CHRIST IA tl AB RELIGIONIS I N S T 1-tutio,totam ferc pietatis (ummâ,2lt; quic lyuidcftin doâtina (aluns co^nnune« ceffarium, completîlens *. otnnibus pie* taiis ftudiofis ledu dignilTU mum opus,acte cens cdia

PR AE PATIO AD CH RI ftilt;nij?imum regew eranciae, lt;ji«i bic ei liber pro confej?ione jîclei oj^crtHr,

à De hbertate C hrifliana, potefiate eccleßaflica, amp;nbsp;politica admini^atione^.

I L L V S T R. 1 S S IMOQlVB Mondrcbtf, FRANCISCO FRANCO-RVM REGI Cbrißi4niJ?imo,PrincipidcDo-mino pfo pbi objfrH4n4o,loannes Cdl

1 VM huicoperimanS prl mum admouerem, nihil minus cogitabâ, Rex cia ’’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quæ

Tantum erai animus,rudimenta quædî tradere, quibus formareniur ad ueram pietatê,qui aliquo religionis ftudio tan* guntur. Atcçhunc laborem Gallis no* rais poûffîmû defudabam,quorS per* multos efutire 8^ fitire Chriuû uidebaJ \ nbsp;nbsp;pauciffimos, qui uel modica eius cogni

tione imbuti effent, Hac mihi fuiffe pro* pofitam rationem,liber ipVe loquitur,ad \ (implicemfcilicet, rudemep docendi for \ mamappofftus * V erum cum pcrVpice* îi X rem

4 EPISTOLA remu/c^eóquorundam improborûfu* rorcm inualuifTe in regno tuo, mnullus fanx dot^rinx fir iiîic locus: fadurus mi bioperxprecium uifus fum, fieadêope ra infiiturionem tjs darem,quos eru=: « diendos fufceperam : ôC confeÛlonem apud teederc, undedifcas qualisfitdo^ dirina, in quam tanra rabieexardefcunc furiofiiUi, qui ferro Sd ignibus regnum tuum hodie turbac. Ne(^ enim uerebor farerfbicmefummS ferecius iplius do^ dirinxcomplexum eiTe, quam Hit carce re, extiio, profcripnone,incendto mub dîandâ: quam terra marien exterminant dam uociferanrur. Equidem fcio quam atrocibus delarionib, aures animumc^ , tuum imp!euerint,ut caufam noRrä ribi quam odiofifftmam redderenr, Sedidri bi pro tua Clemenria perpendendS ell, nullam neep in didiis, neq: in fadtis inno centtam fore, li'accufailefuffia'at.Sane, fl quis faciendx inuidix caufa, doefrina banc, cuius nunc rationem tibireddere Conor, omnium ordinûcalculis damna

NVNCVPATORIA. $ tam,mulûs fou præiudicqs confoffam tamdudum fuiffe cauletut,nibü aliud di xerit,quàm panim aduerfaviorû faôio« ne ôc potenua uiolentcr deieôam: par« tim mendacqs ,tech nis, calumntj s, mû« diofefraudulêierœ oppreffam. V is eft, quod indicia caufa fanguinariç fenten» wæ aduerfus illam feruniur.ftaus,quôd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

(edii.ionis amp;nbsp;rnaleficq,prçier meriiô,inli mulatur.Ne quisbîec,iniuria,nos que« ri exiftimev.ipfc nobis teftis effe potes, RexNobiliffime, quàm mendacib^ca« lumni^s quoudie apud te traducat. qd* nô alioïfum (pecietmiû ut régna omnia Si politie fubuetiâtur.paxpcrturbctur, , bgesomnesabrogêtur,dominiaetpofâ» klîiones diftipeniur,omnia denique fur futndeorfumuoluantur.Bt tarnen mi* nimamporiiunculam audis*borrenda fnim quedam in uulgus ipavgùtuf.quc fiueta effent,meriio illam cû fuis ambo nbus mille tgnibus ac^ tucibus dtgnam n'uudusiudicct.Quisiam miretur pu* tlicum odium in iff am accenfum elle, a 5 ubi

übi iniquiflimis iftis cn'minaoonibus fi* des habeturÆn curfn noftram, dodri* næcp noftræ datnnationem omnes ordi nes confenuant ÔC confpirentHoc affe du correpti qui ad iudicandum fedent, præiudicia,quç domo attulerut,pro fen lennjs pronunciant. Et fe rite perfun# dos fuis partibus putant,fi neminem ad fupplicium trahi iubent,nifi autfua con fefîione,aut folidis reftimontjs côuidû, AtcuJuscriminisc'Damnatæ,ai0f,iftius dodrinae. At quo iure damnata eæld autem erat defenfionis prxfidium: non dodrinam ipfam abnegate,fed pro ue# ra tueri.Hicmuifitandi quoque facuU tas præciditunQuare non inique poftu lo,llt;exlnuidiflimc,ut integram caufæ iftius cognitionem fufcipiasî'quæ per# turbatè hadcnus,nullo^ iuris ordine, fiC impotenti æftu magis,quàm légitima grauitate tradata eft.N eque hic me pri# uatam defenfionem meditariexiftimes, qua faluum in patriä reditum mihi confl dam:quam tametfi,quo decet,humani#

NVNCVPATORIA» i tatisaffedu profequor: utnunctameii tes funt,ea non mokfte carco. Verum communetn piorum omnium,adeoçp ipfam ChrifticauCam compledor.quc tnodis omnibus hodie in regno tuo pio fciiraacprotrita,uelut deplorata iacett Pharifeovum id quidem quorundam ty rannide magis, tua confcientia. Sed quï id fiat,hic diccre nihil attinet:afAióla ccrte iacet.Hoc enim profecerutimpij, ut Chrifti ueritas, fi no ut fugata ac diffi pata periret:certe,utfepulta amp;nbsp;ignobdis Ïateat.paupercula uevo ecclefia,aut cru« delibus cædibus abfumpta fit,aut exi^ hjsabada,aut minis acterroribus per=a culfa,ne hifcere quidem audeat.Et in« ftant etiamnum,qua folent infania ód fe ïocitate:fortiter in parictemiam inclina tum,ÔC ruinam quam fecerunt incum« bcntes.Nullus interim prodit, qui tali« busfurqs patrocinium fuum opponat. Quodfi qui ueritati maxime fauerc ui« deriuolunt,ignofcendum efie cenfcnt ttronóC imprudenuæ impetitorumho« a 4 nainû»

tninum. ficcnim Ioquuntur:errorem8^ imprudenuam, uocantes ccrriflîmâ Del uen'tatê. Imperitos homines: quos DOi» minus, cœleftis fapiêtie myftertjs di'gna tus eft.adeo omnes pudet cuagelij.Tuu aüt ertt, Sereniflime Rex,nec aures,nec animum,à tam iufto patrodnio auertc# rc.præferttm ubi de re tanta agitunnem pe,quo modo Del gloriæ fua conftetin terris incolumitas, quomodo fuam di# gniratê Dei ueritas retineat, quomodo regnum Chrifto fart um tedumcp intet nosmancat.Dignares auribus tuis,di* gna tua cognirionc,digna tuo tribunali. Siquidem SC ucrum regem hæc cogita* tio facit, agnofeere fe in regni admini* RratioeDei miniftrum. Neciam regnS illc,fed latrocinium exercet, qui non in hocregnatjUiDei gloriæ feruiat. Porro fallitur,quidiuturnam profperitatê ex# pedateius regni,quod Dei fceptro,hoc eft,fandto eius uetbo non regitur« quan do cœlcfte oraculum excidere nonpo* left : quo edidum eft» diftipatum iri po* pulutn,

pulutn,ubi defecent prophetia. Necte Prottcr.ij» abhocftudio abduccre debet humilita* tisnoftrecÓtemptus. Nos quidë, quàm pauperculi fimus ÔC abicdi homuncio» nes, 43be nobis côfcij fumus.CorâDeo tniferi peccatores,in hominS confpedtu defpccnnimi,mundi(fluts) excrcmêta quædâ et reiedamêta: aut fi quid adhuc uiliusnominaripoteft. ut, ^apudDeS glonemur,nihil reftenpræter unam eius inifericordiä,q falui nullo noftro memo fadi fumus»apud homines uerô,prætcr noftrâinfirmitatê: qua uel côfitcrijunn ma inter eos ignominia eft ♦ Sed dodri« nânoftrâfupraomnê mSdi gloriâ fublï mem, fupra omnem poteftatem inuida ftareopoitet.qanô noftra eft,fcdDei ui uentis,ac Chrifti eius:quê pater regêcô ftituit, ut à mari uft^ ad mare dominct, amp;nbsp;à fluminb.ufcp ad terminos orbis ter* rarg.Et fie quidê dominetur,ut totâ ter» tam en ferreo fuo atq; æreo robore,cum fplendore aureo ô( argêteo,fola oris fui uirga percuiram,nô fecus côminuat,q

üänicl.i fi'gulinauafcula. quêadmodumdcma; ifp * gmficêtiaregmipfius uaticinant ^phe*

ræ.Reclamâtquidêaduerfattj,faHô nos pfçtendere ucibû Dei, cuius fceleratiflî I mi fimus coiruptofcs, H^c uero qoàm fit no modo malitiofa calumniated inlt;« fignis quoqueimpudentia, ipfe confef« fionem noftram Jegcdo pro tua prüden tia iudicarepoteris. Nonnihil tamêhic euam dicendum eft, quod tibi ad ledio Rom.n ncm ipfam uiam fternat. Paulus,c5 ad fidei analogiam omnem prophetiâ for« matam efle uoluit, certifiîmâ amufltm pofuit,qua probarifcripturae interpréta tiodebeat.Àd hancita«^ fidei regulam fi noftra exigantur,inmanibus eftui* dîoria. Quid enim melius atque aptius fidei conuenit,quàm agnofcere noso« mni uirtu te nudos, ut àDeo uefiiamur^ omnibonouacuos,ut ab ipfo implca« murfnos peccati feruos, ut ab ipfo Übe« remurc’ nos cæcos, ut ab ipfo illumine« murCnos claudos,utabipfo dingamurî* nos debiles,ut ab ipfo fuftentemurfno« bis

N V N C V P A T o R ï Ä» it? bisomnem gloriandi materiam detraü-bere,ut folus ipfe glorificetuv, Ô6 nos in ipfo gloriemur^Hçc atcç id genus re;« liqua cum à nobis dicuntur, interpellât illi,quiritantur^,hoc modo fubuerti cç cumnefcio quod lumen naturæ, fidas præparationes,liberum arbitriumimcri ta,quia ferre no poffunt,integra omnis boni,uirtutis,iuftitiæ,fapientiæ laudem ac gloriamjapud Deum refidere. At no legimusreprehenfos, qui nimium èfon tc aquae uiuæhauferint, contra grauiter Hiere.» obiurgantur,qui foderunt fibi puteos, puteos contritos,amp; qui continere aqua nonualent, Rurfum, quidfidei conue« nientius,quàm Deum fibi polliceri pro picium patrcjubi Chriftus frater ac pro piciator agnofciturcquàm omnia Içta ac profpera fecureab co expedare: cuius incnarrabilis erga nos diledio eo figref« fa eft, ut proprio filio non pepercerit, quin pro nobis ipfum traderet^ quàm in certa expedatione falutis amp;nbsp;uitç aeter nx acquiefcere, ubi Chriftus à patre da« quot;nbsp;r tu 6

tus cogitatur,in quo tales thefauri fiint abfconditi'Hic nobis manym inpciût, amp;nbsp;illam fiduciac certirudincm,arrogan* tia amp;nbsp;præfumptionenon carcrc,damât. At,ut nihil de nobis,ita omnia de Deo præfumenda funcnec alia rationeuana gloria fpoliamur, nifi ut in Domino gio riemur.Quidultrac'percurre,Fortiflime Rex,omnes caufç noftrç partes,« quo^ uisfceleratorum hominum genere ne^ quiores nos exiftima,nifi plané compe«» ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rias, in h oc nos laborare SC probris affi#

ci,quia fpem reponimus in Deo uiuo: quia banc credimus efle uitam æternâ, nofleunum uerumdeum,ôô quem ille ‘ I rtM.4 mifît lefum ChriftS.Proprerhanc fpem alijnoftrûm uinculis conftringûtur, alij oirgis caedunt,alti in ludibriû circQducS tur,alq profcribunt,alq fçuiflîmc torque tur,alij fuga elabûtur. omnes rerû angu ftia premimur, diris execrationib. deuo uemur,malcdiôis laceramur, indigniflî mis modis tradamur.lntuere iaminad* tterfarios noftros (de ordine facrificorS loquor:

Joqiior: quorum nutu óé arbttrio alij no bifcum inimiciuas exercent) óó mccum paulifper reputa,quo ftudio ferâtur.V e ram religionê,quæ fcripturis tradita eft, qùeque inter omnes conftare debuerat, facile amp;nbsp;fibi,8lt; alqs ignorare,negltgere, defpicere permitiunt : parumcp rcferre putant,quid quifque de Deo ôtChrifto teneaquel non teneat:modo,implicita ft de,fuam rnentem ecclefiac iudtcio fub« mittat. Nec ualde afticiuntur,fi Dei gio riam manifeftis blafphemqs pollui con tingat.Cur tâta fçuitia et acerbiiate pros miira,purgatorio,peregrinationibus,ôi:i id genus nugis belligcranturc ut line co rum explicitiirima,ut ita dicam, fide faU uam fore pietatem negent: cum tame ni hil eoru à uerbo Dei elle .pbent.CurfZ’nis liqa tills Deus uenter eft, culinareligio^ quibus fublatis, no modo Chriftianos, fed ne homines quidê futures fe credût» Tametfi ein alij fplendide fe ingurgitât, altjtenuibuscruftulis uieftitant,omnes tatnê ex eadê uiuut ollazquae line illis fo mentis

IzJ. E P I s T o L A» mentis non frigeret modo, fed penitus côglaciarcrjdeo, ut quifq^ eorS prouen treeft maxime folicicus: itapro fua fide bcIiatoraceiTimus. Denicphuc ad unû omnes incumbunt,uel ut regnum in* colume, uel ut uentrem confertum reti* néant. Nemo ucl minimam fynccri zeli dat fignificationem.Nec fie tarnen défi* nunt dodrinam noftram inceflere, Si quibus poftunt nominibus criminari et infamaretquo uel inuifam,uel fufpe* dam reddant, Nouam appellant,6Ó nu per natam .’dubiarn effe amp;nbsp;incertam,ca* uillantur: rogant, quibus confirmata fit miraculis f quæruntjan fit æquum,ut contra tot fandorû patrû confcnfum,amp;^ uetuftiffîmâcôfuetudinem,obtineatç’ur gêt,utfchifmaticâ efle fateamur,quçco ira ecclefiâ prçliû moueat.'uel ecclefiam muftis feculis intermortuam fuiffe, qui* bus nihil taie auditum foit,poftremo,ni hil opus efte aiunt muftis argumentis» quaft's enim fit, iudicari à frudibus pof* fe.utpotCjque tantum fedarum aceruû, tot

N V N C V P A T O R I A. 45 tot (cdidonum turbas, tantam uitiorum licentiam pcpererit, Scilicet perquàtn illis facile eft , apud credulam imperi* tamcg mullitudinem, defertæ caulæ in* fultare.V erQ,fi nobis quoeç effent dicê* diuices, defetueret profedo hçc acrimo nia, qua fie in nos plenis buccis defpu* mât.Principio,noua qcP appellant,Deo funiuehementcr iniurq :cuius facrû uer bû nouitatis infimulari nô merebat.lllis quidê noua effe nainime dubito,quibus èc Chriftus nouus eft,amp; Euangeliû no^ uum.SedquiillâPauli côcionê ueterc Rom.4 effenouerStJefum ChriftS mortuS pro pter peccatanoftra, refurrexiffe propter iuftiticaiionê noftrâ, nihil apud nos de* prehendentnouü. Quôd diu incognita \fepultacplatuit, humanç inapietatis cri* men eft; nunc cS Dei benignitate nobis reddit,faite poftlinainq iure fuâantiqui* täte recipere debebat.Ex codé ignorätie fonte pro dubia incertacp ipfatn habet \ hoc profedo eft,q^Donainus per pro* ■ pheiâfuûcôqueritibouem cognouiffe ^4**' I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pioffcffos

pofTeflbrem fuum, SC afinum præfepe dominorum fucrumrfe non agnofci a populo fuo, Verum unit in cius inceni# tudinem ludanr, fi fua illis proprio fan* guineuitac^ difpendio obfignâda effet, liceret fpedare,quanti ab illis fiat. Lon* gcalianoftra fiduciaeft;quiE nee mor* tis errores,ncc Dei tribunal formidat. Quod miracula à nobis poftulant,iin probe faciunt. Non enim rccens ali* quod euangelium cudimus: fed illud ip fum retinemus,cuius confirmandæ ue* ritati feruiunt omnia,que unquâ et Chri ftus,8C apoftoli ediderunt,miracula. At id præ nobis habent fingulare,quod af* fiduisinhuncufqucdiem miraculis fh dem fuam con Finn are pofTunr.lmopo* tius allegantmiracula,quæanirnû alio* qui bene compofitum labefadare que# antradeo autfriuolafunt fiC ridiciila,aut uanaamp;mendacia.Nec tarnen, etiam fiualde prodigiofa eflent, contra Dei ueritatem ullius momenti efle oporte# bat, quando amp;nbsp;nomen Dei fanâificari ubi(J

ubicp amp;nbsp;fem per côuenit, Hue portenris, fiue natural! rerum ordtne. Et meminif« fe nos decet, fua elTe fatanæ mtracula: q tametfipræftigiçfuntmagis quàm uere uirtutes, funttamen eiufmodi, quæims prudentes amp;nbsp;imperitos deludant. Magi amp;nbsp;incantatores miracults femper clarue . runt,idololatriâ ftupenda miracula alue runt,qu.æ tarnen nee magorS,nec idolo latrarû fuperftttionem nobis approbat» Atcçhoc olim artete uulgi fimplicitate concutiebant Donatiftæ, quod miracu lis pollerent. Idem ergo nöc noftris ad-uerfarijs refpondemus, quod tune Do=» nattftis Auguftinus, dominü eötraiftos joMtic mirabiliarios eautos nos feeilTc, cü præ« dixit uenturos pfeudoprophetas,qui fia Mdttb. i; gnis ingentibus öC prodigtjs in errorem eledos (fi fieri poITet^inducant, QC Pau« 2. Thejf. lus admonuit Antiehrifti regnum futu« rum c5 omni potentia,amp;; fignis, ÖC pro= digtjs mendacibus ♦ Athace, inquiunt, miracula non ab idolis, non à maleficis, nó à pfeudoprophetis, fed à fandis fiât:

quafî uero non nouerimus banceffèfâ^ tanæartem, transfigurarefein angeluni Hjero.Mi lucts « Olim Acgyptrj fepultum apudfc pneßtione- Hicremiam,facrificijs, altjs^ diui'nis ho nonb.profecuri funt.Nónnefando Dei propheta ad idololatnam abutebanturf’ . S)C tarnen tali fepulchri ucneratione c5^ fequebatur,ut curarentur à tadu ferpen tum.Quid dicemusc'nifi fuifle hancfem *. Thef.i per^ fore iuftilTimâ Dei uindidam, tjs quidiledionem ueritatis no receperSf, mittere efficaciam illufionis, ut credant mendacio,MiracuIa ergo nobis minM me defontjca^ certa,nec cauillis obno^ xia.quçautem illipro feobtendunt,tnc ræ font fatanæ illufioncs,quando à uero Deifoicultuad uanitatem populS ab# ducunt. Præterea cafomniofe nobis Pa tres opponuntCantiquos amp;nbsp;melioris ad=ä hucfeculi fcriptorcs intelligo) acfi eos haberent foæ impietatis folFragatores: quorum autoritäre fi dirimendum certa menefletjmelior uidoriæ pars ad nos inclinaret ♦ Verum cum multa prædarc àc

ac fapienter ab ülis Patribus fcripta fint, in quibufda uero ijs accident, quod hoa minib. folet, ifti pij fcilicet filij, qua funt ingenij ô(. iudicij ÔC animi dexterita« te,eoi'utn tantum lapfus amp;nbsp;errores adolt;« rant: quae bene dtAa funt,uel non obfer uant, uel diiïïmulant, uel corrumpunt: ut dicas prorfus illis curae fuiffe, in auto legere ftercora ♦ turn improbis clamori^ bus nos obruunt, ceu patrum contem* ptores amp;nbsp;aduerfarios.Nos uero adeo iU los non contemnimus,ut fi id præfentis inflituti effet, nullo negotio mihi liceat meliorem eorum partem, quae hodie à nobis dicuntur, ipforum fuffragijs com probate. Sic tamê in eorum fcriptis ucr* famur, ut femper meminerimus omnia noftra effe,quæ nobis feruiant,non doj minentur: nos autem unius Chrifti, cut f Coring per omnia fine exceptione parendûfit» Hunc deledum qui non tenet, nihil in religioneconftitutum habebit: quando multa ignorarunt fandi il li uiri,fçpe in* tsrfe conflidantur, interdum etiam fea

cum P lignant. Non fine caufajinquiufr ProKfr. Xi a Solomone admonemur,Ne tranfgre^ diamur antiquos tcrminos, quos pofue runt patres noftri .At non eadem eftre^ gula in agrorum limftibus, ÔC obedien* tia Gdei : quam Gc côparatam eflèopor^ Pßtl.4T tct,utobliuifcaturpopulum fuS,amp;^doi mum pa tris fui. Quod G tantoperege^ ftiunt àgt;iiHyoçf(etify curnoapoftolospo tiusquàm alios quofuis patres interpre tantur,à quibus præfcriptos tcrminos nefas fitreuellere fSic enim interpréta^ tus eft Hieronymus,cuius uerba in fuos canones retulerunt. Quod fi eoru quos intelligunt, fixoseffêuolunt terminos, curipfiquoties iibetadeo licenter tranf“ Acdtiut,m grediunturtquot; Ex patribus erant, quorum Tripert.hi alter dixit, deum noftrum no ederenecç fioria. nbsp;nbsp;nbsp;bibere:itacp non h abere opus calicibus,

AmbrofM. neiç difeis. Alter, facra aurum no quæ* i.(ie nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cere, neque auro placere,quæ auro non

emuntur.Tranfgrediuntur ergo limite, cum in facris fuis tantopere auro, argen to,ebore,marmore, lapillis, feriris delelt; dantur

clantur : nee rite deS coli putant, nifi o* mnia luxu diffluât ♦ Pater erat qui dixlt, Sp^ion ideo fe libéré carnes edere, quo die cæte Trip.bi/î. riabftinebâqquia Chriftianus effet. Itas ‘’‘‘•‘° que fines tranfiliunt, cum diris anitnam deuouent, quæ per quadragefimam car netnguftauerit. Patres erant, quorum Tripert.bi unus dixit,monacbû, qui manibus fuis fto. It.y. c.i nô laborer, uiolcnto iudicari æqualem.

Alter,non licere monachis ex alieno ui^ A«gu(l. de uere, etiam fi affidui fintin cotemplatios openb. mo nibus,in ovationibus, in ftudiis. Ethûc limitetn tranfgreffi funt, cû ociofos mos nachorum uentresinluftris 5gt;C fornicib* collocarunt,qui aliéna fubftantia fatura rentur. Pater erat, qui dixithorrendam Epipbi«i. effeabotninationcm,uidereimaginem epi/loU (tb in Cbriftianorum templis.Plurimû abs Hicronji» eft quin fe intra hos fines contineant, werflt;(.

\ ut officio humanitatis erga mortuosin brode A« i fepulturadefundi fincremuseos quie* brab^m, 1 nbsp;nbsp;feere. Hos limites perrumpunt, cû per«

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;b 5 petua

Atttoröpe pctuam mortuorum foJintudinemincu riiimperß tiunt.Expathbus erat,quinegauin'n fa^ cramento cœnæcfle uerum corpus,fed tbaum Ho myderium duntixat corporis t ficenim b uerbum loquitur, Igitur modum prg »■achryfo t^‘'^unt,cum faciunt reale amp;:fubftantia* Celafiui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;erant,quorum unus ab ufu fa»

Co peri crxChriiïiccznxintotum fubinoucn* tnui,deco- dos decreoit,qui alterius fpecieiparlier dbz. patione coirtenti^ ab altera abftmebant;

Cyprian, Alter fornterpugnat,non denegandum epifl.i.ltb. populo Chriftiano domim' fui fangui=« i.de hp/is. pro cuius confeffîone fanguinem fuum effundereiubetur, Hos terminos

fuliulerunt, eff inuiolabililegeidipfutn iulîêrût, quod tile excômunicadonepu niebat, hic ualida rationeimprobabac, A ug. lib. *. Pa ter era t, q u i tem eri tatem effê aiîeruit, de gratia de re obCcura in utram uis partem deßni fioui tejl.c. j-e, fine claris atep euidentibus feripturx . ten:imontjs,Hûcterminumoblitifunt, ii{ de^duo^ totconfiitutiones, totcanones, tot Pccleßahi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;determinationes, û'neullo

N V N C V P A T o R. r A* XJ tano inter alias haerefes expi obrauir, qd primus ieiuniorum leges impofuifleu Huncquocg terminum longe excefle=s rent, cu ieiunia ftridiffîmis legibus fans: xerunt» Pater erat, qui negauit ecclefiae Pdphutitti miniftris interdicendum coniugium; Si caftitatem pronuciauit, cu propriauxos recôcubitum: Si Patres, qui eius autos ritati aflenferût, his finibus egreffî funt, cum fuis facrificts cœlibatum indixerût» Patererat, qui cenfuit unurn Chriftum cyprid-epi audiendum effetde quo didlû fit, Ipfum /îo-5« audite, necrefpiciendum, quid ait) ante nos aut dixerint, autfecerint : fed quid, qui primus omnium eft,Chriftus præce périt.Hune finemneq? ipfifibi præftis tuunt,necp aitjs præftitutum habere per mittunt, dum alios Si fibi 6C alîjs magis: ftrosquàm Chriftum preficiunt. Patres omnes uno pedore execrati funt,et uno ' oredeteftati, fandû Dei uerbum fophis ftarum argutijs contaminari, ôi: dialedi corum rixis implicari. An ifti tjs limitib, fe continent, dum nihil aliud in to ta uis

24 EPISTOLA ta agunt,quàm infinîns contenti'onibus ßC plus quàm fophifticis lurgtjs fcnptu-rç fimph'citatem inuoluere impedire^ ut fi nûc patres fufcitentur,^ huiufmo# diiurgandi artcm audiant (quant fpecti latiuam theologiam appellant) nihil nil nus credant,quàm de deo haberi difpo^ tationem. Verum quàm latcfefeoratio noftra eftunderct,fi recenfereuellenij^ petulanter ifti Patrum iugum (quorum obferuantes fili} uideri uolunt)excutiâL menfes profeóo,atq5 anni me deficerêt. Etadeoperdita font deplorata^impu« dentia,ut nos caftigarc aufint, quod tcr^ minos antiques trâfgrediamurJam ue^ ro quod nos ad confuetudinem uoeàt, nihil efficiût. Iniuftiflime enim nobifeiï ageretur, fi confuctudini cedendS eflèn Equidem fi redîa effent hominumiudi^ cia,côfuetudo à bonis petenda erat. Ve rum longe aliter fæpiufcule agi contigit» Quod enim à muîtis fiericOnfpedûeft, côfuetudinis ius obtinuit. Atqui uixun quamtam bene habueruntres huma* næ,

næ,ut pluribus placerent mcliora.Ergo ex priuatis tnultorum utttis,publicus er rorpleruncjfaduseft: uel poriusconri:» munis uitiorum confcnfus,quem nunc boni ifti uiri pro lege cffe uolunt. V idet quioculoshabent, nonunum materna lorum inundaffe,multas fonucas peftes Dfcret.di-inuafiffe orbem, omnia in præccps rue« ftin. g. c.fi. vCjUtaut prorfus res humanæ deploran cxtradcto dæfint,auttantis mailsinqcienda ma« («et«, nus, uel potius uis afFerenda. Et abigit reinedium no aliaratione,nifi quia iam« pridem malis aflueuimus.Sed locum fa nehabeat inhominum focietate publi« eus error, in regno tarnen Dei, fola eius seterna ueritas audienda ctfpeâ;âdaeft: cui nulla annorum ferie,nulla confuetu dine,nulla coniuratione præfcribipo« teft. Sic quondam eledtos dei docebat lefaias,ne dicerent cofpiratio,ad omnia icfaj/g. in quibus populus dicebat,confpiratio: hoc eft, ne in populi confpirationem ôd confenfum una ipfi confpirarent, neue timorem eius timerent ac formidarent*

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;b 5 Sed

E P I s T o L A fed potius ut domi'nû cxercituum fan« dificarent,filt; ipfe elTet timor eorutn, pauor eof urn «Nunc itatç ut uolent, iC prætertta fecula, amp;nbsp;præfentia exempla nobis obiedent.Si dominum exercituä fan(fiificauenmus,nô ualde terrebimur» Siueenim in fimilem impietatem multa fecula confenferint fortis eft, qui uhio# nem in tertiam amp;nbsp;quartam generatione faciat:fiue torus fimul orbis in eandê ne quidam confpiret, experimento docuit quis fit eorum exitus,qut cum multitudi nedelinquuntjcum uniuerfumhomi« Geit.7 nQ genus diluuio pdidit, feruato Noah Hft.n cummodicafamilia, qui perfuaunius fldem totum orbem condemnaret. De« niqrpraua confuctudo nonfecus acpu blica quaedam eft peftis,in qua non mi« nus pereunqqui in turba cadSt.Dilem« mate fuo no adeo uehementer nos pre« munt,ut fateri adigant, uel ecdefiafuif* fe aliquandiu intermortuam uel nunc cum ecclefianobis litem elfe ♦ Vixitfa« ne Chriftiecclefia,etuiuet,quâdiu Chri

NVNCVPATORIA» Z7 ßus regnabit ad dcxteram patris, cutus manu fuftinetur, coius præfidio armat, cuius utrtùte roboratur. Praeftabit enim il Ie indubie, quod femel re cepit fe affu^ turum fuis,ufcç ad confummationem fe culi. Aduerfus earn nulla nûc nobis pu gna eft .liquidem Deum unû, ÔC Chri« ftum dominö uno confenfu cum omni fidelium populo colimus Öd adoramus, qualiter femper ab omnibus pqs adora tus eft. Sed non paruin à uero ipfi aber:» rant,dum ecclefiam non agnofcunt,nifi quam prçfentt oculo cernanuôdeamtjs finibus circumfcribere conatur, quibus minime inclufa eft,In his cardinibus co trouerfianoftrauertitur : primum quod ccclefiæ forma femper apparere,amp; fpe* öabilemeffecotendunt: deinde quod formamipfam infede Romanac ecclea fiX)8d præfulQ ordine conftituunt«Nos contra afferimustôd ecclefiam nulla ap« parente forma coftare poffe : nec forma externo illo fplendore, quern ftultead« mirantur ,fed longe alia nota contineri: nempe

nempe pura ucrbi dei prxdicatione, 5^ légitima facramentorum adminiftratio ne, Fremunt, nifi eccleüa femper digifo oftcndatur, Sed quàmfçpe in populo lu dæorum ßc deformari contigit, ut nulla fpecicsemincretQuam putamusfor^ j.Rfgi? mamrefplenduiïîè,cum Heliasfolum fe relidium dcpioraretc' quandiu ab ad^ uentu Chrifti deformis latuitc' quoties ab eo tempore bellis,feditionibus, hare fibus fic opprefTa eft , ut nulla parte fub gerctc'An ft co tempore uixiftent, credb diflcnt ullam efle ecclefiamc'Sed audiui't Hellas,falua efle feptem milia uirorum, qui no curuaucratgenu antcBaal.Nec dubium nobis efle debet, quin femper in terris regnauerit Chriftus, ex quo cœ lumafcendit.Notabilem aliquam for^ mam fl turn pq oculis requifllTent, non* ne protinus concidilfent animisc’permit tamusigiturhocdomino, utquando fo I. Titnot.i lus ipfe nouit qui fui fint, interdum ctiâ ecclefiæ fuæexteriorem notitiam ab ho* minum afpedu auferat, Eft,fateor,hor* ribilis

NVNCVPATORIA, 2^ ri bills ilia dei uindida fuper terram, fed fi itameretur hominum impietas, cur di uine iuftitiç obfiftere nitimurc'Sic antcaa clis feculis dominus hominum ingratia tudinem ukus eft,nam quia ueritati fuæ obedire noluerant, amp;nbsp;lucem fuam extin xerant: eos excæcato fenfu, abfurdis mendacijs ludi, ÔC altis tenebris immers gi paflus eft, ut nulla ueræ ecclefiae fas cies extaret. Interim tame fuos amp;nbsp;difper fos amp;nbsp;delitefcentes in medtjs erroribus’ amp;nbsp;tenebris feruauit.Nec mirum:didicit enimferuareSCinipfa cofufione Baby lonis,amp;^ flâma fornacis ardentis, Quod autemformam ecclefiæ nefcio quauas na pompa cenCeri uolunt, id quam peris culofumfit, paucis indicabo magis enarrabo, ne orationem in immenfum extraha,PapaCinquiunt)Ilt;omanus,qui federn apoftoltcam tenet,0C epifcopi ali) ecclefiam reprefentat, pro ecclefia ha beri debêt.’ideo nec errare polTunt. Qui ficî’Quia paftores funt ecclefiæ, amp;nbsp;cons fecratidomino.Et Aaron, cæteriq} præs fcâi

EXO. Ji fedi Ifraei,pafrores crant. Aaron amp;nbsp;ßlq eins iä faccrdotes defignati, erraueröt ta men,cum uitulumfabncauerunt. Cui fecundum hanc rationein , eccleiiam non rcprefentaflent quadringentt dli prophetae, qui Ahab mentiebanturc’at J. Rfg.iï ecclefiaftabat à partibus Micha, folius qutdem,6C contemptibilisrfed ex cuius oreuerumegrediebatur. Nonne men ÔC faciem ecclefiac præ fe fcrebant

Ifre.iS'prophctæ , cum uno impetu aduerfus leremiam infurgerentî'ÔC minaces iada rent, fieri non pofle, ut periret lex à fa* cerdote, confilium à fapiente, uerbuma propheta f Aduerfus totam propheta* rumnationem folus leremias mittitur, qui à domino denunciet fore, ut lex pe* reat à facerdote , confilium à fapiente, uerbum à propheta ♦ Nonne tab's fplen Joatt.ti dor refulgebatin eo concilio,quod pon tifices, fcribæ, ÔC pharifæi collegerunt, confiiia de interficiendo Chrifto capta* i turi i Eant nunc, nbsp;nbsp;in aeterna larua hæ*

nvncvpatoria. 51 prophetas faciant fchifmattcos : fatanæ miniftros, faciant fpiritus fandi orga^ na, Quod fiex animo loquuntur,resä fpondeant mihi bona fide,ubinam gen ttum aclocorum ecclefiam refidere exia ftiment, ex quo Bafilienfis Concilq dec «eto deiedus amp;nbsp;abdicatus eft pontifia catu Eugenius, fubrogato in eius lo* cum AmedacoCNegare, uel fi rumpanc tut, nequeunt, concilium, quantum ad cxternos ritus attinet, fuifle legitimum: nee ab uno tantum pontifice, fed à duo bus indidum, Damnatus eft illicEus genius fchifmatis, rebellionis, pettina« cix,cumtoto Cardinalium amp;nbsp;epifcopo rum grege,qui cum eo Concilq diffbluc tionem admoliti erant,poftea tamê prin cipum fauote fubleuatus,faluum ponti I licatutn recepit. Ula Amedæi eledio,gc \ nbsp;nbsp;netalis Só factofandae fynodi autotitas

\ iple galero cardinalitio,ceu canislatras, \ inieda offa plaçants eft. Ex illorum hat tetkotutn,tebefttum,pettinactugremto ptoa

prodtit,qutcquid poftca PaparS, Cardf nahum,epifcoporum,abbatum,prcsby terorüfuit: hic deprchenfi hæreantne# ceiïè eft» Vtram enim in partem ecclefig nomen conferentc'Negabunt ne con^ cilium generale fuifle, cui nihil adexte# riorem maieftatê deeratc'nempe quod duobus diplomatibus folêniterindidu, praîfidente Romanæ fedis legato confe cratum,rerum omniQ ordine bene com pofitum,eadcm Temper dignitate ad ex=s tremum perfeuerauit, Fatebunturfchi« fmaticum EugeniS cum tota fua cohort tc,à qua omnes fantflificati funt^ Autigi tur ecclefiæ formam aliter definiant; aut quotquot funt,habebuntur à nobis fchi fmatici.’qui fcientes,uolentes, ab hæreti cis ordinati funt.Quod fi nunquaman« tea compertum fuiflet, externis pompis non alligari ecclefiam,ipfi prolixo docu meto nobis efle poftunt,qui fub fpecio« fo illo ecclefiæ titulo, tamdiu fe orbifu« perciliofe uenditarunt, cS tarnen effent exitiales ecclefiæ peftes ,De moribus no loquor,

Ioquor,6lt; tragicis iUis facinoribus, qui* bus fcatet tota eorum uita: quando Pha tifæos fe effe aiunt,qui fint audiendi,n5 itnitandi.ipfatn,iptam doä:rinani,cut id debevi aiunt, quod funt ecclefia, exitia« km animarum carnificinam,facem,rui« nam,0C excidium ecclefiæ effe non ob« kure cognofces, fi legendis noftris ali« quantum oei] tui decîdas.Poftremo fans candide {aciunt,cum inuidiofe co« memorant,quâtasturbas,tumultus,co« tentioncsfecûtraxerit noftræ dodfrinae prædicatioîôCquosnunc in multisfru« âusferat.Nam horummalorum culpa indigne in ipfam deriuatur, quç in fata« uçmaliiiâtorqueri debuerat» Eft hic di« uini uerbi quidam quafi genius, ut nuta quâcmergat quieto ac dormiête fatana, Hæc certiffima ÔC imprimis fidelis nota» qua difcemiiur à mêdacibus doftrinist qua fc facile prodût, dum acquis omniS i nbsp;nbsp;nbsp;i auribus rccipiunt, ÔC à mundo plaudert

l .1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c omnu

^4 E P I S T o L A ' omnia, ifti mundi domino homines IiP* dus erant aciocus,necfecus acSardana palus aliquis tn aha pace defidebat ac deliriabatur. Quid enim aliud quàm fiffèt ac lufiflet, tranquilla ac pacifica ten gni polTelltonet’At uero ubi lux è fupcr=ä nis affulgensjtenebras eius aliquantum difcuffit, ubi forttor die regnum eius tur bauit ac perculit : turn uero folttum fu3 torporem excutere cœpit, amp;nbsp;arma corri pere,Et primum quidem hominum ma nus concitauit,qutbus dlucefcentem ue ritatem uiolenteropprimer«.perquas ubi nihil profedum eft, ad infidias Ie co uerritjdiffidia amp;nbsp;dogmatum contention nesper Catabaptiftas fuos ,amp;alia nen bulonu portenta excitauit, quibus earn obfeuraret, SC tandem extingueret. Et nunc utracp machina ipfam tentarc pern feu erat. Siquidem amp;nbsp;uerum illudfemé ui ac manu hominum euellere cona« tur, fuis zizanijs ( quantum in fe eft) nititur occaecare, ne crefcat, ÔC frudum reddatJd tarnen ipfum fruftra, ft monin

torem DominS audtmus, qui 60 eius ar tes multo ante nobis aperuit, ne incau* tos deprehenderet, QC'contra omnes eius machinas fatis firmis praeiidijs ar« mauit. Cæterum in ipfum Dei uerbum inuidiam conferre,aut feditionum quas improbi Si rebellestaut fedarum, quas impoftorescontra excitant, quanta eft malignitas î' Nouum tarnen exemplum non eft » Interrogabatur Helias, an non J • nbsp;nbsp;nbsp;’

is eilet qui turbabat Ifraël» Chriftus fedi liofus ludæis erat: Apoftolis crimen im pingebat comotionis popularis, Quid aliud agunt,qui hodie omnes turbas,tu multus,contentiones, quaiinnosebub hunt, nobis imputant^Talibus autem quid refpondendum fit,docuitnos He« lias.nos non eire,qui uel errores fpargi« mus,ueltumultus commouemus:fedl eos ipfos, qui Dei uirtuti obludant. Ve. rum ut illud un5 ad retudendam eorum temeritatem fatis eft: ita rurfum aliorum imbeciUitati occurrêdû eft, quos talibus pft’endiculis comoueri, ac perturbatos

56 - EPISTOLA uacillarcjnon raro contingit, li ucro nc hac perturbatione labafcät, acde gradu detjciantur,fdant eadem expertoseflc fuo feculo Âpoftolos,quæ nuncufu no bis uem'unt. Erant indodi ÖC inftabiles, qui ad fuam ipforum pernfciem depraa uarent q à Paulo diuinitus fcripta erat, i.Pet.ult. utaitPetrus.Erantdei contêptores, qui cum audiebant abûdafle peccatum, ut Roma.f grâtia^ exiïdaretjftatim ingerebâcManc bimus in peccato,ut gratia abundet.Ciî audiebant fideles non eflefub lege, pro CZ‘5 tinusoccinebant.’Peccabimus, quiano fumus fub lege, fed fub gratia. Erât,qui i.Comi ilium mail fuaforem arguebant: Subin^ ». Corin.n trabant multi pfeudoapoftoli, qui dirue Glt;il4t.i rêt ecclefias,quas ipfe çdificauerat.Qul Fhilip.i dam per inuidiam ÔC contentionem ncc fyncere Euangelium prædicabant,tnaH tiofe etiam cogitantes fe prefluram fu* Inepißolis fcitareuinculis eius. Alicubinonmul* ad Corint- tuseratEuangelq\pfedhis.Omnesqux lt;lt;d Tif fua erant quxrebant,n5 quxleüj Christ fti. Alq retrorfum abibant, canes ad uo^ mitum,

fignutn cui contradiceretur» quafidus ciaatmati, per omnia tumultuum,offen fionumtp diferimina audader progrès diebantur.Eadem Qi. nos cogitatione fu ftentari decet,quado hocEuangehj effc perpetuum teftatur Paulus, ut fit odor t'. Corin.* mortis in mortem qs qui pereunt : odor

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c $ tno«

58 E P I î T o L A moueant uanæ illæ dclationcs, quibus terrorem tibi intjcere mtuntur nollri ad^ uerfartj: non aliud hoc nouo Euangdio (fîc cnim appellat) captari acquæii,nilt; fi feduionum oportunitatem, ac uitio« » Cor.i4 lum omnium tmpunttatem.Necpenim G.iLt.z diuifibnis Deus autor eft,fcd pacis: ÔC fi * liusDeinonpeccatiminiftercft,quiuc nit ad difioluenda opera diaboli. Et nos talium cupiditatum immeiito aceufa« mur, quarum ne minimam quidem fus» fpitionem unquâdedimus. Scilicet nos legnorû inuerfionem meditamur, quo=» »um nulla unquam fadtiofa uox audita cil, uitafemperquietafimplcx^co^ gnita fuitjCum fub teuiueremus: a qui nunc etiam domo profugt,tibi tarnen re gnoep tuo faufta omnia precarinon de# finimus. Scilicetnos impunitam uiuo* rum pctulantiam aucupamur : quorum in moribus etfi multa reprehendi pof# funt, nihil tarnen tanta infedlationedi# gnum.Nectam infelicitcr,gratia Dei^in Euangelio profecimus, quin iftis obtre. datori#

N 7 H C V P A T o R. I A» 0 datortbus uitanoftra caftitatts, bcnigni tatis,inifericordiæ,connnentiæ, patien« tiæjtnodeftiæ, uirtutis cutufuJs excm plum effe poflït. Nos fané deum fynces» re timere ÔC colere,res ipfa teftatunqua* do turn uita, turn morte noftra, nomen eius fandificari petimus.Et ipfa inuidia coada eft,quibufdam noftrûm innocen dac amp;nbsp;ciuilis integritatis tcftimonium dare,inquibusid unummorte plede* batur,quod fîngulariin laude ponena dum erat. Quod fi qui fub praetextu Euangelt) tumultuantur C quales haa denusaliquos in regno tuo fuilfenon compertum eft:) fi qui uitiorum fuoa rum licentiæ libertatem gratiæ Dei præa texunt C quales permultos noui: ) funt leges, amp;nbsp;legum pœnæ,quibus pro mea ritis grauiter cocrceantur, modo ne ina terim Euangelium Dei ob fceleftoruin hominum nequitiam male audiat, Haa bes, Rexmagnificentiiïîme, fan's mula tis expofitam calumniatorum uirulcna tam iniquitatem, ne in eorû delationes c 4. ultra

ultra modum credulaaure propcdcasî uereor criam ne nimis multis. Quando iamhæc præfatio adiuftæpenè apolo* giæ modum accedit, qua non defcnfio« nem texere, fed duntaxat ad ipfam cau* (æ adionem audiêdam animum tuutn præmoHireftudui:auerfum quidênunc ÔC alienatû à nobis, addo etiam inflame matum : fed cuius gratiâ recolligcrenos poife confidimus, ß banc noftram con^ leflionem, quam pro defeniïone apud tuam maieftatê eflè uolumus, placidus compofituscp femel Iegeris,Sin uero ita aures tuas occupât maleuolorum fufur ri, ut nullus ßt reis pro fe dicendi locus: importuna: uero illæ furiæ,tc conniucn^ re,femper uinculis,flagris, equulçis, dîionibusjincendqs fæuiunttnos quidê uelut oues madationi deftinatæ, ad ex* trema quæcj redigemur, iîctamcn, ut inpatientianoftra polîïdeamus animas noftras, ÔC manum dominifortemexpe demus:quæ indubie tempore aderit, fefe armata exeret, turn ad paupcres ex afflidione

NVNCVPATORÏA» 4» affiiâione cru endos, tum aduindicaa« doscontcmptores*dominvs, rex REGVM, thronumtuumiuftitiaftabtü liât, amp;nbsp;folium tuum æquitate, FordfTi« tneacilluftriflïmeRcx.B A S l L E ae, X. CalendasSeptcm bres»

VMM A ferè /àcrlt;fJo^i-‘ nlt;£ Juabus his partibus colt' gt;nbsp;! flat, Co^itioneDeiyac no-! fhri. Htfc uero de Deo wotij J inpraflntiadifcedafunt.Pri' ____ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wHin, utcertafldecon^itU' turn haheamuSjipflm inflnitam eße lapientiam,iu^i r.aruch 5 h(lt;m,fconif4fem, mifencordia, ueritatem, uirtute/n, laiobi I nbsp;nbsp;nbsp;uitam: ut nulla fit pror/us aha fàpientia, Mm,

THmwbiMisJJjeéldtMr,db ipfofit.Deintle,uniuerfa ProUcrM« in ccelopnt nbsp;nbsp;in in eiusgloriam creitx Pf^l. »4«

fße.Id^jiureilhdfbfri, «tpngKkpro naturafua Daniel.^ rationeillifèruianticius imperium intuMnt«r,mdie- Rom^. t ßdtem f ius ^ieiant, nbsp;nbsp;parendo uelut dominu ac

re^em agnofcat.Tertio îoeo, iu/îu epe ipfum iudice. Pfal.7 iUij; in eosfeuere uindicaturuntyt^ui ab eius praferi- Romlt;t.*' ptis deflexerinti^ui no per omnid eius uoluntati ob-ffcutiJuerinti^ui aha cogitauerint, dixerint,acfece l'inti^Hftm^uæÆdeiKjgïorwmpertinent. Quarto, pfal.iof wifericorJem effeacmanfuetuin, qui mtfèros ac jrfa, n p4«pcTcu!os benigneßt accepturus, qui ad eius cle~ Pfal. aj wentMm confugiant, nbsp;nbsp;in eius ßdem fe conférant: er iS

^«i parecre ac condonare paratus ßt^ft qui ueniam ’*■ ab eo poflulent : qui uelit fuccurrere ac opem Jèrrc, f qui eius duxilium impi'oret: quiferuare uelit, fi qui fducii omnem in eo reponant ac deßgant, Qj^a incertam noßri notitia ueniamus,boc prius baben-(fum e{l,parentem omnium no/lru Adam eße crea^ Gene.t tum ad imaginem ^ßmilitudtnem Dei, boc e^i,ß-pifnfia,iuPitia, fanéiitate praditum: dt^;bisgratilt;e «ionis Deo ita b^rentem, ut perpetuo in eo uiclurui fuerit,ß in bac integritate naturae, quam à Deo ac-ceperatjüetifßt. Verum ubün peeeatuw lapfui

Genc. j eß, hac imago amp;• fimilitudo D« induSla (y oblite rata eR : hoc , omma diuinagratice bona perdi-dit, i^uihui in uum uita deduct poterat. Prætere^ longe à Deo diuifus eR, nbsp;nbsp;prorfus ahenus fa£lus,

Vndeconß6iariue/l, omni/âpientia, iuftitu^ uirM te,t(ita,exutum (irßgt;oliatum:^uas nißin Deo habe Rom4j ri non poße^iam ante di£îume/l. nbsp;nbsp;Qj/are nihil il

li reliqut{mfuit,niß ignorantia, ini^uitas, impoten-tia,mors,amp;iudicium.hi nempe ßntßu£lus pecca-ti. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;calamitat non in ipßtm tantum cecidit, fed

in nos ^uoty defluxit, (^uißmen eius fumus ac poß ritas. Ergo ijuicun^ ex Adam naßimur, otnnes Dei ignorantes fumus amp;nbsp;expertes,peruerß, corrU' Rrf-*7 ptiyomnis'^-honiinopes. Corueroprtefertimiit omne malum procliue, prauis^; cupiditatibus refer-tum,hisci; addi6lum,(^ aduerfus Deum contumax. Qupd ß ijuippiam boni inter dum in ßeciem oßen-tamus, interior tarnen illeanimi affeaus in fuis for-Rfg.i« dibusacobliijuaperuerßtate manet. Qupd ipfum iere,i7 primum, uelpotiuspro omnibuse/l iniudicioDei: ^ui non ßcundum fadem iudicat,nec magni externum ßiiendorem te/limat ,fed cordis fecreta intue-fur.ltatj- ijuantumuis ßilendidam fan£iimonilt;e ß-aem ex fe habeat homo, non aliud cR ^udm hypo-

INSTITVTIO. 4$ fri/îî, ö* conm Deo rtww «tomijMtio, cam gnimi ^o^ittttionei pnuafèmper corruptee fubfint.

Qjilin^uitm etiam fic nati fumus, ut nojit in tto ^itjituin ijaicejuam dgere, ^uod Deo ucceptum effê foßitmec fit in no/lra uirtute poftum illiff-atifcet ^;non tamen^deftnimus idipfum dehere ,quod pree-Ji«re non pojfumus. Ruanda enim Dei creaturee fu-ww, eius honori amp;gloriee feruire debebamu!, ac flus mindettis moremoerere. nbsp;nbsp;Nee preetedere ex

fufitione beet,e^uod facultas defit, amp;nbsp;uelut exhau-fb debitoresfoluendo nöfimus, Culpa enim nofbra f(l amp;nbsp;peccati nofri, t^uod nos uinólos tenet, ne ^d ^0,^, y bene aut uelimusagere autpofimus. Porroeufft ^eusfiiiufïus fcelerum uindex, agnofeamus nos oportet malediéiioni obnoxios eße, mortis^ eeter «lt;eiudiciu mereri.Sitjuidem nemo e/l noflrum, i^ui aut uelit ea qua funt officij ßifacere,aut poßtt.

Q^ratione feriptura nos uocat omnes ßlios irlt;f Dei, äc pronuntiat nos omnes in mortem ac per nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

ditione ire pracipites, Nihil ergo homini fuper-ffi,cur infeipfo fuam iußitiam,uirtutem,uita, acfa-lute quterat. quee omnia non nifiin uno Deo funt, a quo homo dißitus ac diuifus peccato fuo, apudß Mo« nifi infebeitatem, imbecillitatem, iniquitatem,

* i^orantes homines epent,legem in omnium eorih-kus Dominus infcripfit,(2r quafi imprefit.Hacue-ro non aliud eR quam confcientia, qute nohts intuf teâis fiteorum qua Deo debemus: nobisq^ quid l» numJit,quid malum,proponati atq^ ita nos accufet, reosq. teneat,dum nobis ipfi confcij fumus,non efe (utjecuit) ojficio no/iro defunäios. Qupgt;^'‘‘'^ autem homo adhuc arrogantia ambitione ße tut gidus, amp;fui amore excacatus eü, ut fe perjbifere non pof it, nbsp;nbsp;uelut in fe defcendere, quo fe deqce-

re(^lubmitteredißcat,fuamq-mißerumfateriiDo-minus legem nobisßcriptam poßui, qua edoceamur de perfe^a iu/litia,qua amp;nbsp;qualis illa fit, sir quibut numeris abßtluatur: nempe fiin Deo penitus defxi fumus, necaliôqinipfum intendimus amp;eollineit-quot; mus,quicqd cogttamus,optamus,agimus, aut loquh mur. Qua iußitia doiirtna liquide nobis oßedit, q procul abfimus à nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uia.Huc etiafiediatpromif

fiones omnes, ac malediilioes, in ipf lege nobis pro leuihiS pofiia.UlicenimpolliceturDominus,ßquisperfe-ûe,exaûe^ opere impleuerit quicqd pracipit, mer cedeß-reddituru ftlutis atema.Q^o fcilicet nobis indicat,ea,qua in lege docetur,uita perfeiiione «f

te f j?e iM/litid: pc apudfe bdberi, Æg«34 tali merce de fore,ß ^«itreperiri inter bominej poßet. Rurßtm DfUt.x? ntalediiiione in ocs edicit, iudiciu^ denïicidt ter- GaU. ) Mlt;e mortis,g no plene,4c fine ulla exceptione omne legis Mtiam feruauerint. Qm certe pcena omnej gm MngHdm fuerunt, ßint, uelfuturißint homines, objîringit. Inter gMosnullMSoHendi potefl non legis tranfgreßor, (^itmobrem lex dum nos uolunta Romij tem Dei edocet,cui implendlt;e obflridi çÿ* tonquam ZT 1 obmti pirnKsJumg; oüendit eiuam nibil eor« ^Ute «i Deo prlt;ecipwntMr,ex4£le efßiciamus,plane eß no bis ß)ecM/«, in gno peccatu amp;nbsp;malediiltone noflr5 fernere 4c conteplari liceat. quemadmodum inß»e-eulofordesamp;maculas oris noflriMn/go intuemirr. Proprieg; blt;ec ipfaßcripta lex, te^îimoniu eâ dnnM X« legis n4tHrrtlis:g«olt;i memorw noRraßepius ex-citft, amp;nbsp;incnlcet ea quce docete intus lege naturali^ nonfatisdidiceramus. Nnnc intelligerepromptKin fft, ^uid ex lege dtfcendumßt: nempe Deum cren-torem ej?e, dominum ac pntrem noflrum.Hiic ratio nedeberi illi à nobis gloria,honorem, amorem.Iam tum nemo ex nobis partibus Juis defungatur^omnes KOS malediélione,iudifio, morte demum ceterna di-gnos ej]c, Qutrendam igitur aliam Jilutis uwm, guam

48 CHRIST« RELIGIONIS ^uà/n per operum noßrorum iußiti/tm: en e/l torum remißio. Deinde eum non ßt noßra uirtHtis ttutfacnltatis, exolua'e nuod legi dehemus’.de nobis dej^erandum eße -, ac aliunde opent poßendam 0quot; Iilt;co,4 expeSiandant, Poß^uantinhanchumilitiiteniiO fubmißionent defcendintus, tum nobis dominus ƒ fulget,ß'd;facilenijclementem,manßetu,indulgentem exhibetide lt;juo fcriptum e^l,quod fuperbis refi fiat, humilihus detgratiam, nbsp;nbsp;hc primum ß eius

irant cumßducia deprecamur,ac ueniam poßimus: ea nobis baud dubie indulget,i^uicquid peccata no-ßramerebantur remittit, acrecipitin^atiam.

Deinde ß opem ac manum eius imploramus, fff to perfuaßfore, ut illius preeßdijs inßrufii, omni^ Ezech, J i poßimus : pro bona ßa uoluntate nouum cor uelintus,nouam^ uirtutem, qua ualeamus eius mandata exeijui, nobis impertitur, nbsp;nbsp;Atij} bac i^uidern

omnianobislargiturpropter leßmChriflumDo-Joan.t minum noflrum. ^ui unus cum patre Deus cum eßetjcarnem noflram induit j quo nobißumßedus iniret^ac Deo nos proxime adiungeret, quos pecci lt[Ji ta longo interuallo ab eo difiraxerant. Hic mot Ephe.f, tis etiam ßa merito,iufiiti(e Do' débita nofka petr Celoß.i iraq^eiusplacauitsdmalediäiontaciudicio, cä

Hie otwnem ccele/liKm benediélionum opulentiam io4n.i.7 in terras delcendens fècum attulit, quas in nos larga Rot», 8 min« effunderet. funt autem dona Jjgt;iritus fanciit per ^nem regeneramur,èdtaboli potentate uincu bs explicamur., inßlios Dei ^atuito adoptamur,ad ®mnf opuj bowutn ßan^ißcamur : per quem etiam^ •juàm diu in boe mortali corpore tenemwr, emoriutt tHr in notis prlt;J«lt;e cupi ditates carnis defideria, amp;nbsp;^«ic^Hici naturee no^lrte contorta corruptalt;j; peruer fitas gignit : per quem de die in diem renouamur, «t in noHitdte uita ambulemus, ac iu^itice uiuamus.

Hlt;fc omnid nobtj à Deo offeruntur-iac dantur in Chrißo Domino noflroinemperemißio peccatorÜ gratuita^pax nbsp;nbsp;recociliatio cum Deo, dona amp;nbsp;grd

tilt;f J|!irit«s Jdnóii:]' certa ßde ea ampleéîimur amp;nbsp;dc ripimns, mdgna ßducia diuina bonitati innixi,et ue lutincumbentesmihilq-heeßtantes, guinnerbuDei Rom.j.j' «irtHS jit nbsp;nbsp;«eritiis,q«o4 nobij ea omnia pollicetur,

Heniijjß Cbri/io communicamus -, inipßo poßide-nws cale/les omnes thefiiuros -, ac ftintus fanéli cJo na, nbsp;nbsp;nbsp;nos in «itam ac ßalutem decjwcant. Q«p4

no^rum bonum in ipfo eße a^noßimuf : nos uero, nifi in ipßo y nihil eßeiac pro certo nobifcumßitui-' loM.i ■gt; in ip/b nosßhos Deißm, regn '^ ccele^is btt Rom. 8 reifes. Rurfum, qui partem tn Chri^o non habetit, quales quales ßnt,quicquilt;l agant uel moliantur,iit loj«. Ï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tarnen ac confußonem,ieternieq; mortis iit“

^iationeexcluß.Etquado hcec no/iri, noßr^q;iito Icre. 51 calamitatis cognitio, qua nofmetipfos bumi-

liareac Jetjcere coram Deo,eiusq;mtßricorlt;l!a'gt;t qult;erere docemur: ßmul ßdes i/la-, qute nobis gu^^ prcebet diuince bonitatis ac mißricordilt;e, qua nobi-fcumin Chri^oßtoagitinon exnobisfunt, autitt ßfcultate noflra poßta: rogandus Deus, ut non fi-mulata pœnitentia, in tllam no/iri!amp;certaßde, nf hatte ßt(e manßtetudinis notitiam nos adducat, Philip I ß(^‘^i^‘^‘^i^^‘}‘^‘‘gt;nexhibetinChrißoß(O.utipfoduce ; Joan. 14 lt;£ternam beatitudinem perducamuriquiunicaeß ^■jm.r t{i‘tyquaad patrem peruenitur. Decemlegisprace-Exod. Î i nbsp;nbsp;nbsp;in duas tabulas diflributaßierunt.quarum prior,

cz 54 quatuor priortbus conüat : quibus edocemurdebis Deut. 10 ^Hce Deo debemus : nempe, ut ipßtnt ßtlum Deuitt

agnoßcamuSyuC proßteamur: ipßtm ßiper omnia,amp; pric omnibus amemus, honoremus, timeamus un

ipfo «no omnes opes no^ras reponamusi ipßus opem femper imploremus. Altera-, fex relK^ua copifclitHr, ^kiLhj cbdritds nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;officia ex^

phcdntHr, i^Uit proximo propter Dchti pra-^anda funt.QMratiotteDominus nofler («tEuangfliHce Lkc.iq referKnf)!fgemtotlt;tm pnimdtim in Jho capita colle ÿtMDeum ex toto corde, ex tota anima ex totis Hinbns diJigamusiMt proximum amemus, peut nof~ metipfbs.Verumquanquam uniuerl'a (ex duobus il-liscapitibns conc(i{faesl:Domin«J tarnen noper, quo omnem exc«ptionis prÆtextwm tolleret,uoluit ftijius et explicates decem pr^fceptis enarrare, tum ^Wtfcunq; ad honorem timorem, amorcm pijl’e-ftantitum ad amorcm perinent, qwem propter fe nobis erga proximos no Pros mandat. Antè nero 5 prÆcipere incipiat, in b«nc modum prefjätnr.

tgo Dominus Deus tuns, qui eduxi Exod.xt» te de terra Aegypù, 6«^ de domo feruitu= dchi.t tis, His admonens, fe Domina eße,qui çÿ ius ba btat priecipiendb^z cui pt parendum.ln memorum prÆtercareHocaSi^magnipce wirtatem pam ac po-tfntiam cxcracrit, cum Ipaciiticum populwm è prai tioPbaraonis Aeg^ptiorum in libertatê aßerait, ^«ameandem ^«ottdie exerit,d«m eleélos pws(lt;^Mi

? eximtt dum extrahit e uinculudiaboliÇqui Jjgt;irituali5 eflPharao, Aegjl^ ptiorum Dominus,eorum fcilicet,lt;iui incocupififi^' tijsßiis ambulant. ) Subijcit deinde mandatum pri-mum in hancformam:

Non habebis Decs aliènes coram me, 5 ® nbsp;nbsp;nbsp;Qmo prohtbemur alio auertereßduciam,^U(e i»

5* eo totapoßta eßedehet:alià adopem cfuærenaaeon ( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* fugere:alio cuiußiisboniamp;uirtutislaudetransfer'

Df«t Ä io nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ß

rf nobis fitper omnia timeri amp;nbsp;aman oportet, ut jo^ Ium pro Deo no/ho agnofcamus,omnemßgt;em acß duciam no/lram in ipß) deßoetes: cogitantes, ijuic-I. Como ^«ilt;i boni nobis accidit, a^ipfo eße : nihil omnino admittentes, niß in ^uo honoretur ac colatur. Nee ßolum hoc agendum e^, ut lingua et corporis geßu, omnitj; exteriorißgnißcatione non ahum eße nobis Deum declaremus: uerum ut etiam mente, toto corde, toto ßudio tales nos praßemus. No enim uerba modono/lra,externaij; opera coratpß ßnt: ueruttt i.parat.ti pemtißimi cordis reeeßus, ac intimiecogitationes animi, melius atlt;^ue certius ipßpatent,^nobisipßs.

Non facies tibi fculptile, ncq; fimiltui dincmaliquam eorumquæfuntincœ« lofurfutn,ueiinterradeorfumjuelina* * ' quts quç fub terra fununon adorabis ea neep coles.

lis,incorporeu5,inuifibilii:fic'i^omniacontinedtyut ’O'««-* nullo loco concludi fgt;ofit;nefomnièmut,fi^urd ali- *• exprimi pofe, aut quouis fimulacro reprafen- ■

tlt;ri: nee idolum,^uafi Deifiniilitudo efjet, uenere-uiKr.^Min potiHS d4orcm«s DeMm,lt;j«i^int«s efl,igt;t j|)intK ueritate. Prim«m ergo manJdtïï, ununi effDeum trddit,prater quem nulli aïij Jij cogitan-Ji,a«t habendifint.lflud,lt;iuttlis ipfe ille ftt,docet, et quo cultus genere honorandus : ne quid illi carnale ■ offingireaudeamus, autipfum fub noilros fenjus fib'qcere ; quafißolido nô^îro capite comprebenJi poj?if, awt «flaj^ecie reprarfentan. Hmc a Jwertanr, exeerabilem iJoIolatriamidua multis ante bac je

fulis «era religio fubmerfa jùoHerfà'^; {kU, mifero prlt;ftextM JelènJereconantMr.Imagines, in^HiHnt, pro dijs «onrepKtantur. Nee tamprorfws incogitan

t« eraiit luJtei, ut non meminiljènt tus manu eduéii efjent ex Aegypto-, carent uitulum. Nfc /w flupiäifidjje ethnici dl (unt,ut non intelligerent Deum aliud ej]o gna,aur lapides. Murabantenim proarbitrioßuJKl^ craieofdem femper Deos animo retinebant.amp;ff’^^' ta um Deo dicata erantßmulacrainec tarnen totfi' li Deosfingehant,quot ßmulacra eßßnt, Prttterai noua cj^uotidie conßecrabant: nec putabant tarnen ß nouosßtcere Deoy. Qmd ergolOmnes idololatrif} ßue ex Iudteis,ßue exgentibus,Deu talem eßeper-ßtafum habuerunt,qumem mentis ßute uanitas conee pißet. Ad hanc uanitatem addita e/î improbitas.^n^ lern intusßnxerat^expreßerunt.Mens igituridolum genuit,manus peperit. nihilominus (irDeum atet' num ludteifUnum uerumij- cceli ac terrae Dominum, Jub tailbus ßmulacris ß colere arbitrabatur: amp;nbsp;gen tes,ßuos(,licetfalßos)Deos, i^uos tarnen in ccelo habi tareßhgerent. Adh^ecnon crediderunt,Deumßbi adeße,ntß'carnaliterßprceßente exhiberet.Vthitie caclt;e eupiditati obßifuerentur, erexeruntßgna, i« ^uibus Deußbiprte octilis carnalißus obiieißri trf derent.Cum uero Deumße in Ulis intueri arbiträren tur,amp;ipßtm t^uo^ in illis coluerunt.Tandcm toti et tnimit

«limis ocmIis iliic affixi, magis ollrutefcere cœ perMnticy^MajialKjMidcJiHinitatis ineßct, obßupe-feere dHtuirdri. Hoc ^«i ante haefaé^um, no-ßra etia memonaßeri nc^ant,igt;n[)rudcntcr mmti«» tHr.Curenim corant illis firofiernutur f Curfefe «4 iIl4,prfclt;ttHri,tlt;lt;n^K4 ad aures Dei conuertMntfCHr pro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pro aris ^focis.,ad clt;cdes

ßra^es digladiutur? utfacilius laturifint De« «n«!« |ibi eripi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ju4 idola. Et timen nonejum crafïos

MMlgi erroresC^Ki pene inß'niti ßunt, amp;nbsp;omniHm Jere cor(j4occ«p4nt)en«mero, tantum indico^quod ifgt;fi profientMr,c«mJemiximeil) idololatria fgt;urgare Mo[«nt. Non uocamus^ in^Mittt,no^lros Deos.Neij; ilüjdwt I«4lt;fi,a«t gentiles, «ocibint; fedßgna dun-taxit,^'' Deorwm ßimulacra.Et tarnen prof)hetce,et ^9“*- 4° omnespripturef, illisßornieationes ciim Iigno tr la pide exprobrire non deßnebant.tantum ob ea,qu£e

^MotiJie ib bisJiunt, ^«i Cbri/liini baberi «olwnt: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j. ,

nempf, ^mo4 Detonin Iigno Cr lapide carnaliter «enerabantur. Vlrim«!n efßugium e^., lt;^uod aiunt ejpe libros idiotarMm.Id «t concedamus (quanquam

- «anij?im«m eR, cum certo certiusßt, non in aliunt «fum pro/lare, ^uam «t adorentur^ no tarnen uideo ^uem jruftum ajjcrre poj?int idiotis imagines ßrts~

^6 CHRIST, religionis Jèrtim quibus Deunt effigiare uolunt) niß ut anthropomorphitas.Quas uero ßtnt niß. perditißimi luxus amp;nbsp;obßaniratis exempt rii^ad ([Ute ß lt;juis ßßtrntare uellet,ßlt;ßuario digt^i^ ßt. E^uidem lupanarid pudidus ntodeßius meretrices oüendunt,^ templa eas, quas uoIuntutJ’^ ginunt uideri imagines. Componant ergo ßas gines uel ad modicum filtern pudorem: ut paulo utr^ cundius mentiantur, alicuius fanólitatis libros eßt-Sed tum etiam reßgt;ondehimus,non hanc eße docett .di populi Deirationemi^uem longe alia dodrinä, J ißts ntenijs, inflitui uoluit Dominus.Verbi fui pradt eationem,communem omnibus do^rinapropofuit. C^uorfum itaq-pertinebat erigi tot cruces ligneasji pideas, argeteas etiam nbsp;nbsp;aureasi ß illudßepe incub

caretur, C hri/lum eße traditum propter delida no-flra, ut in cruce malediéiionem noßram fufiineret, tcr peccata noRra ablueret f ex ouo uno uerbo plus difcere poterant, ex mille crucibus ligneis aut lapi-’ deis.t^lain aureas amp;nbsp;argenteas, auari mentes et ocu los tenaciusforte deßgut, in ulla dei uerba.Et ^uos loan.g quitß uocat idiotasfhosßilicet, ^uos dominus theo didaSios agnofcit.En incomparabile imaginu bonu, t^uodnullapenfatione reßrciripote^, Q«p uero ßgnif-

declarft, quàm grauiter otnnem inßJe lititem titti; idololatriam execretur ; lubijcit duobut iflts tnandatis, Se dominum cßc, Deum noftium,fortcm,SC æmulatoremrqui ui fiter iniquitatem patrum in filios, in ter* tiam quartam generations, in bis qui oderunt nomen fuum: faciat autem mis fericordiam in milia, his qui diligunt fc, ac præcepta fua feruant. Hoc «oo perindc f^jäcß diceret; ße ßolum efße,in quo htfrere debea-^ ntU5,nec confortem ferre pojfe.uindicem etiamfutn rum fute maie^ati^ ac gloria, ßqui eam ad fculoti-lia aut res alias transférant, neq^ id femel-, Çed in patri bus,ß!ijs,acnepotibusthoc efl, quocun^ tempore, Queadmodu ppetuo quoq; mißricordia ac benigni totefuaijs exhibet,qfe diitgut,ac legefua cußodiut,

Cuius ßnfus e^: Siquidem Deum timeri à nobif ftq; aman oportet, nefàcrolanéîoeius nomine ulla rationeabutamur. quin ipfum potius pro fuaJanSii'' tatefuper omnia magnißcemus,in omni re tum pra--, tumaduerfailli gloriam demus, toto animo

Lfuit.io

DfMt.lS

58 CHRIST« RELIGIONIS tpjîtm rèijuiramus:omnium,^u(e ab eius manu nolx^ eueniunt, ^atias ei agentes. I» fumma,ab àmnieii^i contumeliaamp;blaßihemianos folicitecotineamui' ne aliter ipfum nominemus, aut/êcus deeo loiluH' mur, quàm (ubbmem eius maießatem Jecet. Nfp' crwm illudeius nomen in altos ußts conferamus,lii^ tjuosipß conferri uoluit, id enim foret propbanart ac polluere.Vt ijui illud necromantie, incantationt' bus,dins deuotionibus,illicitis exorcifmis, alijstj;

pijs fuper/litionibus [èruirefaciunt.Cluodautetniii facramëta aut iuramëta pertinet, ne in ullofn^um hoc nomen falfà inuocemus. ne^; enim grauius frt' honorari pote/i eterna ueritas,lt;juàm fi mendacij tf ßis citetur. Nf «//«f« denitj; etiam uerum iuranten-tum temere ufurpemustnifi ijuod Deigloria,autfra-trum ufus neceßario poßulet. Hdc e«iM excepta eau ß, ijuoduis iurißurandt genus interdiâu eûtVtnoS natth. f docent uerba C hri^L, (put hoc legis caput enarratts, uult, utomnisßrmo noßerßt,efl,e/l:non,non.amp;‘ ^uod ultra fit,à maligno effe teßatur.Vhi boe etiani obßruandum efl: prohiberi unumt^uemti;, ne ulluai iuramentu propria ac priuata temeritate ufurpet. uero iuramentum, quod deferente exigenteq; magb ßratupraßamus,huic mandata minime aduerfatur.

Cum 4Îio in loco illis pote/latem Deusfecerit dcfè- Exod.i» renjijcum umtatis te/limonium pro iudicio exigen Hebr.^ düeü. Imô publica omnia iuramenta ah hoc inter-diéio eximuntur. ^uaüafunt, qua Paulus ufurpa- Rom. t.f uit, ad di^itatem h^angelij aßerendam. Non oiint ^po^loli, priuati funt homines in fuafundiione,fed publici Dei winiHri. Ç^alia etiam uel in fanciendis foderibus ufurpari a principibus po/Junt,uel à popu lo,cum in nomen principis fui lurat tf^ßquafunt «Hi, quanonpriuatacupiditateßant,fed publico bono. Primu eß ioitur, ut mcminerimus iurametutn no hbidinisautuiduptatis.fd necefitatiscaußper-frifum. Q^madmodum uero nomen Dei aliter q diaum e/i, appellate non licet, ad ßrmonis nofîrt ^onfrmationë: Im quoties ufuse^l,illudipfum, non aliud appellandum e/î. Refert enim eius honoris ac gloria, ipfum eße haberi unicum teflem uerita-tit,qui unica efi amp;nbsp;aterna ueritas.Demu, quo effi-caciuseximiamnominisfutmaie^atem commenda ret Dominus,huiemandato adiunxit: Non ha Hturum fe innocenté,qui nomen fuum inuanum ufurpauent. Qnibws uerbis, peculiarem quandam ultionem edict in huius mandat! prauaricat ores.

Recordarc dfei fabban,ut fandific« ilium, Sex diebus operaberis, ÔC hdes cuniflum Opus tuum : feptimo auté die fabbatum eft Domini Dettui. Nonfat cies ullum opus tuum, tu amp;nbsp;fili'us tuus, fili'a tua,fcruus tuns ancilla tua,iu* mentum arq; peregn'nus tuus, qui eftm portis tuis.Quoniâ fex diebus fecit Do^« minus cœlum Qc terra, mare, omnia quæ in eis funt : nbsp;nbsp;diefeptimo quieuit.

Pertinet ad pietatem cirDei cultum,fdgt;' bati obferuatio : (^uando^uidem (ub prima tabuit quot;Exod.it comprehenfaefl., (^diei fànéiilïcatio nominatur. Humer, ir QMre nihilunquam leueriusexegitDominus.bi cum fubuerfam omnem reli^ione uult apud propbe-tasß^nificare,polluta ac prophanata, uiolata,nÓ cu lere. 17 ßodita, non ftnéîificata fuaßbbata commémorât, quaß omtßfo hoc obßquio, nihil re^îaretampliuSjiti ^uo honorari poßet. I^nime autem ambigendu eßt quin praceptum hoc umbratilefuerit, ac [udM pto ceremoniarum tempore mandatum :ut ßiritualent Dei cultumßtb externa illis obßruatione repr/eßit-• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;taret,

ßdtMrPdMlws.SednosdboÜM ceremonia cxtcr- Galat. 4 no ntu, lt;|MO jub legis pisdagogia l«dlt;eorKm jides ex Colof.j ercebatur,Meritate tarnen prlt;fceptiretine»«ws;cjHant dominus perpetuam, ludæis^ amp;nbsp;nobis communent ejjeuoluit. Ea autem eß «eritas;Q«andolt;juidemti-men à nobis Deuin atcjue amari oportet, «t ^nieten» noßram in ipfo agamus. Qjwd tum ßet,ß prams no ßnscHpiditatibus nos plane abdicabim«s:lt;j«lt;f nibil lef.v.T* aliud i|uain conjcientiam ton^uent, conturbant,^' 'Heb.j.et^r exagitat. fi ab improbis carnis noftrte operibus ceß pibimus; noc eß, ex cöncHpißentia noflra,0* nature noflrlt;e nequitia gignuntur : ab omnibus(ut femel dicam)operibHS,(|ult;e cxDeißgt;irltunonßlt;nt. ^uamlibet fapientice bumanæj|gt;eciem præ ße ferant. Cuiufmodi opera omnia uere ßruilia funt *. à ^uibits eeßarc lex fa’bbatiiubct,ut Deus in nobis babitet, loan.iAr opeTeturq^uodbonMmeH,ac ßanfti fui ßüritus du- quot;EpEffî ftunosregat. cuiusregnum,pacemac tranijuilllta- i»Cor.5 tem confcienti« confert. Id autem eH uerum fabba- Korn,8 tum,CUIUS t)pus ac uelut umbra, ludaicum illud fuit, Ueo(|jdiei feptlmo aßignatu erat, ijui numerus per-

éx , CHRIST, RELIGIONI^ fe^îioms /ïgntlicationem habet in ß-riptKt^-O^^ ' docemur, labbatum nobis à Deo perpetuuiJt dari, amp;nbsp;^luod n^Ilo termina ßniatur. deinde, fore,utplene (^adiufium modum faniliß^^^^’ Hf6r.4 u/^;adfeptimum diem.llleuerodies/eptiinus,ti'^‘'

mus eR^ aternus. In ejuem licet pro parte ingtej-' fimus,lt;iiucuncyÇumus fideles, nondum tarnen peruenimus. N«ne enim per ßdem, noßram in Df® quietem inchoauimus, in c^ua etia (puotidie progrej-füs facimusi ut tune tandem perßeiatur, eum intpl^'

Icfa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lefai‘e, ^uo eccleßia Dei promittiturßb-

I. Cor.tr /abbato. nempe,eum erit Deus otnnii Gen.a nbsp;nbsp;omnibus. Id amp;nbsp;Dominus nobis in creationemun

dl oßendit, i^uam fex diebus abfbluit, ßptimo ^uie-uitab omni opere, ut eius exeplo ab operibus quoiji noßris cefßantes, requiem in ipfo no/lram i{uteri-

1 mus, ad hoc feptimi diei fabbatum aßidue affi-remus.Qjtodatiinetad diem dominicu, ^uemnune obferuamus : non eR. ideo inßitutus, ut pree ceeteris ilium fan£iißcemus, id e/î, /anéiiorem teßimemus, hcec enim jolius Dei prarogatiua e/l, dies omnt! excequo honorauit. Verum, utadpreces amp;nbsp;laudts

ßtiJitm omne itacui conferamui, ceßatur lt;nbsp;mecha-nicis lt;(3- minuarij! operibns, ac auocamentis omni^ bus, inliet ad huius uita rationem pertinent.Eiufdem rationis funt amp;nbsp;folennes altj dies, quihus my/leru falutis no^r^e memoria repetutur. Qwdfi uerbutn illud toto animo (ut decet) imbtbimus, ac per ipßtm mortificamus hominis ueteris opera: no diebus dun-taxat fe/iisj/ed omni die continenter fibbatü [àn-iiißcamus, quod hic iubemur, celebrare tneipi-tnus fabbatum ex fabbato. In {umma, »o« religio, nealiquadifiemimus inter diemamp; diem, fèdeom. munis politise caufa. Ç^uo/dam enim dies praferi-ptoshahemus,noquibus ßmpliciterferiemurjqua-fi no/lra ceßatione colatur aut deleéîetur Deus:ßd quia aliqiio die ecclefiam conuenire oportet, Difw certum ac flarum eßerefert, ut omniaßcun- *• Cor.14 dum ordinem,amp;‘citra tumultum fiant. îta eua-nefiunt nugte fophiflarum, qui ludaica opinione or bemimbuerunt: abrogatum efie quod ceremoniale (rat in hoemandato ( idautemuocant fua lingua, dieifeptimte taxatione: ) remanereautem quod morale eH, nempe,unius diei obfèruationemin hebdo-made.Atqui id nihil aliud efi, quàm in ludteoru con tumeliam diem mutare, diet obßruationemretinere.

Et /âne uiiiemut,lt;juid tali doStrina profeeeriitt-QS enim eorumconftitutionibut h^ercnt, craßätartU' lily ßbhdti/rni /ùper/îitione ludæos ter fipttiUt-Vt non minus hodie ipfis coueniant obiurgttiotKfi *•18 qult;eapudlefâiam le^untur.quàmijs, (juosjuiattti prophetaincrepabat. hliuain fàbbatifîno/pecbt»' dum officium iudceiserat. non illud adreli^ioitfH pertinens,/èd ad con/èruandam inter homines ttji“ tatem : qui£ uult, interdum jèruorum amp;nbsp;animiHnquot;' operas remitti,neinhumani exaélores aßdnein^^ flando,ultraluftum modu ipjospremant.Qn/O^i’^^ ifl arbitrorjmagis inßituti utilitas à MofebiH' DfWfr.r iiicabatur, quam inßituendicau/a. Huius it^nitiitis ratioànobis hodie ijuoa- habenda e/l, non fern'll quadam neceßitate,feaprout charitas di^auerit-En quatuor prima pracepta, quieprafiribut,ijK^ les nos erga Deum gerere debeamus : quibus ^^«lt;1 tabula clauditur.QjMd autem prater uulgarem, amp;nbsp;ferèubiiy ußtatam formam, quatuor praceptaß’’ prima tâula includoiid non aut nulla,aut leui rationeßa3:um e^l.Nam qui aliter partiuntur,ßtiiit dumlmandatumquodrecitauimus, numero expun-^untiMod indubie mandati loco diftinéie à Doai-ttopoßium eß. Decimuin uero de non concupßen

proximi rebus, inepte in duo concerpunt quod ^um amp;nbsp;idem e^. Kd hcec talent partiedi rationent Ortg.în furiorepculo incognitamfut/Je mtelligi ex eo po~ Exod.

, (jKoii Origines hanc nojtram fine cotrouerfia Aug.likz fofuit. KuguRint quident tempore iant illa inuenta qi^teß^- uet» ftittjed non lt;tb omnibus probabatur. Ipßcerte Au guflino ob «imium leuem caufam arrifit,quod in nu •Nero trinario(^ß tribus preeceptis confciatur prima tlt;bM(4)m4gi$fIucflt;ttm)/îerium trinitatis.incate-fis noÆ-ii mitgis ei p/tfcebat. Nec dubitduerim dia~ boll jrdude id fdftum. ut pnpm ex bominum (tnimis WiinddtuiüuaeldbcretHr, quo tam caute idololatria probibetur.Hoc obiter per^lringendumfuit.,ne quis reu noudm (jr nuper excogitatam-,no/lram partitio tte lt;Htmiretur,lt;iutridfdt. supere^lfecunda tdbuld,

Uoceß,quandoquidemtimeri anobisDeum Epbef.tf lt;td;dmdrtoportet:ne parentes uelnegligamus ,uel ulw inreojjendamus. uerum bis muku deferamuSy tos reuereamur amp;nbsp;colamus-, ijs ƒub Domini uolunta te obediamus : ijs commodarc ac gratißcari ßudea-gt;nus,quibufcuq; in rebus illis ufui eße poterit nofira l/itdbnf opera.Aditur benediilto; V icluros diu fu

per terram,qui parentes eo quodebcnt iionoreprofecutifuerinr: Velutjinguli-ra cuiuCdam commendationis nice, qua dedaret q ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ata jit Deo huius mandati ohfëruatio, (irtorfo-

rem no^lrum excitet amp;nbsp;exhortetur.fimul ut fiIij, qui mutuam parentibus uicem acgrictiam refer rene^lexerint, certißimS malediéiionem expedti,

atq; amari oportet, ne quem ullo ^enere offnenfionis ladamus, ne cui tniur 'q fimus, ne quem laceß/tmus, ne cui uim afferamus. quin potiuSjfiquis edin «o-bis timor atq-amorDei, omnibus, amicis, immicis, beneuolentiam exhibeamus: utrif^placereßudea-nius:ut^q;,fi'quo in difcriminefunt,auxiliarem ma num afferamusiutrifek benefiet effe, quantum coffu mus, contendamus.

jJiattb. y Wwr pertinet, ut, quonia timeri à nobis atq; amari Ephefr Deu oportet, ca/ieac cotinëterin omniuitanofira I. Cor.ô omniacoponamus,loquamur,agamus.Etquadouir

Jatwm {ît.Ndjn ^ui hoc «frb«m non rrtpi«nf,rfmf-1. Cor.? dium babent carnis Çult;e iwpwntati, oblatHW pbi a Dowino.eoniß MtantKr,cMmDfo pngnant, te fins ortJinationirffiSHMt. Nelt;ljc{ic«nt (ut multi boJie lt;lic«C fe Df i auxilio aciintos omnia p^e. Dei enin: «Hxilium non niji'ijs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in «ijs fuis ambulant: Pftl 9t

boceâjin pa Kocatione, a (jMap ifti contraDei uo lunfatfm fnbcÎHccre conantnr. In bac pfruicaha, ne Dewnauxiliatorem expedient: fed meminerint po-tiw eius ^Kod cjiftnm f/b,Domin«DeMm tuum non j^fut.e tentabis. Hoc uero Dewm tentare efl, contra natw- Ma{tb,4 ra,^Mlt;f ab eo nobis incitaefl niti:ac prtefentia eius «fonajJxrnere.Qwni i/li non modo faciunt,fed mn trimoniu etiam -, ^nodDews in/îituere dignatHS efî^ q«od in omnibus bonorabüc pronunciauit, tjuod ChnßusDominus nofîerfua prtefentiafanéiif'ca Gen.i uit, ^Hodprimofito miraculo cobonc/lare dignatus Hcbr.ij. ffl, pollutionem uocare audent, tantum ut qualem- * lt;Hnç|;cœIibatum miris encomijs tollant. Q^afiue-ro non aliud ccelibatus fit,aliud uirginitas.'Vitam an gflicam Hocantîin boc angelis Dei maxime iniurij, ^«ibus fcoirtatore5,adulteros,(iraliquid multo peiuî tcfcedius comparant. Et fané argumentis bic mini-«f opus e/l,ubi reipfa palàm reuincuntur, Videmus

Jonorum fuorum contemptum paßun ukifcätuf Dominus.Coniuoes uero netj-ßhi hcere omniti ipß exiHiment, feJfuim quif^i uxoremfobrie äc ntO' JeHe habeat : uicipim uxor uirum.ßcägeft^^^» ne quid omnino inJignum hone/iate ic temperäii-tia matrimonij aJmittant, poüremo, cogitent Domino nupßße.

Haneßntentiitmhabet. QuanJoijuiJem timen a nobis Deum atc^- amari oportet: ne cui^uam, ttel frauJe intercipiamus-,uel manu ac ui rapiamus.,iliiolt;l /ùume/l:nequem in negotijs ac contraéiibus im^ peritum circun/cribamus:aut plus uenJenJo, aut lU Jio uilius emenJo ab ijs, qui rerum precia ignorant'-uel quauis alia arte ac Jolo, quo bonis alienis manu inijeiamus. Nerum^ ß quis eA in nobis timor atq^a-mor Dei, hue magis omni conatu incumbamus, ut Jefa. t8 «rnicoî iuxtà ac inimicos, quoaJ licet, conßlio atlt;^ Rom.it ope inretinenJispuisiuuemus : ac no/iropotiusce *• Cor, 8 Jamus,quam ex alienoßibJucamus. neq; iJfolum: ßeJßireru Jifficultate premutur,eoru neceßitatibus comunicemus,ac inopiam no/ka copiaßibleuemus:' man-

Hoc«Hlt.QMndo^«Ufm timtri Df«m a noBis Mlt;ttb.7 «it(j;atnanoportft,nelt;jHegt;« faljaaccufationeprentt Rom.ij WMJ, nectuusfantamprofciniamus: nemalediilis C?*4 Cr «mitris falibus,uel Iing«4, ufl dures prlt;fbedmus: gt;telt;jHilt;idf dli^MoJiniftrMmjüßjtcemur, autfentia-wus. «erum, fi is eH timor dtlt;j; ämor D eiin nobis,de omnibus,quoad licet, CT candide pntwmus, bonorijice loquamur: ut «qui erga omnes inter-fretes,eorum dióla amp;fa£ia in optimam,quantum li cebit,parte accipiamus. Hue quod^extenditur man pfdl.y datum iHud, ne ullis mendaci^s dcleftemur, ne pur Matb.u rilcmurbanitate ajje£lemus,ne urban« atqjociope Epbef.4 loquacitati nos accommodemus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S

Non. concupifees doraum proximi tui, non defiderabis uxorem eius, non fcmum,non ancillam, non bouem,non afinum, neqj omnia quae iUius funt*

Quo Dominus -, quem timerl à nobis atd; amari dfcet,omnc deßderium alien« uxoris, pmui«,pop fej?ionum,autcuiujulsboniinterdlcit.Q_uaratiorte multo magis uetat, ne quas injidias ne quam pau-e } dem.

•Ja CHRIST* RELIGIONIS dem iutdrtcm, etiamli honeflo nomine fgt;rtftexi foßt, intendamu^ : qua nel Hxor è m^iti confirtio exeat, uel ferut eius manu fe fubJucant, uel alia boM Uli excutiantur. Nf uxore ac pTUotjblanililo^uen' tiaàmarito uel domino di^rahamus : ne mariw ipßimab uxore, ^uo repudiatanoßraliat. nedoM Huma feruis,a auo expulfi ad nos tran/èat: netjuos demum eiufmodi dolos, quibus aßueti funt captioß i7omines,in/lruamus,^uibus alienlt;f res in manus no fins ueniant, Opus enim prohibitum baud dubit ! oportet effe, ubi uoluntas ipfa cupido,babendu^ cogitatio prohibetur. Verum, fi (puis eü in nobis tint or attj; amor Dei,potius hoc agamus, ut non opte-mus modo fuam cuilt;^- uxorem, amp;nbsp;omnia fuaßlu^ atip- integra manere: Jed etiam uiri atip; uxor'is amo-remfoueamus, feruosad oß^tcium hortemur: omnibus denip; rationibusfuum cuiq^ tueamur, quantum Cpbef.4 in nobis e^.Qj^oduero aliéna concupißere probt bemur,huc etiam referri debet, ut profua puifà; uo-catione partibus fuisfungaturtamp;'alteriipuodoffi- ; äj fui eR,pr(eßet./{lienum enim ^concupilcitjü“ j Rom ij retinet, qui non exequiturqu^ ex fute uocationif j «.Pft.i munereabjsdebet. Hacrationepopulusfuosreges, ‘ T tt- Î principes,ma^flratus,amp;‘tlios fibi pra-fe^os, in bo i

wore bleat,eorum Jominationem (C^uo animo fe^ ntjeÿhus amp;nbsp;iußis parent, nibi! detreélet (juod fub Dei uoluntate exeijui poj?it. Rur(um,illi plebis fute euram fuflineant, i«s rendant, pMliiram pacem ac Dftlt;f.i7 Iran^«i(itatemcopruent; bonisfintprceßlt;iio,malos x.paraki? coberceant: ßc omnia admini/îrent, t^uaßfupremo regiac iudiciDeo ßtn^onlsua ratione redditurL EpiRopicir ecclep'arKm mini/lri ßdeliter nerbi mi- i.Tîwot. 5 Mifterio incumbant, nee falwtij doólrinam adulte- i rentßed p«ram amp;nbsp;ßncera populo Dei tradant. nec er 4 tórina jo!«m,pdnitteexemplo e«m inflituant. Tn.i præpnt deni^;, «t boni paHorej OHibus.Popn/MS «i- *• Prt.T. cij?imeos pro nMnctjjÇÿ* apo/loîis Dei agnoßati eumijjbonoremreddat, quoDominus eosdiona-tMseH. qua eorutnuitaneceffariaßunt, prlt;fbeat. Pare(ites,liberos Mt Jibt à Deo commißfos, alendos, docendos,regendos,ßfßcipiant. neeßuainhumani-täte ac (ie«itia eor« animos exajperent, (iraß auer tant:ßedlenitateacindulgetia,quaß{amperßonam Epijfß g defeat, eos foweant ampIeélantHr. ^Momodo Ct* Coloff', j pam illis objèruatione à liberis deberi, ante difl:«m eftlwniores fènilem lt;ftatem reuereatur,ut earn atao. tembonorabilë effe Dominus Mol«it. Senes ^«olt;j; Mi«ent«tis imbeciliitate m fua prudentia, ïir lt;jmo ma-

Ephef.^S Coloffly

Tit.i

l.Prt.x

Coloff. 4 o-lt;«fpW.

72 CHRIST. RELIGIOfïlS gis quant illi pollent rerumufu, nioJereitturii^o'^ ^eris clamoßsa-in/eSiationibus eos fed comitate ac facilitate Ceueritatem temperanf^^ Serui fe aJ officium ßdulos amp;nbsp;obfêquentes DoW‘' nis praßent: non ad oculum fêruientes,fed « mo,tanqua obßquia fua Deo redddt.Dontitti nonmorofosfe^ intraéiabiles er ga feruos non djjieritate nimia eos uexent, non contumeltol^ accipiantifid potius agnoßantßbißatres eße/wj' demq; Domini, qui in ccelis eß,conßruos:quos tuoamare^toJerare in omni manfuetudinedeigt;f‘ ant.hd hunc modum quif reputet, quid in fuo or-dineac loco proximis debeat,et quod debet, jbluat, Habemus totam legem decem mandatis explicdtM-quibusßtis omnium eorumadmonemur,quieueli nobis exigit Deus, uelßeri uetat, tu ergaß, tu ergit alios, Facile aut efi pßicere quo tendat omnia: nept ad docendamcharitatem. Acprimum, utDeumtt-meamus, amemus,colamus, ipß conßdamus, ipfrm inuocemus acrequiramus, ab ipß omnia expeRe^ nt us, in ipß prafidiano^îra collocemus,in ipßqitie fcamustquaßumma eü prima tabullt;e, qua ad pitta-tem peculianter in/îituimur. Deinde, ut propter Deum,charitatem cutn alias colamustita cum omni-bus

Us «goiJo, ut nobifcum /gi optfmtts ; ^uoi efl fè^ f wntjæ tâb«llt;f caput. non 4«t Ht nos ip fbs amemui, Nelt;j;eniiM in tota lege/yllaba una le^ttur, qutf regu IShominide ijsflatuat, fuo comodofa^urus aut omifjurusfit.Etfanè tjuSao iu nlt;tti/«nt homines,«t in «more (ùi toti pront feratur : nulla fuit opus le^e^ ^uaamore illujpontefua immodicu ma^is inflama Kt.QMo plane pcrJJiicHH eß,non no^i ipforu amo tftn, [ej Dei nbsp;nbsp;proximi, obfruatione madatorum

tjf'.optimeq^ acfanciifme eunt uiuere, ^ui g minime jieri potc/l, £ibi KiHit «C fludef.neminettt uero eo peiitj nec ini^nins Hiuere ,quifibi duntaxat niuit ac PM(Jet,jK«^;4«nt«x«t cogit«t«c^K£frit. Hocnero no efl obiter prtf tereunciH : no externa modo opera If^e Dei pr^cipi aut probiberi, fed cogttatioes ip fas Crintimos cordis affe£lus. ne ^uis legt fattsfa^nt exißimet, «bi m«nHS lt;lMnt«x«t «b opere cotinuerit. Sunt enim ^ui ochIos, pedes, manus-i^ir omnes corporis partes in «li^uam legis obferHationem compo-««nt: cor «b omni obedietw alienijsimH interim rett nmt.tufedefuniios pHtant, ß probe apud homines diJ?itnMiaMerint,^Hod cora Deo in corde ger ut. Ku-

1 diut,No occides,No mcecbaberis,No furaberisigU dikm ad ctfdem non exerunt, corpora ßta meretri-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;e 5 cibte

74 CHRIST, RELIGÎONIS cibns non commifcent, irntnus alienis bonis non mif-dut. Hac omnia bene haSienus:fed cietlestotis^gt;lt;‘ misßgt;irant,feruent in libiJinem, omnium bona ocK lis retortis ajjgt;iciunt, nbsp;nbsp;cupiJitate Jeuordnt.lam nt

Ro«4.7 rodee/itptocl priecipuumeratlegis.His fortittrre-clamit Paulus,affirmas legem fftritualem effe : boC eü, ^uatotammentem, totam animam,toti/nuO‘ luntatem obfeijuentem exigat. hunc cum effeltff^ ffnfum dicimus,non nouam ex nobis interpretation nem ingerimus: Jed Chrißum optimülegisinterßt tem ßtjuimur.Cum enim Phari/^i peruerß opimO' nepopulum imbuiffent, legem perffcere, tpuiexter' no opere nihil aduer/us legem perpetraffet: hunept riculoßßtmum errorem arguit,fir impudieum muht ris affgt;e£ium,ßortationem effe pronundat.homiti' das pronunaat,^uicunij;ßatrem oderint-facittnii^ reos iudiao,tjui uel tram animo coceperintireos^^ filio, lt;pui murmurando autßemendo aliipuatn off» fi animiß'^iß'catione dederint : reösgeenni£isffgt; ^ui conuittjs amp;nbsp;maledidiis in apertam iram profiat' rint.H^ec qui non uiderunt, ßnxerunt Chri/lum^t terumMojen legis EuangeltC(elatorem,qU‘edeft' ûumMofaicailiiusfuppleuerit : quod falf^i'tiui’t eü.aihil enm illtc ad legem uetere adiecit,ßtl ■ 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;riffcruoi

rïpeorwm menJdcijs oblcuratamjamp;' fermento in^Ki «4t4m,wntu djjeruitamp;repurgauit. Eddem uel i^no rMia uel tjwlitiit ex præcepîis de non lt;ppeten44 ninHióldJe diligëdis inimicis,^M4e amp;nbsp;omnibus olim ludifis frdciitïtfuerunt, amp;nbsp;tum omnibusin commune CbnAwnistriJebuntur, conßliafecerunt : tjui-lus parère, uel non parère,liberum eßet.Eorum au-tem neceßariim obedientium ad monachosrelepaf runt, ut uel boe uno f mplicibus C briHianis efjent iuftiores, ^uod ultro feferuandis conßlijs obflringe rent. Et rationem aßignant, cur ea pro legibus non reripiint: quod ßbi oneroßt nimium 1(3' grauia uide lt;ntMr,Cbriftianis prtffertim, qui Çunt fliege gra-tilt;f .Ita ne legem Det aternam de diligedo proximo »■ewigere audent? Kn no autem proximum no/lrum, tue. lo propojîtaparabola, uelalienij?imum(^uenqueç(Je, fui opera noflra upi effet-, declarauit Cbri/lusfAn pyoyey, jç non paj?im occurrunt mandata, quee inimicorum di Rom i r leftionem à nobis exigantfVt cum ejunentes rube- Exod 15 nturpapere,eorumerrdtesboues?irapnosin uiam Eeuhji dirigere,aHt onerijuccumbentes jubleuore, Kn non Hebr.t o fftæternumufrbumDomini^Mibiuindiâam, Mattb.l fgo retribuam ,Et quid blt;f c pbi, (^uafo, uolunt ' Dili ÿte inimicos ueßrosibenefacite ijs qui oderunt uoj:

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;orate

onäe proper|è^Juentibu^uo^■,ut ßtisfilijfxttrisiif' firi i^ui in coelis erunt i^iturßlij cœMis tris^ an monachi^Bene nero nobifcnm a^eturßß^ monachi De«m patrem uocare audeant. Vere iM (eßlios (athantf eßße produnt, ^ui comune liornm D« it4 licenter excutiunt, Sed quam infuip ratiocinantur^ Onus ejßetnimium graue Cbri^‘' anis. Qjuß uero ^auius quicijuam excogitärtpoß ß[, ijudm diligere DfKm ex toto corde, ex totaM' ina,ex totis uiribus. pra nbsp;nbsp;nbsp;lege,nihil nonßcile bi

beri poßit:ßue diligendus inimicus,ßue omnis ihecupiditas exaniniisdeponeda. Offiniacertenff fira imbecillnati ardua ßint et difßicilia, uel id nngt;lt;i mum uß^; legis aptce. Dominus e/î,in tjuo uirtut^’’' facimus. Drt ille cpuod iubet, amp;nbsp;iuheat^uoduelit, Sub legegratite eße Chri/lianos, non eR eßrcnate ßnelege uagitri.fedChriflo inßtoseße,cuiu5grä‘ tiaàlegismaledi^ione liberißint : cuius legem habeatinßriptam incordibus. HincgritHj Rom. 8 ffgCT» improprie uocauit Paulus, alludens ad legf’'

Dei, cuiper contentionem earn opponebat.lß‘‘gt;' nomine legis de nihilo philofophantur. Poi'i'O W’’’ ante audi/lis, grauem att^; hotribilem fententiai» i Domino pronunciari in eos omnes, ^ui legem fui^

tdU in prtrte trän (grrj?i perint, lt;tc «o per omn w im pleuerint. «juam «t impleam«s,«on e/l in noftris «i-riliHs ptum.Ocs ipitur legis traf^^fjores ßatumiur, nec41iijuil)«snom‘H,pdnobis omnib.debentur, ac cerwicibKS nojîris imminet, m ed feccatoribui ediftce jiint malediftiones. Itaij; ji in lege duntaxdt int«emHr,nonaliM4 ^«am animum cleß)on4ere,cort fundi,ac deß^erare pojSHmns, cum ex ea damnemMt nbsp;nbsp;nbsp;‘J

omncs ac maledicamnr.ld e/l,i}nod ait P anlnsiQwj fumjjfub legefHnt,omnes fub malediélo eße. Netj-enim aliter poteft lex, «jnànt otnnes ad nnnrn bowi-nesaccupreCirargKercxonMincerejQirMelut dfpre bcnfos tenere. damnare deni^;, in iadicio D ei : Mt Dcusfolus i«flißcetur,fileat autc à facie eins omnis raro ,Ne(|;MerogarriamHS, ijKod d multis bodie ia-ftari folet.^ai poft^uam fateri coafti funt, rem fibi eße impoßibilem,perfeftam Mltimam(|;iHftltiam ap ftlt;|ui operum mentis,cum legem n«n(|«a perßciant: id(|Midefatent«r.fedne uideantwr omni gloriaßio-liatl,boc eft,prorftts Deo ceßißeilegemp pro parte feruarcallfgant, bac pro parte p mßos eße. «jnod Mcro deeft, id fußici dc redimi contendunt per ptiP faftiones ac fitpererogationis opera. banc pbi eße coram Deo fui defeftns compenfationem. In bunc

erroretn eos Jemerßt fui ipß/rü obIiuio,iu^itilt;tD(l Jfrf.17 contemptus^acpeccatifuiignordntia.Exciduntcef

8 te à fui cognitione,qui alios fè e/fe exißigt;nM,^MHt 94^ fcriptura dejcribit uniuer/os ßlios Adam, ^uorunt exccllentiamhifceelogijscomendtity^uodßntper-uerf) praßdSio corde, ijuodßgmentum cordis eorum malum ßt à primisannis, i^uodomnesco^itit : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tiones udna, quod lumen tenebra, tjuod omnes

ß oues errauerint, unufjuifj; in uiam fuam decliitii-uerit, tjuodnonßtadunum inuentuslt;juißciitbo-num, (juodnemo eorum intel!igatautDeumrelt;IKi* ratj^uod timorem Dei pra oculis non habednt: bre Cen. i uiter,quod coroßnt.ijuo nomine intelligunturope--Ca!»r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnia,ijuee enumerantur à Paulofortticdtio,

immuditia,impudicitia, luxuria,idoloru ßruitus,Ke-neßcia,inimicitice,cotentioes,eemulatioes,irie,rixa, diffenßoes, feéla, inuidia, homicidia, amp;

ditatis aut abominatiSis excogitari poteli.Tatafci-licet dignitatis ßducia flolide aduerßs Deum ßff'

. bimus. Hoc enim kabendum eß catholicui» theore-maiAduerßus Deumgloriari, quicuncjiin/èglonart ^om. f tur.Siijuidem hoc,mundü Deoßlt;bdi,Pau!u5uoat: dum prorßus adempta eß hominibusglorianditnate

HrffUî, (juicquafibi reli^uumfacere!alt;îhuc Mf fe tli lt;lKiJefjê putat^notidum je pro/îemere dàjcere, Dfo^jomnift dore difcit'nondum in fùa humilitatef exdlfÄrefNo enim humilitatem uoco^ji ijuiJ ß^i reßduum rßeputat.Et hadienns pernitio/ânt f^ypocrißtn docuernnt,qui hac duo iunxerunchit-militer de nobis jêntiendum cor am Deo, amp;nbsp;foen-dum diijua eße noRra mérita. Si enim contra ^uànt ßntimus conßtemur coram Deo illi mentimur. Si mutent reuera (^jerio agnoßimus nihil nodîru ejje^ euaneß-it omnis meritorum non modo ßduciafid opinio. In bomine igitur,finaturahbus fuisdotibus cenfeatur, à uertice capitis ad planta tif^; pedis /citt tHli boni no reperietur.Gratia Dei efl,^uicquidin fo ell ^uod laudem meretur.Sed h^ec noHra eH ma Ii^nitas,noflra quidemfœditati prittextumfemper inducere, Dei Kero dona in laudem noHram arripe-re .Dei etiam iuHitia cotemnitur,ubi tabs tamij; per-fedlanoagnofcitur, ut nihil ei acceptum fit,nifi in^ tegrum ac perfedlu, nulla^ for de inquinatu. Q^d ß ita eH ; omnia noHra, ßfua dignitate cenfeantur^ tiibil niß inquinatio ßunt amp;nbsp;fardes. Ita iuflitia no^ ßra,inbiuitas:integritas,pollutio:gloriayignomtnia. Qwd enim optimum J nobis projêrri potell,alujua

So CHRIST, RELIGIONIS tarnen /èmpercarniino^rte impuritate reßrerßm fly corrupts e/i, amp;nbsp;tanlt;jua aliduid fecis admixtum habet. Deinde etiam ßfieripo^et-, utaliijua nobis eßent omnino pura iu^a^ opera: unS tarnen pecea EVtb. i8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;delenda eiainmëdaiji omne memoria

1 prioris iu/ïititfy ut ait propheta. cui amp;nbsp;lacobuscoit fentit:Q_ui offendityinquitjin uno,faüus eü omniit Proue, 14 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, lain cum uita hac mortalis nun^uam à pecca-

t.loan.s to puraßt, ipuic^uid iu/îititeànobis comparatunt eßet, id fetjuentibus peccatis corruptum, oppreßuiti Ü^perditum, in conßreSium Dez «0« ueniret ; net ad lu/litiam nobis imputaretur. Denilt;}- in legeDet non Opus reßgt;iciendum,ßd mandatum.ldeoß cx. It ge Mtia lt;jU(eritur, non unum aut alterum opus-, in-flum faciet’fed perpétua legis obedientia, Pneteren peccatumres e/leouf^;execrabiliscoramDeo, at tam grauis mometi, ut tota hominS iußitia in ununt cumulum coaüa, unius compenßationi par eße non Gene.f poßit. VidemusenimhomineunodeliüoßtaDeo abie^ium abdicatumfuiße, utßmul omne/nr^ cipienda acrecuperand^Jalutisrationemptraiat' rit. Sublata e/l igitur ßtisfa^ionis facultas, ^xa ßbi blandiuntur, nunquam certe Deo ßtisfat'r^; 1

profeóÏHm jît.Inimici nero /iM omneï,lt;jMil’«s impu tlt;itf)eccatit.Te£iaigituramp; remifja peccata nohis oportet, antequitn ad uilunt opus no^^ru Dominus rej|)icidt. Ex ^ko fe(^Ultur^ ^atuitam e/Je peccato-rum remij?ionem,^«d»i obfcurant blaßjbemitnt,

fuas jatisfa^iones ingerunt. Noj ergo exemplo Philip, j Apo/loii, c^ute retro junt obhuifcentes-, ad ea autem fermentes lt;jhlt;« ante nos junt, curramus inßadto no ßroitendentes ad brabeum jupernce «ocutionis. Ilt;t-ätfreuero f«percrogdtionis opera, quomodo cü illo eonuenit,quod nobis prtfceptum eßt ut cum feceri LMC.17 WHS (jMtfCHncj; præcipi«ntHr nobis, JicdmMS nosßr MOS inutiles eße, nee plusfeciße, quàm quod debui-twus.Dicere coram Deo,non efljimulare aut men-tiri-.pd pro certo babere, eÿ uerè ita fentire. lubet itnijjDominHS nos ßncere ßatuere, tig“ nobijcum re Future, nulla nosßbt prceßaregratuita officia, fed débita obpijuia reddere. Idój, eu fecerimus quaicuq;

F’^'fcipiuntur nobis’.boc eff, ß omnes no^br« cogi-tationes omniatj; membra «erp ejjent in o^icia le-’ gis'.Meljipluf^omnes omniu bommu iufttiæ unius fflent. ijli, qui longipme ab eo abj'unt, utfecerint ( ilu« pr«ceptapnt: audent tarne» gloriari (e cumu-bumaddidijje ad iwsQam menjuram, fed facile pilicet

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f Çÿ CMIWIS

amp; cuiuïs in protnptu e/l, h^ec in fclhs amp;nbsp;cdtheJrif fnh umbra difl^utare.Cu/n autem jummus ille Iudex fgt;ro tribunali /ederit, omne osob/îruifamp;'omnem gloriitionem euanefcere oportebu. Hor, hoc iju^-rendunt (rat,ijudmad eius tribunal defenfionisfidu dam adferre, non quid in fcholis an^ulisfabuld-ri poßimus. A.d hac, quaîes (unt, quas lûi uendiM-re Deo uolunt fupererogationes?nu^a, quas neque Deusunquamiuj?it,neq-approbat:neceuinreddeit da erit apud (è ratio,acceptasfact. Hdc ß' gnißcatione concedemus effe ßtpererogationis ope Jefd,i ra.utpotedequibusàprophetadidu e/l: Qui!lt;]‘‘te fluit hlt;ec de manibus ue/lris^ Manet igiturillud,Tilt;gt; turn hominum genus per legem argui,maledt/boni Ctrir^e Del obnoxium. à quant/bluantur,èpote/li te legis exire necejje e/i et uelut ab eius feruituteitt libertatem afjeri : non carnalem quidem tllam, qutt ab obf'eruatione legis nos lubducat,ad rerum omniu licentiam nos inuitet, concupifèentiam no/lramue' lut ruptis repagulis aut effufis habenis la/ciuire per-mittat: (ed ßgt;iritualem : qu^e perculjam, ^conß^ tam confcientiam joletur amp;nbsp;erigat, liberam ili»» o/lendens à malcdiSiione ac damnatione,

ióHiortf legis Itbemtionem.^Çut ita Jicatn) mnu-^ mißionem ajje(^uimur:cum perßde, mi/ericordiarn Deiin Chrifîo apprehendimus. qua fleuri certtq-reddmur Je peccatorïi remißione, quoru fenfu nos ic mordebat lex. Hitnc uero peccatorunt ffmißionem non/emel ; ut multi flolide opinantur^ notis liirgitur Deusiut impetrata praterita uitie ue hw, po/tea in lege iu/îitiam quteramus. quo nihil i” ljgt;emfillam induSios rideret ac luderet, Cüenint ferfeélto nulla obtingere nobis poj?it, quamdiu hac ^iftneinduti fumus : lexautem mortem ac iudicium omnibus denunciet, qui non inte^am iu^itiam ope ^^pfecerint: habebit/èmperquo nos acct^,reos^ ^^“htiificontrà occurreret Domini mi/ericordiaf ißiduapeccatoru remißionenos fubindeab-ß^‘lt;tret, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;id fèmper con/lat quod principia

, Si ipfi ex no/îra dignitate a/limamur^ l'ocqd meditemur aut moliamur, nos tame eu omni ’W no/iris conatibus (irflud'ijs,, morte Qr eojufto-^ lt;^'gnoj e^e.Hac ratione (ir qua in lege nobis oß. I^(otntur promißiones, inefficaces ßint omnes amp;nbsp;. Hac enim conditio y ut legem perßaamus, “ ip/a pendent, (ir qua demum pra/ladaffnt, ^^xgt;iquain implebitur.Hoc argumentum magis urget f 4 ApoRolui

r.oW.4 ApoßoIuf.S'exIege, itt:jnit,pr!)mi/?iohtfreJitatii: eximnitii eûfiJes-, abolita e/l protmfio.Juo infère, Priuf, exinjnttam amp;euacuatant eßef Jent,fipro-- mißto operutn norlrorum meritn rejfient,aut ex le gis ob[èruitione penJeat. nnn:iuam eniin illn eerto fîJere ^ui/ijuitt poffet,aHt in ea (eenre acijuielêere: quado nnnc^Mm futurum eJl, ut eerto npud fe ([nif (juamßutuat,fe legi Çuttsfeetffe. ut eerte nullus un^ per opera plene fatisfaeit.Cuius rei ne longe petan‘ tur te/ltmonia,fibi ‘(uifj; te/lis effe pote/l,^ui fe re-6io oeulo intueri uolet. Igitur in omnia animos(ulgt;‘ iret primum h^efitatio, demum amp;nbsp;delferatiQ : d«'’' pro (e qutÇf, fùbdueeret, (Quanta debiti mole adhuf obrueretur, t^uam'^ßongedi/laretab impofita conditione. E« iam oppreffam extinSiamii;fideifi' ^•CoKi Nonen/m flucîuari,uariare,lur(umdeorfumfemt ’hcefttare,fujben(Hm uerfari,defferaredenii^i/deef e/l:fd conlianti certitudine,ac folida feeuritate^gt;^^ mum offirmare, habere ubi reeumbas figas.t.x eo alterumfequitur, promifionem tjuoj«^ iplam abolitam effe, euanidam perire. Si^aid^'^ nullis implebitur, nifiquicertoae fine htefir‘tl‘O'‘^ perftafum habuerint, implendafibi effe, uel (n^ uerbo dicam, (idem ilb habuerint.Collap/aig'^'^!'

df,nullit nis promißionis rcfidua effe pote/l. Vt tgi-» turjjies aliciua falutis proponatur -, noua promißio- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

iies offerantur oportet, quapra/iari nobis poßinb Suntaute promißiones Euangelica, ^uas nobis gra tuitas milcricors Dominus o^erf.nö alloua nc^ira dignittttis aut benefa£iorum ratione,fed paterna ßa bonitate : nee aliam nobis conditionem imponens, pliant ut tantam beneplaciti (uigratiam toto animo finplefianiur.Hoc e^ (fuodfuhT/jcit Paulus: idea ex Row.‘4 ßde falutis hareditatem nobis obuenire, utßrmaßt pomßio.Certa enim e/bßdes, qua (bla Dei mileri cordia nititiir:(cies,quia mifericordia nbsp;nbsp;nbsp;ueritas ob-

uiaueruntßbiihoc eü.quacunq- DewstniCericordi-i- , ffrpollicetur, ßdeJiterquoq^pra/iet.Etcertamß- pr^j ^^fequitur ßrma promißio, qua non pote^inon i^pltri credentibus. Q^are iam dgno(ccndum efl., ß'utem noflram fola Dei mi/ericordia coflare: nul^ « lero no^a dignitate,aut quacunq- re,qua ex no bis/it.ldeoq-in hac ßiem totamßflereconuenit,(y 'ßlxt profundeßgtre: non reffeétare ad opera no-rj‘'‘'‘^^^i^li^ (^bßdiu aliquod petere.Adeo'q. hac pri natura efl^aures arrigere,oculos claudere: hoc ^^yprontißioni attendere, cogitationem auertere ab

Dra fatii conßJemu!, nifi de nobis penitus diffif nunijuam in ipfo fatis animos erigemus, nißprius in tiobis deieSios.nuncluam inipfo nos ßtisßlabitnuPj : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tJiß in nobis deßolati.nMnc^uam in ipfoßtis gloriabi-

ntur,nift omni in nobisgloriaabdicati.Gratiamer-go Dei,abie^a ijnide prorßis no/irißdueia, de eins tarne bonitate certo conßß, apprehendimus ac ob^ pe uirbit tinemus. (^(ut ait Augnslinus) no/lra mérita obli-apo/loli fi^ Chri^idonaamp^Siimur, quod ipjumeflhti-bereueram,Ktdecetßdem.Hanc uero certitnditietn nullus a/ßeijui pote/l^mß per Chri/lumxuius ßlius henediûioneà malediéiione legis liberamur,Piiie omnibus nobis édifia denunciata e/licum ob im , hecillitatem, quam ex patre Adam hcereditaria acte pimus, legem opertbus no/lris implereno poßimus, fit neceße erat ijs, quißbi iu/iitiam inde comparare uelint. cuius deinde iu/litia, iusli ipßamp; legis imple^ tores ßmus. Hane enim., ut no^iram, induimus.amp;ß ne pro no/lra nobis à Deo accepta fertur,ut proßn dis,puns, innocentibus nos hebeat.lta impletnr f.Cor.i quedaitPaulus, Chri/lum nobisfadumeßeiu/h-tiam,ßndißcationem,^ redemptionem.Nitm ntumquidem mißricors Dominus pro ßia bonitate acgratuita uoluntate, nos dementer ingratiamreci pit,pec

|)it,pfccitt4nobisremittens ac codonanf, ^ult;tirant Row.y’^ merebitntnr tetemim mortem. Deinde pergrd-tiäspnftiJidJj’iritns in nobis bdbiwf dc regndt-,fer ^uc föcMpijcttKe earnis noßr^e in tiies ma^ts dc ma-gis mortißcdnw.nos uero (dn^lißcdmur, boe e/l, fonfecramKr Domino in omnetn uitæ puritdtemy fordibus noßris in ohßquium legis formdtis.ut blt;fc fitHnanoHrd «oluras, uoluntdtieiusferuire, dc eius lt;l«nt4xat gloridtn modis omnibus prouebere : oderi t«Ms^;,^Mod in nobis fordium eamis no^rcereßdet, THmpoHremo,etiamdHmpn0tiß?irit«s duäuitt Rowrf.^ «ijs Domini ambulam«s,ne tarnen noflri obliti animos tollamus ■) remanet quiddam in nobis imperfe-ftHm,lt;jHod nobis bumilitatis argumentum prlt;f beat: ^«0 omne os coram Deo obilruatur, dipamusij;ß-dKciamomnemanobis in iflum £emper traducere. Ita^jnobis pmper peecatorum remij?ione opus eft.

Qj'amobremillaetiaipPaopera, quceànobisjîunt Hclir.« dumin uijs Dominieurrimus ( amp;nbsp;pDeo placent Rom.S quatenus in jidejiunt:)non tarne ex fê nos Deo ac^ ceptos gratiojos'^jreddere pojJunt.V erum iuftitiam Cbnfti, lt;|HÆ una ut perfeéla eft,ita jôlaDei coßie-ftKtn f«ftinerepoteft,pro nobis jißi oportet, dc iu-dicioreprlt;fpntari uelutßionjorem.lpp uero à Deo f ÄfcepM

g8gt; CHRIST« RELIGIONIS accepta fcrtur-, ac nobis imputâtnr, perinde ac ß no^, âra efjet.ita in fide peccatorum remißionern fuhnf-de atq- aßidue obtineivus.nuHo’ß; nodlra ßordesiUfi immunditi^f imperfedlionis imputantur: fed idapiid, tate^Chriâi ac perfediione uelut fepultie conte^ turßhe in iudicium Dei ueniant, donee bora aduettit, quaconfedlo in nobis ac plane extindlo uetert homme, diuina bonitas nos in beatam pacem cuifi tto- I I. CoMi tto Adam(cj^ui Chrblus edi ) recipit, ubi diemDomini expedlemus, quoin gloriam ccelediis re^ni, receptis incorruptis corporibus, transferemur.Dc hiscolligi poteß, quäle officium, amp;quis fftufnS legis.Tribusautem partibus continetur. primugt;n,n^ dum ludlitiam Dei odlendit, hoc edl, quam à ttobii j De«i exigit, fua unumqiienq- iniudlitice admoneith ac peccati conuincat. Sic enim opus e^, ut, quo-niam omnes ßmul homines, niff eorum uanitatem

• Dominus arguat, in fana uirium fuarum ffducia iH-flatifunt: omiffa hacftolida futf uirtutis optnioiit, fola bei manu ff are je amp;nbsp;confidiere intelligant.^ fftm, quoniam operum fuorum luffitia cotraDeigti tiam eriguntur, hancarrogantiamdeijei^^ confia dl decetiut nudi amp;nbsp;uacui ad mifericordiam Dfl colt fugiant, in hanc ff toti rechnent, in hancff abdanh

banc unam fro inclina mentis arripiant. qua omniUs in Chri/lo expoßta e^î-, quieunq-eam ue~-rußde^ expetitnt,(ir expectant. Deinae, quate-^ nus Deum fore ultorem declarat^pcenam tranfgref-foribuj conÆtMit,morffm ac iudicmm minatur:huc frodeR, Ht 5 nulla lu/ii rféîi^j cura,nifi coaéii, tait guntur, coberceantHr faltem pcenarum formidtne, Cokercentur autem-, no qiiod interior eor« animus fermoueatur, lt;tut afficiatur: led quia tanquam mie- ? éio jreno manus ab exteriori opéré continentyfuam frauitate intns cobibcnt,qHd lt;t!iolt;jui petulanter eff» ßtri erant. Ex eo nec meliores quidëfunt, nec dpMd DfHm UiÆores. nam tarnet fl uel terrore^ uel pudo-rc impe(Jiti,exercere non audent, quod animo con-ffperunt, nec pro fua libidinefurereicor tarnen non bibent compofitum ad timorem tij obedientiaDei. imà lt;jHo magis Çefe retinent^ boc magis intus accen-duntur.,feriienfamp; ebulliunt : parati quiduisfacere, Cÿ^Houis prorumpere,nifi bic terror lems obfiaret. nec idfolum, fed legem quoq^ ipfam pejsime oiierut, Cr Deum legislator? execrantur: ut fi pojjentieum tollere maxime uelint, quem nccreéla lubente, nec [uiemaieftatiscontemptoresulafeentem ferre pof-[unt, Sed tarnen blt;ec coaéla exprejjit^ iufiitia,ne-

[ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;€5 celfarit

cefjariie/l publica hominum communitati.ciiiuf tranlt;iuillitatific confiditur-, dumcaueturneomnit tumult» permifceatur: (J»ojßeret,ß omnib. omnii licerent .Po/ßemo amp;ßdelibus, quorum in cordi-bus iam uiget ac regnat Dei ßgt;iritut, no mediocretn ußtm adßert: dum ens magis ac magi^ aßidue aJmo~ net, quid redium ßt, nbsp;nbsp;placitum coram DominO'

Ifrf. Nim tametß dioito Do fcripta inßculptum Hór. 10 habent in cordtèus, hoc eß, ßc aßßdii ßunt amp;nbsp;uni-mati, ut Domini uoluntati obtemperarecupiaf.hot tarnen proßciunt in lege, quod ex ea certiut m dies ac melius dißcunt, qualis ßt uoluntas Domini. iK ß quisßeruus lam ita ßt toto animi ßudio comparatuS) ut Domino fuo ß approbetiopus tarne habet,ut mo res Domini compertos habedt,ad quosßcomponat accomodet.Prtfterea quantumlibetßiritu prom pti nbsp;nbsp;alacres ad Dei obßquium, carne tarnen deß-

carni lexßagru eR, quo injlar i^aui inertisq; tß' ni ßimuletur, incitetur, amp;■ ad opus urgeatur.in tna,lexßdelibus exhortatio e/}: no qu^eeorumtoß ßientiam malediéiione liget, fed quce pigritiamfur tndeinßando excutiat,^ imperßediionem uellie^' Multi, cum uellent ß^mficare haned legis rtialedt' âiont

‘ ßioMf Iiberationem, dixerut abrogatant eße le^em fMus. non non amplius Hus lubeatyijuod re flKtn ffl :fed duntaxat, ne fit illii lt;juod anted trat. loc fâ, ne eor«m confcientwj mortij nwncio cofun perterreat, ne damnet amp;nbsp;per dat. Qi^mad-modum contra, iu/iificatio toniJ opertbws detrahi-^ tnrinon «t nulla bona f ant opera,aut ne^entur to-«4 oplt;, (jurf funt: fed ne Hits fdamus,ne ^loriemur, tie flute adfribamus.'Fiducia enim bæc no/lra e/l, ^Holt;jChnft«sjiIiKsDeinoflerf/l, nobisdjJatKS: tfa.ç «t in ipfo fmus amp;nbsp;nos flij Dei, regni^ ccele^its blt;e i.Thef.At ^(des:Deibenionitate, non noftraarte, wocatiin jj’em aterntef^utis.Vocati a«tem fumus non ad im Ephc^» WKuditiain ini^Hitotem, fed utfimus mundi et im wacHlati in conjjieft« Dei noflri,in cboritate.Hcec fl lt;}«o oportKeratordine, traftatadigefla^jejfent ‘»tte4ftispcMli$,nHnqMam tantum turbarum ac dtf-ffufioHKin ortHm effet.Paulnj ait, in arcbiteélnra i. Cor. । Cnrifli4nlt;e do(flrinlt;f retinendu fundament« ^«od pofwitjCr prater ^Mod nullum aliud poni potefl: flKod ejl lefus Cbriflus. Qjwle ante ifud e/1 fun-damentum^ Kn lt;juod lefus Cbriflus initium fuit no fiî«flt;iluti$?c3r ^Hod uiam nobis aperuit, cum nobis weruit occafionem merendi Minime ; fed lt;juod in

9 nem.,nullo noliro merito^fèdfecundumpropofitiirn ». Tim. I Iteticplaciti Dei: quod eius morte, ipCi à mortis dii' ioan.i , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

matione redempti, ac liberati à perditione fumus! j ^uod in ipÇo adoptati à pâtre fumus., inßlios et hitte des : quod per ipßus fanguinem patri reconcilrntt! Jod«. IO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘tuflodia datifumus, ne utu^uai»

IJ pereamus aut excidamus : quod, ita illt inferti ■, uitte aternaquodammodo fumus participes, inrt'‘ gnumDeiper^einingreßi. hoc parume/î.tjuo'^ ».Com talemeiuspartictpationemadepti,utfimusadhiicgt;n lAatth.ult. uobisfiulti,ipjenobiscoramDeo fàpientiaedî-Kf Colo/f i. J fieccatoresfimus, ipfe e^l nobis iu/îitia.utimtnun^ ßan£iißcatio. ut infrmifimith ‘ utinermes amp;nbsp;fathana expoßti, tpß tarnen datieSi pote^las in ccelo nbsp;nbsp;in terra, ut pro nobis /athanain

content, amp;nbsp;inferorum portas confrin^at.ut corpus lt;nbsp;mortis adhuc nobifcum circunferamus, ipfe nobisuitaeft. Breuiter, ctd'omnta Ülttts nofhrafunt amp;nos in eo omnia,in nobis nihil.Super hoc fiind‘gt;' mentum tedifican nos conuenit,fi uolumus crefett in templum fânéiu Domino, lam uero iaéio hocf»

damento-, (apientes architeamp;ßif)erlt;edificant,gt;«‘’’* Jîue doélriM 9!^ exhortatione opus e^,

dis operibusDei. illepatrisgloriam toto pfétorejpi g 10.1517 ruuit.illeanimamfuam pro jratribus pofuit.ille bofti bus fuis bene cir pelt,«iirprecatus eft.Qi^od (i con foUtionis ufus fuerit,miripcam ajferunt conpl’atio-

*tem quod afpigimur, non tarnen anxq reddimun Philip, t laboramus,fed non deprimiir'. bumillamur, fed non 1. Cor. 4 confundimtir-.dei^cimur,fednon perimus'. mortipca

, tionem lefu Cbrifli Temper tn corpore noHro cir-cuhjeretcs,ut uitaVefu manifeftetur in nobis.Q^d ■i.xim. » , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pcommortuiÇumus, (ir couiuemus'.jieompatimur,

11 V ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O'con

94 CHRI$T» RELIGIONIS conregfiabimui. quod conß'guramur buseius, lt;}uid pater prlt;fje/linautt conforttesji^ Philip.^ imaginisßlijfui,ijuos in ip/o elegitiutßtipßptif’O' Rom. 8 genitus in multis ßatrib. Itad^ quid neij; mott, uita-, netj^prceßentia, ne^uefutura,ßeparabu»tnos f charitate Dei,lt;fiia efl in ChriRo-Ecce^non ii^' camus hominë ex operibus coram Deoi ßed orntifh qui ex Dfo funtjdicimus regenerari, amp;nbsp;ttoua crei^ turamßeri,ut ex regno peccati tranfeant inregnti»l iuftitice. hoc teflimonio certamfacere Çuam uoeatto ».Prt.i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;arbores àfiuâibus iudicari. Hoc

«no uerbo refelli pote/l impiorum quorundam wf* dentia, quicalumniantur, nosabolerebonaoperif cum omnia hominum ftudia damnamus: nimisßtt-^ lern peccatoru remißionem pricdicare, cum gratuita ipfämßicimus:amp;‘ hac illecebra hommes ßapteßioX te ßatis procliues,ad peccandum allicere: a bonorunt operum ßudio hommes abducere,cum docemus eos non luslißcari ex operibus,nec fälutem mereri.tia, inquam, omnescalumnneunoillo uerbo fatisrefu-tantur. breuiter tarnen refjiodebo adßngulas. No« negam«; bona opera, fed qua funt, à Deo eße con-tendimus, ei'q- deberereferri accepta.quia huiufmih Gal s dl omnia Paulus uocat fruéius J^iritus Dei i ut qui

glorirftnrjw Domino glorietwr.N bonorum ope-^ ilbfaciitnt, interDe« amp;nbsp;hominë porti tnur:fedtotomititegramamp;ilblgt;atamDomino fèrua tnus.Tantum bocJóomini in bonis operibus opt^na WMSj^nód eo ip{4,lt;iUie bono erat, fuo impuntate pol lnitamp;cotaniinot.Nthil enim ab homme tumais perfe^to ■, q«oH non ßt aliquo macula inqui-««Km.Kocet igiturDommus in iM4ici«m,lt;jHlt;e in h» Wattis operibuj optima Jûnt :amp;fuain illis mftitiani «gtiopet, hominis uero confußonem. Hacrationc hominum ßudia Jamnamusihoc eß-,quicquid homo habet aut a^it àfeipfo,nialedi3:ü pronuciamus. Cæ tftumpngulanconjôiatione ßdelium animino/lr4 lt;loftnnaerig«ntHr : «juadocentHr hac bona opera fibi aDeo dan,?2r (ua eße, quia à Deo datapnt. p- , whI Deo accepta efje, acßeipfbs in his placere : non ita merentur, ßd ^uia diuina bonitas hoc ilhs pfeciion (tatuit. Qmn potius hoc exigimus, «t n«U lnw qaif^Ma opHs tentet,aut aggrediatur, pne ßde: hoc ep,nip certa animi pducia apudfe depniat Deo piacitMrum.Q^id iIlifBona ijuidem opera femper iit ofehabent,interim pcconpientias inflitnunt, ut WxtKJMam conpdereaHpnt,DeMmp propitiwmac fwentem puis operibus prtcbere. Non inuitamus ad

'peccanJum homines, cumgrjtuit^m peccMrumre mißionem affirmamus: fed tanti eßedicimus,ittniil lo noflro bono penfari pofit, nunijuam impf-trand t)n,nifgra[uitafore[.Porrà, nobis ijuidegri-tuita e/l: C bri/îo non item, cui tarn migno conlh-tit. nempefito fiteratifimo fjnguine:u!tra^«emgt;tul Ium fitis dignum preciumfuit, ouod Dpi iuAtittfol ueretur. Hcec cum docentur,admonenturbomine!, fetoties facratißmum illum ftnguinem e^fundert) ^uoties peccant. Ad hcec, dtcimus earn p^Jp/ceiiM' , tem no/lram, cpuce nifi huius purifimi fngumis nbsp;nbsp;nbsp;1

tp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eluatur. Htf c tjut audiimt, fi quid D«

habent,ijuomodo non horreant fê in lutum prouob uere, quo huiusfontis puritatem, quantum infeefigt; C4ntic. 1 inquinetf Laui pedes meos,inquitpdelts anima ipn^

Solomonë,quomodo rurÇum tnquinabo illos-Nunt palam Ci^, utriuiliorem peccatorum remifiotteKi faciant, lilt Deumfriuolisfuis fatisfaSiionibus, hof ■ efl, ßercoribus placari nugantur. nos graitioroi ' elfepeccatinoxam afferimus, qqueetam leuihns nugis expietur: maiorë effe Dei o^enfim, qua qua his nthili fatisfa^ionibus remittatur. hancfolms Chrtfh fanguinis prterogatiuam effe. ^onabihti-mushomtnüunimasabafft'éiubeueagenJi,fÜ‘u‘^ mereità

fXfrenJi opinionem tolIimus.Nam tjuoj aiunt,ttul^ Itfn fore curant benein/lituendieuitie,nifi ffe mer-cedis fgt;ropoßta:tota uia errant. Si enim hoc tantum c^itur,ut homines merce(iemßgt;e6lent,cum Deo /èr »««nt, Cr illi fuas operas locent aut uendant, parum ptofcitur. (jratis coli uult, gratis amari. hunc, in-^tiam^cultore probaf.qui prieaß omni Jie reci piert »lt;t ntercechs-icolere tarnen eum non definat^ Porro ß indtandi ßint homines ad bona opera, nemo pote tat acriores flimulos admouere, ^uam admouet Pau Row. S bis,cum ait, nos cum C hri/lo refùrrexijfe, ut iu^i-tia uiuamus'.cü offerri pracipit corpora no/lra ho-fium uiuentem,fanéiam. Dra placentem: cum pra Rom, i t cipit, utpoü^uam unum corpus Chri/li fumus, mu tuis officijs teflemur, nos eiufdë eße corporis mem Ephef. 4 braicumadmonetcorporanoftra templaeffejfiri- i.Cor.6 tusfanüi,nullum eße conßnfum Chriflo cum Be- i.Thef. 4 liafluci cum tenebrisicum oßendit uoluntatem D« fße faniiißcationem no/ham , ut nos ab^inea-mus ab ilhcttis defiderijs; cum arguit nos eße libéra- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g

toî aferuitio peccati, ut Mtue obediamus.An incitai ad charitatem ullo uiuaciori argumenta poßumus, (juàmillo Ioannis : ut mutuo nos dtliga-nuSj^Hemadmodum Dchî dilexit nos! hoc dißrrre

ruin, in di'ei^ione manent^' An ad ßnäitateitt 1. Io4rt. j fortius prouocari,^ dum ab eodem itudimuS,Ogt;}ints (jui habent hanc Jfgt;em f'n£i;ficare fêipfo^gt; De«; eorum /anótus eü ! lt;juàm dum Chrißuipfunt audimus fè nobis exemplar proponrntem, utfeijM-lOitn.ij muruediigiJ eius^ Atij; htec ijutdem paucula tanW in gu^um propofui. nam fi fingida perfeijui efiet ani mus y longu uolumen cotexendum foret. totipar^e-neßbus, adhortationibus, ca/iigationibus^eonfola-' tionibus,pleni funt Apodloli-, i^uibus hominem ad omne opus bonum citra meriti mentionem indh-MihEt tuant.Et/anèhifc nobis una caufafatisefjedebae--

rat, ut Deus in nobis gloriß'cetur, Öd’ f ergaDä gloriam non uehementerafßciuntur, memoria ta^ men benefiaoru Dei ßifficiens edî,tjUie tales adbe-nefaciendum incitée Verum idîi ijuia feruilia forte alloua coadlalj; legis obftjuia, ingeredis meritis ex-tundiint '. mentiuntur nos nihil h^ere, ^uo ad boni opera exhortemur.tjuia non eâdem ingredimuruiitquot;

«.Cor.9 Qnjfiuerotalibusobßijuijsualdeobledieturdeus,^ ^ui prof ietur fe htlarem datorem diltgere,amp;‘ dan quafi ex tridlitia aut necefitate uetat. Qw«! fcriptura ut nullu omittat exhortationis genus ,[lt;(-penumera

poiHmfro etMm commémorât-, Deum unlcuiq^red-diturummercedem lècnnJum opera ftta.Ex eoan^ Mtttth.iif tem ne (^uis ratiocinetur, opera noamp;a huius rétribu tionis caufam efje. ßijuidem regnum ccelorum non 'feruorumßipen(iiu,ßed ßliorü eâ h^ereditas ttjuatn (oh potientur, qui a Domino in ßlios cooptatifué-aham ob caufam,quam ob hanc ado

■ptionem.Itd^ ne cogitemus (firitufan£iü huiujmo--promißione comnifntidrf uolui(fe operum noßrb tum dignitatem, ac fitalem mercedem promereren^ tur. Nibü enim nobis fcriptura reliquum facit, quo Dei exa/tciwKr. Qtt’n poti«s totain l’oc eil,Kt arrogantiam nofiram retundat,nos b«mi lift, deijciat,ç;r prorjus conterat.Verum noßra int ^tcilhtatific occurritur:qult;£ flatim ahoqui collabe-fftür 4c concideret,nifi hac ß expeiiatione fu^ïine tetacßlaretur. Primwrn quàm durum fit, non mo-•iofaomniafedßquoq; ipÇumrelinquereamp;aBne ^ure,reputentprofequifq;ßnguli.amp;tamenhocty , . fOfiniotjip-ipMlosjàos, bocefl, piosomnesCbri-Pms initidt, Deindepc per omnem uiMin f«b crueiï ‘lifeiplina eruciit, ne cor adi^ciant ad bonorum pra-ffntiMm uel cupiditatem,uel ßduciam. Brewiter, fic fttetra£lat,utquócunq;feótat oculos,quàm longe

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g *

hic patet^non niß del^erationent obuerßtttent hjbeint : ut Paulus dicat res nos eße omnibus hominibus, ß in hoc duntaxatj^erantes ßmus. In his tantis 'deßciant,adeil iIlisJJofninus,^ui monet ut altiust^ putexerant, ii^rlon^ius oculos conijciant'.beatituii nem, quam in mundo non uident ,a()udle repertn-ros. Hane beatitudinem, premium, mercedeifi,t(‘ p-ibutionem uocat: non operum meritu fed compenfationemeße ß^nißcans eorum prejjiiquot; ris, paßionibusycontume[tjs,amp;'c. Qu^miobreinit!-hil obe/i, quominus uitam teternam, renumeriitio-nem ßripturtf exeplo uocemus j tjuod in ea DoiW’ nusfuos ex laboribus in t^uietem, ex afßiciioite i« conßgt;lationem,exmceflitia inoaudium, exig««’’’” nia in gloriam recipiat: omnia breutteryijutepetper fl funt mala,bonis maioribus permutet. Sicamp;nin^ erit incomodi, fi uita fan3:itatem exi^imemus uiä,non quidë cpult;£ ducat, fed ijua eleéii à Deo Ini’ in gloria regni ccelefiis ducantur. QMnia hlt;tc !gt;0' na eius uoluntas e/l, glorißcare cellos ßnäifcaiiit' H4c rlt;tfione, ob/eruationeS mandatoru alu^uotit! uocantur luRitia Oomini : non ijuibus Dominus ßißcet,hoce/l, lußos habeat acreputetfed ijuib^

iuRos pos qMos um lt;tntèplt;t gratia iu/lijtcanit, fx« free«.Verum,Pquis «elminimam (aiutis nofirlt;e f ortionem ad opera deri«et,is totam jèripturam per Mfrtit ac corrumpit, (|Mæ (olidam laudem diuincc bo »litati ajsignat. Nomen nero meriti ^ui uprpat, ad-“frfusDeigratiam blaß)bemiam erlgit:^JH^e cum il-pare non poteß. certe arrogantne cir ferocicn-aduerfus Deum «anitatis plenum eft.Deus mercc remunerationem pollicetur. A udio. fed no-

• \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gratos Dominus

’ \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feret?

fox CHRIST* RELIGIONIS DE FIDE, VBI ET SY^l bolum ( quod Apoflolicum uo* cant; exph'catur,

A M /tfW ex proxlmit tione intelli^i potc/i-, quii-nobis per/egem agendaDominuspif fçribat : (juorum ß tpii in __ Itipß fuerimus -, iram amp;nbsp;terribile mortis (etern^e indicium edicit. rurfum, ^uam nos modo arduu,(ed prorßis ßtprauires^extrai^ovitteis no/irSftcultdteßt, legem implere ut exigit.Ç^^^ fi nos dutaxat ipfos intuemur, quidiji nobis di^nws ßtcogitamus'.nihil e/l honcejjiei reliquu, /eda Deo abie£tos mors amp;■ certißima confußo nos mtnet. llt;l etiam explicatum fuit, unam effe effugitnda biiius calamitatis rationem, ^ua'^. nos m mtlius refiruit' nempe Domini miCericordidm; lt;^uam certifiine(X‘ periemur.,fi earn folid4tfde accipiemus, nbsp;nbsp;nbsp;ei fecil-

re acquiejcemus.Hoc nunc l'upereil, quahs efß hdC ßdes debeatiid cuod exfymbolo ( quod Apo/lolici uocatit) facile difccmus : quo breuiter compendia's coHe^w”

, cÿ* quaß epitome quc(JaßJei,in ^^uain [onfentitEccIeßacathoIica.Veriim antequam ultr4 pro^edimur.,admonendi lîimHt, duas eßeßdeifor^ mts. Altera efl,ß quis credat Deum eße. bi/ionam, jHif JeCbri/lo narratur, ueraeßearbitretur. quale t^nobis iudictumdeijs,quceuelolim ge^anar-riintur,uel ipß pneß nteyß^edaKiniKJ. Hcec ucro ut nullius eß momenti: itaindi^aeflßdei appellatio-«f. de quaß quis gloriatur, intellioat earn ße habe- 14coli. » re mm dubolis communem : ^«idhs tarnen nihil inde 4fcedit, niß quod magis terrentur, trewMnt, amp;conßernantur. Altera non modo Yieum (Z Chrißum eße credimus : ßed etiam in Denn» ftfdimMS, tr Cbri/l«m. uere ipßum pro Deo no-fro, ac CbriHwrn proßaluatore agnoßcentes. Hoc Ufro efl, non modo uerum reputare id omne, ^uod de Deo ac Cbri/lo uel (criptum eH, uel dicitur: ffdj|)em omnem ac ßduciam in uno Deo, ncCbri-ßo reponere : bac'^ne cogitatione ßc offirmatos fj]e,ut debonaDei erga nos «o/untate nibil dnbite-WMS. ut certo perßuaß ßmus, (juicijuid nobis necep feefljtum in animlt;f,t«m in corporis ußus, ab eo nobis datum iri. «t certo expeflemns praßaturum., ^«ic^mddeeo]criptHrlt;epolJicfntMr. «tnibilbrfft-

jo4 CHRIST* RELIGIONIS temus, ([uin nobis ChriRusßtlefus, hoce/l, tor: quin, ut p ipßtm peccatoru remißioite ac ßeatione obrinemus,ita ßtlus quoq- data fit:ut taitde perducamur in remu Do', d«ot/ ultimo die reuelabi tur. Atq- hoc quide caput en, ^ferè /umma eortux omnium, qu^e/acro/uo uerbo nobis offertacpro^ tnittit Dominus. hitc meta, quam nobis in fcriptu^ ris fuis ffatuit: hieffopus, quern proponit.Vetbut'' ergo Dei,obieiium eff amp;Jcopusffdei,in quem collimare debet : bafisb;, quafulciatur ac fuffineatuti Rom.Io Jine qua etiam conji/lere nequeat. Atth itanoaiiM eüuerahaeffdes, qua demum Chriniana notate pote/i,quamfirmaanimi perfuafio, quanobiffx'^ flatuimus,tatn certam efjie Do «o'iftffc^, utnonpT fit non pra/lare, quod fefaélurum fan£io fuo uet-^ Hebr.i I bo recepit. Qj^d Paulus in eius d^hitione doeet-fib/lantiam rerum fferandarum ipfam uocaits, lO'-gumentumq; non apparentium. Per fubffantiaoi“^^, hypo/îafin (ut Grace legitur ) quaff fulcrum gens, CUI innitimur nbsp;nbsp;incumbimus. ac ff diceret:p'

dem Ipfam, certam quandam ac fecuram pofppi'^ nem eorum, qua nobis à Deo prorniffaffmf • fum,ut ffgniff'caret ad fupremum ufq^ diem,qito l^‘ aperientur, fublimioraeffey quam quafenfuf‘°^^'^.

pffcipMut oculisjjieüari, manûue contreSiari fint; eaq- interim non aliter poßideri à nobis, quant ßcafitum omnem ingenij noRri excejamus, ac fu~ fra omnia qute in mundo funt aciem noflram inten-darnus-, nos deniq- ipfljs fuperemus: Addidit,fecuri~ Mem hac poflidendi effe rerum, qua in flgt;e iacent, ideoq;nonuidentur.Namçutiflealibifcribit^ffes qua uidetur,non efifl)es,nec quis ea qua uidet^Jfe nt. D«m «(TO indicem aut probationem(nam Cra ff e^elenchus ) appellat,rerum non apparentium: perinde loquitur,acfl diceret, euidentiam non appa renti«»?! rerumtuiflonem earum,qua non uidentur: f(rj]7if«it4tew obflurarum,prafentiam abfentium, dcmon^ationem occultarum. Myileria enim Dei, cuiufmodifuntquaad falutem no flram pertinent, in fe, fuaq;( utdicitur ) natura cerni non poffunt: uerum ipfa in eius duntaxat uerbo intuemur. cuius ueritasfic perfuafa efle nobis debet, ut pro fa£lo im pletoq- habendum fit, quicquid loquitur. nbsp;nbsp;Hlt;f c fi

dei ratio lon^e â priore diuerfl e/l.Hlt;Ke quifquis ha betjferi non potefl quin Deo fit acceptus.quemad- Hebr.n modKm etiam eoHtrd, nunquamfiet, utfine ipfa Hit quisq placeat. Per bane quicquid optamus a Deo ac poflimus, impetramus : quatenus ipfl nobis condu^

cere prouidet.Uac uero, nec in oblilt;luo peruerfoc^ aefimulato corde Jedem habere poteümec inchoä-ri aut con/eruarimß föla Dei gratia, Hlt;fc ip/i ^tiam primo legis (ult;e madato à nobis exigtDeus. ubi pr^efatuSyß unum eße Dominü Deum noßrum, fubijcit, Ne habeamus Deos alienos coraß-ldßiH-cet uoiens^nc alibi lt;juàm in ß uno Jjgt;es acßdueia no ßrareßdeatiqu^e ßbi uni debeatur.lnnuens etiamß allô fßes (2^ßducia no/lra reßiiciat, aliu nobis eßt Deum. De hac ßrmonem inßttuimus, cui campen-dtö docendtc conßriptum e/l Symbolum, quatuor parttbus di/îinôium. quorum tres prima tribus per-fonts ßacra trinitatis deßinata funt,Patri, Filia, lt;lcf Sanôîo Spiritui: q e/l unus Deus no/ier aternus ut omnipotens, in quem credimus. quarto explicat, qua ad nos ex eo in Deum ßde redeant, quacj; ex-peöiando ßnt. Qj^ondo uero impij quidam,utßdent no/lram ab ipßs rodicibus reuellant, circa prima ini tio ob/lrepunt, amp;nbsp;nos Deum unum in tribus perjo-ms coßtentes ludibrio habent: po/lulabathic locus, ut eorum blaßgt;hemia compeßentur. '^erum, quin dociles manu ducere, non autem cum pugnacibuset rebellibus manum conßrere, hicpropoßtu eß'.cum ilhs nunc in/iruöiis copijs non con^ediar-Tlantuin

ÎNSTITVTIO» • 107 ffiil fe^uenJum hic in parte ßt, ^uiJ cauendum, faucis indicabo: ut habeant lt;jui faciles apertasq- ue-ritatiaures dederint, in quo certo pedeconfisiantt Scriptura unü nobis Deum tradit,non plures. Ißael , Dominus Dews tH«s De«s unus e^i. Eadem Urnen patrem Deum.,(^filium Deunt, amp;fbiri-tum fanéiü Deunt,nihil obfcure aßerit.Vnunt dun-tixat argumentum proferemus ; ßd quod pro mille tffepofit.Paulushcectriaficconneéiit, Deum,ß-dem,^ baptifmumiut ab uno ad alterum ratiocine-txr.Vtquia una eflßdes,ex eo unum eße Dewm de-gt;»onfiret:quia «nw bnptipnnj, inde quoq^ unant eßefdem o^endat. Cumenim ßdes nonhucatq^ illwc circKnß)icerf,«e(j; per uaria dtfcurrere debeat, fdm«numDenm||gt;eäare, ineumconferri, ineo harereiexeofacilecon^lituitur, quodfi plures junt f des,plures etwm eße Deos oported. Rwr^wm, ^«14 fc4ptifmMSpcritment«m e^ißdei, ipfius unitatem no • lis confirnidf, ex eo q«ocJ «nus cA, At^«i ßde pro-ftfrinemo poteft.niji in unnm Deum . Ergo «t ba-ptipmur in nnnm Ji ciem, itlt;t in nnum Denm ßdes no Pt« credit,Et ille itdO; «nns e/l,cir c nnlt;t e/l,lt;^ui4 •itn(n!|;HniHS Dei en.Hinc etiam conjicit«r,«t non wfiitt «nüDe«tr» bitptijctri liccat., ^nwineiusfidem -i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bdptipmur

Vlattb.ult. ptura uoluerit, nos bapttfari in nomen fttris amp;nbsp;fiigt;j jjiiritus làn£ii,fimul utuj^ uoluit, una omnesf ilt in patrem,^lium, JjiirHum (anéium eredere jd u( ro quid aliud e/ï,quam dare te^ari patrem, ßliuniy amp;jjgt;iritum fândi unum Deum effe^ Si fflim i» rum nomen bapnfamur., ineoruhdem biptifi'Kgt;lt;gt;’‘ Vnus igitur Dews lunt,ß una ßde coluntur. ExttfWl nj“ aha luculenta te/iimonia, quee partim una triunt diuinitatem, partim perfonalem di/lindtonem aue^ rant. Filio nomen illudy quod ludai uocant ineßalgt;i Irrr.i;.}) le,apud leremiam attrihuitur. Vnuigituraternu»!

ilium Deum eße oportet, qui alibi negatß daturuin Jefa.4j fuam gloria alteri.Ft tarnen cum diciturprindpioß !lt;gt;lt;lt;«.lt; ißeapudDeum, patremq-fecißeperillu(fcula:ptf * terea cum ipß teûatur, claritatemßam le hahuifff Ioitn.17 apud patrem,anteq mundusßeret : dißindio oßett-ditur. magis etiam perßptcue ex eo, quod nonpatef I« et ueniße,(^ carnem nohram induiße; fedßliu5^F‘‘' dtbi tre exiße,utadnos defcenderetyfir homoßeret,di' f citur. Vtrunq^ßmulapud alterum prophetaexprß fum e/l:ubi pater focium uel cognatum ipfitmapp^‘' lat. blone^lauteDeocognatus ucl foetus, nfi‘}‘^^ tenus Deus. Rurfum,fi joeius e/i, didlindum

Oportrt;ijiMM(io non eü ßcietas mß inter duos.Spi-ritum faniium dißrte Dewm e/fepronuntiat Petrus w fitélis.Aliu tamêe/fe à Chri/}o,plus decelods ex lownis E«4nge/io conüat. Sed omnium clarißtme lîoc totum myüerium exphcauit Paulus, cumJfiri-tunt Christ, cÿ* Ifiritum eius qui fùlcitauit lefum à »'ortuis, promifeue uocauit. Si enim unus e/l patns l^quot;'‘tus, pater Qr filins unum ßnt oportet. ^‘lt;gt;'fum,lfiritum ipfum unum eße cum pâtre amp;ß-'lt;0 conuenit,cu nullus à Jfiritu/ito diuerfus fit.Ca-^illantur quidam fe audireDeumj^iritum eße; idea ^‘^^dfeintelli^ere perßiritü, quam Deum patrem.

A^o.r io4«.i4.«r

Rom.»

ut Deum eßeßiritu audiunt, ita etiam audiunt g’WfîijMo minu! tota Dei ejjentia f ’iritualis fû, amp;nbsp;'gt;'‘lllt;ieß'fntiißntypater-,ßliui,fy'j nritus. Neede-fuernnt qui dicerent,non aha rattone Deü, nunc pa ^^%nuncßlium,nuncjj)iritum/anéium nomma-

^«od bifc epitheta effe apparet, qult;e o^endunt qua fit Deustilla nomina,qult;e declarant quis uerefit, Aident non cotentiofi, nec peruicaces,patrë,flium, O'jj’intMm fanCtum unum ef^e De«m. quia pa

ter DfJiî, (irfilius Deui,amp;‘ßgt;iritus Deus : net te/i niß unus eße De«s. Rurßfm tres tiomiMfttur, tres lt;ielcribuntur,tres diâin^untur^. Vnusiuij;jl!f trestunus Deus,unj eßentia. C^ui tres? No I non tres e/Jenti^e. Vtrumj; utßgnrßctirent ortMa j XIuetereSyJixeruntunameße slt;ricti/, tres yst!«- j s-xa-as : id eß, [ubßantiam unam, tres in unaßb' j flantia lubfißentias.Latini,cu per omniafenfu tot^ aenirent^alterum tantum nomen redchderunt, in ab tero c^uidda aliud expreßitrut.Dixerunt enim unam eßentiam(tjuod nomen Graeco illi reßondet:) tres nero perßnas.tjuo relationem quand.a indicareult;h luerunt.Oblatrant h^etid,auod vtr'm, ytxmsa-lt;’■«?, eßentia,perß)nce,conp6iaßintbominum^^ bitrio nomina, nu^uam in Jcripturis le£la aut utßgt; Sed cum hoc nobis excutere non poßint, tres diet, ^ui unus Deusßint: qualis eR ißac morofißs, imj probare uerba, qua non aliud explitant,quàm quoi jcripturis te/latum cotßignatum^ eR? Satiusforet, inquiunt, non modo fenßanoßra, fed uerba etiam intra fcripturafnes continereiquam exotica uerba jfargoe, qua diffenfionum ac iurgiorumfminaria futura fint. Sic enim languetur circa uerborum p«-mas, fic ueritas altercando amittitur, fit cboritas * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dijfoluitif

^ijToluitur. Si Ufrtum exoticum lt;tppfnlt;i«t,(jHO£j to-tiacrn P^Ubis compojitum in (criptura oftcndi non poj?it iniijUitm (ünèlfgemnobisiwponHnt; quada-mnantwr omnes conciones, (cript«rlt;e cotfxt» no»ic5prfinant«r.SinfxoticMminis eft, q«olt;ltu-riofefxcogitatu fHpfrßitiofe dffenditur; (jd'ad coa tcntione magis |ad cedißcatione «alet;lt;jd' «el impor tMne,«elnHllo^«ól« «jKrpatMr; quod jua aj|’eritate pi« ««res ojyendif.quod à «erbiDei jimplicitate ab (Kiibitiforü J'obrictate toto animo amplcélor. Noa tnim minonreligione de Deo nobis lo^uendu , gitandiim fentio. ijuando, lt;j«iflt;j«id de eo a nobis cogitaniMs,ftHhMin eftiQir ^Hicqwid loqMimMMnfut-fum EAtamcn modus aliquis pTuadus.petenda ceria^ ex fcripturis, amp;nbsp;cogitandi nbsp;nbsp;lo^uendi regu.-

' la, ad banc amuj?im,îÿ' mentis cogitationes omnes, tr oris ucrbi exigendaJunt.Sed «juid Hetat,lt;jMomt-nus, (JU« captui noflro perplexa in fcriptuns impc-ditalt;|jfMnt,ea uerbis planioribus edij]èramus?(|ult;f M men religioje üquot; jideliter ipjius fcripturæ ueritati J er Mwnt,{2r paree modcftetj;, nee citra of cajionë ufur pentur.Occurrunt q^uotidiana e xcmpla.Scepe de ji-dei luftitia dij|gt;utatur; pauci aj]quot;elt;juuntur, quomodo famus iusli fide. Addamus banc eße Cbriftt iuâi-

fiant, non no/îram:in ipfo, non in nobis fium: ßi imputâtionenoüram fieri, quoniamacceptanobis fertur. ha non uere nos efie tu^os, fed imputatiae: uel no efie iufios, fid pro lufits imputatione haberi, ^uatenus Chrtdît ludlitiam perfidem pofitdemas, res plana erit O' expedita. Dicitur Deus in reprobis operari, lt;juoru opera damnata funt. difficilis amp;nbsp;iri' uoluta qucediio. An Deus autor fitpeccatiian rnalü I Deofit imputandum l an iniuflitia opus eius cenferi I debeatl Subijciamus, in eodemfacio reffidendum i peruerfi hominis, ac ludli Dei opus. Hominem repro pum, mali radicem in fie habere fixam, àfi malum co ^itare,àfiuelle,àficonari,àfiperpetrare. Ideoilli imputandum, quicquidin opéré malt ac culpaeH. Qu,iaconfilio,uoluntate,fa£lo, contraDeumniti-tur. Deum uero, malam uoluntatem, ac malum co natum, lt;juo uultinfleüere,nunccoercereacmode‘ rariinucfuccefium dare, amp;nbsp;mres addere.fid omnii inde. Sic Pharao, Nabuchadne^er, Sennacherib, ' contra Deum uiuentem belligeraoantur, potential ƒ eius ridebantipopulum, quantum in fi erat, immereit / ff/w perfequebantur: uiolenter, nullo iure,irruebant !

ExoJ. in alienampofiefiionem. Deus aute eos omnes exci ƒ ïtre. J tauerat, ut htec omnia perpetrarent t fed ïam mate uolentes, j

uolentes, amp;nbsp;male cogitante!: aut potiu! malam eo-rumuoluntatem-ff^maluconatum-, inl/raelem con uerterat,amp;faciebat inualefcere : nunc ut populi fui impietatemulcifceretur, nunc ut liberationemface-tft magmficentiore. Sic affiiéiio lot, opu! erat Dei lob i. o-diabolt, amp;nbsp;tarnen diaboli iniu/iitiain à Dei iu/lh

tM Ji/iinguere conuenit ;quodille perdere conaba-tutjDeu! autem exercebat. Sic Affur erat uirgafu-torisDomini,Sennacheribfecurismanmeiu!:oes lefa.io «b eo uocati, fufcitati, impulji, deniij; eius minimi, Sedtjuid^ dunt ^eratafuce libidtni ob/èquebantur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17

iK/litilt;iDainfcij feruiebant.EnDeu!, (irillheiup dem opens autores.fed in eodem opere eiucet Dei ik flitii, eorum init^uitas. tîacdi^inéiione implicitus die nodus dißoluitur : si lt;juis interpellet amp;nbsp;fremat «oitprobdn fibi di/iinSliones, quiafuasrixas diflitt ibunculis Sophi^lt;e farciut. quis talent importunita tfw non oderitl Si ^«is uerborunt nouitatent repre-bendat,nónne merito iudicetur lucent ueritatis indi-gneferrel ut qui tantunt hoc reprehendat,ueritatent Cltnamac dilucidant reddi. Huiufntodi autent uerbo fumnouitas ( ß ita appellanda e^ ) turn potißimunt 'fß ^enitjdum aduerfus calumniatores afferenda eü

dle plus [atis experimur-, quibus plurimum e/lnfgO' ti] in expugnandis Meritatis bo^ibus : adeo obliiin^ uolubili flexu lubrici i^li angues

fortiter premantur, amp;deprehen/îurgflt;gt;nMgt;'-^“^ ueteres uarijs prMorum dognmtu ceriammibus fX“* giri[i,coa£ii ßint exijuifitaperJjjicuitiiteediJ/er^^f quid fentiretine obliqua j'ubterfugia imp'^s rehnqiK' renf.quibus uerboru inuolucra,(rroru erat bitebrtt' Arrius fatebatur Chri^u Deunt, amp;/tliü Oei: qui^ euidentibus fcripturis reluéiari non poterat.amp; ß probe defunélus, con/èn/um aliquem cum i mulabat. At interim non deßnebat iailire,Chrißn ; creatum eße, nbsp;nbsp;initium habuiße, ut reliqiutf trentu :

ras. Qjioflexilem hominis uaßitiem f latehris ex.^ j traherent ueteres,ultraprogreßifunt,amp;deelirtirä | Chri/lum teternum patrisßlium.patri'q; coßt^ßarr- ! tialem eße.Hic eßerbuit Arrianorum impietas, ibuft nome óu.aisT'i^i peßimeodiße, f^execraricceft runt. Qjwdßprincipio, Chrißumconfeßießin^ fyncere i^ ex animo, Deum, non inßciati eßent fi iri eße cößbßantialem. Quis probos illos uiros it^ ßciitri audeat, quaß rixatores lt;(y‘ coientiofos,quoi pbuoculam unam tanto dißeptandißruoreinc^quot; j luerint, eccleßue quietem turbauerintlAt uocidt j

3ilt;t ÆÆnguebdt inter fmneßdei Chriflianos, eis' Ji ailems Arrianos.Surrexit poilea Sabelliui qui pti triiyulij-, amp;(^irituffan£ii nomma uana ejje dijjiuta fcitt; »ec dinin^iiois alicuius caHfî poßta, Jèd àuerji eße Dfi «ttribKtd.c«iu/mo({i plurin a habentur.Si in certame uentu ejjet, fatebatur fe credere Pdtrë de «, f iîia à», ^iritü deü:fed po flea elabebatur, nibü Je «bd dixijje, qfi Deumfortem nbsp;nbsp;iufîum amp;nbsp;fapien

tfni Kocârîet.Ita^ recinebat aliam cantilena, patrem fßeßlium, amp;^iritumfan£lum eJJe patrem, nulla ordine,nulla diflindione. Ii, t«m pietas tordi fr4t,«t bmints improBitatem Jrangerent, cor» fr« reclamabant, «ere agnqjcendas eJJe in De o «no frespropriftates.EtjUtfeJimplici ueritateaduerfus tortuojas uerjutias munirent,ajfirmarut uere in «no Deo très perfonas fubfi^iere ,Jeu ( ^«od idem erat) w Dci «nitate f«b|îflerf perjonarum trinitatem. Si

I dwntar.Vtinam Jèp«!ta ejjenttconfiaret bac modo 1 nbsp;nbsp;nbsp;inter omnes j?dej,patrë,^liK,et ßjirit« pnéiu «num

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Verum «bioccMtrendHm e)î,ex «napar-

4 l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;h 1 Jandj

CHRIST, RHLTGIONIS , ftndi anfatn praciili/lor»achantur.,nonnulbrgt;tßll' tionêinijciunt^uel Arrij Ce efÇe JilcipuIoi,uelSilt;‘’^' lij.Dtc'ii Amus Chri/ïiie/JèJeu, fèJmußtet habuiCje.dicit unu cum piitre,fed^^‘‘''' in Cnoru dures inCuCurrat, unitunt ut reliauos ^UM^fingulari prterogatiua. Die conlub^l‘in^‘‘'‘,^’. aetTitxeris uerfipelli larua, nbsp;nbsp;nbsp;tarnen nihil adiiisP

pturis. DicitSabelliut, patrem,ßlium, amp;nbsp;JanSlc nihil in Deo di/hnCbu [ottare. Die tres efftf uoeiferabitur te nominare tres deos. Dic igt;i Dej eßentia perConarunt e^e trinitatent : uno uerbo lt;^uod fcriptura loquuntur,amp;igt;!^'^^'^ lotjaacitatem cotnpre/Jêris. Et /t hlt;ec nomina nonp runt,concédât falte nobis, quodinßciari,uelfiriii^ pantur,non poffunt: cum unum audimus, intelh^^ dam efje fub/lantia unitatem: cum tres audimus, iH unahac efjentia diCiinguendas tarnen tres propriet tates. Siquidem ita eas Ccriptura di/linguit, ut Patri principium agendi .rerum^ omnium fontem ginem attribuât: Filio,fàpientiam confilium a?eil di aßignettad Spiritum, uirtutem eßicaciamq;atb^ fits referat. Vnde iamp;ßlius uerbu patris dicitur : noH quale homines loquuntur aut cogitant, fed aternum incomutabile, ineffàbili modo à paire emer^eiamp;^

w]|)iritHS pnélus KirtH5,41igit«s,potrtttw nuncupa-tur ,Nuncpmplice Meritatu confeßione audtamus,

Qua proftemMr,nos Jî4«ciam habere omnern itt \ Dfo patre^xa: ^uem Zy noflru,?;?* omniu omnino rerutn,(jHÆ creatrf funt, creator? agwojcimus. quas «fTbotstteternajHajapientia (lt;jMi|iliMsefl, amp;nbsp;fult;t p[aL *5 «irtute ( ^uiß’intus fanélus eft ) condiJit. At(j;Wt Efal.104 femel condiditata nunc (ußin(re,fouere,agere,con Afto t? ferHarc,bonitate ac uirtutefuaxitra lt;|uam omnia ßa * tim collapfura eßent^C?quot; m nihilu abitura. Cum ue-ro omnipotentem çÿ* rerum omnium créâtorem ap-pellamHS,talem eius omnipotentiam, ^ua omnia ope

1 P«ajfingunt,inanem,fopitam,ociofam:ut jtdeper- Tbre,| 1 fuafum habeamHS,lt;|Mlt;fcHnt|;nobis accidunt,llt;fta iu ! \ xtà ac tnßia, proj|,era ac adMerfa,fiue ad corpus il-

U nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ui (excepio

(excepta duntixat peccato quod ttequÎM no/ha Çgt;lee,i$ intputari couenit, eius etiamprteßdijsnostutopro-teot, defendi ic feruari, ne qua uis inimicit noceit. iiom. 8 deniq; (cum omnia ex eius manu fufapiatnus) ab eo nobis euenire, qnod non in rem no/lra condu cat: ut ut res nunc projj^erte, nunc aduerße uul^o deantur. Atq^ hac quidem omnia nobis ab eopeth non cliqua no^ra dignitate, non merito aliquo, oui hancgratiam debeat. non quàdremunerart eiusbop Roma. ti neßcentiam mutua uice uaieamus: fed paterna btnb gnitate ac dementia.qua ut nobifcu fie a^at, in cau-fi fola eR eius bonitas. Quamobrem danda opéra» ut gratiarum adionem tantlt;e bonitatireferamus, il' lam cum animis no/lris reputemus, illam lin^uapri dicemus, O'» quibus poffiimus, laudibus tollamus.Ta lern patremgrata pietate ardentiq; amore ficcola-ntus, ut nos totos eius ob/èquio deuoueamus, illuit in omnibus honoremus.omnia,aduerfaquoq;»itqiiis placidisq^ antmis, quafi ex eius manu, fufcipiamusi cogitantes eius prouidentiam ficquoq;nobisac[alii tinodræprolbicere, dumaffligitotribulat. Itai^ quiequid tandem accidat, nunquam ambi^enduaut I dilfidendum erit, eum nos habere propitium ac bene j uoleniem,falusi^ ab eo nihilominus expedanda.^ß j

gt; . ■ ' : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eninf

Wiim certißimum ac uerißitnum,hanc effe reliant ß lt;lem.lt;iua)n ut qutf^ habeat,hac frima Symboli far-gt; ■fdocemur,

Et in lefum Chnftum,filium eins uni fttn,Dominum noftrum . qut concc* ptDs cftcfpiritu fando, nafusex Maria uirgine, pafl’us fub Pontio Pilato,crucia fixus,mortuus,amp;r fcpultus.dcfccndic 3d inferos,tertia die reiuircxitamortuts» afeendit in cœlum, fedet ad dcxterain patris:inde uenturus ad iudicandum ui* uos amp;nbsp;mortuos.

Çy^a cöfi'temur noi creJere in lefum Chrifumi ^uem perfuafum habeamui, unicum eße Dei patris filium.non utßdeleSfaJoptione Juntaxat ^atia: fed naturalem, (^ab atemoexpatregenitum. Sic enim â cteteris omnibui ipßtm difeernimus, du unicum uocamut. 'Vt,(iuatenus Deui e/l, fit unuscum pfil, («• fatreDeus,eiufdem natura ac fubflantia (eu eßen-tia:non aliter, quam perfona difliniius, quam pro-priam ac dt/bn^am à patre habet. Çyiucquid autem eR humanafapientia, hic fubmitti ac uelut captiuu toifri lt;lecet,nibili lt;tHt curio fe aroutando,aut haft-

120 CHRIST. RELIGIONIS tandohuiußnodi my/leriaadorari, tnani fenßts captum longe fuperat, hcne quicqMtn hic in parte aut animo conapiamus-, aut fentiatius, aut lo^uamur,^uam /cripturis docemur, tetreStnd hareticorS exempla: lt;j^ui in praceps deturbiti ßiti dum ßnfu ßto ahundare uoIut.QMndo i^tur Dut ßlius, unus atqßdem cum patre Deus efl, babetiu! HeSr. I Kfr«m efße Deum creatorem cceli terra.

ßduciam omnem in patre con/iituimus: ita ho conRituenda e/l, cum unusfit Deus. Qifp^ tem hic peculiariter cceh ac terra creator tur,in caufia eR ea, t^uam ante diximus, propriet' tum di^in6iio,qua ad patrem agenth prinopin”'^ fertur : ut ipje quidem proprie agere dicatur ' uerhum ac fapientiamfuam,fidinuirtutefi«t-^'^y rum communem trium perjonarum aäioti^'’'rl‘ in creando mundo, planum facit uoxilläp^tttitj ciamus hominem ad imaginemdrftiftilittK^quot;^’’'/ firam. qua non cum angelis délibérât, KOttJ^tpj alloquitur,fed (apientiSfuam (ir uirtutem

Praterea cöfitemur nos credere, ipßtrtt fa, utnosa diabolityrannidefblueret,ciüo^^'^^^^ eramus : à uinculis peccati, quibus a/lriii‘ nbsp;nbsp;nbsp;j

enmuv.ib aternis pcents^quibus eramus ad-(cühincexoluiac extricitrifacultatisnoftrlt;e diuina benignitate ac mi fèricordia a pâtre

ad nos de(cendi/Je -, ut camem no/lram in-^ ^^gt;'et,^uamfu(ediuinitati coniunxit. Sic enim no-jtra referebatjUerum eße Df«m t'g' hominem, eum^

mediator nobler futurus eßet. Cum enim omnia lefa.j^ ^ßipata eßent, cum peccata noflra oppofuißent nu •’fm inter nos amp;nbsp;Deuno/lru, ijuisadeupertinge^ MfKomo ne^Atijui omnes cÜ parente fuo Adam ad Cen.^

Domini horrebant. Angelus?At^ui etiam Ephef» opus babebant capite, in i^uo Deo ßio cohtere- Coloß'.i

•■fw. Ç^d igitur? Deplorata res erat, niß maiellas ‘ßaDeiadnosdeßenderet, Ruanda afcendereno-ßtiimnonerat.ltaDeißhus,fa3:use^lnobisImma- jßa.7 ^‘f^‘!dde/l,nobifcu Denî. Rurßim cum modis omni bus noilra humilitas cum Del maie^ate dißideat, ^nisfitis conßdere außis etiamnum eßet,Deumßbi ftopim^uum eße,ßcum habitare,ßbt adeße? Non-^^gt;^iÿtur fatis propinquauicinitas, nondum lotis P’^gt;»aaffinitas:niß,ut ßiam nobis diuinitatem adiun ^^^,itano/lram quoOf humanitatem ßia diuinita-^ladiungeret. Ita P^m/ms , cum eum nobis mediato- 1. Cor. » ’^^proponeret,nominatim dixit hominem, Media

121 CHRIST» RELIGION’^ tor,inijuit,Dei amp;nbsp;holnin:^tft, homo If/«J Poterat Deu dicere, poterat falte ç^hoc ** Dfj nomen,omittere: fed inßrmitatem nofb'‘i^ «erdt.Ne quis italt;j- fè torijueret, ubi ille mediator, ^uomodo ad ipfum perueniretur : HUO addidit, Hogt;«o e/l, ac Ji diceret, uobts

; ■ ^uu! e/l, imo contiguus, coro ue^a eti. Id defignareuolens, quod alibilignificantius cxpli‘^'‘' Hebt*. 4 Kif.'Noneßenobis pontificem, qut nö poßit ti inßrmitatibus no/lrif, quando more noflto fiti abf^ peccato,per omnia tentatus.Non erat res wl' garis,ciult;f mediatori prafiandaerat: ut exfilijs ho^ minum,ßios Deifaceret.ex hlt;eredibus geennee,t^ leftis regni h^eredes. Quis hocpoterat, nißßin^ D«, ßhus hominis feret^amp; fic noffrum acciperet, ut fuum ad nos trans ferret ? quod fuum erat natura, Hofirum faceret gratia Hac ergo ß?« no^a efl, quodflij D« fumus : quia naturalisDeifilius,ßbi corpus ex corpore no/lro,carnem ex carnenoßra, ofja ex ofibus no/iris compofuit^at idem nobißttoi effet.quod nobis proprium erat, ad/epertinerew-JuittHt, quod fibi proprium erat, ad nos pertineret, ita in comune ipfe nobifcum nbsp;nbsp;nbsp;ßlius Dri eßßet,

Crfilius hominis, Hacjßesno/lraefl, quidh^ere-■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ditas

At« regMÎ cceleflis noßra ßhtjuia unicui DeißliuSf niusfoliJa er At iiareditas-.nos fibifratres adoptauit ^uod fifritresyer^o hareditatii participes. Pra--terea ßc no/lrareßrehat, uerum eße Deum amp;' ho-gt;ninem-,tjui redemptor noRerfuturus eßet. Eins erat nortem abforbere. quis hoc poterat, niß uitaf Eins tratpeccaium uincere. quishoc poterat, ttißipßt iitflitia:Porro quis aut uita efl,aut iu/iitia, niß /olus DfKjf Sfje ergo clemetißtntus DomiwKS re dempto-tem no/irumfecitjdum nos redemptos uolwt. Alte- ^otn.$ rn/n hocredemptionis no/ira caput erat: ut homo, •}Kißfe fua inobedientia perdidcrat, fuam conßtßo-tiem obedientia tolleret: ut iuRitia Dei fatisfaceret, M pcenas peccatt perßflueret. Prodijt ergo uerus ho no, Dominus noRer.Adte perfonam induit, nomen quot;Ißnpßt, ut patri ß obedientem pro eo exhiberet, 8t carnem no flram in ßtisfafiione iuflitia Dei ßa-tueret, ut in carne noflra peccati pcenam perfolue-ret,(^i ergo Chriflum fua aut diuinitate, aut hu-nanitateßoliant, illius tjuidem uel maieflatem bla-ßhemant, uel bonitatem obfcurant:fednon minus fdem noflra labefaóiant fir euertunt, lt;jU(e,niß hoc fundamento ßarenonpotefl. Verbum itaq^caro fa ' £lum fâ : 0- qui Deus erat, ßmul etiam homoßi-

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;äusefl^

£ius fÆ, ut unus fît idem, amp;homo(ir Dew.'nS co» fûfione fubßantiie, ßj unitate perlona. ld bominis exemplo intelligi pote/l,quem uidemus duithuspiir' tibus con/littttum : quorum neutn timen ßc alten permixti e^,ut non retineit mturue fult;e propriété tem.Ne^; enim,dut anima corpus,aut corpus aniiu de anima feorfum dicitur,ijd'in cor^ pus nullo modo cadere poteßi^de corpore rurfuSf ^uod nuda ratione animce conueniat. de toto boM-ne,quod nee de anima feorfum, nee de corporeniji mepte accipi pofit.po/iremo anima’ propria adcor pus transferuntur, corporis propria ad animam. Qui tarnen ijs conflit, unus homoefl, non pbf^' Huiufmodi uero loquendi formulée, (^unimefth^ homme niturdm,ex duabus connexis compofitatf^ fignifcant ; duas diuerfas fubefe naturas, hanceomponant. Sic amp;nbsp;de Chriflo fripturillt;gt;^ ^uuntur.attribuunt ilh interdum,ijuee ad hutnanii^' tem fingulariter referri oporteattinterdum,^ii^‘‘'''‘ nitati peculiariter competant: nonnunt}uam,‘}‘^^ utramlt;j;naturam comple^antur, neutrif'eorfilt;gt;’'r tis eonueniant.poflremojf^per idiomitutntto’^quot;'^ tticationem ipfius diuinitati alignant, eiueebum^'''^

lis.UergopecuIiÂrcfrdt JiHinitatis.Q^odfeT««sp4 Icp.T5,4gt; tïiSKocatnr, (jHod creuit tfWte çiz jjpæntw «pud Luc.i Deum nbsp;nbsp;bomines,lt;juod gloridim fuum non c[«lt;e|î)tî *

' lt;tlt;}w!is fft patriinec angeri «lia rf potefl,^ omnia proptfrPemftipPumoppratMr.Nef diuinitatispngn- Lucy lire,nee bumnniMtis fuit,fea utnuf^;ßniul:lt;iHod po »oan.y.« uSaæm accepit ä pâtre remittedi peccata -, (ujcitan dimortuos, quod ludex confhtutus eft uiuorum mortKorum.HMiulmodienint prærogatiuis preedi-tus fuit piMs Dei, eu in carne manifeftatus cH. lt;juas tyipfeunacumpatre, antemundi conftitutionent poj?idebat;(ir bomini, ejui nibil eßet quam homo, dari non poterant.lftiMS formée pcrmultaptnt in

\ tatibene conuenianf. Cbrifti perfonlt;t,in quaDeus Ü'bomo manipeßatus p(l,optime congruatln hune quoq^fenfum accipiendu eft quodlegiturapud Pau i.Cor.iy wm, CbriHumredditurum regnutnDeo O' p'rtm.

No« en'm regnumßij Dei^t^uod initium nulluntbi - buit,finem habiturum eü. fed, quomodo po^l ebiediionëygloriii ZT honore coronatus eß amp;“ flitutus j'uper omniatqucmodo, podl^ud/emftinu'ff exinmimt, amp;nbsp;patri obedientefe ad morte priepitth t Tbilip.i exlt;tltatusefl,(^nomeaccepit,inlt;iuogenuogt;»neß i éiaturiita tum amp;nbsp;nomen tpßtm-, amp;nbsp;quicquidd uccepit, patri fubijciet : utßt Deus omnia in omnibus. C ommunicatio autem idiomatumßue proprif Aäo.io nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P “»lus dicit Deum ßto janguine ac-

I,Cor.I. ^»ißij(ßeßbieccleßam,tirDominumglorilt;toud- ( ßxum. Deus enim proprießanguinem no habet, nee j ‘ patitur .Std^uiauerus Deus amp;uerus homo ehrt-flusßanguineßtum crucißxus pro nobis fudit; lt;pult;e ; in eius humanitate peraüaßint, ad diuinitate tranß ' Joan.} ßruntur. Rttrßim, cum Chri^ius diceret, neminem in ccelum aßcendifle, nißßlium hominis ijui in calo efßtxerte tu non erat in ccelo corpore, lt;puod aßum I pßrat. (êd t^uia ipße idem, erat Deus amp;nbsp;homo, propter naturarum unitatem, uni dabat, quod alterius erat.Hæc pluribus perßequor, propter eos epui nullt ratione adduci poßunt, ut inunaChriüi perfont utriuß^naturieproprietatesobßeruent.ltaChriflu J ßttentur Deum, amp;nbsp;hominem, amp;ßlium DeiNerunt i

O' Df i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ab illii did, quam quia conceptus eß nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;., ;

txßintu ßndoyin utero uirginis. qualiter olim Mtt fiK^bitinugabäntur, hominem ex traduce Deiani-habere, quia legebant Deum illi tnjjriraße jj’iroJutMHittf. Atque merroris ßi patrocinium ^nidtuoleurgent, quiddiciturDeus proprio filio Hün pepercifjeiquod illum ipßum,qui e uirgine naße lt;^nilt;r,ßiium altißimi uocari angelus prcecepit. Ne^ woj Chriüosfacimus: ßd ßmpliciter profite-

I wiff cum, ,|Mi filjifs erat (eternus Dei,carne nofirant ^»iuifie.ßc ut unus idemq^ Chriflus,Deusfit amp;nbsp;ho 'gt;'oßlt;{unitis,no confußs naturis. Verum ne adhuc ßferbiantfutilißua obieélione,qua pugnant,Chri-jlimeßefi;iKm Deißecundum humanitatem dunta-

! IS, q è uirgine natus eR homo,paßusqi efl^ ^^onaliusyDeißlius uocatur; dißantratione loquen

1 lt;iiffnptMrlt;f, ex uno propbrt^f loco, apud quemßc ' Dominuslo^uitnr.EttnBethleemEpbraw, paruu- Micfhj läesin mihbus . exte mihi naßcetur dux, qui

populum meumlfiael. (g-egreßus eius ab ini-tio,(i difbus (ftemitatis. Autliut ne eius ipßus Chri~

I« Betbleem naßcitur, egreßum eße lt;nbsp;lt;Jieb w lt;tfrnit«tisf At^Mi,fnn ilUm dierum aterniMem la-ütemur,

Ikbr, I dem: fidßlius Dei erat, t^ui po/leafadius eR Chn-fius.SicautorepidioIaadHebrieos: ProximiSjiß ^uit, diebus locutus eil nobis Deus indilecio fuo, quem condbtutruniuer/oruhteredem^perqKC’^ Jecula etiamfeat, C er refill um efie oportebut, atitri homo fieretfi per eufaéia fintficula. quin amp;nbsp;h^erehinclicet,utrbumDeiefiefilmmDel. quod lodnnes inquit, per uerbum fidld efie omtui' Apofiolus ait, perßlium. Paulus quoq^ adeo perfid' cue diflinguit utramq- appellationem, ßlij Dei amp;p Iß hominis,ut adhuc refiagari,non modo ceeeititiSf Ro«.i fedobflinationisfuerit. Primum,dumßeaitßegrfi gatum efie in Euangelium Dei, quod antèpromife' rat perprophetas, defilioßuo,qHi ßadiusßuitexße^ mine Dauid, ßecundu carnem, declaratusßlius in uirtute. Curficundum carnem didlindte notiiret efießlium Dauid, nifi uellet innuereßlium Dei,noit Rom.9 ficundumcornelAlibr.Exquibus,inquit,eR Cbrb dlus,ficundum carnem,quiedlDeus benedidiusitf ’ ßcula. An quicquam uolunt apertius, quam Chrt-fium uocari Abrahaßemen Cecundum carnem’.ea^ terum, ultra carnem efiie Deum benedidium infeeif lalRurßum id teflatum uolo,Nosnon negare untu»

Chri{l«m,u(rum eße Denm,amp;hominem ; nee tunitiftem eiui ab humanitate per hxc diuelli,fed cb~ ßingm. Htec pulchre coueniunt, fi/bbrium habent Interpretern, qui tanta myßeria, qua decet religione, truâet. Nihil eü autem quod furioß amp;nbsp;phrenetici l^ms non perturbent. Arripiunt attributa huma-nttatis,ad tollenda diuinitatet diuinitatis,ad tollendS humiinitate, qua uero de utraq^ natura ßc cotuSitnt tli^iißnt, ut neutri coueniant,ad tollenda utramq;. Hoc «ero quid aliud e/l, q contendere Chriflu non tße homme, quia Deus efl^ino eße De«, quia homo (fdnec hominë, nee Deum eße,quia et hor^o ßmul amp;nbsp;Df«s e/l f Ergo Chri/ius, prater id quod Deus

mfie uoce paths amp;nbsp;cale/li oraculo appellatus e/î, lU «ere eße leßm credimus. hocq^ nomen, no aliud, àtimbomn.:bus,in quo oporteatßluosßeri.Cre- Aólo,4 iww Chriflum ipfum eßetboc eß,omnibus fan jfal.4T. g 9 ßintus gratijs peifufum. qua oleum ideo dicun-

fut, quodßne his aridi ^ßeriles tabeßimus.ßc^, »tßiritus luper ipfum requieuerit, ac fefe totum in fnnt eßuderit: ut de plenitudine eius omnes accipia- lefa. ii ,tf» w«s, quicunq^ßmus perßdem eius conßrtes ac par loa»^ 1 «f'pfî, hae deniqi unäione con^litutum eße à pa~

Pfti t tre regem,lt;jui omnemßbi pote^atem in calo amp;nbsp;in terra fubijceret ; ut in ipßo reges ejjemus, trnperiunt habentes fùpra lt;iiabolum,peccatugt;n, mortemamp;in-Ï. Pf(,2 DeindeJàcerdotem, tjui fuoßicripeio patrem placaret ac reconciliaret: ut in ipj'o facerdotes Hebr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;interc^oreac mediatore,patri preces,

quot; ’ ' gratiaruin a^tones, nofinetipfös, amp;nbsp;no^ra omnia afferentes. Italt;j;amp; Dominum unicum effeipfum agnofcimus,ut nobis à pâtre prffèéius e/i. H««c Ro(M. 11 ftttrabili, nobisq^ inenarrabili ff intus fancii uirtute, Luc.i.t conceptum effe hominem cre^mus, in utero facra uirginis ; ex qua natus homo mortalis, falutem no-ßra, cuius caufa uenerat, ut perficeret, corpus fmm in mijerrimam mortem tradidit, ac (uum [anguinein in redemptionis precium effudit. Paffus e^ autem fubPontio Pilato, iudicis fcilicet/êntentia damnat tus, pro nocente nbsp;nbsp;maleßco : utapud(ummi ludi-

Deut. 21 cis tribunal, eius damnatione abfolueremur. Crud-Gal’t ßxus,utin cruce,qult;e Dei legemalediéiafuerat.ma ledi^îionem noPlram fus^ineret, quampeccatano-off.15 ftra merebantur. Mortuus,ut morte Çua mortem hiH »•Cor.u ceret,qucenobisimminebat:acabffrberet, àqiii Hfamp;r. 2 abforbendi eramus.Sepultus, ut per eiusgratiam pet Rom. 6 catoßpeliamur; à diaboli et mortis imperio liberati, Q^olt;i

Qwpt/ nero ad i^eros defceitdit-, id fignifjcat,af- pfal.ii fii^ninaDeoft(iffe,acdium iudicij horroremifp-SJ fneritatem/ènpfp:ntiræ Dei i«tercelt;/eref, ac eiui ‘x^itite,no^ro nomine, fàtisfaceret. ita débitas fol^ '^Wacluenspcenas,non fu(e(qua‘ nnllaunlfnit') ßd noftrce inii^uitati.Neq^ tarnen intelhgendum eft, l’‘'^ent ilh unlt;^uam iratnmßaffe.Qj^omodo enim di ^^^0 ß!io^ in ^no illi complacitu e/l, irafceretur^aut l^oaiodo ipfe patrefna interceßione placaret,lt;^uetn' ‘^ßnfum haberetf Sed hoc ßnß( dicitnr diuina- feue grauitatëfu/îinui/fe.,quoniam manu Dei per-amp;affliéîus, omnia irati amp;nbsp;punientis Deifi-

S»lt;iexpertus e/î. ut coaéiusfuerit, urgente angü-r“fyeYlamare.Pater:pater,ut lt;^uidme dereli^ui/ii^ ßiatth. »7 ^lt;^ßnedicitur, ipjùm defcendife ad inferosi non an in locum aliquem certum(cui lymbi nomen con

ß^H)ne/l)commigrafe, quo patres, qui ßub ueteri ^(^amento uixerant, ueluti carcereclaußteneren-fxt ) ibi in uinculis ac captiuitate redemptione ßuam fXpe3:antes:ac eius loci fores ui perfregiße, ut ip/ös ‘gt;tlt;le(xitneret.Hlt;£c enimfabula,tametfi magnos au tlt;^rcs habet, hodie quoq^ à multis ferio pro ueri-(‘ite dcfenditur, nihtl tarne quam fabula e/l.Neq- in fKntfenfum accipi debet Petri locus, quem ßmper i t a obirudunt

Jbiritu ueniem prteJicauerit hii, qui incarcéré erant Jpiritibus. Hocenim tantum uoluit Petrus,uirtutein redemptionisper Chri/îum parta, exhibita nè manifci^tam eorum Jjgt;iritibut, qui ante id teat' pus defunct fuerant, Fideles enim, qui fuam ab illo' fàlutem/èmper expe^auerant, tunc plane (ÿ'prit-fenti aßie^iu perjj:gt;exerunt eius uifitationem. Contra,reprobi ipßtm unicam efjie falute fera percipien-tes,à qua excluß ejjent, nullamßibi^^em reßduam tunc planius agnouerunt.Q^od autem Petrus,niil~ lo discrimine, pios fimul impios in carcerefuiße aitinon ita accipicndum, quaßpij angu/î'tjs quibuß dam uinóïi clauderentur; uerumquiaobßure,amp;‘ ßtbnubium umbris, Chri/îum eminusconßgt;i^if‘ bant nondum exhibitum. Hanc eorum anxiam ex-peSiationem, quodamßhemate,carcerem appellat.

LKC.iÄ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tu inßinu ^brahaeoS

Apoc,6 ßtißß,tit nunc etiam funt: hoce/l,inrequieactran‘ quillitate,quce ßtipßs beatitudinisinitiu. Intelligunt enim je uiuere in Deo, amp;nbsp;illi inßeparabiliter barere. Q^o ßnßi eximiam conjblationem accipiunt, peéiates beata reßurreäonis diem.Qj^anquam au tem hac particula de dcß-enf t ad inferos, à nónullis omijß

ffl, minime tarnen eflßtperfua, Mpotequte rerKfn maximarum maxima my/leria continet. PratereajCreJimus tertia die lii/citatum ex mortuis: i^oc eti, ex eadem morte, ^ua Cceteri homines natu-^‘^l^^edefiinguntur.A.tij!; in uitam reßtrrexiße,ue-^Xftbominem,non iam tarnen mortalemtfeaincor^ '■“ptwm, corpore^; nbsp;nbsp;anima receptis glorißcatum.

eße refurreliionis eins uirtutem, ntinüiß- jiotn.^ ^iti fußifemur per earn à morte peccati, in uitce no-^’f‘‘teaciußitid. Simul, utßcnrißmus, omnes ohm homines,^ui eandem mortem obierifnt,(iiß-itandos. (^pnia eins reßirreStio, certißima e/lßdes amp;nbsp;hy~ i. Cor. ly fo^ißsreßirreciionis hominu. Credimus in cce- Aäo.t l'tft aßendißfe: ^uo afcenftt aditum regni ccelorum, ^ni in Adam omnibus claufùs fuerat, nobis aperuit. joan.i4 ^lt;^ilt;idemccelnmincarneno/lra,quaßnoflro no- uebr.i . ’quot;ine, ingreßus e/i, ut iam in ipßo perjj^em ccelum foßideamus: adeoij; inter ccele/les tjuodamodo ß- Ephcft ‘^^^mns.Credimus item ilhc,quahs in carne manife-flitllse^l,ßedere ad dexteram patris.Qj^oßgnißca- i, cor.ly ac declaratum regem, arb itrum,ac Hetr, i ‘fontiHKm ßper omnia : nulla creatur^e exceptione, ^xanon aus dominio ßubieüafuerit. lt;juo , jua uir- Epbtf.4 fxte,nosJ^iritu^libus donis ditaret. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;noyßn^ii-

154 CHRIST» RELIGIONIS feat, dcpeccatorum fôrdibusexpurgdt,gubentdlf lt;f deducit,donee ad f fe pertingatnus, fgt;e)'mortem: quaßnem ejuidem nojlr^e imper/êSîioni, initiiim ue ro afferet beatitudini, lt;juam in ipfo obtinebimus.Vt regnum eius g^gloria,noürumiitrobur, uirtus, ite awerjus inferoigloriatio. Neeßne magno noßro Hf6r. 7.9 bono apud patrem nitne e/l. ^uin potius, utnobi! Kom- 8 ad eu aeeeßutn prabeat, ae uiam fiernat,no5 illi oß t. Ioan. I ferat,^atiam nobis ab eo impetret, ilium perpetuus pro nobis aduoeatus ac mediator interpellet, illipro tto/lris offenßs intereedat, illum^^ nobis aßidue re-coneiliet. Ita^; ijuanquam in ecelumßublatus,eorpo risßei prteßmtiam è confgt;eâ:u no^îro ß/lulit ; «o» tarnen auxilioacpotentia définit adejße ßuisfideli-bus,manifeRamq. praß-ntia ßute uirtutem o/lenJe-l'Uttb.uIt. re,(2uod etiam pollicitus e/l;Eeee,inlt;juit,uobißum fum uß^ ad eonßummationem ßeuli. nbsp;nbsp;Po/lremo,

credimus ipßum uißbili forma inde deßenfuru, ^ui' Aäo.t bs aßedere uifus eüifupremo ßeilieet die,ciuo omni' Matth. i4 ßf’ttl apparebit,eum inefabili regni ßi maiefli te, iudieaturus uiuos amp;nbsp;mortuos. hoc f/î, tum,lt;puos I. Thef. 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j//f ßeper/lites deprehendet: tum, ^ui iam antes

Matth 16 morte ßblati fuerant, ae mereedem omnibus redJi-turus, feeundum, opera fuaiutfe lt;^ufßdelem fius operibus,

•ffriîiHS,4«tinßjelemprobauerit. Q^ndoitaq-lt;otain falutis no/lrte fi{mmam,ac omnes etiam par^ in Cbri^o comprehenfas uidemus, cauendtmj falutis no^irttportinneuhm alibi re foßtm arbitremur. N4 in ipfo folo ccele/les omnes t^finri ßintreconditi. Vnde quicqnid boni expeti f^eüyad fatietatem hanriant-,qui tota expcéiatione oi’ fo uno pendet.Hcec ßquidem baud dubie omniaf '{‘lt;lt;tinte fcriptd ßunt^fi nobis ab eo prlt;f/îantur, ipfa ex eins nerbo certafide expe£îamns,nnl~ ^prorfiis ullins boni pars abeße nobij poterit.

VticonJFtemKr,nos credere fßiritumßanSiunt, «nm enm patre ac ßlio Deum efje, tertiam perfo-•tw facrofan£ilt;e trinitatis-,patri amp;filio confubflan tófm ac coiCtemKm, omnipotente,omniume^- créa ^otem. Sunt enim perfome tres di/îinéiie,tina ejjen ^'lt;1 Mt di£lum eft. Q^,«t altafùnt atq-abdita my-fina,ttaadorari magis quàm excuti oportet, quan-^oneq-ad ingenij no/lri, neq^ ad lingua rationent «tnodulos exigi,aut debent, autqueunt. Qi^arCf Ht fiduciant omnem in Deo patre,ac wnieo eiusfilio ttfoßtam babewKs, ita inffiiritu/anéio habea-i 4. tnus.

Tlom. 8 fler.Perfuaß^non alium effe nobis adpatrem duiio quot;^pbe.z rem ac direéiorem, quantJpiritum ranélunuquemni Î. Cor.li modum non aliae^uia, quant Chri/lus. nihilno^ bis gratia aDeo effe, quant per Jjiiritum lanéïum cïigratiadpfa fttßgt;iritus uirtus atq- aéiioiperquan Dw pater,inßlio, quicquid usq efl boni,operatir‘gt; per quant agit, ßu/iinet, uegetat, ac uiuißcat otnnia-per quant nos tu^ißcat,fandlißcat,expurgat,adfeß uocat ac trahit, ut (alutent conlequantur. Itaq^ß»ri-tusßanäus, dunt in nobis ad hune ntodunt habitat, nobis po luntine illucet-.quo difcantus,amp; platte I. Cor.i agnofcantus, quant in^ntent diuina bonitatis opi^ t: Cor.ij lentiant in Chriftopi^tdeantus, Cordanoâra it' cenditardorecharitatis, tunt Dei,tuntproximiintt' gisq; indtes excoquit exurit concupilcentiani' B.ons.3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uitia.ut ft qua funt in nobis bona opera,fru£lii!

ßnt^atia ipfius, amp;nbsp;uirtutes.No/lra ueroßne i[ß dotes, metis fùnt tenebra, cordisq; peruerfitas,A:‘l; hac quidem ontnia dona,non aliquibus noßris oßi-eijsaut meritisrependuntur : ßdliberaliter nobisa dtuina largitate, amp;gratuito donantur. Itaq; eredi' tnus inßtiritum fanüum, hunc cum patre amp;nbsp;pro uno Deo no/lro agnoßcentes. pro certo con-

ÏNSTI TVTI O* 157 flontiij; halentes, ipß'us opu! ac uirtutem eße, ^nod ficm Euangelij uerbum audierimus, (juoa ipfum ß •If icceperimus, quod nunc ineaßde perßemus. Ops, inquam, ^atuitum ; ne quid noßris mentis ^jli^etur. Hlt;fc cumßdeltbus omnibus pantercue-flt;unt,dfbetbcec omnium eße ßdes.

Credo fandam ecdefiS catboÜcam, Sanâorum communtoncm, remiffio« nem peccatorû, carms refurredioncm, üitamætcrnam.

(’Of efl, uniuerßim ele£iorum numerum,ßue anoeli colojßl fw, ßue homines t ex hominibus, ßue mortui,ßue «ilhiicuiuiint: ex uiuentibus,quibufcunq; in terris «^unt, autubiuisgentium diß)erßßnt, unam eße eeeleßatn ac focictatem,amp;unum Dei populum.cuisis Chriflus,Dominus nofler, dux ßt amp;nbsp;princepSy ^etanquam unius corporis caput, prout in ipßo diui~ gt;!lt;tbonitate eleüi ßunt, ante mundi cdnfiitutionem, xt i« regnum Dei omnes agmgarentur. c an (f»t foctetas,catho}ica efl,idefl,uniuerßlis:quia no

aut tres inuenire liceat. uerum eleSli Dei, ße feines in Cbriflo uniuntur ac coadunantur, ut^

Row4.ii quematJmoJum abuno capite pendent, ita in unnft I. Cor 10 uelutcorpuscoilejcanf.eainter fecompoßtioneeo amp;nbsp;• i hcerenteSyquaeiußdem corporis membrnuereunum

4 fa^ii, qui in unaßde,ljgt;e, charitate, eodem Deißiri-ti;,fimul uiuunt, in eandem uitee ctternce httrediU-I0.en.17 temuocati. Sandiaetinmedliquiaquotquoteeter rpheC. r ttaDei prouidentia eledii funt, ut in ecclejïee membra cooptarentur, à Domino omnes fandiißcantur. Jiom, g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d^‘dem ordo mifericordice Dei nobis a

Paulo defcribitur, ut, quos ex homtnibus elegit, eos uocetiquos uocauit, iudiificetiquos iudhßcauit,^lo-rißcet. Vocat, dum adßfe attrahit ßios, illis fe pro Deoi^T- patre cognoßcendum cxhibens. lußißcat, dum eos Chriiii ludhtia uedliti qua amp;nbsp;proßuaperß éiione ornentur, nbsp;nbsp;ßuam imperfedlionem cbte^at.

acfandii ßuijßiritus benedidiionibus eos irrigate qui bus de die in diem à carnisßtee corruptione expur-gentur, cÿ* in uitce nouitatem regenerenturi donee plané ßandii nbsp;nbsp;immaculati,in conjßediu eius appa-

reant. Glorißcabit, cum maiedias regni fui m omnibus, amp;nbsp;per omnia manifeflataßierit, Itaq^ Domi-nus, du ßios uocat, iufliß'cat, glorißcat, nihil aliud q ( aterna juam eleclionem declaratiqua hue eos deßi; Hauerat, anted nafcerêtur.Qipai'e nullus in glori“^ caleßis

cceleßis regni untjuam ingre/Jî/rus f/î, (J^ul nofùerit in hune modum t{ocatus,amp; lußißcatus, quando fine nlla exceptione in cunéiis hominibuf, quos ele- ; wfnam eleStionem Dominus ad eum moaum pro-fert amp;nbsp;manife^at. nbsp;S criptura fepe, dum je accotn

hac uocatione amp;nbsp;iu^ißcatione iam manife/la^ fifnerit. Atq- heec caufa efl, ut ßepe in populo Dei Ofee. i nnmereteos, in quibus Deus uirtutesfuas operatus f^tquamuiseleéii non ejfent.rurptm-,qui uereeleéîi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

ßnt,eos in populo Dei non recenjèat:quia nondum Ailles declarati jùnt Hic cnim no unam illam amp;nbsp;in-^ogt;ngt;nutabilem Dei prouidentiam rejpicit : fed tales •loHsDpi flios defcribit, quales à nobis cognoßi fwnt:qutlcilicetjj!irituDeiaguntur. Cumau- ioan.19 ffm eccleßafit poptilus eleSiorum Dei: feri non po . ^^lUtqu! uere eius Çunt membra, tandem pereantj ^‘^^’^aloexitio perdantur. Nititur enimeorumfa-^^^‘’^certisfolidis'quefulcris, ut, etiamji totaor-fittachina labefaéietur, concidere ipja amp;nbsp;cor-^^^^^P^l’^fit’PrimumyjiatcumDeieleélione: reba^^ fapieutia^uariare autdefi'ce Pair nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^fluiluari, cadereetiam

14° CHRIST* RELIGIOHlS Rom. II manum Juam. id efli^uod ait Paulus: Sineplt;’^^‘'

tentia eye dona amp;nbsp;uocationem Dei, Demde looff.g Dominus elegit,eos Chridlo ßlio fito infidenialt;^^'^ flodiam tradidit: ut neminem ex tllis perderet/tdrc fufcitaret omnes in noutßimo die.Sub tarn bono /lode, amp;nbsp;errare ac labi poffunt-, perdi certe no pOr funt. nbsp;nbsp;vratereafic flatuendum : nullum

j orbecondito tempus, quo non habueritDomin^if ’’ eccleßamfuamfuperterram.nullumetiamfore,u[lt;li Pfal.$9 nbsp;nbsp;conßummatione feculi,quonoßthabiturus,qK['

admodumipß' pollicetur.Nametßßatimapnnti^ pio hominum genus, hdiC peccato corruptum ät ui tiatum e^: exhac tarnen, ceu pollutamaljd,fomp(f aliqua tiafaßanüißcat in honorem, ut nullaßt ittäS, qua nonßuam mißericordiam experiatur, nbsp;nbsp;Poßre

mo,ßc credenda nobis e^ eccleßa, ut diuina boni-tatisfiduciaßeti,pro eerto habeamus, nosquoq;ex ea efße-.ac cum cateris Dei eleéiis, cum quibus uoci ti, amp;nbsp;ia ex parte iußißcatißimus, perfekte iu/lißca-tum ac glorißcatum iri conßdamus. CompreheH Kom.H dere quidem no poßfumus incomprehenßbilemDei ßapientiam, nec earn excutere no/lrum e/l: ut nobis ( conRet,qui aterno eins conßlio eleSli,qui reproba^ loitn-t tißnt,VerU)neqßdßdeinodiraopuse/l:quttabu9

INSTITVTIO* 141 if hie promißionelecun redJitur : Denm agnita-nn pro ßlijs, ^ui unigenitußlium ßfum receperint., Qh;'S tam improbi cnpiditateßierit-,lt;iHi non cónten ^“{ßDeißliHm eße,ali^uid ultra appetat? Jo itiiif; in uno Cbri/lo bonam Dei patris erganos i«gt;Iuntitem,uitani,lalutem,amp;ip/unt deniq^regnum fffloruinuenimus: ßolus ipfe fatis fuperîj; nobis eße Jebrt. Hocenim cogitan^m e^, nihtl penitusno-his dßuturum, quod in falutem ac bonum nofbrurn conJKffre poßit,ß ille nobler e^l.illu uero noHrum ßfri, nbsp;nbsp;omnia qua illius funt : ß certaßde in ipßtn

teciimbimus ,ßin ipßo acquießimus: ß in ipß ßalu-tfoi, omnia deniq^ no/lra reponimusiß certo fxpe[liimus,nunquamßuturum,ut nosdeßrat. Ipß fnint obMijj manibtts ßefe nobis dßert : tantum fifaccipiamus.Qujcontenti, «itüfHr a’tius penctrare, tram Dei aduerßumß pro-uoant.amp;quia in abyßum mitteftatis eius irrupunt, Prouer. mbil poßunt quam opprimi 4 ^oria. nbsp;nbsp;C «m enim

Cbn/ÎMj Dominns noRer, isjit, in quo pater ab a-terno elegit,qHos uoluit eße ßos,ac in eccleßafua fff^fmrßerri : (atis darum teflimonium habemus,

1 «OSö-inter Dei eledos, et ex ecdeßa fßfßt Chri , ßocommunicamus.Deinde,cumßtipße i^emCbri

104». 1,14 ßifSy con^ans amp;nbsp;immutabilis patris ueritastminime htffitandum eü, quin eius fermo uere nobis enurret pitris uoluntatenty qualis ab initio fuit,amp;fetnperftl turaeü. Qi^ando ttaq^ Cbri^lum■, amp;quicquid eius eflyßdeftoßidetnus: certo flatuendum,quoaut ipße dilecius e^i patrisßlius, h^eirsq; regni cceMj itd amp;nbsp;nos per ipßm in Deißlios fumus adoptatv.amp;' ßc eiusßatres ac conßrtes, ut eiußdem ßmus bare-ditati^articipes. obideertiquoq^ßinus, nosinter eos eße y quos Dominus ab aterno ele^it, quosß»! per eß protedlurus, quos nunquam pertreßnet. , Alioqui ßuRrdy nulloq-ßuHuya nobis crederetuf eße eccleßa catholica : nißß quifq; membrum eins eße crederet. Cceterum, de alqs certo cenßere, anßnt ex eccleßa, nec ne:ac eledlos à reprobis di- i ßcernere, non no^um e/l,Htec enimßngularts eH Dei prærogatiua, noße qui ßißnf.ut teRatur Pan-

*. Tim. I ^tis. Et ne hominum temeritas eoße proriperetdpß quotidie euetu admonemur y quam longeßenßum na iftrumßperent iudicia Domini.Nam (it'j qniptgt;'^‘‘ tißimi uidebantKC, nbsp;nbsp;plané deploratißuerat, eius ba

nitate in uiam reuocantur: qui pree alijs fl‘tre ut-debanturyßape corruunt.ßolius Dei oculi uidenty^^^ natth.iei }nßneußqßßntperßeuerdturi’.quoddemueßß‘t^^^'^ I

(c iigitri in ccelo, qnce ncrbißd mini/iri in tern fôl~ Ktrint, iutligarint : ex eo/êquitur, perfjiici à nobif ex eccleßaßnt, qui ab ea aIieni,Hac enim pomßione, non externum aliquodindiciumdare i«)lKit,quod iiobis ligatos amp;nbsp;folutos palàm deßgna-ob oculos poneret:[èd hoc duntaxat pollice-''ß(os,quiEuangelicam promißionem, quaChri^ l'i!inredemptionem ac liberationem oßertur-,in ^^lt;t,iiie/l, in hac uita,ab homineßbi prlt;edicatam, *iierint,(irfide acceperint: eos, inquam, uereßol^ liberari in cœlo^ id e^î, coram Deo eius iu-. Q]e Hero reßiuerint ac contempÇerinti'ijs ab ^^eße teßimonium,quod in cœlo nbsp;nbsp;coram Deo,in

rtitinciilis, atq^ adeo in fua damnatione maneant, Qjitnquam autem ßdei certitudine agno/ci à no ’'s tói non poßunt: quando tarnen ßcriptura eer-‘“t ijiiaßa notas nobis deßribit, ut antea dicîu es% ^‘^ibus eleélos (^ßhos De« à reprobis amp;nbsp;extraneis ^'fiinguamus, quatenus à nobis uult aguofci: debët ßotiä charitatis iudido eleéîis ac eccleß^mebris nätfri oes,qui etßdei cöfeßione, Quitte exeplo,et Plt;Tim(ntoruparticipatione,eunde nobifcu Deu ac ^^tißu^ßtetur.etiaßaliquidimpß^ionis in eorü moribu^

144 CHRIST^ RELIGIONIS moribus reßjeat C ut nullus hic perfeélus conljgt;ici-tur)moclo in ßuis uitijs non fibi nimium placeantyOquot; blandiantur. ac de tjs bene ßgt;erandum:fore, ut Drt duSlu /emper in melius proßciant, donee otmienti»! perß^ionem exuti-,in ceternam eleéîorum beatitu-dinem perueniant. Hisenimnotisacindieijs feriptu rlt;i electos Dei, ßlios Dei, populum Dei, eceleßniX Dei nobis deßnit^ut à nobis intelligipoßunt. QJÜ uero, aut nobifcum non confentiunt in eandemß-Jem,aut,etiamß confeßione in labris habet, DeK»t tarnen, quem ore conßtentur,operibus abnegitnt(nl quos uidemus in omni uita ßeleratos ac perditos, peccandi uoluptate ebrios, malistyßis indormietes) | huiußnodi omnes ßuis fe indicijs produt, non eßc^td « Corr Pgt;'‘^ß‘tt^^^‘^lfß‘^gt;»(‘nibra. Inhuncußumeordli-Matth.iS exeömunicattonesyquibusaßdeliumeon-1. Timot.i abdicarentur atq^ expellerentur ij, quißde^

Chri/lifalfo obtendentes, uitanequitia, effretiiij; peccandi licentia,nihil aliud ßtnt quam fcandalaeC' cleßcet ideoq-indi^ni, qui Chri/ii nomine gloriën-tur. Primum, ne cum Dó contumelia inter Cbn ßianos nominentur : acßjQnSia eius eccleßa forel maleßcorum ac publice improborum hominum eoH iuratio,Deinde, neßequenti conßuetudine altos eor rumpanl

fK'npiMf peruerfauitieexentfilo. po/lremo, ut eoi ‘l’ß^pHjorecofufbSy fit^e turpituJinis pcenitere ind put:i(c ex ea pcenitentia reßpif:ere tandem difcant, '^‘iles guident ludicare poßumus, pro eo tempo-ftib eccleßa alienos,tjuantum cernere datur, acß-ttiniiHnt eiut, tjuam diximus-, notiticeregulam. Ve-r»» neßc tjuidem dejjgt;eradi 4 nohi;ßunt, ^uaß ex-»■‘I Wnnm Dei ahiedi.Ac omnino neßts e/} quem-fun expungere ex eledorum numero, aut deßera tarn perditum:nß quos forte certö conßat, Kno Dfi iam damnatos.ut ß quis,data opera,ac de fiwa malitia, ueritate oppugnet,ut opprimât Euan ^ditm,utnomenDeiextinguat, utßirituißn£lo deqs entm ia ore Domini pronunciatu eßt liixit no remitti peccatu injßiritußnilu, neq^ in ^oc feculo, neq- infuturo, Q^od raro adeoßntiri à xobis pote/i ß unq tarnen potefi) utßniorisßt con ßlij,expeüare diem reuelationis, nec temere Dei iu •iieio prteire. Plus licentiie ne nobis in ludicando trrogemus : nß uolumus Do «irtHtem limitare, ac nifencordiie eius lege dicere, cui quoties uißm e^, ptßmi in optimos mutantur,alieni inferuntur,extra neicooptanturin eccleßam. utßc hominum opinio nem éludât,^ temeritatem retundatine ßbi ludican k dl ius

Mdtth. 7 f/f ius-,fu(gt;rd quit» dec ft, ußtrpare audeant. Däit-Ro. 11.14 da potius Opera,utmutuoandore alter de iltero,^ i.Thefj poterit optime fieri, fentiamus. alij aliorutnfaüaac Hcbr. I a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uicifiim in optimam partem accipiamus : no ut

fiufipicaceslolent, ohlitpueac fini {Ire torqueantn^ (fiuod fiijiiiitaperuerfi fiunt, utdefie henelentiri non permittantieos tarnen in manum Deicommittit muSfbonitaitp- comendemus, meliora de bis fielantes, quam uidemus. Sic enimfiet, ut amp;nbsp;mutua tcqni-tate ac patientia nos fufifirentes, pacem ac cbarita-tem alamus ; necflolide irrupentes inficretiora Del j iudicia,erroru'tenehrisnosinuoluamus. Vtunouef I ho abfioluam, no perfionam ipfim, qua in manuat^ I arbitrio Dei eä,m mortem addicamus; fed tantum, I qualia fintcuiusq; opera, adlimemusexle^eDei, / qua hont amp;nbsp;mall régula ei^. ïnhuncfinlumac- / cipicndafiunt excommunicationes, non quibus deq / ciantur exfiefàlutis,qui coram hominibus abdicati i tur ex eccïefia^ege:fied quibus duntaxat cafiigeit I tur, donee ex uita prioris (brdibus in uiam redeant. / *‘Cor.T Q^emadmodum Paulusficribit, fietradidi/fiefihit- I na hominem, in interitum carnis ', ut fiiritusfaluus / fieret in die Domini : hoc edi (ut ego quidem inter- ’ pretor) coniecijfe in damnationem temporaneam, l utiH /

^‘^’’^cxcSmunicatii, per ecclejiafiicam difciplmant »’K liceat: debemus tarnen cotendere-, t^uibus po(Ju~ '^‘^^»todiSjßue exkortationeac doftrina, jl'ue cle~

^‘buSfiit ad melioreßugem conuerß., in ßocietatent eccleßcelerecipiant. Ne^ ij modoßc tn

religionis hoHes. tantum abe/l ut probanda ptrationei y ^uibus eos ad ßdem noRram adtgere ’’’ulti ha^ienui molitißinttdum aijua amp;nbsp;igni y com-

elementis Ulis interdicut, cum omnia lilis quot;«'■'ifflifans officia denegant, cu ferro amp;nbsp;armis per-r^Knntitr. Ç^antjuam autemy dum adhuc incer ^»'»ellnobis Dei ludiciumy cenßreß'ngulatim non

uerhü Dez fyncere pradicari atij- audiri y ubi ß^imenta ex Chriüi ingt;^ituto adminislrari uide~ ^xSyillic aliijuam effe Dez eccleßam nullo modo ant

^bicunc^ duo aut tres congregatifuerint in no Miittb.ii ^ine nzeo, ibi in medio eorum /um. Certior au~ ^gt;ilia etiam, de eccleß'a Dez baterz in terris noti-

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tu non pote/l, nec aliter clilcerni, lt;^ui ex eaßnt auf

minus. Ç)wnpotiusnihilhorum, nißßde,mteHi^i~ tur. (juod ip/umßignißcamus, cu dictmus nos ipjaM credere. Creduntur enim quce pralenti oculoßie-üart nequeut. pljnüßt-,non rëefTecarnaleniy , ^Ute ßenßbus nofiris fubi^ci.aut certojßacio circuit ßribi, autinßedealu^uaß^idebeat. CredimuS Item communionemßantlorum'. hoc e/l, in eccleßa catholica eleëiis omnibus, qui uera Deunt ßde ßmiil ' colunt,efße mutuam bonorum omnium communia tionem,ac participationem.Qu^o non negätur,qiuit I. Cor.i i diuerßeßntßngulis gratia (ut i-'aulusdiuißa eße do na Ijiirttus, amp;nbsp;uarie di/lributa docet ) non quin re^ amp;e atq- ordine propriumßnguli teneat, quod ex fO litica constitutione poßiaent f «f neceße e/l ßub elf' mentis hutus mundi, inter homines, di^indias eße poßeßiones: )ßed hueJßeSlat ßdelium communitaSy qa omnta huiußnodi bona, tu J^iritus, tu corporis, quatenus aquum e/l,quantumq; u/us poftulat,betii'. gne amp;nbsp;qua debent charitate, inter ß comunicant.

Ro«. 11 Ef /drtè quicquid donorum Dej «ni obtigit, eius 1. Qor, 11 omnes uereßut participes: tametßi Dei dißenßtio' ne id uni peculiariter datum efl,non alqs.^emad-modum unius corporis membra quadam communi^ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;täte

htf intfT (ê omnia participant,ßint nlhilominus (ïta jWgulispeculiares dotes, diftinéia!^; minißeria.na, gt;flt;dicium e/l,in unum coIIeSli ac copaSli funt cor^ fHs.Hlt;fcf/ï eccleßa catholica, corpus Chrt^i my TEphe. 1 Ifd proximo capite te flati fumus, nos ere '^^^eccIfßam.Hoc uero declaramus, lt;jualem ipfain fjje credamus. Scio uero hanc partem ah alijs prlt;e-tfnri,a() alijs in alium flnfitm trahi.ßd ßm interpre ^^!iis,^ua optima potui ßde. nbsp;nbsp;Credimus remißio-

tt™peccatorumihocefl,diuina liberalitate, interce hteChrifli merito, peccatorum remißionemac 1,104«,* ^ntiam nobisßeri, ^ui in eccleßa corpus afeiti amp;nbsp;'f’ßrtißumus.nullam ucro peccatorum remißionetn

ahude,autullaaharatione,autalijs,dari.Qu^an lefa.jf do extra hanc eccleßam, nbsp;nbsp;hanc fin£iorum com-

’gt;’gt;lt;fuone,nullaefljàlus, Porroecclep'aiplacon oßcte.i ßit acconßßithac peccatorum remißione, hoc^;

Kfluti fundamento fuffulta efl. C^uando peccato-rKm remißio,uia efl, qua ad Deum accedaturiac ra ßo,epua nobis concilietur. ideoq-hcec una nobis in^eßum in eccleßam Cqtue ciuitas efl Dei, ta-oeriiaculum, quod ßbi in habitationem /anflißca- Cf 8 7 ^l^‘ilttßimus)aperit;^nosinearetinet,actuetur. 5 Hä/icmoo remißiotiem accipiuntßdeles, cum pec-kl catorum

IÇO CHRIST« RELIGICNIS catorumQuorum cofcientia of'preßyt^i^th nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

fuß-, diuiniiudicij jenfit confie'-nantur,fibilt;^iFP dif^licent, amp;nbsp;uelut Çitb grain pondéré gemmt ne li borant, hoc'^- peccatt odio, ac ßi cofnßone,cartt(»i fuam,amp;qnicijnid ex ß e^,mortßcä[.At‘^ ut pcemtentiam aßtdue (ßic enm oportet) illi quantdiu in carcere fui corporis degunt.profe^uuntunitaP inde^tij’ ifiduèillam remißionem ohtinent. No^ ^uoditaeorum pcenitentiamereaturifed uißtfit^ Domino,ßß hominibus hoc ordine exhibere.uttit fx fuce ipforum paupertatis agnitione omnem ß' ßum exuerintyß totos sbiecerint,ac ßbi phtne ipß uiluerintitum demum fuauitate mißricordiit, illis in Chri/lo proponit,gH/iare incipiant.lt;luäptr-ceptit,reß)irent,acß cofolentur,jecure ßbi m Cbri ßo promittentes peccatorum remifione, amp;nbsp;tarn ßlutem,'R.urßm,qui hisgradibusadDeumnoif contendunt, nun^uam hanc, tjuicßlutis cardo e/lgt; Luc.i^ remißionempeccatoruafßfiuuntur. PoUeant ^uartt uisjß'endida operum ma^ißcentia, etiamadmir^ cuium ußa.omnia tarnen eo'-um difta,faéîa,cogitii‘ frf, De« J rfbomiurftwr. eo etia maois,lt;:iuo maiorefaii‘ ciitatisßiecia hominesfal'unt : (juorum oculi iww operumjßlendorejäcpepcrßnn^untur. Cn diiniS

iiHWcttmisrefnrreSiionem : hoceü-, fiiturum, ut t. Cor tr omniahominumcorpora ex corrupttoKe inincor-npttoneni, ex mortalitate in immorta'itatem, [èmel -Aélo.iÿ faicitfntur, atij^hi quidem, quianteaiutadefuniTti fnerint,camein juam recipiant:ßue à uermibus rof'a fneritßue in terra putruerit,ßue in cineres re-daMßuealio ^uouis modo dißipata. Qujnero tue fuper^itesreperientur, fua etiam carnis corruption

exuant: omnes fubita immntatione in naturant Joan. T ■wmoruïeni tranßant, pij ^uidem in gloriant uitte, ’^fprobi in mortis damnationem. Credimuspo~ ujtftth.if ßmo uitam aternam:hoc efl,futurum-,Mt turn fuos Continus corpore amp;nbsp;anima glorißcatos in beatitu dînent accipiat, ßneßne per^aturam,extra omnem ’’nit^ionis aut corruptionisßortem. lt;juce uera erit ßo ^datrin uitam, lucem,iuflitiam, perf'eSiiotcum infi f'O'abiliterDomino adhterebimus, quiearum, uelut ßnsinexhau/lusyplenitudine in fe continet,Ula ue- 1. Cor.iF

^eatitudo, regnum erit Dei,omni claritate, gau-dio,uirtute,fcelicitate, refertum: rebus ab hominunt hfu nunc remotißimis,amp;ejuas (ut Paulus ait) nee i, Cor.# audiuit,nec oculus uidit,nec mens hominis per

^^‘t.Cotrßimpij acreprobi, ^uißnceraßdcDeü »on /^Uießerint 4c coluerint,^uando nullam in Deo

ac regno aus pattern hahiturißint, in ^etenum mor ^Jatth.zz tem cum dtabolts conijcientur. ut extra omnegM-Icfa.ult. (iium,uirtutem, (^cateraregnicale{ïisbona,eeter nistenebris,(eterno(j;cruciatu Jamnati, uermeim-mortali arrodantur, nbsp;nbsp;nbsp;igni ardeant tnextinguibili,

Acßc quidem credere amp;fan3:orum comunio-ttem, nbsp;nbsp;peccatorum remil^ionetn, amp;nbsp;camit refurre

ciionem,amp;uitam ceternatn conuenit:ut de Domini bonitate confiß, certo üatuamus hac nobii cunt omnibusfan3:is euenturaomnia. Ati};Ut^uam ftt horum omnium certa con^lanscy ueritas,fignili-‘ cetur ; ut^; fefe omnes hac ßde conßrment, pro [( ^uiftj; Dominum ßbi Deum, Chri^um ßibifaluato-rem jiatuentes, carnisq; ßtae refutre^iione ac uitam aternam expédiantes, totaconfeßiouerbo Amen clauditur, (pua probattt certitudinis nota eR. lam uero ubicunij; edl uiua htecßdes, ipuam eße in unum Deum ac Chridlum ßduciaprius odlendimHS,ocio-ßt certe eße non pote/l ; ^uinßmulcomités habeat, ßgt;em,amp;charitatem.Qiue ß penitus dejunt, ^iiam-libet dißerte atc^; ornate de ßde dißeramus, nullaha-here conuincimur. Non quia ex]ße aut charitategi gniturin nobisßdes'.uerum, (^uiaßeriomninonon potedl,quinßdem jßes amp;nbsp;charitasperpetuoßeftitt

(utäuditü e/l) certa eft de utritate Dci per/uafio,^ iKcmentirinohts, necfalkre, necirritaeffipofiti hatte certitudinem conceperttnt,fimul profeóio

(xfeciatttforc, nt promifiiones ßuas Deus prœ/iet. (Kittycomm opinione,non nifi uerie efie poßint. ut, mfummit, tton aliud ßt fiies, quam eorum expeéia-uere à Dfo promtfiafides credidit. nbsp;nbsp;Itafi

“i« DfHW ueracem credit:figt;es expeéiat, ut in tem-fcris occaßone ueritatem fiuam exhiheat. fides cre-‘htttolis eßepatrem:figt;esexpe6iat,ut ßetalemerga gtT'‘it .fides data nobis uita aterna credit:

Jf « expeéiat, ut aliquando reueletur. fides finda-e^l,cui ßgt;es incumbit:figt;esfdem alit,ec ßt-

Nam Hf expeSiare lt;t Dfo nemo quiequam po tiißquipriuseius promifiis credideritntarur-l^gt;’’ßlt;lei noßra imhecillitatem, ne uelutfeßa conci ^^hß^meriacßsueri, patienterßierando nbsp;nbsp;expe-

^^fentum. cum enim fides C hrt/lum ample£la-«tnofcis offertur à patre:ille uero non modo fit iuflitia^pax, O-recociliatio apud patrem:

_ ttiam ßanSiißcatio^ (i^rßins aqua uiua : indubie j '’’f’fbtfrifatfmrfpfrit, qua donum eüamp;fru^us cal f k 4. jßiritus

ßgt;iritusßandii,opusq;eius ßn3:ißcdtionis. £». ! utßpesamp; charitas, exßde amba pariter naßantur icproueniant, eiß indiuidua copula adiunßttj ^d-nexa'q;ß.nt, Ne^; tarnen de charitate exi^imattdü, quodaeßßenuperdocuimust nempe, quodpereagt;it

nutriaturiConf'(rHetur.,ttcßähiliaturji({es.ßjui^(gt;’^ idjjtei proprium e/î. quia dum inßlentio Spatien-

fe^inet:amp;confirmât,ne uacillet aut hlt;fßtet defdt promifiionum D«. Longe diuerßa charitatit rM quit nihil horum habetßmile. nbsp;nbsp;Qui filent obtrt

i-Cor.if dere,quodaitPaulus:Si quis,ficilicet,omneinfidequot;i habeat, ut montes transfierat,cbaritatein autem non habeat,eum nihil efie i quo euincantyßdetnaliqnjin citra charitate haberi ( quamipfiinfirmetnuocatß non animaduertunt, quid in eolocoApoüolofifi des.Cum enimproximo capitedißfiruifiet deuarti^ donis Ißiritus, in quibusrepofieratuirtutes, genets imguaru, prophetia: ^horiatus eßet Corintbio^’ feäari exijsmcliora,hoces'l, undeplusfiudimn^^ ret ad eccleßam Deiifibrjcit, excellentiorem tiiam ß demonüraturum. heec dona omnia, utcunlt;^ j ferfi excellentia fiint,nihil tarnen eße,niß cbarißn feruiant,eßeenimdaiaäd (edificationeinecclej“^' I

Ht tlUM nifî conferantur y perJere /ûam ^atîam, Aiiilt;iprobittiium cli^ibutione utitur, repetensea--J(milk(!ona,qH(efnprarecenfiierat: Jèdaitjs no-ixittibus. Pro eodemautem nfurpat uirtutesamp;f-Jeitf.boce/b, pro Jono edenJi miracuU. Cum ti»i bacjfiue uirtus-, fmeßdes miraculoriim,fit do-gt;“lt;i»particulare Dei, quo abuti quißeiam poßit, ut ^ti«o Imgudrum, ut prophetta, ut alqs chari/mati-con^latjongißime à ueraamp;chri/iianaßde id amp;nbsp;in êxemplo ludaljgt;eSilt;ire eû:qui earn ^“buit, nihil tarnen minus quamßde/is. QmJ L«£. «• ex hoc ipfo loco, amp;alio qui eodem capite ß^xitur, charitatemjße amp;ßde maiorem eße, aße-’^^^contendunt, potius nos charitate quamßde iu-l‘'pcari;nëpe,uirtute, ut ipßaiunt,potiore:nullo gt;gt;fgotio diluitur hac argutario. Habemus enim, ad “^‘11» ßdem nihil pertinere, qua primo loco di-‘^»tur, Mterum nos quoque de ueraßde interpre-eßecharitatem dicit, quia ma-^^fruüuofa e/l,quia latius patet,quiapluribus (èr-'i^uiafemper uiget ; cumßdei ußts ad tempus con P^at. QwjßuQ ludicio, imo quis omnino (ano ce-■ ß c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iußißcareiVis enim

ßdes apprehendit, iu/lißcare dicitur. Si quisautem rixator adhuc interpellet -, cur fidei nomen tantul» mterudUo uarie accipia : huius interpretationisnon leuis ratio mihi con/lat. Cumenimdonailla, ijuit enumerauerat Paulus,ßdei ß)ei tjuodamodofub-ßint, quij ad cognitionem Dpiß^eä^ant : ea omnitt lict'i KvctK’tepxÄai.axrn/, ßib nomineßdeiamp;ß’ti comple3:!tur.ac ßi diceret:Etprophetia,(^ltngud, amp;nbsp;interpretadi gratia,amp;ß-ientia, hune habentßo ' ■ pum,ut nos ad cognitionem Dei deducat.Deuntuu-tem non, nißi perßdem amp;{ßem, in hac uita cogno-ßimus. C« prgo ßdem et jpem nomino,hac omnii ßmul coprehendo.manent itaq^ hac trldßdes,ßgt;eSi charitas. hoc eß,quatacuq.ßt donoru uarietas,but omnia reßerunturi inter hac pracipuä e/l charitäS, cater a. Porrô cogitandum eß, (ir ßdtm, amp;nbsp;». Cor.4 charitatem,jßiritus fan^i donael]e:

poße ullam exipßs aut inchoari, aut conßftere,ni[i Dei mißericordia.Itaih omnes à Deo petere, non in nohis quarere, dißamus : çÿ- ß quid in nobis nut ßgt;ei,aut charitatis,autßdeißentimus, id totumrefe^ ramus acceptum Deo,cum gratiaru aiiione. poftu-lantes corde nbsp;nbsp;ore, corde uero praßertim:idqi con-

tmentfr^Mt ets in nobis tM?ri, dc indies in melius pro Hfbfrr Hfiit. Sicenim nobis opHS eH,Mt perpetuo nu gfantHr, (iwni in bite uita ßtmus. queeÇ dum optime nobifewm agitwr^non aliud efl, ^Mitw «ia projè-fti(s;iioneca£j Deunt plane pertinganiMS,in quo to-tt «oflra perfe3:ioßtd e/l,

X his qua hailenas difffatittd fùnt,non ohfeure perljgt;icimus, quàm ßt homo honoru omnium egenus ac inanis : utq;illiomnid deßntßlutis adiumeta. Qj^dreß Friïficiia quant,quihus inopia fua Cueeurrat, extra

lifxeatoportet,amp;aliunde eaßhi comparet. Hoc po/lfd uohis explicatum eü. Dominum (è(è nohis 'fittoacliheraliter in Chrifîo ßuo exbihere : in qua fto no/hramißria, omnem felicitatem: pro noflra ’’’opia, opulentiam offerat, In quo ccsleßes theßtu^ ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ros no-

roj nohi^ aperiat,ut dile^um ilium ßlium fuum tott ßdcs noflra intueatur^ah ipfb tota nojln expeéidtK^ pedm,!» ip/o totaß}es noftra hlt;ereat etac^uiefat. Hæ c quidè (ecreta nbsp;nbsp;ah/conditi:^’ philofophii,

eua lyllogifmis erui non potedi.fed falicet eM p(^' dilcutjijuttjHS oculos aperuit Deui, ut in fult;gt; lumen uideat. Pofl^ uerofije edoéii lumus feere, t^uienuidnobiinecefjee/l, nobistfiiipii^f^^’^ dee/l, id in deo efje ac Domino nojiro leßt Chrifio! in lt;juo fcilicet omne fute lurgitatis plenitudinePiit^ Coloff.i reßdereuolu:t-,utinde.,uelutexuberrimofonte,hitii jotw.i rWOTWo.Tine;; ßupere^utinipfolt;juaramus,amp;‘‘^ ipföprecibuspoßulemus, qd’ inipfoefjedidieitnits» Ahoijui fcire Deum bonoru omniu Dominuàcbo'' gitorem, (fui nos adße poßendum inuitet'.ipfum uero nec adire-,necpoßere, adeo no prodeßet:utperind( idfuturußt, acßtjuis indicatü theßaurum, humiß-pultum ac deßoßßum negligat. Hoc ergo poßremum, quia obiter duntaxat antea diéium, amp;nbsp;([uaßi attaélum eß,nuncßußius tra^iari ebuenit. Porto, edlo bac prima prob^ orationis lex,ut omni gloß^ noßree cogitatione nos abdicemus, ut omne noß'^ dignitatis opinione exuamus, ut omni noßrißduem decedamusidantes gloria in abieciione noßri, ar hu

woMfDiMr: Non in iufiitiji noßris corate fundmtts freces,ßc{ in mißricordiji tuis mamis ; Exaudi nos Domiitfj Domine propitius fis nobis:Exaudi nosict ftc ([titepenmuSypropter temetipfum, quia inuocatu fjtnomen tuußper pöpulü tuuni, amp;ßper locu (an ^fm tuu. Mter uero prophetaßribit: Anima trißis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

ftiiefolita (ùper magnitudine mali,curtia et infrma, lt;Nimi fttmelica,(^ ocuü deßcientes,dant tibi gloriS I^otniue.Non ßcundu iußitias patrufundimus pre^ ((S incol^e^u tuo, amp;nbsp;corafacie tua petimus mißri (orJü Domine Deus nofier.ßd nbsp;nbsp;tu es mfiencorst

ut tierè inopia nofiraßntiamus, acßrio cogh ffWHs bis nos indigere,^ut:e à Deo nobis,ac in re no l^n,petimus:eaq; nos petere,utab ipfo impetremus.

ß ilius nobis efietßnßus, aut animus,oratio no^ ß^nß'^ia impura'^; foret. Vtfi s^uis peccatoru remi/^ ßonem à Deo pofiulet,non certo acßrio ß peccato ^^^ogitanstnthil aliud,efuàm fua fimulatione De«« '^deat.Deinde, ijult;e in Dei duntaxat gloria petimus, xtea magno defiderij feruore et tefiu petamus.ut e« f Blinns nomen eius ßandiificariiardenter ( ut ita di-

Siitai^ nos peccatorum molepretnidcbtbonri intelligimus'.fi rehus otnnth.uacuos grattant apud Deunt nobis conciliare poßntint bit nos fenfus terreat, quominus ad ip/itnt nos conjei'^' • mus. quando nobis neceffè eü-, cunt ad eum

Luc, 17 mus^ taies nos cogitare ac fentire. Non enint inpK' ta eR oratio.,qua nos arroganter corant Deo effet^' mus, aut aliquid nodlru magno ceflintemus :ftd noflras calamitates conßteamur-, amp;nbsp;apud eum deplo remus. quemadmodumfi'iij apud parentes fuas ft-relasfamiliariter deponunt. Qn,’« bicpotiusfenß^ nobis instar calcaris ac flimuli ejJe debet, c^uo magi ad orationem incitemur. Ad banc noflne egefttt-tis cognitionent duo addidit optimus pater t i^nibx^ nos ad orattonis fludiu uehementer impelleret. datunt,quo orarepracipif.promißionent, ^uapolli-

ioan. Iff f«nj/lepenumero repetitum babemus; Petite, uenitt Liatth. 7 ad me, quarite me, reuertimini ad me, Innocate mt in die neceßitatis uedlrce. Ac, cum (lepealias, tant Zach.i etiamin tertio legis capiteiquo probibemuraccipt' Pfal. so jre in uanum nome Domini .Nam ex quo in uaniitit accipereprohibemur,ßmuletiamiubemuraccipere ingloriam : omnem uirtutis, boni, opis, acpraß^ laudebt

ail deferenJo : dum ab eo ho’c ipp »ws,amp; expeiiamus, QMtnobre nifi ad ipfunt cott fiiÿmusjcunt alloua noi ur^et neceßitas : ntfnpfum gt;'iiiuirintu!,ac eius opem implóramu^;non aliter eius itttinprouocamus, ^uam ft aut alienos nobis deosfa ceremus, autidolafabricaremur.fiquidem eius uoa ^ntitem in omnium ptieceptorum contemptu ceijue ^lt;»ttet)tnimus.Rurfum,qui eum inuocant, re^uirüt-, bndem referunt,magna confolatione fruutur: quod ^ntell^ant jic fe agere rem illi acceptam, uoluntatiq^ (“isleruire. t’romifioe/l:Petite,(iraccipietis,fiet Matth.7 wtis, exaudiam uos-) eruam Uos,ref 'ciam uos,con-fortabo uos, pafcam uos in affuentia, non confun-^^'’’■ini. Ç^uif omnia, ut nobis d Deo promi/fafunty fe indubie prafabuntur, f certafde expeèîemus.

Luc. it Ioan, itf iïitr. «

Irre. 29 vfal.To.^t Natthgt; U

orationise/l meritum aut dignitas, qua p«iM obuneat; fed tota exorandi jjgt;es in promifto-gt;lt;duiufinodi fita e^, atque ab ea pendet. Itaq^ cum quot;Hintis noslrisfatuendum e^, nos exauditu iri,non feWMs quam exauditus fueritPetrus,uel Paulus, uel fandiorum quilibet f tarnet ft maiorequam nos ’“^‘^ftnclimonia praditi fuerint:) ft tarnen eadem, firma fide Deu imploramus.Quado eodem

éli armati'^- [ùmus.Deui uero non ex perfonie Jigni täte orationis preciu aßiimt: ueru ob fide Jutäxät, in qua amp;nbsp;fîto prcecepto obediunt^amp;futepromißo^ ni conßJunt. Rurfion qui Dei promipioneparumfe curi, ueritatem eius in Jitbinm nocantt atq- tta dahij amp;nbsp;ha-fitantes an ’xaudiëdi fint, Deum ipfaminuo Jacob. I c^ant^nihilproßciunt(nt inquitIacohus.)qaosetiam ' ßu^iibus comparai-, qniauento uariemouenturamp;‘ circunfernntur . Deinde cnm Dominnsiuxta fuM Matth 8.9 cuiq-ßdemßeri affirmet: fequitur, citraßdem nihil alßequinospofße. Quandoueronemoe^lhomi-num dignus, qui Deo Çe reprteßntei, ac in eius cott-ß^ecium prodeatiipße ccele^is pater, ui nos hac con ßtißone eximeret, qult;e no/iros omnium animos deij I. Tlt;w. i cere debebat,ß‘!ium nobisßium donauit îefum Chri 1.lodîj.i ßumDominumno/îru:quiapudipfumnobisßtad-8.9 uocatus et mediator, cuius dudiu ad ipfum ßcure ac cedamus.tali interce/Tore conßß,nihil,qu0d eiusno mine petierimus, nobis denegatum iriiut illi à patre Hebr, 4 «jßj/ denegari pote/l.Thronum quoq^ Dei,non ma-ie/latis tantum eße thronum,ßdgratuei apudquent eius nomine cum omni ßducia apparere audeamus, mißricordiam confecuturi,amp;gratiaminuenturini auxilio opportuno, Atq^ ut lex de innocando

‘^KocMerint: ita in nomme Christ inuocare pecu-‘'^nteriubemur, amp;“ promißionem habemus propo^ mntpetrMuros, quod m eius nomine petierimus. , Hinc, ßne controuerfia, clarum eü, eos qui in ^“0 ^Vitm Chrifli nomine Deum inuocSt, illius luf-l^ßiJtumiciter prieuaricari-, ac uoluntatem pro ni~ ''Ofeputare: nullSuero promißione habere, quic^ ^nt iippetrandi. Siquidem C Kf lt;tii Paulus } omnes ^ßpi'otnißioneSiin Chriflo funt Ptiam-,amp; Kmen'. ' ^^h^onßrmanturamp;implentur, Poirocußtipje ilt;ia,ac unus acceffus, quo ad Deum ingredi no qui ab hac uia defleüunt, amp;nbsp;hunc acceß S'rut,ijs neq. uia ulla, neq^ acceßus ad Deum ■nihil in eius throno reltquum habent, pra-iudicium.,ac terrore.Deniq; cum hunc pro ‘'“fite ac duce pater no bis ßgnauej-it: qui ab eo ullo déclinant uel obliquant , conantur, quantum , notam à Deo impreßam delere adulte^ ßß (^mtum adßancios attinet, qui mortui in ''mo uiuunt: neßomniemus ijs ipßs altam eße ro squot;^diDeiuiam,quam Chriüum(qui folus uia e/îi) '^‘“‘‘0 nomine Deo eßeacceptos. ltaq-po/}quam i‘'‘('turanos ab omnibus ad Chri/lum unum reuo-

a.Cor.i

Ioan. lt;4

Io4».lt;

CololTi cat, po^ijua/ft cale/lis pater uu!t omnia in ipfo re-Ephe[. I fo//iÿ, error efl, accejjitm per landlos Helle nohis mohri, quem nelt;i;fibiipfipraflarepoßiint.Prate-rea cum in unam Dei uoluntatem omnia/üaclefiile riaréférant, hancintueantur,in eaac^uie/cant:ßoli de amp;nbsp;carnaliter,attj; etiam contumelioße de ijs cogitât,lt;jui ahant ipfis orationem afignat,tjuàm tjuare-gnutn Dei aduenire expetant. Q^od utpiorH/nfa-lHte,ita reproborunt confufione implebitnr. Q^are non expeiiandü efl, inuari not eorum orationibm ^uicciua poffe: nifi partem in Chriflo habuermius, amp;nbsp;pars regni einsfuerimus. Ç^uemadmodum eMin rnr/um ,fi Chrifli participes fHerimus,ßcurel{atiie re debemus, a nobis flare quict^uid ex Deo efl to-tamq; eccleflam, cuius fln^i illi membrafimt, p nobis oraretdum orat, ut regnum Dominiftiadue-niat. lam uero, tametflin hmtc modum pro ito-t. Tim-i his oranf.non tarnen à nobis inuocandi flint, lacob.T id agendum ex eo protinus conflecpuitur, lt;^uod i^Hi iif terrisdegunt homines, uiciflmalteraltcriuspreci-bus comendare fe ppflfunt. Hoc enim alenda inifli^ charitati officium (eruit, dum (uas inter (ê necefliti tesueluti partiuntur, amp;mutHo (u(cipiunt.Quara' tio abefl à mortuis, ^uos à noflro contubemio Do'

iwinMSfubduxit. Q^torum tametß crgi nos femper chantas, ut[imt una in Chri/iußJenobifcum i. cor.ij nulluni tarnen remanetnec lingua, nec au commercium. Ndm (ecus affirmare, (juui e/i, ^fiptemulenta cerebri no/îri [omnia, uelle in abdi-^“^eiiutitcia fine eiusuerbo peneirareamp;pcrrunt f^c^acfcripturam conculcare^ quatotiescarnii . ^^ficieprudentiamyfàpientia Dei tn/mifdw pronun D«lt;M* iianitatem fènfus no/îri in uniuerfum damnat, f^oßrataomni no/îra ratione,folaDei uoluntatem ’’'oi’is uul^ediari. Hæc «ero ipfa Chri/îum uni-^^itohis offert,ad ipfum nos mittit, nbsp;nbsp;nbsp;in ipfb ßfiit.

induit Ambro fus, os no/îrum efî,per quod pu ^^oquimur: oculus no/îer, per^uem patrem uide-””lt;5 dextra no/lra, per ^uam nos patri off^rimus.

gt;^ifi intercedente, nec nobis,nec fanébis omnh lt;}uidlt;juam cum Deo e/l, Porrô lt;jui fibi ex ßgt;’^is peculiares patronos cooptant ac deligunt, ^^'ßngttlari aliqua eorum comendatione adiutujè ’’^‘ßerant,fHnt in eos non parum contumeliofi.E os ab unica ilia uoluntate retrahunt,(juamffatant ('^tdtximus)amp;'tmmotainDeo habent,ut regnum ^xtadueniat; dum carnalem illis affedbu affingunt, S«i in unum aut alterum fuum cultore fit propëftor.

Qw nero illos ßbi medidtores fdc'wntidcß ße Ctó ßus deßceret, aut nitniußibi feuerns effet: ipfum in-honorant-,amp;folius mediatoris titulo Jpoliant.ijiiiut illi in ßngularem prierogatinam à patre ddtus e^,iu ne^i alio transferri debet. At^; hoc quidem ipfo rum natinitatis ipß'ns obfcurant, crucem eudcuant: ^uicquiddennj^; in falutem no^a autfecit, autpuf fus e/l,fua laude exuunt ac deßaudant.Suputde hu^ tendunt omnia, ut folusßt^ habeatur mediator, Simul Dei benignitatë abijciut, qui fe Ulis in patrem exhibebat.Non enim tilts pater efl,nifiChrißuinf bl effeßdtreagnofcant. (^od plane abnegant,niff fraterno efß erga feaffeëiu, quo nihil molliusefc potefl, cogitant. Sedhoc quofdam fcilicet monetr quodfanäorum oratiónes ßepe leguntur exauditte, rfal,zt CursNempe, quia orarunt. In teßterdueraiierSt,in' quit Prophetd, ör faluifaäi ßtnt: clamauerunt, non funt conßtß. Oremus ergo amp;nbsp;nos eorum exei» plo, ut corum inüar exaudiamur. i^os uero, contr^^ quam decet, pncpc^ere ratiocinamur: no. exauditS in, nifi qui femel exatiditifini. Quanto melius laco' ïdcob.r busülelids,inquit,bomo erat nobisßmilis, tioneprecdtusefl, neplucret:amp;nonpluitfuperttf ram annos tres,amp;mëfcs fex.Pjirßtm orduit,^^^^

few Je Jit pluuiam, amp;nbsp;terra deJit frtt^u fùutn. Qm} itotnäuptam Hellte prarogatiuant colligit, fed mm ntionis docet,ut nos ad fimiliter orandum exhor-Orationis(ut hoc nomen nunc accipmus)

Ji'afuntpartes,petitio, (^^ratiarum aéîio. Petitio »(cordis nohiri defideria apud Deu deponimus,pe- t. Tiw. i toiles ah ipfius bonitate, primum qua ipftus dunta-gloria feruiunt: deinde qua nfibusetia no/iris

(oitJucunt. Cratiarum aitione eins erga nos bene-f^itreco^nofcimus,amp;cum laudeconf iemuriac-

ferentes eius bonitati omnia,^ua ujfia funt, ^ofii.Vtrunq- uno uerfu Dauid complexus e/l, cum pfat. yo ‘»ferfona Dei ita fcripfitiJnuoca me in die nec^ita t'!,eruam te,(^glorificabis me, Vtraq; in u/u no. ig ji

effe cotinenter debet. Tanta e/i enim noiira ino Ephef r (“I r tanta reru angu/iia nos undiq; uroet ac premit, »t litis ft caufe omnibus, etiafànéiifimis, cur af fJne^emant ac fuffirent ad Deu,lupplicesq; ipfum ‘»Hocent. Ad hac,tanta ac tacf ufa benefaâorum l^eilar^itas nos pene obruit, tot ac ta ingentia eius 'gt;’ii'iciila,quaquauerhumf[gt;e6ïes cernunturiut nun-(pum nobis def t laudis gratiarumq^a^ionis argu-'»oitumacmaterla. Atq;Ut hac planius ahquan ^oexplicentur. cum ficin Deo Jf es omnes opesq;

gt;68 CHRIST. RELIGIONtS noâra fitaßnt(quoj iatn anted fatis probat» ut ne^; nos,netj; no/ira omnia,projjgt;ere habere, eius benediciione, poßimus: aßidue nos ei co/net»^ Jdcob,4 ff^^^yf^^^/^^^iOft^ttiacSmittamus oportet. Dein^i^ ij^uicquid deliberamus,lolt;juimur,agimus,fub eins wlt;lt; nuac uoluntate, fubßgt;e deniq^ auxilij eius delibert' mus, lo(fuamur,agamus. Omnes enimaDeomale^ diéîi pronunciantur, aytißd alteriusue cuuiußiaiffp ducia,conßlia agitant dcßatuunt,qui extra eius »O' luntatem, ipfo'q^ non iniiocato, quictjuamoliunt^f aut inchoare temant. nbsp;nbsp;nbsp;Cum autem diün”^

agnoßcendum eße ipßtm bonorum omniü autorer^ conßquitur, tam^uam ex eius manu ßßipienda ejjt omnia, cum aßiduagratiarum aSiione.nullaniiliejje tu^am rationem, qua eius beneßcia ußurpemus,^»lt;^ nullo ßne ab eius largitate nobis fluut ac proueniut' niß etiam in laude eius conßtenda, nbsp;nbsp;gratijs Ägf«'

bum amp;nbsp;ordtione ßn^lßcariißmul innuit, ßftt bo amp;nbsp;oratioe minime ßtnüißcata efß. Per uerbunt f .Thef.s ßilicet,ßde metonymice intelligens. Hlt;fc ratio c/l, I. Timot. i cur alibi Paulusßne intermißione orare iubeat.uo-lens omni tempore, omni hora, omni loco, omnibus in rebus, ereéia eße ad Deum, omniu notât qua 'amp; omtiui

OWBM ah eo expedient, amp;nbsp;omnium liudem iïït refe-fwtMt perpétua laudandi orandiq^ argumenta no quot;IS proponnntur. nbsp;nbsp;nbsp;Hrfc autem oranai aßiduitatf

fi’ofriis ac priuatas cuius'^; rejpicit: nihil ad puhli-eceleßa oratioes pertinet. quce nee aßiduo' eßle f^ffiint, nee aliter etiam fieri delent, ^udm ex poti-fi« : ijtitt cSmuni inter omnes confenßu conuenerit, Ufoçÿ'ffrf^ hora eondicunturac pra/îituuntur, Hi^iidDeum indifférentes, ita hominu ußhus ne-^ ^^iiri^M-omnium comoditati proffeSiumßt, finttiii decenter (ir compoßte ( iuxta Pauli fènten- 1. Cü»’.ï4 tMw ) in eccleßa adminißrentur. Hue çÿ loca fulilica de/îinataßnt, qua tepladicimus.non qua ßi^eti gliqua fuaßanilitate orationes maois ßanüiß c^uel exaudiri à Deofaciant: fed quifßdeliu con ^e^ttionem cSmodius accipiant,dum adorandum, niliiitliendamuerlipradicationem, ad ßcramenta ßfipiendaßmulconueniunt. Aiioqui C utaitPau- i. Cor.j. g ^KsUosipfifumiisueraDei templaiquißorarein t.Cor.g Dfitemplo uolumus, in nobis ipßs oremus. Qm ue fomremDeißropius ßbiin tempio admotam opi~ gt;ii‘nttir,äMfacratiorem locißnüitate orationem du w, hoc proludaoru autgentiücraßitiefaciunt: ^uriuliter DeÜ adorantes,contra quam praceptum

104», 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßne ulla loci difcretione, inßriritu amp;nbsp;Méritât'

te adoremus. Q^ando uero hunc eße oratioiti! Jcopum iam prius didtum e^iiUt eredîi in Deutn nnferantur^ tumadconfeßionemläudis,t'H‘i‘^op^'^ implorandam: ex eo intelligerelicet,prmäs einspiir

. r« in mente amp;nbsp;animo poßtas efße.Vel potius tioneipßam, eße proprie interioris cordis affe^lm»'-qui apud Deum, cor diu ßrutatorem, eß'undituramp; exponitur. QMmobrem Chri/lus Dominus K4ttb, 6 ^ier■, cum optimam orandi legem ferre uellet, lufit trare in cubiculum : ibiq- ofho claufo, orare patretn noRrum in abßodito ;ut pater noüer, qui eü in iii' ß:ondito, nosexaudiat, Namubiabbypocritärum exemplo abfiraxit, qui ambitioß precum oßctatio^ ne hominum fauorem captant : ßmul adijcit, quiiß I melius lintrare fcihcet cubiculum-,amp;claufo ôûioibi orare.Qmbus uerbis^ut ego interpreter) tóta cogi^ tationein cor noürum defeendereZT inff'^di nos docuit-, propinquu nobis Deum talibus animi äß(^‘ , bus promittes'.cuius templa eßedebent, corpora no ßra, Neq; enim negare uoluit, quin al'qs quoq; lon^ orare expediat: fe^ eße quiddam fecretum o/lendit, orationem, qute in animo potißimum locata fih ( eins tranquillitatem, proculommbus curnrutnr I biS)

'^W4)cï(}je re^uirat. Hinc cldrum efi^ ^oc(in,neq; cantum (fi in oratione intercédât)

’ye ijnicqua momenti, aut hilnm proßcere a^ud. . ^utmji ex alto cordis affieSiu profeéîa.Qjûn eins '^‘'^‘iiiuerfdm nos prouocant^ß è fumtnis duntaxat quot;^ns çÿ gutture exeunt.qnando id e/î ßcrofan^o fw nomme abuti y ac eins maie^atetn deiifiii babe-

^'gt;titt:cor aut eorum longe efl àme.f^, Timueritnt ’’'f wïddto doéinna hominü. propterea eccefa-‘‘‘“in populo hoc, miraculu grande fiupendum.

enim ßpietia à fapientibus eorü, amp;nbsp;prudetia hiorueuanefcet, Neq^tameuoce,autcantumhic '^‘quot;’‘‘gt;tius:modoanimiaffe£iußquantur,eiq-lerui-’^•Sjc enim mente in Dei cogitatione exeixent 'Ntfntd retinët:tiiiie(ut lubrica eft) facile remittitur^

uaria diflrahitur. Praterea,cum Dei gloria in ' -mulis corporis noflri partib. elucere i^uodamodo ‘‘ßfotycouenit priefertim lingua huic miniûerio ad

efeac dénota,turn canendo,tü loijuendo.qufç fttuliariter adenarranda pradicandaij-Dei laudë tondita f/|. Potißimus uero linguce ufus eß in ora~ iioiubus publicis, quteinfdeliucouentu habentur,

quibus hoc agitur, ut Deum, ^uem unofßiritu, d-dem'^; ßdecolimuscomuni una uoce, ^nelntieo^ dem omnesore pariterglorißcemus. id^palam,at omnes uicißim, aßio^uifij^ßatre, cofeßionempm accipiant, ad cuius exemplu inuitentur. Qü? plane confiât, no Graco inter Latmos, nec Latino inter Gallos aut i\nglos(ut ha^ienus paßim fafiiM turn efl: )ßd popularißrmone concipiendas eße pa blicas orationes, lt;jui uulgo a toto cœtu intelligi poß ßt, ijuandotpuide in totius eccleßa adißcationem ßeri conuenit : ad cpuam exßino non intellefîo nal-lus penitus ßu£ius redit. Apud ijuos uero nulla eH charitatis ratio,ij faltcm Pauli autoritate moueride-bebant, cuius uerba minime ambigua ßntiSi henedi xeris,inlt;}uit,ß)iritu,is qui implet hcum idiota,lt;}uo~ modo ad tuam benediàiionem dicet Amenl qaado-alius non xdißfatur. Sic tarnen omttitto lenM-dum. nulla rationeßeri poße, nec in publica oratio^ ne, nec in priuata, ut linguaßne animo, Deo acct' ptaßt, Praterea, tantam eße debere uim atlt;^ arJo-rem eius cjuod mens cogitat,ut totum longe ßperet, ^uod lingua enunciando exprimere pote/l. Po/?rf-fffo, ne eße ^uidem orationi priuata neceßariitiii litiguam

interior /ènfus fibi ipfe ad incitatlonem fa-^fpt.ut optim^e interdum orationes uoce careat.

t^unccertiororandi non modo ratio, fed for i.Reg.t ’^‘‘‘l‘lt;oci-ipfiJif-endae/î.Ea(cilicet,c[uamperdile- /^atth.

fuum nobii cceles^is pater tradidit. ubi luc. ** '^enfm bonitatemacmanfuetudinem a^nofcere

pr^eterc^uam lt;juod nos monet atq^ iiorta-^“^jKtfin omni noftra neceßitate (puaramus^ntf-‘fnparentumßdem cofugerefolent'. )qnoniam ui-neid quidem fatis nos perjj)icere,tjudm angtt ''‘‘^fet noüra paupertas,quid tequù po/iulare,quid ^‘'“»lèreno/lraelfet: huicetia no/lr^e ignorantie fnrrit. amp;nbsp;quod eaptui na/ïro deerat, de fuo ipfe /‘'fl’leuitac fuffecir.Con/cripfit enim nobis formu-‘‘quot;'':lt;liia,uelutin tabula,propo('utt,quicqHidàfeex- ■ f^(relicet.,quicquidin rem no^lram coducit, quic^

con(blationisfru3:ü pereipimus. quod ni~ ^‘^‘lt;blitrdum,nihilalienum aut importunu, nihil de-quot;“Isnonilliacceptu, po/lulare nos intelligimus, qui hè ex eius ore rogamus. Hec oradi feu forma, fett ''^^‘‘kfex petitionibus coûituta e/i. Na,ne ijs âcce ’‘‘»»,^111 feptem capitibus di/îingütifacit, quod apud

Luca'» (ex duntaxat legutur: tjui fané oration^ milt ea n nonreatjuiffet.Vt ïam t^uod fèptiinolocoafn^ Matth.additu eü,exegctice adfextam petitioners^ rendueßt. in bis aittëomnibus tametß glori^Dei ratio imprimis habenda eß: rurfnm tametß oës inre itoßra fùnt.,atij; ita euenire,t(t petimus,expedit:prio res tarne tres, aei giorice pecultariter deßinata frntgt; quam folam in illis intueri nos oportet,nullo eSmoiH noßri(_ut aiut)reJjgt;eëiiilTres reliquce, noHricuri'it gerunttacpropriétés, qnceex ufu noßroßnt,pofiK tandis funt aßignatceNtcum nomen Dfi fanäßei ripetimus: nibil tum denoilro comodo cogitandnnt eß:,ßd eiusgloria nobis proponëda e/l,quain inten-tis oculis una intueamur. nec aliter in huiußnodipre cibus affeëii effe dcbemus, Atq- hoc quidë ipfton nO X nbsp;nbsp;bis in magnum cSmodum ccedif.quod dum ita, utpf

timus,fanëiificatur, ßt etia no^a fanëlifi'catio.Seé ad huiußnodi utilitatem oculi noflri (ut diäum eil) uelut ccecutire debët, ne in ipßm ullo modo reßiei-ant. Vtßomnis ßgt;es priuati noßri boni prcecija eßet hcec tamë fanëiificatio, nbsp;nbsp;alia quce ad Dei glommt

pertinent, à nobis amp;nbsp;optari, (ir precibus poftuhtri TExod.fi nondeß'nant. utinexemplis Moßheamp;Pauliß^' Rom. 9 ^utur.qui mentes nbsp;nbsp;oculosdßipßsauertentes,ii('

Jmotti incenfoq; ^elo ipforum perJitionmi fxfetebint: uiuel fuo Jijjgt;endio, gloria amp;nbsp;regnum Df! promoweretKr. Rurfùm,cü panem noflrü (juoti ififfliHHotis dari petimus ; tametfi optantus ijuod ^oftri cSmodi-, tante hic quoij; Dn gloriam quarere ^xfertim debemus.Vt ne petituri guident ßmus,Ki-‘

Priw«!», in ipfo limine occurrit.tiuoddnteadixi quot;’“^■ontnetnanobii orationem offerri Deo debei-e nomine, ut nulla alio nomine commenda ex quo patrem uocamus De«in, '’’quot;’’^ncerteChriûipratendimus. Qua enimßdit patrem nominaret,quis huctemeri ’^^['’'O’'uperetut ßbi honore ußrparetßltj Eki, ni J*quot;gt; Cbriflo adoptati effemus in ßlios gratia^ Qui

Herns fit ßlius, nobis inffatre ab ipß datus efb, '‘^j^od natura ipß proprium habet, adoptionts be-'^q’eio no^rußat: ß tantam beneßcentiS certaßde ^h^litnnr. Q^emadmodum lo^nnes nit, datam loan.i ^^/ote^ate ijsquicreduntinnome unigeniti ßlij

Dei ipßquoq^ßant. Ita^; et patref'eno appellat,^ßc à nobis uocari uiilt.Hac tanta nominis

CHRIST» RELIGIONiS nominis pfduitate omni nos diffidentid eximeni' ^udndo nullus dlibimdiordmorisdffedius, ^Ml»il^ fdtre reperin foßit. Ipfius uero chdritds tanto ergi nos mdior pViefldntiorq- eü omni pdirntum nolho rum chdritdte, i^udnto ipfe omnes homines botlitäti dC mifericordidJuperdt. Vtß, quót^uotin terrißn^ pdtres, omni patern^e pietdtis (enfu exuti, ßlios dedi tuerint, ipße nobis nunqudm defuturusßf. fonin»! t. Tim. z ßeipßtm negdre non pote^. Hdbemus enim eiuspro^ Kdtth, 7 mifßum: Si uos cu mdlißtis, noßis bond ddreßijs ßris:lt;pudto mdgis pdter ueßer qui in calis eßlQ^^^ ßßlij eiusßumus: utfiliusinßdem extraneï dbeni^ hominis Ce conferre non potedl, niß fimul de patris^ uelßceuitid, uel inopid querdturtitd dliunde fubß^ Î dbipß qunerere no poßumus, nißexjibritdilh fldte dcfdcultdtu inopid, uelßeuitid, nimid'qi tdte. Nff cdußemur, nos merito timidos reddife^ cdtorÜconßietidtqueepdtrem, qudUis bonïide nuü ßetü, tdmen nobis oßenßum reddiderint.ldldfi itit(^ homines, nullo meliorepdtrono cdußdmßuddpuß^ treßlius dgege poteßnullo meliore interprète pci tdm eiusgrdtidßbi cdcilidre, q ß ipßßupplex ae ^e-mißusculpdmq; dgnofcens,pdtris milericordiM»”' . Cor.i plorett (iion enim tumßepdternd uißcerd dißimKl‘‘''‘

î quin ad taies preces commoueantur) qui J (’“^^mifèricordiarum amp;nbsp;Dew totius conjola-l'®”“ -^/în non potius ßliornm pro fe depreeantium Y’^’^as ^enitus exaudiet ( cum prafertim ad ”05 muitet nbsp;nbsp;exhortetur J quàm quceuis aliorunt

. paternte manfuetudinisexuberantia nobis l^cjj ‘''f^’titbola pingit ac repr^efentat : ubi paterßlium, ^''^'‘^eoßealienaueraty quißub^antiam eius diffolu ‘^ß'^lt;Iegerat, qui grauiter in eum deliquerat, obuijs quot;'^ampleditur. nec expedat donee uerbis uenia I^Ietjfed ipß anteuertit,redeuntem eminus agno

nitro illi oecumtyßolatur,in gratta recipit. Hoc ^^quot;ntantte manßietudinis exemplu in hommeJße-^.‘quot;^«nmproponens, docere nos uoluit, quam ejßu-expedare debeamus àße, non modo patre^ l^npitrum omnium longe optimo ac clementißimci i^^nisingratt, rebelles, ac improbißli], modo tarne

^^‘oremßdem faceret, ße huiußmodi patrem nobis chrtfliani ßumus; jnomodo pater,ßed no

’quot;‘»atim noüer dtci uoluit. Ac ß in hunc modü cum '‘S^emus.Pater,qui tanta inßlios pietate es pra“

tanta ad i^nofcendum facilitate, nos f lij tui appellamusacpofcimus, fecuriac planeperfuafuno ■ alio te eff er^a nos affeftn, quant paterna:quantup nis ind'gnos tali pâtre. nbsp;nbsp;Qj^ôd autem non ita uijti

tumur, utjuum qmlf patrempeculiariternominet, Jèdpotius, utnodlrum in comune omnes uocemus: ex eo adntonemur, quantafraterna dilediionis cîum inter nos intercedere oporteat : qui talispatns communes lumusf Tij, Nam fi unus omnibus nobis communis es^ pater, à quo prouenit quicquid omni-no boni obtin^ere nobis potedt: nihil internos ditii-fum efe decet, quod non magna animi alacritatepi ratißmus alter alter! comunicare, quantum ufuspo-flulat, nbsp;nbsp;lam ß ita, ut par edl,uicißim manum potri

gere atq^ opem ferre cupimus : non eü in quo ma^n comodareßatribus poßimus, quamß optimipatfis cureeac prouidenti^e commendemus. quopropitio^ acfauente, nihil omnino defideraripotesl. Etfmt hoe ipfum patri etiam nodïro debemus. Vt enim lt;ß patrem aliquem familias uere nbsp;nbsp;ex animo diliÿt, to

tam ßmul eius domum amore ac beneuolentia cortt' pleSiitunadhuncmodum, quoßmusinhunccalt'' fiem patrem fludio atq; aßedlu, erga eiuspopuluuh ausßamiliamf eius denu^ hcereditate elendere tott ueitit,

quot;^'l‘Wti hominid orationetn exigi oportet, ut com Il nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cople£iatur,ciui illi funtin Chri

Wfî. Ne^ IoIk,}! ^tiot taies ad prie/êns uidet Ji ^ognoßt, jèd omnes qui litper terra agunt ho-^

yxollranten: niß quod illis optima optare, li^‘‘gt;'edebemus. Etß'pra alijs, in dome^icosßdei l‘''^llt;iri quodam affeéîu propenß eßß debemus: “^o^olus peculiariter nobis omni in recom^ lt;34,^ ’’’^quot;‘iiuit. Inßummaßc debent omnes eße ora-in earnßgt;e£ient comunitatem, quam Do« ^’*w «o/}friM regnoß{0 ac domo ßta con/lituit, ^^^iiitatnen obe^, quo minus amp;nbsp;pro nobis, heertis alijs orareßgt;ecialiter liceat. modo tarnen ••'WHS ab huius comunitatis contemplatione non di PM,nec deßeSiat quidem,ßd omnia ißuc référât, ^'tquimuis ßngulariter cocipiantur : quia tarnen ^‘‘»mtßopum diriguntur, communes eße non de~ pSt. Id totum fimihtudine facile intelligi pote/t, Generale e/l Dei mandatum de fubleuanda paupe-’Vn omnium ege/îate. Et b«ic tarnen obediunt, qui ’»(Kmßnein eorum inopilt;e ßccurrunt, quos labo~

. î8o CHRIST. RELIGIONIS rare aut norunt,aut uiJenttetiamp multos pratetf' unt,qui non leuiori neceßitatepremunturt no omnes noße, uel ^uia nö omnibus füßicerepoß ßnt.ln hunc moJum, nelt;j; jj uolutati Dei repu^‘‘^’ ^ui cSmune/n hanc focietatem eccleßieß^i^^^^^^ amp;nbsp;cogitates-, huiufmocli particulares oratiortes cipiuntytjuibus-, publico animo,ßngularibusuerbi^f ßautalios Deo comenJant : quorum neceßit‘gt;^^ propiusßbi innoteßcereuoluit.QMttqit^tto quidem in oratione, (ÿ-facultatum erogationeiß”^ ßmtlia. Nam benignitas largiendi exerceri non nijt erga eospotefl-iquorum perßgt;eä:a eünobis itiop^' iuuareautem oratione uel alienißimosamp;igttot'j’'', mos licet,quantumlibet longo terrarum intertutllo^ nobis Jißiti ßht. IJ autemßi: per generale illamptt' cationisformulam -, qua omnesßl'tj Dei cótinentKt^ in quibus amp;nbsp;Uh funt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aafcribitur, ipfîo”

tri ccelis. Ex ^«o non protinus raciocinamhont/lf ipfum cœli circunferentia, quafi cancellis quibiiß‘'’ inclufum amp;circunj'criptualligari. Sicfuiclemamp;'^^' j.Rfg-®’ lomon conßtetur, ccelosccelorumeum caperenoH iefa.6£ poße.(2ripCeperporophetam ait, ccelum fuamf«^^

* 7 e(fe: terram autem,fcabellum pedumßtorum, Qi*’ fcilicet ßgnißcat,non certa aliqua regione ß

difftinJi per omnia. Verum, ^ula aliter inenar-^«oilemeius gtoriam mens noüra, pro fua craßaie^ ‘^^^^'iperenon poterat : nobis per cœlum deßgnau luo nihil augu/îius, aut maie/îate plenius ßb ’JJ’ffl«»« noßrum uenire poteß. Quare,hoc perin^

5 ac ß diSius eßiet potens, ßhlmis,incompre~ ^^jiDilis. Id uero dum audimus, exerendaeß al-•iw no/ira cogitatio, cu de Deoßermo eß: ne quic-’i'^'^ierrenuautcarnalede eo ßmniemus, neipßtn modulis metiamur,neeiusuoluntatem ad no l^os affeilm exigamus..

Dpi nomine hic eiuspote/las indicatur, quee omni •’W eins uirtutibus con/iat;ut, eius potentia,fipien-•i*) iuflitia, mißricordia, ueritate. in hoc enim ma-

amp; mirabilis eß Deus,qHia iu/lus,tiuia fapiens, iKimißricors, quia potens,quia uerax, amp;c.Hanc •’■^0 witif/îdfem in huiußmodi uirtutibus ßniiißca-” f^mus.non in Deo ipßicui apud ß nihil accede-^emt decedere poteß: uerum ut ab omnibus ßn£lit quot;WfjtHTifjoc e/i,uere agnofcaturO^magnißcetur. inic^uid agit De«;, omnirf eius operaglorioßa, ut nappareant, Vtßueipß puniat,iu/lusßue igna m gt;nbsp;ßatf

181 CHRIST» RELIGIONIS feat, mifericors: fiuepne/letquojpromifittuenx prttdieetur.Nulla deniq; omnino res fit, in Juanen fius gloria infulpta relueeat, amp;nbsp;ita in omnibus ani-tnis,in omnibus linguis,laudes eius perfonet. Pofire tno,ut omnis impietas, (juce fanäum hoc nome polluit (irprophanat: hoc e/l, ^ua hancfanäfcatio-nem ob/curat aut diminuit, pereat atij; con/undatur, in tjua etiam cifußone magis ac magis Dei maiefrai inc lare fat, nbsp;nbsp;nbsp;Atlt;^ ita hac petitione amp;nbsp;gratiarunt

nSiio continetur. Nlt;tm dum nomen Dei ubiq^ ßf iiißcari petimus : omnium illi bonorum laudem tri-buimas,omnia illi accepta ferimus,beneßcia aus er-ganos recognofetmus.

RegMMW Dei eR, fanólo fuo firitu agereac regere fuosKpuô in omnibus eoru operibus diuitias bo-nitatis ac mifiricordite fa coficuasfaciat.rurfunt, reprobos,^ui f pro Deo acDomino no agnofcuitti qui fuo imperia fubijci nolunt, perdere ac de'ijcere, tr facrilegam eorum arro^ntiam pro^leritere' ipuo manife^um fat, nullam eße potefiatem, quafrie ptgt; te/lati refi^ere queat. tïac autem cum in oeuhi

ere^îumyfubcruceetiamamp;mundicon- i. fo»*. t ^^Pnitti-ignominia uiget,régnât, proßgt;eratur,fru-^'’ifiium profert: uidere e/i,huiu]modi regnum in

104. 17.gt;8

Rom, 14

mundo florere ^Et fi ex hoc mundo non (^uia ^jiirituale rebud^; Jjiiritualibus con-

L«e.t

DMiel, 7.

^tamus itac^f ut regnü hoc Dei adueniatihoc eß, xouum indtes ßdelium populum fibi Dominus '^‘lt;^^gt;plicet,i^uigloridm ßammodis omnibus cele-. ^’'^dneos^atiarum /ùarum ubertatêlargiusJèm, f^^ffundat, per i^uasin ipfts magis indies ac ma-^‘^niUiit ac regnet, donee ßhi perfecîe adiunéios to to twpleat. Simul ut lucem ac ueritatem ßuam nouis pper incremdis lüußret, quibusßithanlt;e, regnii^ ^^tenelraacmendaciaeuaneßcant, difßellantur, ^ii^^antur,pereant. Dum autem hunc in mo

tWMf Iciîicet iudicij dus. tjuo die folus ipfe (xaltabi~ tUf, erit^ in omnibus omnia, colleéîis ac receptis ingloriam ßiis: regno uero fathiinte deturbato penitus, i^pro/lrato.

Quà fgt;oüulatnus, ut, tum in cxlo,tumin term, hoceR, ubi^;, otnnupro uolutatefua temperet dtij; componat, omnes rerum euentus moderetur,omnibus jiiis creaturis pro arbitrio ßio utatur, oes omnin uoluntates fi bi fubtjciit : ut uoluM fuapariter obe dunt, alia confenßt, utfuorumultainuitaacrehtd Hantes, ut duboa nbsp;nbsp;reproboru, qui eius imperium

detreHatacfubterfugiunt, ^obfeduio fefiibd«‘^^;' re conantur. nbsp;nbsp;Ati^ id quidem postulantes, no^i^

omnibus defiderijs abrenunciamus. quiequidinno-bis eü affeHuum, Domino reßgnantes ac permit-tentesirogantes^, ne res ex uoto noßro nobisfln^' reiuerum, ut ip/e projjiexerit ac decreuent,fiiccedt re fa,cut. Neq^ uero idfolum petimus,ut affeibtS flros, qui uolütati fua aduerjantur, Deus uanos ’ldt ^Zech.j^ irritos facut: fedpotius, ut nouas metes nouos^s'^’^ mos,no/iris extinHis,Deus in nobis creet.utnnlln^ cupiditatis motus in nobis fentutur, quampurnsc» uolutate fua cofenfus.ln fumma, ne qdex nobis ip[gt;^ uelimus’.fedui Jfiritus fuusuelit in nobis, ^uo intus docete, difcamus tmare ea, qua ipft plac'iti frn^-

En prima tria capita precationis, in qutbus po/cen ^‘^folamDei gloriampra oculis habere conuenit, noflri ratione, nec JjieSiata ulla noÜra utili-(«f.QHÆ tametfi larga inde nobis prouenit,hic ta-'”^gt;1 a nobis (puttrenda non eil. lAtec ante omnia neccogitatibus^nec optantibus, necpeteu i'lgt;ns nobis, ßio nihilominus tempore euenire opor-^tat.optanda tarnen (^pofcenda nobisfunt. Id^;fi rfte non leue operiepreciu eil. utßc nos feruos e^ lt;irfilios Dei teßcw«r,£ir proßteamnr : eins honori (1‘iod Domino patri^i debetnr)^nantü in nobis efl, fauietes.ltaq-^qui hoc aßf-ediu acßndio promouen^ ^Deigloria,non petnnt,ut nomen Dei fanilißce ^xr,ittregnum eins adneniat, utßat uoluntas einst ij interßlios amp;nbsp;ßrnos Dei habedi fnnt, hc quem ^dmodnm hac omnia illis innitisßent : ita in conßt-ßonem illis cadent ac indicium.

Hæeex reliqnis tribus prima : quibus pecuÜari^ f^rqna in rem noilramßint, ac noilne neceßitati ßtctirrunt,a Deo poßimus.

Çiua in genere omnitt -, tjuibus corporis ußisfub elementis hums munJi inlt;}i?et,d Deo petimus, non modo ^uo dUniur dc ue^iiamur: uerumetiS quicquid omnino nobts coducere ipp-projbicit, utpunem no ftrum in pace comedamus.QM breuiter,nosin eins curam tradimus ■, ac prouidentice comittimusM nos frafcatyfoueat-, feruet. ti on enim dedignatur optimns. fdter, corpus etiam nodbrum in fidem dc cudlodM fuam/üfcipere,utßdcm nodîritm minutis iÆj in re-hus exerceat: dum ab eo omnia, uß^; ad micam partis,^guttam aqui:e,expe6iamus. Nam cum (itne-feio qua noRra iniquitate comparât u,ut maiori car-nis quam animie /olicitudine aßdeiamur ac torquea-mur, multi qui audent Deo de animaßdere, funt tarnen adhuc de cartte ßoliciti. adhuchaßtant,quid edant,quid uedliantur:amp;niß pra manibus babeant uini,ßumenti, amp;nbsp;olei copiam,trcpidant.Tanto pluris nobis edi huius momentanem uitm umbra, quam mterna illa immortalitas, Qju uero Deo conffi, ülamdecarnis cura anxietatem ßemelabiecerut,ß^ tnulßatim qum maiora ßunt, etiam ßalutem amp;nbsp;uuam ttewam,

«mwm, ab eo expeSiant. Non ergo leue e/ißdei txercitiu,ea Je Deo Jjgt;erare,qua aliotini nos tanto^ fert tinxios habent. netj; parunt profecium e/l, ubi

^ult;t in omnium pene hominu oßibuf morJi-(Ks bttret, inßdelitatem exuimus. Itaiy à patre no~ l^ofetmuspanemno^îrum. Porro t}uod quoti-bodte dicimus : docemur, ne immodica r^frtmtfiarum rerum cupiditateardeamus : quas (o^et ambitio/e in uoluptatem, in o^entationem^ ^quot;li^uxus Jßeciem profundamus. Sed petendunt ^«ntitxitt i^uantum neceßitati no/ira ßitis e^l.,^ ue ‘“‘in dient. Haccertaßducia,pdtremno/}rum, ubi bodie nutrierit, neq^ nobis craflino defuturum, . Qnnntacumj^autem rerum copia nobis affluat, ubi expleta fuerint horrea,^ plena cellariat tarnen panem ijuotidianum nos petere conue ’“p hoc cogitantes, omnemßtbfiantiam nihil eße, ƒ ^natenus, effufaßua benedi^ione,Dominus pro liß‘'‘amp;fcecnndat.amp;qua in manu no/ira e/l, ne ^“qnidem no/braef/e: nifiquatenus in ßngulas ho-^{‘“i^iuncnlam nobis largitur, ußtm'q-permittit, 'lt;«■0 pane quotidiano no cotenti,fed effreni cu t ““‘ffinfinitis inhiantes : aut qui abundantia fua diuitiarum fuaru cumulojècurhhac nihdo.

irriJent.Priores enim petunt^^uod impetratum nol~ lenf.mo lt;jnod maxime abominantur.nempejpinem ^uotidianum duntaxat.quantnmc^ po/pint,‘tH‘‘fit‘lt;^ quot;nbsp;ßiee affeSlü Deo dißimulantxum uera oratio totiin ipßam mentem, quicquid intus latet, apud ipß'^ eßßndere deheat. Alten uero po/lulant, tjuod me ab eo expectant.nempexuodlibi apud leeße^f bitrantur. In eo quod Nojîer dicitur, maÿS tibtic eminetDei benignitas, no/irumfacit,lt;]uodiio Deut.S in nulla ratione debebatur gt;nbsp;Q^d dari notis peti-^ ßgnißcatur eße ßmplex ac^atuitum Dfl io^ num, undecunlt;j- nobis adueniat: etiam ubi miXiM uifusfuerit arte atq- induflria noflra ^UteßtuSiUC mi nibus no/kis comparatus.

Q«4 pec catorum remißionem condonari nobis petimus : omnibus, fine ulla exceptione, hominibus Jtfim.i neceßariam. E l peccata,debita nuncupamus : eorum pcenam Deo, ceu precium,debemus.neefit‘ tisfacere ullo modo poßemus, nifi hac remifioneli-beraremur: ^ult;( uenia eß^atutta mifericordilt;e eint cum

^mèliberaliter hac débita expungit, ijs^; nos fol-‘«h nullum à ttobis precium accipiens: fedfùa ipfius quot;’ijericordia pbi fatisfaciens in Chrifîo, qui felid'd pttri in compenfâtionem tradidit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ItaO; qui

fe iuttiliorum mentis, Deo ßitisfieri conßdunt, ^‘^^li/ntisfaiiionibus peccatorum remißionem pen^ faiticredimi, huicgratuito' condonationi minime ^Mmunicmt.ac dum in hanc formarn Deum inuo fäHt, nibil altud quàm in fùam accufàtionem fùbfcri damnationem obßgnantßuo ipfbrum tefli-'No«io. Futentur enim ß debitores, nifi remißionis boteficio ßluantur.quam tarnen non accipiunt,fed '^‘‘ÿsrefj)uüt,dum fua mérita acfatisfaéiionesDeo fbtruJunt. Sic enim non eius mifèricordiam implo-fiiNf, Mtiam appellant. Petintus demum re-nißionem nobis ßeri, ut ipß debitonbus noiJris re-mittmusihocefl, ut ijs parcimus,acuenia condona mus, à quibus ulla in re l^eß fumus, autfaSlo inique trufiati, aut diflo contumelioßaccepti. Non ^mo4 ij!lt;{elifiiatq;offènf(e culpam remitterenoflrußt, ifp.45 ^uojfolius Dei efiiuerum heec noflra efl remißio, irm, odium,uindiéla appetentiam,ex animo ultra ^(ponere,(^ iniuriarum memoriam uoluntaria ob^ liuione conterere. Quamobrem peccatorum re^ mißia

10O CHRIST» RELIGIONIS mißio à Deo petenJd non eR, nißoffenfis ftij it’ß noftnts omnibus reminamus, qui nobis iniunj funt-jUelfuerunt. Si qua uero ojia animis retinei»»^’ ultiones incdt[a)nur,i^ qua noceamus occaßone/o gitamus'.imo uero nißi cü inimicis redire ingrate ip/os'q- omnium offiaoru genere demereri, nobis^; conciliare nitimurhac precatione Deum obte^‘iquot; mur-,ne peccatorum remißionem nobis faeiat.Poßi lt;nbsp;nbsp;nbsp;mus enim^utnobisfaciat-, quaalqsfacimus.Hocue'

ro eApetere^ne nobis facial, nißipßfacimus. Qjÿ ergo huiußnodi funt,quidconßequuntur fuapetido^ ne,nißgrauius iudicium^ Poi‘îremoob((ruantiu e/l, non banc conditionem ideo adijciiVtremittat nobisß'cut debitoribus no/îris remittimus : propte^ rea quod no^bra,quam alijsfacimuSjremißione-, eins remißione mereamur. Verum hoc uerbo folari dun-^ taxat uoluitDominusßdeino^a imbecilhtatent, Addidit enim hoc tanquamßgnumi quo conßrtni-remur, tarn certo nobisfaSiam à ße remißionem pec catorum, quam certo conßijfumus, alijs earn à nobis ßeri.ß tarnen animus nobis omni odiojliuore^ uindidiauacuus, purgatusq;e^i.Praterea hacuelu-ti nota, eßliorum numero expunxit, qui ad ulcifcen dum pruecipites, adremittendü difficiles, pertinaces inimicitiif

«miófiits exercent lüquot; inJignationent, lu ^eojefrecantnr, ipß aduerßiSaltos fonent, nefc fro patre inaocare außnt.

Ü'priHif omnes animi conceptiones,in legis tranß ^fßionetn nos prouocantes:ijuas,uel conciipißen-‘‘iitoHra nobis Caggerit uel dUtbolns excitât, ten- Jacob, i ^^^ioites fant. Et qucefliapte natura mala non ßint, Matth.4. • ‘‘‘“'’olt tarnen arte, tentationesßiint; cumßcoculjs *« Tbtfj '^^Hris ingeruntur,ut eorum obie^iu à Deo abßra-

, aut declinemus. Et ha guident tentationes l‘quot;‘bitel à dextris, uel àßniflris: A dextris,ut diui-‘^jpotentia,honores: t^ua plarunq; ßuoßtlgore cjuam pra feßrunt,hominu aciem pra r'^^KgSt, et bladitijs ßuis ineßat,ut talibus prafligijs tah dulcedine ebrij, Deußiu obliuißantur. ^l^’^gt;firis,ut paupertas, probra, contemptus, r,fßi~

et catera id genus:^uoru acerbitate, diffict. animos deßgt;odedt,ßducia ac jpc abij à Deo prorßs alienentur. Hit tenwhojii Uelcocupifcetia nofira in nobis acce(a,uel fathantt

fathana uafritia nobis ()ropofitte,nobifcu pugMt, tie cadere nospermittat, à Deo patre no^o prec^ tnur. Verum, ut potius manu fua nos jusl:ctet atq- ert oat, tpuo eius uirtute robu/li, contra omnes hofiis infultusfirmi flare poflimus: quaflumii eo?i-tationes animts noflris immittat. Et ijuici^uia nohd in utram^p;partem proponitur,in bonum uertamus'’ hoc esl, ne inflemurproj^eris, nec aduerfls deijcii-inur. Nep; uero hic posWamus, ne ullas omnino ten tatioesflntiamus'. puibus magis excitari, pKngi,uel- j licari, magnopere nobis opus e/l, ne nimiunt refldes 1 Jacob. I torpeamus. Nep; enim abs re Dauid tëtari optabatt I i 6 cauflim elediosJuos puotidie tentât Domi I Gett.zi nusieosperignominiam,paupertate,tribulationeigt;t, ( fUt.S. 1$ cruets flecies caûigans. Sedaliter Dens / tentât, aider flithan. hic ut perdat, damnet, conflit' I dat, prcecipitet: Deus uero, ut fluos probet amp;nbsp;exet' I ceat, eoram came mortifleet, excopuat, urat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

nifli in hunc modum coerceretur,lalciuiret, amp;flpi^ ) modum exultaret. Pneterea, flathan inermes amp;nbsp;iix- j paratos adoritur, ut incautos opprimât;Deus unatn / t.Cor.to tentationeflaciteuentu,utJuflerrefluipatienterpof ( », Pet.i flnt, puicpuidillisimmittit. Hacigiturnodiit I edl poâulatio, ne ullis tentationibus uincamuriii: / obrMmnri 1

led Domini uirtute contra omnes aduer-1“^ Minutes, qmbus oppugnamûr,fortes coß^atnu^. H efl,non fuccubere tentationibus, Vt in eins cu ^lt;^^Mlt;tcfldefußepti,ac prote^ione eins fecnri,fn-(^“Ceccatu,mortem, inferoru portas, amp;totnm dia quot;^^regnum inniSli flemus.tjnod e/l, à maligno libe

Vhi etiam diligenter animadnertendnm edlf ^^gt;titollrarnm e/fe nirinm,cnm diabolo,tantobel~ ^‘o''e,coifgredi,necnimeinsatlt;^; impetnmferre,. ^^‘olt;inifrnflraantper Indibrinm a Deo pofceretnr, ^‘^oddomiapndnos elfet.Saneqni fnifdnciaadta-‘quot;’flCagnam comparant, non fatis intelligut, cnni pngnaci at^; inftrnÉio hofie fibi res ft. N H«f pftiWMs ab eins poteßate liberari,tanqndab ore infi ^‘‘“^tabidialicuinsleonis, fatim eins unguibus ac ^entthtis difcerpendi, eiusfancibns deglntiendi: nif ^lt;gt;^Qominns è media morte eripiat, Hoc tarnen fi-, quot;’‘il fleientes, t^uod fi Dominns aderit, ac pro nobis ^“eeniihus pugnabit, in eins nirtutefaciemns nirtu-^^'»■Confidant alij,nt nolent,libero flno arbitrio,^^ fx (è babent, mribnsinobis fails ft, qnod nna nirtnte flamns amp;nbsp;nalemus. Tres iUce precà ^iones, ^nibns peculiariter nos ac noHra Deo com-^(itdamns, enidenter oUendnnt, lt;j^od antea dixi-

-Ï94 CHRIST, RELIGIONIS tnus’.Chri^îianorum orationes publica! eße deberr; ttc inpublicam ecc^efla^edlßcationem, communion nis^; ßdeltum proßediumf^eciare. Nott enimlibt ^uißiue priuatitn dort quicquam poüulat : ueruitf omnes in commune, panem nodlrum, remißionem peccaiorum, ne inducamur in tentationem, ut ä nm-ligno liberemur,pofcimus. Caufa pratereafiibij çitur, cur tantaßt nobis amp;nbsp;petendi audacia, amp;ßlit, cia obtinendi.

Hcfc hcecßolidatram^uillaq- edlßdeinodlrart-^uies. Nam ß nodlra dignitate noßra Deo ontio-nes commendanda efßent, quisomninoueltnntitt cor am Deo auderet i Nunc utmißerrimi ßntus,ii( omnium indignißimi-, ut omni comendationeuaeui, nun^uam tarne orandi nos caufa deßdet, nun^iKi’^ ßducia dedlituef. quando nec patri nodirore^uxi ßuu-,potcntia,gloria-,eripipoteß. Adfineaddituri Amen, quo ardor deßderij exprimitur,obtinen^ qua à Deo petitaßunt;amp;f^es noflra conßrtnatur, huiufmodi omnia iam impetrata eße-, amp;nbsp;certo nobis conceßum iriiquando à Dfo promißafuntjquißl-lere non potedl, nbsp;nbsp;Habemus quicquid à Deo petert

. ' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;debemti^f

r omnino etiam pof/umm, Jejcriptu hac Ck n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;optima magißro

’’'™trajittt;tjHemnabis daélorem paterprafe^ Katth.t7 ^^^lt;}netgt;junumaußultariattj- exauäiri naluit.

lt;eterna eius ßpientia ßmper fuitiç^ barna ''t, angelus magni confiltj haminibns datus eii. “deo numeris amnibus ablbiuia e/i hac ara-

extraneum aliennm'^; addiiiir, ‘ nbsp;nbsp;nbsp;f4^ reƒem nan poßit, impiiim indi~

5 quot;'piodà Deo concedatur. Har enim fumma pra dignum,(iHid ßbi acceptum,quid ne^ llttinin nabis ßt: ijuid demq- concedcre ipß uelit. ( ^fnobrem qui ultra progredi audent, amp;nbsp;pra, rf De o aliquid pa^ulare: primum quidem, fd nddere uolunt Çquodßne inßna eip pote/l.) deinde, ßib uoluntate '^onfe continent:ßd ea cantempta, longius cu~ '^“teeuagantur. po/iremo, nihil untjudafßetjuen

‘^Hfnßne ßde orent.Qjßd uero omnes eiufmo-l^ ^tiitiones citra ßdem fiant,nihil e^ dubium. ^uia

tierbum Deii^no nißßdes ßmper nituur^ ^tnullo modo pote/i, lÆ «cro non modo uerba . ^‘‘^“fentißd i^uantum omni conatu ualent, aduer

196 CHRIST. RELIGIONIS candi formula addlringamur,utnec uerbum autfl-labam mutare liceat. Muitte enim paßm in fcriptU' riî leguntur orationes, uerbis ab ilîa longe diuerfa, eodem tarnenJjnritu confcriptiey nbsp;nbsp;^uaru uf is

de utilis nobis e^. Id duntaxat fc docendo agmiisgt; ne lt;^uis omnino aliud quterat,expedlet,autpofiulet, ^uam c^Hod hac oratioe Cummatim copnehefunteß: O', uerbis licet diuerfifimis, (enßu tarnen non ui-riet. Quo modo omnes.,^uce in/cripturis habentur,^ orationes, in hanc confcm certum eÆ Nullam faiti reperire u/^ud liceat, ^ute huius perfèüionëa^ua-re, nedum /uperarepoßit. Nihilhic omtfum ^uod in Del laudes cogitari, nihil ^uodbominipto fus cömodisinmentem uenire debeat. Et adeoiliii' dem exadie, ut omnibus merito ßgt;es ablata fit, me-lius aliquidtentandi. Infumma, meminerimusbaut diuinte fapientia effe dodirinam : lt;jult;e ^uoduoluitf docuit: uoluit aute, lt;^uod neceffefuit. Qjun^uii» autem fupra lam di^um edl, fublatis ad Deutn am-mis femper ßujßirandum, O fitte intermifione oriU dum : ijuando tarnen eanodlraedl imbecillitas,^ti^^ multis adminiculis fufietariiis no fter torpor,ijui tiß caribus excitari opus kabeat:conuenit,ut fibi fl'll nodirûm exercitationis caufa pcculiares boras eon-

Juin mane furgimus-, ante^uSdiurnam ope~ dum ad pa/inm difcumbimus,dunt o^nedtditone pa/ii fitmus, dum ad quietem nos modo ßi-,non japer/litio/à horarunt !‘^uatio,(iuibus ceu penßtm Deo fbluëtes in cate ’^“^noras defunSii nobis uideamurtfed imbecillitatis ’’^‘‘^‘fptedagogia.tjua ßc exerceatur, ßbinde Pquot;»iiletur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Praßrtim (olicite curandum e^^ ut

Jfotifj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;anguflia aut ipß. premimur,

'‘‘'ipremi ahos uidemus, ad eum ßatim citatis, nott f^'iilmsjfed animis reeurramus:detnde ne cj^uam-,aut quot;’A'at«, aut aliorum pro^eritatem preeterire ßna~ quot;quot;‘^’‘{Kin laude acgratiarumaSiione, manum eius ^^»ofcere nos te/iemur. Po^remo,hoc in omni ^’’'‘tione diligenter obßruandume/l, neeertis cir~ ^‘lt;'gt;’fi‘int'tjsDeum alligare uelmus, neilli prlt;efcribe M«o ^uid tempore, ^ug loco, qua rationefa^urus r-Qjliiliter.hac oratione docemur,nullailli legetn aut conditionem imponere : ßd eius arbitrio. fftmittere,ut qucefaêiurus e/l, quaßbi ratione, quo ^^»ifgt;ore,quo loco uifumfuerit,ftciat.Praterea, an~ ullam pro nobis precem concipimus; prlt;efa~

t)iur,ut einsuolnntasfïat.ubiiam einsuolntttätitfif' firSfubijamus.QMy hoc nelut inieüo fieno,coff' cita, Deum m or ebne cogere ne prafutnat: fed eni^ uoiorum omnium fuorumai biirü ac tnoderatorenf ftatuot. nbsp;nbsp;Si animis in hanc obedientiam compoli-

tis,prouidentiee diuinaiegibus nos régipatimurf-ciledifcemus inoratione peifeuerare, ac ffienf defiderijs patienter expediare dominum.certi,eMHt ft minime apparet, nobis tarnen femperadeßeißio'i^ tempore declaratttrum, quam non habuerit furiiiis fures precibusy qua in hominum oculis negledlani debantur, Et it uero iflac prafentißima conlblatio, «e deßciamus y ac defteratione concidamus:ß do ad prima no/lra uota Deus nd reftdderit.Q^nf «dmodum folenty qui dum fuo tantum ardoreferuii' turyficDeu inuocant,ut nt ft ad primos impetus ä' fuerit, ac prafentem opem attulerit, flatim iratunt fibi infcnfum'q; ßngant:amp;omni fße exorandi abie-dia, inuocare definant.Deindeetiamy neDeumten temus, noflra improbitateftigatum, aduerßtn nos prouocemus. QMd multis foienne e/l,qui «oH nifi certa conditione cum Deo pafcifcuntur: amp;, ite fifuarum cupiditatiim Qruus efet, ßipuiatiomsfuit legibus adftringunt.quibus nfi extemplo pareatyiri-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dipnatitlti',

^'^lt;intur,fremnnt,obloijuu}Uur, murmurant,tu- ■ ’’'«(tKantur. QMbus Jcepe in furore fùo iratus con-

t^uod alijs tn mifricorJia propitius dene-S'^-Documentofuntfiij If nél; tjuibus/àtiiis fue- Nuittergt;fi

exaudiri à Domino, lt;^uàm cum carnibwr ' indi^ndtionem uorare. Qupd fi de-, nec po^ longam expeéiationem, afequatur

l^ßisnoi^er,tjuid orando profe£iufit:nec fuéîum 'quot;'^^iilluf'entiat'.fides tarnen no/}ra,quod finfù per-^‘^gt;»onpoterit,nobts certui^acietinos obtinuiffcy ^^'xiexpediebat. Atg- ita efficiet,ut in paupertate, quot;quot;‘oiduntiarmin afßidione, confolationem poßdea ’’’“^■^am^ut deficiant omnia,Deus tarnen numjua '^'^sie^ituetiqui expeSiationem ac patientiam fuo-

jru^rari non pote/l.Erit ipßunus nobis pro “quot;'»i!)«, quando bona omntainfe compleéîitur:

plane manife^abit. Htfc uero patientiajuften °pnt habentfidelesiut non diu con/iatu-

’’'ßt,nißnearn recumberent. Non enimleuibus ^pftimentis fuos probat Dominus ; nec molliter ^^cet,fedin extrema qua'q; fepeadigit: amp;nbsp;ada-

diu in eo luto barere finit, antequam guHum I'^dulcedtnis aliquem illis prabeat-atq^Cut ait Hdn

2oq CHRIST* RELIGIONIS na)mortificat, ^uiuifjcaf.deducit ad inferos,^ reducit.QMd hic po/Jent^nißlicltii animisamp;inde'-Jjierattone ruerei nifi afflidios,defolatos, (^r gt;“gt;» mtmortuos hæc cogitatio erigeret,fedDeoreß)i(^i} ^ßnemprafentibus malisaffore^

VN c deßtcratnentorumritione ‘{nibus cerum di Œ ^ain dodirinamtradt,mägnopere noflrarefert:undenos-,amp;(Quentin finem inßitutafuerint, ^t^uiseo-rum nunc ufus fit, difiamus. nbsp;nbsp;nbsp;Principio animäd-uertere couenit, quidfit fier amentum. Eii autem fi-gnum externum, quo bonam fuamerganosuolun-tatem Dominus nobis repnefientat, ac teRifi'catur'. ad ßuüinendamfidei no^a imbecillitatem.Deßnh ri quoq- aliter poteR: Vtuoceturte^limoniumgri-tia Dei,externo (ymbolo nobis declaratum. (^o etiam intelligimus, nunquam fine pr neunte protnif-fione efie fier amentum .fed lUi potius tanquamap-pendicent ’

feniiicetnqttanJaaiiiungi, in hoc, utprotnißtonem ifßmßrmet atq- obßgnet, nobisq^ uelut te/batiorern fait-.quomodo mentis no/îrcc ignoranti^e, ac car-»IS inprmitati ofgt;ns eße Dchs prottidet. Nelt;j; fdwen ^'tnutipfamßrmeti^uam nos in ipja ißi^uidem Det »fritis per ße ßatis ßolida certaij; e/i, nec aliunde me-^otem conßrmationem -, ^uàm àßipfa accipere po^ ^tli.Verumßc exigua eüamp;imbecillanoüraßdes, iindilt;iJulciatur, ac modis omnibus ßt^erite-concutiatur,fliiSiuetur,uacillet. Auji '^n^mdè hieße captuinos^o attemperat mißricors dominus,ut quando animales ßtmus, lt;jui humißm pfr ädrepentes, nbsp;nbsp;nbsp;in carne h(erentes-,nihilßgt;iritua

h cogitamus, ac ne concipimus c^uidem : elementis ftwm i/}is carnalibiss nos adß deducit, atef^ in ipßa wne contemplari ßacit ea cj^uce ßuntßßiritus. Non taies in(/itrfj«nt(/otesnijtMnsrer«m, quee inß ‘Tamentis nobjs proponuntur; ßd ^uia in haneßgni ßiitionem à Deoßgnatee ßunt. Nec audiendi ßunt ^wsianij^Ki hoc cauillo argutatur: autuerbum Det, 5»olt;Jpcrament«m prtecedit, ßcimus eßße ueram Dei toluntateni; aut neßcimus .ßßimus, nihil exßacra-UftttOj^Modpo/Pea ße^uitur,nouum dißcimus.ß ne-ßi'tiHS, nc^j id docebit ßacramentu: cuius uis omnis^

Sigilht, cjuce diplomatibus alijs'ij- publias a^iisappenduntur,perß accepta, nihiljunt. utpotf ^utefru/ira appenlaforent.ß menbrana nihil bäbe-ret deßriptu. netj. tarnen ideo non conßrmantatil; obßonant quodß:riptum e/l, dumßriptis adtjciuit' tur. Neel; hancßmiiitudine nuper à nobis cot^^ Rom.4 taSiarepoffunt: tiuam Paulus tpfe ußlt;rpauit,circuti‘ cißione uocas lt;rCp^ctrilt;/ilt;i. Et Ruanda DoifnnuS Ge». 6.Ç promißiones fûas, foederanuncupat,facrantëta,i)^ 1 -J bolafcederumiab ipßs hominu fcederibusßmilciii^' duci pote/l. Porca caßt epuid eß-iciat, niß uerba tn-tercederentiimo niß preeirentï na porcaßepii^s duntur, citraullumintenusaut fùblimiusmy^^“'' Q_uiddextra data?cum manus ho/ïiliter nontß’^ conßerantur.Pt ubi uerbaprlt;eierint,talibusß»^/y'’' boltsßxderum leges fanciuntur : ^uamuis prias bis conceptee, condita, decrette. nbsp;nbsp;nbsp;Sacrameiitis

tur exercitia ßtnt, quee certiorë uerbi Deißdem no' bisßtciut.(2r quia carnales ß(mus,ßb rebus carun i bus exhibentur: utitapro tarditatis no/}rlt;£ nos étudiant, CT“ perinde ac pueros pedagogh ducant. Htff ratione A.ugu{iinus,f'acrainentaya^^ hum utßbilc nuncupat:lt;iuodDei prowißion^s

'n tabula repraffutet, (^^r'ßib aßgt;e6iugra~ ^MT:agt;s expreßas,ßatuat. Alla quod; [quot;nilitudines afferri poffùnt, lt;^uibusficramenta pla '^'xstieß^netur.ut ß uocemus,ßJei noßra colunas. ^ofniw modo (edißciu,ßuo quidemßtndamento p^amp;incumhityßibieä:!! tarnen columnit certius l'‘'wnr:itaßdes in uerbo Dei,non ßcus acßinda-quot;'tiitOjreßdet. ßed cum acceduntßacramenta, ipßs *ll^iicceu columnis ßtlidius innititur.aut,ß dicamus l^^nla,in i^uibusff'atia dei diuitias,quas nobis elar ^Ktjconteplari liceat. Ipßs enim feße nobis (ut iatn efl) manifeflat,quantum noßra hebetudini ^Squot;tßere datum efliamp;' bonaßiam erga nos uolun-^'finteflßcatur. Necjatis appoßte ratiocinan ) ([ui ex eo contendunt non eße teflimoniagra-Dfi : quia amp;nbsp;ab impijsßape accipiuntur,qui ta-tx^-Deum nihilo ßbi magis propitiu inde ßntiunt, gt;nbsp;Hgrauiorem potius damnatione contrahunt.Nam argumenta, necEuangelium eßet teßimo-

*”«»1 grdticf Dei, quod lt;i multis auditur acJßerni-fxr.nec Cbriflusäemum ipß, qui à coplunbus ui~ ßs efl ac cognitus quorum paucißimi eum recepe-^ xxnt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eerfKw esfl,nobis à Domino mißricor'

uerbo, tum (acramentis offcrri. Verum non upfire-henJitur ni ft ab bis, ^ui amp;nbsp;uerbum amp;facramenti, nbsp;nbsp;!

latus à patre ac propoßtus eü Cbri/ius, non tanieit ab omnibus amitus exceptusq^ eß. [d cu alicubi in-Auguß.in diçare Augußinus uellet, dixit uerbi eßcaciainß-loan. cramentoproferri:non(iuiadicitur.,ßedlt;juiacreii-

tur. Conßituimusergo, fâcramëtainhocàDeo poßta eße -, ut ßdei no/lrce feruiant. nempe ut dant tpfam,exerceant-,augeant. Ç^uauero contrabätie fententiam obieëiarià nonnullis ßlent rationes,m-misfriuola eneruesß ßint. Aiuntalij meliorefdent no^lram fieri non pofifi.,fi bonaeR, non enime/f^, fidem, nifi (lUif inconcuffießrmiter, indiflraäe, Df* mifiricordne innititur. (ßuibus fiatiusfiterat cu apo-ftolis orare, ut Dominus fiibi augeret fidetn:lt;lgt;iatn U lemfidei perfeëiionëfiolide obtendere, ^uam nenio un^ua exfilijs hominu aßecutus e^, nemo aßefe^^ Mar. turinhacuita.Reßondeant, quäle eifiuißefideexi fiiment,qui dicebat : Credo Domine,adiuuaiitere-dulitate meam. Nam ilia utcunq; inchoatafiilt!) bona erat:amp; melior,fiublata incredulitate,fieripfi terat. fied nullo certiore argumento, quam fia ipß 1 rumconfici(ntia,refellentur.Namfipeccatoresfir

nolint, inßciari neijtteut)iJip(i(nt fute imperfeSiioni imputent, nece^e e/l.At re~

in^uiut,Philippus EHnucho,hapti^ari ipfum f quot;'^tre, li ex toto cor je creJeret. Qtte hic locu habet ^^ixifni confi'rmatioyubißdes totu cor impktlRur-R ipfos interrogo. An non bonacordisßti partent !'‘l^i«icuam Çentiunt, annonnoualt;juotidieincré-

agnojcunt f Gloriabatur ille, fe dicendo ßeri gt;^^»'Uosigiturtermiferi Chri/liani,ß nihilpro-i''^‘^»do,ßenesßmus ; ouorumßdes per omneS ata-’'‘quot;'^adusprogredi debet,donee adoleßcat inuiru £phe|‘,J^. f^^^unt.Itaij; in hoc loco, ex toto corde credere,

f/i perfeéle Chrißo ha-rere:ßd ex animo dun f’ïît, fyncera mente illum ampledli.non eo ßc-

eßeßej ardenti affeSlu eßtrire,ßtire, ^poß ^’’’ßlpirare, Hicmos e^ßripturlt;x, uttoto corde i^’'‘ '^ieat,(juod fyncere et ex animoßerißignißcat.

^^“JKs ration funt i/la: In toto corde meo exquißui Pfaht9 ^■'^ffiyCofirebor tibi in toto corde meo: etJimilia. m. «Jt ßacramenta augeatur, datum eße jßiritu ßandlu : cuius uirtus atlt;^;

'^^‘^^ßftymchoarc,tueri,conßtmmareßde. Quibus Wem fateorypropriu ac ßolidujßiritus ßanä:! opus quot;^fße: à (juo illuminati) Deum,ac bcnignitatis

eius the/duroi agnofcimus, et fine cuius îumine hoüra aJeo cacd eR, ut nihil conjpicereiadeo f)iJa, utnibilfuhodorarireruml^iritualiumpofti 'Merum fgt;ro uno Dei benefcio,quodipfi prtedicdittf nos ti'id perpendimus. Ndm primu, uerbo fio nos dit cet amp;nbsp;inflituitDominus:deinde,idcrdmentis cottfr ntdtipoi^remoiftn^li fuil^iritus ïumine,metibns iiigt; ! fris illucet, nbsp;nbsp;adituin in corda noRra uerbo acf-

crametis aperit. quce alioqui aures duntaxat perceb îerent, oculis obuerfcrëtur: interiora ntintme oft cerent. Adeô autem Jacramenta confrmitiones I funtfideinoflrie-,utnonnunlDominus,tiuindo rerun ipftrun, quic in ftcramentis promittebantur,f ductani tollere uult, facramenta ipfi auferat, Cum Adam imtnortalitatis dono f^oliat amp;nbsp;abdicat : tioit Gette.f colligat, ini^uit, defruüu uita-, ne uiuat in tetertium.

Q^d audimus ? an fuam Adlt;f incorruptionem, d ^uaiamdeciderat,re/lituerepoteratfruëlusillelini-

. nime.fd hoc perinde edi, acfidixifet: Ne uanaƒ j duciafruatur, fi promfionis rnea fymbolu teneat'- I excutiaturilli,(iuodjfetn aliquant immortalitatisfr / ^phefi cerepo/fet. Hac ratione, cumApodiolusEphelios ) hortaretur, fe memini/fentfuiffe hoj^itestediamen- / tor U, aliénas à cofirtio lfrae'lis,ßne Deo,fine Chri- I ßo : disait /

Mixit, nonfuifle participes circtinciß'onis. Q«o Mnymiceß'^nißc-at, à promißione ipßa exclußi^f ^‘‘ßeram promißionii non accepijßent. Ad eo f*quot;« Hero akeru ohieéîu, Dn gloria ad creaturas de-^^''^i,lt;lnibw tantu uirtutis attrihuitur,ßcci; eatenui quot;quot;intiiireßtodere promptu eft,nulla in creaturis uir

lt;1 «ofcisreponi. Hocdutaxatdicimut:Deüme~ T^lt;^inflrumetit, ^ua expedire ipßprojßicit, utit omnia ohßquaturiquando omniu ipfe e/l arbiter. Eivo ut per pane, catera^; corpora no^a pafat-.ut per ß)le,mundu il-'’’Wiut per ignem, caleßicit: nec tarne aut panis, iÿtis aliquid ßint,nißi ^uatenus fub ijs in-M^tisbenediSiionesßiasnobis difj^e/at:itaßgt;iri ^‘‘^trperßicrametjfiäe alit.quoru unicü ojßcium V dei^mißioes oculit no/lrigt;'Jße6ladas fubijcere, ^^noflru eß, in cateris creaturis(ejua bona Dei “tißußbus noflris deßinata funt, quaruq^ mini l^obonitatisßfa munera nobis largiturt jnihilß-Jeßgereinec tjuaß boni nofiri caußs, admini ^'^Ipradicare: ita neq- in ßcrametis harereßducia “debet,nec Deigloria in ipßtransßrri:ßd o~ quot;’‘ßs Omnibus, ad ipßum ßcramctorü et reru o-”'»1« “Htore,ß(rgere, ^ßdes et coßßio debet. Q d^ ipfo facramenti nomine ^uarunt eitorifutn

pr^etextum, paru cordate idßaciunt.Sacramentiiilt;^' inquiunt, cum multas habeas apud probatos autort^ ßignißcationesiunam tantum habet, iju^eßgnisco^ ueniat. nempe ^ua ßolenne illud luramentumß§^^' ßcat,tp^uod miles imperatori pr^flat, cum tiatur. Vt enim militari illo lacramento,fide/nßit‘i’’* imperatori objh'ingunt no ui milites,amp;militiamp'^ ßtentur: ita nos nojlris ßgnis Chri^uimperatorc’f profitemuryamp;'[üb eiusßignis nos mihtare tedlamut-Addunißmilitudines, quibus rem magis diltttilt;i^'’^ reddant. vttogaRomani,apalliatis Gratcisdißt^^ ttebantur: ut ipß inter (è ordines Romießdsßy^’^^’' lis diflinguebantur,fenatorius ab et^ue^i, putpß^ et lunatis calceistrurßum à plebeioequeßer, antwLo. ita nos fymbola no^ageîiamus, qutbus a propm-ms dilcernamur. At ego coßanteraffirmOjUttetth qui ßacramentorum nomen ßgnis indiderunt, minime reljgt;exi(ße, quis ßfißßt uerbi huius ufus latinisj ptoribus: fednouahanc ßgnißcationc pro ßioto’’' modo aßßinxißße, qua ßmpliciter ßaaa ßgw dqi^ ret. Quod üaltius armtan uolumus, uideripojß^

eadem analogia nomen hoe ad eiufmodt nem tranfluhffe lt;jua nomenfidei ad eutnfiggt;’‘r‘‘ turn,in ij^uo nunc ufurpatur. Cum enint

promißs ueritas, fljem tarnen dixerunt ^^itudinetmceu certam perfuaßonem, ^uce de ifgt;fi quot;^‘f^tehaheretur.Ad hunc modum,cum facrame» fe ßto imperatori uouet: fecerunt '’’’('Tatoris,quo milites in ordines recipiat. Domi-enim perfacrametdße nobis in Deum fore pol^ '‘^^iir^(:rnos fihifore in populum.Verum tales ar-omittimus. quando multis, amp;nbsp;quidem planis ‘’’^Kinetis euincere licet, nihil aliudß)e6iaffe, quant ''^f‘^gt;tificarent,figna hacfinéiaru amp;Jjgt;iritualiunt fßimelj'e, Similitudines, quas ajferunt, recipimusi Pnonferimus, quodpoAerius efl in facramentis, {gt;rimum,atq; adeo unum confiitui. E/i autent quot;‘gt;^fri)num,utpdei noflrie apudDeum feruiant, (ol^^uSjUtconfefionem noAramapud homines ‘^ßfntur.Secundum hanc poßeriorem rationem,M hittilhtßmilitudines. Rurfum admonendi ßimuSf XI iHi um facramentorum eneruant, ufumq^ pror/us fxntuntiita ab aduerft parte flare alios, qui arcanas xfóo quas uirtutes flcramentis afflngut, quce nus^ dlisàDeo infitce leguntur.Qup errorepericulofl [dluntur flmpliciores nbsp;nbsp;imperiti,dum Dei dona

parère docentur,ubi reperiri minime poflunt:amp;^ ^fofenfim abflrahutur, utpofluanitatemabeant^

Eorum autern, ^h; tilem doürinam fèrunt^JuofnK^ genera. Priores traäilt;i(runt,facramentanottifi( gis,hoc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nunc in ufu junt ChriRiitnaecclt-

flee, iHÜificare lt;Qr conferre ^atiam : modo non fth namus obicem peccati mortalis. Q«if jentenM,di-' ci non potefl, quàmßt exitialis nbsp;nbsp;pendens, eoij^

gis, quod multi s ante feculis, magna eccleßlt;t in bona orbis parte obtinuit. Plané certe diabolitit e^.Nam dum luüitia citraßdem pollicetur-, anirnit! in conßußonem ac iudicium précipites agit.DetefC runt autem eos immodica illa ßacramentorum ento^ if proe mjo mia, qué apud ueteres leguntur, quale illud eü enarratidif gu/lini.Qwd ueterislegisßaaamentaßalutenitun-1J tum promittcbant,noHra uero dant. Hai CZ dicendi figuras^cum non animaduerterent hyperbo licas eßße, amp;‘pß hyperbolica fua paradoxa promuh garunt : (ed prorfus alieno fenfu à ueterum lcriplt;gt;^' ^pifl.r No« enim aliud illic Augußinus uoluit, quain(quolt;l alibi idem jcribit ) ßacramenta Moßica legis Cbti‘ ßum préiiunciaffe, noßra uero annunciare.acji ceret: lila figuraße,cum adhuc expe£laretur: nodri uelutprafente exhibere, q la préfiitus eft Q^od Vomil, in exeius loci propiori aßDeciu ludicari facilepotesi-ioan.zs tumexhomdiaquadä)ubiaperteßttetur,ludaotK^

in ß^tsfwffe diuerfa: in re, ^ttce fi^i-fatur, paria, diuerfa^ecie utlïbili, eadem uirtute (^iritiuli. Q^imohrë fixum maneat,nonene alias jicrmentorui», lt;juàm uerbi Dei partes. ^Uif ßtnt: offerte nobis ac proponere Chriûum,Z;r m eo cce~ letlisff-itice tbefanros. Nihil antem conferunt auc pofunpnifi 'ijs, à ^uibns fide accipiuntur. Alte-rinonerrant adeo pernitiofiierrant tarnen, credunt ^‘oiamp;ipfilatentem aliquam uirtutem facramentis *ilnexi/n afiixamii; efie,ut in ipfis di/lribuantur jp ^'»nfanéii^atiteKiucinadmodunt uinum in cratere f^opinatur. cunt hoc tantu in ntiniflerio habeantite ßfim nobis ac con firmare Dei in nos beneuolen-

. nec ultcrius proficiant, nifi. acceffiritfinritus pgt;lt;iius,^ui metes ac corda noma aperiat, nosth hn tefiimonij capaces reddat. V bi etiam uarice dfiitt ^ei^aticeluculentereminent. Sacramentit ^fiffiguafi nunc'^ ^uidamfiuntt^ui non afferunt qui nunciant o^endunt, quee diuina largitu data fint. Spiritus fianSius, quern non omni ^‘^^fronti/cue ficramenta aduehunt,fied quern Do-peculiariter fiis confirv.ls e/l,qui Dei ff^atias adfert,qui dat ficramentis in nobis locum,qui 'ii‘%tttfiuótificent, Sacramenti nomen, ut de

fius ratione haSlenus difjeruimus,otnnia^eneri^lt;f fignacompleSiitur, qua unquam hominibus uit Deus y ut certiores (ecurosq^ de promil?ionu ß‘t* rum ueritateredderet, Eauero m rebus nätunlib^ nonnunquam extare uoluit, nonnunquam in nâric» lisexhibuit^Priorisgenerisexcplafunt, utcui^lt;l‘^ i amp;nbsp;Eua arborem uita, in arrabonem immortj tis dedit'.ut ea (ècureßbi promitterent, quamdiu elt;it : rent ex illiusfru3:u. Et cum ccele^em arcum ^otb I amp;nbsp;eius pofîeritati in monumentuflatuit, po^bacß i diluuionondißipaturüterra. HacAdamamp;N^^l^ i proJàcramentis habuerunt. Non quôd arbor pra^ I floret alijs immortalitatem, quamfibi ipja darenott ( poterattaut arcus coercedis aquisforet efficax ( q^ti j folaris dutaxat raiij repercufio efl, in oppofitas nu j bes:)fld quia nota à uerbo Dei influlpta habebanh I ut documëta eflent teRametoru eius, acflgilla.Et ait 1 tea quide arbor, erat arbor: arcus, arcus. Vbi infri- I ptafkerunt uerbo Dei, indita e/i nouaforma: ut inci I perent efe, quodprius no erant. Hac ne fru^a did ) quis exiRimet,arcus ipfl hodie quoq^ nobis te^iseß j etusflt;xderis,quodpepigit DominuscuNoah.quent j quoties intuemur, hanc Deipromiflionem in eo legt / mus; Terram dduuio nnnquam perditum iri • Itaqfl ;

INSTITVTIO* 215 f^ilofàphafter, quo fidei tto/lrtf fimplicitatetn ‘’'’f5 ta/em colorum ttarietatem ex reßexis radijs, ^^tpofita ntibe oriri naturaliter eontendar,fatea-l’aident:ßd ipßus flupore rideamus,quiDeugt;)t quot;'■‘f dominum non agnoflat : qui pro flo arbt-® ^‘(‘mentis omnibus in objequiu gloritf fluce uta-quot; ß ßoli,flellis, terra, lapidibus,huiulmodi I’^^ienenta imprefliffletnlla omnia,facramenta no^ flgnatum argentum non flint precij, cam idem prorfus flt metallumi quia aiud nihil habet prater naturam: forma ^Wira percuffum, nummusflt,amp; nouam taxation '’’’'ftipit.EtDeusfluas creaturas uerbo fuo figna-'^’»tpoterit, at flant facramenta, qua prius nuda elemental Secundi generis exeplaflierunt, Judic.^ .J' uellus rare irrigauit, ficca terratrurfum terram 4, Reg. xa ’'■‘’«it, intadio uellere : ad pollicendam Gedeoni left, ) 8 j5‘on«»i,c«w umbram horolo^ retror/um decent '^«retraxit,ad promittendam E^echia incolumi

Htfe quando flebant ad fibleuandam ac fla-‘‘^amfidei dlorum imbecillitatem ,ficramenttt erant. Verum prafèntis Mituti edi, de his

P^^^^bariter difflutare,qua Dominus or efle uolifit in ecclefl'a fuaiad aledos in unant o gt;nbsp;fldent

uniust^^ß'jei cofeßioneßuos. Sunt autem WH tintum.,fed in ceretnontjs poßtiMtyfitut- ( uis-Jigna lt;juce hic dantur, ceremonießint. Vt d(ß' ' Hire poßis ßcratnenta huiußnodt, ceremoniits f/ßgt; j 5«ifcKS exercfri conßrmart uult Dominus popu lifuißdem. H fc etMffi ipßa diuerfa ßerunt, iuxti uariam temporis dijßenfatione: quu Domino uißm ! e/i, his aut illis modis.,feße hominibus exhihere.

Gen. t7 Abrahaenim,(^eiuspoßeritati,mandata elicit In Leuit. cuncißoxui poftea purißcatioes, amp;facrißcia,exle

Natth.ult. geMoßicaadditaßnt. Hiiec ludteorumfueruntß-üattb, er amenta, ad Chri/ii ußj- aduentum, ijuo, abroM'

tis Hits, ßtcramenta duo tnflituta,^uibus nunc Ckri fiiana eccleßa utitur, haptißnus amp;nbsp;cana Domini.

QMn^uamineundem, in(juem nuncnoßraiti~ tendunt, ßcopum, nbsp;nbsp;nbsp;uetera iliaJßeäiarunt. nempf/

ut ad Chrißum dirigerent.,ç^penè manuducerent. aut ipfum potius,ceu imagines reprafentarent,ac co gnoßendum proponerent. Cum entm iam ante do^ cuerimus eße, cpuadam ßgilla, quibus promißiones t. Cor.t obß.gnantur:ßtautem certißimum, nullamun^ ^uam Dei promißionem hominibus ob!atam,nifi in Chri^oiut dealujua Dei promißtone nos doceant, Chri/ium oilendant neeeße eil, Vnunt duntaxat difcnmeit

ifcrimen e/î: ijuod ilia Chri/lum promißum, cunt exfeéiaretur, adumhrarunt ; htec lam prtf/îi

te, Èr exhibitum te/îantur, Hlt;flt;; ubi per partes ^efi^illatim declaratafuerint, multo clariora ßent, Circuncilio ludteis fymbolum eratji^uo admonercn ^‘tyijuicjuidexbomints/eruineprodit, hoce/î,ko-fiiißum naturam corruptam ef]e,putationeq- habere

prKterea, documentum ac memorialei^uo fè- Gen.t» ßtonfirmarent in promißione Abrahee data,defê^ 'quot;ifie benedi6ïo,inquo henedicendæ eßent omîtes Aliénés terrée. a quo dr fua ipfis benediflio expe-^ ^nnJaerat.Porrofalutareilludßemen'quemadmo-

4 Paulo docemur)erat Chri/lus.in quo fblo re ^^turos feconßdebat, quod in Adam perdiderant.

illis erat circuncißo, quod A brahafuiße tra ^‘Pwlus:ßgnaculumßilicetiu/litiießdei,hoce^, Row. 4 lamp;littiiyquo certius conßrmarentur,fudßdem, qua l^en ipß/ft expeSiabat,ßbi à Dfo pro iu/litia ac~ ^ß^ftiferri. Baptifmata amp;nbsp;purßcationes ßtam ^^‘iimundiriem,ßgt;urcitiam, pollutionem expone- jjebr.9 *’‘‘^hquain pta natura contaminatierant: aliud ue~ 1. jodn.i ® i^uacrum pollicebantur, quo omnes externeren- A pocal i

abluerentur eorum ßordes- Et hoc lauacrum, lefa ^hrdiuserattcuiusfan^uine abluti,cuiusliuore ß- *•

bant:ßmulq; docebantjneceßTariam eße tisfa6iionetn,qult;e iu/iitue Dei folueretur .fore (Tg® Çummutn tjuendam pontificem, inter Denn mines mediatorent, ^ui Dei iu/litiaßtisfaeeretptf /ànguinis effußonem^ac ho^ia immolationem^if'^ ^pilï. ad in rem'ißionetn peccatoru aecipienda eßet-tiieß»’' ffin^ß[cerdos,fuit Chri/lus. propriu ipß

Philip.z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uióïima ipßeßiit. Se enim patri obediente^

in mortem obtulit: ^sa obedientia hominis inobeat' tiam aboleuit, ^ua Dei indignationem prauoeäK^' rat. Quantum adno^a attinet: Chri/luinf® clarius nobis offerunt, ^uo propius manßeßatustn hominibus:ex ^uo à patre uere,^ualis promißusßf rat,exhibitusßtit. baptifma enim nobis,^uod{gt;K’'S^ ti amp;nbsp;abluti ßtmus, te/lißcatur : ccena eucbari^^^f ^uod redempti. in acptaßguratur ablutio, in fan§gt;a‘ Kfßtisßtiiio. nbsp;nbsp;Hcfc duo in Chridlo reperiunnttt

«. loan.ult, ^ui (ut ait loannesquot;) uenit in a^ua ßnguinegt; boe efl,ut purgaret,or redimeret.Cuias rei te/lis e^îIßiritus Dei. imo tres in unum f int te/les: atjua, ßinguis, rig- ßgt;iritus. in alt;iua (ir ßinguine piirgß‘‘gt;' nis amp;redemptionis habemus te^limonium : uero primarius teüis, huiüfmodi te/iunonij^^“^

tiobis in C hrifii cruce ofienfum e/l; cum a^ua Muxerunt ex facro eius Utere. i^uodj

ob caulam,iure Augujiinns ficramentorum ho Sxpe hoe f'^’^ontem uocauit. Df ^uibus tarnen paulofu apud Au^, l“^lt;iiffer(nclume^i, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;legitiur»

B^pti/mut nobif a Deo datus eR,primum, ut fidei no^îra apud (è : deinde, ut confefioni

'piKihominesJèruiret.Vtriufq; in^îitutionis ratio-ordine profequemur.Tria autem adfertfidei no

J W.Hoc primum e^i, qaod nobis à Domino propo ''‘“quot;'’gt;(tfygt;»bolumft no/ira purgationit,ac docu-y^-tiel,ut melius explicemus,infar nuncij cu-”0^'^ confirmet,peccata

in confie^iumfuum ueniant, ne comemo- Hiatth, ult» ’^^‘^i^eimputentur. uult enim omnes qui credide Ado.z ^hbaptifari in remißione peccatorum. nbsp;nbsp;Quare,

Wonbereaußßint, baptifmu non aliud effe quàm de notam, qua religionem noflram apud ho

prceferunt milites, inJuie profepionis notam i frimum erat in baptifmo,non perpenderunt.ld nero • nbsp;eft,quod à. nobis accipiendus jit cum hacprom^io-

Ntir.ult. quicunq;crediderint,0'bapti('atifrerint, ft'nos fore. In b«Hf fenfum intelligendum, quod a Pquot;« Ephef. r lo/cribituriEcclefiam ajjionft Chrifto finâ/jen-Tit. f tarn effe, mundata lauacro aqua, in uerbo uittf-i.Prt. J (^^alibi.Nos ftcundum eius mifricordiamfaluosft ébos eftê.perlauacrum regenerationis,amp;renouatio nts ffiritus (an£ii. et a Petro, quod baptifma nosftb uos facit. Non PHitn figniftcare uoluitiHe,ablutione dr/alutem no/iram intercedente aqua peifriiaut aquam purgandi,regenerandi,renouandi inftrumt» r« efte: neq^ hic,plutis caufam: fed duntaxattaliun donorum cognitionem,^^^ certitudine in hocfatra-mentopercipi. quoduerbis ipfis/atiseuidcnterex-plicatur.Nam uerbum uita,amp;baptiCmum aquifqi' mulconnediit Paulus, ac fdiceret,perEuangeIiK'’' nobis no^raabluttonisamp; (anilifeatiois nuneiw» ajferri: per baptifmum huiufmodi nuncium obfig^^ ri. Et fubditcotinuo Petrus, haptifrnaiHuduoitefp depojitionem fordium carnis, ftd conf'iettM^^bo-nam apud E)eum,qu(e exfde eft. Neq;

baptifma,in preteritum Juntaxat tent f^^^onferruutnouis lapfibus, inquosà baptifmate ^^‘^‘‘^‘nusj^uctredaßnt aha noua remedia. Hoc qui '^’’’^oreolmfaéiume/îyUtnonnulh, nißin ulti-Kite difcrimine, atq^ adeà inter ultimasJßiritus, ytifmo initiari nollët,utßc totius uite obtinerent ’/’’Mm.Sic autem cogitandum e/l, quocunq- bapti-I^Kr tempore, nos fimel in omnem uitam ablui amp;“

.Ita^quotieslapßßterimus, repetendaerit ^“ftifini memoria: O' bac armandus animus, ut de f^^^ntorum remißione ßmper certus ßcuru^ ßt. l^itm O' ß ßmel adminiüratus,preterijffeuißs ^^'po/lerioribus tarnen peccatisnon e/laiohtus, “titas enim Chri^i in eo nobis oblata e/l. eaßrn-nullis maculis opprimitur ,fed ómnes no^ Ktßrdes obruit amp;nbsp;extergit.Neque hinc peccan-‘K futurum licentia captanda e/l, ut certe hinc ad ^^tiaudaciam minime in/iruimur:ßd hec doSiri-“'jt tantum traditur,qui ubi peccauerunt,fub pec-^„^‘‘tfuis fatigati O' dejölati gemunt : ut habeat quo ic conß}lentur,ne in conßtßonem O' de-P^ftdus ait,Chri^ußiSium no , propitiatorem, in remißione precedentium ^‘‘^torum. non negat,perpetuam aßiduamq;

2Ï0 CHRIST» RELIGIONIS fgt;fccatorutn remißionem, alt;l mortem eo oi-tineri : fèd datum eum à patre mi/erit tantum peed-toribuf ßgnificat.dui confcienti^e eauterio uulnera-ti, ad medicum ßijpirant. H« offertur mifericortiia Dei, lt;j^ui peccandi materiamfirMentiam ex impu-nitate aucupatur, nihil ßbi prater iram ^indicium Dei prouocant. Alter am etiam confolationë ilt;l-fert : ([uia noftram in C hri/lo mortißcationem no^ bis o^lendit,^nouam in eo uitam. Si^uident (utiut Apo/iolus ) in mortem cius baptißitifumus, eonfe^ pulti ipßi tn mortem^ut tn nouitate uitaambulemus, Qjnbus uerbis non ad imitationem eins nos fblum exhortatur : acßi diceret, admoneri nos per bapti-Jmum, ut ijuodammortis Chri^liexemplo,ooneii‘ pi/centijs no/iris moriamurtamp;'exemplo reftirreibo nis, ut in Mtia f tfeitemur; fed rem longe altius re-petit.nempe ^uod per baptifmu, Chri^tts nos mortis ßtafecerit participes-,ut in ea inferamur.Et ^uem tdmodum ßirculusfub/lantiam alimentum(l;duciti( radice, cui inßtus e/i: ita qui baptißnum ea qidde-bentßdeaccipiunt, uere ejßicaciam mortis Chrini ßntiuntin mortißcatione carnis fuaßmul etiam re ßtrreSiionis, in uiuißcatione f^iritus. Inde exhor-tutionis materia defumit,Qwdß Chrißiamß^'”'*^gt;

mortui efje peccato, et iu/litilt;e uiuere.Hoc Glierntr^umentoalibi utitur : Qwdcircuncifißi- Coïo^,lt; amp;exumus ueterem hominem, po/lijuam per

ytifntum in Cbri^îo fepulti ßimus. Et boc /enßt, Tit,uÜ, lt;{nein proxime citauimus loco, uocauit lauacruni

'^^^merationit amp;nbsp;renouationis. Sic primum Ioan j *^^^iptifauit,ßc deindeapoüolr.baptifmo pceniten lmc.j ''lt;)Wremißionempeccatorum.Pcenitentiauerbo, loan.^, 4 ^''quot;lt;fgt;nodiregenerdtionem intelligente!: remißione Aäo, * ^^^^iitorum,ablutionem. Q^o etiamcertißimußtf

prorßus Ioannis miniflerium,quod Apo^ pJ potlea delegatum efl.Non enim ahum bapti-’^quot;'»faciunt diuerfa manus, i^uibus admini/lraturt y^iiniiemefß eadem doElrina o^endit. Inunant . '^^inam loannes apo/loli conßnßrunt. utri^f 'quot;P^nitentiam, utruj; in remißionem peccatorum, quot;^“l; I« nomen Chriûi, à ^iio pænitcntia amp;nbsp;pecca eßet,baptißrunt. lohes dixit, agnutn jr^et,peri^uemtolierenturpeccatamundi.Vbi ^li'^^xbo^hamfecit^patri acceptam, propitiatorem, '^'^itorem.Qiudad hanc confeßionem addaepo-’^‘Oit Apoüoli Qu;dergo eß, quodloannes di-

ß^uidem atjua baptifare:uenturum Chrißum, Nattb. j ^'‘Ifaptißretinj^iritußniio nbsp;nbsp;nbsp;igni^paucis expe

din hoc poteû. Non rn/tn haptifmton à baptifmo£ ßingHcre uoluit,ßj perfonaj'uitm cum Chri/}i per-fona coittulit:ß inini/lrum efje ac^uee, illumßiritus ßnüi datorem. hanc uirtutem utfibilt mintcul» declttnturum, quo dießiritum ßnäumApojio.n ßb lingnA igneis mitteret.Q^d Apoüoü iadiireKl tra potiierunt f Qiadamp;'lt;jui hodie baptifant^fiof^ eniin exteriorisduntaxatßgni tnini/iri,Cbn^Kf interioris gratia autor. nbsp;nbsp;H(f c qua tum de rnortip

catione, tum deablutionediximus, in populo llntè-t. Cor.to adumbrataßnt. quem earn ob cauÇam Apo^olus « cit in nube amp;nbsp;in mari fuifje baptißtum. Mortißii-^xod.t^ tiofgurata eR.cum Dominus è manu Pharaonisgt;^ crudeli feruituteeos ajferens ,uiamillisßrMitp^ mare rubrum : amp;nbsp;Pharaonem ipfum O' AegjP^^'’^ hoRes, qui à tergo Ulis inßabant, ceruictbus ifgt;' minebant, ßbmerßt .Namamp;ad hunc modum baptißno pollicetur nobis, amp;nbsp;dato figno oRetul'^’ nsgt;s ex Aegypti captiuitate, hoc eRßpeccatiß'^‘ tute-, fua uirtute edu^los nbsp;nbsp;uindicatos : fubmerl‘lt;

necßc etiam exercere nos amp;nbsp;fatigare deß^ ‘ ■ rum, ut Aegyptius ille non in profundum äus ßerat, ßd in littoreproRratus,terribill

iinelitas terrebat,led nocere non poter4t:ita adhiic (juide minatur, arma oflendir, fèn~

'yÄoo/HDj ƒ«)}. nam ut turn illos Dominus oppoßta ’ ’ ''‘^i’toperuit, r;^ reßigerium pr^e/litit,ne inclemen ^ßtfolis ardore deßcerent, amp;nbsp;tabeßerent : ita in yi‘fgt;no,nos Chrifii fanguine opertos e/Je amp;nbsp;pro-

“S^oßimus, ne De; ßeueritas, qult;e uere e/î ß'xmi intolerabilis,nobis incumbat. lam perßi ^'lt;«»ieß,^uamfalfum ßttjuod docueruntnonnulli., '^ifxrbaptipnumßluiamp;eximi aboriginali pec-

ea corruptione qute ab Adam in uniuerßrn • fo^eritatem propagata e/l.atcj- in eandem iu/iiiiam ^txta^-puritate re.^ttuiicpuam obtinuißet Adam,, ßüea, lt;jua primum creatus fuerat, integritateße-^'ßt, Tale enim doSiorum genus nuntiuam.,quid ftecitum originale-, quid iudlitia originalts,quar

kaptifmi eßet.,aßecutum e/î. Peccaturn origi-»deeßnatur^ noßrit prauttas ac corruptio: qua frmitm reos facit ira De;, tum etiam opera in nobis profert, quaßriptura uocat opa carnts. Atq^ id eß, Ko.r.f.

proprie in fcripturis peccatü nominatur. Qklt;€ «fro iitde emergut opera-, qualia funt adulteria,ßor-t«tiones,furta, odia, contentiones,cades, comeßa-

tiones'.fruiius peccati maffs, fecundum eàm rsM-nem uocari dehent. quant^uam 0quot; peccatn (îtfie itt fcriptura nuncupantur. Hac itaij; duo diflinäe obferuanda.nepe fic omnibus naturce nojine p^r tibus uitiati peruerjilj- iam ob talem duntdxit coiTU ptionem damnati merito, conuidli^; coram Deo te-nemur:cui nihil e^l ttcceptum-,nifi iuHitii(,innocen-tioypuritas. At^ adeo infantes quoi^ ip ft, fualecum damnatione è matris utero afferunt. qui tametfifua iniquitatis frudius nondum protulerint, habent timen in fe indufum fernen. imo tota eorum mturi, ' quoddam eü peccati fernen, idea non odiofa amp;nbsp;abo minabilis Deo effe non pote/l, Hane damnationetn fublatam, nbsp;nbsp;à fè depulfam effe., certi per baptfmuni

fdelesf'unt.QMndo(ut didumfuit)Dominus hoc fi^onobis pollicetur, plenam folidamq;re)nifio-nem fadameffe, amp;nbsp;culpa, qua imputandinobis erat: amp;nbsp;poena, qua ob culpa luenda.luüitia^uoi^ apprehendunt,fed qualem in hac uita obtinere popi lusDeipotedl: nempeimputationeduntaxat, ^ii^ pro iudis amp;nbsp;innocentibus eos,fua miJericordia,Do minus habet. Deinde, quod hac peruerftis nui Ham-y qud in uobis ceffat, fednouos afidue fruiius parit, iafcilicet,qua ante defcripftmus, opera camis. tson . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feciS

fffw atq- incenfùi fômax fiamam (ir Icintillas per^ aut ß^aturigo aquSßneßne egerit. Qm

lt;lKi peccatum origmule definierunt, carentiam iit i’'gt;'tlt;roriginalis: no ßatis fignißcanter uint atq; ener expreffêrunt t Non enim natura no^ïra ’•”11 Unr« inops amp;nbsp;uacua e^ -, fed malorÜ omnium ^iifofertilis acferax,ut ocioßa effe non poßit. Q^i ^erunt effe cöcupifcentiam, non nimis alieno uer~ ^ififunt.fitarnen adderent,^uod minime conce-^»t:lt;j!uicquid in homine e/ï,ah intelleéiu ad uolun ^einyab anima ad carnem ufj^-, hac concupifcentia quot;’lt;}‘lt;‘natum,r(fertumq; effe.aut( ut hreuius ahfolua-) totum hominem non aliud ex Jeipfo effe, quam ^Wcupifentia. Huiufmodi concupifcentia nun-l'iit’n plane in hominibus interit extinguitur: do per morte è corpore mortis liberati, fèmetipfos t^orfns exuerint. Baptifmus quidem promittit nobis ßmerfum effe no^irïi Pharaonem,amp;' peccati mor ^^^ationem ; non tarnen ita, ut amplius non fit, aut ^‘^bis negocium non faceffat: fed tantum ne fuperet.

ijuamdiu in hoc carcere corporis no/lri claufi '^gemusyhabitabunt in nobis reltquia peccati.fidß ftomifionem in baptifmo nobis à Deo datamfde ^tnemus; non domtnabuntur,necregnabunt.

Nfwo autem jefallat, nemoßhi in fuo malo bhut diatur, cum audit peccatum femper in nobis habitii' re. Non in hocdicunturidla, utpeccatisfuis jecurt indormiant peccatores:jed tantum, ne labajcant, tÿ animu defjiondeant, qui à carnejua titillantur, exer centur, punguntur. ma^is cogitent, fe in uia a^buc eßeiamp;multumfeprofectjje credantycumeßucoit i cupifcentia ahquantulum minui indies fenferinit^o- 1 nec eo pertigerint, quo tendunt. nempe ad ultitnuiii I interitum carnis ßilt;e, qui in huius uita mortalis mtt I ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ritu perfi'cietur. Sic ergo habendum edl. Baptifunut j

inmortifi'cationem camis nodlra, qua à bapti['^igt; I in nobis inchoatur, qua quotidie profequimur.ferf' cietur autem, cum ex hac uita migrabimus ad Dom I num. nbsp;nbsp;Podlremo, amp;nbsp;hanc è baptijmo confolatio-

nemßdes noidra accipit, quod certo nobis teßijim' I tur, non modo in morte uitam C hridli nos iii[i- j Matlh.} toselJeifedficipfiChridiounitosamp;copadioSjH^ I omnium eius bonorum participes fmus .Ideoenm nbsp;,

utcomunemeumnobijcubaberet: ceufrmißintio» I j unionisacjbcietatis,quamnobifcuminiredigniiti‘f I ( Galat.^ edl,uinculum. Vt Paulus ex eo probet, nos efjef Iios I, DeiiquiaChridium in baptijmo induimus. Con I ) fefiota

iutfm no^a dpud homines ßc pruit, Sii^ui ‘^'‘’inou eR:^Hd palam proßtemur nos populo Dei ‘‘^^nferi Helle,t^ua tefiamur nas in unius Dei cultu, ®«twin reli^ionem cum Chrifiianis omnibus con-fwirc:^«^ Jeni^ißdem no/hra publice affirmamus,

«on modo laudem Deiljiirent corda nofhra, ßd ftiJ, ft otnniii corporis membra, quibus poß ji^nßcat!onibus,perßonent. lu enim,ut decet,

'‘^ßra omnia m obfet^uiü' gloriee Dei conferuntur^ îiWHihil uacuu efß debet:et cateri nodiro exeplo^, “Ifidfßudia incitutMr.Hucreßgt;iciebat Paulus, cu i, Cor« • “■tOTogarft Corintbtoî, an non in Cbrifii nomen ytißtifußßent^ innues fcilicet,eo ipfo ciuod in eius baptißatßßeß illi deuouifße,in eius no inrs(ß,amp;ßdem illißuam apud homines obftrtn

utconßteriampliusnonpoßent,nißß)lum ^wiâKni: niß conßeßione lt;ibnfglt;tre uellent, quam “'l’iptifmo ediderant. Nkkc poflquam enarra-

I quot;‘quot;’f baptifmij^Mte£it nobis «tendi dccipiendi^u-^’iiMiJicare promptMm eft.Nam quatenus conßlan yOHjirniartcice^jiJei no^hne datur, accipiendus e man« Dei:cert5 perpwfHm^ babere con “''quot;b'pfum ejjf, nobis per ß^u loqwtur.ipfum

22$' C HRIST. .RELIGIONIÎ f//ê, no! pu^at, ab!uif, deli^iorum abolft. ipßffft mortisßlij fui participes qui fûthance concupif:entiie noftne uires eiter' uat-, mo qui ßho fuo nos induit. inqu^tnty ttai uere ccrtoq. animce noamp;^e intus facere, quàm eertlt;r uidemus corpus mamp;um extrà ttblui,fubinerÿy cunduri. I/ih^ec enm,liue an^^logl^l^ finefimtlit«'^^’ certißmu e/l facramentoruni reguluM in rebut cor porets./ptrirudles conjjgt;tciainus ac cogttem‘is-‘}‘S‘‘'’' do iftiufnodifigunsreprefnture domno ui^U'iieü' Non quia facramento taies ^ati^fiHigatteindiife^l fint, aut quod facramentum organum ac ini‘lrti'K^ tum ßt,quo nobis conferanturfed duntaxab^l^'^ bac relfera uoluntatem fuam nobis Doittitttttroo' ßcatur, nepe ß hcec omnia nobis uellelargirißi““^ Aâ.io documentum fit Cornelius centurio, qui pccca^' rum remifione, quigratijsfnritus fan^h uifibihe^'^ iam antea donatus-, bapti/atus e^bnon largioremrt' mifionem é bapti/mo petens-,fed certiorem fdei W' ercitationë. Obieceritforte aliquis: Cur

Aillo.it lo dicebat A wj»mî, ut peccata jua per baptifnSti)' lueret, fi baptifno peccata non abluunturl Reßf' deo:Dicimuraccipere,obtinere-,impetrare,quoar^ bis à Dfo datum credtmus:fine id tum primttr»

certius fxrfuafum habe-’quot;ms.Hoc itacf^^tantnm uoluit Ananias:Vicerrus ^“itlvemißjtihiefje peccata, baptifàre. promittit DomiziMj in baptifmo remifiione fieccatorum: l’wc accipe,(2r (ècurus e^o. Caterunj, ex hoc fà-^mento nihil ajjêqnimnr, n:fi tjuantnmfi'de accipi .lißJes dcßt, erit in teûimonium accufàtionif ' ttoârtf coram Deo, cjuôcl promißioni illic data in-^eiiulifuerimus. Obtenus uero confeßionis no Ihitlymbolum e/l^te/iari eo debemus, ß'duciam no firm in Dei mißricordia eßei^^puritate nofiram, ixpeccatorumremißione, quaeRperleßum Chri-fiummos'^-in eccleßam De; ingreä;,Hf nnoßdei 0“ thorifdtis conßnßuycum ßdelibus omnibus utuamus unanimes. Hoe «o/Hif P^twfwî, cü inquif.in uno nos i, cor.n fwnesf ’iritu baptifatos e[le,ut unum corpusßmus.

lamß uerum eil, quod conßitiiimus : ßcramen-t«m non ex eius manu accipiendum eße,à quo admi «iHratur/eduelut ex ipfa Dei manu, à quo baud du he mittitur: inde colügere licet, nihil illi affierri uel tiifem,eius di^nitate, per cuius manum traditur. ac ferincte atq- inter homines,ß qua mißt epiilolaßte-rit, motJo ßtis manus amp;ßgnum a^noßatur,mi limerefert,quis lt;tKt qualis tabellarius'fuerit: itano-

■bisßifficere debet, tnannmamp;fi^num DominiIIO' ftriin facramentis fuisagno/cere, à ^uocan^iM-dem tdbeilmo defenntur. HisDonati/îanm eirot fulchrerefutatur, qui uimacpreciüfacramentime-tiebantur minM di^nitate. Tales hodie fint Ci tabapti^ice no/iri, qui rite nos baptifatos pernegigt;^i quod ab impijs amp;nbsp;idololatris in regno papalibipoß tifuinus. itaq- anabaptijmumfuriofe urgent. Aduei-fus quorum ineptias fatis uahda ratione muniegt;ntir,ß cogitemus nos baptifmo initiatos, non in nomen di' cuius hominis fed in nomen patris,amp; ^ilij tus fan^li.ldeo'q. baptfmu no eße hominis, fed On-iquocunq^ tandem adminißratusfuerit, Vt maxi’^f I Dei ignorantes aut contemptoresfuerint,qiti nos ht ftfabant : no tarnen in fua ignorantice uelfaerile^ cenfortium nos tinxeruntfed inßdem left Chn^gt;' ^uianonfuum,ßdDei nomeninuocarunt,nttd thud nomen nos baptfarunt.Quod ft baptifniOn erat, habuit certe promißionem, de peccatorum it' mißione, mortißcatiöe carnis, uiuißcationeßiritid' li, partieipatione C hrt/}i.‘ lam uero quod nos intd' rogant, qua tarnenßdesno^a baptifnumdi^'*^ tnnisßcuta fit, ut inde euincant irritum eße bi[gt;n' fmum, qui nobis non fanóiificatur, nifi uerbo ft^ »

yioitis pe accepta. Ad id poflu/atum re/}:ande~ ificredulos, longo tempo t^’'ogt;nißionem tjua in bapti/mo nobis data eraty ^^ftiKiße: promißionem tarnen ip/am, ^nando d.

^‘^^d^atamfemper tijf ßrmam, ueracemlji man 'g/' • EfMHiß omnes homines mendaces amp;nbsp;perßdi:

tarne uerax eßje no définit.etiamfi omnes per-‘‘'lt;Cbri/}us tarnen Çalus manet. atemur ergogt; ba-r‘jgt;r,tiin pro eo tempore non profuife nobis hilum-, l^ndo in eo nobis oblata promifiofine qua bapt:~ Iquot;’’*! nihil eü,negleóia iacebat. N««c, «oi Dei ^'a ^^teßpißere ccepimus, cadtatem noamp;am duri cordis accufmus, qui tantoe eius bonitati tarn ^jngratifuerimus. caterum, promißionem ipfim ^fuanuiße credimus. Q«in potius ficreputamus, . f'^per baptißnum, peccatorum remißionem pol-^*t,(irpromi/ßum indubie omnibus credentibus f’'ffilt;ihit. Ei ^mißio nobisin baptißno oblataifide ‘f ur ampledamur.Diu quidem nobis propter inß-^‘itatem ßpultaßitinunc igitur earn perfdem reci I'tntus. Verum igneum fibt uidcntur telum uibrare,

allegant,Paulu rebaptifiße eos-, qui Ioannis ba^ AHo. 1 e Htioßemelbaptifati errfnt.Ndmfi, noflraconfef

25t CHRIST» RÈLIGIONIS HO fier efl. tjuemaJmoilum illi anted peruerlè inflitn tiyubi reéîdmfidem edoéîi funt^ in edm/itntrebupti Jdtnita baptifmus tlle.,quißne uerd doSirindfitit.pro nihilo reputandus efl. amp;nbsp;exintegro bdptifdriaebe tnus in ueram rebgionem, aud nunc primum intbi‘t ßumus. Concedo fuißje prtus iüud bdptißnd, tim'» Ioannis baptifma,iir unum idtm'ij; cum Chrifti} ptipnate: ßed rebapti/atos nego.Quid igitut fibii‘‘’ lunt uerbd^ baptifati funt in nomine leßi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

terpretantur, tantuJÿnceradoéirind eruditos ai“ lofuiße.ßdjtmplicius intelligere malirnjbaptißK”^ Jjgt;iritusßn6li, hoc efl, mtias ßgt;iritus uißbihf^ tnanuum impoßtionem ^tas : quds baptißmi no»’ neßgnificart non nouu efl.Ncc répugnât ßeajübditur^cum itnpoßißet illis manus-, defcen’^ batßiiritus fdnä:us ßpereos. Non enim duo dn^ ß narrat Lucas, ßedßormam narrationisße^uitic brteisfamiliärem: ^uiprimum reißmmdpropomib deindefußus explicant. Q^od ex ipß uerborn textu animaduertere ijuiuis poteß.Dicitur enin” auditis, baptißti funt in nomine lefu. Et cum fuiffet illis manus Paulus, Jßiritus fan£ius deß^d' bat ßper illos. Hac pofleriori locutione defctmd’^' ^ualis ille fuerit baptifmus, Verum, ijuid

^«»1 eß ßacrametttiußim dwaliMS lois prfrtiliHs con l’wipnmMm, ut de Domini promißionibus edocea quot;iwii/finje, utfidem noßram apud homines proßv dutitari poßit, c«r Chri/îirfnorït iiberi a4-^^iitßntes^baptifentur : t^ui ne^jtalibns Hocnmett •wilocfri ^uicc^uam poße multis uidentur,nec fide/n wwfintMs fonceptam, cuius te^iimontum palant ffiUint. rationem p^edohaptifmi pawcij explicahi-quot;iKs. Prineipio, fernere äffirmatur amp;nbsp;arrogan-in banc atatem cadere non poße. Namßi nis, tjuos in eiufmodi atdtula ab bac morta/i uita ffnocat DominHs,regni cce/eÆs alit^uos hceredesßt ^itftfrna autè beatitudo in Dei cognitioneßta eß: fw «on illis bic gu^um aliquem primitias dare f®j?it eins boni, quo abunde ohm plene'q-ßuentur^ 'Hfnon per ß)ec«/«m in anigmate ab ijs uideri a quibus facie adfaciemßgt;e0labitur ^Idßaß (f^ninon poßumusxogitemus quam magnißcaßnt ( ’pera eins omnia, çÿ' quàm eius conßhaßnt abflru^ î PRnfibHsnopris. Prceterea-,ßfatemur(quodcer gt;. ^ßiterineceßee/i) ex bac ætdte a Domino «a-/ r'gt;”lericordilt;eehgi:neq;deßdeinßciaripoßumus, Rom.y jiiaHnicaeflad fälutemuia.^amßinunoChri- Abac.i l‘^‘fiKir)tHs,^^quideperßdem: ubiaßdedißeßum Rom.i

fuerityttihilpofjumus nifi in Adam mori. ClarÜc^ Mar.ult» cnimte^limonium:Qiü crediderit,amp;'igt;^P^‘fi^'^^r rit, (aluus erit. Qjii non crediderit,iam condemna-ius efi, Nonnullh ex loci circun^antiO) uerbunt hoc ad eos duntaxat referenda contendunt,^ui per ttu^ tcm, Euagelicam pradicatione exaudirepotuerint! ijiiod eo loco mittantur Apodïoli ad euan^elifandü, deindelèquitur,Qju crediderit, huefitluufore.neigt;t f}e,inlt;^uiunt,cui pradicatum fueritinon autem pra-dicatur,nifi adultis.Sed ego contra affero, hatte generalem qfe (ententia, toties ineulcata repetitami^ । in fcripturis, ut tarn leui folutione eludi non pofit-loatt.f.a Cullum eetatu diferimenflatuitur, cu dieitur, batte er 17 eße uitam (eternam ,noßeunum uerum Deunt, lt;13 j c^uem mißt,lefum Chri^umt cum dicitur, iram D(i manerefuper eum, ^uinon crediderit in unigettitum j filium Den uitam non habituro5,nifi ^ui ederintear 1 nemßlij hominis.amp;alia einsgeneris.Quaremattet / fixa fententia, nullos nifi fide (aluosfierißiuepueri j fint, fiiue adulti. Ideo nbsp;nbsp;nbsp;baptifmus ad infantes tute I

fertinet, quoru cum adultis comunis efißdes. Nei^ j uero htfc quiff iam in eum fenfum aceipere debet, I quafii dicam à matris uero femper inchoarifide: etittt I auiultos etia ipfos nunc ferius,nunc citius,Domitiiis i uocet.

JicOjOmnes Dei eleflos perfidem ^^edi in uita itterna,tiMcunlt;^ (etatis parte ex hoe ^otruptioniscareeretollantur. QMd fikree ra Jo HOS deficeret, abunde tarnen nobis effet,quod in “'•ptifiinsiis infantibus Domini uoluntatiparemus:

KolKit,«tuenireadfefinerentur.Qwsimpediri Kottb. «9 frobibftjjim«! «ti^ adiuuari prtfcipit.Et cu m dixe~

•itiUiiKW effe reonum cceloru'.nihil aliud quàm eius htèntiiefHbfcrmimus,ueritateq;obfignamus,cum illisjignwn remißionis peccatoru comunicamusift-•'f^wregnHCceloruomnibns claußtmjobferatui^

Qwn amp;nbsp;praceptum à Domino pofitum de cir funciiJfntJis IwJæorK pKerij,«tce mandati nobis effe

: ^HitnJo in circuncifionis locum fucceßit od-ptifmws naßer. Ndw ijuo J ïudieis pollicebatur Do-winiis in circuncifione, fe fcilicet ipßs eorumfe-ttiniDfHttiJôre, ipfösfemen'qßipforufibi fore in po , pulKm,ijipflimhodie Chriflianis polliceturinba-ftijmomo adultis modo,fed amp;nbsp;infantibus, quos etia twiobcdHpm PaulusfanSios Jicit, ntlHJteorMm i.Cor, 7 olim infantes fan£ii uocari poterant,

ALterum Chrißunlt;e ecclefia in/litutuwp-cramentum, e/l-pants in Chriâi corpore Janiiißcatus, amp;nbsp;uinum tn eiusßn^uinefanüiplt;^^' tum.Vocamus autem^uelcœnam Domini, uclcuchi ri/itam. quoJ tn ipfo amp;Jjrirituaiiter bem^nitate Dû MHwi pafcimurt^nos tilt luce beneßienii‘t^‘gt;‘'^ agimus. Promißto illic addica perjjncue lt;{eclttrigt;lgt; ^ueminßnem in/îitutu fuerit, ac quorfumßgt;e^t^‘ nentpe, ut nobis conßrmet, corpus Domintßci”^'’ nobis ßmeltradttum, ut nunc no/irum ßt,t‘clgt;t'T^ß tuo etiam ßtturum ; fànguinem eiusßc pro nobisß' meleßßußtm,utnaßerßt ßmperfuturus. ßtm reutncttur eorum error,(jui negare auß l'Mr cramenta cxercitiaßdei eßeiad tp/am tuendam, t^' Ute. il citandam-fgiraugendam data,verba enimßtnt; i.Cor.ii calix nouum teßamentum eß,in meofanguine.l^^^ e/l documentum ac teßimonium promtßonis.Vlgt;^ cuntj- autem eü promißio, tllicßdes habet^uoint^' tur,^uo ß coßoletur,lt;}uo /e conßrmet. uero ßuauitatii ac conßjationts ßu^ium ex hocß cramento colHgere poßunt antmee noüra'.^uoß'' Chrißu nobis,ßc nos dH uicißim inßrtos efjea^P^ ßimuSfUt ijuicijuid ipßus e/l,noßrum uocareif^'

N tio/h-Mtfj e{i,ifgt;ßus cenfere liceat.Q^are rt no ’^ffc«reß,onc}fre audeamus^ uita æterna noÆ-it»« V’rf^nnm ccelorum tam nobis non poße excide ''f' ^Mlt;tgt;n nec Chrifio ipß. rurfum peccatis noflris quot;’quot;pojjf nos mamsji^uam ipfnm damnarr.c^uia non

Noflr« ,pd ipjius lùnt. Non quod ipfiiilla culpa ’“'■f impHtiintfj jît : pd quia eorum je debitorent jolutorë prrfAdt.H^ec e^ comutatio-, qua ''^'^enfafïtabonitate.nobij'cum ufuseß. Qwd no-ffrurn in jè paupertatem recipiens-, fuam ad nos opu-‘fniMintran^lulerit.Qi^od Cußeptanofîraimbecib , fua uirtute nos confirmauerit.duod dccepti

quot;'’Hra mortalitate^faa nos immonalitate donauerit^ Qiodin tfîTÆS del'cendens, afcenf'um nobis in cce~

I bmlîraHfrit.Qi-ocißiius bominis nobifcumfaéiiiS-, l gt;‘OsfecumDeiß'iios fecerit. Hrfcomnwadeofô in ptcramento i/îo promittuntur, ut certo fla- \ tgt;ifnlt;i«pt,H(Tertobisexbibm, no ßcus acß Chri ipfe prüfens noßro obijcerftMr, ac ma tiibws aftreftaretur .Hoc enim uerbum nos ludißca-fijHobisitp tnentiri non poteil'./\cciptte,edite., bibi- uialth. i;?

, Hic f/l png«is,^Hi in remiß,one peccatorum effun Ltu. 11 , ^tur.Çlwdaccipere iubet-,ß^tißcat noiirum eße. ‘•Cor.ii }

238 CHRIST* RELIGIONIS manducare iuhet -, ßgnißcat umm nobißKigt;i liibßantumßeri.Ciim dicit, Hoc e/l corpus meum, qnodpro uobis traditur.hicc^lßnguis meus, pi'O uobisefßundituridocetnota fuaeße, lt;p,uumnoliri'gt; nonßuo comodo, fed in gratia ac rem noürat/ftf amp;fumpßt,amp;poßiib Ac diligenter ijuide obfru^f dum eä, totam facrameti energiam in bis uerbisf tarn effet Qjiod pro uobis traditur, Qif pro uobit eßunditur. Alioipui non magnopere nobis conduee' retjCamp;rpus ac fanguinem Domini nunc dißribui,)if fi in redemptionem ac falutcm no^am expofitßf melfuiffent. Üai^ fub pane amp;nbsp;uino repnefeutn'^“''' I quo difcamus no modo no/ira e/fe ,fed nobis eße i» uitam ac alimentumAd efl quad antea admonuifii^’ à rebus corporels, qute in facramentis proferutitu^’ quadam analogia, nos ad Jfirituales deducidebff^’ Sicjcu pane uidemus nobis in fignu corporisCy' fiiexhibitu, hcecßatim concipienda edifm’iHi^ Vt corporis noRri uitam panis alit,fu/linet,tfe(i^' ita corpus Cbri/liuitieno/lrce ffiritualis cibuf»^ proteSiionem effe.Cum uinu in ßmbolufrS'*''’.^ cogitandü, quos corpori ufus uinu afferat,ut eo) ffiritualiter nobis Chrifli fänguineafferri mus.Sunt aute, conßrmare/efeere,

jîpfe ferpeJunus^ifuiii nobis ficrofin3:i huius cor f^trnditioyiiuid (an^ninis effußo/fuerit: no ob-r‘lt;’'^perßgt;iciemus, hac panis amp;nbsp;Hint attributa,Je~ eiupnodi analogiam-, optime illis con uenire.

^°'^^S°Pgt;'iecipnce /untfacramêti partes, corpus ^^^'ßß^pliciter nobis exhiberafed magis,pro-’quot;‘pione illam, i^ua carnefua uere cihu eße te^atur, lodn. d ^I'^n^uine fuum,potum, ijuihus in uitam aternam ißamiir ; tjuaß panem uita eße aßirmat, de lt;juo 1‘‘‘’gt;tandHcauerit, uiuetin (eternum:illam,inquam, P'^nißionc obßgnare amp;nbsp;conßrmare.Et lt;jho id eßi

Christ crucem mittere:ubi ea promißio ue-^^ßttftita, nbsp;nbsp;numeris omnibus impletaßutt. Näw

panem uitaappellauit, non earn a ßcrameit ^’‘^l^pellationem ßbi ßmpßt C «t quidam peruerß ''‘'^pretantur:)ßed quia tails à pâtre nobis datusßte f®, talemq.ßfe pramtit, cum humana no^rlt;e mor Wiî parttcepsfaSlus, nos diuinceßta immorta-“^confortes fecit : cum in ßcrißciu fe oßerens, ^^ftöonem inß no/lraßißulit, utßa nos bene-perßnderet: c« morte fwit morte deglutiuit ^^ßorhuit: cuinßia reßurreäiione came hac no-1^^‘^ornptibile, qua induerat, in gloria amp;nbsp;incorrtt l’‘’»i(inßßcitauit, Sacramentü ergo no panem uita

Chrifli eße facit; fed quatettus in memoria nobis rè uocat pane eßeftciü^ quo aßidue uefcamur,eius (nt-nis ^uflü nbsp;nbsp;fapore nobis pra^bet.Deniq^ nobispol-

hcetur,quicquidfecitautpaßuse/i Chriüus, eaft' ^‘ßb amp;nbsp;paßum eße in nodîram uiuificationé. Dent de, hanc uiuifcationem aternam eße: qua fineliite i alamur, fu/iineamur, amp;confèruemurinuita. Su 1 quidem,utpanis uiteenobisno fuiffet CbriÛHS,ni‘ ƒ ß nobis natusacmortuusfuiß'et, nifi nobis reliure^ / xißet: itd minime nue eßet, nifi cius natiuitatis, mot I tis,refurre6iionis, efficaciaamp;'ßu£ius,restttelt;^, / eßet ac immortalis. nbsp;nbsp;nbsp;Si hac uisfacramentiliro I

Rnitateexcußaexpenfaq;eßet,Jatis fuperq^bdK^ / bat,unde nobisfitisf eret:nec excitatie eßentboi^ I biles i/la dißenfiones, quibus turn ohm, turn/ etiamnum memoria, ecclefia mifre uexau e^: lt;1“^ / uolunt curiofl homines dcfnire, quomodoinf'ß prajèns adßt Chri/li corpus. Alq, quofe I probarent, addiderunt ad/cripturce JimplicitutC’' / adeße realiter ac fubflantialiter. Alij ultra etiamf / greßifunt:i'jßemeßedimenfionibus,quibiisiit^,l ce pendebat. Alij prodigiofim trans fubd}antiiinlt;”’‘l excogitarunt. Alij panem, ipfum eße corpus: ßb pane eße: Alij,ßgnum tantum ^f gurant^H

foriï proponi.Rejpi/icet di^na-, de qua tanta amp;nbsp;uer •’orHw, animorum contentione difceptetur. Sic

Hu/go exi/ïimat«r : fed qui ita (èntiunt, non ^^‘‘»’‘iduertunt,primo loco qtiarendumfuiffe, quo-ijofio CbrrÆcorpus,ut pro nobis traditum e^, no lquot;‘i’nferet:quomodo fanwis, utpro nobis effufus ^^^nollerfi'eret.ld uero efl,totum Chriftum cruci^ r^‘lt;'^poßidere,ac omnium eius bonoru participent Fgt;.N«nc bis omißis,quibus tantum inerat momen t'') imo ncgieftis nbsp;nbsp;penefepultis, hcec una ßiinoft

'^aßio depu^natur.Qwmodo corpus à nobis uo-tarnen in tanta opinionum turba amp;nbsp;ua^ '’^tte,una certaf Dei ueritas nobis con/lft:cogttel *pritWMm,J])iritKlt;tîe quiddam effe facramentum^j. l'*oDominMs non uentres noflros, fed animas plt;t-( '( ^^^tuo}uit. ac Chri^um in eo quaramus,non no-,, Pocorpori,nef ut fenfibus carnis no^lra compre-f ^^ipoteH', fed fic, ut anima uelut prafcntem fibi I« tÿ fxbibitwm agnofcat. Denilt;j; ipfumjjnri- ' fXiiiiterobtinere,ptis habemus : ficenimin uitant / 'Pfuw obtinebimus.quodipfume/i percepiffe^quic-f i'odexfacramentofuéius percipi pote^. Hane co «bi ^ms animo prafumpferit ac médita-^^futrit, facile intelhgetf quomodo Chrifii corpus q infacra

±42- CHRIST» RELIGIONIS in facramento nobis offefatur, netnpe, uereamp; e^-caciter:de natura ipja corporis minime folicitus ent. Hcec ^nia minus ujitata funt ( ^uod pauci ha^ieitus rem acu tetigerunt ) pluribus verbis illußrari forti optisfuerit. Ita^-ßc in ßmma habendum eß.Cbri^ flus, ut ueram noüram carnem induit, cum è uirff-ne natus eflnn uera carne noßra paßius e^,cuin pro nobis ßatisfecit: ita e andern ueram carnem nbsp;nbsp;rijf'

gendo recepit, amp;nbsp;in ccelu fusUit. H^ec enim itoW no/lr,e rejurreäionis,amp;in ccelum aßcenßoms e^, cj^uod ChriÛus reßirrexit, afcendit. quàm inßrmaamp;fragilis flgt;esß)ret ißa,niß baei^f noüra caro in Chri/lo uere fufcitata,^ in cœlorum in^effa efßet^ Atqu'ihac e/l perpetuacor poris ueritas,ut loco contineatur, ut fuis dimerfi»'“ bus con^et,utfuam faciem habeat.Scio quid iff' lenturceruicofl tjuidam, ^uo errorem femel ptum ob/iinate tueantur: non alias un^uamdiifi^'^ ßones habui/fe Chrißt carnem,nifi ^uàm logt;t^^‘^ te^; calumamp;terra patent. Q^odautempK^ utero natus fit^quod creuerit, c[uod in lt;trnr^^^n^

. fus,quodfepulchrQ inclufus: iddiflgt;enfatioiiei}‘lt;6 fa^u,ut nafcendi,moriendi, carterisq^huntanii^jJ^ cijs deßaigeretur, (^od fohta corporis

cortJJgt;eélMS fuerit, lt;]wd in ccelum ^NwptMS, poflremo etiam poi'lajcenßonemy MnaiW PæhIo uißts : eadem id dij^enfationefa cor.ir «kni, Ui rege,^, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;con^itutum hominuin Ailo.y, 9

ßßitare^ enim dubitet corpus Chri i^‘fnintaflicumfutfjle,fiea conditionefuit^Allegat l'k’tiiCbriâoi'pfo Jift«»« efl.Nemo (tpenditin lo^n.j ' '®lkni,n^[ deßendit è ccelo: ßlius hominis, qui “'ccEloep.VerMW funt ne obtuß ddeoßnß,ut non ''‘^wtiddiéiumpercomunicationetn idiomatum? QÿlitfràPdHio Dominus gloriic crucß'xus dici-- i.Cor.x '“f, non quiaßcundum diuinitatem ßt paßus i fed f« Cbn/tus, qui abieélus contemptus in car-''^flt;itiebiitur,idem Deus eratamp; Dominus giorice, ^ibtincmodui^ ßlius hominis in calo eraf.quict 'pffiïifniCbnflus, quifecundum cdrnem bominis pws babititbit in terris, Deus erat in ccelo. Qua ra fi^fifo ipfo loco, defcendiffe dicitur fecundum di~ Wnitatem. non quod diuinitas cœlum reliquerit, ut It^cr^iflulum corporis ß abdereti fed quia,tametß «mm«implfrei, m ipÇa tarnen Chrt^li bumnhiMte forporaiiterjiJ e^,naturaliter habitabat,amp; ineffa-

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;q X corpus

244 CHRIST, RELIGIONIS Corpus hoCj^HoJ in fàcrantento exhibetur, glono' fum e(Je immortale. Itaij- nibil abßtrdi ribus in locis^ßnullo loco,ß nulla forma, fubf-K^ra-mento contincatur.Scd quaro,^uale dabat ihbciFH' lis Dominus pridie quam patereturF an no uerbafo-nant,mortale illud,quod flatim tradendum eratÀ diffeslam antea, inquiunt,füam gloriam tribus pulis in monte Thabor conjfgt;iciendam dederat. Vt' rumid quideme^.ßdea claritate gUi^um tJiitit'’' fuce immortalitatis ad hora dits prabebat.Cuffl corpus fuum in ultima ccena didribueret,imiiiin(‘gt; iam iam hora, qua à Deo percuffus humil“!^''^'^ fine decore,ut leprofus,iaceret. tantïiabe^gt; gloriam fitam proferre uellet. Ef bic quantayi‘‘’‘f‘^ nifenefra aperitur,fi Cbridi corpus mortale amp;nbsp;humile uidebatur, in alio imtnod^ glorioßtm tenebaturifed ad tantum abßit‘lx'f'(\ niueo. Tantü de corporegloriofo mihi refefgt;x ' stn non tarnen corpus fet F Ed, inquiunt, i^roÄv'fiTroi/, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;un-

non uno quidem uerbo,ßdperiphrafe,fe’‘l^‘^‘‘ care, /{ut negemus plane carnis reßf cum referrexerit, carnem fore confetearnffd^

Aurj^niatdn^itur. Ne^- uel tantillum illis patro-lt;^gt;ntitur,^tiodtotiesobie£tant, Chri^umaddtjci-^ loait.io fnfes intrafletatïtiisclaufis.lntrauitcerte, ntirahili enimauteas uiperfregit, autexpe-^üuitdmn hominid manu aperirentnr: fèd omnefi-^iobßaculu Ciedere/itauirtutefecit. Catcrumm-

jfits,corporis ueritatem dtfciptilis approbauit: Vi i,uc.t^ '^^e,inauit,(^ palpate: qnialßiritns carnem ofja

lt;iuia palpari amp;nbsp;uideri pote/l, Auferiüa: '‘’’iMerït corpus ejje deßnet.Hic, ut nobis inuidiam ßeiant, de omnipotentis Dei potentia maligne nos ^Ojiii criminantur.Sed autflulte errant,aut malitio-ß’Jientiimtur. Non enim hic queeritur, quid Deus f(itKerit,fed quid uoluerit, Affirmamus autem idfa-^'’’^^‘(odilliplacitu erat.Placuit autem, Chri l’ionfratribus per omnia ßmilemßeri,excepto pec~

. Qj^alis efl no/lra coro ? nonne qua certafua ‘gt;i”tenßone con^at^qua loco continetur^qua tan-ÿ^^irlquauidetur'iEt cur,inquiunt, nöfaciat Dew, Jtwo eadem,plura diuerß'q; loca occupetfut nullo '‘‘^ocoutineatnrf utmodo (^r/ßeciecareatflnßney W(t Dei potentia poßulas,ut carnem faciat,ßmul T) none^ecarnemfperindeacß in^es,ut lu~

uult efje luceni:tenebras-,tenebras:carnefn-iCtirne'fgt;’ Qonuertet qutdem cum uolet tenebras in lucem, amp;nbsp;lucem in tenebrai. fed cum exigis, ut lux amp;nbsp;tene-hra non différant, quid aliud quam ordinemfapeti tiif Del peruertisf carnem igitur, Carnem effofior tet:ffiritum,ffiritum. unumquodq;, qua à Deole^t tlsr conditione crèatum e/i. Ea uero e/i carms coit-dttio, ut uno certo'que loco, ut fua dimenßotify utßua forma conüet. Et conditione carnem mihii^ Chri^U!, cui incorruptionem quidem amp;nbsp;glo’''^ dedit : naturam amp;nbsp;ueritatem non abfulit. num enim e/l darum que feripturte teffmotiiuni’ quod in coelum afcenderit,fic uenturus, quomoil^^ afcendere uifus eü.î^ec eil quod adhuc rffilii»lt;^r peruicaces, uißbilem affendiffe amp;nbsp;reuerfurufn, i”' terimtamen nobifcum inuifibilem habitare.ßf' dem carnemfe habere (ir offa Dominus ßatus eßqucepalpariamp;uideri poffent.Etabß^’^'' afcendere, nonffeciem affendentis abeuntisqid^^ ßgnificant : fed uere idfacere, quod uerba Caterum, tametfi carnem fuam à nobis fußulitj 'Id corpore in ccelum aßendit: ad dexteramtamenp'' trisfedet, hoc e/i, in potentia, maieüate,

ÎNSTITVTIO» X47 p4(rij rfg«4t. Hoc regH«w nec uHis locorunißtacijs Intittum, nec ullis dmenfionibiis circunfcriptnm: iiin CMus ttirtutem fnatn, ubicnnc^; placuerit, in amp;nbsp;in terra exerat, ijninfe prafentem potenM amp;itirtute exhibeat: quin fins /emper adfitjin ijî «i-eos fu^ineatiConfirmet, uegetet, con/èruet, non {ecus acß corpore adeffet.Secundu banc rationem^ corpus amp;/ànguis Chri/li in facramento nobis ex~ ^iiietiirifecundum priorem, minime. Docedi can/àj Meimus uere amp;nbsp;efficaciter exhibercnon autem na~ iurtliter,Qmfcilicetßgnißcamus, non fubûan-ipfàtn corporis, ßn uerum amp;nbsp;naturale Chri/li corpus illic darißd omnia, ^Hlt;e inßo corpore no-beneßcia Chrißus pri:e/litit.Ea e/l corporis pra ßtii, ^uam facramenti ratio po/îulat.Qj^am tanta Knute,tanta^; efßicacia hic eminere dicimus, ut no 'Kodoindubitatam uitte (éternue fiduciam animis no firis^erat : fed de carnis etiam no/ïra immortali=i (itepcuros nos reddat. Siipuidem ab immortali eius ^nrne iam uiuificatur, amp;nbsp;quodammodo eius immor tditaticSmunicat, Qm fupra hcec,fuis hyperbolis euebuntur,nihil aliud quam tahbus inuolucris fimpli cent amp;nbsp;planam ueritatem obfcurant. Qupdfi quis ntorofulus,exipfis Chri/li uerbis «obis etiamnunt q 4. contró~

KoW.12

(. I04ff.4

248 CHRIST, RELIGIONIS controuerliamfdciat-, (juod dixerit Hoe ß{Utn,Hutic elje fuum languinet hic uelirn tnecum reputet, de (acramento nunc haben tiem,cuius omnia adßdem referenda ro nos i/ia, lt;^uam enarrauimus, corporis tione non minus laute afftuenterck pafimus: qui ipfum Chrrflum èccelo detrahunt.ln uerbif^ roß adeo tenaciter haremus, amp;uerba tnihi (ufßagantur, QMd enm Matthteus eus referuntyDominu uocaß'e,poculu,fui^gt;’^fi^ff'f nem noui teAamenti ; Lucas Paulus dicuntd^l tnentum in fanguine.Clames iamjicet, hoc pusamp;ßnguinemiego contra contendam,eßttej mentum in corpore ßnguine.Scripturie tationem ad ßdei analogiam exigere iubet P'fj'y' quam in hac parte mihi prceclare con/lare nihd a'' hinm e/l. Ipß ad quam ßdei amußim tefornit^'^L i'i^ • 019 fwo conßtetur lefum in carne uen‘ir’ ex Deo non efl, T« /icrt diflimules,euin carnd fl‘^ ueritatejfolias, nbsp;nbsp;nbsp;Hcec cognitio nos facile a earX

li etiam adoratione ab^ahet, quam peruerflt^xittgt; fate quidam in facramento erexérunt, quod fttixx ita fubducerentiSi corpus e/l,(i7' anima igitur-,lt;1^ uinitas, funt und cum corpore : qutc iam diued'xox

folfmt. itaq-illic adorant^us Chri/lus. En egre^ »o/hi [mrtus, ubt femel a uerbo Dei,ad cerebri nofin fomnia euagari nobis permipmus. fiitfi qua de-(ditit, bumilitate omnes f'enfns fùi cogitationes fnb nn'IjoDei eontintiißent talium ratiocinanonum ar ffcitffti, aufcidtaffient certe (juod ipfe dixit: Accipi-gt;(,iiunilucate, bibite. hiiicq- mandata paruiffent, ^Koticcipifacramentum, no adorari iubet.ltaq- qui^ ‘‘liDomino mandatumc^l,ßne adorationeacci-pwt ,fecuri funt fè à mandata Dei non deflccrere, ^tfenritate nulla maior confblatio accidere po-gt;(fi,nin ^uid operis in^ituimus.Habent Apofiolo-i'«D! exemplum, quos non legimus pro/îratos ado-^iij]e:fed,ut erant dif'cumbentes, accepiße amp;nbsp;man-^eifje. habet Apo^olica eccleßa ufùm, qua non »tiiloratione, fed infraéîionepanis comunicaffe, UfitHarwtMr. Habet Apoflolicam doéïrinam,qua ^“filnsCorinthiorum ecclefiam in/îituit, profeffus Aâo. t fi “ Domino accepiffe, quod tradebat. Q_uiadorat, gt;.Cor.u ^onieSiuris tantum,amp; nefcio quibus à fe natis argu »’entitionibusnituntur : fyllabam una èuerbo Dei featendere no poffunt.i^am ut maxime uerba cor-poris ilj fanguinis urgcant, quis tarnen fanus amp;‘fo-n,corpus Chriüi, Chriflüßbi eße perfuadeat?

25° CHRIST. RELIGIONIJ Videntur (^uidem idfibi [uis fyllo^ifmisptchre^o» ficere, uerum ß eorum confcientias ff'atiiorettlilt;lgt;fo fenfu exerceri continuât, fictie cum fuis fercellenturydißoluentur^uiueßent: ubicertoDo uerbo defcife uidebunt' quo uno confislunt , no^lrcejcum ad rationem uocantur:amp;fine quo, mo quoq-momento labafcunt. ) Vbt Apo^olorant do^rtnam amp;nbsp;exempla fibiaduerfan,feuerofolos fibi autores eße. Accèdent ad tales impulfus non leues ßimuh. Qwd^an res erat nullius moment ti, Deum hac forma adorare, ut nihil nobis fraftt' beretur f an tanta leuitatefuerat tentandum, de qua nullum ufquamuerbum fadiumfuerat, cum dead' tu acgloria Dei ageretur f Prieterea,cum fcrifgt;tut^ Chrisli afcenfionem diligenter nobis enamuerU, qua corporis fui pr^efntia à conjfedîu no^ro toil' fuetudineqßubduxit,quo nobis omnem de eoeutuu Coloff} lemcogitationeexcuteref.amp;quotiesChrifimeiiu nit, mentibusßrfum erigi moneat, nbsp;nbsp;ipfum in

lo qunerere, fedentem in patris dexterai eratpotint in cceloru gloria ßiritualiter adorandus,quàm exta gitandum i^udtam periculofum adorationis?enuSi plenum carnalis craßieq^ de Deo (ir Chrinoop' nionis,Quare quificramentiadorattonemexeo^' ttruiu,

JpipƒIJ fomniarunt, citra fcrifgt;ttiram,in lt;ltu nulla huius adorationis mentio o^iendi fgt;ote^, îwfdnè non effet (ir(etermif]d,ß Deo accepta fuif-j(t. Eo^; Df«m contempJèrKnt ; qui fcripturte fult;e Dcttt.i t «idfre non minus uetat, quam ex ea quicqua detra-Uf. Ac dumfiice ftbi libidinis tfrbitrio,DeHni fabri (itifttnt-, derehquerunt Deunt uiuentem. Siquident fiHS (fond,pro datore ipfo coluerunt. V bi dupliciter ftcciom f/l. nam amp;nbsp;bonor Deo rapiMS, ad créa-iKrant traduSius e^l: amp;nbsp;ipfe etiam in polluto ac pro-phtOMto fuo beneficio inhonoratus, dunt ex fan^lo iKfacrametofaéiu efl execrabile iJoIu. Nos econ Xfrfo,ne in eande incidamusfoueam-, aures^oculos, (^oria, mentes, lin^uas penitus defi^amus in fiera ^(idoiirina. Eß enint eaffiritusfànéîi-, optimi ma gSri, ƒcbo!d:in qua ßc proßeitur, ut nihilßt aliüde ’fojcenciHtn. ignorrfn Jnm nero Iibenter, quiequid in fanon docetur. nbsp;nbsp;Elaéienus differuimus,quomodo

tioft-if apud Deumßdei ferniat. Q«,dncJo autem in firamento boe tantum fute bonitatis largitatentf

I ^«antam prins enarraHitHMS,nobis in ntentoriam Do , I wittHs reuocat, ad earn amoficendant nos excis ' tat: ßmul admonet ne tam emße benignitati ingra-' (ßmus, Qùnpotins cam, ^wbns par eH iandibns, I . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prâtdice-

firadicemus, ^^atiarum aSiione celebremus.^ ctim fàcratneti ipßus inßitutum Apoflolistrâiieret, ut id in fui metnoriam facerent-, docuit. Ç^od PM' lus interpretatur, morte Domini nunaare. idanttf edl, puhliceattj; uno fimulomnesore palamßt(rigt; totam uitie ac [alutis fiducia in morte Domini fß tarn nobis effeiut noßra lUum confefioneplorift-mus, amp;nbsp;alios no/lroexemplo ad danda lilt^loti^quot;^ exhortemur.Viic apparetrurfum, quo ßcrametiß'^ pusl^eSiet.nempe, utnosin mortis Chrt/limemo^ na exerceat. çfuod enim iubemur mortem Dow.'«* annunciare, donee ad iudicandum ueniatinon aßd eft-, nißutorisconfeßionepradicemus-, qitodfiß noflra in feramento agnouit: mortem fcihcet ßhno^iraeßeuitam.Hicfecundus ftcramentinß' qui ad extremam confcßionem attinet.

amp; exhortationis uice nobis Dominus eße uolutf' qua nulla uehemëtius ad charitatem-,pacem, confe»quot; fum,animate nos, inflamareq.poßit .I^amficßofquot;* tllic corpus nobis Dominus cömHnicat,utunuptor^ fus nobifcumßat, nos'q^ cum illo. Porro, eum noH nißunum illi corpusßt, cuius nos omnespartieiff^ facitineceße e/i,'amp; nos omnes unum corpus buiß modi participatiöeß'eri ♦ Q^am unitite reprt(ßgt;’‘^

1 ^tti in (àcramentum exhibetur : ^ni uelut ex m«ltiîgra«is confeéiui e^,ßc comixtis confnfis'^;? Hf iilterum ab altéra difcernere liceat ; in hune ma-tanta animarum can/enfiane caniun-^os connexosii; eße Jecet, ne ciuid dißidtj aut diui-[lonisintercedat.ldPauliuerbisexpliearimala.Cd *• Com« li^aih^uitybenediiiianis cut bcnedicimus-,comuniea tioeüfan^uinis Chri^i:amp;panis benedtSiianis'i^ue ftw^musyparticipatia eü carpans Chri^i. Itaque «ti«« corpus fumus, amnes-, quideuna pane partici P^wKs. Pr^clare uera in facramenta prafecerimus, j^impreßa infèulptaq; animis naamp;isfuerit hac ca-ÿtntio'.non paße à nabis quem^uam exßatribus la ^iiraduci.rideri-, eontemni, autullamoda offendi: î“in fimul in ea Cbri^um ladamus, traducamus,ri •hanus, cotemnamus. non paße nas àfratribus diß flt;lt;la-e,ijuin fmulà Chriflo dißideamus. Chri^utn “nobis dili^i non poße, (juin diligatur in ßatrtbus, (iÿlem corporis noßri euram gerimus, talemßa-ijuo(i-gerendam,lt;jui membra fûnt carports no

^i- O upmodo nulla corporis noflri pars aliquo do hris fenfii tangitur, c^^ui non in alias omnes diffunda ^‘lt;t:itanonferendum eße,fratrem mala aliquo aßi-

obrem non abs re Augu^inus, totieslicrttinenM hoc appellat charitatis uinculum. Qnji enitn acrior admoueriflimuluspoterat-, adexcitandam mutufH inter nos charitatem, quam dum Cbrb^as feipfm’i nobit donans, non modo fuo nos exemplo, ut dttt alteri nos mutuo deuoueamus actradamus, invitiiC-Jed quatenus Je facit omnium communein,nos omnes unum in feipfo ejfe facitl nbsp;nbsp;At quetmânO'

dum facru hune panem cccme Domini ,JJirmd(’gt;i effe cibum uidemus, ßiauem ac delicatum ijs, Chriâum oflendit jùam eJfe uitam, quos adgroK^^ rum adiionem erigit, quibus ad mutuam inter fed)^ ritatem exhortatio eH: ita rurfum in nocentfimif uenenum ijs uertitur, quorum f dem non docet, 1d quos ad confeßionem laudis, charitatemq; non tat.NamCut ait Paulus) qui indigne manduant nbsp;nbsp;1

funt corporisamp;fànguinis Domini, iudieiuin^fgt;^‘ i manducant qt bibunt, non dijudicantes corpus nbsp;nbsp;j

W2M/. Qj^o loco objèruandumedl, nondifcernt' I re corpus amp;nbsp;fanguinem Domini, indigne pere, pro eodem accepta eße. Tale enim homitnnn genus I qui fine ulla fidei fcintilla, fine ulloebio'i' tatis fiudio,ad ujurpandam canam Domini,»’^ /lor porcorum, fe proripiunf, minime difcernit cot^

fus Domini. Nnw ^untenus corpus illuJ, ßutm efjc Kitim noncreJunt, cj^uapoßunt contumelia ipfunt sf^iciunt, omni)m dimitate fjioliantes : ac demum fiUffipienlt;io, propbanant contaminant. tfNKs Hero alienati afratribus hc dißidentes, facrunt [^tforis Chrifli lymholum cum fuis dißidüs commi ^ti'ewdent; nojfîatpereos,^uo minus Chrifti for 'M tifcerpatur, ac membratim dilanietur, Itaq^ non •’’’«frito rei funt corporis finguinis Domini, f'oifàcrilegaimpietatefœde adeo polIuunt.Hacer S’MiiignH manducatione damnations fuamßbi ac~ ^pw. Nlt;wi c«ni nullam in ChriRo fidem repoß-^quot;'l^tbeantßacramento tarnen accepto proßtentur 4libi,| i«eo efßßibi falute:omnemq-aliam ßdit

^^“^'•urat.QMre ipßßbißtnt accußatorcs,teflimo ipßaduerßum ß pronunciant,damnations ipß Deinde cum odio ac maleuoletia di r'^^lba^iici.aßatribus, hoce^l, Chri^imebris, Mc in Cbriflo nulla habeat : teflißcantur tarnen, ^'‘t^unam falutem eße,Chrißo comunicare, lt;amp;nbsp;illi uero adnotandü efl,ß-ußra locum

‘ “lotiesobieSiari/ realicorporis praßntia. Pnu-^ptor, de uero C hrißi corp ore loijuitur:ßediiuo l^Kuidere licet.ut nihil ßt opus pluribusexctißare..

Earn ob rem pracipit Paulus, ut probet JeipfufH homo, antequa de hoc pane edat^aut bibatècdice. Qj^o(ut ego i^utdeinterpretor)uoluit,unitm^Mmi^ in le delcendere, nbsp;nbsp;fècum reputare, an cordis jH»-

cia Cbriflum Jeruatorem fuum recog)tofcat,an oris confeßione afftofcat, an ChnHiexemplolèfe Irs- I tribus dare paralus fit, acfe ij s comunicare, fits I Chrislum cSmunem uidetian, ut ipfe a Cbrifto ks- I hctur,ita uicifimfatres omnes corporis fitimern I bris habeaf.aneostnfiarmembrorufuorumfourth’ I tueri,iuuare cupiat.ïgt;{on quia htec, turn fidei, tuc^ j ritatis officia, nunc perfcia in nobis effe poßnsß I . quia hue nos contendere, amp;uotis omnibus I re oportet, ut inchoatam fdem magis in dies teitS' I gisaugeamus, utimbecillam charitatemconffr- I tnus. Quidam,dum homines ad earn matuitett' I di dignitatem comparare uolunt, miferasconfiet' I tias torfrunt ac diuexarunt diris modis : nec quicquam eorum,qu^in rem effent,attuleruiit-^l' gne maducare eos dixerut, qui in fatugratuteff' bt ftatugratiàe effe, interpretati funt, purutn tuq. omnipeccato effe.Quo dogmateomnes, quot in terris unquamfuerunt, amp;nbsp;funt homines, huiusfacrameti ufu arcebantur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fi hoc

I I «tnoflriim lt;t nobis dignitatem petamus, aStum de 1 «obis ejQ .Rwinrt tantum confitßo nos manent, I Totis licet Miribws adnitamwr, no aliud proßciemuSf 1 tiifiwt tu deniqjinciigrtijSiniifHt«npnt«s,cu depute I rentU dignitute maxime laboratum à nobis fuerit, I Qm buic ulcen nicderentur,njod«m excogiturunt I «cc^mrendÆ dignitutis. Vt c[uantum in nobis eft,exlt;t I mine bnbito, rcpojcitui ù nobis faéiorum oniniu rlt;t I tioite,c5iritione,confeRione,ptisflt;j6lione, noftrum 1 indionitatem expiureniKS.Q«lt;e expiundi ratio ^wa-1 11! fit,erit poHbac aptior dicedi locus,Q^od ad pree I pns inflitutum attinet, dico bæc nimium ejje ieiunit I fMni(la'^.(b!atia,cofternatis deieélisó; conpientijs, \ trpcccatifuiborrorepercMlps.Naji Dominus in-1 todiHo neminem in cœntf fult;e participationem ad-l luftum innocenteminon Icui cautione I Opus ell, lt;jHlt;f alujuf m pæ iuftitice peurum reddat, 1 nbsp;nbsp;nbsp;à Deo requiri audit.Vnde uero bæc nobis con-

1 jÜTnaturpecHritas,apudDeum depnftos e|p,quip I sffitnt lt;|uo(I in Je eftîQtæd p etiam ita cjpt,ijuan-\ io tarnen erit,ut ßiondere quispbi audeat,fe pciße I ^juojinpe erat.Ita cum nulla certa noftree dignita-. I 'isfecuritas proponaturimaneret pmper claujus adi

bibunt. Nunc ludicarepromptum edi, doiirina, ey d quo autore profcéiaßt, qult;e 'peccdtores huius fàcramenii confolatione

jjgt;o!M:in quo tagt;wn omnes Euangeiij del'gt;^^^^ , bisproponcbutur. Certe diabolus nullomaion^'^^ j 'pendio hommes perdere poterat: quàm ficeos nbsp;nbsp;nbsp;I

tuando, negudiiim (^ßtporem tails alimentif^''^ I paent, quo eos optimus pater cceleftis pafeerendi^ I rat. l^eigiturin huiujmodiconfiifionemamp;fgt;'^^‘' j ■pdiitm ruamus, meminerimus has (àcras epuhts I tis efjepharmacum, peecatoribus folatium, j buslargitionemiquafanis^iudlis, ^diuitibus/^^ reperiri po/Jent, nullum afferrent operapretm'quot;' Nrfw lt;r«w in illis C hriftus nobis in cibum detnt,^ j ■telhgimusnos, fineip(b, tabefcere, ltqui,def(f‘ Deindecuminuitamdetur, intelligimus nos,F. I ipfo, in nobis plane mortuos efje. Çjuare ea edi nbsp;nbsp;nbsp;I

iem offeramus, ut Cua mifericordia nosfedignosf^^ j ciatifi animas in nobis dejjiondeamus,utnostgt;iil!^ I eonfàlemur: fi nos humiliemus, «t ab ipfo erig‘t'»'i^‘ I fl nos accufemus ut ab ipfo iudhf i'emur,Pti^i^^j j

in fua ccena noBis cSmendat, unita-tfw^^irffnuj, t^uemadmodu nos omnes, unnn »([eipib efje facit : aa unam omnium animam cor iHKiM,iingK4m unam nobis omnihus'optemus. Hlt;ec [‘fcr^enfa,^ meditata hahuerimus, nHU^Ham nos ili«cogitationes pert«rblt;tb«nt:Noî bonoru omniZt fgfnt nudi, nos peccatorum fordihus imiuinarif nos jemimortui, ^uomodo corpus Domini di^ne ’funducaremus Maois co^itabimus, «os paupereSf »wire ad bcni^num urgitore: «gros, ud mcdicum: ffcMtores, ad fahiatorem. dignitatem illam, qua * Ûfo in4nd4t«r,jîde prlt;ccipKe coflarf : qua omnin 'nDco,nibiiin «obis rfponit. deinde, cbrtrifÆte.Et fnoi ^Hidem ipfam magis Deo imperjêéldm offeri-‘ quot;'nSjMt ipfam in meli«s augeat: quàm pra^iamus.

J^l^nohifcuminhocconfmtientes, dignitatem lt;pfiioi in fde nbsp;nbsp;cbaritate pofitam effe: in modo ta-

ti’mipfo dignitatis longe aberrorunt. fidei perfeélio nw exigeâtes,cui nihil omnino accedere poßttt O* , oUititent parem ei, qua nobifcum C bris%s egir. , fiteo ip|o omnes ab nuius ccena facrofanéio ac-i nbsp;nbsp;«jjHjnon fecHS ac priores illi, «bigunt.S i enim obf i-

Il ^jwndo «d nnnm omnes„ rei conniifti^ imperfe-I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r » ^ions

élionis tènerentur. Er (anè nimijßuporis, ne floliditatiSyfuit ; eam perfeéîionem inrecipienJoß-cramento reqnir(re,quce facmmentu irritnm uacuum'^; faaat. quod non perfecïis in/iitutiim fèd inßrtnis ac debihbus: ad uellicandu, excituntlih ftimulandum-, exercendum-, ßdei eharitatis‘/‘fi' éîuot. Qi^lt;£defacramento hochaSlenusdißenn muSyabunde oüendunty non in^Uutuni ideofmlß ut femel quotannis acciperetur,idf perfunâone, nunc publia morts e/l: uerum, quofrequentiin«!^ Chrtsrunis omnibus effet, utfequeti memowpr fionem Chrifli répétèrent. Qj^arecordiitioneamp;j’ dem (uim fu/bnerent ac roborarent, ^fefe -fefionem laudis canendam, bonitatem'q;eitisfiif candam hortarentur, ^quapoüremo mutuâel''gt;' rititem alerenti amp;fibi etiam inter '(ète/lifritreiii^’ . cuius copulam in imitate corporis Christ t Q^oties enim fmbolo corporis Domini ( camus,uelut data amp;nbsp;accepta teffera, alter alie^’’“’ , uicifim obf ringimus ad omnia dileSiionis ut ne quid admittat no^rûm quifnam, ladat-.neMidprœtermittat, quocumiuuare^of’ ubi neccfitas pOiUet. Talent fitiffe ecclefia Aflo, i folies ufum Lucas inAâ:iscoinemorat,cm”

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fi

«t'pcrpMerdntes fwijje in doólrind Apoflolorntn, cömHniclt;Jtionf,fr«£ïione plt;tnis, amp;nbsp;orationibtts. Sic ^endwm ommno erat,ut nullus eccleßa conuentus jwctpneuerbo,orutionibHS,p4rticiplt;itionecoen«,

flffmojïnis. Hune et upud Corintbios jîiijje in-ftitMtHtti orlt;linem,fatis ex Puulo coijccre Iicet.Et p-

l *gt;ixun^n3eueniret,HtomnesJimulcomunicarent: '{jet Hcro necejjè,eos,^Mipermixti erant propbanis

, \ ßione,participatione cœnee Domini,ederet, Clt;e-' l ’îTanibilo proptereararius comunicare depnebant. A ^“ndo no ita multo ante inftitutum ab Anacleto A pftatjUt omnes ^uotidle Gbriftiani comunicarenf.

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ï 5 VeruM

Verum probum alio^ui Zepheritti m^ituttitn, wk, Äetorßt po^ieritas, cum certa lex de um ^uotannis comufucationepoßta e/l ; qua fadiu eR,utferè oës, cum femel catuunicauerunt, quaß in reliquum Mi tempu! pulchre def 'undii, in utramq- aure fecuri tniant.Longe aliter fadium oportuitßngulis, admu nimum, hebdomadibus proponenda erat Cbridi^' ttorum ccetui menfa Domini, declarandlt;e promißigt; nes, qua not in eaßiiritualiter pafeer ent. nullus ^ui-dem neeeßitate cooendusfed eohortadt omnes, lt;IS fltmuladr.obiurgadus etiSignauorütorpor. ÖMd / ^egatim, utfamelici,ad tales lautitias conueniftt«- I Nom iniuria igitur principio coqueßus [um, diaboli arte intrufam banc confuetudinem: qua dunt ununf tnni diem prafcribit, in totu annïl focordes reddit,

Ex eadem prodijt oßficina amp;nbsp;altera conflittitio, qua dimidia ccena partem mehari populi Dei ttuntt ro uelfurataeflyUel eripuit. nempe,fymbolußn^ nis : quodlaicisamp;'prophanis(hisfcilicettitulisDn hareditatem infigniunt ) interdidlum, paueisrt-ßs undïis inpeculium cefit. Edidlum atetd 1 Dei edi, ut omnes bibant: quod homo noua Ö“ I contraria lege antiquare, abrogate audet, élu I ceus, ne omnes bibant.Ac nefine ratione idut’ß^ i

ï^fum fnHtnpMgKfnttdïes legislatores^periculdob-accidere posent Ji omnibus paßim ex

foneretHr facer hic cufix. fïcjiab eeterna det fitpien •uproj }f^iieii..(^ammciduerlanon eßent.üeinde ‘’■gute fiiicft,r4ciocigt;MnfHr,HKMm pro JmoBms efje fiti'.Njit! fl corpus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cbn/lw efij

î» it Cho f orpore la diuelli non pote^ï.trgo s^ycor-PwfdMgHinem coplefl:««r. En fenßis no^ri cm Dfo conPe);fum,Mbi,MflMnti!(Mgt;n faxis Ubcnis^iiifciMire jttocirfq;CCEpit.Do»niHHS,pa)ifni oflendcs,corpus

\ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ï 4 foterunt,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poteruty^mnfacile cu fuis medacfjs reuittcantur.Pi^

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mu quo oraculo reuelata habet hatte folutionë, tfi

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;alienam a uerbo Dei' Scriptura duoiieeim recinfh

F nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qui accubuerint cum lefu: (ed non ita ChriHi

Tcckrhifl po^ea ßto loco.Et ß duodecim turn dedit.pt't' licagt;6 eepittamenutficfacerent-nempe,utfic inter Tri.hiß.li. fribuerentSecundo, curmelioreilloßeculo^tibqo ç.cap. io. foils ad mille ufq-annos poflea, fineexceptiotie,»^ Chryfo.ad mnesf ebant utriufq-fymboli participes^ Jnnoc.pap. ne uetus ecclefia, quos Chrißus couiuas adectntK de exilfuo. fuam admififfetlPerditifima impudenti^efiierit,bi^ ■Aug. epiß. reflitare([ytergiuerfari,'fExtatecclefiaflie(ebißgt;' rilt;e, extantueterumlibri, qui apertahuiusreitef

Sobh ’ ^-'^^‘^^^^^‘^^^l^^■^^lt;^^^‘‘te,utomnesblbe^entliejip' Tertul lib calliditati ex deflinato occurrere iiolni/leti derefurre. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dominus folos ßcrificos,^ I

car. Cypr. ipfinolunt,dtgnatuseëî:quisunquamho)niniimiit\ fernt.s. de fus effet, uocare in participationemextraneos,iltt‘^ I hpfia, zy Domino exclußeßentl(iypartictpationemqui^tlt;^ I cœna dom. eiusdoni, cuius penes fepote^as no effet: nullotxi^ I

Itb.t. mandato, qui folus dare poterat. Imo qua idßduett I epiflola I. hodieufurpant,utplebecuLffymbolum Chrißßo^ I pofi I

forisJißribuant, finulIuhalentDotnîni ueltnan-lt;lMm,uel exemplum:Ç^into,an mentiebaturPau knmilicehatCorinthijijfeaccefiilJeàDomino Cor,a.

illis traJiderat^Nam fofiea traditionem decla fitt,utomnes promifcue utri^; (ÿmholo communi-tfl-fitf. Q^dfi à Domino Paulus acceperat, om~ tifsfine dilaimine admittendos, uideant à e^uo acce ffTiMf, ^Hi uniuerfàm penè Dci plebem abigunt, lt;jiundo um Deum autorem pnetendere no poßuntt “pKj ^Hc non efl, eüamp;nô. Ef adbuc taies abomina •tones nomine ecclefitt prateximus-,amp; hoc pratex tudefendimus^^uaß uero aut ifti antichrtßt-,eccleßia fint,(j«i Cbrifti doéb'inam amp;nbsp;in^itutiones tam ex pcili proterunt, dißipant, nbrognnt; autapo/lolica ftdefu, ecdeßa nofuerit -, in qua tota uisreligionis (fftoruit. His etßmilib.inuentts conatus e^ jathan tónt offußs tenebris,facram Chri^bcœna infufca-fiamp;inquinare:ne (altem eins puritas in ecdeßa re ^neretur.Sed horrendee abominationis caput fuit, ^»»iß^numextulit, quo no modo obßuraretur pftnerteretnr: ßd penitus obliterata Cf abofita rua-liefcerct, eig- ex hominÜ memoria excideret-nempe, OK peßildißimo errore totü penè orbem occacauit^ wcrederet Mißamfacrißciu et oblatione eße ad int

dices fixem h^ec fieftis, fcio:lt;lilt;an!(ifub fieciebcni lateat^ ut nomen Chriftt pmferatiut uno mifiano-tnine.totamfidei fumma compleäi fie multi creJätit. Sedubi uerho Deiclarifiimecoprobatufuerit,bne ^uariuisfucataetfiilenJiciamtfiam, infignicbiume ha Chrii^üafiicere: crucc eius fipelire^opprme- j re, morte eius in obliuione tradere:fiuiiu, iptc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

nobis proueniebat, tollere; fiacramentu, (puoitiotttl j memoria relidia erat, eneruare ü' difiipareiatt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

ullte ta profiundce radices, tjuasno ualidifiima blt;ttp l cuns, Verbum, intjuam, Dei euellatl^n ulla/ f10 fafacies, fiub lt;pua lates malu lux h(ec non prodat- / Oäendamus ergo epuodprimo loco propofitu»' nbsp;nbsp;/

intolerabilemillicblafipemiaaccontumeliatn Cb' / fioirrogari.fiàcerdosenimetpdtifexàpatretÔfief / tus efi, no ad tëpus, quomodo till in ueteri tcfitant!^ I cofiituti legutur: ^uoru cu uita mortalis efietfitf I dotiuimmortaleefifienonpoterat.Qufl-eetfiuccej^ / / tibus Opus erat,fuhindein demortuorülocufufi'’^, / i garetur. At Chrifto, immortalis efi, uicariuK i I tui minime neceffe efi. Ita^; à patre defignatus esifi l j cerdos in ceternu, fiecudü ordineMelchi^edetbf 11 (Stei-nu pmanete facerdotiofungereiur.nociri)fi'l I

^inHf!cbi?cJecb ante mukofi^vürätufuerat.ciue iigt;ifcripturd Jêmfl ind«xit faceraoteDei uiwcntis,

•ms^ poftf4 meminif : dc p nullïî «itæ fînem bdlwiP. fft. Hdc yimilitttdine Chrißus [ccuciu eius ordincnt, [«erdos diftus eß.Idm urro ijMotidiepcrif cd»t,

1 fenö iefinit.V erbis enim apoßoli fortius coßringu- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

1 ÎW, (jwam Mt fic elabi pojjint.nempe,alios plures fa, \ ftoseJfcfacerdotes,^amorteimpedirctHrpermane-I '■e-Cbriflus ergo, morte non impeditur,unHS efi: 1 neccofortib.indiget. Altera miffcuirtuspropofita \ eTJt,| Cbrifli crucc et paffionë obruit et opprimit.

1 \ Hoc ^dem certifimum eft.namfi Cbrif us in erucc ti fewetipfum injacrifciuobtulit, quonosinperpetu-ll 'iw(anftijicaret,ci7'«ftcrnaredcptionë nobis lt;{ult;erc ' I tfti baud dubic uis at(|ue e^catia eius facnfctj null?

fne perFnt. Aliot^ui nihilo honorificetttiui de Ckn ■ dlo fentiremus, qua de bohusamp;‘ uitulis, qttifrb lege immolabantur.quorum oblattones ex eo inemaees arguunturamp;iinbecillte-, quod pepius iterabantnr. QjMreaut Chn^i (acnfcio,quod in auce^adk-tit,purgdtionis (erertt^e um defuilje fatendunient: aut uno femelfacrificto Chri^lumfn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

huepontificëChriltum .femelpertmmolittonëlgt;gt;‘ I apparuiffe, fub confmmationem feculi, adpettto I profl^ationem.item,VoluntateDeinosfandtif’^‘' j tos efeper oblationem corporis lefu Chridhf''’quot;' I item, Chriflum una oblatione in perpetuucof^^ I majfefinfiißcatos. Hoc cie pOi^ema fua uoce, nbsp;nbsp;I

joitn.ifi inter Ultimos ff intus édita, Chrb^us figniftigt;»‘^' I cum dixit, Confummatum eü. Solemus cxtre’”^ morientium uoces pro oracults obfruare. j moriens teßatur uno fuo facnfcio perfeftu'X^'Jr I tiy impletum,quicquid m falutem noßram erat-l^quot;^ 1 huiufmodi /acrificio, cuius perfeäonem lutuleH'' adeocomendauit, quafiimpeifedio, inniimeri^ilt;^' I tidieaffuimus. Qjiandofacrofinflum DeiuerPK'quot; I non affirmât modo,fed clamat etiam amp;nbsp;eotediatti^» hocfacrißciufemel perafiüfuiffe,eius uim itterti^'^ I permtii^ I

quot;'fitigidos dies perag3tHr:^«ô ßgt;elt;Eldt,niJt Ht Cbri i^ipä|?io,ijM4 Mnicam bo/lwm fe patri olgt;tulit.,fe(gt;ul-■ifrbwpdjiaceat? Qws, nipcœcHS,non uiJeat, fubanæaHaaciamjHijJê, cjHæ ueritati adeôaperttc

1 quot;’fndacij; Non «ariaeße, nec diMerfàpcriJîcia, pd l ’•quot;«in idem (îepiHS repeti. Verum taiesJitmi nullo ne I ^»cio diputiHHtHr.Tota enim dij^utatione conten-1 ’lit Apo(îolMS,no modo nulla alia ejjepcnjîcia -, pd \ ’‘»HH illud femel oblatum fui^e, nec amplius iteran-\ iifn. Nunc dependo ad tertiasMiPccpartes, ubi I fxplicandü eH, quoniodo ueram amp;nbsp;unam mortem \ Cbrifti obliteret, ex bominum memoria cxcu- i 1 gt;ia. Nam ut inter hommes teftamenti conprmafio Hebr.? l «morte teiT;atoris pendetata etiam teflamentu, c[uo 1 l'os peccatorum remipione,0' teterna iuftitia dona 1 uit.morte fuaconjirmauit Dominus nosier. In lx)c 1 Ifftamento (|ui uariare quicquam aut innouare au-1 ient,mortem eins abnegant,(i2r tam^uam nullius mo \ wentibabent.Qmduero eA Wi^a, nip nouum i!;j‘ l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;proipus

ßngiilie Mifja nouam peccittorum remißionem, uam iui%i^ ac^iàfâionepromittuntfut lam teüiimenta,lt;pi{3t Mifja, Veniatergo rurfiint

potiKs infinitit mortibus innumera mi/Järumte/i^'' 1 mentanta faciat. AnnonigitKr«erumprinti[gt;iolt;li 1 xt, unicdm (Ancram Chrißimortemobliterinlgt;(t / quodeo direéieJleûatMilJi,utriit' i ß^,Jdfimpoßt,triicidetur ChriäutfNamubitt^ / fldmentumei% inqnit Apoüolus ■, mortem teflttH' I ritintercedereillicnecefjeedl. MißanomimCbn“ / fli tediitmentumpriefefert: eitis ergo mortemI bt.Prceterea-, ho)iia, qnlt;e affertur, occidil larinece/Jee/î.Si Chridîus fingulismij?islacrilitt' / turteum jïngulit momentis mille in lociscru^Aif / Heir. 9 interfici oportet. JVon id meum efi,/èd ApoHolitt- / gnmentu.Si neceße habuijjêt oßerre llepiusßmft'’ 1 ipfntn., oportuijje illu frequenter pati ab orignemuK I di. lam quartumMtffemunustraclandum.utßi' / licetfruäum,qui ê morte Chridliadnosredibiit,ii9 /

• bis praripiat:dum,ne agnofcamus amp;nbsp;cogitemmf I cit. Qjiis enim cogitet/è morte Chridli redemfti/'' effe, ubi noua in mi/fa redëptionëuidentf(2a‘fl’^

con^Jdt-, «bi noudm remißionent lUilfrit? Nfi^jewa^ft «jhi dixerit, non alm can fa not pfccatoru retmßionem in Miffa obtinere, nifiwiil Worte Cbrißi ia acijHipta fP.No enim aliud afjertt 5fiMHet,e4 !fge nos À Cbrißoredcptos efp',H[ not 'PprediniamMS.HHiMpnodi enim à (atbenae minißris ^oftrinajjiarfd eHiér tale hodie clamdribus.ferro^ I i^ijtHentwr, nos, cwCbrift« patri in MijJaojJ-eri-I oiw, hor obktiOis opéré affequi peccator« renn(?io \ participesJieripaj?ionisCbrifti.Qwdlant 1 pjjSioni Cbrifli jMpere/l,nip «t pt exemplu retiem-I ptionis,(|uolt;liPcatnMSnoftrießerelt;ieptores? Ad Co 1 rotiidë nue Kcnio:nempe,fàcra ccena,lt;j«a Dotninuï 1 pjjîiois fax memoria infculptaformatdlt;};reîi(}uerat, ,1 fffftaMipa,è medio fubiata, indufta, amp;nbsp;deperdita. , l Si^Kidé cœna tpfa don« Dei eft, c«m gr^tiar«»« , i tttioeaccipiend« erat.Sacripci«Miß« preciuDeo , i ««merarc jingitur, ^d’ ipp infatisfaHionc accipiat. ( I Owntum intereH inter dare,?!?* accipere'.tantum à , \ (icrimento facripcmm dißpert.Atij^ Inaec qwidem mi f \ jètrimabominis ingratitudo cß; ^«od ubi agnopen U iieratdiHincebonitatis largitas,grati«lt;^aged«, itt wdcupbidebitor?facit Sacramctu^mittebat,nos ,A Cbrifti morte no femel dütaxat reßitutos in iiitamt 'A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pi

272 CHRIST, RELIGIONIS pdaßiJue Hiuißcari, tjuiatuncomnesno/lriifi’ii' tisnummimpletißnt. Mifja ßcrificiu /on^eoh^'” cantilcnäin canit: Chri/îum oportere ^uotidießcn ßcari-,utaliqtudnohis commodet. CaMinpubh ecckßte. ccetu diflnbuenda erat, lt;^uo nos de comm« ntone doceret, qua ßimul omnes eoh^ere/nus in Cbri flo ießi. Hane communitatetn dißoluit acdi/lrnbii Mifßa ßacrißciü.Poßqua enim error inualuit, opot-tere eße ßacerdotes, qui pro populo ßerßtarentt quaß relegata e(ßet ad eos cesna, defijt luxta Doni-nt mandatum ßdehum eccleßacomunicari. Mißis pnuatis eR patefadius,lt;^uce excomunu'aueti ^uandam magis referrent,qudm eomunitateitiilb'’' ä Domino inflitutatcum (acrißculus ßam'uiäm^ 1 ßeorßtmuoraturus, ßd totoßdehumpopulofe^^' get. Mißampriuatduoeo,nequisfaliatur:ßnt^^^' I tu amp;nbsp;uociferatione perßnet, ßue murmure I (irßußumsßrideat, Ç^ando utrunq^genus, nbsp;nbsp;nbsp;J

^ R'S-ir participdtione execcleßdtollit. Veruante^^''''' ßnem dicendifaciam,mißar!os noflros doclotesi»' I terrogo, cumßeiunt potior?eßfe Deo obedienthi”’ j quam uiüimas:(^magis poßcere,utuocißaäuj^^gt;* I tetur, qaam utßacrißcia offerantur, quomodobi»' j facrißcandi rationem Deo acceptam credaitt-^^^''^ .

Hidium itiis conHdt ntaniîatum,^quot; ne Mnlt;t dempriptMrÆj^llaba probdri nidet, Pri«terea,cMin ApoHolMtn audwnt dicentem, neminem fibinomen «a;bonorempeerdotjj Hprpdre, nifi^ui uocatus fn,«t Mron'. «juin nec G hriHum ip^m pp ingcp-jij]e, fed obedijfe patris «ocationi: aut pcerdotij fùi ’MoremDeMtn inâitutorem^; proférant, oportet :

1 «ocâti improba temeritate irr«per«nt. Atq«i ne api 1 «1)1 (jnidem liters obtendere poffunt, lt;|mo (mo peer 1 dotio patrocinentnr.Qi^orpm igitur,facrificia e«« 1 ’gt;ffcet,lt;jHærinepcerdoteojfemn5 pojjMntfQHid 1 P ereft,niji ut cœci uideat, prdi audiant, pucri ipjî 1 »itelkgantbancMifpeabominationc, ^«ce in calice 1 «treo propinata, oës reges terrce îÿ* populos,à fùm-l ”'0 «pjad nouifpmu,fic inebriauit,pc perc«|?itp-11 pore 4c «ertigine, ut brutis ipfis ßupidiores, prora et 11 f'fppîm fuÆ faiutis in bac una exitiali uoragine )îa-11 'Xfrent? Gerte nulla un^ ualidiore machina ptban . 1 mcwbuit ad oppugnandum expugnandum^ Cbri-, I l^iregnum. H«c eH Helena, pro ijua ueritatis boll pstantabodierabie,tantofurore, tantaatrocita-u tf digladiantur. Et uere Helena, cum lt;jua j^irituali ) I jornicatione, ^utç omnium eft maxime exccrabilis.

274 CHRIST* RELIÖIONI^ i fie fornicäntur. NonhiejUelminiifto i attinm crafos illos abufus, ^uibmJàcrifffi^^'Jr I pro^anatam puritatem pratendere poffent : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

turpes nundinas exerceant, ijuàmfordidosijudp^ j fciantfuismifationibus, quanta rapiicitateiii«’’'^'' / tiam fuam expleant. Tantum indico-, id f pai/ciiamp; 1 fimpïicibus uerbis, quabs fit fanüißma ipfr I fandîitas: obquamadeo ß)ediabibsefe, tantti^;i’' I neneratione haberi multis f cubs meruit tanta hcecmyfleriapro dignitateilludîrarijM‘0^ I j ! operisfuerit: nbsp;nbsp;nbsp;lilas obfcenas fardes, qult;tanteot» 11

los ora'q; omnium uerfàntur, admifeerenolo :iitO‘ (, mnes intelligant, Mifaminfelediifimafua,amp;f j maxime uenditaripotedl, integritate acceptai«f j I üefuis appendtcibus, à radicead fadligium, omi» j f genereimpietatis, bla(jgt;hemiee, ldololat'riie,fatri^' / p gijlcatcre, Porrô ne quis rixator exfatn^' j I', cij ac facerdotis nominibus nobis pugnam faciat‘-d / quoq^, Ped compendia, expediam, quid perfitrf' k cium, quid per facerdotem tota dij^utatione ßggt;quot;' ij feauerim. Nomen facrifcij generaliter accepté compledîitur quicquid omnino Deo offertur.Q«^' / re di^inguamus oportet, (P^ralterum doeendita^ k ftuoeemus facrifeium ivvxpiswp, fKtl‘quot;lt;‘^‘^k

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;olttrK’' r

•IterumpropicwtorMin, piieexpwtionis. fxpijtionis lacrifiaum.,c;!i propoptu eH, iram Dei fwcOT, ippi«s iwflitiie ptisjicere, peccata abluerCt S’xtiâmjpiHtfinimpetrÆrc. Hutufmodi facrificiunt ‘tuna Cbrifto peraftum efl, ab aîio nullo po to«.Etfeme!, ^«od tllius «mus à Cbn/lo perafii ficâcia nbsp;nbsp;uis æterna e/î. Ht fua ip (ê Mce te^atus

TiCHiti dixit, perfeftwrn e j]c çÿ impie tumtboc e)T, î«4Mid reconcilwnd^e patrisgratiæ, impetrandæ f'fcatorH(nremij?ioni, tHfliti«, l'aluti neceffariugt;n ’’'«lid totum «nica ilia fua oblatione prrfflif um O* 'tofnmiMatHm. adeo^; nibil deej]e,Ht nulÎKS pofle4 ^'xsdteri boHitç reiiiKjuo-etHr.QUitmobrem coït Wo,pcflfratij?imHm pfobrum , cÿ iton ferendant

irtem jKam, in cruce pro nobis dejîtnftKS eft, 'H4'*'toefietita oblatione,de redimenda peceatorunt ' 1depropitiando DeOjÇÿ* obtinenda luftitia ca ' iSfft.At^uid aliudmijjândo agitMr,nifi utnou« ' \™Ilt;tioiiis merito, paj?tonis Cbrifti jiantus partici-’’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ne ullus eßet inpniendi modus,parum eße pu

\'j'^wnt,ß dicerent commune ex ælt;juo ßeri jacri-. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcclefw, nifi addererent,pi arbitr»|

27^ CHRIST. RELIGIONIS udpotius, quicunt^; talem ßhimercem mmmtf precio etnere uellet^Porro, tjuoniam ad ludattaii' tionem accedere no poterant, ut tarne uelaüquano ta autoris ßti exemplum referrent, numeri fimib dinem retinuerunt. Vendideratille 30. ar^entdi', tri^inta numulis areis uendüt. (ed ille,fetnel;hi, j*“’ ties emptor occurrit. Hoc fènfûamp;ficerdotes(jf negamust nempe, t^ui tali oplatione apud populo intercédant, (^ui propitiato Deo peccatonn* expiationem peragat. NamChridïus,unicit5elf^ ui te/ïamenti pontifex amp;/àcerdos, in quemtr^ tafunt omnia facerdotia, (ir in ^uo claufaamp;^‘’’* nata. Ef fi nihil fcriptura de aterno Cbrißiß*^^^ tio meminiffettquiatamè Deusabrogatisilln»^ bus nullum inûituit, manet inuiéîum Aposlol'^ mentum : Neminem ftbi honorem ußirpare,»'f Ä Deo uocatus fit. Qua ergo fiducia fà‘'til^S‘ ^ui fi iaSiat Chridîi cärnißces,audent fe tis ßcer dotes appellarel Suh altero re,ijuod iv)(x§tstKoy diximus, cotincitturo noßree preces,laudes,gratiarum aüiones, ^13 lt;}uid in Dei cultum à nobis agitur. firaij^ omnia opera,conßcrariac dedicari•. nd; ut^uic^uidin nobis e/î, gloria eiiisfr'*'

’fiiMm DfipIdclt;incflt;irn-,»iiH/ ad impetrandam pecca remißionem,nihil ad promerendatn iu^itiant

, Unnfcf pta pf ccatorum remifiione, Deo reconci/ia ^^^lufificati funt.EH autem adeo ecclefice necep-prinffl, HtabejJêabeanonpopit.ItaqjfeternMmpK- ■ •«rum eft, tj^uumdiu ftabit populus Dei.quemadmo-

J quot;’i’lfn mfHtn in gentibus, JicitDominns. Tantum ■ ' J ^»(liutfihmoueamus.SicPaulusiubetnosofferre 41 ^rpora noflra, boflia uiuentem-f fitnéia, acceptant

11 »ojifiamaficenfiuram in conf^eébum Dei, uelut in- Apocal.J J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;alibi orationespnfl:orum,«oc4ntur ofclt;e34r

J ■'■«nfa: à propbeta, uituli labioru.Signifi’canter J ’‘Imodutn locutus efl Paulus, cum uocauit cultum.

J Ititellfxit enimJJjiritualcm colendi Dei ritu»i,^uem J lt;^iinialibMS legis Mopiccf pcripetjs tacite oppo(uit, JI ^'**'*5 etis fiacrificio carere no pote^ ccena Do-

tnini, in lt;]ua dunt eius mortem (innuncMtniiSyamp;^^^ tUrum déhonem referimus., nihil iliu» °li i.Vet.t mus facrißciumlaudis.Ab

Kclfr,i}i regalejacerdotium nuncupamur otnnes pH ' ’ quad per Chrii^um offerimus ho/liagt;nllt;i^lt;^ frustum labiorum confitentium nomini^it^^-enimnos cum no/iris muneribus,ßneititereejp’'^’ in conjjgt;e6iu Dei apparemus. C hri/iut diatore intercedente, nos ac no/îra p^tri Ilie pontifex noûer,^ui in fànSluarium cceliinf^l fus,acceffum nobis aperit. Ille tilttcre,cui dort^«''^''^ flra imponimus. 1« j7/o audemus, ^uic^uid äudei^f

Apoe. i Ill^iinii.‘*‘^m, efl tjui nos patri regnum ac fecit. HafcfMt le^ores in compendium coH^^, eaferè omnia, qua fein de duobus i/îisfacriDi^^ referre duximus. quorum ufus,à primordio nomf' flamenti ad confummationem ufq^/èculi, ChriH'^' na ecclejîa eü traditus. Vt fcilicet baptifmuStf' dam quafi ingreffus in ipfam effet, ^fidei initi^“’.' Ccenauero,aßiduumuelutalimentum, quoCn^' fius fdelium fuorum familiam ffiiritualiter pitp'

Ephef.^. y ^oti nift unus e^ Deus, unafdet,n'”'‘ Chrifus, una ecclefia, eius corpus : Itabapdf”quot;^ non nt fl unus edi, nec Jape iteratur.

I jüinJf diHriluitHr, «t inteUigant p Cbriflo aßi-1 äuefitfci, tj^ui femel in eccleßamalle^iifunt. PrÆ ' ter MC Jmo , Mt nulium thud J Deo inÆîMtum efl:

1 ^wdjHpra fatisplane explicatumfuit, fàcra;nèntlt;t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

1 *tni noLis teflifcentur, Qtû præterea cogitet, n«l- Iefa.4® \ 'quot;’’ifHijjeDeoconjîiianMm,lt;{Minobis certumali- RomJlt; \ ^lud deeius uoluntate JfonHere po^it, aut certio-\ '^fsfccMros'^jreddere, quo Jît in nos afpcHu,^Hilt;l Ja \ ^uidnegare «élit. Simwl nan^jconflituitur, ne-1 ’hinem fignunt proponere pojje, lt;{molt;1 eiws «olunta-\ Cr.profflipionis alicMius teflimonium futur«)« I f'f-joins ipfe efl, (|ui,figno dato defe apud nos te-1 j^fli poteft. Dicam breuius, Qÿquot; forte rudius, fed \ ’pfrtius.Sacranicntu)n,ßnefalHtispromij?ioneeße . \ *Mn(]ult;m potefb.Omnes homines in unum fimul

\ tojÉli,nibil à fe nobis polliceri de falute noflra pof-î \ jniit. Ergo nee à fe ederc aut erigere (acramentum» ( \ His trgo duobus contenta fit Cbrijliana ecclejïa. s\ to modo null« aliud tertium ad prcefcnsadmittat,

aut agnofcat : fed ne appetat ^^uidein, aut expeâet, ExoJ.14 adconfummationemuf^ feculi, Nam ^uôd dineren 7 fa aliij^uot ludceis, pro uana temporum inclinatione, I.Cor.io prater fuaillaordinariadatafunt (ut man,alt;iMe Numer. ai petraprofluens,ferpensaneus-,amp;fimdia'.)l)acue-loan. ) ro uariatione admonebantur, ne tahhusfigurninfi-ßerent, epuarum fiatus parum firmus effet .fed melius alipuiddDeoexpeéiarent, puodnullointern nullop-fne per/îaret. Alia longe ratio nobis fA Coîolf.2. epuibusreuelatus efl Chriflusiin puo tbefàuriomiies feientia fapientia funt abfconditi, tanta affueii-tiaamp;ubertate.ut nouant altpuaaecefionemadboS thefaurosfferare, uelpoüulare, uere Deum tendre fit, amp;dducrfumnos prouocare, Vnumduntt-xat Chri/iunt efurire, ijuarere,ßgt;e^iare, diftere, e'difcere,nos oportet: donee magnus illediesilhtxt-rCoMF f ^uogloriamregni fui Dominus ad plénum itiatu t.Ioan.} fe/labit, amp;felt;puatiseR, nobisJfeâandumofieii-

det. Attj; hac ratione no/lrum hoc feculum infri-pturis, per nouifimam horam, nouifimosdies,nlt;i-uifima tempora, defignatur, ne puis uana noM nü' cuius aut doélrina, autreuelationis, expe^latiD-HfJr.i nefefefallat.Sapenumero enim,multisa;tnodb'iiii' Luc, 10 tealocutus per prophetas, uh'imis bisdiebus lof' tnsdi

DominHï in dilecloßlio fuo-,i^ui folus patrem nmife^iirepote^ï. kr?i«ero, uthochomini ‘’ns tiblitum e^i, ne noua /acramenta in ecclejia l^fifonjfre poßint : ita optandum effet, ijs ipfit^ ^it^àDeo funt, quamminimum humame inuentio^ Jis idmifceri. Perinde enim at^; infùfâ atjua uinum feit ft diluituryajferfoq-fermenta totafarince maf-ff it;ficmyüeriorum Dei lyncejitas nihil aliud inquinatur, uhi homo t^uic^uam de ßio adif fif. Et timen uidemus ■gt; quantum a germanafua pu-t'tite dfgenerarint facramenta ut hodie quidetn *''lt;fta«tnr. Plus fatis uhiq^ pomparum, ceremonia-ge^iculationum : at uerbi Dei interim nulla ratio, neq^ mentio. fine quo (acramenta etiant facramenta nonfunt.(^in nec ceremoniie 'ff à Deo in/îitMtlt;e, in tanta turba caput exerere f°ffniit,fed tanquam oppreffe iacent. (Rantum in ^^ftifmo afpicitur,quodunum illiclucere^ffe-y'f!debufratf nempe, baptifmus ipfe. Ccena pror-fffpulta e/l, cum uerfà fuit in Miffam. nifi quod (tnel quotannis, fèd concerpta nbsp;nbsp;dimidiata, lace-

J'l; forma, uifitur. J\t quanto fàtius erat, quoties ytifandus aliquis effet,in ccetum fdelium ipfum re P^fffntarij^^ tota ecclefia, uelut te^e, ffeéiantOf.

Cr onntefuper eum-, Deo offèrri^recitarifJeicoi* leßionetn, quafit in/lituendus catechumenusfetutt' i rari, qua in baptifmo habentur, promifiones^eatt' ƒ chumeniiin baptiptri in nomen patrisamp;pi- I ritusjanSid remitti Jemum cum preabus amp;^alKi- / rum a£iioneiSic nihil omitteretur, quod ad rentp' / cerettamp;unaillaceremonia, quaaDeoautorefto / fedia e/l, nullis exoticisßrdibus obruta, clarifiai I effulgeret. Cateru mergatur ne totus qui ti/tÿtur, ƒ un infùfa tantum aqua ajfergatur, minimum refrt' ! fid ld pro regionumdiueifîtateecclefijs liberum eft i debet.Qjanquamamp;ipfum baptifandiuerbummff i gere ftgnificat, amp;nbsp;mergendiritum ueteri ccelefi ! objeruatum fuiffe confiât. Quantum adfaeraatit i namattinet, fie adminiamp;ari decentifiime poterat, i ß fi^pifii^f) ^fingulis ad minimum hebdomfi I bus proponeretur ecclefia. Initium autemferet^ ƒ publieisprecihus, haberetur deinde condo, ttimmi I nidler, propofito in menfi pane amp;nbsp;uino,inditutio‘ / nem ccena referret: deinde promifiiones enarraret, / ^uain ea nobis reliPlafunt. fimul eos omîtes ex- / communiearet, qui interdidio Domini ab eaarcen^ / tur. Podleaoraretur, ut, qua Dominus henignita' / tefacrum hoe alimentu nobis largitus edl, nos quoi / add /

1 fJ^Ô'formect. truanda ex nobiî non fumus^ '^^f^icordii nos dignos faceret tali conuiuiOi «fro, aut canerentnr pfalmi -, aut aUt^uid legere^ ^‘’’^iamp;l^uodecet ordinepdeles facrofanéiis epulis f®'nmHniclt;ire«t:z„i«i/b'is panetn frangenttbus, amp;nbsp;focKl«m prifbentibns. fnitrf ceena, exborttftio l?4-cfretHr, adfynceramfidem ç^rfidei confeßionentt ‘(Ifbflitittfm mores Chri/îianis dignos.Pofire 'quot;“igrittórHm lt;(élio referretur,amp;‘laudes Deo «ne

; ’■'’itKr.Quibus finitis-,ecciefia dimitteretur in pace. btttiioium accipidtfideles, nec neunter fie diuidant^ [in^ulilt;iuodfilbi datum fiueritedant: calicemin

•iMconimdnMrepondntjdn proximo tradant : panis fofermentatus, an animus : «inKm rubrum, an al-^xm'.nihilrefiert. Hlt;«c indifferentiafiunt, in ec-

poptd.QMÆH^KiPM certum eR, uete fis f^■clfƒlÆ rit«m /«ijje, ut otnnes in manum accipe fent.EtCbriftus dixit,Diuiditeinter uos.FermenM I-**^'** fum O'uulgarem panem fiuiffie,ante tempus Alexan' liri Romlt;tni epijcopi, narrant hi^oria : t^ui primus

, p4rte deleóldtMS eH.dua id r4tione,no uideo: , Kiji Ht picbis oculos nouo fteildculo in admiratio-. non traberetjmdgis |M(tin ut dnimos religione infii-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tucret.

284 CHRIST» RELIGIONIS t«frrt. Atiiuro omnes i^ui uel leui ah^uo fietitis jiu-dio tanguntury an no euidenter perffgt;ioant amp;nbsp;iJmh to praclarius Del gloria hicrejj)lendeat,amp;^udm affluentior j^iritualis confolationts fuanMaclfilt;l(-les redeaf. quam in lüisjrigidis amp;nbsp;hiürionicis nti-gis,quif nullum ahum ujum afferunt, niß utfiu[gt;(» tii populi fenj'um fallant^ Id populum religione rott' tineri uocantycum (upcr^itione flolidusamp;tnßoH' tus quóiiis trahitur. si quis uetuilate tuen huiiiß’‘gt;' dl muentiones uelitj nee ipße ignoro, quam uetuHß ßt chri(mati$ et exufflatiois in baptifmo ufajta”' non longe ab cetate apoflolorum ccena Dotniitt tt' üa rubigine fuerit.Sed i/lhac ßcilicet humaiue rott fidentia procaeitas eü: quafe eotinere nequit, pmper in Dei myflerqs ludat amp;nbsp;la/ciuiat.Nos

tCorin.i.

Galt I,

SACRAMENT A NON effe quinque reliqua quç pro facramenf tis haftenus uulgo habita Cunt,de daraturtum qualiafint, oftenditur»

O T E R A T fufieriorJefa^ les amp;lbl)nos hoc obtinere,ne ul tracuriofius pro^ederetur: nec __prtfter ilU duo, qult;£ à Domin» , ii^!litutinoßent,ullaaliafacramentaßneDetuerbo l'nfleüerentur. Ver«m, quoniam ilia defeptem fa-tramfntis opinio omniuferè Çermonetrita.,fcholaslt;jf Û'concionesomnesperMitgdU, uetuftate ipfaradi-ffsegi^dc hominum anintis etiamttu infidet: Vifùs [um mihioperefgt;rceciumfaSturus,ß quimj-relitj^ua, Kfris ÄC germanis Domini facramentis uulgo ac een[entur,feorCum ac propiuj excuterë, omniq; ab-fierÇofuco ßmplicibus[ße3:anda {gt;roponerem,qua-’ lu pint,çÿ ^uàmfalfo pro facramentis badenHS blt;t-lit«fint, Principio, boc rêtincnclKm efl, quod in-Kid«

286 CHRIST, ^REtlGlONlS uiSîa rationf prins conßrmauirauSjftierarnentiif/, tuendi arbitrium non niß penes unufn Deunt ejj -Stijiiiiiem(acramentum ccrta üeipromijSioneen^ reßdelium cojcientias, ac confolari debetti^tue certitudinem nun^uaab homineaceiperent. mentum nobis teflimoniu efTe debet borne Deiuoluntatisxuius nullus nominu autaii^elor teflis cfje potedl, quado nemo Dn eoßliariusfuitj^ lus D om;««; eß, dui de ß nobis per uerbu ßunt^tel ßcatur.Sacramentu ßgillü eß-, ^uo Dei teßametif^^ ßupromtßto obßgnatur. Obßgnariuero noitpoi ßet rebus corporeis amp;nbsp;elementis huius mudi: mfiK tute Dei ad hocformarentur amp;nbsp;deßgnarentur.mj ‘ tuere ergoßacramentum homo non pote^i^Kißß re,utßtb rebus tarn abiedtis tanta Dei my^eriä^^, ant, iduero humana uirtutisnon edl. Verbum praeat oportet: ^uod ßacramentum, eße ßcrameit tumßaciat,

INSTITVTIO. 287 , “irtutfin eßeßnxeruntyfhiritu fàniîum coferri' au^mstum, in baptifmo collatus fit ad 'quot;’•ocfntiam: confrmare eos ad pugnam-, qui tn ha-f^'l^ore^enerati fint ad uit am. Peragitur aute hlt;ec «tiftionr, 0' hac uerborum formulai tefi^no fanéia crucis, nbsp;nbsp;cofrmo chrif

in nomme patris.amp;f l^^amp;jfiritus fan “■P«!fLrc omnid, et uenufie.Sed ubi Dei uerbum^ I fàncii prcefentiam bic promittat^ Ne 1 ‘’'lt;lt;jnic)ëobtendere po/^unt. Vnde ergo nos cerna I ’^^f'ieient, chrifna fùum eße uasjjiiritus Çanamp;? Vi-‘æ'’’W oleum, craffum ftlicet et pinguem liquorem:

nihiI.Accedat,inquit Augufinus,uerbu)n ; ^‘^^l^mentum, ^fi'etfacramentum. Hoc, inquam, J^bum proférât, ß quicquam «os intueri in oleo uo

^«(ini oleum. Qj^d fi facramentorum (e quot;quot;’■iProsCwt par eH) agnofcerent, non diutius pug-^nium eßet. Hæc prima miniflri lex efl,ne quid ß ^nandato obeat. Age, mandatum huiusminifle Tlt;liiJ«odproJ«c4nt, Herbton non addam. Si '’'«Nd^to defciuntur,facrilegam audaciam excußre ^^'^poßunt .Hac rlt;ttionePblt;triflt;eos Dominnsin-•'’Togabat, eßet ne baptifmus Ioannis è calo, 4» *’£Dominib«sf5ireJJ»olt;iij?entex hominibus: obti-

ttebatyßiuolum effeamp;uanumi fi ecce/o,doiiri)U!ii Ioannis agnofeere cogebantur.ltaqueneefjentm-mium in loannem contumeliofi, non auf funtfte-ri^effe ex hominibus. Si itaq; ex bommtbus e/leoH ßrmatio, uana etfriuola effe conuincitur ;fi è eceb ejfe perfuadere uolut-,probent. Tuenturfi Apo^olorum exemplo^quos nihil temerefeafe^xi filmant.Re3:e id fané. Nee à nobis reprehenjereH' tur,fi fe Apoüolorum imitatores oélenderent.Sd quidfecerüt ApoüolilNarrat Lucas in A^isiApo' fÏolos,qui Hierofolymis erant,cum audiffientSafS' riam recepiffeuerbum Dei, mifififeilluc Petrtiixii^ loannem. lilas pro Samaritanisorafie,utfigt;in^ fanéium acciperent, qui nondum in quenf‘gt;''’‘ rabilesfßiritusßnSii gratia^, quäs tune in luumeffundebat, uo/uit Dominus a fuis • permanuü impofitionemadminißrariamp;'s*‘^i.^

janciumaccipncruy

rum uenerattfed baptilati täntu erat tn nonigt;gt;^^ r' orationeft^a, illis manus impoluifje.

pofitionem, J^iritum ßin^iu Samaritani

Etdehacmanuum impofitiotie

Audio quid Apo^olifecerintinempe,l riumfideliterexequuti ßint, 'VtßbdesilliS^

, 1 W)jlmKiîtcogito : (èd huiufmodi ceremonittm adhi , 1 ^nibillis i)iterfgt;retor,ut ifgt;(o geßußgttißcarentyfe . j ûco commett(jlt;ire, lt;amp;nbsp;uelut ojferre eHtn,cui m^tnuJ 11 iwponfbitnt. Hoc mint/leriMiw, tum Apofio 11 l*fi(iigebjtMr,JîtffJbuc in eccle£w mtfnerrt5Wtlt;iWH«w 11 impopùionem oporteretferuari. fed uhi gra-i I ’williicojèrri Hfpjjt,qHorpm pcrtinrt manuü impoft • I nbsp;nbsp;nbsp;Adhwc certe ddeft populo Dei f^’iritus fanîius-,

11 1^0 duiflore direftore, cop/lere nelt;jHit Dei ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Habemus enim (eternam amp;. perpetuo con

'I hitr4mPromi(?ionem,i|Hlt;tCbri/lMsf»fægt;^ff^‘*^P Iolt;lt;».7 f l 'ilt;iciit,nt Dibiint a^Uits «iuas. Sed ceffarunt ilia «irtu IfpJî lt;nbsp;l •'•ti mirÆcMid,et mdnifeßtc oper4tiones,^«if per

ƒ iaSlant manuum impofitionemf truant A()o}}o!is quidem in ußtfuiffe legimus: fed prorßis in niiuni fi' nem.Eiußetn hocrationise/î, acßquisdieeretß' Jo4H,2o tum ilium-, lt;juo Dominus difcipulos fuosafßiUit,ß-cramentum efje, cjuo deturßiritus ßndius. Atß hoc femel Dominus cum fecit, no à nobis fieriaiai I uoluit.?ideummodum nbsp;nbsp;Apo^olimanusiinpoitt' i

hat,pro eo tempore, lt;juo uifiibilesßiritusfantti^^ / tias, ad eorum preces adminiûrari, Dominoplaei' / hat‘.non ut pofleri uacuu amp;nbsp;fiigidum film ( nbsp;nbsp;nbsp;/

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;figt;ni(eiflafiaciunt)mimiticetantum,^finereefi'iii 1

fe imitari euincant ( in tjua nihil cum A po/lolis fi / mile hahent, prater neficio quam prapo/lerai’i / (utKaft^Ätap:) unde tarnen oleum,qtiodxociitt,fi / lutis?Qwseosin oleoflute ijuareredocuitlQÿf I Gal.4 uimroborandiilliattribuerelAnPauluslijuinosiib I Coloffi.i elemetishuiusmundi longe abfirahiti^inibiln^' / ßs damnat, talibus obfruatiunculis harere nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/,

uerononame,fidaDomino,audadierpronaneio, ƒ Q^uioleum, uocantoleum ßlutis,fiilutegt;n ƒ j Çhri^oe^labiurant,Chriflumabnegant,patt(iii /, inre^oDeinohabët.Oleumenimuentrhamp;K^^^“ / teroleo:utrunOiDominusde/lruet.emniaefii»ifii / {

Vlt;iniinteritiirum, Qjnaigitur f dixeritalii^uis. ea-linea metirisa^uam, qua baptifamur

uinum, ßib quibusccena Domini exhibe-*5' ^^f^ondeo : in facramentis Domini duo jj’c-^^nthtelje.ßibßantiam reicorporea, qua nobis (’^'’fonitur : amp;nbsp;formant, qua illi à uerbo Dei int-f/l, in qua tota ms lacet. qiiatenus ergo fub-^ teo»fiam retinent, panis, uinunt, aqua, qua *lpflt;Sï«i no/ko in/àcramentis offeruntur:ualet Jem f^illudPauli, Ef'a uentri, uenter épis :Deus “'’■‘'«^(ifÆ-Mft.PrætereMnt mimeir mnefcKnt ‘lf'’'f^urahuiusmundi.quatenusautemuerboDei i^^lipantur, ut facrainenta fint: nonin carne nos ^^»fntypd uere Ifiritualiter docent, nbsp;nbsp;V erum pro

f“*slt;lt;/l)«ci)ïïj?iciamus, quot montra foueat alató^ Jffpinguf/o, DicHt ifii unéiores-,Jfiritu fanûït in

ad innocentia dari: in côfirmatione, ad gra ''‘^«‘i^ntentuùn baptifmo nos regenerari, ad uitant ’’'‘^^»pntatione nos ad pugna inRrui. Et adeô nihil f'‘«iety ut negentbaptifmu rite fine côfrmatione

poffe, O nequitia. An non igitur in baptifmo ^^^‘ßocofepultifumusjfaiiiparticipesmortiseiust ,

Ui amp;reßtrre^ionisßtnuicofortes.Httncautpärtiilt; f’jtionêamp;‘ mortis amp;nbsp;uita Christ, Paulus interpre tatur ntortißcatione carnisnoflraj uiuißcätioneai Jpiritus, lt;^uod uetus homo nofter cruciflxus tpiodnosinnouititteuitiedmbuIitmus.Quidei^lii^' )^ui ad pugnam, niß hoc nbsp;nbsp;nbsp;Quod aute Lucas,

Chriflißaiße, qui non acceptent jiiritußnlb^quot;’' nonßmpliciternegatiulloJjiiritus dono prailitlt;gt;^ qui in Chri^um corde crederent, amp;nbsp;ipfum orc^quot;'* 1 ßteretur:ßed acceptioneßiiritus intelligit, qua feßteuirtutesamp;uißbiles grätige percipiebantiir'^'^ I dicütur Apo flohßnritu accepiße in diepctecop^’ Matth. 10 eum longe antea illis à Chriüo di^u efßettlilon eßis qui loquiminißedßiiritus patris ueßri, qui of tur in uobiSt Videte malitioßm amp;nbsp;ßontieaßtnio^ ßaude, qui ex Deo e^is, Q^od uere in baptif»'^'^ I hatur,in ßua confirmatione dari mentitur: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(

ßthance efße doilrinam, quaipromißionesbapt'i, I ' proprias,àbaptifmoabfciffas,alio deriuatf J fertiDeprehenditur,inqua,qualinitaturfundawf 1 '

1 N STï T VT I o»» I 295 iwis. Vo-Lkim «néiorHm, nullam fgt;romif?ionem in -luptijmo l^ercepifjeyt^^ua ina^onibus infiruamur.llld jyeconfet, quot;nbsp;•tox,fflMfrifatis;bdc,mfMlt;Jrtàj efpofiortet. Venus diflmä.j dfjînfrf bac cottjirmatione pofjum, cfuam ipji cap. s p«« WoiMs ()(ƒnicnnt.neinpe, infimemefjehaptifmi gt;nbsp;«ntnmeliam, ufum ipßus apurât Èzaboîrt:

ejJe diaboli pollicitationem-,qua nos à uerita-•fDeiabßrabat. AHt,p ma«ij,oleKm diaboli menda oofollutu, ^ModKelut offufistenebnsfimplicium quot;■Oites pliât. Addunt prtetered -, pdelcs omnes, ।. ftmtHni pnétHm per manuu impoptionem accipcre de confcar, Herfpoßb«ptiJn)u:«tpleMi Cbri/îwniinuenwn- diftinâ.r •iir.quMnMM^ent CbriflMHK$,nip ^«i coprmdtioe in concjf. fpifcopaliperitcbrijwÂtus.Hcec illiaduerbu.AtqMi Aurelia, c. fut«lam,(jutfcunlt;j;4dCbri/lwnifniHn)pertinent, y ‘““y 'quot;’’«lit jcripturis perpripta ac comprebenp e^e.

NutteÇutuideo') aliundequàmex fcripturisjuerd ‘I ’digionis forma petenda, dif rendaâ; efl. Dei ergo \ ppienti«, cœleflis ueritas, tota Cbrifli doélrina, t 1 ChriflianosduntaxatincboattoIeumperjïeit.Hac, , \ ffittetitiadamnantur omnes Apofloli, Cÿ* tot mart^ v , fes,^«os nunlt;|uamfuipecbrijmatos,certocertiu$, i 1 fft'.^iÿodo nondu erat pnéium oleum,i|uo perfup, j \ Ws Cbrpianifml numéros implerëttuel potius,

■ roelt;fâé,dif. taceant, abunde Jê ipfi refellunt. Qjtóttm enim K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;populi fut partent poübaptipnuntperun^unt! cur

f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lÿtur patiuntur in fuogrege taies femichridîuinos,

t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quorum intperfeéiioni meden facile erat l cur tiiti

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fupina negligentia omittere eos ßnunt, ^uod omit- ;

t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exigunt rem adeô necefiâriam, fine i^uafalus oh- I

I •gt; ditusfuerit.fcilicet, dumitalicentercotemnifuttiuH I I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;turitacitefàtenturnontantieffejijuantiuenditaii!’ /

iem dift, niaiori in ueneratione habendam efie, ^uàm bnfii' I finum. quad ilia fummorum pontificum miinilgt;ii! ƒ peculiariter adminiflratur, baptifnius ab omnibus / uulgariter/âcerdotib. diflribuitur. Quidbicƒ ni fi planefùriojos effe., qui fias inucttonibus ita blti^ I diuntur,utpraipfis ficrofandias DeiindbtutioU^i / fècure contemnant d osficrilepum, tu nepiitguedi' ; nem fixtore duntaxat ankelitus tui inquinatam, nbsp;nbsp;/

uerborum murmure incantatani, audesCbridbf* I cramento opponere : conferre cum aqua uerb^ ;

lib.4r,fent. Deifanilificatad Atparunt hocip/ùmerattuait»'' probitati,nifietiampraferres .Uiicfiintfandiaff' /

^isrej^'onp^, Vac Afojîolici trifgJis oracula. SeJ’ quidam foru banc, ptdijHoqjopjntone, effrenatant •wfwM copperunt paulu mo J(Tlt;«ri.Maiori,inqHiKMr, ’'fderatione colenJa eft. forte no ob maiore uirtute ^’‘«tilit4të,qt(a coferatip J c[uw À Jigniorib. datur^ û'indigniori parte corporis Jîtud eM,in fronte, wel ^*’1« maiKs auginctu xirt«tu p rtffîat: licet baptifmns

1 fiTtiatio à dignitate epifcopalis manus.Sed p ({«is ab-\ ôis fcifcitetMr,unde tanta preerogatiuaepipopis de » I bnfderiti^Hamrationem afferent,prlt;eter juamlibi' l dîne? Soli Apoßolt eo iure up funt,ijui fölifpirit«)« I IwêludiAribuerut.Anpiliepipopi ApoHoliflmo,' 1 Wotnnino Apoftoli?DemMS tarnen iftud-Cwr I tioneodëargumeto cótendunt ,folis epifcopisfacra 1 ’’'fniüpnguinis incœna Domini attingendu eße?

I ^uod lateis ideo denegat, quia folis Apoßolis à Do- • \ winodatwfuerit.Sifolis ApoPolis‘.cMrnoinferut,cr \ jo jolis epipcopis? pdApoftolos çoloco pmplices' j pesb'^terosfaciutinuc capitis uertigo alio eos rapitgt; ■■ ' \ wpbito epifcopos creët.PoPremo, no erat Apoßo • 11 lus Ananias,^tamë adP-aulu mißus eß,ut MifMm re-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t ciperet,

28o CHRIST, RELIGIONÎÎ ciperet,bafgt;ti(dretur,etimplereturj^iritufaniio.h^ (la(2rhoc ad cumula: fi iure diuino propriu hoc »US epifcoporufuerdt, curaufi funtadplebeiosfrfj Tgt;‘H-9r.c, hyteros trans ferre? QMmaamoduin^HiddGre-' Pfruenit ^orij epifiola leÿtur. Altera ratio ^uàm fviolit, tneptajamp;fialida edl?Dioniorem uocare luam an-frmationem, quàm Dei baptifmum:^uiain eafoits oleo inficiatur, in baptifmo cranium.^uafi uero ptifmus oleo, (^non a^uaperagatur. Te^lor uffo i pios omnes,an non hocunum admoliantHrifliiteiii tones, utfacramentorum puritatemfermenta fùo w- / tient, Dixi hoc alibituix inJàcramentisperrintubs I tnterlucere, ^uod Del e/l, inter humanarS inuentio- / »um turbam. Si lt;juis eius rei turn fidem mihi non bi- / bebat, fiisfiltern magi^is nunc habeat, Ecce,prlt;i / teritaaqua, nullo numero habita, unum oleum / in baptifino magni faciunt, Nos ergo contra dici- / mus, in baptifino frontem ae^ua tingi. Prlt;e bac, / ueflrum oleum non uniusfiercoris facimus: fit ƒ inbaptifmo, fiuein confirmatione. Quàdffims. / pluris uendi alleget, rejfondere promptum ed: i uenditionem uedtram , impodluram efiê, ne fi- ; tiam efife, furtum e(fe. Tertia ratione 'impietatein / fuam traducunt, dum maius uirtutum auÿnen-‘- /, tun /

1 [iitmspt, qudm indißolucnJotdntopereldbordre. l nbsp;nbsp;nbsp;km WTO, cum uerbo Dei Cr probdbili rdtione

\ ifjici je Mident prtftexunt quod Jbknt ; uetuftij?!-1 oumfjyebdnc obferudtionem, C/multorumjec«-\ brum conjenj« jirmdtdm. Etidmji id uerum ej]etgt; \ »liiilMmcne^iciunt.Non è terrd eH (dcrdmentum, \ Hècœloînon ex bominibus, pd db «no Deo, \ fwce coKpmdtionis dutorem probent opor* \ 'ft, Ji fdcrdmentum hab er i uolunt. pd quid uetußi \ ’'’quot;obifHant, citm ueteres nupudm plurdduobus \ plt;^rdmcntis recenpdnt ? Si db bominibus petendum \ 'IJetJideinoßra praßdium, bdbemus drceminex-, \ ^Snabilctninunqudm ueteribus dgnitdßuipe pro \ prsmcntis, qiue ifti pcrdmentd ementiuntw. Dé \ WinuMm impoßtione loquütur ueteres: pd dn Jdcrd \ t'entMinuocant? Augußinus dperte dj^^irmdt, mbil \ ‘Weßcdordtionem.Neqjbicmibiputidispisdi- bapt.

apS CHRIST, RELIGIONIS ^^îinum illud retuhfje^ fid curatoriägt;n,uelrecoitci' hatoriam.Extat liherifir mhomittum manibustttr' fatar.Sun ahufcnfum detorqueo,lt;^uàtn Au^uflinut ipfb/cripjit: cedo, non conuicijs modo,pro folenm fuo more, fedffiutis mé obruant. Vtinauero moren i'etineremus,tjueapi(dueteres fuifje fùfjgt;icor,prin!^ nborttua httcfàcramenti laruanafceretur.bioinn rffet confirmatio, quccfine baptifmi iniuriattecuo'

fcclefiaexponerent. Effet autem optima catecbf^i^ di ratio, fl formula inhuncufum confcripta ff’ fiimma continens amp;familiariter explicaits omnifj ferereligionis no/lra capitum, in qult;e uniuerffi‘‘^ hum ecclefa confentire ßne controuerfù Puer decennis eeclefiafè offerret, ad edendanfij' confeßionem.Togaretur defngulis capitibiis,^quot;jj ^ula rejfonderet.fi ijuid ignoraret, aut minus is^^ 6eret,doceretur. [ta unicam ueram amp;'fncer^'’’r dem, lt;jua unanimiterDeum unum colitßdeliunf‘’' fulus,teße (irffe^lante ecclefta profteretur. ehfciplinafi hodie ualeret, profe£lo parentun‘1^'^ tundam ignauia acueretun^ui liberorum inhiSi^^J

publico dcdecore owittere no«' Ppjjent. Mtfior effet in populo Chriftidno fidei co»' bfw, nee tdnu m«Itor«m infritiit nbsp;nbsp;ruditds. nott:

*‘‘fo temere^uiddm noKisO'percgrinis dogmdtt- -«briperentHr. omnibus deniq; effet ijuaMtn uc-' ‘W wetbodus dodrinlt;£ C bri/1 wnlt;t.

PRoximo loco ßdtuMnt pœnitentiftm. de^uü jicconfufe «ürpfTturbitfe dijTerwnt, «tniEil

1 ''»■lt;itione,ficrlt;imentttmfeeerint. Depeenitentid 11 ^’^^«iHidttHiri,longe etidrfntebcectempor4,cu in- '

, \ '’inijicKtiof ,Mortiƒic(ttione intcrpret2tMr,4nimlt;e do j i ^rë «c terrore,ex agnitionc peccati, et fenf« iudicil j \ ßficoceptu. «bi cnim (juis in «erîî peecdti cognitio

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eH 1 tu uere peeedt« odiße lt;!^ exeerdri

JI ^ipitit«jibiippejtdnitno diftlicetjmifqrHjè etpdi j U - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tKtn

500 CHRIST. RELJGÏOHIS tumfitetur,amp;‘ilium ƒ ejje optit. Ad hac »hquo iudic^ Dei ti^ius efl(ilteruin etiim ex protinusfeijuitur) tumuero perculfusic cotiflet' mtusiicet, humiliitut icdeieSius tremitjiniinngt;’^ dej^ondet, del^ent, Hac prior panitetitKt ^Uim uul^o contritionem dixerunt. Viuißcitiottc« interpretantur cSßlationem, qua exfide mfeitur' Vhi fcilicet homo peccati conjcientii profintuti^^ Del timoré percußus, poflenn Dei bomtäte’^f'’' tnifericordiim, gratiam,falutem, quaefiperChfl-^lum,ref^iciens.,/èjèerigit,re[birit, initnumcoilt^ Ct uelut à morte in uitam redit. Alij quiiiiilt;i(' j hint uirie hoc nomen in firipturi icceptum, j polùeruntpœnitentia formasiquisutnotiih^n^^ i

pecciti ciuterio uulneratus, amp;terroreiraD(i‘i(^ tritut, in eiperturbatione conßridius höret, netƒ expltare poteß.Euingelicim ilterim,quipeccii!lt;n I ^auiter quidem apud ß affiiäus, iltius timen enter gitiCT Chriflumuu’nerisfui medicini, terroriseoti j Gm4. fi^‘^(tonem, miferia portum, apprahendit.Legats 1 I. Rfg.iÇ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exemplifunt. Cam,Saul, ludastquornt« 1

* pecciti fui grauuite ipnita,iram Deitimuiße.feil. 1 ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Denn .

\ fwf)lD4Hid,fenimiMmpecca|feinrecëpndopopu x.Reg.uÏ^« \ lo-fedadiecit; Aufer Domine ini(|uitatcm(èrui tui.

\ ^^ouit idulten^ crimen,obiurganteNatban,ç2rp t.Rfg-'** \ toramDomino proßrauit: (èdueniamfimulexpe-

, \ iiomentamen ipfum pcenitentiæ(lt;{uatenus ex fcri-u V'*f'Slt;j]f^Hipojfum)aliter accipiendumeß,Nam 1 \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;juod

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.^»odfdë/t(b pcenitentid cupleiluntur, pugmitM

g, Adio.io, ’fo^iiodPaulusinAdîisdicit,lèludlt;eisacgentiiii! g ', nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;teftificatum in Deu pcenitentiam, amp;ßdem in

g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chriftunt. Vbiitancpnam duo diuerfâ, pcenitenti^-’^

t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■amp;ßdemenuinerat.CluidigiturfAnuerapcsnitfilt;'' I

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tiacUrdfidegt;nco^ißerepoteRiminitne.VeTUin(f /

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fl fepararinopoßuntydtfltngui tarnen dehet./

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,,, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;admodutn enim fnejjie fiaes non eß. amp;nbsp;tantôtß /

dfs acßgt;esuariaßnt;itapanitentiaamp;fides,^aati' / qua perpetuo inter fie uinculo coharet,ina^is nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

coiungendcefunt,quàincofundendee,Lfiitai^i'^ / quidemiudicio, pcenitentia,carnisnoßrlt;tiietffis‘h / hominis mortifcatio: ^uam in nohis efificituemt^^ / ßncerus timor Dei. bi eum fenfum accipiendefiquot;^ ƒ ' condones omnes, outbus uel prophétie ^tioitd^’ fielapoßolipoüea,)ui temporis homines adpeogt;‘^^ / tiamhortabantur. HocenimcontendebantjKtl’f^'' /1 catisfuiscbnfitfijamp;'timoreDeipundhcoratttP“'' / ' minoprociderentamp;humiliarentur,fielt;p;iniiiainfi‘' /

quot; ' dperentac refipifcerent. Ideo hacpromfiue nß' / panteodemfiignißcatut Conuerti,feureuertiadid^ /J minum, amp;• pcenitentiaa^ere. Etfrudus di^o^Pfi' L

Mattb.f, nitentiafiacercy dixit loannes,uitamagere, iufinodi refiptfcentiam ^conuerfionetndeteat^

ToUiutcniEMäMgelijpMmmdduolîMS i^is C4pitibas tontinetur;pœ„itentiÆ,?ÿ‘ peccdtorMW remiPione» ioitittfs enim angelus ante |äciem CbriPi miffuSt lt;iprlt;eparancla$ utas eiMs,prlt;«Hicaban Pœnitentiain ‘'gtf,4ppropin^uaHttrepnum ccetorunt. hd pœni- Hattb.j, 1 'fntiam Mocan4o,monebat,«t (è pcccatores dgHofcc l '^'i't,pi(a^He omnia coram Deo damnata: lt;jho carnis \ [quot;«niortijîcationcm, acnouaminß’irituregenera-\ '•’nem totis uotis expeterent.Regnum Dei annunci 1 ’''io,ad jîdem uocabat. jiijuidem per regnum Dei» \ ’ftod docebat in propin^uo ej?c, remi^ionem pecca \ ''’’îtifalutem., uita,?ir (juicquid omnino in Cbnfto \ *!îf(|Mimur,|ignipcabat. QuareapudaliosEwange \ ^Ifgitur, Venitloannes pr^edicans bapn|mHm \ P®nitfntite, in remij?ione peccatoru. Q»wd, (juid \ ’Iwdejl, (juam «t peccatorum mole prejîi ojàti-\ ^’tiadDominum (èconuerterent, ic de remipionc 1 ö'faluteßiemconcipcrent? Sic O' Cbriftus fuas \ 'oncionesauj^icatus eß : Appropin^uauitregnunt \ ^eiipccnitentia agite, O' crédité euagelio.Prim« de , \ 'Iffattbefauros mifericordiceDei injè apertos,dcigt;t , \ «pœnitetia exigif.tupoßremo ßducia erga deipro \’«(liones.Itaqjcjuutotu euangelij negociu breuiter \ quot;‘ntplefti Koluit CbrißuSjdixit fe oportuifTe pati,re

3Ô4 CHRIs'r, relig’ionis [lagere 4 mortnis, praJicari in nomine /uo pcenitf^ tum,(ir remißionem peccatoru. Id amp;nbsp;apofioli ^ajf

catorum. Praclicaturpcenitetia in nomine Chn/t'i cum per Euangelij doàrinam audiunt homines/n^ omnes cogitationesßuos affeäus, (inßuheorrn-pta amp;nbsp;uitiofa eße. Propterelt;t neceße eße, ut re»^' fcmturiß uolunt ingredi in regnum Dei,eßeMtPH hancrenafcenJi rationem : ß pdrticipittionem bednt in Chrtflo, in cuius morte emoriuntur cupiditatesnn cuius cruce uetus homo noflercrud' ßgitur : in cuius fepulchroßpelitur,corpuspeeo^' Remißtopeccatorumpr^edicatumcumdocentut'i^'’ .Com. tfittestChrißumßibifaöiumeßeredemptione»,'* flitiam,fdtisfaéiionem,uitttm,ut eius nomineiilt;fit‘ innocentes gratis habeanturinconfjgt;eâuDei.Viquot;gt; igituruerbopanitentiam interpretormortßttno' ' ttem,H(ec pcenitentia,primum nobis ad Cbrißto^ ^itionem ingreßum aperit,lt;iui nullisfe exbibet,”^' Jimißeris amp;nbsp;ßßiiiis peccatoribus, ^uigemunt'.hß rant,onerati ßunt,eßuriunt, ß’tiunt, dolore ria labeßcunt.Ad hac eniti,in hanc incumbere,btt proßejuiitota uita nos oportet,DicebatPlato,iiit^

l wfertuipœnitentiammeilitetur.Hæcpntentia,ut sccudaAw» ’ l tratjimplifij?ima omni«, itamibi cumjcripturÆue- Ir.refirtur 1 niateoptime conJèntireuipeH. Nuncuenioad jUicet tnde l f’ccutiencîa ea,^U£e de pœnitentia fcbolaftici Jôpbi- cretis diß j

I LC 1 rt 1 • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r ÎÎ r pO tC*

, 1 ÎMHidejjetpœnitentia. Arripiuntenlm^uædamè ^^ntbr.re-, \ wns Mftfrum diéderia, tjuæ uim pœnitentiæ minime jirtur. dill, , l 'xprimiint. ^Mod pœnitere pt,antcaftapeccata de- i.dc pœnit (1 FfitrPcndanoncommittere.itcm, «juôdptniala c.uerapœ KI {'■‘tterita plangere, nbsp;nbsp;nbsp;plangenda iterum non corn- nitentia,

4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;U tnitierf.

F nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnittefe.item, quodfît quadam dolens uindi£l/i, lgt;lt-

mens in (è quod dolet eommißjje.item, quidßdff lor cor dis nbsp;nbsp;aniarittido anbntf-,pro tnalis qua quif'

. - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;que commiß't, uel quibus conßnßt, Hac enim ui u

putrihus bene dicîa cocedumus (quoditißeiarieoü tentio/b difficile non eßet,) non tarnen in eumpiü' । tein dicebantur, utpcenitentiam deßriberent'.ff / tantumyUtßoshortarenturjneineademdelidhirut I fent. fum reciderent, à quibus extradlierant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

ib.ii.c.i tentiam tarn argute deßnitam in contritionem^'^' 1 ^epa-nit. dis,confeßionemoris,ßtisßdiionemoperisp‘iniii^ / uideriuolunttotamatateminßyllogißniseonttü^^ / dis detriuiffe. Verumßquisadeßnitionerutiu^'’’^'' ƒ tur (quodgenus argumentandiapuddialeiiicosß^ / l^P)poffealiquemanteadiapeccatadeßere,amp;‘ß'*' / da non committere poffe praterita malipluuff‘' / f^Tplangendanoncommittere: poffe punittji^^/ doleatcommißffeynyrc.quamuisorenöconff^'’^' ƒ i quomodo ßiatn partitionemtuebunturlß^ü^'^ j i Herepcenitens non conßtetur, pcenitentiußu^^^^ / / feßioneeffepote^l. Quodßreßondeanpbuii^l lt;nbsp;titionem adpci’nitentiamreßerri,quatenusedlßß^. /1 tneniiim'iUeldetotapceniteti(eperße^io.lS(i^^^I

fMw fuis definitionibus non comprehenJunt : no« fjî n(ielelt;jfc«fer.J'ibi ipfi imputët,qui no purius ne di lnciiiiusdeßniunt. Ego cme,pro mea craßitie,cugt;n de re àj mtatur, ad ippm deß'nitione omni4 repro: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft totiKS cliJJ)Mt4tionis cardo acfùnda^

wentH.SeeJ^ti'iit maÿ^ralis licentia.lapartes ipfts «rdine perluJlrftTiMS. Velm aut animaduertant le flores,no hic de aßni «mbrd rixa efje:fed re o^nniw

1 twiclionecordis,oriscôjêjjionë,opis (atisfa^ione: 1 fgt;™K14(limpctrd(id peccatoru renjij?ionë neceffarut \ ffp docet.Si (jwid aut in totd nofira reltgioe jcire no i frrireprtjid certe rejert mdxime,intelligere nc^be l ■™cre,(jKlt;trdtioe, ^uitlege,^ult;tc6ditione, qua jàcili I we,4Kt di^icultate, obtineatur peccatoru remij?io, I Hacnotitia nifiperj|gt;icudcertaa;conat, nulîa re-1 iHië,nulla eu Deo pace, nulla fcfMcia,autfecMritate , 1 UerepoteftcopientiÂ'.jèdapiduetrepidatifluâui» ' l tiir,«eHu4t,cruciatur,diMexatur,horret, odit,acfu-• 1 ÿtconj^eHuDei.Qjwd fi ab bis coditionibus pert ( \ det peccatoru remij?io, quibus earn ipp alligant: ni-‘ 1 M nobis miferius, nec deplordtms. C otritionë pri 3 ’’nwobtinendce ucnilt;c parte Jaciunt/am'q, ^ebitum

5o§ CHRIST» RELIGIONIS fxi^unt, hoc efl, iu/lant amp;nbsp;plenum: (edinterim non comdituut, (juando fecurus aliquis eße poßit, feb^ contritione ad iuHum modion defundium eße. Hit uero mifirie con/cienti(e miris modis tor^aentnr exagitantur, dumßbidebitam peccatorum contra tionem imponi uident, necaßequunturdebitimen' furam, ut.(ecum decernere poßint,fe perßlußt quod debebant. Si dixerintßaciendum ^uod in nobis edl: eodemßemper reuoluimur. (j^uando enim tH' elcbitßbi promittere quißgt;iam, oinnes ß uires eonm liße ad lu^endapeccatai Vbi ergo diu ßecum Inät-tiC -, longis certaminibiis exercita confcicntsgt;^t ( partum tandem, in quo reßidcant, non inuenmnt'-ut ße aliqua ßaltem parte leniantydolorem dßeexngt;^' quent, amp;nbsp;lachrymas exprimunt, quibus[mi» to»' tritionem perßciant, Qupdß me calumniari äiurn: prodeant ßane, unum aliquem oßendnnt, iußnodi contritionis dodirina ue/nonßtadilejß- I rationem adadlus, uel ßimulationemdolori5,iiilt;iitio / Dei,pro uero dolore, non oppoßerit. Diximmamp;' nos quodam loco, nunquamßinepeenitentii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

nirepeccatorumremißionem.quod nullt nißojP' ^i y peccatorum conßcientia uulnerati, DflWj ( lericordia implorareßmcerepoßunt-fcdfnnn‘» • (

l itmptoreSjijui pcMriirteDei,malo j«o remediuni I WfjiwrHUt.Tales enim nee laborant, nee onera-\ lifitnt, nee contriti eorde nee uinfti, nee captiui, \ «eclMgent.Multum ucro intfreß,doccas ne cmereri \ Veccdtorum remiponem lufla O’ plfW“* eontritio-\ ne, ijuanuntpuam defungi poßis; an peeeatorem in-\ (lituas, efunreptire Dei miferieordiam, per mi-\ jena fuæ agnitionem : fuum lt;f ftum, laßitMdincm, \ ciptimtatem illi oftendas ; ut qw^rat refrigerium, \ te(|Hiem,liberationem.illKm denilt;j; doeeaSiin fua bn

\ »ilitdtedareDeoglorlam. D£eonfepionepm-^1..v»wf. ' \ iftr Ingens pi^ug^a inter canonisas, ïbeolo- x-* fi

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j^kolafiicos. hii contenJentibus,man^itriiiii‘' I

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;no pra-cepto confeßionetn .• tllis reclamantihus, nbsp;nbsp;nbsp;i

t - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^Ipßafiias duntaxat con/litutionibus pracipi.bi nbsp;nbsp;j

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nejic lt;iuidemobtineripo^euidernnt,lt;jt!0(lfo/lK- j

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bhant: qui arguti iiolebam pra alijs uideri, hocef f

f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßS‘°^^‘'pß/nnt.Cotifeßionematureditlt;i}ioprof(^ j

iiam, quantum adßb/tantiam : fed format» poHet I aceepifß à iurepoßtiuo. nempe ßc qui inter L(^' / leiosfuntineptißimi, citationemadiusdiuiniii»i'(‘ ƒ ferunt: quiadiélumßt.) Adamubies.exceptioneiif ƒ itemiquia re/ßonderitAdam,quaßexcipient,Vxot i quam dedi/li mihi, amp;ceetera.utriq-ramen,ßrMt ƒ iure ciuili datam. s ed uideamus, quibusarguntetitis / conßeßionem hanc uelformata^ uel informem, Dd I 2^atth.8 eße mandatum probent. Mißit, inquiunt, leproft / ^^^'’^‘^^‘“^f^^^^^otes.Quidlmißtneadcorfß / ßonem^quisunquam fando audiuitaudienditcoK' I feßionibusprafe6losLeuaicosfacerdotetlConfU‘ / j giuntergoadallegorias. Sana tum erat lege Moß- 11 ca, ut facerdotet dtfcernerent inter lepram amp;lt‘ /1

^Hlt;tro obiter, Si bic locHS ß'intualis lefrlt;e fos iw- -ices facit,cur naturalis cr carnalis leprrfcogni-

I tionemadfetrabHnt? fcilicetbocnoneHfcript«-I Vis ludere, Lexcognitionemlcpr ce jefert jacerdof I itKsLeuiticis?banc nobis ufurpeinus. feccatunt HWepTRciritHalis: fimus cÿ'feccati cognitorcs.

\ Hunc rejcondeo . Translato JaccUotioj neccffe -Hcbr.Tt \ tH legis translationem fieri. omniaJaccrdotia ad \ tmslata jiint, in co implcw, lt;7 finita.

\ ttanslatuseft. Si tantopereamant allegoriasfefta-\ ti, unicum facerdotemCbriftum fibi proponant, \ (yrerum omnium libera iurifdiftione tribunal eius \ Went.faciIeidfercmus.Aclbcec,importHnaeft \ 'tforumallegorla,(jttlt;c legem mere politicam inter \ Vfremonias repontt. Cur igitur Cbriftus ad fa-1 ttrdotes,leprofos mittit? Ne calumniarentur fa-I fftdotesiipfumlegemuiolare, c^uceiuberet coram \ ficerdote reprlt;efcntarl à lepra curatum, ü* oblato \ iicnjiciocxpiari'.iubet mund4tosleprofosfacere,ea , \ lt;!«« legis erant. Ite, intuit, ofendite uos pccrdo-

1 tius’.O* offerte munus, ^uod preecepit Mofes in , \ Mt fit in teftimonium ipfis ? Cr Mfre futu-, {\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;u 4

ru'jj erat ilhs in teflimonium, miraculum hoe. PrO' nuneiauerant eos leprojos, nunc curatos pronun-ciant, Nónne,uelint, nolint,cogunturßente/ie5 tniractdorum Chri/ii exploranäum illis Chn-ßusßium miraculum permittit : diffiterino poßiinl' ^uia autem adhuc tergiuerfàntur, es^ illis hoe opus Matth. igt;ste/iimonium,Stcalibi:Pr(edicabiturEuiingdiii'’i I hoe in uniuerjo orbe, in te^hmonium omnibusgf» / Mottb.to tibus.item:Antereges orprafides duceminhinfS' / flimoniumipfis, id e^, i^uà in iudicio Deifortim / conuincantur. Secundum argumentum / ex eodem fonte ducunt, hoc e/l,ex allegoria: ipuf / tnultum ualeant allegorice ad dogma aiiipuod con^ I frmandum. Sed ualeantfane, nifi eas ipfs o/lenlt;lt' I ro Jjieciofius à me obtendi,lt;puàm ab ipßspofe.Di' ƒ cunt ergo: Dominus dfcipulispracepit, ut fufeits^ ;

Joatt.ii tutnLabarumfafcijsfoluerent(Pir'expedirent.Plt;t^ / primum mentiuntur. nu/cpuamenimlegiturjhoetlb ƒ xiffeDominudifcipulis.Eflqi multouerifimiliuSyib' / . nbsp;nbsp;xiffe ludieis ad ft antibus : ^uo citraullamfaudnƒ /

Jjgt;ttionein, euidetius feret miraculum: (Pf maiorI uirtus eluceret, (puodnullo ta£lu,fua fbla uoce,)not' / tuos ftufeitaret. Sic e^uidem interpretor,Dominum, / ^uô omnem finiftram fuß)itione ludœis tolleret ut^ /

\ •ie,cfupfccatorfs,daninaret, cjHostpreabfolHijjet: I quot;fädbuc exprobrarent,lt;jttte ipp codonafjef.ne ubi I ««ffneors ipfe ejfet,C7’ ad parcendum faci[is,ipf aJ \ puniendHrnfeueri amp;nbsp;morofi eßent. Eant nunc, I illegonas [«as uentilent. lam propius manus con-\ ftruntidu apertis,utfibi uidentur, jentettjs pugnat.

I Quia(iloanisbaptifm«mMentebant,conjitebant«r Mattb.5 I pfccatafua. Etlacobus iubet, ut alter altcri pcccata lacobjJt. 1 totiJîtcafflHr.Nibil tnirnm,ft conftebantur pcccaU I [«a, (^wiHolfbant baptifan. Diftum enim antea efl, 1 loanem prædicaffe baptifmu pcenitenttlt;e, baptipjfe . \ «Jiia in pœnitentiam. igitur baptifaßet, nifi ,1 qui [e peccatores cofej?i ejfent? Baptijmus j^mbolu

1 ejlremifionis peccatoru : amp;nbsp;({ui adboc j^mbolum 11 admittcr ent Rr »nip peccatores, O' lt;{«i fe tales agno-! 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;u $ [cunt?

5»4 CHRIST, RBLtGtOUlS fcuntfconfitebantur ita^ peccatafua, utlaptifirtH tur. Necßnecaujaprifcipitlacobus, ut alter ulteri conßteamur. uerumßanimaduerterent^uoJproxi nießtjuiturytntelligerent parut» etidbocßbißlß'^' gart. Co»ßtemtni, meruit, alter altert peccata ttejlrt, amp;nbsp;orate pro inuicem.Mutuat» co»ßßione,amp;»iX' ^am orationet»ßmul iungit. Si/bitsßaerßeulis toK j ßtendu edl,ergo et pro illisßolis orandu.Quiel/ fiquereturex uerbts Iacobi,ßolosßacrißculos eonß tert po(ße?Silt;^Hidem dum uultutmutuo eößteamur, I eosjolos alloquitur,^ui alioru cofeßioneaudirepof i ßnt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mutuo,uicißit»;aut(ßi»alut)t(d j

proee. Saceßant igitur hoc genus nugametita, : ipßm Apodloli mente accipiamus: ipuaßmplexeUr ■ amp;nbsp;aperta.nempe, ut nodlras inßrmttates uicißm / ter in alteriusßnum deponamus, mutuum coßliut^r / mutua copaßionem, mutua inter nos confolatioiKiH / tccepturi.Deinde, utßatemainßrmitatistnutuo ƒ conßij,pro illis ad Dominu oremus. Quid ergo toH I tra nos lacobu citant, qui tantopere cdßeßione mß i ricordueDei urgemusfcdfiteriaut Deimißricor^'^ / nemo potedî, niß mißria [team prius cdßefßus. / potius anathema eßepronunciamus, quicun^iitóft / cara deo, cordangeliseius, cordeccleßa, cordortini /

Owniienim conclußt DominKs/ût peccdtu, ut o-’’'titosol)jirM4tMr,?ÿ'bnniiIietKrotîinislt;’lt;irocordt« Rom.} t!fo:[oÎHsautippiHpiJîcrtHr (ÿ'fxdltetur. Miror

lt;IHƒmtcotencifTf,conƒej?ionë, de qua ^nnntur,iuris eße di«ini.cHiHS f^«iaem ttftnflipi-»î fj]f «fnni fitemurt pd nbsp;nbsp;nbsp;facile euinc crc poj jw-

1 gt;j[f Ifge, lt;iMt cojîitHtionë, ante Innocenti^ terttj fern Platina a»-I fora,foru nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;annales narr at.£irlHC«lëtatepimo tore/l in«»

1 tiUfxtat,t«inniftor»js,tuapMJanti^Hosaliospn-Zepbe-ttorfs,qult;f Joceat banc fmjje politica Jifcip!ina,ab fpifropts iMflitMta:no legem, à Cbrifto ant Apopo us popta. Vnum Jutaxat c multis profera, quo j non

1 piPebacepifcopor«conflitntione,diligenter obfer biß.lib.» 1 SMtam eccleftjs occidentalib.prtffertim nero Romlt;e.

I oiWiufaeerdotHcomHniseratfunâio: fedfingula-l tfs uniws partes, qui ad id eleélus ab epi(copo fuerat,, 1 Subijeit deinde,eu quoqjmore Coßatlnopolifuijfe:

donee matrona auadam confitentemßmulans, fiecieconfuetudine, quam hahebat cumMacono, fgt;rietexut/ßedeprehenfäeß. Ob idfaeinust^e^'^' rius,uirfànûitate nbsp;nbsp;eruditioe clarusdllins ecdep

epißopus, confitendiritumahro^auit, Hiehictu-res aßniifliarrigant.Si lex Dei erat,aurieularis (Öl' I feßio:qui außis cßetNediarius earn reßgeretKcoH / uellerelNedlariumßan^umDel homme, otfimbul / Mterum ßaffragijs probatum, hcereßos amp;ßbißii' th aeeußtbunttSed eodem calculo damnabunt e((b ) flam Condlantinopolitanam,in qua eonfitenehmoquot; / rem non ad tempus modo dißimulatum fwße, ßdlt;i^ )

''/j; ^omoriaobß)lui/ß- affamai So^omeffH' j imo no Conflantinopolitana, ßed orientales oinnU / eccleßas deß-^itonis reas agenttqua inuiolabilemip ( uerumdicuntßegem, amp;nbsp;ChrifiianisomnibiisiK^ I datam,neglexerunt. Verumutrestotaflaii‘0' / amp;expeditiorßat,primubonaßdereferemus,f^ / genus confeßionisuerbo Del nobis traditumßti^^ / inde, amp;nbsp;eorum eomenta de confeßioneßthijeiemu^' / nonquidem omnia(quisenimimmenßumilliiii”'ti' / exhauriretl) fed ea duntaxat, quibus fuinmiin[iilt;^ i confeßionis eopleéluntur.Non hieeomemoratt^’ / uulgatum effein multisfcripturtepartibusjconfeß' / nemlh /

\ ^wc pfccata noflra conjiteamnr, ut «entam obtine-l ”1«. Ille medicHS eft: «wlnera igitur noßra illi expo 1 •'t'nus.ÜIellt;fjus efl nbsp;nbsp;nbsp;ojJenjHS,ab illo pacem peta-

j ’’’Hs.UleeftcordiMincognitor, ercogitafionutno-j confeius, corant ipfo corda noß)'a e^nnda-1 'quot;M.llle fft deniij;,^«! peccatores uocat^ad ipjum ac \ Munus.PeccatMmmeum, inlt;jHitDaHid,cognit«in ppij,, I •ihjecnö'iniuflitiam meam non abfcondi. Dixi, i tonjitebor adMerpm me iniußitiam meamDomino: 1 Cytitremijijii iniquitate cordis met. Talis efl altera -.

1 cjHmiHS Domine, peruerpegimus, impietatespci-\ WSiCyrebellesfmmHs,declinando à mandatis tuts.

1 ttälia,lt;jH«papm in jeripturis occurrunt.Si conjt-' \ 'wpeccata nopra,in^«it loannes, îtdelis Domi '• 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;”«5»

’quot;518 CHRIST,' RELIGIONIS nus^ ut nmdtat nobis peccata no^a. Cui conßti-muriipfi Jalicet-.hoc efi,fi adfliiioamp;hutniluttocor de corum ipfo proctdamus: f apud ipfum nos exM mo accujantes amp;nbsp;damnantes, bonitateeiusamp;'imii ricordia abfoluipetamus. Q_ui animo, etcorSDeo, hanc cofeßionem amplexusfuerit, habebitbauiiiti bieamp;linguam ad confeßiönem paratam:iiuotiesO‘ pusßerit, apud hommes Deimißricordiainprtelt;ii^ care. Ne^ue tantum ut uni, amp;nbsp;femel, ^imurpUt cordis fecretum infufurret: fed fepius,fed palimfi toto orbe audiente, ingenue amp;nbsp;fuam paupertate/ih (^Dominimaffiißcentiamcommemoret. In bunt modum,cumDauid à Nathan argueretur,con[lt;:i(lt;f ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ tiaaculeo pundlus,peccatumamp;coramDeo,amp;

coram hominibus conßtetur: Peccaui, ini^uit, Do^ tnino.hocedl,id nihil excufo,no tergiuerfor, nus peccatoreme omnes iudicet: amp;nbsp;da Domfo ejfe uolui, hominib. »juo^ ipfis pateßat, Duas(tatt I rea'^riuatce cofeßionisformas fripturajibat. ttnant I qult;enodlracaufaßat.quo pertinetilludlaeobi,ittd i ter alteii peccata cößteamur. Sentit enim ut noßf inßrmitates,alter altert comunicdtes,cofilioI latione mutuo uos iuuemus. Alterd, lt;^ua in proximi 1 gratiam facienda fit, ad ipfum placandum ^nobis ( •

tfconciliänJuntjfiquliinrenolJro uitio lcefus fue~ rit,De (jHit Cbrijlus apud Matthäum; Si offers mu-it«s titit ad altarc, amp;nbsp;ibi recordittMs/«fnj quiafrater tuns habet aliipiid aduerßtm te, relinque ibi munut gt;««11,0' abupritiC^ue recociliareßatri tuo.,amp;tunc Aniens offeres munus tuum.Sic enimßrcienda eß rliiintas, (jUte noüra culpa dißoluta fueriticulpam-, ^«lt;11 ad/«iJîfflKî, a^oßendo amp;nbsp;deprecando. Ali '‘’’conßtendi uelrattonem, uel formam, fcriptura (’quot;orfasi^norat. Qjùdilli^flatuunt,utomnesutri-quot;filiitlèxuSyflatim atij;ad dißretionis annos perue- fttnufcj; fes ^ntyßmel ad minimum quotannis confit eSturo- xui.defunt quot;»liiliia peccata, proprio ficerdoti; nec peccatu di ma trimt, quot;‘«tijtiiß confitendi uotum firmiter conceptumfue- etfid. cath. '■»•QKoii uotum nifi oblata facultate perfolutumfu w anti:}.

nulluspatet paradifi in^eßus. Sacerdotem ltb.4 fent. ^‘^opoteßate habere clauium, c}uibus peccatorem [oluat(ir liget.quianonfiit irritum Chrißi uerbum; ^oßunciJi^aueriSjamp;c.De hacuero poteflate diß.iS-a t‘lt;^gt;tacit(r inter ß belligerantur. Alij dicutunicam clauc in efieiia, fcihcet poteßatc ligadi etfoluedi h'itntia,ad bonü ^dem ufiim requiri,fid tantu inflar *^ceßorij eße, no efietialiter coharere.Altj.^a uide ’“•»t bae nimiueffrenata licentiam^ duas claues re-' • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cenfiue.^

5'20 CHRIST» RELIGIONIS cenfueruf.dtfcretionetn, amp;nbsp;pote/iatem.AlifrKrf’^ . Toflrentd cum tali moderatione cohiherifico'downintprol’i' opinio fuit titem uiderent,alias claues excuderuntMoritii^ff Hugonis. di fcernendh qua in deßniendo Hterentnr.amp;fof^^ tein, quamexequutione fuiejêntentiieexerterinl' fcientiam acceders uelut eonfiharium.lsliiil^^^”' figare^foluere, non audcnt interpretari t(r,peccata remitiere amp;nbsp;delete, qa Dominu

te audiuntapud Prophetd,Ego ßtm-, egofiiin,^^ i^aiie,4^ leo iniquitates tuas Ifracl : E^o, nbsp;nbsp;non alius

nte.Sed dicunt,facerdotis eße pronunciare,qui!^' ti ßnt aut f(}luti:amp;dcclarare, quorum remiffi tentafint peccata. Declarare autem, uelpertonplf onem^cumabfioluit, amp;nbsp;peccata retinet:uelperßi'' tentta, cum excommunicat amp;nbsp;recipitad fiacrametf' torumcomunionem. Demu, cumintelli^untno«“* fehoc nodo explicari, quinfemper fibiobijtip fit, indignas fiepe ligariamp;fiolui à fiuis fiicerdotiti^^ quiproptereanon ligentur aut fioluantur in t(tiO‘ quod ultimum refiugiüefl, refjiondent, collationtm clauium cum limitatione accipienda efietquoi fins promt fèrit, apud tribunal fiuum approbtititinlt;n , ßcerdotis fintentiam, qua iufte prolatafiueritfititi dum quad mérita ligati aut fioluttpofinlnbitntfio^' l i

([[f 1 illis ab epifcopis in promotione confe-nmtur: fed liberum ufum penes eos duntaxat efje^ î«! ecdeßidicis mMneribus ßin^untur. Apud ex-* coDiDjunicitos fuj^enfoSf mdnere quidem ipfas cl4i(fs,fc^JrKbiginops ac Uratas. Et qui hcecdicuntj wodfÆ ü* fobrij iure uocari poßint, prte alijs, qui futnoMi incude nouas claues fabricati funt, qui~ ^usthefaurumeccleßee obferari tradunt .Thefäu-f«m eccleßa,mérita Cbriiiîi -, ßanüorum Apo^olo i'iiw,Pftri,P4Mfi,fHlt;lt;rty«m, nuncupanh H«tns borreiradicalem cuflodiam Romano eptpo-potriditim Jï'ngnnt, penes quem ßi radicalis tanto-funbonorum diJJgt;enfdtio : ut ipp per ß' elargiri fojJitiCiralijs elargiendi iurifdiSiionem delegare, Hinc HHHc plenarice indulgentie d Papa, mmmc cer

Itornmwor« : d Cardinalibus centum dierum-, ab ^ifcopis quadraginta. nbsp;nbsp;Adßngulapaucisrefßoft

lt;lfbo. Tdceo autem ad preßens, quo iure,quâue in-Wrid, («is legibus ßdelium animas ohüringant iquan lt;!o id [ko loco dijßicietur. Qjwd autem legem tm-, potiHt de omnium peccatorum enumeratione, quod peccitHm dimitti negant, niß]ub conditione, ß uo . twn conßtendißrmiter conceptumfûeritiquôd nul-i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X lutn

Ium f^ipereCfe ingrfffum paraJiß gtirriunt,ßß('^^ tas corißtcndi negleéia ßucrit : i/îuJ uero nuilo do Ifrm.ium eR. Omnia nefeccdta enttmeritit^ ßunt? At Dduid,cj^ui fecum probe, ut arbitrer, pp/.ij.jS tatuseratpeccatorum eottfeßionem,tarnenextht' mabat: Errores quit intelhget? ab oecultis men gt;tquot;^ da me Domine.amp;alibiilni^uitates mea tranßetuul fupracaput meumt ficut onusff'aue,a^gt‘‘tgt;^' ta fùnt ultra uires meas.Nimirum intelli^ebit,f^ ■ ta effet peccatorum noßrorum abyffus, ^nam ta fcelerum facies, (j^uot capita ferret, amp;nbsp;lt;initn IttH' gam caudam traheret hac hydra. No« frgo cenfendum catalogum ß conferebat, fedepro/iiit' do malorum clamabat ad Dominum: Obrutusfi”'’ fepultus fum, fuffocatus fum, mferorum portittit' cundederunt me:immerfum alto puteo,d(fcitntf’’r ^moribundum,manus tua extrahat.Qnisfaotii'’' । peccatorum nunc fupputationem cogitet,ubi dem uidet Quorum numeru inire non poffetHattiti’^ nifcina plußuam crudeliter diuexata funteorttitt confcientia, qui aliquo Deifenfu afficiebatur. Pti^ cipio fefè uocabant ad calculumipeccata in braekdn in ramos, inramufcolos, in frondes, iuxtai^omU formulas,diffecabant,Tum appendebant quditateii tla

ilenirfs proef débat. Vbi «ero longius progrej?!}«?^ W,cœluntHndi(|;?iZHndi(j;pontus:nMll«s portus, •’«llaßiitio.QHoplKratranj'iMerant, maiorfempor

I «gfries oculis ingerebatur.imô Hfro,He!ut a!tlt;f »no 1 l'^'*(]gt;lt;’'gfbattt:nec j|)es uîU, uel faltem poil longus I lt;inbagfS,eMac!en(ii apparebat. Hcfrebant itai|; inter \ ftomn jàxum, nee alius tandem exitus repene-I ^itKr,ijHàmdeJ^eratio.lbi pe«i i^icarnijiees. Ht \ 'iulnera fanarent JèceratjJomenta ^ædam ad-I ^lUeruntiHtJâceret nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;|Hod inJe ejjef. Sed nO'

1 1« rurjum cur« obßrepebant t imô, noui crwciatHS 1 fitcoriabant miferas animas, nonfatis temporis im-\ pftidhnoniuHa opera inenbui; multa negligcntii \ {fatenj ; çÿ obliKio,(|Htf ex incuria prouenit, no« \ *^excupibilis. Suggerebantur adbuc alia pbarma-\ fiujmodidoloresdemulcerent: Kgee!^ne^ \ î}ig,«itilt;e tuiepccnitentiam .modo fupina non fit, l'otidonabitur. Verum omnia ifla cicatricem obdu-\ Wfnon poßunt.nec ta mali fwnt Ifnimcnta, lt;jhâin \ *^ncna melle oblita,nc Jua acerbitate prlmu gußum , \ “{fendant ; fed in intima pénétrent, antelt;|Ham fen-

\ lt;wntHr. Vrget ergo femper terribilis illa uox,t7 au* \ ’'bus infonat'.Gonfitere omnia pcccata tHa.Nec pq \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X * tfft

514 CHRIST, relisions teä horror iße pacari, ni fl certo /blatio, ter» bonapars orbis taltbus blandirttëtis, exitiale tienenum tetnperabatur, ac^nieui[:nlt;^^ ' (. üum e^, quad Deo fitisfachen creJeret,^/‘ etiam plané fàtisfaceret : fed ut, ([uafi in medio fixa ancora, paulum inter^uiefceret à nduigf^'’^^ nel, (^uafi feffus ^-fathifcens uiator, in ui“ beret, Inftcienda eins rei fide non laboro.Sibi ed' ^ui/^i apudfite^iis efèpote^. Dicam in l'u'^'^^! qualislex illafuerit. Pnmum,fimpliciter eH i'gt;’n fibilis, ita^, nonnifi perdere, damnare, eonp dere, in ruinant nbsp;nbsp;aeßrerationent conijeerepoi^^

Deinde,peccatoresà uero peccatorum fuorugt;^r fitabdudiot, hypocritas facif.Deiq-, acfuHpfr“quot;' ignorantes.Sir^uidem dum inpeccatorum enumeta tione toti occupatur, interim obhuifcuntur late»^^ illam uitiorum lernam, occultas fuas mi^nitates, intertores fordesic^uarum potifiimu notifia feriam reputare debuerant. /{tcertifiimaerrdto^ fefiionis régula, tantam mali noRriabyfiimf“^''' fiere amp;nbsp;fateri, quce fenfum quoij- noRrum Hac régula uidemus copofitam publicani confep^’, Luc, IS nem i Domme, propitius e/lo mihi peccatori, ‘pr diceret, lt;juantuslt;iuantusfum, totusfimpectatf

INSTITVTlO. 52^ «ff ippiH peccatorum tneorum magnituJittem -, aut petite, AM ImgUA aße^ui po/ßtm. ahy/fus tua nâ-lericordia,hAttc peccAtt mei aby/Jum Ahforbeat.

, ergonecoiißtenda non ßintßnou-ergo nulla Deo accepta cof^io, niß duo ■’wiftj uerbis conclußa f Peccaror [um. Imo uero ^ndapotiusopera, ut(quantum in nobis e^î^totum for (ffundamtis coram Domino, nec modo nos pec ^^ores «no uerbofateamur:jed(ut tales nos uere et «nitno agnoß:amus)lt;iuanta ßt, amp;nbsp;quàm uaria fftcfloruni labes,tota cogitations recognojcamus^ ’’onnioJo nos immundosßed qualisß't, rij quanta, multis partibus immundicies. non modo I liftitorfs; fed quantis debitis grauati,amp;quot nomi tiiUs obßri^i.no modo uulneratos: fed quam mul-^^amp;letAlibusplagisfaucjj.Hactamenrecognitio- ’ ff cum p tofKm peccator coram Domino eßfuderit, [mo Acfyncere cogitet,plura adhuc reßare,ac pro-(«f^liores effe malorumßuorum receffus, quam quos l foiitusexcuterepoßit.Atqiadeo exclametcuDa-1 xiflf : Errorrs quis intelligitf ab occultis meis munda ■1 hif Domine. l4mKero,^olt;iajJè«(TantHon 11 imitti pecfdti, niß uoto conßtendi ßrmitercon-’■ I cfpto: Q“ claufam effe paradifi porwm ei,qui facul-11 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X } Utem

taten conßtendi fibi oblatam ne^lexerit, Alßfi M i/lud eis concedamus, Nonenmalianuneo^ feccatorum remißio, quam ßmperfuit, Q^ol' quot remißioncm peeeatorum d ChriAlo obmuf feleguntur, non legunturin aurem facrificulicH' iujbiam confeßi.nec ['anè conßteripoteraiit,A I nec jacrißeuli confeßtonarij erant, nee ipß etA i e onßßio. Et multis poAbeaßaculis inauditifA nbsp;nbsp;nbsp;1

conßeßio, quibus ßine hac conditione remittdiiii' 1 EZfcb,ig tur peccata.Sednequaßderedubialonßusiif^ 1 ptemus, VerbumDei apertumeAl,quod^tei^'‘''' 1 tnanetiQ^otießunq^ingemueritpeccator,oi^gt;’quot;‘^. ƒ iniquitatum eiusnon recordabor. Hute uerbof / tliquidaudetadijcere, non peccataligat,ß‘^^'’', / minimißertcordiam. ^ihilita^n'iiK'!r / •‘*fgt;'Aularemiflam conß-ßionem, rem a'^ptßil^“ /

’ tem,tot^nominibuseccleß^ndxiam, I fc ßuBlataine'medio cûpimùs. qiiodß perßeff^ nbsp;nbsp;1

indijßerens, quando tarnen ntdli ußut eß, neeßAigt;'’gt; 1 totautemimpietatibus,ßacrilegß, erroribüiAß i fim dedit: quis non protinus abolendam eexr / Recenßent qutdemahquot ußs, quos ut mAr, I ibuoßos uenditant : fed illos.aut ementitos, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

commrndant. Erubefcentiant conftteniis, grüHfmefje pœniim:aHlt;i et peccatorßtin po/laum «wior, ^Dfi «mdiélam anteuertit Ceipfitm puni-^^■Q^finonlàtis magna uerecundia homme con l'fniiamis,({um adfummîi illud tribunal cccMe, ad ^eicognitiànc uocamus.Egregiè uero profeéiu efl,' fin«insbomiKis pudorepcccaredefmimus: Dfüno ‘’■nfcfpimMS battre nidU no/læ cofcicntice teßem,

id ^uo'jiipßumfaißißimue^.Ï!^ullaenitn ffffri maiorem peccadi conßdentia aut Iicentiamj fäj?«« «iJere efl.,quàm dum cöfißione ßicerdotifa-ftlt;,tominfs exi/îimant ß poße tergere os, dice fMo pei.Nec toto ßlü annoßunt ad peccandti an ^ioresßed inreliquu dtini tempus de cofeßioneß

Deum/HjJ?irdnt,nKn5 ad ße redeut, [dfeccata peccatis accumulant : donee omnia, ut ^fiiuntur, ßmul euomdnt.Vti autem euomuerunt^ Rein« fua exonerati ßbi t((4fnf«r: iudicium lt;t Dca ttinßuliße, (^uodßacerdoti detulerunt : Deo oWi-liioiim induxiße., ubi confciü facer dotemfecerut, PoiTO (jMis confeßionis diem lœtus inßlare uideti Qiisaaco^ttncJMmaldfri «nimo pergit^aenon Fotiws, i^uaßobtorto collo in carcere trahatur, in-Wks 4c rcluéîanti ßmihs uenit^ nifi forte ip£i [a-i( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X lt;1. cr.jiculi

52S CHRISt^ RELIGIONIS crißculi. tjui mutuis fdcinorum fuorunt närrttiO' nibttSji^uaß iocoßsfabutis, fedelicate oblecïant^ No« multas chartas inficiam referendis ^rodi^iof^ abominationibus, ^uibus ßatetauricularisconler ßo. Tantum dtco: ß non inconßlteßecit fa/tillut uir, qui oh unum Icortattonis rumorem, confeßf' nem ex eccleßaßa,uelpotius èßuorum tnemow flulit: infinitishodieflupris, adulterijs, ince/tibut, lenocinijs-, quidfaciu opusßt, admonemur.

Nunc uidendum de pote/iate clauiutn,itttlii^ I proram(ut aiunt)amp;puppim Confeßionarij,ßij gnilocant. Ergo ßnecaufi, inquiunt,dataßtgt;‘ ) claueslErgoßnecaußadidiumeß: Qihtciind^^' l ueritis ßuperterram, erunt ßolutaamp;tncalisßii' I firamus ergo uerbum Chri^il Reßondeo igraiKi’f fuße caujam-, cur darentur claues, Duo anten( loci 1 quibus te/latur Dominus, ligatum amp;[ohtutn ( iri in ccelo, quod fui in terra ligauerint nbsp;nbsp;fotuerint'. j

paulo diuerfo fenju. quos tnjulfe porci i^i, amp;nbsp;in[^^' I Jodlt.to te(utfolentomnia')confundunt. AltereRapnilo- j annem: ubi Chrßus mßurus difcipulos i pradicandum, infufßat in eos, acdicif. Äccipite ( ßiritumßndium. quorumcunqiremiferitispecti- j ta, remittuntureis: (i;'quorum retinueritis,reteif‘ I

tifnnt.CldMfs regnt cœlor«,^Hlt;ePetro antea pro-i Mdttfj.i« Wij]«, nKnc illi Hnlt;t cum c^teris Apoflolis exhibe« tw.nec illi promijjum erat-, lt;JKOlt;1 non bicexif^HO cMm omnibus dccipiiit. Illi diótum er4t, iliibo tibicUufs regni ccelorum: bis JicitHr,«tEuan ^flium pref dicent. ^uod ippm e ccele^lis regni la-twjs aperireijs, ^ui per Cbriflum accejjum ad pa-

I tron quteperint ; elaudere uero obferare i^s, qui I «bbac Hia diuerterint.lKi diélum erat, Qiipdcunilj I bgaueris Juper terram -, erit ligatwm in eœlis:lt;{Moa-1 fxn^jfolHeris, erit jolulum.Nunc Apoftolis omni-I bits, inter lt;jhos fig’ ipfe efl, dicitur; Quorum rcml-1 jtritis peccata, remijjaerunt : «pworumretinueritis, I tftenta erunt. Ligare itaij;,peccata retinere efl; fol-\ “ffe, remitiere. Et fané pcccatorum remij?ione,ue-1 w foluimturè duri(?imis compedibus conpientitet \ quot;triirjum retentionf,arélij?imis uinculis ligantur \ (irconflringuntur.Aperam interpretationem,non I «rjmam,noncoaftam, non detortam; pdßmpli-\ fon,germanam,fluentem,obuiam.Hoc deremit-i tendis û'retinendispeccatis mandatum, illlt;t de \ li^Kndo (g fo'iuendo Petro faéla promij?io, non alio \ (iint referenda, cpuàm ad ucrbi miniflerium : quod \ iutn ApoHolis fuis committebat Dominus, fimul \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X s crboc

550 christ, REllülONIS iamp;hocligandi folucndicj^ munereipfos inamp;uelmt. Qjùeenime/l fumma Euangelij ?nifi ^uodomna ferui peccitiamp;mortis, foluimur ac liherAmiirpff redemptionem t^u^e eü in Chri/lo lelïd t^ui nero Christum liberatorem acredemptorem non a^o-fcunt ac /'u(cipiunt, eos aternis uinculis damiutos ïiddi^osij- efje, Hanc legatione cum Apo/lolisfuH in omnes nationes perferendam traderetDomiitn!, ut lîtam efje,ut à (e pro ferlant,ut à je mandatAOi tf-probarrt, hoc praclaro te^îimonio fam honortnit'’ idq^ in ßn^ularem confblationë, turn Apoßobrnm ipforum, tum auditorum etiam, ad i^uos penentnrt eyet hlt;fc leoatio. Referebat,ut ApoMco/iAittem lec (blidamßÜa prlt;edicationis certitudinem häberet'. i^unm non modo infinitis /aboribus,curis,mo!efiilSi periculiSjobituri eratijedßto demum /an^uineol'p' I gnaturi.Ipfäm, ineiuam,nouanimejje,necininoii‘ ftd potentine ac uirtutis plena. ReferebAt, ut in tinxietate,amp;rerum difficultate,tantis'^; dißrimini' bus, Deifênegocium agereperfuafieyentinttoiii tnundo aduerfante amp;nbsp;repugnAnte, Deum pro^i re cognofcerent : ut Chrj^um doârintefîiAAiitO' torem,in terra Aj^eóiu pra/èntë no habenteStiffi’quot; gjje in ccelû intelli^erët,adlirmandd eius ueritAt^'

Oportfbat rnrjum (tuditoribws certij?inteteHifi-catHm fjTfjiüam EHlt;tnge!ij doélrindm non hfoho-lort(nifjjcjfrmonc,(cdDeiipj'iMS.Non uocë inter-M data, pd ( calo defappm, N on enim in bowiniJ fotffllt;(te btf c fj]e poj}unt,pfcclt;ttor« remtj?io, pro-wij^io «itif lt;ftfrnÆ,(àl«tis nnnciMJ. Teâijicdtws ftgoCbrißHSjnibiiinEHangelij pr^dicdtione Apo . (toloruf(]'e,prlt;etfr tninifteriu.je eJjf^^Ki poquot; corHtn I ora,HeInt per organs, lo^ueretur omnia (ÿ* promit-^ I tffet. peccatoru remij?ione, lt;j«a ip£l annunciarent, I HfrïejjêDeipromij?ione:damnattonf,lt;}MadeMHCi^ 1 •'ft,cfrtu ejje Dei iudiciu. Hlt;f c aut tePijicatio omni I buspculis data ejï,jïrnia^;mlt;net:^utf certiores oes I ftCMrosIjjreddat.EHangeltj «erbu,à cjHocHn^jjtandc 1 bomine prcedicat«r,ipfij?iniam eße Dei Jcntentiam, 1 ’pui jummu Dei tribunal promulgata, in libro uitlt;e \ (briptï,in coclo rdtam,ßxarti,?!7 ßrinam.Habemus, 1 potcftatem clauium eßêƒln1pllciterEuangeltjprlt;e-l «licationein; nee tam poteßatem eße,quam minifle-1 rinm,plt;(dhomines reß)icimus.Nonenimbomini-I bus banc poteHatem proprie C brißus dédit,ßd uer l boJwo,cHii(s homines miniflrosfecit. Alter lor ' I f«s,qMem in aliam partem accipiendudiximus,apud ' 1 Maubtfum priptns eft, ubiait Cbriflus : Sißater gt;nbsp;l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«liquis

532 CHRIST* RELIGIONIS «luibuis ecchjiam non andierit^ Jittibißcut ethnit«^ amp;nbsp;publicanus. Amen dico uobit,^u^eeuttlt;jilig‘‘'‘^'' ritis fiiper terram, erunt ligata et in calis: folueritis,erunt foluta. No« autem ßc(liuerfosflt;‘'‘‘ ! mus, lit non multam habeant inter /ê affimtatem ßmilitiidinem.Hoc primum ubi^^ ßmileyt^uoi efl generalis ßententiaieadem ßemperligandifohi^ di^-e/ipote/las.nempe, peruerbum Dei.litemlß uendi ^ligandi mandatum,eadem promißo' tem diffierunt, quod prior locus peculiariterdepr^-dicatione e^, qua uerbi mini/brifunguntur: bit fciplinam excomunicationis pertinet, quce etclep permißd e/l.Ligat autem eccießia,quem excom'Xi''^^ eat. non quod in perpétua ruinam ac Jejierationent eonqciatißd quia eius uitam ac more! damnât, amp;gt;nbsp;ttißreßpuerit, lameum ßua damnationis admonet-Soluit, quern in comunione recipitiquia uelntfortitt pern eumßcitunttatis,quam habet in Chriflolefu. Nf quisergo contumaciter eccleßteiuditmmtoit' temnat, aut parui a^limet (eßdeltu ßffba^s damni turn, teßatur Dominus, tale ßdeliutn iudicinm non aliud eße, quamßntentiießce promulgationein:rO‘ tum^ haben in ccelis, quod illi in terra egennt. Hi-bent enim uerbum Dei,quo peruerßos damnenttba-

W Mert«in,^«o reßpifcentes in gratiam recipiant, mre ««tem non pojînnt, nee d Dei iudicio difjen--

non nifiex lege Dei injicnnt: qua non in cfrta fjï (iHt terrent opiniotCedfitnSiaDei uoluntai-, 0‘cœlefîeorÂCM'Hin,Eccle/r4nj autem uocat^non pä«culostopoj,r4)os,linigeros,pci ccetumßdelispo-

\ (^irfa f ft amp;nbsp;dippnw.S^tis oftendtt Cbrijîus ,p 4e I otiniCbriftwni congregittionf lolt;j«i: wt inpngulis I locis «Mt proumcijs conftitwi eccleji« poßunt: Vbi-\ c«n(j;,in(}Hit, duo anttres congregatifuerint inno-I Wine mco,ibi in medio eorumpm. ExillisduobftS l locis,(}Mos,Ht breuiter, ita cirfamiliariter Mere c-\ ’’urrajp mibi «ideor,priofi ißi «hHo difcrimine,pro \ w (iw «ertigme fer«ntHr,nMnc confej?ione,nuMc ex \ fonmunicationem nunc lurisdiftionem, nitnc ins I fondendi legeSinunc indwlgentias conatur ßatuere.

1 W uno gladto omnib. eiufmodi poßulatis an \ ffnpr«cidam? pcnßcMlosnoe(]eapoßolorM uicari \ nec fucceftores. VcrMm ißud quotj- alibi traêta-, \ (»turNMne unde femunire maxime MolMnt,arieteni , \ ^'^ütqwomolitiones omnespÄdeijciantur. Cbri

5$4 CHRIST. RELIGIONIJ fius enim non ante Apofloüs ligandi (ir foluenJifu teflatemfecn, quam eos fhiritu faniio donamt' e-go igitur uUis competere clauiu poteflatem, qm itoii accepenntßintum j'anätum. Nfgo quei^uame ( uibus uti pofe, nifi praeunte doeenteq^ß^^Kß^ ^0, amp;d!diatequidagedu fit, Spiritu/an^ubf^^ fe illi nugatur,fed re ipfa negat.nfl forteßintuß'' éiu,re efje uana amp;nbsp;nihilifngunt, utcertefnf^' fedillis noncredetur, Atqßae quidem uniuerfum fubuertuntur: ut,euiufcunqi oß'd^ fe habere ia£lent,femper interrogandi ßntßixdft neJßiritum faniium, qui clauium efl arbiter derator!ßi habereß rejßodeantirurfum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!

profan non audebunt, tarnetfi oblitiuefra infinuant. inferendntn ergo erit: nullosfacrtpy habere clauiumpotefldtem, qui pißun ßnead^^^ ßluunt, qua ligari Dominus uoluerat : ligitgt;lt;(^ r folui lu/jerat.QMndo clarißimisexperimfif^'^''^, cife uident,quod dignos amp;nbsp;indignos promißufr uant ^Itgent .Poteßatem ußurpatßne ßietitiiit quaquam negare nonaudent, ad bonu/n quin Ccientiam : poteftatem tarnen ipfam jßenßatonbus traditam, fenbunt, Atqui bat f

R« fH'.QMdfuiKjHe ügawfris, ««t (ôÎMfris in ter-H' frit in f œlis îigdtum zj fointum. Kut promij]««» Cbrijîi mcntiri oportct;dMt bcne îiganf amp;nbsp;folMunt, 1 IwpMntbacpoteniJte prÆ.'îiti .Nfce^l!JMOcltergi-l ''frfentwr, Cbnßi promijjMm limitdri jëcudnin eiHî 1 quot;’fritave^HÏligatHraut fbluitHr.Et nos etu ptftnKr, l ’'fffolwinecligitri pojjê, n^p cIigMos,lt;|ui foluantur 1 ‘Htligentnr.Sfd bâtent Eunngeni nwnci^iCirfccle-\ kncrbuni: (juo dignitatem banc metinntur. In boc \ ''frbo,EMngflijnHrtq pojjunt omnibus remipo-\ ’'twpfccatoru in Cbrifto po!liceri,pfr fidem, Po^ \ (iint Jamrtittione edicere in omnes ûquot; fuper omnes, \ IttiCbnßumnonampleftuturlrtbocuerbo ecclc \ fupronHnci4t,(cort(ttorcs,adulteroSifMres,bomici-1 iis,4Mlt;ros-,inilt;|Hos,plt;trtem in regno Dei non babe-\ tt'.talest^/ertipimis wmculisIigat.Eodcm uerbo pl-\ quot;it.i^uos rejipipentes cofolatur.Sed ^uæ tri ijbblt;«c \ Çoteftas,nfjcire cpuidbgâdu Jit ,aut foluëdu; nec li-\ ^irepojje aut folufTc^niji (ciasiCur ergo dicuntp 1 Afoluere autoritate ßbidata -, cum incerta fit ab-\ folutio? O MO nobis imaginaria b^ec poteßas, jt \ hallus jitufus^Vno autem loco babeo, aut nullum \ t{fe,4Ut tam incertum ejfe, ut pro nullo babendus \ i«, Cum enim fateantur, bsna ejfe facerdotum par \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tew

55^ CHRIST, RELIGIONIS tem-, e^ni non rite utanturciduibKi'.poteßätentn^ fine légitima ußt inefficacem effet ({uis ciet, enm à duo foluor, bonum efè clauiuift äij}’ fuore^lt;iuodfi malus e/i,lt;juiJ aliuJ habet, uolam iflam folutionem^ Qjùtiin te ligandi loluendum, nefciotquando lu^oclauiumuf^^'^ fedfl mereris, te abfàluo.Attantundein dico laicus ( (^uando id eequis auribus fèd Turca,lt;tut diabolus.'ld enim, eR dicere,ii^ Dfi non habeo, certam foluendiregulât»:p‘‘ tas mihi data e/l te ab foluendi,fi itafunt tui Videmus igitur,lt;iuorfum ljgt;eciarint,cu claues eße autoritatem difcerncdi, foteßatem.fcientiam accedere conßhariuiti^ far conßliaftj ad bonum ufim eße: nemptl‘^‘ ß nbsp;nbsp;licenter fine Dfo, amp;nbsp;uerbo eius,uoluttK^^

gnare. Porro fuas claues tot feris aptant nunc ut iurifaitioni fuce fèruiant, nunc conff busyuunc com^îitutionibus, nunc deuotionibK^’e^ CIS dicam.ln illo mandata, quodde remitteiiuii tinendis peccatis Chri/lus apud loannent ddf difcipulis,non legislatores,nonconßß‘lt;»^‘‘''^f h tarios,non officiales, non datarios, citifed, ^ues uerbi Jûi mini^osfecerat,

monio onwt.ftpuJ Mattb^nm.cnm liganJi O' KcndidrljitriHm ecclejitf Jhæ lt;Jefert,non nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«K

toriutf rfuerendialicKiMS mitratidMtbicornis, eli-winentnr nbsp;nbsp;f xterminfntttr,pHlJ«q; c^mhalor«,

«ndeUcxtinftit, dins omnibus deuoucïtur puupe-res.^Mi pluendo nonfuntifed, ut dijciplinu excornn

1 «ic4tionis,improboru neijuitw corrig4tur.id(j;,uer-I tip« (tMtoritdtf,ecflejïæ miniflerio. Ilt;tm uero in-\ jani illi,^ni cUues eccleji««, dij^enptionë meritor« i Cbrifti nbsp;nbsp;mortyum eße jîngunt, ^u«m Plt;tplt;t fuis

\ Wis Ct indulgcti^s pdrtidtur, elleboro mugis | urgK 1 quot;icntis digni funt .Nec in refellendis indulgentijs m« \ giopcre Uborure opus eft,lt;jult;e multis urietibus pcr-\ fnjjujnunc fuupteßgt;onte confcnefccre, lt;(3- ud incii \ wjtionej^efturc incipiut. Etfune^^uod turn diuful-\ «« con'jiitcrint,uc in turn impotenti O furiofu UJci-I \ xw turn diuturu impunitute retinucrintud uero docu . I mento ejfe poteft, lt;|uùm ultu erroru nofte immerfi t \ jitcnnt ali(|uot feculis homines,Videbunt p uPupu Î \ ?7fHisbulligerulis,paUm,nec difimuluter, ludibrio 5 \ bii)cri;lt;^M«Puofus nudinutiones de unimuru fuarutn \ fdwtc exerccri,puuculis numis falutis precium tuxu-U n,nibil grutuitu proßure. hue ßpecie emungi fe obU V lionibMS,lt;ji«e in fcortu,in lenones,in comejjutiones )\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Y turpiter

558 CHRIST» RELIGIONIS turpiter abfumerentur.fummos rinatoresyfummos efje contemptores:monpM tnaiori indtes licetiagrafjari, ac luxuriäri'. ttllumli'eri, Plumbum femper nouumadferrijX^’'“’ numos elici.Excipiebant tarnen jumma uenetaW^ indHlgentias,adorabant-,redimebat. Et^ui inter altos acutius,exi^imabant tarnen pMt epP'^ des,quibus cumfruéiu alipo fallt poffent.TlaP^'’'’ ubiorbisaltquantulu fibijäperepermifit, dulgentia,^ paulatim etiacongela/cunt,do/itt[^-ne euanefcant,Verum (j^uonia plurinn-, pi fortltt’'”' po/luras, furta, rapacaates ( auibus lu/èruntn^' ilenus-, amp;nbsp;nos ludtßcati funt inaulgentiarijpidentgt; fontem tpfum tmptetatis non eonß)tctunt: operap cium e/î tndicare, non folu qualesfint indulgetif^’ fed quid omnino fint, omnt macula abßerfe. SÜt tem (utgenutnè deßrtbam J fanguinis Chri^iftO' phanatto,ßthanaqßudtbriu, quo Cbri/lianupol^' lu, à Dei gratia, à uita qute edin Cbriâo, abilutott amp;nbsp;à uera falutis uia auertat. Qw enim poteratfr-dius prophanart Chrißt fanguis, quàm du ne^ünt ßtjftcere adpeccatorum remißtonem, adrecotiti-liationem,ad fatisfaiiionem, niß uelut areßeliHS exhau/li defeflns aliunde fuppleaturamp;[nf‘‘

l tw.SititgMisCbrißtemHndutnosupecfiito, inijmt ’.w* i I loinncs. lrtciKlgenti«,pngMinem mdrt)rMm,pcit(iit

I pecc4ti nblMtionc.CbriHus, inijnit Plt;tHi«s,^Mi pe«^- i. Coz.f -\ t«nm non nonerat, péîtts eft pro nobis peccatum: \ (ideft,pecc4tif4tisfaâio)MtiMftitia Dei ej^icere- •• j ' »inrinillo.lnjHlgentiif peccatorwm ptisfdftionei:: I infartgninemdrt^rumreponMnt.CUmabat Paulus, **Cor, i I tirCorintbijs teftififablt;itMr,fo!umCbriftumpro 1 ’pfis crucifxum nbsp;nbsp;mortuum ejfe .Indulgentie pro-

I ilicit, Cbriftu ae^ui^uijfe ecclcfwm fuo fanguine, \ Indulgentie aliud preciu aquifitionis in martyrum

1 niauit in perpetuum pnftijtcatos,ait Apoftolus.ln-1 dulgentie reclamant,} martyibus per^’ci pnftijîcit I ^ionem, (juealioquinonfufficiebat.Ioannesdicit, Apocuz \ fwftos omnes lauiffeßolas fuasin fanguine agni. \ indulgentie docet,lauareßolas in fanguine fanfto-1 tnnt.E|uidem cum tota eorum doétrina ex borren-\ dis facrilegijs nbsp;nbsp;blaf^bem'iis confuta fit, bee tarnen

non h^ec ßnc fua placita, Martyref ^us mortefnii Deo^ pra^itijje, ac méritas eflie, ßbi optts eßet'.tiit tamlt;j. illis meritorum largitatemßtperfuifje, ([Uteiit : alios redundaret. ne igitur ßperuttcuumßt Mntmti / bonttm, comißeri eorumfinguinem ßn^uini Chti- / fit:amp;exutroq-theßurumeccleßieconßci,äilt(' i tnißonem ßtisfaSbonem peccatorÜ. attpi itä^tti i

Cohlß.t f^^lt;^ßuodaitPa((lus:SHppleoincorporetneo,f^ j ^Uce definepafionu Chrifli,pro corpore nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

eccleßa.Qfid hoceß,nß Chrißo nometittln^ ^uere: caterum uulgaremfinMumficere, turba uix dignoßatnri N’num unum illum : ri decebat, unum proponi,unum nomiMri,«tin’gt;’^^ ! fiiici-, cum de obtinenda peccatorum remifionej^^' ■ pMione,fitisfi£iione agitur, Sedaudiamus eorti^'^ j tbymemata. Neßne ßu3:u effitfisßt languit tyrum, in commune eccleßce bonum conf^atur• j ne^ An uerö nullus erat ßu6ius,glorißeareDtui'^ i per mortem ƒ ueritati eius ßuoßanguine fib fii^^^t i te/iißcari praßentis uita contemptu, meliort”^ / uitam (pucerereßdem eccleßce ßiaconßantiato^ / mare,hoflium autem peruicaciamßangerelSedi)^, / eüfcilicettnullumfiuóium agnojcuntfiifiiiit nbsp;nbsp;ƒ

1 tisfaftionis opus refert : jed äd eds ddfiftioncs, ^ui-\ Iks Cbrifli membrd, ncmpeJideles omnes exercert 1 oportft:([iidmdi« in bdc cdrne agèt, Dicit ergo, boc i fffldrep4j?ionHm Cbrifti:^uócl infeipfo pmel pdp 1 fKs,(|Motulie in membris pis pdtitur. Eo nos bonorc ' igndtur CbriRus, ut noftrds ddpftiones, pas re-' pHtft4cdicdt.Qi£Ô(ldHtëd(I4icIitPdMlus,proeccIe- x.TiiW.t 1 fw'.non intellexit pro redemptione, pro reconcilid-i tione,pro ptispélione ecclepte: pd pro dedipcdtio-\ ’'f 0* projcäu. (juemddmodum dlibi dit, fe pftine-i tfomnid propter eleélos,«'t fdlutcm conplt;lM‘«MtMr, \ ^Klt;t eft in Cbrifto lep. Abjît dutem, ut decpe ali-

\ «d otnnem iuftiti(e,plutis, ac «it« pie nitudinem dt-\ tinet:dtttddderedlilt;}uiduoluerit, «juiddeo luculen-\ ter 0* nidgnijice conciondtMr,exuberdntidm grdtilt;e \ nbsp;fer Cbriftu tdntd Idrgitdtc e pupm, ut omnem uim

ft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;filuifa^lißinttno uittf,aut mortisfua merito,^KOif

f -AHo, sj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Petrus diferte te^latur. ut in Deu, amp;nbsp;(^brt

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;flum eius cotumeliofusfuerit,^ui ullius (ànamp;di^ni-

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;täte,alibi, ^infilaDeimifericorAarepo/iierit. Sei

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^uiJ hie diutius, perin Je atg^ in re adhuc obfeart,

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mororieu taliaprodigiatraaucere,uineereßtlPor-

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ro, ut tales abominationes preetereamus: lt;juis docut

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Papam,plumboC?'gt;uembranaff-atialeßChriflitit nbsp;j

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cluderelquam Dominus uerboEuangelijdißenfquot;^ nbsp;I

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uoluit.Sane, aut mendax Dei Euangelium eßeopor

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tet, aut mendaces indulgentias. Na e uangelio, Cbn

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftus cum omni affluentia bonorum cœl^liunt,CH’’’

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnibus fuis mentis,omni fuaiufiitia,fapienM/‘‘

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tia, nulla exceptione, nobis offertur. Indulgetttiit

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnen/umaliipuodgratite ChriJli,exarmarioPtpf

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reclußm,plumbo, membrana, loco etiatn, ,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;àuerboDeiauellunt. Tertium locum

I lji.4..[cnt. niinpcenitentiaafignant.dequaipuiciiuidbldi' I nbsp;nbsp;dift.ig.c.4 rant, unouerbofubuertipoteJi.Dicuntnonfif‘'

cit.depœni resin meliuscommutareI nifide'^stjuafadlif^’ / ten.difi.i fatisfaciatDomino. ejfeautemmultaprttfidia,^'i' ƒ

‘ 'aaT nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ b^fchrymas, ieiunia,obl^' 1

Domin«nt propicilt;t«dKm,ijs debits i«Ætidf Deiner foluenciiJitis c5penpndlt;t ueniatn emeren-^m. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dominus largitatemijêricor- c.nuUut.Cit

CHlpiimremiprit£pccn4mt((menretinerc,dip't demdift, piiMdiwAiti«. bitne eße peendm, t^ua fatisfaêlioni-ousrfdimendrfpt.Tdlibus mendtfeijs oppoHo, lep. tx tmum pfccutorum remißionem : ^uanibilin (^i- Rom. 5 ptur« ckrius prtedicatur. Primum,^uid eß remißio, ^olojf. t

\ Hicitur creditor, «jui dntapoebu teftdturßbi nume- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;**

tis 4 Jditur, niß lt;td tollendam omnem ßatisßiftionis i)pi«ionem?QuÄ igitur conßdentia fuas ßttisßiäio-

1 wuntur? Prœterea, cum jeriptura uniuerp teftimo-quot;iHm CbriHo deferat,lt;luod per nomen eius ßt acet AÄO40 piend4 peccÄorü remißio: none alia nomina omnia

1 fxcluditîQ^omodo igitur per ßtisßaäionum nos \ Wen accipi docent ^ne^perptisfaétionum nomen \ «cipi negent, ßd per Cbrifti nomen, etiam ß in-\ tfrccd4tf4tlsfaftiones.Namlt;{uodßripturaait,per i \ «omen Cbrißi ; intelligit nibil nos aßerre, nibil no \ ßum prlt;etendere,ßd [ola Cbrifti commendatione v' 4. niti.

544 CHRIST* RELICIONIS ï.CoJWj niti.i^uemadmoJumPduIusait,^uodDeuserätmuX • / dum ßbi inßlio reconcilians^non imputans propter ipßtmhominibusdeli^ia.Vereorne(lt;iuitßintperii(t ii fitate ) amp;nbsp;peccatoru remißtonem, nbsp;nbsp;reconalutio ।,

ttemßerißmeldicant, cumiu^dtiWeiperClJn j j flum^inbaptifmorecipimur:ponbitptißnum,reßß i gt;nbsp;gendü^eperßatisfadionesßan^uineCbrdbw^ß I prodeße,nißquatenuspercldueseccleß^edißttlt;p' i.IoM.z tur.Sedlonge aliter loames'. Si t^uispeccaueritß^’ j i habêmuiaduocatiïapudpatrem,ïefuinChrifbi:amp; 11 Eod.locol ‘pfiedlpropitiatio pro peccdtitnoRris.item: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

Chrißuproponitpeccatorupropitidtione,nodi^ i i efßefdtisfd3:ioneo/iedit,lt;pudoffen(us DeutptoP' ! i tiaripldcariüepoßit,Nodicit,femeluobisperCntgt;, lt;nbsp;fium recocilidtus eßD eus, nunc uobii dlidsretott^ nbsp;nbsp;j

qui fuainterceßione in patris gratia nos femperrß ! t tuat:perpetuampropitiationem,qudpeccätdexpiif ; ƒ tur.Eflenimilludperpetuouerum,quodlodnnesß , ii Jodtf. t cebdt: Ecce agnus Dei, ecce qui töllit peccdtd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i j

Tollit,inq,ipfi:no alius, hoceßquadoipfifolx!^^ I t agnus Dei/olus quo^ efi obUtio pro peccatis,ß!iä t

«piittio,folMJptisp61io. Duobicptrpenderecort «enit: Ht integer eÿ- iiliblt;it«s (h«s honor C bri^o fer «etnr; ut cofcientue (Je peccnti uenin fecuraj pdcem 14pHdDeMinbabe4nt.lepiiiS(iicit,p4trempo(«ij}e in Icpjj I flio noflrus omnium ini^uitutes, ut liuore eius pn4-1 tfitiMr.^HOiJiti'ijsHerbisrepetensPetrus, aitiCbri- i.pct.x 1 !iiimpert«lijjè in corpore juo pcccntó noflrd ßifxr \ li^itHm.PduIusfcribitjJrtmnatueffepeccdtutncius Rom.t 1 wtte, fum pro nobis peccatiim juftus efl; boe cft, \ Wm (7 malf diftionem peccuti in eius carne interent

(tiMjCHminbofliamtidtttseft, in^U(tmtot(«pecc(t tornmnoJlrorum moles, cum fwamalediftioneö' ' f^ter(itione,cHmiudicioDei, mortis damnatio-

' ^iweminit, uocarejolet KTroÄV'r^axrty. idautë Row.5 'H,nonfimpliciterredemptio;(èdpreci«mipfHm,et ».Cor.i [’tisfaftioredemptionis .(juarationcçirCbrinuw i’pfui), fe pro nobis (xvTiAvTfop dedij]e,alibitra-' ^t-Nuncpeccatorumremijsioneminoperibuscon nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*•

PitRfianbieccjucediétafunt,CbrlftofaluamanëtÏ ■ I ''’i«t4ne,lt;|uantub(ec diJ]ïerHt?ini(|uitates nojlras po \ Jit« ejfe in CbrlHo,ut in ipfo expiarëtunet noßris \ openbus expiari.Cbrißu effe propitiation? pro pee \ t’tisnojlriSjO'Deuinoperibus propitiandu.Q«?^ \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y s H'

54^ CHRIST. RELIGIONIS fiJepacißcanda confcientia agitur, pacßcatio ,ß audiat peecata redi/nifitisfjaiotu ^uado tandem illißtisfa^iionis modus fOWf ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ritiergoJemper diihitahit, an Deu habeat

ßmper eefluabitßemper horrefcet.Nam ^ui lern ßtisfaüiunculis acquießunt, nimis contewpti’”'* dicium Dei ceüimant ; parum reputant, ßt peccati grauitas ,ut alibi diximus .CfUtm ifj eße demus, peccata aliquot-, iufla fitisfaéboii^ aimere'. quid tarnen faaant, ubitotpeccatis ohn^^ far, quorum fàtisfaâionibus, nec centum uitifl^ ß totti in hocßint )ßufficere queantl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;**

ajÿlum confugiunt tneptct diûmdiionis-Pttti‘^‘ quadam uenialta eße, qucfdam mortalia. pro tailbus ^auem fatisfa^iionem deberi, uenidup^ lioribus remedijs purgari : oratione dominit^^i'^^ benedidia ajjgt;erfione, abfolutione Kißit-Deo ludunt, amp;ineptiunt. Cum tarnen catum ueniale mortale in orehabeant,non^^^ glterum abaltero dijcernere potuerunt.mlî __impietatem dr immunditiem cordis, peccatum

Roff.lt; 6 lefaciunt. t^os autem t^quodfcriptura, iu/li fli régula docet ) peccati flipendium pronunti^'^^ eße mortem : animam efute peccauerit, ‘

^«unonmortftn mereantur, fed qKiaDeiffiifèri- Rom.« i «wdi«, nullaffl condemnatio ijs, fwnt in CEri- p|al.)» 1^» Icju; qHid non impHtantKr, ^«la «enia delent«r.

^10 quam ini^Mf doärinam banc noflram calwm-quot;■nitnr. dicwnt enim paradoxum eße ßoicorunt, ^feccatorum «ijHalitate.Sed Jko ipjorwrn ore,nMl-1 '’Hfgotio conMinccntur. Q^eero c nim,an non in-I 'frenipßpfccata, »iortaîiaptentMr,aIiK(i alio

’’Hilts «gnoprantiNon igititr protinus Jè^Mitnr, pa-i quot;’fj]fpfccata,^i(rfpm«lniortaliapnt. Cumfcri-(t”filt;if|iniatßipenitlt;m peccati, mortem eße'.legis ’’fdiftttiam, eßeuitceuiam'.tranfgreßionem, mor-''w 1 ba«c [entf ntiam eKadere non foßitnt. QMen» quot;'jofatispiciendi exitttm inxenient, in tanto pccca-1 '’’■«M citmido i Si Mnitts diei efl, ptisfaftio peccati '*’gt;|^s:dllmll!dmedltantMr,ƒêptieîpeccat(Io^«orde prour, gt;4 'Wmis)p idfepteßitisfaüioesfe accingut, cnmu

' F’xpedire, fedaij^ua («t dicitttr) illis blt;cret .pn--i I ?iwfibidifli«£tionem fceritie^culpa, Culpam t ff’iiittiptetttr, Dei mipncordia.(ft ß ippm^lacbr^ v ’''“ftprecib,mererinos,doceat.}Sfdc«lparemiJJa,

^4^ CHRIST^ RELIGIOfJI^ L pcenantre^are:^uam perfôlu!,Dei adpcena i^iturremißionem Proprie J^eéiirepl i faàiones. Verum,cum ifta dijlittilione ex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

pugnat, quicijuiäJepeccatoruremißioneinfe^ j ' ra nobis trdditur, hoc eüteßamentu nounlt; DeusinChrifiofuonobtfcupeptÿC^uoiiinKlKi^^ ( turn noflrarum non recordabitur.QMti bis flfl' i ' cauerit, dtfcimusex aheropropheta, ubiDomiii^“' I ) Ezech.tg Si iu^tts, inquit,a iu/ittia ßta Jeflexeritf otnm«»^ j j flitiarumelusnonrecorcùbor.Siimpiusâblixfl' I te fuarecefjerit, omnium ini^uiMumeiusnoiu'f^ 11 dabor.QuödßiußitiarumrecorJaturuue^'^^’''’'^ ƒ ' hoc e/i,nullam fe earum habiturum rationedƒ j muneretur.Ergof^rpeccatorumnonrecorliiiii^' /.

nonimputare,te6iahabere.Talibuslo(luenlt;lif^. / lis non obfcureßenfum fuum nobis explieueP^lr l tusfinStus, ßdociles aures illi accommodai'ff'“' / ' Certeß punit Deus peccata, imputât i ƒ»/«“ƒ/ recordaturß adiudicium uocat, teâano babtt' I diamus uero nbsp;nbsp;ex alio prop beta, ^uibus le^ibx^f' I

Jrfa.i eataremittatDominusiSifuerint,intuit,ptt^^f I flra ut coccinum, quaß nix albeßent nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

üfunt Le£lores,noutgloj?ij weis aufcuîtentf üntum Mt uerbo Dei locum alujuem efjèfinant.

yd nobis pr£eßitiJ]retChri/lMs,£ilt;«lt;ibnc î'ffccdtispanaexigereturfNdmc«£ltcimHS,c«nt i.pet.», “Iijjc omnia pfccata noßra in corpore Juopper li

•1«, no aliud ßgnijicamHS, g defunftu pœna et um tia, qutepeccatisnoßris debebatur. Idipjum JÎ-^jtcatiHsdeclarauitlefaias/udicit, caßigationem ('ne correftionem pacis noßr^e ßtiße ßtper eum.

, \ Mligeremus, ^uod Cbrißus ßdelibus fuis promißt. j l Qwcredit in me, inc^uit, in mdicium non «cnitißed io.:!i r.

1 ttanßmt à morte in uitam. Guius promißionis ßdu-J tu,pccurePaulHS aßerit, nullam eße condemnatio-J gt;'tini^s,lt;|uipuntinCbrlfto leßt.Nondubito cpuin ji ’’gt;erijHrißnt,(|uiiHdlciumO*codcmnatlonem ali-

ttracciptam,lt;|uampropcena Ætema.lduero nibil ’ißtisßftiones,lt;|Has pcenis temporaries perßilui do

J tfni.Verumnißin animum induxißent, reßHere A fanSbo'. maiorem incßeJL brifti O' Pwer

bis energiitin fentiret:nentpe,fideles àpeecitimU I éiione fie per Chndîion liberatos, ut in confielbi i ’ Dei, quifitnundi amp;• puriappareant. Verum ^uiH I ii do(^ipfi Jcripruriftefiimonijsfifiitrmitnt,iiiilet' )* mus rpualia fint, qult;e ipfiiobtendunt arguments- ifi

gt; Rf^* t* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ini^uiunt, de tdulterio eir homicidio ù Pr^' / ’

pheta Nathan obiurgatus, ueniam peecitii‘:^ifi / f tarnen morte fi'lij, epuem ex adulterio fufil^^’ i

Daniel.4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Piortabaturenim Daniel '

Pro.r.io. Soloinon/cfibit,charttateoperirimultitudinetnl^ / Petr.4: catorum. Et apud Lucam, Dominas de ifiulietep nbsp;■

Luc.7 catriceait,remifjd e/fiillipeccatamulta, flfi r lexeritmultum. Vtperuerfie femper amp;nbsp;prapofitt^ fadia Dei aflimant l A.tfi obfiruaffent, paoil^“ • nime pratereundumerat, duoefièdiuiniialitil^l r nera, longe ahudinhacDauidis correptionemV .f fèntypuàm peccati pcenam ultionent, iulieiquot;^ fi unugt;n,docendi caufia, uocemus uindidlaialtetquot;’quot; fi cadiigattonis. ludicio uindidia iramfùaminrepf fi bos exercet Dominus, ulcifcitur, confundit, aifi I put, in nihilumredi^tddproprie efipeccatiiinpgt;^ r‘

i PÔ* ninJifdre.Id ^Me,pcfn4 proprie lt;i«tjuppliciun» ( j'fipotfft.lK(Jicio«ßtg4tionis, no fappliciUjumit, ( quot;’n irifcitwr, non uinäicdt ^fed fuos erudit-, lt;tJmo-gt; wjïig4t,Me!liciit. ld non pcenn efl,aut «indiéltf, iHcorrfftiotftqueddmonitio, AkerumiMdicis eH, , ptrunt patrisandex, cHtn facinorojkm punit, in nf'iw deiiftHot animdduertit ,(fde ipfo facinore \(''it4mfxpftit. Pater, cHin|iliMmfeilt;eri«jcorrigit, , ^Moc agit, Kt uindicct, aut mulftet eins admijTat W nwgis- Kt doccat, amp;nbsp;caKtiorc in poßeru reddat, quot;'Hitfr, ubifKnijKe pcena eß, ibi malediRio nbsp;nbsp;nbsp;ira

ipfe aßdelibus continet. Caßigatio,Det ;^flt;liftioeß,ü'lt;tgt;Horis teßimoniKm.lllä pnéboî ?’'iiesfemper deprecatosßtiße legiinustbac placido jçyjjo. i''’“’iojk(cfpij]e.Caßiga me domine, fed in ludicio, ’''’iiniratKa, ne forte imminuas me.EfpundefKro-'''’'tMu,(;ÿc.qKalt;}KamnerelHâ:orlt;jKidë,c{Kincafi , VMbuiKfm0dideliftorÜpKnitiodicipoßit,fedlt;pKO

'’“'io accipiendafit, moneo. Sic eu Saul regno ab-, pttipuniebattcuDaKideparKuloßlioorbaiiit, cor I W'fMt.lnbacfentctiaaccipipicdueß,^Kod aitPatt , pûüiMclicamKr,àDominocorripimurtne cuboc

pio dainnemKr,boc eft,dKm nos ßkj De-, manu ') HHis potris aßligimKr,no blt;ec pœna eft, «jua con I \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;funda-

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CHRIST^ RELIGrONIJ

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fundimur:Çedcafligdtio, tjuaerudidntur.Haeco^'

g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tdtioneßdelem in/kui neceße edlin aJ^iSHotiiini

F t.Petr.4gt; ^‘^^bitate.TcmpUsedi,utiuaiciumincipittddoi«o a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Domini, in (juainnocatum edl nomen eius.Q^^[^ !

«' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cerentßiij Dei,ß feueritatem, duumfentiunt,iilnlt;^' I

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nemDeiejje crederentiQià enimman» /

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deum ludicem piinientem cofftät,iiöigt;oteß j

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^'ß i^‘ttKm(^ddner('um ßhiconcipere:ipfKiiiii(^'gt; i

j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;detedldri.deniq. fe à Deo dtligi nun^udmperfMi!^

potent, tpui fic ergdfe affeélumfentiet, utdäluitp nireuehtMecref'ert, ßtneeetemdpcend,dntt^^ rdrid.Tdm enim belld, fdmes, peflilentiie,niotl’ii'’'^ ledidiiones Deifunt, tpiidm ipßum mortis ater/i‘(^' i dicium. Perßgt;icitintomn(‘s(nifdllor)^döll'^^‘^ illd Domini dnimdduerßo inDduideim ttempt;^ i documentu elßet, grduiterDeo diß^licere homiti^- ƒ Kittamp;ddulteriumiaduerßimquodtdntdmoffftiß ! itemdecldraßet, tit ertiditio elßetipflDduii,nt^ ' fledtdle fdcinus dnderetinondntemutpcendt/p’, ^ud compenßtionem ipUdnddmDeo pendetet^^, 11 amp;nbsp;de alterd correptioue iudicandumeflydUitb)^^ l i nuspop'iltim uehementipedleddfltxit, obDdHib' , d.Reg24 inobedientia,^t(dm in recenßndo ipßopopulof^' J

I tisrfmlƒlt:ƒf^llJMi4 tum ad publicum omnium fècu^ , '1 lorum fxe/np!«m,tHtn dlt;iDd«iiii$^HO^; bwrni/wtio-, ‘ (lempertinebat, talefacinusnonimpunitummane^

re: ipfum flagella fuo aJJ^errune caiiigauit. Mi-rum iutem nbsp;nbsp;curßc in unum Dauidis exemplum

Ofulos conijGuntjtot exemplis non permoKeanfur: ittijuibKSgMtuiMm peccatorum remißionemlice~ 1« contfmpUri. Leÿtur publicanus deßcendißee tfmplo iufhlicatusipana nulla Jiêquitur,Petrus deli-ftiuenwm obtinHit. lachrymas eius, ini^uit Ambro* fins, Ifgimus: fatisfaSîionem non legimus. t'gquot; audit fitriilyticus;Surge,remittHntur tibipeccata t«4.pœ-IM non iinponitur.Omnes,qua infcriptura comme

i »toriniur,abfolutiones-,gratuiteedeßcribuntur.Px ’ I liscexemplorufre^uentia-, régula potius peti debué . 1 rut, iju4m db «nico illo : t^uod nefèio quidßngulare , 1 commet. D4nieij«4exbortlt;tfione,^M4fM44eb4t Dnniel. 4

Nutucbit^lne^er, ut peccata fla iu^itia rcdimeret, , i amp;iniquitates)uas mißeratione pauperum : non'Mo-! . ^itß^nißcare.,Mitiam amp;nbsp;mißricordiam^ eßeDei i propiturtionem, (s' pcenarum redemptionem, abßt j ! mim ut ulw ßierit xTroÄ^^onirt!, quàm ; pnguis Gbri/ii. Sed illud redimere,ad bomines po~

tjus,tiKam adDeuretulit. acßdixißet;Exercnißi, ó rex-, iniu^at» amp;nbsp;uiolentanj domination^, oppref-fi^i bnmdeSjJfioliaâi panperes, dureamp;inioilt;e tra-diafri popnlnm tunm. proinMsexadiionibiit,pro uiolentia oppreßione, nunc refer mifericordiaat Trouer, lo amp;‘uûttiain. nbsp;nbsp;Similiter Solomon,cbaritateoperiri

multitudinem peccatorum ait, non apud Deimfed inter homines ipfos. Sic enim habet integer uerf st Odium excitât contentiones,cbarita5 ueroopeii cundlasiniijuitates. Quo Solomon, morefo,pet .

•antitbefim, malat^uceexodijsnafcantur, cuinfru-ûibus charitatis confrt.e^^^/enfus: Qui interf oderunt, uicißim mordent, carpunt, exprobratit, omnia uitiouertunt. qui/ediligunt,multaintetf nbsp;nbsp;ƒ

mutuo dißimulant,admultaconniuent,multauitif ! ßm conaonät. non quod alter alterius uitia proltt^- j fedtolerat, nbsp;nbsp;admonendo medeturpotiulquam in' i

A Peh'o, nihil ambigendum editnifideprauataun' j ßeqßetortceßripturainßmulareeumuolumus. j . ^uc.7 Quantum attinet ad locum Lucee:nemo,qutp^' I j rabolam illic a Domino propoßtamfinoiuditiolt' / gerit, nobis ex eo controuerfiam faciet. Pbarißin / Apudßcogttabat,nonc.ognoßià Domino mulietef I,

ÇWMtïtijiciütÂtetftîp admißßet, Sentiebtt eniin^ admißurum, ß peccatnce, quahs erat, co ^^Kißet. At(j; ex eo colligebitt, non effe profihetS^ ÎWf«ni in modum fallt poßet.Dominus, ut peccatri non eße oftenderet, cui um remiffa eßent pec-pinbolam propofuit, Dmo debitore j erant uni Mfr«tori: alter quin^enta debebat, alter quintjua-amp;gt;tt4.«tri^jreniiJJ«m e/i debitü.Vter maiorem gra-'wm habet f Rej jondet pharifeeus: Is «ticj;, cut plus e/l. jlfbijcit DominKs: Hine agnofce,remif~ buic mnlieri peccata, ^uia dtlexit mw/tu.QMi ^‘is«frbis(«tKicJes}eiMS dtleéitonem,nonfacttcau^ ; f‘gt;’’'rei«ij?ionispecc4tor«in, fedprobationem.funt fgt;iiwfKmpt44 ji'tniii eins débitons, cut remiffa erant lniitgent«. c«i non dixit ideo remiffa, quia rnitltum ^l^ißett fed ideo mnltu diltgere, quia remiffa fint. ‘^lt;lt;j}lt;t(leamfimilitudinem applicari couenit in hanc formam, Pntas multerem hanc effe peccatricem, dt-^«i taiem non effe,agnofcere debueras, quando et rc ’’’ßifint peecaM. Remißionis autem peccatorum

Ijiwm tibi facere debuerat etus dileóiio, qua ob be-nefcium gratiam refert. E/1 autem argumentum â pofteriori, ^no aliquid demonfträtur à fignis ft~ ÎKfntibns, QwaKtem ratione peccatorum remif-

fionem ilia obtinuerit, paLim Dominu! tellatur: FiJes, induit, tuate/aluamfedt. Tide i^iturremif-fionetn a/Jêquimur: charitate ff-atias affimis,^ Domini beneßcentiam teRamur, Paruifi tK' temmemouenty cjiiie inueterum fcriptisdefttisft-éïione paßim occurrunt. quot;Video ^uidem eoriimitoif-ttullos(ciicam ßmpliciter, omnesferè, t^uormnli-bri extant: nbsp;nbsp;ein parte lap/os eße.ßd non conte-

fuillafripfèrint, tjuo à nouis lüisjatisfadiionni^^^^ guntur. Vocaruntenimyutpiurimufatisfadiioiteni! non compenÇationem qu(e Deo redderetur ;fedp' blicam tedîif 'cationem, qua qui excommuniciitioiie niuldiati fuerant, cum in communionem recipi nd-lent, ecclefiam reddebant de fua pamtentia tertio- ; rem. Indicebantur enim ditspcenitentibus certn iet'^ i nia,c^alia., quibusfèpriorisuitteuereamp;exanintto pertcefosejfeapprobarctyuelpotiusprioruininemo- : rdmobliterarent.atq;itadicebantur,nonDeofed / ettclefice jàtisfacere. ExantiquoeoritufumpferXitt f lt;nbsp;originemconfeßtones, amp;-ftti!ftdîiones,qiiteboilie I lt;nbsp;in ujù funt. Vipereifmè partus : quibus faclinn ed. / / ut ne umbra quidem melioris illius jortnte fiiperfitt / ' Scioueteres interdit duriufculeloqui, iiee(titiinpe, / *

j'xi) îitpfos fße nego.fed qutepauculis nauis aj^er j^(rint,iiumillotisi/loru manibus traSiantur, pror l‘lt;^‘gt;ilt;iuiniintur. Etß. uéterum automate pugnadunt fS,^Hos(De«s bone^ueteresnobis obtrudüt^Bona F‘'gt;'slt;’orM,^H)l)Hs Lombardus-ieoru corypbaus cen-•’Nfs fwos contexuit, ex infulßs tjuorundam mona-

; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fub Ambrojij-, Hieronymi,Au

iW.Vt in prcefenti argumëto,omniaferè fumit è li~ quot;''0 A«g«Àini de panitentia. tj^ui à rapfodo aliquo '''T’tf ex Lonis plt;triter ac malis autonbus cofarcind **lt;s ) AHgM^lini quide nomen prafert : ßd que nemo ^^^iXfdiocriterdoéluStagnofcerepro (ho JignetHr. I Jämnecdeßo pHrgdtono moleftinobisßnf.quod ! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JirKt«, amp;nbsp;àfundametis prorßts

, ‘“frfkfnefl.Neqjenini aßentior^qui dißi-'1 ’’’wdKm bac in pdrte cenßnt, nbsp;nbsp;mentionem pur

S’^onj omitteneium : ex qua acres (ut aiunt) pugna ^quot;lt;gt;itMr,minimHm adßcationisreferri potejî.E^ui

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;negligendas confulere, nijt

mularipoterat, lt;^uodßne dei uerbo curiofaMcIocii^ temeritdte exco^itdtum erat: lt;^uàddetfi jocred:tii«i erat neßio quibus reuelationibus, fathanie arte coH ßdiis, quadid ipßus conßrmatione aliquotßrip' Deut, li infcite detorti erant. (quanquain non leutttr fert Dominus, humanam audaciamßc in abditosM diciorum fkoru receßus perrumpereiamp;ßeuereftO' hibuit, negledia uoce fua, (cißitari à mortuis uer^tt-tem : nec uerbumßum tarn irreligiöse eonM»^'^ fermittit. )Demus tarnen, illa omnia ioleraridi^‘‘^

P°tutße, utresnomagnimomenti.atuhl^' catoru expiât io, alibi quam in Chrißi/anguit^f* tititr,ubi fatisfadito alio trasfertur^perieuloliß'’''^’* ßlentium. Clamandu ergo, nd modo uocis, turis ac laterum contentione: Purgatorium, ßthanit e/ßecdmentu,quod Chri^ierucéeiutt^’ quodßdem nodîram labefacit amp;nbsp;euertit, tem illis e^ purgatorium, itißpana quam luuit^^^ tnadefunüorüpro peccatoruSatisfaâionelQ^ ■ ßproxima dijßutatione plußquamperßieuu:’’^^ i C hri/li ßanguinem unicam eße pro ßdeliu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

fatisßidiionem,expiationem, purgationem:q‘lt;‘^l / peredi, niß purgatorium meram efßein ƒ plaJßhemiamfPratereoßacrilegia, quibus

Vt fnë (tliijMitndo faciamus, «ideamMS iam( lt;jHod poftremoloco propofitwm erat) de (acramcnto ipfo pttrtitfnticf. Anxièautem fudancinreperiendopt-cramento.NfcmirHm.nodum enm infcirpo iJhæ-runt. Quod tamen opttmü babent,rem implicitaw, fnj^enfarti, incertam,opinionMmlt;|; uarietate conjit-fim,4cturbatamre'inquunt.Dicuntergo,ue! pceni tffltiamexteriorem, eßejacramentum;?2r ji ita efl, dip. n. fxiftimari debere fignum eße interioris panitëtiæ, id eft, contritionis cordis, quæ erit res facramcntu «elutraniiißmuleß’e facrament«,nec dHo,pd unitm completum. fed exteriorem,eßepcrameKt«m dun-tixjf. interiorem, rem nbsp;nbsp;facr amentum. remipio-

ticm «Htem peccatoruffl,rem tantum, çÿ non ßtcr a.-. mentum. facramenti deßnitionem fuprà à no-, bis pofitam memoria tenet, ad earn exigant id cjuoi t icunt eße facramentum; «jÿ inucnient non eße ce-, i remoniam externam à Domino inftitutam, adßdei

tioftraconßrmationem. Quodficaufentur, deß-J nitionem meam legem non eße, cul parère neccße babeanf.audiant AHgußinum,quem facrofanftum

W. J, ijuc/l, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uißbilia in/litutaßtncut ab '^s nbsp;nbsp;nbsp;oculis c(r

nuntur, ad ea qua intelliguntur, facramentoru« gradibus transferantur. Qjudtale, autifßiaileittt aut alijs queunt o/lendere in eo, quod ßacramdt-ln [ermone tumpcenitentia uocant Widern altbi : Sacramentum eo aliud uidetur, aliud tntelli-

P gjtify Qj^oa uidctur, ßieciem habet corfàrdnn! quod intelligitur ,ßu3um habetßiiritualem. hac ullo modo ficramento pcenitentia ( qualeß' ^untipß) conueniunt: ubinullaßgt;ecies efteorfo-ralis, quaßjiritualemßuSiumrepraßntet. idlas beluas in fua arena coßciam ) ß ullumhieeßt fieramentum, nonne longeßiecioßus iaâarifott' rat, abßolutionem facerdot it ßcramentufii eßt-quam pcenitentiam, uel interiorem, uelexterioteml Promptum enim erat, efice):e, ceremoniameße,id confirmandam ßdem nodlram depeccatoru reaf : ; ßone : habereq- promißionem clautum, ut uocmti ; Q^odcunq- ligaueritis aut fblueritisßuper terrlt;m, ', eritßolutum^Iigatum inccelis. Sedobiecißetfb / fßiam, plceroßq; abßlui à ßcerdotibus, qudus ui- j, hilaccedittali abßolutiotfe, cumexeorum dognt' i teßacramenta noua legis eßßicere debeant, quodß ; f gurant, Ridiculum. Vtineuchariätaduplicemnuen / lt;nbsp;I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^catioitein /

i ttiiS'.CMmidargHmfntutnferiotrflaarenms .Tantum kic oflendeie «oîo, kuncprupum nibil impe-•lirf, (jtiominKS abjolutioncm pccrHotis, pcra-’•'■tntMm nuncMpfnt. Rcj^ondetunt cnint pfî O5 lib.î.qutjl. ^it^uRini', fanêijicationcm ejje pne wipbili p- «et.teß. fWicnto: ó'HiJibilefacramfntum, pnc interiori dcbapt. , pftipatione. item, pcramenta in polis eleft is ef- paruwl.

-, pfreijHoclpgMrant. item, in^Munt Cbriflwn abj lib-T^debd ftipcrtionem. illud,boni«irmali pariter faciunt: I^®****’ ' tlwiJoliboni.SdnèballucinatipuntplupiMam puc-\ rtitcr, çÿ ctfci in J'oie puer untt ^mî, cum multadiffi \ 'gt;iltatelt;fftMarent,remplanam adeoïürcwiuis ob-\ quot;nmnonpfrjpexfrnnt .Ne tarnen animos tollant, \ ^wcHnlt;j.m parte facramentum pofnerint, nego iu-\ ttbaberipropcramento .Primum, lt;|ModnMllaDei \ Vomipio cxtet, unira facramenti b'jpoftajis. de-Ittii^^uèd ^««cun^uebic ceremonwproperatur, \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Z S wcrwn»

CHRIST, RELIGIONIî Hierumß'thominum inuentum. cum ceremoniaß^ erimentorum non niß à Deo in^itui poße, int» finitum ßt. Mendaeiü er^o amp;• imporlunfuit, bTf.4.Jent. ^eßeramento pœnitentice commentifunt *4. dß. (, I Wkw hocßcrament um ornarunt, cluo decebat dode peentt. gtoßecundam eße tabulam po^i naufiaßum. ipuiß dgt;fta.c.a quis ueRem innocentire,in baptifmo pereeptam-pc‘^ candocorruperiCperpccnitentiamrepararepotfd' Sed didlum edl Hteronymi. Cuiußun^;ßt,^iiiiiß tieimpiumßt, excufärinequit.(ßuaßHerop(rpt cat um deleatur baptifmus : amp;nbsp;non potius in mcfO-riam reuocandusßt peccatori, auoties de peccciti ffiißione comtat, ut illinc (eße colli^at, ammumiji tt-cipiat, nbsp;nbsp;ßdem conßrmet, peccatorum remß^

ttemßtmpetraturum, eiult;eßbi in baptifmoproitiij-ßfit. Aptißimeitaq;dixeris,ßbapti(mumuoMt' rit poenitentireßacrament um. cum in conßhttion^ Ift datusßt, ^uipeenitentiam meditantur.

TErtiumßdlitiumßcramentum,e(}extra’ll ! undlto : ^uce non nßi àßacerdote perßinf' /

po conpcr4to,lt;it(jj bac «erborum forma. Per iftdr» piicüm Muftionem, p^jƒ?lmlt;tm J «ani mifericor-lt;lilt;m, induigeat tibi Dews «juiflt;j«td f ecca^li per «i-frnn, per ««ciitHm, odoratum, taélum, guftMm.EiMS lt;i«4Sfjjquot;fMirtMtcsjîng«nt;peecdtorKmremij?ioMem, 0* corporalis morbi leuamen, p ita expédiât; pn mi nus, KnimÆpnitatem. Aiwnt dutem, tnftitutionem «Uitcobo poptdm ejJêjCHius uerbdpmt: Inprmdtur ucot.wlt» ^nis inter nos? inducdt presb^teros ecclepÆ, amp;nbsp;o-ftnt piper eum, «ngentes ewm oleo, in nomine Do-’quot;•niiCT'pinpeccdtis pierit,remittcnturei. Eiup ^rationis eß ifld wnâio, cttius eße manuwm im-pofitionem fuprd demon^rawimMS. nempe, kißrio-»1C4 b)pocrips, lt;j«a citra rationem «ÿ pne pK-

Açoftolos referre uolunt. RefertMar- M4r.lt; ' ' CMS, Àpoflolos in prima pamipione, iwxtd man-

I tïp, diïmonia eiecipe, leprojos mundaße, inpr-I mos fanaße, in curatione autem «tgrorum oleum ad \ bibHiße; Vngebant,in(|uit, oleo multosinprmos, \ üf4nabantur.Hucrc]^exitlacobus,cum iHßit ac-’* \ cerjipresb'^teros adungenduminprmum .Talibus \ cerentonijs nullum altius pbeßc m^fterium facile in dicabunt.

^6^ CHRIST^ RELlGïQj^iiS dicahunty^ui obfernarint, quantahbertate amp;Dor mwus, amp;eiusApo/îoli, uerfatifint inrehusißis lotin,9 externis.Dominus cceco reJäitnrusuifit)i.,expuîné reamp; ß^uto lutum compofuit. alios taüu Çanamt, alios uerbo. Ad hunc modu Apodloli, alios modos folo uerbo, alios tadiu, alios unciione curarunt. At uerfimile e^l undiionem iflam non feinere, utree alia omnia, fuiffe ufurpatam .fateor, non tamer ut i e/fet curationis organum, Çedfymbolum duntaxat, ^uo imperitiorum ruditas admoneretur, unile tarte nbsp;nbsp;nbsp;'

uirtusprodiret-.nefciliceteiuslaudemApodlolistrt- , buerent. Oleoautemfignifearif/iritumfan^utri ■ ' fiusq^dona, uulgare actritume^. Cteterueuarrit ^atia ilia curationum : quernadmodumamp;rthf tniracula, quee ad tempus edi uoluit Dominus, lt;}trgt; nouam Euangehj praedicationem in leternum a^ ƒ rabilem redderet. Vt igitur maxime demus, uti^tiO' • Hemfacramentumfuiffeearumuirtutum,^iiatrn it permanusApo^oloruadminidlrahatur: nihiltt“’^^ adnos pertinct, quibusuirtutumadminidratioeort , tniffanS efl .Et qua maioriratione facramentumett hac undhoneftciunt, quamexalijsquibufutt f'’'^ bolis, qu^ nobis in flripturacommemorantttftCt^ nonatiquam natatoriam Siloah destinant, in / certu

\ wis tfiflporunmicibusp immergent malebaben-i tfsi ji-Hjîrlt;(,in^MiMnt,idj7fret.Certe non nntgisƒ?«-, Hr«,(]u((m Hitftio.Cwrnon mortKis incubannijHo-, tiiini pwerutn mortuu, illi inc«bando, ppiUMit P4« \ nbsp;nbsp;Cwr non IntKm exj^nto cÿ pHluerepcramen-

^«LUfoboprcecipitKr.Nempepro eo tëporeio^we \ ^itwl4cobns,^«o adbwe hidnfmodi Dei benediéii-' ’’’if jruebatur ecciep«. Aj^irnunt «juidein enndem

'tuoinwin Hitn Pmæ «nftioni ineßeiped nliter experi-’’’w.Nfmo wniniiretHr,^«omodo dninws, c^ms kcT ^oöc^boc eß, nitd çÿ luce fud jbolidMs, ßMpidns 'fftÜ'C(«C((s fcieblt;tnt,tdntlt;t conjîdentid Indißcdti I R;cuinnibiieos pndedt, corporis ßnßis «i«os dc \ teles Heliejdllcre.RidicHlos ergo pfacinnt, dum \ Juin curationu preeditos feße iaftSt, Ädeß ßine ßiis J'oininiis omnibns ßculis.ö' eorutnlanguoribus, \ iKoties opMS eß, medetwr non minus lt;|Hdm olimifed i’^UnißPits lilas uirutes nonit(texcrit,pd mirdcuU \ Iff ipoßolorum manus non dißienßt. ItaU;, ut nott l'^isrekpoßoli gratiam curationum ßbidemanda-\ '*quot;1, olei f^mbolo deßgnabant,non J wamißed j^iiri-Vhs ßnfti eßeuirtutem : ita rurfum ßiiritui janélo

3^^ CHRIS T, RELICfON/S 1 fidunteiusuirtutem.perintle'^;itle/i,acßtltiislt;{ic( I, ret, omne oleum uirtutem eße ßiritus ftnäi: lt;}noii j i co nomine in ßriptura nuncupetur, omnem colum- ! I i‘tmeßeßgt;iritumßnaum,ijuölt;ieaßecietippär‘‘f' ! i rit. nbsp;nbsp;Verumäeijiuiderint.Quoiinobisinpnft» l/

cißone iam, facramentu Chrifliance eccleßafl' j f ^uameßecontendititametßiirDeiinßitiftiiiiKt^’ / gt;nbsp;eir promißionemannexam habebatitjuianetnoiquot;^ / f tnandatafiutynecpromißiOj^uailliadiunäaßß^’ j f nobis data.Promtßionem, quamtnunätontß''^ ; eiter ladiant, nobis non eßedatam-,euideter^tlt;'^’‘^ i dirauimus:amp; ipß experientia declarat. Cerer»»^ I f ußurparino debuit, nißab ijs, ^uicurationiigt;nß‘' ƒ 'i tiaprediti ßuerunf.non ab iflis carnificibus, i ma^lando actrucidando ualent, tpuamßanando. h Q^ancjuam etiamß obtinuerint, huieatatitenf / ti re, quad de un^ione ab lacobo prlt;eeipitnr(tl. ƒ

lSgt|?ime jïc^jem «JEmc »««ItM promoHC nnt in approbStid jwit «nfl:ione,(jHlt;t baftenus nos il- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

. IfHcrut.IdcobHs oinnfS tnjîrmos «ult mugi : ißi non ' wjirmos, fecipmimorlKa cndauera fuu pmgueiiinc 1 i'faitt: eu wmw (mimainprimorib.Itfbnsldbordt i ipp Io(j«Mntur,m extremis. Siprlt;efentem ba-\ ^mtmediciniminfuo peramento, (jiMuelmorbo-\ ''widccrbitÆtem [«nuint, ueipitem aîitjKod unim.« \ tenm(ulfcr4nt,crKdelespHnt,^uinult;j«iiminten»-' fort medëtur.kcobiis «ult, injirmum ungi d pniori

'•bus ecckpÆi ißi unélorcm no lt;tdmittMnt,nifipcri ’ ptuluei. Q^odupud lucobum presb)teros mter-; petïturpacerdoteSjO* pluralcmnumerumdd deco-1 quot;ntpojîtKtnnMg3tur,nimis friMolum efl. duapuero \ ''clcji« eo tempore pcripcorum examinibus abun \ ^int,Mt in longa pompa procedere potiierint ad pe-'i’■tndwm péri oiei prculum.IacobMsdum pmplici-; tffHngiinprmos iubet, no alia'unftione mibipgni I \ Ft, uulgaris olei.nec aliud babrtur in Marei nar , PutioncAßioleunö dignaturmipab epifeopo cojec-j V«u'.boc eft,mHlto balitu calcpftu,multo murmure

\ wcatttu, nouies ßexo genu plutatu.tcr Auepn i \ftüolc«;teraue aue pnftS cblt;rlpna,ter, auepncb« bal-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CHRIST. RELIGIONI^ f

t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;balfamntn, A ^«o tales exorcifmos hauferant-ht^^'

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;busdiat,lt;^uodubiun£lusoleo fueritinlir»igt;ih(^ !

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oratufuerit(upereum,fiinpeccansfitmt,re!ni!t(’'

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tur ei.non intelligens-ipinguedine delmpecciiti:p

Jeptem ex fefacramentula pariat.ER uero i/ln‘1!’^' epuàmridicuium, ^iiôdcuma/firmentfepte:neffer ■ cramenta, dumrecenfereipfauolunt,tredeciinen*' j merant.Neij; uero caufieripoffunt, unum efefitt^' / mentum:lt;puta omnia in unumfacerdotium tentin’’^’ /, amp;nbsp;uelut quidam adipfumfuntgradus.fiauidemei^ 11

Itb.^.fent. inßngu!isdiuerßseffeceremoniasconfiet,diiiefi i diji,i^c.9 e^egratiasipß/oquaturtnemodubitetfquinfe^^^^ i

' t« fanfti uirtMtes, cum O* Hete plwres non refera« \ turilepii(i^px,necpropbettfomneseolocoeoclH opjnioblt;ec \ dfreuoluent.TÆmcnimd!ibij^iritMSHitÆ,f4nftiji- c|lHitgo-, \ c«ionis,4doptionisfiliorMmdicitKr: ^illicppieti«, niî.dherd t \ intclligcti(e,cojilii, fortitKdinis,fcientiÆ,{2rtimons GwiHi. Plt;-, ûomini.QKin^diiacHtiores, non feptem ordines, tif.

■■ \ gt;iseccltjiæ. Atq; inter eos etiïpwgnd e^i; quèd abj 7 -ftimoL v\ dfricakmtonfKraMoIunte(]eprimuordinë,epifco-U P««inHltimM.alii,exclMfatonf«ra,arcbiepip:opatu

370 CHRIST. RELIGIONIS erudiitur.Atqfhacdiftin^îiocanonib. obfèrMtnr^, In tanta nar iet ate quid/èqui antfasere nos »olimt-Dicamus ne festem efje ordinessSic docet Jchola. Sedilluminatißimi doSiores aliter detfrnii^, nanr.turfum-, interfeipßdißidct:{gt;rlt;£tereaftcrär nn canones alio nos uocant. Sic fcilicetconfentinn^ homines, cum dersbusdiuinis fine uerboDei^ip cum de origine (iioru ordinf^

ratiotiu tan nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicuntur a forte; uel tpuia a Domino/oiii“’

Politur c. clc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Domini, uelquia Deuin partem

ros.ii.diß. bent.Atßcrilegiufuit, ufurparefibihunctitnb'”' tertiac. ^uitotius erat eccleß'a.Efenim ilia Chridlilii^^’ äuo.iz. tasei, àpatredata. NecPetruspauculosrßs'f^ : ^ueft.i ipß improbe confingut)cleros uocat, (eduninttr !

gt;• Prt.r Deiplebem. Sequitur apud eos: Radunturcltti^^'^ . uertice,ut corona regale decusßgnißcet. quiate^^^ i debetefeclerici, utßamp;aliosregat.quibus^^^*^ :

i.Prt.i loquitur: Vos eàisgenuseledlii, regalefacerdotit' gens fandia,populus acquißtionis. En tteru tos fr I arguo. Petrus totamecclefiamalloquitur,idli^dp^, I culos detorquent ; quaßfolis illis didium fit, edlote: quaß folîillißnguine Chridlinequifnip’ l quaßfoliilliper Chridiumßdii ßntregnumamp;r (

; «oramabundantiam fe abiecijfe gloriam Dei con* 1 templar i, aurium oculorumq- concupipentiam mor 1 tpafeiC^wullMmefl bominum genus rapacius, \ ftiipidiMS, libidinofius. Curnonmagisfanftitaten» ; «cTcexhibet, q^uàmfalfis mendacibus^fignis ippus j^cciemfimulantTorrè, cum dicunt coronam cle-

i 1 ncalem babere origine à Nagt;aræis, ijir rarionem: '1 ^«idaliudadferunt, ^uàmpam^fleriaàludaicisce 11 remomis nata ejTe, uel potius meru eßeludaifmum? i\ QMdautemaddMnt,Pripillam,Acyam, CzPaw- Aflo.r» lumippm, fufceptouotoßbi rafijfe caput, ut puri-

M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2. pcarenturi

Nulqta énim legitur de Prifcillt: ic de Aeyli etum incertum eR .ßquidem tam adPdulumreferri fo-teü tonßtra tlla, quant ad Acylam.^e uetro illisre-linquamus quad petutyexetnplum eos habere a Ptin-lo: obferuandum e^ ßmplicioribus, Paulum mi»-quam caputßbi totondifje ad /ànéîificationemdi-quam-, ßdduntaxat, utfratruminfirmitatiferuire^' Soleo eiuCmodi uota appellare charitatis, tis: hoc e^ynon (ußepta adcultumahquemDeup ad tolerandam inßrmorum ruditatem. quema‘l'»lt;''

I. Cor. 9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ludaisße ludteufaSium, amp;nbsp;catera-^^^

hoc faciehat, ut ludceis ße ad tempus accömmoilatß Numer.i I/}t,cum Na^aroeorumpurißcationesnullo uß»»^ tari uolunt, quid aliud quam alterum ludaßmui» f’'lt;' .prohibete gunt^Eademreligione decretalis illaepiHolätoi»' diß.2^ poßitae^l-, quceprohihetclericiSiiuxtaApo^ob»^ ne comam nutriant: ßed inßarßherae radaut. ff t.Cor. 11 ApofloluSj docens quid uiris omnibus decorumßi j deßherica clericorum raßura ßolicitus ßuerit. Hiä'’ leiiores reput ent, quales ßnt alij or dines, qiiibu!»^' lis e^ ingreßßus. Verum hoc omnemßtultitißl ßuperat, quad in ßingulis Chrißum ßibt colley ff I

ïft, lt;}H«ndo HendfHtes çÿ etnentes flagcllo ex funi- MdUb. n fulisjiifto,ètempioeiecit.oPiarium fcej]epgni lodit.x.io fc4t,CMinclieit:Egoß(m ojtiMm.Lcfloris munus op Luc. 4 funtpjît, cum in f^nagogd lepiam legit. Exorciftce quot;7

I ’jficio «Pms efl, cMmlingKdm?ir duresptrdiCe'fM-I *'pliniiMngens,duditumreddidit. Acolyufeejje 1 gt;15 Merbis tefldtus efl; Q^i pijnitur me, non dmbu-\ lutintcnebris.Subdidconi oj^icio ups efl, cum Iin-\ 'foprlt;fcinclus,fedesdipipHlorumIduit . Didconi \ fftfondin fMflinuit,cum corpus c^pnguine dißri-\ Apoflolis in ccend. Sdcerdotis pdrtes impieuit, I ''tmincruce bos^idm fe pdtri obtulit. Heec dbfiiue Mjtttb. iquot;} \ nfn jdeo dudiri non pojfunt, ut mirer dbfqjrip fcri-1 pl cjyeijitdmen Homines crdnt,^uifcribcbdnt.Scd \ »ifrimis (beftdbilisefldrgutid, lt;|Udindcol)tinO‘ \ »gt;inf pbilojbpbdntur, ceroferdrium dppelldntes'.uer \ ^o,Mt arbitrer,mdgico; certe, indudito gentibus dc \ bnguis omnibus. cum kkÓAhÖoï Grcecispmplici \ '^figgt;uficetpedij]elt;|ttttm. Qudnlt;|UdmßHis jerio \ ftffUcndis inHitredm,iure çÿ ipße lt;|uolt;|;ridear;ddeô \ piMolafunt ludicrd.Ne tarnen mulierculis adHuc \ ße«mpaciant,trddHcendaefl obiter eorum udnitds. \ Creant eximia pompa dc jblennitate [uos le£lo-\ ’«iÇja'miflas, oflwrios, acol^tos, ad caminiflerid \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ä i exe(^ucndlt;i

574 CHRIST* REMGIONIS ƒ exelt;i:ienda,tiuibuiuelpueras,uelcertei^uoitioMt laicos, prie^jeiunt. Qjus enim cereo5;ut plurmum, accendit: quis urceolo uinur» et mMm infnndidni' fipuer, aut ejc laicisßrdidulus alK^nis, ^ui ex et re ^u^edïu/n facit. Nonne ijdem canunt^nónne temß rum lanuas claudunt ZT aperiunti Qßs enim in ee-rum templis unijuam uidit, uel acolythum, uel oHn' rium,ßispartibus fengentelQmhpotius, i^uipner ; acolyti munere fungus eü cum in ordinemtedy -torum cooptatur, definit efe id quod did incipityi uideantur ex profeffo uelle munus ipfum alijeerei cum titulum adfumunt. En, curfcramentiscoitfe- : erari, ^ßintumfandium accipere, necefehid- i unt;nepe,ut nihilagant. Sipratexanthancefften i porumperuerßtatem, q^uodminidleria fiiadelèrniH i fateantur,nullu hodie efein et-cleßa ufumneefuSium fàcrorum/uoruordinnni ^uos mtrißce depreedicant i totam^; eccleftmfiiin änathemateplenum, ^uandoiiuidemcereosetnrce^ : los d pueris (iirprophanis attrediari permittat, nbsp;nbsp;nbsp;l

lgt;us tangendis nulli dignifunt, nifinacolytoscoH' / ßcratiiquando cantiones adpueros ablegat, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

fi ab ore confecrato audirind debebant. Exoreiß / Uero in ^uemtandemßnemconfecrantlAndiob^ /

•iiilfo juos exercfbdt. De emcntitis i^is exorcifis, i*is Knlt;jMlt;(m fando audiuit, (^uod ffecimen imant fw« projèj?ionij ejiderintf Fingitwr illis poteftas da-f‘‘gt;mfonendimanus pper energumenos, amp;cate-fbmfnos,eir doemoniaeos : fed (ah fe pote/late pr^e lt;litos,(llt;ffflonil)HS perftadere non (»offunt. non mo-foruminipcrfisnon caduntd^emones tfed

ftum ^KÏij ipps imperït. V ix enim decimum queniy ffpfrids, non mdlo a^atiir. QM^cHHijMe

I igitnrdeminutMlispis orciiKitns ba’ibuttut,finefex computentnr, fiue ^winq;, conflatafunt ex infcitis mencfacijj. In ijs dHfem amp;fubdiaconatuin töplfflor, et f « J maiores translatas e^:ex ([uo tur bii/laminorumgraduutn pulluIarecapit.Eoscerte lih.44^^' 1 perdmentor» loco non effe habendos confiat:lt;j^aan . lt;io ijïoru confeßione, primitinx ecclefiae incogniti I pfr«t,{ÿ miiltis po/led dnnis excogitati.Sacranten

1 tddutcum Dei promij?ionc eontinedit,nelt;j; itb ange Iis,tifij;db bortiinib .fed à Deofolo inßitm pojfnnt: cKiHs MniHs ejf promij?ione Jdre.Pro JhoIj. relirais tfpimoniii bdbei’c iiidentur à «erbo Dei,i4eoq; fa-CTOS orJines honoris cditji peculidriternowindnt. Çfd qn4m ûbüqite lilt) in /HMm prÆtextïtdbntdtur,

Jfiiorus. c, presbytenj/tue facerdotij. Htsenm duo us ne proleHû, nbsp;tiibus rem unamfignißcant: acßcappend ’ .

t^.di/l.lib. ^uospertinereaiunt,ßserißcium corporis amp;nbsp;Pi ^.fent- diß nis Chriâi in altari conßcere, ontionesdicerej

* 4.C 8 benedicere dona D«. in ordinutiones'di^^ amp;• patcnam cum ho/îijs accipiunt, inß^boläj'o latte poteflatis-iplacabiles Deo he/lius offtrtti nus^-illis inunguntur-,quo ß/mbolo intelliguith^ tamßbießfeconßcrandipoteüatem. Adeoniogt; rum à uerbo Dei habent, ut non potuerintimpno biasordinemdDeopoßtüm peruertere. Princilquot;^, quidem,pro conßeßß eßß debet, quod prtecedmti jputatione aßßeruimusiiniurios omnes ejß Cbriii'^’ quißeßicerdotes appellant, ad offerendamphc'Hquot;’' ^quot;^»■.4.7. ho^iam.Con^itutus illef^conßecratusip^ tf.7.8.9. ßtcerdos cumiHreiurandoßuit,ßcundum ordinem

Melchit^edech,nulloßne, nullo fttcceßore.boi^utH femel obtulit aternte expiationis ^reconcilittl‘0' nis.nunc etiam fandluarium cceli in^eßus,im(^^^'

I Pff z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nobis.In ipfo omnesßmus facerdotes,jedsd

Dro offerenda, illi uni ßngularefuityfua oblatiom Dcum placare, amp;nbsp;peccata explore^

Veru quando eos non pndet Apoftolorupteeep-fores p iaflare, quata pde illor u pngantur uicibus» peftare operlt;f precium e A. Quanq inter fe conptt tirfipfosopoilMerat,ppdem fibihaberi uolebant. N«nc de Apoflolorum pecef ione ho Ailiter digla 1 Jiantur epipopi, mendicantes monachi, peripeuli.

' [ingMlariprefrogatiHd.horumfelocoCr'gradueße, dip.i*.eit wpotcqui alioshonorc priecellat. Vulgares presby , 'cros pro pptMagintaej]e,quipoflea a Domino dep I Watipnt. Sed nimis imbecilla efl ratio, nec fane

\ ^pollo'.nHllufMijJe diprime presbyter! «ircpifcopi. diftçj.c.le 'n ' Senjerut multo reêius, (|Hib, htcc difcretio db ethni gi»quot;«« et 9 T ’ CIS accepta uifdeft*4Hifuoshabebdt famines, curio

I risg-adMdißinHos.Mendicdntesmondchihdctdn-\ turn [imilititdine Apoßoloru uicdrios fe uewditanti \ ipw longißime ab illis diprepat. quod hue atq^ illuc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jj

\ CMrpant,û'exalienoMiftitant.Apoftolicnimnon \ t«nifrc,Mt ifb erronés, qttóuis uolitarutspd profeébi \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A. s f«nt,

funt, ^uo rf Domino uocabantur idprop^tindiint ; £ninoelijfiudlum:nec otiofos nentrespinerutähe' nis liboribus, fedprolibertate ßbi à Domino fff' fni/faycorum benignitatenßßfnt, lt;^no5nerboin/igt;' tuebani.Neg- uero entycnrmonachiy^iufite^ii^^ nio deßä:iyalienti plumis ß te^erentxnm jitis dffo

i. Thrf.i elogio aPlaulo deßribttntur.AudiuimnSyinfiV^^' vide in eu ter uos quoßhtm ambulantes inifuietc, nikilofff‘lt;’’' tocH Theo tes,ßdcurioßagentes.alibi:Exhisji;nt,ifiiifff^' phylaäum trant domos, amp;nbsp;captiuas dueunt muliereiiias oriff‘lt; i.Tintot.^ taspeccatis,ßmperdißenteSynun^ädfcientidiiff^

tatis peruenientes.Heec,ini^uam,elo^iaiUi% intff^ éio uindicare eu poßint, Apoßoloruuices,afit!^^ tamproculabßlt;nt^äccelo,altjsrelinijuat. Ergode faeerdotij ordine in genere uideamus, ^belletuA' podiolorufun^iione coueniat. Dominusnofiffj nondu efiet ulla eccleßaforma conûituta, iur.ult, lisfuis madauit, utpradicaret Euangeliu omniff^* turce,^ credent es in remifioncpeccatora baptif tue, zt rent.Antca aut mandaucratjUtßcrafymbolacorp ris et fanguinis fui ad exemplu fuu dißribueret,d(ji , ertßcanao nulla mentio. En ßncia, inuiolabilc,fff' petuîiq; lege, impoßtahis qui in Apoâoloru locum fuccc^nt: quamandatuaceipiunt de EuangelijP^ diationt

äiclt;tionf,cir (rtcrÆmentorum adminiflrdtione.Ergo ^HiEKangflij pr«eJiclt;ttioni, lt;!c ptcrdmewtorÜndim-»üjWoninöincumbKnt Apo^ïolorum perjoziatn W'proteprlt;etexMnt.RurfMm,qHi [acriJicant,comM-)if cnm Apoßolis minißeri« falfô iaâant.Nonnibil «ut inter Apoßolos, (os ^wi ««ne regendis eccle (tis frlt;f ejje debet,intcreH.primu,nominf;^ tametpi

i fxrotioneCZ et^mo Merln,Htri^;Apo^lo!i Mocari RomdJo pojjunt,^«!« Htri^jmi^iJwnt àDominoallos tawen L«c.6 duodecini pecnliariter elcgit Dominus, ^ui noua E-

' •wttgeliiprtfdicationeorbipromulgarët.îÿ'Apoßo lot pecKliariter uocari ttoluitt^uiamagni referebat, «frta baberi de eoru mij?ione cognitione,^«! rë wo-twm (;■ inaudita ajJcrrët.Hi, pres b)teri amp;nbsp;epipo-piinagisdicutur.Deinde, o^icio.^lt;f tametjî utrij^; comunc efi, uerbuîïrfacramenta minißrareuHis ta Wen duodecim, Euangeliwßiärgere in «arias regiones mandat« erat,nullis coRitutisjinibus'.bisfmgu- Ado.» U ecclepæ aPignatur.Necjjbic tamë negatHr,q«in «lias ecclepas luware ei liceat,^ «ni ecclep« prlt;eeH',

’ flue ^«idturbar« inciderit, ^uod prcePcntta eins re-^uirat'.fiue abpns abjentes priptis docere popit.jèd i^uiaadretinenda ecclepÆ pacë necejjaria eft iA«c j pol'itia,«nicui(^cj]epropo£it«m ^uod agat, nefutiul emnes

rei^atia reliquitein Creta,uteaaute‘iffr^^^^’l glt;ts,^ conftitMS fgt;er ciUitates fresbyteros à L«C(f in Aélis oüenditur-, dum Paulum loijuentem fenioribus Ephejinlt;e ecclefut.l^^^ ' Kow; nbsp;nbsp;uniuerfo gregiycui uosJ^iritusßmmU!^

flituit epifcopSyaiIrtgendam eccleßam Dei, Coîoff.^ äci^uißuit fangutnefuo.Sic Arehippum Thiltp. I memorat C ololjenjium epißcopum. et alibi,P^quot;^^

penßium t^ifcopot. H^ec ubi probe animaduerlor rint, promptum erit deßnire, qua ßt presby^^”^.'* functio, qui in presbyterorum ordine habetidipi uel potius, quid omnino ßt ordo ipße.

ßngulis priuatim pra/lare (eniores debeatit. enim praßntis inAtuti e/l, omnes bonipdßorti tes perßqui : fed tantum indicate quid proßteantJf^^ qui fe presbyteros appellant. ) Epifcopus eR, ntini/ierium uerbi amp;nbsp;facramentorum uocatu5,oj]'

'ffos promifce uoco, ecclejï« minißros. Ordo -, eß ipf«Koclt;ttio. Porro ^««ßtrdtio HOC(ttionis,nMnc jocendi [oc«s eß. £4 in dnobus «erßtur. nempe, «t inßitnendißntEpißopi fett

1 Kfsb^teriiü'fjuoritK, ceremonie initianJi. I bejitim^e iniîitHtionis docKmentu ex ApoßoiorHtn i'»'pitMtione petinonpoteft, (jKi bniîunn «ocdtio-1 »f honexpeftata, fed folo Domini mandiito inßrtt-' ftkoperißdCfinxerunt.Nec^uemipß «poßoüor ' ’linemtenHerint, ßtisconßat; niß^ModP4HlHS,eo lufrtinupfr citauimHS loco, tracut (è relnjuifje Ti- Tit.t 1 ’um in CreM,Ht Epifcopos per ciuitdtes coßit «eret.

I ^ilibiTimotbew admonct, ne cwi temeremanum i.Tt)«o.$ \ 'mponät.Er Lucas in Aftis refert,à Paulo Barna Adorai-I ^iconßitutos perßngulas Lißreßum, Iconum,

Wocbeworum eccleßas, pre$b)teros.Hos uero lo ffs Halde illuHr arwn t mitrati potißces, ut eos omnes 1 folfnt,lt;jHi ad farinas facere uidentur. Inde enim col-' jerunt,folis fibi efje poteftatem,ordinandi O' con ffcrandi presbyerosfut locjuuntHr;')0' ß'”’’ 1 ffiTationentifljlendida aliqualaruauenerabiletnac 1 feligiofam imperitisfacerëf, multis ceremonijs adum brarut,AtfallutHr,duexißiniat aliud «juippia eße co ffcrare, ó ordinäre ^uàm eccleßlt;e epißopu O' p«-

j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^onßcrantCT'oräinant.QMilß aliter i

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ffjci-os Pauli locot ad/ùiimlibiclinemJetor^uent-^ i

ßtne longe aliter agunt. Non enmin epifi'opatÜof^ j dinant,ledinßacerdotiunt.ltadeflinamu5, iMiiiiiittgt; ; cccleßi£minißerio. Veru an aliud butant efßetde- !, minißeriumiqudm uerbi minißeriumlScio^ii^' dem hac cantilendßibinde ab Ulis recini:ficrißi^gt;gt;l^^ , , ßuos eccleßtiminiflrosejße.ßednemoßanttscrei'^' l i bfJoeosßripturaueritasreuincitKjutenoaliila^»^ . feit eccleßtee miniflru, ijuàmuerbiDeipr^ecoiu'f'’

A^lo. 14. ^dregendam eccleßam uocatumi ej^uem nuneepß^ io.i.Pct.r piim,nucpresbyteru, interduetiampaßrorent lat.lam uero,ß excipiut, canorubus uetitutneßgt;gt;i^ i^uis ßne titulo admittatur : neij^ id me latetfiJ; los^uos obtendut, pro legitimis norecipio.Nont^^ liorparstitulorum,ßuntdignitates,perßonatus,c^lt;^^ nicatusaT“prebende, capellanice, prioratus,t)ioti^' chätusetiamiqua partim execcleßijscathedralibA partim collegiatis, partim deßrtis aelubris, pitting ‘ : dauflrispetuturlQua omnia ßathanaeffelupani' / rfainterpretor,?^ coßdenteraffirmo. Omnes 1 illi, in quam ßin^ionem ordinantur, nißut j ßumßacrißcent nbsp;nbsp;molentl Deniquenemifiem oP‘ i

1 (itjs copcrdre. l\td uera «nn^; ordindtio efl, uocdre dregedd ecclcpa eu,cMiHS Kitd dc Hoflrind probdt4 jiffrit; miniflerio ddmouere. Qndm in pdr ' te locos illos Pdiili dccipere couenit, ceremoni ! ‘nijetritïéuocddi :jîmHlcîeHocationeipfdcotinet.

, U fft,trdflfmus'.d (juib. pilicet ordinadi, boe efl» «ocdHi fint fflinißn ecclepcc.Qwd i?itur?dn Pdulus , iuTdcolidtionu TimotbeocÿTito deferebdt, ^udlii

«lie ab infuldtis fdtrdpis «(urpdtur^minimc.pd eu u-tfii^mdddtü dedijfet de coßituedis coponcdis^:^ uirt , cwrM»iw lt;{Hib. relifli erut, ecclepsi alterw bortdtur, «fccclffws defertds pdtidtur; dlterït monet, ne que ( «imittdtnijï ^bdtu.AnPduIus etBnrndbdS, feu me

tTopolit4nidll^Mi,ecclefidr«pojJej?ioncs coferebdt? ^ibllminus.CeeterÏt no cxiflimo illos omnes,j«o ay bilrioimpopiße eeclfps nefcijsdc ineofultis t^uos 'tifuntfjjet; fcdcomunicdto cu ecclcfijs cöfdio,ad id

1 fnriore doflrind, et uitd integriore.'At^ itd ^de p-t ftü oportMit,fi ecclefids ßdre incolumes uoluijtent, ( penfs i|nos reru drbitri« erati ut ecclePw de elige«

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dduoc«

3^2. CHRIST^ religion/^ aduocafjet e utcmia unum aut duos Epifcopot, tajanéiitate,^ doi^rinte ßnceritatepritälijt]^^' ‘ Habiles: cutn ^uibus agitalJetj^uis potdliiwiainfi'' mendusfuifjet, Vtru uero totius eccleßce cotnjs,iiKl f’‘fgt;t‘^o^ufuffragtjs-,lt;juib.cacHradetnädetur:inff^^^ '^‘*S‘ft^‘*^‘*^^figt;^^Hia,epifcopucrearifatiuslit:nigt;^^ certa lex cöflitui potefl, Sedpro temporä ratioi^^’ populorutntp. moribus capiendum edl conßliui)ilt; pnanusßortiter contetidit,nS rite eligi,niß eoaiigt;i^' ' ntbus totius plebisfujßragtjs. Quam obferuatioti^quot;' illofeculo in multis partib. ualutfjeßde hßoriaß aut. Veru ^a uix umjuaeuenit, uttotcapitaredi-^ua uno ßnfk bene copondt: amp;nbsp;ferèillud uerufl^’ i incertum (cindifludia in cotrariauulgusifatiiisifn^ uidetur-, eo eligendt munere^ uel magiflratu,udf(gt;i^ turn, uelßniores alitpuot defungi: aduocatis faxp^ (ut dixi)nonnullis epißopis-, quoru ßdem amp;nbsp;probi totemßpeHatam habeant.Seahiec melius proßi^t' re,pro re nbsp;nbsp;tempore, poßunt principes, autlibero

ciuitates, lt;puibuspietas cordiedl. Certereélantorh i ttationem penitus corruperuntcornuti preßtles,fud ; iuribus ‘^ollationum,prcelentationum,reprojenMttO / num,patronatuum,((;ralijs id genus tyrannicisdomi ! 'fiils.yerumda,in^uiunt,exigebattemporHgt;neojnt !,

• ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ptio: I

ptioîHt ^MoniamdpMd plebem mlt;tgiflr4tHS plus «4lfbït O Jilt; ©■ (iudia in djjMmëtliî fpipopis, reHumpnum^jiMdicium, eins rei droitrimn paucis primoribMS epijcopis deferretur.Tueritfanè hoc ex-iTfini mall in rebus Jeploratis remecJium. Ver«m ubi fflfciif ind morbo ipjo nocentior apparwihcur non et «OHO bwic mdlo Puccurrifur pci canones exdfiij?i-ttec4Hfnt,nepd poteHdte in eccleßa pernicie ab« tïtHrepiTcopi.QMdngp uerufatemur, canones ipp poiiMS faces fiint in uniuerpni orbis cxcidiK accen-[«, (jiMDi act retinendd bonte Hipiplintc mocieratio-Hew cautiones.boc tame omitto, Qmci tarnen mibi

. canones iafiantur, ^ui pis a«torib«Silt;lHoties libet, Mera funt Iwciibria? an uero ciHbitdmMS,qMinpnóiip Jiwis tegibus olim plebs fe adHringi inteliigeret, cum uideret pbi régula è uej’bo Dei propoptd,d« id epi-fcopu filgendu coneniret? Sicjmde ilit una uox Dei, Merito pluris ejTe debebat;^ inpnitte canuculoru my tudcs.Sed nibilominuspeßimo ajjeftw corrupta,

. Wla babebat legis a«t Ætjuitatis ratione.Sic bodie, O'jî optimcc fcriptce pnt leges^ manët tame in cbar

'1 tis ppulttf : interim publicis moribus recept« eft -, ut fotiperct5fores,coci, mulioncs, puribatg; emsfecis ■ bómine$,efclepar« pa^ores crecntur.Par« dico.Vt 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B epipo-

CHRIST* RBLIGIOHIS j ep!fcopatus,lettoci}tiorum amp;nbsp;aJulreriorumßntf^r^f I tma.NacüufrtJtonbuiamp;aucupibusdimtur, prtC' ' cUre res cccidifje exiflimwid e/ï. Tanta indi^mtiiS ■ importune canofiibusdefcnditur.Habebat,in fanigt; nbsp;nbsp;'

olim optima canonë populus,cuii{crbu Deiprit/bi , * t.Titn.y bebat;Oport(reepibcopueß'eirrepreheßbile,doäif !

Tit.i rem;nonpugnacë.,nondUirum,e^c.Curer^opri' umcia eligendiminifirijàpopuload ifloiprdjale! j trasldta eïllÇ^maintertumtMusamp;faëiionespop» ƒ li,iierbuDeinon exdndiebdtur.Etcurhodieabepi^ ! ßopis non trdtßerdturiepui no modo leges onnes ul') Idntyßddbie^io pi{dore,libidino(è,aaare,antbitio[er humand diuinis cömißcent amp;nbsp;eonfunduntlfin boe, j uel auditu tolerabile edi : pddlores eccleßte uoM i qiii nullum unl^ßio^ege uiderintl^uiuiolenterK^ 1 eccleßtapoffeßionc, (juafiin hodlilepr^ediuiiriipt' : rintlquiforenßbusiurgips euicerintl ^ui preciotolt mermtl tpui ßordidis obßequijs emeruerintf^iiipKflt;^ uix dum bdlbutientes, edm, ceu haereditdte, à patrail , (pr cogndtis, creuerint l/{n un^ eo progreßa e/fä . popuh, quam Ullis corrupti amp;nbsp;exlegis,licential Oß t hanceccleßi^efdcicm, epuienoßracetJteiißttirßi^' / cisoculis(ße£iarepojß(ttt,crudele$ßtmtetinppif.lt;{t ƒ cummederipoßintjneghgut, omneinhumanitatti» ƒ ßnperanlgt; / '

jkpfrdnt. Nwnciquodpcundum ffl in presb)tf-rorunt uocatione,exetjuamur: ^uo ceremoma gene tfinitwdifint.DominHS nofler,cü Apofiolos uman lt;Uft «d Euangelij prædicationc, i«(Mftiamc in eos. WÄi.io ! Q«of^mbolo,j^iritMspnfti tlt;!rtMte,(j[MiXilIosdon(t l)«,rfprfJfntdmt.Hdwc inPufjiaiione retinucrut bo-Hiifti «iri, amp;nbsp;(jKdpJjsiritMpnftu ? gMtture (mo fgc-

i W,fHpfrf«os,£(Hosfortn(int,(icTijii.-U;'os öemurm» 1 rant; Accipitf j|iiritupinétM. Àdco nibii prcetcrcuf, ]nodn5prtepojîeree^ingdnt;ito dico inH-tr hjtrio , ni(m,|Hirtftionë amp;nbsp;mod«»»' qutncU baient pce ge-i (iiculationisifed injlarßmiaru,lt;jH(t lapiue O' 1 «Ho deleft« (|wicl«is imitantur. Seruamus, in^Miwnt» I fxempl«Domini. At multa egit Dom!nHS,lt;jH j no-\ U exempla ej]e noluit. Dixit Dominus difcip-dis;

Accipitepiritupnftum. dixit Lazaro: La^^are «enipras.dixit paralyico: Surge,O' ambula. Cur noneademdicunt omnibus mortuis O' parapticisî Dwina fua uirtutis J^iecimen edidit, cu infußlan.’o

1 ipfnmji conatur ejpcere, Deum cfmulant«r,O' tan \ tumnoadcertameproHOcat. Sed longijiime abfunt \ «bejyeftu'.nec aliud inepto i(bo geßH,q«amGbrißo 1 fflMd«t,SMntlt;|uldeadeoe^5tes,utaßerere aupnt, \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bi conferii

conferri àfeIj^iritumlanüum.feii iJiierumfit,Jo cet experientiaitjua cUmat, ex ecjitisfieri ^tfinos, ex fatuis phreneticot, ejuicum^; in facerdotescofecnx- nbsp;nbsp;,

tur.Nec tarne hinepugnaillisfacio.tantumcereixo niam ipfam damno, cpuee in exemplu trahi no debuit: Öuidë à ChriJîo in fingulare miraeiilt fi”’' irpataefl. tantum abedl,ut illtspatrotiniiti

ordofùmpfitinitiu.Peruerfisi^‘' turexemptesperpétué[etuerimalut, ^fitteriaffi^, cogitatum,quodtemereufurpant.fidinterintnÓ‘'^ madHertunt,dumfitccefforesfeprofitenturfiUoti’'’'^ ë^rtronyChriflifacerdotio fie effe miurios,ettiob^^ omnibus ueteribus ficerdotijs adumbratumfi^fotit' ttiniq-fuit. Ineoiÿturomnia ilia coclufiaamp;imf^^ , : fiuerunt, in eo ceŒarunt.utiam alKjuotiesànok'^' , petituellç^^epijlola adHebraos,nullisglofiisi^ . ta,tefiatur. (fii^odfii tantopere Mofàicis cereniotii^ j obleëîatur;curno boues,uitulos,agnos,adj i rapiunttHabët quidëbonapartëantujuitabernacH' I / h, nbsp;nbsp;nbsp;totius ludaici cultus, fid hoc tamëeorïireli^i^ ƒ ƒ

ni deeëî,^uttulosamp;boues no immolât. Qins Kideat hücunëîionit obfiruationëcircucifiionefiquot; /,

fjjèpernitioßorem^prafertim, ubiaccei^it puper-phiiril'aica opinio de dignitate operis.ludæi '’'^ircucißoneßduciaiHflititereponehatiifli, in un ^‘onejjiurituates ^ratias. Hoc fwm f/î Jî Deo pla-^^)ßcn:m oleum-,lt;^uod caraélere indelebile impri-

Hero oleum puluere et file abßer^i «5 po/^ i ß tenacius adh(eßt-,ßipone. At character ille If'titUäliseß.QMdoleocuanima^Anoblitißint-,^ i.duæli.i.e. , ^^fif-gußino occinüttSi detrdhatur uerbu ab at^ua, dctrabe. •'■I’li forenst aaua: babere aut à Herbo,Kt ßtßacra^ ’quot;futKmfQHodMerbHm oflendent in fuapinguedi-^^■^nlt;^uodMoßmandatum e^,deßTijs Aaron un £xod. ig Jfticiis? At illic etia mandatur de tunica, de ephod, 19' ^t^slerojde corona fanéiitatis,quibus omadus erat j\«ron:lt;ie tunicis ,baltheis, mitris, (juibws erant ue-1 f’lcndieiHspij. Madatur de maSiado uitulo,de eius ‘jiolfndo adipe, de arietibutfecadis amp;nbsp;coburendis, '*^ßnäißcandis auricHlis et ueßimetis, akeriws arte 1 ^ß^nguine.etinnumeraali^eobßeruatioesyquibus

nMÔIio olei illis placeat. ntro!eo potiKS aß)ergHWt«r 3[lt;ing«ine;pi(icftre ingenioßm conaturiex Cbri Fwnip)io,(^ ludaißmo,et paganitate, uelut conßttis ^ftttuHfKliSjrfligionë unaconficere.Fcctet igitur eo

J9O CHRIST* RELIGIOÎ^’^ rum ün£iio.,qult;f lale,ilt;lefl-,uerlgt;o Deideßtn'^^' .

Supereß tmpoßtio miiiuuyqM friße obferuata conß^c, quoaes a/i^uëeeclefite iidmouebat.Qteiratioe, impoßltione1 terij Paulus uocat, ordimtione ipfim,^M in ij T/w.4 iißfumptus erat Timotheus. ßio prestj terium eo loco à qutbu/da accipi, pro camfiniot“' fedßmplic:us-,meoittdictOyde minißerio intelli^^'^' Hunc aut ritu du3:u exi/limo ab Hehrlt;£orugt;nigt;lt;^' qua^uod benediéium aclänüificatu uo!ebaiit,iii^' nuum impoßtionc.uelut Dfo reprlt;eßiitabatit.Sit^, drff. 4 g f benediélurus Ephraim et Mana/ech, eoru i^umer. g bus manum tmpofuit.lt;juo-, ut arbitrer,ß^nißtotu,ill pießripto, ßtsoblationibusminKii''' amp;■ * ^itb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C^U'tfe Apoßoli permanuuimpoßMiquot;'

* * eum ß’ Deo ofßerreß^nificabant, cui manus imiiO' nebant.Quid igiturlan legis umbras ßeifabatur'l^ nime: ßd nullaTuperßitiöeßymbölu hoc adbibei^h ubi uß(S erat. Imponebant enim ijs matius,lt;iiiil)ii!^ DominoJßiritußan^um precabantur: ij^ue huiujiiin dilymbolo adminh^rabant, ut docerent no à (eifß exire,ßd e ccele{libus deßendere. In fumma: ih^ 1 /ymbolu,iiuo Domino comendabat,cuißiritiisßl ! ^iÿratia precari uolebat. i^uatunc eoru minißeno dißribui)

Àiflritui,Domino pUcebat. Sed q^itic^nidfuerit : an A^o. •}', gt;nbsp;frotinus fdcramentu habend« eßf Apoßolt orariint ü. i6 genibus jlexis:genua igit«r no jdcftentur Pinepcra wëto'Difeipuli jêrutwr orajje uerpts oriente; fit no-bis pcr4mentuorietisaß!eä:MS.Paulus unit in omni i.Tfn'ot. t locoMirostollerepurasmanuSîét eleuatismanibus vfal 6? «8 «ratio ppiws à fanólis fafta memoratur. et manu« '4«* ‘45 ^otj.exte^iofacramentujiaf. Omnes deniq;fan-' oorum gepMS in faeramenta tranjcant, Omijp igi-tMrcontfntione,iftius ccremonice tjuis nunc ujus no bis Jit, paucis exe^uar. Si in eum fine ujurpemus,«« gratiasj^iritus, (juemadmodu Apoßoli, coƒ'eramus: '■iilic«leagemHS.Na,nelt;j;idminißeri« nobis aDo-j winocomijjumfP,ne(j;idf)mbolumconßitHtu.At

bunc lapide a|?idue uoluunt Papa çÿ fui,ut talibus p ^nis J^iritujanê« confèrre credantur ; peut fupus lt;li(feruimHS,cum eorum conprmationem difeutere-«iMs.Qiwd p IS, qui aßumitur in epifcopum, confti twatur in medio ccctu ecclep«, admoneatur fui of-jici^, ac [uper eum oretur, pniorum manibus fuper

' turjadipfumcommunibusprecibusDeocomendan ' \ ètnr.talcmanMuimpoptionënemo.pinHsimprobet. » \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ß 4 Diitco-

Aäo. 6 Didconorum origo,inßiMio, acfuniiio,d Lud in Aäis deßnbitur. Cum enim murmur d Graas excitatum eßet, quod in mini^erio pduperu, eawi MduanegIig^eretur,Afgt;ofloliexcuß(ntes,ßnofolle fufficereutriq-muneri,etpradicationiuerbi,etmen firum miniflerio,fgt;etierunt à multitudme,utfibieli-geret uiros probat os {epte, tj^uos fuper id opus dßi-tuerent.En diaconoru offieiumipauperücura fitere,illisq^ mini/irare:unde nbsp;nbsp;nome habent.fù aiin

uocatur,i^uaß minißri.SubijcitdeindeLucaseoruiii inßitutione. Qjsos elegerat, ini^uit, coßituerulin^ coßiedlu Apoßoloru:amp;orantes, impoßeruntill‘! manus.VtinS ucro tales diaconos hodiehaberett^' cleßa,ettali ceremonia inßitueret:nempe,manuuigt;i impoßtioe.de lt;pua diximus,^uod latis e/ßeuifumiß

I. Tim ! Diaconoru meminit amp;nbsp;Paulus. lt;^uos uult cos,nö bilingues,no uinolentos, non turpelucruß liantes, bene inßitutos inßde, uniusuxorisuiros, domum ßa ztr liberos bene regentes. At uero, ^uos nobis ißtßngunt diacones, quid habetßmile:l^o‘‘^ hominibus loquorine queratur, inique ex kominum uitijs ßa do^irina'aßimari. /ed pro ijs ipßs,quoslt;bgt; amp;ina ßta nobis tradunt, indigne teßimoniu ab ora exeplo, quos Apoßolica eccleßa diaconos coßitnity

. fieticotenJo. Aiwnt dfwos dwconos pertinere, aßi Jlerc pcerdotibus, minijîrdre in omnibus fl«« «gun tur in (àcrametis ; pilicct in bapt^o, in crrifmate,. lit fatenaçÿ calice oblationes infem,amp; dij^tonere in 41tan,c5ponerc mcnfam Domini, tz Meflire,cr«-cem ferre, (ir pritdicarc Euangelium Qÿ epiftola ad fopuluffl. An hic «crbu unum de uero diaconoru mi nißerio? Niincinftitutioneaudiamus.Diacono, I ijui orclinatt(r,fol«s epifcopus manu imponit.Oranu

illi,i(l cß,ßolafMper llt;f uu humeru collocat: ut intelli Jat fe accepiffe iugum Domini leuc, quo ad finiftra f winentia diuino timori fubijciat .textum Euangelij , (TebetiMt eiMS Je prlt;fcone intelligat. Q^id ijlbæc ad

1 diitconosiPerindc uero Jaciunt,acfi quis Apojlolos ' jf inßituere diceret,qHos duntaxat adolendis tburi-

^nSifimulacris poliëdisjcouerrendis templis, captan dis m«nb«s,f«gandis canibus, prlt;e|iceret. Quis id Continu genus, ApoHolos uocari pateretunCZ ^^on-ffiîicumipfis Cbrifti Apoftolis ! Poftbac ergo ne iaconos ejfe mentiatur,qMos no nifi ad biftrionicos fnos ludos infbtuunt.Leuitas etia Mocdt,çÿ’lt;id fîlios bfui eorumrationë ac origine referut. quod per me •inidëlicet;modofateantur,quodMerMm eft,adLeui '1 'itos ritus et MojaicfC legis umbras, abnegato Cbrl \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B S ßoj«

594 CHRIST, RELIGIONIS fioferetrcrßim abire, nbsp;nbsp;Nunc femel in uniuerfni»

lt;on/lituamus, ^uiddeficramentoordinis fentieit' Jum.Ne aute longius repetendafint, qu,ffupnex-flicatafünf, hoc/ätis effepoterit modedlisamp;doci-libus ( (juales indiituendosfufcepi; ) nullum efe Dei facramentum, mfuhi ceremonia odleditur, oduexti promtficne. autcertepotius, nftpromißioincere-monia J^ediatur. Hic ne fyllaba quiaem bibetK!' ' fin^ularis alicuiuî promifionis .fußra igitur ratur ceremonia, adconfirmandam promtfioitein-Rurfum, nulU ceremomu à Deo confiituu leffturt fucrumentum igitur nullum e/fepote^l.

p JL in/litutumfitenturomne!:itaproläcrägt;gt;!Olt;‘ j to datum, nemo ad Gregorij ufp tempora uiderat' , Et cut unijUd flbrio in mentem uenifet I OrdtMtie Dei bona e/l et findîa.Et agricultura, arcbitebiuni, nbsp;nbsp;ƒ

fttrina, tofrina, ordinatioesfint Dei legitimie : net tarnen facrameta ßmt.ld enim no tantu tn facrunen nbsp;nbsp;)

to ijUieritur, ut Det ft opus: fd utft ceremonia eX' terior, à Deo pofita, ad confrmandapromifoneni'

KiLiltale eße in matrimonio pucri dHo^-iuJicaf«t» ffd'.pgnKin f/l,inij«i«nt,pcrlt;e rei,boc «scoiHnftionis Chrißi cïiecclefia, siaerbopgni, ßmboiHm intelligunt, ä Dco nobis in hoc propoji-tMm,Ht^Î£{cinoftri«ccrtitMdinem crigdt:Iongelt;tjco . po «terrant, p ßignum pmpliciter tfccipiMnt,^uod in fimilitudinem addwiftMm fit,oflendam ^«àm tffute MtiocinetMr.PauÎMS aitiSicut ßellaafteüa Jißrrt in i, cor .it lt;l«ritate,pc erit reprreéîio mortHorum. En «num peramentHm. Cbriflus ait : Simile cß regnum cce~ brum granopnapis. En alternm. rurptm, Simile eft tcg«Mmcalor«m fermente .EccetertiMm.Iefaias ait: bcceDominKS gregem piMm papet, lt;j«ap paâor. tfce qH«rt«m. alibi; Dominus ({uaßgigas egredie-tiir.Ecce qnintwm. Et ^«is tandem pnis awt modus? Iiitil bac ratione facramentum non erit. Quot in priptura parabolæ junt Cir pmilitudines, tot erïit (à crament« .Qwnetid furtum facr ament U erit. ^uan-do^uidempriptu efl; Dies Domini peut fur. Quis ferai iftos fopbiflas,tam inpite gametes îFateor qui dem, quoties ajbicitur uitis, optimum effe in memo-ti«mreuoc«ri,(juod«it Cbriflus'.Ego (um uitis, uos î«lmites,pater meuscultor.Qiwties occurrit paß or ï«m grege,Cir illud etia occurrere bonum ejfe ; Ego

fua, amp;nbsp;erut dtio in carnem unam, Sacramentu bot i magnum e/î, Ego autem dico,in Chriflo amp;nbsp;eccle^ i fia. Atfic trabtare fcripturas, terram ccelo tnißete , eft.Paulus,ut o/ienderet maritis,lt;iuafngularii!»’tgt;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

mitdm (cifbât'.bæc,induit,eß os fx oj^ibus meis,Ö' Gf««» citrociecitrne melt;t.Tot«m i£ij|iint«lt;tlitfr impletunt lu Cbrißo in nobis, tejîdtHr P^mIms: cÏî membrd Nos f|]ë dit corpons eiws, je carne ci«s,?ÿ' de oßibus ftus'.adeo'^jHnam cum ipß carnem. Tddem epipbo-Nema fMbncftit;MdgnHm boc m^ßeriHtn.Et ne ^«is «iNpbiboIogidjdücretMr, exprimit, (è non de carnali wiri çÿ mulieris c onmnftione lo(JHi: p4 de J|)irit«dli Cbnjli çÿ eccleßce coniugio.Et fané uere magnnnt Ni^^lerium eß, quodfibiCbrißus coßam detrabi fd^MScß, «ndejormaremurtboc eß, cufortiseßet, dfbilis eße Molwt, «t illiusfortitMdine roboraremur, Nt lam non modo wiManiKS ipß, fed die Hiuat in nabis.Impolttitdlisfacramenti nomen.VerHm,lt;e(}«ttni Ne erat ut eor«m infcitiie pœnas tota ecclefia pende ret^W^ßeriu dixcratPanlMS. quam di^lionem cum ’'elm|Here poßet interpres, latinis anribus non inß-e ^Hfntem,«elarcanum «ertercifacramentum ponere Nidmt.notamë alio fenfu, lt;juo gr«ce à Paulo m)-|beriK di Hu erat. Èant nunc,Cr linguarum perittam datnofeinfeHentur, ijuarum ignorantia mreftcili Ù* cuiuis obuia tandiu fcediß^me ballucinati funt.fe J Win uno boc loco facramentiuoculam tantopere '«■gent’, ali^uoties negleHam prlt;ftereMnt?Namîÿ*

g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;epi-loliaJTbnotheufft prioreyàuul^nriinter^i'ett ji

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;protny/jerio, Condotteturtamen ills hic bpfrH ‘'

g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;filtern tncndjcesoportuerateJJêinemores.M^ttrim!) j'

g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;itiutn nero ficramenti titulo coineiîditumyimmuiill fi

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tiCgt;^pofiea,(ypollutionem,amp;‘carnalesfirdesiiO' fi

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘^‘Ccey^uertiginofiefileuitaslClfiniitbfirdiiin^/^ fi

B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;sfrceredficramento ficerdoteslfiidficrti»eittt]( fi

diutn£. ibi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;'^tii^^gt;itijjgt;onfiamp;'l^‘quot;' fi

dem, fi‘‘^^^^‘^’^^f^f‘filamp;ecclejîa,inmaritoamp;‘ii^‘^^‘. fi ^^‘^‘hpijcoitus tamë ficramentu efl:à ipuo ulluC^’^ 1 flianitm arceri nefas fuit, nifiiforte ChrißMorn”^ j quot;nbsp;rt, A r .fi’-’'‘^'^^i^^itadeomaleconueniut,dlareutftiniiln‘^^ fi Si di/î Z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘tlteraineorumdignitatibus fi

ce Si quiC, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• In ficramento conferri gratiam fiuritntfi fi

z.c.quicqd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coitumtradunteffiefacramentuei'^^ fi

1 wtn(bcior«»n,JritMd«m,)ieijMifilt;«rMm,priem «mcr-; foridttexHerHUtfVt die« nibi! (tIiucj,^MdW atomi-1 NitionHin Utfbritm dum è matrimonio fïi-!■ ^'^wentum pcerunt. Vbi enim id lemel obtinwerf, niugiaJiu caHpirum cognitionem ad fe traxerunf. ippfrfs]|iintMa!iserdt, propbanis iwdxibHS, no» trcftanda. Twrn leges (ànxerunt, tyrannic fw jKdnt jirmarMnf : fed partim in Deum manifefie quot;pias, partim in homines iniijuifimas. quales funt^ '^coniu^ii inter adulejcentulos, parentwrn iniuffif 'quot;gt;ii'afta,jîrmaratadj maneanttne inter cognatos-, ’'IffptimHm uf^graaum, legitimafint matrimonia: öquot; lt;lKlt;t fontrada fint y diffoluantur. Gradus uero ' ffos, contra gentinm omnium iura, çÿ* Mofï ^uoik iPolitiamjConjmgHntiNe Miro,^Hi adulteram repudt (•‘’tnt, alteram inducere liceat;NeJ nrituales cognii pmatrimortio copwIenturtNe à fèptuagefima ad ' J^^itas pafchte, tribus bebdomadibus ante natalem ' ’quot;»is, ab aduetu ad epipbania, nuptia celebrentur. Wwiilesinnumeræ, ciuatrecenfere longumfuerit. ; pfxeorum cceno ali^uando emergenilum eflyin ) pnoiaotdiutius haßt oratio, quàm animus ferebat. f J'li^nantulum tarnen mihi profeciffeuideor, «juod

4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE

DE LIBERTATE CHRISTIA/ na,poteftate cccIcfîaftica,Ô£f poll «ca admihiftrauone«

RACTAND7M »ucilf Chrifiunahbertate. cuiusexfili-catio pratermitti minime bet, cui (ummaeuâiigelicd^oêirt na compendia compiebliprofioji tum ßt. Efl enint res appnme neceßitria,ac citntcii-iusco^nitionem nihilfereßne dubitatione conßsientia audent, in multis hafitant ßmper uariant amp;nbsp;trepidant, ßed nos planiorem dijbutatione (nam leuiter fùprà à nobis attaBi ' j in hue locum reiecimus.C^iaßatim atc^-ini^ß^^ aliepuamentio Chrifliante libertatis,ibiaut। libidinesyautinlani)notusßtrgut'.nißr»'^^’^^^°1 j eaturUßiuisin^enijsißis.,qucealio^optiini‘lgt;i^7 i j peßimecorrumput.Partimenimhuiuslibi^‘‘^'^C^ I ' textuomnémDeiobedientiaexcutiunt,amp;^^^ l I natamlicentiamfeproripiunt:partimindi^’^‘‘^‘fy j I tantes omne/n fnoderationeinfordinerrt}r‘^‘‘'”^ i '

IrHum tolli. Qwtl bic nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«TMgKflijs âr

i fumppti? An Chnfliam hbertnte ualere luffit, bu-iitfmoÂ pericHlis opport«nit4tem prtfcidamus? At •Jn'iÇHt diftum cß)nip en tenetMr:nef Cbrißus,nec EuaiigeJij Méritas reéie cognojèitur. Danda potiHS opa, ne adeo necejjaria doélrin« pars ppprimatur: fcroccMrratur tamen interim abjurdis illis obieéiio-«ibusi^Mce inde enafci folent. CbriHiana liLertas intribusfMtfgo ^Midcm (èntio )partib«s £ita efl.'pri-Wa^Mt jîdeliMm conpienti«, dum jiducia futf coram Ôeo mßijicationis ^«terenda eP,pPe (ùpra lege fripât at(j; eperant, totam'^ legis iuflitiam obliMifcan-t«r. Nam cum lex ( ut alibi lam demonflratum eft ) htminem iMflHmrelinlt;|Hat:aMt ab omnijjie iMHifica tiónis cxcludimur -, awt ab illa nosplui oportet. Ac jicipMidemut nulla prorfus operum ratio babeatur. ; NamijHi ueltantillum operum p ajprre debere ad ; obtinenda iuflitiam cogitât, non poteH modum aut . fncm prce^igere^pd debitore uniuerfic legis p con~ 1 ßituit.Sublata igitur legis mentione. «ÿ operu 1 cogitatione fepopta unam Dei mifericordiam am-\ plecbi wuenit,cum de lußipcatione agituriCT auer-\ fo à nobis ajpecbu,unum Cbriftu intueri. N5 enim \ Uici|Hlt;«riti(r,(|Momodo iuHipmusipd ^uomodo iw \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C ihHi

et indigniypro luüis habeamur. Cuius reißcef titudinem aliquam dlJiec^ui ualunt confcientut, nullum legi dure locü debent. Ne^; bifie reäe ^uis eol-ligdt, legem ßdelibus juperuacaneam eljie:(iuosnon ideo docere, amp;nbsp;exhortari, amp;ßimulare ad honuiit deßfiit, tametß. apud Dei tribunal in eorum cofcieit tijs locum non habet, Hiec enim duo ut multo diuer fißima funt, ita probe ddigeterl^i ^nt à nobis dißm-guenda.Tota ChrnVanorumuita-, (^utedampietat ISphe. I f^^ditatio eßße debet: quoniam in ßmäßcationenii cati funt.in hocßtum e/l legis officium, uteos oß-c'ijßui admonendo, adfinéîitatis Ctrinnoceittiajlu dium excitet. Af ubi conßcientice ßollicitantur,iiult;}-modo Deumhabeant propitium, ijuidreßonfurii ßnt, nbsp;nbsp;quaßduda condlaturteß ad eius luditiuin

podiulenturnbi nS fiibducendum eß quid lexrei^ut-rat;ßed unus Chrißus pro iudliriaproponendus,ijiit omnem le^is perß’Slionem ßuperat. In hoc cardiiit totumfere argumentîi epißolce ad Galatas uertitur, Nitw inßlßs effe interprètes, ^ui docët Paulu in ei pro ceremoniaru tantu libertate pugnare,exlocisst ; Galat.^.T gumentoruprobaripote/l.Qj^alesidlifunti^Chri ( ßusßadius fit pro nobis execratio, utnosab execri ; tione legis redmeret, item ; in libertate, lt;iua Cbri-ßtfsnos

J^Msitosliberiuit, ßtite : lt;!^nerwÇ»s iugo feruitHtis; impiiceinini.Ecce ega Pd«!as dico;p circunciditmi-nijCbripMSMobis nibil prodcrit.Et. tjui orcMnndi-ti(r,dflj!toreftHniuerpelegij.Cbrifluj Mobu ocio-fns fdfttis.Qwcuni^ per Jegem m/lijicamini, d tiicxcidiflis, Qj^bus certe lt;tli(jMidjHbiir/ii«s conti-nctMr,^udnicercinonidrHmiiljertlt;ts. Alterlt;t,lt;j''lt;e ex[wperiore ilia pendeî: «t confcienti« non c^uaji Iç gis necfj?itiitc coiEïte, legi obfè^Hdnfur : fediegis Jpfws iKgo libeTæ,«ol«ntlt;îti Deiwitro obedii't Q niitm enm in perpctttis terrorib«s uerjantur, fnb legis dominio funtialdcnpromptitudine in obc dient ld D ei nun^ud compopt« crwnt, nip bniMp,'. a-di prius libcrtdte dondtÆ.Exemplo et breuiHS ér mlt;

■ gis perj^iictte afpijucmH^quo bctc pertinednt.Legis prceceptum eH,Mt diligdmws Deum noHrum extota forde,extota dnitnd,ex totis «inbusAd «t pdt, ani-mi prms omni ali o (enpi ac cogitatione eft ewacHin» dd,cor omnibus dcpder'ijs expurgandu, nires in bfï unum folligencLe contrabendie. Qwjpr^t dlijs

1 muit« progre^i pint in «id Domini, logipime dbpnt ab bac meta.Nam etp DeÏt ex dnimo diligut, et ƒ)»

, ■ cero Cordts djpe£lM,mHltd tamë ddbuc cordis çÿ* «ni \ m« parte occupdtd babët carnis cupiditatibns: lt;i«i-

'‘i'404 CHRIST, RELIGIONIS lus retrdhuntur^^ fi liantur, tjuominus citato ai Deuin curfu perdant Multo quiâë conatu cotendut: fid caro partim eorît uires delilitat, partm adfelcap plicat, Qiudhicfaciant,dufentiuntnihilfèminusf legem prlt;^fiareiVolunt.,adfj'irant,conantur: fed nihil ea qua decet perfedîione. Si legë intuentur,quiC' quid tentent aut meditentur opens, malediciu ejfeui dent. Necedl quàdfèquisq fallut, colligensopuseo ipfo no omnino malu effe, quia imperfedlu. amp;id^^ quodin eo boni edî, Deo nihilominus accepta efjC' Nam lexperfe^la dilediionc exigent, omnëimper-fedlionëdamnat. Opus igitur [iiü conßderet, ^uod pro parte bonü uideri uolebat; amp;nbsp;eo ipfo trafgrefio nem legts e/fe inueniet, quia imperfedlu eH. En ^uo-modo omnia nodlra opera legis maledidiioni fiibm-cent, f ad legis modu exigatur. Q uomodo auttiun j f-alacriter accinqerent ad opus infelices anima,pro quo no niß malecliëiionëß referrep^offe cof derent: Rurfumß ab hac feuer a legis exaciioe, uel potiusto to legis rigore liberatie,paterna lenitate fed Deo ap pellariaudiat,hilaresamp;'magnaalacritateuocatire- ; jßiondebunt, amp;nbsp;ducenteßquentur. In fumma, :puile 1 gis lugo adßringutur ,ßruisfuntßmilestquibus cir , tis itijingulos dies operlt;e à Dommis indtcuntur.Üi

coßitfrit.rilii 4“' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;magis ingenue

«patribus traclatur, eis no dubitat incboata et dimi diata opera,aliqmd etia uitij babctia,ojjerre: eöƒîƒl, fuam obedientia ç^ranimi promptitudinë illisacee-ptajore, eti^i minus cxaéle ejjecerint (jd^uolebat. laies nos ej]e oportet,^ui certo eojidamus obpquia noRra indulge tij?imo patri probatît iri: quatulacüâ; [int,?ir (juantuuisrudia ac imper^efta.NeOjbtfc p-dwcia paru nobis necejjaria e/l -, fine «juafuRra 0-wnia conabimur. Ji’ lt;}uidë nullo nofro opère fe coli reputat Deus,niji in eius cuit u uere à. nobis fat. U aut pojjet inter illos terrores, ubi dHbitatur,op fendaturneDeus, an colatur nofro opéré î Atlt;|;ea

'( caufa ef, cur Mtor epifol«« ad Hebrlt;cos q^uicquid Hcbr.« in fanftis patrtbus bonoru operu fuijje legitur,ad f-

gt; dem référât,îÿquot; eti duntaxat ex pde æfimet .D e bac libertate illuflris eft locus in epifolaad Romanos, ■Rom,® ubiPauIus ratiocinatur,peccatu no debere nobis do minari’.ipuiano (umusfub lcge,(cd fub gratia. Cum

' enim fdeles bortatus ej]et,ne peccatît in eoru mor-, talicorporeregnaret,ncHeexbiberentmebrajHaar • ' ma ini^uitatis peccato,jêd deo fe deuoueret tan^ ex 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C J mortuiJ

tiiortuts uiuerites, et membra fna, arma iußtia Deo: i/h uero cotrà obijcere ^offent, fèaJbtic fuacartte/n fecü ferre plena cëeupifèenttjs, nbsp;nbsp;peceatS in fe babi

tare:fiibi^ci[ earn cofolationë à legis !ibeitate.acfllt;li ceretil'ametfi nondu extinëiupeccatu,acinßitiaoi in fe uiuere planejent tant, no ejje tarnen curformi’ dent,Gt'‘tnimo (leijciatur,^Hafi Deum ßmperofen fiim.habeatobpeccatt reli^mas,lt;juadoper^rtW^ lege fint manumifr.ne eins régula fua opera exaot^' nentur. Qjn uero peccandu inferunt,quia noßiff , nbsp;nbsp;nbsp;fub lege', hac libertatë nihil ad fe pertinere inteili^‘‘^'

CUIUS f nis efl, nos ad bonü animate. Tertiaiut tinb lareruexternaru,lt;puieperfe(unt «t/liee^apoh Itgione coraDeo teneamur.quin eas nunc ufirparfj ttune omittere indifferenter liceat. Ate^- huiuseti“^ libertatis cognitio perquam nobisj neeeffaria (pgt; Qua fl aberit, nulla confcientijs noflris futunien pitiés, nullus fuperflitionuf nis. -Videmur hotließ^ rifcj; inepti,qui dfceptationë moiiemus de libero ej^^ carnium, de libero feriarum uefliumcji ufii.amp;fquot;^'^ bus( ut illis quidë uidetur^friuolis nugis fed plus ine/i rnomenti, q uulgo crcditur. nbsp;nbsp;nbsp;«t; femeljeiti

lt;^uaattingere a«dcbit,DcniiJ;eo dem« Heniet,Mt jît per tranfuerfam Çlt;jMod dicitwr ; fepuca incedere, «e-fas ducat, Non enim bic Ie«e certamen incboatwr, fedboc controuertitMr, an bis awt illis nos «ti Dcks welif.cuius Molutas c5plijs nojîris ac^aflis omnibus prtfirc debet.Hinc alios dej^erationc in conjuponë abripi nece(]e eji, alios contëpto dco,et abieâo eius tiRiore,uiam Jibiruinafacere, «jua expeditam no ba beat. QuicHnlt;|;cnim tali dubitatione impliciti Junt, ^uo^uo fe Hertant,prlt;f fente nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coJcientiÆ ojyen-

Jionëuident.Scio, inquitPaHl«s,quianibilcomune Kowa.i4 eß(pfr comune,propban« accipiensi^nifi qui exijli «ataliquidcomunejilli comune ejl.Qinbus «erbis

4o8 CHRIST, RELIGIONIS res omnes externas lihertdti no^ra fuhtjót, moif eiuslibertatis ratio animisnoßrisafud D(u Collet-Verum ß ijua ßtperflitioßt opinio (crupulu nobisi/iii ciatitjuceßuapte natura pura erant,nobis cotaminiiti tur.QMre ßibijcitiBeatus, lt;^ui non iuiiicatfeipfngt;»gt; in eo quod probat. At dtjudicat.ß ederit,coj(ii’n^ tus eRiquonia no edit exßde.Porro ijuodnoe^ex ßde,pcccatu eß. Inter huiupnodiangußias,^ ßcurenihilominus audendo ß animoßores dut, none ß tantunde à Deo auertuti Qin ucto ^uo Dei timorépenitius aff-iciuntur, cum amp;nbsp;gatur muka admittere auerßnte coßcientiaßotK'quot;^'' ne cö^ernantur ac cocidunt. Omnes «luotquot-t^^ ßnt, nihil donoru Dei accipiunt cumgraturu ne. qua tarnen ßola nobis omnia in ufum noßrumß'’ ^ißdariyteflatur Paulus.Intelligo autem ^ätiiirngt;^ adiione ex animo proßiia, qui Deibeneßceittiß^ amp;nbsp;bonitate in fuis doms agnofcat. Na multi eoru, Dei bona eßet intelligunt, quibusutuntur,amp; Deuminoperibusßislaudat.fedcumßbidatiteß perßaßim no habeat, quomodo gratias Deo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

tanq datorP Videmus in ßmma, quorßum heec iëdt( libertas:nempe,utDeidonis,nulloconjcientiafi^'‘ po, nuka animi perturbatione, utainur, in qu( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

Hobîs} Deo ditd (unt: qua ßducia et plt;tcem cum eo (îabeant dnimæ no/}r£t,?ir eiws erglt;t nos largitatent ügMojcmit. E(î dute diligenter oli(crJlt;iindHni,Cbri ßianä libertittc omnibns («is partibus rëj|gt;irit«diei« efJeieMiMS rownis in formidolofts copient»] s corain Deo pacipcandis pojîta ßt.fiue de peccatorü rcmiP fione inijuietif ƒlnt lt;tc policiræ: ßue anxue ßnt,utrü opera impeJƒeâlt;t amp;nbsp;«itijs carnis nojîrcf inqHindtd, Dco pldceïtipue de rerïi indijjrrenti« «ƒ« torquean tur. QHdrc perwerp interpreuntur, uel qui fuis cu~ pidiUtibws ippm prtf texunt,«t bonis Dei donis ub« tantur in pd libidineiuel qui nulld ej]e puunt, nip forum bominibus «furpdtd.ideoq; in ea utendd,nHl-Um injirmorutn patrum ratione babent. Primo ge-«eremaiorë in modumboc feculo peccatur. Nuduî ferè eft, cui fumptuop ejje per facultatcs Iiceat,qMc «5 deleêet in cœnarum apparat«,in cultu corporis, 1« extruëdis domibus, luxuriofus ßilendoriqui non omnilautitiarü généré inter alios eminere uelit, qui non jibi in fuo nitore miripce bljindiatur. Bt btf c 0-«mia fwb Cbrißianrf libertatis prætextu defendun-^ tur.Àiunt res ejJe indiperentes. fatconmodo qs in= diaper enter qms utatur. Cteterum ubi nimis cupide «ppftütMr,Mbifupcrbè iadatur,Mbi luxuriop e^’uni

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C S dun

duntur-,'^! uitijsconjjgt;urcantur. Inter res itiJifferot ^it-1 nbsp;nbsp;nbsp;optime diflingnit illnd Pauli: Omnia munda mun

dis. coinijuinatis autem et mßdelibus, nikilmudua'. ^uando polluta efl eorum mens (^conlèientia.Cur Luc, g ^gt;tim maledicuntur diuites, lt;^ui confolationemfmni Amor.g habet,,qui /aturati funt.^ui nunc rident,^uidormUt Jcfa. T in ledits eburne!s,quiconiunguntagrumagro:lt;liiO' rum conuiuta cytkaram,lyram, tympanü,amp;uiniiigt;i habents Certe, nbsp;nbsp;ebur, amp;nbsp;aurum, (ir diuiti^e, boiiit

Dei creatura funt, hominu ußbus pe rmißcmo Id prouidetia deßinat.e.Necrtdereautßturari,äiitr,ti

pofß^ßiones ueteribus atq- auilisadiun^ere, nni coc entu mußico delediari,aut uinum bibere,iililiu’^ prohibitum edl. Verum idiud quidem, ßd ubi rerui’i copiaßuppetit, in delitns uolutari, ac ß ingurgiaret : mentem dr anima inebriare praßntibus uoluptaii- ' f bus, nouisq^ ßmper inhiare: h^ec à légitime donoru Oeiululongißime abßtnt. Tollant erp^o immodeti' tarn cupiditate, tollant immodicaproßißonem, toi-lant uanitate py- arispgantiat utpura coßientia, Del ■ donis pure utantur. Vhi ad hancßbrietatemaniams compoßtusßuerit, habebunt legitimi ußusre^ulM Deßtrurßum hcec moderatio,plebeice cSmunesciße . taue nimiaefunt, Na illud uae dtcitunln burrho amp;

anixnum purpiafuni J^aLitfiren’ntfr «um [hb b^'go ft pMrpnra Jimplicê bnmiiitate latere.

Mcltenuitfr, uelmodice, «el JFlfn(iilt;JeHii(dt: utmeminfrintomnfsje àDfoaü, W «iMant,no ut luxurietitur. ac legem b«c Cbrijlitf ’’‘flibertlt;itisputf«t,jïcuttiPauïodi(jicfrint,in ^ui- Pbiltp.4 ^’nsfunt, ijs contenti ejje.ß normt cir bumiks ejje, fxcellfrf .p ciofti yint ubi^^cir in omnibus,ér p *nriiri,çÿ‘fprire,?ÿ' lt;ibundûre,çÿ'pfnurilt;im pati?

trrant et in eo pJ^riq-quoH permise ac fißia liber Usincolumisflc jd!uanonfj]et,n^itcflfs baberct liominfs, promijcuf imprudcter ea ututur. Qw importuna ufurpatioe injirmos fratres pcpcnumero ojfendunt.Vicifas bodie ijuopda, «juibus fua Iibertas «on uiJetur con[iRere.,nifi per efum cartiium Hie ue «eris in eius pojj'e^ionc uenfrint.QupH eJunt, non reprebfnHo.pHexigenda tHrx anmisfalfa tfiac dfinio.ßiiHidem cogitare Hebebant,nibil fe jua liber täte nouum confelt;i^ui m bominu con]|ieólu,pH apuH Deum; lt;0“tarn inabßinenHo conßitutam ef]e,^ia utenHo.Si cora Deo nibilreferre intelligunt,uepan tMrneearnibHs,an ouisirubrisüe, annigris ueâibuî itiHuantur ifatis (üper^; cft.lam pluta eji cofcientiti, -cuifius libertatisbenejiciu Hebebatur. Ergoetiam^l

. • ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;F°^

^JZ CHRIST. RRLÏGIOtJlS pofihac camibui tota ui ta abßineat, Cf colore um perpétua ferant-, no minus libertfunt.loio ideo liben funt,^uia libéra cofcientia abflinent.PernitioftllieK uero labuntur, lt;^uodfratruii^'rmitate nullius perß babenf.^uaßc fudlineri à nobis decet,ne ^uulteine re admittamus cu eius offendiculo, '^erü intenhiM ^uo^- interefljcora hominibus afferinoßraliberu-tem. Et hoc fateor. modus tarnen jiunmacautiäitti^ nedusefli neinfirmorucura, tpuos nobis tantopete nbsp;nbsp;,

Dominus comendauit, abijciamus.Dicahiciuiildt fcadabs ndnihil, quo in dijerimine habedaßnr, cauenda.qua item neghgenda'.unde poüeaftutiiffi liceat, quisßt inter homines libertatinoâra locus-

Placet autë uulgaris ilia partitio, quafiamUu’» thud datum aliud acceptum tradit: quando turnfcriptura tedlimonium habet,necinepteexpri-mit quodßgntßcat. Si quid importuna autleuiM aut lafeiuia, aut temeritate., no ordine, necßuo loco facias, quo imperitiimbecillesq; ofßendatur: [canÜ lum abs te datum dicetur: quoniam tua culpafâtiiu fuerit, ut eiufmodi ojfenfio ftifcitaretur.hc omnino Jcandalum in re aliqua datum dicitur, cuius culpa ob Mtorereiipfius profedia efl. Scandalum acceptwu tu)^atur)Cumresalioquinonitnprobe,necimportU‘ i neadmifof I

’eerbii ingenid Çÿ* pMripicd (Mpercilw. Q^dre dite tiim Hocdbmns [cdnddlum injinnoruin, dlterum fburipÆorKin, ac pc Iibertdtis noftrlt;e «pm tempe-fdbimHs, ut pdtrum inprmorumignordntiee ceaere iebedt, pbdri[lt;eor«m dwfteritdti nelt;|Kd^Hdm. Qyd Kom.t4 fnnt inprmitdti ddndu pt,dbMnde wultis locis open ^tPdHlHsInprmos,in(|uit,inpdeppipite.item;Ne foftbdc dliMS dliu iudicemus. Vernm illnd mdgis, ne ojfendicMlutn pondturpdtri, dUt Upfns occdpo. Et ’’mita in ewm [enjum; (|«ce ex eo loco peti fdtiHS eft, fMimbic reprri. Sutnmd efl: nt nos,qui potentes p WMs,inpnnitdtes impotentium fMperdrnMS, nec pld-eentnus no'bisipps.Sed unupuipue noftntm pro 5ogt;nopldc?dtinbonMm,ddædipcdtionem,Alibl.rclt;l i Cor.S.tc-Mtdcte, ne quo modo pcultds ueßrd cjpendiculo pt

'1 lis, quiinprmifunt. ite; Omnid quee in mdcello wen ' dwur edite,nibil interrogates^ppter copientia tpor-\ foc5[cientidHePradico,nondlteri«s.Deniq;tdles ' tJlûtc,Htn«ll«prlt;ebedti$ojJ'endicMlHm,neq;indæis

■4x4 CHRIST, RELIGIONIS nelt;i;^(ecis,hpæ- ecclefice Dei.ilio etiS loco'. In liber nbsp;nbsp;,

tatein itoeaci ei^is friUres, tantu ne lihcrtate uejtnm deth' in occafionem carni^ l'ed per cbaritiitem lerui-teuobis inuicem.ltii edl fané. Libertas nofira nonai Hei'lns imbecilles proximos data eR,lt;jiforiiin nos per omnia (èruos charitas jlati{itifedma^is,t(t pace cunt Deo in animis no fins habentes .pacipce etiam iutar homines uittamus. Pharifîeoru autem offenfio Matth.if tißtfacienda, difcimusexuerbisDomini'.tpaibmiii bet omitti illos,ç^a cceci funt, duces cacoru. nuerant dtßipuli, eos ß'rmone ipfius offenfos Re/fondet: neoltgendoSy nec curandam eßeeom'a offenftoneni. R« tarnen adhuc incerta pendetmip teneamus, cpui nobis fint habedi infrmietijiti Pb‘t‘ fei.ipto difcnminefublato, no uideo ^s prorfastt' fiet inter offenfiones libertatis ufus, nu^ mo periculo foret.Veru mihi clarifimedefiiiifeiii' detur Paulus, tu do3:rina,tum exeplisycpuatenusnt moder andafit libertas no^a, uel offendiculis rttit' fuumaffumeretpif

cucidit'.Titum, utcircucideret,adducinopotufß‘ uerfa faéïainullacöfibj, necanimimutatio.nept!^ circucidedo Timotheo, cum liber effet ab [ownivf’ 1

f(]ft fwl) lege,ut eos fub lege erat lucrifi terct:ijs pne le^e crdt^ (juaji eßetpne lege, ut eos lucrifaceret ({ui erantßne lege. inßrmis,lt;jHaß inßr-»iHs,Htinjirfnos lucnjàceret,omnib.omnia; «t multos ffruaret. dueadmod« alibi fcnbit.Habemus lußa Cor-9 hbertdtis moderationem,pc«p'H£i:u aliauo indiß’e-tfntercotinm poßit, Quidrejbexerit cum Titu ehr ciicidcre [ortiter abnuit,ipp teßatur, ßc fenbes-.Sed Hflt;j;TitMs,quimecuerat,cum eßet WÆCUs,copulfus cukt.» fait circucidu propter obiter ingreßos falßos ßatres, «JHifubintroieratad explorandu libertatem noßra, ^«a babcrtiMS in Cbrißo lefu, lt;jho nos in ßruitutem »digcrenf.^bus ne ad tempus ijuide ceßimus per fub leftione, ut ewagel'i] ueritas maneret apud uos. Habe mas amp;nbsp;neceßitatem uindicandæ libertatis, ß per ini ^aas exaftiones pfeudapoßoloru ea inßrmis cofcien ttjs periclitatur .Vbiq; (ludcdu cbaritati,O' (ße^^an-ia^ximiædifîcatio.Omnia, in^t alibi,mibilicef.at omniano expcdiut. Omnia mibi licet; at no omnia i.Cor. «dißcat. Nemo lt;|«od fuu eft qu«rat, ßd quod alte-nas.Nibi!i3bacregulaexpeditiMs;lt;}»àm, utendu li lcrtatenoflra,ß in ^ximino^lri tedißcationem ce-

^l6 CHRIST. RELIGIONIS dttm.ßftit ^ui Paulinant prudentiant fmulant in ult' flinëtia ! ibertat is, nihil minus in offiaa charitatis cacSfiretes. Suce enim ^uieti ut cSfuiat, ontne libtr tatis menttonc/epulta Optant, cu non minus interß ^ximoru, libertate in eoru bonu amp;nbsp;adificationt^ int er dum ujurpare ; quam pro ipforucbmodo, etiti loco modcrari. Qjccquid autem de cauëdis oße» diculis doctii, ad res médias amp;nbsp;indifferentes refêrri uolo.Nim quce neceffdria fiintfadiu,nullius offeiK^i cull timoré omittenda/ùnt. Equidem amp;nbsp;bic cbitn-tatis rationem haben decetffed uß; ad arasiboeeß ne ingratiam proximo Deum offendamus.bion pro ito eorum intemperiem, qui nihilntfi tumultuiffllo atgt;unt, nbsp;nbsp;qui perrumpere omnia malunt, quam ff

fuere. J\t nec eos audio^ qui cum in mille impietatis formas ducesfeprebentfficffbiaoendu fingunt,ii( ‘ praxtmis fint offendiculo. quafi non interim proxi-

■■m- S ’'gt;^oru m confcientias in malum adiffcent: prafertim ffgt;! nullt ff e exitus, in eode femper harent luto. £t ' aues homines,ffu doärina, feu uita exëptofttitt-

' tuendusproximus,atutladtepafcendueffe; queit. : '’eismns exitialibusq; opinionibus imbuut. Labispe i aluiffe Corinthios Pauluscömemorat.Sedll ‘ ■^ireosfi:iljetmiffd,anffcriffcaffet,adprabcn- / dam /

I dumipjïs Uâis faßwmfAt lac Menfnïî no cp.Menti untur ergo, fe alerc, ^hos (ub b!anditiaruJigt;ecie crU dfliter necat. At^; ut deinus, probandam ad tempus: iftiuftnbdi diftmu{atione,(juouf(j-tarnen pueros (uos fodetnpotabunt laêe? Nam Jt nun^ grandefeunt, «tueltcnuem faite aliquem cibü ferre po]?int,nec Id clefaijfe unijuam educatos certum efl. lam uero c«bac libertatis prærogatiua, lt;|ualë antea defcripfi-ntus,dortat(tf deles confcientief, id Cbrifti benejî-cio confecutÆ ftnt,ne ullis obferuationum Ialt;jueis in ijsrebus implicentur, in ({uibus eas eOe libéras Do-minus uoluit : omnium bominîi potenate exemptas

I ^aliam tantef fuÆ liberalitatis perire: aut confeien-\ tijs ipjis jruélum.Neq; res leuicula exijdimanda no-I biseft,quamuidemus tantiCbriftoconjlitiffe.Vt tiote,qHâm non auro aut argento,Jèd proprio fangut «e lt;f (timauit. ut Paulus non dubitet dicere, irritant

' fieri eius morte,fi animas noHras bominibus infub-, uHlonem tradimus.Siquidem non aliud agit alilt;juot 1 capitibus epißol« ad Galatas, (juàm Cbriftum no-' bis ob(curari,uel potius extingui,nifiin fua liberta-, tefent confeientue nofrlt;e',à lt;|Ha certe exciderunt, i fpojfuntbominumarbitriojlegum ac con^bitutio--\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t) nunt

4t8 CHRIST* RELIGIONIS num uinculis illaquean. hierum ut res eftcoffthu Ji-gnißima,ita logiori magisd. per/jiicui explieätione indiget.Statim entm at^ ae humanarum con/litntio num dbrogatione uerbumfd^um e/l, ingentestur-ba fgt;drtim à feditioßs, partim à caluniatoribus eom fnouentur: (juap uniuerla ßmultollatur acfubiierti turhominum obeclientia.Adeum ergolapidemnt quis impingat, animaduertamus duplex effein boM ne regimen : alterum Jpirituale, ^uo con/èietttb'^^ pietatem amp;nbsp;cultum Dei in/lituitur : alteruiripobi’ cum, quo ad humanitatis amp;nbsp;ciuilitatis officia, f inter hontines ffruanda funt, homo eruaitur. appellari folent,iurifdiéiio ffiritualis, ettemporaln-non improprijs nominibus, quibus ßgnificattir,pl^ remillamregiminisffeciem adanimce uitampett^quot; nere: hanc aute, in his, quce praffntis uitteßint,ii^quot; jan. non quidem in pafcendo, aut ue/liendo : prlt;t(cribendis legibus, quibus homo inter honttneî uitam hone/le modefleq- exigat. Ntfw illainann^’^ interiori jedem habet ‘. hcec autem externos duntaxat componit. Alterum uocarenobis liceattt gnumffirituale,alterum regnum politicum.tite^'^’^ tern duo,ut partiti fumus,jeorfum ßnguladiffi^ff/ da:^^ dum alterum traiiatur, auocatidi auerteiuiK^

«L «ItfrÏMS çôÿtitione animi. S«nt enitn in bomine , KflHti mudi dnOj^uibHS et «itrij reges, et uana leges praeffe poffunt. Cum ergo ad hocjjnrituale re~ gnHin pcrtiiicat, ijwie^Mid de Chri^iana h'bertate (( Kobis di3:um eü in boe (èrmone niiffwm aduerjus politicHm legum aut legislatorum ordinem nobis eer tioien êilijèd eontrd poteƒl^ttem, ^uam «pfp^nf ƒ!-biî^ni pâiîores ecclefix «ideri «oïunt.re fiMtein uei'it [«HijJimijHUtedrni^ees.Qiws enim leges conduntj ft’iritHitlesej]e£(iKnt,dd anondm pertinentes; amp;eas quot;(iKitiim ceternam necelfariits affirmant. £tc autent

Cbri/li inHaditur, fïc libertas db ipfo Jide-bitfli conpientijs ddtdjOpprimitnr penitns ac dijijei-‘‘ ’'t''.TdceonHne,^Mdntdimpietateleg«mfMdrum ob ( Rrndtionempeiant; dum ex ipfà©' peccatoruin re 1 'KiJ?ionfin,^i«Pitiam i^ucerere doeenttdnmtotan* fdigionis amp;nbsp;piftatis jHinnimn in îpfàpatHwnt. Hoc kkhi« cotendo, nece(?itate imponi eonpcientijs non ’‘fbere,in ^«ibus rébus À Cbrijîo liberaturincc nij» bberatæ (ut antea doeuimus) «juiefeere apud Dewni P'’j]'Knt.V nieu regem agnojcat,f«u liberatorc Cbri ' ^gt;«’i;ç27'unalibertatisiege,nepe (aeroEuageiij uer bo,rfgantiir oportet:Ji gratia, qua in Cbnjiofemel \ ’btinuerüt, retinere uolut. nullapruituteteneatur,

nullis uinculis ad/îringantur.FingunNU' nes i^li-,fiias co^itutiones-,leges iugum, onusleuet

ttideat^ï^ullam ipßquidemleguml'uiU'if^^^^y fentiunt,qui ahieéto Dei timore,tii)nfutis nas leges fècure ac ßrenue negligunt.

^ua falutis Çuie cura tanguntur,plurimuabe^^ . héros exißiment, quamdiu hts laclueis

». Cor, 7 Videmus c^uanta cautione uerfitus fitiit h‘“^r, PauluSiUtneunaquidem inrelac^ueu fuerit. nec^ßd nulla cauß. Proßgt;tciehateerte^X‘‘^ tum ulnus mfligeretur conßientijs, fi eiiru^gt;'lt;^^ neceßitas illis i-r.poneretur-, quarü rehäd eßi^ *4 mino libertas.Contrà, numerari uix poffunteo»! tutiones-, ([uas i/li grauißme aternif mortis denufi-ciatione fanxerunt-, t^uasßeuerißimeexiguntß^^^ ßalutem neceßarias. amp;nbsp;in bis permultaßnt obfrK‘‘ tu dißcillim^iomnes uero in turbaimpoßibilef-toi^' tus e/l aceruus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ergo fieri poterit,utnon extrt

ma anxietateamp;‘ terrore perplexi uranlur, ijuibut tanta difij'icultatis moles incumbitfOMrebreuitef exijs, quig iam docuimus-, co^ituendueämulhttii^ lihus cöflnutionibus coficientias noftras apud Df«'” obflringht^UiC m hocferutur,ut animas intus eontit

«ero ae necejjario Dei cultu ingerutur.AtijjHt Jùnt mnMnîeræ,itainfinitafMnt ad captadas iHaqueiidas^;

animas uincHla.Qwd igitur'NwlIâne ejd poteßas ec clejîa^lica? H«ec enim cogitatio fjmpliciorcs multos anxios habet,(juibus nos potipimu fcribimus.Reß;o demus, Eße fane; pd quÆ in ædijicationem data fit, utPaulus tePatHr,non in deßruftione.duaijutlegi- i. cqr.io time ututHr,nibilfe plus effe exi^limat, | minißros of lÿ Cbrifli,^’' di^îenptores m^'fterioruDei. Eit refte lt;lefinierit,d appeliarit un'biDei minißeriü.bis enim i. cor 4 jinibusàChriHoterminataefl,t;Hmandauit Apos Mattb.ùlt, Polis,irent,ac docerët omnes gentes, lt;jH£eeun(|; illis præceperat. Cuius madati legem utina pbipropop tam eße meminljent,^ui ecclepæ Dei ohm præfue-twnt, nunc etia præfunt. ita, ueris paftoribus pr«clareß(a coflaret dignitas ;nec de poieflate fal- ' fo gloriarentur,qHi poputum Dei plupuam ty anni-ca ini^uitate uexSt. Nam bic memorta repetendum eft,lt;|uod obiter q^uoda loco indicauimus. Qtùc^uid «Mtontatis ac dignitatis fcriptura,ßue propbetis,ßue

I «cerdotibuSjfiue ApoHolis,riHe Apoflolorum fuc-\ ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Di ceßonbus

ceßoribus Jcfert ; idtotumnon hotninibusipßsJii^ ri,Jedmini^erioycuipricfeiiiflint. Vel (utexfeili-tius loquamur 'jtierbo Del,in ciiius ntiniferiu uoeM fnnr. Vt ennn ordme omnes perf^iiaintir,tafrofbe tas amp;nbsp;fàcerdotes,^ Apoflolos amp;• dißipnlos: nöre-per.emusullainbendt,doccndi, aut rejfoiadendipo-tedïarefui/jèprieditos,nifiiitnonune^uerloDo' mnt.MofcrieipJiim., prophetaru omniuprimu, iiK‘b‘ diriuoluitDonanus. Sed ^uidillemadauit,autoiiiiu HO nunaauit, mfi à Domino^ne^^ enitn aliudpotC' rat.Prophetas f'uos olim coßituit fupergentesamp;te gna,ut euellerent amp;nbsp;extirparent, perderentamp;frb uerterent, (edificarent nbsp;nbsp;p lantaren t. fdfniul addl

turildeo lam in eorum ore uerbafua dederat.blo^ enitn exipfis jtphetis ul/us os aperuit, niß Domins tierba prtxeunte. Vndeillatotiesapud eosrepetiia: Verbu Domini, onus Domini, Os Dominiloeutut? edl, Vifio à Domino, Dicit Dominus exercituu. P merito.Exclamabat enim lefaias,pollutäßbi eße liiere,t l}ia.leremias,fe nefcireloepuifatebatur,^ puer eßet.

Qmd ab illius polluto, aut huiusfatuo ore^direpit-terat, nifi immundu aut infulfum,fi (uu ipß Jermoi^ locuti effent!fandlauero amp;puraillislabiafuerunt, cumJßirttusfandii caperut cjfe or^ana. /I f ^ut( m uniuerfim

«wncubis ilhs ex me.Qtu au^ire lubetur ex ore Do niini,nûne(|Hic^exfèeôminîfci^hibetHr?Q.ttidMe icrc. i5 ro eß nucwre à Domino,nippc loq«i,Kt copcienter iacl4repopit,n5piuejpe,fedDomini «erbu quodot twleritiTdtMndëeP dpudlerem. alip «erbis: Prophe U dpHd ^uë eppmniu,ndrretp)mniu; ^«i habet «crbume«,lo^Matur HerbîtmèMm Heru.QMi“! adtriticuîin^iiitDominus. DepicerdotibMS lt;}ho(J; Dfut.J7 prlt;ecepit Dominus, ut uerbulegis ex eoru orerequi Mal.i reretur.fedcaupm pmul adiecit;Qw4 angeliDomi Mattb.y ni fxercituu funt.lam CT in Apo^dolos rejpiciamus. Luc.io Multis quidëet inpgnib. eîogqs ornatur, lux mun dipntiCirfalterrÆtqjpro Chripo audiendi; q, qu« cunqjin terra ligauerint,aut foluerint,ligata er ut âc folutainccelo.Verüfuo nomme præ pperut, quan-tüpbi in fuo munere permipü pt. Apoßolos eße 0-portet,qHino garriant quicquidcolbbitu périt : pd mandataeius, à quo mpipnt, bonapde pcrperant» Ecce, dicebat illisChriÀus, quemadmodummipt loan.io me uiuës pater,ita CZ miîto nos. Quomodo aut 4 pâtre miiïus périt, altera pa uoce teilatur. Do-

I JoM,7 6inna,inciuit,mednSeflmea!fedeius,lt;}uiinemißt, pdtris. Hane legem, quam ßbi Cbrißus quoque tmpoßuit, Apo^olis profeüo, amp;nbsp;Apo^oloruntfre-cejjorihus, detreciare nefasfuerit, Quanquä Ion ge etiam diuerßßima e/l ratio, Ipfe enim ceternus nc unieus patris coßliarius, qui in eiusßnu ßemperfuit, Colo/ß I ßc àpatre accepit, utßmul omnes ßientia amp;ßpi-entite tbeßuros babuerit in ßrecoditos, ExbocfoU te haußrunt omnes propbeta, quiequid unquam ett leßium oraculoru eßderunt.Ex eode Adam,Hoiib, Abraham, Ißac, Iacob, amp;alij, quoßunq^abinitio Deusßui cognitione dignatus e/l, haußrunt amp;ipß ^noq-, quiequid cceledlis dodirina didicerunt. ßfuittlludperpetuo uerum (utcertefuit)quoddice-

Jonn.i batloannesbaptidla; NemineunquaDeumuidiße, ßedunigenitumfilium,quieflinßnupatris, endrrd-Jgt;,iattb,ii ui/ßenobis.etalteruipßusChrifliuerbu:(iupdn( )nopatremutderit,nifißlius,amp;‘cuißliusuolueritre Kelare.quomodo Dei mydleria, aut animo compre' ' hendißßent,aut elocuti eßßent, niß docenteßlio,cui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

folipatent arcana patris? Deum itaq^ non aliter co-gnoueruntfan£iiil!ihomines,quàm ipßuminßlio, uelut in ßßeculo, intuitiinec aliter de Deo uaticinati nbsp;nbsp;' .

1 «ibus Deus, per jîlium,boc e/I, unicam (Mant (àpientiam, lucem, ac ueritatem. Hæc Mero fapietia, tawetp fefe antea Marias modis exerMeratmec £ic q wi de tame adbuc ad plenu elMcebat. Veru mLi deniMtn

, in carne manifeßata e(I, quicijnid bMmana mente de Deo coprebendi poteß, nbsp;nbsp;^Mic^uid cogitari debet,

aliipMid predicate Moluit Apoftolns, cïijcripfitDeu Hetj-.i olimmult^ariamMltis^jinodis patribns locutufHiJJe per ^pbetas,at extremis bis dieb. nobis in dilefto ß Iiojuo locMtu c(]e.Signißcat enlm,imo aperte déclarât,Deu non poßbac,Mt antea,per alios fnbinde attj-alios locMtHru'.nec ^pbctias additnru propbetiis,aMt

’ reuelationcs reuelationibMS ; (ed ßc oes docendi ^ar-. tes in ßlio fiio copleMijJe, Mt boc Mltimu eeternuip; ab

to nobis babendu ßt teßimoniu. Qua ratioe totMnt boc noui teßamenti tempus, ex lt;|Mo cu Enangeli^ ßii ßadicatione nobis apparuitCbriftus ad diemuß^ iudicißper bora nouißima ,nouißima tëpora,noMipi mos ies ( ut alibi obiter indicauimus ) deßgnatMr. Quo,perfe£tioe doflrinee Cbrißi cotenti,dißamus

i nulla ultra noua aut nobis ßngere, aut ab ali^s conß \ cla admittere.ltacj^no temere pater ßliu ad nos mit-( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D s tens,

tens.,fin^ulari pr^ogatiutt doclore nohis pr^efecitt tpfum,non hominu i]uen^-,audiri preecipiens.Paucis quide uerbis nobis eius magißeriu cömendauit-, cutn dixit'.lpfum audite.fed tpuibus ine/l plus quidda pott-deris ac energite, uulgo exiflimetur.Perindeenim efl,ac ft ab omniu bominü docinms addudios, huic uni nos flitifTet, ab uno omne fälutis do^rina petere iußiffet,ab uno pendere, in uno hcerere. denu};(^d' uerba fonat )uni außultare. Et ßne, quid la ab homt ne aut expeéîari, aut expeti debeat, ubi uerbu ipfutn uitcefamiliariternobifeuin carne nofrauerft u eßl Nififorte f^esfit^ ab homine poffe Deifapientiafu~ ferari. Qqun omniu hominu ora claufi eße couenit, poßqfemel locutus eß die, in quo caledlis pater oes fcientiie fapientia the/auros uoluit eße abßondi tos.Etßc quide locutus eß,ut amp;nbsp;Deifapientid.'qua nbsp;nbsp;j

nulla in parte biulca edî)amp;M€f:hiah(à quo omniïi I Joan, 4 reuelatio expe6labatur)decebat;hoccß, ut alijs poß nbsp;nbsp;I

finihildicëdureliquerit.Vnu,inqua, Chrißutacen I tibus omnibus loqui, unu omnib.omißis amp;nbsp;contem- I ptis audiri oportet. Hoc enim eins proprium e/l ,ut f jsAatth. 7 doceat quafi poteßate babens. Et nihil apertius did / ' /ilatth.i} poterat,q quodtpfeaitdifcipulis: Vos autnoliteuo- 1' cari rabbnunus enim magißeriießer Chridus.De- I '

wJfjtjKO altius eoru animis uerbuni illud mfideret, lij eoJë loco repetit. Hoc fr^o unutn Apo^lolis reli üum e/l,amp;eorü ßtcceßoribus etiamnu re/lat,eagt;n diligeterretinere, qua eoru legatione Chri/ius

limitauit,cum iußt: lrent,ac docerët omnes gentes, tüattb. uit, «o qua temere ipß apud ß eßerttfabricati,fed qua-cunq; ipfis praccperat. Nee aliud autßbi, aut alijs rcliquit Apoflolus Petrus, optime à magiamp;o edo-ihis,quantußbiliceret: Quiloquitur,inquit,Ioqua i.Pet.4 turfermones Dei. Qjdd hoc aliud eß,q omnes hu-tnana mentis inuentiones f d quocunq^ tandecapite profeSia ßnt) arcereiutpurus ßrmo dei inßdeltum eccleßa doceatur ac dißaiurfomniu hominu,cuiuf--cunq; ßnt ordinisyplacita toHereiut JoliusDei decre tißatuatur'Hacßunt arma lilaßiiritualia, potentia z. Cor.ia Deo, ad demolitione munitionu: qbus coßlia demo liaturßdi Dei milites, et omne celßtudinc, qua ex-tollitur aduerßis cognitionc Dei: nbsp;nbsp;cap tiuS ducant

omnecogitatione, ad obediendu Chri^oif^ÿ'prom ptd habeat uindi£ia,aduerßis omne inobedictia. E» p lane ac perjßicue deß'nita pote/latem,qua eccleßa pa/lores,quocunq; demü nomine uocetur, praditos eße conuenit:nempe,ut uerbo Dei,cuius poßtt ßunt tninißri ac diß)efatores,coßdeter omnia audeatieius maießati omne mundi uirtute, gloria,ßublimitatcm,

428 CHRIST* RELIGIONIS ceedere atlt;j; obedire cogant :ipfb omnibus-, à fummo ufad nouil?imum-, imperent: C hri/ii domum (cdtfi cent,Satanceregnum fubuertaf.oues pafcant, lupos interßciantt doctlesexhortenturamp;inüituant, rc-belles peruicaces arguant, increpent, reuincant, foluant,ligent, fulgurent denq-amp;fulminent:ßed o-tnnia in uerbo Dei. nbsp;nbsp;lßlt;ec uero poteäas ß cum ea

conferatur, qua fè haéienus tn populo Dei uendita-runtJßirituales ifli tyranni, qui epißopos nbsp;nbsp;anima

rum reéiores ßmulant,nihilo melior erit conßnßis, quàm Chri/îo cum Beltal.Primït quidem,ßdem no-flram ßuo arbitrio flore amp;nbsp;caderc uolÜt; ut quicquid ipßi in utranq; partem con^ituerint,ßrmum ani-tnisnoflrisflatum'q; fit. Vt fiuequidprobauerint, ipfiim nobis nulla dubitationeprobari: fiue quid da-mnauerint, ipfum quoq- pro damnato efleoporteat. Hinc illa inter eos axiomata: Penes ecclefiam eßß, conderefidei articulos : Ecclefia autoritatemfiacrte ficripturte autoritatem tequaret Chriflianu non eßß, nifi qui in omnia fua dogmata, ta ajfirmatiua quàm negatiua, uelimplicita uelexplicitaßde,certocoßen tiat. Et eiufidem forma alia quadam. Deinde uolunt 0“ confcientias noflras fuo imperio fubieéhs efl'e,ut quafcunq^ leges tulerint, nos maneat obedienai ne-

INSTITVTIO* 429 ffßitas. Interim fna IibiJine^cotempto'^- Dei Merbo, ^ndunt dogmata,quibus certam poflealidem haberi foflulent:amp; legesß^ribunt, ^uarnm necefjïtriamfa ‘^iant ob/èruationem.Atqui banc in aßerendis noms ^og)natibusamp; condendts ßdeiarticulis licentiam-, ^nam Apoflolis ipßs fublata efße nuper oßendimus, jibi no iure uendicat. Quodß nödum acquieß-unt, Paulus certeßeßdei Corinthioru negabat domina- i.Cor.t ^uorÜ à Domino erat ordinatus Apofiolus.Si hac docendt libertatem agnoui/ßet, nunquam hanc dtfci flinam iradidtfßet eorum eccleßce,ut duobus aut tri-lo(j!uentibus prophetis, cateri dijudicarent.Qi^odß 1. Cor.14 «Iteri ßedenti reuelatum eßet, prior taceret. Sic enim tiemini pepercit, cuius autoritärem uerbi Dei cenßi-tie no ßibiiceretißed multo adhuc clarius alibi,ßdem Row.io tioßram ab omnibus hominum traditionibus acß-^tnentis libérât, cum ait,ßdem eße.ex auditu,audi~ tumautem peruerbuDei. Scilicet, ß a ßolo Dei uer bo pendetßdes, ßi in illud ßlumreßiicit nbsp;nbsp;recum-

bit,tjuis iam hominis uerbo locus relinquiturlLegum' ueroßercdaru poteßas cu ipß Apofiolis incogni taßuerit, toties eccleßce minißbris,per uerbu Dez, adempta: mirorijut earn, praeter apoflolorum exem ßum, (^contra mantßeßum Deiinterdicium,adß trabcre

trahereaußitt. Non enm antbiguum efli^uodßri-^ Ucobi^ bulacobus'.QMiudicatßatre)n,iudicatle^em.Qÿ

legetn ludtcat, nonet^ obferMtorlegii, Jed iudex, Nnus äiitem legiflator, tjui poteß ßeruare nbsp;nbsp;perdere,

objcuriusiDomnus rex no fier, D o minus legifiator ttofier,Dominus iudex nofier,ipfe fuluduitnos. Audimus ab Idcobo uitce ZT mortis arbitrum pronunci-ari, ^ui lus habet in animam.Cum autem idfibi nemo hominum fiumere poßitiDeumigitur unieunt animarureqem agnofci oportet, penes quem unum feruSdi perdendi'q; potefias efi ; aut(ut illa lefaix uer halbnant)amp;regem, Zriudicem, ZTlegislatorem i. Pet.T amp;nbsp;ßtluatorem . Petrus quoque, cum pafiores offi-cijfui admonet, fi'c ^egem paficere hortatur, ne dorn inia exerceat aduerfiis cleros. quo nomine hteredi tdtem Da, hoceü,fideliumpopulum fignificat.En prlt;£cifium, adeoque dradice reuuljum quicquid fibi potefiatis uendicant, qui fie fiineuerbo Deiefferre uolunt.Nonenim quicquam Apofiolis datum, quo fiuam ipfi dodlrinam ZTfiuum regnumfiabiliantfied duntaxat,quo regnu ac dodirina Dei magnificent. Audio, quid ipfii profie refiiondeat ; Suas traditiones nonafie,fieda Deo efie, non enitn fie propria com

Wfiifit effutiretfecl quod à]jgt;iritu fàn^o acceperint, Vfluti per manui tradere Chrifiiano populo, cui re^ ^endo, diMua prouidentia, prcefeéîi funt. Rationes etiam, quibus idip/ùin confirment,addunt.Luculen-tisextare promifiiones,quibus Chri^us,lj^iritus fil prafintiam ecclefiafiua nunquam de/uturain follicetur. Extare praclara elogia, quibus diutna voce infignita e/î:qiiod fanôia fit(^ immacula- Ephe.r tv, fine ruga, fine macula, amp;qu^ineandemjèn-tntiamex ficripturisafferri poßunt. Q^refiicui w»« dubia fit ecclefia autoritas, eum non in ec~ defiam modo, fidin Christ quoque fi^iritum im--fivin ac contutneliofum efie, cuius ducîu ecclefi'a froculdubioregitur.Qua ratione pro etbnicoamp; Matth.t9 fvhhcano haben uoluit Chri^lus,qui ecclefiatn nonaudierit. ltaque,eorum opinone i^ud con/ian (orconuenire interomnes debet: Ecclefiamerraff nonpofie, in his qult;enecefiaria fiintadfialutem^ l«i «eroj^KoJ de ecclefia dicitur, id totufibi cope ifre aiunt. Aut entm ecclefiiam totam corruere:aut fifecofi^ere, quorum humeris fu^hneatur ipfia, ac fonfifiat. Eandem ergocertitudinem ueritatis,quce vfvd ecclefiatn e/l, habere etiam ecclefitf concilia:

immediate régi a Spiritu fanclo. Hisautem impe-tratiSyßmul conßcitur, eorutraditiones.,ßgt;iritu fan-éio eße reuelattones : quce niß mpt^eac Deo con- ' tempto, contemni nequeat. Er ne quid tentaße uide-anturßne magnis autoribus, bonamßuarum obßr~ uattonu pärtem ab Apoßolisßuxiße crediuolunt^ Cuiußnodißunt pro deßundlis orationes, (y'uniuer fapeneßaru ceremoniarü dißiplina.ld enrnexm controuerßiam ponüt, reuelata apo/iolis pheraque à Chri/li aßenfii, quaßriptis comprehenß nonßnt. Ç^ndo illis à Domino didiumßt: Muka habeo uo bis dicere, quanopote/lisportaremodoßietkttu-tem poflea.Et ßtis uno exemqlo oftendi cotendunt, Ailo.ir quidincaterisßecerint Apoßoli. Quando inunum coaSii, ex concilijßententia., gcntibus omnibus de^ nuncittrunt, utßabidolothytis-,ßuß^ocato, (irßn-guineabflinerent. Veruqfriuola ßnt hac omnii amp;planeludtcra,faciamutnullo negotio/ßicidt'ij, qui mecumßngula or dine diß^icere uolent. equidem eos hortarer, uthuc animulerio aduerterentßiquid docendo proß'cere me apud eos poße conßderem. Sedquando illis, omifßt ueritatis ratione, hoc unum propoßtum ediiremß{(tm,quacunq; licet uia,agere:

mihi cum illis e(Je negocium arbitrabor. Pauca Untum dicantyquibus fè(è boniuiri,amp;ueri fiudiofif qiios initio erudiendos Jufcepimus,ab illorum captio «itwj expedire poßint. Tales ergo mihi admonendi funt,ne emensito ecclefilt;t preetextu, quo fine caufà fnperbiunt Oil plu/quS fbntici amp;nbsp;capitales ecclefne ho{îes,comoueantur.Neq; entm aliud prtetendunt, qtiàm ludeeos ohm obtendifeapparet, eu à prophe-tisDomini, aecitatis, impietatis, idoloJatrite, argue^ remur .^am ut ilh templu, ceremonias, facerdotia glonofe iaéiabant ; quibus rebus eccleftam, magno (utfibi uidebantur)argumento,metiebantur:ita pro eccleßa externee queeda laruee nunc nobis opponun tur,quee longe fiepe ab/ûnt ab eccleßa: et citra quas eccleßa optima conilare poteß.Quare neq^ alio argumenta refutandi nobis fient, quàm quo aduerfùs illamßultam ludeeorum conßdentiam contendebat leremias:nempe,neglorientur in uerbis medacibus, kre, 7 dtcentes,templum Domini, templum Domini, tem-plumDomint eü. quando nihil Dominus alicubi fuum agnofcit,nifi ubi uerbum fitum auditur, ac relt ■gioß obferuatur. enim perpétua e/î nota, qua ßgnauit fuos Dominus no^er: Qki e/î ex ueritate, -inqt,auditHocemea,itc: Egofumpa^orillebonus, loan.io.is

amp; cognofèo ones meas, amp;nbsp;cognofcor it wfw. oun tneceuocem mean audiunt.,amp; fgo cogno/co eas,et feqmntur me.Pau'o autem antèaixerat, ours pniio rem fuumlequi,quia nouerunt uocem eius: alienunt autem non jequi,)ed effugcre ab eo,quia non nouerunt uocem alienoru. Qi^d igiturjjgt;onte in cenfen-da ecclefta infanimus-, cum earn minime dubio lÿm-bolo defignarit Chriüus^ijuod ubicuncyjjteâatur, , • faltere non potefi, quin illic eccleßam certo os^en-' dat’.ubi uero abe^l, nihil reflat quod uera ecclefue fignificationedarepoj?it, Qwn potiusïerujcbalatn à Babylone, Christ eccleßa àfiithanaconiuratio-ne,hoc difcrimine diflinguenda efl, quo eas interfe loan.8 Chri/lusdiflinxit. QwfxDeoefl, inquit,uerba

Dei audit: propterea non auditis, quia ex Deo non e/îis.In fumma:cu eccleßa regnu ßt Chrßi,regnet autem non ntßper uerbum ßtum, an ullis lain wßcit ru erit,quin illa mendacij uerbaßnt,quibus Chrißi regnu abfq; eius ßeptro,id efl, jacro ßanflo eius uer ho eßßßngitur! nbsp;nbsp;Qj^odß detrafiis laruis acfucis

omnibus,ia uereÇquod nobis cura in primis eße debet , ac nofîra etiam potißimu refert)tntuemur, qua-lem fcilicet habere ßibi eccleßam uelit ChriHus, ut ad ipßus regulam nosformemus ac comparemusßa-

gt;^tis uerbi Deißnibus, fcrcnclis nouis legibus,^ no -i reltgionisjjgt;ecie excogitdda, laßiuit ac luxuriate

^n no emtn illdßmel eccleßa cb^a lex aterna md pracipio tibi,id obferuabisutfacids. no Deut. ’*

^ddes quicijuatn,neq; detrahes. et alibi; Non addas P^ouer-} » oduerbu Dowiw!, net^ minuas ex eo;ne te forte ar-^‘(lt;tt, inucniarisq- mendax. Id cum ecclefia diSiutn ^^gari non poßit, ^uid aliud i^uàm ipßus contuma-

predicant, qui po/l talia interdira, addere ni-^'loininus admißere de fuo, uerbo Dfi, anfam ßt ^e iaSlantlAbßt autem ut eorum mendac'ijs affen-fKiniur-, quibus tantam eccleßa contumelianrirro-gwt. fèdfalfà eecleßa nome preetedi intelligamuSf ^noties de ifla humana temeritatis libidtne agitatur^ ^uafefe intra uerbi Dei praferipta cStinere non po ^f^,quin procaciter exultet, ac inßias inuentiones ^eurrat.^ihilin uerbis ifiis inuolutum-,nibil obßu ^Ktn,nihil ambiguum; quibas, addere uerbo Dei aut detrakere quiequa uetatur uniuerfa eccleßa,cum de Dow «icultuamp;religioneagitur. Nona femetip/o degenerauitDominus, qui nulla re tantopere fe of-ßndi iam pridem declarauit,quàm dum humanis in-‘(fntionibiis colitur.Vndeillaapud prophetas pra-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;b a

456 CHRIST. RELIGIONS clarauoces, (^uce auribusnos^iscontinenterinlb^ Je«. dcbuerant: Non/urn locutus cum patribus ue* firis, neij; pracepi eis-, quo die cduxi eos de terra Ae 2ypti,uerba de holocauûo nbsp;nbsp;facrtßcio.led hoc uer

”* in omniuiaqudm madauero uobis.item-.Contefian do cote^îatus ßtm patres ue^os-,audite uocem mea, Alqq; eiufdëgeneris. jed hac in primis, ac pr^ealijs

l,S4Mu.tT omnibus infignisiNunquiduultDominusholocau- • fia amp;nbsp;uidiimas-, ZTquot; no potius, ut obediatur uoci Do tninMelior e^ enim obedientia-, quàm uidiimi£:amp;‘ aufiultare magis,qudm offcrre adipem arietu. Qm iiidm quafipeccatum ariolandi, repugnarei^quafi idololatrtce iniquitas,non acquieÇcere. QMcquid igi turhumanarum inuentionum hactn parte ecclelilt;e autoritäre defenditur,cum ab impietatis crimine ex--cufàri nequeat, faifo ecclefia id imputari y arguere promptum eü. Hac ratione in ifiam humanaru trd~-ditionum tyrannidem, qua (ub ecckfia titulo fuper i ciliofinobis ingeritur, libéré tnuehimur.Non enim, quod no^i aduerlarij adfaciendam nobis inuidiam inique mentiuntur, ecclejiam ludibrio habemusiÇed obedientialaudem, quamaiorem nullamagnoficit,y

ffi triluimus. Ipß poti’ir uehementer (unt ecclefi^e ■Ninrii, liduerj'us Dominum (uumcotumacemil-^mfitciuntyJum ultra progrcßamfingut, quàm per Df; uerbum licuei'ir.Vt taceam-, inßgnem eße impit ^(Miam,cum pari malitia coniunaam,aßidue de ec fleß^epoteftateuociferan:interim,amp;^uidilli à Do wino mandatumßt-,amp;’lt;juim Domini mandata obe ientiam debeat^dißimulare ,Atß nobis,ut par e/l, tnimusfuerit cum eccleßa conßntire: hoc magis ai të pertinetße^iare ac meminifß,quid noks ac ec~ tleßce uniuerße d Domino prtecipiatur : ut illi uno (onfenßt obediamus.Non enim dubiü e^.quin çunt fccleßa optime coßenßirißmus ,ßi nos Domino per omnia obedientes pr^e^emus. nbsp;nbsp;V er um habet ec~

deßa amplißimas promißioes,quod nunquaa ßon^ fofuo Chrifloßt deßrenda, ^uin eiusjßiritu duca-turin omnem ueritatc.Princtpio,^uaßunqipromiß fionesdilegarefolent., non minus ßnguhsßdelibus . datafunt, quam totißdelium populo.Nam tametß . duodecim Apoßolis Ioquebatur.iCum dicebat Domi gt;i«s;Eccf ego uobißu fum, ufq- ad cößummationem ßcuIi.itemiEgo rogabo patrem, amp;alium conßolato tem dabit uobiSjUt maneat uobifcum in ceternu:ßgt;i-titum ueritatis, quem mundus non potes^l accipere: gt;nbsp;quid

i.’fattb.ult»

Io4n.i4

no uidet eu, nee fett eu. uos aut co^nofeitis eu, quia apud uos manet, O' in ^obis erit. !gt;io tarnen nu tnero duodenario id/mittebatifedillisßngulis, amp;nbsp;«l'tjs etia dilcipulis,uel quos ia affumpferat, uel quos po^îea trat a/Jumpturus in fuum regnum. Cum aua tem huiuj'modi promtßiones eximice confolationis

ru dataßnt, fed uniuerjeeßmul eccleßtei quid aliud quam Chriüianis omnibus eonßlationem tollunt, qua inde ad ipßos redire debuerat^'Neq- hienego, quin Dominus diues in omnes mißericordia et boni-tate, in quo[dam tarnen ßngulariter largius fe amp;nbsp;cupletius eß'undat(ut neeeße e^i eos,qui alijs dodlo res condlitutißunt, maioribus poliere donis. ) non, I. Cor.ii quin ipßa fua dena,utuariaßintOmultiplicia,uarie di/lribuat. non deniq^, quin ipßa piorumßocietas,ti li donoriim uarietate inßrudia, longe uberiori et am pliori eceledlts (apientia theßiuro praditaßt, quam ßorßumßnguirßed quia illis concedendum non e^, ut i/lac Domini uerba in alium {enßum, quam quo diéia ßtnt,peruer(e torqueant. Simpliciter ergoßa temur id quod res habet : Dominum perpetuo ßiis adeße,0'eosJßiritußuo regere: huncßiritumnon efße errons, ignoranti(e,mendacïj, auttenebrarum:

reuelationis, ueritatis -, ßipienti^e, te Jucisià quo »onfallaeiterdilcant, quafibià Deodonataßnt: i,corin t bocefl, quaß[/}gt;es uocationis]ùie,(^ qua diuitia gloria hareditatis Df j, amp;nbsp;qua ƒ 'jpereminens ma-ÿutudo uirtutis eins in omnes eredentes. Praterea,

Donmum earn in eccleßa fua pofuiße gratiarum di Ephef. 4 Hßonem, ut femper eßent-, qui ad ipßus adißcatio-»emßngularibus donis execlIeret.Dedit enim Apo fiolos,^phetas, docîores, paflorei:qui oes diuerßs qttidan minifleri^s, fed uno ammo in comunem eccleßa adificationem incumbercntidonec occurra-»lus omnes in unitatemßdei,amp;agnitionisßlij Do, inKirxffipojftH«»!, inmenßirdm atatis plenitudi-Bis Cbrt/li. Verum cum primitias quendam dun taxit gu^îumeius fßiritus pereipiantin hae carne fideiesatia qui excellentioribus illis gratijs pra altjs donati fünf, nihil illis potius replat., quam imbecilli-tdtisßa conßios, ßfe intra ßnes uerbi Dei ßlicite continere: ne ß ßnßi fuo lon^us eua^entur,à reSia xitprotinus aberrent. Et ßne minime quoq^dubiu eße debet, quin ß à uerbo Dei uel pauxillum deße-^ant, in multis labi continuât. ^«dtenMs ßcilicet fßi titu illo adhuc uacui funt, quo ßilo docente myße-ruDei perfßiciuntur. Nam quod Paulus ßcribit, ^pbcf4 .• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;E 4 Cbri-

ChriÜum munJafJe ecckfum lauacro urr bo uttlt;e, ut exhiberetßbigloriofäm, nett habente macula aut ruga, aut aliquid huiufmodi, ed utßt/än^etimmaciaata: magisdocet, lt;j^md^toti die in fuis operetur Chrißus, quidiapfecerit, Na ß eos in dies f neuf cat, expurgat, expolit, maadis abfle^it'.certeadhucnauisac rugis qutbufdaa^er fos efß, eorü^; ßnSiißcationi deeffe nonihil codât. Eccleßa uero fanéia Immaculata tarn cenfre, euius mebra omnia maculofa, amp;nonnthilimpura fnt,^ inane acfabulofum eßlVerum eß ita^;,^ Chrißus eccleßa lauacro aijua mudauerit in uerbo uitlt;£‘. hoc eß,remißione peccatoru abluerit, cuius abhiionis fymbolu eß baptifmus.aM; id quide,ut eamßbi ßn~ üißcaret. At eius fan^iißcationis initium hiedunta xat uißtur,finis uero^ folidum complementum, extabit, cum fanilus fan£iorum Chri/ius fua ßm-üitate, uereamp;finde,ipfimimplebit. Quamob-rem tanta i^îarum promißionum amplitudineconß fifidelium eccleßa, habet undefidem fuam prcecla-refu/lineat. ^uando nihil addubitat, quinjfiiritur» fanSlum fimper habeat optima accertißimu re^£ uilt;e ducem.Nec uanaßducia nititur.non enim is ell Dominus,^uifiuHrafuos laéîet,i^fidei datee deco

^tutjurßm, tanta ignoratttice ruditatis^; con/cietr fia cognitione edoéia^ ut ca/lamjjgt;on/am fo^ k'tam difcipula decet^a magiftri ei ßgt;onß ßti ore aßi ^ueac fedulo penJet. Non fxjc fapit,non ex /e co~ ^itat^uic^: ßd ßpientice ßua terminutn flatuit, uhi loijuendißnem illefecerit. at^; itaftmu/,amp;otnnib. rationis fuce inuentis dijßdit.In quibus autem uerbo ^einititur,nulla diffidëtia aut hteßtatione uacillat: jfd magna certitudine ac con^antiaßrma con^uie-fcit.ltaq^ nihil mirum,ßßngulari à Deo elogio eccle fittfult;eautoritatem nobis comendauerit Chriflus: Kthaberi uolueritpro ethntcoamp;publicano, qui au dire ipfam noluerit. addens etia no uulgare promtf-. fionem: Vbi duo aut tres couenerint in nomine [uo, • tbifè futurum in medio eorum. At ualde mirum e/}, tam nihil effe ßontis i^ïis nebulontbus, utferocire injeaudeant. Qÿd enim tandem obtinebunt, niß noßemedü effeeccleßacofenfum^quie nunq-, ni^ fl in ueritatc uerbi Det, confentit lEccleßa audienda tUjinquiut.Qmsnegatlquandoquidenihilpronun , v eiat, niß ex uerbo Domini.Si plus aliquid po/lulat, ttihilpoßulationi fute uerha hac Chri^lißffragari fiant.Na ca his promißio data fit, qui cögregantur in Chrifli nomine, ^talisccetuseccleßauocetur,

442- CHRIST. RELIGIONIS ticlcßaeßs no cocedit»us,nißlt;lUiein Chrifii nomi ne cogregatnfuent.ïa Hero-,an hoc eft in Chrifii no Tinter, iz mine co2reoari,ahiedîo dei mSdato, ^uo uetat cj^uic^ Froue. 3 o addi uereojuo aut detrahi^^prio arbitrioüduisfia-tuere^Quod ultimo inferut, errare no pojje eccleßa in ijs qua funt ad (alute neceßaria,minime reclama-mus.Sed hic etiaplurimu lenfu uanamus. Errare no poffe ideoßntimus : abdicata omni fua fäpientia, d/piriru/anéio doceri je per uerbu Domini patitur. (^od aut illi dißjgt;utant,hucß;e£tat. Q^ado eccle fiajbiritu Domini gubernatur, tuto incedereßne uerbo poße: quocuq^ pergat,no pofße ßentire,äut lo-qui,nißt ueru. Nunc aut, ut omnia lUis de ecclrßa cocedamus,pro fuis tarne traditionib.neßc quide ad huemultüproßecerint.Nam in eccleßa remanere ucritate n5 putat,nißi inter pafiores coßetinec eccle flam ipfam c5ßßere,niß in cocilijs generalibus emi-neat: multu abefl, quin id ueru ßemperßierit, ß uera defuis tëporibus teßimonia nobis reliquerÜt prophe leßi,^ Ä ta. lejaias ait : Speculatores eius caci ßint oes, nec quicq nouerunt ; omnes canes muti,nec ualet latrare, iacentes dormiunt, ((j amat dormitatione. et pafiores ipß nihilfciut, nee intelltgut,etin uniuerßum Jrt-f, lt;nbsp;refßiciut ad uiasßuas, lirmiah aut : A propheta uje^

fi facerdotem tjuilibet operator tnendaciutn. item: Prohetif mendaciü prophetat in nomine meo, cum leye.t^ ♦ f^o non nuferim eos, neo-prteceperim eis.lam et le-^echieLCoiuratio propnetaru eius in medio etus,ß lezech-1 * tut leo rugiensjamp;quirapitpr^eda. Animacemede füt,amp;quod precio/ùm efl rapuerutjamp;uiduas mul-tiplicauerunt tn medio eius. flcerdotes eius uiolaue-tunt lege mea,(2r prophanauerut flncia mea, nee di ferimenfecerut inter fln^u et prophanu.Propheta leuerüt eis Ctemcta tniulfl,uidëtes uana, diuinan tes mendaciuflc dicentesiDominus locutus efl, eu Hofltlocutus.iteZephanias: Prophetseius ineofla Zeph.f tesyuiri medaees .flieerdotes eiuS uiolauerütflmÛa, amp;trafgrefli flint lege. Pr(eterea,quoties à Chriflo Matth. 24 eius ApoflolisprcediSiu, utàpa^oribusflumma AHo.io eeclefllt;eperieulaimpenderentf Acneenumerando ^-Theflt. multS chartaru implea,no eoru temporu modo fed * • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4

omnium fere /èculorü exemplis monemur^nec ueri-täte femper in flnu pa/iorum ali, nec eccleflce inco liimitateab eoruflatupendere.Decebat quidcillos ecclefiafliciC pacis ac falutis,cui cofleruada deflina^ ti fluntfprafldes efle ac cuflodes.fed aliud efl,priiefla

^uaß faßorum autoritatem paßim, ac tcmerty ' ' • nulloij. dele^u-ilib^i^tindamcenßam.Tantum^in ter eos ipßos dele3.um haben uelim:nequi dicuntur.,’ * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fia^ores ^uolt;j- eßfe protinus exiflimemut. ßc

omnino habendum e^l,totam eorufunCtionem, uer bl Dn minßerioitotam ßapientiam^eius uerbi co^ni tione: tot am facundiS, eius prcedicatione termina^ ta. à ^uoß declinanntyßenl'ufatuos eße hebetet, bngua balbos, partibus omnibus inßdeles, amp;nbsp;oßieij defertoresßue prophétie ßntßiue epißopißue do~ ^ioresßeu quiduis etiam aliud maius. No de uno aut ’ altero lotpior. uniuerß ßmul paäorum natioßi reit üo Del uerboßenß ßioßeratur,nihil aliud inßtua ri poterit. Atqui i/li non aha ratione, ntßi c^uia pa/io res ßnt,excußa abie£ia^; uerbi Dn obedientia, in dißolutam licentiam ßß tradunt. Quaß nonfuerit Je^u.i pa^orloße,cuidiclumfuit.nedeclinaretaddexte^ ram aut ßni^amißd eu/lodiret »üy' obßruaret uni-uerß prtecepta legis. Ef interim perßadere conten-dunt, ßß luce ueritatis de/iitui nonpoße, ßiritum Dfl perpetuo in fe reßdere, eccleßam in ß /ubßi^e-' re^O“ßcum emori. Qj^jßuero lam nullaßnt Do-tnini ludicia, ut non eadem nunc ^uolt;j^^ euenire poß fint, ^ult;e prohettt ßi ßculi hominibusdenuciabatj t ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qualti

• ÎNSTÏTVTIO. '445 ^uahafunt : Obßupep'entfjcerdote!, ç^prophe-i Ifrf.4 t« terrebutur.item:Lex perihit à ßcerdote, con Iczech. 7 p/«gt;n àßnioribus.Qj^ajifalfaßnt Cbrifli amp;nbsp;Apo fioloru uaticinia. ciiiu/biodi ifiaßtnt: Ventent mul-^ Matth. 24 ti pfeudoprophetie in nomine meo. item : Ego Icio, aHot. ao ^poft difcefjum meti intrabut in itos ( Ephfj'inlt;e ec cleßice Epißopos alioqnitur Paulus ) lupi graues^ itonparcentesgregi.amp;ex uobisipftseruntuirilo- lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ j

lt;}uentes peruer[a, ut adducant dif 'cipulos pofi fe. Uem:Fuerunt pfeudoprophetie in populo,ßcutO“ ( prt.^ inter uos erutfalß doctores, oui introducentfecias, proditiones, amp;nbsp;clt;ttera : aliatj; eiusgeneris pcrmul-U. Nec intelligunt ßolidsßimi hommes, eandemß canere cantilena, qua canebant olim illi, iqui cu uer~ to Da belligerabantur; cum eadcm,qua nunc nitun tur,ßducia dicerent.Venite,amp; cogitabimus contra lere.tS brmiamcogitationes. quando, nonperibitlexaß-^ eerdote, conßlium a fapientc, nec uerbum à prophe ta. Qjtare, ut millies Epifcoporum concilia nomi nent,parumpromouebut.Nec ante cfßcient, titcre damusquod contendunt,regi à fliritu ßndoiquam ßdemfecerint, con^egari in Ç hrißi nomin eßqui^ dem tarn poßunt impij improbiq^epiß-opi aduerßis Chrißum conjßirare, quam boni [gt;robi in eins

44^ CHRIST» RELIGIONIS nomine co'ire.Huius rei luculento nobis experimen:quot; ro /unt plurima décréta, qua à talibus concibis pro-dierc ; quorum (celeratam impietatem euidentibuf argumentis palam oüendere,non ualde mihi dtfßci-, le jouent: niß'quod in hoc opußulo necefle eü )com pendio fluderem. Ab uno tarnen capite jiaüimare licet, quaha poßintefJereliquatCcehbatum impe-tgt;Timot.4 rare,^ eiborumeßiminterdicere, Paulusdamo-niorum hypocrtßm,amp; mendacia eße affirmât,, NeceR, quodpurgandtfiu ac deriuandi criminis caufa, ad Minichaos i^a amp;nbsp;Tatianos référant ► quod ab illis in totum dainnata fmt nuptiaamp;car nes :d feautem, non nifi certis perfonis prohi-beanturnuptia, carnes no ni/îin certos dies, Nam excufare fua décréta nequeunt, quin contrahere mitrimonium prohibant ; iubeant abRinereà Cibis, quos creauit Deus, ad percipiendum cum çratiarumachone. çy^mdo omnis creatura Dei bona fincli nbsp;nbsp;nbsp;fidelibus, nbsp;nbsp;nbsp;ijj qui cogno-

runt ueritatem. Cum uero hac fathana eracu-la concihorum mini/ierio prodita fuerint,pro fe iam^ qßlque reputet, quid in cateris expe£iandum fit afatana organis, Porro, quid concilia cum con-cilijs pugnantia recenfeamt^ quoduno conci. .

io conüitutum fuerat, altera fuiffe airogatumi ^ntoribnSjinquiunt-iCon/lituenJii hacuCu uenire foletdiuerßtas : de quibus -, pro temporuuarietate, Ifges fern uarias, nihii uetat. Lmo in doSirina pug, naciter uanare interdum uifà funt. VtConßan^ ^inopolitanum quod Leo Iniperdfor coegerat ; üquot; Kicenum, quod in eins inuidiam Hirene pofiea col It^it : quorum alterum fubuertendas conßingen-^ disque imagines, alterum re^htuendas cenfuit.Et omnmointir orientalem oceidentalcmque (utuo~ ant ) ecclefiam, rara concordia, Eant nunc, (y ^ixum, alligatilmque fuis concilijs Spiritumfan-num fuo moreiaélent. Nequeuero hic omnia con cilia damnanda, aut omnium a6îa reßindenda, t^Çquod dicitur) una litura inducenda dijfuto. Video enim elucere in quibufdam , prteßrtim in uetu/lis illis, uerum pietatis'fiudium. notas ad htec in^enrj,doctrinte,prudentiie,non obßuras. Nee dtt bito quin alijs quoque atatibus habuerint concilia fnos mêlions notte Epißopos. Sed in bis po^enon-bus accidit, quod in Romanis Senatufcon/ultis non recie fiert, olim conquerebantur ipfi Senatores. D«w enim numera(ur,non appenduntur fentcnti^, meliorem

'meh or pm partem à maiore wnci,ßepius nece/JefHitt Quan^ua inillisquoi}; antiquis amp;pitrioribuseftf auod mre deßderes.uel cfuod eruditialio^tii^ prudentes uiri, qui tum aderat,prrefèntibus ne^ocijs di-firiSli, multa aha non proj^iciebant, uel qupd ^^a-uioribus amp;nbsp;ma^isfer'tjs occupatos nonnulla leuio-ris momenti fubterfugiebant. uel quodfimpheiter, imperitia falhpoterat. uel quod nimio affeàu noii-quot;Viderufe- nunqua précipites ferebatur. Huius poßremi, quod btum in hi» omnium durißimum uidetur, exemplum illuûre ex-ßor. ecclcb iititin Nicena fynodoicuius dignitas omnium con-fènjûßumma ueneratione excepta efl, Nam cum pri maria illicfldei no/ira caput periclitaretur, adeflet hofiis hrrius in procinSlu, quo cum manus cojeren dé eflent i fitmmum uero momentum elflet in eorum Concordia, qui ad oppugnandum Arrq errorem pa-rati ueneratiipfi nihilominus tantorum difcnminum fleuri, imo uelut grauitatis, mode^ié,amp;omnis hu manitatis obliti, omifflo, quod in manib. erat, certami ne, quaflex de^inato, Arrio gratificaturieo con-ceflifflent, inte^mis diflidifl flflproflindere cape-runt; flylum qui in Arriu/Iringendus erat, in feipfls dirigêre^, Fcedécriminationes audiebantur,libelli ac cuflatortj uolitabant, nee contentionum finis ullus fit^uf

Imperator Confiantinus occurri/Jet; qui inquiß tionem in eorum uitam, rem eßeßtpraßam cogni~ fionemprofeßus, talem intemperiem laude magis q obiurgatione ca^igauit.QjMm multii parttbus fimi liter aha, qute deindeßecutaßunt concilia, lap/à fniße uerißmile eüf Ineptus forte alicui uidear, qui decomon/lrandis hutufmodi errorihus laboreicum fiteanturaduerfartj, errare concilia poße,in ijs qua ‘td lalutem no funt neeeßaria. Sed neq- (uperuacuui

hic labor. tametfi enim coaSii, uerbo id quident ßtentur, cum tarnen omnem concilioru determina-tionem-, in re qualibet, nullo dißrimine, proßiritut fanéii oraculo nobis obtrudant: plus exigunt, quarrt initio fumpferant.QMd fic agendo contendun[,ni-finullomodo errare poße cocilia^aut ferrant, ne^ fas tarnen eße ueru cernere,nec aßentari erroribusi Qjiare nulla concilioru, paflorum, epißoporu, fc-elefie, nomina qua tamfalfö obtendi, q uere ufur^ paripoßunt) impediredebent,quo minus talibus do cumentts moniti, omnes omnium ßnritus ad diuini uerbi régula exigamusiquo probemus,num ex Deo fint, lam uero rßerre ad Apo^olos traditionum origine, quibus haäenus oppreßa e/i ecclefia, me-

‘450- CHRIST. RELI'GIONIS reeÇunt itnpoßura:lt;iuddo tota in hoc incumhitApS fiolorü domina, ne noms obfermttioibus oneretur confeientia 1 aut Dei cultus nofhrisinuentionibus eötaminetur. Elfi tjua hiäonjs, uetußist^i monumett tis ineR ßdeSiApodlolis non ignotum modo,ßd in-auditum fmt,lt;iuod illis tribuunt. Necgamant,pli£-, raq- eoru placita ußt amp;nbsp;monbus recepta fuiße, qult;e fcriptistradita noßnt.illafcihcet, qu^eChriüoad-huc uiuente intelligere no poterant: poü eius autem aß:enfum ßiiritusßanSii reuelatione didicerint.O un pudentia.Rudes adhuc,ßtteor,amp;indociles erant di fiipuli, cum idiud à Domino audirent, ^erum, bac ne tarditate tum etiam tenebantur, cum doclrinam fuam ßcriptis comendarent: ut uiuapoßea uoceßup-plerenecefje habuerint,quod in fcriptis,ignorantilt;e uitio, omi(erantlSi uero lam àßgt;iritu ueritatisdu^i ‘ in omnem ueritatem,fuaßcripta ediderunti ijuid ob-fuit, quo minus perfeéiam DtangeliCtt doarinxco gnitionem complexi ßntfcriptis fuis, cöfignatamq-reliquerintlPraterea,ßridiculosfaciut, dum ingén tia lila my^eria, qult;£ tato tempore Apoüolis incom perta fuerint, partim obferuationes eßeß'ngunt, aut ludaicas, aut gentiles: quarum dice inter ludieos, ha uero intv gen tes omnes peruulgata multo antèfue

mottiolas,quas infulji fucrißculi,qui nee nare fcinnt nee [itéras, per^uàm rite peragunt.imô ^uas pueri et morionesaäeoappoßteeff'tngunt, utuiJeri poßit, nullos efß tnagis idoneos talium facroru antimites. Non njw/fo miiori dcxteritate Äpoflolorum exent plum preetexunt, t^uoßtam tyranniJem defendant, Apoßoli, ini^uiunt, ßniores pgt; oi.ae eceleßce de- Aäo.t^ cretum,prlt;£ter Chrifii mandatum,fanx-erunt : quo prtecipiebant gentibus omnibus,ß contincreab ido iothytis, (irf {ffbeato, nbsp;nbsp;/anguine. Idß iliis licuit,

cur non amp;nbsp;Jucceßbribus, quoties ita res po^ulat^ idem imitari liceat Vtinam uero cumßmper aliasj tum bae in re,eos imttarentur.Nam, quod ualida ra tione conßrmare promptum e^, Apoüolos nouum illic quiequam inßituiffe aut decreuiße nego. fiqui-dem, eum in eo concilia Petrus ^entari P)eum pro-^-nunciet,ß tugu imponitur ceruicibus dtß:ipulorumf fuam ip/eßntentiam fubuertit, ß lugum po^ea aJi • quod conßntit tmponi.Imponitur aurem, ß fua auto ritate decernunt Apo^oli, prohibendum gentibus, ne tdolothyta,ßnguinem,amp;fuffocatum attingant^ Manet quidc adhuc ßrupulus ,q, nihilominus uide. ctttur ohibere, AtMi facile dif/oiuetur, ti quispro-

''45^ CHRIST, RELIGIONIS pins decreti ipßus fenlum animaduertat. cuitts pr'h' mum ordindi^ momenta preecipuum caput eßt re-linquendam eßeoentibus ßuam libertatem, nec Ulis obturbandum eße, aut de legis obßruationibus ex-hibendam molemam. HaSienus nobis cgregie patra cinatur. auteproximeßtj^uiturexceptio, nec noua lex e^ ab Apo flohs lata : fed diuinum ater-numq-mandatu, deßruädacharitate, necpunftum ex lila libertate delibat :ßdgentes duntaxat adrno-net, lt;^ua rationeßßßatribus attemperent, neßa libertate in eorum oßenfionem abutatur. Sit hoc igi tur fecundum caput : ut innoxia libertate utantur gentes,ac citraßatrum offenßonem.At certum tarnen aliquidpraßribuntinempe, cjuatenus pro tempore expediebat, docent ac deßgnant, quibus rebus inßatrum offenftone poßintincurrere,(iuoabil-lis caueant. nihil tarnen nouum ad ceternam Dei legem, qute ßatrum offenfionem prohiber, defo af-ferunt, Q^madmodum ß qui nondum bene coniü tutis ecclefffs prafunt,ßdeles paf ores, omnibus fuis nunc edicant'. ne donee imbeciili, quibus eu uiuuntj adoleßant,palam carnibus dieueneris ueßatur, aut ferijs in publico laborent,aut fimile quidpiam. enim,tametfi fepofita fuper/iitioneindifferetiaper ßßnt.

PßiM,tibi tarnen acceJitfratrum offenßoyfine deli ^0 admitti netjueunt.Sic ante Çunt tempora,utß)e~ baculum hoc proponere inßrmis ßatribus no poß fMtßde!es,lt;juin eorum conßientiat^auißme uul-nerent. Qms, mßi calumniator, ßic nouamßerri ab bis leoem dicarl quos confiât duntaxat fcandalis oc f«rrere, junt a Domino /atis dijertc prohibita, ^ihilo au.tem magis amp;nbsp;de Apoßolis dici poteß: qui bits nihil aliud propoßtum erat, offenßonum mate-tiam tollendo,quàm diuinam urgere legem, de uitan da offenßone. ac ß dixißent ; Prlt;eceptum Domini ffî, neßatrem inßrmum Icedatis. qua idolis oblata fHnt,ßß-ocatum,amp;ßnguinem, manducarenon po te/iis,quin offendantur inßrmißatres. Edicimus i^ turuobis in uerbo Domini,necum ßandalo mandu cetis. Idq; ipfumßieiflaße Apoflolos, Paulus Optimus efl teflis. qui,certe non nißi ex concil^ fenten-tiaßc ßribit : De eßis qua idolis immolantur,ßi- i. Cor.g mus, quia ßmulacru nullum efl in mundo. Qujßm autem cum coßientia idoli, quaß idolis immolatum, manducat, amp;nbsp;conßientia eorum infirma polluitur: uidete ne facultas ifia uefira, qfifindiculumfidt infir mis. Cui ißac probe perpenfafuerint,ei poflhacfiu cusnonfietiqualemfaciunt, qui fiua tyrannidi Apo ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;F } ßolos

454 christ, RELIGIONIS ßdlos praiexut, ac ß eccleßa IibertatefKO décréta tnßin^ere ccepißent, Tametßnon omnii dixi-tnus,quiehucajf'erripoterat:amp;ea t^uoq^ipßa, diximus,paucißmts per/lri£iaßint: fic tarne debellation eße conßdo, ut nihil lamßt-,cur quiß^uam am biß‘it,ßirituatem pote^îatë, quaPapa cum toto fuo regno fuperbit, impiam eße contra Dei uerbum, ac iniuRam in Deipopuium tyrannidem. AcßinM-lisquidempote/iatis nomine, compleftimurO' daciam, (^uamujurparuntin ßerendis nouisdoüri-nis, i^uihus miferam plebc àgermanaßmplici'^ uer-bi Del puritate prorfus auertunt: amp;nbsp;in ferenMs no-Uis legibus licentiam, quibus infehces confcientias crudeliter uexarunttO“ totam deni^ eccleßaßicam (ut uocant ) lurißhSiipnem, quam per fufßaganeos O' oßicialesexercent. Namfi Chriftuminternos regnare permittimus, totum i^lud dominationisgenus euertiturfacile acproflernitur. Alterum dominationis genus, quod poßeßionibusamp; latifundijs continetur, quia in confcientias non exercetur, tra-älare prafentis negoci] non edl. tarnen etiam in parte animaduertere operaprecium edl, fui fem-per eßefimiles: nihil fcilicet minus, quam quod ap-pellari uolunt, eccleßa pa/lores, Nff beculiaria ■ homtnum

f^ominum tiitia ^fed commune totiui or Jinis fcelti^y 4lt;ieó^. ifjpm orJinis pe^lem arguo : ijuando mutilus aiis fórecredstur , niß opulentia (^fiiperbis titulis J^e^itbilisfuerit. An uero iudiciorum coonitioni-bus, ciuitatum'^; amp;nbsp;prouinctarum admininrationi-bus feß inuoluere, nbsp;nbsp;nbsp;occupationes Àße aliénas la-

tißme ampleéiiytd epifcoporum eratftjuibus tantum , in (uomunere operlt;tac negocije^, ut ßillictoti ißidui^; ßnt, nee ullis auoeamentis di^abantury uixtarnenß^icerequeant. Anin fatellitij numero , tedium jplendore, ue/iitus epularum delitijs-^ principum lautitias temulan eos decebat^ quorum uitam oportueratßrtgularefrugalitatis, mode^bte^ continentite, humilitatis eße exemplar. QMittum amp;ab eorum officio abhorrebat, quos lt;eternum in-uiolabileq. Dfi turpis lucri appetentes-, aua t.T’unt^ ros^; effe uetat, amp;quot;ßmplici uiSlu contentos effe iu~ bet, non modo uicis lt;(3- arcibus manum inijcereißd in amplißimas quoq^ fatrapias inuolare.demu-,impe-riaipfa occupare Verum quando u/queeo prtefra £ii funt, ut tergiuerßri etiamnum außnt, amp;nbsp;ia^a-re, eccleßte dionitatem non indecenter hac maoni-pcentta lujtmeri, nee fe interim a jutf uocationts munere nimiitm ab/lrahi : Qj^antum ad prius illud

4^6 CHRIST. RELIGIONIS attinet.ß hoc decorum eü fua dignitatis omamen-tum, eo fafligij eueSios efße, ut fummis ^uibustii mo itarchis ßntßrmidabiles, e/l cur cum Chri/lo ex-po^lulent, à quo funt^auiter eo modo inhonorati.

I o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contumelioßus, eorum quidem opinio-

I o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gentium amp;nbsp;prin

maior e^i in uobis, ßatßcut iunior:amp; quiprinceps eü,ßcutqui miniflrat. Qjiibus ßne longißimo interuallo, eorum mint^ertum ab omni mun^ huius gloria fir [ùblimitate diuißt. Alterum, uellem tarn experimento probarent, quam diiiitare facile eil. Atquî cum Apo/iolis uifum non fuerit, dereliüo Ailo.f Delßrmone, mini/lrare menfisiexeo, quiado-ceri nolunt, conuincuntur, non eiufdem eße, bonum epifcopum pneflare, amp;nbsp;bonum principem. îgt;iamfiilli, qui pro ^atiarum, quibusà Domino praditierant, amphtudtne, pluribusmultoamp;gra uioribus curis fujficere poterant, quam ulli pofl eos nati homines : confeßi ßnt tarnen, fe uerbi amp;nbsp;men ßirum miniflerio tncumbere fimul non poße, quin oneri ßccumberent ; quomodo ifli, prlt;e Apoflolis nihili homunciones, poßent eorum induflriamcen tuplofuperarel Idquidem tentare,impudentißima, nimium'q^

audacis coß'dentiafuit. /èd tarnen faâunt e/ï:^uo fuccefju,palame/i, Ne^; fnim enenire aliterpoterat, ^uamut deßrta (ùa liatione,inalie tiicaûra commigrarent. Habuit pietatis ßudiunt ^uoddam Principumindulgentia, qui tantufacul-tatum ditandis epifcopis impenderunt.ßd non opti-»te, hac prapoßera fua largitate, con/ùluerut eccle fice commodis : cuius antiquam ueramq^ difciplinam fiecorruperunt, amp;nbsp;(ut ueredicam)penitus abo-i leuerüt.Quiuero tali Principum bonitatein/ûuin commodum abufifunt epißopi, hoc unojfeetmine edito fatis fuper'q; te/îati funt,fe minime eße epi-feopos. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ut de utraq- iuxtà poteRate ßmel

dicamtcum proretinendisillis tamanimofê hodie contendunt, quidquterant,nihilobfcurum eß.jfi rituale regnum fl eaconditionerefignent, uttotunt Chriflo cédât: nullum gloriaDei, nullum fana doéirina , nullum ecclefiaflica falutis periculum uertitur. Htfc etiamficularift fe abdicent, nihil pe-riculie/i,nequid publico eccleft'abono decedat. Sed una damnandi cupiditate caci ac pracipttesfe~ runtur : quia nihil (àluum eße putant, nift cum au-fleritate (utProphetaait, )(^cumpotentiaimpe~ rent. At de ecclefia patrimonio pauca hac

hic locus propnus eä, reuertor. In Mo defenden-do,ubi omniarationispraßdialabaßere fihiuidet, ad extremum dludmiferum'q; fuffugium cocedunt. Etiamß mente amp;conßlio ßupidiipßßnt, animo uero amp;nbsp;noluntate nequißimi, maneir tarnen uer-hum Domini,quodprapoßtis obedire iubet,etiam-ß iniquas nbsp;nbsp;nimtum duras legesßrant. Dominum

Kattb.i j wwe« prtecipere, utfaciamus (luacunq^ dicuntßri blt;e amp;nbsp;pharifcei, etiamdum oncra importabihääl-ligant, qutedigito nohnt tangere. Ita neuerol At ß nulla nafitationeaccipienda eß quorumuis paßo rum dodirina,quorßumattinebat, tones tam'^ßo-licite Domini uerbo nos admoneri, ne pßudopro-phetarum aut pßeudopaRorum ßermoni außultarer-mus lSollte, int^uit Dominus, audire uerba prophetarum, lt;^ui prophetant uobts, Vanitatem enim docent uos, amp;nbsp;utßonem cordis ßd loi^uuntur, non Ii}atthgt;7 exoreDomini. item: Caueteuobisafalßsprophe ns,quiueniuntaduosinueßituouium,intrmßeeus

1. loM. 4-autem ßtnt lupi rapaces.Yrußra gy loannes nos hor taretur, ut probemus ßiritus, nunlt;puid ex Dfo Gß. I. jznt. Cui iudicio ne angeli qui dem eximuntur, ne-'^■’iatih.iy dum diabohmendacia, Ç^mdautemi^udlSi cacus cacam

IN.STITVTIO. 459 cacum ducat, ambo infoueam cadent. An non fa- . tis declarat, multum tntereße, quales pa/lores au~ diantur : nec lemereomnes audiendosf Q^arenon quodßi'is titulis nos ah/lerreant, quo inpartici-fatione trahant fuce cacitatis: cum uideamus contra, fingularem Domino curam fùi/Jè abßerrendi nos,ne aliéna errore duci pateremur, fub quacunq^ nomints larua lateat.Nam ß uerum eß uerbum Do-mini: caciquoOiduces,ßue anti/îites,J'iuepr(efu-les,ßue pontipces dicantur, nihilpopunt, quant fuos conßrtes in idem rapere pnecipitium. Refiat altera pars de legibus: quas, ut centies iniquce fint nobis amp;nbsp;iniurice,nulla tarnen exceptione audi-endas contendunt, bSon enim hic agi, ut erroribus confentiamusified tantum, ut dura prlt;efeéîoru impe ria [ùbditi perfcramus, quie detre^are non f/î no-firum.Verum hic quoq- nobis optime, uerbi fui ueri täte, fùccurrit Dominus: nosq^ à tali feruitute in li-bertatem uindicat, quam ficro ßo fanguine nobis acquifiuit. Non enim,quàd malitiofifingunt,id fb-lum agitur, ut grauem aliquam oppreßionem in cor porenofiro peqeramusifid ut confientite,liberta^ tefua,hoc efi,fanguinis Chrifit beneficia Jfioliatte, feruiliter crucientur, Ç^uanquam ifiud etiam, ac.fi’ ” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;puruin

4^0 CHRIST« RELIGIONIS partim adremfaceret, omittemus. At quanti puta-gt; mus referre, fuum Domino rcgnum eripi^quod tan-' td feueritateJibi afferit^Eripitur autem, ^uoties hu-manarum inuentionum legibus colitur.quando folus ipfe cultus ß(i uult haben legislator. Ac ne rem e^e nihili ^uis exiflimet, audiant quanti reputetur lt;t Do mino.Qwniam, inquit, timuitmepopulusißeman dato doéirinis hominum, ecce ego addamjamp;'ad mirationemfaciam ei, miraculo grandi, üquot; ftupendo

élus prudentumabfcondetur. alibi: Yruflra me co-lunt,docentes do£trinas,priecepta hominum.Miran tur pleriq^, cur adeo acriter interminetur Dominus, fefaciuruum ßupenda populo, à quo mandatis doctrinis hominum colebatur:amp; fe ßußra coli pro nunciathominum praceptis.AtJiJpe3:arent,quid ßt tn reltgionis,hoc efl,cceleßis fdpienttlt;e caufa,d fb lo Det ore pendere: fimul uideret, non leuem effera tione, curperuerfa huiufmodi obfequiaßc abomine turDominus, qutfpro humant ingenq libidinefibi prttüantur.Nam tametßJlectem habent quandam humilitatis in fua hac obe^entia, qui legibus in Del cultum parenttminime tarnen funt coram Deo humi ks,cuiedfdem prafcnbunt leges quas ipfiferuant.

H(ff uero ratio e^.cur tant diligenter nuit nos cane te Paulus, ne deciptantur per traditiones hominum, coloß.a. amp;‘illam,quamuocat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ide^i,ua~

luntarium cultum, amp;nbsp;prater uerbunt Dfi ah homi-nibus excomtatunt.Stceflprofeélo.Stultefcere, t(j‘ Uo^ram n^istpfis,(!:r omnium hominum ppienti-amoportet: quofoluillufaperepermittamus.Quam Ki«rrt minime tenent,qui conßSits hominum arbitrio obfèruatiunculis, illifè approbate meditantur.Qjta^ liter amp;nbsp;aliquot anteafeculis, nbsp;nbsp;no/ka memoria fa~

ft« e/l: zrfit hodie quoq; in ijs locis,inquihus créa turce pluris e/l, quàm creatoris imperium. Vbi reli-gio(ß tarnen religio uocari ea meretur) pluribus ma ^itqi infulßs fuper^îitiontbus coßurcata e^, quàm ullaunqua paganitas. Ojudenimpoßetparère ho~ tninu fenfus, quàmcarnalia fatUi q;omnia.,amp;qua fuos autores uere référant^ Porrà iStud pcßimum ac cedit ; quod ttbi talibus uanisßgmentis deßniri i e'i-gio femel capta eß, peruerfitatë illam perpetuoß~ quitur nbsp;nbsp;altera execrabilis maledi^tio, quam Phari

Jàis Chriüus exprobrabat : Vt irritum ßat pracc-ptum Dei, propter hominum tradittones. Nolo iam contra pra/êntes narras nomothetas uerbis meis fugnare.Vicerintßne, ßhac Chriüi accufationem

4^2 CHRIST» RELIGIONIS m fe non competere excufarepoterunt. Sed quanta do cxcujaret^cum irnntenfb apud eos fceleratms auricularem confeßionem, uertente anno, prater-i mifiße, quatn nequißimam uitam in jblidum annum produxijJeUtnguant dieueneris infeciße modico car ms guüu, quam totum corpus diebus omnibusßcor tationibusfcedaße? manum die feüo admouißeho^ neüo operi, quampeßimis facinoribus aßidue exer cere membra omnia? facriß'cum légitima uno conu-‘ bio copulari^quam illigari mille adulteries ?uotiuam peregrinationem non perfoluere, quàm in promißis omnib.ßdefallereltnprodigiofos, nee minus (uper-uacuos ac mutiles tëploru luxus no aliquid profudif-fetq defuifje urgentißfimis pauperu neceßitatibus? tdolum ßne honore prieter'ij(Je ,quàm bominum omne genus contumelioß traélafje ? non demur-muraßecertisborislongd ßne fenßt uerba, quàm ueramorationemammonunquam cocepiße?Q^d ell, irritum facere propter ßas traditiones Dei prigeeptum : nißhoceH? Cum obferuationc man-datorum Dei frigide tantum ar defunêiorie com-mendantes, fuoru axaciam obedientiam nihilo mi nusßudiofe or anxie urgent,quàmß totam pietatis ui n in fe continerettt, Cum diuinte legh tratd^ef

- INSTITVTIO. .’405 ßonrm Icuihus fitisfaSiionum muISiii ulcifcentes, uniHs fui decreti uel minimttm offenfionem nullt leuiore pant pleéîunt, quam carcere, incendia autgladio. In De» contempforfj non ita affp-inexorabiles, fuos contemptores implacabili odio ad extremum perfe^uuntur. he eos omnei fie in/tituiint, quorum fimplicitatem captiuam tf-nent : ut ^equiore animo uniiier/àm Dej /fgem fub-uerfm ui/ùri fint, quàm apieulum in prceecptis ( ut uocant) Ecclefia uiolatum. Primum^grauiter in eo delinquitur -, quod ob res leuiculas, fi Dei iudicio ^etur ) libéras alter alterum con-temnit, ludicat, abrjcit. Nnnc uero, quafi id pa-rum malt effet, pluris appenduntur friuola ilia hu-ius mundi elementa ( ut Paulus Galatis feribens nuncupat ) quant ecclesia Dei oracula. Et ^hi pro pè in adulterio abfoluitur, ludicaturincibo. Cui feortum permitti-tur, interdieitur uxor. Hoc p/îi eet prceutricatrice illa obedientia profeitur : quæ tantum àDeo auertitur quantum ad homines tn- Matth.ii clinat. CurigiturfemuoluitChriRus onera illa intportabilia,quceal]igant fcriba‘amp;‘pbarifceiflmo, w alibi idem Chrtfius caueri uoluit à fermenta fharifeorum f fermentum ( interprète Matthao

, (fuicquid propritf doüritKC uerbi Dfi puritati admif'cerent.Ç^id apertius uolu^ tnus, quitn i^uod tota-n eorum do^irinam iubemur fugere amp;nbsp;cauere? Vnde nobis certißmumßt, necp} altero loco. Dominumfuorum conßientias uoluiß fe propnjs pharißeorum traditionibus uexari.Et uer ba ipfa(ß non cotorqucantur;nihil tale fonant.i^ui-bus Dominus, acerbe in pharißeorum mores inuehi infiituens,ßmpliciter auditores ante ßios erudiebatt M quanquam nihil uiderent in eorum uita, quod jè-querentur,non tarnen eafacere deßnerent, qua uer bo docebant: cum in cathedra Mofeh, hoc edl, ad enarrandam legem ßederent. nbsp;nbsp;cßuando uero impe

riti plariq;,dum humanis traditionibus,amp; impie li~ garißdelium conßcientias, nbsp;nbsp;ßu/lra Deum coli au

dtunt,eademlituraleges omnes inducunt, quibusec cleßa ordo con/lituitur; illorum quoq^ errori corn-modum hic occurrendu efl, îalli hic fanè perquatn lubricum e/î : quia non primaßatim fade apparet, quantum inter illas amp;nbsp;has interßt. Sed nos ita dilu* ade rem totapaucis expediemus,ne cui imponat fi-tnilitudo.Vioc primum habeamus. ß in omni homi-numßocietate neceßßriam eße politiam aliquam ui-ilemus, qua ad alen dam communem pacem, ac reti-nendam

INSTITVTIO» 465 nenJamconcordiamualeatifi in rebus ttgendisali-^uem ritu, ijui ad publica pertineat honestatem,atijf adeo humanitatê ip/àmiid in eccleßjs prtefertim ob-feruandu eße, ^uif c2igt;e«e co/lituta reru omnium cöpoßtione optime fufiinentur,tum uero ßne cocor dia nullcefunt prorfus. Cluaobre,ß eccleßa incoltt mitati optime proßeiiu uolumus, diligeter omnino curandu eß, ut(^uod Paulus iubet) deceter omnia, i. Cor.14 amp;lecundum ordinem fiant. At cum in hominum moribus tanta infit diuerfitas,tanta in animis uarie-tas, tanta in iudicijs inoenijs^; puma, nec^ue politia ullafitis firma e/l, nificertis legibus coflituta : nec fine fiata ^uadam forma, feruari ritus quijfiam po^ tedl. Hue ergo ouce conducunt leges, tantum abeß ut danemus,ut rif ablatis,dißoluifiiis neruis eccle-fias, totasc}; deformariacdifiiparijcontendamus, Neij.enm al‘ter haberi potefl quod Paulus exigit, ut deceter omnia (27quot; ex ordinefianf.nifi additis ob-feruationibus, ceu uinculis quibufdam, ordo ipfe amp;nbsp;decorum confi^'it gt;nbsp;Id tarnen (emper caute in ii^is ohferuationibus excipiendum edl, ne aut ad falutem credantur neeeßaria, ut confcientias religione ob-firingant: aut ad Dei cultum conferantur, ut in illjs teponatur pietas. Qjufuna ratio inter imptas illas

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G con^i-

^66 CHRIST, RELIGIONIS confîitutionei di^inguit, quibus ueram olgt;p:'nrari rcligionemyamp;confcientias l'ubiirrti, diäum e/}:amp; legitmits eccleß,e ordinationes, quibus ex bis alte-rumßmper effe propofitu, nupermonuimus.autut ad decorum duntaxat pert meant, quo infideliü cce-tuperagantur omnia, quo decet ordmetaut ut ipfam hominum comunitatem, uelut qucedam humanttatis uincula,retineant, Atquï ubifemel publicce honefla tis cauftypofita lex intelligiturtiam fublata e^fuper flitio.in quamcidunt, quihumanisinuetisDeiculr-tum metiuntur. Rurfum ubi ad comunem duntaxat hominum ufumffefiare cogno(citur,euerft e/lfal-fi illa obligations amp;nbsp;neceßtatis opinio: quceingen tem terrorem cofientqs inijciebat, cum putarentur traditiones adflutem neceffaria.fiquide bic nihil quaritup, nift ut comuni ojficio alatur inter nos cha I. Cor. Il ritas, Priorisgeneris exemplafunt apudPaulum,ne Cr*4 mulieres in ecclefia doceant, utuelatce procédant:

Et inperpetuq uitieufùJfeclaripoßunt. utflexisge nubus, nudoq. capite publice oremusine nuda homi num cadauera in foueam pro'qciantur : ne Domini facrameta prophane CT fordtde adminißrentur : CT qutealiaeódempertinent. Qmd? an in mulieris.car bafoßtareligio e/l, ut nudo capite egredißt nefasl

tnßinSlum de eiu!ßlentio decretum, quod uioltiii fine fumtno Jcelere non poßit ? an aliquodm^enit fiexione, aut tegendo cadauere my/leriu,^uod pra tcriri fine piaculo nonpoßit:Minime. Namfi talife fiinnione opus fit multeri in luuando proximo, lt;jua telare caput nonßnat:nihil delintiuit, ß aperto ca-piteaccurrat. amp;nbsp;e/i, ubi loqui non minus opportu-fium illißt, quam althi tacere. Stantem quoq^ orare, qui morbo impeditus curuaregenua nequtt, nihil ue tät.Deniq;ßtius e/i, maturehumaremortuu,quam ubi linteum dee^, expeSiaredum inhumatuspuire~ fcat.Sed e/r nihtlominus in i/îts rebus, quod agenda aut cauendum mos regionis, in/lituta,tpfa deniq^ btt tnanitas, et mode/}ilt;f régula diéîet. Vbißimpruden tia Ceobltuione quid erratumfuerit,nu!iu admtßion crimen eû:fin contemptu,improbanda c/î cStuma-cia. Quadßquis obßrepat, amp;nbsp;plus [àpere hic uelit quant oportet,uiderit ipß,qua moroßtatem [ùam ra tione Domino approbet.Nobis tarnen i/îud Pauli ßt tisfacere debet: nos contendendt morem non habere, neq- eccleßas Dei. Iw lt;t/ffro genere ßtnt hora pa , blicis precationibus, concionibus amp;nbsp;baptifmis pra-^ fcripta; in ipßs concionibus,quies,acßlentium,Iota ^slinita, hymnorum concentus, ^esfufcipien*

4^8 CHRIST. RELIGIONIS dit Domini ccenadeßinati-, excommunicationurn difci[gt;lina,amp;ß‘l^‘i fùnt.Dies ipß quißnt,et ho r^e, ^Uie'ocorum flrui^ura,quiquo die cannntur pßalmi, nihil intereß. Verum et certot diet, amp;flittät eße horat,conuenit, t'j' locum recipiendit omnibut iaoneum: ß quaßruandiepacit ratio habetur. Nam quantarumrixarumfernen, futuraßt earumrerum confußo’.ß, proutcuique libitumßt, mutareliceat, qult;e ad cömunem flatu pertinent: quando nunquam futurum eü, ut omnibut idem placeat:ß ret uelut in medio poßta, ßngulorum arbitno reliitlt;efuennt.

Summa ergo diligentia incumbendu eß, ne quit irrepat error,qui purum hunc ufum uel inßciat, uel obßuret.QjMd quidë obtinebitur,ß quiccunq; erut nbßruationet, manfeRam utilitatem prce ßßrantt ß parcißimtf admittantur.potißimü ueroß accedet fidelit paüorit doärina, quce prauit opinionibut uia preecludat. Hlt;ecautemcognitiofaciet, utßacui^ noürüm in hit rebut omnibut libertat conRet quandam nihilominutßie quifq^ libertati neceßita-te ultro imponat, quatenutaut illud,quoddiximut, TT^iTTOii, aut charitatit ratio exiget. Deinde,ut amp;nbsp;in earum obferuatione, nulla fuperßitione, uerfe mur tpßinec morofe nimium ipjam ab alijt requira-mutf

mu5:ne potiorem Dei eultum,ceremóiiiarut» tudinea-fiimemus : ne eccleßaeccleßa oh externa dißiplina narietate cotemnat. Po/lremo, nt nullam hic perpétua legem nobisfiatuentes, totum obßrua tionu ufumamp;finem.,ad eccleßa adßcatione refe-ran:us:qua poßulante,non modo mutari aliquidßed lt;luic^d ante in ufu nobis ohßruationufuerit, inuer-ti,nulla cffenßone,ßramus.Roc enim ferre interdit temporu rattonë-, ut ritus quoßla,no mpios alioqui, nee indeeoros, pro rei opportunitate abrogari con uemat, praf'nti experimento e/l bac cetas. Ntf»?, ^uafuperiorum temporu cacitasfuit, ignoran-tia,ta corrupta opinione, tamc^; pcrtinaci ßudio an-tehac in ceremon'ijs haßrunt eccleßa, ut uix ßtil repurgari à prodigioßs illis fùper^itionibus queant, quin multa ceremonia toliatur,nec abs re olim forte in^îitutce, amp;nbsp;nulla per fe impietate autuitto nota biles, quibus defendendis ob/linate infi/îere, nocen tßmumßerit fiudium. Si quis enim ipßs per ß cen firi uelit, ïam cofeßi fumus, nihil habere mali.At fi fns circumüantijs ceilimentur, apparebit tantum è ceremonariu abufuhomtnu animis errorë inßdif-ß, ut no facile emendari poßit,niß lubdudîis è con-jfeéîujfeiîaculis, qua nouamfubmde errandi ma

teriamfuggerunt. Sicßgt;iritusfan^i te^monio lau datuse/i E^echias,lt;lHodlerptntemaneumexcide rtr,qui iuffubomint a MafeJuerateredlus: et quem indiuinheneficij p.v^(ióa-vvoy feruari malum non tritt.,niß populi idololatria feruire ccepifßt.Verum, cum ratioHcm corrigendie impictatis aham ofitimus rex non haberet, no minore cauja confre^it, quam d Maß erecius fuerat. Sunt enim curanda feruerft hominu ludicta, non fecus ac te^i collapß q^^ßomi-chi: quibus cibi codiione paulum difficiles adimun-tur, quißanis innoxq futuri erant, nbsp;Porro, cum du

flex in homine regimen ßuferius fiatuerimus,t^ de altero illo, quod in anima, ßeu interiori homine reß-det, ceternamq; uitarefficit, ßtis ia multa uerbaß-cerimus'.dealtero etiS, quod adin^lituendaciuilem duntaxat externamq; morum iudiitia fertinet,non-nihil ut dijjeramus,locus hic affetit. Princifio, an-tequam in rem ifßam ingredimur, tenenda illa e^l di fiinCtio ante à nobis foßta, ne ( quod multis uulgo atccidit') hac ßmul duo imfrudenterfermijceamus, qua diuerßm frorfiis ratione habent. Illi enim cum in Euangelio fromitti libertatem audiunt, qua nullum inter homines regem, nullumq^ magiHru agno-fcat,fed in Chri/lu unum mtueatur: nuUu libertatis fua

INSTIT7TI0» 47’ ßi^fruSlum capere fè poffe ptitatji^udmi^iu alignant fùpra fe eminere potc^îatem uidcnt. Itaq^ nihil fore filuum exi/îimant, nifitotus mnouS fäciemorbis reformetur:ubi nec iu^teidßnt, nec Ieges,ncc magi ßratuSy nbsp;nbsp;fi quid ftmile eü qiiod ojficere fia liber

tati opindtur. Af Mfro, lt;jh! inter corpus amp;nbsp;animam, intei- preefentem bac fuxarnq- uitS, ç^futurü illant aterndmßydijcernere nouent: neq^ dijficile intelli^ get^lfiritudle Chriûi regnu)n,amp;ciuilem ordinatio nein ■, res effeplurimü fpofitds. Cum ergo luddica ilia ßt uanitas, Christ regnum fub dementis huius mundi quarere ac includere: nos magis,lt;iuod perj^i cue jenptura docet,jjgt;iritualem e/fefruSiu cogitan-tesy^ui ex Christ benefcio colligitur, totam hanc libertate, t^uce in ipfo nobis^hnttitur atif; offertur^f meminerimus intra ßios fines cottnere.'Nd quid efi^ q, ip/e ide Apoflolus, q lubet utfiemus, necfubijeia Galat.x tnuriugofiruitutistalibifolicitos efiefiruos defiatu Gal.^ fuo uetadnifi qafiiiritualis libertas cupolitica firui- t,Cor.7 tute optime flare poteûiln que etia finßtm accipien da: fHt iflee eius ßentetiiciln regno dei no efl ludaus, Ketj; Grlt;rfKs, nö rraßculus, autfiemina-, non ßeruus aut liber.itci^S efl lud^eus, nec Griecus,pr(eputiu, Coloff. j circuctji'o, barb,trus, fiytha, ßeruus, Uber, fed omnia

in omnibus Chri^us. Qiabus fignificat-,nihilrefer rr. qua fts apud homines conditione-, cuiusgentis le gih.uiuas: quado in rebus i/lis minime fuu e^ Chri fli re^num. nbsp;nbsp;nbsp;N f tarnen eo i^a diflinSiio perti-

net,quo tota politigt;f rationem,rem effe pollutarepu temus,ad hommes C hriüianos nihil pertinente.Sic quidem phanatici nonulli iaSlant.Po^quam mortui fumus per Chriflu elementis huius mundi,amp;tranf latiin regnuDeijjedemusintercceleßest indignum hoc nobis effe.,ac infra no^lram excellcntiam longe poßtif,/phanis i/lis acimpuris curis occupari, qua circa aliéna à Chrifriano homine négocia uerfan^ tur. QMrfum,inqttiut, leges fine iudicijs amp;nbsp;tribu-nalibusfQuid aute cum iudicijs ipfiSihomini Chri-frianoflmö fr occidere nö licet, quo nobis leges et in dtcia^Verum, ut di^in£ium iftud regiminis genus, à Jj^irituali illo amp;nbsp;intemo Chri/îi regno, nuper mo-nuimusiita nec quicquSpugnare^friendu efr. Næim illud quidem, initia ccele/iis regni quadam iam nuc fuperterram, in nobis inchoatt amp;in hacmortali euanidaq- uita, immortalem incorruptibilem bea titudinem quodamodo aujjgt;icatur. Athuic de^ina-tum e^,quamdiu inter homines agemus, uitam no-frram ad hominum focietatem componere, ad ciui-

lufiitiam mores no^lrosformare, nos inter nos t^onciliare , communem pacem ac tranquillitatem olere ac tueri.Qj^ omnia fkperuacua efje fateor,fi frafentem uitam extinguit regnu Dn, quale nunc intra nos e^l.Sin ita e^ uoluntas Domini,nosi dum nd ueram patriam alt;ifjgt;iramus„peregrinan (uper ter tamieiusuero peregrinationis ufuSftalihus/itbfidijs indiget: qui ip/a ah nomine tolluntifuam tlli eripiunt bumanitatcm. Ndm quod tantam in eccleßa Dei ferfeéiionem debere efje caufantur, cut fua pro le^ ^e moderatiofatisßti earnflolide ipßimaginantur., ^Utt in hominum comunitate reperiri nunqua poß-ßt.Cum enim tantaßt improborum inßilentia, ne^ quitta tam contumax, qua multa legum ßueritate coërceri uix poßitiquid faéiuros expe£lemus,ß pa tére ßia improbitatiuideant impunitam licentiam? qui ne malefaciant,neqi uißtis coguntur.Seddep» litia uß( erit alius opportunior dicendi locus. Nunc ißud tantü intelligi uolumustde ea exterminanda co güare,immanem efjc barbariem.cuius ußts non minor inter homines,quam panis ,aqua,ßlis amp;nbsp;aerist dignitas quidem multo etia prafiantior. Non enint (qua illorum omnium comoditase^l ) hucjßedat dutaxatjUtJßirent homines, edant, bibant,fouean-

474 CHRIST, RELIGIONIS tur^ci^uanifuam hac certe omnia com^leüitur, dum efficit ut Jimul uiuant^non tamen^in^uam-, hue fjif clatlblum:fèd ne idololatriä, ne in Dei nomen jacri legia, ne aduerfus eins umtatem hlaj^hemia^alia^; relioionis offenfiones publica emergant^ac in popu lufpargantunne publica quies perturbetur-iUt ßium c uiq- faluüfitamp; incolume, ut innoxia inter fe com-tnercia hommes agitent. deniq^^ ut inter Chrißia-nos publica religionis facies exidlat, inter homines condîet humanitas.Nec ipuenepuam moueat, c^uod re conßituenda religionis curam, ad hominumpo litiam nunc referoytpuam extra hominum arbitrium pofuiffe fuprà uideor.Siquidë nihilo hic magis quam antea, leges de religiöeac Deicultu hominibiis fuo arbitrio ferre permitto i cum politica ordinationem probo, qua in hoc incübit, ne uera religio^ qua D« lege continetur,^aldm,publici5'q; /äcrilegqsjimpune Moletur ac conjpurcetur, Verum ipfa ordmis per ff i cuitate adiuti ledlores, melius, quid de toto genere politica admini/lrationis fenticnaumfit, affequen-turffi eius partes feorfum pertradiemus. Sunt autem tres'.Magiflratus, qmprafseftlegumaccudiosiLe ges,fecundu quas ipfeimperet : Populus,qui legibus regatur,et magijlratui pareat, ideamus ergo primu deipfa

ippt Wä^i^ratus fnnSiione, num légitima ßtac Deo probata uocatio, quale officiu-, quäta potefla^, deinde, quibusin/lituenda ßt legibus Chri/îiana folitia. tum po/lremo, quis legum ufus ad populunt redeat, qute magi/lratui obedientia debeatur. Ma giüratuumfunéîionem no modoßbi prdbari,acce^

efßjte^latus e^ Dominus: [èd honorßcen-tißimis inßper elogijs eius dignitate proßcutus, mi-fißce nobis commcndauit.Vt pauea commemorem: (iluod dij nuncupantur, quicunq^ magifiratum ge-t^unt-, ne in ea appellatione leue ineße momentu quis putet. quaßgnißcantur, mandatum à Deo habere, diuma autoritate prctditi: ac omnino D« perjbnam fuHinere,cuius uiccs quodamodo lt;tg«f.Nö meu hoc cfl cauillü:ßd Chrißi interpretatio.ßßriptura, in- loan.to quit, eos uocauit Deos, adquos uerbüDeißSlum

• Qjii‘11^°^ ^ßi niß demandatum Ulis eßfe à Deo tiegociUjUt illi in fuo munerepruiat.amp;(quod ludici bus luis dicebant Moßes fir loßaphat, quos perßngu DeuEt las ciuitates lehudacofiituebant) iudiciumexerce- i,Paral.if ant.,nen pro homine, fèd pro DeotEódem pertinet, q, fapientiaDeiper osSolomonisaff^irmat,ßtu efße Prouer, g opHs,q, reges regnant,^ conßliarij decernut iußa;

47^ CHRIST« RELIGIONIS omnes indices terra. PerinJe cum i/iudualet,acß di^utn eßet, non humana peruerßtateßeri, ut pe~ nes reges amp;praßüos altos ßt in terris return o^ mnium arhitrium,ßeddiutna prouidentiaamp;ßnSia ordinationetcuißcuißtm efl res hominum modera-Rcnt.ti ri.Qjiod amp;nbsp;Paulus aperte docet, dum prafedruras interDei dona enumerat, qua,ßcundum gratia diuerßtatem uarie difirihuta, d ßruis Chri/li in adißcationem eccleßa conferri deheant.Multo ue~ ro clarius, uhi iu^am ea de re diß^utationem tn/li-V.om. ij tuit. Nam amp;nbsp;pote/ldtem,Deiordinationem eßetra dit‘. necpoteßates eße ullas, niß a Deo ordinatas. Ipßos aute principes, mini^os eße Dei, hene agen tibus in laudem, malis ad ira ultores. Hwc dcceoKUt amp;■ ßndiorÜ uirorum exempla ; quorum al'ij regnis, utDauid, loßas, E^echias: alijßttrapijs, utlo/eph,

Daniel: alij ciuthhus prafeSluris in hbero popu-lo, ut Mofes, lojuah, amp;nbsp;ludices, funéii funt. quorum funSiionesßibi probatas eße, Dominus decla-rauit. QMrenulli lam dubium eße debet, quin ci-uilts pote^as,uocatio ßt,non modo coram Deo fan Ha ZT légitima: fed facerrima ctiam, ZT in tota mor talium uita longe omnium hone/lißima.Quacogi-tatio magi/lratus ipfos aßidue exercere deitet.quan

Jo intentent illis flimulum aJJere,quo id ofßciura excitentur : fingularem con/olitionem adferre {gt;otefl, qua muneris fui difficultates C multa cer tc^^aues funt )leniant. C^antum enim inte^i-tatis, prudentiee, )nanfuetudints,conttnentiie,inno~ centite fudium ftbijpßs imperare debent,qui diuinte iufitiitmini^os ß conflitutos effe noruntf Qu^ fducia iniquitatem in tribunal/uum admittent,quod Del Hi«entiî thronum effe audiunt ïQmauaacia iniufiam fntentiam pronunciabunt fo ore, quod diuince uerttatis defgnatum effe organum intelli-gunt^ QMit confcientia in impia décréta fub/cribent eamanu,quain ad prlt;tfcnbenda Dei aSia ßiunt or-dinatam? Infumma: ft fe Dei uicarios effe tnemine-rint, Omni cura, fedulitate,indufiriainuigilentopor-tet, quî hominibus quandam diuin^e prouidentia, eu fiodite, bonitatis, beneuolenti^e, infiltrée, imaginent infe repreefntent. Ac perpétua illudfibi fubtjciant maledici omnes, qui opus Dei faciunt in dolo. Itacy teye 45 (ùos ludices ad offtciu cohortariuellentMofes Veut.i amp;ïofiphat,nihil habueruntefficacius,quo illorum Pdrij.19 animas aff eere t,quàm quad priusretulimus.Videte quid agatis .non enim pro homme exercetis iudici-um-fed pro Deoiquippe qui iuxta uos e/i in cauf iu • diet].

Jictj. Nue igiturßt pauor Domini litper uos.Videtff amp;nbsp;agite:qnonidtn non efi ullaperuerßtas apudDo Pßl.Sz nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;no/lrum. et alio loco dicitur: Deum ße

cetn agere.quo ad ofßciu animctur, dum docentur, Deife legatos ejße, cui adminifbrata ^uincia ratio-nemßntreddituri. Et merito apud eos plurimu hac admonitio ualere debet. Naß ^d delint^uiut,no ho^ minib. modoßunt iniurij,^uos l'celerate uexat'.ßed in Deuij^uoci; ipßum cotumelioß, cuius ßacrofancta iudicia poIluunt.Rurßum habent amp;nbsp;undeß praclalt;-re conßgt;lentur,dum ßecum reputant^non in propha-nisynec aßruoDeialienis occupationibus uerßtriy fed ßandlißimo munere. qutppe qui Dei legatione fungantur.QM uero non mouentur totßcriptura te/limonijs, quo minus facrum hoc minißerium in-ßdlari außnt, quaß rem à religione nbsp;nbsp;pietate Chri

^ïiana abhorrentem ; quid aliud quam Deum ipßum ßuggillant? cuius ignominia,cum miniflerq ßui pre-bro non eßße coniundla non poteR. Ac prorßus non magi^atus reprobat, ßd Deu ab'qciunt,ne ßperß regnet.ßenim i/iud ueredepopulolJraelaDomi-

(. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tiodidiu e/i, quod Samuelis imperiü detradiaßent:

qui minus uere bodie de bis dicetur, qui in prafediu ras »mnes aDeo inßitHtas debacchari ßbi permit-

tue? ht eu difcipuln dicîu nbsp;nbsp;lt;« Domino, R^g«gen nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»-»

tium dominari illis,inter ipfbs uero non ita eßet ubi qui primus fit, ßeri minimu oporteat. haeuoee in-terdiéïum e/l Chri/iianis omnibus, ne régna aut pritfe^iuras capeßant. O dextros interprètes. Inter difcipulos orta erat contentio, quis aliu prlt;tcelleret. bane iianam ambitionem ut eompefeeret Dominus, eorum mini/leriu noneßeregnis ßmiledoeuit, in qbusintereteterosunus emmct.Qkeeollatio, quid quiefo ad ignominia regne dignitatis faeit! imo quid omnino euineit,nifi regiu munus,apo^olieü no eße mini^ertuf Praterea,inter ipfos magi^ratus tarnet fi uariie funt formie,nullu tarne dijcrimehae in*par~ te e^l,qn Dei ordinationib. fu/eipiedie a nobis 0-mnesjint.Naet omnesfimuleopleSiiturPaulus, eu Rom.t} ait,n3 eßepote/late nift à Deo. amp;nbsp;quee omniu mini me amdcbat,eximio pra alijs te/iimonio eomedata eßnepe,unius pote^îasiquæ qa publiea omniu jerui tute feeufert, exeepto uno illo, euius libidini omnia fubijeit heroieis et exeelletiorib.ingenijs minus olim ap^baripotuit.Atferiptura,quoiniûsis'lis tudieijs occuiTat, diuina l'apiêtio’ ^uidctia eße nominatim aßrmat,q, reges regnat : et peeuliariter rege bono-raripra^eipit. Etfànèualde otioßm efi, qs potißi-»itisß't polititeßatuSjäpriuitisbomiHib, dißutari

quihus de conflituenda realujua fuhUcadehienre non licet: tum etia ßmpliciter id deß'niri nißtemere non poteß, cum prcecipua huiu^ dißutationis ratio in circunflantfjs poßtaßt. amp;ßipßos etiam flatus ci tra arcun fiant las inter ße compares, non facile ßt di fcemere, quis utilitatepriepoderet: adeo aquis con-ditionibus contendunt. Procliuis eft à regno in ty-rannidem lapfks. fed non multo difftcilior, ab opti-matum poteßate in paucorumfafiionem.Multo ue.. ro facillimus,à populari dominatione in feditionem. Quodft non inunamduntaxat ciuitateoculosdß gas, fed uniuerfum ftmul orbe circunflicias ac con-templeris,uel i^efium in longiorafiltern regionum Jfacia diffundasicomperies profeflo, diuina proui-aentia illud non abs re comparatum, ut diuerfis politics regiones uaria adminiftrarëtur, Nitm ([uem admodum non,nifi ineeciuali temperatura, elementa interficohcerent : ita h^efia quadam incequalitate optime cotinetur, Q ranquam hcec etiam omnia fiu fira his dicuntur, quibus Domini uoluntas fatisfaci et Nam fi'illi uifum eft,reges regnis prteßcere, libe-ns ciuitatibus fenatus autdecuriones: quoftunq^ lo-cis prtefecerit, in quibus degimus, noflrum efl, ijs nos morigeros ac obedientes pr^eftare.lam offlctum

ÎNSTITVTIO. 48t tnägt^dtuum quile uerbo Dei defcribatur, ic qui-, im in rebusptnm, obiter hoc loco indicandum e/i, Regibus denunciat leremias, utfaciantiudicium et iuHitiam, libèrent ui oppreßum de manu calumnia^^ tons, peregrinum Qruiduam amp;pupillumnecon-tri/ient,neq; iniuriamfaciant, /ànguinem inno-Centern ne ejfundant.Molès uero principibus, quos Dcut. i in uices /uasfuffecerat,edicit;audiantcaufamfratrü fuorum,amp;‘lu^cent inter uirum,amp;fratrem eius,amp; peregrinu.neq^facies agnofcant in iudicio,tam par-uutn quàm ma^um audiant,neq; timeant ab ullo ui roiquia iudicu De/ efi.llla aute omitto, Ne multipli- Dewti 7 cent ftbi tequos reges,ne ad auaritiaadijciatanimu, ueeleuenturßiperfiatresßios, ut in meditanda lege Domini fint aßidui cunóiis dicbus uitcc (ute : ne iu- Deut.t 6 dices quiuis déclinent in alteram partem^ ne mimera accipiant.(2^quce pafim in fcripturis fimilia legun^ tur. Qi^oniam, in exponendo hic magi/îratuum ojficio, non tam magiüratus ipfos in/iituere confia hum e/î,quàm alios docere, quid fint magi/lratus, (T quem in f nem à Deo pofiti. Videmus ergo publi cte innocent,mode^lice,honeflatis,ac tranquillita~ tisproteSîores fatui ac uindices, quibus fiudiu unu fit,comuni omnium Jàluli ac pad prof^iceredd uero

■48^ CHRIST, RELIGIONIS cum pne/l-ire no poßnt, niß'uiros bonos ab impro borum iniurijs prohibeant, opprcßisaJßnt ope ac Aoiii.i} praßdioipotefiate armati funt,qna palam maleficos

acfacinorofbs ( (Quorum net^uitia perturbatur ac exagitatur publica quies^ßuere coe'rceat, Sitjuidem idprorßusexperimur, ^uoddicebatSolon: prcemio i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;pcenares omnes publica; confi/lere.ij; fublati;y

totam ciuitatum difciplinam collabi ac dißipari. Fri get enim in multorum animis atjui cura, niß uirtuti paratus ßtßtus hono;:neccontinert ßelera-toTum hominum libido, nißßueritate ac pcenarunt anitnaduerßone, poteR,kti^^hadult;fparte;com-lere. 11 prehenfießunt à propheta, dum rege; aliosq-prafe-éio; lubetfacere ludicium amp;nbsp;iu^iitiam, lu/iitia (lui-. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dem eR, innocente; in ßdemfußcipere, compleiüj

tueri, uindicare,liberare.ludicium autem,impioruin Natth-r audaciaobßRere,uimcomprimere., deliiiapunire, rxod.io nbsp;nbsp;nbsp;Verum arduahic,utuidetur,(p^ difficilisnaßi-':

Deut.r tur quceRio.S liege Del occidere ehrißiani omne; ißa,u,6^ uetantur,amp;prophetade motefanéîoDei, hoeeß, eccleßa,uaticinatur, i^uodnon affligent in ea, nei^; nocebuntiquomodo magi{lratibu;,amp;p'tjsfimul, et-ßtnguinar'ij; effe licead f{t ß intelligamu;,magi/lrit' tum in exercendi; fitpplicij; no àff agere ^uici^u^

fed ifgt;f pitna Dei indicia exequi, nihil hoc fcrupulo mpediemur, Occidere lex Domini prohibet. at ne mpunita fint homiciiiia,gla(iinm in manum fun mi-niflris dat Dominus, ^uem in homicidas omnes exe rant. Afßigere amp;nbsp;nocere, piorum no e/l, atquî hoc no nocere a^nec affligereipiorum afßt£iiones,Do t mint mandata, ulcifci, VtinamiHudjemper animis noflris obuerfaretur, nihil hie hominis temcninte, fed Dei iubentis autoritate omniaßerr.qua prlt;eeun~ te,à reéia uia nunijuam aberratur. nifi forte diuina Mtiainieilumeßfrenum,nedefceleribuspC£nas . fumat.Cluodft illi legem dicerefas non c^},cur eius mini/lris calumniam intendamus^Nonfruftraigla- ? diumgerunt,in^uitPaulus, namDeiminii^ifiint, B.om.ij d iram,ultores maleagentibus. ltaqi,fi nihil Domi nofuaobedientia fore acceptius norunt Principes, al'ij'^. prafe^nin hoc mintüertü incumbant,fi fuam Deo pietatem,iu/litiam,integritatem,approbare ftu dent.Hoc fcilicet affeSiu agebatur Mofes,cum fe de fiinatum populi fui liberatorem, Domini uirtute co-gnofeens, Aegyptio manus intulit.Deinde,cumc£ Exo '' i fis uno die tribus hominum milibus,tn populi facrile gium uindicauit. Dauid quotj^, cum fub uitafucef- i^xod.f » item Solomonifliopracepit, de occidendo loab

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hl erSe-

O' Semei, Qt^omodo lene illud et placidu Mofem^ genium in tantä truculentia exardet, utß- ttrumfÙ9 rum pnguine aßgt;er/üs ac madidut, per caära decut rat ad nouasßraoes^Q^uomodo Dauid, tanra in O’^ mni uita manßietudme Hir,cruentum itlud te^taftieit f.P-fg*' tum inter ultimas Jjuritus nuncupat-nejiliusßius a nitiem loab amp;nbsp;Semei in pace ad ji'pulcbru deducatî 'Verüuterû; manus ßtas,quas parcendo inquinaßet., ßcfieuiendo fan^ificauittdum ultionemfibi à Deo cömißam exet^uutus eft.Abominatio eß apud reges Troue, 16 intj^uit Salomo,facere iniquitate: quoniam iniu^itia

*0 folium ßrmatur. rurßm:Rex,(}uifedet in folio ludi-^od. c'^ tß’‘trgit oculos in omne malum, item ; Diß.’pat impios rex ßpiens,^conuertiteos fuperrotam, itemiAuferfcoriamab argeto,et e^edieturuas con flatori’.aufer impium à conßgt;e£lu regis,amp; ßatuetur in iu^itia ßlium cius. Nunc fi uera eorum e^ iu^i~ tia, ßriSlogladio fontes et impios perßqui, gladium recondant, amp;nbsp;puras à /änguine manus contineantf dum perditi hommes nefarie per credes interim flrages ^affanturfumma ffe impietate obüringet. tantum abeâ, utbonitatis^y'iu^iM laudeminde referant.îacefat modo abfcijfa /ieuj^- aßeritas,et tribunal illud, quad reoru fcopulus iure nominetur.

Nou cnim k funi, qui aut importunteJ^uitilt;efauea: aut lt;equum lud.cium pronunciari pojje cenfeam,ni-fi/mperaßicietite optma tlla rcgum confiliana, certißma (ut ^olomo aff'irmat) regij thront cofèrua Pro«er. trice, dementia:quatn prima efje principü dotem, Here d quodam ohm dtdium e/iÿtrunq^ tarnen ma-gifh'atui uidendum, ne, aut nimia feueritate uulne-ret m^is,quàm medeatur: aut ßiperfiitio/ä clemen-the itj^ctalione, in crudehßimam incidat humaniti tem,ji molli dißolutaq; indulgentia, cum multórum pernitie diffiuat,E/l enim amp;nbsp;tton abs re quon dam (ubNirua imperia laéiatum: Malum quidetn eße, fub principe uiuere,/hb quo nihil liceatilèd mul to peius,fub quo liceant omnia. Q^ando uero re gibus populisq-, ad exercenda huiulmodi publicam uindiitam, arma caperc interdu neceße efl: ex hac ratione ßmul lt;eflimare licet,legitima cße,qute fic/k /cipiuntur,bella.Nam ß tradita illis efl poteflas,quii ditionis ßhe quietem tueantur, qua inquietorum ho minumßcditioßos motus comprimant,qua ui oppritß fis opitulentur, qua in maleßcia animaduertant: an tnaiore apport umtate proßrre earn poßint,quam ad compeßendum eius furorem,a qua nbsp;nbsp;priuatum ßn

480 CHRIST, RELIGIONIJ fgt;erturbitur-qui fèditiofe tumuhuaturtà uiokttr tte opfgt;reßiones,amp;indigna ntaleficia perpetrantud ß legum encodes effe ipfos, amp;nbsp;aßertores couenit: omnium conatus pariter eifertant oportet, tpuorum Jcelere, legu dil'ciplina corrumpitur. Imo ßiure eos latrone^iedlüt, quorum iniuria in paucos tantum progrefja fuerini:antotam latrocinijsregionem im funeafßigiuadlariqßinentf Siquidenihil intereß, rf X neßt, an inßma de plebe, qui in alienam regio-nern jn quam tuns nihil habet-, irruit, eam'q^homi-ter uexat. omnes ceque pro latronibus habëdi funt, Ü“ puniendi. Verum magiflratuum omniumfuerit, fummopere hic cauere, ne cupiditatibusfuis ueltan tillum obßquantur, quinmagis, ßue expetenda ßint pcenie,non pracipiti iracundiaferantur,no ra- ( piantur odio, non implacabih außeritate ardeant, mi ferentur etiam comunem in eonaturam( ut Augit ilinus loquitur: )in quo puniut propriu deliriumß-ue arma in ho^em, hoc e/} armatum latronem indu endaßunt, non exfacili occaßone captenf.imö nec ohlatam accipiant, niß Cumma neeeßitate adaSii. Namß multo plus nobis pncFtandu e^i, quam exe-^it ethnicus ille, qut bellü uideri uoluit pacem qua ßtam: omntaprius ctrte tentandaßint, quam armis , decér^

ÎNSTITVTIO. 4S7 ^cemendum. in utro^; demum ^enere, nullo priua to affeSiu patianturfe corrifii,fed publico duntaxat finfu ducantur.Alioijui, pote^atefuapeßime abu-tuntur:quee non in Çuum Hitscömodutn-, ßd aliorunt lonum ac miniilerium data e^. Ex eoc/em pneterat ielli^tradi iure pendet nbsp;nbsp;pr^eßdioru.amp;fiederumf.

ciutlium aliaru munitionu ratio. Praßdia autent uoco, quce ad tuendos regionisßnes,per ciuitates di ßionuntur ; Fcedera, ^ult;£ à flnitimis principibus in hanc legem feriuntur, ut ßquidturbarum inagris fuis inciderit,mutuaßbi opemferdt,(ir uires in com Mune conférât, ad opprimedos humani generis com muncs ho/}es:Ciuiles munitiones,lt;^uaru in arte militari ußs efl. Libet ißud quotj; po^^remo adijce-re,tributaamp;'ueäigalia,legitimos eße principum re ditus : i^uos ad fu/linenda quidem potißimu publica muneris fui onera conférant, quibus tarnen utißmi-hter poßint,adfflendore ßum dome^licü: qui cum imper'ij,qi{odgerunt, dignitate quodamodo coniun élus eß. QiMiterDauidem,E^echiah,Ioßah,leho ßphah,aliosß ßn^ios regesilo/eph etid,amp;Daniel, uidemus pro perfonæ, quam fu/linebant,modo, in oßenfa pietate,fuiße ex publico fumptuofos. amp;nbsp;am phßimü a^iffitciü regibus attributü,legimus apud,

488 CHRIST, RELIGIONIS le^echiclem: lictamen^utuicißimtneminerintprin eipes ipß ,fißcosßuos non tarn pritiatas eße areas, l^cm, nbsp;nbsp;nbsp;totius populi (eraria(ße enint Paulus teflatur: ) qua

prodigere aut dilapidare,ßne manife^a miuria, non poßintSel potius,ipfùm pene efße populi ßngu'.nc, cui non parcere, dirißimaßt inhumanitas.fuas aute indiSiiones, amp;nbsp;oblationes,aliaq; tributoru genera, non niß publica neceßitatis ßbßdia eße^reputenti * quibus mißram plebem abßq- caußafatigare, tyran-nicaßt rapacitas. Hlt;fc principibus ad proßßonem luxurious ßmptus nonßciunt animos^ut certe facem eorum eup iditatibus, Iplus iu^lo fponte acecn ßs,fubijcere opus no eß : ')fed cum plurtmu référât, ipßSjpura coram Deo conßientia,auderequicquid audent, ne impia conßdentta in Df/ contemptu ue-niant,docendi/unt, quantumßbiliceat. Neqßac doéirina priuatis hominib. ßperuacua efl:ne quof-uis principu fumptus, tametßi uulgare ciuilemq^ mo-dumexcedunt, temere ac procaciter ßggillareßbi permittant. Proxima funt magiflratut in polnijs leges, ualidißimirerum publicarum nerui:uel(quo-modo à C icerone uocaiur)anima,ßne quibus con ßßerenequitmagi/lratus: quemadmodum necipfa rurßtm fine magiüratu. Protnde nihil diet uerius po, terat,

^udtn mutât» ejje ma^flratut», legem: magi-* firatum,leget» effe uiuai». Quod autem diéiuru t»i recefi, ^uibus legibus con^ituendaßtChrißiamt fohtia: ito e/i cur longa de optima legum genere di-ßtutatione ^uis expeéiet, ^ua et immenfa foret,nec prccjentis eßet argument!. Paucis tant u.(^ qua ft in tranfcurfu,notabo, quibus legibus pie corS Deouti poßit, et inter hommes rite adminii^ari.QMd ett3 tpfum pror/us filentio tranfnifißem,nift intelligere, periculofe hic à multis aberrari. S««t cnim qui re-compoßtam eße rempublicam negent, qute,ne-gleéiis Mofe politicis, comunibusgenttu legibus re-gitur.Qjitfßntentia q periculofaßt amp;nbsp;tu^ulenta^ uidcrint altj. mihifal/am eße flolida, demo/lraß fe fatis erit. nbsp;nbsp;nbsp;autem obferuanda uulgata tila parti-

tio,qult;euniuerfamDfilege, per Mofin adminiamp;é tam, in mores, ceremonias,iudicia, di/hibuit.ac di-ßiciendceßnguliC partes: ut habeamus, quid ex ijt ad nos pertineat,quid minus. Nfc interim quepiant moretur hic fcrupulus, quod ad mores etiam iudtcia tir ceremoniif pertinent. Veteres enim, qui parti-tionem hanc tradiderunt, tametß duas ißas pofie-riores partes non ignorabant circa mores uerfari: quia tarnen faluis moribus mutari abrogari pote

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H 5

rant, morales non Jixerunt. pritnam illam fartent feculiariter afffellarut eo nomine, citra quam non ronfiet uera morum fanéiitas. Lex itaq^ mora-lis(ut inde frtmum incifiamus ) cum duobus cafiti-bus cotineatur,quoru alter u,fura Deufideamp;fieta te colere, alterumfyncera homines dileéiionecom-fledit fîmfheiter iubet i uera edl aternaq^iu/litite régula, gentium omnium actemforum hominibus fraferifta, qui ad Dei uoluntatem uitam fuam com--f onere uolent. Siquidem htec teterna e/i amp;nbsp;immuta inliseiusuoluntaSfUtanobis iffè quidemomnibus ■colaturinos uero mutuo inter nos dtligamus. Cere-CjL}.4r .monialiSfiudaorum fiedagogiafuitiqua fofuli illius ^uandam uelut fueritiam exercere Domino uißmi edi, donee ueniret temfus illudflenitudinis,quo fa* fientiam fuam terris ad plenum manifediaret,ac ueri täte exhiberet earu rent, qult;e tumfiguris adumbra-iantur.ludicialis,politia loco illis data,certas aqui-tatis amp;nbsp;luRitite formulas tradebat,quibus innocen^ ter amp;nbsp;quiete inter fe agerent. Atq^ ut illa ceremonia rum exercitatio ad pietatis quidem dodirina proprie f.ertinebat(utpote qua ludaoru ecclefiam retinebat in Del cultu ac religione) ab ipfa tarne pietate dißin guifoterat: itahac ludiciorumformaÇ quanqnon

«I/o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;juî optime Jeruari poflêt ea ipfi

chantas, lt;lult;£ peterna Dei lege prcecipitur)ab ipjo la tnen dilecitonts preecepto difiinóiu ^uiddS habebat, Qj^cmadmodum ergo,falua et incolumi pietate,ab~ rogari potuerunt ceremoma ; ita amp;nbsp;iudictarijs his co^itutionibus fublatis, perpétua charitatis officia, amp;nbsp;pracepta manere poffunt. Qjiod ft uerü e/l, li~ bertascerte ßngulis gentibus relidiae/lcondendi, quasßbi conducere prouiderint, leges; quee tarnen ad perpetuam illam charitatis regulam exigantur,ut forma i^uidem uarient, rationem habeant eandem. Nam barbaras illas Gr feras leges ( ^ualesfuerunt, queefures honore profequebantur, qutepromifcuos coituspermittebant, ali£eq;multo tüfcediorcs, turn abßirdio res ) pro legibus habendas minime cenfeo. ^uandoquide abhorrent ab omni, noiu^itiamodo, fed humanitateetiaGf manßtetudine. Idquod dixi planum fiet, ß in legibus omnibus duo hac ( ut de-cet) intueamur: Legiscon^litutionem,amp;‘^lt;}uita-tem,cuius ratione con/îitutio ipft nititur. Aequitas, ^uia naturalis eR, non nifiuna omnium effepo-te/î. ideo amp;nbsp;legibus omnibus, pro negocij gene, re, eadem propoßta effe debet. Con/litutiones, ^uia circun/lantias adnexas habent, lt;1 ^uibuspro j . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pafte

fiartependeant ; mo Jo in eunJem te/juitatis /copunt omnes punter intenJant, Jtuerfise/Jenibilohe^. lim cum D« legem, lt;piam moralem uocamusson-ilat non aliuJ ejjc, lt;juam naturalts legis teRmo^ ttiwn,amp;eius confctentue, qult;ehominum animis à Deo infculpta e/l : tota buius, de lt;^ua nunc Io-^uimur, (eqtiitatis ratio in ipfa per/cripta eÆ Pro-iM Je /o/lt;t quoijue ipfa legum omnium amp;nbsp;/copus, (irrégula, amp;nbsp;terminus Jit, oportet. Ad earn regtdam tjucecunq- formatie erunt leges, qute in eum fcopum dircéiie, ouee eo termino limitatce : non eß cur a nobis improbetur, utcuntj; uel à lege ludaica, uel inter Je ipfie alias différant. Lex Deifurari prohibée . quie jurtis conßituta fuerit panainpolitta ^xoi. Ji I«dlt;eorum, uidere eß in Exodo. Aliarum gentium uetiifitßimie leges furtum duplo puniebant. lt;puee po^ea fecutie Jiint, dißreuerunt inter mantfeßum, amp;nec manife^um. Àltieadexiliuprogrejfe ffnt, alice adßagrum, alue deni^^ ad capitis fupplicium. Falfum teßimonium talionis pcena inter ludteos ple-Dcut.ifi ^ebatur: alibi graui tantum ignominia, alibi fu-Jfendio, alibi cruce . Homicidium omnes panter leges fanguine ulcifcuntur,diuerfis tarnen mortis genertbus.ln adultéras alibißueriorfs,akbi leuiores ediditc

’ ’INS T IT VT IO» 495 flt;liSilt;efuntpceiit;e.ViJemui tarnen, uteiu(modiäi~ uerßtateineundent oinnesß'nemtenddt.Nam, uno fimul ore, fgt;cenam pronuntiant in ea, quee tetema Del lege damnatafiint, facinora: nempe homicidia^ fur[a,adulteria,falfd teftimonia. fed in pcente modo tton coueniunt. Ne^; uero id neceffe e/l,neqi etiant expediKEfiregio., ^Utenifi horrendis exemplisin homicidas fieuiat, aedibus äatimamp;latrocintjs per denda fit.Eftfeculu,lt;jitod pamaruacerhitateaugeri po/iulet. Eß gens in uitiii qttoddSpropeßor, niji cerrime copejcatur. QiLdm malignus fuerit is,acpu blieobono inuidus, quitalidiuerfitateoffendatury •adretinendm legis Deiobferimtionem accommo-dattßimaf Nii»; iaSiatur à ^uibusda,fieri con^ ■ tumeliam legi Dei per Moßn lataquot;, cu abrogata ilht nouo' aha ilh praferuntur, uanifiimum e/i .neque enim aut aha illi praferutur, dum magis probantur^ nonßmplici collatione : fed temporum, lori,gcntis-, conditione. Aut lila abrogatur, quanobis lata nun-^uamfuit : ßquidem non earn Dominus permanum Mofe tradididit,lt;jua in ge,es omnes promulgaretur: fed cum ludaicam gentem, infidem, patrocmiu, cli-entela fuam ßlcepijfet,tlh etia peculiariter legislator tßeuoluit,ac,lt;iuod ßpientis legislatoris erat,ßngu-laren

494 CHRIST» RELIGIONIS larem cj^uMdam eius rätionem in ferendis Ulis bus habuit, Supere^ nuc, iflud ut uideumus, quod po/lre/no loco propofitutn erat: ^uis legum-, iudicio ^rum^ magiftratuü ufus ad comunem Chri^iano^ ruin locietatem redeat'.quantu magi/lratibus à priua tis homntb. deferendufit: quce ohedietia debeatur. plurimis uidetur fùperuacaneu eße munus ma^iamp;a^ tus inter Chriflianos, tjuod fcdicet implorarepie nonpoßint. utpotequibusuindtcare^ iniudiciupo~ fbdareditigare uetitumßt.fi^tcumPaulus contra Rom- «J clare teßetur,mini/iru Dei nobis eße in honum: ex

eo intelltgin}us,Dontint uolutatem eße.,iü eius manu ac pr^eßdijs, aMterßtsflagitioforu bominum impro bitatem (ir iniurias defenß jC^uietam ac ßcura uitam agamus. Q^dß ßuamp;a in praßdiu nobis à Do~ mino datus eä,niß tail nobis beneßdo uti licet:ßtis apparet, implorari quocj^ appellari non impie poß ße. tlicuero mihi cumduplici hominu genere agendum eâ, funt enim permulti ^ui tanta litigandi rabie ^s^uat, ut quietem nun^ habeat apud ß/e, niß cum alijs pugnent. Utes uero ipßas, amp;nbsp;capitali odiorum acerbitate,amp;inßana uindicandi nocendi^-cupidita te exequuntur,amp;implacabili pertinacia perßtjuun-tur^adßui uß^ue aduerßrij ruinZlnterim^ne quid ni-

quot; INSTITVTIO. 495 ß iure agere exi/îitfjentur,îuJicioru pratextu,talent peruerßtatent defendunt, At ƒ cumfratre, iudicio agere permißum e^, noprotinus odi/Je ipfum licet: Hon fur IOfo nocendi fludio in illuntferri, non perti-naciter inßclui. Sic ergo tales habeant: légitima effe iudicia-,fi (^uis refle utatur. ReSlu autem eße ufum^ tum aStorhagendi: tu defendedi, reo: ß hic ijuident poHulatus ad condiSiu diem fe ßßit, CT ^ua pote/l exceptione caußm défendit, citra acerbitate: fed hoc tantu aß-eftu,ut quodfuum eß, iure tueatur. ille ue~ ro indigne, ßue in capite,ßue infortunis oppreßus, in magiamp;atusßdemßconférât, querimoniam ex^ ponat, quod aijuu efl ac honum po/lulet, fed omni procul nocendi uindicandi ue lihidine:procul aßgt;eri täte amp;nbsp;odio,procul contentionis ardore.quin potius paratus fuo cedere, CT qutduis perpeti, ^udm inimi-coinaduerfarium animo fern. Contra, ubianimi maleuolentia fuffuß, corrupt! inuidia, iracundta inceß, ultionejpirantesiaut ßc denity ardore certa-minis inflammati, utde charitateali^uidremittantf tota etiam iußißimiecaufeaiiiono impiaeßenon poteß, Nam hoc coflitutum eße axioma Chrißia-nis omnibus couenit.nunijuam, ij^uantuuis cequam: htem iuße traüari à ^uouts poße, niß pari aduerfa-' riuni

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rinm dileiiione beneuolêtia^; prolèt^uatur: acßiant

umice^ cotroucrtitur negociu, tranfaèiuac copo-fet.lniecerit forte itli^s,tale moderatione aàeà nunquitm in iudiaum afferri, nt inftar fit prodigijfu turuß (pua repertafuerit.fateor fane, ut junt horutn temporü mores, rarum extare probi litigatoris exem fgt;lum: fed res tarnen ipfa, nullius mali accefione in-quinata,bona effeamp; pur a no definit,Cateru,cum fandium effe Dei donu, audimus auxilium magißra tusieo dihgentius cauedü eß, ne noßro uitio pollua-tur. Qui ueroiudiciarias ornnesdißeptatiöespneci fe damnant, intelligant fe ßniia Do ordinationeß-mul repudiare:(^donu,ex eorumgenere, ^uce mun dis mundaeßepoßint, nißforte paulu ßagitij :nfi~ mulare uolent, lt;puiamp;accufatorü calunias, eorum ^uopue uaßitie nbsp;nbsp;malitia exponendo, à fe depulit:

amp;romanlt;gciuitatis prlt;erogatiuaßbi intudieijsaß feruit: (^ab inicpuo prixßde, ad Clt;efaris tribunal, cu Opus fuit, prouocauit.Nec obe/l, ipuod Chri/li-Aflo.iz •tnisomnib. interdi^iaeßuindiSiacupiditas, ^uam Cf 14. (ifnosaChri^iianis fubßllijs longtßmeabigimus.

.1 i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßue ciuiliter cotenditur, no reéia incedit uia,

Matth. T niß ^ui innoxia fimplicitate, rem (üam ludici, tan-Rom^z ^uampublico tutorhcommendatinihilminus, puam

mutuant mall uicem,^uie/luituJiSi^affe6ius, re-pmJere cogitans. fiue capitals aut grauioralujuit intendituraéîtOjeumaceufàtoremre^uirimus, lt;^ui nu'tlo ulci/cenJi lt;f/iu correptus, nulla priuattc iniu~ rtcc offenßone taSîus, inforum acccdatißd in animo duntaxat haben!,pernitiofi hominis eonatus un pe(iire,nereip.noceant. QmcIfi uindiccmanimum toilis-,nihtl in mandatum illud delint^uitur, quo ultio Chri/lianis interdicitur. At, «on folum uindiSiam Rom, ** appetere uetantur, fed manum quo^ Domini luhett tur expeélare, quifi oppreßis et affliSlis adfuturum ultorem pollicetur. lllam aute Domini ultionem an-teuertiint, quiopemaut fibi, autalqsferriamagi-firatu po^ulant. Minime id uero. fi'quidem magi-ftratus uindi^ia^non hominiStfed Dei effe,cogitan-da ei^ : qaam per hominis mini^erium nobis ( ut ait

Paulus) largitur. Nihilo etiam magis cum ChriRi Rom. 13 uerbispugnamusiquibus refi^eremalo prohibef.et jAatth. 1 dexteram maxillam obuertcre pracipit ci, qui ala-pam in fini^ram impegerit; permittereq^ ei pallium, qui tunicam auferat. Vult quidem illic f loru animos a retaliandi cupidine tantopere abhorrere, ut citius duplicariinfeiniuriam laturifint, quam adrepen-dendam animas adieâuri, à qua patientia nec ipß

498 CHRIST, RELIGIONIS eos abjucimus. Vere enim Chri^i.inos, effe opoT'-tet hominum genus ad contumelias ininriasq- ferett das natum:pel?morHm hominum ne^uiti(e,impo/lti ris, Ii(dibnis,expoßtum. netjßd modo : fed eorum omnium malorum tolerantes eße oportet, hoc eü, fic totis animis compofitos, ut /ufcepta una affit^iio ne, ad alteraß comparent, nihil fibi in totam uitam promittëtes,(^uàm perpetuce crucis tolerantiam. Interim (y^ijs, Olli fibi iniurij funt,benefaciat, amp;ma-I ledicentibus bene precentur, quæ unica eü fua uiéioria, bono malum uincere cotendant. Sic aße-6li, no ^uieiet oculum pro oculo, dentem pro deute (t^ualiterfuos difcipulos inftituebat pharifei,ad ex~ petenda ultionc;)ßd( quomodo à Chrifio erudiun-tur) amp;nbsp;corpus fuu iiiutilari, amp;nbsp;malitiofe fua fibi eri-pi ficferet,ut eas iniurias, fimul ac irrogattefibifue rint,remtffurtfint,ac ultro condonaturMei^; lüac tarnen animorum eequitas amp;nbsp;moderatio impedietj ^uin integra in fuos inimicosamicitia, magi^ratits ope, ad rerum fuarum conferuationem utanturi aut publici boni fludio fontem ac pendentem hominem adpcenapoflulent, quem emendari,nifi morte,non poffenouerint. Qupdautem obieäarifolet, litesà Paulo in uniuerßm ejfe damnatas, id quotyfalfum

f/î. întelligi ex eins uerbii facile pote/l,i/nmoJicunt jviffe litigandi furorem m Corinthiorum ecclefiai ut Christ Euangelmnt, amp;to:amfuam relî ^ionent, impiorum cauillis ac maledicentia expone rent.ldprimu reprehendit in illis Paulut,tjuodEuan gelium aptid inf deles,diffenfionuntfuarum intempe r^e traducerent. Deinde hoc ipfim, ^uod eum in modu n inter/e difiderent, fratres cum fratribus, Ttfw enra procul à ferenda iniuria alieni erant, ut al'ij aliorum fortunis auide inhiarent, ultro laceffe--rent,amp; damnum inferret.In illam ergo litigandi in-faniam inuehitur,non fimphciter in quafuis control uerfias. Atomninodeliéîumelfepronunciat, quod non potius damnum acciperent rerum fuarum,tiuàd pro his conferuadis ad cotentiones ufq; laborarent^ Id fané Chri/lianis agendum e/l,ut de fuo iure dece dere femper malint, quàm in forum progredi : un de • uix exire poßtnt,nificommotiore animo,amp; in fra-tris odium accenfo , Verum ubi quis citra charitatis difpendium,remfiam fepoßetueri uiderit,cuius la-6iura grauifibi dijfendio futuraßt, idfifaciat, nihil in ißam Pauli ßntentiam delinquit.DeniijiCquod initio docuimus)optimum cui^ confilium dabit cha ritasifine ^ua ^uacun^}; fufcipiuntur,amp;'ultra ^uam

500 CHRIST» RELIGIONIS ^nce progreJiuntur, Jifc eptatione^ iniußas impias, extra controuerßam ponimus. Suhaito-rum er^a fuos magi^ratus o^ieium primum e^i, de , eorum fun^ione quarrt honorißcentißime ßentiret quam fcilicet ■, uelut delegata à Deo lurifdi^iionem, agnofcant'.eosßob i'Jßijßarcae reuerert, utDei mini/lros ac legatos. Quofdam enim reperias, lt;jui ßtis ße magi/hUtibus ualde obßqucntes pr^ebeant, , ae tjolint quidem no eßße, ijutbus obßijuaiuur: ^uod bono publico ita expedire norut.de ipßs tarnen ma~ gi/lratibus «o fecus exii^iment, ac malts ^uibußdant i.Prt. » necefßar'ijs. Verum plus c^uiddamà nobis rei^uirit Prouer.i^ Petrus, cum regem honoraritç^ Solomo,cuDeuin amp;nbsp;regem timen pnecipit. llleentmßtb honorandi uerbo, ßynceram ac candidam exi^imationem com ple£iitur'. hic regem cum Deo coniungens, ßancla cuiufde uenerationis ac dignitatis plenum eße oßen ’ dit.Eflamp;tlludprteclarumapud Paulum elogium^ Mobediamus nonßolumpropter iram,ßdpropter conßcientiam. Q«? intelhgit, no terr ore modo prin cipum ac pr^efediorum adducißubditos debere,ut in eorumßibie^ione conttneantur ( qualiterßuccunt-here bo^i armatoßolent, qui utndiiiamß}reprom-- -ptamuident, ß reüiterinti )uerum quia Deoipß •

reJJuntur ob/ètjuia, tjna iftis pra^Mur : quando eorum poteftds À Deo e/}. Ex eo alterum deinde pi^uitur-, ut firopenßs in eorum ob/ëruationem ani-tniSy l'uam dits obcdientiam approbët:Jïue ediSiis pa~ rendiim, ßue tributa foluenda, ßue lubeunda publi ca munera at.j- onera,qu£e ad communcm defenßo-nemß)edient,ßue lt;^ua aha iußa capefßnda, Omnis animadnijuit Paulus, pote/latibus fubhmiortb.ßb- ibidem ditaßt. qui eniin pote^ati r^iflit, Dei ordinatio-ni reß/iit. Admoneto illos(ßribit idëTito)i(t prin-cipalibus ac potefiatibus ßtbditi ßnt, ut magißrati-bus pareant, ut ad omne opus bonumßnt parati. et PetrustSubditi, inquit,e^ote cuiuis humante creatu ’♦ rlt;f, propter Dominum; ßue régi, tanquam prtecel-leuti;ßue pneßdibus, qui per eum mittuntur,ad uin didiam quidem nocentium, laudem uero redie agen tium.Porro,quo non [ubiediionem ßmulare,ßdfyn cere amp;nbsp;ex ammo fubiedios ßeße, te^ientur: addit Paulus,ut eorum,ßtb quibus uiuunt,ßlutem ac pro- lt;• T««.* /beritateDeocomendent.Adhortor,inquit,utßant deprecatioes, ob(ècrationes,interpellatioes,gratiaru «Ûiones,/ omnibus hominib. pro regibus,amp;omni busineminentia con^itutis, utplactdam ^quie-tamuitam degamus,cuin omni pietateac bonesiate.

fe^uifciuamfallat. Qj^anJo enimrefiAi' tnagfamp;ittui non potefl, qwnßmul Deo reß/latur: etiaoiß impune contemni uiJetur poße inermis mä-gi/iratHs, Dews tarnen armatus eß, ^ui fui content^ ptumß)rtiter ulcißatur.Sub hac prtfterea ohedien-tia,mocl(ratione)n comprehenJo,quam ßbi in pub~ Jico imperare debet priuati homines, neß’ ultro ad-tnißeant publias negocijs, aut temere irrumpant in partes magiUratus, ac ne quid omnino publice mo-Jiantur.Si quid in publica ordinatione corrigi interent,non tumultuentur ipß,nec admoueat operi ma-nus'.quas illis omnib, ligatas eße hac in parte decet. ad magi^ratus cognitione déférant, cuius unius hic ßoluta e/l manus, Intelligo autem,ne quid iniußi au-deant. Nam ubi acceßit prtefeSii imperium,iam ipfi quoq; publica autoritate pnediti funt.Vt enim aures atq^ oculos principis, uocare üulgo folent eius conßi Ilarios ; ita non inßilß principis manus quis dicat, quos rebus agendis, mandata fuo,prlt;efecerit.

Qu^oniam autem hacienus magißratum deßri-pßmus, qui uere ßit quod dicitur, illeßilicet patria pater, (utPoe'ta loquitur ) paftor populi, cuRos pacis, prlt;eßs iu^itice, innocentitse uindex : inßnus merito ludicandusßt, cui tale no probetur imperiu, Atcutn

At cunt omnium propè fèculorum hoc exemplum ßtfUtprincipum alij, eorum omniumßcuri, ^uihuf prouidcndis intenti e/Je debuerant, procul omni joli citudine focordes delitientur: alij ad rem fua attentif iura omnia,priuilegtajudtcia, diplomata uenalia pro fiituant: aiij plebeculam cxhauriant pecunia, quam poflea inlanis largitionibus profundant: alij expi'an dis domibus, uir^nibus ac matrcnis uiolandis, ma-iiandis injbntibus, mera latrccinia exerceant : eos uero pro principibus agnofcendos efje,quorum im-perio, quoad licet, parendum fit, multis perjuaderi non pote^ .fiquidem dum in tanta indignitate, ac inter tarn aliéna, non à magi/lratus modo, fed homi nis quoq^ officio, facinora,nullamfbeciem imaginis Dei intuentur, qute in magi/lratu elucere debueratt dum nullum confficiut uefiigium eius miniflri Dei^ qui in laudem bonis,malis in ultionem datus cratilta neq- etiam pr^efeóiü ilium agnojcunt, cuius dignita-tern at^^autoritatemfcriptura nobis commendauit. Et fane is femper omnium ferè bominum animis in-genitusfuitfenfus,non minoretyrannosodio atq; execrationetnlc6iari,quam dile^ione amp;uenera-tioneprofequi legitimes reges.Verumfi in Dei uer-bum refiicimus,longius nos deducet,ut non eorum

504 CHRIST. RELIGIONIS modo prineipHm imperio fubditißmu^, ^uiprobe, debentßde, munere fuodefungunturtßd ommunt,lt;^ui ^uoquomodo rerum potiuntur,etiamfi nihil minus pra/iet, lt;judm tjuod ex officio erat prin cipum.Tametß enim fummu fuce beneficentia mu-nus effe magi/lratum, ad falutem hominum confer-uandam, te/latur Dominus, acfuosmagi/lratibus ipßsfines prceßribit ; ßmul tarnen déclarât, qualef-cunqffint, non nifi a /è habere imperium. Eoî i^ui-dem,quipublico bono imperat, uera eius fucebene-ßcenthv exemplaria effe amp;ffecimina: ^ui uero in-lulie nbsp;nbsp;impo tenter dominantur, eos ad uindican-

lob f4.

Gjee. 15

dam poptili inr^uitatem à (è excitatos. omnesex tei^uoßnSla illa maie/iate effe prteditos, lt;jua legiti-mam pote^atem in^uxit. Non ultra progrediar, donee certa eiusrei aliquot te/iimonia ßbijecero, Nec tarnen,quo furorem Domini fuper terram effe, impium rege confrmemus ^Jaborandum e/iiquan-do neminemßturumarbitrer,qui reclamet.necfic de rege plus diSiufuerit, quam de pr(edone,qui rem tuam diripiat: de adultero, qui thorum tuu polluât: deßcario, qui te ad cade appetat: ( cum huiußnodi ealamitates omnes,inter Dei maledi6iiones,fcriptu-Deutag rarecenfeat, ) verum in eo probando inß/lamus magis,

, quoj nö ita facile in hominntn mentes caJit^ In homme Jeterrimo, honoreq^ omniindignißimo (penes t^uem modo fit publica pote/las) prieclaratn Hiam amp;nbsp;diuinam pote^atem refijere, ijuam Dominus iu^itilt;e ac iujicij (ui mini/iris uerbo ßto detulitt eumq- à fibditis eadëin dignatione habendu(quan-tum ad publicam obedtentiam attinet ) qua optimum regem,ft daretur, habituri efent.Principio ue Hm animaduertant,(eduloq; objemet leüores illam^ quienon ßnecaufa toties nobis inßripturis com-memoratur, Dci prouidentiam: ac ftngularem aéiio nem in di/lrtbuedis regnis, flatuëdisq^, quos illi ui-Jumfuerit, regibus. ApudDanielem:Dominus mu-tat tempora,amp; uicès tempora: abijcit reges, ((^in-fntuit.itemiVtcognofcatuiuentes, quödpotensßt 4 altißtmus in regno hominum:cui ipß uoluerit, dabit illud. Cuiufmodi ßntentijs cum paßimabundet ßriptura, illa tarnen prophetia peculiariter ßatet, Iam,qualis rexfuerit ï^abuchadne^ar, is qui leruß lern expugnauit, [alis ßitur. nempe,ßrenuus alie-norum mua(br,ac populator. Dowinxî tarnen apud ïe^echielë fè illi terra Aegypti dedißeaßirmat,pro Jezecb-19 operatioe, quafibitn ut^anda Aegyptoferuiuißet.

5o6 christ. RELIGiÖNiS cœ/orHM, Jedit regnum potemac forte nbsp;nbsp;nbsp;olorto-^

‘fum. tibi inquam dedit, amp;nbsp;omnes territs ubihabitü flij hominum, be/lia flucftrei, amp;nbsp;uolucres cceli, eas tradidit in manum tuam,acfecit te dominari ei^^ DOJielj rurfum eius f !io Bel/a^ar : DfWï altifimu! dedit

ISiabuchacne^ar patri tuoregnumamp;magnifcen tiam,honorem amp;gloriitm. (ÿ propter magnif een-tiamquadedit illi,omnespopuli, tribus,amp;lingute, fuerüt trementes amp;nbsp;timentes à cojfeéîu eius. Cum nudimus,à Deo impofitum efe regem:fimul illa, de honorando O'timendo fege^ccele^ia ediéia animo repetamus'.amp;nequifimumtyrannumnondubita-bimus eo habere loco, quo Dominus ipfum digna-Samuel,cum populoïfraè'ldenuncioretf qualia effet à regibus fuis paffurus : Hoc ius erit re-gis,dicebat, qui regnabit fuper uos.flios ue^os toi let, amp;nbsp;ponet eos adcurrumfuum, ut ponat eos pro equitibus fuis,^- ut arent agros fuos,ér meffem fua metant, amp;nbsp;armafabricentur. flias ueamp;as tollet, ut fint pigmentaria,coqua, amp;nbsp;pi/lrices.agros de-niq; uefros,uineas ue^ras, amp;nbsp;oliueta optimaaufe-ret, amp;nbsp;dabit fcruis fuis. Jèmina ue/îra, nbsp;nbsp;uineas ue

firas decimabit, et dabiteunuchisamp;feruisfùis.fèr-uos ue/lros,ancillas, lt;(3quot; afinos tollet : adhibebit operi

. INSTITVTIO* 507 tpfri po .^uin amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ueüros dedmabit: amp;uos

eritispTUi ilhus. Cme non id inrefaduri erant re^ ges,quos optime ad omnem continentiam lex in^i- Deut.17 tutbat ;ßd lus in populum uocahatur, euiparère, ipfl nece/Jê eßet, nee obß/iere liceret, Aeß dixiß [et Samuel; Eó ße proripiet licdiie regu libido,quant cóhibere ueßru non erit'.quilus hoe re/labit unum, iußa exeipere, ae diilo audientes eßejn primis au~ teminßgnis e/i amp;niemorabilis apud leremiamlo- Ifff.*? eus:quem,tametßprolixiorem,ideononpigebitre~ pire, quia totam hane qult;e/lionem elarißime diß^ nit.Ego feei terram, nbsp;nbsp;homines (ait Dominus) amp;

animalia, quaßunt in ßuperßeie terra, in fortitudine mea magna,amp;braehio extento: amp;nbsp;ipßam trado ei, qui plaeuerit in oeulis meis. amp;nbsp;nunc itaq^ ego dedi omnes terras ißas in manum Nabuehadne^ar ferui tnei.etßruient ei getes omnes, amp;nbsp;reges magni: donee tempus ueniet terra eius. eritq;, ut gens amp;nbsp;re-gnum,qua nonßeruierint ei, (ir non poßierint colf Ium ßum ßuh tugum régis Babehuißtabogentem il-iam in gladio,ßame, amp;peße, quare, ßruite regi Baiei,amp;uiuite.Videmus quanta obedientia Dominus tetrum ilium ßrocemq^ tyranum,coli uoluerit : nott ^aratione, nißquia regnumobtinebat, Idautcnt . . . nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Iff ipßum,

jpßim erat, Domini décréta, in (olium regni impo-jitum e/Je:acin regiam maie^atem aljumptü-, lt;mam uiolare nefas eßet, Hoc nobis ß dßiane ob animos dr oculos obuerßtur, eodc decreto con/iitui etiam neijuißimosreges, ^uo regum autoritas ßatuiturt tiunqnam in animum nobis /editioße illlt;£ cogitation nes uenient. traSlandum eße pro meritis regemtnec eecpuum eße, ut fubditos ei præ^emus, qm mcißim iere.29 Tigern noois non prte/iet.Eßapudeundem prophe^ tam, alterum quoq- Domini mandatum : quo lubet populumßum qutererepacem Babylonis, inqu^m captiui abdudîi eßent: amp;nbsp;orare ad ß pro ea, quoni^ in pace eiusfutura eßet pax eorum. Ecce, ßraelita fortunis omnibus exuti, e domibus fuis auulß,in exi lium aba£ii,in mißram coniedii ßruitutem, pro ui-£loris proßeritate orare iubentur.non quomodo iu bemur alias perfecutoribus noßris bene precariißd utfaluum illiregnum^^tranquillum conferuetur, utfub eo ipß quoq; proßereagant. Sic Dauid,iam rex Dfi ordinatione deßgnatus, fndioq^ eius oleo uncius, cum nullo fuo merito indigne à Saule impe-teretur,inßdiatoris tarnen ßi ßcroßn^ium habebat caput, ^uodregni honoreDominus ßnSiificauerat, , Heê‘ *4^ Abßtame, dtcebat, ut coram Dominofaciam rem i/iam

INSTITVTIO. 509 i/ljm Domino meo-Mcfchic DomintM mittam ma num meam in eum, lt;juoniam Chri/lus Domini e/l. item: Pep trat tibi anima mea, Jtxiq;, N on mittam eoJ.' manum meamin Dominum meum^quoniam Chri~ ßus Domini e/î.item ; Qms mittet manumßuam in Chri/îü Domini,amp;innocent erit^Viuit Dominus, mß Dominus percujjerit eum, aut dies eius uenerit, ut moriatur, aut in prelium defeenderit; abßt d me^ ut mittam manum meam in Chriflum Domini.

Hunc reuerentice,at^; adeo pietatis affeSlum de-bemus ad extremum, prtffe^iis noPtns omnibus^ ^uales tadem cunq- fint. Qj^od fîepius ideo repeto, ut difcamus non homines ipjbs excutereißd ßatis ha teamus, ^uod uoluntate Domini, earn personam fit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

flineant, cui inuiolabilem mdieflatem impreßit ipje amp;nbsp;inßulpßt. At mutuas, inquies, fitbditisfins uices debent prcffccii. Id lam confefjus fum. 'Verum,ßiex eoßatuis, non niß iu^is imperijs rependenda obß^ ^uia,inß'ßis es ratiocinator.Nam zir uiri uxoribus,

Iiberis parentes, mutui's oßbicijs ad/lringuntur. Diß:edant ab officio parentes amp;nbsp;mariti.llli, Iiberis, ^uos prohibenturad iracundiam prouocare,ßc ß Epbe,^ duros amp;nbsp;intraSiabiles prtebeant,ut [ua eos moroß-tute ultra modumfatigent: hi,ßias uxorfs^^uasMi-

*• tur, contumeliorißime dccipiant. An minus tinten / parentibus liberi, amp;nbsp;coniugibus mulieres obje-quentes erunt? At improbis lt;^uoque amp;nbsp;in offiaoßs î /ùbficientur.Quin,cum omnibus i^iud agendum ßt potius, ne in manticaà tergo pendentem reJjieSiet, hoc e/l,nealtj in aliorum in^uirat officu: ßd^quod fui efl muneris,idfibi unum finguli fubijciant: Id ue ro inter eos prafirtim ualere debet, ^ut ßib ihorum funtpotefiatepofiti. Q^arefià feuoprincipecru-delitertor^uemur, fiMiuaro, iutluxuriofo ra-paciter expilamur,fi abi^uoneghgimur,fi ab impio deni^; amp;nbsp;ftcrilego uexamur,ob pietatemtfu-Daniel.fi beatprimum deliciorù nofîrorum recordatio, i^une tailbus baud dubie Dominiflagellts caßigatur.fuc-currat deinde amp;nbsp;bcec cogitatio, non noürum eße, hutufmodi malis mederi .hoc tantum eße relu^uum, ut Domini ope imploremus : cuius tn manu funt re-Prour. ti g«'” corda,amp;regnoru inclinationes.Ille,Deus eß: P/il-Si (ßiißabitinf^nagoga Deorum, Zifin medio Deos Pßl. t apjudicabit. a cuiusjdcie concident nbsp;nbsp;conterentur

Hp.io reges omnes, firiudicesterra, quicuntjinonofcu-lati fuerint C hri/lum eius: ^uifcripferint leges ini-^uas,ut opprimèrent in ludicio pauperes, nbsp;nbsp;uimfa-

eerent cauße hmnilium, ut uiduas haierent !n pree-darn,^^ pupillof diriperent. Atlt;}ihic mirabilis eius^ tum bonitaSjtum potentta, turn prouidentia,feß pro fert. Nrfzn modo ex /èruis fuis mamfeflos uindices excitât,ac mandata (uo in/iruit,lt;iui de JeeÏerata do-minatione pcenas fumant, amp;■ oppreffum iniudlis mo dis papulum è mi/era calamitate eximant: modofit-rorem alind cogite(ntium,amp; aliud molientium bomt ni/m eö dedlinat. Sic papulum Ifraelètyranide Pha j raonis,per Mofentè uiolentia Chufan, régis Syriee, pe^ Othiiiekex alijs feruit'^s, per alias uel reges,uel juJ. x 'iudices,in libertatem averuit. ficAegyptiorum info nbsp;nbsp;nbsp;fcguc’-t

lentiam,perAfyrios;jtcTyrifuperbiam,perAegy ptiosiferociam Babylonis, per M.cedos Per/asire gum luda amp;nbsp;Ifraël ingratitudinem, per Babylontas contuditf^f afflixit. ^uan^uam non eadem omnia ratione.Priores enim illi, Ruanda ad edenda taliafa-cinora, légitima Dei uocatione accerftti erant,in ir ges incurrendo, minime uiolabant earn, qute diuina ordinatione regibus indita efl,maie/ïate : (èd mina-rem pote/latë maiore coëreebant, perinde ac in fuos fatrapasregib. animaduertere licet.Hi,tarnetfi, Dei manu, qua illi uifum ei-at, de/linabantur,opus'^; etus infeientes peragebat'.nihil tarnen aliad animo,lt;}uànt fceluSt

5»i- CHRIST, RELIGIONIS fcelus.Molutabdnt. Verum,utcuttij; ipfa bominiimfi ät cen/eantur, Dominus tarnen per ea ßtum (et^ue * Opus exeij^uebatur, cumfanguinariaregiim tnfolen-tium fceptra confringeret, ac intolerandas domina-tiones elfterer, Audiant principes,amp;terreanturt Nobis autem interim fummopere cauendü, ne illam^ plenam ueneranda maie^latis, magi^bratuum autori tatem, quam Deus^auißimis ediéïis fdnxit, etiam fi apud indignißimos refideat, qui earn fua nequi tia,quantuin fè eü,polluunt, contemnamusaut ijiq lemus.Neq- enimßultio Domini eßeffrenatce digt;^ tninationis corre^io, ideo protinus demaadatam nobis arbitremuriquibus nullum aliud quam paren-di, amp;nbsp;patiendi, datum eü mandatum,De priuatis ho minibusßmper loquor.Nam ß qui nunc fint populäres magiüratus,ad moderandam regum libidinem co/tituti Çquales ohm erant, qui Lacedamonijs reclus oppoßti erant, Ephori: aut Romanis cof'dtbus, tribuni plebisiaut Athenienpum fenatui,demarchiy amp;qua etiam forte pote^iate, utnunc reshabent, funguntur tn ftngulis regnis tres ordincs, cum pri-tnarios conuentus peragunt)adeo illosferocienti re-gum licentice,pro officio, intercedere no ueto, ut fi reÿbus impotentergraffantibus, nbsp;nbsp;humilt plebecu

la infùkantibui coniueant : eorunt dij?imulitionetn nefaria perfidia non carere affirment, (jua populi U-bertatem (cuius fè,Dei ordinatione, tutores poßtot nori!nt)fraudulenter produnt. At uero in ea,lt;juant prafe^orum imperijs deberi conAtuimus,obedien tia, idßmper excipiendum e/l,imà in primis obßr uandum, ne ab eius ohedientianos deducat, cuius uoluntati regum omnium uota l'ubeffe ; cuius decre ** tis iuß'a cedere, cuius maie/latifafcesßbmitti, par e/î. Et uero ut homintbusßtisfacias, tn eius offen-ßionem incurrere, propter quehominibus ipßs obe-dias,quàm prapo/lerumfuerit( Dominus ergo rex e/î re(gt;um,^ui ubi facrum os aperaa,unus pro omni bus ßmulac ßpraomnes ßtaudiendus, lis deinde qui nobis prafunt, hominibusfubieéîi ßmustfed non niß in ipjo, Aduerßts ipßurn ß quid imperent, nulioßt nec loco, nec numero. Nf^; totam il^ lam, quamagiflratuspollent, dignitatem quicquant moremur. cui iniuria nullaßt, dum in ordinem^pra ßngulariillauereq; ßmmaDeipote/late, cogitur. Scio quantum, quamq;praßns buic con/lantiape riculum immineat, quod indignißime ß contemni reges ßrant: quorum indignatio nuncius efl mortis, inqtiitSolomon.ßdcum lüudà ccele/lipra- Pivuer.

5’14 CHRIST, RELIG, INST, Jläo.4 cone Petro pronuntiätum ßt ediilum, Obediett-dum Deo potiui, quam hominibus: hac nos cogita-tione conßolemur .Illam tum nos pra^are, quam Dominus exi^it, obedientiam: dumquiduisperpe-timur potius-, quam à pietate deflediamus. Et ne no iXor. 7 bis labafcant anmi,alium etiam ßimulumPaulus admouettbios ideo tanti à Chriflo redemptos eße^ quanti illi con/iitit no/ka rcdemptio, ne prauisho^ minum cupiditatibus ßeruosnosaddi-camus. multo uero minus^

PromifTiones legis quó fpcólent nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cadetn

Satisfaftio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;80.541

Qiiæ ratio fit exhortandi ad bona opera px, Qiiæfintbonaopera nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;94.405

Gratuita peccatorum remiffio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;96.183

Qitomodouitasctcrna rernuncratio.ôd dementis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;99,

. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fides

Fides ueraquar fit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;107

Patre amp;nbsp;filiu amp;nbsp;fpiritii fandum unii cfiTe Dcii loö Dcnominibiisthnitatisamp;perfonarum no Quo modo in reprobis operetut Deus lu Deduabus in Chrifio naruris,amp; quid nobis cöfe rant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nt

Defeenfus Chrifii ad inferos:ubi commentuni de limbo refellitur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;151

QuidAbrahaefinus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ija

Quid fit Chriftii fedefe ad dextram patris,i35 -4ö Quid firccclefia, quomodo cognofeenda 157.

Quisexcomunicationuufus, Si quomodo cum excomm unica tis iudæis SC turcis conuerfan-dum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;144.146

Remiflio peccatorum fundamentii ecclef'æ 149 Quid inter fi'dem SC fpcm interfit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ijj

Prccationes generales efie debent, fifquo fpccia-literorandum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;178.194

Quid conducat fidei noftræ cœna Domini îjâ Qiiomodo Chriftus in cœna nobis exhibcat zjS De adoratione corporis Dili in facramcto 148 Cœna Chrifti charitatis uinculum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xjj

Ojnncphorrcda facrilegia niilîçenumerant 266 Duplex facrificium,amp;:duplex facerdotium 274 Solius Dei eft, facramentum inftituere 2-j^ Cercmoniariim decorum in adminiftrandisfacra

Pœna caftiganonis uindilt;flæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jfo

Dilunntur argumenta qua; ex fcripturis citantur adilacuendamfatisfathionem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eadem

Oftcdifur nullü effe in pœnitentia faeramctü. )f9 Cur Apoftoli unélionc fanauerintinfirmes 564 Qiiale officium miniftrorum uerbi,amp; quo modo ab officio apoftolico différât nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;579

An Apoftoli aliqdftatuerintpterDei uerbiî. 424 An ecclfix dignitas In op ulentia fita fit 4;3

• nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;An

Magiftratuum orticiutn, quod illis gladio ani-maducrtereliceat in facinorofos 481

Qualibus legib’ rcgi polTit cliriftiana relpub. 490 Chriftianis qua? fit lufta litigandi ratio 494 Subditis reuerenter feiitiendü de magiftratu foo Malis 6lt; indignis principibusobediendum joj Principum infolcntia? refiftere quorum fit

Pag. 9.uerfu xz.pro tertäjege terram, tj. ij pro Miffa. 21. zdiffluür. 22. lege, ecclefiafticahiftona lib.y.c.18. 2}.^ poft Alfenierüt, fubijce pundfü.jo 2j.e.\terna.j7.}. fratres falfi.42.2}.bonitas, miferi-cordia, ueriras.62.i.Qiia doc.7i.7.fun(ftionis.u?. i7.farciunt. 170, corda noft. 20. i.fiinterior. »7?. xi.agere, i8S.it.nobis. 254,2?,matris utero,240.1. Cliriftum.241.20.habeamus.284.24. nos.504.25. tabefcut.?!!. 24.in lege.5i6.2.cöfuetudinem ftupri 527.iS.uidentur fine cöinatc. 5îo.i.fentirent. 595.» pcti.598.t4.quanquam.