AELIÏ DO-

NäTI methodvs cvm schogt; lijsudliffimis D.HcnricfGlarca-ni,poetae laurcati, poftrcmo iamauâisSCrcco-gnitis.

Eiufdem Glareani de nominum gene-» ribus 3i Heteroclitis Epitome.

AccefTerunt etiam nunc porter iori huîc xditionj eiufdem lucubratiunculx longe utiliflinw: De coniugationibus,pr{teritis,ac fupi nis uerborii: De uerbis item do ponentibus,defeftiuis K anoma1is:De^ucrbo-* / ÏÜ formis. Necnon, □( de gradibus co-parationis.

Lucubratio prætereadeSyntaxi,amp; elegantia rum regulis äiccindla amp;nbsp;utilis.

Golonixapudloannem Gymnicum, anno, M. D. XXXIII.

D. NICOLAO A DIESBACK IVNIORI, GLAREANVS

S. D.

DOnati bic libellus ucreaureus,cuius cuiuî [fir, (nam id quofdam dubitare uideo)non u' no tantum modo commendandus erat.At j id ipfum à nobis minus fiat, in caufa eft.q' id pauu« fieri non poterat. Videbamur autem inepte fâcerc, fi præfatiuneula libello refponderenonuideretur. Ergo ut libro nihil futcindlius,ita præfatione in um nihil breuius effe debet,Commendo ita^ libth lum hune tibi,ac ftudiofæ iuucntuti, quo nihil ap““ noftros grammaticos latinius, nihil aptum magtf pueris, Âtque utinam quam eft frequens in marti' bus omnium, tam diligenter etiâ legeretur.Uluftf® uiteumetiam loannes Faber Emmeus luliacenw annotatiunculis non panitendis,féliciter refti tuens locos aliquot,mifere corruptos,non niliil noftra adiutus opera,qui codices antiques amicorum no ftrorum opera fub* miniflrauimus

' Vale.

DONATVS

de nomine»

PARTES orationis quot funt? Odio. Quac^Nomen, Pronomen, V erbum, Aduerbium,Participiü, Coniunftio, Præpofitio Intcrie-öio» Nomen quid cftî’Pars orationis cum Nomen, caiu,corpus autrem, proprie, communitér ve fignibcans. Proprie vt Roma,Tybcrist ' Communiter ,vt vrbs,flumc» Nomini quot

accidüt;Sex,Quac^Qu.alitas,Comparatio, Genus,Numerus,rigura,Cafus. QuaVtas nominum in quo efttBipartita eft, Quomo do ƒ Aut enimunius nomen cft,8C proprium

dicitur, aut mukorum, 8C eft appellatiuum. Cöpatationis gr adus quot funt^Tres Qui? Pofitiuus,ut doélus. Gompar atiuus,vt do' ftior,Superlatiuus,vtdocti(fimus.Quæ no Comp«» mina comparanture' AppeUatiua duntaxat, tio. quaktatem aut quanti tatem figmticantia.

Qu?iktatem,utbonus,malus, Quantitatem vt magnus,paruusiCompar atiuus gr adus, cui cafu deferuit Ablatiuo vtriufqj numeri fine prxpotitione, Quomodo dicimus em » doftior iko,'ve\doélior iUis .Supiatiuus cuii Genitiuo tantumplurali ,\dcoUeftiuo fin-euhrt.Quo modo Dicimus cnim doiltffi-

A q mus

ßONATVS

mus poetarum fuit Vergilius, vel optiinuS plebis-,Genera nominum quot funt f Quatu or^Quæf’MafculinumjVthic magifter. Fce^ mininüjVt hæc mufa»Neutrum, vt hoe fca-mnum. Commune, ut hicamp; hæc facerdos.

citur,vt hic 8C hçc Si hoe felix.Eft 8C Epicee JzfltOIYÖjl num,id eft, promifcuum gen’, vt hic paffeG hæc aquila,muftela,miluus» Numeri nomi' Numerus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;QjySingularis vt hic ma'

Figura ggt;fter P]uralis,vthi magiftri.Figurænoini nfi quot funt;Duæ,Quæ Simplex,vt decens, ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;potens^ Compofita,vt indecens, inipotens,

Quot modis nomina componuntur; Qiia' tuor,Qu^ibusï'Exduobusintegris,vtfubur' banus»Ex duobus corruptis,vt efficax, mU' niceps» Ex integro 8i corrupto,vt ineptus, infulfus. Ex corrupto Si integro, vt nugigc' lulus, Aliquando ex quampluribus, vtinex Cafus P“S’^’b’^s,imperterritus»Cafus nominum “ quot funtï'Sex* Quicquot; Ntüs,Genitiuus, Datigt; uus,Accufatiuus,Vocatiuus,amp;Ablatiuus.

Per hos em cafus omniü geneçj noïa,Prono mina,Participia, declinantur hoe modo: MAgifter nomen appellatiuum, gene* ris mafculini,nunieri fingularis, figu rlt;e

DE NOMINE» tæfimpîicisjCafusnominatiui 8C vocatiui, quod declinabitur ficî Nominatiuo hic ma-gifter. Genitiuo hui’ magiftri» Datiuo huic magiftro* Accufatiuohunc magiftrum. V o catiuoomagifter» Ablatiuo ab hoc magi-ftro.Etplur aliter,Nominatiuo hi magiftrj* Genitiuo horum magiftrorum* Datiuo his ntagiftris. Accufatiuohos magiftros.V oca tiuo O magrî. Ablatiuo ab his magiftris » MV S A nomenappellatiuum,gene-.risfceminini,numerifingularis,ftgu ræ fimplicis.cafus nominatiui SC vocatiui 8C ablatiui,quod declinabitur fic’.Nomvnatiuo bçc Mufa*Genitiuo hui’ mufe. Datiuo huic mufe. Accufatiuohâc mufam.V ocatiuo o mufa. Ablatiuo ab hac mufa. Et plur aliter, Nominatiuo hæ mufe, GtS harum mufaiji* Datiuo his mufis, Aceufatiuo has mufes, Vocatiuoomufe. Ablatiuoabhismufis,

OGamnumnomenappellatiuumgeneris )Oneutri,nferifingulatis,ftgurçfimpllcis, cafus nominatiui 8C aceufatiui 8(. vocatiui, quod declinabitur fic:Nominatiuohocfca-î mtûi.Genitiuohui’ feamni JDatiuo huic fea mno, Aéióhocïcamnum,'Vocatiuoo(ca-nutum« Ablatiuo ab hoc feamno ,Et plurai-A î liter

DONATVS liter,Nominatiuo hæc fcamna.Genitiuo ho rum fcamnorum» Datiuo his fcamnis. Ac' cufatiuo hæc fcamna ♦ Vocatmo o fcamna. Ablatiuo ab his fcamnis

OAccrdos nomen appellatiuum generis ijcómunis,numeri fingularis,figuræ fini' plicis cafus nominatiui, 8C vocatiui quod d« dinabitur fic:Nominatiuo hic amp;nbsp;hæc Sacer dos^Genitiuo huius faccrdotis,Datiuo huic facerdoti ♦ Accufatiuo hunc SC hancfacerdo tem, Vocatiuo ofacerdos, Ablatiuo ab hoe amp;nbsp;ab hacfaccrdote.Et pluraliter,Nomina' tiuo hl 8C hç facerdotes» Genitiuo horum ct harum facerdotum. Datiuo his facerdoti' bus. Accufatiuo hos amp;nbsp;has facerdotes. VO' ca tiuo o facerdotes, Ablatiuo ab his facet' dotibus.

FEIixnomcappclIatiuu generis oïsnu' meri fingularis, figuræ fimplicis, cafus nomiatiui 8C accufatiui ô( vocatiui,qddedi nabif fie: Ntó hic 8C hæc 8C hoc felix.Geniti uo huius felicis.Datiuo huic felici. Aceufati HO huncamp; hancfelicem,5i hocfelix.Voca' tiuo O felix. Ablatiuo ab hoc 8C ab hac amp;nbsp;ab bocfclicc vel felici, EtpluraIiter,Nominati BO hi^h£ felices hec fclida. Genitiuo ho

rumSf

DE NOMINE, tumSCharumSC horum felicium ♦ Datiuo his felicibus, Accufatiuo hos 8lt; has fclicesquot; Sc hec felicia. Vocatiuo o Felices 8C o Felicia. Ablatiuo ab his Felicibus, quot;ÜRudus nomen appellatiuü ghis mafculi Jl ni,numerifingularis figurçfimplicis,ca Fus noiuinatiui SC genitiui amp;nbsp;vocatiui, qd de clinabiF fic:Nominatiuo hic Fruétus.Geniti uo huius fhiélus,Dtó huic Fruéhii, Accufati uohf c Frudü, V ocatiuo o fruct’, Abltö ab hoc huäu.Et plur aliter ,Nominatiuo hi fru äus.Genitiuo horüfruàuû.Datiuo hisFru ftibus, Accufatiuo hos fruchis, V ocatiuo o fruftus, Ablatiuo ab his fruftibus, SPecies nomen appellatiuü, generis Femi nini,nüerifingularis,figurae fimplicis ca Fus nti,amp; accufatiui quod declinabl^ FictNo-minatiuohac fpecies.Genitiuo huiusfpc-ciei.Datiuohuicfpcciei. Accufatiuo häc fpe cicm. V ocatiuo o fpecies, Ablatiuo ab hac fpecie .Et plur aliter,No miuatiuo hæ fpecies Genitiuo hatumfpecierum.Datiuohis fpe-ciebus. Accufatiuo has fpecies, V ocatiuo o fpecies. Ablatiuo abhisfpeciebus, PRima declinatio qt liter as terminales

habetïDuas.Quas^acts.Qupt termi-A üi^ natia

DONATVS

liatio«? Tres,quas;a,3s,cs, Da cxcmplû, î» vtpocta,as,vt AcncaSjCSjVt Anchifcs» Qu* eft agnitto primac declinationisf Hæ f gcnitiuus ôC datiuus fingularcs,ôC nominat» uusSCvocatiuusplurales inædiphthongort j dcfinunt, Accufatiuus in am correptä. Voca tiuuseftfimilisnominatiuo* Ablatiuusina ; produdam* Gcnitiuuspluralis in arum cor reptam Datiuus 8C ablatiuus in is produ' ôam. Accufatiuus in asproduiîîum, OEcunda declinatio quot Iitcras termina i^Icshabct:'Trcs.Quasrr,s,m^QuotteC' ■ minationcsfSex,Quas^cr,ir,ur,us,cus, unu Da excmpIum,Er, vt facer: ir, vt vir:ur, fa' nr:us,vtdominus:eus,YtTydcus: um vtt? i plum, Quæ cft agnitio fccüdæ declinatióis^ Haec cft,cuius gcnitiuus fingularis,amp; nomi' natiuus 8(. vocatiuus plurales, in i prodult;iH defînut,Datiuus ôC ablatiuus in o produdâ-Accufatiuus in um correptam, Quando no minatiuus in r vel in m définit, fimilis crit fi vocatiuus.Quandoinus vs mutatur inc, vC dominus domine, Quâdo vero in ius, fi finf propria nomina,abie(da us, fit vocatiuus in i,vt Vergilius Vergili ,Et vnum appcllatiuu ' quod cft filius,o fili,Genitiuus pluralis in ogt;

(tum I

DE NOMINE,

tum corrfptä.Dtüs 8c ablatiuus in is produ ää. Aiâûs in OS pr oduda ,\dinacorreptä. TErtia declinatio quotlitcras termina

les habetïDecc.Quas^A.c.o,cXn»r,s* t .xDa exemplü,a,\t poema.e,vt monde,o, vtvirgo,c,vt lacdjVt mcl, n,vtnomen,r, vt pa^,s,vt ciuitas,t,vtcaput.x,vtfelix, Qupt tenninationcs^ Septuagintaodo, vel paulo plus. Qu3e eft agnitio ter tiae dcdinationis^ Hæceft,cuiusgenitiusfingùlaris inis corre ptamdefinit.Daduusiniprodudâ.'Accufa liuus in em vel in im cor r cptam, \ ocatiuu» ûmilis cftnonûnatiuo, Ablatiuus inc corrc

i nbsp;nbsp;ptam,vel in i pr odudam .Nominatiuus 8C

accufatiuus 8C vocatiuus plurales in es pro-

\ nbsp;nbsp;dudam,velina corrcptam.Genitiuus plura

\ lisinumveliniumcorreptam, DatiuusöC ablatiuus inbus correptam.

a Varta declinatio qt Iras terminales

babet;Duas,Quas; s 8C u.Quotter-

1 minationcs^ Similiter duas, Quas;us8Cu,'’* Da exemplü,us,vt manus:u,vt cornu,

. nbsp;nbsp;eft agrtitio quarts dccllnattonis^ Hsc eft,cu

\ nbsp;nbsp;iusgcnitiuusftngalaris,8C nomina iu’ 8lt; ac

s, nbsp;nbsp;cuiatiuusSCvocatiuusplurales inus produ-

\ ââdcf«wnt.Datiu!ft8intûprodudam, Ac-\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kt fetiuus

DONATVS r

cufatiuus in um corrcptam ,Vocatiuus fimi lis eft nominatiuo. Ablatiu^ in u produâa, Genitiuus pluralis in uum correpta m, Dati uusamp;ablatiuusinbuscorreptam.

QVinta declinatio quot li tcras terminales habct/Vnam. Quamfs: Qupt terminattóes^Similiter vnam.Quä es pro du(flam,vt dies.Quæeftagnitioquin æde-clinationisfHæc eft,cuius genitiuus amp;nbsp;dati-uus fingulares in ei diuifas fyllabas definunt. Accufatiuus in cm correptam, Vocatiuusfi milis eftnominatiuo Ablatiuusineprodu-élam.Nominatiuus 8C accufatiuus amp;voca-. tiuus plurales in es produdam » Genitiuus, ' pluralis in erum corrcptam ♦ Datiuus 8C ab latiuus in bus correptam, GRrammaticac partes quatuor funt. Litera,SylIaba,Di(ftio,SC oratioOratio-, nis autem partes funt ofto : Nomen, Pronomen, Verbum,SCc. De literis eft eft Ortliographi3,id eft, rede feriben-di ratio. De fyIlaba,Prorodia,id eft, accentus fiue no culatio,8C ratio metrorum.De di(ftione,Etyniolo-gia,id eft,uera interpretatio,ut funt didionaria.De oratione,Syniaxi.c,hoc eft,côftruôlio.Litera eft minima pars uocis compofitæ exliteris. VeLeftei“* uocis,quj feribi poteft,forma.Liter£ quibus utimut, fimt dux SC uiginti.

Abcdcfsikln»nopq’’f“’*y*’

de nota ine.

Ex his i Si U iam uocaks funt ,iara confonantes: quandofcilicetuocahbus iiicademfYUaba prarpo^ nuntur,utIuno,Vcnus,ciüitas:h,ucro ut neuti^litc ra eft,ita ncuti^in enunciatione omitti debet. Non em uocalis,quia iV.is aipirat. Non contonäs,quia cü alia côfonante pofitionc nô facit .V crg.Sic f atuv la-* chtymans, K. apud Latinos iudicatur luperflua,cü in Grarcis diéfionibus tantum fcribatur.ut Kaienda: .G , fcribit inLatinis. Et prxpofitü e uel i,retinet uulgo nunc fonu çropè qualc i,ut cella,ccElü,ciuitas,cinis. P.tjcpofitu aüt alqs uQcahbus,k hteræ tonü habet,ut caput, cocus. 'OP UÖ fcribit in latinis uocabuhs Itacç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

fcribendü, uuh* non\»ltus.V olfangus,nô wolfgan gus.Eius hierçfonü olim habuit u confonans.Ex U tens quincçfunt uocaks Latinç.a e io u,8i una Gvç ca,y,Diftçquod petfe uocemfaciunt.Rehqupxvi. ocs funt confonantes. Quia uocahbus confonant ,cü ipfe per fe uocem perficere nequeant. Ex uocahbus fiunt diphtlrongiquincç,«: ce au eu ei,uta:ftimo,ccE pi,aula,euvus,Orphei,Sed ei Grseca eft,quç apud an tiquos in frequentitfimo ufu fuit,nunc aüt penè exo kuit. Confonätes diuidunf in mutas Si in temiuoot ks. NVutx funt noucm,b c d f gk p qt.Di(ffa:,q? re fpcftu aliarü hterarü pat^ fonant. Semiuocaks lunt fcptc,f mnrsxi.lia appeUat2c,quia imçfeéf p funt uocaks.Ei diuiduntuï in liquidas Si in confonantes duplices.Liquidse funt quatuor ,1 mn r .Sic diéfîe,^*^ fluunt Si quad intereunt poft mutas pofitx in eadé fyllaba,ut etiamfyllabam prxcedentem naturalitet

1 bteuem,faciantindiftcrentem,uttencbrx.

1 Duplices funt dux ,x amp;nbsp;x. Sicappellatx ,quod ' nbsp;nbsp;nbsp;Çto duabushtetis ponunt ,x enim ponft pro c amp;nbsp;s,

ucl

DONATVS

ud g amp;nbsp;s.2 ucro pro duplici ft Interdum amp;nbsp;i dupgt;* eft, quandofcilicet inter duas uocales collocatur, ut maior.S fui iuris eft. Ideot^ apud Græcos appellatur. Syllaba cft literair comprchenfio fw unoaccentuióunofpirituindiftanter prolata. Seo abufiue cx fola uocali fyllaba fieri poteft, ut eo. Syl labx ex literis infinitæ.Syllaba longa halxt duo tein Cora,ut pax.ros, —. Brcnis,unum,ut

DE DICTIONE.

Di(9:io eft uox articulata,id eft, aliq fenfu men tis proficifcens cum aliqua fignificatione. Ex qua in Didio ftruitur oratio,amp; inquamrnoluitur.Diftioexfylln bis coakfcit.Didio pars orationis,uerbum, idem fc rè.Nam omnis didio in aliquam cadit oratiöis psfquot; tem. De his itacp eft libellus pra:fens,uelut ifagoge gratnmatices: quo nihil breuius, nihil fuccindius i' pud Latinos aiitores inuenies, fi modo tempoiç inn* ria non multis in locis mutilatus ad nos pcrueniflên Quapropter uetuftiflimis codicibus adiuti,quç cor-' rupta erat,quantum licuit,reftituimus. Syllaba italt;V ex literis cóftat,ut fe, Didio ex fyllabis,utfecus. E* Oratio didionibus oratio conflatur, ut fecus res habet, OrJ tio ante eft cogrua didionum ordinatio cum fenfc. ut Veritas odium parit.Eius partes funi odo. Veru ut Latini,ita amp;nbsp;Graeci odo orationis partes habent. Sed Græciintcriedioncmin aduerbia,Latini articu-’ J os cóqciunt in Pronomina. In definitione nominiJ cum dicitur (cum cafu) excluduntur quatuor partes orationis indcclinabiles amp;nbsp;Verbum. Cum uero diet tur (proprie comunitc'rve fignificans) fimul ô( pro-“ jnomcn participium excluduntur.

Accidetia nominis funt, uelut fatellites nominis.

Bipet'

CE nomine. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

Biptnîta kgendum eft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'J

In co qualitas eft ( ut Gonfentius GrammatiaiS aiQutnitelligamus,utrum nomen quod appofitum Qyaiitaj^ fuerit,appellatiuuüfit anproptiu.Quoties em qinc^

Quale id nomen efkrefpondere poteris,uel priutn uelappeUatiuum aut commune. Proprium Qp^jg autem eft,quod uni tantu conuenit,ut Socrates^p-- j^ppgUjti pellaiiuum,quod eft comune multis,uthomo.Hanc diuifioncetiamnominis definitiofatis indicat. Aut enim unius rei) Particula, rei,à fciolo quodam adie-* fta uidebaiur .Dixiffet enim poftea,multarri,ôC non multorum.

Qualitatem aut quantitatemiQualitasÇut inquit Palxmon)tribus rebus conftat,ab animo,à corpore, 8i à fortuna.Ab animo,utbonus,malus.A corpore, utpukher,turpis,Afortuna,utpauper,diues.Quan titas autem fex modis principaliter dicitur,ut long« br eue,Iatum,anguftum,parum, multum. Colle-' ftiuum nomen eft, quod cum fit numeri fingularis, pluralitatem tarnen includit,ut ccckfia,concio,exer-» citus,pars.

Quae nomina comparantur'!^

Nomina adieftiua fignificantia accidcs,quod in-erementum uel diminutionem fufcipetc poteft,coni parari poflunt.Comparatioefn noneftabud,quàm collatio rci alicuiusadaliam,cum pcnftculationea« gmcti uel diminutionis eiufdem accidentis in utracj.

‘ nbsp;nbsp;Id autem coramodiflime explicamus per Pofitiuü,Compa'

Comparatiuum,SiSuperlatiuum,utfortis fortior ratiua. fortifiimus. Comparatiuus cui

Subcompendiofabreuitate duis régulas ponit, îlteram de wmpatatitto,altetX de fuptrlatiuo, quas

Cramin»

DONATVS

Grammatici obfcuriftimis glolTulis corrumpnW-'

Genus ad fexus difcretionc nomini accidit.GeW ra noininum tribus nolcuntur modis; Significatif Nomina enim marium,mafculinafunt;mulitri*gt; minina.Secüdoterminatiöc,ita,inafocminina,ii’‘ mafculina.Tcrtio autoritäre Latineloquentiu.Af^ liic gdc utcft diffic ilimu s,i ta eft certiftunus.Crçû^ cilnis gna articulis difcernunt, Latini potiffiæü ad ic éliuis.Porrô ineptum uidetur Genera ob attributif nem diftinguere. Netp ego puto diftionernjhoin®» gnis communis reéledici. Qiiisem unquâaud bona homo'^ Necp refert quod mulier quocp fit mo.Nam SC mulier quoc^ fcortü,nccp tarnen fcor^ quisgenere fcrminino dixerit.Multa liuiufmo • (ùnt,fi quis ftudiofe inquirat.

Numerus diélionis forma eft,quæ difcretionn” quantitatis facere pc5teft, ut fortis prudes,fortes pf dentes. Grxci tres numéros habent.

Figura. Figura (ait Prifcia.)ió diiflionis quantitate coiS' prehenditur, Veleniin eft fimplex, ut magnus.'*' compofita,ut magnanim’. Vel decompofitaCquai» Græcizso£f«iru'y9tTii(i notant,id eft,à compofitis dtri' uatam)ut magnanimitas.

Cafus(ait idé) declinatio eft noïs uel aliaru caûiâ' liü diftionü,quae maxime fit in fine.Inter cafus duO funt rc(fli,Ntüs amp;nbsp;uocatiuus.Quatuor obliquJ,G‘' nitiuu», DtüSjAccufatiuus, AbJatiuus. ISiüs(aiiid£ Prifc.)dicif cafus, ggt; à generali noie in fpecialia w dat, ut ftilû quoqj manu cadetë réélu ceddiffe poilu mus âicere. Vei abufiuc,ggt;ab illo naftuntur oesalil Vel quod cadens à lûa tcrminatiôe in alias,facit obli calus. Vn cafus dicantur6tis eoi?t indicant noîi

Magi'

DE DOMINE;

Wagîft« nomen appellatiuuraSCc.

In exëplis dedinationü DonaC gen* refpexît îrt ’ ^rioriV quincç, in poftremis dcdinationem. Mirü aüt côpédiü excplorü,ptcrea dedinationü.Quis em (uKindius tradere atcç ité uerius potuitlt;;Quâlt;autc quardâ om«tunt,quç tenellâ Si adhuc rude iuuëtu^ té turbare poterât. His porro excpbs pauciflimis,iu uemv s imbuenda eft,ôt analogia horû paulatim du cenda,netç ftatim primo oîa promifcue incukanda.

In dedinationiVus terminationes diligent fetuâ da:,aut in ter lia fairem literç terminales. Nâ $ illic oroifCjfunt,ftudiofe ab autorc faitü non fine pucro ru utilitate .Cü uero puer oes oim dedinationü ter-« tninatiôes didicerit, inueniet facile cuiufnâ dedinati ; nbsp;nbsp;nbsp;onis fint oîa noïm In a enim oîa primç,prçtcr neu-

; tratertiç.lnbnullüeftlncduotm^ertia:lndnul-lü latinüln e tertiç. In f gb i k nulla faite dedinabi lialnltertiçlnmfecundç. ïnntertiîcin otertiîc.

1 nbsp;nbsp;nbsp;In p,qnulla. In r fecunda: 8C tertix. In s literarum

oïmdedinationumlnttertiç.lnu quartx.Inxtet lixin y nullumLatiuumIn 1 nullum.

Sacerdos in ablatiuo,tantü facerdote.Non enim quenqfufpicorunquâdixiflc facerdoti in ablatiuo^

Ad cugnolcendasultimas omnium dedinationü fyllabas,quanta: fint,noiandum,omne abreue,exce pto ablaiiuoprimx,8iu'xariuoànominibusinas. Omix i longum.Omne mbreue .Omne o longum. Omnem diptbongülongam. V longüis omne lOn gü excepto nominatiuo amp;. genitiuo tertiç. E omne breue^dempto ablatiuo quir.tç,8i uocatiuo amp;nbsp;abla-tiuo primx,à nominibus iu es.Omne us breue,prêter eeniüuumRngt.latc,óCniümBiaccufatiuum8C uocatik

DONATVS

uocatiuum plurales quartæ. Atcp ut puer! faciîiasal tuefeantobfcruarefyllabas longe ne fint an breu«, fuprapofuim* longæ liniolâ rcélam -breui,UflexJ.

DE PRONOMINE.

PRononicn quid cftj’Pars orationt'squï pro nominepofita, tantundcinpcne gnificat,pcrfonamcy interdum rccipit, Pw nominiquot acciduntî’Sex Qu,acfQu31*f** Genus,nume/*,Figura Perfona,Cafus.Qu’ liras pronoininum in quo eft ƒ Dupkx 'Â* Quomodo^ Aut eni finira funt pronoininî» aut infinita,Quæfunt finitarQu^f recipiunt perfonas, ut ego tu illc, Quar funt infini^’ Quç non recipiunt perfonas,ut quis qaçqj» Genera pronoininumquod funts* Eaden'^’^ requç dC nominiu Mafculinû,utquis. inininum,ut quç»Neutrum,ut quod. Conv mune ut qualis,talis, Trium gencrum quo« omncdicitur,utego,tu,fui. Numeri pronæ minum quodfuntf Duo.Quij'SinguIyii^j“* Figunc. hic,pluralis,uthi, Figuræpronominûquot funtfDuæ,Qu3f^Simplex,utquis,Coinpoquot; Perfona. ta,utquifquis. Perfonæpronominuinquot funt^Trcs.Quæ^Prima,ut ego, 5ecunda,“* - f. tu.Tertia,utilIc,Cafusitempronoininu*î

**’ quot funtf Sex, quarndmodum SC

DE PRONOMÎNE, Per hos cnim cafus omnium geneçt nomina, (Pnomina, çticipia infleâüt hoc modo. Ego pronom? hnitum,2en?ris omniS, mmeri fit^laris,figuræ fimplicis,pçic fonç priinç, cafus nominatiui,quod déclina bit fie: Ego mci, vel mis mihi me à me* Et pluraliter, Nos noftrû vel noftri nobis nos ànobis.Perfonæ fecûdæ generis omnis.Tu tui vel tis tibi te o tu à te. Et plur aliter,V os veftrum vel veftri vobis uos o vos à uobis. Petfonç tertiçgeneris omnis vtriufqj nume-ri,fine no'ininatiuo 8C vocatio Sui fibi fe à fe. Et pluraliter,Sui fibi fe à fejtem relaiiuü ÔC demonftratiuum fimul, Generis mafeulini, lUe illius illi ilium ab illo*Et plutilitcr,illi il loruinillisillosabillis,Generisfceminini,il la illius illi illam ab illa.Et plur aliter ,illæ il-larutn illis lilas ab illis. Generis ncutri,illud illius illi illudab illo. Et pluralitcr,illaillo-, nbsp;nbsp;nbsp;rutn illis ilia ab illis .Item minus ^ftnita.Ge

neris mafculinijpfe ipfi’ ipfl ipfumab ipfo. Etplurallter,ipfiipforüipfisipfos abipfîs.

, nbsp;nbsp;nbsp;Generis foeminini, ipfa ipfius ipfi ipfam ab

ipfa,8C plur aliter ,ipÇç ipfarum ipfis ipfas ab ipfis. Generis ncutri,ipfum ipfius ipftipfura ' ab ipfo,8Cpluralitet,içfa ipforum ipfis ipfa b abiçfis.

DONATVS

âb tpfis.Gencris mafculini,ifte iftius ïfti iftö àb ifto, óf pluralitcr, ifti iftorü iftis iftos ah iftis.Generis fceminini, ifta iftius iftiiftäab ïfta,Sf pluralitcr,iftç iftaruiftis iftas ab iftislt; Gnïs ncutrijiftud iftius ifti iftudabifto,amp;' pluraliier, ifta iftoru iftis ifta ab iftis Itéar ticularcpræpofitiuu vcldcmonftra‘iuûGr ncris mafculini,Hic huius huic hunc ab hof 8f pluralitcr hi horû his hos ab his.Gms f« minini hçc hm'us huic hanc ab hac,Óf pluf’ .liter hæ harum his has ab his» Generis neu' tri,hoc huius huic hoc ab hoc,8f pIiiralitcG I®* haechorumhishæcabhis Itemfubiundiuu vel relatiuuin,Generis mafculini,Iseiusci cum ab eo,8f pluralitcr, ei corum eis eos ah ris.Gcnerisfceminini,ca ciusei earn ab plurajitcr, cæcarûeiseas ab cis. Generis neu tn. Id eius ci id ab co, 8f pluralitcr,ea eorum «'s ea ab cis .Item infinita Generis mafeulini, Quis vel qui cuius cm quem à quo vel à qui, Sf pluralitcr, qui quoçj quis vcl quibus quos à qms vclàquib’4 Generis fœminini,QHç vcl «Jua cuius cm quam à qua vel à qui,Etp!iira' Iiter,quç quarum quis vcl quibus quas à quis vcl à quibus. Generis neutri, Quod vel quid cuiiis cui quod vclqmd à quo vcl a qui,Sf plK ralitct

ßt PRONOMINE.

ra.Vitn,Q«TVclqua quorum quis vel quîbiM

qux vdquaàquis velàqu'busjtempoîfet'

fiuiftnita adaliquid dida,cx vtraq} parte fin

guhria. Generis mafculini, mens mei meo

ineunao mi à naeo, 8C pluraiitcr,mci meorS

meismcos^ômciàmcis.Generisfceminini,

mca mes meæ meamó mea à mea,8C plura liter,meat naearum meis measó meæ à me;* à. Generis neutri meum mcimeomeumo

meum à meo,8C plur aliter, mea mcoru me-is mea Ó mea à meis. Gcneri mafctdini.Tu us tuituo tuum à tuo,8C pluraliter,tui tuorû tns tuosàtuis.Generis foEminini,tuatuac tu t tuam à tua 8C plur aliter ,tuæ tuarum tuis masàtuis.Gçncr is neutri,tuum tuituo tu

u m à tuo, 8C plur aliter tua worum tuis tua à tuis. Generis mafculini, fuus fui fuo fuuna à

fuo.Et plur all ter,fui fuorum fuis fuos à fuis. Generis foeminini. Suafuæfuae fuamàfua«

Et plur aliter, fus fuarum fuis fuas à fuis.Ge tier is neutri,fuumfui fuo fuum à fuo .Et plu-taliter ,fua fuorum fuis fua àfuis jtem poffef liua ftnita adaliquid diéla ex vtracy parte pluralia. Generis mafculini ,Noftcr noftrijNofter. noftro noftrû onofter à noftro.Et pluralif } ; Rri ttrôru noftris nrôso noftriànrâs Gnï»,

“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B q feetninini

DONATVS

foiTîîninî, noftra noftræ noftræ noft am noftra à noftra. Et pluraliter,noftræ noftr* rutn noftris noftras o noftræ à noftris. Ge' neris neiitrï,noftru/n noftri noftço noftruo noftrum à noftro. Et pluraliter,noftra nœ ftrorû noftris noftra o noftra à noAris.Gj'

Velin, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mafcuIinijVeftcr ueftri ueftro ueftru

ueftro, Etpluraliter,ueltri ueftrorüufftr'^ ueftrosàueftris. Generis fœminini, ueftri ueftrç ueftrçueftrani àueftra,Etpluralitfi'» ueftrçiieftraçî ueftris ueftrasàueftris.Gem ris .neutri, Veftruin ueftri ueftro ueftrum lieftro. Et plurali^jUeftra ueftroçi ueftri!» ut Côpolîta ftra â ueftris.Da horunt coinpofît3,utfgo^ iner,tuiinet,fuimet,fibimet,illhic,ifthic,illi^ cine, ifticcine, hiccinc, hæccine, hoccine, idc (in inafcuhno genere produ(ftuni,in neutro uero correptum) quifquis, quiihain qui' IpiainaliquisSCc,

Satis Clara efl: pronominis dcfînitio. Pronoine” autem dicitur,quod pro ipfo nomine ponitur. Qi'^ tics cnim demonftratur, hic fecit, pennde eft,at(p u dicas Socratem uel Donatum fecilTc, Tantundcifl cnim fignificar.

Qnalitas in pronomine non aliud e(i quàm fpt' cics,hoc eft forma uel origo uocabuli. Quarc amp;nbsp;a!i| gramnuttci, Spcciem, pronominis accidcsponunt.

DE PRONOMINE.

Mxc cnîm primiiiuç fpecici funt,illa deriuatiuç. Pro nomen componitur quinç modi?, Primo cuin no^ mine,ut huiiiamp;nodi,eiufinodi illiul'modi amp;c.h£C per omncs cafus fimnl uocc dedinantiir.

Secundo componitur unum pronomc cum alio, ut illhic ifthic,qnæ in cafibps retinctibus c,uariantur tantum, prscterquàm in datiuo. Sic meme tete fefe \ egoipfetuiple. Tertio cum aduerbqs, ut idem,egon’ men’inihin'eccum ellum.Quarto cum præpofitiôc, ut mecum tecum fecum, amp;c .quae tarnen potins per anaftrophen prolata uidentur.Quinto cum his qua tuor fyllabicis adieftionibus, met, cine, ce amp;nbsp;pte,ut egomeitutemetfuimci ipfcmct,hiccin€ iniccine,hu lufce illiufce, meapte tuapte fuapte ueftrapte noftra pte,qui ablatiui etiam cum fyllaba pte proferuntur. Quot Gît Etmeopte tuopte fuopte profertur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pronoia.

Inuniuerfum autem quindecim funt pronomu na,quaiuor ordinibusdiftinfta,de quibusSpudLa^ tinos nulladubitatiocft .Primiordjnis, egotufui, pnmitiua .Secundi ordinis,illc ipfe ifte hic ôlt; is .Ter tq ordinis, meus tuus fuus nofter amp;nbsp;uefter, Quarti ordinis,noftras 8lt; ueftras.Hsec leptem duorum plt;gt; fteriorum ordmum,deriuatiuafunt.Dcriuantur cm à genitiuis trium primitiuorum Sunt tarnen qui plu r a effe pronomina «fferant, cui ôi Donatus quoque fub(ctibit,idquoà ex eius exemplis facile colligi po* teil. Atque inhunc ordinemredegerunt.

Rgo

Finita Tu

111e

B

DONATVS

Primitiua dkuntur,quod non ipfa ab alijs/eda* ab ipfîs origin cm trahunt.

criuatiua,quod abalip formentur;nomë haben«. Finita funt,quæ certain perfonam dénotant.

Infinita funt,qu« perfonam ccruin non te«'’

Min“*

DE PRONOMINE. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ó

Minus quàm finita, quæ cei tii ôt incertis pcrfo* nisadaptaTipofl'unt.

Poffcfïiuaappcllantur pronomina,quodaliquid pofTidcre oftcndunt. Nani cum dico, meus aut tuut definio aliquid nu um aut tuum effe.

Pronominum quoeç hxc relapuafunt,nxcde* monfttatiua, hacc rtlat iua amp;nbsp;demonftratiua fimuî.

Rtlatiua lantum lunt tria,Sui,is,ôC ipfe.

Demonftratiua tantum quatuor ,ego, tu,m€‘

Demonftratiuum SC relatiuü fimul,unü ilk. Relatiuadiaafunt, quodremdiftamreferunt.' Demonftratiua dicuntur pronomina, quod de* tnonftrantis fignificationem habent,remiç pr aefen* temnotant ,uthichxchoc. HxcSlt; articulidicun-tur, quoniam nominibus coartantur coniungun* turep. Inter articules 8i pronomina hoc intereftî Pronomina,declinantur fola: Articuli,iunfti nomu nibus,uthic maritushxcuxor,huiusuxotis. •

Sed atticuli neep pronomina funt Ç ut ait Lanci* lotus netç alterius cuiufuis partis orationis, que* admodum î'yllabicac adieftiones.

Sed iam ad ea quæ corrupta habebantur nos eonuertamus,Gencris mafculini,ipfe iptius esete.' Qmillum erai ,ltem minus quàm finita. Teftaiv* turboc codices antiquiffimi.ïuquoquefiDonati uetba obfirues îacile animaduertes ita rem habe*, re.Præmittit enim fuam cuique pronominipro* prietatem.Pofteaautem,cum pronomen,quis infle ftitur ,prxtqjitendum non eft.Item minus quant finita ,icd item infinita, quod ac Donati exempU, mdicant. Inquii enim çirca initium de pronomi*

B üq nbsp;nbsp;nbsp;ne,Qu»

DONaTVS ne. Quæ funt infinitav Quac non recîpiunt psrio^ nas,ut quis quæ amp;c. Netÿ moueri debcs quod in ''’î »10 duas tantum piononninis quai jtates pofu,erit,nnj tam fcilicet amp;nbsp;infinitam,iam afit tertiâ intcipon**'^'’ nita cm funt amp;nbsp;minus infupsr.non aüt finita tm,an' minus quâ finita trn.Nâ certis fimul amp;nbsp;incctiis nis appîicari pofiùnt, ac primant fccundamcp P^quot;® nam recipiunt,amp;: uel de abfenti dici potcrunt.

Da iiorum compofita)illliic ifthicfcribcndum'

Idem in maftulino genere producïü, in nenn'® ucro corrcptum,ut quifquis 6lt;:c.Quis hune loeü no cenferet diprauaturt'îHuncnosdiftindlionibus^ particular, ût, in amp;,commutatione,dilucidiorc redo* dimus.'Vcrum fi (id quod antiquus ilk codex uidc' batur indicarc)lioc padio textum continues,In neu tro uero correptum. Sed compofi ta pronomina K' cundum formam nominum ex ea parte dcclinâtur, «uia pronomë fuerit cafus ntï, aut fi ex duob’ nom* 'natiuis fuerit cöpofita, ex utratp parte dedinabunt. cuius rei exêpla funt hçc,quifquis,quifnam ôfe.ruP fum redlc dixcris.Sed cum utrunm rede dicatur,ni Iiil tmmutauimus, Tu tarnen Sd kcundam Dona» ■editjonem confule.

E R B V M quid eftfPars ora-tionis cum tcinporcSC perfona fine cafu agerc aliquid aut pati . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aut neutrum fignificans, Yerbo

^bi ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;acciduntc’Septë. Quæ.-C^alitas,coniu

gatio,genus,numerus,figura,tcmpus Sdptt Oyalita» fona.Qualitas verborum in quo eft f In mo dis et

DE VERBO,

dis amp;nbsp;in for mis» Modi qui funtdndicatiu’, vtlego.lmpcratiuus, vt lege. Optât uus,vt vtinam legcrem.Cöiundiuus,\ t cum Icgâ» InBnitiuuSjUt legere .ïmperfonalis,vt legi-tur,ïormç verborum quot funt: Quatuor, Quæ; Perfecta,vt lego. MeditatiuajVtledlu rio,îrequentatiua,vtle3;itojnchoatiua,vt feruefco,calefco,Côniugationes verborum Conm^ quotfunt^Tres. Quæ; Prima in a, Secunda*'® in€,Tertiaini,Primaquac eft^ Quæinindi-catiuo modo,temporeprçfenti, numero fin gulari,{ecundaperfona,verbo aétiuo ôC neu trali a produdam habet ante nouiffimâ lite rams,Paffiuo communi 8lt; deponenti^ante nouiffimâfyllabamriSjVt amo ama8,amor amaris,Etfuturum tempus eiufdem modi

l nbsp;nbsp;nbsp;inbo 8C inbor fyllabâ mittit ,vt amo ama-

I nbsp;nbsp;nbsp;bo,amoramabor»

' Secunda quæ cftçQuæ in indicatiuo mo- Sccunda. \ nbsp;nbsp;do,tempore praefenti,numero fingulan, fe-

cuudapcrfona,')2^bo adiuo 8Cneutrali,e pro dudam habet ante nouiffimam liter am s, Paffiuo communi 8C deponenti,ame nouif-

I nbsp;nbsp;nbsp;(imam fyllabamris,vt docco doce3,doceor

. nbsp;nbsp;nbsp;doceris»Et futurum tempus eiufdemmodi

I nbsp;nbsp;nbsp;inbo 8C inbor fyllabammittit,vtdoceodo

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B V cebo.

DONATV5

^^'“cebo,doctor docebor. Tertia quareft^Qu* in Ind;c3tiuo modo, tempore præftntijnuquot; merofiugula J,fecundapcrfona,verboadi' . uo amp;nbsp;neutra ’i, i correptam vel i produéiiin habet antenouiiTimam literä.pafliuOjCom muni deponenti pro i litera e correptam vel iprodudam habet ante nouiiTimamfyl' labam ris, vt lego legis legor legens,audio audis,audiris, Et futurum tempus eiufdem modi in am inar fyllabam mittit,vtlego Iegä,legorlegar,audioaudiä,aud(oraudiar» Vbi pofliint haec difcernicHaeç in imperati' uo Si in infinitiuo modo ftatim difeernipof

prodadain » Nam i litera correpra û ftifr’f» in c conuert tur, produdafifucrit,noninU' tatur, Eftquädo tertia cöniugatiofutuniio tempus non in am Si in ar tantum,fed ctiain in bo ôi in bör fyllabä mittit înterduin,cûî lite am correptam non habucrif,fed,pdu-^ Cenus. ^S,vt eo is ibo,queo quis quibp,cä vcl queä.

Genera verborumquotfunt;^Quinq;

Adiu3,Pafriua, Neutra,Dcponctia,amp; com munia. Adiua quae funt^Quae in o dcfinunt, 5C accepta r Ii tera faciunt ex fe pafriua,vt k' go legor æaÂiua qur funtfOu j in r dcfinSt,

de VERbo

amp;eademptaredcutinadiua,vtlegorlego.

Neutra qaçfunt^Quç in odefinütvtaâma,

fed acceptarlitera,latinanófunt,vtftocut

to, nam ftor cur ror no dicit. Sunt præter ci

neutropaffiua vt gaudeo gaudes gauifus fü,

SoIeofoksfolit’fum,¥iohsfaâusfum,Mcc

reo mceres moeftus fum ♦ Deponentia quæ

funt^ Quæ inr fimilitcr defmunt,vt paffiuaî fedea demptalatina nô funt,vtluâor lo^t fcquor nafcor amp;nbsp;orior.Cômunia cjuæ funtî? Qu.^ in r fimrtiter definût vt dcponentia, fed induas formas cadunt, agentvsôC patientis. Ut ofculor criminor .Dicimus enim,ofculoc te,ofculor à te,criminor te criminor àte,N« «neri verboruquotfunt ,Duo,Qui^ Singu’a tis.vtlego.PluraVSjytlegimus.riguræ ver-borumquotfuntî'Duae, Quacî' Simplex,vt le go,Compofita, vt neglego, Tempora ver-borum quot funt^ Tria,qu« Præfens,vtlc-go,Prætcritum,vt Icgi, Tuturum vtlegam, Quotfunttempora indeclinatione verbo-rü^ quineg. Quæ^ Prüfens, ut lego. Ptm i mg fedü,vtlegebâ:Ptm perfe(9iim,vtlcgi*Ptm p , plufquâper feftû,vt leger amTutuvïimvt te-gâiPerfonæ verbog quot funt ^Tresiquaciî PriajVtlegotSecödajUtlesis/Te.iiautlcgit,

Verbum

DONATVS

Verbum à ucrberatu acris, ut ait prifcp.dicitur, quoiiiam eo prçcipiic SC frequentiusin oiationc uti niiir.Infer ucrbum nomë hoe intereft,^ uerbum dicit faóium diólümue perfoppNomen uero ipfant pcrfonam.Prçterca,ucrbum tempus habet,taret au tem cafibus. Nomen contra, calus habet, non tcnv pus . Omneautem uerbum ucl adliuefignificat, ut iego.percutio ; Vel paflnie,ut legor, percutior: Aut neun um,ut fto. Atcp hæc quiçlem unica definition j ne Donatus perftrinxit.

Modus, Modi fortiiintur nomen ab co quod fuis fignifin cationibus indicant. Indicatiuus enim indicantis ßn. gnificationem habcj,utfcribo. Impcratiuusfönuni habet impcrantis,ut feribe, Optatiüus,g, per ipfum optamus,ut utinam fcribcrem.Coniundhuus.quo^ ei quid coniungitur ut plena fit locutio, Si enim di' xero:Cum clamem,pcdet fenfus. At fi dicam;Cuni tlamem quid me taçereafieris^ pcrfeólus eftfenfus* Vniformcmautemdcclinationem (ait Diomedes) perfeifti amp;nbsp;futuri temporis ira hoc fubiundliuo, nun jnci O plurali, accentus diftinguunt. Perfedlum n” acuto accentu dec|,inatur, Futurum circunflcffiimr, utperfctfto cum dixe'ri n*. Future,cum dixerimus. ïd amp;nbsp;pocta^f autoribus facile probari poteft.Quid. ç.Mcta.Hauftus aquæ mihi nedlar crit,uit3mipfâ'' rebor AccfpiifcfimuJ, uitam dederîtisin undisj'O^ eil fimul cum potu uitam pijçftabitis.Idcm in Ponn to Iib.4. Cum gelidam Tliracen, amp;nbsp;opertü nubibn* HæmunijEt maris lonq tranfierîtis aquas.Idcmibi dcm.'Copia ncc uobis ullo prohibente uidendi Con fiilis ut hmen contigerîtis crit. Accedit aüt huiusm suri fignificaüo tam propè ad prjtcriti fignificantin ainJfl

DE VEREO.

amîn Cf.libufdamlacis apudautorcs,utnon facile difcernas.

Infinitiuus dicKur,quod perfonas nutneros'cp pa tum definiat,ctfi tëpus determinet,ut legere kgilïe.

Imptrfonalis, qiüa indiget uel noïs uel pronoïs perVonasUt legituv: addendü uel à itie,uel â Socrate.

Forma: ueiborum à Laurentio Valla aliter congt; ftituuntur lib.I.Inchoatiua enim uerba, ipfe médita tiua.f.exercitatiua uocat,utcalefco.Qua: hic médita tiua,Valla defyderatiua* uocat,ut efurio,4edlurio.

Atconiugationes Donatus ex fecunda pcrfonal prxfentistëporisindicatiui diftinguit,propter uer* bum dare, quod a ubicp corripit praeter earn ptrfogt; nam.Eft ergo a primæ, e fecundæ,! tertiac.Vetum fi impcratiuum infpexeris.commodiflime quatuor fu «tint.Prima in a,Secunda in e longu,!crtia in e bre ue,Quarta in î longum.Infinitiui tarnen potiffimu pueris apperiunt negotium,Futurum primae ac fe,* cundac coniugationis eft inbo,Ttrti3e ac quartæ in am. Sed ctiam in bo Si bor fyllabâ mittit interdum, cüiliteramcorreptânon Sic.) Interdum dicit,quo niam id in uerbis quartç coniugationis tantum cort tingit,ut fcruiam uel f;ruibo,uinciâ Uel uincibo,uiiv car uel uincibor,Sed non in omnibus Quidam efrt (ait Donatus in fecunda aeditioneyefutantcs negât inbo Si inbor rite cxire poffe tertiâconiugationë, tiifi ab eo uerbo, quod in prima perfona indicatiui modt,tëporis ptaclentis,numeri fingularis,e ante o habucrit,ut co queo,eam qucam,ibo quibo.Si paffi uo,queor quear,uel quibor,8i fi qua funt fimilia.

Genera uerborum abqfignificationes uocant.Db latus genera ex ter nainatione ,non ex fignificatiôe diftiK

ÖONATVS diftinxitOmnc enim uerbü uel in o iiel in orteriW' nsï.ln o aéliiia amp;nbsp;neutra. In or paf(iua,cömuniail^ df poncria Atfliua accipiunt r,neutra non accipiupi' Ita paffnia dimittüt r. Cómiinia amp;. Deponentia rt' quaquam. Porrö commune amp;nbsp;alt;ftiue amp;nbsp;pafi'iue fig' nificat. Deponens akerä fignificationë tann'i habet« Neutropafliua aüt funt, quç in præfcnti dcclinaniuf ut neutra Uel alt;fliua,in pterito uero ut pafliu^ Diei«' i mus enim,g3udco gaudes çaudet,ut doceo es et.Irt ; pretcrito uero non gaudui ut docui,fed gauifus fut” ut dodus fum à doceor.Deponcns tamcficut amp;nbsp;ncu trü,diuerfas fignificationes habet. Adiua igitur (in^ quit Prifc. JpaflTiua amp;nbsp;cömunia, certam amp;nbsp;pr^finita habent fignificationem; Neutra uero amp;’ dcponétij uaria. Sût tn uerba quçin uoceadiua fignificatpafli ue,ut Væneo.i.ucnü eo,hoc e(t,ucdo. Vapulo.i.peuti or.Exulo.i.in exiliü releaor.Fio, fad’ ium.i.nalcor«

DE AD'VERBIO*

ADuerbium quid efti‘'Pars oratiO' nis,q adicda ^bo fignificatioW eius cxplanat atqj imp Iet. Aduefquot; bio qt accidutfTna.Quaer SigniÖ catio, cópatio 8C figura. Significatio aduet' biorum in q cftfQuia funt aducrbia aut loei, aut rcpis,aut nücri, aut negadi,aut afF.rmart di,aut demóftrandi,aut opt3di,aut hortadi, aut oidiniSjaut rntcrrogandf,autfimilitudi' n(s,autqlitatis,aut^ntjratis, autdubitandi, autgfonaJia,aut uoeädi, aut rcipondcdi,aut

tJEADVËRBÎO*

ttpanndi,aut iurandi,aut eligendi,aut cott-l gregandi,aut prohibendi,aut cucnt’,aut cô-

parandi.Da aduerbia loci,vt hic,vel ibi,illic, inde,intro,vcl for as.Da tcmporis,vt hodie, ben,nüc,nupcr,eras, alicniando, olim,iam, t tunc,cû,durti,mane,ftro,rempcr»Danume-’ ti,vtlenacl,bis,ter,quaCDancgâdt,Ythaud, non,neque .Da affirmandi,vt,ctiam,quidni,

I certe,Dadcmonftrandi,vt,cn,cccc,Daopta

1 di,vtvtinam,ôfi.Dabortandi,vteia, âge«

1 Da ordinis,vt deinde, deinceps. Da interro

\ nbsp;nbsp;gandi ,ut cur,quàre,quamobrem,Da fimili-

tudinis,vtquafi,ccu,fient, ficntijvelutiveluti, tanqaam,vt,vtiDaqualitatis,vtdoâe,puV chre,fortit«r,viviUter,benc,maIc.Da quan-

\ nbsp;nbsp;titatiSjVt mu1itum,parum, inodicutti,nimi*

um,minimum,vafde.Da dubitandi,\ t for-lan Jor fitan, fortaffis, vcl fortaffe, fortuitu. Da perfonalia, vt niecuiTi,tecuni,fecuiri,na bifeum »vobifeum ,Da v ocandi, vt o,hcu3. Da refpondendi ,vtbcm,Dafeparandi,vt feorfuni,retrorfuni.Da iuTadi,vt ædepol,ca ftor,hercle,mcdiusfidius,Da eligendi,vt po tius imo, Dî congregandi. vt fimul,una,pa ïiter Da probibcdi,\ t nc.Da cuenp,vt forte,fortuitu,D^ côpar andi,ut inagis,minna Met tam

DONATVS

CÓpatio. vel tam,maximum,minimum. Compart' tio aduerbiorum in quo eft:In tribus gradi^ bus com|5arationis,fcilicct,Pofitiuo,Coni' paratiuo 8C SupcrJatiuo, Da aduerbiapofi' tiui gradus, vt dofte, Da comparatiui gr-' dus,vt doftius, Da fuperlatiui gradus vtdo ftilïi mü vel doftiflimc, Figuræ aduerbioru quotfunt' Duae,QyçfSimplcxvt dofte,pr** dêter,Ccpofita vt indofte,imprudéter« Ad ybia local ia funt hçc,vel in loco,vel de loco» vel adlocü,vclpcr locu.Sed in loco amp;de lo' co candê fignificationc habet, vt int’ cxeo,foris fum, foris venio, A d locu aute amp;perlocum,aliafignificationëhabct,utiii' tro eo,foras exeo t De int’ aüt de fofis nó dicitur, quomodo nee dicimus,àd fort’ uel inforas, Per locu aüt,yt hac,illac,iftac»

Aduerbium unde dicatur nomen indicatreiusfl” fignificatio nerbis adiicitnt.Nam ut adieftiuunii'® men déclarât fubftantiuum,ita aduerbium uerbo ditum,eius fignificationem perficit. Non eiïiperci' pimtis qua lis homo fit,nifî addas adicdiuum,utl’lt;’ mo iuftus, homo pius.Ita legere quotpcontigin'O bene uel male.Refteigitur Donatus aduerbium finiuit per fignificationem. Eft enimpotiflimumiquot; aducrbiofignificatio,

Interrog5di)habebâtexcpJana.præfertiin,m^ Pgâdiaducrbiü, fed qs nô aduerteret iricnd S fui»'' Vocan*

DE ADVERBIO.

Vocandi aduevbiafunt ó amp;nbsp;heus. Refpondendt, autemhem.Attç hicuitium ciat.Hem enim vefpon-« dendi inuenitur apudComicos.Nam aliud apud La tinos non facile inuenics,quanquam apud T events um Simoni interroganti Dauusrcfpondet,ita.Itéra înEunucho in una Rena ter rcperies,fic.Grçcihabct f«! quod noflxaactate doéliffimi uertunt etiam. La-tini libentius per uerba refpondcnt ut legiftin’legi. Itainreliquis

Comparand! )Magis tant, particulæ funt à pofiti uo non difcedentes.Erat quoqj hic locus corruptus.

Comparantur autem aducrbia,quoties nomina à quibus ueniunt,comparantur .El quoniam aduer^ bia (ut Donat’ inquit )etiamfunt,quæ per oës gra-dus ire non poffunt,ideo his ad augendâ fignificatio ncm pro comparatiuo ôi fuperlatiuo magis amp;nbsp;max irae coniügimus.adminuendam minus 8( minime.

Aduerbia localia) Enumérât Valla alialocalia aduerbia,quatuor differentias habentia quç funt uel l i inloco,utHicifticillic.Veldeloco,uthincifthincil-

line .Vcl ad lo cum,ut hue iftuc illuc.Vel per locum, ut haciftac illac.

hic Ifthic nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Illic

perfonç hincSecundx iftinc Tertix lllinc primx hue iftuc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illuc

hac nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iftac nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lUac

De loco in loco eandem habent fignificatio-quot; nem,quod aduerbium de loco fie die tur ( ut ait Do natus in fecundaxditionc )quafi in loco, amp;nbsp;idem ad uetbium diuerfisuetbis conftruflunt, iam in loco, iamdelocoappellationem fottitur ,ut forisfum,in loco, foris ucnio, de loco aducrb ium eft,

G Dicimus

ÙONATV^

Dicimus fnim ad foras )Quisnifi omnïnófW'* pidus non intflligeret hune Jocum,fuiflê uel corrugt; pniTjmû, fi hçc noftra cü cxcplanb* rehquis coferaf« Oeintus autem ÔC de foris non dicitur, quoniain prepofitiôcs fc aratiin pponi non pofïütaducrbijS'

de PARTICIPIO

Articipiumquid fit; pars oratiœ nis,parrcmcapicns nominispar' tcmqj vcrbi.Recipitenini à noini' ne genera 8C cafus,à Yerbo,tcinpôquot;

Âcfîden^ fignificationes,ab vtroqjnunierum^i «a prçpo figurâ.Participioquotaccidunr;-'Scx,QuÇgt; (îrionum. Genus,Cafus,Tempus, Significatio,Nuin^ Genus- rus, 8C figura. Genera Participionim quot funt f Quatuor« Quæ^Mafculinum, vt hicJcdus « Fœmininum, Vf hæcleda«NcU' truin, Vf hoc leduiritOmne, vt hic harc

Cafus. fjQc legcns.Cafus participiorum quotfunti' Sex.QuifNominatiuus,vt hic amp;nbsp;hçc Si hoC legens. Genifiuus, Vf huius Iegcntis,Datiuus Vf huic Jegenti, Accufatiuus,vt hune Sf haiif

Tempus. Iegentem,amp;hoc legens. VocatiuuSjVtoIc' | gens. Ablatiuus ab hocSf ab hac abhof legentevel legenti, Tempora participioru quot funt : Tria gt;nbsp;Quæ ƒ Præfens, vt legens.

Significa Pj-æterjtum, vt Ielt;fîris, Futurum vtleâunis vel legendus « Significatione« participia' rum

DE PARTICÎPIO, rum in quo funtr Quia ab aéiiuo vcrbo AxO participia veniunt ,praefens 8lt;futurum,vt legens lechirus. A pafliuo quot/Duo.Prac-« teritum SC futurum,vtlcdus kgendtts, A neutro quot ^Duo ficut ab aftiuOjpræfens SC futurum,vt ftans ftaturus » A deponenti quot f Tria. Quæ îquot; Prüfens, præteritunijSC futurum,vt loqucns Jocutus,Slt; locutunis, A communi quot ï' Quatuor, Quæi Pr aefens, praeteritum, ÔC duo futur a.vt eriminans,cri minatus.criminaturusvelcritninandus.NuNuniet’» meri participiorum quot funt^ Duo .Qtu? Singularis, vt hic legens. Pluralis, vt hi le-genres. Tiguræ participiorum quot funtf

\ Dux.Quæ^ SimpleXjVt legens »Compoüta, figur*. I vtnegligens.

' nbsp;nbsp;'1 Egens participium,veniens à verboa-

1 ^iuo.temporis præfentis,generisom-nts nunteri fingularis, figuræ fimplicis, ca-fusnominatiui ,8C accufatiui,8Cvocatiut, . quod declinabitur fic .Nomiuatiuo hic SC ( nbsp;nbsp;haec Sc hoc legens. Genitiuo huius legentis»?

Datiuo huic legëti, Aftó hune 8C hanc le-

1 genre 8C hoclegcns.V ocatiuo olegcns. Ab Ito ab hoc Sc ab hac 8c ab hoc legete vel lege ti,Et plut aliter ,Ntö hi 8C hç legentcs 8c haec

C ii kgeti«

DONATVS.

lfgentta,Genitiuo horum harumamp; ho' rum legentuin vel legentium, Datiuo his gentibus^Accufatiuohos ÔC has JegentcsS^ ôC hæclegcntia» Vocatiuo o Icgentes S(. ok gcntia,Ablatiuoab his legcntibus» LEdurus participfum ucniens àverbo adiuo, tempons futuri, numeri üngu' Jans, figuræfîmplfcis, cafus noimnatiui,^ dedinabitur fic:Nominatiuo hic leâurus hæc ledura, hoclcdurum, Genitiuo huius Jecîuri leduræ leduri, Datiuo huicleduro lecèuræ kduro.Accufatiuo huncleduruni, hanc Icduram, hoc Ic(fhirü»Vocatiuoo If' flureleclura ledurum* Ablatiuo ab hodf' ôuro,ab hacle(fhira,ab hoclcduro.EtpIu' raIiter*Nominatiuo hileduri hæJelt;ftufaf, hæc lflt;îlura» Genitiuo horum leduroruin, harum lecîurarum, horum ledurorû.Dati' uo hisIeduris.Accufatiuo hosleduros,has lecluras,hæc leclura» Vocatiuo o leâuri,lf' cluræ,k^ura, Ablatiuo ab his Iccîhiris, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|

LÉchjs participium veniens à verbopJ

(Tiuo,tempons prætenti,numen fing“ ' lans,figuræfimpIicis,caPnominatiui,quotf dedinabitur fic.’Nominatiuo hic leduSjhæc kâa.hoc Iccîum, Genitiuo hums ledi

kâ»

* DE PARTICTPîO.

leài,Datiuo hwc ledo kdækào. Accufati uo hune kclum hanc kclam hoc kélû, \ o -catiuo O kctc kâa kAum. Ablatiuo ab hoc kâo ab hac kâa ab hoc kâo.Et plut aliter Nominatiuohi kâ:i,hækctæ,hæc kâa.Gc nitiuo horum kclorv.m,harum kdaru,ho-rumkélorum ♦ Datiuo his kci:is Accufati-uo hos kftos has kâas hæc kfta » V ocati-uo okdikdæ kcla. Ablatiuo ab hiskdis. LEgendus participium veniens à verbo

,P affiuo,tempor is futuri, numen fmgu lans, ftguræ fimplicis, cafus nominatiui,qgt; declinabitur fie .Nominatiuohickgendus hæc kgenda hockgendum* Genitiuo huius kgcndi,kgendæ,kgendi,Datiuo huic kgen do,kgendæ,kgendo,Accufatiuohunckgen dum,hanckgendam, hockgëdum.V ocati uo O legende,kgenda,kgendum ♦ Ablatiuo ab hockgendo ab hac kgenda ab hockgen do.Et plur aliter .Nominatiuo hi legendi ,hç kgendæ,hcc kgenda, Genitiuo horumkgc i dorum harumkgendarumhorumkgen-

dorü. Datiuo hiskgendis ♦ Accufatiuohos ' nbsp;nbsp;lcgendos,haskgendas,hæc IcgendaA’ tô o

legêdikgëdçlegêda, Abltô ab bis legendis* P articipiuin à rc ipfa, hoc cft,à pariicipando,no-’

G tq menba

DONATVS.

men habet. Verbi cnim amp;nbsp;nominis eft panicept« £ft etiä paiuciptum nominis uerbii^ gratia inuen/ tum. Nam cum uerbum nominiadiixrcredebeit« id^ fieri nequeat nifi in nomiatiuo mancnte eadctn perfona, participit'i uicein uerbi 1'ubit per obliquot cafus,tit prudens homo loquitur. In nominis homo obliquis,quia uerbum aidungi non poteft, fubroga tur participium, ut hominis loquentis uerba audiiii* ha flf per exteros obliques.

Tempora qux uerbis, eadem Si participijs aceP dunt. Prxfentis temporis participia formantur à pri ma perfona prxteriti imperfetfii, mutando bain in ns in omni coniugatione, ut amabam amans,docc' bam docens Äc.Exceptisco amp;nbsp;queo, Latina lingua ab integro uerbo dütaxat quatuot ha bet participia, cum Grxeihabeant, xix.Duoapud Latmos acliue fignificant,prxfens amp;nbsp;futurum in rus.Duo item pailiue, prxteritum ac futurum in d’. Ab adbuis,pdfl’iuis, ac neutris bina, à deponentibus terna, nonnuquam quaterna, àcommunibusitem quaterna defeendüt, participia-Participiorumdecliquot; natio eadem qux amp;nbsp;nominum, quanquam in quat* ta quintal}; nulla reperiantur.

Participiorü prxteriti temporis terminationes frei funt,nis,fus,xus. Formanturep ab ultimo fupinoad* dita s,amp; correpta, u, ut amatu amatus, doclu doft* amp;c. Excipitur mortuus à roonor. Futuri temporis participia qux in riis terminantur,fiunt ab extremo fupino addita rus,uc amatu amaturus,lcftu lefturus ïfc.In dus autc eiufdemteporis pticipiadgeniti'io participa prxfentis fiunt, tis finali in dus mutata,ugt; docens docentis docendus Si estera,

ParticipiO*

DE CÖNIVNCTIONE.

Participioriim fignificationes à uerborum qufiv que generibusenafcuntur.Tot nanqnefunt partici-* piorum fignificationes, quot uerborum genera.

DE CqNIVNCTIONE» COniundio quid eft;quot; Pars oratio-nis,anncdens,ordinanf qj fcnten- Accntii tiam. Côiundioni cjuot accidiit:' coniundb, Tria.Quç^Potcftas,FiguractOr do. t-oteftas coniundionum quot fpccics habet^Quinq},Quasfcopulatiuas,dif:undi uas, cxpletiuas, caufaks 8C rationales. Da copulatiuas,vt 8lt;:,quc, quoque, at,atque, ac, aft.Da difiundiuaSjVt aut,vc,vd,nc,ncc,an, ncqj.Da cxpletiuas, vt quidcm,equidcni,fal tein,videlicet,quàm,quamuis,quoqj,autem, porro,licet,taincn,verumtamcn.l5a caufa-Ics,vtfi,etfi,etiamfi,fiquid£m,quod,cpando quidem,quin,quinctiam,quatcnusdin,feu,flue,neu,neue,nam,namq;,ni,nifi,nififi,ne,fed interca,quamobrcin,praefertim,iteni,itfq?, cæterum,alioquin,præterca .Da rationales, vt ita,itaq?,cnini, ctcnim,eniuero,quia,qua-proptcr,quoniani,quidem,quippe,ncmpe, ergOjideo, igitur,fcilicet, proptcrca,videli- Figi«^ cet.idcirco. Figuræ coniundionüqtfunt? tDuac.Qug^Sîplcx vt na,Cöpofita utnäqt,

C iiq Otdo

DONATVS»

Ordo coiunÆonû inquocftf'Quiaautpi'ç pofitiuæ coniunéliöes funt,vt at, ac,aft* Aut îubiundiuç, vt quae ,ve,tic, Aut communes vtergOjideo, igitur*

Coniiindbo clkitur,quod fenfus fcntcntias^ con îungit.Per fc iiirtutis nullius eft,in filo autem oratio iiis,quafi glutinutn quoddam exhibct.

Copulatiiicdicuntur ,quia fenfuspcvfonastpcon nedlunt, ut Cicero amp;nbsp;Qjintilianus i hctorcs fuere.

Difiunéliuæ diftingunt perfonas,ut uelCatoud Cicero hxc fcripfit. Et quamuis difiungunt tarnen à communi omnium coniunftionum ui,coniunftio nes dicuntur. Nam amp;nbsp;fires feparent,fenfus tarnen conneftunt.Ex coniuniftionibus 4tftundtiuis,an,in terrogatjfed, aut, non interrogat. Ne,uero femper praecedit,an, ut. Eftne hic parens tuns,an ille.Tunc, an ego. Auri! nc eft,an aurichalcum, quæ non rede per uel dixeris, eftne hoc aurü uel ftannum.Expleti uac rem propofitä expient, ut fi dicere nolis, faltetn aduerte.Si enim folum dixcrit,aduerte,arguit quod non aduertat. Cum autem dicit,falte aduerte,arguit quod nihil omnino aduertat.Hæc tarnen et inter ali as fpecies inueniuntur.Et fere' quæcun^ coniunftiO nes ornatus uel mctri caula,nulla fignificationis nc^ cefljtate ponuntur,hoc nomine nöcupantur,ut fi «am; Aeneas uero amp;nbsp;pius amp;nbsp;fovtis f(iit,expletiua eft: quia amp;nbsp;fi tollatur uero, fignificatio integra manet. Hæc fere Prifcianus. Caufales dicuntur à caufa, qua quid facere conftituo, Vcl quod caufam antecc ‘ denté oftendunt,idcft,res in caufa antécédente cucni entes fignificant,ut dodus fum,nam legi.

Rationa'

DE PRAEPOSITIONE

Rationales coniunftiones appellantur à vatione, qna quifej infacicdoutiiur.At diomedes fic:Ratio-' einatiua: difte funt,quod quanç rem præpofita ra-tioneconfirmât,utliKct,igitiir dies eft. Pri.fic:Col leftiux fine rationales funt,quæ perillationem colli guntfupradi(ftü,id eft, rationc confirmant:Cic.pro Ligavio; Habes igitur, quod eft aceufarori maxime optandum,confitentemreum.

Ordo coniunélionum ( ut inquit diomedes tr i--plici genere feruandus eft. Nam quaedam funt qux femper prçponütur,ut at,aft,aut,ac,uel,nec,nelt;ç,fi, quin,fin,tEU,fiuc,ni. Alix quedam femç fupponütur fiuc poftponîitur,ut qj,ne,quidem,quocp,autem.Re liqux penè omnes,indifferenter prxponi 8i fuppox nipoffunt.

Mirum uero quàm ornent orationem coniun* ftiones, fi fuo quxqj loco ponaturtmirificeep ex qs fplendefcit contexiustquando oratio ex qs etiam uel coniunfta,uel diuifa dicitur.

DE PRAEPOSITIONE.

■»quot;^Rçpofttio quid efttPars orationis

I jquæ prçpofitaalqspartibusinora tione, fignificationem catum, aut côpl«t,aut mutât,aut minuit .Præ-pofitioni quotaccidüt; quot;V num. QuodÆaf’ tantum.Quot cafusïDuo.Qui^ Aceufatiuu’ ÔCabIatiuus»Dapræpoûtiones cafus aceufa Aceufati, tiui vt ad,apud,ante,aducrfum,cis citra,cir- ***• cum, citca, contra, erga,extra, inter intra,

G V infr*

DONATVS.

infra,ïuxta,ob,ponc,per,propc,propter,fc* cunduni,poft, trans ,vltra, præter fupra,cit citer,ufqj,fecus,penes. Quoniodo.^ Dicim’ enijn,ad patrem, apud villam, ante ædes,alt;i uerfum inimicos, cis rhenum, circa forum, circuin vicinos,circa templum, contra ho^ ftes,erga propinqiios,extra tcrminQS,intrf naaes,intra mcenia,infra tedum, iuxta ma cel]iim,ob augurium,pone tribunal,per paquot; riete m, prope feneftram, propter difcipl*quot; nam,fecundum fores, poft tergum,trans ri' pam,vitra fines,praetcr officium, fupra ccequot; lum, circiter annos, ufq; oceanum,fecus''*'' am,pencs arbitros.Da præpofitiones cafus ablatiui,vtà,ab,abs,cum,coram,cIajn,deA ex,pro,præ,pa!5,fine,abfq},tenus,Q^omoquot; do.^Dicimus enim,à domo,ab hoinine,abs quolibet, cum excrcitu, coram tcftib’,clam j cuftodibus,deforo,ciure,exprçfrdura,pro clientibus,pi'æ timoré,palam omnibus, laborc, abfqj iniuria, tenus pube, quod nos ,

cît^is piæ dicimuspubetenus.Dapræpofitionesvtri-* poûtiôes ufqî cafus,vt in,fub,fuper,amp; fubtcr.Qua*^^^® quatuor, aceufatiuo cafui feruiuntî'Quando nosvel quoflibet ad locum ire ifle vcl quros elfe

Quaivlo

de pRAEPOSITIONE.

Quandonos vcl quoflbet in lococffe, vcl fuiffe,vel futuros cffc fignihcamus.In accu-fatiui cafuSjVtjïtur in antiquam fyluam. ïn abhtiui cafus, vt, Stans cdfa in puppi. Sub accufatiuic afus,vt,Poftcsq; (ub ipfos Nitun tur gradibus ♦ Sub abhtiui cafus, vt Arma fubaducrfa pofuit radtantia quercu.Supcr Supcr. quamvimbabrt^ Vbilocumûgnihcat, ma gisaccufatiuOjCjuàm abhtiuo cafuiferuit. Vbiveromcntioncm alicuiusrci facimus, abhtiuo tantum,utjMultafuperPriamoro gitans,fuperHeàore multa,hoceftdePria ino ScdcHcäorcJnquam vimhabet^ Etiâ tuncaccufatiuo cafui feruit cum figniftcat

, contra, vt,inadukcrum8Cindefcrtorê.Sub

\ ter quam virababctÆandcm quam 8C fupe Subter.

i tioresadlocü,8Cinlocofignificantes,Quæ Infcpata* \ pncpofitiones funt,quæàdiétionibusfepa- J \ rarinôpoffunt;Vtdi,dis,rc,fc,an,con.Qup pofitiôei. \ nbsp;nbsp;tnodo^Dicimus cnim,Diduco, diftr aho,tt I.

\ !:ipio,fecubo, ampfcâor, congtedior ,Quæ l (unté^cóiunginópoflutjApd' et penes,Qux I coniunguntuï ÔCfepar antur i Rdiquæ pcnc

omnes.

îi ptæpofitio à te fortin nomen,quod cçteris orat* onis partibusprxponaïuï Adicjjbifanam. Abquâdo vteadem

DONATVS

ut ca dem fiatoratioïs pars,ut dolt;fliis, ïndotfïus.Ali quando iuntaxat per conftrudlionem, ut apud Sc^-mum. Neep eiiim hic una pars eftjfed duc.Llud (O' poiiiionemuocant,hocappofit)Onem.Pra;pofit3^ gitur aliis partibus ( fecundiim Donatum )per com pofitiotic, fignificationem carum aut complet,ut fa cio,perficio,aut mutât, ut felix,mfelix,aut miniiit/i dcOjfiibrideo. Atqj ideo hxc piæpofïtionis definitio magis conuenit pra;pof,tionibus,quafeniis aliis ora tionis partibus per compofitionem prçpoiiuntur, quam cum per appofîtioncm.Itai^jà Prifcianohunc inmodum definitur; Præpofitio eft pars orationis indeclinabilis, que præponitur aliis partibus oratio nis ucl appofitione,ucl compofitione.

In uniuerium undequinquaginta ppofitiones fepara biles funt.Triginta cfi acctifatiuo ccftruuntur.Quin decim cum abltô.Quatiior cum utroepJnfeparabiquot; les fex funt,quæ à cücliôib’ fcparatç,uihil fîgnific ât-

Magna in præpofitjonibus uis eft ,quam qui n3 intelligit,non fpc! et ung fe latine locuturum.Relati uç funt picræcp. Cis amp;nbsp;trans de longiore fpatio, ut Cis 8i trans renum. Galba cjfalpina ac tranfalpina Citra ac ultra ferc de breuiore fpatio, utCiira for», ultra terminum. Intra et extra,Infra amp;nbsp;fupra,Super ôC fiibtcr. Supra de longiore fpatio dicitur, ut fupra nos uolant niibes.Super de breui, ut fuper lapidem. Ita eorum relatiua, Infra nos funt inferi.Subter me fcamnum.Contra hoftilis eft præpofitio.Ergapla:-' runcp amicitiæ. Secundum flumen natat,qui fecun-* do flumine. Præter officium eft, quod fecus quam officium poftulabat. Ita præter ius amp;nbsp;fas,ac præter lioneftatem dkimus. Sccus uiam rarum eft. Notan dumau“

DE ÎNTERIECTIONE, diim auicm quitus præpofitiones caient cafibus, tune cfle adutrbia, ut lecus tes habet atc^ dicis.Na.« tus eft annos duodccim aut cii citer. Clàm hoc fecit, palam locutus eft amp;nbsp;caetera. A præponitur diiftioni bus incipientibus à confonantibus, ut à D«o,à Pau* lo,à me,à te. Ab prçponitur diéliombus incipienti*« bus àuocalibus,ut ab Ariftotek, abhomitic.Prao terea ab 1r,8i i confonante, ut ab lege,ab légat is, ab rcge,ab loue, Abs deniep diftionibus a t amp;nbsp;cj in.» eipientibus, ut abs te,absTito,abs quiuis apud Tc^ Tentium.In,(ub,(uper,ct fubterJn teroplum eo,fi nö dura fum in templo.ln templo eo,pofteaquam fum intus. Vonito fub menfam, iacet fub incnla. Subtcr kamnumabfeondit, amp;(. kibter fcatnno depofttum ia cet.Super faxumlocaui,fedtt fuper faxo.

DONATVS de INTER-

1EQTÏONE,

INtcrieftio quid eft^Pars orationis fig nificans mentis affcâum voce incogni tajntcriedioni quotaccidunt^'VnÛ4 tjo, ■ Quod^Significatio,Significatiointer iedionum in quo eft; Quia autletitiam men tis fignificamus,ut euoe : aut dolore, vt heut 1 aut ammiïationem,Ytpapætaut metum,Yt at attaut ft qua funt fimilia»

Interiefticsdiftaeft ,quod alqs orationis parti-bus interponitur,tantum ad expriinendos animi af kflus. Ergo qu'dqutd affeftü mentis cxpriinit,in-terie ftio eft Nam amp;nbsp;ahç orationis partes intcriefti w ÇinquitPtiiûanuS) proîentfolent .quot;Verg-pritni Aeneid,

DONATVl

Acne. Nauibus ( infandum ) amifGs unïujob irt» Prodimur. Iiifendum,interiedlio cft.Gncci ininiï-' lt;flioncm fub aduerbio comprchendiint, quod utti'* ufi^ accidens eft fignifi^atio, quicquid faluo fcn(u,‘ media tolli pottft oranone. Et quanquam affcftu» apud omnes homines qdem, amp;nbsp;cum Isctamur triftamur,non ramen eadem eorum apud omnes l'' gnificatio.In dcfinitione, uoce incondita,kgendun' opinor,hoc eft,qua? fine proprio accentu pronuntö tur.Sunt cnim ( ut Albinus Grammatiais ait )inctr-' ti,amp; pro affeólus qualitate, loiigius uel brcuiuS,^^ tiusucl grauius ineondita uoce proferuntur.Tefta' turhoc etiam uetuftiffimiis incerti autoris codex,q® Bafileæ extat. Scd utcunque legerts,in idem redit. Prifcianus cnim hunc Donati locum ediflerens.Be.' ne, inquit, de acccntibus earum docuit, quOd fciliett non funtcerti,Quippe,cum et abfcondita uoce,ideft. non plane cxprefla,profcrantur,amp; pro aftedus co* , mot! qualitate confundantur eis accentus.

Lçtitiam métis fîgnificamus) Non euax legetiduBj lt;cd ut eft apud Horatium,eutr.Inquit enitn.

Euœtrccenti mens trcpidat metu, PJenotp Bacchi pcétore turbidum Lætatur,eucE parce Liber,

Parce graui metuendc Thyrfo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

Puto autem literarum affinitate id fadlum elle quïH I quam apud PJautum quidam legunt Euaxftdpo* tuit amp;nbsp;illic corruptum cfle.

Aut metum ) Non at ac aft, fed, at at, legendum. M cnim frequcns apud Comicos. Eft enim interieftio paulatim percepti atqp intelledlt maii. Terentius in Eunu. At at data Herde mihi uerba funt, Seruiusin arte

DE CÖNiVGATÏO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'1

Wte : At at eft aliquid de improuifo deprehendctis.

EXEMPLA CONIV- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

GATIONVM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Indicatif

AMOUerbumaftiuum ,inindicatiuo modo * diftum temporis prxfentis,niimerifingula- “ 'ns,figure fimplicis petfonx primx,coniuga tionisprirax,quod cóiugabitur fie. Amo amas amat Et pluraliter amamus amatis amant.Practerito imlt; perfefto,amabam amabas amabat.Etpluraliter amabamusamabatis amabant.Prxterito perfeftO amaui amauifti amauit. Et plt^liter, aroauimus agt; nauiftis amautrunt uel amauere. Prxterito plul^^ perfefto,amaueramamaueras amauerat.Et plurali ter,amauerainus amaucratis amauerant.Puturo,a-» maboamabis amabit.Et pluraliter ,amabimus ama bitisamabunt.lmperatiuo modo tempore prxfen-* ti,ad(etu«dam amp;nbsp;tertiam perlonam, ama amet.Et pluraliter, amemus amate ament. Puturo amato tu amato ille. Et pluraliter, amemus amatote amanto uelamantote.Optatiuo modo temport pnefenti 8C prxteritoimpetfefto,utinamamarem amaresama^*^ * ret. Et pluraliter utinam atnaremus amaretis amagt; tent. Prxtento perfefto 8t pluîquàmperfefbOiUtl-» nam amauifiem amauifies amauifiet. Et pluraliter, utinam amauiffemus amauifietis amauifient. Eutu^

I nbsp;nbsp;ro,utinamamemamesamet.Et pluraliter, utinam ConiSeti*

’ nbsp;nbsp;amemus ametis ament.Coniunftiuomo tepore pr ç

Venti, CÜ amt ames amet» Ex pluralit,cü amem’ amc ■ tis amct.Pto imperÇeao,tumamaYëamar€sainaret.

Et pluraliter,CÜ amaremî' amaretis amarétPtö per ftflo,cü amauetim amaueris amauerit .Ex pluralit, ewnamautrimusamaueriiuanautrint »Prxterito plulq^àto*

DONATVS.

plufquamperfedto, cum amauifTem amauifles iiiffet. Et pluraliter, cum amauiflemus amaui^f™ amauiflcnt.Futuro, cum amauero amaucris am3iilt; _ .. rit.Etpluraliter, cumamauerirousamaucritisanis Iinniti^ „gpjpj, infinitiuo modo fine numeris amp;nbsp;pcrfonis,'^ pore præfenti amp;nbsp;præterito imperfelt;flo,amare.Pr3C' - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terito perfelt;ftoSlt;plufquamperfeâ:o,amauiflé.Fi*'

Implona« turo,aniatum ire,uel amaturum efle. Y'crbo

fonalijndicatio mö tepore præfenti, amatur.PrïW rito imperfe(flo,a mabatur. Præterito perfedo,ania tum eft uel fuit.Præterito plufquäperfedlo amatun’ erat uel fucrat.Futuro,amabitur.Imperatiuo modo tempore præfenti,ametur. Futuro,amator.OptaU' uo modo tepore præfenti amp;nbsp;prçterito imperfeflo, utinam amaretur. Præterito perfedlo amp;nbsp;plufquani perfefto utinam amatum eflet uel fuüTet. Fututo, utinam ametur.Coniundiiuo modo tempore pts'* fentijCum ametur. Præterito imperfedlo,cum amS' retur.Præterito perfedo, cum amatum fit ucl fuç'' rit.Præterito plusquamperfedFo,cum amatum efltt uel fuiifet.FuturOjCu m amatum erit uel fuerit. lufi' nitiuo modo fine numeris amp;nbsp;perfonis, tempore pre fenttÔC præterito imperfedlo,amari.Præteritoptf Gerüdia. plufquamperfefto,amatum effeuel ftiifle.

Fuiuio,amatum iri. Gerundia uel participialia uet-Supina. ba funt hæc,amandi amando,amandum. Süpina,a^ Particip. matum amatu.Duo participia trahuntur ab hoc uet bo adliuo, Prüfens ut amans.Futurum,ut amaturus Indicati- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mor amaris uel amare amatur. Et plurali-

-.ZB ter amamur amamini amantur. Præterito rmpcrtetflo,amabar amabaris uel amabare amaba^ mr. Et pluraliKf amabamur amabamini amabaiK tur

CONIVGATÏONVM.

tur .Prater ito perf€Ólo,amatus fum uel fui,es uel fuifti,cft utl fuit .Et pluraliter,amati fumiis ucl fu imuf,eftis ucl fuiftis,fuut fiierunt ut 1 fuci e,Prx^ terito plufquampri fcdfo, aniatus tram «cl fue^ ram ,erasuelfueras ,crat uelfutrai.Et plurali.* rer,amati eramus uil fueramus,eratis utl fucra^ tis,erantutl fucrant.Futuro,aniaboramaberis uel amabere amabiiur. Et pluraliter,amabimur amabiminiamabuntur.Impcratiuo modotem^ Impcrx« pore prarfenti, ad fecundam amp;nbsp;tertiam perfo tiuui. nam,amare ametur. Et pluraliter amemur ama mini amentur.Future, amator tu amator ille.Et pluraliter,amemur amaminor amantor. Optati Optatii^ uo modo tempore prxfenti amp;nbsp;Prxterito imper-feâo,utinam amarcr amireris uel amarere ama retur. Et pluraliter ,utinam amaremur amarc-mini amarentur. Prçterito perfefto amp;nbsp;plufquam pcrfefto,utinam amatus dfem uelfutilem, elfes uel fuilfes, effet ucl fuiffet. Et pluraliter, utinatn amati effemus ucl fuiffemus, effetis uel f uilTetis, effent uel fuiffent. Futuro utinam amer ameris uel amere ametur .Et pluraliter,utmam amemur CSmnçtl, amemini amcntur.GoniunéUuo modotemporc præfcnti,cumamer ameris uelamere ametur.

1 Etpluraliter,cumamemur amemini amentur. Pneterito imperfeóf o,cum amarer amareris uel amarere amaretur Et pluraliter,cum amaremur amaremini amaremur. Prxterito perfeâ:o,cum amaius ßmuel fucvim,fisucl futns,fit uelfue rit.Et pluraliter , cum amati firaus ucl fucrimus Rus uelfueritis, fmt uel Eicrint. Prxteriio pluC*

D quamper-

ËXEMPLA

iljijMmperfffto,cuin amatus cfTem wel fuifléni,eP fes uel fuifles,cflct ucl fiiifïet.Et pluralitlt;r,cum ä' jmati eflemus uel ftiiflemus,effetis ucl fuifsct is, rf' fent uel fuiflent.Futuro,cü amatus cro uel fiiero, eris ucl ftieris,erit uel fuerit.Et pluralitcr cü an» ti eriraus uel fuerimus,eiitis uel fucritis,erint ucl Jnfinlti» fucrinr. Infinitiuo modo fine numeris amp;nbsp;perfo^ «US. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nis, tempore pracfenti K præterito imperfedo,

amari.Practerito perfcélo et plusquamperfeclo» amatum effeuclfuiffe. Future,amatumiri. Duo participia trahuntur ab hoc uerbo paifiuo, Pri-* tcrituin,iit amatus.Futurum,ut antandus.

ïndïcati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uerbum aéliuum in indicatiuomo^'

' I ^'odiftum,temporispr{fentis,numcrifio •^~*^gularis,figura: fimplicis,perfon!c prima;) coniugationis lecundæ quod coniugabiuir ft-Doceo doces docet. Et pluraliter docenws dote tis docent. Præterito imperfedlo,docebam dort--bas docebat.Et pluraliter, doccbainus doccbatis docebant.Præterito perfcôlojdocui docuifti dogt; cuit Et pluraliter,docuimus docuiftis docucrunt ucl docuêre. Præterito p!iifquàmperfelt;fbo,docuê ram docueras docuerat. Et pluraliter, docueva' mus docueratis docuerant.Fururo docebo do«-' bisdocebit.Et pluraliter ,docebiniusdocfbins docebunt. Imperatiuo modo tempore prxftnOi Xmperati. ad fecundam amp;nbsp;tertiam perfonam, doce doceat.

Et pluralitcr,doceamus docete doceant.Fiituro, doceto tu doceto ille. Et pluraliter,doceamiis do Optitm*« ectote docento uel docentote .Optatiuo modo tempore pr^fenti amp;nbsp;præterito imperfc(fto,unn^

/

eONIVGÄTIONVM.

ilocfrem docerts düccrt t. Et pluiralitcr,utinam do«rengt;usdo«retis dotcrent. Practeritopcrfc-do SC plukjuamperfcdo,utinamdocui(Tem do^ cuiflcs docuiiïet- Et pluralitcr, utiiiam dotuifle*' ipus dotiiifletis docuifff nt, Fiituro utinam do«S doceas doceat. Etpluraliier, utinam de« a mus doteatisdoceant. Cxjniundiuo modottinpore præftnti,ciim doceatn doceas doccat.Et pluralia Coju^ ter cum doceamus doccatis doceani.Piscterito ’ imptrfedo,cS doceretn docen s doccret. Et plip raliter,cum docercmus docerctis docere nt. Pix^ terito perfedo,cum docuerim dociie risdcKUcrir, Et pluraliter, cum docuerimus ’docueritis docuc rint.Prçterito plufqunmperfec:o,cum docuiflcm ' docuiffcs docuifTet. Er pluraliter, cum dccniflc^ mus docuiflêtis docuiflcnt. Fiituro cum docuero docucris docucrit.Et pluraliter,cum docuerimus docueritis docuerint. Infinitiuo modo fine itu-metis ÔC perfonis, tempore prxfcntiamp; prjtento imperfe fto, docere. Præterito perfefto amp;nbsp;plus^ quàmperfeiflo, docuifse. Future, doctura ire ucl dodurum efie. Verbo imperfonali. Indicatiuo modo tempore praelenti, docetur.Præterito im- improm. pnfedo.doeebatur.Præteritû perfe(flo,doctum eft ucl fuit .Prçter Ito plufquamperfedf o,doólunt erat ucl fueratÆuturo docebitur. Impcratiuo modo tempore prælenti,doceatur.Futuro,docc.-tor. Optatjuo modo tempore pi æfctiti amp;nbsp;præ^ terito imperfedfo,utmam doceretur. Præterito perfedf 0, Si plu!c,uimpcrfecto, utinam doft tun •flet riel fuifiet .tmurO, utinam doceatur.Con*

Ü ij iunctiuo *

EXEMPLA

iunftiuomodo tempore pr{fenti,lt;um do^eatu^ Præterito imperfefto, cum doceretur. PracterP to pcrfcdlo,cum dodtum fit uel fiterit.Præterjto pliisquamperfcólOjCum doélutn efict Uclfuiflet' Futuro, cû do(fliim erit uel fuerit. Infitiitiuo mO do fine numeris amp;nbsp;pcrfonis,tempore præfenti practcrito imperfedlo, doceri. Præterito perfe-* Gerüdia. ólo amp;nbsp;pluiquàmperfe(flo,doclum cflê uel ftiid«* Siipina. Futuro,doifïumiri.Gerundia uelparticipialiï Paiticipi. uerba funt liæc:docendi docendo docendum.Sü'

pina,dolt;fîri dodlu. Duo pticipia traitant ab hot uerbo aftiuo, Pns,utdocës.Futurii.ut dofturuJ-..^_^Oceor doaris uel docere docetur.Et plu' I Aralitcr, docemur docemini docetiir. Prs-* Indlcati. | yterito impetfeólo, doccbar docebaris ud

doccbare docebatur. Et pluraliter, doccbatnuf docebamini d Jcebantur.Præterito pcrfeiflö,d(X J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(flus film uel ftii,cs uel fuifti,eft uel fuit,Et plurS''

Jiter,do(fli fumus uel fuimus,cftis uel fuiftis,fun* fuerunt Uel fuere. Præterito plufquàmpcrfcfto, ' doólus eram uel fueram, eras uel fueras, erat uel fuerat. Er pliualitcr, docfli eramus uel fueramuS) trans uel fueratis, erant uel fuerant. Futuro,dO'' tebor doceberis uel docebere docebitur. Et pIuquot; raliter, docebimur docebimini docebuntur. luv' peratiuomodo tempore præfcnti, ad fccundani । Imperati. amp;tertiam perfonam,docere doccatur.Etplurall ter,doceamurdoceaminidoceantur.Futuro,doc£ tor tUjdocctor i lie .Et pluraliter,doceamur doce minor doceiitor.Optutiuo modo tempore pra:-' Optati. fænti Si prxterito imperfeiflo, utiiiam, docercr

doc««*

CONIVGATIO.

dotererisucldocercre docereî.Et plutalitcr,viti/ nam doccremur doccrcmini doccrcntur.Prætcri 10 perfefto amp;nbsp;plufquàmpctfeélo.utuiam dotftus tflêm ucl fuiff£m,e(Tes uel fuiflies,effet uel fuiffct. Et pluralitcr, utinâ dofti cffemus uel fuiffcmus, effetisuclfuiffetis,effent uel fuiflct.Futuro,utinâ doccardocearisucl doceare doceatur: Etplura--Iiter,utinam doceamur doceamini doceantur. Coniundiuo modo tempoje pi æfenti, cum do Coniün, eear docearis uel doceare doceatur. Et pluralitcr cum doceamur doceamtni doceantur. Prscterito impcrfcâo, cum docerer docereris uel docci etc ' doceretur.Eipluraliter, cum doccremur doccre.^ mini docerentur.Prçterito pcrfcôlo,cum doftus (îm uel fuerim,fis uel fucr is,fit ucl fuerit. Et plu.-raliter,cum dofti fimus uel fucri mus,fins uelfuc ritis, fint uel fucrint. Prscterito plufquàmpcrfc-fto,cum doélus effem ucl fiiiffem,effes uel fiiiffcs, effet uel fuiffet. Et pluralitcr, cum dofti cffemus uel fuiffem’,effetis uel fuifletis,eflent uelfuiffcnt. Euturo,cum doftus ero ucl fucro,eris ucl fucris, erituelfuerit.Et pluralitcr,cum do^ierimus uel fuerimus, eritis uel tueritis, erint ucl fuerittt. Infinitiuo modo fine numeris et perfonis,tempo re præfenii amp;nbsp;præterito imperfec^o,doccri.Præ Infiniti, terito perfefto plufquâperfeélo, doifïum effe uelfuiffe.EuturOjdoftumiri. Duo participia tra huntuv ab hocuerbo paffiuo, prætcritumut do-(luç,Futurum ut docendus, Lego uerbum aôtiuum, in indicatiuo mo

do didum, temporis prxfentis,numerî fin ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D iri gulariâ

EXEMPLA

gularis, flgurac fimplicis, pcrfonr primar/oH-' iogationis tcrtia:, quod coniugabitur fïc. Leg* legis Jcgit. Et pluraJiter, legimus legitis k gunt. Præterito impcrfedlo, legebain kgebas leg«'' bat.Et plurabrer,legebamus 1- gebatis Icgebaiif. Præterhoperfeéio, legi legifti legit. Et pluralk ter,legimus legiftis legerunt ucl legêre.Practerk to pIiâquamperfclt;Ho,kgeram kgcraskgerat. Etpluraliter, kgeramuslegeratis kgcrant. Fu.-turo, kgam leges kget. Et pluralitcr,kgeniuï legetis kgent. Imperatiuo modo tempore prx.' fenti, ad iccundam amp;nbsp;teitiam perlonam,kge Icquot; gat. Etpluraliter,kgamus kgite kgant. Future, legitq tu,kgito ilk.Et piuralitcr,kgamus kgito te legunto uel kguiitote, Optatiuo modo tent.' porepraefenti Si prxtcritoimpakóiOyi^iii^^^ legerem legeres legeret. Et pluraliter, iitinani legeremus L’geretis kgerent. Prçtento perfecta amp;nbsp;p'ufquäperfctffo, utinam kgiflem legiUês Icquot; giflét.Et piuralitcr, utiiiam legilTcmus legiffetiS JegilT nt. Futuro, utinam legam kgas kgat.B pluraliter jUtinam kgamus kgatis kgant. Cof' iuntfliuo modo tempore pra:ienti,cum kgam It gas legat. Et pluraliter,cum kgamus kgatis Ie.' gant. Præterito imperfecto, cum legerem lege/ res kgeret. Et pluraliter,cum kgcrcinus legere-tis legercnt .Præterito perfc(flo,cum kgenm Ic' gcris kgerit. Et pluraliter cum legt rimus lege-ritis Icgcnnt. Præterito plufquàmperfefto, cum legiflem kgilTcs kgiflet. Et pluraliter,cum icgif («BUS leeiffetis kgiffent.Future?,cü kgcro lege-”

rijlc •

- CONIVGATIO.

rislegcriu Et pluraliter, cum Icgerimus leEC-* » é •. ritis legcrint. Infinitiuo modo fine numeris 8i **'“*’*’•'• perfonis, tempore præfenti amp;C prxterito imper-feftOjkgere.Prcterito pcrfcfto ói plusquainpcï fcftoJegiffc.Futuroleélü ire, uel leóturum elïe.

Verbo impcrfonali,Indicatuo modo tempore jmpetfa.

prælenti kgitur, Prxtcrito unpcrfc6lo,kgcba-tur. PvTcttrito pcrfeélo,kftum eft uelfuk.Prx-' tcritoplufquamperfeftojciftiimeratuelfucrat. Puturo,kgctur. Imperatiuo modo tempore prç Verni, kgatur. Futuro,legitor. Optatiuo modo tempore præfenti amp;nbsp;prarterito imperfefto,uti* nam kgeremr. Praettrito perfefto Si plusquàm petfcfto,utinamkftum£ffetuel{uiffet.Futuro, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

«tinâkgatur. Coniunftiuo tnodo tempore pr« fenti,cum kgatur. Præterito imperftfto,cumU geretur. Prartetito perfefto, cumleélum fit ucl tuerit.Pva:tcritopluVqiiàmpcrfefto,cumkâ:um effet uel fuiffct. Euturo,cum leftum erit uef fue* rit.Infinitiuo modo finenumetis Siperfonis, tempore praefenti Si prætcrito imperftfto, kgk Prïteritopcrfcftoetplufquàmperfeftojeftum . nbsp;; ,

cflcuclfuiffe .ïuturo,leftumin .Gerundiauel * partieipiafia uerbaVuntfixc,kgendikgendo'le gendü.Supina,kctumklt;ftu.Duo participia tralt;' buntut ab hoc uerbo aftiuo, prxfens^ui legens. ïuturura,ut le£burus.

LEgorkgerisuelkgerelegitur.EtpluraU.* - A’ciiL terkgimur kgimini kguntur .Prxterito MmpcrfeéVo,kgebar legebarisuellegebavc egebatur. Et plurafittr^legcbamurlegcbamini

D iii^ legebavv ,

EXEMPLA

Jegebantur. Præterito perfeólo, Iccftus fiim uel fui,es iicl fujfti, eft uel fuit. Et pluraliter,lcâi fuquot; ■ mus uel fuimus, eftis uel fuiftis, funt fucrunt ud , fiicre. Practerito plufquàmpcrfcélo, leiflus eraffl ' uel fueraiTi,eras uel fueras,erat uel fuerat.Et plu^ ralitcr,le(fli eramus uel fuei amus, eratis uel fucgt;' ratis, erant uel fuerant. Futuro,legar Ic eris utl legere legetur. Et pluraliter, legemur legcniini Impera. jegentur . Imperatiuo modo tempore prxfeiiti» ad fecundam tertiam ptrfonam, legere kga-' tur. Et pluraliter legamur legimini legantur.Fu turo, legitor tu, Icgitor illc. Et pluraliter,lega-* , mur Icgiminor leguntor : Optatiuo modo tern* Optatiu*. porepræfenti, prarterito impcrfelt;flo,utinani legerer legereris uel legerere Icgeretur. Et pla^ raliter, utinam legeremur legeremini legerctur. Prscterito pcrfe(floamp; plufquàmperfe(flo,utinâ leftus eflem uel fuiflcm, efles uel fuiifes,effet ud fuiffet.Et pluraliter.utinam ledliefTenus uel fuif femus,effetis uel fuifletis, effent uel fuiffcnt.Futu rOjUtina legar legaris uel legate legatur. Et plu-* Coniun. raliter, utinam legamur legamini legantur.Con iunftiuo modo tempore præfenti,cum legar Ie' garis uel legarc legatur.Et pluraliter, cum lega' mur legamini legantur .Prxteritoimpcrfecto, cum legerer legereris uel legerere legeretur. Et pluraliter,cum legeremur legereminilegeren' tur.Præterito perfcfto,cu leólus firn uel fucrim, lis uel fueris, fit uel fuerit. Et pluraliter,cum k' (fli fimus uel ftierimus, fitis uel fueritis, fint uel ' fuerint.Practerito plufquamperfedo,cum kdlus (fiein I

CONIVGATIO.

tfîem ucl fïiifTcm, tflcs uel fuifl€S,efl'ct uel fuiflct. Et pluralitcr, cum kfti clïeinus uel fui(Temus,ef fetis uel fuifletis, eflcnt uel fuiffent. Future, cum ledus ero uel fucro,cris ucl fucris,erit uel fuerit. Et pluabter cum kóli erimus ucl fuerimus,ei i* iisudtueritis,crint ucl fuerint.Infinitiuo modo Infiniti. finenumeris,amp; perionis tepore prscrenti amp;nbsp;præ terito impfeéio kgi.Prsctcrito perfefto amp;nbsp;plul.-qu5pcrfcfto,kftü effe uelfuine.Futuro,le6lü iri.

Üuo participia trahuntur ab hoc uerbo pafliuo. Prxteritum,ut kdlus. Futurum,ut legendus.

* Vdio uerbum aftiuum in indicatiuo mo Indicati. /\ do diftum, teporis pr!cfentis,numcri fin

JLXgularis figurx fimplicis,pcrfonæ primsc, cöiugaiiöis quartç,qd' cöiugabitur fic. Audio au dis audit. Et pluraliter, auämus auditis audiüt. Prxtcrito imperfedlo, audiebam audiebas audic bat. Et pluraliter,audiebamus audiebatis audic.* bant.Prçterito perfefto,audiui audiuifti audiuit. Etpluraliter,audiuimus audiuifiis audiuerunt uel audiucre. Præterito plufquàmperfcfto,audi ueram audiueras audiuerat. Et pluraliter,audix ucramus audiucratis audtucrant.Futuro,audiä audiesaudiet. Et pluraliter ,audiemusaudietis audicnt.Imperatiuo modo tempore pra:{enti,Imperati’ ad fecundä amp;nbsp;terttä pcrfonä,audiaudiat.Et plu* raliter, audiamus audite audiant.Futuro,audito tu,audito ille, Et plupaliter, audiamus auditote audiunto ucl audiuntote.Optatiuo modotempoOptati. te pracfenti amp;nbsp;prxterito imper{efto,utinam au-

D V dirent

EXEMPLA

direm audir« audireb.Et pluraliter, utinam au* dircmiis audirctisaudirct. PracteritopcrfedoÄ plusqiiäpcrfccro utinä aiidiuiflem aiidiuiflcs au* diuiflèt.Et pluralirer, utinä audiuinem’audiuif* fctis audiiiiflient.Futuro, utinam audia audias au diat.Et plura]itcr,utinaaiidiamus audiatis audi* ant.Coniuntfliuo modo tempore prælenti/ü au diä audias audiar. Etpiuraliter, cû audiamus au* diatis audiât. Prxtcrito impcrfeélo, cü audircaii dires audiret.Et pluraliter,cum audirem us audi retis audirent.Præterito perftdlo, cü audiiicritn audiueris audiucrit. Etpîuraliter/uniaudiucri* miisaudiueritis audiiicrint. Ptætcrito plusquam perfetflo, cü audiuiffcm audiuidesaudiuinet. Et pluraLter, cum audiuifsemus audiiiilTctis audiuil îênt.Futuro cü aitdiueio auditif ris audiucrit. Et pluralité r,cû audiiicrîm’ audiuerîtis audiufrint-Jnfîniti. înfinitiuo modo fine ptimeris amp;nbsp;ptrfonis,tcmpO rf prpfenti 8C prçtcnto imptrfféîo,audirf.Pra'' teritoperfedlo Si plusquâptrfc(fto,audiuiffe.Fu Jmpcrlb. turo,auditü ire uel auditiirü efl'e. Va bo imperfo nalijndicatitto môtempore pra:fenti,3udit.Prï terito jmperfcclû, audiebat-Praftcriiopcrfeclo, auditü cft uel fuit. Prçtcrito plusqiiâpcrf£do,au ditum erat uel fticrat. Futuro,audietur.Iiiipera* tiuo modo tcporc prsefenti, audiat. Futuro,audi tor. Optatitio modo icpore prcfenti Si prçtcriw imperfctffo,utinä audirct Prætcrito perfedoâ^ plusquäperfecto,utinäauditum effetuclfuifleu . Futuro,uiinâaudiâf.Coniunlt;ftiuoir.ô tempos prpfenti, cü audiaf. Praitcrito impcrfecto cü audi

CONIVGATIO.

ret.Prxtcrito perfedocum auditü fit uel fuerit, Prsctcrito plusquapérfcclo cüaudi um effet uel fuifict.Futuro,cûaudttû critucl fuerit.Infinitiuo modo fine numeris amp;nbsp;perfonis,têport pvæfcnti Äptactcrito imperfe6to,audiri PtïBterito perfc fto8(plufqu'i.erfefto,auditüeffe uelfuiflc.Fu^ Gerudia. turo,auditü iri. Gerundia uel Participialia uerba Supina. funthæc,audicdiaudiëdoaudiendü.Supinaaudi Pariicip* , tu auditu. Duo participia trahunt ab hoc uerbo actiuo;Prçfens,ut audiens.Fiturü, ut auditurus.

AVdior audiris uel audire auditur .Et plu-* raliter,audimur audutiini audiütur.Pra:* •terito impfecto, audiebar audicbaris uel audicbare audicbatur. Et pluralitcr audicbamur audicbainini audicbantur. Prçterito perfedo,au dituslum uelfui,es uel fuifti,eft uel tuit.Et plura liter,auditi fiim’' uel fuimus,eftis uel fuiftis,fuul fuerunt uel fucre. Prseterito plufquàmpcrfcfto, auditus crû uel fiurä, eras uel tueras, erat uel fuc rat.Et pluralit, auditi eramus uel fucramuSiera.* tisuelfueratis,erant uelfucrant- Future, audiar audieris uel audiere audietur. Et pluraliter,audi emuraudieminiaudientur.lmperatiuomodote * poreprxlenti,adlecundam amp;nbsp;tertiam pcrfonä, audiare audiatur .Et pluraliier,audiamur audimi ni aMdiant.Futuro,audiior tu,3uditor ille.Et plu ralit,audiamuraudiminoraudiuntor.Optatiuo q . , modotëporepra:lentiÔlt;prxteritoimpcrfeélo, ‘ ' utinamaudireraudircrisuel audirere audirct.

Et pluralitcr, utinä audiremur audiremini audi»' rent. Prseterito perfeilo amp;nbsp;plufquäpevtefto,uti

namaoi'

EXEMPLA

n5 auditus c ffem ueljfuifiem eflès ucl fuiflfS cw* uel fuiïTet. Et pIuraIiKr,utinä audiii eflemus ut’ fuiflcm’,efrctjs uel fuiflêtis,eflcnt uel firiflentf'* । turOjUtinä audiar audiaris uel aiidiare audiatur. Et pluralitcr, utinä audiamur audiamini audian tur.Coruun(fliuo modo tempore prscfenti,«quot;! JU diaraudiarfs uel audiare audiaï. Et pluralitcr/** . audiamur audiamini audiant. Prçterito imptrf*: j fto, cum audirer audireris uel audirere audirm Et pluraliter cü audiremur audiremini audirr*' , tur.Præterito perfcdio cum auditus lîm uel fut' rim, (îs uel fucris,fit uel fuerit.Et pluraliter,cum auditi fimus uel fucrim^, fitis uel fueritis,fint ud fuerint.Pra-rcrito plufquàmperfe(fto,cû audituS cflem uel fuiflem, efles uel fuifleSjeifct uel ftiifld. Et pluraliter,cü auditi efTemus ucl fuiflemus (W tis ucl fuiiretiSjCnênt uel fuiïl'ent.Futuro cü audi tus ero uel fucro,eris uel fueris,erit uel fuerit.Et pluralitcr,aum auditi crimusuel fuerimus,eriiiJ uel fueritis, erint uel fuerint. Infinitiuo me fine numeris amp;nbsp;perfonis, tempore prjlenti Si prxte/ rito imperfc(fio,audiri,Prærerito pfetfip Si plus quàmperfe(fio,auditum effe uel fuifle.Futuro,3U ditfi.iri. Duo participia traliuntur ab Itoc uerbo pafiiuOjPræteritûjUt audit*. FMtui^,ut audiédus. __,Ero uerbum anomalü in indicatiuo modo L didhtm,temporis præfentis,ntimeri fingula

riSjfiguræ fimplicisjperfbnçprimçjconiuga tionis inconfequctis.-quod coniugabitur fic.Fero fers fert.Et pluraliter ferimus fertis ferunt.Prx^ tento imperfedOjfcrebâ ferebas ferebat Et plu-* ‘

CONIVGATIO.

ral iter, fertbamus ferebatis fercbant. PræterîtO ptrfedOjtulituliftituIit.Et pluralié,tulimus tu-* liftis tiilerunt ueÏ tulêrc. Practerito plufquamper fedo, tuleram tulcras tulerat.Etpluralitcr,tule^ tamus tiilcratis tukrant. Future,fcrä feres feret. Et p lurali ter, feremus fcretis ferent.Itnperatiuo modo tempore pr3cfenti,ad fecundatn amp;nbsp;tertiam pcrfon3m,fcr ferat. Et pluraliter ,fcramuS ferte krant. Futiiro,ferto tu,ferto ilJe.Et pluraliter,fe ramus fertote ferüto uel ferütöte.Optatiuó mogt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

tlo tepore prçfenti prçterito imperfedo utina ferrem ferres ferret. Et pluraliter,utinam ferregt; tnus ferretis ferrent.Prxterito perfefto óC plus-quäperfefto,utina tuliflêm tulifl'cstuliffet.Et plu ralit, utinä tuliflém* tulifletis tuliflent.Futuro uti nam,fera feras ferat.Et pluralitcr,Utinä feramus ferads fcrant.Coniundiuo modo tempore prç^ Cöiüfli« fentijCum feram feras ferat. Et pluraliter,cü fera nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

tnus feratis ferant.Prçtcrito impcrfeóto,cum fet tem ferres ferret.Et pluraliter, cü ferremus ferre tis ferrent. Pra?terito perfeélo, cü tulerim tulegt; ris tulerit. Et pluraliter, cum tukrimus tuleritis tuletint. Prfterito plufquâperfe(fto,cum tulüTeirt tuliifes tuliflêt. Et pluraliter,cü tulilfemus tuliffequot; tis tuliflent.Futuro, cum tukro tulcris tulerit.Et pluraliter cum tukrimus tuleritis tulermt. Infi^ Infiniti-« nitiuo modo fine numeris et pcrfonis,tëpore prf fend ôi præterito impcrfelt;fto,ferrc.Præterito p fedo amp;nbsp;pIufqudmperfeólo,tuiific.Futurö,latum ire uel laturumefle.VerboimpcrfonalijIndicati ImpfonX. MO modo tempore pracfentijfertur.Praeterito im

pcifcdo

EXEMPLA

prrfcÄo, ferfbatur. Prcrerito perfefto latum » Del fuit.Prçterito plusquàmpet fefto, latum «rat uel fuerat.Futuro/erttur. Imperatiuo modoK' pore prffcnti, fei atur. Future, fertor. Optatiuö modo tempore præientiet preterito imperfeeto» utinam fcrretur.Præterito perfedlo ôi plufquâ'' perfcito, utinam latum cflitt uel fuiflét. Future, utinam feratur.Coniunctiuo modo tempore prf fenti,cû feratur. Prætcrito imperfeeto,cü ferret. Ptæteiitoperfc(Ho,i.ü latum fit uelfuerit.Practt'' rito pJusquàmperfccto,ciim latum effet iiclfuiP fet. Futtiro, eu.a latum erit iiel fuerit. InfittitiuO modo fine numeris et perfonis,tempore prefenii 8i prxteritoimperfc^Q^ferri. Præterito pfclt;fio ôf plusquamperfecto,laut efle uel fiiiiïc.Futuro, Gerüdia. latum iri. Gerundia uel parttcipialia uerba (unt Supina. hæc,fcrendi ferendo fercndum.Supina,latum jî Partieip. tu. Duo participia trahuntur ab hoc uerbo aiffP

, uo,Prclens,ut ferens.Futurum,ut laturus. Indjeatp __Eror ferris uel ferre fertur. Et pluraliter, fe rimur ferimini feruntur.Præterito imperfe

JL fto ferebar ferebaris uel ferebare ferebatur. Et Pluraliter,ferebamur ferebamini fercbanL Præterito pcrfedlo,latus fiitn uel fui,es uel fuifti, eft uel fuit. Et pluraliter, lati fumits uel fiiimus, eftis uel fuifiis, liint fueruiit uel fucre. Præterito plusquamperfetflo, latus erä uel fueram,eras uel fueras, erat uel fut rat. Et pluraliter, lati eramus uel fueramus,cratis uel fuerati,s,crât uel fuerant, Futuro, ferar fercris uel ferere feret. Et pluraüt, Imperati. feroHur Icremint ferentur. Imperatiuo modo i?

poreprf

CONIVGATIO.

pore præfenti ,ad fecundam amp;nbsp;tertiâ perfonam, ferreferat. Et pluraliterjeramur ferimini feran lur.FuturOjfertor tu fertor ille. Et pluraliter,fc--ramur fcrimihor fcruntor.iOptatiuo modo tem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

pore pfenti èi præterito impcrfe(flo,utinâ ferrer ferrcris uelferrerc ferret. Et pluraliter,utin5 fer remur ferremini ferrent. Præterito perfefto SC plufqiiamperfeólo,utin3 latus elfem iielfuiffem, elfes uel fuilfes clfet uel fuilTet. Et pluralif ,utinâ lati elfem* uel fuilTem*, elfetts uel fuilfctis, clfenc tel fuilfent. Futuro, ulinam ferar feraris uel fera re feratur.Et pluraliter, utinam feramur ferami nifcrantur.Coniunftiuo modo tempore prçfen Coniulti ti,cum ferar feraris uel ferare feraî. Et pluralif, cum feramur feramini feraht. Præterito imper-* fedojdi ftrrer ferreris uel ferrere ferref .Et plu^ nbsp;nbsp;nbsp;ƒ

raliter, cü ferremur ferremini ferrent Præterito perfeftOjCum latus fim uel fucrim,fis uel fueris, fit uel fuerit.Et pluraliter,cum lati fimus uel fuc rimus,fitis nclfueritis, fint uel fuerint. Præterito plusquâperfedlo,cü latus elfem uel fiiillem, elfes Uel fuilfes,effet uel fuilfet.Et pluraliter,cü lati et* femu.s uel fuilfemus, effetis uelfuiffetis, effent uel fuilïént. Futuro, cum latus ero uel fuero,eris uel fiieris, ent uel fuerit. Et pluraliter, cum lati cri** mus uel fuerimus, critis uel fueritis, erint uel fuè Infiniti, rint.Infinitiuo modo fine numeris et perfonis të pore p.{(cnti,amp; præterito imçfedf o,terri.Prçte ritopfeôlo Si. plusquâpfe(flo,latri elfe uel fuiffe. Participi. Futuro,latum iri.Duo participia trahunt ab hoc Utrbo paffiuo, Preterit ü,ut lat’.FntuwjUt fcrëd*.

Sum

EXEMPLA.

Xndicati. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ucrbü anomalum amp;nbsp;fubftanriu5,în ip®

^catiuo modo diólum,temporis pr{fcntis,nu mtri fingularis,figure fimplicis,perfoii{ ff', mæ.côitigationis incôf. qucntis,quod eoniigabit fic.Sumeseft.Etpluralitcr/umuseftisfunt.l’r* tento impcrfi:ôlo,€râ eras erat.Et pliiraliter,era mus cratis erant. Prætcrito pfeclo,fui fuifti fuit. Et pluraliter ,fuimus fuiftis fuerunt uel ftitre. Præterito plufquamgerfeftojueram fucras ftif'' rat.Et pluraliter jfiieramus fueratis fueram.Fu-'

Impcrati. turo,ero eris ent. Et pluraliter, erimus eritis runt.Imperatiiiomodotcmporepræfentijadfc' cundam amp;nbsp;tertiam perfonâ,fis fit Et pluraliter, fi m” fins uel cfte fint. Futuro, efto tu,efto ille.B pluraliter ,fimus eftote, funto uel funtote.Optati

Optati. yo modo tempore prxfenti amp;nbsp;practerito imper* fcdlo, urinam efiem efles effet. Et pluraliter,uti* nam effemus effetiseffent.Prætcrito perfeâo Si plufqu5perfc(fto,utinâfuiffem fuiffesfuifTet. Et pluraliter,utinam fuiffemus fuiffetis fuiffent.

Coniun. Futuro,utinâ fim fis fit. Et pluraliter, utinam fi* mus fitis fint. Coniundiuo modo tempore præ fenti,(;utn fim fis fit. Etpluraliter,cumfitnusfi* tis fi n t .Præ terito imperfe(flo,cu m effe m efles ef* fet.Et pluraliter,cum effemus eflêtis effent.Prs* tento perfeiflo, cum fuerim fueris fuerit.Et plu* raliter, cum fuerimus fueritis ftierint. Prætento plulquamperfelt;fi:o,cum fuiffem fuiffes fuiflet.Et pluraliter,cum fuiffemus fuiffetis fuiffent. Futu*

Infiniti. rOj^um fuero fueris fuerit. Et pluraliter, cum fue rimuslucritù fue rint. Infinitiuo modo fine nu* meril

CONIVGATIO.

mens 8( pcrfonis, temporc pr jcfenti amp;nbsp;pmeti» toimpcrfcâ:o,effe .Præterito perfefto amp;nbsp;plus-* quampcrfcftOjfuifl'c.Futuro carct.Gcrundiauel participialia uerba lunt hæc : effendi effendo ef- * fendum.Supinis caret. Vnum participium habet, quod eft cns.

VOloucrbumanomalum indicatiuo modo dictum,temporis pr{fentis,numcrifin gularis,figunE fimplicis,perlbna: prim«, coniugationis tnconicquentts, quod coniugabi-tur fic,Volo uis uult. Et pluraliter,uolumus uul tis uolunt. Præteriio impcrfefto,uolebam uole-bas uolebat.Et pluraliter ,uolebamus uoleba-tis uokbant. Prxterito perfefto, uolui uoluifti uoluit .Etpluraliter ,uoluimus uoluiftisuoluc-runtuel uoluerc. Pryterito plusquàmperfeélo, uolueramuolucras uolucrat. Et pluraliter,uo-lueramus uolueratisuoluerani.Futuro,uolam uolcsuolet. Et pluraliter,uolemusuoletisuolct. Imperatiuo caret. Futurum non habet. Optati* uo modo tempore prxfenti 8C practerito impev fcfto,utinam uellcm uelles ucllet. Et pluraliter, utinamuellemus uelletisuellent .Prseterito per ‘ fefto amp;nbsp;plusquàmperfefto,utigt; â uoluiffem uo-luifies uoluiffet. Et pluraliter, utinam uoluiffc-

. nbsp;nbsp;nbsp;mus uoluiffciis uoluiffent.Futuro,utinam uelim

I nbsp;nbsp;nbsp;Uelis uclit. Et pluraliter, utinam uelimusuclitis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

uelint.Contunéliuo modo tempore prxfenti,cü Contuno Uelim uchs uelit.Ei pluraliter,cum uelimus ueli-tis uclint.Praeterito imperfeifto, cum uellem uel les uellet.Et pluraliter, cum uellemus uellctis uel

lent

EXEMPLA ïent.Pneteri'to perfeólo,cum uolrerîm tiolatfö uolucrit. Et pluraliter, cum uoluerimus uoluefi tis uolucrint. Præterito plusqiiàmperfeifto, cum uoliiiflcm uoluiflês uoluiflêt. Et pluraliter,cum uoluiflcmus iioluiffetis uoliiiffcnt » Future», cum uoluero uolueris uoluent. Et pluralit, cu uolucri Infîniti uolueritis uolucrint. Infinitiuo modo fine ■ numeris amp;nbsp;pcrfonis tempore præfenti Si prsetc/ P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ritoimperfeólo,uelle.Prxtcritóperfcftoamp;pluS

üerunciia qi,àmperfc(flo,uoluifle.Futuro caret. Gerundia Part’eioia part’ciplalia uerbafunt hçc,uolendi uolendo uoIendum.Supinis caret.Vnum participium ha-* bet,qucdeftuolens.

FINIS.

EXEMPLA HAEC, SIVEDONA tuspofuerit,fiuealius quis adiccerit,tatis3pta funt, negotium belle rcpræfentât.Eriti]; baud dubie faiius,his apprelienfis, ad autores pueroii! animo.$a(Tuefcerc,quam totalijs atqjalijs rfguƒ lis obtundere.Et in o quid?,omnia lunt uel aftiquot; ua'uel neurraun or,palTiua,communia, uel depó nentia. Item, à præftnti omnia deriuantur tan^ à tliemate: quanquam à præterito pcrfec'Io indi catiui,quinqj delcendunt. Præteritumplu.squàm perfciflum indicatiuh PracreritumOptatiui.Pri tcritur Coniundliui, ôi Futurum eiuldem. Pri'' teritum perfedlum Infinitiui.Vt in his uulgatis^ Preteritum primü dele dat tempora quædam, Ram,fTcm,rim,ro, (Te, formabit cætera præfens.

De uerborum imperatiuis, ne poft hac facile in illis en ctur,hscc habeatur figura.

Amat«

CONÏVGATIONVM

Amare ametiir. Amcmur amctnini amcntür.

Dcccre doceatur. Doceamur doceamini doctât. Prsfetii Legere Jegatur. Lcgatnur lcgimini legannir.

Audire audiatur. Audianiuraudiniiniaudiaiiî.

Hic n additur ad tertiam fingularis.

Afeninda prxfcntis temporis temporis indiea.

aftiui s in mini.

Turin mur.

Amator. nbsp;nbsp;nbsp;Amcmur amaminor amantor.

Docetor. nbsp;nbsp;nbsp;Doceamur doccminor docentor.

Legitor. Legamurlcgiminor leguntor.

Auditor. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Audiamur audiininoraudiütor.

Ab ténia perfona aftiui futuri pluralis nume--ri,addcndor.

Ab fecunda perfona pluralis numeri praefen.« tisimpcratiui,niinnor. / Eædem lunt cü primis præfcntis huius modi.

D. GAROLO AVARAX GLAREANVS S. D. De gencribus nominum his diebus paucu* ilaquçdamadnotauimus.Vbi lî miraberis unde hxc in latina lingua difficultas, qux in grxca prope nulla eft, baud immeritoforiaf' fis articulos caufaberis. Sed non adeo refert hxc diferiminare, quâ fummo ftudio pauculas de hiS præceptiones edifeere. Nam ut immodica traéla tio horum,faftid!um générât iuuentuti,ita de hiS nihil feire turpe eft, ac in magnos ducit errores.

Accipe igitur mi Carole demultispaucugt; lamecç enimneceiTcfuitminutifli--ma quxcp perfequi.Scd iam uak.

E ij Hen.

HENgt; GLA-

REANI POETAE LAV^ reati,dc Nominum Gene-* ribus epitome.

G Eenen nominum tribus cognofcu*^ turmodis.Primo,fignificatiöe,ut O' mne nomen fignificans marc,eft nerismafculini.Secundo/erminaii' ohCjUt nomina in a, funt generis f(* minini.Tertio, ufu autorum,ut uefper eft gene^ ris malculini,quia Verg.dixit: Denitp gd uefper ferus uehat.Et hie modus ut eft omnium difficile limus, ica eft omtiiü certiftimus. Primus moduS diftitur per régulas generales. Secundusperlf« dales. Tertius ex autorum lecflione.

De regulis generalibus.

PRIMA REGVLA.

Omnia nomma uirorum funt generis mafculi ni.'Omnia mulierum foeminini.Nomina uiroift. I uttlefuSjPetrus, loanncs, Sylla, Seneca,amp;c.No' mina fcrminarum,ut Maria, Euftochium,Mylîs, Pythias,Glycerium. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Notandum etiam multa propria ex appellat | tiuis nafci, quare farpe ufu euenire ut quædam quandotp fint propria, quandoqj appellatiua,ut Clemens,Beatus,Felix,PertinaXjIuba,Confias, VaknSjSf caetera.

SEGVNDA REGVLA.

Gentium

DE NOMI. GENERE

Gentium nomina,dum unähabent termina-' tionem,fçpe funt generis communis,ut Epirota, Saxo, Dalmata, Ligur, Tiburs, Brito,Macedo. Aliquando generis ois,ut Arpinas, Bernas,Laugt;-rens,Picens, Veicns.Quanquä gctilia frequetius iunt in us a um,ut Italus la lutn,Hifpanus na nu.

TERTIA REGVLA.

Nomina iolis uins conuenientia,funt generis mafculinitut Athleta, Pyrata,Trapcjita,'ixa,lt;ol lega,fcriba,fcurra,proxcneta,funo,ealo.Nomt-' na foils mulieribus propriata,funt generis fccmi nini,ut nutrix, obftetrix,faga. Noia utriq^ fexui conuenicntia,funt generis communis,ut auriga, uerna, Idololatra, by pocr ita, my ropola, accola, incola, liomicida, transfuga, pinccrna. Scortum lamen amp;nbsp;mancipium funt generis neutri.

QVARTA REGVLA.

Propria nomina fluuiorum funt generis maf tnlini,ui Tyberis, Rhenus, Mofa,Sequana.Eu» phrates. Quod fi in alio generc inucnies,id fieri Icias, quod intelligitur uel aqua,ucl flumen,ut a-pud Ouidium : Albula pota deo. Et apud Lucagt; num:Tepidum Hiader.

QVINTA REGVLA.

Nomina arborü funt generis faminini,ut fa* gus,qucrcus,acfculus,pyrus,prunu$,malus,popu lus,falix,ilex,uitis,abies,pinus,ficus,laurus.Exci piuntur oleafter,pmaftcr,fçinus,8lt; rubusapud Vergilium quç funt generis mafculini. Excipiun tur ^fuber,robur,acet 8C filer neutra .Vb notä

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;E ui dum

DE NOMINVM dum quod ar Lorum nomina faciunt ex fe nom^ in um,quodinfrufi:ifens arboiib“ fignifïcat fm lt;flum,ur ma!um,pyrum,prunum,cerafum.In ft£ rilibus fignificat lignum uel ipfam aibor£m,ut buxum,liebenum.

SEXTA REGVLA.

Nomina auiunijferarum óC pifcium, quatfub una uoce fignificat utruncp lexum, qui non facP i Ie difcerni poteft, funt generis epicani,id eft,' | inifcui.Deauib’,aquil3,miluus, accipiter,pafltn i De feris, ut dama, uulpcs,felis. De pifcibus,Mu' , rena,lupus,carpo,mullus. Vbi notantum eft zt' tieulos ferme illis nominibus addi ex terminatio ne,quanquam nihilo minus quxdam dubie pro-lata inueniuntur,ut dama.

SEPTIMA REGVLA

Adieftiua funt generis omnis,lèd uarijs termi nationibus. Quandoep una,ut hic amp;nbsp;bare Si ho^ felix,par,trux,uetus,dilcors,intercus,deraens,au dax.Et omnia participia in ans amp;nbsp;in ens.Quan-' doep lub duabustcrminationibüs ,ut hic amp;nbsp;Iw^ fonis amp;nbsp;ho.'forte,hic ethje omniscthocomnc. Er omnia comparatiua ut hic amp;nbsp;hare doftior 8^ hoe doólius. Q^ndotp fub tribus terminationi^ bus,ut hic albus hjc alba hoc album, niger nigr» . nigrum.Hic numeralia numerStur nomina,quï i Oitinialunt à tribus ufqjccntü adicóflua una ter ininatiohe ut quatuor quinc^ fex c- Sed lüpra centum, atlt;^ adeo compofita cum centum,triuin terminauonü, ut hi ducenti,hx ducentap lure ‘ilur tenta

GENERIBVS.

tenta.lta trccenti, quadringenti, quingenti/exx tenti,fcptingëti,O(ftingcti, noningenti, æ, a. Sed mille aöieótiuiim ut quinlt;ç:Subftâtiuum, ut mo nik quod in fingulari antiqui etiam declinarunt non minus qudm in plurali.

OCTAVA REGVLA.

Oppidorum,regionuin,ac infularum nomina funt generis fatninini. Exempla de oppidis:ut Ephëfus,Roma,TYrus, Sidon,Hicrico,Caftulo. Carthago Connthus. De rcgionibus: Epirus, lalia, lllyris,Peloponnefus,Cyrene,Aegyptus. Deinfulis;Rhod’,Cyrnos,Cyprus,Écsbos,Cat' pathus.Excipiuntur ea quæ in ur Si um termini tur,quæ funt neutra, ut Tybur, Anxur,Tarentü, Mediolanum, Tigurum,Solodorum,'rugui,No ricum,Scainnium, Belgium. Sunt etiam ciuitatîl ac regionum nomina pluralis tantum numeri mafculina,ut Gabq,V eq,Philippi,T arquinihHel uetii, Celtar.Sunt in a pluralis numeri neutra,ut Sufa,Baftra,8i Cythera.

NONA REGVLA.

Literarum nomina,aduerbia,ltem omnis dtlt; ftionon pro fignificationc iua pofita,fiue unica, fiue complexa, ùmt generis neuiri; ut nigrü 'lire ta apud Perfium, pukhrum f ,longum f.T uü fei* I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;re,darum mane, erashcfternti,haec tria apud Per

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fium.lnhisaütiocutionibus,inacorreptä,ucl in

nsproduä.am,intelligituruelliterauelfYllaba. De regulis fpccialibus.

NOMINA IN A.

DE NOMINVM

Inanomen primædeclinationis eftgentri» famininijUt mufa. Excipiuntur Propheta,Plan* ta,Cornera,Pocta amp;nbsp;quçdam 3lia,qux apud Grx cos in es terminantur. Item Adria, qux funt gC'' ncris mafculini. Sedin atertiædeclinationis mnia funt neutra, omniaiÿ græca,ut dogma,dia dcma,poema.

B

In b nullum eft latinum nomen.

C

In c duo lac halec neutra:quanquam in f« minino genere Plinius SfMartialis haleain dixerunt.

D

In d neutra,ut illud,iilud,id.Item,quod adit^ ftiuum,d^ quid fubftantiuum.

E

I n e correpta, neutra funt omnia, ut caprile. cquile,cubile,monile. Adieftiua duo omnis genç ris,ut quintp ôC. mille. Græca in e produfta foemi tiina,ut epitome, parafeeue, pentecofte. Pluralia in e neutra funt,ut cete,tempe.

F. G. H. I. K.

In f.g.h.i.k. nulla funt latina. Grxca funt ini, apud nos in is,ut Sinapi,Sinapis.

ly

Nomen in al,el,amp;il,eft neutrum, ut animal. inel,nii,niliil.Excipit fal,qd' frequetius eft maP culinum in utro^ numero, apud probatiffimoS quoftp aurores. Et uigil generis omnis.Et pugil tnafculinum.

01

GENERIBVS. Ol.

In ol,unum eft mafculinura,ut Sol. VI

In ul,mafculina,ut Conful et Prçful apud Pho cam.Et commune unum,exul.

M Am

In am unum eft omnis generis,Nequam. £m

In m unum neutrum,tantundem.Et unum o.» tnnis,totidem pluralis numeri.Idem prima pro* duâa,mafc..ldcm prima breui,neutrum,

Vm

In urn omnia funt neutra,ut fcamnum. N. AN.

In an funt mafculina,ut Titan,P3can. En.

In en neutra,ut flumen,omen,nomen.Mafcu lina funt,ren fplen,peften,lien,h7men.Et cöpo fitaàcano,ut tibicen,tubicen, fidiccn,ofcen. Et Attagen auis apud Horatium.Et flamen pro fa* cerdote.Faminina funt Syren ôC Troeien,

In,

In in mafculina,ut delpbin.Ciuitatumnomt niexcipiuntur ,ut Salamin ,Eleufinfaminii«.

On.

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;In on mafculina,ut daemon,canQn,agon,He*

Ikon, Citheron. Vrbium nomina fccminina, ut

I BibYlon,Sidon.Quanqitam ea excipere prope* 1 inodumfuperuacaneum,quodrtgulis generali* 1 bus laiis nota putamus.

l‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O.

E V Nomi

DE NOMINVM

Nomina in ofunt mafailina,ut cento,tyro,ti tio,ftellio, ducrnio, ternio, pugio,ganeo,fcipio, carbo.Excipiuntur nomina in do uel ingo,qux habent inis in genitiuo,fa;minina,ut grande,eu pido, arundo, imago, farrago, lanugo, farrago, Tria cxcipiuntur ab hac régula maf. ordo cardo margo. Verum luuenalis,plena iam margine, dixit. £t cupido fxpius inuentum mafculinû eft, quam famininum. Prxfto generis omnis .Sunt hie etiä multa qux utri^ fexui attribuuntur,qu® tarnen adicctiua faminina non accipiunt.ldco^ uix ego ea comunia dixero, ut ho, uirgo, latro, Quis enim unquam legitpulchra homo^Sedhçc iudicent ali}. Item uerbalia in io funt focminina, ut leftio ratio audio cautio amp;c,adde caro 0^ t** Iio. Verum unio pro lapide maiculinum eft.

P. amp;

In p amp;nbsp;q nullum nomen eft latinum.

R. Ar.

In ar neytra funt, ut coclcar calcar nedar iu^ bar.Vnum mafeulinum lar.Et unum omne par, (Uip fuis compo(îtis,ut impar dilpar compar.

In er funt mafculina,id^ in fecunda declinali one abfqj exceptionc. Sed in tertia uartj funt gi' neris.Vel'pcr mufeulinü eft,ut fupra in initio dixi mus.Iter ôi fpiiiter funt neutra. Sed hxc deceit campefter,uolucer, alaccr, pedeflcr,equefter,ly* y efter,celeber, acer, celer atç faluber,fub 'P'*’ natioiie er funt mafcului?, fub is fvinininafubç ntuö*

GENERIBVS.

neutra. Idem genus fequuntur pakifter Sf fcque fter,qd'fcquensetiâ eft feeund{declinationjs,tii uerofccmininum habet p:r a, neutrum per urn. Nota tarnen g, hæc decem nomina etiam funt có munis generis fub terminationc is,uthicalacer hæc alacris amp;nbsp;hoc,alacre. Vel hic amp;nbsp;hæc alacris amp;nbsp;hoe alacretac in exteris (ïmiliter. Itc nomina tertixdeclinationis in ueramp; in berfunt neutra, ut eadauer, uer, fuber, tuber ucrber,amp; über fub'-ftantiuum.Excipitur imber cum compofitis quç funt mafculina; quanquam ea etiamfunt adietfli ua,ut hic amp;nbsp;hæc deccn.bris amp;nbsp;hoe decembrc.Lin ter etiam foemininum cft. At nomina tertix de-clinationis in er fignifi.ätia fcetus terrx, fiue fru ftus fiue arbores, funt ffequentiifime neutra,ut filer,cicer,papauer,lauer.Omnis generis funt,ck gener,pauper,puber amp;nbsp;uberadieóliuum, id eft, fertilis,

Ir.

In ir funt mafculina,ut uir, leuir,trcuir.Excï-piuntur ir amp;nbsp;pir neutra,amp; martir commune.

Or.

In or funt mafculina, ut omnia uetbalia in cr,dolor,labor,amor, auditor.Excipiûtur com-paratiua in or communis generis,ut do(fiior,fcli cior, albior, quibus coniungitur autor. Memor tarnen in fingularieft omnis generis.Sed jquor, ador,marmor amp;nbsp;cor,funt neutra. Arbor tarnen feemininü cft.Compofita uero ab his tribus no-minibus,color,decor 6^ corpus,funt generis,

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qtnnis

DE NOMINVM omnîî,ut concolor, unicolor, bicolor, decolor .W decor,dedecor.Bicorpor,trkorpor.

Vr.

In ur neutra funt ut, murmur, fulphur gutl« Excipiuntur uultur amp;nbsp;Éirfur mafculina. Dubiu turtur.Cicur,omnc.Satur mâfçulinum. Comwü nia aiunt for SC augur. Quibus adduntligurfii aftur : quâquam ca excipcre iûperuacaneunicft, ut in alijs quibufdam admonuimus.

S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S, As.

In as font generis faminini,ut caftitas,uirgini tas,Cyc Jas.Sed gentil ta font omnis generis,ut fu pra. Mafculina lünt hxc: Abbas, borers, giga^, primas, optimas, adamas, agragas, tiaras,ek' phas. Atlas,pliarias ferpens.

Lucanus.

Et contentus iter cauda folcare pliarias.

Item tria font neutra, fas, nbsp;nbsp;ncfes uas uafi».

Malcu]ina,uas uadis,as Si mas.

In es breue eft mafculinum. Suntautéferm^ ea,qux in gcnitiuo crefcunt,ut palmfs,ftipes,po pies,trames, ceipes, âmes, fomec, gurgcs, liiut/i termes.Scd feges.tegcs,8i compesfontfamini'’ na, quanquam alia compofita à pede font omniS , generis, quoties adieóliue accipiuntur, ut bipW, I tripes,fcgnipcs. At fobllätiue,fepe mafculina ut Sonipes,fcmipes. Apes tarnen, quod etiä apis,fo mininum. Omnis generis ferè font, diues,helKS, folpeSjpracpes, inquies,foperftes, dcfcs teres,co*

’ GENERIBVS.

mes,hofpes.Communia autcm, miles,equts,pegt; des,antiftcs 8i ales.

Ines longnm,famininum eft.Et in tertia qui ilem declinatione ferè funt qux in gcnitiuo non crefeunt,ut cxdes,clades,ftrages,ftrues,Cedes nu-bes,ambages,proles,moles,toboles,labes.Mafcu lina panonymica in des,ut Priamides,Aeacides. Item uerres mifculinum,Si omnia nomina qux ex prima declinatione grxca, in latinam lingu3 uel in es uel in a transferuntur,ut cometes,euangt;^ geliftes,fophiftes.Item nomita lapidum,ut acha tes,magnes,pyrites. Dies etiä in plurali eft maCc, «nfingularidubium.MeridieSmafculinum.Pau^ ca iunt in es longum in genitiuo crefcentia,qujc funt communia,ut hxres,locuple$. El mafc.pes, arics,paries.

Is.

Nomen in is eft generis faminini, ut bilis,no 1 nbsp;nbsp;nbsp;ualis,crans,uallis,bafis,crafts amp;c. Mafeulina lut

lta:c,xdilis,imnis,anguis,aprilis,aqualis,affis, axis,btffis,caulis,callis,centuftiS,cmis,collis,cucu tnis,enfis,fafeis,{ollis,funis,fuftis, glis, ignis, la^ pis,maialis,menfis,molaris,natalis,orbis,panis, penis,pifcis,poftis,pollis,puluis,quintilis,riualis, 1 nbsp;nbsp;nbsp;(anguis,(extilis,torris,ucftis, uermis,unguis,uG-'

I mis.Sed dubq generis funt,finis,clunis,corbis,ca nalis. Adieftiuafunt communis gentris,amp; neugt; I trumbabétine,ut dulcis,fortis,impubis,comis, fegnis.Vbi notandu quod comportaIxpius lunt a£eé:iua,ubi timplicia funt{ubftätiua,ut cufpiS«

DE NOMINVM taillis, ac languis fubftantiua, at compolîtafun* adiediiia,tricufpis,b:cufpis,unicaulis,multicau'' lis,exanguis.

Dis in fingulari commune,in plurali omne.'ut contra,quxdam in fingulari omnis, in pluraii « munis, ut memor, pauper, uigil,diucs.

Item communia funt ,teftis,affinis,ciuis,hogt; ftis,caniSjiuuenis, extorris,amp; lodalis.

Os.

In os funt generis m5f;ulini,ut mos,flos,ros, bonos,iftlim.os. Neutra funt os oris,amp; os oflu, cliaos,argos, epos. Cömunia bos,impos,cuftoï compos ôCfacerdos. Et quatuor alia taminina, dos glos,cos, amp;nbsp;arbös. De græcis hic præciper« ineptum efti

Vs.

In us fccundg declinationis funt mafeulina,«* dominus,aceruus,agnus, limbus amp;c.Excipiun' tur domus,carbafus,aluus, humus,uânus,colus, phalêlus,quçfuntfcrminina. Nec hic oportet £lt; cipere græca quædam,cum fint infinita.Necfff' roinina folum, fed amp;nbsp;communia. Quippe apuo illos in os, Latinis in us mutata funt,ut papyrus, fynodus,abyfius,dipluhongus. Et herbarum nO mina frequenter lùnt iceminina, ut coftus, nar-* dus,amp;c.fed uulgus, pelagus,amp; uirus indcclina* bile,funt neutra.

In us tertiç declinationis,fi non habet u ingt' nitiuo eft neutrum,ut corpus, tempus decus,!«'’

GENERIBVS.

tuSjOlus, fydus,rudus, pondus, hiilcus, opui,FrP feus. Hxc enim oris ucl eris in genitiuo habént.^ Lepus epicœnum 1'ub ankulo hic. Intcrcus ôC uetus omnis, quia adicóiiua. At fî in genitiuo u habentjfceminina funt, ut falus, fencdlus, iuuetv-tusjuirtus,palus,tellus,incus,iubfcuSjfcruitus.

Monolyllaba ucrofunt neutra, ut rus, crus, pus, thus,ins, plus. At mus,mafculi.Communia ghis amp;nbsp;fus.Eft pecus hxc pecudis, pecus hoe pc-coris fibi iungiti

In us quartæ declinationis funt mafculina, ut uifus, cafus, fenatus, magiftratus, cenfus, tnetus, Vï quarlt; ftuftus, luélus rifus. Sed faminina funt, anus, tribus,porticus,manus,idus,acus,domus.Nurus amp;nbsp;foet us fexu nofcütur.iSed fpecus óC penus funt dubq generis.

Aes.

Acs.

In ars diphthöngum unum mafculinum,pr£S prædis,amp;: unum neutrum,ars arris.

In aus funt duo faminina, laus « fraus,« ur bis nomen Emaus.

iS cum coniónanteprxcedentc.

Nomen quod habet conionantem antes,eftC5fon2| genet is famiiiini, ut trabs, plebs, puls,hyems, ante s. trons,ftips,mors,(ors,urbs.Excipiuntur mafcu.-liua,mons,fons,pons,dcns,torrens,oriens,occü dens,tridens, Si partes afl'is, ut quadrans,triens, Icxtans, dexcans, dodrans. Stirps Si fcrobs fuut dubia^

DE NOMINVM

dubia .Chalybs tarnen mafculinum. Item adit' dliua,quæ confonantem habentantes,regiil* generali funt omnis generis,ut elegans clenicnS Ions infons particeps anccps prxceps incrsfo^ lers expers difcors mifericors. Hk comprehendfl tur omnia participia præfentis tempons. IkW Inps. i” ps pl£talt;5 diilyllaba funt generis malculini, utanceps hydrops Cyclops. Communia tarnen funt hxc, princeps infans pares celcbs cffrons bl frons diens municeps amp;nbsp;ferpens.

T.

Nomina in t funt neutra,ut caput.Std tot K quotcum fuiscompofitisfunt generis omnis,ut quotquot aliquot.

In u nomina funt neutra, ut gelu ueru geon, cornu, nec feré plura inuentu facilia.Numcro fin gulari indeclinabilia,plurali uero declinantut) tametfi gelu co numero caret,ut poftca de hete* roditisaliubi docebimus.

X.

Nomina in x funt fœminina,pax ,hxkx, nix, radix, ceruix,nox,eelox,nux,crux,felx/op nax.Sed adiediua funt omnis generis per regu-lam generale,ut audax, rapax, felix,trux,atrox, prjcox -Diflyllaba in ex mafculinafunt,ut apex, later,ramex, murex, uertex, codex, podex,pol-lex.Practcrpellexuibex obex forfex focminina.

Oubt)

’GENERTBVS.

'Dubii gencrisfunt,cortex fi'.ex onix fardon« ii imbrex.Item nomina in x qnæ fignificant fru dus terrsc, funt generis fa'minini, ut ikx carex ' landix fïlix, nux. Frutcx tarnen cd makulinum« Dux cöiunx exkx communia funt,Grex,rex, fomiXjCilix, calyx,fenix, thorax, limax,antrax, harpax,uarix,bombix,orix,erix, Iapix,(unt ngt;af culina. Nomina in trix funt faminiHa,ut geni^ trix,nutrix,matrix,meretrix.

Vidrix et ultrix,in obliquis ois generis funt.

At^hxcde nominum generibus.

D. lOANNI A GEILNITZ. GLAREANVS S. D.

QVod apud latinos tot iînt hcteroclita no mina, plané arguii latinam linguam mi nus lege contf ridam quàm grecam,auc «ninusfut uocant)regulatam. Nos totû hoc chagt;' os,cxcmploeximiorum ante nos uirorum,in de cem modos, uelut claiTes quafdam, coniecimus, non omnia qusEColIigi poterant adducentesf po teramus cnim plura ) fed que magis ufu recepta uidebantur .Namhæc grammatkçportiuncula maxime ex autorum ufu pcndct.Tu qi tibi mole dus effe nolim, hxc paucula animo benigno ac^ lt;ipe,amp; qui reliquas Grâmatices partes tam aui-dedidicidi,hicuclpaululum animum attende, acValc. BASILEAE.

F Hcn^

HEN^ GLa'

REANI POETAE LAVgt;

• reatijdc Nominibus Hete-' » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;roclitis epitome.

HEteroclita gracce, latine uarie dedi^ nata. Qyipp'- ïtif©- uariusdicrfuf, kXi TOS dcclinatus. üicuntur autem no mina hetcroclitad-cem modis. Pn-' moqiiädo uariant genus,utcaclum* Secundo declinationem,ut uas uafis. Tertio quä do uariant amp;nbsp;genus amp;nbsp;dcclinationem, ut epulü. Quarto quando obliqui non rite formatiir à no tninatiuO, ut lupiter lôuis, iter itineris. Quinto quando eafus defieiunt, aut alter numerorun),ut ius,thus,rus, aurum, diuitiæ. Sexto quando nO' men duas habet declinationcs, ut domus. Septic mo quando nomen habet uarias fignificationes in diuerfis cafibus, ut ops.Oulauo quando habet diuerios obliques diuerfis fignificatis,ut frons lens.Nono quando nomen habet diuerias ternit rationes,ut tonitrus,u.tignus uel tignuin.Deei' mo quandoeunep nomen no fequitur régulas dt dmationum,ut ambo,duo.

EXEMPLA PRIMÏ MODI.

LocuSjiocus amp;nbsp;balilieuSjin fingulari funt n^

DE HETEROCLITIS.

fcuTina tantumJn plurali amp;nbsp;trakubna et neutirt jndifFcrfntfr.

Carbalus,arbutus,intybus p rgawusinfin gulai i numero funt focininina, ir. plurali neutra,

C(rlum,raftrumac porrum in fingulari nu-* merofunt ncutri generis,in plurali maiculina.

Frenum,clauftrum,filum 8i capiftrum, in fin gulari funr neutra, in plurali tü neu;ra tü mafeu-Iina. Altilis amp;nbsp;fupellex in lîrgulari funt faminH na, in plurali uero neutra. Dicimus enim altilia amp;nbsp;fiipcUedtilia. Tartarus,fibilus,fupparus,tacna rus,infernus, menalus auernus,dyndimus, pile--us,ifmarus,gargarus, maffKus, in fingulari magt; fculina,in plurali neutra, quanquam infernus po tiusadieftiuumeft oppofitumfuperno.Et pileü frequentius in neutre genere dicitur.Et fupparfi quoçinuenitur»

EXEMPLA ». MODI

Vas uafis in fingulari rft tertia: declination!^ at in plurali fecundç.Contrariü eius eft lugei um in fingulari fecundx dtclinationis,in plurali ter tix,autoribus Phoca âC V alla.

EXEMPLA 3. MODI.

Pafcua,ïi2ania'c5 in fingulari numero furt fee minini generis amp;nbsp;prima: d.elinanonis, in plurali autem neutra fecundx declinatiouis.

Euentiis,iu(fus, ermifius fubftantiua in fing« hri mafeulina ac quart« dccUnatioms, m plurali

F q uero

DÊ METE-

Uff o neutra ac fecundz dedinationis^autori VaJla.

Balneum amp;amygdaluminfinguîari num^-* to ûint neutra amp;nbsp;fecundac dcdinationis, in plu-rabgt;um neutra fccundaf,tUmfamininaprim« dedination«,autore Valla.

Delirjum öC epulum in ßngutari numero funt neutra fecundae dcdinationis, in plurali famini'' tti generis amp;nbsp;primae dcdinationis.

EXEMPLA 4 MODI

Juppiter in genitiuo huis, tametlt lüppitrii Sc luppiteris apud antiques fuit,ut DielpitCt Diefpitris.

Iter itineris, olim etiam iteris. Sed de itinfquot;* re foli nominatiuus, accufatiuus 8C uocatiuui fîngularcs ufuexddêrc.In iter autem foli tres iW caius manfere.

lens cum omnibus compofîtis,habet in geni« tiO cuntiSjüt exicns exeiintis,abiës euntis. Ambi' cns tarnen ambientis habet.

EXEMPLA t. MODI.

Muius modi exempla late patent. Sed nd' tSdumfex eflecafuum formas,fiuefcxtupla dit nomina.

Monoptata fünf qux unUm cafum,id terminationem habent,ut quatuor^qnin^fe^ ac dcinceps omnia numeralia.

Oiptota quç duos tantum diuerfos habent d fus, «âforsjin ablaiiuo forte.

ROCLITIS,

Triptota qux treshabenttcrmïnationes,ut tpulum,uis. Et omnia neutra in iïngulis nutnc** ïiï* '

Tetraptota,qux quatuor, ut puer,magifter.

Pentaptota, qua: quincj habcnt tcrminatio-* rlt;s,ut dominus.

Hcxaptota, qusc fex,ut totus, folus,unus.

Quïdam folum nominatiuumhabent,qux notant aptota,ut luppiter. Quxdam folum nox minatiuum atcpfatiuum amp;nbsp;uotatiuum fingula-ria,utpus,hir ,fas, nefas font monoptota,in plurali triptota, ut fete omnia in u quartç declinationis,ut cornu,genu.

Ntx, prex amp;nbsp;daps font rata uerba in nomina tiuo .ïn genitiuo datiuo 8£ ablatiuo plutali non ïolum quinta declinatioferc in omnibus defkitt 5«d amp;nbsp;os oris,thus,ius,rus,a:s,uinum 8C far,eos amittunt cafos ,Et in tertia plera'cg gtxcaineiC-dem depçiunt cafibu$,uthycms.

Votatiuus in omnibus pronominibus deeft, txcepiis quatuor ,quot;1 u meus nofter amp;nbsp;noftras.

Quçfitiua item ftue intcrtogatiua,ut quis uter.Djftributiua,ut omnis, quicunqj.Relatiua» ut qui,qualis.Negatiua,ut nullus,nemo. Infinita, Vtaliquis,fiquis,tarentuocatiuis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nomina tantum fingularia.

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nomina qux fignificant xs atcp metallum-.ra

tohabent plutalem numerum,utaurum,argen.' tum, ftannum, plumbum ,ele(ltum ,oti«taV nun.

E iq NomU

DE HETE-

Nomina fignificätia liquorcs, qui menfurtd aut ponderari 1'olcnt, raro Itabcnt pluralem nu* merumut lac, okum,butyru,inul(a,muHuinnt* éUr, acetuin/ereuifia, pix,pipcr,1tiium,fapo,ini nium, crocum, cera, ptilana, Gcncralia nomina ft’ruant,ut maria,3cquora.amp; cçtera.

Nomina fîgnificantia fpecies (ru menti aut Ie guminis,raro habent pluralem numenim. Fm* menti, ut triticum, auena, filigo,milium,panidï. Leguminis, ut canabis, lieer,linum,uitia,eruum. Frumenta funt qux ipieis eontinentur ut ordeQ, triticum .Legumina, quxfollieulù,utfaba,pifa-Tarnen hxc excipiuntur à régula, ordeum,fabü, nielo,citrullus,far,pifum ac lupinum, quia habet pluralem numerum.

Pax,üngu is,uulgus,pelagus,tellus,humus Si g«lu,etiam tarent plurali numero.

Propria nomina natura quidem carent plura li nu mero,ab autoribus tarnen f^pilTime ufurpaR turpluraliter.

Nomina tantum plurah'a.

Nomina tatum pluralia uaria funt. Aliafunt feeminina prima: declinationis. Alia mafculina aut neutra fecüdx declinationis- Alia mafculina, feeminina aut neutra lertix declinationis. Alia | quartx. Feeminina prima: declinationis fempet pluralia.

BIanditiar,illecebrx,argutix,indutix,ceremo fBsf^cri?e,tnferw,bigx,quadrigx, phalerx, bti*

Ks Î

ROCLITIS.

n3f,Kliquiæ,cxcubix,iranubiæ,exuuiæ,induuîç, lit ix,exequiæ,kalci'ôç, nonæ,niuidinx,nugx, quifquiliç, infidic, minæ, niiptiæ,ih«rmç,prinu^ tiç,dccirr4, cunæ. Et nomina propria ciuitatum, Baix,Cumç, Mycenç, Athens, I hebx, Syracib-IXjVenetiSjfidenæ.

Mafeulina fecundx declinationis femper pluralia.

Cani,cancelli,fori,pofteri,fupcri,inftri,liber?.

Et ciuitatuin nomina. Gabq, V eij,Philippi,T ar* quinq,Puteoli,Fundi,Circxi.

Neutra fecundx declinationis tantum pluralia.

Arma^xta,prçcordia,crçpundia,cunabula,cS pita,equiria,munia,tefqua, dionifya. Et propt» îocotum,Baftra,Cythtra,Solyma,Sufa.

Maiculina 8f feeminina tertix de clinationis femper pluralia.

Antes,fales,calites,natalcs,proceres,mallt;M fes,ininoves,optiniates,pugillares,lemures^cR* tes,caf(es,uives grates,fores.

Neutra tertix declinationis tantum pluralia.

V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ilia, menia, fponfalia, magali3,mappalia,uk

1 fccraitrcgah fia, quinquatria, Saturnaha,Baccha naha,compitaha,parentalia.

Quartx declinationis femper plura lia. Artus amp;nbsp;Idus.

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;E iiq ExetnpU

DE HETEgt;

EXEMPLA 6 MODI.

Sunt nomina diuerfarum dedinationum,ft^ fubuna magis ufîtata , ut domus,in fccundaat quarta,quanquam tres terminationcs me,mu,^ »nis non admittis. Acus pro pifce fecundsr,proin ftrumento quartae. Arcus habet arci, id eft iris V pud Lucretium,fecundæ,' Alioqiii quoiagittatur, quartæ. Anus pro culo fecundç,pro uetula quar* lac.Faftus, id eft dies non fcftus,fecundæ:fed pro fuperbia quartx, Cücftiis,id eft cingulum, iecun* dar.fed pro inftrumeto quo pugiles certant quaf tp.Cctus ceti pro balena,fecundac:pro congreg» nonc,qu3rtæ. Canthus ti,pro ferro rotçcircuni dudlo,fccunda:; procantione quartac,abflt;yafpi' rationc. Hortus ti,fecundæ; omis quartae. Sinwî uel ßnum, ni,uafis genus, fecundaciSinus us,qu3f tx.Ficus pro arbore,quartjipro morbo fecunOF Penus amp;nbsp;fpecus tres habent declinationes.'ôf tria genera, tres item terminationcs in us urn K «• Quidam nomina h{c,laurus,cornus,pinus,qigt;tt'' cuSjful’us ÔC colus aiunt etrJ uel fccundç,uel quaf tx dfedcclinationis.

EXEMPLA 7. MODI.

Ops in fingulari numero eft dea,alio nonrin* Rhea. Accipitur etiam proterra. Sed SC pro^ xilio in utreq; numero. In genitiuo opis prow' cultat'b. accipitur. Vergi. Aenei.i. Non op'®/'’ noftrj Dido. Item fer opem,id eft auxilium.5tu opts pro diuitqs ff equentiifimc accipiuntur.

EXEMPLA s. MODI. ,

ROCLITIS.

tens lendis uermkulus capitis, lens lentis legt; guminis genus .Frons fródis.i.folium aut ramus cü foljjs: frons ff ontis pars anterior capitis.GaP fis habet caffidis, id eft galca: cafl'is fine crefcen--tia, cuius tantum pluralis numerus eft in ufu,re-tia fignifieat. Quid. Incidit in caffes prçda petita tneos. Ne^ hic oportet adderc,glis,glâs Si glos, quando unum duntaxat habent genitiuum.

EXEMPLA » MODI.

Huius modi diuerfa funt exempla,in altera figt; gnificatione magis ufitata, interdum idem,inter dum diuerfa fignificantia. Igitur de eis ordine di cendumeft.

Nomina in us 8i in um.

Curriculiis amp;nbsp;curriculum. i. currus paruus, curfus amp;nbsp;fpatium in quo curritur.Nuntius amp;nbsp;nü tiuni,(pianquä diuus \ alla negat,tarnen utruneç inuenitur.Itcm lubilus Bi iubilum,baculus Si ba tulum,carrus amp;nbsp;canum,cubitus uel cubitum,the lâurus Si thefaurum,commentarius Si commet! tarium,chirographus Si um,peribolus uel peri.* bolum. i.circuitus uel feptum, dipondius uel diquot; pondium,ideft duorum aflium.ItemarborünO minafçpein us,fedfrudfû inumjUthebenuSibuquot; xus.Et herbarum nomina,ut crocus,coftus,hyfo pus,nardus.

Nomina in a 8i in um.

Pifa,urbs,pi{umlcgumen.Cingulum Si cingu Ia,piftrina Si um, textrina amp;nbsp;textrinum,poftica 9i poflicmn,margarita Si margaritû,fpica Si fpi

F V cum

DE HETE-cum^menda amp;nbsp;mtndiim,criifia 8i um,ganeaucl gancuni,bucciDa uel um,rapa uel rapum.

K omina in um,8^ in o.Item in es amp;nbsp;in o.

Contagium Sf contagio,confortiumet con-fortio. Alluuics amp;nbsp;allnuio, colluuies Si coluuio^ compages compago, ambages ambago,indages indago.In i.m « es,ut tapetum tapes.Item in uî amp;nbsp;o,utpauusamp; pauo,ftrabus amp;nbsp;ftrabo,capusamp; capo,fcorpius et i'corpio.Item in iis amp;nbsp;m u,ut to fiitrus et tonitru,cornus et cornu, aftus amp;nbsp;allu, fpecus ôC fpecu, penus et penu. Duo item fuiit no mina in es eômunis generis,quçnâiilo minusfffi mininü habent per a, ut hic amp;nbsp;hec hoipes amp;' lixc hofpita,hic amp;nbsp;hic facciidosamp; hæciactrdotifta apuci Gcllium. Et antifta apud Ciceronem ait Fïiicianus.

EXEMPLA «• MODI,

Ambo amp;nbsp;duo pluralis numeri in mafciiIii'O et neutro propè nullam fequuntur dcclinationc. Ador etiam indcclinabileufumanfifle,diiabus inter fe regulis pugnantibus ait Prilcia .lib.oéla, tame Aufonius media çorrrpta adoris dixit.Hic notandum quôd iftorum nominum compofita, cera,iugü,limus animus, arma, bacillus, norma, tieruus, henum, cliuus,barba, forma, pana,damnum, munus,fomnus,funt adie(Riua,amp; fppe in duas decUnationes fecundam amp;nbsp;tertiam cadunr, in una tamë magis ufîtata quàm in altera,utfyn cenis,bijugus,illitni$,magnanimus,inermi$,inw hcciUisjenormis, eneruus, efl rcnis,dccliuis,ime bcrbi%

ROCLITIS.

berbis,deformis,impijnis,indcinnis,immiinis,in fomnis.Ex his quscdam à Valla elegätiflime tra-« ftantui lib.ekgantiarum pnnio.Cap.i?.

Sed iam defino leólori molcftus e(Tc, quippe quaeresfinem nuilü inuentura fit,nifi ipfi ü o deftiç memores,mature occurramus.Pclagus cft cuius hk exiguam lacunam uides. V aie qui legis,

D. NICOLAO DVMANNO Lothoringo,G LAREANVS

S. D.

VKullam grammatices partem fqueuti kmjmojquj ncceHariam cxiftimamus, quam eam,quae eft de praeteritorumfupi horumîç foi maticnc.Necp enim uerborumdecli natio abitp practentorum cognitione conftabit. panicipiorum uerbaliumtp nominum,ac etiam deriuatorumuerborum ratio abftp fupino fum formuh baberi poterit.Quac omnia fi igno rabimus, quo pado orationc conftituemus'îMa gnoperc tarnen hic cnitendum, utfint luculctx, ac breues ea de re prjceptiones,alioqui uix ullu« finis in tarn uafto imnaenf; Ip pelago inuenietur. Qua in re Prifdani immodicam loquentiam me rito quis reprehederit, V idclicet, quod ea omnia paucioribus multo uerbis dici poterant, quae ilk duobus uoluminibus,elegätibus, fi dijs placet,ac pgt; jlongis coaceruauu üoe uttium hk arte uita rc

ft adnixi fumus, quàm fclicîter ucrojtiflorii efto judicium .Porrô «iam hoc cur?tum eft à nobis flt; dulOjUt irium coniugationum fintregulçamp;prf teritorum amp;nbsp;fiipinorum generales. Ç^iod in tef tia item præftitun lioentcr eramus, ullo fi modo fieri potuiflet. At fruftra id operæ afiumertnid^ bamurJplt;a igitur brcuit3ie,ut in cxieris,iuuen'' tutis tædium pro uirili 1euauimus,ac nomini ni® fuauiiîime Nicolae dicauirous, ut qui multis o”' nis tam ftudiofum honefiifiimarum diiciplmaru leftorem te prçbueris, nunc agas e tiam mearuifl Jucubrationum cenforem. Vale,3c me atna-

BASILEAE

DE VERBO

RYMCONIVGATIONE

EPITOME.

QVID CONIVGATIO, ET quot fint coniugationes. Çap-

COnîugatio eft confequens uerborum dcdi natio^ait Prifc.li.8 Sût autç quatuor.Pn quac habet a longüSecüda quf liabf t e J® gum,Tertia,e breue. (^arta,i longum in imp\ ratiuo, optatiuo ac infinitiuo. Donatus ante eoniugationcs çx fecunda perfona prçfenus te poris indicauMî diftinguit.Pf unam in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(,

DÉ PRIMA CONIVGÄ.

în e- Tertiam in i. At tertiam Donati Prifcianus in duas diftinguit,in i breue^ ££ in i longutn,hoc eft noftram tei tiam, ac noftram quartam.Terri tus creditur Donatus uno uetbo do as are, quod abreue habetcumcöpofitis fuisindidlistribu« modk^dn (ölo indicatiuo,at(p adeo in fola fecun-* da fingularis numeri perfona prscfentiS temporis a longum obtinuit.Porro Pnfcia.eodem in Id co docct plurima uerba diuerfarum eße coniugà tioniim.AIiquandoin eodem rignifîcatu,ut lauo as,amp; lauo is,cauo es cauo is,quanquam etiam £auoas,fed aliafignifitatione. Aliquandoin di-üerfofignificatu,ut dicöas, amp;nbsp;dicois,Iegoas51egt; go is,uolo as,iiolo uis,mando aSj mando dis,apgt; pelloas,appclloiS4

de PRÂETERITO PRIMÂÉ.

Coniugationis. Cap. 11.

^Erba primx coniugationis prartcritü pef \ T fectum formant à fecurida perfona prjfen

V tistepöris indicatiui modi fingularis numeri,remouendos,ac ui addendOjUt amas ama-ui,uolt;o asaui, Excipiuntur xi.qux habent ui di-uifis fyllabis, cubo,crepo, domo,frico,mico,pli-' co,fono,fcco,tono Si ueto^Do habet dcdi,fto fté ti,iuuo iuui j Si lauo laui qudd laui tarnen à lauo is ere deduduin uidetur. Increpaui tarnen inuc-tiitur. Et à plico compofitä aliquando aui habëti btapplicaui.

DE SVPINiSEIVSDEM;

Captif

DE SECVN. CONIVGA. CAPVT III*

Generali régula uerba primär coniugationÄ aui habent in prarterito, aui mutant in atü, amaui amatum. V no excepto potaui, ejuod p*'' fyncopen habet potum.Vergi. Etpotumpaft * 2ge Tytire.Qux iiero in ui,ea habent itu m,ut (U bo, cubui cubitiim.-Seco tarnen fedum habet,S frico fridum.Mko caret fupino luui iiituni,la^ ui lotum, ac lautum. Do datum,fto ftatum.

DE SECVNDA CONIVGA-tione ac eius prarteritis. CAPVT IIII.

OMnia fecundae coniugationis uerba in tO terminantur. Atlt;ç omnia in eo eins fun' coniugationis,exceptis odto primär, b«o, creo, fereo, meo, calceo, laquec, naufeo ac etiu' cIco.Et duo quartç, eo ac queo.Eft autem de pr{ teritisfccundacconiugationis hçc generalis rejU la;Verba fecundac coniugationis habent ui diuj'* iis fyllabis, ut habeo habui, doceo docui.Excipi'' untur primum uerba decem in deo,quorum tria fi habent, ut lüadeo lüafi, rideo rifi, ardeo arfi■ Tria item di,ut, ftrideo ftridi,uideo uidi,fedtofe di.Quatuor geminant principium,mordto,fp(gt;' deo,pendeo,tondeo,momordi,lt;popondj.pcplt;i' d(,torondi. Hic obiter notädum carmen illud: Si componantur s eminantia, non geminätur,quie eft rcgula commutes omnibus uei bis, principiü gttninni'

de secvnda coniv. geminantil)us,quod compofita eoriim ncutiquâ. gtminantur.Præter compofita quatuor uerborû ^o,fto,pofco ac difco . Item repupigi inuenimus, amp;âcurro compofita utro'cp modo prolata,frc-' quentius tarnen geminata.Porrô à régula genegt; TaUcxcipiuntur fecundo,uerba neutropafliua^ ut aiideo aufus fum, prandto pranfus fum, gau* dcûgauifusfum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Tenio cxcipiuntur in geo precedente lucltquot; ante geo,nam ea in preterite fi habent,quorum ftint îepte, algeo alfi, fulgeO fulfi, mulgeo mulfi, htdulgcoindulfi,tergco terfi,turgeo tUrfi,urged urfi.Tria in geo habent xi. ut fngeo frixi,lugeo luxi,augeoauxi. Qü^rto excipiuntur triahec, fleo,leo ac pko cumcompofitis,que habent eui, f leui,delcui, rcpleui. Et torqueo qd* torfi habet. Quinto excipiuntur in ueo uerba, quç preteritîi in ni fyllabam habent,ut fouco foui,mouco mo* ui,caueocaui,ferueo amp;nbsp;ferui amp;nbsp;ferbui habct,quâ quam hoc fortaffis à ferbeo .Et conniueo conni* uittil xi. Sexto fepte hæc uerba excipiuntur,ma* neo manfi,nco neui,luceo luxi, mulceo mulfi,hç reohæfi,lorb«olorpft ôC (orbui.Et compofita â maneo,qia a in i mutant,habent ui,ut inimtnea imminui,cmineo eroinui.Quidam adqciunt cie« i nbsp;nbsp;quod ciui habtat,ôi quieo quieui,Ôlt; uieo uieui.

I DE SVPINIS SECVN*

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de coniugationis.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CAPVT V.

' Vttbifccundç coniugationis tegularitet^» c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bel*

DE SECVNDA CON,_ bent fupinum per itum, ut habeo habitü, debelt;J debitum, prxbeo prxbitum. Quanquatn hutó coniugationis uerba plæralp caret lupinis, neutra font ac abfoluta. Gcminantia fom habtut ut tondeo tonfum,mordeo morfum. Itauidco funijfedeo ic(Tum,gaudeo gauifom,audeo au(ungt; prardeo pranfuni.Indulgeo indultum,n«onew, fleo fittü. Compofita à ko amp;nbsp;pleo etum hab''’ ut implct um dcktumJta o’eo oleui oletum eu“' compofitis, prxter adoleo quod adultum habet-T orqueo tortum.în ueo tarnen quaedam tun’ bent,ut moueo motum,foueo fotum,caueo ca“' tum,faueo fautû. Ita ferme quac fi habent in pt* terito, in fopino habent fum,ut rideo rifom, geo fiillum,tergeo terfum, manio manfum,^' reo hxfom,mulceo mulfom.Quae xi,habent c tu» ut augeo auétum, lugeo luiftum. Sorbeo tame” habet ptum .Cenleo item cenfom, teneo «00”“ doceo do(5bum, mifeeo miftiim uel mixtu,paquot;® paifom, torreo toftum. Tria lanè uerba pateO» patior,ac pando habent idem fopinum uoce ^al^ lum,autorc Priieiano libro dccimo.

DE TERTIA CONgt; iugatione.

CAPVT VI.

T innominibustertiadeclinatiolatilîu* y ƒ patct,itainuerbistertiacôiugatio.Ideolÿ y ad unamaliquamregulam commune uet ba ews deduct non {^iïunt,quod in aJijs coniuga tionibus

DE TERTIA CON. tlonibus fadum eft. Prius ita^ aicendum dlt; uerbis,quæ uocalem habrnt ante o.Deinde de i^s qux cotilonantem,at^ id ordinc alphabetico ob Icruato,

DE ns QVAE VOCALEM

habentanteo

CAPVT VIL

At^ea'quidem uerba omnia funtin io,uel in uo diuifisfyllabis. In io juariant .In Cio lunt quatuor,duo ufitata,facio amp;nbsp;iacio,quac habent in prçterito eci,et in fupino dlum,cum omnibus c3 pofitis,faciofecifaduin,iacio ieciiadum. Duo inufitata,fpccio at lacio, quae in compofitis ha* bent xi,amp; ftum in fupinis,afpicio afpexi afpedu, illicio exi edum, quanq ab elicio ctiam elicui inx uenimus,ut ab alqs quo^ ui.In fupino autem eli citum.Hic obiter notandum,H«9«Xigt;i3j,quod quæ uerba habent a in præfenri,inud etiam ieruare in fupino,etiamfi in prçterito fuerat in e mutatum, ut facio feci faftum, iacio ieci iadum,ago cgi agt; duin,ffangoffegi fradum,fallofefelli blfum. Et in compofitis, quae uerba mutarunt a in i, ea frequenter feruant e in lupitio, ut inficio infeci in feftuni,conqcio conieci conicdum, quâquam id non perpetuoobleruatum. Vnum eft ueibum tn dio,fodio fodifofluin.Vnuin in gio,fugio fugi fu gitum. In pio quatuor, rapio rapui raptum,fa* pio fapui fapituin, capio cepi captum,cupio cupi Ui cupitiim, nam hoc ultimum olim erat quartae (onitigationis.

DE TERTIA

In vîo unum, pano pcperi partum. Vnum ïn tîo.quario cum compofitis quæ in utio funt,in (fi ac flum,quatio quafli qualTum,concutio concuffi concuflüm, excutio excufli excuflum. Et ut a in quatio corripitur, ita u in compofitts In uolii' bet ui in prxtcrito, ut arguo argui,ftatuo ftatui, acuoacui,fternuo fternui,exuo exui,iuduoindui imbuo imbui,nuo nui,annuo annui.Ita renuo re nui,Iuo lui,ruo rui, metuo metui, cluo fpuo,at(5 hacc omnia utum in fupinou produdafyllaba, pratter ruo, quod ucl ruitum iiabct, unde ruitugt; rus, uel rutum u correpta, atep id etiam diligen/ tius obferuatum in compofitis, ut erutum,diru^ tum,obrutum,quanquam ex bis uerbis quædam carëifupino,utmetuo,renuo,annuo,cluo,innuo, etiamfi nuo uidetur habere nutü in fupino,quip pe â c^uo nuto,frequcntatiuum amp;nbsp;nutus nomen. Porroab his uerbis tria exciderunt amp;nbsp;in pratte^ ritis 8C in fupinis fluo fluxi fluxum, ftruo ftnnd ftrudlum, pluopluui plutum.

DE VERBIS QVAE CON fonantem habent ante o.

CAPVT VIIL

Bo.

In bo duo funt qua: pcnultimam producunfi Icribo amp;nbsp;nubo, qua: habent in præterito pfi, ptum in lupino, nubo nupfi nuptii,fcnbofcripfi Icriptum. Reliqua in bo habent in præterito bf Si jtum in fupino, quanquam à cubo compofita ui

eONiVGATIONE ui habtnt. Bibo b.bi bibitum. Lan bo lambijil»' quit Pnfcianus; Scabolcjb),accumboaccubuiac cubituin,dif(unibo dikubui dikubicuni. Lambo amp;nbsp;Scabo tarent lupino,et fi Prikianus ditac lam bitum.

Co.

Incodiiofunt qtiae penultïmam prouiiciint, dico Si duco,quç habent in prçtcrito xi,et ólum «n fiipinojdico dixt diótunijdueo duxi diidtü,uin fouici uidu!n,ico iet iiftuni.In fco autem ui ha^ bent in prxtcrito Si tuin in fupino ,crelco crcui tretum, pafco paui paftum, nofco noui notü, ita ignofco ignoui ignotum ,agnofco agnoui agni-tum. Conquiniko tarnen conquexi habet nullo fupino,difco didici raro fupino.

Item pokopopofci, amp;nbsp;compefcocompefcui, dipeko difpekui. Glifco nee præteritum nee pinum habet, parco parfi fitte peperci parcitum. Inuenifs etiam fupinum ignofcitutn à nofco, unde ignofciturus participia m,ficut ignoturus. ite uiftum non folum à uinco, fed etiam à uiuo fupi Hum eftjà uinco partiapium uictus,à uiuo folum oomen uerbale uitflus.

Do.

In do,quæ natura longâ uo.alem habent ante do aut dyphthongum, habent fi in practeri-to,ut rado ra{i,uado uafijljdo ljfi,rodo rofi,plo^ do plofi,ludo lufijtrudo trufi,claudo claufi,plau-do plaufi,amp;x inde excipiuntur, cudo cudi,ilrido

C gt;) fihdi

DË TFftTIA

ftrîdî,f f do Cf ffi, cxdo ceddi media produfla, plt; do pcpcdijfidofifusfüm.Item compoiïia à do ha bent dedi,quç huius funt cóiugationis,rcddürfd didi.Prendoprvndihabetjfindofidi.fcindoicidi, utratp prima correpta ,t3metlï fyllaba-Fundo autem fudi,tundotutudi,cado ceddi, rudoru^ di.Reliqua in do, mutant do in di, ut mando ma di,fcando fcandi,pando pat;d',ita accendo,inKn do,defendo,offendo,comprchcndo. Diuido tagt; ' men diuifi habet,tendo tetendi, pendo pependh Prædidla uerba in do,habent fu; ina in ium,ut do læfum, ludo Iuftim,pendo penfum,fcädo fum. Compofita à do habent itum,creditum,rcd ditum Abicondoautem abkonditum amp;nbsp;abfcon fum.Pando,fcindo,amp; findo,geminant d in fupi' no,pafrum, fiffum, fcifliimj Tendo habet teniuin amp;nbsp;tentum,quanquâtenfum magisinufueftpro pter T cneo. Compofita tarnen eius magis tü lö bent,utatrentum, contentum,extentum.Edoe^ fim aceftum. Compofita uariat,ambedoambe' fum,comedo comertum,quanquam amp;coin6* fum,autore Prilciano.

Go.

Verba lïmplicia in go, qu» r literam prarcf' dentem liabent, prætentum faciunt in fî,mergO । nierfi,i'pargo (parfi, uergo uerfi,tergo terfi.Alii in go habeiit xi in pi çterito ut rego rcxi,etab co compofita, f ergo perrexi, (urgo furrexi.plango planxi,r ingo i inxi, ango anxi,tego texi.fligo fh Xi/igo fixi.lta corum compofita, affjigo,conflit

CONIVGATIONE go,affïgo,configo,ungounxj.Pungo pupigi fiix tit,rarius etiam punxi, pägo pegi ói pepigi,indc impingo impegi tango tetigi, lego legi,ago e-» gi,frangofregi.’Iriaa legocompofita afuo pri-mitiuo sxciderunt, negligo ncglexi, intelligo in iellcxi,diligo dilexi.Hucrcferütur uerba in guo habet xi in pr{teriio,iit diftinguo,extinguo, reftinguo.Qux in præterito habent fi,in lup mis habet fum,ut merfi mcrfum,fparfifpaifum.Qux uero xi aut gi, in fupino habent ólum, ut legi Ie-' ftum,rexi,reéliiin.Exlt;ipitur fixi fixum,ad diffe tentiam uçrbj fingo fihxi fiélum.Item frigo fri-* xi frixum,unde participium frixus a um.Óbiter hic notandum quod in ango amp;nbsp;ingo,qiia:dâ uer ba n amittunt in fupino, ut pango paftuni,tâgo uftum,ringoridlum,ftringo ftriftum.

Ho.

In Ito duo funt uerba traho Si ueho,quç habet xi inpræt^itOjSdftum in fupino,traxi,uexi,tra

Lo.

In lohabent in prseterito ui, ut aio alui,colo colui,uolouolui, molo molui,confulocoFfului, occulo occului. At quar geminum II habet in præ fenti,habent li in prxterito, ut pfallo pfalli, (allo falli,i.ello uelli, quinetiam uulfi. Et à ir uta inci^ pientia placraep geminant,fallo fefelli.pcllo pepu li,tollo tetuli,quo nunc non utimur .Cello quoq^ adeamformatnccculi haberet,quod in compo-

G ü) fitis

DE TERTIA fitiî manet,pcrcello ptrculi,excdlo exculiuel potius excellai,pro tetuli nunc luftüli in ufu eft à cello nullum.

Et in lui fupinant in turn,ut colo cultum,con^ fulo con(ultum,alo altum. Olim hxc erant in itu, U molitum. Inde molita cibaria apud Ccfarem hbro primo de bello Gallico. Itaalitum abalo. Vfus poftea altuin,cultam,amp; côfultum obtinuit. At uerba duplici 11,habet fupina in fum,pello pul fum,fallo falfum,lalio falfum .Malo,uolo pfaj Io,lupina non habent,lt;îcutne(^ tollo,fedfublaw ufus aliunde, ut prxteritum, accerlîuit.

Mo.

In mo uerba habent ui in pr{terito,et itum in liipino, ut gemo gemui gemitum, fie trcmo,u(V mOjfremo. Quatuor cxcipiuntur,quç fola loiigâ Jiabtni uocalem in pcnul. atep hxc pfi habent in prjteriio,amp;: ptum in fupino, demo dempfi dem*' ptum, pronto pro.npfi promptum. ^iccotno tC lumo.Duo prætercaexcipiuntur à prima regu^ Ja,prcmo prefTi pr^fium,emo emi emptum.

Ko.

Verba jn no habent ui una fyllaba in prateri' to,ut fpernofprcui,fiiiofiui, fterno ftraui,linoli ui uel Ieui,cerno creui,quanquam in ufu non eft* at in compofiris frequentifiimum. decerno decre uijdilcernodifcreui.Gignogenui liabrt,ponopo fui,temno tempfi.cano cecini. Côpofita ab eo ui habent,ut accino acciiiui,prxcino prxcinuiQyi

.CONIVG ATIONE ttîuna fyliaba habent, ea tu haixnt in fupino, nt ftraui ftratü, fpreui fprctü, liui Iituni,(îui fitü.Et hæc duo penultimam corripiunt contra naturatn ûipinovum difyllaborum, atcp ita eorum compo fita.Pono habet pofitum,gigno genitum,contS pfi contemptum,cano cantum, compofita mutât a in e.accentum,conccntum,

Po.

V erba in pO faciunt præteritum in pfi, K fopî num in ptum,ut repo repfi reptum, carpo carpfi tarptum. ha feipo fcalpo, ac clepo. Sed crepo, quod etiam primae eft coniugationis,lt;repui cre-pitum facit, ha ftrepo ftrepui hrcpiium. Rum* poautemrupiruptum.

Qiio.

î-inquo liqui li(ftum,coquo coxicodum.Nec funtplurahisduobus.

Ro.

In ro habet uiuna fynaba,amp; turn,ut tero tri* uitritum,ferofcui fatum,quacro quæfiui guxfi-» tum.Quatuor cxcipiütur,gero geffi geftum,uro uffi uftü,curro cucurri curium, 8lt; uerro uerri uel uerfi uerfum.Obiter tarnen notandum^uod cô* pofita àfero quando mutant fignificationemà primitiuo, tune habent rui in prçterito ac eriuin in fupino,ut defero deferui defertum,diflero diP feruidifiertum. At quando idëfignifitât,{ecfiuti ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tur primitiuum in practerito ac fupino, ut infero

infeui infitum,confero (onfcui confitum. Affero

G üii ita^

DE TERTIA

ïta^ cum ngnificat,ad aliquid (ero,(d eft planto, J habet afTeui afTitum. Cum ucro fignificat defcn^ | do uel J.bero, habet aflerui affei tum, inde alter | tonita inferoproimponoucliminino,habetin lerui inlertum. Quando autem pro planto ra^ i mum in aliam arborem, infeui infiium, ita de Jijscompofitis.

So.

Verba in fo pauca funt qux haben! fini in pr( terito,amp; fitum in fupino,utarciiro,lacelTo,ac«r , fo, incelTo. Prifeianus hijs adijeit quxfo qiizliui i quaeßtum. ExcipiunturcapefTo, uifo, ac faceflo, qusc fi fum habent,ut capelli capeiruni.Pinlo ha* betpiniuipiAum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

To.

Verba in fto habet xi in praeterito,ut plfft^ nefto,pefto,fle(flo,quanquä nefto et pelt;flo edä habent ui,utpexiii,nexui. Hæc autero omnia ha bent xum in fupino. Ar fterto ftcriui habet abftÿ fupinOjUerto uerti ucrium, quod fupinü commu ne habet cum uergo ac uerro. Peto petiui peiitü i longa,meto mefliiimefliim,mitto mifi niilTuitt. Sifto nee praeteritum nec fupinum proprium ha bet, fed cum eil tranßriuum pro fecio ftare,ut a' pud VergiliumtSifte gradum,fic à ftatuo aceipit acomodato llatui (latutum. Cum uero ablolutii pro,fto,ab eo uerbo mutuat fteti, abliç t imen fu pino.Porrócompofita fcmperabfolutaiunnide 6^ idem ßgnihcät quod compofita à fto,Affido ।

CONIVG ATIONE.

pvo iftOjCxifto extra fto,ut cxiftunt motes quos uunmum tcxerat æquor,ait Ouidius.

Vo.

In no unica fyllaba/unt quatuor ucrba,foluo foluifolutum, uoluo uolui uolutum, caluo calui, lupinum non eft. Et uiuo uixt uiftum.

• Xo.

In xo duo funt,nexo nexui nefl:um,texo texui textumjaxo defe(fliuun',futuri tantum teinpQgt; Us ad hunc ordinem non pertinet.

DE QVARTA CON^

iugatione.

CAPVT IX.

Mnh uerba quart« coniugationis funt in |^\io,pi«ter eo 8i queo cum eorumcompo \__/fitis. Atqj ea omnia, ut terti«,hablt;nt am amp;. ar in future, prxtcr eadem eo 8i queoqux bo habebant.Et apud Comicos fcibo inucnies,SC o peribor per

DE PRAETERITIS EIVSDEM.

CAPVT X.

* I

Verba quartç coniugationis babent iui in prç terito,ut audio audiui,iuperbio fuperbiui. Extigt;-piuntur uero in cio poly fyllaba,quç n babent an tecio, ea enim babent xi in prxterito ,ut fancio tonxi,uindo uinxi. Qu« yero n non babët,in pr^

C V terito

DE QVARTA CON. tcrito fl habent,ut farcio farfi,farcio farfi, raucio raufjjfiikio ftiIfi.Rcliqua fubrégula generali nianent,ut ûio fciui, â^c. Et plura alia,ut atnido, crocio,feroao, glocio. Item haurio haufi habet, (ambio campfi ucl cambui, uen io ueni, cum fuis côpofitis, fepio fepfi, fentio fenfi, lalio faliui, faüj per fyncopam acfalui.Pario olim quartæcrat côiugationis.Inde cépofita duo ruiliabent,ape^ rio apcruijOpcrio operui. Duo ri,ut compcrio (5 pcri,reperio reperi.Mcditatiua porrô,qux VaP la rede uocat defyderatiua, nulla habcnt praci©* ritaJtaaio.

DE SVPINIS EIVSDEM CAPNT XI,

Verba quart» coniugationis habentitumin fupinOji iyIlaba longa, ut audio auditü, dormio dormitü.Excipiuntur ea quæ xi habet in pi aeteri to,ut uinxi uindum, fanxi fandum, quanquam Äfancitum le2itur,fuldo fultumhabet,farcio farnim,farcio urtum, raucio raufum,fcntio fen^ film,haurio hauftum,fepio feptum,ucnio uenriî. Compofîta a' pario habcnt ertum, ut apcrio aper tum.Saliofaltum, fepelio fepiiltiim,amicioam!/ dum, fingultio fingultum. Eo SC queo i curtum liabent in fupino, prætcr ambitum.Inde panici/ pium ambitus longa media, at ambituf notnen sorrepta.

, DE VERBIS DEPO-

nentibus.

CAPVT xn

Deponov

DE VERBIS DEPONEN.

Eponcntia funt,quç in or dcfinunt nt paf I^fiu3,fcd ea dctnpta r liteia,latina no funt, L_yutlu(9:or,loquor,fcquor,nafcor,orior.Do natus.Notandum g, nulla uei ba in or proprium babentprçtcritunijûd ea circfiloquimur per prac teriti temporis participium,^ uerbum fubftanti uum,ut amor amatus lum,l€gor leftusfutn-Ide-ocp in paffiuis,deponentibus, ac communibus fe quimur analogiam fupinorum, fi fortaflis ea no ftini. In prima itacp cöii'g itione omnia in atum ftint, ergo ibi facile eft fupina, ac inde participia inuenire. Lætor lætatus lum, criminor criminal-tus fum SCc.In fecunda coniugatione pauca funt, atearegulariter lubentitum,utuereorueritu, meteor mentum,polliccor pollicitum, mifereor miferitiim, amp;nbsp;p« fyucoptn mifertum,duo cxcigt; piuntur,reor ratus fum, fateor faflus fum. At me deor fupinum non habet. In tertia coniugatione nulla eft formula generalis,fed fingulatim ea nu mcraniur,gradier greftus fum,comminifcor co-nientus lutn,fruor fruitus fruftus amp;nbsp;fretus,quan quam hoc ultimum apud antiques incertjc origi nis,proficiicor profeftus fum, labor lapfus fum, nancifcor naftus fum,pacifcor paftus fum,adipif cor ad ptusfum,ukifcor ultus fum irafcor iratus fum, obliuilcor oblitus fum,fungor fund us fum, utor ufus lum,queror queftus fum,cöplcftor co-plexusfum, na ampleftor,nitor ndus uel nixus ftim,loquor locutus fum,fequor fecutus fum,na-fcor natusfum,expergifcor expcrre£fusfum,pa liQr paflus fum, At liquor,uefcor,ac reminifcot

(Went

DE VERBIS

tarent prætcritis. Feflusuidetur partîcipiîî abftj origine uerbi, quanquam Pcrottus à fero dedult; cat.Porrô duarum coniugationiim inucniuntur, utfecundæ actertia:,tueor actuor,quanquai« pofterius non ita inregrum,qinppe cuius infinid MUS non eft in ufu propter tui pronomen. Hotu alterum tuitus, altcrum tutus habet,temponbuS ac fîgnificationib’ nô plané difcriminatis. Iw o' rior,morior,ac potior, quandc^ inucniuntur in lertia eoniugationc, quando^ in quarta ,quarg rtunc orior ac morior in tcrtia duntaxat uiimur, prætcr infinitiuum oriri. Potior autrm inquar^ ta,ctfî Poctac potitur media cor. protulerint. Et orior ortus fum habet, morior niorruus lum,po tior uero potitus fum. Oriturus autem pait iciplt; timaboritu dcriuart uidctur. Inquartaconiu' cationc, regulariter eft itum, i, fyllaba Ionga,ut • Blai.dior blanditum,mcntior mentitum.Excipi' tur ordior, quod habet orfus fum, amp;nbsp;mctior une fus fum, aftentior aflenfum, opperior oppertuin, experior cxpertum.Exolüs autc.ôC perofus par* ticipia uidentur abfç origine uerbi.

DE VERBIS DEFECTIVIS KC ANOMALIS.

ÇAPVT xm.

Efcdiua uerba funt, quç tarent aliquot te Dperibus, quac habere dcbebant,utolt;li,aiO) inquio,fifto,memini. Anomala uero funt, ou« te inpora ivregulariter formant, nt uolo uu unit»

DEFECTIVIS

ùuli/ero fers fert. Nam ca ad regulam diceren-«' tur,uolo is it, amp;nbsp;fero feris it, ut colo is it,ac gero risrit.Regularis coniugatioin epitome Donati ekgapter propofita eft,ac trium etiam anomalo rum,uidei)snófitopcra:pietium multa dicere. Practentorumetiä tognitio ex diftis clarct.Nüc iierodequibufdam defeftiuis dicendu .Quatuor imperatjui tertiæ coniugationis in fecunda perx ionaprçlentis temporis amifcrunt,dieduc,fac ót fer,quanquara in compofitis à facio,quac mutant a in e,non item fit, ut effice, confite, perfice. Verba in Ito tarent præteritis at fupinis, queny admodum etiam apud Gractos • Sed pro eis uti-mut pnmitiuorum prxtcritis, qux ipfa in prac-fcuti in ufu non funt frequenti, ut fenefco fenui à feuco, amp;nbsp;talelto calui â taleo. Et in urio eodem modo tarent præteritis aefupinis, prçter cfurio at parturio.Porró que fingulatim uetba careant practetitis ac fupinis,plura turn de coniugationS prêter ùis loqueremur, enumeratafuni. Addun-

, nbsp;nbsp;nbsp;tur et iam hçt, Aïo, fifto, fero, tolltu furo, terno,

' nbsp;nbsp;nbsp;glilco,n’.eio,ac fido. Supinis uero tiré tarent neu

ira ktunda:,quibus annumeraiitur ,annuo,ambi go,tluo,caluû,congruô,dego,ingruo,innuo,ini-lt;o,metuo,pedo,ptaUo,renuo,tatago,ftrido,fter to,rudo,iimeo,tremo,urgeo.Difco autem poicq amp;nbsp;c ampefto, itum habere debebant, at r aro inue niuntur,quaùa etiatn lunt refpuo,fcalpo,luo,fca-‘ bo,ghfto,tonquintfco.

Quatuor uerba,odi,nout, mémini ac tapi bà

, ttniljUpi«i«iia^ûfuisqmnq5,ram,fi«nvimi ' *0»

DE VERBIS _ ro:frc,femporibus.Significationcm aut«m nab« pi dentis ac pi æteriti, ur ncui fignificat 8{ nok® ac noui, me mini in memoria habui ac habto/it pi incipio ac inccrpi. Dor ac for raro in paflmp inucnic.«,at m compcfitis frpc,addor,affor.Fo^ rem es et, plnraLter forent,in prxlcnti ac to perfeéio optatiiii, pro eflem es et, effent. Sed forte additfutuiv adeffe ait Diuus Va'la. Inquio ucrbum tertia: coningationis qiiöd prçta indica tiuum ac imperatiuum deficit,quäquam funt qui eifuturumoptatiuitribiiantjinquiamasat.Q« rum tria haec una dütaxat pcrfona inueniuniur, inquam,infit,amp;: ccdo pro die.Et aufim is it,plura liter aufinc, pro andeam as at,ant legirnr. Porto uale uteft recedentis, pluraliter ualete,amp; in futu ro ualeto,pluraliter ualetote habet. Ad quä for* mam eft Salue ac aue. Aio ais ait, pluraliter awt-fie tot perfonis in prxterito imperfedo, aiebam bas bat,aias pro dicas Gellius protulit.Faxo is iE, amp;nbsp;amp;xint,pro facia fadas fadat,feciant,amp; foitn-Sodés,id e ft fi audes.Et apage pro abt uel retno^ ue.In plurali apagete. Apagefis pro apage fi uis, et uide fis pro uide fi uis,cauc fis id eft cauc fi uiS-Hatffenus de defedliuis.

Anomala,Sum,uolo,amp; fero,tria,etiam à Dtv nato inclinata. Proxime accedit Edo prima cor' repra,pro comedo,quofrequentius utimur.natn in fingulari edo es eft inclinatur,frequenter cum aceuf cjuo,iit Vergil.Eit mollis iJâma medullas. In iiiipefatiuo efte amp;nbsp;efto.Item in plurali eftet^ In infinitiuo cfie.In Inipcilonali,cftur.ln opta'* tiuo

DEFECTIVIS.

tîüô inuenimus t tiam,enem effcs efletjpro ederS «deres edcret.Skut in compofitis hare quotp ano inalafunt.

Fioanotnalü eft defecliuum.Fio fis fit,plu raliter fiunt. In Imperatiuo, fias at. In Optatiuo utinam fieretn.In Infinitiuo,fieri.Qu«cfo in plu» rali qirtcfümus habet proquæfimus,totum alio» qui defeftiuum.Mareo cum diphthongo ct neU tropaf(iuü,mccftus fum habet in prætcrito.Me» teo uCro abfqj diphthongo amp;nbsp;neutrum eft ut ua leo, 8i deponens ut uereor. itaeç neiç proprie a» nomalum eft,neep defeftiuü. Inter anomala qui dem numerant lyncopataexiuiini,utpetqpro petiui .Quidam ncutropaftiua,quod in prxfenti ut neutra,in pvæterito ut parttua inclinentur .Itc impcrfonaliautriufqjuocis,luperflue,meoquidë iudieio.

DE FORNIIS VERBORVM.

CAPVT XIIII.

ÎPrinTe uerborumfunt quatuor ,autore Do* nato.Pcrfcfta,ut lego. Meditatiua ut leftu* rio.Frequétatiua,utlcftito.lnchoatiua,fer» ueico, calefco. PerfeAa à nulla denuätur,at alix ab ipfa. Nlcditatiua Laurentius defyderatiua uo tat. Significant enimdefyderium jUtCœnaturio cupio cccnare, cacaturio cupio cacat e, efurio cu» pioedere, Inchoatiuaille meditatiua »ocat.Fre» quentatiua formantur à poftenore fupino,utà cutto curlu cur{o,à moueo moto,ab adiuuo adiu to,à netto ucrfo,à dotmio dortnito. Atcç ea qui* dem omnia primitiuotum quantitates feruant, ptaiet

DE VERBIS prxter nato amp;nbsp;note, illud à no as are,hoc à noC* co.Vergilius:

Parta mex Vcncri funt muncra, nant^ nota» ui. r Idem:

Rura natant foiTis t Inde annato, innato pe-» nultimacorrepta.

At frequentatiua à prima coniugatione ftflJ mutant a fupini in i breue, ut rogito, imperito, uolito.Sçpc autem unumftcquentatiuum abaP tero deriuatur, u i ab ago aiflo inde adito, kgo ledlo îe(9:ito,iado iaftoiadlnOjfeciofaftofàâi to, uidco uifo uifito, curro curfo lurfito.Et in àe' ' ponëtibus quoep frequentatiua funt, à minor ml nitor,à comminifeor commentor,à tiieor tutor. Videlicet in his mutatur lupini u in or.Inchoati' ua,qux Valla meditatiua ucl exercitatiua u(xaflt; formanturafecunda perfona primitiuorum?“ dendo co,ut labo labas labafco, fordeo forties for defco, præientio præfeniis prçfentifco: Extip^ tur hilco nam iècundum régula eflët hialco. ait fignificare idem quod uerba eorü cutn fio pofita.Calelco, id eft,caIefio,frigefcofrigefiO’f* pucrako.i. iterü puer fio. Hxc iierba omniali*'' abfoluta,excepris quatuor, cdormiko,pertii’’'' lco,prçfentifco Ä concupilco quç reguntaccu tiuuin,quippe pro fuis primitiuis ponuntur-1 ré. At(p edorrnifcam hoc uilli. Meditatiua forni^ turàpofteriorifupino uerbi perfeóH,corrcpt3^ acadiedla rio ut partu parturio,leëtu catu cacaturio.Infcalpurio abiedum rio ä fcateo,quod fupino caret. Hçc uerba deiy^^

DE GERVNDIIS.

rium fîgnificant.Efurio cupio edere,cacaturio eu pio cacare,CŒnaturio cupio coEnare,niifturio eu piomingere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Gerundiafignificant rciadminiftrationemfi nbsp;nbsp;nbsp;gct3

ne tempore,ut tenet me occupatio iuris dicundi. Participa uero fignificant tempus fine reiadmi niftratione,ut Tenet me cura dotis numerandx. Effendi effendo eflenduin,nô puto apud Latinos in ufu.Supina priera aft iue fignificant,ut eo eu-» bitum.t.ut cubem, uenio oratü.i.ut orcm.Pofteri orafupina fignificant pafi'iuc,utdignumleftu id tft,ut'legatur,iucundum auditu.i.ut audiatur,ml rabile utfu. ii ut uideatur. Supinorum formatio adnominumuerbalium,participioruiMCuerbo rum formas pertinet, nam à fupino lechi,defcen dit leftor,lcftio,ledlus,k^turus,lefto as are,lcgt; ftito as are.Amatum ire,prxfentistempori$ eft.

Amaturum effe,futuri. Y aUa.

DEGRADI-

BYS COMPARATIONIS

Epitome.

GRæct duos habent côparationîs gra dus. Comparatiuum ac Superlatif -uum.Nl pofitiuus propriegradus no eft,fed thema unde altcri duo for

‘ mantur.Comparanturautcmauto te Donato jappdlatiua dütaxat qualitatem aut

H quantita

DE GRADIBVS quantîtatem fignificantia : qualitatem, ut bon® tnaIiiSi,quâtitatem,ut magnus paruus. Porto minationes pofitiuorum,aliquando funt una trt niinatione trium generum,ut hic amp;nbsp;hfc amp;nbsp;liocf^ JiXjUctuï.AIiqiiando duabus terniinationibus,«’ Iiic amp;nbsp;hçc dulcis amp;nbsp;hoc dulce,fortis forte,^c.Ali quando tribus,ut hic calidus,hæc calida, hoc call dum; hic pulchcr, hæc pukhra,hoc pulchrü.Hâc formuJam uocant motionem,quçcft in otnnib® adiccliuis, ctiam in ijs quæ nô comparantiir.Na ea fola côparantur,quç augeri ac minui pôffunt-Cætera mouentur.Éft igitur motio talis inpofi' tiuis.In comparatiuis perpetuo in or diiûm gcnc rum, amp;nbsp;in us ncutroium. In fupcrlatiuis peif^'' tuo per tria genera,us a um.

DE FORMATIONE COM paratiui. Cap.I.

Comparatiuus à nomine fecundæ declinatie’ nis formatur hoc modo,genitiuo addit or, fill?* breue,albus bi bior. A nomine tertiæ declination nis fimili modo formatur, fi datiuo addatur or. ut fortis forti fortior. Excipiuntur ä priore régi* la nomina in icus, ut magnificus, honorificus,^^ in loquus ac dicus,ut uaniloquus ac maledicus,^ in uülus,ut beneuolus. Hæc enim Comparatiua in cntior,Superlatiua in entiflimus faciüqdc q“' buscopiofe Valla lib.i.cap.lo.difputat.Siciftrf item finifterior facit, non finiftrior. Item bonus melior malus peior, ut poftea dicemus. A poftc' riore régula excipiuntur iuucnis Si nequam,lioe gj indeclinabile,illud quod junior facit,non iuuc nior*

COMP AR ATIONIS

nîot. Amicus inimicus,pudicus impudicus,ïc fpurcus Çquanqfunt qui dicant adfumcïc fyliabS ci) fæpc legimus ab hac régula priorc non dctli' nare.

DEFORMATIONE SV PER-latiui. Cap. 11,

Quando pofîtiuus eft fecur.dç declinationîs in us,fupcrlatiuus fit à genitiuo eiufdem addita s li ttra,ac fimus, ut bellus belli bclliffimus, albus bi biffimus. Anomala poftca traftabimus.Et de no minibus in icus fit iatis femel admonuiffe .Quan do autc pofitiuus fecundx declinationis in er de finit,fuperlatiuus fitànominatiqo pofitiuiad,-dendo rimus,ut tener tcncrrimu$,piger pigerri mus.Deniqj fi pofitiuus tertiæ fit declinationis,» , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;genitiuo fit fuperlatiuus addendo fimus, ut dul--

cisdulciffimusjfelicisfeliciflimus.lta locopies ac

L nbsp;nbsp;nbsp;audax,ôic. At in er fequuuntur formam fecund«

» declinatiois iner,utacer acerrimus,pauper pau-* penimus, celeber celcberrimus.Ita uctus ueter-* rinius,$ olim ueter pro uetus. Item quincç difti

I ones,facilis,agilis,gracilis,bumilis,fimilis, qu« bac diftione contincntur(.fagus)quæ li.ousha-' bent in fnperlatiuo,facilimus,agilimus SCc.Lau-» rcntius additDocilisdocillin.us.

DE DEFEGTIVIS ET ANO-mails. Caput III.

Ocyor ocyfiimus pofitiuum grxcum habet »mill «5. Temper ius aduerbium ccparatiui gra-dus apud Ouid.li.4. tS|i jue-r« juop tpcacreup.lpfe ipfif ' nbsp;nbsp;nbsp;fimus inuenitur apud Plautum. Rotis potior .lté

H ij aduCT-

DE GRADIßVS aducrbia potjus ac potiiïimum, nec plura de apud difertos. Sencx fenior, iuuenis junior,ad(y lefcensadolcfcentior, triahæc tarent fuptrlïti' uis, ut et jam anterior ab ante caret. Nequam M bet comparatiuum 6^ fuperlatiuum regulate^« ipAimanomalû.De in dicus,ficus, loquus,acuix lus nominib* ante admonuimus namàpolîtiuis cxcidunt. A præpofitionibusfuntcôparatiuaac fupcrlatiua ha;c,propior ac ^ximus à propè,oP terior ultimus ab ultra, fuperior fupremus à fu' pra,inferior infimus ab infra,interior intimus ab intra, exterior extremusuel extimus ab extra) (]uanquam alij ab exter nomine hacc deduci tna^ lint, pofter ior pofiremus à poft,alij autem àpO'' fterus formât,citerior citimusà cjtra,amp; fi alij àd ter deriucnt. Ab aduerbqs. Prior primus à pride, 8i penitior penitifliinus . Deterior deterritnuS multi à detero uerbo deriuant,alii d deter non«' tie.Dexter dextimus, Sinifter finiftimus. NonU^ tia itâ hsc quatuor prorfus anomala.Bonus toc' Hot Optimus, malus peior peffimus,magnus ior tnaxiitius,paruus minor minim’.MuItuspW rimus, multa plurima, multum plus plurimu»”« in makulmo ac fœminino fingularem numeruni in comparatiuoamifit,in plurali plufes,cot^ Hi et jam generc,ac plura neutro eft frcquamp;. nj(ç ut tandem nniamus, Nomina in us,qui bent i uelu ante us, carent comparatiuo a£fu^j Iatjuo,ut Pius,egregius,ardu*, ftrenuus,ind^ us.Porro ilia adfeifeunt fibi aduerbium magis^ pofitiuo,« maxime in fuperUtiuOjUt mag'« Pquot;®

’ COMPARATIONîS wagîs ftrenuus, maxime pius, amp;c. etiamfî apud Plautumlegas Strenuior; ApudCatoncm,atdui wsiapudaliosctiamalia,

FINIS.

GLAREANVS MATTHAEO

5VOHELIVAGO S. D.

Re ipfa cxperior uerum efle quod Comiois aiuNunquam ha quifquam bcnefubdufta ratio ne ad uitam fuit, Quin res,a:tas,ufus femptr aU* quid adportet noui. Aliquid moneat,ut illa,qy« tçfcheCTeçbs,nefcias. Et quç tibi putaris prima, in experiundo répudiés. Quod multis nunç ufu ueniffe puto,quiper régulas multas,elegâtias uo cant,iuuentutem ad Syntaxim illara latinx oragt; bonis ducereconatijfape Stopera,Si impenfam perdidere: di teneris ingenqs nulla res xque offi tiat attj côfufa multiiudo,etiamfi ilia fit ex optix mis conflata rebus. Ita quas ©lira tant^am uulgt; gatas negleximus,rurfus docere neçetfum babe inus,triuiales aio régulas. Sine quibus certe pue--' riuixunquam intelligent uel Diui'Vall«,uelali orum doftorum uirorum de elegantes prçccpti ones.Quç fi nulla alia re iuuant,certe ipfabreuigt; täte ufui effe poflunt, Ideo'cç à nobis etiä cautü, ut Si paucx efient,Si brcues. Deniqj q«æ ad quS uis orationem aptari queât.Quo pafto entra in' telliget puer Euocationem, Syllepfira, Si id ge^ nus alias figuras, fi nefciat quomô nominatiuus tum uerbo perfonali conftruatur^Mille dari po-ferant exempla,fed cum neaine certare nüc pla* . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H iij c€tgt;

DE GRA'DIBVS COMPA.

«t. Vtatur quo quifqj uelit modo, hic mihi ptt' cet,aliorum tarnen non improbo inftitutionenigt; Rudibus confulere in animo eft,fi male confulO) in caufa eft, quod rudiumfumantefignanus-EÇ in hacquo«^ pr!cfationcuixeffugioculpam,qui maiorem prope ipfîs prxfixi regulis.Sf d iâ défi' no. Valefelix. Bafilesc.

VERBORVM DIVISIO.

Subftantiuum,amp; funt duo,Sum 8^ R®

Vocatiuü, funt quin(p,Nun' Perfonale, quod cupor, appellor, nominor, US' diuifim fuis per.-cor,amp; dicor. fonisinfledlitur. Tranfitiuum,quod régit accu' Huius aliud cft, fatiuum,ut amo deum.

Abfolutum fiue neutrîi,quod Verborum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nullum regit cafum,ut fto,cuf''

aliud eft, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ro,pciideo.

Aftiue uocis, quod dcfinfi in t, Imperfonale,q(f ut licet,oportet.

duntaxit tertijs perfonis infledi tur, huius aliud Paffiuæ uocis, quod definit in fft, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;turut itur,currnur,puH3tur

Regulï

REGVLAE DE NOMINE.

PRIMA

ADieftiuum amp;nbsp;fubftantiuü conueniunt ge . nere,numero amp;nbsp;cafu, ut pukher uir,pulx chra pu£lla,pukhrum animal. 2.

Duo fubftantiua nomina, diuerfas res fignifi cantia, ita coniunguntur, ut alterum fit genitiui «fiu,ut Cicfrois uolumina,Chrifti chantas. 5.

Duo fubftantiua nomina,eandcm rem fignifi ontia,coniunguntur in ecdc cafu,ut Cicero ora tor,Maria uirgo,Chriftusferuator. GrammatP ci uocant appofitionem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• .

Inrerrogatio êCreiponfio eodemfiuntcafu, W QuiscurrifiRefpödetur; Pctriis.Cui dedirtilt; Paulo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5,

Rclatiuum amp;nbsp;quodipfumprxccdit,conu€ni unt genere, numero, amp;nbsp;quandocp cafu, ut Deus, qui iuftus eft,non dormitabit.Paulus quem km» per dil£xi,mortuus eft.

Comparatiuum regit ablatiuum utriufcp nu* lueri fine prarpofitione, ut doftior illo, uel do* ftior illis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7.

Suptrlatiuum genitiuo tantü plurali,uel cogt; lediuo fingulari cöftruitur, ut Doóliffimus Po« tarum fuit Vergilius,Vel optimus plebis. nbsp;nbsp;nbsp;».

Multa adiei^iua regunt ablatiuum,ut dignus laude,prxditus uirtute.

REGVLAE DE VERBIS PRIMA.

VErbumperfonale exigit antefe nomiftati uum eiuldemnumcri et perfone,ut Soera tes legit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«.

H iiq *1«

REGVLAE

In iKrbiî pnmx amp;nbsp;fecundæ perfonac certuS întdligitiir nominatiuus, ut lego legis, kgimus kgitis.

Verba fubftantiua,uocatiua,amp; quæ eoru uim liabent,rcgut ante amp;nbsp;poft fe nominatiuos, ut De . nbsp;nbsp;us eft iuftuSjEgo uocor Paulus, Didid hoc puer,

ignarushocfed.

Verba tranfitiuyegunt acculâtiuuni, ut amo deum,Iegolibrum.ÂIiquando etiamduos,ut do ceo Paulum Grammaticam.

Omnia uerba regere pofliint datiuum, ut do Paulo. Excepto uerbo tuuo, quod régit accuûti^ uuffl,utiuuame.

Duo uerba ita coniunguntur ut alterum lit i» finitiu j modi, ut uolo fcribcre, nolo faibere, iu^ beo legere.

Verba paflîua cû fuis participii’s regunt ablad uum cum pr!cpofitione,ut percutior à Penojjer culTus a' Paulo,pcrcutiendus à Cicerone.

Multa uerba regunt ablatiuü inftrumcti abuj pr{pofîtione,ut uincit fapientia,petiuit me faxo.

APPENDICES. Primus.

Geminatum fingularc, pqulualet uni plural*, ut Petrus amp;nbsp;Paulus docent. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’•

Aliquoties cota oratio uiccnominatiuiponi^ tur Jloratius: Vircuseft uitiü fugerc.AKquotitS lt;ôlusinfinitiuus.Teren.Mentiri,nôeftnicii. ’• 1 Nomina colleêhua fîngularis numcri poflunt liabere amp;nbsp;uerbum, dC adicdliuum pluralislnuin* [ ri,ut pars in fhiftra fecât.LiuiusiMagna parsjin gt;nbsp;agruRidclaa.Idcm:Parsnonexciti.

DE VERBIS.

Imperfonalia ante fe non regunt cafum^ut ui nitur,ftatur,pŒnit et,piget,licet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5.

Eft pro pertinet habet genitiuum, ut Sapien^ tis eft non dicere, Non putarä,Pruticntis eft alt}« eonfuIerejNoneftmearumuirium.

Multa uei ba habent uim uerborum fubftan.* tiuorum,ac uocatiuorum. Aä:iua,ut,dixi hoc im pruden0ecicoadlus,audiui hoc puer.Partiua,ut nummus uidetur adulterinus, Paulus Itabetur ex imius.Neutra,ut Vale Felix,uiuite felices.Depo^ ncntia.ut homo nafdtur nudus, morior diues SC Felix. Communia,ut ofculabar olim iuuenis,ctigt; minor innocens.

REGVLAE de aliis par-

libus orationis.

PRIMA,

ADuerbia conftruuntur cum uerbis ut ad-ie Aiua cum fubftantiuis, bene faibit,dogt; ^ledifputat.

Pracpofitiones cum fuis cafibus conftruuntur, quemadmodumdocuit Donatus.

Qyoties præpofitiones cafibus caret,fiunt ad U€rbia,ut clàm abijt, palam peccauit,

Coniundio coniungit citeras orationis par-‘es.

Participia eofdem fere' regunt cafus,quos uer , ba à quibus defeendunt, ut legens librum, aditu-rus urbem,Pcrcuffus à Paulo, percutiedus à deo.

Poft tam,tantum, talis, adeo, fic,ita, SC uerba prjeipiendi/equitur ut,non ^,ut Paulus adeo do

H V du«

REGVLA flus cftjUt fatis miran nequcam.Deuï iuflit ut •* fcruiamus.

QVINQVE REGVLAE. APPOSITIQ.

APpoiïtio e(l «ötinua coniunsflio duoruni fubtiannuorum, quorum unü déclarai al tcrüjUt Poc'ta Vcrgilius, Cicero Orator, Maria uirgo, Vrbs Athenæ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;EVOCATIO'

Euocatio cft continua reduftio tertia: perfiy «a: ad primam uel fecundain,ut Ego pauper !«ƒ do. Tu iuuenis otiaris. Ipfe audiui, Ipfc audifti' Primus hoe uidi.Tu fecundus hoe fciuifti.

CONCEPTIO

Conceptio gra:ce (ru'xA(i4.iir dicitur,quotiesfup poEta uel nominatiui uariant cum uerbo.Eft au* tem hxc quadruplex ; Perfonarum, quando no* tninatiui funt diuerfarum perfonarum,ut ego et tu fentimuSjEgo äi Paulus audiuimus,Tu ^fra tcraudiftis.

Generum,quando nominatiui funt diuerforü generum,ut Sol amp;nbsp;Luna funt obtenebrati.

Numcrorum, quando nominatiui funt diuet forum numcrorü, ut Achilles SC Grarci pugnät.

Cafuum,quando nominatiui funt diuerforum cafuum,ut in hoe Ouidtj:

Ilia cum Laufo de Numitorefati. PROLEPSIS.

Prolepfis eft quotics totum per partes explia hjr ut, PueJJæ legunt flores, hæc rofasJUa hlia,

■ ZEVGMA.

seugma

DE JIGVRIS.

Zeugma eft, quândo uerbum uel adieéliuum duobus lubftantiuis adiungitur. Eft aüc triplex:

A fuperiori.Cke. Vicit pudorem libido, timo rem audacia,rationetn amentia.

A medio.Verg.Caper tibi faluus hocdi.

Ab inferiore. Idem: Nihil hie nifi carmina de funt.

REGVLAE ELEGANTIARVM, PRIMA.

RElatiuum pofitum inter nomina diuerfOquot; rum generum frequenter apud Oratoreg cum fequente conformatur.Cic,Studium^ qua: philofophia dicitur. Saluft.Eft locus in cargt; cere quod Tullianumappcllatur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x.

Verbum fubftantiuum pofitum inter nomina tiuos diuerforum numerorum, poteft eonuenirc in numero cum utrouis nominatiuo,fedfrcquen tius cum praecedente. Varro apud Gell. Inducisc funt pax caftrenfis paucorum dierum.Gellius: Nam neqj pax eft induciæ. At fi uterep nominati uus prsccedit uerbum,autores libentiuscum pro ximo nominatiuo conformarut.Ouidius: Veftes quas geritis fordida lana fuit. Idem-.Omnia pon--tuserat.Terentius : Aman iumitxredintegragt; tioamoriseft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a.

Qui$,lçpiuscumantccedcnti uerbo conuenit relifto fuo,ad quod comparabatur,uerbo.T ere.* ti.Populo ut placerent quas feciflet fabulas. Id« Eunuchü quern dedifti nobis, quas turba dedit. OuidiusiCecidêre manu quas legerat herbas.

1111, Seruius.

Quando

DE CONSTRVCTIONE

Quando copulantur fubftantiua nomine » »erfi generis habent adiediuum neutri genff 5al. in Catilina : Huic ab adolefcëtia bella na cardes,rapinxjdifcordia ciuilis grata fiiêr«' Idem : His genus, ætas,eloquentia propt »4*'* liafuêre. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

Prius fupinum conikuitur cum uerbo fig”'*’ tante motum ad locum,ut eo cubitü,id eft,uf t**' lgt;am.Vadodormitum,ideft,ntdormiani-

Pofterius fupinü conftruitur çum nominib^'® adieftiuis, ut pulchrÿ uifu,id eft, ut uidratur.!“^ cundumauditu,idcft,ut audiatur.

Gerundium ante fe nunquam regit cafuw poft fe,ut poteftas eligendi regem,

PE CONSTRVCTIONE breuiftima prxceptio,

COnftruAio,aurore Prifciano,«ft t®”, grua diiflionum ordinatio, congru’ perfedamc^ demonßrans fcntcnW' Hçc duplex eft, Altera quam autortJ fequuntur, Phrafis uidelicet lingu* cuius(p,at(^ harc imintione magis,quain reguW difeitur, Altera Grammatica amp;nbsp;famjliarior,quf arte quadam naturalem didlionüordinemprf régulas tradit. Et hanc quidem,ordincm uocant Hoc modo; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;gt;

Vocatiuus, fi in orarione fuerit, primo lot®

ponitur.

BREVIS PRAECEPTIÔ.

Poll uocatiuum fequitur nominaciuus.

Deinde poll Nominatiuum Verbum perfogt; nale,quod primo Hatuendiimficaetera dcfuc^ tint.

Szpe poU uerbum fequitur ue1 datiuus,uel ac eufatiuus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;•

Et uerbum fequitur fuum aduerbium.

Prxpolïtiones cum fuis caßbus conllruunturi Ut docuit Donatus.

Infini tiuus contlruitur, uel cum uerbis uolun ^iis,uolo, poffum,iubeo,audio, nitor,tento,8C fttnilibuszuelcumadietfliuisad modum locutiogt; ti« graccx,ut timtdus,poKns,peritus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8.

Panicipiüm eandem habet condruftionem, quam uerbum.

Ablatimfaepe calent reftore.Prudentius: Merfo fole,chaos mgruit horridum.

CAVTIONES ALIQVOT.

t Genitiuuscumfuo nominatïuo conftruitur, amp;nbsp;cjuæuisreéladiéliocutn regent e.

Poftuerba fubftantiua,uocatiua,acfîinilenl bimhabentialocanturnominatiui.

Dicliones intcrrogatiuæ amp;nbsp;relatiux in ordi* beprjeponuntur,ut:

Quis, qualis, quantus, cuius, quotus, 8£ quot.

Verbum fubftantiuum Sum,fæpius in oratio tieddyderatur«

Àdieâi

CAVTI0NE5

Adicdiuum ut iure præcedit liibftantiuuin, itainordine nihil habetafubftantiuo diiteren^

I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t.

Rcciproca in conftrutfbione notanda funt,ut trahit fiia qucn^ uoluptas.Quanquaroinhot üix erit eflugium,Solcmquc luuni fua fydera no runt.

Quód {Î quis memoriæ gratia carnaina defy'’ deraritjCa alicunde petat,U£l ex Alexandro fi bet. Nee omnia penitus inconcinna, nee per lo' ucm lapideum,omnia reqcienda, qualia funt fepteminprimis:

Conftrue He afuro, fi fit,pra?pone uocanté. Mox reftu m pones,hint perl’onalc Jotabij-Verbum,quod primo ftatueSjfieæteradC''

IV

Tertius hinc cafus, amp;nbsp;quartus faep« tur.

Et uerbo fubdes aduerbia,fubde fecundufl» Cafumre(flori:debctuoxpræpofitiua Quarto præwngi uel fexto, quem

FINIS.