Quippe vt primis oim latinorû Italis poft annos cetûlicuit ftflû

fuû ad cotem pnfcx venç exacutu/cnbêdo di'ccdoc^ explotare^Sc noftns obiuû cft,vt ommb^ Si antiques SC recctiores feribédo audrores æmulari* Nâ falé codé nobis prccio quo Italis prçberif docere iftos potuerût ado/ res theatric!,qui fatyricis eos falibus totos fçpe perfricât, queis acriores tiô puto vitra Alpem autPyrené inueniri . At cnim innocétia fuccindis omniû rerû fecuris efle licet.Equidé hoc fatebor,fî intra vallû innocétia: ftatiua fe femper habuifTe rebus gerédis adminiftrâdis^ cotéderint Dilt;* ceréigitur hoc audeât,ÔC ego illis ordines omneis indices fera,ni coftatis famç teftimonio reuincûtur,vt ne adpopulûquidé ^uocare audeât.Qua/ re ego fuaferim eis potius Qü me audoré no refpuat^vt infenfo animo vel alioqiu male affedo vfqueadeo ne obfequatur,quin fefe fuûtÿ etiâ faftigiu refpiciant,racioné anteadç vitç habcât,nec in extreme fummolt;^ adu fub perfona primarû partiû indecorû aliqd aut proloquâtur,aut agât.Etenim quu fint eorû nônulli prçteriti téporis cétinétia SC grauitate ita obftridi, vtpeccare ne tâtuluqdé fine crimine maxime nequeat, ii meminüTe debéc vitæ fuæ curfum no ad amuffim populärem exigi,fed ad eâ qua fîbi ipfî in nicdiocri fortuna preftituiiTe creduntur.vt fi a priftinæ probitatis SC into gritatis orbita ingreflum quoquo modo detorquere videantur, quicquid rede ac prçclare ante fecerunt,protinus no virtutis fuifle fed ambitionis exiftimetur.Nâ qui aliis moribus viuere proueda ia ætate SC ad inftituta trâfîre vidétur vtiiitati fcruiétiû,vltimû vtilt;ç falutafle reda côfîlia SC hogt; ôefta credûtur at(Ç dicûtur.perinde atqj ii folét qui ad téporaria modeftiâ belliffime copofîti fimul ac le euafifle ad res fecûdas fentiunt,tâq emeritis fîmulationis ltipédiis,ambitû SC cupiditaté profiter! perfrida frôte obdugt; rataqjnô verétur. Aut igitur fîbi poft hac imperent ftudiofos Gallix non odifle,procul ambitionc fummotos î aut fî male loqui pergât,ôC vtcû^ do/ dis incômodarc,quofdâ etiâ expedét iufto dolori tandé obfccuturos, nec fîbi eo nomine blâdiâtur quafî in fînu louis pofîti male audire ncqueât,auc quafi doloré animo quatûuis inufto Gallica ingénia ftilo exigerc no pof/ fint. Qui enim Ariftarchos fe orationis latinç aut etiam architedos in/ tulerunt, quû minime ipfî effe didicifl'ent artifices diced! Gallicç fortafle dodrinç Jtalicç difcipulç,extrema propedié manu acceffifle fentiét, quu ex atrio liber ta tis,fuis ipli maledidis refpondétes audiét.Neq^ erîi ex vno aut altere opéré debuerût omne gen^ ftrudurç omniû^ æftimare. Sed qd hoc ego crime perfequor,quû iidé ipfî qui literas Gallis adimût nô iâ fcié tiâ nobis elegâtiorû artiû, fed etiaprudétiaomnino quafî fenfum cômunc abftulerintf Quç cotumclia né ad vnû tatû eûdéqj negledû ordiné,fed ad fîngulbs vniucrfostÿ pertinet. Notû eft enim qgt; eius focietatis mancipes, qua minime decebat,nihil penfî habere dicûtur , quo minus errata fua lu/ culenta clauo duditando admiifa, ignominia patriæ obliterate nitantur» Pro fupremc feruator ( nonne fatius erat nos culpa agnofeere quç negari nô poteft,q clauû (^vt dicitur) clauo protrudere, SC culpa crimine expun/ gere^ Antiqui Komani dixerunt maieftaté in populo,audoritatem in Se/ natuefte,inde crimina maieftatis appellata Içfæ aut imminutæ:at nûc in/ uenti elle dicuntur,qui non content! R,emp.noniuuüTe, imminuere etiam

maieftatê clariHïmç gentis cupiat,ÔC qui dod:os poflc Gallos fieri cû ne/ gauerint,infuper prudétes in Gallia nee reperiri cotendant nee inuenin, Qui quû hçe di'eut^incxpiabili fc inuidia flagrare no ammaduertut.Quafî vero euiq perüiaden poflit quçftioné deeretâ de vins bonis SC prudètib^ hoe tépore fuiflc,quos velut optiones bbi in rébus tranfîgédîs eonftitué/ disq; cooptarét. Verûhos pauHfper nu'ttamus quibufeû ex æquo no licct hae iniuriâ expoftulare, ae videamus eiuufmodi Homerus poetarû fapiè/ Achilles nbsp;nbsp;nbsp;tiflimus, Aehillé fuü fi'nxerit, vt ex eo (cire poflim^ an rcs noftra publica

omericüs. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ordine hoc tépore coftituta fît: SC mirari hommes defînât, q» per

hofee annos primu hommibus Francis animus eu re fîmul concidilTe vi^ fus eft.Ille l'gitur rcrum humanarum perfpicaciflimus æftimator,quû fub Achillis perfona forte ae fîrénuû milité eûdét^^ ducem formate ftatuiffet, deâilli Mineruâ inftanté idétide finxit, quafîcjcôdocefacicntémonitione poftica, nonûq cæfarie reprçhenfanté cû prçcipité eûferri atc^ ira excan/ defccre fenfît. Aehillé auté fuû inducit inter iram ratiocinationéq; alter/ nantcSjMineruæ tandé monitis obtcmperanté,ftriAû enfem in vagina ira fupprefla edomitaeç condenté. Videre efî illâ quidé imperio vetanté, hûc auté ira obfequiofe prementé.Illa ni pareat ipfe numini, vindiéla interiw naturihieponit vim animi,ne no paruifle dicatur.Memorabilefigmétiun ae memoria etia atep etia tenendû, quo quid aliud poetam fîgm'ficafle ar/ bitremur,q animæ duas partes iram SC rationé ( fîquidé illcfuroré iræ ac ferociâanimi ratus circa prçcordia grairari^ratiornsprincipatû aemode/ ramen animi in parte fumma capitis (edere cenfuit SC yi^ere, velut (pecu/ latoré a natura præfc(îtû,qui omnia circûfpeétaret, atep vt auriga quadri/ gisjfîc feruori ipfe animi atqp alacritati moderaretur.Proinde quû ille poc ta fons ingem'orû diét’, talem ftrénuû milité,eûdéq^ ducé fortifîïniû indu cat,vtnufq ira deftitutus,ita deprehéfus fît, quinprefto côfîliû SC rationé habcat, (^hoc efl cnim Mincrua velutpræfîité habere vel aftité^planû ht vtiqj qui (apientia ôé prudentia careant, rcs ab iis maximas nec pace geri pofle.Porro prudétia ipfa aut fumma dote naturç datur,aut lite rarû cognitione cû fapientia coparatur: at vtrûq^ nobis adimût qui nobis nec natura imbui nec ftudio inftitui cocedût. Caput vero erroris eft,qgt; no/ failiû natio indccorâ efle literarû cognitioné claris penatib^ ortis femper exiftimauit.Hac enfin opinionc effedtû eft,vt rerû noftrarû fumma in tene bris plerûtp défîflïmis hallucinctur. Na quû primores procerû ignorâtia literarû percupidc fîbi vcndicét, ac nihil lui muneris elfe in pacis artibus credât.’cuenit vt plurima aulx côfulta cxpaucorû comodo fiant, quiinre ipfî fuâ fuarûq^ ncccflïtudinû concipercediéla principis confultalt;p didi/ cerunt.Sie fit vt regio nomine paucorû regimen obumbretur: nome olim inuifum apud eos qui refpublicas in populis SC ciuitatibus condiderunt. At enim quofdam regibus fubferuire nccefle eft, qui iis muneribus fungâ tur qux per fe reges obire iam nequeunt, quis negat ï Sedfî eo amplius legitimum iam SC regium effe cœpit illis omnia credere ac delegare, qui/ bus ab latere SC auribus principibus eiFe contigit: fîntfane omniû poten/ tcs,quando eo deliciarum ventû cfî SC inertiç immunis SC feriatæ : fed fint

emfmodi qiu opnmates vocarî SC cupiät SC debeant, qtiïg^ latus pnndpi's cingétes maieftaté eius auguftioré faciat. Nee dicatur vnu omniu R,egê maxfmü^folo corporü ftipatu,quafî adminiculo fubnixS,nó ammi virtute ac fcicna nftl.Deledtu modo hommû principes habere infti'tuât, Iiten'sq; SC ingénus SC mduftnç fauere: üc fîet vt nec dodhoru Frâcfa nec prudétiû înops rcpcriaé’.Sed erîî eo tempore dotflos SC fapiétes necefle eft latere ÔC fccedere,quo tépore diflïmiles ns hommes m lucéprodiere.Hui'us igitur mail caufa eft nobiliûmftitutû,quf res cofentancas , SC mutua ope m'xas, NobiliS cul» generis claritaté literarûlt;^peritiâ,collidi inter fe 54 difiïderc putantjquo errore fatftû vt difeiplinç olim îgenuç appellatç ad plebé iadiu trâfîerint, no tatû a nobilibus fed etiä(^o mores pditos^ a facricolis repudiatç,ncn5 fatis generofus efle SC lautus antiftitû ordo prefulûq? putaref’. Inde autê ilia extitit indignitas: no tâtû incomoda, fed memoria noftra ctia fere di ta.q? principes natura boni,fed bladimétis incuriç capti atqj immunitatis cui a pueris infueuerut,ault;ftoritate regia redte perpera,digne indigne fagt; lt;ftis acc5modat,quado femel omnia amicis permifere.Qui ft literas fciret ipfî,gétileflt;^ fceptroçijUec facrofandla vtiq? nomina inuidiç opponerêtur, nec ta licétef ob oculos principales cercopu prçftigiç ludificari pergetet quarûfempcr impunitas moribus noftris fuit vela iurifdiétione fumma« Adde q? Senatus ille feledtoçi prçtorianus SC caftréfts interpres principis placitorûjpauciffimis fçpe viris,hominibus haud ita multis coftat, ptim literarû nefeiis,partim iuris fui magis q publie! côfultis,vnde vift fût ali** quâdo turbines ex caliginc denfa côftliorù oborti, late fpes populariû foc tunaslt;]^ perccllere,nequicq fuperum hominûqj fidem populo implotante* Quidîllud quale eftjquot; cp cû. omnia pro poteftate arbitrétur,cû ita comitüs! noftris prçftnt,vt ftne eorû aufpiciis pauci renûciétur,n5 fatis eorû quidâr habuifte dicûtur,mérites SC graues permultos , SC fecudo rumore cómen^ datos,aut aliquo virtutis fpecimine cognitos pterire,nift etia capital! co/ niuentia trafmüToSjaut ignominia afficere conaretur,aut huiufmod! efle omnino feire fc inficiarif PrçterüfTe dicoC'Quid ft etiam obnuciaffe collar, quail latens aliquod vitiu obueniiretf ftue id ftmultat! datum eft,ftue vt tâtû prçficerétur quos eis commodum fuit. Qui ft de cœlo feruaflentjVt exiftiinari volunt pcrniciofas fæpe renunciationes difturbare potuiflent ♦ Quanta aute indignitatem homincs haur!rccoguntur,cû certo certius fît nihil fapere principi pofTe quod his prçguftatoribus non ante placitû fît KprobatumJ' Quinigitur vrgemus vt côfeflïoné ab inuitis exprimamusé Nccefle eft enim vt vel lingua palatûqj ftupentia fe habere fateantur, vel ccrtcamor! od!olt;ç fcru!entia,qu! infulfos a fapientibus internofcerc vel nolint vel nequeâc. tametft huiufmod! hominû conatû no magis improbu efîè q irritum puto , fîquidem ftudü ardorem reftingucre premendo , aut fecûdçfamç fplendore obfcurare nitûtur. Nam vt palma arbor in podus attolli d!(ftitatur,fîc virtus fupprefia ftudio maiore erigitur . Opinionem autê non vanis rumufeulis coilelt;ftâ,fed claris induftrix documentis ema/ nâtê quis inhibere potefl:î'Splendet enim fplcndet,folide SC exprelTç virtu tis exift!matio,etiâ rclidtç in vmbraculis,aut procul abambiturcmotç,vt

î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* DE ASSE ET PARTIBVS EIVS izîceuerfa in qulbufdafulgor adunîbratæ virtuti's aut fapientiæ obruîtur plena luce,cum illuftri magïftratu gcrendo tâq ad radios jpfîfob's aut ad fafces admoucntur;Equidem (^vtadeos redeam quos intérim omiferam) libens ipfe fuaferim aut etiam poftularim,fî qui funt ex ca fedta Philoxeni fuperftitcs,qui rerum Gallicarû tranfaôVorcs ideoin Italiam petédps eiTe duxit vt noftrates homines rerû adtu fummoueret,nô q? eorum folertiam præ noftrorum admiraretur,cômodis iplî vt immodicis cómiterprnamégt; tifqj perfruantur quæ noftrarû rerû clade quçfîta nullus eft qui non norit, externofqj ita fuauientur G. placent,vt Francos non defpuant i fatius cnim id cfTe cenfeo q ofFirmata iniquitate eorû abrumpere patiétiam qui res ta** cendas effari fientorca voce poflint.Neqj vero ncgauerim fçpee re Gallic

fuilTcjin rebus tranfalpinis externorumopera experiri, Quofdâenim afcititios nouimus no modo induûrios,fed dC cxploratç hdei, qui egregia ÔC fîngularem opera ôi in quietis cofîliis SC in bellicis rebus nobis nauaiTc dicûtur.Sed G m rebus domefticis non modo externo milite vtiâfieri c(£^ pit: fed etiam in omni parte rcipublice externorû opera afeifeendam cêfc** bimus,magis id adeo vt paucorû cômodis fermant, q vt publice proßnt, ,quæ tandé noftrorû erit fundtio,aut quado fuæ tutelæ Francia reftitueda diceturf O temporal o moresf Francia quæ olim fibi,aliifqj ÔC fummç rci chriftianx fupeiTe vifa efl,nunc degener SC infans, ne fm's qdé rebus fans cft,vel agédis vel eloquédis .Ré fuapte natura indigna,audiorcs eius etia fecerunt atrocem, indigni omnino ipfî qui vel intra verbapcccarent,nedu vt vins ftudiofîs omni ope incômodarent,quos fufFragio fuo (^vtfeimus) prærogatiuo benigne fubleuarcdcb'ebât. Q^’fîhomines innocenter indugt; ftrios teftimonio fuo fraudaire,viri boni exiftimatur officio non côuenire, quid caufx eft quin magnû in fefe dedecus admifîfle videantur,qui etiam cupide fecerunt vt odiile crederenturC' Vtinam auté fieri pofret,vt fefe no** ftræ querelæ in cos tantû impingerent,qui culpç audtores ipfî aut affines cfTe dicuntur.’liberius omnino nobis deftomachariliceret,nûc auté vcrcri fubindemihi fuccurrit,neaberrâtehominû conieéturaineos vis doloris incumbat in quos minime vellem.Sunt enim in quibus ne guttam quidem criminis huius hetere velim, qq eorû culpa tolerabilior cfFet-fcd SÇ ciüf^ modi nónulli ferûtur',vt G ftomachum rurfus inouennt, patientiâ omnino tibi imperare nô pofTis.Quo fit vt rc fpinofam tradtarevix innoxie^^^^^»

tamétâta vis eft numinis ad ftilum manû vrgentis,vt periclitarimalis q rûpi degeneri patiétia.Næ ego fatis admirari nequeo quorûda hominu amentiam,qui in rebus ipfî fcçundis famç fuç confulere vel negligunt vel nefciût.Nos tres vifos vidimus,qui ad magnos honores affumpti cœlum noftruimpleuerût nominû fuorû celcbritatc. Quorum duo turn æquales, tumfimulin adlu fummo rerû Francicarumfucrût.Hos ita inter feiûdos diceres vtaerem SC ætheré. Quicqûid etiimpotentiæ altcrutri accedebat, alteri id omnino decefiïfl'e videbatur,vt inter ilia duoelcméta ea eft vicif* fîtudo,quicquid alteri deperit,in alterû vt inferne fuperneep trâfeat.Vcrû çthereus ille tû fumma quçqjfîbi vendicans,tum ad cœlum hominu voce obferuâriaqj elatus,tam proxime etiâ olympum euaferat, vt quicquid lu**

LIBER .T^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fo.XV«

‘ noni lüpitcr inter fuaui'a diceret,latere eü vulgo no putaretur» 3utc nie alter faftigio fortunç inferior librameto utu fuo Haret^ docffrina fci-^ licet Ä induftria ac inaieftate fümoparib’ magiftratui, hic vi inaiore fati fupra omniu afpedtu fublime fereba^. Qjii votis tmnon fuis parcarum fufos conuolui exiftiinaret ac cófideret,arred:iifimas (juaflt;j ceruices (ub^ niitti bbi volebat.Cu aut illc alter eruditioe Varro,aio irrcgeto Ü, verfati liPorcius,libertateno obnoxia Cato,fupioris niagis illi^ fuccuberetipö/ ' tétiç g aio fatis æquo cedere videret'’,id ad huius felicitate fortunx deefle tâdé videri cœpit,vc ille velut obex e medio tolleretf.Id decimo magi/» ftrat^ anno obitu ei^ fortuite quû eucniffet,fatis ia baud dubie nobis mâgt; le cogitâtib^jibi ille Seianus ,vt videbat'’,gaudio îmodico pfufus (^qd ala** critate futili ÔC geftiéte ^pdebat cûfuo comitatu) oia ia infra, fupra nutu aio verti fuo volés, fuffecit ftatim hoiem in locû demortui,qué iadiu défi gnatû habebat,fîqdilli côtigiirer,ex cohorte obferuâtiû, quo fatîto cû in omneis fefe ptes libéré verfarc inftitiiTet, (^nullû emCatonéelTe fupftité feiebat cuius fupciliû fupma fors aulç vereretur^ inde ia aperte dom^ ei’ cupiditatis ,ambitionis ,obferuâtiç clientelaris diuerforium fuit.Cernerc crat omniü ordinu nó colluuioné (^na id tolerabile effet) fed quicqd pene inquocj ordine decoris efle videbat'’, ccrtatim fefc addicétes aut fpei alP cuius certç,aut repfentati pmii aucloraméto,aut admiffç noxç metu,fî nó affidue ille cultus cóténi videretur, quç vt minima numero, ita potiffima parscrat.Na qui oia in poteftate habebat q tue erant ampliffima, is vnus oibus fufficere poffe merito credebaf’.Qué aut plus iure ac legibus hoies pofie nó dubie intclligebat,extra eius pSdia agéti fecuro vix effe hominu opinione ius erat.Quin eoufq? inualuit hominu opinio, hui’ vt impotétia atqpillius obitu,aculei feucritatis,fumme etia iurifdiétioni excuffi effe vx derétur.Habuitpro cohorteprçtoria nó modo candidatos principis, fèd ttiaminiatos,quorü flipatu fe maxime vir clarus mirabatur,freméte ipfo louctarpeio hominu facrofanétoru rainiatore,qui übi eas opas a Briareo exprimi çgerrime fercbat.id qd eu ipfe vidi audiuiqj in Vrbe diéfitaté fre niebude,cu apud eulegatus effem.quçres inexitiû tâdépene vertit domi nicç familiç,euétu primordiis cógruo. Quis em nefeit velaméta ilia bea** ta no ta cocco imbuta q cruore fuiffcC' O cara femp Franciç mercé,ÔC bel** lorûprcciis côparatâ.ôC fie quo^ (^fî diis placet)nûc liccmur,licebimurlt;ß femp natalitia vt videtur feriptorû noftrorû neceffitatcfVerû î eo ipfi’ in rehquoqj comitatu literatû nullû hominé agnouiffes , nifî fî qs erat forte vnus inter externas clicntelas,ta procul em id genus hominu ab ei’vefti** bulo fûmouebatf,q ipfe loge aberat ab eruditione lufta ÔC liberali.Et alio** quin nullus ei ferme eorû cordi erat,quos ille vir egregi’ de medio fubla** tus fouiffe vifus erat.Quippe vt ille virtutis ÔC doélrinç columé,iis faue** rat pcipue,qui aut ceruicé nó obnoxia, aut indolé ingenii p fe ferre vidé/ bâtur,ita hic interioris aulç maceps ÔC diétator in comitatu regiô,in de/ liciis nûq vifus eft eos habere quos meritoçz progatiua magis q fuffragio aulicç obferuâtiç fretos effe ac comédatos fufpicabaé'. Etem cû proftitutç frontis homines in hdem fere libés recipiebat,llcut amare ÔC feortari a le/

none funt qui lucudius cfTe putat,tum omma bcneBcctiç fuç accepta fcrrî volcbat,vir cçtcra egregius (^ne mentis eû laudîbus fraudé) ô£ in primis cômcdabilis animi fublimitatc,fordib^ auaritiç,atlt;j omni obfcœna volugt; ptate maiore.dignuf(Ç q via veraintellgeret aflequédç gloriç tâtilt;çfaftigt; gii fuftinédi ÔC pferédi,q3 regiu pene æquauit arbitriû.Cçterû foiiuagus accipiter (^vt eft in hominû prouerbio) nec in prçdatu fociabilis,vt qui in rerû aélu collega ferre no poffetma qui genefim fummâ habere fe arbitra batur, nullû nô faftigiû fîbi fecûdû efle céfuit. Hic cû fortunâ ppetuo fibi fauore afpiraté multû iâ fatigaiTetttadé grandioribus incœptis obrutus, q'quibus par efle poflct (SL neminé folitarius rerû arbiter,vt didlû eft, in côfortiû admittebat)ipfc quolt;j fato conceflït.Vnus(^vt arbitrer) omniû quos ætas noftra meminit,æilu perpetuo iaétatus inufîtate ante fe feUcP tatis , quarc pter omniû ferme opinioné accidit q^eifortuna fuma manu negaui t, fauorifqj colophoné,deftituta tot hominû fpe,SC pfertim cohort tis miniatulç iâ ad comitia honorû faftigii vcrticiûj ^pcrâtis,quçlôgius ipfa expeélatione hominû ƒ rogata funt.Tâtç aût potétiç no vnû aut alto* rû,fed côplureis fucceflbres reliquit ex fînu tamé fuo ante morte ƒ dudos. Nullus cm adhuc pofthumus fucceflbr mortuo agnatus eft.taetfîeorum vnus fortunç fe litafle côh'dés cuius alûnus erat,velut folus fûmi reru argt; bitrii creuiflet hçreditaté,tâtos répété fpiritus fuftulilTe vifus eft, vtpter infolétiâ in vultu eminété,ferociâ quotçterritaté loquédo exhalaret.Is in fummo magiftratu diflimillimus fuifadus,vfqueadcoomm'a übi fufeipe permifît,ôi ad extremû tueri qcqd ipfe fufcepiflét fouédû,vt dignos indi* gnos,quos fîbi morigeros femel exptus effet,in omni parte reip.pftciédos curarit.moratos veto pinde ac morofos inutiles Reip.exiftimas,q potuit lôgiflïme in feceflus ablegauit, vtrifcÿ enim iratos fuperos efle credebat. Videlicet fortunç indulgétia corruptus,at^imemorpfonç qua gerebat, qd virtuti debebatur,illiberali obfequio dâdû eflé céfuit.Ex quo fadûeft vt quâ exiftimationé primis ÔC fecûdis vitç aétibus collcgerat, ea ipfe in vltimo eodéq; fummo alt;ftu totâ effudifle videatur. Aliquadiu autéaudo/ fitate graflatus affeclis fuis pmouédis, quû orbis forma noua mûdo ftu/ péte cœpiflet architedari, fubita manus iniedione vim parcarûexpcrtus eft, vir (^vt oés arbitratur) fûmo magiftratu dignus ,fî fummû femper ma* giftratû expedauiflet ac nûq adept^ effet, vfqueadeo i fecûda ei forte céfe nuifle SL vitaperfundû effe pftabat.Sedq fortunç oia ttibucret, vt cuius prçfentiffimû numen in rebus humams efle exiftimabat,ne extremû quidé fortunç obfequiû remittédû efle céfuit.Hic cR fere eorû exitus q modû no nouerût adhîbcre felicitati. Vcrû ille quoej mortuus eft, cû fûmi honoris côuulfa maieftate,tû vero fummç curiç laceffita feueritate,femim'bus carû rerû iadis q infîgni noftrarû rerum clade poilea expiatç funt, SC ea tarnen morte felixexiftimatus.Horû vero omniû obitus vt fucceflbrû gaudio,ita fecûdi SL vltimi rifu SL cauillis omniû exceptais eft,veluti ludos fîbi fortu na nobîfq} faditatc.Nam primus ille SL fummus vita fuo tépore non etîà nqflro excédés,orba no dubie republics noftra reliquit deftituta,alios vix ftatuas,vtr«m ex rebus ipforumprofpcris raptos, an potius dedecori

ifftpêdéti eiccptos effc dicas.Tactfî fecudus cohomïne dcSdéfiü fui no tnd dieu reliât rcrû mclmationé q fccuta cft moran' videbs^ i etiSüiptn tïus fiindaméta pnmu fecffle cócuno orbe noftro oês opinabanf* * Sed tn» vtcuc^ intercrat fupcrftité eü efle. eo em veluti' tibicine fukas res nokraà creditû eft quis inclinâtas impulfafcp,tn nódu iie collapfuras fuifTe» Acce gradiora incepta fic reliquifle videSat?,vt Apelles Vcnerc, q manu no lucnit opis fncohati pfenptu exceptura. Verû,o duxâ rerû humanaru tttcmonâjlu'ccû totû occidété noîs fui vcl gloria vel ftrcpituvel elans fpi titibus ipleuiflct,lie anima répété cocfdi'tcxhalata, vt nullius ppe modu nuc in orc ac ne in memon'a qde verfet .In quo mihi poft hoc regnu códi'ru homo maxime falfus efte opi'nione vifus eft.Nâ q ccdrlna famiiiç fuc ftamp;^ mata qfimlTe fpcrabat Si cófïdeb3t,ne fui qdc memon'a nifi exilé atc^^ fuga cereliqtpofteritari.Sed fcIUcet comuni prmcipu primoruc^ Galli'ç crrolt;^ reinqrédç verçgloriecurrlculoI'pe lapfus eft.Naq bcneficetia SifufFra gationc ingcnia litefatoçî excitare dcbebat,atcp ad oia publice comoda ho neftaeç toto peélore incûbere,vt rcrûpclare geftarûveluti qbufdâ gradib’ m cçlû(^id qd cxoptabat^homi'nû ore ferrcFjmonumétifcp æterm's fcn'pto rûpoft morte códcreói's vt Afpédlus illeci'thariftes,qoîa fîbii'ntus ceci^ niffe dicié’/n libéra penus âpliflime difpcnfati'one übi fui'fcp prolixiflïmè frangés,publicç opulénçdifpédio fe fuoft^ augédos clTe cû cohorte amigt; corû afleclarûtp ratus cft. Atlt;p etia(^o ftultû homme^ libés feci't,vt ornâgt; di'salTentatorîb’jac fupprimédi's doiftis ÔC grauib’,ault;ftorîtaté,8ê cxtruc dis înfam's ac portétofîs ptorii's opulénâ vam'flime cofumcret^illâ qdé (Ü lupcris placet) ex donatiui's vem'alib’ exuberate,vacatfonlbüfqj diuédins ûcrofandorû munerü. Eorû no abfîmi'li's q ex materia earlofa Si vermicu lâte ftatiias ûbi erigctes,;progare Ils fefe In æuu fullt;ç memorlâ arbitrant. Sic Bagoarû apud Perfas îmodica potétla, nihll poft obitu eoç£ pret tne^ moria folâ eunuchorû rclInqbat.Deus îmortalls quacu Intereft iter hoim cogltati'oncs alt;ft’ Si iftltutaf'Pn'm’Illc toc Ingenll dotlb’ îftruétus,In mu ncrib’ obeûdis remiiTus Si côpofît’ (nlfi fîlracuda fçueritas vitio el data eft) ita fe I magiftratugeflït,vtIn eP funere fûml honoris maIcftas,Frâcî cilt;$ nois fplédor Si clarltas,elata fulfle vldeané*, culus rel oplnloné auxie fecutarcrûîcllnatlo. Ar côtra fccûdus îcitat’ Si vIbrâs.TertP eo âplpprç ceps,co maxime noie memoria fui rcb’GallIcIs Inuirere,q? félicitât! ÔC glo ïlç Fracicç fun^ Idlxlffe exIftlmamfjHçc eft em olm opinio,hic fcrmo,qué fama tumultuofehis annis cIrcûtulIt.GuI opinion! ctfî ludlclû meû no In terpono,me tn Ipfoçî m!fcret,q cû eiTent In loco pcelfo cofpicuocp polît!,In fcfcnolnqfîuerût Iplî,nec oblcruarl fe olm oculis tue meminine potuerût. Vir! alloqn comédab!lcs,fîferédo Ipfî oner! malorls fat! fuiflcnt.Certe al ter coy quacrat anim! j^ftatla errore magls q ppolîto lapfus vider! pot. Prçclarûem fîblelTe vIr llteraruncfcl’ cxlftlmault,cohorte millcnarla fugt; tüluhomlnû ftipato,vitro p alpes citroiç comeare,quos pt!m ânuis cogia nls a ratlonarlo pubÜco principiftç donate !nft!tuerat,pt!m optimo quo Çprçmlo vlrtutls teftatlflimç facro profanoep ornare.Qu! lî memoriâfui perpétua cuplebat,monumét!svtl^pclare rerû geftarû eafulcirc debebat

ÔC ftabiUre. Addufmodraûtmonuméta condéda architedorumànus adlu bédas cfTe intcllexjnet,nifî plane nefcius liberalis dodtnnç atxj elegantis fmflet.Heu vana homfnû opinio,qui coçz fortefufpiciût vt beata qiu reru potiûtur in aula ftrcpitu plaufîbi'li',quû nullâ aut exilé ipfî fui reliquat me moriâ poft vnû aut alterû q inoriûtur dié.Ego quidé vel miferabiles eftc puto, pfertitn quû ihclinationes tepoçc ÔC mométa rerû velutTantali faxû capitiprincipû ac fortunis coçz impédeat.Quin ÔC imperiû ipmqdéft qd tâtopere admiremur,vt numeris oibus felicitatis ac beatç vitç coagméta/ tu,nifî principes ipfî fîbi niemoriç pofteritatis inferuiédû effe céfeatC'Quû poftridie funeris inter regé verû perpetuût^, ÔC diurnû ludicrûqj nihil inlt;^ ;■ tereflc puté,quales funt aut pfonati reges in theatro,aut q in puigilio epi phaniç quû regalia agim^ regnû ad fefquihorâ fabç lufu fortiunf, R,efcrt igi^* no quâtu quiftppotétiç aflecutus fît, aut q numerofîs hoim cultus fît cliételis:fed qdi vita memorabile geiTÜTejquos mores,quôs hoîes fouifte ac pmouiiTe prodaôEniuero fî ôC principes SC rerû potiétes hoc intelligt rétjtâtû interefle inter vtrû^ fungédi vel principat’vel honoris inftitutu, . atcçfîp vitçagédçcurriculûhosquadrigisalbisfublimes,at(f igétiplau fu trâfuedtos fuiflcjillos plebeia SC humili rheda nec fecûdo populo curfu peregiiTe dicerem^jCredo vt eft Galloçi anim^ glonç cupidiffimus, nihil vtilt;ÿ antiqus habituros fuifle q vt bonoçi SC grauiü exiftimationi appfo** bare fe poflent,ôô pofteritati î alia att^^ alia fccula oftétare,q hoim ipfa iu*^ diciû nec p fordes facere nec p âbitioné folet, Ecqué em efl'e vel principe vel a principe ,pximû aut fecudû putam’,qui fî germanç gloriç fpcciéituc ri ac pfpicere poflet,câlt;ÿ regni vel potétiç pmiû vnicû in hac vitappofîtu efle intelligeret, in flexu vel ætatis vel inclinationû rerum quoquo modo hçreret,ac no ad extrema vftç meta fîbi femp inftarctj'Eqdé nullû nec regU efle arbitror,nec in aula ppotétiû,dûtaxat co^ qui fîmiles funt animo angt; tediélorû. Age veto fî id quoqj feirét rerû geftarû pmiû folidû perpetuuç efle no poflcjuifî ab iis decretû côftitutûqj qui dicédi pconio laudes ducum clariflimoy pnûciare didicerût: num etiä tum Gallia literatis SC facudis fuilTe caritura'putam’f Ego certe ita exiftimo noftros vt alios quo^ nihil no aiTequi poire,fîmul vt cceperint alTequi veile.Et rerû fuarû pcones Fra cia,no quoflibet,fed ctia Talthybiadas editurâ,fî modo hoc principes in-* Talthybiadç. tellexerint prifeorû reeû clariifima gefta ideo inobfcuro iacere.cb riteini Talthybü pi tiatos eloquetiç Icnptores no inuenerint ipli nec æqualeis nec polteros ♦ conis Agai Quû aût p litcrarû ignorâtiâ incuriâlt;^ hoc principib^ feire vel îtelligcre memnonis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liccat,fît Vt qlibet fublimes ipfî SC erelt;fti,hoc pftarc nequeat qn a reâo

curfu felicitatis gloriçlt;^ exorbitét.Etem'm cû habenas fere ignaris redolt;* tus. ribus cómittat,illi(j in temoné peritos admitterc raro inanimû iducât,q fieri tadé poteft vt inoiïcnfo curîii plaudédocp ad meta pueniâtfSimul ilia res alioquinilluftresinfufcat déformât«^ indignitas ,qjin currû fçpcaP fumptos huiufmodi videm^,q fî res reéle atqj ordine pcederét pedites ipfî quidé ad frçnos adambulare deberét. Vtinâ aût ex eius ofFicina qué fupP dixim^ vt ex equo quôda Troiano primores oés viri heroicis am'mis vifen di^diilTent.Quidâein eoçsarduos eius fpus SC liuore auaritialt;ÿmaiotes,

ftlias^èîus vîrtutes non æmulatî, vt eft natura Humana docilis in fîniftra, vitiû illud ciufdc imitati funt.Etem vir ille animi nimius,admiratlone fû^ mi apicis captus,quû externarû tribun fufFragia imméfîs pollicitationib’ liceri inftitiffet,irudines illas bellojçt ærario noftro admouifle cópert^ eft, lt;îuç exangué ipfç rcifrancicç opulentiam futftuiugi forptutç reddiderût. Olim aût elufus cû peteret vt Cefaris câdidatus,didicit vti foro vt tépora tu ferebât.Quâ cupiditatc nulli no notâ,vt tn ptextu aliquo obtegeret vel pcrlucéte, quû emiflarios emerédis obfequio cêturiis ad capita clafl'iû di/ hiittere ftatuiffet,tûdemûexternos admirari, ÔCpmiis afeitos pferre no/ ftris Omni ope inftitit.Exqbus internûcios,8C fponfîonû fequeftres ppro/ peredelegit,quofdâitafutileis,vt qui ftrophis maxime inclaruiflent, eos ipfe appolitiflimos trâfîgédis negociis arbitraretur.Necnûc fando audP ta narramus. Oculis cm hâc indignitaté in Italia 8C in vrbe haurire nôbis tôtigitreû minime videre putaremur qd nulli nô oculato patebat,6ô pter/ ta irridéteis videbâ gallica fîmplicitaté homines peracutos , qui hominû delcëtû habere nó nolfemus^tû etia quu copia ingem'orû domeftica no care renius.ôC nos miramur iterûnos repulfam verticis honorû facrçqj didatu rçtülilfef Exeo ia téporemotorios omneis atftus atlt;ç etiâ turbulétos vidi hîus in theatro ditionis francicç.O beatâ futura te Francia lî intra te tatû fdixelfe voluifles. Na ex quo tépore extra fines auitos ,pfîlire tibi vifum cftjCÛ chariflima pignora lôgiflïme amadafti, ad te nûq reditura, tû velut Choragus abdicacis tuis,alienis fînû padere deftinafti.0.d fî in ré atq? exiftimationé tüâ fucurû videbaf*,vt ad te aut géte aut cognatione potétatus ptinenteis ’ otnni ope repofceres,idq^ quado nifî Marte difeeptate atqj arbitro cofequi hullo modopofleSjviriû tuarû fpecimé facere extra fines oportebat,opor/ tueritfane,quâdoqdé arduû eft rebus téperare profperis.Sed qs te fuperû infenfus ita ppoftera egit,vt choragis paftophoris pyrrichâ faltarepcla/ rûelfe duceresfvidelicet nôdûitelligebas nec rei nec famç tuç ita rationé habituros: qn,quo iure qua^ iniuria corollariûillud belli afleq coniteré/ tur,primû veneradiHïmû (^vt voeât^ôC ad extremû beatiflïmû.nullisq? câ/ cellis iudiciorû ambitioné perditâ coerceri in iis hoîb^ poiTe, quos fretos vertice facrofantfto videmus indices puocare digitis argutulis . Verû ille primoreipetu rétro a(ftus,quû vi maiore ré aggredi ftatuilFetî oéscç iâ tri bus aut laturus aut ablaturus videretur QSgt;C erat tû Argyrafpidû cohorte fuccindusjpter alas obequitateis^ibi tû répété (^o lubricû gradû félicita/ fis)à fortuna deftitutus,vel iis poti^ plagis indutus^vt eft mes cçca mor taliû) quas ipfe texuerat,anxictati animi par eiTe no potuit, vt multi opi/ hâtur.dephéfaeiîi félicitas citocuris grauioribus angétibuscç fuccubuit, quarûinfolés erat.Hic ÔC alter imatura morte rapti hoc lucri fecifle dicû tur,ne alt;ftuû fuoçz cataftrophen vîderét patriç lu^uofatu. Vtina aût eius fequaces,quoçi ad ftomachù gallica no facit oratiomô inagis Itali'â q Ita** los adamarét,aut ccrte Italîca do(ftnna cû Italia,li'terç (^vt opinor^ oonæ M Italia no modo ad nos venilTent, fed etia prope modû in Francia comP grafientjôC lâ Frâci hoirs cfTcnt capaces eloquétiç. fed quo to cuilt;ç vnq in Vrâcia ftipédiû datu eft dûtaxat no pudédû ( amicos ipfe ex Italia habui,a

quib’ no fine lachrymis diuulfus fum,quu prouinci'a paucöru crimine in/ grata faceflere fe diceret.Neq? veio,ne£p I'nqua Gallop ingcma ad lit'eras perdifcedas funt ineptatfed qa literç làutiores nihil ad réâpliâda patrimo iiiaqj faditada hodie ptinere nofcunt ,clcgatic fuç frugé hoib’quçftuariis atq^ âbmoGs approbare nequcût.R.é aut facere q res gerere aut gcftas res fcribere inaioris multo ardbcn magistp expetedi apud nos eflc creditur, Quo igi^ täopc Italos li no ad eruditione Galloçi ( At res ipfa clamitarc vidc€' no Italicä dotftrinâ ex Italia,fed cónioda,fed ornaniéta,fed qd dicere nuc muflïto paucis hoïb^ quçri,quoçi hiati cupiditati Fortuna quis ,pfufa fatilTacere neqt.Habeat illi fane lïbi oia,qd abfc^ captioc noftra h'at.’abfti neat modo verboç: cótumelia,ÓÓ aliû ptextû cófilüs fuis inueniât.Sed qp/ clarc natura,q fîinulationi fcdé in frôte,fermoni in ore deditfconfpicuo vt in loco diu fallere ne poflenttfit em praro frons vt ita fermoni fubferuiat, aut verba fronti cógruat,qn male tâdé cofcia mes quoquomodo pdatur » Scitu etiâ illud alût,diu neminé pfona ferre pofle. Verûenîuero quado ad cardiné hui^ caufç pueniffe me fentio,atq^ ad id aperiédû qd in aliud tép^ referuâdû elfe duxi,vela ia qrelç mihi côtrahéda funt. Qua de re eîhagil^ explicate âpli’ nô ftatui.Ignofci aût dolori noftro (^cui no nihildatû elfe no nego^ab oib^ æquû eft, qui vel patriç iufta charitate ducunf’,velquos oino nô pœnitet quatu in literis difcédo pfccerint,vel certe q ingeniofos liberos fperât fefegenuifleolimtpgéteilluftraturos.Egone vt patrie quÇ me genuit,q me aluit,q me vtcûcp docuit, deniqj cui obfîdes liberos dedi, ignominia affedlç nô côdolefceréfnô eis natalibus ortus fum.Calûnlapaf

fç nô patrociniû qualecûcç pftaréfhaud ita ad hçc ftudia incubuilfc vifus fum.Immo veto quû in patria literas didicerim,n5 adlione popular! potif fimû experlrer,an vfui patrie ôô ciuib^efle poflcmfEcquç aût tadé popula ^c^aTt anci- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;potcft adio q q fuû populi ius tuet' f quç ignominia populäre fin

.pitéfignifica gulorûlt;$ ppulfatfEqdéfie côrédo.quiingenuis ipfe parètib^ nat’ fît^anu/ C t ft bf proauû ciere nô ignobiliffimos poflït,nec fe in feruituté aliquâ^do ab uâtiç illibera nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;plagiarüs hominib^ paflus fît,vt inter venalitios in catafta illibeta

lis auiica eft lis obferuâtiç feruili pcio indicaret^,idéqp iis ornamétis q nec virtute nec ingeniotfed potétib^ in aula fupparafîtado qrunf',literarù ftudiû antiqui^ ru pot'iéhb^ duxent,îi nec aduerfa Minerua hoc fe facere côfidat,dicédiqp fîipédia no venditant. grauefquot; implere,illufîrandl quoquo modo nominis fui lus ei elle âebere,£ v^dftantis? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fortalîe in mediû côminifci ôi pfequi ftilo poirit,neqica fp illu

prohiber! citra iniuriâ pofle.Hoc ius fît fane Italorû cimle aut ppriu,mo do nobis eo velut tranflatitio liceat vti, qq reliquç fere gétes melius de fe raerite,id ius nô magis Italien efle q puinciale côtédût. AtItalorû extât opera quç prifca literarû elegatia inftaurafle nobis ac retulifle !ure cre/ dûtur.Quid tûf'nu p eos qui ia fcripferût côfumptû omne argumétû ofté/ tâdi ingeniorûputam^fautnûltali qa primi hoc certaméinJHtuerût,ideo folis eis gloria hac fperare iure occupationis licetfEgo veto quod ad hoc pertinet tic ppemodû céfeo,Italos hadenus meruifle vt iure Qt ita dicâ) fuo literis lautioribus ftudere videanf'.neqi îuitus fecerim vt Italiç alunis velut maiorû getiû feriptoribus fedédi in Orcheftra huius theatri ius trP

LIB ER.T. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Foxvnr.

buam.Sed quis m omm gradu atcp in qurntâcIafTem deieâ:os aut fummo tos Gallos cfle patiattir ( aut quifnâ eft corû qui cdiélo quidè ignauions mctus no prohi'beâtur poftulare, quiq^ l'nfunarû poflïnt reos vel in tyrogt;* cînio quoquo modo fnlîmulare,qui libés hoc cómi'ttat,vt ad fé delatâ cer^ tis auÂoribus cotumeliâ,trâfmi ttés fîlentfo,focordf cti'a animo remi'fîiTe vi'deatur tâetfî qS ad me pertmet,ablît vt quêq ea de re reû deferre velim aut poftulare,eorû quidé quos alns nomi'nib^ SC veneror SC probo,fî tamê fccu agi ciuili animo pati ubi perfuaferint,nec nûc eos mi'hi vidcor poftu.^ Uretfed fnfîgné inium apudeos ipCos expoftulare : fîqdé audire ipfîs va** cat,ôCexaudirenos pofliint.Veru eRo ^qd tamêpacc didlû aliarû proui'n ciaru velùn) Itali hominû foli hadVenus hoc nomme l'n cœlo efle dicûtur aliaru gentiû opmfone,hoc eft cm Italos hodie omniû ore cclebrari.fed û Hercule SC Liberu SC Caftorcs in cœlû l'ngéti'a mérita fubucxifle tradunt'*, curno poflïnt olim SC alii fcn'bédi indufln'a, paré SC flmilé Italis laudem meren',atqj adeo fus l'pfum fperare Qui'n'tîûi'Neqj em'm maioru flli diï gé dû quos cti'â fcleélos anti'qm vocauere,côfcn'ptos illos deos meritoçi fuf** hagiïs in cœlû admi'fere, Itali l'n doélorû ordi'né laudéq; adoptare graua i3Ùtur,qui ingénu aut doétrinç comendatione videbuntur inclaruifle. fed ctia mediuffidius etiiq^ vcreor ne ineptire videar, qui taq ad palû magno fudore depugné.Quis enim aut Italus aut alius quéq vnq aut Gallû, aut aliû ex iure manu confertu vocauit ob id q» hâc fpem laudis vfurpafle dice ïctur,quafî in aliéna pofleflïoné temerarius inuafifletfNoflrû eft hoc cri«* men,qui etiâ nullo vindicate,ius omnib’ comune , Francis abiudicamus» etenim cxternis q noftris iuftioribus vtimur. quos tn vt indices iniquos, ita minime infeftos aduerfarios in re ipa difceptada cxpericmur,vt fpero* Nâqbus ingénia noftra ^bare no poflumus,fî in certamé dicédi venire^, ii ne velitari qdé SC laceflere pugnâ latino more nedû pugnare iufto marte poffentac certamine,nifî fî eoçifortafle quifpiâ haftas (^vt dicitur^ amen** taras a comitatu fuo mutuaref'. quo minus nobis anxic hçc caufa agenda fuit. Apud hos em fî qd vel fcitû dixcris vel no infulfum ftupida id aure, vt fatuû dcuorât SC trâfmittût.Enimuero hçc alt;flio etfî ita mihi competit quafî caput SC fortunas mcas vt SC omniû Gallorû in ea agi pütêitame ita occupaui no vt cupide anteuerterim, fed ita res nata tulit primæ vt èflcnt mcçpartes, no etiâ vt pofthac ampliflïmç futurç. Erat SC alioqn fî cuiufq certc mcû,inhâc caufam quoquo modo defcéderc, qui in his ftndiis bonâ parte ætatis iâ cotriuiflem,nullius fpeaucupiilucriqj qmocatus. Proinde itaexiftimariaboibus vclim tmnô integra a me caufam reliélâ efle fucgt; ceflbrïbus,vt ne libatu quidc magnope pflorata videaf’.Nâ neq? mihi ipfî ita pferibi poteft quafî oém aquâ meâ dicédo cofûpferim, vt fîreos eofdc aut alios repeterc olim in mété ipfî veneritî no multç iterû horç indulgcri mihi debeât. Cûcnim fie agédû duxi ne rci cardinem attingeré,tû veto fîc téperandû ne iugulum caufæ quoquo modo petercm.nâ quos SC mérita ÔC fafees alioquin reuerédos faciûc,eorû farta (^vt aiût^ôC tc^â efle exiftima** tioné decebat.Tâetfî qui fieri poteft vt ftili modû teneasC' qui etiâ hominû patientia iritati, nihil fîbi videntur rcliquifeciflc ^in hac re quidé) quo

noclt;tîorcs fiâtC'Quotus autc quifcjj faceret^vt a quîbus aliôlt;|uui Içfus pw* blico etiâ nomme l'niun'a afFet^us efTet : nec fe hilû profeci'flc modeftia ac fîlêtio intellcxi'flet,ab ns grand im're turpi pariéna cuperetJ’atqj imun'ain propulfarc en pofletjCÔmodïs ipfc fins ponus q éxifti'marioni patrix cSfu lendû efTe duceretf equidc ipfe eoufqj Ariftippeus efle nÔ poflïm.proinde vt fît penes cos arbitn'û quo quifqj in numero in Frâcia efle debeat:malini tn no nefcfos literaru oden'nt q defpiciat.Qui'd em agas vbi tute aqua flu ere nbi noris,ôC aut crime agnofeere aut refpodere cogarisC'At«^cqde pe eft vt died tdti eflein Gyaru ablegari,aut in Seryphu, du aculeo dimif fo li'bertas I'ntereat. Qui ft I'ndignanonc lufta oranoni's mex vela I'mplerc volui'flem; reru dicedaru copia facûdû me fortafle vt quelibet, indignitas end reddere vehemétêpotui'flet.Quin SC libertatis flnes bono SC populari principe tâ late patere q ven'tatis puto.Intra quos tdq I'ntra liberius pr^ fcriptu expatiari licebat, nifi reoru magi's q rei rarione mihi habenddefle memi'm'flem.Necveto Fortuna qli'bet improba tdta fe flagrare inuidia dia tins fnilinebit,tâtâ vt in magnis viris iniqtate fauore immodi'co ^(e^T^ó deîinatfü illi' in pofteru incómodi ac molefti eflepergdt. aden't em aden^: vons euocata Nemefts.Cui animaduerlîonéeoçi antiqui cófccrdtes qreb^ fecûdis infolefcut, Adraftid cognométo quaü ineuitabilé vocaucrut.Intc^ nm.nos xquitate aninai fretos fuaui fecudaru reru aduerfarût^pcodiméto, ' dcuoratas omneis indignftates cocoqucre oportebit, nec a laudabifl vit» inftituto hominu iniqtate aut téporû abfîftere. Huiufmodi em ftomacho

• cos efle c.onuenit,qui ad literaru ftudi'a amorc fapi'énx, no quçftus gracia inçnbuHTe fe dicut.Quippe hui'us vitç in feipfo verfaf'infti'tutû.ncc aliad extra fe muitamétû maïus habere poteft ,q3 qdé ab hoib^ pédeat aut a for tuna.Is qdc certe ftudiofînoie indign’ eft,q fefe frm' in ftudîo no arbitrât optabilius efle,q fe in ins dinonéqj fortunç at(ç îftoy per âbitu pmittcrc. Proinde hçc SC huifeemodi nô Catonis animo ^vt aiût) fed Ciccronis ftogt; macho feréda funt.Ita autê mihi fuperos omneis ,ppitio$ efle velim^^nulla em religionç maiore aftringere fidé med polTum) vt rerû indignitate,non cuiufq odio incéfus ,halt;ft^ nus ftilo indulft.Quare in primis ed mété pote** tibus atq? audtoritate pditis dari opto vt in vniuerfum prodefle velint, ac fîngulis no obefle.Nihil cm nec generofius vellc nec innocétius pofliint. Sin (^qd abliQ id fierineqt,id nobis dininit^ dari vt aut ne poflïnt ftudus noftris incomodare,aut certe incomodado nepoiTint nos ab æquaniniitagt; tis gradu quoquo modo deturbare, in qùo hatftenus fecuritate felices acgt; quieuimus.Erit tn aliquado (^intérim em ariolariiuuat)principu tiç cauere,ne e.o^ nomina fadliofc fupprittiâtur,qui publice authonorißei aut vtiles ciTe pofliuitSC i prudétiç,viderc, ü q familiç ciuilefaftigiu ptægt; petes exceflerint,vt in clafles circucifis (^vt dicût) alis in ordinest^ redjga tur.Nûc perorationis loco ingénia Galloçz qualia fînt,antiquitatis audo ritate docebim^jfolcrtis æftimatricis ingeniorû gëtiû. ne Gallomaftigcs Franq nimiu pofthac îîbi placeat^quafî foli inter nefeios iudiciopræditi * Quo citius aût hoc documéto perfungar, vnû tatû eius rei audorélauda bo,ncc Italû ipm nec Gallû,SC claflicu alioq tcfte^nc a quoq refelli tdtù'nï

elogm poITitas ent potfiTimu Strabo,gcncre Cappadox,cruditiönc Græ.gt; Stnbo. cusjfudicfo prifcus, conuerfati'onc i'ncolatuq? Romanus, terraru multaru pcragrator,vt ex Geographia ei'us patct.In cuius lib.ini,de Gallis loques Gallorum ha inquit,TO o(ï lt;ru^«.7row ^ivAoji 0 vt£amp;')'«5Ä\(xovn 7«ä«2ki3jj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«jeiAavSovn 22i elogiu

T«xu Tijü? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aTTÄouu KOd amp;nbsp;xanohBii;, 2ki« tSto £jjfl»(Q-£vnç a^fóoi

~ o’uvïtto', àysvlt;xç,H9i} lt;?wtç3î,ttÿ!j 6 (xtlcco'Kîltaç.Vniuerfa autemlt;^inquic^ na^ ho corû hommû qui Galli nûc ôC Galatç appellant'’,Martfs ftudfo Hagrâs, anfmo eft ftrenuo SC celen' ad conferenda præli'a:alioqui mente candida SC fimpli'ci,ÔÔ ab nnprobis mon'bus abhorrente.Ita^ fniuria lacelfi'ri confer/ hcoeunt în certamlna,aperte nulloqjpericuli adeundi refpedlu.ea ob rem j , tradabi'les feprxbent primo cuiqj ftratagematc vincere cos volenti.Idem infcriuS,wAÜJü ièlas gt;ÿ îfcAip ê^OïTiQ to o'uju«7M»i^0/Ui}lt;li}p.^«7raBêvnç «Ai ôiiAtajaÇ

-TçJs TOHûd ■as-'üJ'âcc^ «Trftiôs Kot Aoyœy.Præter vim SC præfentiâ ani nihil ad certamina adhihentes.Q^ E quid temere fufceperinc,facile vti/

^tati cedût. ob quod SC doamp;rinx inlb'tutioné,ÔC literarû fludia capeHunt. rurfus de gymnafîo Maflilienfî,«^ «A’ nbsp;nbsp;^óvZ nod rovç yvap/Aoiaiaç ja^aiuv «vJi

fltOùüaç â;;p£)\jtju«i; sk^c'c (fo^qv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ovlaf/ofcévns «A rilvi bi ^ocZdTcu «ai

«YVnifOiM %oAIm •n^ài rifi vtilliifif'MTiditîcu, ßi'b5,6 x«7’ ,u,óvop nol (ï'H^ fi‘^i«,cr9lt;Q^^ixs fWjä nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ZiajTOUQ «A TsÓAa^ koivh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KaBawiJ amp;

HçcautéMaflilienfîûinftitutio,Romanorû hodie nobiliflïmü quéqj pclx-, hxit,adco vt pro pcregrinationc qua ftudiorû caufa Athenas pride fufci/ picbant difciplinarû cupidi,nunc illuc fe cófcrant.quoru çmulatio Gallos 4^olt;^ excitauit vt pace per Galliam cópoEta,ipE ociu a rebus bellicis am pledcntes addifcendi inftitutu animum appcllerent,non viritim modo fed etiam vniuerfim per vrfaes . Quippe qui diccndimagiftros (^quos Sophigt; ftas appclIanOpriuato publico»^ impendio oppidatim fufcipiat, falarium illis ftatuentcs perinde ac medicis.Ncc literas Gallis Strabo,nee animum hudiis liberalibus aptû promptûqjnegat,ctiâfîcis adprælia animos gcfti entes tribuat.Quâto igitur noflri maligniores,qui Francos prxcipuâ Gâl lorum parte in orbébarbariæ redigcntes,ftudjoforû induftriæ fummiffim obtredâtlt; fïdem apud vulgus comitatus regnfacientcs,quod ne nomina quidem difciplinarû vnq fufpicari potuit.Qj lî olim Galli literis apti fue runt,quæ tandem inuidia eft,nunc quoep in Gallia literarû bonarû ftudiû cum fuceeßu cxcitari:fîquidem publice nunc honos facundiæ vt quondam habeaturfnifî veto Strabonis çtate quo tépore hominé deus induit,fieri id potuit,Gallis adhuc femifcris,id nunc no potcrit,quo tempore gens nulla nioribus,aut manfuctioribus,autclegâtioribus viuit.Quibus EipEs difei plinarû expolitio,K naturç prçftâtis codimentû adderetur,vndiqj certc ÔC huti Franci SC perpoliti fuiflent.Exillo autê prifeo Galliarum inftituto emanauitillud Satyricipocta:,Gallia caufîdicos docuit facûda Britânos. Notum eft etiâ certatnen grçcæ latinæqj facûdiæ Lugduni olim inftitutû ad ara diuo Augullo confecrataiad qua idem Satyricus alludes in prima Satyra inquit, Aut Lugdunenfem rhetor didlurus ad atam. Proinde nunc quum totus graias latiasc^ habet orbis Athenas,digna tantum merces ar tihus ftatuatur,ôc fpôdcbo non modo oratoriam SC poeticam in Galliam,

fcdetiam GanogrçcîamçoftKmituorcditufâm,ÏKiftos futures ndiculos' qui nullutn exemplum çüc côtédunt homi'nis t ranci in literis lacinis pri^

' fcîscj; eruditi. Qui fi quando quis exiftat vtraq? lingua fe feire profitens, • An3charfîn(^vt opiner) in Scythia efle dicent, aut etiâ prodigiofum indi-«* dlisqjfupplicationibus procurandû ÔCcxpiandû. Hos vix ftatuas vtrum ignorantiç damnes an potius tcmeritatis,qui fe nobis Ariftarchos tâfidé ter ingerant.Quis enim prçtcr cos ignorât linguæ olim Græcæ ftudiû ta foléne in Galba fuiflc,q nunc efl linguæ latinçf Cuius rei iterû eundem au Philhcllene» «îlorem citabimus,his verbis de Mallilia feribenté, «ai nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xaKlt;rxd(aÿ,

GaHi,id eft .Ti^lt;? 7«Aâ7«ç t« cbmSoAsu« £:%tu)isî -j^affôp.Eadem vrbs Maflïlia Gallos lin.^ græcæ ftudiofos fccit.ôC coufq? amantes, vt contradlus SC conuenta apud eos Græco fermone cocipiantur.Hec Strabo auä:or grauiflimus de maion'bus noftris fcripfît.Q» igitur nee eioquentia nee fiudia elegantiora atej humaniora in Gallia hadenus cclebrata magnoperc fucrut, nec ccelo imputari clemetiflimo,ncc naturæ omnino Gallicæ cidemqj humanifTimat debet,fed quorûdam hominû rufiieirati aut potius iniquitati, qui primes ordines in rcrum noftrarû adminifiratione duxerûtæorumqj qui hoc dicut pir a la. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Græci appellant3apirocaliæ,quod vitium eft eoru qui

ncc bona fua nouerunt,ncc corum vfu acquiefeunt qui feriis in rebus opc^ ram bonâ ac firénuâ nauaredidiccrût.Neqj veto quo nomine appellênunc liabco,quibus nihil no accerfitû placet,nifi fi mirari no debemus iis omnià ycrnacula fordere,quos Tranfalpina cômercia nimiû iuuarc famaeft, ncc iuuare tâtû,fed etiâ adiuuarc.Habet nimirû quippiâexternorû admiratio, quod ncc fronte promi vidctur,nec ore ab ifiis laudâdo fafcinâtibus:quod «veinâ in rem tandénoftram atq? exiftimationé cxcat.Cçterû illimihi vehe incnter falli vidétur opinionc,qui cordâtes vires in Gallia idee defîderari putât,q» innata in arma alacritas paru prudétiç in côfîliis agitadis habegt; ac.Hûc quû vulgo noftrates hommes dicût, cuéta rctû côCderâtes,tûdo/ gma ia elfe cœpit ab cadé feda cum fuperiorecôflitutû.vtrûqj cnim aftme re maxime rcferteerû.Quaû vero natura diflidiû inter cor ôCmanusinge*? ;ncrarit.Ego vero in vtranqj parte vires animorû valere puto quû rede am mi ipfi formâtur dodrina SC inftitutis,ÔC prçfcrtim m iis gétib’ quçnatu' ;rç plena dote prçditç,ÔC corpora SC métes ad omnia vcrfatilcs habet,cuius rei quû Gallis Strabo teftnnoniûprçbct,tum vfusipfedocet.Argumétu jhuius rei validillimû aflcrrc poflem ex Grçcorû Romanorûqpimperio.na ; SC Macedones inter Grçcos adnumero.vtrumc^ auté imperium non minus i^nimis excolendis,q corporibus excrcédis quçfitû eft,ôC rctétû.quippcide iiumcn Palladis SC Mineruç,6C Martios animos loricatis pedoribus SC to »gatis præcordiis aut palliatis vim iudicâdi céfendiqj infpirare creditû eft, meqpid quidé modo,fcd etiâftudiofis vim illânumerofa folutaqj orationc ’Erithufias nbsp;nbsp;dicédi.Quarc antiqui Enthufiafmû appellauerût vim dicédi,feribedi«^dp

fmos. ; uinitus inferucfadâ.Eodé id pertinet qd a Catulle ÔC Virgilio didûcû, gt;ciuiratû arces Palladicflcfacratas.Vrbes cnim prifeitaprudétia ÔClitera Hier 1 W nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fciécia.,q roborc SC fortitudine capî retineritp hoc figméto Ggnißcatc

j^j^ierogyp ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j'jg nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hicfoglypfiica Jifud cos dicebantur,

M 'J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• ■

0d efi facra qiiçdam monumenta,non Iiten's vocabula,fed Icalptfs rerum anfmalfû«^ h'gurfs fîgnfficantfa^ MIneruam hemffphçrfo cœlf fuperfore, ïunonem inferiore fntellexflTe dfcuntur.Macrobfus etfa auéfor eft prffcos fummâ ætherfs parté,quâ ætheré dfcfmus , Mfneruam appellafle, ex qua mûdf parte folarf vfrtute homfnf prudétfa fngenerarf putatur.propter q3 Palladem loufs capfte édita poetæ fabulatf funt.Ex quo fntellfgfmus pru** dentfam SC fapfentfa velutf fure fuo cæterfs vel rebus vel homfnfbus emi** nere.Quf igftur fi'erf potefl vt amplafmperfa quçfupramodum vlnarum fnfmicis nos compleÂf vfdemur manfbusqjnon côfertfs, quçrf SC retfnerl fine prudentfa poflïnt f Prudentfa porto (^Vt Græcf dfeunt^ eft âxjîêa« v?, mentfs confumatfo,feu métfs exacifa conftftutfo. Arfftoteles,

7^î T« f/.tT nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;â«i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ovra.» A’ lt;pjoMlt;ri$ amp;nbsp;T«wT«,ci5Äkix Ta lt;ÿv /xiraSo**

ovT«.Sapfétfa,fnquft,verfaturfnffs quç demóftratfone collar,ÔC femper rodé flatu manét.Prudentfa no ftemifed fn fis quç vfcffTftudfné admfttut» Et rurfus fisi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;sô) «rotflas. ■^î S2jv,h /Oijb gt;oc^ (roifM î r âfƒ«,p

Hÿ!) TO âfiovt K lt;A' lt;T»fovKff-ilt;3TO avôjMTTco.Sapfétfa auté (^fnquft^ prçflâtfôr rft prudétfa,vtpote que efrea æterna dfufnacç verfeturiquû prudétfa efrea détériora occupata fir,fclllcet circa ea contemplanda quç hominl comoda funt.Et rurfus, a» yet/p 7r3(5cj ‘JÇ(i»t2xclt;Z àlt;r»v,H cfli (fjoiKifiî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«UTwp

^ji.oTTuî yoof «vin 'rÇosâoïdf î/toq «1 êrfiTaîiMcîSi hol'! kvraq •nja'îfif^ip.Cu autC VirtUtCS » omnes fint adminiftrariuç,prudcntra illis architeiîti vicefn prçbet^nâ quo

niodo ilia agcndû iuflït,fic ipfç admi'ni'ftrant,ÔC qui fecûdum eas agût.Ex dîdîs fan's liquet fapfennâ ÔC prudériâ cognatas efle virtutcs, prudênaqj ali'arû vi'rtutû moderainen tenerc.quo Ht vt omm'a nobis tollant,qui efuigt; lium dîfciplinarû fci'enna nobis cû l'udi'cio vtili'taris negat. Hoc cft enfin tollere fapientfâ ÔC prudentfa,quas cfuftatû condftores vno nomine com** plexf funteloquétfç. Nffi veto nobffcu eos agerc bénigne ob fdputemuSj ‘3’ Velue vçcordf Gallfç ftrenuam manu geftfentéq? cum gladfo lelfnquât » Qufd cnimcltalfud Gallos adprçlfa promptos dfdftare: bellis auté ge** tèdfs aut opportune fufcipfédfs confiliû fpfis non fuppeterefQuodipfum quid c ft alfud q homme (^vt dfcftur^ex homme tollerefNone fi anfme prfn Cipciti partem a corpore humano fuflulerfs,quç remanebût cômunfa cum finiffs nobfs erutf Equfdé vt heroum olfm gefta memorabilia no fine Thegt; feofadafuffle dfcûturp'detfâ apud Græcos prouerbfo atteftante,ita fine fapfentfa S£ Ifterarû peritfa confédéré SC aflerere no dubftauerfm nullos vnq populos rcrum potitos eflc.fiqufdem nec Affyrfi Chaldçfs,nec Perfç Magfs,nec MacedoncsIftcrfs Grçcfs,nec Alcxadcr Arfftotelcprçcepto** tecaruffle memorâtur. Quf ctfâmfpfe Homero quafipulufno fndormfrc gaudcbat,capftcq; fncûberc eius poefi,cfufdéq; Ilfadem gloriæ armfs afle qüédçfnftrumétû elfe dfiflftabat ÔC vfatfcû.Eant fgitur fllf quoufs gétfû, ticcpatriç fefe pofihac imputer,qui humanarû reru fntcllfgcntfâ,earumcç dfcédo explfcatfone,regno Frâcfæexplodût,vitra Alpes SC Pyrenen pro** tcruc fummouétesjtaq ferre cœlu noftrû eximfç fllç dotes humanç mentis ftequeât,facrarû Ifterarû tatu ftudfo furfsqj accomodatû , vtrûcp enfin ftu** Hfûftobfs homines benfgnf relfgfofîq? largfûtur, Atquf fi verû faterf Ifcet,

hüîüfmodi elogia Galloru pauèoru homfnû crimmc l'nualuef üt^cjuoçi nvi xime interfuit pâüca confulto âc ciUilitcr agi, quitus vt quidtß vifum cft ipfîs,ita pro difcèptatOjCofùltOjdecreto atq^ctiâ tranfaéto habi'tû cft pic/ ruq;. Eft autê artis aulice fhüétup'n ii's quç paucis placita funtj impen'ofa plackaprincipû adûbrare.Ita fît vt quç priuatimpaiicis côducût,ea rcgni toti'us ccruicib’ capital! Ifcétia iniûgâtur,vt ne gemere qdc populo onerf fuccûbéti liceat.Hoc cû nue oês SC (ciÂt SC obfcure no ferat ^mos era lam nofter SC noûrîs Si exten's innotefcit^ ndiculû eîl qgt; acuti gda hommes fucû fe faceré pen'nde ordinibus vt plebi arbitratur. Ego aût fîc c5tédo,fî acrei's rerû cofultos dccretis aulicis faciédis adhiben raoris fuiflet,ÔC qdé bona hde adhi'beri,non vt arbitri tâtum oculati Si fpedatores effent rerû prçi'udicio fandliore trâfaârarû Q'd em îa dm tràflatitm effe cÓffat^ hand dubi'e no magnopere cofîlio peregnno accerfîtorj egercin^.Q^d genus no/ null! homines graues ,feftme ampledti ferutur,rci magis fuç ^vt dicft^ | publice proui'détes. qd tarne ipfa vidcrit prouidéti'a,nûc cm earurcrûiu/ dîcîû lïbês fuftinuerim. Quato vero detenores pn'fcis GalEs nue fumus, quorû tâtufijiffe ftudm audiédi attétc quicqd in mediû cofuleref*, audor eft idé Strabo, vt fi quis cëfente alio comitterct vt interfari vel aliter ob/ turbare vidcrcturiviator ilico magiftratus, minitabûdus enfe ftrido in eu infurgeret . *A9» to çî* toïç o'cæti/'jîoif lt;ru^L€c2vop.av yaj 2ç flojuCï rgt;i Aiwt« koI 'njoffiüpÇ vTTKftï)«; scT«o*pltuolt; r ^îlt;poç K A6(alt;r»7«v/ÀiT âiraAÎj. Sed tûc apudGalloS in mediû côlîlia agitabatur ,lîcut Si no itapridé homines cofuîti cëfetc in cofeffu libéré iubcbâtur,nûc mos inoleuiffe fertur ita publica feita faeiédi vt in pôtêtiorû fententiâ omnes pedibus cant.Confîlii ^vt fertur^ mens Si eade fcntctia,tâta eft inter hommes cocordia Si charitas, quando in collegiû nemo affumitur nifî a collegis adoptatus,in verba(^collegaru adadlus, vel falutator fcrctarius (^vt vtar nûc verbo comico^vel vi faticu iufdâ mirifici admiffus, Hoc fîuc verû fortaffe,lîue (^qd malim videri^me/ dacio permixtû eft,indigna certe eft q» famâ id circûferêté vitra Alp^^ Pyrenen,cópefccre negligimus, id cm referre rerû noftraru puto, Scdcni illud(vt aiût) miropreconio dignû,omni(p memoria prædicâdû qpalu/ dates duces vidimus rerû bellicarû callentiffïmos imperia a togatis acci/ pere coados,qui nuq caftra ante vidiffent .Togatis dico,quidfî ctia ab in/ fulatisC' adeo Martios omnes fpiritus homines Franci gerimus.Eugeme/ morabile cxëplû,ÔC infîgné inomne æuû raemona huius feculi fadurum. fed infenfum Martis numen (^vt exitu tâdé patuit^prçpoftcrû ordine reru auerfatûcft.ôC tatâindigm'taté fecutç eueftigio clades expiaucrût.Ecqu«^ nam vng têpore poft viuorum memoria cbgruëtius rcrum cuenta cœptis refpodere vifa funtî' Vt em nil no prçpoftere geftû eft, ita nihil no exitutn dirû habuit,vnde æterna nota (^quod refero mœrens^ patrif eft inufta.fa/ tis certe no noftris moribus imputâda,vt intéperiis ados tum fuiffenos pute,qui nec ius nec fas refpiceremus,diraslt;$imprecâteis oppreffos obau diremus.Eorû fortaffe vice dolere nos debemus,fîqui funt qui inconiuni crimine ifontes, aliéna ùiuidia vel flagrarît vel afflati fînt.Sût cm Si mor tui Si fuperftites quos varie fama promit codé in reatu,ad pofteros ctia no

Hubie tritura .Quo magisonirû cflc potefl:,^ omnes nue vultus noftri vè lut fotdibus excuflïs ferocé etiam prçfcrunt fecuritatémec de ore famæ co ponendo laborare quoquomodo vi'demur*Veruhoc têpus mittamus quod Tragi'cos pene euentus omneis habuft,ÔC Humana fortafle mai'orès prouî^^ détia, quod vtinâ ipfum eximi hominû mein one pofTetpie tragœdias exci tare li'bens rebus fa lætioribus vIdear.Quod eni'm bcnc cœptû eft agi,fpegt; ro deum approbaturû.Quo fie vt hilarfus enanunc velut în portu naufra** giû cômemorê,vt naufragi rafî ac pileati folcnt,prçten to faóli periculo lo quaciores.Vrinâ fgitiu- fatalibus minis femel defundti fîmus, nec Verfurâ fecen'mus (^quod ommari noli'm2)mutato credi'torc.Qua in re fî fpes nô fe fellen'tjSi bene omnia eueniat,nullas mortaliû partes cofîlnqj noftri omni no fm'fle credâ,fed omrna prouidétiç fupernç accepta referéda céfebo,qux pHuatat^vt arbi'tror)pictatenô publi'ca exorata,luxatârerû noflrarû fum/ niâ,moll{(^vt aiunt^ôC facili articulo,necopinâribus noftn's repofuit l'n fe/ tlcni,qm'ppe admoto tépeftiui laxaméti fomente, tâdfper vtriflt;^ partibus tcfpirare,quietislt;ç cofîlns animû l'ntédere appellereqj licuititametfi nénul 11 funt qui obnixe ÔC refraiflane cotenduntres Frâcicas non pofle l'n eodé cardi'ne verfari glorix atlt;ÿfelicitatis,fîiifdem mam'bus vfura fît refurgés, ^dbus e gradu deiedfa efle dicîlitatur.quodfî omnibus itidé perfuafum ef let,adiurâdos per chanflïma pignora quofdam efle dixiflcm, vt pauliTper iftincfaceflentesjvalidjorès manus ne dicâtcrfîorcs,habenas rerumtenere Paterentunprçfertim quû quorunda aut ætas aut ratio vitæ,receptui cane teiamdi'u videatur.Sedfîeodc capitef^vt fperamus^nfdcmcç manibus do-^ ’nînus in gradum nos reponaticrit omnino cur diuînu beneficium grâdi'us cxiftimare poflïmus .Quare in earn fpé fîgillatim concipere vota debemus, quandoqiudé ea publice nuncupate non folcmus ÔC fortafle præftat(^quod aiebat Auguftus)contentos eiîe hoc Catone,quandoquidem fpes iam hP Urior affulfît diuina benignitateitanta eft enim cétagio in illo cercopû co nenticuloivix vt inuenias qui fidem bona illuc adoptatus agnofeat, alios confeftim eofdem efle credasiita fui diflïmiles fiunt hommes triduo verfî** pelles,ôC quafî ad fluuium Lethen biberint priftinæ fuæ fortis omnino obgt; litfîftuntur,immo veto humanitatis ipfîus atqjmortalitatis: hominum vegt; ro veneficorû at(ç fafeinatorum cociliabulû dirû auerfandumcçivfqucadeo fenfus omneis humanos afïïcere aulica ilia delinimeta cernûtur.quafî vene na Circeia atqj magica,partim vt honeftatis SC officii, partim vt alt;ftus ois libcralis oblifîefle vidcâtur.Quotus em qfqjeorû q in adytû femel illud bcatu afcéderit,ad familiaris poftea SC ciuilis amicitiç officia, aut oîno ad æqui boniq; intelligêtiam defcédit,priufq prçceps ruit,aut inde depulfus ®ft»Tû demû auté placides eos videas SC mâfuetos,vitâexecranteis aulica, ipfos deuouéteis inferis,fî vnq impoftrici pellacit^ remorç crediderint pditec^^tenaci,cuius olim vifendç cupide ignaris inceflerat.videlicet quafî 3b aula fîbi exilium confeifeere præoptarint, q in ea confenefeere morum at(ç animorum certiflïma internicione, quum feiamus neminé adhuc corû quibus in earn naflam ambitionis penitus infînuaffe cétigit, ad quieté mu nicipalcciuilialt;jinftitutanifî retrogradû atijitide reftitantéreuertifle..

Pronubale« ybafîlicaîii,vnde circularcs,c5uiuialcscpin oppiHis exèitatUf fagt; tanîim bulç:quum ii' quos excunatos vocat,vclut ci'uitate donari inter municipcS faeft abcon« cœpereprofiter!.Eos ccrncrc eft aulçreliélçdefîdcrio vultuofos,aîos^côlt;gt; d3uidR^'?s defpódenteiSjVt g tabiHco doloreægrcfcétes,ad extreinâ maciéléta cum forore tabe de/îderii perarefcac. Vtinâ igitur ii magiftratus g rebus lâ accîfîs in Regis An* f J tépus pertracli funt,quo pacificaton'ç legationis ÔC pronubç métio:au/ lufpfcariali« rpice(^vt fpero^prouidentia excirata eft:(^cordi' em id fupen's quoq;fœdus quidincóma efle credendû eft,qui omnia in vnû congruéti'a tempus appofîte téperarût) dum yidetur ytfnâ inquâ l'is magiftratibus inftmAu quoejh diuino veiuat in mentémunc' exauleinno» , . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ rr ® z* । nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i «ri'

uatione. nbsp;nbsp;nbsp;nobis omnia elle prona h ad priltina cocupimus SC cotcndimus reuoiui rcli

ci'tatéjhoc modo memmerint futuris benefalt;fti's præterita errata effe obligt; Telephium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;velut in Telephi'o vulnere fabulatur,fic m noftrarû rcrû clade ea/

vulnuï, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dem manus vulnifi'ca medicacp comemoref' fuifle. Sic emtn per me li'ccbic

eîs corona quoqi grami'neâ fperare quo nullû honorifi'centius præmm efte poteft.Eft in antiquorûprouerbio,SeroPhryges faperemos igif'ab ns(yC Alias res age fertur^oriûdi/ero falte refipifcamus.Sed per deû fuperosqj omrieis inter oêi^depon”. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;folemus)ôC porreefta ,alias res agere aut nugari defînamus .Quifnâ

xe ei^Tei qasc 3uté noftrû nouit an diuinç fatis mifericordiæ iis cladibus litatû fîtJ'at nos inftit, nec a« tei voti tâti patiter SC dânati exiftimatione noftta fumus, nec exolucre aiii ter™ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;religionc inprçteritûmagnoperelaboramus. Tu hoc Gallicûfemp

fuit eritq?:accinlt;ftos ftatim vt difeindos gloriari,vteft inprouerbio cófe^ crato.Hic me interdû meticulus fecurû cfTe no finit, vt qui feia ex propu/ gnatoribus prima quaq; occafione oppugnatores futures. Verûenimuero ne odiofus elfe vidcar religione nimia SC ominofa prçfertim quû niaiorib’ Auguratur aufpiciis(^vt fama eft^ôC luftratiore cxercitu res gefturipofthac fîmus,tâ^ îiam^expX inftftutû cû fpc noua reuertar. luuenalis Satyra .iiii. Mullû fex'inP tioncra.*^ libus emit, Aequanté fane paribus feftertia libris,id eft(^ingt Merula)pen denté libras fex pro numero feftertiorûxnâ mille nûmos feftertius valebat. Scribit ern Pli. Afiniû Celeré feftertiis olt;fto mullû emi£re,quod preciûfu life o(fto milliû nûmû Macrobi’tradit.Coprobari etiâ hoc ab Horatio po teft,illo in loco,Si quadringétis fex fepté niillia défunt Plebs eris.Erat em legitimus cefus equeftris quadringétorû milliû.Merula in hoc lapfus,fîngt; gulos feftertios millenûmos effe dixit.Tranquil.in Cæf. Annuâ'ctiâ bitationé R.oma: vflt;^ ad bina millia nummûn'n Italia no vitra quingenos feftertios remifît.Seftertios quingenos pro quingétis nûmis pofuit« Quo in loco Philippus Beroaldus,interdû(^inquit) hæc obferuatio apud erudigt; tos cuftoditur,vt feftertios genere mafeulino vfurpét fignificâtes minutu/ la fumma: feftertii vero neutre genere pro maioribus fummis,vt quadrin genta feftertia pro quadringentis millibus capiatur,quç fumma eft cenfus equeftris.Sed hæc no femper ad regula^inquit^tmt exigenda. Antomus vero Sabel.quatum eo in loco addubitâucrit facile inteliiget qui eius corn' mentarios legerit.Idem Tranquillus in Augufto,Senatorum cenfum am^ pliauit,ac pro odtingentorû millium fumma duodecies feftertium taxauit, fuppleuitq^non habentibus. Quo loco idem Sabel. Sic omnes (^inquit) Tränquilliani codices quos vidimus habét;fed minuere idfuiifet cenfum

; 7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: L T BE R I. ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ ;■ ; y - Fo.XXIL

pcgt;n aügere,fî ex ôdlingeti's tnilli'bus nûmû ad duotîecïes feftcrtiû contrà** Xificç. Qiiare authæc noftra,aut nulla quod videatn alia quadrare poterie ledio.Eric igftur vera led:io no duodeefes feftertiû, fed duodccics centies fçftertiu,vt ex parte terti'a autîlus fît cenfus.qdidé valet ac fî dicas, voluit Auguftusvt fînguli Senatores qui oéli'ngéta poHederat fefîerti'a,mille QC ducéta poflïdcrét.Habui't cm fenertiû mille nûmos. Hadlenus ille: cuius yerba Beroaldus diHïmulas duodeefes céties legit,ÔC ftfdévt Sabel.inter/ prêtât'',vt fît feftertiû pro mflle numfs. Hæc eius cmendatfo cufufmodf fît poftea vfderfmus,nûc ad reliquas auôlorftates pcrgam^.Idé l’râq.fn Cçf. Ludîs Deefus Laberfus eques R.o.mfmû fuû egit,donatuflt;J qngétfs fefter tus ÔC annulo aureo fefTum i quatuordeefm ex feena per Orcheftrâ trâfîftî qufngéta feftertfa baud dubfe ^p cqucfîrf cêfu pofuft, fed q fa audlus eHet. Saluft.fn Catfl. Ad hoc fîqufs fndfcaufHet de cofuratfone quç côtra Rép. fada eratjprçrafa dccreuerut feruo cétû feflertfa ÔC Ifbertaté,libero fmpu/ nftaté efus ref,ôi ducéta mflliafeftertfû,Vbf fnterpres Laurêtfus (^vtarbi tror^Val.fcftertfû duas libras ÔC femfs fîgnffîcare dfxft, ÔC nfhfl prætcrca addidft.Plf.lfb.fx.Duofuere maxfmf vnfoncs per omne æuû,vtrûq^ poHe-* dit Cleopatra Aegyptf rcgfnarûnoufHïma, per manus orfétfs Regû fîbi tradftos.Hçc cû exquffîtfs quotfdfe Antonius fagfnaretur epulfs,fuperbo fînaul ac procaef fallu, vt regfna meretrfx,lautftfâ cf^ oém apparatûq^ ob/ tredâs,quçrcntc eo quid aftruf magnfficétfç poflet : rcfpôdft vna fc cœna cènes fellertfû abfumpturâ , Cupfebat dffeere Antonius,fed fîcrf nojîoflc arbitrabaóEtpaulo fnferfus. At fila abfumpturâ fe ea fncœna taxatione confirmas,folàlt;jpfe centfes fellertfûcœnaturâ,fnferrf méfamfecûdâ fuflit. Expræcepto,mfnfflrf vnû tantû vas pofuerc ante ea acetf, eufus afperftas vfsq^ fn tabé margarftas refoluft. Gerebat aurfb^ tû maxfme fîngularc fl/ lud ÔC vere vnfcû naturç opus.Ital^ fpcëlâtc Antonfo qufdnâ effet adlura, detradû alterû mcrfît,ac Ifquefadlû abforbuit.Sfc fn omnfbus exéplarfb^, Icgftur.Iamprfmû Plfn. hfs verbfs fîgnfficat cétfes fellertfû fmméfam effe Jummâ,vt quâImperator prodfgétfflfm^ Antonfus vna cœna abfumf pof fe nô crederet,quâtf vnfo ællfmat^fît toto orbe nobflffffm^.Quomodo fgi tur credibfle illud Trâqufl.fn Vftel.I.ndfcebat auté alfud alff prâdfû cade ' - / 'a die,nec eufq minus fîngulf apparatus quadrfngêtfs mfllfbus nûmû côllf/ terût.Sfccrh fbilegftur,nô quadragcnfs,vtfnNerone,Quadrfngentfs fn

pudû fellcrtffs aleâ lufît. Plfn.codé Ifb.Lollfâ Paulfnâ quæ fuft Caff prfiî locus? cfpfs matrona,nec ferfo qufde aut folennf cçrfmonfarum alfquo apparatus fedmedfoerfû etfâ fpofalfû cœna vfdi fmafagdfs margarftffqj opertâ alter 'üó textu,fulgêtfbus toto.capfte crfnfbus fpfris collo monflfbus dfgftfstp, quæfumma quadrfngcntfes fellertfû collf gebat jfpfam confeftfm paratam -nuncupatfonem tabulfs probate î ncc dona prodfgf prfncfpfs fuerant, fed auftæ opes ,prouf nef arû fcflfcêt fpolfïs partæ.Hfc eft rapfnarû exftus,hoc fuft quare M.Lollfus fnfamatus R.egû munerfb^ fntoto orféte,fnterdfdla amicitfa a C.Gæfare Augullf filfo venenû bfbcret,vt ncptfs efus quadrfn/ géties fellertfo operta fpedlaretur ad luccrnas.Ego ex antfqufs exempla/ rfbusnonnûcupatfonç fed aucupatfpne lego,hoc fenfu,LoUfam parata px»

tabulis domeflicæ rati'om's aui fui probarc f quo tîtulo Lollius vnuqué^ lapi'llorûvnionûqjcôpafaflet. Aucupatio cm lucrû ß^mücnt, Inantiqws cdâ libris nô fpiris fed fpira lcgitur,id cfl cnmu côuoiutorû orbe. Cîccro in Prætura vrbana,Dixi in prima adionc me planû efle fadurû, C.Verre fcftertiû quadringenties contra lege abftuliflc. Atrocia autéfurta Verris fuifle in Sicilia , quam rapinis propemodum exhaufît, ex adionibus ipfîs Verrinis licet plane côiicerc.Quoçi tamé fumma Cicero no vitra quadrin gêtics taxauit cû omnia oratoric augcrct.quâti.f.Plini^ rapinas oriétis in M.Lollio,æftimatas dixit: quod omnino diflcntancû cft ab eo quod Trâq. decœnis Vitéllianis dixit ôê aléa Ncronis,fi feflertium quadringêtics feflertia quadringéta idéefle intclligam^, vt Trâquillicnarratores volue rut.Trâquil.dc Claudio loques anteq ad principatû aflumeref’, Poflremo etiâ feflertium odogics prointroitu noui facerdotii coadus impêderc,ad cas rci familiaris anguflias dccidit, vt cû obligatâ ærario fïdê liberate no pofletjin vacuû lege prçdiatoria venalis pepéderit. Vix hoc couenire po/ tefl cû co quod Saluflius dicit de cétû feflertiis quç ex prçmio indicii fer^ uo décréta funt publice, vt duccta libero. Quid iîlud eiufdéPlin.lib.xxix* vbi de medicorû flipédiis loquif’fQuintusvcro Stertinius imputauit pd^^ cipibus qgt; feflertiis quingenis annuis cotêtus cflet: fexcena cm fîbi quçûu vrbis fuilTc numeratis domib’ oflédcbat,par SC fratri cius mcrccs a Clau-^ dio Cçfare infufa efl.Quingena feflertia annuâmcrcedéfuifle dicit medP cis fub Komanis principibus,ÔC quadringêtics feflcrtiû,vt imméfas rapi** nas in Lolliû criminofe cxtulit.Quid illud Trâquil.dc teflaméto Augufl^ quonâ modo cxplicari poteritfaut quid animi tandé eo in loco interprétés habucrütfLcgauit^^inqQ populo Ko.quadringêtics,tribub^tricics quin^ quics fcflcrtiû,prætorianis militibus fingula millia nûmû,cohortibus vr^ banis quingcnos,legionariis trccenos nûmos.Ex hoc ccrteloco illi debucrûttquomodo cm populo Ro.fatiffaccre quadringéta feflertia po tuiflcnt,id efl tertia pars cenfus Scnatorii,prçfertim cû in fingulos legio** narios trccenos feflertios legaretf Magnû aût militû numerû tue fuifle ex ciufdê audoris lcdionc nouimus,qui in codé Aug. quoda loco fie inquiG Exmilitaribus copiis Icgioncs ÔCauxilia prouinciatim diflribuir,clafleni Mifeni SC altéra R.auênç ad tutclâ fuperi SC inferi maris collocauit. Huuc principê Orolîus lib.vi. feribit quatuor SC quadraginta legiones habuilfe ad tutamc orbis,id efl imperii R.o. Eufebius autê audor efl cêfu fub Au** guflo ado,Romanorû capitû quadragics femel cêtena millia cenfa fuifle. Age trâfcamus ad rcliqua quæ fcquûtur in codé loco Tranquilli^Rcliqua 0'nqt) legata varie dédit,produxitcç quçdâ ad vicena feflertia,qbus folué-* dis annuâ die fïniit exeufata rei familiaris mcdiocritatctncc plus peruêtu-* rû ad hçrcdcs fuos,q millies SC quingêties profcflTus, ^uis viginti ^xiiiiis annis quatcrdccies milies ex teflamétis amicorum percepiflet, quodpene omnccû duobus paternis patrimoniis,ca:tcrisqîhæreditatibus in Remp. abfumpflflct. O dignû etiam atlt;p ctiam locum qui plane enarretur,quod hadenus fattû non cfl.Idem de Ncronc,Diuitiarû SC pecuniae fruduin no alium putabat q profuûonê,fordidos ac dcparcos efle quib’ ratio impen**

farum côftaret.Laudabatmirabaturç^auuiiculû Cai'um nullo ma^fs nomi a Tyben'o relîdas opes ûi brcui fpanoprodcgifîet.Qüa** re neclargiédi ncc abfumendi modû tenuit.In Tiridaté,quod vixcrcdibile vîdeat'',o^ingêta numinû milUa djurna erogault,abeunti'(jj fuper fefter ti'û ftiillics cotulit.Quçro quonâ modo côfentaneû fuît Neronê principe pro«* fufîflïmû Tiridati Àrmcniorû régi no plus q mille feftertia dono dcdifle, cum manéti diu in vrbè odtingéta diurna penlîtaretC' Idem de Caligula lo quens,Nepotinis fumptibus omnium prodigorû ingénia fupcrauit: in exgt; truftionibus prçtoriorû atqj villarû omni ratione poflhabita nihil tam cfgt; ficerc cocupifcebat,q quod cffici pofle negaretur.Et paulo infra, Ac ne lîn gula cnumeréjimmenfas opes totumqjillud Tyberii Cçfaris vicies ac fe.* pries milUes feftcrtiû,n5 toto vertéte anno abfumpht.Quo autc intellige«* re poflimus imméfam quandâpecuniçcdgeriem bis verbis fîgnificari,ad«* deinus id quod idem de Tyberio in vita eius fcripfit, Procedcnte (^inquit) demum teporc ad rapinas couertit animum.Galliaru ÔC Hifpaniarum Sy riçqj SC Græciæ principes confifcatos cóftat, ob tam impudés calumniarû genus,vt quibufda nó aliud fit obiedlu q q? partem rei familiaris in pccu/ niahaberét.quâtçvero pccuniçexiis cofifcationib^cxaggerari potuerint, vno patebit exemplo apudeundcm in Caligula qui Tybcrii fucceflbrfuit, de quo in initio principatus cum optimum principe fimularct, ita inquit, Sijquibus régna rcflituit,adiccit SC frudlu omniu ved;igalioru SC reddituu •nedii teporis,vt Antiocho Comagcno feftcrtiu millies confifcatum.qux quanta fit fumma mox fortafle coftabit. Age veto porro etia ctiamqj per/ gamus,ôC audlores alios linguç latinçpercenfeamus, vt SC rei difflcultas apparcat,0C hulus fufcepti laboris neceflïtas ac precium operæ, fi diuina tandé benignitate propofiti copos cuaferim,0i huius çrumnç(^vt ita dica) vmbratilis Hercules.lamprimu Tacitus lib.xIi.Fixu eft ere publico Sena tufconfultu qua llbertinus feftcrtii ter millies pofleiror,antlquçparfîmo«* uiçlaudib’ cumulabatur,de Pallâte liberto Claudllprincipls loques.Cu«* lus Immodicas opes Intclllglmus ex illo fatyrlci loco Sat.prima. Ego pof fîdeo plus Pallâte SC Licinis.Et ex Trâquil. verbis In Claud.Libertorû angt; tcomnesfufpexitNarciflum ab epIftolis,ÔCPallanté a rationib^,quos de^ creto quoqjSenatus no prçmils modo ingétibus,fed SC quæftorlls prætoz tüsrp ornamêtis ornari libérer paflus eft . tâtû prçterea acquirere SC rape fe,vt queréte co quondâ de fifei cxlgultate,no abfurde fit didû,abudaturû fi aduobus libertis In cofortiû recIperef’.EIus auté Senatufcofulti in Pal/ lâtis gratiâa Senatu expreffi raemInItPli.iunior,adMontanû feribes his verbis IndIgnabûdus,VIdebis,deinde indignabcris fi legerls,q3 nlfi lege/ fis no potes credere.Eft via Tyburtina intra primû lapldé,proxime adno/ tauimonumcntû Pallatls ita fcrIptû,HuIc Senatus ob fide pletatcqjerga patrones ornaméta prçtorIadccreuIt,ÔC fcftertlûx:entlcs'qulnquagles,cu/ lus honore çôtentus fuit.EquIdé nunq fum miratus quæ fçplus a fortuna | aludlcio proficifeeréturunaxime tamé hic me titulus admonult,q eflent hiimlca SC inepta quç interdûln cœnû,in has fordes abiieerétur. qux de«* BKpIllc furcifçr SC recipcrc aufus eft SC recufâre.Tranq.rurfus In Othone,

Ncc quicg pn'us pro poteftate fubfcnpfit q quingêti'cs feßcrtiu adperagê dâ aureâ domû.De aurea domo Nerom's loques qui i'a fefe intcremcrat.Et in Galba, Ad Nerom's mediu pnncfpatü in Ïcceuu plunmu vlxitmc ad ge ftâdû quidé vnq aliter iter ingreHus,q vt fecu vchi'culo proximo dccics fcf ‘tcrtm in auro efferret.Idé Tacitus libro itfdé fupradiVlo,Eodé Nerone ogt; ratore Bononiéfi Coloniç igni' hauftç fubuentû cétics feftertii largitione. Cicero in Philippica ilia nobi'li,Vbi eft fepties millies feftertiu quod i'n ta bull's quç funtad Opis patebatTuneftac qui'dé i'lli'us pecum'ætfed tarnen fi lis quoru eratnó redderet'’,quç nos a tn'buti's pofTct védi'carc.Tu auté fefgt; terti'u quadn'ngêti'es quod Idi'bus Mardis debui'fti',quo modo ante Caléd. Aprilis dcberedelIiftiïEt rurfus, Syngrapha feftertn céti'es p legatos vi ros bonos,fed ti'midos flC fmperitosüne fua,fine reli'quorû hofpi'tû R.egis fenrctia faóta i'n gynçceo.Ex fynagrapha qd fis alt;ïturus meditcrc céfco.Et pro Flacco,Vel quod aîtLucei’ L.Flaccum fîbi dare cupîflc,vtfidefeab/ duceretjfefterti'u vicies,ÔC eum tu accufas auantiç que dicîs vicies voluiP fe perderefTacitus lib.xüi.de Neronc loques,Sed nobili familiç honor au d-us eftjoblatis infîngulos annos quingenis feftertiisjquib’ Mcflalapaugt; pertaté innoxia fuftentaret. Aurco quoqj Cottæ SC Aetherio Antonio nua pecunia ftatuitprinceps,qq per luxu habitas opes diiTipafTent.Quoin loco ne quinquagenis legendû putetur,Trâquillus de eodem, Senatorum (inquit^nobiliflimo cuilt;p,ÔC a refamih'ari deftituto annua falaria, SC quigt; bufdâ quingena côflituit. Et de Vefp. Expleuit ccnfum Senatorû, cófula res inopes quingenis fcftcrtiis annuis fuftétauit.Et rurfus in Neronc,Pôgt; peiû Paulinû vedigalibus publicis prçpofuit eu infedatione priorûprin-* cipû,qui gfauitate fumptuû iuftos redditus anteiflent, fc annuû fcxcétics feftertiu Keip.largiri.Êt rurfus,CladéLugdunêfem quadragies feftertio folatus eft princcps,vt amifla vrbi reponerét.Et iterum.Bis SI vicies mille feftcrtiû donationibus Nero efFuderat.vbi no mille, fed milies contra fïde Sactonü lo. exemplariu lego.Veruenimuero quado quidé imméfa,ac caliginofa audo ritatû fylua reftat,apud iuratifTimû qué(^ audorû lingux latinç fparfaru, tempus iam verfandi cardiné ipfum obfcuritatis effe duco,6i illudfortafle prçfandi per parodia,Pâdite nûc Helicona deçme fi in defîores fenfîm tcnc bras infînuemus,nulla(^vt fie dicâ)E»cc explicationis prçlucéte, intérim le dores magis in hallucinationé inducerc,q luce aliquâ afferre tenehricoRs locis videar.proinde vt ré obfcurâilluftrarequoquo modo poirim,lucéab AinûmuIiM ipfo capite rei accerfendâ habeo. As igit'’ qui SC aflis dicif vt antca didu eft,libralis nûmulus crat,quod nome inditû eft nûmo,iâ inde ab eo tépore quo Romanus populus çrc graui pro nûmo vtcbat'’.Pli.lib.xxi.de Scipio ne cognométo Suarione loqués,Nec ci fuit in bonis funcris impefa.aftcs ergo cótulit populus ac funus elocauitjquaqj parte fcreb3t'’,florcs eprofpc du omi fparfit.Traq.in Augufto,Exnodurno vifu ftipé quotanis die ccr/ to cmedicabat a populo,caua manu affes porrigétibus praebés. I dé nûmus Libella. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;libella dicitur, per diminutioné a libra,qq libella argétea eiTet vt audor

eft V arro.Cicéfo î Verré ad.iii. Ecquis Volcatio fi fua fpotc veniflet,vnâ libella dediflet,Libella pro afle pofuit,ex eo didâ q» Übra çris valebatpd

’ tiBER .ïj ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ro.xxiin.

eR afle.cum aute rhimtna pecuniola fîgnifîcare voletât,afTem Si libella di ccbat.Idem pro Rofpio; comœdo de pœna plus pctétiu loques, Si petieric feller .lui .hic niß. planû faci't feftérdiïi. ad libella übi deberi,caufain pdit.fd eft fîmi'ni'mo quidé nuiumo minus debitum fuit,ex formula plus petitfo/* m's caufa cadit.Plautus in Pfeucl^Si quidé herele etiam fupremi promptas thefauros louis ,tibi libella argent! nunq credâ.Libella auté argent! ideo dicitur q? nummulus erat argéteus vt prædiximus .Quin ôê fîgnata ftatim argentea pecunia coflitutum,vt denarius nummus libris decem æris vale** tetjôCfeftertius dipondio ÔC femüTetqua ratione quaterni feftertiï denariû vnum æquabantjVt aucîlor eft Feftus.Diu autem populus Ro.æreo num«* mo vfus eft,cuius re! teftis Pl!.l!b,xxx!!!,h!s verbis, Argentum fîgnatum eft anno Vrbis quingenteftmo o(ftogelimoquinto,Q,Fabio Cófule,quin(^ annis anteprimum Punicu bellum:06 placuit denarius pro,x.libr!s,quina tins pro qu!nq^,feftert!us pro dipodio ac femifte.Idem,PopulusR,o. ne ar«* nbsp;nbsp;gentuin

gentoquidéftgnato ante Pyrrhum Regem dem'cftum vfus eft, libralis vn fignatum»^ de etiâ nunc libella dicitur,ÔC dipodius appedebatur aflis .Quare çris gra ins pœna d!(fta,ôô adhuc expenfa in rationibus d!cuntur:item impendia ÔC pondera,quin ÔC militum ftipend!orum,lioc eft ftipis ponderâdæ penfato** les libripendcs d!cuntur:qua confuetudine in iis emptionibus quæ mancu £,|,r,«pendes; pl funt,et!am nunc libra interponitur.hadlenus Pli.Ego in verbis fupradi ftis ex antiquis exemplaribus duo verba emendâda cenfeo, vt pro podera Plüiiiloc, dependcre legatur,ôê pro macupi mancipii.quid autem fit dare SÓ vendere inacipio,nos primi vt arbitror docuimus in Annotationibus in Pandedlas edltis.Fuit ante hie ordo rei nûmariç,vtprimum Romani çre graui,id eft nutnmo rudi ÔC inform! vft ftnttpoftea ære fîgnato,quod fuit fub fexto de/ mu Regetdeinde argento ftgnato anno Vrbis.ccccclxxxv.audtore Pli. his verbis,Seruius Rex primus ftgnauit æs: antea rudi vfos Romæ Remeus tradit.fîgnatu eft notapecudûtvnde ôC pecunia appellata.Maximus cenfus CX.mftüa afïiû fuit illo re2e,ôi ideo hec prima claftis. Nûmû auté SC fef

tcrtiu ide fume notius prope erat, q vtprobari deberet, niii in hoc Meru/ musamp;fefter» la vlr doétus falfus eilet,vt fupra admonu!mus,ôC Calderinus vir ingenio nus. fus nun^d apudluue.Satyra.vi,denariû efle dixüTet. Cic.î Ver.aél.iiii.Fa fta eft fp5fto feftertiis qnqp coegic Scâdilius recuperatores aut indicé po ftulare.ftt paulo poft,Coeg!t enim (^inquit) Scandilium quinqj ilia millia nuinmuin dare ac numerate Apronio. Etrurfus inferius, Cogit Scand!/ Hum Apronio ob ftngularem improbitatem, atq? audaciam prædationélt;ç nefariæ focietatis fe feftertium quincp millia mercedis nomine ac prçmü dare. Quinq? feftertia, quinqj millia feftertiû,ôC quincp millia nûmum pro codé dixit. Vitruuius lib.i. Ab Senatu populolt;jRo.petiit,vt liceret trâf ferre oppidû cóftituitq^ mœma,ôi areas diuifît nummoqj feftertio ftngulis municipib^ mâcipio dedit.i.feftertiis ftngulis areas çdificaturis ciuib^ vé

did!t,q res iftar donatiôis,imaginé véditiôis habet:quo mô SC nûmo addi«* Nummofef« cere Suetonio in Cçfare.Valeri^li.v, M.(^inqt^Cornuto ptore fun^ Hircii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

SC Pâfç iuflu Senat’ locâtc,q tûc libitina exercebat, tu rerû fuarû vfum tu Addkerenu» niinifteriû fuûgratu!tûpoll!citifunt,pfeuerâti(jpoftulatiôeextuderût:vt mo.

éxequiaf u apparatus feftcrti'o numo ipfîs præbetibus addicefc^. Ab hmoi cofuetudîne emanauit illud Vlpiani in.l.fi quis de acqui'reda poffef. Si gs coduxcn'tjöC rogauerit prccario vti poflïderet,fî qmdénûmo vno cÓduxit, nulla dubftatlo eft qn Si. precan'û fold teneat. Col.lib.nn. Vini'tor licet fit emptus fex vel potius feftertiis olt;fto millib^cû ipfum folu fepté iugerû totx idé m 1111 bus nûmorû partû,vineasqj cû fua dote.i.cupedamétis Si bus bînis millibus în fîngula iugera pofîtas duco,fit tu in aflem cofumatu preciûfeftertiorû.xxix.milliû. Hue accedût femifles vfurarû feftertia tria millia Si quadnngctî oduaginta nûmi bicnn têporis:quo valut infantia vi nearû ceflat a fruétu.fit in aifem fumma fortis.xxxii. milliû quadringéto** rû odroginta numorû,qd quafî noinê ü vt fœnerator cû débitera ita rufti^ eus cû vineis fecerit,cius fummç vt inppetuû prçdi(ftâ vfurâ femifliû do/ minus c6ftituat,pcipere debet in annos fîngulos mille nongétos quinqua gîta faftertios .Mirû videri no debebat pro fepté iugerû,olt;fto iugerû apud Col.le(ftitari:nifî Si apud Hermolaûin altera editione itidé legeref’,capar te in qua caftigationes côdidit in librû decimûquartû Plinii, vbi hic locus citaf ad coprobationé eorû quç de vfuris famiflib’ triétibuscÿ Si cétefîmis ipfe dodtiiTime fcripfîtîlta vt primus erroré non modo iurifperitorû,fcd oîm neotericorû oftéderit. que locû fi ad calculû exigere voluit,facile fuit animaduertere erroré exéplarium.quona modo em ex olt;fto millib’ (^quod preciû ferui vinitoris Col.ftatuit^ôC altero tato, id eft oélo iugerû prccio, Si odics bhûs millibusÇquçfumtna propedada vinciédaqj viteiugcrum oefto taxaf* ) côfi'eri fumma vndetriginta milliû poflitf Qr fi folum fepté iugerum legatur,côuenîct ratio.Id enim in proptu eft,vcl in digitos calcu lum deducéti.Porto cum in femiflibus vfuris millenarius qiulibct fexaga nariû pariattôi quinquagenarius tricenariûæx viginti millibus fumma fit vfuræ mille ducéti nummi,SC ex decé millibus fexcenti: ex quibus fexagin ta ideo deducuntur,q7 fors no triginta,fed vndetriginta fît milliû.quarefe/ miflïs vfurç fumma crit annua mille feptingéti quadraginta nummi.’ qux in biennio duplicata,tria millia quadringétos olt;ftoginta nûmos feftertios efficit.Sic fît as fortis Si vfurarû triginta duo millia quadringéti oduagin ta nûmi.Rurfus fî hac fumma fub femiflibus vfuris occupata elfe ftatuas: cum triginta millia ratione antediéha mille oeftingétos pariat.’ôC duomiP lia centû Si viginti,id eft mille Si nogétos vigintitôC fî quadringétos odua ginta pro quingétis intelligas,vtex iis triceni nummi annui pariatur: fiet fumma vfurarû.M.nongéti quinquaginta nûmi:alioquin fîfcrupulofeexi/ gas(^quod Gol.neglexiOtot nummi huic fummç deerunt quot viginti in annopariunt,îd eft vnus Si circiter quadras vnius.id quodideo explicate voluimus,quia Hermolaus inexplicitû reliquît.’cotentus admonuifle loeit nec aliquid practerca addidit,q id quod fequitur,Ex his verbis^inquit ille) euidétiirime colligitur ex vfuris femiflibus no quinquagenos de cétenis, fed fenos duntaxatin annû redire creditoribusdicuti quaternos extrientP bus.Hoc quoqj vt arbitror addere debuit,fî in menté ei venir,cur cétefîma vfura dicercô quado id plurimû valet ad fi'dé facienda erroris deprehéfî,q perdiu fefellerac, Atq cum hçc ratio cétefîmç duodenos nûmos annuos in

Cngulos cétcnanos parlât,SC mcftruos lîngulos,facilcpatetideocéteJîiïiâ didâ cjjcêtefîmo menfe forte çquct.vfurarû cm dies olim in fîngulos méfes ccdere exifti'mabatur,vt hodie morib^ hums vrbis tertio quoq^ méfe cédût carû.pélîtationum dies quçprecio legitimo accepto prçdiis imponûtur,ôi mâcipio danfquot;, 66 citra vitiûfœnoris inftar habet.Dicitf etiâ centefîma vfu.^ ra,ideo(^nifî fallor^qa cétcfîmus nûmus pro fœnore ftatuif’.Cétû em nûmi . fortisjpariûtfîngulos nûmos méfîruos.hçc a Grecis txars»! dicit Plutar.in Lucul.'n^Srj) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;sxeAGo'f, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;as rès toxSs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, \^bl aiu, MffîJ'«

fubintelligo.Qr aût méftruçeffe ceferenf vfurç calédariû vocabulû docet, Calédanuni, quo iurifcófulti vtunt'’.proinde eu cétefîma vfura pro afle intell]gaf’,dimi diata cétefîma femiffis dicit'',ôê femis rurfus/dimidiat^,quadrâs.Siinibsqj ratio in triêtario fœnore ftatuif’îquod Antom'nus Plus R,o.prmceps tanq niinimû exercuüTe dicit'’,vt patrimonie fuo plurimos adiuuaret. Vidi hó^ mines iurifperitiflïmos q adhuc cétefîma vfura cû Accurfîo intelligerent, nec Hermolao affentirené’jôC iis lurifcofultis vtuné’ q cû eo fcntiût,calculo (vtarbitror2)offenfî,quénô facile expediût hoîes eius artis ignariîquç eau fa fuit, vt eu locû explanandû duceré.Verû ne de hoc pofîhac dubitef’jloc^ cft apud Pliniû in epiftolis ad Traianu his verbis ré manifeflâs,Pecuniç pu Wieç domine prouidétia tua ÔC minifterio noftro ôS iâ exaétç funt,ôô exigu tür,quç vereor ne ociofe iaceatma ÔC prçdiorû coparandorû aut nulla aut rariflima occafîo eft,nee inueniûtur q velint debereR,eip.prçfertim duode msairibus,quâti a priuatis inueniané’.Difpice ergo domine nunqdminué dâ vfurâ,ac per hoc idoneos debitores inuitàdos putes:6é fî nec fîc reperiû *:ur,diftribucndâ inter Decuriones pecuniâita yt reéle Reip.caueât. quod. qqinuitis ÔC reeufantib^,minus acerbu erit Icuiorc vfura coftituta.Duode nos aifes appellat plena cétefîmâ,eo modo loquédi quo nûc in ea re vtimur duodccimû denariû vel decimûquintû dicentes. Cicero in Prætura vrbana obiieit Verri q» pecunia fîbi attributâ ad coéptioné fruméti publici,apud publicanos relidta vnde erat attributajduab^ cétefîmis fœneratû? |ît:duas cétefîmas Cicero quatuor ôC viginti affes in cétenarios fîngulos dixit.De** îiiofthenes orator in ea oratione quacotra Aphobû vnu ex tutorib^fuis ha buit,hoc apertiffîme docettait em patréfuû Demofthené Aphobo qué tu** torefîbi dederat,in teftaméto odtoginta minas reliquiffe dotis noîe,vt vxô réfua Demofthenis matré,vxoré duceret,quas cû ille accepiiret,matré ta mé vxoré no habuit.Sic igitur inquit, -f^ ijSjjrt ti^oïx« tStdv rv zaedv* Mii Jï Stula 'riw /xkIsç« «yxHv/o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xsAiâba aiùi -tt^oix« cefaXav i-K tvvsa ôScé

îTr! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yav 2? To,7t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;to /ult;Aklt;x élwv,

AoAisa -jyîct T«Aw7«.Verû ifte doté huiufcemodi padto habuit,quare cû matre '' meâ vxoré no duxerit,lege qdé iubente debet doté cû vfuris nouenû obolû reftitueretfedfae drachmales tantû vfuras eû debere,has fî cû forte aliquis fupputaueritjduodecim annorû fpatio tria large taléta inueniet. Ego cum hâc rationé iniré,fîc colligebâ,o(ftoginta minç cétenariç odlo millia drach maru valét fîue oeftogies cétenas.Cû autéin cétefîmis vfuris, qlibetcétena rmsfîue quçlibet mina in anno duodenarium pariat, fî oélogies duodenas drachmas duceré,futuras in fûma drachmas nógentas fexagintatque fum**

mâ fî duodccics ducâ^^fiêt vndecim millia drachmarû SC quingeCX prçtef-* ea ÔC viginti ex quibus centû SC quindecnn minç fiunt^SC druchmx fuperât:quibus 11 odloginta minas,id eft forte addas,buntcentû nonagin-«' taquinq; minç,fta tria taléta fiunt SC quindecnn minç^cû.lx.minæ talétum ' faciâtjVt infra videbimus.Propter quod Demofthenes exadle fumma colli gere noies,large vel prolixe tria taléta dixit pro tribus talétis SC quadra-«* Vfurafefqui» tc.noué auté obolos pro fefquidrachma pofuit,qua ratione fefquicétefînia centefiina. vfura procederet,quâ ipfe vt oino aduerfario defenlîonis anfam prçcidcret,

ad centefîmâ retraxit. Vfurç feCquîcètclimç taxatç erat ex lege decé tabula rû in rei vxoriç adtione,eodé audlore in oratione gt;{51 vwças. ita enim inquit, xiXdVa sàv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»jiiji yuvMKOi. fKvMôvûU, TÇoïxa.îa» A' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cSoÂôJç ft/

K94gt;of«v,Lex lubet eu qui vxoré repudiarit,doté reftituere,alioq morç tépo/ TC interufuriû pédere fefquidrachmale.Ea aût adlio a-'iJn /'iKn vocata eft a So lone,vt ex eodéoratore nouimus.Itidé alio loco, ravTas TO»m tx« t«?

/a.»5î ii'V tS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ly r tjyv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3k7w IlSvjO îW ÎTri /faXiwï 2q 20« /iovov,a^aç

ccxoïTâ, zjuv«§ EujKa-a. Has igitur(^inqt^triginta minas habét nb ofFicinajôC tûeorû odlo annoruiqué G. quis drachmali vfura occupatû efle ponat,altc ras pariter triginta minas inucniet.Triginta minç quotânis tricies duodc nas drachmas pariût.i.trccétas SC (cxü^inta, quæ odlies dudtæ duo millia SC odtingétas odloginta drachmas valet.Hoc in loco orator numerû auxit mina vna SC quinta parte minçifuperiore auté exéplo numerû diminuif,vel quia cxadli calculi tædiû vitare volebat,vcl vt fummas potius rotûdas fa** ceretivtrobiq? tamé clarû eft eû drachmalé vfura dixifle,quâ LatiniccteG-^ ma dicunt.Eft enim drachma cétclîma pars minç,Sic fit vtcétefima vfura æquare forté dicatur, quia cétefîmo méfe drachma in mina euadit.vt enim Romani ab airib’,lîc Grçci a drachmis vfuras denominarût, vtnoshodie a denariis.Qt auté menftruç eflent vfurç,apertius etiaexoratione Aefchi ms contra Ctelîphontcmoftcndetur.Criminofeenim obiiciens Dcmofthe ni q? pro quodâ Athenicnlîûplebifcito(^quod Græci pfephifma appellat) cuius ipfe audlor fuerat,a tribus ciuitatibus,in quarû gratiamidproniullt;* gatum erat,talenta tria dari Gbi ftipulatus elfet,cum Oritæf^inquit) bello exhaufti iddilToluere nô pofrent,fœnus ei ralenti fpoponderunt quoad ta/' lentum foluifrent.âv«7»ta^o;uSjizoi J' et tÿ fex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÙTrtflfô-ov âv7$ tS ToXÓvTaTói

'TÇoô'oVuçtKûd TCKOV îtvQxew nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t5

/xvaçjtMi; TO xj^xxActtov àvi/otrew,id eft coadli autem Oritæ cum pecuniæ inopia premerentur,vedligalia publica in talcnti fummâ ipli oppigneraucre,3C fœ nus Demoftheni fceleratç mercedis interim pependerunt, drachmas menlt; ftruas in lingulas minas,quoad fortem reddiderunt.Hoc vnum exemplum maius eft q vt altcro adminiculo egeat,qq SC aliis exéplis non caremus.Ci cero ad Atticû lib.vi.Ei tamélie nûc foluid’,tricelimo quolt;ÿ die taléta At tica.xxxiii.ôC hoc cxtributis,nec id fatis efficitur in vfura mcnftruâ.Simi le eft illud apud Athçneû circa fine lib.xiii.ex oratione Lyfîç,§7®* /ixasat ôtpôAiav «jyuçiov îtti Tyteri «TjaXiixdiS ö'mo'iAQ’

‘^lï/âv ftUTOV J'ift nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£K ovJuv £K7rtlt;revTa.xa7ao'x6VaôO^flU «Ai Ï4gt;H Tï’xvo»(U.vj£|)Kn'jj

fùrâ fecilTet a Solîmo Trapesita terms drachim's ad me venir, orans vt fe . fœnore obrutû ôi, facultatibus lapfum ne defpicerê.Eft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ani

iiio vnguentariâ faidlitare,fed facultas non fuppetit. Si mihi mutuâpecU'* niam dederis,nouenos tibi obolos infingulas minas penfîtabo.Hçc verba ira intelligéda efle dico,vt ternas drachmas prius pro tribus centefîmis,ÔC nouenos obolos pro fefquicentelîina accipiamus. Qui enim querebatur fe graui fœnore ad inopi'aredad:um,ÔÔ ad pignorû difl:ra{ftionc,ab amico po ftulatjVt dinhdio leu fore vfura pecunia hbi mutuec,vt cum offïcma vngue tariam inftituerit,liberare feeo quæftu ære alienopoflït.Siquidem fîngugt; Iç drachmx in hngulas minas,ac lîngulos menfes penfîtare ccntcfîmâ vna faciunt,qux centelîmo menfe fortem æquatjta ternç drachmæ ternas cen tefîmas faciunt.Nouem autem oboli fefquidrachmam tantum valent,cum Drachma, drachma fex obolos penderet.Fœnon's autem nauti'ci exemplum eft apud Detnofth.in oratione,quæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dici'tur, his verbis, sJ'araflW

«»æjoxAvç Mpij vctuxç«T*$ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Xgîj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«faôInAÎTeaç «pvpîs

Qi; pSlzJVpjKod àç JèófiiJ’öfOp,£cïp 4’ qS) îw Stçts-tp« ^a^ult;amp;évvi,nûù

«âKVa^f,é-7rî J'i«KOir»flîXç amp;KQc‘nrévn Taç j^iAîaç,Hap Kûd /xir êtfKTbjîOp tXTCAdgt;o'Klt;rtp tx TiJ-TTo» ‘rüi^p'lifopfiTTi Tyiâxoo-ÎÂiçTaçx'^îas.Ideft, Androcles ÔC. Naucrates pecunia fœ nerati funt Artemoni ÔC Apollodoro Phafelitis ad triamillia drachmaru, hoceft triginta minas.conuenitq? vt Athenis pecuniam Mendan exporta-^ teftt,i'ndecpin Bofphoron,aut etiam lîplaceretfîniftrorfum nauigare adJBo tyfthenen vfq;,ÔC rurfus Athenas cum mercibus redire. Statutus aufé mo dus fcenoris in millenas drachmas ducentæuicenæqiunæ drachmx. Qj poft ardurum portum excant e ponto ad facrum promontorium naïugaui ri,tricenæ m millenas.Hoc perinde eft ac fî diceret in denas minas ternæ uu'næ vel binç cum quadrante mmæ,quæ ratio longe abefl ab ilia centefî** *ua Accurfîanorum.Hoc enim conuentofœnus non in menfem fïatutum intelligoifed femel in maris commeatum remeatumlt;ÿ, ÔC in eius négocia.^* tionis exitum . Hæc auté quæ retuli, verba funt fyngraphæ nauticæ. Ipfe Demofthenes in oratione,quæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inferipta eft, centum ôC

quinqj minarû totidé drachmas men ft ruas top ytyvo/sj^o^ tókoi) elfe dicit, hoc eft iuftatn SC ie^itima vfurä,uilt;ö-2Tj JV H^t-Sp t5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tokh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■orévw

£x«TOp «Pçaj^/jLap Tä fjiLujûQ Ixasa.Quibus verbis circa principium eius oratio nis pofîtis fîgnihcat,contralt;ftum ilium nomine quidem codutftionem fuiP fe,fed reuera mutuum vfurarium .Quern contradlum ne quis improbandu cenferet,addidit vfurç loco penlitationem menftrua fe ftipulatum,quatum feilicet vfuram ftipulari per leges liceret.Eam aute efle in Ungulas minas drachmas fingulas .Idem tS vixosar’p, Ti^x^tu §P oiù, cauoiKiew txxaiJlx« /xvap

ftUTO §rgt;ç 'Tt^otliVHa'tp , iir! oKfu oSoAoTs 'liù) jU-vStv J'aVQo'cw^ idLujot; txtxsa* diuerforium meum in fedecim minas Pambotadæ qui cam pecuniam reprçfentauit,in figulas minas otftonis obolis quolibet mé fe creditori fœnoris nomine conftitutis, atqj hæc ÔC hoc ipfo interprété ÔC proxenetafaëta eft conftitutio.Hæc vfura centefimam trieteexcedit.V(ugt; vfurjefpecies ra autem apud antiques duplex fuit,terreftris SC nautica: Terreftris mengt; ftrua eratmautica iterum duplex fuit, vna quæ in alteram tantum nauigagt;

Hctèfoplus. tionem ftatuebatur(^h’æc a Grxcis Hcteroplus dicitur^altera ita contrahe batur,vt non aliter deberetur,nec ipfa,nec fors eius, q fî nauis cum merci** bus fofpes domum rediiflet.Hanc Amphotcroplum dicunt, quafîin corn** meatum remeatumq? taxatam. de quo locutus eft Modeftinus in.1. prima denauticofœnore.Demofth. -njôi; 4gt;opAA-î«voc, k«î

aM4*lt;’'rtfô’rÂîsp,wç ivAaCfip ftÛHvKcr» (Tij^iXiaç slaKOrfiaç ƒEt hlC (JUldcHÎ (inquit) mutuo dédit duo millia drachmarum pecimiæ vtrobic^ traicdi^' tiæ, vt Athem's duomillia drachmarum ÔC eo amplîus fcxcétas recipcrct, His vcrbi's liquct id quod fupra diximus, vfuram nautfeam non menftrua fuiflejfed vna in omne tempus naufganom's^ôC négociât!onis coftitutione taxatam.Fuit enfin pecunia a Lampfde naucleroPhormfonf fœnerato mu^ tuata Athenfs fn Pôtum,ÔC Ponto Athenas.Et hæc ratio maior cft fefquf/ quarta,fiC iure Pandedlarum non admifla. Nam légitima vfura traiediti« pecuniæ non poteft duplam centefîmam cxcedcre,vt auAor eft Papinianus ■ind.Nihil intereft. A Grçcis Ephetflos tocosvocatur,id eft fuperfexta vfu ra.Cuius exemplum luculentum eft in fupradirta Demofthenis orationc« NouiiTfmû exéplum addemus ex Ifço in orationc nbsp;nbsp;t5 «7V’î» xX»(ç«,in qua bo

na cuiufdam defundi recenfens,ÔC nomina,ita inquit, jgset, «ft g-rJ toxoiç óipaAó** JuSüa, ^ÎTi‘7y«Ki^iXi«ç,Sv TOapy* îTT ôeoAoîç ÉTrffleKofl'ittt H5Î5 is'ixort nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y'noilt/i'19

qi'iaul»,Nomina autem vfuraria ad quatuor millia drachmaru, cuius qu«gt;* ftus fîngulis annis fcptingentæ viginti drachma: hunt fœnorc nouenura obolorum.Poft hçc verba quis controuerfîam referre audeat eorum diximusCum enim centefima in fîngulos millenarios centum ÔC viginti annuas pariat,fequitur vt fefquicentefîma centum SC odoginta panat,qui numerus quadruplicatus fcptingentasôC viginti eificit. Noftra autem ragt; tio hodic in penfîtationibus SC vedigalibus, quæprxdnsimponûtur,beP fales vfuras referre quodammodo videturtfed qui innocentius ftipularivo iunt religione obftridi, aut ciuili fœnori detrahere aliquid,aut prccioad** dere folent, Vnciaria vfura eft cum centenarius fîngulos parit, vtin.l.T'i tium,de adminiftratione tutorum. Qui autem religione foluti funt, ÔC ho^ die Epidccatum probât,nos vcdigal decimariu appellate poHumus, quod nec boni viri probant,ÔC inciuile iam exiftimatur: ex quo fcilicet tempore idem Hermolaus rem vfurariam male ciTc intelledam a iuris enarraton/ bus docuit.Quandoquidemautem Paulirefpôfumin capite,Sihçresadle gem Falcidiam,video a iuris enarratoribusabfurdeefle intelleda.'deeo«^^ ipfca viris non mediocriter in eo ftudio eruditis interrogatus,Pauli fente tiam pene ænigmaticam,Hermolai veto interpretationc fenfî plane videri iciunam,ipfoqp Pauli dido illis obfcurioré,licet ipfe aliter exiftimé;idcirlt; co mei muneris efle duxi,inftitutoqj operi SC propofîto conuenire, eius regt; fpôfî verba enarratius cxplanare.ltcm fî Reip.Q'nquit Paulus^in annos fin gulos legatum fît,cum de lege Falcidia quçratur, Marcellus putat tatum videri legatum, quantum fufficiat forti ad vfuras trientes eius fuinmç quç legata elt,colligendas.Hicprimum hoeprefandum habeo,Quod cum ad Falcidiam excrcedam legatoru ratio initur, vt côftarc inde poifit an vitra

dodranté a tcAatore legata produda fuerint,ea legata quç certâ fummam non Eabentjlegiti'mo precio æfti'mantur.Efto igitur exempli gratia vt fcgt; ni'deni aurefR.eip.reliôVilînt annul inperpetuû,notumeft élus fummç red di'tum ab hærede alicûdecomparandû reiq^ publicç ab eo mancipâdum,vn de ftabile obuentioné eius fummç habere quotanms poflït,aut pro eo pre^ cium dandum.Nunc l'gitur fî rationelegatorû ineunda quæratur quâtum hæres eo nomme imputare m ranoné debeat,refp5dere poiTis ex Marcelli opi'nione ôC Pauli fentétia,nô tantû imputandû quanti fex aurei annui cmi poflût trâflatitio ôê plerunq^ vfîtato precio,vel quata eft pecuniç fummaî quç fî fœnerato collocetur,fenos aureos quotânis parère poteft ciuilï ÔC le gitimofœnore.Sed vberius ac plenius huius legati æftimationé ideo efle faciendam,qùod Reip.relidlûeft.Nam cumper legé eos in traëtatu de vfu ris luftinianus Auguftus fanxerit,légitima ÔC ciuilé vfura efle femiflem, fîpriuato ipfe homini ponas aureos fenos quotannis efle relidtos a teftato re,hçres turn no vitra centum aureos pro eo legato deducere in earn ratiogt;* nem poterit.Siquidé centenarius fortis(^vt ex prçdidlis apparet) duodena riiiin quotânis parit fœnoris,tum quidemcum vfura procedit centefîma, tjuare in vfura femifle quç dimidia eft centefîmæ,fenarius anniuerfarius e ccntcnario conficitur.Sic fît vt legatum fenum aureorû priuato homini regt; hdû,non vitra centû aureos æftimari debeat,cum ea fummâ fœnori data, vulgo fenos aureos pariat iuris coceflïone. At nunc cum Reip.huiufmodi bgatum elTe relitflû pofîtû fît,opinione Marcelli çftimatio erft fuperioris bfquipla:quippecum vfura trientalis fubfefquipla fît, id eft Ù4gt;K^ioAi©^,fegt; miffis hoc eft tertia parte minor ,vt quaternarius fubfefquiplus eft fcnariiî fcnarius enim tertia fui parte fuperat quaternarium,hoc eft binario: quod perinde eft ac fî dicas fenariû continere quaternarium SC quaternarii femip fem,propter quod hemiolius eius dicitur ÔC fefquiplus. In hac igitur fpe/ cb aureos fenos legatos,centû SC quinquaginta aureis çftimabit hçres,tâgt; tumqjlegatariis eo nomine expéfum feret.Quato enim vfurx modus a te«* ftatore taxatus minor eft vnde legatu annuû percipiendû,tanto eft fumma niaior quç preciû eft aut çftimatio legati.Hic auté licet tèftator no confti/ tueritfummâ,tamé iuris interpretatione taxaflc exiftimatur, Marcelli SC Pauli bpiiuonenta enimcoftitui legatû annuû,fiindariq? teftatoré voluifle ipfî interpretâtur,non vtpleruncp percipi poflet,fed vt quouis temporfe id ' quodtû euenitcû pecunia leuiflîmo fœnore collocatur, verbi gratia trien tah.Siquidé ex ea proptum eft quouis tépore nome facere,mutuamlt;ç earn accepturû inuenire,ita vt inde conditioné fuâ longe melioré efïïciat, fî ftù gi eft debitorîidq^omnino eft quod refpôfum Marcelli Pauliqj fîgnificat. Capitol.in Antonino pio,Ipfe tœnus(inquiOtriétariû hoc eft minimis vfu tis cxercuit,vt patrimonio fuoplurimos adiuuaret.Hodie auté cû aut edi/ ÄO aut lege municipali in hac vrbe maximus pecuniç fruétus partusq?, in cmptitiis péfîtationib^ quas tentas quafî redditus aut reddétes lingua ver nacula vocat,rationc belPalis vfurç habeat aut plufcùlo plenioré, (^oétoni enim cû triéte e cétenario côficiuhtur) tanticp municipali priuilegio redi/ ftii quandocuncj poflimt penfîones in vrbis xdifîcia venditx, quanticuntj

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d iii

cmptçfînt.veru vt dixi hodi'c vbilegatû R.ci'p. fadu cfTctp'pfecx fententfa Pauli cenfcrcm lî fententia rogarer, odlonorû aureoru legatû paulominus centum ÔC quinquaginta aurcis æftimandû in rationc falcidiæ aut alia cS^ fimilitquippc hçc fumma fefquipla eft fortis,exqua municipal!lege odo/ niaurci fereannuipcrcipiuntur , iniis contradibus quibus penlîones in prçdia vrbana aut ruftica venditantur,ita vt rcdhiberi poflïnt ac duntaxat cum ita commodum eft ÔC libitum venditori,non etiam emptori , Scfter/ tius igitur ÔC nummus idem apud aucftores fîgnifïcat, quoniâ quaterni de/ nariû valent.Itaqj Cicero in Ver. Atft.iiii.cum ita dixiflet,Nam cû ex cilia legibus frumétum in cellam fumere liceret, idcp frumentum Senatus ita æftimaiTet quaternis feftertiis tritici medium,binis ordei: ifte numéro adfummâtritici adietfto,tritici modios fîngulos cum aratoribus denariis trinis æftimauit:hçc verba ipfe veluti déclaras paulo poft ita fubdidit,Ve rumenimuero cum eilet frumentû feftertiis binis aut etia trinis quibufuis in locis prouinciçjduodenos feftertios exegifti. ÔC itidé hoc déclarât muP tis aliis in locis eiufdé Adliois. At veto denarius drachinç podus habebat duntaxat Atticç.Pli.lib.xxi.Drachina Attica (^fereenim Attica obferua/ done medici vtûtur^denarii argétei habet pódus.Plutarc. in Sylla,Petit’ rerû Sylla cû multos occideret,ÔC libertini generis homo quenda expro/ feriptis occultarc conareturtôC proindc e faxoprçcipitandus elTet, obiccit Syllç/p vna fimul in domo vita egiflcntîcum interim ipfe quidc pro fupc riore habitaculo duo mülia nûmum,ille auté pro inferiore tria millia mer cédé péderet.Itaqj inter vtriufqj fortuna mille nûmos intcrfuiffcjqui drach mas Atticas ducétas ÔC quinquagintavalebat,«^« 7

ivüü,5i ttmThxovt« J'iaxoo-îaç ftTjiKaQ cPuvwtcu, Idem in Bruto,Tefta mento cum IcgalTct Cefar ciui cuilibetfeptuagintaquinqj drachmas, pfx^ terea reliquiflct hortos qui trans Tybererim erant, ingens beneuolétia SC admirabilc dcûderiû omnes tenuit. De hoc apud Ttaquil. in Cæf. ita IcgP mus,Populo hortos circa Tyberim publice SC viritim trecenos feftertios

legauit.Si fcptuagintaqnqjquatcr multiplices,trecétos efficiestqua ratio/ ne quinqj S4 vigind drachmç centenos feftertios valét.Idem Plutarchus in Antonio,Cuius Cçfar adolefcés hçres a Cçfare feriptus ex Apollonia red iitjdebebat R.omanorû cuiqj drachmas quinqj SC feptuaginta ex teftamen to patris. Apud Appianû tamé in fecûdo bellorû ciuiliû ita legit'’. Populo horti trans Tyberim prçbiti,fîngulis R.omanorû ciuibus qui in vrbeade/ tant quinqj SC odluaginta drachmç Attieç collate.Sed erroréeflenumeri non dubie afFirmauerim: quippe idê Appianus feptuaginta quihej drach/ mas pro trecenis nummis dixit,vbi de Cçfaris liberalitate loques,Singu/ lis(^inqt)ex populo mina vnâ Atticâ dcdit.Dc quo Trâquillus, Trecenos quoqj nûmos,quos pollicitus olim erat viritim diuifît.Quo ex loco proba ri videtur minam Atticâ quinlt;^ SC feptuaginta drachmarû fuifle: id quod apud Prifeianû legitur,quod tamé poftea cxplicabimus.Sed interim cente nariâ mina intelligere oportet.Nûc igit'’ caufam tenemus cur.feftertia fin gula mille nûmos feftertios fîgnificét.na duç librç SC felibra,fcu(^quod idé idéqd ieübra eft^mnç duç SC hemimnço ducçtas SC qnquagiuta • drachmas valét.’qux fi

tjuaternano multiplicentf’ mille nümos efFiciut. Quomodo igi^ fellertii di di funt nümi,lt;^ duos afles ÔC femiflem lÏnguli valerét,id efl dipodiu èC fe^ miflem çrisjita feflertia exeo diefla funt (p duas libras lingula SC felibraar

géti valerét.Ita fadlû vt quadn'ngéta feftertia,ÔC quadringéta millia fefter Quadn’ngen tiû nûmorû antiqui pro eodé,ac line diferimine fîgnificatus dicerét. Verû nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8^

idadnotadum q- libra nunc SC mina cétenarias intelligimus,indifferenter vtétes,quod podo etiâ identidé appellaf’Pli.lib.xxi. Mna qua noftri mina voclt;t,pédet drachmas Atticas cétû. Quo in loco Hermolaus mnâ CinqQ librâ,minâ,pondo pro codé noftri dicût,vt Grçci jmvSv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sxkhv. quod di«**

dum vt no vfquequaqj verû eft,ita in re nûmaria libra SC mina pro codé fe re vfurpari dcprçhcdimus,vix vt differentia animaduertere poflis qlilibet obferues accurate SC Latinos SC Grçcos.idqj cum ex eo videtur quod de fef tertiis diximus,tu veto ex fequétibus magis coprobabitur.oXxH auté inter.*' dum podus fîgnificat, vt cû Diofeorides dicit oAkh -zfiu€oA«,p6dus trium de

îiariorû.aliquâdo drachma vt apud eunde Diofc.idétidé.Drachma igitur ho modo pondus denarii Romani,fed etianummum fîgnifïcat eodem pon-* dere percufliim ab Athcniéfîbus,quod prçter auëforû exempla etia verfus illi fîgnificât,In fcrupulis ternis drachma,quo podere doSfis Argéti faci,lt;* lis fignatf pondus Athenis, Ven tu iâ efle ad locu præcipité,horrore quo^ dam animi fentio,inftatis SCproximi periculi magnitudine reputatis. hoc eft eih caput eius rci qua agim’,hic cardo totius operisthçc dcniq^ aléa aiv cipitis incœpti,vt oftédere aggrediamur vel demóftrare poti^ qd inter feP tertia centu SC feftertiu céties interfît.trâfîtus omnino lubricus SC abru ptuSjVt aut in baratrû quodda errorû prçcipitaturus fîm, fî in co quicq ti** tubauerimtaut tenoré inoffenfum feruare comentatio hcc nequeat, fî inibi vel tantulû a veritate deflexerim.Cû alioquin ita fît hoc opus coagmêtatû, ita ex fefetralt;flatus hic aptus,nulla vt fere pars couelli citra compaginis ipfîüs diifolutionépoflït. Ac mihi quidé audendû oino erat,ÔC eoru exemgt; plo periclitandu,q rcs magni diferiminis antea fufceperût,fî non etiâ ea ef fet huius libri ratio,vt geniu nullû(^vt dicitur^ habiturus fît, nifî multaru çtatG Si auitarû prçcipue placita deleuerit, vt fî(^quod abominor^propofîti copos no euaferim,defîgnatoris ridiculi atqj temerarii opinioné fubiturus fîm.Sed qd agas vbi eo ia pcruicaciç ventû eft vt SC moderari tibi nequeas, ôCcôfulereintegrunonfîtfQuû eoru occurfum vitareno poflïs, qbus hoc fadurû te receperis,nifî fî tibi publico interdixeris,id eft nifî domefticû ti«* bicôfciueris exiliûaut abftrufum feceffum SC lucifugûi'Agedû aut ftupo** teanimirurfus inferuefcamus,ÔC ftilû ia lâguenté ad reliqua fufeitemus. Audeamus deniqj primi(^quâdo eo ventû eft^affirmare hoies dodtiflîmos qbus alioqn oîa propemodû debemus,toto(^vt aiût^C21o,id eft cétuplicato errafle.Iâprimû Cicero in Prçtura vrbana,Dio qda fuitHalefînus,q cû ei^ filioPrçtore Sacerdote hçreditas a propinquo permagna vcniflet,nihil ha buit tu necjp negocii,nelt;ß cotrouerfîç. Verres fîmulac tetigit prouincia, fta timMeflanâ literas dédit,Dionêeuocauit,calûniatores ex fînu fuo appo^ fuit qui ilia hçreditaté Veneri Erycinæ cômiflam cfle dicerent. Hac de re oftédit feipfum cogniturû.Poffum deinceps tota rem expedite, deinde ad d iiii

extremum ld quod accidit dicere,IDionem fcdertium decfes centena milgt;* lia numerafle vtcaufam certiffimam obtineret. Hoe cum dicat Cicero in Prætura yrbana , quæ fecunda eft in Verrem aeftio, Idem in terna Alt;ft» hoc crimen repetens ita mquit, Simul atqj e naui egrelTus eft, dedit ope** ram vt Haleftnus adfe Di'o continuo veniret. Hic eft Dio indices nunc beneficio Quinti Metelli ciuis Romanus falt;ftus, de quo multis viris pri*^ mariis teftibus , multorumq; tabulis vobis priore aëîione fatüTacftû cü, feftertium vndecies numeratumefle , vt earn caufam in qua ne tenuifli ma quide dubitatio eflet,ifto cognofeete obtineretnta fefter, vndecies Q* Dione qj hereditas ei obueniftet nullamqj alia ob caufam perdidiflc,Exho ru locoru collatione intelligimus quod decies cetena millia feftertiu dixe rat in fecuda a(ftione,hoc inJii,vndecies feftertiu dixifle:qq in ilia no deci es cetena,fed vndecies legendu eft,vel vtrobiq? decies .Quare decies fefterlt;* tiu no dece feftertia fignificat,fed mille poti^,hoc eft decies cetena milliar fumma fcilicet cetuplicata.quod ant vndecies feftertiu amplior fitfumma q quadring eta feftertia ex eadé oratione liquet,Seqtur enim ftatim poft il lud Dionis crime SC aliud quod his verbis profequif’, Accipite alia in mi** nore pecunia no minus impudente calumniâ.Sofîppus SC Epicrates fratres funt Agyrienfes, horu pater abhinc duos SC viginti annos mortu^ eft. in cuius teftameto quodam loco E cómiflum quid effet,mulëla erat Vencri. ipfos.XX.annos cu tot interea Prçtorcs,totQuçftores,tot caluniatores m prouincia fuiffent, hçreditas ab iis Veneris noie petita no eftîcaufam Vet res cognofeitp Volcatiu pecunias accepitfere ad fefter. quadringetamil lia ab duobus fratrib^,Quadringeta feftertia Cicero minoré pecunia deci es vel vndecies feftertioappellauit.Quarciafere planum fadu eft decies feftertiu quadraginta partibus plus effe dece millibus feftertiu. Et rurfus ftatim infra,Quæ vis erat Volcatio tâta vt fefter.quadringeta inilliaduo-*' bus hominibus auferretC' Ecquis Volcatio û fua fponte veniffet vnam libella dediffetfat ego amplius dicoîfeftertiû quadringeties accepiffe te ar guo cotra leges .Ex his verbis liquide apparerc poteft quadringenties feP tertium longe ampliore fumma elle q feftertia quadringeta,cii omnia Ver ris furta quadringeties feftertiu æftimauerit, quæ innumera SC incredibly lia ab eo recenfentur,ab vno enim homine,vno nomine,vno furto decies c^e tena feftertia accepiffe dicit:a tota aute Sicilia triennio SC variis furtoru, expilationu,rapinarumq; nominibus quadringeties feftertiuC^tanqrem iiy dem excedente^abftuliffe oratorie vociferatur.tati enim çftimari voluit li tem repetundarû Verri ob iurifdiélionis furta,ob négocia faceffita,ob im probas dinûdinationes,ob interuerfas pecunias infrumeto imperando, in iocâdis decimis fruméti,ôê ob expilationes publicas priuatasqlignoru xeorùfSC vaforû argéteorûtque crimina inulitata effe vident,SC hdé excede tia iis qui aceufationes illas perlegût.Quare ipfe Cicero prima aceufatio^ nem ita claudit,Dicimus C.Verre,cum multa libidinofe, multa crudelP ter in dues Ro.atq^in focios,multa,in deos hoîesq5nefariefecerit,tûprælt;lt;’ terea quadringeties feftertiu ex Sicilia cótra leges abftuliffe, lie erîî legit Afconius Pedianius,qq in exeplaribus ,cccc .feftertia legi^ etia manu ferP

pn's.QuapfOpter admîrari Wc fubiit id Plutar.de hoc fcnpCt his vet’*' bis, Öt« 'ne feEfça xalairixadamp;tVTci , tGißo/XHKOVla. zsi-jn fJLv^iâ/uv ê/xgt;«flt;xfjS^oç niù} /IkIu) o xiKtfapf J'ia.soAlio STT àjgt;7ujiM ip T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x«Gi;cîgt;(j/;jU'(!^'*»Hac ratioiic V cfrc dâiia

to,crimim datû eû Ciceroni lt;jgt; in litis æfti'matione puan'eatus eflet pecu^ niacorruptus,vt g quinc]? ÔC feptuaginta myriadibus li'téeâ æftimaflèt.id peri'nde eft ac h tricies fellertiû dixiiret.ôC hic myriades drachmarû intelli gêdû quç tricies cétena mill.feftert.valent.Qiiare coniïcio dm poft exiliû Verris Cicerone orationes emédauifle, vt interdû moris erat, domi ora*** tiones liniare ôô coficcrç vt ex Cicerone eodé intelligim^ in Catonc. apud que Cato ipfe ita inquit,Septimus mihi liber Originû eft in manibus ,oîa antiqtatis monuméta colligo,caufarû illuftriû quafcûq; defendi,nûc q ma xime coficio orationes. Et ex Plinio luniore in Epiftolis .Exiftimo tn poti^ apudPlutarchû ita legendû.T^iaKotrÎMv le?o/xHKov7« ■roe'vniUUftcÉ/uiJ.vtfît centies quinquagies feftertiû . fortafle etiâmaior fumma errore librariorû deeft., Qd auté in Diuinatione legitur,Sicilia tota fi vna voce loqucre€',hoc di^ ceret,qd argéti,qd aurijqd ornamëtoçz,in meis vrbibus,fedibus,delubris fuit,qd in vnaquaqp re beneficio Senat^ populiq? R,o. iuris habui, id mihi tu G. Verres eripuifti atqj abftulifti.quo noie abs te feftertiû millies ex le ge repeto. Hoc Qnqt) Afeoni^ p auxefim diétû eft.Cicero em poftca hac lûtiîâ ad quadringéties cotraxit,vtin multis locis repetit.Idé Cicer.in eû.^ de Adf.iii.HeracEus eft Hieronis filius Syracufan^,homoinprimis do^ mifuçnobilisjôê ante hûc Prçtoré vel pecuniofiftïm^ Syracufanoçi, nunc nulla alia calamitate nifiiftius auaritia atc^iniuriapauperrim'’.huic here diras facile ad feftertiû triciesvenit teftaméto ppinqui fui Hcraclii.plena domus celati argéti optimi,multçlt;p ftragulç vcftis,pciofiflimorûqjmâci.'' piorû.’erat in fermone magna Heraclio pecunia venifle,nô folû Heracliû diuite,fed etiâ ornatû fupelle(ftile,argéto,vefte,mâcipiis,futuçi.Etîferi’, PofteaqQ'nqQdânat^ eft abfens Heracli^,no folû illi^ hçreditatis de qua ainbigebaf’,q erat tricies feftertiû,fed oim bonoçi paternoç: ipfi’ Heraclii Cquç no minor erat pecunia) paleftrç Syraeufanorû, hoc eft Syraeufanis poffeflio tradif .Et rurfus inferi^,Verû eft illud pclarû,Syracufani q pfue rât his Heraclii bonis verbo redigedis ,re difptiédis, reddebât eoçi nego.* cioçz rationé in Senatuîdicebat fcyphoçi paria côplura,hydrias argeteas, pciofâ vefté ftragulâ,multa mâcipia pciofa Verri data efle,dicebat quatû cuitj eius iuflu nûmoçieffet datû.gemebât Syraeufanitfed tnpatiebâtur. Répété recitatAno noie feftertiû.ccl.millia iuÎPu Prçtoris data.fit maxim’ clamor oim.Etpaulo poft de pecunia ilia reddita a Verre loques,Numera tur ilia ducéta qnquaginta feftertia Syraeufanis.None ex hoc loco patet clariftïme ducéta qnquaginta feftertia,hoc eft.ccl.milEa feftertiû nûmoçi particula vnâ eé tricies fcftertiiC' Quippe tricies feftertiû fignificat tricies cétena millia feftertiû nûmoçi. Quomodo ôi illud Suetonii Tranquilli in Augufto,Senatorû céfum âpliauit, ac ,p oéfingctorû milliû fumma duo-'' dccies feftertiû taxauit,id eft duodecies centena millia feftertiû. qd cû in Ottinib’ exéplaribus legerctur, Antonius Sabellicus vir alioqn diligés ÔC dodus,emédaire fe gloriatur,vt fupradidlû eft,ÔC duodecies feftertium

Juodecies centies legedu efle contendit,cui eti'a aftipulatus eft Philippus Beroaldus itide ipfe dodlus ac multçlcdionis,ambo luhil î ea re videtes. Hoc SC ex eodem audhore alio loco oftcndi poteft in Othone , Sperauerat 0ngt^fore vt adoptaretur a Galba,idq^ in dies expedabat.Sed poftg Pi** fone prçlato fpe decidit,ad vim couerfus eft,inftigate fuper cu dolore etia magnitudine æris alieni.neqj enim diflïmulabat,nifî principe fe ftarenon poire,nihilq^ referre ab bofte in acie,an in foro fub creditorib^ caderet.an te paucos dies feruo Cæfaris pro impetrata difpenfatione decies feftertiu exprefferatthoc fubiidiu tati cœpti fuit, ac primo quint^ fpiculatorib’ co mifla eft res,deinde dece aliis,quos finguli binos produxerat, oibus dena feftertia reprçfentata,ôi quinquagena ^mifta, per bos follicitati reliqui « Infignis erat ille locus ad animaduertédadifferétiâ inter dena feftertia SC decies feftertium, SC tn ibi quoqj Sabellicus decies feftertiu dena feftertia interptatus eft,cóniuéte Beroaldo. Si em quindecim fpiculatoribus dena feftertia rcprçfentata,hoc eft lingulis dccé,iâ centu quinquaginta feftertia bût,ÔC ft quinquagena promifla hoc eft fingulis quinquaginta,feptinget3 quinquaginta in fumma fiunt,quç limul iutfta nógenta millia feftertiu fa^ ciut. At Tranquillus dicit decies feftertiu fubftdiu täti cœpti fuiire,id eft inuaftonis imperii Romani, la igitur effedû habemus decies feftertiu no minus eile nongentis feftertiis.Martialis inpri. Epigr. Millia pro puero centu me mango popofcit.R.ifîego,fcdPhœbus protinus ilia dedit.Hoc dolet SC queritur,dolet hoc mca metula mecu,Laudaturqj mea Pheebus in inuidia.Sed feftertiolu donauit metula Phœbo.Bis decies ,boc da tumihi, pluris ema. Calderinus vir ingeniofus bis decies feftertiu,xx.fcftcrtia in^ terptatur,corrupt© fenfu cpigramatis.Cuius dubio ,pcul huiufmodi fen-' fus eft,nó miru efle fîPhœbus pueru cétûfeftertiis licitatus eflet, quanti Martialis emere no potuerat : quippe q vicies cetena millia feftertium cx queftu collegifletjhoc eft vicies tâtû quati pueru mercatus erat. alioquin fenfus erit abfurdiflimus.Cicero.xiii.Epift.adfiliu fcribes,TitiPinniiii‘*‘ Iio mire erudito ftudiofo SC modefto,pecunia Niccenfes grande debet, ad feftertiu odtogies,00 vt audio in primis volut ei foluere. Ibi interpres epP ftolarû,feftertiù 0nqt^ pro feftertioç: ponitur SC fubaudifquot; millia,id eft ad odtoginta millia feftertiu. elegater aut in his fermonibus ponut oratores SC poetç aduerbiapronommibus,vt debes decies fcftertiu,quadragies fef* tcrtiu,SC lie in ceteris, SC vtutur genitiuo fyncopato in nominib^ nûmoçz*

dicimus etia hoc feftertiu SC hie feftertius. Haeftenus ille.Ego ante olt;ftogt; gies feftertium,oologies centena millia feftertium lignificare affirmo, SC grande ob id pecunia a Cicerone dida. Hoc etfi ex pdieftis fatis c5ftrmagt; turn videtur,nó tame fcrupulo carebit vt video : 1Î enim hoc verueft (^digt; cet aliquis circufpedlus obferuator^ quonam modo intelligi illud poteft quodapud Tranquillum in Vefpaf.legitur, Sed SC infunere Fauo archigt; mimus perfonacius ferens,imitasc^i^vt eft mos) fatfta ac ditfta viri,intergt; rogatis palaprocuratorib^ quati funus SC pópacóftaret,vtaudiuitfeftergt; tiû centies,exclamauit cetu libi feftertia daret,ac fe vel in Tyberim prongt; Tranq.locus. ceret,Hic locus(^vt arbitror^Traquilli interprétés fcfellit^vt ide elTe pugt; A

tarent feftertm centies SC feRcrtia cetu, que tame corruptu ÄTe necefle eft anteiligere ex ns que ante demoftrauim’.Vtrobiq; aut feftertiu ceties le^ gedu elfe argumetis probsn non leuiflimis poteft.Nâprçterq q, veritati làôcogruitjVt funus i'mperatoru cetn feftertns æftimaret'’,quû Nero iinpe ratoru omniu flagitiofiffimus, q defti'tutione coterrftus, pugione fefe ingt; tcremerat,furtfm raptimq? a libertis fepultus,bis tatide funeratus üt, de quo idé Trâquillus,Funeratus eil O^qt) impéfa ducétorû milliû,ftragu^ lis albis auro I'ntextis qbusvfus caledis lanuanis fuerat^rcliquias Ecloge ÔC Alexadria nutn'ces cu Adte cocubina genti'li Domitiofii monumeto co diderut.Cii igitur id fimile verino cft,vt poeta mimographus Vcfpaliani FunuSjVt deparci principis ita optimi,cetu millibus nûmoçi æftimarit,cû princeps nequilFim^ ante eu Nero ducetis funeratus fuifletnu vero fapie** tis poetç no fuiirct,ta liceterilludere faftigio principali,vt ob paruâpecu nia coufqi cómotu fingeret,vt vel in Tyberini fe abiici poptaret q tantula pecunia funerari.Eodé igitf errore apud Trâq.centû pro céties fcriptü eft librarioru téporuep vitio,quomodo apud Cic.in Adt.pri.in Ver.quadrin géta ^p quadringétieSjVtfupra diximus,óC apudPiin.non femel idc error dcphédit'', vt infra oftédet'’.Maioris eft illud anxietatis qd apud Plutarchu Locus Plu. in Antonio legitur his verbis, Antonii munificcntiç vnû cxéplû narrabo. cuidä ex amicis dari iufferat millia vigintiquinqj.hoc Romani decies ap-*quot; pellât.procuratore aûtadmirâtc,ôC vt magnitudiné donationis oftéderet, in côfpedtu eius pecunia deprométe,rogauit Antonius quid hoc efletiilio autérefpódétc ea ciîe pecunia quadono dari iuflïiret,cófpicatus hominis iniprobitaté,Equidç(^inquit2) arbitrabar amplioré pecunia decics fefter** tiü cótinere.hoc vero paru eft.Itaqj tatudê fuperadde: fic in Plutarcho lagt; tino fado legitur,SC ille locus vno in loco ab Antonio Sabellico citatur,

ab Roberto Vulturio in libro de re militari, SC ab aliis itidégt;qui de rc nuinaria fcribétes locu eu vere tradudu cxiftimauerutccuius tamé fenfus pugnat cueo qd omnes de fcftertiis cefuerut. na cü illi omnes cócordi eigt; tore decies feftertiu decé feftertia ftgnificare dixerint, Plutarchus lï locus ille nó médofus eft,vigintiquinqj ftgnificare dixit. Ego cu in eo qd tuédu fufcepi pertinaciter hcrca : poflim fortafle ft aliu exitu rei nó inuenia, vel in hac précipité defcnftoné erupere,vt dica Plutarchu hominé Grçcum in' Komanoru confuctudine falli nó nihil potuifle. Sed cu veritaté tueri alia via poflim,temerariu omnino cflet SC infcitiçplenû, futuli vti vmbone,8C e medio fumpto,audoris tati eleuata autoritäre,pfertim cu cius teftimo m'o vt graui SC irrefutabili vfurus ftm in fequctib’ . Proinde cu Plutarchi locu accurate mihi anxiecj verfanti,hoc etia in mété vcnit,poire me fiC hoe quocjeius dito vti ad eófirmadu id qd dixera, SC id qd mihi obiici poteft inmea rc vertcrc.Primu igi€' hoe dico cófentaneu veritati nó efle vigintigt; quincj^ millia numu magnifica donatione a Plutarcho dita efl'e pr^fertim eius impcratoris qui bona parte imperii Ro. teneret, SC in fuos vfus ver** tcrec,vt infra oftedemus. parua ante efle ea fumma interim falte ex eo IP quebit, q? Martialis pueru amaftu centu millibus emptum efle in co epP grâmatç fcribit,quod fupra rctulimus. Deinde hoc dico,huc errore ex ea

inualuiffc.q? hcc verba guis inendofa, vcn'tati tamê magnopere alludunt. quomodo em feftcrtius duos fiC femis aflcs valet,ÔC feftertia fîngulas duas libras SC felibra,vt antea docuimus,fîc illud genus tertiû feftertü duo mil lia ÔC quingétos nûmos valere pofle videbatur. Quare pulchre ratio quâ^ drare videbatur,vt decies fcftertiû vicena quina millia valeret.Ego aûtcu dixerim eius generis feftertiû cétû millia valere,qd alii fîngula millia va-’’ 1ère dixerûtjfed apud Plutarchû tamé pro binis millib’ ÔC quingétis legi. üc em inquit Sabellicus,Tnueniéda ratio eft, ÔC gdé huic loco côfentanea, quç hune fcrupulû leeftori eximere plane poflït.vt auté hochatjneceflceft accedere in fîngulas feftertii huius vnitates nonaginta fepté millia SC qn ** gétos nûmos.hoc veto pulchre fiet fî ita apud Plutarchû legamus. Guida ex amico dari iuHcrat vigintiquin«^ myriadas drachmarû.Singulç myria des dena millia drachmarû,id eft denariorû valet, quç quinquies SC vicies multiplicata,ducéta quinquaginta millia denariorum faciût.quæ fumma rurfus quater dudla ^cû quilibet denarius quaternos feftertios valeat)niil le feftertia efficit,id eft decies cétena millia feftertiû.fîc a Plutarcho grç^ ce feriptû ciTe aliquâdo ne dubitaré,anteg fcilicet Plutarchi hiftoriç çreis formis editç eflentfecitmos aliorû Græcorû ipfîuscÿ Plutarchi, at^ipf^ rei veritas,qua confettis manibus retétati mihi nec mendç librariorû erP pere,ncc errores interpretationû poflunt. argumêto erit ille locus eiuldé Plutarchi in Galba , /ox« Jï fjmJ' «p t-zs-ZtdîçWîoiç/jiôvop nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xx^jow/^^p,

ûXûXasopjàJ'wçxal îîfXunXH x-ivIaxij^iXiMV M’Vjia«/'»* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^SarrrfKrpSbjov» VidetUtaUté

Galba Othoné ne in priuato quidé patrimonio fucceiToré Ebi deflinaffc, vt que feiret SC vitç incotinétia luxuqjprçditû, nbsp;infuper ære alieno mérgt;

fum ad quinqj millia mytiadum.Hoc vt redle interpres qnquagies decies cétena millia colligit,quod quidé ad numerû reddendû attinet : fîc ego la-** Quingêtics vfîtate quingéties fefîertiû verteré,quia fumma ad feftertios relata feftertium, quadruplex efficitur,qd genus loquédi affequi nemo recétio^ potuit.quç caufa eft vt in libris e Grçco verfîs alias prorfus fummas legamus q in K«* bns antiquis Latinorû, vf apud Appianûidétidé, SC apud Orofîûvno in loco mox videbimus.qui cû fupra mille arinos fuerit,prifcû tamé moré no tenuit.eû auté moré Græcorû fuifle vt non per numerû nûmorum,nec per feftertia, fed per myriadas drachmarû omnes fummas pecuniæ memoriae traderent,dûtaxat de Roinanis fcribentes,ex dicendis conftâbit cûeorum auéforitatibus vtemur.fed SC de hoc more loquédi libro.iii.videbimus ex Dcmofthene.Cû auté poft prima huius libri editioné legere inihi hiftoriâ Grçca eiufdé Plutarchi côtigit, recés cxoflFicinis Trâfalpinis publicata, certâ ia fïdé habere cœpi eius qd coieélura èxatfta antea collegera. fîc em eo in loco hiftoriç legltur,'^fi7 (pi’Xuv 2»? extAô/o*« wavn ttûù amp;K0lt;^MfißMj'TS'.'n)

æixî« x«A5tri,amicorû cuida myriadas gnep ÔCviginti dari iufferatîhoc Romani decies appellat.Qîq aût p ea quçhaétenus dida funt,fatis demo ftraffe videri po{rim,qd fcftertiû decies a feftertiis decé différât,SC ea quæ occurrere poterât dubia diffoluiffeiiâq? (^vt arbitrer^ leéf ores cû ad hune locû accurata intentiône legédopuenerint, fîdé diAis noftris accomodate non dubitaturi fint , vlterioremcj nobis probationem remiffuri, quod ad

hoc qui'de attinct t hac tarnen in ine legem vitro ferre planeq^fancfre hoc m ppere ftatui vt nunq perfunélus pollicitati'one vi'dear, nifi ita omnia perfpicua fecero,vt negate omnino quifq ea qux demonftrauero,citra probitate nequcat. Vt hoc ante efficere poflim vtar rurfus Ciceronis äu^ doritate,qui in Aélione.iii.in Verrem,cum multa Verri furta obieciHec per totam earn orationem,ad extremu, velut fuinmam criminu exaggeras vnius tantum oppidi furta ac paucoruin mcnfium colligere ftatuit, vt de vniuerfîs pccuniisperiniuriamablatis documentum coniedturaqj daret L Ait igitur fe publicanorum tabulas coquifîtas obfîgnafle, ÔC adiudicium illud Verris attuliHejVt experfcriptis fub nomine Pretoris nauiû cômeagt; tibus conftarc iudicibus ratio poflet earû merciû quas Verres tûc Siciliæ Prætor in Italiam deportandas curaflet.Eius igitur hæc verba funt circa hnem orationis,Cû hæc paucorû menfîum ratio in his libellis fît,facite,vt vobis triennii totius veniat in mentem,fîc contendo, ex his paruis libellis apud vnû magiftrum focietatis repertis, vos iam coniedtura aflequi pofle cuiufmodi predo ifte in ilia prouincia fuit,q multas cupiditates,q varias, q infinitas habuerit, quata pecunia non folû numeratâ,verû etiâ in hiuuP cemodi rebus pofîta confecerit,quç vobis aÜo loco planius explicabûtür, QÛchoc attendite. His exportationibus lt;^u£ recitatç funt,fcribit feftertia Ix.focios perdidifle ex vicefîma portorii ^jyracufîs. Pauculis igitur méii'lt;* bus vt hi pufîlli ÔC contempt! libelli indicant, furta Prætoris quæ eflent feftertium duodecies ,ex vno oppido folo exportata funt. Nego queq efle acutum ac perfpicacemledlorem, qui poft hæc verba Ciceronis dubitarc potuerit de eo quod aftruim^. Quod vt omnibus etiâ craflioris Mineruæ ledoribus planum iïat,paucis verbis rem explicabo ♦ Cum enim affirmée Cicero focictaté publicanorum ex vcelîma portorii fexaginta feftertia, id eft fexaginta nummorû millia,ideo perdidiirc,q7Verres immunes merccs tâqPrçtorias nec tarnen improfeifas tranfportabat, ÔC exeocolligat fur/ tiuas mcrces ad feftertium duodecies ex vno oppido abftulilfe, certo iam certius habeo feftertiû duodecies mille ac ducenta feftertia fîgnificare, fî em fcxagenariû vicenario multiplicaueris,mille ÔC ducêta fient in fumma, atqui Cicero furtorû fummam a portorio vicefîme probare facilepotuit* Si ergo vicefîma pars feftertii duodecies fexaginta feftertia elfe ab eodi/ citur,necefrario feftertiû duodecies mille ac ducêta feftertia eodé audore «it. Hoc etiâ poft Cicerone Martialis lib.pri. Epigrâ. docere his verbis potuit,Si dederint fuperi decies mihi millia centû,Dicebas nodû Scçuola fadus eques.Qualiter o viuaq large qq? beate C Riferût faciles ÔC tribuc/ te dei. In ius o fallaxatq^ inficiator eamus, Aut viue,aut decies Scæuola redde deis.Sic enim ôê ipfe ÔC alii poetç loqui folent line adiedione fefter/ tiKvtidem ad Calenû,Nonplenûmodo vicies habebas,fedtam prodigus at(^liberalis SC ta lautus eras Calene vt omnes optarêt tibi centies aniici. Vbit^enim feftertium fubintclligêdû» Etin.iii.Empta domus fuerat tibi Tongiliane ducentis, Abftulit hanc nimiû cafus in vrbe frequens.Collatû cft decies,rogo non potes ipfe videri incendifle tuam Tongiliane domû Nec poetas modo decies abfolute,fcd etiâ profa oratione loquêtes folitos

efTe dkcrc Plutarcan loco fupradidlo docet , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7r:\eoi) w/aIuj tlt;?gt;K tv ƒ«««§ «vub.

Docebunt ôê autfloritatcs prifcç quæ a nobi's fparfîm in fequétibus cftadç funt. Verû Mardali's aperte docet decies feftertiû mai or é multo pecunia elle feftertns duccnti's .quo in loco Calderinus,non ducéta feftertia fed du centos nûmos ndiculo errore intellexit.fîc enim ducenta abfolute dicûtur a Martiale vt a luuenale quadringenta in pri. SatyrajScd quin^ tabernç Qiiadringcnta parant,id eft céfutn Equeftrem. Et in quartadecinia,Sunic duos équités ,fac tertia quadringêta. Oratorcs plerûlt;p adiiciunt feftertiû. R.urfus Martialis, Dederas Apiti bis trecéties vétri,fed adhuc fupercrat centies tibi laxu.Quo in loco Calderinus Apitius(^inqui0 habebat feptin géta inillia,fex côfumpferatluxu, Sgt;C eu adhuc cétu fupereflentjveritüs ne no poiTet cxplere gula ea pecunia,venenû bibit. Cétics illc pro centû mil** libus intellexitjcentuplicato fcilicet (^vt alii omnes) falfus. Martialis em centies cétena inillia intellexit,id eft cétics feftertiû.Ortus eft enim apud antiquos ille loquédi modus ex côpendio fermonis. Nâ cû primû dicerét centies centena millia feftertiu nu mû, poftea vfus obtinuit, vt copendiofe Céties leder? centies feftertiu dicerent,qué loquendi modû nônulli recétioris memoriae percipiétes,centies talentû protulerût,quàfî feftertiu redus aut aceufandi cafus fît,ôô nô potius genitiui. Poctç aût ÔC alii interdû fçri ptores côpendiû illud iterû contrahentes, non centies feftertiû,fed centies tatû dicunt,vtin cxéplis fuprafcriptis,fubintclligi volentes cétena millia feftertiûivtin illo Martialis Epigrâmate in fecundo libro, Ilia diucs mor tua eft Secûdilla,centena decies quæ ribi dédit dotis. Decies enimcétena millia intelligendûî vt apud luuenalem , Et ritu decies centena dabuntur Antiquo.Qua magna elle pecunia ex Horatio in pri.Sermonû intelligi^ mus,Decies cétena dedifles Huic parco,paucis contentp, quin(^ diebus Nil eratin loculis.Afconius quodâinloco,Lufcius notus CenturieSyl** lanuSÿdiues e vidoria fadus,nâamplius centies poflederat. Cæterumex obferuatione antiquorû didici,nunq infra denarium numerum fie efte eos locutos,vt dicerét feptics vel odies vel nouies feftertiu, fed intra denariû per millia vel feftertia loqui folitos.Cicer. libro primoEpift. ad Atticu, Lucio Cincio feftertia nongenta pro fîgnis Mcgaricis,vttu ad mefcripfc ras,curaui,Et pro Cluentio,Initio permagnâ pecunia popofeit, poft ad id peruenit quod cofïci potuit, fefter.fexcenta quadraginta millia deferri ad fe domû iuftit.Idé, Sedecim dico indices vt Oppiameus abfolueretur corrûpédos fuiire,ad Stalenû fexcenta ÔC quadraginta millia nummû elfe: delata. Et adR.uffum feribens in quinto Epift,Nâ defeftertiis nongentis millibus certe ita relatû eft vt tu fine frater tuns referri voluit.Supra decé per aduerbium ÔC genitiuû antiqui fere locuti funt,vt in exéplis omnibus fuperius adnotatis.Non me latetapud Plin.lib.xxxvi.ad feftertia mille le gi,ÔC feftertiis mille ducentis,fed vetufta ledio non aftipulatur impreifis libris Tranq.in Cæf.Seruiliâ Bruti matrem ante alias dilexit,cui 06 progt; ximo fuo Côfulatu fexagies feftertium margaritam mercatus eft. Sic Pli. lib.ix.de Lollio, Vt neptis ei’ quadringéties feftertiu operta fpedaretur ad lucernas. In quibufdam tarnen exemplaribus feftertio legitur, Tranq.

in Calig.nota res eft Aponio Saturnino inter fubfellia dormitâte,monitû prçconéne prçtoriû virû crebro capitis motu nutanté fîbi, prçteriret.nec dicédifine falt;ftû quoad.xiü. gladiatores feftertiûnonagics ignorât! add!** cerétur. Quo tamé in loco nô dicédi fed licendi lego côtra fidé exéplariû, ' id eft licitandi in auélione. Verû feftertiû in fuperioribus exeplis gignedi cafu dicitur, vt apud Gic.in Verre, Aél.pri.Cognofcerct ex me populus

Komani in vnûquéqjnoflrûpoteftate, Quintus Calidius damnatus dixe** ntjttiinoris feftertiû tricies prçtorium hominé honefte no pofTe damnari » Quæ verba licet notis feripta fînt în libris impreflïs,Afconius tarnen ita legit .In quo more loquendi (^vt fupra dixQaliquid fubaudiendû facile in** telligimus.vt fît integrû homineprætoriû damnari minoris tricies cente** nismillibus feftertiû. ÔC quoad.xfii. gladiatores nonagics centenis milligt; bus feftertiû addicerétur Saturnino dormitâti. feftertiû enim per fyncopâ pro feftertiorû dicitur,vt ault;ftor eft Cicer.inOratoreperfedo. Frequen** dus tame per ablatiuû legitur,vt Tacitus lib. xvi.Cladcm Lugdunenfem quadragics fcftcrtiofolatus eft princeps vt amiiTa vrbi reponerét.Plin.ad Caluifîûlibr.iii.Epift.Vt feias quati videatur polTe emi, feftertio tricies, îionquia no aliquâdo,quinquagies fuennt.Verû ex hac pœnuria colonoçi téporis iniquitatc,vc redditus agrorû fîc etia preciû retro abiit.Tricies feftertio pro tricies cétenis millibus dixit Plin.tametfî vir alioquin ÔC do lt;ftus Si diligens opinione inueterata omniû enarratorum dult;ftus triginta niillibuSjid verbû interpretatus eft.Valerius lib.ix.de Cneo Domitio 6C L.Crafto loques, Quem cum cotinuo CrafTus quanti ipfe domû fua æfti** ftiaret,îterrogaret,atq^ vt refpodit fexagies feftertio: Quo ergo eä tninoris foreæftimas fîdecé arbufculas inde fucciderof Ipfe tricies fefter** do inquit Domitius. Apud Ciceronem in Philip, ii. feftertii in genitiuo legitur,Syngrapha feftertii centies per Legatos viros bonos,fed timidos Siimperitos faefta in gynæceo . Sic apud Taciturn lib.xii. Fixum eft ærc publico Senatufconf.quo libertinus feftertii ter millies poiTeflbr antiquç parfîmoniæ laudibus cumulabatur.Idé,Eodé oratore Bononienfî Coloniç igni hauftç fubuentum eft centies feftertii largitione . In Tranquil, femel omninolegi, vbiinl’yber. fîc inquit,Publice munificentiam bis omnino exhibuitjpropofîto millies feftertio gratuite in triennii tépus.lllud apud Tacitûautmendofum eft aut infolés,Bis ÔCvicies mille feftertiû donatio** tiibus Nero effuderat.Millies eiîî lego no mille.Liuius poetarû more ab** folute dixit libre od;auo de bello Maced.In L. (^inquit^ Scipione malim cqmde mendu q medaciu fcriptoris eHe in fumma auri atqj argent!, 54 po tius quadragies q duceties quadragics litéæflimatâ.eo magis q? täte fum niç ratione etia ab ipfo requifîtâ P.Scipione in Senatu tradût.librûqj ra^ tionis eins cû L.fratré afFerre iuffiiTet^infpedlâte Senatu fuis ipm manib’ Lim'i lo. côprefliflep'ndignatûq, cû bis millics in ærariûretuliflet,quadragies ra-* tio ab fe pofcereif.vbi tamé no copreflille fed cóccrplllle lego. Sic Cicero infrumétaria^ Sic^ ttiéniû ad hâc fruméti emptioné céties 6C tricies ero/ gatûeft.IlludPlinii ad Caluifîum in quinto Epifl. An cui de meo fedccics piinij la^

contuli,ita lego.an cm de mco feftertium decics contuli',limc.cccc.millia paulo amplius terti'a parte ex aduétitio denegéC'Quadringéta em fefterti'à tertia pars eft duodecies feftertfû.ôê paulo aplior terti'a parte decies feftcr tiû,id eft mille feftertforu.Fuît auté cû exiftimaré omnino ita loqueridum efTejVt poll aduerbiû femper genitiuû pluralem fubiûgeremus,hoc modo qui fupra relatus e{l,hominé prçton'û minoris fellertium tricics damnari no pofle^ôC fexagies fefterti'û margarita mercatus ell. Et apud Cornelium Nep. in vita Pompo.Tataqifuit moderatione,vt ne(ç m fellertium vicies q3 a pâtre acceperat,paru fe fplendide gefleritmeq^ m fellertiû centies af** fîuérius vixerit. Aliquadiu igitur italoquédû arbitratus fum,quoniâfcr*' mo integer hoc pofcere vi'detur,m que cotradla oratio fîc refoluitur,fexa** Seftertioqua gies ccntenis millibus fellertiû nummoru margarita mercatus ell.Quare dragies. loquédi modû quadragies fellcrtio folatus eilt ÔC,Libertinus fcllertii ter millies pofTcirorjiudicabâ errore legétiû librariorûc^ ignoratia in exe , plaribus inualuifle. Aliter tamê nûc céfeo : quû huiufmodi locutïonc'ctfî cotra rationé recepta,tamé libri magnorû ault;florum fcateat. Qualc illud Giceronis î Sallufliu lîmile fupradiÀis, Ne caufam dicerét,fellcrtio duo/' decies cû Céforc pacifcif’.vel cû Cæfare potius vt in antique legim^.Vuu in pr^tura vrbana locû notaui pluraliter enûciatû,hoc modo,Hinc feller/ till quaterdecics P.Tadionumerata Athenis,tellibus planû facia. Qdfîc refoiuitur,Quaterdccies centena milia fellertiû numerata.quç audoritâs Omni refutatione maior mihi vifa efl. Contra tot tâtorûq; fcfiptorû audo ritaté mouerc nos nû potell Lampridii didlû in Heliog.abalo,Nûq tninus fellertiis centû cœnauit,hoc ell argéti libris triginta. aliquado auté trib’, millibus feftertiis cœnauit,omnibus fupputatis quçimpédit.Antiquicm fcriptores non tria millia fellertia fedtricies fellertiû dicebat. Inter clalfi cos auté fcriptores nec Lampridius ,nec Spartianus ,nec Capitolinus nu/ merari meruerût. aulîm enimafFirmare raro antiques vitra mille fellérna fcripfîfle.ac nçfcio etia an rarilTime mille dixerint,quomodo nung aduer/ biis viî ûmt infra denariû numerum.alioquin ambiget ferme inter fîngu/ les njillcnosqinummos. qui cnim minus intelligas his Lampridii verbis Heliogabalum tribus millibus nûmû cœnauilTe q ter millies millibus,id ell tricies centcnis millibus ( èC tarnen Lampridius plus omnino centenis millibus dicere voluit,id eil cétenis fellertiis .alioqm'n etia parû latine di/ citur tria millia fellertia,St tribus millib’ fellertiis,etia fî apud Cicerone ita legatur pro Cluentio,velin libris mebranaceis.Stalenus fellertiafex/ centa quadraginta millia deferri ad fe domû iuflit. St fçpe alibi apud Col* Pli.St alios,quiç mendofaefle facile coniicimus.nâ St apud Cicerone poil altera ab .ep loco charta fequitur.fexcenta St quadraginta nûmû millia ad Staleny elTe delata.Sic pro R,abirio,Quid vociferaberc decé millia taléta Gabinio elTe promilTaC'vbi talentû gignendi cafu lego,quomodo legendû efle apud Curtiûex mébranaceo codicc admonitus fum. hic em error vo/ lumina paflïm ia olimoccupauit errore librariorû,qui ca verba numerorû queJiotis feripta crant,vel vna aut altera fyllaba dimidiata, integratran/ ,i. fcripferûtgt;nec numerâdi rationé antiqua,nec latine loquendi tenentes , St

ali'oqum fefternus numus Si feüettiuttj gcnere neutro caligincm multam SdJeitîutn. Icgêtibus o/Fuderunt.Nam vt pro nummo feftertiu in recïlo ditftu fit mihi perfuaderenó poffum,etiam G. apud Feftum Pliniuq?femel legatur. fed ex collatiohe antiquorum voluminu fufpedVum locum Plini'f animaduerti.vt auté vfquequaq; pn'fca clegatiâ, multa lam rubigine fgnoranti'æ exefam, ita reddamus interpolem vt expn'ftinonitore defiderari nihil poffit, vnû tâtû locû Giceronis ex. Pretura vrbana citabimus ,qui ad hoc oftendédum fû prçcedétfbus fatis en'ta'n qua oratione de rationibus Quçfturç proui'n cialis rclatis a Verre loques üc inquit, verba ipfa rationû référés, Accepi vicies ducéta.xxxv.millia.quadringétos.xvn.nûmos dedî llipédio,frumc ^o4cgatis,Proquçftori,cohorti Ptætotiçfefter. mille fcxcenta.xxxv. mil. * quadringentos decem Si fepté nummos. reliqui Arimini feftertiu fexcéta ’îiillia. Hoc eft rationes referre J* hoc modo aut ego, aut tu Hortenfî aut quifq hominû rctulit ( Quæ verba ex collatione Afconii cotra fïdem exe^ plariû emédauimus,ÔC nili hoc modo legantur,ratio expenfî acceptiq; non quadrabit, quam ncceflc eft quadrare ü fenfurn Ciccronis percipere volu/ uius.Siquidem ille Verrem Carbonis Quæftorcm pecunia publica auer** tîife çriminatur,faills ac cométitiis rationibus ad ærawû relatis: eas auté cóinentitias hoc argumento probat, q, acceptorû expenforûq? paginç ad Uütnmu quadrarint,ita vt nihil fuperfuerit rcliquaméti,quod fieri vix pox tuitnifî in confïëlis rationibus . Cû igitur pagina accepti vicies centena , Uiillia SC ducenta trigintaquinqj millia SC quadringentos decem SC fepté UÛtnos habuiflet,Verres fellertia (^vt ita dicâ)mille SC fexcéta,xxxv.qua^ dringentos.xvii.nûmos,variis nominibus expenfa reip. tulit, SC fexcenta feftertia Arimini depofuilTe fefe afcriplît,ne de refîduis pecuniis teneri vi deretur.Notandus eft ergo loquendi modus antiquorum, accepi vicies SC ducenta, hoc cil bis SC vicies fellertiû, quod Cicero vel Verres potius di/ xilTet,nilîminores illas fummas addédas habiuffetjid eft.xxxv.millia qua dringentos nûmos.Notandûtarnen q?feftertiamille fexcéta dixit Verris verba referens,quod rarû eft,vt vicies ducéta projjis SC vicies.Cçterû illu Lampridii locû alioquin mendofum eife ex fequentibus apparebit, vt pro triginta libris.ccl. legi debeatmifîfatcri malim Lampridii téporeprifeû illû moré loquendi iam obfoletû fuiffe, vt SC ipfam lingua prope Latinâ.

Interim tamé hoc vclim ledores fîbi perfuadeât, ita me omnia percepta , probata,côprçhéfa,perfpicua,indubitata, dcmôilrata deniq^ ac plane non controuerfa relidlurû,vt pofthac referri earû rerû quçftio ex iis feriptorP bus no polTit qui fecula fua ftilo nobilitarût. Verum eo iam progrelTa eft cômentatio,vc primus hic liber fïnem accipere comode polTit. Alfis cnim partiût^eius fîgnificatus, atqj eorû verborû vfum q latiffimepatété apud antiques expofuimus , ita vt nihil àddi ad prædidla (^vt exiftimo) polTit,-quin a nobis in fequétibus expcdlâdû lit.Diximus quid fît feftertius, quid feftertia,quid feftertiû cû aduerbiis numeralibus iun(ftû,vfumlt;ç corû ver/ nbsp;nbsp;nbsp;, - .

borûoratoribus SC poetis multipliciter vfurpatû addidimus,omniaq^^vc opinor) eodépertinentia,citatis, enarratis,interdürßemendatis feriptorû aiiétoritatibus,quæ in ordinem dicendorum inewrrere videbantur »- Hac

igîtur fine librumprimuclaudcmuSjVt hoc velutl'ntcrfpiratu recôlUger« impetû ad fecundû adum non minus argumentofum pofTimus.

Gulielmi BudæiPanfîcnfîs a fccreti's Regis Francix dç Afle ôC parnbus élus, Liber Secundus •

^^^^^Ä^^^^Eftatpars immenfîlaboris in hoc Iibro cxplicanda. ctenim prima ilia opera quaficj? ærumna exanclata '2 demû quod adu crat paru vidcri ccepit,nilî ôt altéra qlucubratio ei baud dubie connexa ÔC velut c vcftigio fequés fnftauraretur.Et quidé exiftimaui (^vt eft ani'* i^^mus humanus nullo inuéto nifî fuis numcris omnib’ \ cumulato explebilis])qui a nobis haden’dida pro/ baflent, haud tamê ipfos in üfdé acquieturos, nifî vt antiqui pecuniç calculi deprehenfa vocabula ego me tenere confideré: fîc etia eorû æftimationé colligeré. Etenim quonâ tandc pado comerciû iuftum plenûq? cû ætatis prifcç monumétis habcbimus,fi eoru nûmifmatis indicatio exadaqi æftimatio nos fugeritf Perinde at(j fi huius æratis negociatores în gcnté extera ÔC incognita merces petât,qi!ae quâti ab ea genre indicêtur nô percipiantt fed pro fuo quifq^ captuprcciU lis ilatuät. Quarc omnino faciédû nobis eft in hoc opéré vt nihil pofthac memorabile aut apud qucq Latinoru,aut apud Græcos hiftoricos dercru precns,autde publicis priuatisqwpibus legatur,qn id a nobis adnfi*^^ acre nobis æquali æftimetur.ac ne id quidé modo,fed ctia vt Atticû arge/ tum Romano permutemus. ac porro etiâ comentantes eouftp pcrgamus, vt vel corollariû pronunciatçdicendarum rerum fummç addidiife mur.Quod cum effeccrimus ffadurû enim omnino me recipio) quidiam caufæ crit quin omnes libri Græci in Latinam linguam,aut Latini in ver/ naculâ verfî, hac omnino parte illuftrati videâtur ÔC cxplanatif Hoc autc vt aflequamur ab integro rurfus ordiendam remhabemus. Italt;^,vt antca didu cftjSeruius rex primus æs fîgnauit. fîgnatu eft aut nota pecudum, vnde SC pecunia appellata.Maximus auté cenfusQnquit Plin.^entum ôi decem miliia aflium illo rege fuit. ÔC ideo hæc prima clafTis. Cum igiti^ apud antiques miliia æris Icgimus,miliia aflium intelligerc debcmus.Li/ uius lib.v.ab Vrbe côdita de Camilli exilio loques, AbfensQ'nquiOquin dccim millibus grauis æris damnatur. De hoc loquens Plutarc.ineodem Camillo ita inquit , èxêivoç /iSj« /Atrasaq cùlt;J)Ai »ri«» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TÎ^iK/Aec

•sji»7«K(5çiXÎMp ftwajitójj ê'xwêp’ o ^i'viïoU nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aôyopf /jjax/Aai «od TjîïlaKoo'iûU »

iarajiop-^ hv to amp;çgt;vjgt;io»*tÿ rgt; Jixcéxa^xov îrT»(; cxaX«TO /IjLud^ioif . Ille igitur CÛ folu iaiH vertiflet indida caufa,defertoq; iudicio danatus eft,cui^ mulda qndecim milliû afliû fuit.qiia fumma ad argent! fupputationé relata fiunt mille ÔC quingétç drachme. As enim tue crat pecunia,ÔC ita deeuflis denarius voca batut.Ex quo intelligim^ denariû fuifle argéteu,6t denis aflibus valuifle. AiTis auté a Plutarc . pro äcrco nûmo ponitur.na Latini aflem nuq argen/ teû nomifma appcllauerut, lain igitur habemus cxPlutarchi audoritatc

ccntu SZ decé tnillia xns,quæ olim prima clafTis.i.fummus cefus fui't,;vn** deci'm mi'llia drachmarum valuifle,öifupra probatueft audVoncatePlinn drachmam Si, dcnarmcodé pondéré fui'lTc . ita lam confiât,centum millia Centuærfs xris quadragmta fefterrium milli'a valere,eu quaterni feflertn denos æn's aiTes valeât.Sic Camillus quû quindecim æris milli'a difloluere nequiret, id cil fex mi'llia nûmû,exi'liï caufa folû vertit. Appcllati'one aût æris alTcm Intelligf collât exTrâquillo in Augullo,Caiû (inquit')ôC Luciû adopta-* lut doml per aflem SC librâemptos a pâtre Agrippa, Q d TraqulLaffem K librâ dlxi'tjlcx.xiï.tabularû per æs ÔC llbrâ dicebat.Quæ verba iti fecu^ do li'broInllitutionû lullmi'anilegûtur fub titulo de tcllamêti's.Gcl.lfb.

cuixs SC libra adhibebatur.Scd de hoc nos copiofe dilTcruimus in Anno** tationibus in Padertas editis. As igiturærcus crat SC paruç çllimationis, vtfupra dcmôllrau!mus,ÔC ex Catullopatet illis verfîbus, Viuamusmea Icfbia atlt;5pamemus, rumoreslt;j fenû fcucriorum omnes vnius ælljmemus affis. Denarius auté argéteus decc libris æris,!d cft aflibus decé valebat. Et quinarius qu!ncp,hoc ell denarii dimidio,vt feftertius quinarium dim!** Qu/nanns. diatû valebat, hoc cil duos alTes SC femifTem . Erat ôt quadrans (^audlore nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

Pi!nio)nûmulus,qu! SC triuncis vel triunx vocatus cft a tribus vnciis. vt cn!m feftertius quarta pars cft denarii,ita quadrans quarta pars afris,hoc ell libre æreç,quçcûerat argétca no aflïs argéteus fed libella diccbatur, vtfupra docuimus.Fuitetiâtriens nûmus tertiapars alTis . Cçterû quem lt;iuadranté Plinius SC triuncé appellat,Cicero terunciû appellauitlib.iii. dcF!nibus,his verbis , Interit em magnitudine maris Aegei ftilla maris,

in di'ukus Crœfî teruncli accelTio.Et ad Atti'cû li'b.v. Spero toto anno I’mperh noftri terûclû fumptus in proumci'a nullû fore. Varro,Teruncius (Inquit) a tribus vnciis did:us,qj fît libellç quartapars quomodo SC qua** drâs aflis.Iâ antea oflédimus librâ ÔCmina centû drachmarû ac totidé dcgt; ïiariotum fuifle. qua rationc patetquadringêtos fellertios in libra fuifle, ïiûccétûfefîertios vnoaurco valuiflcdocebo.Traquillus inOthone,Nul lo igitur officn aut ambinonîs in quéq gcncrc omiflb quoties cœna prin^ cipéacciperet,aureos excubâti cohort! viritim diuidebat.Plutarc.in codé uâsu J'icwt/uiap dixit,id ell aurcû fîngulis dillribucs, Tacitus de codé lib.xvü. Flagrâtib^ ia militû animis velut faces addideratMeuius Pudés eproximis Tigillini. is nobiliflïmû quélt;ÿ ingcnio,aut pecuniç indigû, SC in nouas cupiditates prçcipitc,alliciédo,co paulatim ^pgreflTus efl, vt per Ipcciécôuiuiiquoties Galba apud Ochonc cpularctur, cohort! excubias agâ! viritim cétenos nûmos diuidcrct.quâ velut publica largitioné Otho (ecretioribus apud fîngulos pmiis intédcbat.Aurcû Traq.ôC Plutar. dixe tûtqd l'acitus cétenos numos dixit.Ita tamé vt intelligamus Othonéno manu fua (^ne in fufpitioné affccîlati imperii veniret apud Galbam) fed per MeuiûPudenté militibus dcdilTe.Sed q» aureus centû nûmis valuerit, facile ex fequétibus collabit.Cû hoc dilt;fto pugnat id qd a lulliniano prin** cipc dicitur in Inllitut.iuris fub titulo De fuccefTione libcrtorum, his ver bis, Sed nollra conllitutio ica caufam definiuit, vt fî quidem iibertus vel

lîberta minores cêtenariis fint, id eft minus cèntû aurcis habeât fubftâtia (Sic eiiim legis Papi^ fummainterpretati fumus,ac S. pro mille fcftcrtiis vnus aureus coputctur) nullû locû habeat patronus in corû fucccflïone. nos vnûaureû ccntu feftertiis æftimamusjuftinianus mille.Sed huic ob^ iedioni ita refp6deo,xfiimationé hoc in loco no iuftâ,ÔC vt Grçci appela iant argyrognomonicam etTe,hoc eft a collybo vcl nûmulariorû taberna pctitâjfedpro arbitrio legem códentis faAa. cui hoc placitû eft de centc** nariis libertis fancirc,quod pridé lex Papia de millenariis ftatucrat.ld q3 mihi fatis indicate videcur hçc partieula ac fi. Si quis enim totû illû locu diligêtcr animaducrtat, facile (vt opinor) iudicabit luftinianû legi Papiç , non in eo tatum derogafTe qgt; patronus olim liberto etiâ liberis intra nu/ meru tetnariû extantibus in quadrantem fuccedebat,fed etiam in eo q? qui iiberti olim centenariidicebatur acentu feftertiis, nûc centenarii dicûtur a centû aurcis ,qu£ multo minor eft fumma. Potuit ÔC numerus corrumpi, vt mille pro cétû legatur crrore ex notulis orto,vt infra videbimus.Leges Papie muite fuerut, vcl vna fuit multiplex.Meminit Cic.pro Atchia legis Papiç.Tranql.in Claud.Tertul.ôCLadfatius lib.pri.Mouere igitur didû illud luftiniani neminé debet cotra tot tâtorûcp feriptorum audoritates. feftertius ern nunq æreus fuit. fed ab initio ftatim duos afles ÔC femiflem valuit. AiTis ver© æreus crat.Pli.de Ladanolib.xii.Precia funt laudatilfP mo in libras alTes. xl. De Hâmoniaco,Preciûoptimi in libras aftcs.xl.In antiquiftïmis tarne vtrobiqjafles.xxx.legitur.Quado auté no additnomc nûmi quifnâ intelligédus fit hefîto. vt de Cafia ibidé,Precia nuUidiucrfî/ ora. optimç in libras.xl.cçtcris.xv.Sic cm in antiquis oib^ legitur.Vtru ne igitur afles,an feftertios,an denarios intelligamusf Et rurfus ibidéde Myrobolano , Preciû in libras .x. Sic em in antiquis legitur,licet in nn/ preflis libras binas Icgaf”. Sed obiter locus ille de Cafia cmédâdus eft qui fie in imprelîis libris legitur . Frutex ôê cafia eft,iuxtaqj cinnami campos nafeitur: fed inmôtibus crafliorc farmento,tenui cute,qué conteri at^ in cinnamomo leuari ÔC exininaniri preciû eft.Ego ex antiquorû obferuatio/ ne lego,què côtra atqj in cinnamomo labare ÔC exinaniri preciû eft.Supra cm de cinnamomo loques Plin.Viliflimû virgulti qd radicibus proximû, quoniâ ibi minimû corticis in quo fumma gratia.Illud Icuius erratum de Ladano fupradi(fto,Sunt qui hçrbâ in Cypro ex qua id £iat,Ladam appel/ lent, ctenim illi Ladanû vocat.fn eo loco fçpe hçfi,anteq ex antiquis Ledâ SC Ledanû legédû efle dcprchcdi.Eodé in libro de Bdellio, Preciû fîneero in libras decé tâtû.In antiquis no tatû fed terni legitur, fortafleprofefter tii. Notû eft cm feftertiû duabus virgulis cretftis SC femifle feribi folitû, vt hûdie in Verrinis Ciccronis lcgi£. quod nota ternarii numeri librarii efleputauerût,quâtû coniieere poflum. Vcrû affes .xl.Pli.pro quatuor de/, nariis dixiti Afles cmPli.æreos nûmos intelligit æris grauis libra vale/ tes.Cornelius Nepos de frugalitate Póponii Attici loques,Necid(inqt) prçteribo,qq nônullis Icue vifum iri puté,Cû i primis lautus eflet Eques ^o.SC nô parû liberaliter domû fuâ omniû ordinû hommes inuitarct, fei/ mus nô amplius q terna inillia acris pcræquc in fîngulos menfes exephe/

niendfe eu expenfum fumptui ferre folitû, atqj hoc no auditû fed cognitû prçdicamus. Millia æris dixft ad differêtia inilh'um nûinû vel feftertium« Liufus libro vltimo,defccûdo helloPumco,de Scipfone loques, Argent! tuhtinærarium pondo centum miUia militibus expræda quadragenas æris diuifît.Et lib.n.de bel.Macedoni'co detriupho Quinth,Duceni quin quagemæris in pedites diuifî.Et rurfus lib.prædidlo.bel.Punici,Legatis infîngulos dona ne minus quinum millium,comitibus eorum milleæris. Mille æris dixitprocentû drachmis,id cft argent! libra. Sed genus nûmi Milleferis. dati exprimere voluit. Et lib.ix.de bello Maced.Senatufcófultum faêlum eft vt fîngulis centena millia æris Quæftores vrbani ex ærario darêt.Hoc in loco quadragena millia feftertium intelligendum dico : quod ndi æris addidiflet,ego centum feftertia intelligerem, qq fî exempla in mediû affegt; rain,vixcontrouerfîas expediam.Plin.lib.xv.de copia oleiloquens,Vrbis quidc anno quingetelîmoquinto Appio Claudio Ceci Nepote, L . luhio Confulibus olei libræ duodenç affibus vçniere. Etmoxanno fexcétefîmo ocftogelimo M.Seruius Aedilis Curulis olei denas libras lîngulis affib’ prçftitit pop.R,o.per totû annû.Idcm lib.xviii.de arborum frugiferarum preciis loquens,Nec minus miraculum in porno eft,multarû circa fubur,** bana frudtu annuo addidto binis millibus nûmu, maiore fîngularû rcddi** tuq erat apud antiques prædioru . Fidem hoc didlum excedet fî vera funt quçdiximuSjVtnummi appellatione feftertium intelligere oporteat,5C lie arboris vnius vfumfrudlum credamus in annos fîngulos duobus millibus feftertium condutftum a propola,vt in eo queftum faceret,ôi in eadé vrbe denas olei libras aut ctiam duodenas fîngulis affibus aliquâdo vçnundagt;

' taSjCumfîngulifeftertiidipondiumôCfemiifem valuerint . Primumhoc refpondeo viliratem illam olei femel aut iterum contigiiTe, qq non ta negt; gociationem aut venditioné fuifle puto q largitionem Aedilitiam ad plegt; beium fauorem emerendum, vt alibi dicetur.Poteft etiam numerus deefle in fuperiorc loco Plinii,cum affibus tâtû legatur, non fîngulis affibus vt infequéti. Poteft etiavilitas tata fuiife aliquo anno,eo liquore exuberate qui vitra annum no feruabatur,id quod Plinius ipfc his verbis fîgnificat, Vetuftas oleo tediû affert no ité vt vino, plurimûqj ætatis aonuo eft,progt; uida fî libeat intelligere natura.Quippe temulétiç nafeétib^ vinis vti ncgt; celTcno eft. quinimoinuitatadferuâdù blandainueteraticaries,oleo nogt; luit parcijfecitq? ea neceffitate promifeuû QC vulgo.Memoria noftra Pari/ fîis vno anno tâta fuit vilitas vini, vt inopia vaforu quida donate vel effun dcre cogeretur,quida qui gradioribus cuppis codiderunt, anno fequenti uiagno vendiderut. Quod aute ad mercede annua fîngularû arboru atti/ Miraprecia uet, non ta mirari id couenit q id quod ab eode lib.xv .de perfîcis duraci/ nis dicitur,qd genus ætate Plinii infîtione repertu eft, Aeftate Qi^qt ille^ Duracina prçcocia intra.XXX.annos reperta,SC primo denariis fîngulis vçnûda/ ta.Etpaulo inferius , Precium Qnquit) fîngulis ia triceni nummi fuere, nullius maiore.qd miremur, quia no aliud fugacius.longiffiima naqj de/ cerpto bidui mora eft,cogitq/fe vçnûdari.His verbis plane fîgnificat fîn/ gulaperfîcafcftertiis primû quaternis-vçnûdata,poftea augefeente grâtià

fitquot;) aliquâdo precîû ad tricenos nûmos euafiLiTe,quare no mirû cft lîiigt; gulas arbores bina millia nûmû annuo redditu meruiHcjCÛ fepté 2i Çexâ^ ginta poina banc fummâ côficere potuennt, tn'cems nuinmis lingula vægt; nundata.Caufam auté alTignans tanti preci'i fubdit Pli'n. Vndi'q^ pomû in^ nocuû expetitur ægris,vel agris vtin antiquis legitur. Huiufmodi hodic duracina (^vt opi'nor^ nomen rctinét, in Britannia Arcmorica.Trâfcamus Memorabilis ad reliqua.Idem Pli.lib.viii.Afînû quadringétis nûmis emptum Q.Alîo Senatori, audtor eft M.Varro.Haud fcio an omniû precio animalium vigt; lt;îlo,opéra Ene dubio geruli miriEcâ arando quoqj.Sed mularum maxime proximo progeneratione,patria etiâ fpecflat'’ in iis, Arcadibus in Achaia, in Italia Reatinis.Sic omnia habet cxéplaria ctiam antiquiflima. Plinius AfinaReatb admiratur alînam Reatinam quadringentis nummis emptam,tametlî

rulam,ÔC aratricé, OC prolificam: exiEhnatcp hoc preciû maius cfle omniû animalium precio nedum veterinorum , ôê pluris tarnen R.omæpcrlîca XlIII.vçnifl'e codcm aud:ore afFirmauimus, Vereor ne hîcc Plinii falcbra huius inucnti noflri curfum hacftenus (^vt arbitror) inoflFenfum aut morcgt; tur, aut plane interpeller: etlî quod fcquitur addam,ne commétarii noftri proceffus hæreat,Quæflus Q'nquit^ ex iis opima prædia exuperat. Notû cft in Celtiberia lingulas quadragenis millibus nummorum emi ad mulagt; rum maxime partus.Si nummi Temper feftertii intelliguntur, quona me» do hæc loca duo conuenirc pofTunt ( Hic E dixero locum mendofum clTe, tranfultarc vtiq; confragofa loca , non æquabili greflu pertranlire dicar. Quod tarnen quia SC alibi neceflario mihi faciendum eft, hic a ledoribus impetrarc illud habeo,mihi quidem noniniquis,vt E hoc inftitutummeû t hoc in loco haud dubie inlîgni,approbauero,valeat in futura quolt;]^li qua forte aueftorum interitu deftituentur teftimonio . Audiamus igitur yar^ Xonem ipfumlib.iü.rcrum Ruft.que Pli.diefti fui aueftoré locupletiftitnu clTe cenfuitn'n cuius dialogis Appius Claudius Augur ad AxiumSeu^/ torem ita inquit,Qj. E ea ædificia villç non funt,quæ alînu tuu quera mihi quadraginta millibus emptum oftcndcbas,apud te non habent, metuo ne pro villa emam Oftiæ in littorc Seianas ædes. ApudPliniû quadringétis nummis legitur, apud Varronem ipfum quadraginta millibus,vtrobilt;ÿ corrupte.Vt enim nummis pro millibus illic legitur, lie quadraginta hic proquadringentis. tamctlî vixintrahdemid ftabitcum adæftimationem inilliû nûmorû venerimus.Hoc tarnen cû ex Plinio videtur,qui prius hoc precium Romæ admiratus,moxtrannatitium in Celriberia elTc tradiditî turn veto ex eodem Varronc lib.ii. eiufdé operis his verbis. Qui non hagt; bent cum afînum quem fuppofuerût equæ, SC alînum admiflarium habere volunt,de afînis quçcj ampliflïmû SC formofîfTimû q pofliint eligût,qui^ feminio natus fît bono,Arcadico vt antiqui dicebât,vt nos expert! fumus Reatino,vbi tncenis ac quadringentis millibus admiirarii aliquot vçme/ runt.Quo in loco trecenis SC quadringenis millibus lego , qq hic rurfus îçftuare necefle eft. Ide em Varro alibi de eligedo pecore loquens,Primu (inquit) vt bonu pares pecus,fcjre oportet qua ætate quâq5pccudépara'lt;* re haberelt;j expediatultera pars,cognitiofofmæ:tcrtia pars eft,quo lemi/

hio quçrendû. Hoc cmm nomme afîni Arcadi'ci in Græcia nohilitati, in Italia R,eatmi vf(^eo vt mea mcmona alinus vçnierit fcflerti'is millibus fcxagmta,3C vnç quadngç R.omæ coftitermt quadnngêtis millibus. Segt; mei lâ teftati fumus vbicücp apnd antiques feftertns SC mflhb^coruûtflim dici'tur,nó feftertiïs fedfcftertiulegendü. Quare hïc feftertiu^nó feftertiis lego.Sed loca Ec ci'tare neccflc eft^vt apud auAores legütur,quod in vni/* üerfum dicflu eHc velim.Sed quod ad ré perti'net, Varro in perfona Scroo* phçmiratur afînû mcmon'a fua cmptu fexaginta millïbus , Ói afinos qua** tuor lugales quadnngétis.Quare dubms maneat bic locus Plinii necefle cft,i'ta tamé vt lotos qui'dé pedes ex maculofo loco cófliAatione no mul** ta cxpedierim.QTq quis dubitet quadragi'nta millib^ apud Pli'niû aflerc** te,Si, tricenis quadragenis millibus apud Varroné,ne fidé alioqum abne** gare anti'quis monuméti's cogamur Atq; eadé opera locû Plinn mibi re-* ftïtuemus.quod cm'm in omnibus impreltis libn's lcgi'tur,Nec mfi fpatio fe incubât alias atterûtur. Varia nafp fomnio vifa concipiût, lAu pedum ctebrotqui nifî per inane cmicuerit,rcpulfu durioris materiç clauditatem ilb'co affert.Id ego ex antiquis exéplaribus lego,Ncc nifîfpatiofa incubi/ tât laxitate.varia nâlt;ç Si, cçtera.illa enim duo verba alias atterûtur,terne«* te ab cmédatoribus funt addita. quç fuperuacanea cfle fatis ex co apparet, fequitur,claudos illico fieri.Et hic Hermolaus Barbarus vir ingcniofîf fcnus gloriabitur fe Pliniû emédalTe, altéra etiâ caftigatione repetitum. Sedpergamus porro.Idé Pli.li.x. Maxime tn infîgnis cft in hac memoria Clodii Aefopi Tragici hiftrionis patina,fexcétis feflertiis taxata. In qua pofuit aues catualiquo aut fermone vocales: nûmis fexlingulas coéptas. nulla alia indudtus fuauitate,nifîvt in iisimitationé hois mâderct,ne quçgt; ftus qdé fuos reucritus illos opimos ôi voce meritos.Dign^ prorfus filio aquodiximus deuoratas margaritas.Ego antiquifTimû exéplarhabeo, in quo hoc verbû nûmis deletitio loco feriptû erat, vt coniiciâ no nûmis fed millibus prius feriptû fuifle.omnino cmfîc Icgédû eft.Centenariâ em pa«* ûnâ Aefopi fuiffeintclligimus,id eftcétenis auibus flrudlâ,millib^ fenis coemptis,vt in fumma fexcéta fïerétfeftertia.De qua ide Pli.lib.xxxv.Nâ nos Gnquit) cû vnâ patina Aefopi Tragœdiarû hiftrionis in natura auiû dicereinus feftertiis fexcétis ftetiire,n5 dubitoindignatos legétes . Hæc Si huiufcemodi alia incredibilia omnino primore fenfu videbûtur,fed cum Ottiniain difculTioné vcnerint,inuicé fîbi fïdé vt faciât pcruincemus .Opu** létia enim R,omana fîmul Si luxuria intelligétur,quç inftar (^vt arbitrer) habebunt hiftoriç cuiufda variç Si admirâdç.Sic cm ré téperata oportuit vt no magis in abaculo manus occuparetur,q animus rerû intelligétia in«* terim oblc(îtaretur.Sediâ videamus de columbis apudeûdem Plindib.x. Harû(^inqt) amore infaniût multi,ac fuper teéla exædificat turres iis.no bilitatéqj lîngularû Si origines narrât vcterc iâexéplo,Laxius Eques R,o. ante bellû ciuile Popeianû denariis quadringétis fîngula paria védicauit, vt M.Varro tradit.Llicct in omni bus exéplaribus Si Laxius Si védicauit legatur,tamé 8CL. Axius Si venditauit lego. cum Varro de pullis earum loques ita dicat,R,omx fi funt formofi^bono colore,integri, boni feminis, e iiu

pana fîngùla vulgo vçneut ducems numismecnó eximia fîngulis millibus nûmu: quas nuper eu mercator tant! emere vellet a L. Axio Equité Rom» minoris quadrinsétis denariis datûrû negauit.Haëtenus Varro, Si ergo paria fîngula columbarû non femel fed fçpe mille feftertiis nûmis vendita funt,aliquâdo etiâ mille ôê fexcentis,id eft quadringentis denariis,cur no SC aues humano fermonc vocales fex millibus eadé in vrbe védi potuerût^ quas tarnen apudPlin.fex nûmis emptas legimus, errore eorû feculorum quçin rei nummariæ yerbis prorfus nihil viderût. Huius rei irrefiitabile argumétû ex codé ipfo audtore referemus, qui libro eode de Lufeiniis lo/ qués ita inquit, Certant inter fe,palaq? animofa cotentio eft.Viâ^a morte finit fçpe vitam,fpiritu prius déficiente q cantù.Meditaturaliç iuniores, verfusq? quos imitctur,accipiut.Audit difcipula intétione magna acred^* ditjvicibusq? reticent.Intelligitur emendatç corrcd:io,ÔC in docétè quçda reprçhenfîo . Ergo feruorû illis precia funt,ÔC quidem ampliora q quibus olim armigeri parabâtur.Ex his vetbis fîgnificatur lufeiniarû magna pre cia fuifle,cum apud Columcllam vinitor feruus odlo millibus æftimatus fît,gC pluris armiger vçnire vinitorc folitus fît,vt qui prçfîdiû vitç domigt; no afferre poflet, nbsp;nbsp;nbsp;fî id quod fcquitur ftatim apud Pliniû emédari a no/

bis potuifletjinemorabile aliquod preciû in mediû attulilTemus eius lufeî niç albæ que Agrippinç dono data eft.Id quonia fieri non potuit,inuicem r.,. , eius locû aliû eiufdé capitis in principio ftatim reftituemus . Noduarum Plin.IocusrCi , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, . , t - ƒ ,^5. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

ftitutus. genus in Creta inlula non eltetia liqua inuecta lit emontur.Nam næc ' quoq; mira naturæ differentia,âlia aliis locis negat taq genera frugû fru/ ticumvc,fîc ÔC animalium non nafci,tranflatitiorült;ß inueda mori.Mirum quidem eft iilud vnius generis aliti adücrfum. quçnameft iis naturçinui dia.Sic in omnibus impreffis legitur,conniuente Hcrmolao, ôChoctotu caput intadum tranfmittente.Quæ verba cû mihi corrupta inter legédu viderentur, tandem aditis antiquis exempla ribus ita reftituenda duxi, vt poft verbum animalium diftindio fiat velut fenfu finitoidemde ita inféra/ muSjUon nafci,tranflatitium: inueda mori,mirum . Quid eft enim vnius Tranflat’tiu. generis faluti aduerfumC'Tranflatitium hic pro folito ôC in multis vlîtato

ÔC communi inter multos ponitur,quod verbum maxime Plinianû eft. Ita patetin vno verfu Plinii quatuor errata a caftigatoribus relida. De aui/ culis vocalibus Plin.alibi, Agrippina coniunx Claudii Cæfaris turdum Ttndusvoi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(^quod nunq ante) imitantem fermones hominû. Cum hæc prode/

■’ ■ rem habebant ÔC Cæfares iuuenes fturnum : item lufeinias Greco atqLa/ tino fermone dociles .Prçtefea méditantes in diem,ôC afîidue noua loque/ tes longiore etiâ contextu. In diem auté non in dies in omnibus libris le/ , nbsp;nbsp;gitur.ex quo intelligimus doceri folitas vt diebus diucrfîs no eadem, fed

‘'4. fubinde nouû aliquid loquerentur. Sûma igitur fupradidorum eft,mille feftertium ÔC mille nummû,duo millia ac quingentos æris valere.SC mille drachmas decé millia alTiûjôC quatuor.M.feftertiû. Porro cétû drachmas vnâ mina argéti efFicere,quç SC libra SC pôdo dicitur. At veto libras duas argent! SC femilfem, feu vt veteres dixerunt duapondo SC femdiem mille nûmu vàluifle. Hoc étfî fatis antea'côfirmâtû eft^tamen SC audarium hoc

alt;lcleinus,né cuig no fatiffaciamus in ea re,in qua at» oîbus di'fleriti'mus .Li ui'us lib.n.de bel.PunicoJnçmutâdi's capciuis couenerat inter duces R,o* Pcenumqj^vt quæ pars plus reciperet q daret,argeti podo bina Si. felibras ' in milité prçftaret. De quo cóuéto Plutarc.in Fabio loques,Cóuenei at(^in quit)inter R.o.Pœnumqj ducé,ex captiuis,virûpro viro cómutare, ôC qui plureis reciperet q reddcret, pro quolibet drachmas ducêtas SC quinqua-^ ' ginta folueret.Plutarchus quinquaginta drachmas pro femipondio dixit. Hic libés omiferim fî poflïm erroré Nicolai Perotti hominis de lingua la rsjicoIaiPei tina vt ilia çtate bene meriti,qui in comentarüs fuis de hac re loquens ita rottierratâ’ inquit,Pondo licet aliquâdopro libra inueniaóproprie tarne fîgnificat pó dus duodecim librarû.’huiusq? diéti auétoré citât Liuiû in loco füpradiélo, qualîLiuius podo bina SC fex libras no felibras vocabulo copolito dixerit, quafîqjin capita ftatuerint Imperatores illi tricenas libras argêtiiquod lo ge abeft a veroiqq Perottus homo elegâtiarû obferuatiiTimus videre illud debuit,Liuiû iio podo bina SC fex libras didlurû vnq fuifle,fed fenas poti^li bras.Hic nominate eos necefle no habui qui eius erroré totidem verbis in fuos ipfîcomcntarios rettulerût.Idé Liuius lib.ix.de bello Maced.de cenlt;* ûira Catonianaloqués,In cenfîbus quo^ accipiédis triftis SC afperain ogt;* Urnes ordincs Céfura fuit, ornaméta Si vefté muliebré SC véhicula quç plu ris q quindecim milliû æris effent in céfum referre viatores iullit.Itémâ cipia minora annis viginti,quç poft proximû luftrû decé millibus cris aut CO pluris vçniflent:vt ea quoqj decies pluris q quati effent çftimarétur.De hacité Céfura Plutarc.in eodé Catone,Vt igitur(^inquit^ in ornes animad. Ucrteretxoegit veftis,carpéti,mundi muliebris SC domefticæ fupclleétilis decuplû amplius in céfum referri,q earû rerû preciu fînere,tfî mille SC quin gêtas drachmas exceffiffet.His auéloritatibus fïdé omnino facio centum drachmas mille æris valeretôCpodo id eft libram centû drachmis, SC mille æris par fuiffe. At denariû SC drachma eundé fuifîe nûmûtaut eiufdé certe pôderis SC çftimationis auétore Pli.demonftratû eft,5€ denariû quaternos valuiffe feftertios .Quare in lingula podo SC in lingulas libras minasq? qua dringétos feftertios intelligere necclfe eft.Proindeoperis inftituti parte proHigatâ habemus,vel materié potius(^vt Plautino verbo loquar^exafcea tam.Quâ li coagmétare in inftar operis abfoluti volumus, omnia fcripto^ rû diéfa accomodate rebus ia explicatis neceffe eft.’ita vt in opéré tot au-** doritatibus copaéfili nullus locus hiulcus,nulla comiffura lit confpicua. Quod quâta vigilatia,q acri intentione,quâto labore lit effe(ftû,quato degt; niq^ literarû amore fufceptû(^nihil eiîî mafus diçere de me polfum^ex ope^ ris iplius copage apparebit.Ègo cû hæc proderé,quo magis cxaéfe omnia perpenderé,libellâ SC pondufcula in cofpeétu habui,nomifmataqj antiqua aurea argenteaqj fatis multa,iampridé,vt minime in hune vfum parata,fic admiratione vifendæ antiqtatis indeliciis habita .Eorû leéliflimû quodqj expenfare inftiti diligétia vt arbitror nûmulariorum æmula.Quippe adul terata quçda vifunf^,ÔC ad exemplar archetyporû fulîm culimqj ita effiéfa vt pro arçhetypis fallant,cuiufdam(^vt aiunt)pigméti affriétu yetuftatem Wntiétia»Vt igitur vnumquodq? certiffimâ prifei æui notam habere vi?

debatur charaétere vel collybo detrito,vel vetuftate fugiéti Ä çui fîtu obgt; fcuro,ita î libella a me ftatuebat'’.Intcr argétea(^vt aufpicato cxordiar)vnû Rçcenfïo no» erat Ciceronis,vna parte îtegrû: î qua caput galcatû,decora facie plcnaq^, mifmatuprb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cxfarie, ereda a ceruice pédula,pone caput vnicû hoc verbum

R.oma,fcriptu erat,nihil in ambitmex altera parte quç femefa crat, currus triuphalis quadrigis trahebat'’,fubtcr qué inferipra hæc duo verba M.Tul li.fupra hçc verba.X.litera maiufcula,quâ denariu fignihcarc arbitrabar ex Valerio Probojvnde decuffare verbu videfquot; effe dcdult;ftû,dc quo fupradi lt;ftu eft.Nâî.X.litera linea lineâi cétro intcrfecat. Alteru fuit Cçfaris Di

(ïlatonsjfn quo caput colledto ac redi'mito capillo,facie lógiore,nafo dcco TC ^mmétijoblóga^ ceruiceta tergo fub charadrere quoda obfcuro Cæfa/ ns nomé fcnptu erat prçnominc nullotfed Dilatons facie ex fcalptura an tiqua nofcitare didici,qua Romç vi'di',cuius ctiâ exemplû feite effidû hagt; bebâin géma.Erat etiâ Augufti,eafacie quç a Suetonio defcribif'jcnfpo capillo folutoq^,infcriptione Cçfaris Auguftiia tergo fîniulacrûveftibugt; H çdis facrç ternis altrinfccus bis literis,MAR..VLT. videlicet ob Mar** tisvltoris ædé ab eo extrudlâ.Fuit aliud ciufdé,eadé infcriptione,iifdc^ liniamétis formç,fîniili(Ç capillo.in quo adnotaui faeîé Içua parte promP nenté cotra aliorû nomifmatû moré etia eiufdé principis : ab altera parte erat ftella radiis ad marginem vfcp nomifmatis expaflis,crinito vno radio, trâuerfaria inferiptione Diui lulii. quod intelligim^ perculTum ab co fui( fe poft ludos funèbres Cçfari cofecratos in honoré ftellæ crinitç quç ftpte dieb^ apparuit.Tcrtii generis fuitetiâeiufdé,iifdé liniamétiSjhabinK^^® dé capitis,nifî qgt; ocuP dexter eminebat cotra q in fecûdo: a tergo aial crat hircinis cornibus ac villofo méto,duobus tantu cruribus iifdétp bifulcis, quib^ quafî brachiis orbé amplexaba€’,omnino armorû tenus hircus^oxte ra pifcis,cuidârei incubens quâ agnofeere no potuin'nfcriptione vnius no minis Augufti.Id fuit genus nûmi qd Auguftus fyderis capricomi nota percutere inftituit ob geniturç fuç honoré,quâ ei olim Thcogencs matEc matic’ Apolloniç exiftéti viuo adhuc Iulio Cçfare, pdixerat imperatoria eife.Quare eu thema fuu natalitiû,id eft horofeopi cofïgurationé inuulga Tl velletthuiufmodi nûmû percufrit,vt audor eft Suet. Habcbâ vnû a M»

Confulatû percuiTum,facie nec lulii nec Augufti, hac infcri** ptione,Cçfar diui lulii F.altera pars pura erat,in qua media hçc crât verba fcipta,M. Agrippa Cos.defîg.Vnû infîgne notaui Augufti ÔC Antonii in Triûuiratu Rcip.côftituédç,cx altéra parte Augufti faciès malecxprcfla, hoc lemmate, Cæfar Imp.IIIVIR.«R,.P.C. in auerfa parte facies M.Anto nii ea plenitudine oris quç a Plutarcho defcribit'’,ÔC ex Cicerone intclligif’ in fecûda Antoniana,crifpo folutoqj capillo,ea ceruicis craffitudinCjCxqua illâ fïrmitaté corporis coiieere poiTcs quâ ci Cicero î ea oratioe obiicit,hcc epigrâmate, M. Antoni^.IIIVIR,.R,.P.C.rcliqua legere no potui,neccoic (ftura affeq quçnotis fîgnifi'cabant'’.Cçterû feiteexpffa facies,ÔC pulchrio** ribus literis circûfcripta q ea pars quç Augufto dicata erat. Verû (vt qd nûc agitur agamus^cum horû aliorûcp nummorû podus ad libellam cxi** g;crcm,id ciTc veru deprxhédi quod audore Plinio diximus, ÔC cxPlutar^

cho Sê Applano coprobatur,drachma fcllicet Attica denarii Romani pon dus habere.Quod vt docere poITlttijte adpódera noftra examlnabo: fed Ita vta nemincno Intelllgar.Libra noftrates dupllce habent. Zygoftatica 11/ bra eft quç regia dlcltf^qua negoclatores ôi pigmetarli aromatarllq? vtun/ tur,omneslt;p omnino qulappefas merces vendItat.Hçc fenundenu vnclaru eft.EIus femiflem monetarll ÔC aurlfi'ccs SC vafcularll libra fîbi fcccrut,mar cam eâ vocates .Hac nos libra nuc vtemur ad Id docendu quod fufccpimus. LibraIgif’ Romani In.xII.vncIaS dIftrIbuebât,ÔC vnclaIn ocfto drachmas. Hulus llbrç bcflcm, fellbram noftra reglam efle dico, cuius modus a sy/ goftate publico ftatultur Parifîls.Hulus munerls fit metio In.I. altera de poderatorlbus llb.x.GodIcIs. Hoc belle nunc vtemur pro libra quam mar cam vocltamus,ealt;^ln vnclas otftonas dlftrlbuemusyvnclaqj rurfus In tot/ Idem drachmas,ÔC drachmas fîngulas In terna fcrupulatita vt hemidrach/ hilum fefqulfcrupulu valeat.PrImuhoc dIco drachma Romana SC Attica anoftrls vocitarl groirum,0C fcrupulum denariu, SC femlgrolTum elTe no/ his femidrachma Attica.quam drachma noftrl fterllnos duos SC dimidla/ turn efle dltftltantjqua ratlone pondus noftru facile cogruet cum antique, hoc modo teneamus libra noftra cum Latina libra coparata Iqbfefqulpla proportlonc habere,qua habet bes ad aflem.qppe cû libra noftra(^dc oóto/ harlafemp loquor qua marca vocitarl dlxlmus^quatuor SC fexaginta grof los caplat,ldeft odtles oéfo.fî trlentem addiderls befli.l. duos SC triginta groflbs feu quaternas vnclasdibra vtlqj efïïcies plena antiqua, fex SC nona ginta drachmis conftante,vt antea didu eft.QuI humerus exit ex vnclaru numero per drachmaru numeru multlpllcato,hoc eft ex duodenarlo In o/ ftonarlu dudto.Hçc eft exada llbrç ratlö,cul tame femucla adderc nos o/ portet,cu libra In ratlone numaria cu mlna Grçca exçquata üt^SC plane fît cétenarla.ErIt ergo libra Latina no modo fefqaltera noftrç llbrç, Id eft fef Qulllbra noftra,fed etia prçterea quatuor drachmas habulflelntclllgetur. Sednihll hoc coturbare nos debet.Satis eft em ad facile hulus rel expllca tioné q, groHus nofter cu drachma Attica couenIt,SC denarius cum fcrupu lo.GroflTo aute vocabulo vtar no vcrccude, cu Latlnu verbu fît, licet allo figmficatu antiquls vfurpatu.Nd melatet apudPilnlu aliud de numero de ' narloruInllbra leditarhfcd Illudmox vlderlmus. nulla enim omnino aut præuaricatlonis fufplcloné,aut cóniuétie Icdorl relinquemus .orhia In dif quifîtioné vocabûtur,cû omla dIiToluerc poHimuSjVel Herculis nodo per/ plexa,fuftlneattantü ledores ludicla quoad ola perlegerint.Interim tarne hoc affirmamus In fîngulas libras cétenas drachmas ftatuedas eflegt; alloq fingula feftertla cotra omniu fcriptoru audlorltate dcnarlls denis deficeré tunôC fîngulamillla quadragcnis feftertlls nummlstcum luce clarlus ofte fuin fît quaternos feftertlos In fîngulls denarlls drachmlsq^ï Atticis fulffe* Veruenimuero cu nomifmata lam didla cu allls permultls exqulfîta libra penfîtarétdeprçhédi Tulllanu Illud ÔC Illud AuguftI Capricorno fîgnatû, allacß nonulla,Ita pedere drachma Id eft groHum noftru, vt lanx ex æqulll brio facile cum nomifmate vergeret:contra autem duo Illa quorum alteru Cgfarls Dld:atorls,0i alteru AuguftI ftcllatûerat,tâmaUgne groffumpc

dereq illa priera prolixe, vttatundé illis pcrcufldrû auaritia deceffîflé dP ceres,quantû illis acccfTifTc bcnigmtate feculoru ÔC bona fïde. Triûuirale æquilibriû faciebat quafî feueris inagis q benigms audtoribus , In Marci AGRIPPAE nûmo bilax raptim fîdebat a podufdulo,quæ in lufto nomi/ fmate etiâ furrigi debet.In eo quarta ÔC vicefîina pars(^vt minimû^no detri ta fed detradla videbaturim alns itidé pefmultis par fere deceflïo,vtin eo Augufli qui a poftica facie bac infcriptioné habet, Ob clues fcruatosjquä ambit corona graminea.Sed tame vt quiuis facile iudicaret drachmæ pó/ dereinftitutas eoruformas fuifle,eaqnquot;pla tatide oblocabilia.habebaSCre centioru temporu vt Maximini Impcratoris ÔC alioru principu, inquis ÔC matris Alexadri,hoc lemate,Iulia Mamea Aug.litcris id a Romanis degc neratibus ac femibarbaris.CeteruargetoÔCpódere fupra didris détériora. Hçc fuiïïccre arbitrât^ fum ad examinationépoderis quodnôinmeistagt; tû fed et ia in alienis numis exegi,quç plurima ÔC orq^iû prope Confulum atqj principû vidi.Confcdu igitur iam habemus libram Romand centum grofids noflros habuifle.Quare fîhuius temporis çftimationé fequi volu/ muSjiniîngulapondo Romana decé SCfeptemFracicos tres folidos turogt; neos ÔC noue denariolos ftatuere necefle eft.Aeftimationc nunc légitimafe quor ÔC edidalé,nonnegociatorid SC vulgare.edido enim principali libra argêti vndecim Frdcicis æilimata efi:,licet paflïm duodecim id væneat.Cû enim vt diximus libra antiqua fefquiliplexfuerItnoftrç,ÔC præterea femû/ cidhabeatîpro.xii. vnciis fedecim frdcicos SC decé folidos numcrabimiîst pro fcmûcia.xiii.folidos ÔCnouédenarios.Ita fit vt millenûml,ideft fîngu la feftertia,æftimari a nobis duobus SC quadraginta francicis vndeuiginti folidis SC quatuor denariis debedt,vel(^vt fuma rotûde€’,ÔC minutiarû tçdio liberemurjtribus SC quadraginta frdcicis,hi porro ducatos duos SC vigin ti,8C triginta quinq; folidos turoneos faciût.Quibus fî duos folidos SC felt;* miffem addas,fiétducatitrcs SC viginti.ducatos légitima çftimationcacci pio,vt.XXX.folidis P^rifînis valedt.i.folidis turoneis trigîta fepté Sifeniif* fe.Hadenus igitf légitima iuftamqj çftimationé in fîngula millia nûmû ha bemusmifîq? odo denariolos addidimus,id eft bciTem folidi.Huicfummç ad vulgare æftimationé argent! paulo minus quatuor frdcici defuntmam cum argent! libra odonaria vulgo duodenis frdcicis permutetur propter argent! inopid SC nomifmatis ieiunitatem in fîngulas vncias ad legitimem preciûbini folidi SC femis accedut,quas vncias in feflcrtüs fîngulis tricO* nas fîngulas efîe liquet ex iis quç fupra diximustatqj eo amplius quadtan té vnciçjid eft binos groflbs,hi auté folidi paulo plus duobus ducatis valt;* lét çftimationé antedida,qua ratioe fit vt î fîngula feftertia fî extéderepre ciû velis vulgar! iudicio qnq^ SC viginti ducatos ftatuere: aut certe totidé noftros folatos aureos poflis.Ego tamé ad legitimd æftimationé nihil ad^ derem,fî comodum aliqué numerûin eo nadrus eircm,quo veluti radice vt! ad maiorum fummarum cumulationem poflem : id quoniam fieri nequit, qûindecim tdtum folidos ad!iciam,vt mille nummum quinqj SC vigintiau reis coronatis çftimetur,id eft quadraginta tribus frdcicis SC dodrantexû eo vt corona turn quinqj SC triginta folidis elTc !ntell!gamus,qudt! fcilicct

locabaïf vbere rc nuinana:folidos auté fcmper appéllo qui Juoctehafn nue ’ lt;iicûtur,m Italia no ignoti.Proi'nde tandé accedamus ad cxépla, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pc

' dem cum rerûexplicatione cófcramus: dC pnmu I'llud vi'deamus TraquilK in Aug.quod corruptu efle non cmedatum ab enarraton'büs diximus^Sc^ natorû cenfum ampliauit , ac pro odllngcntoru milliu fuiUnia duodecies feftertiû taxauft.Sic enfin legft Blondus fn R,oma trfûphate. tainetfî hoc téporc ea verba fntellfgi nopofle exfftfmauft. Nos duodecies feftertfu do eufmus fîgnfficare duodeefes cêtena infllfa feftertfû nuininuni,ÔC fn fîngu** Umfllfa qufncç SC vfgfntf coronatos taxâdos cóftitiiimus. Sf fgftur mille ac ducétos qufnqmes SC vfcfesnumerauerfs,trfgfnta mfllfa coronatorum céfum Senatorfûfuffle comperfesiôC ex Tranquillo hoc nouerfs Auguftu cenfum Senatorfû ex vfgfntf mülfbus aureorû hufufmodf ad trfgfnta infU ba auxfflc.Quo autc expedftfus ledtor ratfoné eoru que dfcéda funt fneat, Hoc tenere oportet,centû feftertfa duo mfllfa SC qufngétos aureos corona«^ los valere,hoc eft cetfes vfeenos qufnos.Vt ante ad hue locum çgre SC fuf pfrfofe attp anhelabude cuafimus,fta ab hoc loco fam per prona eademq? a** niœna alfquadfu euagarf Ifcebft.Idem Tranqufllus fn Cxf. Ludfs Deefus Laberfus Eques R.o.mfmu fuum egft,donatusqjqufngetfs feftertffs SC an/ nulojfeflum fn quatuordeefm exfeena per Orcheftrâ tranfift.Laberfus poe Udonatus eft cenfu Equeftrf,fdeft coronatorunoftroru.xff.infllfb’ SC qn/ gentfs.fic enfm loquf mfhf per antfcfpatfone permftta quaft fam tunc auref noftrf fuerfnt,quo expedftfus hoc muneredefungar.Macrobfus lfb.ff.Sa/ lur.Laberfu afperx Ifbertatfs Equftem Ro.Cçfar qufngetfs mfllfbus fnuf tauft vt prodfret fn fcena,0C fpfe ageretmfmos quos fcrfptftabat:fed pote ftas no folum ft fnuftet fed etfa ft fupplfcet cogftzvnde fe Laberfus a Cæfa tecoadûfn prologoteftatur hfs verfîbuSjNeceflïtas cuius curfus trafuer fîfmpecûvoluerût multi efFugere,paucf potuerut,5C relfqua.Idem,Publfu3 Mimographus R.omç produdlus per Cçfarfs ludos,omnes quf tunc ferf/ pta SC operas fuas locauerat,prouocauft vt fingulf fecu pofita fnince mate rfa pro tempore contederentmcc vllo recufante fupcrauft omes, fn qufs SC Labcrfutvnde Cxfar arrfdes hoc modo pronûcfauft,Fauéte tfbf me vfdlus es Laberf a Syro,ftatfmqj Publfo palmâ,ÔC Laberfo annulum aureum cum qufngetfs feftertffs dedft.Sfmfle eft apud eunde Tranqufl.fn Tyberfo,Mu nus gladfatorfu fn memorfa patrfs,0C alteru fn auf Drufidedft dfuerfts té porfbus ac locf^tprfmum inforo,fecundu fn amphftheatro,rudfarffs quoep qufbufdareuocatfs autftoramento centum mfllfum. Non mfrum Cæfaré tnfmographo poetx duodeefm mfllfa SC qufngentos aureos noftros dedff/ ftîliTyberius gladfatorfbus quf fam fmmunftatc SC mfftionc gladfaturæ vel meruerant vel fmpctrarant,duo mfllfa SC qufngétos dedft fn lingulos, vtftcrum depugnaret fpedtante populo . De cenfu Equeftri Plfnfus Ifbro .xxxfff.Tyberff demu prfncfpatus nono anno fn vnftate venft equefter or/ do,annulorumlt;p audorftatf formacoftftuta eft.Et paulo fnferfus,Hac de caufa conftftutum ne cuf fus annulf eflet, nffi cuf fngenuo fpfi patrf auoqj paterno feftertfa quadrfngenta cenfus fufflent, SC lege lulfa theatralf fn •i^.qrd^bus fedcndi.Ex hoc dfdto Tranqufllf patet cenfum equeftre a

quingêtis fcftcrtns ad quadn'ngêta cotradü,i'd eft ad pnftinâ forma rcdii lt;flu.R.ecéfeamus exépla,Cladé Lugdunéfem^mqt Tacitus^quadragies fef Quadrâgics tertio folatus eft princcps vt amifla vrbi reponerét.Ego quadragies fcfter feftettiuin. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;noftro centu millia aureoru fuiffe dico,qua pecunia Nero ad repay

randu Lugdunu oppidu cotulit. Et apud Pli. Aefopi Tragici hiftrioms pa tina fexcetis feftertiis taxata eft,id eft quindecjmmillib^ coronatoru.Quo in loco ne incredibile Et quod fupra diximus,aues cetum canoras, autho/ minis fermone vocales fenis inillibus fingulas emptas, fidefaciet Macro/

; bins qui lib.pri.Satur.de liberalitate Augufti loques, Sublimis(inquit) Acftiaca vicftoria reuertebaif : occurrit ei inter gratulâtcs coruû tenés que inftituerat hoc dicere, Aue Cçfar vidor Impcratortmiratus Cçfar officio/ fam aué.xx.millibus nummû cmit.focius opifïcis ad que nihil ex iUa libe/ ralitate ^uenerat,affirmauit Cçfari habere illû ÔC aliû coruü,qué vt affer/ re cogeret rogauit:allat^ verba q didicerat cxpreflït, Auc vilt;ftor Impator Antoniinihil exafperatus,fatis duxit iuberc illû diuidere donatiuû cû con tubernali.Coruum ergo loquace Auguftus viginti feftertiis emit, id eft Cleopatrx quingétis aurcis noftris .ÔC Cleopatra Aegypti reginaru nouiflima lautP vnio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cpularu Antonii omneqj cius apparatû obtredâs, quçréte eo qd aftrui

magnificétiæ pofret,refpódit vna fe cœna centies feftertiu abfumpturam. Cétiea fefttt» Cupiebat difcere Antonius,fcd fieri poffe non arbitrabatur.Centies fefter tium xftimatione fupradida duceta quinquaginta millia aureoru corona/ torn valet. ÔC quadringeties feftertiu,decies cetena millia aureorum, quati idem Pli.xftimauit ornatu Lollix Paulinç de qua fupra diximus,dC Cicero furta Vcrris in prouincia.Quoniâ veto multa dicfturi fumus fidepropcmo De opuletia excedetia,lelt;ftorcs prçmonitos vclim,nc Romanas prifcasij diuitias, publica priiu huius tcmporis opuletia publica priuataqj metiatur. Vrbcm eniin Roma taç Roma, totius propc orbis fpoliis locuplete fuifle hiftorica fide planu fieri poteft, iis quide certe qui Latinos Grçcosqj fcriptorcs reru geftaru ledritarint.no modo cm duces Imperatoresqj Romani vi aperta ÔC bellica in hoftico, fed ctia Procofules ^uinciarutp prçfîdcs in pacato furtis rapinisq^ SC expilatio nibus graflabanf qua facru,qua prophanu domu fua quiftj aucrtetcs.Indc illud Satyrographi poetçjndc Dolobella eft atc^ inde Antonius, inde Sa crilegus Verres,rcfcrcbât nauibus altis Occulta fpolia ÔCplurcs de pace triûphos.Equidé(;quod ad me attine0cu hçc quçin hoc opufculu cogcfli animo reputarc,ca mihi fpecics vrbis Romç animo obuerfabaf’,quafî arcé quandâ çxpilatorû orbis terrarû videré,ô£ veluti comune gcntiû omniû d mcliarchiû(^vt verbo luftiniani principis vtar^id eft fandius coditoriû rc/ eximiarû.Vidimus iam de Lollio verba hxc Plinn,Ncc do na prodigi principis fucrât,fed auitæ opes prouinciarû fcilicct fpoliis par tç.Hic eft rapinarû exitus,hoc fuit quarcM.Lollius infamatus Regû mû nerib’ in toto oriéte,intcrdi(fta amicitia a C. Cçfarc Augufti filio,vencnû biberet,vt ncptis ci^ quadringeties feftertiu operta fpedaref’ ad lucernas. Hadenus illc.Quâtâigitur fummâ rapinarû Lolliifuiifc cxiftimamus,cû dccies centenis millibus aurcorû æftimarctur gcmmx,quç adneptemeius pctucncruntfVidimus Qi de Caio Verre cui Cicero quadringenties feftcrgt;

tiu lire çftimahdâ eHe cótcndïtjngctia autê cômodà Römanoru magiflra tuu etiä vrbana fufflc,cx hoc conccre licet,moris fiut,vt hnito magiftra tuludos ederent magnfficos,ÖC venationes,ac munera datent.1. gladiator rum inulta paria ad vulgi oculos obletflados dcpugnaturaiqua veluti nier cedein populus SC preciüaccipicbatcollatorü fuffragio fuo magiftratuu, ^venationi quem more cómemoras Cicero in.n.Officioruitainqui't,Qjq intellfgo i'n bus. noftra ciuitate inueterafle lam boni's tépon'bus vt fplédor Aedilitatu ab opti'mi's vins poftulet .Itaq? ÓC Publi'us Craflus cum cognomi'ne dînes tu cophs,funlt;ftus eft çdilîtîo maxîmo mnricre.Et paulû infra,Hûc eft Scaur^ imitatus .magnificétiffima veto noftri Pompeii munera fecûdo CôfulatUj in quibus omnibus quid mihi placeat vides: vitada tamé eft fufpicio auarigt; tiç.nam Mamerco homini dîtiiTimo prætermiflïo Aedilitatis Confulatus rcpulfam attulit.Quare etfî poftulatur a populo,bonis vîris fî no defîderâ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' '

tibus,attaméapprobâtibus,faciendû efttmodo pro facijltatib^, vt nos ipfî fccimus.Etfî aliquâdo tes aliqua maior atqj vtilior popular! largitione ac quiritur,vt Horefti nuper prâdia in femitis nomine decimç magno decori j fuerunt.Nc M.quidé Seio id vitio datû eft,qgt; in caritate annonæ afle mo^ dium populo dedit.Magna enim fe ÔC inueterata inuidia nec turpi iaótura (quâdo erat Aedilis^nec maxima liberauit.Pli.lib.viiî.dehoc loqués,Leo num fîmul pluriû pugnâ R.omç princeps dédit Q.Scçuola,P.filius in eu* îuli Aedilitate,centû auté iubatorû primus omniû L.Sylla qui poftca Di lt;ïlator fuit,in Pr.xtura.Poft eum Popeius magnus in circo.DG.ac in iis iu batorû.CCCXV.CçfarDidatorquadringétos.Qîqî antiquis libris vec bum.DG.nô legitur,ex quorû obferuatione locus ilie médofus efle videtf.

Idem de variis id eft pâtheris loques,Senatufcôfultû fuit vêtus ne licerec Aphricanas in Italiâ adueherc.côtra hoc tulit ad populû Gn. Aufïdi’ T ri bunus pl.pcrmifîtt^ Gircélîum gratia importare.primus auté Scaurus Ae dilitate fua varias.GL.vniuerfas mifîttdeindePópeius Magnus quadringé tas decéidiuus Auguftus quadringétas viginti. Ibidéemendandû vnum verbû cenfeo qq refragâte antiquorû exemplariû fide:Ferû(^inquit Pii.^co** lore carûmire follicitari quadrupèdes cunlt;ftas,fed capitis toruitate terres ri,quamobré occultato eo reliqua dulcedine inuitatas cornpiût. Hoc Pli/ Plmülocn^ niididum cum ex Ariftotcle trâflatitiû eireliqueat,nimirum ex eo emen** dari debet.Is enim lib.nono de hiftoria animalium,Â£7»lt;n lt;A' xtiiavfvcwKuïow

«2 TH ôcî«.K «utÎç ri Skj»«-, KVKfV’nfuo'cOf icoinhii , 'Tijoo'ievo«

«lyuç K«; Actfjieaveiii.ii-m Tà^Udepsç. Aiunt autem^inquit^panthera intelligcn tem q, odore fui animâtes gaudeant,occultare fefe ÔCita eas captaretquip/ pcaccedétcs propius rapere,in quibus ÔC ceruam.Odore igitur non colo/ rc apud Pliniû legédumtquod ne a quoq rcfelli poffit,vel Plinio ipfo iudi/ ce vmcâ,qui lib.xxi.de odoramétis loquens, AnimaliûQ'nqt^nullû odorat tum,nifîdepantheris quicq didlumeft,fî credimus.Idé Pli. Annalibus no tatumeft M.Pifone,M.Meirala Gonfulibus,Domitium Acnobarbû Aedi lemcurulé vrfos Numidicos centum,ÔCtotidem venatores Aethiopas in circo dediffe.Idem libro.xxxiüi.In M.Scauri Aedilitate tria millia lîgno/ rû infeena tantu fuere téporario theatro.Et rurfus lib ,xxxvi»CGCLX.co/

lumnas M.Scauri ædilitate adfccnam temporarn thcatn,6C vixvno men** fe futuri in vfu,vlderût portari lîlétio legû. Et rurfus alibi,Scaur^ fecit in ædilitate fua opus maximû omniû quç vnq fuerc humana manu fada, non téporaria mora, verum etiam çternitatis deftinationc.Quibus verbis fîgm îficat Scaurum in ædilitate fua ad populi obledationé feenam temporaria ftatim ludis fadis diruendam,fccifl'e:fed quæ vinceret magnificétia cia riffimum opus omnium quç vnq fada funt,ctiam eo animo vt perpétua cf fent.Vidruuius in præfationc decimi libri ludorum ÔC munerum huiufee/ modi meminit qui priuato fumptu fiebât:qui etiâ eorum fumma induftria ÔC machinatione apparandorû,Prçtoribus AedilibusqjnecefTitateminiun git,Quanti autem ftetiffe Marco Seio liberalitatê putamus qui in carita te annonæ modium frumenti affe populo venditauiti'quod Cicero dixit in * Aeftimatio loco fupradido,affcs deni in denario fuerunt,ÔC feftertii quaterni.Hic çfti ’ tertîr* ’ matione a nobis inftituta,tribus duodenariis ÔC femifle valuifle deprehen*' , ditur,cum libra dece aureis æftimetur,qua ratione feftertius nummus de/ cem denariolis ÔC femifle,id eft obolo noftro valet.fic afles linguli quatcr nis denariolis çftimabuntur.Quanti autem frumentum effet R.omx ex Ci cerone coniicere pofTumus, qui in Frumentaria adione ita inquit,Frunicn turn emere in Sicilia debuit Verres exSenatufconfulto,ÔC ex lege Teren/ tia ÔC Caflïa frumétaria.Emundi duo genera fucrunt,vnum cçterarudecu marum,alterum quod prçterea ciuitatibus æqualiter effet diftributuni.il/ lius decumani tantû,quantum exprimis decumis fuilTet: tritici modium .dccc.millia.precium autem conftitutu decumano in modios fîngulos fef/ tertiis ■ ternis : imperato feftertiis quaternis . Ita in frumentum impera/ turn, feftertium duodctricies in annos fîngulos Verri decernebaturquod aratoribus folueretiin altéras decumas ferme adnonagies.Sic pertrienniu ad hanc frumenti emptioné Sicilienfem prope centies ÔC tricies erogatum “ cft .banc pecunia tantam tibi ex ærario inopi atqj cxhaufto,datâ ad frumé^ tum.datam vt Siculis aratoribus,quibus tanta onera R.efp.imponeret,fol ueretunabs te lacerata fîc efle dico, vt poflim illud probate fî velim, omne te hanc pecunia domû tuam auertifle.Hunc locum Cicerom's qui longe ali ' ter in exemplaribus legitur,fîc cmendandû efle cenfui,quoad emendatiora reperiâtur exemplaria,ô6 eius hune fenfum efle vt intelligamus triplicem frumentationé Sicilienfem fuilTeTrimam vedigalé quæ Decumana erat. alteram itidé Decumana non etiâ gratuita.Ted vt aratores Siculi alteram decumam darentiternis feftertiis in modios taxatâihas duas certas ftatic^ numeri fruméti fuiflc,id eft odingenû milliû modiû in fîngulas.tertia no decumana fed incerta SC pro neceflitate R.eip.indici folitâ çqualiter ciuita tibus .propterea igitur decumani nomine Cicero quotânis duodctricies fef tertiû imputauit Verri,quippe cû fruméti modius trinis feftertiis çftima/ tus cflet fî ter odingéta millia numeres fiét vicies quatcr cétena millianû mû quotânis. quare potius.dcccc.millia legendû videt'',vt fiât fepties ÔC vi/ cies cétena milia nûmûtqfî ter rurfus numeres,fiât femel SC odogics céte tia millia nûmû in triénio,vt fît q3 Cicero dixit ferme ad nonagies, oîa au/ ‘gés oratorie,malim tamé locû médofum relinqucre,q hanc fententiam afî

fercrcîpræfertim cû duodetricfes , no quadretin annos lÏngulos.Nómhfl tn adminiculaf” hic locus ad id quod de feftertns diximus,quu cedes dC tn cies fcftertiu pro tâta pecunia dixcrit.Verûcû publica ÔC etcrna fruméti^^ ftimatio quaternû eflet feftertiû in Sicilia frumeti feraciiîïma,quâtiputa-*’ mus fuifle R.oniç in caritate annonçÆt quâtû lucrû cotemplîfle eu qui af/ fîbus védideritfîdoinirepofîtûhabuinaut iatftura feciffeG in Sicilia aut Carthaginé petiitf'Nâ vt in capita ciuiû fîngulis modiis defunctus ütt qd credibile no eft vt poftca intelligef’,no minus q trecéta milia hoîm plçbeio tufucrut.Legimus apudEufebiu quotépore CiceroQuintiûreûpatrocigt; m'o fuo defendic:céfu R,omç adlo inuêta efle hoîm millia quadringéta fexa gintatria.vt ergo trecéta millia hoîm fuerint tantû,ôê Sei‘^ tot modiis de/ fundus fîtmcc pluris Rornç frumcntû in annonç inopia q apud Siculos in fohta vbertate fuerittScius in populû mille ac ducéta millia nûmû, id eft duodecies fcftertiû dilargitus eft nifî q? infîngulos modios alTem feruauit. Quod fî ad verifîmile exigcre hoc velisxminimu hçc fuma duplicabif. Italt;ß ' merito Ladatius lib.vi.ita fcribit,Quîd em dicendu eft de iis q populari ftuitate dudijVel magnis vrbibus fulfeduras opes exhibédis munerib^im pédunt;nifî cos demétes ac furiofos q prçftét id populo quod ôê iplî pdant: Ôinemo eorû qbus prçftat'* accipiat.Et rurfus alibi,Quidprodeft pditç ne quitiæ bcftiarios faccre locupletes SC inftruere ad flagitiai' Pli.lib.xxxiiî. NÓ erat apud antiques numerus vitra centû milliaataq? hic amp;nbsp;hodie mul tiplicaf’jVt decies cétena millia aut fçpius dicaturîfœn^ hocfecitnûmusq? pcrcuffuSjôC fie quolt;j çs alienû etiâ num appellat'’:poftca diuites cognonii natitdûmodo notû fît eum qui primus acceperit hoc nome, decoxifle credi torib’fius.Exeadé genreM.Craffus negabatdiuîtécHeniüqreddituan/ nuo legioné tueri poHet.In agris fuis feftcrtiû viginti milliapofledittQui qiti«, titiû poft Syllâ ditiflïmus ,nec fuit fatis nifî totu Parthorû efurüTct auru, vt nome quidé optimû occupauerit(^iuuat em infedari inexplebilé iftâ habédi cupiditaté)multos poftea cognouimus feruitutc liberates opulen/ • tiores,pariterlt;çtres Claudiiprincipatu,Pallanté,Calliftû SC Narciflum. Atq] vt hi omittâtur tanq adhuc rerû potiâtur,G. Afînio Gallo,C.Martio CyrinoCoss.ad vi.Calend.Februarias , Cæcilius Claudius Ifodorus te/ ciaudi'aslfoi ftaméto fuo dixit,quis multa ciuili belleperdidifletaamé relinquere feruo dorus. ru quatuor millia cétû fedecim, iuga boû tria millia fexcéta, rcliqui peco/ ris.CCL.fcpté millia,in numerate pódo fexcéta millia,qui funerari fc iuf/ fîtfeftertiis vndecim millib^.Hæc verba Plinii non modo fîc in impreflïs exéplaribus,fedetiâ in antiquis quibufdâ legûturîquç fî vere legunt'’,nuga toria funt quç diximus,tametfî tcftatiifima.In antiquiffimo cxéplari legi/ mus in agris feftertiu .M.M.poflèditnta vt duç.M.M.fîmilitudiné habe/ Dmitiae, rétliterçpoftremæ in Grçcorû alphabeto,fed inuerfç: cuiufmodi SC alibi inantiqs libris legimus.Legoigif’ in agris feftertiu bis millics poiTedit, hoc eft çre noftro quinquagies cétena millia aureorû coronatorû.Huius fî vicefîmâ parte pro redditu annuo ftatuamus(^fîue in agris cû redditû, fîue in mâcipiîs artificibus,fîue in fœnore fuifle intelligimus) fiét ducéta quin quaginta millia:qu£ fî ita difpenfemus, vt gregarius miles quaternos in

ttiêfem aureos acclpiat:duodeqnquagcnos in antiu, decé cohof tiu qngena/ riaru legio alfpotuit.R,eftabût decé tnillia,quorû quincj^millia m qnqua*^ ginta Céturiones ftatuim^ pro duplicâdo fl:i'pédio:ôt quinq; altera pro iis qui a Grçci's è'Hia»tTOi,id cfh fupordinati dicuné’, vt cornicines, iîgnîferj,câ^ diiceatoreSjôCfabri q machinas faci'ût.HûcCrafTum Cicero cópellasî vl«*' timo ParadoxOji'ta fcribit,Multi erh audierût ex te cû dicercs,Neininé elTe diuftéjiîifî q exercitû alerc pofl'et fuis frudtibus:quod populo R,o. ex tati's vcdti'galibus l'apridé vix poteft côtmgere:ergo hoc propofîto tiunq cris di ucs,aiiteq tibi ex tufs pofTelTionib^ tantû reficiaé’^vt ex eo tucri fex legfo/ nes,ÔC magna equitû ac pcditû auxilia poflïs, la fateris igié’ te no effe dira té.Quod aût fequiV m codé Paradoxe,corruptu efle céfeo,Capit ilie ex fu,* is prçdhs fexcena feftertia,ego cétena ex meis,Q^ fî apud Pli.vigmti miP lia feftcrtiûlegamuSjlîgm'ficabûtur qngenti aurci'ifî vicies feflcrtiû, quin/ quaginta milliatfî vicies millies,imméfa fumma.Erroreigié’librariorûlu brico quidé ipfo in notis numerorû vel fummarû,vt poftea videbim^,fadû eft vt pro fcftertiû bis millics,feftertiû viginti mil.legcrc€’,aftipulatc.f tot çtatû ignorâtia.’prçfcrtim quod ad hçc verba ptinet,Cû hoc diélopugna^ re videé’ id quod Seneca lib.de Vita beata his verbis inqt,M,Cato cu lau^ daret Curiu SC Corûcanû SC fæculû illud in quo crime erat paucç argeti ar millçjpoffidebat ipfe quadragies feftertiu:minus fine dubio q Craflus,pl’ q Ceforius Cato.maiore fpatio proauu vicerat,q a CraiTo vinceret^Sügl tur quadragies hie redle legit'’,oportet M.Portiu min’odroginta fcllcrtiis, hoc eft duob^ millib^ aureu noftroçi in cefu habuifTeiquu qnquagnita par/ tibus Craflus maiore cenfum quadragies feftertio habuifl'e legaf’jô^ pluribus partib^ quadragies feftertiu maius fuiffecenfu Porciano dica/a ƒ Seneca.Veru hoc cfTefalfum facile ex Plutac. intclligimus, quiquæftuS^

parfîmonia patrimoniû auxifle Catoné fenioré teftaé’.Ideoq^ iunioré Cato/ né hæreditatib^ locupletatu efle narrat.Hoc ideo dixim^ ne qdprçteriifte cofulto aut ofeitâter videremur.Sed SC in fequétibus no nihil de Craftï di uitiis dicef’.Quod auté feqtur de Cçcilio,In numerate pédo fexcéta iiiillia, in antiqflïmo lib.feftertiû.dc.legié'.Obferuaui auté i antiquis.H«ôi*S.cu apicefîgnifïcarefeftertium: apicem auté porreélû fup quécunqj numerum millia fîgnift'careîvt.éfc.cû apice fexcéta millia.Sexcenta auté millia podo argéti çftimanf’ anobis fexagies cétena millia aureorû.Quç cû imméfafît pecunia SC maior céfu Crafli,qui Quiritiû poft Sylla ditilfiraus ab eodeni Pli.fuifle dicit'’:lcgendû puto feftertiû fexcétics,quod fîgnificat quindecies cétena millia coronatorû.No enim memini me legiiTc vt Latini pondo aut libras de numerata pecunia dicerét,ctiâfî minis Grçci in hac lignification ne vtûtur.Nâ quod Liuius argéti podo bina SC felibras in milité prçftaret, dixit,ad argétû infeétû rctulifle mihi videf’tquo etiâ loquédi modo nûc vti mur cû argéti marcâ vel auri dicimus,tanta pecunia ftgnificâtcs quati edi lt;fto principis çftimâtur.Nec tamé me latct quod Pli.in métione citrinarû dixit,qm' locus in ordiné tandé incurret SC explicabif a nobis, llludquod •fequif, Quifunerari feiuflïtfeftertiis.xi.lego feftertiû vndecies.Nc aûtfi de carcat quod de CraiTo diximus,citctur locus Plinii lib.xviii. Apud que

de polîtione vîllç ÔC modo agn' colédi loquentê:fîc in oîbus li'bris impreflîjî legiYjModu agri in primis feruandu antiqui putauerc.gppc ita cenfebant, fatius efle minus fcrcre ôL melius arare.Qua in fentétia ÔC Virgiliû fuifle video, verûq^ cofitentibus latifundia prodidere Italiâ. lam vero ôC prouin/' cias fejc QC femiflem domini Africç poflïdebât cû interfecitejos Nero prin ceps.No fraudabo magnitudine bac quo(^fua Cn.Popeiû, qui nunq agrû PKnii'Iocnsi mcrcatus eft coterminû.Miror qd bis verbis Ggnifican Plinii emédatorcs intellexerint.Ego ita reftituendû locû affirmo, Vcrult;^ cobrentib’ latifun/ dia perdidere Italiâjia vero ÔC prouincias:deinde poft diftintftioné inferen** dû.Sex domini femiircm Africç poflïdebât,cû îterfecit eos Nero prîceps.. Nó fraudâdo magnitudine bac quoq^ fua Cn.Popcio ÔC rcliqua.Ia vero pro iam etiâ quinetia locutio eft Pliniana:vt,iila vero,pro immo etiâ, vcl qnim mo illa,lib.xvi.ca.xxxiiii.ôC lib.xiiii.ca.xxii,illi vero S/C -vcnîctè,pro immo eciâ.Sic apud Cicerone aut vero pro aut ctiâ,ÔC nee vero pro nee ctiâ,apud GrçcoSjkÀ Jï SC îj Aiîp üc dicif’.’boc eft îâvero ôi netj vcro.Scfus eft igitur latifundiapdidilTe no modo Italiâ fed etiâ prouincias,boc eft fteriles reddi diflc,cû folû frugiferu male cultû mab'gne quolt;ç fruges redderet,ÔC Afrilt;* cçprope dimidiû ab boibus fex opulétis obtinebat'’,quo noie a Neronc prî cipc rapaciflïmo c5fifcati:infupcr etiâ capite pœnas lucrût.Hoc aût tû c5 bgifle exiftimo cû Nero fpe deftitutus,quâ de gaza antiqua Didonis con ceperat,in Africa eruéda,ad rapinas improbiflïmas SC delationes cxcitan das animû cofceleratû intédit,vt autftor eft Trâquillus.Vt autéfeiamus q fîntnumeri apud Pli.médofî: age conferamus Pliniû cû reliqs audloribus, ^tqjctiâipfum fecû.Iâprimû lib.fupradidto vbi de çrariopopuli R,o. vt co piofo loquif” ôi opuleto, Auri0nqt)in çrario populi R.o, fuere Sex. Iulio Lucio Aurelio Coss.fepté annis ante bellû Punicû tertiû, podo.dcc.xxvi. argêti nonagita duo millia SC extra numcrû.ccc.ÔC.lxxv, Si priuat^ bomo Cçcilius Ifodorus fexcéta millia podo argenti babuittquonâmodo ærariû locuplcs cxiftimabit'’,quod centû millia no babuitC' Idépaulo poft, Intulit

Aemili’ Paulus Perfeo R,ege Macedonico deuiefto prçdâ podo triû mil buta quo tepore populus Ro.tributûpéderc defîit.Plutarc.de triûpboPau liloques,Poft armorû currus tria virorû millia fequcban^,qui numifmata ferebât argétea vafîs trecetis quinquagintatvas erat quodlibet triû talen* torû,quatuor viri fîngula vafa portabât: alii crateras argéteas SC pbialas cabces(^ ornatiflïmos SC ingétes certo or dine deferebât. Et paulo inferi^, Poftca fequebanf’ qui aurea numifmata gerebât in vafîs triû talétorû,vt fu pra de argéteis ditftû eftmumerus vaforû fuit tria SC odfoginta.His verbis Plutar.audfor eft mille SC qnquagintataléta,argéti,ÔC ducéta vndeqnqua/ ginta auri in ærariû illata eflé prçter vafa aurea argenteaq^.Pli.tria millia pôdo no addito auri argétive. Atego dico vicies maioré numerû apud Plu tarchûefle q apud Pli.id quod ex dicédis apparebit. Alioqui quonâpadlo populus Ro.tributa pedere propter çrarü opulentiâ defiflfetC'Sequif’ rur* codé Plinii loco,Sexto Iulio,L.Martio Coss.boc eft belli foçialis ini* tio,odingeta quadraginta fex auri pôdo fuere in çrario.Cçfar primo itroi tu vrbis in ciuili bellp fuo ex çrario protulit laterû aurcorû.xxvi.millia

numero pódó trecétamec fuît alns téporibus R.efp,locuplctiof .Halt;ftcnu S ille.Quomodo memorabilc Plmiuscxiftfmauit in xrario R,o. odlmgcnta tue auri pódo fuffletcu Cçfar poftea fex ÔC viginti aureoru latcru millia ex ærario abftuleritC'dc quo loques Orofîus lib.vi.ita inquit,Cçfar Roma vc nît,ncgault;ç fibi ex çrario pecunia fradlis fonbus inuafît,protulft^ ex co auri podera.nu.M.CXXXV.argéti pondera prope.DCCCC.Orofîi nugt; Copîf çtarii merus multo minor eil Pliniano,vt vtrobît]^ corruptu efle appareat.Ego m Romani, nbsp;nbsp;antiqflimo exéplari,fta primu illû locû legf^ Auri in çrario populi Ro.fuc

re Sex.Iulio,L. Aurelio Coss.fepté annis ante Punicu bellû tertiûpondo. XVI.DCGCX.argenti. XXILLXX. ÔC in numerato. LXIL LXXXV. CCCC.Sexto Iulio Martio Coss.hoc eil belli focialis initio,auri, XVI» XX.DCCC.XXIX.C.Cçfar primo introitu vrbis ciuili bello fuo ex æra rio protulit latcrû aureorû.XV.argéteorû.XXXV.Ôi in numero feilertiu CGCC.nec fuit aliis téporib’ Rcfp.locupletior.Intulit Si AemiliusPaugt; P Perfeo Rege vido e Macedonica prçda feftertiû.ii.iii.a quo téporc pop» Ro. tributûpédcrc deiîit.Hçc verba infcrêda huic operi duxi,vt Icgétib’ iudiciû integrû feruaret'’. ü qd tamê cominifei licet,hune locû Gc rcilitucrc poiTumus ex vetuili exéplaris 8C aliorû obferuatione, Auri in çrario popu^* îi Ro.fuere feptê annis ante bellû Punicû tertiû,podo feptingéta millia vi ginti fex,argéti nonagita duo millia,ÔC inumerato treceties Si feptuagics quinqes.Ité Sexto Iulio.L.Martio Goss.hoc eil belli focialis îitio,auripo do odingéta milba.xlvi.Et infcrius,Intulit Si Aemyli^Paulus Perfeo R® gc vido e Macedonica prçdafeilertiû ter millies.In Gæfaris aût mêtionc' locus mutilatus fie reilituédus,Protulit laterû aureorû qndecim,argêtco/ ru.xxxv.mil.Si in numerato feilertiû quadringéties.Inharû fummarû xlH matione incûda in iîngula podo cétenos aureos folatos ilatuédos eiTearbi tror,qa in tara copia auri neceiîc eil parte fuifle mediocris notç,vtpotcqd effet coflatû e vaiîs Si fupelledili.iîc fit vtiîngula cétena millia cétics cen tena millia aureorû valuerint.ita feptingéta millia,feptingéties cétena mil lia valuerût.Argéti auté nonaginta duo millia denario multiplicata,nogc tis viginti millib’coronatorû çiliman€',ÔC trecéties Si feptuagies quinqcs feilertiû nogétis quadragîtacirciter millib^. Sed vix veriiîmileeilfepties plus auri q argeti fuiffc.Qj, fi vetuilû exéplar verû effe aliqs exillimaucnt, fie legédû erit fortaffe,Pôdo fcdecies feptingéta,argeti nonagies bis odo/ ginta quinqj millia(^qq in vetuilo,vicies bis.lxx.cccc.legaf)ôC innumera/ to fexagies bis oduaginta quinqj.Hçc fumma imméfa cil oino,quippe dçcics cétena millia Si feptingéta podo intelligo, quç céties multiphcata millics Si fexcéties cétena millia aureorû valét:argéti aût fumma nonagi** es bis,decies multiplicata,noningenties vicies cétena, prçtcr numeratâpe cimiâ.Quç vtrû ad feilertia,an ad aureos referéda fît,mihi no liquet:quarc nihil ilatuo.fî tamé vetuili numéros feq placeat,no video quomô.xxii.lxx. CCCC.aliter legere poffumus q vicies bis feptuaginta millia quadringéta:q fûma argeti ad nûmû relata ducéties vicies fepties cétena,amp; quatuor mil lia coronatorû efficit.Idétÿ céfeo de co qd fcquif’,Belli focialis initio aud pôdo.XVÏ.XX.D.ÇCC,XXIXrqd ü no médofe Icgiï, vtiqjfîc interpre/

tâducft.Scdecies vigintf millia o(fhingeta vndctriginta,hóc cü fedccies cc tena viginti millia.Cétena enim annqui fubintcUigéda relinquerefolebat: eo modo quo in his verbis quadringéties feftertm pro quadringeties cête^ na mflli'a fcftcrtiû vt docui'nius,ÔC debere ducéties.hoc more fçpe locutum Pli.doccbimus lib.un.cûlocus occurren't.Ci'c.in Prçtura vrbana, Acccpi (inquit Verres^vicies ducéta trigintaquinqj mülia quadrmgetos quinde cim nûmosthoc pcrinde eft ac fî dixiiTet: Cicero,vicies bis cêtena.xxxv mil ha,vt mam'fefte ex fcquétibus patet,ôt ex Afconio Pçdiano. Vt auté lega/* mus.xvi'.mülfa p5do,vt in co vetufto legitur,ridiculû eft:cû apud Suctoni üm legamus Auguftû vna donatione in cellâ Capitolini louis fedeci mil** lia pôdo auri,ÔC quingéties feftertiû cotulifle.Quare ledlionis h'des {îtpe^ nés vetufta cxéplaria,fî vfq efle poteft hodie:verborû auté interpretatio fît penes antiquitatis ftudiofos, Admirari nûc Pliniû fubit/çpeqj in hoc ope te fubibit,qui rcs tot mcmorabiles omnis çui memoriç prodere cocupiuit: fi per tot fçculoru carié,inGuria,ignorâtiâ,ÔC copédiariç feriptionis diferi** niina pertinax exemplariû fides ad nos euadere potuiiTet. Vt fîquado mul** tis adnitétibuSjôCinuétis vetuftioribus libris reftitui potucrit,vnû eu au** lt;51oré ftudiofî harû literarû habeât,cui totius propc vetuftatis cognitioné explicatâ accepta referre poflïnt:vtiq^ quod ad eas rcs pertinet, quis inter feribendâ rerû geftarû hifîoria locus eflé non folet. Cuius rei reputatie ma gnum mihi negociu in hac comentatione cxhibuit:cü res partim coclama** tas,partim etia datas ,tot dodoru hominu prçiudicio femianimes a rogo teferri pofle atep etiä a tumulo no diffideré.Ne quid aut cominifei videar: penes me futura antiqua exéplaria profiteer vt nulli ne adiré liceat quem quideminitiatu his facris cfTe fenfero.Credibiles fortafle has fummas atqj etiä oino crcdibiles facit locus Suetonii in Vefpafîano his verbis,Sunt co tra qui opinétur ad manubias ÖC rapinas neceifitatc copulfum fumma çra** riififciq; inopia,de qua teftificatus fît initio ftatim principatus, profeiTus quadringeties millies opus efle vt R.efp.flarepoflet.Si em Vefpafîan^ fpe rauit fe quadringétics millics feflertiu cogerc pofle,ad inflaurandä digni/* täte Imperii R,o,quç a Nerone ÔC fucccflbrib^ per luxus inufîtatos cxhau** flo çrariojCÔcideratî ÔC fî tatû auri argétiqp efle fub imperio R,o,potuit,fî** millimû veri efle potefl eo tépore que imperiû Ro.in Senatus audoritate Kpopulipoteflatc fîtû erat,potuifle ex Oriétis Afrieçq^ fpoliis ÔC vediga hu refîduis,quartâ dus fummçparté in çrario coaétâ efle. Maxima enim fuperiorû fumma no exccditcéties millies feflertium, id efl bis millies ÔC quingéties cétena millia aureorû noflrorû.Hçc adnotauifle non ab rc fuit vt arbitrer,ÔC fînihil habui quod hoc loco flatueréiexifleterh fortafle ali** quis qui vetuflis exéplaribus diligéter euolutis,velvcrifîmillorainueniet vclcomentationi noftrç fafligiû imponetiadmonitione hac noflra extimu-* latus.Magna auté efle fummâ pecuniç quâ Cæfar ex çrario protulit ex cal culointelligerc licet.Si enim.xv.millialaterû aureorû fuerût, non dubito centû ÔC quinquaginta millia podo auri fuifle,cû quilibet laterculus dccé pôdominimû füerit:qua rationc fiût aureorû folatorû céties quinquagies centena millia .Si auté huic fummç argéti çflimatio addatur,cum eo quod

în numerato fuitpmméfa fict fumma.’ quod vero l'n vulgatis exemplanbus quibufdâ anti'quis lcgitur,ÔC numero pondo trecenta, omnino corruptu eftmuineratâ enim pecunia no libris fed fcftertds lîgnificabat antiqui. Ap pianus în fecundo bcllorû Ciuilium,Thefauros0nquiCa ncmi'ne cotados vfqj fnillum diem inilitibus rapere conceflft,quos olim execratione propo lîta conditos fuifle memorat,vt niG. in tumultu belli Celtici non promeré** tur.Ex quibus verbis intelligimus Cçfaré vfqj ad fçcem ærariû exhaufîfle. qq.Pli.dicat tune ærariû locupletiflimûfuiffejfed intelligimus prælibatû a Pópeio Senatu.Trâquillus ÔC Plutar.de hoc fîluerût, vt amp;nbsp;ipfe Cæfar in Cometariis fuis.Lucanus in.iii. Pharfaliç de hoc loques ita inquit,Tûc coditus imo Eruitur téplo multis intadus ab annis Romani cenîus popu li,qué Punica bella, Que dederatPerfes,qué vidi prçda Philippi. Quicqd Parcorû mores feruaftis auorûtQuod dites Afîç populi mifere tributum, Vidoriq^ dédit Minoia Creca MetellotQuod Cato longinqua vexit fuper æquora Cypro.Tunc Orientis opes,captorumqj vltimaR.egum,QuæPd peianis prçlata eft gaza triûphis Egerituntrifti fpoliantur templa rapinaî Pauperiorqi fuit tune primû Cçfarc Roma.Quibus verbis magna vis auri argétiep lîgnificatur.Sic auté hic Plim'û locutû efle credo coniedurâ ex agt; liis audoribus faciès ,ÔC ex aliis ipfîus locisiargumêto erunt etiam ea qu« poflea dicétur a nobis fî quis diligéter animaduertat. Hanc autédeprauâ tionè excmplariû induxit antiquorû librariorû inftitutum,qui numéros SC fummas fua quamqjnotula fcribebâttaliter enim feftertios nummos,aliter feflertia,aliter feftertiû gignendi cafu notabant,aliter libram SC talcntum, aliter SC denariû,ÔC mille SC millics non codé modo. Quare per tot fçcula veri rerum numeri aliis atqj aliis fubindc traducib’ exemplariû inferti,ad noftrâ auorumqj memoria peruenire no potuerût,prçfcrtim accedete libra riorum culpa.Qui plcraqj oculis folis pauca etiam mente tranfîgût. Age quis illud iibri odaui tueri pofTit; Metellus Scipioni triclinaria Babylo nica odingétis millibus venifle iam tune pofuit in capitalibus criminib’» quç Neroni principi quadringétis millibus fcftertiu nuper ftetere.Si lira gula Babylonica odingentis millibus ab homine priuato côparata funt, quonâmodo memorabiic eft Ncroni principi ^pfufîflïmo quadringétis mil iibus ftetifledn antïquis duobus exéplaribus quadringéties feftertiû legi** mustin vno antiquiflïmo quadringétis,fed ita vt côfpicue deletilc menigt; branç locû cerneres,ÔC quadringéties principio fuifle intelligeres.Êft alio quin locus non vno aut altero verbo corruptus.in antiquorum enim nullo capitalibus criminibus legitur,fed vel in Catonis,vcl in Capitonismec po fuit fed ponit,ncc Scipioni fed Scipio in redo, locus igif’ lie reftituedus, Metellus Scipio triciinaria Babylonica feftertiu odingétis millib^ vçnif fe iâ tuncjponit in Capitonis criminib^,quç Neroni principi quadringen-* ties feftertiu nuper fletere.hoc fenfu vt Metellus Scipio Capitonéaceufa-^ ueritjôC ei obieceritq? triclinares tapetas qbus triclinia vel fternebanf^,vcl obtendebanf^jviginti millibus aureoru noftrorû parare aufus effet,qux ta/ men poftea Nero decies cétenis millibus parauiflet ad ornatum aurcç do/ mus»Capitonis Gofliitiani meminit Tacitus lib»xvi»Crimina(^inqt)obh/

terari nó fiiiebat Gapi'to Cofliitianus, prêter annua ad flagi'tia prçci'pketn iniimcus Thrafeç,cj7 ainfloritate eins cócidiflêt, fuuâtis Cilicû legatos dû Capïtoné repetundarû intcrrogant,cuius accufationis iiieminit etiam lu^ Uenalis Satyra odlaua,Capitonem Cilicum piratam vocanstfed de hoc Ca pitone intelligi dldtû Plinianum no poteft,qui'a 8C is Thrafeâ Petuin reuin percgi't fub Ncrone,quo nomme qumquagies feftertiû prçmh loco tullt. Accufatorib9(^mquit Taci'tus^Epn'o SC ColTutiano qumquagies feftertiu fîngulfSjOftorio duodecics ÔC quçftoria miîgnia tnbuuntur. Q^uo ex loco lntelli'gcrepoirumus,q ille fceleratiffîmus prmeeps etiâperditus luxu prodi'gentia fuent,qui duobus calumni'atorlbus ad aceufandû virum egre glum fubornatis ducenta qumquagmta millia coronatorum dederit,id eft centies feltertiû. Semel m vniuerfum teftatus fum me ita m hoc tempore locuturû quafîiam olim coronati noftri pereuflï fuen'nt^vtcxpedi'tius trâf Igere hocnegocium poflïm.Capitoms Fonteh memim't Oratius in primo letttionû çqualls Mecœnatls.Hunc Igltur vel pâtre élus Mctellus hoc no *olne accufalPe vldetur.Capitale autem luxum R,omæ fullfe no coperlmus ne exlllo quldem muldtatum,tameth probrofe obllcl folltum,vt de L.Çraf lo vldeblmus,Quare Tranqulllus dé Cçfare adhucprluato loques,Tabu«* Usoperls antlqul femper anlmolîflïme coparalTeeum multiprodlderunt. ferultla recentlora polltloraq; Immenfo preclo,ÔC culus etiam Ipfum pu** tlcretîfîc vt ratlonlbus vetaret Inferrl.Quo modo Igltur capltallbus verbû 3pud Pllnlum congruere poteftfVtlna autem co In loco Plinius per omnia cnicndarî pollet,vt In eo quod fequltur In eodem caplte, Vidimus lam ôC bldentlum vellera purpura cocco cóchyllo fefqulpedallbus llbrls Infedla, vclutllla fic nafcl cogente luxuria.Ego vt vluentlum non bldentlum lego fie fenfu expofeententa fefqulpedales llbras non Intelllgo. fi labris le** gamus tarnen fefqulpedallbus non congrult.Potlus Igltur fefqulpondlall** bus Icgendum cenfucrlm,eo fenfu fortalfe vt llbrç purpuræ SC cóchllll ce** tciîls 9C qulnquagem's drachmls conftarent. Nam depreclo purpuræ lo** qués llb.lx.lta Inqult,Nepos Cornelius qui dlul Auguftl prlnclpatu ob** ht, Mc(^mqul01uuenc vlolacea purpura vlgcbat,culus llbra denarlls cen tu vxnlbat, nec multo poft rubra Taretlna.Hulc fucceflit dlbapha Tyrla, quæ In llbras denarlls mille no poterateml.HacLetulus Splnter Acdllls curulls primus In prétexta vfus lmprobabatur,qua purpura quls non lam (InqultjtrlcllnarlafacitfSplnter Aedlllsfult Cicerone Cófule. Dlbapha tune dlcebatur quç bis tlndla elTet,velutl magnlfico Impediotquallter nuc omnes pene cómodlores purpurçtlnguné’.Quod fequlf' corruptû eft,Tn co chyllata veftecçtcra eadem hne buccmo,prætercp lus temperaturæ æquæ pro Indlulfo humanl potus excremento dlmidla,SC medlcamlna adduntur. Vbllie Icgcrtdum cenfco,Vls temperatur aqua. Sed ex verbis Pllnll pur** puræ SC conchylll precla magna apparet fullTe. Coccus autem quo hodle vtlmur In lands veftlbus no excedlt m llbras lingulas noftras blnos aure** osîquod vero In ferlca vefte cramelmum appellant non ablimlle eft cocco: radiclbus adhærcns culufdam hærbæ In Germania, nec excedlt quaternos ducatos In llbras,vt negoclatores noftri alunt.Ex quo apparet multo pre**

Purpura ciolîorcs ,54 maîoris luxus veftes antiquorû fuiHe. Purpura hodie négocia toribus ignora c ft, e ti a m fl Da ni a fcl in vfuefle qui da affirmât,fed prccium-antiquis precifs no refpodet. Athençus li'b.xn.Dipnofophifton de luxulo num loquens , Tlieopompus auté0nqiut^libro.xv.au(ftor cft mille viros Colophom'orum per vrbem errantes vi'deri folitos inveftepurpurea,quod Rcgibus turn rarum erat,S4 magno ftudio affclt;ftatum.purpura enfin argé to rependebaturjOT^ nod nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;draviop TÓr «p z^io‘7rî}/lt;x^ovgt;lo'o^ix{fiamp;^ quot;P ’

ctpuçiop îftTa^o/jAyK,Cicero ni Philippica fecunda,Conchyliatis Cnçi Pompelî perift romans feruorum m cellis leótos ft ratos vidercs.Quamobj*' rem definite mfrari bçc tam celeriter efle confumpta,no modo vnius patri** monium quis amplum,vt illud fuit:fed Si. vrbes Si régna tâta ncquitia de** uorare potuifTct.Tranquillus in Nerone,Et ciun interdixiflet vfum amez thyftini ac tyrd coloris;fummififletcç,qui nundinarum diepauculas vnci^ as vendcret,prçclufit cuncftos negociatores.Q^uo in loco perculit lego, id eft fortunis euertit.De bac Plinius ita inquit libro fupradilt;fto,Non eft fa tis abftulifrcgemmæ nomen Amcthyftum: rurfum abfolutus inebriatur Tyrio vtiit ex. vtroq^nomenimprobum Tyriamethyftus.Olim etiampur pura,ideft fanguis pifciculi cum cocco quo nunc vtimur, mifeebatur. id Plinülocüs. Sl^aod idem audfor teftatur his verbis,Quin Si terrenn mifccre,coccoqitin (ftum Tyrio tingere vt fieret his biflinum. Vbi prifea exemplaria his Ichy mum habenttquare hyfginum lego,ex eodem Plinio libro,xxxv.in mentio ne purpurifli.Et ex Vieftruuio libro ocftauo his verbis,Fiunt etiam purpu^

Purpura infi nbsp;nbsp;nbsp;colores infctfta creta rubix radice Si hyfgino.Purpura infigne

gne impera= norum Imperatorum fuit.Plutarchus in Crafld,Fertur co die Craffum no torum Ro. purpureu(^vt Romanoru Imperatorum mos erat) fed atrum paludamcntu Purpura pro indutum ad milites proceflifle.Quapropter purpura pro fummo magiftra inagiftratu tu ponitur a Plinio libro decimo,cap.xxi.de Gallis loquente, Vt plane dP fummo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tantum honoris tribuat Romana purpura. Et ideo imperioRoz

mano ad monarchiam dcdudlo principes ipfi qui etiam,vt olim,Imperato** res dicebâtur,quoniam regium nomen Romx infauftum inuifumq^ eratî purpuram pro infigni imperatorio feruauerut,vt ault;ftor eft Capitolinus in Maximinis 54in Gordia.Pli.lib. vigefimofecundo,Paludamentuniimpera torium cocco tindlum fuifTe dicit his verbis,Iam veto infici veftes feimus admirabili fucco,atqj vt fileamus Galatix, Africæ,Lufîtaniç granis coccu Imperatoris dicatumpaludamentisjtranfalpina Gallia hxrbis tyriumac cochylium tingitiomnisqj alios colores,nec quçrit in profundis niurices, fefeobiiciendo dum prçripitefcam beluis marinis.Intitulo de veftibus ho lobry2:is,vel holoferis nunc murex nunc conchylium nimc purpura vocaz tur,qua folus princeps vtitur. Hxc obiter ditfta fint propter verbu fefqui Sefqùiponi pedalibus, quod in Plinio corruptu efle apparct. Sefqiupodium autem fic dfum. □ iatinum eft,vt dipondium SC centipondiumifeu centumpondium apud M. Catonem Si Plautum.Eft SC aliud ibidem vlcus quod qiua perfanare no po tcramme attingere quidem potius elle duxi.Cxterum quod de cefu Senaz rtns Senatœ^ torio SC equeftri diximus non miruni videri debet, vt Romx Senator efle tonus$, non potuerit^qui minorem cenfum triginta millibus coronatorum in cen?

fu habuen't.Hoc enfm ftatutu eo demu tepore fuflTe videtut in quo impc^ nu Ro.in Afiam tranfiit^aut certe extra Italiam promotu eflAQuare PliUi lib.xini.luxuria poften'oru teporu SC reru honeftaru incuriainfelt;fïas, Ivcgt; ges ^inquit^ innuineri honore artiu colebatur^ôê in oftentatione has prç-* ferebatjOpé iinmortalitatem Gbi per illas prorogari arbitrâtes ► Quare abûdabât ôC prçmia ôê operç vitç: pofteris laxitas mûdi,ôC reru amplitu/ do damno fuit, poftq Senator cenfu legi cœptus , ludex fieri cenfujinagP ftratû ducéq^nil magi's cxornare qcenfus:poftq cœpere orbitas in audio/ ntatc fuinma Si potétia cHe^captatio in quçflu fertihflïino,ac fola gaudia in poflidédo^peflumicre vitç precia,omnefq? a maximo bono liberales di/ dç artes In côtràrlû cecidcre, ac ferultute fola profiel cceptu, eodé tarnen habédi quo eat fpes oinnlu tendéte voto,Sic enlm legédû céfeo ex vetuftç ledlonis obferuatlone,licet In cxéplarlbus quç circûferutur, aliter extre/ mu mêbrû legatur. ludlcem auté fier! céfu PlIn.Ideo dlxlt,qgt; Equités etla indices vocabatur,propter Equitu decurlas quæ ex EqueftrI ordine erantlt; ïdé.ll. xxxIII. Laquearla quç nunc Si in priuatls domlbus auto teguiitur^ poft Carthaginem euerfarn primo Inaurata funt In Capitollo cenfura L* NummII.Inde trafîere in cameras,parletes quoqj, qui iam Si ipfî tâq vafa inaurâtur,cû fua ætas varia de Catulo cxiftimauerlt,q, régulas æreas Ca/ pltohï inauraflet primus.Idé paulo fuperlus, Et nos fecimus quæ pofteri fabulofa arbItrétur.Cæfar quipoftea DIdator fuit,primus in Aedilitate ftiunere patris funebri,omni apparatu arenç argéteo vfus eft.ferafç^ argê/ tels vafîs inceflere tu primû vifum,mox (^quod etiâ in municipHs æmulâ/ tur) Calus Antonius ludos feena argcnteafecit. Idé Lucius Murena. lté pauloinferluSjClaudli fucceflbr Nero PÓpeii Theatrum operult auroiii vnudlé,quo TirldatI Armeniæ régi oftéderet. Et quota pars ea apparat^ fuit Aureç domus ambientis vrbem Idé Pli.lib.xxix.de medlcls loqués, Multos prçtereo medicos,celeberrimosqj ex iis Caflïos,Carpetanos,Arû cios,AlbutIos,R.ubrios.CCL.feftcrtIa annua mercede Iis fuere apud prin clpes. Quintus vero Stertinlus Imputault prIncIpIbuSj.q? feftertiis quin/ genis annuls cótétus effet. fexcena enlm fîbl quæftu vrbis numeratis do/ mlbus Qftédebat«Ducenta Si quinquaginta feftertla,ideft fexmillla ducé/ tos quinquaginta aureos annua mercede célébrés multos medicos ftomx aprlnclplbus habuIIfedicIt.Stcrtiniû vero etiâ fummâaltero tantoma/ iorein,hoc eft duodena mlllla qulngentenos,cum priuato quçftu Si vrbico denaquina mlllia cogéré poffet.Quapropter hoc etiam imputabatprinci/ plbus,qgt; centum feftertia quçftus eorû gratia cotemneret. Sequitur apud PlinlûjPar Si fratri élus merces a Claudio Cæfare infufa eft . ccnfufqj qq exhauftis opibus Neapoli exornataita audus vthæredl feftertia. GCC. telinqueret, quadringena Arunclus folus . Sic locum legit Hermolaus Barbarus quibufdam verbis contra fidem exemplarium additls , quod dlulnare eft nó emédare.Ego ex vetuftç ledionis obferuatlone lie legendû cenfeo, Céfufqjqq exhaufti operibus Neapoll exornata hçredl feftertlum trecencles reliquere,quatum Athena.i. Arunchis folus . Vtintelllgamus Aruncium cognomento Athcnam didum, Senfus eft auté non qualis ab

Hcrmolao pon{tur,vt treccta duo fratrcs reli'querint hçredi,quod Pli.pro re prçdicâda pofuit,fcd tieccties,quç cétuplicato maior eft pecunia, hoc eft feptingéta quinquagintaquinq? inillia. In quo infîgnis fuit ôt concors noftra auorûqj memoria omniû hallucinatio,vt antea didlû eft: qui ncfcio quo fato velut iure quoda Gc errore recepto,oés vniuerfîtÿ pedibus ierunt in eius fentétia que primû horû verboç^ intelligétia fefellit. QZq partim eorû ré egregic latinâ multis in partibus gcflcrint,partim Grçcorû pene tralia,atq^ etia adyta referarmt,vt acriore vi animi atq^ ingenii q ego, fie maiore operçprecio.Quo nomine lîmul eoçt memoriâ ÔC colo SC veneror, fîmul eorû monumétis propemodû acceptû fero quicqd literarû ftudio do dtrinç (^quatula in me eH cûqj^ aiTecutus fum. id quod co magis ex animi fentétia dico^q, mulllus dodli viri quicq eo nomine voci debeo, qd quidé a prçlegéte acceperim, vt Phemius ille Homericus q fefe autodidadlon vo/ cat. Alioquin èc dodlorû obferuàtiflïmus,ÔC oîa eorû caufa cupIés.Sedfîc fuit fatû meûjVt mlhl tatû Si. libris opera fatls multa, prçccptoribus loge rarioré q tonforibus dederim . Culus fortis etfî magnopere me pœnitet, interdum etiâ fuppudet, quod tamé celare plerofq^ no poITumjpalâ omnP bus fateri non erubefco,vtiq^ cû ca re comemorâda argumétû mihi venix prçftruere videar. luuat igitur doéliffimorû hominû luculétâ culpam in rebus arduis mcminifle,nô q, vendibilius inuétûmêûea rehcrl fperé, fed quo mihi,iure etia optimo,venia erratorü haud dubia fpondea, prçfcrtim finec inaufpicato conatu ncc irrito in cómimé ûudioforû caufam incubu/ ifle inueniar.Sequitur codé loco Plinii,Tû Crinas Mafriliéfîs,artc gemlgt; nata vt cautior rcligiofîortj, ad fîderû motus ex ephemeride mathematic ca cibos dado,horasq^ obferuâdo^audloritate eû præceflit,nuperq? fefterc tia.c. reliqult mûris patriç, mœnibus quoqj allispene no minor! fumma extruélis.Lego feftertiû céties,no fine vetullç leétioms allipulatu,alioqn quonâ modo cétum feflcrtla fufiFIcere mœnibus Maffiliç poflent ( aut eut Plin.magna hac fûmâefle diceretî'Sequitquot;’ ex codé cap.Per quç eifcdûcll, vt nihil magis prodefle videretur q multitudo graflantiû: neqj enipudoc ris æmuli prccia fummittût:notû eft ab codé CharmIdc vnû ægrû ex proc uincialibus feftertiis ducétis codudlû, ArchontIo vulnerû medico feftcrc tiis centû codemnato ademiffe Claudiû principé, eidéqj in Gallia cxulati Si deinde reftituto acquifîtû no minus intra paucos annos.Lego,Neqeni pudor fed æmuli prccia fummittût, Si Archontio vulnerû medico fefterc tiûcenties Claudiû ademifle,bonis eius céfifcatis.Sentétia emPlinnhæc eft^qq medici R.omç/multa nefarie admitterét artis fuçlicétia,potius tn effe cœpilfejVt plures elTent q paucitqa olim cû pauci elfent,prccia imino dica aut ftipulabatur ab ægris aut quouis modo exprimebat. nullo cm pu dore deterrebâtur, vt imméfîs mercedibus abftinerentjfed mutua (^vt ht) æmulatione minoris opas fuas addicere tûc cœperût,cû multi extitere me dici.Cum auté vellet Pll.impudétiaflagitâtiû doccre,Charmidiamp;facinus tâq exéplû improbitatis medicç cômemorauit,q ægrû vnû puincialé fana dû,quinqj (^vt ita dicâ) millibus coronatorum coduxit.Vt auté doceretq quçftuofa tune medicina effet, vulnerariû Archontlû dixit ducentis quinc

quagmta mdlibus aurcoru confifcarionc amiHïsp'ntra paucos annos toamp; de in exilio quçfîui'fle . Hums didi firmamêtu ent,id nbsp;nbsp;ab codé audore

lib.xxvi'.dicitur,vbi de Lfchembus loquitur,Siquide (mqt) certu eft Ma^ niliuCornutuex Prçtorns,Legatû Aquitanice prouinci'çfefter.ducenns clocafTein eomorbo curädü fefe.Sic cnim Icgi debet ille locus,etiâfî aliter in chartacei's libns legatur.Prçter loca fupradida etiâ alium codé cap.m tranfitu emêdabitnusî vbi ein legitur, Italt;ç hercule in hac amu fola nit,vt cuicûcç medicû fe profïtéti ftatim credatur , cu lit periculû in nullo médacio maius. Non tnilludintueniur,adeo bläda eft fpiradi per fe cuiqj dulcedo.Lego fperadi pro fe,n5 fpirädi per fe. Hæc quç de medico^ naer«* cede ex hoc Phnh loco dida funt a me, fide fortaffe maiora nónullls vide^ bûtur,vtpote ab hodierno no modo cefu,fed etia fenfu abhorréti'a. Itaq? cu hcc fcribere coepiflem,m mete mi'hi vemt,eä mc ratione i his Cómêtarfis fequi eireneceire,quä geometrç ÔC mathematici m demóft radis fpeculamé tis fuis inllituerût. Quomodo cm illi ex primis probât ordine fequétia,Ôi fîttiul at(p theorema quoddâ compererût illi ftatim vt cofedo adnedût aP fuûtcp aliud,ôC illi rurfus aliud atlt;^ aliud ferie perpetua,cû fequetia côlîfte re line antcgreflïs nequcant.Nâ abfqj hoc foret,res iplî in cômuné fenfum baud incurrétes rudib’ adhuc animis approbate demóftrareq^ no poflent, minutisep eos aflenfionib^vfqueadco obftringere,vt cu pgrefla.p copertis haberefefateâtur,fubcûtia quoqjinficiari nequeât,cûhçc ex illis neceifa^ rio cofiat.Vt igif* Mathematicis necelTe eft primu quodqj deinceps theo«^ tenia,ita ei quicu difputat approbate, vt omne fatédi tergiuerfatione,atlt;ß etiâ dubitationé eximat:fic nos prçcedétia ^vt arbitror) veluti ^ppofîtiogt; nés quafdâplane demoftratas tcncmus,exqhus hec que nunc agimus,ra*' tione nô folû probabili,fedetiâ propemodû neceiraria,aftruere poifumusc Verûenimuero quâdo in ledorû animis qlibet perfualîs(^dc meo em cóie^ dura facio) idétidé (^vt ita loquar) rebella tura hçlitationé video, no cb^ mittâjVt hadenus coteftatis acquiefeés, no omnino copos propofiti eua^ dâ.Spe enim decidiffe vidcbor,li re in iudiciû hominû deduda,nô protin’ fecûdûnos ab omnibus ,pnuncietur.Equidé vt Caftor ôê Pollux iudicioru prçlides obftare mihi omni ope numincq; c5tédât,plures tamê ego tribus ingeniorû ferâ.Proinde libés facio,vt re qq probata,rurfus audorib^ am phlTittiis denude teftimoniû. Atq; iterim argumétis validÜTimis caufam mcâita affirmé,vt omnéambigétibus animis dubitationé abftergeâ . Ingt; terca cxépla ad id quod agebamus citabûtur.Tacitus lib.xiii. de Nerone nôdû deterrimo principe loqués ,Sed nobile familiç honor aud^ eftjobla** tis inlîngulos annos quingenis feftertiis , quibus Meffala paupertaté in/ noxiâ fuftétaret. Aureo quoqj CottçÔCAtherio Antonino annua pecunia ftatuit princeps,qq per luxû habitas opes diifipaflent. De codé Trâquil. Nobililfimo (^inqt)cuilt;ç,fed a re familiari deftituto annua falaria ÔC quP bufdâ quingena conftituit.Et de VefpalÎ3no,Expleuit cenfum Senatoriû, Cofulares inopes quingenis feftertiis anuis fuftétauit. Si ergo Senatores quidâ Romani iam Côfulares fadi duodccim millia ÔC quingétos aureos annuo ftipédio a prindpib’ habüerut, cur incredibile fit id qét de medicis

Attês olim dl dl U eft ( Artes auté hoc têpore pene dixcn'ni damnofas ,olim non modo bebanT^ nûc R.omç,fcd eti'a in Afîa queftuofas vel locupletatn'ces potius fm'flc audo/ cuiluerunt. ritatibus doccbo.Iampnmû idé T râquillus ,de 'V efpafîano principe auari tia infami etfî cçtera pene optimo , Ingenia (^inquit) SI artes vel maxime fouit,Primus e fïfco Latinis Grçciftç rhetoribus annua cétena conftituit, poetas necnó artifices coemit. Annua cétena non minus duobus nuaiälatia. ' millib^ SiC quingétis aurcis fuerut: quçfînûc in breuiario principis annigt; uerfario legerétur,nó dico vni nomini expéfa,fedin vniuerfum literatoru genus,prodigii inftar eiTe credercf’,portétilt;p prima quacj occafione procu radl,ab iis qdé magnis viris qui ærariu noftrû libero pene arbitrio expé^ fant.Ex quo intelligere licet,vndc Fabius Quintilian^faltus illos cocmc** rit q a Satyrico celcbratur.Prim^ cm Romç cxHifpania veniés ftipédiu e fifco accepifle dicitf” ab Eufebio fub Domitiano,qd tn nó efle veru exdP do loco Traqulli dephcndif’.Huius ætatis aliud eft iudiclu,prçfertim in Gallia,fuo fibi fufFragio a ludo poetico oratorioqj cxplofa,vt antea didu eft.Viginti taletis vna oratione Ifocrates vedidit,vt audor eft Pli.in.vL id eft aureoru noftroru duodecim millibus.Ide lib.xxxiii. Hominuprim’ ÔC aurea ftatua SC folida Gorgias Leontinus Delphis in teplo fibi pofuit, fcptuagcfima circiter Olympiade. Tatus erat docédç oratoriç artis qu«/ ftus.O tepora,o mores,Ifocrates Athenis,id eft in vrbe cruditifTima ora/ tione vna tanti vedere olim potuit,quati nuc Gallia prouinciaru locuplc/ tiflima cade SC dodoru hominu cgcntiflima,nec Latias nec Grçcas A the/ nas æftimadas efle putat. Et nos mirabimur ab omnibus nobis verba dari quibufeu negociu habemus,cum nec literas ipfi fciamus,ncc imperio cas obtinédo tuendot^ cóferre quicq aut conducere putemusf Thucydide im/ Thucydides peratorem Atheniefes Q'nquit idé Plin.) in cxihu egere,reru códitorérc/ ab cxilio re; uocauere,eloquétia mirati cuius virtute damnaucrat.Thucydidcs ab exi/ quamquot; publico decreto reuocatus eft,vt hiftoria fcriberct quç nuc extat. Nuc condidit. vero quis dabit hiftorico quatu daret ada legenti f vt inquit ille Satyro/ graphus.Vnde fit vt res a maioribus noftris geftas ta cómemorarepoffi/ mus,q qui terra editi auos citare fuos. Q^q nó magnopere fortaftc refert noftri teporis res geftas obliuione träfmitti,qui nihil autpauca litcris ce/ lebräda gefTimusteerte multa filentio potius mâdâda funt.Quo min^ mi ru éft fummos reru noftraru arbitres nullo in numero bcncficiarioru ha/ bere inftituifle litcratos homines , vtq res geftas qidcrc ætcrnç memoriæ gaudeât. Alexädcr Magnus inter fpolia Darii Perfaru regis vnguentoru ferinio capto,qd erat auro gémiftç ac margaritis pciofum,varlos eP vfus - amicis dcmóftratib^,quado tçdebat vnguéti bellatorc ÔCmilitiafordidû, Alexander Immo Hercule (^inquit^ libroru Homeri euftodiç detur, vt preciofîflïinû Hamen nbsp;nbsp;nbsp;humani animi opus ,q maxime diuiti opcre feruarctur .Idem Pindari vatis

culton ** nbsp;nbsp;familie penatibusqj iuiTit pare! cu Thebas capcret. Ariftotclis philofophi

patria condidit, tâtçqj reru claritati tarn benignu teftimoniu mifeuit. Au/ dor idem Plin.Diu addubitaui an Id quod fequitur adderem. Veritus fum enim ne temporu noftroru iniquitas fidem hiftorlç dcrogarct, in cachin/ nosqj tandem res mcmorabilcs abircnt.Ad extremu tarnen litcraru amor,

K veri admîratio peruicit vt fubfcribere. Apud Athençûlib.ix.Diptiofo^^ phiftarû Laurétius vir Romanus vnus eorû ita mquft, de Tctrace auc lo/

No/xi^Mp JIè -^ct nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H TO ^35op îîp^oTaXavTM

Tö«) oKTOtKorf/« aÄKtpsvctt tocAwT« Tsa^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TOp fflt;xylt;}^tTljLU Aoyç Q$ nilJJ 7^lt;

?«»p (sojwp) feJt’p cu^oii-i^i 4v75 AtyoXt'op ? Ego autéexifli'mans vkû dotîliflîmû Anftotelem digna hac aucmputaflejde qua mentioné faceret,cû tradlatû ülum eius tot talétis æftimatum adiifTem Qiain Stagiriten ipfum oólin/ genta talenta ab Alexandr o açcepiflc fama eft ob hiftoriain animalium^ nihil qukq in co de ea auc inueni.His Athenæi verbis elogium habemus fiunmi regis Alexandr! ad docftrinæ litcrarû indicaturâ. qui vnû tradtaru Anftotclis præceptons fui quadnngentis ÔC odlogmta millibus aureorû lioftritépons æftimauitac redcmit.De hoc loquens Pliiuus libro odtauo ita fnquit, An'ftotclem in his magna fecuturus in parte,prxfandum rcor, Alexandro Magno R,cge Inflamato cupidine animaliû naturas nofcendi, delegataqjcômentatione Ariftotcli fuiniuo in omni fcientia viro, aliquot öiillia hominû in totius Afîæ Græciæq? tradlu parère iufla omnium quos venatus,aucupia,pifcatuslt;jalebant,quibufqj viuaria,armenta,alucaria,in cura crâtpiequid vfq genitum ignoraretur ab eo,quos percundtâdo quingt; ^uaginta ferme volumina ilia præclara de animalibus condidit.Si quingt; «Jùaginta volumina redte legitur apudPlinium, non omnia ad nos peruegt;' berunt. noftra: tarnen ætati gratulandum qgt; libri de anima eorum prefta-^ tiflimi non interciderût.Nam innumera prope modum volumina eu fcrigt; pfiffe ex Laertio nouimus.Q^ maleautem cum promis condis ærarii iioz fin agerctur, fî eiuß regis æmulos principes haberemus ( q longe autem abigerentur ab aula forices illi Prætoriani diuiforû aifeclç,qui nobis férix, cati ob oculos incurrunt arrofo argento principal! tumidi. Orairificam officinam quç quis fordidos homines ,fefquimenfe politos ad vnguem nô bis reddat. O inania,o ingrata,o pudenda deniq?literarum ftudia,quibus aduerfis fatis nequicq intabefcimus,quos ifti non fapientiç amore captés fed mente potius putant.Verum vt quodinftat agamus,idé Pii.libffupra^ didojMedicinæ fcientiaÇinquit) in Theombroto Ptolemçus rex Mega«^ lenfibus facris donauit centû ralentis feruato Antiocho rege.Et lib.xxix.

Erafîftratus Ghryfîppi difcipulus Ariftotelis 6'liagenitus,Antiocho regt; gefanato,centû ralentis.donatus eft a rege Ptolemeo filio cius ,vt incipia** miis ÔC prçmia arris oftendereÆraftftratum ôC Theombrotum, vcleûdem fuiffe intelligimuSjVel Plin.non eûdé audtoré vtrobiqj fccutû.Gétû taléta fexaginta millia aureorum valuifle poft paulo docebimus .Idem libro.vii. Ariftidis Thebani pidtoris vna tabulam centum ralentis rex Attains Ik citatus eft.Odloginta emit duas Cæfar Pidator,Medea ÔC AiacéTimcM' machijin téplo Veneris, genitricis dicaturus»Candaules rex Bularchi pk dura Magnetû exitii hand mediocris pari repédit auro . In antiquis leg if’ * medio crifpanti.quare fie legcndû cenfeo, Mediocris fpatii repédit auro* Nâ repédere pari auro nûq a Plinio didlû eft .ÔC alioqui Pli.mediocri ma^ gnitudine tabulç pcii ni3gnit.udin£Ü^nificareyoluit.R.epcdere aurople^ • naeft loc«tio,Cicero de Orat.Cui pro Gracchi capitc aurû erat repéfum.

quodPlinius ipfelib.xxxiii.imitatus efl,liis verbis,Hçc paulatimexarfîc rabic quadâtnô ïam auaritfa,fed fames auri.vtpote cum Septi'mulcius, C. Gracchi familiaris auro repéfu caput eius excifum ad Opimiû tulerit,h •rçà jgult;rlt;3j) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7^ Kilt;jgt;a.Âlù3 vel tç«; ;^uo'op *id'ôsalt;riov.Quâta aut au(fforitas

artibus olim fuerit,ctiä ex eo coniicerc poirumus,q3 idé lib,xxxv.inqt de Pâphilo pirflore loques, Docuit neminé minoris taléto annis decé, quam mercedê Apelles SC Mclanthius ci dedcrc, SC huius auëloritate efFciflûcft Sicyone primum, deinde SC in tota Grçcia vtpueri ingenui ante oia gralt;* phiccn,hoc eft pidtura in buxo docercnóreciperetur^ ars ca in primû gra dû liberalium.In vetuftis tnpcnc oibus legitur,vt pueri ingenui oia antigt; graphiccn,licet hoc Hcrmolaus ex vetuftis reftituifle fc dicat. Quare fu/ fpicor fîc Pliniû feriptûreliquiiTe Jngenui oia antegraphicen.quafîhçc fa ftigiû doéfrinç puerili imponcrct. quod tn admonédi animo didum a me exiftiniari vclim.nonenim facile mutâdâ elTc ftrucîfurâ veterécêfeo. Non nihil hâc opinioné meâ intédit id qd fequitur, Semp quidê honos eifuit) vt ingenui ea cxercerét,mox vt honelli,pcrpctuo intctdidfo ne feruitia do cerétur.Cçterû qd hic dicif’ neminé docuiflé minoris taléto annis dccé,nô cofentaneû mihi vifum eft,vt eu tâta prccia tabularû legeremus apudPli» idé tn docédi precium ta paruû poneret : atlt;^ ita poncrct,vt admirarinos vellet. Quarc cû exéplaria antiqua adiré,repperi no annis fed annuis le** gédû,nec decé,fed. XL. vt fît,docuit neminé minoris talétis ânuis quadra^ ginta.qq in antiquiflïmo feriptû erat quingéta,in pagclla qdé,fcd inmar gine quadraginta. Vt minimû aût annuis decé lcgédû,hoc eft aurcoyfcx millibus. qo lôgiftïme abeft ab eo fenfu qui ex imprcfïïs pcrcipit'’,abfwf^ diffimo illo quidem,cum ctiam pluris hodie piéVorcs inftituantur. Atqw ne dccoxifle dodtrina eâ Apclli putemus, cui tati piélurâ didicit, idé au^ lt;ftor de CO loqués aliquato poft ita inquit, Pinxit SC Alcxandrum Magnu fulmen tenété in téplo Ephefîç Dianç viginti ralentis auri.digiti emincrc vidétur,ÔC fulmen extra tabula efle.Immane tabule preciù,accepit aurcos méfura no numero. Vel vt ex vetuftiifimo lego,tabulç precium innummo accepit aurco méfura no numéro, viginti auri talenta vt minimûcentûac viginti millia aureoçi coronatoçi valent.quod tamé exquifttius poftea vi** derimus.Strabo libro.xiiii.de Co infulaloqués,SC vrbe eius cognomini, In fuburbano eft Aefculapü téplû valde nobile, fimulacris multis refer/ turn: in quis eft Apellis Antigonus.Fuit etiapridé Venus e mari emer/ gens,quç nunc diuo Iulio Cæfaridicata eft R,omç, qua Auguftus honon patris côfecrauit,vt generis aueftoré. Fama eft Cois pro tabula cétû talégt; ta ex imperato tributo rcmüTa efle, lt;i»«lt;rî «lï tbïç kmo»ç «v7i lt;jei ‘xsatpÇç tKairp T«Xa»/ îap TÇtstôS 7» 'jt^osàx'divnç «poj». Intcrprcs CO in loco lapfus anadyome/ ncn,ideft cmcrgcntcm Venerem,nudâ tranftulit,quafî apodyomenen.Eft enim àvi/vciii emerfus,cui opponitur xaT«/uo,ç,qq SC aliud hgmficat.Home/ rus xajwaXî/xwç ätt/u aXoç hut • Plim'us libro fupradiéto, Vene/ rem excuntem c mari diuus Auguftus dicauit in delubro patris Caefa/ ris, quæ Anadyomene vocatur.verfibus Græcis tali opère dum laudatur vido fed illuftratOfHuius enim inferiorem partem qui reficeret no potegt;

rat inucnln.Ego tn ex vetuftis melius pofTe legi puto, VetGbiis Græcis tall opéré dû laudatur vilt;fto»Sed per tot luftra hunis inferiore parte corru ptâ qui reficeret no potuit inueniri.Per luflra aût Céfores oliin farta tetffa ædiû facrarû tuéda locate folitos efle notû eft.R.oinanorû igitur res nûnia ria ns propemodû côftituta fuit.Grçci drachinis,minis,ÔÔ talétis vfî funt. Talentû multiplex fuit ault;îf ore Fefto, Atticû auté fex milliû denariorum fuiffe dicit, TccAwTOp Qnqujt Suidas^ ««.viSp fâ'p tfHxovia. « Jï ^*■’'2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;txaTCp.

Talentû,mqt,mmarû eft fexaginta. mina autê drachmarû centû.Hoc etia Icgi'mus in verfîbus illis qui apud Prifcianûleguntur,ÔC Faumi efle didti'^ tâtur,Cecropiû fupereft poft hçc docuifle talétû,Sexagmta minas feu vis fexmillia drachmas. Quod fummû doiftis perhibetur pondus Athenis * Pnïci'anus de poderibus, iScrupulus,inqu{t,fex fîli'quç. drachma fcrupuK tres.vncia drachmçodro.Scrupuli.XXIIILvnciç.XII.libra,Libra vel mi lia Attica drachmç.LXXV.Libra vel mina Graia drachmç.XCVLtalé«* tû Atheniéfe paruû mine fexaginta.magnû minç.LXXXIII.SC vnciç qua tiior. Ad hoc probandû citât Liuiû,fed quonia verba Liuii apud Prifcianû eorrupta legûtur,ab aucftore ipfo repctéda funt. qui li.iiil.de bel.Maced» de Tito Quintio loques Grçciæ liberatore, Ingens0nquI0numerus erat bcllo Punico captorû, quos Annibal cû a fuis no redimerétur vçnûdede** tat.Multitudinis eorû argumétû eft q? Polybius fcribit,cétû talétis ea ré Achçis ftetiflc, cû quingétos denarios preciû in capita qlt;î redderetur dogt; ftïinis ftatuiflcnt.Mille em ducétos Achaiaea regione habuit. Haétenus Uuius.Ex cuius verbis intelligimus in cétum ralentis millies ac ducéties quingétos denarios efle,hoc eft fexcéties mille . quod perinde eft ac lî dilt;^ cas céties fex millia denarioçi. Ita planû fit in quolibet talento fex millia denariorûfuifle,cû centefîma pars eius fummç fintfex millia.R_em per fe odiofam q potui facillime expllcui,ficqj vbiqj faéfurû me côparaul,ne qui hune librû in manus fumpferlnt,idétldé ncceiTe habeat co tâtifper depofigt; topalimpfeftum fumere.Sic appellat tabelladelctilé qua calculatores vtû tur,qq Cicero pro charta vtitur deletitia. Addit hoe Prifcianus,Denarios co tépore numos argeteos fuifle filiquarü póderc vicenaru quaternarfu id quodLiuius ineo librooftendit de triumpho eiufdé QuIntii loquens his verbis,Signati argéti oéfogintaquatuor milliafuerc Atticoaz,tetrarchia vocat,triü. ferc denarioçiin fingulis argeti eft pódus.Quo in loco Liuii no tetrarchia,fedtetradrachmü lego: nó exPrifciano apud que inanis areola pro hoe verbo relicla eft,fed ex Cicerone èC Polluce libro nono de vocabu lis reru ad Cómodü Cæfaré . qui auéfor didrachmû, tridrachmû SC tetragt; drachmû nomifmata olim fuiflé tradit. eûqj nûmû ab Atheniéfibus boue appcllatûcfl'e ab eius pecudis nota , indeq; fiéfa ab Homero arma hecato^ bœa ÔCenneabœa. Id etia ex Prifeiano fatis itelligi poteft,qui nûmos illos Atticos fuifl'c fcribit duarû SC feptuaginta filiquarû.Idé Liui^ Çmqt ille) oftéditlib.xxxvii.ab Vrbe cond.magnû talentû Atticû oéfoginta habere libras SC paulo plus,cû fupradiétoçi coputatio manifeftet oéfoginta tres libras SC quatuor viicias habere talétû quod eft dcnarioçi fex milliû. Lluil yerba hæc citât,Talentum ne minus pondo,LXXX.R,omanis poderibus

pcndatjvel üc decreui't Scnatus vt nó plus g terne librç SC quaternç vncjas fîngulis ralentis delînt.HadlenusPrifcianus.Cuius coputationéfie âcci^ pio Qiihil eniin aliud addidit^JCû vnûquodqj talentû fex millia denarioru pcnderetjodlo quoqj millia drachmarû pependifle rationeprçdida. Hæc odto millia G. in centenarios partiaris , ocîîoginta vdqj libras centenarias habebis.Atquicû libra antiqua qua Liuius fecutus eft,drachmarûfucrit fex SC nonaginta,fupererût quater odtoginta drachmæ,id eft trecétç SC vf gintiîexquibus ratione dida tres libræ confïciûtur,SC infuper tertia pars Kbrç,id eft duæ SC triginta drachmæ.Itain talenta fîngula ternæ libræ cû triente tribuûtur vitra odoginta libras . Sciendû auté(^inquit ille^ q? fe/ cûdû Liuii coputationé centû minæ AtticÇjquarûfîngulç.LXXV.drach-^ mas habentjfaciût talentum magnû. minus auté talentû fexaginta minæ fecundû Dardanû faciût. maius autem SC minus fuifle docet Terentius in Phor.cû inquitjSi quis darct talentû magnû.Italica auté mina drachmas habet (^vt fupra diétû eft^ nonaginta fex,quç libra eft.XILvnciarum,hoc eft denarii.LXXILQua coputationeXXXXIII.librç Romane SC quatu/

• or vnciç,q3 magnû talentû efle diximus,centû minas Atticas faciût, neca in.x.Epiftolarû ad Nouatû.XXUII. feftertia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;talentum

Atticû paruû.XXIIILem feftertia fexaginta libras habét. Haélcn^ apud Prifeianû legitur.Quo diého Prifeianus ipfe fîbi contrarius eft.Hac enim I ratione talentû magnû fepté millia SC quingétas tatû drachmas habuifte probatur,quod Liuii fupradidta ratione oélo millia habebat.Quippccum fîngula tetradrachma,id eft quaternarû drachmarû nûmos ternis denariis æftimaueritjfena quoqj millia denariorum oélonis millibus drachmarum æftimauit.at hoc q fît confentaneû cû poftremo diefto videamus.In proptu eft enim vnicuicp videre cû centû librç cétenariç decé millia drehmarû va-^ leant, fî inde quarta parté eximamus, vt librç iam fînt feptuagintaquin^ drachmarû, non plus q fepté millia SC quingétas drachmas talentû valP turû,quodtarnen Liuiana coputationé oefto millia valuit. Iam vcrooClo ginta tres libras per numerû drachmarû.i.nonagics fexies multipHcem’, fîcut in fumma fepté millia nongétç fexaginta oéto drachmç.his h triente fupradi(ftû,id eft duas SC triginta drachmas addiderim^,quf ex quaternis illis exuberantibus vnciis fiût,numerû omnino oéto millium habebimus. Quare manifefta eft hallucinatio in calculo fupradiélo.QuéPrifcianieife ideo no credo q? in tribus libris antiqs quos vidi traétatus ille no vifîtur. vno etiaantiquiffimo.Centû igit'’minç Àtticç talentû magnûvtfecennt, Euboîcum ^on id talentum erit,cuius Liuius loco fupradiéto meminittfed Euboiciim talentum. fortafle.De quo idé Liuius lib.eodé fîc inquit, de pace loquens cû Antio** cho faéla,Europa abftinete,Afîaq;omni quçcis Taurummonté eftdcce^ dite.Pro impéfîs deinde in bellûfatftis.XV. millia talentû Euboicû dabP tis.quingentaprçfentia. duomillia SCquingentacum Senatus populusqj Romanus pacem coprobauerit.mille deinde talenta per duodecim annos. Quid fît auté Euboicum talentû docet Feftus his verbis ,Euboicum talétu Ciftophori. nummo Græco feptem milliû ÔC quingentorum ciftophorum eft, noftro, quatuor miliiû denarioru, Ciftophororû auté crebra eft mentio apud LP

üiu,vtlibro codé in tn'ûpho L.Scipîonîs, Tuli't in tnûpho argéti pondo CXXXVII.millia.Et paulo fupen'us de naualf tn'ûpho L. Aemyln. Pe** cunia tranflata nequag tanta pro fpcci'e regn tn'umphf. Tctracina Atrica CCXXXIII.mi'llia.Ci'ftophori.CCCXXXILmi'l.In fupi'orc exéplo non tetraci'nû ôC ci'ftophon' lego,fed tetradrachmû ôC ciftophoçi geni'tiuo cafu» In hoc aût tetradrachma ÔCci'ftophon', SC vbicp apud Li'uiû tic emendandû céfco.Tetraci'nû cm quid fît nemo,vt arbi'tror^noui't.Ncc tainé didtû Fefti conuenit, cû rati'one Liuiana quæ talentû fex mi'lli'û denarium faci't.Ni'fî ctiâ corruptum numerû apud F e ft um aliqui's fufpi'cari raali't. qq ali'oquin Fcftus l'pfe tibi non conftat,qui alibi' talentû Atticû fex milliû denariû fagt; cit,Rhodium ciftophorû quatuor millium :alia ctiam genera ponés nihil ad rem pertincntia . Q^uare potius addacor, vt talentum apud Liuium fît odogenariu SC proportione epitriton habeat,id eft fefquitcrtia,vel vt alii loquutur,tertiariam,ad talentû Atticum minus , quod fexagenarium eft* Sic enim ratio quadrabit,vt qua proportiqncm denarius ad drachmam ha buifte dicitur,eâdem Liuianû talentum ad vulgare,id eft ad Atticum ha^ beat.Libras nûc centenarias intelligi volo . Nam quod apud Prifeianum legitur,vt talétû minus fexagenarium fît, SC libre eius feptuaginta quintß drachmarum,nulloau(ftoreconfirmari poteft.Cum enim Suidas,Pollux, Feftus,Græci SC Latini talentum Atticum fex millium drachmarum efle dicant,SC fexaginta minarû,neceire eft vt.LX. minas no Atticas fed Grç«* cas intelligamus ÔCeentenarias,quç Atticas oéFogintafaciût.Taléti ma^ gni tticminit Plautus in Moftel.his verbis, Si hercle nuc ferat fex talenta niagna argen pro iftis prçfentaria,nûq accipiet. Locus ante ille Liuii qui apud Prifeianu citatur, non lib.xxxvii. Icgitur, fed tricefîmo ocftauo, his verbis. Argent! probi.XII. millia Attica talenta data intra. XII. annos pêfîonibus æquis.Talentû ne minus pondo.LXXX.R-omam's poderibus pédcat.Vbi tarnen ordiné verborû peruerfum efle credo. Non cm Latine Xll.millia talenta : fed talentû dicitur, quomodo SC alibi SC in loco fupra dido locutus eft Liuius .Quare hje Liuiû fcripfîfle puto,argétiprobi At** tica taléta.XlI.millia.vel Atticû talentû, Q5fî de taléto dicere vlterius pergâ,exitû res no inueniet,vfqueadeo de taléto diuerfa prodûtur SC vütiâ ab audoribus.Suidas SC Hcfîchius talétum apud quofda centû SC viginti quinqj librarûfuiilétradût,apud nonullos genus fuüTenomifmatis.Non omittédûid quod Pollux inqt, Talentû Atticû apud Atheniéfes Atticas drachmas capere numero fex millia.apud alios eundé numerû,fed fuarum cüiufç loci drachmarû.Id q3 eo pertinere poteft quod de talento Liuiano di(ftûeft,fîue Euboicû fîuc aliud fuerit,vt quomodo Athenis SC alibi talégt; tû fex millia drachmarû habuit vernacularum cuiufcp loci, tic R,omx fex millia denariorum habucrit, quæ tarnen æquauerint pondère olt;fto millia drachmarû.Vitruuius lih.x.dc teftudine Agetoris Byxantii loques, Eri-* gebatuf auté'machina in altitudiné ad difîiciédû murû circiter pedes ccngt; tu.Ité a latere dextra ac fîniftra procurrédo perftringcbat no minus pedes ” ■ ccntû.Gubernabât ea homines cétû,habété podus talentû quatuor milliû ‘ quod fit quadringenta o^oginta milHa pondo • His vérbis fî emendate

ïcguntur,au(ftor èft; Vïtruuius talentû centum ÔC vi'gintipondo Romana contmeregt;Quoiigenus proxime acccdit ad illud talentum quod Suidas SC Hefîchius pofuerunt. In alns libns quadringéta nonaginta mil.legitur. Qua rationc talentum centû SC vigmti pondo ÔL femilTis fuit.quod ipfum ego non argent! talentum fuiiTe, fed negociatoriû SC mcrcimom'aleputo, quodduplicem fortalTe ad talcntu argent! proportlonem habebat^vt ho/ die libra argentar!a SC aurificum fubdupla cft zygoftaticæ, Et fîc lîngul! hommes qu!na paulominus m!ll!a pondo Romana mouebant machinal! l!bramento,noflra c!rc!ter tria mülia ÔC fcxcenta » vfqucadco diucrfaau/ drores detalento feripferunt. N!h!lo tarnen fcc!us c5ft!tucrc omn!no ha/ hco qu!d fît talentum,quâtûqj fîc ad Romanu numû relatum, fîquldcm ad Taléti mèm vlteriora progred! ord!ne mftituto contédo.Obfcruau! !g!tur Romanos tio apud Ro» non ante talent! vocabulo vt! cœpüTc, q !mpcr!! fines ad cas vfquc genres .prorogaucrunt,quç hoc vocabulo fîgnat! argent! vtcbantur.Tunc autem cos vcr!fîm!lc eft codera generc talent! vt! foUtos: quo gencre vtebatuf n quibufeum commercla aut bell!,aut pac!s habuerimt,n!fî fî quando ccrtis ,verbis concepta fœdera al!ud genus !nduxcrunt,vt !n Antioch! fcedcrc la d!lt;ito fadum eft,quo cautum cfî de talent! quantitate.Ferê auté talcntoru vocabulo vfî funt m rebus Grçciæ ÔC Afîç.Quarc cum Græc! ÔC Afîatic! popul! fena mlllla drachmarum ôC fexagenas minas trlbuant,ego Incolfî** gendis fummis banc ratlonem vt potlflimârequar.Malo enlm extenuafîc res vider! q In malus auxlfle. atqui nemo talétû apud feriptores rcrum In Græcia aut Afîa a Romanis geftarum,minus fulflcllbrls fxaginta conté/ der!r,vt arbitror. Dcnarll autem ÔC drachmç promifeuam appellationem habebo audoritate fretus Plutarch! ÔC Pllnll, ÔC fcribcntlum concordlâ». Nec me deterrcbit locus ille Llulanus In quo pro triû fortaiTe quatuor le/ gendum cft,qq ÔC Inter antiquû dcnarlum ÔC drachmam Athenlenfempo/ tultallqua efle dlfferétla.quodtamennon probo.Habco enlmantiquifli/ fîmu In honorem Romull ÔC Rem! pcrcu!rum,qulbus Infantibus lupa fub fieu vbera prçbet.LIterç exefç vetuftaté prçferüt. Pondus !dé qdrcllquls, qui drachmalcs funt,ab altera partc.X.lItcra denarlûfignificarc videtur, fed potult tetradrachmus nummus maligne pereuffus efle In dllficultatc reipubllcç Athcnlenfîû,vt allquâdo Romæ fadum effe doccblmus:lta vt quatuor drachmaru nûmus non multo plus tridrachmo valeret, !d efî de/ narlls tribus. TtxAwitp (Inqult Suidas^ avSjj JSp .n Jï p-v5 F piî ûSoASp tf.Talétu (^Inqult Ille) minarû eft fexaglnta,mina auté drachma/ ^u centû.drachma obolorû fex.Scd de minutls poftea vldcr!mus,ne quid addubitatû relInquatur.Nûc talentû æftimabimus fcxcétls coronatls no/ fîrls.hoc eft fexaglcs dénis .Denos em aureos In llbras côftltulmus. Hac ratlone cétû taléta céties fcxcétos aureos valent,hoc eft fexaginta mlllla, quod promptû eft colllgcrc In digitos tantu calculum deducentl. Centles çnlm qulngentl,qu!nquag!nta mlllla efflclût, ÔC cétics centû decémllUa* Eadé ratlone dccé talenta fex mlllla coronatorum valet. ôCvigmt! duode/ clm,trig!nta dccé ÔC o^o.quadraginta quatuor ÔC vlglnti. quinquaginta uûtç triginta.ôC ^le fexcenta nûllIa,Quod fcmcl dicendû dux! ne ledo/

rcs.pofthac æftimâdi's fummis hçreât. Ita ût vt quodGrçctquinquagititu talenta argenti dicût,R.omani duodccies feftcrtiu dicat,quç fumma fenfus eft Senatoru, quod ita poftca probabimus vt nemo in pofterum ambigat. Vcniamus ad hifloricorûloca.Plutarchus in Cçfare,Circa Pharmacufam infulam a piratis capitur, qui per idé tempus nauibus magnis Si. imméfîs claflibus marc occupauerât a quibus cû pro eo redimédo viginti pofcc^ rcntur talenta,derifît q? qualem ccpiflcnt virû,ignorarent: proinde quingt; quaginta fc daturum pollicitus eft.Tranquil.in codé Cæfare,Numeratis deinde quinquaginta ralentis expofîtis in littorc,non diftulit quin e vefti/ gio clafle deducfta pcrfcquerctur abeuntcs.quinquaginta talenta triginta millibus coronatorû æftimo.Idem Plutarc.Cæfar exPrætura prouinciam fortitus Hifpaniam, cum proficifcenti crcditores magnis clamoribus im** pcdimento eflcntjconfugit adCrairum,qui Romanorû ditiirimus,aduergt; fus Pompeii in R.epub. potentiam acri Cæfaris ingenioac feruorefîmul egebat« CralTo igitur contra incxorabiles maxime ac importunos credito res odlingcntorum SC triginta talentoru fponfîone interucniente,Cæfar in prouinciam abiit. Hoeperinde eft ac fî dicam quadringenta SC nonaginta odo millia aurcorû qux Caefar debebat Craflum fide fua efie iufTilTe. De quo idem Tranquil.ExPrçtura vltcriorcm fortitus Hifpaniam,retinétes creditores interuétu fponforû remouit. Appianus in.ii.bel.Ciuiliû.Cefar deinde in Hiberiam deledlus Prætor cum magna facultatum parte ob am bitum ære alicno dcuinxiflet,huiufmodi verbis vfus efle dicitur,Bis mil«* lies SC quingétics centena millia fîbi adefle oporterc vt nihil haberet.Quç fumma ære noftro maior eft bis ÔC fexagies centenis millibus aureorum . Huius didti fides ab exéplari Grçco petcndamihi videtur . Nam Latinis libris de Græcis tradudis fidem pofthac non habere conftitui, luculentis cxemplis cômonefadus, fed nos hoc vidcrimus.Græci hune numerû fex** centas SC viginti myriadas appellant. Lingna noftra millionem vocat degt; cies centena millia. Hoc fîimitari volumus chiliada chiliadum vt Græci dicere poterimus,hoc eft mille millenarios vel millics mille.Grçci rurfus myriadem vocant dccé millia: ergo decics centena millia ,ccntû myriadas dicunt, ôi millemyriadas centies centena millia. Quod idcopræfandum duximus ne legentes coturbêtur fî vel iis vocabulis aliquado vtamur: vel CQs audorcs citemus qui ea vfurparunt.Plutarchus in Craffo, Apud R,o«* uianos omnes coftat virtutes quas plurimas Graflus habuit,vni’ auaritiç fordibus obfcuratas fuifle. Cuius vitiis clarilTimu teftimoniû prçbct ma-* gnitudo diuitiarû quas breui admodûtéporc fîbi coparauit. Nam cû tre-* centa folum talenta ex paterna hçreditate acccpiiret,priufq aduerfus Par-* thos cxercitû duccret, feptem millium SC centû talentoru fumma coegifle traditur. Cum ctia décima facultatû fuarû parte Herculi confecraflet,ÔC publicum cpulum dediflet populo,ac très minas in fîngula ciuium capita contulifTct. Harum diuitiarum maximam partem (^fî verû proferre licet) exciuilibus bellis atlt;ç incendiis côparauit,calamitatibus publicis adprigt; uatas vtilitates abutens.Etpaulo poft enumeratis prçdiis quæ SC in Vrbe iC ruri fedionibus quçfîuerat, Scruos prçcerca QnqO circiter quingétos

emitfabnlis artîs 8£ architedurçperitos,ncc us tantûad propriçdotnus cxtrudi'oné vfus eft,fedciuib^ ædificare volédb^ eoy opas mercede locagt; bat,ac fîmul areç fpatiû cufcûcp p arbitrio fuo ad ædifïcadû védebat.Cu(]p fîgnati argéti maxima copia ÔC agros muifïce cultos,m ifscç cultorû mge té numerû poflïderet,minim{ tn hçc oia faciéda videbanf’ p maxima turba feruoçiquos varus artib^ i'nftrudtos habebat : lelt;n:ores,fcn'bas,pidores, . argètarios,pcuratores,méfarios,quos ipfemet fuma diligétia curare, di^ cétib^aflïftere,plerofqî etiâ docere côfueuerat. Aicbat em pcipuâ dni cura circa feruos efle oportere,cû fînt rei familiaris tâg aîata mftruméta.Scptc millia Si cétû raiera bis ÔC quadragies cétena millia aureoç: noftroçivalét, SC fexaginta prerea.Quâfuma ü Crafliis poft decimatas facultates fuas, Si largirioné populäre babuit,qd exiftimam^eû integris facultatib^habu/ ilTeQet fi verû cft eu in lingula capita ciuiû Romanoçi ternas minas dcdif fe,vt cétûmillia ciuiû fuerint ad donatiuû nomina fua datiû, minoris tre/ cétis myriadibus.i.tricies cétenis millibus defungi largirionéno poruir. Quare hûclocû fufpetftû babebà, qct ad minas pertinet anteq Grçcû exé^* plar vidiirem,prçfertim cû circa hçc répora cenfu R,omç aefto inuentafînt quadringêra fexaginta millia paulo ante ƒ feriptioné Syllanâ.Pofteavero q Grçcû librû legi,interpretis erroré intellexi. Plutarchus aût ira Grxcc fcribitjT^iaKOcTtôjp fe -ayAao KiKTHfjSjjoti çv T«Aaïî»p,âfa où*» VÀilécUf

fjS)j «janAa 'liùj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kol izip «fK/xop tS'KüCÿç.^êîç /xSvaç sxasœ çw^ioUMp tfilxfBc'iop «»lt;

«vt2 ^aj^wp, ô'aimq •njJ lt;j51 sttÎ zîajgt;6sç ^«TûÂÇjamp;uTrQ «vtm {xXo^icr/Aop ijS) tîçsp txaTOp TaAoévTup Tî/iH/t« tiifaxis j cnim ab initio nô plus trccéta talenta poircdiflet: poftea cû ad Remp. adminiftrandâ fe contuliftet intc/ rim décima facultatû fuarû Herculi polluxir.epulum priuatim fecit fîngu lis ciuibus Rom. teflerâ annonariam triû mcnliû dédit. quibus peradis, tamé anteq in Parthos expeditioné fufeepit cum rationé cenfus fui iniffet fepté mil.cétûqjtalétorû æftimationé côperit. Interpres exéplari dccept’ minas ^p mélibus trâftulit.Dixim’ fupra apud Pliniû legédû efte de eode Craflo in agris feftcrtiû bis millies polPedit, Quiritiû poft Sylla ditiflï^ mus.Siquidé bis millies quinquagies cétena millia aureorû valct.Quare Pallastcr Claudii libertus Pallas,q a Cornelio Tacito feftcrtii ter millies pofTeftbr mnWefter» dicif”,vicies SC qnquies cétenis millib’ Craflo fuifle ditior perhibetur.q^ tiû poffedit ctiâ Plini^ fatis lîgnificauit his verbis ,Multos poftea cognouim’ feruitu^ CraiTo ditiot Überatos opulétiores,paritcr9 tres Claudii pricipatu,Pallâté,Calliftû Diuitiç Nais SC Narcifliim.Diuitiçaût NarcilTiin ^uerbiû venifle vidétur,cûluu€nagt; lis dicat,Nec Crœli fortuna vnq nec Perlîca régna Sulficiét animogt;ncc di uitiç Narcifli,Indulfît Cçfar cui Claudi’ oia.Magis id mirû forfita videri poflït quonâ modo Demetrius Pópeii libertus vni^ ciuis Ro.qui priuatu faftigiû,autcerteciuile no exceflit,tâtas opespararepotuerit.DequoPlu tarchus in Popeio ita inqt,Demetrii coniugé qui Pópeii libertus plurimu apud ipm potuerat,quiqj cefum triû milliû talétcçi reliquerat, Pópeius ƒ/ . nbsp;nbsp;ter naturç fuç mores,nec humane,nec liberaliter habuit.De eP libertiin^

Æsalicnnra folétia SC faftu SC opibus multa ab codé audore alio loco ÿcûtur. Sed qâ Cxfaris Dit de Cæfare ex Appiano dixerâ: id vcro.vidédûcft, fidem cm cxccdcre vidc^ (âatoris. , - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r 4 - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. -------

LIBER.IL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fo.LL

retur vt cims R.0.1. ante Di'cîtaturâ bîs inillics SZ quîgêties xris alicm' Ha bucn’t.IâpnmûPlutarchus de eoita inquit,Adimpcnfas auté profufîor, breué ac mométancâ übi glon'a ta magms opib^ pcrmutare vidcbatur, cû tarne re vcra paruis ampliffîma cópararet.antea veto g vllû innflet magi** ftratu,nulle ac trecétorû talétû conHafle æs ali'cnû dicitur:iuâdata deinde illi Appiç viç curap'ngétes prodegit pecunias: Aedilis. ccc.Ôê.xx.paria gladiatorû cxhibuit. Circa fpedacula popas atq^epulas ^fufîflïmis fum.^ ptibus vfus vniucrfas fuperiorû luunificétias obîiterauit.Quas ob res afgt; ièdâfîbi plebé reddidit,vt certatim honores excogitarét,quibus paria cû illo facerét.Trâq.de co loques,Depofîta prouinciç fpe Potificatû maximû pctiit no fine profufîflïma largitione. In qua reputâs magnitudinem æris alieni cûmane ad comitia defcéderetjprçdixifle matri ofculâtifer€’,domû fcnifî Pontificé no reuerfurû.Plutarc.aût audtor eft dixifle eu matri, Aut Pontificem hodie videbis fïliû aut exulé. Quâta^auté fummi Pontificatus effet dignatio,ÔC q opimus eius redditus, ex eo coniici poteft,qj Tranq.in Claudio inquitjPoftremo etiâ feftertiû odlogies prointroitu noui facerdo tii coaiîtus impédere,ad eas rei familiaris anguftias dccidit,vt quû obliga tâ ærario fïdé liberate no poffet, in vacuûlége prçdiatoria vçnalis pepé/ dcrit.Si em pro facerdotio vno Claudius tâcû cÔferre no dubitauit, quid exiftimamus de Pontificatu maximo qui caput erat omniû,vt eft hodie,8C que principes ipfî affumere folebât,vt ex nomifmatis apparet.Idé Tranq* lu Cæfare,Craifum Pompeiûqj in vrbé prouinciç fuç extralt;ftos,côpulit vt dctrudédi Domitii caufa Côfulatû alterû:pcterét,perfccitq^ per vtrûq?,vt ûi quinquéniüû.bi iinperiû pforogaretur.Qua hducia adlegiones quas a Rep.accepcrat,alias priuato,alias publico fumptu addidit,ldéalibi,Egit cû Tribunis plçbis Collega fe Popeio deftinâtibus,idpotius ad populum ferrët,'vt abienti fîbi SC quadocûcÿ imperii tépus expleri cœpiflet^petitio fccûdi Côfulatus daretur,ne ea caufa maturius SC imperfedto adhuc bello deccderet.Quod vt adeptus cft,altiora iâméditas,SC fpei plenus, nullum largitionis aut offïciorû in quéq genus publice priuatimcj^ omilit:forum dcitianubiis incohauit,cuius area fuper leftcrtiû millies cóftitit: mun^ po pulo cpulûcÿ ^pnuciauit in fille memoria,quod ante eu nemo fecit. Quoru vt q maxima expedatio eiret,ea quç ad epulûpertinerët, qui» maccllariis obiocata,etia domefticatim apparabat.Et pauloinferius, Legionibus fti** pédiû in perpetuu duplicauit, Irumetu quotiés copia effet,etiâ fine modo copiaq; prçbuit,ac fîngula interdû mÛcipia SC prçdia viritim dedit.Et rur fusiuferius,Tû reoru obxratorû aut prodigç iuuëtutis fubfidiû vnicû ac potentiffimû erat.Hçc SC huiufccmodi alia etiâ fi poft Prçtura Hifpanié/ fern côtigerût,tamë co pertinét, vt intelligamus Cæfaré ingenio admodû pfofufo acmagnifico fuiffc,ÔC quod no nifi fumma appeteret, Eiufdë ge** ncrisfurit quç fequûtur apud cûdé audlore, Mûditiarû lautitiarûtç ftudio fiffimû multi prodiderût, villa in Nemorenfi a fundamétis incohatâ,q» no tota ad animû ei refpondcret,totâ diruiffe,qq tenue adhuc SC obæratû. Et itcrû alibi, Ante alias dilexit Marei Bruti matré Seruiliam , cui ÔC primo

de margarita fexagies feftertiû cmpta, fidcm facit didro Pliniano de mar* garita Cleopatrx centies fcftcrtiu æftimata,id eft aurcis ducetis quinqua ginta millitus .Ego cu inquirere an id vcru cfie potuerit,Cc ratione duce/ bam,Dotem omne margaritaru (^vt Plinius inquit SC gemarii noftri coHr in candore,in magnitudine,in orbiculari forma, in Içuore èC podere cfTe fcimus,candore noftri nitore Indien intelligut.Quare in vnionuindi/ catione omnia hçc obfcruât.Cû hçc proderé percûdatus fum a gemmario quodâ primi nomim's mihi familiari,qué vidiflet vnq prcciofiflimû vnio/ nem,quantu pendere meminilTet.Cû de hoc verba faceremus, SC ille trice/ narios fe vidifle refpodiflct, idqj vt memorable in prçcipua bonitate corn memoraretjfuper fermoné aduenit gémarius alter qui dixit pridie fe vnû tenuifle quadraginta ceraria pendente. Hoc enim verboin gemmis appé/ dendis vtûtur,quod infra a nobis exponetur. Is igitur cû rei pernofeendæ cupidû me videret,ait fe poftridie mihi eu oftêfurum in manibus inclufo/ ris aut vafcularii,qui illigâdum eu monili coduxerat.Ëa die ad conftitnta horà no affui,tertio die cû veniflem ad eum,côperi ab inclufore redditum, cæterum eum efle in daiftylotheca principali, tribus aureorum millibus cmptum,auellanç magnitudine,orbiculatum, exirniç pulchritudinis,pô^ dere (^vt dixi^ quadragenarium. Ab alio gemmario audiui,quo etiâfami/ liariter vtebar,vnâ fe margaritam tenuifle,exquilîta bonitate,pondère tri/ cenariam,quatuor millibus aureorû emptam a duce Borboniana Ludouici Regis vndecimifïlia, viragine cordatilfima eadem SC magnifi'centiflïma, focru ducis Borbonianiîqui hodie in eo genere principû multoçj opinionc Amymones. cenfetur quos fapientiffime Homerus Amymonas appellabat,lîgnificarc

, volés ita Omni reprehéfîonrmaiores,vt nenafuti quidé homines rhoncos liuoris improbi plenos exhalafe foliti,ÔC ipfe denilt;^ Momus aliquidincis improbarent, Sed Plinius de vnionibus loquens,Pondus (^inquiO ad hoc æui femunciæ pauci fîngulis ferupulis exceflcre.Hoc pondus fex ÔC otfto/ ginta ceratia,ÔC beflem ceratii xquat,cum in vncia centu SC fexaginta fînt ceratia,ÔC viginti in drachma. Non mirû eft igitur fî vnio omnis xui ma/ Ordo géim» ximus SC omni dote bonitatis præftantifliinus , tant! ea ætate aîftimatus c^5lt;i’^*niundus auro SC argento exubcrabat,vt ex fequétibus liquide do/ cebitur.Plinius lib.xxxvli.de Adamante loques ita inquit, Proximûapud nos Indicis Arabicifqjmargaritis preciû eft, tertia autftoritas fmaragdis perhibetur,pluribus de caufîs.Haétenus Plinius.Ex cuius verbis iutelli/ gimus margaritam in ordine gemmarum adamanti tâtû cedere, licethoc tempore vix quartæ fîtauéloritatis . Idem tarnen lib.ix. Principium ergo Qnquit) culmenqj omtiiû rerum prccii margaritæ tenent,Indicus has mit tit oceanus.Ergo cûeotempore vnionû inter gémas prima aut certefccû/ da eflet indicatura,tuncq; rerû precia ad fummû licitationis excreuiflent, SC ille Clcopatre vnio pôdere altero tâto prçftaret que prcciofîfliinû me/ moriç noftrç vnioné gémarû inftitores meminerût,atlt;ÿcoaplius fcruplo, Animaduen nô abhorrere a hde puto tati æftimatû effe: fîmul qgt; omnibus numeris coz' abfolutus eratjûmul q» ad culmen probationis SC primatum

srbitror infri poteft. Quum exillo gcmmario quçrerem quâti cx formula æftimarctur plun'tro margarita quæ pondère quaternaria,ÔC bonitate prî ma effet,tn'gmta (^mquit^aureis eiufmodi emptâ vidimus .Q^uid odlona** ïiam (inquâ^ eiufdé notæ quanti æftimaresC'Ait mfnimu ducentis. Cum vlterius rogitando per acceffiones pergerem, ita refpondit vtintelligerê acceflïonem precii deinceps ex pondéré non numero,fed proportione fieri, vt quomodo duplicado pondéré fupradidlo olt;flonaria margarita paulomi Uus feptuplex quaternariç æftimatione fatfla eiTetÆc in duodenaria SC yi^ ecnaria SC vltcrioribus maiore deinceps maioreq; furfum verfus incremegt; to pretiu augefceret.Qua ratione fi precium Plinianç illi fiatuamus,in im tnenfum quodda preciu abibit taxatio . Maius fortafTe miraculum EtCx^ farcm centum quinquaginta millibus vnionem vnu emiflc,vt adulterçdo Maret.De quo Traq.ita fcribit ^vt ad rem redeamusIn primo Cófulatu tria rnillia pondo auri furatus e Capitolio tatûdé inaurati æris repofuitt focietates ac régna precio dedit vt qui vni Ptolemæo prope fex rnillia ta«* Icntorum fuo Pompeiiqp nomine abftulerit. Hçc Tranq. audloritas fidera faccre poteft iis quæ a nobis paulo ante diefta funt. Plutarchus de eodem loquésjInterhæcQ'nquit) res Gallica maximeCæfaréextulit ,qui inre/ Miotiflimis locis cu effet,bellalt;^ aduerfus Belgas Britannosep confereret, auru argentucp fpolia cçterasq? diuitias ex hoftibus partas (^tanta horum adcrat copia) magno numero Romam mifit, horum deinde largitionibus animos ciuiu tentas, Aedilibuscp ad fpecftacula tribués,Prætoribuscpat^ Cotifulibus eoruc]^ vxoribus donas multos fibi allexit.Quare in reditu fu^

peratis Alpibus cu ad ciuitate Lucanam hibemaret, viroru SC matronaru Miagnu numeru eo acceffiffe memorat, cu plaufu Içtitiaq^ ingéti fefe ofFc^ Pentium.Confulares viri eo profedifunt ducenti,inter quos Pompeius SC Craffus fuere.Proconfulu quoq? ac Prætorum centu SC viginti fafees ante Cæfaris fores infpedi,alios auté omnes fpe doniftç repletos Cæfar dimigt; fitjcQ Craffo aute SC Pópeio fœdus iniit.Idé in Pompeio, de initiis ciuilis belli loques,Cæfar (^inquit) validius tu rebus imminebat. Qui cû nódum longe Italiam attigiffet,fedulo ad vrbé deftinabat milites vt comitiis ad-* effent,multos illic tu ciucs pecuniis alliciés, multos etiâ primorû mune-* Anfmofiflîs tibus demulcens. Inter quos Paulus Confulob mille SC quingéta talenta

mutatus eft,SC Curio Tribunufplçbis ingéti ære alieno liberat^eft.Hatfte Mus ille.Ecquis eft igitur qui animo cócipere poffit tata corruptoris mugt; Mifïcétiâ,qui alterius tatu Cofulis fauore nogetis millibus aureoru rediz Miere no dubitarit,qq maior iIla fuit Curionis merces qui fexceties fefter tiuæris alieni habuit,vtau(ftor eft Valerius lib.ix.Ob illas rapinas Gak licas emanauit illud trimetru iambicu Catulli,Quis hoc poteft videre,qs poteft pati Mamurra habere qd comata Gallia habebat,SC cunda vltima BrjtaniaCEo ne nomine Imperator vnice fuifti,in vltima occidetis infula, ' vtifta veftra diffututa metula duceties comeffetaut trecetiesC'Quo exlo/ cofatis coniiccre eft ingété effe fuma treceties feftertiü,qüo Catullus Ma m^râPrgfcdu fabru Cæfaris locuplctatucffc a Csfare* fpoUata Gallia

— • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* z * #

8C Bntama coqueritur.De quo Pli'n.li'b.xxxvi.fîc inquit,Pnmu R.onîçpa netes crufta marmoris operuiffe totius domus fuæ in Cçlio mote Corncgt; lius Nepos tradi't Mamurra Formiis natu Prçfedlû fabrû Caii Cçfaris in GalHa,Neqj mdignatio fît tali auiflorc muenta te.Hic naq; cft Mamurra Catulli Veronéfîs catmtnibus profciflus:qué,vt rcseft,domus ipfîus cia** nus q Gatullus dixit habcrc quicquidhabuiiTet Comata Gallia. Quibus verbis Plin.mgetë luxu ædîficn fîgmficauit q3 Cæfaris ÔC Mamurrçrapf nas no modo prç fe ferre,fed etiâ clami'tare videbatür voce late exaudibili* Age quid de Luculli diuitiis exiftimare poflumus, qui cû R,eip. infenfus priuatç vitçfe dedüTetjxdibus ôt Prçtoriis extruédis, hortis SC nibus amœniflïmis incredibili fumptu paratis,ÔC bibliotheca infîgni vtri ufq^ linguç libris referta,atqj omnibus obuia ôê patéti,opcs bcllo quçfîtas coterere no potuit,cû interim quotidiano cpularû apparatu in prouerbiiï prope veneritJVnû de eo didû Plutarchi referemus quod cft in hac ferme fentétiâ.Quodâ die (^inquit) cû Cicero SC Popeius Lucullû in foro fcdêtc ociofumqj offcndiflentjco falutato dixerût fcfe apud eu eo die cœnatutosgt; ca demû côditione,vt nihil ad folitâ cœnâ eorû caufa adderet.Quo primû rccufantcjcœnâq^ in die pofterû reiicientc,illi fefe diccre neq; diem alium •conftituturos,ac ne poteftaté quidé illi falt;fturos,vtferuis aliquid in aurc imperaret.HicLucuUus deprenfum fe videns,id tandëorarceos inftitit, vt vel eorum venia fîbi licerct palam vni ex feruis dicere ad Apollinis eo die fe cœnaturû: crat auté Apollo triclinii aut cœnationis nomen,Si or** dinatas ille ita cœnationes habcbat.vt taxata cœnarû fuma vnicuicjloco effet.Eo igif” audito famuli qd agi ille vellet gnari,cœnâ cotinuo appâM rut impédio quinquaginta milliû,ôê tâta celeritate SC lautitia cpularû, vt Pópeius SC Cicero cóftupefcerent.Quinquaginta millia nûmû,mille ac du 'cëtos quinquaginta aureos valét.In Plutarcho tnGrçco hec verbalegû/ tur,âa^a Jï /awv«}) 7/ W aisó^avi Tsivn (aujiaJ'wjj.Solebatauté cœnarc in Apol** 4inequinlt;^ myriadibus ,hoc eft quinquaginta millibus drachmarum,quç quincç millibus aurcorû a nobis æftimantur ÔCduccntis fcftertiis.Huiuf* modi multa a Plutarcho rcferûtur , fîdem omnino excedétia fî ex præfenti feculo æftimentur. Athençus lib.xii.de iis loquens qluxu SC dcliciis olim célébrés fuerut. NixoXaoç Jï b 7^iwan2KJç th cftxalH »vjq QXOsh îsofiœp» (pHnp , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;éç «)) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Xoyjp n «v/óvl« tw •tçÔç /xl0ƒlZa'ïùö

^OKfiÄM ts crAunÄH (fioulew tx TraAcüôti; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• Tj’uipHi; n •îtjSîBp àç «■et«'

iytfjMV«, 'gt;lt;j4'£fl35,xaj7r»ff'a/i^'ov tPufp ^xxo'iAeoip TrAarep ^iSjiiPaT» 2^avy..NiColauS (^lû quit) peripateticus in decimo ÔÔviccfîmohiftoriarumtradit , Lucullû eu Româ poft expeditions Ponticâ rcdiifret,ôi ex eo bello triûphalfct,ratiogt; nés ad ærarium rettuliffe ob cius pecuniçadminiftrationé. Quo fado fe abrupta licétia ad vitâfumptuofam SC elegante cxciuili SC prifea fruga/ litate R,omanorû contuliffe. Idcpexéplû Romanis prodidifle, vtpotc qui duorum regum opulcntiâ in cenfum fuû vertifret,publica vidoria ex Mi** thridate ac Tigrancparta adpriuata cômoda vfus.Ex qiûbus verbis intel iigimus vt SC exlocis plurib^ Ciceronis orationû,Impcratorcs Romanos rationes qdë fpeciofas ad aerariû referre folitos,fed ita tn vt reliquorû

culéta fragmcca apud fe fetîner êt.Ne minimum igitur GalKcaruiU rcrum ■dîfpéfatonb^ tag vins fngeniofîs dC folertib^,publica fama plaüdat: fémp «m huiufcemodi fuerût qui ex publicis aiîtib^ îmodice crcfcèrét^vt Athe/ his Pericles ÔC Phalereus.Varro lib.iii. de R.e ruft, de pifcinis Luculli lo^ .qués,Côtraad Neapolim L.Lucullus poftg perfodiflet montem,ac mariti Ilium Humé immifîflet in pifcinas que reciprocal fuerc, ipfc Neptuno non , cederet depifeatu. In Baiano aut Ardeæ tanta ardebat cura vt architeéto * nbsp;nbsp;’

permiferit,vt fuâ pecunia confumerct,dûniodo produccret fpccus e pifci^ nis in mare,obielt;ftaculo quo çftus quotidie ab ortu lune ad noud proximâ introire ac redire rurfus in mare poHet^ac refrigerare pifcinas.Columella lib.ix.Attamé iifdé temporib^ quibus hâcmemorabat Varro luxurié, ma xime laudatur feueritas Catonis,qui nihilomin^ ÔC ipfc tutor Luculli,grâ«* di ærc feftertiû millium quadringentorû pifcinas pupilli fui véditabat.Tw enim célébrés étant deliciæ popinales,cum ad marc deferebantur viuariat quorum ftudiofîffimi velut ante deuiélarû gentium Numatinus SiC Ifauri-* cus:ita Sergius Aurata ÔC Licinius Murena captorû pifciuni lætabantur vocabulis.MacrobPlib.iii. Satur.Pdcinas auté q refertas habuerintpre^* cio^imis pifcibus Romani illi nobiliffimi principes L.Philippus ÔC Hor tciifîus,quos Cicero pifeinarios appellat,etia illud indiciûeftjq? M.Vargt; to in lib.de Agricultura rcfcrt,M.Catoné qui poft Vticçpcriit, cü h.'Cres teftaméto Luculli eiTetreliétuSjpifces de pifeina eius quadraginta milli^ bus vendidifle.Locus auté Ciccronis a Macrobio fîgniîïcatus legitur lib. primo ad Atticû his verbis,Sedpofteag primu Clodii abfolutionc leuita** téinfirmitatéep iudiciorû perfpexi , tu auté beatos hoîes (^hos pifeinarios P«fanari dico tuos^no obfcure nobis inuidere,putaui mihi maiores quafda opes ôC ftrmiora prçfîdia eiTc quçréda.Pli.lib.ix.Eadé çtate prior L. Murena religt; quorupifeiu viuaria inuenit,cuius deinde exemplû nobilitas fecuta eft,Phi lippus,HortéfîuSjLucullusjexcifo etiâ mote iuxta Neapolim maiore impé dioqvillâ ædificaucratiEuripu ÔC maria admiût. Qua de caufa magnus Pópeius Xerxé togatû eum appellabat,quadraginta ipfius pifeinç a defun doillo vçniercpifces.Ex antiquo tamé melius legitur.XL.feftertiis epi-* feina defunéto illo vçniere pifees. Quare apd Col.no milliu quadringéto rum,fcdquadraginta legendû videtunquod tamé idé autftor grade æs apgt; pcllauit.Nos mille aureis ea fumma taxamus.Idem Pli.lib.codé,Murena** turn viuariû priuatim cxcogitauit C.Hirius ante alios,qui ccenis triûpha libus Cçfaris Didatoris fex millia numero murenarû mutua appédit: na permutarcquidéprecionoluit,aliave mcrce.Huius villa inter q modicu XL.inillibus pifeinç védiderunt.Hoc didû Plinii eopertinet quod fupra diximus demagnificétia Cçfaris.quantû em çftimamus reliquarû cpularu apparatû fuiire,cû murenæ fex millia numero fuerint,quis vçnales tot repe riri no poflcntfVerû ille locus Plinii emendâdus eft partim ex vetuftis in quibus ita legitur,Huius villa intra q modicû.XL.pifeinç vé diderûtf^mil le auté adieditiu verbû eft^partim ex Varrone SC Macrobio. Varro libro fupradido,lilas auté raaritimæ pifeinx nobiliû potius exinaniût marfupiu qreplcnt.Primum cnim ædificantur magno, fecundo implcntur magno,

tertio aluntur magno,Hin'us circû pifcinas fuas ex ædifïcns duodena mil lia feftertiû capiebatteam omné mercedem efcis,qtias dabat pifcibus cófuz mebat.nèc mirum.vno tempore cnim memini hunc Cçfari fexmillia mure narû mutua dediffe in pondus ,ÓC propter pifcium multi'tudiné quadragies feftertio villam væniffeîduodena feftertia Varro magnû fumptu vocauit, Plinii locos, nos trecétis aureis æftimamus ,üc igitur locum Plinii lego, Huius villam Intra intra q modicä quadragies pifcinæ vendiderût,id eft centum aureorû mil* libus. Villa’ intra q modica intelligo minoré etia mediocri. hoc enim mo dica fîgnificat,quod notius eft q vt exempla requiratur.Vcrum huiusemc dationis Macrobium aueftore habeo,cuius hçc verba tranfcribeda duxi ex libro fupradiefto, Audtor eft Plinius C.Cçfaré Didtatoré cum triûphalcs cœnas populo darct,fex millia murenarû a C.Hirio ad pondus accepiflcî huius Hirii villam,quis non amplâ aut latam,conftat propter viuaria quç habuit quadragies feftertium vænûdata.Sic autem intra q a Plinio didum înfra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft,vt fupra q SC extra q dicuntur ab audloribus SC infra q.Cicero,Stoma*

clii autem partes quç funt infra q cibus dcuoratur,dilatantur:ÔC arteria a* fpera oftiunï habet adiundlû linguç radicibus paulo fupra q ad lingua fto* machus adncdlitur.Hic locus admonere nos debet q Plinius corruptus fît in huiufmodi rerum defcriptione,vt antea diximus. Subiungânûc aligna Pltnii locus, codem pertinentia quo ilia præcedentia, Plinius lib.x. Pauoné cibi graü'a

Romæ primus occidit orator Hortéfîus adiiciali cœna facerdotiiîfagina* re primus inftituit circa nouiflïmûPiraticû bellum M. Aufidius Lurcho, exq? co quæftu redditus is fexagena millia feftcrtiû habuit.Varro libro fu* pradidto, Ex pauonibus M. Aufidius Lurcho fupra fexagena millia nûmu Pauotuprc' anno dicitur capere.Quod Varro nummû Pli. fcftertiû dixit, ne de hoc * cia. poftea dubitetur quod antea diximus,nummû SC feftertiû idé fuiifcRoma fcftcrtiû*i^ nbsp;nbsp;nbsp;.^uona modo aût villatica paftio fexagena millia quotanis reddere vno

Romanis, nbsp;nbsp;nomine,id eft pauonû fagina potuerit,docet Varro his vcrbis,Primus hos

Q^.Hortéfîus augurali adiiciali cœna pofuifle dicitur,qué multi fccuti ci* to precia eorû extulerût,ita vt oua eorû denariis qnis vçneât,ipfî facile qn* qua2enis,grcx cétenari^ facile quadragena millia feftertiû reddatî vt qui* dé Albutr aiebat,Si in fîngulos ternos exigeret pullos pfici fexagena pof fe.Idé paulo fupcrius,Hi adeoftituédos greges paratur bona çtatc,ÔC ho* na formaîpafcunf’ orne genus obiedto fruméto maxime hordeo, nbsp;nbsp;nbsp;5ci

his datî méfes fîngulos, hordei modios fîngulos,Ita vt fœturadet vberP SC anteq falire incipiat:hic a procuratore ternos pullos cxigit,eos9 eu cte uerint qnquagenis denariis védit,vt nulla ouis hûc affequat'' frudû.Sexa* gêna feftertià qndena millia denariorû valét vt diximus: fî ergo infîngula capitai cétenarii gregis ternos pauones redditus annui ftatuas,treccntos pullos habcbis,quos fî gradiores fadhos SC faginatos qnquagenis denariis vçnûdatos intclligas,quina dena millia denariorû in fumma erût,id eft'qn quagics trecétena.Rurfus fexagena millia feftertiû çftimationcnoftramil le ac quingétos aureos valét,ôô qnquaginta dcnarios.i.felibra argétiqn^ coronatis çftimare folcmus.Si igif' trecéties quinos vcl quinquies trecé* tenos aureos multipliées,mille ac qngétos in fumma inuenics:ita adnûmû

cóuenit quod de numo ac denario feflerdistp dixitnus.Apüd Vafronê me« dofc legiVjta^ fem's hi's dät:pro,Sci'us his dat.Seianç cm viliç apud eu ht méti'o,3C ali'oqn modius fcx pauonib^ l'n méfem nô fuffïcerêt,q vîx vm' fuf^ ficft,vt poft ea doccbimus.ldé alibi de villatica paftionc Seii loqùés,Certe ingt Merula,ibf vidi gteges magnos anferû,galli'narû,colûb3rüygruû,pa uonû,nccnô glin'û,pjfciû,aprorû,cçtcra:qj venati'oni's:exgbus reb^ fcnba libran'us eius in annos fîngulos plus qnquaginta mil. t villa capere dices** bat. Axio adniirâte,Certe nofti(^inqQmaterterç meç fundû in Sabinis q eft ad vigeftmuquartu lapidé via Salaria a Roma.Q uid ni inqtf Atq î bac vil la q eft ornithô, ex eo vno gnqj inillia fcio vçniflc turdorû dcnariis ternis, vt.lx.niillia ca pars reddiderit co anno villæ: bis tantû q tuus fundus.cclt; lugcrû Reate reddit. Quid.Ix.inqt Axi^f Lx.lx.deridesflx.iquâ.Sed vt ad hûc bolû peruenias opus erit tibi aut epulum aut triuumphus alicuius,vc tüc fuit Scipionis Metellbaut collcgiorû cœnç,quæ nûc inumcrabiles ex^ câdcfaciût annonâ inacelliircliquis anms oibus ÔC hâc expedabis fummâ. Quotus enitn qfqj eft annus quo nó vidcas cpulû aut triuinphu, aut coller gia coepularifqui nue innuraerabilcs intédunt annonâ.Nônc ité L. Albu** tins homoi^vt feitis^apprime dolt;ftus,dicebat in Albano fundû fuû paftiogt;

femp vinei a villafagrû enim minus dena millia rcdderc, villa plus vi ^^na.ldé fccundû mare quo loco vellet fiparalTet villa, fe fupra centu mil** lia villa rccepturu.Ageno Mar.Catonupercu Luculli accepilfet tutela,c pifeinis ei’.XL.millib’feftertiu vediditpifcesfTernis dcnariis,id eft duo**. denis nûmis turdos vçniflc ad cpulû adiiciale dicit,id eft ære noftro denis folidis turonicis SC femifle.Si igif^ quinqes duodena millia vcl duodecics quinanumercs cû quinqjturdorû millia fuerint.lx.millia mûmcçzefficics. Turdi apud nos hyeme nó altiles fed aucupio capti SC cótinuo occifî,vçne/ unt fummû fenis denariolis,id eft folidi fcmifle.hlorcnti.x altiles auiculas cottiedi adipe oino obcfas,magnitudine alaudç,fapore admodû fuaui, qu.x trib’folidis noftris emptitari diccbâtur:fçpeeciapluris.Verû hocadnota du cp agcr ducétorû iugerû triginta millia reddere nó poterat, cû villatica paftio.lx.millia vno nomine redderet. Triginta millia çre noftro feptinge tos quinquaginta aureos valet.Romanx luxurix rationc inirc in vniuerfu LuxutijcRo; ex Plinii verbis pofrumus,qui lib.viii.de fuib’ loques ita inqt,Et adhibet^ ars iccorifœminarû licut anferû:inuétûM.Apitii,ficoarida laginatis,vel (vtin rccetioribus lib.^carica a facictatenecatis, répété mulli potu dato, Neqj alioexanimali numerolior materia ganex:quinquaginta propc fapo tes,quu cçteris linguli. Hie Céforiarû legû paginç,intcrdi«ftaq?cœnis ab** doinina,glâdia,tefticuli,vnluç,fincipita verrina.Placucreauté ÔCferi veü^ cç.Catonis Céforis orationcs aprinûexprobrâtcallù. In tres tarne partes diuifo apro,mcdia ponebât lûbos aprinos appcllata.Solidû aprû Romano rû primus in epulis appofuit P.Scruilius Rullus,patcr eius Rulli q Cice/ rouis in Côfulatu Icgé agraria qimulgauittta propinqua origo nûc quoti/ diançrei eft,SC hoc annales notarût.Exhis verbis intciligim^ Plinii tepore folitû fuifle folidos apros iter fercula epularû apponcre, etiâ i quotidianis luxurioforû cpulis,quod ctiâ Seneca attcftat'',Sed nihil mai’ clt ficis An

dis fucs faginaré,ôê mulfum n$ obücerc.Huiüfinodl fucs cx viuariïs petc/ Thcn'otroi bantur^quç theriotrophia dicuturtquale fuiHe in Laurctina villa Hortéffi PoK^ Tro» öratoris apud arroné legimus, Bodem pcrtinet poreus Troianus cuius ianus. in lege Fatinia fumptuaria métio falt;ïla eft,qui menfis inferebatur aliis ani malibus farótuSjVt olim cquus illc Troianus armatis inclufis grauidus in vrbé Troianâ illatus elTe dicif’. Sed in verbis Plinii fuprafcriptis ego duo verba emendada üc cenfco,vt legamus placuere auté SC fcri fucs.Iam Gato nis SCc.ex vetufti obferuatione in quo Icgitur SC feris vefica. nullibi em vt arbitrofjveficç aprinæ fit métio inter fercula antiquæ luxuriæ. Vid camus Pli'nnlocuamp; de mâcipiis Romanis, Plinius lib.vii.Preciû hominis inferuitio genitima Precia mans ximû ad banc dicm(^quod equidé côpererim)fuit gramatieç artis DaphnP cipiorum. Cn.Pifauréfe védente,ÔC M.Scauroprincipeciuitatis.iii.M.dcc. fefter élis licéte.Exccflerc hoc in noftro çuo,nec modicc hiftriones:fcd libertaté füâ mercati.quippc cum ia apud maiorcs Rofcius hiftrio.iii.M.D. Annia mcrcalTe prodatur.Sic in omnib^ impreifis exéplaribus legiturî in iis eâi Ph'nn locus. Hermolaus caftigado Plinio obfcruafle fe dicit. Quo magis miriun cft Hermolaû coniuentibus oculis hçc verba prçtermififleîcum tamé codé capite vnum verbu mutauerit cotra fidé vetuftç leélionis,in quo ego ciné aflentior.Quomodo autem fummûprecium hominis ferui elle poteft tria millia SC fcptingéti feftertiitcû Columcl.lib.iiii.dicat, de vinitore feruo lo qués, Sedcgoplurimorû opinion! diflentiés preciofum vinitore in primis efle cenfeOjisqj licet fit emptus fex vel potius feftertiû olt;îlo milb'bus: cum ipfum folû fepté iugerû totidé millib^ nûmorû partû fit.Quod fi apud Ph', feftertia genere neutro intelligas,immanecrit precimetiâprçterg q» latine ioquentiû confuetudo rcfragatur,vt alibi diximus.Plutar.in CatoncMaio re,Cum Babylonia fupellcx hæreditate ei obueniffetyvt q primû vçnûdarc tur curauit.Nullâ eius villam tedloriû habuilTe, nec vllum mâcipiû vitra mille SC quingentas drachmas emifle dicinquafi non delicatis SC formofis, fed colonis ac robuftis ftabulariis SC bubulcis fibi op’ efîet.Millc SC epin^ gentçdrachmç fex millia nummorû valent.Quodeouenit cum didto Co/ lumcïlç,qui fex vel potius odto millibus vult emi vinitore,que preciofum vocatjid eft centû qnquaginta vel ducétis aureis noftris emptû.Liui’lib» ix.de bel.Macedonico de Céfura eiufdé Catonis loques, In céfib’quoi^^ac/ cipiédis triftis SC afpera in omnes ordines Céfura fuit.Ornamenta SC vefté muliebré, ÔC véhicula quæ pluris q quindecim milliu æris eflcnt,in cé^m referre viatores iuflit.ltem macipia minora annis.xx.quçpoft proximû lu firum decem millibus çris aut co pluris vçm'flentîvti ea quoqj decics plu/ ris q quati eflent çftimaréturîôC his rebus omnibus terni in millia çris atgt;' tribucrétur.Hçc çftimatio maioreft tribus millibus feptingétis feftertiis: veru ex Liuii loco intelligimus no impunc olim id eft Céfurx téporefuilfe iis qui precia rerû vitra modum intédiiTcntipropter quod emanauit didû illud Plinii in loco fupradiéfo codé capite ftatim poftverba antedilt;fta,Nift fîquis in hoc loco defiderat Armcniaci belli paulo ante propter Tyridaté gefti difpenfatorem,quem Nero.IlI.C.XXX.manumifitîfcd hocprecium belli non hominis fuit^ tam Hercules qlibidinis non form» Paronetemi

fpadonis Seiano. IILM.D.mercatea SutonoPrlfco,qua qtiideiuiniuna lucnfecit ille:iuercatus in luëluciuitatis,quoniani arguere iiulli vacabât. ‘ Quo in loco Peronetoini libetius legerim q Paronetemi» quod quid Hgnifi care polHt non video,-t^ovktoa«.©-' fortafle nome fpadoni accoinodatu quafi exedis geni'talibus ctiam infibulatus .Legimus apud Seneca in epift .ad Lu ci'lliuin Hb.quarto feruos anagnoftas id eft le(flores literaru peritos centu mülibus nuniorueniptos:quod tummaxnnûhabebaturpreciû. Caluifius (inquit^Sabfnus memoria noftra fuit diues, hic eruditus videri volebat. Hane itaqjcopendi'ariä dodtrina excogitauitunagna fuinma emit feruos, vnu qui Homeru teneret,alterü qui Hefîodû. Noue prçterea Lyri'cis gulos afTignauit. Poftq hçc fami'Ha i'lH cóparata eft,fuafit ilH SatelH^ ftul toru di'uitu arrofor K quod fcquitur arrifor, vt gramaticos haberet anale ftos.'cum dixiHet Sabinus centenis milHbus fibi conftare fingulos feruos^ MinorisQ'nquit^totidem fcn'ma emiflcs .Quin ÔC apud Plinium ipfum‘ deminlibrode cxempHs fîmiHtudmû loquenté ita legitur, Toranius M» Antonio iam Triuuiro eximios forma pueros,alterûin Alia genitu , alte rum trans Alpes,vt geminos vedidit,tanta vnitas erat.Poftq deinde fer^ mone pueroru detedra fraude a furente increpitus Antonio eft, inter alia magnitudineprecii requiretc(^nam ducetis mercatus erat feftertiis^refpo/* dit verfutus ingenii mago, Ob id ipfum fe tati vcndidiirc,quonia no effet mira fîmilitudo in vllis eode vtero editis.Tranq.de Cçfare,Seruitia recen tiora poHtioraqj immenfo precio coparauitîôC cuius etiâ ipfum puderet,fic vt rationibus vetaret inferri .Proinde vel refragate exempla riu fide,hue lo/ lt;nbsp;cumitalego,M.Scauroprincipeciuitatis.CCC.millibus.DCC.feftertiis licete.Exceffere hoc innoftro æuonec modice hiftrionesffed libertate fua mercati.quippecum iâ apud maiores Rofeius hiftrio.CCC.L.annua meri tafle prodatur,vel potius,feftertia quingeta annua mcritaffe.Nota cm fef tertii potuit immutari in aliam nota vt alibi fçpe,fîcut tria.iii.in locu triu ccc.irrcpferat.Meritaffe ante verbuno fine admonitione vetufti vnius ex/ emplaris lcgo:quod aute fequitur,Nifi fi quis in hoc loco defiderat Arme uiaci belli paulo ante propter Tyridaté gefti difpefatore,quem Nero.IIL CXXX.manumifitffufpedu médi habeo,vt fortafle ceties vicies legendu fit hoc^modo,que Nero feftcr.ceties vicies manumifitma in vetufto.IH.C. XX.legit^’.Seftertiu enfin antiqui loguriolis binis ÔC femiffe notabat, qua nota facile fuit in tria iota decidere.Omnino ftatuendu eft nonulla etiâ co trafidé quantums vetuftç ledionis emedare,cu argumetis ad hoc validis impellimurivt alibi in eode lib.vbi Plinius cxcpla numerofç fobolis ponit. ExtatQnqm't)in monumetis etiam medicoru,S0 quibus talia cofedari cu/ rçfuit:vno abortu duo puerperia egefta.in omnibus libris fic legi,prçterq in vno vetuftiffimo vbi duo dicit puerperia legi€’,cu anxie obferuare Ariftoteleq duodecim dicit lib.vii.de hift.animaliu,K(j\ -ysvo/iSii«

f«5 (PtKo, 0-îtufôK J'wAk*. £Jt7r£lt;r«p TÄ 'ïöiKvxefiia, ,Iam contigit corruptione in lo CIS muliebribus fada,0C decem ÔC duodecim fuperfœtatos partus egeri. Quare hic duodeci puerperia lego.Illud eode î loco magis fufpedu habeo . äcmedarc aufim,Quarto partuDacorunotaî brachio reddif’,Ariftotelcs,

UJVr JI «ir»J'axt TOiaitop 2 »y «Tict ijiSp.oiop s'xovtÓï 2v©' V/ êja^iovi gt;nbsp;?viS^ ItK l7£Vi?»,o A ÙhTSç i^Mp q4z «u7$ tóttm lt;rvyKtXv/jSj^op nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lani tslc tJUld ail(j[Uan/

do ÔC in tcrdam prolcm redi'it,fîquidé habcntis inufti pundli notam in bra chiOjfilius fine ca nota natus eft:exeo veto nepos eodem in loco brachii ni? gritiem quandam confufam rettulit.Plinium autem eo in loco Ariftotclc eiTc fecutu facile eft vtriufqj audloris collatione indicate,vt fortafle nö Da corum fed vel decorû vel dedecorû legendû fîtîpro eo quod Ariftoteles fti/ gma dixit.Veruntamen emendationé illam fuperioré infîgni aligna audo ritatecofirmarc oportet ne dnbitâdi argnmentû cnig relinqnamns.Audia mns igitur Macrobiû lib. iii. Satnr.de faltatione hiftrionica ÔC hiftrioni/ bus ita loquenté,Cçtern biftriones non inter turpes habitos Cicero teftp monio eft.Quem nullus ignorât R,ofcio ÔC Aefopo biftrionibus ta fainilia riter vfum,vt res rationest^ eorû fua folertia tueretur.Et certe fatis côftat cotenderc cum cum ipfo hiftrione folitûrvtrum ille fçpius eandé fententia variis geftibus efficerct,an ipfe per eloquétiç copia fermonc diuerfo pronû ciaret.Is eft Rofeius qui etiâ Lucio Syllç chariflïmus fiut, ÔC annulo au,^ rco ab eodé Didatore donatus eft .Tanta auté fuit gratia ÔC gloria vtmer cédé diurnâ de publico mille denarios fine gregalibus folus accepcrit.Ac^ fopum veto ex pari arte ducéties feftertiûreliquiiTcfîliocôftat.Hadcnus illc.Mille denarii quatuor millia nûmû valet, id eft centu aureos noftros, qua mcrcedé fî per lîngulos dies anni accepifle Rofciû intelligerem’îfierct fuma annuæ mercedis triginta fex millia ÔC quingéti,quçcôputationcRogt; mana feftertin quater decies ôê fexaginta millia dicitur. At ea fumma tri/ bus partibus maior eft ca quam Pli.pofuit,id eft trccétis ÔC quinquagenis milliblïs.Qiiarc mille denarios diurnos fufpicari poflumus Macrobiû in/ tcllexiflejudoru tantum diebus accepifle Rofcium.Cicero ineaoratione quam pro Rofeio habuit, mercedé publicâ Rofciû rcfpuiflc dicit his ver/ bis,R.ofcio cur tanti fuerit vt fociû fraudaret caufam rcquiro,egcbatflm/ mo locuples crat.debcbatfimmo in fuis fummis vcrfaba£.auarus cratflm/ mo etiâ antcq locuples ,fcmper liberaliflim’ munificétiflimusqj fiut« Ptoh dcû hominume^ fidé qui. HS. CCCLIII.CCCLIII.CCCLIII. qufftus fa/ cere noluitmâcerte. HS.CCCLIlI.CCCLlII.CCCLIII.mcrerc à potiu't ÔC debuit:is per fumma fraudé ÔC malitia ÔC perfidia.HS.LIII.appctiitî'K ilia fuit pecunia immanis,hçc paruula: ilia honefta,hçc fordida: ilia iucun da,hçc acerba.Cur hi numeriter Icgan/ no intclligo:fed.CCCL.M.lcgê/ dû puto vt ex trib^.iii.fiat.m.Eft auté alioqn oratio ilia vel orationis frag/ mentû potius ôC mutilatn ô£ in numeris fufpedû:magnâ tamé fuiflemercé dé Rofeii exeo intelligim’,qd codé in loco orationis fequif’, Dccé his an nis proximis(^inqt^fcftertiû fcxagics honcftiflïmc confequi potuit,noluitî laboré quæftus recepit,quçftûlaboris reiccittpopulo Romano adhuefer/ uirc no deftitit,ftbi feruire iâpridé dcftitit.hoc tu vnq Fanni faccrcsf fed fi hos quæftus rccijjcrc pofles,n5 eodem téporc 6C geftum ÔC anima agcrcs^ die nunc te ab Rofcio . HS. LUI. circunferiptum efle , qui tantas ÔC tam inh'nitas pccum'as no propter inertia laboris:fcd propter magnifieen/ tiâ liberalitatis repudiarit.lnhnitas pecunias Cicero fexagies feftertiû ap

LIBER .rr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fo.LVr.

pellatmec miru cum centum ÔC qurnquagmta aiireorünoftröru millia eflc wdocucrimus.Ergoiingulis anhi's fexcéta fcftcrna hoc eft qumdecim au-* tcoru millia R,ofcius mercrc recufaiut. Quod tu mtelligimus fatftu fuifle cum diues efle cœpit,cum etiam ad extremu annulo aureo, id eft Equeftri ordine donatus fît a Sylla.R,c aute acrius penfîtata,Plinn didtu de annuls trecentis ôê quinquaginta feftertiis vel dequingentis potius,intelligo,de Rofciimerccde inferuitutecxiftête:fîquidéin eadcm oratione Ciceronis Icgimus Panurgu feruum comcedu tati operas fuas locaiTe, qui Panurgus Rofciifueratfcruus.Sünt hæc verba ex oratione tranferipta, Panurgu tu Saturi propnu Fannii dicis fuifterat ego totum R,ofcn fuüTe cótendo.Q3 erat enim Fanii,corpus cft:quoderat R.ofcii,difciplina.Facies no erat,ars erat preciofamemo enim illu ex trunco corporis fpetftabat, fed ex artificio comico eftimabat.Illa mébra mercre per fe no amplius poterant.xii. æris: difciplinaquç erat ab hoc tradita,locabat feno minus.HS. CCCLIII.Nx fîil autem certi cóftitui poteft exilla oratione qua non nifî impreflam vidi nius.In volumine aute antique Orationu Ciceronis legere nobis côtigitî lila oratio cum duabus aliis decrat.Quantu tarne ex illo fragmeto colligi poteft,Panurgus i 11c comeedus qui cómunis inter Rofeiu ÔC Fanniû erat,a Flauio quodâinterfecftus fuit,qui iudicio dani iniuriç côuentus,lite trâfa^ âione decifa.CCCL.feftertia Rofeio dédit pro parte fua.quare cû Fânius jgt;arté a Rofcio auferre vellet tanq in ré comuné Rofcius trâfegüTetjCice/ îoprimu aélionéFannii depellere voles,Rofciûaitpro media tantûparte dccidiflc.quippe qui amplius neminé eo nomine petituru no fpopondifletî deinde etiâ cbtédic Fâhiû alterû tatû a Flauio abftulifle codé noie,propter quod Plimo fruftra dixit,Exccirere hoc in noftro æuo nec modice hiftrio/ iies:fed libertaté fua mercatiîauéto enim in immélum peculio hiftrionicis oicrcedibus,facile Ubertaté quantums magno cmcbat.Qj. fî quis apudMa crobiu no mille denarios,fed mille nûmos legat:erit fumma annuæ merce dis paulo,id éft quindecim tantû millib’ maior q apud Pli.Vt auté denari^* os mille etiâquotidianos per annû totûmeruiife Rofciû credâ,ÔC nihil in Maccobio mutandû cenfeâ:facit id quod fequitur, Aefopû ex pari arte dugt; centics feftertiû reliquüTe filio.Vtenim triginta tantû annua aureorûno-^ ûrorû millia mereret,oportuit eum duodeuiginti annis vt minimû artem cxercuiire,vt ducétics feftertiû hçredi rclinqueret,plus auté quotânis me** fuifle exeo coicélura facio,q? vix annis duodeuiginti vox pdurarc potuit adadusfabularû:deindc(^qùodmaius eft argumentû^ inuhtato luxu vita trâfcgifle dicit'’.Quarc vt tantû luxurie reftaret,oportuit eu maiora multo^ ftipendia ac magis opima fecifle:de quoelogiû illud extat Plinii lib.x.his verbis,Maxime tamé infîgnis eft in hac memoria Clodii Aefopi Tragici hiftrionis patina fexcétis feftertiis taxata,inquapofuitaues cantu aliquo, authumanofermohe vocales, nummû fex milHbus fîngulas coéptastdign’ prorfus filio a quo diximus deuoratas margaritas .De filio auté lib.ix.locu tus eft his verbis,cum Antonii amp;nbsp;Cleopatrx mentionéïaceret, Non ferét tamé(inqm't)hâcpalmâ,fpoliabûturc^ etiâ luxuriæ gloria, prior id fece**

Imssrelidtis ab co in amplis opi'biis bçres(^ne tnuphatu fuo nimis fupbiat Antonius pene hiftrioni coparatus^ôê quide nulla fpofione ad hoc prodw élus,quo id magis rcgiu erat:fed vt expcriref’in gloria palati qd faperent margaritç. Atq! vt mire placuere,ne folus hoc fciret,fingulos vnioncs co/ uiuis ad forbedu dedit. Quo î loco no triuphatu fed Triûuiratu lego ex vt tufto libro.Docuimus fupra hacpatina Aefopi patris quindecim millib^ coronatoru nollroru ftetifle.Pli.dicit vniones magnç taxationis filiu coui/ uis fingulis forbedos dedifle.Qj.liducetics feftcrtiu:ad id fufficere potuit: cóieélura aiTcq poflumus immané efle fumma duceties feftertiûîprçfertim CÛ Cicero fexagies feftertiu infinitam pecunia appellauerit.Athcnçus lib. xiiii.de quoda Amœbeo citharœdo loques,ita inqt,Mihi veto nihilo ifcri or efle videfquot; antique illo Amœbeo que Arifteas in lib.de Citharcedis (cn bit Athenis habitaflc,domuqj ^pe thcatrûhabuifle:cûlt;ÿ i theatru catatur^ prodiret,talentu vnum Atticu in dies fingulos merere folitum eflcjïjj amp;fistas çî/ Tw 7^ Î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;àûZcBxts nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t5 ôixâ»7a,on

TaÄow-rep a-rfiKop ths Vejäs Aa/x^avap. Qui hoc de cithatœdo Athcnis mere* te credere fîbi perfuaferit,quid de Aefopo QC Rofeio R,omç credere hffita bitC'cum talentu Atticum fcxcetis aurcis noftris valuerit.Reftat igiturvt credamus Rofeiu non minus fex SC triginta millibus aureoru noftroru mt ruifle annua mercede,duntaxat publica,vt in ludis Romanis SC Megalefi/ bus,c5pitalitiis,fæcularibus,ÔC aliis qui publico fumptulïebât.Nâ ôêprl uatis ludis vtfunebribus SC aliis qui a magiftratibus priuato apparatufie bant,multas etiâpecunias meruifle cos intelligim^. De publicis mcminit luuenalis Saty.vi.Si gaudctcatu nullius fibula durât Voce vcndétisl^f toribus. Exemplum priuatorû eft apudTraquillû in Gæf.Ediditfpcdacu/ la varii generisîmunus gladiatoriû ÔC ludos etiam regionatim: vrbetota, ÔCquidéper omnes linguarûhiftrioncs.Ludis Decius Laberi’ EquesRo. mimû fuû cgit,donatusq?eft qngétis feftertiis SC annulo aureo. Inde illud luuen.viii.S^aty.Côfumptis opib^ voce Damafîppe locafti Sippen®» mofum ageres vt phafma Catulli.Idé Tranquil.in Augufto,Feciflc ludos fe ait fuo noie quater:pro aliis magiftratibus q aut abeflent aut no fuffice* rétjter SC viciesîfecitcç nonunq vicatim ac plurib^ feenis per omniû lingua . rûhillriones.Et poft paulû,Ad fcenicas quoep SCgladiatorias operasôiE' quitib’ Ro.aliquâdo vfus eft: fpcélâdi voluptate tencri fe neep diflïmula/ uit vnq SC fçpe ingenue profcfliis eft.Itaqj corollaria SC pmia alienis quoej munerib’ acludis,SC crebra SC gradia defuo oflerebat. Idé in Vcfp.Ludii per quos feena Marcelliani theatri reftituta dedicabaé’,vetera quoqp acroa mata reuocauerat: Apollinari tragœdo quadringéta, Tarpcio Diodorot^ citharœdis ducétamonullis cétcna.qbus minimû quadragena fcftertiafup plurimas coronas aurcas dedit.Ex diélis liquide apparet vnde Aefop^ ti tæ luxuriç fuflïccrc potucrit:qq ante hec tépora fuerit:fed quibus erat no minus ftudiû artis hiftrionicç: SS maius fortafle, que magis primo res vf. bis Romç populû huiufmodi fpcélacuh's cociliare Gbi conabâturxco tépô-rc que oîa in populi crât poteftatc.Quanta crh efle ca munificétiaputam^/ q vnico hiftrioni vna donatione decé millia aureor-u^Icdcritf qq Cæfar Lagt;

beno quarta pafte plus dedit.Hac tame Aefopiprodjgentïâ Apidus ne/ poti'nis helluatiombus exuperafle dicitiir,ob quod fn prouerbiu Apicianç ccenç venerût.De quo Marti'alis î.v.Epig.Dederas Apfci bis trccéties vê tri:fed adhuc fupererat céties tibi laxu. Hoe tu grauatusme famé ÔCfîtim ferres, fumma venenum potione duxifti. Quod perinde cftac fîdieerct, Apici fcxcéties feftertiû id eft qumdccies cétena aureorû millia(^de noftris femper loquor,usqj coronatis^Inexplebili ilia ingluuie bclluatusîcum pof fes adhuc ducétis qumquaginta mîllibus(^quod ceties laxû appellat) vitâ lauto ôS elegâti vicflu producerc.’tamé venenû mifer haufifti,nc patrimomo tanto fupcrelies,quod lamiâ te deferturû videbatutfLonge auté falfus eft in hoc Caldermus,qui bis trecéties pro fex millibus vel fexcétis milbbus lntellexit:cum feptingéties cétena milli'a Martiali's fîgnifïcaucrit.Quomo do ôc alibi in fecûdo Epig.Illa ilia diues mortua eft Secundilla cétena de/ ries quç tibi dédit dotis .Millia enim fubaudiendu,vt apud luuenalé. Et ri tudecies cétena dabûtur Antiquo.Quomodo idé alibi,Optima fed quare Gçfonia tefte maritoî'Bis quingéta deditjtati vocat ille pudicam,id eft de/ cies cétena millia,quoddecies feftertiûdicitur. Plinius propterea Apiciu nepotû omnium altiiTimû gurgité appellat lib.x, Phœnicopteri linguam ptçcipui faporis clTe Apicius docuit,nepotû omniû altiflïmus gurges. Et In.ix.M.Apicius adomeluxusingeniû mirus.Suidas,cctti'ki©^^ajxos§ cPjaj/ «fï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;sTTi nâco-aJia gt;y 7roAunAa«,/Kavft$ ^lupiâ/as à)gt;7ujgt;»a xaTscvaAwo'as à$ niui)

fce. Apicius Marcus cuius adhuc nomé perdurât in luxu 84 inufîtatos fum ptus infîgne.’multas argéti myriadas in ventré abfumpfît,Martialis ex Se neca fumpfilLe id videtur,qui iibro de Côfolatione ad matré Albina ita in quit, Apicius noftra memoria vixitquiin ea vrbe ex qua aliquado philofo phi velut corruptores iuuétutis abire iuffi funtîfcientiâpopinæ profeflus, difeiplina fua fçculû infecit,cuius exitû noiTe operçciû eft,cû feftertiû mil/ lies in culina côgeiTiiTetîcû totcogiaria principû 84 ingés Capitolii veéfi/ gai fîngulis comelLationibus haufîlTet,çre alieno oppreflus: rationes fuas fuc primûcoaélus infpexit,fuperfuturû fîbi feftertiû centies coputauitiôC velut in vltima fame viéturus in feftertio céties fî vixiffctjveneno vita fini uit.Quâta luxuria erat cui feftertiû céties egeftas fuit,immo cûputat pecu niçmodû ad ré pertineref'(^Sic ern lego)Seftertiû céties aliquis extimuitlt; Ô4 quod alii voto petût, veneno fugit.Haélenus Seneca,Qué fî fccutus eft Martialis vt mihi videtur,apud Martialé no bis trecéties fed ter trecéties legi debet.Is Apicius Tyberii tépore fuit vt ex nonagefîma epiftola eiufdé Senecç ad Lucilliû patet his verbis ,Mullû ingétis formç Tyberius Cçfar miifum fîbi,cû i macellû deferri 84 vçnire iulLüTet: Amici(^inqt)oîa me fal lût nifî iftû mullû aut Apicius emerit aut Publius Oéfauius .Vitra fpé illi coiedura proceirit,licitati funt,vicit O(ftaui’,ô4 ingenté cofccutus eft in/ ter fuos gloriâtcum quin(ÿ feftertiis emüTet pifcé qué Cçfar védideratî ne Apicius quidé emerat.Idem Martialis in eodé quinto.Infufum fîbi nuper apatrono plenum maxime centies Syrifeus, in fellariolis vagus popinis circa balnea quatuor peregit.O quanta eft gula centies comefleî' Admira tur gulam quæ ducenta 84 quinquaginta millia aureorû vorare potûèrit»

Non ottiictêdum vldetur id quod a Plini'o eodê loco dfciturtfed quia locus ille vulgo corrupte lcgi'tur.ddeo cum ex aninu' mei fententia obferuatis vO téribus libris refera. Afînius0nquît^Celcr c Confularibus hoc pifce progt; digus Claudio principe.’vnum mercatus fefter.odlo millibusiquæ reputa/ tio aufcrt trafuerfum animu ad contcmplatione eorum qui in coqueftione luxus coquos emi iingulos pluris q equos quiritabat. At nuc coci triuttigt; phorum preciis parantur amp;nbsp;cocoru pifcestnullusqj prope iä mortalis çftigt; matur pluris q qui peritiffime cefum domini mcrgit.Mcminit Liuius lib. ix.de bello Maced.de triup ho Manlii loquens,Epulç quolt;p ipfç ÔC cura SC fumptu maiori appararicceptx.Tum cocus vililfimu antiquis macipium ÔC æftimatione SC vfu,in precio eflciSC quod minifterium fuerat, ars haberi cœpta :vix tame ilia quç tum confpicicbatur,femina erant futurç luxuriç. Hçc verba cógruut cumPliniano did;o,qui triumphoru preciis cocos cm ptitatos principum R.omanoru temporibus admiratur,cum olim Cato SC alii fçueriores vrbis magiftratus cóciones queribundas ad populum habe rcnt(^quod quiritarc a crebra Quiritium appellatione vocatur)ob id quod ineute luxuria coci iam equoru preciis pararetur. Odlo millia nummû du centos aureos æftimare folemustverum apud Macrobiu no odo millia Ic gitur fed fepte, Afinius^nquit^Celer vir Confularis vt Samonicus rcfert, mullum vnum fepte millibus numum mercatus eft.In qua re luxuriaillius fçculi licet æftimareiq? Plinius fecundus temporibus fuis negat facile mul lum repertu qui duas pondo libras exccderettatnunc SC maioris ponderis paflim videmuSjSC precia hçc infana ncfcimus.Hadenus Macrobius.Iuuc nalis de hoc dubitas Saty.iiil Ata inquit,Mullu fex millibus emit Acqu^ tern fane paribus feftertia libns,Vt perhibet qui de magnis maiora loquu tur.Itain cotrouerfia apud audores duo millia manét.CocuigiturPli.an tiqua çftimatione no pluris çftimauit q ducétis aurcisîquâti Columella vi nitorc vult emimó igitur preciCi hominis maximû tria millia SC fcpting^ti funt feftertiijVt fupra docuimus:fed trecéta mil.Multa huiufce generis re^ Rabat nifî hic liber iufta ia magnitudine cxcreuiflct. Q^uare hadcn’ de nû mo çreo argenteoqj didû lît,quorû explicationé aurea(^vt ita dicam^conv* métatio cxcipict ampliore ipfa orfu ac tcretiorc filo fupradidis attexeda»

Gulielmi Budæi PariCenfîs,a fecretis Régis Franciç, de Aflc SC partibus eius,Liber Tcrtius.

g ONGVM lam itcr cmenfîs partim remigio,partim ivelifïcatu,cum fcopulos omneis præterucdi viderc-* mur:Plinius nobis manus improuifus iniccit,ac con fîftere coados ,ctiam propemodû rétro couerfîs velis inhibuit. Apud quem lib.xxxiil. fie legitur, Aureus nummus poft annos.LXII.percuflus eft q argéteusî ita vtfcrupulû valeretfeftertios viccnos,quodefficit 'iin libras ratione feftertii qui tûc cratfeftertios nogéz tos.Pofthçc placuit,XL,millia fignari ex auri libris,

LlBER.riE nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ï Fo.LVirr,

paulatnnq^ principes imniinuere po Jusïttiinuti'fTiine veto ad.XLV^tnini'a. Si enim hçc verba emêdata funt,caufam hand di'co quin ftilum vertcrc co^ gariomm'aq? rctexere que magno cum labore adhuc comprobafle videor^ . Eteni'm cû duodenç fint vncie in libra Romana,SC in vncia,quaterna ÔC yi'gt;^ ecna fcrupularfiunt in afle fcrupula ducenta odtogmta oëhoæft enim fcru** pulu ducetefima odtogefima odlaua pars aflis,vt inqmt.Col.Si ergo fcru pulum auri viccnos feficrtios valet,SC vicenario numeru ilium multiplice nius,fiet fumma quinqj millia feptingeti fexaginta feftertiitqüib^ ii femungt; cia addamus,vt fit libra cetenaria qua ante inftituimus ,ficnt fex millia fef tertium:fiquide quatuor drachmç,id eft femucia.XILfcrupula valent,quç vicies multiplicata ducetos quadraginta efFiciuntn'ta fiunt feftertii fex mil lia,vel denarii mille SC quingeti in auri libra,quæ ratio prorfus cu Plinia/* , no diefto diferepat,Deinde quod feqtur,Poft hçc placuit.XL.millia figna-* ri ex auri libris,quonammodo explicaripoteftfNam fi nogenti feftertii in libra,quonammodo.XL.milliaC'q7 fi millia æris intelligcre libeat, no ideo magis negociu procedeticum.XL.millia çris fedecim millia nummum va leât. Et ea ratio quam fequimur.XV.niillia æris auri libra valere depræ/ hcnditîfîquidé auri fcrupulû vicenis feftertüs valet.In hoc modo difloluê^ do cum diu çfluarim nihil cominifei potui quo locu hunc certo refiitueré» Moré auté antiquis fuiffe nouimus,vt non modo numéros notulis fignifigt; carent exarandi copendia fedtantes,vt nos quoq^ facimus:fed etiâ vt dena-* rios SC feftertios SC feftertia propriis quodcp notis fcriberet, Prifeian^ etia lilas in Verrinis Ciceronis ad tempora fua extitiHe teftatur.QVq Prifcia*^ Notænumèî ni opufculû illud de numcris SC póderibus elTe non puto vt antea dixi, Lugt; rotum anti* Erica auté fcribendi rationé illam notularia fuilTe ex eo cóiicere poflumus,

mille per.M.pura fcribebat: SC per eadé litera fingulis apoftrophis hinc 5C indecircunfcripta,decé milliateacj^ rurfus fic multiplicabat per apoftro phosjVt centum millia fignificare volentes,i literam vnitatis notam ternis vtrinq; apoftrophis cingerét.Apoftrophus auté dextera,fimilis eft omni/ no literç.c.quç tertia eft in alphabeto,qua numerus cétenarius,vt nunc,fic olim notabatur.Ita facile fuit vel duas vel tres apoftrophos pro duobus aut tribus .c.fallere id eft pro ducétis SC trecétistapud eos quidé qui ratio nem numerorû antiquariâ ignorarét.Q^q SC is auétor fiue Prifcianus fiue ali9fuit,parüfibi cóftare videat'' in iis notulis declaradis Ja apud Valeriu Probû.x. litera quæ tertia eft a fine alphabeti noftrimota eft denarii numi, addita tamé a dextro latere virgula trâfuerfa:eadéq? litera pura, id eft fine virgula,nota eft decé milliu. ApudPrifeianu auté vtrinq? apoftropho cir/ cumferipta Jdem Probus addit qualibet numerorû figurâ:fî ei præponatur linea ex trâfuerfo direlt;fta,tot fignificare millenarios quot p fe ac pura vniz tatu nota eft,vt verbi gratia,i mille SC.v.quinq^ millia SC.x.decé millia, SC itidé alias literas Jd quod mihi traétû a Grçcorû more videtur. Quarc fi** mile veri eft numéros antiquorû auélorû ad noftra ætaté magna ex parte corruptos perueniire,qui quidé notis fcriptifucrût.Librariorûenimignoz îitiç SC fçpius incuriç accelfit emendatorû vel temeritas vel hallucinatiot qualiseftilla apud Tranq.de cenfu Senatorio quam antca adnotauimus^ h ii

labefalt;n:atâ cffe cxcmplanum Plmianorû fïdem Icdlorcs mento ludicare poflïnt,qui hec ÔC huiufcemodi alia toto hoc opéré fparfa,accurate perpen derintînec vnius aut altèrius loci audloritatc rebus cóteftatiflïiuis hde de^ roganda efle:qq di'dtum Plini'i fupradidhu huiufmodi eft,vt res ipfa ÔC mu/ tilatuin SC corruptu efie locum clamitet,cum eius loci mebra mutuo colli dantur,Si enim auri fcrupulura vicenis feftcrtiis valuit: quonam tandem modo 1'n libra feftertu tantum nongenti^'fed fint fane nongenti in libra fef/ tertii,qui igi€’ fieri poteft vt a noningétis ad.XL.millia peruentu fitî'Qua/ re relinquetur vt Plinius hoc in loco fuo fibi teftimonio refellatur SC conci dat.In vno venerâdç vetuftatis libro ita legebatur. Quod efficit i libras ra tione feftertii qui tuncerât.D.nongétiîpoft hçcplacuit.X.XL.fignariex auri libris,ex quo coiicio non millia.XL.fednumos Pli.reliquiHefcriptu, SC locu mutilatu poft verbu feftertii.In omnibus enim libris antiquis erat pluraliterlegitur,0C.XL,fignarin5.XL,millia,q ante ancipites notçfuc/ rint inter numos SC milliapatuit ex fupradiëlis.Neceotame pertinet loga hçc difputatio vt veritatis aflertione in hoc loco pofita putem, aleaqjhui’ operis in hoc vno cardine vcrti.Nec enim vfqueadeo exilibus argumentis nixus fum,vt fi Pli.ipfe reuiuifcat,0C hunc locu agnofeere velit ita vt ledi tatur,aut it dies dim forte autographu Plinii,aut eius çtatis volume çqua le protulerit(^vt id fieri pofle credamus^non ipfi etiâ Plinio iudiceferre au fim vniuerfam antiquitate ni hoc perpera ac falfo fcriptu fit,vt SC alia qug dam que poftea dicétur.Dixi fupra argentea me nomifmata R,omanorum diligéter expendilTe,vt id quod ratiocinatione SC aud:oritate vetufta colli/ gebam:reapfe quoqjcoprobarem.Inauro itidem facienduquu ftatuilfcm, quatuor SC viginti nomifmata(^tot enim aurea eoq? plura habebà)in altera lance pofui.Et ex aduerfo fex vneias noftras ftatui. Quo falt;fto cumleuius auru efle inuenire grofluloru duoru additameto cu pauculis minutiis rem ad æquilibriû perduxi.has minutias noftrates grana vocantmos momenta latine appellate poiTumusthæc quatuor ÔC viginti funt indenario noftro, quod fcrupulu latine vocitatur.Quomodo enim in vneia latina quatuor SC viginti font fcrupula,fic in noftra quatuor SC vigiti denariiiSC vt drachma tria fcrupula pendet,fie groflus tres denarios.Veruhæc nomifmata cum fingillatim penfitaré,iniis fueruntTyberii Augufti duo,in quibus effigi/ es paruiconicç videbatur,vnû hac infcriptioneiTyb.Cçf.diui Aug.Augu ftus,ÔC inauerfa faciePontif.Max.vbifcnulacru fedens,Alteruvtrinlt;5^ cf* figiein habebat,vt eodem habitu,fic fibi diirimilem,cum hoc elogio notis fcripto.Tyberius Cæfar Auguftus Tribunitiç poteftatis quindccies,0C in altera parte,Tyberius Cçfar diui filius.Singuloru podus erat didrachmu, id eft denarii bini argentei quadrigati,de quibus ante diximus: alteru fuit male imitatum,fed quod Augufti fuilfeex indice cognouimus, qui fuit eiufmodi quatenus legi per vetuftatem potuit,Cæfar Auguftus Pater pa/ triæîôC in poftica facie,Cxfari Augufto.Hoc qqattritumjgrauiffimu ta/ men inuenimus,vt bina argétea trälleret. Aliud eiufdéprincipis erat iconi ca efïigie,qualis vulgo agnofeitur,a pofticaparte quadrigatum, lemmatc tetragrämato in infiino margine Sd ♦Q'‘R,.fignificäte Senatum populuq^

R.otnanu,ÔC m auerfa parte nome prmcipis ipüus efat,hoc luftopodere le uius erat circiter granulis duobus:fed ita vt detn'tû diccres quod pondcri decrat.Erat vnûeiufdé Augufti ÔC Antonn mTriuiuratupciîflum,vtrinlt;^ efKgiatûîufdéclogns quibus èC argcnteû illud cuius inter argentea mcmi nûnus,ncc dccoris charaôlerib^,ôC cetera infcitç aflîmulatû,pôdere no de«*’ trito fed miquojimminutofex moinétis.Incidit in manus meas SC alitid in quo erat Augufti effigies pulchre exprefl'a.hoc titulo.S.P.Q.R-oma.Cçfa ri Augufto Gos.xi.trib.Pot.vi.ôC m tcrgo.ciuib.amp; lîgn.Müit.a Part,R,cgt; cup.PercufTum î memoriâ fîgnoru que cû CralTo amilTa erat,6C poftea Au gufto a Parthis remifla funt.Appédî ÔC aliorû pnncipu in quis SC Tyberu Claudu Augufti,elegater pcuilum hoc epigrâmate.Ty.Claud,Cçf.Ger. lM.TRgt;.P.iconicû,cuius nnaginem ex Tranq. agnofceres,a tergo hoc cio giOjGoftannç Augufti.quod qq detririi,pôdus tarnen l'uftû aficruauerat. Append! SC Neronis Cçfaris ôî iconica £4 fcite pcrcufla hoc indice.Ncro Cæfar.Aug.Imp.In poftica facie fpicea erat corona/fntus quatuor habés Nomiïmatà literas ex S.C.lignificâtes décréta eicorona,ambienteextrorfus hoc elo* gio.Pontif.Max.TR..PO.VI.Cos.IIII.!ufto pôdere alfquato leuiora.Vnû prçterca Galbe Neronis fucccflbris iconicc clfilt;ftû,cû corona fpicea ambi ente margmé.In auerfa facic oôlo literarû clogio hoc fîgnifi'câte, Senatus po.qjR.omanus ob ciucs feruatos.Leuius eti'â aliquanto Neronianis.Ha** bu! tu SC Vcfpalîam fupciliofa frète, SC nitétis vultu. Habui SC Neruæ SC Traiam Hadrianiqj principû,elcgâter quidé exprefla, fed pôdere leui'ufcu U, oôfonis circitcr dctraôîis minutüs.fu^ vnicuiq^ index crat,fupradid:is titulolior,vtî Neruç.Imp.Cçfar,Nerua Traian, Aug.Ger.P,M.TR..PO. Cos.U.p.p.Imperator Cçfar NeruaTraianus,Auguftus Germanicus,Pô tifex Max.Tribunitiç potcftatis,Gôful itcru,Pater patriç.Et in Traiani iti déjiiifîq» Dacici tutulus accefferat.In cuius poftica facie ftatua Equeftris trat haftâintorqués,accurate cxpreira,equo vehésincitato, cû honorifico hoc elogio,S.P.Q.R..optimo principi.Hoc nomifma omniû qux vidi pu! cherrimû erat,ô4 facie auguftiirima,fecûdû quod Hadriani fuccefforis eP notîiifina principale dignationé atqj auôtoritaté augufta prçferre maxime videbat'’.quod etiâ ipfum equeftré ftatua habcbat,equo nô pugnaci, fed via torio inHdenté.Cernerc eratafturconé tollutim gradienté,Ô4 velut a logis itineribus ftrigofum.Credo vtprinceps terrarû peragrator intelligeref’. fîc cm appcllatus eft.Appêdi etiâ Antonini pii:M. Antonini cognometo Philofophiî Aurelii SC Scueri, imminutiorc fenfîm pôdere^ In qbufda a ter go eft pro elogio liberalitas Augufti.In Aureliano hilaritas. In Seueria-* noçternitas imperii.Et i LuciiVeri, Victoria Augufti alata’M. Antonini philofopihuiufmodi titulûhabcbat.M. Aurelius Cçfar Aug.Piifilius,tri bunitiç poteftatis tcrtiû,Côful iterû. Et î auerfa facie Côcordiç fîmulacrû, brachiis leniter expaflis,cuius latera altrinfecus cingebât chameterçpulil Iç fîngulçîinuicé auerfantes,qbus vtraq^ manu lacinias ftolç porrigere Cô cordia vifebaf'.Hic M.Philofophus qui Verus ab Eufebio appellaf, SC ab Eutropio, Aurelius Ctia didtus eft, Antonini Pii adoptione, vt autftor eft Capitolinus,quictiä Fauftinç vxoris noie numu percuflit: hoc indice Faugt;

nûmu ad plenapuritaté exadûefîe.Scd iä lUud vidédû quonâ modo auri fcrupulus vicenos feftertios valere potuerit. qd anteq explico hoc pfandû Pklocüs. habeo,me Plinii locû ita legere inftituifTe quoad aliud îuenero,ita vt fcru pulû valeret feftertios duodenos,vel biflenos poti^,qd cfficit in libras ra** tione feftertioç;,q tue erât,denarios nógétos.Etinferi^,Paulatimlt;jprinci pes iminuere pódus ininutiiTime.Nero ad qnquagintaqnqj numoSjVtitel/' ligain^ Neronenomifma excenuaiTe eo tepore quo donationib^ imodicis ôt .pdigis ipediis exhauftus,a Senatuceties feftertiuanuu exigere cœpit. Aurt precis. Verû efto,vt re(fle apdPli.fcftertiis vicenis lega^”,Auri nuc vneia ad puri täte excodli æfiimatiôe principali fedecimfrâcicis,ôt quadrate ÔC co aplP denariis qnq^ valet.Hac æftimationé finitimarû gétiû cómercia îtéderût, pluris erh aurei noftri pmutanf' q p edidu iiceat,conniuetia tn principali approbate,qd tépoçi difFicultate cóftitui vix poteft,idqdexpcrimeto vno SC altero cognitu eft, freméte ne qcq hole vno primario q id fe effeduru p oia numina dcicrarat,prçconialibus interdidis aliis fup alia pfonatib’:q qlibet ininacia,ôC ab hoie irç impotétiiTimç manâtia(^cuius tûc ferociç relt;* da SC vtilia côfilia cedebât) publicû tiî côfenfum puincere nopotuerunt. Nos aût rationein argéto inftituta neutraharu æftimationû feqmur, fed mcdiocrê,ÔC ea qua Mercuriali (^vtita dicâ) arbitratu approbare.tnego** ciatoçi opinione poflïnius: id ein genus hoiin auri argêtiq? ratione callcre maxime mihi vider'’, videlicet cómerciis id aflequétes. ctenx quâti vnûqd^ fît nomifma externarû gétiu iudicio côdifcut,quippc que aurû argétû^no ftrû nullo refpedu charaderis,exploratu tatû appéfû^ æftimat.Etvt auri argétiqj grauis ratione euariare cû nummularia ôêcôfîftcrencceflccftjfîc çquâdç rei arbitramétû,in conciliabulis ÔCeinporiis rede atqj ordine fieri cxiftimat'’. Auri igitf vncie fcdecim frâcicos,5Codo folidos cû femiflepeiû ftatuem^jÔC ,p ca lûma noué noftros folatos taxabim’,ratione duda quafî fînguli folati fex SC triginta folidis SC femifte valent, etfî cû hçc prodercm Quanti auri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;folidis oblocabatur.Qua ratione libra Romana centu

libra Roma» ÔC duodeciin aureos folatos SC femiffem valebit,tantidé em nec pluris fin** naaeftitnaï. gula pôdo æftimabimus Romanis SC Afîaticis opibus æftimâdis,vt exte nuafle magis rerû miracula q auxifTe videamur.Tactfî poteram’ citra rcgt; prehéfîoné aurû argétûqiex téporis hui^ côditionc æftimare,prçfertim cû Italia SC oSs pene prouinciæ prolixius ifta æftimare q Gallia folitæ fint, CuP reiluculéta teftimonia^pferre poflem,!! quorûdâ noftratiû e minifte/ rio Quçftorio quçftus immodicos comemorare vellé ex collybo faditagt; tos,dû in Italia res gcflïm^,aureis tûc noftrisvice mcrcis exportatis.Tâti igi^* nomifmata Romana æftimare potera quati aurû argétûqj infedû nûc Vncia aun. permutât'’, modo ne nota vetuftatis in pciû cederet.Sit igi€’ auri vncia pri

• me indicaturç fcdecim frâcicis ôi odo duodenariis ÔC femiflc,qualinôta pereufTi funt aurci fupradidi,ÔC Gallic quôdâ vcrnaculi, qui pecude vil** lofa fîgnati funt,nûc inuétu rari,vt pleriq? antiqui.aiût auté eos nûmularii nulli nûmo aureo bonitate fccûdos cflc.Q^uod vt intelligaf^ feire hoc opor tct,auri bonitatem in quatuor SC viginti caradis indicaturæ confumari, vitra id nihil cxquiri polîe. Indicatura cft quâ lingua noftra Icgcm vocat,

ld eft nota gradut^ ßonitatfs .Eadé lingua catatftas a cctatio vcrbo Grçco vulgari infcitia dcflexit.Eft em ceratiu nunuti pódcns vocabulu.a grano catur». filiquç du(ftû,qui fruólus eft arbons Italicæ prædulcîs, dîgitorû hominis Ceratium. longitudinc, ÔC pollicis latitudineî nos in hac vrbe importatum vidimus, intus funt grana quæ ceratia dicûtur nomine cufruAu comunicato.Theo phraftus tarnen aliter appellat,propterea GoIumel.lib.iii.Siliquâ(^inqQ Grçcam quida ceratium vocant. Vtitur eo vocabulo Diofeorides. Aiunt Genuç Carubam vocitari. Ex quo fadtû cfle arbicror,vc noftri podufculi certâ minutiâ eo nomine appellent. 1 radunt enim nûmulariorum placita quatuor ÔC vîginti ceratia in auri libra efle, ÔC in fîngulis ccratiis vicena quaterna grana . ÔC in his rurfus lîngulis vicenas quaternas carubas, ÔC poftremo in carubis totidé minutula.Scd hic ceratium nô ad pondus, fed ad indicaturâ referendû eft .Ceratio enim pondéral! gémarii tâtû vtuntur, non aurificcs,neG nûmularii. Antiqui ferupuli appellatione in ea re vtegt; bâtur.Plin.lib.xxxiii.delapide Lydio loquens, His coticulis periti cum c lima rapuerint experimentû: protinus dicut quâtû auri fît in ea , quâtum argent! velæris,fcrupular! differentia mirabili ratione no fallcnte.Scru** pulum dixit quod caratflanoftri dicunt. Aurum itaqj nûmariû iam didu, licet non fît exadta probitatc, in prima tarnen nota Gedet,quod quadrante tâtuceratii a primario abfît,qq rarüTimûfît primariû inuenire.Huius fegt; îuûcia ocftonis erit francicis quaternis folidis ÔC quadrante folidi æftigt; mationênoftra.ôCquadrans vnciç.i.binç drachmæ, quaternis francicis ôi bmis folidis,id eft duodenariis.Qua ratione fcrupulû.i.tertia pars drach** uiç quod denarium a noftris dicitur,ternis denis folidis ÔC befle valet. Eft auté ea ratio argéti,vt quo purius inueniri no po!rit,!d cineraceû SL Pari#* Argentuïn ' fînu vocetur,Parifîis ad fummâ bonitaté excoAû. Apud nos enim no pride vir quidâ obfcurç fortis chryfoplyfîû inftitu!t,id eft lauandi auri ofFicina, chryfoplyfiä tem omnino quçftuofam,fed paucifTimis hominib^ cognita. Huius eft id artifïc!û,vt vi aqu.'c medicatç quâ Chryfulcam appellat quatulacûq^ auri parte argéto aut cuiuis métallo illitâ aut côfufam,nullo cfîfpédio adimat, itavt inauraturis nihil iam depereat mûdo,n!fî quod vfu interteritur.R,cs omnino ftupenda auri argentiqj quotacûc^ portioné ex ære eximere, etiam ^quod magis mireris) manête vafeuli forma quafla interdû Ô6 inani, velu ti quadâ idea a materia abftradta.Is moriens filio arté cû patrimonio non tnediocri reliqu!t,qui nûc vnus Ghryfoplytç appellatione dignus efle ex! ftimatur, vfqueadeo ea’Jn arte preftat,al!oqn a paucis tétata, cçtcrû val!«* tudin! nox!a,fumus em bullientis eius aquçhauftus vitaliatabcfaceredi#» ftitatur, ÔC eu artifice magna vigilatia fatagere circa aquâ necefle eft, ocgt; cafîonesc^ horarû idétidé obferuare,ÔC téperaturç modum noflc,quapro«* pter incafundione alieno fçpe minifterio vtitur eminus ipfe refpedtas. In primis iâlocuples eo artificio falt;ftus,ac fecûda etiâ fama celeber,Cointius appellatur.Quç auté aqua vim habet chryfulcamf^ideft aur! ab argento vfs aqüæ abftrahcdi) in ea aurû lidit cû aqua deferbuitjargentû auté aquç côfufum vifîtur, ÔC demum auro exempto aiio artificio ab aqua elicitur ÔC eluitur, Argétûigitur cineraceû SC Parifînû in prima indicatione cenfeé': tâctfî a

fumma puntatè fcx grams abcftp'd eft quadrate dcnarn. Hoc argétu vul/ go granalliû did;u in frufta formatur fîmiKa ramcntis ligni a terebra có^ uolutis ,quâ forma accipere di'citur cû excoëtû ÔC férues in aquâ demftti* tur,fenfîm enim cafîtâdo,ôô peflum eundo, in lemnifcos plcrûcç vel m clagt; uiculas côfiguratuf,qq ÔC alfas temerarfas accfpft formas.Eft etfaefnera/ ccû e Gcrraanfa aduentftfû q3 fnpaftfllos grandfores vel fn quadras for** Pttflalatum. ^3tur leuiter puftulofas,ÔC noftro bonftate fecûdû cft. Hufufmodf ab an-** tfqufs puftulatû,vt arbitrer,dfd:u cft .Eft auté ca ratio fndfcaturç fn auro argentoc^comunfSjVt quod excoôffflïmû fît vel aurum,vel argentû,fneo alfenf metallf pars omnfno decoquf no poflïtjVt verbf gratfa fn auro fexta ôC nonagefîma pars cufufcûqj maflæ, fn argento oeftaua SC quadragefîma. Sfqufdé no eadé cft formula fn aurf argentf«]^ exploratfone.Nâ omne cor** pus aurcûfn quatuor ôê vfgfnti ccratfa partfûtur,ÔC pro modo téperatur« Sumtnaauri varias notas aurf faefunt.Summa auté nota aurf fn quarto ÔC vfcefîmo cft nora. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ccratfo ad quadranté abfoluto,fd eft vt quadrans tâtû ceratff fn tota mafia

ærcus fît aut argcntcus. Argcntcâauté maflam fn duodena denarfa parlt;* tfutur,quæ latfne duodena funt fcrupula, Culmcn fgftur bonftatfs fn.xf» fcrupulfs ÔC duodcufgfntf granulfs elfe afunt. Hx fgftur notç non reapfc prfmæ funt,fed pro prfma nota cedunt: quâdoqufdé expérimente cognftû cfTe fertur Chryfurgfcam. dflfgétfa progredf porro no polTe, etfâ fî vulgo aurum ÔT. argentum omm'bus numerfs abfolutû appellatur.Præfedf tarne nûmularforum quos pro vfrfs monctalfbus habemus,affirmant aurû non ad vltfmû modo quadrantem cxcoqiu pofTc, fed etfâ co amplius ad vltfmi quadrantfs quadrantem,fta vt ad bom'tatem numeris omnibus abfolutam nfhfl præter quadra^itfs quadranté dcfît,qué fpfî appellant fcxtâdecfinam caraélæ.eum enfm quadrantem qui deeft cxquffîtç aurf vel argent!probf«* tatf,quartâ ceratff appellantes ,fn oAauas bfnas partfuntur,ÔC oétauarur fus vnâ fn bfnas fcxtafdccfmas.Decoquf fgftur afunt odauam SC alteram fextâdecfmâ fumma fnduftrfapoffe,alterâ fextâdecfmâ non pofie, Argétu vero fta decoquf poffe vt nfhfl præter merum argentû fupcrfît,ÔC hufufccz modf fn hac vrbe fuffle dfeebant cum hæc fcrfbcrem. Verum lege cautum olfm fuffle, ne euf argyrocopff macfpf fraudf effet quf numû pcrcuterct, fî aurf quod prfmæ notæ afcrfberetur vltfmf ceratff dodrans tatû aureus effet, vfdclfcet fd prouf dente legf flatorc ne aurf excoquédf dffffcultate nûgt; mularforum mancfpcs fn muléfam fncfderent,ÔC nûmf fpfî fçpe fn publfcu cômftterétur,eam tarnen mentem fufffe vt plerf^ nûmf exalt;fta fndfcatura fîgnarentur.Sedauarftfahomfnûfaétum vt omnfbus omnfno nûrafs qua-** drans flic decederct, dum paflïm rcmffffonc fummf furfs mancfpes quafî fure fuo vtf cccpcrût,ôC fd quod fntra fpem venfç rclfétû crat ab omnfbus SC femper pro fure vfurpatû eft.Hufus ref argumentû effe q? quadrantale fllud fubfîdfû non lucro redemptorum cedere, fed prfncfpum folftum fît, qufbus hoc lucrum refundcrc Monetarff redemptores, hoc cft argyrocogt; pforum mancfpes,publfco nomfne fçpffffmc coaélf funt vfrorû Monctalfû fcuerftate,hodjcqj fta faditarf afebât, Ifcet fn alfo gcnerc,vt fî argyroco** pforum conduélores (^quos magfftros nummulariorum vocant^ relatfs

pyndlbus détériora aliquâto feciffe nomi'fmata iudiccair,qtiod notç prç^ ftitutç deeft,id refarcirc principi populi nomme cogâtur. Pyxidas appeP lant vafcula m quitus nomifmatfs cuiufq; officinæ fpeci'mma conduntur. Reliquû eft vtcollîgamus qualis fuerit argéri ad auru analogfa. Dixim^ in vncia odlonas efl'e drachmas,8i in drachma terna fcrupula. hac ratfone fcrupulus feftcrti'u vnû èC trienté capit, cû drachma SC denan'us quaternis fcftertns valeât.Si igitur fcrupulu aurf viccnos fefterrios valuit vtex Pligt; hfo didid'mus, auri ad argétû ea fuit proportio quæ eft quindecim ad vnu cum vigmti feftertios quindecim argent! fcrupula valuermt, quot fcili'cet Vhü auri fcrupulu valuit. Hoc auté tépore ea fere eft auri ad argentû ana** logia quæ eft duodeci'm ad vnû, paululo tâtû minor, liquidé cû vnci'a aurf edi'do regio fcdccim francicis SC quadrante taxata fît î SC argent!, v!g!nri feptem fol!d!s SC femüTc,!! vndecfes hâc fumma foÜdorumnumeres, fient lt;ju!ndec!m franc!c! SC duo fol!d! SC fem!s: SC mrnor er!t fumina . qgt; fî duogt; dcc!es mult!pl!ccs fient fedechn franc!c! SC fem!s,ôi paulo fumma exupc** rabit. Qr fîæft!mat!onéame!nft!tutâfpeéfes, eademer!trat!o.hoc eft G analogfâ duodetrlginta foÜdorû (^tat! en!m vncia argcti æftimau!) SC dccim francicorû SC oéto folidorû fpeéfaueris, quant! aurû primariû æftp mâdum cenfui.Scx em folidis tm exuperabit fumma, vt prior ilia quinqj. Vt auté quindecuplex cflct auri ad argentum olim analogia, fieri potuit propter auri pœnur!â,quâ Rometûc fuiffe Plinio auéfori credédum eft . Qui lib.xxxiii.fîc inquit, R,omç quidé nô fuit aurû nifî admodum exiguû longo téporcî certe cû a Gallis capta vrbe pax cmerctur, no plus q mille pôdo cffici potuere,ncc ignoro M.CralTumduo millia podo auri rapuüTc fuo SC Pôpeii tertio Cofulatu e Capitolin! louis folio a Camillo ibi códï^ ta.Et ideo a plcrifqjexiftimar! duo millia podo collata. Sed quod acceflit cxGallorû prçda fuit.Et paulo infer!us,Êrgo^vt maxime^ duo tâtû.M. pondo cû capta eft Roma anno trccentcfîmo.LXIIII. fuer'e.cû iam capitû hbcrorûcenfa effent.CLILmil.Et rurfus infra , Frequétior auté vfus an** nulorû no ante Cn. Flauiû Annii filiû deprehéditur î hic nâq? publicatis dicbus faftis tâta gratia plebis adeptus eft,alioquin libertino pâtre geni*' tus,vt Aedilis Curulis crearet'’,prçter!t!s C.Petilio SC Domitio, quoçi pa tres Cófules fuerât.Quo faéto tâta Senatus indignationc exarfît,vt annu los ab co abicéfos fuiffe in antiqffimis reperiat'’ annalibus.Hoc primû an Uuloçi veftigiûextat.Promifcu! auté vfus alterüfccüdoPunicobello,ncqj «h aliter potuiffent trimodia ilia annuloçi Carthaginé ab Annibale mit** fi.Idé inferiuSjNulloscß oino ânulos maior pars gétiû hominûqj etiâ qui fub imperio noftro degût hodie habet,nec fîgnat oriés aut Aegyptus etia nûc,l!teris contéta folis.Multis hoc modis vt cçtera oîa luxuria variauit, gémas addédo exquifîti fulgor!s,céfucp opimo digitos onerado,mox etia effigies varias celâdo,vt alibi ars,alibi materia cflét in pcio. Alias deinde gémasviolar! nefas putauit. Ac ne qs fîgnâd! caufa in annyl!^ effe intclli-* gcret,folidas induit.Cotra veto multinullas admittût gémas,auroqj ipfo lignât,vt Claudü Cçfaris principatu repertû.Ex his verbis Plinü intell!-* gitnus annulos aitreos no ornaméti caufa fed fîgnâdi inftitutos fîue aurca

' pala fiue gemeat id quod fatis ex libris iuris ciuilis intclligitur in raetiogt; ne obfignandorum teftamétoru. De iure auté annuloru aurcoru nos alibi diximus,Tybcrio autê principe (^inquit idé auëlor^ anno ab Vrbe códita DCCLXXV.annuloru auótoritati forma conftituta cft. Quo téporc fta** tutu ne cui ius effet annuli aurei geflandi nifi cui ingenuo ipfi patri auot^^ paterno feflertia.CCCC. cenfus fuiffent: lege lulia theatrali inquatu^ Rarumolim ordecim ordinibus fedendi.Romx auté argentu magis q auru olim abu** auröRomg. Jaffe ex eo coniiccre poifumus,quod idé auélor alibi codé lib» inquit his verbis,Sedpræter alia quidé miror populum Romanu viéfis gentibusin tributo femper argentum imperaife,non aurum, ficut Carthagini cü An/ nibale viétç argent! pondo annua in quinquaginta annos,nihil auri, Nee poteft videri pœnuria mundi id euenilfe : nâ Midas ÔC Crœfus in infinitu poffcderat.Quo in loco numerus pondo deeft in omnibus libris, exLiuio reftituédus,qui pace faéfa ca coditione,inquit,vt decé millia talétum de/ feripta péfîonibus æquis in annos quinquaginta folucrét. Aut igitur Pli/ niû numeru omififfe calculi exigendi tçdio dicédum eft,aut locum fie rcfti tuendu, Argenti pondo annua fedecim millia in quinquaginta annos .Hoc auté fie colligo,Si decé millia talentû in quinquaginta annos penGonibus æquis diftributa funt,oportuit ducenta lîngulis annis penfîtari.Attalew oéîogcnariû accipio,id cft vcl Euboicu vcl Aegyptiû:quare ex duccnario numéro per oétogenariû duéto fumma fedecim milliû pôdo coUigo.Non me latet Hermolaû Barbarû in loco Plinii fupradiélo pro illis vcrbisgt; 1^*^ prçtcr alia,legere fed Spartaci,ita vt adprçccdétia rcferatur.Cui Icétioni antiqua exéplaria aftipulâtur. qd fî quis fequi malit,fentétia averbo cqde incipiéda erit,ôC ilia duo verba fed Spartaci in fuperiore fentétia include/ da.Plinius,Talétû auté Aegyptiû pondo oétoginta patere Varrotradit^ Vbi fortaffe caperc Plinius feripfit, qd poftea literis trâfpofîtis corruptu cft. De Euboico teflimoniu eft apud Liuiu lib. vii. de bello Macedonico, de pace cu Antiocho facfla loquété,Pro impéfîs in bellû faélis.XV« mil/ lia talétuEuboicorû dabitis,quingétaprçfcntia, duo millia ÔCquingenta eu Senatus populusq? Romanus pacé coprobauerint. Mille dende taléta in.xii.annos.vbino mille,fcd millena lego. Et lib.fequéti vbi de cofirma/ tionecius pacis loquitur. Argenti probi. XII. millia Attica talenta dato intra.XII.annos péfîonibus æquis, Talétune minus podo oétoginta Ro/ manis poderibus pendat,Quo in loco no Attica talenta,fcd Euboicorum talétum lego,nifî intelligamus Atticû magnû ÔC Euboicum idéfuiffe, vt

ad argétum quindecuplcx proportio pnfcis téponbus fuentndeo fcilicct Romani ftudiofîores argcti q auri tune fuerüt.Pollux libro.ix.de voca/ bulis ad Cómodum Cxfarem aurum ad argêtum décupla proportionem habuiiTc bis verbis affirmât, to Jï jigutr’ov o2 tw ótjYuj»!« JiKavAad-iop iï|), «p t!q sK lt;}51 ^«Ka7«»HXHÇMa'0oi • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autum dccupluin agenti effet, non

obfcure ex Menadri comœdia quæ fponfîo vel pignus dicituiqvel depofîtu apud argétarium potius,intelligere quiuis polTit.Cum em quodain loco talenti aurei pondus dixiffet, alioloco de codera loqués,dccatalantum di/

3nt,ilt;i eft ralentis dccê^ftiniabi'lc.Herodotus auru •jyiirxÄcftxÄs-arto/» dixit,' id eft terdecies argeto x ftiinabile vel terdecics argeto rependedu,Vt infra dicctur.Ecce autem rurfus aliud aliudqj occurfaculu. Si cnim ea fuit auri analogiaad argetu qua diximus,quona modo ftare illud Tranquilli didtu poterit in C.^fare , In Gallia fana templaqj deum donis referta expilauit. Vrbcs diruit fçpius ob prçdâ q ob dcliétu, Vnde faëtû vt auro abûdaret, ternifqß millibus nûmû in libras promercalc in Italia prouinciifcj diuéde/ rct. Multis iâteftimonüs docuimus abfolutanûmi appellatione feftertiû nummû intelligi,feftcrtiû(^ quartâ tatû parte denarii fuiffc t quarc etiam drachmae,cû denarius drachmali podere fuerit. Porto ctia ratione 5C expe rimétOjid cft libra docete didicimus binos denarios aureis lîngulis repé/ di.Et centenos in libram(^quç duodenarû vnciarû eft ÔC fcmunciç^ lîgnari folitos.Cuicôfcqués eft vtin libras fîngulas quadringentos nûmos adnii metare debeamus. Qua ratione tria nûmû millia fepté libras ÔC felibtam côficiûtJta apud Tranquil.auti ad argentû analogia dimidio minor eft q eftcexPlinii Ielt;ftionecollcgetim,ÔC quarta parte minor q Pollux effe dixe rit.Ita quicquid hadtenus aftruximus,corruat in fefe neceffe eft. Age none Plinius quoda loco libri tricefîmiterii ita inqt , Mifeuit denario 7’riûuir Antonius ferrû,mifeuit æri falfç monetç. Alii e pondéré fubtrahût,cû fît iuftû.LXXXIIII.e libris fîgnari.Quo in loco notandû q? idé autftor inqtgt; Legern latâ a Mario Gratidiano , vt ludus J. fchola Rom.!: inftitueretur probandi nomifmatis,vt ægre fallcre poflent adultcratores nûmi. Igitur (inquit Plinius) ars fatfta denarios probare,ta iucûda c lege plebe vti Ma rio Gratidiano vicatim totas ftatuas dicauerit.mirûtç in hac artiû fola vi tia difcütur ÔC falfum denarii fpedatur exéplar,pluribuscp veris denariis adulterinus emitur.Vbi tn no iucûda e lege plebe,fed iucunda lege plebi lego, admonitus ab antiquis exeplaribus : alioquin abfurda crit locutio. Sicfupra,Nó mifeuit æri falfçmonet^:fedmifcen€’æra.Verû,fîhoc verû 'eft qdPbnidixit ,nos luculéto crrorc lapfîfumus.VclPlutarchus potius ÔC Appianus cçtcri(^,qui cctenos denarios in libra ftatuût, cû Plinius eo minus fedecim ftatuerit.Qui ctia lib.vi.de publicano rubri maris loques qui adTaprobané tépeftate dclatus percontâti R.egi enarrauit Romanos fiCCæfaté.Rex auté Qnquit) mirû in modû inter audit.a iuftitia Romana fufpcxit,qgt; pares podere denarii effent in captiua pecunia,cû diuerfç imagt; gincs indicarét apluribus fados.Et hoc maxime follicitatus,ad amicitia Legatos mifît.Hoe didû Plinii pugnare videtur cû co qä Plin.lib.xxxiii. dixit de imminutionc ponderis .Sed hoc Claudii tépore cotigifle a Plinio dicitur.Et dedenario didû eft non de numnio aureo.Quare prius ad illud Tranquilli refpondeo,ÔC olim id potuiffe SC hodie fieri poffe vt libra auri non pluris q feptem libris ÔC femiffe argent! vçneat.Fac vt aurû obryzum dccuplexq argentû fuerit purû,id quod Pollux inquit,potuit Cæfar aurû exdonariis tcmplorûÔC priuatis expilatiombus congeftum ita conHandû tcmperandûq^curaffetimmo vt non hoc affedauerit Cæfar, potuit aurum ex omnibus notis conflatum fîmul SC colliquefadum in earn indicatugt; rârcdiüTequç vno quadrante a primaria diftat. Id hodic noftri duodeui-*

crit,ôC magnos in hoc viros criminecß mai'ores I'mitabimur. lampnmS ad Centcmrij. Juftmiani didu fans ia rcfpofum eft. Cetenani ena olim didi funt no qui ccntu feftertia poflidebat, fed qui cétû millibus xris cefi erat, vt cxLiufo apparet in clafliu defcriptione. Et ex Plin.lib.xxxiii.his verbis,Maximus cefus.CX.inillia alTiufuit illo Rege,0i ideo hçcprima claffis . filex Papia poft numu argeteu fignatu lata lit,cetenarii ctia dici potuerunt qui Ducenarii feftertia cétû in cefu habcbat.Quomodo ducenarii indices didi funtEqui tes Romani qui dimidiatu cefum Equeftré habebat. De quibus Tranq. in Auguft.Ad treS)inquit,iudicudecurias quartaaddidit, quçducenarioÇÉ vocaret'’gt;iudicaretqj de leuiorib’ fummis.li ante ius annuloçi no habebat* Audorc Plin»his verbis, Diuo Augufto dccurias ordinante maiorpars iudicu in ferreo annulofuit,iiqjno Equités fed Indices vocabatur.Vt aut pro mille feftertiis vnus aureus habcre€’,nulla audoritatc antiqua defendi potcft.Etenim docuim’ fupra aureu vnu pro cétû feftertiis ceffifTe Galbæ tépore,qua rationc quinqj millia feftertiu in auri libra fucrunt.Et auri ad argétû pportio ea fuit quç eft duodecim SC femiffis ad vnu.Rcftat locus il le Plinii de quatuor ôiodoginta denariis.Et alter lib.xxxv.Logc nos rc^ tro âgés. Quo in loco fic legit'’, Timomachus Bysatinus Cæfaris Dida^ toris ætate Aiacéei pinxit SC Medeâ,ab co in Veneris genitricis ædc pofi tas,odoginta talétis vçnûdatas.l’alétu aut Atticû,vt ait Varro, xvi. fcf** tertiis taxatur.Nos talétû Atticû fexcétis coronatis taxauIm’,6Cfîngula feftertia quinis SC vicenis.Qua rationc fit vt talétû quatuor SC viginn f*^^^^ tertia valcat,q3 Plin.fcdecim valuifTc dicit. Ita fit vt aut in his vadishçrc rc ncceffe fît atq^ confenefcere,aut aliqd nô vulgarc,ncc médiocre cômini«* fei: quâdoqdé certû eft retroadu no dcfungi.Quod ad prius igitur illud pertinet,alii e podere fubtrahût,cû fît iuftû.lxxxiiii.e libris fîgnari,hot af firmarc né dubitaucrim q3 Hermolaus in gloftcmatis fuis fufpicatus cft CO loco,vbi ralenti meminit Pliniû no.lxxxiiii.fed.lxxxvi.fcriptû rcliqftc* Ita cmfatcri feripto^ audoritas cogit. Cui vt aftipulatur id quodapud Prifeianû legit'’,libra duodenarû vnciarû fcx SC nonaginta drachmas habe re,ita Plinianç ledioni refragatur in libra cadé Romana denarios duos SC feptuaginta fuifTcjid em ibidé Icgié*. Alioquin piaculi inftar elfe no pute Plinio i hoc nô aircntiri,q de re nûmaria SC auri argétic^ téperatura paru accurate fcripfît,nec ^p eo quata eius clTc folet cçtcris in rebus tradédis di ligétia.Qdno magnopere miradû cft. Quotus cm quifîj hodie eo^qui li teras didicerût,dilértus in ca rc inueniturj'vt vcl numerû nûmorû inlibrâ noftrâ ftatucre certo pofrit,ncdû rationé indicature tcnercfNihil tamé de Plinio.i.dc ingenio rcrû omniû capaci,tcmcrc affïrmare velira,nifî aut eu no femper idé de codé dixiHcjaut ^qd verius cft) corruptû eius pcrmultis in locis librû effc.Iâ primû libro.xxi.Drachma (^inquit) Attica (fcrc em Attica obferuatione medici vtûtur) denarii argétei habet pondus,cade(ß fexobolos pondère efFicit. Nos autem fupra docuimus in ferupulo binos efle obolos,ÔC in drachma terna fcrupula, quod cum PEnii dido cogruit. Docuimus ex Plutarcho idé ciTe denariû SC drachmam.Si Plutarchi tefti? inoniûnôfatis cft^audiamus Straboné,qui libro quinto Geographic cirgt;

ca finem, üc inquic Cafili'num oppi'du fitu cft nd dutncn Vulturnu, In eo Prçneftim vin quingenn Sê.XL.cû Annibale tune florcntc vfqueadeo regt; ftitere,vr vrgete fame medimnus frumenti ducentis drachmis vçmret,co euentu vt venditor fame mortuus fît,cmptor fncolumis euaferit. î-v Xi/xS d'i«KOlt;rîû)p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TÇaSavw? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;slt;re»^* / § nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Valerius de hoc loquens lib.vn.Non medimnu fed murem fuiflc dicit his verbis,In illa obhdionc SC fide cu treccnti'Præneftmi permancrent,euenic vt quidam murem captu ducentis potius denarns vcnderc q i'pfe lemendç famis gratia cófumere mallet.Sed credo deorûprouidétia effeófum, vt SC venditori SC emptori que vtertp mcrebatur cxitu attribuerint. Valer» De.* narios Latine dixit,quod Strabo Grçce drachmas. Plin.lib.viii.Numos ducentos dixit,no dcnarios.Vçniffe murem ducentis numis Cafilinu obfi/ dente Annibale,cult;]^ qui vcndidcrat fame interüHcjemptorévixifle,anna.* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

les tradut.Vfqucadeo vel varia autiqui de re cade tradiderunt,vcl numis apud Pliniu pro denariis legif’. Rurfus Plinius code in loco libri vicefimi primi,Mna qua noftri minam vocat pendet drachmas Atticas centu. Ide lib.xii.dethurc loquens. Micas concufTuclifas mannam vocamus . ctiam tarnen inucniutur guttç quæ tertiam partem minæ,hoc eft.XXXIX. de* nariorum pondus æquent.In vetufto exeplarinon.XXXIX.fed.XXIX. id eft vndetrigintaIcgitur.In duobus aliis manufcriptis.XXVIII.lcgif’, fi.XXXIX.probamus vt omnia imprcirahabcntexemplaria,mina cetum SC dece SC fepte denarios habet.Si.XXIX.feptéôi otftoginta.fi.XXVIII. , quatuor SC oä:o^int2,SC conucnit cu dilt;fto Plinii lib. xxxiii.nifi q, illic de libra dicitur hic de mina,id quod fî admittamus , Plinius fecum ipfc pu-* gnabit. Ad illud alterum de taléto Attico quod ex Varronis audoritatc a Plinio fcdecim feftertiis taxatur,id eft quadraginta libris,dico in antiqs omnibus codicibts,non,XVL feftertiis legi,fcd fcdecim aliis, quod quo modo reftituendum fît,nefcio. Sed q dubia fît fides numeroru fummarult;j in Plinio SC pecuniæ vocabulorû multis iam excmplis docuimus î quibus _

C 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- I t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«ZI nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;. 1 LocüsPlifl.

tarnen SC vnu aut alteru addemus exeodem.xxxv.libro.Çuo enim in loco pimiani nu» de Parcthonioloquitur.fîc habent imprefli codices.Prcciû optimo in pon mericorrus dofcx librarum,vbi manu feripti habent, preciu optimo inpondo. C.XI. P*^*”*’’ -dcnarii.vnus vctuftiftïmus fîc,In pondo. C.XI. SC denarii verbû additum erat ledoris manu,SC,C.loco dclctili feriptu. Et paulo inferius de vfta in impreffis libris,Optima nûc Afîatica habetur, prcciûeius in libras æris quini.inmanu auté feriptis. prcciû eius in libras.XVLdcnarii. Et paulo fuperius de L.Nummio,Na cûinpræda védéda R,cx Attains fexmillib’ fcftertiû emiflet Ariftidis tabula Liberû pâtre côtinenré,prcciû miratus, fufpicatus aliquidinca virtutis quodipfenefeiret,rcuocauittabula At/ -talo multû qucrcnte.In rcliquis nonfcx millibus fefter,fcd fcdecim libris lcgitur,pro fcdecim talétis,vt arbitrer.Grçci cm feftcrtii vocabulum non nouerût, SC alioquin fcx millia fcftertiû non crat prcciû quod Nummius Corintho expugnata miraretur,ÔC ob id adduftâ tabula reuocaret.Strabo lib.viii.de Corinthi cuerfîonc loques, hâc tabulam Romæ fe vidilTe affir/ matinædc Ccrcris confecratâ,opus omnino fpcciofum.Proptcr quodetiâ-

««Soiï cmanaui't prouerbiû apud Grçcos,?{A'p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;top J'ioiuo-ôp.id eft nihil ad Liberû

TOp «TtoW pâtre.hoc eft,nihil hoc præ Arîftidis Libero pâtre, quod prouerbiû vfur/ lt;rlt;jp. ' pari folet quoties res imparcs coponûtur.Talentum auté Atticum nemo minus dixit efle.LX.minis cétenarûdrachmarû,vt fupra docuimus. Suigt; das oihino.LX.minarû effe affirmât,ôê minas cétcnarias eife.Quarc apud Pliniû lie fortaife Icgcdû cft,Talétu auté Atticû,vt ait Varro, dcnarioj^ VI.millibus taxatur. Antiqui em denariû.X. nota lîgnificabant,vtfupra diélûcft a nobis.Q^uod cû.VI.iuncftûpro.XVI.exauditû eft, SC millibus

pro federtiis, quoçi verbog eadé fçpe lignihcatio eft, vt ex pcedétib’ ap/ paret.Hçc etd abunde fufîiciût cû iis quç antea totauéforitatibus amftü/ rû coprobata funt, hçfîtatiunculâ tame manere fcrupulofîs métibus nolo, Protogenis«^ piétoris exéplo tabulas idétidem refpecftans,tollere manum nequeo.'vrgeo memet ipfe, fcriptorûq; meorum calumniator ho, nec mihi fatiffacio nid omnia ta clara q lucé reddo. Italt;^ vt femel hâc difputationé Ciceronianû hniâ,recitanda funt ea teftimonia quæ controuerfîâ qlibet ambiguam de/ in libro de cemere ira poifint vt vitra referri quædio nequeat. lam primû (^vt mitta PerfedoOra quod apud Prifeianû legitur,Senecam ad Nouatû feribété, Talétû paruû Atticû dixiife quatuor SC viginti feftertiorum fuifre,quç fexaginta libras valet) Plutarchus in babio,Progreffus,inquitT)iélator ad plebcm vouit diis omnia eius anni caprarum,ouiû,fuû,atq? boum fœta,qux Italiçmon/ tes planitiesq^ ac Humina prataq^ ea in regione educarent,fc matftaturum

fore, ôi trecétos triginta tria feftertia totidéqj denarios pro Megalefiacis fpeSiacub's hcicndis înimpcCatn fe collaturutn,tertîâlt;^ partem additurû. Hoc caput eft octo myriades , SC tria millia quingentæ otftoginta tres drachmæ,ÔC oboli duo. Hxc verba Plurarchi prius q exemplar Græcum legilfem, quû calcula profequerer, nec numerus reCponderec adrationem quamhatftcnus tenédam afbriuaui', errore idfadlum interpretis intellexj, qui quad tranftuiit non perccpir. id quod facile calculo explanabiturdre^ centa federda fepdngcras ac quinquaginta lîbras valent. ÔC tn'gi'ntatn'a fe{lertia,o(dogînta duas libras SC feijbram,quû in iîngula federua dipoii^ diutn SC feinidèm intelh'gatnus . hunt hæc in fumma otftingcnta triginta duo pondo SC felibra , Si igitur in Gngula pondo centenas drachmas nu/ meres,ideoq^eu numerû cétenario multipliées,facile drachmas cndoginta millia SC ducentas in fuma inucnies.ÔC prçtcrca pro felibra quinquaginta^ buic fummçdpro trecétis triginta tribus denariiSftotidc drachmas adie^ ceriSfhct in allem octoginta tria millia quingetç oStoginta tres drachme» • Huiciterû fuminç û tertiâ parte addideris nefeioquid fummç habiturus lis,Non enim id cóuenit vt tertia parte addas huius ingentis fummç,CLini PIatiK.hr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oboli tatû redent ex fumma a Plutarcho poGta, Si auté trienté adie/

ceriSfid ed duos obolos (^denarius em fenis abolis côda0 fumma adamuf dm quadrabit.Interpres Plutarchi tritemorion,id ed trienté pro tritomo riOfid ed tertia parte er rare duétus accepit.Trienté enim Plutarchus pro triente denarii intelligi voluit : non pro tertia parte fummç, J^piÿeriKÀç Koù nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a'V o-x^â^cquot;mp •yquot;ixKOVT« TJ/îp, Hÿij /luxxfïoip JiaiKotrlup ‘^laKovret J/ûJfjÉ'S

biano voto loquens Qn quo omma tcrnano numero uuncapata funt ) ita poft alia verba fubdit. Eiufdem rei caufa ludi magni voti.acn's.cccxxxin. milli'bus tri'ente^Prçterea bubus trccenti's, lufi tamé error eft apud Lniiu Plutarebus aliu audoré fecutus eft.Liuius em pro.CCC.milEbus nûmû, ld cft tonde feftertus,millia ærfs dicit,8C de denarns tacuft. Tneuté auté terna parte Aflïs i'ntellcxit,qui genus numi fuit vt poftca videbiY, Sans tamé patet ex verbis Plutarchi denariu SC drachma pro codé accipi,ÔC cc'^ tenos fuifle in libris, Sufpican' quis poflet apud Liuiu locu elfc munlatu poft verbu niillibiis,ita(p reftituédu. CCCXXXIII. mil.trccéns trfgfnta tribus aiTibus tnente. Idé Liuius lib.vui'.de bello Maced.de L# Scipione loqués qui poft triuphu ACaticu aceufantibus Tribunis peculatus danalt;* tus cfle dicitur ob fuppreflam manubiaru parté, De Scipione Cinqt illc) iudiciu fadu^ quo cómodior pax Antiocho daretur,Scipionem fex millia pondo auri,quadringéta odoginta argenti plus accepifle q in acrariu retgt; tulcrat.Etpaulo inferius de fumma damnationis loquens , In L.Scipione malim equidé libranï médu qmédaciu fcriptoris elfe, in fumma auri at^ argéti.Similius em ven' eft argenti qauri maius pondus fuiflc, SC potius lt;juadragles,q ducétics quadragics lité æftimatâ.Eo magis q? tâtç fummç rationé etiä ab ipfo requifita Publio Scipione in Senatu tradut, librumt^^ rarionis eius cûL.fratréaffcrrc iuflïflctjinfpedâte Senatufuis ipfum ma nibus coccrpftHcjindignatu q» cu bis millics in ærariû rettuliiret,quadra-* gics abfc ratio pofccretur.Hadcnus Liuius.Sexmilliapodo auri æftima tione a nobis inftituta fcxcéta feptuaginta quintp millia folatoru valét,cu in lingula podo cétum SC duodccim aureos SC femiflem numeremus. id eft nouenos in vneias. SC quadringéta oduaginta argéti podo, quatuor mik lia odingentos coronatos . Porro fi aureos folatos ad eoronatos redigere Volum’,in fingulos folatos deducere folidu SC fcmifTcm oportcbit.Sic em fingulas auri libras cétû SC duodecim folatis SC femifle taxauim’,vt folati fînguli triginta fex folidis SC femifle valerét,quarc ex fcxcétis feptuagita quinqj miliibus decies cétena ÔC.XILmillia quingéti folidi décédât nccef fc eft,quç fuma ad quinquaginta millia SC fexcétos vigintiquintß frâcicos c5trada,circitcr vndétriginta millia aureoçi coronatoçe valet.Nihil enim refertexade hoc colligere. fit fuma feptingéta SC odo millia odigéti au/ rei.Tanti æftimamus peculatû L.Scipioni obicdû,ÔC tn lis æftimata fuit ducétics quadragics fcftcrtiû . quod nos æftimare folemus fexcéta millia coronatoçi. Ita cétû SC odo millia odingéti exuberat in priore fumma : fî tâti dânatus cft quata fuit pétitio.Sed fî dccuplex tatû fuit auri ad argétu proportio,vtPollucicredere nûc velim’, fexta fere pars hinc decedere de/ bet.Ego em hoc aurû ita æftimaui,vt auri libra paulominus duodecim Ik bris argéti valuerit.Hçc fexta pars cétû decé SC odo millia, SC paulo alk quid âplius eflßeit. Ad amufli'm aût quadrate numer’ no poteft ,pptcr auri ad argétû analogia hodiernâ,q paulo minor cft duodcnaria,vt antea docui mus,ôC ego ita nûc deduxi,quafî plane duodccuplexcflct.No dubito autc tâti Scipioni lité æftimata eflc,quâtûiudicatû fuit cû auri arcj argéti in/ tcruertifl'c,id eft in lite æftimâda nihil ei rcmifliim eÜCj fed iudiccs dccu/

plicê æftunati'onê fecutos,quç cóinuni's erat, prefer tim in auro noh plane obryso.Hçc ratio etfî odiofa eft ^ppter fupputâdi tçdiûieo tnptinet vtingt; telligatf ducéties 8C quadragies feftertiûingété pecunia fuine,ncc abfur/ dâ me rationéiniuifle,in auri atq? argéti æftimationc faciêda.Nûc veroco pediaria rationé ineamus. Céties feftcrtiû fîgnifïcat cétics centena millia numû.i.céties ducenas ÔC quinquagenas libras,quçfuntquinqj ÔC viginti millia p5do argéti.Sic ducéties ôêquadragies feftertium fexaginta millia argéti podo valet.Hui^ décima pars eft fcx millia, SC ilia eft ^portio aurf ad argétû exPolluce.Quare ad nûmû ratio quadrabit,vt ducéties SL quagt; dragies feftertiû,ôC fexaginta millia podo argéti,vcl auri fex millia,fexee tis millib^ aureoçz noftro^ æftimari debeât.id tâtû excurret qd p quadrin gétis oéloginta libris argéti taxauimus.i.quatuor millia ÔC odingéti au rei.Intelligcre aûtdebemus,vel argent! in liteæftimâda nulla habitaefle rationé prçut erat auri fuma. Vel annaliû fcriptorcs câ. fuma ptcrmifîftc, quç extra rotudû numerû excurrebat.Parû em expeditû erat fie loqui,vtdi cerét ducéties SL quadragies femel SL aliquot ptcrca feftertiis lité ei matâ.Hoc aût ex eodé libro Liuii côfirmari poteft:qui de códitionib^ pagt; cis Actolis datÇjita inqt,De pccuniç fuma quâ péderét, péfîonibustj ei’, nihil de co quod cû COS.cóuenerat mutatû.Pro argéto £l aurû dare mal** lét,darecôuenit,dûproargétcis dccé,aurcus vnus valcret.Etintelb'gedc nûmis Afîaticis no Romanis ,qa aurei Romani duplici pôderc q argentei crâtjVt antea didtû cft,vtpote didrachmi. Hçc ratioetfi pulchrc quadrarc mihi vifa eft, fola tn ncquit ita hominû arbitrium aftringcrc ,vt no libère negate poflintnos adveritatis ipfîus (^vtita dicâ^cubilepcrueniflejCtiâfi multa ci’veftigia luculcta atqj exprefla dephédimus. Vltcrior igit'’ inda/ gine leétoré co perducemus, vbi vcl ab inuito côfeflïo exprimatur fc iam veritaté no modo vidcrc,fed ctiam palpare.Primus locus eft apud Demo/ fthené in oratione quæ »fn «lt;faea infcribitur.in qua orator enumcras frau*' des tutorûfuorûjôC oftédere volens tribus propemodû ralentis vnonomi ne fc ab eis circûfcriptû ita inquit, tfRàlatOs Toivu« ôo-op àfyvfiop Sn»

Tptiq KXtTifatf** n^fofaKOVTa /xvôé§ a\i7gt; to «jj^cuop. /inx A srSp to spyp «uriSp «Tva laAwT«» y/ ^vôtç txoésa TS) V’iaula 'riùi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aWTÔSp iZa^Sewop . Conlîderate igitur

quatâ ifti pecunia ex ledicariis fabris interuertunt: primû pro forte quagt; draginta minas pono,deinde pro quçftu dccennii corû opifïcii duo taléta. liquidé duodenas minas quotannis accipiebat cius mcrcedis nomine qua ferui merucrunt. His verbis apparct dccies duodenas minas duo talenta valere.Qua rationé fexaginta minæ centenariç talentû Atticûfaciût.Eo** dem pertinct locus a nobis in primo libro citatus,cû de vfuris centefîmis loqueremur. His enim cxéplis SL aliis pcrmultis ciufdé orationis,qux ci** tare nue logum effet,planû fît quicquid aliqui feripferint de mina Attica, mina tarnen Atticâ femper centenaria intelligi,ÔC huiufmodi minas fexa** ginta talentum effïcerc.Demofthenes enim no modo Athenis SL ad Athe nienfes orationcm illam habuit,fcd ctiam atticiilime locutus eft, vt alibi in cadem,ôsi2ç tx nTÎaf«p Tft?i«vTwp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rTç fj^ •;ƒ»« toAwt« koù

'ïÇoïx« AVmM , 15^ UiPo/AHXOVT« Mï«ç xaj)7rbfl9j gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-ffV 7rStlt;rip c2 îsK ^V/jwxjSç

îrXsop « AttA«««' k§ s^ioï xaTsAi'iz-fjTaü’T« a(;gt;«A£p. Vcfba fuUt Ocffiofthc** ni's argumétatis ex verbis teflamenti patris fui: quç verba fîc verti Latine poflunt,Qui enimcx quatuor ralentis Sê tribus inillibus, Eis quidem tria talcnta bis inillena doti dedit,illi vero feptuaginta minaru vfumfrud^u reliquit : niiniru hunc darum efl apud omncs non a tenuibus fortunis ca Icgata decerpfiflcjfed a fumma altero tanto maiore,atqj eo etiam pleniore q mihi rcliquerat. Quam auté fummam Eis verEis orator intcllexerit, ex narratione eius oratiom'sapparctEis verbis , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;sJ'Mxsp è/aSp

iS/o/xiiKOvlx (UvSç xaÿisu(^lt;ô^ TDabTOp jjjovop eûjç «p àvHj avÄi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, d\^ö4gt;3v2 JV

'dùi i/jilà iih'ÂtfljiùtVÿt/i /vo TaXeu/lac nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eJ^coxip ïXlt;Jp» ÔiutÇ lt;A' tStu ^riù) (UHÏîf« KSÎj

èy’S^ovKovTATherippidç quidem vfumfrudû ex bonis meis feptuaginta minarû dédit, quoad ego inter viros cenferer, id eft quoad tutelç meæ fa** dus cflcm.Demophonté auté voluit apud fe fororem meâ habere cû duo** bus ralentis .Huic auté ipfî quicû ago marré mea vxorcm ducédâ cû dote odoginta minarû reliquit.Hadenus Demofthcnes.Ex cuius verbis intel ligimus duo talenta odoginta minas ÔC feptuaginta,id eft centû ÔC quin-* quaginta minas ,tâtu valere quantum quatuor talenta ôê ter millenas. vbf fubintelligendû drachmas, vtex Græco apparct, propter quod millenas promille tranftuli.Sic Et vt talentum fexaginta fît minarum,ôô mina cétû drachmarum,minam enim Atticam ad centum drachmas auxifle Soloné Plutarchus in ei’ vita tradidit. vtqj vbi Grçci millia dicût ex fua perfona, drachmarum femper intcUigere debeamus.quodeo pertinet quod Icgitur apud Plutarchum in Pompeio de vedigaEbus Romani impcrii,ÔC in Angt; tonio de decies feftcrtio,vbi interprétés male feftertios intellexerût,vt fu** pra adnotauimus. q multus autem Demofthcncs in co loquédi modo fue** rit,licet ex cadem oratione perleda intelligerc, cuius loca vertere necefle uûc nonhabui. Alter eft locus Ciccronis,vbi velut cubilecfle ipfîus veri«* Loc.CioBfi tatis quâquçrimus cxiftimaui.Is eft auté in oratione pro Rabyrio,in qua oratione de Gabinio loquens , qui ob Ptolemæi redudioné in Aegyptû, ÔC peculatû infîgnem in ea re admlfrum,decem millibus talcntû damnatus cft,ita inquit,Rcdeo igitur ad crimen ÔC aceufationem tua. quid vociféra/ bare decern millia taléta Gabinio ciTe promifla i huic videlicet perbladus rçperinndus fuit qui hominé vt tu vis auariflimûcxoraret.Seftcrtium’bis millieSjfed quadringenties magnopere cotemneret. Ad intelligentie hoç: verborûhoc præfari habemus, Gabiniûdccem millibus talentû damnatû efle,ncc prædes tantæ fummç dare, nec ex bonis cius audione addidis ea fummé feruari potuilTc .Quare cû Rabyrius Pofthumus eius criminis aff» nis vidcretur,accufatus ÔC ipfe fuit,quafîimpulfueP Gabinius Ptolemeû inregnû reduxüTetjôC quafî pars pcculatus ad eu perueniiret,vt quod eius pecuniç a Gabinio feruari non potuerat,a Rabyrio damnato exigeretur . Hunc igitur Cicero patrocinio fuo défendit, cuius oratio ôC corrupte ÔC' inutilatalcditàtur,nec eain vetufto libro orationû Ciceronis repperi. Ea auté verba fîc legenda cenfeo, Quid vociferabare deeem millia tai«ntum Gabinio efle promiflaC' huic videlicet perblandus reperiédus fuit, qui ho minem vt tu vis auariffimû cxoraret.Seftertiû bis millies fcilicct ÔC qua/

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dnngëtics nngnopcre cotemnerét.Hoc fcnfu, pugnat fecu accufatio tua«

tu Gabfnfû auan'flïmû homme fuifle cnmmabans , ÔC vt rege rcducerct, talentis dccë millibus conducftû cffemûc Rabyrii impulfu fedlTedfcis vt rcgë deducerct,5€ ob id R,abyrlum mcrimen vocas. Quonâmodo coucnit hominê auariffimû (^vt tu vis^ Gabiniû pollicitatione bis millies ôi quagt; dringcties feftertiû adduci ad facinus no potuiflcjuifî SC fuaforc Rabyrio impellereturf’Ceterû nos fîngula talenta fexcëtis coronatis aurcis,6C fcxagt; ginta libris cétenariisæftimarcinflituimus:lîngulas aût libras denis augt; reisî fcxagies em déni auri fexcenti in fumma fiût.Hac ratione cctû talêta fexaginta millia aureoçi valet,id eft centics fexcentos. Hçc fumma decies multiplicata fexcéta millia aureorû efficit,tot cm coronatoçi millia mille talentû valet. Sic ßc vt dccë millia talcntû,fcxagies centena millia aurcoçî valcâtjhoc cft decies fcxcenta millia.Rurfus xftimationc noftra quadrin/ gcntics feftertiû millics mille aureos noftros valet,hoc cft decies ccntcna millia.Qua ratione bis millics ôC quadringéties fcxagies cétena millia va let.Et ita ad nûmû fumma Latina cû fumma Grçca c6uenit,ÔC cft ca quam Apartilogi'«. Grçci Apartilogiam vocât.Lingua noftra vcrnacula Latinç linguç imita tionc rotûdâ rationë vocat.Horat.lib.i. Epiftol.Mille talenta rotudëtur totidë altéra porro ,T’ertia fucccdat.Dc Gabinio SC Ptolemço Plutarc.in Antonio lie inquit circa principiû,^iTtt rauT« ^aeiviop twÎMupoig

ÖQ ai^uTifaj) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;auTS,id cft,Dcindc CU PtolcmçUS fuadc/

re cœpiflet Gabinio,vt in Aegyptum fecû expeditionem fufcipcrct,pada mcrcede talëtoçi decë milliû.Qui locus latine no cft couerfus in cxëpl^ti^ bus quç vidi.Ex qbus verbis liquet id q3 diëlû eft de dccë millibus talëto rû.Nego igitf quëq efle ta hçfitatoré,qui modo hçc verba ÔC fupputatione intcllexerit (^quotus aût quifq? etia citra calculû no intelliget Q vt de hoc tjd hadenus egimus vitra addubitarc poflït.i. de feftertiû ÔC talentoru,8C reliquorû verborû intclle(ftu,ôô fummarû auri argéticj æftimationc.Nam Logodgdalus de auri ^portione ad argëtû nodû plane ftatuo. Ita Proteus ille Logo^^ Proteus. nbsp;nbsp;nbsp;dalus,id eft verborû varietate fallax,ôi diu cxëplû mendis veluti formaru

defultoria viciflïtudinc ludilicatus,in fefe tandem rediit, peruicacinoftro propolîto viëtus veritatis inucftigâdæ . Exoratû autë vnûquéqj lcdorera vclim aut certe câdidiflimû quëq?,mihi vt vitio ne vertatur qgt; monumëta antiquitatis hadenus fanda atqjintada ipfe temerare aufus lim,homo vt inter literatos homines nouus,nullisqj maioçi imaginibus fretus arlt;j fub^ nixus.A quoem tadëliterarûftëmaingcnii(^ comëdationëFracushomo ducerct f tametfî in hodierna literarû claritatc nihil obftat quo minus in poftcrû nonulli vbiqj gëtiû,imagines fîbi gcntilitatcsqjcôparêt,a quibus pofteritas fidutiâ audoritatélt;^ vëdicet.Quos ctlî ipfos ingenio ÔC dodrP na loge me fuperaturos non dubito,magni tamë meriti inftar crit vnû me ex iis efle qui rei comëdabilis cxëplû patriç prodiderût. Cedere aûtmihi incopëfationéidpoftulo q? immutata haudita pridë quædaloca nunc lîbi reftituerim,vt paria fecifle iudicari poflïm,cû co qd magnorû audoçt lau ' dationc fretus atlt;^ teftimonio , commoucrc quædam non dubitaui trabali ^vt aiunt) clauo h'xa.Hçc ôC alia contra ius receptû non line excmplo adlt;*

tni/Tajpcr Phi'Iologiç numc multis hodie mortalibus veneradû, ignofci ita mîhi poftulojfî ctiâ fpoîîone perfundlus corollanû non vnû aut alterû,fcd multiplex addidero.Gcllius lib.v.nodriû Atticarû,Equus Alexandri Re/ GeLlocus. gis,ôi capite ÔC nomine Bucephalas fuit.Emptum Chares fcriplittalentis XIII. ÔC R,egi Philippe donatû. ærîs noftri fumma eft fcftertia trecenta SC XlI.Hadlenus Gellius.Taléta dccé fcx millia aureoru valent, SC tria talé ta mille SC oélingétos.’fiût fepté millia oétingéti aurei. Centû feftertia du obus millibus SC quingcntis valent ca ratione qua in lingula pondo denos aureos taxamus:fîc trecéta feftertia fcptem millia SC quingétos coronatos valet ÔC.XII.trecentos hoc eft triginta libras argcti. Quare ad nummû co ucnit inter vtrancj fumma.De hoc Plinius,Eidé Alcxâdro SC equi magna taritas cotigit.Bucephalû cum vocauerût lîue ab afpeétu toruo,fîue ab ingt; fîgni taurim' capitis armo imprclTiifcdccim talétis fcrut ex Philonici Phar falii gregc emptu etia tu puero captoeius décoré. Reéle tamé apud Gel. lium.xiiidegi ex Plutarcho patet in Alexad.Qui tredecim talentis a Phgt; lonico ThelFalo emptu dicit,vt forte apud Pli.xvi.pro.xiii. legatur. Idem Gcllius lib.iii. Ariftotelé quoqj traditû eft libres pauculos Speulîppi phi lofophi poil morte eius emilTe talentis Atticis tribus, ea fumma ht nûmi Uoftri duo SC feptuaginta millia.Hatîfenus Gel.Nos dixim^ talentû.LX. libraru elfe,qua ratione tria talenta centû ac nonaginta libras valétiqui nu itierus exduobus SC feptuaginta millibus c5h't,lî in hngula millia,bina po do SC felibra numeremus.Rurfus tria taléta mille SC oétingetis aureis çfli matione noftra valuerunt,SC eadem fumma coheitur ex feptuaginta duob’ fcftertils,fî feftertia lîngula quinqj SC viginti aureis çftimentur.Quarc pla.«' num facimus SC talenta nos SC feftertia iufta æftimatione perpédilFe. Apud eundcGel.lib.i.emendandû vnûvcrbû huicdidfocontrariû, vbide Laide feorto Corinthio loquitur. Ad hanc inquit Demofthenes clanculû adit,ÔC vt fui copia facerctpetitiat Lais myrias drachmas,idéft decé drachmarû millia pofeit.Hoc facit nûmi noftratis denariû decé millia. Talipetulatia mulieris,atqîpecuniç magnitudine idt^ expauidusq^Demofthenes auertit iter: ÔCdifeedés, Ego(^inquit^pœnitere tatino emo.Scd greca ipfa quçfer tur dixiffe lepidiora funt,fegt;t wva^tcüQnquiQ/ciufîûjjj «/'jaxMîîj) fjnia/xiAetou/eft nô emocentum fcflertiis pœnitentiam.Ex his verbis teftimonium locupletiP fîmum habemus audoris antiqui,qui Hadrian! principis temporibus feri pfît,drachmam SC denarium eodem pondéré fuifléifed q? decem millia dena riorum centum feftertiis valuerint, falfum eft, tantum enim quadraginta valent,minis ergo non feftertiis Icgendû eft. Athençus lib.iiii.Diphnofo*' phlftarû,ô Jï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/aTTvSp tKason lt;2xAwp wç îsojS ô ^Avv*

3’ios nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»ÿ K(Igt;ot/sî(uv@-’ (U.t7à/Â^«7Î5}S;VHXio'«j lt;î^ «Msfas /xvots sx«rp,(Plt;j7rv3VTOV

•o'®! t|n'K3v7a,K tS/o/xiixovTat, eft' ßctcriÄius ws nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ly V? 7°Ï5

U'aTTva/xiIcîâve/'jujj^ujJiiajj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«vxAÎo'Ktî* «$ TO J'ftTTVop nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■n'JJotxoo'Kiu, 71

eft' *rcâll«^ (T«Xix5 voju.ia'^ai^s W /x.Vfiao'i /ixK0lt;r!cU^ nôyÆç^xovIo^jàuIcU «ft aç/AUjibS

Â»»ç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;av/^'t 7ÎVOVTJ «v« tx«TOj» î|Mxov7ût, jraAixS vo^jo'^w.kt’s, «ç qç ’lo’op xaSt

îxôctt vb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;óvaAW(U.a2, tx«TO» ytf /».ï5s «vn'AitfxïV œs ho5Ho'sv,Magn^ aU

thius m eo volumme prodidit quod de Alexâdn obitu SC Ephçftioms fcn^ pfîtjcentcnas minas in dies cxpenfas cœnç fcrcbat,cum ad fcxagenos, aut fummû feptuagenos ad cœna adhiberet. At veto Pcrfaru Rcx, vt audorcs funt Ctefîas SC Dinon in hiftorjis Pcrfîcfs, Adcœnam fuâ qiundccitti ho/ minum millia acci'picbat,in casqj cœnas quadringena talcnta expcnfabat» Fiunt hçc Italico nomifmatc myriades duccntæ SC quadraginta.Porro has in quindecim millia hominû diftributçîfi'unt in fingulos centû SC fexaginta Italie! nomifmatis .Quare hic fumptus fuperiorcm ilium Alexandrinû æ/ quat.quippe cû Alexâder cétenas minas in dies cxpcndcrct.Hçc verba A/ thençi cum ad calculû rcuocarélîc rationem inibâ:ducétæ SC quadraginta myriades,id eft ducenties SC quadragies dena milliatmore Romano vicies quatercentena millia dicutur.Cum igitur copendio fermonis quater SC vi cies fcftertiû dici foleat ab antiquis,vtnos in fuperioribus dociumus,fînû mos hic feftertios intelligamus,ÔC adaureos noftros redigamus,fientfexa ginta millia corQnatorû,id eft duplex cenfus Senatorius, At quadringéta talcnta more a nobis inftituto çftimata fiût ducêta SC quadraginta millia coronatorû,cum centum talcnta fexagenis millibus femper antea æftima/ uerim.Quare talétorum xftimatio quadruplex erit nomifmatis Italici cp/ tra fententiâ Athcnæi qui ignorarc hoc non potuitîcû Romç fub Hadria/ no fcripferit,vtexledionc cius intelligimus.Qifî vt antea apud Plutar/ chum fecimus,non feftertios nummos fed dcnarios,id eft drachmas intclli gamuSjVt mos Grçcorum poftulat,fumma ad nummû quadrabit.Scxagin ta cnim aureorû millia quater multiplicata ducétà SC quadraginta niillia fient,SC quater SC vicies fcftertiû nonagics fexics fcftertiû fietîcum fingùli denarii quaternos nummos valcant.Grçci cnim videntes denarios Roma** nos xqualcs cfle fuis drachmis cum myriadas dicerent,denariorum ihtcl/ ligi volebant,quandoquidem fie Attici numerabant. quos alii omnes fo cuti funt fcriptorcs.Hic locus colophonem(^vt aiunt^difputationi noftrç demonftrationibusq? imponit. Ageexigamus rem ad calculum,ducêtæ SC quadraginta myriades drachmarû vel denariorum,ideft vicies quater cen tena millia,ad minas contraifta cétenarias quatuor SC viginti millia fiunt, id eft quadringéntics fexagcnç minætat eandem fummam quadringenta ta leta fexagenaria efficiût, ita ratio couenit. Alioquin fî nûmos feftertios ali quis improbior Athenæû intellexifle dixerit,talentû Atticum quindecim neceffario minarû crit,quod nemo vnq fcripfît. Nunc pergämus porro, SC quatuor SC viginti millia minarû in quindecim millia côuiuarûdiuidamus, fiét in capita fefquimina SC denç drachmæ.vtpote cû quindccics millies fef quimina,viccna bina millia SC quingenas efFiciat.lta reftant mille ôêquin/ gentç minç ex numéro fupradi^o,quæ centena quinquagena millia dena/ riorum valcnt,in quindecim partes diuidenda propter quindecim cœnan/ tium millia, Atqui numerus hic partiens denarius eft numerus,cum in ce turn SC quinquaginta millibus dccies quindecim millia inueniantur,ÔC de/ cies quinquics deeem millia, ita fit vt in fîngula millia conuiuarum dena millia denariorum accedant,ô6 in fîngula capita denarii dcnitfîc fiunt cen/ teni SC fexageni denarii in capita,id quod Athcnç^dixit.Et totide denarios

nos fedccfm aureis noftns çftfmarc inftituimus, qui niimerüs fi per nuniex rû conumarû multiplicetur,vt qumdecics fenadena milh'a vel fedecfes nadena millia mulnpli'cemus:fientducêta quadragcna aureorû Uu'llia qui ti quadnngcna talcnta æftimada cotendimus.Porrocum Alexader in fexa ginta couiuas centcnas minas impéderct,ideft dena denariorû millia, hac ratione in capita fefquiminâ fextanté minç confumebat, hoc eft centum amp;nbsp;fcxaginta fcxdenarios dC beflem,quæfumma fcx denariis in capita exce dit.Q^ ß in feptuaginta couiuas ratione ineamus,in capita fîngula minus crit fcfquimina.Ita obiter locum Athenei cxplicuimus,5L extrema manum opcri addidimus,quod ad hoc quidepertinet.Plutarc. in Antonio de Cugt; rione SC Antonio loqucns Ec inquit,Ex quibus fumptibus grande æs alie num ei,maiuslt;^ q pro çtate conflatu efl,ducetum quinquaginta talentoru. Hçc fumma ad nomifma noftru redudla æftimatione a me inftituta, centu SC quinquaginta millia aureorû noftrorum cfFicit,cum talentu aureos fex«* centos,ÔC cetum talenta ccnties fexcentos valeat,hoc eft fexaginta millia. Audiamus igitur nunc Cicerone Philipp.ii. qui Antonium increpas con tumeliofa oratione,ita inquit,Tencs ne memoria prætextatû tc dccoxifle^ Et paulo poft,R,ccordare tempus illud cum pater Curio mœrcs iacebat in ledo,filius fc ad pedes meos profterncs,lachrymans te mihi cômcndabatî orabat vt te contra fuum patre ftfexagics feftertiu pcteret,defenderé.Tan turn enim pro te interceflilTe dicebat.Hadenus Cicero.De hac interceflio nePlutarchus ibidé meminithis verbis,Pro quibus.CCL.talentis cum in tcrccffiflet Curio,pater idægreferens, domo fua expulit Antoniu. Cum dccics feftertium a mc,quinqj SC viginti millibus aureorû fæpe fît a^ftima** tum,in promptu eft fexagies feftertiu centum SC quinquaginta millia vale ïe,ÔC ita vtranqj fumma ad nummum cogruere apud Ciceronem SC Plutar chum.Idem Plutarc. in Antonio, Calphurnia Cçfaris vxorem tradit apud Antonium bonam partem pccuniarum depofuifle,quarum fumma fuit ad quatuor millia talentorum. At in vita Ciceronis idem autftor fcribit inimi citias inter Antonium SC O(ftauium ortas ob pecuniam Cæfaris auunculi eius ab Antonio interuerfam. Abeo enim repetebat(^inquit^Cxfar iunior ducentas quinquaginta myriadas.Hoc latine dici debet duceties quinqua gies centena millia drachmarü,hoc eft millies cetena millia nummum,vel loquendi compcndio,millies feftertium:quod nos æftimare folemus vicief quinquies ccntenis millibus aureorum coronatoru.At mille talenta,fexcc tis millib^ aureorû a nobis æftimata funt. Quo fit,vt quatuor millia quagt; ter SC vicies centenis millibus aureorum valeant.Quare fummæ ambç qua drabuntjfî tantum hoc animaduertamus Plutarchum excurrentem numerû talcntorum(^qui funt ferc cétum SC quinquaginta fex) addere quatuor mil libus neglexilîe.Sed ne mirû aut incredibile potius vidcatur tanti cœnas Pcrfîcas conftare Kegibus potuinc,hic mihi in mcntcm venir vt addcrem idquod memoriç proditum eft de vafîs SC fupellecftile SC inftrumento (^vt itadicam^luxuriæ Perfîcæ.Poft viAum igitur Darium apud Iflum in Ci/ licia,cum Alexander Darium fugientem fecuturus, Parmenionem Da/ mafcum mifîfl«:vbi veluti federn eius belli Darius efle ftatuerat^compor

tatis illuc pecuniis otnnit^ fplendorc inftrumcti viatoni tarn rcgü g procc rum:Damafco lam in poteftatem rcdatfla Parmenio ad R.cge Alexandrum fcribcns de thefaun's repcrtis,S4 impedimentoru copias enumcrans,inter alia luxus caftrenfîs minifteriu hoc catalogo recenfuit, Tra^^oiKi/as Cupop

701?$ TW B«tfiAtlt;aç,Tyi«xoKÎa(î àxoff’KVv^ocjavd'çaç sttfccvoTrXoxas t| KOt «wajijKOirïetjô'J'O’riyg /lt;«xo lt;/i'2ç iCJ'oM’KKOvIu, s7rfa,X“'’ï’‘i^lt;Ç éxoo'isvv£«.,7ctX«x7»j7èç T^êilt;i J'sxoi„v2lt;«.argt;viilt;§

/tx«, ô^vo^KTaQ iSJ'o/Â.HKovitXffjt.v^oTpiifq TtûxajaxoïTot,. Pallacas^inQuit) inucni cancdi peritas,ÔC mufîcç variç artifices,ad R,egis obledtationcm intentas numéro trecétas vndetriginta. viros coronamentoru artifices fex fiC quadraginta» coquos ducétos èC feptuaginta fepté. Figulos ad culinariû inftrumétûin ca ft ris fihgédû vndetriginta.Lacftarios piftorcs trcdecim,potionû temperato rcs concinnatorcscp liquorum deeem ÔC feptem :ÔC præter hos homines fc/ ptuaginta qui a facellandis vinis crant Regi,ô£colo côdicndis,vnguenta/ rios infuper quadraginta.Si tantus igitur fplcndor fuit,tani^ copiofus ih ftatiuis ÔC caftris apparatus,quantum cocipcrc animo poflixmus eumfuiP fe apparatu qui Babylonc aut Sufis aut Perfepoli fuitC' Hoc igitur tâdcm cofctftoquod vix abfoluipofTe fpcrabamus,vidcamus quonamodo intelli«^ gi poiTit id quod apud Plutarchû Icgitur de tertio Popcii triumpho loque tcm,qucm de Afia fubalt;fta egifte dicitur.Exprçnotatis(^inquit)literis cia/ rc cognofccbatur ex quo genere gentiû triumpharet. Erant quippe regio/ nes hæ,Pontus, Armenia,Cappadocia,Paphlagonia,Media, Colchis, ibc^ na, Albania,Syria,Cilicia,Mefopotamia.Præterea ii qui circa Phcenicia ÔC Palæftinen incolunt,Iudæi, Arabes ,Piratarum ctiam quotquot genera terra mariqj debcUata erât.Inter hçc notabanf’ caftclla haudpauciora q mil le capta,ciuitatcs ferme nonigêtç,Piraticç naues O(ftingétæ:vrbes coloniiS Romanis habitatas efle vndequadraginta. His quolt;5^ addebatur vniucrfa Rornanç vrbis tributa ante id bellum quiquagies dccics cêtena millia fuif fe.Cum iis veto quç Populo R.o.ipfe quçfiuit oeftuagies quinquies decics centena millia.In ærarium prætcrca vafa aurum argentumlt;ç fignatu ad yi ginti millia talentorû,præter ea quæ militibus diuifa funt, quoru qm mi/ nimum accepit,mille SC quingetos xris tulit.Hçc verba fignificât tributa Po.Ro.ante Mithridatc vilt;ftum,quingéties fefterciûfuiflcîôC ex tertiaex/ peditione Pompeii trecentics quinquagics acceflïonis facftumefle.Hçcfu/ ma ære noftro vicies femel centena ÔC vigintiquincß millia aureoru valet. Intra qua fummä fi coarótare velim’ imperii Romani reddituî ridebimur ab iis qui nouerunt regni noftri tributa. Quo anno hæc prodidi,prmccps nofter tantam ferme pecuniam ex ditionc Gallicapercepit.Quod ne corn minifei videarîfcire licet apud nos tria efle penfitationû genera ex quibus ærariû noftrûc:ôftat,canonem,oblationé ÔC indieftioné. In canonccéfentur ea quæ fcçptris ita hærcnt,vt cum feeptris nata nec fine iis interitura videa tur,qualia funt portoria ôi ifagogica vel exagogica quç in introitu vcl exi tu vrbium vel locorum aliorûpenfitantur.Et in vniuerfum vedligalia quæ multis nominibus accepta feruntur in ratiociniis principalibus ÔC poflef/ fiones prædiaqj quoru etiam mancipium proprium eft diadematis f ranci/ ci,nccincommercio hominumeffe putatur, duntaxat vt perpetuo cman*

ciparî pofleflïones poflïnt.Huc acccdût regalioru clientelaruraqj lura, id cft l'ura quajdâ certarû perceptfonû in eas pofleflïones afcnpta que in fide funt diadematisîaccedût ÔC commifTa omnia SC aduétitia quç adcrtorê non habcnt, Albana vulgo dicuntur, Adefpota a Græcis appeliâtur,quç ailer*quot; torem nullum atq? vindicé habent,ob idq^ infifcû ccdunt.Strabo lib.xvii* de Aegypto loqucns,s^,oq j'é ss-ip ô nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’t/ioç XoyÇjos «JlcüTOTOp t^9tJ

Tùp Qç Kädircx^a. -sîTrjetp ôifaAovTujj i^/rasHs èîiigt;. Eodcm pertinent vno verbo omnia infifcum cedentia,vt caducoru iura inexternorû hominu hæreditates qui lus ciuilitatis autprouinciæ a principe non impctrarût.In fccundo genere funt qux Oblationes dicuntur, viceûma ÔC otftaua S4 quarta in quibufdâ lo cis in res promercales ftatute:fiC falarium vedtigal, ÔC exoticum , omnia a popularibus olim principibus delata: vnde nome oblatio apudprifcos ac.^ cepit.Horum duorum generû vt çftimationécertâfaccre nequeo,fîcad fex centa aureorû millia,hoc nomine accepta referri baud incerta ratiocinatio ne colligo. Tertium genus Indidtio appellatur: hoc caput ftatampleruncp habet fummam paulo plus odtingena ÔC quinquagena aureorum millia.Ita vt vrbes inlignes ftipendiariæ non fînt.lndidlio ob id appellata ty anniuer fariis diplomatis indiciturxex quo tarnen trans Alpes res gcHïmuSjaccef/ fîonibus quas fuperindidliones appellant identidè audlaeit.Sic enim funt Galli homines,vt prout quidq^ principi aut collibuit aut collibuifle didti tctur,id perinde ius fasqj elle credatur: omniû haud dubie mortalium qui ^déBarbarinó lint,maxime(^vtgrçce dicitur})Pitharchici, idprincipalib^ cdidlis æquo animo obfequentes,nec ideo tarnen minus libertaté loquendi viuendic^ vfurpantes principibus etiam haud inuitis. Sic enim fert huius regni genius nobis a dco omnipotéte chriftianiflimi nominis(^vt arbitror) coinmcndationeconceiïuSjVt ôi obfequiofa alacritate feruiamus, ÔC qui no bis imperant,liberos nos elle non nolint.Verû quo anno hæc prodidi vno edicloprinceps ter ôê tricies centena millia Francicorum imperauit. Qui.^ bus accedit haud contemnenda fumma quam cuiufuis non eîl intelligere. Neoterico enim inuento hominu in çraria ofFicina perpolitorû fadtû eft ,vt dies penfitationu ita cédât,vtinfequétis anni quadrans primus in vltimu pvçccdétis incurrat.Sicqi quinlt;j quadrates in vno afle reperiantur. Nouo etiam aucupio triétes ex quadrâtibus fadti,quo perplcxioribus inuolucris tes argentaria intricaretur.Hoc nomine dicere pollem quantû acccflïonis hoc biénio fadlû Iit,populo ita deuorâte ftrophas argétarias vt nihil no co coxerit.’id quodeopertinet quod dixi de çquanimitate populi in accipien** dis obeudisqjimperils. In quo vtinâ etiam felicitate fuâ ac benignitaté di üinam principes agnofccrentmec fallere nos ii homines exiftimarét qui hu lufcemodi cômétis deum ÔC fuperos omneis aut accomodare cónluétia,aut arriderc credût.Verû vt ad ré redeam^,hoc aiïïrmare aulîm,indiélionû ca piti principe quo anno hçc prodidi no min’ acceptû rctuliffe,fupputata eu forte fupradiéla repfentatione,q quatafît çflimatio ilia fupradiéla oétîgé/ ties feltertii.Quarc apud Plutar.legendû antea putabâ quinquagies decies cétena millia drachmarû.Grçci cm nûq per feflertiû millia numéros colli** gère folét:fcd per myriadas chiliadasqjdrachmarû^vtpauloantc dixim’.

nue autê quodantea cóucieba,certo opmor,vt paulo poft oftcndâ,hac ra/ tione fumma ilia rcdditus Romani quadruplicato augeóóC fit ter millies ôê quadrîgéties fcftertiû.i.otfluagies quinqcs cétenamillia aureoçînoftro Summapecu rû.Suma autépccuniçinçrariûrclatçab codePopeiofitcenties il, vicies niæa Pôpeio cétcna millia aureorû,quod nos duodecies millies mille aureos lingua ver latæTnûpho^ nacula dicimusîGrçci mille ac ducétas myriadas appellat.Myrias em nu Mithridatico merû decies millenariû fignifjcatifî. prçter hoc çftimemus in capita fîngula militû fefquilibra argéti,id eft mille SC quingétos çristæftimatio in imme fum abibit.ôC tamé corruptû id efle apud Plutarchû interpretis culpa faci/ le oftédemus ex Appiano,qui in eo libro qui Mithridaticus dici/ de hoc lo qués ita inqt,Finiéte hyeme Popeius prç mia militib^ exhibuitxviritim mil le ÔC quingétas drachmas Atticas,ducibus eorû codigna paritet impédit, quorû fumma dccies fexagies mille taléta attigiflccredif’.Hoc membrura extremu quid fîgnificet no intelligo,nec emédari certo poteft nifî vifo Ap piano Grçco.Huiufmodi corruptos numéros no femel apud eu audoréb tinû fadtû offendi:fcd ex his verbis intelligim^ no mille SC quingétos xns vt interpres exiftimauinfed mille ÔC quingétas drachmas.ideft denas qui nas libras argéti,hoc eft cétenos quinquagenos aureos fîngulis militibuS datos.Ex Plutarcho auté ipfo Grçco qui poft alteraetiâ librihuius editio né ad nos peruenit,error interpretis manifeftus eft. Sic enim in eo loco hi ftoriç Icgitur,-7I5Ô5 JÉ Târtiç Aà tSij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/jS^

,tx Jï ufi S-uTOQ •Jt^oo'iKTilo’oiio tS 7roAa,(U.wçiaJ'«ç ökIäxij^iAirs WSVTaXOO'îaÇ 6«PôC«p.Et paulo poftjTÎSp A‘ ^«TiaTSp 0 To’wAaxiffôp KoHà Aoyp, tiAK$l XiAîaç wivTaxoo-i'as.Êx quîb^ apparet interprété numos feftertios vel aftes pro drachmis intellcxiflc,crrorc luculento.Qui etiâtributa pro veeftigalibus tranftulit.Plutarchus enim iis fummis veétigalia,id eft TsAH,nô tributa,id eft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fîgnificafle mihi videtur.Quod auté Plutarchus quintß millia my

riadu fcripfît,quingétics cétcna millia latine verti debuit,vel qngétics feP tertiû:fî quidé feftertios numos intelligi volcbat.Etfccûdo locoodingen tics quinquagics .Verum quoniâ Plutarchus more Grçcorûfcripfît,fum/ ma quadruplicato excrefcit,ÔC fît ter millics SC quadringéties centena mil lia nummû,vel ter millics quadringéties feftertiû.Plutarchi auté verba fie verti ad verbû poiTunt.Ex iis veto quç ipfe ciuitati Romane ia quçfîtis ad didit,Romanos capere quotânis odo millia SC quingétas myriadas drach marû.Sic fuperior fumma quaternario multiplicata, cfFicit ter millics SC quadrîgétics cétcna millia.Pli.lib.xxxvii.hune triûphum magnifiée deferi pfît. fed adeo corrupt^ ad nos peruenit, vt fatis habucrim locû notarcque trâfcribcre no potcrâ.Qui tamé locû illûlcgcrit,Plutarchû mirabit vigin ti tantû millib’ talcntû çftimafTe prædâ in ærariû illatâ. Apud Pli. in eius triûphi defcriptionc ad vltimû ita Icgitur in codicibus omnibus imprcfiïs| Cçtera triûphi eiufdé q vcriflïme fubiiciâ,Reip.datû mille talctû, Legatis SC Quçftoribus qui oras maris defendiflent feftertia bina milliatcômilitp bus fingulis quinquaginta.Hoc prorfus non couenit nec cû Appiano ncc cum Plutarcho.’bina enim millia feftertium quinas libras argenti valent, SC quinquaginta fefterpi viginti drachmas. Præterea quis credat Pliniwn.

poft bina müli'a dixiflc qumquagmtaC'falté qumquagena emêdatofores fcti berêt.In anti'qui's quos vidi tic legi^,Cetera tnûphi ei'ufdé q virilia Ro'p. KQuçftonbus qui oras maris defendiïTcntjdatû mille talcntuimilitib^ün gulis fena millia feftertiû.Et haclenus Icgitur.FortaiTe auté lie legi debet, cætcra triûphi eiufdé q virilia(^vt hocreferatur ad fuperiora in quibus Pli. mollitié dclicias repræhédit^Prçfedtis SC Quçftorib’qui oras maris degt; fendillent,datum mille talentû:militibus fîngulis fena millia feftertiû,co/ ftiitibus fîngulis quinquagena.Vt intelligamus comités,eos qui fpote P5 peiu fecuti funt. Sena millia feftertiû millenas SC quinquagenas drachmas fîgnificât,quod cóuenit cum fupradieftis. Quapropter admirari fubit vel ciîiendatoru licentia vel librariorû incuriaiqui himc locum ira corruperût, ex quo coniccfturâ in vniuerfam Plinii emendationé facere licet. Appianus 3ult;ftor eft in cxercitu Pópeii ab initio ftatim peditum vigîti millia,SC equi tu quatuor fuifleiôC Legatos ci quinq; SC yigiti a Senatu decretos. Vt ergo iixfîngulos peditcs mille SC quingentas drachmas dederit SC tria millia in «quitestfîc enim fieri folitum vt équités vel duplex vel triplex donatiuû ac cipercnt,SC duplex Centuriones.Pompcius vitra mille talenta Legatis SC, f^ræfed:is data,non potuit minoris quadringentis SC viginti millibus ar/ genti libris defungi.Fiunt in fumma cum mille talctis quadringenta orto ginta millia pondo,quæ ære noftro duodequinquagies centenis millibus îureorum æftimantur.In fîngula enim pondo denos aurcos numeramus. 'Atq^ in hoc rationénullam habeo centurionatus, ncc auxiliaris militis,ÔC euocati,ÔC prouinciatim collcdi. Appianus Latinus(^vt diximus^fummas App.Ioctw.' ^fgéti non modo incredibiles fed etiâ abfurdas rcfcrt:apud quem legitur, In earn largitioné Pompeium decies fexagies mille talenta impédifle. Ego 3utein fcxdccies interpretem fcripfîfTe puto pro fedecim talentorû millib’, que çre noftro fexies Si nonagies centena millia aureorum dici poilunt.

Hoc donatiuum Pompeianû non modo credibile , fed etia contemnendum ncc memorabile fecerunt ilia que poftea fecuta funt donatiua,ad bella ciui ' lialegioncs au(ftorantia,vt pofthac oftédemus .Nûc vero ti Komani impe/ riimagnitudiné non dico oftéderefed argumétis tantû coniieiendû relin/ quere velim,longus de integro inftaurâdus erit fermo.Plin.lib.vii. detro/ phçis triuphisqj Popeianis ioqucns,ita inquit,Triumphi vero que deduxie Pópeius adtcrtiû Calend.Olt;ftobris,prçfatiohçcfuit, Cum ora maritima aprçdonibus libcraiTetjôC imperium maris Po.Ko.reftituiiret,ex Afîa,Pô/ to,Armenia,Paphlagonia,Cappadocia,Cilicia,Syria Scythis,Iudçis,Al Unis,Iberia infula,Creta,Bafternis,SC fuper hæc de R.egibus Mithridate atcj^Tigranetriumphauit.Summa fummarû inillo gloria fuit, vt ipfein cocione dixit cum de rébus fuis düTererct, Afîam vltima prouinciarû accc piflcjeandétp media patriç reddidifle.Si quis econtrario fîmili modo velit pcrccnferc Cçfaris rcs,qui maior illo apparuit:totû profelt;fto terrarûorbé cnumcrct,quod infinitû efle c^ueniet. Afîam hoc in loco Plinius pro penin Tula Afîç accipit,quod regnû olim Lydiorû didtum eft. Tranquil, in Cæf. Gcflit auté noué annis,quibus cum imperio fuit hçc ferc. Omnem Gallia quæ afaltu Pyrenseo Alpibuslt;j SC monte Gehenna,fluminibus R,heno

ixiriacß pertmebat.Hi'c locus ,vt alia plcraq^ cius audtofis inendofc latmuS fadtus èft .Digna vero oino hifton'a quç in regiç cofpicuo loco fcf^pedalP bus literis profcriberetur,vel in es incidcref^ potius, vt SC principes noftrf mcfnirnïTent^gd fui fît ofFicu,ÔC qui rei argetan'ç apud nos fuma tenêt in^ nocétius SC cautius obirét fua munera in poftcru.Hic cft illc M. Antonius qui Cleopatrç vltime Aegypti reginæ,Phœniciâ,Syria,Cyprû,ÔC Ciliciç bonâparce,ludçâ balfamiferaôôNabatheoçi Arabia in ftupri mcrcedédc/ dit.qui Antigonû Kegé fecuri percuffit. qui expeditioné in Parthos cum centu millibus peditû equitûqj îïifcepit.cui denitp nobilis ilia cœna porte tofî luxus codiéta eft a Cieopatra:in qua cedes feftcrriû.i.duccnta SC quin Mirabiliscœ« quaginta millia aureorû vno ferculo fccundç inéfx cofumpta funt.De bac rc Athençus in quarto Dipnofophiftaru ita propemodu inquit, verbis ex Rhodio Socrate trâfcriptis, qui bellûciuile Cæfaris SC Antonii fcripfît, Cleopatra lu Quû autë Cleopatra obuiâ proceirifTet Antonio in Ciliciam, ibi couiuiû xus inconuis j^egiû opiparûqj inftruxit.in quo aulicû orne inftrumétû aureû crat,gêmis ctiâ cofertû fîngulari vafculariorû opifïcio.Erât etiâ parietes purpureis au reisq? peripetalmatis obtëti.Duodecini igi^* ad hune modum tncliniis có^ ftratis SC inftrudtis, Antoniû ad couiuiû illud Cleopatra, quofdâq priniogt; rû vocauit,quos ei vifumfuit.Ibi Antonio,apparatus magnifïcentiâ cû ftu porcjadmirateirenides Cleopatra,oîa fe illi dono dare refpodit.ôC fubinde in die pofterû cœnaei condixit: ad qua illcpoftridie cû veniflet,con3itatus amicis SC proccribus,eo fplëdore Cleopatra atf^ea opulëtia couiuiû inûî'U xit,vt heftern’ apparatus defpicabilis præ eo videref'.ac nihilo fecius pera éto couiuio omnia idétidé donauitivifenda fane munificétia,cum vnicuilt;5ß couiuarû permitteref torallia SC ledlû in quo accubuiffet,Só vafa aurca prç terea auferrenta vt cuiqjledtifterniocefferat.His padlis fub ingrclTuiii An tonii comités prout dignitate aliqua prçccllebât,ita partim leóticas gefta torias cum feruis le(fticariis,partim equos inftratos argéteis ephippüs rO ferebant. quels omnibus regina eo amplius face prælucétes aflcclas digrc dientibus repræfentauit,!'^ a? Supop nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;avvJ'€r7r»Jo-ca,7rocAip «xovT«, m«’’«

Xojp Twp S’yfjtAoVMpjon ty ■aro/ÄkS Kƒà'r[op J'iaxoo'/x.Ho'aa'a to ô'u/xwoa'iop.sîpîxtri lt;j,avïv(ü T« 'TÇ» T« ^iK^à,icûd TraXip ravra êJ'wjxô'kto. tw» cP «yt/Jiovap h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x«7sxen»xXlvi;, rtî

xvXixioL, xa^wQ Ttaç syw^vcüij tMfi«gt;éçjso,£Kots-(M 4gt;£jap l-n-éTfciè({Jl 'rtti acpoePopjrîs '*lt;' '^1'^ «fouace, toïij xo^i^ôlt;r),TO»(i TCAôolt;n lt;A xarapyujoiQ lt;rK6Vûàç KiKOa'fji.nfiSjJtfQ

lt;ri JÏAa/x-nÏHplt;}gt;o'j.«ç Trfli/agoi^ioTTai; -^aWt.Mirabitur forfan quifpiam quonam modo ducenta millia talcntum vno anno Antonius ex Afîa auferre potue/ rit. Afîam hic intelligere oportet orientale Po.Ro.imperiû: quodquâtum Triumuira^ fucrit ex partitione ilia Triumuirali intelligere licct,quç mihi inftar fuif Kspartitio. fe videtur Homericç regnorû diuifîonis inter louem Neptunum SC Pluto/* ncm.ln ea partitione orhis ad orienté traéfus Antonio,ad Hcfpcriâ Cæfa ri hoc eft Otftauio côceflûs. Vtriufcp aût imperii c5finiû,loniû mare fadû* Lepido Africa ceflit.Ita ditio noftra omniû citra marc loge hodic clariifi^ ma,portiûcula prope dixerim fuit no dico Romani imperii, fed tertiepar/ tis eius.Poftea auté fublato Lepido cû Triûuirat^ ad Duûuiratûrediiffet, quâc^ fucrint Romani imperii vires çftimarc datur ex vtriufc^ copiis .ûqui

dein Aân'aco belle Antonius pcdi'tu centumniilli'a,equi'tu duo ÔÔ vîgjnlt;^ tîfôC naucs bclli'cas non pauçiorcs qui'ngéti's habuit.Et fcx Reges in comi tatu fuo.Cçfar auténaues bcllo aptas ducétas SC qnquaginta,peditu ginta miina,ÔC equi'tû pare Antonio numerû^quo têpore vt diximus Lepi do de medio fublato Antonius ab Euphrate SC Armenia. ad loniû mare SC Illyricû:Cçfar ab Illyrico ad Hcfpcriu oceanû, SC ab occano ad Tyrrhenû Siculûc^ mare:Libyç vero quatu Italiç Galliçq? SC Hifpaniç obieëlû eft ad Hcrculcas colûnas obtinebat. Antoni^ vero a Cyrene ad Aethiopiâ. Ap/ pianus autélib.v.bel.ciuiliû Marcû Antonium inducit Ephefî adGrçcas Afîaticasqj gétes orationé habentê,dicétcmlt;]^ übi duodetriginta legiones efle,quç cum auxiliaribus centu ÖC feptuaginta peditû millia implerét,eq/ tibus no adnumeratis: quas legiones rcliquias efle dicftitabat triû SC qua/ dragîta legionû quas Mutinçhabuiflct cû Cçfare SC Lepido comunes Jtatß cû premia iis reddere opus eflètîSC oriétales populi ira de eo SC Cçfarc me/ riti eflent vt digni maxima multîla videréturiob pecunias Caflïo SC Bru/ to Cæfaris interfed:oribus collatas,fc muldrç eis nomine decé annoru tri/ buta imperare cotinuo perfoluéda,quahdoquidé tot annorum ipfî tributa Bruto SC Caflïo biennio proximo pchtaflcnt.adcxtrcmûc]^ Grçcos SC AG.a ticos multis lachrymis impetrafle vt noucm annoru tributû biénio peribl üerent,fîcq;fad:u vt ÔCpopuK ôiDynaftæ ASç coferrccogcrentur.Duccn ta igitur millia talentu quç Plutarchus cxatfla efle ab Antonio dixit, ex ea collatione fuerût quç vno ÔC altero anno in noué annos indiefta eft.Hçc fu tnanomifmatc noftro ceties SC vicies millies mille aureos valet.Grçcc du/ odccies millenas myriadas diceré: vel centjes SC vicies centenas myriadas aureorû.Hac fumma maioré nullâ(^vt arbitror^diduri fumus vno téporè côgefta.Maiores fûmç in çrario fuifle vidétur vt apparet ex iis quç lib.fu/ periore adnotata funt.Pli.lib.xxxiii.Mefl'ala orator ^didit Antoniû Triu uirû aureis vfum vafîs in oibus obfccenis dcfîderiis pudédo etiam criminc Cleopatrç.Etpauloinferius,Antonius in cotumelia naturæ,vilitatéauro fecitjOp^ ^pferiptione dignû.Idé audor eft luxû tu primû Romanû populû inuafifl'e,quû Afîa deuida eft. Afîa(^inqt^primu deuiéta luxuria mißt in Ita liâ.Siquidé L.Scipio traftulit in triûpho argéti podo millia quadringéta quîquaginta:ôô vaforû aureorû podo centu millia. Anno vrbis côditç quin géteftmo fexagcfîmo quintoîeadem Afîa domita multo etiâ grauius affli/ xit mores jinutiliorqj vidoria ilia hæreditas Attalo Regemortuofuit.Tû cnim hçc emédi Romç in audionibus regiis verecûdia exempta eft, vrbis anno.DC.XXVI. mediis.LVII. annis erudita ciuitatc amare etiâ SC non folû admirari opulentia æterna. Imméfo SC Achaicæ vidoriç mométo ad impellédos mores,quç SC ipfa hoc intcruallo anno vrbis.DC.VIILParthi ca fîgna SC tabulas pidas inuexitmeqd deeflet.pariterq? luxuria nata eft,ÔC Carthago fublata,ita cogruétibus fatis vt liberet ampledi vitià,SC licerec peccare ex dignatione.In quibufda impreflïs libris legif’,ÔC vaforû aurcO/ rû podo ddeéta millia duplicato auri numero.In antiquis oibus podo mil/ le quingéta:adeo fluxa fides eft exemplariûin numeris tradédis, Apud Li/ mille vtrobi^ legitur quod luculcntâ facit diferepatia^in

gbufda antiques mille legit,in aliis pcrnotas fcriptu eft vt ad mille mil lia ambiguu fit.Sic aute inqt Liuius lib.vii.de bel.Maced. Tulit in trium pho vaforu argcnteoru(^oia cclata era0mille podojSC.CCCCXXIIII. an/ rcoru mille pôdo,ÔC.XXIIII.Prçter hçc ctia duo verba in fupradido loco torrupta efte ihtclligo ex obferuatione vetuftç ledlionis. Ncqj em Afia do mita lego fed donata.Scimus cnim Attain R.ege Afîç populû Ro.hærcdê inftituiftc ault;flore Trogo lib.xxxvi.Dcuidta igitur AfiäPli.prius dixit lu xuriâ mififle in Italiâ,quod fuit Antiochi tcporcjpoftea etia donata quod fuit Attalo Rege hærcditate populo Romano relinquente, Parthica autc fîgna corruptum efle fatis fcioîfed quomodo reftituendû fît aifirmare non aufîm.Diceré Corinthiaca,nifîin vetufto partaIcgiflem, vt vitftoria par/ tamintelligamuSjid eft vt parta vidloria ftatuas ôi tabulas inuexeritRo/ mam ex Achaia.Nc^ veto ex Afîaticis tantum tributis Antonius infinita vim auri argentiqj collegit SC prodegitîfed etiam ex hçreditate Cefaris pc cuniâ auertifle traditur.Plutarchus enim audor eft interfedo ftatim Cx/ fare Calpurniii Cçfaris vxorc quatuor millia talentû ad Antoniû tranfpor tanda curafle.Maximam tamcia pecunia Cefarem reliquiife ex fccunda An toniana intelligimustquo in loco Cicero ita inquit,Vbi eft feptics millies fcftertiû quod in tabulis quç funt ad Opis pctebaturîfuncftç quidem illius pecuniæîfcd tarnen fî lis quorum crat non redderetur , quæ nos a tributis poftet vindicare.Tu aute feftertiu quadringenties quod Idibus Martiis de buifti,quonâmodo ante Galéd. Aprilis debere defîiftiC' Et rurfus Philip^v. ■'Ilia vero diftjpatio pecuniæ publicç feréda nullo modo eftîper qua feptics millies falfîs donationibus perferiptionibusqj vertit: vt portento fîmile vi deatur tantam pecunia populi Ro.tam breui tempore perire potuiflc.Pcr/ Petfetibete. feribere Cicero vocat quod lingua noftra regiftrare appellat.Vertit autem pro auertitjputo elle mendofum.Pli.lib.xxxiii.Cçfar primo introituvrbis in ciuili bello fuo ex çrario protulit laterû aurcorû.XXVI.millia,ôô nume ro podo trecétaincc fuit aliis téporib’ Refp.locupletior.Sic èC in impref fîs codicibus ÔC in duobus antiquis lc^’,vt antca didû eft.In vno auté ve/

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nerandçantiquitatis qui in rebus mcis erat,ita Icgitf',Laterû aurcorû.XV*

' Argenteorû.XXXV.innumero.ïis.CCCC.quodego interpreterfef/ iiu f tertiûquadringétiesjLocumauté mutilatumefle in vulgatis cxéplaribus

3 nbsp;nbsp;nbsp;111*^ vetufto coniicio ÔC ex Orofîo hiftorico,qui lib.vi. Ec inquit, Cxfar

Romain venit,negatamqi Ebi ex çrario pecunia fradis foribus inuafît,pro tulitqj ex eo auri pôdo.lIILM.C.XXXV. argéti pôdo prope.DCCCC. numéros tarnen Oroixi corruptos elfe facile ex Piinio côiicimusiôi alioqn quis credat Cçfarem ad bellû ciuile contra Senatum eundem iocupletiffi mum ærariumprimoribusf^vt inquit Plautus)digitis delibafteî'vfqucadco jmmeri per omnia in omnibus audoribus mendofî funt:antiquitatis culpa Imperium cpjæ notarum compendiis nimium gauifa eft. Verum opulentiftimum il/ Augufti. fxculûm, Augufti principatus cxcepit,fub quo principe latiiTime pa/

lt;uifle Romanum imperium demonftrabimus,ÔC priuatim pubiiceq^locu/ pletiiTimû fuifte,Licet poftea Gcrmaniæ populi multi aliiqj ad ardon ver pentes acceflerint,a quibiis principes Romani cognomina fumpferunt»

Strabo emm Grçcus audlor qui R.omç diu verfatuseft Auguftî Tybernc^ têporibus,libro.xvu.cfrca fine ita inquitsTra /St nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aîw amp;jgt;îslw lt;361 ôixs.uSJmç

•Wtt yvufi/jMTaTbjj KftTsx««'»p,a’reWT«çU'^ÇtSPlK/ASlvoijTèç Vt^oTt^ofi «Tf^io^ctç «P «!lt;apamp;jax««pt«TïiwpaTrSp.Quonfâ vcro R.omani,tcrræhabitabilis 0/ ptimâ quâqj rcgioncm ac cclcberrlinâ obtincnt,omncs ante fc populis înigt; pentantes fupergreflï,dûtaxat quoru mcmomnonmus, dignû efle duxi, vt de eorû ftatu breuibus difleramus.Et poft paulû, §p îuçtoTriw ^e/óv Tl ■©«(Tay SX^O'ijlfTsAili! tjS) â'^ûJ TW nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TTS jliVS KOÙ Ta Tcuvai/'©^ ^aKiCWt'Pfl/ t

lt;A' AiSui«} H Kafi’ H^«g •^«Aîût, w5lt;r« ùîyj^aji« èS.M cA' a3i\K aoïKiilûÇ fâp, « AvTrxç-jjçty lt;fiKW(5 ôiKeTo«,§^i.oÎMÇ cA H9i] lt;A âcfwç « xa^ «(«.«g ‘^acAîtt, 'srSif« uVXQfioç 2i27p»EurOpâ tiir ferme omnem tenent,præter earn ei'us partem quç vitra Danubiû pro/ tenditur,ôê eas genres littorales quæ inter R.henû Sgt;C Tanaîm ad oceanum vergunt, Africç auté ora quæ nobis obuerfa cft, omnino cis paret. reliqua autem Africa: vcl egre habitantur,velNomadûmore incoluntur,Simili/ ter ôt Abæ omnis ora que in nos vergit ab eis imperia accipit î nifî bquis Achæorum ÔC Zygorü SC Eniochorû rationcm habendâputat,aut corum regiones in numéro aliquo habendas cenfet, qui ÔC latrocinia exercent èC, Nomadi/m vitam degût. At veto mediterranca SC interiora partim R.oma ni obtinent,partim Parthi,ÔC qui fupra eos funt Barbari feptentrionem SC orienté verfus,vtlndi Baétrii SC Scythæ,inde Arabes SC Acthiopcs,a qui bus R.omam'femper fenlîmaliquid adimût,ditioni fuçadiûgétcs, •A' 5ta 2 -B^al fKavup «wrîç. His vcrbis apparet q latepatucrit imperiû Romanû fub Augufto.Ex fcquétibus auté qualis fucrit ftatus eius,ÔC cuiufmodi im peritandi ratio,rauTng «A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cA

KacAéo'ewnç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•srîfi.irati'tf Syt/xovag ngq lt;plt;,poAo7aQ.ôo‘» «Té Zisg tÂÆâtjca TroZaç,

«I £| xarà lt;81Â(O{V •TiJOü'AÔSo'oUjTftç «A «AóVSsjuo'cM' àu7®î xoT« ZfJt-tùi» àtri tuxl sott Tlt;ï£§ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;fgt;v^ap)('^i Kû(/ îijflç W «vrgt;ÎQ,§7e» [jSjjTbt Hilf« TivAti waiyîïsg wfxis^^ Vniuer

fie autéÇinquiOhuius regionis quç Romanis paret,partim a Regibus te/ uctur,partim Romani ipfî tenent SC prouincias appellat, in quas SC Prxü^ des ÔC Quçilores mittût qui tributa cxigât.In quis tamé liberç quçdâfunt ciuitatcs,quarû nônullç in Romanorû amicitiâ ea lege venerûtmônullis SC ipfîpoftea honoréhabentes libertate eas donauere.Sunt SC Dynaiiç quidâ fubcis,ideft potétatus nomine dominâtcs,ÔC Phylarchi,ideft gcntiûprin cipes,ÔC facerdotia obtinétes,hi quidé ipfî legibus quibufdâfuis viuentes, «lt; æ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a^^on a:Â\«ç,tp «A tu Sit} xûtx«'ajgt; 0 «rtSas-og 2ii6Ta^tp,ï7raæ9 A S to-«

ifîç «TOsT^f'l-tp au7$ -riw -xjObÄtr'o«/ lt;j5) H7£(U,ovî«ç,H9q Kod apZwKg KctrtsH /l« iTiXûi, A«Xi TO-Str«« Tià) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ1!}!) ÔTriiAeljp s«uTS,lt;dù) lt;A tTilfjLa), Prouinciæ vcro

alias aliter ncc femper iifdem finibus diuifx funt.Nunc autem cam diuifîo nis rationcm tenent,quam Cçfar Auguftus arbitratus eft, Siquidé poft^ eiapatria imperii fumma,Ôi pacis belliq? arbitriû perpetuû delata funt, induas parteis vniuerfam ditioncm partitus eft,quarum vnam fîbi, altéra populo attribuit,Et fîbi quidem quæcunçp militari præfîdio egét retinuïr, vtregiones barbaras,SC gentibus nondum fubadis finitimasipopulo auté Mm parté concciTit quæ paci acquiefeens facile fîne præfîdio in olïicio co tuictur.Rurfus vtram(ÿ parté in prouincias coplurcis diftribuit,quaru al/ k iii

tere populi dreunt'quot;. Et paulo inferius enumeratis populi pf ouincns ,in quas populus Cófules vel Prçtores mittebat,ita fubdft, ras lt;/' ^^xî«s sx« rajijSp àlt;; «s (OÎJÎ) -ssbiJ^Trii 7^5 e7ri,ttiXX(rojuSjlf« uvra^K^s avJ'jaS’QS «S A' S^xrKyiKiifamp;ti a$ «ft Î7rgt; wixÀ, »y ßlt;X(riA«q Jï /uvafjLeit, ty /««jxiû« ««év» /xiJi'J'©' âlt;r}p Mai vrîfl«« «a f Alfas auté proumefas Cçfar obtinet,ad quas regédas partfm Cofularcs, partfm Prçtorfos mfttitjfn quafdâctfa Equcftns ordfnfs vfros. Hufus portionis Reges ÔC potétatus SC d.ecârchiç,id eftdecé prfmatus SC funt nûc SC femper alfas fucrût.Ex fâdftflfs forma fmperff Romanf,ÔC velutf incunabula prfn cfpatus monarclîfç ineûtfs habetur,quç mfhf magnopcrc ptfnere vffa funt ad fntellfgenda ratfoné Romanf prfncfpatus .Nullus em audor (^quod me Deratione nbsp;mfnerfm^tâ aperte hçc tradfdft:melfuslt;^ ex ffs Tranqllf loc^fn eodé Aug*

valfdforeSjôi quas annufs magfftratuu fmpcrffs rc'' Aug.gcfta- gf,nec facfle nec tutu erat,fpfc fufcepft:cçtcras Procófulfb^ fortfto pinffît,

SC tarne nonnullas comutauft fnterdû,atlt;f ex vtroep genere plerast^p fæpfus adfft.Vrbfû quafda fœderatas,fed adexftû Ifcétfa prçcfpftes Ifbertateptf uauft.’alfas aut ere alfeno laborantes leuauft,aut terrç motu fubuerfas de/ nuo c5dfdft,aut mérita erga Rép.allegatcs latfnftate vcl cfuftate donauft* Et paulopoft,Régna qbus belli fure potftus eft,prçter pauca,autfffdé quf b^ ademerat reddfdft,aut alfenfgenfs cotrfbuft. Reges foefos etfâ inter fe^ metfpfos necefTftudfnfb^ fûxitmutufsjproptffffmus afffnftatfs cufuflt;jatlt;j amfcftfç cócflfator SC fautor:nec alfter vnfuerfos q mébra partesqjijnpeni curç habuit.Redtoré quolt;^ folftus apponerc çtatc parufs aut mente lapfis donee adolefcerét,aut refîpffcerét,ac plurfmorû Ifberos SC educauft fimwl eu fufs SC fnftftuft.Hatftcnus Trâq.Hfcfdé Auguft^ Aegyptû poft Anto nfû vfdlû SC Cleopatra capta fn prouîcfç forma redegft, vt autftor eft bo.cuf^ etfâ arma Petronfo duce fn Aethfopfâpenetraucrût.Plf.lfb.vfndc Arma^^n Aethfopfa loqués ,Intrauere aût SC co arma Romana dfuf Auguftf téporf/ Æthtopiâpe duce P.Petronfo SC fpfo Equeftrfs ordfnfs pfetfto Aegyptffsîoppfda netraucrunt. jy expugnauft q fola fnuenerat,quo dfeem^ ordfne.Sfc em legendû cû, qq fn oîbus exéplarfbus Icgaf^ no Aegytffs fed Aegypt^ Aethfopfa expugna uft,nô Petronfus Aegyptffs prxfecftus.nota eft hfftorfa ex Strabonc. Ae/ Ifus etfâ Gallus fn Arabia fclfcé Augufto fubéte expedftfonéfumpfît, SC multa fbf oppfda expugnauft. qua tarne no fubegft deceptus a Syltodutc quoda Nabathçoru prfmarfo vfro,quf dfuturna ludffi'eatfone Gallup^f de ferta fruftratus cft,exercftu fnterfm pene confumptoîob qua caufam poftea Syleus ab Augufto fccurf pcufliis eft, vt aueftor eft Strabo Ifb.xvf.Naba thxf tarnen SC Sabæi felfcfs Arabfæ fncolç Romanfs tum parcbät,vtfde audfor eft his verbis ,'n$lt;STOi A vttej lt;jGj «rv^îoeç v«6«Tfluoi,H9Îj c’aScao»

€(«* vï(«.lt;JVTy,Kai npÂvaKiç xaTÎTjêiuçS) » çûj^i.ûu»p tjvéûÔJ. vî?p A' KanSvoi çw^iaioii; ao'i^ VTTHXOÔI.Metropolfs aût Nabathçoru vrbs eft Petra a fîtu locf dflt;fta:doniuit fdem Auguftus partfm dudtu partfm aufpfcffs fufs Cantabrfam, Aquita/ nfam,Pannonfam,Dalmatfam cum lllyrfco omnf. Item Rhetfâ SC Vfndc/ Ifcos ac Salaffos gétes Alpfnas corercuft,ÔC Dacorum fncurfîones, tribus eorû ducfbus cum magna copfa cæfîsxGermanosçp vitra Albfn fluuiû fum mottft,ex quibus Sucuos Sfcambrosç dedentes le traduxft fn Gallfâ, atq^

liber. III. 7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fo.LXXVI.

in ^ximis R,hcno agns collocauftmec vlU gêti fine luftis neceiïarus eau fis bellû intulit.Virtutis auté modcra'tiomslt;^ fama Indos etiâ ac Scythas audi'tu modo cognitos pellcxit ad amicitia eius populilt;j R,o.vitro p Lega tos petendâ.Parthi quoqj Armenia védicâti facile ceflerût,ÔC fîgna milita ria quçM.Crafloademerât,rcpofcéti reddiderunt, obfîdeslt;ÿ infup obtulè rût.In cuius rei memoriafîgnatus eft ille nûmus,cuius fupra mentiô faëla eft.Deni«^ pluribus quondâ de regno cócertatibus,nó nifî ab ipfo eledû cS probauerût.Audtor Trâq.Strabo auté de Syria loques in.xvi.Parthi(^ingt; quiQprimû quidé amicitiâ RomanorucxoptateSjCraflum eos vitro lacef fente bello vlti funt.Nec minoré Ôi ipfî cladé retulerût,cum idé aufî eflent Paçoro î Afîâ cû exercitu miflb. Antoni^ aût hortatorc Armenio vfus ,pro ditus infeliciter ré geflït.Pacori aûtfuccelTor Pbraates vfqueadeo Cæfaris Augufti amicitiç cupidus fuit,vt trophça ei remitteretjquç de CralTo Par thipridé ftatuerat^SC euocato ad colloquiûTitiotûc Syrie pfeélo quatuor ci Icgitimos liberos obfîdes daret,o / Uavop tfjaaTxç -werSrp

« nbsp;nbsp;nbsp;'dût lt;21Aîcu^ 'riù) “TÇos KM-Cac^a^ TOp oiiêfts-ûpjWSJ koIt« 't^ô-KOio. ïstfx-i'ip « gt;(53 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ç»ia.aîup

kviSHo'ctv ^^vcuoijamp;' xaAelt;r«5 ès «rv^oyv tî23V ■pp ÎTrisalavI«, «rujiaç. / ■sscü/ai 'yvxo'îts firtp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Poft Aétiacâ auté viétoriâ quantu opes R,omanæ creucrint

exTrâquilli verbis intelligere licet.Inue(fta(^inqtille)Vrbi Alexandrino triûpho regia gaxa tata copia rernumariç effecit, vtfœnore diminuto plu timû agrorû preciis acceflerit.Senatorû céfum ampliauit,ac pro oélingcn torû milliû fumma duodecies feftertiû taxauit,fuppleuitlt;ÿ nô habentibus« Côgiaria populo frequéter dédit,fed diuerfç fere fummç:modo quadrage.^ Congfana nos,modo tricenos,nônunq ducenos quinquagenosq; nûmosî ac ne mino/ tes quidé pueros prçteriit, quis no nifî ab vndecimo îetatis anno accipere côfucuiiTcnt.Frumétû quoq? in annonç difFicultatib^ fæpc leuifTimo inter/ dunullo precio viriti adméfus eft.Hic fîreputare veli quati cogiariû vnu ducenorû nûmorû coftiterit illi prîcipi,vereor ne fidé detraha hiftoriæ.Le/ gitur aût apud Eufebiû î Chronicis poft triûphû Aétiaeû R,omç céfu aéto ittuéta efle R,omanorû ciuiû quadragies femel cétena ôt fexaginta millia* Domino aût noftrô ia nato ôC adolefcéte Auguftû cû Tyberio qué Ebi in fi liû adoptaucrat,céfum R,omç egiire,ôô inuenifTe capitû Komanorû ter ÔC nonagies cétena feptuaginta mil.Fac igi/C^vt oîa intra fidé ftatuam^vi/ cies cétena millia ciuiû fuifle ad cogiariû noia dantiû,quod ipfum ducenû tantû nûmû fuerit.i.qnquaginta denariorû feu felibræ Komanæî oportuit dccics cétena millia podo argéti cogiariû coftitifle, q3 nos céties cétenis millibus çftimarefolemus.q?fî ducenûqnquagcnû nûmû cogiariû ftatua/ nius,vicies quinqes cétena millia aureorum ad fumma illâ acccdent.Perge porro,ôô fac quadragies cétena millia ciuiû fuifle, ÔC ducéties qnquagies . ' cétenis millib^ id cogiariû ncceflario eftimabis.Dubiûtneflepoteft vtrû côgiariû R,omç tm cómorates acceperint,an oés ciues Romani q ad céfum .noia dabât.Orofîus lib.vi. Auguftû poft legiones in Sicilia a Popeio recc ptas.XXX.millia feruorû dominis reftituifl'e tradittôC quatuor êc quadra XLÏIII.legto ginta legiones ad tutela jmperii p prouincias inftituifle.Traquilr de hoc gyfto, ita fcribit,Ex militarib^copiis legiones ÔC auxilia prouinciatim diftribuit,

ad tutela fuptn SC infcri maris collocauit.Etpoft aliquot vcrfus,(^uic^d aût(^mgt)vbiq^ militu eflet,ad certa ftfpediorû prçmiorûlt;ç formula aftrùi xitÿdefimns pro gradu cuiufcp SC téporib^ militiç SC comodis mfflïonu^nc aut çtate SC luopia poft mîflïoné folicitari ad rcs nouas poffent. vtqj per petuo ac fine diftïcultate fumptus ad tuédos eos profequédosq? fuppeteret, çran'u mflitare eu vclt;fti'galibus noms coftitmt.Strabo lib. xvi.de Beryto loques quç eft in Syria,«uIh xanGirâdamp;x Ùîf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;««Xhlt;Îgt;0h «/Ï Wf ÙV ÇMAWiMp,

(Tuo Ttxy/jLxla}« 'l/fvoiv âyji'nzras nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hçc euerfa a Tryphonc nûc a Ro

mam's reftituta eft,duas legioncs admittés,quas î ea Agrippa collocauit. Ilia eft Berytus Colonia,cuius mcmmit Vlpian^ m Pâdccftis tftulo,Dccc fîbus,m prmcipio. Apud Straboné latmû Barutus vbilt;plegif^: credo,quia fîc hodie vocitaf’.Idem lib.xvn.de Aegypto loquens m prouincia redada, SS itott sya2»2xa,7,Ta7/ji.aT«, «p to tp iffl oiiî) -s^o^ip nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;th

TSTtàH V^ViQi Qlt;rî carffoa ja^cûap, J«ç t« tsoAefT^fii IttÎ L'çm» '? oùfliOTrî«! trvlaïf jcî TOïç TÔvq,Tçài Jï iffl aiuj a^tuü nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ê' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JSç.Copiatu autem milita

rium tres funt legiones,quarû vna m vrbe collocata,reliquç duç per regio nem difpofîtç.Et prçter bas noué cohortes R,omanç,tcrnç m vrbc,ternçin h'nibus Acthiopiæ ad Syenéprolocorû prxfîdiotôC tres p rcgioné fparfç, SC l'nfup tres eqtum turinæ opportunis locis difpofît.x. Libro auté quarto In mendone Britaniæ pacatâ illâ prouincia vna tantû Icgione contincrim officio dicit,ôC paruo equitatu,TÎjXâxgt;s’lt;jp /tel' y/ ïvSi ra.y/JiOi'wç «v xai (“inriH» 2»ôi;. Li.hi.de Hifpani'aloqués,Betica(^mqt^plebi attn'buta cft,adquâPrx tor mittiV,qUi Legatû habet SC Quçftoré,'X«p 'n^ta-eamp;nlwp n lt;Slt; ra/ûw, Et poft aliquâto,ii ZotTr« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;ƒ fâ» « TrAésK,^ J6xƒ^aQ iiv T» Îf7ra2x$ ^yt/xovi SJotiW

71070p TjiSï TBV T«7^iaTup,R,cnqua aût Ibcriç pars(^hçc auté eft plun'ma) a Con fulari viro régit'’memorabilé exercitû habente, ad très circiter legioncs* Verum hçc SC alla eGrçci's auéloribus ci'tata ÔC græcc pleruntp ÔC latme in hos velud comcntan'os recódition's andqui'tatis referenda elfe du» SC perfcribèdâ . Nam eu id no effe diffentaneû generi feriptionis arbitrabar, turn verofî latina a mcfatfta tantûmodo proferré,veritus fum ne rcrû pene incredibilium,fïdélecftoribus parum certâ faceré,vt mihi interprétés plu? rimi nue faciût, poftq pœnitere me cœpit multorû, puderetp quod corum teftimoniis incofulta fecuritate ÔCpene inerti vfus effem: qua etiara SC ipfi vfî funt quçlibct cxéplaria incxplorato fequédo.Sin grçca tantû verba pro teftimonio protuliffem,non cóténenda parte reru enarratarû maximapargt; té leélorû fraudauiflem.Verû Romanaru legionûin Germam'ano medioK* cres fuiffe copias oportuit,cû Traquillus dicat Variû eu tribus legionib^ ÔCauxilIis in Germania cçfum.VndeVariana clades dIéla.Dequa Pll.in vii.Iuxta hçc SC Variana clades,ôi maieftatis élus fœda fuggillatio.Stra/ bo in Cherufeis hoc côtigiffe tradit.Ex fupradiélis auté côieélura facien-* da in vniuerfam Ro.imperii amplitudiné.Huic pricipi Reges amici SC fo, cil populi Ro.fînguli i fuo qfq^ regno Cçfareas vrbes codiderut, vt audor eft Tranq.ôC cundi lîmul ædé louis OlympicI Athenis antiqtus incohata perficcre commimi fumptu dcftinaucrunt,gcnioq; eius dedicare,ac fæpe rc gnis reiidis,nô Romx modo,fed prouincias peragrâti quotidiana offida

togati,ac fine regiôïnfignî more clientu prçflitcrût.Quo quid poflet hogt; norlficetius hominf cótrngcrc no videOfU reb^ gdehuraanfs.Adcxtremu ipfemories Iegaufc.po.R.o. quadringeties,tn'bubus tricics quinquies, id Teftament3 eft vnicuiqj tribui cetena fefterda (^quinqj ein Si triginta tribus eraic mançjvt ex Cicerone noui'mus de lege Agraria cotra RullQPrætorianis tnih'tibus fingula millia numujcohortib^ vrbanis quingcnos,legionariis trcccnos numos. Qua fumma reprçfentari mflït, na ÔC confifcata femper rcpofîtâq? habucraCi Reliqua legata varie dedir,,pduxitqi quçda ad vicies feflertiujquibus foluendis annuu die bniit.nec plus peruéturû ad hæredes fuos q millies Si quingenties profefTus^quis.xx.proximis annis quaterde^ des millics exteftamentis amicorupcrcepiflet. quodpene omne eu duob^ paternis patrimoniis,cçtcrifqj hçreditadb^ in R,emp. abfümpfiflc, auëtor Tranq.Dixiraus fupra audtoritate Orofîi quatuor ÔC quadraginta lcgiogt; nibus Auguftum ré Romanâ tucri inftituiircp'dqj argumentis baud lcuigt; bus credendû eHe collegimus. Si plenç igitur legiones fuerût,id eft denis cohortibus confiantes, quarû prima millcnaria, reliquç quingenaric efle folebât,prçter equitu alas,quâtunumerû hominû in tot legionibus fuifle dicemus i Nâ cas non plenas fuifTe fub mortem Augufii Chrifio domino nofiro recens e virgine nato credibile no efi,cû omnia pene pacata efl'enr,

in locû demortuorû fuccéturiari facile pojfTetîprçfertim fub co principe qui rem militate feueriiTime rexit,ÔC copiaru militariû breuiariû,quod Sii pydaciû dicitur,apud fefe habuifTe dicitur.Sed fuerint fane legiones qua tuor SC quadraginta,nô iufiç plençq;, fed quaternû tatû milliû lîngule, vt Içgionarioç: peditû cétû SC feptuaginta fcx millia fuerint, vt trecenos num mos fînguli acccperint,hçrcdibus hoc legatû centû SC triginta duob^ mil libus pondo argéti fictit, hoc efi trcdccies cétenis ac viginti millibus augt; xcorû.Quibus fi nûc addamus prçtorianas SC vrbanas cohortes SC equitagt; tû,ncfcio q magna fumma acceffura fit. Legatu auté populo SC tribubus fadû paulominus vndecies cétenis millibus valet. quod ad hçredes per** ucnit,tricies fepties cétenis SC quinquaginta millibus æfiimari debet . In varia legata nô dubito ingété fumma abfumptâ:pter congiaria auté qux fupra rctulimus in vita fçpc dcdiiTe (^nâ frumétationcs ternas in anno qua ternoru méfiû,nc plebs ftumétâdi caufa ab vrbe SC negociis auocaretuf ex asrario publico infiitutas elFe exifiimo^ pxçtcr largitioncs inqua ia diétas etiâ Opera publica plurima SC magnifica extruxit,in qb^priuatas q^priafq; opctapubli« opes abfumpfiiTe fe elogio vltimo tefiatus efi . Exhis prçcipua funtforu nbsp;nbsp;ab Augu«

cu æde Martis vltoris in honoré confeéti Pharfalici belli ob vltioné cçdis Cçfarianç fufcepti,quo nomine etiâ numus pcrculTus vifitur. Aedes tonägt; tis louis in Capitolio. templu Apollinis ca parte Palatinç domus excita-* tu,qua fulmine iéfam defîderari a deo Arufpices pronûciarât.addita porgt; ticus cû bibliotheca Latina Grçcalt;^, quo loco iam fenior fçpe etiâ Sena-* tum habult,decuriascç iudicû recognouit. Quædâ etiâ opera fub nomine alieno nepotû fcilicet SC vxoris fororisq? fccit, vt porticû bafîlicam«^ Lucii SC Caü.ItemPorticus Liuix SC O(ftauix,thcatrumcß Marcelli. fed SC ex** teros principes viros , vt profacultate quifqj vel monumentis vel nouis

vel rcfeclis 8ê excultis Vrbem adornarét,adhortatxis cft,multalt;5ß a multis cxtrudra funt,ßcut a Martio Phili'ppo ædes Herculis,Mufarû, a L.Cornî ficioædes Dianæ,ab Afînio Pollione atn'û Libertatfs, a Munacio Planco çdes Saturni,a Cornelio Balbo theatrû,a Statilio Tauro Amphitheatrû, a Marco vero Agrippa coplura egregia.Idéprinceps aduerfus incédia excubias nod:urnasvigili'asc^c5niétus eft.adcoerccndasmûdationes ,aP ueû Tyberis laxauit,ac repurgauit, copletû olim ruderibus SC ædificioru prolaplîonib^ coarAatu.Quo autefacili^ vnditç Vrbs adi're€’,defûptafîbi Flammia via Arimmo ten^ mum'éda, rcliquas triûphali'b^ viris ex manu/ biali pecunia fternêdas diftn'bui't.Ædes facras vetuftate collapfas,autfn/ cédio abfumptas refecit,eafc]p SC esteras opulétiinmis doms adomauit,vt pote q in cella Capitoli'm louis fexdeci'm iniUia podo auri gêmastj SC mar garitas quingéties feftertiu vna donatione cotulcritîquç oîa audrore Trâ quillo nouimus.Sexdecnn millia pondo auri æftimationenoftra Cquç cft cctû duodccim aureoçt SC femifTis in fîngula podo) duodeuici'es centena aureoçi millia valét.SC quingéties feftertiû duodecies cctena SC quinquagt; ginta nn'llia fît fumtna huius donationis tricies centena SC quinquaginta millia aureoru.Cû hçc SC multoplura feciflet, paulominus ^vt diximus) quadragies cétena millia hçredibus reliqui't:cû tâta etiâ Icgata rcli'qucrit, Cû intérim (quot;qd mireris) æranu publicû no attigerit. qdno fuû (yt pl^ riqj fequétiû principû) fed populi efle yoluit.Tria etn volumina cû tefta/ meto fuo reliquit. vnû in quo madata de funerc fuo coplexus eftî altcfum indicé rcrû a fe geftaruîtertiû breuiariû totius imperii: quâtû militû fub lîgnis vbicp effetjquâtûpecuniçin ærario SC fïfcis,ÔCveéligalioç« refîduis, SC eorû feruorû libertorûiç nomina a quibus ratio exigi pofTct, vtaitdor eft Trâquillus.Hic nefeias vtrû magis mirere,potentiâne SC opulétiâ R.o mani imperii bac ætate inauditâ SC incredibilé,anprincipis frugalitaté SC dîUgctiàî qui tâta opera efficcrc,tot fumptus tolerate, tâtistÿ fummis ûan potuerit.Spartianus auétor eft Hadrianû , anteq AntoninûPiû adgt; optaflct,Ceioniû Comodû adoptafletob cuius adoptionem Circéfes ludos dedit,ô£ donatiuû populo ac militib^.Qué Cofulé defîgnatû cûmin^ fanû videret,fçpiirimc di(ftitabat,In caducû parieté nos inclinauimus,6t perdis dimus quater millies feftertiû qd populo SC militib^ adoptionc Comodi dcdimus.Hçc fumma a nobis centies cétena millia aureû noftrorûæftmia tur.Is princeps cû magnificétifTimus videri vellet, SC a nullo magnifice^ tia fuperari,cû Phrafmcni IberorûR,egiigétiadona dediflet, SCip^e vicif fîm ab eo vifenda accepiflet, SC inter alia auratas chlamydcs,fpfc irridédis cius R.cgis donis, trecétos noxios cû auratis itidé chlamydibus in arena mifîtcûferis depugnaturos: aut a feris laniandos. Idé Spartianus alio li/ bro de fupradiéio Comodo loqués, qui Aelius Verus poft adoptioné di^* (ftus eft. Pro eius (^inquit^ odoptione infinitâ pecuniâ populo Ä militib^ Hadrianus dédit. fed cûcû videret homo argutior çgerrimæ valitudinis ita vt fcutûfolidius iaétare non poflctjdixiffe fertur,Tcr millies perdidi mus quodcxercituipopuloiçpro eo depédimus.Sed quater(^vt arbitror) hie vt fupta legendum eft »Quin SC illud mirari magnopere quis pofrit,q»

Auguftus teftaméco fuo inferuit,Se viginti annis proximis quaterdecies ' milfies teftamétis amicoçipercepiflc: qua fummâ no minoré quinquics ÔC - tricies cétenis myriadibus aureoçi coronatoçi efle exiftimo. hoc eft trecé-* tics,ÔC quinquagies cétenis millib^.Hçc em SC huiufcemodi credi no pof* funt ab iis qui Romanoru opes publicas priuatasq? animo no coceperunt* Quotus auté quift]^ intra annos oéfingétos cocepifTe dici poteftfMulta ia diximus deCralTojde Pôpeio,dc Cçfare,ôi aliis permultis qui ciuile fafti»* giu no excefTerût. Vidimus etiâqbus Romanoru viéloriis luxuria Afia»* tica admüTa fît in Vrbé SC ItalîÛ.Plî.igii' li.xxxiii.de copia argéti loqués ita inqtjScimus leéfos mulieru iapridé totos operiri argento, SC triclinia quçda,quibus argétu addidifle prim^ tradit'’Pollio Eques Roman^,n5 vC operiret aut deliaca Cpccîe faceret,fedpunica.Idé SC aureos fecit.Nec mut to poft argétei deliacos imitati funt.quç oia expiauit bellû ciuileSyllanu. paulo eihante hçcfaéla funt.Lancefip cétenis libris argéti, quas tûc fup quingétas numero Rome fuifle co ft at, multos q^ ob eas ^fcriptos dólo co cupifcétiu.Erubefcat annales q bellû talib^vitiis imputauere.Noftra çtas fordor fuit Claudii principatu.Seruus ei^Drufîllanus nomineRotûdus,

difpéfator Hifpaniç ci'tenoris,qumquagcnana lancé habtut,cui fabricant dç ofFicina prias exædificata fuerat,ÔC comités ei^ oéli'ngétas qnquaginta oélo li'brarû. Quinquagcnanam in oîbus bbns legi'é'/ed tn quingenarfa iego. fenfus cmomni'no l'ta pofcit.Idé,Delphinos qnis millîbus feftcrtiû inli'bras emptosC.Gracchus habuit.L.vero Crafliis orator duos feyphos Menton's arti'hci's manucçlatos feftcrtii's cétû. Confeflus th eft nûq fe ns vti ^pter verccûdi'â aufum,Si'cut eudé fex millibus feftcrti'û l'n libras vafa ciîipta habui'fTc. Sefterti'a cétû,duobus millibus ÔC quingétis aureis a nogt; bis æftimatur.Magnified auté æftimatricécçlaturç ea ætaté efie oportet, lt;luæ vafa celatain fîngulas libras fenis feftertiis cmeret,idcft centenis ÔC quinquagenis aureis noftris.Idé lib.xxxvi.de luxuria R,omanarû ædiu lo«* quitur,quâ repente inuafifte Vrbé fîgnificare volens, Parua funt (^inquit) cûlt;fta quçdixim^, omnia vni coparâda miraculo anteq noua attingam. M.Lepido,Q»Catulo Coss. vtcoftat inter diligétiflïmos auélores doin^ pulchrior no fuit Romç q Lepidi ipfîus î At hercule intra annos.xxxv.ea dé cctelîmu loch no obtinuit.Coputet nûc in hac æftimatione q volet mar-lt; îîiorumole,opera pi(ftorû,impédia regalia, ÔC cû pulcherrima laudatifiï'' ï^aq? certâtes cétu domos ,pofteaq? eas ab innumerabilibus aliis in hûc die vidas.Idclib.xvii.Nobiliffimarû gétiû ambo CraiTus atq; Domitius Cé furapoft Cófulatu fimul geflere^anno côditç Vrbis fexcétefîmo fexagcfî** luo fecûdo,frequenté iurgiis ^pter düTimilitudinc moru.Tunc C.Domi'* tins vt erat vehemés natura,preterca accéfus odio,qd ex æmulatione auigt; diflïmû eft,grauiter increpuit tâti Cenforé habitare, pro domo eins miP lia numorû idétidé promittens »At Crailus vt præfens ingenio femper ÔC faceto lepore folers,c5ccdcre fc refpodit exceptis fex arborib^» At ne vno qdédenario fî adimerétur,empta voléte Domitio, Graflus, Vtrü ne igifquot; ego fum ^inquit) quçfo Domiti exéplo graui,ÔC ab ipfa Cenfura mea no»* taadus,qQi in domo quae mihi hæreditatc obuenit comiter habitem^ an t«

qui fcx arbores æfilmes f Eç fucre lotf,patula ramorû opacitatc lafcfuaè» ValerP Kb.ix.Cn.DomitiuSjL.CrafTo Collcgçfuo altcrcatioc orra obic cft qgt; colûnas Hymetfas in porticu dom^ haberet : que quû cotinuo CraC* fus quâti ipfc domû fuâ acftimarct,intcrrogaret,atlt;p vt rcfponditfcxagics fcftcrtiOjQuo ergof^inqt^minoris fore æ filmas fî decé arbufculas indefuc cideroî' Ipfc tricies feflcrtio,inqt Domitius. Tue ait CraiTus, Vter nbsp;nbsp;nbsp;lu

xuriofîor cftîego ne qui decé colûnas cétû millibus nûmû cmi,au tu q dccc arbufcularû vmbram tricies fcflcrtiû fumma compefas i Tricies fcftcrtiû Omnibonus pro.XXX.feftcrtiis intellcxit cû aperte fenfus refragcif » Ex Plf.l'xnjsrdH bis verbis Valcrii intclb'gimus numerû in Pb'nio deeffe. Valcri^ cm ante tuendiw. Pli.fuit.In antiquiflïmo codicc Ec feriptû inucni,Pro domo eius bs ^mit/ tés.qd Hgtijßcat feftertium. fed numerus deeft,quc numerû cû librarii vcl emédatores no pcrcipcrêt,millia nûmorû fubidcrût.In codé codicc né con ccdcrc fedaddiccre lcgitur,qd mihi placuit.Verûeas colûnas Hymetias Pli.lib.xxxvi.duob’ iti locis no decé fed fcx fuiflc dicit.Qj, fî dom’ Craflï fcxagi'es fcftcrtiû æftimata fuit ab inimico j ita vt ne tati qdé CraiTus adgt; diccre voluerit,quin arbores inde tollcrct,quid exiftimabim^ de abis quJP poftca faélçfuerûtî'Siquidé L. CraiTus æqualis Q^.Catuli fuit, cui’ paulo ante metio faéla eft ex Plinio.Hoc aût ex verbis Plinü intclligim^in codé xvii.CraiTusQ'nqt) orator fuit in primis nominis Romani,domus ci ma*' magnifïca , fed aliquato pftatior in codé Palatio nbsp;nbsp;nbsp;Catuli q Cimbros cû

Mario fudit.multo veto pulchcrrima cofenfu omniû ætate ca in colle Vi*' minali C.Aquilii Eqtis Romani,clarioris ctiâ tû iuris ciuibs feieda, cû tn obicéta CraiTo fua cft. Haétenus Pli. Si ergo CraiTus Céfor ipfc cetu ôi quinquaginta millib^aurcoçi noftroçî habitauit (tâti cm fcxagics fefter tiû ciTe dico) ncc tn pulchcrrima tû habuit,ÔC quç tûc pulchcrrima dom’ fuit Romç,poft.XXXV.annos centefîmapulchritudinis nota nonobtinuit, quâtâ magm'ficétiâ çdiû Romanarû luxuriç téporcconcipiemus,cû nulla iam Céfura timeretur f Is cm eft CraiTus Dialogis Ciccrom's de Oratorc nobilitatus,qué Cicero meminüTe potuit non vidiiTe,ÔC qui vafaargentea fenis feftertiis in libras empta habuit. Plutarchus in Mario, de domo vcl prxtorio Marii loquens,circa Mifcnum,ad voluptatem ctiam effœminata côdito,Hâc ('inquiQ domû Cornelia fertur quinlt;ÿ ÔC feptuagita drachma ru millibus cmiiTe.TouTit« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnfa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«ajiaflöj. Poftca tepo

rc non admodû multo interlapfo Lucius Lucullus hac eâdcm quingentis drachmarû millibus emit ÔC ducentis prçterea . jßw« «ft fe Trâvt

AÆKoJSîkoç œifâTûK /Lupa/cjp ‘arevT/xovreC amp;nbsp;Aaxotfiwp. ÎjTm TOjçtMÇ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* vAuIî/

vfqucadeo cclcritcr luxuria excurrit. Pofterior fumma quinquaginta millibus aurcorû coronatoçf valuit ÔC paulo plus,cû prior nô maior fuerit fcptémill.ôC quinquctis.Ciccro auté no minoris quinquaginta millibus CMorntis. aurcoçccoronatoijzhabitauit.Gellius lib.xi. Cicero cû emere vclletinPa/ latio domû,6£ pecunia in prçfens no haberet,a Publie Sylla qui turn reus erat mutuo fcftcrtiû vicies tacite acccpit.Ea rcs tn priufq cmerct pdita in vulgus exiuit, obicélumtÿ ci cft q» pccuniam domus emendæ caufa a reo acccpiflct, Tum Cicero inopinata opprobrationcpermotus, acccpüTcfc

ac domu qiioq^ fectnpturû negauit,Atlt;^ adeo Q'nquit^ vêtu ût accepîiTc me pccuniâ G. domû emero.Sed cû poftea cmifTctjÔê hoc médaciû in Seiia»* lu Cl ah inimicis obnceretut^nGt fans^attp inter ridédû, Ignorati's O'nqt^) mendiiuit.' prudétis SiC cauti patrifFa. elTe qd emcre velit,cmpturû fefc negate ,pptct copetitores emptioiusC* Hadtenus Gel.Tati auté xftimatâfui'fle Senatus etiä dccreto Ciceto ipfc tefti's eft fcribens ad Atticû Iib. iiu. ÔC, de cuentu afti'oms eius loques qua pro domo fua habuit, quç hodie inter alias ora-^ tiones extat.Secuta eft (^inquit^ cótétio de domo. dixim^ apud Pótihccs, alt;ta res eft accurate a nobis.et fi vnq in di'cedo fuimus ali'quid, tu ^felt;to doloris magni'tudo vim quada nobis dicedi dcdit.Senatufconful.fadlu cfl id quod ad te mifi. nobis fuperficie xdiu Confules de colilii fentétia æftilt; marût feftcrtiû vicies,cetera in rc valde libcraliter.Tufculana villa quin.^ gétis millibuSjFormianû feftcr.ducétis quinquaginta millibus. que æfti-** matio no modo veheméter ab optimo quo(p,fedetiâ a plcbe rcprehéditur* Dices quid caufç fuit ( Dicût illi quide pudorémeû,q. neq;negarim,neq5 vchemétius poflularim.Sed no eft id,Na hoc quidé etiâ profuiiTet. Verû udé mi Titc Pôponi,iidé inquâ illi quos nç tu quide ignoras,q mihi pcngt; nasinciderât,nolûtcafdé renafci.His verbis apparet domus fupetfi'ciévi** eies feftertiû Ciceroni æftimatâ,ctiâ ab iis hominibus q Cicerone crefcere îiolcbant. Ea auté æftimatio faéta eft ^pter P,Clodiij,qui plebifcito obti.** iiucrat cû Tribunus plcbis effet vt Cicero in exiliû pelîcrctur,6C bona ei’ publicarcntur: quofacfto difturbada ædifiçia Si adfolû diruenda curauit. Çiçero auté rcuerfus obtinuit vtpublice dânûillud farciretur.Huic æfti-* mationi hdé facit Saluftius in Inucéliua oratione quâ in Cicerone habuit Eis verbis , Domûipfam tua vi ÔC rapinis funcftam tibi ae tuis coparafti, videlicet vt nos comonefacias q couerfa rcfpubliça fît, eu in ea domo habi taris homo flagitiofîffime,quç P.Cr^affi viri clariffimi fuit.Et poft paulû fta fubdit,Sed vt opinor ilia te magi^,çxtollût,quçpoft Confulatum cum Vxore de republica côfuluifti. eu legis Plauciç indicia domi faeiebatis, ex coniuratis alios pecuniç côdcmnabas;,cû tibi alius Tufçulanagt;alius Pom-* peiana villam ædificabat,alius domû emebat .Qui veto nihil poterat, hic état calûm'ç proximus . hic oppugnatû domû tua vencrat,aut infîdias Se/quot; natui fecerat.dcniqj de co tibi côpettô crat).Quç fîitibi falfa obiicio,redde rationéquatû patrimonii acceperis,quidtibi litibus accreuerit,qua ex pe cunia domû paraueris, Tufculanû fiC Pôpcianû infinito fûptu exxdifîcaue rist aut fî rctices,cui dubium poteft effe quinopulétia ifta ex fanguine ÔC miferiis ciuiû parauerisÆx hisverbis fatis apparet vicies feftçjtiû magna pecunia fuiffc,ncc immerito Ciceroné conqueftû apud Atticû, q» Tufcugt; lanû fuû ædifîciû quingétis feftertiis æftimatûcffet,q nos duodecimmik lia ÔC quingétos aureos effe dicimus . Saluftius cm infinito fumptu ædifigt;* catû elfeobiecit. Blonduslib.ix.R,omçtriûphâtis,inquolibi‘o vrbis R,ogt; tnç ffomanorûrp mangnificétiâ diligéter magis q doélé oftediffe videtur, ait obferuaffe in EpiftoEs Ciceronis^Ciceroné villas duodeufgiuti nunicgt; rohabuiffcpinqucis prçcipuas TufculanâjEorrnian^jAtpm^te, Ancani/

ÔC Pépcianâ.quas tamé cû fîmul poffediffç i|5 cr,e4*^^i^P‘^ ipfcBlôdws

mat.Ciccro m Orationc pro M.Celio,Sumptus vm’ gcncris obiedtus cft habitat!onis .XXX.millib’ dixiftis cu habitarc.Ex hoe loco coiicipoteft magna ciTe pecunia.XXX.fcftcrtiaï 8C ptcrea exéplu habcm’ quati dom’ locarctur anniuerfaria merccdc.XXX.fcftcrtia ego feptingetos quinqua/ ginta aureos no ft ros efle dico.Ipfc in Orationc» domo fua quoda in loco ita inqt,Nihil crat latu de met nó adefTc era iaJuis,nó citatus afhierâterâ etia tuo iudicio ciuis incolumis,cuius domus in palatio,villa in Tufcula«* no,altcra ad alteru Cófulé trafFcrebaturtScnatus C6fulcsvocabat,colûnç marmorcçex çdibus meis infpeclatc populo R,o.ad foceru Cófulis porta* batur.Sed emédadus locus in quinto Epiftolarü,vbi ad P. Seftiü fcribés^ ita inqt, Ego tua gratulationecomotus qd ad me pridé fcripferas veile te bene cue ni re qd de GraiTo dorau emiflcm.Emiea ipfam domu milh'b’ nu* mû.XXXV.aliquâto poft tua gratulationé. Itac^ nûc me feito tâtu habe* re æris alicni vt cupiâ coiurare ft quifq recipiat.Huiufcemodi méda cft ûi Xl.in epiftola Decimi Bruti ad Ciceronc,Gum ad Rêp.liberadam acceffi mihi fuit fcftertiû quatuor millibus amplius, fepte legionû numerû alo, qua difficultate tu arbitrate.Verû illic tricies quinquies fcftertiû legédu puto.Si em fupficics vicies xilimstn cft,potuit area quindecies addcrc ad preciû.Huiufmodi ædiheia dânofa ambitionc exçdifi'cata copellas Saluft* in Catil.ita inqt, Operçpreciûeft cû domos at(j villas cognouerit invr* biû modû xdificatas, vifere tépla dcorû qux noftri maiores rcligiofilfi«w mortales feccre.Cicerone aût tati domû emere potuifle argumetum cft qd ipfe in fecûda Antonianadicit,Hçrcditatc mihi negafti obuenifte, vti nâ hoc tuû verû crime effet.Ego cm aplius fcftertiû ducétics acceptu hçre ditatibus rettuli. in hoc gencre fateor feliciorem cfTctc. me nemonifi amicus fecit hçrcdé,vtcû illo comodo qd erat, animi qdâ dolor iugeref* î te is que nunq vidifti L. R.ubriüs Caftïnas fecit hçrcdé.Quib’vcrbis An tom'û vt tcftamétariû ridicule mordet. Quata aût fît pecunia ducétics fcf* tertiû ex co côiiciédû relîquif’, qgt; Cornelius Nepos in vita Póponü Attici fcribit his vcrbis,Habebat auûculû Cçciliû Eqté R.o.familiaréb» Lueul lijdiuitéjdifFiciUima natura, cui’ fîc afperitaté vcrit’ eft,vt quénemofcr* re pofletjhui’ fîne oflfenfîonc rctinucrit beneuolétia.Quo fadlo tulit piëta tis frult;ftû.Cçcilius cm moriés tcftaméto adóptauit eü,fecit(^ hçrcdccxdo drâtc.Ex qua hçrcditatc accepit circiter céties fcftertiû. Et infra, Cû tâta inqt,pecuniçfalt;ftaeirct accciiio, nihil de quotidiano viéfu mutauft.nihil de vitçc5fuetiidinc:tâtalt;]^vfus cft moderatiôc,vt neqj î fcftertiû vicies qd a pâtre acccpat,paru fc fplcdidc gcflerit,nc(j i fcftertiû céties afflucti’ vixe rit q iftitucrat,pari(^faftigio ftetcritî vtralt;ç for tuna inullos habucrithor tos,nullâ fuburbanâ aut maritima fûptuofam villa; nelt;ç in Italiapter Ar déatinû Nométanû rufticû pdiû. oislt;^ ci’ pecuniç reddit’ coftabat î Epi roticis SC vrbanis pofTeiTionib’ ; ex quo cognofei pot eû vfum pecuniç nó magnitudine,fed ratioemetiri folitû. Hic cft Poponius Attic’ Ciccronis familiariirim’,ita vt Quintus frater ci charior nó fuerit,cui rci (vt eiufdc Comelii verbis loquar^indicio funt volumina multa cpiftolarû aCôfula* tu dus vf^ ad extremû tépus ad Atticû miirarû.Qug qui Icgerit nó mul*

tu dcfîderabit Kiftoriacotexta corû têpofu.Q^tu Cicerom fn omnibus cfus penculfs fîngularé fidé prçbuit.Cui ex patria fugienti fcftertia ducenta ôC quinquaginta donaui't,q nos fexmi'llibus SC ducétis qui'nquaginta aurei's noftris æftimam’. Ex pdidlis luculétû mihi documétû fumi pofie vifû cft ad ea q agiinus intclligéda.Sl em Eques R.o.fplédide vfxit in vicies fefter tîûji'ta vt in pdi'oçi tatû frudtu no etfâ fœnore redditû pccum'ç cofti'tueret, oportet omnino magna fuifle pecunia vicies feftertiû,prçfertim cu is vna donatione m Cicerone tâta pecunia cótulerit.Eodé pertinet id qd ab eode aueftore di'ció Nee id Onqt3ptcribo,qq leue vifum i'n' puté.Cu in prfmis lautus ciTct Eques R,o. SC nó paru liberali'ter domu fua ofm ordinu hoies inuitarctï fcimus nó amplius q terna millia xri's perçque in fîngulos mégt;* fes ex ephemeride eu expéfum fûptui ferre foli'tu . Atq? hoc nó auditû fed cognitû pdi'camus. fæpe em q^pter fami'lian'tate domefticis reb’ interfuî^ mus.Terna millia æris,millenos ac ducenos fefterti'os nûmos valet.i.ære noftro tn'gmta aureos.Sic m dies fîngulos Pôpom'us aureû vnû noftrû m fûptu domeftico impédebat. q3 mtelligo de pulmetario fuptu:quippe ele gâs illefuifle didT,ctfînô magnifïcus:fpledidus,ctfî nó fûptuofus . Vfus cft cm (^vt inqt idé Cornelius) familia,fî vtilitate iudicâdû cft, optima î fî forma,vix mcdiocri.Nâ^inea erat pueri literatiflïmi anagnoftç, optimi plurimi librarii,vt ne pediflcquus qde quifq cflet q nó vtruqj hoiû pul ehre facerepoflct.Pari modo artifices ceteri quos cultus domefticus defîgt; derat apprime boni. Anagnoftas Corneli^appcllat pueros legêdi petites, quibus Poponius fuper côuiuiû vtebatur,vt pleriq? Romanorum. Nemo Çinqt)in eP côuiuio aliud acroama q anagnoften audiuit. Veru ex fupra didis apparet fruduofam Ciceroni atq? ctiâ aurifera eloqueriâ fuifle: oés cni artes olim magno eu fplédore cxercebâtur . Nó omittedû illud q3 cagt; put amputatu pareti eloquetiç Romanç,decies feftertiu ab Antonio Triu üiro xftimatû eft,id eft quinq? SC viginti millib^ aureoçinoftroçc. Audore cin Appianû habemus in.IIll.Ciuiliu bel.qui duceta SC qnquaginta millia drachmaru Popilio Lçnç pro capite Ciceronis Antoniu dedille fcripfît , Tâti caput eloquétiç ab inimico æflimatu eft.Dixim^ fupra Ifocraté dice dl prçccptote orationé vna talétis viginti vendidifl'e. Theôbrotû medicu, Antiochû regé ralentis cétû fanafle. Apellempidoré fed literarû pcritû Alcxâdrû regé viginti auri talentis pinxifle : quâti hodie ducatus nó me«* diocris emi poflït.Singula em taléta auri nó minus fenis millib^feptinge nis SC quinquagenis folatis noftris valuerut. Ariftotelcs Speufîppi paucu los libres trib^ talétis emit,vt auétor eft Gel. Quâti igif'emptos exiftp manius libres Ariftotclis SC Theophrafti,quos Strabo lib.xiii.ab Appel licone Teio,magno argente redéptos efle tradidit, tineis iâ SC fîtu corru^ ptos,vtqiâdiu in terra obruti fuerât.Plinius auunculus Collèétanea fua quadringétis feftertiis védere noluit,vt auélor eft Plin.Iunior lib.iii.Epi-* ftolarujlus verbis ,Perire em omne tép^arbitraba€’ q3 ftudiis nó imptircif » Hac intétione tot ifta volumina peregit,elelt;ftorûlt;ç cômétarios .C.X.mihi reliqt,opifthographos qdé SC minutiffime feriptos . qua ratione multipli catur hic numer^.Referebat ipfe potuifle fe cû qicuraret in Hifpania ven«*

dcre hos cometados Largio Licinio.CCCC.mîlKbus numû.Et tue aliqui to pauciores erât.Qufs nûc regû emerc bibliotheca cofcrtiflïmâ decc ault;^ reorû millibus velidquati a Plmio ciuis vnus pnuatus regefta quçda ex-* téporanea li'citan aufus eftÆt Plm.tn tâtf addi'cere noluit.Pli.aût l'uniorê dfuité fuilTe multa eius epiftolaru loca déclarât. lâprimû in.vii.Epiftola-* rû ad Coreliam fcribés jita inqt,Tu qui'dé honefti'flïttie,qj tâ impéfe SC ro^ gas SC exigis vt acci'pi a te l'ubea preciu agrorû no ex feptingétis mi'llîb% quâti illos a libertomeotfed cxnongéns,quâti a publicani's parte vi'gcfî-* ma emifti .Inuicé ego SC rogo SC exigo vt non folû quid te verû eti'â quid me deceat afpici'as.Èt ex hi'sverbis SC exepi'ftola paulo fuperiore quam ad Fabatû fcribit: apparet eu ducenta millia nûmû pro acceflïonc precü cote pfiffe,cmptrice ctîâ hoc petente ,ne ratû no habere vi'derctur qd a liberto fuo geftû erat. Idem ad Cani'niû, Equi'dé comodius nihil l'nuenio q quod ipfefeci.Nâ pro quingcnti's mi'llibus nûmu,quæ in alimenta ingenuoruin ingenuarûqj promiferâ, agrû ex mei's longe pluris aëtori publico publice mancipaui,eûdem vedligali l'mpofito recepi'jtricena annua millia daturusgt; Per hoc enim SC R,eip.fors in tuto,nec redditus incertus, SC ipfc ager pro/ pter id quod vetfligali longe fupercurrit,femper dominû a quo exerceatur inueniet.Ex his verbis apparet Plin.patriç fuç donaffe annua feftertia tri«* cena,quæ a nobis feptingétis SC quinquagîta aureis æftimâtur,pro qui«/ gétis feftertiis in numerato,quç pollicitatione patriç fada debebat,id eft duodecim millibus SC quingétis aureis.Qua rationepaulo plus fcdecim millibus ÔCquingétis fingula millia annua æftimauit.Idé libro.v. Satur/ ninus qui nos reliquit hçredes,quadrantc R.eip.noftrç,deinde pro quadra te prçceptioné quadringétorû milliû dédit.Hoc fi ius afpicias,irritumîfî defundi volûtaté, ratû SC firmû cft:mihi auté defundi volûtas an^tiquior iure eft .vtiq? in eo qd ad comuné patria volm't peruenire. An cui de raeo feftertiû decies cotuli, huic quadringentorû milliû paulo amplius tcrtia parte ex aduentitio denegéfHis verbis fignificat decies cétena millia nu/ mû R^eip.fuç antea dediife,ÔC tu quadringenta millia codonare per prçcc/ ptioné a fc hçrede relida,qux ftrido iure cogi nôpoifet folucrc,quç duae fummç. XXXV. millia aureorum noftrorû valent.Apud eûdcm cpiftola quarta adTraianû liberalitatem feftertii quadringentis pro quadratics legitur.Magna enim eife pecunia ex eo oftéditur,qd epiftola alia ad cûde legitur,Theatrû domine Niceæ maxima iam parte coftrudû , imperfedû tamé,feftertiû vt audio amplius céties haufit.Seruius grâmaticus audor eft Virgiliû poetâ tres libres Aeneidis fuç Augufto recitalfc,fccundum, quartû SC fextû. fed fextû maxime ob Odauiâ Augufti fororem Marcelli matré,qué Marccllû Auguftus Gbi adoptauerat, qui periit anno dccimo odauo valitudine correptus.Hçcigitur Odauiacûreciationiinterclfet, SC Virgilius ad carmina ilia veniifet circa finem fexti libri quæ Marcelli ludû defcribûtjdcfecilfe animo ilia dicié’ cû ad illud vétû eft,Heu miferâ* de puer fiqua fata afpera rûpas Tu Marcellus eris. Acgre auté refocillata Odauia filentiû Virgilio imperaife dicitur,SC dena feftertia pro fingulis verfibus dari iuifiire,qui numero funt vnus SC viginti. qd fi eft vcrû,Vir/

LIB ER.III. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fo.LXXXr.

gilius paucis vcffibus fupra quinq? millia aureoru mcniit. De hoc poeta ita mquft Serums ,aut quicuq? fuit qui ems vita fenpfit, Bona ante cuiuP Cenfus Mada exulantis no fuftinuit accipere: poflcdi't prope centics feftertiu ex libe^ rali'tatibus amicoru:habuitlt;^ do mû R.omf in Aefquilns,qq feceffu Capa m'ç Sicîliçq? plurimu vteretur.Quæcuc^^ab Augufto peti'it,repulfam nuq tulitîparétibus quotanis auru adabundâté alitù mittebat, quos ia gradi's atnilît.Hçredé autê fecitexquadrante Auguftu.Centics feftertiu ducéta qumquaginta aureoru millia valet .Quare non fruftra luuenalis eius me^ nu'iut vt copiofî l'n Satyr.fepti'ma.Qui auté diligenter reputauerit como da magiflratuû non modo in prouinciis fed etia in Vrbe, is no mirabitur, tain diuites quofdâ fuifle. Argumétû eius rei ingens mihi videtur ambi/*

tus R.omæ flagrantiifimus.Cuius vnû exemplum fat erit ex Ciceronis fu mgm-csfuit lucre libro fccundo Epiftolarû adQuintum Fratré. fîc enim feribit,Am^“ obeomm xU bitus rediit immanis. nunq fuitpar.non dico hyperbolas,vel fcftcrtiû ce** tics coflituûtin prærogatiuam pronuciare.Res ardetinuidia. Tribunitii candidat! compromiferunt feftertiis.CCCC.infîngulos apudM.Catoné depofîtis peterc eius arbitratuivt qui contra feciflct,ab eo codemnaretur* Hic locus in imprclTis pridem libris corruptiiTime Icgebatur, in quibus etiam numerus feflcrtiorum decrat: in reces impreflis,nc reftitutus quidé fatis eft,quare a me citari integer no potuit.Male tamé fefter.CCCC.lcgi ex co apparct,q7 idé Cicero libro quarto ad Atticû ita feribit de his comi** dis loqucns,Sequere nue me in campum. ardet ambitus.fœnus ex triente Idibus Quintil.fadû crat beflibus.Et poft aliquot verfus, Pópei^ frémit.

queritur. Scauro ftudet. fed vtrum fronte an mente dubitatur. exoche in uullo eft.pccuma omniû dignitatéexxquat.Meifala languet.non quo anilt;* mus défît aut amicis careat: fed coitio COS. 8CPopeius obfunt.Cadidati iurarunt fe arbitrio Catonis petituros,Apud eu feftertia quingena depo/ fucrût,vt qui a Catone damnatus cifct,id perderet,ÔC cópetitorib^ tribuc/ tctur.Si locus hic no mendofus eft, fupra quingétis vel quingcnis potius Icgi debet.Cui parti auôloritas Plutarchi no Latinifalt;fti,fcd Grçci fuffra gatur his verbis, ïePof«p otw «utdïç 'riù, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;â; tœuto a‘wi\Qâa‘t gt;

îKasop (ftxa (Puo p.ujicéJ'aÇjàT« (jiHivaX 'rtuj wavTaç pjûwi; (ri'* xaîuç.Duodecim myriades ôt quingétç drachmç quingéta millia nûmû va icntjfîctp fumma quadrat ad nûmû.Hac hiftoria tetigit Pli.in prçfatione, Cû apud Catone ambitus hofté, ÔC repulfîs tâq honoribus ineptis gaudété pecunias flagratibus comitiis deponerét candidat!, hoc fe facerc pro innocétia (^quod in rebus humanis fummû eflct)profitebâtur.Verûgt; enimucro ex verbis Ciceronis apparct,an!mofum illû fuifle ambitû, cû in tribu prçrogatiuâ centies fcftertiû pronûciarc candidat! non dubitarent. Oportuitem proportione ÔC aliis tribubus aliqd diuidi quç numero qneç 6C triginta crât,aut certe tot tribubus quæ ad renunciationé magiftratus fufficcrét.Hoc ne falfum putetur tametfî creditu difficile,Cicero prçfatiû cula fidéfîb! pftruit: Nô dico Qnqt) hyperbolas vel hyperboles hoc eft hypcrbolice.vtroqj enim modo îegitur. Argumetû etia ingétis fummç eft quod Cicero ambitum fœnus intendifle d!cit,ÔC altciotanto maius fecifle^

hoc eftcxtnente heflale.Di'ximus in precedétibus,mons ftiifle apud Ro manos, vt Aedi'les Si alii magiftrat^ ludos vel munera magm'fica facerét SC edcrcnt m Threatro vel Circo vel Amphitheatro, quafî populo vniuer fam cjuadâ mercedé folucres ob lata fuffragia.Dedimus SC magnificentias exépla,indicia omnino valida ad ea ré qua nue ago conficiédam , Oportet enim magna fuifle comoda cius honoris qui tati æftimetur.Nunc quanta fuerit pote fias Imperatorû in bello,ôC Proconfulû Prçtorûq? in prouinciis fuis,demôftrâdu efl.Iâprimû Strabo lib.xii.de Cappadocia SC Paphlago/ nia loques, a Pompeio certis hnibus terminatis, ita inquit , v's^ojjJï Si

H7£|UOI'£Ç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a/ÄvWQ î-sjoiitifcw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(tQ!4 /««âsaç KaBxs-avnç. Hgt)

tb-oAiJç Ta'ç £A619^5v«ç,I«(; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;æcwas-fliiç, tcJç / î»^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;çw/Aaïup

swvnç.Poftea auté Romanoiû duces alias atq? alias contributiones fecerût, Reges SC Dynaftas côflituétes î ciuitatû^ partim immunitate donarunt, partim potétatibus attribucrût,partim etiâ fub ditione Romana relique/ runt.Ex his verbis intelligimus non modo Pompeiû poft Pontica vidoria hoc iuris vfurpafre,fed etiam alios Imperatores pro arbitrio fuo ftatuerc folitos de iis prouinciis quas armis domuerat.Exemplu eius rciluculentû eft codélibro. De quadaem regione loques campeftri ÔCferaci SC pccorc copiofa,ita inquit,Huius regionis parte Amafîni obtinét, parte Popeius Deiotaro dédit,vtPharnaeix SC Trapexuntiæ adiacentia vfqj inColchidc SC minoré Armcniamthorûqjlocorum Regem eu creauit,cum alias habe/ rec hxreditariam a pâtre tetrarchiam Galataru qui Toliftobogi dicûtur, âuFV ßacriAt«, è'xovl« Hoct aidf Trx'^aoiv njajx*®“' * Rcgem (^inquit) horum eum creauit. Hic idem Pompcius Tigranem ArmeniæRcgépo/ tentifrimû,fed vidoria Popeii fradû,ad fe venicnté,ÔC diadema fuû adpe/ des cius dcmittenté,genibusq; aduolutû diadema vel tiaram regiam refu/ mere iuflit,ÔC in fclla regia federe,mulda fex milliû talentû ob culpa atcß iniquitatem irrogata,vtPlutarchus audor cft,vt Appianus fexmillibus talentû ab eo dono acceptis . Strabo rurfus poft aliquot chartas de Com/ manis Ponticis loqués,quodfacerdociû Diane dicatû erat,^«Ao(ewv Jï tso/i. •TTHjoç 'TÙÙ c/^ao-îw àfXsAaov iTrîsna'iV nod nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«ulw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J'i'j^oivov KVKÂCf' 'IWP

fâ £^KKovT« sdtTiQi TÇo? TK Hfpa. -7i5osa|«ç s^oikSo'i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftVTtp.Accepte aute im/

perio Pompeius Archelaum facerdotio præfecit, SC rc^îonS ci attribuit duorum fchœnorum in circuitu quæ fexaginta funt ftadia facra vrbé am/ bientia. iuflït^ eius ambitus incolas imperio cius parère. Qualcautéfue rit aut q locuples facerdotiû ex eo intclligitur quod idé audor ait his ver bis,RegumPonticorûtépore diebus feftis qui Dianæfacri erât,facerdos Comanorû diadema regiû geftabat,ÔC fecûdû Regé honori habebaf’. Cé/ mana aût imperio cius luberat cû facris feruis qui Hieroduli dicebant'’,nu mero no pauciores fex millibus. in quos omnifariâ poteftaté habcbat,prç terq eos védédi.Cicero aût hoc docet in L. Agraria cótra Rullû,cû dicit, nolicere Dex:eüiris a populo creatis ftatucre de agro Pótico SC Mithrida/ ticoa Popeio capto.Ita ne vero nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;agros regios Mithridatis,q i«

Paphlagonia,qui in Póto,q in Cappadocia fucrüt, cû adhuc imperator in-bello verfetur^in locis aût alias ctiä nuc belli nomen reliquu lit,eos agros

quofu adhuc penes Cn.Pópei'u omne i'udiciu ÔCpotcftas more maiorû degt; net cfle,Decéuin' védét. Eodé pertinet ea que apud Lucanû Pôpeius ipfe gloriafquot; in fecûdo Pharfaliç î cû auxiifa vndiq; euocâda dilTcritjfilio ob id sllegato.Hoc tn verû eft q? ea q ab his impatorib^ftatucbanf'necefTeerat Senatufcôfulto cofirmari. Id q5 codé in loco Straho docet his verbisfiS'ia/

0 feTTCtt/tAflcoV CIKÖtcft^cA: tvixKcrtV ÖJ?« TaQ «Ç îlTTE^^ÏTC 5 AdlxoXoç

2lt;n, xupao-ju nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cófelt;ïto auté bello Româ reuerfus Pôpeius ,pcrgt;

uicitne ea premia q Lucullus qbufdâ Ponticis primoribus pollicitus fue^ ^at,a Senatu cofirmatctur, a/iKov aveu. xaTOçSwiÿvTDç rv ■ssô'h'^u.ovy t« ^ça€«« t-gt;r«;5i\cû lt;S''Tiüj à^i^âavJ'icwo^ltvJniquû em efle bello eo ab alio cófeéto inalterius arbitno belli pmia,SC decoçi militariû collationé manerc.

mo aût ignorât Poticû bcllû Lucullû bona ex pte geflifle, fed cû ei Popei’ ante dié fuccefTiiTet, coficcre no potuiflè . Sgt;C Popeiû ex reb^ geftis Luculli triûphafle fortunç iiqtate, q Lucullû fûmo fauore eueëlû répété deftituit, vt videre eft Plutarchû in Lucullo legétib^.Caufamtn pbuît Cicero g ora tioné ,p Popeio habuit ad populû cû Pt^tura ipfc gercret,q Oratio ^p lege Manilla infcribif’.Ob hoc Lucullus R,eipanfcnfus in ociû fe cótulit,lÏngu LucuUus. lariqj lautitia Si. fpledore fûptuû vitâ p omne viuedi amœnitaté traduxit, ex ea ipfe ^puincia fûmis opib’ audtus. cû tn triûphi fui die aureû lîmula/ crû Mithridatis fexpedû lógitudinis, clypeûcç gémis cofertû, cû immani fuma auri Si. ar^cti fadli fîgnaticp in ærariû intuliflet.Cicero in Pifoné p^ clari facinoris loco ponit q? puinciâ côtépfcrit,Ego Antoniû(^ingt^Col^ iegâcupidû^uinciç,multa inRép.molicté,patiétia atqj obfego meo miti gani: ego puinciâ Galliâ Senatus aucLoritate exercitu SC pecunia inflrugt; élâ SL ornatâ,quâcû Antonio comunicaui, qgt; ita exiftimabâ têpora R,eip. ferre,in cocionc depofui reclamate po.Ro. Idé cû puincia Cilicia obtinegt; ret,ad Atticû feribés de vitç fuç integritate, Ipfc inqtin Afîâ pfedt^ fum Tharfo Nonis lanuariis. no me hercule dici pot qua admirationc Cilieix ciuitatû,maximecp Tharfenfîû.Poftea veto g Taurû trâfgrcflus fû, mirifi/ cacxpedîatio Afîç noftrarûdiœcefum,qfexméfîb^ impii mei nullas mcas 3cceperatlitcras,nûg hofpité viderat.Illud aût tepus ante me fuerat î hoc quçftu.Ciuitates locupletes nein hibernis milites reciperét,magnas pe** cunias dabat.Cyprii taléta Attica.CC.qua cxinfula(^nô hyperbolicos lo quor) nûmus nullus me obtinéte crogabid’.Ob hçc beneficia gb^ illi obfiu Î’efcûtnullos honores mihinifî verboçzdecernilîno.Si hicnumer^.CC.ta éta vere apud Cicerone legit'’(^vt vere legi puto)cétû SL viginti millia au manorum in teoçi noftroçi eo noie lucri faccrc potuit G. famâ côtépfîfTet, Opulétâ auté prouincüs, ' Cyprû olim fuiffe ex eo c5iicim^,qgt; Ptolemço Cypri R,ege cofifeato Cato qui Clodii fadlione ad colligédâ eius gaza ablegatus eft,paulomin^ fepté millia talétû Roma deportauit ex audlionc gazç, vt audlor eft Plutarch^ ,

ïjÿ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ttciJ'âf^uçîa TctAWTa/xixjop tTrfcixij^^tXiup aWtovlot, . gqmaior ob

idpecunia fuifle vidcd’jq? Cato aliquâdo in altercatione Popeio obiecit fe exCypro plus auri atlt;p argéti nullo exercitu detuliffc, g Pôpeius ex oib^ triumphis coneuflb terrarum orbe,ipfc inftrudius ingentibus copiis intu lifletin ærarium. Quo temporc Cyprus in prouinciam Pretoria redadta

eft falt;ftionc ciufdé Publi'i Clodii Pulchri Ptolemæo infenfî ob negatâ cî pe cuniâ ad redêptionis ^lû cû a piratis intercept^ effet.quç hiftona a Stra bone narratf in fine Ifbri dccimiquartf. Idé Cicero L.Manilla,Difficile eft didlu Quirites quâto in odio fîinus apud exteras nationcs ^ppter eorû quos ad cas hoc anno cû impio mifîmus,iniurias ac libidines,em fanû putatis in illis terris veftris magiftratib^religiofumî'quâ ciuitaté fandâ^ qua domû fatis claufain ac munitâ fuiffeîVrbes ia locuplctes ÔC copiofæ rcqrutunquibus caufa belli ^pter diripiêdi cupiditaté inferaf’.IdéPifoni obiccit,q, perfidiâ.CCC.talétis védidiffet,his verbis^ Idêlt;^ tu R,abocétû Beffieç gétis principe, quû trecêtis lalétis R^cgi Cotto védidiffes,fecuri percuffifti.’f û illc ad te Legat^ in caftra veniffet, QC tibi magna prçfîdia Si auxîlia a Beffis equitu peditûqj pollicerctquot;’. Et paulo ifcri^,Nônc feftcrtiû cétics Ô6 exftogies , q3 quafî vafarii noie in vêditione mci capitis afcripfc/ ras,cx ærario tibi attributû R,omç in quçftu rcliqftifNone cû duccta talé ta tibi Apolloniatç Romç dediffent,ne pccunias créditas folucrét, vitro Suffidiû Equité R,omanû hominé ornatiffimû,creditoré debitoribus fuis Vafarfura. addixifti i Vafariû Cicero appellat,id qâ publice dabat'’ magiftratibus vt muli,equi,ÖC vafa,öi rcliqua qmagiftratusinftrumétû iplerct:id q^patet exeo qd idé dicit in.1. Agraria cótra ffullum, de Deceuiris loques,quos R.ullus crcados effe cefuerat adagros diuidedos,diuidedosq; p ^uicias, Dat(^inq0poteftate verbo Prçtoria,reuera regiâ. definit in quinquéniû, facit fempiterna: tâtis cmcófirmatopibus SC copiis vt inuitis eripinullo modo poffit.Deinde ornat apparitorib^ fcribis,librariis,pconibus,archigt; tetftisîprçterca mulis,tabernaculis,céturiis fupelledili. Sûptû hauritex ærario,fuppeditat a foeiis. Intclligim^ ergo vafarii noie pecunia publice dari folita magiftratib^ eütib^ in puincias,cx quafîbi ncceffaria cópara/ rét,id qd poftea Augufti tpc Scnatufcôfulto côftitutû cft.Traq.in Aug. Auétor SC aliarû rerû fuitîin gs,ne aéfa Senat^publicarent'’,nc magiftra/ tus depofîto honore ftatim in ^uincias mittcrcnt'^,vt Côfulib^ad mulos SC tabernacula q publice locari folebât,certa pecunia conftitucret'^.Menii/ nitei’ moris Cicero in qnta in Verre A(ftionc,ôé Lâpridius in Alcxadro, his verbis,ludiccs cû ^moucret cxéplo vetcrû vt SC Cicero docct, SC arge to SC neceffariis iftrucbat,ita vt Prçlides puinciarû acciperét argétipôdo vicena,mulos SC equos binos,veftes forenfes binas , domefticas lingulas, balneares lingulas,aurcos cétcnos,coquos lîngulos: SC li vxorcs né habe/ rét,lingulas cócubinas,q7 line iis effe no poffint.R,cddituri depofita admi niftrationc mulas,mulos,equos,muliones,ôé coquos,cçtcra hbi habituri li bene geffiffent.Sed ilia fuitprifcç feueritatis imita tio, qualis inlegib^ fûptuariis intclligit'’. de qb^infra diéturi fum’.Cicero igi€^ Pifoni obiicit q? eo tpe quo Cicero exilio mulétat^ fuit,Pifo SC Gabini^puiciarû padioc cû Clodio Pulchro Tl ib.pl,Ciceronis inimico cófpirarintilÏcq? fadü vt p Trib.pl..puincias obtinuerint,GabinP Syria,Pifo Macedonia: ÔCPifoni cétics SC odogics feftcrtiû vafarii noie dccretû lît,lîvcr^cft nûer’iquâtotâ pecunia fœnore Romç occupauit,q no minor fuit quadringétis SC quîqua ginta millib^ aurcoçi noftroÿ.Sût Si atia noîa pccuniç imperâdç ciuitati/

bus, qua magi fl ra tus in rem fua vertebat, quæ Cicero cade in orationein Pifoné perfequit'’.Qui modus (^inquic) tibi fufe frumeti xftimâdiïqui hogt; norarnï G. qaidé poteft vî SC metu exortù honorariû nominari t qd eu per/ xque oés turn acerbiflïme Bœotii SC By2antfi,Gheronenfes,Theflalonica fcnfît.Frumentû æftimadûintelligo id Frumétû qd in cellam Prçtoris vel Côfulis ùnperatur.pro quo pecunia imperabät quatâ collibuerat.Hono/ ran'û appello,qd Grçci alt;ro/ioii äWop.i.xemu aduetiti'u qd datur mgre/ ifoJps. diéti' quâqj yrbè Magiftratui,vt hodie pnnci'pibus noftris cu pn'mu vrbes popäticc ingrediutur.Sequitur in cade oradone, Mitto auru coronarium qd te diudftïmc torbt,cû modo velles,modo nollcs , Lex cm generi tui Ä deccrni, ÖCteaccipere vetabatmil decretotnupho.Hi's acccdit,q, Roma/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;

m Imperatorcs ciuftate Romana dare poterât, vt aucîFor eft idé Cicero in Oradone pro Cornelio Balbo,bis verbis, Audebo edä hoc cotendere nuq eftc condemnatu que conftaret ab imperatore noftro ci'uitate donatu. Hi's igi'tur SC huiufcemodi caufts Romani Senatorcs di'tefcere in immèfum po tcrant. Augufti auté téporc miru in modu audlu e.ft faftigiü Romanu, nó Auguftttóra modopublicura,fed eda priuatu: licet luxus vite diminutus cfTct, cxéplu prodéte principe : mittebat cm in prouincias Confulares SC Prætorios SC Equeftris ordinis viros ,quofcült;^ honore dignos iudicabat: qui ctiam quo plurcs Çvt Tranquilli verbis loquar^ parte adminiftrandç Reip.caperêt, noua ofrïcia excogitauit ,cura operû publicorû,viarum SC aquarum, aluei Tybcris,frumcnd populo dim'dendi,prçfclt;fturam Vrbis, Triûuiratum le gendi Scnatus,ÔC altcrû recognofeendi turmas equitum quotiéfcûq^ opus effet,Cenfores creari defîtos longo interuallo Grcauit,numcrû Prætorum auxit,cxcgit edâ vt quodéfeui^ Confulatus fîbi daretur,binos pro fîngu/ AugufFami lis Collegas haberet. Ab iis igitur quos locupletes noucrat ipfe,cxigebat corû locupi» vt Vrbé monuméto aliquo inlîgni ornarét.Hûcmorem tenuerunt SC alii principcs,vt viderc eft apud hiftoricos,ÔC Plin.in Epift.li.ii.Firminus (^in quit) indudtus in Senatû refpoditcrimini noto.Secutç funt diuerfç fente tiç Confulû dclîgnatoK.Cornutus Tertullus céfuit ordinc mouédû. Acu/ dus Nerua in fordtioneprouinciç rationem eius no habédatquç fentétia tâq tnitior vicit,cû fît alioqui durior triftiorep. Quid cm miferi^ q exedfu Si exemptû honoribus Scnatoriis,laboribus SC moleftia no carcreC^ÔC rcli/ qua quç logius profequitur.Cçteru pterq qd fupra ex Trâq.diximus Au guftû îueifta Vrbi Ægyptia gaza tâta rci nûmariç copia effccifle,vt mul/ tû precii prediis accreuerit,ex co coniiccrc licet homines Romanos inufî/ tads Opibus affluétes fuiflc,q? intra.XX.annos feftertiû quatcrdecies mil lies ex amicoçi teftaméds accepifle fefc teftatus eft. Huic didfo fidé arro/ gat,idqdapud Senecâ lib.ii.de beneficiis feriptu eft his verbis,Lentulus Augur diuitiarû maximû exéplû ancq illû libertini pauperé facerét, qua/ guhs opes, ter millics feftertiû fuû vidit.Hic cû omnia incrementa fua diuo Augufto deberet ad que attulerat paupertaté fub onere nobilitatis laborâtem,prin/ ceps iâciuitatis SC pecunia SC gratia,fubinde Augufto folcbat queri dices a ftudiis fe abdudtû. Quater millies feftertiû dico no minoré elle pecum'â centies ccntcm's millibus aureorum coronatorû, ne fruftra putemus eum

dmitfarû maxîmu cxcmplû appellatu a Seneca,hotninc ipfo prçdiuite,vta luuenale appellatus eft,ÔC l'pfc fatetur apud Taciturn li'b.xiiü.in oratfonc ad Ncroné habita . Que Tigilliiius dC alu eius inîmici varns crinuiiatio/ tiibus apud Neronê adorti funt, taq ingentcs iC priuatû fupra modu cuegt; (fias opes in dies adhuc augeret : hortorû quotÿ amœnitatc K villarû niagt; gnifïcétia qualî princi'pein fupcrgrederctur. Tranquil.Lcntulihis vcrbis metnunt in Tyb.Satis cóftat Cn.Lcntulû Augurcin,cui maxitnus ccnfus fuitjtnctu angore adfaftidiû vitç ab co adlû,ÔC vt ne quo nifî ipfo hçrc/ de niorcretur. Vcrûenimucro hoc animaducrfîoiic dignû,raram auri mcri'^ Raraaurj mê tioné apud antiques reperiii,nô modo pro co quatç prifeç xtatis opes ce/* Icbrâtur ab audloribus,fed rarioré ctiâ q pro noftri téporis opulcntia,ÔC contra q hodie loquendi mos inolcucrit. Quotus cnim quihÿ in comemo/ tandis opibus hodie prçfertim ingentibus argenti mentionc facit Nam in votis temerariis, quibus furdum numen fortunâidctidemfatigamus, primo quo(^ verbo aurum nûcupari folct, tametfî apud nos in rationibus publicis ac priuatis argenteis fummis omnia tranfîguntur : alioquin^ SC Îponlîonibus falt;ftitadis,ôc pignoribus deponédis, ÔC circularibus fabula/ mentis aurum plcrûcÿ per ora hominû fertur. At vero apud antiques ar/ Argentshoî gcntuin hominû fermone cclebratius fuit. Sed prætcr alia Qnquit Pli'n.) îwiTmirer po.R,o.vidisgctibus in tribute femp argétû imperafle no au/ neauro celc. rumzfîcut Carthagini cû Annibale vidç argenti pédo annua in quinqua/ usfuit. ginta annos.nec pot videri penuria mûdi id cucniircî naMidas Ä Creefus in infinitû poflederant. Eodem ptinere videtur 8C illud eiufdé Plinii didtû Aüri cçlatus codé libre,Mirû in auro cçlando inclaruifle ncminc,argcnto multos,ma/ rç rata men; ^ime tamé laudatus eft Mentor,de quo fupra diximus. Quatuor paria de/ niqj ab co omnino fada funt,ac iâ nullû cxtarc dicitur; proximi Acragas iC Bocthus SC Mys fuerc.Magna fama poft hos celcbratus cft Antipater. Quiqj Satyrû in phiala grauatû fomno collocauiiTc verius q cçlaflc dieft’ cft Stratonicus . Laudatur SL Zopyrus q Arcopagitas 6C iudiciu Oreftis

’ induobusfeyphispondo.xii.æftimatis, In vctuftillimo no pondo,fcdHs, id cft feftertium legitur: quod ego interpretor feftertium duodecies,id cft céfu Senatorio.N â paulo fupra dixcrat,Ncc copia tâtû argéti hicrat vitç fed validius pœnç metu prccium,idc^ iâpridé,vt ignofeamus nobis. Dç!** phinos quinis millibus ieftertium in libras emptos C. Gracchus habuit. L.vero Craflus orator duos fcyphos,Mentoris artificis manu cçlatos feP tertiis ccntumzconfelTus cft tarnen nûq fc iis vti propter verecundiam augt; fum . fîcut eudein fex millibus feftcrtiû in lingulas libras vafa empta ha/ buifte.In quibufdâ antiquis vtrobiqj pôdo pro feftertiis legitur, fed male, feftertiis cnim in vctuftilTimo legitur quomodo in impreflïs libris .Sc/ quitur apud Pliniû loco fupcriorc,Fuit dein Pytheas cui’duç vnciç.XX. vçnierunt.VlyxesôCDiomedes crantinphialæemblematc Palladiûfur/ ripientes. Fccitidem SL cocos Magircfîa appcllatos paruulis potoriis, c quibus ne cxemplaria quidem licet exprimerc, ta opportuna iniuriæ fub/ tilitas crat. Habuit ôCTcucer Cruftarius famam,fubito(ÿ hæc ars itaex/ ôlcuit,vt foLa ïam vetuftate cenfeatur Jn vetufto cxcmplari né viginti,fcd

decê legitut. vtrobi'tç tamé dccfle fumma vidcf’.Oportet aut opus precio'* fum fuiffe in quö tale fuit emblema, MagireCa etia corruptu eft pro magt; gîrifcia,cû magin'fcus dimmutiue cocu fîgnificet apud Grçcos , In anti'qs eti'â libris cruftarfus no legitur,fed fic_,Habuit SC Teucer fama. Veru hoc di'cftu Plmf 1 credibile facit id qd fupra de Graccho ôt CralTo ditftu eft, q Céfurç tcporc pœnç metu deterreri no potuerut,quin preciu argeti fabrelt;gt;' fadti SC cçiati eoufqUntéderét,vt opis æftimatio decuplo materia argenti cxcedcret.Hoc em ilia verba Plinii fignificat, validiusq^ fuit pœnç metu preciû. Prcciofa aût vafa efle oîno oportuit,q ea artefabrefacfta eflent q ia interiiftct ,ppter fubtilitaté. De emblematis in Annotationibus in libros iuris editis dicere me meminl,cuiufmodi artis exepla hodie no vifunf’. nâ amp;nbsp;ante Plinii xtaté ars iâdiu exoleuerat. Officinç Parifîéfes maxime auro 8C argéto fabrefadto hodie nobiles funt: priuatim etia vno vico aurificib^ dicato.Et tn vafa hodie podere,ÔC inauratura céfenf’,ôi interdu pidlura.In iis em rebus SC in fabrica vafcularii arté cofumût.Cçlatores fîgillis SC au-* tcohs gcftaminib’jôC mûdo muliebri occupât! funt,qbus oibus rebus ars ïiequit inclarefcere.Quarehodie aurificiû acceifionis fere vicéhabet,olim aût pcia huiufmodi rerû ex arte no ex materia ftatuebant'’.Inde illud Plinii didû lib»xxxiiii.Quondâ æs cofufe auro argétotÿ mifceba€’jSC tnars prelt;* ciofîor erat.Nûc incertû eft peior hçc fît an materia: mirûc^ cû ad infinitû operûpcia hçc creuerint,audtoritas artis extintfta eft. Quæftus em caufa vt oia,exercer! cœpta eft,quç glorie folebat: adeoq^ exoleuit funded! æris preciofî ratio,vt ia diu ne fortuna quidé in ære ius artis habeat.Quoniam veroiamulta de opibus Romanis, de primoribus viris SÇ eo^ magnificé«* tla,ôC immani etiâ quorûdâ luxu diximus, ÔCeoufç fummas cofumptaru opû auximus,vtfïdé oîno faefturi no videamur,vteraur nûc SC alio teftimo 010 Plinii vt verifîmilia faite dixifle videamur, iis qdé leeftoribus qui res prifcas modulis noftrç auorû^ memoriæ met!étes,halt;ftenus fidé hiftoriæ accômodarepoHunt,quatcn^pufîlla anim! fenfa æftimare eos fînût.Is igifquot; audtor rerû omniû memorabiliû SC çftimator acutus,SC admirator difcrt^, lib.xxxvi.poft enumerata opera externa,de rebus tâdc Romanis dicere ita orfus cft.Verû SC ad Vrbis noftrç miracula trafîre côuen!t,nogétorûqj an norû dociles fcrutari viros,ÔC fîc quocp terrarû orbe vidtû oftendere,quod accidftfe toties pene quot referétur miracula apparebit: vniuerfîtate veto aceruata,Sô in quéda vnû cumulû con!e(fta,non alia magnitudo exurget,q fi mûdus alius quidain vno loco narretur. Na vt Circû maximû a Cæfare Didhatore extrudlu logitudine ftadiorû triû,lat!tudine vnius,fed cû ædifigt; CHS lugcrû quaternûad fedé ducentoçi.lx.m!lliû,inter magna opera dica/ mus: none inter magn!fica,bafîl!câ Pauli forûqj diu! Augufti,téplû Pacis diu! Vefpafîan! Imperatoris Augufti pulcherrima operû quæ vnq . Lego ex vetufto exemplar! vires dociles non viros . Bafîlicç Paul! meminit Plugt; tarchus his verbis in Cçfare.Cæfar vberrimas Galloçi diuitias per omnes paifim magiftratus hauriédas pcrmittcnsgt; Curioné Tribunûplebis gradi fœnore obftridrû libeyauit»Paulo quoqjConfuli mille SC quingenta fefter-* tia pbuit,cx quib^ nobiliffimâ illeinforo bafîlicâ Fuluiæ dicata extruxitgt;

Quo in loco non fcHertia/cd talenta Icgo.Ex Appfano lib.n.bel.CiuiIiû, Paulû Qnquit^Cæfar mille ôê quingetis talétis bcneuolû fîbi reddidit^vt neqj illo quic^ ageret,ncqj cotra eu quicq moliref’.Curioné auté vt pro CO oia agerec^plurimo ære alicno obrutû facile adegit.Paulus bafîlicâad/ modû fplendidâ fuo nomine ex ca pecunia extruxit.Plutarcbus ipfe in Pô/ pcio talenta no fcflertia dixit his verbis,Cæfar multos ciucs pccuniis fîbi allcxit. multos ctiaprimoçimuneribus placauit,inter quos Paulus Cóful ob mille ÔC quingéta taléta mutatus eft. ÔC Curio l’rib.pl.ingéti ære alie no liberaôDiximus alibi hâc fumma nogêta millia aurcoçi noftroçi vale/ re,ne miremur ca bafîlica a Plinio inter opa magnificétifTima cenferi. Idé Plinius ,Pyramidas ,regu miramur opera,cû folû tâtû foro extruédo feiler tus mille ducentis Cæfar Diktator cmerit. SL G. qdéimpéfç mouét captos auaritia animos,P. Clodius quéMilo occidit feilertiis. cxlviii. millibws domo empta habitauerat,qlt;î cquidé no fecus ac regû infaniâ miror . Italt;^ ipfum Miloné feilertia feptingéta millia æris alicni debuifle inter pro/ digia humani animi duco.Hçc verba tot tâtifqj médis featét, vix vt reili/ tui poiTe côfi'dâ.Primû feilertiis mille SC ducétis duodccics feftertio ra/ rus fuit antiquis fermo vt alibi dixi : deinde in antiquis qbufdâ numerus corruptus eil,vt oîno nihil clici poflït.In vetuiliiTimo hs.li.lcgif’.Poilrc/ mo Trâq.in Iulio de hoc ita fcribit,Nullû largitionis aut officioçi in que q genus publice priuatimqj omiiît.forûdemanubiis incohauit,cuius area fup feftcrtiû millies coilitit.De Clodiana aût domo ridiculum cft prcciû, quû Lucii CraiTi domus cui^ Plin.meminit vt mcdiocris, tricies pluris vé di potuerit.Miloné aût hominé egregie profufum feptingéta milliaæris alieni debuifle no crat admiratione dignû,quç fumma multo minor cil de/ cies fcilertio.Macrobius in.ii.Satur. Auguilus delata ad fc magnitudinc æris alicni,quâqdâEqucs Roman^ dû vixit, excedété ducéties celaucrat, culcitrâ cmi cubicularé in cius auéfionc übi iuflït: ÔC prçceptû mirâtibus hâc rationé reddidit,Habéda cil adfomnû culcitra in qua illc cû tatû debe ret dormire potuit.Planû fit igitf locû médofum efle . In duobus antiquis libris,quos vidi,taléta.DCC.lcgié',q3nô probo:quia hçcfûma minoreft ducéties feftertio.at Curioné fcxcétics feftertiû dcbuifle,ault;ftor cft Valegt;* rius lib.ix,his verbis,Côfimilis mutatio in domo Curionûcxtitit. Siqde forû noilrûjôCpatris grauiirimû fupcrciliû, ÔC filii fcxcétics feftertiû æris alieni afpexit,côtra(ftû famofa iniurianobiliûiuucnû.PubliûautéClodiû perdita ac vccordi luxuria fuifle ex codé Valerio nouim^his verbis de eo, codé in loco dicéte, Publii auté Clodii indicium quâta luxuria ÔC libidine abûdauitC'in quo vt euidenter incefti crimine nocens reus abfolucrctur,no êtes matronarû ôC adolcfcentiû nobilium magna fumma emptç,mercedis loco iudicibus erogatç funt.Cicero ad Atticû lib.primo de co iudicio lo/ quens ita inquit, Caluus per vnû fcruû,ÔC quidé ex gladiatorio ludo cofe/ cit totû ncgociû,accerfîuit ad fe,promilit,intcrccflit, dédit. lâ veto (^o dir boni) rem perditam, etiam noêtcs certarum mulierum, atqj adolcfccntu/ lorum nobiliû introduêlioncs nonnullis iudicibus pro mercedis cumulo fucrunt» Ita fummo diflenfu bonorû, plcno foro fcruorum.XX V» indices

ita fortes tum fuerut,vt fummo propoCto pcn'culo,vcl penre tnaluennt pcrdere omma.XXXI.fucrüt,quos fames magis q fama comouit.De co lu dfci'o itcru loques,codé lib. Afni'(fla(^inqmt^ R.efp.empto cóftupratoqj lu^ di'cio.Omfno igitur oportet magnas has efle fummas,quas Pli. ob mfigne ncquftia infaniç Regu Aegypti coparadas duxcrit,q pyramfdas ipfi mu/ di miracula coflruxerimt.Vidi trlaexcplana vt fupra dixi manu fcnpta In qui bus Ita de Clodlo legit'’,taletls ducentls.XLVII.emlt locu quo habitat ultjfenfu etla Immutato quafi area domus tatl emerIt.Sçpe fupra tcftatl fu mus exeplarla Pllnlana fluxa fide habere,quod ad numéros qdé ÔC fummas pecunlç pcrtinetjqd enim fîmilc habet talentû eu feftertloî'qq In omnlb^ au(ilorlb^ Id genus errati Inualult,vt multls exéplls doculmus. Rurfus vt fcftertiu mlllles legâ apud Traq. adducl no poITum, cû ea fumma fidé oîno cxccfiTura üt:,G. fuperficlé operls proportionc areç çftlmanda rclinquamus« datas, potluscp fcftcrtla mille,56 apud Pll.feftertns mille ÔC ducentls probanm,S altcrû ellgerc cogar,ÔC G. oino minor fumma eft,q vt Pllnlus Inter mirâda ponerct.Quare nlhilcoftltuo niü hoc tantû,q7 hic locus corruptus eft. Re llqua véro ex vctuftlfTImç ledfionis obferuatlone Gc legenda cótenderlm* Et fî quidé Impenfæ mouent captos auarItIaanImos,P. Clodius que MIlo occfdit fcftertiû céties ÔC quadragles odlles domo empta habljauerlt;quod equfdé non fecus,ac Regum Infanla miror.Itaq; ÔC Ipfum Mllonê feftertiu Acsalfenum fcptlngentles ærls alicni debulffe Inter prodlgla animi human! duco.VIdl mus fupra Curloné grandi ære alieno llberatu efle a Cæfare, ÔC hac merce deRemp.prodldûTe.Hocæs allenû Valerius fexcentles feftertfû taxault, ego mille SC quingcntls millibus aureoru noftrorû æftimo, id eft quindeci es centenis millibus .Milo vitra hanc fumma ducéta ÔC quinquaginta mil/ lia aureorû debuit.Ne miremur Pliniû id inter prodlgla humanarû métiû pofuifTe. tant! hominé obftringcre fe creditoribus in animû induxifle.ea lege vt pecuniis no diflblutis folum vertendu enet,aut nexû ineundû.Nô/ dum enim feripta crat lex ob alienû,quæ eft In cod. luftlniani in titulo,de Atlllonibus ÔC obligationIbus.Domû auté iliaClodius antepaucos méfes q a Milone occideretur, de Marco Scauro emerat in Palatio,vt audlor eft Âfeonius In Ciccronis Milonianam.Ne auté miremur Milone tatum æs alienû conflafTe, idem Afeonius refert Milonem eo tempore Cófulatus ca didatum,cum P.PlaucIo ÔC Q^.Metello Scipione fuiflc,cû ipfî câdidati non folum largitione profufa certatim populäre ftudium cmereri cotenderent, fed ctiâ armatls fadtionibus fuccindhi pala viderentur. Menfe auté interca lari intcrfedlo la Clodlo,Miloné aduerfariorû inuldia rccreatû qui curiam Incenderâtjintegrato impetu Confulatû folito ctiâ enixius 6d audacius pe/ Ure cœpifre,Ita vt aperte tributim in fîngulos mlllla afTlum dederit ad fa/ üorécóciliandu.Exquibus verbis cóiicere licet,imméfam quanda fumma ineum ambitû cffudiirc,cum præter magiftratû fummû,qué viuo etiâ Cio dio pctebat,accufationé ctia inftantem de cæde Clodlana ca rcnunciatlone ' -ïcdimerepopulifauorcconaretur.A quafpccumdecidifTetjipfe inexillû ^biit.Mille afles deeem aurels noftris valebant,quam mcrcedem fuffragii jui^e aureos yiritim reprgfcntareMilo non dubitauit,Nûclx quis pareus æftimatorin centum.

ßngulas quæ,xxxv.fuerût,millcnos redéptos fixfFragatorcs colKgat, ad trecéta qnquaginta millia hoc nomine fumptus cuadet. Oh c;m’ rci in/ famiâ lex ftatim de ambitu a Popcio noua èC feucrior lata eft. De co Afco/ nius ita inqt,Milo dânatus in exiliû,Mairiha intra pauciflimos dies profe élus cft.Bona eius propter alieniçris magnitudiné femûcia væniernnt.Se inûcia vçnirc bona fie diëlû eft,vt addicere nûmo,de quo ante diximus: q3 perinde eft,ac E gratiuto addicerétur.Semûcia cm hoc in loco quartâ amp;nbsp;vi cefîmâ parte aiTis nûmi fîgnifïcat,quç ftipe noftrate trienté Turonici dena rioli valet.Mirari hic rurfus fubit animofû corruptoré(^vt fupra diximus) Cæfare Dilt;flatoré^qui Paulû Confulé aurcorû nongentoru milliû æftima/ tione redimerc non dubitarit,atqj ea demû lege ne quid cômodaret ei, mo/ do ne quid incomodaret.Curioné Tribunû etiâ quindecies centenû milliu, fed co patflo vt in omnia fe addiceret,ne fexcentis millibus aurcorû pluris fefe indicafle Tribunû q Confulé miremur. Profeélo no video ad hanc feu magni£icentiâ,fcu væcordiâ aliqd addi pofle. Cæfar em tû ciuis tantû Ro/ manus erat,necdû Diélatura aiTumpta, 06 fublato Popeio animos maiorcs priuato faftigio fuftulcrat.Nam quçpoft Diélaturâ ôê triûphos deftinauc rat(^vt auétor eft Trâquillus)fî mors eûnon occupairet,æquare potuiifent Alexadri magni incepta. Idé Plinius loco fupradi(fto,de Romanis domi/ bus loques,Côputct(^inquit)in hac æftimatione qui volet,marmorû mole, opéra pilt;ftorû,impédia regalia,SC cû pulcherrima laudatiflïmaqp certâtes centû domos:poftealt;j cas ab innumerabilibus aliis in hune die vidas.Pro feélo incédia puniunt luxû,ncc tamé cfïïci potcft,vt mores aliquid ipfoho mine mortalius eireintelligat,velmoralius vt in antiquis.Scd cas omnes duæ domus vicerût.bis vidimus vrbé totâ cingi domibus principû Caii ÔS Ncronis,ÔC huius quidé ne quid deeflet aurea.Et pauloinferius, Nonpa/ tiemur duos Caios,vel duos Ncrones ne hac quidé gloria famæ frui.Do/ cebimusq? ctiâ infaniâ eorû viétâ priuatis operibus M.Scauri,cuius nefeio an Aedilitas maxime proftraueritmores ciuiles,maiust^fitSyllçnialûtâ ta priuignipotétia, q proferiptiô tot milliû. Hic fecit in Aedilitatefua0/ pus maximû omniû quç vnq fuere humana manu fa(fta,nô téporaria mora, verû etia æternitatis deftinatione.Thcatrû hoc fuit,fccna ci triplex altitu/ dinc,trecentarû.LX.colûnarum.in ea ciuitate quç fexhymetias no tulcrat line probro ciuis amplüTimi.Iâ pars feenæ e marmore fuit, media c vitro, inaudito etiâ poftca generc luxuriç,fummç tabulis inauratis colûnç vt di/ ximus,imæ duodequadragenû pedû:fîgna ærea inter columnas vt indicaui mus fuerût tria millia numero,cauea ipfa cepit hominû.LXXX. millia,cû Pompeii amphitheatri,totiés multiplicata vrbe, tantôt^ maiore populo, fufïïciat largc.XL.millia federe.Reliquus apparatus tâtus Attalica vefte, tabulis piélis cçtcraqj cura fuit,vt î Tufculanâ villa reportatis quæ fupflu ebât quotidian! vfus dcliciis,incéfa villa ab iratis feruis cocremarentur ad fcftertia.M.In antiqs nonullis bina millia feftertia Icgié'.Et Hermol,cocrc marené’ bina millia feftertia legit ex antiqs.quod miror,cû fcftertiû in gc/ nitiuo Icgi dcbeat,vel prçcederehæc verba bina millia,fi in rcélo legatur. Etfi no eft e more antiquo,vt diximus,In antiqflïmo eft côcrcmarct ad lis.

M.quod ego mtefpretor feftertiû millier vel bis tnillîcs potius*c5cfetnaire tur cm fîngulari numero legif’.admiratio aût Plinü in eo côG.(lit mcendi'o, vt ex verbis fcquétibus apparetîQn hoc(^ingt)ccrtc incédii illi^prçmiû ha buit couedis ex vrbe terrarûreb’,vt ncmo poftea par eflet infanix illi,fed ne ipfc quidé Scaurus coparari fîbi poflet.Ex his erh intelligim^ incéCa vil la colliquefada fîgnaxrca, ôC arfîiTe tabulas pidas imméfî precii^ôC Attat licas vcftcs.i.tapetas preciofîflïmos,qualcs aliquado Ncronî quadringen tics feftcrtiû coftiterût ad tricliniu ornandû,vt fupra docuimus cx'Codé Pli niojfenfus eft igit'’ co incédio fadû vt rcs eximiç ex omi parte imperii R.o. couedç igné haurirêtur . Ita vt ncmo poftea imitari exéplu tati fpcdaculi poflct,ac ne ipfe quidem Scaurus iterum edere talc poiTct. hoc erh fîgnifigt; cât verba ilia Plinü. oîno igit'’ feftcrtiû millies Icgcndû cft. i. vicies 66 quin** quies cêtena millia aurcoru noftrorû,vcl bis millics poti^cx plcrifqj libris, id cft qnquagies cétena . alioqn ridiculus eflet Plinius, q Scaurû fuperaP pünüiocu»; fc Caiû ôî Ncroné ingénia luxu 66 prodigétia moftrifica dixit.de qb^ poft/ ea dicemus nonihil fî locus incurrerit.Veru vbi lcgit'’,rcliquus apparat^ tâ tus Attalica vefte/abulis pidis cçtcraq^curafuit.Legédu céfco,cæterotp choragio fuit:admonitus ab antiqs,in qbus tu vorago Icgit'^, tu corago,ÔC a Valerio lib.ii, cuius hæc verba funt,Claudius Pulcher icenâ varictate co lorû adûbrauit vacuis ante pidura tabulis extentâ^qua tota argêto C. An tonius,auroPctreius,eborcQuintus Catullus prçtcxuit. Verfatiléfecerût Lucius 66 Cinna locû,qué argétatis choragiis Publius LétuP Spinter ad/ ornauit»trâflatû antea Phœniceis indutû tunicis M.Scaurus exqfîto gene/ te veftis cultûinduxit.Cçterû vbi lc2it'’,Iâ pars feenç e marmore fuit: lego iuia pars,licet cxéplaria refragétur.Ipfc Pli .alibi codé lib.M. Scauri Ae/ dilitatc ad feenâ theatri téporarii,ô6 vix vno méfc futuri î vfu, viderut por tari fîlétiolcgû.Et poft duos vcrfus,Vcrû cfto indulferît publicis volupta tibus,etiâ ne tacuerût maximas carû atqj adeo duodequadragenû pedû Lu/ cullci marmoris in atrio Scauri collocarifnec clâ illud,occulte«^ fadûeft. fatifdari fîbi dani infedi egit redéptor cloacarû, cû in Palatiû extraheren/ tur.Ex his verbis intclligimus diiîoluto theatro,qâ ad vnius circiter men fîs tépus fadû erat,id eft quo adludi finiréturcolûnas grâdiflïmas in atri/ um domus Scauri,quç erat inPal3tio,trâflatas. Atria cnim periftylüs co/ ftât,vt vidcrc cft apud Vitruuiû li.vi.fîcut 66 caua ædiû. Addit hçc Plini’, Nec poteft videri Scaurus rudi 66 huius mali improuidç ciuitati obrepfîf fcquodâ vitç rudiméto.Iâ cnim Luciû CraiTum oratoré illû,q pegrini mar moris colûnas habuit in codé atrio,hy^metias tamé,nec plurcs fex aut Ion

- giores duodenû pedû, M. Brutus in iurgiis ob id Palatina Vencrê appella uerat.Idc alibi rurfus de iis loques qui marmora in domibus habucrût,In/ ter hos0nquit)primû(^vt arbitor^marmorcos parictes habuit feena Marci Scauri,nô facile dixerim fcdos,an folidis glebis politos,fîcut cft hodic lo uis tonantis ædes in Capitolio. Idé lib.xxxvii.Gemmas plures(^quodpere grino appellat nomine dadylothecâ)primus oim habuit Romæ priuign’ Daâylothe Syllç Scaurus ,diu(ÿ nulla alia fuit donee Pópeius Magnus ca quç Mithri datis Regis fuerat,inter dona i Capitolio dicaret,vt M^Varro aliiqj eiuf/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

dé çtatîs auéVorcs cofirmât,tnultu pfçlataScauriîhoc cxcmplo Cçfar Di* «îtator fex dadlylothccas î çde Vcnerfs gcnîtncis côfccfauft.Et:rurfus lib. xxxHn.In M.Scaun Acdi'litatc tna im'llia fîgnoru l'n fccna tm fuere tépo rano thcatro.Ex fupradidtisjconncere licct non mirabilé fed ftupcndä,non magificentiâjfed luxuria,ôô portétofa impcdi'a in apparatu ludorû Scaurf, quorû vix îniri ratiopoteft prç magiutudine. Fuit auté Scauro (^vt eiufdé Plfniï verbis loquar) vitrfcus Sylla, ÔC Metclla mater profcriptionum fc/ ôlrix,SC M.Scaurus pater toties princeps ciuitati's, ÔC Marianis fodalitiïS' rapinaru proumciaEû lînus . Vcl(^vtin antiquo legitur) Mariani fodalitu rapinarûqj ^uincialiû lînus .Metella vxorfuit Syllç, vt audlor eft Plutar/ chus,qua feótricéprofcriptionûPlinius vocatquafî impetratricé rcdcptri cemqj profcriptionû,quç fub Sylla fad:ç funt.Cui tamé morbo langucnti Sylla repudiû milît,ne félicitas fua luxu vxoris cotaminarctur.Cum inte/ rim ipfe epulû magnificentiflïmû populo inRauraret décima rapinarum Si profcriptionû Herculi pollucéda.Quoniâ auté hic liber iuftâ iam magnP tudinéaccepit,ÔC multa nos tranfmittereneceireeft,hac veluti corom'dcex Strabone fûpta lib.v.lïné ei iponem’. Is em audtor de vrbe R.oma loques, SL de Cæfaris AuguRi prouidétia circa earn conRituendâ: Tâta auté (in** quit^aqux copia per aquç duiRus in vrbem inuehitur, vt amnes per me/ diam vrbem ÔC per cuniculos influâtiomncstj ferme vrbis çdes ciRernas fi/ punculos SC falientes habeant rcdundâtes,quibus in rebus confïciédis Mar eus Agrippa opéra bona ex parte nauauit.Qui etiâ multis aliis operibus Vrbem R.omam adornauit.Àd fummâ prifei illi Romani vrbis décoré ne glexerût,videlicct in aliis rébus maioribus neceffariis magis occupa/ ti.Recentiores autem ÔC maxime qui memoria noRra fuerunt, ne illis qui/ dem ea in cura ceflcrunt.Sed SC vrbem monumentis permultis Si fpeciofis impleuerunt:lîquidem Pompeius Si diuus Cçfar Si AuguRus Si eius libe/ ri amici Si vx.or fororcp omne Rudium in vrbe extruélis operibus ornanda fumptumqfupergreflï funt : quorû operû pleraqj habet campus Martius, ws ƒ ètTrepfôi •eoAcuii 'm) xa^aç «A «ÂQwçap, TijiJç aJÂvajç

çoii; ô^TClt;;,oi uséjiop nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ci ks.'^ h/aôEç, feJÏ Tijra xa^ustjjso'ew.

Awp ««AîîjJ è'JrABjMo'ca* aiùj •ssÓAipt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;è lt;ri6«S'^ gt;û|î»

rir'ti wcuJïç.itoà ôi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ngîj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vi^ieoZovTO ao'aJ'ltà nui /atrihlu}

xaToo-xÂVâç, TSTav JE Tcî ó MofTi©^ s'x« * De hoc Plinius ita inquit, Agrippa veto in Aedilitate fua adueéla Virginea aqua,cçteris^corriua/ tis atqjemendatis,lacus. DCC.fecit.prçtereafontes.CV.caRclla centum XXX.complura etiam cultu magnifica Si openbus. Iis ligna.CCC.ærea aut marmorea impofuit,ÔC colûnas ex marmore quadringentas,ealt;^ omnia annuo fpatio, Adiecitqj ipfe in Aedilitatis fuæ commemoratione Si ludos vndefexaginta diebus faéîos Si gratuite prxbka balnea.CLXX. quæ nûc Romæ ad infinitum auxere numerum.Vicit antécédentes aquarum dudus nouiflïmum impendium operis incohati a Caio Cæfare,ôt peradi a Clau/ dio.quippe a lapide.XL.ad earn cxcclfîtatcm,vt in omnes vrbis montes le uarcntur,influxere Curtius atiç Cæruleus fontes. Erogata in id opus fef/ tertia quingéca quinquaginta quinc^ millia.quodû quis diligétius çRima

lient aquaru abudantiâ in publico,balneis, pi'fci'nis,domibus,curjpis,hôr tîs fuburbanis,villis,fpati'acp aclucméris,extru£n:os arcus,môtes pcrfoflos, valles æquatas,fatebitur mhil magi's mirandû fui'He in toto orbe terrarû* Idem paulo fupenus,Mirabantur cloacas operû oinniu di'dtuiuaximû,fuP foffis mónb^, atlt;]^ vt paulo ante rettulimus,Vrbe pélîli fubterqj nauigata. Id MarcusAgnppafecitfn Aedili'tate poft Cófulatu,p meatus cornuatis fepté amnibus,curfu præcipfti torrentiu modo rapere atcp auferre oîa coa^ dis.Inluper mole hymbriû concitati vada ac litcora quatiût,ali'quâdo Ty beris retro infufî recipiût fluiftus, pugnatqj diuerü aquarû impetus intus, SC tarnen obmxa firmitas refiftit:trahuntur moles interne tantç non fuccû bcntibus caufîs opens.Vcrû m loco fuperiore vbi legitur inimprefris,Prç PH lodisrê# terca fontes.CV.i'n vetufto fapiétes legiV,quare falientcs lego, fenfus cm id expofcit. Vbi auté impreflï habent erogata m id opus feftertia qumgéta LV.milia:3ntiqui nonulli talenta^vetuftimmus Hs.LV.D. ordi'ne notaru ni lier fo. quare feftertium quQigcnties qumquagies quinquics lego,

Gulielmi Budæi a Secreti's Regis Francfæ,Dc Aflc ÔC partibus cius. Liber Quartus,

j ENTVM lamdiu efiet ad fine huius operis,nift aliagt; ! rum aliarumqi rerû recordatio fubiens idemtidé mibi 'negociûfacelTéret.Alter nue de integroprope inftau râdus mihi labor,Perfarû opes expendédç:qui foli Ro manorû fortunam ad terminos vfq; Alexadri euadere geftientem retro in occidua mundi partem inhibuereî a Romanis etia ipfî longe ad orienté fummoti.Hero^ dotus Alicarnafléus lib.iii.qui Thalia infcribi€’,Dalt;*'

rium Hiftalpis filium qui poft Magorum cædem hinnitu equi ad regnum Perfîcum affumptus eft,in viginti fatrapias Perfarum regnum diftribuiiTe dicit,ÔC præfcétos vnicuiqj dcdiire,5C tributa ftata fi'xaq^ indidiffe, ca lege dilt;fta,vt qui argentu tribut! nomine penderét, ralenti Babylonii pondereî qui-aurum,Euboici afïcrrcnt. Valet autem Gnquit) Babylonicû talentum CXX.minas Euboicas.Quare Darium apud Perfas ob hanc tributi formu lain conftituta capelum verbo græco,id eft inftitoré vel negociatoré voci** tatum ait.CO auté verbo hominé vtquæftuariû taxabant. Cambyfen auté dcfpotcn,id eft dominum ditftum.Nec Cyrus cnim nec Cambyfes tributa 3d certam formulam, ÔC præcifam redegerant neccfTitatem. fed dona tan** tum anmuerfaria aSatrapiis accipiebant. Has Satrapias quas Nomos Herodotus appellat verbo Græco,Plinius præfeéturas vertit,Laurentius portiones fubabfurde vocitauit. Herodotus igitur has feu prouincias feii Prçfeéturas ab Hellefponto adlndiam vftpfîgillatimpcrcenfcns,ÔC quic** quid vnaquæqj quotannis penfttaret, tandem fummam colligens, Quod fi (inquit^) Babylonica pecunia ad pondus Euboicum redigatur, hent no** Uem millia quingéta quadraginta argéti taleta, to /x£v /h apv/ioj» p BaeuAwviop, F nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TatAeM'TOjJjavfltt nlt;va|)«xovl« W) 7riv7«xolt;rlt;« W) lt;^V£«xi5(^î^i«

Aurum vero ramentitm 1Î tcrdcci'cs expcndatur ad arg®ntu,m fumma repc rictur ad ratfoné Euboica efle quatuor millfa talentoru fcxccntatj QC odro/ ginta,TO Jï Jguo-löp ‘7^1O*X5«AK«S-a9'»Op Xo^l^ö/Ujfbop lï) 4'H7(tXOU,8Uj)frfX£7oa eop àiêOÏKWp TaX«liïûgt;» SyJ'wxovfot,,«^ j^axoo-iup «ai myaxij^iAiwp.In Laurciïtn Interprctatiouc médofehic locus legitur.R,amentuauri pfegma ab Herodoto dicftur,quafî aurcâfco/ bcm dixcfis»Qiubus(^mquitjin vnu coalt;îlfs,fit fumma eoru quæ quotâms colligebantur,quaterdecies millcna qui'ngena SZ fexagcna italcnta EuboP ca.Supra auté dlXlt,TO ê«€uAcoviop TaAwrp (TaîiaTca â/Soïxaç t6(/’o/JiHXOv7ci, Va let autem talentû Babyloniu feptuaginta Euboi'cas minas.Ex verbis Hero dot! vt fcire non poflumus quatum Euboicum talentû fuerit^ita mtclligi** mus minus fuilTe Babylonio.Nos in fuperioribus nonihil de hoc diximus cum loca Liuii citaremus ex libris feptimo Si odtauo de bello Maced. Fc/ ftus Euboicu talentû quatuor millium denariorû fuifle dicit Romano nu/ moæftimatû.quod fî eft verum,apud Pli.lib.xxxv. vbilcgitur,Talentuin autem Atticum(^vt ait Varro^edecim fcftertiis taxatur,legcndû effet Eu/ boicuin.Scdeciin enim feftertia quadraginta minas valét,ôi quatuor milia drachmarû.Sed apud Pliniû legendum potius exiftimo denariû fcx millia quod olim fie fcribebaf’.X.vi.M.ex quo fedecim feftertia faSha. Millia cm Si feftertia vt idem fignificatific eadé nota fcribcbatur.Hermolaus Barba rus in gloffematis inPlinium editis,dum autftorûmagis nomenculaturçq rei explicadæ ftudct,cxplanâdæ huius rei difficultaté prope conclamatam reddidit, ault;ftoritatumq? inter fc pugnatium côgerie veritatem obtint. In^ terdû enim ea culpa fummis in ingeniis deprçhéditur,vt ambitionc inftin/ omnia magis confeeftari q veri fîmillimum quodlt;^ amplexari cupiantî quafî diligentiores fe doeftioresqj q confîderatiores exiftimari malucrint. Ego cum rei obfcuræ Si caligine quadam variantium auôloritatum obda éhæ,lucem aliquam affcrremagnopcrelaboraffem, nihil appofîtius adiP luftrandam cam obfcuritatem inueni q quod Pollux in nono de vocabulis rcrum inquit.Quod equidem miror ab Hermolao non effe animaduerfum aut certe non cxplicatum: vt indicate poflïs forulos quidem cum omnes diligenter exeuffiffe: fed volumina(^quod aiunt^ ad lucernam Ariftopha/ nis non femper recognouiffe,ac ne Plinium quidem ipfum, in quo tam fc/ fe admiratus eft q Pcleus ih machæra gloriabatur,vt eft in prouerbio.Vir alioquin SC difertys ÔCelcgans,ÔC memoriæ fuæ columen. Nec modo do/ (ftrina multiplicitfed etiam ftilo graui,licet exultantiore ac liccntiorcî ccr te in quo câdidum ingenium SC bonam mentem agnofcas,id quod opimo/ ne noftra multis dodtis viris defuit.Cui vtinaipfîîongior vita contigiffet, præclaraq? nunc opera morte cius fuppreffa non dcfîdcrarentur, quæ exi/ tura annos abhinc.xiiii. audieram cum domi cius praderem cum Accur/ fio Menerio Legato regio qui tunc Venctiis agebat, homine doeftiffimoî

' fed verba Pollucis haçc funt loco fupradilt;fto,T2rgt; yt/xliù isK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;to /jS^ «tïi/

xôp TaXcwrp s|«xi3^iXî«ç s/t/v«?® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S:TÎ)xaç,TO JV fe«€u^tov»op s’fflaxij^^iAÎÂç,!® Jï eu^ivcuoï

^upîaç, TO lt;A' (rt/jup TOtVTaxolt;r!«ç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;î»p àTfixîç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Xo7io'aov ,

iwd Tftç /xvSç T«ç «Tjrxaç , to iof/xo» e^hxovtcu, êj(* gt;nbsp;to Bafiu^covw» «Sæo/XHXOVTÂ,, _ TO Jï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x«T« «v^oyv. $ /xvS Jï wç »«j K^HfOtotg txaTO» «TfaX/xâç S'^ixaç,

cvTû» ^(J fpij «3ftvS/5 Tas eTrjJ^wflaSjJ'oüapÄwtq ‘Sî^à Aoyp rS käB’ ï««S’lt;jp ra^ixliJÿ k«t« n ^(kIu) «Kt «lt;pflKf£«’(p.Hoc aut no abfurdu crit dicere fj? talentu Atti'cu Atticas drachmas valebat numero féxmillia,Babylomûfepté millia,Aegynçu de ce mniia,Syriû mille SC gngétas,dutaxat incuda rati'one fecundû drachm^ Atti'cçmodûigppe ea rationc qua Atticu talentû fexagenas minas, Baby/ lonfû feptuagenas, Aegi'néfe cétenas Pportione capiebat.Porro mina l'pfa vt apud Atheniéfes cétenas habcbat drachmas.’fîc apud alios cjuôq) tonde ûias cuiufqjgéns,quç pro ratione cuiufq^ talériplus minusve valerét gméto vel décreméto..Ex his Pollucis verbis ad formula vnâ ola propemo Talentaoîa du genera talétorû mlnarûq^ redigere polTum^. Q^uomodo em Atticû talé adformulam tufexagenas minas Atticas capIttôCmlna Attica cétenas fuas drachmast fîcBabylonlu fexagenas minas Babylonlas,quç cétenas ipfç drachmas ver Icntum. naculas caplût,5i Aeglnéfe talentû totldé minas Aeglnéfcst Si AegInetI/ cçrurfus minç,cétenas drachmas Aegineticas,Sic llbra nollrâ nummarla duplexeftîParIfîna ÔC Turonéfîs.ParIlinaquinlt;^ôêvigîtl folldorueftîTuro néfîsjvIgIntl.QuodIdeo fit,quia vigintl folldl Parifîéfes çquales funt æfii niatlone qulnlt;ç SC vigintl Turonéfîb^: quare vtraqj llbra vicenaria efl:,fcd folld^ tm rcfert,vt drachma apud prifeos. Verûenimuero vt Babylonlû ta/ lentu proportioné epheéla.I.fefqfexta vel(^vt aliï loqui malunt^fuperfexta 3d talentû habet Attlcû,fexta ern parte hoc ab Illo fuperaôfîc drachma Ba bylonla Attica drachma fefqulfexta proportioné fuperat.Et vt Aeglnéfe talentû proportioné fuperpartienté ad Atticû talentû habet, vtpote quod femel Id capit 6C duas Infuper élus partesQ'ta cnim fefe habet centcnarium talentû ad fexagenarlû^fîc eandé quolt;ÿ proportioné Aeginxa drachma ad Attica drachma habet.Hoc autéex allo clufdé auétorls loco probat! po/ teil,qui cû quodâ In loco Ita dIcat,K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ôSoAàç £f,Id eft SC drachma

gt;xa^M çS) àîîixys avâU.,J'iKx yecç aTÎixi^S oSoAàç ôi à^xvûUoi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(TçdXA^

'flSZoù^ivKTîîvjoàyiPcüc«/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AtquI Aegineticâ drachma

malorem Attica fuIITc adnotandû eft : vt quæ denos obolos Atticos capi at,quos Attica tâtum fenos.quarc Atheniéfes craflam earn drachma voca bannodio Aeginetarû Aeginæam vocare grauatl.ExdIélls apparet tanta habere proportioné decem obolos ad fex: quantam centum minç habét ad fcxaglnta,ôô ea eft analogla talent! Aeglnçlad Atticû talentû.Hoc Her/ ßiolaus cum no Ignorauerlt,tarne non cxpllcult vb! de taléto loqu!tur,c!/, tadls(^vtd!xlmus}ault;ftor!bus magls qrci enarradæ Intcntus.Verû Hero/ dotus primæ præfecfturç quadringenta talenta argent! attrlbult, fecundx qulngéta,tertlç trecenta fexag!nta,quartæ qulngéta,qulntç trecenta quin quaglnta,fextç fept!ngéta,fept!mæ centû SC feptuaglnta,olt;ftauæ trecenta, nonæmille,dcclmæquadrlngéta quinquaginta, vndecimæ ducenta:duode clmx trecétafexaglnta,tertlçdeclmæ quadringenta, quartçdecimæ fexeen ta,dcc!mæqulnte ducéta quinquaginta,declinxfextæ trecéta,declinçfeptl mæ quadrlngéta,duodculcefîmæ duccnta,vndeulcefîmæxrccenta:quoruin fummam non colligit, fed fupputata ratione Inuenio feptem mlllla feptin genta quadraginta talenta In fumma effe. Atquifîtalentum Babylonlum

proportioné habet ephcdta ad Atticu talentu: fcpté milha fcptingeta quagt;* draginta taléta Babylonia, Attica valet taléta noué millia ÔC tnginta. Si cnim hâc fumniä partians fcptcnario,numer’ parties ent mille ducéta ÔC nonag{nta,quottalétis crefcit fumma ad Atticûmodu relata. At Hcrodo tus Euboica fieri talcta tradit noué milli'aqngéta SC quadraginta,quçfum ma maior eft Atticorû talentorû fumma qumgéds SC deccAa fit planû ta lentu Euboicû minus efle taléto Attico tribus ferc mini's SC triéte.Hoc au té promptu eft Gc colligere:fac vt fîngulis illi's talétis fexagenarns.i'.Atgt; tîcisÇquç noué millia SC tn'ginta efle di'ximus^ternç mmç cû triéte,id cft tribus ÔC tn'gi'nta draehmi's SC tcrtia parte drachmç decedattfient vtiqj m fumma ter noui'es mi'lli'a mi'narû.i'.fepté SC vi'gmti millia,ÔC pro tn'éte milt;* næ,ternnlli'a minarû.Hûc numerû tn'gmta milli'ûmmaru, fî fcxagenario partiaris,qngenta taléta confiét,hoc eft qui'ngéti'es fcxagençminç,ÔCfexa gies qngenç,quod pen'nde valet.Sic fiût noué milli'a SC qumgéta taléta Eu boi'ca.R-urfus ex taléti's illi's quingéti's ternç mi'nç cû triéte l'n fîngula dcce dât neceffe efl,qa Attica pro Euboici's fecimus.fiût deceflîoms mille SC fex cétç fexagi'ntafex minç,ÔC bes preterea mi'nç. At vero ex Herodoti fumma decé taléta Euboi'ca reftabât,quç qui'ngétas SC feptuagmta ci'rciter minas valét.Refiât mille nonagintafex minç,quç paulominus duodcuiginti talélt;^ tis valét,q numerus excurrés facit ne ratio noflra quadret. fî talétu Eu boicû minus Attico fuifle tribus minis SC quadrate ponamus,trecétae tan tu minç SC quadraginta excurrét,id eft circiter fex taléta.Et hac vna ratiogt; ne quantû quidé obferuan'm iudicare poffumus quantû talcntû Euboicû fil crit.Oino auté talentû Euboicû proximo ad Atticû accedit,quod quia qua tu effet fatis fuperqj deprçhéfum coprçhéfum perceptûqj habemus SC oino c5pertû,cçtera quâta fuerint parû huius operis referre puto. Etfî id inqfî'* uiffe luuat propter operis diuerticula,quç velut wcéftç-y« deftinato argume** to appingentf obletftaméti caufa. Age videamus qd vitra dicat Herodotus de tributis Pcrfîcis,Indi(^inqt^vtfunt multitudine multo numcrofîfiïma oîm quos nouimus hoîm,ita tributû coferebât alioçi coparationc maximu: trecéta fcilicet SC fexaginta pfegmatis taléta.i.aurei raméti.Ramentû au/ ri arena eft aurea,ob id alio nomine ab eodé auélore Chrylitis dida Chry fâmos etiâ ad verbû aurea arena dicif^lib.xi.codicis Iuftiniani,Auru aût ra mentitiûi^inqt ille^inuenit'’ elfe talétû Euboicorû quatuor milliû fexcétorû SC o(ftoginta:fî ita ratio ineaé’ vt pfegma terdecies tato argéti rcpédatihoc cm fîgnificat verbû T^KntcaJixa^aoiopjqd vnius literç imutatione in libris im** preffis aliud fîgnificat.Laurétius eius loci intelligétia parû affecutus vide tur,nifî fît error iprcfforû.Et alioqn numerus in cius interpretatione corru ptus eftîqd SC cxGrçco cotextu SC ex calculo dcprçhédi€’,TO Ji }guffîop(^inquit Hcrodot^)ljio'KûttAK«S’alt;riô» Ao'yi^opSlzop to ■i-ny/Jiativfio'KîlM *sJp öVSoijxMp TaAavTOp xav7(x«^t|Qtxoo-((apiyn5«K»5ç;«x»wp.Si emterdccies trecéta fexaginta multipliccs, quatuor millia fexcéta ÔC odoginta in fumma inuenies.Meminiifc auté0/ porter id quod Herodotus ante dixcrat,cdi(fto Darii cautû effc vt aurûEu boico podcrc péfîtafct'’îalioqn no coueniret fûma,fî Babylonia taléta pfeg man's intclligcren^’^ SC pfegma trcdccies argeto rcpefile.Cogruit aut qd fc

LIB ER.nil. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;FoXXXXIX.

quitur nurnero a nobis pofîto^TSTWp wavrwp cuv^^tpSwwp •ro äSoTxcJtcc Awt« «ruvsÄt^tTS èç rv tTréraop «façop J'cifâai ^v^ict m^aKij^îAi« »y Trivraxco'iâ ty £|h'xovtâ,.. His fgftur omnibus l'n vnû coagmêtatis Euboica taléta numéro quatuor.* decnn millia qumgêta fexaginta annuo tributo colligebâtur.Qj, fi Reges Perfarum quaterna dena millia ÔC qui'ngena taléta vel Atti'ca vel Euboica ex Afîa tantû,SC paucis loci's Libyæ tributoru nomme pçrcepifle dicûtur, quç nos ad odluagies quinquies cétena millia aurcorû noftrorû vt miiiimû çftnnamus,quantû Romani imperii dicemus efle redditûf'Præfertîcû extra cas præfedluras Perfis ipfa dominatrix immunis relidla eiTet:fiç enim inqt Herodotus,« JÏ fj^ivnp.ot ïipHTcu J'ad'^ôipôfl^fKnÀéa

Perfîdis auté regio vna a me inter ftipédiarias diéta no cft.Perfæ enim im.* munes agros colût. Aethiopes auté ÔC Colchi ÔC alii quidé populi munera i Perfîdé quotânis afferebât.Inter quos ifignis eft péfitatio Arabû q mille,*' na quotânis taléta thuris afferebât.Sed ÔC recentioribus feculis aUéta erât tributa prorogatione imperii Perfici faóla,vt auétor eft Herodotus. Quagt; re quod apud Plutarchu in Popeio latino fatfto antehac legebatur de vetfti galibus ôi tributis imperii Romani poft triumjîhû Ponticu,merito a nobis Imperium

J tcprçhcnfum eft vt médofum.Iamprimû Antiochus exfœdere cum L. Sei pione ilt;fto,omnibus vrbibus agrisqj exceiTeratcis Tauru montem vfq? ad Tanaim amnem,ôC a valle Tauri vfqj ad iuga qua in Lycaoniam vergit,vc tradidit Liuius lib.viii.de belloMacedonico.qq apud Liuiu Tanaiin men dole legi puto,0C pro eo reftituendu efle Halym.Notum eft cnim ex Hero dotoinprimo,Halym fluuium confinium olimfuifle Lydoru ÔCMedoru itnperii.Meminitetiam Pli.Halyos fluminis in fexto,a radicibus Tauri p Cataoniam Cappadociaqj decurrentis, Ab his autem finibus ad Hcllefpo turn Afia eft proprie di(fta,a mari Aegæo ÔC Pontico ambiétibus in penin /.(îa proprtó fulam conformata,intra qua Lydii regni fines circunfeributur, vnde Cree fi circunfluentes diuitiæ inprouerbiû cefTerunt.In ea Afîæ parte Herodo tus tres præfetfturas ponit,millena ducena fexagena Babylonia taléta an.* nuo tributo péfitates.quç ratione Attica millenaÔCquadringena ôCfeptua gena valétiære autem noftro otftingena 54 odtuagena bina aureoru millia.

Romano more feftertiu trecéties qnquagies bis paulopP dicié’. Atq apud Plutar.legitur ante triumphu Pompeianu vniuerfa populi Romani tribu.* ta quinquagies decies centena millia fuifle.Cum iis vero que Popeius Po. Ro.ineacxpeditionequçfiuit:o(ftuagics quinquies decies centena millia hiifle,Prior fumma quingenties feftertiu dici latine potuit, id eft mille ÔC ducenta quinquaginta millia aureorum. Altera trecenties 54 quinquagies feftertiu priori fummæ addidit,vtfucrint vniuerfa populi Ro. vedigalia ôt tributa cum augmento triumphi Pompeiani^vicies femel centena vice.* na quina millia aureoru noftrorum.Cum Pompeius imperio populi Ro^* mani adiecifret,Ciliciam,Syriam,Phœniciam,Palæftinen,Iudæam,Mefo.* potamiam,Cappadociam,Armeniam,Colchidcm,lberiam, Albania,Scy** thas Ô4 Arabiæ partem. A Cilicia autem Phoenicia 54 Syria Palçftinç vfq? ad fines Syrix 54 Aegypti odingenta quinquaginta talcnta Darium tulif fcquotannis Herodotus tradit : a reliqua Syria 54 Mefopotamia^nonmi*» m

nus qumgêtis,quç ad Attica ratibne relata olt;îlingcnta dccé millia aureo«* rum noftrorum valent.Ita paucç proui'nciæ fumtnâ illam quç apud Plutar chum legitur pendere populo Romano potuerunt,abfq^Cappadocia, menia,Colchide,Iberia,Albania,ÔÔ Scythis,0C Arabia, quas inter Ripen/ diarias non numero,Quapropter Pompeius pro cocione gloriatus eft (^vt audtor eft Pli.lib.vii.^Aliam fe vltimam prouinciarum acccpifre,eadcmlt;j media patriæ reddidifletde Afia Cherronefo,id eft peninfula loquens (qua proprie Afîam eiTe vocitatâ diximus^Lydiorum olim regno, nunc Turca/ rum imperio.Hæc ab Antiocho,bello Aftatico ablata fuerati SC ei poftca Pompeius illas prouincias adiecit.Nunc ii iam dieftis Peloponnefum,Hel ladem,infulas Cycladas,Sporadasq;,atq;lvpo nomine Grçciam,Theflaliâ, Epirum,MacedonIam,lllyricum,Italiam omnem, Siciliam, Sardiniam ÔC Corcyram,0C fuperi infenqj maris infulas,populos Alpinos ÔC Narbonen fem Galliam,cum citerlore vlterioreqj HIfpania,$C Africa adiecerit^Hxc enim omnia iam tu fub ditione Romana regebatur^quam fumma tributo/ rum colligerc debeamus xftimandum lecRoribus relinquImus.Merito er/ go ilia Plutarchi fumma ad drachmas Atticas non ad numos feftertios re ferendâ cenfuimus:qua ratione quadruplicata redit fummatqq eo tempore nec Aegyptus,nec rcliqua Gallla,nec Britania nec GermaniaPannonialt;ß imperio Romano parcrent.DIximus fupra de ftatu imperii fub Augufto. Applanus autem que latine tantum verfum videre nobis cotigit, in præfa tione hiftorlç terminos Romani imperii fub Hadriano principe, quo tepo re Ipfe hlftorla fcrlpfit,late defcrlbes,ponlt terminos ab Herculeis colunis ad Aethiopas orientales ,quod ad Libya pertinet: Afîanç aute ditlonis ter minos facit Euphratem fluulu SC Caucafum montem, maiorls^ Armenia: prIncIpium,8C Colchos ad Euxinum pontum habitâtes. In Europaautem Rhenu SC Hlftrum hnes Ro.imperii fulffe dlcIt.Omnes aute Infulas quç/ cun^ Intra mare internum funt Êtæ,Cycladas Sporadas,Hyadas,Echina/ dastSC quæcungj magnx dicuntur a Græcis circa Libyam,IonIam,Aegy ptum,Myrtoum vel SIculû,ôC aliud quoeûq; nomine mare dItftûîRo.Impe rio paruifle turn affirmât.Romanos aut Regibus exatftis vfqj ad feptinge tefîmû annû fub ftatu popularl SC clulli qui polltia grçce dicitur, imperiu fuû propagafre,quoad Calus C.xfar q Dieftatura perpétua fufeepit, Rep« opprefTa SC in poteftaté fuâ redatftatreuera principe egit,llcct nomé Reip. antiquarl noluerit,a quo tempore ad Appiani hiftoria ducéti fere anni in/ terceirerunt,qulbus Romanû imperlû vnius femper arbitrio recRu cft:pcr/ Inde atqj In regno fieri folltû eft .Hoc tantû intereft qgt; regio nomine princi pes abftlnuerût,lmperatores fe did contentl,quo nomine prifei duces Ro mani populi cenfebatunfed annua poteftate creati:eo autem fpatio ducen/ torum annorum rem Romana mirum In modum creuIITe dlclt,fuoq5 tepo/ re earn hominû expedationé fulife vt porro progreifura vidcretur bladlen te magls maglsqj in dies rerum fucceffu.Eam tarnen Romanis mente fuif/ fe,vt nomlnis ful famam propagate inter Barbaros,magls q terminos pro/ rogare Imperii fui cuperent, vidiifeqj fe nónullaru gentium legatos ad lm peratorê cu poteftate mlflbs,vt gentem fuam quifq? Romano impcrio do/

dcrenfjncc tainen admiflos,lt;j? Romanus Imperator fua mterefle no arbitra retur fens ô6 inopibus imperarepopuli's.NâSi eorû qui imperio parerêt, multos plus mcomodi q comodf afferreifed quos derelmquere atqj abncerc puderet,Plurimi etiâ eorû qui didlo Romanis audiêtcs non eflentxReges tarnen ôê principes a Romanis petere folitos Si. accipere.Magnitudiné ve ro Pcrfarû impern pcrcenfens,quod ex Affyriorum,Medorû,Perfarûq^ re^ gnfs coaluit,nequaq eu dimidio impern Ro.coparari l'ure pofle contendit. Nâ imperiû AlexâdrRquod celerius aleæ l'adlu vel fulgetrç potius emicâ tiSjin modu i'nulîtatû,Sê m gradû nulli aln fpcrâdû cuafît^in mebra diftra \ élum eft mortuo ftatim Alexadro.Suo aût têpore Appianus tradit Perfîs peditû eqmtûlt;p SC apparatus terreftris ac mariti'mi mgentes copias fuilTc, ÔC Aegyptioru talentû quatuor 8i feptuaginta millia m thefaun's codita. Redditus veto impend Ro.ncc di'cere quifq(;vt opinor^nec ammi certaco ieélura aflequi poteft. nec ali'qui's fcnptorû aliquid de ea rc tradi'dit quod magnopere memorandû fît.Sed nec femper eadé ratio fuit,fed alia atqj alia pro conditione temporu.Si tarnen de hac re comentari quenq iuuat,primu hoc fcire oportet çrariû Romanu ex veóligalibus Si tribuns coftitutû fmf ÆrariS Ro« fe,quomodo Si hodic noftrum.Velt;îti'galia trium generu fuerunt,ex agrorû busge^ib’' cultu,ex merci'um traiedtu,ôC ex pafcuis .Primû dccimç,altei û portorium, teddituscon» tertfum fcriptura appellabatur,amp; præter hçc falarium. Cicero de imperio Cn.Pompeii,Nam in cæteris rebus cum venir calamitas, turn detriment^ accipitur. At in vedligalibus non folum aduétus maliifed etiâ metus ipfe affert calamitaté.Islam cum hoftiû copiæ non longe ablînt,etiâ fî irruptio nulla fadta fît,tamen pecora relinquütur,agricultura deferitur, mercatoru nauigatio conquiefcit.Ita neqj ex portu,nelt;p ex decimis, neq? ex fcriptura vcdligal conferuari poteft .Quo tandem animo efle exiftimatis aut eos qui vedigalia vobis penfîtant,aut eos qui exercent atqj exiguntC* cum duo Re^ ges cum maximis copiis prope adfîntî'cum vna excurfîo equitatus perbre** ni tépore totius anni vedtigal auferre poftitC' cum publicani familias quas in falinis ha bent,quas in ag ris,quas in portubus atqj euftodiis, magno pe ticulo fe habere arbitrenturC'Salinas Ancus Martius Romanorû Rexter tius inftituit,vt audlores funt Liuius Si Plinius,Sed falarium vedligal Li-^ uius in Céfura comentus eft,ob id Salinator poftea didhus,vt audror eft Li üius lib.vndetrigefîmo.Tributa autépro modo cenfus cuiufq? confereban tur.Cuius reitenuia documéta apudfcriptores reperiuntur, quantû cquigt; dem meminerim. Liuius lib.ix,de bello Maccd. de Céfura Catoniana logt; quensjln cenfîbus quoq? accipiédis triftis Si afpera in omnes ordines cenfu ta fuit.Ornamenta ÔC veftémuliebré Si véhicula quæ pluris q quindecim millium æris eflent in cenfum r eferre viatores iunit,Item mâcipia minora annis.XX,quçpoftproximûluftrû.X.millibus æris aut co pluris væniP fcnt,vti ea quoq^ decies pluris q quati effent æftimarentur. Et his rebùs o-* mnibus terni in millia çris attribuerétur. Attribuerentur hoc loco fîgnifi cat tribun nomine ftatucrentur,Ergo Cato deterrerc volcns homines a lu xutpluris decies dclicatâ vefté Si venufta mâcipia,q quâti'védi poffent çfti mauit,in çris lîngula millia ternos affes tributi cóftituit, Tacit’ lib.xiiü.

Eodem anno crebris populi flagi'tationibus immodcftia pubKcanorum ar guentiSjdubkauit Nero an cund:a ved:igalia omi'tti luberetpdqj pulchcrgt; nmum donum generi mortalium daretded impetu eius multu prius lauda ta magnitudinc animi attinuercSenatores,diiTolutione imperii diccndo,fi frult;ftus qbus R.efp.fuftineretur,diminucrentur. quippe fublatis portoriis, feques vt tributoru abolitio expoftularctur: temperandas plane publicano rum cupidines . ne per tot annos fine querela toléra ta mouis acerbitatibus ad inuidiam verterent. Ergo edixit princeps vt leges cuiufqj public! occul tx ad id tempus profcribcrentur , Omiflas petitiones non vitra annu refu mcrent.R.omx Prætor per prouincias qui pro Pretore aut Confule crunt, iura aduerfus publicanos extra ordine rcddercnt:militibus immunitas fer uaretur,nifi in ns quç væno exercerétialiat^^ admodum æqua^quæ breui fer uata,dcin fruftra habita funt:manet tarnen abolitio quadrageïimç quinqua gefîmçqjjôC quç alia exautflionibus illicitis nomina publican! inuencrant, Temperata apud tranfmarinas prouincias frumenti fubuedl!o,ÔCnccenfîgt;* bus negociatorum naues aferiberentur^tributumqj pro illis penderent co** liitutum. Non nihil etiâ de hoc dicitur in.1.Forma,in t!tulo,Dc cefibus,!n Pandelt;ftis .Strabo de Britânia loquens lib.iiii.quam vedigale fub Augu-* fto fadtam fuiffc dicit,T£X« n «vtoq nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n CKray/xivcap tTri *rtw KfAriKiip

'j^~t|x7CM£VMp«Vedtigalia ctiam fic tolerant grauia earum return qux in Galliam exportâtur aut qux inde importatur.Et rurfus,Ita nullo iamprx fidio ad inlulx cuftodiam opus eft . non em'm vna plus Icgionc opus eft ad exigenda ab eis tributa.Conftituta autem erat omnis impenfç ratio ex** crcitui pro modo tributorum: alioquin minui necefle crat^vedligaha, fitn buta infuper impcrarentur.Quod fi vis infcrretur,pcriculu effet,ne addcgt; fedionem foliicitarentur. Sic em'm ilia Strabonis vertenda mihi verba v!

/Jiaaiamp;flU T« TtA« £7rlt;amp;(XzÄ\0/jJLL’(üV.«M« gt;y K»1'J'uV»Q «TTCWtSp 2v«Q fel'oQ É7r««0/gt;SU’*S* Agecitanda vna audoritas infignis ad coniedura facienda in vniuerfas opes Komaniimperii, ca erit ex codem audorc lib.xvii.quo in loco Stra** bo oftendere volcns magnitudinc reddituum eius prouinciç ita inquit, tàyvTÎfa JÏ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tï tiv» KiKtfuv lt;i)ja2a,4)He'aQ KaY çviau:®» qG) xAtoTTccTf«;’t«**

o'iXao«* (TiojkSv î’o'awTet, '7jjolt;r««rd(ir,Ti jg# vo/ju'o'c« t« vûv /kx rcav'f STri^iiAaaç

KÛÙ 'ivJ'iKamp;v i/XTTOfamp;üV «ot nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s7r)(u|K/gt;Stvü)V »w» Aegyptl aute

Aègypttteds redditus Cicero quadam in oratione elegatcr explicans,Aulctx patri Clc opatrç dieft talcnta duodccics millcna SC quingena quotanis ex Acgypto obueniffe. Quare fi is R.cx qui SC diffolutilfimc SC nequiffimc regnum adgt; miniftrauit,tantum annux obuentionis habuit ex Acgypto,quid nunc exi ftimarc conuenit, quantiqp xftimarc redditum eiufdem prouincix tanta

dels vfqucadeo adauótisfSiquidé fupcnore tempore ne vlginti qui'dem na lugia Arabicum finum penetrate aufa funt,vt proras quidem nauiumcx** tra anguftias illas exercrent, at nunc ÔC clafles ingentcs ad Indiam vfqj vclafaciunt ÔC ad extrema Acthiopiç. exqbus merces precioüflùnç impor

tantuf î5C inde rurfus fn aha loca tranfmittutur.Ita duplex I'ndc vedigal co gitur,merciSus fciKcet itnportadis ÔC exportandis, Atqui eorum quæ niagt; gno vçneunt magnum quoqj vcdtigal eft,ws-£ ngq t« teXh æiwx« tru^dyiTcu, t« /jv» oo-xyuyiKafTa lt;A' £^«70171x1^.'^ Jï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;japset, nbsp;nbsp;nbsp;t« TiXx. Adde etia(^inquit^qgt;

Alexandria fupradiólaru mercium vnum eft rcceptaculum^ita vtfola plcgt; rumqj eiufmodi merces venditet SC extens fuppeditet.n^^ ytx/f ƒ)} 119^] aovootugt; Xi’aç £j^a. (xóvH gt;ijt 5 «Xt^av/pQ« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiiriov mç nbsp;nbsp;nbsp;to woXu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^’*lt;5 txTo«;*

Quç ftnteiufmodi mcrces ignorare nemo poteft qui lege vltima legerit ti tuil de pubhcanis in Padecftis.qipter quas niftitutu eft vetftigal R,ubri ma** ris,vt apudPlmium leghnus,Ptolemçus pater Cleopatrç fuit vltimæ gypti regmæ, qui omnibus flagiths mqumatus etiâ tibicinû artem exet:gt;^ cuit,ob quam cognomentû auletæ id eft tîbîcinis mermt.Hic ob ncquitiâ SC facinorofam vita,ab Alexâdn'nis exalt;ftus,a Gabinio duce Romano qui turn Sytiam obtinebat redutftus eft,Quo nomme Gabmio lis decem milli bus talentu æftimata eft aceufante Memmi'o, vt ex oratione Ciceroni's pro Rabyrio Pofthumo m præcedéti'bus di'ximus.Pœnç tarne capital! ereptu eum fîgmficat Valerius li'b.vih.m prmcipio.Cçterû in qua oratione Ciccgt; ro hoc dixerit,qgt; Ptolemçus duodeci'es millena ôC qumgena taléta ex Aegt; gypto quotâm's percipi'ebat nefcio,l^iîi l'n hac eadé pro Rabyrio loco aligt; quo mutilato.vei l'n ea oratione que no extat,quâ pro Gabmio habui't, cui ohm mfenfîflïmuSjpoftea reconcili'atum fe dfcit,his verbis, Mihi hæc Cai Menu caufa defended! Gabmüfm't recoc!l!at!o grat!ç. Neqj veto mepcegt; mtet mortales !n!m!c!t!as habere.Veruduodec!m m!ll!a ôê qumgéta talé ta Att!ca(^Att!ca em h!c mtelh'go, vt ex fuperms de hoc a me d!cl!s appagt; ret,non Aegypt!a,quç quadrate Att!c!s ma!ora funt) feptuag!es qiunqes centena mllh'a aureoru noftrorû valent.Qu!bus ü augmentu addas ex Stra boa!s fentétlaifortafle cent!es centen!s mülibus redd!tu annuum Aegypti iure æft!marc poter!s,Sed operæprecmm fatfturus m!h! v!fus fumifî rat!o** néadmmiftrandçems prou!nc!æ fub Augufto QC Tyber!o profequerer ex codé auétore.De A(ft!aco enhn bello loquens ab Augufto côfc(fto,ÔC Angt; ton!o ÔC Cleopatra captîs, Aegyptu ab co d!c!t !n proumci'æ formam redgt; 3lt;ftam h!s verb!s/f%X'lt;=lt;-i«^ïvûvfâ',tpoça(;/Ui^Ttx5lt;r« â|ioXo7aç, UV ffMfîjôvMV «vJ'jMp

■57£/JiVj(JÂtop Ù7rajX“P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'n!) êao'iXewç é'xfi T(x|iv,U7r iu/

Tw «P è2)'p 0 J'ixcUOi/'oTKÇ 0-TÇoa-ayijdbo/i^©^’iJ'ioç âlt;AcüToTû3p àç nÏTifap ôtpaXoVTov óSi. •^ï^vlou TaT’iQ

8:'7riXdV3^dBoi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;und óixovo^oi,jU.Q^aj ïXaïfü» fjSiJJOi '7l5a7(«,«T«. Nunc augt;

tem prou!nc!a eft tr!buta pendens memorab!l!a,a v!r!s cmfmod! adm!n!gt;' fttata qui G.bi temperate nouerunt,qu!q^ femper reélores ad earn cum po/ teftate m!ttuntur.Qu! veto rctfturus m!tt!tur,!s v!cem Reg!s obt!net,fub eoqj eft !s qu! D!cæodotes d!c!tur,!d eft !ura reddens ,!n cu!us poteftate fc/ re funt !ud!c!a.Eft SC aims mag!ftratus qu! !d!os logos,!d eft prmata rat!o d!c!tunearum return !ndagator,quæ adefpotæ græce d!cûtur,!d eft aflet/ totem non habentes,vel nulh'us dom!n!o manc!patæ,ÔC omnmo earum te/ rumquæ !nCæfaremrec!dunt.Horum velutafleclæ funtübert! Cæfans 5C difpcnfatores^qmbus ma!ora mmoraqj négocia perm!ttutur.H!s verbis mill

procurator prmatæ rationisdi'ci'tur,quica perfeqintur qux £ifcoobuemgt; untjiion quæ ærano ÔC populo, vel priuato pnncfpfs patrimomo.Ex quo patet proprie efle hoc verbum vfurpatû in.L Procuratoren titulo,Dc cdc do,m codi'ce luftimanidicet aliter Âccurtius opmatus fît. Adefpota auté appellat quç etiam Hermæa dici poHcnt,vulgo Albana Spauaqj dicutur. Deinde idem aurftor enumeratis copifs militaribus quæ ad cam proumciâ tuendam fîatutæ funtj^^? ƒ sTr/j^wfîMjj àçxoviwpjo s^»yktkç èlj ({îl 'ritù ■s^oÂngt;,Teoflt;tgt;v'^ jocv «U7rtXo/jl^©^,K«! é'xMp wftTJ’îai; 2(«.aç,itûd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TV tto^b J(5«o'«(«.ûjp,(tai â

0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ó vvKT^ivôi= sy«TN7û$.Inter municipales au^

tcm magifîratus eft qui cxegetes dicitur,quafî facrorum mterpres,vcl au/ gur in vrbe,purpuram geftans,ôê alns honoribus proumciali'bus itiGgnis, earum return procurationem Habens,quæ ciuitati coducunt.Efî eti'am qui hypomnematographus , id eft a commcntariis dicitur ,ÔCqui iudicibus præeftjob id archidicafles appellatus.Etquartus Prçtor noc^urnus. Cicc ro pro imperio Cn.Pôpcii de vcdtigalibus Romanis itainqiut,Nam cçte/ rarû proumciarû vcdigalia Quiritcs tanta funt,vt his ad ipfas prouinciâS tutandas vixcontenti elTe poifimusîAfîa veto tam opima eft SC fertilis, vt SC vbertate agrorum SC varietate frult;îtuum, SC magnitudine paftionis f SC multitudine earum rerum,quæ exportantur,facile omnibus terris anteccl lat. Plinius audfor lib.xxxiii.poft Perfen Regem Macedoniç dcuicîtuin, SC gazam eius in ærarium illatam,populum Ro.tributa pendere defîiflc.Q.uç tarnen pofîca refîituta elfe ex co conncio,qgt; Cicero in fecûda Philippica di xitjVbi eft feptics millies feftertium quod in tabulis quç funt ad Opis tebaturJ'funeftæ quidem illius pecuniç,fcd tamé quç fî iis quorum crat no reddetur,quæ^nos a tributis poiTit vindicate.Vbipatebat legedumputo» Non omittendum SC id quod idem Strabo libro fexto tradidit. Romanos initio plurimam Africæ SC Afîç partem Regibus Gbi fubditis commiftife, quos propter amicitia SC (ocietatc rcgnarc permiferut. Poftmodum autem vel defeeftione Regum SC violatis fœderibus,vel ftirpium regiarum intcri tu omnia ferme in prouinciarum formam tedaefta eflc.Sic Attalicu regnu, fic Syrium,fîc Paphlagonum SC Cappadocum SC Aegyptioru SC Mithtida tis Eupatoris -ad Romanos perucnilTejadeo vt Tyberii tempore cundain tra PHafîn SC Euphratem præter quofdä Arabas Romano tenerentur impc rioîvel a Regibus a Romanis impofîtis. Armenii veto,SC Albani Colchis fuperiores SC Iberi,fola ducum prçfentia in officio continbantur. Romanos vidèrent variis negociis,aut bellis implicitos:ftatim ad res no/ uas folicitari gentes effetatæ folebât,fîcut SC eæ genres quæ trans Iftrum flumen SC Euxinum pontum habitabant.Iofcphus autem in fecundo de bel loludaico, Agrippa ad Hicrofolymitanos orationem luculétamhabuüfe cômcmorat,ÔC depotentia SC opibus Ro.imperii magnifiée diiTcruüTc, ad detetrendos ludæos ne ad rebellioncm fpedarent.Inca autem oratione cir ca medium fere ita cum loquentem inducit.Nam tertiam partem orbis ter rarum,cuius ne nationes quidem numerate promptum eft, ab Atlantico mari SC columnis Herculis vfç^ ad mare Rubrû fîtas, totam armis Roma iufubcgerut,Et præter annuas frumcntationcs quibus Romanam plcbcm

odlonis menfibus alunt,alia quo^ tnbuta pendunt.Etquidem apud jIIos vna tantum legio comparatur: quang quid opus eft exempKs longe peti'tis potentiam Romanam enarrare cum earn poflitis de vi'cina vobis Aegy/ pto optime æftimare.Hæc enim cum ad Aethiopas vftp porn'gatur opulé tamlt;j ArabiâjContermina«^ fît Indiç,ac feptingenties SiC qui'nquagies cen tcna millia l'ncolaru habeat extra Alexandn'num populum, tributa tarnen obfequentiflïmepenfîtans(^quorum magnitudi'né æftimare de cenfu fîngu lorum capi'tû li'cct^Romano parère imperio non grauatur. Tametfî quan/ turn fti'mulum defelt;ftionis Habens Alexandria vrbem,cum multitudi'ne ho ^^i^xandna.' minum ôê opibus abundante,turn amplitudinc ÔC ambitu non imparcmf'vt quçlongitudine ftadiatrigfnta,latitudinedecem habeat. Tributorum ve/ ro multo amplfus l'n fîngulos menfes penfîtet,q vos in annos fîngulos con fcratis.Eteo amplfus Ro.populoquaternûmenfîum frumentum fuppedi/ tct.Duæ autem legfones cfuftatf infîdcntes profunda Aegyptumcum fila Macedonum nobflitate frçnat.De magnftudfne Alexandrfæ Strabo idem cum lofepo dixft,latftudfnem paulo minoré ponens. Oélo autem legfonf/ bus eo tempore Germania obtfnebatur,vt fnfbf lofcpus fnperfona Agrfp pæ dfflerft. Quod eo pertfnet quod fuperiore Ifbro, de legfonfbus ab Au Hiïpanfaopu guftodclclt;ftfs,ôi per orbem collocatfs dfxfmus.Opfmos autem fuiHe red/ busabundâs. dftus Hifpanfç ex eo conffcere datur quod de opulentfa efus proufncfç fcri bfturpræfertfm Turdetaniæquç ÔC Bçtfcadfcftur.Strabolfb. tertio mfrâ tica. da de fertflftate efus narrans quodam loco fta fnquft,Quum veto fupradi lt;fta regfo tot bona fuppedftet,maxfme tarnen admfratfone dfgna eft ob me tallorû copfam,qufbus vnfucrfa Hffpanfæ regfo fcatetînon vbflt;ÿ fpfa fru/ gibus exuberanSjSC præfertfm vbf mctallfs copfofa eft.Rarum eft regfoné fnuenfre vtraqj re vberé: rarfus etfam fllud eandem regfoné fn paruo quo/ dam agro metallfs omne genus abundare. At veto Turdetanfa 6C fînitfma ef regfo ratfonem nullam commendandf fuf eo nomme remfttft fcrfberc de ea rc volentfbus,vfqueadeo numéros omnes laudfs fn metallfs fmpleuft,nf hîl vt ef abfît quod quidem memoratu dfgnum fît.Neqj enfm aurum, neq? argentum,neqi a:s,ne(p ferrum alfbf terrarum,aut tantum,aut tam exfmfû nafcf adhuc compertum eft g fn Turdetanfa nafcftur,« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;k

«X*? ftuÎH, è/eW KxfaAamp;Tret riivJb 'liih nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tTrottvSv ßwÄo/xevoiQ. Sn jwà

)gvoquot;0Ê is/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Soft J(âXko(î SJÏ fl'tJVjà; is/a/xS Sn cufl’ Stcûç «7aSoi} î^hI«/

ssü. TiïtwjuSji/^^ejgivi/’f.Aç ne aurum qufdem folum effodftur,fed etfam trahi tur .deferunt enfm aurum amnes,ÔC torrentes auream arenam, quæ etfam tnultfs fn locfs aquarum fndfgfs reperftur,fed fn hfs non apparet.In ffs au tcm locfs qux flumfnfbus alluuntur,aurf pfegma,id eft fcobs aurea refplc defcft.Idem,Inter aurf ramenta repertas alfqüando fufflc afunt felfbrales glebulas,quas Palas appellant, quæ perg modfcæ purgatfonfs fndfge/ rcntji^îz nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TW lt;falt;riv £up'lt;rKJlt;S’oû ‘Jf'K. «^iXiTyioUaQ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttos^

»«xTcjffiMÇ cfto/jÂyaç.Idem paulofnferfus,Polybfus autem argentffo/ dfnas commemorans,quæ funtcfrca Carthagfncm nouam, ab vrbe.XX» ferme ftadffs diftanles,quatuor decurfas operantfum homfnum fuffle ait, qui tune fn dfes fîngulos vfeena qufna drachmarum mfllfa populo Roma m ffff

no refcrrcnt.Nos viginti quinqj millia drachmarum aufcis ncftnsçftima re inftitulmus ,duobus millibus ÔC quingcntis.Qua rationc ex Carthaginc fibus inetallis argenti Romanus populus nomngena duodena millia, ÔC quingenos aureos noilros quotannis percipiebat.Sed buius fummæ vt ar bitror partem impendia auferebant,etiam ü vindli foderent. Verba Stragt; bonis bæC funt, 07ra TtTjaçaç ju.ot^aq Kv6j(u7rcop nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f «vacJxßo'vTup Ton

ja/i.oi!ap k«6’ txasiw «/'uo'/aw^Îâç TOHTaxij^iAiai; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PliniUS

libro tertio,Bxtica a flumine mediam cam fecantc cognominata cundas prouinciarum diuiti cultu,0C quodam fertili,ac peculiari nitore præcedit. Idem alibi,Metallis plumbi,ferri,æris,argenti, auri tota ferme Hifpania fcatet.Bætica ctia minio.Vniuerfæ Hifpaniæ Vefpafîanus Imperator Au guftusiadatus proccllis Reip.Latiiius tribuittvel iadatum potius,vt re/ fcratur ad Latii ius .Idem lib.xxxiii. Aurum arrugia quæfîtû no coquitur, fed ftatim fuucft.Inueniuntur ita maflj?,ncc no in puteis denas exccdentcs libras.Palacas Hifpani,aliiPalacranasl: iidem quodminutu eft Ballucem vocant.Strabo Palas dixit appellari maflulas auri felibralcs. Plinius Pala cas,fed denarum librarum.ballucæ.xiiii.vnciæ pro aurilibrainferebantur a metallariis fandionePrincipum,vtlcgimus in titulo, de metallariislP bro fecudo Codicis. Grxee Chryfammos dicitur.lingua noftra vernacula Paleolos appellat auri ramenta quæ alluuionc riuorum dcferuntur.CuiuP modi hodie circa Pyrenen inueniuntur.Nos enim inde vidimus nonnullas ciceris magnitudinc,quibus nulla cxcodionc opus eflTct.Plcrçqjtamcnini nutx funt SC tenues,vnde nomen fortitæ funt. Quapropter apud Plinium libro trigclimoquarto ita lego exantiquis exemplaribus,In ærariis offici nis SC fmegma fit.lam liquato ære atq? percodo,additis etiamnum carbo/ nibus,paulatimqj accenfis,ac repente vehemétiori flatu expuitur æris pa/ lea quçdam.Ncc me latet Hermolaum pala legere ex Strabone.NâStra/ bo Palas appellauit maflulas auri femiflales. Plinius Paleas appellat non glebulasjfed ramentulas,palea rum formam habentes,quod non magnopc re mirum eft Hermolaum in trâfcurfu non animaduertifle.Idem Plinius li bro trigefimotertio de argenti metallis loques ,Mirum(^inquit^adhuc per Hifpanias ab Jïnnibale incohatos puteos durare, fua ab inuentoribus no/ mina habentcs.Exquibus Bcbclo appellatur hodicqui.CCC. pondo An/ nibali fumminiftrauit in dies ad mille quingentos paflus cauato iam mon te,per quodfpatium Aquitani liantes diebus nodibusq^ egerunt aquas lu çernarum inenfura.Trccena pondo Romana,tricena millia drachmaruin cf £tcicbant,quæ terna millia coronatorum valent. Quarc hoc didum Plinii conucnit cum fuperiore Strabonis loco, vt fufpicer Plinium de CarthagP ncnlibus argentifodinis locutum,qux in citeriore Hifpania crant ,finiti/ ma Aquitains .Polybius enimæqualis Annibalis ætatis fuit.Rurfus Stra bo,(JîHo'î Tpo'amp;J'taVi^ fj.â^K3p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'TÇa^adamp;oU 4gt;ojop Lx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£|axolt;n«,

§ nx/iûUjtôS'Ât OTI vîi^oî üir«/ it xtXTÎexfiç ngq jgx/xaTM» â/jy'jSvnç. Ait aute Polîdonius Marcû Marcellum exegifle tributû ex Celtiberia ad taletafex^ centa.Exquoconiedurafaccrc eft Ccltiberoru genté numeroflïflïmâfuif/ fe ôC pecunia abundante: tametlî regioncmiciunâ incolerent.Plinius libro

Jtxxmjemetallis Hifpam^ lohnens, ViccnaOnqtwÓmflIxa pottdoaun ,ad hue modwm annis fingulis Afturiam atq? Galleci'am ÔC Luütania præ^ Rare qufdani tradiderunt» ka vtplunmû Aftûna gignat.neq? in alia pa’rgt; te terrarû toi fceulis hæc fertilitas , Vi'cena millia pondo Romana.tricegt;-na mimmû noftra valent. Ingentia funt hæc teftimonia de opulentia Hi-* fpanfæ,quibus acGedi't,ÔC tertium Trogi Pompeii, vt ex brciuano quarto ôC quadragefîmo luftini noui'mus .Strabo auté de tempore fuo loquens ita inquit,in mentione metallorum argent! quæ funt ad Carthaginem noua* ës-j Jï nbsp;nbsp;nbsp;V(£y Ta ajyufSa, {jSjjri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wrawS'a îi/ W TOÏç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;toîgt;»içgt; rà Jï

tbf^off-i^tTûCi Ta vxdo.Sunt autem 3C nunc argentifodmæ non tarnen publicægt; necillic nec alibi, fedpriuatorû: auri autem inetalla pleraqj funt publica* Madenus de HiTpania. Cui'us etiam Galliam æmulam aurifera vi fuiflc eodem auAore comprobabimus Qiuppe libro. ni.de Turdetan!æ,id eft Bæticæ metalllS loquens,Ita fubdlt , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jë ^«AdtToa Ta waf eauTOÎç avot xjQtIu

MiTaJÜva V Kiiaßi» T à W âvTH KÔfjSj^x tu to isAÏióf r ibJ'ôKijuiêi, Galli veto mcliora efle fua cenfent, quæ in Cimerio monte fîta funt, ôC quæ Pyrenç ipfi fubiacent, illinc tarnen aurum magis probatur q Gallicum.Vbi puto non Ci'merio fed Cemmeno legendû. Ccmmeni emm montes Ki/ApS^o^ cjos. Apud Strabonem lib.ini, Aquitaniam a Ceins difelu dût,quo loco Cçfar Gebcnnam velCebennam potis monté ponit. Hums pars hodie Tarara vocitatur. Rurfus idem auélor lib.nn.de Narbonenfî littore loquens ôê fînu qui Gallicus illic dicitur. ëx^» lt;A' Tafe£;5^oi T^p xoA^yp, tî«j oiQ ^vff‘(id cuxH/ütioTaT« ■zo-acvTup. gt;0(/p ôfuxamp;ào'iv ëw»/xixjgt;o‘p IvjîcrxovTod

Bî5;\oi,»tôd âuTaî xaTo^gt;«o',(ow nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ixstfM. Tarbell!,inquit,eumlînum obtment^

apud quos aurifodinç funt omniû præftannflïmæ.In fpecübus cm'm leni-* ter effolfïs inuenmtur auri ctuftæ quæ manum implerepoflïnt, mterdum modico purgamento indigentes, reliquum autem aurum ramenta funt ÔC glebulæ,modicam 5C ipfe operam pofeentes. Interior auté regio 24 mon** tana melius folum habet, nam ad Pyrenen Conuenarum eft ciuitas qui eo adincolendum conuenerunt,vbioppidum Lugdunus.Hallucinatus eo lo co interpres qui locum ita vertit : na ad Pyrenen Conuenarû Synclydon eR,vbi oppidum Lugdunum. quafî Synclydon nomen eilet oppidi cû gc^^ nitiuis lit pluralis Cóuenarum lignificans.Synclydes enim colleélitii ali cuius loci habitatorcs dicuntur, vt Latine conuenç . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;th wufhvh h

xovasvMp o'uyxZvJ'Mv h ■ffioAiç Aa:gt;''2svo5.Pli.de Aquitanialoquens,Moxin op/ pidû (^inquit) contributi Conuenç.Lugduni auté oppidi in ea regione no meminit Strabo his verbis,Tcélofages Py reneis propinqui funt motibus. paulum ctiâ aquilonare latus Cemmenorum montiû attingût,terram co/ lentes auto multo prçditâ, t^aifl'ovTca yc(^ «ai tw 'ajoiyfxTîa wAdl/jy l^uv, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«(UovTûU yZtu. Apud ipfos auté thcfauros ab Imperatore Ro/

mano Scipione repertos in vrbe ToloiTa Ô4 ablatos ait. aquibus aurum ToloiTanû apud fcriptorcs decantatiflïmûjin prouerbium ceirit,vt auétor eft Gellius • ycc/^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ç^Tn rAworj ^«'(«.«7«/*.uj!cov w5 kocI TOtvIaxixi^iwv

T«A«VT»v* T« «iv tTHKoïg nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T«Alt;/*v«aç îijcaç , amp;JI/aîw

fitraco'KAla) iXö»T«,aA?C 5f7op jijutrlop Koi aç^vçop • Pofîdoiuus (i'nquit Sttabo^ vcrigt; fimi'b'ter tradi't pecunias Toloflç rcpcrtas ad qufndccim talentum quarum parte in fam's,partem inlacubus confccratis rcconditam fui'flc, argentum aurucj mfed;u atqj rude.Et rurfus paulo mfen'us,Vt aut,inquft Pofidom'us, SiC aln coplures, regio I'pfa auro alioquin abundans,0C homigt; nes babes fuperftiti'oni add]lt;ftos,0C ad parbmoni'am in viVlu afruetos,mul ti's in locis Celticæ Galliçthefauros habui't,maxi'me veto lacus eis facro fanótos a prædonû dfreptionibus thefauros preftabant, m quos ideo auri argentiqj pondera demi'ferant. R,omam veto quu vi SC armis loca ea obtf/ nuiHcnt,au(ftioni lacus eos publice fubiecerunt.Emptorum aute plurimi' molas argenteas dutftiles inuenerut./xaXisa J' Kvnli^ 010] âovÀiew

eç aç Jta^ît^p » Hsq jÿutfS ^fx . oi jagt;/A.(Uot xjOTHtfeO'nQ towmv ócTreJ’ovTi) ràç AiMvas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;u}VK(g.ljSjjlt;AV nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tufop «r^iujNZalvç «fyufSç • Idem aucftot

eft Luerium Aruernum pattern Bititi ^qui Bititus cum Maximo Æmi/ liano SC Domiti'o Aenobarbo ducentorum millm hominu exercitu confli xiQtantis delfcus di'uitusq^ ci'rcufluxi'fle, vt aliquando oftendendarum opum gratia curru vcótus percampum mgrederetur nummos aureos argt; gentcoscp hue atq? illuc fpargens : qui'bus colligendi's amici SC comités occupât! fequerentur. Tta-SnpTr^irceAiyfitu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ZuvqxSv, Sst ItsiJ'iiliv

Ti’ii lt;30) Jlîygt;çî«ç,sw «sriiPHç (psftdöj cPi« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vóp.Kf(i.ix. Mù àfyvf's

KaK^e’t /i«cü7â^K)VfUS( cftiî5i\t70v txavaçaKoAbamp;avTai;. Auti 'ToloITanf meminit GcP Ifus libro tertio, SC Cicero de natura Deorum libro tertio, ob cuius raptu quæftionem habitam efle dicit.Trogus libro trigefîmofecûdo,Cepioncm appellat eum Imperatorem qui aurum TololTanum abftulit,quod facrilo gium ei, SC excrcitui eius excidii caufam fuilTe tradit. Auri auté (^inquit) fuere centum SC decem millia pondo. argent! quinquies decies cêtena miP lia.Hæc fumma vix dicere aufîm quanti æftimanda fît. Auri fîngulapon** do minoris æftimari cctum aureis folatis non poirunt,etiam vt vndccima pars æris in eo mixta fuerit.Qua ratione aurum illud Toloflanum cétics SC decies cétenis millibus aureorum valuit. quodfî obrysum fucrif,idcft centenis SC duodenis folatis in libras a:ftimabile,centies vicies ter cente** nis SC yîgiMÎ mülibus valuit. Quod autem ad argentum pertinet,Tro^u exiftimarim no quinquies decies cétena millia pondo fcripfîflc, quæ fura^ ma quinquagies millies mille aureos valet,fed quindecies centena milh^, qux quindecies millies mille aureis coronatis æftimantur a nobis , id eft centics SC quinquagies centenis millibus.Quodfî quis Trogû quinquies decies fcripfîflc malit, tarnen pro quindecies intelligam, quomodo apud Suetoniûin Augufto.quaterdecies millies pro bis fepties,id eft quatuor«* decies.Cicero etiâfîc vfus eft.Strabo exPofîdonio quindecim millibus ta lentû argent! æftimafle auru argentû^ fîmul videtur . quæ fumma minor eft minima prçd!lt;ftarum,!d eft nonagies centena millia aureorum . Apud lofepû libro fuprad!lt;fto Agrippa magnifice de Galliarû fîtu SC felicitate Gallorum domeftica diflerit. quos omne genus bom's apud fe featétibus totû pene orbe irrigare,m!rifïco prçconio vociferatur.SC nihilo fecius fub mille SC ducétis militibus Romano imperio parere-,quibus plures propc**

LïBER. nil. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;F0.XCIIII.

modum ciuitates habeant,non animi mollitia,vt qm odloginta annis pro libertate dimicaflent, fed animi deftinatione in obfequiu cius gentis fixa, emus ÔC virtute expert! fuiflent, SC fortunam admirarentur.Multa adhuc adnotauimus,que fide caritura funt,vt opinor,pfcrt!m apud eos^vt dixi) qui omnia SC prxterita SC futura præfcnti's tempon's moduli's meti'untur ♦ vnu eti'am addam ex eode Strabone, qui de Bçti'ca loquens kocI

•TÇonfOV, vtS) JÏ epi« ^«^ov lt;1^ «oça|®v,V9ij 2ç èS 'ne KaJ^yç» TaZw2«/aç yiSi wvotîS/ ^cu. xçii^ç àç ràç ax^«lt;5 • Multa auté vefti's antea l'nde veniebatmunc autem lanæ magis q a Coraxis,pulchn'tudme cximi'a fîquidé propter hocarie.«' tes talétan'preci'oemûtur ad admifliiram.Corax! autem populifunt Col«* tica. chorum Stephano de vrb!bus,Talentum fcxcént!s aureis æfiimamus.tat! autem venditar! arietes potuerût apud cos,qu! afînos adm!!rar!os,vel tria. afînas adfœturam,!dcft admularumpartus. XL.fefiertüs emerêt,vt fu/ pra ex Varrone SC Pl!n!o d!d!c!mus . Verumem'muero cum tot ol!m aur! Autimètalla inetalla fucr!nt,ôC !n H!fpan!a,ÔC !n Gall!a,hod!encutrob! cfic d!â;!tangt; exhauftahoc tur,quæ qu!dem commémorât! d!gna fînt. Nam SC Strabo fuo !am tem** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

pore !n Tmolo SC c!rca Padlolû SC alüs !n loc!s confumpta fuüTe aur! megt; talla, audtor eft Üb.xü!. V!d!mus hoc anno ex Lmgonenfî agro effoflds lap!dcs auro argentoc^^mterftmcîlos, exqmbus aurum argentu«^ cl!c!tur, hos metallarü pro expcr!mento dederant. quaÜs auté fubeflet vena nodu compertum crat. Is ager !n d!t!one eft M!chael!s Bodet! ant!ft!t!s Lmgo** ßodetus. nenfîs , v!r! cum fîngular! ac multipÜc! erud!t!onc præd!t!, turn veto ad pn'fcam normam contmentiç Pont!fic!ç exa(ft!.Cu!us aufp!c!!s metallarü op!ficcs fpccimma fupradiéla aur! argén'q? metalloru edlderût. Poftremo !dé Strabo Üb.xüü. c!rca finé, Polybius ^!nqu!t) ault;ftor eft tempore fuo circa Aqu!le!am,8i prçfertim in Taurifeis Noricis inuentam efle aur!fogt; dinam fie natura c5modä,vt cum qu!s !n duos pedes terrç fuperficlem de** .traxüTetjftatim aurum foftïtitium mueniretur. EfFoffîoné auté non Infra qm'ndecimû pedem proceffîfle. Fulfle auté aurum Illud partim purû ma^ gnitudlne fabæ aut lupin!, oétaua tantum parte décoda,partim plufcula Indlgulfte excodlone,al!oqu!n valdè vtile.Verû cûltal! Barban's In ea re opera nauare cœpiflcnt, côtinuo Intra duos menfes aurum per totâ Italla teÆia parte precl! villus efle cœpit e Quodeû Taurlfcl animaduertiflent* clcdls adlutorlbus operls fol! aurû promercalc expofuerût. Nunc autem Çlnqult^ omnia aur! metalla In Romanoru poteftate funt. o'av(j7«?:o/jÄi'uv $

êxxfdfotq nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;to jgvcri'ov âiuvsnfôv 'yÇCetÔS 'iJ’îTw (Uty|

'iXlui Tl ÎT«ÂÎK^.«ioamp;o/;Jluaç A' laujio*«»? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tRCoAôvïaç làç

JlÈ «TTCttiia îiv çu/xnuoiç . Hoc didû Strabonis eo pertlnet q^ fupra de aur! ad argentu analogla didû eft,quæ varia ollm fuiflc deprehédltur. Aurîad argê Pollux decupllcem pofult. Ex Pllnio R,omç primû dimidio etlâ malorem nbsp;nbsp;’’^alogia.

fulfledocu!mus.R.urfus Traqulllo audore Cçfar DIdator auru Inllbras ternis milllbus nûmû venûded!t:quç ratio fubduplex eft dus quaPlInlus pofu!t,quç eft c!ufmod!,vt aurû quindecles argento repenfîle fuerIt.SI tagt; men locus emendate nûc legitur, quod vlx mlh! perfuadeo, vt alibi didû eft,Herodotus,non modo aurû,fed ctlam pfegma aureum tredecles tanto

argent! taxabile po fuit, cû tarne dençquaternç vnciç pfegmatfs vcl chrygt; fammi fandlione principal! pro fîngulis auri librfs cédât,vt di'xim^. Qua ratione feptima fere parte pfegma auro obryxo vilius fui'flc couinciY.Sic Herodoti æfli'inatio proxime ad Pliniana accedit. Porro ex Taci'to docuigt; mus aureos fîngulos Romanos nûmis valuifle centenis.Qua ratione auri drachma duodenis argétei's, Si hemidrachmio valuit.Noftri autétéporis æftimatione aurû paulo minus duodeci'es argento repéditurJntelligimus igi'tur ex verbis Strabonis interdû propter auri copia ex metallis exiùètCf auri preciû diminutû etiâ tertia parteifîc fît vt Pliniana æftimatio ad Pok lucis æftimationé redeat.Noftri auté plerfqj opmatur lufta auri ad argégt; tû proportioné decuplicé cenferi.fed auri penuria cfle ault;îtam,îd quod ex lâ dîdtis no vîdetur effe verû.In vniucrfum auté oftédimus varias auri ingt; di'caturas,quç aun' etia precia cuan'are faciunt. nec alîud ftatui vt arbfgt;* tror^) ex antiquoçi Icéli'one de auri ad argentû proportioné poteft . Ad ea Argytocopiû ^utè quç de G allia diximus, îllud etîa addemus Lugduni Argyrocopîum Lugdunéfe. Romani impern,îd qà Strabo lîb.nn.his verbis phîbuît, Lugdunû in colle conditû,vbi Arar amnîs Rhodano l'mmifcetur, Romano tenctur imperio,amplîori quoq? dignitate virorû fecûdû Narboneiu florens,qiult;*' bus vfui magno eft emporiû. Ibî quoqj Romani duces aureû nomîfma ar/ genteûqj lignant . nbsp;nbsp;nbsp;7® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;^TauS-a tÓ -n roù to t Fuit

ctiâ lîgnâdç pecuniç olFîcîna Apolloniç în Epiro.Cîcer.ad Cn.Plan.bbr» xîn.Epîft.Cû fîgnaretur argétû Apolloniç,no pofTum dîcere eûpræfuîfte neq? poiTum negate eu afFuilTe.Lugduni auté téplû comuni vniuerfç Galgt; liæ împenfa extruélum eft,ôê Cæfari Augufto confecratum ea parte ante Ara memo s vrbem vbi amnes conHuut,fnibiqj ara dignitatis cximiæ gentfû fexagînta

titulo mlîgnis dîcatîs ibi totîdé gentiû lîmulacn's .Non omittendû cnam Penfitationu ptouinciales oli'm ftfpendfarîos tria genera penlîtationû agnouifte, canogt; tn'agenera. né,oblationé,ÔC i'ndîlt;ftîoné,quæ etîa hodie populäres în Gallîa agnofcût. Canon. Hæc tria genera Cicero his verbis coplexus eft in tertia in Verré Aiîtio«*

ne,au(ftore Afconio.Sic enim,inquit,de Sicilia loquens, Quâdo iliafrugt; mentu quod deberet,nó ad diem deditî' quando id quod opus effc putaret, no vitro pollicitaeftfquando id quod imperaretur,recufauitï' Ageia ^er-*' Caius prins céfeamus imméfas pecuniarû fummas ÔC impédia inulîtata quibus confia* ceps inaudi» mari poiTit id quod ante diximus de redditibus opimis Romani impetu» taprodigétia 'pranq.în Calig. In nepotinis fumptibus omniûprodigorû ingénia fupelt;^ rauitjcômétus nouû balnearû vfum,portétolîfrima genera ciborû atqj cœ/ narû,vt calidis frigidisqj vnguétis lauaretur, prcciofîlTimas^ margaritas aceto liquefaclas forberct, conuiuis ex auro panes ÔC obfonia apponeret: quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aut frugi hominé cfTe oportere dieft iras ,aut Cçfaré. quin etiâ nummos no

mediocris fûmç e faftigio bafîlicç luliç per aliquot dies fparfît in plebé.In cxtruélionibus prçdiorû atqj villarû omni ratione pofthabita nihil tâ effï-* cere cocupifeebat, q qlt;ï polie elFici ncgaretur.Et iaélç itaq? moles infefto ac proFundo mari,ÔC excifç rupes durilTimçfîlicis,ÔC câpi motibus aggere ^ûùni^fà«' æquatijôCcoplanata folTuris môtiûîuga, incredibiliquidéceleritate,quû lûprofligator morç culpa capitc lueret'’»Ac ne fîngula enumeré^imméfas opes totûq? il/

LIBER Jlir; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fo,XCV.

lud Tybern Gxfanâ vicies ac fcpties nu'lh'cs fcfteftium non toto vertente anno abfüinpfît.Idé alibi,NouifTimc contred:âdç pecuniç cupfdine incengt; fusjfçpc fupcr immenfos aureorum aceruos patcntiflïtno diffufos loco,SC nudis pédibus fpatiatus,ÔC toto corpore ali'quandiu volutatiis cfl^Vicies fcpties millies feftcrtium,nomifmate noftro fexagies fepn'es millies nulle aureos ÔC quingéta pterea millia valuit î vel (^vt prifco more loquamur^ fexcenties feptuagies qumquies centena millia aureorû. Græci fex millia fcptmgentas ÔC quinquagmta myn'adas aureorudiccrent.Pn'fcum autem eum morcm numerandi fuifle ex Plinio apparet libro. xn. vbi de Arabist fclici loques.Minima (^inqui'0 coputationc millies centcna millia fefter** tiu annis omnibus India ôê Seres,Peninfulalt;ç ilia imperio noftro adimut* non dicit céties millies,mille fcftertiû,vtnûc vulgo loquimur,fed millies centena quodidem eft.Sic alibi in.ii. Pars noftra terrarû de qua memoro, ambiente (^vt didtum eft) occano velutinnatâs,longiflïme ab ortu, SC ab occafupatet, hoc eft ab India ad Herculis columnas Gadibus facratas oduagies quinquies centena feptuaginta odlo millia pafTuu , ficut Artcgt; midoro placet auclori. Hoc apudMartianu Capella totide verbis legit, Lógitudo ab ortu ad occafum, hoc eft ab ipfius Indiæ extremitate, vfqj ad Herculi columnas facratas ,ocftuagics quinquies cetena feptuaginta otfto millia funt,fîcut etia Artemidorus aud^oralferuit.Rurfus idé PlinP lib. codé, Vniuerfum aute hue circuitu Eratofthenes in omniu quide literaru fubtilitate,SC in hac vtiqjprçter ceteros folcrs,que a cundis pbari video, ducentorum quinquaginta duoru milliu prodidit, qux menfura Romana c5putationc,ejficit trccenties quindecies cetena millia pafluu.Hec verba' cum fic legcrentur apud Vitruuiu lib.primo,nuper locundus architedus» vir religioni initiatus,omnis antiquitatis peritiiTimus : tarnen more hogt;. dierno referenda cefuit, in iis exeplaribus Vitruuii quç egregic alioquin 8C folertcr emédata imprimeda curauit.Sic emin his legitur,Quç duceta quinquaginta duo millia ftadioru hüt paflus femel ÔC tricies millies mille ecquingéties mille.Huius ante odaua pars qua ventus teuere videtur eft ter millies mille ÔC noningenties tricies feptics millc,SC paifus quingenti* qui modus loquédi antiquitaté non refîpit î quare fie locum potius lego Ç« librorûprius impreilorû obfcruatione: licet corruptus illc locus atlt;^ ctiâ mutilatus in eis liQquçfïût paiTus trecéties quindccies cétena mil lia.Huius auté odaua pars qua vêtus teuere videtur eft tricies uouies ce** tena triginta fepté millia,ÔC quingéti paiTus.Hacledione QC vetuftaforgt; mula reftituitur,ôê numerus ad paiTum couenit. Apocalypfeos cap.ix.Et foluti fuut quatuor angeli qui parati crât in hora SC die éïméfcm ôt annû, vt occiderét tertiam parte hominû : QC numerus equeftris exercitus vicies millies dena millia . /vô /xvçiâd'up, fie latine ÔC prifco more verti de/ buit.Bis millies cétena millia.Hçc em verba,millies centcna millia, my/ riadumyriada fîgniiïcat.Vitra quénumerû Grçci vocabulum no habent. Noftratcs id cétû milliones appcllat,cû millioné dicamus millenariû nu/ merûin fefe multiplicatû.Ergo bis millies centcna millia duas myriadas myriadu lîgnificât: ÔC ter millies tres myriadas,6C deiuccps vf^ ad dccies

tnîllies centena millia . hoc eft «Jenas myriadu mynadas, quod vno verbo noftrates abaci ftudiofi MilHartu appellat, qaaü millionû millioné. R.o/ mani igitur per cétenarios millcnariorû numeratno per niillenarios,rnilgt; lenarforûjVt Grçci per chiliadas chi'liadû aut myriadû,quia apud prifcos Romanos nullus erat numerus maior centi'es millenario.Vcrû apud Pli** mû libro eodé,vbi legitur in codicibus poft Hermolai emendationes preflïsjtricics quater qumquaginta millia,ÔC quinquagies bis quindecim millia pafluûjcétena verbû fubaudiédû eft vt reefte admonuit Hermolaus» Quomodo paulo poft,Quç menfura vniuerfa ab eo mari effïcit odua-* gies quinquies feptuaginta otfto millia.Superius enimeentena additû eft a Plinio,quod hic no legitur,fed fubintelligendû relinquitur.Hoc autem liquere poteft ex Martiano apud que omnia iifdé verbis, vt apud Plinium Icguntur.Nam cû apud Pliniû ita legatur in manu feriptis ÔC in imprcftis ante Hermolaum, A Gange amne oftiolt;^ eius quo fe in eorû oceanû efFun dit per Indiam Parthienenq^ ad Myriandrû vrbem^yriæ in liïïcofînu po fîtam.LII.M.XV.paiTuûdeccm ôt nouemtapud Martianum eadem verba legûtur nifî qgt; numerus ita efFertur,quinquagies bis quindecim millia.Ex quo ault;ftore Hermolaus Pliniû eo capite emendauit. Quapropter conio drura ex hoc loco fieri poteft ad ca quæ nos ipfî in Plinio mutauimus, vt millies feftertium SI quingeties SiC huiufmodi alia aduerbialiter prolata, quç cofufa funt in exéplaribus propter notarû compédia. Simile eft illud quod ftatim fequitur apudPliniû,Latitudo auté terræ a meridiano fîtuad feptctrionem dimidiofere minor colligitur.LIIILmil. LXIL Sic enimiu manu feriptis ÔC olim impreflis legitur. cû Martianus dicat quinquagies quater centena fexaginta duo millia.Quem a Plinio hæc SC alia fuperiora tranfcriplîffe non dubito.Centena auté verbû in his numeris fubintclligé dum, rciinqui,planum fit ex eodem Martiano,qui de Europç longitudine loques,ita inqt,Eurôpæ folius méfura odogies bis.XCIIlI.Pli.li.iiii.Ld gitudiné EuropçArtemidorus att^ Ifîdorus a Tanai ad Gades.LXXXIL XlIII.prodidcrût.Sic em in antiquis legif^,licet in imprelTis.LXXXIIIL millia legatur . Apud Martianû odogics bis centena nonaginta quatuor millia intelligo. Apud Pliniû fîc,Odogies bis cétena.XIIll, mil.paffuû. Si lie plerûfj ÔC Plinius Si Martianus locuti funt,SC ante eos Cicero.quftd eo valet quod fupra diximus de copédio loquédi per aduerbia antiqs vfi** tato.vt centies feftertiû pro centies centena millia fcftertiû omnino intek ligi debeat.Vt fortafle illi numeri lib.xxxiii.Plinii de acrario Romano re de reftituti videantur a nobis fupra libro fecundo. Macrobius , in primo de Somnio Scipionis numeradi copédiûrefugiés,ita inquit , Duplicatis igiic illis quadragies odies cétenis millibus, erit integra diametros ccelc ftis circuli nonagies fexics cétena millia ftadio:çz,ôê inuéta diametros faci le^méfurâ nobis ipfîus quoqj ambitus prodit. Hac em fummâ quç diame/ trû fecit,dcbes ter multiplicare adieda parte feptima. Si ita inuenics tolt;^ tius citculi per qué fol currit ambitû ftadioçi habere trecéties cétena mik lia, Si infuper cétum feptuaginta millia. Sed vt ad rem redeâ fupradidas opes Tyberius Auguftusprinceps non modo deparcus Si fordidus, fed

ctia rapax, annis ttîbus 8C vigind confîfcâuît:, Caïus autê fuccêflbr intra annûprimû l'mpen'i exhauiït cû annuls veóligalibus SC tributis fmpern , Quapropter idem audror de Nerone ita fnquft,Diuitiarû SC pecuniæ fru** ’ftum non aliu putabat g profufioné/ordidos ac deparcos efle quibus ra-'* tlo impcnfaru conftaret, prælautos vereqj magnificos qui abuterentur ac pcrderent.Laudabat mfrabaturq; auuculum Caium nullo magis nomine q qgt; i'ngentes a Tyberio relidlas opes in breui fpatio prodegiflct.Quarenec Urgicndi nee abfumendi modû tenuic.InTiridaté ^quod vixcredibile vi»' deatur^ ocflingêta numu millia diurna crogauit, abeuntiq?fuper feftertiu ïnfllies cótulit. nullam veftem bis ïnduit.Q uadrmgenis in punjftu feller/ tiïs aleam lulït. nunq carrucis minus millefeclflc iter tradlcur,fold's mu/ larû argen tels. Hadtenus Tranq.Ti'n'dates R,ex erat Armeni'ç Vologclis Parthorum Régis frater, l'nqua regi'one cum Corbulo Præfedlus res pro/ fpere Neroni's aufpi'ciis gefliflet, Ti'ridates rebus aduerfîs pertern'tus ad colloquium cum Corbulon^ venit. In quo colloqui'o Ti'n'dates (^vtmquit Tacitus lib.xv.^ de nobilitate generis multumprçfatus,cçtera tempera/ ter adiungit,Iturum quippe Romain,laturûqjnouû Cæfari decus non ad/ uerfis Parthorum rebus fupplicem Arfacidem.Tum placuit Tiridatepo/ nere apud effigiem Cæfaris infigne regium,nec nifi manu Neronis refu/ nicre.ôC colloquiu ofculo finitum. Dein paucis interieólis diebus magna vtrinc^ fpecieinde Eques cópolÏtus per turmas SC inlignibus patriis, hinc agmina legionu fteterefulgentibus aquilis . in medio tribunal federn cu/' rulé,ôt fedts effigiem Neronis fullinebat. Ad qua progreflus Tiridates cçfis ex more viótimis,fublatum capiti diadema imagini fubiecit.Poflcro die fpatiu orauit quo tâtû itineris aditurus fratres ante matrem*^ viferet, obfidem interea filiam traditliterasqjfupplices ad Neronem.Hæc caufa fuit cur Tiridates Roma veniret.cuius aduentu vt honorificentiflimu libi Nero omnibus votis concupierat.In huius aduentu Nero Pompeii thea/ trum operuit auro.De quo Plin.lib.xxxiii.Nero Pompeii theatru operuit auro in vnu diem quo Tiridati Regi Armenia: oftenderet. Idem lib.xxx. de magia loques, qua ob id inanem arte efle contendit q, earn Nero feire maxime cocupiuit ncc potuit,cu nec ingeniu nec facultates deeflent. Ma/ gi»s Q'nquiOad eu Tiridates venerat, Armeniacu de fefe triuphu afterens, SC idco prouinciis grauis nauigare noluerat,quonia expuere in maria aliif qj mortaliu neceflitatibus violate natura eâ fas non putant.Magos fecum adduxerat.Magicis etiâ fcenis eu initiauerat. non tame cu regnu ci daret, banc ab eoacciperc arte valuit.Tranquillus alibi decode ita inquit. Non imtnerito inter fpclt;ftacula ab eo édita , SC Tiridatis in Vrbem introitum rcttulerim, que Armeniæ Regé magnis pollicitationibus follicitatu, cu deftinato per ediótu die oflcnfurus populo propter nubilu difluliflet,pro/ duxit quo opportunilTimc potuit,difpofitis circa fori tepla armatis cohor tibus, curifli refides apud roftra triuphantis habitu inter figna militaria step vexilla,SC primo p deuexu pulpitu fubcute admilit ad genua,alleua/ tuqj dextra cxofculatus efttdein peâti tiara dedudta diadema impofuit,vcr ba iupplicis interpretata Prætorio viro multitudini pronûciâte,perdudu

in theatru ac rurfus fuppli'câté luxta fc latere dextro collocauit.Ergo Tigt; ridati Nero olt;flingenta feftertia diurna erogaui't,quç permde æftiinoac G vicena millia aureoßi noftroçi diceres, Diurna aute ncfcio an gdiu Romjc fuft intelligä,an cx quo intra fines Romani imperii efle ccepit. Difcedéti Ouadn'ngen ^^t amplius vicies quinquies cetenis millibus dono dedit. Quadringenis tis in punda in pûcîlû fefiertiis alea lufit,id eft denis aureoç^ noftroçi millib’ in fingula leftertiis âleî pu^qg^jjo in fingulos cafus aleç.Huiufmodi ludus ab eodem Traquillo in Augufto defcribitur,Inter cœna lufimus geronticos ÔC fieri ÔC fiodie.Ta/ lis em iadlatis vt quifq? canem aut fenione miferat, in fingulos talos fin/ gulos denarios in mediu cóferebat, quos tollebat vniuerfos qui Venerem Dom’aurea iecerat.Hac ratioe fit vt immefus ille ludus Néronianus fuerit.De domo Neronis. gutg guj-ea £ locu apud Tranquillum legerit quicqd noftro æuo ex/ ædificatû eft,defpicabile exiftimabit,adeo vtGallonienfeprçtoriû Cardi/ nalis Ambafiani,qd iain prouerbiu venit ob fumptu fuperuacaneu, gur/ guftium pre ilia domo Neronis videri pofTit. Qua tame ipfam Plimus, a Marei .Scauri theatro operis magnificétia vidlâ fuÜTe contendit,ne mire/ mur millies feftertiû abfumptû in Marei Scauri villçincédio.vel bis mil/ ^teriT' forcafle quod antea explicuimus .Quati auté domus aurea conftiterit, ex eo coniiciendum relinquitur, quod idé Trâquillus de Otfione fcripfîfgt; Diplomatibus primifqj epiftolis fuis Neronis cognomen adiecit.Ccrteôi Jmagines ftatuasepeius reponi paflus eft.nec quicq prius poteftate fufi/ fcripfit q quingenties feftertiû ad peragenda aurea domû. Si igitur Otho quingenties feftertiû,id eft duodecies centena ÔC quinquaginta millia au reorum noftrorû attribuit ad peragenda domû auream, quâti opus ipfum antea fatftû jcftimamus f Nam nihil defuifte operi ex eo apparet quod ide in Nerone inquit,Eiufmodi domû cû abfolutâ dedicaret,ha(ftenus copro/ bauit vt dicerct quafi hominé tandé habitare cœpiHe. Quingéties igitur feftertiû fubfcripfifte Othonem intelligimus ad appendice quâda domus facienda vel operis expolitione. Plin.lib.xxxiii. Nero Pompeii tfieatrum operuit auro in vnû die quo Tiridati Regi Armeniæ oftenderet,6i quota pars ca apparatus fuit aureæ domus ambiétis vrbéf Tacitus lib.xvn. Bis

Ne B vicies millies feftertiû donationibus Nero e£Fuderat,appellari fingulos tonts prodi « iuffitjdecuma parte liberalitatis apud quéq^ eo^ relidla. At illis vix decu/ te nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuper portiones erât.Exadtioni.XXX.Equites Ro.prçpofiti.Igftur fi

U um. quatuordecim annis quibus in imperio fuit bis ÔC vicies milles feP tertiû donationib^ efFudit,id eft quingéties ÔC quinquagies cétena millia aureo)çznoftroç:,ôê aurea domû extruxit,cû interim in omni parte vitç pro digos omneis fuperaifet: quid exiftimabimus de opulétia imperii ( De eo ' Plin.lib.xii.ita inqt,PerIti rerû aftruxerût no ferre thuris tm annuo fœtu

Arabia quâtû Nero princeps nouiHïmo popç fuç die côcremauit.vbi Pop peç legédûputo.de cuius morte Tacitus lib.xvi. Poft fine ludicri Poppea ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;morte obiit fortuita mariti iracûdia.a quo grauida icftu calcis affliéla eft»

Corpus no igni abolitû vt Romanus mos, fed regû externoçicofuctudine differtû odoribus c5ditur,tumuloq? lulioç^ infertur.dudlç tarnen publicç exequiç.De hac Poppea Pli.lib.xxxiiirita inqt,Vafa coquinaria ex argen/

tocaîuus orator fien queritur,atnos carrucas ex argêto celare i'nuemmus.quot; Noftra quoqj çtatePoppea cóiunxNeronis principis delicationbus lumé tis fuis foleas ex auro quocpinduere folebat.Idélib.xi.Poppea certeDomi des. tii Neronis côiunxafînas quingétas fœtas per omnia fecû trahes.balnea** ru etiâ folio totû corpus illo laÂe macerabat:extendi quoq^ cutem credés* Eufebius in chronicis èC Orofîus feptimo hift.audtores funt Neroné Se^ popeæluxus îiatû fCo.coegifle adcôferendûlîbi annuûcçnties fefhertiûad toleradas ex penfas imperatorias,hoc eft çrcnoftroducena quinquagena millia aureo** rutti,id quod poft morte Senecç facftu fuit,cû iam deterior heri non poflet colhtio Se» NerOjôC ad fumû nequitiç ÔC improbitatis perueniffet.Poft Neroné Vitel lius princeps fucceftit de quo ita fcribit Trâquil.Sed vel prçcipue luxuriç tellius. f£uitiçqjdeditus,epulas trifariâfemper,interdû quadrifaria difpertiebat: inientacula ÔC prâdia ÔC cœnas cômeflationesqj: facile omnibus fufficiens vomitandi côfuetudine.Indicebat auté aliud alii eadé die.Nec cuiq minus fînguli apparatus quadringenis millibus côftiterût.Famofîflima fuper cæ teras fuit cœna ei data aduétitia a fratre.In qua duo millia leétiffimorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

pifcium:fepté auium appofîta traduntur.Hâc quoqj exuperauit ipfe dedi^** catione patinçîqua ob imméfam magnitudiné clypeû Mineruç.ûd eft çg!.*» dapoliuchi dilt;ftitabat.ln hac fcarorû iecinora,Phafî3norû ôC Pauonû cere beila, linguas phœnicopterû, Murenarum lacftes a Carpathia vfq?,fretoqgt; Hifpaniç petitarum cômifcuit.Hacftenus Trâquil.Equidé nihil maius di ci aut excogitari in luxuria pofte video,nifî margaritarû liquefalt;ftarû hau ftus.IamprimumPauones vidimus Varronis tépore quinquagenis denagt; riis vçnaies,id eft quinis aureis noftris, quorû cerebellis patina ilia côftagt; bat,vt iocinoribus Scarorû,de quibusPlin.lib.ix.ita inquit.Nûc Scaro da tur principatus,qui folus pifciû dicitur ruminate herbisq? vefci,non aliis Sçarusîpifcis. pifcibuSjinari Carpathio maximefrequés.proxima eft his méfa generis dû taxat muftelarû. ôC paulo poft.Ex reliqua nobilitate ôC gratia maxima eft ÔC copia muftis,fîcut magnitude modica.Ex his verbis apparet Scarû pri mç auéforitatis fuilTe apudganeofos homines.qui quati védi potuerit co iicere licet exprecio mufti qui Claudio principe feptével oéfo millibus nuinmû emptus fuit ab Alinio vt alibi ditftum eft.de Phcenicoptero idem Plinius librodecimo.Phœnicopteri lingua prçcipui faporis efte Apitius docuitnepotum omnium altiftimus gurges.ldem libro trigelîmoquinto.

Atlt;^ vt luxu quoq? audoritas côtingat hglinis ,tripatinum (^inquit Fene.* TnpatïnS. ftella^appellabatur fûma cœnarû lautitia. vnaerat murenarû, altera lupo rum,tertia myxonis pifcis,inclinatisia fcilicet moribus.Nanos cum vna Patinaffopf, Aefopi tragœdiarûhiftrionis in natura auium diceremus feftertiis fexce-* tis ftetifte,no dubito indignatos legeres,At Hercules Vitellins inprinci patufuo.CC.feftertiis códidit patina,cui faciendæ fornax in capis iis ædi ** hcata erat,quoniä eo peruenit luxuria vt etiâ fidfilia pluris coftent q Mur rina.Propter hanc Mutianus altero confulatu fuo in conqueftione exprogt; brauit pontinarum paludes Vitellio.Memoria hon illa fœdiore cuius vo* neno Afprenati reo Caftius feuerns accufator obiiciebat interiifte een** tum triginta conuiüas, ft hçc verba vere leguntur,patina ilia fiéfilis du/

cêtis fcftertnsjd cft no minons qufntç milli'biis auréofû noftfom tft,propter quod Plinius dixit pluris fitftilia cóftare q Murrina,quoru pre cia Plinius magna ponit.lib.xxxvii.Sed quona modo fieri potuerit vt pari na fidtilis tanti coftiterit inire ratione nequeo.nec ipfePli. hocfignificare mihi videtur cnm prius dixerit:çfopi patina fexcetis feftertiis ftetifle.Pari na enim pro ferculo pofuifle notu eft ex loco lib.decimi qui a nobis diligc ter(vt fpero^explicatus eft de centu auiculis humano fermone canoris, fo nis millib^ emptis.Sed rurfus fiPlinius de ferculo intcllexit.quonapado Plinius no ineptus erit qui poft fexcéta feftertia,ducéta feftertia dixitfcum maius aliquid oïno ót mirabilius dicere vellet, vt plane quis ex verbis eius intelligere poteft.Cu hic me fcrupulus anxiu olim habuiflet, libros anti/ quos adii in quibus decé ralentis pro ducétis feftertiis legi^',quodnec ipfu placuit,vtpote quod fexta tatum parte ad ducéta feftertia adderet,ÓÓ alio/ qui nunq Plinius SC antiqui de rebus Romanis per talenta locuti funt, li^ Pli,locus me cet in antiquis quibufda codicibus Plinii médofe fçpe legatur hoe verbum morabilibus mêtione rerum latinaru.Quare ex vetuftiflïmo exéplari decies fcftertiu ltgo,quod addit quadringêta feftertia ad patina æfopi,id eft aureorum de cem millia.Codidit auté pro cómentus eft SC audor fuit intelligo. Quod autem fequitur,lïc lego .Propter hanc Mutianus altero cófulatu fuo in có/ »cioneexprobrauitpatinarupaludes Vitellii memorix. Nonilla foediore

cuius veneno Afprenati reo Caflïus Seuerus SC cætera.Hocfenfu.vtnon fit fcedior illa patina in qua venenum datiun eft tot cóuiuis .Patinarum au tem paludes figurate didumeft alluftone pótinx paludis,cum patina ipfs ctiam fi'dilis enet SC lutea.de qua Pli.lib.iü. A circcis palus pontinaeft# que locû.XXIILvrbiû fuifle Mutianus ter cóful prodidit.Is eft auté Mu** tianus cuius métio crebra eft apud Tacitü,qui Vefpaftanu ad capeifendu imperiu hortatus eft.que intelligimus ex verbis Plinii Vitellio fupplici® affedo, cócione aliquado cóuiciis inceffifletépora Vitellii obluxupdi tiflimu. vel alias coquerendo exprobrafle patinç lœditaté,fî cóqucftione le _ VttcIIianus gatur. Tacitus de luxu Vitellii loques lib.xvii.Ipfe abudc ratus ft prçlen Noui*es mil- ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;frueretur^nec in lógius cófultasïnouies millies feftertiù pauciffiÿpis

lies feftcrtiû, méfîbus interuertiffe creditur. Hac ego fummâ no minoré ducéties vicies

quinquies cétenis millibus efle dico.Odauo auté méfe imperii fui exerci/ tus ab eo defcifcerecœperût.Paucos igif’ méfes Tacit^jOdo méfes,appel lauit.Hic facere non potui quin maioris etiam luxuriç exempli vitclliana patina reminifcerer,tametfînô quçrercm, iderit ex Traquil.in Nerone de fnauditusiu terrimorum omnium principum facinorofîffimo. Quo loco enim deluxu xus ftfidem eius epulari loquitur:Indicebat0nquit)ôC familiaribus ccEnas,quarû vni cxcedens. nbsp;nbsp;mellita quadragies fefter tium coftiterunt.Ego mellitorû appcllatione met

lita dulciora fercula intelligo quæ vltimis menfîs apponuntur. vt hodie ■ faccharati miflus epularum a piftore dulciario,ÔC omnia quç bellariorum

nomine cotinétur.Â Saccharei operis ftrues in adiieialibus cœnis atlt;^nu ptialibus quç in lâcibus argenteis ad oftétationem traducuntun magis vt delibentquot; interdû q vt efitenf'.Hçc fi cétenis millib’ aurcorû noftrorû çfti/ manf’.'quâti cœna ipfa çftimari poteririHuic dido fidé arroget an deroget

id quod fequitur nefeio.Seneca libro de cofolâtione ad Albinâ matrem fu amita inquittde Caligula loquens,C.Cçfar Auguftus que mihi videtur rerû natura edidifle vt oftêderet quid fumma vitia,in fumma fortuna pof/ Caligulj . fent,céties feftertio ccenauit vno die,ÔC in hoc omniû adiutus ingeniotvix

tarnen muemt,quo modo trium proiunci'arum tributmn vna cœna fïeret. qui'bus verbis apparet centies feftertiumfmmenfameflepecuniam,ÔCquç de Cleopatræ vnione di'ximus ex Plmio non vanitate comentftia a nobis auda jfed modice æftimatum eins precium.id quod in omnia pene in bis li bris prodita valet.Maiora funtifta omni'no noûræ ætatis captu » Sed de Vitellii helluatione ita inquit lofepus li'bro qiunto de belle ludaico.Odo menfes ac dies quinq^ potitus imperio lugulatur in media vrbetquem G vi iiere di'utius contigdfetjeius luxuriæ fans elïe itnperiü non potiuflet, Vi«* tellio fucceflït Vefpafianus Auguftus, Qiu omifla fub Galba vedigali'a reuocauit:noua ÔC grauia addidit,tributa enam auxit,óó prouincns nónul lis duplicaui'ttquare eum nonnulli' auariflïmu elTe tradlderunt.funt contra qui opinentur(^mquitTranquillus)admanubias ßCrapmas neceflïtatecó pulfum fuma ærâriî fifciq^ inopia.De qua teflificatus Gr mitio ftatim prin** npatusjprofeflus quadringenties millies opus efle vt Refpub. flare pof/ fet.quod nbsp;verifimilius vfdetur,quando male partis optime vfus eG., in o/

mne genus hominûliberaliflïmus.Quippe qui expleuerit cenfum fenato/-' rium,ÔC Confulares inopes quingenis feflertfû millibus annuls fuflentaue tlt.Ingenia SC artes vel maxime fouerit, primusc^p e fifco latinis græcisqj ïhetoribus annua centena conflituerit.Cçterû quadringenties millies ma !

lorem fumma effe video q vt Vefpafîanus fperauerit quâtauis parfîmonia aut tributorum exadione colligi pofle.quare pro quadringenties quadra/ gies legendu eiTe videtur,8C fie quidem maxima erit fumma earû quas ad/ huc diximus.ideft millies centena millia aureorû coronatorû. Vitra enim banc fumma ne ludicra quidé vota hominû procedere folent.ctiam fî immê fum quid,maiusqj omni auri conceptaculo exoptare contendât.Sed fortaf fe credibile hoc faciunt ea quç in fecûdo feriplîmus .Hçc fere funt ex qui/ bus R.omanorûopes com'icere magis q cognofcerepoflïmus.Reliqua em mdbiméta per audores fparfa huiusfmodi funtîvt ex iis certu nullû argu/ mentû ad conllitutioné hiuus rei colligere poiTimus. vt quod Plin.lib» vno ôC vicefîmo de genre quadâ pontica dicit.Gens(^inquit)ea cû cera in tribu ta Romanis prçftet,mel quoniâ exitiale eft.no vendit.His didû vnû Plinü addemus,neidprçteriifle vitiomihi vertatur,Is enim audor lib.xii.de fe/ licitate Arabiç loques ita inquit.Verû Arabiç etiâ nûc felicius mare eft. Ex illo nâq^ margaritas mittit.minimaqj coputatione millies cêtena millia feftertiû annis omibus India SC Seres peninfulaqUHa imperio noftro adi/ muntjtâto nobis deliciç SC fœminç côftant.Lib.auté fexto de curfu annuo SC nauigatione in India loques,ita inquit.Nec pigebit totû curfum ab Ac gypto exponere,nuncq3rimûcerta notitia patefcéte.digna rest nullo anno min^hic quîgételîmis imperii noftri exhauriéte India, SC merces remittéte quç apud nos cétuplicato væneât.Ex horû locorû collatione dicere pofle/ Ö1US millies feftertiû Pliniû quingentelîmâ imperii Romani taxamife^nô

redditus publîci:fèd vmuerfarû opu publi'carû prîuatarûcp quafî m IndiS quotanis quingétefîma pars pecumç trafportaretur ex ns proiuncns qux Komanç ditioin fubfunt.Ego auté hune locû corruptû eHe puto.nâ in tuftiflïmo exéplari,nô quingétefîmis fed.DL.legimus.ôC alioqmn parricu Plinlt;|Ioctgt;s. la hiCjOmino hoc loco abfurde üta eft.Quare üc Pliniû fcriplîfle putomul lo anno minus Hs.quingéties imperil noftri exhaunête India, licet libro duodecimo Plinius millies fefternum dixerit geminata fumma. Alioquin quonâmodo Plinius mire rationé potuilTet qumgctifîmç hnperh R.o. non video,ne fî breuiarium quidé cenfuale omniû proumciaru vidifTet.HadO nus de Romanis opibus.R,edeamus ad Perfîcas.Di'ximus fupra quanta ef fent tributa Perfarum auri argétiqj Darb Hiftafpis têpore,prçter cçreras

Perfaruopes, obuétiones thuris 8C aromatum.Prçfedhuras autéParthorû(^fîc em poftea Perfç appellat! funt^Plmius decem ÔC odto efle dixi't his verbis lib.vi.Rc''

■ - gna Parthorû duodcuigmti funt omniaiita emm diuidunt proumcias circa • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;duo(^vt diximus^maria,rubrum a men'die,Hyrcanû a feptétrione. Ex ns.

XL.quç fupen'ora di'cuntur,incipi'unt a cofimo Armemç Cafpnsqj littori bus,pertmét ad Scythas,cum quibus ex çquodegimt. Reliqua feptemre gna mferiora appellantut. Sed Plinius de tépore fuo loquitur.Herodotus autem lib.n,Prçfelt;ituras viginti pofuit in regno Perfarum vt diximus. in quibus regnû Lydium vt precipuû ponit. Ab eo tépore ad Dariû vltimu Perfarum Regé multi reges fuerunt. Qua téporis intercapedine Perfaru regnû magnis opibus au^û cft .Primus ille Darius qui a fepté Perlîs, ob* trûcatis Magis ,creatus eft,omniû hominû pulcherrimus fuit, excepta brs r chiorum ôi cubitorum logitudine qua dehoneftabatur,vfqj ad genua pro** tentorûjob quç Macrochir,id eft Lôgimanus appellatus eft: vt audor cil Strabo lib.xv. ÔC is fuit qui tributorum formulas inftituit. -mf Qnquit ille^T^^ç ijjojias âvea TÔp MaHyoxeij« »fj Jta^isop nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t5

Kûd WK'xtup.aTTfstöj Hptj 7o»a7(üp. Huius ergo Darü tépore Darius Lon- ginti erat prçfeduræ ftipendiariç prçter immunes ôê munerarias,ab Hel gtinanus. lefponto ad oriétem tendentes inter duo maria. Ab Hellefponto autem SC Aegço mari manfîones qui ftathmi grece dicuntur, certis fpatiis ad S^a regiâ Perfîdis miro ordine difpofîtas fuifle dicit.sxo rï t«u7h iA

7% ttowIäX« nbsp;nbsp;nbsp;èo{lt;rAH'toi,V^ xaïacAuolss xaJR\tsôU.2uâ ôtKMpSbjn n x oiroç a7r«(S

zt®-’.Sic autem(^inquit)res fe habet circa viam illâ,mâfîones vbiqjfuntre/ gie,ÔC diuerforia elegatiflïma.Omnis auté via per habitata regioné tutacß ducit.Deinde Herodotus rem fîngillatim perfequés manfîones per Lydia 6C Phrygia viginti numero ponit.Excipit auté a Phrygia(^inquiO Halys fluuius,in quo portç funt quas omnino tranfîre necefle eft.tandem manfîo nibus omnibus enarratis vfq? ad Sufa vbi erat regia, (^inquit^ a sexQ/xoi à c*( £vJlx« KOt ÉKû:7ûp.xàT«7u7aî vvf sa^^SSp •mQ.vlaJ- ält;r« èx £ç iiViiGOi Vis regia Pct vov7i.Omnes autem hæ manfîones numero funt centum vndecim , tot funt farûPatafâga manfîonum diuerforia a Sardibus Sufa tendenti. fî rede dimenfa via eft regia parafangis, ôi parafaga tricena ftadia valet vt certe valet, a Sar dibus ad regiam quæ Memnonia dicitur, ftadia funt tredecim millia SC quingenta SC parafangæ quadringentx quinquaginta .Centena igitur

ÔC qumquagena ftadi'a quoti'di'eperagranti viatonxofumuntur dies folidi nonaginta.w«v7KKO»7« cJïxcd ÉkoTO}) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tx« sh 2iic^iScftfOcvcUa'i/ji.Sv7M

«£?kkov7«.Hic fuit flatus Perfîcfregni fub Dano Macrochiretqufbus ü adda tur quæ ab Anftotele aut alio audlorc in libro de mundo didta funt, hæc erunt credibilfa,Hoc regnu ab Alexädro euerfuin eft deuidlo Dario,ÔC in plures Alexandri fuccefibres diuifumtquoad Parthi denuo inftaurauerut cum Romanis fçpe belligerates. Maximas autem opes fub Dario vltimo fuifle ex Quinto Curtio SC Strabonc docebimus. làprimû Curtius lib.iii» de gata Damafci loques Alexädro prodita a prefebto qui ea eduxerat fu-^ ge colore quçfîto Jacebat(^inquit)totis câpis opes regiç,illa pecunia ftipé dio ingéti militûpræparata.llle cultus tot nobiliû virorû,tot illuflriû lœ niinarû,aurea V3fa,aurei frçni,tabernacula regali magnibcétia ornata. Ve hicula quolt;^ a fuis deftituta ingétis opulétiç plena.facies etia prçdâtibus triftisjliqua res auaritiâ moraretur. Quippe tot annorû incredibili SC b'dé cxcedéte fortuna cumulata.ôC pauloinferius.Sûma pecuniæ fîgnatæ fuit talentû duo milia ÔC fexcéta.facile argéti podus quingéta çquabat.Sic em in mâbranaceolegimus. Idem lib.v.deSulîs loques Alexâdro citra oppu gnationé traditis.Hic Abulites cû donis regalis opulétiç occurrit. Dro.gt;* mades cameli inter dona erât velocitatis eximiç.XlI.elephanti a Dario ex India acciti.no iâterror(^vt fperauerât)Macedonû, fed auxiliû, opes viëfi ad vicîtoré trafferéte fortuna, Vt veto vrbé intrauit,incredibilé ex thefau ,îis fummâpecuniç egeffit.qnquaginta millia talétû argétl,n5 fîgnati for.»* ma fedrudi podere.multi reges tâtas opes loga çtate cumulauerât liberis pofterislt;5p,quas vna hora in extemi regis manus intulit.In codicib^ipreflïs millia verbû deeft errore librariorû.Hæc taléta aut Babylonia fuerût aut attica.quare hçc fumma mim'ma coputatione trecéties cétena millia aureo tum noîtrorû valuit.antea auté idem auôtor dixerat codé libro: Alexâdro traditur Arbela, regia fupelledfili Dariiqj gaxarepleta.quatuor millia talentû fuere.prçterea preciofx veftes,totiusQt fupra didû eft2)exercitus opibus in illam fedé congeftis, hac fumma ht acceifio quater SC vicies tenum millium aureorû,præter gaza Damafci. SufaQt audtor eft Stepha niÄ) regia eft Perfarû quam Memnon códidifle dicitur.Quare Strabo re»* giam Memnoniä appellaiut. ab hac, Suliana dida eft regio Perfidis eite** rior. Ab ea vrbe Alexader Dariücedente fequens Perfepolin veluti ad re** gni penetralia raptimcotendit. cui prxfto fuerunt quatuor græcorûmi»* lia,niutilis corporibus,quos Perfç quonda bello captos variis fupplicioru generibus affecerant.Quare Alexander impetum cepit vrbis eius exciden dx,quç antiqua regia erat Perfarü,olim a Cyro códita,qui SC Perfarû ipfe regnum códiderat.ab ea enim fede profelt;ftos aliquädo Perfarû reges Grx cix bellum impium SC Europç intulifle.Quare Perfepoleos excidio paren tandum maioribus efle cenfuit,quos Perfç variis cladibus traiedfo Hellef ponto SC potibus etiam iundto iacefliuerant. In ea igitur vrbe quatas opes Alexader ceperit*verbis iplius Curtiiautftoris terft atq? elegatis referem^,. Multas vrbes(^inqt)refertas opidétia regia partim expugnauerat, partim ?^ß^€acceperat,Sed vrbis huius diuitig vicere pterita»lnhäc totius perfî

dis opes congefTerant Barban.aurum argentumqj cumulatum cfat.veßis ingens modus.fupellcx non ad vfuni modo,fed ad oftentationem luxus cógt; parata.ÔC paulo infra.Ingens pecuniç captiuæ modus traditur,prope vt fi dem excedat.Cæterum aut de aliis quoqj dubitamus, aut credimus in hu/ ius vrbis gasa fuifle centum SC.XX.millia talenta.ad quç vehenda(^nanlt;5p ad vfus belli fecum portarc decreuerat^iumenta camelos a Sufis ÔC Ba-** by lone contrahi iuflit.fic in vulgatis libris legitur. verum obferuata vetu Ila ledlione non centum ôê viginti millia talenta lego refragante loquendi confuetudine dodlorum/ed centum millia ÔC viginti talenta.Hæc fumma quanti æftimarinomifmatenoftro poflit,expræcedentiapparet. Quanta autem fuerit gasa Babylonica Curtius non addidit.bcet Alexandrum re/ cog^iouiffedicat.Strabo autem libro decimoqiunto Alexandrum ait an/ guftias Perfidis ÔC Vxiorum qui Perfis contermini funt,0C Perficas deniqj ipfas portas fuperafle vi bellica,penetrate feftinantem ad caput ipfum re/ gni 6C gaxophylacia Perfarum,qux tot feculis congefta ac reconditafuc/ rät.« tuxi avlti £gt;{« AiwAStp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ke^lt;x ràç T^o'iKtxç •Brv'Zaç xaT nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Towôç.iusliœp

Kap'nfóbö'sïX au ƒ cop tcc xupiwraTct Rod 7a^lt;}lt;I)uAdK)« a rtrsToiç ;igo»oiç c/^jTrJTrZn'

. Et paulo ii.ferius deCyroloquens. omnes autem Perfidis pecunias Sufa exportandas curauit,quæ thefauris ipfa ÔC fupelledlili plena erant» nee ideo tarnen illic regiam animo deflinabat,fed apud Babyionem,quam conftituerat etiam fupelltecftili SC inftrumento regio adornare.etenim illic . quoqj thefauri códiti erant.wdJ« «ft t« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;e? t« c^ö'« ««i

Taîla ^No'Äuj.wp ROd xaTotj^óliÏQ /xfscx.fecft TOvfi’ 5767* ßao'tAä«*', âîÂià ^Jiùgt; amp;a6uÄ«v«.Kod rav'Tüj 7i^oo*R«T«lt;rttdU)c^0p.xw7ûû^« «ƒ' t'xavî® ^HOïtuçôi.Fama eftQnquit) prçter cas pc/ cimias,quæ baby lone ÔC cas qux in caftris erant,qux inde fumptx no lue rant,ipfa per fe quç Sufis SC in Perfide erant,quadraginta millia talentum numerata SC recognita fuifle. «fao'î «ft

«Pep -^a raSToe a)«îgt;^4i7MV,S:o7à tcc çv c'âo'oiQ Rod t« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ /x.uçjctJ'aç toäccvtuii

7xlt;amp;iiv(ù’‘dv£\ «ft «oct TOÉvn Pia7«lt;rj.Hoc non conuenit cum eo quod Curtius fcri/ pfit, quia Sufis SC Perfepoli centum SC quinquaginta millia Curtius inue/ ta dixit.Piutarchus.LX.millia talentum argentiinuenta dixit in regia ga xa Sufis,ÔC quinquagintamilliatalentumpurpurx hermioniex. SecFvi/ deamus quid vitra dicat. «ft' wet^Taxo'Ssp o-uoaxSJvcu ^«A/öRatn» èj txfiaTw« l TaAdci'Tcop. Alü autem vniuetfas vndiqj coadfas pecunias centum ÔC odtoginta talentum millia dicunt Ecbatana coportata fuifle. hoc confir/ mari non poteft ex Curtio,quia locus alle libro quinto mutilatus cfi,licet codem libro in metione Philotx fignificet Parmenionem maximx pecuniç cuflodem in Media fuifle. Verum ex Arriani libro tertio nouimus Ale/ xandrum madafle Parmenioni, vt pecuniam qux ex Perfide exportata fue ratEcbatanis in arcem conderet, ibiqj adcuftodiam fex millia Macedonu cum amicis relinqueret.Tantum hoc refert qgt; Arrianus tradit Alexanoru Cyri thefauros Pafagardis, oppreflis ccleritate cuflodibus, repenfle. Strabo autem dicit Cyrum Pafagardis regiam quide fuam ftatuifle,fed ta men pecunias Sufis codi voluifle,Curtius igitur gaxam Perfarum multis in thefauris códita,ad centu SC quinquaginta fepte müfla talentu fubduxit

abfqj Babylom'ca pecunia.Strabo omnia coplexus cetum SC ocftogmta po fuit.Hçc fumma centies ÔC odlies millies mille aurcos noftros valet.fum-* ma baud dubie multo maior maxima omniu fummaru,quas vno tepore co adas in rebus Romani's legen'mus.nifî E Edé habueritnus, ns qux di'lt;fta font in fecundo de æran'o Romano ex vetufto exemplar!, in quo fudicmm meum v!x interponere aufim propter dubia fidem exemplarm.Prçter hanc fumma poft Perfepolim direpta dirutamqj,cum Alexander !am !n Hyrca niam ven!flet,v!gint!Q'nqu!t Curtfus^SC fex millfa talentu proxima prçda redacfta erant,e qu!s.x!!.m!ll!a in congiarmm milftum abfumpta funttpar Euic pecuniç fumma cuftodum fraude fubtradfa eft.Tantis opibus Alexa dr! magnüïca falt;fta refpodere v!detur.Cu en!m !n Perfide ex India regreP fus !ntellex!flet milites fuos lam veteranos cofumptls per luxu orletls fpo ills Infuper etla çre alleno obftrldtos effe^edlxlt vt omnes milites æs alle^* num profiterétur,quod cum 111! facere cuncftarctur tentar! fefe rat! quo fa cillus Alexander fumptuofos notaret,rex fatls gnarus profefflon! ærls a^ Hem pudore non côtumaclâ obftare menfas totls caftrls pon! luflit SC de/ ce mlllla taletum proferrl.Tum demu fide facfta profeHio eft, nec ampllus ex tâta pecunia q centu SC.XXX.taleta fuperfuere,adeoille exercltus tot dltllTlmaru gentifi v!(ftor,plus tame vldlorlç q prçdæ deportault ex Afia. Aucftores Curtius llb.lx.SC Plutarchus In Alexandre, Ab eademunifice/ tla eft conglarlu militate de quo ante dlxlmus.xll.mllllu talentu. fedlnufi tata eft Illa fubllmltas an!ml:Epheft!onem charlfiimufibi, morbo defun/ pp^eftion/s dum,decem minibus talentu,Id eft fexagies centenls mllllbus noftrls fu/ funusmemo neraire,vt aucftores funt Plutarchus In Alex.SC Arrlanus In feptlmo.Dlo dorus llb.xvll.de hoc loques,Ita Inqt Tafravllw (üjüJ'oj} STroiHtfialo 7^c$ 'tÙüths ÎK./

eTTijUitAeWjWSt /xovof Tcts ‘TiJo'yj^tvx/juvas roaj âv^çw-Troiç Toepàç uTrlt;^Sx2.ilt;2'Mf c.^à

Tüïç ia-ofxivon /xKcft/xiW u7r£j^tlt;np xaiaXiTrSu.Tanto auté ftudlo contcudlt In accurâ do élus funere,vt non folum fuperlorû çtatû omniûqj homlnû funèbres ap paratus fuperauerlt: fed ne pofterls quidé quicq reliquû fecerit quod iplî polfent fuperaddere. Deinde apparatu defcrlpto ad extremû ita narratloné claudlt (pao-i TO toZhSos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ts'Xfiov 'fliv (U-ujiwp tjjq Äilt;r\iXiMp

Aiunt numeru côfumptæ pecuniç maioré duodecim milibus talé/ torum fuifle.ldem Alexander In nuptils Statyrç Darii fi'liæ quam Sufis matrimonlo Ebi iunxit,epulu nouem millibus conuiuaru fecille traditur. SC vniculqj ad libamlna perageda auream phiala donafle, aucftore Ipfo Plu tarcho.Huius dicftifidem facere poteft Chares hiftorlcus qui Alexandr! gefta fcripfit,vt ex Athenæo nouimus. Ait enim poft Darii mortem Ale/ Alexandri xandrum nuptias Ebi amicisqj celebraiTe fpendidiflimo apparatu.Slquide tnagniluxus in eode conclau! duos SC nonaginta thalamos fternendos iuflifle.Erat au/ tern coclaue prægrande cetenarii ledtifternii facile capax.In quo finguli le lt;fti toralibus ftrati genialibus erât impenfa vlcenum minarum argent!.In ter quos vifenduserat ledtus regius pedibus aureis fultus.Epulum autem nuptiale in aula temporarla fadtum fuit excitatis tentoriis lingula ri fpen/ dore SC opuletia.Huius aulç ambitus quatuor ftadioru erat.i.duu milliu ÔC quadringentoru pedum, vel pafluu quadrlngentorum SC odtoginta, F!r

millibus talentûçftimabâtur.Quapropter paulo fuperius i'ta dixerat. njj) £X7®n 0« •njonjop nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2kioïU(rioJcoA«x«i; t «At^ctvJ'çoKoAocxiç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^«5

îiTTdSfioAaç £4? S'iQ fwd «d^H i óAÉ^wJ'j^^.Profnde qiu pnus Dionyfîocolaces vocâ^ bantur/am inde Alexandrocolaces didti funt,propter munerum magmfi . centiain,exhilarato ob id etia Alexâdro.Qumdecim millia talentûnon nu nus noiiagies centems millibus eoronatorû valuerunt.Hæc auté niunera intelUgimus Alexandro ab Afîa gentibus fubadti's ÔC regîbus^Si dynaftis ob honorénuptiaru mifla^vt hodie fatflitari vi'dcmus.cumfortafle Alexa der literas ad prçfeétos prouinciarû ob id mifîflet,ÔC prçterea ab ipßs Ms. cedonum primoribus,quos viéloriæ aliç fuper alias in immenfum locuple tarant.Magnificentiâ autem ôô nitorem inulitatum Auguftalis Alexandri Phylarchus his verbis animo concipiendain dedit^ vt idem audhor ufert. ràç Jï Jôwo'Sç ts^.oCló.v'ii^ ly 'rilü a^TrjÄopjV^) «§ ói nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M

^li^u^ifO’/j.ocjiixyJ'ivaç ßJ7ƒvç £Xlt;lt;o'»çgt;n)) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ï»lt;/'lt;x3v «v^'faxojv a^uv n Trcwn/airtSv 2.l^uv

ecü^óvlav rlt;ïi\ vA unAaouç, iAairfu (phtriv o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tfouvtiôj tvç x«^K;t£j w Ixason

ÀaTTavKQ.Nam aureas(^inquit^platanos aureamqj vitem fub qua Perfarum reges fedentcs iura fæpe reddebant,audiendisq? gentium poftu** latis vacabant,inferiores vidcri quotidiano'fumptu Alexandrins regiæ Phylarchus perhibuit.EtiamG vitem illam auream fpeétabilem opulentia facerent vux in ea dependentés.ex Imaragdis illx quidem ÔC carbunculis indicis,atqjgemmis aliis fummx taxationis aptæ. Pergit Philarchusin h.xc ferme verba.lamprimû erat eius prçtoriû caftrenfe centum ledoium capaXjidqj aureæ columns oéto numero continebant. Supra auté colûnas allurgentia laquearia opéré vermiculato auro aliaqj eximia materia coag*» métatOjfummam prçtorii partem decore faftigiabant.Iplî primû quingen ti Perfç,quos illi melophoros vocabat,idefl: hallilia ferentes aureis malis prçpilata,intrinfecus prçtoriû cingebat^uteis ac purpureis vellimentis cxcuiti.Pofl hos mille fagittarii,partim flammeis induti vellibus,partini hyfginotinéfis.nonpauci etiam cæruleos amiétus habebât.His quingen ti Macedones prçerant argéteis parmis infîgnes,ob id argyrafpides didi* In auguflali medio aurea felia folio fîmilis llatuebatur.in qua relidés Ale xanderdeiis rebus llatuebat,queregiâfententiâpofcebant,autprçfcéî-os ' ad imperia accipiéda vocabat,cû interim ftipatores vndiqj regiapparerét» Extrorfus veto elephantorû agmen fuis llratis contcélûprçtorio circûda-gt; batur^ÔC fîmul Macedones mille Macedonico cultu cófpicw, Ab his rur/

fus Pcrfæ numero dccem millfa excubias agebant.Qtnbus autê purpura ferre inos erat, qm'ngenti tantûerant. us enim tantû ex fupraditîtis Ale^ xander purpureain vefté dabat.Cûlt;ç rot effent prçfedVi comftefqj Aléxan^ dro 8!, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad euin accedere non accerfîto fus erat.Huiufccmodi

Çfnqiut ille^ fuit dfgnitas ôi augufta fpecies Alexandri in expeditione agentis poft Danu vicftû, Sed quod Phylarchus de platanis 8C aurea vite Platanus vl« dixit,vi'dendû id quale fît. Ide igitur Athenæus circa principiu lib.xii.de iuxu SC deliciis loquens ita inquit , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(UituAîujûuoç w£(«.TÎf!( -flST

gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;îsojgt;(5p,àlt;; reèrop kko» IJu^hs 5» t^ctuv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*5^ Cad'Aixîç

xXivHÇ ùîfffp xtlt;}3«X5§ oiKH/jix^ wtvTaxXjîov» œ ;^ult;rîa TOivTaxij^ÎAi« /itx 7rca*TOÇ txa^ laAwIx. Noct *Çoç v/wv snfov ciKH/J^« ^l'xAivov.ou TaAct*7a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;txaTC «f7ujîti»gt;ÿ ’n^olt;rnyoftvfr ßacTiXK**

Xov iv'rrûJ^ioJfivJ^ KOil^vt XiÔoxoJÂkHldç ^vlt;rS ÙTrîç qSi xAi’vkç. fdu) ^iKoVSaillu) e:/^lWTa^ epvciv nJg s«fl(U.oïs,K«i êo^uÂçtxavex ^AunAtyarcav 4-«lt;Î’mv cujj^ 2fllt;|üÂivç.Chares auté Mitylenæus libro.v.hiftoriarû Alexandri. Darü re^ gis tempore in cas iam delicias Perfarum reges prolapfos effe fcribit, Vt ad caput cubilis rcgn coclaue vnû effet pariete vno intermcdio obftrudtû ea magnitudine quç quint^^ lelt;ftos caperet,in quo Temper effent condita ta ' ienta auri quinqj millia.hocqjconclaue ceruical regiû appellabatur.E gionc veto huius aliud effe côclaue triclinû ad pariete eu excitatû ad que cubilis pedes vergebant,in quoargenti talenta numero tria inillia conde • bâturînâ etiâipfuin triû tatû ledtorûcapax erat, ôi fcamnû fuppeditaneû regis effedicebatur. Verû in ipfo cubiculo,regio vitis erat aurea gémis înluper inclufîs locupletata.eaqj velut pergula regio cubili obtédebatur. Hanc vitem Amyntas in libro de manfîonibus regiis prodidit racemos * etiâpcnfîles habuiffe ex lapillis exiftimàtiffimis aptos. Nec procul ab ea ‘ craterem aureû collocari folitû Theodori Sainii opificio nobilem.Quincj millia auri talentû nô minus millibus quinquaginta argéti valuerût^quæ nos trecenties centenis millibus coronatorûxftimada effe contendimus . Tanti Perfarû reges ceruicé fuâ inclinanda effecéfuerût, ôi prçcipueDa-«* rius ille,qué tertio ia prçlio,atqj etiâ bello viétû, amicorû iuratiffimi au-** reis cópedibus vin(ftû,cû aliquâdiu traxiffent,adextremûequûcôfcédere niante nefario fcelere cotrucidarût. Hoc fîbi fortuna ludibriû extremû ex tâta fuperbia coparâte, vt qui tanti caput fuû recumbere, amp;nbsp;pedes fub^ niti volueratjtâti etiâ manibus pedibufqj vinciretur.Sic fert Humana côgt; ditio,vt cumfaftigium fuû longe fupergreffa fît: continuo cócidat.Quod vtinam reges fatis animaduerterent,animaduerfumq5 ineminiffent . Sed vnde id in mentem illis veniatC'Darius enim ille Perfarum regum vltimus literas etia græcas fciuit,vt audor eft Curtius , nec id meminiffe potuit, tum maxime Horcnte philofophia.Idc Curtius amftor eft lib.iiii.cu Ale^ xader ad Arbela caftrametatus eilet,qui vicus eft Affyriç Perfarû clade, amp;nbsp;Alexandri viétoria nobilis,legatos Dariiiterûad Alexandrû adpacé petendâ veniffc,ÔC redimendam matrem Darii cû duabus virginibustmâ-^ data autem Darii 66 conditiones huiufcemodi attulerunt,que coditiones, - Darii incredibilem opulentiam,latæ,ô6 Alexandri inauditam animi fidu*^ tiam,at^ celfîtudinem no acceptç,oftendere potuerût. Verba lègatorum

hçc apud Curtium leguntur.Quid opus eft armis,inter quos odia fublata Darius Akt funtC'antea Darius imperio tuo fïnem deftinabat Halym aiune,qui Lydia adoteopb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qulcquid inter Hellefpontû Si Euphrate eft in dotemhlix

maobtulir» offert qua tibi tradit.Ochum hliû que ha b es pacis ÔC fïdei obüdc retine.

matré ÔC duas virgines fïlias redde.pro tribus corporibus tn'ginta millia talentum auri precatur accipias.fîc enim in anti'quoli'bro legimus , licet inimpreffïs trigefîmû talentum aun'legatur,ÔC infenus.Alexanderlega tis excedere tabernaculo iuffïs,quid placeret ad confiliû refert, dfu nemo quidfentiret aufus eft dicere,incerta régis voluntate.tandéParmenio,an/ tea fuafîffe fe ait vt captiuos a'pudDamafcum redimétibus redderet.ingc tem pecuniam potuiffe redigi ex iis qui multi vindli virorum fortiû occu pauerât manus,ÔC nûc magnoperecenfere.vt vnâ anû ÔC duas puellas iti«* nerû agminûqi impedimenta.XXX.millibus talentû auri permutet. In** grata oratio régi fuit,itaqj vt fine dicédi fecit, Et ego Qnquit^ pecunia q gloria mallem fi Parmenio eHem , nunc Alexander de paupertate fecurus fum^ôC me no mercatoré memini effe fed regé.Hatftenus Curtius lib. iiii. Cuius ilia verba corrupte vulgo legûtur,cû alias,tu etiaq^.XXX.taletis auri codices impreffï habet,quod nf magnû eft preciû,hoc eft minus qua** dringetis ralentis afgêti. Plutarchus dece millia talentû oblata fuiffe digt;' cit,non adiecfto auri vel argeti.puto igitur corruptu effe numeru etiam in antique codice . nullæ enim opes ealumma æquare poffunt.aut certear-^ genti legedu effe no auri. Tametft talentû auri for taffe no fexagenarium erat,vt infra videbimus. Apud luftinû epitome.xiii.vbi legitur de opibuS Alexandri, erat enim in thefauris.C.mil.talentû.ôC in annuo vclt;ftigali,0^ tribute.CCC.mil.ego non.CCC.fed.XXX.legédû cefeo. no cm couenit vt.CCC.mil.annua cffent,SC cétû millia tatû in coditis pecuniis . SC alio/ quin.XXX.millia annul redditus fuiffe coniicere poffum^ex fupradiOll^. Hæc fere funt que de opibus Perfarum coperimus, atqj etiâ dici poftunt. Quibus hoc inftitutû fuit (^vt diximus ex Herodoto^ vt aurû,at^ argétu graue in thefauris haberent.Strabo aute ita inquit,dehoc loquens gt;nbsp;to'JÏ TTÄflSov ^uo-ov a^yv^Oÿ JcUq TrciTao'KCvûaç svM * vo^Î!3’/xa2 A' fe 5ï’/X\ÿ,'7i5ôç n TaÇ tHHva nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xû^hXÎmv amp;7rü3^£o-JV.TO «ft vcixia-p.«. téÎs Pô®“**

ifKöp.ïxou/ov avÄ, xcirfav eft’ wAiji n «vaAuiU.ac'i op. Maximam autcm autl atq^ argenti parte in inftrumeto SC fupelledfili effe,in nümo non multam, liquidé ilia elegantiora,SC ad munificentia,ÔC adthefauros codédos apud eos cxiftimari.Nummi auté fîgnati tatû fufficere quâtû fatis fit ad vfum.

Tnftitutuin ideoq? fîgnari pro modo impédiorû. Hoc inftitutû Perfarû ignoraffe ho** mihi vidétur,qui céfent intereffe reip.vt vafa aurea ôi argentea q pauciffima in priuatis lînt céfîbus, SC plurimû aurû argentûqi côfletur in offïcinis monetalibus, vtnomifma in comerciis exuberet. Nec me latet céfura olim dignû apud Romanos vifum argétû fadfû demi vitra paucu** la pédo habuiffe.’fed ob alia caufam id inftItutû,ôC in pcenuria argéti.Ve rûeniuero quûimperiinoftri redditus cóponerécüPerficis,fubquartafer/ me proportioné habere deprehédi.Sic enim ratiocinabar, quafî large an/ nua quinadena talentû millia Perfarû reges referre in accepta potuerint.

Hums fummç quartâ parte quadragies cetetiis mîllibùs francicorûÇhoc cnim vocabulo noilrî in ratiocimis pnncipalibus vtuntur) vbere ratione acRfmabâ. Quâ fummâ accepta ôi expéfani inemona noftra aliquot anms nouimus.Sic igitur ftatueba, G tn'buta quç quotanms ex occafione geren darû rerû varie ÔC libero principû arbitratuindicûtur,ad ftatabxäq^ fumgt; ma èC formulam redigeréturjpofle hilari populi conditi'one ad qui'nqiues ÔC vicies cétena inilliapuemre.Vclt;n:igalia aute (^de quibus ante dixiin’) ÔC patrimonium regium, ac diadematfcum duodecies minimû conficere. Reliqua omnia quæ vices ftatas non habent (^quali'a funt fortuita,Ôt ad** uentitia. Si omni'a in fifcum cedentia^) in paginam liberalitatû feponeba, cû nmuerib^ Si magiftratibus Si omnibus difpéfationibus quæ codicillis conferûtur a rege, his enim rebus prolixe munifïci principes eirepoffent, fîcerto quodâ modo munificétiam téperare meditarétur: nec primo cuilt;^ aditû occupanti largiri.Hanc breuiarii principalis có ftitutioné,fpondere aufîm Si fortunis omnibus meis cauere,populum gallicûnon modo ferre pofle^fî ei iniungatur,fed etiâ beneficii loco depofciturû, dûtaxat ea lege, vtab iniuria militari incolumé fe fore Si fartû tedlû (^vt dicitur^ reftipugt; lariliceat,fiC femel quotannis ea conditione imperatis regiis defuntflurû. Adde,fî placet,K fîbi bona fide fpoderi id intelligat, neqj id quidémodo, fed etiâ corollarii nomine hoc additurû,vt fide aris Si focis dimicâdû fit, repetitûfe iri vbere aliqua indidlionecaueat. Semper enim ad incerta bel lorû reges noftri velut fandlius ærariû in populi benignitate obfequiofa reconditu habuerût.Q^ fi quis huius anni collationé reputet anni fuperiô ris collationé excipiété,atqj in id tépus vtraqj incurrcté,quo Si vis maior feu cœli intéperies calamitaté, SC vis improbior (^quæ militaris eft petu** lantia) pauperié loge lateqjper rura fecere,nullus iâ modus eftimationis crit.Nâ cû alias fere ea populi imperia accipientis obfequétia, Si tributa prçftationefqj alias imperâtiûduritiaapudnos effefoleat,quçeft vinito/ ris,aut infciti, aut minime indulgentis,qui pluribus palmitibus vitem q pro ftirpiû viribus onerare non veretur.quû nihilo fecius imperatas vuas vitis frugifera reddat,tû fie adtû eft hoc biénio (^quod miremur plebicola principe) quafi poftremû tributa atep fimul omnia iniungerétur, perinde vt codudf ores agere iafere exadfis luftrorû annis affolent,qui prçdio non fuomox future multorûannorûfrudû exprimût improbius . Sedfcilicet fatali diraqj (^vt ego quidé arbitrer^ omniû prope ordinû ignauia incu*^ riaepparijinfignes anni fuerût,eo vtiqj tépore quo nemo fere gallus indo** le gallica inuétus eft.Etenim per deû perep publica côfciétiâ , quoto cuilt;p gloriari licet fua in républicâ officia conftitiffeC'Certe nulli vt videtur,eo ru quidé certe qui a memoria,aut cofiliis principi,SC fuper fandtiora offi** ciaruiffe didfitantur. Ecquando autépoft hominû memoria ftrenuis ma** gis gnauiftp ducibus , Si loricatis öd togatis refpublica indigere vifa eft At vtrofcp ea nuq tantu defideraffe conftat,quü populo id vociferate , oés etiâ ordines tumultuofe admurmurarét.Heu diifoluta inertia, plebci gelt; mentis voce non commoueri d Nutrici regiæ ac publicæ iam exudlæ attp aridæ t primores eius alumnos, neutiq condolefcereff^ fi paru de coprilt;

médo ore fame laboramus ,dû famé loge a noftris pnuatim penatibus af/ ceamus ne deû qui'dé res humanas credimus defpeélareÆcqUO igitür vïiq téporcpnaior(^vt ira dicâXeges emerédç gratiç tu diuinç tu bumanç fuit? Si iis qui ad limina obferuabât,publicç charitatis guttulâ paracletus illc fpiritus fubinftillaflet, qui totû fe ia profundere creditur limul ac creare potifices eifdé libitû eft. At em rex aures ferédç veritati no habet,nec opgt; pidani homines fcire polTumus quid cû principe in aula interiore agatur, Ç^uot igitf eorû tâdé,aut quoties ipfos vidimus(^vt ita loquar) excuriatos ob id q? ingenue homines diceréteos elleq)locutos,aut vice publicâ egre gie côqueftosfHec in pullara forfîtan turba admitti excufatiopoteft,quac trâs teétoria vultuû introfpicere prç hebetudine no poteft,inter eos nô po teft q aliâ opinioné habet cû ex vfu ipfam aulico, tû ex ingenio principis plçbicolç SC indulgêtis,eorûqj ipforû moribus côiïrmata. Ego vt eredam caufam populi eos agere qui nihil no fîbi fuif(j impetrare auferrecÿ no ve** renturfaut regiç charitatis igniculos èxcitare no polie qui beneficentiac fines gétilitate,aut cognatione circûfcribétes,adfujflFfagationes,autpias, aut honeftas frigidiores elTe falamandra vidéturfQuonâ auté modo exifti mabo diuinç legis eos rationé vllâ habere, quos in alt;îlu vniuerfîtatis ftilt;^ pulationes priuatim idétidé cocipere notû eitfQuid eos denilt;ÿpenfîhabc re credâ,quos populo ad extremâinopia redaélo: Craflïanis céfibus penâ tes fuos augere nec piguit nec puduitCAtqui eo ia vêtu efle video, vt vc* lut in lufu talario populus danofo femp iadu mifer, omnia fua in mediû coferre teneai-,cû aulç pauci alumni tâq iaâ:uVenefeofortunati,vniuerfa raptim,aut certe pignora vniuerforu auferât. Nos auté ludi fortunæ fpc* lt;nbsp;d;atorcs proculq? ab aélu fummoti,vt immunes ,ita exortes,rifum interdû rebus,interdû lachrymas fufpiriaqjaccômodemus. Hæc em no tâDemô* crito fpelt;îlatore q Heraclito indigent. Hac aléa dudû Gallia omnis æui Adagium nbsp;nbsp;decus gloriaq? perdidit,vt parciflime loquar. Verùeniuero eft in Grçcorû

grçcum. ^uerbio.’fupni louis tefleras nûq no cadere comode aût tâdé euenirc,quo intelligi volût,deû quû reb’ humanis létâ qdé manû,fed ieludabiléadmo uit,eû euétû cuiq^ rei dare folere, que hominû q)merita,aut fecus admifla poft ulauerint. Quare q lufu âteditfto imodice creuerût,cauereQt opinât) etiâ atqj etia debét, ne iîbi qjpterea nimiope gratulené’.Si em de^ viciftïm aleâ’fua iecerit,ifti q nûc Vénéré fîbi cecidifle Içtani- at^ triûphant,verfa vice ludi fero qdé cafu ,fed caniculari cocidét.Siqdé nec ipoftura fieri iudi cio diuino pot,nec diuinç iuftitiç pferibi vllo tépore aut titulo. Sui auté amor nimius ÔC charitas publica,ta iter fe diflïdét,vt ne glutino qdé géré di magiftrat^ vel honoris fociabilia eé pofTint.Tû demûigit'' aula Fraciae reéte côftituta eé dicet'',quù ii q fuma rerû tenebût,fui ÔC lariû fuo^ obliui fei tâtifpervidebimf’.N ûc aût ita ad aélû rerû hoies partim irrepere,ptim irrûpere videm^ôi ^pfîlire, vt quos tenues ÔC ieiunos viderim’ pridie,difté tiores ricinis cernam’ poftridie.En quifcûi tenebris micem9,vt in vtra^ auré reges fecun fono fopiri poirint,q huiufcemodi vicariis atq? admini* ftratonb^habenas rerûcocrediderût.At etiâ hoies cximiûfe dec^meritos cé adeptofîjcéfebût,fî res dudû accifç,benigmtate diuinavberiores fieri ia

ccEperc citra pulueris tadu,vt eft in ^uerbi'o.Quaft vcro obfcuru St diwfto ' res ipfos ordinuimpares graui'orib’ curis,c5ferti's(^vt ai'ut) manib’ optabu dos/atis oia regêdapmffiflecafuûqjtementati.Quûîteritti populus allenç pœnas pêdés(^vt alTolet)infulas,ac fercula ^picfatoria circûferés,ve nia ÔC pace fuperû fupinis ad aras manibus expofceret atq? exoràret.Nû etiâ Çfî diis placet)^uidétiâ fuapopulo îputabût,ii g auras oês laxamêti fecurflt;gt; tatiftÿ priuatç captâtes,in pace tadé geniale fato aufpice deciderût î* Equidé facnlegü inftar efle putaré,fî id qâ pter hominû opimoné diuinft’ fatis ita copetetib^ euenft,huinana prudéna acceptû fîbi ferri vellet, aut etia fînetet* Quis auté nefci't q male parati ad occafîones eramus ,q vndi'tp dephélî SC ftu pétes,nifî deus nullo noftro merito impetû irçfuç repreffifletfGratias igiV ©b id habere SC agere clemétiç diuinç no noftrç gratulari prudétie debem^* Neç vero ex ilia iacftatione fœderû anmucrfariorû fatis iplî videmur in por tu quédâ h'xi certitp côfîlii refpexifle,nec pignus ccrtû habem^ pacis fuperû veniçi^ impctratç.Quidniernhas ego fuperû inducias potius q pace vocagt; das efle putccû afpetftû in cçlû nos referre no videaflîmul ab iftis galcripegt; tis metuo (^vt aperte loquamur^ui nos femp e traquillo in aoftû atqj in fco - pulû auferût fatali Franciç calamitate.Hic facere no poflum,quin ad aliqua tû fpatii amœnioris excedâ a qipofito animoqj obfequar ope meo iâ fatigato. Nâ quû in mété mihi earû rerû venir,quas poft decimû abhinc annû vidim^: mihi vidctur animaduerfîo diuina,velut lanifta quida ppotens totius prope ©ccidétis imperia inter fe comilifle népe vicilfim vt beîla populi propulfan^ tes,SCinferétes iuftitiç fupernç pœnas péderét, infolêtiç, SC tâg fanguinem mittercnt opulentiç exubcrâtis, At(p vt reliquos omitta,nos in Italia rebus geftis feroces.Venetis bcllû vtcûqj indiximus,indilt;ftûq^ ft renue gcflïm^cû contéptuhoftiû,atq? ingéti viriû noftrarûfidutia.idetia mira felicitate vno prçlio,du(ftu SC aufpiciis principis pene^pfligauim^.Huius clarüTimç vido riç,quûlaureanofccptris noftris alligare,fed î gremio fûmi Iotiis(^vt aiût) deponere deberemus(^ancipiti em alca pliû comiflum fuifle notû eft,nec in.^ cruéto Marte côfcdfû^ pro eo vt bcnignitaté diuinâfûmâq,’ poteftaté agno.^ fcerem’,victoria ipfîferoces,fubinde gigâtea ppcîmanitate theomachia me diÄriinftitim’,in fuperofqj velitari:quû interim SC a nobis,SC ab hoftib^ fa-** crofäCli liricines bellicûoccinerét.Heufatalis furor vtrarûq;partiû.Quid cialûC'nos maioçz noftroçi pietas no moucbatî'illos heroicoçi tépoçi fanCtitagt; tis no pudebatj*An ei^ téporis fortafle in mêté no veniebat,quû diu^ Petrus Paulufcp SC eoçifequaces ccclelîç architeCli, no armorû fplcdétiû fidutia ingt; fefti ad plia graflabâtur,fed cruce,fed iiinocétia frçti,cçtera inermes,ad ca/* ftra CHKISTI tuêda î tumultu flagrâtiiTimç charitatis claflico ciebatur » Nunc inania tm iplî nomina,tâto interuallo faCti, etfî eorû demu maieftate apud populos facrofanCta,facerdotû ordines primarii faftus fuos obûbrat. O dira portétofamq^ vecordia facrofanClç poteftatis. Quis em vnq tatû aîo cocepit nefas,vt facerdotû culmé, vt cleri magifter,vt facrorû fûmus opifex, tnanus inauguratricestab altaris opatu adhuc calétesnn familia domini argt;* mare fuftineretî'vt animo plus q gladiatorio gralTaretur ad Chriftiani noïs^ columen mundo ftupete deledûfÈt nûc myfticû illû cnfem cçfîm punCtimq?

frnto(^vt credimus2)^pofîto vibraret,nûc a Marte fanguinariaframeamutu aref’jôC cofternatos diris execrationib^(^q fortalTe in eu ipfç verterût) ad in/ term'cioné quoq^pfequi côniteref’Æn quos pedes,quas manus libés exofcu/ larere,inde vt os cruétûac pollutû referres.Miferû vero tetûluli, atlt;çîtépe riis adlû,q vfqjadeo irecçcç indulgédû putaris.Tute vt trafuerfus ÔC peeps vefana ammi cçcitate rapererefôt nec te nec decorû maieftati's beatiffimç prç odio refpicereslTed ordiné âpliflimû,fed fenatû illû purpuratû,pcipua venez ratioe infîgné,fedLiban! gloria fplédorélt;^tecû rapiéstinuitû bona expte ÔC muHïtâté , arcis ecclelîç ruina nos obruefe te^ adeo ipm cuperesî' orbe etiâ pene totum côcuteres fulminibus ciêdis intorquédifq? collabefalt;îtû : vt nos odio ôô inuidia flagranteis igneq^ deinde ardéteis toruis iftis oculis infpicez res,nec iâreeufares qn in rogûnoftrû flâmanté voti copos infiliresC*Prohfu péri imortaies , tâtû ne de fûmo fantîtuarii vertice licuit malefuadç noxç:vc ceftro vinditîfç plusq atrrfç pcitû p fas ageret nefafç pcipiteC* vt vel corpus animûqj in builo inimicoçi ^peraret ire pditûfNô fuit irç efferatiflïmç latis retro nos in fines fulmine perterrcfatff os egifle. Italiç pdite nobis adamatç poiTeiTione cedétes cû fremitu ac gemitu, nifî de aris inlup focif^ dimicare : extremaq? deinde exêpla timerecoegifTettquûfub ipfo lanifta languinario totus ^pemodû hic orbis nobifeû panter digladi aretur animo infelliflimo» Vbinâ erat igit'’ ille zelus dni,q eft ira iufta lefç aut îminutæ vindex diuinfC maieftatisJ'Hoc em demû fîgniîero in acié pdire facris cohortibus fas eft,fî quado pdire fas eft.Nû tâdé igit''ille exæde charitatis aut fïdei facelloancy lia prôpferat,ÔC fîgna cruciatafEcgd igi^ eû pudebat feruû dei fe vocare, eu Frâciâ chriftianoçidecus femp 6C potificû olim religiom'ftp afylû,buftis ipc gallicis infîgnire geftiretfquû facerdos feptuagenari^ pacis códitoris SC pa rétis legatus,Bellonç facris operaref^tcui cu generis humaniluculéto dilpé dio litare cótédebat,idqj tu quûpfanû vulgus ad delubra pacis SC cócordias miferabili fpecie fupplicationes inibatÆnîuero vifendûfpetîtaculûpatrénô modo fandtiirimû,led etia fenio SC canitie fped;abilé,quafi ad tumultû galli cû e Bellonçfano fuos euocatos cicnté,nô trabea,nô auguftis infîgnib’ vene râdû,nô pontifïciis geftaminibus facrofanôtû,fed paludaméto SC cultubarz barico côfpicuû: fedfuriali (^vt ita dicâ) côfïdétia îuccinétû, fulminib^ inis brutis SC inanibus luridû,eminéte in truci vultu cultuqj fpirituû atrocitate» Profedto nos vidimus paucis annis multa q prorfus maiora fide pofleris viz debûtur.Hoc turbine,hac procella luxata eccleftafticç audforitatis ac difciz plinç copage, quonâ modo fides redfa nifi clauis trabalibus SC xternis fixa, facrifqj monimétis femel affirmata côftabilitaq? fietifTet^ Verû o fupi boni, q pfto manus ipfa dei affuittquoda ipfa ecclefîç archited;atrix.Qj aût veluti numé tragicû (^vt dici0 emachina, necopinato vifa eh pfentiflima opitula trix.Nâ illo pôtifice de medio mox fublato,hûc mirificis comitiis eadé maz nus fuffccit inteftini protinus exernit^ belli pacificatoré,qui caliginem fanz dluario domini incubante difeuflurus haud dubie exifiimatur, cælitj liberû afpeôtû omnino redditurustquû etia eadé manus diuina luliû ipm ante morz tem Titanici fceleris cordolio tetigifle crederetur,vt vtar verbo comico in re prorfus tragica ♦ Nos tn cas pœnas (^vt ingenue fatear quod negate non

pofliim) mcntopepedimuSjob viAbnas ladixi luculentas feinper i'nfole/ fcétes,nc nó plane Galli pnfcoruq^ fîmiies FrÂci nûc eHe vfdeamur.Sigdc lüpradióVaru rerü rcKgione obftnóVfs Gallicaru copiaru animfs^ferre em lt;liu pfaculi' rcligioné vin' Chnfti'am'flïmi' nequeuQ idé q a noftris deus in rebus fccûdis nó agnit^ fuerat,exfauore iile qdé in ira verfus ÇG. tn irafct deus pot) lymphatico primu pauore cófternaros retro eg it in Fraciatde«* inde etia claflïcis circufonatib^ pauitateis, de aris ac lanb^ diinicare delf cias fuas Fracos,aut certe tergiuerfari coegit, Quo tu mul tu ac dedfcorc quu ia multu pœnarû videreinur fupis pepédifTe^nec ideo vecordia rioftra expiata efle putarem’xhoftes aut rurfus bellu Si. tumultu ifcrre, nos ,ppul fare pigeret^netß em fatis iä aioru nobis pfertim,quu alibi man^noftrç dif tinerent'’:neqj illis fatis copiaru aut apparatus fuifle diólitatur) fadtü eft Çoia moderate ^uidétia^ vtrifep vt cómoda pax efle €redeict'',fremente tü Sinone aquilifero,qui libens incendia mifcere magpo tumultu folebat,ÓC rurfus extinguere,in vratÿptealternas,fçpe leues ob caufas atqj indignif fimas.Ita aïaduerfiodiuina vt lanifta placidus ac clemesiduos populos ad intcrnicione iâia digladiat:ui:os,medio i certamine diremit,cótéta (^vt fpe ro) ad fanitaté Si modeflia vtrofcj redegifle. Inuidia em apud fupos vana vtrintp flagrabam’ ob redûdâteis opes.lâqj eo vétû putabaf’,vt illi hauftu ri ^pedie de fçce,nos etia refeóluri de viuo videremur. Taetli in ea fu opi^ nione.’vt nobis iprouifa tépeftate ialt;ffatis,vna Si altera(^vt dicif) anchora ficca reftaretifi gubernadi fatis gnari i tumultu atc^i trepidatióe fuüTem^* Qn em Francia oib’ rebus inftrud:a,deo qdé nó aducrfo:vndiq; deprehéfa eft attp ad incitos redaólaf vt eft in prouerbio . Ecce auté rurfus lue mihi Vereri fubitme in geniali fcedere præteritoçi nobisobliuio furrepat,ÓC velt;^ luti rude donatos nos cc diuinit^ exiftimemus, qualî iterû nobis bellu nó timédûfîtidûtaxat pro portis populfandû, p laribus,,ppignorib’. Nâ ne uufq belligerem^, inquies nofter anim^ferre nullo modo pote ft. Sic opes lânimias côteri bello côtinéti neceffe eft , Si referre dicût quorûdâ acrarii difpcfato^ principes a reb’ bellicis nûq elTe feriatos,ne tranqllo rerû ftagt; ru rationes ipfis recognofeere vacet.O beatafuturâ Gallia G. ta. ei côtigif ferheros habere frugi,q bonos habere folet.Nä macipia,vt q maxime vn 5 .puincia dido habet audietia:etia ft fuu ius feruietib’ cóftat çqtate dnan riù.Iâprimû in ea fûmû Liberi patris cu Ccrere certamen, vt vini nobilitagt; res no poflis fine nomeclatoris opa numcrare.Mitto teperie cçli Si clemc tiâjôC qgt; vtriuftj maris cindu Si cómercio cómode comiterc^ habitat'’:foil vbertas tata eft in vniuerfû etiaiter inopes frugû fterilcfqj prouincias:vt quafî annonç pfedurâ fub cardine noftro gerere exiftimemur,prfus(^abfîc inuidia verbo)vt ieiunia idicere hnitimis,vidûqj abftemiû cû îibuitpoin tn^quû fumê(;vt ita dicâ)occidétis ararc videamur,fî î vniuerfû fiat çftima rio.Adde aioçi alacritaté ad res omneis iceptadas, tu dexteritate corporû *pigrâ atqj eximia ad vices obcûdasiqb’fîmilitaris difeiplina côftâtiâ ad** didilTct,nihil eifet vtiqj q3 i nobis ab exteris reqreret'’.na noftris qdé fatif faccre nullomodo poilum^.q nos in ordiné nup Bârbarorûcoegiile dieu rur,ncc difeiplinas nobis politicastncc prudétia,côccdêtes,Equidéprobo

ru homi'nu cfTe no puto ingemta Hmplicitatê in Fracis improbafe,quç îm Utebris métis i'nfidias codcre nó didicit. Atg nïG. Genius Francici diadegt; matis la inde ab i'ncreméto fceptroru i'ta ferme femp tuliflet: vt oculis ÔC aurib^ ali'enis vti decus efle regi'u crederef’jficqj ^e ßercc impern magni potétes femiïTeSjqumcüces atq^ triétes,vt fortuna tulit,homines,g i'mpe^ radi vetadiqi impotétes efle in adln reru deprehendûtur,qua fumus reru omniû mflrudli comoditate: Perfîci quodâ modo regni nûc inflar obtine remus. Cm' em tadé ^umciç iti'dé datûeftioia vt pads belliqjfubfidia,0£ fua,8ê(^qd dki't^ in numerate ha beretfl ta nobis copi'çnoftre equeftrcs lia to perpetuoqi ftipédio defcripte m turmafqj cétenarias gnquagenariafç céturiatçmô dico pilo funt E ad deledtû edi'dûqj cftentur,fed etia in ƒ dngt; dlUjôC arredlç ad bellicû exaudiédutex quib’ céturias habemustcû adpfî'' di'a regni omni in parte collocatasitû veto ad incerta cafuû Rationes age teisjin quafcûq;partes incubuerit tumultus,^tinus coituras.Qf ü ÔC ali as quoqj fuccenturiari oporteat: abûde cR iuuétutis ad facramétû paratç impiaq? manétis.Propter has aliafq; ^uinciç pRâtias.Francia ab externis inter primas prouinciarû libétiflime ÔC vifîtur SC habitatur:quippe vifen da ea. fîngulatis pterea hofpitalitas facit: incolédâ auté omniû rerû expe-* tédarû exteris cômoditas.Sed etfi milite externe accerfîtoq; vti libeat:pe** cunia large fupereR SC annona:vnde alere copias SC audiorare perenni Rk pédio poifimus.qq per hofce annos infeliciter id experiri Ratuimus,vt fe re oia agi ppoRere cœpta funtfatali demétia.Siquidé eo errore quégrçc* Xenomania. ^cf»onioniam appellat,id eR nimiu SC incôfultû externoru Rudiû,luculégt; ta clades illata ruRica plebe afflixit.Cernere erat èC noRru, SC externu mt lite plebecule penu faginatu, vitro etiâ temulétû illudere quafî vidlisiquu interim mifelli,ÔC egétes SC fîcci,aliis fup alias collationib^ in defîdis ftigt; pédia militis eîa corradere atqj eo amplius corrogare cogerétur.SC(^qnod

, line gcmitu mcminifle nemo poteR) interdû nexû inire, vt eR formula exi œrpusî^m tributi:fî pignora capi nequeat. Sed lie eR vifum diri téporis interre capi ciimpi« gibusjquib^iplîplacerepatriûnihil poteR,qui(ÿ ante pedes pofîtos trafic ^ncnanulh Iknteslin Colchos nobis aut BaRernas petédos viros putât.ob qd eo^o pianturT dubie biênii Epinicia manét:ab iis(^vt opinor) decatâda q coçi olim a«iû fupererût.Sed eih Qo mira vim numinis^fic libitù eR ^uidetiçiquç resiôC vires mortaliû téperat: omniaq? a fefacla ,p poteRate moderadquot; : cni^ rei ra tioné inirc mortales no nifî cofufamaut ambigua pofTuntjvt tatç rerû no Rrarû côpetétiç côfîliû perinde publicûno fuppeteret.ne fî bonis in rebus Fracie SCcopiofîs,bonâ quolt;p météreip. circûfpedlâlt;^dediflet, finitimos fortalTe Gallia logiflïme fûmoucret.Priuatim aût nollros céfîlio SC folergt; tia defïci ego certe no céleo,ac ne eos qdé ipfos q in mediû cpfulere nobis exiRimari volût,vt quos in augéda repriuata SC Rrenue SC folerter opera nauare videam^.Hinc illi fubiti penates imaginû nouarû , luminib^ nunc ofliciétes antiquiflimç cuiufqj dom^ SC generofîflïmç. Scilicet hic eR ille orbis fatoRi fcitorûqj puidétiç:quo gen^humanû SC digito SC nutu dei ver tid^tin quo emergéteis alias i folé familias,alias lîdéteis îtenebrasvident’, inuicéiter fefurfum deorfumqjipellétes SC fûmouétcs.q viçiflitudo facit

vt altenus florcant cxolefcantcj intennifç tandê Ûbpes tumpnuatç,tum principes. Verû hoc ridi'culûqui ad centefîmû fe nepoté ammi dcfti'na/ tionc propagantjilluftré übî famâ in omne æuû poUicentes,fçpe intra pn^ mos nepotes fti'rpi'tus exolefcût.ôC tafriuola fpe homines certa Ä diuiniz tus oblatâ atlt;j expofîta mutahût æternitaté Cæterû qufdnâ in caufa elTc dicemus quâobrc qui fuis comodis fuorûcp confulere bene ac féliciter no/ rût,iïdé rébus ipfî publicis profpi'cerc no pen'nde vidcaturJ' Népe qgt; auli/ CIS inftituti's cauetur ne quide rcpubUca cflc videatur aut principis,quod no idem ceiTurû in ré priuata paucorût^ manifefto intclligaturmcc rurfus aliquid publice turpc,quod priuatim aut honorifïcû cffe poflït aut luculé/ ter copédiofum.Non ité vice verfa,quicquid publice aut honcftû aut vtile fît,id vt ad fîngulos quoq; eoçi pertinere videatur.Nihil cm moribus hui’ ætatis publicû prçtcr aéré ÔC pluuia céfetur,cçtcra non ta publica circ,q expofîta exiftimâtur,in eorû vticp prçda ceiTura qui anteuerterc verecudis amp;nbsp;probis,acpræripcrc poflint.Sic aulica vigilatibus llrcnuisq? opitulari iura fcrût,virtutisq; prçmia concedere improbe fçpenumero procaciterlt;p occupâti. Proinde nulli lâ in Gallia publica cómoda domû fuam auertifle fraudi fuiiTe forcq? exiftimaf’,aut noxa publice quata fit illa cüq^ nocuüTe, qui quidé ipfe,eiufvc amici in libras damni dati vnciolis dccidere fingulis nó grauet'ur,ÔC ca fit folertia vt vti foro norit .Quo fit vt tam maxime fcre adui fummo præpofitoru diuitiæ circûfluant,q maxime vires opcstp pu/ blicç ÔC priuatorû facultates exhauriutur.Sicut in ægris corporibus lien amp;nbsp;venter pcllacia duo membra,tu maxime rcdûdare dicuntur,quû cætera exuda dcfeclacç vidétur.Q^ fiquado nonulli vt irudines diftentç,caput in forptu popularis fanguinis vifi funt reliquifle, longo iam interuallo redi turû id exéplû no timetur,prçfertim quado quod olim capitale céfebatur, nue impulfis legibus atlt;^ affliélis,non ta criminofum ipfum q cotumelio/ fum efle cœpit. CotumcliofumC' immo veto ingeniofum inter iftos beatos 8Cfortunatos,atq^ etiam palmariû,vtpotc inter quos nihil ignominiofius egentiinnocentia aut ridiculofius ciTe credatur. Simul cnim hominû fidé at(j exiftimationé cû re ÔC cenfu concidere arbitrantur. Iam veto quû hoc femper habuit Gallia, vt bona fua interdû ipfanefciret, interdû feire nol/ lef^tû veto illa prçgrauat indignitas ÔC optimû quéq? enecat (^fiidefFari fas eft quod ncquit nó expcélorari,vt eo verbo vtar2)q7 arnpliiTima familia domini beati ÔC copiofi,atrienfiû paucoçzregitur arbitratutqui accept! ex/ penfîqj paginas luculentas habétes in poteftatc,in ré priuata iuxta atq? pu blicâ verfa, publicç rei expenfare licéter impuneep vidétur, necciTitudini

amp; obfequio gratiofe ea tribuétes,quç virtuti officiofç ÔC induftriæ debe/ bâtur.vnde faétû eft vt ad fûmû dedecus res noftrç paucis annis no femel dcucncrint.Quidcm per deum rcrûnoftrarû olim fortunatorem,quid in/ qua nó modo iniquius fed ctia ad fpccié maieftatis huius regni indignius ac fœdius cffe poteft, q q» inertes quida homincs ,atlt;ç ab omni alt;ftu memo rabili feriati,in Prytaneo (^vt ita dica^ exuberante faginâtur cû fuis clicn/ telis tâq de republica aut principe merit! prçclariiTimefQuid perniciofius q qgt; i! nûc demenfum vnicuitßpro poteftate ftatuût,qui meritos ab imme/

titis, di'gnos ab indigmsjledtores feruos a mcdiaftinis, noti magis inter»* nofeere didicerunt,q literaruin ncfcid dodlos ab impcritisfQui ctiam G. id facere quoquo modo nouermt,tarnen frugi bone homines,aut aliquo arti»* ficio cómendab]les ,nunq vel nequitia præditis aut verberonibus leruis ce fcant præferendos,quorum quidem opera non in rebus dominicis, fed pe/ culiaribus arbitratu fuo vti pofTint.Ita dominicum ipfum nomen tantaru indignitatum inuidiæ obiiciunt, Omnia enim imperaße dominus didti tatur qux paucis difpenfatorum comoda funt,vel vtcüq; cóplacita. Horu præcipue intereft id quod quidam nuper aftruxifle dicuntur 2) folertes ÔC cordatos in Francia non elTe,vt qui hac via graflantibus ad peculiu au»* gendum vitra modum feruilem faftigiûq^priuatumjperindeconniuétiam non poflcntjpatientiaqj accomodare. Verum enim ex hoc iam inflituto eo ventum eft,vt q optime quifq? de republica meritus efl,tä peflïme plcrûqj de eo principes mereantur. Quippe aliter fieri non poteft,quû huiufmodi adminiftri non modo difpenfationibusgt;fcd etiam admiflionibus in prçto»* rio præfint. Qr fîpauci interdum ad aulæ penetralia nó exoratis iftis adgt; miflionalibus euafere, viri vel dodhrina præditi ôC folertia, vel grauitatc ÔC probitatc laudabiles ôi eximii,dicere aufîm, vel maiorib^ eos fatis co»* ufqj eualîfle vel (^quod æque rarum eft^ benigno aliquofîdereinfînuatos vi maioris ingenii fortunam Gbi finxifie . Exea fere nota vidimus Petrum Cothardum fumniæcuriæ Lutetianx principe,ÔC Guidonem a Rupefoiti Cancellarium Franciæ,legum tutorem,morum, ordinumq? Cenforcm,ac togatorû verticem,hoc nominefîgnificamus,qucm ÔC pleniore ÔC feheiore nomme Nomophylacem appellate poflemus,fîaures hodie nô refpucrét. Horum autem duorum potiflimum ideo meminilFe me iuuat, q? eorû no»* minibus appellandis quum in memoria feliciorum temporum acquieicere mihi vidcor,inaniqî prçteritorum meditatione recreari,tum veroailenta^ tioni ÔC gratix nihil dediiTc dicar . vtpote qui nec ab iplis'iam morcuis , nec ab eorum fequacibus,qui ferme iam nulîi funt, gratiam inire fperem* Quos auté viuos colebamus,omniqjobferuantia dignos eiïe cenfebamus, vtinam memoriçperpetuç vel nunc vel inpofterum confecrarepoflemus, viros quidem illos diuerhirimis ingeniis çque de literis ferme literatis«^ meritos.Ille miro leporc ftudiofos exofculâs,noftros ÔC externes benigne adiuuabat,fefl:iuus ,facetus,beneficu5,comitate,iucûditatc,ÔC morûfacili** täte nulli hominû fecudus,vt vnoverbo abfoluâ,prçlîdiû fublidiûqjomniû qui Mineruæ facramento dixiffeprofiterenturmâ ÔC ipfe miro lepore inter ingeniofos literatosqi prxditus erat.Hûc illi aduerfam per diainetrû gegt; niturâhabuiffe diceres, vt Democrito Heraclitû ex aduerfo ftetilfe pro»* dût,fed fub vultuofa ilia facie ÔC propc dixerim truculenta, fumma omnia latebât etiâ ad humanitaté pertinétia.Nihil auté amplius in eo cognoui»* mus (^quû omnia client ampliflima^ q qgt; æquabilem animi prçftâtiam in aula imperiofa , verfabili atlt;^ morofa lcruauit ad extrcmu;vt in eotrucem animû, aut vitæ infenfum elle diceres, fed citra ignauiam circûfpedum, ôê generofe cautum , tempori ita cedentem , vt confettis quod aiunt) inanibus integritatem retentaret,Quo temperaméto in loco fane lubrico^

ôon fine optimatiû plaufu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mire incrçbuitî eo de medio fublatOj

pofteritatis enim diflïmilitudine defîderiû cius indies magis ac niagis fen fîmus. Hic adhuc vnus numéros omneis impleiFe gerédi tu fummi magi^ ftratus exiflimatur.Fuit ingenio fummo,do^rina (vt inter prudêtes'^prç ‘ ftâtiirima,memoria longe æqualiûtenacüFima,animo G.bî femper inftati, . voluptatû vel nefeius velcontemptor.Inilla celebritate ac ftfepitu aulico hominem apud fefc dixifles femper efle. Reprehenfus Fuit a multis (ne ab omni eu culpa videar vindicafle^ q? dicerét eu ad rem paulo auidiorem (vt feculo adhuc verecudiorequot;) Fuifle,tû irç prçcipiti non fatis tempcralTc : SC ; ‘ nihilo fecius omnes probû FuiiTe eu virum non negant,ii quidc certe qui a Veto no aberrant priùata fîmultate perçiti.Equidé vt iram in eo prçcipitc expertus fum,qui cû eo fçpe negociû habui in muncrcpublico,ita cotendc re auhm omniû iracundorû maleficam ipfum minime habuiiTe iracûdiam. Fuit enim huiufmodi vt mira animi æquitate verba propemodû iurgiofa redirafeentiû Ferret dûtaxat liberaliora,ctia fî in re præfcnti ægre Ferre ad ' modû videret'’, videlicet vir ingenui, SC Catoniani fpiritus,ncmini Fraudi efle voluit generofe libertaté in quéq vfurpaire,corû quidë cefte qûos ma le fîbi confeios no efle intelligebat : alioquin veto quis negatnemini vn^ homini mores vndiq? abfolutos FuifleJ* Atqj haud fcio an laudi id vefti de^

beat,virü natura bnfofum,ÖC irç intépcrantë, nu^ tarnen irç ad vindfiîlam vfqj obfccutû fuiflc.Eidë quû comitas i'n feucritate triftioris naturæ'culpa defui't f omniu tarnen quos quifq hodie inemmit gratiofus SI fuffragator veraciHïniefuit.Neqjenim vt hodierni hommes aut fumos venditafe fo^ lebat, autfçpi'us appellan'de polKci'tatione aut promi'Hb ferebat.Ncc vt veteratores auli'ci SC flcxiloqui folcnt,ancipi'tes poftulatores SC fufpenfos . ambitu luftrali tenebat 8C enccabat. Semcl fufFragium fuu aut fpondebat aut negabat,fronte vt trifti, ita minime auli'ca ÔC Fallaci. Opitulâtor non V modo benignus téporc imperiofîflïmojfcd etia ftrenuus SC peruicaxîtanta animi acrimonia folertia,vt nullû Ferc moribus cômendatü,tuêdu fufee périt,quem non SC pertulerit ad finem deftinatu.Hic (vt ita dicam^Corz culus in fumma talis Fuit, vt quû omneis flexus aulicos occafîonescp me-* tnoriateneret,minime tarnen aulicus efle voluerit SC verlîpellis.Eorû dif-*

fîamp;illimus quos hodic hoc nomine verfari decimo quoqj verbo atqj obfo-* lefeere in ore vulgi no pudct,homincs perFriâ:çFrontis,immo pianos nn-* probiflïmos,quos impofturâFaditareoreiuuat renidenti, eosqj petitores fruftrari SC ludcre,quos aulicç verfutiæ rudimentû non pofuifle fentiunt.

. Alios ex Chreftologorum natione nouimus mellito SC medicato fermone chreftologi afFiciétes animos flagitantiû,vt gaudio perFufos ab eis difcederc fepe vP. vetboçjci^i dcas,8C fpc bona lalt;flatos SC geftienteis.Sed poft intellelt;ftâtandé ludifica^ tioné diras iifdéimprecanteis,quibus quida obaudientes (o improbû fergt; moné) Fortunari fefc didVitant.En artes SC difeiplinas quas aulica philofo phia profitetur . Quibus prçditi iam nonnulli domefticis pride inftitutis clariff'imi,nûc aduerfo rumore inter aulicos agunt,ctiâ fi fc fuosqi fecûdis

numinibus aulicis euafîfle gratulantur. Qui auté eius academuT decrctis iam perimbuti Fucrût, eos ad Frwgé aliqua bonâ ciuilis SC æquabilis vit« O ii

redire perg rarum eft . Huiufcemodi auté apud nos auli'caftn degentes lit oppi'dis vocitânir a populo,quo verbo tâ Ariftippeos q Ephcdicos Velu/ ti philofophos Sceptïcosqj fîgnificât,illos falutigcro.s ôCvcrboçt comitate morigcrosjhos cûlt;^atores ÔC hçfitatorcs appcllitantes,nulli vel amicitix ipfos vcleaufçita vnq addi'tflos, qui'n ftatim cû fortuna trâfîrcparati fînt. Sic enim hommes Æ,olidæ,vcrfatilcs ad omné auli'câ aura animos aiunt fapientû efle debere . Quo fit vt municipcs inuicc admonentes,vulgo eos in cornu fœnu ferre diditent, vt inquit Poeta Icpidiflimus . At Guido ne in Ironû quidé conuentu dilTimulator fuifle ditîlus eft,quod qdé ipfî vertf a quoq vitio pollït, alioqui'n mgenu ÔC dodlrinæ SC feueritati's maicftatc maiorcs æqualcisqj longifTime fummoués,vt tu opinio fuit coftâs.Cuius vtinâ fublimitas non etia luminibus pofteritatis obftruxüTe videatur. Ea enim forma fummi honoris incohauerat,cuius preferiptis qui fucccderct propiusve accederct,ncmo adhuc repertus efl,vt Veneris quondâ Coç ta/ bulam iifdé liniamétis qui abfolueret,Apellis fuccefTor nufgpotuit inue^ niri, Etenim qui ci proximus fuit fextus aut feptimus magis q fccûdus ei fuit.Mortuus auté eft virtutis comendationc fera cognitus , quûtriftitia SC feucritatc popularis efle cœpiflet.Quare illi exaduerfo ac fucceflbri co tigit,neqj crîi ipfc vt Phidiç fîgnû (^quod aiût^ftatim afpeélus SC probatus eftjfedprimorcaducntunec plaufîbilis ncc gratiofus,décédés tâdéomni/ bus non iniquis defîdcriû fui non modicû rcliquit î maiusqj olim fortaiTc in dies id futuru eil. Alter contra,magna hominû cxped:ationc exceptus, prçfumptalt;^ cxprçtcrito opinionc gratus,incundo etiâmagiftratu yibrîs ac corufeans extitit, fed ilico a fcfe defeifeés, euanido fplendore etiâ ceffit^ in prioris gloria. Quippe vt inclufa infunda artnuli brattcolafulgcntcm fuapte vi carbunculû flagrantiorcm reddit: Gc fucceiToreproninciçlongc inferiore atlt;^ obfcuriorc fubiecîlo, dccefloris illuftris gloria intenfius rc/ fplcndefcit.Quo maiore côtcntionc animi adnitendû erit iis qui in pofteru eu honoré gefturi funt.Hcroicçenim virtutis exuuias geftare no cuiufuis eft capitis,ctiam prime note.Scd funt qui a fortuna quouis modo fublati, cû in digitos aiTurrexcrût/uâ ipfî ftupidc mirâtur magnitudiné. Vtinam auté illi Herculi Thefeus aliquis me viuo fuboriatur, qui monftra Rc^. ab eius obitu enata,prçftantiflimç virtutis cius æmulatione tollat. Eius mors publice haud dubic accrb3,mihi priuatim quoqj luétuofa, omnibus iis incomodiflima fuit qui honefiarû rcrû ftudio fortuna fîbi faéturi vide/ bâtur.Quod genus hominû quû maxime placiturû in aula fpcrarctur,fri/ gere ftatim vbicp co mortuo cœpit, Siquidem tatû momentû fuptemis in fafcibus efle iam notû cft,vt quâ in parte mores eius vergat qui cû honoré gcrit,eiufcemodi bona ex parte primaries ordincs fortiamur.Nam quû in cius fodalitio SC caniitatu velut feminariû antifiitû SC magiftratuû habere Francia ia cœperit,fit vt ca in ofFicina politos vel viros vel homines vcnc rari quo iure qualt;^ iniuria cogamur.Quarc G diutius illi viro cxfînu(vt ita dicâ^probç beneficétiç edito inter viuos efle fupcrftitcsep licuiflet, SC literates vtilt;^ viros,ÔC de meliere nota in feenâ produiîlos aulicâ, cluilélt;ç yidilTcmus.Hec enim nemo vnq a bonorû caufa^ quos quidé céperiflet SC

cxploraffet, aut firmms aut ammolîus ftetit. ühî quidem ipfe certe 8£ gloriæ fan's ftudlofîs àC pudénbus qui produdore SC comendatore ad ty/ rocuu'û indigêt,paru,per inquS paru vhdtppfc vero reipublfcç paululum. nbsp;nbsp;’

,tâ falubrfs cnim fîden's occafu fçua mox orta têpeftas turbi'mbus rapfdi's res Gallicas l'n omncis cœli plagas di'uenti'lare cœpit.Qui duorû homi'uu fpîritïbus l'mmodi'cfs cxcitad,quù coru quoqj obitu coufopfti efle vi'dcrê** turp'ngcntf ftuporc honu'nû cxtitcrûti'naudftç calami'tates, qui bus quum par nctuo lam in aula fupereflctjGalb'a tum primû animos defpoderc vifa eft,retufo ctiaillo mucrone ftrcnuitatis primorcç Martis impetu,quo ma xime valere Galli exiilimâtur.Simulrci fummç gubcrnacula laurea par/ tim cxcuiTa,partim emarcefccntc, omniû ordinum orc rcdiiffe ad triarios diditabatur. Vcrû illc a Rupc forti fauftu cognomen fortitus ,eû fcmpcr animû circa honcftatis ftudiofos,modelliçlt;ÿ tenaces prçflitit (^etiam fi re/ mittcre fronte atlt;ÿ fuperciliû ne iis quidê vidcretur j vt cius obitus dicm atrû SC funeftû fcmpcr habere dcbcât.Qui auté cius inftitutis infîfterc no/ iuerut, iam indc eo viuo virtuti cius infenfî,huiufmodi fucrunt partim vt priuatis ftudiis fummi rcru adtus faftigiû inclinaflc,magiftratuûlt;ç céfura (vt ita dicâ^ dclumbafle vidcâtur,partim vt ex fuo contubernio literates amp;nbsp;doAos exegiffe iudicari dcbcant,corûlt;ç affines ambitionis, aflcntatio/ nislt;^ nefcios,ôt fîc quotjp improbi dclcdu corû hominû delcrtari fcfe dice/ rc côfueucrut, vt omnia ferme viri aulici diucrl^ima alt;flionibus fuis ani/ mi^ fentétia proloquutur,impudêtia quorûdâ ta putida, vt aures dcfçca/ tç,haru rcrû infolétcs haurirc hçc médacia citra naufca quâdâ ftomachofç indignationis nequcat. Nihil autéindigm'us g q? fîc quotÿfallcrc fperant ipfî nos intra pomœria SC natos ôiinftitutos , O fîulta SC ridicula opinio/ né fi qdé ita putâr,impudété,SC capitale fermonc fî no putât. Scd illudere proterue atqj improbe coçi patientiç gaudet quibufeû colloquutur,qui ne tâtulû quidé ipfî comoucre fe in illo regni theatre extra numéros poifunt aut probitatis authoncftatis,quin aut rifu ftatim acriû fpecfatorû,aut ad/ uerfo murmure excipiatur omniu cuncorû. vfqueadeo qui fufpici fe fupra alios volût,vcl agétes ipfî vcl loquetes latere nos ncqucût. Nonne qux in adytis aulçquality intra feena ac poft velu agûtur, quç illic numina,qui/ buft^ facris vitftimiscp colantur,foléne cft nobis anniuerfariis ludis velut exprofcenioaudircfSatyricisqjatftibus ita inrcmpræfentépcrduci aefî redu(fto vélo oper tança facra introfpicerc permittcremurfQui igitur fieri id pofte dicamus f Nepe q? Aius illc (vt ita dicâ) Locutius arcanû nihil eftefinit eoru quç in aula geruntur,agûtur aut fummiftim dicûtur.Quod cnim ad vniuerfos pertinct, id palâ quoç vult SC facit omnibus ordinibus eftc.Scd beatu illud diucrforiû illi,tâtû qui intus funt,rimis perluccre ne/ fciût.Prohfuperi iramor talcs,num quifq fodali SC cétubcrnali vel ctiâfa/ miliç notier cftcpotcft,q oés corû mores SC habitus,omncs ftatus,ftcxus, afFedioncs,motus corporis animiq?, oés vultuûfpecies SC afpeduû oibus nobis note funt iftorû qui fefc oés pulchre latere putâtf Quâta igitur eau tipne,q circûfpecftc, q religiofe in fuo fe alt;ftu gerere vcl aliéné inferre de/ bét,qui acribus oculis theatri ampliftimi fcfe circûfpici fentiûtf Sed quis

eos hoc fentirc credat quibus in re fibi gereda fâtagétibus ommbtis^ feft/ fibus occupatis côfulerc famç né vacate' Atqui fi oculis cuncorû inferuirc Ordineshic né vacabat,aut fi nû magnopere id referre cxiftimabat,vcl ordinû ipfi ocu nobilifl mul» (fg Orcheftrç ccrtc inferuirc debebat. Hoc em meminifle oportebatgt; titudinem6lt; . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;' v r r i i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«....KL'..»

graui'ter elfe côfultu.vcrû hçc îâ tcrricula infantiû aut nomtioçzcfle credu tur,Periti auté rerû quos veteratores voeàt aulicos arcé fibi impunita** tfs nuperpreftruxiïTe exifi)mantur,cû immaniu opû propugilaculi^,tvjtâ, tu vero validis prefidns côtradarû affinftatû necefinudinûqj firma tâ,quâ expugnare nulla vis ludiciorû,nulla côftituédç rcipublicçformula valent. Peffîme vero de fe merer! !a putatur, qui vel famç detrimeto comodis fuis no cofulût interim dû difpéfant.Inane cm fit ieiunû nûc aücupiû famç cfle creditur fortunis augëdis quoquo modo parccre,vt integritatis opinionë honeftatislt;ÿ tueatur, Proindc nô ita pride nbsp;nbsp;nbsp;rerû potiebatur, fcenicorû

figuras vcrecûdis auribus trâfmitterc aut dcuorarc videbâtur: bac loque di libertaté moribus atlt;j vfu inolitâ tolli no pofle francis iurc no violate intelligëtcs.Nunc veroaures iilorû fenfim cauillis itaoccalluifiTeatqj fueuilTc videmus,vtinter theatricas perfonas prodirc optabile ia cfîeccc périt quorûdâ opinionë, qui no nifî beatorû ÔC copioforu nomina in argu/ métis Satyricis frequétari diditatî quâdo illi adores auriti capitii lice-** tia atqj impunitate fummû fere quodc]^ caput falibus fuis perfricât. Vndc co ré tâdé videmus euafîfle,vt quç olim vitia figuratc maximoqj cû Icpore allegoriarû carpebâtur in fummis magiftratibus, quû vcl Satyri cauilla«* bûdi inducerétur,vcl vitia ipfa pfonata p profopopœias î feenâ ^dirét,in iis quas vulgo moralitatcs, nos antique vocabuloctbologias appcllam^î ea nûc Satyrico felle infulfc,ôi fîmpliciter ac fine venu fi atefchematûcnû** ciétur, videlicet qgt; licétia pcccadi pcriiifc fronté (^vt inquit ille) de rebus arbitrâtur.En quib^ fcuire,quos colere Si obferuare,quorû volûtati leno/ cinari,deniqj quibus grauitatis Si dodrine,atqj omniû ingenii ornamétoçi fafceis fummittere necefle cft: eos quidem qui aliquo in numero haberi in Francia côcupiuerint,vt mirari ia homines dcfînât,qj rari fapiétes fiCcru-* diti in rerû noflrarû adminiftratione vifanf’, Nâ ii quoçi maxime intereft rcs probe adminiftrari,quû in fpeculis ciredeberét,Vcalcgontcs fere Aib tedo fecuri rerû euétuûqj dormitat,ne difcriminc quidé ipli nuper fumigâ te veternûexcutiétes.Hiceft ftatus fereFranciç,qui fi aliquâdoipfcrede atqj ordine coftitutus fuerit,vt ii vitra in puppi ne impcritét,qui vcl in tra iltis federe,vel inter vedores quouis loco eife deberét,tâ opuléta, vt opi/ nor,crit Gallia,q prifeis téporibus Hifpania SC Perfîs fuifle perhibentur. R,cx quidâ Franciç Ludouicus (^vt opiner) vndccimus,quû ferme aliquâ/ do inter eû SC Legatos magni cuiufdâ principis incidüTct de prouinciaru

totics fieret reftibile,quoties vifuni efletfœnifîcfo opus cflc.Quo dido gmfi'care volebat,nûq nó imperata tributa populos fibi fubditos obœdiê** ter cófeftimqjpepêdïffe. Nos aut fie adû elfe per hofee annos cû populîs

Francie fcimu5,vt codé anno vna SC altéra acceflïonêtfÆüta,modo dimf.* dfojmodo altcro tâto,n5nug eti'â fefqui'plo excrcucrînt tâta ani'moç: xqui tate,vt vice pnncipis plebe ctiâ dolété videres audites^,qui totl'ncuras apfc rebus gcrédis diftringcretur.Perinde ac fî ab cade fcméti altera SC ter tia fcges demcterec in Fracia,aut ex noualibus fpi'cilcgm inftar iuftç mcP fis exilieret,vindemiâq? raceinati'o excipiens,noua atlt;^ intégra fœtura nuo cxuberarct.Vcrû R,cx file Ludoui'cus Prato fuo ampliflimo Borèiîq/ idctidé gloriabat'’,ex quo codé anno fœnîfîci'û iteru SC fçpius çogerct,quâ/ tûqj placuiflet.Erit olim fortafle R,ex alter breui q chryfomallas oucs au/ tco vellere opimas vi'fendasq? habere fe diélitabit, no illas qdé apud Col/ chos,aut Ibcros^yt infabulis legunt'’quodafuffle,fed elemeteeoeli tradtu luculétis inerrâteslatifundns,tones attofilcs quot res extitennt geredæ, ' vellere fuccrcfcéte percnnitcr ac mira fœcûditate . Illud vero fingulare ac nulli æque ^lunciç datu,vt bellis c5rinms,intelHni's vel cxternis exhaufta Frâci'a,8C vin's vi'ribusq? ad fûmâ mopia vfqj defe(fla,vnius ftatim aut alte rius anni pace SC comerci'o recrcetur.Et vt Antçu l'ilû gigâté ab Hercule fublatu poctç fabulatur quatuui's ludta fati'gatu ac certamine cofeélu, fi/ mul atqp terra matré cótigiflet, intégras ili'co vires foli'tu recupcrarc: Tta Franciç vires opesep quatûlibet accifç,cû pn'mû p pace aut mduciäs tcllu ré aratro moucre licet,quafî terrç taétu l’nftaurari videnf’ ac reftitui incre dibili cclcritatcî abfît modo cala mitas, nec vitiu obuenifle fupne experia/ mur.O rarâ puinci'ç felfcitaté,O reges vndi'q; beatos,fî tra pfonâfuâ fatis

nofle potuiflent, SC in aétu fûmo rcru grauilTimu qdlt;ç negociû duélu fuo tranfîgi,nô aufpiciis tm fuis ipfî côcupiuiircnt,aut certe ijo fine fua cofeié tia,hoc deus ad cçtera Galliç addidiirct,numeris oîb^ cumulata fclicitatis effet.Nâ quû clcmétia i rcgib9,tû libertaté in ciuib’rariflïme defîderauit. Quâtu vtiepferre monarchia pot liberalitcr impiofa.Illud eniucro,ilH iii quâ acreis hoics,rerult;^ no nefeios vrit,angit,enecat,q? pufîllis homûculis nccefle cft pfçpe fubferuire,quos vt adores SC vicarios principis aulica co rtiitia ccruicib’iniûgut fuccollatis populi ac fucciduçplebisîillos qdé aut fortunç fuffragio,aut fauoris incofulti redéptivc aut alias pperâ renûcia/ tos.Hmoi aût hoîcs,quû fata Gallica^poteftate regât,quû libcralitates prîneipis munifïcétiâqj arbitrent'',quû cuiufcûqj noftratiû cxternorûq: me/ rita ancipiti trutina arbitrii fui ppcdât,SCvolûtatis fuç modulis viros ma gnos pufîllosqj metiant'’,furfû deorfûcp(vtaiûc) pmifcét oia in Frâcia,fa/ eile qdé ilia principe alioqn oîm puinciarû.Quid cm p deû îmortalé rede atq? ordine adminiflrarefemilTcs adores poifunt, q nullû ius ciuilitatis, atep ifonomiç nouerût,q eft çquabilis honoçz bonorûqj diftributio, p digni tatc,ac merito ciuiû téperanda: qualis effe in monarchia pot. Nâ qdius a pitis appellat'’ diftributiuû, id ab Arifiotcle iuris ciuilis eximio códitore Korf didû cft,qd eft fecûdû dignatione SC pmerita cuiufqj ciuiû ftatué/ dû.At huiufcemodi vclutintcrregcsiâdiupcrtulimus ftemétib^ nequicq frédétibuslt;^ oib’ ordinib’ fupprefla quodâ modo pcerû audoritate.Hic tnihi manûiniicit reputatiofortunç temcritatis,rcfiftcreqjpaülifp me co/ git,ac fui meminiffe .Siqdé quu in omni mûdi pte fortuna plurimû polie/

rc,8ê rcru cfTe dna dï'fpêfatfixqj oculi's ipfa capta exifti'nia^,tu veto fup oïa jpfam cfle in Fracia cçca atqj hallucinatncé ludico , Haud ita pride holes duos vidim^ tâta fubnixos potétia,vt ad feip,officia vix decim^ nbsp;nbsp;nbsp;no ex gt;

to^ cliétclis quafîe feminario quoda magiftratuû ^dire vidercé’,quû etiâ ipfî increméta fua fortunç ac temeritati bona ex pte dcbcrét.Hoçz eu alter ’ tpe paulû prior,ÔC faftigio multû âplior,eo ^prfus effet îgenio,vt q fc fub/ mittere maxime ci^ potétiç vellet,hofee ilie maxime cæteris pficere vellet prolixe«^ augere: Alter eos pcipue pmoucri côcupiebat, ornamétistj imgt; modicis crefeere Si emmcre,quos lîbi vfui fore fperabat ad potétia vcl augt; gédâ vcl tuédâ;aut iis morib’ pditos,vt fîbi morigeri effe omi genere obgt; fequii minifteriiqj fuftincret.Na Si ipfe impigrc morigerando^batus,in fecûdas gerédaru reru a maiorc adoptatus fucrat,qn SC affccla comité«^ iP li^potétiç no fociû poftea femp egit,haud grauate primos fumosqjfafceis fubmittés,atqj etia fubiiciés illius fortunç,cui9 tu nutu oîa vertebaturî SC meminerat quas m leges quû fûmû magiftratû inirct,furdo facrameto ipfe adadlus effet. Quoadillo de medio fublato quûnutatiiafortunç videre^ imminere, alius ex codé ^diit comitatu vir eximius apud ordines aulicos egregie gratiofus,cuius matura iâ Si adulta auéloritatc folcrtiaq^effcdû eft,ne illç primariç aucloritatis aut hçres aut prçdo,impotétiç animi oino indulgeret.Cui fî fpiritus omneis fuos ,pfundcre libéré licuiffet, ne curia qdé fûma quâtûuis obnixa fubflitiffet. Quû hoc rerûftatufors fortunalt;ß fpecimé facere potétiç fuç viderc€’,côtigit Q'd qd neceffe crat^lvt quos cagt; fus temerarius in aulâ infînuâuiffet(^aula aût tû crat ferc comitat^ ipfoiçi) quû vnû aut alterû ftipédiûiis fupparafîtâdo feciffent,ftatî vcl magiftratu vcl antiftitio locuplete donati qfîmilitiç pmio,maéti effe virtute obfequif atq? obferuâtiç iuberené’. Qd quû mirificis cxéplis apud omneis innotuiP let,eoqj mores incubuiffe vulgo diélitarent'’,vt nulla iâ via certi^ ad magi ftratus,ad honores,ad virtutis décora Si diuitias fcrrct,q ambitio Si affen tatio Si(^vt plane loquar) corporis animilt;pfœda véditatio.Cétraqj cû hogt; neftarû artiû ftudioli, aut veritatis tcnaces,oésq^ q fefc eximere fortis forgt; tunç ditione cupiebant, vel quos extra pferiptû decori Si honcfli pudebat prolîlire,fefe(^ venditare,male de fc fuisqj mercri vidèrent'’, qui vcl ftudio literarûmiferi intabercerét,vel inania Si obfolcta iâ nomina honeftatis^i virtutis tâtopere ampleéterent'’,vel deniqj in iis reb^ fouédis céfenefeerét, que nihil ad id tépus ptinerc cerncrcnf^.Quû ea inquâfcre effet céditio té poris,certatimeo aduolâteis, atqj ctiâmigrâteis videbamus vbi cétubeiv* niû effe fortunç videbat'’,largitionislt;$ eius pr5ptuariû:quû interim paucis illis qui céftantia Si pudore ducebâtur,domi agerc feriatos ab omni aélu publico neceffe effet,qui quidé adiûétû compédiû cû honore haberet. Sic paucis annis faélum,vt inuerfîs ordinibus patricii ad plebcm,Si plcbeiad patricios plaufîbiliter traducerétur,quum velut fomno bcatos redeuntcis videremus,quarto vel quinto,atlt;j ctiam decimo iam équité nonnullos colt;* mitatiores faétos,imaginib^ nouis inlîgnes,quç gétilitiis Si troiugcnarû ff ématibus nûc claritatc prçftant.Ita duorû hominû potentatu, repagulis pudoris SC reuerctiç legû, atlt;jexiftimatiom's bonorû ÔC grauiû refraétis.

rctufalt;ß acic îudidoru feueritatis,co la infolêtiç Ifcctiç ventû erat^vt ac cepta expéfaqj omi'a no fortunç^q^ çquo aîo fcrresXcdfortunatoribus ho/ minû refcrrétur,quos prîceps eius mdignitatis nefcius prçfccerat (^vt aflo UQhommûdeledui.Qua potétia ipHfreti,quû di'uinos lâGbi honores po/ pofciHcntjUec defuiflent holes priinarh,q fe eorû cultus ingcflïlTcnt anti/ ftiteSjOraculorûq? interpretes,ab altaribus intérim dhi no pauci emâfîtan/ tesjiâmortaliû fenfu inauditç rei miraculo ftupéte,^uidétia vticp rerû hu/ manarû cura abieciflc,aut certc interim pofuiflc a multis putabaf’.Et alio/ qn vfqueco publica més fucccHu rerû elata aberraucrat,vt Martis ÔC Bello nç numina inftar propemodû haberét omis diuinitatis.Quib^ rebus Frâcia Chriftianarû partiû lîgnifera(^me miferû qui hçc mcminilTe cogor^quû co gnome illud ipfa fuû ÔC eternuimpiauifTctiibi tu ibi verû ôC vnicû numé ra pida noftri orbis vcrtiginc tcrribile,diuinitatis fue maieftaté aflerere îftitit miriftce,editis 1 fupbos quofdainfolétesq? cxéplis ois memoriç clariflïmis oimcp gétiû,fî rerû diuinarû itelligétiç dociles ipfi animos haberemus.Sed nos(^o nbsp;nbsp;nbsp;métes humanç^monita diuina perinde àc fulmina terrifïca^cele

ri trâfmittere obliuione gaudemus,tâtifp modo in celû fufpeéfates,quoad orbis cûcuflu fragorcq^ cotremifcimusjferenitate aût reddita, vel fubflillo adhuc cçlo,ne turbinûqdé recétiû vefligns admonemur^alias quoqj^pcel/ las fçuiorcs impéderefortaflc.Quçro ccquo vnq fçculo dns in noftros,vel in fuos potius atqj peculiares rapidioré îrç fuç terroré^micatioréc^p diftrirf xiiïe vifus eftC'Diftrinxiire dicofimmo etia vibrafle^ôC côtorfîfle:tâetfî con tremefaélas delicias fuas Frâcos pfeq pepeerit, Fdoc quû hcri ôi nudiufter tius fadlû fit,qs lâ fatis meminifle dieet'’,lî qdé mes publica ex habitu, èC fi dutia fingulorû æftimct'’i'Siccine fométo vno (^prçcalido fortafle^ e re nata appolîto, doloris flati ÔC diferiminis Fraciobliuifcunt'’,vt vulnerepcuratoj* Proh fuprema ÔC çterna dei puidétia,vfqucadeo ne défa fçculo noftro erro ris ipii offufa eft caligo,vt ne fulminate qdé deo furfum afpiccre poflim^i' Qui 11 cçlû fufpicere obliuifcimur,qn igiif oia intéte circûfpeélam^, vt fen fu falté humano Gallia niteretûiuc veto nec dextrorfum ipiinec liniftrorfû intuemur,nec retrorfum refpeétamus,ac ne id qdé qdporro eft videre coté dimus. Id demû qd oculis admotû'eft, autetiâad qd idétidé offenfamus, aiiduerfîonedignû efle céfemus.Vt mirarinûc fubeat eorû vel inertia,vel amétiâ,quorû oculis priceps cofpiciliis folet vti.Qui quû coemûdis pof fcirionibuSjCXçdificâdis penatibus gétilitiis nominib^ fuis pdedis lôgifli me pfpeétare,ÔC ad pronepotû vfqratnepotes porroq; etia videâtur,exifti/ mationi tamépopulari nô feruiât adpofteros manaturç,etialîppetuo iplî tenore felicitatis(^quod rarilFime euenit^vita trâfegcrint logioré. Q^q qd felicitate iftorû vocofquorû nulli fecurû fui poirelïoréefTc licet,ex quo ci/ uilis,ÔC municipalis vitç traquillitaté aulicç potétiç femel emaciparût.Na quiacqefcerc intra nataliummodum,exigui eile animiaut degeneris arbi^ trâtur,ii q altiflïme volétcs emicarc,co abripiûtur fçpe,ÔC efterûtur, vnde fîneprçcipitioin vita defeédere traquillioré nequcât. Atq huiufmodi eft fe rc eorû côditio,qui ius in caput hoim,atqj in fortunas habere,aut dec^ opi mu efle putât,aut culméfelicitatis.Quos equidé^vt nûc funt humana^cre'

didenm potius gr adu ad ætcruum prçcipitiû fadi'tafc,^ ad verd bcati'tudi ncm,veltantulü ^ficere.Qui cm fenfus omncis fuos diuino defpófos anio/ ' rijcultuïq; reli'gionfs afcnptos,humano obfequio ôC faftiu fxculari,itamâ cipaueut, vt ne anima quidê rcccpent cœlcfti fodalftio natam atlt;^ creatâî quæ in manu ipfa dei mancipiûqj turn conuenit,quû m milfnaî Chriftianx tyrocfmo quifqj noftrû facramento primû dominfco dixi't nomê^ dédit lu/ ft rail rore refperfus, quona modo is no pcrfïdus ÔC trâflàiga eft,qui a deo in cuius verba fandtiflime adaólus eft,ad eu mûdi faftû dcfcifcit,cuius ipfe ob fequium rogatus eiurauitÆtem anima vfqucadeo aulicç potctix amorç ci pta,quid aliud q a fpofo fuo eodemqj dno diucrtés, rcs fuas ftbi habere eu iubet,ac cû dote fua licet profcólitia dnica at(ÿ paterna trâfît ad amoré im/ : pietatisî'Sed deus ipfe ifta viderit,cuius eft prouidétiæ quicquid recftc atlt;ß ordine in cdmune cofulitur, vt eius eft côniuétiç dcftinare quicqd nue po/ pulus perpetiy.Cçteru^vt ad rem rcdeâ)fî per hofee aliquot annos ifti ho minû mérita in difpefandis honoribus,ôô oftïciis pubbeis expéfa ÔC pddera ta quoquomodo fuifte côtendcrint,funt qui aufînt afFirmarc, raro libripen dibus ipfîs eoi û lancé copetitorû üfTe peflumjqui meritis quâlibet ampb's vel aurum,vel neceflitudiné,vel aliud quippiâcômcndatitiû no addiderint, qd virtuté doéVrinacÿ prçgrauaret ÔC famâ quis illuftré.Ita viros eximios, qui aut ingenii ornamétis,âut prærogatiua nataliû,autinnocétiç ôê dolt;ft» næ fuffragio renunciari fperent,ôC fua crefccre induftria,obftrilt;ftos iis cfte graui quopiâ audtoraméto necelFe eft,qui oflFicinæ illius beatricis at^for tunatricis videri mâcipes gaudét atqj magiftri,quorû vt quifg^ maxime vel obfcuris vcl exiguis natalib^ ortus cft,ita plerûtjeiTc folet plçniffimus tu moris ac faftidii.Vnû tarnen eorû genus femp exitiabilefuit,quidiutumo gralTati obfcqo,in omniutj potentiû obferuantia copofîtiîoris tandé probi täte obrcpfcrût,iis qui fuper admiflïones erat.Hoc genus ÔC flexiloquu,ôÇ ad omné rerû inclinationé aut fortunæ celerem cuariationé Gbamçlcontca quoep ipfum mutationc aliud atcç aliud eflefolet.Vifî funt fçpe Onocepha li q numerû augerét, vt in omni ordine fere hominû funt quos fortunç tan/ turn elTe ludibria indices .Qui ncc ingenio prçditi,nec arte vlla ciuili intin éti funt,nec natura aut lepidi,fed fruges tantû cofumereprytanei noftrina ti.Illi enimuero nos vrunt aulici veterani vel verius vetcratorcs, qui manu biis popularib’ beati,procerestÿ obçratos verfuris ault;ftorates,eos procef/ fibus fuis ipforu ûumicos putât eflcjÔC aduerfos qui iis ftudiis incumbunt quæ quçftû non faélitât.Hos ftipatos manipulis afleclarû videre eft,quos velut tyrocinio dcducût in officina Ditis, vt illic argetariâ faeftitent, li au tem illorû pediflequi vt literarû irrifores improbuli,fic ærarii arrofores mmutuli,a vulgo didlitaturtad id tarnen fuccéturiati ab illis,vt vberrimu quodt^munus per man^ traditu fufcipiat.quodquidé eflepofTitin aulçco mercio.Ex manubiis cnim populanbus fuppeditatur iuuenes beatuli, quæ literatis ÔC doeftis facrofanéVç folét effe. Huiufccmodi auté ftationariis or dinum duétores in fua verba adalt;ftis,fïrmiirimû quodtÿtcnent Reip.præfî/' diumtne quando fummapoteftas ÔCarbitrium ærariæ rei præfertim incli/ natione rerum ex fînu fuo excidat,Et nos confîlium publicum tantis had^:

nus côpiîs Gallix liôn fuppetüfle miramurfQuis enim ïam l‘eFeri‘é,vél ho ncftaosjVel veilitatis publicx putat q quibüs anteponâturfNec veto Gai-* Ha qlibet iatis hnibus pâtés ,multis magiftratibus atq? honorib^ inftrüdFa ' multipiicitertj defetiptis^propinquis ÔC ncceffanis iftorû cum numero multisjtum veto eupiditatc dcuorantibus vbcrrimumquodqjmunus,iam elTe fan's poteft.Quare quû magnx ipforum cognatiôes, etiam affinitates dudÛ'Coiuifle vifç fînt,qux nulla vi vel légitima, vel aduerfarum Fatftionû frangi poffint aut diirui,quid illis tandé fperâdû eft, qui fuffragatores vel -feqt^res intra fepta ho habentC* nam meritorû quidem furdas prçces ina^ hefcç nihil prodclTe fcimus,quû alioquin oîa in poteftate ii tencant, q dies ÔC horas foli comitialeis noucrût.quidni enim comitia vel dilFerrc poflïnt, vel auferrc,qui etiâ iuftitium edicunt,quû libuit SC remittûtfSed quid no-* minis appellemus,aut quid hominû potius eos efle dicamus,quorum haud ita pride fîlentium plus regno noftro nouimus incomodafle^q omnium po tucre concionântiû vociferationes prodeflef'Sirachillephilofophus ludço rum fccundû Solotnoné fapientfflïmus tneefîmo capi'te fui libri ita l'nquit. Effofa bona in orc coprcHb.ferculacpularû oppofîta fepulcro, O fcedrffP mâculpâ, quû is animus in rerum no exhibetur a(ftu,quem vel mores, vel anteaéla vita fpódere,vel Frons deniqj impoftricula videbatur præferrc.fî/ Icntiu dicoC'Vtina hadtenus argui poflent.Heu mores huius ætatis . Quo»* namtandc gentium germana virtus abiitf cedo nunc Ariftidé vnum, vnû Fabritiû,aut Nafîcam,quicû in tenebris micem, SI ego Alcyonem vidifle me gloriabor»Cedo Catonem,aut alium quemuis liberi fpiritus virû , qui ÔC reipublicæ chan'tate ducatur, èc precarium fe honore habere non memi nifle vclit.Cedo qui in adtu publico plæraqj in priuatas rationes non refe** rat,nec velutfortunæ largieti publica, padendum efle priuatum fînum pu-* tct,exemplo Luculliano atq^etiam Gabiniano.Cedo deniq? qui fîmplici in-* nocentia ÔC integritate, quam multiplici lorica opum ôC propinquitatum aliarumqj neccflïtudinum tctflus efTe malit, non modo aduerfus vim auli»* cam ôô improbam,fed etiam aduerfus legitimam SC ciuilem.Poftremo oflé de vnum ex iftis vultuofîsôC perfonatis,qui aliquando omnibus integumen tis fîmulationum cuolutum fc vel amico ôCpropinquo cognofeédum dede ril.Ita ne veto ifti a cofpedlu noftro rapti,quum eos cxccperint munia gra diora,iubeât non modo nos,fed etia honeftatcm,ac veritatcm valerciquafî vtin alienos mores(^omalcficam vimVertumnQfîcin aulicos immigraritî' ÔC primos vitx aôtus,quafî obûdes hominû exiftimationi datos, ætate iam vergéte perhde dcftituatfvideât quçfo etiam atqj etiâ,ne id perinde efle cre datur,atqj fî maturam fegetem laudû fuarû, tædio ipFi vitx copolîtx tan-* dcmcapti rçpéteQt fîc loquar)inararc,vertcreq;dicerêtur* Atqui talcs ali quando inuentos efleconftat, qui dignitatc vultus populo imponcrent ÔC oris probitateîvt nuces intus marcidæ fpeciofo fçpefallunt legentes puta^-minc.R.urfus idé Sirah.cap.tertio SC triccfîmo.Pabulû(^inquit)3C virga SC farcinæ afcllo,panis SC inftitutio SC opus mancipio.Quorfum(^inquis2)hçc philofophi didîafnépe vt intclligatur virum fapienté priorc loco eorum fo cordiâfigurate copellaflc,qui fîbi ac propinquis impigri SC defcrti(^vt cia**

modi,g cas artes negligjt; gbus hoïeslo cupJecâcur Se creCcSfi OtFkf näduisintel« ligêdam arbt« tror eorö ho». ininü ordinê g iis tnunerb b’ fungunïq ad léærariâg tinêtquoröil la eft fundio vt ærariû dif« penfenttex ea enioffidnare pétedtuites^ deötgg ét al* ludere vide£* ad orcQjvldeli eet taxas Idû ftitntumvitç qd plgrögjad oreûdeducerâ eredif. S aero* fanâas aut rariipecunias (qstnanubias quafi pullatae plebis fpolia vocat)ideofa* eroi'âàs litera tiseifediciC) ga illas tâgere literatis no li cet eutn Ont t inanuipitotu 6(lptâte qdu ras facientiû. Seqfttes itra fepta,fût fjxc neræK inter* nüciiemêdoç« officiorû g in» tra aulç câeel los îgrediétes tesqualî intra coinitiapecu» nias{gt;gmieis f inittût luf» fragatorib’ S( nüerant nun dinantibus»

didcrim poti'us gradu ad ætcruum prçci'pi'tiû fadftarc,5 ad verâ bcati'tudi ncin,veltantulû ^ficere.Qui em fenfus omneis fuos di'iuno dcfpofos atno/ rijCultuiq; reli'gionis afcnptos,humano obfequfo Si faftiu fæculari,itamâ cfpaucn't, vt ne anima quidé rcccpent cœlcfti fodalitio natam atlt;ÿ creatâî quæ in manu ipfa dei mancipiûqj turn conuenit,quû in militiæ Chriftianx tyrocinio quifc^ noftrû facramcnto primû domihico dixit nomê^ dédit lult;* ftrali tore refperfus, quona modo is no perfidus Si trâiïuga eft,qiu a deo in cuius verba fanélüTime adadus eft,ad eu mûdi faftû dcfcifcit,cuius ipfe ob fequium rogatus eiurauitfEtem anima vfqucadeo aulicç potctix amoreca pta,quid aliud q a fpofo fuo eodemqj dno diucrtés, res fuas fîbi Iwbcre eu iubet,ac eu dote fua licet profetftitia dnica atlt;^ paterna trâfît ad amoré imz pietatisî'Sed deus ipfe ifta viderit,cuius eft prouidétiæ quicquid reefte at^ ordine in cdmune cofulitur, vt eius eft coniuétiç deftinare quicqd nûc poz pulus perpeti€’.Cçteru(^vt ad rem redeâ^fî per bofee aliquot annos ifti ho minû mérita in difpefandis honoribus,ÔC omciis publicis cxpêfa Si pddera ta quoquomodo fuifTe c5tendcrint,funt qui aufînt afFirmarc, raro libripen dibus ipfîs eoi-ii lancé côpctitorû iiffe peirum,qui merïtis quâlibct ampb's vel aurum,vel neceffitudiné,vel aliud quippiâcomcndatitiû no addiderint, qd virtuté dolt;ftrinält;ß prçgrauaret Si famâ guis illuftré.Ita viros eximios, qui aut ingenii ornamétis,âut prærogatiua nataliû,aut innocétiç Si doélri næ fuffragio renunciari fperent,ôC fua crefeere induftria,obftriétos iiç cfte graui quopia auétoraméto necelTe eft,qui officinæ illius beatricis at^for tunatricis videri mâcipes gaudét atqj magiftri,quorû vt quifqp maxime vel obfcuris vel exiguis natalib^ ortus cft,ita plerut^eflc foletplcniflimus tu moris ac faftidii.Vnû tarnen eorû genus femp exitiabile fuit,qui diuturno graflati obfcqo,in omniult;^ potentiû obfcruantiâ copofîtûoris tandé probi täte obrcpfcrût,iis qui fuper admifliones erat.Hoc genus Si flexiloquu,8S ad omné reru inclinationé aut fortunæ celerem cuariationé Chamçlcontea quoq^ ipfum mutatione aliud atcj^ aliud efTcfolet.Vifî funt fçpe Onocepha li q numerû augerét,vt in omni ordine fere hominû funt quos fortunç tanz tum efle ludibria indices .Qui nee ingenio prçditi,nec arte vlla ciuili intin éli funt,nec natura aut lepidi,fed fruges tantû cofumere prytanei noftrina ti.Ilii enimuero nos vrunt aulici veterani vel verius veteratorcs, qui manu biis popularib’ beati,procereslt;p obçratos verfuris ault;ftorâtes,eos procefz fibus fuis ipforu im'micos putât circ,ÔC aduerfos qui iis ftudiis incumbunt quæ quçftû non faétitat.Hos ftipatos manipulis aflcclaru videre eft,quos velut tyrocim'o deducût in officina Ditis, vt illic argétaria fatftitent. li au tem illorû pediflequi vt literarû irrifores improbuli,lîc ærarii arrofores minutuli,a vulgo dilt;ftitâtur:ad id tarnen fuccéturiati ab illis,vt vberrimu quodtp munus per man’ traditû fufcipiât.quod quidé efle poiTitin aulç cd mercio.Ex manubiis cnim popularibus fuppeditâtur iuuenes bcatuli, quæ literatis Si doélisfacrofanéVçfolétefTe. Huiufccmodi auté ftationariis or dinum duélorcs in fua verba adalt;ftis,firmiffïmû quodlt;jtcnent Reip.præfîgt; diumtne quando fummapoteftas ÔCarbitrium ærariæ rei præfertim incliz natione rerum ex fînu fuo excidat,Et nos confîlium publicum tantis halt;ft^-

HUS topiis Galliachön fuppetiifle miramurfQuis cnim iam referre,vel ho ncftatgt;»,vel vcilitatis publiex putat q quibus anteponaturfNec veto Gal-** lia qlifaet latis finihus pates ,mulns magifiratibus atqj honorific infirtwfia ' ftiukiplicitercp defcriptis^propinquis SC neceiTariis iftoru cum numero p««* nmltisytum vero cupiditate deuorantibus vberrimum quodqjmunus, iam effe fatis potefi.Quare quu magnx ipCotum cognatioes, etiam affinitates duda coiuifle vifç fint,qux nulla vi vel légitima, vel aduerfarum faefiionu frangi poflint aut difirui,quid illis tande fperadu efi, qui fuffragatores vcl -fequeftres intra fepta no habentf nam meritoru quidem furdas prçces ina** nefqj nihil prodeffe fcimus,quu alioquin oia in potefiate ii tencant, q dies SC horas foli comitialeis nouerut.quidni cnim comitia vcl dilFcrrc pofl'int, vel auferrc,qui etid iufiitium edicunt,quu libuit SC remittutfSed quid no«* minis appcllemus,aut quid hominu potius eos effe dicamus,quorum baud ita pride filentium plus regno ftofiro nouimus incómodafle,q omnium po tucrc concionântiû vociferationes prodeflefSirach illephilofophus ludço rum fccundü Solomoné fapientfflïmus tncefîmo capite fui libri ita fnquft. Effafa bona in orc coprcflb.ferculaepularû oppofîta fepulcro. O fœdiflï** mâculpa, quû is animus in rerum no exhibetur alt;ftu,quem velmores, vcl antcatfla vita fpódcre,vel frons deniqj impoftricula videbaturpræferre.fî/ Icntiû dicoî'Vtina had:enus argui poflent.Heu mores huius ætatis . Quo«* nam tandé gentium germana virtus abnti' cedo nunc Ariftidé vnum , vnu Fabritiü,aut Nafîcam,quicû in tenebris mieem, SC e^o Alcyonem vidiflc me gloriabor.Ccdo Catonem,aut alium quemuis liberi fpiritus viru , qui CC reipublicæ charitate ducatur, èc prccarium fe honore habere non memi nifTe veilt.Cedo qui in actu publico plæraqj in priuatas rationes non refe«* rat,nec velut fortune largieti publica ,padendum effe priuatum finum pu-** tct,cxcmplo Luculliano atqjetiam Gabiniano.Cedo deniqj qui fîmplici nocentia SC integritate, quam multiplici lorica opum ÔC propinquitatum aliarumqj neccflitudinum ted:us efle malit, non modo aduerfus vim auli«* cam ÔC improbam,fed ctiam aduerfus legitimam SC ciuilem.Poftremo ofte de vnum exiftis vultuofisSC perfonatis,qui aliquando omnibus integumen tis fimulacionum cuolutum fc vel amico SC propin quo cognofeedum dede rit.Ita ne veto ifti a cofpedtu noftro rapti,quum eos cxccperint munia gra diora,iubeat non modo nos,fed ecia honcftatcm,ac veritatcm valereiquafi VC in alienos mores(^o malcficam vimVertumnQlic in aulicos immigraritf SC primos vitxaeftus,quafi obfides hominu exiftimationi dates, ætate iam vergete perfide deftituatfvideat quçfo etiam atq; ecia,ne id pcrinde efle ere datur,atqj fi maturam fegetem laudu fuaru, tædio ipfi vitx copofitx tan«* dcincapti rçpéceQ’t fie loquar}inarare,vertcreq;dicerétur.Atqui tales ali quando inuentos efTe confiât, qui dignitatc vultus populo imponerent SC niine.R.urfus ide Sirah.cap.tertio SC tricefimo.Pabulu(^inquit)SC virga SC farcinæ afello,panis SC infiitutio SC opus mancipio.Quorfumf^inquis^hçc philofophi ditfiafnepe vt intelligatur virum fapiente priorc loco eorum fo cordia figurate copellaflc^qui fibi ac propinquis impigri SC defcrti(^vt cla»*

Proceffib’ftl« istnimic’ ho modt,g cas artes negligit qbus hoiesid* cupletätur 8e creCcSt. Otfkf na dftis Intel* ligedam arbi* ttor eoru ho minü ordinê iis munerb b’ fungunïq adtéærariâp tinétquorû il Ia eft funäio vt ærariû dif* penfentiex ea eni officina re pete dim’tes defit ét 31« ludere videé' ad orcQjvideli cet taxas idû ftitutum vitj qd plçrfiq^ad orcfideducera credif. Sacro* fanâas afit ç* rartipecunias (qsmanubias quafi pullatx plebis fpolia vocatjideofa* ctofâàs litera tiseifedicit» gailîastâgere liceratis no li cet cumOnti inanuipitoru 6(iptâte qftu ras facientifi. Seqfttes itra feptMût fxc netaeg^ inter* nâciiemêdoçi ofFiciotûqin» tra au!ç câcel los îgrediétes tesquaft intra coinitiapecu« nias ç amicis ^inittût fuf» fr3gatotib’amp; nfierant nun dinantibus»

rfs innotuit excmplis^i'n caufa tamen popular! fnuent! funt infantes ac rcgt; eo tempore quû eos gnauos cflegt;ÔC facundos xcru fummae !ntergt; cflct.Quibus aÜquâdo ipfîs eorumlt;ß collcgis, aut fucceiTonbus eammen tem dar! vcl!m,vt velpulplto faceHant^vt dfcitur ) vel dicenda !nculcanlt;» daq^ !n tempore proloquantur. Alterum illud fymbolum ad regum erudi* tlonem proditû efle cenfeo,vt craflis ac pigns ingcnüs fordida ipfî inune«*' ra reïpub.ôê velut clftellas publfcas !n!ungerent,cx!gua quo(^ falaria geoi^ metrfca proportfone ftatuentes,vt Ariftoteles docuîtrationcpulchcrrima cximfos autem v!ros,quorû induftrfa folertia«^ rebus !n arduisvt! po/Tent^ prlmario vt pane aÜtos ad ingenua munfa tranferiberet, mgenuis ipfps ar tibus !nft!tutos,nec eos vitam agere fînerent ignobîles 8C abditos, qu! orlt;* namento rcipub.ôC vfu! efl’e pofTent.Ecquod eft enim per fuperos fmmorta les aut vtiÜus regn! admm!ftrand!,aut fplend!d!us mRrumentum ad finit! mas et!am Sê longinquas nationes refulgens,q dolt;îtorum hom!nummullt; t!tudo;part!m !n comitatu régis agens,partim per varia reip.munia,d!ftï! butaî'Huiufcemodi enim fcrinia(^vt d!citur)peàîoralia, optimos 6C poten/ tiffimos circunferre nccefle eft:quibus in ipfîs ius/as,ÔC æquitatem omne q? genus ciuilis humaniorisq? doÂrinæ condita ad vfum quotidianumha/ béant. At nunc is eft reip.nofirae ftatus,vt ciitellx generofis equis,inftragt; taq; fpeciofa imponantur afinis .Proinde quum ncc oculi,nec aures régis of ficium fuum nunc agnofcant,0C homines quidam in rebus fuis acres, in re publica ÔC principis aut languid!,aut hebetes,nec deligerc ipfi idoneos ros,nechominumfamam fecundam aut incommodam fatis explorarcno/ ucrint,quid caufx eft tandem quin omnium in republ. perperam fadorum crimina ad cos pcrtincant S' qgt; Francia male nunc audit atqj ignominiofc ob dodtorum fapientumcj penuriam,id iis in crimen verti dcbcat,pcr quos hie talcs multos efte non licet Quid fi ctiam corum nonull! prorfus do/ clos SU. bonos, corult;p diflïmiles noucrc, fed procul eos gubernaculis fumgt; mouct,ne vcl corn ada ad man’ ipfi afpiciat,auc inpuppim fortafle admit ti tande vclintC'Manauit enim hæc opinio in omneis iam ordincstcordatio/ res ideo homines iftos fufpedos cire,q7 prçluccntem ipfi facem propius ad moucr! rebus gcredis noh'nt.Ccrtc vidimus huiufmodi non admfifos !nc5 fortiu,quu vox id publica vociferatu fummo,fcd cofufo flagitarct. Autlg! tur hoc fatcatur ncceflc cft,amuirim fc albam in lapide albo elle, qui inter gnaros ignarofqj difccrniculu nefciant,aut nofle fe quide notç mclioris ho mincs,fed non ta feenæ Si populo,aut etiâ veritati fe ^barc,q potétiç fue ÔC coinodis infcruirc coftituifle, principifej feneduti aut infirmæ valetudin! hadenus illufiïfc atqp impofuiUc.Vtrumuis autem fatcantur, paris cr!t im pudétiæ.Etcnim q fatis fccundas partes implcrc nequeut,qua (^malu^fron tc primas teuere cótcndutï' prçfertim quû tot egregios adores iter cuneos inerteis exadofç federe vidcamus,ÔC decus feenæ proccres lôgiifime fub/ motosf'coru fi fagacitatem requircrc nunc vacarct, aut id interefle rcrû ma gnoperc arbitraremur, q facile clTct doccrc Francia non modo oculis 8C au ribus noftro canuffe tépore, fed(^quod inftar eft monftrO olfadus qui«* dem fenforium habuifle.Quam cnim tande cladcm odorar! antepotuimus

aducntâté,q ab ca opprcHiYquid ante prouidcfc,q in oculos incutfitf Que ruftofe belli prius aufcultatu captarc,q omia claflicis perfonart vifa funtf Hunc flatum rcru in Gallia vidimus,quo ftatu res geftas fi quis olim me/ nioriac mandate ftatucrit, corum quidem quis lotis manib^ ftilû capeflere ducercep liccbittluculetum fane argumentu fcribendi,copiofumlt;j habebit, ÔC exèo poftcritas intelliget,q magnifiée fefe nonnulli in return adminiftra tione gefiTerint.Quis cnim amans patrie,quG paulo acriorcm at.imu ad hçc feribenda applicaucrit,non hoc prçcipuc doccre contendat, SC perfuadéfêî quod Francorum natio inuidia prius return in Italia profperrime gefiaru, deinde etiam odio SC contemptu laborauit ob immutatu return ftatum eue tu propc intcrneciuo,non id vitium gentis fuiire,quç tot fcculis documen turn ftrenuitatis fux dcdit,comis SC innoxiç,vt quidem funt iura bcllif fed _ tempon'sfatalis,fed ambitionis paucotumprçcipitis atq?incrtis.Qua vni uçrfç gentis ignominia expiari oportuit,vt exemplum fçcülis in po Herum proderetur,fed quidlibct potius q vniucrfæ gentis vclfcelus Vél erratum* Hç(vt arbitrorXunt caufx quamobrem Francia latius atqj auguftius im/ perium non habct,nemirum fit reputantibus cum amplum ci SC magnificu late imperitandi inftrumentum fempcr fuerit, return tarnen geftarû ratio/ nem SC gloria baud quaq pro portione conftare*Quare fi moribus iam no/

ftris qui rerum fummam tcncnt,tcncbuntcç in pofterum, in difquifitioneni conuentuu aliquando principe prçfîdc vocarentur,nonnulli frpe qui nafu conuénttwquot; tos fefe videri volunt,haud dubie(quod aiunt) apprimefimi atqj ca parte deformes ab omnibus cerncrentur»Proindc qui illorum funt adhuc fupcr/

tnaxi'mopere laborarc clebent,vtpræterid tempon's damna farcie-^ tes,publie! ctiam dedecon's difcumtfuggillata, vtqufde difcutlpoflunt» Sic em'm fict vt vulgatx opmi'om's ÔC per omncis ordincs peruagatx fente ti'a i'nduccnda,a qua vi'x prouocarc quifq poteft : publicæ etiam ipü famx tympana foni'tu hilan'orc acfcftiuiore pulfent. Ad hoc autem idco alaen'o re animo,ac fpe meliore comparare fe poflunt,qgt; rebus geftis genialis hu.* ius anni anfam iphs deus retinendi gubernacula dedit,etiam cum laude no vulgari,qua occafione vtinam 6C probe 8C folertcr ipfi tantifper dum licet 8C vacat vtantur,vt nobis aliquando argumentum palinodiæ detur. Multa alia reftabât eodem pertinetia.Sed memedios hçc aótus intercinerc mcmi ni . Sed haden^ Hercules ÔC Liber pater,vt eft inprouerbioj vlterius etia fortaiTe libcrtati Franciæ aqua flucré non viderctur . Proindc velut ani/ nio iam recrcato SC inftaurato regefta indignitatc , ipfe reuertar ad viam inftitutam,queadhuc magna reftat.Romanarum Perficarumq; opum com mentationem cxcipict ludæorum mentio,quorum Reges Dauid ÔC Solo/ nion immanes diuitias poflediiTe legunturrquas co magis leuiter excutien daseffe duxi,ne præuaricationis argucrer,qqgt; cxplicandi de iis aliquid SC ftatuendi fidutiam coccperim.Iuuabat SC alioquin in cas res inquirere,qux (vt vulgi cfl opinio^fola facrorum fcriptoru auóloritatc fubnixa eflccre/ dutur. lâprimû igitur prioris Paralip, capii. SC vicefimo Dauid ita loques ad Solomonc inducit'’.Cófortarc SC virilitçr age,ne timeas, nelt;]p paucas,cc/ ce ego in paupertatula mea prçparaui impefas domus dni,auri taleta cétû

inillia,8£ argent! mille milliatalcntu.Et fccundi Rcgum.vüi.Et percuflït Dauid Adadexcr Regem Soba,quâdo profed:us eft,vt dominarctur fupet Humen Euphratem.Venit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Syria Damafci vt præfîdium ferret Ada^

dezer.Et percuflït Dauid de Syria.XXII.millia Syrorum.faéta eft Syria Dauid feruiens fub tribute,ÔC tulit Dauid arma aurea quç habebant ferui Adade2er,0i detulit ea in Hierufalem.Libro autc tertio Regû cap.x. Nó erat argentu,ncc alicuius precii putabatur in diebus SQlomonis,quia claf fis Regis per mare cu claifc Hiram femel per tres annos ibat inTharfeis, deferens inde aurum SC argentum. Et paulo inferius, Fecitc^ vt tanta eifet abundantia auri ÔC argent! in Hierufalem quanta ÔC lapidu.Hac hyperbo/ le immenfa auri argetiq; vis fuifle fignificatur in thefauris Solomonis.Vi ' dimus fupra fummas Perfarum opes centum SC oifloginta millia talentum fuifle poft Dariu vid^um j quibus oportet fepte millia addcrc quae Darius Ecbatanis fugiens fecum in tumultu rapuit,vt audor eft Arrianus,

' riirfus coniedura addere fumptu eius belli.Hiftoria autem Regum dicit * Dauid habuifle argéti mille millia talentum,id eft decies centena millia, ÔCauri centum millia, quæ minima computatione mille millia talentum argent! valent.Ita fit vt decies maiores fuerint Dauid opes q Darii.Exifti mo autem SC Perficum talentum ÔC Hebraicum idem cum Babylonio fuifi* fe talentojqua ratione fumma,fexta parte augctur.Qjuare fidem res ilia ha bitura no videtur hominum quidem fenfu,etiam fi audoritati facrofandx id creditur.Quanq etiam magis illud byperbolicum videtur quod Ctefias de Sardanapalo fcripfît,qui ducentis circiter annis Solomonis aetatem cutus,morte fua regnum Ayflrioru fi'niuit. Ait enim eum Regem ab Sardanapali nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mcdo obfeflum fradis iam aduerfa pugna viribus,K vidoriç fpc ablt;*

pyra » opes, fcifla ,pyram in regia ftruxifle altitudinc pedum quadringentorum,in qua cubilia centum SC quinquaginta pofuit aurea, totidemq; ex auro menfas* In medio autem pyrx contabulationem extruxit pedum quoquouerfus ccn tenum.in quoledicas confternandas cum curauiiret,fuperiorem contabu ’ lationis partem trabali materia contexit, ÔC latera crebris validislt;j tignis cinxit,ita vt exitus non pateret. Quo fado ipfe ôê vxor, SC pallac« variis in ledicfs iacuerunt in eo çdificio conclufi.In quod etiam ipfum auri ccn/ tics centena millia,argcnti vero decies tantundem congeflit, id eft raillies centena millia talentum,quod ipfe myriadem myriadum appcllat,id eil de cics millcna in fefe multiplicata,vt antea didum cft:cum prçtcr cam fum/ mam libcris,qups ad Nini Regem belli initio mifcrat,auri talcnta numc/ Sardanapali ^o tria millia dediflet. Super his operibus cum inftrumento regio multi/ exitus. plici,ac copiofa varictatc diftindo,quum ipfe ita cum vxore pcllicibus eius rccubuiflct, pyram illi ædifi'cio circundatam accendi per cunuchos, id eft amicorum iuratilTimos iuflit. Eos enim folos confeios confiliorura extremorum fccerat.Quo fado ipfe cum illis opibus diebus quindccim co flagrauit,ftupcntibus aliis prætcrconfeios.Fumus enim in fublimcconuo lutus ingentis cuiufdam facrificii opinioncm facicbat, apud cos quidem qui extra regiam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;w nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n Iwci 7raj(«flaç,s7r67«

xvxAqp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Wj woxt« /xi Ssca nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jguaî» «ç

«puji« Jï ^ujî«è(^ jiv^ia/oiç TdcAanTOp.V^ ’i^x.ari« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ffoXaij •amp;c(V7tgt;/«7raqi

«TrâT« Ù4)«4-fl« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;THp TOUÇap.KOi iKcÜl7gt; SSiVTiKdiJ^M K/XEÇ^Ç.ÛI «ft £^ai/(a,a^ap ÿfavnç TOP Klt;X,

«VTOp 9’ult;rî«ç gTrinARp, tcl^tch. cft/xovoj »tfto'cw ôi îwsxoï. RcdcamilS âd Dauldem.Iofepus libro feptnno Antiquitatum deeo loqucns ita inquir, Reliquie autena Dauid diuitias tantas quantas nemo alius Regû nec He^* bræolrum,nec aliarum gentium,««TtXiTrt «ft TOxSrp co-op nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fe«o-iZtuQ iin te^al

«P Sn. a^'jp eSvóóv.Ingentes autcm pecunias in fepulcro eius conditas fuifle di cit,ÓC in R,egum loculis qui magna arte conditi ita erant,vt non facile in«* Ueniri poflent.Eufebius libro nono de præparatione euangclica auAor eft Eupolemum ita fcriptum reliquiiTe . Dauid Regem Syr os ÔC Pbœnices vfqj ad Euphrate domuiflcjdumæos etiam ÔC Ammonitasjturæos, Möa bitas,Nabatæos,Nabdxos,Suronêmq^ Tyri acPhœniciæ Regem, bello fubacdos tributa ludæis pependifle. Dauidq? petenti diuinitus locum fu/ ifle demonftratum quo loco xdificaturus effet templum.Sed cum fanguigt; ne hoftium Sgt;C multis cædibus per bella varia impiatus,hocfacerenon pogt;* tuiffet,q maximum potuit apparatum fccilTc.Itatpcomparafle eum æris ar genti,auri talenta non pauca,lapides etiam ôC ligna cupreffi ôê cedri: na** ues^ eum coegiffe Melanis Arabiæ ciuitate,mififleq^ in infulam quot;Vrphen in Rubro mari fîtam metallis auri fcatentemtvnde in ludæam innumerabi lia pene auripondo delatafuiffe.Dauid autem morientem regnum Solo«* moni fïlio tradidiffe.Qui cum templum ædifïcaturus effet deo ita volente, literas ad Vaphren Aegypti Regem fcripfîffc hoc exemplo.Rex Solomo Vaphri Aegypti Régi amico paterno falutem.Scito me a deo magno Da uidpatris mei regnum accepiffe.Cumqj mihi pater mandauerit templum deo condere,cceli terræ conditoriivt etiam ad te fcriberem addiditipcto igitur abs te vt artifices atqjfabros ad ædificandum templum dei mittere velis. Vaphrem autem inter alia hoc refcripfîffe. Ad ædificandum templû deifabros atqjminiftros odfuaginta millia hominum ad te deftinaui. Da«* bis igitur operam vt redte atqjordine viuant, SC rebus neceffariis non cagt; reantjtemploqj dei condito incolumes ad nos redeant.Itidem cum Solo«* monad Suronem Tyri Regemfcripfiffet, lîmiletulit refponfum, ôC eun* dem numerum operariorum impetrauit.Et prçterea architeiftum Tyrium matreludxanatum, virumin architetftura lummum. Congruit hoc cum CO quod dicitur tertio Regum, capite quinto , Vbi Rex Tyrius non Su«* ronfed Hiram appellatur.lofepus libro odauo Antiquitatum epiftolam Regis Hiramyquem Iromum a Tyriis vocitatum efle dicit^ ÔC epiftolani Solomonis adeum,ad fuam ætatem afferuatas effe affirmât, non modo a^ pud ludxos fed etiam apud Tyrios.Libro autem primo contra Apionem gramma.Sunt inquit,apud Tyrios annorum multorum a(fta,qua: publica cura diligenter afferuantur,m quibus inter extera hoc quoq; perfcriptum cftjq? Hierofolymis templum a Solomone exxdificatüm eft annis centum ÔC quadraginta priufq Tyrii Carthaginem coloniam ædihearunt. Appara tusetiam conftruendi rempli in caadfa relatus eft. Iromus enim Tyrio^ Rex amicus erat Regis noftri Solomonis, «i£^alt;iiK «ft Traf éxavotç « tS v«^ xoT««* tfnamp;in lÿ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tujÎm» ^Ko-iÄtug h» ts nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;h/a-Sv «roAo.y.wVT©-^«

Pcrgit Eupolemus rurfum ita inquit,Totum autcm aufiim quodintern plo columnis QC valis templi fuit confumptum, quadragies fexics centena millia fuiffetargenti vero ad clauos ÔC alia inftrumenta mille ducenta tri/ ginta duo talentatæns veto in columnis,fornicibus ac cseteris, talcnta dc/ cem ÔC odlo milliarremifîfleqj omnes in regiones fuas Phoeniccs fimul 8C talenta fingulis data.Talentu autem dico(^inquit) quod ficlum appellat Et Aegyptiorum quidem R,egi oleum ÖC mel ma«* gna quantitate mifiiTetSuroni autem columna aurca quç Tyri in teplo Io uis cofpicitur.Hxc interpretatio poteft rem facere credibilem. Sed quod dicitur quadragies fexies cetena millia non adiedto fîclorû vel talétum,nc«* feio an librariorû fît vitiiun.Grçcû enim exemplar non vidi. Siclus inquit Hieronymus Exechielis.iii.flater eft hoc eft drachmç quatuor.Exod.xxx. cap.ita legitur.Siclus.xx.obolos habet,media pars fîcli offcrctur domino. Quod déclaras lofcpus lib.iii.Antiquitatu, Siclus(inqt)Hcbræorû noini fma quatuor drachmas Atticas habet.Hac ratione fi fingulis operariisq centum ÔC fexaginta millia erant, deni ficli dati funt, hoc eft quadragen« drachmxjfiunt quater 6C fèxagics centena millia drachmarum. Ex quibus quatuor ÔÔ fexaginta millia pondo fiunt,eo numero per centenariu diuifo. Hunt hçc mille fexaginta fex talenta ÔC quadraginta auri pondo,quæ «fti«* matione noftra(^in fingulas cnim libras centenos ÔC duodenos aureos fola«* tos ÔC femifTem numeramus)bis ôi feptuagies centena millia folatoru va/ lentîcum fuerit illud aurum nullo alio métallo concretu. Qua: fummafi in opficu mcrcede impenfa eft præter fumptus cibarioru,quo euafura aeftima tionem operis cum inftrumeto facrificali 6C ornamentis rempli putamus^ Nempe ad infinitu vifum iri necefl’e cft,fi quis apud lofepu vafa templi Ic'^ gerit.Quodfiita ponamus fummam fupcriore vt quadragies fexics cente** na millia ficloru fuerint in tcmplo confumpta,hçc fumma iam paulominus quadruplicatocrefcct.Sedecies cnim centena millia ficloru operariis data funt,quç fexaginta quatuor millia pondo cfficiunt.Quç fi ternario multi»* plicentur fiunt duodequinquagies centena millia ficloru,qua: in omatu SC fupclledile ccdunt. Cum Eupolemus feripferitfex SC quadraginta millia fi clorum auri,in templi inftrumentu ornamentumt^ abfumpta fuiire,quibus nos duceta millia addidimus,vtfuma quadruplicato crefceret.Quodfi vni uerfam fumma exaefte collegeris,bis SC fexagies centena millia ficlorum in duobus iis capitibus inucnies. Qux ducenties quadragies oefties centena millia drachmarum valent. Hxc fi centenario partiantur, ducenta quadra ginta o(fto millia pondo auri in fumma eflFiciuntur.Qux vt in fingula pon do aureos centenos ftatuamus,ducenties quadragies olt;fties centena millia aurcoru valent.Sed quoma aurum fuit obryzum vt diximus, fi in fingula pondo rurfus duodenos aureos SC femiflem addamustfientin fumma ducen tics feptuagiefnouies centena folatoru millia.Quibus addcrc oportet mil** ie ac ducentorum talentum argeti çftimationé.f braffe expeditior erit cal«* cuius hoc modo.Ducenta quadraginta olt;fto millia podo auri,quatuor mil lia centu SC triginta tria talenta efficiunt,6C viginti auri pondo. quç duo/ dccics totidem argenti talenta valent, id eft vndequinquaginta millia SC

LiBERJUi. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ro.cxnr.

fexcenta talenta.Hcc'cïuccnties nonagieCïcptjes centcms 8Ï,LX» iniUibiis aureorurh coronatoru valent. Et hçc fumma fupenonconuem'etgt;fîàcl fola«* torum inillia reducatur.Addit Eupolemus mille aurea fcuta a^Solomone fuifle fadaJn.in.autem Regu cap.x.ita legitur.Fccitquoq^ RexSolomo ducenta fcuta de auro puriffimoL’fexcentos auri ficlos dedit in lamina fcuti vm'uSjÓC trecentas peltas ex auroprobatOjtrccentçqjminæ auri vnäm'peP tam veftiebat,pofuitqj eas Rexin domo faltus libani.Per hoe intelligimus in ornatu rempli fcuta aurea non ceflïfle ÔC accedere ad quantitate auri ah Eupolemo pohta.Peltam auté fcutu efle breue nemoeft qui ignoret Vmgi Eo dicétêjDucit Amasonidu lunatis agmina peltis. Authiclocus igitur mêdofe lcgitur,aut lofep^ ÔC Hieronymus no rede fîclû interpretati funt. Deinde trecétç minç Atticç paulo plus ducentis vigintiquin^ libtis no** ftris sygoftaticis valent,tantû autem pondus vix gigas fîniftra maAu ver** faret.Plinius inter miracula roboris refert Fufîû Saluiû duo pondera centc naria pedibus,totidé manibus,ôê ducenaria duobus humeris contra' fcalas tulilTe. At libra noftra quadrate maior eft Romana.Hodic iuftum pondus baiularium centum SCfexaginta pondo efle dicunt. Poftremo nec feuta nec peltæ folido auro conftabat:fcd intus ligno,quod laminæ aurcæ conueftie-* banttapud lofepum lib.odauo,non trecentç minç fed tres leguntur.Capi-* te autem prçdido tertii Regum ita legitur, Egrediebatur ante quadriga ex Aegypto fexcentis ficlis argenti,0C equus centum quinquaginta. Atlt;^ in hunc modu cundi Reges Syriæ equos vçnundabât,cétenos quinquage nos ftclos infingulos equos preciû ftatuit feufexccnas drachmas,id^eft nu mo noftro fexagenos aureos coronatos,quofit vt quadrigæ, id eft quater-* ni cqui iugales quatuor ÔC viginti libris conftitcrint, quç ducentis ÔC qua-* draginta coronatis æftimari poflunt.Ex precio hodierno intelligimus pro habile id precium fuilTe, vt negociatores Solomonis equos in Aegypto ÔC in Syria fexagenis coronatis emerint.Sçpe enimf^vt teftatus fum^per an ticipatione loquor quafiiam tunc aurei noftrifuerint,vt expeditius defun-* gar eo quod inftitui.Liuius lib.primo,Ita pedeftri exercitu ornato diftribu to(^ equitu ex primoribus ciuipatis duodecim fenpfit centurias, ad equos cmendos denamillia æris ex publico data, QC quibus equos alcrent viduæ attributç,quç bina millia æris in annos fîngulos pendcrent.Hoc didû ita accipio ac li centenos illic coronatos dixiflet, hic vicenos. Exiftimo au-* tem vnûquenq? équité binos equos habuifl'e. Dixit enim Liuius ad equos cmendos dena millia,quibus verbis lîgniiïcat vnuquenqj équité equos ha-* buiife non equum tantummodo.Jta precium equi quinquaginta aurci coro nati fuerut prifeo illo feculo,ÔC fumptus annuusdecé aureis çftimatus.Sy riâ autéequis abundaife exStrabone intelligimus libro decimofexto. Tra dit enim Pellam vrbé Syriç fuifle a fucceHbribus Alcxandri appellatâ de nomine Pellæ que patria fm't Alexâdri.Poftea aût Apaînia dida eft .luxta cam locû eife câpcftrem.quem Orontes fluuius cum lacu quoda cherronc-* fum cflFicit.Ibi locû fuifle recenfendo excrcitui. èC Hippothrophiü pulchcr rimû hoc eft locû equitio alendo deftinatû.In eo fuifle cquas regias nume** ro fupra.XXX. millia, admiflarios auté equos trecétos, ibidé ÔC equifo/

fupen'us ci'tato.Quçduo exempla indicant antiquumloquêdi ffîorem,qua^ lis eftetiamhodieapudnoSjCumdidmus mille millia aun, Vtcnimhac locutione millemillia aureum intelligimus, fie illi mille millia fîclorum auri fîgnifïcabât,videlicet quodïîcli podere apud eos nûmus aureus perçu retur vt apud Athénien, ôê Macedones ftateris.i. quaternarû drachmarû. Quo fadtû eft vt ftater pro aureo acciperetur,vt etiam apud Perfas.Huius opinionis argumentû ducitur ex verbis quçfcquûtur,ArgcntiQnquitJad clauos Si. alia inftrumenta mille ducéta triginta duo talenta. æris veto de/ cem ôê oéto millia.liefîngulis opifïcibus dena taléta data,id eft denifîcli vt ipfe inquit.Talentû ergo nummariû Hebræorû tetradrachmu crat. A/ thenienfîum vero duodenariu erat,idcft ternorû ftatcrum.Sic apud nos in terdum libra nummaria eft viginti folidorû.Sic in voluminibus iuris non vbiqj auri argétiqj libra codé modo exaudienda.Circa luftiani Augufti té pora libram auri ftateré aureû fuiHe exiftimo,n5 magni poderis, in.l.Quo nia indices,fub titulo de appellati,SiquisQnqt idé Augufti) magiftratus appellationem fufeipere recufaucrit,triginta pondo auri cogatur largitio nibus noftris inferre, triginta alia ei^ officio itidé foluturo. Et fub titulo de fundis patrimonialibus libro vndecimo eiufdé Codicis. Theodofîi kx ita inquit,Huius legis temeratores quinquaginta librarum auripcenaco hercentesîtam videlicet petitorem q officium quod petitioné concedit ad/ mitti.Offïciû eius magiftratus 'ritu Tafip vocat,hoc eft apparitores,fcribas. Si quofcunq? miniftros publicos.Hic ftater autem nunc pondo,nunclibra dicitur,vt in.l.Ordinem, fub titulo de Confulibus libro duodecimo, SC in , l.Omnes de metalis, cétum librarum auri mullt;fta. At libro primo de mo do mul(flarum,ita legitur,Illuftres viros præfeëlos prætorio cum pecca/ turn grauiffimû erit vfqj ad quinquaginta librarû auri muldtam peruenire fînimus. Ateodem fub titulo, Arcadius Si Honorius itafanciût,Eos qor/ dinario iureprouincias moderatur, vitra duarum vnciarum auri mulAam condemnare non patimurtProconfularem vero potcftatem,fî muldlandine ceffitas imminebit,fenarum vnciarum auri fumma cohibebit. Hic dubites fortaffe vtro modo libras auri quinquaginta intelligcre debeamus.Simili ter libra argent! vel nomifma fuit, vel paucarum drachmarû æftimatio in ,1. Ab executione,quorum appell. non recipiuntur.Sciant autem,inqiBt, prouocatoreSjfî eos perperam intêtioncm cognitoris fufpédiffe clarucrit, quinquaginta librarum argent! animaduerfîone muléfandos .Et itidemin .l.fequent!:rurfus in lege vnicade grege dominicolib.x. Libra auri pro duodecim vnciis accipitur,ÔC in capite Præuarication!s,fub titulo de prç uaricatoribusinPandedtis.Pondérale vero ÔC librale Hebræorum talen*quot; tum,Babylon!iim fuiffeputo,velpotius Aegypt!um,qualia erant aurita/ lenta quas ex Ophir infula affcrebantur,quam Vrphen Eupolcmus Græ/ eus audtor appellat. Tharfeis funt apud Græcos qui Indicam gentem fuif fe purent. Alii Carthaginem fie appellatam ab Efaia putant. Quod devr/ be ipfa a Didone ædificata intclligi non poteft î cum lofcpus dicat poft Solomonem centum Si quadraginta annis conditam effe a Tyrüs Cartha/ ginem. Saba autem regio fuit Aethiopiæ, Regina autem quæ ad Solo/

monem.venit,ÔC Aegypto Ô6 Aethiopiæ imperauit, vt lofepus tradidit. Sabæipopulifunt Arabiæ felicis.Sunt SC oppidani Sabæi, a Sabis oppi** do magnodidi,vt audores funt Strabo,SC Stephanus de vrbibus,Eft prç terea Saba portus in Aethiopia.Strabo libro decimofexto,ai« äi^kvo-öS«, wanyt'iv tÂtlt;î)«VTcav é/xtovu/AOv »qT’ lt;^ggt;a^aT»TMV '’■««o'îç AiTtTcUf’e'xyo'« ftwaiwSi 7^à 4-a^(«.iTÎx« «PuydcAç dyvTtJluVf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uttsç yuuuUKoÇfi^ hv 321 ««* » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wXwö’io»

TûTTûJv Tsniv vqAù) Jo-ot Mîô-®^,Poftea portus SC venatio clephanto rum,locus a reipfa appellatus . Poft hæc regio interior quæ Tenelîs dici tur,quam obtinent exules qui quondam a Pfammiticho Rege Aegypti aufiigeruntjimperio parent fœminæ, quæ regina eft Merocs infulæ non longe abhinc lîtæ, in Nilo flumine.in cuius ditione alia eft infula non Ion ge ab iis locis fîta in eodem flumine, SC ab exulibus habitata. Ex his ver** bis planum fît vnde fuerit regina quæ Solomonis famâ excitata in Palçfti nen venit. Meroe infula eft quam Nilus effïcit, vt inquit Plinius , SC Meroe.’ vrbs eodcm nomine quam Aethiopicam efle Stephanus dicit,SC Strabo Ij

bro dccfmofeptnTio,regiarn efle Aethiopiæ,£'si4'TO(U.£7isav lt;j5i càSio-r’açamp;Âo'P zao» H ■^ó'Xiq S/xuvuA'-’^ TOMf/ffljEft autem maxima Aethfopiæ regia Meroe vrbs eodcm nomme quo infula,Locorum autem vocabula quæ m literis fa cris leguntur^apud hiftoricos non agnofci in caufa eft,qgt; fcriptores Græ^ ciabidiomate Hebraico verba deflexerunt, vtfermoni fuo accommoda** rent,Deinde Plmius Ifbro fexto de nauigatione ab Alexandria in Indiam loquens,ita mqui't,Quæ omni'a gentium portuumve, aut oppidorum no** mina apud nemmem priorum mueniûtur,quo apparct mutari locorum lia .tus.Ingentes vero tune opes in orbe fuifleargumento efle mi'hi videtur au rei fæculi appellatio fub Saturno» Saturnus autem in Italia ante Troia** num bellum centum ferme annis regnaui't.EtDauid in ludça poft Troiam captam totidem prope annorum fpatio, vt colligimus ex Chronicis Eufegt; bn.Latftanti'us tarnen libro primo, Bclum qui ab AiTyriis colebatur, tre.^ centis annis bellum Troianum præceflïiTe contenditrÔC ei æqualem fuifle Saturnum.Cuicongruitillud quod libro quinto dicit, Poft Saturni tem** pora cultum fîmulacrorum inftitutum,ideo^ tune iuftitiam veram fuifle, cum Deus verus ÔC vnus coleretur.Porro regnum Aflyriorum antiquiflï** lUHm omnium regnorum fuifle conftat.Cuius quadripgentefîmo ÔC fecun** do anno Belucho R.ege otftauo régnante Mofes populum dominicum edu »t ex Aegypto.Autftor Eufebius libro decimo,dc præparatione euangeli ca.Libro autem nono, Alexadrum Polyhiftora cognomine,id eft multifci** um didum in libro quem de ludaiea hiftoria conferipfittaudorem efle af/ firmat,temporibus loachim Regis Hieremiam vaticinio fundum elTe, âC propter cultum Baal ludæis cladem prædixifle,ÔC q? ad Tigrin ÔC EupHra/ tem ab Aflyriis capti opera eflent faduri. Quod cum Nabuchodonofor Rex Babyloniorum audiuiflct,Stibare Medorum Rege in auxilium accer fîto,ccntumôCoduagintapeditum,equitum centum ôi viginti millia, ÔC deeem millia curruum duxifle in ludæam.Samaritanas primum omnes vr bcs^Galilæam Scytppolim ÔC Galatidem cuertiiTe, deinde Hierofolyma, ïoachimlt;5^ ludxorum Regem viuum ccpifle,aurum^ argentum ÔC æs, cç/

teralt;jî omnia quç in tcmplo crant ornamcnta area excepta 8C tabulis,Baby lone abftulifle.Poftea cum Nabuchodonofor moenia Babyloniçædificare cœpifletunorbo correptus diem obiit.Cuifilius fucceflit qui propter mo rum nequitia a fororis fuç viro infidiis exceptus, altero anno regni fui fubgt; latus eft. Cui rurfus cu fill us fuccefliflct,nono mefeiifdem infidiis pctitus Nabonidam fuccelTorem habuit, qui Babyloniç muros fecundum amnem latere ac bitumine extruxit. quern Cyrus aliquanto poft Babylone capta cepit. Alpheu autem de Aflyriis ÔC Nabuchodonofore hoc modo fcripfiC* fe dicit,Nabuchodonofore Hercule robuftiore fuifle, vniuerfamcß Libya, Afiamqjvfqjad Armenios fubegifTe.Qucm Chaldçi dicuntcumin regnu rediilTctjfurorc diuinitus captum magna voce exclamafle, O Babylonii fu turam vobis calamitatcm prçnuncio,quam nec Belus ipfe nec vis vlla deo rum auertet.Veniet Perfes femiafinus,id eft mulus,qui vobis aflFcrct fcrui tutem,quibus didtis repente c medio exccflit.Hçc eft fumma hiftoriç Ale xandreçdeNabuchodonoforc,quâEufcbius pluribus verbis refert.Quar ti R.egum,xxiiii.legimus Nabuchodonoforem Babylonioru Regem dire ptis Hicrofolymis Regem ipfum loachim SC familia regiam cum thefaugt; ris ÔC apparatu inftrumetoq? templi aurco a Solomone coparato SC fabrefa (ftOjfecum in Babylone abftulifle,Aftipulatur SC lofepus in libro decimo Antiquitatum,Videamus nunc de Cyro,SC audiamus prçconium Talthy bii fummi Regis,id eft Efaiæ vatis,quo nullum poteft efl'e maius teftimo nium.Hçc dicit dominus Chrifto meo Cyro cuius apprçhendi dcxtcrain, vtfubiiciam antefaciem cius gcntcS,0Cdorfa Regum vertam,SC apcriam coram eo ianuas,0C portç non claudetur.Ego ante te ibo,8C gloriofos terrç humiliabotSC dabo tibi thefauros abfconditos,ôC arcana fecretoru, vt feias quia ego dominus accinxi te,5C non cognouifti me, SC rcliqua. HocEfaias cap.xlv.quod autem de Babylone intellcxcrit,cap.xlvii.planu facit.Sed ta ce,SC intra intenebras filia Chaldæorum,quia non vocaberis vitra filiaregt; gnorum.Iratus fum fupcr populum meum,contaminaui hxrcditatem megt; am,8C dedi cos in manu tua.Non pofuiftieis mifcricordias: dixiftijn fem-**^ piternum ero dominaiSC reliqua ad cundem fenfum effata a fatidico illo vi ro SC entheo,id eft fpiritu diuino perfufo. Herodotus libro primo expédia tiones Cyri fcribens Nitocrin reginam aggercm circa Euphratem duxfife dicit, SC crepidinem fupcrftruxifle,timentcm ne aliquando vrbs a Medis ca perctur,quos iinperio Afiæ imminereintelligebat.Cyrus auteQ'nquit^co tra filium cius nomine Labynitum expeditionem fufeepit, qui matri in ro gnum Affyriorum fucceflerat,5 Jï«Pii xûj®-'l7ri t«vtxç ywcuKii rv wcucfa Isy«** Tdltî®,EXovTa n t5 Tb tosurb Tottuo/x« Xa6uv»Tb,H9q •'riûi âojvpav HÛC autem Cyrum Herodotus Regémagnû appellat,a quo Reges Perfaru Mégalos bafileaSjid eft Reges magnos appcllari fe voluerunt,vt mirum non fit ma'*' gnu eum Regé elle fadlum cuius dominus dextera reduru fc prxdixcrat* Verû SC AlTyriç SC Mediç régna î Perfas elTc vidoria Cyri,ttanflata nemo ignorare poteft qui Hcrodotû aut luftini breuiariû legerit.Hçc teftimom um perhibét didoPliniano lib.xxxiii.Equidé^nquiQmiror populûRo** manum vidis gentibus in tributq femper argétum

Ccut Catthagini cum Annibale viAç.Nec poteft vidcfipcniina nnindi id eueniffc. nam Midas SC Crœfus infinitum pofledcrant. lam Cyrus deuP d:a ASa pondo.XXXIIILmillia inuenerat,præter vafa aurea aurumq? fa**

I d:um,ÓC in eo folia ac platanum vitemc^.Qua viótoria argenti quingenta millia talcntorumreportauit,SC crateréSemiramidis,cuius pondus.XVlt; talenta colligebat.Talcntum autem Aegyptium pondo odtoginta caperc Varro tradit.Iam regnaueracin Colchis Galauces SC Efubopesj qui terra virginem nadlus plurimum argenti autit^ eruiflc dicitur in Suauoru gen tc,SC alioquin velleribus aureis inclyto regno,fed SC illius aurex camerç K argenteæ trabes narrantur,ói columnæ atqj paraftaticæ, vicfto Sefoftri SefoftnsRc« Rege tam fuperbo,vt prodatur annis quibufqj forte Reges fîngulos e fub f“perbus. fedris iungerc adcurrum folitus,fîcq;triumphare.His verbis apparct Cy rum maiores multo opes reliquiffeg quæ legantur inuentæ ab Alexadro.

, h^ec mirum cum ÓiLydiorum opes SC ludxorum habuerit,quas Chaldæi etcmplo abftulerant. quod de Nabuchodonofore diximus ex Alexandre Polyhifiore confirmât lofepus libre primo contra Apionem bis verbis, •^ï tstojj nbsp;nbsp;nbsp;lt;ru^4)uv« lt;})iXasy«T©^ toElç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TVfif 7ro7nojxîâçgt;^9q /lt;£**

7«fl9'£wç çîz TH nräpf« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jvJ'ixwO.J'j hç «3P4gt;ûîivxiv TrejotreCi tov nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;«lt;riÄ£a ^«€uA«/

»JOV Hj«xÂ£«ç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kvrov tfna'i Hgq ài€vhç 'dû)

Xiî» ly ÎSHçîccr.His igitur aftipulatur Philoftratus in hifioriis,quo in loco Ty ri obfîdionis mcminit.Et Megafthenes in quarto volumine Indicarum re** rum,vbi ofiendere contendit prædidum Babylonium Regem ÔC fortitudi ne Herculem SC magnitudine præftitifTeî quippe qui Libyæ bonam paiv tem fubegerit ÔC Iberiam.Reliquaautcm omnia pcnc eadem iifdemqj no/ minibus relata qux apud Alexandrum.Strabo libre decimoquinto circa principium Nabocodroforum vocat cum Regem.Huic didoÇinquit^Me Nabocodrofo gafthenes confentit dicens antiquis Indorum hiftoriis fidem nullam haben tus. dam.Ncc enim ab Indis vnq cmiflam expeditionem,nec in Indiam quenq aliunde cum exercitu penetraiTe vidoremîprxter Herculem, Liberum pa/ „trcmStnupcrMacedonas.NamSefoftrim Aegyptium SC Thearchonem . Aethiopem vfçinEuropamprogreflbs ait.Nabocodroforum autem qui a Chaldçis fupra Herculem c5mendatur,vfq? ad columnas exercitum ad/ .mpuifle.NaêoxoJ'foo'ôfOï Jï TOŸ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ôLJ'oxi/xho'owt« HçaxXeai; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t«ç

Â5v Uao’ûCt.Tantas igitur opes Dauid SC Solomon cumulafle dicuntur quan OpesDauid tas alius nullus Regum.Lcgimus autem cap.viii.ôC.x.fccûdi libri Resu, ftSolomonfa Dauid Syros ornes fubegifle vflt;^ ad fluuium Euphrate, SC arma aurea fpo pgjfum, liaqp opima eis ablata Hierofolyma comportaire,tributaq? Syris iniunxif fc.Magnitudini autem ludaici imperii confentanea eft rci militaris coftitu tio in duodccim phalangas vel cohortes menftruas diftributa,qux fîngulç cohortes vicena quaterna millia militum habebant: quarum deferiptio le gitur libre altere Paralipo.cap.xxvii. Quanta autem fucrit Syria Plinius his verbis docet libre quinto de Arabia loquens,Iuxta Syria littus occu/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

pat,quondam terraru maxima Si plunbus diltineta nomimbus. nant^ Pa/ maxima, Içftina vocatur,qua contingit Arabas,Si ludxa SC Cxle: dein Phœniccîôi qua recedit intus,Damafccna: ac magis etiamnum meridiana,Babylonia:

ÔC cadem Mefopotamia inter Euphratcm6lt; Tign'n: quacp tranfit Tautum - , Sophcneïci'tra vero etia Comagene: ôê vitra Armenia Adiabcnc, AfTym ante didla:0C vbi Ciliciatn attmgit, Antiochia.Qui fubtilius diuidûtcircû ' Euphrate,Syriam Phœnicen volût:ÔC efle ora maritima Syriç, cuius pars , fît idumça 6C Iudça:dcinde Phœniccn:deindc Syria: id quod præiacet, magt; , re totum Phœnicium appellatur.Ipfa gens Phœnicum in gloria magna li-** terarum inuentionis SC fîderum,naualiumq? ac bellicarû artium. Sic in ex/ cmplaribus legitur luculento vno crrore.Cuius a vetuftolibro admonitus fum:qui enim fieri poteft,vt circa Euphrate Syria Phœnice vocitcturC Sic Pliniilocuj. igitur hune locum lego,qui fubtilius diuidunt circunfundi Syria Pheeni/ cen volunt, vel circûfundi Syriam Phœnice volunt, hoc fcnfu,vt Phoenicia vndilt;^ circunferibatur Syria.ciTe enim primum orammaritima Syriæ ab Arabia,cuius pars fît Idumæa SC ludæa: deinde Phœnicen: deinde rurfus Syriam,qua fcilicet vergitad Antiochiam:introrfus autem Syria Dama/ fei claudi Phœnicen. Strabo lib.xvi.Syroru,inquit,nomen tendere videtur a Babylonia vfqj ad IfTicum fînum,ÔC ab hoc olim vfq^ ad Euxinum.Et pau lo inferius ,Qui de Syrorum imperio fcribunt,cum Medos a Perfîs euerfos dicunt,Syros autem a Medis,nullos alios Syros intelligunt q qui Baby/ Solum terrx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ninum regni caput eflFecerunt.De bonitate autem foli terrç lu/

ludeæ. dçæ lofepus libro primo contra Apioncm ita inquit,Hecaræus vir Abdc rites philofophus fîmul, ÔC circa vitæ acifiones induftrius, Alexandri gni xqualis cum quo etiam floruit,ÔC poftea cum Ptolcmæo Lagiconucr/ fatus eft.Hic librum de ludæis accurate confcripfît.Cuius fummam colli/ gens lofepus, Hic idem (^inquiQ magnitudinem regionis quam incoli/ mus pulchritudinem prodidit.Siquidem ad tricies centenamillia aru/ rarum optimi ÔC feracüTimi foli incolunt illi,inquit. his enim fi'nibus lu/ dæa patet,'o Jï Itrq Srg KiKç Tti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«3*5; quot;ï x-ocTDiHöpSlv to kk^ îsc^k^

XÉjj.Tj’iKxorîaç ^ujia/aç êçyjSp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«çisM Kûd ■E«3Ult;îgt;oçMTaTXç

Amra, W ■wo'îiTii JSvt. Arura menfura cft apud ^Græcos quinquagin/ ta pedes capiens, vtinquit Suidas, id eft ctfto vlnas ÔC triétem,vcl païfus decem.ita vt vlnam pro fenis pedibus,SC paffum pro quinis accipiamus. De vrbe autem ipfa ita inquit, Sunt autem ludæorû caftella multa ÔC vici per regioncm fparfi.Vr.a auté vrbs munira, ambituferme quinquagiiata ftadiorum,quam incolunt hcminum circiter centum SC viginti millia,Hie Hieiofolyma nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vocant,??! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'tvJ'aï«v 7« /lijo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ôxvfw/taT« xara^rito Hg:,)

J]i wcAiç ô^ujet BTiVTMKOVTa ^lâXisct sx/iuv ^rld} nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«v nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xct^l/

(TfiSAxa p-vpatllç,xaÂ8o'i / ftUTÙx) î^olt;roZu(Ua;. Verba funt non lofcpi, fed Heca/ tæi,vt nefeias an idem lofepus fenferit. Strabo libro dccimofcxto Mofen refertex Aegypto multitudincm fecum hominum numerofameduxiflc,cû cis perfuafîfiet Aegyptios facerdotes no rerftc de diuinitate fcntirc,ÔC co/ lendumefle Deum vnum fub nulla efFigie,ÔC reliqua codé pcrtinentia.Dc/ inde ita infert,TOta\/’Ttt Xtywï ÏTreen dlyvœ/iovaç «v/jai; îfx ôA^7»e,|^gîij à7rH7«7sv stt/ liiv Wgt;v tStov 07ry \vv 22? TO rit; îsigt;O(foÂv/ji.oilt;^ XT!lt;r3U.«. Jï jci/iuq iiK s7rîlt;îgt;^ovov to if/' UTrey § icsjti/xaijSjjuli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ësi ■æjTj 2SAç,£UVlt;/'çov,lt;riùi Jï xvnÀta j(cujw é)(«ï

'fÿiv/foVffriM s^«xovT« sx/fuv nbsp;nbsp;nbsp;vTr^Trnjoï.Hxc autem(^inquiO cum di/

LIBER, un. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;F0.CXVII.

ceret hommes hona mente non fane paucos facile l'n fua fententiâ adduXit, vt fe in eum locû fequerentur, vhf nûc condi'ta funt Hierofolyma .Qui'ppe locum facile obtmuft, quem inuidere eî nemo lure deberet, nec cuius grao* tia certamen magnoperc excitan poflet t vtpote gui petrofus fît, SL aquis fcatensjcum omms in circuitu regioi'ei'una üt SC fîticulofa: intus ad fexa** ginta ferme fîadi'a lapi'dofa.Et rurfus inferius, Primus pro facerdote R,ez gern fe feci't Alexadcr: cmus filios Hyrcanum SC ArifîobulumPompeius fuftulit, atqjeorum mum'tiones fubuertit ,ipfaqjm pnmis Hierofolyma VI capta funt.Ea muniti'o petrofa erat ac bene fepta . interms aquis abun^ dansjcxterfus prorfus arida,foflam habebat in faxo excifam fexagenu pe.«' dum altitudincjatitudine ducenum SC quinquagenum. Pompcius vrbem cepit obferuato ieiunii die,cum ludxi omni opéré feriati effent. Compléta cnim foifa fcalas mûris admouit, xanAa'etTD / «poco-î filw 'f vxs-aas

S:'ByâX‘’''7’ S» is/âioi wavTOQ f 'Ji5-ZKpcu(5ç T^cpov, KOd tTriBaZwv raç «fiaSocTfa!;« Hæc verba Strabonis confentanea non funt iis quæ ex Hecatæo lofepus dixit , Nelt;^ veto magnoperc mirandum res geftas Hebræorum, eorum mirificas opes,nec Græcis necLatinis fcriptoribus tefîatas cffc . In caufa cnim multa effepotuerunt.Primum q? ludæorum res gefi:ç,6i Græcorum hiftoriæ in idem tempus non inccurrunt, A têpore enim Mofîs ad Troia/ num bellum odtingentos amplius annos intereffe Eufebius auólor eft.dau dato etiam auc'torc Porphyrio, Homerum veto SC Hefîodum multo recé/ tiores Troiano bello fuiffe confiât. Linus autem SC Orpheus , Mufæus, Phemius SC Arifîeas Proconnefîus,vt ante Homerum fcripferunt,fîc eorû antiquiffimus vna aut fummu altera generatione Troianum bellum præ/ ceffit. pleriqj Troiani belli æquales fuerunt,omnes hi poetæ. lofepus ta/ men nullum feriptum opus apud Græcos extare dicit, quod quidem in co fcffofît vetufîius Homeripocfîeffe.Cyri autem temporibus,cuius aufpi/ ciis templum reftitutum eft euerfo Chaldscorum regno, feptem Græco/ rum fapientes fuerunt, vt aud:or eft Eufebius libro decimo,de prçparatio/ ne,quo tempore velut incunabula orientis philofophiç fuerût.Herodotus autem trecentefîmo anno vrbis R.omæ conditæ hiftoriam condidit Thu/ riis in Italia,vt ault;ftor eft Plinius libro duodecimo. Cuius feripta Strabo nçn hiftoriam fed mythiftoriam , hoc eft hiftoriam fabularem exiftimari voluit de CO fîc loquens libro vltimo,^J5i\â cP’ «foiPoTos n iwd a^oi lt;jgt;Xuaç§o'ip,wŒ7lt;3^ Aéaoç « fv0Mop H K/ucr^id 2Âôye^ 'tîm Tt^oo'cpepovTts.Multa vcro Herodotus, SC alü quida nugarum plena fcripferût,veluti cantus illecebras,ôô modu/ lamcnta,vel condimentum quoddam hiftoriæ monftrificam fabulationem adhibentcs . Et libro fecundo, Sednec Perfarum (^inquit^) res geftæ,nec Medorum,nec Syrorû propter fabularû ftudiû multû fidei funt affccutæ» cum cnim earum rerum feriptores viderét magnoperc poetas probari qui aperte fabulas confcriberent,arbitrati funt fua quoqj feripta fuauiora fore fî hiftoriæ forma ea dicerent, quæ nec vidiffent ipfî,nec andiuiffent ab iis quidem qui fcirent.quo fit vtfacilius Homero 6Ï Hcfîodo de heroicis rc/ bus credatur, q Etefîæ SC, Herodoto SC Hellanico , SC cæteris eius gêné/ ris fcriptoribus, quoniam res huiufccmodi libentèr audiuntur . lofepus

Hcrodotum non confulto mêdacîo,fcd ignorantîa falfa fcnpSffc vi'detur cxiftfmafre.Manethon^inquît^hi'ftoricus generc Aegyptius fuit,fed qui Grçcâ erudi'cioné aflccutus facile eft iudicarc,vtpote quif Aegyptia cam hiftoriâ Græca voce feripferit ex facerdotû annalibus interpretatus^ vt ipfc inquit. Hic Herodotû in multis conuincit de rebus Aegyptiacis per ignorantiâ mentitum. TSTçatpt gt;t)’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«p«»« nlù) vâ'^iov »s-oplwjlx 'n^iov Sli

lt;îgt;K(n» àuTOÇ /x£l«cîgt;ç«($(; • «ot î®» h^ô/otov nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ài7uTrflt;a:xS» W «yvoiaç s-J-éVtfiUÂuov.

AlTignari ctiam alia caufa poteft, cur res geftç Hebrçoru nobis ab hifto** ria non innotucrint. Quam ex codem lofepo fumemus,quiiis refpondens qui ludæorum hiftoriç audloritatem eo prçcipue eleuabant, q? teftimonia Græcorum nulla extarent.Nos (^inquiQ nelt;ÿ regionem maritimam habi tamus,necnegociationibus libentes vtimur,ncc omnino earu caufa,alia/ rum getium commerciis afluefcimus.Scd funt vrbes noftrç longe a mari reduÂæ.Regionem autem bona incolentes,eius cultu acquiefeimus, «/nfç T»îrctü xwçcalt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r/JiVfacCiQ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TCUçi'TÇiiç aÂlt;wç lt;Pi« «•ariAu/

IfcUii. ècrîv «Al»» ai nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^«Aaorni; «»epHic'/iSlzeti*

/4iioi, JavJLu) £Hwylt;«!0 » Phœnices autem fiC Aegyptios propterea cognitos a Græcis ait,q7 ab Aegyptiis multa exportarentur ad alias genres.PEœni/ cum autem qui maritimam oram âccolunt quæftui ftudcntes,negôciatio/ nés exercebant. a quo vitx généré cum ludæi abhorrèrent, peculiaribus inftitutis,ac cultu diuinitatis gaudentes fadum eft,vt fero fama eorum ad Græcos pcruencrit, ’TÇoà’àmç nwvau toTç èjH^'oiÇ »tjq rp amp;îop j^iSp î/iot««!?, felt;ft'p Kv sîi r“tz jjovoiii TO Vloûii •n^oç ràç ifJLlJ è7r»Au|!eü' gt;nbsp;«Qvnfïoiç T« fraj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nîq Jï aiüa «raçaAiov qgt;oivlt;K«ç xetFixäd» t«ç xa'PiiAÔaQ

türaJ'iî /kx r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Hoc idem Qnqiuty 81 iis contigit qui in Europa

habitant, de Romanis enim qui in tanta potentia iam inde olim crefccre fenfîm cœperunt, ncc Herodotus nec Thucydides quoquo modo mcmi/ nerunt, nec ommno alius eorum æqualis feriptor t fed fero eorum nomen ia Græcia auditum.Gallorum autem 8C Hifpanorum tes vfqueadeoigno/ tæ iis fucrunt qui exadiifimi 8^ accuratiffimi feriptores fuifle videntur, vt vnus eorum Èphorus Hifpanos qui Iberi ab eo dicuntur vnam elTe ci/ uitatem cxiftimaucrit,cum tam late fines eorum pateant.In vniuerfum au/ tem ritus eorum qui nec fuerunt nec fuifle vnq didi funt,fcribcrc tanqita illis vtercntur,non dubitarunt, v/^ï -yecxa'^lv n nod Jfexj»», öutoq »vvoWw ot /oxwnç «xjiÊssari nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«p 22îp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wsà TOoAip onrat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aveu *SKçaç,

risii TOir^nf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y»? xanxôffiîoeç, tlt;x ai» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oLUTblti a^*

/4lt;-'a,7^dlt;îgt;^p w$ txavMp aurîç ïTû^Agt;J«^lt;«'«Caufa vero^inquit^earum quidé rcrum ignorantiç fuit,qgt; illi fecum ipfî viuercnt,commercia aliaruui gen/ tium auerfantes. feriptorum vero mendacü,q» volebant illi quippia vitra alios memoriæ mandafle videri, «i2op ow ^nwo-xa» Taz«»£ç,p aîwâvwî^

7$Œ$sp -l-iiJJV.TO 2 iTox«» ts^iov a35îi»p îsofSv. Illud etiam non inter poftrema aflïgnari caufç poteft quod Eufebius libro decimo de præ/ paratione inquit, oftenderc volens literas primum ab Hcbræis inuentas efle,quarum inuentum Phœnicibus gloriæ ducitur. Primus 0nquit^ literas Grçcis dédit, Cadmus ex Phœnicia crat.Multi Syros literas pri/

mum compcrifTe afTerunt.Syrii autcm etiam Hebræi funt. nam ludæa in Syria femper a fcriptoribus habita eft, ôd Phœniciam etiam apud prifcos âppellatâ efle conftat,quç nûc Palçftine Syriç dicitur.Ex hoc Eufebii lo** CO conüciendu relinquitur, multa Hebrçorum gefta aliarû gêtiû nomine pofteritati efle tradita.Super omnia cft aût quod lofepus his verbis dixit, cflÇT «fthç «A*-«? fiAatrcpK/AiSJp k'f» JSgt;üAo|U2a»oi J'éxévoiç 2v£ç

^£Wlt;Jv iTTsxófxa'cW niM «Ärt'^ijct»’,oun *riùgt; àç «lyûirfop cSs ÈyjAtT? vaast/jcôv «a^oyot MV SAAoAoyttunf, cun nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;àXK^tfVosnç.otxTiaç JB jpamp;mxi; tAaSop 'm AAio'fp fwd lt;f0ov«p .

*riù» xlt;is^ÿiu i/w}«s6vtfcw S/Acop oi 'TÇoyuai, x«xâ3-£p «•w«î5^a'}^nç £wî 'tîui oiHaco'twaAiv àjJ^tüfxôviia'cw. Quæ veto probra SC malcdida in noftrates iadfata funt,üs caufam ÔC origincm Acgyptiipræbuerunt î quorum gratiæ non** xiulli fcriptorcs infcruirc cupientes, veritatem rerum geftarum peruerterc ^ggrcifi funt,nec maiorum noftrorum aduentum in Aegyptum,vt rc vcra fuit,ingcnue fatentes,nec inde cgreflum bona fide commémorantes.Cault; fas autcm multas Aegyptii odii SC inuidiæ habuerunt, queis in noftra gé tem cxtimulati funtn'amprimum qgt; noftri olim rerum in patria eorum po/ titi funt : deinde q? illinc digrefli, in propria patria fecunda omnia natfti funtîpoftremorituumdiiTenfîo ingens eis odium in nos accendit. tantum religione noftra ÔC rclt;5to diuinorum cultu, ab ea quam iplî veram pfeta/* tem putant differente, quantum diuina natura bruds animalibus prçftat, êÔ* à t»T»p vt!j£vew2ûTHi5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s^t7rôiNlt;rti} , TdaSnii «A H(U.t7tfas J'iatp^îSo'hç dbo'î'^

Êaaç TÇûç ohj} uw ÊxavMp vtvo/xia‘ljSjjligt;},âO‘ÿf Sfô 4gt;Ûô'iq «Xofwp /ihnKip» Item in prin** cipio ftatim operis,docere volens non a Grçcis antiquarû reruhiftoriam rcquirendä eire,fed ab Aegyptiis ÔC Cbaldçis,quorû fuit inft:itutû,vt eo^ facerdotes ÔCphilofophi circa fcribenda hiftoria vcrfarentur, mirari fefe luquitjCos qui tantû,Grçcis tribuut in hiftoria, cû ipfe docere paratus fît Grçcos non modo adulto iam mûdo (^vt ita dicâ^ fed etiam propemodum fcnefcente natos,eorûlt;^ inuenta omnia efle recentia, à JB æStmç /xKlMoii /ôltült;i ïwaxoAa^êp, S;A?C to tßiKomo^ A«/xS«vajJ 'flSz nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t^Klt;*

rijijaTrcWT« lia. nqîj x06ç Hÿi] tçmIuUjWÇ «p ôî}»i Ti(;,'£UfOlt; TsyivoT« , Aicu JB rài; xli'o'eiQ

XfMp ngq T« TT^Î T«5 iWlVûlÂlJ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, XOÎ TcÎ T^J Töt^ *5%^ VOjtAup àVÂ'J^a^âç « Quod fî

non vanis Q'nquit) opinionibus accommodate aiTenfum volumus, fed ab ipjSs rebus veritatem fumerc,vniuerfa quidem apud Gr.xcos,recentia in-* iienimus, heri (^vt dicitur^) alt;ffa,aut nudiuflcrtius. vrbes Q'nquam^ congt; ditas,artium €Ômétationes,ÔC leges populis fcriptas.Proindc qui vetuftæ hiftoriç veritatem nofle cupiat,huc oportcre dicit ab Aegyptiis, Tyriis, Çhaldçis exquircre « ex quibus aucfloribus lofepus mira diligentia facræ hiftoriæ audtoritaté confirmauit: in duobus illis li bris qui w^î âfx^^ToTKrç laiTotittp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;{z1 «wÎûjv©^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;infctipti funt,id cft de antiquitate lu**

dæorum refutatorii contra Apionem grammaticû,quos. Latine ita verfos legimus,vt præftabilius fucrit nun^ fuifle editos . adeo ÔC corrupt! funt librariorum vitio ÔC interpretis ignorantia.Inter Ghaldços magnum ho/ norem habuit Beroirus,qui Græco fcrmonc hiftoriam confcripfît. cuius loca quædam in co opéré citât facræ hiftoriæ çonfentanea. Ex Tyriorum autem annalibus citât tcftimonia de centum ôCviginti talentis auri ah

Iromo Solomoni datis adornatu templj/cdonatutj eu a Solowonc terra Zabulon m Galilea docet. Amicltiç auté inter cos caufam fuiflc cómune fapiétiç ftudiû.Inuicé ein problemata diflolueda miflitare folitos^ih qui/ bus fere Solomon prçualebat. Huius rei 0nquiL-^ teile Dione citabo au/ drore in Phœnicû bifloria probatiiTimü. Cuius hæc funt verba, Ababylo morientc filius eius Iromus rcgnauit, Hic partes vrbis orientales aggerc cinxit,ÖC pomœria protulit,afcedesqjin Libanu materie incidit ad fanoru cxtrudione.Rege aute Hicrofolymoru Solomonem ad cu aiut ænigmata mifiiTejôC ab eo alia repopofçiiTeica lege vt qui diiTolucre non pofl'ct, dif/ foluentj,muldç nomine,pccunias pendcrct. Qua conditioncm cu Iromus accepiffet, nec refolucre ambages potuiiTet, mulda ingenté pecuniariam pepediife,Pofl Tyrium quédâ homine nomine Abdemonum cxtitiiTcjqui problemata ambigua foluerct,qlialt;ß inuiceproponcrct. Quçcû Solomon non refoluiiTetjpecunias multas infuper repediiTe, äi« ƒ« àe/'j/^ovcp 2va ivçiop aviTf« T« 'n^OTtOsvT« XvoW ♦ K9Î) «uJ'p a55K« 'njoSaAfp f a quot;MffWna. rv lt;ro?ia^vcc , èfw,uïö nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Idem lofcpus Menandrum Ephcfîû hiftoricu fuiflc

dicit,qui exvcrnaculis cuiufqjprouincie vel gcntis ad-is,rcgum bnguloÇî tempore res geilas apud Grçcos Barbaros^ mcmoriç mandabat.767^alt;f« dï SreQ Taq ic^ txctsa €aCi^ieap nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Koi JèajSâçoiç , tx. '»’K? -jboj txQvojç’SW!/

}(lt;Djïwv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;niù) ‘iso^lav ,«.«3«» • Is igitur de Itomo Rege Tyri lo/

quens,qui Iram in libris Rcgum dicitur,ita inquit,’i7rî tIjfu «» àej'H^ovoç •CScS.Ç TtôûTtfOÇjOÇ V'»’!« Tôt gt;}!^o€2.(fiLlt;x7lt;X « iWSTaftZI c*oAo/*wv (^OO’jXViUKV nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Huius tc^

gis tempore cxtitit Abdemonus puer iunior, qui vincebat omnia proble/ mata,a Solomone Hicrofolymorum Rege iniunda . Hoc congruit cû eo quod dicitur in tertio Regum de Regina Saba,quç fama Salomonis cxci tata,venit Hierofolyma vt eius fapiétiam quæilionibus ambagiofîs excu/ teret.Salomoncmqjnunq non ex iententia animi Rcginæ fatilîeciiTc. Hic riderc fubit Plinii fecûdi vanitatem,qui libro.xxx.de audoribus Magicas artis loquens, Eli ôC alia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fadio a Mofe etiamnû SC Lotopc

àc ludæis pendens, fed multis millibus annorum poft Zoroaftrcm,tanto recentior cft Cypria . Sic cnim in antiquis Icgitur, nifî q? mufæ ÔC in aliis mufa non Mofc feriptu eft.Diximus fupra Eufebio audore, regnu Afiy^ riorum vetuftiiTimû omniû regnorum fuilTc, amp;nbsp;anno eius quadringense/ fîmo fecûdo Bclucho odauo Rcge Mofep populum ludaicû ex Aegypto abduxüTe . De Zoroaftrcita Icgitur apud Suida Zoroaftrcs aftronomus fuit Nini Regis AiTyric temporc,^û5jûa^»(ç a.s^ovófjtamp;' trof vî»a èaff-jZtwç ««vujjwvi Eufebi^ in Badris regnafle dicitNini æqualé SC Abrahami.Apionautc gramaticus gcncrc Aegyptius qui ctiâPolyhiftor didus eft a Gcllio ob hiftoriç feribendç diligentia,in quarto hiftoriarû libro,aduerfus ludæos^ Inacho (^inquit) régnante apud Argiuos, ÔC Amafîde apud Aegyptios^ ludæi duce Mofe ab Aegyptiis dcfccerût,audor Eufebius.Iofcpus tarnen Tcchmofîn Rcgé appellat Pharaonem non Amalin ex Manethone hifto/ riographo Aegyptio qui Grçcc fcripfit.Porphyrii autê coputationc Mo/ fes ctiâScmiramidis æqualis recipitur.Iuftinus martyr in Parçnetico,

^MVcrtoç «I »flSZ {kip.'i^rcß. 'soj'oa , ôoç «ysjUovoS H9i] TO ‘lîîJ'ûtzup TÇvaç. îïTm )5fî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'ft^taTH lt;3v s^lwiftKwp M^lt;lt;*v»(Tfla,t(3t) à'mr'iuv 0 WBJ'Mvîts.TettlpOri«*

bus (^inqui't^ Ogygis SC Inachi quos terra natos quidam ex veftn's exifti-*' mauere, Moyfîs hiftoriæ meminerunt vt dudloris SC prmcipis ludæorum gentis.Sic enim Polemon in primo Hellenicon memini't,ôC Appion Pofî** donn m li'bro quem contra ludæos fcn'pfît, SC Ptolemæus Mendefîus qui ' Et multi Item abï quos nominatim citât. Hic eft luftinus qui orationé cotra gentiles pro Chriftianis fcriptâ Antonino Pio porrexit.in qua cû Alexandrie eiTet in Pharo fc vidifle vc/-ftigia fcptuaginta domuncularû affirmât ad id tépus incolumia, Wi «vtoî

TH nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KOd ra’iXVH ôixlerxûsv th «fdfto ÈaçcixoTiç £'2 o-œ^o^zî^O« ,

•^a iKfi Sq tcÎ •^«Ah^jûTwv ocHHKoônÇfTa’J‘rlt;x. K’s^cty^iAo/jSj} a Koi Traç stejmP e^sjiV î»M«vAlt;ott*0«vlt;Jp.Nos verocum Alexandriç effemus veftigia cubiculoçi adhuc affcruata in Phari arce confpicati, SC ah incolis qui hoc a maioribus per manus traditû fefe habere dicunt, percundlati, hçc vobis comcmoramus, quç etffem ab aliïs difcere facile poteritis fî id cordi vobis eft.Quod diAu Hieronymus ignoraffe videtur qui Eufebio SC Auguftino in eo iniiciado aduerfatur in præfationc Genefeos . Quonam modo igitur Mofes multis millibus annorû poft Zoroaftrem fuit,qui tot teftimoniis proximus fecu^* lo equaliû Zoroaftris fuit Sed videlicet ilia eft ignorantia prifcoiû qui mundum æternû effe crediderunt. a qua opinione profeAa eft ilia vanitas Genethliacorum,qui quadringéta SC fcptuaginta annorû millia monumé-* tis coprchenfa cotinere fefe ingcnti fidutia métiebantur, vt auAor Cicero in primo de Diuinatione. Strabo Mofen non magum fuiffe dixit, fed orax culis deditû. quales fuiffe Amphiaraus SC Orpheus SC Mufçus legûtur.. luftinus hiftoric^ lofeph in Aegypto magicas artes edoAû,cito infînua** turn apud Regem fuiffe dicit. Cuius auAoris epitome» tricefîmâ fextam qui legerit,ÔC Cornelii Taciti librum vnû SC vicefîmû,facillimeintelliget femina quçdam veritatis per totû orbe diffeminata fuiffe, fed præimbuta médaciis Aegyptiorû.QuofaAû eft vt hiftorici Græci SC Latini vaniffP mi interdû a nobis fuiffe deprehédatur,qui facram hiftoriâ SC incorruptâ habemus.In quoprofeAoeorû vice dolere deberemus, nifî inplerifq? coru improbâmente cerneremus,blandientefemper ipfîs in ludços maledicétia ob vnius deicultû.Sedinuidia vçcors aduerfus Chriftianû nomen Tacito, Suetonio SC Plinio iuniori fuit, qq cû fuerint illi æquales malediAa eorû facrilega,ac nefaria etiam inuicem colliduntur.Tranquil.in Ncr.AffliAi fuppliciis Chriftiani genus hominû fupeftitionis nouç ac maleficç.Tacit^ xv.de incédio vrbis loques per Neronem cxcitato, Ergo abolendo rumori Nero fubdiditreos, SC exquifîtiffimis pœnis affecit. quos propter flagi«* tia inuifosvulgus Chriftianos appellat.auAor nominis eius Chriftus,qui Tyberio imperitate per prbeuratoré Pontium Pilatum fupplicio affeAus crat.Rcprcffat^ in prçfens exitiabilis fuperftitio rurfus erumpebat,no mo do per ludçam origine eius mali,fcd per vrbem ctiam.Et poft aliquot ver^ fus enumeratis cruciatuû gcneribus,Vndc qq aduerfus fontes (^inquit^SC nouiffima exempla meritos,miferatio oriebatur.Hominê nefariû Tacitû,

adiretGscp pbciiîs proui'denti'æ gcnitû,qui'æqualiu fuorû'fenfuî fefuicnsgt; nonfuo lùdiciOjprodere hoc exemplû nefanç mentis non verltus Et:. 'Au/ di'amus Pliniû ad Traianû fcribcnté cum Afîæ præeflet prouinciæ,quum veluti' clogium Ghnftianorum initteret,de pœna rcorû ^vt aflblebat^) ad pnncipem référés. Afïïrmabât autéQnquit)hâc fm'fle fummâ,vcl culpç fuæ vel erroriSjÇf? efTent foliti ftato die ante lucé couenire,carmélt;j^ Chn'fto quafî deo di'cere fccû inufce,feqj facramento non m fcelus aiiquod obEnn gere,fcd ne furta,ne latroci'nia,ne adulteria cômitterent,ne hdem fallcrét^ ne depofîtû appellati abnegarent : qufbus peraéhi's morem fîbi di'fcedendi fuifTe, rurfusq?coeundi ad capiendû ci'bum,promifcuû tamé ôC innoxîum. Quod ipfum faccre defîifle poft editftû meu,quo fccûdum madata tua hc^ tçrias elTe vetucrâ. Ec cnim legi debet pro fodalitatibus. Quid ftmilc hagt; bét hæc obietfta Plim'ana cu criminibus 7’aciti extrema exepla fupplkioçi meritis ( Eodem enim tempore hçc a Plinio 5C Tacito dilt;fta funt. Verum Plinius ad principem fcn'bens ^quod ad res humanas attinet optimu, fed imbutû errore Domitiani, cui' fublato ftatim Nerua fucceflerat)ilt;iennri aut noluit, aut non aufus eft , Tacftus Domitiani beneficio ad dignitates prouecftuSjVt ipfe fatetur in pnncipio ftatim libn' decim]feptimi,quodno men illeprinceps fceleratilTimus fçuiti'ç pugfone cóEcere m'xus eratirrito propofttOjfd ifte fceleratiorelnftorfc ftilo,toxicomédacn oblito,repctere fnftint,vccord]um omniu fcriptoru perditiflïmus,fi rede verba eius æftigt; mentur.Nam Tranquillo cû idem eflet obfequendi tepori propofîtû,q po tuit tarnen ipfe brcuiflïme defundus eft,Chriftianumq? nomen vno verbo rcfpuit,ne ampledi videretur.Plinius in Ene epiftolæ ex animi fui fentetia locutus,cü principe eonfulcret,6C mcndacio locus non eflet^ in principio ita vera falfis teperauit,vt ada fua principi feuero SC perfpicaci approba**' uerit.In quo preciu eft operç vim veritatis animaduertere, quac nónü^ in«** uitis erumpitjita fallens inter mendacia, vt ab audietibus demu agnofea-^ tur,cü interim loquetes adhuc habere fe in poteftate ea putent.Suppliciu Q'nquit^) minatus perfeucrantes duci iuffi,neqj enim dubitaba qualecuqj id effet quod faterétur,pertinaciâcerte SC inflexibilem obftinationédebegt;* re puniri.O miferû te Plini,8C improbe principal! gratiæ infcruicnté,qui veritate oppugnada diligentia tuâ principi approbate voluifti. Hocaeri viringenio Traianusintelligés, ne damnare imprudentiçprçfîdem vidc,^ retur alioquinfîbi gratû, SC nomini tûc inuifo patrociniû præbereedido fuo non aufus, Céquirédi (^inquir^nonfunt Chriftiani,fîdeferâtur SC ari»* guantur puniédi funt.Alicquin auté in omnibus feriptoribus mirûfîlen/ tium vel improbûpotius de rebus Chriftianis agnofeas veluti côiuratorû atqjexcopadofcribentiû, iis etiàtemporibus cures inftgnes acmemora/ biles aufpiciis Chrifti geftç funt. Id adeo ex re vnica qua in mediû afferain indicate quiuis poterit.Macrobius libtofecûdo Saturn, deiocis Augufti Ca;faris loquens, Cum audiffet Q'nquit^ inter pueros quos in Syria Hegt; rodes Rex ludçorum intra bimatû iuffit intcrfici,filiû quoqj cius occifumy ait,Melius eft Herodis porcû effe q filium.Ecquis vnq hoc memoriç tra** didit dûtaxat Ethnicorum^quod Macrobius in tranfîtu tâq rem nota per^:

ftrîQxfc^irarî igitur defînamus cur nulla apud Pli'niu SI alios tér um migt; racula relata,fcriptorum facrorum temporibus competant,6Ó cum ortho-* doxa rerum confcn'ptione congruant, ÔC maligm'tatf fcn'benti'û aut metui potfus tribuamus opfmonf principum SX,populi blandientium.Tertullia-* Mus m A polo g, ad Romanos loquens de morte Chn'fti,Na fpmtu^ngt^) cum verbo fponte di'mifit prçuento carni'ficis officio, eodcm momêto dies medium orbem fîgnante foie fubduóta eft . Deliquiû vtiq; putauerunt qui id quocp fuper Chrifto prædicatum non fcierunt,0C tarnen cum mundi fum rclatum in archiuis veftris habetis.Etpaulo iiifcrius,Ea omniafuper Chrifto Pilatus Ôê ipfc iam pro fua confcientia Chriftianus Cæfari tunc Tyberio nunciauit.Eufebius in Chromcis de anno decimoortauo pnnci^^ patus Tyberii loquens , Solis faefta defetftio ôt tenebræ fuper vniuerfam terra.Bithynia terrç motu concuffa,ôt in vrbe Nicena ædes plurimç cor/ ruerunt.Qux omnia iis congruut quæ inpaffione domini accidcrût: tum ad hoc probandum Phlegonta citât autftorem exatftû Olympiadum adno/ tatorem. Cuius vt hiftorici ÔC Olympiadum feriptoris meminit Suidas, Trallianûqjfuiffe dicit, Adriani libertû vcl Augufti vt alii putauerunt.Is igitur huius rei locupletiffim^ cffe teftis poteft in Afta genitus vbi is ter/ rç motus accidit.Dc co motu Pliniu locutum cffe non dubito,cum inquit Ebro fccudo, Maximus terrx memoria mortalium extitit motus Tyberii Cxfaris principatu.XII.vrbibus Aliç vnanotfteproftratis.Solis autede/ liquid Plinius ignorare no potuit fi in archtuis Romanis perferiptu fuit, vt qui aóta Romana diligéter pcrcéfuiffe intelligatur:fcd Plinius id dice/ re noluit,quod occultu principes cffe volcbat. Paru em plauftbile dogma Chrifti apud homines fuperbos SX voluptarios cffe oportuit, quod clatos animos,SC corpora ftbi indulgetia maxime execratur. Tactficharitas ilia iuftitiæ parens SC diuitiaru conteptus SC abdicatio,magis ab humanis pla citis abhorrebatjVtpotc quç ne hodie quide fan's fefta fronte excipiantur ab iis etiâ quos fequaces Chrifti maxime effe coueniebat.Eodem pertinet quod idéPlinius libro.xxx.dicit de arte Magica loquens, Hæc Çinquit) vmbraru inferorûqj colloquia promittit,quç omnia xtatc noftra princeps Nero vana falfaq; eóperit : quippe non citharç tragiciq; captus libido illi maior fuic,fortuna rerum humanarû fumma geftientc in pfofundis animi vitiisjprimuq^ imperare diis cocupiuic , ncc qcq gcncrolT Voluit. Nemo vnq vlli artiû validius fauit. Hoc didu Plinii fide facit, iis quç a Tertul/ liano,Eufebio SC Suida feripta funt de Simone Mago Samaritano,q apud Neronem gratia valuiffe dicitur, SC cum diuo Petro coram comiffus effe. Satis auté nobis effe debet q? compertû habemus locupletiffimis teftimo niis veritatem in vtroqj religionis noftræ inftrumeto pleniffime coprché/ fam, in poteftatc feinter cultorum veri dei fuifle : manafle tarnen ad alios interdû veritatem,non germanam illam SC incorruptâ,fed in Aegypti pri mûofficinis adulteratam,Athcnis autem poftca in porticu, Academia SC Lyceo, nunc fedentaria nunc obambulatricc philofophia varie interpola/ tam : ncc ante fîbi redditam q dominus nofter in ludæa, id eft in veritatis ipfîus incunabulis, ad manu ctiam vifendam hominibus porrexit : deinde

Grçcis hominibus 8i Lati'nis barbarisq? intclligendam, miffïs quoquo gentiu intcrpretibus, dédit. Cæterû admirari fubit temporû hoftrorû fell-»* citaté,qu{ mûdo ïam vergente natf,tamé longiffimcprorfum rctrorfumqj cerniinus (^vt Maronianus ille Proteus) quç fint quæ fuen'nt quç mox vé,** tura trahantur. cû prifci illi Grçci Latfmcÿ ault;îlorcs,fcfe in eo adnurarc** tur quaG in hi'ftoriæ campo expatiantes , omnfa oculis fubncerent quæ a condito æuo gefta funt,quos ne adniota quidê 51 proxima vidifle dcprehé dimus.Sed vtina tam conferti's manibus compertâ côprehéfaniqj vcritaté femel retincre poflemus, q protinus agnitâ feftims oculis hilares cxofcu-quot; lamur.Hæc enim veluti faftidiofa eft vel hofîpita vel amica.Cui cuin fecult;* lariu rerû amoré quafî æmulû quéda fuperinduximus , fenfim ipfa a fluxis abhorrens ex méte noftra quafi ex cotubernio faceffit,animu^ noftrû fuas res habere fîbi iubct cia remiflo nûcio,cû interim æternitatis fecuri alias res agamus.Verû vt ad rem rcdcamus,nos hoc tenereconuenitqifodcap. nono libri fecudi Paralip.dicitur, Solomonem Regem imperitaflc ab Eu»* phrate ad Palçftinen ÔCvfq; ad limites Aegypti,gloriaqj SC diuitiis circu** fîuentibus omnes Reges no modo æquales,fedcuiufcûlt;^ etia ætatis haud dubie fuperafle.Quod Grçcos Latinosqj hifioricos tacuifle non magis mi rum eft,q fophiam eins,id cil germanam fapiétiâ apud philofophos viros id eft fophix indagatores inauditafuüTejCÛeam tadiu tâta^ indaginc,fed irrita inueftigarint Jd quod in dubium venire vtiq^ non poteft , ciirn eius hodic monumenta in manibus verfemus. Quç fi fatis animo comprehenfa haberemusjomné antiquaphilofophiâ (^quod ad mores attinct,SC iuftitu»* tioné animi) nugas meras efTe iudicaremus.Hadlenus de rebus Hebrçoçi dieflum fît. In quibus ralenti SC fîcli appcllatio promifeue pofita,impedi»* mento fuit ne inire ratione crafTa faltem æftimatione tantaru opu pofte»* mus.Vbi tarnen talentû auri proprie accipiprobabile eft, qualia erat fex-** centa SC fexaginta fex quæ ei quotannis a prouinciis fïnitimis offèrebâtur vt dccimo cap. iii. Regûdicitur,ÔC odiauo libro lofcpi, SC ea talenta quæ Regina Sabarum obtulit,3C Rex Hiram. Ibî ego talentum (^vt mfnimû) feptuagenariu intelligi debere cenfeo. Qua ratione vt aurum ad argétum vndecuplex tatû fuerit,talentû feptem millibus ÔC feptingentis aurèis no»* ftris coronatis valuit.Ex quofupputari fumma quotannis poterit, fî quis animi caufa id facere,ÔC redditû eius colligere voluerit.Eorû auté quç fu»* pra diximus eûdé ipfum Solomone poftremo loco audtoré citabimus.Sic enim inquit ca.altero fui Ecclefîaftçjo'twH'yoc'Ÿop /xo» koI yt àç-yvçiop

jàatc'iAtwjj (S' x«§“p.Congefti mihi tu argentû tum aurû ÔC facul tâtes regu ac prouinciaru. Sediis quæ de fîclo diximus refragari videtur id quod apud Pliniû legitur lib. xviii. vbi de pondéré tritici loquens, ita inquit,Nunc ex lis generibus quæ Romam inuehûtur, Icuiftïmû eft Gai»* licum atqj e Chcrroncfo aduedfû.Quippe non cxccdut in’modium vicenas libras fî quis granû ipfum poderct. Adiicit Sardiû fex libras vel felibras» Alcxandrinu ÔC tricntes,hoc eft ÔCfîclipondus.Triens no quatuordrach-* mas hic fîgnifîcat,fed quatuor vncias.Sed antiqua cxéplaria ÔC pridem im prefta non fîch fed fîculi habet,hoc eft fruméti ex Sicilia: hoc enim verbu

Mcbraicum eft,vt audor eß Sm'das SC Iofepus,vt di'xiraus, quo nec Grç** Cl nee Latmi vS. funt. ctfam fî apud Plmi'um errore èmendatorum fxpc lcgt; gatur,vt li'bfo.xvn.in pnncfpi'o. Fuit SC arborû eura legibus pnfci's,cau** tum(^ cft. Xn. tabuli's, vt gui iniuria cecidffTct aliénas ,lueret in fîngulas fîclos æris .XXV.vbi antiqua omia habet.Lueret in fîngulas æns .XXV• Et li'bro duodecimo,Italt;p optimi thuris libra fîclorum.XVI.precium ha-^ bet fecûda.XIIJnantiquis.optimithuris libra.XVI.preciuhabet fecuda XV.Quo magis miror Hermolaum Barbarû libro.xviii.cap.vi.hoc vergt;* bum agnouifle quod nunq Romani agnouerunt î eo enim in loco antiqua cxemplaria mil.fcfter.habent,non mille fîclum.Prêter ea autem quæ dixi«* ' mus SC Aegyptiorum opes famigeratas feimus, cum Plin.libro.xxxvi.de ÆgyptfotS pyramidibus Aegypti loquens ita dixerit. Dicatur obker SC pyramides in cadem Aegypto regum pecuniæ ociofa ac ftulta oftentatio. Et libro.v*

Amafc régnante habitata præfert. Strabo libro vltimo ad Thebas fupra gt;nbsp;Memnonium Regum Aegypti fepulcra ciTe tradidit, eaq; le vidifîe cum ” in comitatu Aelii Galli effet in Thebaide, conditoria autem eHc circiter XL.mirifica fpecic ftrucîlurç vifcnda,in fpecubus faxo excifo. Intra autem conditoria obelifeos quofdam cfl'e literis inferiptos opulentiam regû qui ' tune étant declarantibus, SC eorum ditionem velut vfqjin Scythas SC Ba^ (flrios SC Indos,SC quç nûc lonia dicitur impcritâtium,ad hçc tributorum magnitudinem,ÔCcopiarum militarium ad decies centena millia hominû, ^HKcûç,ï7rî 2vMp ôSAÎo'xmjj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■arASicp rj) Ton €«(riÄe«p, HÿJ tÎ '

£WJKf«nic«/ o'RuOSjJ Kod ßaxItMp KÄi ïv/Z^ (S'* ijS) VUÜ ÎûM'Îâq nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(!!)ô^a9

^a2aQ .^ivfia'J'ftç.Conuenit hoc cum didto Pliniano quod fupra regt; tulimus de Sefoftri Aegypti Rege fuperbiflïmo, qui iundtis ad currum sefdlrfsî regibus triumphare folitus erat.Huius repris meminit Herodotus in fccu do, eum dicens primû omniû regum lor^is nauibus Arabicum fînu præz teruedtum, SC populos rubri maris ..ecolas in poteftatem fuam redegüTe.. Indeqj rétro iifdem veftigiis reuerfum SC coacîlis ingentibus copiis tranfgt; greflum in continentem infefto exercitu obuias vbiq? genres fubegifrc,ex Afîaqj in Europam tranfgreflum Thraces SC Scythas vi domuifle , vnde digreffus ad Phafîm amnem iter contendiffe dicitur . Huius autem regis memorabile inftitutu prodidit Herodotus .olioia-» nbsp;nbsp;iw «ultcop ftAKÎMoiç

XWtt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, tWic’« /Cijw shA«? «»Îsh tq tcJq

y^lt;i(j.(jLiTav A£7»(gç Ton tuuTW G90(klt;». , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;}5^ 7rd5«çgt; Kolœç (fuüd/Jiß th emu7» KaTE^S'J-aTo

«quot;(ptaQ. cTÉUV lÄ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^eAaSt 7ctq •sréAiJq, Tiioio'i Jï ^»Tgdi^’H thoquot;!

Tetvra (uxi Tolift «vJ'fKiojo'« èGvemv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(S' ƒ« «al iiJbl« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'TÇoosvêTgotcpf,/yX«

SC pro libertate tuenda acriter SC percupide dimicates, per horum illc re-* giones ftelas, id eft cippos lapideos ftatuebat. litcris fîgnifïcantes ipfîus régis nomen SC patriam, SC vt copiis eos propriis ac viribus fubegerat. Quorum vero vrbes nullo negocio aut incruento certamine cepifrec,apud' hos itidem vt apud illos qui ftrenuitatis fpecimen ediderat, cippos quoqj ftatuebat,atq? ea amplius muliebria genitalia afculpebat,fîgnificare volés

cos ignauos cfTe.Idcm Herodotus audlor fub Amafide Rcge(^cui'us temgt; pore Mofem ex Aegypto cgrcfTum eiTe di'xi'mus^ Acgyptum bcanffimä SC a flumi'ne Nilo,ÖC a regionfs folo fuifle. vrbcsqj habitatas tune numc** ro vigfnti millia fuifle.V] avrî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rón nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T«? ÓIXJO/

/jüx^.Huius eft aute mcmorabilis fand:io,vt finguli quotannis apudNo«* marchcn,id eft cuiufcppræfcdVuræ Præfîdem profiterentur vndc viucrent, Qui autem hoc non faccrct,aut genus vi'tæ approbate Pr^fidfnon poflet, huic pœna extremum fupplicium eflet.Qua lege poHea Athenienfes tralt;* iatitia vfi funt prorfus inculpabilf.Sed verba ipfa Herodoti ponenda funt ad verbum, No/xop n «QuTrfîoio'i tóvJï afiitco-iç ô Klt;x7à^ii^Çf liTp/eKVCWcU nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïxaî»

zsivlcuZvoi aiyuTrfi'wp amp;i5TcU» t/ï a’JstwTa, t«û7«,j«.h A'cc7roq)«lt;vov7a /mailuf 3«iuJ, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o'óAiip Jt’ S S:^tu)oÎLO§ Zaêwp «/^«lyviîfa 'ncTCp TOp vô/jt.oii, amp;3^iw)«Î0Kri'

ï^iTC, «K«vo» ait iôvZ vô/j.^ , Hic eft autem Amafts qui lclt;* gern Ranc tulit. demonftrare vnûquéq? apud Præfîdem cuiufqj loci vndc viuat. quod qui non fecerir, aut demoftrarc vitæ fuæ rationem iuftam non potueritjhunc morte mulcftandum. Solon autem Athenienfîs fumptâhac iegem ex Aegypto Athenienfîbus promulgauit, qua illi femper vfî funt lege fane inculpata. Hac lege iurifdilt;ftionem excrcuiflc Arcopagitas te/ ftis eft Atheneus lib.iiii.his verbis , JV rvç «rw7ôs, ttoù rv^ 2v®gt; Çwv7a$ , 1'gt;waÄ«iJp,lxaA«p 7£ Si nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inôÂctJap , hc^ntrou/(pcUvóJ'n/xl^ kcù

7e nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autem patrimoniorum proHigatores,cosqj qui nul

lis facultatibus viAitarent, Areopagitæ iniudicium vocarent, pœnis^ SÓ fuppliciis afFicerent,memoriæ mandarût Phænodemus SL PhilocRorus pluresq? alii. Deinde idem audor Athenæus huiufmodi exemplum eius rei fubdidit ad didum confi'rmandum.Siquidem Menedemus (^inquit)ôC Afclepiades étant iuuenes,ambo philofophiæ quidé ftudiofî: fed egeftate præditi.Hos Areopagus pro poteftate accitos interrogate inftitir, quogt; nam pado fieret vt cum dies ipfî totos pRilofophis operam darêt, nihil in cenfu habentesjbonanihilominus habitudinccorporis viderêtur. Adhçc illi refpondenteSjCum piftorcm quendam acccrfîri poftulaflent, SL file ac/ cerfîtus veniftet, eum interrogandum dixerunt, Qui cum rogitantibus Areopagitis dixiftet vnaquaq? node illos in piftrinum dcfcendcrc folitos, îbîc^ frumentum molentes , pro nodurnis operis drachmas vtrûlt;j fîngugt;* las ferre,admiratus Senatus,ducétas eis drachmas ob virtutem decrcuit. fed ipfa verba fubiiciam ne comminifei videar. wmdVAop yûu mù. ««rxWia/iw tÖq lt;21Xoa‘olt;îgt;Kç, Vi»ç ouraii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;œ«'0/iSz/aç, /jLiTa7i£/x4«/Jt^o» xfiliie-ouff wSSç eAaq «lt;«•»ƒ«§

^ÄOö*clt;tgt;o»5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f KiKlHfjSjot Jt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;îiTa rïç aw/xact» o( iKiJi^o'eUf

lxvraTnii.lt;igt;^lüîlt;ü. ‘àvet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/xûÂoi^jSp . eA3o»T©^ Jï sxava t MÙ. öttovt©^ e2 vux7°$ tKXSUÿKa,^

2ovnç àç TOp /xvÄav«. ngcj àXownç, i^vi ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;âfJLlt;fgt;ôn^oi 7it(fx€ô.vvlt;fi • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5« ci:jgt;«ogt;

w«7ïrou, (Tiaxoôicüç iT(,au«ra« «uriîç.Vcrum quandoquidem verbofa iam efle cœpithæc difputatio,nec tarnen omnia attigimus eodempertinentia, SL liber pro pottionc huius operis longior iam elfe videtur,abrumpendus eft fermo qui finem non inuenit.Ad altcramqj partem cômérationis fefti/ nandum^quam fie quoqjiam fathifeente ftilo aggredi me fentio ♦

Gulielmi Budæi a Secretis R.egi's Franciæ, De Aflc ôC par/ buscius Liber Qufntus ôCVltimus.

RESTAT MENSVKARVM TR,ACTATVS, cum caufam conncxam cum antedidlis Habens , tum velut appédi'x huiusoperis.Menfura auté multiplex ab Anftotele m nono libro Metaphyfîces poni'tur * menfuras appello qüibus fruges QC li'quores ^5\^^^^^imct{mur. Angelus Politianus vit memoria noftra Angelus Pg ,, nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, J „ nbsp;nbsp;'J' c'Aiquot; l‘twnus. ,

(Ivtraqj lingua apprime doetus, in decimo bpiltolaru de menfuris ex profelTo fcn'bés, Inci'piédû ^inquit^) ab amphora cófecrata Romanis m Capitolio ne cm violaretur . Capithcc omnmo quantuteflera quoquo 'v’erfus inareapedu quatuor.Duplex amphora modius eft, aut fî mauls Græce medimnus^ea/

I délt;j triplexefFicit fextarium , fextarii dimidiu cotula vocatur Si hemma. quatuor veto fextarh chœnica complent. ita fex congiu , qui Latine chus dicitur.Inde forfan fextarii nomen qgt;cu fexies congius capit. fcribit tame Pollux cotula chcenicis efle tertiâpartem.chœnicas ocfto Si quadragintà mcdimno cotineri.Hçc Politianus fuppreilo aucftorc Çvt fere aflolet) ex vulgatis carminibus illis fumpfit qux apud Prifcianu incerto autftore le/ gutur. Nam non efle Prifciani argumentu eft q? in antiquis voluminibus Prifciani non inuenmtur.In his ante carminibus intelligendis quoties qqj luculentis crroribus Politianus lapfus fit,ex fequetibus apparebit, vt nifi Politiani ftilu agnofcere, Politiani epiftola efle omnino negatur^ fuerim* Eiufdem flagitii eft q? talentu Atticum maius tribus Si oiloginta minis efle dixit,nec vllum pondus Atticotalento maius eflc.Carmina auté ilia fie fere legutur,Pes longo fpatio latoqj notetur in anglo, Angulus vt par fit quern claudit linea triplex. Quatuor ex quadris mediu cingatur inane Amphora fit cubus,qua ne violate liceret, Sacrauereloui Tarpeioin mo/ te Quirites,Huius dimidiu fert vrna,vt Siipfamedimni Amphora,terlt;]^ capit modiu.Sextarius iftu Sexdecics haurit quot foluitur in digitos pes» Dico his verfîbus fîgnificari Amphoram ex area excitari quoqup verfus p^dali,quaternis quadris pedalibus inanitatem amphoræ cingentibus.Ita vt quaterni vndiq; anguli teflerales tribus lineis concludantur fînguli,q/ bus ipSs tres dimenfîones tefleræ fîgnificantur quicubus Græce dicitur, Cubus ft id eft fehema fexin fîtus fcflile.Hoc cnim verba ilia fîgnificant. Augulus Tcffera. vt par fît quem claudit linea triplex.Tres enim diméfîones notantur, Ion/ gitudo,latitudo,altitudo.Huius didti teftéinterim citabimus IfîdoçiHi/ fpalenfcm,in hac re interdum non refellendum, licet in multis lapfus fît» Amphora Qnquit ille^ recipit vini vel aquæ pedem quadratû.Qr fî hune teftem refutare placet,prodeat Feftus teftis locupletior,qui his verbis te/ ftabitur.Quadrantal antiqui vocabant Amphoram, quod vas pedis qua/ drati oéto Si quadraginta fextarios capit.Politianus duplicem amphoram modiû efle tradidit, Si (^quod vix intelligere poflum^) triplicé amphoram fextarium cfficere. Ego autem amphoram vnam ternos modios capete di/

co,8i duodcquinquaginta fextarios : ncc tnedi'mnu SC itiodiuni cudcm efîe modum, fed mediinnû modfos fenos caperc.Suidas, fjiij^i/j.voq âa o0p wuçMp K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ocw/jtoiTiup il. Medimnus (^fnquit) menfura eft arP

dorutti,vt tntici vel ordci. medimnû igitur mefiira el^ fcx medium.Hao tenus illc.Sed audi'amus teftem vnu qui vice fît omniû, Is ent Cicero,qui in Frumentaria, l'ta l'nquit ad Verrem, Accipfs fefterti'os qufndecim pro medimnOjtanti enim eft illo tempore medimnu. rennes fefternos duode** ~ cim,tann enfin eft frumentum Sfcflfenfe ex lege æftfmatum.Eft eïufmodf æftfmatfo legfs vt cæterfs téporfbus tolerabflfs SfcuUs,te Pr^etore etfam . grata efle debuerft. Eft em modfus lege feftcrtffs tribus vt æftfmatus fuit ante te Prætorem,vt tu fn epfftolfs ad amfcos tuos glorfarfs,feftertns du/ obus, fed fuerft trfbus feftcrtffs, quonfam tu tâtû a cfuftatfbus fn modfos fingulos exegfftf tu non modo omnes accfpere quod oportebatnoluiftf, fed etfa dare quod nondebebât coegfftf.Idcm alfbf,Precfum autem Sena/ tufconfulto conftftutu decumano fn modfos fîngulos feftertff ternf.Et ftc/ rum,Duobus preens vnû SC fdem frumentû vendfdfftf. femel cfuftatfbus feftertffs qufndecfm fnmcdfmnûîfterûpop.Romano,a quo fefter. XX.fn medfmna pro eodem fllo frumento abftulfftf .Et alfbf,Hoc reprehcndo,qgt; cum fn Sfcfifa feflertns bfnfs trftfcf modfus ciTet, vt fftfus epfftola ad te déclarât,fummu feftertffs trfnfs, tuffte pro trftfcf modffsfîngulfs ternos ab aratorfbus denarfos exegft.Hfc locfs SC alffs efufdcm oratfonfs Ifquct MedimnG. medfmnû qufnqufes modfû capere. quod de Sfcula menfura fntelligendu.

nam Romanû medfmnû vt Attfeum fenos modfos cepf{re,eodcm audorc Amphora. cadélt;^ oratfone probabfmus poftea.Nunc quod fnftat de amphora vfdcarf

mus,quonammodo fntellf gf poflit quod Polftfanus dfxft, Sft fgftur area quoquo verfus pedû quatuor,fî ex ea corpus quadrantalc SC teflerarfû fa/ cere vclfSjUeceflc eft addéda dfmefîone tertfa,fd eft altftudfne,tertfâquo/ cp multfplfcatfoné arealfs numerf excitarf. Quomodo enfm bfs bfna bfs, prfmâ tefTcrâ numérale faefût oeVo angulfs côftanté, Ô£ ter trfna ter fecû/ dam, qui numerus eft vfeenarfus feptenarfus,eodé modo quater quaterna quater tertfâ tcfTeram faefût,vnftatfbus quatuor SC fexagfnta cocretâ. Sft fgftur planftfes vel fnteruallû quadratû,quatcrnû quoquo verfus pedum: hufe fî altftudfnem bfpedalem fmponâ, fient quatuor pedes quadratf,quf duos SC trfgfnta pedes valent. hoc eft bfs quater quaternos . hos pedes fi ex quadratfs cubfcos,fd eft tefTerarfos reddere velfm,eû numerû vt duplf/ ccm necefle eft,hoc modo,quater quatuor quaternos ,fîc fiût bfs duo SC trf/ gfnta,fd eft quatuor SC fexagfnta. Vt em quadrata forma ex numero quo/* cûq^ fit fn fefc dult;fto,fîc ex quadrata fterum exurgft cubfca.Quatcrnfo em radfx eft numerf quem nunc quçrfmus Js fn fefc multfplfcatus fedeefm ef/ ficft,SC fam forma quadrata capft, At fs numerus quadratus frcrû quater multfplfcatus fn teflcrâ euadft,ÔC fi'unt fexagfnta quatuor.Quare aut Po/ Iftfanus exiftfmauft amphoram tot pedes habere fn conceptacuif fnanftate aut tefTerç naturam fgnorauft.Vtrûlfbet autem dfxcrfs luculenter hallu/' Panépiftemo cfnatus comperfetur. At altcrutrum vfx de eo homme credere fas eft,qui Poiitiani. nbsp;nbsp;Panepf ftemona Ifbrum condfdft,quo omnfû rerû artfumq^ fefentfam profi/

tcrî vidctnr fnmmatîmtçtradere.Vitruums detefferalib^v.ita fiiqui't,Cu bus eft corpus ex fex lateribus,çquali latftudine plarnticrû per quadratu» Is cû eft laAus quâ fn partem incubtut, dum eft mtadlus immotam habet ftabilitatem,vt funt etia teflerx quas fn alueû ludentes faciunt, Amphorç auté capaeftatem cû ego nofle cuperem, quadrantal,{d eft vas cubicum ex tabelli's quatuor compmgendum locaux, ka vt mtus pédalé quoquouer/ fus effet,fa(kûlt;ç ad rudfculam exegi,quæ intus quidem erelt;ka,æqu]libris effet ad fumma vafîs labra. laccns veto SC porreda in imo atc^ fummo,la** tera bina ftringerct. femipedem accipimus id fpatiû quod digiti vtriufc^ inanus fuppreffis pollicibus occupant.Etenim palmus (^vt inquit Vitrult;* uius^a quaternis manuû digitis inuet^ eft,ÔC a palmo pes falt;îlus fcdecim digitorû . noftri pedéduodecim pollicibus partiûtur,quas vncias antiqui vocauerunt,vt audtorcft Boethius, id quodoftendit Plinius libro. xv. de Siliquis loquens,quu ita inquit,Digitorû hominis lógitudo illis fSC inte rim ralcata,pollicari latitudine.Pollicarem dixit pro vnciali,vt differétiâ adnotare facile fît inter digitale SC pollicare. Frotinus, Aquarû (^inquit) moduli autaddigitorum aut ad vnciarii menfurâ inftituti funt. Digiti in Campania SC in plerifqj Italiæ locis,vnciç in Apulia obferuâtur.Eft autê digitus (^vt cóuenit) fcxtadecima pars pedis,vncia duodccima. Idé alibi, Vnciæ ergo modulus habet diametri digitum vnum SC trientem digiti, Hadlenus ille. Vulgo pedé mctiütur opifïccs manibus in pugnos contra^ élis SCporreófis pollicibus altrinfecuslt;çobucrfîs.Nos huiufmodipedem habiumus,fed ab iis petitum qui modû pedis publice ftatuere folcnt.Hoc vas auteni tritico cum impleuiffcm,cü menfuris noftris copofui impledo, deplendotß fubinde. Hoc faciens deprehendi vas illud tefferarium, id eft amphoram mca cumulatam, huius vrbis quadrantem radio æquatum ca«* pcrc. nee alia eire,inter vtrâqj menfurâ differentia, q quæ effe foleat inter menfurâ rafam SC faftigatâ,vc amphora autiqua cû co aueftario quodlibe«* raliorcs venditorcs codonare folent,quadrate noftrû hoftimeto admefum quo modo venire moris cft,omnino æquare poffit. Quadrate appello eius menfurç quartâpartem quâfextarium triticarium diximus. Secundû hoc medimnus erit quâ minam dicimus . Lingua cm vernacula primû mimnu fjer fyncope,poftca mina pro medimno dixit.Ita fextarius ille nofter trid carius in bina medimna vel quaternas amphoras diuiditutjôC inde in duo/ denos modios quos Boffellos appellam^ vel Bçotios potius. Sed hçc quç coniclt;ftura affcquimur,argumetis adiuuâda funt. Trâquillus in Cæf. Po/ puloprçter frumenti denos modios ac totidem olei libras,treccnos quolt;^ nummos quos pollicitus olim erat,diuifît.Si Cæfar totide modios tritici viritim quot olei libras diuifît,intclligimus modiû non magnam menfurâ fuiffe, quç Ciceronis teftimonio plcrûqj binis,raro ternis feftertiis vale/ bat.Qua ratione medimnus quinifdenis feftertns,0C fçpe denis tâtû Vale/ bat.quod tame intclligoin vilitate annonç.nâ Cicero in Ffumetaria duas xftimadoncs ex Scnatufcofulto falt;ffas ponit, vnâ alterarû dccimarû quas aratores non gratuitas penderc cogebantur populo Romano,fed ita vt in modios ternos feftertios acciperent, alterâæftimationem ponit frumend

quod interdum ciuîtatibus imperabatur, vt Romano populo prxbcre cct tum numerum Frumêtf cogcrentur, SCproeo m modi'os dcnarios fingulos accipcrentjid cft quaternos fefterti'os.Qua rati'one mcdi'mnus quinisdcgt; nanis æft:i'mabatur,quod fi'ebat cum annonæ poenuria mctucbatur vt opigt; nor. Légitima ergo æftimatio erat trim's feftcrtus in modios Siculos qui mai'ores erant Attici's SC Romanis Jj'cet idem effet mcdi'mnus.Videamus an hoc temporibus noftris congruat. A pud nos commodam triti'ci pn'malt;* ri'i annonam effc aiunt,cum medimni bini,i'd eft fextarius qui'ni's ÔCvi'ccm's folidis turom'ci's veneunt. ab eo prccio ad tn'ccnos I'uftam æftimati'onem effe Î deorfum autem ad vi'ccnos, I'am ad vilitatc fpcëtare: quod fupra hcc aut infra eft,can'tati's SC vi'litati's appellati'one cenfcri. Cu hæc li'ten's mâ/ darem preci'um diuerfts anni' parti'bus a vicenis folidi's ad vicenos binos SC femi'ffem plerult;^ euan'aui't,tametft mini'me vbercbicnnuprouentu.Sed fere I'ta eueni't cum exportarc ad extcrnos no licet.vix fam vt annona agrfgt; culturæ fmpendia ferat, cum paucfs annfs equfs aratorffs qufbus noftrf vtutur,magnopcre prccium acceffcrft. Vcrum fimcdfmnus fn Sfcflia me** dfocrf fertfiftate qufnffdcnis feftertfis valcbat,planum ht non mcmorabflf nos errore aut fn nummf confedfura aut fn menfura fallu qufppe qufnde/* cfm feftertff æftfmatfone noftra folfdfs trcdecfm SC fefqufdcnarfolo valet. Seftcrtfum cnfm dem's denarfolfs SC obolo taxaufmus. Quarc no mfru eft ' C Cfcero fæpc fn Sfcflfa modfum frumcntf bfnfs feftcrtffs cfle dfxft fn ma/ gna vbcrtate.qua ratfonc duo medfmna decern SC feptem folfdfs SCÇcmiffc vçneunt î na apud nos fepe mfnorfs valere mcmfnf,Cfcero fn Frumétaria, Frumentum Q'nquft^ emcrc fn Sfcflfa dcbuft Verres ex Senatufconf.SC ex lege Tercntfa SC Cafffa frumcntarfa.Emudf duo genera fuerut.vnu cæte/ rarû dccumarû, alterû quodprçterca cfuftatfbus æqualfter effet dfftrfbu/ tum.Illfus dccumanf tantûquatû ex prfmfs dccumis fufffet,trftfcf modfa DCCC.mfllfa.Precfû auté côftftutû decumano,fnmodfos fîngulos fefter tff terni,duodetrfcfeSjfmperato feftertff quaternf .Ita vt frumentû fmpera/ tûjfeftcrtfû duodetrfcfes fn annos fîngulos Verrf decernebatur quod ara/ torfbus folucret.In altéras decumas ferme ad nonagfes .fîc per tricnnfû ad hâc frumétf emptfoné Sfcflfenfcm prope cétfes SC trfcfes crogatû eft. De/ cumanû frumetû appellat Cicero alterfus Decumç frumétu, quâ aratores dare no vcdlfgalé,fed vçnalê cogebatur. Puto auté no vtrobft^ duodetrf/ efes legêdum,fed fccûdo loco duodeufefes: nfhfl tamé certf haben' poteft, quonfa locus flic corruptffffmc Icgftur, fed ncc duodetrfcfes prforc loco fatfs cogruftjCÛ odifngéta mfllfa modfû quater SC vfcfes tâtûmodo value/ ffnt æftfmatfonc ternoru feftcrtforû.Igftur.DCCCC.M.Cfccroncm ferf/ pfîffe decendû eft, non.DCCC.vt fît vfcfes fcptfcs, ü addatur .XXX. mfl.cogruet duodetrfcfes. Ter auté duodetrfcfes ferme nonagfes centena mfllfa îeftertfû valct.Qufbus fî ter duodeefes addas ferme cétics SC trfcfes feftcrtfûerft .quodaCfccroncoratorfeauétueft . Sfcfnaltéras decumas quotannfs ex ofcflfa nongéta mfllfa modfû Roma exportabâtur: quf mo/ dff prfmû ad menfuram Romanam,defnde ad noftram reduef debent,pro/ pterea q, qufnf Sfculf modff fenos Romanos valcbât. Qua ratfone feptfn/

genta 8C qumquagmta millia Si'culoru, nongcnta millia Romaftotum èZ Attîcorû valéttquæ ad mediinnos Atticos relata, centü 8Z quinquaginta. mülia fiut.His adde centü SC quinquaginta milb'a modiu Siculorumgt;quç centum ôê otîlogfnta millia Romanoru valent,fiût decies centena Si.

ginta milKa. Hçc enfm fumma fefqm'quinta eft nongétorû miiliû,quæ ad fcxtarlos Parifînos redu(fla nonaginta mi'llia fiût, Si duodenario diuifa ptem millia,ÔC quingéta modia Parifîna. Sic ex duabus decimis Romani quindecim millia modiû noftroçi tranfportabat ex Sicilia, prçter id quod ciuitatibus quaternis feftertiis imperabatur,Sed fepté millia Si quingéti modii noftri ea ratione quâ Cicero ûatuit,id eft tribus feftertiis in modiû Siculû,ærc noftro fexagîtafepté millia Si quingétos aureos noftros valet, qux Romano more vicies fepties fcftertiû dicûtur.Quare fumma omnino no cogruit,propter quod locû Cicèronis corruptû efle dixi,nec modo corgt; ruptû efle puto,fed etiam mutilatum,inter verbû fuiflet Si verbum tritici. DCCC.enim millia noneft alterarû decumarû numerus,fed frumentiinv perati,vt ex aliis locis orationis colligitur.Numerus auté alterarû decu/ marû deefle mihi videtur.Scd Si maior fumma efle debet in triennio q cè^ tics Si tricies,cûquotannis nonagics in altéras decumas daretur. Id quod ex alio loco orationis oftéditur, nam Cicero eius fummç quinquagefîmas binas ad feftcrtiû tredecies taxauit. qua ratione trecenties Si vicie(quin^ quies efle oportuit.Cæterû non duodctricies imperato frumêto Cicerone ftatuifle putOjfed bis Si tricies,cû quaternis feftertiis in modiû æftimare** tur: fûma cm adnûmû quadrat.Sextarius nofter triticarius fere eft quâtû lumétû viatoriû ferre poteft,hos in modio duodenos,Parifîéfes habét.Idé Cic. in eadé oratione,Iugcra profcfli funt aratores imperio atq; inftituto tuoînon opinor quéq efle minus profeflum q quatû araflet, cû tot cruces, totiudicia,tot ex cohorte recuperatores proponerétur.In iugerc Lcontini agri medimnû fere tritici feritur perpétua atq? æquabili fatione. Ager eflï cit cû odlauo bene vt agatur.Verû vt omnes dii adiuuét,cû decimo.quod fî quado accidit,tû fit vt tatû decumç fît quatû feucris. hoc eft vt quot iu/ géra funt fata,totidê medimna decumç debeantur.Hoc cû ita cflet,primû illud dico , pluribus medimnû millibus vçnifle dccumas agri Leontini q quot millia iugcrû fata erât in agro Leontino.Et rurfus. Agri Leotini de** cumç anno tertio vçnierunt medimnis. XXXVI. millibus,hoc eft tritici modiis ducétis fedccim millibus,His verbis planû fit medimnû fenos mo dios capere, cû prior numer^ fenario multiplicat^ poftcrioré efFiciat.Idé, Oftendâneminé aratoré minus tribus decumis dcdiflcî atlt;ç hoc in benefi/ cii loco petitû ab Apronio, vt in iugera fîngula ternis medimnis deciderc liceret, Deinde inferius Ita fubdit, Profeflio eft agri Leontini ad iugera XXX.millia.Hçc funt ad tritici medimna nonaginta, id eft tritici modia quingéta quadraginta millia,très quinquagefîmas . id eft tritici modium XXXII.mlllIa quadringétos, Ab omnibus em terhç ptcrca quinquagefî*' inç exhibebâtur.Hçc exépla Cicèronis corruptiffime hodie lcguntur,fed partim cxlocorum collatione,partlm calcule emendâtur, qux idco citan-* da duxl, vt probatem medimnum fenos modiosRomano more capere, q lui

Si cnîm quingenta quadraginta mi'llia fenario partians,fient fexîcs nona gïnta raillia. Cum tot tandsqj audtontatfbus pugnat auôlontas Polybu 111 fecundo hi flot, his verbis fcribentis de Italiæ fertilitate frumentitp vigt; lltate , lt;rîTa n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«(fSorlcw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«ru/xecavij xala tcttSç , wq Y î®«ç

S^iôtç KCÜÇ0Ï15 nqaçwp oSoÂÎîp avat ■ajvçSp TOp o'lfldVAiHop ^EjAi^ivop, KÇi^wp (Twiiii, SiemmPolybnætate quiScipionis African! præceptorfuit, me** diinnus frumenti Siculus quaternis obolis fuit,id cft triente denariiî quo modo feftertns binis ternifqj Cic.tempore modius fuit,qui aut quinta aut fexta pars medimni crat. Ex quo fit vt cenfcam a. Polybio pro eo didlum q? Latim modium dicût.Imre auté rationcm non pofliim quonam modo credibile fier! po{f!t,quod idem audtor eodem loco prodidit,teftifi-*’ cari volcns Italîæ vbertatem . Admi'ratur autem quod in Itali'a hofpites merccnarn percgrmos admitterét m diuerforia nihil prius pacifcentes de fîngulis rebus abipfîs cauponibus prçbendis. fed tm diuertentes percun«** d:arentur,quanti recipercnt hofpites. Itaq?,inquit,plerûlt;ç eos admittunt femiiTe,ita vt nihil admilTi dcfîderét eoç:,quç vfui neceflaria funt.wç Jwitô-fAu -^îtvTcü. K«TftA\/raç ôi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘iKwà ttmquot;! jjjep là quot;Tljo'i; lt;7ÙÙ ^jgaap Hfj-'iaKCt

jgt;î»,T»TO TàïajTrp (W.£f©^ oSiaS» otcwîmç JÏ twto vT^Sahao'i. Hoc didlum Polybii hyperbolicum mihi vifum cft, vt in exêplaribus legitur : nec de eo habeo quodftatuerepoflïm.Verum fuperioribus exemplis Ciceronis auélorita/ té habemus agri Leontini qui fertilitate comédabilis erat,iugera lîngula fingulis medimnis,id eft fenis modiis feri. SC plerûqj cû od:auo,rarocuin decimo fœnore fatû frumcntû redire.Primu igitur ftatuamus quâta fît iugt; gcrimcnfura.Columel.lib.vi, Duo (^inquit^aélus iugcrumefficiût Ion** gitudine pedum ducentorum quadragiiita , latitudine pedum centumui/ ginti. quæ vtrçqi fummæ in fcfe,duélæ quadratorum pedum faciût millia viginti oélo SC oftingentos.Iam auéfore Columella SÎ calculo confirma/ tore nouimus ducentos SC quadraginta pedesi^quç longitudo eft lugeri) centies SC vicies multiplicatos Cqui numerus eft latitudinis^ ocfto SC vi/ ginti millia quadratorum pedum ÔC oétingentos efFicere. Hic numerus oélingentas hcxapcdas efficit, qua menfura noftri menfores ÔCfabrifîc vtuntur,vtantiqui Romani decempcda . Eft enim hexapus fîuehcxapeda menfura fexpedum, qux quadratafex SCtrigintapcdes habet. Porto cétu hexapedæ quadratæ tria millia SC fcxcentos pedes efficiunt.Quadringéræ hac rationc quatuordecim millia SC quadringentos expient, quæ menfura eft femiiugeri Romani ex Columella.Ita iugerum oéfingentas hexapodas noftras habebat.Quare quod apud Varroncm SC ipfum Columcllam legi tur,a(ftum quadratum vndiq? finin' pedibus cétum viginti, eûqj duplicatû iugerum facerc,id de iugero quadrato intclligcndum cft, non abfolute de iugcro,quod parum apud vtrûq? declaratum eft. fed cum vterq^ dicat fern pulum denu elfe pedum quadratorum : SC in iugero eile fcrupulà ducenta SC oéloginta oéto,planû fit calculo,de iugero quadrato no intelligi,cum dicitur iugerum pedum efle viginti olt;fto milliu SC oétingcntorû.Si enim in fîngulà fcrupula cetenos pedes numercs,quoc ex denis pedibus quadra/ dratis exurgut,patct vel in digitos deduceti duceties oduagics odties ce/

ea luftiflïinam eligatn,8C quelatius mcodem agropatét: perricam noftra vicenum qui'nuin pedutn efleaiuntlongitudi'nis.Hçc quadrata fexcenos vi cenos qiunos pedes continet,qui numerus cenries multiplicatus fexaginta duo millia ÔC quingentos pedes quadratos efFicitj tot enim tantisq; perti'/ ci's fugerum noftrum quod arpennu appellamus,conftare dicitunhuiufmo diiugero licet aliqui vtantunalii tarnen afrïrmant grandiffimamillam ep fe mcnfuram,fed luftam agri noftri pertica vicenu binuni pedurh efle lÓgi tudinis, qux quadrata quadringenos oóluagenos quaternos pedes habet. Ethæc iani apud pleroscp plena exiftimatur.Qua ratione centenarium iu/ geruquadragintaocfto millia quadringentos pedes habet quadratos. Eft amp;nbsp;minima menfura,qux perticis duodcuicenariis vtitur,qux pedes trecegt; nos vicenos quaternos habent,ôôcentenæ in iugero,pedes quadratos conlt;^ ficiunt numero triginta duo millia quadringetos.Sunt ctiam qui perticis quidem p]enis,fed iugero fexagenario vtantur.Quofit vtillis iùgerû trP ginta feptem millia quingentos pedes habeat.Nos autem mediam menfu.^ ram obferuabimus quam dicunt germanam noftram efie, quç duos ginti pedes perticæ ftatuit,ôC quadraginta otfto millia quadringentos des habet.Hæc ad iugerum Romanum compofîta eandem habet propor/ tioné,quam quadringenti otftoginta quatuor ad ducehtos o(ftoginta otfto, quæ vt maior eft multo fefquipla,fîc paulo minor eft dupla: eiufmodi arpé num pingui folo alternis propemodum meflibus medimnum duodecimum reddit.Huiufmodi ferc eft fertilitas in eo tralt;ftu qui peculiari nomine Frâ cia appellatur,ex eo(2vt arbitror^q» fît fumen(^vt dicitur)Franci.æ, in quo agro triticum mutilis fpicis nafeitur no vt fere in Italia ariftatis .In eo hos prçdium Marlianum habemus.Neqjnunc defumma vbertate,aut foli,aut temporis loquimur,fcd de ea quæplcruntq vifîtur.Notû eft in eo agro ar/ penna duodeuicena in annos fîngulos fîngulis modiis noftris oblocari tri/ tici le(ftiflïmi.Q^q ea fere locationum formula eft,vt colonus eo relt;fte prç bendo tritico defungi poifit quod fummæ bonitati vno folido cédât,SC in/ terdumeo quod femiffe tantum folidi:modium autem noftrumQt iam di/ xQduodenos fextarios continet,SC fextarius binos medimnos.Hac ratione lîngula iugera quotannis beflem fextarii noftri,id eft otftonos modios pen lîtare inucniuntur.Cum tarnen in eo traôtu nullum agrum reftibilem efte feiam.Sic enim fert agri colatio,vt triticarius ager a mefle triticea altero anno femeftre aliquod genus frugis capiat,vt ordeum vel auenâ vel quid aliud leuioris fœtus :tertio autem anno nouali agitato ceflet, quod SC aruu ÔC veruaeftum appellatur ab antiquis .Itaq^ planum fit agrum noftrum bo/ nitatc fîculo non cedere,quem Cicero cum otftauo éc cum decimo acceptû reddere fernen dixitiqq id poftea viderimus,nunc id tantum arguméta no/ lira adiuuet,quibus allere contendimus medimni Romani SC minæ noftrç paritatem. Noftri aiunt agricolæ arpennum quale diximus , fcfquimedi/ mnum ferepofeere, vt bene feratur aruum. Columella de fatione loquens Eb.xii.Pinguis agri iugerum fi folutus ôC fîccus fît,quaternos tantum mo

dios triticî pofcere tradidit:fîcretofus,aut vligînofus,qumos.Hoc cum a noftratibus anxie inqufrcrem,vixcoftare opiniones depræhcndf: id quod Rattofemcn ex varietate foil ôC menfurarum contingitîquatum tamcn colligerc potui, plena,l'deft mediocns pmgius agri menfura folo dcnfo dodrantem ininigt; mum pofcitjinterdum ctiain dextantctti,id eft deccm modios RomanoSjfo luto K minime vlfginofo folo nunc feptenos nunc olt;îtonos, mimmus mo/ dus agnreli'qufs etiam competentibus,fcnos modios,id cft medimnum po fcit.His conuemt didtum Columellç libro fecundo,Iugcrum(^mquit)agM pmguis plerunq? modios tntici quatuor,mediocns qumt]^ poftulat, adolt;lt;* rei modios nouem , fîeft Ixtum folum:fî mediocre, dccem dcfîderat. nam quis de menfura minus aucîloribus conuenit,hanc tarnen videri commodif fîmam docuit nofter vfus.Et paulo infcrius,Nobis ne iftam quidem quam prædiximus menfuram femper placet feruari,q» earn variât aut loci aut te** poris aut cæli conditiotproinde quam proportioncm iugerum R,omanum, id eft duodetriginta millia ÔC odingenti pedes,ad Paritoum arpennum ha betjid eft ad duodequinquaginta SC quadringentos,eâdemfere habent qua terni quiniq? modii ad feptenos SC nouenos.Leontinu iugerum non adiïio/ dum difparile noftro minimo fuiflc oportet,quod tantundem frumenti po • fceret,id eft medimnum in fîngula iugera,fî tarnen Cicero veritati inferui** Arpennum uitpotius q exaggerationi criminis.Arpenni autem vocabulo non licen** Céiuï Athe ter vti videor cum id apud Columellam legatur. Ariftoteles in fecundo nicnûum. Politicon audtor eft Soionem Athenienfem quatuor cenfus Athenis infti tuifle.Quorum primus fuit eorum qui Pétacofîomedimni didtf funt,id eft quingentis medimnis cenfî.Sccundus eorum fuit quiZeugitæ dicebâtur ab equisiugalibus.Tertius Hippas ab equis. Quartus Theticus dicitur* Qui eorum erat qui Thetes,id eft opifices erant,hoc eft operas fuas locan** tes.Primum,fecundum SC tertium ad magiftratus SC honores admitti volt;* luit, eoslt;^ diuitum nobiliumq; appellatione cenferi.Taçlt;Âftjx«$tK*^ftr

ngq ^TTûjxap Kvriswi wao'«?,«« woTaKOo'to^iJ'î/xvov nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘JJ’Ïtöté**

Â8Ç lt;j5i ««TiapJUwç î'TnrâJ'^.PlucarchuSjin Solone, Cum magiftratus Qnquit)

• omnes locupletibus relinquere vellet,reliquam autem Reipub. gubernan** , dæ partem promifcuam facerc,ad quam antea plebs afpirare non potcrat, ƒ ad cenfus ciuium fe contulit: SC qui in fîccis atqj humidis cenfî erant,in pri mo ordine locauit,ÔC pentacofîomedimnos vocitauit.In fecundo autem cos quiequos alere poffcntjaut trecentis cenfî forent,ÔC hos hippada foluentes ab equis nuncupauit.Zeugitæ veto tertii cenfus homincs vocati funt, qui ; ducentorum medimnum cenfum explerent.Quo hçc melius intclligantur, [ ; PoUux libro oeftauo de hoc loquens ita inquit,3/ji.H^aTa Ä âj) TÉîîaja.’i'fi'TaKoo'jo^ • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;« 7» tsmoiKoa’tô/XiJ'l/j.v'a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wâ

•' : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KÂK^évnçjôtVHÂio'KOV 2^ èç î® â}i/Jiôa‘iov,TaÂlt;XifTiv,oi tS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nX5v7tç,îx «Tvvôt^

l'TnraçjXtKXHû^ ePoK^a'ifffTroi^i/ Jï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;to

lt;riov êcV /innoo'iav x«7iA£‘y!VTO,S:VKAiff'xo» A' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jï TP

«vhWxov ÎjJ'êv.Quorum verborum huiufmodi eft fcntcntia,Qua tuor cenfus Athenis fuifrc,Pentacofîomedimnos,Hippeis,Zeugitas,Thc ticos,Pétacofîomedimnos auté,id eft quingenimedimnos,idco appellatos.

4’ quingciiuimnediinnum numerum vel inciifuram fîccis ÔC Kumfdis facegt; fe poflentjhôfq; in publicum fuinptus facere ad talentum. Hippels autem id efl équités ex. eo d ici os videri q, equos alere poHentîeofqj menfutas tre«* centas facere,ÔC publice femitalentum impendere. At vero qui iugationcm penderent,a ducentis menfuris confcribi folitos elfe, ÔC publice decern mi*' nas confumerc . Poflremæ notç eos eile qui theticum penderent,id eft opi ficiarium vel mercenarium:eofqj ncc magiftratû gerere, nec publice quicq fumptus facere. Licebatqj ex vno or dîne ad aliû tranfîre, vt idem Pol lux au lt;ftor cft. Ex hoc auté inftituto prodierunt(^vt arbitrer^ muncra perfonalia, quorû mentio fit in lege vlt.de muneribus SC honoribus, inPandedis.Ser uius etiam Tullius hocexemplo clalTes quincp ciuiû Romanorum deferi** pfîlfe videtur,Prima claflïs in oëfoginta céturias diftributa, ex his qui cen nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

tum millibus æris aut maiorem cenfum haberent,quæ fumma a nobis mil le aureis noftris æftimata eft oëloginta autem centuriæ in quadrage** fes. genas feniorum ac iuniorum diuifæî ita vt feniores ad vrbis euftodiâ prælt;^ fto eflentjiuniores vtforis bclla gererét.quibus arma imperata, galea,cly peus,ocreæ,lorica,tela in hoftem haftalt;j SC gladius. Secunda claflïs intra centum vfq? ad quinqj SC feptuaginta millium cenfum inftituta. Tertio claf fis quinquaginta milia cenfus fuit.Quartæ quinqj SC viginti milia. QjLiingt; ta K vltima vndecim millibus ccnfebatur,id cft cétum ac decem aureis no ftris.Reliqua autemmultitudo cuius eflet inferior céfus, immunis militia facfta.Equitû etia exprimoribus ciuitatis duodecim céturias fcripfît,qbus ad equos emendos dena milia æris ex publico data, ÔCquibus equos aleréc viduæ attributæ,quæ bina milia æris in annos fîngulos penderent. Dena millia æris ego centenos aureos intelligo ad binos equos emendos, SC vigt; cenos ad alédos,id eft bina milia.Hæc ofnia’^nquit Liuius^ in dites a pau peribus inclinata onera. Ex his intelligimus ininfantia Vrbis R,omæ pri/ marias opes fuifle mille aureos .ProptereaPli.lib.xxxiii. Nó erat (^inquit) Plinfi lócu^ apud antiquos numerus vita centum millia. Italt;ç hic SC hodie multiplica-^ tur,vt decies cétena millia,aut fæpius dicantur.Fœnus hocfecitnumuslt;j pereuflus .Quem locum ex vetufto fie lego.Itaq? eft hodie, multiplicantur hæc,vt decies centena millia aut fçpius dicantur. Hoc fenfu, vt olim non crat numerus vitra cétum millia,fîc nec hodie,quia cum ad centum millia Romani niij peruentum eft,per multiplicationem fit progreflus,diccndo decies cente.*' yj^ra na millia,aut vicies,aut ccnties,quç fummo antiquis ignotæ fœnore excre centmm mih uerût.Idem,Scruius R.ex primus fîgnauitæstantea rudi vfos R.omæ R,he meus tradit. Signatum eft nota pecudum,vndc SC pecunia appellata. Maxi mus cenfus centum millia aflïum illoR.cgefuit,ÔC ideo hçc prima claflïs.

Vt igitur R.omç prima claflïs cétenariorum fuit,fie Athenis quingenario fioru,quiquotannis péderepoflent medimna vini SC olei SC frumenti quin gcna.fîcenim ex Polluce intelligendum puto.Quingenta autem medimna in Attica,quæ plurimo importato frumento vtebatur, ducentis quinquagt; ginta aureis æftimare poflümus:SÔ quingenta vini medimna, id eft mille âmphoras totidem pene Francicis, pro quibus quingentos aureos pone.^ musîquibus fî addamus totidem olei amphoras, nefeio quid æftimare de^

beam. A pud Dcmofthencm 715^5 Chryfippus quidam negociator ita ad ludices loquitur,on Jï 5 «-ît©-* l7rj2i«.«'9x 'nsonfop,Kod»'gt;ÇtiTO IxKeuAxct, «lt;r«7«7û»niî wAQïfç S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7rvf1ôifJ^ii/i.n^ilt;rei(jSM «(«.î» çOl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'»(iin

Aï«lt;'»M^vov.Cum autem frumcnti audum cfTct prccium, SC ad fedcx cim drachmas excreuînctp'mportato frumêto vitra decc millia medimnû, lufto SC legitimo precio vobis adméfî fumus quitus drachmis in medimnû. Hac Demofthenica rationc fextarius Parifînus circitcr aurco vno fuilTct, hoc eft drachmis decem.Igitur qui Athenis eum proucntum qm'ngentum medimnum habebant:talentum impenderc publice tenebantur,hoc eft fcxgt; centos aureos. Verum intelligimus illam æftimationcm cenfus non ftri** tftam fuiTTejVt Pçntacofîomedimni dicerentur qui quotannis earn fummam corradere poflcnt,fed qui tantum pendere poflcnt talento effe taxatos.Pa^ rum tarnen hoc explicatum eft ab auótoribus .Interpres Ariftophanis Pen/ tacofîomedimnos didos dicit eos qui tot menfuras arare poflcnt,-nmMovio fJLiS^'i/ÂVVg/ta TO yiMjTflv TOlt;r«vT«, /xeTfa cuTcoçtTrMVÔA«^«»» EquitCS autcm COS didoS qui treccntas menfuras ararcnt, nomen ex co fortitos q» cquos alcre pof* fcntjfîquando opus eflet. Quicum primum fcxccntifuiflcnt,poftea vrbe auda mille SC duccnti cfle cœperunt. his liccbat comatos eflc licet ditio/ rcs eflent qngcnarii, id eft Pétacofîomcdimni.Oportcbat ergo ciucs eos di uites eflc,qui tantum tclluris ararcnt,aliunde eriam ditefeentes, vt nego/ ciationibus maritimis propter fîtum vrbis SC fœnore traieditio . Opifteû autcm ordini liccbat SC iudicare SC concioncm habcrc, vt idem audor in/ quitjJ'ixa^av Kÿîi sKKÄKfl'fa^av.Hadcnus illi Rcmpublicam attingcrc poterant. Athenienfes Copiofos autem Athenienfes fuifle ex Thucydide nouimus , qui libro fe/ diuites. cundo Periclem eorum ducem ita inducit de opibus eorum diflerentem, vt dicat confidcrc cos debere,nec incurfu hoftium perterrefieri. Bello enini gc rcrendo confilio SC vi pecuniæ plurima obtineri. Athenienfîbus autem fcxcentorum talentorum obuentionem annuam eflc : quæ quotannis fcrc tributi nomine a fociis eorum penfîtarentur, prætcr alios prouentus. Eflc prætcrca fîgnati argenti in arce fex talentorum millia,fuiirc auté aliquan/ do plurimum noucm millia feptingenta. Ex quibus in areem SC publicas alias cxtrudioncs erogatum fuifle quod nunc illi fummæ défît,t« Jî nbsp;nbsp;nbsp;'m

■KoTil/Â.'it 7VW(UK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TOffWofjot, xj«T5T5tt.amp;a5lt;r«» n èx^Xdlt •n^o^tôvTiav t|«X0(gM»

T«X«»T«v »ttÎ to vAv lt;fô^v Kcir Stv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;th woAfl,«vdV «jSi «îSiiKÇ

V7r«jXüVT{»ï TN KXjdTreAfl ß Ton âpvfîs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ifocxij^i^î«» T«AavTuy. t« x-Zfî«

T^iotKOfrion «v/iorroL, £*gt;^(79. Scx millia talcntum tricies fcxics centenis millibus aurcorum noftrorum æftimarc folcmus.Suidas audor eft reddi/ Prytanèa. tus publicos Athenis Prytanea appcllari,ÔC eo nomine metallorum vedi/ galia ÔC forijid eft rerum véditarum,6C portoriorum intelligi,6i quicquid a fociis vel fubditis péfîtaretur,ÔC quicquid ex manubiis vcl rebus publica tis rcdigcrctur. Quorum (inquitj nominum cumulus bina millia talen/ Demetrii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;propcmodutti confi'cit. Athcnæus autem libro duodecimo feribit Du/

piofufio. ridem in hiftoriis prodidiflc,Demetrium Phalercum cuius multa eft metio apud Ciccroncm,Quintilianum,Plinium,ÔC alios,cum Athenis Rcip.ad/ miniftranda? prçeflec,mille ac ducêta taUta in poteftate habuifle quotânis.

Ex qmbus cum minimam partem fa ftipench'a mflitum 5L reliquas R.eip» partes tuendas confumeret,reli'qua per mgem'tam morum incontinentiam luxuriofe di'lapidabat.Epulis quotidi'anis lauds ÔC opipan's qplun'mos co uiuas acci'piens^SC ea parte magnificeutix Macedoni'cas cœnas fuperans* AKoqum nitore ÔC lautitia vitæ Cypri'os SC Pbœmcas prouocans,cum cœ natfonum pauimenta fîngulari artificio vermlculata^etfam vnguentis per funderentur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;A’ ô nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ty /hXkoo'imi^ ««t çî^tavirp KVfi@^

hv T»TOp ^ça^eoc, (PaTravSp üq sy«2toT«s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;woXtoûÇ J'io'iKXcfipfTa Aoitt« •wat

Tôt (Pià 'tIw KK^w'iow «^avijt.Hæc verba fatis fîgnifïcant publiées reddigt; tus Athenarum mille Si ducentorum talentum fuifle, Acfchines æjifî Athénien. ‘TÇfo'S.Kai •ZB’aAip tw rilco sTifoCKi^iAioc TaActt/T« îivxviyKKpSj} àq oIm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ(« 'dùi tedditlis,

ètfitvUiJ Tav7iiO,T^iit^êç ƒ iKlna'éfitSx '5rZoigt;«ç KOd ÈVTtZ^q èK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;h TJ’iàKOtzfatç.tî’oj©^2. S/xïp

xaT îviauTCp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TrXeop h xiAi« TaÄWT« .Diximus ailbi Athcnis Ifocratcm rhe-^

torem viginti talêti's orationem vnam vendidifle.Plutarchus autem aud:or cil Demoflhcnem meadem vrbe totidem talentis vnius diei reticentia ven didi'fle Harpalo,qui Alexandrum Magnum fugiens Athenas fe contule** rat,licet hffton'a aub Aulo Gcllioin decimo aliter referatur. Hoc tarnen

n t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, gt;nbsp;f nés magno

pene conuenitq, jJemolthenes nodte aureo calice accepto cum viginti tagt;* fijentiumyé lentis argenti,in concioncm poftridie veniens collo lana Si fafcüs obliga-** ^idù. to,cum cenfere iuberetur,ôi pro concione dicere quid de Harpali poftula»^ tis lîatuendum eflct,nutu oftendit fe irraucuifle,nec proloqui poffe. Quo temporen qui munere Harpali corruptum efle feiebant, ridentes dicere cœperunt concionatorem hominem Si populärem noiftu argyranchc corgt; ' ruptum,id eft angina argentaria,H9j^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vvxi^ç « «jwa©-' ETTs/x êp

èivJîa THp KvAixx /JiiTix nbsp;nbsp;nbsp;axes'! T«XaVT»y.Et paulo poft,Kaî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6L xaAwç tpïoiq

ToUviùUlt;^ x«Ta TS) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K«n2i^ixfJblf©^t^ç TÙi îxxÂKtfîw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xiAfliovrop tçvSsottôj

»y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wq xTpKiKopSjjKÇ «ulæ çS) «ptavHç^S^i JV óltpu^q nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ö'vv«7Jlt;klt;’

^op,âA?î uîp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nuxTtap tfgt;f/ji,«7M7op,id eft, Interdiu autcm Demo/

fthenes pulchre SC concinne lana SC {asciis obuoluto collo in concione pro diens,cum quidam eorum qui aderant feandere in pulpitum Si dicere eum iuberent,nutu lîgnificauit qualî obtufa vox fîbieiret,Quo fatfto homines ' quidam ingeniofîcauillantes,non angina notftu ora torem, fed argentangi n^correptum effe dixcrût,Idem Thucydides libro tertio,au(ftor eft Athc/ nienfes Mithylenem obfîdentes cum iam magna ex parte pecunias fupradi/ lt;ftas confumpftflent in eo bello quod cum Lacedæmoniis eorûc^ fociis fuP ceperant,ôipecuniis egerent ad oblîdionem peragendam, turn primum tri butum in ciuitate inftituiire,ôi ducenta talentaad bellum contuliffc, emif lis etiamnauibus,XII.adpecunias a fociis cogendaSjTi^ocr/jo/ji!}!«»! Jï 5i ;ig*AaTôp éç TÙi iFAioçxi'Wjito« Óufi ècrtVf^xoVTiQ Ton tijStCP âtrtfoçap J'iaxoo'iot, tkAwtoi, ’^tp.'i'üWfKüd £7rîT^q nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;àpvfoXo^^s vlt;x.\Plt;gt; lt;PwAxot,.Quod veto diximus de quin/

genariis Athenienlîbus qui impendere talentum publice tenebantur,ita in telligo non vt quotannis tributi nomine impenderent.Tributum enim A** thenienfes non pendebant,vt fupraditftum eft ex Thucydide,fed vt cum o/ Oratio De« pus efletîid quod ex oratione Demofthenis intelligi poteftquæ orv^^o/ mofthenîsdé jiwp inferibitur^id eft de Symmoriis:qualî dicas de decuriis munera obeungt; niewrete

tium^i'dquod intelli'gi non jpoteft mfî fummam Sê vcluti argumcntum ora tionis cius collfgamus.Eft autem eiufmodi,Cum R,ex Pcrfarum cxpeditio nem in Græcos ôCpræcipuein Athenicnfes facîlurus diccretur, populus Athem'enfîs tumultuari cœpit,quafîq; duccni quærcrc, qui AthcnIcnEum cxercitu inftrult;n:us obuiam vitro Pcrfîs in Lydiam procedcret.Q^uod cum Demofthenes temerarium effe videret,nec tamen aperte damnare ÔC diflua dere auderet,cenfere cœpit pn'us de apparatu belli cogi'tadum SC quonatn^ modo fuppetere copiç bellicæ propulfando tanto bello poflent.Itaqj ex. di^ tîonbus vrbîs centum decun'as duodenum hommum defcribendas ccnfuit quas Symmorias appellat.Hic ordo Tn'erarchçappellanturpd eft triremf um præfelt;fti quafî nauarchi.Q^q fymmorias tantum viginti faci't, fexage? num hominum,quas rurfus m qumas partes duodénum hommum diftn/ huit,Sic eni mquit,îx îcivu» tsTwv oi^icü «Tê» ViSlt;rca c'u^i/xôjîaç uxoo'ijj Scêfftj àfr/v, £|Hxov7a, o'to/xaToc, £xas-læ.T»Tûgt;}) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£xd£îiu,,J'«jX«p xtXÂ» Trivn X4

Ta J'w.ÂxoU av/fetÇfKvJeevonr^HfiSilaf id •TÇoi’ TOp ^bvftoTaTOp rèq «v^utixtvç. Ex hlS mille ÔC ducenti's exiflimo clafles viginti faciédas eo modo quo nimc faeftç funt, fexagena corpora vnamquanq? habentem. Earum^ fîngulas diüidendas in qumas decun'as cenfeo duodenum hommum .Ita vt di'tiflïmo cui'qj egenti'f lîmi l'n decurhs ordmandis coni'ungantur. Ita autem confti'tutiscîafli'bus, id eft fymmon'i's , SC di'ui'fîs decurns trecentas naues triremes faciendas eP fe cenfet,5i rurfus eas in viginti partes tribuit fîngulas denumquinum na uium.Ita vt ex primo fecundo SC tertio centenario cuilibet clafli quinx dif tribuantur,ôôfîc vnaquxqj claflïs fîngulis decuriis ternas rurfus tribuat. Hac conftitutione claiTium triremium trierarcharumt^^ falt;fta,Quoniam vc ro(^inquit^cenfus eorumfexmilliumeft talentorum,oportet SC facultates quoqj certo ordine ac formula conftitui, ÔC in fîngulas decurias fexagena talenta tribui,quç funt fexagies ccntena,vt fîngulæ claffes quinquies fexa gêna talenta fortiantur.Idquod his verbis ab eo dicitur , ar« wsm s^h'xovtä, t«Awt0«î tXftSÎw *1^ MQaAwv aKOi/i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uà^KAx^'Sia’M.t'tiù) Jï tTü/x/iojiew îxasç

lt;u.iw £|Kxov7a;i(tt'Téct(/ «Wdvcu.Hoc autcm ideo ftatuit,vt fî leuius bellû inftet,centum nauibus tantum res geratur, SC fexagenis in fîngulas decugt; rias ralentis impenfa fuppeditetur, SC duodeni trierarchi fînttfîn grauiorc bello ducentis nauibus opus fît,tricena in fîngulas decurias talenta impan fam conférant,ôC fena fînt corpora trierarchiæ munus obeuntia. q? fî gra** uiffimo bello prematur,fîngulæ decuriæ ad vicena talenta SC quaterna cor pora c5trahâtur,07ruq Iv v/xiv K0t.V)V e nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/«Travûju ^KXovTtt, TCcAewT«

e'itunXnf’T^II!fàfxot Ä So'i J'uJÏKOt^.iW «Jï /’em lt;/'««hoo’!mv, T^iaxovrot, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;h raAeu/Ta^T« aiS)

vlw ff'ttunAjvTot,. j]î dij,a.Tlt;t. ‘7yl)(ƒa5x^''T0L,.Hoc fadVo armamenta nauiû çftimâda primum ccnfet,quç qualiaq^ nauibus comoda aut neceflaria fînt cade ratio** ne in claftes ac decurias tribuenda,omniaqj fortito expediri, vt cum rei gc rendæ tempus venerit,quam quifqj nauem fortitus fît, earn inftrudam in tempore reefte præftet. Verum Demofthenes vniuerfam huius conftitutio/ nis(^quam ipfe fyntaxin vocat^rationemiin tres fummarias partes diuidit. In trierarchos enim SL eorum facultates, SC in triremes primam parte fta/ tuit.Sccundam in facultates omnium diultum SC pauperum ciuitatem hafc

tanti'um,a quibus fumptus fuppedi'tari oportet. Tertiam partem cîelegat clafTian'o militi'jSC loco,ideft armamcntario SC nauali.Prima pars cxplica** ta eft, tertiam hoc modo profcquiturtDcccm tribus erat A them's ,vnfcüiqj igi'tur tn'bui tn'cenas naues aflagnat: deci'es eni'm tricenæ hunt in fumma trecentæ.Has rurfus tn'cenas tn'fan'amdi'ui'di't, i'defti'n terdenas: tribus cni'm apud Atheni'enfes in treis partes diuiduntur quç tn'ttyes ab i'pfis pellantur,quafi terti'æ tn'buum partesmos qui'a verbum lati'num non habe muSjtn'entes nunc di'cemus.Vni'cui'qji'gi'tur tn'enti'denas naues impledas tribuit,cum belli gerendi tempus fucrit.Tum vm'cui'qj tribui tn'cenas ftagt; tiones naui'um conftruendas alfignat in Pyrçeo portu Athcni'cnfi vt Hngu las ftati'ones fîngulas tn'rcmes capi'ant.öi di'ftn'buti'onem parem i'n tn'eteS, vt fupra faci't,forti'coqj eti'am omni'a vult tranfigi', vt dccem tn'bus decem loca forti'antur tn'ceni's ftati'oni'bus faci'endi's,8C tn'erarchi forrito in loca ÇC ftati'ones di'ftn'buantur.Hæc munera Tclc àC Li'turgi'^ SC Ifphorç a Grç CIS appellantur.Quç verba nullo di'fcn'mi'ne ab oratore vfurpantur l'n ora tione quæ -Ttjô; Atiîfiviw quafi apud Lepti'ncm vel cum Lepti'nc non contra Lo* pti'néinfcn'bi'tur . Abhi's mi'non'buspræftati'om'bus immunes eranttric/ rarchi'claflïcidues,hoccft pn'mæclaÜi's munifices.Siceni'm l'nqui't l'ilc l'n proxime dida orati'one,ôi nbsp;nbsp;nbsp;icïvup ■œXyo'iwraTOi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«îtXfiç

jKavSp KtKTUfjSjjoi^'riùi xixyKoiow «TsAeow t\9VTtç,s|(a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qlt;rl

Atqui dirifTimi cum femper in munere trierarchiç occupât! fînt,a thea trailbus prçftationi'bus immunes funt.Quorum autem facultates l'nfra cen fus funt,i'i' quum neceflan'am l'mmum'tatem habeant, ne hoc qui'dé munus obibunt.Muncra autem publi'ca vno nomme Li'turgiç di'cuntur. Quorum genera funt Choregi'a,i'd eft prçftatio fuppedi'tando choro l'nuenta libéra** Ûum ludorum tempore ÔC Panathcnçorum.Hefti'afîs,id eft conui'uatio,fcu epulum tn'bunm exhiber! fol!tû.Gymnafîarch!a oleum palæftrç fupped!** tabat prluato fumptu.Ifphora d!cebatur collano ad ft!pend!a iniütû. Regt; ftatpars fecunda apparatus,!d cft collano vn!uerfçc!u!tat!s ad ftipédla mf Ütum.Hanc partem Demofthenes perftr!nx!t orator!c.V!dcbat en!m gra*» n'ofam efTe orat!oné ad populû no poHc quç popul! facultates exhauriret* Cum ergo v!derct !mman! collanone opus cfle, malorcq? facultatum par/ te q vt tûc populus nondû aduétu hoft!s perterritus, ferre pofTct fî a fe ft a/ tuerctur,nec minoré d!cere vellct,!d eft ca quæ populo tolerab!l!s efle tue potullTet,tandem feipfum oraton'emtcrrogâs ÔC vldflïm refpodens !ta !n quit,TÎi; 5p slt;amp;* âlaç 'o ■sréjQ-'iS »vp fejt wpjUTrajIup Jï TÓHfMVÏy/xxZ yj' oyixoïap raio n t-)«#

-fi •sToXip àgt; «Vƒjiç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tratrw lauTxvi.,;?* T«y/1H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ôAîya /tco avra

Ta5 ö7r{p -îTûAaç.TaûToi, '01 KiKlnpSjjot riSrp exao-j -rèp vapjwq à ■jsxvnt} 01 lt;JvTlt;xw/ Xi'yjvïtç lt;îgt;oSoÎ£p,wQ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-srastsipjMÇ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rauj’ «JÂvmq sxflp-HPq

’{(TOI TO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TîÎTOiç jgKo-y«.coi/'oÏ£p,fe ^ovop ÈfJt ûïp àa'£V£7X()a£p,«AX îlt; / «p J'û^Xitp, îf

Ä «P oytxaAo^ïo-fiWfp WKlîiôj.à (jSjjn Tcc tûp (PjcÎ Âo7up (foS^dt , ■aja-iJo/jllZot, èJ'âç ovxuf iXiS-wç èêjp oQ 2ç èx 'lt;x«vop io'iH K94j ittfivîyKOi. Quodnam !g!tur eft hoc velt;ft!gak!d quod nunc qu!dem non cft, tune autem futurum cft^ Equ!dcm fimüc qu!d ænigmat! d!cerc h!c non dubltem . Ecqu!d hanc c!/ üitatem omnem o v!r! Athemenfes cernfn'sfin hac ego ipfa parum abeft.

quin dîcam tatnm pecuniatum efic quantum m alus omnibus ciuitatibus» Àt qui eas poflidcnt,huiufmodi mentem habent^vt fi oratorcs omncs ter/ rcrccos volentes,R,cgem venturum dicant, at(^ ctiam iam aducntantcm, quod«^ hxc aliter habere fe nequeant,ad hxc fi cum ipCs orationem haben tibus futurum ita prædicant totidem fatidici,ne üc quidem pecunias often furos elTe putem,aut profefluros eas,nedum adcollationem daturos.Q^ fi ea quç nuc verbotenus terrifica iaëlâtur, reapfe geri fenferint, nullus vtitß vfqueadeo ftultus eft,quin 06 prolixe dare Si in primis coferre velit. Ecque enim efle credimus , qui bona fua cundta perdcre tandem malit, q form narum fuarum partem pro capite,ac reliquis fuis fortunis in medium affer reC'Deinde fenfim progrediens,quafi{j obrepens tenaci auaritix: nelt;j enim nunc(^inquit^inquirendum modum collationis puto,qui melius in re prx/ fenti ftatuetur.Quippe ü inire nunc rationem eius velimus ôi ex prxfenti fenfu animorum conftituere,in rifum res abibit.Scd ineamus fane. Sit ali/ quis qui dicat centefîmam fc collaturum, nempe fexaginta talenta is dixe/ rit. Age quinquagclimam quifpiam dicetfhic duplum dieftaj fummx dixe/ rit,ôC quid hoc eft ad mille SC ducentos camelos qui vehere pecunias R.cgi ab iftis diditanturfSed vidcamus porro.Vultis igitur vt duodecimam co feramus,quingeta fcilicet talentai'at ne^ id ferre poflitismeep fi ftatim de/ ponatis,idonea ücpccunia,qux tanto bello fatis efle poflït.tpe^» tna^

ïÛv.amp;hS» eIh'kovTo, tkAwToi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wtvTKxosùw 2ç tff ’n) «/'iajAbv,amp;xS» tx«

rv (Mü nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7i tST* as» 'TçJç /ixKOlt;r!lt;xi- (toî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xa/xyASç «ç t«

triv §Toi{ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3^05,femes’« (rMcftxixriu) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;öo'(Jio‘lt;lv,'arjVTOXcö'(ot, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S-r «v

av Qx«Tft9o»w,a|iou 'm) Tso^.tft'ü t« ;^K(U,aTlt;3i,,Hçc eft fcte fûma eius orationis quant« ad id qfl quærim’ pertinet.Cuius fenfus no facile cuilibet explicabilis,me morabilis tarnen mihi vifus eft,proptcr collatiom's rationem fingulari in/ uento expeditâ.Ex his autem apparet totius ciuitatis cenfum fex millibus talentum æftimatum a Demofthene.Scxaginta cnim taléta centefîma pars eft fex millium,ÔC quingéta duodecima.Quare quod fupra diximus de talé . tis fex millibus in claflés SC centurias diuifis,non de cenfu tatum mille, ac ducentorum trierarchorum intelligendum Demofthenes his verbis^ fîgnifi care videtur,de diuifione fupradida loqucns,^7r«16£» JH t«û7cc, cuïbç waj/ 5(ti,xtA(!V» ïTra/K «s» î® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s^ecxij^iA»«» Ta2,a:vllt;av*lvv/it.lv xzxi t« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;h

Vtva'co. KOL^ s|«xo»T£it, TaÂcwfA, £xa2®p AESH.Cum veto hçc Ita CO ftituta fuerint,audor ero vobis vt cenfum regionis qui fex millium eft talé tum,diuldentes,cétum partes faciatis fexagenum talentum,vt vobis quoqj pecuniç certa formula conftitutç fint.Regionem agrum Atticum fîgnifi/ cans qui in cenfu Athenienfium eratiin enarrationibus tarnen Demofthe/ nis quæ incerto audore circunferunturita legimus,«!!»*) Jï îfo-iew

•^9^) lt;r»«xdvîuj) 7yii»f«jx«ï 22»!A«d9’ctt epHoquot;» ï^axij^iAîwv.Bona autem mille SC du/ centorum trierarchorum cenfa efle dicit ralentis fex millibus . Hac ratio/ ne finguli qm'nis ralentis cenfi erant, id eft ternis millibus aureorum no/ ftrorum,quæ millies ac ducenties multiplicata tricies fexies centena mil/ lia aureorum coronatorum fïunt»Harpocration autem in lexico deeem ora torumaTrw?»}»»« î® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;rv^ojî«ç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ot wAïds» wcl

ätrtfEjäp TH woAa lAcwa^ouNon onirus(^inqurt3multitudo Athenis in fyinmo rias diftn'buebatur,fcd dluitcs folum,ö£ qui conferre ciuitati pecuniss po tcrant.Quare DcmofthenesQ'nqiut ille^cu mille ÔÔ ducentos dixfc in oragt; tione de Symmorns habita,ditlflimos fîgnifïcauit.Symmontæ autem di/ symmorit«. cebantutqui eiufdem claHis erantîvttribulcs qm eiufdem tribus. Hui'uP Tribuk» modi autem diulfio populi faëla fuit poft tepora Solonls,fublata Illa for/ mula trlplicls cenfus qulngenarloru equltum ôôlugarlorum. Suidas,Trie rarchlaQnqult^) munus eft fumptuofum . oportebat enim naues habere pa ratas ÔC omni parte ad bellum lnftrult;ftas,eorum fumptu qui hoc mun’ gc rebant.Idem autem Demofthcncs cum ante tempus adllonum Phlllpplca/ rum vlderet populum Athcnlenfem omnl ordlne folutum,theatrls tâtum 6C fpeëtaculls lntentum,pecunlas publlcas partlrl,nec pacis nec belli tem pora Inftltutaq^ dlgnofcentem,oratlonem habult, quæ a-wra^iaç dlcitur, Ideftdeordlnàtloneacconftltutloneclultatls.Culus oratlonls fcopus Is fuit:vt populus Athenlcnlîs In certos ordlnes redlgeretur,ld eft In milites • qui hoplltx Id eft armatl vel grauls armaturç dlcebantur,ôô In équités, ÔC Hopift». In allos qui extra hos ordlnes erant. Ex Ils autem quç ab audtorlbus tra/ dlta In manlb’ vcrfantur,vlx(^vt arbltror^plena cognltlo haberl poteft fu/ pradldtorum.quale eft quod de pentacolîomedlmnls dlxlmus, ÔCde Trie/ rarchls,ÔCfextalentorum mllllbus.nlfîIlium cenfum ad annuum prouen/ turn referamustvt dlultcs eos fulHe Intelllgamus qui qulnum talétum red dltu cenfî,munera trlcrarchlç oblre cogebanturt quod conucnlrc vldetur cum eo quod de qulngenarlls ôi trecenarlls dltftum eft. Gum Id accurate Inqulrerem Incldlln dlôtum elufdem Demofthenls In prima contra Apho/ bum oratlone,ln qua orator clrcunucntum fe effe a tribus tutorlbus dl/ ccns,5C bona fua fraude eorum fupprefTa SC lnteruerfa,quç 1111 pauca a pa/ tre relldta elfe dlcebant,lpfc vero ad quatuordeclm talenta fulffe conten/ dcrat.poft narratlonem ftatlm Ita Inqult,™ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Iso-'iag o2 rSf x«/

TaîïflcpS^tjj, /Miytsot ftWPi ^déjTvjé^ /j.oi Tiyovaolp.ài; ^oc/p nlù} nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uttej s/aS «rt/ïtrâ^w/

7b ràq 1^9^ awiïi TOtv7axolt;rî«Q /jccXi'*®? àa‘lt;igt;t^eii)jod‘ovT^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0 xovuv©-* »toi

CI T« ^£7isot, HticTVfji.îvoi TijUH^aTo, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vcro tantæ cfTcnt facultates a pa/

tre meo relllt;ftæ,maxlml mlhl telles lldem Ipfl faeftl funt.flquldem In claf/ fîbus ordlnâdls lpfîpromeprofeflifunt,vtln vlcenas qulnas minas quln/ gênas Ipfî drachmas conferrét,quantum fclllcet coferebat Timotheus Co nonls SC îi qui maxlmos tunc cenfus poflidebant.Hls verbis orator huluf/ modi facere enthymema vldetur. Cum nomine mco tutorcs Ipfi mcl In claf fes dlultum relatl fint,SC tantum coferre profefll fint quantu qui plurlmu, planum fit me quotjdlultem ab cis æftlmatum. Deinde recltatls teftlmo/ nlis,lta fubdlt,/uAbp nbsp;nbsp;nbsp;TCÎvup ngq «x t^«p nbsp;nbsp;to thç •æivnxouJlx« TaXab

Twp gt;tp,'7yîot, ró.'hw/rai^ rl/xufjiCL.fTÓ.v'riijtt H^!«p ao-epEpep 'riùi Manlfefta eft Igltur perça quæ audlftls relldarum mlhl fortunarum copia. fiquldcm qulnde/ clm talcntorum cenfum tria talenta,collatloncm pro me profi'tendâ cenfue funt.Ex duobus hls locls collatls Intelllgcndû rellnqultur quodDemofthe ncs de fcxmllllb^ talentû dlxlt,de mille ac ducétls dlxlfleîôC quod 1111 qui/ *us talentls cenfî In capita dlcuntur,exequatls tcnuloru cum coplofiorûfor

tunisptai'ntelligenduttiï vtqumta tantum parte bonorum cenfî effent,vt Demofthenes facilitates fuas qumdecim talentum fuiffc ex eo argumenta^ tur,quod tutorum profeffione pupillari nomme fadla,tribus ralentis een/ fus fit .Qua rati'one dC di'ti'fiïmi cuiufcjfubftatia cenfebatur,ca lege vt hac/ ‘ tenus conferre tencretur E ratio ita pofceret belli adminiftrandi. Hoe eft enim quod dixit in vicenas quinas minas, quingenas drachmas conferre. hoe eft quintum qiienqi denarium vt more nofiro loquar. Vigintiquinij^ enim minæ duo millia ÔC quingentas drachmas valent. fie fit vt fex millia talentum ad triginta millia crefeant. Ne temerarium fît quodDemofthe/ nés dixit de pecuniarum copia quæ Athenis erant,K inteîligimus immu/ nemplebemeffeinopem.Hocconfirmari ôt certius conftitui ex orationc cius pro Ctefîphontc poteft,in qua fe rem trierarchicam lege lata præcla/ re conftitùiffe gloriatur.Cuius legis hæc verba funt,Ti(5 ijiKfafxaç

Lèx tneiai« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;««ƒk «V iHi; amp;lt;rîaQ x«Ta Ti/MUCipficV TaÄ«VTup nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eflb •arAfloVMj) « Mai,

IjSjjh ? jgK^TMp.xaT« TOj) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TjiSp wAoîwp lÿ Ù7rgt;(Çl2lt;K5 Jt AfjTVpïoi, ssu.xät«

livrlth Jï «vaAoyie«/ s?» Kÿ-J tAcc'îfwp feo-î« fôi *1^ /iKx TaAavTwj», âç o'uvTtAaoo^ djyayj/ii/ »oi§ 05 Ta iP/xa TaXcwTou.Trierarchos cligi in fîngulas triremes pro modo cen/ fus , qui fcilicet denis ralentis cenfî effent, Q* E pluris in cenfu facflitan/ doæftimata: corum effent facultates, pro portione quoque collationis 6C muneris obeundi neceffitatem effe i vflt;ç ad nauigia terna in fîngulos ÔC corum remigium : eademetiam ratione obferuandain iis quorum cenfus minor effet claffico, id eft denum talentum, ita vt plures in idem munus contributi legitimum SC clafficum cenfum æquarent, SC fîngulas triremes cxpedirent.Eaautem lege promulgata fadum effe Demofthenes gloria/ tur,vc qui prius fenideni trierarchiæ munus obibant, ii fînguli binas trie/ rarchias obirent, quod mirum eftjKod J'uoTp tqxiv« •TjiKjajxoç ‘o tsç ikt©-* nsq /î Klt;xT^ wjj -TTSonjop «ruvnAiij.Et ea legcita fubleuatos inopes effe ait,Yt diuites ad iuftum collationis modum adadi fînt. Quod ipfe to ytyvó^wf appellat : idq? reipfa SC euentu patuiffe, vtpote cum imperatis triremibus nemo eorum qui ad munera redadi erant,aut munus detredarit oblato fupplice libelle magiftratibus, aut in vincula dudus fît:autnauis vlla inftrumento defe/ da in portu relida fit. Ante hanc trierarchiæ conftitutionem fæpe variara eft ratio eius muncrisïvt audor eft interpres Demofthenis in orationem

♦ »(Jl /xöJ'la his verbis,wo/5iv«ï t«q 7J’ikjocjxÎ«ç iyïy'JtVTv (U,«7«GoAaï ƒ(« to TW âv« , olê Jlt «r^/vTjaç, «ai ôlt IkxûuAk«, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jï X»**

Zio/jKûfi ôli H wôXiç ntM Ka7aa'Kdb«p Kod ràç vaoJaii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p-évop /ta niât nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«“jyiK/

jâj)(3p.o7t eft o'û((*7row7fit, oiho^sv û» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^«x^y.Multç autcm circa trierarchias

mutationcs extiterut,propter magnitudiné fumptus cius muncristôC nunc bini trierarchi,nunc terni in fîngulas naucs fiercntîinterdum fenideni : fuit ctiâ cum mille effent trierarchi: SC rurfus fuit tépus cû ciuitas publice trie rarchis nautas SC armaméta prçbebat,SC trierarchi naué tantum prçbebat: fuit etiam alias cum SC naucm SC armaméta SC nautas trierarchi præbcrét. Demofthenes vero nouiflime binas etia naucs vni trierarcho attribuit,o AAOiamp;smç vsspoï J^uolv TJihjoov îv« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;svItKrs.HoC idem CX Jpfo Dcmofthcnc CÖ

ovvJ^vlt;i,i{jSj} 0» 7yiKjgt;açj(0i.l(9tjTa«va^WjUaTce^avT« Ik »AapciRoap^)^Ttîî'.. gt;;

•67r;\«jgt;5^ «uTDJ,id eft,Atq? ego quide (^inquit) illo tempore trierarchus efTe ecepi ftati'm atqj e pueris exceni,tumqjbini eramus trierarchi.omncitifum ptum expriuatfs famflus fuppedirabamus,ita vt öc nauium apparatu fup,^ plcmcntumc^ ipfi præbcremus.Etpaulo inferius, rxviKtiLVT« tw 7r§a7^«T©-' «Trfxt l'n 'TÇMTOp J'iaxoo’t»? TrtviHKan a'uvn.'Ä^t^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«oquot;îÇaTÏô^li{Ooi TaXovrp

Tj'iHçaçX'«’?« Tum dcmum autemMidias trierarchiam attigit cum primum mille ac ducentos collatorcs conflituiftis.a quibus ifti talen tum exigeâtes talento tricrarchias obeundas locat qt« rà ^Aufto/xar« « ttoAiiî c-kóCk J'}/ult;r,fi,Tuni fupplemcnta ôC armamêta refpu. præbet. Verba funt oratoris clcuarecontendentis munus tricrarchiæ.quod Midias Si di^ uites nonnulli graue cfle ûbi ialt;ftabant tanq vniucrfî muneris redemptori/* bus prçbitoribufq?,eo fe nomine populo Athenienß imputantes .Ex quib^ verbis intelligimus illos mille ac ducentos taléta fîngula péiîtare folitos, id quod fupra didlum eft.Hic obiter vnumlocû apponam ciufdem auôto/ Loc’pcmo« ris quem a pauciflïmis noilrç memorix fatis intelledum cfle puto.In eius cnim orationis cpilogo iudicum mifcricordiam captans ita inquit, vûp Kd^îo'adS^TaA'.avT» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xivlt;Puüop kx^îsh xarèp ^isyisôVjèàv gt;1x9 ô:Vlt;Jgt;uyH fxt 0 /xh

imn,'rlùf tTraSiÂicw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/xvSi; £x«tov. .Nûcqj cu tes meas rccupcrarc contende**

rem in maximum diferimen addutflus fum:vtpotc qui centum minis conti nuo mukdandus fîm,lî(^quod abominor^ifteabintentionemea abfolutus cuadat.Quibus verbis hoc fignificat orator,orationem tutelç quç infamia anfn«-tutori obdolum,idcft xaxtffvtoo'damnatoirrogabat vtapud Komanos G.c apud Athenienfes, non temcre aduerfus tutores intend! folita. Maior ein fatÆuSjid eft /oKijuata-ài} hac adione agens nifî reum perageret SC fecunduin fe iudicium obtinerct fexta parte cenfus fui muldabatur,quæ in reum ablt;^ folutum ccdcbat.Dcmofthcnes centum minas epobelix nomine ftbi taxa«* uitjft in eo iudicio aduerfos calculos ferret.Ex quo intelligimus fexcentis cum minis cefum fuiflc,hoc eft dece talcntis.In ca autem orationc Apho/ bus tutor ci obiecit qgt; decern talenta in cenfu haberet,cum ipfe fpoliatum fe a tutoribus SC ad inopiam redadum conquereretur. Epobelia verbum eft fatis frequens apud oratores,ex hoc didum q? in quamlibct drachmam caluraniç reus obolo muldaretur cum feni eflent oboli in drachma. Sed Suidas intcllexit fextam partem xftimationis litis.Harpocration fextam partem cenfus intellcxiflc videtur.id quod Demofthenis locus lignificare mihi primore fenfu vifuseft. Sed cum tertiam orationem in cundem le«* Epobelia. gerem, intellexi Aphobum vnum ex tutoribus dcccm ralentis damna«* tu tutelx iudicio,quanti fcilicet orator lité ilia in intentione libellari xftk

* xnarat. Sic enim inquit, 5» J'ixas'aï / à-Ki^w/n^ öQ óuq £lt;p5x» raura Köd 7cï§ TSra

Hsq /rXiTMTH -7^1 «uT^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J^iKx T«AavTiûp èii^N^v, ludiccs autcm ad

quos ipfe ab arbitris prouocarat, cum hxc audiflent, cadem iplÏ quoq? cum arbitro atqj cius amicis vt compromiflariis cenfuerunt: eiq^ litem decern ralentis çftimauerunt, Hçc verba Demofthenis circa finem eius orationis quç -asoç acpoßop ióVJ'o^i.ajJTupiwp inferibitur , leguntur corruptif«* fîme in libris quidem impreflisîfed ea nos lie emendanda affirma/

mus »Quoniam igitur litem talentis decem,id eft minis fcxccntis acftima* ratîw èyKXH/ji«2 V «wfw,id eft in libello intentç adtiomspdeo centum fe nu niSjid eft mille aureis noftriS;penclitan cum infamiæ nota dixit,quç fexta pars eft çftimationisliti's.CæterumPlutarchusdiuitempâtreDemofthe/ nfs fuifTe dicit, èC in copia bonorû feptem annos natum film Demofthené reliquilTe. àvAacfS’tÎQ ô nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uîp tw ■Bra'Tj’ô? lirfaÉTKi; à/Vjgt;îg:,(U.iKfop rtstsA/

Wip S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TÎ^atK/iÇ otuTOT «A '®ïsvnKeUcftx« T«AavT(ap , vv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;î’Bri^ûWtop ï/ixh'S«.

Rclidtiis autem a pâtre Demofthencs feptennis in abundant! patrimomo (^vt quod omnibus fupputatis paulo minus qumdccim ralentis æftimare/ tur^ a tutoribus per iniuriam fortunis euerfus eft, cum partem bonorum eius in rem fuam verterent,partem per incuriam perderent ita vt ne præ«* ceptoribus quidemeius mercedem docendi folucrent. Quindecim talenta nouem millia aureorum noftrorum valent.Ita quæ fumma Romçpoft fpo liatum orbem a Romanis, Aefopi patinam æquare non potuiflet,Àthcnis diuitiarum nomine cenfebatur.Idé Demofthenes circa finem orationis cî\ Kxi n trcûQ (Pavop b tnfoi oikoi raAcw^cSor Kjq «riT0(Aav2o» xaT«Zßlt;}gt;^6V7%§ , amp;x aiD

^Hvea d'i-sîAao'iot twd ‘^ƒl■^s•A«o-|Ol ^c^ovatTip, wst Âerrafyéîpjô i^oç JixjajX^P s«0iffpSl/oç Hgq (U.tyccA«!’ strepopag ào’tpEçapjiM.HJÏ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J^a»Klt;fiTca. /i« t«q t»tmp ivoa^^tWTÎag. Atqui no

acerbum mihi efle non poteft,qgt; cum reliquorum ciuium domus talétarcs ÔCditalétares tutoribus oblocantibus duplo triploq; copiofores faëtç funt, ita vt dignæ tandem viderentur quç muneribus publicis obeundis aferibe/ renturimea autem domus quç olim trierarchiç muncri affucuerat SC colla tionibus perilîtandis,nuncnetantulamquidemcollationem ferre poterit iftorum impudentia. Oecum,id eft domum oratores Grçci pro vniuerfîs facultatibus SC cenfu accipere folent,quemloquendi morem lingua Frâco rum refert. Veru ex bis verbis intelligimus SC trierarchia SC collatîonem iifdem capitibus incubuiffc,ac ignominiofum fuifle munera ifta difpédio/ fa no obire.Sunt SC alia ad eadé rem pertinétia quç ex bac amp;nbsp;altera in eun/ dem tutorem oratione colligere potuilTem: vt quçdam efle bona que in cen fumno venirent,quç Atcle,id eft immunia a Grçcis appellâturtfedbçc fuf ficere vifa funt,ÔC no nibil etiâ. iis qui Demoftbené funt ledturi profutura. Quid autem de locatione domuû Demoftbenes dixit,de domib’ inftrudis intelligendu eft vt dixim^îvt de offïcinis cum feruis opificibus.Nûc ame^ dimno ad inferiora defcédam^iôi id quod quçrimus certiflimo quoq; vefti** gio legédo ^^»fequamur.Sextari^Qt inter ocs couenit^cotulas binas capit, quæ latine Heminç dicûtur. Qjq bac voce Italica etiâ antiq Grçci vfî funt vt Atbcnç’ li.xvii.TÜ, xoiuAiu) x«A«d3SKai K^Î/xvco/.Sextari^ inde diift^ qgt; fexta pars fît cogii.A fextario.n.vt aprincipio ordiri oportet,bui^.n.méfurâ fî tenuerira’,oia qma deîceps erut.Cato.ca.lvii.Vinu familiç,vbi videmia fa lt;fta crit,lorâ bibat mêfcs tresiméfe.iüi.heminas fîngulas.In méfe cogios ternos.méfe.v.vj.vii.viii.in dies fextarios fîngulostinmenfecongios qui** nos . nono,decimo,vndecimo indies heminas tcrnas.Inmefe vnâ ampbogt; râ.Cato méfe quarto heminas fîngulas in dies fîngulos epotas edgios ter** nos facere dicit.i.fextarios denos o(ftonos,ÔC fextarios fîngulis dieb^ epo/ tos fequétibus méfîbus quatuor in méfe quinos dicit efle congios^oc eft

triccnos fextanos. K rurfus aln's menfîbus m dies heminas têriiàs, in inengt; fes fîngulas amphoras cHe docet.id eft quadragenos odtonos fextanos,vcl nonagcnas fenas hemi'nas, qua rati'onc tarnen quatet nç vel fenç hemfne de/ effe vi'denturfî tneenos dies in menfem flatuamus.Sed aliter Cato ratio/ Amphora, nem colli'gerc tam commode non potuit niG. amphoram pro nonagenis hé mini's di'ceret, eti'am fî amphora eo ampli'us fex hemmas capit,cu ali'ud ver bum méfuræ non haberet.ôi alioqui'n habuilTe videtur ratione I'ntcrtrime/ ti liguons,id eft ci'us quanntan's qux deperi't SCmterci'di't cum vi'num vcl iora hemmati'm bi'bi'tur.Simile eft quod hemmas fîngulis di'ehus potas,in menfes congi'os ternos facere dicit. hac cnim rati'one menfîs fex 6Î tn'gin/ ta dies habet: qui fî exatfte taxare voluiflet, duos congi'os SC femi'fleni df/ xi'flct.Scd nolm't tarn anguftc rati'onem præfcn'berc.fatis tame apparet ex co loco in cogio duodcci'm eHc hemmas quç fex fextan'os coti'nent . fed SC illud I'am tenemus quod maxime ad rem pertmet, fextan'u fextam deci'ma partem efle modii',quæ tertia pars eft amphorç,quippe cu m amphora Ca to fex SC nohagi'ta hemmas ponat,SC fextan'us ci'tra controuerfîam bi'nas Modtus. hemmas capiat, fî amphora ter modi'um capi't(^vt prxdidtum eft ex carmi/ m'bus fupradi'tfti's^ modms fextan'os fedeci'm conn'nebi't, id eft duas SC gmta hemmas,quxtcrti'apärs eft amphorx. Sedde modi'o citanda func exempla.Cato,Vbi' fementem parauen's,glandé parari legi'q? conueni't,0C in aquam com'i'ci.Indefemodi'os fînguli's bubus dare oportet,fî laborabûr. Columel.de bubus aratorii's loques Ii'b.viï.Bubus protempon'bus anni pa bula difpenfantur. lanuan'o menfe frefî SC aqua macerati' erm' quaternos fe xtan'os mi'xtos palei's dare conucni't,vel lupmi macerati' modi'os,vel cicer/ cule maceratç femodios .Idem fî grano abftmemus SC regi'oni's copi'a per/ mittat,cum frode laurea SC I'li'gnca glans adncitur, quç m'fî ad fatietatem dctur,fcabi'em parit.Poteft etiam fî prouentus vilitatem facit, femodi'us fa/ b.x frefç prçben' Noucmbri menfe ac Dccembn',pcr fementem quatum ap peti't bos tantum prxbendum eftîplçrûqj tarnen fuffi'ci'unt finguli's modii glandi's,0C paleçad fati'etaté datç,vcl lupmi' macerati modii,vel erui aqua confperfîfextariifeptcnipcrmixtipaleis,vel cicerculç fîmiliter maceratç fextarü duodcni,vel fînguli modii vinaceorum.His exemplis coiiccrepof/ fumus modium Komanum no difparem fuifle ei menfurç quam Bœotium noftratcs vocant,cumfît diurnuscibus bom's araton's modius aut femo/ dius pro varietate pabuli, Apud nos equis viatoriis per diuerforia cib’ fta tus eft in dies ci ft ellç ternç auenç,vt in Italia ordei.Sic enim femper tulit ftabulariorum formula. Sed ftri^ofîs equis cum longis itineribus fathi/ feunt amftarium nodu dari folet, id eft quarta ciftclla : Hx quaternæ menfurx Bœotium noftrum tritiearium implent, qui modus pabuli eft omnibus iam farcinariis equis per ftabula viatoria ftatutus, Diximus amphoram binas vrnas capere,qux fîngulç vicenos quaternos fextarios continent.Hoc ex eodem audore libro.xiii.comprobabitur his verbis,Ex hac copofîtione quantum in fextarios mufti quadragenos odonos adiicié dum fît,incertum efttquoniam pro natura vini çftimate oportet quid fa/ tis fîtxcauendumq^ ne conditus fapor intelligatur^ ego tarnen fî humida

fuent,vi'ndenn'a,triétcm:fîfîcca quadrantcm medi'camihis in binas amph(M ras mifcere folitus fum,ita vt quatuor vrnarû cflct mufti modus»Vrna aiF tem quatuor ÔC vigmti fextarforum.Plm.lib.xini, de mmio potu vmi lo^ quenSjFamam apudGræcos Alcibiades meruit,apud nos cognomen etiâ Nouellus Tricongius Mediolancnfîs ad Proconfulatum e Prçtura ho^ noribus fundlus,tribus congiis(^vnde ÔC nomen illi fuit) epotis vnoimpe/ tu,fpe(ftantc miraculi gratia,Tyberio principe in fenecftaiam feuero atq^ etiam alias fçuo:fed ipfa iuucnta ad merum pronior fuerat.In antiquis ta^ men non Nouellus Tricongius fed Nouellus Torquatus legitur,ÔC rede» alioquinfruftra Plinius adieciflct,vnde SC nomen illi. Quis em non intclle xiffet etiâ Plinio tacentefNecß ipfa iuucnta lego,fedipfî,id eft Tyberio, vt iuuêta fît redus cafus.Et paulo poft,Tricongii rara gloria. In omnibus an tiquis legitur,Torquato rara gloria.Idcm paulo infcrius,Tcrgilla Cicero nem Marei filium binos congios fîmul haurirc folitu ipfî obiicit,Marco(p Agrippæ a marcido ac temulento feyphum impadum. Plinium audoré habemus decem 8C odo fextarios vini,id eft tres congios vno hauftu epo/ tos a Torquato 8C duodecim a Ciccronis filio .Quarc non video quonâmo do in tel iigi pofîït quod apud Politianum legitur, q? amphora triplex effp cit fextarium.Trâq.in Tyberio, Ignotiffimû Quæfturç candidatum nobi** liftïmis antepofuit ob epotam in conuiuio propinantc fc vini amphoram. Trâq.vini amphorâ,id cft odo congios feu duodequinquaginta fextarios vno couiuio ab hominc vno hauftos dixit, q, fî amphora ex area conftaret quoquouerfus quaternu pcdum,vtPolitianus voluit,ne de duodecim qui/ dem bibacüTimis hominibus id credi poffet. Poft hçc antiquitatis monu/ menta cum menfurarum modos deprehendere megnopere cupcrê,ad podus cxaminarc rem inftiti.quo fado cû nec ex carminibus illis nec ex Plinio re/ fponderent,nihil potius tandem inueni q id quod apudifîdorum non opti/ mum ipfumaudorem,neharumquidcm rcrû,legitur.vflt;jadco(^quod Pli/ nius aicbat)nullus liber tam malus eft.vt no aliqua ex parte profît.Hemi/ ma( inquit illc)appcndit libram vnâ,quç geminata fextarium facit.Sexta rius cnim duarum librarum eft. Hoc cû legiflem illico tres libras nummu larias,ideft fcfquilibram ncgociatoriam in lace grandiufcula ftatui,cuiuf/ modi funt lances quibus ad argentum expendendum vtuntur, in oppoÇta lance aquamfundere famulum qui mihi aftabatiuflï,quoad rem deduccrc ad exadum çquilibrium,id quod aifecutus fum adiieiendo viciflïm adimé doqj aquulam argentea ligula.tum vafcula ftannea implédo,nô vfualia il/ la quidé QC cxfupcllcdili fumpta,fediuftæ omnino menfurætquibus védi/ tando vino cauponantes vti folent, tandc coperi duas libras Romanas id eft duodenarias,quç tribus odonariis,id eft nûmulariis rcfpondcnt, cam omnino clTc menfura quâ ternos fcmifextariolos lingua vcrnacula hui’vr/ * bis appellat, qui dodrans cft eius méfurçquam pintâ cadé lingua vocat. Hoc coperto cû vafculû illud dodrâtale tritico primç bonitatis implercm idétidêc^ inmodiû id eft Bœotiû trâffunderê,nô ante xquatû adfumma la bra reddidi q fedecies implctum itidé vafculû in medium tranffudi. Id cû ad pintam cxigcrcm,duodccics exhaufî çxada obferwatione tranfuafando.

Hac ratione eu cotula geitu'nata fcxtanû faciat,qui biîibnÉ cil, oportet eâ libralé efTe id cft fex ôC nonagi'nta drachmas pedere. îta Oxybaphus qut cotulæ quarta pars eft, quatuor ÔC vigi'nti drachmarû ent,hoc eft quadra^ tale.ÔC Cyathus qui fextanï duodeci'ma pars cft,fedccim drachmas pende»* bit,id eft fextanté R.omx Hbræ.Noftra vero pinta duodccfma pars eft mo/ dünd cft amphoræ fexta lt;K tricefîma.Illud teftandû habeo^q? quicquid de méfurîs liquidorum dixi vel ditfturus fum,fd eft de us mtelHgi volo, quas réglas hac m vrbe appellamus,de qufbus fus dfeere dccurfonum eft Parfen fîum,alioqufn nulla darf certa dolt;ftrfna poflet^cum multffarff méfurarum fînt modulf ,ÔC ferc euariantes per regfones vrbfs,prout cufuft^^ regfonfs fo lu hufus ÔC fllfus dftfonfs Imperfo mero paret. Arfdorû auté menfuras trf»* tfearfas fntellfgf volo,quonfam mfnores funt ffs qufbus auenam admetfù»* tur.Hac ratione vfusjcomperfflc me arbftrorf^ncc temere vt fpero^ampho ram cfle odlauâ partem efus vafîs quod modfum vfnf dfcfmus. modfum vf** nf Parffînum trfeenos fenos fcxtarfos noftros capft.Sextarfus autem otfto nas cas quas pfntas dfcfmus.In arfdfs autem pro amphora quadrate fexta^ rff habemus^fd eft ternos bofellos,pro qufbus vas trfmodfum habcmus di mfdiatum medimnum.Sfc fit credfbflc quod a Tranqufllo dfcftur epotam vno conufufo ab vno homfnc vfnf amphora.Ex hoe æftfmare licet tres mo dfos annulorum Carthagfnem mfftorum ab Hannfbale poft Cannenfem cladcm,vel vnum modfum fecudum alfos annales.Ecce autem rurfus de fn tegro controuerfta ab eodem autftore quf cum toto pene hoe opere certan** dum nobfs fuft,ÓC dffccptatrfcc tarnen plcruqj excmplarfum vetuftatc fecu jg dum nos(^vt fpero^Jfudfeatum eft,fd quod hfc fperare nó datur.Qufppc fn cótrouetfaia omnfbus exemplarfbus fta legftur apud Plfnfum,vnum nobfs fpfum vfttlf fadunt. gatorem(^vt efus fpftus verbo vtar^fn hoe opere oppofîtû.Sfc fgftur apud Pifnfumlfb.xxf.legftur:Drachma Attfca(^fcrcenfm Attfca obferuatfone medfef vtuntur^denarff argentef habet pondusjcadéqj fex obolos pondère cfFfcfc,obolus dccem calchos.Cyathus pendet per fe drachmas decem. Cu acetabulf menfura, dfcfturfignfficat hemfnç quarta parte fd eft drachmas qufndecfm.Mna quam noftrf mfnam vocat,pendct drachmas Attfcasœtû. Hufus loef audlorftate carmen fllud cmanaffe puto apud Prffcfanum de CyathojBfs qufnqj hunc facfunt drachma: fi appédere tentestOxybaphus fiet fi qufnq^ addantur ad filas .Prfmum fgftur ad hoe refpondcre poffum, non magfs hoe dfótum contra me pugnare,q contra Plfnfum fpfum,ft cf li tem retorquerc tabulfs(^vt dfcftur2)ab eo obftgnatfs velfm^.Si enfm dena»* rius Attfex drachmç pódus habet, quonam modo fuftum fuft cxlfbrfs ar** gentf oduagenos quaternos ftgnarf,fd quod fpfe Ifb.xxxfff.dfxit.Id ctfam contrarfu eft cf dfdto quod apud Prffcfanum legftur,tres denarfos Roma** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

nos,quatuor drachmarû fnftarefle.Prçtercaquonâmodo cóuem'tfd quod nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

lfb.xff.de thure loques fnquft,fnuenirf guttas thurfs quæ tcrtiâpartè mf** nç fd eft vndcquadragfnta denarforu pondus çquét:vel vtfn antfqufs duo dctrfginta,ôC fn qbufdavndctrfgfnta.Qufd q? li.xffff.de Nedarfte loques, quadragfnta denarforu pondus pro qufnlt;$ vneffs pofuftf vt ex Dfofcorfde ad verbum probabfmus. Hæcvt vnfuerfa collfduntur,ftc ftngfllatfm algt;

alterum alteri aftipulatur vt emm illud duodccimi cum ditîlo tticefîmî tertii couenit(^fîquidem ter duodctngfnta otîlogintaquatuor fiunt^lîc cum vicefîmî pritni loco pugnat,vbi denarius ÔC drachma xquantur. Rurfus quadraginta denariorum pondus pro quint^ vncns ponitur, hoc argument tum eft q? Plinius in libra fex ÔÔ nonaginta dcnarios ciTc voluit,84 totidem drachmis æquauit. Quid igitur hie faciam* hæreamf'fufeepto id operio/ mnino non congruit.Opus enim perfelt;ftum redte præbiturum me approba turumqj fpopondijvel eorum arbitratu quos iudiccs clegi. hanc legem lo/ cando operememiniditftamefre.Pericliterî'Vercor neaudaciæ id plenum fittfed quando heeftere non datur,potius adeundum periculum efle cenfeo, q tot dierum difpendio cœptum iter abrumpendum.Tanto igitur piaculo me obftringam vt Plinii aueftoritatem.vel argumetis validiffimis fuperio/ rem efle aut negem aut dubitemC^Quid ni id faciamC” cum multis in rebus non modo cum iuratiflimis aueftoribus vetuftatis pugnantem eum often/ derim,fed etiam ipfum fecum.quod plerifqjin locis emendatorum culpa contigit,ex quo fit vt leeftio Plinii obfcruantiflimum quenej leeftorem ma/ xime nuc torqucat.Qua in re adnotada Hermolaus Barbarus, cuius nung fine laudis præfatione meminifle debeo,paulo religiofior fuifle mihi vide/ tur,præfertim aflumpto caftigatoris titulo feuerilTimotdebuit certe alte/ raprxfertim cenfura denuo ftilo exacuto vcl ad viuum expugcre, ne rebel latent tot vlcera,quorum multa fanalTefe non immerito gloriatus eft.Ego vt ingenio pufillo tantum nomen fuftinere nequea vt fubcaftigatore Plinii profiteri me nifi verecundc audeamtfic ca quæ occurrunt vitia,0C commen/ tantem me morâtur,fî fanare ingenii vi non poflim, cómonefaciédis ftudio fis veluti fcalpro circufcriba,nc latius error ferpat, Atqui fic cxiftimo,prç uaricationis nota effugerc eum medicum nonpofle,qui quç rcftitucre fahi tati nequitjvelut non animaduerfa,filetio tranfmittit.QV q vir ille magnus ac non modo ftilo grauidolt;ftrinamlt;^ eximia redolent! commendabilis, fed etiä fententiis feuerus,in quibus mores probi elucefcere videntur(quçduo pariter in paucis æqualibus memorie eius agnofco) in altera editioneita gloriaturtquafi monftra quædâ errorum velut latitatia mancipia reprçhen derit,quæ in prioris editionis tumultu oculos eius effugcrat,a quibus ipfe pœnas fumpferit flagitii prioris Ô4 fugç,vt ipfius verbis vtar. In quo rpilt;/ hi profetfto longe falfus fuifle acer homo vifus eft:neq;enim aliter cum di/ xifle atq^ exiftimalTeputo.Quippe vt plurima errata cmendauerit,plura ta men eum fugifle aut certe flagitiofiora non dubito,quç vt acriore fagacio remqj fugitiuariu non mancât(^quandoqiudé vndccunq? dotftiflimus fuifle (^vt etateilla videtur^certe ociofiore pofcuntjhuicq? vni rei aliquadiuferia tum.Hermolao aute venia fortafle danda eft,qui Ariftoteli Ô4 Themiftio vertedis intetus,tumultuarias nimiru caftigationes Plinii velut animi cau fa aggreflus eft. At ego fecudi merit! id efle exiftimo,erroru vel librarioçi vel cmendatorû vcl aueftoris deniqj ipfius fi res ita ferat,Ielt;ftores admone/ re,etia fi meliora inucnire nequeas.Exiftctem olim immo propedieq vite/ riora inueftiget.Q^ fi femp in ault;ftoru quatuuis receptf auiftoritatis verba adalt;fti,ne vngue quide latu ab corn didis rcccflerimus, niHl habebit vtilt;^

póftetitas quod inucntts mai'oruin fuoru addat, Atqui maiores noftn ß poft Centn annos ignaua etia ipG ântîquitâtis venerati'one.dudi',nihil nogt;' naruin reru aggrcdi auS fuifTentJiteraru nuc illuftrationé, bona ex parte defîderarcmus.In quis ego Laurentiû Vallen fem Herculis Alexicaci.no«^ LaurentiJ mine dignu cenfeo , qui nullius vnq hominis offenhone aut fcriptoris au«* Vall-laus, «ftoritate deterritus eft quo minus veritate a moftris vindicate niteretur * Equidcm etft leonino me tergore claua«^ munitu effe cu eins notæ cómen/ tatoribus non fentio,vt cuiufuis ærumnç Herculem futurum me prohteri confidam,in vmbraculis mecüipfedomefticis,nonin campo fub magiftris antiquitatis exercitatus, nunc tarnen femiermcm faltem fidutia ad verita** tem tuendä afferre mihi videor Jtacß omnes effe animatos,prçfertim Fra** cos cupio, quandoquidem cxterni quoq^ iam cu antiquis literarura gloria certât.Hic igitur vt cominifci multa poffim,ftc nihil potius fadlurus ftm fortaffc,q vt dica Pliniu qux de ponderibus hic coftituere voluit,in fèqué tibus libris de medicinis diclurus,ea excomctariis mcdicoru träfcripftf«* fe,qui Grçce ipü bona ex parte fcripferant. Id quod idé ipfe Plinius cote** ftari videtur cu inquit,Et quoniä in menfuris quoq? 3c pondedbus crebro Græcis nominibus vtendu , interpretatione eoru femel hoc in loco pQUC** mus . Nó eadéauté pódera mcdicinalia ÔC negociatoria fuiffe exeo conii** cio,qgt; hodie pharmacopolç alia drachma in cóponédis pharmacis vtûtur, ÔC alia in rebus quas venditantes appendut.Mcdicinalcs drachmas nouem in vncia effe dicut, qua ratione in fingulas libras noftras fedecim drach** marum pondus decedit. Quin Cclfus libro.v. de fimpliciu facultatum locnsJ mixtura loqucns^Scd ÔC antca (^inqt^ fciri volo in vncia podus fcpte dena rioru effe.vni^ deinde denarii podus diuidi a mein fex partes ad eft fex vngt; cias,vt idem in vncia denarii habeä quod Græci habet in eo que obolu ap pellant.Id ad noftra podera relatu paulo plus dimidio fcrupulo facit.His verbis Celft medicinç auóloris,XII.drachme ex libra Romana decedunt, quod ratam proportione habet ad deceffione libræ noftræ qua noftri me«* dicamentarii in temperandis medicamentis vtutur. Vt enim libra noftra fcfquitettia eft ad antiquam libra relata , fîc fedecim tertia parte duodegt; cim fuperant.Verum id immutauit Celfus qgt; denariu in fex fuas vnciolas c|^uidere maluit q In fex obolos,feu in fex femifcrupulos.hoc ideo fortaffe qj obolum Græcum graulorem effe paulo femifcrupulo Romano fcribit, quod nift de mcdicinall femifcrupulo intelligas pugnabit cu Plinlano di^ (fto. Huie rurfus opinioni refragatur quod Plinius cetum drachmas Atgt; ticas in mina ponit,quod iuftu eft pondus minç.Quare nihil vlterius cau fari nuc In amhnu induxi,vt qulfq; pro captu fecu ipfe hoc faclat.Satis aut babul hoc dicere,expcrimento me cognoulffe fextariu Romanu dipondiu pcndere,Id qd rurfus mihl credi nolo nift argumentls optimis probauero. lamprimu ipfe Plinius lib.xviii.de tritico loqucns, ftc inquit, Tritici ge** nerajplura quæ fccere genres, Italico nullu cquide coparauerim candore ac pondéré,quo maxime deccrnItur.Et paulum Iiifra,Nunc ex ils gencribus qu£c Roma inuchutur Iculffimu e'ft Gallicum atq? e Cherronefo aducótu* quippe non excedut in modiu vicenas libras ft quls granu Ipfum poderet,

adncit SardiumfcxliEras.Alexandnnû ÔCtncntcs . hoc KSiculipodus Bœotîcû totâ libra addic, Aphricû QL dodrâtcs. His verbis Plinius doect quod deterrimû fit triticû,id pondère in modios vicenas libras .quod autc loge optimû vt Aphrkûjfepté viginti libras ÔC dodrantc. Hoc eu ego probate veile,critici fex femifextariolos noftros, id eft fefqiupintâ pro cagt; ptu bilancis admenfus ,in altera lance dcpleui, ÔC podcribus identide exa** minatis ad paré tandé libra perueni.Hoc cu in ledliflimo tritico feciflcin, podetaeç adnotaflem,ad aliud triticu tranfii. Erant enim mihipuluini duo Eranciani tritici fulcatim (^vt aflblet) in horreo difpofiti,vt codé ex agro, fic non codé fegete: cu igitur ex co fimilitcr câdé menfurâ penfitarem, hoc difcriininis adnotaui, vt quod in cis puluinis eximiu ciTct ÔC axadtc excufi* fum ventilatuqj,eius menfura iam diÂa Icuitcr agitata, ÔC radiolo ftrida, dipondiu noftru ôê quadranté péderct: lance etiâ peflum cunte.quod auté «egligentius vcntilatû,ÔC nonnulla ex parte lolio ÔC mclanthio niixtu,aut alia feminu inanitatc,id duas libras ÔC quadranté ficiliquo minus in æqui** librio tcnerct.Hçc menfura,id eft fex femifextarioli ^quos fextarios duos Romanos iudicatû iri omnibus fortunis mois caucre nô dubitarim) fi qs diligenter animaduerterc velit ÔC veritaté modulis ac poderibus explora/ re,feni inquâ femifextarioli odauaparté modii efïïciût,quorû pondus tri/ ticcû fi oéîonario multiplicctur,fiét in fumma duodeuiginti libræ noftrç, leétiiTimi quidem tritici,deterioris autem, ideft quifquiliis feminu mixti duabus vnciis minus, id eft ficiliquis oélo,Porto cû libra noftra (^vt fæpe dixi^) xygoftatica qua mcrces appcnfilcis ncgociatores admctiûtur, qua/ drante maior fit libra Romana, fit vt duodeuiginti libræ noftræ, quatuor éC viginti Romanas libras æqucnt.Ita fit vt triticum noftrum in agro qui Francia dicitur natum,duabus libris Siculo Icuius fit.Cuius tamé fupre/ mam nota exiftimo femüTcm aut quadranté vigintiquatuor libris addcrc pofle.Hoc genus experimenti cum cuiuis obuiû fit ÔC expofitû,non eft cur alia Plinii audoritate vcl vera vel mcndofa,impugnare veritaté quifpiam citra pcrtinaciç reprçhcnfioncm poflït.Hic fiquis felibras légat,vt quçda habent exemplaria antiqua,vt fit,adiicit Sardium felibras,hoc ctiam am/ plus id quod agimus confirmabit. cum Plinius dicat grauiffimû frumé/ turn libras vnam èC viginti ôidodrantcmpenderc, ÔC nos experimenvgt; didiccrimus quod optimum apud nos fit frumentum,id in modios Roma/ ÄOS quaternas QC vicenas libras pcnderc. Quare nifi Plinius in pódere de/ ceptus eft ,aut nifi negligentius rem explorauit,vel noftrû triticum ctiam Africa: prçftantius cft,vcl libra Romana maior aliquante fuit nos cam efle ftatuerimus: tarnen pcriculû nullû eft (^vt arbitrer) ne minoréfcccri/ mus librâ,cû menfuras auxifle videamur quç pondère dcprchcndnntur.In hanc enim tih parté errare potuimus. vtpotc cû Plinius fextariû cétum ÔC viginti drachmarû faciat,qué nos bilibréfuiflecotédimus,idcft drachma rû centû SC nonaginta duarû.qua ratione hemina libralis fuit,quâ Plinius fexaginta drachmarû fuifle dicit,id eft tertia parte minoré,atlt;ÿ eo amplP. Carmina auté quç apud Prifeianû lcgûtur,fcxtariû viginti vnciarû elle fta tuût, quo fit vtnofter fuperquintus fit cius, id eft quinta parte fuperans»

De hoe quid ftatuam nonhaheo,nifiPIinium omnino puto felibras^fd eft dimi'di'atas libras fcripfiHe/ed non fatis pódus coinpertu habuifTe.Quod rurfus ne credas facit id quod ipfe alibi dicit code libro, Siligincæ farinæ modi'us Galh'cç.xxn.librasjltalice duabus tribusve ampKus.Hæc verba fignificat Pimm diligenter hæc inqui/îui'fle,8ê prçterea duas 8C tres li'bras addit Italicac fîligmi',non tih felibras. Itaqj ü verum eft Pimm hçc exadfe mquifîuifTejSC liber eo l'ti loco no corruptus eft^neceffaria diccmus tn'ncû non Gallicum tm, fed QC Fracicum ponderofîus elfe illi's quæ a Plmio enu merata funt. Fortafle etiâPlmius libras illas vicenas, centenarias libras intellcxitjhoceft mmales,quales libras argentarias fuiflcoftêdimus,hoc eft plenas libras . qua exiftimatione paulo plus dextante ad fupradidum pódus acccditjhoc eft odhoginta drachma: 6C aliquid amplius.Hocquo^ fiadmiferimus,non ideo tolletur fcrupulus. quia adhuc noftrû paulo amgt; plius libra vna fuperabit.Vt tarnen cû iis libris fentia qui felibras habet, facit contextus verborû fenfîm adlibrâôt dpdranté pcrduccntiû rationc. Et præterca Plinius non fcx libras fed fenas dixiifetjquia vicenas dixerat. quod validius argumentum eft.In hoc obice aqua hçreat neceffe eft.Sed fî Plinius alter! cuipiâ vel libro vel feruo ponderis examinationé tçdiofam crcdiditjvel calcule deceptus eft,non magnopere mirum cft,cum Cicero in Cfccronfsè» Catone,Lacrté ftcrcoranté agrû apud Homerum faciat alicuius fide dece/ ptus.Nec cm in primo lib.nec in.xvi.ncc in vltimo id legitur OdyßeXjin quibus tâtum Laertis meminit Homerusî nifî in obferuatione aliquid me latuit. Vcrû ne vanitatis arguar temere a primo quoq? hoc pbare volête, monitos hoc ad pondus examinaturos vclim,in expendendo tritico multû id referre quonâ modo menfura implcatur.Si cnim non modo leuiter agigt; tetur implédojfed diu quatiatur aut manu prcmatur,anteq radio cxçquo* tur,pondus non leui momento crefeet. InterefTe ctiâ arbitrantur triticum recens tritû fît ôC vétilatû,an diu in horreo aireruatû,cuiufmodi(^vt dixi7 noftru crat in puluinis fulcatis digeftû.Illud enim recens ab arifta,ÔC puP chrius efle aiût ÔC grauius:hoc vt tépore exu(ftû,fîc Icuius eflc.certe apud nos vendibilius eft ex cadem fegete quod codé menfe batuitur ÔC in forum aduehitur, videlicet quod plus farinç ÔC panifîcii reddat, Verum qui hoc ?[uod diximus tritico expendedo fecerit, turn demu aquç pódus explorer, uturûcnim recipio vt qux méfura tritici duas libras noftras ÔC quadrate pcpcndcrit,id eft fex 6C triginta vncias,cadé treis libras noftras,id eft qua tuor Romanas pondéré aquçcfficiat, vt fît inter triticeu aqueûtp pondus proportio fefquitertia , qua ratione bilibré fuifle fextariû antiquu nccçHe eft,id quod Ifîdorus ex quopiam auiftore antiquo fcripfît.ctiam fî Plinius heminâ fexaginta drachmarû efle dicit:quod perinde valet,atqj fî fextariû libræ vnius ÔC quadratis effe dixüTct.Hoc idé in hordeo expertus, coperi fextariû péderc quindecim vncias ÔC très drachmas . qua ratione quaterni fextarii quinas libras Romanas SC fefeuneem cfficiût, ÔC modius vicenas libras ÔC felibram,quod non cóuenit cum diéto Plmii,qui de frumétis lo/ quenSjLcuüTimû (^inquit^ ex his hordeum raro excedit.xv. libras . quarc noftru diflïmile efle Italico dicendum eft, Qrq Columcl,lib,ü,dc hordeo

loqucns ita dieft, Alterû quoqj genus hordei eft: quod fill diftfchum,Gagt; latfcum nonullf vocant,ponden's QC candorfs cximif,adeo vt trfrico mfxtu cidjarfa familiæ prçbcat.Scrftur circa Martfu menfem.Dfftfchum hordcum yocat ÔC Galatfcu, hoc eft Gallfcu quod culmu habet bfnfs verx llbus arfftatu cufufmodf eft noftru.Hoc Goluinclla reif quo ponderofîus Pondus trit cffc dieft.Quarc conturbarf nos Plfnfano hoc verbo non oportet,quafi ns tid. quç dfxfttius ex eode fpfo Plfnfo refragate. Extat fn aeftfs Decurfonu huP vrbfs medfmnu lecftflTimf tntici appenfum fuHu Decurfonu fuffle,fnucngt; tuq; effepondus centu ôi fedeefm Ifbraru. quf ratfo efFicft fn modfu vndegt; ufeenas Ifbras noftras SC quadrates .Proxfma notafn modfos vndeufeenas If bras SC fextantes non exceflit. Sed propterca ego infnus pondus fnuenf, qgt; modfu Roinanu fecutus fum,non Parffînû. At fnter amphora Romana ÔC noftru quadrante tatu fnterefle teftatus fum,quatu fnter menfura rafam fiC cumulata.Qj aute Ifbrç Romanæ modû deprçhenfum habeamus ex ns quæ de rc numarfa dfxfmus,fatfs fntellfgftur. Poteft tarnen fd SC alffs ad«* mfnfculfs probatfonû confirmarf.Columellalfb.vff.de cîbarns aratorum boum loquens , Martfo SC Aprflf debet ad fœnf pondus adffcf, qufa terra profcinditiir: fat erft autê pondo quadragena fîngulfs darf .Quadragfnta podo Romana,noftra funt trfgfnta.Fœni auté fafees apud nos,fî fuftf fint pondcrfs,duodenas Ifbraspendent,8Cfnterdum ternas denas.Athufufcez modi bfnos fn dies eu auenç cfftellis tribus equf fingulf farcfnarff autfu/ gales pofcût,quf qufdé fint medfocri magnftudfne.Hf duas SC trfgfnta hgt; bras Romanas pendét, Trccenas auté Ifbras bubus fingulfs fufficcrc la/* nuarfo SC Februarfo Columella afFfrmat. Martfo aut SC Aprflf quû labor fntédftur,quadragenas,autquû granf eft pœnurfa.Ita hac parte Ifbrç Ro manæ adnoftra relateanalogfa côgruft. Sextarfus fgftur Romanus earn menfura capft, vt dfxfmus, quaternos fextarfolos Ifngua noftra appellat. Sed abfurda eadé Ifngua appellatfone vtftur, cu fextarfu vocat fextam ac trfeefimä parte modff noftrf,quf oclfes amphora capft,prçfertfm cu femf** Semifexta’ fextarfu appellemus paruulä méfurâ,SC omnfû quæ veneât mfnfraâ, fd eft rioJus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fecunda SC trfcefimâ fextarff noftrf,quâ ego fextariolum voco.Id tamé vo/

Hemixeftos. cabulû,fd eft femffextarfû fn vfum Ifnguæ noftrx vernaculæ ex co venffle puto q. Græcf cotulâ,fd eft hcmina hcmfxeftû appellat,vt ault;ftor eft enar rator Arfftophanfs SC Suidas .Ad qua voce Græcâ alludere vfdebftur hic vernaculus fermo,non ad dfmidfû fextarfû,fiqufs attente cofiderarft.Veru cnfmuero fextarfus Romanus fn duodeefm cyathos dfftrfbuftur. ad eufus fiacus*âX^* nbsp;nbsp;nbsp;plcnforé fntcllfgcntfâ præfarf fllud habeo quod plenc omnfbus notum

quorum. eft,antfquos cum hflarforf coufufo fefe ad potus folutforcs fnuftabat, tot cyathos hauftfbus fîngulfs cbfberefolftos, quot erât Iftcra: nomfnu ami? carû. A quo more fllud epfgrama Martfalfs emanauft fn prfmoh* Nçufa fex eyathfs,fepté luftfna bfbatur.Qufwj Lycas,Lyde quatuor,Ida tribus Omufs ab fnfufo numeretur amfca falerno.Inde auté fnuéta funt vocabula tricns,quadrans',qufncunx,fcptunx,8C relfqua,quçnô magfs pocula qmé? furas fignfficant. fd quod aperte ex codé pceta libre célauo Epfgram.no bfs datur fntellfgédû,Dçt numeru cyathfs,fnftantfs Iftcra Ruffi: Aud.or.

enim tad muncds file mihi.Si Telethufa vemt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gaudi'a portât, ,i

Scruabor domi'nç Ruffe triente tuo.Si dubia eft,feptunce trahar , ü falli'c amantem. Vt I'ugulem curas nomen vtrûq? bibam.Scptuncem pro hauftu fcptcm cyathoru di'xit,tot em'm funt elemeta in reóVo Inftandsî Si tnentc pro phiala Si haufiu quatuor cyathorum .Et rurfus in vndecimo quicunce pro quin^ cyathis. Si beffcm pro odlo. Qufcuces Si fex cyathos beffemtp bibamus.Caius Si fiat lulius Ôi Proculus, Et li.xn. Poto ego feftantcs,tu potas Ci'nna deunces: Et qiiereris q? non Ci'nna bibamus idem , Dcunces nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i,

vndenos cyathos intelligitjVt feftantes bmos. Hi'nc faótum eft vt nomma ilia poculoru apud aucftores celebrentur.vt lib.i.diximus. Nunc ante ftc colligo.cu fextarius Romanus in duodecfm cyathos di'uiderctur: ea veto ' ’ eius vafts qua pinta dicimus,lit mefura,vt qui tâtû vim etîâ pn'marii quo ddiano prandi'o bibat,vi'nofîor dici lure no poffït: qui auté dodrantç eiüs no excedatjfd cft ternos fextan'olos,pareus vini fortaffe, aut certe fobrms dici mereatur,non potui'ffe fextariû Romand in tot cyathos comode diuP • di,fî minor is ea menfura fuiffet^qua dodranté appellaui. Cu enim trîenté quadrantéq? poculoru vocabula apud luuenalé Si Perfîu, Si Celfum legigt; . lt;nbsp;muSjCgo legiti'mam mefurâ mtelligo quç vno hauftu biberctur.Rcliqua nomma infra fupralt;p,menfuras magis q potoria vafa fuiffe puto. Nam Si apud Celfum quadras pro modico potu ponitur,Si quarto(^mquit3die eu horrore febris reuertitur,vomere oportetîdeinde modicû cibû fumere,vi/ ■ ’ nilt;p quadranté.Et li.i.Poft vomitû fî ftomachus infirm^ cft,paulû cibiffed huius idonei,guftandû:Ôôaquç frigidç cyathitres bibédi funt. Cyathos cyathtis, hic dixerat quod quadrate in fuperiore exemple dixit. Et alibi, At qui tar de cocoquûtjôC quoru ideo prçcordia inflatur,quiuc propter ardorem alP que nolt;ftu fîtire confuerunt,anteq côquiefcant duos trefve cyathos per te/ nue fi'ftula bibât. Diofeorides de abfînthio, mù «voftliaç ned e^ot-Bydüa

«uTW Ko.^ txas-tiu H(U.Epc«/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;êç toAhô©-* Kua0up Tfiwp , Decoélum quot;

cius cibi faftidia,ôi arquatû morbum fanat fî quotidie terni cyathi ebiban tur.Ternos cyathos mcdiocri potu dixit qui vno hauftu fumatur. Et li. lii.Celfus de curatione lentarû febriû loquens, At fî diu frigus eft, Si tor/ por Si iaófatio corporis ,no alienû eft in ipfa febre dare mulfî tres aut qua/ tpor cyathos,vel cu cibo vinu bene dilutu.Ide de infanientibus loques to turn fextariu impleuit, Opus eft auteciboinfirmo, maximeq? forbitione. potione aquæ mulfç.cuius ternos cyathos bis hyeme,quater çftate dediffe fatis eft. His verbis in fîngulos potus ternos cyathos febricitanti coftitu tos intelligimus .ôê per dies fîngulos fextariu. Alibi de cardiacis loques, ’ Si veredu eft ne defieiat,tu intrita ex vino. Si hoc ipfum aufteru quide, % nbsp;nbsp;fed tame tenue,meracû,egelidû fubinde ÔÔ liberaliter dadu eft adieeftapo/

lcnta,fî modo is æger paru cibi affumit..idlt;p vinu effc debct,neq? nullaru viriu net^ ingétiû.RcÂeq? tota die ac notfte vel tres heminas æger bibet: fivaftius corpus eft,plus etia.Tres heminas diurnas Celfus cardiacis fta/quot; tuit,nifî vaftioris fînt corporis,ÔC vini meraci. De quibus Plinius loques iib•xxiii. Cardiacoru (^inquit) morbo vnica fpem in vino effe certum eftlt; Dari vtiq^ non nifî in cibo debet^nec a fomno,nec prçcedcnte alio potu, id

cft non niGfitïentf,nec niG. in Jcfpcrationc fumma* Hoe luucnâlis cat cûfnquitjCardiaconû^cyathûnnffurus ami co. Tres heminç fcfquf/ fextanu expient.Ex quo apparct luftaprope modû potus menfurâhomini cardi'aco ftatuta elTe.Nâ eu homini fano l'ufla inéfura fît fextarius in fîngu los epulatuSjCardiaco nouenos cyathos fîatuit^vel fenos, id eft bitios qua drantes G. ter epulantes cardiacos intelligamus.Et de cceliacis, Obferua-* du Q'nquit^ nequis aut cibus , aut humor vniuerfus detur, fed paulatim. Ergo per interualla teporis fat eft cyathos binos ternosvc fumere,0C cibu proportionc huius.Et inferius,Potui vero aqua pluuialis decolt;fta,fed quç per binos ternofve cyathos bibatur.Cyathis aute antiquos potus fui mé** iura metiri folitos ctia inter epulas exeo coiicio q, ferui quida ad cyathos Rare vel eiTe diccbatur,vt ferui ad limina,0C ad pedes . Tranq.in Cæfarc, SedC.Memius etia ad cyathu ÔC vinu Nicomedi ftetifle obiccit.Iuucnal. Sat.xiii.Nec puerIliacus formofa,ncc Herculis vxor Adcyathos. Hoc Grçci dicut, quo verbo Plautus in Mencch.vfus eft, Non feis quis ego fîm , qui tibi fçpiflimc cyathiflb apud nos quando potas. Cyathus a Grçcis obidetiâ «vTahThj Só âfus-Kj,Ô£ «j3us-ixos,ôC «çîïcuv« dicitur,ÔC a quibufdâ ÿivoxûx-Quç omnia vocabula ab hauriendo vel fundédo vino diefta funt.Sta re igitur a cyathis a Latinis diefti funt,quos Græci ôlWXoHS appellat. Apugt; leius pocillatorcs vocauit.Pinccrna non aufîm affirmarc probû efle vocagt; bulum,etiâ fî Afeonius in prætura vrbana vfus cft,fî vera funteo in loco exéplaria .Pinccrna a Græco deducif’,cui couiuç dicûtur idétidé wîv^v xîfv«, pinin cirna,id eft mifee vinû vel tépera vinû vt bibam.Honcftuin id olim munus fuifle docct Athençus lib.x.qui apud Grxcos ttioréfuiirc tradit, vt nobiliflimi iuuenes in conuiuiis facris publicis id munus obirent, ncc minus apud Romanos,xai nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jï 01

knAStni» w Tcüç (ArAonAEo-i »ult;ri»p. Eft auté cyathiflare vt ex codé Athenço nouimus xuaBco ôivox^^P gt;nbsp;id eft cyatho vinû bibendû admetiri.Quarc Athc** nienfes in couiuiis folutioribus inuicem propinantes,cyathos amicitiç,6£ cyathos amoris,ÔC cyathum Demctrii nominatim pofccbant,fîngulis po/ tionibus,vt quaternos amicitiæ, ÔC terhos amoris propinantes, cyathû prætcrca Demctrii vel Antigoni, qui duo extremi ab afîentationc inolcgt; uerût,exolefcente prifea Athenicn.libertate SC generofîtate, vt idé audor prodidit li.vi.de adulatorib^ loques.Pcrfîus, Sed tremor inter vina fubit, calidûc^ trienté Excutit e manibus. Plin.pro menfura pofuit,Silueftriuni quidé prunorû baccc vel e radicc cortex in vino auftero fî decoquatur, ita vt triens ex hemina fupcrfît,aluû ôi*tormina fîftût,id eft vt quatuor cyathi ex fex fuperfînt. Tranq.in Aug. Vini quoqj natura parciffimus crat, non’ amplius ter bibere cû folitû fuper cœnam,in caftris apud Mutina Corne/ lius Nepos tradit.Poftca quotiés largiflime fe inuitaret, fenos fextantes non cxceiritiaut fî exccfriffec,rciicicbat.Scnos fextates pro fextario dixit, fed fîgnificare voluit,fenis hauftibus fextariû tm bibere eu folitû . Philip/ pus Beroaldus diligens enarrator, ac multç ledionis, fextantes fenos fex pocula intellcxit binas vini vncias continentia: fîcut SC apud Martialem triétes SiC quincûccs deuncestj.Antonius Sabel.coinloco, fenos fextâtes

Çinquit) ad menfuram,an ad pondus referas in dubi'um venire pörcft, fed melius ad menfura, vc fît fextas inenfuræ genusgt;^vt quincunx apud Mar/ tîalé.Beroaldi opi'ni'o,nec Plmiano di(flo,nec noftro conuenit(^fî ramé ira Plinius fcn'ptu reli'quit,vt cyathus pedcat per fe drachmas dece dC hcmP na fexagfnta) quippe Plini'ana ratione fextarius cétû SC viginn' drachmas trahitî at Beroaldus duodecim vnci'aru fcnos fextates effe dixit^id eft fcx SC nonagi'nta drachmaru, quos planu fecimus ex Martiale duodcnos cya/ thos fîgni'ficarc . Quare infîgnis hæc fuit hallucinatio, SC pene parüli de feftertio. Caldcrinus vîr ingeniofus SC grauis enarrator nouo gencre haP CäWennus. lucfnatus eft apud luuen.Sat.vi.illo in loco,De quo fextari^ alter Ducif’ ante cibû.Sextarius altcr(^inquft2)id eft duo fcxtâtes,videlicet arbitratus fextan'û a fcxtâte dilt;ftû,nô a fexta congn parte, cû fextarius fcxfes fextâtc capiatjfextans non magis duas vnci'as,q fcxtâcuiufqj rei partefîgm'fîcat. Sed horu verborû fîgnificati'o a nullo,quod fciâ,recT;e ac plane adhuc enar rata eft. Romani auté fextan'û quafî légitima ac quotidiana virilis potus menfurâ ftatuétes,ab eo quafî ab afle incipiétes , reliqua vocabula partes eius fecerût, quo modo SC nos pinta virile méfurâ ponétes femilTeni eius parcis vini deftinamus,dodranté auté continentibus,quadrantéægrotis, îefquipintâ bibacibus,in quotidiano quidécouiuio.Auguftus igitur vini parciiTimus ditftus eft a Trâquillo,qui fupcr cœnâplerûq;ita fîbi tépera/ bac,vt ternos fextâres,id eft dimidiatâ aliorû méfurabiberet,Só cû licétP bibere ftatuerat, fextariû no excederet,ac neexcedere quidem poiTet citra reie(ftioné:quippe vir infirma valctudine,ac graues SC periculofas valetu/ dines per omné vitâexpcrtus,vt aucftor eft idem Traquillus . ob id etiam cibi minimi, adeo vt ante initum vel poft dimifliim conuiuiû folus cœnP tarer,cum pleno cóuiuio nihil tangeret, quo certioré rationé cibi potusc^ tenercc.Hoc inihi couenire videtur cû eo quod diximus,vt qui vini modP ce fît appetés,dodraté noftrû,id eft ternos fcxtariolos quotidiano cóuiuio bibac:qui fîetiâ quadrate huic addat,vt plena menfurâ noftrâ bibat, qua pinta dicimus,ne fîc quidé vinofus dici debeat, fiC tarnen hçc méfura fede/ cim cyathos implet. Hoc cû exade côfîderarcm,dodrantéprçdidû,qucm fextariû Romanû eife dico, in treis trientes diuifî totidem calicibus fumrf ptis,ÔCrurfus in quatuor calices quadratales xquis diftributionibus,quo fa*do eû effe captû menfurç cognoui, vt q firmo ftomacho fît,ôC interdido medicorû no prohibeatur, quominus duccre pofTit ex œnophoro quantû fîtis appetat, is hauftu primo cœnæ quadranté fîccare debeat, addita etiâ aquç tcrtia,aut quartaparte,fî tamé fîtim expedaucrit.Qui autébibacior .paulo fuerit,etiâ trienté:de fobriis loquor,fed de iis fobriis q iuftû hauftu diluédis cibis ducere foliti funt,quales pleriqj funtnoftratiû hominû,qui/

' bus qdé vini potus vitio no vertitur,id eft qui inter vinofos no cenfcnturs nullus cm modus temulétiç aflïietis SC perpotatorjbus cóftitui poteft.ncc rurfus de iis loquor qui femp fîticulofî py tiflantiû more guftatorû lindu magis q potu villum tranfmittere folcnt.omnino quadranté ftomachi fir/ mçconftitutionis, trienté etiâ fîtibundi modû cû aquæ rata portionc ciTc dico,id^ intra téperatiâ»Egt;e vinis loquor noftratibus,ideft agri Francici,.

Quare ab antiquis mdita hçc cfle nomina ternis quaterrusqj cyathiS affir mauerim,tametfî Auguftus fextatibus vtebatur^cui Antonius Mufa fcxgt; tantarios modulos^id cft dimidio minores legi'ti'mi's mdixerat.quare quâgt; foJjj-j'f hommes bibere foli'ti funt quotidiano potü,tâtu Auguftus bibo* biberiu nbsp;nbsp;nbsp;bat cû largiflïme fefc muitauerat. Quod G. veru eflct id quod apud Plfnfu

legi'tur de hemina èC acetabulo, id eft fefquicyatho fextan'us ccntû ÔC gmti drachmarû effet,id cft minor tertia amplius parte q nofter dodrans, necpmtç di'midmcaperet . Hoc enfin pondéré probate vnicuiqinoftrum licct, quod q Gt abfurdu nemo no mtelli'gi't,vt tantula menfura in duode^ nos cyathos di'uiderctur,SC l'n folutis perpotationibus conuiuiorû hîlagt; rftate,cu Gne Ic j^cac fine modo bibi'tur,quadrantes trfentcfq; ÔC^cu pluri/* mû^ feptunces pro numero elcmentorû nommû biberent, quantû fcüicct quifqj hodi'e fobriorum vnoimpctu familiari cœna bi'bitî feptunccs eni'm rationc fcxtariolû noftrûnon cxcedcrent, qui modulus eft (propc di'xc/ rim)potioni's medicamentan'æ.Antiquos auté parci'orc vino vfos effenô cÎc'm^^us dicere,qui bicongiu Cicerone M.filiû,Tn'congiu Torquatû apud Tricongius ‘ Plmiû,SC apud Tranquîllû potorê amphoran'um Icgermtîqui'bus hodi'e G Torquaus. pares m Gallia mueni'rétur,monftn' l'nftar haberetur.apud quos Germai norum mi'li'tû bibao'tas hoc bienm'o inter mi'racula celebrata cft, quotP di'am's cni'm côui'uiîs fînguli quaternos quartan'os abfumerc diccbantur. qua rationcnoué conui'uç binas amphoras exorbebant.Hac bi'bédipalinâ æquare noftrati'um hommû proflîgati'flimi vi'ni potorcs numero tn'ginta non poffentjdûtaxat vt alterm's di'ebus idfaccrcnt quod illifînguli's £adtigt; tabant.Qui'd qgt; ipfa carmma quç apud Pn'fci'anu legûtur,ÔC fccum ÔC cum Pli'nio pugnätCquot; Cû eni'm de cyatho di'cant,Bi's qui'nq^hûc faciut drachmas fîappendcrc tentes ,Oxybaphus h'ctfî qumqj addantur adi'ftas.Ali'o loco ita legi'tur,Nam librç vt memorantbeffem fcxtan'us addet, Seu puros pc das lances feu dona lyei'. Addût femiffcm li'bræ labenti's oli'uf : Scli'brâ«^ ferût mcllis fuperefle bili'bri.Hçc tarnen affénfu faci'li funt créditanobi's, Nâq? nec errantes vndi's labennbus amnes, Nec merfî putei's lances, aut fonte perenm Manantcs,par pondus habet.Quonâ l'gi'tur tandé modo co/ uenit vt hcmi'na quæ di'midi'atû fextariû efïïcitjfexagcnas, drachmas pen/ dear,SC fcxtan'us libra SC bcffcm,hoc eft ccntû SC fexagi'ntaf Si cm de cetu SC nonagi'nta duabus drachmi's,fcu duabus li'bn's Romanis,tricnte, id eft duas SC triginta abftuleris,reliquç crût ccntû SC fexaginta , Nos cum hoc probarcmus aqua putcali vtebamur, ncc fcrupulofe differentia aquarum cxquiftuimus,nec in alioliquorc rem experiunda duximus , cû iam tencre veritate vjderemur.ExGræcis auté aueftoribus vixrcm conftitucrepoffu» Çotüla,' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mus .Pollux lib.iiii.cotulam tertia parté chcenicis effe tradit,SC mcdimnu

chcenicas odlo SC quadraginta capcrc,SC fextariûoélo chcenicas , kotu'x« r Tj’i'rp qS) )^oivtKo^t Ô Ji /XiJtfkVQÇfVa'utKHi óktw nbsp;nbsp;nbsp;ivilajaKOVT« » S Jï îxnuç 3xtw • Hoc dl/

lt;ftû difcrepat cû verfîbus illis in quibus ita legitur, At cotylas quas fîpU ceatjdixiffclicebit,Heminas rccipit geminas fextarius vn^.Qui quater af Chœni'x nbsp;nbsp;fumptus ht Graio nomine chœnix. Adde duas,chus ht vulgo qui eft con/

Chus Qnquit Sui'das^ menfura eft Attica capiês cotulas oAo.Fcftus hegt; tninS. qaaü hemis,icl eft dituîdiufcxtanicîiiftâ eè autumat.R,urfus Suidas, jmaJ'iufi £J,ms amp;fca nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|tîwp«amp;«KTôi Aiîœp.f.id eft medimnu luodioru fenu

cft,vt fit menfura xeftas duas SC feptuaginta capiens,id eft libras centu ÔC olt;fto . quo di(fto fignificatur xefte fefquilibra pendere , id eft centu 0C,xii, ' drachmas ÔC femidrachmam: libra em Attica feptuagenas quinas draeh«* mas pedct, Sic modius qui fexta pars eft medimni dece QC o(fto librarum critjita fextarius quç fextadecima pars eft eius, erit quatuor 8C oiftoginta drachmaru ÔC femiflïs,quod cum Plinii dicfto no couenit. qgt; G litran,id eft libra Attica pro mina intelligamus,vt Hermolaus voluit, SX, Plinius in** terdû fecit,fextarius cétu ac duodecim drachmaru SX femis erit, qd nihilo magis cóuenit.Q^ aut Plinius libra pro mina acceperit,patet ex Diofco-* ride,vbi de Oxymelle loquitur libro quinto , AaStèp o^«ç xotua««? ssivn. Kod«xâî fl«Àotwî» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Avôcç J'éKa/v/ai^ç xo7\/7iaç.r.Agt;faç e-l-xo'opja^ijiç SJinaKiQ

Hgq iil^ocç xaia-vvicrop.Hoc Pliniusad verbû li.xiüi.fic vertit,Oxymel vocarût mellis decem libris,aceti veteris heminis quinq?, falis marini libra,aqux pluuie fextariis quinq;fufFerucfalt;ftis decies,moxelutriatis.Quod ille mi/ nam,Plinius libra dixit:quod ille heminas decé, Plinius fextarios quinq;. R.urfus Plinius de eo genere vini faeftitii loques, qui cenchrites dicitur,q? ex milii femine fiat, libra ÔC quadranté pro mina tranftulit .icum enim de adynamo faiftitiorû primo dixiirct,ita fubdidit,Proximû fit e milii femine maturo cû ipfa ftipula (^libra SX quadranté in congios duos mufti mace/ rant^ SX poft feptimû méfem tranlFufo.Diofcor. J'S ÂaAeaîlt;!j» *rfw toocm' Æsrtf/ A«7©^ TTtTTamp;fóp (Taa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K^dJhiç^ np^ AvSp Alt;W' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oiva.là.tçp Jï tTrf« A«vaç,

ÿT6i . Acciperc aute oportet hçrbam femine plenam maturo cum ramulis,ÖC cius vna mina in vini congios binos mittere,ôê fie fepté menfi/ bus relinqucre,ita a feptimo menfe difFundere.Sed corrupte apud Diofco ridé Ceftrites SX Ceftros pro Cenchrites SX Ccnchros in libris impreflis iegitur. fic enim legi debet, xi7;!5lT»,quum Plinius milium dicat.verius eft tarnen Pliniû errore exéplaris dcceptû, Cenchrité pro Ceftritc intelle/ ’ xifle.Eft auté ceftrum Latine betonica hçrba di(fta,vt in Diofeoride libro quarto apparet in principio,qui pfychotrophu alio nomme vocat vtrobi/ lt;p,quafî hçrba frigidis locis gaudenté,quç hodie fic agnofeitur, ex qua fit ?lnû bctonicatû.Hoc autem Plinii diélû vel ex Diofeoride, vt multa alia verfumeft, vel ex alio auétore,qui iifdem verbis cum Diofeoride fcripfit. Hoc enim no fatis conftitui poteft vtrû Plinius Diofeoridé legerit,qué vt An Plinfos idétidem iifdem verbis fequitur,fîc nùfq nominatim citât, ita vt nonnûq a

• Diofeoride accepta diflïmulandi furti gratia tranfFqrmare vidcatur,vt in quot;hoclocoîinterdûaliûfecutus videaturtfed vêla quo Diofeorides traferi/ pfcritjvel ille a Diofcoride.Plinius Latinû hominé Seftium Nigrum me/ dicinæ diligentiffimu appellat, de Caftoreo loquens lib.xxxii.qui Niger Grçce fcripfit. cû Plinii verba cû Diofeoride collata,ex ipfi^ Diofeoridis libro traduéla ciTc videantur . Nam Diofeorides Nigrum in hoc fecutus non videtur, cum eû inter Afclepiadas recenfens improbet. Et is ramena Plinio etiâcicatur vbi Saiamandræ meminit lib. xxix.his verbis,Seftius

vcncrcm accendi cibo earum G. decocïtis interancis èC pedibus 6C capitc in mellc feruétur tradft,negatlt;5^ extingui i'gne ab ns. Diofcorid.lib.fccudo, Salatnandn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(äijjaq« é'si Jï vcaX{A£§,v«xtAop,/xaTlw TrisuGip KOÎiâ^* Et mfctlUS,

4)uXâ«'^s7£ü lt;A' lt;;îz fkiKià nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Rt^xtAÏç «(pettjtGtvTtop âç aiiü ^vgt;iîgt;h

lt;rip.Hçc verba ita cum Plmn verbis congruût,vt ab codem auólore vtcrlt;ß fumpfifle vi'deatur, quo modo ôi'a Crateua vtert^p fumpfiffc aUquanon dif fimulat. Alibi Plimus de Opobalfamo loquens,Alcxandro Magno res ibi gerente toto die æftiuo vnâ concham impleri luftum erat. Omni vero fœ** cunditate e maiore horto congios fcnos,e minore fîngulos, SC cum duplo rependebatur argento:vel potius cum SC duplo vt in cmedatioribus. Hoc Diofcoridcs non ad tempus Alexandr! refcrt,fcd ad fuum his verbis,^ JÏ oAlyjp, wç RaÓ* txasop jpovop a» 'wAfop a h jirfa xô«Ç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rai lt;ft '5(^5' to'tt^

saÖAJi« «u7» Tçô; (TiTrAjpaf^uçiop, Fluit tcnui gutta SC pauca,ita vt vnoquolt;5^an/ no non amplius q fern aut fcptcni congii colligantur. cum venditur ibi, duplici atgenti pondéré rependitur , Cum Plinius idem cum Diofeoride dicat, apparet tarnen cum alium audlorem fccutum. Sedexeo rcftitucdus Plinius hoc modo. Omni vero foecunditate e maiorc horto congios fenos lingulis annis.Quonämodoenim cxfinglis conchis congii feni fieretS' Et præterea abfurdum eflet Pliniu de fingulis diebus id dixifle cum duplo ar gento rependeretur . nihil addere volumus, exiftimo ficlegcndum, Anni vero fcecunditate,hoc eft totius anni ctiam fertilis feetu.Vcruhxc de Plinio SC Diofeoride obiter did:a funt. Credo tarnen Plimum Latinos etiâ aucîlores aliquos obferuafle, SC ob id mifcellancas interdû deferiptio/ ncs tradidüTc, quæ nec plane cum Diofeoride conueniant. Hocigitur in loco Plinius libram Atticam SC quadrantem pro centum drachmis , ideft pro mina dixifle videtur,liue hoc innouare ei vifum fit,liuc ex Græco alio accepcrit,qui litram fcripfîflet,id eft libram, SC drachmas vigintiquin%

' qui eft quadrans non libræ fed mine.Nam alioquin’Plinius paru rcligiofe Græca hæc vertifle videtur, aut certe parum conftanter fîquis diligenter animaduertat.Thcodorus Gaza vir do(ftiflïmus vtralt;ÿ lingua chum fîue choa,fextarium tranftulic,SC hemichoum femifcxtarium,diuû Hieronymû

in hoc imitatus,qui Ezcchiclis quarto,chocis Atticos duos Italicos duos fextarios efledixit.Interpres Ariftophanis in Equitibus xSç (uiij’op àTÎix’p j(Mfâp xoIuAaç.H.Chus(^inquit3 méfura eft Attica capiés heminas ojfto.quoS cû verfîbus illis non congruit, quichoa duodenas cotulas capere tradût. vt idem fît congius SC chus,quod Plinius itidé in fuperiori exéplo voluit. Athençus libro dccimo de temulentia loquens,inter maxime vinofos ho*» mines Alexandrum enumerat , ault;ftoré auté citât Ephippium in libro de , Alexâdri SC Epheftionis funere.Erat (^inqt ille^ inter Macedoncs Proteas bibendi certamine clarus. Hûc in côuiuio Alexader poculo bicbgio pro** uocauit (^bicongiû nûc appelle que ille dichum Græce dixit) igitur Alexander bibilPet, Proteas Rege multû laudato qui egregie tantû calP cem exorbuerat, SC ipfe quoqj ea fide atlt;]^ integritate bibit, vt ab omm'bus plaufu exciperetur , «AtfcM^Pjoo* 73» «»thS? ’»’tc yprilpop J'ixî’P gt;

iiSuTÊa, XOM 0$ AaSwv , amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6Wnjgt;,«ç ùv WWTWJ»

Mox Proteas eodem poculo cu Regem ptouocaflct bîbîfTetq^i Alexander generofe conatus iteru calice cudem ducere,cu parte lam traxiflet,rcfupigt; nata in ledtf pulufnar ceruice poculu mam'bus emifit. Quo ex certamine in valetudine incidi't, a qua tâdé lugulatus eft, vt Ephippius tradidit,qui ab alifs hiftoricis in hoc dilTenfit: eu enim vcncno fublatu dicut. Fabularc ante eä hiftoria efTc ex eo coniicere licet quod fubdidit: id regi contigifle ob Thebas oppugnatas, videlicet infenfo Liberi patris numine quiThegt; bis natus effe dicitur, xge) ex tu'Ts volt;r.i(S§ avriOm, tw J'lovvo-a 4”«^» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;âuls!^,

'rfw’sya^Kfa auTjc t«ç «TriMjxxtrt.Idem Athcnçus alibi eode librO^^iAwpo xjaTuviaTxi; Sg cpnirtp 0 «paw’Ah»« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kyuvupj ecBit xçtap axoo-i, käI

erdvlaci afTup,?)ïv» n T^oç eïritp ♦ Milo CrotoniatajVt auóVot eft Theodorus Mflonisvo* Hieropolitanus in libris de certaminibus Greciç,minas viginti carniu,SC racitas. totide panis efitabat: SC tres congios vini bibcbac, Congius id eft chus in Congti diuet hoc SC fuperiore exeplo idem non fuiflc vidctur. cum Milo vna ccena tres congios abfumeretjôC Alexander vno hauftu duos biberet. Oportet enim cam menfura liquid! congruerc cu pondéré aridi pulmentarii SC paniticn» Varietatem igitur eâ efficit audtorum diuerfitas, qui mcnfuras quiftp pa** triç fux fecuti funt, auteorum ccrtc de quibus locuti funt. Xeftes autem quid lit apud Grxcos no facile dixerim, Diofcor.de Chrifto latftc loquesgt;

(A Tljo’i} TO p.N V7^^«p Î® ■yocÄ« çî* th l'pHo'öf aaóyifCa îx aV't-^p to lt;^5)

K«i àpufSp u/eer^ xoc^u'voet.HoC Plinius llb.XXVlÜ.fîc trâftulit, Quû feruec ne circûfundatur prçftat cyathus argentcus cum frigida aqua demiflus,itanequidinfundatur. Cy^athum Plinius pro Xefte dixit.Alibi fere fextariû vercere folet,vtlih. xiiü. Fit abfînthites in.xl. fextariis mu** fti: ablinthii Pontici libra decoóla ad tertias partes,vcl fcopis abfînthii in vinû additis. Vbi refragâtibus omnibus cxemplaribusî ex Diofcoridc fie lego,Fit abfînthites.xlviii.fextariis mufti,abfînthiiPotici libra, decodlis ad tertias partes. 5lt; /t'àyti* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lisaisîTftXixwp x^«iu.*amp;3p «îiv^î«

îgt;»v2x3A;i«lt;' (U-îw. iiüa'i TO 'Tj’i’rp «vA(llt;îgt;3LQpi‘^^*ïï autéQ'nquit^duodequin quaginta fextariis Italicarum amphorarû mifeentes libram vna abfînthii Pôtici,decoquut quoad tertia pars rcfîdua fît.Et de Ncôtarite, ô JVV£x7«pjfflç tK TW eAnÎB.o è'vioi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ot Jï «ru^cpvrp. 5» Jï (jïAo/Atp. oi Jï ojesiop.

^KfSç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oSoviop xcéStç QQ x’Sij.s.^Adfxyç.Plinius totidem pene verbis*

kmenitur SC Nedtarites ex herba qua alii heleniu,alii medicam, alii fym** phyton,alii idçon SC oreilîon,alü netftareum vocant,radiceponderis.XLgt; denarioru in feftarios fex mufti addita. Hoc tantü refert q^ ille quinq? vngt; cias dixit .Plinius aût quadraginta denari os,ea ratione qua cetum denarii mina efficiut,vt fçpe diximus.Scdillud aduertendû qf chum pro fcxtàrio Plinius intellexit,quum alibi vt diximus pro congio accepcrit,de miliato vino loques,quo modo SC vbi de myrtitc loquitur. nâ quû Diofcor.dicat, J'« Aâ€ovla /xûicûvüf (Uop^ivSp ïèq ôtxj»£^i.ov«ç, àç

nius, Grcci (^inquit) myrtitenhoc modofaciût, ramis tencris cû fuis fo** lus in albo mufto decodis tufîs,libram in tribus mufti congiis deferùerc faciût.Congios nûc tranftulitchoas quum prius fextarios Vèrtiflet.Rur**

quot; fus Diofeor* de Rhodite, fi/uf Kwofk^tSj}»^ ^^'«'(5? àç ô0o»iopix«^«3

ai; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/iltSciii (PiuAiSq nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cftjfofç üfldSC COtufj fo^

lia ad mi'narn vna m Kntcolum alligata dcmittito in mufti fcxtarios oifto* nos,ôê poft tres méfes percolates in aliud vas tranfFcrto.Plinius autéfîc, Rofæ foliis tufîsjin linteolotç in muftum collatis cum podufculo vt fîdat XL.podcre denariorû in fextarios vicenos mufti,ncc ante très méfes vafe aperto.Hunc locû immutauit Plinius,vt ncc Diofeoridem, nec eûdem eu Diofeoride auétoré fecutus primore fenfu videatur. Diofeorides prçcipit in olt;ftonos fextarios mufti minam vnarofx tufæ coniici.Plin.in fcxtarios vicenos quîc]^ vncias .Quare fieri potuit,vt Plinius vcl librarii vel a manu • ferui vitio notam minç pro nota vnciæ intcllcxcrit, ÔC xeftas pro cotulis acceperit. üc fit yt quû fîngulas vncias rofçtufç odlonis heminis vini fuf* fïccre exiftimarit,quadraginta denariorû pondus ,idcft quinlt;^ vncias quatf dragenis hcminis ftatucrit, quû ad verbû referre Diofeoridis locû noUct, aut eius que Diofeorides fecutus eft,Idem,E napis fït.X.dcnariorû pode/ re in fextarios binos mufti addito.Diofcor.Jàavî» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(/'voxo4-aç,xa^ aç Kvtv^

Tw«ça^,id eft,napi vncias duas cotufas in quatuor mufti cotylas demittito. Secundû Hoc non decédenariorû,fcd fedecim Icgcndû eft apud Pliniû.In antiquis cxéplaribus numerus ille corruptus cft,vt in quibufdâ défît,in nonullis duum,non deeem Icgatur.Vcrum Plinius libens facit,vt olt;fto denarios pro vncia dicat. nbsp;nbsp;nbsp;autem Plinius modules SC numéros ex

Diofeoride mutet interdû,fcruata tn proportionc, cxéplû eft in mcntionc hyflbpitç.Similiter (^inquit^) fit hyfTopites e cilicio hyflbpo vnciis trib’ in duos congios mufti conie(ftis,aut tufîs in vinû.Diofcor. «»«ttît«« « ix to Ki^ixîa vftywTra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J'b JÏ ISifS'' x^a/*.îa 720 7A5Vxaç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mÎw quot;no vwwwy niKO/i,^

fiSj/ùp «pN/xTKwp ‘TtsofrJ'iJ'ovoa. HyfTopites Q'nquiQ qui ex hyiTopo cilicio fi't, Optimus eft, addere oportet amphorç mufti libram vnâ hyflbpi foliorum contuforum.Hoc Plinius mutatis(^vt diximus^ modulis verbislt;ÿ rctulit. Idem eft cnim in amphoram, id eft in oefto SC quadraginta fextarios libra vnâ hylTopi coniiccre,ÔC induodenos fextarios,hoc eft binos côgios qua** dr^ntem,id eft vncias treis. Hic obiter adnotâdum,ccramiû Græcum idé cfTe quod amphoramtquod SC codem autftore planû fit in mentionc abfîn** thiati vini,qua fupra pofuimus.Diofcor.de Elelifphacite, 07^?«?

X« ïç 7x4ixïq ÔQUKpojE« 0 èè Kt^ôviiopfKo^t^, id eft faluiatum ita coficitur fî vncias oclonas faluiæ in mufti amphoram,quod ceramium dicitur,dcmiferis,Idé Plinius de aromatitc. Fit apud alios nardi SC malobathri felibris in mufti congios duos additis. Diofeor. Ó ovpaKVti vay/s X£x2x5ç «xi /xoXaea'ïJ'« lt;rxjVâ^(rfiU txasa S^î^voUop X«6wp «ç /l'xop 7Atflzx»ç xa3t(î« Dichum,ld eft choas duos Plinius haud dubic congios binos trâftulit.Diofcorides, « VX^«3iT«a ^Ta» Wo-V «Î^ â/rartA» 1® ß.juwhç Avôtç aç xvç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J'luAiÊtç • Hoc Plinius fîc vcrtit,Fit e labrufca, hoc

eft vite fylucftri,quod vocatur œnanthinû.flores cius libris duabus in mu fti cado macerati poft.XXX.dies mutantur. quod Diofeor. metretam dP xit,Plinius caddum traftulitjquod SC ipfum Grçcum eft, fed vtro^ noftri vtûtunMctrcta cnim Gato SC Columel.vtûtur.Eft autécongiorum deeem vt audor eft Diofeorides libre quinte his verbis, gs» Ji i x««

0ecê autecotign {cxaginta fextanos valent,iM eft amphotâ ôC quadtante. Pollux tarnen m decimo de vocabulis ait, Cratinu comicu metretam anigt; phoram appclIafTe.Idé eti'â Phi'lochorû tradi't in li'bro que dè lingua At/ tîca c5pofm't,fcnplî(rc caddû Si, amphora apud antiques idê fufrte,ideoqj liemi'amphon'um,id eft femiamphoram,cti'â hemicaddum di'dum. vcrum Ep]carmu,caddum SC amphoram vt dîftincfla pofui'fle.In carminibus quæ apud Pn'fcianû legûtur caddus ÔC amphora Attica pro eodéponûtur his verbis, Attica præterca dicenda eft amphora nobis Sen cadus, hac facies noftræ G. adiccen's vrna. Quibus verbis lîgnifïcatur Attica amphoram SC caddum fcxtarioru duoru SC feptuaginta fui'fl'c,id eft duodccim congioru: quo fit vt Attica amphora hcmiolia R,omanx fucrit amphoræ.Ego Dio/ fcoridis opinion! acccderc malim.De Grçcis I'giturquibufdam vocabulis nihil fixum ftatucre poflumus,quandoquidcm Plmius id prçftare non po/ tuit,qufppc quu nec ipfis Græcis de ea re conueniat,qux pro locorum vr/ bi'uq? vanetate,ac temporum fortafle,i'detidem cuan'arunt. nam SC in hac vrbe (^vt diximus^ tot menfuraru ratio,a vicoru aut ccrte regionu magi/ ftn's repofcenda eft,qua nemo vnus tenet, Sed nec libra Græcâ Plinius a Latina diftinxifle manifefte vidctur,quod mcminerim me adnotafle. Hoc tarnen tenebimus amphora SC ceramiu eâdé menfura , vt metreta SC caddû quod vcrbu apud Pliniu SC alios noftros fxpe Icgitur, Si quis tarnen ani/ maducrtat oratione Demofthcnis,quç tçôç 'riw zaxjn-a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;infcribitur,

mirabitur preciu vini importati in Pontum ex vrbe quada Thraciç taletu argent! ftatui etiam cum naulo SC apparatu neceflario.ôC tot ceramia ico/ foro nauiimportata cfle, T« JÏ Ty T«vTa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a-ytöSx amp;lt;= ^'•nrovTcp ÖKocrc^at»

Quibus verbis coniicerelicetccramium AtticuDemofthenis teporcmi/ nus fuiffe amphora R.omana.nifi potius inclligamus ceramia Thracia no Attica ex vrbe Menda in Pontu importata. In qua oratione ftamnu SC ccra miu pro eodem ponit. Mcdimnu etiä tenebimus fex modios capcre, id eft duodequinquaginta chœnicas,feu duodequinquagies binos fextarios.Por ro fextariu medimni oAo chœnicas cfficcre,id eft fedccim fextarios,nam hemimedimnus quatuor SC viginti chcenicum eft, cuius bes triteus a Grçcis diflyliabo nominenuncupatur,id eft tcrtiarius, fedecim chœnicas c5rinés,ÔC duos SC triginta fextarios.Triens ante hclt;ftcus itidc diifyllabo homine diciyjCdfo fcilicet chœnicas capies, fic ab eis did^ q? medimni fit fextarius. quatuor chœnices hcmihedtû dicif’jideft femifextarP medimni q3 SC hemihcdteu dicif’,vt apud Ariftoph. Nubibus,T^îlt;/’« v(S5 «/xo» a n^a/

22jp «^i£KT£op,id eft fac nuc mccu fponfione ni tetramctrufit femifcxta/ rius.femifextariu tctrametru appellat,id eft quatuor menfuras continete, quatuor chœnicas fcilicet. Eft aute comica allufio ad carmen tetramctru» Nam quod Socrates de pedibus dixerat poeticis , id Strepfiades poëtica: ignarus ad chœnicas retulit,quafi alia metra méfurascpnó noiret,q vafcu/ laria.ex cuius poete enarratore SC ex Polluce ilia medimni diuifionem col/ legimus . hoc confirmât Harpocration in Lcxico oratorio in verbo UwKTop.qui etiam medimnum chœnicas duodequinquaginta capere dixit, SC modium qui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;appellatur,o(fto chœnicas .Qt fi mcdimnus fex mo/

Jios Itali'cos capït^vtlocupletifïïmis teftibus coprobatu eft,quu fextanus medimni fint oÀo chœm'ccs î chœnicem bi'nos fextar los ,6£ quaternas cotii las caperc necefle eft, inodius cnim fedeefm fextanos capft. Ncccofenta/ ncum eft id quod a Polluce dflt;ftum cft,cotulam tertiâ parte chcenicis effe, quafi fcili'cet chœnix fefquifcxtarius Italiens fucrlt. Quo minus probâda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

eft Theodori gaxç viri medici opinio,qui fextarium quodâin loco vertit. Nihil ante certius inueni q quod apud Hcfychium Icgitur, qui Anaftafîi Imperatoris tempore fcripfit, cum rcs R,omanæ iam Græcis hominibus planeinnotuiflcnt.Cyathus Q^qt ille^) capitliquorisvncias duas

Ji Kvoi^olt;= uTjS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J'vo, Si cyathus vncias duas capit,ÔC fextarius igitur

vncias capit quatuor QC viginti,id eft centû nonaginta duas drachmas,ôi fie ad momentû extremû conuenit nobifeû Hcfychius. ncc cyathus deeem drachmas,fed fcdccim capere coprobatur. qui numerus duodenario mùl/ tiplicatus duas libras conficit. Hefychium auté de Romano cyatho locu turn ex eo patet q? vncias duas Romano vocabulo dixit.Quarc confetftam (^vt arbitrer^ probationcm habemus.Comperto cnim cyathi modulo,reli qua dubia efle nequeunt.Herodotus in Polymnia,id eft lib. feptinio de co piis Xerxis loquens,Grçciam inuadentis, Ötm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n /Aujia/aç exoo*»

Röd oKTtè (2^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1(9*^ «AxaJ'aç /va «ViTjSp K^a^t ô J'afâv

c-KîTia/oi; ttoq 3'û^^.oTffuAeup, Ita bisf^iuqt^) 8C quinquagies centena ôi odo/ ginta tria millia , SC ducentos viginti homines Xerxes ad Thermopylas vfq^ duxit.Et paulo poft, wsj è/îp alt;5‘ ivvfxôc. ^tsalaa •ïÇo/sïcu t«

ç^j'ap. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c\wç T« tfiTi'a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^01 ittö'» 'ÏBo'avTHcrj.tujio'XMÿ^ oV/*.6aÄ

T^iô/jSjjoç êi xoîviK« TCvpSp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H/xspxç sAoc^Swi ngtj /xxJl'p ■©XtopjtvJÏH« /*»ƒ!«ƒ«?

/'î^Vûjp •n^.iojjSjjoLii 67? «/xsçK 6Hasft,Kal nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nftràçaKov7a,id cft,

Iraq? mirû mihi nô videtur quorûdam amniû fluenta defecifle tot hominû millia: fed quonam modo frumentum fuppetierit tot hominû millibus,id vero mirum videri potèft , Siquidem vt chœnicem frumenti quifq? in fîngt; gulos dies acciperet, ac nihil amplius, fubduda ratione inuenio centena dena millia medimnû quotidic abfumi potuifle,ÔC trecenta præterea quagt; draginta medimna . Hoc loco vertendo Laurentius Vallen, vir delitefis meritiiTimuSjCrrorc lapfus cft tantoingenio indigno,Sic cm vertit, Quo minus miror proditum eflc fluenta quæda non fuppeditafletmagis miror vnde tot myriadibus cibaria fuppetierint. Nâ fubduda ratione fic cópcgt;' rio,fî finguli quotidie fingulas frumenti chœnicas, id eft femodia non am plius acccpiflcnt,abfumpta fuifle fingulis diebus centu millia medimnoç:, ÔC trcccntos ac quadraginta medimnos: qui finguli coftat e fenis modiis. Sic Icgitur in libris impreflis: fed centu ÔC decern millia Laurentium fcri • pfiiTc no dubito.Mitto igitur qgt; ilia verba,proditu efle fluenta non fuppe ditauifle,malc verfa funt: quia Herodotus id afFirmare videtur amniû flu 9 enta prodidiflc,hoc eft dcftituilTc excrcitû tâtû . Hoc igitur vt mittamus tanq ab interprété aliud agente verfum , ne hoc quidem dixit Herodotus quidchœnix,quid medimnus capcrct. At Laurétius vtrûlt;p experfona fua icterpretatus , in altero longe falfus cft. Videamus igitur quonam modo rationem inierit,vt hæc verba ad Herodotum addcret.In vndccim myria**

LÎBER.V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;FaCXt.

dibus vt locutus cft HcrodotuSji'd cll in ccntu ac decc itlillibits èc tféGlt;rtgt; tis mcdimnis mille ac centu hecatontadas, id cfl ccntcnanoS millium eflc planu eft, hanc fumma fcxïes ducere dcbemus, vt ex mcdi'mms ad modfös vcnfamusxquo ßt vt fa fcxmilli'a fexcenti decé SC od:o centcnarii milliutri fjant. tu ca fumma rurfus duplicabfmus, vt ex modus femodü fiât, id efi chœni'ces,vt Laurentius voluit» fie fi'et fumma cétenarioru tredecim milgt; li'a ducenti ac tn'ginta fex. Hac cétenarioru fumma fi ita partiamur,vt ex cétenarus millenaru fiat,quas chi'liadas Herodotus apptllat,fiét omni'no mille trccéti vfgi'ntf tres millenan'i,SC fcx cétcnarn,id eft tredccies cétena ac viginti tn'a millia fexcéti hommes tonde SC chœnices.R.eftât quadras gmta medi'mni in ducetos SC quadraginta modios diuidédi, SC hi rurfus in quadringétos oéfoginta femodios SC chœnicas^qui numerus iam diamp;^ fummç acceditjVt fint tredccies cétena viginti quatuor millia SC oétuagin ta.Quinumerus longe abeft a quinquagies bis cétenis millibus,8C rcliqs numcris cxcurrétibus. Quare planu fit Laurentiu Vallenfem nufq nó ferc acrem hominé SC vigilante,tarnen ofcitantcr hunc locum traduxifle,penc nihil vt penfi habucrit: tu Icétoribus Herodoti,qui Grxcu no obferuant cxéplar,infignitcr impofuiflc. fed aucftoréeu cu Herodoto habemus me«* dimnu non Latine modiû,fed fexmodia fignificare, quod Politianus igno rafle videtur,ÔC ante eu nónulli librorum Græcorum interprétés. Quarc apud Plutarchû Latine verfum in Lucullo,quod legitur,Lucullû pœnuria cômeatuû preflum quû in Mithridatem infeftis copiis cotéderet, triginta fecû millia Galatarû duxiire,qui totidé modia triticiportarent.-medimna legendû eft,vtfinguli fenos modios gcftaucrint,homines prçualétes cor/ porc.Sic enim apud Plutarchum Icgitur, Si; n 7aX«iotç ïtsi^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnasa

ivi S/Aw» KôAii'toiiT« lt;rlT8 a£ Auvtfp , Nam apud nos geruli frumétarii vulgo duodenos modios ex portu inhorrea portant, quare Galatç homines prç/ ualidi fenos oncre viatorio modios geftare potuerût. Qui minores crant noftriSjVt fupra docuimus,quâto menfura rafa a cumulata diftat.ôCpræ/ tèrea medimni illi fortafleminores crant Atticis.Vt igitur mentem Hc/ rodoti affequamur de chœnice,agc fac medium,non binas tâtû chœnicas, vt Laurentius voluit,fed oétonas cepifle,id quod fupra diximus : hoc po/ fîto,fumma fex millium fexcentorum decem SC oAo centenariorum,nô du plicato tantum,fed oduplicato crefeet, fi'entt^ duo SC quinquaginta mil/ lia nongenti quatuor SC quadraginta centenarii, qui bis SC quinquagies centena nonaginta quatuor millia quadnngentos faciunt.Par eft enim di/ cere bis SC quinquagies centena nonaginta millia , SC bis SC quinquagies millics cétena millicsqj nonaginta. fie in fuperiorc numéro tredecim mil/ lia ducenti centenarii, efficiunt centies tredecim millia SC ccntics duceta, hoc eft tredccies centena SC viginti millia . ergo fi bis SC quinquagies no-* naginta quatuor milibus SC quadringentis chœnicibus, quadraginta megt; dimnosjîd eft ducétos SC quadraginta modios addideris,ÔC pro his oélics ttiultiplicatis mille nongentas SC viginti chœnicas, fient in fumma bis SC quinquagies nonaginta fcx millia trecenti SC viginti viri SC totidé ehœ-* niccs,ÔCcôputationcGrçcorum myriades quingentç SC viginti nouem^ôC

Jios ItaKcos capi't,vt locupleti'flïmis teftibus coprobatu eft,quu fextatius medi'mni fint oÂo chœmccsîcbœmccm binos fcxtarios,6£ quatemas cotu las capercncceflc eft, inodfus enfm fcdcci'm fextanos capit. Neccófenta/ ncum eft i'd quod a Polluce dfdum cft,cotulam tertia parte chcemcis efle, quafi fcilicet chœni'x fefquifcxtarius Italiens fucrit. Quo minus probada eft Theodori gasç virl medici opinio,qui fextarium quodain loco vertit. Nihil aute certius inucni q quod apud Hefyehium legitur, qui Anaftafii Imperatoris tempore fcripfit, cum res R,omanæ iam Græcis hominibus plane innotuiflent^Cyathus Q^iqt ille^) capit liquoris vneias duas,

Sf-yyiaç J'vo, Si cyathus vneias duas capit,ôC fextarius igitur vneias capit quatuor ÔC vigintip'd eft centu nonaginta duas drachmas,ÔC üc ad momentu extremu conucnit nobifeu Hcfychius. ncc cyathus decern drachmas,fed fcdecim caperc coprobatur. qui numerus duodenario muk tiplicatus duas libras conficit. Hefyehium aute de Romano cyatho locu turn ex co patet q? vneias duas Romano vocabulo dixit.Quarc confedtam (^vt arbitror^ probationem habemus.Comperto enim cyathi modulo,reli qua dubia effe nequeunt.Herodotus in Polymnia,id eft lib. feptinio de co piis Xerxis loquens,Grçciaminuadentis, Ötwütsvthkoo-isç n/xujia/«? H9Î5«xoo'i Kod ÔHTto amp;nbsp;xiAia(/'«ç Hgfj tuaTOVTizJ'ocg nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JlxatPaç /vo «vJ'jîîp îi^a^ï 0

o'HTctxJ'oti 1(965 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ita bisf^inqt^ 8i. quinquagics centena ôt olt;fto/

ginta tria millia , SZ ducentos viginti homines Xerxes ad Thcrmopylas vfqj duxit.Et paulopoft, Sst è/tp a«* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cu. •JÇo/ssoU T« ^Fra/xwp

ç^xijp. à^a/xôt/5hop cxMÇ t« o'iti'« «VTs^^Kcrt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;aoi/tuflart ‘tôo'fléuTHc'i.suçîo'xo oV/iêaA

^ta'iuStvoç e xoîvix« -BTVfSp sxas^^^gSl H/xïfng sAa^uecwi (txxJk'p ■ZirZsop,£vJtx« /AvjiaJ*«? /'{^Vfiap nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;87? ji/xsçH £xas«,Ked ■Tt^óef’^inKOclsg n «Äiag fiLtJ'ÿu.vüç löi nûjàçaxov7a,id cft,

Itat^ mirû mihi no videtur quorudam amniu fluenta defecifle tot hominu millia: fed quonam modo frumentum fuppetierit tot hominu millibus,id vero mirum videri poteft , Siquidem vt chœnieem frumenti quifq? in lîngt; gulos dies acciperet, ac nihil amplius, fubdudta ratione inuenio centena dena millia medimnu quotidic abfumi potuifle,öt trccenta præterea qua^ draginta medimna . Hoc loco vertendo Laurentius Vallen, vir delitcris meritiflimuSjCrrore lapfus cft tantoingenio indigno.Sic cm vertit, Quo minus miror proditum effe fluenta quaeda non fuppeditafletmagis miror vnde tot myriadibus cibaria fuppeticrint, Na fubdudta ratione fic copcJ riojfi fiuguli quotidic lingulas frumenti chcenicas, id eft femodia non am plius accepiflcnt,abfumpta fuifle fingulis diebus centu millia medimnoç:, ÔC trcccntos ac quadraginta medimnos: qui fînguli cóftat c fenis modiis. Sie legitur in libris imprcflis: fedeentu öt decem millia Laurentium feri • phiTc no dubito.Mitto igitur qgt; illa vcrba,proditü efle fluenta non fuppe ditauifle,malc verfa funt: quia Herodotus id affirmare videtur amniu flu enta prodidiflè,hoc cft deftituifle excrcitu tâtû , Hoc igitur vt mittamus tanq ab interprété aliud agente verfum , ne hoc quidem dixit Herodotus quid chœnix,quid medimnus capcrct. At Lauretius vtrült;p ex perfona fua icterpretatus , in altero longe falfus cft. Videamus igitur quonam modo rationem inierit,vt hxc verba ad Herodotum addcret.ln vndccim myria^

LÎBER.V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;FaCXt.

dibus vtlocutus eft Herodotus,id eft in centu ac dcceiiii'IIibus trecen/ tis medimnis mille ac centu hccatontadas, id eft ccntenan'os mi'llium cflc planu eft, hanc fumma fexies ducerc debcmus, vtexmedimm's ad modios vcm'amusxquo ßt vt iS fex millia fexcenti dece èC oamp;o ccntenarii inilliuni fiant. tu câ fumma rurfus dupli'cabimus, vt ex modiïs femodii fiât, id efi chceni'ces,vt Laurentius voluit» fîc ßct fumma cétenarforû tredeci'm milgt; lia ducenti ac tn'gi'nta fex. Hâc cétenan'orû fumma G. ita parti'amur,vt ex cêtenarüs millenarn fiat,quas chiliadas Herodotus appèllat,fiêt omnino mille treccti viginti tres millenarn,SC fex cétcnarn,id eft tredecies cêtcna ac viginti tria millia fexcétihomines totidéSC chœnîces.R^eüit quâdra/ ginta medimni in ducétos SC quadraginta modios diuidédi. SC hi rurfus in quadringétos oâroginta femodios SC chœnicas,qüi numerus iam dnftg fummç accedit,vc fint tredecies cétena viginti quatuor millia ÔC odluagin ta.Quinumerus longe abeft a quinquagies bis cétenis millibus,8C reliqs numeris cxcurrétibus. Quare planû fit Laurentiû Vallenfem nufq no ferc acrem hominé SC vigilanté,tamcn ofcitanter hune locum traduxifle,penc nihil vt penfî habuerit: tu ledloribus Herodoti,qui Grxcû no obferuant cxéplar,infignitcr impofuiffe. fed ault;ftorécû cû Herodoto habemus mcgt; dimnû non Latine modiû,fed fex modia fignificare, quod Politianus igiio rafle videtur,ÔC ante cûnônulli librorum Græcorum interprétés. Quarc apud Plutarchû Latine verfum in Lucullo,quod lcgitur,Lucullû pœnuria cômeatuû prcfliim quû in Mithridatem infeftis copiis cotêdcrct, triginta fecû millia Galatarû duxiire,qui totidé modia triticiportarentîmedimna iegendû eft,vtfinguli fenos modios gcftauerint,homines prçualétes cor/ porc.Sic em'm apud Plutarchum Icgitur, Si; n TcOaiaç ttstâs 'jyicr^vfîaç, tKÓstt iwi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KôfjiïZotiTct «-»TB nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Nam apud nos geruli frumétarii vulgo

duodenos modios exportu inhorrea portant, quare Galatç homines prçgt; ualidi fenos oncre viatorio modios geftare potuerût. Qui minores erant noftris,vt fupra docuimus,quâto menfura rafa a cumulata diftat.ôC prx/ térea medimni illi fortaiTeminores erant Atticis.Vt igitur mentem He/ rodoti aiTcquamur de chcenice,agc fac modium,non binas tâtû chœnicas, vt Laurentius voluit,fed oétonas cepifle,id quod fupra diximus : hoc po/ fito,fumma fex millium fexcentorum decem SC oéto cencenariorum,nô du pïicato tantum,fcd oétuplicato crcfcct, fientqjduo SC quinquaginta mil/ lia nongenti quatuor SC quadraginta centenarii, qui bis SC quinquagies centena nonaginta quatuor millia quadringentos faciunt.Par eft cnim di/ cere bis SC quinquagies centena nonaginta millia , SC bis SC quinquagies millics cétena milliesq? nonaginta. fie in fuperiorc numéro tredecim mil/ lia ducenti centenarii, efficiunt centics tredecim millia ôCcenties ducéta, hoc eft tredecies centena SC viginti millia . ergo fi bis SC quinquagies no/ naginta quatuor milibus SC quadringentis chœnicibus, quadraginta me/ dimnos,idcft ducétos SC quadraginta modios addideris,ÔC prohis oélics ttmltiplicatis mille nongentas SC viginti chœnicas, fient in fumma bis ÔC quinquagies nonaginta fex millia trecenti SC viginti viri SC totidé chœ/ niccs,ôC côputationc Grçcorum myriades quingentç SC viginti nouem^ÔC

præterq fex millia trecenti ac vfgfnti vin.Mynas(^vt fçpedixi)decêttiîlgt; Ifum numeru lîgmficat.Apud Herodotum autc numerus hominû Icgitur myriades quingentç viginti octo,Sô tria millia ducenti SI viginti î itaftt vt numerus chœnicum fuperet numeru hommû tredecim millibus SC ccn** tum^quod crrorc calculi faôlû eft,fîue Herodoti culpa,fîue emcndatorum fuit.Intelligimus tarnen (^id quod quçrimus^ Herodotum ccnfuiflc chœ** nicem,non femodiû,fed modi'i oótaua parte cfle.Eflc auté errorem calculi in hoc loco non magis mîrû cft,q eo loco vbi tributoru PerGdis fitmetio, vt fupra adnotatu eft. aute m fuperiore calculo lapfus no ftm,qq loco lubrico facile fciri poteft,ft quis numerum medimnu, id eft cetum SC dccc millia trecenta SC quadraginta fexies ducedo,ex medimnis admodios trâf ' cat,lie enim iam fient fcxcenta fexaginta duo millia quadraginta,quç rur fus odies dult;fta,vt exmodiis chcenices faciamus,fiut in fumma,quinqua gies bis nonaginta fex millia trecctç SC vigintiîtametfî üue vno,aut altcro loco,Gue in pluribus lapfus Gm in fummis fupputandis, indulgcndamihi veniam facile ab optimo quolt;]p viro promitto, modo ne calculi errorc dugt; (ftusjfalfo quippiaconftitucrim,id quod vitafie me omnino cxiftimo, nec tarnen nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Humana conditio^temere aUquid affirmauerim,vt omnino

regreiTum mihi ad maiore etia venia negem, quaneambitiofis quidepre cibus SC pene fupplicibus (^G res ita tulerit^) expofeere grauabor. quippe quu ne eximii quide fcriptores extra aleam fuifle Hallucinadi quotidic re/ uincantur .Quo minus ita cxiftimari velim quafi mihi firmius aliud prçG-^ diu adlionû etiam mcarum omniû efle nedum feriptionû eredam , q in ara

vt ingenue fatear) mifcricordiæ Gtû.Q^ ü CafTiani quidâ indices ta fradfa inuéti fucrint feucritatc,vt oém mihi vêniç fpcm abfciflam efle pro nûciét (^idenim vnû vcreor)candidiflimu quélt;$ ledtoré(^vt fpero) licebit appellate,iislt;5^ fupremu calculû porrigere qui ex bono SC æquo ius dicunt de muldla meritoq; fcribcntiû.Nam lure ad eos prouocandi fublato,quo/ tufquifq; experiri audcat,vel aduocata facundia fretus atc]^ fubnixusf cnim in aufpicâdo hoc opéré nullu me indice reiedluru efle præfatus fum dûtaxat no nefeiû iudicadi: nepe eo ftaturus omnino qd dodîi cenfuiflent. quot;Vbi nûc igitur ilia fidutia operis arbitratu omniû approbâdic' Equidé no ideo hæc dicéda duxi qgt; confeientiâ non câdem nûc in fine fufcepti oper^ feram,quâ la inde fereba a primordio,ncqj ille animus cócidit rei côpcrtæ fecuritate prçfidés,fedaltiorcs fpiritus inprincipio fublati vtattétionem mihi faccré, peroraturo me fenGm fubmittere fe debuerût hominû bcnegt; uolentiç,vt G. deduceda re in iudiciû SC pertralt;ftâda aliquid imprudens of fenderim ^vt cG Humana naturà tenoris inofFenfi nefeia) id iuri certo ne • obfit.Id veto ita codonari mihi poftulo,fi iure comuni atep omnibus vfur^ pato poftulojqd G mihi no negatur,nihil îa lcdores motor quo minus de capite ÔC exiftimationc mca in coGliû ftatim eatur. Hac cm forte (^vt fpé^ ro) deo bcnciuuâtc in vrnâ com'ccimus. Quapropter Mineruam,Mcrcugt;‘ riûqj huius generis iudiciorû prçGdcs, potétestp, vimq? omné imaginaria numiniû prifei æui fuffragiis atque fupérftitionc literarum ftudio præfc/ lt;ftorum,oro,û fas cft , atq? obtcftor,G liberalium difeiplinarum antiftites

fynccra qtq^ aflidua obfcruâtia colubcx quo pnmu,licet fero,his faens tfatus fuj,huius vt iudicneuêtû mihibonû,fauftû,felfcéqjfaciât. Cuius vo tî compotem fea futurum me cenfeo atcçexpofco, fî omnium maxime ftu^* di'ofîorum hoc facramentum bona fide fufcepf^conftanterqj fcruauirqua vel vna re maxime dns litari folet ipfîs. Ncqjcnim tot fti'pendiis Mineruæ fa-«* ci'cndi's æra vnq mœrentcm me,ncc quçftus ambitustç blandi'mentis ac gnis Philologiæ quiTq vfdi'temanfitantem: fed nee vxor, nee libcri eiufdé facramenti fortaffe futuri tyrunculitprocaciflima duo ftudiorû auocainen-^ ta,dieculam vnq mihi' vnam excmere temporis literis deftinati, duntaxat quatum mihi licuit a munere publi'co ferian'.Vtinamlt;j diuina benignitate commodior antehac nobis valetudo rebus cæten's compenuifTet. Alacrem

certe ac fui fun's anfmum præflfteram,earumlt;^ rerum curis vacatem qux identfdem fnterpellare Ifterarum ftudfa dfdtftantur. Qufn ne fie qui'dem ctfam mffffonem vnq ab ftatfuis fis caftn's poftulare certum eft, quorum nunq emerita ftfpendfa ftrenufflimo cufqi fuifle cenfeojtametft inter caufa-* nos profiterf multfs ipfe nomfnibus potuffTem^ôC ad ré quoquo modo im** migrate facienda, cuius ftue conftantiæ fiue pertinaciæ exemplum a nullo adhuc noftratium proditumeflcnoui.Etenim praua hominum noftrorum opinione,temporumq? iniquitatefadlum eft,vt res iis literaria decoxifle vi dcatur,qui poft adolefcentiam,quum caufas ipfipoftent a(ftitare,aut circa patrimonium augendum quoquo modo fatagitare, literarum ftudiis vaca** re maluerunt:quod genus ociari vulgus etiam prudetum éC ceffare appek ianvidclicet cuiufqj operæ nauatx frudlum in numerate pofttum efle cre^ dentes .philofophiæ,philologiæq5(^qui eft amor literatæ fapientix^inania ieiunac^nomina cauillantcs,atqjiis demu decora effe diélitantes, quos res atqj fides per ignauiam vmbratilem focordiamqj defecerint. Nupet tarnen inftauratx vtriufqj lingux felicitate ftudia iuuenum noftrorum magnope/ re cxarferutipauci enim literarum admiratione duifti pcrtinaci ftudio mul torum æmulationem excitaueruntîfîmul Italorum induftria, qui libres in dies alios atq? alios ediderunt, literarum bonarum nomen non pridem no** ftris inauditum,primum inuifum,deinde negleélumtpoftremo feftiuum ac plauftbile efle cœpit.Nunc etiam eouflt;$ honori habituin,prxfcrtim litcra rum græcarumault;ftoritatc(^quæ ab initio ipfæ prodigiofæ,ac propemodû diræ putabantur^vt ii qui maxime refraeftarii per infeitiam futuri videban tur,liberos fuos iis literis inftituendos iam percupide tradant,nominatim etiam quafî ex formula cauentes,vt literis bonis probatisqj eruditi reddan tur.Hic iam eft animorum habitus:tametfî paucis ad frugem bonam eua/ •dere contingit,noningcniorum culpa(^vt Francomaftiges volunt) fed ho/ minum crrore,qui paucorum annorum cultu acquiefeentes, literaru ô£ ftu diifrudum inima vena inquifîtionis reconditum efle nefciût. fîcut omniû artifïciorum indicaturam expolitio facit. Sed fîc quotç iuuat multos exifte îe,qui vel præcoci frudu ftudioru gaudeant.Et ad alia vitæ inftituta tranf cuntes,partim honorem literatis habcant,partim etiam literatorum ipfî vi deri numerum augere velint.Eft enimea.ratio animorû culture,vt vel fero tina,vel præmatura,vel incohata tantum,nunq frugiperda fît. Qui autem

quatö flores vel quçftuariæ ætatis vel ambituf lam maturx X accotooJatas cùTpendiOi adfrISnô difcipluns ctl'am cimli'bus ftudere citra compendü fpcm iftftituât,ran in^ perueniunt. ucniuntur hodic:quando penre id omne tempus putatur multorum opituo ne,quo nec res plenior fit,nec faftigium hominis crefcit gcrédis magiftra ti'bus.In rebus autem humanis nulla(^vt qui'dé rcor^maior cft indignitas, q quum fortuna vndftj conftans,omniumlt;j rerum aut plurfmarum iccura, Ifterarum amœmtatem floccipendens, fnertiam vt blandam amplecîtiturj quod raro non euenit,aut quum fludium Ifterarum flagrans fn claris füge nffs fmprobftate fortunæ res medfoerfs déficit. Sed vt ad me redeam, ôt fî Eiurarè vc-- crfmen nondum agnofco,efurare tarnen venfæ petftfonem nolfm,fî fta for/ nem^ftîure coininodum fît:etenfm(^vt eft humani fngenfi male firma natura) vereor iucTndo'prœ uecubf lapfus fîm fmprudcns,quum tot loca lubrfca pertranfierfm.Sed SC mitterefe ve fUud fubfnde rccurfat,nc pfaculare exfftfmetur,aut certe fuapte condftfonc turrniTi’dlu inufdfofum,me hominem nulla aud;orftate nfxum,nullis præccptfs magf/ ri renöciare» ftrorum fmbutum,mafeftatem fæpc Plfnfanf nomfnfs attentafle/uperforfs vt quidatnio nbsp;nbsp;nbsp;opfnfone confecratf.Q^q non meum hoc excmplum,fed tertfas fam ma

quuntur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mfnfmum)cenforfas pertulit, SZ fic quoqj doftorum fentetfa longe

abeft,vt ex reis falfi aueftorfbus Ifber fpfc fmpofturæq? temerarfæ atlt;^ anf/ maduertendæ publice exfmatur. Quotus enfm quffq? hodfc flagftffs cfus adnotandis abftfnetf^lfbrf dfeo non aud-orfs^vt quffq? commentätfum all qufd potuft comfnffcf f Nee fd mirum vfderf debettomnes «um famdfu fn qufrfmus vcrftatem,quam per exoletHTfma vtcunqj veftfgfa côfufiflimaç inueftfgafle palmarfum femper exf ftfmatum cft.Hac vfa mafores noftri Ifn guam vtranqj bona ex parte refiftuere nobfs. Qufd nf fgftur corum veftf/ gffs fnfiftentcSjlongfflimeetfam abfirufas repetamus relfqufas verftatfs^ In hac autem fndagfne maxfme nos torferunt fallacfa quædam mendofat^ veftfgfa,qux prfmorc afpedu certa,fn tenebras tandem erratfças ferebant« Deprehéfidi Ibf deprçhcnfa cura ac vfgflantfa fæpe hærerc coada eft, cœptam^ fnter/ futur qui vl« Jmn fnquflïtfonem abrupere anfmf dcftfnatfone fubfta. Rcuocabat enfm vd nequait fubfnde rcpræhenfabatqj abfoluendç ref dcfperatfo,vcrcbarlt;^ fnterdum vel nôaudcr. fî per confufanea perplexaqj veftfgfa rem fndagare pcrgercm,cufus cxftum certum fnuenfre non clTet, ne fn ambagfofum quoddam opus fnfînuarcm fncautus.Hfc fî qufs a me quærcrc fnltftcrft, quf fieri tandempotuft, idem audor Plfnfus fn dfuerfîs excmplarfbus fuf prorfus dfflïinflfs fadus fîtî'(^Hoc enfm frpe afffrmaufmus)huic ego prfmnm fllud Homcrfcûre/ fponderc non dubftem,cxlfbro Ilfados vndcufccfîmo,

AÎÜkcè Tfx«p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d'là inâvTx

PfEtfCot /lôq SvyaTHf CCTK.H W«VT«Ç àÔtTctf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Qufd enfm alfud caufæ efle dfeam, q q» dca quædam potcntfalt;^ malcfica Ata. per omnfa humana ada bacchatur Ata nomfnc,ftygff loufs filfarum na/ tu maxfma,quæ hommes fnfortunfo quodam femper affïccre gbTcft,huma nfs fpfa rebus exftum nunc dfrum,nunc noxfum amp;nbsp;fncommodum fnducés« Hanc ego Atam latine noxam appellate foleo: Hehræi Satanam appella/

Uerunt.Deindc lUud VifgiKanumaddam ex poemate Geofgico,Sic oinia fatis In peius fucrc,ac retro fublapfa rcfern';Non aliter g qui aduerfo vix fluttune lembu Remigns fubigft,fi brachi'a forte rcmifît, ôC reliqua. Nam 8C Pli'nius ipfe G. nunc reuiuifcat,ÓC ab eo quxratur,cur multis in locis có^ modeintelb'gi' nequcat;fîc forfan refpondeat,excodempoeta, lyd i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(Mci MOT'S« î^o(fo(2ç êjtvvvç.

Nolite commi'ttere vt idmi'hi vi'tio vcrtatis,cui'us ego infontem plane me oftendcre poftem,0C cuius culpa debet I'n loucm ilium ftygium, ac Parcas ipfas reuci,Ennnynqj illam diram tenebrarum I'ncolam: quæ maleuolanu mma,rebus humanis infenfa maleficam noxam interturbandis ÔC coirumgt; pendis operibus mortalium omni bora fummittunt. Profedto admi rari fæpe fubit tarn late ferpfifl'e errorum contagiai, vt omnia exemplaria quibufdam in locis itidem deprauata fuerint, Sed fic natura comparatum cfle fcimuSjVt fitufquaioreq; omnia obducantur,qux diu condita in lucem non profcruntur,vt terras incultas fenticeta occupent^fegetesqj negleiftæ loin's ÔC carduis præfoccntur.Hac ratione antiqua volumina fcculis impe ritis vitiata funt,exeplaribus aliis aliistptranfcribendis.Scdiam adigrcf^ fuin viam redcundum.Exlocoigitur Herodoti fupradilt;fto argumentum habemus validftTimumjchœnicemfrumétieam efle menfuram,quam vnus homo quotidie abfumere pofli't.Eft enim chœnix(^vt ait Suidas^eibarium diurnum^s XO'k? '7ƒO(f«.Decla^at hoc ÔC illud vulgatum Pytha^ gorx fymbolum,ï7rîxohiK©-'MKKaSi33pgt; Super chœnicenefedeas. Cuius eft h.rc feiitcntia,quum vnius diei vicftum paraueris, ne eo ftatim acquiefcas: id quod facere folent^qui in diem viuere di(ftitantur,in craftinum non pro fpicientes,Quod fcitum etfîmemorabile,tarnen a fcnfu humano potius q diuinitus emanauit.Nam dominus nofter fcdhatoribus fuis contrarium do gma tradidit, fed SC omnibus Chriftianis hoc quodam modo genus vitîB præfcripiilïe videtur,quum in oratione inquit,Pancm noftrumquotidianu da nobis hodie.Et fic quoq; in diem orarc nos docuit,vt docct Cyprianus in enarrationc eius orationis . Quo fit vt tantum inter quofdam homigt; nes hiantes auaritia,ôC inter veros Chriftianos conueniat, quantum inter ' Atiftippum ÔC Diogene. Hui(^inquiet aliquis^huiufmodi veritatis prifca reputatio,nunc inter prudentes rifu cxcipi folet. Pcrinde quafi euangelica lege tacito cum fenfu mortalitatis Chriftiani homines foluti cfle poffint, nec eo etiam hodie iure genus humanum teneatur,quod moribus in dcfuc-** iudinem abiit.Sed melius eft nunc earn difputationem non attingcre, quae priuatum fibi ocium pofeit.Homerus OdyiT. decimonono circa principiu choenica pro cibo vel pane potius accepit: apud quern Telemachus Vly-* xis filius ad Eurycliam nutricem ita inquit, i

où nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;àvî|oMoU oo-xtp smks 7«

Nam quencunqj mea dignabor chcenice,prorfus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

Hune hominem ex longinqua region« hofpitcm, domi tarnen inertem federe non patiar, 8C panem meum comprcflis marnbus elitäre« Athenatus libro tertio author eft Clearchum quendam verborum aucupeexus quos Onomato» Onomatotheras vocat,quafi verborum mnouatorcs,nommum^aucix pio gaudentcSjchœni'cem hemerotrophi'dcm appellate foli'tum.quod voca bulum diurnum alimentum ligni'ficat.Proi'nde li chœnlcé pro duobus fexta rns mtelli'gamuSjVt certeintelligere debemus, is erft modus dfurnf cfbagt; rif,vt miles quffqj darfanus odtonfs dfebus frumentf modfum vnum acci* Gomor. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;debuerft,fd eft fefqufmcnfe mcdfmnû.Hæc mefura(^vt arbftror) Gogt;

mor ab Hebræfs dfeftur. Statuta enfm a domfno hæc menfura erat collf/ gendæ vfrftim mannæ fn lingulos dfes,vtfcrfptum eft Exodf.xvf.cap. Ralt;* banus tarnen tres cheenfeas cepfiTe dfcft.Scd ffs quæ dfxfmus de cheenfee, confentaneum effc vfdetur fd quod a Marco Catone dfeftur,quod fn vulga tfs exemplarfbus mutflatum efi:,Famflfæ(^fnquft^cfbarfa,quf opus facfent per hyemem trftfcf modfos quaternos, per æltatem modfos quaternos fe** mfs,vfllfco,vfllfcæ,epfftatæ,opflfonf modfos ternos : compedftfs perhye/ mé panfs podo quaterna,vbf vfnea fodere cceperft,panfs pödo quma,vfquc adeo du hcos efle cœperfnt:defnde ad panes quaternos redfto.Haden^ file. Hoc aut fntellfgere debemus,mfnorcmodo cotetos cfTc pofre,quf pulmeta Epi'ftatcji Da CÛ efbarffs habeat: vcl q opus no facfât,vt vfllfcus cpfftatcs,q operfs magfs prcfctftf g operarff fut.Epfllatcs em curatore operfs fîgnfficat.docet hoc Columel.lfb.xff.de offfefo vfllfcatfonfs loques.Cçtcrû q? fila verba Ca tonfs fupradfdta de menflrufs efbarffs fntcllfgantur,conffccre poflimus ex vfu antfquorum,qufbus mos fuft(^vt auétor eft Donatus fn Phormfonem Terentfanum^quaternos frumentf modfos quolfbet menfe lïngulfs ferufs Dcmenfum, admetfrf,fdlt;:]^ demenfum appellatum eiTe vel a menfe,vel a metfédo,cx quo more(^fnquft flle^Tercntfanum fllud emanauft,Quod file vncfatfm vfx de dcmenfo fuo fuum defraudans genfum comparlit mffcr, fd fila vnfucrfum abrfpfet,haudexfftfmans quanto labore fit partû.Frugf enfm macfpfa mf,^ norf menfura fefe tolcrantfa,peculfum fnde augcbant. ld demenfum Lucas duodecfmo Sftometrfum dfcftur,quod incommode trftfcf menfura verfum pàn°efidum fntcrprete.Hec ego quum fcrfbcrem pfftorem accerfirf fuflipdeo mf xatifienie. hf notum q? pane ab eo vtcbar, SC fpfe emercandf frumentf caufa fnterdum ad me ventftabat.Cum hæc fgftur ab eo fcffcftarer,vfx tandem cxtudf vffa tereturjverebatur enfm vt fcnfi,ne qufd fn panfficum natfonem fmprudens effaretur.Sed quum fidem fccfffcm nfhfl me hufufccmodf cogftarc quod fl Ie fufpfcarf poliet,eo ægre homfnem perduxf,vt dfcerct ex fextarffs fingu** Ifs noftrfs,fd cft bfnfs medfmnfs trftfcf probf, panes prfmarfæ notæ fede^ cfes duodcnos mfnfmum fadtftarf.Prfmarfo autem panf fam cocfto ÔC tepf/ do duodenas vncfas lege munfcfpalf taxatas eire,fd cft Ifbræ noftræ dodrât tcm.Petentf autem quantum fn furfures abfrct,refpondft hemfmedfmnum, fd eft quadrantem fextarff noftrf. Porro fecundarfos panes pondo quater** num Ifbtarum fierf folere,quantum qufnf panes prfmarff pendercnt,qg fin gulf fecundarff pro quaternfs tantum prfmæ notæ cederent venfrenttj. Id idco fnftftutum,quonfam nfhfl furfurû fn eo pane effet quf c maffa conficc^

retur cn'Er o fuccreta pollinano,i'dco(5^ hui'us candofem in fécuiidatio pane compcnfan pondère.Cum pondera tunc 81 panes expediri i'ufliflein, ad ngt; bram parem propemodum refpondcrunt.Tametfî vncia fiepe decedit in ün gulas KbraSjinduIgentia eorum qui legis cuftodes conftituuntur. Eft au^ tern primarn noftri panis ea omnino magnitudo,vt qui plurnnum pam's eS tet,non vitra bmos eti'am recentes infingulos dies abfumat,ideft fingulos in fingula conuima,etiam deftn'(ftis(^vt fitjfummis cruftis.Qui autem me** diocris in panis efu fit,enam dodrante Romano in fingulos conuilt;ftus fa** tfetur.Hac rati'one fit vt e ftnguKs modiïs fenidem panes redigantur, qui odonfs dfebus vmtnn fufFiciunt,6C quarta pars fuperfit in furfures feeree ta.Celfus libro quarto de ns loquens qui fluoré alui laborant, Alfa via eft vbi veils fupprimere,cœnare,demde vomere,poftero die in ledto coqui** efcercjvefpere vngi.Deindepanis circa felibram ex vino amineomero fu-* mere/um aifum aliquid,maximelt;j auem: poftea vinum idem bibere ,idlt;j vft^ diem quintum facere.Selibram panis tantum efte dico quantus eft di^ Selibiâpanfs midiatus nofter primarius.Hacigitur ratione comperimus quaternorum modium excrctam farinam affatim in menfem fuppetere,ita vt furfures fu^ perfint quartam partem implentes. Verum hoc de iis intelligcndum,qui li beraliora vitæ inftituta fequuntur.Eft enim alia ratio fellulariorum artifi/ cum eorumqj qui artes operofas faiftitat^quiq^ iis opif ciis vitam tolerant, quae multa corporis fatigatione conftant.Hos enim vberioribus cibariis. vti,ac craflioribus necefle eftîpræfertim quum cibarii magna parte pulme tarii vice vtantur,ac ter fere aut quater in dies epulentur.his ternos dodra tes partim fccundariipanis,partim poftremæ notæ ftatuo. Adde etiam he fterni panis,id eft qui iam confederit,aut etiam ante triduum codti.Sed 8C inter eos artificiorum varfetas,6C corporum fatigatio refert:plufculo enim pane gerulis opus eft SCmalleo tudetibus ÔC helcyariis,SCid genus open's, q farcinatori aut futori 8C aliis qui fedentario tantum opificio incumbunt.

Artificiis igitur remiffioribus , qualia funt eorum quos Græci chirobios chjioWf. appcllant,quaft manu vidtum quæritantes,quos quidam ventrimanos dixe rnnt,quaterna(^vt fummum^pondo fufficient panis fecundarii, id eft qua/* terni dodrantes noftri. Verum piftores panificium in tria genera fere diuigt; Panfstrfage; dunt,in primarium panem, qui candidus dicitur, in fecundæ notæ panem^ qui ciuilis dicitur.Hune Celfus libro fecundo Autopyrum verbo græco appcllat,cui nihil pollinis tenuiflimo incerniculo ademptum eft,0C in fecu do genere firmitudinis alimentaria^ponitur.Tertium genus cibarium ap** pella.t Celfus quafi plebcium,quem inhrmiifimû efle tradit in alimenti ra tione.Hunc noftri poftremæ notæ aflïgnant.Sic igitur ftatuo,quemadmo ium lautiore vidlu vtentes binis libris Romanis candidioris panis fatian/ tur,lt;^ nec corporis labore exerceantur,0C pane acceffionis vice vtantur, fic attificibus remiflioris operæ quaterna pondo fuffedtura dico panis fecun«* darii.Intenfioris autem opere merccnariis,quales funt baiuli,phalangarii, SCmalleatores,âCalii improbolaborelaifefcentes,quos Cicero quodamin, locofæcem vrbium appeilat,ex Xenophonte in Oeconomico,qui eos feava» lt;1X0$ vocat,SC ex Ariftotelen'is vt paulo plus quaterna pondo Romana tri*

lmerim,fîc craHïoris panis,præfcrtim lt;^vt diximus^q? pane nirulcntopro pulmeritano bona ex parte vcfcantur.Hoc conuemtciun di'do Catonia-^ no,qui compeditis per hyemem panis pondo quaterna taxauit,vbi vineam Fodere cœperint panis pondo quina,vfqueadeo dum fi'cos eile cccpcrintîdc inde ad panes quaternos redit.Pulmentarium enim tenue,id eft ficos vnius libræ loco cedere voluit. Nullus eft enim in vrbibus etiam infimæ fortis tnercenarius,qui non pulmétarium aliquod cum pane adhibeat in vieftum, Panis nofter cibarius quaternum fit librarum.huius dodrantem,id eft qua terna pondo Roinana cuiuis fufFicere exiftiino,q? dodrans quaternos panes librales,id eft Gatonianos æquat.Nunc ft vltcrius ratiocinari placeat,com peri percuncftando abillopiftoreexmedinano triticiprobi odies duodegt; nos(^vt minimum^dodrantales panes confici,ita vt quadrans furfurum regt; liquus fit. Siquidem conftat ex fenis modiis tritici probi, id eft ex medi/ mno oótonos cuniulatos,fiC interdum o(ftonos,óê quadrantem farinæ rcdi^ re.Si igitur furfuribus cum polline confufis panes dodrantales fiant,ex me dimno denos duodenarios panum 6C olt;ftonos habcbimusxvt facile eft colli gerc,{i quis infingulos modios fenos denos panes numeret, Fiut enim pro oefto modiis farinæ ocTrics feni deni,id eft centum SC duodetriginta.Nunc ft in dies fingulos ternos panes dodrantales numeremus , hebdomada qua libet paulo minus vnum modium abfumet, ita duodetriginta dies quater** nos modios abfument, hoe eft panes oduaginta quatuor, quibus fi duas addas hebdomadas,hoc eft quatuordecim dies,qui duos ÔC quadragïnta pa nes pofcunt,hüt centum Si viginti fcx.Reftant duo panes exmcdimno, ex quo fit vt quaterni medimni in vndetriginta dies fufficiant. Et haélenus ita loquor, quafi quarta pars tantum in furfures abeat,ÔC odo tantum duo denarii candidi panis ex medimno redeant. Hoe enim a panifice comperi* Nunc fi addas id quodille reticuit, abunde quaterni modii in menfes trigt; cenarios fuffieient, id quod Cato ftatuit. Compertum enim habco ex iis qui ex iurifditftione hoe inquirerepotuerunt, SC ex Commentariis Decu*» rionum,po{re ex medimno non modo oefties duodenos,fed etiam eo ampli** us fenos,o(ftonosveredire,quod ille panifex fatcri magis grauabatur, q inficiari pergebat.Hec fi quis exatfte xftimarc vellet, omnino conueniunt ' cum Catoniano di(fto, qui villaticis operis per hyemem quaternos modi-^ os ftatuit,óC quaternos femis per æftatem, SC compeditis, id eft ergaftula^ riis feruis,qui vintftifodiebanr,aliudve opus faciebant,per hyemem panis pondo quatuor.Et vbi iam intenditur labor,hoc eft foflurx tempore panis pondo quina,vfq? dum ficos edcrcnt,quo tempore ad quaterna pondo cos redigit. terna pondo noftra, quaterna Romana valent, vt fæpe diximusj quaterna noftra quina Romana SC quadrantem’qui modus iis ftatuitur qui pulmentario non vefcerentur,fed panem tantum efitarent. Ex hoe planum fit,quem modulum Herodotus SC antiqui per chœnicem intcllcxerunt,cui fefquipinta noftra haud dubic refpondet. Hæc idco longius repetenda du** xi,q’ menfurarum,ponderumlt;^ modus mutua probatione depræhenditur* Age vidcamus porro,ex ns quæ diximus apparuit exfingulis modiis fedc cim pondo candidi panis ÔC femiffem fieri^SC large quartam pattern in furlt;*

fûtes abire,nam multo plus in adis mutiîcîpalibus muém.Diximus etfam fupta,modü tntïcï probi vigmtiquatuor libras,ÔC eo aliqiud ampliuS pen derc.Quare neccfle eft, vt quadrans furfun's femiflem pollinis pendcat, vt tres modii' quadrantes fedccim librasircKquus autem quadras ocfto libras pendeat.Non idem autem eHe pondus panificio Si tririco exeo conücio,cp alfquid humoris mpane refidct.IdmccrtumclTc Si varium ex Plinio vide^ tur libro.xvin.qui balean'ci tritici modios tn'cena pódo panis reddere tra dit,fed circa Clufium Si Scnas fieri lege certa naturæ vt tertia portio pani ad pondus gram' accrefcat.Catoni's autem verba fîgni'ficare videntur ex fin gull's modus tricena pondo pani's redireiquaternos eiîi'm feftan'os tn'ccms di'ebus taxat,0i paulo pofl quaterna pondo pani's I'n dies ftatuit,qua ratio/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

ne fit,vt quaterni' modi'i centum ÔC vi'gi'nti pondo pani's reddant. Ex hoc ta men coftituerc nihil poflumus,nili I'd quodfupra di'tîlum eft. Verum illud attcxendum cxeodem Pli'ni'o li'bro fupradi'lt;fto,quod ad rem mihi magnopc

• re perti'nerc vifum eft ,Si'milago(^i'nquit)ex tn'ti'co fit laudatiiTi'ma. ex Afrf co I'uftum eft c modus redire fcmodios,ÔC polh'm's fextarios quintj. Ita em appellant in tritico,quod florcm in fîliginc.Prætcrca fecundaru fextarios jiqs/ quatuor furfurum«^ tantundem.Panes veto e modio fimilaginis.CXXII. c floris modio.exVll.Precium huic annona media in modios farinç.XL. affes .fimilagini caftratæ oiftonis afli'bus amplius . Siligini caftratæ du/ plum .Paulo autem fuperius Plinius dixcrat,e filiginc lautiiTimus panis pi ftrinarum^ opera laudatiflima.Ex Pliniiigitur verbis hoc colligo, Afri/ cum triticum præftantiflïmum fuifle: ex cuius farina primum fimilago sfmilagofi: quæ Si fimila dicitur,cribro tcnuilTimo a polline cerncbatur,ita vt ex pol/ milava. line reftante fecundariam veluti fimilam elicerent, Si crafli'orem rurfus pollinem a furfuribus laxiorc incerniculo fucccrnerent.Similagini autem precium afles quadragenos in modios fuiffe mediocri annona: qua ratio/ ne duo medimni Romam' qui fextarium Parifinum faciunt, duodequinqua/ ginta denariis valucrunt,hoc eft duodecies quaternis .(Quatuor cnim dena rii.XL.afli'bus valuerunt.At caftratæ fimilagini eo amplius otftoni alTes in modios accedunt,ôC filigini caftratæ(^quç fruges erat Italica,hoc eft tri/

‘ ticum delicatifli'mum,0C candidiflimum)eius fummæ duplum ,hoc eft afles fenidenijin modios fingulos.Quod ita intelligo,vt modii floris tcnuifli'mi hifl'ufmodi filiginis fenis Si quinquagenis aifibus vænicrint.Quare fubdu lt;fta ratione confiât duodecim eius modios,id efi fextarium noftru fexcenis feptuagenis bim's afli'bus mediocri annona fuifle,id efi fexagenis feptenis denariis,quæ minimo minus a nobis vndenis Francicis SC dodrantibus, id quinis denis folidis æfiimantur.Porro duodecim modii fimilaginis ra/

tionc a Plinio pofita ex quatuor Si viginti tritici modiis fiebât, quos fæpe LocusPlfn« iam diximus duos nofiros fextarios çquaire,nifî quatenus rafa mefura a fa cxplicatus. ftigiata difiat.Q^uippe cu dicat Plinius ex modiis femodios redire, SC polli né primariu Si fccundariû rcfiare,ex filigine autem câpana (^vt ipfe inquit) quaternos fextarios redire iufiû erat, hoc efi modii quadräte:quo fiebat vc duodeni modii cafiraturæ ex duodeqnquaginta filiginis modiis incerncre tur.Et ita ratione tenemus Si intelligetiam Pliniani di^i, quod haud icio

anhadVcnus nonmtcllcdum tranfmilTum fît a Icgentibus.Sed quod apud Plinium ibidem legiturjuftum eft e grano campanæ quam vacant câftra^ tam,e modio redire fextarios quatuor fîliginis:fortaffc fîmilaginis Icgi de bet.ôC itidem poft duos vcrfus,Duplum ctiam precium fîliginis caftratx, ita intclligi poteft,vt in modios fcx ÔC nonaginta affibus conftiterit id eft altcro tanto amplius q fîmila propter rationcm fupradieftam, fî relt;ftc Stligoquid. apud Plinium in loco fuperius citato fîliginis legitur,fîliginem intclb'ge/ mus fîgnificare non modo granum delicatiflïmi ÖC primarii tritici,fed etiâ Celfi locus* medullam fîliginci grani.Id quod fortafle Celfus lus verbis fîgnifîcat ligt; bro fecundo cap.xvii.Ex tritico firmiflïma fîligo.deinde fîmila. deinde cui nihil ademptum eft,quod autopyrum Graeci vocant.Infirmior eft expolli/ ne,infirmiirimus cibarius panis,Sic enim locus illc legitur in libris cmé^ luuenalisi nbsp;nbsp;datis,licet in vulgatis mutilatus fît.Iuuenalis Satyra quinta,Sed tener ÔC

niueus molliqj fîligine fadus,Seruatur domino. Huiufmodi dclicias frugt; Operapifto; menti hodie non habcmus,ex quibus Romani antiqui opera piftoria facie/ U”» bant,quæ aliqui dulciaria,Suetonius mellita appellauitî cum inquit de lu

xu Neroniano loquens,Indiccbat amp;nbsp;famibaribus cœnas,quorum vni mcl/ lita quadragies feftertium conftiterunt. Quod vt credamus elFicit Lampri dius,qui de Heliogabaloloquens, Habuit^inquitJ dulciarios taies ÔC la/ dtarioSjVt quæcun^ coqui de diuerfîs edulibus exhibuiflent/vel ftrudorcs vel pomarii illi,modo de dulciariis modo de ladVariis exhibèrent.Celfus de his loquens ,Scirc(^inquit5oportet mel ÔC cafeû inter valcntilTima cfl'c,quo minus mirum eft opus piftorium valentiffimum eire,quod ex fruniéto,adi pe,mclle,cafeo,conftat.Ego cum Romæ eflem annos abhinc decem,panem Panes luiti quotidie efîtabam quo Pontifex Iulius vefeebatur .Erat panesjparuuli quos Pomp,Max. quis facile inuolarc manu poftet,!! bene mcmini,fed candidiflimi ÔC fuauif fîmi:qualcs(^vt arbitror^Plinius .CXX.cx modiis fîngulis fîmilç faAitari folitos fcribit.Erat turn annona percara Romæ ÔC per Italiam.Sed cum in terrogarem quanti væniret id triticum ex quo tam lautus panis fieret,tan/ ti efte eum panem dicebant, vt cum rationem extemporali fupputationc, SX, in digitos dedudla iniré, eius farinæ fextarius nofter amplius ducatis duo decim Romæ efte videretur, quod an verum cftet non comperi, ncc in/ quifîui. Ne(j etiam turn meo vieftu Romæ ftabam,vt idinquirere fuccur PanésGræca î^^ret.Similago a Græcis dicitur.Pollin autem 7vjuç,Primo loco*a/ wci. pud eos pom'tur fcmidalitcs panis qui fit ex fîmilagine. Secundo chondri* tcs,qui ex alica.Tcrtioaleurites,ÔC deinde fyncomiftus qui triticca farina fit non fuccreta.Secundum hoc aleurites idem efte videtur cum autopy/ ro.Scd illud animaduertendum in verbis Catonis,q? villaticis ferais foluj^ tis qui opus faciunt,quaternos modios in menfes ftatuit,vindis autem fer üis in dies fîhgulos quaterna pondo:quod vt in candem quantitatem redit, fie conditioncm variam folutorum mancipiorum SX crgaftulariorum facit. Illi enim pecuEum parfîmonia augerc poterant, vt ex 1 erétio SX Ponato diximusîhi in pœnam dati cxpeculiati quoqj crant.Vt autem hanc rationé colligamus,in medimno feni funt modn,ÔC in modio odlonæ chœnices, SX chœnixcibarîudiurnutitamedimno duodeqnquaginta homines quotidie

LISE R.V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Po.CXLV.

fatiantiir»EtPanfînofextano fex Si nonagmta: ûc fît vtmodius Parifîniiâ mille centum SC quinquaginta duobus fufficiat, Porto Spartianus aud^or eft,Scuerum:Pertinacem Imperatorcm ïtomanum moricntem rcli'quifle ca nonem frumentarium infeptenrnumfuffedurumata vt feptuagena quina millia modium quotidi'e abfumi poHcntp'd eft fena milKa duceni qufnqua gern fextaru noftri.quo fît vt rati'oneprædiKÎla fexcena milba plebeiorum tefleras frumentanas acciperentin diera chœnicarias.Hunc enim numerû cfficit modiorumlam diótorumnumerus oétonario multi'plicatus,velnu-gt; merus fextario rum nonagies fexies dutftus , Had:enus de medimno, mo/ dio Ôichœnice,ÔCns menfuris quarum méti'o fuperius faéta eftttranfeundu ad reliquas.Quadrantal latine dici'tur fehema mathcmaticum,quod græce Cubus dicitur,vt audror eft Gellius.Propter quod do(fti' fere quadratal am phoram elTe opînantur,propter formam tefferariam quam habet, Si allô/ quin autftoritate Fefti fubm'xfîid tarnen non habeo quo modo conftituam» lam primum Cato de vmo Græco loquens,Mufti',q. XXun ahenum , aut plumbeum fnfunditon'gnem fubdito,vbi ebulliet vmum,ignem fubducitoî vbi ïam vmum refrixerit,in dolium quadragenan'um infunditotfeorfum au tem in vas aquæ dulcis quadrantal vnum infundito, falls modium vnumJ fînitomuriam fieri,vbi muria fatfta erit,eodem in dolio infundito, poft dP cs.XXX»doliû oblinito, ad ver in amphoras difFundito .q.XX. dubium eft vtrum quadrantalia an quartarios intelligerc debeamusîvtpaulo poft, Aquæ marinæ quartarium vnum ex alto fumito quo aqua dulcis'non accà ' dat, fefquilibram falls frangito. In antiquo tarnen libro non quartarium: fcd.qdegitur.Alibi,Poftea fumito bituminis tertiarium,Öifulphuris quat tarium, conterito in mortario per fe vtrunqj. Idem alibi, Vbi hauferis dc mari,in dolium fundito,nolito implere,quadrantalibus quinqj minus fit g plenum .Idem ,Vinum familiæ quo vtantur mufti quartarios.X.in dolium indito,aceti acris.q.ii.eodem infundito,fapæ quadrantalia duo, aquæ dulgt; cis.q.I.hæc rude mifeeto ter in die,dies quinqj continues.Hoc in loco qua dratalia pro amphoris quis intelligetfcum de vino odorato loquens,quod non familiæ,fcd domino concinnabatur, Poft dies (^inqui0XL. difFundito ' in amphoras, SC addito in fingulas amphoras fapç fextarium vnum,R.urfus 4p vino Coo loquens,In dolium(^inquit)quinquagenarium infundito aquæ marinæ quadrantalia dccem,tum acina de vuis mifcellis decarpito de fcapo in idem dolium,vfqj dum impleuerisimanu comprimito acina vt combibat aqua marina.’vbi cópleueris doliû opercule operito. Hoc loco quadrantal amphoram fignificare videtur,fi quinquagenarium dolium a quinquagin**

'ta amphoris intelligamus , lucundus Veronenfis profeiFione architedtus, fed antiquariorum diligentiiFimus , nuper Catonem imprimendum curagt; veionen. uit,in quo cum multa verba emendauit reftituit(ç,tum capite.lvii. locum mutilatum ita reftituit, Summa vini in fingulos homines intra annum quadrantalia odto. Quæ verba fi rede emendatelt;j reftituta funt, faterl nos cogunt quadrantal SC amphoram idem olim fuifFe . Cum enim odo menfibus Cato vinum familiæ bibendum ftatuat, id eft a quarto ad duo** dccimum In co numero comprehenfum, quarto menfe ternos congios tagt;

xat,8£ fequentibus vflt;j adnonum qumos,nono,dccniio,vndccimo, 8C dùogt; decimo fîngulis amphoram mdulget.Et co amplfus faturnalium ôC compi talium nomine fîngulos vel binos congios in capita:fit fumma fcx ÔC quingt; quaginta vel feptem ÔC quinquaginta congiorum, qui feptcm amphoras cHïciunt.Quare oótauam amphoram intelligimus benigno additamcntoa Catonc ftatutam. Rurfus Plinius libro decimoquarto, Publius Licinius CraiTus, 8C Lucius Cæfar Cenfores anno vrbis conditæ.DCLXXV. cdi** xeruntnequis vinum Grçcum Amineumqj odhonis çris lingula quadranta lia venderetî hæc enlm edidti verba funt^Tanta vino Græco gratia crat,vt fîngulæ potiones in vno conuieftu darentur,Sic apud Plinium omnium ex cmplarium fidelegitur, quæ verba H non mendofa funt, hoc lîgnifïcant Unguia quadrantalia vini Græci,quod in tanta auéloritate erat vt fcmcl in conuiêlu vno mifccretur,olt;flonis airibus,id cft paulo plus ternis feller/ tils nummis vænilTe taxatione edidbali• At Columella libro quarto ita in quit, Vtqj trecentis nummis quadragenæ vrnæ væneant, quod minimum prccium efl annonæ,confumant tarnen feptem culei fellcrtium duo millia ÔC centum nummos. Q^uadragenas vrnas viginti amphoras valere notum cft.prxfertim Columellç ællimatione.Quare Columella maxima vini vilP tatem non infra quinos denos nummos in amphoras defeédere alfirmauit. Quod did;um omnino Pliniano loco refragatur.Nam ÔC ipfe Plinius alibi de Opimiano loquens,centum nummos llatuit Opimiano vino,non inuctc rato:fcd recenti aut etiam mufteo.Hic ne odonis millibus legendum elfe contendamus,facit magnitudo precii quod oeîloginta aurcis ællimamus, id efl tribus millibus ÔC ducentis feflertiis.Nam ôC Plinius ipfe eodem lib. ita inquit,de prccio vini loquens,R,ara quippe adhuc fuere,ncc nifî impor/ tatis lingulis tellis millia nummum.Nulla autem tclla minor elfe potcll amphora.Quadrantalf^inquit FeHus^vocabantantiqui amphoram, quod vas pedis quadrat! odo nbsp;quadraginta fextarios capit.Plautus,Anus hçc

fîtit,quantillu fîtitûnodica efl,capit quadrantal.Quid 11 dicamus quadrd** tal vas ita didtum a Latinis prifeis vt Cybiû a CrçAsC*idqj ex eodem alibi his verbis, Cybium didtûefl quia cius medium æquepatet in omnes partes,quod genus a geometris Cybos dicitur.Vnde etiam tcffellç quadra t£ Cybi dicuntur.Nihil aliud de quadratali cóftituere pofTumus, quod ad menfurç quidem modum pertinet. De forma enim conllatmec de loco qui dem Plinii fupradidto.Hic enim eft vnus eorum quos coploratos elfe pu/ to.Quod fcquitur llatim apudPlinium in eodem capitçin omnibus exem/ plaribus corruptû ell.Quibus vinis audoritas fucrit fua in menfa,M.yar rohis verbis tradit,L.Lucullus puer apud patrem nunq lautum conuiuiu^ vidit,in quo plus femel Græcum vinum daretur.Ipfc quum rcdüt ex Alla millia cadorum congiorum diuilît amplius centum.C.Ccnlîus,qucm Pr« torem vidimus,Chium vinum in domum fuam illatum dicebat, turn pri/ mum quum übi c ardiaco medicus dcdilTct.Hortélïus fuper deeem cados hærcdi reliquit.In vetuflo exemplar! non cados,fed cadû legitunquare non deeem cados^quod ridiculum ell^fed deeem millia cadum Icgo.Cuius eme dationis fubfcriptorem habco N onium, qui locum hune ita citât in men/

tl'one cadi ex Va tronc de vi'ta Patrum.Hortenfîus fuprâ dcccm wilha ca** dum hæredi reliquft.In fuperiore autemloco non millia cadorum congiogt; fum fed millia cadum congian'utti,ex vetuftorum obferuatione lego. Sunt Congianua autem congiarü cadi qui congimn tantum capinnt, id eft fenos fextarios Italfcos. Centum millia huiufmodi cadorum,amphoras valebant duodccim millia ÔCquingentas.ôC modios Parifînos mille quingentosÔC circiter fexa ginta.Hortenfîiautem.X.milliacadorumæflimarenonpoffum poft va** rietatem opinionum de cado: fed tarnen non poteft maior efle fumma Hor • tcnfii q Luculli. Culcus menfura eft vicenas amphoras contincns vel vrgt; Culeiis, nas quadragcnas, qua nulla maior menfura liquoris, vt aiunt ilia carinigt; na.Plinius libro dccimoquarto,de vinea Palæmonis grammatici loquens, Digna opéra quæ in cccubis fctinisq? proficeret,quando poftca fæpenu** mero feptenos culeos fîngula iugera,hoc eft amphoras centenas quadragc nas mufti dcdere. Ac he quis vitftam in hoc antiquitatem arbitraretur, idc Cato denos culeos redire ex iugeribus fcripfît. Hæc funt (^vt arbitror) menfurarum vocabula Græcis Latinist^ audVoribus cclcbrata, quæ inter/ dum ipfa ad fpccicm ÔC formam quandam vafîs , magis q ad modum quen/ dam certumcj referuntur. Nam quum Cato in inftrumento villici ampho/ Quinqüagei ram quinquagenariam enumerauit ,cam intelligi voluit quæ duobus fexta riis maior fît iufta menfura:vt nunc quadragenarios modios dicimus , qui modulis quatuor legitimam menfuram excedunt: fîc vrnam quinquagena/ nam dixit Cato quæ amplius duabus vrnis legitimis capiat.Pro huiufmo di amphora Columella de vino dulci loquens, Quum deferbuerit (^inquit) in fextarios quinquaginta irim bene pinfîtam,ncc plus vnciæ pondéré ad/ dito, quinquaginta fextarios pro amphora quinquagenaria dixit. Et rur/ fus,Ex hac compofîtione quantum in fextarios mufti quadragenos oefto/ nos adiieiendum fît,inccrtum eft,quoniam pro natura vini æftimare opor/ tet quid fatis fît. Ego tarnen fîhuinida fuerit vindemia, trientem, fî fîcca, quadrâtem medicaminis mifeere folitus fum,ita vt quatuor vrnarum eflet mufti modus .Vrna autem quatuor SC viginti fcxtariorum,pro amphora o/ éVo ôC quadraginta fextarios dixit, at quum alibi ita inquit, Omne vinum quû condieris nolito ftatim difFundercifed fînito in doliis liquefcerc, poft/ ca quum de doliis aut de feriis diffundere voles,verc florente rofa defæca/ tûm q liquidiflimum in vafa bene picata ÔC pura tranfFerto : fî in vetuftatê •feruarc voles,in cado duarum vrnarum q optimi vini fextarium aut fæcis gencrofç rccentis fextarios tres addito.Hoc in loco amphoram dicerc po/ terat nifî ad forma vafîs refpexiflet.Sic Plinius cados cogiarios dixit, ac fî f:ongios in cadum formates diceret. Amphoræ forma telï'crariam cfîTc do/ cuimus.Cadi formam turbinatam,id eft coni ôô ftrobyli, hoc eft nucis pi/ Caduj. ncç fîmilem fuiire,ex Plinio intelligimus ,qui libro decimofeptimo de aloc loquens turbines cadorum dixit.Vtebantur autem antiqui etiam ad falfa/ mentacodcnda.Idcm Plinius libro.xxxii.QuinôCteftis cadi falfamentarii tufîs cum axugia vetere ad parotidas vtuntur.Amphorâin ceruicem graci Icfccrc folitâex Catone intelligimus,cum inquit,Amphora defraefto col/ Amplior« lo puram impleto aquç puræ.Columella,Dolia quo^ ÔC feriç cçtera«^ vafa form»-

«ntc quadragefimum vindemiæ diem picanda funt,atlt;^ aliter ea quç dcmer fa funt humi,aliter quæ liant fupra terram.Idem, Turn in ferlas fîngulas, qux fint amphoraruin feptenum addi'to medicamims pondo vnciam, fcru/ pula odbo gypfi.Seria forma certam vafis dénotât,non ccrtam méfura.Pli/ nius lib.xni'i.Magna 8C colledto lam vi'no differentia in cella , circa Alpes ligncis vafis condutp'nfodiuntqjterræ tota aut adportionemfitus,autcae/ lum prebentnlii impofitis tedhis arccnt. Doli'um autem quadragenariö SC qumquagenarium Cato quum dicit,dubitaripoteft an quadragi'nta quin-* quagintave congiorû,aut quadrantalm di'xerit, an totidem amphoraru, quum de giæco vino loquens ita mqm'f,Mufii.q.xx.in ahcnu aut plumbeu infunditOjigne fubdi'to: vbi cbullibit vinu,i'gnem fubducitoî vbi fam vi'nu refrixeritjin dolmm quadragenanu infundfto.Et paulo poft,Poft dies.xxx» dolmm oblfnito,ad ver in amphoras diffundito. Et rurfus alibi',In dolium quadragcnarium infundito aqux marinæ quadraralia decem: turn acina de vui's mifcellis decarpito de fcapo in idem dolium vfquedû impleueris, ma** nu comprimito acina, vt combibantaquam marina :vbi compleucris doliu operculo operito,relinquito qua interfpiret:vt triduum prætericrit, eximi to de dolio,ÔC in torculario calcato,ôi id vinum côdito in dolia lauta ÔC pu ra ÔCfîcca.Hocin loco quinquagcnarium ab amphoris dicftum accipio, quum ex eo dolia pura implcantur.Ocftonæ amphoræ modium noftrumfa ciunt,id cft Parifinum,cuius iufta menfura fex SC triginta congios noftros capit,quas vulgus fextarios nulla rationc vocat.Sic fingulæ amphorae degt; cem SC ocfto quartarios noftros capiunt ,hoc cft fextarios Romanos duode quinquaginta.Quaternæ amphoræ femodios noftros faciunt, Cadus veto nofter quem lingua vcrnacula veftigia latinitatis retinens: Caecum vocat, trientémodii facit, amphoras duas SC beflem capit hoc cft duodenos c5 gios Parifînos.Fidelia inquit Nonius vas Samiû ad plurimos vfus. Perfî/ us,Nec tarnen inuideas q? multa fïdelia putet In locuplcte penu.Plautus in Aulul.Sedfi reperero o fi'des,mulfi congialé plenam faciam tibi fïdeliam, Eodem modo dixit congialé fïdcliam,quo Plinius cadum congiariu. Fidez liam lingua noftra filictâ corrupto vocabulo dicit.Orca vas erat Hifpani** nicum vt ex Varronc coniicio libro primo de rc Ruft ica, Sæpe vbi condiz turn nouum muftum,orcæ vt in Fdifpania feruore mufti ruptçinecno SC do lia,vtin Italia.Feftus orcæ formam dathis verbis,Orca genus marinæ bel luç maximum,ad cuius fîmilitudinem vafa ficaria orcæ dicûtur. Sunt cnim' teretes atqj vniformi fpecicjcui congruit diélum Perfîi,Anguftæ collo no fallier orcç.Licct Hermolaus lib.xxxv.amphoræ fpecie orcâ fuifle audio/ re Probo citato dicat,vas fuit vinarium oleariutp SC falfamentariu,atlt;]^ fak gamariû,cuius ratio non menfura fed fua forma conftat.Orcis hodie apud falfamentarii negociatorcs vtuntur.Dolia certa menfura non habcbât,fed A quçda ohm fieri capaciffima ex Columella intclligimus,quidepicâdfsdo liis loquens,ita inquit,Suntautem fefquiculcaribus doliispicis durçpon do vicena quina fatis.Sefquiculcarc dolium Columel.triginta amphoraru dolium appellat^uam iuftam menfura SC vfitatam fuiffeex cius verbis co iiccre aliquis poflit.DohaÇnquit Nonius^vafa funt grandia quibus vinu

rccóditur.Viólruuius lib.vLGgmfïcarc vidctutlegJtnnâ Join olcarn ma-' gm'tudmcm culearé fuifre,his verbis,Ccllarum aütémagnitudines adfru àluum rationes ÔC numerû doliorû funt faciédç,quç c^uum fînt culearia,per mediû occupare debét pedes quaternos. Plant.in Pfeud, Anû ilia doliarê, claudâjCraflam^Chryfîdé » Ventriofa ante fuiffedoUa ex fupradidto loco Vidtruuii,ÔC exCol.lib.xiii.admonemur.Sic enim inquit de vafîs falgama riis loques,Hxc vafa dedita opéra fieri oportet patente ore, vfq; ad imu xqualia,nec in modum doliorû formata,vt exéptis ad vfum falganiis,quic quid fupereft çquali podere vfqj ad fundû deprimatur,quum ea res innoxia penora conferuet,vbi no innatét fed femper fîntiure fubmerfa: quod in vtc ro dolü vix fieri poflet propter inçqualiraté figuræ. Rurfus Plinius dolii magnitudiné aliam ponit,libro nono de Polypo loquens qui in Betica ca-* ptus eft.Ofienderc(^inquiQLucullo caput eîus doliimagnitudine,amphogt; rarum quindecim capax. Vina ante in doliis inueterafeere non finebat anti quitfed in amphoras ÔC cados diffundebant.Inde illud fatyrici poetæ, Ipfc , capillato difFufum Confule potat.Et Horatii in Epiftolis,Vina bibes itc-* Diffundivh rum Tauro diffufa,id eft Tauro iterum Confule inueterari ccepta. Plinius na. lib.xiiii. Apothecas fuiiTe SC diffundi folita vina anno.D.XXXIILVtbis apparet indubitato opimiani vini argumento,iam intelligente fuum bond Italia.Qui hunc morem ignorat,intenigere hie nequit Senccæ diótu in qn to epift.ad Lucil. Arifton aiebat malic fc adolefcentem triftem,q hilare SC ümabiïé turbæ. vinum enim bond fieri quod reccns durum SC afperu vifum cft,non pati ætaté quod in dolio placuit,id eft quod mufteu adhuc, SC a la-* cu rccens maturuiam potui vifum eft.Culcus modios noftros duos ÔCfe-* Culeus. mis capiebat,id eft fexaginta Romanos .Magnu autem vas fuifle ex co ap-* parct,qgt; in culeo fcorteo damnati lege Pompcia cum cahe SC gallo SC vipe ra infuebantur,vt apud TranquillûôC Modeftinu iurifconfultum legimus.

Cf tcrum Cato cum dixit,Vinu in doliis hoc modo vænire oportet, Vini in culcos fîngulosîquadragenæ SC fîngulæ vrnæ dabuntur,non ad iuftam mé furam refpexit,fed ad morem negociatorum,qui acceflïonis nomine in fingt; gulos culcos fingulas vrnas ftipulabantur.Culcos nunc fefquimodialcs ha bemus, id eft duodenum amphorarum,cuius vocabulum vulgare, ad latigt; num alludit, quo gencrc Ligeris fluuii accolæ vtuntur. Eft SC aliud genus cûlei maioris captus quos Toncllos appellant. Columella libro decimo •tertio, Odorcs autem vino fere apti funt qui cum defruto coquuntur,iris, foenum græcum,fchœnum:harum rerum lingulae libræ in defrutarium, quod cepcrit mufti amphoras nonaginta,quum iam deferbucrit SC expur** Igatum crit,tum adiici debent.Et rurfus idcm,Cum amphoras mufti nona-* ginta in defrutario dccoxcris,ita vt iam cxiguum fuperfit dcco(ftura,quod figm'ficat decodum ad tcrtias,tum demum mcdicamina adiicito.Defruta-* Defrutarifi. tium appellat ahenu prçgrande quo muftum coquitur,ad fapam aut defru-* turn facienda,quo modo hodicquoqj fit.Na SC Cato ininftrumentovillici ahenum vnum.XXX.culeorum enumerat,id eft fcxcentarum amphoraru, SC ah'ud decern culcorum , quod ducentas amphoras capit. Quarc apud Catoncm dolium quadragenarium , quadragenum amphorarum capax

intclKgotidrç ex collatione locoru licet cui'uis intelligete. Cato capite cen tefimo,Sc hœiiû(^inquit3ôC calamû in pila cótüditö,quod fîet fextariû vnugt; ’quadragenan'o in doKo côfundfto,vt odoratû fîet. At veto Columella loco fupradid'O librâ vnam dixit fatis efle nonaginta amphons mufti,quç ad ter ti'as dcco(ftç,tngmta fiunt amphoræ dcfrud.Quarc quum Plinius dicit de vinis quæ inuetcraucrunt:rara quippe adhuc fucre,ncc nifî importatis fîn* gulis teftis millia nummumtnon de doliis,fed de amphoris ôt cadis intel** ligo:quippe etiam alioquin vina diffufa exportabâtur,nec in doliis diu cfle fînebantur,quf propter magnitudinem exportari facile non potcrant,prae^ fertim quum eflentfîcftilia.Batus ÔC Corus hebraica funt vocabula, vt dogt; cet lofepus lib.vin. Antiquitatû.Batus capit fextarios feptuaginta duos: Corus autémedimnos Atticos vnum ôê quadraginta,vtipfc lib.iii.inquit circafînein. Quare corus maior erat modio noftro triticario,qui cétum ÔC quadraginta quatuor modios capit Romanos .Proindc fallûtur illi qui qua draginta non medimnos fed modios capere corum fcripferût.Errorcm cogt; rum fecuti quiinedimnum,modium latine interpretantur.Strabo deTaugt; rica Cherronefo loquens,quam frumento abundaflcfcribit,ÔC ob id georgi am appellatani effejXibKwva /i ^lt;xlt;rtp sx 9SI ^io/olt;ri«ç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AVfiâiTaQ

fjLvap nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tTexa.Lcuconem^nquit^ autem ex Tbeodofîa vicies femel

cétena millia medimnum frumenti Athcnicnfîbus mifîfle. Quo loco inters pres ducentas ôê decern myriadas modium tranftulit,quum totidem myria das medimnu Strabo fcripfîiTet.Hæc amplius otftoginta quincp millibus modium noftrorum valent.Hic licet æftimare quâta fuerit liberalitas Hic ronis Syracufanorum Regis,qui vtaucftor eft Valerius lib.iiii. audita cia de qua Romani apud Trafîmenum lacum afflidli crant,trecenta millia mo diorum tritici,ducenta hordei,auriqj ducenta ÔC quadraginta pondo Vtbi Romanæ muneri mifîttquod ne Romani nollent accipere, in habitum id virftoriæ formauit,vt eos religione motos munificentia fua vti cogerct.In ali fs exéplaribus pondo ducenta quinquaginta legiturtadco numeri(^quod fæpe teftamur^in exemplaribus autftorum omnium corrupti funt.Nam ÔC apud Liuium.CCC.viginti pondo leguntur, libro fecundo de fecundo bel loPunico, bis verbis,Legati Syracufani in Senatum introduéli nuncialt;* runt cædem C. Flaminn exercituscç allatam, adeo affecüTc Regem Hio ronem,vt nulla fui propria regniqj fui cladcmagis moueri potuerit.Etpaû lo infra, lam omniû primû ominis caufa vitftoriâaureâ pondo.CCC.XX» • aiferre fefe,accipercnt cam tenerentqj,ÔC habcrent propria perpétua: ad** uexifle etiam.CCC.mil.modiorû tritici,ducenta hordei, ne comeatus decf fent,ôC quantum prçterea opus circt,quo iuftiifcnt fubuelt;fturos:quæ ne acf cipere grauarétur,magnopcrc fe Patres côfcriptos orare. Libra auri nô mi nus centum aureis folatis æftimari potcft:quare ducenta quinquaginta pd do vt minimum viginti quinqj millibus valuerût. Qr fî Liuium fequimur, eo amplius feptem millibus donum illud fuit.Trccéta autem millia modio rum tritici duo millia modium noftrorum ÔC paulo minus centum va** lcnt,etiam vt modios Italicos non Siculos intelligamus, quorum differcn tiam antca adnotabimus ♦ Hæc fî aîftimationcm Ciccronianam fcquamur

Çvt ttiînimumjdecics feftcrti'um valucrunt,8ê quin^ 8C vigintî millibus au ri taxabuntur.Duccnta milha bordel quanti valucrlnt,ex trltlco æftlinarl poteft.Hæc Igltur llberalltas non tam magnlfica q munlfica fuit;ex animo donantls xftlmabllls magls q ab oplbus. Quartarlum apud Catonem îic congll quartam partem bgm'ficare exlftlmo,vt tertlarium tertlam,ÔÔ fexta rlum fcxtam. AmurcxQ'nqult Hierin vas æneû Indlto conglos duos: poft.quot; ea Igné leul coqulto^rudlcula agitato crebro,vfqueadco dum fiat tam craf fum q mel.Poftea fumlto bltumlnls tertlarlum^ ôi fulphurls quartarlum, conterlto In mortarlo per fe vtrunq^XSolumella llbro.xlll.In fcxtarlos duo * dcqulnquaglnta fermentl libram,fici arldæ pondo quadrantem,falls fexta.* num,hæc fubterito SC fubtrlta cum quartarlo mellls accto dlluito.Quarta

rlum In menfura pro quadrante congll lntelllgo,vt In pondéré pro quadra te llbræ.Nos brochum appellamus fefqulfextarlum Parlfînum,qua menfu ra dlmldlo malor cft vrna,ld cft hemlolla eft vrna brochl.Nam fedeclm vr.* nç modlumnoftrum faciunt,ld eft quatuor ôC vlglntl brochos.Vrna vt dl** xlmus etlam hemlaphorlum feu femlamphora dlcltur.Illudadmlrarl fublt, quonam modo modules antiques vrbs noftra feruare potuerlt etlam Grxquot;* çostquod ne magnopere mirer,facit qgt; etlam verba Ipfa græca lingua Ipfa vernacula tot fçculls fçplus Immutata retlnet.Iamprlmum medlmuu voca bulum lingua vernacula Incolume pene feruatîfecûda tantum SC tcrtla llte ra Intertrltls, mlmnam vocans,quafiq? per fyncopen proferés,hulus dlml** dlum,ld eft ternos modlos Romanos,dlmlnutlue Idlomate noftro formas* Modlus autem galllcum vocabulum eft SC arldorum ÔC llquldorum menfu ræmon modum prlfcum,fcd varlum pro locorum varletateobtlnens.In agt; Ills vafîs noftrls SC condltorlls SC modularlls etlam etyma græca agnofeo* Prima menfurarum noftrarum deorfum aufplcando cheoplna a nobls dlcl/ tur,ex eo (^vt arbltror2)dllt;fla,q? In ca tatû fundltur vel haurltur vlnl,quatu homo fitlbundiis vno hauftu abfumerc pofiflt. Hæc duplex plntam elTlcltt ex eo vocabulo detortam quod Græclpitynam appellant,vas quoddam vl narlufignlficantes.Expltyna enlm per fyncopenpitna,deinde trafpofîtlo/ ne pinta dl(fta.Plno enlm græce blbo lîgnlficat. Minima menfura hemlxe.* ftes a nobls dlcltur.Quod mere SC Intégré græcû eft,hoc eft dlmldlatus xe^ ftes.Eft cmXeftes hemlna,vt fuperlus dlximus.Hls quçdemonftraulhoc corrolarlum addam,hulus vrbls homines non modo Romanas Attlcasqj ’ menfuras vfu llnguaqjpertlnaclbus ad hoc çul côferuafle:fed etla Solonls drachma SC menfurls ab eo leglflatore emodulatls eo vtl hodle. Id quod ex oratlone Andocldls oratorls Attlcl probate facile eft, quæ

•fcrlbltur.Dcftatu enlm Athenlendoqués poft euerfam trlglnta tyrannoçi ollgarchla propter qua populus. In Pyræû fcceHcrat,pfephlfmaq;.l* plebl.* fcltum quodda référés ob cóponendapopull dlfcordlapromulgatu,lta In/ quiC,Ti$(i4lt;!)ôç 97r£.ïlt;/'(?|» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;êtânvcua«; i{zl T« îî^«7ƒl«.voAlt;’lÇ Jï nlç c-ó^

(U.6gt;0) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tblg

. ïgóvtt,ld eft.lïfamenus tullt,populuslt;j fclult,vt Athénien.regerentur Inftl tutls patrllsjleglbusqj vterentur Solonls,elusqjpbderlbus SC méfurls. SI/ mul yt legibus vterétur Draconis,vt anteaétls téporlbus feclmus. Ex hls

verbis colli'g]'mus,menfuras Atticas ponderaqjad audlorem Solonemïe^ latas efle.quas cum Romani ab Atbcnis cum legibus mutuati nos a Romanis acccpcn'mus,apparet id plane confedtum quod aftrucndum du Quartattus. xi'mus.Quartarium autcm dici'mus nonquattam partem alicuius maioris menfurx, vtLatini vocauerut:fed vas quod quatuor mefuras capcrct,ideft quaternas cbcopinas,fictertiarium,quod tres.Porro quartarlosquatemos fextarium nulla ratione lingua vernacula vocitauit,quîc quidcm hodie afli gnari poflit in ns menfuris quas liabemus,quare latine congium potius q fextarium appellandum duxerim, vt Græci choa dicunt, Brochus a verbo Brochuj. græco amp;fsxw dicitur, quod fundo fignificat. Brochus em'm vas eft fundcn/ do vino accommodatum,implcndis deplendiscj culeis amp;nbsp;vafis coditoriis, SiC vino quocunqj modo tranfuafando.Hoc Grxci œnopEorum ex eo appel lant,qgt; comportado vino aptum fit.Inde illud fatyrice dilt;ftum a luuenale^ Ocnophorus Tà^dem ilia venit rubicundula,totum Oenophorum fitiens^plena quod ten

ditur vma Admotum pedibus .Lagena vas eft ea forma qua Eydriç ficftiles Eodie a Bellouacis importantur,a tereti enim collo diftenta ventris laxitas itcrum fcnfim ad imum gracilefcit.Docet hoc Columella lib.xiii, de feruâ dis malis loquens,Nihil tarnen ccrtius aut melius^inquit) expert!fumus, q vt cydonea maturiirima in lagena noua quæ fit patcntiiTimi oris, deter/ falanuginc qux malis ineft,componatur Icuitcr ÔC laxe,ne collidi poflïnt» Deinde quum ad fauces vfqp fuerint compûfita,vimineis furculis fic tranp uerfis ardlentur,vt modice mala compnmant,nec patiantur ca quum acce/ perint liquorem fubleuari,tum qoptimo melle vas repleatur,ÔC reliqua.Pli nius li bro viidccimo,Summum gulæ fauces vocantur, poftremum ftoma/ chus,hoc nomine eft fub arteria iam carnofa inanitas adnexa fpinat, ad lati tudinem ac longitudine lagenx modo fufa. Idem libro.xxviii, Auriu gra/ uitati prodeft vrina capri vel tauri,aut fullonia vetus calfacfta vapore per lagenæ collum fubcunte.In fuperiore tarnen exemplo, antiqua quæ vidi ex emplaria non lagenæ modo,fed lacunæ habet vel laciniæ potius hoc eft fie xuræ fînuofæ«Nec mihi lagenæ formam ftomachus habere videtur, qui co fecftionibus faciendis aliquando interfui,ÔC ftomachum cum ventn'culo fpi ritu diftentum vldi,potiusqj cucurbitç formam leniter inflexæ,ôC ab fum/ mo imoq^ tubulatæ habere exiftimarimmolim tarnen hoc in loco periclii^ Stómachus Vt aliquid de hoc ftatuam. De ftomacho proprie accepto Ariftotelcs li/ proptiedia’. ' bro primo de hiftoria animalium ita inquit,tiZätS d'là tto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;àç dw

wp aÎM cpUff-ipjUgtj Tadip nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£7ri wÄaT©^.Per feptum

tranfuerfum in ventrem pertinens ibilt;f definens, natura carnofus ôêinlon Vcntticuluj, gitudinem latitudinemlt;^ intenfiorem admittens. De ventriculo autcm qui^ abufiue ftomachus dicitur ab audloribus, m lt;A' xoaî«k t® AvOjoSTr« 9a«« th xwaa

toixvT« Zvi £xov2,Vcntriculus âutem hominis canino fimilis cft,vt qui non multo inteftino maior fit, fed fimilis inteftino latiori. In his verbis nihil fimile didlo Pliniano videtur, Quare Plinius de ftomacho ÔC ventriculo fimul locutus effe videtur fub ftoma/ chi nomine «Anguftias enim ftomachi excipit vetriculus in quo cibus congt; coquitur^quafi in inteftino quoda laxiore,quam Cicero aluum appellat in

fccunJo de Natura Dcorum^ÔC tortuofatn effc dieft, quod non cóuenit cü ï^genç forma. Lagcnâ nomen fuifle menfuræ teßis eft Athençus his ver/* l-ag'®»' bis lib,vi,ÂacYgt;70igt; Jï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AeY«lt;np aveu ovofi.«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rlti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xoct «OT^ZAKe.Jcaçâp

«up KäTVÄaeq nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Lagcnam menfura: nomen efle amnt apud Grç/

cos vt chum ÔC cotulam,duodecnnqi cotulas atticas caperc.Séria vas erat variæ capacitatis ad multos vfus accommodatû.Columel.lib.xni.de vmo dulcî faciendo loquens,Tum fn ferlas fîngulas quæ Ent: amphorarû fepte/* num addito mcdicammis pondo vnciam fcrupula olt;fto gypfî. Etant enim fen'ç grandia vafa vt dolia, vnde vi'nû ad vetuftaté feruâdû m vafa minora di'fftmdcbatur. Idem, Poftea quû de dolns aut de fen'is di'ffundcre voles , vere florente rofa defçcatû q liqufdifTimu in vafa bene picata SC pura trâf ferto,fî in vetuftaté feruare voles ,in cado duarum vrnarum q optimi vi'ni fcxtariû,autjçcis generofç reccntis fextarios très addito.Idem de myrtitc vmo loquens. Poft nonû diem q id fadlum eft vmû purgatur,SC fcrupulis aridç myrrhç feria fufïfiatur,opcrculû^ fuperimpom'tur,ne quid co deci/ dat. Hoc faéio poft deci'mû diem rurfus vmum purgatur,SC m amphoras bene picatas,SC bene olidas diffunditur.Ego tarnen no aridç myrrhç feru pull's fulFn'andam fen'a puto: fed fcopuli's an'dç myrti' fen'am fuffricanda. Sen'am oblonga forma fuiflcpuro,ÔCmfummocerui'catam.Idé Columcl. de falfura fuilU carni's loquens,Sed quu ad fauces fen'çpcruentu eft , falc reli'qua pars repletur,0C impofttis ponderibus m vas cópn'miturieaq? caro femper conferuatur,quæ tâq falfamentum m mun'a fua permanet.Fidclia: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„

qua forma fucn'nt legiffe me no memini,fcd ficftiles SC vi'treas apud Colu/ ■ niella legimus.Hæc habuimus de menfun'squç di'ceremus.Sed obiter viz dédû quid fît quod Apocalypfeos fexto capi'te m defcn'ptionc tertii fîgilli ApocaLIck Icgi'tur, Bilibris tn'tici dcnario vno, SC tres bi'li'brcs hordei denan'o vno. hoc quu ego mirarer,Græce fîc reperi fcn'ptum , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(fWv«fîa, kou 'lƒ«Q

X«îvigt;t£§ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J}(vaf!^,id eftjChœnfx fruméti denan'o,SC tres chœniccs hordei

denan'o,ac fî di'ceret,quantû qui's di'e vno frumcnti abfumcrc poteft,dena/ no vno vendi'tur.Interprcs chœm'cem tn'ti'ci duas li'bras pendere cxi'fti'ma uft,SC l'dco bilibré tranftuli't. In quo verbo exponédo Li'ranus fomni'a nar/ rare mi'hi' videtur.Inter fcholi'a auté quæ l'n eum li'brû édita funt, Icgimus chœm'cem duos fextarios Komanos fîgnifïcare,quod quû fît verû,non bigt; fibris tritici fed trilibris verti debuit,fîfîc loqui neceffe fuiflet. tantû em

* pendet fextarius tritici Romani, quûmodius,tcftcPlinio,quatuor SC vP ginti pondo pcndcat.Grçce tamen non tritici,fed frumenti Icgitur: quod quû fît nomen generis,libralis fextarius efle potuit fî leuiffîmû genus fru/

•menti appenderctur,vt hotdcû.Verûenimuero vt vnde exorfa eft hçc corn/ mentatio co tandé cludatun tricns,quadrans,SC alia nomina ab afle SC vn/ cia deriuata, non modopondera,fedctiâ méfuras infra fextariû,nûmorûqj vocabula fîgnificarût.Quarequû de menfuris diârû fît,rcftat vt de nûmo/ turn fîgnifïcatione,cxcmpla citentur.Plin.lib.xxxiii. Nota æris fuit ex al** tera parte lanus geminus,ex altéra roftrû nauis : in triente veto SC quadra tcæra . Hic quadrans,teruncius aliter dicitur : de quo fan's diximus.Erat enim aflïs SC libcllç quartarius: déni auté quadrantes fcftcrtiû valebant,SC

quatcrni feftcrtn denanum , Ita fit vt pro fportula dcni fcftcrtn darcntui*« Quos denis carolcis 5i fetnifTe xftimandos cflc dico. Carolcös noftri de/ narios,quafidextantes aliquado vocitarut ita vt aflcm, noftru folidu efle cxiftimemus^duodenos denariolos valente.tati eft ilia fportula a luucnale Martialec^p decantata,quæ merces falutationu erat olim,ÔC togatis , id eft comitibus ÔC alTeclis dabatur rcdtx cœnæ loco. De qua Iuuenalis,Nunc fportpla primo Limine parua fcdet turbc rapicnda togatç. Sed quu fum/ mus bonos finite cóputet anno,Sportula quid rcferat,quantu rationibus addatjQuid facient comités,quibus bine toga,calceus bine cftfMartialis idetide centu quadrantes vocat,mifcllos appellans ob tcnuitatépccuniæ.' prçfcrtim Romæ,vbi omnia cara erant,vt ex prçcedentibus liquet.Colu/ mei.boe ftrinxit î prçfatione rei Rufticç bis verbis, An boneftius dixcrim mercenarii falutatoris mendaciffïmû aucupiû,circûuolitantis limina pote tiorû, fomniûcp regis fui rumoribus augurantis f Ex boc tarnen coniiccrc opes diuitû Romanoru licct,qui numerofç turbç quotidianâ bac mercedé darent.Tranq.de initio principatus Neronis loqucns,Adbibitus fumpti/ bus modus,publicçcœnç adfportulas redadlç.Âugufti autéinftitutodi/ uites cœnam rcôlâ dabant, quæ maioris crat, ÔC liberalitatis ÔC impenfæ. Propter quod MartialisjPromifla cfi Q'nquit) nobis fportula, reëla data, eft.Sportulam enimpræ relt;fla cotemnenda arbitrabatur. IdcmTranq.in Domitiano, Sportulas public as fuftulit, reuocata cœnarû redarû con** fuctudine.Hatftcnus de fportula. Seftans nûmulus erat quadrantc minor duas vncias valens.Plin.lib.fupradid;o,Populus Romanus ftipé fpargerc cœpit,L.Poftbumio,Q^.Martio Confulibus.’tanta pecunia crat,vt ca con/ ferret L.Scipioni,ex qua is ludos fccit.Nâ q» Agrippæ Mcnenio fextâtes æris in funus cotulit,honoris id neceifitatisqj propter paupertaté Agrip pæ,n5 largitionis efledixerim.Vnciaria ftips apud cûdé bb.xxxiiii.ca.v* dimidio minor eft fextätaria,par ferme obolo noftro. Apud Græcos h.xc, ratio nûmulariç rei fuit,vt obolus Atticus olt;ftonos chalcos valcrct. licet Plinius denos dicat.lib.xxi. Bini aûtchalci,id eft æreoli quadrantc cfficc/ rent,quod ab eis tetartemoriû dicitur,6C per fyncopen tetartemorum, oh id alio nomine dichalcum vocitatû.Chalci auté quaterni bemiobolium,id eft femiobolus dicebatur : feni chalci triens ,immutata ratione fermonisj non enim triens dicebatur tertia pars oboli,vt tetartemorium quarta,fed q» tres eflent partes oboli,id eft dodrans , ita fit vt triens maior fcmifle,id eft femiobolo fuerit.Semifïem nûc no aifis noftri,fcd oboliintclligi volo. Polybius fuo tépore ita rem numularia conftitutâfuifle dicit in.ii.biftor. vt.xii.afles Romani drachma cfficcrcntcû binos aifes obolo tribuat. Sic • cnim feribit, wç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ràç gt;ta7«Agt;/T«lt;; Ö« wwJ'ox«!; } cSç ®aïT

T« •Jtgoç 'ziw jgaiw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i TtT«çiop nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Vcrû cu dc annonc

vilitate non verifîmilia feripferit, vt fupradiëfû eft, non magnopcrc hoc cius diefto moueor. Cçtcrum apud Grçcos tritemorum , id eft triens pro tertia parte cuiufqj rei accipi folct, vt quum dicunt, 'Tji-wx.ôçiop razm« Hÿj niajTH/xôpojj Ta;\«vT«,id eft trienté quadrantêqj talcnti,ÔC quadrantc dici pro fexhoris»Theodorus Gawaintrajftatudcmcnfibus^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ij’iaxo/

käI i^kkovT« »(ßjj -tshK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;à ^làt/ToQ ïsM i{n 'tùÎi hAî» ':^ïolt;Ap f 'n^asi^ijjSbni

'n Hgiij ^oçîa H^sçûtQ «TT sAaifop h aç nrtx^lH^opiop aji^uœ t$lt;Â Diebus IgltUf quit) treccntis ôC fexaginta qufnq^ fïnitus nobis erit annus fecûdum folis ambftUjdûtaxat addita hinc numéro parte quadâ di'ei quæ ininufcula fît,q quadras.Triobolû alio nomme hemidrachmfû dicitur,fenos enfm obolos Tn'obolmn. drachma eflFïcIt,vt audlores funt Plmius ÔC Pollux, ÔC alh , Tnoboli nota ;

ab alteraparte effigiem louis,ab altera nolt;51uâhabebat î quâilli glaucen appellant. Ex quo fadtu arbitror prouerbiû, Nodluam Athenas ^Akük« eç Noduam â3ZÙ;aQ,c5tra eos negociatores vfurpatû qui eas merces in emporia impor/ tant,quæ ibidé vernaculç funt ôi multæ:qq ad auem nodluâ referri vulgo foleat,quæ m Attica frequens videtur.Tetrobolum quatuor obolos dice** Tctrobolu, bant,hoc eft beflem drachmæ. numifma erat habés elfigîem louis, vt tri** obolum, ÔC poftica parte binas noâruas . Diobolum duos obolos valebat, qui triens erat drachmæ,Obolus prima habet breué, fed in compofîtione produdta,vt m diobolo,tn'obolo,tetrobolo , Tylt;weoAop,TC|wSoAop, «TjtoeoAop. Cu ergo drachma Attica quaternis feftertns Romanis valeret,id eft denario vno,feftertius Romanus fefquiobolum Atti'cu valuit, vtobolus omnino femilTem noftru öi denariolum valuerit, ac fi feptuncialem nûmulû habe/ rem'^.Hac ratione diobolos feptenos feftates noftros valebat.quare Plauz tus in Pcenulo quu dixit, Nó ego homo tn'oboli fum,nifî ego fill maftigiç exturbo oculos atep dentes . fîc intellexi't agi©-* 'ijgt;iamp;5eo'Aa,vt Grçci loquûtur, l'deft non æftimâdus triobolo Attico,feu duobus feftertii's.Sic alibi,Aru fpex non homo trioboli. gem'tiui funt fehemate Græco cnunciati. ôC triz oboli igi'tur homme vocat vocabulo monoptoto,vt nauci homme antiqui dixerût SC frugi.Idem m eodé Pcenulo,Seruorû fordidulorû feorta dioboz lan'a.Feftus meretrices diobolares appellatas ex eo dicit,qj duobus oboli's DioboUtii ducerentur.Diobolaria ergo feorta dixit tâti proftantia,quâti foli'dus noz fter eft SC feftans. Solidus nofter (^vt fæpe dixi) notus etia eft Tranfalpfz nis SC externis h'm'timis . Quû auté hçcfcribere ducatus vnus probi chaz raëteris quadragmta folidis noftris permutabatur. Cçterû nos oboli voz cabulû aGræcis mutuati fumus.Romanienimeono vtebâtur. autem re(fte hos nûmulos æftimarim,his exemplis cognofeitur. Proftibula enim feorta SC in lupanari proftantia fermone vulgari folidû vnû merere dieftita tur, quod couenit eu diobolo . Bos etia olim numifma erat Atticû, bonis

• nota pereuflum didrachmûalio nomine ditftû . Quare hecatombœum diz dum quicquid duabus minis Atticis æftimabilc effet, id eft ducentis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

|volunt,vbi Homerus permutationé armorû Diomedis SC Glauci fcripfît, cuius meminit luftinianus in præfatione Pandeiftaru, SC nos explicuimus in Annotationibus noftris . Ab eo nomifmate notu eft apud Grecos adaz gium, giâç swî ^AwTfKç BÉexxîp, Bos fuper linguam fîtus eft vel firmatus: côtra PfouèrbîiS, eos vfurpatu qui autpecuniæ auéforaméto loquendi libertaté perdidcrût, aut muldVæ irrogandæ metu quæ dicenda funt reticent.Huiufmodi multi in Francia,vt alibi fçpe fuerût.quod genus hominû cû femper noxiû rebus bene gerendis fuit,tum vero illi deterrimi at(j exitiabiles qui non bouem

modo in ore,fed ouem in fronte, vulpem in corde gerunt. nbsp;nbsp;nbsp;adhunc lo/

cum pcrtinere vidcrctur, id quod ab Aulo Gellio dicitur libro decimo Nodium Attic , ComcAarc autem(^inquit) ob e andern caufam poflugt; mus q» Italia oli'm eflet armentofiflïmajmulólamtj quæ appellatur fupre^ ma , inftitutamin fîngulos dies duarum oui'um. XXX. boum,pro copia fcilicet boum,procp ouiumpœnuria . Sed quum eiufmodi muléta pccoris armenti'cp a magiftrati'bus dicla erat, adigcbantur oues bouefq? alias pregt; cil parui alias maioris: eaep rcs faciebat inxqualem mulôlæ pœnitionem. Idcirco poftea lege Aterina conftituti funt in oues fîngulas æris déni, in boues æris centeni.Minima auté mulcfla eft ouis vnius. Suprema mulda eft eius numeri que diximus , vitra quâ mulcftâ diccre in dies fîngulos ius nô eftjôC propterca fuprema appellat^,id eft fuma ôt maxima. Quado igi^ nûc quoqj a magiftratibus populi Ro.morc maioru muleta dicifquot;, vel tni'' nima vel fuprema,obferuari folct,vt oues gcnerc virili appellêtur.attp ita M. Varro verba hçc légitima, qbus minima mulda diccretur cocepit, M* Terentioquâdo citatus neqj refpodit, neqj exeufatus eft,ego ci vnû ouem mulda dico. Ac niü eo genere diceretur,negauerût iuftâ videri muldam. Feftus,Pcculatus,id eft furtû publicu dici ccepit a pccorcî tûc quû R,oma/ ni prêter pccudes nihil haberét.Plinius lib.xxxiii.Vtinam poflet c vita in totû abdicari aurû,facra fames,vt celeberrimi audtorcs dixerc,profciiruni couiciis ab optimis quibufq?,ÔC ad pcrnicié vitç repertû. quâtû fœliciorc æuo,quû res ipfç permutabâtur inter fe,fîcut ÔC Troianis téporibus tatû Homero credi conuenitî qq ÔCipfc miratus aurû,exiftimationes reru ita fccit,vt centû boum arma aurea permutaiTe Glaucum diccrct,cû Diogt; médis armis noué boum, ex qua cófuetudione muléla legû antiquarû pegt; core conftat etiâ R,omæ.Plinii verba Gellii auéloritatc, qui fub Adriano Imperatore fcripfît ita interpretada funt, vt muléta Romæ pecore côftagt; ret verbo tenus. nam minima muléla in fîngulos dies erat ouis vm'us æfti** matio prifca,id eft denarius vnus, feu afles déni: fuma auté mulcfta trigin ta boum ÔC duarum ouiû æftimatio,ideft tria millia ÔC viginti æris,id eft trecentç SC duç drachmç. Hoc côfentaneû efle videtur cûco quod dicitur in lege vltima de modo mulétarû in codice luftiniani. Ilia eih lege omnes indices infra Procofularem poteftaté vitra quadranté auri mulétare quéq vetâtur.Libram auri obrysi diximus cétû ÔC duodecim folatis aureis æftf manda eflc.Huius quadrans paulo minus triginta aureis coronalis valet, » id eft argent! drachmis trecentis.Proconfulareautem imperium fummam mulétam non vitra auri femiiTem dicerc poterat, id eft aureos fexaginta. Vbi muléla a lege non erat æftimata. Haétenus coercita erat omnis pote । ftas pro contumacia quidem punienda,aut leui admiflb. cuius pcena erat arbitraria. Nam delidapriuata,vt concuflïOjSC furtû , vlterius mulélari poterat,cum etia publicatione partis bonorû ÔC vitra quæda leges fandç fînt.Hodie apparitorcs 6C viatores,qui vclinterdiélo vel iulTuiudicû ali** quid vel iubent fieri,vel vêtant,fere centû librarû argcnti mulétam inter**, minari folcnt,fî quid contra iuffum cdidûvc fadû, aut admiHumfuerit»

Quod tcmerCjVt opmor,in vfutn receptu eft.Eodé titulo permifla eratpo ' teftas præfcdVo prçtono vfqj ad qumquagenas libras ann' pro fummq, ma

Icficfo mul(ftandi,quod non tâ ad dignftatéprçfeduræ,^ ad flagitu atro/* citatem rcfero : û tarnen qin'nquagmta libras aurï ponderalis mtelb'gere debeamus.quu Proconful qui intra fcmiiTem arótatur,omne imperium ba-* bucrit,vt extitulo de officio Proconfulis intelligimus,8C prçterea tx. prin cipum Romanoru confuetudine.Moris enimfuitprincipibus Romanis ÔC Cæfaribus vt accepta flatim purpura Triburntia potcftatc ÔC Procofulare Tribunitb imperium extra vrbem aflumerent inter alia Cçfarea dignitatis vel prin/* cipatus infignia. Tacitus lib, xii. Virilis togaNeroni maturata, quo ca/* peffendç Reip.habilis haberctur,Ôê Cæfar adulationib^ Scnatus liberius ccffitjVt vicefimo ætatis anno Confulatu Nero iniret,atqj interim defigna tus Proconfularc imperiu extra vrbe haberet, ac princeps iuucntutis ap/ • -pellaretur. Apud eude lib.xiii. Agrippina cotra Nerone filiu excandcfces SC exprobras q? matris bencficio,id eft fuo, Nero ad imperium affumptus effet, Baiaru Q'nquit) fuaru pifcinas extollebat,quu meis confiliis adoptio SC Proconfularc ius SC deftgnatio Confulatus, SC cætera adipifcedo impcz rio præpararcntur. Lampridius,Intcrfedlo (^inquit)Vario Heliogabalo Alexander vrbe Arcena genitus Varii filius, cófobrinus ipfius Helioga-* ball' accepit imperiu,quu ante Cæfar a Senatu effet appellatus,interfedto .f.Macrinoî Auguftû(^ nomen idé recepit, addito etia vt SC patris patriae nomen SC ius Proconfularc SC Tribunitia poteftate, SC lus quintæ relation nis,defcrente Senatu vno die affumeret.Capitolinus de Maximo SC Balbi no,Dccrctis ergo omm'bus imperatoriis honoribus atcçinfîgnibus, perce/* pta Tribunitia potcftate,iurc Proconfulari,pontificatu maximo, patris SC

nomine meruerut imperiu,SC in M,Philofopho,Sufcepta filia Trilt;* bunitia poteftate donatus cft,at^ impcrio extra vrbe Proconfulari,Præfî/* des aute prouinciaru, ius tatu prætoriû habebat quod inférions erat im^ I^’piftoriS. peril' q Proconfularc, Vopifeus in probo, Acceptoigitur hoc Senatufeon fulto fecudu oratione permifit patribus, vt ex magnoru iudicu appellation nibus ipfi cognofccrent,Proconfules crearent,Lcgatos Cofulibus ius prçn torium Præfidibus darentiquas leges Probus edcrct,Senatufcofultis pro-* çriis confecraret,Exquibus verbis intelligcre poffumus Præfidibus pro** uinciarum dari folita a principibus Prætoria poteftaté,ÔC quibufdaretfton

* ribus Proconfularc,quod ius Probus Imperator ad Senatu detulit. Cuius hodie inftar cft,q7 curia fuprema præfides prouinciaru SC Prçfedtos ad iuf* lurandu adigIt,8C principu conftitutiones prius animaduerfas SC confide-*

%ratas promulgandi ius habet, Miru vero mihi vifum eft in nomifmatibus antiquis Inter titulos imperatorios hoc non Icgi,Contra id quod diximus de muldla maxima apud prifeos excplu apud eudem Gcllium lib,ix. vbi de Appii Cçci filia loquitur,quæ ob vnû improbû verbû ab Aedilibus mulgt; élata cft. Ob hcc mulieris Qnqult) verba ta improba. ac ta inciullia Ae** diles plcbei muldlâ dixerût ci æris grauis.xxv,mlllia,id fadtû bello Puni«* CO primo.vigintiquinqj millia æris ducétorû SC quinquaglnta boum muln modo Âam a:quarut,id cft totidem aureoru noftroru, Quare (^vt dixi^) fuperius muiaarô,.

dida non de mulda malcficiorum 01 crinunû^fed de mnlda contuinacî« intcili'genda funt.Nâ apud Athcnienfes qui l'urc to regebâtur a quo iura Romana origine prima ducût,magnas fuiflc malcficiorû muldas ex Dc^ mofthcnc apparet,qui l'n oratione vwtç xovJ'ûas, quâ eontra Mi'diam habuit homme prçdiuité , quodâ loco ita mquit, ù^Sç i^lwoaoi o-jxix^ovi J'îx^ ToXavlup s2^i(«'an.l(9^ CxlJavi 7®lt;r»Tlt;ap tl£f(»p,J'ô|cM'2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sn 'sycttJ'ï«, ôuiS

^jL^tsQfOvn c'uyi/tvfiç ) ouf 5v2v5p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■^ôvTwp èksvou; , Vos aute ludices

croni muld:am talentorû decé frrogaftis,K toridé alioru Sci'toni,ob id q» rogarioné quadâ miqua OC legibus aduerfam promulgaflet î quâ pcenani nec cius ljhen,nec amici, nec cognationis aduocationiscÿcius interceflio Muiéb D2« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mifericordiâ imploras deprecari potuerat.Quin OC ipfe Demo/

inofthcni fthencs acceptorû viginti talentorû couitîlus ob fîlentiû Harpalo vêditugt; fndiâa. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quinquaginta ralentis mulôlatus cft. quâ fummâ cû nec confïccrc poflet,

nec vinculorû tçdium ferre vellet,clam in exilium abiit.Hæc mulAa non minor cft triginta millibus aurcû coronatorû . Hic opcrcprçciû eft æftP Legesfum* leges fumptuarias,non illas prifeas quæ denos æris in dies finguloS ptuaiix, flatuebât impéfe cfcariç,fcd rcccntiores OC poft vieftâ Afîam latas,de qui/ bus Gcllius lib.ii.fîc inquit, Poftca L. Sylîa Didlator cû legibus prifeis fîtu atqj fenio oblitcratis,pleriq; in patrimoniis amplis hclluarétur,ÔC fa/ miliam pccuniâqj fuâ prandiorû gurgitibus proluiflent, lege ad populû tulit,qua cautû cft,vt Calédis,Idibus,Nonis,dicbus ludorû SC feriis qui/ bufdâ folcnnibus feftertios tricenos in cœnâ infumcrc ius poteftast^ cfl'cts cçtcris auté diebus omnibus no amplius tcrnos.Poftremo lexiulia adpo/ pulum peruenit Cæfarc Augufto imperantc , qua profeftis quidé diebus ducéti ûniûtur,Calcndis,Idibus,Nonis,6ê aliis quibufdâ fcftiuis trccéti • Nuptiis aute OC repotiis fcftertii mille. Eflc etiam dicit Capito Atteins, cdiAum diui ne Augufti an Tyberii, non fatis comemini: quo editftoper dierum varias folénitatcs a trecenis feftertiis vft^p ad duo millia fumptus cœnarû propagatus cft, vt bis faltem ftnibus luxuriæ clFeruefcentis æftus cocrcerctur.In iïbris imprcflïs fcftertii millies pro fcftertii mille Icgitur, qui æftimatione noftra quincp OC viginti aureis xftimantur coronatis,q,li Gcllius feftertia mille feripfiffet, quint^p OC viginti millia intelligcrcm, fî fcftcrtiû millics centuplicato fumma crcfccret. Sed animaduertendû mihi videtur a denis affibus leges ad feptenos OC femiflem vcnifle, hoc cft aJ ternos feftertios ctiâ Sylla Dicftatorc , cuius priuignus Scaurus theatrû ' liixu fidem excedente extruxit.Rjdicula igitur lex Syllana mihi fuiiTe vi/ detur,quæ id fanciret quod nemo fequeretur. Notâda igi^quot; ilia Augufti, quæ ducentos feftertios in fîngulas cœnas taxauit, hoc cft aureos quin^f noftroSjôC diebus feftis trcccntos.Nuptiis auté OC repotiis,id cft poftridic nuptiarû feftertios mille, quæ fumma loge abeft a fumptu que in nuptiis Centtiflïs, faÂitamus. Ex fupradidis patet quid ccntuflïs apud Lucilhum fuerit,id cft quadraginta feftertii,qui legé fumptuariâ centuflem vocitauit ob cétû aflïum taxationé,vt auétor eft Macrobius in.iii.Satur. Vndc ccenç cente/ manorâ^u: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tcrtullianodidç.Prifcçauté Romanoçî paupertatis indicia funt,

pertas. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quæ a Valerio lib. iiii. fcribûtur de paupertate, ex quo verba hçc träfen'/

' LIBER .V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fo.Clir

béhda duximus. Ita^ eu fccundo Pumeo bello Giiçus Scipio ex Hifpania Senatui fcripfîflctjpetens vt übi fuceeffor mitteretur,quia 6'liam vjrgi'né adukæ ïam ætatfs haberet, ncqj ei Ene fc dos expedfn poflet, Senatus ne R.efp. bono duce carerct,pattis Ebi partes defumpfît, confîli'oq; vxoris ac, propfnquorû Scipionis conftituta dote,futtimâ eius ex xrarioerogaujt,ac puellam nuptui dédit. Dotis modus.XL.nnllia æns fuit, qua non folum humanitas Patrum confer.fed ctiâ habitus veterû patnmoniorû cognofci poteft.nâ^ adeofucrunt aréïa vtTatia Cæfonis filia maximam dotem ad. virum.X.miilia æris attuliHe viïa fît. Et Megalia quia cû quingentis mil DotataMc» libus xris marin domû mtrauit, dotatæ cognomen meruit.Q^uadraginta niillia æris noftra nomifmate quadringcntos coronatos valent, qm'ngéta müli'a xris quinqj millia aureorû . Propter qua fumma per Antonomafîa Megalia dotata vocitata eft.Dotes autem poftea creuifle ex luuenale didi c{mus,apud quedeciescentena millia,6C bis qumgenta legimus,Bis quin genta dcdit tanti vocatille pudi'cam. Alibi, Et ritu decies centena dabu/ tur Antique, veniet cum fîgnatoribus aufpex.Decies feftertium (^vt fçpc diximus)quinlt;^ ÔC viginti millibus aureorum noftroru æftimari pofTunt.

Hoc addendu.Seneca de Confolationc ad matre,Scipionis filiç ex ærario dotem receperunt,quia nihil eis rcliquerat pater. Acquu mchercules erat populum Ro.tributum Scipioni femel confcrre,cû a Carthagine femper exigeret.O Felices viros puellarum quibus populus R,o. loco foceri fuit. Beatioresneiftos putas quorum pantomimæ decies feftertio nubut,q Sci^ pionem, cuius liberi a Senatu tutore fuo in dotem xs graue accepcrunt His verbis liquet decies feftertium ôt decies centena ide efle.Strabo libro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

iiii.de MalTilienfîbus loques,lt;5Si Jï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßgt;!up tœd «ÿS; c-63lt;f[gt;offi!vnç

av rar» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;OC/p (Ut7Îsn SDp «utoï§ êxuTCp ôç

idS’HT« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tffivn aç;^u«rap Koffixof, wXtop feKs|£?i, Frugalitatis aute vitæ SC

continentix MaiTilienfîum maximû hoc indicium exiftimari poteft, q? dos DotesMaflï* apud eos maxima centû funt aurei,ÔC eo amplius in vefté quinqj,ÔC in mûgt;' lænfcs. dû muliebré aureû quinqj. amplius auté doti diccre non licet. Centum au/ rcos Romanos Strabonemintellexifleputo,tûcenim quûfcripfît Strabo omnia Romanis parebatin Gallia.Ex pdidtis etia apparet quâti æftimari debeât fportulç folénes in prouincia Pliniana, quarû fit métio in Epiftolis ad Traianû,his verbis. Qui virilem togam fumût,vel nuptias faciunt,vel incut magiftratû,vcl opus publicu dedicât,folét totâ Buien,atlt;ÿ etia e pic bc no exiguû numerû vocare,binosqj denarios vel fîngulos dare.Mille cm denariicentû aureos valét,duo millia denariû ducétos aureos . Quarc illç fportulç tâti aut pluris coftabat,cû ipfe dicat,ita vereor ne ii qui mille ho mines,interdû etiâplurcs vocât,modû excedere, SC in fpecié dianomes in/ Dfanome. cidcre vidcâtur,id cft diuifîonis SC largitionis. Criminofum enim verbum diuifio. diuifîonis erat propter ambitus fufpitioné,fcd in omnibus Plinii exempla/ ribus hoc verbû varie corruptum cft.Nunc vt faufta ac fclici claufula dif putationcm hanc pergamus, percurramus ea qux in cuangelio leguntur. £^^3 lam primum Matthæi decimo, Nonne duo pafferes affe vçneunt f {«xi gelioexplica» ttwaStc«; Affis duos fextantes noftros valuit, id eft dcnariolos

quatuor .Et Lucç.xii.Sxî wvm wMAaïett «wrapMp /vojNonne quin(j pafTc«* res vçneunt alTibus duobus, id eft dipondi'o f Quarc Cicero pro Quintio dupondi'um pro pccumola pofuit, Si dupondius (^inquiQ tuus ageretur Sexte Neui, iî in paruula re captionis aliquid vercrere, non ftatim ad C* Aqu»lfum,aut ad eorû aliqué qui cofuluntur cucurrifles ( Et Matthçi.xx. Denarius di'urnus très folidos ÔC femiflein valet^quâti vinitores fere congt; duci folcnt,o*u^4gt;uvH^Q fit!« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;sk /cujk^'iü 'iWj KfAîfeWf Pa^tus cu opcrarus

denario in diem. autem denarius fuerit Romanus ex eo apparet qgt; cap* xxii.dicitur,Oftendite mihi nomifma cenfus,At illi obtulerût ci denariû^ in quo cfFigiem Cxfaris fuiHe dicit,5i Jï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;utS t(\vajioj), Exquoap/

paret in denario fuifle effigiem Cæfaris Augufti vel Tyberiitôi talcs ho/ die denarii circuferûtur^ne quis de eo dubitare poflït. Plinius libre fexto, Annii Plocamii qui maris R.ubrived;igala fïfco redemcrat,libertus,circa Arabiam nauigâs aquilonibus raptus prêter Carmaniam , quintodecirao die Hippuros portû Taprobancs inueêlus, hofpitali Regis dementia fex menfîû tempore imbutus alloquio,percontanti poftca narrauit Romanos ÔC Cçfarem.Mirû in modû in auditis iuftitiâ ille fufpcxitjq? pares poderc denarii eiTcnt in captiua pecunia, quû diucrfç imagines indicarét a pluri/ bus fados. Hçc Plinii verba improbant coru opinioné qui rci nummariæ æftimationem hodie conftitui non poiTe putarûntîca maxime rationc,q? ÔC Confulum ÔC principû tépore variata pondera nomifmatum fucrût: ita vt pro cuiufq? percutientis arbitrio nomifmatis pondus ôi indicatie euaria/ uerit.Id quod Blondus Flauius lib.v.Romçtriumphantis affirmauit,an/ tiquitatis diligentiflïmus inquifîtor.Cû cnim ad ea parte vcniflet,ÔC cam fîbi trâfmittendâ videret,Hçc omnia (^inquit) qualia per fîngulas ætates fuerint examuffim oftendere non magis difficile q impoffibile fuerit. non folû quia obfcuris ÔC noftra ætate ignotis verbis funt a maioribus tradita, fed quia omnis fere ætas fua habuit cudendi varictaté SI forma. Videmus enim multos ex Confulibus prifeis fui vultus cufîffe numos femper méfu/ ra ÔC pondéré variatos. Quod maiorc poftea ftudioprincipes faditarunt. Et paulo inferius de ralenti varietatc loques idé pene pronûciat, ÔC ad ex/ tremû ingenue fatetur fc rem difficillima SC fîtu vetüftatis obdudam nec ingenio nec diligentia fuperare potuiife , cû nulla extarent prifeorû volu/ mina in quibus aperta didorû verborum mentiofïeret.Ipfe tarnen lïb.iii^ eiufdé operis cû banc rem tentarc vellet, Hac nos difficillimam Q'nquit) numerorû SC ponderû vctuûiffimâ confuetudiné,ad noftri temporis colla/ tionê inuiti hoc loco tradamus,quä infra fuo loco tradare conftituimus. Etpaulû infra, cû in denariis , quos aureos fuiife volebat, æftimadis ma^ gnopere hallucinatus eifet, centû millia a:ris,id eft primæ claffis cenfum fub Scruio Rege,dccé millibus ducatorû taxauit, que nos mille tantûau/ reis coronatis æftimamus.Nûc redeamus adrcm.Ioannis fcxto,Ducétorû denariorû panes non fufficiunt eis,vt vnufquiûç modicû quid accipiat,^»«/ Ko«rÎMp (TiiüajÎMj) afPi amp;Jt aurïç quot;v« £k«s©^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XoéBÿ • Deinde fubdit,

Difcubucrût ergo viri numero quinq; millia.Incamus nûc rationé,Ducêti denarii viginti aureos noftros valent, id eft quinlt;j SC triginta Francicos’.

eomoda apud nos annona effe dicitur,quû terni primarii panes quindunee vçneût,qui nûmüs vulgo albulus appeîlatur. Si igitur comodâ annonam fcquamur,ÔC qualis co anno fuit quû hçc fcriberem,in fîngulos Francieos duodequinquagita quincûccs numerabimus , que numerû fi tricies quin^ quies ducas propter, xxxv. Frâcicos,mille fexcétî SC otfloginta quincûces fiét qui fînguli quû ternos panes faciat, fiûtin fumma panes quinqjmillia dC quadraginta.Qua ratione vnufquifqjpanê vnû habere potuit,ÔCfîc pagt; ne fatiari,qd couenire cû didlo Euâgeliftç no videf’,fed feilicet carior erat annona Hierofolymis, id quod facile crediderim ex Strabone, qui agrum Hierofolymitanû fterilé effe dicit.Na SC hic fçpe panis primari^ fextatib^ vçnit.Qua ratione quatuor millia SC ducéti panes effent. Marei en'a fexto Ita legitur , «TrtXGovnç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J'/tuapï(öp J'laxxo'iMp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/apSjj o:vî*ïç epa-yap ,

Eamus emptû panes ducetis dcnariis,ôê demus illis vt edanttquafîfeilicet ducéti denarii fatiare turba tatam poffcnt,quod apud loanne hyperbolice refertur,in quo agnofeimus ftupore difcipulorum, qui miraretur dominû tätam turbâpafccre veile,quû id no poffe fieri arbitraretur.Marci’.xu. «ai «A0SÖ fda XHja wfux« fôaAt ÄtTtfa J'vo ö nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Et accedés vna vidua pauper^

cula iecit minuta duo,quod eft quadras .Quadrates auté çreos fuiffe patet ibidé vbi dicitur ieciffe æs in gasophylaciû,pro quo Grçce dicitur. In Adtibus Apoftoloçi,fîue adfa appellate malimus.cap.vndeuicefîmoita legitur de exorciftis ludçis , Multi auté ex eis qui fuerant curiofa fetftati, côtulerûtlibros,ÔC cobufferût eos cora omnibus,SC coputatis prcciis illo rû,inuencrût pecunia denario^ quinquaginta milliû, nad sujop àpup« p.vpaJ'as tjém.Sîc ern ad verbû legitur} SC inuenerût argèti myriadas quinlt;ç.quod interpres redte trâftulit,quinquaginta millia denan'û, no vtPÎutarchi în^ terpretes in Antonio SC Popeio , millia nûmû pro denarioi^ millibus ver/ têtes. qua ratióe quadruplo minor fit fuma,vt fupra adnotatû eft.Hçc ma quinqj millia aureoçi noftro^ valet,ne temere putemus libroçi fumma a Luca Apoftolorû feriba eomemorata.Id cm omnino admiratione dignû tâti libros adiurationû comparâtes. Triginta auté argenteos,quo precio ludas fccleratiffimus perfidia indicate fuftinuit ludçis licétibus,no trigin

ta dcnarlos fuiflc propterea arbftror,cj? vbic^ argéteos legi,nüq denarios, idcft grçce argyna,no dcnana» Scïo hodiein ædc dtut loam's Lateranéfîs Panfil's oftédi argéteû vnû,qui ex illi's tnginta effe di'd;i'tatur,quos Judas

*in têplû abiecitjcharadlcré diuerfum a. denano Romano habetem.Habet em effigie homi'ms no lufcam emi'nétc altera mala^vt J^omaua npmifiUata vffuntur,fed aduerfam ÔC integra,ÔC a tergo flofculû,vtn'nq5nullo indice* fondus vt connecte li'cet,nô cm attre{flat'’,fed tras vi'trû cerm'tur,didrachlt;* mû effe potcftjfi fan's comemi'ni. Ex l'is aùté quç adnotauimus ali'à quot^ omnia intelligi æftimarilt;^poterût,ncc aliqd effe puto qûod no fît a me de prçhéfüm in iis,quç apud audores lcgi,vnuqj tatû eft cuius omm'nô perP culû rccipcrc in me nolim,quod apud Viffruuiû lib.in, legitur,vbi de fc,^ ViiStmuffloc? nario àC denario loquitur bis verbis ,Ex eo etiâ vidétur ciuitates G rçeorû fcciffe, vti quéadmodû cubitus eft fex palmoruin,ira in drachma quoq; eo numéro vteréturJllç cm xreos fîgnatos vti affçs,ex çquo fex quos obole«

appellant,quadrantcst^ oboloi^,quç alii dkhalca, nónulli' tnchalca di'cutj pro digids vigfntï quatuor i'n drachma conftituerunt. Noftri auté primo decé fecerut antiqtiu numeru, ÔC in denario denos ærcos aiïes cóftitucrut, SC ea re cópohtio numi ad hodiernu dié denarii nomé retinet.ctialt;5^ quarta cius parte quod efficiebatur ex duobus aflïbus SC tertio femifle , feftertiu vocitauerunt.Poftea quonia aduerterunt vtrofq; numéros eflc perfedhos SC fex óê decéjVtrofqj in vnu coniecerut, SC fecerut perfedlifTimu decuffifexis» Huius auté rei auélorem inuenerut pedé. E cubito enim quu dempti funt palmi duo,relinquitur pes quatuor palmorû. Palmus auté habet quatuor digitos. Ita efficitur vti habeat pes fcxdecim digitos,amp; totidé aflcs æreus denarius,vel vt in aliis exéplaribus,æratius . neutrû tamé redhe: denarius enim nunq æreus fuit apud Romanos,nec drachma apud Grçcosîfcd ante argétum fîgnatum decufris,vt centuiTis æreus fuit. Quare non æreus fed æreos legédû eft,vt ad aflcs rcferad.Scd ex hoc Vidlruuiano loco id habe mus qd fupra ex audtorib^ Grecis collegi, drachma in fcx obolos diuidf, SC obolos fîngulos in quaternos quadrantes , quos dichalcos, id eft bines chalcosvalétes appellat.vel trichalcos,idcft ternos chalcos valétes.fîcfit vt numerus quatuor ôC viginti ex fenario quater dudfo implead.Quarc vc ru eé rio poteft,qd apud Pliniû legid in fine libri vicefîmi primi, q? obolus decé chalcos habeat,aut cm obolus odo chalcos habuit,id qdnosdixim^, SCÜc in quaterna dichalca diuidid.aut duodenos,fîquadrates trichalci,id eft ternarn fuerunt,qd no Athenis,fed alibi fuifleputo,fîcubi fuit.Quod auté fequif’jvideamus an verû fît. Vult cm Vidruuius Romanos fîc dena riu ÔC eius parté ad pedis rationé rctuliflc aljquando poft argétû fîgnatu, vt Grçci drachma SC ei’ partes ad cubiti retulerut. quo fit, vtfîc denarius fedecim aiTes valuerit,vtpcs fedccim digitos habet.Citetur nunc Plinius de hoc fehtétiâ didurus: fîc cm inqt libro.xxxiii. Argétû fîgnatu cft anno Vrbis quingétefîmo odogefîmoquinto Q.Fabio Côfule,quinq;annis an^ te Punicû bellûî SC placuit denarius pro deeem libris æris, quinarius pro quinqj,feftertius pro dipodio ac femifle, Librç autépódus æris imminutû bcllo Punnico primo cû impéfîs Refp.non fuffïccret, conftitutû«^ vt aflès fextâtario pondéré ferirentur : ita quincp partes fadç lucrijdÜTolutû^ æs alienû.Poftea Annibale vrgéteQ. Fabio Maximo Didatore afles vnciagt; les fadi,placuitq5 denariu fedccim aflïbus pmutari^ quinariu odonis/ef?* tertiu quaternisïita Refp.dimidiu lucrata eft.In militari tn ftipédió femp ' denarius pro decé aflïbus datus,Nota argéti fuere bigç atqj quadrigç,ÔC inde bigati quadrigatiqj didi,mox lege Papyriana fcmucialcs afles fadi* His Plim'i verbis fîgnificatur propter pccunie penuriâ fadû eflc vt dcnagt;^ rius fedecim aflïbus permutarefï SC tn Vidruuius rationc id dicir,nó ne^ céflïtate fadû^ôC fuo etiâ téporc,ïd eft fub Augufto denariu fedecim afTcs valuifle.Sedrurfus in dubiu venit qda Plinïodicif’.Sicm FabioDidatogt; re afTcs vnciales fadi funt, quona modo id fieri poteft vt Refp. dimidiuin tâtû lucrata fît,prçfcrtim qüû fupcri^ dixcrit Plinius in fextâtariis aflïbus quinq? partes lucrifadasC'quum enim aflcs libralcsfadi fuiflent ab initio, fi vncia pro libra oblocari potuit, vndecim partes lucri fadas oportuit «

Deinde G denarius qui decem affîbus valebat, fedeci'm pcrmutan' cceptus eft , SCfeftertius qui duos Ôêfeniis,pro quaterni's, dnnidium lucri faÀum non eft . Hoc melius ex Fefto intelli'gitur, qui de hoc loquens,ita inquit, ScxtStani aflcs in vfu efte ccepere ex eo tepore quo propter Puni'cu bcllu fecudu quod cu Annibale geftu eft,dccreuerut Patres,vt ex aflibus qui tu crant Ifbraru fierce fextantarn,vt populus ære alfeno li'beraretur,0C prigt; uatf quibus debitu publi'ce folui oportebat, non magno dctrimeto afFicex rentur. fepteniolt;j vfus eis fmt vt prfore numo,fed id no permanftt in vfu* Ex hl's verbis di'co I'ni'tio ftatim belli fextantes pro aflibus locan'cœptos, vel alTcs fextanti's pondéré,quod ide eft. Poftea veto Annibale ardli'us vr** géte,quûltali'apaflïm hello flagraret,æran'ûq;iâexhauftû eflet, aflcs ex fextantarns vnci'ales efle decretos,SC iic di'mi'diulucrata Rcmp.quç vnci'a pro fextante foluedo defungebatur. Id cni'm dimi'di'u refertur ad proximu aflem fcxtantan'û,nô adpn'fti'nu li'bralcm.Id ne I'n dubiu reuocctur,efïiciC gemmatu ciufde Feili tcftimom'u,alibi,hi's verbis, Graue æs di'étûa pongt; deretqui'a dem' aflcs finguli pondo li'brç, efFi'ci'ebat denan'um ab hoc ipfo numero di'tftu î fed hello Puni'co popuP R,o.prcflus ere ali'eno,exfinguli's affibus librani's,fenos feci't,qui tati valeret.Fuerut igi't'’ aflcs illi fextanta ri'i no dextantaru vt in impreflis legimus contra fide antiquoru . Fabi'u 8C Cófulé èC Di'dlatoré fui'flè certû eft in hello Puni'co fecudo: vt apud Li'uiu Icgitur Ubai.SC li'h.n'n'.de hello Puni'co fecudo. Hoc autc quod diclu eft a Plini'o faétû elfe credo anno tertio belli Punici poft Cannenfem cladeiquo tepore propter penuria argéti Triuuiri méfarii rogatione Minutii Tribu nipl.fatftifunt f^vt aueftor eft Liuius lib.iu.eiufde hellQ apud quos Triu-«* •uiros omne auru,argentû,æsqj fignatu certatim ab omnibus delà tu eft col iatione volutaria,au(ftore codé lib.fexto.qqeo anno Liuiquot;^ Fabiu Buteone Diélatoré fuilTe prodidcrit. Proinde denariu illu qui fedccim aflibus per-* mutabatur,nó eu fuifle dico qui prius denis aflib^ valehat,hoc eft cetenis vicenifqj vneiistfed aliu multo détérioré,qui fenos denos afles fui generis valebat,vt quinarius o(ftonos,2é feftertius quaternos.Hoc ôCapud maio/* res noftros aliquado fadtitatu legimus inuéto regu in nùmaria difficulta** tc,ita vt argéti libra in imméfum æftimarctur, SC inde nûmi eadé ratione ruderétur. quippe niü SC argétu infedtu SC nomifma parili ratione cógruc f rét, cómcrcia hominu expediri nó poflent. Quare (^vt dixQ quona modo illud didtu Vidiruuii intclligi debcat,aflFirmarc nó auftm, nifi Vidtruuiu qui numeri vtriufqjpcrfedlionéhominu quoqj iudicioq^bare volebat,pro»* pofito fuo aftruédoinferuiuilTe crcdamus,vtidqdaliquâdodifFicili reip. * tépore fadlu crat,pro legitimo att^ arbitrario^apprehenderit. Sed rurfus Varro ré incótrouerfia rcuocat,qui libro primo de lingua Latina,fie ihqt^ Denarii dicebatur q? denos æris valebant, quinarii qgt; quinos, feftertius femis tertius, Dupondiu cm ÔC femis antiquus feftertius eft . Hæc verba Varronis cu verbis Plinii lib, iii.vbi feftertioru mcminit,indicare vidétur feftertium qui erat ab Initio,non cudem fuifle cum eo qui tempore Varro/ nis SC Plinii ætatc fuit. Eodem pertinent verba Fefti in verbo feftertius • Hoc igitur vt conftituere non auftm fic affirmare non dubitem me In iis

quæ dixi no effe hallucinatû.proptcrca Plutarchû ÔC Appianu auftores fecutus SC Suetoniû Tranqmllû ÔCalios, centcnas drachmas velcentcnos denarios, mi'llenos xns, SC quadrmgcnos feftcrti'os poft têpora belli Pugt; ni'ci fecudi valuifTe femper dixi. Qj G. belli Punici tépore ratio nummaria argent! ærisq; iminutata eft opibus Romanorû accifis, finito ftatim bello in priftinû ftatû rediit,vt Feftusde affibus fextatariis dixit.Pondus etiana denarii quû primû lîgnatus eft^drachmale fuiffe p»ptcrea exiftimo, qj nul*» la autftoritaté idoneâ memini quç idfalfum efle doceat, na ôipræter no** mifmata a nobis enumerata,habunnus denariû vnuvetuftateexefum,eodé cû aliis pôdere,in quo ab vna parte caput galeatû erat,fub cuius méto.X» litera videbatur,denarii(^vt conifciebâ^nota in auerfa parte lupa erat ftâs fub arbore, capite in ventre demiflb vbera infantibus prçbês. quâtû autc ex charadere fugiéte percipere potui, infantes ingeniculâtes manu vberi eu ore admouebat, quibus lupa diuaricans corpore exporreefto vbera fub*» inittebat.In inftmo margine,R.oma verbum erat.In latere,duo hçc verba Sex. Po. quod nomen Confulis fuifleputo eius feculi quo primu argentu lignatu eft. Arbor ante ficus erat ruminalis.cuius meminit Feftus.Itaq^in numo aureo argenteoq; æftimando fcrupulus nullus efle debet, SC vt eftc veru ponamus quod a Vitftruuio dilt;ftu eft, in aflis tatu SC quadrantis fex-* tantisq^æftimatione deceptus fum . id quod nihil ad magnarurcru ^fti** matione deprçhendcnda obGidt, Cxterum quod Plinius dixit,argentum fignatum efle anno Vrbis quingentefimo olt;ftogefimoquinto,quin(]^ annis ante primu bellu Punicu, baud fcio an perperam legatur, etiâ G exeplariu omniu in eo vna fides fit.Iam primu Eutropius hiftoricus primu Punicum bellum cotra Pœnos fufeeptum auëlor eft anno Vrbis quadringentefimo feptuagefimo feptimo . Poftea anno vndequadragefimo fupra quingetefi*» mu,Quintus Fabius Maxim^ Didfator aduerfus Annibalemifliis in fee« do bello Punico.Porro defundros Annibalis hello Romanos Macedonicu bellum excepit,anno quinquagefimo fupra quingentefimu, eodem Eutrogt; Quado3fgé-. Pæ audore . Quare oportuitfignatum fuifle numu argenteum ante annul tuin Romas quingétefîmû,fiquidem ante bellum Punicum primu fignatus eft.Deinde primum fi» Eufebius in Chronicis audor eft argentum primu Romæ fignatum anno gnatuni, qm'nto poft Tarentum a Romanis captu,qui fuit annus mudi quater mil-* lefimus nongetefimus vicefimus. Auguftus ante triuphu Adiacu egit,a x quo ftatim folus dominari cœpit,anno mudi cetefimo feptuagefimo fupra quinquics millefimu,qui fuit annus Vrbis cifeiter feptingetefimus.atqui ab Augufti triupho G annoçi numerû retro colligas,ducetos ac quinqua** ginta ad belluTarentinu confedum reperies î tot cnim interfunt anni ab* anno quatcr millefimonongetefimo vicefimo, ad quinquies millefimu ce*» tefimu SC feptuagefimu.Licet Eufebius a codita Vrbe vfç ad Cæfaris Di** datura annos feptingentos SC quatuor effluxifle dicat. Sed id paru refert ad id quod agimus inueftigadu, Deniqj L. Florus in prima Epitome,fecu da Vrbis Romeætaté, a Bruto SC Collatino Cófulibus pnmis ad Appiu Claudium , Quintu Fuluiu Confules duccntoçi circiter annorum interca*» pedinc terminât, vt prima xtatem quæ fub regibus ada eft ducentoriira

■ LfBEltV* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;FO.CLV.

«Juinquaginta. Appio autre Claudio Cofule Romanus populus marc pri«* mû trâfgrefTus eft belli geredi caufa.Ex libro autê Li'un qumtodecimo no uimus paulo ante primû bellû Puni'cû,populû Romanû primû argéto vti cœpftTc.Quapropter planû ßt: numéros corruptos efle apud Plfniû m loco fupradilt;fto^SC ante annû quadrmgentefîmû qumquagefimû,fecûdû Luciû Florum,qui fub Hadriano principe fcn'pfît, fccûdum Eutropium qui fub Iuli'ano,ante annû quadrmgentefîmû ocftogefîmû argêteû nûmû extitifl e * Nunc G Pliniû emendate velimus , id facere poterimus ems fcriptoris auz (fton'tate que Plinius ipfe fequi folitus cft, l'd cft Titi Liuii, qui in præfa** tione libri tnceümiannos quadringétos.lxxviii. ab Vrbe condita vfq? ad Appiû Cofule,qui primus bellû Carthaginefîbus intulit,fluxifle fcripfît. Quare apud Pliniû anno quadringentefîmo feptuagefîmo oëfauo legendû cftjfî Plinius Liuiû fecut^ eft.Eutropius Liuiû fecutus efte videtur: fed in eo difcrepat,fî veri funt apud eû numeri,q? anno quingentefîmo quinqua-* gefîmo cœptû efle bellû Macedonicû ait, cum apud Liuiû libro tricclimo Icgatur, Anno quingentefîmo quadragefîmo ab Vrbe condita P.Sulpitio Galba, Cn. Aurelio Confulibus bellû cû Rege Philippe initû paucis me fîbus poft pace Carthaginefîbus data.Hic rurfus alius fuboritur fcrupu** lus,vfqueadeo apud auclores numeriextantes negociû Iciftitantibus exhi/ Numeri ap4 bent. Si enim a primo Punico bello cœpto ad fecûdû finitum tres rantû

quadraginta anni interlunt Çid cm tradit Liuius in lupradicta prçrationej ta negoeü k» quonâ modo fî ftatim Macedonicû Punicum bellû fecûdû excepit,ab anno gëtibus exhi quingétefîmo ÔC quadragefîmo fatftû efle credctur,cû inter vtrûqj numerû duo ÔC fexaginta anni interfînt.Simile eft quod in Epitome Liuii libri qua dragefîmi noni legitur,Anno fexcêtefîmo ÔC altero ab Vrbe codita ludos Diti Patri ad Tarentum ex prçcepto Sibyllx fa(ftos,qui anno primo belli Punici,quingétefîmo altero Vrbis conditç fadi crat.Et rurfus in Epi»«* tome libri tricefîmi primi. Bellum Macedonicû cœptû efle anno quingen tefîmo quinto, qux duo ditfta plane refragantur iis qux apud Liuiû legû-* turmunc autem tranfmittenda cum nihil ad rem præfcntem pertincant, admonitione tarnen digna. Sed ne de hoc loco Plinii emendando aliquis pofthac dubitet,Pliniû ipfum teftem in fefe citabimus: qui code libro alio loco ita inquit,Lucius Scipio tranftulit in triûpho argent! cçlati pondo

* M.quadringéta quinquaginta, ÔC vaforü aureoç: pondo centü millia anno conditç Vrbis quingentefîmo fexagcfîmoquinto.Hocquod Plinius dicit anno quingétefîmo fexagefîmo cótigifle,cótigitpoft Antiochû vilt;ftû,qué Romani poft Philippû Regé Macedoniæ aggreuï funt, cû tarnen bellum

I üludMacedonicum h'nito demû fecûdo bello Punico cœperit.Verû exfu/ gt;nbsp;pradiétis apparct veheméter illos falli, qui nomifmata argentea oftentat, quafî a Bruto exaélore regum pereufla, atqjetiâ ab ipfîs regibus fîgnata. îSîon omittendû videtur in hac adnotâdarum rcrû fylua (^quç vt in memo-* ria ipfç fubeûc,fîc in ordiné redigûtur^ id quod a Thucydide lib.iii.belli Pcloponefîaci dicitur,militcs fîngulos pedeftres ôô clafliarios binas drach mas in dies accipere folitos : de clafleenim Athcnienfîum loquens,quam ÔC inftrudtiflnnam ÔC numero pulchritudine nauium fuüTe affirmât, ita

inquit.Itaqj æflate vna vniucrfæ naües ducentæ Ôê quinquaginta fuerunt^ quç rcs maxime pecum'as eorû cxhau£tt,cû fumptu Potidçç. Nâ qui PotP dççerât milites prçlîdiarn binas drachmas merebât, ita vt miles alteram drachma mi'niftri nomine acciperet,wîs ai -arSoitt ^«/qîtvovto «('»«xcw'w

7r£VTHK3VTœ »HSÇ. »tpiJT« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TbP UTTWoXucft ^wT« îîp2lt;/'oU«Ç» 'tIm cAi

/i/faX/Ji-oi ÖttAJtoU ÉtpjSfgp. îcuTw gt;«ƒ jûj ÏiTrxpETj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i7MiJi,Sou/t çS) H/iejotÇ’Et paU

lo poft,v«É5 n «J 7sSlt;rc« TOp àu-rèp scpsfop , Islaueslt;^ Ottines idem ftipendûac«* cipiebant. Si miles Athenienfîs binas drachmas fuo £amulilt;^ nomine ac/ Stipendium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1*^ flipendiû erat in menfem fexagenæ drachmç , quæ ære noftro

militera. fenos aureos coronatos valent,id eft denos Francicos ÔC femiflcm . Apud , nos auté qui minimo merent pedites in menfem ccntenos folidos acciperc folent,idell quinos Francicos: quiplurimo,feptenos Francicos,quâ mer/ cedem menftruâ German! apud nos acceperût. Ex quo apparet drachmæ æftimationé a nobis facflâ a veritate non abhorrere. Hoc argumétu adiu/ uat id quod fupra in fine libri quarti diximus de mercede philofophoruip, molas trufatiles circûagentiû.Et quod hoc eodé lib.dc denario diurne ad/ notauimus .Xenophon in primo Fdellenicon, oiJ^ rauT tKHvap. ngj') ixîAïuop âuirp Tagöct vavTH a-ïIiKZuijHi collaudato Cyri diiflohortabâturcû vt drach/ ma Atticâ nantis in dies lîngulos pro ftipendio llatucrct.Ipfc tamé paulo poft dicit no drachma eu ftatuiftc,fed tetrobolû,hoc eft beHemdrachmæ, cû ante femiftem tâtû acciperét,id eft triobolû: de ftipedio loques auxilia/ rio quod Lacedxmoniis ad tucndâ ré nautica ÔC claHïariâ a Rege Pcrfatu céfcrebatur.Quatulç auté fuerint illçnaues prç iis quç nûc fiût, ex eoli/ cet intclligere,quod idé lib.fecûdo ita inquit,Cum auté ii in terra Attica ciTent, Atheniéfes cétû naues quas inftruxerât,SC mille in iis armatos qua dringentoslt;^ fagittarios circû Peloponefum miferût.cvrop ƒ «uTSpÇtz tS 7«, Si «Sxîûttoi âwtsiAw râç exaTOp vx\f(; -t^Î TrrAoTûVVKo'ov a'ctr^ •^lo-xdVâ^ovTOjXgt) owAÎra^ »•TT âuTôâp, Ksq r'IoTaçn^axixriaç.Cicero lib.xii.Epift.ad Lentulum fcribcns. In/ terceptis literis cognoram^ Dolobella fî defperaflct de Syria Aegyptoç quod necefle erat fieri,in naues cû omnibus fuis latronibus atqjomni pe/ cunia confcédere effe paratu,Italiâlt;^ petere , Idcirco etiânaues oncrarias, quarû minor nulla erat duû milliû amphorarû, cotraélas in Lycia a clafTc cius obfîderi.Duo millia amphorarû ducenta SC quinquaginta media Pa/, De magm’tu rifîna valent.Quod ideo adnotadû duxi,vt ex noftri téporis nauibus cônci , dinenauiâ. antiquary nauiû magnitude poifet.In.l.IubemuSjde facrofantftis Eccle.in Codicelmperatorio,duabus partibus minor magnitude, id eft fubtripla huius Ciceroniançtaxatur.Herodotus auté libre fcpcimode copiis naua-* libus Xerxis loqués,ita inqt, Ad Sepiadé vfqj ad Thermopylas exors ma #

Claffis Xets nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Xerxis exercitus fuit: multitudo auté adhuc erat vt ego coniedura

xfs. aflequor , ex nauibus quidem ab Afîaprofeélis numero mille ducentisac Vcrfaruregis fepté,eorum dûtaxat qui iam inde ab initio conuenerat millia ducenta SC^ quadraginta vnû SC quadringenti viri, ducenos fcilicet vires in fîngulas naues numeratibus .Perre inter clafliarios indigcnas triccni Perfæ,Medi, ÔC.Sacç in naues eafdé afccnderat,quæ multitudo fex SC triginta millia SC duçentos decé vires prioribus copiis aggrcgat, wv riwixauTo: 22

I70Î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iujîa'xw toCopi sK viJSp tx q5) «erlxç syo*tMp «ttT« Md

xoo'tup HOM p(Aitupy*gt;^ «jXcüop Èxc^s-fiip s0vÉûgt;p HOvTa ofiiÂoiifTéaj-ei^ixçamp;siKOa'i javfi«æ«çgt; KOd 5504 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kl«xo«rîw4, w; iv« «PixxOfllys avd'jai; Aoyiloi^oio-t txas-« vxî . evriSa-^

T(wop JÏIttÎ T»Tswp viSpj^Mjîç txötS'Mp'i^ swiX^Jiwp» T^ifiaVTl Kcd ju.i}J'aigt; H9i) ôxîcap VfiVMvJti §1@^ «58^©^ ô/iiXoç 7'viTfla Jitf/j-vfiai Kod t^ocxi^îAioi Kod (/'ixxoo'ioîn itûd /îkx^His verbis apparet eâ. fuffle magnitudinem olim inediocrfum naui'û, vt ducentos claflîan'os milites caperét.ôC eo amplius tricenos caperc poP fent. id quod verba l'pfa autîVoris conncietis fîgnifi'care vfdcntur.Eas auté naues triremes fuilTe audron'pfe Herodotus prodidi't hi's verbis alio m lo CO, «Æ Tçin^éai) 5:p3'(Moç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;sTrfà J'ilt;KKolt;fiM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trfremiû auté nugt;

merus fuit mille ducentç Si fepte, Sî cui igi'tur vacet ad calculum exigere id quod ab Herodoto diétum eft,is inuem'et l'n fînguli's tn'remi'bus duce** nos Si tricenos cpibatas fui'lTe. Inter minora auténauigia Herodotus nu-* meratlembos quinquagenû Si tn'cenû remorum , quos ipfc ■ajtvfflHovTe'fg^ Si 'ïj’iKxovisjVç appellat.Legimus Si apud antiques fuiiic non modo triû ordP nû naues,quas triremes noftrî,Grçci tn'eres appellant Q'n quibus per fîn^ Triremes 6( gula tranftra term remi'ges fedent,fuû qui'fqj remu ducétes ,ita vt qui naui intimus eft , is maxima remû traélct^) fed etiam quadrircmes Si quinque^ noravoc»« femes Si fex ordinu naues. quin Si a Grçcis bepteres Si enneres 24 deceres vocabula inuenta funt, quæ naues feptenu nouenu denûtç ordinu ftgnifi-* cant.Plinius libro.vii.Bireme Damafthenes prima fcciflc autftor eft.Trigt; fernem Thucydides Ammoclem Corinthium.Quadriremem Ariftoteles Carthaginenfes.Quinquereme inftituit NcCchthon Salaminius. Sex or/ dinuXenagoras Syracuftus.ab eo ad deceremem Neftgiton. Alexadrum Magnu ferunt inftituiflc ad duodccim ordines.Philoftepbanus Ptolemçû Soterem ad quindecim.Demetriu Antigoni ad triginta.Ptolcmçum Phi/ ladelphum ad quadraginta.Ptolemçum Philopatorem gt;nbsp;qui Tryphon co/ p^metnas gnominatus eft, ad quinquaginta . Plutarchus de Demetrio Antigoni in Polioreäes, vitaeius ita inquit. Vndc illud eft non minus verc q eleganter di(ftu,De/ metrii opera magnitudinefua etia amicis ftupore,pulchritudinc veroetia hoftibus deleótationé folita efte afferre. Atqui inter alia memoratu digna Si naues duas cófeétas ab eo aiunt, quaru altera fedecim remoru ordines, altera quidecim habebat. Si machinas nonullas miro ingenio expugnadis *vrbibus fabricatas. quæ quide fpeeftantibus hoftibus incredibilem admi/ rationem prxbebant,id quod Lyfimacho cuenifle tradunt. qui tametft fu/ pra alios reges inimicus eflet Demetrio,tamen quum ab eo Solos inCili/ cla obfidete petiiiret,vt fibi liccret machinas eius nauesq? infpicere, atlt;j is

I benigne id conccdete Demetrio omnia opera infpexiffet, adco ftupefaélû aiût Si magnitudine Si pulchritudinc,vt ei vifç fint no humano,fcd diuino ingenio conditc.Idem alibi,Itaqj Demetrius ad regnu paterna recuperan/ da(^quod arduu Si difficile faeftu videbatur^ toto animo conuerfus, breui tepore paulominus q centu millibus peditu,decern cquitu coaólis ,clairem deinde quingetarum nauiu variis ex locis ftudio incredibili atqj induftria comparauit.Et paulo poft,Omnes autem admirabantur non folu multitu dinem, fed etiâ magnitudinem eorum opcrum qux inufitata mole longe

ali'om cofuetu modu exccdebât. Nemo cm rcperiebatur qui naue fedecim ordi'nû aut quindecim vidifTet. Verû poftca Pcolemçus qui Philopator digt; cftus eftjvnâ quadragmta ordinûfaciéda curauit, quç proculdubio omnes alias naues quç antea vifç fuerat^magnitudine ac mole fua magnopcre fugt; perabat.vt quç in logitudiné ducétos ac od:oginta,ab imo vfq; ad traftra duodequinquaginta cubitos patcrct. Remiges in ea ad quatuor millia, nautç ad quadringétos erat. ÔC pter hos paulominus tria millia armatoçj, qui foros eias obtinétcs eadé vehebatur.Sed hçc (^inqt^ no ta ad vfum q oftétationé fabricata videb3tur,earû fîmilis machinarû quç pene immobi les funt.Demetrii aût naues no modo magnitudine ÔC arte mirabilcs, fed ctia ad certaine bellicu,vfumqj hominû aptç atç^ habiles erât » Athcnçus libro. v.de opulétia Aegyptiorû loques,ÔC pcipue Philadclphi Ptolemæi, Multis aût^inqt^ regibus Philadclphus, cû diuitiaru magnitudine pili** titjtum etiâ ftudioingétiincubuit,ad apparatû omne genus ,inftrumétult;5 regiû magnifiée ambitiofcq; comparandû,Quare nauiû multitudine reges omnes longe fupergreiTus efl. Maximas naues habuit triacontercs, id eft tricenû ordinû duas,icoferé vnâ quç viccnû erat, quatuor quç ternûdenû* duas quç duodenû.quatuordecim quç vndcnû.triginta quç nouenû,trigin tafeptéquç feptenû.quint^quç fenu erât. Quinû auté otdinûhabuit decé ÔC feptem.altero tantûplurcs partim quaternû ordinû,partim quatcmu ÔC femis,quas Triremiholias appellant. Rcliqua multitudo nauigiorû quæ per varias impcrij partes diftributaerant,quatuor millium numerû exGCgt; debat. Ta ySpMsyiS’« wAoioap israç «wt^ , TyixxovTHçaç J'u'Ojaxonp ^îot, , Ttlt;vaj«sJS T^KrxcaclÏKKfaç, (PaiAxn'jâç «Pv/o, ^cftxKföQ JixKTtarajfÇ, «^VHfôç tj’ikxovt«, tTfiifaç •q'iaxovTet» sirfà . ■arévn.'ÂtVTKçaç îTrfaxoUiAx«. râ Jï âv Tj’iHfSç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;riJaft

De magnitudine autcm nauis Philopatoris cadcm omnia quæ Plutarchus dixit,ÔC eo amplius addidit logiflimos in ea remos duodequadraginta eu/ bitorum fuifle.ab ea parte plumbatos quæ manu rcmigû cotinetur, vt co libramento nixus tollentiû brachiorû adiuuaretur, cum pars remi fcalmo alligata qualî çquilibriû faceret,ÔCvfum grauioris remi facilioré reddcrct. Turn partes eius omnes exequitur,apparatûlt;^ tantæ moli numero fiC ma* gnitudinc refpondété. vt proras duas ÔC totidé puppes habuifle. ôt fepte roft:ra,ôê gubernacula quatuor . Idem auAor code libro tradit Hieroncm, Syraeufanorû Regé,Romanorû amicitia pertinaci nobilé,cû circa facro* , rum certaminû gymnafîorûqj apparatû ftudiofus effet, turn etia ad naues fabricandas ambitiofîus animû intendiffe, dûtaxat quæ frumentationibus viderentur effe comodiffimç.Huius igitur generis multas Hicro cûfabri candas mandaffet,vnam in primis mcmorabilem perfecit, Ad qua ædifî/ f candâ materiâ in Aethna monte cçdenda indeq^deuehendam curauit,quæ fexaginta triremibus coficiédis fatis effe potuiffet.Quo dilt;flo nauigii ma* gnitudinem coniieienda nobis rcliquit, Adnauticû autê inftrumcntû cum æs,ferrum,cannabim,rcliquaq?quibus opus crat,partim ex Italia,partim ex Iberia,partim Rhodano Humine cóparaffet,trecentos operi faciedo fa* bros artificesq^adhibuitac materiç dedolâdç , prçtcradminiftros fabricas fubferuiétes opificiis,prçfc(îto fûmç operis architedo Atchîa Corinthio#

LiBEitv. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ro.CLVif.

Q^uos ipfe cuffl tnagnopere hortatus effet ad opus aggfediédum^ lufupef ■ecia dies totos opens fe curatorem exatïtoremcp prxbuft, Hac diHgentfa^ his artificibus ,hoc architecflo rex ille Siculus dimidium tâtum nauis intra fex menfes perfecit.Quo faóto inchoata eo modo nauem in mare deducen dam madauit,vtillic extremæ manus opificium adipifeeretur. Verum cu de eain mare deducenda excitata quçftio multis cotentionibus effet^ ad ex** tremu Archimedes ille mechanicus famigeratusffolus deduced am fufce/ pinpaucis adhibitisoperis.copacflaq? clauicula machinali quod fufeepitp fecitîtâca mole nauigii cofeftim m mare deuoluta,eius machinx momento cuius idéipfe princeps inuentor fuit.œç Jï rv Kcn^tÂKva'/j.ôfi «utS -nip ài? 'Hm Zoearw •bto^h ^h'tuo'i^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«urç k«th7«7£ æ? oAlyup o-œ/xarcop, k«

Tlt;xo'K£uaö’«§ yoöp £a»K«„r txAikStcp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÔÇ 'Hui d^aÄocosow K«Trt'7a7£gt;H[is peracflis alte

ram nauigii parte totidem aliis menfibus Hiero confumauiticum interim clauis xreis denarum librarum plurimis materia compingeret, aliquibus Glaui'denatiS etia fefquiplis eins ponderistqui præ craffitudinc non alias adigi poterat librarum. q materia præterebrata.His clauis coftæ nauis arredlariæ cum affamen*^ tis tranfuerfariis coagmcntatæ,tegulis infuper plumbeis adadlis validius aftringebantur,quibus etiam fub ipfis linteola cocerpta cum pice infardfa • crant.Erat ea nauis apparatu quidem viginti ordinum remigii, ædifi'cii ve , rocontignationetriplici. Harum infimam contignationem oneri ÖCrner««' contignatid cibus delegauerat,ad quam defeenfus fcalis multiplicibus erat.ad mediam .xxx^ cœnaa contignationem tranfitus alter erat arte mechanica fad:us in qua ipfa cc£^ ft^eKqufnas nationes erant numero triginta^fecundum vtruntß latus nauigii extruélæ. uisappatatus In iis ledti quaterni ftrati viris accommodati.Inter quas nauclericum conlt;** claue quinqß led:orum capax erat.Præterea thalami tres in eadem cotigna tione erant,culinaqjfupradicflis locis fubferuies ad puppim ædificata. Ogt; mnes autem fupradidx cœnationcs pauimento ftratæ erant, teffellis verlt;* miculato lapidis omnis generis .In eo pauimento Troiani belli fabulamen tum vifendo artificioconcinnatum legebatur.Cum alioquin ea omnia ædi ficia teótis laqueatis ôê poftibus exornata fpeótabili opere effent. Summa pars nauigii gymnafium habebat,ambulationesqj laxas pro portione magt; gnitudinis fuæiquas etiam ipfas fîmùl ambientes horti omni genere ilir/ pium compledebantur,fi'ä:ilibus in vafis ÔC plumbeis côfîtorum,fîmulhc.^ deræ vitesq? opacabantpampinis ac corymbis inumbrantes,quarum radi-* ces alebant dolia terræ plena.Pariter quidem ille cum hortis machinamen to irriguæ. Ab his erat Aphrodifîum,id eft cóclaue Veneri dcæ dicatum^ AphrodilÏS^ inftrumentû etiam ipfum triclinari ledlifterniojpauimentocß ftratû, Acha •te lapide aliisq? variis SC nitétibus diftin(fto,cuiufmodi lapidû copia in Si* cilia reperitur.Acparictes quidem habebat cupreffinis tabulis affibusc^ ' contextes,laqueatumq? teeftum eadé materia,Fores etiam ex eborc ÔC odo«* rata materia compa(ftas,atq;eo amplius pidlura fîgillisq? exornatas.Dein ceps erat exhedra quinq? ledorum capax, quorum parietes poftesq? buxo compa(ftierant,inibiq^ bibliotheca.ôt in lacunari fphæra, ad imitationem eius folarii effida quod in Achradina fîtum erat,quæ infula cft Syracufagt; rum.Huic loco balneum iundum eratîin quo tres ledi cum folio metreta

rum quïnq; capac{,quod cx lapide vano fcalptum cf at,K tribus acneis calgt; darns .Mitto nunc habitariones miliribus deftinatas,nsqjqui fupcr fcntP nam erant.Mitto equoru prçfepia ab vtroqj latere nauign numero dena fi/ ta,cumfrçnis ÔC ftraris,SC omm'equituniftrumétOjeorumq^mini'fternat^ equorum pabulo.Præterea lignarium ÔCclibanos,focos SC pi'fln'na, alia^ miniften'a in proiedluris nauis prominentia.Quid dIcam Atblantes nouegt; num pedum alritudinis certls interftltns firmatos,vt fcalpturas prommen tes fummæ corignarionis mutulorum vice fulcIrentC'Quid turres odloC’bi*' nas In prora SC puppl,SC per vtrunq; latus cxtrult;flas,m murisq^ propugnagt; cuIa.Prçter hæc machina erat In medio cataftromatc fuper tripodes excita ta Archlmedls etlam Inuentum, faxa tritalentarla telalt;p mlflilla duodeul^ gintl pedu facile elaculans ad quadrlngentos cubltos,quod fpatlum eft Aa dlI.Hçc SC alla machlnamenta propugnatorla,vt coruos, lupos SC In fum^ mo malo carchefia ænea lapidû cóceptacula ad lapidatlone facienda in ho ftlum nauigla,longum effet enarrare.Stabât çnlm In vno terni,In allls blgt; ni aut fîngull hommes lapides claculâtes,quos ferul In forls nauls liantes vltlllbus quallls tempore pugnç fuggerebât trochlels fubuehentes. Idem Archimedes cochlea commentus erat,tantx nauls fentinæ ab vno hominc cxhaurlendæ.Verum vt naulgll magnitudo ac vaftitas animo conclpl pof fît,nonnulla adiïclam ex Ils quç Athençus fcripfît ad hoc maxime pertmêgt; tla,«p Jï Kûd i/fo^VKX -njwçc«* xÂesi5,(/'ï3^iXi«$ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;w «'Wi/wjj ngtj ^ÎT/

mç ê6oiii6)p xanlt;rxA«o'/JÂt/\.7^« Totunpf xano'x^s’O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H90

x^âswp ’ix^uo'T^otpSôji.TSr» ƒ Kjj TsAKjtç ^«ÂaTÏKç, U vo^oi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tTy^epovTt). Erat0n^

qult2)ln codem naulglo fecundum proram aqux conceptaculum coclufum,' capax duorum mlllium mctrctarum,affamétls SC pice SC llnteorumfarduigt; ra copadlle Juxta quod rurfus pifeina coaxatlone SC Implûbatura confias, plena aquç marlnx,lta vt In ea commode magna copia plfclum facile alerc tur.Idem alIbI,lt;ri7CV -n. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;àç 'JÎm v«v|J /Av^cxJ^cta' £f.Tajtxlt;»p 4’ cixt^ixxp xjjflôut'wt»

fx^icct Éffwp tkawt« (fuo'/Â.vpa, wd triça lt;A' «jxj/ti« ?uo'^vçioc,Frumentum autem nelt;* goclatorlû In ca naul exportabant ad mlllla fexaginta falfamenta fîcula ad cadum decem mlllla, lanarum talcnta vigintl mlllla,SC alterlus merels al«* tera vigintl mlllla.Prætereaq? commeatus vedoru nautarumq? fexaginta mlllIa.Frumcntl dixlt non addito medium vel medlmnû: ego ramen mcdigt; mnum eum intellexifl’e puto,ex more loquédi Grçcorû conlcdurâ faciens, * SC præcipue Siculorû,vt ex fuperiorlb^ apparet.Hçc duo millla SC quinge tos modios Parifînos faciût,Modius auté Parifînus quatuor SC vigintl megt; dimnos Atticos capit.Decem millla cadorû vcl amphorarû, mille ducen^ tos SC quinquaginta modios itidem Parifînos.Lanarû SC rellquarû merciCif talenta quadraginta millla. Talenta Parifîna triginta millia efflclunt,vt nuuc crafflore calcule libras Atticas vel minas,fed SC nonaginta drachma rum Intelllgamus,ld eft duodenû vnciarum.Sic hunt ponde noftra duodegt; uicies cêtena millia.Libra enlm noftra epitritâ proportionéad Romanâ li brâ habet.i.tertla parte maioré.Hanc fummâfî ad culeos duplarcs rédige rc vellmus,qui trimedia noftra efflclût,hoc eft quatuor SC vigintl amphogt; ras,SC In culeos fîngulos bina millia podo ftatuamus,id quod hodicnauictt

LIBER.V. . : nbsp;nbsp;: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fo.CLVlïL

larnfaaunt,quianmueffanos commeatus mentoriïs nauigns (iifeipiünt: vt ftatim vfdebi'mus, fient nongenn culei tnmodialestquibus fi mille dugt;* centos ÔC quinquaginta modios illos addideris/crunt in fumma mille tre^ centi fedecim culei.Nuncfiexquifitius perfequi velis ói fcmuncias in fin/ gulas libras addere,fumma librarum quinqj K feptuaginta millibus excre fcet,quæ additamentum feptem SiC triginta culeorum ÔC femiflïs efFiciunt. Ethæc omnia præter aquam dulcem^præter pifcinam, præter tot dietarû inteftinum inftrumentum,præter annonam vclt;ftorum ÔC pabulum equorii» Hane tarnen nauem longe magificentia fplendore apparatus antecelTit nauis fluuialis Tbalamegos nomine,quam Philopator fupradilt;flus in deli Thalamegoa ciis habuit Nilo pernauigandojongitudine fexcentorum pedum,latitudi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;flumitj,

ne quinc^ Só quadragintatab infima parte ad editüTimum dietarum fafligi philopatoris um,altitudine pedum paulo minus fexaginta.In qua dietas SC cubicula ÔC alia ædificia voluptuariæ vitæ accommodatatambulationum pordeus du-* plices ambibant,proram ôC vtruncç nauis latus complctflentes quingento/ rum pedum ambitu. A puppi autem nauis patens,e regione proræ veftibil lum habebat ex ebore SC alia primæ notæ materia cófians,per quod ingre^ dientes porta quadriforis excipiebat,ÔC ex atrio in œcum,id eft in prægrâ*» de conclaue ferebat,viginti leÂorumcapaxîcumvtrinq^per vcftibulum in gredientibus patentes crebræ feneftræ auras perflantes commode admits* tcrent.Reliqua funt eiufmodi vt fîquis omnia ad verbum profequi velit SC poirit,fidemfînt excciTura.Illud autem quod de C.Cæfare memoriç tradP tuin eft,vt reliqua eius a(fta,non magnificentiæ efle puto, qui fabricatus ef fccedrinas liburnicas dicitur,gemmatispuppibus 54 verfîcoloribùs velis, Libumicæc« magna thermarum SC porticuum SC triclim'orum laxitate, magnaq? etiam drinæc.c«» vitium SC pomiferarum arborum varietate,quibus difeumbens de die inter choros ac fymphonias littora Campaniæ peragrabat, Noftrorum autem' temporum opera,quæ maxime magnifica efle creduntur,fî cum illis conté dântur,prope eft vt perindc effe vidcatur,ac fî formicam clephanto compa res.Scd principes SC opulenti hodic prifearum rerum ignari, fefe in rebus mediocribus,ÔC paruis admiratur,fola ignorantia beati fî argumentari ve limus.Quo magis defpicari SC floccipendere corum fortem licet, iis quidé‘ qui felicitate nec pondéré,nec numero metiuntur.Hæc idco rettuli, q? mul tf opinanturn'deo apud hiftoricos magnum numerum nauium leélitari, q?» antiqui nauigiolis vterêtur prç iis nauigiis,que memoria noftra vifa funt. \ fed videlicet eorum cft,id cenfere,qui prifei æui magnificentiam memoriæ fuæ finibus circunfcribunt:vetera male çftimantcs,quorufî quis hodie na** f em Demetrianarum nauium fîmilem videret, id eft quindecimremem vel fedecim,vt Græci appellant,‘eKxouJ^KHç« wtvnxoult;AKHy,rem omni æuo inauditä videre fe exiftimaret.Leguntur SC apud antiques nauigia triarmena, id tri bus velis inftgnia. Atheniéfes autem claftïariis opibus SC copiis claruiiTe/ cum ex Thucydidc,tum ex Plinio nouimus,qui libro feptimo de iis loquési-qui variarum artiû fpeciminibus editis enituere,Laudatus (^inqui0 Ctefî** pho Gnofîus æde Ephefianæ Diançadmirabiliterfabricata.Philon Athe** nis armamentario mille nauium,Legimus apud eudem Plutarchum in An

toni'o,{n bcllo Adiaco Antonium prætcr copias terrcftres cîrcitcr qum/ gcntas naues pugnaces habuiflc, in qui'bus permultæ odlonum ordinum atqj eti'am denuin fuerunt,alioquin omnibus armamêtis egregie inftruélx. Ex quibus cum optimas elcgmet,a triremibus ad dccércmcs quatuor ÔC gi'nti milli'a pugnatorum i'mpofuit,cum claffe cdfli'dhirus effet. Magnum autemfuiffe numerum nauium elccftarum ex eo apparet, q? cum Cleopatra cû.LX.nainbus èC Antonius qnqueremi aufugi'ffet,trccéte captæ l'n eo prç 110 effe narrâtur a Plutarcho:quo Et vt pauciores cétenis militibus l'nfîngu lis nauib^ fuerint.Hodie maforénumerû ftipât(^vt audio2)in aci'é maritima prodituri.Verum onerarias naues prime magmtudims duntaxat négocia^ toriaSjfedtamen quæ tormentis muniuntur,non vitra centum amp;nbsp;oólogin^ ta culeos ferre dicunt^id eft nonaginta tonellos, vt nauiculariorum verbis vtar.Minimæ enfin magnftudfnfs onerarfas quadragenarfas effe aiuntime dfæ notæ feptuagenarfas ôC ocîtogenarfasî maxfmas autem quçfn marf oc cfduo vfdeantur fere centcnarfas,raro mafores effe.Tonellum ego trfmodi um culeum appellauerfm.Tres enfm modff noflrf tonellum vnum efficiût, fd eft culeum gemfnatum.Ita fit vt maxime onerarfæ noftrf temporis pie/ runqj non mafores fint fllfs^quas Cfcero fn Lycfa fufffc dfxfttde noftrfs lolt;* quor,nam Gcrmanorum naues duplfces ôt trfplfces noftrarum effe dfcut. Ocftogcnaifx enfm naues ducenta ÔÔ quadragfnta modfa noftra capfunt, at duo mfllfa ampborarum ducenta SC qufnquagfnta modfanoftra æquaffe docufmus.Eft autem ea formula naufcularfam falt;ftftantfum,vt fn lîngulos culeos duplaies bfna mfllfa pondo numerent.Tatf enfm pcnderc vfnf tria modfa noftra dfcftftantunfîc fit vt falfs aut alterfus grauffffmx merefs ve/ lt;ftura ad bfna mfllfa pondo bac appellatfonc nuncupetur, vt fî naufs centû SC otftogfnta mfllfa pondo ferre commode poffft cum fnftrumento machi'* narfo t ea oiftogenana voeftetur, Ex hfs fgftur patet quantæ fuerfnt angt; tfquorum naues ctfam fi pauefores olfm mflftes pro portfone fn naues fmponebant,g pro noftrf temporfs more,quantum confedtura affequf exhf ftorfcfs poffumus.Etcnfm fî qufs omnfa quæ commemoraufmus diligent ter anfmaduerterft,fudfcabft(^vt fpero^non fallacf me confetftura duClum effe fn menfurfs fndagandfs .Non me latet apud Aegfnfta legf mfnam At tfeam fedeefm vnefas habere,SC Romanam vfgfntf ,Sed nec Paulf audorfs adnotata fila effe puto,nec fî Paulf fînt,ad rem quam agfmus pertfnere.^^ ptum eft enfm fllud dfdum ex medfeorum vfu,vt fupra ex Cclfo adnotauP mus,nô ex antfquftate.Nunc ad fd redeundum quod pene præterff. Dfxf/ mus fupra duodcqufnquagenos nummos ex aurf Ifbra pereuffos, euf dfCto pugnare vfdetur fd quod dfcftur Ifbro decfmo codfcfs Imperatorff fn legf Quotfés,fn tftulojde fufceptorfbus,duobus fcflfcet $C feptuagfnta folfdis perfolutfs acceptam ferrf Ifbram aurf debere.Quapropter adnotandum ha bufmus , fd non de aurefs pnfcfs fntellfgcndum, quf ad foimulas prfmas nûmf auref exaClf funt, autpaulo ab ffs immfnutf.Nam immfnutum poll/ ea effe pondus formarum ex hfs verbfs Ifîdorf fntelligfmus , SoKdus (fn/ quft2)apud Latfnos alfo nomme fextula dfdus eft,fdeoqgt; hfs fex vncfa co/ pleatur. Hune autem vulgus folfdum aureum vocat^ quf folfdus dfcftur.

IJeo qma nihil illi Jeeffe videatur.SoIidu enî antiqm integrlim dicébant^ SZ totum hoc diétû Ifodori adiuuat Potnponu audoritas m lege Nomifma tu, in titulo de vfufruôlu, in Padetîti's hfs verbis , Noirjifmatum aureorüm vel argéteorum vetcrû,quibus pro gémis vti folent,vfufruélus legari po** teft.i'mmutata em forma percutiendi nûmi,qui veteres nûmi extabant, lion nûmi vice,fed gemmarum ÔC rerum m deliciis habitarum céfebanturî quo modo fit hodie. Anti'qui aurei (^vt diximus ) binas drachmas pédebât, hoc eft fenos fcrupulos,ÔC quaterni in vncias fîgnabantur,fîc ex libra Romana duodequinquaginta fichant,hoc eft exduodccim vnciisîpondere autem im»* minuto ex binis drachmis terni nummi fieri cœperunt, hoc eft feni ex vn-^ cia.Itafit vt auri libra duobus ÔC feptuaginta aureis implcrctur licet an«** tiqua libra nummaria centenas drachmas caperet, vt mina Attica , vt fæpeiamdiélum eft,Nomifmatisautemimminutioeo tempore fadta eft, quo Romani imperii opes tenuiores faétæ funt principum multorum ne«* quitia,qui luxu perditi priuatorum opes tributis cxhaufcrunt,Q^q Roma nac vires fefe ipfx confeccrunt, cum Augufti plures eodem tempore ab cxgt; crcitibus fa(fti,ciuilia bella SC inteftina pro externis gererent,fic mudus ad inopia redalt;ftus,tenuiore pecunia vti cccpit,id quod neceHe fuit, cum mul turn prédis rerum decefliflettHoc idem Francia experta eft. fi quis enim huius teporis nomifma cum antiqua examiner exploretq^, dimidio vberius illud hoc inueniet ÔC pondéré ôê indicationc, atlt;ç eo etiam amplius. Nos cnim Philippeos habuimus geniatos plus fefquifolato pédentes.Inhis ge nius eft alatus quales diuini ftatores pingi folent liliatainfîgnia tenens.ex tant ôC alii Philippe! feeperati nonnulli,alii etiam foliati. Rege intus tra««* beato iura propoteftate reddente.Ibimaieftatem regiam plane expreflam agnôfceres,qualcm hodie nemo meminit,Regc vtroq? veftigio leonib^ in** nitente.Hi triplici forma pereuffi funt,fed qui minima lîgnati funr, binos folatos trahunt,qui maxima ôê grauiflïma,ii pondus habet fecundû Eduar dcos Angliæ maximum,eisc^ proximumthoc genus omnium quæ vidi(^tâgt; etfî nullius generis non habui quod quidem hodie extet^feite form atü erat, Hos ÔC Rofatos Eduardeosq?pondéré fuperat Carolei Aquitaniæ, qui for tes appellantunin quibus dux armatus genu nitens leonem manibus Her«* çulis more elidit,fed fuperiorum indicatura pecuatorum bonitate par eft^ lt;^uos loâncs Rex fîgnauit,triplici ôC ipfos forma ÔC magitudine,omnes pri mam aurinotam obtincntes.Quâto autem hodie ieiunior fît exanguior (^vt ita loquar^res nummaria,ex eo certe conftare poteft,q. qui FfànZiti ex tantnummi équités pcditefî^p olim viginti folidis valentes, (^vnde Franci«* l:os hodie quocpappellamus^nunc folidis quadraginta ediéto etiam princi pis æftimantur,pluris etiaminforo permutabiles.Qy fî inquirereinfiniti mas nobis prouincias mftiteris,eandem apud eos,vt apud nos olim SC ho«* dierationemreperics.Prorfus quafî confinibus prouinciis Francia confti** tuendæ rei nummlariæ rationem præfcripferit,id quod optima ratione iu««** dicare quis poteft.Necj cm cofîfterecômcrcia potuiircnt,quæ nobifeû fem per finitimi mifcucrunt,nifî eandem auri notam aiferrent quam acciperent. Itaq? quandiu aurum primarium fîgnatum eft in Francia,tandiu ipfî quo^

ftnitrmi populi eodem gcncre vG funt.Nunc autem SI noftratis, êC extemi nuUa vncia nifî côncrcti vifîtur SI xroG.,V^eTumenitnxiero qui hodie extant imperatornSC auguftalcs aurei poft pn'fcos illos didrachinos fîgnati, pon-* den prædidto non refpodent a fantftione imperatoria taxato.Vidimus cm SI ConftantiniMagni S^ Iuliani 5Ó Magnentii,ôC aliorum rccentiorum/cd in omnibus quos expendimus ita imminutum pondus erat, vt feni S^ femis non plane vnciam æquarent,fepteni exccderét.Vnum etiam luftiniani pfin Longüîiuï. cipis vidimus quem nobis oftendit Chriftophorus Longolius vir egrcgic dolt;ftus,SC rerum antiquaruftudiofus:fednc is quidem iam ditftis grauior erat.Quare fupraditftam legem de duobus SC feptuaginta folidis ideolata puto,qj imminuto pondéré nummi^libræ quoqj aurex xftimatio SC pondus fenfîm imminuebaturîquapropter ne tandem imminutio inualcfcens, rem nummariam conturbaret,Imperator certum modum imponere voluit, G quis legem illam diligenter conftderet,non tam in vniuerfum ftatucre de auto fîgnato videtur,q de auro tributario, vt fortafle indulgcntia princi-* pis aliquid antiquis penfîtationibus remittere lege ilia volucrittid cnim fæ pe fit vt maneant antiqua vc(ftigalia,autpenfîtationum vocabula,ÔC tarnen minore fumma aut æftimatione ftipendiarii defungâtur. Cur autem aurei folidi quoqj dicantur,his verbis Lampridii declaratur in Alexandri vita. Veeftigalia publica in id contraxit^vt qui deeem aureosfub Heliogabalo præftiterant^tertiam partem aurei præftarent, hoc eft tricefîmam partemî tumq? primum femiftes aurcorum formati funt. Atlt;^ etiam cum ad tertiâ partem aurei vctftigal decidiflet^tremiftes ,diccnte Alexandro etiam quar/ tarios futuros quando minus non poflctjquos; quidem iam formates in mo neta detinuit,expelt;ftans vt fî veôligal contrahere potuiftet, SC cofdem ede-* ret,fed cum non potuiflct,per publicas neceffitates coflari cos iuffît, SC tre miffes tantum folidosqjformari.Hatftenus Lampridius.Intelligimus igi** tur aurcos intégrés appellatos efle intégrés eo tempore quo femifles SC tre mifTcs fieri cœperunt.In iure autem ciuili quod nunc habemus,non vna au Anteiçfttma æftimatio eft,vt multi exiftimant, ncc femper feptuagenos binos in ligt; tio in iurc. nbsp;nbsp;bras açcipiendos cenfeo,fed pro tempore aliquid ftatuentium principû çfti

mationem faciendam,vt verbi gratia,in cap .primo de variis ÔC extraordina Honorarium cognitionibus Vlpianus de honorario aduocatorum loques ita inqiuç aduocatom, Licita autem quantitas intelligiturprolîngulis caufîs vfq? ad centum auA reos, Cêtûaureos hoc in loco pro duob^auri pódo intelligo.Na Vlpianus Alexandri tépore fcripfit nondu imminuta prifci nomifmatis forma,nififi pauca fcrupula auaritia temporu legitime póderi detraxit, vt fupra docuï mus.Vifuntur cnim hodie Mameç matris eius nomifmata,óê ego omniuml Impcratorum vidi cadem forma ab Augufto ad Commodû Cxfarcm, fed SC, hoc quod diximus non folum argumentis, fed ctiam Taciti aueftoritate comprobare pofrumus,qui lib.xi. de tempore Claudii principis loquens, Continuus inde(^inquit)ôC fxuus accufandis reis Suillius,inuitiqj audaci^ç cius xmuli,nam cunefta legum SC magiftratuum munia infe trahens prin/ ceps,materiam prxdandi patefccerat.non quicq publicx mercis tam vx^ nale fuit,q aduocatoru pcrfidia,adeo vt Samius inlignis Eques Romanus

quadnngentis nummorum milli'bus Smllio datis, SCeogmtâptæuarica^ done,ferro in domo eins i'ncubuen't.Igitur i'ncipfente Caio Siho Confule defignato confurgunt patres Jegemt^^ Cmti'am flagitant, qna cauetur anti quitus,ne quis ob caufam orandam pecunfam donumve accipi'at Deindé obftrepetibus us qbus ea cotumelia parabatur, diTcors Suillio Siims acri ter fncubuitxveterum orator um exempla referens , qm famam in pofteros prçmiaeloquentfæcogi'tauiflcntpulchern'ma, alioqum öcbonarum artiu principem fordi'di's mmifterns fœdari, ne ßdem qm'dcm mtegraln maneré ybi magnitudo quæftuum fpeótetur.C^ jSin nullius mercedem négocia m eantur pauciora foremunc infmfciti'as,accufationes, odia SC i'nfurias fouclt;* ri,vt quomodo vis morborum,precia medenti'bus,licfori tabes,pecuniam aduocati'sferat.Etpaulo infra de Suillio SC alns aduocatis löquens , qui caufam diuerfam tuebantur, Cæfarem (^inquit) circunfîftunt anteada degt; precantes,SC poftq annuit tacens,mcipiunt. Quem vllum tanta fuperbia clTe vt æterm'tatcm famç fpe præfumat, vfui SC rebus fiiblïdium præpara** rf,nequis i'nopia aduocatorum potentioribus obnoxius fit.Neq^ tarnen cio quentiam gratm'to côtingere,omittf curas familiäres,vt quis fe alienis ne goeüs intédatîmultos militia ,quofdam exercendo agros tolerate vitâ.Ni hil a quoq expeti,nifî cuius frudus ante præuidetur: propta fîbi exempla« quantis mercedibus P.Clodius SC C.Curio concionari foliti fînt, fe modigt; cos Scnatorcs,qui a Republica nulla nifî pacis emolumenta petetéticogi-^ tatetplcbem quç toga cnitefccret,fublatis ftudiorû preciis etiam ftudia pc ritura,v£ minus decora,Hæc ita baud fruftra did^a princeps ratus, capien dis pecuniis ftatuit modum vfq? ad dena feftertia, quæ egreflî, repetundagt; rum tcnerentur.Qui locus tribus verbis corruptus efl in exêplatidus,quç circunferuntur.His verbis Taciti apparet Vlpianumlicita quantitate ap pellaifc earn quæ Claudiano Senatufconfulto præfinita erat eo tépote quo aduocati inuidia maxima flagrabat ob delationes SC perfïdia præuaricâtiû* Dena auté feftertia dena millia nummû feftertiû valent, vt fatis oftédimus» hoc eft centies cetenos feftertios. Atqui nos alibi docuimus SC ratione 2C auSloritate fîngulos aureos cetenos valuifle nûmos,boc eft vicenas quinas drachmas,ita vt auri ad argentu proportio maiorefletduodenaria.Quare planum fit dena feftertia SC cetenos nûmos-candé fuifle fumina, fed Vlpia** nus aureos dicedo téporis fui confuctudini feruiuit iam obfoleto more logt; *quendi per feftertia.In cap.Nônulli,dc accufationibus,DigcftisjPauper di citur qui minus q quinquaginta aureos pofiîdet.Quinquaginta aureos au ri librâ intelligo,propter Hermogené eius diSti aud:oré,qui æqualis Ale** xandri Imperatoris fuit Jn lege Si duobus comuniatde legatis,Iuftinianus varicipjtecia macipiorû taxauitiminimû auté prcciû no infra.XX. folidos« maximunô fupraoélogintaintendtttfolidos non dubieaureos eius tempo ris intcUigere dcbcmus,quifubfefquupli eratprifcorû aureorup'ta vt trice ni folidi vicenos aureos valerét.Qua ratione fit vt minimu preciû ferm' tri ginta noftri aurei fuerint,fummû auté centû SC vigintiî quç çftimatio loge minor eft illis,quas in prçcedétib^ ex Plinio SC aliis collegi,preciis fcilicct iâ rerû omniu deminutisded ncc illi aurei reeentiorés auro obryso fîgnati

funt vt antiqunex quo apparct rcceti'or cs principes nomifma bifariam nu-* nuifle,pondéré fcilicet SC auri indicaturatquomodo SC noftri feccrunt,6C to tus deniqj occi'dentis orbfs,id quod inftitutum ai'unt,nc aurum mollïflïmû SC argentum purum quod duodenarium appellant, vfu ac colly bo detercrc tur.Plfmus audror eft Liuiu Drufumin Tribunatu plebi's odaua partem æris argento mifcuifle.Et rurfus alibi',Mi'fcuit (^I'nqui'Q denariio Triuui'r Antonius ferrumtmifcentur ærafalfç monetæ,alü e pondéré fubtrahunt, Inde eft vt opinor quod hodie multi denarii antiqui huiufmodi cxtat,e ma teria mifccllanea.Denarium nunc appellamus Caroleum nummu argente* um,qui âtiquû feftertium valet.Aflem auté appellate poffumuSjqué duo* denarium vocamus,ÔC ita in partes diuiderc, vt antiqui fuum affem diuide bant,in fui generis partes,quadrantes fextanteftp dicentes. Sic vncias loco erit denariolus,qué Græci chalcum dicût.fic quinarius ÔCfenarius, vel qn cunx SC femis, qui quinos ÔC fenos denariolos valent feftertios dudum fi* gnauimus,qui duos folidos ÔCfemiiTem valerent,fed ia rari vifuntur,fadi enim non placucrunt:extant SC trepondii pride fîgnati groflï,Curii vocita* ti ab audoreprædiuite auorum memoria.Centuflem dicere pofliimus pro ea fumma qua alternis prope verbis negociatores cétum folidos appellat, vt deeuflem pro decem.Licet enim verba antiqua in vfum noftrum interpo lare,quæ quidem xuifîtu non putida fada fint. Vidimus poft quadricnni ûedidumprçconiopromulgatum,quo omnibus nomifmatis prifeis vfus abrogabatur,tam noftratibus q externis: pcrinde quafi nullus nummus lo cabilis eiret,qui non æqualis noftræ memoriae fuiflet,quod edidum vnius hominis impotetia principiextuderat, qui omnia pene omniû magiftratu* um munia fui iuris ac poteftatis fecerat,quum muncris fui vices propriaS vix tertio quoq? adu obiret.Sed quis minax ac tumultuofum prçconium, cófenfus hominû iure optimo ncglexit:præfertim audore fublato de me* dio.Quod enim tandem edidum iniquius excogitari potuit, SC in maiorcs noftros magis iniurium, q monumenta memoriae^ Regum perpetuo dele* ref Eo enim mandato id agebatur, vt optimum quodq; nomifma conflarc tur,ÖC inde pecunia notæ omnino deterioris quafl aqj fignaretur.O impro* bum inuentum,6ê üfieripoffet memoriæ hominum eximcndum.Olim ma* giftratus Romani,öi poft eos Repub. fublata principes Iconicos fe fingi innomifmate volebant,quafi nomen fuum latilfime longiflimei^ proditü^ ri:quo nomine ad noftram vfq? aetatem permafit corum mcmoria,vclut fta tuis per totum orbem eredis.Quod cum noftri principes olim imitati ef* fcnt,ümilem cis gloriam xtas noftra inuidüTe olim diditabitur,vnius hoi minis vel paucorum crimine,tametfi vtinam ipfe fçculum fuum noftrumc^ hac vna nota inufliflet.Huiufmodi hominum vel temeritatcm,vel rufticita tem arguitlex prima de veteris nomifmatis poteftatc, vndecimo librolu* ftiniani Codicis,his verbis,Solidos veterumprincipüvenerationeforma* tos , ita tradi ac fufeipi ab cmetibus SC diftrahentibus iubemus, vt nihil omino refragationis oriatur,modo vt debiti póderis fint SC fpccieiprobxî feituris iis qui aliter fecerint,haud Icuiter in fc vindicâdum. Vcrû ca qux diximus de amphora ÔC menfuris cæteris, rurfus in dubiûvocabuntuf,cw

locus ille Ph'nii fuccnrreritvbi de vino Opimiano loquitur.Quare etfî pro Pï'«’! cul a me abefle fufpitione illam volo,quafîmore hominis obtredarc gefti entis SC delatoria (^vt dicitur) curiofîtatc in comentarios inquifîuerim fcri ptorum noftro fxculo clariflïmorum,atlt;ç cxiftimatiirimorum,facere tame nequeo,quin in operis huius coronidc Hermolaum Barbarum virum fum ma laude dignum,iterum ad difquifîtionem dodorum hominum reuocem. non q» manibus virorum dodorum diem diccre gaudea,qui vadimoniu ob*^ ire apud fuperftites nequeunttfed q? veritatem alferere in luccm volcns, lo cupletcs eius rei vades,quos nobis viuens reliquit, citados omnino ad hoc indicium duxi.Prxuaricationis enim infîmulari aut certe obliuionis pop

fetn,fî locum ilium Plmn fîlenno prætenrcm,quf vt ab Hcrmolao intcllc/ élus efljid quod nos diximus de vncia eucrtit, ob quod omni'no fuit tes in iudicium deducenda.Plmi'us igiturli'b.xiïü.de vmi gcnenbus loques,quæ in audrontate fuerunt, Alicui anno(^mquit^fuft omnium generû bonitas, L.Opimio Confule.cum C.Gracchus Tribunus PI. fcdi'tionibus agitatis interemptusjca cæli tempen'es fulfît(^codluram vocant2)foli's opère, natal! vrbis fcxcentefîmo tn'gcfîmo quarto,durant^ adhuc vina ducenti's fere an nis l'nfpeciem rcdadlamcllis afpen.Etenim hçc natura vi'ni's in vetuftate eft.nec potari per fe queunt,nifîperumeat aqua,vfqj in aman'tudmem ca** rie indomfta,fed cæteris vinis commendandi's minima aliqua mixtura megt; dicamenta funt.quo fit vt eius temporis çftimationc in lingulas amphoras centeni nummi ftatuantur.exiis tarnen vfura multiplicata femiflïbus quæ ciuilis ac modica eft,in C.Cæfaris Germanici filiï piincipatu annis centû fexaginta fîngulis vncias vini conftitifle nobili exemplo docuimus , refelt;* rentes vitem Pomponii Secundi vatis , cœnam*^ quam principi illi dédit, tantum pecuniarum detinent vini apotheex . Hune locum ita legic Hermolaus , 8C ita fe emendafle teftatur, quem in altera editione enar/ rans poft explicatam de vfuris retratftationem, vt redeamus Q'nquit) ad propofîtum,fî amphora,id eft(^vt Fefto placet^otftuaginta vini libræ, fub Opimio centum nummis valuit,faciunt autem oduaginta libræ nongen-^ tas fexaginta vncias,clficitur vt femilTes vfuræ hoc eft nummi feni annoru centum fexaginta nongentos fexaginta nummos inférant, atq? ita fîngulæ vinivncix fîngulis nummis vfuris nomine con ft iterint.Haëlenus file cum JUixifletjquafîpenfo fuo abfoluto,ad alia tranfît,cum magna(^vt videturXc curitate compertx rei dcfunóhus.Primum fîuehoc dixeritFefths, fîuenon, id quod datur accipio, id eft vini amphoram oduaginta librarum-elfe, hac cnim ratione efficitur vt fextarius fît vneiarum viginti.Nam quum duode •quinquaginta fextariis amphora implcatur, fî li bris duodequinquaginta totidem belTes addas,vt fînt duodequinquagics vicenx vneix, hunt odo«^ ginta libræ.Quin ÔC ipfc Hermolaus in priore editione, Amphora (^inqt) vini quadrantalilatine dida Fefto Pompeio,congios odo continebat,id eft fcxtarios.XLVIII.fextarius vncias viginti Fefto,fed Africano libras duas aut tres,nunqtarnenplurcs duabusheminis.ita fit vt fîngulx amphorx, Ixxx.FcftOjVel .xcvi. Africano,aut certe.exliiii.vini pondo capiant,quibus in.xii.vncias refolutis, clficiuntur autem nongentx fexaginta vneix, ü

oéloginta pondo funt,aut mille centum quinquaginta dux, G nonagmtagt; fex,aut mille feptingentæ viginti oôto,fi centum quadraginta quatuor. Ex qûibus verbis tametfî ambigere magis q rationem colKgere doceamur,tagt; men ^vt dixi) quod a me flat id cupide accipio, 81 in rem meam verto. hac enim audroritate probo fextarium vel dipondium fuiffe id quod aftruc re Conor, vel ccrte vnciarum viginti,cum apud Plinium legatur quindeciin vnciarum cflc,id eft libræ ôi quadrantis,quod nullo alio teftimonio fubfigt; ftere poteft.Verum illudnon concedo,vt vncia vini duodecima libræ pars £it:ncc in fextario vncias vini viginti efle dico, fed duodecim,0C in ampho^ ra quingetas feptuaginta fcx,quas Hermolaus nongetas fexaginta cfl'epu tauit, id quod ante ex Martiale abunde probatum eft : aKoquin fextarius qui citra controuerfiam in duodenos cyathos diuiditur, non vnciarum vi** cenum,fed duodenum tantum effet, ft vncia vini apud Plinium ad pondus non ad menfuram rcferretur, quod nec Pliniano fextario, nee Pompeiano congruit,quodlt;p Hermolaum non animaduertiffe miru eft,prçfertim cum Plinium in manus accepiffet.quota eft enim vncia pars libræ, tota eft cya thus fextarii. SC vncia tarn ad quotam partem, q ad pondus refertur apud audlorcs : ôi(^quod maius eftjinterdum ad longitudinem vel craffitudigt; nem,vt in primo libro oftefum eft a nobis.Plinius libro.xviii. de medica lo quens, Si fit humidumfolum herbofumve,vincitur,6C defeifeit in pratum, ideo protinus altitudine vnciali hxrbis omnibus liberanda manu potius q farculo.Vncialem altitudinem pollicarem intelligo, id eft digiti 8C trien tis vt Frontinus audtor eft.Nimirum Hermolaus blandiente calculo de/ ceptus eft:fiquide cum centies fexagics fenos nummos cum oeftuagies duo denis vneiis ad vnum quadrate fubducenda ratione mueniffct,ilicet non ex cuffum quod arridebat admifîtî vitra enim addubitare eum non finebat de/ præhenfæ vfurarum rationis fidutia geftiens î quod tarnen affirmare ve/ reor, ne plenum fit audaciæ. Ipfe enim Hermolaus de altera fua editionc ad Antonium Caluum fcribens Venetum Patricium, ita inquit, Peruenit quidem res ad vmbilicum, fed nullus tarnen dies eft quo non fiat aliqua ac ceffiomunc cum imprefforibus agitate cœpi lente,de induftria rem diffe/ renSjVt diutius in fermentofitmihil time,diligétiâ adhibiturifumus,qua/ lem in altera editione prætermiffam fæpe mecum queftus es . Et paulo in4 ferius,Multoautem(^inquit)plus operis ÔC laboris adii q putabam, qubd^ omnium rerum quæ in caclo SC fub cælo funt gnarum effe oportet qui Pli/ nium profitetur intelligere,tanto magis qui caftigare. Hxc verba figm'fi/ cant Hermolaum magnam animaduerfionem adhibuiffe fecundx caftiga/ tionum cditioni.In hoc igitur loco ego numeru nummoru deefle dico,ficut^ quibufda locis apud Pliniû,qualis eft ille libri decimifeptimi in principio de Lucii Craffi domo.Et lib.xxxiii.de argento Carthagini iinpe rato,vc in fupcrioribus adnotauimus. Quarc fic Icgendu puto, vt cius teporis çftimationc in fingulas amphoras ceteni nummi ftatuatur,ex iis ta men vfura multiplicata fcmiffibus quæ ciuilis ac modica eft in C. Cxfaris Germanici fiUi principatu anno cetefimo fexagefimo fingulas vncias vini coftitiffe nobili cxeplo docuimus,vt fenfus fit apertus hoc modo,^

cxtncatus,ficq5 Plmm locutu întelIigam’.Quafe G cîus tepôns*vcl Gc^ Vé ru fi temporis Opimfam çftimatione in fîngulas amphoras cétenos nûmos ftatuasjcx hi's tarnen vfura multipKcata fcmiiribus iti C.Cæfaris prfncfpa tu anno ccntclîmo fexagefîmo,ôô reliqua.Verba funt enfin Plfnff confcctu** ra aflequentfs id quod dfcit,Sf0nquft^Confulatu Opfmff vfnu fllud cente nfs nummfs valuitjQ'd quod verffîmfle eft^lt;3C fnterufurff fcmfflïû ratfo ha«* beatur,necefrefuft anno centefîmo fexagefîmo,quo tempore Poponfus cœ** nam Calfgulx dedft,vncfas vfni fîngulas tot nummfs conftftffle, Hermogt; laus hune locum caftfgans duo verba mutauftjfllud quo fît pro quod vt,ÔC fîngulfs pro fîngulas legens .Anno auté centefîmo fexagefîmo lego/cnfu fta expofcéte,ôô alfoqufn ab antfquo vno exemplar! admonftus* Hfc etfam periclftarf Ifbet èL alfqufd commfnffcf^vt fneunde hufus ratfonfs forma a/ perfamusgt;vtqj G nobis collfmare non côtfgerft,poft nos exfftat alfqufs qui CoUimartii a feopo non aberretîfîc enfm artes côfumatç funt,alffs fuper alfos comen/ tâtfbus,anfmorûcç contétfo ad eâ tandé peruenft qua Græcf Euftochfa^fd Euftochî^’ cft anfmorû vel oculorû fntentfoné non aberrante appellat^nofîrf collfma«* tfonem dfxerunt^quafî tragulam quanda perfpfcacfæ ad fnuétfonfs feopu«* lum Ifmfs oculfs fntédentfu.Qjq funt quf collfneatfoné appellate earn ma lfnt,a Ifnefs vffualfbus in vnû locum cotentfs.Hoc velutf fure gentfû vten tentes,poft docftfflïmoru homfnu fentétfas,ôtnoftra fn medfû fæpe fn hoc * opéré attulfmusmcc quf poft nos fententfam dfdlurf funtjaflentfendf ma«* gis q céfendf exemplû amplecftétur fî opéra prolfxe Ifterfs fmpêderfnt,alfogt; qufn chartarû fnanf dïfpendfo tot Ifbrf nouf fub prela quotfdfe mfttcrêtur* Id modo ne référât Gallus an Italus Gtqui ad fcrfbedum anfmû appulerftlt; Quod non fdeo dfco,quafî hoc nobfs fnftftuto Italfa If terarû bonarû magfgt; ftra fnterdfxerft,quæ nullf non laudem fuam bènfgnftaté fuinma vt bona quoqj fua fmpartfttfed noftratfû homfnu fmprobftas memorfx femper obgt; uerfatur,cuf nunq fatfs vrdebor rcfpondffTeiquf vtfna fpfî tam Italos q Ita liam amaufflentimelfus enfm(^vt arbftror^ôC nobfs SC honotf füo cofuluif fent.Scmfflcs fgftur vfure centû ÔÔ.LX.annorû,fd eft centfes fexagfes feni nummfi^vt Hermolaus dfxft^nongentos fcxagfnta nummos efficfunt,quflt;* bus G fors addatur(^quam fpfc omffîQfïunt mille SC fexagfnta. Ita Hcrmo/ laf ratfo procedere nonpoteft,cum fortfs SC vfurarum ratfo habenda fît.In

/amphora autem odlo SC quadragfnta fextarfos èlTé conftat, SC duodeefm cyathos fn fextarfo, quos numéros fî fnter fe ducas, fïunt cyathf quas vn-* cfas Phnfus dfxft, qufngentf feptuagfnta fex. Sf ergo apudPlfnfum Gc le-«» gas, fîngulas vnefas bfm's conftftflfe, SC fubfntelligas nummfs : quod fieri

tex præcedentfbus poteft,duo SC nonagfnta nummf plûtes erunt, q vt fumgt; ma eorura duplicata mille SC fexagfnta nummfs ad vnum congtuat. Sum** ma enfm cyathorum duplicata mille centum SC qulnquaglntaduo crlt* Ita PUnlus duobus SC nonagfnta nummfs vfuras auxerlt.q» fî vfuras vfurarum reputemus,olt;ftauo quoqj anno SC qufnto menfe anatoeffinus renafcftut, fd eft cétefîmo ÔC vno méfciqua ratfone centu annfs vfura fubnafeens, duode«* des fenos nummos peperft, Id eft duos SC feptuagfnta, SC fexagfnta annfs paulomlnus duos SC quadragfnta, qui fiunt fîmul pro fœnore Itcrato cengt; ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X11

tum Si quatuofdeci'm.Ra Plinius cxade videtur rationê fupputaflc. 'Ana** tocifmum auté vfîtatum fuifle antiqufs notius cft q vt oftêdcrc neceffe Htt quapropter fortafle non vini apud Plimum fed bînis legendû eft.Nam vi^ ni verbum omnino eo l'n loco non congruit vt fupcruacaneuîfîc bet vt fex/ tarius quatuor SC viginti nummis conftiterft,id cft folfdi's noftrfs viginti, quod omnino magnum fuit precium,cum ca ratione amphora,quæ odraua pars eft modii noftratis,duodequinquaginta francicis conftitcrit, qui ho/ die quatuor SC vigmti ducatis valcnticum nemo noftra memoria apud nos binos modios vini pluris vendidcrit quantumuis cara annonanta vini pre cium centum ÔC (cxnginta annis duodecics pene multiplicatû crat, cum fin gulç amphoræ millenis centenis quinquagenis binis nummis véderentur. SC tanti cyathus poft tot annos venditus cft quanti fub Opimio fextarius vcndebatur,Hæc ratio ctfî fpeciofa videtur,tarnen admittendam affirma/ re non aufîm. Adhuc enim ita ratio inita cft quafî non modo incolume vi/ numtfed ctia non imminutûfuerit.Nihiligitur ex amphora centenum nû mum Plinius deperüffe centum fexaginta annis cxiftimauit, præfcrtim eu ad cralTitudinem mellis afperi redaeftû eife dicat.Ego vero ex vino noftro coniecftuiâ faciens id vinû ad feptimas minimû partes cxü(ftu fuiffe céfeo: cui difpendio fî nunc addas id quod intercidit in alia atq? alia vafa femper ctiam ipfa aliquidforbentia,tranfFundédo,id quod tot annis neceffe fuit, totiesq? mutatis dominis SC apothecisîvixdecimam quan^ amphorâ poft temporis tantam intercapediné refîduâ fuiffe credo, vt fortaffe non binis nûmis fed vicenis legendû lîtjid verba ipfa Plinii mihi fîgnifïcarc videtur, cum inquit,Tantum pccuniarû detinêt vini apothccçmcc alia res maius in crementû fentit ad vicefimû annum,maiusve ab co difpcndiû non profïcicn te precio.Vina enim fignibeat ad vicefîmû annû ita cômode vcterafccrc,vt vfuras ctiâ femiffes penfîtare poffintîfed fî vitra afferuétur,vt nullo prccii augméto mirû in modû deminuatur.Sic igitur colligo quafî ipfa per fc ca rius cogios oeftonos quos amphora capit,ad totidé fextarios cotraxerit çuo ipfo abforbcnte,deinde vt diffufîonis ÔC tranfuafationis difpcndiû fextari/ os ad beffes aut dodrantes rcdcgerit,tcftis ipfîs femper cobibcntibus.His duobus intertrimétis fî fpccimina guftantibus data,ialt;fturamlt;ÿ caupona/ tionis heminariæ quadrâtariæ^addideris,ÔC quod alias intercidit, quis ia addubitet ad vicenos nummos precium in vncias cxtcnderc, quod fcmiffcÀ vfuræ ad binos nummos ÔC vitra intcnderantfld quod fî admittamus,fexta rii fînguli nummis ducenis quadragenis côftiterunt,id cft fexagenis dena/ riis.Qua ratione preciû paulominus centû SC viginti partibus autftû eft ce turn SC fexaginta annis,quod fortaffe nô incredibilc erit,fî quis reputet q?lt; minima alfqua mixtura(vt Plinius dixit^mcdicaméta crant cætcris vinis-cômendandis,vt portione per hoc magna exorptû vinû effe intelligamusî in quo cxult;fto liquore vini vis remâfîflèt incolumis SC viuida.Hoc quû ad/ mirationc dignû cfret,idco Plinius rettulit,ita vtnobilcexéplû véditi plu/ rimo vini appellct.id tarnen minus mirum facit pifeis mullus Romç ab ho mine priuato olt;fto millibus nummû cmptus,id cft ducentis aurcis noftris. Hoc enim crédita difficilius cft q amphorâ vini prçftâtiffimi SC medicamc

tarn daccntis oóloginta oélo aureis vçftifTe.Tantî enim amphora fupra dida rationcconflit]c,Hane ctfam opi'nioné admuare poteft id quod Plmi us li'b.xn.inquft de Opobalfaftio loques his verbis,Nec manifeftior alibi fraus,qui'ppe milli'bus denanu fextarn empti vendete fifco,trecentis dena-^ Opobalfami rns veneut.Si cnim Plinn tempore cum largior fam fcctura fueef efus eratj fingulf fextarff fyncerf liquorfs cétcnis aureis vendebatur,tion magnopere mfrum eft fnufîtatç atqj omnf æuo fnaudftæ vetuftatfs vfnu, quod medfea-^ mentf loco cederet,fenfs aurefs vxnu fffle.Verum fllud I'pfe mfrör,q7 anno Opfmfanojfd eft natalf fpfo vfnf Opfmfanf,Plfnfus fingulfs amphôrfs cen tentenos numos taxandos exfftfmauft,qua ratfone culeus noftras,fd eft fe-* fqufmodfus Parfftnus trfbus argetflfbrfs valuft,hoc eft trfgfnta aurefs no* ftris.Q^ fi eo anno omnfum generu bonftas fuftfn Italfa,cufus tot vfnf no bflftates Plfnfus Ifbro fupradftfto enumerauftiquona modo fieri poteft vt tantf amphora vçnferftfpræfertfm cum feraces vîtes habuerft vt fdem augt; Äortradft.qufppe jn Gallia vt gclfcfdfum, vredo ôê fideratfo fequens, ÔC has cælf fnfurfas procella excfpfens,fummam carftatem inférant, fd quod memorfa mea non femel cótfgftmemo tarnen memfnft hac fn vrbe modfum vfnf quf amphoras otfto capft plurfs duodeefm aurefs va:nfre,dutaxat vergt; naculLTametfihfc habeamus omnfum prope generum,fd eft albf,heluf,0C intenfe rubentfs nfgrfc5p,quæ nullf fmportatorum cedunt duntaxat quotfdi næ vfu menfte,verum preefo alfquantulu cedant nonullfs fmportarfs, qua;

ftrenufora efle credutur tftfllandis palatfs.Vfnofîorû hoc homfnu fudiefo faeftum^quf vfna noftratfa,fd eft agrf Parffinf mucrone obtufiore effe dfcftt tant,nec fatfs lancfnarelfnguas guftuferufdo ÔC acuto.Alfoqufn fanorum fudfeforum confenfu conftat vfna Francfca, fd eft vfnetf Parffinf omnfbus numerfs bonftatfs prxcellere,tametfi halftu vtflla externa vertfgfnem non cfeant Sed ne ilia qufdem aduentftfa 24 caput tentantfa quaufs inopfa vfnf fupradftftum preefum excedunt.quod deffs fntellfgf nolo quorum fingule potfones vno conufdfu dantur.Qualfa funt Lufitanfca,pfeudocretfGa, 24 ogt;* mnfno quç fapx vfee fumuntur^ 24 pro Lfberf bellarffs cedunt.Veru de pre cfo vfnf audfamus Col.fic dfeente Ifb.fff.Qufppe vt deterrfmf generfs fint Vi'n,-pfecij3 vfneæ,tamé fi cultç fint,fingulos vtfqj culeos vfnf fingula eoru fugcra perc apud anti» quabunt,vtq? trecentfs nummfs quadragenc vrnç vænêat Çquod infnfmum

Jprccfum eft annonç^cofument tarnen fepté culef feftertfu duo mfllfa 24 cen turnnummos.Ea porro fumma excedft vfuram femiflfum. Atqj hfc calcugt; lus quem pofufmus,græcfnf cótfnet ratfonem.fed nos extfrpäda vfneta ce-* femus quorum fingula fugera minus q ternos culeos prçbent.Mfnfmu pre

• efum annonæ Columella efle dfeit cum trecenfs numfs quadragenæ vrnx vçneuntjfd eft vfgfntf amphorx,quod perfnde eft ac fi dfxfflct quu fingula^ amphorç qufnfs denfs numfs vçneût. Sf fgftur vflflTfma annona vfnum fn amphoras qufndecfm nummfs eratiexfftfmo medfoerf annona amphoram trfeenfs nummfs vendf folftam,vt fumma fuerft annona , quadragenfqufnj Vel qufnquagenf nummf,dfra 24 prodfgfofa etfam fexagenf, aut fummum fcptuagenf.Sed carftatfs annonæ ac vflftatfs ratfo duplex, altera copfa 24 pcniwfa naoderaturtaltera prima vltfmacjnota merefs faeft, Huius fgftur

loci cxplicatio fît in medio poGta,vt pro captu cuicp comminifci quic^ ligt; ccatme in immenfum cxcrcfcat hic liber fî lires litibus rcfoluerc pergerc^ mus. eiTe enim huius incœpti earn rationcm videbam, vt fîindulgerc ftilo voluifTcmjConnexa rerum fériés in altum fæpe relatura nos eiTct, ac nihilo fecius tarnen libens fcci vt locum quendam ex co libro Columellæ tranfcri beré,propter infîtam ac peruulgatâ opinioné inter noftros de vitiû cuitu, SC eius agricolationis aléa.Is igitur aucîtor docere volens vbcrrimu elTc vi nearum redditû, Atqj vt omittâ^inquit^veterê illam felicitate aruoru,quigt; bus SC ante iam M. Cato,ÔC mox Varro Terentius prodidit fîngula iugera vinearû fexcenas vrnas prçbuifle:his certe temporibus SC Nométana regio celeberrima fama eft illuflris,8C præcipue quam poffidet Senecà vit cxceP lentis ingenii atqj doeîtrinç,cuius in prædiis vinearû iugera fîngula culcos odonos reddidiîTeplçrûiçcompertûeft, Nam ilia videntur prodigialiter in nofîris Ceretanis accidiflc,vt aliqua vitis apud te excederet vuarû nume rû duû milliûjVt apud me od;ingêtç ftirpes infîtç intra bienniû feptenos eu leos perçquarent.’vtprimçvineç ceutenas amphoras iugeratim præbcrent cum prata SC pafeua ôi. fyluæ fî cétenos fefîertios fîngula iugera efficiant, optime domino confulere videantur.Nam fruméta maiore quidé parteIta liæ quando cum quarto refpôderint vix meminifle poflumus. Sic enim lcgt; gitur.His verbis Columella clariiTimus auAorrei rufticæ tefîatur nullû genus agriculturç autprçdii frucîVuofîus efle vinea.Ofîédimus fupra iuge rû minus eiTe befle arepéni Parifîni,qq Columella libro fexto dicat femiiu gerû a Gallis arepennâ vocitari.Et idem audor cenfet extirpandû vinetûi efle quod minus tribus culeis prçbeat in iugera,id eft fexagenis amphoris, Varro lib,primo,In qua terra(^inquit^iugerû vnum denos SC quinos culegt; os fert vini, quot quxdâ in Italia regionesf'Sed vt has Varronis vineas ra ræ felicitatis omittamus,Senecæ vineas Columel.odonos culeos ferre fo^ litas tradidit,id eft centenas SC fexagenas amphoras in iugcra.Quod quia rarum fuitîrurfus iis omiflis alias videamus quç mediocres habcbatur,id eft quæ centenariæ erant quinlt;j culcos reddentes iugeratim.Vt igitur cen tenas amphoras,id eft duodenos modios noftros SC femodiû: vinca medix notxpræbuerit,lt;3C fîngulis amphoris minimum annonçprcciû ftatuamus, id eft quinos denos nummos,mille ac quingentos nûmos anniuerfario vclt; digali reddidit.Qj. fî mediocrem annona çftimare velimus,hçc fumma duK pllcabitur,vt fînt çrc noftro quinqj SC fcptuaginta aurei coronati: hodie ex iugçro SC triéte R.omano,id eft iugeroParifîno,fîquis centenas amphoras annuatim fcrrct,id eft duodccim modios noftros SC fcmliTcm duntaxat vini non minimç notç,quânoftri familiare appellat, hic baccho litafle didita^® rétur,rarilt;p funt In hoc agro qui tantû pcrcipiât etiâ Infime notç,SC tarnen apud Columcl.hic reddit^ iugcri Romani mediocris luenitunquarcplanu fit vinearû cultû apud nos no fuopte vitlo,fed cultorû,dânofum cxiftimarl. Quû enim hic fere rci rufticç tradationé ignoremus,8C qui nobis fodiût SC putat,omnia ex comodo fuo faciât,fit plcrunqj, vt nec exade nec têpcftiuc cultus vitiû abfoluatur,quû In vrbe exiftétibus dominis opus in agro fiat. Propterca Plinius libro decimoodauo , Profedo (^inquit) opéra, fion imgt;

pcnfa culcura confiât,fdco mai'ores fcfti'IifTimuni in agro oculuni docii^ m cffe dîxcrut.attjfta loquor quafî vi'mtorcs pcntos habeamusteû vi'x de/ «'mus qui'fc^ artem fuâ noucrit.Inde fît vt fumptus vineç frudû fæpe deuo rcclt;,quod tamé ne deternmo qufdé cultu us contigit qui vftiferû folum elf •gcrc nouerunt:fed cum ïam omnfs collis campusqj vitibus GÔuefti'atur,négt; cefTe cil infciis cultoribus plunma vi'ncta non rcfpondcrc,prçfertim l'n hoc traÄu in quo carbuculatioa gelicidio altcrnis prope annis fenntur.Quarc cum a prima germinationc vfîp ad quintû Nonas Maias Cqui dies plerut]^ vltimus cil decrctorius vitibus^gelicidiû timcatur,6C huic periculo exem/ ' pris iterum vis maior impendeat,quæ nullo non anno alicubi llragém ingt; fcrt,lîmul vrcdinc ab ællu caniculç,aut aquç cælellis inopia vuæ fæpe rc** torrcfcantiid quod cum hæc prodercm cgregium proucntum vincarum bo na ex parte perdidit,nifî aut diligétia aut félicitas adiuuet,ell ferc quod ex penfum vitibus queribundi feramus. Quanta autêprifeorûfrugalitas SCq ilrenua fuerit diligétia in agricolatione,ex ledtione Varronis SC Columeî lac in Vniuerfum patet, cuius velut vnû fpccimcn illud annotafle fatis crit, quod Varro lib.primo de vinearû cultu loques ,ita inqt,Safcrna feribit fa tis efle adiugera odlo hominé vnum. Et Columella lib.xiiii.Nä vt amplif limas impenfas vincæ pofcant,non tarnen cxccduntfeptéiugcra vnius ope ram vinitoris,Hodie autéquotus quiflt;ç vinitor tribus iugeribus fufficitd Ita fît vt vincas non vinitoribus colendas locemustfed cultorum mancipigt; ' bus.ProptcrcainagroParilîno vineta magno excpluntur, cum multis in locis Galliac paruum fumptum quis fcraces vites pofeant. Quod SL incugt; ria dominorum,ÔC ignauia vinitorum ita inucteratû cil, vt conllitui apud nos rcs rullicancqueat,rullicis vnanimi cofpiratione tuentibus quod a ma loribus acccpcrût.Vcrû(^vt ad Pliniu redeam)fî centenos nummos in am/ phoram llatuamus anno Opimiano,K centenas amphoras in iugcrum,qui Rurfusdevi mediocris ell prouentus Columellxjvideamus quonam tandem redditus quot;‘Op*™’*“ euafurus lit, Céties céteni numi dccé millia nummû fiunt,quç nos ducétis quinquaginta aureis ællimare folemus: quofit vt no immerito vt opiner Pliniana excmplaria co in loco fufpcdli pollularim,quomodo SC in aliis no nullis locis officio (^vt mihi quidé videor^ ftudiofî hominis fundtus qui in mcdiucófulit.Nam illud Columcllæ in loco a nobis antea citato , Nafru Fcttilitatei

Jmenta maiorc quide parte Italia: quando cum quarto refpoderint, vix me/ biles» miniffe poffumustcum quartodecimo Icgendu effenotius ell q dici debue/ rit,cx V^rrone lib.primo cuius hçc verba funt, Quare obferuabis quantu in ca regione cofuetudo crit ferendi,vt tantum facias quantu valet regio ac

I genus tcrræ,vtcxeodé femine aliubi cum decern refpondcat, aliubi cum quindccim,vt in Hetruria locis aliquot.In Sybaritano dicunt ctiam cum ccntclimo redire folitum.Ncc mirum id Italiæ tribui cum Plinius tradidc tit agrum Babylonium cum quinquagefimo foenorc meffes rcdderc, dili/ gentioribus agricolis ctiam cum ccntcfîmo.dc quo Herod, in primo ita in quit, TOjj Jï TO? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xafTOop «Jk nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;m amp;«8uAovIx stti Zihkocm

'll» S[7ro/(J'oï,s7relt;/'«v ajis« «VTiî tauTHQ,tKQVH tw} 7Jgt;ihxÓö'i« ÎKc^sja.ïd ell,ad CCrcà Icm aucem frugem vfqueadeo bona cil regio Babylonia, vtplerunque du/

ceiu reddat:vbi autem bomtatc fcfc ipfa vinci't, ibi ctfam ad treccna. Pli*‘ nius Kbro qumto,Libyphœnices appcllautur qui Byxantmm incoluntdta appellatur regio.GCL. millibus pafluum per circuitum fcrtilitatis exi^ miæ,cuni centcfîma fruge agricolis fœnus rcddente terra» Et libro»xviu, Tritico nihil eft fcrtilius,hoc cm natura ci tribuit quoniam eo maxime alt;* lat hominem.vtpotc cû e modio h Et aptu folum,quale in Bysantio Africç campo,centeni quinquageni modii reddantur, cum cétefîmo quidem ÔCLe ontini Siciliç campi fundunt aliiq^,ÔC tota Betica,ÔC in primis Acgiptus. Hoc dicftum Plinii non cóuenit cum verbis Ciceronis fuperius a nobis cigt; tatis de agro Siculo,cum decimo reddente.Non hyperbolicc igitur domi^ nus ÔC deus nofter in euangelio Matthæi capite.xiii. fruélum fummum ad centefîmam frugem auxit.Verba Plinii libro.xviii. hæc funt a Theophra^ ftoad verbum traducfta, Babylone tarnen fegctem bis fecant, tertio dcpa«* fcunt,alioquin folia tantum fierent.Sic quo«^^ cum quinquagcfîmo fœnore meffes reddit exilitas foli:verum diligentioribus cum centefîmo. Sic enim Hermolaus recfte efnendauit.l’heophraftus libre odtauo de ftirpibus, -A Jï

Ta -B^oSaT« S7ro(4gt;iSo*ip,öwT« gt;oop 4gt;v« TOjl xauXojJ, à A /XH,4gt;v^«MCU'S,7TViT()a 4' XAli jf7ao'ajuiSj(/o(i’,»ttTHKovTaxoa,'w7§ A‘t'3ri/A.«xî54»««î®vTfl(Xoa. Et tamen in antiquis cxemplaribus SL in impreftïs ante Hermolaum fîc legitur, Sic quoque cum quintodecimo fœnore mefles reddit exilitas foli, verum dih’gcntiori/ bus cum centefîmo quinquagefîmo, quod mirum cft, cum ad verbum Pbgt; nius locum Theophrafti verterit, nifî q? duo ilia verba exilitas foli apud Theophraftum non funt, nec videntur conuenire, cum Theophraftus pie-* ram terram illam appellct, id eft pinguem, SC Plinius ipfe præpinguem SC denfam, vt potius félicitas vel hilaritas q exilitas legi debeat î SC mirum fit Hermolaum hçc verba ex Thcophrafto agnouiflc,cum exile folum con* trarium fit læto SC affluenti. Quod autem fequitur,nclt;pcft cura dilTicilis, q diutiffime aquari gaudent, vt prxpinguis SC denfa hubertas diluatur, fic emendandum cenfeo ex antique vno libre, q diutiffimc aqua riganda* T hcophraftus,s «ft «pao-î« A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^igovop A V(/'®jgt;,û7r®ç uAsp tooiho*«

uîaço» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ngq 'srwxtKp -rii 7«jgt; d'H voiSo'ou ^tavHjj.id eft,cultus autem eft vtqplu

rime tempore refideat aqua,8C multam hxrbç materiam faciat.Pingue em folum SC denfum oportet rarum fieri.Idem Plinius capite fcqucnti,Similis ratio fed félicitas maior Babyloniç Selcuciç,Euphrateat(^ Tigri reftagn^» tibus , quoniam ibi rigandi modus manu temperatur , Alioquin ctiam aquari verbum hoc loco non conuenit,Cum de agro noftro qui pinguiffi* mus ciTe vuige dieftitatur, agricolas multos interrog arim , nunquam ex* culpere potui vtcum décima fruge reddere fernen faterentur,nifîfîqûâhdot fumma anni vbertate id contigit, vel in nouali recens profeifTo. Quo ma* gis mira ilia félicitas agrorum videri debet: fed SC in eo culpam aratorum noftrorumefle crediderimtnam Varro cum quintodecimo in Hetruria re* fpondifle dicit,quu Columella, vix cum quartodecimo refpondifle mcminc rit:quod no cffœto folo,fcd negligctia agricolaru falt;ftum puto,qui a prifti na diligetia iam Claudii Impcratoris vel Ncronis tempore defeiuerat, fub quo Columel.fcripfit.Veru am'maduerteda Celumellac verba fupradida.

■:LtBER.V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;FftCW.

Cum prata('mquiO5C pafcua Si fyîuÇfG centenos feftertios Cngula iitgcra cjÉïïci'ant,opnmc domino confulerc videatur.Ex quibus verbis conucipo/ teft quatu feftertius valcret î quippc hodi'c prata fcfm^ Si vidimus,quç an** tendu»loA, riuos quaternos Francicos atq; co amplius 'dömi'no petiEtare foli'ta fint foe«* nifici in luftru oblocata,ita vt comode fecum eo padto putet alt;flum,Atqui centum numi æftimatione noftra duobus aureis Si fcmifle valuernnt. Sed quoni'a diximus quails fuen't redi'tus vi'nearu,reftat vt vidcamus quantum pjec/an, yit fuen't precium. Columella lib.nn. Vmitor licet fit emptus fex vel potius neatuin, feftertns odlo millibus,cu ipfum folu fepteiugeru totide mfllibus numo/ rum partum,vineasqj cu fua dotc,i'd eft cu pedanienti's Si viminibus binis mi'llibus in fingula lugera pofitas duco.Hfs verbis Columella vinea congt; fen' in fingula lugera tribus mllllbus nummu fignlficat. qulbus G operâ vlnltorls addas,quatuor lacrunt mlllla,fînc vfurls biennii femllTlbus quo vlne’a nouella ccflat.Hæ ducentos quadraglnta numos valent,lta fingula lugera amplius cetenls aureis noftrls coferebatur.Pllnlus veto In co loco vbl Oplmlanl vlnl mcmlnlt,de artecolêdæ vlneçloques,In noftra (^liiqt) aîtate pauca exempla confumatç hulus artis fuere. Verum co minus omit** tcnda,vt nofcantur etla prçmla quç In omni re maxime fpelt;ftatur. Summa ergo adeptus eft glorlam Aclllus Stelenus c plebe Llbertlna.LXdugeru non amplius vineis cxcultls In Nomentano agro. atlt;^ æque quadrlngêtls nummls vçnûdatls .Magna fama Si Vetuleno Egllao vel potius Aeglalo pcrlndc Llbertlno fuit In Gampanlæ rure Llnternlno, malorqj etlafauore homlnu,quonla Ipfum Afrlcanl colebat exlllu.fed maxima clufde Stelen! opera R.hcmtq/u Palæmonê allas grâmatlca arte eelebrem In hlftc.XX. annls mercatum.DC.mllllbus nûmû,ln codé Nomcntano.dcclml lapldls ab Vrbc diuertlculo.Eft aute vfqucquatp nobllltas vlnctls per omnla fublt;* urbana,lbl tarnen maxima . quonlâ Si neglecla per Indlllgcntlam prardla pcrhaurlat. Ac ne In peflimls qulde clegantlorls foil hæc aggreflus exco lcrc,non virtute anlml, fed vanltatc . Quæ primonotatamira Inlllo fuit.

Paftlnatas enlm de Intcgro vlncas cura Stelenu Imltatus , ad vlx crcdlblle mlraculum perduxlt Intra odlauu annû.CCCC.M.nûmûcmptorl addlcfta pendente vlndemla.cucurrltt^ non nemo ad fpcd:ädas vuarum In 11s vincis ftrucsjlltcrls clus altlores,contra Id plgra ciultate fiblpatroclnantc,noulf Jiïmc Anneo Seneca prlnclpatu tradltlonls ac potentlæ quæ poftremo ni-* mla fuit fuper Ipfum,Minime vtlq? mlraturl Anneu tato prçdll clus amorc captum vt non puderet Inulfo alias Si oftento futuro tradere palmram earn emptls quadrupllcato vineis Intra declmum fere curas annû. dlgna opera- '

•quæ In cecubls fctlnlslt;p proficerct, quando Si poftca fçpenumero feptenos culeos fingula lugera, hoc eft aphoras cetenas quadragenas mufti dederc. Ac ne quls vldta In hoc antlqultate arbitrarctur,idem Cato denos culeos redire cxlugerlbus fcrlpfit.Hunc locu (^vt arbltror^ Ita legebat Hermo/ laas,ln quo ex prldem Imprelfis tria aut quatuor verba mutault,vt vldcrc’ eft In clus caftlgatlonlbus . Si cu prlus. CCCC . nûmû legcretur,lpfe mil** llbus redte addedum cenfult. Ego veto hunc locum mendis adhuc fcatcrc puto,ôC duobus in locls ab Hcrmolao corruptum:que quia cmedari a me

tïOîi pofTe vîdcbanijtranfmittcndü diu cenfui j fed quonia aliud exemplum , non fuccurrebat vnde oftenderc id quod nunc agitur poflcm,confîliu mugt; taui. ita tarnen vt obfcruatfs anxic antfqufs exéplaribus,K addito quod cô minifei potui,locu alfquanto magis pcrfpicuu minufç mcndofum refcrrc, Hermolaus in altéra edi'rione bunc locû declararc cupiés, Videtur^mqO Stçlcni vinetum primo,GCCC,nu'Lvçniffc:tum.DC. niillibus,tncrcantc Palçmone,non a Steleno,fed ab emptore pn'moîdemû quadruplicate pre** cio coparatum a Seneca.Ego aliter cenfeo,quarc fîc legendû exiftimo,Scd maxima ciufdé Stelcni opera Rhemmio Palæmoni alias grâmatica arte celebri in hifcc. XX. annis mercato rus fexcentis millibus nûmû in code Nométanoîex vetuftiflïmo libre in que hæc per datiuû lcgûtur,Palçmoni cclcbri.nec mercatû fed mercatoriis,exquo mercato rus legendû duce.

Alioquin fruftra Plinius dixilTet in codem Nomcntano,fî de vineto fupegt; riorc ipfc intellcxüTct, Maxima igitur fama fuitPalçmoni opera Steleni« Eft cnim opera feptimus cafus non accufandi . ncc Palæmon opera , id eft agricolationes Steleni mercatus eft: fed ad rus emedu opera Stelcni vfus eft,qui iam documentu induftriç fuæ ac folertiç dederat vçnûdato vineto CCCC.millibus nûmû. Sequitur. Eft aute nobilitas vinctis(^vel mercis vt in omnibus antiquis Icgitur) per omnia fuburbana,ibi tarnen maxima, quonia negletfta per indiligentiâ prçdia perhauriat: malim vt in antiquis pridem impreflis lcgitur,parauerat. hoc fenfu,quû alias vincac magno ibi vçnirent propter vicinitate,tum ilia maxime Palçmonis in precio crat, quia ilia coparauerat negligentia dominorû coli defîta, exquonoualium vice cenfebâtur. quod Plinius fîgnificat dicens eû vincas p^inafte, quod renouafle fîgnificat. vix tarnen hoc congruit cû Columel.lib.iiii.quum in ponenda vite reftibilis vineti vltima conditioné eiTc céfcat.Quarc fortafle Plinius vanitaté in co arguit. fed vanitaté in co intclligo potius q, vincas dç intégré paftiuauit quafî reftibilc vinetum ÔC cariofum, quû vineæ tatû ncgledtç indiligentiâ cultorû fuiirent,nec repaftinatione indigerét.Et in** ferius,Gura Stelenû agricolam imitatus,lcgo,cura Stcleni dûagricolam imitatur: fîc enim antiqua habent cxemplaria . Et rurfus inferius, Gueuf/ ritqj non nemo ad fpctftâdas vuarû in iis vineis ftrucs, literis cius altiores pigra ciuitatc fîbi patrocinate.în pride imprenïs,altioribus pigrain ciuP täte legebatur.Sed Hermolaus illudin expungendum cenfuit,ÔC altioresV iegendum. hoc fenfu, habuifle caufam Palæmonc grâmaticû quamobrem agrorûcurâ literis antcponerct,cû ad id defîdiâ ciuitatis fîbi patrocinâte vidcrct.Ego aute altioribus reponendû hoc modo cenfeo, Literis cius al** tioribus pigra vicinitatc Gbi patrocinante. hoc fenfu, vt vicini quibus con • fines vineæ Palçmoni multo minus reddebant diligentia pari non excultç, referrent caufam tanti prouentus in dotftrina Palæmonis, qui grâmatica arte Celebris fuit,Satyrici teftimonio qui inqt,Gcde Palçmon. Et rurfus, Odi Hanc ego quæ repetit voluit^ Palçmonis artem. Meminit ÔC Quin** tilianus.Huc pertinet illud ciufdé Plinii lib.xviii. Gaius Furius Grefînus eferuitute liberatus,cû in parue admodû agcllo largiores multo frudus pcxciperet, q ex ampliflïmis yicinitas , in inuidia magna erat ccu fruges

aliénas pelliceret venefïcns,quâobré a Sp. Alpino cufuli' di'c dida metuêst damnationem, cu in fuffragiu tribus oporteret irc. inftrumentu rufticum Ottinc in forû attulit,ôô adduxit filiam vali'dani,atlt;j (^vt aft Piïo^ bene eu/ ratam ac veftitâ^ferramenta egregiefada, graues ligones, vomeres pon/ derofos,boues faturos:poftea dixit,Vcneficia mea Quiritcs hæc funt, nec pofTum vobis oftédere aut in forum adduccre lucubrationcs, vigiliastj ÔC îudoresiomniû fentétiis italt;p abfolutus eft.Sic igitur vicinitas no nauatac in cultu operç,fed doeîtrinæ cuida rcconditç tribuenda céfebat vberiorem fruefluû perccptioné.Sequitur,vt non puderet inuifo alias ÔC oftento futu/ ro tradcrc palmâ ea emptis quadruplicate vineis , vbi in vetufto alias regt; giones,ÔC oftentaturo legimus, in alio oftentatur quare legendû cenfeo, inuifuro alias regiones ôCoftcntaturo.vtintelligamus Palæmonem tanto precio ca regione exadtû,aliû locum quçfîturum in quo oflentare precium induftriç fuç pofTet. Reliqua ita corrupta cenfeo , vt fenfus comode clici nequeat.Veniamus nûcad id quod quçrebatur, Si fexaginta iugera qua/ dringentis millibus venierunt, quæ deeem millibus aureorû a nobis æfti/ tnantur,fex iugera mille aureis confliterunt, vt in ftngula iugera cétenos fexagenos fenos ÔC femiflem ftatuere debeamus. Si hoc precium ex Colu/ mellç ratione æftimctur,non video cur fummâ laudé propter hoc adeptus fît Acilius,quod Plinius inquit.Propterea fufpedu numerum habeo,nam ÔC in quodâ antique legi.LX.iugerum né amplius vineis excultis in No/ mentano agro,atqj æque numero vçnûdatis,vt fortaiTe fie Plinius fcripfe/ rit,at(5 æque numero feftertiû vçnûdatis.Qua ratione fumma laus fuit in fîngula iugera centenis millibus numû vincâ vcndidiiTcjalioquin non ma/ gnopere crcuifletpreciû,quodnon céuenit cum cultu ruris alterius,quod quadruplicate intra decimû venditu eft,cuius etiâ vindemia pendens qua/ dringétis millibus nûmûaddidta cft. Rus auté illud cuius Plinius modu non pofuit,centuria intelligo:de qua Columel.loques ita inquit, Céturia Céntund nunc dicimus (^vt Varro ait^ ducentorû iugerû modû,olim auté ab centu iugeribus vocabatur centuria. fed inox duplicata nome retinuit.Cato ce/ turiam vitiaria pofuifTc videtur centum iugerû cû inquit,habere oportere quindecim mancipia vinearû iugeribus centu. In oliueto modica centuria (^inquit Varro) erat ducentorû iugerû.Ergo hic fî centenariam vinea in/

AelligamuSjfcxcentis feftertiis emptam,fîngula iugera in fuburbano fenis millibus conftiterût,idcft centenis quinquagenis aureis coronatis,ôô pre cio quadruplicate intra decimû annû,fexcenis , in quibus diligent! cultu eoufcç profeétû eft a Rhemmio, vt oétauo anno vindemiâ pédété in iugera

•centenis aureis venUidcrittquod Plinius miraculum vixeredibile dixit,vt enim oélonos culeos infîngula.iugera ftatuamus, hoc eft vicenos modios Parifînos quinis aureis vindemia cuiufq? modii conftitit.Hæc tarnen fum/ ma multo minor cft fupcrîore fî fexagies feftertiû legamus, ÔC rus céturia fuifle intelligamus.De his vineis loquens Columella libre quarto,8C Sc/ necç blandiens tunepotentia ÔC auéloritateapudNeronem prçualcnti,ita inquit,His certe téporibus ÔC Nométana regio ccleberrima fama cft illu/ ftris, ÔC pr^cipuc quâ poflidet Seneca vir cxccllétis ingenii atlt;]^ doétrina:»

Cuius in prçdüs vïnearû nigera fînguîa culeos oâ;onos rcddidifTc plcfu/ qj copcrtû cft.Ego aut copertû habeo in præfccîtura Panfîcnfî vincta effc, quç ctiam hûc numerû exceflerint in fîngula iugera noftra, quæ illic funt maxima.Igitur quadruplicatum precium quater ÔC vicies fcftcrtium fuit, quod nummo noftro fcxaginta millia aureorum valet, ex quo apparet Segt; Seneca præ^ necam non fruftra prçdiuitem appellatum efle a luuenale.Na ipfe apud htus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Taciturn lib.xiiii.ad Neronem inquit,Quartufdecimus annus eft,ex quo

fpei tuæ admotus fum, oéhauus vt imperium obtines : medio téporis tâtu honorum,atcp opum cumulafti,vt nihil felicitati meæ défît ,nifî moderagt; tio eius. Et paulum infra, Ego ne equeftri ÔC prouinciali loco ortus pro/ ceribus ciuitatis annumeror f Inter nobiles SC longa decora præferentes nouitas mea enituitCVbi eft animus ille modicis contentus ( Taies hortos inftruit,ÔC per hæc fuburbana incedit, ÔC tantis agrorum fpatiis tam lato fœnore exuberatC'Vna defenfîo occurrit,q7 muncrib’ tuis obnitinó debui. fed vterq^ menfuram impleuimus : SC tu quantu princeps tribuere amico pofletjôC ego quantu amicus a principe accipere. mihi fubueniendum eft, cû opes mcas vitra fuftinere non poiîim.In hoc vitç itinerç fcncx,ôC leuif/ fîmis quoqi curis impar, præfîdiu peto . iube opes meas per procuratores tuos adminiftrari,SC in tuam forma recipi. quod temporis hortorum, aut villarû curæ feponitur,in animû reuocabo. Verba funt Senecæ ab amicis admonitijq? ab inimicis apud Nerone infîmularetur, quafîingcntes ôtpri uatum fupra modum euetftas opes quotidie augeret vt Taciti verbis vtar* Inftantem igitur pernicicm prouidens,ad principem vitro adüt, immenfî cenfus ceflionem faólurus vt vitç confulcret,quod obtincrc ci non licuit. Nunc fî reputarc velimus quantæ fucrint illç opes,audiamus Suilliû Se/ Seneca ad inimicû, ÔC inter alia quoqj exprobranté apud cûdé auAoré lib, xiii. Neroén ac« his verbis,Qua fapientia, quibus philofophorû præceptis intra quadric/ ciifatusï nium regiç amicitiç ter miîlics feftertium parauiflet R.omæ teftamenta

ÔC orbos velutindagine eius capi. Italiam K prouincias immenfo fœnore hauriri.His verbis cum fuperioribus intclligimus Senecam magnos red/ ditus ex agris ÔC fœnore pecuniç habuilTe.q? fîfcftertiû ter millies quarto iâ anno imperii Neronis quæfîuerat ,vt Suillius dixit: quid exiftimemus cû habuiiTc odtauo eiufde imperii anno,quando orationé illam ad Ncronê| habuit J* Ter millies (^vt alibi diximus) cenfus fuit maior CraiTiano, hoc* cft feptuagics quinquies centena millia aureû huius temporis. Olim auté a cenfunotæ erant opes hominû,nô vt nûc occultçjprofciTio enimncceifi/ tatis crat. Cxterû ex antedieftis fcracitas vinearum antiquarû declaratur, cum Plinius dicat,Ac ne quis vieftam in hoc antiquitaté arbitraretur, idét Cato denos culeos redire ex iugeribus fcripfît.ôC vt redditus optimus ir^ telligeretur,fubdidit Plinius ,Efficacibus cxéplis no maria plustemerata côferre mercatori,nô in R.ubrû littus Indicûve mcrces petitas q fedulum ruris larem.fed tanta copia in Cecubis 6C Setinis Falcrnisq^ non fuit,quç primç ault;ftoritatis erant.vt ex Plinio SC Columel.nouimus. Nomentanus cm ager feracitate no aueftoritate prçftâtiç illuftris crat. Proptcrca addi/ ditea verba Plinius,digna opera quæ in Cecubis Setinisqj agris ^ficcret»

Pfodi'gi'o autem fîmile eft vitem vnâ, id eft vnâ fti'rpem exceflïfle vuarunt tiumeru duoru milliu, quod Columella dixit, SC id dilt;ftu de vite per gul a ri puto.Vnde idem alibi,In Albano generis Aminci vitis notas habuimus, numero quide perpaucas,veru ita fertiles,vt in iugo fîngulç ternas vrnas prasbcrent.ln pergulis aute fîngulç dcnas amphoras perx qua rent. Nunc citetur locus Plinii libro.xviii.vbi de fumma fertilitate loquitur, Ciuitas (inquit^) Africç in mediis Gta arenis Syrtis petentibus Lcptim, quæ ma* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M **

gna vocatur Tacape,felici fuper omne miraculu riguo folo,tcrnis ferepaf fuu millibus in omncm parte, fons abudat, largus quidem fed certis hogt; raru fpatiis difpenfatus inter incolas.Palmçibi prægrandi fubditur olca, huic ficus, fico punica,illi vitis fub vite feriturfrumentu,moxlegumen, demu holus,omnia code anno,omnialt;p aliéna vmbra aluntur . Quarerna cubita eius foli in quadratu,ncc vt a porredlis mctiantur digitis,fed in pu gnûcontradlis,quaternis denariis vçnûdantur. Super omnia eft biferam vitem bis anno vindemiare. Et nifi multiplici partu exinaniatur vbertas, percat luxuria finguli frudtus. nunc veto toto anno metitur aliquid,congt;* ftatqjfertilitati non occurrere homines.Hacftenus Plinius. Age ineamus rationem.quaterna cubita plena 54 iufta in quadratum hcxapoda noftram faciunt, id eft triccnos fenos pedes . quæ menfura odtingenties multipli/ cata duodctrigintamiliia ôiodfingétos pedes explet. Nos enim fuperius docuimus iugerum Romanum odtingentas hexapodas habuifte.Sic fit vt iugeru R.omanu eius foli Africi duodecim millibus 54 odlingentis fefter-* tiis numis conftiterit.Quæ ærenoftro trecétis 64-viginti aureis coronatis valent. 54 tame ita ratione fubduximus,quafi plena cubita fuerint.Magna eft hodie opinio agri noftri fuburbani, qui vliginem contrahit a colluuie vrbis,holeribus 54 acetariis Ô4 raphanis 54 leguminib^ feritur, 54 interim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

pergulis circuueftitur,ne hyemcquidem nifi fçuilîima ceflans, fed prcciu eius vt arbitror ad tertia parte illius African! non accedit. Vnum autem fcftat dicédû,quod confulto in fincm operis dilatu eft, vt in mentione do/ mini noftri faftigium operi imponatur.Matthçi dccimo legitur,o /n/'ao'««/ a©*’ 7iAa Ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Magifter vcfter no foluit didrachmaC'Et rurfus,

Q§ 'dijj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ayxi^op * Koi TOp ava^cUvoylct • TçSî^p ajap . (tai avof|«ç tv

só/xa, «vis tvjn'craQ Ixavop AaSolp J'Óq atf tiïç, Jvt» tjUiJ KtU. SlC tamcn ptOpriC vcrti poteft,Magifter vefter no penfitat didrachmaC'perinterrogationcm . Eft auté didrachmum nummus binas drachmas vales ,quomodo SC tetra/ idrachmû quaternas ,quod verbu apud Liuiu legit'’,vt fupra adnotauimus.

Caflius ad Cicer.Nam iam term's tctradrachmis triticu penes Dolobella eft.nifi fi quidnauibus Laodicenorufupportarit, cito fame pereat neceftc eft. famé inftanté fignificat ex caritatc frumenti,quu medimnus duodenis drachmis veniret,id eft feni modii Romani Ô4 femifextarius noftcr ducato vno.Liranus apud Matthçum,Drachmam fenis denariolis æftimat, 54 fie quilibet (^inquit) capitaneus domus foluebat annuatim duodecim Turo/ nenfes • Ego autem tantum didrachmum valuifte, quâtumfcptemfolidos

noQros Turomcos die o. Hoc eft fepties tatu quântu Liranus exiftimauif. Exodi.xxx.cap.dici'tur,Si'clus,XX.obolos habet. media pars Sidi ofFc^ rctur domino.Qui habetun'n niimero a viginti annis ôê fuprajdablt pre^ cfum.Di'ues non addet ad inediuficli, ÔC pauper nihil minuet. lofepus ligt; bro.vii.belli ludaici de triumpho Vefpafiani loques que cgit deludæis vi fubaeftis jStipcndiû (^inquit) vbicûq^ degerêt ludæis indixit,binas drachgt;’ mas fîngulis annis inferre in Capitoliû iuflïtjita vt antea Hierofolymoriî Tributum templo pendebat.Intelligimus ergo id quod in Exodo dicitur/ypu fuifle ludaicum. tributi quod ludxis a Romanis iniunëlû eft. non cnim primum a Vcfpa/

fiano id faeftum eft,fed ab Augufto qui cenfum imperauit ludæis Cyrino præftde.Vefpafîanus ante non in ludça tâtûhoc tributum indixit, fediu** dçis vbiterraru cu«^ agerent.Didrachmu igitur denos obolos Hebraicos valebat, fed duodenos Atticos,ncc didrachmu in fingulös patreffamilia/ rum, vt Liranus cefuit,hoc eft in capita familiaru,fed in fîngulos homines ftatutu,quomodo olim femificlus in numcru hominu,id eft viritim non do mefticatimcoftitutus,ineos quidequi maiores viginti annis cflcnt.quod perindeeft , ac ft binas operas in facra publica conferre iubcrentur. nam drachma mcrccs eft diurna,vt fupra docuimus de denario diurno loquen/ Stater; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tes,cuius fit mentio Matthçi. xx. Stater igitur tetradrachmus erat vt Si

antea dilt;ftu eft.Nuc igif” in hac metione ftateris, æftimétur fî fieri poteft, diuitiæ hominis vniüs priuati,quantu meminerim maxime.Pythius is eft Bithynius,quem Herodotus in.vii.prodidit DarioPerfarum Rcgi vitem Diuitiæ auream SC platanu donauifle. PofteacßXerxi Darii filio. quu in Græciam Pythii me« infefto exercitu tendes Celenis vrbe Phrygiac iter faceret.obuia profcdltr, morabilcs. n ' f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i r ' • r '/r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

Regem iplum atq^omneeius exercitu hofpitio fufccpillc,xeniislt;çmagnigt; cis donauifle, pccuniam etia in id bellum præbiturum fe pollicitû.quam pollicitationé admiratus Xerxes,aft antes percuneftatus eft quifna hominu eflet Pythius,qlt;j pecuniis abundans,qui hoc vitro fpopondiflet. Cui quu refponfum eflet,ilium efle Pythium , qui pâtre cius Darium vifendo illo Pvthiuî ttiuncre vitis ac platani aureæ donauifl'ct,ac turn quoq; nihilominus homi Bithynius, ditifliinus fecudu regem eflet.Rurfus admiratus Xerxes, Si ad Py thiu conuerfus,fcifcitari cœpit q ingentis pecuniæ fidutia ad pollicitationcm illam veniflet. Ad ca Pythius,Cu ad mare (^inquit^) Grçciæ defcendere te audiflem,ftatim opum mearu rationem inirc aggreflus fum . lam tu eninJl in animû induxeram pecuniam tibi dono dare in bellum id gercndû.Sub«* duefta igitur ratione,argenti quidé talcnta duo millia,auri veto myriadas quadringcntasjftaterum Daricorû feptem millibus minus habere me c5gt; pcri,quæ tibi dono dare ftatui. Mihi auté vidtus ex mancipiis SC agricul«^ ' cultura fuppctet.His verbis Xerxes dclc(ftatus,Vt tecuf^inquiQparia fagt; ciam,pro hac libcralitatc hofpitcm te meûfacio t quadringêtas veto mygt; riadas nûmû de meo explebo datis tibi chiliadibus feptcm,vt quadragies centenis millibus Daricorum ftaterum nihil défît. Proindc quæ hatftcnus pofledifti poflideto ,mementoqj talem te femper prçftare.Hæc enim te fa cientem, nec in prçfens,ncc in futurum pœnitebit, Hæc iunt enim verba Xerxis apud Hcrodotum,lt;rQÎ wj» syw «»ri äv7i»|i ysp« rtiJi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;et

Tftq nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^upatPaqV» s«7il^p «VwAhV« waf s/x^mu7?, /èç Taç tTrfa

/ceç/lvcc fHiiTit iwKreK; smo*» «i n'^axóc'ica MVÇiaiAç t'^f« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;W \.().ilt;}

syt7r2jlt;igt;apSjt;HfKtKT}te'ó n àuTOç tkt^ îxTH^o.t®kolt;ron Sveü Scd nSirç^îf 705 Tti raur« îrisov2 iç TO ^ióp,own Êç rgt; Ms^op ^f7a/*£XHlt;ra. Plinius 11'b.xxxnf.de immeniîs opibus hommû fîngulorum loqucns, Congregatç Q'nquft^ SI excedêtes nlitncfû opes , quota tarnen portfo crunt Ptolemæi, quem Varro tradit Pompeio rcs gerente circa ludæam oótona millia equituin fua pecunia tolerauffle. mille conui'uas totidempotoriis vafîs,mutanteni vafacum ferculis, fagi^ nafl'e: quota veto illeipfçCneque eni'm de regibus loquor^) portio fuerit Pythn Bythi'niï,quiplatanu aurcam,vltemq; nobilem illâ Dan'o Régi do nauft.Xerxis copias hoc eft fepti'es.LXXXVIILmillia excepi't epulo,!!!-^ pendiû qumq? inenfîum frumentûq?pollicftus,vte quinq? liberis feneéluti îuç in delecîlu vnus faltein cocederetur. In antiquis exemplaribus Icgi'tur Mille millia hominû excepit.Vterqjauté numerus mendofus eile videtur ex Hcrodoto,qui peditatû Xcrxis ex Alla contradtû ter SC vicies centena millia hominû fuifle dicit prçter feruitia SC frumetatores. prçter claflem cui^magnû numerû facit. Hûc igi^ numerû hoim Pythiû hofpitio fufeepif fe verifîmile eft,quonia tâtas copias terreftres habuit Xerxe s,q uû î Phry giâ venit.Nam pofleaq Hellcfpontû trahit numerus exercitus feruitiis ÔC comitatu fupra quinquagies auëtus eft,vt in fuperioribus ditîlû eft^quum de chœnice loqueremur.Sed Plinius fortafle Herodotû audtoré no fecu^ tus eft.fed Trogû,qui Xerxe ex regno fuo feptingenta hominû millia cogt; cgifledicit,SC trecéta ex auxiliaribus . Quare Plinius fcripfîHc exiftimari poteft fepties odloginta milh'a, vtfubintelligatur cetena verbû, vt fupra docuim^jVt fît fepties cetena oôloginta oefto millia.Quod fî ex Herodoto reftituere placet,fîc legédû.Decies fepties oôfoginta millia. Na Herodogt; tus prçter peditatû etiâ odtoginta millia equitû fuifle auiftor eft . Cû aute Plinius dicat Pythiû quinq; menfîû ftipendiû SC frumentû exercitui Xcrxis pollicitû cfl?c,quinq? filiorû fuorû nomine,vt tantû vni vacationem militiæ impetraret,cxiftimo quadragies centena millia ft atcrûDaricorum,tanto exercitui in ftipendium SC frumentum coemendum fuffïccre in quinq? mêgt; fes potuifle.Vt igitur minimû numerum fcquamur,id eft feptingenta mil lia,fac vt fînguli in meiifem ternos aurcos coronatos acceperint,hac ratio •me in fîngulos menfes ftipendium vicies femel centenis millibus ftetit,quç fumma quinquies duefta ob quinq? menfes cêties quinquics centena millia efficit.His equitatus ftipendium addendum,quibus trecenta millia auxigt; liariû addere nûc nolui,quia nodû contracta crat auxilia,quç poft tranfîtû iHellefponti fefc Perfîs adiûxerunt ex Macedonia Theflalia,Epiro SC Grçgt; cia.Nunc igitur de ftateribus Daricis videamus.Statcres quidâ Alexangt; drei,,quidam Darici,quidam étant Philippei.Sed ftater aureus minam ar genti valcbat.Pollux,5 Jï jßult;r§Q nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«d'uvaTO, koî gt;jt quot;isafjSjjôtq ftiùj

çowîîg secTHj« 5volt;ua?ïlt;lt;n, Aurcus (^inquit) ftater mina valcbat. nam SC in iis qux appenduntur pondus minæ ftaterem nominauerunt. ngtj ötow eiTroacri w«** Tassh-Kfojj, irivTtt/kvof «Tokso-» xamp;7ap . SC quum dicût pentaftaterum, id eft quintß flaterum pondcre,dicerc videtur pentamnon,hpc eft quinqueminaUrhoc fî

eft verum,Rater vnus aureus quaternos mim'mû aureos numos Romanos valebat .Quatuor cnim aurei Romani quadn'ngentos non ampUus fcftcr/ nos valebant,vt fans demonftratum eft,vtfuen'nt ftatcres aurci vnciales, cumfmodi fere Lufîtanici hodi'e aurci vifuntur dénis aureis æftimabiles.

DcmoftbcneSjTÇÔç «foj^îov« , cpof^îop ƒ s (pxo'ip ccvJ'Svat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£)Oc«roj?gt; sxairp H9q

«aod saJîpaç Kw^ixiwèç , S JE hu^ikZiüoç i/njäcii* ekcÎ axoo'i iwd oKlii Sdîfxàç. PEof/ mio aut dicit reddidiflc fc Lampidi in Bofphoro cétum ÔC viginti ftatcres Cysicenos. Ar ftater Cyxicenus duodetriginta Atticas drachmas valet » -Et paulo poft, fiS^ To/p tx«TOp Êixotri yiyvovlcU nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«^«xovT« *

Hgq t^tîxovTa, Atqui centum ôt viginti ftatcres hunt tria millia trccentç fexa/ ginta.Fccnus auté terreftre fcfquifcxtu,triginta triû minarû ÔC fexaginta, quingentç hunt drachmx ÔC fcxaginta.His verbis apparet ftaterem cysi** cenum paulominus tribus aureis coronatis valuiffe, fed Atticos ftatcres 6C Pcrfîcos Cyxcnicis vberiorcs multo fuüTc SC podete SC indicatura conii ciendum eft,ÔC præfcrtim Pcrfîcos,cû Babylonium talcntûepheâram pro/ portioncm ad Atticûhabuerit. Stateres autê aureos hic intclligimus ex iis qux fcquûtur: etiam fî Pollux ftateris appellationc non magis aureum q argentcum intclligcndu ccnfuerit.Scd notâda verba Dcmofthenis.Tria millia trccentç fexaginta. Et rurfus,Triginta triû minarum SC fexaginta» Vbi drachmas fubintclligi voluit,comuni more loquendi apud Grxcos, vt apud Romanos nûmi intcUiguntur, vt alibi fçpe diximus , Quomodo auté apud Romanos argentea noraifmata drachmalia fîgnabantur Athe/ nienfîû imitationc,ÔC aurca didrachma erant,fîc apud Athénien. SC Perfas SC Maccdonas ftatcres aurei geminato pondère fîgnabantur,hoc eft olt;fto/ ms drachmis. certc nomifma vnû hoc triénio argcntcû vidi,ciuus lemma erat Xvo-iAfcoxts Lyfîmachi Regis, cuius pondus tue non examinaui, nee alioquin nûmû magnoperc confîderandû duxi, q? nihil tumharû rcrû cogitarem, quare ncc mihi oblatum mcrcatus fum , tametfî nomifmatum huiufmodi ftudiofus,propter antiquitaté . Hoc auté anno quûanxicpcr/ quircrem,6C ter quaterqj argento rcpendcrc paratus eifern,in tcrtias,quar tasçp manus perueniife comperi, SC tandéhinc exportatû. fed quum ab iis pcrcunlt;ftarcr,qui maxime meminiife videbâtur, quantû poderis traherer. aiebat vnus fe exiftimare fcmûcialc nomifma fuiife. Id ille mihi facile per-^ fuafît,q? alter maius etiam pondus meminiife fe diccbat,ÔC ea mihi magni tudo nomifmatis oculis obucrfabatur,quæ (^vt minimû^ æquaret denariû Mcdiolancnfem. Refciui etiam a tertio in cuius tune manu eifet,idcft cui ipfe id dono dediifet (^in quarta cm manu vencrat) fed videre mihi pofteaf non contigit.Siuc autem ftater is fucrit,fîuc non:Daricus tarnen ftater no minus dénis aureis noftris valuit, id eft argcntl mina. qua ratione fit, vt quadragies centena millia Daricorum,quadringendes centena millia co/ ïonatorum valucrint.Nunc igitur apparet Pythium Bithyniûnon modo feptingentis SC oéloginta millibus,fed plane dccies centenis millibus atç^ adeo decies fepties centenis, SC cquitatui præterca SC claifi ftipédiû SC fru/ mentû fuppeditare in quin(j méfès potuiifc. Hic obiter nonnihil dicédum

LIBER.V. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fo.CLXÎX.

de militari ftfpendio, Cui'us modus cum parum antehac ftatuî potui'flet,, hiftoria Comelii Taciti R,omænuper édita reHitutis aliquotlibris, uo/ ‘ bis occafîoncm dcdit ÔC anfam aliquid de co explfcandi. Stipendium milP tare quo tempore mftitutum fucrît,Liuius li'bro quarto ab Vrbe condita docetde Anxuris expugnarione loquens his verbis,Oppidum veterefor/ , tuna opulentû très exercitus di'npucrc,calt;ç primû bcmgnitas l'mperatoru plebé Patribus conciliauit. Additû deinde omni'û maxime tépeftiuo prin/ cipû in multfudiné muncre,vt ante mentioné vllâ plebis Tn'bunorûvc cerneret Senatus vt ftipcndiû miles de publico acciperet,cu ante id tépus de fuo quifq?fundlus eo munerceflet.Nihi'1 vnq acceptû a plebe tdto gau ; dio traditur.Idê paulû infra,Poftremo indidfo iam tributo edixerût etiam -Tnbunîauxib'o fe futures, fî quis in militate ftipédiû tributûnon contu/ liffet.Patres bene cœpta rê perfeuerâter tucri.confcrre ipü primi. àC quia nondû argentû fîgnatû erat, æs graue plauftris quida ad ærariû conuché/ tcsjfpcciofamctiâ collationem facicbât.His Liuii verbis apparet cur æra mcrcre milites dicatur,curcp xrariû didû fît,ab ære fcilicct graui nodum » argcntco nûmo pereuflb . Tacitus veto lib.i.ab cxccflii Augufti,de fedi/ tione Pannonica loques,quç circa initium principatus Tybcrii côtigit,ita inqt,verba fcditionc agitâtiû référés, Quado aufuros expofcerc remedia, nifî nouû ac nutate adhuc principe precibus vcl armis adirétC'Satis per tot annos ignauia pcccatu,q7tricena aut quadragenaftipédia fcncs,ÔCplerilt;^ trûcato ex vulneribus corpore tolcrêt.Nc dimiflïs quidé fine efle militiç, fedapud vexillu rctétos, alio vocabulo cofdé laborcs perferre . ac fî quis tot cafus vita fuperaucrit,trahi adhuc diuerfas in terras,vbi p nome agro ; rû vligincs paludûjVcl inculta motiu accipiât. Euimuero militiamipfam graué, infruéluofam,dénis in die affibus anima ÔC corpus æftimari.Hinc vcfté,arma,tentoria,hinc fçuitiâ Céturionû ÔC vacationes muncrû redimi. at Hercule verbera ÔC vulncra, dura hyemé, exercitas æfîates,bellu atrox aut fterilé pace fempiterna.ncc aliud leuamentû q fî certis fub legibus mî litia iniretur,vt fîngulos denarios mercrét, fextufdecimus fîipédüannus fine alïerrct,nc vitra fub vcxillis tcnerétur,fed iifdé in caftris pmiu pecu«* nia foluerctur. An Pretorias cohortes quç binos denarios acciperét, quas ^oft fedecim annos penatibus fuis rcddâtur,plus pcriculorû fufeiperef Et. ’'paulo poft,R.cfpôfum cil a cocionc madata elfe Clcmêti Céturioni q per/ ferret.Is orditurde müTionc a fedccim annis,dcprçmiis finite militie ,vt denarius diurnû ftipédiû foret,ne veterani fub vcxillo habercnt'’.Et rurfus , deinftauratafeditionc loques, Igitut volutatis inter fe rationib’ placitu, K^tepiftolç nomine principis fcriberétur,miirioné dari vicena ftipedia me*, ritis. exauétorari q fenadena fcciircnt,ac retincri fub vcxillo cçtcroçi im/ munes,nifî^pulfandi hoftis.His verbis apparet veteranos milites aliqua Veterànf. do tricena ftipédia implerc folitos,aliquado quadragena,aliqn viccna.ncç vllu tépus ppetuo ftatutu fuiffc.Simul veteranos militia cxaùéloratos no ftatim miffioné adipifei folitos,fcd indulgctiorc militia fub vexillis reti/ Sub vexiUis ncri quoad pmia SC colonias acciperét.ex quo plani’ intclligié’ id qd Tra/ quill'ITyherio ferihit, Atqj ctilt; milTiones vctexanoçi rariffimas fccit,ex

fenio morcèm,ex morte compendiû captans. Vcrum vt fupradidis Taciti verbis intelligimus denos aHes diurnû ftipendium militate fiufle,ita cadc verba hoc fîgnifïcare videntur denariû mains ftipédiû aHibus denis fiiifle, vt fortafle hoc adiuuare id poflit quod fuperius hoc codcm libro diximus de denario quem Vitruiuus fcdccim aHïbus valuiflc tradidit Augufti télt;* porc.qq olim Jîgnato ftatim argento denarius decc aflibus valuilfct.Quâ rurfus opinionê cuerterc videtur Plinii dilt;5tû lib.xxxiii.his verbis , Poftca Annibale vrgcntc Q^.Fabio Maximo Diëlatorc afles vnciales faéli. pla/ cuitq^ denariû fcdecini aflïbus permutari,quinariû odlonis, fcftcrtiû qua** tcrnis.Ita Rcfp.dimidiû lucrata eft. In militari tarnen ftipédio fempcr de* narius pro decé aflibus datus. Hoc igitur lcdVorcs vidcrint, ac ftatuerint pro fuo quifqj captu,aut arbitratu,quâdo id fumma rci a nobis copertae ÔC explicate labefaÂare non poteft,vt alibi diximus. Milites auté Romanos dhirno ftipendio denariû meruifle cogruit cû eo quod ex Thucydide fcri* pfîmuSjde claffiario^milite qui fuo miniftritç nomine binas drachmas me/ rebat apud Atheniêfes.Tricenç drachmç,id eft ftipédiû meftruû trib^ au/ reis coionatis valebât.Céturiones veto duplex ftipédiû, ÔC équités triplex merebât. Quarc Liuius lib.vii.ab vrbecondita,Acque(inquit2)impotés poftulatû fuit, vt de ftipédio equitû( merchant auté triplex ca tépcftate^ æra demcrétur,q7 aduerfati coiurationi fuiflent. Hac rationc Liuii cqui / tes noucnos noftros coronatos mercbat inméfem . nûcnoftri olt;ftonos ÔC femiflem mcrét.Prçtoriani auté milites duplex ftipédiûmerebât, q caftra circa vrbé habebât quafî ftipates principe. Erat cm ÔC Prçtoriani milites ôt cohortes vrbanç,qflTranql. his vetbis ftgniftcat de Augufto loquens, Legauit Prçtorianis militibus fîngula millia nummû,cohortibus vrbanis quingcnos,legionariis trecenos nûmos. Licet igitur hinc æftimarcopulé tiâ imperii Romani fub Augufto, quicentû SC quadraginta Icgiones fub fignis prouinciatim difpofîtas habuit.Cû vnaquçqj legio minima æftima/ done in annuo ftipédio ducena millia aureû coronatorum ferret, etiâ fine equitû ftipédio. Denç em cohortes quingétariç in legionibus crât, ÔC turiones duplex ftipédiû habebât. Ault;ftû aût poftca militû ftipédiû fuifle ex eo apparct,qgt; Trâquillus ait inDomitiano, Addidit ÔC quartû ftipédiû militi aureos ternos.Hçc verba fîgnificare vidétur fub Domitiano quartû»^ incremétû milites accepifle.S cd Trâquillus dubiû id nobis reliqmt vtrû méftruos aureos an porius annuos intclligamus.Ego tamé menftruos in/ telligo.Militcs etiâ prçter pecunia annonas SC fagula SC frumétû interdu accepiiîe Icgimus apud hiftoricos,ÔCprçfertim apud Lampridiû in Alexâ dro.Non me prçtcrit Flauiû Blondû libro fexto Romç triûphâtis hçc.ali/* ter tradidifle. fed ci no aflenfus fum. Hçc vt libro noftro tumultuarie ad/ deréme côpulit Francifeus Deloinus,iudicû vnus centenariç famigeratçï^^ curiç . qui vt cft inter iuris peritiflimos antiquarû rerum ftudiofiflïmus, huius loci Taciti Cornclii tempeftiue me admonuit. quû altéra fort« edi/ donc liber noflicr ad hune locum impreflus eflet. vt fî poftridie admonifôà eflémjlqcû nullû hæc addiduncula inuétura capacé fui fuerit. Librû.apud nos attulerat vir literarû facrarum profeflbr facûdiflïmus onamûtj bonö^

rum audloru conquifitor indagator fagaciflimüs GuiIIielmus Pariius/ agens m comitatupnnci'pis,faccrlt;^Cvtita loquaO öricularius enis.Euni Il brum Dcloinus cum ab co vtendû rogaflet,aut iure potius amicîdç pTçlt;^ cupide fumpfîfTet ^vnus cnim tantum apud nos crat^ me quoq? ipG. ambo legere eum voluerunt,vt in aliqua libri hiulca parte id quod de ftipendio Ep’lo^s militari Tacitus fcripfcrat,adfueré.Ha:c ferc funt,quæ de rc numaria me** Hermoiaü^ furisep dicipotuerût.cuius rei femina fe libalTeHermoIaus Barbarus loge Barbarus. ingçnio nobis dodrinaqj multiplici ptçftas in gloiTcmatis illis gloriatus eft quæ in Pliniû edidit gloriç fuæ fegetcm,aO matcriam,quem tarnen aux d:orc lie quoij ad nos perueniiTe dico, vt feminariu laudu fludiofîs omnix bus in eo quotidie renafcatur^ctia fi illeprimitias deccrpfît. Sed quû ipfe multa de talcnto/eftertio ÔC libra colligentis quidé mofe non déligentis cômcmoralTctjPotcra (^inquiO plura,fed quæ carptim,curfîmqj velut fcx mina materiæ difFicillimç libauimus, dilatO in aliud tempus pleniöre cox mentario,fulFiciant»Mihi vero ille farraginem autïloritau diuerfilTima tra dentiu,immo(^vt plane dicâ^fegetû antipathia mifcuiiTe videtur,8ê in vnü fegeta miïce femina diflïdentia confudiflc.ex quibus frugem alidua bona qüona modo re,eftiemina f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T ,iz ® iz z.-^ .r , z^ jz z^ kt interfedif»

Iperare potucrit ÔC promittere non lntélllgo,alioru aute ent ludiciu .iM os fentanea n» comentationis ab eo promilTçjfed erronea (^ni fallor^ indagine incobatæ, mul fererc cçcas perplexas ambages a capite rem èxorfi,ita exploraflc vidcmur,6C a limine ftatim introrfus perfpedas luculentis vefligiis remcabiles fecifle trimeftn'fru Vt in mæandros potius digreflïonü infinuaflc ^fic enim res ferebaC q in . ... Labyrinthumquédadifputationis iudicari dèbeamus.Deprçhenlîaliquix nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nai

bus in locis hçlimus,vel verius fubftilimus,nufq tarnen aut Bexu præuax turalfsreru ricationis,aut faltu reticentiç vél obliuionis^aut dcnilt;p prçcipitio temerix diffidentw* tatis elapfijponderum ÔC menfuraru tradlationem it3explicauimus,vt res natura inter fe cognate, nominû etia comunionem ÔC veluti gentilitatem agnofeerent. Quid tum (^dicat aliquis}) dodtioribus igitur te prefcrenx dum cenfcsC' Siquidem vni tibi hanc opcram vindicas incómune nauata*.

In hoc vno ego veto, cæteris in rebus iis libens cedo quibus omnia prope modum debeo.Sic fua hacfleniis cuiufqj fuit in reparatione Latinç linguæ palraa.Hoc ius non modo çqualiuin noftrorû,fed étiam pofteritatis erit, « neep vero prærepta vnius auc alterius rei gloria,cómentandi quoqj in pox fterum materia confumpta,quæ adhuc larga fupcrcft.Hoc tantum refert q. clariorû quidem illi aut pluriû palmarum decora tulerunticgo fortafle inter exigua ingénia qualibet acquiefeere palma ÔC debeam 66 poflîm.fed *alios ita velim animatos eflejuoftrates prçcipue, quorum maxime gratia quot;nbsp;hoc opus fufcipiendû duxi, vt maximu quodqj decus fie in medio polîtum

elfe putcnti vt ingeniû tatû ÔC diligentia referre non genus SC cœlum pux tent, fie het vt in huius laudis curriculo Italia omniû gentium magiftra, lampadem (quod aiunt) Galliæ non tradat,fed Oomodetiaut tradat quidé fed fidutiariâ vel prccariâ,vel potius det vtendâ vfu nobis SC illis promix mifcuo.Quid ni cm fperemus quod aliis no negatû efl qui longius remoti funtJ' R.umpâtur licet Mifopatrides,id eft patriâ ciuesqj fuos exofi.maturä Gallos hac dote no fraudauit,tamctfî huius ætatis moribus, vel paucoru

quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y»

homînu vîtio qui reru arbitriû tenent,faôlum eft,vt Uterarum bonatu dium nihil ad rcipublicæ moderamen pertincre vidcatur. Rcmpub» fcinç appellate inftitui abufîue f ortaiTe, in qua plurima ad priuatâ vtilitatc w ferri exiftimatur. Propter quod videmus co iam maieftaté publicam deci^ cidiflc,vtcenfuciues opibusqpniulto magis,q fenfu ô£ probatis moribllS ccnfeantur.Hinc ilia finira ac ridenda quorudâ reputatie,qui nulla prorgt; fus arte memorabili imbuti; ob vulgares quidem vt apud Romanos facul rates: vt apud nos propemoduin principales : non fc modo copiofos , fed etiam QG. diis placet) bcatos arbitrantur, quum fî ad Romanos modules diuitis appcllationem mctiamur,perpaucos hodic norimus prxterprimo^ tes procerum,quorum céfus centies ÔC quinquagics feftertium æftimetur. At tâtam fummam Pallas homo libertinus accepit, idlt;^ dccrcto Romani Côpârâtjo Senatus,ob id qgt; referendû ad curiam cenfuiiTct de fœminis,quæ fe ferais

concubitu mifcuifTcntîcatç relatione ftatutum, Vt qux ignaro domino ad ca antiqua id prolapfa probaretur,in feruituté fui confenfîfle videretur.Cuius rci au/ opulentia. (f^orem Tacitû, Pliniûep oratorcm habemus. Idcç Scnatufcofultû pollea a ■ * ‘ luftiniano principe fublatum cft . Ouis autem hodic coru qui auru metiri non numerate dicuntur,vel ctia qui pala verfare aureos grûmulos dilt;ftitâ/ tur,ducenties feftertium habere crediturJ'At Aefopus tragoedus poft cœ/ nas illas luxu ftupendo mcmorabilcs,tantudcm hçrcdi filio reliquit: vndc margaritas ipfc forbendas couiuis appofuitno mediocrisprccii,Agc:Cu* rio Tribunus PI. nonne fexccntics feftertiu çris alicni habuifle memoraiff quod perinde cft,ac fî nûc dicas, quindccies centena millia aurcoram. tari tamen pluris Caefar ciuis adhuc Romanus nondum Didator,in Gallia res gerens , concioncs cius ad populum licitatus eft redemit. Paulus Conful Romanus mille ÔC quingentis talcritis cidem Cæfari codem tem/ porc authoritatem fui Cofulatus addixit,ea demum lege vt Remp.cxagi/ tantipatientiam accommodaret.Iam Senatorcs Romanos qui defeefti fa/ cultatibus dicercntur,quingena quotannis feftertia folitos accipcrc a prin cipibus conftat, quels honeftam ^fîc enim aiebant) paupertatem tolerate poiTcnt innocenter , Nunc veto quotus quifqj tantum habet penfîtationis annuç fî paucos gentilium regis cxcipias f Contra Nero perditis iam te/ bus , Senatum Romanum coegit centies feftertium fîbi quotannis penfî/ tarc.quam fummam fîne ftuporc meminiffe iam nemo poteft .Mitto qgt; Ci/ ccroni oratori qui fempet a Romanis tenuis exiftimatus eft , fuperficies ædium Senatus confulto non minotis quinquaginta millibus aurcum no/ ftrorum æftimata eft,ÔC villaticum ædificium pluris q duodccim . Seneca Sencca. etiam vir philofophus vt ex cius monumentis apparct: fed teru adui fum

mo præpofîtus a Ncronc,quadriénio ter millics feftertium qu6fîuit,quod ccrtc nccciTc cft vt fidé feriptis cius SC audroritatê detoget. Si cm feripta eius æftimetur: nemo vnq animofus calcaffe diuitias pauperiem fecurâ aftricftius co amplexus fuifle videbitur.Tarius RufFus(^quod pene omifî) infima nataliû humilitate Cofulatu militari induftria menV, circiter mil le fcftcrtiû libcralitate Augufti congeftû agris cocmûdis exhaufît, vt au/ Âor cft Plin.lib.xviii, Quo in loco millics Icgendû cft , Scncca auiftor cft

Lcutulum Augurem codé Augufto principe quatér inilliés fuu Vidifle, quanti hodie dccem pn'moruin Galliæ patrimonia efle vi'x poflunt: ctiam quanti plun'mo vçnire poflunt æftnnata. Ab hoc numéro principcm tatu ÔC generumcius exuno.cui regnum debetur ü régi fupcrftes fueric. Quo.^ nam modo igiturbeatos exiftimarc pofliimus qui'omnei's cogitationes fuas,omneis animi fenfus,omnes vitæ adliones^omnia publica, priuatacp officia , ôê viuendi dcmqj moriendi'c|^ rationem ad cumulandas opes refe-»* runt,quæ in priuatis hodie fortunis efle no nifî defpicabiles pofluntC'Vnü tantum genus hominû excipi neceffe eft, quod omniû ipfum generum mi** m'me efle exceptum oportebat.Hifunt facerdotes,quos nunc ferme folos fecundum reges ÔC principes opulentos efle cernimus ôê plurimû opibus tribuere. quod genus vnum reges inter amicos habent, in quo fe fuamq? admirentur potentia fortunatriccm.Nulla enim æque parte vitç beatorcs iplîs mortalium efle licet. Hic mihi quas memini vidiqj reputanti,excla«^ mare fubit,miferam te fîmul ÔCfortunatam Franciam,tu vt maiorumpla^ ’ cita Scnatufconfultis facrofaneflis confïrmata, tot annorum vfu comprogt; bata,ambicione nunc fcelcrata antiquare contendasCquot; 66 lîngularem præro gatiuam Pontificatui fummo noneblanditam,nonexpreflam , non einen** dicatâ, fed maiorum noftrorum merito poftulatam,exoratam, repenfam, vt tibi vni iure prifeo, a maiorum gentium pontificibus prodito in rerum facrarum coftitutione vti licerct,nunc indultç legis abufufe(lines ire per** ditumî' vnde igitur tibi frontem peculiarem illam fandtionem citandi qua tu tantoperc gloriare velut décoré quodam religionis i vnde libertaté aut fïdutiam Chriftiàniflimâ te vocandi, G. no qua religione eximium nomen, iegemqi pietatis tux teftem comparafti, eadem religione tu ipfa retinere vis i O plaudendum erratum hoÂibus tuis illis qui hoc tibi felicitatis re/ gnilt;ÿ fortafTe palladiû, velut cœlo delapfum munus inuidcnt,quo vel abla to vel intercidentc tu perinde vtiqj fottunata efle non potes . Vide quæfo ne te nimiû terrigenis illis credas quos ob id gigâtes appellauit antiqui/* tas,qui titulofas amplitudines architeófantes, Aloidarum exemplotheo/ machiâ meditari videntur.Nam vt illi immaniû fpirituû homines Pelion Olfç aduoluétes,66 iis rurfus Pindû ÔC Othrin Lapitharum federn fubue** , hentes,in cœlum tandem feandere,64 fuperis vim afferre cogitabatifîcifli * Pontifïcatus 64 antiftitia aliis alia adaggerâtes,ipfa (Irue diflentanea reru male cohçrenti'um, vim inferre fuperis facrisq? canonibus quos patres in-* nocentia præditi fuaferunt,merito dilt;^itantur. Horum quofdam nec pru-* lt;lentia nec dodlrina commédabiles vir quidam acer apud nos quû viderct, I dicere haudinfacetc folebat,abfurdos oportere efTechoragos illos aut cet te diflblutos , qui Herculis Titanû^ perfonas venuflulis cupidinibuste-* mere ÔC fçpe accomodarét, Harum enim rerum culpam a capite 64 verticc Chriftiani nominis publicus cofenfus arceirit,qui nifî recèle coftitutus fît, inferiora ab eo membra morboru caufas trahût. Quare in votis eflepio/ rum identidé videmus ftatim atq? ilia indignitas oculis obuerfatur,vt aut columen ecclefîæ componat prouidentia,aut certe aliud commodius 64 co-* gruentius fafligium reponat, Idquc merito in votis eft » Columine enim

vi'tîofo vel infirmOjtcärum acdis facrç aut corruat ncceffc cft,aut fccde col labefalt;ftetur: tum fubfnde turbinibus 24 proccllis omnia intus patcant,er rorum ncbulæ fubeant,decumbcntibusq? pruinis intcriora frigcant, vt ne ignis quidem ille charitatis æternus vitra mancrc poffit,Nc(j vcro mc la tet ipfa domus fundamenta in petram fïrmiffima artifici manu iadta,nulla vi poffe conuelli vcl fubrui^non aeria,non terrcna.Nam nc opcris quidem compages diuina manu coagmetata,vllo difturbari machinameto potcft. fed decor operis in afpeëlu 24 expolitio emendata non manent, exquibus aucfloritas vt ædibus lie ædi comparatur . Nunc autem pictas Ô4 religio huius ædis ædituç magno vociferatu queruntur earn proportionem aller/ uatam no effe^quam architedfonicç manus primu modulatç funt. id quod caput effe confiât dedecoris luculenti,Huius inconcinnitatis caufam ho/ mines ad Mercurium referut inftitorem,qui iam inde ex quo lumen mûdi regere, 24 auriga fummi currus effe cœpit, non vt olim Phaeton quum fc in currum luminofum fufluliffet,conflagrationem orbi intuliffe,fed tenc/ bras potius teterrimas offudiffe didlitatunvndc fadlum effe confiât vt in caflris facrofandtis pleruq^ nihil redle atqj ordinc conßitutu effevideatur. Primu vix decimus quifqj ordines ducentium decumana porta ingredi exi frimatur,deinde laxiffimc quidätcndentcs,vix gregario militi locu vcftigt; gialem relinquut, Adde q» ncc manipulos recenfcre,ncc cohortes ipfî con/ centuriare nouerût.Quid q? plurcs flationes obtinet, qui vni fatis effene/ queunti* quid fi etia omnes eas deferentes, longiffimepervrbesexpatiari videntur, hoftilis ipfî incurfus 24 populationu fccuri,ncc minus ftipendia illis procédât,q fî ab llatiuis pede tranfuerfum no difeederent Iam illud cuiufmodi effe dicemus,qgt; qui pluriû vice gerût,ü immunes plerûcp folêt effe,vt ne vitem quidé faite centurialé in fpecié teneâtî cuius metu muni/ fices in opère milites contineâtî'Quid qui perpétua immunitatem habent^ regum 24 principum latera indecore ftipantes,æterna animi deflinationea llatiuis callris domini emanfîtantesî' quifîdifciplina callroru valeret,pro caftris ipfîs vigiles excubarc deberent. Hçc fièrent fîin auguftali ordincs 24 vacationes non vçnircntC' fî non atra inaufpicatac]^ Celçno contadu fuo fœdiffimo res puriffimas att^^ fanéliffimas quotidie impiaretÆtenim per Chriftum ipfum facerdotii conditoré, vtrû qui fcelerata porta in ccclefîâ » caftrenfem irrupiffe fe fciût (quot;de quibufda loquor non de plurimis^ in ec/ clefîam ouanté 24 ccelefté admiffum iri fe putat 4quot; num cômcrciû aliquod fuperis effe fperât cû iis q cothurnatis flagitiis fe facralt;ÿ Chriftiana con/ fcelerareno timétC' Proindc vidcamus quidna habet fîmilc hodiernus and* ftitû flatus 24 facrç ciuitatis proccru,cu Chriftociuitatis cius coditore 24 comitatu ipfîus. None tu fîmul vt in vniuerfum cleri noftri facie cultûlt;ç nbsp;nbsp;nbsp;•

côfîderarisjdicere cogeris fponfam (^vt ita dicâ) fponfo nunciu remifîffc, fuasq? ipm Ebi res ea habere iuffiffeffllc paupertatis affertor,24 ærunof«^ rû fîgnifer,cohorte ctia pullata femper ftipatus erat.Hi opibus cireuflué/ tes,24 deliciis ocio«^ torpidi,confpicui in aula volût effe fcricato lautoeç comitatu. atqj inter hos ÇE fuperis placet) Hieroduli quida videntur,ho mines facrç feruituti mancipati,quos ne in publicû quidem prodirc mon/

bus deuotorum conuenit, nilî operam intérim réligioni SC pietati nâuarë vidcatur* Ille cû nihil poflïderc vifus eft,turn fuos omneis afleclas oihniü fertunaru poflelTione deiecit.Hi vnde illi deiedfi fponte deceflerant,quu corum fint fucceflbres,velutintcrdilt;fto recuperatorio opulentam etiâ bo.lt;* norum pofleflionem repofeunt. Aufpice igitur Mercurio contratfta fpon** falaa non pronuba pictate,nec charitatem nec reuerentiam coniugii facro/ fandri rctinent,nec ad frugem aliquam bonam falutarêqiperueniunt. Age quanam tandem ipfi caufa fe facrofantftos efle volunt f nempe q? homines infignibus Chrifti amiefti, inter arma orthodoxa inuiolabiics feré femper

fuerûtî no aliter atqj caduceatores hodie paludati inter acies tuti comeat. Si igitur geftamina SC exuuiæ Chrifti facrofanólos eos ac reuerendos falt; çiût,nône cultus SC habitus Chrifticolis diflentaneus profanes eos facit, quod quide inipfis eftî' O ftulta hoininu opinione. atqui ü venerada crucç qaali claua Herculis Alexicaci, filituo fummoueri fe turba ab eis æquis animis patitür pullata iuxta 54 purpurata, fiinagiftratibus SC honoribus fungetcs:fafces eis ciuiles SC prçtextas fummittut, SC qiiîdé cum fumma animi acquitate,ampliora vtiq; ea inlignia exiftimare debebant, quç Telc^ tarçhes ipfe Chriftus cerimoniis fuis confccrauit,5i quibus ctiamfceptra regum fummitti nonüq conftituit, q faftum luxu confpicuu jqui proccres tâtû SC potcntatus dccet, SC quo vno fufpici fe maxime diuites a plebecula volunt.Qj.,fî cæteri hominu ordines exéplo ab cis prodito exueie dei reue.*' rentiâ SC pontificale obfequiû in animû inducerétjcófccrataqj a maioribus pa,trimQiïia,facrofanóta non haberét,nec piaculum efle putarét eos viros violate, quos Chriflus dominus nofter delicias fuas appellauitï quid iflis / tadem heret quis citra cultura SC femété (^vtaiut) omnia nafei videmus

Er^bcfcat igitur aliquado,erubefcat inqua SC caucat ne animos falte mili** tarci$ Ô4 feroces exoluat religione: SC quadoquidé ipfi facra profanis pergt; m.ifcuerut, videat etia etiaq? ne eorum licétia vulgus hominu alba (^vt dilt;! citur) amuifim efle interprctetur,quç difcrimen facri profaniqj fuftulifle ia videtur.Sed quado in opulétia regia SC redditibus opimis fumma coru félicitas fita eft: quçro quo tadé titulo ea fepoflïdere credat.ncq;em quogt; libet titulo frudlus fuos faciut. atqui vt omnia genera reru legitime quæ.*' . rédaru recéfeat, nullu (^vt opinor^) aliud inueniét quo iufle atqj innoceter * hçc poffidere poflint q pro donate. At hoc titulo poflïdeti né fatis eft re fibi efle donata epinari: fed reuera donata efle oportet; alioquin ea vfu fagt; cere fua ipfe no poteft,quu titulo careat.Mitto qgt; liquid mei iudicii eft ^vt A^tar antique verbe fentétiâ diccntiu^ hæc non eis donata dici debent, fed j| ÉÉdeicémifla; qued verbum non modo fidem bona, fedetiam neceflitatem return reftituendarû agnofeit. id quod lî non in omnia,certe in ca facerdo** tia valet quæ fidutia contratfta aut deferuntur aut conferuntur. Sed quo*» niam prifea iam feueritas vetuftatem no pofle perferre crcditur,vt id quod dieftû eft prçtercâ,certe peculiari fe titulo feu fideicémiflum feu donatum temere non negabut.Quodfîfateâtur,num etia tu frudtus ita fuos faciét^ vt SC hclluari, SC obligurire, SC per luxum profulîflimû abfymere ex anilt; mi fui vcl libidine vel fententia poflintf nifî yero non peculiare efle peteft y 1111

quod a domino feruus,SC clericus feruus accipit,in coloniâ ipfe dominicâ fua fpontc aferiptus . Accipit auté in Francia aut a domino protinus pa* raclcto fuffragatorc,quod rarûcft,aut a fummo domini Atricnfî,quod fre quêter euenit.Quod autê fecus quçritur, id eft facrilcga indicationc,id a predone polTeflum in ius tranfîre no poteft. fie fit vt nihil peculii habeât quod non fit profeêlitium,ÔC vt calendariû facîlitarc debeât Si diumû. nifî fi fortafie antifiitum aêlus lege Euangelica tabularum conficiendarû ne** ceiTitate folutus poteft efle, quum antiftes aut cœnobiarcha nunq officio pcrfuntftus elTe vidcatur,anteq omnia penfa familiæ exegit accuratc.Ne^ enim antiftites promi condi penus dominicæ cenfentur effe, Si fummæ rci

familiaris difpenfandæ prçefl'e,amp; non vniuerfi aëlus cui præfunc ratio ad nummû cis conftarc debet.Nam q? placita maiorum inferiores Si minutu mercariße It alt;f^us pontificalis liberalitatis SC muneris efle voluerunt, id idco fa-* cen empto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;clarum eft, q? vt vicariorum olim errata Atrienfes præftabant,

fie ob illorum ifti tenentur vel perperam vel ncgligenter trâfaêla, vfque/ adeo vt corum reliquamenta horû fide ftare credantur graniflïmis ab aw*

iftonbus .Quonfam vero hçc mcminiflc nequeunt qui bona partem xtatfs inter auli'cos agunt,omni lege folutos (^ctiam 1Î leginmam ipfi perfonam domini ftandi in eo conuetu maforum infti'tuto habere non putantur) de fummo fane lure decedanius,0C de fuo ac domefti'co Si, contubernali tantu adru tabulas eos proferre poftulemus. Fac igi'tur (^quoniam id mediocre eft^ in paginam acceptorum decern efle millia aureorum relatatquantula fgftur eius fummx partem expenfam domino ferre poflunt, qui nihil aut parum in vfus pios vertuntî' Age recitentur expenforum nomina, prb fult;* pcri immortalespn cupcdias,in deh'cias popmalcs,SC in luxum mêfarium, in eqm'tmm numerofum Si cleg ans, in inftrumentum lautum epifcopiipn fupciledilcm, in vafa argentca, in veftem ftragulam Si penpetafmata, in ilipendium cohortis honorariæ fericatorum Si calamiftratorum, in auigt; tium Si accipitran'oSjin vcnaticum minifterium inftrumcntumcp,in fercu/ lorum ftrud:orcs,in fcurras,in ludios,in acroamata,m thymelicos, in eos quos a cauillis habent Si a voluptatibus,in deliciaru mille nomina. Addc etiä ü placet,in aleam,K in ca deniep quæ non niü fubdititio nomine in ra^ tiones refcruntur,ô6 quæ iis contribuûtur quæferiatos oblcdtât. Si animi caufa vel morigeris vei aliter obfequiofîs cxpéfantur.In his nominibus ita côfumptam acceptorû fummâ inuenies, vt vix décima pars in erogationcs pias ÔC in rem dominicâ fuperlît.Et hatflenus ita loquor homo obliuiofus qualî in libros coemûdos nihil attribuatur,ÔC in eos quos antiftites noftrF (^vt credo^a ftudiis habere folent. Certc multi funt eiufmodi: multi inqua funt,qucis omnino dccebat bonis interdidû efle, êC curatores vtfuriofis dari,aut alias méte captis,id quod nullo iure pontiheio fatis cautum effe mirû eft .Ecquç cm efle maior dementia poteft,q fi feruus per nequitiâ pcgt; culiû dilapider a domino profedû fcueriflïmo, qui vitæ Si nccîs horren^ dæ liberam poteftaté habeàt f Quomodo igitur hclluoncs facripatrimo/ nii paria cum rationibus domini facient ad cxtrcmum,qui nihil nunc pen/ fi habere videntur, quominus ainpliflïmorum facerdotiorum redditus in

6C fufpici Omni modo geftiuntfO religionem negledam,o mores euerfos SCpræpofteros.Hi fardorcs SC cupcdinarios,ÔC luxus voluptatisqj inftito res adiuuant,quos frugalitatis SC continentiæ audores efle decebat,vt do meftica parfîmonia quæfîtis egentium SC deftitutorum multitudini opitu/ lard poflent.Q^ fî ii qui profana patrimonia vel hæreditate vel iufto manci pio acccpcrunt,conficiendarum rationum lege non funt foluti(^id enim re/ fponfis corum cauctur qui diuini iuris prudentes fuifle perhibcntur,ncc ra done caret,Nam quis noftrum non precariopofTidet quicquid habet SC vc digalc poflidctfScd nos cxitiabili errorc dudi,aducntitia nobis omnia ef fccrcdimus,8C omnipræftationclibcra,quætitulo quocunqj ciuiliparaui/ tnus)Si igitur profanæ facultates,SC omni religione puræ,ita tarnen affe/ dç funt primogenio iurc,ÔC ita in fide fumma pofîtç rerum omnium condi lt;jitorib’ viii toris,qui quiduis quocunlt;p tempore pignerari pro poteftate poteft,vt vni/ äi addicebâ? cuiej mortalium accept! debeat SC expenfi ratio apud deum coftare, nifi ne

'xumad extremum vult iniretquid iis fiet feruis ncquam qui nihil non Conturbarc

ClAlogifti’a ell cû neceffi tas reddend a ruin ration« remittitur a principe,vul go Qttus di; citur velabo litio.

CESufFufio o culorû mors b’ cft humor concretiis in locopupillf. COraculoru cófpicilia lût îterpretamc; ta acriû enar ratorü facræ feripturæ.

CCPerpetuû cdiélû eo tés porefaftü cft quoiuspræs toriii ad cers tam ft fixant formulam re dadû eft,an« teaeinquot: annis immu tabatur.

Hic fignifica tur lex euan gelica q’ nüq ïmutari p5t. CCaffius fu it Romæ ius dex feiieriffis inusovnCafs fiana iudicia apud Cicero nem.

lt;£Cauere ca pi te cft cû va des caput amp;nbsp;vitâ no lolû bona oblis gant.His aus tem verbis Martyres ft ChrilliCon» fefforesfigni ficantur.

Oraculaîtels ligitfacra fcriptaqquo tidie cornes morâtur in ecclefia quafi

legæ anibi'ti'oni accepta rettuleruntC' Reliât vt vcl alogi'lli'am niedftenturgt; fî obtmeri in eo ludici'o potell,aut addlóhl proti'nus non ducantur fed trahâ tur.O Cimmerias huius vitæ tenebras,quæ plerunqj trans nebulam ptçfen tis fenfus non cernit.Fit autem nefeio quomodo vt mens Humana vel auli^** • cis delinimentis vel voluptariis titillata, vitra id non profpiciat quod adeft vel quod inllat.Intellinos enim oculos prxllringunt fulgctræ quædâ migt; cantes imaginariæ félicitatis ,quæ per airentationum(^vt ita dicam^nubila falutationumq; illiberaliû eliduntur in ilia rapida tempellate tollentis coS fortunæ. Accedunt ambitio ÔC cupiditas oculorum meræ fufFufîones,quæ veras return fpecies eos videre non fînunttimagines ludibundas oculis ob tendenteSjVifus ludificatriculas.Qui fî ad feceflum lludiorum annos faite vitæ iam vergêtis ac decliuis compararent, at^ oraculorû confpiciliis fa** . crorûq^ fpeculaminum vterentur:futura fane vt præfcntia certiflïme congt; tucrentur.Supradidi veto erroris germana ell prætcritorum obliuio furgt; rcpens.Etenim qui futuram animorum conditionemnon prouidcntes,dcli ciis vitæ præfentis libérer acquiefeut: (G. tarnen in hac vita deliciç effe pof funt^ii meminifle ncqueunt arbitrum cundem Si. creditoré deum ex edidio fuo perpetuo ius didurum efle interminatum, vt Caffianam quidem fen** tentiâhortere debeamus,nilîplane IlupidiSi capti mente fîmus. Nam quûi ? edidum tot præconiis tam minacibus proditum,tot aduariis exccptû,tot feribis tam grauibus perfcriptum,tot tellibus claflïcis obfîgnatum habca ? mus Si probatuimquorum etiam partim non dubitarunt capitc caucre quç teptomilit dominus aut interminatus ell,partim omnibus fortunis oppofî tis fide fua elle iulTeruttquid caufç ell quin feientes prudentesep impingagt; mus in offenlîoné eius a quo prouocatio non ell,lîcut nec apud eum deprcgt; catio lîmul ac in indicium ventum elltimmo veto quin viui videntest^ ab holle teterrimo obtorta gula trahamurf'Cur igitur nos bæc veritatis inuo lucra,maiellatem etiam fapientiæ fî ad manum afpicias,præfercntia, quafi vifa quædam per nebulam(^vt aiunQprimi fomni concepta, defpicari pergt; gimusî'nifî veto hæcdefpicari non vidcmunquiiullitiæ diuinæ feueritatc non timemuSjtum illis tot oraculis intentatam quotidie leditantis, tum return euentis dillradam ad quæ non animaduertimus, velut ad inculcagt; tas fandiones antiquatæ iam legis auribus occalefcentes,fcilicet hoc illud elljOmneis rationes nollras in benignitate Si mifericordia hcrili repofîtas ' habemus.Hac fpe deterrima mâcipia hilariter vitam ac nequiter agimus. Q uin igitur accingimur ad cam benignitatem quoquomodo prouccanda^ .. videamus per fuperos immortalcs ne contemptus hic fîtpotius diuinitatJB q meditatio quædam veniæ confequendæ. Commenta certo funt ilia vctc^ ratoris fpiritus,qui primæ noxç fuafor Si impulfor,in hanc errorum odyf* * feam genus humanû deduxit.qq impudens ell atqj improba nollra hçc degt; prccatio,non caufam perorandam meditantium, fed dilTolutam mifcticor/ diam ofeitanter implorantiûiqui quidem ex vinculis fcelcrum Si delidoru ; ■

vnfcuftç noftrum caufam efle dfeendam fcfamus,iudfcfum(ÿ femel fubeun/ dum prouocatfone abfcffla.Nunc quando vnumquenq^ blandfrf fgnaufç ac infquftatf fuç fuuattvfdeamus quo fure, qua aeftfone, qua formula cernere earn hæredftatempoflïmus,quam Chrfftus domfnus nofter teftamento fl/ Cernerehiè« lo fuo fn proefndu nucupato fequacfbus fuf rclfquft, Sf ftufs (^fnquft^vult redftatemeft poft me venfrc,tollat crucem fuam:hærcdes fuos futuros tollere crucem, quemq? fuam SCfle fequf e veftfgfofuflït,alfoqufn fndfgnos hæredftate fu.a pronuncfauft.Qufbus verbfs,qufd alfudagft,nffîefs quf fn album æternæ proufdétfæ referendf funt,præfcrfbft,vt per ea veftfgfa quæ fpfe fnter mor talcs agens fmpreflït,æternam beatftudfnem fnucftfgandam habeàt: vt per hufus fæculf ærumnas atqj fnculpatæ vftæ falebras ad fummam tranquilf/

tatem SC fecurftaté tranfeât,quæ légitima pars eft hæredftatfs quam Chrf/ ftus fpfe famflfæ fuæ fpopondft,SC adeundam relfquft.Hanc hæredftatem fî fiimmo SC legftfmo fure(^quod lus quatuor tabularum appellate poflii/ mus^adfrc fam nequfmus ^quandoqufdem dfuorum SC beatorum relfqufas qualî ofla gfgantum heroumqj mframur,quorum fîmfles nullos eduntæta tes fam eflFœtæ^at certc Ifbentcs faefamus vt formula quadam fndulgêtfo Quatuorcui re eternam bonorum pofTelTfonem aut petamus aut poftulemus.Id enfin fa/ angeliafigni 'I r-i'' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, i- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r ficat»

fummum fus domfnus fd eft euangelfcum fæculfs fnfirmforfbus remffît,fî/ Formula in« UC potfus fta nue credf ex vfu vftæ delfcatforfs eft.Sed vfdeamus quæfo vt fccundum tabulas bonorum poflefTfonem petamus,quandoqufdem nec fn/ quod pl’ha« fuftas eas tabulas nec fndueftas aut frrftas efle noufmus .Ncqj veto bonoru betpquitatii

poflefTores crimus authæredes,66no comoda incommodaq^hæredftaria lu re in nos tranfîbunt,fîqm'dein bonorum appellatio in vtranqj partem valet, ctiam indulgcntiore furc,quod præton'um vocant.Ita fit vt nec hæredes ef fe Chrifti,ncc bonoru pofTcflbres qucamus, G præfentis vitæ delicns per/ frui laboramus. At nos velut agnatfone quadâfnfi'rmforfs naturç SC poft/ humæ Ifcentfæmec fam earn legem fercntes quam deus fmmortalfs fanguf ne Chrfftf fuf charffTfmf fanxft,teftamentum dfufnum ÔC xternum ruptum frftnobfs dfro errore perfuademus,aut frrftum tandem quoquomodo fatftu frf quaft veto domfnus idem SC pater ad hçreditaté fmpfos liberos fcruosqj contumaces admffTurus iicj nec alfos olfm obfequcntfores SC bonæ frugf

etü id teftamentum quonamodo rumpf poteft,quum in eo nullus præterf/ tus fîtî'etfam fî prfmfs cens pauperes fnftftutf finit, ab eodem gradu ex/ hbredes fadf dfuftes farcfnfs præpedfti.Quare quf fupplicfa fmpfoiû eui fuperum prçmfa mererf concupfuntthoc vfdcre debent SC præcfpue *antiftftes,qufbus cum nunc nobis res eft, ne per redundantefs opes vftam delfcatam traducant:fed vt feruatorfs noftrf exemplo,quf ærumnofam fufs vitâ prçfcrfplît SC fndfgâtfarcfnas SCipEfuas mulis(^vtdfcftur2)Marfanfs conuehant t quod nfhil alfud efle puto, quàm inter cruefatos SC furef/

Primç cçrç dicutur quos Tun'fcôfulti prfmos gradus i'nfti'tutionü voc3t. Erât ein eæratf tabulæ teftanientorum, Rumpitur teftamentum H liberi teneantur in eo,hoc eft nifî nominatim hîeredes aut exhætedcs fiant.

Furcute fut qinb’viatoî tes pedites farcinas fuas geriirtt » alio vocabuloæî» rünæ appeb lantur a Fe^ fto.

Anim’æqu’ onia in bonâ partem inter pretatur:amp;,p uidêtiçdiuti næ effe céfet quicquid fee’ acciditn'n bo nûqîtandctn ceffurû: qU3lt; remihilo dcî ftituifibi vi* i^etur.

Vtraq5 pagia rônu fignifi-cat acceptaSC expenfa.

Annos ferre vina vetera dirutur,cuni nôdum a ve; tuftate detcî riora facta ffit,amp; adhuc feruari pnt. Fiducie funt quæ cômSda inenta voeâf Côfcriptifut fenatores fus inæ curiæ quos fuper, xii.fedes feG furos iniudiï cio dominus d’xit.AlIus dit ad aftiôes bonæfidei.

feros dominum fîgmferum e vcftigio feqm. Hue addechan'tatem comitcm fïdeliflïmam,digitum tranfuerfum a viro bono non di'fcedcntem.adde animi acqintatem in fpemfempcr mtentam, quafiqj viati'ci largâ bcnignamqj fupgt; peditatn'cemn'am intelliges nullum clic hoc molli'us vehiculu, etiam fi per prærupta,ÔC confragofa,via nobis ineunda fît.Qui's auté hæc reputans com potes eos mentis exifiimare poflït,qui quum vni ponti'ficatui vix queant fa** tis efle,alterû etiam addere vel plureis non dubitantf'quis non mente captos facerdotes iudicare,qui modum vtnufq^ paginæ nullû efle arbitrantur,quu l'pfi maxime inita,atq^ fubdudla ratione aëtum fuum domino probate tcncgt; anturf'At nuncpontificatui ccenorbiarchiam,quaficoniugem adiûgcre,tam folenne apud nos cœpi'teire,vtmancuspôtificatus, aut cælcbs alioqui'n efle videatur,penndc atqj fi femiui'rum coniugem efle contcndas,qui vxon pclK cem non admouerIt.Ego enim hæc in plerifqj facerdotibus tam inter fe diflï dere cenfeo,q côiugcm ôt pellicem in hominibus profanis.etiam fi de hac re iiirifprudentum antiquorum refponfa annos ferre (^vt dicitur^hac ætateno videntur.mundo iam præcipiti.Qjq quid aut confïdentius admitti aut amé/ tius poteft, q eum diem non extimefeere, quo dominus nofter fententiam la/ turus eft de cuiufqj meritis,iifdéipfis conferiptis SC aflidentibus ÔC vitæ dif** fimilitudinem ifiis exprobrantibus,quos poteftatis in nos fuæ audlorcs no/ bis laudantf'ln quo admirari fubit hominum væcordiam vel dirum quendam furorem, qui fucceflbrio iure putant ad fe a Chrifti pcdilïcquis poteftatem, non etiam fanditatis Ôi continentiæ ôi fubinüTorum fpirituum neccflïtaté, trâfmiiTam ôê delatam.Enimuero palmarium illud(^credo3apud dcûinuen** tum,fidutia contracta antiftitia retinendi quæ inter fe alias colliduntur titu lis diiTidentibus . videlicet quafiperpetuæ fïdutiæ non inftar plenû habeanc tituli legitimi quod ad fruéda quidera facerdotia pertinet,autquafi impofiu/ ra fieri pcflit diuinitati. Quid enim refert mandati an negociorû geftorum an quafi ex conrtatflu tencantur, cum vtraque adfio bonam fïdem agnofee/ redebeatf'Proh dei hominumque fïdem, gratum idefle prouidentiæcre/ dam , vt qui virilem operam implere non videntur, ter aut quater, ÔC vitra antiftites appellenturf ôC qui tres ciere facros canones nequeunt, ternis fæ/ pc lituis turbam dodtorum fummoucant f* Illi ne vt fidutiaria legitimis antiniciaconiungant,quafi in hominum penuria fîngulimultorum prouin/ cias obirenunc cogantur,quum tot graues viros,dod:rina ôi moribus corn/ niendabiles primorum vtita dicara digitorum fudlu vrfino more vitam tolerate videamusfErxclarum veto exemplum, SC in vniuerfum ad religio/ nis orthodoxæ decus atque incrcmentum pcrtincns, homunculos bonarulfc artiumignaros, titulofis ôi multorum verfuum appellationibus infignesK haberi ÔC auguftos : quum interim do(fli viri, ac vitæ fandtioris ornamen/ tis præditi, puris nominibus nuncupati,ac capite tantum cenfi: cum fugfl** latione cultus diuini egentes vitam tranfigant i Profedto fi vere res hu/ manas æftimare poflcmus,nos magis monfirificos iftos efle quamGe/ ryones illos in fabulis dccantatos iudicarcmus . Concionator quidam per/ lepidus ôi facetus cauillari non pridem ita eos foiebat vt diceret,huiufmodi

iftos übi vidcre quales funt quæ in ædibus facris nintulares ftatu« pilis aut columnis imponunturjvt enim illic fîmulacra quasdam velue oneri ce/ dentia videmus,qua: vel mutulorum vieem fuftinent,vel extra abacos mu/ tuloru proiedfa funt, camlt;ß fpccié intuenti præbent,vt magnopcrc niti ope ri ferendo at(Ç infudare videantur,quum re vera fenfu fînt carentia,ac nihil ipfa facie nitentium faxeam adiuucnt hrmitatem.Ita Atlantes iftos fandlos Atlantes^ fummis feapis columnarum in fano dornini fuperpofîtos , titulofa quidem ilia amplitudine appellationumqj maieftate, venerandorû fenum inftar fan «ftitatcmq? præfcrre moris eft fpeciem(ß luculentam præbere grauiflimo/ rum patrum fanlt;ftuarium dornini fulciétium,ôê vero cælum(vt ita dicam) fuftinentium.Stupidam autem eorum ignorantiam, aut incuriam difldlu/ tamintuentibus,patere nihilo eos vtiliorcs ftatuis lapideis elfe, quod ad munia quidem facrofanda pie ac religiofe ôbeunda pcrtinet,fîmul ad maie ftatem legis diuinæ inter hommes religiofe SC accurate conferuandaïquod

fïrmamcntum eft ipfum maximum ædium diumarum . Promde vt monftra hominum immania anti'quitatis fcnfus nunq cælo delapfa effe ccnfuit, fed tcrngenas eos SC poctæ SC facn vates appellauerunt, vt gi'gantum nomen mdi'catjSC ad perniciem mortalium edicos efle perhibucrunt, eorum intern ni'cionem aut dfumæ ipfî potcntfæ,aut heroi'cis ærumnis i'deo dedfcantes. Ita nos precan' fperareqj debemus fummum quendam ponti'ficcm cum Sc/ natu purpurato qpri'mum exti'turü,qui di'm'no numi'nc i'nftmcftus, cum ob alia in re ecclefiaftica conftitucnda promerita,tum vero ob hunc ipfum la/ borem Herculis Alexicaci appellatione nobilitati velit.Q^uin SC ipfum ia cflc crcderc fortafle debemusletenim qui nunc fummæ rei Chriftianæ præ eftjlætis auibus renunciatus,tantam ctiam alioquin expcd:ationcm fui ex/ citauit,vt infignem omnino ac nobilem fad:urus pontificatum fuum clarif fîmis inftitutis putetur. At vero iftos eflc gigantes elogio grauiflïmo illi/ HS fapentis apparct.qui in Parabolis fymbolicis inquit,Vir qui aberratie/ rit a via iuftitix,in côucntu gigantum requiefcet. At nos viam iuftitiæ câ demum cfle diximus quam Chriftus nobis præiuit inter mortalcis agens, Ipfc cnim præmonftrator fuit viæ fercntis in cælum.Ipfc eorum fuit Hcr/ culcs portétorum,quæ ne virtus quidcm heroica conficerc aut fuperarc po tuit.Porro gigantum pedes in draconum volumina defîifle fabulæ tradidc runt , (^uo figmento prifci fîgnificare volucrunt nihil redum iftos ho/ mines,nihil arduum cogitarc,fed omncis eorum acftus, omneis animi fcn/ fas humi ferpere,vel verius deorfum vergerc ad inferos , Hæc dedecora, Iftcmonftra exreligionc reefta ÔCclariffima SC in cœlum femper intenta polli,cum Optimus quifc^ hodie SC grauiflïmus primi,fecundi,ÔC vltimi fa/ cerdotum ordinis pofcit,ôC hoc vnum in votis habet, tum vero intereft ex/ empli in vniuerfum reifte atep ordine conftitui rem clericam SC eclefîaftica, ne rcliqui ordines in pofterum tam grauiter opinentur de ordine faniftifli mo facerdotum cuius omnia fada, dilt;fta,fîgnifïcata magnopere pertinent ad exemplum. Atqui nccefle eft,vt noftræ memoriæ antiftitum licentia lu/ xu diffluens SC confpicua,ftultitiamprifcis cxprobret,qui difciplinat tena/ CCS cuangelicæ,voluptatcm ac diuitias procul fummoucrunt acôtubernio

Fidembonâ fuo.aut Vt cotum fanéfimonia impictatis iftos inftmulct ac manifeftos red vequot;bû eft iu- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fottuuæ magis q veritati litare cupientes religionem orhodoxam

étü efl',cos ta xïdoqui eer tâ perfuafia» nédodnnæ euâgel icç no habent.

Seledi olîdiï di'atfdt,amp; fe leâi indices, hic feledi pa très fignificâ turfûinf pôî tificis comi« tes amp;nbsp;affeffoi res.

Inbellatores pontifices.

Côpellat dm os pontifices quib’ fuccefï fit Léo deciï mus.

Choryphæ’ eft chori prk ceps qui alio nomine cho rodidafcalus dicitur,quafi chori tnagi’ fter,8(: quicS» q? fûmus eft îaliquo ordîe is choryphf’ dicitur. choi rus ante falî tâtiuKcanéî tiuin cœtus crat.îde præ; fuies didi. Emmelia. Pyrricha. Aliptæ vn; flores erant. qui athletas certaturos vngebant, 6: magiftri ac pr.vccptoreî atbîètarôdiî cebant auflo rc Ariftote. Leo decim^. Modulus api pellat medio critatéamp; par

ris, fed hic p (^quantum in eis fuiQin infulas relegarût dcliciarû nefeias .Quis enim eft ailufione di; hodic quin fciat ÔC prædicet eo feueritatem ecclefîafticam fanlt;ftitaté maiclt;* ftatem decidifle, vt quos difeiplinæ cxadtorcs efle fcucriflïmos oportebat, omniumqj officiorum arbitros ÔC præitorcs ad pictatem rcligionemq^ per/ tinentiunijii remiflïorem vitam ÔC licentiæ atqj incuriæ plenam non modo ampledlijfed etiam fouere tuen'qj vidcanturf'Hofce auté hommes quis cre dat,quu hoc faci'ant,fïdem bona red:amlt;j agnofcercfQum ÔC co ïam vemffe nos puto(^dicam emm quod fenti'o) vt fine culpa fortalîe is ceffarc nequeat qui negledla conftiturus, conuulfa reftiturus, incondita di'gefturus ab om ni'bus cxiftimatur.Fit cnim mire interdû vt publica cxpeótatione bonorût^p ÔC grauiorum opinione futuri, maior multo gruior^ perfona fummos ho/ notes gerentibus imponatur,q vt munere fuo tranflatitia induftna obeun/ do perfundli efTe videantur.Quis autem nefeit haud ita pridem fclecîtos la/ pides fandluarii,ita vcl difperfos vcldifîedros fuiflcjVt collapfa ccclefîç ma ieftate ipfa iam dei fponfa veluti fidei coniugalis oblita^non modo a fponfo diuertiire fed etia nullo pudoris refpedlu per triuia per plateas euagari li/ center videretur,merereqj prouinciatimC' quis paftores ipfos veluti fugiti/ uos,nô dico gregis dcfertores,fed etia fad:os abadores no meminitf'Q^uidl ipfos præfulum chorypheos nonne ita prçpoftere fe atq? impure gcflïfle vf/ dimustvt quos ad compoliti decoritj ftatus habitum amp;nbsp;fpecié formate cho rum decebat,6C cam faltationcmdoccrc^quæ emmelia did:a eft ab cmenda/ ti motus ÔC pacati compofîtiqiconcinnitate,pyrrichamilli ipfî(^o fummam indignitatem)præire,id eft armatam non dubitarent, a fandhitate protfus otdinis abhorrenté.Ita ne veto qui ad facta ÔC fpiritalia certamina prodeû/ tium/ummi vnlt;ftores erant, 6Ó qui turn piifortaife belli aueftores efle de/ bebaut pro aris ÔC hnibus facris in profanos ÔC impios populos deccrnêdis iidem ipfîlaniftæ Chriftianarum virium videri malucrunt,vt ad internicio/ nem nominis facrofandli inter fe confligerét^Quum hæcigitur itacuenif fe c0ftet,atqj eas res ab illis fuifle geftas,vt alter vir ingeniofîor q reUgio/ hot,de calice itæ domini,alter vir vehemés ÔC acer,etiam defuroris bibifle haufîfleq; vifus fît,vterqj autem dum animo fuo nimiû obfequitur, fas ne/ fasqj mifcuifle.hic eo amplius pollutorum factotum rcligionc auguftumôC facrofanéhum verticem obftrinxifle compertus fît,confentaneum eft vtique vt Leo qui diuino(^vt credimus ^numine,illis de medio fublatis,ÔC fortafle decælo tadis fubindein locum corum fuffedus cftns nunc orbepropen^ dum tranquillo ÔC compolîto,architelt;ftonica iam ratione dominici diuerfA rii maieftatem inftaurare laborer,prifeis etiam modulis aut certe priftinis’ adhibitis. nam ÔC ipfe fuffetftus ftatim nutantem fanduarii compagem ce/ leri manu ftabiliuit.fîc cnim res nata fercbat,vt ftrudtorum manibus adhi/ bitis præfentilTimi coftlii tibicinc fulcirct,atq; ordinis intérim ampliflïmi concordia veluti confïbularct. Proh fupcriimmortales,qui ftatus iilcfuit.

feis inftitutâvt quiftç facerdotum vnofacerdotio acquiefeat, quod quidemfuppeditarenecÆan??’? dignitatectt iufq^ otdinispoffït, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;- - --

qui decor rei clericæ,quæ religionis rcuerentia, quum omnia prope in .hoc ƒ orbe qua facra qua profana,vascordias frenis regcrentur,fatali inclinatione ficia ruinam mundiïquum primigeniæ noxæ fuafor, a Chrifto quonda deicëlus animo/ minâtia,fibu rum poffeffione,immo vero feiffa gaudens difeordia palla,vltro,citro co/ l’saQ aftrîn:* means,furoris faces vtrobiq^ fubgererct,ÔC R.omæ quafî in arce religionis fncendium mifceretfôC hinc fenatus ftultitiæ ÔC temeritatis(^vt ingenue fa/ tear^illinc peruicaciæ inufîtatæ ac fanaticæ frontem fronte contcrentcs,vt file prophètes inquit,décréta futilia impiaq? perferiberent in æde Bcllonæ coaëliî' quum cleri magifter fanguinarius effraëlis timoris diuini repagu/ lis,feras(^vt ita dicam^in populum contumacem ilium quidem (^neq? enim inh'cias eo^ed tarnen populum domini immitteret,Sê Gallorum partes ea^

rumeçfautores diris execrationibus deuouens,fcelere plufq tragico orbem pene totum rcligione folutum in deuotos concitaretf Id quod cum in reli/ gionem a populo (^vt affolet^ ÔC pia nobilitate trahereturanirû eft ii qui more

neri cicatrice nunc obduëla Leonis prudcntia.Enimuero fi(^ quod ominari noKm^religioms ipü verdci aliquid acciden't,vcl facri fenatus plus file im pctus ita relanguerit, vt extemporali femiruti fani reconcfnatipne acquie/ feere in ainmum induxerlt,nec farëlum ac teclum contuberruu domini præ flare ad prffci perpetuiqi cdiëli formulam contcnden't(^duntaxat quantum ferre ratio hums ætatis poteft,nelt;j^ emm ad viuum vlcera in corpore ta de licato refecanda ccfeo^quid ali'ud q inani.expolitionc,aut tedlorio quodam fpecioG. concilh perluccntem rumam interlitam effe temerarms rumpr ca/ uillabitur^ Guiufmodi culpam reprehenfam effe ab Ezechiele fcotino vate puto,capite decimotertio oraculorum fuoru.Quid vmea dommi,nonne ita degenerauit in labrufcas,vt primo quoq? tempore repaftmanda videatur,0t

num pofcft ipfa SL flagitat folerti's SC induftrn vinitoris, qui palmites fru** ftuarios ÔC munificcs a pampmariïs ÔÇ inambus internofcat.Nam quu vel ûifciti'a vel mcuria pampinatorum maxima adhuc quæq; vitas ita in mate-* ncm inane frodesqj eluxunauent,,vt agrlcolx non frndtui fed ftirpibus có^ fului'fle videantnnfadlum eft,vt immunes pampini plunmis linguli ftatugt; nunibus non modo impedati,fedetiam impediti omnia lateoccuparent tibufqj reële exputatis ÔC frugiferis locus in vinea no effet,aut ica certe lo** eus præumbratis effet,vt ftatumme eas vcl nullo vcl mfirmo vinitores ad/ ^micularetur,ncc fruëlus eorum m folem prodi'rc,0Cexemplo effepoffet.

fidiaru nunc rarifubmittuntur.qui quidem fpem ccrtaproxuni fœtus pol liceri exfftfmentur.Hæc-i'gi'tur animaducrtercetiam etiamqj fummum do^ manum mini villiGum neceffe eft,0C falce canomcæ.cenfuræ ad eumodum circunci/ fanum ftu«

i _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ....j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. • -/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j'a; gt;.iS. .. . dioraagiscu

piditatis ßi viridiâæg charitatis ac pietatis ihdiäa, Exolui religiöse eft ita confceleratiim animum facra fatiffa«

'• iäione expiate,vt Vltio diuina'ampliüs iitiperidere no vidcatüthuic opponitUr alligarireligione.Hicintelligitur. confilium a Leone indidumqirod pietatis fpecierïi prîtfetebat. Sarâàtefl-a Romæprætores locabant ßdexigebät ßiredemptores praeftabant ex formula ediâï prætorii vt Budj^s in Annotationibus dicit.Vinea domini.Statumf na funt adntinicula, ^itiura,hic profacetdotitó accipiuntur gute fingulo^altnitesid.facerdotes alunt R fuftentant»

Reftibtk vt» netö cft vi-uei renoua^ ta:quæhfc p cóftituta eci clefia amp;nbsp;mori bus atcp till; tutis refor; mata poni?. Latifundia fundus cilla te patés; hic pro facerdo; tio copiofoft opulétoponi tur:amp; epifeo; patu latepa; tenti.

Céturialc ar uSfunduscil céta iugerû: quo noIe grâ de facerdott; um figniftca tur Inertia terrfpôdera.

Laudarc aus doré efl cita re amp;nbsp;proderc verboiuris antiquo.

Publîca relis gione conl’es cratifätquos canonizatos vocant.

Argumenta thejtl;ca lût fabiilf comis cf R tragice. Lia: as lacro; ru vatu Ho; merus.

Abducerefi, de milité eil ita perpe le; re vt îdiuer; fa caftra amp;nbsp;di uerfas partes tranieat.

Sacramento d I cere ell no; mé dare mi; litiæ impato ns Chritli.

Veritas côtu; bemalisého minû,quâdo corp’ Chris Hl in ædefa* era fnutn eft.

dere quem vnaquxlt;ß fti'rps ferre pofle vidcatur,vt m rcftibi'K vineto eam fa ciem agnofeamus qux non abhorrcre dicatur ab ca forma quam dominum ciufcp operarios vineæ eolendæ prudentes olim mftftmffe notum cft. Nelt;ß non eadem dcformitas i'n agricolatione cerm'tur SC extens in partibus fa^ mih'æ domim'.Iam primum latifundia iis villicis committuntur,quorû do licatæ manus SC otiofæ callo nunquam obdurucrunt fti'ua in fulco tenenda præfularis difeiplinæ.Deinde operarum decurias inagrum indu^as vide** mus,partim libéré licenterqj fpatiateis,partim opus arbitrarium nuUo fub monitore facienteis.Horrida veroculturæ facies quum in centurialifeecu doqj aruo videas grandiores glebas obiacentes, ac fcamna'quædam cruda nullo vomere iterata dodVrinæ probabilis , quæ agricola rcmiflus Ô£prxgt; uaricator tranfmifît infubada. Eiufmodi effe feimus facerdotes quofdam primarios omnium artium imperitos SC rudes, nullo animi ornamento exlt;* cultos , nulla crate rerum aduerfarum aut moleftaru aut laboris occatos SC fubados,vtad frugem aliquam bonam vitæ fandioris peruenirent. Quagt; Icfqj Homerico verbo,inertia terræ pondera nos appellate pofliimus» Hic eft enim ferme habitus,hæc fîmilitudoquorundam facerdotum, de quibus nunc loquimur,qui in circumfluéti opulcntia faginati, ocio^ ac fecuritate marcentes , SC velutin cœno voluptariæ vitx luxuftp redundantis obruti, vt inertes in aruo fulci qui limo obdudi funt,ne fernen quidem fîbi creditû rcddunt,ncdum frudum afferunt cum feenore multiplici. Deus immortal lisjcuiufmodi antiftites eos efle, aut facerdotes dicemusfquid animi habegt; re,quid penfî SC cogitationis credemusî'quam æternorum bonorum fegetc iplî ex hac fui aliorumqj cultura demeflum ire fperant f Laudent ipfî vnum tantum harum return audorem,corum quidem qui publica religione congt; fccrati leguntur,ôC ego dabo manus .Infcrorum ne igitur fupplicia plebo culx terricula efie credunr,ôô ca qux de æterna beatitudinc feripta iunt,ar gumenta theatrical' Quam fpem autem tandem falutis habere poflunt,qta cum fint principes facerdotes SC in puppe gubetnacula tenentes meridie in fcopulos impictatis impinguntî* SC quum fplcndorc vitæ prælucerc familiç dominicæ debeât,crroris iili nobis SC hallucinationis caligincm tetram ob oculos oflFundûtf Atqui in hac ætatequidq a via veritatis dcflcderc, nihil aliud efle puto q impingcrc in fcopulum meridie,id quod inquit Efaias fagt; crorum vatum Homerus .Etenim per deum pcrlt;j veritatem ipfam,poflunt ne aliquo tempore mortalcs cognitam magis veritatem amplius côpcrtam atque comprehenfam teuere, manibus etiam palpate, SC ad manum con^ tucri, q nobis habere diuinitus contigit, poû omnium errorum præfligi^ cxplofas,pofl redditam religiom' orthodoxæ plcnam tranquillitatcmfHeiÂ pietas,hcuprifcafidcs,maiorcsillos noftrosfenatus SC equitumpopulique confenfu confccratos SC inter diuos relatos,ccrta SC cxplorata veritatis pet fuafione dimoucre nemo ne admotis quidé SC cxcrcitis cruciatibus potuit, quum tarnen adhuc omnia errorum caliginc permixta vidcrentur,ncc ea fi de abduccrcin quam femel facramento dido vcncrant,cû omnia adhuc paf fîm.bellis inteftinis arderent. Nos in veritatis contubermo nati, vbcribus fapiçtiæ ladaü/ngrcmioQt iu dicarajdodrmas fupernx educatif fed do

liciïs fæctilarîbus coaliti ôCHeprauatijad folein conniueinus,oculos caligâ tcis ad nebulas detorquentes, quas e terra inferneq; exortas ipG non igno^ ramus.Qui ü veritatem fatfs anfmaduertereinns^non ipfam modo mortali^ um contubernalem dum facris operantur,fed quæ fe totam nobis indulget hauriendam in cordifq? receflus penitus admittendam , fandlifîco illo crugt;' ftulo quo animos humanos veritas ipfa Chrillus quotidfe pigneratur ÔC vé dicatt fupei'i boni q ex alta contemplationi's fpecula faftum ôê opulcntiam non l'am fæcularem,fed vix etiam luftralcm contemneremiisf QV n'diculos efle iftos.q mifcros iudicaremus,qui immaneis titulos fufpiciêtes jOptimos propemodum maximos appellari fefe geftnintî'Sed quis ïam faerfs operan tium fan's hoc agere/atis l'nquam vi'deturi vt anti'quo verbo facrificall lo/ quar. Eqm'dem magnopere l'pfe admi'ran' foleo, cum me l'n penetralia ani** madueffîonum abftruft,tantam humani am'mi acn'mom'am tam vcliemêter hebefeere ad veritatem comprchcndendam,ÔÔ memon'a tenendam. Quum em'm humanarum legum fandtlones vel minantes fupplicia vel fpondentes prxmia,ita vel hortando vel vetado imperii fui maieftatem retinere videa«* mus, vt ftrenuiffîmus quifq? vel æterninominis cupidiflïmuSjpræ cupidi^ täte referendi præmii vel palmaris vel Gompendiarii,rationem propemodu nullam temporariæ lucis habere exiftimetur: prudentiflïmus auté quifque ac fui amantiffîmuSjita minacibus edidtis obtemperet, vt no nifî væcordes homines aut lucis tædio capti,in fraudem quoquomodo capitalem incidat^r qui fieri pofle dicemus,vttot chriflianæ legis capita homines fanæ mentis pronihilo pene ducantf'Quippe cum humanæ leges,quæ quidéaliquid vegt; tent,minaccs tantummodo elle foleat fîquid fecus dolo malo admiiTum fit: Icx charitatis ÔC innocentiæ,qu3 nemo non æquali forte tcnetur,non minis modo horrendis ÔC inauditis antea,fed etiam prçmii ôd operæprecii centugt; plicata poliicitatione,atq5adeo fexcentuplicata fandta eft. Et nihilo fecius mens humana fpiritalibus auribus capta,pollicitationes iuxta atq^ intérim' nationes diro ftuporc publice priuatimqj tranfmittit. Videlicet fie natura comparatum eft ob capitalem principum parentû admifium,vt cordatiffi«* mi ad fenfu percepta mortales,ad intelligibilia atq; in fpe aut expedf ationc pofîta,excordibus fîmiles fînt.Quod futurum prouidens vates deo plcnus in funebri carmine,quas threnodias vocât,cum funere elataip ecclefîæ magt; ieftatem in vniuerfum queribuda voce cecinit,tum figillatim animæ cuiuP que Chriftiano facramento initiatæ huiufeemodi muldlamlamentatus eft. Âit em'm ecclefîam vel animam humanam, quæ quondam diuinæ difcipli«^ pætenax,templum domini dicebatur,ôd fcamnumpedû eius (^quippe cuius mores ôd inftituta e veftigio fequebatur^obrepente fenfîm rerum caducarû defîderio de cælo ita efle detradtam,vt quæ prius in rerum æternarû conte platione cælefti vita prxfumpta,intcr fuperos agere videbatur,ôd imagina ria diuinitatis intelligétia acquiefccre,nuaccælo delapfam,in caliginemul tiplici erraticorum affcdtuumefle merfam,propemodu vt dominus in obli uioncmfui famftuarii venifle videatur,ac ne id quidem modo, fed etiam rc«^

' Sari ‘liffcuirt criifiiii'û eft cuclïarilliaj quæ animos . fâétificat.Sæ;: cularia dfcât ea^cl ad cors p’ amp;nbsp;vite des lief as ptinéf, quibus fpirii taliaopponQ tur.

Sxculareetii am diciîqd centû annos rû infercapes dîné habet. Luftrale q3 quinqjannoi rû.hicautera alludit ad v« tranq? fignis fi'cationë fes cularis,n5n* ffcularis pro prie (inquit) eft fadus qui fepe ad quirt quenniûnort protenditur» cufumiho’ nores fepiffw me breues fint«

Hoc ags,lt;3icë batpco in fa cris faciédis, qd fi'gnifi'cat ad hoc foI3 animu aduet te.Audor Plutarch’ irt Corio.Plau. in Perfa.HoC agc,opus»ne efthactibf empta.îd eft animadueti teamp;intentus efto î hâc rê. Optim’ ma; xim’ cognos mêtueftio»

grta gloria ekciderunt. Sicutin c^Ió elle dicuntur,qui omniuiH orç celebrantur. Hic autem appöfite ea beutio ne Budieus vfus efl.

Theoria fta^ tuseft aniin awftoréfuû^î rètis K côten pta hûilitate tcrrcnarû re‘ rum ad cæles ftes feinp fus fpiciétis.Verî bû a trifmeî gifto j'niiétû vt audov eft Laâanttus.

Multiplex tfop’oîonis eftoîo multi plici fchema te id eft figni ficâs amp;nbsp;repe-. tés qd menai niffe omncs magnopere oportebat. Moris fuit a pud prifcos, vt hofpites, id eft externi amici tefferas hofpitiifer= uarêt,vt ius hofpitii etid ad pofteros tràfirct.telTc; râ.n.fecQ fera tes hofpitû li beri,agnofcê dos fe præbe bâtcûaûtho Ipitißrenum nare volebât teileras fran= gebaut.

Côfarreare ê contcahereft: fancire aligd l'acriiicio îter medio,a fan te verbû dui dû,quo anti» qui in facris vtebâtur.ad id aûtabudit adoreaverbu ^gloriam filt; gnificat,cii adoreûfitfar Et leffiones ipfas.Seffio vocabulum eft ad lufiond habésadcon

gnum Hi'erarcbi'cu ôi, prmcipatus eius,atqj ordincs minficcdiftinëlos dcgt; fcn'ptofqj euertiflc^aut certcipfa contaminafle.eorum etiâ caftclla,acpro/ pugnacula diftiirbafTe,cornu pn'nci'patus confrcgi'lTejSC brachiû fuu quod prius Cl porrigebat ad hoftem propulfanduni,retrorfus rcduxiflepoftfe-* moi'nco regno onmia vaftaigni Hammifg^ rcddidiftTe.Quibus verbis inygt; fticc exauditis,quid aliud q Chriftû fntelligimus,vt eccleftæ,ita animx fagt; cris fuis initiatæ fponfum,infcnfum eide fponfæ,excontubernfo ipfamfuo depulifTe, id eft ex innocentiæ ÔC fanôlitatis ftatu, arque adeo ex editiffimo theoriæ gradu ignomimofe deieciiTe^quafî ftupri compertam. atlt;j cam ob rem ilicofacftuin efle, vthoftiles copix pcruigilcs excubias agcntcs,ccclc üæ vel aniinæ prxfîdia fatellitio diuino vacua nalt;ftx,pro arbitrio fuo irrû** perenr,S4 præfîdiaria manu in poteftatem redaifta, arce cria rcligionis po/ tirencur,vel anitni principatu.Ita quum principes ordines Hicrarchix, X métis atqj intellcélus humani principatum,aducrfarii humanæ naturx po** tentatus velut in deditioncm acceperintta quibus nunc res fumma vel ec/ clefîx vel aniinx magna ex parte regitur, quum fubeunte rcrum fluxarum amorc pietas ôô ratio dcpulfæ rerum perdiderint habenastquid fupcrcft,ni fî vt ambitionc ôC cupiditate ôé libidine omnia vtrobiq^ ardcrc vidcantur^ Quas ob res Threnodus ille vates lamentabilicarmine dolorem fuum te^ ftatur,multiplici tropo orationis inculcatum.Dolet cnim atque mœrctip/ fe falutcm coploratam generis humani fibi videri ob fraeftä ab clcro huius xtatis tefleram (^vt ita dicam^) hofpitii, atque amicitix,inter diuinam prigt; dem humanamquenaturam inara cruciata Chrifti fanguinc confarrcatx, vnde adoream xternam fperare mortalibus, ÔC in cxlcftium collegium cogt; optari licebat, ft iure gentium ftetiflent quod Chriftus promulgarat ♦ Ecgt; quis eft autem obfecro qui ft ftatum eccleftx, motum,flexum,habitum^ fediones denique corporis ÔC animi feflioncs ipfas xftimet qualcs non pridem vidimus,vllam rationem haben oraculorum,aut omnino facrorum monumentorum iudicet f quaft vero non monodias veras infunus anima** rum Entheus iile vates , fed plane nxnias effatus ftt. Non pontificiam iu** rifdidtionem ita degenerafle cernimus ex charitatc prifca, vt vbi xqui bo** nique ÔC benignitatis ftnus folebat cflc,ibi litium ofFicina capturarumque improbiorum nunc efle videaturflndc illa formularum aucupia,ôé rituum pontiftciorum cautiones ad circumfcribcndam familiam domini concinna** tx.Indcmuldtarumcompendiaprxfulibus enata,acccptorumpaginas lugt; culenter augetia.Indidem facrilegx nundinx carum rerum,qux in cómci^ cio humano ftne piaculo ciTe non poflunt.Mitto nunc tefleras no modo nialcs,fcd etiä vxnalcs,impunitatcm fcclcrum,ÖC folutione facrarum legu fordida bcnignitatelargietcs.Itatjfacrofandlos canoncs melioribus annis

/ z nbsp;nbsp;nbsp;f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«zz 1z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

ptis poften formarétur,iâ l'n amufleis plûbcas euafîflc qius non vidctî'qua les olimfuiflc canones Lcfbiç ftrudluræ tradit Anftotcles.Na vt canoncs plubei ôCmoilcs no ftrudurâ operu tenore æquabiU dingunt,fcd extruttO

rum commodo ÔC lîbîdîne flexiles ftfucîluræ accóminódantur^ üc datiönes pontificiï cx vfu ccclcfias antffti'tum flexibilés plumbei' Si, cetrei fdtHri fimr, vt landiu inftituta maiorum SC fanifli'onês ponti'fîciæ non monbus regen/ dis vfui eflc)fed(^propemodum dixerim^afgentan'a: faditand^; aucftorita/ tem accommodate vidcantur.Quotus enim quifcj? qm' gratias faólas anna/ hum legum, SC collfdcntium inter fc faccrdoti'orum æftimarft vacationes iftas legum,ÔC non folutiones vocaritC'nec ifios non vna aut altera lege aue muncre digna aliqua de caufa,fed plane facramento folutos efle contendc/ nt^Hacc cum fim'um Ghn'fti'anorum luculenti's difpédns expi'ata fæpc fcfa/ mus fm'flc hffton'arum tcftimonio, numfne non obfcure iram fuam in fuos diftringcntcï mirum eft fane atq; vtinam non dirum qgt; facrofandti potenta/ tus folutos fc efle omni lege confidut.propterea qgt; I'nftitutfs potfficns pn'n

puleruntîcertc quam's animo excæcati SC væcordesttamen toto corpore co horrefcercnt.Solenne tarnen regi'bus Franci'æ fere fuit rerum fuarum fum/ mam iis homi'nibus crcderc,quorum fccus vel confulta vel admi'fla jpü vin/ dicare nequcant.Noftra ætas vidit vnum in reru alt;flu fummo liberoqjpræ/ fedum, qui a vinca domini procul agens rationes imperii noflri cx fenten/ tia animi fui pcrputabat,infcite aut incommode circuncidcns: in quo adlu aulicum omne minifterium ci fubferuiebat. Hie vir quide baud improbus fuit,animilt;5 baud dcgencris,fcd regendis fatis intêtus anginarium pyrum vorauit i vndc Franci propemodum flrangulati ne queri quidem aut expo/ ftularc funt aufi,quoad inter aulicos fimul SC viuos agerc illc debit,qui cti/ am ipfc cum in opulento fallu fefe ingurgitauilTet, baullum inde calicem erroris patriç exitiabilis iuratiflimis fuorum amicorum fucceflbruqj pro/ pinauit, cuius vtinam manibus omuiumqj fupradidtorum fummtis ille iu/ dex fecus admifforum gratiam ad extremum fecerit*Sed enim(^quod dicere cœperamus)ftatus ciuitatis ortbodoxæ c fede feueritatis SC difciplinx con uulfus,manum quandam Paonia pofcit,vt apte SC placide in ca reponatur^ luxataqj ccclcfîæ membra in artus fuos aliqUando redeantilic bet vt princi Ipcs ccclcfîæ non auro obry2o,non argentea fupellcdtili jUon opimis obue/ ltionibus,nonnumerobs titulis opum fuaru magnitudinem metianturiqux ga2;as regum prouocarc, no diuitias prifeoru antiftitum æmulari vidêtur^ fed bonis internis,fed copia dodlrinæ,fed iis animæ Cbriflo defpofæ doti/ bus,quç in cordis feriniolis, tanq in gaxopbylaciis myflici fani coduntur* Etenî qui ad fuperos via no modo affedarc, fed etiä aliis fternere muhireqi volût cxiftimari,quilt;ÿ id omni titulo omniqj fundione munerû fuorû prob tè^îîi Cbriflû diuinitatis cmifTariu, ac falutis bumanæ fpôfîoniSqj niagni/ fîcæ fcqueftrê ncccflc eft vt fcquâtur,qui câ via primus fccüit SC aperuit: SC fequatur^fî no eueftigio,vt maioru illi gêtiu pôtibtes olî fecerût,at ccrtc æ

fpeélu qlogiflïtno,niodo ne oblique autetiam diuerfîflïmo. Hæc via cum vnica fit(^vna cft cnin tantum vcritas^cam quoquo modo ingrcdiédum no/ bis eft,nam èC ipfe præmonftrator fuperne delapfus,non modo illac ifc,fed etiam venire eos iuflït,quos in numéros xternos delecftus fui rettulit.Nûc vcrocum ab bac via principes noftri orbis ordines , profani iuxta atq? ini/ tiati diuerfîflïme expatientur,quid inde fcquatur nemo prçter eos no videt: qui ÔC oculis SC auribus capti funt,ncc oraculorum prædilt;fta,nec conciona/ torum monita exaudicntcs.QuæÇmalum^autem infania eft banc errori pu blico indulgcrc patientiamÆgo ne vt eredam fïdem eos bonam agnofccre, qui fub exuuiis domini noftri,aram SC Çâcra. tenentes,ÔC ipfum denilt;^ domi/ num cxofculantes, eiufdem ipfîus placita SC inftituta floccipendant, eifquc e diametro oppofîta pugnantia^ ampledtanturî* Afleclæ SC coraîtes Cbri/ fti dum inter homines agcbat,quibus ille decedens c prouincia,velut corn/ pertæ fidei miniftris prouincias detulit,quoad in illis fuerut,nauiculariam follicitam falt;ftitantes,ôC procellis agitati,nibil fui babuifle, nibil vnquam fibi pofledifle traduntur. Iftos autein qui illorum prouinciis fucccffcrunt. eadem cum illis poteftatc præditos (^id quodipfî gloriabunde prædicant ) prob fupcri,non pudet argentariam facere,opulentiamqj redundantem om ni ope védicare SC cumulare. At ab buiufeemodi bonorum poHeifione illi inter diuos relatieorum ipforum audlores cupide fe abdicabant,difciplinâ jpfî parentis fapicntiæ SC veritatis cófcrtis(^vt aiunt)digitis retinentes.Ec/ quid autem elfe abborrcntius,ÔC magis diflentaneum ab innocentia SC ftm/ plicitatc difcipulorum Cbrifti potcft,q facefdotem ad altarefacra faccre,ÓC interim comitatö eius fericatum,comptulum,calamiftratû,verfîcoloribus infignem,macba:ra fuccinlt;ftum,altcra manu capulo ferri fubnixum, altera accipitrem geftantem , fantftuarium dcminicum ftipare SC oberrare men** fx facræ fummoto clerico minifterio,gefticulatione gaudétem proterua SC profanaf At buiufeemodi fpccftaculi indignitatem oculis fæpe detortis ex/ orbere obmurmurantes cogimur. Itaqj eoiam indignitatis atqj infolentias ventum eflepopulus vociferaturtvt quos Hieronomos effe decebat,boc eft facræ difciplinæ ÔC inftitutionis magiftros SC exalt;ftores, autftores ipfifue/ rint diflblucndæ atlt;^ explodendæ continentiæ.Vnum eius rei remediû prg fcntiflïmum efle certum eft,fî in conftituenda aliquando re clerica SC eccle/ fiaftica, opimorum reddituum circumfluetia ad certum quendam modum decentemq? circucidatur,pro captu SC dignatione cuiufqj-ifonomia quadam decent! SC comoda longo interuallo relata, ad rationem geometricam,qw^ ius optimatum regitur. Hæc enim fentina degrauans exhaurienda eft om/ nino primo quoque tempore , ne facrofantfta nauis pcfliim eat tandem co/ orta quadam tempeftate maiore.Hoc autem Leonem decimum pontibcum verticem, SC fympboniacorum domini cboroftaten,præftarc,cum moribus eius,SC dolt;ftrinæ,tum veto aufpiciis initi ab eo pontibcatus conucnit:vt SC ipfe SC ampliflimus purpuratorum patru Senatus, tanquam innaui Apo/ ftolica iam expeditiore fedcntcs,canerc turbçnauticæ celeufma videantur«, Ablit enim abfit inqua, vt quod de lulio fine iure fiue iniuria creditu eft,fu/ peris eum SC mortalibus fucu faditare cogitafle^SC cociliiobtcntu fruftra/-

ti bonofum SC fapientium cxpetftationem piam, id dé co quoq? fufpicemut pontificcmaximo qui difficillimo tempore SC rebus propemodum perditis SC profligatis omnium feniorum fuffragiis rcnunciatus efle diciturtpræro res qn alîqd gatiua tribu dotftrinæ fuffragantium SC indolimagnæ fpei atque pontifi/ fe vtdiffe ma ciac » idquc iis comitiis in quibus nec vitium vllum obuenilTc fama eft, nec finX^renS* obnunciationem vllam extitifle, aut interceiTionem cuiufquam , quæ con/ ciabânob id* fpiranti patrum voluntati poifet quoquo palt;fto incommodare , O præfen/ vitiûdiG tilTimam vimnuminis, quam fufïragia ineuntes patres (^vt vocantur^ rc/ uerendfiTimi haufîfle repente creduntur.Verutn id ptxcipue homines tum ftupebant,morem tanto interuallo relatum ohferuandi de cælojatquc id eo temporequum idmfm'me futurum quiuis exiftimaret. Adde q? cius eft G cuiufquam pontifïcn iurlsconftftutio,quiliterarum ftudium qüod ïamdiu a publfca quidem benehcentfa per pontificum infcitiam incuriamquc fn'ge batunemorabilf fn omne æuû exemple excitatum ire diditatur, Atqui ego hune dccimum claris olim rebus a Ais decumanum fore fpero: quand Oqup dem veteres omni'a decumana magna effe cenfuerunt.Is igitur cum deo be-^ neuolente labantem facrofancîfi ordmis maicftatem c5fïrmabit,5C pnfeum decus ac dignitatem clero populoc^ refli'tuct» Verum cm'muero vt redeam ad id quod dicere inftitueram,quum tranflatitu pene vulgares prifcæ æ/ tati's cenfus,i'ngentes hodic ÔC penc inufîtati cxiftimentur,mundo iam ver/

gente ad pauperiem,cgo demiifi animi SC anguftæ mentis elfe arbitror,to/ to(^vt dicitur2)pe(ftore incumbere ad comparandas opes,quum ea in re glo fioquâyulgo riam aut famam in pofterum nemo polTit aflequi, ac ne voluptate quidem yocanT'^”quot; nifî per tranfennam fentire.Nam vt hians auaritia ingentia lucra cum fum Obferuaredé ma deuorat voluptate,fiLc raptim deuoratorum faliua nunquam in os recur fatîvtcibus etiam fuauiffimus in ingluuiem tranfmiiTus inexplebilem,nul/ qd^tiô’obtî lo deledlat edentem reguftatu t quo fit vt auaritiam fere intendi videamus proportjone quæftus .Quare in literata innocentia vt olim ita hodie SC ye^ rions voluptatis èC folidi'oris gloriæ maïus SC copiofîus argumentum elfe cenfeo.Siquidem hommes ingenio mediocri prçditiun fapicntia mquiren-^ da omnibus veftigiis monumentorum qux maiores reliquerunt : quum in dies maiora ca inueniant,atque impreffiora, voluptate quoque fenlim fru** untur acripretetiam fî inuentis illis haudquaquam acquiefcantiquum rerû humanarum captus implcrc auidam mentem intelligendi nequeat.eademq^ eft ratio vnicuicÿ in memoria ingenii fui atq; induftrix prodenda,qua nulla ^odic nec cminentior nec diuturnior poteft ell’e gloria . Auaris autem SC quæftuariis quid aliud immodici quæftus faciunt: nifî curarum aceruû an/ xietatum^ exaggerantî'adeo qui magnarum opum congeries ftruunt, ma/ lorum quoqjfîbi SC pcrturbationumCvt aiunt)iliadas pariunt, Eant igitur philopluti diuitiarû amoreperditi:quos Chriftus vt Cralfianos non Chri/ ftianos limine fuo repulit: vitx fuæ inftitutum admirenrur h lubet vt bea/ turn.Studium ctiam literarum irrideant vt inane SC ieiunumgt;duntaxat non Philoplutuj quæftuofum ,quæPhilologianuncupatur»Nos em'm nobis perfuafîmus

iis incrementorum gradibus quibus multi hodie ad fummas opes vel ho/ Philopluto^ notes fummos vngulis (^vt dicitur ) omnibus arrepentes euadunt : afeen/ -

fum m cælum non arduum efle vt vulgo didti'täturt fed præcipitcm potius ac vergentem deorfum.Mftto Chnftus pauperum fc vindicem ÔCâffertô rem, dlm'tum rcieârorem frequcnti concione profefliis eft. Non diclt;gt;lt;Jgt;jn/ terpoK humamtatc per Chrifti facramenrum, poft eiuratum mundi faftum in pun'fica perfufîone luftralis eius aquæ qua natura humana fîbi natali/ bufque rcftftuitur,alia prorfus ftudio hominum cfle conucnit,q vt ad tem/ porarium aliquod bonum fpeeftare vîdeantur. Ifta no adnormam ven'tatfs, non ad exemplum Chrifti, no ad canoncm vitæ per mnocenm agenda: nûc cxi'gimusîfcfmus hanc ratfonem licétia temporum ita explofam effet vt au** reis ïamnon habeamus ferendæ vcritati.Vt omma hæc tranfmittamtnonc

qua nitefcés.

quofacrameî etiam fcnfus humani iudicio longe videntur aberrare,qui titulofis nomini** to homines au(fti,ÔC nomenculatura vel honorum facerdotioru vel prædiorum fero milftesChn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. S ,

ftifiûr.Sfmû; eest quail his cothurnis rortunæ in viros prægrandcs eualcrint, pulilli ta** mé effe qualîqj ridiculi grallatorcs vulgo intelligutur: vtpote q nullis aut paucis bonis fuis atq? animi locuplctes effe nofcanturjquot; Atqui hoe fere hult;^ ius ætatis fert conditio in Francia præcipue,vt homincs lïngulari ignora*^

tia prxditi, fæpe ctiam ingenti luxu pcrditi, fummis ac multis honoribus prxditi lînt. Nam ôê illi ipG. G aut oculis aut mente quoquo modo cernere germanam huius vitæ bcatitudinê poffent veraftj diuftias, haud dubie fuâ fortem deflerent vt inopem ÔC egentem.Culus rei interprudenteis comper tæ SCconfeffx, autftorem tarnen laudabo turn fcn'ptorumomnium opinio** fiffimum,tum rerum humanarum æftimatorcm callentiffimu.Nam vt Ti** relias olim Thebanus qui vtrunqj humanitatis fexum viciffim habuiffe tra ditur : idoneus iudex effe vifus eft apud quem lupiter ÔC luno difceptarent utrius fexus maior effet voluptastSic Solomon qui ditiffïmus idem fapié-* tiffimufqi fuiffe elogii facri autftoritate creditur,vnus eft (^vt opinor )om** nium qui hoc poffit retftiffime iudicare,St in cuius fententiam pedibus om nes ire debeamus. At is in eo libro qui ault;ftoreincerto(^vt multi opinatur) inferibitur Sapientis fapientia Solomonisp'ta de fapientia loques cap.(^vt opinor^ feptimo inducitur, Antiquiorem ea fceptris habui ac folio regiot SC diuitias nihil effe duxi cum ea comparatas.Et rurfus,Venere aute mihi bona omnia vna cum illa,ÓC innumerabilis opulentia in manibus eius.fic e^ nim verti debuit ille locus tetiam lï honeftas pro opulentia eo in loco ót ali bi in codem libro fæpenumero legatur. magis mirum eft totu cum librum admirabili ac rccódita dotftrina plenum,ab ignaro interprété verfum effe* quo apparet quantam ignominiam irrogarint diuo Hieronymo ii qui can| traduÀioncmcius effe affe runt. Ignorantiæ autem interpretis omnino hoe temporc,hac literarum claritate,hoc pontilïce nó fercndçtvnum aut alteru dare fpccimen fatis crit.Primum in eodem cap.ita lcgitur.7ƒ07rwJJ «zx« x(üjœp,sv(«uTwp xtfKÂaç àstjup ^s(ra§.Dcdit(^inq0mihi deus vt fciréfol ftitiorum viciffitudincs ÔC mutationes temporum, annoru orbes SC ftcllaru fitus.In ea autem editione quam ignari litcrarum græcarum,facrofan(ftam effccontenduntîvt iure recepto comprobatam,ita legitur, Viciffitudinum pcrmutationcs SC cofummationcs temporum,St moru mutationes,diuilio** ncs tcmporum,ÖC anni curfus,ÖC ftellarum dilpofitioncs. Ex quibus verbis

nullus fenfus cohrcrcns elici' poteR.quid enim luotum lUutatloni çum tétu^ porum confumatfoncJ’ quis autem non percipit Interpretern prætet* abFuf/ dam intcrprctati'onein ÔC cæfurarum confufîoncm,eti'am æquiuocadône dé ceptum in verbo tropon, quod fola accentus diftnicîli'one folfti'tioru mo** rum fignifi'catC'Scquitur l'n eadem editioneî vîm ventorum SC cogi'tationcs hominum àkxxo^iit^ow’ç âv^ywwüjptquod ego fcrmocmationes vcrtiflcm, hoc eft dffputandi rationes .Quid illud quale eft capAi-ybi Epicureorum fentêtia reprehendftur,qui inten'tum animæ cum corpore afTcrebantn'n qua fenten da Plinius fecundus fuit ♦ o2 âvtdj^iJ'iwç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»wd raîT« ^lt;î

Sîrdf^niî * o2 xawvoç « wvoÂ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kod lt;ariVTti^ V xiVKVa Katf/lgç V“P ,

lcvtfS((amp;évT@^Tsif^in êc7fgt;ei(lt;rtTca TO ö-5(U.ou,id eft,quia temeró géfti fumüs,ôi pofthac crimus velut non cxi'ftentes quom'am fumus eft fpin'tus in naribus nogt; ftris, SC modica fcinti'lla l'n motu cordis noftri, qua extinda corpus euadet fn cincrem.Interprcs nofter vel ignorantia,vel fupina emendandi exemplar ris inertia lapfus,ita traftulit^ôC cû fecuti facri interprétés ita legunt. Quo niam fumus afflatus eft in naribus noftris,6C fermo fcintillæ ad commoué^ dum cor noftrû,quia extinlt;ftus cinis eritcorpus, videlicet quafînonôÂlt;7^ œnvT*f,fed Ó audtor libri fcripfîflet.Illud no minus ridiculum cap.xii« Deuoratores fanguinis SC audlores parentes animarum inauxiliataru pcrgt; dere voluifti, Vbi aucftorcs pro obtrûcatores verfum eft ignorâtia linguae. Hgij »»x»p itÊ9»(^HTû}pls»AH0xç 'ivT^ia-M^SC obtruncatores animarum deftitu tarum perderevoluifti.Hoc enim Iocoamp;v^îvtrç idem fîgnificat quod àuTcx«p, licet aliquando audtorem fîgniflcet.Eodem cap. Tu autem dominator virgt; tutis cum tranquillitate iudicas,5Ccum magna reuerentia difponis nos.

/fcsTûtwp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;sTTi^RQa «fîvâç* (^^jTa (fe/Sf J'ïoixSç x^ôcç.Sic verti vcte pogt;

tuit,tu potentiæ imperitans ,ex bono SC xquo iudicas,6C cum multa indul** gentia régis nos.Quis enim vnquam epiiciamtrâquillitatem vertitC'Hæc obiter adnotata fuffïciunt ad id quod nûc agimus .Sed Solomon rurfus de fapientia loquens capite viii.eiufdemlibri.(M.usiç7af SSi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«

jiriq £j)gt;«p «ula.id eft initiatrix eft enim feientix Dei SC inuentrix Operum cius.qui locus itidem ofeitanter ab interprété tranfadus eft.Proinde G. So lomon omnium rerum humanarum diuinarumque intelligcntiflîmus, falt;^

• pientiam initiatricem feientix dci,operumlt;j eius inuefligatricem appellat uit, SC regiam opulentiam prx fapientiæ poflcflïone afpernabilem eîTc digt; xit,atqj etiam cum fapientia omnia bona hbi obuenifle quafi comitatû eiuS

^ffirmattguanto magis compêdii ftudium pofthabere debemus Audio lite Wrarumî' fîquidcm hoc ftudiû perducere nos ad intclligêtiâ fapientix poteft. J Intclligétiaautêadmirationécierefolet,8Cadmiratio defîderiû eius inue/

ftigandx. At inueftigatio adeptioné parit,6ô adcptio(^vt voeât) fruitionés ita frudus adeptionis beatos facit, in fuprema forte humani faftigii congt; ftitutos,quam Democritus Euthymiam vocauit: quafi dicas feUeem SC Euthÿflïfà dam animi conftitutionem .cuius hanc fummâ maxime eife dicoivtrcs om neis fcnfilcs SC caducas altiflïma mente calGemus,intelligibiks SC xternas femper animo volutemus.Id enim demû eft humani facramêti intelligentie tcncrc,quu animumfublimêin rerum humanaruxftimatione,demiflum SC

fuppKcem in xtemi boni poftulatione feruamus.Hxc illa eft hiuniUtas a* pud prifcos poEta ignomi'mac loco, a Chnfto auté auftorc tnanans.ciuus propria eft illa funlt;ftio in animo vt quifç optime fefc nofeat, quod diAwn àntiquitas veritatis imprudens, auftori tarnen dcoconfecrandum putaïut» De hoc animi habitu cum innocétia coniuntfto dici illud veriffime potefty ingrediturque folo ÔC caput inter nubila condit.Spcrati porro fummi boni at(^ etiam promiflï pignus hic nullum maius habere poiTumus,^ illam eu thymiam,donum haud dubie diuinum,quo vitam illam cxlcftem quodamgt; modo præfumunt quibus id diuinitus datum eft.qui orbis eft ex omnibus numeris humanæ felicitatis aptus in fefe féper cernuus,id eft in bona flCfua Si animi,non in externa pronus taliud nec principium nec hncm alium quç rens in hoc fæculo quidem q in fefc diuinitus pohtû. Hxc eft in vita huma/ na fummi boni medulla,quam veluti thefaurum in facrario fapientix con/ ditum tot philofophorum claiTcs omnem lapidem molientcs^vt eft in pro/ ucrbio ) inuenire ncquiuerunt.Exiftimabant enim non ex dco fed ex felc ita aptum efle fapientem: vt in co plane fttum eflet an ipfc talis eiTet» Nos au* tem ex facris monumétis accepimus arbitrium tantum noftri iuris cfle,rc/ d:am autem firmamç animi coftirutionem muneris efle diuini,fed ita pro* mifeui vt nulli rclt;fte atq^ ordinc id petenti ncgctur.Huius fummi boni for mam habitumlt;]p deferibés illc fapicntumf^vt ita dicam^Plato inparabolis ita inquit,Beatus homo qui inuenit fapietiam.Longitudo dicrûin dextera eius,dC in ftniftra illius diuitiæ SC gloria.Exqbus verbis patet beatitudinê huius fæculi in inucntionc fapicntiæ a prudentibus pofttam cffe.ncc imme rito.Lôgitudo enim vitx atç anni viuédi in dextera cius,ÔC in finiftra eiul* dem opulentia SC gloria. Atcnim hxc de fapiétia in côfcflo funt apud om* ncis qui fc probatæ SC verx pcrfuafîonis tenaces videri volût: quis enim ne gare audeat qux oraculorû inftar habétî'Sed quæ nos hodie ftudia literaru vocamusmihil co pcrtinét.Quid cm'mlitcris prifeis cûftudio fapiëtiç,qux a Chrifto genus ducitî' Quarc fapicntiæ oracula in rem noftrâ vertcrc non poiTumustquibus per Mæandros multiplices fæculariû feriptoru difeendi curriculum aufpicantibus,ad nullam vnq metam labor cuafurus eft, ac ne ad legitimam quidem aliquam autfrugifcramfcientiâpcruenturus.Quip* pc qui numerofæ aut difertæ orationis aucupio fenfus omneis accommoda tes,in luto femper hæremus Iccftionis illccebrofæ SC blandiêtis. Ex corum (vt arbitror^numero quos gradiloquus illc vates Ezechiel cap.xxiii.Chai dçorû pigmétis SC Babylonioru icnociniis nimiû captos efle teftatur î earik rcrum vfu animum polluiiTc vocifcrans,rcbuflt;^ diuinis commétandis atcj animaduertendis ineptû rcddidiffc.Quo loco ego afccnforcs cquorû appel* latos ab co efle ccnfco,qui cloquétia vel metricâ vcl numerofam attj orato riâ fi'guriftj diftiniftâ nimiopcrc cócupifcut,oratióe profa Si pedeftri no co* tenti fenfa métis ÔS coceptus fîmplicitcr indicare.Huic inertis fegnitisc pà trocinio atlt;jß obicdlaméto: nue vt obiter rcfpódca, fymbolicû illûcociona* tore cxcitabo,qui cap.vii.cocionis fuæ ita inquit.Luft raui vniucrfa animo mco:vt fcircm,ÔC confîderaré, SC quærcré fapicntiâ OC rationé: SC vt cogno* fccrem impietaté ftulti Si ettoti imprudentiu^ vcl vt grxcc Icgitur circuiuî

ego öê cor meum vtcognofcerem SC confidcrarem, SC quererem fapietiam ÔC calculum,ÔC vc cognofeeremimpi'i amétiam ÔC moleftfam SC crraticum circuitum.Dico igitur eos qui ad philofophiam hodic ftudiû fuû collatu-* Qaonâniodo ri funt,fapi'cnrius cfTe fad:uros,fînon a rudimcnris Ifterarum ftatîm ad câ rationé^iu« trafîen'nt,fed velut gnaui ac ft renui fndagatorcs,pcr omnia omnisc]^ difci diotu inftii plinç monumenta fapicnriam veftigauerint, non vt n folcnt hodie qui falt;* t“”®debeat, pientiam quçftui habere inftituentes, temporis compendia fequuntur do** iftrinæ difpendio, quæ numeroÛfTima pars eft ftudentium in omni generc difeiplinæ. Vt enim aues in locum ar du um fubuolaturæ,non a folo protiz nus eum locum relt;ftis lineis petunt: fed volatu verticofo co cóniodius cua dunt SC facih'us: Sic animus humanus ad contemplationem fapientiæ me/ Iius per cochlia iuftx difciplinjc fcandere SC intclligétius poteft, g G pro/ tinus ab infi'mo genere dodlrinæ ad fummû genus difcendi cópendio eua/ derer,fcanftlcm difciplinarum feriem tranfiliens.Hoc modo Solomon en/ c/clopçdiana cyclopçdiæ gyro luftrafle fc omnia ingeniorum monumenta fîgnificat vt ego quidem interpretor,nosqjhortari videtur vt per omnia philofophiæ fccularis SC prifeç dogmata,veftigia fapientiæ £qua funt (^vt certe multa funt^ colligcrc no grauemur, ac lucû faltu^ opacum SC abftrufum in quo ipfa ftabulatur magiftra, iufta ÔCperpeti indagine accurataq? cingamus. fie Get vt quû ad ftudia fandliora SC monuméta facrofandta peruenerimus, SC velut ad cubile veritatis SC fapiétiæ propius accefferimus, iacenté qui/ dem illam fed inuolutam certius agnofeamus. Hac via SC ratione cum SC comodior eft SC certior fapientiæ indagatio,tum vero quu ad fpcculandam ipfam ex edito euaferis,vbcrior eft multo conftâtiorq? contéplatio , nec ta facile de gradu intcliigétiç SC perfuafîonis certç deiicictur, q molli afcéfii SC anfradluofo cuaferit, q is q reda per arduu affiliit vel arrepftt, Etenim per deum immortalem quid aut prçftantius efle ad dodrinæ maieftatem putamus,aut ad compertç veritatis fidutiam fïrmius SC ftabilius, q quum per infima mediaq? ftudia ad culmcn fpcculaminû fubuedus fis î nofle vel nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

anguftas porticus,in quibus Stoicifeflîtâdo SC foriras aceruâdo erumno/ fophorum.* fas contriueruntætatesî vel cxcipulas amœnas ab illo verfuto animarum aucupe in hortis côcinnat3S,in quibus Epicureorum animi omni abfterfa

• religione voluptate ad extremû vitç deliniti funt: vel erraticas SC expatiâ teis ambulationes Peripateticorum,qui tâta vim differendi in nugis con/ fumpferuntîvcl deniqj copia vbcrtatéq? dicédi in Academia ilia a Platonc obilitata,odoranda tm non etiâ tradada aut propius afpicienda veritate profufam i' vt nunc eos omittam qui nihil conftituendo SC de omnibus ad/ dubitando annos bonos perdiderunt,quafî in Labyrinthe philofophiæ co métâdû efle conftituiflcnt.Sed quando harû rerû omnislt;p prifeç dodrinç cognitiojvcl orationc profa vel mctrica traditç,fîne Latinç lingue peritia coparari non poteft,quæ ctiâ ipfa Græcæ linguç adiedione fit longe ad/ miniculatior: hic difcendi curfus certis manfîonibus diftindus fît ncccffe cft,quaru modû SC ratione vel hominû propofîtû,v;el ingeniû, vel fortuna Encydopaî temperat. Quarc qui hune orbem dodrinæ quodâ redæ rationis circino îta circufcripfcrit,vt vel augere vel contrahere pro rc nata,aut ingenii ca/

Confedan'a fût argumê= ta Stoicorü qiiafi pfeda cfficaciterty côclufa.argu mêtatio elt captiofa mis îlutatimgra datîqî id qd vult efficics P iterrogatio nés. quare.a Grsecis foriî tesquafi acer üalis vel coî accruata df. ad quod hic audtor allu^ dit in verbo aceruatos. Vcrahuius vitç gloria. Crœiui amp;nbsp;Midas.

Otacuflæ. Pythius Btthynius. Diuitias ele^ uat.

Choragiû in ftruinctû eft fcenicis ne; ceffariû. hic ji bonis for* tuitis accipif metaphorice eu fortunap chorago.i. fuppeditaî torechori in telligatur. Hic rigura ê

Anâtapo; dotôdf, oro vno inébro defeâa,fed qd fubîtellit gcdu rcliqt, vel ornainê; ti gratia vel cinphaiïs.

ptu,aut vitæ Jcnic^ inftituendæ neccffitatc nouent,is ü intta eu orbem fta includat eloquétfâ vt per omnei's ei'us partes æqualfter fufam teneat quafî in corpore fanguinem: is demû mihi videbitur ad fapientiam inueftigada vberriinû quoddâ viaticum atqj etiam ampliffimu attulifTe.Net^^ nunc de cloquentia ilia mirifica loquor rerû omniû tradlandarû arbitra, quâfu^ fîorem eHe amplioreinqj volunt q vt vlla circucurrente linea prçftitui auc defîniri poflït.Hoc ego inftrumentû pbilofophiæ ex opibus ^vt ita died) Chaldçorum atep Aegyptiorum coadtu, prçftantius efle arbitror ad vitâ hancetiâ per voluptaté ^honefta quidé ÔC probabilé) trâfigédâ,q diuitia rû cumulos qlibetopulétos,nonStoicis ipfos confeÂariis,fed aulicis(^vt nouimus^ auiflariis aceruatos.adde ctiam(^fî placet^) adfuturam vitam per gloriam illam adipifccndain:quæ mortuorum apud pofteros memoria in perpetuum renouât,cum in manibus hominum libri eorum femper ver** fentur viuantq;, id eft ingenioru morum^fîmulacra tempore non peritu^ ra.Cótra aut cm diuitix etiam Perfîcarum aut Lydiarum acmulxt quum in vita vel auaris anxiam follicitudinem, vel profufîs ignominia, liberalibus etiam interdum ftultitiam ab aflentatoribus parianttquid poft morte con ferunt,nifî lî(^quod rarum eft^in pias largitiones crogationcfqj mifericor/ di.x exhauriantur ( Omniû Çvt opinor^) diuitum Crœfî ÔC Midæ nomina multo dccantatiffima fuerunt, At ille calamitate Si fummo atlt;p ignomigt; niofo vitæ difcriminc magis q diuitiis inclaruit : hic auribus afininis non aureis infîgnib^innotuit.Ex eo cm in prouerbiû venit q» multos otacuftàs id eft auricularios SC cmiflarios habcret,rumorum captatores SL fermonîî dclatorcsjcuiufmodi habere folent principes malhqui ftimulante confciêgt; tia fecuri clTe nequeût.Pythius Bithynius longeditiflimus hominû priua torum fuifle memoratur: de quo fuperius diximus. Is tarnen muniheentia inufîtata magis q opibus cclebratus eft.qui platanum aurcam vitemep ilgt; lam inftgnem,Dario Regi donauitîXcrxis copias id eft fupra decics ccngt; tena millia hominû epulo fufcepit,8C infuper frumentum ÔC ftipediû exergt; citui quinqj menfium pollicitus eft , vt maximo ex quintp hliis vacationé militiæ impetraret.Ob quâ poftulationcm a Xcrxe indignante hac pœna Barbarica muldat^ eftîfilium vt fuû occifum in duas partes difletftû afpi** ccrctjcum inter ambas corporis partes ab vtraqj viæ parte difîcdas exerci tus pcrtranfîret. qua calamitate maxime Pythius fortafle nobilitatus eft. Qui igitur fieri poteft vt diuitiç feliccs in hac vita poneflbres fui faciant, aut nobiles in pofterum^ Mihi quidc diuitix nihil aliud q tragicû choraÀ gium vidétur cffe,ad vfum temporariç feenx a fortuna accommodatum. Quidenim cflcdicas aliud vitam adminiftratiuam, q feenam quâdam ho-* minû perfonatorum operam fuam SL induftriam populo oftétantiû, ludos (^vt ita dicam^ edente diuina prouidentia f Hoc igitur choragio fî rcAc atcj ordine adum quiftß fuû peragant. fin fccus eueniat,futurum effe dico vt male ac damnofe cû cis fortuna cgifle videatur,quæ vt choragus ternes rarius SL præpofterüs earn ipfîs perfonam impofuit vel impegit potius ,cui ferendæ non erant. Eorum igitur qui honeftiorcs perfonas gerunt cû plu rimos in adu fuo conturbare vidcamus appofîto verbo vtar) corû tâgt;

dem errata nedum reliquamenta prçftent necefle eft ii vclut fortutix ac te*' mcntatis niiniftn,g nulla publicæ chantatis ratione dud:i, quû eos pro/ ttiouerét,fide fuaetiam ipfos efle iuflerunt.Sic em'm fort ratio fupreini ac poftliunii ratiocfnn,etiarn G lurc inoribus conftituto fideeorû elTe non fo^ lent apud homines»Tandem auté appelle nonfeculum vnû ôC alterum_,fed iuftrû vnû fortafle aut fummû tria: vita enim in potentatu diuturna efle non folet»Tandem igitur ratio cuiufq? funlt;flionis nbsp;nbsp;aétus a Chrifto fum/

mo diuinitatis(^vt ita dicâ^ infl;itore,ÔC generis humani creditore atqj etiâ fœneratorc centefîmario repofeetur.Etiam G Galliç moribus (^prb mifera populi conditio) omnia atrienlîum errata,conturbamenta,reliqua atqj fe/ eus admifla,ÔC quçcûqjpromi condi prçmordent,fuiïurantur, compilant 6C interuertuntjinediaftini luunt.,Nâ quû fînt ipfî ad omnia mandata non modo expolîti^fed etiam dieflo audientes,quicquidalt;flores vel vicarii,progt; mi velfuppromi non modo delirarint vel coturbarint, fed etiam quicquid acciderintjcircûciderintjfuppilauerint^tametfî refpublica ab ipfîs aétori/ bus idoncis ÔC locupletibus fuû feruare poiTit, tarnen prçftare folent. Et fî peculium non habent (^o morem iniquiflimû) nexum ftatim ineunt.lîc ma gnis reis apud nos licet ob noxam plebem dedere,ÔC aliis fuper alias pecu niis imperatis fuccidaneam culpçfuç fubdere,Expeditius enim id efle vi/ fum efl q aut reos iflos cothurnatos , aut eorum fortunas pignerari. qui fî crimen fateri aut culpâ agnofeere cogerentur, facra vticÿ opertanea in vulgus efferrentur, quibus nemo non initiatus efle folet eorum qui nutu oculi'fumma quçq? circûagnnp, quique linguis fauere norûtin articule: aut diris obftrepereiis quibus collibuit, Qux caufa fuit vt nonnulli ali/ quâdo inter reos recepti,patronos potentes inuenerint^a quibus impédéti fupplicio Ô6 pene prçfenti erepti, quçfîtores etiam ipfos fubinde fortunis cuerterunt.O magnam,o beafam,o memorabilem gloriam illius Briarei, qui non modo legibus reos ÔC populi votis, fed ctiâ loui ÔC fummæ curiæ raptiin potuit excuterc» Ob id (^credo) facinus reófe manes cius conditos cxiflimare debemus ♦ Is iHe fuit cui nullum vnq fortuna præter fummû SC yltiinu obfequiû negauit^quem Quçftorum ærarii natio vt deû Aefcula/ i^um fumma veneratione coluit, Eius enim prçfentiflimo numine feruati • funt non pride mancipes argentariam fatîfitantiû^quû ob repentinas quo/ rûdâ diuitias opulentiflïma faólioinuidia fumma flagraret,Vt auté lucu/ iétius potentiæ fuæ fpecimen ederet,rersprimû ampliatis^mox codicilles eniales noue exéplo inuito ac frementi principi extudiife dicitur, atq; ita ormulam temperafle,vtnec deprfhenfî rei crimen agnofeere cogerétur , SC indicés rei cépertç SC conuiétf,fummi illi^ Curionis amicos inter reos in poftcrû recipere vetarentur .Quo velut euerriculo omniû delationû atqj animaduerfîonûjtâtam impunitatis fldutiam feroci hominû generi inftau/ rauitj vt legibus hodie no teneri ca faétio exiflimetur, cui princeps oinnia

Dcmagi'fttâ tibus,amp; ils 3 indt'gnosjjs mouent. Fide mea câ iubeo.i.fpon for éius fîo, verbûeftTu? rifcófultorö prifeorS. PofthumEe ratiôesfut poft morts * reddunî ïro dnio diaitio Mediaftint ferui fut ^b’ viliora minf fteria p atrié fes Kaélores imperan?,vt plebs pulla« ta in Frâcia. Ob noxâde# dere iurisvet bô cft. vt no xgdedere.q3 idem eft. NexS ineSt plebeii fi in« diftû tribuî tu no folues tint,id eft in careers c5ii« ciuntur.

Opertanea facra peul ab oculispopu« lifïebât,nort in aperto vC alia facrifi « cia.

Q.uæfitores’ funt illi qui criminal! b’ iudiciis piue quafi inqui» rcndicrimii nispræfides. Briâreus au» licqrum.

Briareus eft gigas g Hei catonchir a cétu manib’ didusöft.ha bens Capita quinquagirt

tû iintiQ ein ocixios urQ.inu.rTi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;co mxij^xius xcrus in picocni immiLLcrc^ **

rei criu^nii earu fremitum in cauea fuftinere ncqucat,quo nullum vn^ atrocius fcclus fadi fordidâ dicitur excogitafre,ncc tarnen peregifle . Quidenim eft aliud feras in plebcm immittere,q Volones pronigatiflimos nullo ftipendio fed fide tm aueftoratosjper rura palanteis,bacchantcis,graflanteis, plebccula tri/ butis exhaufta obterenteis circuagcrcf nifi veto cos circuagcre non vidé/ tur qui ftipedio fraudatis (^o fcclus tricapitale) liberu pcrmittut diripiédi arbitriu. At veto iure perpetui edilt;fti quo edi^o ad fummu tribunal pro/ pediem ius dicctur,noxa caput fcquctur,certe ordinu dueftores qui caufas reru male geftaru baud ita pridem dederunt,n5 modo addidi fortaffe,fed

etiam vi'nóti dabutur ftygiis liótoribus Gordu't^^ nodo conftridi',id eft eo fcelere quod ante diem extremu foluédu non curaucrmt. Hi funt cmm jpfi qui noxam luculentam nocuifle nofcutur^quos nuc plebis fufpirantis mi/ ferefcere nó fubi't. qui fi leges valcrent in aulicos, atftus vti^ eorum quos potentiæ fuç ampliandæ prçficiunt inftitorcs , aut quos tranfucrfî propin quitatis amore promouent,noxis omnibus folutos liberostjprçftare cogc rentur.Nunc quû impuneid faciut,potentiæ fuæ bladiûtur, ncc quâtûuis in rebus fecularibus confiderati,videre hoc mentis oculis hcbetibus^SC no cftuinis qucuntjverfuram fe facere ingenti difpendio.Deus enimfortuna/ tis hilaritatem fçpe,confcelcratis SC impiis impunitaté fscpilfimc fœnera/ tur . Hoc eft cur gaudeant, cur felicitate SC potentia fua fruantur maximi curiones Franciælt; Quamobré fefe fortemq? fua illam fplcndidam admiré/ tur,SC nos ciuili iure viuenteis att^p in ordinem redalt;ftos,cx edito ipfî loco SC legibus inacceffo defpiciant.Quidni enim fibi placeatquibus diuinitus datu eft vt boni iuxta ac mali meriti homines^ quos vifum fit, in illas Ma/ caron infulas euocent quafi in coloniam fuâ,quas ipfi beatorû putant fedé elTe perpetuâC' Infulas iftas ego atftus primarû SC fecûdarû partium in rcru publicarum adminiftratione efle cenfeo,in falo SC iadatione ambitionis SC cupiditatis fitas.Hac enim ratione tantû hominu bcatores efle.pofluntjVt Fauonio inconfulti fauoris quos velint vel homines vel familias ex obfc« ris natalibus in locum illuftrem fînuatis velis prouehant. Contra«^ quoS

oderint,aut qui eorum placitis SC inftitutis incomodi efle videantur,aqui/ lone quodam tranfuerfo procul ab emporio honorum difiiciant,aut omni( aura efferentis fefe famæ fuppreira,in vadis deftitutos confenefcerc fînât. aut fi maior aliqua eos tranfuerfos egcrit offenfîo, infigni aliquo naufra/ gio fortunis omnibus vt eucrtant.Didata funt ifta aulicæ iurifprudcntiç, quam curia ilia profitctur,non fummo iure,non ex æquo SC bono iudicâs, fed iure moribus illis conftituto atlt;ÿ ciuili aduerfo ex diametro.Cuius ta/ mé interprétés fût maximi curiones ÔCchoryphæi, ad quorû mores SCpla cita aulici quida recodli iuris illius confultilTimi refponfa fua tép«r^^t* lus aulp moi Huius curiæ illud effe inftitutû dicitur, vt de rebus omnibus facris,prlt;^ ribus côftitu fanis ,bellicis ac pacatis refcraf’,de paucis de côfîlii fentétia ftatuatur,vt in

maximorum Cunonu non modo fcntcntiam, fed etiam niitu ac volutatcm catur* nec pedibus tantu tranfeatur vt olun fieri folebat4n Romano Sena tUjfed ÔC manibus ÔC vultu aflenfioni atcj etiam affentariom fci'tc aflermalt;^ tur. Illud fane memorabile poft aliquot hofce annos contigi'flc dicunt,yt quu fere omnia décréta per di'fceffionem fadla fint de rebus qui'de ardui's, nullum tarnen per diflenfionem aut diuifioncm fentériarû faótum fît^vfqj** adeo velpedarn m fententi'am prmcipum tranfili're didicerunt,vel ipfi po tius fententiarum principes cenfendi anfam confultis præci'derût.Quo mi nus miremur tarn daros exi'tus rerum noftrarum exritifie,quas in fuperos ÔC mortalesmi'rifi'ce fufcepi'mus.Supcri boni,q eritilluftrc, q fpledidum, q memorabile ad pofteritatis opinionem, rebus bene coful'tis a quibufda qui fefe vtriuftj vertices iuris exiftimari volebant,falt;ftum efie vt libcri pa rentem^inoificiofum quidem,fed parentem tarnen, ôi gens pietatis aman/ tilTima fumma arcem fedemqj religionis inuaderet.Ob idqi piaculu maie/ ftaté ciariflîmç prouinciç,priftinosq? fpiritus,fubitodei numinc decidifle, vt Galli abfterfa prçfentis animi crifta lepores efle ûbî galeati videretur, plusq^ in calcaribus fpei qinenfibus ponercnt.Equidem baud libes fum/ mu in reru adminiftratione locu mcreri velim, fi tatu ipfe munus quoquo modoobirepoiTimjVtfimile aliquod dedecus autportentu aufpiciis meis accidifte aliquando proderetur.Prçftare enim arbitrer nome viri probi ÔC honefti memorix prorfus eximi,q male ÔC incomode pofteris innotefeere» En propter quod ciuilis vite tranquillitatem,ftudiorum amœnitatem , ÔC deniq? vitx xtcrnx contemplationcm pofthabere debeas, vtin oculis vel auribus vnius prouineix per theatrum aulicum cum ftrepitu comitu die tult;]^ tranfuebare, aduerfis fçpiflimecuneis,gradibus,ôi orcbeftra. tametfi vt maxime fecundo populo te oftentes,tarnen fi trâfeuntis glorix fpetftes celeritatem, bocquidnam eft aliud q veluti plaufum inanéper tranfenna mereriC' Nam vt illud mittam q? grandi plerûqj xtate,qgt; verfatili feena, q, lubrico ac prxcipiti fere profeenioprodeunt, certc quu alii adores recéti gratia flagrantes fubieruntin cuneos aut in ordines,necefle eft exadi ve/ teres vt faceflant,aut inter tbeatricum minifterium turpiter fubferuiant» At iftis de cçlo hic deturbatis , confeftim tartarus ipfc bis patet in prx/ • ceps,tâtûtendirq?fub vmbras,Quantus ad xtbereû cœli fufpcdus Olym pum.Etenim quû latine loquentium confuetudo eos olim in cœlo efle di/ ceret,qui omniû orc celebrarentur prxpotétia,vel rerum egregie geftarû ^gloria,ego tragicos iftos reges èC temporaries quû ex flagrantüTimç gra Wtiæ prçcipitio deciderunt,in tantû frigus delabi video,vt pene exemptes F ex memoria credas e numerisqj expundos bominû nominatorû . Ita fit vt in tartarum rigentiifimu ruifle videantur,cû ii qui nulle iam famç plaufu cxcipiuntur,Latine frigere dicatur .Quanta eft auté eorû fublimitas,quâ/ ta eorû admiratio,quantus omniû fufpedus,quû velut fortuna fuccollate toliuntur,altero tanto maior eft deorfum altitude, quû ab ea deftituti in/ fultantium oculorû coniedu (üc enim euenire iis aflblet^ velut quodam fafeino exarefeere videntur . tot enim miferos homines oculorum radiis^ lancinari ncccflc eft, quot in bominû ipfî obuiam afpedus incurrerint dû

quifq? ob prçtcn'tam obferuàntlam non Ifbcram fed obnoxiam,pcenas lihi deberi infoléti'æ putat.Scd fatcamur fane vt funt Humana, cos eflcfebccs« tantummodo hoc cxfgamus vt adlus ipG. fuos rctîlc ac décore pcragant,ac quifq; corû vi'dcat quid fui fît muncris,quâ perfonam fuftincat, quantû ab ea oncrctur.Nunc auté cum ita mores inclinâtes effe videamus,partim vt ainbitio Ôirupiditas, partim difloluta difeiplina grauitatem ÔChoneftatc c medio fuftulerint,quis cos fcliccs cxiftimarc poflïtj' Nam quomodo non mifer cfTc poteft,qui in cothurno vcl prætcxta,vel comitis perfona velfup parafîtantis induit,vt latus cingerc maximi curiom's,ÔC officiofus cHcpo/ tentibus videaturî* At hoc fatîtitari ab ornatiflïmo quoq; videmus vt qui id non faciat, is aut abfurdc vcrecundus efle aut rcfradlarius aut aduerfîs placitis prouidentiæ natus exiftimetur.Quid qui in pontificio cultu,ÖC fa crofandlç dignationis habitu fcurrilcis atîlus imitantur,ÔC velut in tragigt; co amidlu mimos ÔC planipcdcs adlitantj* (^nä id ita vfîtatû eft, vt q paulo modeftiorcs funt ÔC dccori retinentes: ii ÖCaliis inuifî fînt,ÔC magna laude a nobis,hac vna virtutc mcrcantur^ num ctiam illos fcliccs efle dicemus^ neq^ veto aliéna ipfî perfonam ab illotj fuo faftigio abhorrente h'betes X cupidi induûtjôC eos fortis fuæ ornatusejnon pudet . nct^^non cos fortis fuæ aut peenitet aut pudet, SC no funt plane miferi. Et hi funt,quos hodic propemodu folos diuites efle diximus.Ita patet quid fcquatur fa pauloargt; gutiores eife pergamus . Linguis cm fauerenecelTe eft,cü ad facrofandos ventum eft.Quare multo mihi fortunatius efle corû inftitutu vidctur,qui literis fe totos q qui opibus dederunt comparandis ♦ dutaxat quibus So^ lomonis voti liceat efle copotes, vt ncc malefuada egeftate eoufç vrgea/ tur,quo fecus de virtute atcÿ honeftate iudicent î ncc rurfus diuitiis redu/ dantibus in cogitationes vanefcant,erraticas autimpias.Na quulitcraru peritia ad oblc^ationem frui,ÖC vitx per virtutem ac decus agendç, tanq inftrumeto vti folent : tum eo amplius poft huius vitæ curfum memoriam fui in æuû prorogate hac eadem facultate pofliint. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hæc fortafle nault;*

cifacienda ducerem,nifietiä prçftantis dolt;ftrinæ adminiculis vti bonos X graucis viros ita exiftimarem, vt contra temerarios cafus celfi femper X redi efle pcrgerent,ÖC aduerfus fortunæ infeftioris impetus animo prçfcn tiore confirmarêtur,fîcut ad humanas iniquitates eofdem ita fe copofîtos, collecftosqj tenerc par cft,vt quiequid obuenerit,velut dccrctuprouidetiac æqui boni faciat.Eft auté is tenor ftudiorü mea ientétia tcncndus,vt a car** ceribus difcendi per fpatiofum illud ftadium difciplinarum,quat liberale dicuntur,ad metam fccularium litcraru perueniant, X in flexu ne cómit* tantjVt aut acquiefcendu eflc aut diutius hçrcndû putent. Sed quo currP culum totum peragant,rurfus a meta ad carceres SC ad emiflarium denuo aliud fpatiû non currant, fed ingrediantur X incedant t quod pronum iam ipfum eft,SC fpei bonç plenu falubrisc^ voluptatis. ctenim cu in eo eft fpa/ tio exhaufti iam laboris orbicularis frueftus prçfentarius,quû velut indagt; gine cindlam veritatem tencbunt,tum c tia multo maius pracmiu futurum æternû^ fperatur.Eft cnim ea demu vera ratio philofophandi,non fallacc ftudioru amcenitatcm,non inane nomen bcatitudinis perfcquensgt;fed reéta

LlBÊItV. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fö.CLXXXiin.

8t honcfta via veram 6C folidam glonam hatid inaufpicato pctcHens.Hac vlam quçrendç dodtn'nç fummû illud par atnicitix. Grçgon'us êi- Bafilius Grxci',ÔCeorû ætati fuppares Hieronymus SC Auguftinus cû tenuiflent, SC ante cos omnes Cyprfanus Si Lacftanti'uSjSC deinde Hilarius,aliic^ mul ftùnarû pti'3 ti antcfîgnani partiu Chriftianarû maiorûc^gentiutheologijquoru hodie refponfîs ad interprctationé diuini iuris vtimur,ad extremû iudieio lâ foli do ad facrofandtum iplî ftudiû fapiêtiæ, quafî ad Bulcæ Themidis oracula vcnerunt,quâconfiliatricem latine appellate pofTumus.Scire enim aùébât homines ingeniofî quo modo viam inire poiTcnt ad propofîtû fi'nem,quafî in patriam ferentem, quâ ciuitatem ampliHïmâ efTe confiât nomine Vra-* Vranopolis nopolin,fuperis hominibusq? comuncm, dûtaxat qui nihil in fe impie aut perfide admiferintjn ea porro regiam cfl'e fapientiæ,quam prouidentiam tatun antiqui Latini vt Gfxcipronœâ vocitare voluerût. in qua numeris omniz Vrouidentii bus fcientiæ,atlt;ç intelligentie bcatiflïmç animi humani fimul cum omni dici?quä miniflerio Si flipatu diuinitatis fruûtur^cu ordinibus illis fciiicet cçlefiiz dfæcî pro» businenarrabilirationedefcriptis.HosEfaias prophétie decus,argetum quot;æî, SC aurum fuu ad Chrifti obfequiû cultuqj teftatut attulüTe , quo Verbo tu uerunt« rerum intelligentiam nullo errorc concretam/ed ad puritatem excotflam, tum eloquentie nitorem fplendoremqj fîgnificat.Has enim illi prifei opu ientas facultates in feribendis eloquendisqj rerû diuinarû enarrationibus çonfumpfcrunt. Verû hoc iis probate non poflumuSjqui ignorâtiç patroz cinantes,eloquentiam vtcuriofam,a facrisqj ftudiis alienam recufant.Ob id fettjper inuifam inertie qgt; forulis omnibus antique bibliothece excuz ticndis,ac diu multûqj difeendo nullû ad quçftû ab ingenuis comparatur.

At nos philofophia argétca fupelledlili facris operanté^auguflius Si amz plius fapiétiç litare cotédimus^q fi famiis aut plumbeis facra libamina au îpicetur Si peregerit.Quis enim in facris,fidliîibus vafi^s aut ftanneis vfus eft,quu idé ipfe argéteo inftrumêto no careretC' Illud veto rurfus fummoz pcrc vidédû ne quod fanëluario domini vfuieffe poteft,id in fîmulacra im piecatis confletur,autin vfus voluptatis aut alioqui ne inquinetut. Quoz circa ego mifcrabilemeorû eile forte contéderim, qui quu magna iâ parte laboris cxantlauerint vel in flexuacquiefcut,vt diximus,quafîpenfum engt; • cyclopçdie confecetint, veldiutiusadhçrcfcuntinhumanioribus literis animo iamfenefccnte,nimio vtiq? venuftatis eloquentie,ac leporis amore capti SC irrctiti,eorum plane lîmiles qui apud Hometû in diuerticulo vie .

^d patriam ferentis,aut Latophagorum fodalitate,aut Sirenum cantu dez yiinitipatriç menimiflenon poiTunt.Naquid eft aliud focios nauim inpaz rers. f triam tendentem cgreflbs, Vlyxis in patriam fcfiinantis Si viæperagcnz de femper inftantis,reminifci noluifrc,q in vita huius fcculi voluptatem illcdricemfaluti pretuliffci Vlyxes autem nobis quidam fuetunt ii quos Vlyxesfj ante diximus, orthodoxe perfuafîonis, id eft coliimantis philofophie « n lt;nbsp;. )nndices,non palliati illi quidem Vlyxes,fed paftophori,qui multa Si vaz fun^^ewdo riaeruditione,vt téporibus quiftp fuis, inrbuti, quum omnia pene genera tesfacris ge^ philofophandi partim pererraffent,partim preteriiifcnt/alutcfua tandé fociorumquc perquircbant: que nihil eft aliud q aditus in patriam.

Tails em ftatitn Vlyxes illc famigcratus defcnbi'tur a poet a. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vt i'lle

Polytropus, yjf hcroici fpiritus ÓC Polytropus ab Homero dilt;îlus,id eft multifaria in^ genu dote,multipllcimorumcogmtione,verfatillq^folcrtia prçditus,in/ ■ gt;nbsp;feros adnfle dicfturtSic qui l'n cœlum mente fcandcre,ad plenamtj cotem plationem diumarum rerû euadere cogitât, comodi'us mibi fadurus efte videtur G. veni'enteis annos in rerum humanarû mtclligétia bona ex parte cotriueritjôC maturo ïam facris difci'plmis mgemo,ad veram phi'lofophia fecum omm commcntandi apparatu contulerit Quod mlhi permdcefte videtur.atquc fî quis ex Floralium fpcd;aculo ad Eleufînia myfteria tranp eat SC veluti immigrer . Quicquid enim a vetuftatc facorum noftrorum exorte difcimuSjid ego prçuiam ac prçcurrenté difciplinam cfle iudico ad veram ÔC tbeologicam pbilofophiam nos deducété.Ét eam ob rem a Grç** cis propçdeumata didla, id eft ea documenta quæ præfcifcerenos oportet priufq accedamus ad return grandiorum arcanarumqj cognitionem. Hoc porro laborc exhaufto,velût confedlo fex dicrum laborc,tum demû fabba/ tifmû domino dicarc moribus Chriftianis conuenit,Ô£ fancluarium fapien tiæ iam feriatos adiré , Ibi videre eft hiftoriam mirificam, euentus varies, carmina plusq heroica cothurnata,conciones pancgyricas, orationéfi*' guratam ac verfîcolorem,tropis diftindlam Si formis fententiaruiujomni** noqj locutionem humano captu auguftiorcm atqj fublimioré, Adde fym** bola Pytbagoricis multo argutiora,didleria fententiofa, feotinis inuolu** cris fenfuû implicata, vt profanas aures fugiant, ambageslt;ÿomnegçnus multiplicitcr inuolutas. Quid dicam omnem rerum naturam nô humano fed diuino ingenio indicatam ÔC apertamC' omneis hominû mores, omneis fenfus bumanos brutosqj explicitesf res omnino capaces prçftantiftimaru mcntium,dignaslt;^ quibus no modo totd (^vt dicitur^) pedtore incumbere, fed etiä quibus illiquefeere toto corpore atq? intabefeere debeamus.HuP, vltimæ ÔC fumma: commentationis maieftati,poëtica ÔC oratoria oratio co piaq^ omnis diflerendi eloquendiq^ ratio, concédât, neccfle eft, vt humani captus altitudo ingenii fafces diuinis fummittat monumentis Si oraculis. Et quidcm ita fe fecifle vir fummæ dolt;ffrinæ Gregorius Naslansenus tegt; ftatur,cuius audforis exemplum imitaripercupide debemus,ne literarum cognitione fecularium quafi bacillo arundineonixi,in veritatis cognitio** ne SC viæ philofophicæ progreffu grauiterconcidamus. Sedcitetur teftp monium locupletüTimi autjloris veritatis , ôê in literis fecularibus inprigt; mis eruditi.Qui vclut in literis diu multumlt;p negociatus Ô6 féliciter,inuL to tandem vnione, ÔC fummi boni tcflera, peragrandi finem facere confti#* tuit,eum(p liceri fluxarum rerum contemptu,atq3 in eo vno poftca acqui** cfcere.Sic autem ille ait,

Toïç £-5n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■VÄop jßovop, ngîj «utÔç

Ei^WTaç itwyótAoïo 0j5 aoyîj), ôç xaAi/irJiJ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Sola fuie cordi nobis facundia,quantam Orbis coa manus fîtnul occiduust^ß coegit Tradus,ôC illuftrcs Græcorum gloria Athens, Sed fîtnul ac tandem ttiulto peperiHe labore Contigit, ante pedes Cbrifti afflidtam ipfe reliqui« Cedit enim fumtni fermoni numinis omne

Quibus verbis intelUgimus viru illufummo ingenio pra:ditu,fummo Hu dio deditû,multâ ac diuturna opera eloquétiæ ÔC poeticæ dedifletad qua^ rum rerû ftudiû tota méte ferebatur.fed quû tandé veniflet ad ftudiû facras philofophiæ SC facramentû falutis humanç intelligcre cœpiflct,cuius fuit vnus Chriftus interpres ÔC antiftes , illico ipfum ilia omnia literarû orna** Defacrofan« mentain confpedtû domini abiecifle,videlicet agnofeentem ÔC animaduet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

tenté quicquid in literis fecularis philofophiæ ac philologiç vidifletjlôge idabclfe a diuinis oraculis,atq? a fermone ipfîus diuinç fapiétiç.Sacra erîî feripta omné baud dubie elocutionem mentis humanx vincere intellexit, ^libct«^ figuns diftindlâ orationé ac multiplie! eloquio elaboratâ,præ digt; uini fcrnionis vi ac fulgore obfcurari atq? elâguefcere. Ego quidé certe in eafum opim'one vtexiftimé tropos oratorios multo fublimiores cfFicacio/ teslt;^ in facra ledlione inueniri, q in prifeorû Græcorû Latinorûve monigt; métis,poflelt;ß oratoria pbrafîm fieri ea ledrione multo locupletioré. fed id perfuaderi iis vix poteft,qui humanorû feriptorû lepore,ac fuauitate capti horridi ftatim SC refradarii ftili ledlioe deterrétur.Netÿ vero cocinnitaté eloquétixin facrofandlis libris requirere,fcd vim fublimitatéqj fentétiarn côfcdari debemus,etiâfî hauftos inde fenfus in feripta venuftiora tranffer re,ÔCpigrnétis externis reddere floridiorcs,nec ius nec fas prohiber.Pras** borüphucu ' fîantiifimç enim gémx argento potius craflb q auro includûtur,ne thecæ nitentis afpedus, quoquo modo pertinere aut accedete ad .xftimationcm tâprcciofç rei videatur.Et alioqui deus arcere profanos voluit ab oraculis fuis, qui orationis pigmenta SC elegantix lenocinia , non fenfus arcani ÔC myftici nucleû eliciendû putant.Hic auté exiftit ilia Theophrafti querela de breuitate vitæ,qux velut in tyrocinio philofophiæ fan^ioris flagrant tes animos deftituit. lamprimû Talthybius ille cœleftis Efaias prçconio vrbano SC clcganti,ac figuris illuminato,aducntâtis fapientiæ SC veritatis facramentum vociferans,facrisqj (^vt ita dicâ^ leporibus diuinisq^ falibus . conditus SC iucundus,a quo tandc faris explicari per totam vitam poteft S' •Hue fequitur (^vt ita appellem^ Idæus,Troiæ captiuitatem fatidico præ-** Hictcmi'as, conio atcjlamentabili municipibus fuis pronûcians. cuius explicatio mi** tifîcam quâdâ enarrationé comentationéqj pofeit. Hos duos fequitur nu** merofa turba vatum (^quos falutigeros proprie appellate polTumus^ res cœleftes entheis rapfodiis effata humano captu omnino maioribus. Horû enim yocibus altiloquis quidem SC canoris,fed paru in hoc mundi ftrepitu Quf fit pet exauditis,humanæ coditionis facramentû prouidentia in omne æuû deprç Satyrâ dice» dicauit.In vniucrfum auté facros illos vates cameenas quafdâ altiores effe dixerim arcana c^leftia per Satyram cantitantes, corûlt;ÿ vaticinia codem

pcrti'ncnti'a, citharam quanda auguftam eflTe Si cçleftcm paraclcti pledlro vanos in modes numéros«^ pulfatam,cums pfalmata pcrcipcre corum eft dcmû,quf aurcs a catu profano fenatas,quod rarû cft,îacnslt;j carminibus initiatashabentatc^dicatas.Iam vcroipfe trifmegiftus(fîc Solomonem voco) antiftes fapientiæ,germanç^philofophiæ parens,nonnc tribus IP bris eu eo qui fapientia Solomonis infcribitur,omnia philofophiç placita figurate coplcxus eftî' Ita philofophum ab incunabulis inftitués,vt aftèdi bus ad obfequiû redatftis,mente tandé in arce Mineruç,ÔC in îpüus (^vt ita dicam) contubernio fapicntiæ iam fefc indulgentis benignius collocet. id eft auté fummû bonû,quod annos plus mille Humana philofophia omnib^ indagans naturç veftigiis nó anteq fcfe indicate fapientia SC prodentCfiD^ uenire potuit » Sed parère cius pene omiG. Lyricum illû vaté omni qlibet heroico vatc longe fublimiorè. Cuius poëmata humanarû diuinaru^ rerû deferiptione argumentofa: ipfum (^vt ita dicâ^Mercuriû interprété poftu lât.Quem ego Chriftum interuentoré diuinç atlt;ÿ Humanç naturæ proprie effe cenfeo,cœlitus ipfum ad genus hoc mortale delapfum^madataq; cçle/ ftia deferété humanitatis habitu.Hic eft cnim fermo,hoc verbû,hçc ratio, quibus diuinitatis principiû fummû,arcana facraméta mortalibus enarra uit: quoetiâ ipfo ante vfus erat idè pater vniuerü architccfto,naturçlt;ÿ có^ ditore: ob idqgt;a fummo Euangelifta logos Grçco verbo vocatus cft.Ecce tibi in fermone (^vt aiût^ ipfa fapientia,quç genus humanûnçuo illo pngt; meuo inuftû, purifîco rorc velut aquula fmcélica, id eft emaculatoria la-* uit,atlt;j^ c coditione obnoxIa,Orciqj adeo logo nexu SC macipio exemptum natalibus rcftituit.Hçclibris quatuor didafcalicis (quç Euâgelia voca/ tur^) bonà ex parte h'guratis,philofophia qua olim Socrates e ccelo in ter râ deuocarat,e terra rurfus in cœlû fuprat^ cœlos omneis crigit » Etenim quç ille fymbolicus cocionator ambagiofe SC allcgorice de fapientia dixe/ rat,ipfa de fefc fapientia proloquitur aperte SC luculentcr,tamctfî griphos ilia quidé intérim ex cœlefti fympofîo allatos mortalib^ propofuit,cæteru netftar ambrofîâqj magnoperc rcdolcntes, atq^ vt olim Prometheus ignem æthcreû c cœlo Mineruç vfus cofîlio rapuifle dicitur,hominibuflt;ÿ dedifle: fie dei fapiétia ignem ætcrnû charitatis humano generi cômunicauit, cuP fcintillas quafdâ pfeudophilofophia in difputationû fuarû fomitibus af/ feruabat,c ludæa vtitj quafi e ciuitatc cœlefti quoquo modo petitas.Hûc ignem ætcrnû noftra ætas cxtinélum atlt;ç etia oppreflum pene vidit, ædi/ tuorû fantftuarii no tm negligentia,fed etiâ vecórdia . Chriftus auté,id eft nusgemm’. vcritas SC fapientia,vclut lanus quida geminus vtriufq^ naturçparticeps/ Vau^usHy^^ï vtrült;ß teftametu diuinitatis , inftrumentûcÿ vtrûcj indagandi fummi boni pop e es a coniunxit,finé æui prifci cu principio rcnouatimüdi conne(ftens,dierum^

pfentif» coniunxit^Tinc æui priici eu priucipiu rcnuudvi iiiuuj

Hypophetæ ipfc antiquorû inftaurator innocentiç ferme prifeç mortales reftituit, Iam f pheti\s^fa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fapientia fcquitur e veftigio fuus illc Hypophetes Paulus,vir ad vu/

nojçi antiftiti guem diuinç manus faélus , atqj inter omnes veritatis emüTarios ledüfi/ b’ fubierafcî mus.clus fani fapiétiç architctftus,cuius formafymbolica graphidc anti/ ^es'^anHfti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fapicntlç Solomon quôdâ deliniarat.ldéc^facra fapicntiç lis gèti/

;tesdixerât. -bus impcrtiuit,quç antiquifiimo dccretomyftcrüs arcebâtur vtindignç

âc pïôfanæ,Hic eft qüi claHïco prædicandàî veritatis edidtum âltefiiîs na tails in Afîa Græcia tam ftrenuc èC fublimitcr q clarc atq^ exaudibilircr promulgauit. vtqui mûdi aut dæmonis mancipio hæreditario tenebâtur, velutaltcromatris cnixuingenui nafeerentur, prifeaq? noxa foluti. Quid illclibcrvnusEuangeliiloannis , nonne facrarium pene totum veritatis ntatis* •continet J* Hic eft ilie feruus domini receptitius , qui fapicntiç ipli fuper TepJua^SoIo cœnamincûbcns,hauftâdiuino numine fapientia,inenarrabili libello pofte

ritati tradidit. Eiufdé Apocalypfîn.i.annales rerû nondû geftarum, quid cleiîæcôftîtu aliud q Parcarû comentaria elle cenfeasf Illicenim effufa vaticinia omné

férié fatorû,omnia prouidentix calendaria in pofterum cotinent, etiam fî ta format« ' Oedipof^vt aiunQcÔiedlore indigent.lob autéalumnus ille fapiétiçp'nfti/ tutioné facrorû continet Athletarû,qui liber vnus dramaticus veluti fpe«-* receptitius. daculû quoddû vifendû cft : Philofophus confumatus fiC abfolutus edens Receptitius fpecimen fui.In co fortuna plagis multiplicibus fçuiés,æquanimitas nufq inftanti vrgcntic^ aduerfariç manus dans ac fuccûbés, velut in campo to/ lcrantiçjôC aduerfîtatis infcftiflimç committuntur . Quoexagone tandem «quus animus vclut hi'croniccs,certaminis victor verc facri,Agonothete dci iudicio meruiHc præmium pronuncfatur. lam libri quinqj Moüs (^vt rein a capitc ,quod dicitur, arceflamus) cura fapicntiç architcdturam atqj opificis naturç primordia^tépons incunabula,vitç tyrociniû cotinet, rur fus luftrationé or bis, facrorû cerimoniarûqj ritus , rcligionisq? natales 8C pietatfs mirifice defcriptos: l'uris ctia gétiû eleméta,lcgûq5 fundaméta cô pledutur,quibus humani mores diuinitus côformati funt.Tû veto in illis prouidcntia plane cft agnofcerc,ex altidïmo fînu diuinitatis fe proferêté, fumtnî ctia boni adipifcéti rati'oné humano genen' indulgéti'lTi'mc exordie tc.Gcrte qdé Gcnefeos liber hiftoria quâda admirabilé rcfert 5C ænigma«* ticâpolbcitationê,puidétiç, auguftioris cuiufda faftigii natale hominib^ imtnortaiitatéqj beatiHimâ mortalibus parturiétis . In his autêlibris res arcança profanisqj métibus abhorrétcs, ita proditç funt diuina folertia, vtad profopopœiarû varietaté,figurarû nouitate,affedtuû mirifica expref fioné,accederet fublimitas fentctiarû atqj fcnfuu gemina tergeminaq? digt; i uinis iugeniis intcrprctû enuclcada.Super omnia vero eft bcatç iâiâfutugt; rç vitæ,li fapimus,fecuritatisqj fempiternç,5C fûmo bono acquicturç çfti** matio, mirifice ilia quidé in iifdé multifariaq;,fcd c medio fumpto fcrmone adûbrata.Tâta fpe interim animos tâqj ccrta perfundés ac pigneras,düta xat fide bona ledîitatiu,res omneis vttéporarias calcarc tâtifpcr defpice** rcqjcogat.His aliisqj facrofâdlç difciplinç monumétis (^nónulla erîi ptcr/ CO prudes) vidcrc cft p nebula captus humani ingcnii,quç pmia eos ma/*

calcatis fortunis céporariis 8C caducis,in expedlationé fummi boni fpcs omneis rationesqj contulerût.Scd quû tot anfas certifTimæ dodtrinaê nobis dcdcrit prouidétia,miiû cft çp fapiétia teuere quafî lubrica, fluxam^ euanidam non poil umus. Quid igitur in caufa cfledicam^î' vtrumq» fpes prçferuida in diem longiorem fîbi ftipulari nequit,at fapientia laborcs ÔC nïoleftiasreprçfentâs,præmia ÔClçtitia in futurum pollieetur i anpotius ÿacrcis fenfus ad fenfu percepta ÔC concreta, hebetes ad intelligibilia,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si abfiraéla nobis natura dedit!' Pnnivtn hoc dicOfiîudn fapictix frvûtun

g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ctiam nonafpernandutn l'n bac vita reprxfentan, Dcindc fuwnu' boni exlt;^

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pedtationi non magis annos q annum nee dies g diem, ncc hofas g bo/

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ram cedere, vt viceuerfa ^o prxcîpitc SC abruptû vitx Ënun) fummî ma**

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Il dmon atque horron . Semper edam nos excvbare ipfa fapientia luiTit,

g Vadimom'ô amp;C, ad omne momentu diei SC nodtis accerfends fadprxûolari vadimom'û, K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f Vt auté his copns dodlr/næ facrx in corde hominis inlîrudds^SC tâquam

lÂtUÎÎÎ il0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fy /y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;minévadaf, m procin(^u itantibus non régna non potcitates non diuiti« compa/

g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;id ed aâ atii rantur aut adminiûrantur i hc omnes animi fenfas fuapte natura petulant

g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gît: quo fe fi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contumaces, ira ad oblequium ratioms rediguntur^vthomopacem

g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hat ad iudb SC conüâdam fecum feruare poifir, quod fummum ipfum eife bonum cum

t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t”/uîîr^’ phdofophia prifea in vniuerfum cenîiiir, mm vero Chrihus fapiéndx au-^

g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;suiüai. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dtor,parens, SC conRimtor, extremum elogium condens,legad loco q amlt;

g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pliiTimi comimi fuo reliquit. Q^uanta igitur animi alacritate , g Rrenue,

g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;q conRanter incumbere ad fupradidtorum librorum ledtionem debemus

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ä eo amplius ad corum philofopborum,qui amplis fuis difertisque com^

g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mentadonibus res h'gurarum inuolucris conditas , in lucem eruerepiis

g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enarradonibus fcripdonibusq; contenderundllt;lam quicquid laboris in li

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' teris SC Rudiis fecularibus confumpferimus, dus laboris largiifimum fru

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d’Um in ilia leddone demetemustßquidem defxcato (^vt dicitur^ingenio,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßperpurgata mente,ß Iods denique pedibus, ad id Rudium acceiferimus,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Illud enim literarum Rudiu,vt rudimentum difeendiexiRimare debemus,

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;boc yt pTogreffum SC faRigium. SC quidem ex hoc feiendx fonteperenni

atep inexhauRo quis magnißca, quis copiofa, qlibetfublimis manare po/ nobis Ripendiaquidemimplerein vtro^Rudiocond^ S^nosln Sb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoc yero demum prçmia fperare operç nauatç SC emeritx , Quid

quoüudiop autem gendlida feripta ad intelligendam facrofandiç dodtrinx conférât, pi^lüSdo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;magnum tunc oratoreni

ârinam affe^ Komanû fcribend q mihi hoc arrogate vt demonRrare nitar. Turnprimu quendam, nbsp;autem perueniffe nos ad illam euthymiam,philofophiç antiquç vt decani

tatam ßc incognitam fendemus, animos Çvt ipß aiebant) humanos beata vndiqj fecuritate imbuentem , quum hdutia compertx veritatis laborum

Euthymia. tationem conRare nobis intelligemus . HancEuthymiam Efaias vates elegantimetaphora Edutiç contubernium appellauitdn quo animus

Alias res a? humanus a return humanarum ledtione Si commetationeemeritus,return Stnonfati^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^tetnarum contempladonepafcitut,deledtatur,fruitur, fed

attétû elTe, fcilicet tot tatasqjres non capiunt anguRix cordis humanijnißcutis tur^ res agentis. Quatum eR autem in ea meditadone i

PaiiJvs jntelligere,phiiofophiam ante ChriRi aduentumvelutplanum quendamquot; Vranogno^ fuiffe,velprçRigiatotem ingeniis humanis varieilludente,cuius Dçdalea rTX^S/û atheos SC voluptarios aliaqpportenta fedtarum excitauerunt. id cognitions quodPaulus illc Vranognomon aifertorq; otthodoxix,teRatus eR ad Cogt;^ p^ul^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feibens, Nos igitur germanamphilofophiam religiofeadite ve^

Jam raptus nerabundiq; debemus, vt quu a lediione gendlidorum fcriptorum quaßa babuit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;voluptariis fabularum argunientis,ad fapientix^ SCyeritatis fanvtn femel

quç homini's gubcrnacula exculpere flolidis fenfibus potcft,ôi in telled ui ac mcnti tenenda porngere SC moderanda etiam H naturae vi atque im/ pen'o appetftus eft prorcta , Quare homines qui non bonis tantum exter-*' niSjfcd eti'am æterms ftudent,hoc vi'dere etiam attp etiam oportet, vt quod nautæ prudentfores facere dicuntur,vt facram quada anchoram ad extrelt;* mum falutis fubftdium habeant,hoc ipftimitari contendant, contraq? tur/* bidi'orum affeduum æftus SC ladationes fortunæ,ledione facra velut an^ chora paffim ac femper vtatur.Hoc enim retmaculo ac rationis fubfidi'o fæuicnte tempeftate ita nos firmare conuenit,ne tranfuerft in fcopulos nogt; xiæ alicuius olfenfæ, aut in vada curarum externarum vento quodam cu-* piditatis repente rapiamur, Pro deus immortalis eft, ne aliquis tarn ad/ uerfis placitis prouidentia: natus, dutaxat eorum qui Palladis facramento bona fide dixere,qui quum hæc animo accurate reputaucrit,defultoriamq? fortunæ viciflitudinem perpenderit,ac vitæ humanæ breuitaté, no Crœft SC Midæ diuitiaSjTantaliqj (^vt aiunt^) talcnta pro nihilo ducenda prç fo/ lida philofophantium felicitate iudicet f SC eos q opu externarum poiTef/ fione in medio polîta,quafîqj inter homines cupiditate ÔC auaritia prædi/ tos controuerfa, ad vltimum vitæ diem fortuna difeeptante contendunt : nondico de precaria poiTeilione rerum,atque in fortunæ mancipio ditio/ neqj polîta t îcd de afîni (^quod Græci dicunQ vmbra vel litigarc vel la/ borare,vel fefe mifere afflidareî' Ego veto etiam (^id quod lïdem Græci in prouerbio dicût) omnes iftos thefauros non in cellulis cordis, fed in pró/ ptuariis fortis fortunæ SC temeritatis códitos,carbones tandé rede exifti mati vifum iri contéderim . In quibus enim bonis maxime mens humana m'mia fui diffidentia imbuta,iure gentiü SC ciuili contra naturam recepto, parare Gbi præfîdium fubfîdiûqj confueuit. eorum bonorum affluentium ope non ta adiuuai i diuites plerûlt;j aduri quis non videtfNum quis hoc nefeirepoteft quofdam aliquâdo vçlana ftimulante cupiditate per fas ne/ fasq^cenfus fuos auxiflef' cuius ordinis elle dicuntur, quos exenteratores reipublicç vocant,SCeos ipfos tarnen vtfuit aliquâdo reipublicç noftrç co ftitutio religiofe adiri oportebat,lî quid æqui boniqj a principe (^o fumma indignitatem) impetrandû haberes.Hoc genus exagitathiantis auaritiæ peruigil SC inquies cogitatio quçlîtis iam lemper aliquid acquircdi,ob qâ feâprifcipoetç Aledo vocauerût, nomine fane appohto SC côgruojfuria/ rumvnameircdiditantcs,quas inter minifteriû Orci dedicauerut. ÔCego bcatos cos putem quos cofceleratis aiiimis ditatos cHe fciamC' Sed fint vel spintriæ fiit fucrint tam hominû feliciflimi q omniu fortunatilTimi, atqj opulentiffimi' cfl'c vel fuiffe nofcuntur,num idco eorû illi forte fufpiccre SC æmulari de/ hent,qui a philofophia didiccrint,iis tandem cum Orco rationem efle ha/ bcndamfMitto nunc fpintrias aulicos improbe ingeniofos,ex gcncrc æru/ fcatorumtqui rerum noxiarum inucntorcs,acuti SC folcrtes videri popula/ ripauperie non verentur^dqmodo in aula innotefeât nihil penlî habentes »

fût^hoîlsho nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sifyphidas illos beatos effe di'cetuus qui ethelodulix tnancit^

notes atnbb p3t:i (ß.c etiim appellatur fpontanea feruitus^ faxû illud ambinoni's irre^ entes a Sify^ quieco laborc fubuoluunt^ non modo bumcns ÔC cerui'ceffed etiam prçcot înfetosUpb vertices! Saxum inqaam l'ilud prçgrauc SI aCperum, quod mterdutn dëyrgere in ab aulæ fummo gradu in medium relabitur, ÔC nonnunq ad vltimvm tam Sdici^^^Sé nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;plerûtp fortunæ improbitate, vt in l'ila fchola l'ma fummis in^

tidem ipCein gcma non modo permixta videamus,fed eti'am fupetpoSta, Mi'feram vi'tas fuauem efTe fateare,eo quidé certe grauem mgenuis lia abbi^Rt 3m'mi's,SC propemôdum enecanrem, qgt; ambientium natio,quali ex hiürwi^ nio genere oriunda femper perfonata videtur SC geJîi'cularn'x eïTe, Hæc

aurem molefb'a ambitus comes fen fus etiam dégénérés SC obnoxiifadtuslt;^ per omnia illiberaliiTimi, introfpicientipatent,iis quiprimorererû afpelt;^ élu acquiefcût,non item patent. Siquidem vt aulicçpotentiæ ürepitus SC I vtS^v^uut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;comitatu frequentibeatus , vibranti quodam fuîgore oculos con/

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uio ßcPli.no tuéteis prçRringit,SC præ admiratione fui coronas circufufas fummouere

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;erat^lxpon^ fpecje luculenta videtur t bcü trans fplendorem inanis teéioriiperfpicere

tio direâut poffis, vel liberos eorum adus intra îcenam populo iam non feruiétes vi^ ras arenatißl detejbi tum ibi trifiia cmnia ac lurida anxietate fcatentia apparent,prott' SunSamp;fut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ergafiuli fpeciem illic videas ingenuis SC câdidis moribus in^

P id colores acceffi.Verum Ço lubricum ambitionis errorem^ quid illud enedicam,qf cu^^opf^rô alioquin viri,nec cupiditate tranfuerG, quum id quod diximus SC tpe nîo oîno dicant SC fentiant, vinculatp ergafiuli excipulofa prouideant i fit tarnen S ^‘^tiTi'aib^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcientes prudentesq^ vt induant, quû tarnen id

nâremanS ^P^ maxime fugitate videantur f Vtrumq^iam memoresinrepræfenti in vfu.accipi fiunt f an potius inGnuantes in locum illecebröfum, oculis SC fenGbus SC

c^piuntur fvtrum ïîulta Gdutia freti quaG exuendi nexus rationem ipjcdorererû teneant,periculu tacere incognito rei voluntf SC casplagas inire qux mihi iupticiario, tenaciores Vulcaniis illis videtur, q Martis Venerisq^ Gupru irretiuiffe uenaj'empïo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Homerus ju Odyffea tradiditnec oculis perceptas,nec folu

fucaméto. tiles,nec viquatalibet fuiife eluéiabiles.Scilicetilleeû errorætern^métis Ergadulâ h humanç,quç carceres ambitionis tranGliés, non percipititapronu eifeid mediu vfqjfpatiû;SC inde ad metâ fenGm arduû,vt illic nullo fuf éia op^fadût il amine procurretes bigç cotiner},hic vrgeriad metânulla cdtétione pof/ qd hic ad au Gntitû dcmuautigans altior iâfpiritus fera intelligétia docetur nullû mo triJff^^ur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ambitionis e{re,quû femel rationis frenos momorderûtcupidi/

Carceres fÛt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prçceps,quaG Aethon SC Podargus equiduoiugales.Plis em

repagula .i. bigis Genius ille lucifugus (^qué appoûtiffimo niG fallor nomine Laopla cunkuhquot;*' nbsp;nbsp;nbsp;3ppello,quaGmûdi totiuspopulate impoGoré) fapiètes multos huius

curfores pro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^^ theattum R.eip.adminiGrâdçplauGbili fpecie trâfuehit^SC fçpe

deunt figrio trâfuerfos rapit.Sed vt apud Plomerû Vulcanus Marte SC Vénéréirreti'^ Grcér^Uu^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deoru oculis fubieciGfe narratur, vt de iis quifq^ fuperu féntétia

busPrætor ßgnum dabat. nbsp;nbsp;Sufßamen lignG erat q3per rotas traieäainlocisdecliuibus irhibebat currüsne

yi ethon ardejisiPodargus autS a pernicitate diäuseß: quiduo,quibus bi gasfuas iungitHeäor apudHomero, hie metaphorice pro cupiditate flagrante, 8(celeritateptxcipitiponuntur.

tudi'crâ Si cauîllatonâ ferret,illiq^ in rebus Veneris cîeprçbêÉ,pœnas Au^ pri' pédcrétjln cóplcxu obfcœno Si pudédo omniu dicacib^ orîb^cxpolîd: £c In cçcîs illis l'nterdû laqueis videmus hommes antea exiftlmadßfmos« non modo Satyrffcorû îoeîs ludibrio haben', fed eti'â bonotu grauiûq; vi'gt;' rorû calcuiû atrû mereri.Etenim q ad honores affumpti qnos obnixe ambî üifTe nofcutur,nih{l l'â péG. habere manifefto reumcûturq Gbi coftâter fa«^ Âi's(^fm's cogrtiétter loquatur. Aut l'ta fe l'n plen'fq; rebus agédis gerunt, nihil vt quicq laborare videâtur q coueniéter priftinç vitç degant qua ma gnopere antea ^pbabatunquid aliud qfateri atep etiaprofïtcri vidêtur,fc q olim reif e,quçgrauiter,quçc5ftâtcr egerût,nô virtuti Si q)bitati,fed am^ bitioni perditç ÔC cupiditati dediflcJ'An etiâ fortaife fecûdæ rcs acriorib^ Cvt ita dicâ^fpecillis explorât métes hominûc'ôi inde ortû illud didû, Ma giftratus oftendet virû,vt inquit Ariftoteles . O fenfus inops plerûqjhu/ ’^^na prudéti»,quû co fe abûdarc maximi arbitretur.Vifendû veto fpelt;fta culum pfeudocatones irretitos videre vel R.ofcios aulicos, aduerfo omniu cuncorû graduûcç rumore fe in dies magis ac magis in maculas implican/ tels, quû intérim trifteis frontes atterétes didlitent fummoperc iis plagis extricate fe cuperc.Planis illis triuialibus omnino improbiorcs hiimi de** cumbétibus,qui qüiritatu fubdolo viatorcs ludifïcari folent, fidc hominu implorâtes vt manu Gbî porrigât. Itacß illud lâi prifeu nûc onn ore in iftos vfurpaf’,Tollat eu q no nouit.Ego qdé certe in ergaftulo piratico ad feak mu alb'gatus efTe malim , q in illis plagis dephéfus omniu ordinû probra impudéter obaudire.Sedpclarûillud qgt; ibidé vidimus cynicos ôimomos triduo Harpocrates factos : tanta vis eft medicati calicis quem Circe ilia Dçdala curionû magiftra iis aliquâdo propinat quos ad facta fua operta** nca intromittendos cenfuit. At veto modefti SC graues, vt apes exârmatæ afpernabiles,virtutc tâtu SC probitate maAi hadtenus iufli funt eile. Iraq? valeâtiftiî omneslt;j in Ariftippea fchola philofophâtes,quos ego no phi«* lofophos,fed fophophilos voco,non amoçi aut moru aut fapiétiç,fed feitâ quâdâ vafrâq? amicitiâ profitétcs.quorù eft ilia cyria (^vt dicitur^ doxa,id eft placitû in primis ratû approbatûqj,amicitiâ citra aduerfam fortunâ, vk tra vitra aras colédâ efle,qualé illâ fuifle Thefeiâfabulant'’ ad inferos vfq? eufortuna fequacé.Dodli eih SC probi iftorû vitâ offenfatricé eiTe intclii** getcs,execrari SC auerfari debét,alioquin philofophiç frueftû quonâ modo fpcrarcpoflunt,q gratuitâfîbi opera Si ftatariâpofcitfQui auté in caftris ambitionis SC cupiditatis indecore ftipédia çraq?mcrct,no ftatiuis illi mâ wnifaus,fcd Nomadû moribus gaudét.quomodo autétrâquillitate animi gaudere,aiit omm'no rationé quâdâ certâ SC ^babilé feq poifuntjid eft hu** manâ yitâ agerc,quos immodicis affeedibus obfequétes,nuq fecû {^vt dici tur) viucre,nûq apudfe eflenouimusC'Age quâdo eoru fenfus vacate ratio nispoftulatis credemus,eiufqj monitis aufcultare,q in ea officina opificiu exercet in qua fefto qgt;feftoqj nodtu SC interdiu no ceHat'^î'nûcubi aut fecuri

Vi'ncuk Vub cjni.Satyrifs coTÜioci.Säty hfeus auté dt im'nutiuô a. Satyroderii uaE Pfeudoc catenes viils go hypoentß vocâtur.Spcs Gilla ihntquï bus medici explorant vt cera finuoifa. Rofcii futar» tifices au'icæ fiinulationis Rofcius. n.fS mtlsfuitHis Ikio.cuius ge nerfs artffiefS riiuuiatione côftat, amp;nbsp;alle nae perfonæ î theatto imfâ tatfôc.î'tc iftl qui taxatUr,^ fimulatione vultuum boï nos amp;nbsp;cornes fefeoftëdunfc GU révéra alii fint.

Ex Horatio fijptû.necles melirrffus,tri uiis attolleic curât FradoJ crureplanfi., epiaib.i-Ergsi ftuiôptraticu è triremis in cj vindi remi ges funt.

Ad feaimu al ligâtf funt quos dicût î trfremi vin« dos elfe.

Cynici amp;nbsp;Mo mi Harpocra tes fiunt Circe Dfda« la.i.aulica c« ria‘ Per Cynicos amp;nbsp;Momos hoîes palani

BgnifieStur jjpemodâ couiciuiisfaciétes qui tetapotiunï, per Harpocrates it intelligunf gobmutucrut.Harpos cratesem fîlétii erat index infacris. Ariftippea fchola. Sophophili.Sophophilos cftgfapiêtetainatînôgfapié tiâamatjVtphilofophus. CyriçdoxgEpicuriapud Cicerone in Finib’eft mêtio. Thcfeiaàttiicitia. Nomadu mote yiuçrçNomi^dcs CCTtas fedes non habentipaftoritiâ yitâ feinper agStes. Incomitatuprincipis yiuere.

ôê alacres ammo funt,qui nullum portum tutû,at(ÿ a ladatione SC temp^ Hate curaru remotum refpfciutC' Hoc quu m omncis valet ambitionepcr/ ditos: tum veto exitiabile prope eft iis quoru vitæ inftitutum fecelfumac fecretu fibi pofcit,quales funt qui aris afcripti ab aula non abnocftant.lam primu aulicç ambitioms comités funt, neceffitas colendi eoru qui primes curionu ordines ducut,8ó ftudiû fefe illis venditandi per omnia obfequia • Has fequitur timor ofFendédi eorû qui gradu aut ftatu dimoucrc ac dcÄgt; cere poffunt,aut ad maiora fenftm afpirates deturbarc ÔCpcrccllere, Athç funt remote quçdâ tenaciflimç omniû aeftionu a feueritate att^^ integritate proficifeentium. Eadéq? officii fungedi auocameta in eos quotj valentqui procul ab aula eiuileis ordines regentes , fauonio quodam aulico impleri adfionu fuaru vela SC procefluu cupiüt,id quod nullo non têpore fadicari a folertiffimo qucqj ambientiu conftat.Ex quo fordere cœperût ÔC faftidiri mores plane ciuilcs ÔC vrbici.Hoc genus iam olim fcucritatis aciemobtu dit in Omni parte adminiftrandaru rerû atq; in omni ordine fere màieftaté integritatis imminuit.Neq^ enim aliter incorruptus bonos integritatis ôC officii vnicuiq? vcl curiæ vel ordini conftabit,q fî inter hos Stillos crût co/ mcrcia dirempta.O vcneb'ca beneficia qu.æ a præpotentibus manant, adeo nonullos videas pridic ferociter probes,mâdatac^p potetiæ aulicç ingenue abnuenteis, p^ Iridic ita in obfequiu copofîtos , vt in naffam curiohû be/ neficentiæ ceruiccs prius inflexas inferuiffe non dubie.iudiccs.Cette nulli crimini virtus adumbrata minus inficiâdoeffc poteft.Quis enim no intel ligat cos inter metû ab illis,St pudorem ab bis atq? ab boneftate, verfare fententias St in omneis partes vacillabunde torqùcre, ne in altctam parte magis vergat q vcl ambition! inftitutæ vel boneftati conuenitf Soléne eft auté rerû potiétibus cuiufq^ ordinis decus vel aulici vcl ciuibs vno vel al teto audforaméto ita fîbi obftringcre,vt in omni parte Reip.virtus libero motu vcl babitu verfare fc nequeatxvfqueadeo adminiftratiuf vitç SC prç/ textatç ratio motibus bominû inique comparata eft,nifî virtus fibi femper inftas aduerfus infîdias eiufcemodi cxcubct.Ita fit vt toga ciuilis in vniuer fum modu fuû vel claffem fupgrcffa,St alienç culpç cotagione vcl imbuta vcl afperfa,maicftaté retinere fui honoris vix putetur.Hfc caufa viros cç/ tera egregios in offcnfîoné fçpe iudicii popularis primorûq? impegit. Hi • auté St huiufccmodi errorcs funt corû bominû qui Mineruafapiétiçpræ/ fîdé potétéqj, no in Atbcnço (^vt ita dicâ^ fed in Latario vencrâtur,8t co/ lunt.Nam Âthcnçum,çdem Mineruæ,ego inftrumcntû vtrult;^ fidei noftrç^ effe puto,in quo nos fapientiam quçrere oportet St venerari repettâm: nS vt ii homines faciût qui fenfu bumano freti,omnia fîbi cofulta dômi,id eft in fuopte fenfu effe confidunt, quos erroris luculenti frçno fe St alios fçpe rexiffe copertû eft.Vt igitur viris prudentibus St dotftis ad rcrûpubbca/ rum adminiftrationé acccdcre , St honores magiftratusq? gerere ac petere interdû laudabile eft St magnificû,contralt;5^ hæc omnino repudiate St auer fari,incrtis fortaffe aut ignaui animi iurc exiftimetur effc,id eihfert omni no ratio difeiplinarum ciuilium: fîc toto (^quod aiunt) cœlo (^vt appofîte loquar) errate mihi videntur, qui fc ambition! vgeordi quafî equo effreni

furenti'cß vehendos permiferunt.n funt aurem qui nullo certo vi'tæ degencîç atqji'nftftuendæ confîlio feruntur, Scd quo eos cuiKjp impetus tulit, qua for tunç temeritas aditum præbuft QC tranGtum,mconfulto feruore rapiun^^ tut * at qui hùiufcemodi nubi'genas illos fuifle crediderim quos poeticæ fa** bulæ Centaur os nommaueruntîhomfnes quofdam femi'ferosunequos de^ Centau«. fînentèis.Quo ßgtnento quid aliud q eos hommes fîgnifïcari putemus,qui ex hurnanis ac copofîtis fenfîbus in ferociam tandé equmam dcgcneratj'cu*' lufmodii'llos effe videmus,qui' rebus fecundis mfolcfcentes,mox e pofefta** tetationfs excût fenfîbus moderâtfs.Tûcimlitati's ac priftmç forti's oblitf, eos qui ni fuo ordine fcfe côtinent,aut qui morib^ municipalibus çquo aïo vfuuntjôC eo acqui'efcunt quod fors ciuili's tulit ôi natalfû modus,afpernâ** tur,ôC velut a fe propulfant fermo calcitratu.Hos ftimulat no calcar çmu** Lu vi'rtutis ad decus aliquod eximiû fecundo rumore c5parandû,quod mci/ tatnentum efle folet generofîs métibus ad publica munera capeflenda, aut ad fufcfpienda magna egregiaqj facmora:fed l'nanis quædam aura vel popu laris vel aulica, qua procefliis fui vela fînuari futiles homines gaudêt atqj triumphant: ob id fortaife Cêtauri appellati quafî inani aura inftindti, nec folidam ipfî nec vera gloriam conférantes.quin ôê ipfîs parentéefTe aiunc euanidâm quâdam nubcm,eorum(^vt interpretor2)indicem vanitatis,ipfam pro lunone Ixioni eorû genitori fuppofîtam ludibrio memoràbili.Eft enim luno dea prxfes(^vt antiqui voluerunt^ legitimi veriqj potentatus atqj ho** noris.Proinde valeant ifti Ixionidæliterarum ftudii Si philofophiæ derifo**

res,ôi in amplexus fe effundant vitæ fîbi deamatx . Nos enim îiteraru amo repræoecupati riuales eorum efle ncquiinus:vt imaginario rerum fccunda rum frudu certiflima bona mutemus,quæ a philofophiæ amœniflimo ftu dio manare didicimus.Vt auté hedera proceriflïmam quâq; arborem coiu^ plexa,no ante earn dimittittq fenfîm exuéfam Si viuido humore exhaüftam ad tabem necéqj perduxit nexu tcnaciifimo : fîc ingénia præclariflima quæ fefe prorfus ambition! dederunt,no ante q aliquid eis fecus accidit,ab eius contubernio lento tenaciq? explicantur.Id adeo facile cft ex euentu iudica** re, Quem enim vnquam iftorum vrbana officia reducem habuerunt libero vitro citroq; commeatufquifnam autem veftibulo iftius ambitionis aliquo . cafu exaduSjitapofîliminio in ciuilem vitam rediifle vifus eft vnquam: vt

no exulare magis in vrbe q aulica prouincia dcceffïfle vulgo exifîimareturC' Solenne tarnen illis effe conftat qui mordicus pofîes aulæ, fibulafq^præto/ ffi Omni ope retentant, vota data identidem laribus in reditum nûcupare, ^uafî vrbanæ vitæ defîderium vitra ferre no poffïnt.fcilicet hic regibus la-* F bor efttaut ca voluntariorum comitum inopia premuntur:vt inuitos iftos promüTis ingentibus aut precibus retentent,videlicet Gallia tam inops eft virorum, aut reges noftri non habent vnde præmia fequacibus fui perfol** uant:vt vnus ÔC alter muneris obeundi in fantftiore confîlio aut in fenatu ca ftréfî SC viatorio ncccflitateteneatur. O vaniflima fempcr ambitio.’in men daciis tarn apertis fidem tuam labefadtas f ecquis eft hodie tarn in regibus aulicis pcregrinus:aut omnino in moribus hominum iudicandis tarn mini** rnc malus ,tam hebes,tam choridon,tam ftupidus,quin ftatim querulis ifto

Cainpidæ l’n aula vafa (eg colligêtesfcd nun^ abeun tes.

Caufia geftas men capitis regiuin folis calorê arcés: S plerunçp purpurea es tat.hic gas lero purpuî reo ponitur. Albatos feur ras appellari puto epifeoî posquifeurs rilé leuicatâ in verbis amp;nbsp;geftu præfcï runt.AIbati enimfuntcâ dida toga in duti. In côpe titores faceri dotioçjfaétis ofedimican« tes.

'Agones epi; taphii dices bantur certa mina nouen dialiaquein honoré exes quiaru in fu nerib’fiebât; quod hic trâf ferï ad cope; titoru ambis tu:amp; quanda quafi dimica tione eoru q exuuias fai eras petunt. In eos qui fa eras fibi pro; uicias petut ante têp’de, ceffionis.

Seftores hie appellantur metaphorice iiquifacerdo tia viuentiu vt iamiâ mo

rum verbis illud proucrbiale réclamer, QuæreperegrinuÆA cnim clariof iftorum Calli'pi'darum fruftratio g vt qucn^ non rufticumf allere queat aut quoquo modo latere.Num eos quondie pcdatim difcedétes inde vidcmus quo fîngultim feftinare videramusf'q? ü per detredati'onem ftatfonibus fw* is vel facris vel profanis non abfunt,qui conuem't quum quotfdie cómeatu flagitare fe dilt;ftitcnt,nunq impetrare cos pofleJ'vel quum in dies ampliora munera übi fuiscp impetrare nofcantur,non fumma cos anfmi æquitatemu neribus aulicis affcruireC’ De ns vt arbi'tror filédum eft(^ne facrofanéla exi ftimationem l.-rdamus2)qui augufta illam caufiam non vitx fanditate,non illçfx famç co mendat] one,non probabili aliquo confîlio mcrcri, fed aulici ambitus décennal] feruitute,fed amplifTimi honoris fugillata rcucrétia.’fed faftus ÔC infolcntiæ fpiritu inftigante aliquando -viü funt.O rem præclarâ,

Chn'ftianis inftitutis congruâ,honoréfacn'£icum auli'cis offichs mercri. Abfit autem vt id aut dicam aut fenti'a quod qui'da incomodc facet! cauil»* lantur,aula folerc gallîcam feurras albatos rafos^cfrcumfcrrc,qui ctiâlu di'bn'o haben' fc nec ignorent nec çgre ferant.Illud certe prætcn're ncquco quod vidimus,nondû plane coploratis potifi'cibus epitaphios ilh's agonas in aula quafî parentalia certamina ab iftis cxcitari,non ludicros fed capita les:tam aduerfo rumore, vt puderet nos audirc. Vtinâ auté huius culpæ ref arceflerentur qui in omni vitæ parte vitiû aut peccâdi'licentiaprofitêtur» Sed quid illis futurû eft qui fronte præ feueritate obduccre non defînût, SC turpiû facinoru cxépla proderc nô erubcfcûtf'Ôi poft haec etia fîmulatio faU lere nos fperabitC' Mitto nunc feeftoria corum improbitaté, qui exuuias fa** eras no modo viuentiû fed ctiam ftantiû ambulantiumcp pctunt,quâdoquigt; dem magnorû virorû audloritas huic crimini vt aliis obtenditur»R.euertar adillos purpurçcâdidatos,qui obfcuris fepenatalib^ orti,SC nulloingénu ornamétoprçditi,regibus çquales vidcri,eorûlt;p amici maximi vocitari eu piunt.Quid cm eft quod tâtoperc iâ admiremur beatulas illas caufîas,quae fordere in Frâcia prç multitudinc geftantiû,corûq; Icuitate vidétur, qui ne in facrofanlt;ftis quidé ôê vifendis geftaminib’ augufti vel vencrâdi efle pof funt.Pridé id decus vt eximiû opimû regalib^ tantû extis pfomitti vide/ batur,vt decebat,nuc minorû etiâ honorû aufpiciis ÔC plebciç fortunæ non negari videtur ex quo inauratis cornib^ hoftiç paflïm litarc cœpcrût.Quis em hos ia magnopere fufpiciat:qui haud ita pride vnu viderit dibapha pur pura féroce æmula câdoris beatiirimi,quû cohorte ipfe purpuratâ quoeû^ poft fetràheret,inter cos ta èminés q inter galeritas vpupafSpecies igitut nunc eadé ôC dignatio,ault;ftoritas ad populûnon eadé.Netp veto in vniuer fum honorib^ ault;ftoritas fua reftituetur ôê maicftas,priufq fordidis aut pu fîllis igeniis fûmç decora virtutis petere fas efle defîerit, ôô facrofaeftos ani pliflimosq? ordines rerûnoftrarû fuma nûdinari capitale effe cœperit, q3

rituroru ambiutifeftores enim funt proprie hodie quigt;c6fifcationibus ditefeut,quafi prpdam fequentes.De galens purpureis Sacrificantes olim exta afpeciebât,ex quibus ii qui extifpices dicebstur futura facrificanti ptxàicebSt, Regalia autem exta dicebantur ex quibus regnum portendcbaturiad qucin morem nunc aliudit. Viébnias inau; ratas fignificare puto precium tanti honoris cum vænalis effe cœpit. Purpura dibapha dicitur quæ tinfta eft vt eius intenfior aeSflagrantior fit co lor, qup hie Galerum cum Icgatione fignificare poteft.Fallaxfpes ambitiofo ru Aufpicia mafora raaiores honores amp;magiffratus fignificant.nullus effi magiftratus inaufpicato creabi,t«r.

vtrunqj nobis videre vtinam mox contingat. Summa autem di'fputationfs eo pertinet: vt intelligatur eorum glonam qui fummum bonum m locugt; lis coditum ejTe putant,vcl fafcibus aut infulis maiorum aufpiciorum ad-* hxrcre,inortuis i'llis fuperfti'te efleno pofleJifdcmq?fæpc monentibus aut gvadupotenna: dci'ed:is(^quod mortis inftar ciui'lis putatur efle^pro fpera ta gloria mfamfam agnafciraut certe perpetuam fgnomimam.Eius rei quu innumera funt antiquftatfs documcntattum vero recentia profcrre nunc ex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

cmpla poflemus fî id ad rem pertmeret.Quotum enim qucmq? vidimus aut mcminimus iftorum integra perfona atqjintegro ft atu deceHifle (^vt iuris Integri verbo loquar) qui nihil non viuentcs honori tribueruntC'Porro autem vtfu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;decedit

gaciftiinus fcmper fplendor eft gloriæ pigmentis adumbratçîfîc veræ,emi temcriinina ncntis SC exprefl'æ claritas nulla carie,nullo Gtu vctuftatis exolefcit. Et eft obiicfuntur. eiuftnodi gloria non in xs aut in auro incifa, vt illorumtfcd ftilo exacuto ÔC Iplendenti imprefla cedrinis in tabulis quæ carie non intcreunt,ôC quae re/ ftibili traducum natura prodatur in omne xuum. Atqui huiufmodi eft gio ria non opum congeftarum, non vitæ per fummos honores indccore tranf-* adæ.’fed rcrum cgrcgic vel geftarum vel fcriptatum, quæ in alios alioscç traduces propaganda,æternitatc dcdicata quodamodo videtur.Porro ante vt fine aqua ÔC igni facrificiu aut confecratio non rite peragitur: fic fine fti-* lo ÔC eloqucntia nullius aut principis aut populi gefta ad pofteros incla** Eloqtietiti'â refcerc poflunt,æternæq; mcmoriæ commcndari èC confecrari. Proinde etfi antehac memoria noftra quidam homines officinæ magiftratuu honoruqj præfecfti,cupide fcciflc nofcuntur, tum vt ftudiofi SC literati, turn innocent tia inodeftiaqj prediti parum plaufibilc nomen in adytis aulicis habucrint: quafiab a(ftu rerum reiedlanei.contraqj imperiti SC procaccs,ôC in tcnebris perfpicaccs,vcl earum rcrum emaces quæ in commercioproborum puden-* timnq^ non fuerunt,plcrafqj R,eipub. partes nominum fuorum fama læta, trifti,ancipiti, euariantc replcret,non ideo relanguefcere ftudioforum hogt; minutti ingenia contentio debet aut philofophantium. Eft enim,eft abundc philofophis gcminos illos frudus fperare Euthymia SC Euthanafiam, res Euthymia.' duas q maxime mortali expetendas .Illam fcilicct beatam ÔC conftantem nu Euthanaffa, meris omnibus fecuritate:duntaxat quod ad bona corporis ÔC fortunçpcr-*

, tincttHanc hilarcm animi ac fpe bona perfufam in morte æquitatê.Illis au hcam, tem perdite ambitiofis quodnam elle maius fupplicium poteft in vita per aulicam gcfticulationem agenda,q hominem in corde coditum,qui non nigt; Chameleon fi veritati feruire poteft,ab homine externo confpicuoqj dilTidere,qui fcene pro hoiefufc» y^antum ipfe ac populo fc oftcntat,ad oculosqj theatri quafi ad fpeculum nó ƒ afformat fed affingitfquis enim iftos Chamæleontcs ignorat:reconcinnan chamæieon tes fefeidcntidem ad mores aulicæ potentiæ,vt tabulas olim fuas clarifli-* mus ille pieftor Apelles reformarc folebat ad vulgi iudiciû f Eft autem id cpJorenrmu natura comparatum mentem male fibi confeia cum honjine externo ac vul tat amp;nbsp;form^ tuofo diiridere,hominem(^ etiam hominis pudere,quum vi veritatis cæca ƒ mtus tormenta admouentis fateri quiftp cogitur apud ada rogitantis con dehift.ahliS feientiæ fuæ,fe non eum elle hominem quem vultus profitetur. Atqui ifti nbsp;nbsp;nbsp;/pi® vti«

quos folcrtes aulfcos SC vctcratores appellari yidemus : quum per omneis- pfoEtme”^^

vîtæ adlus pcrfonati ludiorum more vidcantur, non intelligo quidnam aP firmare poflïnt ferio fe in Rcpub.aut bona fïde cgifle . Certe in iis quæ ad verum fiûc locus præftigiis nullus eftt bona fides fc ad manum afpiciêdam ôê contredandam præbettfimulatio fe vultuum inuolucris multiplicibus

r^r^°exteri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vcrficoloribus , Pro fuperi immortalcs quid eft ü hæc impoftu/

or poniî ab ^a Ô4 fallacia no eftf' fi cnim compofiti iftorum vultus cum cordis motu tur buléto diflidenttquonâ tandem modo infontes efle poffuntC' atqui hoc po/ feit veritas qua nobis Chriftus no modo in terris âgés præiuitî fed etiâ le/ ge promulgata pfcripfit:vt quâdo natura fympathiam ciTc inter metem ÔC frété cius indicé cenfuiffet, fummopcrc id videremustne homo qui in fro te eminet ÔCtoto fe promit afpeéfutlimul is fermo qui orc verfatur,ÔC in au res fe infînuat:ab eo homie coep fermone diflïdcrét qui extra præcordia ca/ put non exerentesjinteriores vocantur. Quid autem totos dicsprccamur SC a deo petimus nifî vt fiat voluntas cius in cœlo SC in terraf' At id quid

. nbsp;nbsp;nbsp;aliud fîgnificat,nifî nos docct SC hortatur vt corpus cum animo congruatf

Arîmlfp’^ ïtiateria a forma no diferepetCHomo ipfe interior,64 exterior idé fitf Quid igitur iis hominibus faciasfquid cum iis diireras,qui aulicarum cerimonia rum antiftites efie volunt:04 fimul probitatis opinionem atqj ctiam fanéti/ tatis aucuparij'proinde qui vtiiitatis aut potentiæ aflequendac nimium ftu diofi,ad iftorum mores fe aftormarc contcndunt,vt fummis curionibus in/ duftriam fuam probenttii non modo litcris SC honeftati falutcm, fed ctiam Chrifto SC veritati vt dicant necefle efi.Ita fequitur fi Stoicis confeftariis eos vrgere pcrgas,vthanc ab inuitis confeffioné exprimas: ad gloriam fe SC beatam vitam comparandam non fupernatc via, ærumnofa quidem ipfa SC confragofa:fed infcrnate,plauftraria 64 militari progrcdi.Et hanc autem SC illam incuntibus viam vadimonium tandem ad fummum tribunal obc/ undum eft,quod in incertum diem conftitutum,nullis nec opibus ncc fafci bus comperendinari potefl .Q uando igitur tandem ipfi aliud femper agen/ tes(^vt dicitur^caufam fibi dicendam meditari videnturfqui aduentante fe pc fummi SC vltimi imperii viatore SC interdum liét orc, diem velperendi/ num vcl craftinum iamiam diéturo,conlîlia de ineundis (^o cæca mens ho/ minum^honoribus nouis agitant.En cur difciplinarum cultum,cur litcra rum elegantiam,humanitatem,leporcm,amœnitatem homines abiicere de beat,SC philofophia deniq? ipfam flcccipcndere rerû humanaru diuinaruq; interprété, tranquilitatis ac fccuritatis parenté, quod fummu in hac vita bonum eit,ex qua non opes vulgares SC afpcrnabilcs fpcrare SC parare, fed veiut ex cornu Amalthex fiimma omia poflunt haurire SC copiofa.QuiJ cnim non inucnias in Pandeétis illis germanç philofcphifî* fedfcilicct hçc homines in terram in ciusqj vifccra cernui SC intenti, Alcinoi (^vt dicitur) apologum elTe crcdunt,aut Arimafpea carminatres ilia quidem vifendas fed a nullo vifas enarrantia.cost^ Pheacas efleputant,qui animi bonis ca/ ( pti,eo fpes omneis fuas référât quo nemo viuus acceffit,04 vndc nemo red/ lit. Sic plagiarius ille dxmonarches lucifugis emiflariis animos huma/ nos folicitans,a doélrina philofophiæ abducit, SC velut ex louis quondam * Liberatoris prxfîdiis fie a præceptis Chrifti deduélos SC abftraétos aulico

Axwtmatä aulicacadei miæ.

Axiomata dieöturpro^i poßtiones ' maxime ras tf,qita certg fint vt demo ftrari neque« antifed ex iis demoft rteur alig.Hgj)poß tionesprinci pia difciplis narü funt, 6J latine poßua lata amp;! proloî dicuntur, vulgo maxi mg appellatl tur.

Plutacademi ca proloq[3 Plutos grgee opulentiäfis gnificat.idei plutacademi cä appellat ‘. philofophiä cui’fi'nesfint bono^amp;ma lorü diuitiæ ft paupertas. aPluto autd ideßdiuitiis Pluto deus diâuseft yt latine dis;als ludit igii ad Plutonis fas nS vt figntff cet illius phi lofophig dos gmata ad or cutandé ten dere.

Meinorabile didu Efaiae, Philofophiä homini effe neceffariam. Archiplan’ diciîdæmon planoru oun impoftorûç eaput. Relati in als bum æternæ prouidentig.

nexu aftnngit vt otnnf religione libcret.Inde illa prxclara axiomata aulp çaçaçtcmiæ^i'n eos femper mores vergere in qùos aula prona fît. Corpore Ôi . anima aulicæ potentfæ afleruiendum efle eiqmdem,qui alfquo m numero effe veli't.fortunatos magis g probos obfcruandos atlt;^colendos effe. eum demurn redte in offïcina aulica perpoli'tum cffetqui omneis numéros fîmu/ lationis teneatjimpudentiâ ÔC diffïmulationem præfentiflima duo numina viris acribus SC indufttiis effe.odia SC fîmultates in loco ponendas effc,vilt;* ciffimqj refumendasmung offenfîoncm condonandam nifî fortunatis effe, inimicos in articulo oppreffos ad internicionem proculcare.Tum ilia plu/ tacadeinica in ædc Plutonis inter oracula c5fecrat3,qui rem facerc velint, diuinis præceptis aliquantifper obaudienduim effet tanti effe vnumquen^ quantum poffidere vidcatur,qui pauperiem fugere per fas nefasqj nefeiat: iis fuperos non dubie iratos at(^ aduerfos effe,male de fc hæredibusq^ me/ teri,qui religiofe rem ampliatîftrenuiffimi cuiufîj atlt;p ingeniofîffimi effe pénates fux gétis architedtari,vel promouerc q poteft ampliffime,in eislt;^ rem augere q cumulatiffime.Qui in bac vita inter armentarios cenfî fînt, in fütura etiam fubulcos foretprimarum enim claffium homincs in altiffi/ mo quoep ordine cælitum pro portione beatos ac diuos fore credunt, His ÔC huinfeemodi proloqis hoîcs in Plutonis porticu philofophates, dogma/ ta mirifica aftruunt,in quorum affiduis commentationibus ego nullam er roris intcrcapedinem SC vacationcm effe puto.etenim quum timor domini

audor nobis effe debeat omnium rerum expetendarum atqj fugiendarum Cnam abfqjeo, Digitum tatum exere SC peccabis,vt inquit ille^uonâ mo dorationis habenis reguntur qui plus fortunæ SC temeritati cafuum,q ve ritati atippietati tribuunt6'n quos inuehens Efaias vatum facile princeps, fortunæ eos menfam appofuiile teftatur ac fuper earn libaffc. Aut qui con uenit earn vitam hallucinatricem non effe atlt;p offenfatricem,quæ per den/ fîffimam caliginem rerum humanarum ingrediens(^quam vitâ aulicam ef/ le dico) nulla prælucente face fapientiæ aut doôlrinç falubris,rapide pro/ Uîoueturî'Atqui fapientiæ præcepta SC monita nemo fatis fîne oraculis no uittSC eorum oraculorûantiftes eft philofophia.Ita patet fîne philofophis aut fînephilofophia vitam retfte inftitui ac commode non poffe.Quum cm , mens Humana,quæ principatum animæ tenet,iudicium rerum facere fîne fenfîbus corporels emiffariis fuis nequeatî illi autem partim fuapte hebe/ tpdine hallucinatestpartim abnoxio genio,circulatore ipfo SC archiplano folertiffimOjcircunuenti,rerum fenfîlium fpecics falfo ad eundem principa :um déférant: fit vt mens in arcc humani corporis fedens, nec cauendas res

Gcryones tctgcrainus. Chrift’ vcrc fuit Hercules Alcxtcacus. Exclamatio côtrainigtas tcm téporU. Cathorto» mata.

Choragiuin inftruincntu fccnicû. hic autein meta phoricc pro magiûratiM regni ponif. fine ein ina^ giftratib’ho mines in me ni um quafit profceninm pdire nequt R docuniens tu fui dare, femp enim p flat in inet4= phora fupeî rP fufcepta. In cuneos fc ftipare priua vitç feted dete.

Inordinibus federe,in ma gidratueiTe municipali R munete as liquo fungi. In medio lia ie,in adii tes ru elfe inter aulicos.

Blattaru con tuberniû res ncbrofa loca funt:amp; nulla lice illuftra» ta4gt;pter qd Vergil.cas lu cifugasappel puit.

mancipanSjideo quictos a moleftû's,ôC farâ;os(^vt di'citur^ÔC tcdos abogt; mnibus tuetur incommodis,fncaunorcs vteos fecuritatc fno/Fcnfa indi'es cfFiciat.Seit emm in huiufcemodî homines liberani £bi cum volet manu« miedionem forc.Indc file ûupor humani ludi'cn euentus return admirant tis,atqj in errorem fæpe eorum reuoluti SC impKcati qui negant prouidenz tiam.Superi veftram fidem:adeo ne errons perpetui nebula nos ofFudit te^ nebrarum ille præfes,veritatem rerum vt cernere ne foie quidem illuftriffi mopoflïmusC'Adeo ne Geryones ille tergeminus fuperbia cupiditas ÔC vo luptas(^tres aduerfariæ poteftates e terra ôê inferis enatæ^infeftus eft a:ta/ ti noftrx,vt fapientiæ prçcepta toties inculcata memoria fideli compledli, ÔC compreflïs(^vt dicitur^manibus retinere ncqueamusf'nonne omnia quac videmus, a dcoprædidrafuntC'an alterum tandem Herculem expedamus poft Ghriftum Âlexicacum,qui monftra hæc c terra at^ab inferis ad ho/ minum perniciem emifla conficiatfan vt iterum ad Troiam magnus mitta tur AchillesfôC iterû Chriftus humanitatis decus redeat, oculistÿ noftris confpicuus occurratf'O exU ÔC terræ omnium«^ animorû conditor optime ac maxime,omm'um fæculorû illuftrator ÔC infîgnitor,omnium error« ex/ plofor,ÔC morum emendatortqui regnis ÔC prouincîîs præftites genios confîliatores eorumqj recloribus prouide ftatuifti,quiqj principum mêtes freno tuæ prouidentiæ regens,flexanimo fæpe numine a ftudio rerum no/ xiarum ôCexitiabiliumjadhoneftiflimû quodqj propofîtum faluberrimûtji detorques:erit nc.fæculonoftro tempus quando homincs fuo magis aepro prio cenfu SI dotibus a teprofelt;ftis , q fortuita polTeflïone rerum fluxatjp publice cenfebunturf'netç enim ante id tempus futurum videtur vt foh'dæ germanæ(ç virtutes in Francia elucefcant,quam tu in deliciis habere exi/ ftimaris;quando antehac taras prodeunteis in publicum videre nobis ii/ cuinetiam fi in vmbraculis feceifus nbsp;nbsp;priuatæ vitæ latuifle credimus. vn/

de fatftum hifee paucis annis vt per omneis ordines ilia quæ dicuntur Ca/ torthomata apud nos requirerentur,id eft præclara quæda virtutis exépla, numeris omnibus officii publici abfoluta, quafi officia in adminiftranda Repub.ad amuffim virtutis diretfta SC emendata.Nam cum in paucis famf liis feminarium beatorum haberemus atqj copioforum,quid mirû eft fi in/ uifa publice virtus,abiisqjeprofcenioexa(fta qui choragium noftrum in poteftate fua improbe tenuerunt,poft feenam latere voluitiaut in cuneos fe ftipare promifeue feflïtantiumf'quando nec ei ftare in medio licebat per té poruminiquitatem,necinordinibusfedere promptum eratper fordesoè mnianundinantium.Falfo igitur literarum ftudiofos nonulli criminantur vt vmbratili vita marccntes,vt in luce atqî celebritate torpcntcs,vt rebus gerendis honoribusqj inutiles.Nam qui in folem prodire,SC aulam interuî fere fine contemptu fui literarumqj fuggillatione nequibant,non inuiti fa/ ciebât fortafte vtin exhedras ÔCporticus,ÔC in omnia virtutis SC philolo/ giç diuerforia fe conferrent,quafi in præfidia quæda philofophiç amœnif/ fima.Neqjenim tu innocéter aduofum efle,nec gratuito licebat integra«^ exiftimatione in publicû prodire vt quidem erat hominum opinio. At veto iidem ipû fi mox fortaffe edidû principis exicrit (paulifper enim ariolari

fuüat ) vt hommes lain non prædns,non fupellelt;ftrli,non alns pi'gnon'hus Ptaletarn di obnoxus fortunxtfed cultü atcßornamento mgenii,SC mudo (^vt îta di'câ) mbiesXp’es non muliehn,fed vinli cenfeantnr,m qui'bus nihil licet fortunx pignera-^ amp;nbsp;nullo cen» ritiidem inquam ipG. caput illico prolaturi funt non abiedluni,non abditû, non deinifluintfed aduerfus fortunçôC temporum iniquitatem vt conditû trâOatiôn«n fîc eredum^quos nonnulli opitiione falfa du(îti gaudere nunc putat blatta^ dieu?proleta rutti contubernioîôC qui turn non nefeii eorum improbitatis qui fatorutn vim modumq? in Francia temperabanttboni tarnen confulebant ftudio fe li terarmn,auocamentoReipub.atnœniflïmo diftineri t ii G. aditus publieos

patere virtuti fenferint in pofterutn.ad profeflïoncm fui non inter proleta-* rioSjfed inter mente cordeqj cenfos continuo coibunt: omniqj inftruraento vitæ ciuilis per virtutem agendæ.tumq? illi claflici fortafle ludibrio habcgt;' buntur,qui nullum teftem locupletem aut hde dignum efle credunttqui no idem copiofus fît opibustÿ circunflucns.Neq? vero philofophia lucifuga cft,ne(]p iners,neq?ocii gaudés veterno,nec^defîdiofefellularia,vt multi cri minantur^nelt;5^ non ipfa rebus gerédis vacate poteft,ÔC forenfîa induere prç textatac]; videri.cum tempus ita tulit,ÔC decus earn ad id prouocattfed dif* fîmulationem/ed fœdam alTentationem/ed defultorias amicitias,anniuer fariasc^ morum mutationes auerfaturmec fub comico vultu tragicas fîmul tares occulit,quibus rebus noftro tempore in aula maxime quæfîra eft au^ doritas SC retenta. Quemadmodum autem Socrates olim philofophiam e cœloin vrbes deuocauitgt;6C coegit de rebus ad ciuilitaté pertinentibus diP putare,fîc philofophos quofdam rebus gerendis idoneos, in forum ingre*' di aliquando SC in publicum prodire dccet, induftriamc^ fuam approbate inRepub. egregie ac ftrenue adminiftranda. Qj,fîinterdum ftudiofî homi nés in celebritatem vel ciuilcm vel aulicam non prodeuttnon ob id dclitefz cûttfed velut ex confpicilio honefti feceflus iadationcs atqj æftus ambitio/ nis obferuantjôC in eos homines perfpicaci æftimationeinquirut quos foiv tuna famaq^ omnium oculis auribusqj çxpofuit.Quis enim eo tempore ligt; bens in rerum adu verfaretur,cum quidam ob redundâteis opes nec inno^ center quæfîtas nec fîne publica calamitate,bcati ÔCprimarii hommes atqj ctiam fummæ fortis haberenturtqui fî nunc ad calculum feuere reuocaren** , tur,talentumvnumauripuri,probi,fui(^vt fuit olim in fermone^ demon-^ ftrare nequirentJ'quum viri ingeniofî SC cultu dodrinæ clegantis perpohgt; ti,aut quacuncj eximia facultate commendabiles,a comitiis aulicis explo*^ RôC tanqfexagenarii de ponte deiedi elTc dicercnturC'quum fœcunda viro«* VTum bonorum dodrina fugeretutjtotoqj orbe accerferetur quod priuatim fruduofum,in vniuerfum luduofum efle ab omnibus ccrnebaturfquum re nulla magis homines crefeere q cothurnatis facinoribus tragicisq^ aufîs cœpiflent,non legum conftitutionumq? conniuentia, quas multas fane SC præclaras habemus^fed præpotcntium hominum coitionejqui omnia præ**

lut ex occulto res gcftas eoruminquintamp; adnotat qui adminiflrationi return piffeaifuntr

Infignis indignitasin aulicis rerum aftibus- Purum probum funm aurumdicebant quod facrorum caufa confe tebatur.Purum erat quod fpurco aâuquæfitum nonfuerat, Probum quod obrÿzumduumquod proprium con« ferentis effet,non alicno admixtum.

wed^dena nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conftitucndx occupaiicrantf qlium in finus priuatos cxiguos

tu iatelligen ampliffima rcfpublica clariffimaqj ccffiflet,qux in capitc redimito,grandi dû puto. quidem illo ÔC augufto, fed infirmo iamqj nutanti federe no poterat^ quum inopes repente fadi diuites,mutationcm fortunæ faftu ÔC improbitate fer.^ monis profitcrenturfquum ii fere foli opima decora ab optimo principe fcr rent,quos nobis malorum omnium fementem feciffc nobilitas non obfeu/ re fcrcbat,0C populus obmurmurabatfquum fummæ cupiditatis ÔC licentiç omni lege pudoreqj folutæ virus lenta contagione manans,omneis pene bo nos mores ÔC honeftos paulatim imbuiffetfdeniqj cum in ca quæ a cura re rum humanarum diuinarumq? curia(^vt opinor^appellata eft,ita fibi quifi* que gentilibuftß curarct SC follicitus effet, vt maximus quifi^ curio maxigt; ma incuria maieftatis publicx ac diuinæ teneri credcrctur,ült;ÿ maxime ne/ gocia reipublicæ populoq^ faceffcréttquos caput ÔCfortunas opponerepro populo dccebat, ac vitæ ctiam difcrimine intercederc ne quid grauius aut turpius in remp.deccrncrcturfHxc cnim omnia cum noftra ætas ÔC memi/ nit ÔC vidit, turn vero alias plærunquc imperii noftri felicitati incommoda fuerunt.Cumulus autem indignitatis fuit,quum iam eo ventu effet vt nau clerus tante nauis fatali incuria vel fidutiapotius inconfulta,nec in prora, nec in puppi federettac nc impendente quidem tempeftate nautarum officia viccfqj recognofeeret, ncc qui ad clauum fedebant rcrum communium ia/ duram ad fe pertinere magnopcre arbitrarentur,dodi iam olim ex naufragt; gio fragmentum arripere.ccrtumqj etiam nauclcro ipfi effet extremam po/ tius neceffitatem cxpcdare,q nouo fupplemento proram puppim^ propc/ modum lam inanes cxplcrc.Quum charitate fngente,hiante maxime auagt; ritia^ardente muidia SC fîmultate, languentc pietatc,exolefcente fceptroru priftina maieftate,iam nee fupcri,nec mortales extrema deformftatis excm pla ferre poflent.Hæc huiufmodi' alia ideo frequentius in hoc opéré me mi'nifle mihi fnbnt, q? homines ipfc queribundos identidem memincrä cas res actatenoftra Franciæ contigiire,quæ gentem bello paccqj clariffimam, in ordinem degenerum focordiumqj populorum coegifle videbätur: fiuc id culpa vnius contigit,fiuc fatali inclinatione rcrum. Atqui maior eflcnulgt; la potuit indignitas,q fumma nobilitate ÔC dodtrina a gubcrnaculis inclygt; tx gentis dcied:is,quafi flofeulis regix coronæ dccunis,homines haudek ra forte natalium ortos,fumma infima ÔC media in poteftate habere,quincc ius ncc fas ncc xquum bonuep no{rent,nec bonis æquifqj omnino bene cu/ pcrent,trialt;^ tantum ilia verba fari pofrent,do dico addico.quum regni pulcntiflimi bona quibus collibitumefletita dclargirentur,vt fibinecefif^y tudinibufqj fuis belliflimum quieq? rcciperet,reliqua præcerpercnt. Vndc contigifle videmus,vt in gurguftiis quidam nati educati%domos ac pes architetflati fint grandiorum penatium æmulas,quæ triduo excitât«^ publicoq? difpendio cxpolitx,haud feio an mox collapfuræ finttfi fummus tadem luppitcr in membranas cælcftcs rcfpcxerit,vt eft in Grçcorumpro? uerbio,id eft fi mérita cuiufqj ex adis diuinitatis commentariis fupernis recognouerit. Nuper autem quum res noftræ in eo fere ftatu effent, proh fuprema prouidentia, quodnam nobis documentum tux potentiæ fluxælt;5g

felicitatis dedifli d Nam quum hæc poftrema fîmul feribetentur a nobis, Mors régis fîmul liber fubprelis imprelTorum fupra dimidiam partem exadtus effet, ciuodecimi. ecee calendis lanuariis fublato rege Ludouico(^cuius vtinâ cum manibus SideratidicS deus gratiofe Si dementer egerit^) tâta vno die mutatio rerii fada, vt qui prius digito cœlû attingere pofle fperabant,protinus humi ferpere demif pereuffi repô foqj animo viderétur,nec funebribus lachrymis(^vt aiTolet^ fed veris Si in tus obortis lugere Si deplorare.vfqueadeooccafus ille multis falubris(^vt quidé nunc fpes eft vniuerforû^paucis efle malehcus Si noxius vifus efttfî/ deratos elTe dicercs qui ante triduum omnia ad fe cum fortuna trahebant, vtfere eft foléne in viciffitudinc huiufcemodi rcrum.In vniucrfum auté is

fuctas,quum tex nouus idem primusqj Francifcus, fed regere iamdiu eru/ ditus acpopulo chariffimuSjtyrocinium regnifaciens,ingenii fui fpecimé dragenarnie ordinibus præberct falutatû coeuntibus.Inquofeeptorum aufpicatu,quû ipfe intétiflïme obferuaré,verba multaaudiui féliciter ominofa,ftgnaq5 ad/ bra^ notauitquæ fi ratum nobis aufpicium non faciant ad id quod publica vice Frâcifc’rex.’ optamus SC fperamus,non video quid pofthac mentes humanx augurari debeant,aut quado nobifeum prouidentia in gratiam reditura fît. Certe in funere tripudium foliftimu fuit,Si fefta frons reipub.quicquid indeprxfa giedum fuit.Nam Si ante triduufulmen læuumper totam propcFrancia extiterat,quod ante nemo meminerat eo tempore ne in vno quidé loco ac/ cidiiTetomninoqj ca tunc hominu coftans erat opinio, hadenus expiata no ftra ciTe peccata,Franciciq^ regni maieftaté fuo genio reftitutâ.Poft id pro digium vna Si altera nox interceiferativenit ad me homo mihi Si affinita/ te cóiundus,SC amicitia fumma dcuindus Francifcus Deloinusiregius co filiator in prima SC honoratiflima decuria curiæ centenariæ, inter primos lurifconfultorujhis SCliteris SC ftudiis maxime SCfauens SC incumbens.Is

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bmnnnPhQ.

vti'litati confulisfcorumqicxêplis admonen's,qui magno çtatis oleîf^ dip pendio Ingenium at^anfmû litcrarû ftudio excolendû cenfueruntJ' præfer tim quû tu jpfe clamites Rare gall ica l'ngenia l'n hac fcena no poflc, nHî ali os hellanodicast^ficenim vt arbitrer appellati's ingcnloruiudices^Fracia noftra nada iît.Ân tu aliter ccnfes,inquâ,qui feias quofdâ rerum arbîtros nofiratiû hominû ingénia laudare nô folere,nifî more fafcinantiûî' a quib^ cû benefïcii loco peteretur,vt linguis tantû faucrent,vt quonda folcbatin facris Harpocrates^non fatis illi quidé habucrunt,quos meritos no nefei** rentjtcflimonio fuo fraudaflc,nifî etiâ eos premerent apertiffime. Quâdo igitur(^inquic^inanis iludiorum mciris ha^enus fere decoxit in Frâcia, SC nunc maxime ingeniorû flos efle tibi frugiperdus videtur, quinaliud inte rim confiliû ipfe capis e re natafôô a fludiorû cultu damnolaqi obferuantia ad colédos mores huic ætati placcteis contentioné iftam animi cum omni inflrumêto atq; ornamento cius tranffersfSane veroinquâ quafi liberû fît SC intégra animo Mineruæ audtorato iam quinqj SC viginti ftipendiisjab** f upto nunc mentis impetu SC pene præcipiti ad lunonis tranfîrc prxbdia, pofîtaqjdodrinæ SC philologorû candida,in candida protinus ambitus SC petitorum videri:hocnc eft decori SC honeftatis rationé haberefetiam fî eo cultu permultos omi arte ac facultatc libcrali defe(îlos,ad horrea vf^fuin ma videmus copiofos efle fadlos.Quidni cfîC'inquit ille,Scro Phryges fa piuntiOmnis Âriflippum decuit flatus ÔC color ôC res.Valeantinquâifta inter eos qui ad rem faciendam attentiorcs efle folent magisc^p q nos foler tes:ego Arifîippeos iftos verfîcolorcs non probo, quotus enim quifç ho/ neftatis SC conftantiæ ftudioforum faceret,vt in quibus partibus confedâ dis milirareis annos,ôê venientem vitæ pattern vigcntemqi contriuiflet,ea rum poftea partium caufam, hominum aut temporum iniquitate damna/ retfquid fî igitur in his flatiuis diuinû numen verfari libentius atq} prçfcn tius cxiftimarct,num etiatum illecum fortuna in diuerfa præfîdia tranf/ iretf At enim fors fortuna humanarû rcrû arbitra,maiora illic fupplemcn ta SC vberiores cômeatus fuggerit,ÔC fuggerat fane,nûidco tu malis, aut quiuis bonorû SC grauiû,inter Autolycos illos centuriari qui comitû tur ba clientûqj lautorû ftipatu nos fummouêt,q inter deftitutos Ariftides ce feri,qui côpofîta SC infonti fortuna acquiefcuntÆquidem quod ad me atti ner,ncc Ariftippeû placitum verfabilis philofophiæ probo, vt alium atf^^ alium vtiliratis caufa fubindc me faciâ,nifî fî falua tueri id modeftia pof/ fîm ÔC côftantiatquod quemadmodû fieri poflït no vidcomec Pythagorica illam mctépfychofîn agnofco,vt répété alium me q literarû amantem efle’ velim,autnunc anthropolatres efle poifim, qui prius phileleutherus fue/ rim.Nec em Vertuno ta benigno natus fum,vtab hoc vitç inftituto quod certa ratione ac meditata probaui,ad aliud ab eo diuerfîflimum tranfeam: nec fî maxime cupiam,liberû efTe id mihi fînent ii qui fciunt fummis illis Ariftippeis Democritum Gelafînum me femper efle voluifle.Sed videQ'n quit^vt ita rationem iftam tuam fubducas retinendi literarû amoris,ne ad manticam(^quod aiunt^res tibi reditura fît. Ad mantica autéî' An putas prouidentiam tantû de philofophia permifîffe fortunaî^quâ vit» inftituen

dx atijj degendç inagi'ftram nobfs dedit,vt ad inopi'a fubfîdiorum vitç vcd{ gereeani poffîtî'mhil agis miFrancffce, eti'am fî magna tua apud omneis aucloritas,apud me maxima fempet fuit.Ncq; enim quod tibi in confîliïs grauiflïmi vin lidemqj dodtiffimi faólitantïvt intuam fæpe fententiâ trâf eanCjdoôtnnçideximiç ôC exiftimationi tribuétes,id ego nunc imitabor in hac controuecfîa,quçin mco magis foro q in tuo difceptatur.Iamprimum non femper iifdem prçcêtoribus hortamenta canctur inFrâcia,vt omné fpe inpofteru velt;ihores abiicere debeant,aut iadluram ftudiolîfacere exanclati iatn laboris.adeft tempus fortafle quodmulti non prouident,quum in ftugt; dia literarum incubuiîle laudis fummæ loco poneturtquare SC lî aura fauo ris iftorum Aeolorum nos prorfus deftituit,non continuo eft cur vela pro ceflus hui’ literatii finam^ ipfî reflacceflere, quç Fauohio fpei bone in pot turn quendam certuin SC hofpitalem confilii £ixi,ac meditati lerunturtdein -de(^idquod rei caput eft2)cum omneis opes noftras omneis fpes SC copias non in ædem Saturni fed in arcem bdineruç congefliHe nos meminerimus, quid eft quamobre magnopere angamur ne in difpendium tandem locular rium ftudiorum curfus exeatfmirum veto quin in compendium quçftumqj iuculentum.Atqui egopræclarumeiTeputOjne ftrigmenta quidem clarif/ fimi certaminisferuare voluiflcjnedum oleum SC operara nos doleam in eo perdidifTe^tatum abeft vt locularia ifta commoda refpicia, Si eft diuina be nignitate vnde ftudiofam ætatem tolerate polTimus , non modo ex borto, fed etiam e macelloifed fac efle improbiorem fortunam,quid tumffubfidiu reifamiliaris a parfimonia non fordida aut pudenda,fed honefta SC liberal! petemus « Hoc enim præftabilius efle putamus q vt fortunatoriim faftui philofophiæ nunc alumni Icnocinari fuftineant,Equidem ex litetarum ftu** dio didici philofophiam fuffugiu efle tutiflimum atq; amccniflimu inter olt;^ ptiniam confeientiam deftitutis Si iniquiflimam Fortuna, Habet enim ba** bet inquam ilia toleratiam xquanimitate conditampro anodyno calami/ ta,turn.Hie ,amor,ba:c amœna nobis manfto, boc ftudium iucundifiimum, QBprudenter a nobis fufeeptum nunc non difputo, quando iftis lucripetis approbate id ncqueo,conftantcr quidem certe Si obnixe retentum: mirum vero(^vt nunc ex æquo tecum procul ab arbitris Si familiariter agam^niH tu abquo ambitionis illicio captus es,qui hoc mihi confilium ferum Si in/ decorum alFeras, qq aliud fert fortafle vitæ tua: ratio, quæ in celebritate fummoru virorum verfans,Si oftétationi neceflario fubferuies, libera pror fus efle Si intadta ab ambitione non poteft : ad quam alioquin quoqj pro/ cliuucflete animaduertiiTe videor,natura magis 5 iudicio.quarc mea quiz dem caufa licet de boc negocio in vtranq?(^vt aiun^vt conquiefcas,facilior autehac de re ratio eft cum iis qui dodfrina Si literaru peritia quæftui paf fîm habendâ clTe cenfentmam ego a ftudio philofophiæ honorariû fortafz feefle petendum,non idem operæprecium duco, lî tarnen ipfa per fefe non fatisputatur elTc.Eft enimeft huiufcemodiphilofophia,multa vt ineaple rutiqj delîdcrentur/edpauca flagitentur.Inquo vitæ inftituto, minimoiuz te fortunæ bona noftra poffidemusjôi deceflionis die ceflifle c prouincia a deo nobis iniundla nunqnonexiftimamustæquitas aute animi Si mens pau

cîs contenta,reliqufç afFcdus aniwî comités pEi'lofoplîiæ,in qùô alio vitç genere equc inueniunturffupcr cmnia eft obfirmata fcmper ratio aduerfus fuprcmam neceflïtatem,animilt;p prçfentia cxcubans ad obeundum acquani/ Philofophia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vadimonium mortis.Philofophiam fcmper vocamus non vanam, no

pdiaM.^^ tumidam,non difputationibus rcrum naturaliuni clatamcommcntatri«* Vranofcop’ cem,non mantica fquallore infîgnem,ac fcfe populo venditantemîfed

pientiæ ilium amorem qucm Græci Vranofcopum dicunt, quafîin ccelum Memorabiï fcmpcr arrcdlum.Earum rcrum indagatorem, qux non pcriuafîone gentiû lis locus. 2 maioribus tradita,non commcntis ÔL fpeculaminibus humanarum men** tium confiant,fed quæ elogiis diuinis,amp; oraculis teftata funt, humanum captum excedentibus. Vt autem qui peregrc proficifcuntur, quum ad vr** tes aliquas fermoné hominum cclebratas venerunt,eos quos appellat Xe nagogos adhibcnt,qui cos ad loca vrbium carum memorabilia dcducant, L^eraîeTar* vifcndas cuiufquc loci dcmonftrent,quo modo hodie Vcnetiis vrbe in tes eut dîdæ clyta fadlitari vidcmus(^quotus enim quiflt;p id non facit corum peregrino Phi f hia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cognitionis cupidi fuccifiuas horas rebus agendis dettahuntQ fie

Vranophrô homines in hac vita peregrinanteis ftudio litcrarum vti dccet quafî quoda Pfychago» Xenagogo.'lî lis quidem ipfî natalibus orti fînt,aut alias idonci qui eas rcs Vranophron vifant SC fpcculcntur,quæ cognitu qmaxime dignæ exiftimantur. Q» q hu^ dicitur nihil iufmodi inftitutio ^quam antiqui liberalem ideo appellaucrunt qgt; SC ci/ med^wns*' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ciuiliorcs, SC homines humaniores facit,ad vitam iftam valet quafî per

Pfychagogos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tranfîgcndam hilarius SC commodius: philofophia autem ilia fublimi

qualî deduï peta(^quam ob id doëti SC pii viri Vranophroncm vocaucrunt)non modo

-Xenagogos fed etiam eo amplius Pfychagogos Chriftianis efîc folctî ficat etiâ floï cius cnim ftudium animas a cogitatione rerum fub fenfum cadentiumcongt;

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;abdud;as,ad fublimium SC cælcftium rerum fpeculationemfuh

thetuni” uchit,mirifïcis(p cius ftudii illedlamcntis eo tandem perducit, quo animx Mercurii ani fuapte natura SC conditione vergunt. Hoc vnum ftudium foli dco fc pfogt; ^rdeducen» ^^t.Ncc vt alia ftudia litcrarum populo fe venditat, Agedum Francifee tis. componc nunc cum hac tranquillitatc vitæ aulicam turbulcntiam, iftorû^ Xenagogus bcatotum obnoxiam obfcruantiam, ad quam tu me hortaris:ÔC aude quaii/ rûSSSo ° argutus ô£ difertus vnum vitra verbum addcrc.Iamprimum Çquando/ Conuenæ amp;: quidem tu mihi,vt dicitur,bilem concalefecifti) in ilia conuenarum ciuita apolidum potius qui fine lare,fine fedibus viuuntjquonam tadem pa • Apoiides nbsp;nbsp;dlo tedc vita inftitui poteftfnifî vero componi rite pénates pofl'unt,ÔC vitg

nullius ciuii ratio icdlc ati^ ordinc in eo loco conftitui,vbi colluuics ambitionis^cupi** Hogfum vis ditatis,fîmulatiôis,nnpofturaf,curiofîtatis delatoriæ,fraudis veteratoria:^ tf auiicç, nbsp;nbsp;nbsp;inuidiæ fafcinatoriæ, fuperbix titanicæ faftus deniç SC impotentiffitnx

infolcntiç diucrforiû habet, 6C commune c6uenticulum,vbi nunq fupremis cutis locus cft, nung rebus vltimis cofulcrc vacat, in æternû^profpiccrc* Vifendus veto c5uentus,in quo ftropharum opifïccs,noxiarû rerum(^vt vo cantur^fpintriæ,ncc dicédi cenfendi«^ artifices ,nec iufti iniufti^ prudétes, primas fæpe SC fccundas fumma indignitatc ferunt. Hic cft enim aulicarû rerû ftatus,aut certe fuit memoria noftra,vt cft opinio cóftans inter prude tiores q quadiu futurus fît,in manu cft prouidetiç.Ecqs cft auté honeftatis

amans ôi'compoStx vitæ,qüi non modo Gne molefti'a,fcd etiam Gtie rubozi Cr:'m'na atii rcpoffîtln CQ comitSLtu videripn quo omniu fententns iri mons eft in pó^ canuen^ tcntiorum laudcm drgnorum luxta indignorumq^C'in quo rumoru aucupes, cn'ttifnuni'confarcinatores,auræ temeran'æ captatores, aflentâdi artifices, blanditi'arum niagis q cloquentias gnarj,in omnè obfequendi' ncceffîtatem fefe induftriamqj fuain potentiæ vendfcantes,diuim cultus vel nefcu,vcl ne gligcntes:Iiominum viuentium inter diuos rclatores officioG SC comes atqj ctiain elegantes acresq? elTe dicunturï'Veritatis autem tenaces, cura hone/ fiatis atqj integritatis antiquifTiniam habentes liberalioris ïnftitutiönis retinentesjpudori in primis confulendum elTe atqi exifiimationi ducentes,

• aut ruGici aut tardi aut focordes iudicanturC'Quis enim aut edit^orum ccc lcftium prudcns,aut interdióhorum mctuens non protfus ineptire inter au/ licos femper vifus eft,aut etiam deliraref'quare in eo licentiæ èC erroris gur gite deraerfi,nec in cœlum poflea fufpiciunt,ncc vnqua inde ita exiflunt vc emcrfifiTe videantur.id quod clariflïmis quotidie cxemplis innotcfcit. Pror fus,quidem(^inquit ille^fi ita in ambitum ÔC faftum fele ingurgitarint, vt regreflus ipüs ad vitam ciuilein poftea liber non fit, aut fui obliti fintteu/ iufmodi nonnullos helluones honoris SC pecuniæ nouimus, quorum liians pcrditalt;5^cupiditasquærendointenditur,Atveroliberaiiterhomines infti tuti,ÔC literarum ftudio perpoliti,certos cuiufqj rei numéros elTe fciunt,in traquos tantum mouerimodeftia didlante didicerunt. Tibi veto Guliel/ me eo facihus anfam cupiditatis, atq; ambitionis porrigo , qgt; te in re fere nulla immodicû animaduerti præterq in literaru fiudio,a quo nec i ci vnq familiaris iadtura reuocari, nec valetudinis incommodç tedio potuifti. Vi di enim te ÔC mifertus fum annos plus feptem ita infirma valetudine,vt ve lut diofeuri alternis viuus mortuuslt;^ viderere. Itaqj libentius te in eû(^vt ita dicam^campu immitto,in quo te longius latiusqj no expatiaturû fcio» Caftor amp;nbsp;Idqj maximejVtifiam Philologiâamicamtuamôifedulam contubernalcm Pollux, crimine magno libérés,Scio enim medicos amicosq? muldtam fæpe tibi ca pitalcm interminatos,nifî eius amore(^vt prope dixerim^ infano interdice/ res tibi primo quoq? tempore,qui te lenta tabe exugere excfieqj compertus eft.Quandiu cnim quæfo hanc fœminæ mihi affinis ôC dilcdæ pellicem in thalanio SC geniali interdum ledlo retincsfQua vfqueadeo deperire videris o coniugum omnium virorumqj ingratüTfme atqj inuenuftiîrime, vt non vxoris blanditiis,non fuauiis earn vnquâpofihabuerisietfî tot te ilia pigno. ribus perq tibi charis vindum tenet SC obfiridum,quippe quæ bis triu te

^^liberorum iure decénio reddiderit SC audum SC ornatum, cum etiam alio/ qui tibi fît e fententia.llli veto tibi fæpe commentanti aures obtundunt iu

' cundoquiritatu,vnicacum forore lufîtantes , pueriliterqj fupplofîtantcs tripudio quodam veluti foliftimo. Quid fî igitur Qnquam^ moderationis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

frenos in ilia vitç licentia momorderim,atqj inter indomitos ilios hominu affedus,phiiofophiæiuguproterue excuirerim,num tupræfto eris auriga cû voles qui mihi moderereîfied fac me tccû fentire,ôC in hac re quoq? audo re te,vt in plerifij alüs, vti velleq fieri tandé id pofle putas ,vt qui moribus municipahbus non modo imbutus cft/ed etia in iis ita callû obduxit,adeo

contraxit habi'tum plane vt fïngi dcnuo aut reformari non poflït.Quinetiâ vt in prouerbio eft vernaculo,Iâ maduit SC côtralt;îtus eft : is vt ad aulicos ri tus nunc afFormarc fefc aut certc aHïmulare ettientiri«^^ aulfcum hominem poiTitî'Hoc enim perinde efle puto,at^ G. tnc natura vcrecundû,iubeas exu to ftatim pudorc frontem acriter perfricare ad fummam impudentiâ.quod quemadmodum tucri poflïs,ipfc certe non video,praefertim qui me a tenez risÇquodaiunt^vnguiculis noucris. Verum efto, Irontcm.quoquo modo perfricare potero,etiam ne fermonéita afFingere,vtfrontiiam durioriferz «no quolt;p adultcrinus commentitiust^ fubferuiat ( Hæc aliis q prona fint ncfcio,mihi certc habitus illos geftusqj amp;nbsp;flexus corporis fermonis^ non tcnéti,ncc alioquin ctiam gnaro figuratç iftius aulicæc^ vrbanitatis,fi quâ do inter illos Logodædalos loquor aut flexiloquos, identidem folœcifmû admittcrc contingit,ctiam fi lepidus efle aut difertus loquitando méditer» non enim numéros aflequi poflum aulicæ iftius elegantiæ,qux fuam quan dam palæftram habet anniuerfaria mutationc menftruacj euariantem : fine cuius peritia moucri, aut proloqui nemo non inconcinne poteft rifumej (^vt opinor^in circulis ciere. lam veto veftem illam ancipitem aulico vtiç homini penula magis ncccirariam,an tu habilem efle cenfes philofophix Cothurnus alumnisJ' quidCquot;cothurnis illis aulicis quemadmodû pares eflepoffumus^ ptus^t obid Theramenes illos a te intelligi volo,qui ita temperate officia,ita iura amiz ad homme citiæ intcrprctati nouerunt,vt inter fimultates cxcrcentcis ipfi vtrin^ gra tranffertur g tfam fummam incant,quum neutris plenum germanum^ officium exhibe inter du'asfo ant.Hxc SL alia pcrmulta cius inftitutionis documenta quum ncc tencre diones præs fatis poflim,ingcnii fortaffc refraeftarioli vitio,nec in orc fedeant Romany m^ne*Thera nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mancipatoqj facundiæ,pcr me licet vt ah'i natura feiti SL elegantes,

menes Athe illuftrcis fc ÔC bcatos faciant in vita tcnebricofa.me veto lubentem curia il nwfis didus nunq tcncbit,quum etiam fi maxime cupiam,nc longo quidem vfufuum eidé^a^fam, faccre SL perpetuum poffit.Quin SL vt impcrarc mihi polfim iftos fortis fortunæ conciliatores colcrc,ftiparc,0i eorum faftidia perpeti (^nclt;ÿ enim aut turpe effe credo cos homines obferuarc quibus apud principem gratia flagrare fplendercqj contigit,fi non eofdcm ad populum SL ordincs infaz mia atqn'nuidia flagrare vidcamusmec ita me hebeti ingenioeffeputo, vt non id efficiam,fi velim,quod omnibus obuium eft ôtpronum^vt igitur iftos beatores hominum liberali quadam obferuantia profequi pofrim,non tarnen eorum riualis ciTe velim,vt cam quoq; vitam adamcm quam ipfi con fcrtis(^vt dicitur^manibus amplcxantur: fiquidem vt eft hodie SL pleruntj aulicarum return ftatus SL facies,vix tertius quiftj hominum rationcm haz^^ here futurac vitx atqj xtcrnæ videtur.Vfqucadco vxfanus ille amor hono rum SL diuitiaru,excordes homines immemores^ rcddit.Prorfus ccrteQnz quit ille^fi quidem eft nimius .tibi cnim hac de re affentior,vt meinim'fti fc pc me tecum difputare folitumtetenim cum in cordc hominis religioni noz ftræ aufpicato initiati perfidere amor terum diuinarum debcat, att^p ctiam deus ipfx humanx animç fponfus,quafi in thalamo fic in corde cum pada fibi anima acquicfccrc(^hoc cnim pofeit Chriftiani hominis facramentum in prima luftrationc fufeeptum^is certc cor habere non videtur,qui mente

adcaptum rerum ccelelHum natam,‘ac dei confoftium,adeominoda fortu»' nx ÔC externa ita tranfFcrt,vt nunq apud deum',ac ne apud hoinine qufdein ipfum homo cfle videatur,id eft fua négocia ÔC propria æternaqj curare,fed alias res agere,de externis vt antiquioribus præci'puelaborare.Etenim fee lcrati' 1111' fpi'n'ruSjOrci cmi'flarn, earum fxpe rcru fequeftresf^vt videtur^ atlt;j i'nteruentores,qux I'n aula tranftguntur,ambi'n'om's ÔC cupi'di'tati's affe lt;ftibus velut vnci'ni's cardi'ulci's corda homi'nueti'am dolt;fti'flimorum e fede fua euellutjVt exempli's luculenti's poft mcmon'â tuam mcamqj cognltum eft.adiici'unt eni'm fubdoli I'nfti'nrftores fuaui'tatem quçrendi fiC voluptate honores aflequendi,cum qui'bus velut catapotns,que anodyna vocant me** di'ci'jhamus 1'liecardiulcusji'deft exi'mendo cordi' aptus,nullo fenfu vora^ turgt; At vero philofophi'a vi'tx I'nfti'tuendx magi'ftra cordatos homines red di'tjhumani eti'am ipfa ali'oquhi animi exci'tatn'x ad virtutcm capeflendam. Iftos autem aulicæ difci'plmx alumnos,hamo I'am vor3to,0C pernici'e intus gralfante vi'demus futur! xui fecuros mail's fui's I'ndormi're fomnu Epi'me** nidi'smec anteq vadantci'n craftinum vi'atorc morti's,qui'cquam fummx SC vlti'mxcurx am'mo agi'tareitunc trepi'dos I'llos vi'deas,vel vcn'us ftupi'dos difteifta vafa fua velut I'n tumultu colligentei's: SC vt fero fortafle quoquo modo refîpi'fcentci'sjfîc nondum Adraftix legi's formulam I'ntclligenteis, qua formula caufam I'pft ad fummum tribunal di'lt;fturi' funt. Hæc eft eni'm luftiti'æ fummx feuen'tas ex bono ilia qui'dem atqj æquo ludi'cans, fed ne/* quaq exiure gentium nato,non ex human! fenfus plac!t!s, non e pr!nc!pu ord!numhu!us fecul! refponfis.Culus !nterpretat!onem deus !dem SC holt;* mo faen's quatuor volum!n!bus eorumqj appcnd!c!bus cnarrau!r,!!s qu!de qu! aures non aud!endæ tantum,fed exaud!endæ et!am SC haur!cndx æqu!/ tat! fort!t!funt.Philofophia vero econtemplat!on!s fpecula aduentantem

vi'detur ciuili's SC humanions infti'tutionis ratio, multa tcmporum condigt; tio,multa ingenm cuiufcp SC captus,0C naturæ dextcnoris apti'tudo ad hoc ad illud genus vitæ vcrfatilis quum res hoc familian's poftulauerft,quç o/ mnia obfcruarc debent(^vt opinor2)Ktcrarum Rudiofi,ne ftudium I'pfii'gna*» uum animi tantum,ôi voluptatis infti'tuiflc caufa,non ctiam ad fubfîdiû vi tx accommodafle videantur.Hoc quum Cato, cum Brutus illc Ci'ceroni probatus,cum Scncca,cum aln pcrmuln literarum erudi'nonc præditi fa dlitarunt,vta ftudiorum fcceiTuad celebritatem return adminiftrandaru tranfirent:tum eti'am publi'carum hodie rcrum mtcreft magnopcretqum 6C ad priuataru I'magmum clan'taté,ÔC nominis cuiusq; gcnnli'th illuftratio/' nem id I'pfum fuapte vi maxi'mc valere folet: etiam G. nunc frigct tcmporu fni'qui'tate,vt tu antea qucftus es I'pfe. Proinde vt Craffus orator ille nobi/ litatus elogns Ciccronis,m eiufde audton's dialogis inquit,fc quum hono res antiquo more præhcnfandi fîngulorû petcretQic cnim turn fcrcbat am^* biendi ratio^folitum cOc a fc Scæuola foccrum fuum lurifconfultu grauiP fimum di'mitteretcum ci ita diccret fe aliquantifpcr eflc vcllc ineptumtfic fi oli'm aut propedie tempus cxiftat quum viri do^nna cleganti perpoliti,in ter aulicos agcrc honcfte ac commode poffmt,cur non ctiam libentes faci/ ant vt quod moribus ciuilibus cóucnit,pacc philofophiç ad aliquot annos verecude fufcipiant,ad aliudq; inftitutu vitæ non migret,fcd commcentJ'id quod fi fieri per occafione oblata bona philofophiæ venia nequit,qd caufx eft tandem quin literarum ftudiofi,vt caudices marcidi tantum in tenebris fulgcâtÆnimucro Budæc,vt philofophiæ ftudioficircunferre philofophia. manfionatim ncqucut:fic ab litcraru ipfi amorc quafi quoda Lyfania cotais te nunq derelinquuntur,qui moleftias omneis infuctæ vitæ difcutit, Pcragt; lt;ftis autem ftipendiis honeftæ ambitionis quæ nullo ipfa certo numero prç finiuntur,fed alia quadam ratione modum fuum fortiunturttum demu phi lofophia rcccptui cancns,itcrum fibi reddit homines quafiep natalibus, fic ingenio rcftituit,quos aut ambitio ciuilis aut cupiditas non improbata in claris ingcniis,libcrali feruituti,ac temporariæ mancipauerant.Q^firefra dtaria ilia vitçlt;ç infenfa philofophia viri gaudentes ftudiofi,incxpiabili o/ dio diflidere cum ratione ciuili aulicaqj perfcuerarint,quid aliud q in mangt; tica Cratetisf^vt aiunt^extremum fati vadimonium expedtare diceturf Hec eft mcahac de tota difputatione fententia, quam tufufius ipfe(^vt opinor^ atq? cloqucntius dixiflestego cenfentis more SC dcliberantis,vt in curia fu/ ma folemus,non exornantis more dixi.Quafi verol^inquam^ tu Icuiter hac artem dicendi attigeris,in qua tibi iam par eflc non poflum,vt video, vt ni ♦ fi tc ftudiu iftud iuris nimioporc tcneret,in quo tu matutinas horas pomeri dianasqj collocas(^ncc immerito,fcre enim primarii viri co ftudio inclaruc runt^fcribendinobis occafioncmfacile prçrepturus fueris.Vnus tu autem a regno hoc condito inuentus es , qui modum in ca re tenerc poflis quæ modum nullum nouit,annos SC dies vtpræftituas ftipédiis cupiditatis çra in comitatu principali merentisî SC rurfus cum emerita ipfam quoquo mo/ do fcnferis,vclutcaufariæ aut veteranæ milTionem a ratione vt imperatri/ ce poftules»Quis ycro poft hominum memoriam

poRuIauîtjq vno ipfe aut altcro fti'pchdi'o ærc dirutus fuit^quaü vefo ratio ambftioné ôCcupiditatem exaudorare poHïtjquas iibérum arbitriu facra/* mcntoita obRrinxit vt non milites ûlç qufdeni, fed dcuotç potius di'ci beant.Cedo nunc vnum igitur qucm vel m præcipîtf caniti'emiflionem fin pctrafle fateamur,nam multos numen's expundos ipG. nouimus,qül nunc falfo inter caufarios voluntan'os^ profitentur,pcriti autem rcrû nouerunt miflioné detredantci's cxault;îloratos clTe, quibus l'ili fruRra fucû fadïtare nituntur.Proi'nde Dclolne aut tu ex fententia animi non loquerfs,aut paru noflc vidcre naturâ ôi pellacfam ei'us bellux quani vulgus hommû curiam perfpicaciores auté Androfphmgé vocitant, cuius ambages difloluere fî aulicaru rerum hommes confuldllîmi nequeunt(^quotus enim quifq?^ vt di xî,explfcare femel ab eis fc potuitQ quo modo temeranu non cîl earn rem arbi'trn noftri futura exiftîmarcC'Mitto nunc q^ fî élus vitx dies atros^ac ca didosnumeres,mulns partibus mai'orem illorû numeru muenfes, eti'am fî cos tantum fpclt;ftcs qui potentiæ fucccHu obferuantiam omnium ad fe tra-* hunt,nedum fî vnum c multis confîderes , quibus angufte ÔC incommode tentoriû habere in caftris tumultuariis illis non fîatiuis necefle efta'n quo/ rum manipulis fîmiles noftri fî facramento adadti fînt, centuriari folent. Atqui(^inquit3fîc exiftimo virum literarû verc ftudiofum,honeftatis ama/ tem,ÔC dci metuécem,nunq ita depræhcnfum,ita indagine quamlibet apta, ncxa,ar(n;açp cincflum elle,quin libcrû arbitriû a philofophia vindice homi num ÔC aifcrtrice commonefadtum ÔC excitatum,eas plagas (^vt aiunt^ipfî fummilTurum fît,quibus nonnulli perdite ambitiofî circunclufos efle fe fin gunc,nullo interiapfu cxituq^ relidto.Hic ctiam tu autem delicias faciès, K fortuita hofpitia angufta«]^ caufaberc, homo credo vitæ vagx SC pere/ grinxinfolcns.ceuvcronefciamltaliam te SC vrbem R.omam non femel adiiiTe diificillimo tempore,partim animi caufa,partim cum poteftate: eu tu libéra legationcm fufccpiifc dicerere vifendx îtaliæ gratia,quam tu ad/ inirabare tû in ipfo etiam aulx Francicç comitatu pridem munia obiuiiTc. Sedrurfus q? meillicio aliquo inefeatumefle diccbas,qui foies omnia cóet tacius in huiufccmodi cloqui,num tandem tibi vidcor,aut grauitaté magi fîratus mci imminuilTe,aut antcadlç vitx opinioné qualis eft cunqj de me, cuiuis homini aut caufx aduerfo rumore addixiiTc;'Addwtifti ctiam me ti/

bi clTe vifum ad ambitioné pronum,n5 tam propofîto q ingenio. Nam etfî ambitionem honcflam claris fere ingeniis aut cognatâefle video aut agna Agnat5eft . •tam,geftientis tarnen ambitionis culpam, quam turpé femper efle eenfui,

haud libérer agnofcâiôC tamé ioculari hac tua rcprçhéfîone admonitus,vc/ reor ne quid imprudés in ea re admiferim,vc eft humana coditio,aut ex ftà tu conftantix ÔC grauitatis alicubi cxcidcrim, vt imminuiiTc aut maieftaté aut dignitaté huius magiftratus atq; ordinis videar. Amabote mi Budxc fi quid in me taie animaduertifti,obiurgato me ftrenue, ac pro ea amicitia qua iam toc annos colim^, noftiem me nihil vnq antiquius bonoru SC gra uiu exiftimationc habuifle dutaxat fecudû redtâ côfcientiâ,cuius deus vu’

amp; folus explorator eft.Cû auté iudiciû tuû nûq afpernatus fîm: tû veto ma xime iccliigo tibi me notû çflc,vtpotc cui î vfu familiariflamo indiearc mç

g Gmph'ciiTimc fokain^Hmul illnJ meminî fçpe te mccutn ita effe collocu^ miTuertédf^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ei Je poÛ c di'ceres v/ro in magi'üratu conüi'tuto,ad

’ magnosqj honores afpirati'^q ü amîcû hbi vnû deleéiû aeprobatû, adhibe^ ret caûjgaroré,aut certe etnhran'û fubaufcultatoréfqui ad fe velat lure fuo referret cuiufmodi effetpopulf de monbus ei'us atfiibufc^ ludiciÛ! ad:io eius niotuflt;^ cuneorum plaufunj frigusve, quæ aduerfutn rumorem ordfnum,quat bonorum ÔC gramum calculum mererf Vi'deretun £c emm futurum efie vt fure improbari non pofTet qui omnium prope arbitratu fe fe emendaui'ffet. Hoc autem cunj pauci animaducrtercnt, hadenus faâu Clfamp;Jere ad effeivt egregü fxpe viri fummos flati'm honores adepti,ad populum ^vt cnoni^SS dici'tur } ÔC ordmes offênderent,fuarum fcih'cetipfi inconcinmtatum ig^ populan'ter nari,qu3e per ora tot hommum magno flrepituperuulgantur, Quod veto pui^’laufä^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vindicate me nô admoduin iaboroî

taerni, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deprecari perueh'm,ne me cupiditas tranfuerfum egifla aut extra

numéros probi'tati's SC, honeftati's extuh'ffe vi'deatur, Hec emmei obh'ui'fci fpfe poffum^nec perfona^ quam mihi cum literarum fiudium hagrantifh/ mum,tum veto collegium grauiffimum amph'fCi'mum^impofuit^in quod non pœni'tendi's C vt opi'nor} aufpicns ipfe adoptatus lum. ^ed quid ego hæc tecum nequicqfqui me propemodû ab l'ncunabulis ÔC crepundns nolt;^ m'üi'fôC cui me ïam tot annos explorandum bonahdead manumiÿ afpici^ endum prxbuiCvtnotfores animi mei fenfus cmnes ei facerdodeiienopof £nt quem a confeffioni'bus reh'gfolis habeo,q dbî Budæe mens mea pere' notui't.Ibi turn ego remdenSjEquidem (^mquamyDeioi'ne vi'deor te non le ui'ter cômoufffacui'us rei indices funt malx ifi^ tuç pJcniores l'nfolito ru^ bore fuffufxii'd quod niü vt facerem l'n mentem mihi vemflet^ nûq l'ûifacu di'x vdq}par effe potui'ßem,Etem quis dbi'bcc côcedanvtmihi te femper ScxuolâSC quû voles edâ vt fubinde Craßum prçbeasiVt eihEqnidinfo ro tuo poßim (^tuû autem voco in quo primada eße avdloritate te dicunt hommes do(ftfßimi'J)fed vt Equid ad mtellîgédâenarradonèlt;^ lurîs veEtf ci'uilfs cômfnffcf ah'quando SC afferre l'n medium poßim^quod ex ca penu prompfen'm qux vobi's l'un'fprudendbus vfualis eße non lolet(^cuiuimodi nonulla m Annotadom'bus noEris fcripEmus în Pâdcdas edi'ds, SC itéra fortaße fcribemus,Equâdo eo ani'mû retulerimus^i'd totû l'udi'cio tuo tui'^ ' Emiliû fubmfttoiEc te viciß'fm decebat ami'ci'tiç faltem l'ure doclrmç mihi fa fees fn ea te fummftere,qua m re non çtatulâ qui'dem (quod vehementer doleo()fed çtads bona partem te üi'mulante contn'uifedam E vfmaiorefn^ genn tu fheadéipfa renos fuperare vfdearei quippei'us hocpofeereamlcf tfç noEf vtjnter difTerédû Emulata intérim SC aßeSlata vel l'nfanda vel in^ fcfda,ab amfco vfncf te padaretcum E nihil de cótendone remittas^pofffs anirnu eins çgritudine no leuker fautiare.Itaq^ quâdo te nihil mihi(vt vide bam^condonaturû vincere alfa ratione nonpotera, non inuitus ipfefeci vt acriore altercandf velitadone te e Eatu peruicacis facûdie depellerem:qux copioEus îpfa mihifemper vfdeturatq; compoEdus verba vobis iurifcôful tis noii vEtata fundere,q vt e libris tantum luris hauEâ eße quistam cre^^ dat,Q^q haud admodûlubens facio vteam dbî facultatc tantam concéda

hommiinalus ftudns occupatiHïino, qaâommûHifïïcillimc artmm cópa ran contendere tecum foleo.Sed enim id pene muto quod nuper de te afKr maucrä, Ambltiofum efle te natura di'ceba, non propofito,nunc natura ab ambftfone abhorrere te vel verius ab ambitu dfco^no item fortalTe propo-** fîto,Nemo eft eni'm omniu quos nom ingemo ÔC dodlrina prçditos,qui mi nus teprçbenfarehomines,autcolere potentes,ÔC omnino numéros impie re ambitus iufti atq; efficacis aptus fît: fîquidem oportet eos qui hoc feite facere volûtquo iure quaq^iniuria morigeros fefpondere poftulantibus, ad feftiuosc^ vultus femper effe fieftos ÔC copofîtos, etiam ü probi viri effe animo obfîrmauerint. Alioquinfruftrarinemo poteftaut deuorare molegt; ftiam adcuntiu,æqua,iniqua,expedita,perplexa improbe poftulantiu,quo/ rum in odium SC iurgium etiâ incidas ncccfîc eft, quafîtj in campo SC inter comitia ofFcndas atq? impingas,fî quid çqui bonitj^no obfequiofe dixeris, Ita qui ritus eins difeiplinç tencre velit hûc necefle eft duplicé quam vo«^ cant philofophiam SC ancipitem noflcjVt exotericus ipfefît ôicfotericus, nec idc inteftinus homo fît SC externus » Sermo tatû fpeciofus SC vrbanus, ac vultus blandus SC feftiuus inter fe non diferepent. Ad hanc auté difcigt; plinâ SC alias quas homines ambituros percallere oportet, cû paru te do/ cilcm femper animaduerterim, miror cur tibi in métem venerit Ariftippi mcminifle,quem omnis (^vtinquis ipfe^) decuit ftatus SC color ÔC restquafî verfabile mihi fLt,SC tibi cum voles futurû fît ad ifta ingeniuj. Quo modo auté tu non ineptâfentétiâ hâc tueris cotra tuû inftitutû,qui quû no igno/ res illic hominû indicia atc]ß etia propofîta fere elTe corruptiftïma i eis ta/ men fuadeas in co conuétu eiTe viuendu qui in fîmplicitate SC candorc mo rû fpes omnes fuas repofîtas habeatf Nclt;^ enim mihi ludibûdi funt oculi, quibus in occurfu SC in circulis ifti venuftuli gratiofî eiTe didicerunt. nec lepores illos vrbanitatis aulicç noui,quibus pro illeccbris logodædali ad aucupandâfamâ feitç comitatis SC emerenda vtutur » Quû ille rurfus fer/ monéexcepiiret,egoq?n5 defuturus fententiç meçmihi viderer,amicoqjin CO non cciTurus: ecce tibi nûcius regiç mortis qui difputationénoftrâ ab/ rupitconfternatione fubita.Poft aliquot auté dies cû eû domi offendiHem ociofum (^interuifere enim fepeinuicé folebamus^) cotinuo vt aHcdimus ,

' Ecquid Qnquit^Budçe aliud tibi in menté venit de difputatione noftra an in fentetia permanesî'Vides em triduo ea mutationé rerû falt;ftâ,vt iam alius omnino fenfus publicç mentis exiftat, diuerfîq^ mores efle inolituri

. • putétur , vt fere omnia circûagit SC plurima inuertit regni noui exortus» Certe vox famç publicçiucundiffima ad aures omniû ferme ordinû venit natali huius regni»Atqui eo Qnquâ2)penc euafîmus,vtn5 facundia tantu tibi huius difputationis palmâ,fed étia rerû euentus fortafle daturus fît. nam fî feftis huius principatus aufpiciis rerû gerendarû progreflus rcfpo deritî erit vtiq^ cur virtus SC doeftrina exeat ex vmbraculis,ÔC ferre folem, vtdicitur,pulueréc^ non renuat.Id adeo licet ex prçteriti SC prçfentis tepo ris contétione æftimareiQuû enim ante orba refpublicafummis magiftra tibus cflct,maximaq? munia partim vicariis operis obirétur,partim omni no no obirentur, primû nihil nec reétc fatis nec ordine (^id quod necclTe

eratcuemre)ßcbät, dcmdc velut abdicatis vel abrcgatis magiftraribus mformi's ac dcfti'tuta Refp.injurns inteftjnis extcrnisqj expofita 8C obuia lacebat.Cuius i'ndignitatis caufam nuc magnopere non inquiro. jd tantu dica quod fama circüfcrt,in duas ipfa fentêtias diuifa. partim hominû cul pâ a vertice ipfo arccflcbât,quî bona magjs volûtate,g ftrenua Si cordata folertia fuiflc a multis exfftitnatur.Partim ad ad^orcs jpfos rcrû difpéfato res^copiarum fummû crimen referebant, qui hebetes iam oculos ccmini non vcrcntcs,nec ab auribus cius magnopere metuentes, quas obßrmatx obaudientiæ cera obftrucîtas efle côfidebàt,in libera adminiftrationefum/ mæ rcrum rcmiiTi fuifle dicuntur, ôC in tumultu fecuri (^fîc cnim homines turn fobnî loquebantur) aut nimiû fefe in arduis confulentes, vt prüden/ tes diditabanc. Commune autem vtrifqj crimen ab hominû fermone illud erat,q7 orbç rerum fummæ tutores vt fufpedli poftulari non poterât, cum honorarii ex diadcmatico généré adhibiti nuili client,qui cuîlodes faltera adminiRrantium in fpcciem elle viderctur.Ex qua rcrum dcformitate(^vt parciirime ioquar^fecuta eft ca Francici nominis fuggillatio,quçfocjn/ ïigni mutationc rcrum difeuti non poterat. AflFuit ignur precibus no pult;* bliciSjfed populi dûtaxat,vt fpcramus,tutclare numen branciæ , quû Ca/ ledis lanuariis R.ex foccr fato fundlus Francifeû nobis Regem a:quoani/ mo rcliquir,vtfïliam quoq? fuâ Reginam relinqueret. Prb luperi immor/ taies,quid hic primû,quid poRremû excquar.Iampridé Calendx lanuariæ quid non polliceri ad inllaurandam rei branciex tormam ac dignitaté vi/ dentur ( quo die ftrcnx vice aurea (^vt antiquo verbo loquar^ fortuna ad cum regem tranfiujt,qui ÔC corpore ÔC animo implerc vices Rrr mi impe/ ratoris ponit,vt li quis vnq maiorum . Deinde neminis eius emen nonne certam ipcm præmonftrat jiluRrandx gloriæ noftrx, cum a condito hoc hnpcrio b ranci nunc primû de luo vocabulo deneminatum habere regem cœperintf lam veto manus illç cindrices fummorummagiftratuûmonnc militum métes afHidas infolita ignominia, humiq; propemodû ferpentes ordinû omniû animos triduo ita ercxcrunt, vt altiores ctiam priftinis fpi/ ritus cxcitarintf prorfus vt magnificum quoddam atqj amplum huius re/ gni principiû fucrithoc maxime nomine . Nullum cnim aufpicacius elle poterat (^vt quidem cR hominû ludiciunQ q vt pacis bclliqj artes, longo iummorum magiRratuû interregno confopitæ,Ratim velutc fomno diu/ turno expergifeerentur » Quarc Cancellario primo quoqj tempore dido, viro eximiæ dedrinæ ÔC induRrix,cum in purpura fumma probatæ, turn • . alias principi ipfî fpcdatç ÔC cognitx : quid aliud q veluti iuRitium diu/ turnù folutû elle vifum eR f ER cnim illemagiRratus inter togatos fum/ mus. cuius domus (^quodNomophylaciû dicitur verbo prifeo^ iuris eu/ Rodia,lcgumac conRitutionû prælidium,opprcirorum alylum ,flagltio/ forum lcopulus,æquitatis ofFicina,ara fupplicum, ÔC iure fummo lapforû adminiculum elle debet. Atqui (^inquit ille) cum de co magiRratuin An/ notatiombus tuis loquererc , originéqj cius a Minois tempore repctcrcs, nullis propc finibus munia cius circûfcripüRi, quah ynus illc honor ad le furamâ omniû rcrum muncrûç traheret, cum principis vires propemodû

impleret,prxfcrtim vt eft hodie ratio gcrcndi cius honoris.nunc vt video partes cius magiftratus tang Nomophylacis tantum exequcris,quality an tiftitfs cuiufdam xqui SC born' SC viuæ legis indulgentiæ cuius interpre** tationem a benignitateprincipali poftulaturi, nomophylacium velut ora-* culum quoddam clementiæ principalis fuppliciter adeut, quern magiftra-* turn qdiu dcfîderauimus,tâdiu xqui bonilt;ß oraculu obmutuiiTe creditur . quod nunc quu luculento aditu princeps patefecerit,0C alias quoij partes inaneis in R.ep.conftituendarepleucrit,vti^ imperium iuri SC legibus, SC dignitatem fuam imperio,0C regnum deniq^ ipfum übi reftituiffe dicetur. Si turn prouidentiæ expetftationi noftræ fubferipferit, fedpergeporro. Omnia cnim hxc quæ nunc dicis,în caufam meam vertam, quafi non tibi aqua fed mihi iam foli fluat. Quid mea referte' inquam,quum iamiam tibi bçrbam porredfurus fîm,quodadcontrouerfîamquidemipfam,nonquod ad me pertinet. iuuat etiam me vidtum a te in publica Içtitia fateri, ita tc fuperiorem fccit non tua tm facundia aut mea mala caufa/cd euentus feli-* cior, cuius vtinam expedfatio ita nobis fatiiFaciat, ne tibi rurfum huius rci qua coniedtura iudicauimus , controuerfiam olim ipfe referre poflim. Equidem (^inquit) non video Budee quid vitra caufatui us üs, omnia nunc vides exfententia animi tui contigifle. Cancellarius is eft fadfus quern tu

* maxime exoptabas , non tua magis caufa q omniu qui in literarum ftudiu fpes fuas cotuliiTet.Is eft Antonius a Prato,vir non modo iitcraru amore captus: fed etiam literarum amatiirimus,qui cum dodfis in vniuerfum SC ingeniofts nimirum fautorem fe præbebit,SC apud hue noftru Auguftum alterum Mœccnatem,tum vero proprius SC æternus tibi erit fuffragator, vtpote qui iadiu (^vt nofti) omnia tua caufa cupiat. id quod SC ft tibi audi** turn compertumq; cHe no dubitot ipfe tarnen tibi fidem facere vberiorem debeo,quicum file pridem dudumq? familiarius fermonem his de rebus fa-* dlitauit. de quo hoc tibi tâtû dicam,quoniam pareus efle foleo (^vt nofti^ inlaudibus hominu viucntium.Hunc (^nift fallor^ habebis imitatorem SC (^quod maius eft) æmulum Guidonis a R,upeforti,fummi illius viri cuius tu mcmoriam (^vt arbitrer) iiluftriflïmâ apud poftcros reddes clariffimo aliquo clogio,vt quidem te femper affici erga illius manes video, fiquado , in fermone mentio eius incidit.Prorfus (^inquam^redle opinaris, fi quide ipfe aliquid poflim dicendi facultate. neq? enim eft aut fuit vnq hominum quifq cui fecundum parentes plus me debere cxiftimarem,etiam fi nihil eft ^autfuit quod ei acceptum referre poflem. vt qui eo tempore mortuus fit quo mihi abfenti SC propemodum inuito optime cupere ac magnifice cœ-* perat.Ita fortuna cui nihil adhuc prçter ocium literarium dcbeo,obftitit ne illius beneficia calendarium meû implerent vel augerent. tu enim nofti fruftrame ab eonunciis SCliteris eius chirographis accerfitum , cum ego quidem valetudinem turn mihi incommodiflimam excufarem, ille autem cxiftimaret per detreCfationem valetudinarium me elTe SC falfo caufariu,8C itcrum me admonens ægre ferret ignauo me literaru ftudio animu maioz ris fortunæ defpondilTe^Eo me ille maxime nomine increpitans o virum (umma laude dignu) q? earn ignominix notam SC literis SC fuo terapori

fnui'erem^qiiafî dodi hominemegleâ:i tum viderentur ôi abiecîli,eu tarnen eo tempore nulla arte homines memorabili prçchn,opima interdu decora, opmione dodrmç temeraria ferret» Gratum eft auté mihi cj? ei'us viri nûc memon'am refn'cas nungnon vins bonis lucundiflimam,cuius vtinam tu vere imi'tatorem hunc Antoni'um fpoponderis , ego li'bcnter hanc ftfpu-!* lationem ab eodem ipfo fccerim ft liceat. ad quod etiam eu fuaptc fpontc animatu efTe fama eft, id quidem certe decct In vtroqjem'm coru i'ngcnü ac fortunç partes ita æquæ fuerunt,vt vtn' plus debuerit illc,hi'c nunc de/ beatjVix conftituerc poffis , Ille fummo magiftratu honorificentiflïme de/ lato non petenti,accerfîtus, ftatim eo euafît vnde altlus fubuehi non pote/ rat: hi'c nihil nó facile Si feanhm aifecutus eft;quo togçprçtextæ afpirarc lus fuen't, verû ille prçftantiflimi ingenn ornamentis inftrudus,ÔC fortu/ nç adminiculis ereétus , quû fato conccflïflctjmemoriam fui magiftratus clariflïmâ reliquit atqj teftatiflïmam : Hic candé fortem adeptus,quid in extremo eodéqj fummo vite aeftu Et gefturus,quodfaftigium laudis ante/ adtis vite partibus additurus, adhucin expccftationc eft,Quarc (^quodeft in prouerbio prifco^hic magiftratuû vertex qualis fît ipfe vir mox oftéde/ rit.Nunc quoniâ tu tantopere me vrges,caufam haud dico quin dedrina: Si virtuti ex feceflii prodeûdû fît, Si gcncrofa ambitione documentum fui dandujVcl in atrio regiæ vel in aula interiorc,fî pateant cis aditus: no etia fî inter mifcellancam turbam poiTint quouis modo irrûpere aut arrepere. Hoc tamé exiga vt doccas ceteris in partibus rêpublicâ ita effe coftitutâ, vt illis velut matronis quibufda pudicis Si honeftis , tuto SC Eue pudoris fuggillatione fefc proferre liceat in publicu. Scilicet Q'nquit) ab armatis iftis metuis : qui nefeio qua fama excitati primas nbsp;nbsp;fecundas parteis fuas

hoc rege fperant fore.Ego autem accindos viros ita rerû potituros arbi/ tror, E non plus armis q confîlio tribuat. cuius rei argumentum duco ab ipfo loricatoru vcrtice, quem omniu votis ex'petitum princeps rei fummc militari prçfecit. Nempe duce (^inqua^ Borbonianum dicisS' Ilium ipfum (^inquit^) fupcri boni quem virum , quantum principem, q maguu futuru dudore E numini diuino (^vt fperamus^ res Francias cordi fuerint, Atqui Qnquam 2) memini quüm aufpicando regno princeps Canccllario ftatim crcatOjhunc Magiftrum equitum abfentem tum dixiflet,vt votis hominu Sefame flagitanti fatilFacerct : quanta omniu Içtitia, qcerta fpes,q^ma-* gnifica expedatio per omne genus hominu excitata fît, Quis cm rei fum/ mæ conftitutionem non fperaret,qui cenfuram militarem Magiftratu dc/ fîtum SC pene obliteratum reuocatä videretî' Deinde cuius prudentiç fuit, q redç voluntatis , regem vt primo quoqj tempore, Ec non tumultuarie, non propere,eum ducem enfe quidé ilium Didatorio veru illi hçrcditario cingerc: quemclaris documentis cognitum, fama iâdudum auguratrix, 6Ó prærogatiua vota omnium ordinum defîgnaucrant ( Magnum eratper fe céfuram armorum,quafîq; regimen reftituilTe morum militariura. No/ men cnirn ipfum eius honoris multû habet reuerentiç ad difciplinarei migt; 11 taris vtcûq? rctinédam;fcd maius multo fuit ei duci iniungerc qui gene/ ris fplêdore auguftus,moribus gencrofîs infuper vcncrlt;dus,belli pacislt;5^

artibus xcjac pollens,in prætexta, in paludameto vlfenduSjin confeflu,in procindlu cordatus,domi ÔC mîlitiæ,in vrbe dC fub fignfs gratiofus,Mar/

tis {vt ita dicam) SC Palladis fuffragia tuliffe videbatur, Atque equidem Dcloinc nunc in memoriam mihi venit cius temporis quod hifee annis vi/ dimus,quu tu rebus affliAis mœftus, tanq præfcifcente animo diccres,tc viam primam falutis videre, fi dux Borbonianus fummac rei militaris ad/ mouerctur. Nam quu auAoritas multum,tum morum maieftas plurimu in duAoribus exercituum valent, quibus hic donc quodam Palladis prç/ ditus cft.eum vero omneis virtutes habere diAitabas huius regni tutela/ Tutelare?, tes aut certeprçfcferre.Quas cffe,pietatem in primis aiebas SC religionis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v«»

reuerentiam,prudentiam,continentiam,liberalitatem, magnanimitatem, SC confulendi peritos prudétes^ folertiam,quæ regum maximorumq? du/ cum fumma laus femper fuit . addebas feuerum fimul SC dementem effe,

eo tcttiperamento vt nung i'racundus niG. in animaducrtendis indignitatfz bus aut fcelerfbus vi'derctur. ÔC cu firma ac decora corporis conftitutionc natura prçditus effet,ad naturæ commoda acceffiffe educationis difcipli/ nam diccbas fub focru fcemina cordatiffima,quæ numéros omneis memo/ ritcr teneret inftitucndorum principum t quippc quæ régis filia eadcm SC foror regnum olim fecundo rumore adminiftraffct.Itaqj quum eum regem habeamus, qui cum fpecimcn fui tum alias tum in dccurfione militari, SC fimulacro fplendidiffimo pugnæ iuftçfaditauiffct, ad regnum ftatim af/ fumptus eftjSCmox Magiftrum cquitum gentilem fuum dixit: eum virum {vt vno verbo abfoluam^ quem fata rebus noftris alleuandis debebant: cuius fi ætas maior indoli refpóderit,ne Momus quidem Aefopi inueniet quod in eo reprehendat,eademlt;^prouidcntia princeps reliquas reipublicç partes conftituturus effe vidcatur: non inuitus faciam vt in tuam tandem fententiam tranfeam, QC viris ftudiofis etiam audtor fim vt in fpem accin/ gantur capeffendæ rcipublicæ . quippe fi ad liniamenta præfcripta ætatis florentiffimæ princeps regni fui curfum viride peragere contederit,baud pcriculum crit ne virtus aulicç fupcrbiç vt dudum mancipetur. Abfit cm vt hoc rcge,his proceribus,his confultis qui rcrum potituri effe exiftima/ tut,virtus SC doArina tarn turpiter in aula feruietes cultuqj indecoro ccr/ natur q olim Hercules in Lydia. Vidimus quam indolcm futurç maiefta/ tis princeps in tyrocinio,id eft nondu Remis inauguratus oftcndit,quato lionorc,quantis libcralitatibus Cæfarcm {vt ita dicam) fuum,fororis fuç virum,ducem optimum ÔC regiç indolis profecutus fit, quos viros fummç rcrum fccundum fe præfcccrit,quanta pietate parentem olim indulgentif/ fimam, nunc offïciofîffimam colcrc SC obfcruare inftituerit: vt fi ad huius: aufpicatus prçfcriptum vniucrfam ipfc forma principatus dcliniarit,fpon/ dercaufim apocataftafîm quâdam infignemprifeç Francorum gloriç exti/ turam . Francia quidem certe tantarum rcrum expeAatione excitata,ani/ mos illos alacrcis denuo iam fuftulit, quos haud ita dudum taAa de cœlo abicccrat.Exiftimâtcnim omnes fupplicationibus populi cataraAas cœli apertas effe,ÔC lueem nobis redditam.Cuius fpei cû omen haud afpernan/ dum habemus a nomine Francifei Regis duAum: turn velut repromiffore

Jcoacquiefcitnusîqwfîgms 8i oftcntisclafiflimis Içtïtiam nobispubK^ cam ratam fecifle exiflimatur.Hi's tam magnifici's, tam rcgus rerum mmfftrandarum primordus fi hoc quoq? acccflent, vt li'teris ÔC dodnn^ honos habeatur a principe SC prlmonbus^haud fcfo an nihil fit quod addi adregnf amplitudincm pofTit, Id quidem certe fidenter affirinauerim ad poHeros memorabilc maxnne fore,nos ex obfoleta ÔC tn'fti focordfq? facie rcgni,nulla aut diurna certe tm tempon's I'ntercapedine in magnificenti'fi* fimam regni fpcci'em atqj alacern'mam tranfiui'ffe,vnalt;^ tantu no diem có^ fini'um fui'fle fceptrorum fqualicnti'um atq; niti'di'flimorum.vfqueadeonu/ men ali'quod bcm'gnu repente nos ci'rcuegi't,vclut theatro quodam verfagt; tilitquod vti'nam bem'gm'tate dim'na faufte SC feli'ci'ter regi,rcdloribus,no biscp regendis cuem'at ♦ Vidimus dudum Gallicinomi'ms Gemum antea femper cultum ac nitfdum plani'pedis habi'tu in theatrum tot fini'timarum gentiu fub choragis I'mpcn'tis ÔC bona ex parte pufilli's indudlum . h'dem ^vt fpes efl^vi'debi'mus propediem in cothurnum priftino alti'orem excita-* tum.Si modo qui fummam rerum tenebunt, hocintelligere intelledlumqj memi'm'fle poterût,Mi'ncruæ q Bellonx numen maius ac præfcnti'us fcm^ per ab Alexandre Magno Romanisq^ducibus exifti'matum eHe,qui I'mpe ria ipfi maxima ac clariflima omnis æui condi'derunt. Vt eni'm Magi'fter equitu duxfummuSjSd Polemarchi creativi'ri decora multa mili'ti'æ melt;* nti',quafi opti'ones ei'us alledli'jbellici's in rebus fpeci'em quandam magm-* ficam SC tanto I'mpen'o dignam prçbebunt,redte atqj ordi'ne confti'tuentes omni'a, fic I'n rebus pacatis confilian'os adhi'beri nccefle eft earum rerum admmi'ftrandaru prudentes,quæ procul a claflïci's tranfiguntur,aut I'pfos bellicarum rerum confultos quafi quofdam Neftores vtraqj facultatc pol lere,i'd quod fieri nequi't G. li'teratos oden'nt, aut fpreueri'nt, Magno eni'm errore regibus olhn noftn's ac fummæ nobilitati perfuafum eft , Galli'æ campos naturam, Marti's (^vt aiunt) orcheftram efle,non eti'am mufarum odeum volufiTe,!!! quo regum ac ducum gcftaclan'flime cclebratur. Qua de requom'am multa I'npreccdeti'bus li'bn's di'xi'mus, non necefian'um hi'c habeo logins rem profequi'.Proi'ndefafti'gi'um principale nihil generofius inftituere,nihil auguftius veile poteft,q vt rebus bellicis quafi in tumulgt; tu conftitutis,literarum ftudiofos excitare q plurimos contendat,partim a confiliis ei futures ,muneraqj togata ac ciuilia obituros, partim res no^ ftras monumentis literarum illuftraturos , id quod Alexander Magnus quum maxime exoptaret, vix aflequi potuit, ob quod Achillem felicem identidem appellabat,cui contigiflet ipfi poft mortem Homerum praeco/ nem rerum fuarum habere. Reges autem noftri ne Chcerilos quidem fua/ rum rerum fcriptores habuerunt, vt qui nihil exiftimarent literas pertii^ nere ad memoriam fui fuorumq? æternitati prodendam. qua temporum incuria fatftum vt res eorum geftæ SC inftituta patn'a aueftorum filentio fepulta fint,vel ita memoriæ prodita vt aueftores pudedos magnarum re^. rum laudare vereamur.Quam gentis noftræ ignominiam fi reges SC pro/ ceres fan's æftimare potuilTent, pæclarc cum viris literatis hatftenus acftu effet. Verum cnimuero quando ea quç adhunc principatum pertinent nuc

quot; jpnmum {neuntem, non tam m commcndatione ac laude pofîta funt in coniedura atque expedatione, fuftinédum nobis vlterius ludiciû ad pro/ grefium vflt;^ rerum magnifico lucundot^ omine incohatarum, Ne ü quid fecus acciderit (^quodominarinolim^aut in rebus fecundis atque plau/ fîbilibus proceres mandragoram (^vt fît) biberint, præpropere ipfî occa/ cafîoné rcs inexploratas iaudandi admirandicç arripuifle vidcamur.Quod quum dixilTem, ÔCille annuiflct, dirempto hoc colloquio fcrmonem aliu quæfîuimus . Eam autem difputationem noftram fîmul animi caufa huic operi attcxendam efle duxi, fîmul vt monumetum effet æternû (^vt fpero) amicitiæ nofîræ. Deloinus enim ÔC Budæus infigne par amicorum in hac vrbe exiftimatur effe.

Finis libri quinti ÔC vltimi Gulielmi Budæi Parifîen, a Bccretis R,egiis de Affe SC partibus eius,diligétcr cû reliquis SC recogniti SC audli.In Typographia Afcenfîana ad Calcnd. April, ad calculum Romanum.M.D.XXXIl gt;

Voniâ intelleximlis huius opens leólionê négocia multis in locis cxhibetc iis qui non Fatia exerc(tati in lingua Latina.fûtiopepciû mefaduru putaui,fi gloffemata qdâR fcholia adnolt; taré îmarginib‘’s2d fubleuâdûlegétiulaboré.-idquodfeciflemihi videonquâtû qdeaiTequi intelligétiâ potui.,nifi (ji trâfmittédaquædam cifeduxi R côieéturgrelinquéda: vt quifq?pro captu exaudiret,qug plane indicari cnarrariçpnôdebétiR g?fcro hic mihi animus inceffit.Nâ in prionb’ quaternionibusqdâ cxplicâda cenfui.,r.ec tarnen adfcribcda diixi, aiidorc operis (qui tum aberat) nô côntuéte,qugferie chartarû nue tninutata,fcd literario ordine in indice reponédahis adecim’î nô quidê omnia,fed que difficiliora vifa funt.MuIta cm mihi yel prima Icâione cófpicua,nónullis funt obfcuraiRqug illis euidentia mihi fortaffis ignotaïqug vtcûqj fe habent boni conlule.

Ptoüaiim,Iimen eil R frons tempîi.

Cella autem interior ell pars ædis facræ in quam ingredi non cuiuis liccbat, Mufæum ædeseft Mufisfacra.

Albumell tabula in qua nomina iudicum in foro Romano proponebantUr,qui anno quoc^ cau fasiudicaturi effcntiErant enim plures iudicum decuriac vicibus iudicantes.

Rciicere ex albo fignificatiudicem vtfufpedumR iniquü recufare R auerfati.His yfus eilfoLxi. pagina poilica circa hnem,

Critica feueritas dicitppter criticos.i.poematu iudicesjg fibi eä auâoritaréfumebât vt qUosyifß effet,in ordinc poetaru redigerët yel nöero eximerêt,R eximifi poetâ,pnunGiarét.Char.xii.a fronte.

Eadé charta a tergo verf.tertio,metaphorice didû eil verbû a militia traélû.Eil cm eximere e nûe» ris milites,ex manipulisexpugere Rrcncerc,ilipédioq3priuare.liceteximefe nücro aliud fignificet. Eadêpagina,bafilicanasâbulatiôes vocat qî palatiohût îgéti mêtiêdi licétia R noua côminifcédi. Char xiii.Statiuahabere,eIlquod vulgo diciintcampuintenere,hoceft caitrailataria metari. lbidem.rudicem ferre cil arbitrio alicuius permittere litem,verbum antiqui iuris.

Ibidem.Stilo exigereeilferibendo affequi R latine explicate.

Ibidem. Mancipes focietatum funt magiilri R capita quarucûij fadionum, metaphora fuinpta a redemptoribus autpublicanis.

Eadem charta a tergo lincaquarta Optiones pro adiutoribus R fubminiilrantibus accipiuntur. Verbum eil a militia dudum,quo Plautus in Afinaria vtitur.

Ibidê,Linea.xxvi.Ailes Minerua dî lateri allat,quaff focia R cuilos fapiétis.Prgiles § pceditquaff dux.Sicpreilitcsdii homini nafcéti alfignabanf ab an tigs audorib’Macrobio,Eeilo R Martiano. Charta.xiiii.verfu.xv.Cercopû.i.lucripetarû appellatiôe U fignificâtur inter aulicos qui in Reip, Prglles. adminiilratione priuatum compendium fcquuntur, R publicas opes in fuum lucrum vertunt. i rellites du. q^q nomine Q.uæiloru R Præfedoiû ærarii natio fignificari videtur,quorum verfutiasR cômenta principes Rpopulus videntes: tamë intelligere nequeut. Cercopes latine lucrionesappellat! funt. Inde vt mihi Budæus ipfe indicauit Cercopon hedra HtfxwTrMV ttApa apudHerodotuinfeptnno, hoc ell impollorum R lucripetarum fedes,R inde natum apud Græcos prouerbium.

Eadé charta.Obnuciare R vitiu obuenire verba funt trada a more comitiorû Ro. ObnSciâtes cm

Augures,f.affirmâtes ifauilû aliqdfignûe celo iefeobferuaffe,,phibebât nemagiilrat’codiecrearéf.

Vitiu aût obueniffe dicebaï qnoilétû aliqd creationé vitiâs apparucrat.Vtif his verbis Cicero in feda Antoniana.Hic aut metaphoriceaccipiöf.Obnöciare ein eositclligit,q nocere iis volëtes quos publica fama cómédatclam eisdetredât,qfi vitia îeiscôperitiRfic cos a bMciis areët principalib’.

Ibidé etiâ Preterite verbû eilätiqiiu.Et pteriti Senatores dicebâf,quoru noïa tacebanfî recèfendo Senatu.Et pteriti câdidati î comitiis apd Cicerone R Pliniû Iegûf,quo9: rô î comitiis nô habebaf,R quirepulfi tulerât.Hicp iisaccipiûf quoç^fama fuppTtmjf âb iis ^nouetût eoru mérita R virtutë.

Seruarede cglo,ibidem verbum eil augurale,fed metaphoriceaccipitur pro eo quod ell ex fenté; tia animi fui homines probare vel improbare : obferuato diuino mandato. Hoc ell rationem cgle; ilium return habere,nec affedibus inferuire,R amori vel odio obfequi.

Eadem charta,xiiii.inpoilica pagella Prærogatiuumfuffragium dicitur ytpnerogatina tribusi In comitiis cnim Romanis Prærogatiua tribus dicebatur,cui forte obucnerat vt prima rogarctur, hoc ell fuffragium fertet.Sicprærogatiuum fuffragium dido loco dicitur corumhominfl fententia qui primi cenfereiubentur a principe de vnoquoqj præficiendo.

Char.xv.Amare alenone,antiquaell locutio,R li’gnificat amare prollitutammcretricem,n5mii lierem impiidicam quidem,fed deledum tarnen amatorumhabentem,nccfe cuiuis permittétem.

Eadem charta a tergo Cernere hæreditatem verbum ell antiqui iuris,fed apud Cicerone frequés R fignifi’eatadire hirreditatcm.

Charta xvi.Donatiua venialia dicuntur,quac yulgo indulgentiæ vocantur, metaphora a dona* tiuis imperatoriisfumpta.

Charta,xvibverr.iiii.Motoriiadusdicuntur allufionecomcediarum prifcarum. Comœdiæenim motoriæ dicebanturquæ turbulentæ erâ’t.Q.ug autc quietiores eæ ilatariæ vocabâtUr. AHudit igif ad reip.fummam qux turbulentis adibus adminiilrata ell propter tumultuofa Bella.

Pyrrhica eadem charta laltatio ell armata.

Choragus,chori hoc ellfaltantium primus eil R dux choreaE.Choragi autem Pallophori intelli^ guntur antillites pontificcs resbelUcas tradantes.Pallos enim ycllis eil facerdotalis,RPrgfuIes

dicuntur quafi præfultoîés feu præfaltantes.TnJeCôtüm àütem effeoftendît R abfonum facerdotes choragos effefaltationis armatp, hoceftin confüiisfufcipiendorunibelIorutnpra:fidere,Rrerum bcllo gerendatum pn'ncipatuin habei.c.^amp;: veluti dafficum pugnatun's cancre,

Charta.xviii. verf.x Haftp amentatp dicûtur qup anfula R habenula inftruâçfunt. Amentu eni Amentatfiè eiufmodi eft h3benul3,quavelites.i,leursarmaturf militesin primaaci'eliâtes,6:antefignanosprp« hafte» cedétes facula fua côcitabât.pugnâqr hac iaculatiôe cômittebàt,quod Latine velitari dicitur, quaff Amentum, pugnâiritare R inciperc, Hallas auté amcntatas mutuarf metaphorice dicitur, pro eo quod elldi» Velites» datas orationes vel fentétias a viris dodis accipcre,R pro fuis vtigt;quafi iaculo ab alio fumpto bra Velftarr. chiuin fuu accommodare.R digitos amento inferere,e(t alienis orationibusrefpondere.nôlua fed CorrogataMinerua.Perftat auté in metaphora propter verbu veliUri,quo paulo ante vfus eft,

hodemfoLa tergo verfu.viii.Catonisanimoferre,eft mortem fibi confcifccreob iniquû fortunç Catonîsam’s arbitriumà incoramodumfumraererumeuentum .Ciceronis autem ftomacho ferreeftpartim tuoferre. tempori inferuire,partim in fecelfum ftudiorum fe conferrc,amp; inconimodarû returnfolatiumqup» Ciceronisfto rere,vt Cicero poft Cæfaris vidoriuin récit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;macho ferre

Charta.xx.verfxxxi.Adumbrareplacita princip5,iisquf paucisplacitafunt,hocffgnificat eu Adumbrate quid paucis libuit amp;nbsp;vtile eft,id vt nullo refragâte aut reclamâtefïat,diplomatibus a principe elf« placita prins citis R in oés regni partes dimiffis,edidalé auCloritaté ei rei acccmodare,vtfub vmbra Rpretextu tegii nominis ipfi animo fuo obfequâtur,8lt;: nullus in eos cbloquatur,ne in regêobloqui videatur. nbsp;nbsp;t;

Eadcm charta, fucum facere ordinibusfignificat ita aftute R callide agere in adminiftrationc Fueufacere fummæ rcipublicæ vt proceres R nobiles R magiftratus oppidani Rpopulus falli fe R ffmplicitatf ordinibus. fuasimpofturam fieri non fntelligant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Eadein char ta,arbitri oculati rerum fandiorepræiudicio tranfadarum, funt illi qui ad fpeciein Arbitriocuî tantum R prætextum in confilium adhibentur, vt res non ex paucorum libidine, fed confulto agi videantur, cum tarnen ipfi in confilium admifti non ceniere iubeantur ab iis qui côfilio prin; cipis præfident, fed vel aifentiri iis quæ ipfi fecretiore confilio ftatuerunt,vel adelfe tin rébus decer«

nendis; non autéfentétiam dicere,vtpotecuin ad res iam antea décrétas R prçiudicatas yocentur. Arbitrâti enim oculariter tm,hoc eit fpedare,non ctiam vocaliter eis datum eft,

Eadem charta,Tranllatitium eft id quod vfitatum iam effe cœpit,R cuius multa funt exempla, Fadêchart3,pagel.poftica,Paludati ducesfunt adbellû iam accinéii, R in expeditioné exeuntes, Togati funt qui pacis tm artes notierunt. Infulatifunt antiftites,

Eadem pagina,Diras imprecari dicitur populusfub paucorum regimine vexatus, cum abrupta patiétia eorum improbitatem cxecratur,R eos pœnis teternis deuouet.Verbuin eft antiquum,quo tnfauftaRexinaliarerumeucnta imprecari fignificabant.

Eadem pagella,Vultus fordibus exeuffisfetoeem prçferentesfccuritatem,his verbis H homines fignificari vidétur,qui eu aliquâdorei peculatuseffent,R infummu diferimê addudi propter infas miâ interuerfp publice pecunif,cu ppotétis alicuius aulici fuffragatione ampliati effent magis q ex reis exêpti: lâguefcêtibus tamé criminationibus côniuétia principû R curiç fumme,velut abfoluti fuperbiores folito fadi erât.In fordibus enim effe dicebâturolim qui rei public! criminiserant.

Hæc hadenus, reliqua fuis marginibus adfcripffmus ex inftituto plurima prætergreffi, R vfi vocabulis forte non fatis protritis,led ab audoris ftilo minus degenerâtibus,vt rudiulculus ledor explanationis fubinde explanationem defideret, cum fint qui nefeiant quifint rei peculatus, qui ampliati,qui reis exempti,quodfummudifcriraen, quæ interuerfa pecunia ,quibusmodo ex An« notationibusBudæi vlusium;equibusetiânuper,nuncpaucafuntaddita, Vetunonplane cæcis fed paululum cçcutientibus hancfaculampræferrecouftitui.Cæterum quia chartarum numerus fubinde eft rautatus,fiqua aliubi g vbi fi'gnata nunc funt offenderis; ad indicem in fronte pofi'tura qui tead locmnR vocabulum diriget,recurrito. Vale.

ERKATA.

Fol,i.pag.t.verf.9. tw ttu' Fol.tj.pag.i,verf,r7,imperiofe vet. Fol,68.pag.x.vcrf.îo,exemplarium

mend. Fol7i,pag.i.vcrf.ii.id eftprinc, Fol.ri,pag.i.verl.i;,duplo maïus- Fol.105. pag.i, verl. 19, animoç^meo obiequar,opereiâ. Fol.io7.p3g.i.verl.i9,feruire, Fol.no.pag.i.verf.i7.potentiflimos principes cireuf, Fol.itr,pag.i,Yerf,j4.,Et n,adenus,Fol.iyi,p3g.t,verf.^isperagamus.