Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:

Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned in full. The following scans are, in order of appearance:

(»ttntlt’treattrrtoqxmUrteee dtfnptue Flxgt;.lt;M pAfttîe Ipêm hgnt ntlgnO gTonoie avo0 tNgt;megt;i'»tmtlt;»0*On eettpnd me dicoG *init*) ntoibtw arm bora^itbavi 4|d*lt; nni /

YiiitUna omilm 1gt;»lt;f^i;rnâfb0 «idmnacn'mlUbtmo aöoU^ «izboUKttfîiVi'ar'tXildtdoH «ibcUfd« 4t dclu0 «jtbelubaf ot'dtfnpntt'o^C^ßt dal^««ib, îfibttf loromFtvto-fi’UMö AbÓ*tYtumlt;«r«r. «Frit boluo nT^iutb autr^ulUud r»llt;(t-*lt;t'lt;ox de». »t0«g«rnettejÿh Cîgew 4||«gt;‘*r»ibd0l4 hfctMdMMÎr^eondewrt dtrTtvctiî itl*'ealt;i'twïsr tut «P »»ö te^tt^piuftaU^ö-^j® piito erçi. litte f»tb ^nirtfce fiuno» dotnatû 6(Htia0lt;^lt;tfplt;U4n«t(t* bowanint

Viris, BaGlienfis Reipublicæ tum Confuli-bus, tum Senatoribus : Dominis ClementifTimis, FOTiJ'rNtATKS CRSLLIVS Thiloßfhut Siilutcm.

I N T E K cetcras caufas, AmplifTimiamp;nobilifllmi Viri, eut hune meumlibrum vobis dedicarim, non po-ftretna eft quam aduerfarius mihifuppeditauit. Cùm cnim is lu um ilium Friburgenfibus, vicinis veftris.ofFer-ret : laudarc eos,qui mos eft iftorum, n ô potuif,quin alios amp;nbsp;in his vos quoque,vituperaret, apoftaîiæjturpisque de-fcôlionis aceufaret.

Non ignore,vobis non deefle tum in Ecclefiaamp; Scho-la, tum in ipfo Senatu viros, qui calumniam hanc dc-pellerefacilèpofsint : (edeùm illud ipfum doôtrinx caput, ob quod adverfarius meus totam Helvetiam in crimen vocat,luculenterpræ(ens liber cxplicet; amp;nbsp;tum ab iftius, tum aliorum,cavillationibus vindicet: rem neque me.nequc vobis, indignam mefafturum putaui, fi vobis, Magnifie! Viri, cura primiseumdedicarcm.

Illud igiturquidem,vtriveftrûm, vos ne, an vicini illi veftri,quod aduerfarius iafl:at,Euangelio Chrifti pareant, amp;nbsp;in fidc,quxclarifsimis Euangelij verbis, de fandifsimo Euchariftiae Sacramento , traditaeft, perlèucrent, liber mcusabundèdocet: utriverofelicesfintprædicandi, illi nequiBabylonemanent, an potiùs qui Babylone egre-diuntur, maturcque funt cgrelsi, age parumper defpi-ciamus.

Quæftiovêtuseft, Scavarijsvarièdifputata, quifnam tandem Ancichriftus amp;nbsp;hoftisillefit,quipeculiariterEc-clefiæ Sandisque bellum faduruseffeperhibetur,

Non me fugif, Antichrifti nomen late patere , om-nesque turn Chnfti.Chriftianique nominiMuna veræ do-ftrinæhoftesin fefecontincre; fed Scriptura talem,inter ceteros,nobishoftem depingit, qui non totum orbem fcdEccIcfiam fingulariter amp;C Sanftos, coetum ilium qui in illius apoftafiam non vult P conientire, idque fubEccleüætitulo, depopulaturus fit, 2.Thef:i. fcrro.flammaquepcrfecuturus.

cap. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HichoftisàDaniele,cxiguoilIocornu,quodintcrde-

cemquartæbeftiæ cornua exfurgit, amp;nbsp;ccterorumaliqua \/1poc. 1^. comminuit : à lohannc , beftia fcpticipire, merctrice, 17- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mcretrice fimul amp;beftia fept jcipite,in qua meretrix equi-

tat,Babylone,quæfcdcseftmerctricis; ab Apoftolo, ho-naine illo icelcfto,qui fupra omne fe numen extollit,figni’ ficat nr: fed non fine magno difcriminc; quod priufquam explicemus , paucis ofiendemus, præpotentisiftiusho-13. ftisamp;Anfichriftinonalteramillam Ioannis bicornctn bcftiam,quodplcrique putarunt, fed hanc fcpticipitem typum ßrimaginemefTe.

Exiguo igitur illo Danielis cornu hofiem iftum deno-tari, rum ex eo liquet, quod non vniverfo Cliriftianorum orbi, fed Sanftis, amp;nbsp;illis dumtaxat bellum fafturum dici. tur, qui à dodrina, quam ex orc Altifsimi acceperunt, recedercnolunt: turn quod inter cornua quarts beftiae exfurgit, in quarta beftia hsret, cornu quoddam quarts Monarchiæ amp;nbsp;RomaniImpcrijeft: quod de Turcadici nullomodo poteft.

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lam veto quæcunque de hoc cornu à Daniele referun-

tur, ca omnia, ijsdem plane verbis, à lohannc fepticipiti bcftiætribuuntur: quod os blafphcmumhabeat : quod Sandis bellum fadura; quod eosfuperatura fir de concul-catura: idque menfibus quadraginta duobus, feu tempo-ribus tribus atquedimidio.

quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ex

Ex quo luce meridiana clariiis liquet, cumdemfepti-cipite bciUa nobis Antichriftum 6c Sanftorum depopula-toreinob oculosponi, qui paruo illo Daniclis cornu re-præfcntatur.

Nequefanèvidcrcpofiutn, fibeftia fepticepsltalicum illud Romanocum Imperium fit,quo padovnicum dun-taxat è feptem illius capitibus vulneratum , immo quo pado vulnus illud curatum curandumue dici pofl'ir.- cvim imperium illud, teftibus vcl iftius opinionis afledatori-bus, plané delctù fit, nec ampliùs vnqua inftaurandum.

Nonmagis veru erit, quoddealtcra,debicorni beftia lt;iicitur,eam omnem poteftatem prioris beftix , coram . ipfa, ipfa fcilicctadfpiciente, fummaquecumvoluptate adfpiciente , cxecuturam. Numcnim prit’eumillud, amp;. quod olim Gentilium idololatria fcfccontaminauit, RomanumImperium bicornis hodiebeftiæ facinora vider, pradicas artesque mirabiles nouit ?

Sedquidclariusillo, quodmagnailla mcretrix , qux fuperaquis amp;nbsp;Baby lone confedit, non in bicorni ,fed in fepticipite beftia equitat, fepticipitem,non bicornem,régir,amp;inftarcqui,pro libidine,incitar,5c quo vult inclinât, iepticipitis, non bicornis, cornibus amp;nbsp;vngulis Sandos petit arque conculcat ? Quid item clarius illo, quod fepti-cepsiftabeftia non minusquàm bicornis, 5c falfus illius prophcta,illuftri dcmùm illo Chrifti aduentu eft dcbcl-landa?

Anrichriftumigituramp;hoftem ilium nobis hxc beftia repræfentat-.qui poftremis hisce temporibus Ecclefiam vndique, terra mariquc,eft adoriturus, eamquemifere diuexaturus ; donee elapfo illo, quod à Deo conftitutum eft, tempore, fermoneque Dei complet©, cælitusrcpri-marur, Sc. funditus deleatur.

aliud quoddam amp;nbsp;porte rins nobis fine regnum, nueprin-cipatum amp;nbsp;corpus dénotât: quodeodem cum Ecclefia modo, idquecoram oculisalteriusbeftiæ aget, quo altera, fepticeps,beftia agit: quam ob caufàm candem cum illamercedemauferct :quiavtraquc beftia, fepticeps amp;nbsp;tp. bicornis, (iue beftia amp;nbsp;mendaxille Propheta, cæleftiauxi-lio debcllata, in ftagnum illud ignis, quod fulphure arder, conijeietur: vtabvtrâquctandemliberata Ecclefia , de Vtraquc,inhocquoque Mundo,triumphet. Pluradehac poftetiori beftia,nunc non lubet fcribere ; quam ficut non obfeure mihi jam dignofeerevideor: ita qui fequenturre-ftiuseam intuebuntur.

Supereft, vtdiferimen illud, quod inter paruum Daniells cornu, inter hominem ilium fcelcftum amp;nbsp;meretri-• cem, amp;nbsp;inter totam beftiam fcpticipitem, efle diximus, paucis perftringamus.

Beftia totum illud Antichriftianum regnum eft, quod Ecclefiam perfequitur,SandosaltilEmibello pcrennidi-uexat. Hocregnum Moderaroremhabetiàquonôfecus, atqueequusabequite, regitur, amp;nbsp;proarbitnoarque libi-dineilliusagitatur amp;inclinatur: qui merctrice in beftia cquitante,rcpræCentatur: amp;meretrixatq;fccmina,quan-tumuisvir fit, nuncupatur , quod caufa fit Rcgibus amp;nbsp;Principibusviris , vtexccrabili «Scfpirituali fefe polluant fcortatione.

'^hef2. Idem Moderatoramp;cqucs fceleftoillo Apoftoli homi-ne,paruoDaniells cornu denotatur: quæcaufa eft , cur idem vtrique.paruoilli cornu hominique fcelefto.amp;toti beftiæ tribuatur; quia ficut beftia bellum fadura Sand is à lohanncperhibetur: fic idem plane fadurum cornu illud à Daniele dicitur:0cficut Iohannes beftiam lethaiitcr vul-ncratum, longe verb poft demumtrucidatumiri fcribit: (ic Apoftolus, hominem ilium fcelcftum, beftiæ Modc-

ratorcm, fpiritu prîmùm orîs Domini conficicndum amp;nbsp;grauitervulnerandum,demumautemilluftrieiusaduen-tu penitus abolendum efTe docet.

Hine difficile non eft videre, vtrum Antichriftus iftc regnum fit, an vnus duntaxat 5c fingularis homo. Vtrü-que eft-, tegnum integrum:amp;homo fingularis : regnum, fibeftiam, quxamp;deccm, vtquarta Monarchia , cornua habetjamp;feptemprætereàcapita, quæin vnicumhomine noncaduntjfpedes; homo fingularis, fi meretricem amp;nbsp;Reftorem illius contempleris.

Ac quia regnum iftud nec itacito debellabitur: nec vnquam fuo illo Gubernatore deflituctur : qui illuftri dc-mum illoaduentuintcribif. idcircö Gubernator iftefic indiuiduum amp;nbsp;fingulare eft, vt fucceflbres habeat: eftque tumprobabilc,tumScripturisconfonum,poftremumin hoc ordine omnium fore fceleratifllmum: qui idcircô pe-culiariterab Apoftolo,articulo c, i êivô-çumç, àt^oç, ôcivo~ denotetur, Quamuis articulo fua vis maner, etiam-fipariteromnesfint fcelerati; cùm Gubernator iftcfem-per vnus amp;nbsp;fingularis homo fit.

Bicornis illius amp;nbsp;ancillatis beftiæ eadem ratio eft. Pro-phetamhabet,Reótorem amp;nbsp;inftigatorem: qui fucceflb-rcs habet; c quibus extremusaftutiffimus procul dubio amp;nbsp;fceleratiflimusomnium erit.

Quod fiiam circufpiciamus, amp;nbsp;in præfentem,tum Ec-clefiae, turn Reipnblicæ ftatum intueamur, aliad profed o regnum nullum inueniemus, cui quæ memorata funt, amp;nbsp;beftiae tribuuntur,conueniant,quam regnum Pontificiü, nec ahum illius Redore, quàm Pontificem Romanum.

Quisenimquæfoilleeft, qui pcrfasamp;ncfas, c medio* fublatosomnescupit,quotquotexccrandum illudMiffæ facrificium,detcftabilem illam idolomaniam, qua terras ftudus pro Deo adoratur ,amplexari noluntJ nónne Romanns

minus Pontifex^ Quorum opera fceleftum hoc fuum in-ftitutumexfequitui? nónnsRegum amp;nbsp;Principum Ponti-ficiorum? Cuius inftinftu amp;mandatuReges amp;nbsp;Principes ifti militem conferibunt, exercitum terra mariquein-ftruunt? nónneRomaniPontificis, qui cos inani fpc la-ftat, aliena.quæ in fua poreftatenon habet,Régna amp;nbsp;prin-cipatuscisdiflribucns? Quisquæfoilleeft, qui inHifpa-nia, in Anglia, Gallia, Belgio, vbiqueterrarum, ferro amp;nbsp;flammainomnes vindicauit, vindicareque porró, quam, uisfruftrà, conatur, qui Palladium illud exolculari no-lunt?nónncRomanus Pontifex , amp;nbsp;quæ ab illo agitatut beftia? Quis dcniqueille eft, qui federn Imperatorum, magnam illam vrbem,quæ imperium habet in Reges fer-rx.occupauit? nónne Romanus Pontifex? nónneRoma iliavrbseft? nónneBabylon, quodantiquilfimusctiam -tentr. 7«i/4.Tcrtullianusvidit,Romanæ vrbisfiguram portât? tontr.Mart, Regnum ergo Pontificium fepticeps illa beftia eft;

Pontifex purpurata fœmina : ad cuius nutum cornibus beftia petit. Hæc beftia decem cornua habet , amp;feptcm capita : quia regnum conflatum eft ex quarta Monarchia, öeexterisRegtbusatque principibus. Hæcbeftia blafphc- . mum OS habet, blafphemiisturgct; quiaexaureoillome- ii retricispoculo, quodexecrabili idololatria cxunda'f,p^o-tauitamp;potat:quia Miftam.amp;dereftandBhn Miflæfacrifî-cium, /Sträsfubftanrionis (hocenimilludLupæ -poculumeft)approbauit, approbat atque défendit. Hæc bellum nefarium omnibus moucr.omncs vbiqucconcul-cat,quicx impureLupæ poculo bibere, transfühftanria-tionifublcribcre.itaqucàfide deficerenolunt. Hæc vin-cit amp;nbsp;vincet (quid enim vnica cum tot viflorijs compara-taftrage.'-?)quoadexa(ftun'i fiieritprælcriptum ilndà Deo tempus. HæcvnàcumScortoillo SaniftorumChriftique Mactyrumfanguine ebtia eft. Hæc vnàcum Lupaamp; fidc-li illo

1 li illoParaftata, faIfoProphcta,bîcornîqj bcftia,ca:Jitus rcprcffa,fempiternis tormentis fubiicietur.

Qnod fihiciftius, turn meretricis, tumbeftiæ, futurus eft exitus: fipeccatorum amp;nbsp;plagarum illius participes fu-turi funt quicunque Babylone five Româ non egrediun-tunfelicesteramp;ampliusomnes eosqui egrediunrur, amp;nbsp;Romanæ idololatriævaledicunt: feliccsBafilienfes, feli-cem totamillam Heluetiam.quæegrefla eft,amp;iam olim impurisiftisapoftatis renunciauit: infeliciftimosautem amp;nbsp;iterum infeliciftimosomnes illos,vbicunquc terrarum ^poc.iTt fint, quiaurei illiuspoculi vinoobruti, ex ebrietate illa nonexpergifcuntur, tcrrore fplendorcque poculi, amp;nbsp;meretricis demcntati, cum beftia pcrire , fempiternisquc I u p pi ici js adiudicari malür, quàm cum agno in ætctnum imperare.

Hæc de inteftino i 1 lo Sanüorum bofte paucis, pro cpï-flolxratione : cetera clariftimo viro, Theologofince-riftimo, loh. lacobo Grynæo relinquens: in quo vtrum ‘ cximiam eruditionem, an pictatemfingularem, admirer, ignoro.

Nunc ad vos. Magnifie! Domini, veniendum efler, aliorummore. Sed virtutes veftras, infignem pruden-tiam amp;d iligentiam in rebus,domi forisque, bello amp;nbsp;pace adminiftrandis, fingularem in compledendis literatis humanitärem, inScholis amp;nbsp;Ecclefijsreftè conftituen-disamp; producendisftudium amp;amorem, resdeniqueprx-h clarilfimègeftas, fèu, quodampliuscft,fidêamp;pietatem, nouitcumRhenoTiberisamp; Arar.nouittotusMundus: quæ fi prædicare veilem, potius forfan obfcurarem ,quàm illuftrarem. Bene valcte: amp;nbsp;in album eorum me referte, qui bene mereri de vobis cupiunt.

RIV S QV A M Grevorium 'uenio ; amp;nbsp;di-fieptattonem meant ah illtui criminatione 'vindico: faucis inßttuti mei rationemflacet exponere. Triennium iam eß, cum c ommenti-tium ißiui, qua ad nos,fundamentum confu-taui:idj^ nullo modo met oßentand^-vt iße mihi exprobrat,fedßlius'veritatüaJfrendxjCaufi: qui non igno-rabam, Gregorium ißum, ßcut dc Vbiquißis triumphabat, it A de nobis quoque triumphatts, nireßonderetur, gloriat 'urum. Confutaui igitur illud: çf confutaui modeße: virtutem tn holte quoque c ommendans : fed tantum abeß : vt modeßia mea quic. quam aptidferocem ißum Hißanum eff'ecerim : 'vt quo ego mo-deßiorfiim : eo Hiß anus iße fit impudentior. Res non it a info-lens. mcndacium enim veritatem fierte non poteß : nec quic-quamefi: cuiminuscum'veritatcconueniat, qiielm mendació: quACattfi eß, curiußa defienfionedeßitutum conuitiisetiam lapidibusfifietiieatur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Hine etiam eß, quod 'vanifimA Fbiquitati tequiorfit iße Cregoriits,quamfilidlt;èveritati.'f''biquitatem enim,id generis alia,cum Vbiquißü difieptans, placidifs elh nobifium aut cm de Eucharißiadißutans, adcofiurit çh“ irafiitur : njt aliis nos ti-tulis encomiis or nare non pof it, quam ijt inept os nos 'vocitett indoHosßupidos,infianos,mendaces.

Scilicet h£C ißim Societatis modeßia eß,efilaruatafianHitos'. ffihacTheologicareßondendi ratioA^tqui meminiße iftum, fiiltcm illiusfut focfRofenbufihqpracepti oportebat : quopraci- Contra ptt'-vtEheologorumfiriptanonfi£toribusefcouiciis,fiedinßar Oßandr, myropoliorum optimis quibußuefragrantifiimisq^ refer ta fint odcribtss.

EtfiitaqueGregorium ifiumeodem, quo ille turn me, turn tnagftos illos quot;viros, Zuinglium, Oecolampadium, Caluinum, uzf ÿ

t^a.rtyrem,Bez^Ant,trA[tat,exclpere modo ^ojjèm-.ne tarnenß-milù tßinsßm, ßiilio^ßcundumßultitiam rejfpondeam : ags denuo, quafar ßi, modeflia, 'veritatemahtßitts catàllationibut vindtcabo. Stmuloferam dabo:vt cuitw apfareat:vter nofirttm, egone, quod Gregoriue inßia fraßationc ia^at, anfotimiïte , CregoriuSymalaßde agat,ineftußßt,tndoä:m-,mtricatn5.

Ceterum,CHr ißt denubreßondeamicadem caußaefliquAfuitj cur Uli frimitm reßonderem: Cur autemetribta Hits,quosnunc cdtdtfltbrts, tert tum duntaxat ex profejfo refutem, idfacio: tum, qubdhic duntaxat admenominatim eß exprofeßbperti-ttet, ceteris duobtts adalios,eos^ dtuerfis, qui mepatrono baud qtiaquam egent ßectantibus : tum, qtiodnihtlfere, ntßnugas, fabulas,cß mtracula commentitia, tnilliesiam réfutât a, continent: tum ,quodplurimaeademcum iisfunt, quainternosdi-fceptantur,^qult;e,ißisruentibus,ßmulruent: tum, qiiodnon pauca ex Ulis quoque Itbris, pro oblata occaßone, hue areeßendia nobis erunt: tum denique, qubd,ßlibros illos exprofeßo réfuta-rem,me a nonßofedalieno, loco propugnarem : itaque vel idem aliquoties repeterecogerer: vel meanon fatis viderervindica-re. ^c qutaGregoriöplacuit, dtfieptationem meamquinque capitibtts comple^i : placet quoque nobis, totidem itfdem itanc noßram abfolucre 'vindicattonem.

N vcftibulo fuæ difputationis de medio traniite Gregorius ifte gloriabatur. Scri-pfit enim, errorem Pontificium, feu ut ipfe loquebatur j Ecclefiæ Chrifti, puta, Romano Pontificiæ,'confcfllonem mediana efle inter fententiam noftram , amp;nbsp;errorem Vbiquifticum , dc prxfcntia corporis Chrifti. Cum enim Vbiquiftae illud vbique diffundant : nos autem in cælo duntaxat iam illud,amp; vnoquidem tempore in vno duntaxat locoeflecredamus: effici videtur, Pontificios medio gradi tramite:qui illud nec vbique,ncc in vno duntaxat,led in pluribus locis,in cælo amp;nbsp;Euehariftia,flmul efle profitentur. gt;

Vt oftcnderem,Gregorium iftum,in hoc medio trami-tc perquirendo, non fatis fuiffecircumfpedum ,■ primo refpondi,fiverumcflet, quod Vbiquitaria Apologiaprae fe fertjCum generalem Vbiquitatemfetraderenegat, locum non habituram mediam Gregorij confeflionem: cum, extremelabafeente, mediocritasfimulquoquela-bafcat. Simuladieci, me hîc Gregorium vrgere nolle: quöd, etfi verbis generalem Vbiquitatem Vbiquiftae diffi. tcantur,reipfa tarnen cam ftatuanr,amp; inculcent»

Quid ad hæc noftcr ifte Goliath gt;nbsp;Venio in quit, rcrtnnate,f(gt;re, vt canfim contra te in hac omni da. Jccptationc obtineam , qut fle Gregori 5 quandequidena^

inquit primum mihi Ate ohie^nm crimen ttuipfediluis. Ec-quod veto, Gregori, crimen tibi obieci ï num incon-ftantiam Vbiquitariædoâ;rinæ,vel illiusignorantiam, tibi obieci 5 an potiusitacredulumte iudicaui, quiprotc-ftantibus Apologetisfidemfis adhibiturus? nihil minus, obieci tibi, quod non fatis vigilaris, amp;nbsp;circumfpeótus fue-ris: quia, fi circumfpeftus, in hoc tuo tramitc conftituen-dOjfuilTcs: cautione amp;nbsp;anticipatione aliqua vfus fuifîes,ca fcilicet, quam nos tibioftcndimus, eosquidemidprælè ferre:aliter tarnen amp;nbsp;fentire, amp;docere. Hoc fi fecifles : locum non habuiflet mea reprehenfio : quod eo magis tibi faciundum erat: quod nofti, fi modo nofti, Philofophum crebrius, in re quoque manifeftifiima, Philofophicavti cautione: hanc folum ob caufam:ne non fatis circumfpe-ftus fuiflevideatur. Sicut igitur Apologetis fidemadhi-bendam efle negaui: ita te non prorfiis excufaui: manetq; firmum, te non fatis fui fl c circumfpcftum : qui quod ob-iici tibi potcrat,non præuidifti.

Secundo refpondi,fi maxime extremum iftud firmum fit ; non tarnen folam Pontificiam opinionem mcdiam cfle: quod complures Lutheran! fint: qui corpus Chrifti nec in cælo tantùm nobifcum,nec vbique cum Vbiquita-riiSjfed in cælo amp;nbsp;Euchariftia fimul ponant.

Ad hoc Gregorius , nihilo magts hoc efl contra me. necenimego flripfl, nullos Luther anas proflteri hue de recon, fleflionem , vllo modo, mediam inter 'veflrum errorem Cal-uiniïiicum, alt er urn ilium Vbiquiflicurn:fled AflflrmAui certe, confleflionem Orthodoxam Ecclefla CAtholica efle medium inter •vtrunqueerroremytanc^uAminter duo extrema.

Aflirmafti, amp;affirmasiterum, Ecclefiæ Chrifti, feu Orthodoxam Ecclefiæ Catholics Cófefllonem mediam effe. Vel itaque fola media eft: vel non fola. fi hoc ; non eft, quod de medio tramite glorieris:cùm vobiscum iis communis

. C A PVT PRIMVM. r munis fit, quiabEcclefia, vcftraopinione, funtcxtorrcs: finillud; Lutheraniilli Ecclefia funt, amp;nbsp;de Ecclefia : qui medio cum Ecclcfia tramitegradiuntur.

Stertis autem cum cocedis, eos aliquo modo mediana hac dere confefllonem profireri. adremenim præfentem quod attinet, non aliquo rant iim , fed omni, fi verum eft quod tu contendis, modo mediam confelfionem profi-tcntur: quia non de modo præfentiæ, fed abfolutè de præ-fentia corporis Chrifti,an in vnodunraxar,an in omnibus, aninmultislocispræfensfit, quæftioeft; id quod tu ipfe inox confirmas; ciim in extremæ meæ refponfionis ca-uillationc fcribis, de obieifto, feu quibusdam locis, Eccle-fiamaffirmare , quod in ipfis tantum fit corpus Chrifti. Non modus itaque præfentiæ fpe£tatur;fed locorum firn* pliciter fit comparatio.

Manet itcrum firmum,Gregorium nccante, nec jam, cùmLütheranosadCarholicam Ecclefiamadmifit.cir-cumfpeclum fuiffe.Sed forte etiâmoxVbiquitariosad-mittet, à nobisedoiftus,vtramquc,tam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Q^àm i» dijcept.p^

Extrema mea refponfio, caque folida amp;nbsp;pcrfefta, fuit, duocontradicentiamediumnonadmitrerc. patctexha rum rerum Magiftro. Cùm itaqueduofingulariaenun-ciata, cuiufinodifunt, corpus Chrifti vbique eft; corpus Chrifti non eftvbique; itemifta, corpus Chrifti vno eo demque tempore in vno duntaxat locoefticorpusChrifti vnoeodcmque tempore non eft in vno duntaxat loco:cô-tradicentiafint; affirmaui, medium hic ftatui non pofte: amp;tameamoptnionem, quamultis in locis firaul ftatui. tur,quàmillam,qua vbiquediffunditur,exrremitarem ef-fc; aliam enim locorum in fe, ôc extra enunciationcm.cÔ-Cderatorum rationemefte: aliamin enunciarionc : ficut aliafubjecti velattributifcorfumratioeft; alia, quâalte-

L, U nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rum

AdhaecGregoriusifte, dupliciterfcntentiäaliquafpc-ûari pofle: vnomodo,ex parteipfiusaflenfu5,hocell,vt in aflenfufiue conceptu(ficifteloquitur)mentis,affirmante velneganteconfilHt; altero modo, ex parte fuiobjefti, hoc eft, vt affirmât vel negat aliquid de bac aut ilia re: priori modo nullam fententiam, ab ali J s per affirmatio-nem vel negationem diferepantem, mediam inter illas cflepoffe: pofteriori mediam cfle pofle.

Hîc ifte, vt lue i tenebras oiFundat, cnunciatum,de quo inter nos quseftioeft, fententiam vocat: attributumobic-ûum. Nouiquidem, Ariftotelem obiettum fubieâ.um alicubinominate; fedvbiattributum, »«y obieélumvocetjhoc veto non memini.

Diftinguit igitur ifte inter enunciatum, prout mente concipitur, feu,vt ipfc loquitur, prout in aflenfu fine con-ceptumentis, coquevelaffirmante, vel negante,confl. ftit,amp; inter enunciatum, prout aliquid de aliquo affirmât aut negat.

Inepta diftin£lio. nonne cnimaliquid de aliquoaffir» mat autnegatjamp;vtaffirmansamp;negansaliquidde aliquo mente concjpitur, fi fpcclctur, prout in conceptu mentis affirmantevel negante confiftit? nonne enunciatum om-ne,fiue nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;finealiquid de aliquoaffir-

mataurnegat? nônncobicdiumquoquebifariam confi-deraripoteft: qua inmcntcamp;notioquædameft: amp;quâ extra mentem eft? Quanto redius craflus ifte Logicus fcciflet, fl dixiffet.enunciatum duplici ratione conflde-raripofle:vnomodo, vtinmente,altero, vt extra men-temeft, prolatum, vel feriptum: Vel,vnum amp;nbsp;idem c-nunciatum duplici modo côflderari pofle : ratione totius enunciati, amp;nbsp;omnium eius partium habita: amp;rationefo-lius attributi. Diftinûio itaque Gregorij inepta eft.

Scd ineptius longè quodfabiicif, fi priori modo, qua mentecoucipitur,enunciarumfpeûctur, nullum enun-ciatu tn in ter duo medium efle poflc:eö quod nulla notio. Cue, vt ifte loquitur, nullus conceptus mentis,qui ab aliis per affirmationem autnegationem diferepat,ab vno minus Gift Ct quàm ab alio; liquidem à quolibet fummel cxtremèjpcrdiOantiamcontradiûioniSjdiftat.

Hîc tot errata ferè,quot verba.Vt perfpicue deprehen-' dantur,exemplorem dcclaremus. Duôiftaenunciata, Omnes Hifpani fuperbifunt: NulliHifpanifupcrbîfunt: turn, vt extra mentem amp;nbsp;prolata funt, turn vt in mente, menteque concepta funt, med i um ha bent, Qmdam Hi-ipanifuntjVel nonfunt,fupeibi. codent modovnicus locus amp;nbsp;omnia locatam in mente, quàminoratione, medium habent,quædam loca.Caufa efl, quia verba notio-num,feu,vt Ariftotelesloquitur,afteâ;ionnmanimi,no- defnterprt tæfunt,notioncsreturn.nofionesitaquercs,verbanotio-nesconfequuntur: amp;nbsp;quoddcverbisverumeft,iddeno-tionibus verum eft:quodde notionibus, derebusamp;idcir-coquidem turn de notionibus.tum verbis,ver um eft'.quia Verum de rebus;quastumnotioncs,tum verba cÔfequun-tur.Si itaque res côtrariæ fint; medium habent : quia contraria medium habent; amp;nbsp;quia res contrariæ medium habent; ctiam earum notiones id habent, amp;nbsp;notionum no-tæ,verba,amp;orationes. FalfumigitureftquodaitGregorius , nullam (entent iam, v t mente concipitur, inter alias mediameflepofîe.falfumitidem.quamlibetfententiam, vt mente concit»itur,à quaübet extreme, contradidioni-busque difiantia diftarc; cùmrerum contrariarum no-tionescontraria; duntaxat, ncncontradiftionisdiftantia diftent, qua folæ contradicentium rerum diftant no-tioncs.

Liquet ex his, qua fronte mihi Gregorius A riftotelem - - - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ß .

non intelledum obiiciat. quin iftc return iftarum prorfuy ignarus eft. ait Ariftotelem, cùm contradidionem medium habere negar,de contradidione loqui, ex parte no-tionum, quâ mente concipitur. ergo ne, Gregori, put as, contradidionem,proutextramentemeft, medium ha-here i Video te, nc quidem quid medium fit,nedum quid fit medium habere,intelligere.

Medium eft quod inter duo oppofita interuenit : amp;fi-cut oppofita duplicis generis lunt,fimplicia, amp;nbsp;coniunda fiue enunciatadta medium quoque geminum eft,fimplex feu vnicares:amp;coniundum,feuenunciatum. exemplum illius, album: nigrum: medium inter hæc, puniccum exemplum iftius:Omnes homines literati funt:Nulli homines literati funt : medium inter hæc, Quidam homi-nes literati funt . Medium autem habere, vel recipe-re ilia duo dicuntur, quæ ita fibivicifrimopponuntur,vt nonnecefle fit, alterumincffevelverumefl'c. itanonfe-quitur, iftud album non eft, ergo nigrum : amp;nbsp;è contrario, poteftenim puniccum efle, cæruleum. eademenuncia-torum ratio eft. Duo contraria enunciata in materia contingent! medium habent : quia non alterum verum, alte-rumfalfum,fedvtrunquefalfum:quo fit: vttertiumin-terueniat,quod veritatem continet, amp;nbsp;inter verum amp;nbsp;fal-fum difcriminat.Contradidionis,eiusque turn fimplicis, turn coniundæ, alia ratio eft. Cum enim contradidionis altera pars perpetuo verafit, altera falfa : nullum plane medium admittit. Sic inter ifta duo, dodus: non dodus: itidemq; interifta duo,omnes homines literati funt : quidam homines non funt literati : medium aut tertium e-nunciatum nullum intercedit, quod inter verum amp;nbsp;fal-fum diferiminet j quia hæc ita pugnant : vt perpetuo alterum verum fit, alterum falfum. Hæc contradidionis na-turaeft. HocorepIenoPhilofophus, vtdeinterpretibus

CAP VT PRIMVM. n taccam,pronunciauic, cum dixit, ContradiSiioautejnDppo-ßtio eßt aux. per ße medium non habet,àe. 3\ï\i\,Contradt£}iûn/^ V^-ptypcot. autcmnullummedtum efi. Dices ne igitur amplius,Gregori,duo Contradicentia medium habere, Ariftotelemquc, ciim medium illis negat, ex parte duntaxat notionumid illis denegare? Nonne vides,(/J's)/ m Xifzov inter duo cô-tradicentiaefle? Nonne quoqueiamdidicifti, fententias prolatæ, amp;nbsp;mente conceptæ, ad rem præfentem quod at-tinct,eandcm efle rationem ?

Stat itaque fundamentumnoftrum, totaquenoftra, qua medium Gregorij tramitem dificcimus,ratio : Duo enunciata contradicentia medium nullum admittunt: Duo enunciata fingularia, quibus idemdeeodemaffir-matur amp;nbsp;negatur, cuiafmodi funt, corpus Chrifti vno tempore in vnodûtaxat loco cft, corpus Chrifti vno tempore non eft in vno duntaxat loco, contradicentia, amp;vi contradiftionis prædita funt : quare medium non admittunt : cuiuscôfea.ariumcft,vaniflimameflemediam Gregorij confeftionem.

Seddnqui t ifteGregorius, ego ex parte obiecli, hoc cft attributi, fine ratione locorum, in quibus Chriftus fuo corporeeflcperhibetur,fententiamCatolycam mediam affirmaui ; idquereftè: quia fie reuera media eft: amp;quia antiquiquoquePatres, Ambrofius,Bafilius,Nazianze-nus,fimili modo,ex parteobie(fti,fentcntiam Ecclcfîæ, de vnitate natura:,perfonarum autem in diuinitate trinitatc, mediam inter fententiam ludæoium amp;nbsp;Gentilium pro-nunciarunt. Simulmeperftringit,quôd nefeiensquam vimhabcretjConfeflusfira, quædamlocamediumquiddam elfe inter vnicum,ôc omnia vniuerfcloca.

Ego veto non nefeiens, Gregori, fed probè,quam vim haberet,feiens, illudaffirmaui ; vt fibynamtuam,non-dumiaâ:am,repellerenr.oftédcremquc,mcmagis,quàm

tejftiiflccircumfpeâum : quiiaculum mcum non prænl-difti. Obieftnmtuum nihil ad rem, Deintegriscnuincia-tis,nondefolîsobieâ;is vclattributis,queftio cft.Affirma-ui,amp; affirmo: inter duo contradicentia enunciata, cuiuf-modi quoq; funt, cùm de vno amp;nbsp;eodem indiuiduo idem, citra ambiguitatem ,affirmaturamp; ncgatur, aliud enun-ciatum medium non cfle. Siue enim dicas,corpusChri-fti, puta,cr4,;zzct]/gt;CÄj,vt fimplicirer corpus eft, inmultislo-cis cft, hue, corpus Chrifti in omnibus locis eft, contradi-cisilli,quodert, corpus Chriftiinvnoduntaxatlococft; quia aliud nihil dicis, quàm, corpus Chrifti non eft in vno dunraxat loco : quod illius eft contradictio. Ex parte veto obicCti,vel{oliusattributi,enûciatumaliquodintcrduo medium efie, non cft ipfum enunciatum inter enunciata medium cfte : fed duntaxat attributa inter fe, vt extrema, quæ medium recipiant,comparari pofte: id quodattribu-tis, non qua attributa amp;nbsp;inenunciato funt, feuratione enunciationiscompctitjfcdpcrfeamp;feorfum,extra enun-ciatum confideratis.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nihil itaque Patribus illis, quos citas, iuuaris. no enim

medium enunciatum inter duo contradicentia ftatuunt: Homil on nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^'^æcorum,amp;interblafphc-

^^^^’’^^^“‘^æo’^'^^ift^’fi^’iinaOeinegantjVtBafiliusloqui-‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tur,vel vt Nazanzenus,inter nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inter wïww ^ó-

HontiLde nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dcorumturbam ,amp;penuriamdeitatis,Ecclefiæde

’J^fat-Dom. vxïQ Sl trino Dco feu Pâtre ôc filioconfeflîonem medio Lib.!.deß(i. quodamlocoponunr, Ambrofius autem itaquoque Io-

■*’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qu i tur; ^^jfertio autem noß'Vfißdei hxe efl^vt •vnumDeum ef-

[cdicamsis: neque vt gentetjilmmfeparemus : nequevtludä natum expatre ante tempora, amp;nbsp;exFirginepoßea edit um, de. negem»s:neque, vt Sabelliua ^Patrem confundamtis ^Ver. bum; vtetindemPatremaffcramuiçdrfditim: »equevtPhoti-iîitt^iitiitiumflij ex Virgine dijßutcmiti: neque vt t^rriusplu-

res credendo,amp; dißimiles potefiates,pluresTgt;eos,gentilierrore, facia.mw- Quid his cum nollra controucriia ?

Qtwd (romnino vis, contra apertam vcritatem, ipfa*. met enunciata mediumrccipcre, fieorumattributa medium admittant: feito, te ne hac quidem ratione proftra-turn tuum tramitem erigerepoffe. Tam enim nos,quàm VOS amp;nbsp;Luthcrani, amp;nbsp;reótius quidem quam vtriq; veftrùm^ ferio credimusamp; docemus, Chrifti corpus,vnocodemqj temporis articulo,in cælofimul amp;nbsp;in terra, in quàm pluri-mis terræ locis,in quibus Euchariftia rite célébratur.præ-fto eflTe.vercquc.amp;quâ ad lubftantiam,à fidelibus mandu-cari. Vbinunc media tua confclTio? Vbi alterum, quod comminifeeris,extremum ï Nec enim in ipfamet abfolu-tapræfentia (nam amp;nbsp;nos, vt mododicebam, Chrifticor-pus,quâ ad fubft;antiam,de quo poftea, in cæna præièns ef-fe fatemur) fed in modo præfentiæ, amp;nbsp;manducationis, médiustramesefteonftituendus. Indefeftupeccant,qui Chrifti corpus, quâad vim duntaxat amp;nbsp;eftèûum, præièns c(fe,manducariqucdocent: in exuperantia, qui corpus Chrifti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, vt corpuseft, carne amp;nbsp;fanguine prædi-

tum, in amp;nbsp;fub pane, vcl panis fpecie, manducari tradunt; Medio tramite illi foligradiantur, quincquefolam vim aut ciFeftum corporis abfent is, nec ipfum corpus, vt corpus, corporeo modo, quo in cælo iam duntaxat eft, præ-ïenselTemanducarique, amp;nbsp;manducandumcfl'ecumCa-pernaitis arbitrantur : fed qui il 1 ud reuera amp;nbsp;fua fubftantia præfens efle, veréque percipi docent, fed qua traditum, coque,qua nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corpus eft, fide, no ore, apprehen-

Scripfit iftc Gregorius, tarn nos, quàm Vbiquitarios, potiftîmum caufæ noftræ præfidium in hypoftatica dua-rum Chrifti naturarumvnionc collocate. refpondi,hoc de nobis falliftlmum efle. Probat cÔmCrttumfuumGre-i. - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B iij

gorius,rationem,inquiens,à natura vcticorporishumani ducitis: ergoin hypoftaticavnione præfidium fentcntiæ vcftræcollocatis. ncgoconfcquentiam. aliudenimcft,à natura veri corporis, etiam illius, quod hypoftatice cum DeiRationevnitumeft, rationemducere: aliud ciipfa hypoftaticavnione. ne minimum igitur quidem, nedum potiftimum,in vnione pracfidium collo camus.

Sed analyfin,amp; analyfeos,amp; totius Logiccs imperitifti-mus,mc docerc vult ifte Gregorius. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inquiry»-

gulare,vtnffellof/ionDeifidDxmonis organon. Nztz fingu-lare Dæmonisorganonaudio,Gregorium. audiamnunc etiam,quopaä.oCaluinusfitargumentatus. Placuit-, in-quit iftecx Caluino, chrißum fiatribus fer omniafimilem ßerifexceptopeccato. c/ual^eßnoßracaro? nennecertafua di-m/'nfione confiât, qua loco continetur, qua tangitur, qua 'vide-tur? ^Ciir,inquiunt, nonfaciatllew, t'tcaroeadempluradi-ttcrfiig^ loca occupet Unfiane. quid à Deipotentia posiidas, vt fa-ciatfimulejfie,dr non eßecarnem ?. amp;nbsp;iteru nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vero cfi carnis

conditio, 'vt 'vno certo loco, ut fua dimenfiione, confiet. ea condi-tione carnem induit Chrifiui:cui, tefie Augufiino, incorruptio-nem quidem glor tarn dedit: natur am 'veritatemnonah-fiultt. hæcexCaluino. Deluofubiicitj^z^Zfrw, fortunate, argumentantemCaluinumexmodo amp;conditione 'vnionis hy-fofiatica?

Sicut ante, Gregori, fingulare Dæ monis organon au-diui; ita nunc illudipfiim video perfidiofe Caluini verba truncarc: vt alia illius ratio,quam fit,efle videatur.Lcdo-remmonco: vt ipfum Caluini locum, quem breuitatis caula hue non tranferibo, infpiciat. reperict, Gregorium iftum Sc initium,amp; cum primis medium ,argumcntatio-nis Caluini fallaciter præteriiffe: ne vis ratiocinationis ap' pareret.

PofteaquamCaluinus dixilTet, non de potentia,qua j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nimi«

tcDei,quæftionem effe: ficdeindecontrawyjiffj«?patro-nos argumentatur : Q^od Deus voluit illiqucplacuit,id fa£tutneft; Chriftutnfratribus pcrorunia, peccato excepte, fimilenifieri, Deus voluit, illique placuit -.ergofratri-bus, qua ad catnem, fimilis faäiuseft per omnia, peccato excepto. Maiorem amp;nbsp;minorem in Caluinohabes. hinc aliud argumentum deducit, à natura carnis noftræ fum-tum-.Qä?lis noftra caro cft,ad naturam amp;e(fentiamquod attinet, talis etiam eft caro Chrifti ; Noftra caro certa fua dimenfions conftat, loco continetur,tangitur,videtur: ergo amp;nbsp;Chrifti. Sola minor ponitur. Vcrùm quia modo conclufæ ration! obiici poterat, Dcum fua omnipotentia cfHcere potfe, v t eadem caro plura diuersäque loca occuper ,vtque nullolococontineatur; refpondet, hoepafto ratiocinans; Deus fua potentia non facit, vt caro fimul fit amp;nbsp;non fit caro : ergo nequefacit,vt diuerfaloca occuper, vt loco non contineatur.antecedens in illis verbis eft Jnfi-ne,amp;c.confequens in obieélione continetur. Antecedens confirmatur; Deusnonfacit, vt luxfimul luxfitßctene-brse ; ergo neque, vt caro fimul fit amp;nbsp;non fit caro. antecedens ibi, ƒ er inde acfi inHes. probatur,quia lucem lucem effe vult, tenebras tenebras t'exlgercque, vt lux lux fit amp;nbsp;te-nebre,aliud nihileft,quàm ordinem diuinæ fapientiae per-uertere. Poft hæc primi enthymematis antecedens aliis verbis, amp;nbsp;non nudum, itérât, camera igitur camera efle oportct,Spiritum Spiritum.vnumquodque qua à Deo lege amp;nbsp;conditione creatura eft. hinc idem fere,quod primo enthymemate conelufit,hoc pafto cfheit V num quod-que ea lege amp;nbsp;conditione eft, qua à Deo creatura eft; Carnis ea conditio eft, hoc eft caro ea lege amp;nbsp;cöditione àDeo^ ercata eft, vt vno certóque loco, v t lua diraenfione, vt fuai forma, conftetihisitaque conftat,. Maioiemamp; minorent

in Caluinohabcs. ExtremafeótioncdenuóLuthcranam diluitobicélionem.Obiicipoterat,rationemallatam,de carne quidem concludere: fed non de carne Chtifti:huius cnira aliam rationem efle:quöd à Chrifto, feu filio Dei,in vnitatem perfon« fit afliimta.rcfpondet,non aliam Chri-ftiquoquc carnis rationem efle: quod eâdem conditione, quae carnisconditio eft, certo fcilicet loco ,fua dimenfio-nc,fua forma conftans fit affumpta. probaturex Augufti-no: quia ficut gloriam hac vnione confequuta eft : ita na-turam amp;nbsp;veritatem non amifit. Hæc Caluini ratio eft. ita Caluinus, fic alijargumentantur: ex natura verae carnis amp;nbsp;corporis; non vnione hypoftatica. Tline, Grcgori,ana-lyfinmedoceas? Nonne vides, non nos ex vnionerationem d uccre: fed rationem ex ea ducentibus ora obturate? Vternoftrummentitus eft? vter quæ dicit amp;nbsp;fcribit non intelligit? Preftolamur autem tibi,dum quod de Scriptu-ra polliceriSjpræftes.haftenusenimidnondumpræftitifti.

Ne putridum iftud Gregorij fundamerum folum rue-rct.alia duo, illius fcilicet fulcra, fimul mere voluit. Scri-pfit, nos ita cælo vnique loco Chrifti corpus includere : vt extra ilium nufquam,vllo modo,præfcns id eife dicamus. dixijcalumniam efle. refpondet, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•verb non intelUge-

reSytuTortumlte, dequalinam Chrifiigr^fenttAlocfuar lo~ qtior depr^fintia cor paraît ejr reali, tn propria 'veljitb aliénaJpe-cie. hanc Chrißiprafentiam infacramento à 'vabts negari^t efits er it hxc tot a nofir a difieptatio,.

Infanis nc Gregori? harccine tibi idem funt ,nullo modo vfquam praifens efle: amp;nbsp;non hoc modo amp;nbsp;prxfentia, quamvosfingitis,præfenscflc? de modo præfcntiæ,quem noscum Scripturisftatuimus,fuoloco. Hocaltcrum eft* Altemm eft,quod commentitiu illud,cx vnione fum-tumargumentum, duplicinos ratione confirmare fcri-pfit: quaruna altera fit, quod ne per abfolutamquidem ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dei

Dei potentiam fieri queat, vtvnum aliqiiod corpus am. pliusquàminvnolocoprxfens fit codem tempore : al te. ra, quod præfentia in vno tantum loco vnum ex naturali-bus corporis attributisfit. Ac quia prior ratio nonargu-mcnticonfcquentiam,fcd vcl antecedens,vcl potiiiscon-fequens ipfum, probat : vifus mihi eft vtraqueratione an-tecedes argumenti probarc veile, quod hoccrat : Natura Humana fie diuinoverbo hypoftatice vnitacft.vtnihilo-minus ex veto corpore conftet, veriq; adco corporis proprietäres amp;nbsp;naturalia attributa retineat: idcirco fcripfi, pofteriorcm rationem cum antecedete concurrere,idem codem confiimari. Qiiia vcroiampauloprudentiusen-thymcmafuumconftruit : gemin imque fuamrationem confequenti«rationemcfledicit.*agc,amp;hoc,quim reótc dicatùr,paucisdefpiciamus.

Argumentum Caluinitui, inquitiQc, huiufmodieft: Chriftus veram carnem humanam, amp;c naturalibus fuis proprietatibusafFciftam,induit; ergo Chrifticarovnico tsntùm ioco continetur.

Nehuiufmodi quidemeft,Grcgori, nedum hoc. non ita ratiocinatur,non ita probat Caluinus; fed eo,quo nos docuimus,raodo confiderenturiilius verba. Verbis illis, eaeoKdîf/o»ecar»effîi»duit,nihil nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: fedexceptionem

cxcludens, quod vniuersedc carne conclufit, ad Chrifti quoque carnem accommodât*. amp;nbsp;in (umma hoc dicit, e-tiam Chrifti carnem certo loco, fua dimenfione, fua forma,vtvt invnitatem perfonæ afliimta fit, conftare : quod vnio gloriam quidem illicontulcrit; naturam autem il-lius non abftuleriu Atque hoc ipfum tuipfemet, veritate coaâ;us,in priori tuocnthymcmatc 5: feripto, pleno ore affirmafti,ciimfcripfifti,»lt;7r4T/fZ^tf^4z?////fz//«;?örer^ö/^-fofidticevnita eß.,^1 nihilofninui 5ic.audin’ vocem, nihilo-noftin’quxiiliusvisfit? uirtamp;veritatisviscft. Ea-fi

thymenw itaqoc tuum cum gcmina tüa probationc itt Caluino nobis oftcnde. Sed oftendes, vbi Tolettus tuus-fiios in Ariftotcle fyllogifmos monftrabit : ad Calendar fcilicct Græcas. nónne vx:ró vides, fi maxime id,qaod fin-gis, Caluiniargumentiimcflet ,eumtamennoiï ab vnio-nc,fed à camisventate,fcu à carneqnidem vnita, fed noii quâvnita,lêdquâveracaro eft,argumentari J

Snpereft fercium Gregori; parergon, ludaiaim illud Qnpmodo. Obiiciunt ifti nobis impinmludaif numamp; Capernaifmnm : qtiód de cxecraaida fua idololatria quo-modo quaeramus, retpondi ,eosnihii contra nos probare; quod vel ex maiore in prima particuîari ratiocinentur: velâjttwvujtwflfcfallaciaraadraittât: idqueproptecea ;quöJ interrogat io ifta quomodo pluribus modis accipia tur. A c tametfl mihi ütiscrat indicafle, eam non vnico duntaxat modofumi: tres tamenpercenfui; quoscum Gregorius ifte non vidiflec, duos tantüntmepercenfèreexiftimauiti quæ caufa eft,cur mepugnantia fcriberc dicau

Ego verb,Gregori,ciim interrogationem iftam, Quomodo,Patribus cum hærericis depugnâtibus, amp;nbsp;ipfi quo-que Chrifto, familiaremeflc fcripß,inrerrogationc iftam intellexj,non vt piaadmiraCioeft,cumdifcendiftudio cö-iun(fta,quomodo à Sanft is in Veteri amp;nbsp;Nouo teftamento vfurpataeft (quidenim Chriftus, amp;nbsp;àquo.difceret ? quid itidem Patres ab hæreticisï), fed vraduerfariunivrgetamp; premit . Duo igitur illis verbis quomodo coin plexus fum t quod velex eo coîligcre potcras,quôd de extremoCaper-naitarum quomodoverba faciens non fcripfi, tdterumigi-^ t.'{r,(cd aliiidigitur. Quod a utem duo diuerfa quomodo invnumquaiiconieci: idtuiingenij exptorâdi caufa feci: amp;nbsp;fecifecutusAriftotelem:qui crebrius duasamp; très ratio* nesin vnü coniicit,.vt vnica ratio eflé videantur- Siexem-pU deûdcras: C ômentatium meum in Acroaûn conftile».

Vt itaque plana res fit, Sz. plana vcftri ^^wodo vani« îas,fichabcto.Interrogatio \^:gt;^wmodo ad rem prælèn-temquodartiiïct, trifauscümprhnismodisvfurpatur;vt piaadmiratioeft, cumdifcendiftudioconiunda : vtad-uerfarium,ficut alia quæuis interrogatio,vrgct Sc premit: vtcxec ratio cfi:,quæaliquid dctefiatur: quæexccratio gein ina efle poteft,veritatis,amp; mendacij.Primo modo vfur-pata fimplicitcr pia eft;altero, partim pia, partim impia: pia,fiorthodoxush«reticumvrgcat:impîa,fihæreticus ?•, orthodoxnm:extremo,itidem pia,amp;impia:pia,fi menda-cium Sc idololatria m quis dctefteturfim pia, fi veritatem. pri mi mod i cxc m plum illu d Dei pats eft, eji/otnodo idcrit? Lhc.i'. zXxc'CWS^yxà.ÇX^'c.amp;X-iquornodocrgoDdutdJ^îrituetitn'Domi- Matth.2i, nnwßttimdicit? item lilud Terluiliani, qnoTSiodo ergû legi-nitts,qu£ imfoßibtlid dpuähomines foßibdid dfudDeam i e tijdinpiuni quidern,illud Caperaaitieam, pium autem « noftrum.

Exhisrefponfiopatet adveftrum quomodo \ Qm intcr-rogant quomodo, impi j (untCapernaitx : Caluinilta: iiitcr-rogant quoraodo: crgo.Negamusconfcqucntiam :quia fallaciacfthomonjmiiae. Vt cnimmaior Vniueifalis fit, de impio cxecrationis quomodo accipiatur necefle cft. Qma veto minor non de impioamp;Capernaiticocxecra-tionis, fed veldeChriftiamp; Sanélorum Patrum, quoad-uerfarius premitur, quomodo, veraeft ; vcl certè de quomodo excerantc ; fed pio: quo idololatricum commen-tum execramur; apparet,captioncm efle ofjLuvußca;, qua nihilefficitur. patethinc, mepugnantianequeferipfifle, neque lcribere- patet, me non mentiri, neque fine mente loqui,ctim feribo, nos Sadorum Patrum quomodo vîiir-pare.patet, cur Dciparæquomodomemoïem.pater.cur non confequatur, Noftro m quomodo ,qnn vcftrx idolo-latriæ/3^g%J^ƒ4Ädcteftamur,pia adniûanc noncfi.euia

V., nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C ij ' ‘ nbsp;nbsp;nbsp;-

difcendiftadioconiunaatqaareCapernaiticuinilIudcftr Qu^porróficargumcntaris, Capernaiticum Quomlt;y. do eft illud , quod eft cum indignatione cxccrationé myfterij verbisChhfti tcftati.* Vcftnimquomodocft hu-iuimoditCapernaiticum igituncoinfcitiam amp;nbsp;nialitiam tuam prodis. Minorena enim negamus. non myftcrium, Chrifti verbis teftatum .ièdilliuscorruptelain amp;pcruer-fionena,mcndaciumveftrum,deteftainur. Qnód veróte ÖutMp.3. fuprà probafle feribis^nos myfterium, Chrifti verbis tefta-tuna,exccrari,falfilïïnaum eft. nunquam, amp;nbsp;nufquam, id probafti:ncc vnquain,vcl vfquana fd probabis;vt infeques noftra,quainftitutionis verba difceptabinaus,demonftra-bitdifceptatio. Cetera quæeftùtiifti, nihilad rem. nunquam, amp;nbsp;nufquam, negaui, verbis illis, hoceficorptts, pr». fcns Chrifti corpus fignificari»EmbIemata tuatua funto.

® omnium fcripiï, monftrofum iftorunar ^^^ß|Commcntum, quofingunt, Chrifticorpus fub fpeciebus fuaquidcmaffedum efle quantitate, fednon, vt belli fcilicet ifti return amp;nbsp;verborum Magiftri loquuntur,quantitatiuè,è Scripturis nonhaberi: natu-ram veri corporis abolerer contradiftionem implicare, Contrarium Gregoriusiftemonftrareconatunac c Scri-ptura quidem illud colligi,ficoftendit:5/ ipßim chrißieor^ fta/tu quantitateprAditiintt tßreipfaprafensfubßeei€biupa‘-

nù vini in Eucharißia, omnino eß in tilts non contwenßtra-ttue .ßd tot tint in Hits totts, (ß tot um in qualibct ilUrum parte: ^^t Scriptura docet verißimum eß^e illudpritu, vtmanifeßi ex verbtt,hoc eßcorptts meum-, hic eßßngttü meutßupra de- ltb.i, monßr aitimtis: igitur ex Scriptura etiam habemut,verißimum eße polieritts. Connexum in præfeniia non tnoror; minorera ncgo. inftitutionis verbis earn ncq; ptimolibro mon. ftrafti: neqnchoctcvtioinonftrabis: qnodfuoiocbpatc-bft.Manet itaque-portentumveftram è Scripturisncquc haberi,ncqac coli i gi.

Naturam veri corporis prodigiofoifto dogmatenon abolcri ,dnobus modis probat; aheto.quod etfi diuinitus alius quidam aliarbi fubfiftcndi modus, quifupranatu-ram corporis efl, Chrifti coipori comperat, hoc tarnen modo alter,qui corpori vi amp;nbsp;natura corporis conuenit,vt fcilicet circumfcriptum fît ,vtque locus illud dimctiatur, à corpore non feparctur. Circumfiriptio enim eß commenfa. ratio in loco, inquit ifte, non qualicunque modo, fedquatenus eß quidem ex vi ßr natura cerporùproprietas eß naturalis corporis ßcutii^hlt;ii,lt;tträv hominis.

Certilhmusfum,Gregori,nefciretcquiddicas. quid cnim fibi vult illud tuum quatenus , quatenus naturalu propriet OS veri corporis eil: quatenus eß quidem ex vi eß natu^ ra corporis ? intelli gis. ne quam vim particula ifta quatenus habeat? nónne reftringere id, cuiadiicitur, folet,amp;ali-quid excludere? ens, quatenus ens, fubieftum eft primi Philofophi.ens, quatenus mobile, non quatenus ens, fub-ieftum eft Naturalis. homo, quatenus homo, TtÂaçixsç cft.homo,quatenus animaljcntit. vis-ne itaque circum-fcriptionem duobus modis confiderari poffe, quatenus vericorporis proprietas eft, amp;nbsp;quatenus non eft veri corporis proprietas? ergo ti TiAa-nxszquoquejpar amp;nbsp;impar,amp; omnis aftectio pet fCj duobus modis contiderabitur ; quagt;

tenus afFeclio amp;nbsp;ptoprictas eft, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qiiidem horni-

nis, parautetn Sc imparnumeri.* amp;nbsp;quatenus noncft aft'c-ûiovclproprietas. cadem enim omnium ratio eft. quis igitucillc modus eft,quo par amp;nbsp;imparnumcri, w wïhominisjcircumfcriptiocorporisjproprîerasert: quis ille, quo proprictasnoneft? quatenus denique circum' fcriptio ex vi amp;nbsp;natura corporis eft, amp;nbsp;quatenus ex ea non eft ? quatcnusr^AAïïx?)* ex natura hominis, amp;nbsp;quatenus non ex hominis, fed Arcadici pecoris natura eft? Quidti-bivishæreticisiftisobftrcpitaculis? quiditidemillis,qu« fubiicis,Tfiamnufiitianie^non CûmmenJurAtiuey'^\xt'}iyZQx^\x3 C hrifti ,cx vi quidem natura(îà C(}rforü:fidvi at quefoten-tia diuina ßifra hanc natur am fui corporis ? Vis- ne circum-fcriptionem ita, amp;nbsp;tunc demum, veri corporis eftentia-1cm prcprietatemcfte,cùm alicubi propria vi,vi corporis eft; ciun autem alicubi eft non vi corporis, fed potentia diuina, circumferiptionem illius proprictatern non efle? Sedvndeid probas J Nonneeftentiale accidenseflenriam ex neceflitate fequitur,fempcr ineft, amp;nbsp;ne cogitationc quidemàfubiedoeft fcparabile? Nonne r ;^Âciç}gt;'dv ho-xniniobrationem ineft,fiuchominiSjfiuc beîlii, more dégât? nonne pardc imparnumero.coquodex vnitatibus collcdus fit,fine in auro, fine plumbo, fine bobns, fiuc afi-nisfit? Non ergo ratione modi, quo corpus fubfiftit, cir-eumfcriptioîlliuspropnctascft:fedrationee(rentiæ,ra-tione trinx dimenfionis, quam ex neceflitate fequitur: adeOjVteflentia amp;nbsp;natura corporis aboieatur, nifi loco fit circumfcriptum-.dcquoiamiamqueplura. Annonpro-prictas, vtpote cfFcSum , poftcrior eo eft cuius eft pro-prietas ? an corpus proptietatern iftam , vt loco conth neaturamp;circumfcribatur, idcirco habet, quia vbi eft, ibi loco circumferibitur, vel quia ibi eftexviamp;natura cor-poris;an idcirco ex vi amp;nbsp;natura corporis iocoque circum-

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcri-

ÇA P VT SBCVN iyVMe 0, fctîptüm cft,quiahoc illi proprium eft, atq;ita proprium, vt fine eo corpus elfe non polïu gt;nbsp;Circumlcriptio igitur, cffentiale corporis accident, amp;nbsp;cum co corporis efl'entia aboîctur, fi corpus alicubi non circumfcrjptum fingatun quacunque tandem vi præfenseife fingatur, ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quam intempeftiuè hucarccrtis, tenihiliu-

uat ad difiantiam prouoco.ac fane aliamillius, aliam cir-‘ nbsp;nbsp;nbsp;cumfGriptionis,rationemc(fe,nctuquidëdiffiteris: cùn»

Scire itaqaedebes,Gregori, circumfcriptionem cor* 5 nbsp;nbsp;nbsp;porisabfolutè,quâcorpus, corpus fcilicet Mathemati-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cum eft, non Phy ficum, proprietatem amp;nbsp;accidës efle-.quia

cidentia phyfica, competit ; amp;nbsp;accidens non commune,, ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fedperfe fecundo modo, effe -.quod non dépérit, nec qui

reateffentia ; pati vero,vclut ægrotare, (ànari, variarc,in-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tcrircpofle,noncorporisMathematicixfedPhyficiamp;na-

turalis, Scnaturalisquidcm ïnglorij,quod hîcfubLuna • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft, affeâïones effe : quo fit, vt cùm corpus naturale fiuc

pfychicum Spirituale fit, inglorium gïoriofum, amp;nbsp;cælis omnibus fubîimius ,etiamaffefliones illæ, quæ pfychico» amp;nbsp;inglotio corpori competebant, in fpirituales amp;nbsp;glorio-fascommutentur. Pati itaque pofte, firailcsque proprietäres,à corporefeparantur-.quia inglorium gïoriofum fîtj îiychicumfpirituale; locus amp;nbsp;circumlcriptin non fepa-rantuf.quia corpus,vt corpus eft ,trin a dimenfione ptaedi-tftm,coi: gus naanct,Sc in Spiritum non inamutatur .Intel^

ligis, Gregori, quo paâo vera corporis natura a bo lea tuf, fi circumferiptio adu ab eo tollatur; quae tamcn non abo-lctur,fi ab infirmitatibus,amp; huius vitæ conditionibus,vin-dicetur. Sed hac de re plura capite tertio.

Alter modus, quo idem Gregorius oftendereconatur, nihilo mclior eft,nec multum ab ifto difcrepans.2Vif abole^ returejuidem, inquit ifte G regorius, necejjartb veritai corfO' ris Chrißif etiam ficircumferiptio ab Ulo fepararetur, quatenut proprietoi corporis efe.atquc ita multb minus iam aigt;oletur,qua~ dohocnonfet. Detuo quatenus^Grego:i,diftumeft: nunc antecedensnegamus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^Circumfecriptio enim tn loco

tioncfe intrinfecum efeintiale quiddam veroamp;cfuanto cor^ port : cum fit quiddampofeerius. Quod corpore pofterius eft, id ei internum amp;nbsp;eirentiale non eft: Circumlcriptioquiddam corpore pofterius eft: ergo ei non internum amp;nbsp;cifen-tialc.

Negoconfecutionem,quia fophifma eft bomonymiç. Maior de pofteriorc tempore duntaxat vera eft: minor de poftcriorinatura: quomodoCategoria Situs amp;Vbipo-ftcrior cftCategoriaSubftantiæ amp;nbsp;Quantitatis. Quodfi per pofterius quoduis pofterius,amp; tempore, amp;nbsp;natura pofterius, intelligis : maiorem negamus. Quod fi denique concludcre vis, circumfcriptionem in loco internum amp;nbsp;cftentialecorpori non efle : eo quod eflentiam corporis non conftituat : totum argumentum concedimus. Sed hinc ncquaquam fequitur , circumfcriptionem corpori nullo modo internam amp;nbsp;cftentialem effe.

Circumfcriptionem, vtque loco corpus contincatur, accidens elfe per fe fecundo modo,amp; ad corpus iè habere, vc 7» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad hominem, par amp;imparadnumerum,

reiftum amp;nbsp;curuum adlineam, priori fcriptodemonftra-ui: amp;tum ex eo perfpicuum eft, quod corporiob trinam dimenfionem competit, quamneceftario comitatur : vt plcno

pleno orcPhnolbphusaffirniiauit:tumcxinnumerisPhi-lolbphi locis.quibus docetjomne-corpas ex neccfùtatc in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

amp; corpus æqualia, neutrum altero vel maius, vel minus itk^:ThyP elTe.Hocaccidcns.quod per fc elt fecundo modo, accides cont.ij.jo. cùm lit; vtique pars effentialis non eft, necclfentiamfub-iefticonftituif.cH'cntiale tarnen nihilo l'ecius eft fubiedo;

quia licut inter fubieclum amp;nbsp;attributum primi modi nexus eft eflentialis amp;nbsp;definitionis : fie inter tùbieftum amp;nbsp;attributum fecundi nexus cfteflentiallsôc definitionis-.quia non magis hîc attributum abfquc fubietfto definiti po-teft, quàm in primo fubieôtum fine attributo. Acquia vtriulque modi fubicctaSc attribut a effen t ialiter ,vt defi-nitioamp;res définira, cohærent ; idcirco turn Commenta- i.To§ï.cof»l tor aliquando tres duntaxat per fe modos memorat; turn 30-Philofophus primisduobus perfe modisvnum duntaxat ' exaccidentcopponit;fignificarevolens,eos,etfidoccndi caufa in duos'tributi fint, vnum tarnen reuera duntaxat modum eflè; qui ilia cnunciata comprehédat ; inter quo-rum'partesncxusefteffentialis. Sicut ergo primi modiat-tributaneq; ^ui/fit/xjlt;,necaift.u,fepararialubic(ftisfuispof-funt ,nifi fubieâium euertatur ; ita fecundi quoque modi neque nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nec aclu feparari poff'unt ; quia eodem, quo«

Ac fane vel diferime n illud quod inter hoc accidens, amp;nbsp;accidenscommune eft,id nos doccre poterat.Sicut chim commune accidenseft, quod adeffe ,vel abefle, poteft ci-trafub eàiinterimm ; itahoceft, quodcitra illiusinteri-tumabeffe non poteft. hocenimeftpet feamp;nonexacci-denteefle. gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.,..1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

lis non eft; cam tarnen nihilo feciuscorporieûentialeca cffe;cùm ei per fe infit fecundo modo. . = ,

Liquet, accidcnsiftud, quöd per fe eft fccundo modo, i.Po^^com. reélè à Commenratore efîentiale accidens appellatuin 3Ï.I.cAl.com. çQg. quiacumfubicftocftentialirercohæret. Hæc plana funt^Gregori_nihil hîc intricatum; nihil inuolutuin: quia veritas lucem amat: veftra autein intricata funr.inuoluta obfcura : quia mcndacium lucem odir amp;nbsp;fugit. Hæc e-gregièjVtDamafeenum ,amp;aliosPatresmittam, intcile-CoMr.Her- xeruntTertullianus,Cyrillus,Auguftinus. ficenimTer-tullianuSj^Zîwiîz/Zi’zw locum bono amp;nbsp;mulo, cerporalta ea facth faclendo locahu : quia qu£ locum habint,pritts tfl vt corporalia ßnt.denii^ue incorporalia proprium locum nonhabent, nißi» corporcycumcorpori accédant.

ttdDard, eft.ld in loco eft.fic Auguftinus,locorumtollecor-poribiis.,^nufquamerunt: Q^quianufquameruntnecerunt.

dtTrinit. Ita Cyrillus, namflverefe^ionem partitionem ditiinana-diulo^. i., nbsp;nbsp;nbsp;tura/vt illi dicunt, reciperet : intelltgeretur (ß corpus : ß aut ent

hoc: çfl- tn loco omnin 'o, (ß in magnitudine quantitate : ß’ß quantafacla eßßet: non eßugerct circumßcripttonem. En 1 ubJC-ttum,quantum ;amp;accidensillius eft'entiale,circumfcri-ptionem:quodtam arétocum fuo fubieélo nexucohæ-ret ; vt fi Deus ipfe quantus eflet, circumfcriptus etiam efi fet : quodargumentoeft: accidens iftndnec phyficènec hyperphyficc tolii, nifî fubieâum fimul tollatur.

Hinc omnia,quæ turn hîcfubiicis, turn poft affères, facile diluuntur .falfum eft,omne prius fine quouis pofterio-ri,Dcipotentiâ,confcruari tquæefîentialia non difeerpit: quia nunquam fiiæ rationis inftiruta conucllit. falfumeft, eircumlcriptionem aftu à corpore, vim adridendum ab homine,feparari pofle.Qiiem ad modutn enim par amp;nbsp;im-par a numero neq,- J'vm/^ftjncc adu, feparari pot eft : quod oumerus numerus elle definat,fi no adu par aut impar fit: ita circumicriptio à corpore, vis ad ridendumabhomi-ô^,.ncque Jurzyt«, nec ad u, feparari pofl'unt ; quod corpus corpus*

CorpusA trina dimcnfio, homo homo ,amp;tationeprsdi-tvts, effe dcfinat, niG corpus adu circumfcriptum ,homo aftu fit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caufa eft, quöd eadem primi amp;nbsp;fccundi

per fe modi ratio eft: cumvnus reuera modus fint. Vbi ergo numcru nobis dederis, Gregori, qui a£tu par aut im-par non fitj ctiam corpus dabis,quod aâiu non fit circumfcriptum. ,

Ad extremum monêdushïc CS,Gregori: vt,antcquara Categoriarum aut Logices imperitiam aliis obiicias, ad Scholas Grammaticorum te conféras, amp;nbsp;ab illis prima Grammatices elementa difeas. es enim admodum impe J ritus Grammaticcs : qui diferimen inter adiccliua nomina,amp; aduerbiailla,intrinfecus,extrinfccus,nondum didi-cifti. Quid ergo nobis Logicum, quid Philofophlcum, quidTheologicum,dete polliceamur gt;

Mancat ergofirmü,portentofovcftro modo,quoChri-fticorpus in hoftia non circumfcriptum, per fubftantias modum, totum in totahoftia, amp;nbsp;in quauis hoftiæ parte, poni tis, veri corporis naturam aboleri amp;nbsp;funditus euerti: maneatdeniquefirmum, eo contradicfioncm, eämque multiplicem.implicari.

Nam quod de dupliciquantita'tis modo garris,id con-tradiftionem non modo non tollit: fed etiam äuget: 6c prætervanifiimaamp; impudetiflima impudentiffimorum Sophiftarumobftrepitacula, quibus lucitenebrasoffun-derevolunt,nihil plane continet. Ws^diipliccmeffemodum ^antitatis:alter:im intimum amp;nbsp;ejjcntialcm iffi, qui conßflit i^}ec,'utpercorpore^mmime fint inter fi confufiefied.ilia extra alias, in ipfo quidem corpore,'vtc ollum extra humeras,caput extra collum ^c.tiixta hunc modum dice-‘ re aliquodcorpusejuantum alicubi effenon per modum quanti-tatu, impheatio contradtelionis efet. fed hac nos non dicimus.

2S - C O N t R À’ G Ö. E’G O R.’ dent effèßu quantitate eietenßtm., habere alias extra ali^ partes^ alter modus qnantitat is efl et accidentalism extrinß-cus : qui ex flit in qttadam to'éxtenfione quanti cunt loco iuxta hunc modum nos dicimtis corqusChrifli quantum eße in Eucha-rtflia, nonpermodumquaniitatis/uidelicet'itccidentalèm. hoc autcmminim'econtradiEticnemirnqlicat.

Intclhgis-ne vero, Gregori,quid dicas, aut quid dica-tis? Aut quisquæfofanæ mentis eft', qiii non vidcat, So-phiftasiftosinhæretico fuo modoexcufandovelut mu-rcm in pice harter^,amp; quo magis exped ire feconantur, eo xnagisfefe implicate?

Dicuntifti, corpus'Chrifti fubhoftia, amp;nbsp;quauis illius parte,quantum quidem eflcHcd nonqüâtitatiuè.refpon-di,cos contradicentia dicere : quod idem de eodem affirment amp;nbsp;negent. Qd enim quantum alicubi.non vt quantum eft, fiucnonpermodumquantitatis, qui modus eft circu ufcriptionis, vtvelexCyrilloliquet,cfledicunt; if rem candem quantamfimulcfle aiunt amp;nbsp;negant. aufer cnim quanto modum, fine quo quantum quantum non eft: amp;nbsp;quantum ip Cum fuftuleris. Gregorius autem ifte fimplici hac contradiftione, qua quantum alicubi efle di-citur, led non per modum quantitatis, non contentus, cam excufandogemiAat. aitenim, corpus Chriftifub ho-ftia turn quantum cfTe/um per modum quantitatis; itâqj per modum quantitatis fimul, amp;nbsp;non per modum quan-titatis: per modum cffentialcm : non per modum acci-dentarium. nóhne verb hæcmeræcontradicliones funt, î’pûvanitatevaniora clfugta, Scotifticis tenebricofiores diftinftioncs,fine tefte,fine ratione, ab iftacolluuieinhûc fblum finem confiélæ.vt ncgligentibus(fimplicibus enim non imponit) oculos præftingucrc t ?

■ Sed multis modis erras G regori, geminû iftum Quan-eftarismodum comminiicendo. erras cum formam

eflcntïam quanti, modum il 1 ins appcllas. erras, vel certc malèloqueris, cùmeffentiale illiusaccidensitidemmo-d imnücupas. Prior enim illetuuseffcntialis modus, quo corpus.fiueeorporeafubrtât ia, par tes extra partes habet, amp;,vt Arilioteles loquitur, trina dimenüone prædita om /«R 4. 'Thjf, nique ex parte extenta eft, ipfamet corporis eflcntia eft; cont.s.f^ ub.. pofterior,vtcorpuslocoæquale,ideft, circumfcriptum s-cont.43gt; locôque contentumlit,eflenrialeilliusaccidcns. pcrinde igiturloqucris,acft dicâs,hominisduosmodoscffe: alte- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

rum, vt ratione-.altcrum ,vt viadridendumpræditus fit. erras, quôdpofteriorcm modum, hoc eft ,eflcntiaic acci-densjfeparabilem ftatuis,amp; a,ccidcshoc in ordinem com-muniumaccidentium redigis: quo fimul corporis eflèn-tiam eucrtis; Sc contradiétioneminuoluis ; quia corpus corpus fimul elle ais amp;nbsp;negas -, vt ex illis liquet, quæ modo dehuius accidentisnaturadiximus. erras, quodnihileC-fentiale effe putas, nifi quod pars eft eflentiæ, amp;nbsp;eflentiam reiconftitüit.

de candore fubiieis, eiufdem funt farinæ : amp;nbsp;ficut contradiôtioncm,quam ego obieci,nÔ tollunt; fie ad rem nihil plane faciunt. QiKgt;d albor, fine candor, afpcftum dilpetgat, feu vt tuloqueris, vifum difgreget, id candoris natura eftamp;eflentia,non modus effentialis. Da iamacci- nbsp;nbsp;nbsp;.

dens effentialc'. amp;nbsp;non magis, quàm ipfamet effentia, fe-parari à candore poterit. Quod de candoris extenfionc fcribis.vanum eftûtidemque quod inde exftruis. Nega-mus enim effentialc accidens à fubieélofuofeparari; amp;nbsp;quemadmodum feparari ncquit,nifi forma feparctur; ita communicari cum nulla rc poteft ; nifi forma cvi ea corn, municetur. Quoi cùm ita fit; contradiftioncm mani-feftaminuoluitis, cùm Chrifti corpus quantum quidem fubhoftiaftatuitis;fcd non vt quantum,aut quanti modo, tcd modofubftantiæ funplicis,vt totum fit in tota hoftiai,

amp; in quauisillius parte: aliudque nihil dicitis, quàm ah bum album efle per modum nigroris, nigrum nigrum per modum candoris: amp;nbsp;in fumma lucem luccmiimul efle amp;nbsp;tenebras,corpus corpus amp;nbsp;Spiritum.

Vbi enim tu,Gregori,didicifti, amp;nbsp;vnde probas, totu m in toto amp;nbsp;in quauis parte totum efle fimplici fubftanti« accidentarium efle,quantóque communicari accidenta-rie pofle ?

Totum in toto amp;nbsp;in quauis parte totu efle, proprium eft Spiritus amp;nbsp;fubftantiæ fimplicis, non corporis humani. humano corpori proprietärem iftam afligna : Slt;. eflen-tiam Spiritusilli alfignaris, corpus atquecarnem in Spi-ritumtransformaris, contradidionem implicaris: quia rem eandem carnem fimul efle dicis amp;nbsp;Spirit urn. Adeo-ne cæci eftis,vt videre non poflitis,ha;c duo,vt Chrifti corpus in Euchariftiafecundum fe,vr tu fcribis,luaquantitate extentum fit,amp; partes extra partes, fltuque difcrimina-tas habeat,alibi collum,alibi ventrem,amp; vt totum in to-ta hoftia, amp;nbsp;in quauis minima parte totum fit, fimul ftare non pofle ? Habet-neibi partes extra partes,alibi collum, alibi ventrem? ne Angelicus quidemintcIJedusprofun-dum iftud aflequatur. Quod fi fitu diferiminatas partes in hoftia, Chrifti corpus habet (fituarasenim fitunaturali Thomas *ppellat )quæcaufaeft, cur ibi non vt in loco fit Itb r ^ci’^cumferiptum? Nonne quicquidfitum eft, id in loco ^ónne fit us loci eft confedarium? nullus vnquam hç-reticus tam hæreticum,tam fubtile, tam inulriforme,no-Vube biscorpusobtrufit:iamfinequantitate; moxcumquan-njf.Carthuß titatc,fed fine modo quantitatis: iterum cum quantitate, amp;quantitatis modo: fed non omni: totum fubtotaho-fubnulla illius parte, priufquam frangatur, to-turn : iterum totum fub tota hoftia , amp;nbsp;fub quauis illius parte totum. agnofein,Gregori,Roman«tuæEc-cle-

Atquc his fatis fuperque planum me fcciffe puto,quot amp;quantiscontradittionum labirinthis fe inuoluantmi. feti ifti Antichriüi emiflarij. Supereft, vt argumentum quoddam Gregorij, quod vclut extremam manum elTe voluit ,paucis dilVipemus. idomne, inquit, jDf/« potefl face-re, (jKodßne repitgnantia^ßcontradictione fotefi intelligi'. at 'VtejfentiareialtCMMifit detra^o dtquot; “variato (juocunque illius accidente,qnodft ea poferius,(jr extra itlam,fine contradtSHo-ne pot eft tntelltgi: igitur potefi diuinitmfieri,'vt quauis ejjentia. fit abfque quocnnque illiue accidente, ac etiam, 'vt alto quodam wodo accident all pt affeél a. Negamus minorem. Vcrum quidem eft, ratioque concludit, de accidente communi, quod citrafubicvti interitumtam abefle,quàm adeffepo-teft; fed non de accidente effentiali, fine per fefecundo modo. Caufam audiuifti.

EuerfofundamentoerrorisPontificiJdeprxfentiacor- -j nbsp;nbsp;poris Chrifti in Euchariftia, amp;nbsp;præcipuis illius fulcris ; dif-

I ficile non erit, cetera quoque omnia, turn fulcra, turn Î qux fuperfundamentum acdificata funt,quippe quæ iatn maximacx parte iacent,démolir i,

tPBlt;imum Gregorij pro 7nyKa.�ilt;x, argumentum ctat, Chrifti corpus,vno eodémqj tempore, in pluribus lo-cis diuinitus efle poffc : eo quod aliquando in pluribus, in Cïlofimulôc in terra Gue prope terrain, diuinitus fuerit, ac in cxlo quidem amp;nbsp;in terra Gmul aliquando Chrifti cor-pusfuifle,cxfeflioncaddextram,amp;vifionlbusillis,quibus

1 Apoftolovifus effeChriftusdicitur,oftendereconabatur: ' exfeftione quidem, illud ex quo in cxlum affumtum eft, 1 nullo temporis momëto cselo abfuifle, vel abfuturum et-5 fc exviftonibus aute,illud in terra,Gue prope terra fuiftc.

Refpondi, neutrum ex neceflitate côfcqui:optioncm tâ' mendedi, vtaltcrutrumeligeret,cùmneutrû dcberctu. hanc meamlibcralitatemingratus ifte Gregorius incon-ftantiam vocat. Age igit ur, Gregori, dcnuö quæ ad fer s defpiciamus.

VisprobarCjChriftufuo corpore (deChriftoenimjquâ Deuseft,nullumdubium) in cælofimul amp;nbsp;terrafuifle.vn-de vero id probas ? quia, inquis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chrtßus, videntihui

t^poJloUsyinCitlumAlJitmtwsefl,nullo tentions momento'vd abfuityvelahfutiirM efl, corpore (cilicet,4f»f/ö;^/öz?f’lt;rz/fr«/» adueniatdudicaturtu mundum : interim tarnen altquandopra-fins in terravelprope terramfuit, corporenimirum. Cedo dcmonftrationcm,quâhæcduodemonftras. Chriftusfe-det ad dextram, donee amp;c. Confedit in dextramagnitu-dinis in cxlis: conftitutus eft ad dextram; eftfurfumad dextram Dei fedens : ergo ita fuo corpore in eælo eft, vt nulle momcntocæloablit,abfucrit,velabfuturus fit, an-teaduentum ad indicium.

N ego confequentiam .T antùm fcquitur ipfam feffio-nem, hoc eft, interprété Apoftolo, regnum Mediatotis, quod totus Chriftus,quâ homo, amp;nbsp;qua Deus eft, adrnini-ftrat, firrnum St. perenne efle : id quod firmum amp;nbsp;perenne eft: etfi Chriftus cxlum ad momentum fuo corporc déférât. Atque hoc rcgnum,amp; hçc fefl'io,non folum ad aduen-tum vfque, fed etiam in fincm, vt tu loqueris, vfque dam regnuni Patri tradat, firma amp;nbsp;pcrenniseft, ac crit : etiam tunc, cum in nubes iudex defeeudet : cjuia indicium hoc regni illius pars eft. Q^odfi tunc feftionis ad dextram fir-mitas Sc continuatiepon interrumpetur, vbi in nubesiu-dex defeendet: etiam noninterrumpitur, fi maximead momentum cælo fuo corpore abfit. Et plus igitur, quàm debes,amp; anguftioribus, quàm par eft, terrninis fefllonem coneludis.

præterita querens,miror.Gratias enim mihi potius agcrc debueras,quódtibipcpercerim. Vidcamus, quant opere tibifaueant. Ita priori tuofcriptoratiocinaris: Chriftus •eft ad dextram Dci fedens;quare quæ furfum funt quçren-da amp;nbsp;cogitanda funt. Concede, hoc enim Apoftoli cft.cr-goChriftus fern per ad Dei dextram in cælo fedensfuit, amp;nbsp;hoc concede, vbi vero hîc tuum momcntum,quod ne ad momentum quidem extra cælum fefe patefecerit ?

Nequeverofruftrà, quod hoc poftcrioriferiptovrges, in cælo Chriftus quæreretur, fi maxime ad momentum extracælum fe patefacerct ; quia in cælo ordinariè quæ-rendus cft; quia quærerc iftud non memento fit, fed in tempore-.quia in cçlo femper,vt Deus eft ,5c Deus quidem carnem indutus,inuenitur. QMnquam fuperna quærere, non reftè ad Chr iftum,feu potius illius corpus, reftringis. Superna enim quçrcre,fapcre,non cft tantùm Chrifti corpus furfum iam quærcrc ; fed fuperna quærere, fapere, eft fupernis amp;nbsp;cælcftibus cogitationibus atque meditationi-bus,deDeo,dc IefuChrifto,Deo amp;nbsp;homine, vnico noftro rede mptorCjScruat ore, Scqueftrc,devitaæterna,amp;no-ftra patria^æleftique politeumate,occupari,iis dcleftari, cæleftispatriæ dcfiderio tenevi,amp;, vtvnoverbodicam, menteôcanimoaftiduèincælo, non interra,yerfari;id quod fieri poftet, fi maxime Chriftus cælo fuo corpore ad momentum abeftet.

Nonne verb,Gregori, fi fuperna,non terrena, quæren-dafunt , CÓ quod Chriftus iam furfum eft in cælonon in terra,impie, ôc contra Scripturam, à cælo interram fuo corpore à vobis retrahitur ? nonne,fifequitur,Chriftus furfum cft,ergo fuperna quærite; ctiam fequitur, Chriftus hîc in terra eft, ergo quæ interrafunt quæritcï non minus enim ifta,quam iUa, confequutio firma cft -, nec minus ifti/

quàm ilÜcongrnit quod Apoftolus fubiicit, quia vitave-ßraabfiondttaeßcuChrifiotüDeo. nónnc verö vos illi eftis, qui nos ad ilia ipfa terrena, quæ à nobis quærinon vult A-poftolusj reuocatis, cùm dicitis, ne tangas, neguftcs? en. quantopere tibi ilia Apoftoli verba faueant.

Liquet ex his, Gregorium fuuni illud momStum priori fcriptoplane non probaffe. Q^in potius, fi ipfum federe,confediffe,conftitutum effe ad dextram in cælis, ita fir-mum amp;nbsp;ftabile efle vult ratione corporis, vt corpus Chri-ftinullovnquani momento extra cælumfuerit,concedc-recogitur, ipfamfcifionem, quâcertum corporisfituna dcclarat,firmam Scftabilemcfle.-

Sed, inquit ifte, per feflionem non fitum corporis, fed regiam amp;iudiciariam Chriftipoteftatem intelligo.reôtè, Gregori. SedhæctotiChrifto competit: firma amp;pcrcn-nis eft, etfi corpore ad momentum cælo abfit. Et ficut verum eft quod dicis, fi quidem quod dicis rede intelligis, cxlum nunquamfuifle ,vel futurum efle vacuum àChri-fto,eiufmodipoteftatepraedito: itafalfumeft, eum fuo corpore obfeflionisfirmitatem nunquam, dum ad dextram præfidet, à cælo motum iri : quia ad dextram prxfi-dens iudicaturus eft viuos amp;nbsp;mortuos, iudiciariam potc-ftatem exccuturus. Atque hæcdeillis Gregorij ratiuncu-lis,quas priori fcripto attulit..

Ceterumeum videret, fc illis amp;nbsp;parum profecifle, amp;nbsp;parum proficere pofle : alias duas rationes hoc pofteriori fuo fcripto adfert: quas profedo fi priori libro attuliflef, plus effcciflct, quàm ir]is,dc quibusdidum eft. Prior ratio illud Petri didum eft, quern oportet calo capi/ujqueadtempo^ ra.reßitutionis omnium.

Hane rationem Gregorius ifte proferre non poteft, quinBczam criminetur amp;nbsp;pungat.- Beza Caluinianm, in-quitj,-v^r/zgt; e Graco capere,ïà. eft, verbum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;interpre-tatus-

CAPV*T SECVNDVM. 35 tatuseftcapere. Atquinoncapere,fedcapi. Patres fecu-tus, amp;nbsp;perfpicuitati ftudcns, verrit. Et curtibi verbum, iftud capere,fiue capi,difplicet? An illi duntaxat capi tibi dicuntur,qui in carceres dctruduntur gt;nbsp;Si hoe effet ; vobis cumprimisvoxiftaconuenirct, qui Chrifti corpus dete-ftabilibus illis veftris ædiculis amp;nbsp;vaGbus captiuum deti-netis.Credemihi,Gregori, vim Græcivocabuliverbo capi velcaperelongèmeliusexprimi, quam tuo, Guctuo-rum,fufcipere» Et G Grxcclegerepofles; iuberemte,fe-cundum Scripturas, in quibus vocabulum iftud crebriusoccurrit ,etiam difputationem Ariftotelisde loco amp;nbsp;inani confulere; amp;nbsp;inuenires, quæ iftius vocabulivis effet. Ad rem.

Diifto Petri, etG momentum forfan cxcipi poffet ,om-ninoeuincitur, Chriftumverofuo corpore, qua verum, carnibusamp;offibus præditum, corpus eft, pofteaquamin cælum affumptum eft,ita cçlo contincri: vt alibi iam,non fit, quàm in cælo ; nec prius in has inferiores partes, feu in aëremdefcenfurum,quàm ad indicium veniat,omnia re-ftituturus. Itafentio: itafenG;certusquefum,Chriftum fuo corpore, ex quo in cxlura afeendit, in terra,vcl prope terram,nuquamfuiffe-.eosquetum apert is Scripturisad-uerfari,tum cxlcfti Chrifti confuetudini inuidere, qui verum illiuscorpus, poft cxantlatos labores amp;nbsp;huius vitae miferias, è cxlefti gaudio, è fummo cælo, à quo contine-tur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vt luftinus loquitur, in has inft- in

mas terræ partes, in miferiarumvallem,retrahunt. Hoc priori ftatimferipto tibi refpondiffem; GvelhocPetridi-â;um,àquoprocul dubio tibi metuifti,velftrmas, quibus iddemonftraffes, rationes attuliffes. Ratiunculas itaque tuas,nonrcm ipfam,oppugnaui ; quod demonftrare vellc videbaris, quod non probabas. De hoc ergo tuæ conftr-’^ationis membro fatis-.alterura fequiturinviGonibus*

Exiftimat iftc Gregorius, Chriftutnverofiiocorpore,-ex quo furfum ad dextram confedir,hîc in terra,vel prope terram, verè amp;nbsp;truiMcâiKuç præfentem aliquâdo fuifle. hoc vero fimpliciter falfum eft:amp; nullo Scripture téftinionio, velprobabi!itcr,cGnfirmaripoteft. Tria Gregoriusattu-lit; vnum ex priori ad Corinthios: vbi Apoftolus feribir, Chriftum, ad extremum, fibiquoq; comparuiffe: reliqua duo ex Adis; ex nono,viccfimo fecundo, amp;nbsp;vicefimo tertio, capite. refpondi, amp;nbsp;euici, teftimoniis iftis non effici quod vult Gregorius.

Qmd verb Gregorius ? Calumniatur, me Scripturae circumftâtiasnonfideliter retulifle. referamigituripfius verba. Sicenim poftquam ilia, quæ dixi, Scripturæ tefth monia citauir,fcripfit. Habemia ex hû, Chrifltim aliquot an-nù fofi afienfionem vißem ej]eabt^poßolo Paulo : ç^quidem it a vißum ab e o eße,ßcut 'viß/a eß Cejgt;hgt;eßcut 'vißii efl lacoboß-cut vißaeßplus quam quingentü fiatribus '^poflolisom^ nibus ^vt non minus ipß quam ceteri tefiimonium, magna cum certitudme ßducta, redderepojßt reßrreUionücorporis, vt Chryßoflomusprobat,Domini noßrileß Chrißi. habemusitemi ipßfm non modo vidiße iißum ,ideß, Chrißumßedit a vidiße, vt, quemadmodum Ananias teßatur, audiuerit etiam 'verbum ex ore etusidßßimiliter, 'vt reUï teßificaripoßet epuaipßmet •viderat dr uudiuerap. habemus denique \ Chrißum ab eodem ^^poßolo noneminusincamp;lo fiantemßedßbt aßißentern, vt Isucas teßatur. auditumeße. Hæc de locorum illorum cir-eumftantiis iftc Gregorius,

Has iftius circumftätias hifee verbis pcrcenfui. Hk quatuor Gregorius vrget:qubdPaulus Chrißumy’s^.znv.quadeum viderit,\\z\\tdacobusamp;ceteri,tum Apoßoli, tumßatres, eum viderunt'. qubd verbum ex ore cius audiuerit.- qubdnon ernt-nusincamp;lüßantem,ß:dßbiaßdientem, audiuerit. Qu^idhic mala fide fupgrefl'uin? fcilicct illa Ananiae verba, quia crû

amp;c. prxterij. quafivcrodeillisquævideratamp;audi-uerat,teftificari non potucrit, nifi Chriftum a latere ftah-tcmhabnerif. vtfcilicct illi diccret,Qmriechære.Nônne veto tnnm illud^f«/, quod prima t ua circnmftantia iam inculcas cùm fcribis, wfin efi it a t z't vere pojjèt affrmare,ß vidiJfeprdJèntentyÇ^ cominMßmt viderunt cete-r/jfideliterretuli? fed carceris forte vocabulumtacui. at iam ante vinculorum mentionem feceram, num illam, quam fecundo loco memoras, circumftantiampræterij vifits esi ei in ipfa via^qua, veniebat ? vbi hæc in illis tuis, quæ recitaui verbis ? num vel iftam vel ceteras non confutaui ? num diflimulaui Caluinum immeritó abs te flagcllari? infpiciaturfcriptummeum: amp;impudentia Gregorij dc-prehendetur.Qmn immö feipfum mendacij arguit: cùm ex templo verba mea fubiicit, quibus fuum illud confutaui.

Summa eorum , qiix ad iftius fient refpondi eft, Chriftum non minus verè ab Apoftolovifumeffe, quàmàce-teris Apoftolis amp;nbsp;fratribusvifus fif.non tarnen plane Geut à ceteris; quódabhishïcinterra, adhuc in terra degens amp;nbsp;cum illis verfans, quo d nondum afcenderat vifusfit,ab' • ' , Apoftoloveto poftquam afcendiffet, hoe eft, cælitus in.

cxlonon in terra, degens-.eóqueparticulam iftam, nee apud Apoftohim inueniri, nee apud Chryfoftomum, cuius autoritäre G reaorius abutebatur.

Quid ad hæc ifte G regorius ï Egregia wrô,inquit itfiifia. tuA confiequentia., Chrifites ante afienfionem vifia efi cet erts ^poftolis y poß afienfionem autem diuo Paule : erge nen efi it'a vijicsdfuo Paulo,Çicut,ceterii.

• Egregia verb tua frons,Gregori. Cur ilia mca verba,. he in terr a,adhuc in terra degens, in quibus vis rationis coUi ftftit,malitiosètacuiftiï nonenim, in ante amp;nbsp;poft afeeiv Conern, quamuis hoc ipfum fufficeret, rationem conftv

tui,fed in terra,amp; non in terra ,quia poft afeenfionem (ut-fum eft non in terra.

Denuo itaque dico, Chriftü Apoftolo non eo, quo ce-teris vifuseft,quibusfevidendum palpandum prçbuit, modo vifum efle : quia ceteris vifus eft, hîc in terra fubfi' ftens fuo corpore: Apoftolo verb non hîc in terra, fed fut-fum in cælo conftitutus. Circumftantiam adhuc nullam Vidi: quæ euincat,Chriftum,cùm à Paulo vifus eft,corpo- . rc fuo in terra fiiifle. Tuum enim^/z?«?, ni mis van um eft: etiam tua ipGus confelTione: qui fateris,eam nec ab Apoftolo,nec à Chryfoftomo plane, hoc eft, vllo modo vfur-patameflc.quoenim,quæfo,modo,feuquatenusabvtro-que vfurpata eft; quoamp; quatenus non eft ?

Ceteræ tux circumftantiæ nihilo funt meliores.Chri-ftusApoftolovifuseft; vifuseft, yt effetteftisidoneusre-furredionis : vifus eft in via; vifus eft aftans : ApoftoluseX illius ore verbum audiuit; Chriftus ergo corpore fuo præ-fens in terra fuit Apoftolo, in illo ipfo, in quo Apoftolus erat,loco.

Nihil minus fequitur. Vifus eft Chriftus Apoftolocx-i/^H6M,teftcipfbmet Apoftolo. Itaque Pauloinviaiterquefacienti,ipfenon invia,fedinc«-lo vifus eft. aftitit :invifione; verba ex illius ore audiuit: ii^i/o^v.qaod Paulo fufficiebat, vt idoneus effet refurre-ftionis teftis.Tantum igitur abeft, vt ex his præfentia cor-porisChrifti hîc in terra concludatur; vt inde contrarium efficiatur. Firmiusergômeum,/’ô/»z/,eft,quàmtuæfint circumftantiæ : quanquam non fimpliciter fcripfi, id fieri potuiffcjfedidquoquefadumeffe. hæcenim, mea verba i\yx\t’.t^cfineita.feremhaberejquÂadaJpe^îum., quAodaucH-tunt,non obfiure liquet ex illts locis, in qutbtis frofeéiionû Patt-It nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vifionis illitts^de qua t^naniat loquiturynien-

C A P V T S E C V N D V M, 39' cbleftares.quamuishoc ipfùm fufficiat ad oftendendum, te nihil ex neceflltate probate, quod cnim aliter fe habere poteft,id neceffarium non eftxuiufmodi ilia elle oportet, quibus noftra fides inniti debet.

Sequêtibus meis verbis paucis hiftoria illam profcûio-nis,ex Aftis mcmoraui; amp;. in fumma docui,quod ad ilia m vifionem attinet, Chriftum non hîc in terra, fed cælitus Apoftolo locutum amp;nbsp;confpedum efle : fecundum alias hacetiamvfusratione, quodfi in terra præfto fuiflet fuo corpore, non minus à comitibus Pauli vifus amp;nbsp;auditus fuiflet,quàm à Paulo.

nttsChrifluô'viJitsd^Audttus eß, necejßirio a comitibut PauU ui deri amp;nbsp;Audin debuü.

Cur id, Gregori ? nónne corpus humanum amp;nbsp;afpefta-bile,afpe£iui præfcns, ab omnibus cernitur, quotquot o-culos adcernendumhabent 5 fed teneri oculi poflunt ,ne videant: vt de illis legimus, quibus cum Chtiftus Emaun- Ltic.xß,-taproficifcebatur. reûè. fed hîc nihil taleScripturamc-morat; quænonmagishîcilludtacuiflet, fifaftumfuif-fet.quàm alibi tacuit. Quamuis tu,quod modo dico,noni dixeris: fed aliud; quodfatisofl:endit,tead Scripturarum fplendorem magis cæcutire, quàm oculos noétuarum ad lumen Solis. Vbi enim,quæfo,apud Lucam legifti,oculos difcipulorum prohibitos vel detentos efle, poflquam iam Dominus euanuiflet ? nónne, fimul fe comitcm præbuit, eorum oculi tenebantur ï nónne , priufquam aÇoirrçab illis fieret ,eorum oculi patefcebant ? amp;nbsp;tu illorum oculos tumdcmum prohibitos amp;nbsp;vi diuina impeditos efle dices, pofteaquamaÇflMiTîiçab illisfaéluseft,velvttu periculosc loqueris, euanuit ? quid opus erat teneri oculos, ne abfen-tem confpicarcntur ï

40 CONTRA GREGOR. j bant comites-.non quôd,cùm Chriftus Paulo loqueretut» ; ab coque videretur, ipfi cum nee auditent, nee viderenr ' 'ASI.22, fedquód, vtApoftolusipfemetnarrat, eæleftis illiuslü-

minis exuperantia eireumfunderentur Sc profternereu- * ■^£1.2^. tur. hoevidentes ftupefeebant: amp;nbsp;ftupefafti.tefteLuca, voeem quidem audiuerunt:fed neminem viderunt. i

Quid fi hoeipfum,Gregori ,quod Paulus vidit,eomi-tesquoque vidcre ? fanè,filocailla, quibusilla Pauli pro- ■ fcéiio eæleftisque vifio memoratur, diligenter confide- • renturmó aliter Dominum Paulus vidifle videtur ; quàm . exuperantis illius luminis, quo fubito profternit ur, ra none. Nam fi iplùm Domini corpus vidit : velillomomen-to, quo lumen îllud ingens confpicatus eftid vidit : vel * dumproftratushumiiacet: vcldum amp;nbsp;poftquam erigi-tur. primum probabile non eft: idque turn, quód luminis iftius exuperantia illius oculi momento ficpræftinguun-tur: vteernere nihil amplius pofl'it : turn quód humi iaces rogat, Domine quii eD. quod non rogaflet : fi Dominum ? vulncrato fuo corpore confpcxiffet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T

A Itcrum amp;nbsp;extremum minus funt probabilia. Dum -J cnimhumiproftratusiacct,audiuiflequidemdicitur:fed t uihil vidiffe; quippc qui videre tune nihil potuit. Quem- ' admodum enim,dum erigebatur, nihil quicquam ccme-batûta quoque dum humi iaccbat, ne quicquam videbat: quód excitas ifta fplendorem amp;nbsp;exuperantiam luminiscx '^^.22. temploconfccutaeft.ipfomet Apoftolodiccnte, • ronon'vidercmohjplendoremilliusluminü. Hoc nonferibo: quód litem cuiquam intendere hac de re velimfed tan- ' turn vt oftendam : aduerfarium nihil prorfus ex hac vifio-nepro fuo commento euincere. non folùm enim inde no habetur,Chriftum veto fuo corpore in terra Paulo aftitif-fe:fed ne illud quidem, quód ipfum Chrifti corpus in cælo àPaulo conlpcdum fit : idque non folùm apodiôlicè non

habetur; fed ctiam non probabiliter ; cùm contrarium, vt dkebamus, reuera fit probabilius. Nihilo fecius ramen Apoftoloverè Dominus apparuit: eiquetumvifus, qua adlumenillud, tumverèlocutus eft; quodfatiserat, vt idoncus teftis fieret refurreftionis. immó vero plus longe ponderishæc cæleftisvifiohabuif.quàmfiin terra, in codent, in 4uo Paulus erat loco,ei appatuiffet.

Quod de via repetis, amp;nbsp;t um priore fcripto, turn paulo anteconfutatumeft,oftendit ,fcontemteperfricuiflc. In via Paulo Dominus apparuit; in via Paulo locutus eft, hoc eft, vt turn Lucas, turn ipfemet Apoftolus, Ananiæ ^^.9. verba interpretatur, Paulo proficifccntiiterqucfacicnti, coque in via conftituro Dominus apparet amp;nbsp;loquitur, fed. cælitus non ex via, cælefti, non terreftri viftone» ibi iu-ftumvidif.indeex illius orc verba audiuit,tcftibus,fecun-dum Scripturas,'etiam fanftisPatribus,Ambrofio amp;nbsp;Au-guftino: quorum illc, Chriftum in cælo no in terra vifum, in i. ^4/ Cor hie, decxlonondeterralocutumeffc, difertisverbiste- ’S' ftificatur. fie enim Ambrofius, lt;^fparuit illi ?zw\opri-

' inù,minclt;!tlo:poflorantitfitemfloS\zK.\x^^\'QX3S.,Tamnonin-^^ uenis chriflum lotjuiin terra, inuenu ilium lotjuifeddecalo-.ç^ de ulo quare? quiamembracalcabantur in terra.. Perfecutori enimPaulo dixit,Saule,Saule-,quidmeperfequerü? Profefto nifi impudentix callum veræ carnis hoftes obduxiffent: nunquam rebus, adeo pcrfpicuis, tenebras offunderent. Qimd enim ad hanc vifionem , qua proficifeenti Paulo Dominus apparet, attinet ; ram darum eft, cxleftem vifionem effe, Chriftumque dccslononterraPaulolocu-tum amp;nbsp;vifum effe; vt darius vix quicquam dicipoffevi-. dcatur. nihilo fecius ifti belle corporcam Chrifti bic in terrapræfentiam ea fe demonftrarepoffeexiftimanr. fed quibusScripturis^ quibusPatribus^ adeôneftetilishîc eft ager lefuiticus; vt Pattern nullum proférât; amp;nbsp;Patriun

Eademveró quoque fröteGregoriusiftefalfumpronuri* ciatquodfcripfi, Paulum cælitusproftratum efle. nónntf veró cælitus proftratus eft, fi cælefti illo lumine, vel vt tult; Gregori,loqucris, luce de cælo circumfufus corruit 5 nón-ne turns,icta fulmine/ic cælo tafta eft ? nónne qui fclope* toper feneftramvulneratur, de feneftravulncratur? fed hæc luxjinquisjin cælo non maßt: fed in via refulfit. etiam fulmen in cælo vel acre non manet : fed per aerem, per ligna, per taxa, pertinct. ilia lux, inquis ,quæin via refulfit, 4 c omit ihm vifa eß : cfuamuis non nifi a PahIo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuetit tn (A

luce Chrißui-.cuiits prAfentis fotentiA eßproßrattti. nu gæ,Gregori. oftende, fi potes, vbi vel Lucas vel Apoftolus dicat, Chriftum fuo corpore in lumine fuifle. oftede vbi dicanf, Paulum potentia Chrifti, in terra præfcntis, proftratum efle. An cum lumine ipfiim quoque Chfifti corpus cælitus in terram momentodelatumeft? anmomentocorpora gloriofamouebuntur 5 fed quo pado cælitus in terram cum illo lumine delatum eft, ficælo, vfque ad tempora reftitutionis omnium,continetur? Quod fi delatum eft,quo modocontinenter in cælo permanfit ? num inillo lumine fimileilli, quod in cælo manebar, corpus eftgc-neratum? anpotiusilludincælo itafœcundumeft: vtfi-mile corpus, veluti fplendorcmamp; radium ad nos tranf-mittat? (cd qua ratione quod in lumine ad terram corpus cratjvnumamp; idem cumeo fuitquod in cælo permanfit? »um continuum illi fuit ? O monftrum humani corporis!

De hacitaque vifionc, quaChriftus in via Pauloappa-ruit,fatis.dcceterisvideamus. Illamergo,cuiusinprio- \ ri adCorinthiosApoftoIusmeminit, eandem cumifta, de qua diximus, efle : amp;nbsp;hanc ab Apoftolo innui, cum fibi omnium poftremo vifumefle Dominum feribit, plane dubiumnon eft:amp; Ambrofius,verbis modo citatis, in ilium

C A P VT SE CV N D V M. 41 lum locum teftatur : quod ipfum Gregorius iftc fatctur. cadem igit ur vtriufque ratio eft:quæ autem vifîonis in via ratio fit,expofitum eft.

■ His,amp; ceteris,quibusc5traGrcgorium fumargumen-tatus,aliud nihil refpondet,quant quod dicat, Çç. ex cireur» fiantiû t/liui loci, i. Cor.is probafiè, tefiari eo loco lt;^pofiolum, feChrifiumitavidiJfe, quo modo eumalif f^fofioli vtderuntf prafinteminterra. Quid Apoftolusteftetur, quidiftepro-barit,quant verum iftius it a amp;fient fit,patet ex anteceden-tibus. nobis in præfentia fatis eft, eandeitt huius, cuius prioradCorinchiosmeminit,vifionis,amp;illiusinviara-tionem efle. de ilia ergo vifionc feu patcfaclione, qua «ƒgt;-cognouit Apoftolus.non amplius laboro.T uura,w» fiectts,nonficu4 atquereliquü Apofiolû, Scriptura non habet, realem vifionem concedimus : corpoream quoquenon inficiamur: cæleftent verb fuiffe,nó terreftrem.è Scriptu-risdifeimus.

Qupd te vifionem illam,cuius pofterior ad Corinthios Cap.u. meminit, commemoraffe negas : meque falso id tibi im- nbsp;nbsp;f

pegiflefcribis:ineotuifimilises. nónneenimexprefleil- P‘*^-5^' lam commemorafti.cùm ita fcripfifti, Sednónne, dieet aü— quü,raptu^ Ulo tempore k^pofioltti efi v/qué udtertium cnlumf amp;c. Etfi ergo cum ceteris, vcluticommend tui fundamentum,hanc non coniunxifti : mentionem tarnen illius fecifti:quod mihi fatis fuit,ad oftendendum, quod propo-fitum erat, te fcilicet trinam duntaxat vifionem pcrcen-fere: ficut etiam num fatis mihi eft, ad impudetiam tuam patefaciendam. fed maior tua, G regori, impudentia eft, quod no tantum falfum, fedfalfarium quoque dicis quod de Ambrofiohifee verbis fcripfi,Ccr/^ {fiimbrofita, bis tan. turn Tiominum t^pofiolo apparuifie firibit : tn cxlo : amp;nbsp;in tern-plo,inecrfafi.lt;}\xidhic falfarium ? immbquid minima quoque dignûreprehenfioneï nónite duasduntaxat vifiones

44- CONTRA G R E G O Rr in!.C«rJs. memorat,cùm ait, apparuitilli primuminc^lotpeß or anti templo? fiergóduasduntaxatmemorat : nonne redève-rifliméque fcripfi, eum bis tantùm Dominum Apoftolo apparuifle feribere, id eft, geminam duntaxat viüonem percenfere : ficut de te quoque fchpferam, te trinam taigt; tùmpercenfere? quaß veto particula tantum cum verbo cribit conftrui nequeat» quadenique fronte feribisi me locum iftum Ambrofij non citalTe ï nonne locum in mat-gine citaui in i.Cor.is, finfpiciatur prior oûauæ pagin» facies.an ille dolo malo agit,qui loca annotans,verba non femper annotât ? atqui non femper neceffe eft. oftendunt ifta, te ôc exulccrato efte animo : amp;nbsp;quod refpondeas non habere,

Supereft locus ille Aâoruma;, exquomaximèfe at-gumentatum efte dicit. refpondi, hune quoque locum apoditlicum non efte,hoc eft,neccirariô non coneluderelt; Chrifti corpus in terra Paulo aftitifte : eo quôd aliis ratio-nibuseiaftarepotucrit:inprimisquidem invifione; quo inter ccteros,modo Prophetisolim iêfolebat patefaccre. acquiaexhypotheficum iftodifputans, verbo ftandi fu-pra Paulum, vfus fum: idcirco nunc ifte, non tantùm vim VcrbiGrecijfedipfum quoque verbum, ignorans, certever-bum iTu^ijincfutt, nonfitperßare,ßd adïtarefeu adejjèyut alias paßimeolocofignificat. Sinugariveilem, vtGregoriusifte nugatur,re(ponderem,Participium, îmçdç,nequefuper-ftare fignificare, nequcadftare : fed banc ipfius verbi fttyctf vim amp;nbsp;fignifieationem efte. Sed mihi fatis eft, quod amp;huius, amp;nbsp;aliorum vocabulorum, quemadmodum^c rerum vim reâius intelligam, quàm ifte Gregorius.

,codent modohîc Paulo, illiusanimandi amp;confirmandi caufà,adfuifle: quoidem Dominus eidem Paulo, itidem cum cÔfîrmans,alibi adfuit, in vifione fcilicct. hoc modo

C A P V T S E C V N D V M. 4^ totusChriftus, vt Deus amp;nbsp;homo, adefle potuit ; fed hoc non cft in terra vel propc terrain effe; fed typum amp;nbsp;imagi-nem fui itaphantafiæimprimercj vtanteoculospræfens eflevideatur» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t-

Habes ita, Gregori, rcfponfum amp;nbsp;folidurriamp;perfpi-cuum; cxquononfolùmintclligis, quantopere viüones illæ,quas vrges, tibi patrocinentur, Sc quàm artificiosè ôô cxquifitè terreftrem illam tuam prçfentiamdemonftra-ris : fed etiam, an certi quidhabeamquodrefpondeam. Q^denim priori fcripto in vtramque partem tecum di-fputaui ,optioncmquc dedi gt;nbsp;vt ,cùm neutrum deberem, altcrutrum eligcres; id non feci^quod exiftimarim, Chri-ftum poft afcenfionem’, vcro fuo corpore, qua abfolutè corpus eft, hîc in terra vnquam fuifle; fed vtintelli gérés: Vaniflàmumplané tuumargumentum effe, amp;nbsp;neutrum coium quæ te demonftratutum promififti, à te probari. Qnemadmodum veto nunc terreftrem corporis præ-fentiam vifionibus illis cgrcgié dcmonftrafti •.fie eiufdem corporis facramentalem fiue magicum ilium veftrum modum initio capitis apodidicé euicifti; vt eX iis quæ a nobis dicta funt liquet-

Subiieit demonftrator ifte, de faite certißimu^fum, Fortunate , nefiire te quid amp;nbsp;quorfum loquaris : cum aduerfii^ mo-dum ißum exißendi Sacramentalem hic ats^c. Sanè certifft-mus fum, Gregori ,• nefeire te quid amp;nbsp;quorfum loquaris; cùm quod dix! non intelligas.Setipfi,fi maxime probates, id quod probabiseùm mare pifcibus dcftituctur , vnum idémque corpus duobus fimut inlocis elle ; confèCtarium tarnen non cflè, vt fub Infinitis fimulhoftiis, infinitarum hoftiarum minimis quibufquc particulis, totum fit, ipfo-que acte fubtilius corpu s ; hoc enim veftrum commStum gemiua illagt;quam inter cetera ad illud exeufandum com-menti eftis, totius confidcrationc gt;nbsp;fine vt vos eleganter î iij

loquimini,totalitäre,nihil plane iuuari: quod locum nofl habeat in corpore humano.Audiamusvternoftrûmfciat quid amp;nbsp;quorfum loquatur.

Sicapud Dionyfium Ægidius Romanus, in' quir,^'44/(? mirabtle fit, cjuodcorpus Chrtßi, tam magnum,fu^ '^imenfionibuitam^aruahofiiiii continetur-, tarnen fecundw^ ^■3, nbsp;nbsp;’ °’ 'ineffabilemßdeilt;v€ritatemfatericompellimur,qnodnonfoluit^

totm Christus in tot afit hofita confier ata fid etiam in qualihet eiusjgt;arte;ejuodtriphciviaofienditur. poft explicatam tri-plicem iftam viam,prima via ingreditur:amp; fic inftitutum £\-Vxvci.où.c.nô.it.Porro,\n(\VLït,inrebsu eorporaltbus duplexeo' fistit totalttaa: una effintialis: alia dimenfitua:fiicut albedini tH' talitas competit dimenjiua, auaextendstur extenfionefiuperfi' ciei,fic(jue albedo eit tot amfiiperficie totaçirpars eius in patt i illius : totaUtas autgm albediuis quiditatiua fiu ejfintialis 0“ '' definitlua, qua per genus eiusac diffcrenttamdefignatur ,fi' cundum quam totalitatem non est tot a in totoamp;partim inpat' te,neque diuiditur diuifionefuperficiei,imrno ePt tot a in tot aftquot; perfide (fitotainqualibet eins parte. Similiter quoque eft itt fubflantijs: quoniam lapisfecundumfuam totalitatem dimenfi' uam ePt totusin aliquo loco,çfipars inpartefid quo ad fuam te-talitatem ejfintialemfiecificam/fi totus intotoindiuiduofiiOi totus in qualibet eiusparte : citm qualibet lapidispars fit lapis^ Ciimque tot a fiubflantia panü quot;vertatur in tot am fib‘ Ptantiam cor ports Chrifii, loquendo de totalitate efifentialt neli dimenfiua (hac quippe conuerfione conuertitur quid in quid, non quantumin quantum ) hinc ex vi Sacramend Chrißf^t eti fitb hoßia fiolum fecundum totalitatem fiibfiantialetb-^pœmadmodum ergo ante conuerßonem totafubßantia pirns, quo ad id am totalitatem,fuit in qualibet hodiaparteàti poß conuerßonem totum corpus Chridi in qualibet parte ed hodia, c^f.Hæc Ægidius.idem Thomas.

ftantiaGt,dupliciconfidcrari rationepofletrationc effen, p-tiaeamp;TeJnis-r. amp;nbsp;ratione dimenfionisj quatenus fcilicct 7^. amp;nbsp;apttd dimenCionem habet amp;extenfüm eft; feu, vtMagiftri no-fttiloquuntur, totum dimenfiuum eft, ratione totalita-tis dimenfiuæ ; quam totum aliquod vel per fe habet, vt quantum; vel ex accidentejVt qu alitas,color,albor,per amp;nbsp;propter quantitatem,propterfupcrficiem.Quemadmo. dum igitur albor, qui in pariere eft, fi dimenfionis Sc ex-^ tcnfionis ratio habeatur, totus in toto quidem pariere eft ; fed non totus in quauis parietis parte ; qui tarnen eft fentiæ amp;nbsp;tou n sç» ratione habita,quod color afpeftum dft fpergens eft , totus in toto pariere amp;nbsp;quauis partetotus eft ; amp;nbsp;quern ad modumaer totus in toto coenaculo eft: fed non totusinquauis illius parte: fidimcnfionem fpc-ftemus : qui tarnen totus amp;nbsp;in toto amp;nbsp;quauis parte eft: ra-tioneeffentiæ ,qua act id eft quod eft ; ita corpus Chrifti, licet magnum, totum tarnen fub tota, licet exigua,ho-ftia, amp;nbsp;quauis illius parte eft;fi Vt ifti loquuntur, totalitas quiditariua, effentialis, amp;nbsp;definitiua, quæ gencre amp;nbsp;differentia defignatur , fpeftetur: non totum# ft totalitas di-menfiua confidcrctur.

Adhuc no,intelligis,Gregori,quid locutusamp;,quorfum locutusftmhta nc ftupidus cs,vt no intelligas,quid de hu. mano corporc amp;nbsp;diffimilib.partibus dixerim? intcrrogâs ne,an aliquod omnino corpus fit, quod non vttunque ha-beat:amp;cffcntiamfubftantialcm,compofitam ex materia Seforma; amp;extcnfam, fiuc,vttuloqueris,dimenfiuam quantitatera? habet ne Mathematicum corpus effentiam fubftantialem ex material forma compofttamïSed pau. cis nos expediamus.

Duplici potiffimùm ratione ilia fua duplici totius conftderationcMagiftri tui fophifticantur;fuamquc turn infcitiam,tummalitiam, ficut tu quoque, produnt. Pri-

mö cnim falfum cft,corpus abfólutè acceptum,quatcnui trina dimcnfioeft, haeduplici confiderari ratione poffe: , f, quiadimenfiuaamp;quiditatiua totalitas vna Sc eademcft'-jj.cofit- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eflcntia Sc definitio corporis fit, quöd omni ex parte

extcnfum fit, trinaque dimenfione præditum. Si ergo fub hoftia eft totalitate eflentiali : etiam ibidem eft totalitate dimenfiua. cade m corpora tæ fubftantiæ, quâcorporata eft, ratio eft. Deinde quod de candore, acre, lapide, pane, amp;nbsp;ceteris id generisdiciturj quod totum in toto fit, non autem totum in parte, ratione dimenfiuæ ; rationc vcrq eflcntialis totalitatis Sc in toto amp;nbsp;in quauis parte totum; id deillis duntaxat rcbus,quæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;funt,veruni

eft ; de illis verb nullo plane modo,quæ partibus conftant diflimilibuSt eft ne totum corpushumanum,fiuc dimen-fiuam, fine eflentialcm totalitärem fpcdcs, thorax, venter, crura, pedes, in capitein cerebro,in oculo, in pupil-la ? immo eft-ne corpus Mathematicum totum inquauis parte, in fola longitudine, in quauis longitudinis parte? oSophiftasinfortunatiffimos ! Intelligis-ne tandem, quid amp;nbsp;quorfum locutus fim ? Cur hihil ad raca verba refpondifti, quibus difertè nego, hanctotius diftindio-nem humano corpori, quod partibus conftat diflimili-bus,conuenire ?

. Sed inquis, nos hac diliinltione non magnofere tKdi^e-wus. Cur ergo magiftri tui ea indiguerunt ? cur Ægi-dius , cur Thomas , ea indiguit ? non dtcimus , inquis, Chriïii corpus tantummodb ejjentia fuApruditum fine quan' titate exiliere in Sacramento : fid omnino afifierimus , Ü-lud ibi efie quantum, nónne verç Thomas idem afle-afJudDiony/: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aegidius ? qui tarnen hac diftinólione e-

guerunt. Audi rurfus Aegidium : Et quoniam^ inquit, totamjubfiantiam corporù fie quitur totalttas propria quantitate

C A P V T S E C V N D V M. 49 iatà'.ideoetiam fecundum ifiam totalitatem dimenfiuom to-tum corpus Christ i e^i in qualibet hoHu parte,fer cone omit a.n-tiam naturalem, audi T homam ; natura autem fub^iantit {{jo.q. 4 totaeHfub quaUbet farte dimenfionum ßtbqutbtu cent inet ur: ficutßth qualibet farte a'érû tot a oiéris efl natura.(^c.hinc Chri-Htn eîitotueJub qualibet farteflecierum fan/i. \ is-ne Sa-cramentali veftia conuerfione non folùm quid in quid, vt vult Ægidius fed ctiam quantum in quantum com-mutari ? Tempus eft , vt helleboro cerebrum purgetis. Qiwd Antifiodorenfis vult, illius contrarium vult Ægidius: Ægidio Thomas contradicit amp;. Durandus: Tho-mæ amp;nbsp;Durando Scotus; Scoto Diony fius:Dionyfio Hen. ticus: Henrico Thomas amp;Dionyflus : Dionyfio amp;nbsp;Thorax iterum Scotus ; qui .vtferibit Diony flus, à communi Thcologorum, id eft , Thcologaftrorum, doftrina, qua turn Philofophicx, tumTheologicx, veritati vim infer ri vidit, ctebrius receflit. Qmd quod vnus 6c idem modo hoc, modo aliud dicit. infpiciaturquxfoDionyf. Carthuf.faltem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quxftione, diftinCtionis deci-

’ rax, in 4.Sentcntiarum : 6c appatebit, Thomam quo-que flbi conftate, vt hodic fibi conftant leluitx : qui qux-ftione prima Chrifti corpus, prout fub Sacramento eft, partes diftinftas 6c naturalifitudiferiminatas ,vel,vt ipfc loquitur,fltuatas habere ait : tertia veto negat : cum ait ficque corf Iff Chrifli fltualiter eflet in Sacramento circum-firifttue, quodimfrobatum eH flufra. Sed concomitantix ' fcilicet fitus ex hifee contradiiftionibus vos expedict.

Ad extremum fcribit iftc Gregorius, me rurfus negate,Chriftum in terra velprope terram appatuiffc Paulo» Qü?fronte,Gregori, vocabulum rurfm vfurpasî nónne

hîc primùmiftud tuum fophifinadilué? nonne hîcpTl-mùm Caluinum à tua vindico criminatione ? quæ tamcfl àmepræftitaeffepauloantè fine fronte negafti. amp;nbsp;priori itaquc fcripto, amp;nbsp;hoc altero, paulo antè, plus quàm fa-tis hoc tuum fophifma profligatum eft. nbsp;nbsp;nbsp;wr^zi-gt;inqiii-'i

lt;^nAnUintelligt poteß ^voculam in via ad Dominttw ejfe referendam. Cedo , Gregorij ilia Ananiæ verba : quibus id intelligi poteft. num quia fcriptum eft, appA-ruft tibf in via qua veniebaa'i fi fcriptum effet, Dominas in via apparuit tibi : in fpeciem quidem aliquid, reuera autem nihil dicercs : nunc cùm contrà le res habeat : nihil omnino dicis. Sed in Germania mecum Gregorius ifte difputat. dcca:Iodifputaret, fi Chriftus effet ; fedvi* dcat, ne tandem aliquandoeuminfelicisiftius in Germa* nia difputationis apud inferos pœniteat.

' A Ltetum Gregorij argumentum , primo uiTtçpotpif ■^^erat : Si vnus locus diuerfa duoué corpora poteft ca* pere : etiam vnum idemque corpus induobusamp; diucr-fisfîmullocisadeffepoteft; Sedverum prius:verum igi-turetiampofterius. Transfumtum, quod falfiftimum eft, claufis illis ianuis y fcpulchri lapide, inuiolato Deipa-ræclauftro, cumprimisprobarc nitebatur; quibuseuni cælum coniunxit, quod Chriftus j cùm afeenderet, pe* ' nctrarit.

Adfingulaordincrefpondi; oftendique,hisnihil prof* fus ex neccflltatc probari : immô vero ne probabilité^ quidem : fidem autem rtoftram non quibusuis inniti, neceffariis : coque eiufmodi teftimonia nonfufficeread articulos fidei conftituendos. ad prius meum fcriptuoi lcdo:

IcÄorcm remit to. nunçantcquamvaniffima Gregorij, H’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quæ adfert, fophifmata diluam : vt res co magis fit per-

fpicua, fie aduerfus Gregorij ianuas, lapîdem, clauftra, caelum, id eft, contra penetrationem, ex iis qux dicta ■j- fuQt,argumentor;

Circumferiptio , vtque loens amp;nbsp;corpus æqualia fint, effcntiale corporis accidens eft, qnod à corpore neque iwÀiJt.et nee adu feparatur ; fieri itaque nnllo modo po-teft, vt duo corpora fimul fint, vtqnealterum permeet per altcrum. ratio confeentionis perfpicua eft. cvim enim xqualiafint loens amp;nbsp;corpus : id quod eft circum-fcriptum effe •. fient loens totum corpus continet : ita corpus totum occupât locum; vt aliud ab co loco corpus capi non poffit. antecedens ex iis patet, qnx initio capitis Cunt difputata.

Hine eft, quod omnes, qui vnqnam vixerunt Capicn-tesôcfanx mentis homines, penetrationem, vtque duo corpora fimul fint, pro re omnium abCnrdiftima , Sc qux effe fimpliciter nnllo modo poffit, habucrunt ; abCurdiffima igitur eft , effeque nnllo modo poteft. ratio confeentionis plana eft ; antecedens ex Philofophis ScThcologis probatnr ; ex Ariftotele, cni Interprétés, hb-4‘‘Thjfß Gtæci, Arabes , Latin!, aftipulantnt ; ex Damafeeno; qui plane Peripateticè Ccribit fart nullo modo pofa : vt cor fut permeet per corpora : ntß alt er um quidem diuidat:al~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j.

ter um quot;vero diuidatur ; exGuitmnndo veftro ; cnius hxc cAp.4. funt verba ; quo modo enim infilido corpore pants alt er um cor- de Sacram. piulaterepoßtty'vidertnonpotetl- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ltb.3.

Nee eft , qnod obftrepas, Gregori,id naturaliter. Sc ff vis corporis fpedetnr, verum effe ; diuina vero potentia contra fieri. Vis enim Sc potentia diuina narutam Cen effentiam Sc effentiale illius accidens.

definitionem amp;nbsp;rem dcfinitam,vt expofitü eft,nunquaitf difcerpit : quódaltcrumabfquc altero cfle non pofsit. QuocircaDamafcenusair, àS'twaTnv (rufMot, 2^ a-up.a,Tuf : fignificans,id nullo plané modo,etiam non vi di' uina,ficripofle:quôdhæcfua inftituta non conuellat:nc-quecorpus fimul corpus amp;nbsp;fpiritum cfle velit.

Quodexeoquoqueplaniusperfpicitur : quód Deulfl corpus non clTcdcmonftraturus, inter cetera ex eo quo-que id demonflrat : quod fl corpus eflet: nequaquam per omniapermearct:quödfierinullomodopofsit: vtcorpus permeet per corpora. Quod fi naturaliter duntaxat id verum cflTetipotentia veto diuina contra fiercf.nihil de Deo Damafceni ratio concluderct:qui amp;nbsp;corpus cfTepof-fet : 5c nihilo fecius omnipotent! fua vi corpora ccteraq; cunfta permeate.

lacent vnoiduianua, lapis, clauftru flue clanftra, coc-lum atqj cocli Gregorian!. V ideamus paucis quid noui cX V topia de fingulis adfera t.

Refponfionem mcam de claufisforibus,qua infum-marefpondi »claufis foribus venire,noneflefolidamlignorum materiam penetrate : cumomnipotenti viadi-tum fibi patefacere, imperareqne fuæ crcaturx DominuJ potucrit:vt tranfitum Creatori fuo concedcrct: quinque tationibus infirmare conatur.

Prima eft: Geminaiftaingrefsio infigne miraculuni eft:igiturcorpusChrifii|»erianuasnon cedentes permea-uit.vanaconiecutio. miraculum eft amp;nbsp;manet;erfi corporis veritas non abolcatur. claufis foribus venire non eft foresnonccdentes penetrate, claufis foribus venir : etfi Creatori tranfitum conceflerunt» ita claufas ianuasac-cipimus 5c interpretamur. Quid veto fibi illud tuutn vult, 'vtetiamdicit ? vtranque nc locutioncm Euangelift^ vfur-

vfurpat Si iftatn, cumfotes eßent ciAußt?Si illam» ianu^dait' ^;?üonnéveróvirobiquceademlocutiocft,T«i'5i'fquot;gt;' KÄdtr/^uui^ ? fed hilee græcarum litcrarum fcientiana dlentarcvoluitifleGicgorius.

Altera Gregorij ratio eft, à priori tantö diftans,quan. turn à terra coelumj/Z inquitj^«ölt;/£«lt;igt;s[^f4//4fignificatnon hoe iffhm ed, nemfe ChriHum lanuü adhuccl/iufis, addifitptt^ lospcnetraßi f nuUumplanefoteritù exea. Eu ange bïtt narra-tione colltgere miracuLum. Sa fallum, Sa verum hoe tuum connexum eft : falfum de miraculo vero,quod corpus corpus relinquit : verum de miraculo falfo,quale vos fin-gitis; quod naturam corporisfundituseuettit.

Sed quærit miferifteGregorius, vndc nobis conftet, ianuas illasChrifto non claue,aut aliaaliquavinatural!, rcclufas fuiffc.digna Gregorio quæftio. fabrum fcilicet ferrariitm noftu circumduxit Chriftus;aut aportitoribus exfpeftabuur. hccccrte EuangelisÏa non diâf.(\a.ïà hoc? nofti ncquidloquaris?fortèdicetcvoluifti,»ö»»6-gat. ft id non negat Euangelifta ; eoque fieri potuit: qui vos penetrationem veftram demonftratis ? vnde quæfo camhabetisîvbi earn afferit Euangelifta? quid vcró,Gre. gori, ft intus peffulis Scfulcris benemunitaeforesfuêre? aperitinc extrinfecus claueporucrcïapagecumvanifsi-mis tuis obftrepitaculis.ferrea porta Pet ro,Pauloamp;Sil» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/3.

foresomnesfuafpontc celferunt, Sc tranfttum concefle- dritf. runt : Sc ipftmet Domino,ad iuflum illius, non paterent?

Tu fimile quid è Scripturis pro tua chimxra, ft potcs,ad-fcr. Sed quidafferres, cum quid effiitias nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'l» Johan.lib,

'vt\c^\zproptermetnmTHdxorum,'utaitT).Cyri[lmjdgt;quot;f^t^f^^ zMatthaodanuû claußi domife continebant'. Vbihuius mc-tusapud Matthxum mentio? vbi apud Cyrillum? nonnc Cap‘2f. Iohannes illius meminit?apparet, Gregori,tc nec in Sert- Çap.JA.

pturisSacris, nee in Patribus, vigilare; fed quicquidîB buccam venit,conuitia,maledióta,mendacia, impotentem ôtinfeium effutire.

lamconfitenditm eft, quodplanefucritßpra natur am: itanit neque modo aliqtto naturalifaêdumfuerit, ne que potucrit illudidemquodChrdtuafecit:z\2.\\{2S, ergo ianuas veto fun cotpore penetrauit. antecedens concedo : fi poftremi vetbZyneque potueritßeri illudidem,^c. fic intclligis, vt nó potucrit fieriniliaChrifto amp;nbsp;vidiuina: fedconfecutio-ncm ncgo.Siue enim Creatori fuo,inftar aëris.ceffèrc ia-nuæ : Hue vt Petro amp;nbsp;Paulo cefferunt: fob vi diuina id fa- j tlumeft: ncc vlla vinaturali, non machinis,nontormcn-tisjhoc ipfum fieri potuit.

Qj^ar ta c.^:Chrtß(is eo modo ianuis claußs ingreßl/^ est,qui nullahun^ana rat tonepoßit int eiltgi ,fed plentts admirationii fueriti'tŸQrï igitur omnipotenti vi ianuas aperuit: fed cas, noncedentes,pcnetrauit.Etconfecutiovanacft:amp;ante- * cedens.Etfi enim admirationis plena ingrcfliofuit:intcl-^ ligi tarnen poteft:ficnt in t eilig i ilia Apoftolorum poteft. penetratio intelligi non poteft : quia quod nihil eft, id in-telliginonpoteft.Neuftadianasportas,bcnccIaufas,cre-briusperaliumapcrui; tununquam Ingolftadianas.plus itaque poflum qnàm tu Qregori.quanquam aliud hîc re-fponfum exfpcviaflem.

Extrema amp;nbsp;Achillea ratio, à Patrum autoritäre fum-ta,haec eft; Cyrillus., chryßßomtts nbsp;nbsp;alÿ Patres,tn eo maxiwt t

miraculum ponunt ; quoi cùm Chrißus poß reßtrreciionetn vtrum habuerit corptta : tarnen (laußs ianud ingreß^tts äi dtfiipulosfuerit : per ianuas itaque claufas verum Chri-fti corpus penetrauit. vana confecutio eft : vana it idem ' illius

cuna Petro amp;nbsp;Paulo fuafponte fcrreæ quoque fores ce-debant : amp;nbsp;hic Seruatoris ingrcffus miraculum non fuerit ; præfcrtim fi inftar aèris ianux cetferint ? Qinn immô contrarium eflficitur» Si cniniChriftuspoftre-furreâionena verum corpus habuit : circumfcriptum illud habuit * coque fores non penctrauit. Patribus quos citas non iuuaris. per inuia fcpta corporibu$,in-offenfa compage , corpus gt;nbsp;vt Ambrofiusloquitur,infe- ” cap *2-^ ruit. Sed intellige tu per inuia quidcm, vt idemlo- ' quitur, vfu; Creator! veto fuocedentia ; quia corpus per corpus non permeat, nifi altcrum ,vt Damafcenus tcftificatur, diuidat : altcrum veto diuidatur. Q'ixx'j-cap.4.

1 ü. cliiußs enimforibns amp;nbsp;repente e^i tngreJTus : amp;nbsp;raox; i die'verb non venit'-ut omnes congregarentnr^ 'valde enim ' timebant i nec ofiiunipHlßduit : ßd repenteafiitit. Quid 1- hîc eft quod à me callidè fit citatum gt;nbsp;an prxter calu* mnias refponfionemnullamhabesî homilia fecundade Symbol, non magis te iuuat. fide tenendum eft quod Scripturisexpreffumcft; ctfi rationcm redderc nonva-leamus. Vbi verb in Scripturis veftra expreifa eft pene-i tratioï

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

fta fant : fed à membris diuifa, membrisquc ccdcn* tia : cum corpus per corpora permeate ncqueat ; nifi alteram quidem diuidat ; altetum verb diuidatur;

co quod circumfcriptio corporis tollitur ; amp;nbsp;cum ea chriflopati-•. corporis natura, nihil aliud Nazianzcnus vult ente tn loh.

nihil ali ud Cyrillus:nihil aliud cctcri, quofcunquc citart porcs, Patrcszauianemoilloiumignorauitquod nouit Dania(lt;:enus,À0uJz»n)' o-u/jm !i^a-uiJt,a,Tuv^yix,ttv. DeCy-I rillo nullum plane dubium : qui circumferiptionem, quæ cum penetratione, iftifmet tcftibus,confifterc nulle .modo poteft, adeó veri corporis propriam effe docuif.vt Trin. fi Dcus iple corpus effet, ex neceffitate circumfcriberC' tur,locoquecontinerctur,

SedZ'^jinquit ifte yfolumdocet Cyrillus,quod naturalitti commet erefileat natura quant£,(drc-e^^^\ verö, Gregori,foramen hoc nö ante tibi fit obftruólum. Ita natura lis cor-pori circumferiptio eft: vtfi Deusipfequantusaut cot' pus effet, circumferiptionem non effugeret, nee omnia, vtfacit,permearet:ergonediuina quidem potentia fc' parari à corpore poteff

Vbi verö tui calami veritas, cum meferipfiTe feribis, Cyrillumy'-^mbroßumjchryfifiomum, (ß alios Patres, tngref jum illunt ChriPlt ideoßolum reputajje adntirabilem: quia Chriquot; fiusomnifotentivirtutefua ianuas claufas aferuerttl z/bÜ^ ßripfi? pudeat te tui calami.

Sed amp;nbsp;Sycophantam infignem amp;nbsp;SanétorumPatruiH corruptorem mc nominat impatiens ifte GregoriuS' Qua veto fronte, Gregori? num de veftro ingenio nos iu-dicatis?an nosindicemcxpurgatoriumconfecimus? ego Ve~ neHilarium corrupi, anpotiustuusfocius, Petrus Scat-UnMb.ga:quiverbisillisHilarij,anconßru^fafarietum,Slt;.Q. parti-culamncgantcmadiccit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Velvni-

cum Hilarij apicem profer.qucm corruperim:quod cùm faccrc nö poffis,agnofcas oportet.tc vere eum cffe,qucö’ mc effe falle) criminaris.Scd non fingula verba citaui. ci-taui quac citanda crant: cetera Icftori irifpiciendarclifl' quens ; amp;nbsp;quidem leftorem moncns:menonfingulaia meum librum tranferipfiffe. tu veto amp;nbsp;verba ilia Hilari);

ceßantefenfuTtoßro , fa^i ipßutecjjet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O\x\\ï'amp;X'iSQ

Sed de Hilario videamus. quid in ilUs verbis, quae omt-fi,tcperiftigt;.yê,j//rf#//r , ais ex Hilario, ftnetrantiftngreßum: cum eo clatßamdomuntintelligetf.

gori, Hilarium citare non potes: quineumcorrumpas. Hilarius enim non.fcripGfy?^«4?«r ergo oculut : fed fiquan-tur ergo ocult, Hilari us igit ur hîc vfurpat vocabulutn, fe~ netrnntis ; claufatndomum noniinat : introirc vifum iu-bet; integraomnia, vniucrfaChriftoperuia,dicit;ligna amp;nbsp;lapides per naturam fuam nihil infenfibili lapfu ad-mittere fcribit: veritatem fa£ti ,fafl;i fidem nominat; claufa domo dominum affiftcre docet : ergo Chriftus ■claufa domo, ideft, perfores, non ccdentes, permea-uit.

Vahifsima corifecutio eft. claufam domumlngrcdi,* claufa domo adftarc, ficut Sc claufis foribus venire,non xft folidam lignorum amp;nbsp;lapidum materiam pcnetrarc. non magisveritas 8cfidcsfaóli,quodfatcmur, quod integra Sc obferata cunaafuerint, quod vniuerfa Chrifto peruia fint pervirtutem fuam ,quód lapides per naturam fuam nihil admittant ,pchctrationem ftabiliunt :immb verb his ipfispenctratio veftra Sc labefadatur , 6c profli-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gatur.Per virtutem fuam omnia Chrifto funt pcruia:vir-

tute itaque fua aditum fibipatefecit. nihil cedit exfoli-do naturalitcr,vt tu intcrpretaris,id eft,fua natura Sc fua-ptevi ; ergo cedit virtute diuina. pernaturam fuam ali- ' quid infenfibili lapfu lapides nonadniittunt : admittunt ergo per diuinam virtutem : vt tute interpretaris. quæ Igitur obferata fuerunt, ea Chriftum Sc admiferunt :'Sc eiob virtutem diuinam,quaimperareventis ,mari,faxis ‘Sclignis poteft, cefferunt : cuius confeftarium cft,Chti-\

ftum non lapides amp;nbsp;ligna ,quæ non ccflerinr/cd quæ ccf* fcrint,pcnetraffe.'qüampenetrationem libentcr cuniDa-mafccno conccdimus.

Talem pcnetrationem, qua fcilicet ligna amp;nbsp;conftru-ftaparietum cclTerint, fine inAaraërisamp;aquæ,fcualio modo,ccflerint, Hilarium hîc ftatucrcjcx co quoque per-fpicuum eft: quodChrifti corpus à fc non defecifle,k^ faluumôc integrum in ipfoetiamingrefl'u manfifl'efcri-bit:quod integrum non manfiflct: fi veftro modo addi-fcipulos penetraffet-.quia circumfcriptum nô fuifiet:fine quo, vt crebriuseuicimus,trina dimcnfionon corififtit.

Liquet ex hisuntcrrogationem illam Hilarij, ancon^ ßructapar iet um penetrans amp;[olidam lignorum natur am im-‘ penetrabilem transcurrit ? non affirmandi,vt vult aduerfa* rius, fed negandi vim babere.atqui verba Icqucntia affir^ mationcmpoftulant, quafi dicat,omninö. Minime ve-ro» Interrogatio enim ifta modum ingreflionis non definit ; quippe qui fcquentibus demùm aliquo modoad-^ »mbratur. Haec igitur Hilarij mens eft; Exiftimabi-musne. Dominum folidam lignorum materiamtrans-currifleJ fane ita videtur : cùm médius aftet. Cumita-que nullum plané dubium fit,quin médius aftet ; fequan-tur cum oculi,amp;c.Sed quo tandem modo verofuocor-pote penctraui t : cùm integra omnia fint amp;nbsp;obferataJvitq, tute fija ; cui vniucrfa peruia funt ,folidaque omnia ec-dunt.

Penetrationem itaque non aliam agnoicit,quam Da-mafcenus : qua alterum diuidif, altcrum diuiditur : qü» nö minus,quàm ille,nouit, penetrationem à^v^ciTo^ non igitur affirmandi vim habere poteft interrogatio.

Sed 'vßtatum e^i grauißimis Scriptoribus y. tumprO^ /Z'4»zlt;',cuiufmodi Gregorius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^cleßa^liotsrvt quan'

^qtie interrogAndo affirment^ vbivero tu, Grcgon,par-ticulam,Æ»,vthîc ab Hilario vfurpatur,affirmare legiftigt; anconfiru^Aparietumpenetrans, amp;c. transcurrit ? Si pro an, Icriptum elfer »öw/ze? velgt;4» «ö«?aliquid colorishabc-rctquoddicis; quodvidenstuus fociusScarga,tehacin parte niagis finaul amp;nbsp;minus circumfpeftus, negantem particulam,vt dicebamus,adiccit.

Ad extremum ais, ex eo lt;vtod Euangelifia narratyclaußt innuis Christum ingrejfum eße , con/equens efl omnino fer flolidA fArictttm lignorum AdmirAbüiter fenetrartt. Si id omninó confequens eft, amp;nbsp;tam firma hxc tua con-fequentia •. cur illius firmitatem nobis non indicafti* nos earn tantifpcr negamus ; dum abs te demonftrc-tur. ’

Quod de typograpbico mendo fubijcis, merito profe-fto ambigis, an meavelTypographi culpa commiÛum fit. ô fituum illud Arcadicum erratum, amp;nbsp;afudLucAm Crxce hahetur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\c^\.Ni3iquodferindeett,Atque fldi-

xiJfetjtSLïn cert ó T ypographi culpa commilfum effet, il-lüd enim,quodhoc tuum icriptum femeftriantè,quàm prodiret, in album nouorum librorumPrancofurtire-latum eft,induftriæTy pographi affrgno.

Nequeveto magis fepulchri lapidem veto fuo cor-porc Chriftus penetrauit» Surrexit enim,non antequam . lapis reuoluerctur, fed poftquam iam per angclum effet reuolutus : quod turn ex eo liquet, quod diluculo amp;nbsp;fum-mo manc, cùm adhuc tenebræ effent, vt Iohannes tefta- Cap.it. tur, ad monumentû matronæ peruenientes lapidem rc-uolutum inueniuntitum quod Angelus no egreffus,iam Hom'd. U fatii,indicandi ,vtBcdaputauit, fed domino fuo mini-fttandi caufa c cœlo defeendit, lapidem reuolutu-lus.

Q^d fi maxime ante reuoliitum lapidem rcfiirre-X-iflet ; quodvcrofimilé non eft: pet lapidem tarnen non' penetraffet : c€imlt;virtuti ipfius cundacedant amp;nbsp;peruia-fiht: vt modo diftum eft de hnui s.

Myfterium tuumin 'ven ’tr.enr^feruenirentr Z^^xy\'iamp; exuperat. quafi non bis fcripferim„w»^»r.amp; quafi yct* hum^A^apud Matthæum venire amp;moucri,aenonpO' tins veniffe ôemotum efle fignificet..

Sed minime fcquitur,prius etiam lapidcni' amocumfuiirc,quà'mGliriftus reiurrexinfi prins amotuî fiait quàm mulicrespcrucncrint ad fepuIfchrû.Quî fic?nÔ--néfumraomanèjGÙmadhuc tenebræ cflent ,.admonu-mentû iam peruenerantïquothorisatitètcrrxmotns co-' ttgit,Chriftusqj.refurrexit?honné terto die refurrcxit?Vn' dtverö probatis,Ghriftö,priufquä ab Angelo lapisamo-ucretur,refurrexiflc? vbi id,vt fine fronte fcripfifti,Euâgc-lica hiftoria tcftificatur?' Chriß'us, inquitifte , dtlücul« ßtrrexit' •vt patet' ex ?fdlmo lapü autem amotus td non mulib ante quam mulMes peruenirent adfiptächrttlfi' quod'accidit fere orto iam‘ file, td elt, longepoti. dtlucuhtW'’ •vtpaiet ex C^ïàrco. Reél.è Gregori. Ghriftus diliiculo furrexit; lapis amotus eftantequam ad fepulchrumma-tronas peruenirent : amotus itaque diluculo amp;nbsp;fum-momaneeft : tune fcilicer, cùm Ghriftus refurrexit: quiafiimmomane, ÄtavTrpui., vt Marcus loquitur,velvt Lucas, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, cùm adhuc tenebrae cflent, vt Iohan

nes teftatur, ad fepulchrum iliac matronæ pcrncncrunt« Marcus te non iuuat. Sic enim ferè orto Sole , fine potius adhucoriente veDnondùmortoSole, adfcpul* chrum mulieres illæ peruenenmt,vtAia;'7r^!amp;;», cùmad-liuc tenebræ. cflent ,gt; amp;nbsp;fol. prîmum. emicaïc amp;(. oriri inci-

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peict

pcrct,coqi diluculo amp;nbsp;fùmmo mane, non longe poftdilu'-culuîn ,.vt tu vis,ad illud peruenerint.-

Angeluithicau:cm ita, inÀfatth. nonvttuiuutilumcumamp;truncatumin feenamprodu- komil.^o. cis,loquitUE ; rEnolnit antem lapident :.non vt egrejfuro Donii-tio ianuani pandat : fèd vt egrejjua tant facit hontintbta praßet indtciunt. efià enim mortalis adhitc clanfo quot;virfinis 'utero pot tut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- Jr

nafiendotMundunt tngredi : ipß ad/fjue vUa dtibi(tate,iamfallus intmortails, clanfo licetfepulchro,potiat refürgedo exire de Kundo. HæcBeda. SedBcdæ,amp;Chryfoftomo, Scfiquis alius ita fentiat, Hilarium , amp;nbsp;magnum ilium Leonem opponimus ; quorum hic ita feriptum reliquit; Dicant er- Epifl-f?--gpiflihjpocritaAçamp;ùt'X.eiuicæcisrnentibusltinien nolnnt reci-pereveritatù ,incjKafornia,crucis ligno, Dominus maießatis Chriflus, afßxusfit: quidtacuerit infipnlchrö , E T KEV O LV--TO MO'NVMENTI lapide jQVAETEKTIO die CAKO' Kesvrikexerit : ille vetofic loquitur ,^iAngelusautem in Domini de calb defc endens, nbsp;nbsp;nbsp;lapidemreuoluens-, (jt' ßpttlchro

adßdens, nttfertcordia Deipatris infigneeii, kesvkgenti EILIO AB INFEKTS ,gt; VIKTVTVM CAELEKTIVM MINI-s.TEKJA MiTTENTis- lntelhgis-ne,tenihilcxneGeflita-tedemonftrare? quid Verbum ^A^slignificet diüum eft»-maneat igitur üçïçov wtïçov apud'Matthæum.

Hxc de priori mearefponfione: ad poftetiorem , qu®' lapidicura ianuacommumscft jprxter vitulcnta conui-tia .ex Thefauro fuo,ex animo Icfuitico , qui in feile ama-iitudhûseft,virulèntus iftc Gregorius nihil plane profert« fingit,me rcfponfionem meam exCaluino demonftrare; atquinÔGaluiniauàoïitatevtor: fed Caluinum ab iftius latratuvindico-.qui geminam illiusrefponfionem ex mc-lainuidix, fincvllaiationc,vtineptum ôtinauditù com--Hientumexploht».

ciiurimus inquit, 'vtrumUpü ad imperium Chriß cederepotuericfidvtrumitafaiiumßt^ nosdtcimusfieri dem itapotuijje:fedfa^umnonejfe. nequc nos quærimu^» , quid vosdicatis,autfophifticemini.Siita fieri potuit:non ncceflarioita, vt vos contra Scripturasamp; Patres fingiuS fadum eft. Si ergo maxime poft refurredionem demuin amotus ab Angelo lapisfuiflctcDominus tarnen cum vC' ro fiio corpore non penetraffet : fed cedere iuflîifet. eft cnimÄtJuwÄWjVt corpus per corpus per meet : quiaefleó' tiali accidente fublato,resipiàtollitur,cuiusaccidenscft' hoenoftrum teftimonium, hæc noftra demonftratio eft non vt tu calumniaris,perfidia.

Ad Deiparam accedamus. Sciendum autem eft, no$ nonvirginitatem Deiparæ, quod iftc nobis impingit.in-ficiari: fed inauditum iftorum commcntum,quôdnofl aperto vtcro pepererit : quo veritas ver® Chrifti carni« tollitur, amp;nbsp;in Spiritum immutatur. Poftulaui igitur^ Gregorioiftoduo: Scripturam: amp;antiquosPatres; qui-bushærefis ifta probaretur. recipit id Gregorius: amp;fcr-tiumquoquepollicetur. videamus quidpræftet. Audi/ r/z^»/Zgt;Scripturam.audiam. ecce, inquit, conciptet :amp; parietfilium : vocabitur nomen eiua lmmanucl. non eniJt^^ ' tnquitpraclare diuus k^mbrofitti,(fec.

Quid audio? Scripturam mcaudireiubcs:amp; loco SerP pturarum Patresobtrudis. hæccine veftra Scripturis pu-gnandi ratio eft ? ita-ne Scripturis fiditis ? ô Lucifugas Scripturarum. proculdubio confeij vobis eftis, vosfta» re non pofte: fi defolis Scripturis veftras fiftatis quxftic-nes. Quæfo,Gregori, ordineagamus : de Scripturis feor-fum : de Patribus feorfum ; vt poflailaram .-ne hæretici ef-fe videamur: qui vt ait Tertullianus, lefuitas amp;eorun» focios præuidens, ex confeientiæ infiimitatc nunquain ordinariè traélant.

Hoc itaque tuum è Scripturis duótutnargumentum cftjitacommentumtuumèScripturademonftras: Vir-ye/'?'.

* goGoncipiet, amp;nbsp;pariet filium ; hæcporra claufa erit non aperictur; Spiritus fanótus fuperuenict inte, amp;nbsp;vir-tus alciffimiobumbrablt tibi; ergo non patefatli corpo-

S tio confequcntiæ ? vhi claufi vteri mentio ï Aliud , vt tl dc voce ^lema litem tibi nunc non intendam , nihil ? efficitur , quàm Mariam amp;nbsp;ante conceptum, amp;nbsp;in con-ft ceptu , ante partum amp;nbsp;in partu Virginem fuifle: quam 1- nos etiam póft, continentevque Virginem manfiffe cre-dimus ; eamque è Spiritu fancto, virtute altiffimi, non c ft*' virOjConccpiffe.

Porta faniftuarij claufttum Mariae non eft : quod ft maxime demus : nihil tarnen concludit : cùm ne San-

i« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Habeo tuam Sctipturam, Cregori, bcllamque tuam £x.tâ]. 44,

1 demonftrationem. Quid praetereamones? egovero non i' monere te fed demonftrare velim . Cedo argumcn-t- ta, quae Catholicæ de Virginis partu fententiae obftant: i) nbsp;nbsp;amp;quædcmonftrant, Mariam non patefaCki corporis le-

’f ge, nortapertovtero , Vel clauftris, pcperiffe. Virgin!-») nbsp;nbsp;nbsp;tatis clauftra in partu integra, id eft, virginitatem ipfam,

V tumapertumnoneffe. babes fete ad tua quatuor argu-? menta refponfioncm. Scd ipfamet argumenta tua an-5 diamus.

« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ Scrifturaproprieamp;vßtatomod!)deVirgineloquitur:itlt;ÿy

cede totum, fl de clanftro Virginitatis , amp;nbsp;fepto pndo-ris, vt Atnbrofins appellat, loquevis ■. fin de clanftro vte- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7'.

lt;c®nccpit: cùm'VtcrHm gcftauit :qucm vt cetcrac focmM ■defimtum tempus gcftauit. quid crgómirum, fi apert o vtero, vtccteræfœminæ, verum hominem pariens.virg’’ permanfit?

,«» Snehirtd. Auguftinus hærcfi veftrac nequaquam patrocinatuf' fintegritas virginis , id eft, virginitas in ipfo quoque partH 'falua'pcrmanfitamp; integra, quid hocadvterum ?

AlterumtuumaTgumentum,ipfavanitatevanius,et-'dem à nobis facilitate contemnitur,^jua abs te .prodU' 'Citur.

Tertium eft, ScrtptHradeeiußnoäi Firgineopartu ïcqtti-:tttr,quijitpcrjèmaximummtraculum,diflin£lum a wiracùli conceptionis Kirginex: ergo nonpAtefaHi corporis legepepertf' ratio confequentiae. St enim ruptis clatifirisrirgopcperi^' ijuodnamfueritmirACulumproprie in ipfi J^irgineopartu?!Hil' .lumomnino. Ma^imum omnino. Sicut enim virgo cofl' cepit; ita quoque virgo pepcrit : etfi patefaóli corporis i«' ' gc:quævirginitatemnonadimit.iacettuacon(ccutio/^ ratio coniccutionis.

Sedrationemtuæ conFecufionis probas. resenimper^^ ■naturalis ordinaria efl alioqui,'vt ontnis fœmina, epnx conct“ périt ,e[uocuncpue tandem modo concepcrit ,pariat deni que apif’ tts claufiris. Sed neque naturalis,nec ordinaria res eft, v't virgopariat.

Extremu tUu argum entu eift.Partus virgîneus talis eR qualemillis etiä crcderc fit difficile, qui conceptionëiai’* crediderint Virgincâ: ergo no aperto vtero pepcrit. con-fecutio vana c^.^xobi^.atßrirginepeperijjealiudnthilefi’ quam eam-,qux Virgoßne viro, concepit, apert is clauflrispepi' rtjjè ,quicunq^crederet Vtrgine cancepijjexrederethocipjoß’^^ ‘vlla difficultaterirginempeperifiè. Vana probatio eft : ficut vana coniècutio. maius amp;nbsp;admirabilius eft partus virg*' nis atque conceptio. Liquet ex his, tenecin Scriptuw» ncc

CAP VT STCVNDVM. «5 ncc in piftura , quicquam inucnirc protuahaetefipoffc. hîc,hîc,Gregori,Ri^odus-.hîc falta.Scripturam poftubui ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;poftulo. hanc iudicem cfle volo. Cum ergo Seri-

pturam, quam primo amp;nbsp;præcipuè,velutvnicam verita-tisnormam , poftulaui» nec attulcris, necafferrepolTis, * itaque quod recepifti non prxftiteris ; indignus es plane, qui cum de altero, dePatribus, difputetur. Vt ramen magis ac magis ludaica veftra pertinacia, amp;nbsp;plus quàm Marcionitica impietas , qua Chriftum vera (ua carnc fpoliatis,eiqueloco veræ carnis phantafmaa’ffingitis,pa-tefcat,Patres ctiam,quos citas,£^ Gzdtfuarg, paucis dilpi-ciamus.

f' Eft autem primo omnium feiendum , nae antiquos f’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Patres poftulaffe-.iftum veto recentes etiamadmifcerc:

y, Vetùmvna 3c communis ad omnia Patrum loca ,in Ï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quibusdeclauftrisnonreclufis,agunt,refponCio fuppedi-

tat •. in diftinftionc iliapofita, quod aliud fit clauftrum f fine clauftra virginitatis, feptum pudoris, quae eodem r fenfuintegritatis, pudoris, virginitatis,fignacula,figil-lum r clauftra caftitatis, vifeera virginea, appellantur:

'I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aliud clauftrum vteri ôcvuluæ.bocapertum amp;nbsp;referatum

lt;1 tres, vbiclauftrorum, figillorum,fignaculorum,memi-V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nerunt, clauftra, figilia,fignaculaabfolute,non additis

ti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vocibus illis, virginitatis,pudoris,integritatis,vt fraudu-

quot; leuter Ambrofium Gregorius ifterepent, vocarenttfo- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

( pbifma homonymix effet, fi fyllogifmus ftrueretunfed it quia voces illas addunt ; paulo aliter refpondendum

1, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ratio igitur, aP attum author itate fumpta ,hxc efto;

'.i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

Patres,vclut Ambrofius,Auguftinus,Maximus (Emifté-Ppffi-j'.aii ï^^scnim gloriam duntaxat parentis, quöd fciïicct virgo 'Uolnf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;manferit, violatam cfle negat) Origenes, Gregorius Na-

Homil.z.^e zianzenus, Gregorius Nyffenus, Cyrillus Hierolólynti' . natali: nbsp;nbsp;nbsp;tanus,AmphiIochius, Damafcenus,Euthyrnius,clauflri

homil.tnvi- virginitatis,pudoris Ac.falua amp;nbsp;integramanfiflc,nonfo ïvmfn- , nonperdita,caftifsimè feruata , non rcclufa cfle fcribunt: ergoclauftrumvteri apertumnoneft.fedclau-

'VM-ttsloctstn f p ® nbsp;nbsp;1 r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-n

tragæd. de lovteroamp;per claulunijnoncedens^GorpusChriituspcr-Chriïlopat. nicauit. Vana confequentia eft, vt liquet. Hancdiftin-hom. de oc- tftionetnamp; refponftonem, ne quis cam forfan ,vt ànobis eurfuDomi- excogitatam,reiici.at,docuit noscoïlatiolocorum Am-ru.oreit.deoc brofij, Damafceni; quiamp; penctrationem d^vfctTei/ pro» virginem claufam fcruatam efle fcribitxo kb Rd^'^ quödamp;concipiensillafafcruatafit:amp;pariens,rirginiU' tl, r /f»?,feruaritillæf2m. doen team nos Emiflenus.amp;cetcri j•(,9 tn C, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

zS.Matth. Patres : qui omnes Virgi ütatem, non autem claufnni 'Detn^l.vtr vterumaftruunt.quodinprimisexAmphilochio perfpi-^in.cap.2.i» cuum eft:cùmad hunc modumfenbit: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nat»'

I, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'virtutem quodattinet, nihilePtilli occlttßfm-.nihd

14 bh ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aperta obuia. QnX

cap. ï;“ nbsp;nbsp;nbsp;capitalior ab vllo indice contrg iftorum ftærefin ferri Icn-

i/e PC- tentiapotuit? naturam Virginis amp;nbsp;nati virtutemoppo-curpu chri- nit:amp;ita quideu'i opponit:vt qua ad naturam Virginis amp;nbsp;fit (pr Sim. virginitatem, portam dicat non fuifle rccîufàm ; cuiuS confedarfum eft,cam, quaadnativirtutem, rcclufani fuiflexo quod illius vim impcdirc nihil poftit: fed omnia illi patcanr,cedcrequc cogantur.

Vera igitur amp;nbsp;Catholica noftra refponfio cft,vcnina ^efidorth amp;Catholicum, Chriftum egredientem vtcrunï kb.i.cap.4.' :cùm,Damafeenotcftc,ne Deusquidem,ficor-‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pus eflet, per corpus permearet : nifi altcrum diuidctcft

Locus Ambrofij, qui in oóiauo capitc eft Deinftitu-tionc Virginis, eodcmmodo foluitur. Bono.^ inquit,porta Charta,qua cUufa erat, e^non apcriebatur. tranfiuit per earn /«/.ratio efto •. per claufampor- * ,, tarn amp;nbsp;non apettam prodiit, is claufo vtero prodiit; Chriftus per portam claufam amp;nbsp;non apertam prodiit; quiatranfiuit amp;nbsp;non aperuit; ergo vteroclaufo. Sophi-fmacft, cum id quod in parte ôcxxTiin verum eft ,vt Gm-pliciter diCtum accipitur. Chriftus per claufam por-tamprodl)t : kätat»; quiaclaufafuit amp;nbsp;manfit qua ad naturam Virginis ; non qua ad naturam vteri. eadern re-fponfione Santluarij porta admiffa,aperitur. eadern ad Theod. Ancytanu refpofio eft-.quod particula,‘VfZ///,fatis KïàïZ3X,qued Saluator clanfa ‘velut iantia:e\\y!X\ dicaf.cti p ar-tim clanfa, partim non clanfa, ingrefl'um effe in Mundû, coquo expofitumeft modo. Thcodorctus clauftravir-ginisobftitiffe quidemdicit: fedcefsiflenonnegat-.vtfo-rescefsifle demöfttauimus; quae eadeBedxfententiaeft.

Reliqua,qnx fuperfunt,teftimonia aliud nihil volunt;* quam Deiparam amp;nbsp;in conceptione, amp;nbsp;in partu,virgincm manfiffe: de quo nullum prorfus apud nos dubium. nori enim partus,fed »j t^ç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,vel Bonauentura indice,Auiriç, in\.Sent. ti.

virginitatem adimit. Quare Symbolum Apoftolorum nihil ad rem ; qui nullum illius apicem in dubium vn-quamvocauimus: quod tarnen vos veftraiftahxrefipef- , ûindatis amp;nbsp;funditus euertitis, de Ambrofio amp;nbsp;Auguftino cetcrisque diftum eft. Habes ita Gregori amp;adScriptu-j ram,ôc ad Patresquod attinet ,plus quàm velles.

Sedde Maximo paucis monendus cftleâ;of. Maximû. Turonenf.Gregoriusiftecitat.egoveroMartinûquendâ Turon.nouiiMaximüverb Turonenf.nullum.Sed Max. T aurinenf.claruit.fateor.fed apudhüc Max.neyçv quidc eorü eft,qux Gregor, citât. Quin ifteT aurinenC. Maxim.

læthaliter iftorum chimæram vulnerat-.cùni itafcribit« Homil. f. de nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ergo,fratres,profundum hoc cœleflü confilij 'valeat ledh

natitli Do- jnare:quod immortabtatis down ta incorruft£qtiefubßantU) ' 'vtcondttionecarn/sfnortemßßiperepro mortaUbiufioßit,^ fœmineo vtero nulla, corporeagcnerationis lege concepttt^ hu* mana fub lege prodiret : atcji hocitawt eum beata mater intabiaconce^erat inuiolatafroferret? Kyxàx'cd

nô Humana lege conceptus fit :humana tamcnlege,id eft apertovteroprodiifletamp;nihilo feciusvirginitatë matris inuiolatam manfiffe ? Denuo igitur ex te, amp;nbsp;ceteris Anti' chriftiemiflariis omnibus,dere, amp;Scripturis, amp;nbsp;Patribus ignota,immóverövtrilque è diametro répugnante, Chriftianè,nôIudaicè, quæro,Quam quæfofcripturarn quos Patres,in caufæveftræpatrocinium aduocatisï

Tertullianum,quivnus Sc fanftioramp;doftiortotalc-lth.decar fuiticacolluuie eft : amp;nbsp;effet,fi nullus etiam orbisanguluî ehrtet,, qui impuræ iftius Socictatis collegium non conti-neretjimpudenter répudiât indodusifte Gregorius.hoc* cinevero eft ad Patres prouocare , amp;nbsp;Patrum iudicio ftare ï Si vobis hune antiquifsrmum Ôc grauifsimuin Patrem,quovix antiquiorem orbis Chriftianus habet, impudenterlicetrepudiare:curnobisnonliceat,àPatri-bus,.veftrispræfertim,ad Scripturas provocare?Scd quid Athanafio, idemdifertèpronunciantirefpondes?

Cmt-EßSl- hoßia^inc^it, offertur Chrßus : quiavffrimogenitus ap é' KV E RAT VTEKVM PAKENTIS. Numamp; hunCCOO' ftantifsimuChrifti Martyre profcribes?mifsisitaqr Patri-bus,ad lege amp;nbsp;teftimonium.de feripturis folis quaeftiones-veftras fiftite.Quod ex tuo V ineen tio adfers vanü eft.non contradicitTertull.ceteris Patribus:fed ide,quod illi fen-fcrunt,ytexantecedentib*liquet,aperte,firmisqjrationi-bus contra veræ carnis Chrifti hoftes tuetur:vt priori feri-

’ SedgnurtsimèTertuUianusinquibasdaerrauit.eflo» nonne veto errata illias ab Aaguftino amp;nbsp;aliis Pairibus norata funtr nonne minima quæquc,etiam illagt;quæ errata non funt gt;nbsp;annotata funt i vbi in;et illa Lex patcfafti corporis? anhocôc tantum erratum , G erratum tantum effet ,anaotatam non effet ? Vel igitur oftendito, à quo ex PattibuscenforiavirgulaidnotatumGt; velfateror.do-ftrinam hanc Catholicameffe, totius orthodoxs anti-q^GtatisconlenGoneapprobatam. Interim Tertullianus Bleus eftœtu veto vnieum duntaxat ex antiquis Patribus, exantiquis,inquam,nonrGcentibus,:exantiquisnoncor-iuptis,producito-. qui quodTettullianus aperteair,aper- nbsp;nbsp;.

tèneget,apertéquefcribat,Dominum non patefaûi corporis lege.non aperto vtero r non aperta vulua , fed clau-ficorporis lege, claufo vtero, claufavulua, elaufo tum virginitatis, tumvteri clauft.ro, in Mundumptodliffe..

Quod Rhenanus boni conlulcnda efle fcripGt qux à. placitis recentiorum Theotogorum euariant ; id fecit, quia vcftigia eum territarunt : centurüs aïioquin recen-tiorumTheologorum r ôc Ambroft) autoritäre, fatis indicans , quid antiquum ôc Catholieum iudicarct*. Ma-neat ergo Rhenanus quoque turn nofter ; tum Beatusr ctfi apud VOS minime fanùus; apud quos nemo fanCtus cft: nifi qui veritati amp;. Chtifto bellum apertum indixit.

Verùm enimueto nö folùm Tertullianum impuden-terifte reiicit : fed Ambrofium etia, qui idem plane quod Tertullianus inculcat,ôciifdë fcrèrationibusvtitur,de-prauare conatur, Sicenimintercetcra AmbroGustÄ^/^ »» Luc. Itb. fc, inquit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;attem in figurafuturi ntyflerfi fia legis diui- 2.caf.2.

nafraßriftafignabant ; eo qtiodßlusßan^A Lccleßia 'virginisy ad generandos fofulos Det trnmaculata feecundttatis aferiret genitalefecretum.hicergo SQLXS apekvit SIBI VVLVAM. fc/c enim dixerat ad Profhetani,friu/qt{am teformarem in vtt-

nam fan^iificauit Aliénant, vt nafeeretur Pr of beta HI EST, QVI APEIlt;VJT MATRIS SVAE VVLVAM , culattuexiret. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

Quid clarius dici poteft? Sed, inquiriftcGrcgoriuS Ambrofium non alio fenfu diccre , Chriftuni matrisfu^ vuluam aperuifle, quàm quo illud à Luca fcriptum eft’ exlibroExodi. perge. hoceninacxrationeprolatumcft» in eoautentjï^Ofifï^docoExodi, nbsp;nbsp;af udLucam, aperirevul*

uam, ZÏÖ» idem eft quodrumfere figillunt fen clauftrum ternafjtrffnitatù,ftednafti (fti exire frimo ex^jtero matrii-Sicut vuluam aferire noneftrumpere figilium virginica-, tis: itaccrtocertiuseft,apefirevuluam efleaperirevul' , uam: quod non metaphoricum ,vttu vis, fed propriuifl) aperire eft : quo tranfitus fœtui conceditur.'Verum cR ,, primum foetum vuluam aperire : amp;nbsp;quod vuluam apC'I rit, id primumfœtumefle; quæcaufa eft, cur hæcduo if I lege coniungantur : fed fimul etiam verum eft , ornff? primogenitumvuluam proprie amp;nbsp;vere,nonmctaphotH ce aperire;quia primogenitumefle, primoque omniuif exire non poITet: nifivuluamaperiret, eamqueapericH' do.viam fibi patefaceret. atque hæc caufa eft,cur in Exo*, do,poft primogenitû,explicationis loco adiiciatur, qtiii-quidvuluam aferit : vt fcilicet indicetur,quidnam, amp;nbsp;cut • primogenitum fit; quia fcilicet vuluam vere aperit.

Hocipfum,quod dico,tua turn exempla, turn verbJ ‘ confirmant. .^ia enim, inquis, tunc res af eriri filetgt; cum aliquidfrimo ex ea frodit : vt terra cum frimo crumfunt: (drdomna ^cumquisexit: ideometafhorice dicitnf vterus aferirihoctf/o, quod frimo edit exfefefruit urn frolii-Contrariumfequitur, Gregori. Cum enim, vt tutefo-tcris, amp;nbsp;exemplis confirmas, res omnis tunc verèamp; proprie , non metaphorice, aperiatur , cum aliqui^ primo

primo cx ca cgrcditur: perfpicuumcft jVterum quoque non ineraphovicè.fed propric,aperiri,cuiri primus egrc-^ diturfœtus, Vbi Hcbræa tua mctaphota? üttcndc,fipo-tcs', ex Hebræo idiomate , primogenitum vüluam non apetite. oftcnde, vbidicant Hcbrxi, aliquidcxrealiqua exire,amp;.rem tarnen illam non apcriri.

Sedpergit Gregorius oftcndcre, Atr.brofium Óc Serb pturam njuluam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fumere ; idque aliud

nihil fignificare; quàm p»rimô egredi feu aperto j feu clau-foid fiat vtero; idque rationibus quinque monftrarcco-natur. prima eft, ld in Scriptura amp;nbsp;apudK^mhrofium cU Apcrire t'uluam , quod facit nafiendo omnü hemo mafiulua primogenitui ; immo omne ctiam anirnal mafculum primo

genitum (^c. at non omne primogenitum imnn) nullum lt;nbsp;primogenitum fokt, dum najeitur , rumpere claufirum ma-

trü ; cum iam hoc tn conceptione ruptum fit : vt notauit inLuc.he^

Ûrigenes.igitur nonhocesi inScrfturaamp;apuddiuumy^mr mil.14. hrofium aperirevuluam, fed primo prodire exciter o, “vtdixi-mus :(juodfacit omneprimogenitum, hoe ipfo, quod nafcitur. 'Netibidefyllogifmituiformamolcftusfim, nego quod iumis,nullum primogenitum clauftrum matris,dum nafcitur, rumpere amp;nbsp;aperire. fed probas,clauftrum iam ante ruptum effe in conceptione. ratio tua hæc eft ; Q^d ill conceptione ruptum eft amp;nbsp;rumpitur, id non in pattu de-mumrumpituf. clauftrumvteri inconceptioneruptum eft amp;nbsp;rumpitur ; ergo non in partu demum. Sophifma eft à fecundumquidvt ftmplicitcr. vera minor eft jKo-tut»; fed non abfoiutè 5e fimpliciter. finon credis •. Medicos toga : vel faltem Hebræorum Doftores audi, cùm de duarumillarumvócum,lt;_y4^«4zwólt;. CMifehbar notatio-nedifferunt ; amp;nbsp;cur vox '^hnaim dualis numcri ftt, ob duos lcilicct illos cardincs , quibus vterus aperitur, ' non fecus fere at que ianua. Sed quid multis opus eft c

tute, Gregori, fateris,lblius Virginis vterum inter matfC^ omnes omnino claufum effe. Sihicfolusomninoclaufus eft:confequitur, ccterosnonomninoquidem, ex part^ tarnen, claufoselTe, eoque non omnino apertos.-fed iß partu quoque ex parte aperiri. -

Sedquæ ifta tua coniecutio eft : Vterus Virginis oiß* nino elaufus eft ; eo itaque commodius amp;nbsp;vérins per ffC' taphoram dici Chriftus poteft aperuiffe matris vuiuanii Immo, Gregori, quia prorfus claufam patefecit : idcirco foins propriè vulnamaperuit.- amp;nbsp;in illo folo, vtpote de ü-in Luc. ItL lo, Ambrofio tefte, prolatum, vere illud legis impletuiß 3.cap.2^ nbsp;nbsp;nbsp;ç^^omnis jnafiulMan non fiaperire hîc aliud nihil cü

qnàm primo egredi amp;nbsp;primogeniturneife, tarn cetet* primogenitaomnia aperueruntamp; aperiunt quam Chd ftusaperuit?

Altera tua ratio eft: Aperire vuluamnon femper propriè in Scripturisaccipitur: ergo hîcquoquc propriè noß accipitur.yanaconfecutio. Aqua non femper inScripiß-eîWrfwÂ. 3. Ja proprièaccipitur: ergoneque cum Baptifta dicit, baptize aqua.

Tertia eft: Quod Ambrofius in partu Virgin! conti-giffemultis in locis negat, idpet apertionemvulusnoß intelligit: Sedclauftrum Virginis apertum in partu fuiü^ multis in locisnegat : ergo hoc non intelligit, fed aperiro metaphoricè vfurpat. Sophifma eft à fccundum quidvt fimpliciter. ex parte negat, nonfimpliciter. negat, vtex-pofuimuSjfeptnm pudoris amp;nbsp;clauftrum virginiratis apet' tumeire:vteriveróclauftrum apertum effejtantumaW h vt vfqnam neget*. vt firmisidrationibusaftruat: vtiaiß iamque,diftipatistuisnebulis, planumfaciemus:vbifi' mulapparebit : nequemeimpudenterfecifle,quod A®-brofium hæreft vcftræ oppofuerim-.neque Rhenanum i®' peritè dixifle, quodTertullianofubfcripferit: iedtei®' puden-,

r SECVNDVM. 7} pudentcrSc impie faccrc, quod luci tcncbrasofFundcrc fruftr à conaris, quamuisfimplicitcrncgari minor pofsit: quia nusqua A mbrofius negat, clauftu aut vteru Virginis apcrtumeffe-.fcd tantum clauftravirginitatis.clauftrum pudoris, fignaculaintcgritatis foluta amp;nbsp;violata die negat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' -

Qaartaratuamrationcmconcedo; magisquc concc-dcrem, fi dixiffcs,quipugnet cum Scriptura fanfta ; fed nego intcrpretationcmnoftram qua verba ilia j^ietneiyttv interpretamur,vclcum Scripturavel antiquis

Qujnta tua r^itiojfcu potius calumnia, quam tuis verbis ptoponam,bæc eft; accedttyina^hjtjuodißuelipfunt tidi argumentum,ex apertioneviduxpetitum, Patres etiam,'vt oc-(urrant cautllationib.hofiiiim integritatssVtrgims(qualü es tu mifir Portunatc)fibi proponuntamp; foluut eodem modo quo nos. accedit etiam, quod antiquifsimus T ertuU. contra veraî

carnis hoftes ( qualis t u cs mifctrime Gregori ) veritatem carnispropugnans, hocipfo argumente vtitur,quonos vfi fumus. Sed quid côcludisï etgo(boc cnim probate in-ftituifti) Ambrofius Sc Scriptura tÎïç 'tçttç avoi^iv im-proprievfutpant Sc metaphorice. infirma confecutio: infir mius Sc plane falfum antecedens, falfum ,inquam ,v-trunq; eft ; Sc quod meu argumentum P attes diffoluanf. Sc quódco,quo tufacis, modo illud diffoluant.nonné tu-tefateris, eoscumvirginitatishoftibus depugnareïnum nosvirginitatemoppugnamusï num partus aperti vteti (alius cnim nullus eft) vitginitatem adimit ï nec idem igitut argumentum , nec eodem,quo tu facts,modoPa-Vesdiffoluunt.

Atnphilochius meus eft no tuus : vt oftenfum eft ante. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;chriüi

Hietonymusitidcmmcus.quiadifertèfctibit,folûChri-ftum claufas portas vulux v h ginalis,vt fcilicet exitè pof- l.x.ctn.Tel.

. fct, apcruiffe ; qucni ad moduni folus Pontifex perpo^ tam orientalem ingreditur amp;nbsp;egreditur.' folus cam apcrii vt per earn ingredi pofsit amp;nbsp;egredi. quod autem ad-dit, portas illas Virginis claufas nihiloleciusiugitcrpe^' manfiflc, id de ipfa virginitatc accipiendû cft: vt expoßi'* Jn Luc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vnica vera, turn horum Hicronymi verbe-

aliotum Patrum, tum illorum Ambrofij locb-quæinlpeciempugnarc videntur,conciliatiocft' ' quod aliud fit, clauftrûpudorisamp; virginitatis, aliud vtt' xiclauftrum apcrirc.

Nihil aliudBcda voluit.etfi enim vterus cgreflùro virginitas tameigt; iilæfa permanfit. claufo vteroegreflbs eft:fcd qui egreffu fit diuifos: ficut fummus Pôtifex cgi*' diebatur. Interim verum eft;amp;Bedam recentem effe:®^ .autem antiquos Patres poftulalTe ; amp;nbsp;non immeritofot-.ûnhuncBedœ loeum fufpedum videri, Sed quidChu*^ tuoBeda: TertuILvtalios mittam.opponam?QuidIia^ CO ad Scripturas prouoeem? Vbi Scriptura quam polJilt;^' . tus es? hîc mur us ahencus efto. Liquet ex his,quàm vaß^ fintGregorij cauillationes/juibus genuinu m illorum vc“' borum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;av fenfum obicurare,amp; tü A®'

Sed nos in hune modum, pro Ambrofio, contra ôr*' gorium, ex Ambrofio,ratiocinamur: Si folus Chrifl“* vuluam aperuir,conlèquitur vuluam apcrirc non eflep’*' mô exire,fed vercaperire,amp; pcnitusclaufampatcfacci^' at verum prius^ verum igitur amp;. poftetius. Tranfi'umtua' Ambrofijeft : connexum probatur : quia primo Chrifto cum rnfinitis commune cft: penitus vero claufafl' , patefacercilliusproprium.acnemihidicasjiilumpcc'*' Jiari quadam ratione primo egrefliim effe: caque ratifi’^ foluraaperuifle vuluam ab Ambrofiodiei:exeludcr^ , Y - li. bacobiciftioneabipibmct Ambrofio,particula illa/^' Qui ƒ^/,vuluäaperuit is propric nott mctaphoricè ap*!'

jz fani,amp;abalio nenainepatefaciam,fibimet,propriavi,pa-tefacere.hanc Ambrofij mcntcm'elfe,.ianaiamplanius

). primo exirc ; fibi earn aperire crit fibi primo exire,cui ergo lecundo’.cui tertio Chriftus eftegreffus?

H'. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Item,qui matris fuæ vuluam idcirco apcruit ,ut imma-

C- culatusexirct : isvcre amp;nbsp;propric, non n;tetap)ioricc,eatn aperuit-- Chriftus matris fuacvuli^m idbirco aperuit, vt it; immaculatusexiret; ergo vete amp;proprie non metapho-jicè; eftq; aperire vuluam Ambrofio,vere Si. proprie.n'on metaphor ice aperire. Minor itidcmAmbrofij eft.maior qC jigt;robavur quia primus egreffus ƒ aufa non eft, cur quod, egreditur fanftü fit amp;nbsp;immaculatu: quod alioquin omne primogenitû fanCtû effet amp;nbsp;irapaaculatü; qui autem ita jb nbsp;nbsp;nbsp;primus egreditur.vt terrenae contagia corruptelæ imma-

culatipartus nouitate nonfentiat,fcdclaufamamp;invio. latam omnino folus fibi patcfaciat,is immaculatus egrc-ji' ditut;quia ex clauftro puro amp;nbsp;nullo modo maculato. At-ji, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;que hæc Ambrofij menseftjClauftrûvirginalisvtcriclau-

Êim ptorfuseffe debuiffe; quod alioquin,fi ab alio quàrn {, nbsp;nbsp;nbsp;ipfoChriftovllomodoapertumfuiffetjCommacülatum

.j! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuiffet; eoque Chriffus immaculatus exire non pot uiffet.

, Çonfirnutur ma gis, quod ficut Ambrofius ante non ((', nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;abfolutè dixit, aperuit vuluam,fed yz^z,aperuit;ita quoq;

i({ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vuluam \ amp;quidem matris propriæ, feu propriara alien®

fi opponens. Sicut enimgt;alienam vuluam fanttifica-uit.-vt Ptophera nafcerctur ; ita folus matris fu®vuluam pC nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;apetire debuit;vt immaculatus exiret .-quia folus is eft qui

fanftificare,fanaè,amp;finc maculaaperirepotcftHxc Am brofianafulminafunt,Gregori, contraveftramhxrcfin.

vbi tuæ præftigiæ in Ambrofio? audebis ne in poflcru tu^ chimæram Axnbrofij pallio palliare? non minusigit'*^ Ambrofiusmcuseft,quàm Tertullianus; amp;nbsp;cûAmbf^^' fio Patres amp;nbsp;Scriptura fanda: quibus Sc cui idem prorfüJ cft 7gt; J/aFfliy«F jU^'fÇizi',quod Ambrofio.

Sed adeo ne mutus faduscs, Gregori ;vt nihil ad ilI^J) quas pcrcenfui, rationes, amp;nbsp;ex Scriptura Tertullianus Vf' get,reipôdcrepotucris?numilîudfolumcxTcnulIianO obiccvquôd Apoftolotcftc exmulierc fadus fit? noof’^ cumTcrtulIianoamp; Ambrofio cumprimis illud Icgisvr^i' 9raya^irey^ieii/e7yavfiij'tfety,0cc.âd Chriflum propriè petti' ncrcjin Chrifto vcrc impletum cfre,eoquc Chriftum pto* priè,amp; folum verè vuluam fibiaperuifle?

Nequcfanè abfurdum eftquodcx vocc,^?//Z'mr,Tcf' fullianuscolligit. Etfienim omnisvirgo muliercft:nia' gis tarnen mater mulicr eft, mntierque dici coniueuif-Sed declauftris plus lâtis.ad patentia tranfeamus.

Ægrè fert ifte Gregorius quod de cœîis rcfpondi. af-qui magisftomachatus fuiflet, fi nihilrcfpondiffem : qu* ad leuiftima quæqoefibtvuît refponderi; amp;nbsp;in Caluinuf” fimilcm ob caufam eft inuedus. Sed quia ill nd,v t aïs,net vrfifti, nec vrgere potcsznon diu in eoclo te detinebo: qo* al iô properas. ncgani,amp; nego, Chriftum veto fuo cotpo re cœlos, non diuifos, penetrafte.Cauia inter ccteras,euf id amp;nbsp;negarim,amp; ncgcm,cft,Quod fi acr,ignis.aqu3,yutTlt;*' çairif habent; mnltomagisccelum,quod corpus eft fiffl' plicius, amp;defcntcntiaCcmmcntatoris,fimplexmate* ria,câ habeas Quid tu ad hæc Gregori? ergo ne ttbi Fert»' natC yCoetiaêrei, •velaquet, 'velignch'velcerterari ^pernK» biles fünf ■.’vtfoßint infar aërù Icco cedere l omnino Gregori

lt;rlt;y habcnt :a ëreos autc,aut aqucos,vel etiâ igneo.'gt; quod tui Magiftri fat2rurcffc,ex mca ratione nô côfeqoi-tux.in Axift.amp;. Cômenriillud ]cgi,vbicunq5 Icgi^împlicia

corpora ^itrat^zemyhabcre: caelum corpus fimplex cflc.fim-phciusclcmentis: corpus per corpus non pcrmearc.

Quid porró dc materiae fimplicitate amp;nbsp;corporis pcrfe-ftionegarrisj nónnefimplicia corpora corporafunt : ÔG /♦Matrajip nihilofecius habent ? à quibus autcm amp;nbsp;quibus * ; ; lationibusCommentatorisdecælis opinio ex fchoBsex-

' plofa eftinum ab illius a(feclatoribus,ab Auerroiftis,quos vocant, præter quos Pbilolopbos non agnofco? nónnc

’ ipfiusmec Ariftorelis eft, qui elementorum formam gra- Uh.tJe Cal. uitat em amp;nbsp;leuitatemftatuit, cxlumautemgriuitatc Sf. cont.is.cfr leuitate,eoque corporea forma, vacate doceti tefponde, fi potes,rationibus CÓmentatoris,faltem illis,quas ofta-uoPby(icorum,óc primo De cacloadfcrt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Çem.zo,

Argumentum tuum,ex variatione amp;interitu dudum, t' nbsp;nbsp;vanumeft; quia,quâadintcritum,maiorcmparticula-

(et, G Humana corpora furfum in fupremum illud caelum 5* lecipifciuiffet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;।

Q^^ Setiptura cælos firmos, folidos, appellat, id fa-cit ,non, quód lapidei »xnci fint, aut ferrei : fed quod firm!

fiftant. Quódfietiam lapidei effent amp;ferrei ; virtuti ta-mendiuinx, qua gtauia furfum fcruntur, cederenn vt dc i' ianuis ante refponfum eft amp;nbsp;lapide. Hos cælos Chriftus •' penctrauit: amp;nbsp;ego fuo tempore certó penctrabo.' fed tu nequaquamtnifiBabylonefuctiscgtefl'us. numverópe-nctrationem nullam nofti, præter earn, quæ folidorum tWnónnc vel ex foloDamafceno difccre potuifti penetra-’f tioaem illam,qua alterum diuidit ,alterum diuiditur^

Paron,cx Magiftrotuo adfersï num ibi duorum , inviccôi in tertio aliquo fcfe verberantium, idus? nonne conti; guicaclifiint? exquaquæfo Philofophia quaue Theolo-giaiddidicifti? vnde concentum tuum nobis probas? iß lobo, inquis, fcribitur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enarrabitcailorum rationem

concentum caliqtttsdormtre faciet? o te miferrimum, qu' credere cogeris quicquid Parocho placet. Antiqua verlio fie habet. Sed aliud tum Hebræa veritas poftulatituman-tecedentia amp;nbsp;quæ confequuntur. Vox enim Neble hîc n® inftrumentaMuficadéclarât; iédveldciccndentia ,plu-uias» velpotius lagenas, ideft , nubcs, quæ inftar lagC' narum aquas continent amp;nbsp;cfFundunt : vt terra, quæpt® ficcitate diffindebaturjis cogatur amp;nbsp;continuetur; vt vetr fofequcntidicitur. De aëre igituramp; nubibus hîc fetflif cft: non de ipfiscælis; vt altéra quoque ya'f.Schdchkim^^. aërireftiusquàmcælotribuitutjfatisindieat. Meriroigi' tur alios tuo more calumniaris ; malos Philofophos Theologosappellas : qui ne prima quidemvel veræPbi’ Jofophiæ vel veræ Theologiæ clementa didicifti.

t i Quid amplius agis, Gregori ? fa Hum ne pronuncii’ quod fcripfi, panis fubftantiam à tuis explofam elfe, vt pt'' netrationemfiigcrent? cur Guitmundo, iddifertè proü-tenti.non rcfpondes ? de Guitmundt, inquis, argumenta îaboramua. quîfic Gregori? itdnein fundamentoconfcH' titis? verum igitur eft quod fcripfi, tuos, (lue tuorum ali-quos.hâc TK^tenuOTÄff-^tScaufam adferre,quöd penetratie fit. Sicenim G\x\tmnn0.\xs„^omodoeniminfoli^ cor pore panis ait er um corpus latere poßit, 'videri non pott}' Sedcur ad ceteras tuorum antilogias nihil? agnolcisn^ veftram incÔftantiam amp;/ttru(n'«eÿ morbum incurabilem-Sed verbisChrifti fua conftare veritas ncquit fine ffj«, plane,Gregori: ficutetiamveraChrifticarofineei' dem conftare ncquit. Qmd tuprobaris,partimiainli' queti

c|uef. paitim fuo loco magis magiCque patefcetgt; , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^rgumentnm ÏIT, ,,

’^Erti) tui Ârgumenti lumma, Gregori,Velis nolis,huc

redit:Patresvnicum Chtifticorpus diuerfiffimis m

locis adçffe fcribunt; diuetfis igitur in locis cft.ncga,fi potes,hoe tuvim af gumentum cffe.Q^od fi malè illud con-.ftruxi; cut id non demonftras cur tu non rcctius illud cö-

ftxüisî curà(TO?Ào54Çù)s difputas? lucemfugis?

. Antecedens aut orirate Patrum »Chryfoftotni,Nyffe-.ni,Bafilij,Ämbrofi|, AuguftiniyConfirmafti. refpondiad probaticnem^(arguinCntufnenim concedimus) Patres aliud nihil veile, quamChriftuinVerofuo corpore, qua verü corpus amp;nbsp;vera caro cft,furfum iam in caelis effe-.fimul tarnen ctiamhic in terra, in locis innümeris, infinitorum xnanibuspeitraftari,facramentaliter ; quod facramgtum 'illius, quodfanauspanisamp;fanftumvinumeft, manibas pettradetur. Confecrationiseadem ratio, innümeris in locis confccratur; quia in locis innunacris elcnaentum pa-nisamp;vinibenedi£tionc corpus fit SefanguisChriftiäntek ïige,tnyfticè amp;nbsp;factamentaliter, non effentialiter. Qvud

^inhac tibi refponfionc difpHcet ?

Paires jinquis,»” ein admirahilem ejje cenjent, vt corft4S Ö}rtßt./juotetnporeJi{rßimtnCi£lo'eß,eodemtemigt;ore in tert a, noßrü^vsxx'xCo omnium, Gs.ç.^C)s\)manihtisfertra^ietur:riMl-lumatiiernmiraculum eß, eodem fc?nigt;öreretnaliqua invnoloco eßße-,^ eiufdem teifignü eße in alio loco : non igitur tantutn-modovolut Patres,eodem temf)ore corpus chrijlt eße in c^elo, e'tusßgnüfeuficranientit in tetramanibusnoßrü pertralfari, vtvos Sacramentatij dicitü fedi^ßumtnet corpus chrißi jCfuod eß in Calo,eße ßmidpraßns apndnos in Ettchartfiia,^^ manibus noßrüperfraclari. In qua veto figura, in quo modo, hoc

/ tuuin argumentum , Gregöri 5 Vbi ex purls patticula- • xlbus in t'ecunda ratiocinati didiciCtiî num à noùis illt»

Præicntia illa, quarcsaliqua invno locoeft , fignu® autcm illius inalio, miraculum non eft: præfentiaiftî» quaChrifti corpus furfum eft, amp;nbsp;nihilofecius hïc in terri manibus pertraâratur,miraculum eft : quid fequitur? ct-go prxfentia ifta non eft ilia, hoc duntaxat fequituf : nol' la tarnen confequentiæneceflitatc: quod ex paris parti' cularibus fine fingularibus nihil ex neceflitate cfficioit' Ibla efthcfi excepta : quæ in fecunda locum non habet-Plus itaque concludis, Gregori, quàm debeas; ôc fccusâ^ leges feruntjconcludis: itaque nihil probas-

Scire verb debes, Gregori,etfi res fit admirabilîs,qao(i qui furfum (edet,eodem tempore manibus omnium pet' * tradetur: id tarnen ordinarium 8c perenneefler eoquc» propriè loquendo,miraculum non effe: dein aliamlong« rei 8c illius Ggni, aliam corporis Chrifti amp;nbsp;(acramenti ra' tionem efte-Commune fignum rem ipfam,cuius fignuo* eft, non exhibet : amp;nbsp;qui fignum habet, nonidcircorcngt; ipfam habet: qui verb corporis facramentumcoquodC' bet modo habet,is fimul ipfiim quoque corpus habetrnofl quidem qua corpus eft (fie cnim in Euchariftia legatuH no cft)fed qua traditum amp;cibus eft: qui ad xternam vit^D* nosnutricatur.

Probaui deinde refponfionemmeam: oftcndiquc,Pï' tres lacramcntaliter loqui:amp; corpori adlcribcre quod p«' niduntaxat amp;nbsp;(acramento competit: qubd Chrifti cot' pus in Euchariftia videri, tangi,frangi,fcribant: fpiritua* , lemnoncorporeamcorporispræfcntiamftatuere;quèil aquilarum non graculorum hanc menfarn efic dicant:

corpus Chrifti cibum mentis non ventris, mente non ventre vel ore contingendum efle vnanimi confenfn doccant.

Sacramcntirationc, vclv’t ipfcquoquc male loquitoir, fab aliéna fpecicjcorpus Chtifti vidcri,fungi,tangi dicar tur-quod cibus fit animi non corporis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;।

Et hoc ipfum eft,Gregori,quod probaui.ftat ergo mca refponfio. Cùmigituranimi cibus fit non corporis: vere animo fideli prxfens^eft, qua. cibus cft ietfi qua corpus fanguinc praeditu meft,in.coelo duntaxat fit, non in terra: quiac'apartecibus non eft animi. Hane praclentiam Pagt;. tres docent,non aliamdntcrptetationem tuam,vt hære-ticam,tcpudiamus: qux vera tunc crit, vbi p,vrwTiat,ç por-

' tentum ex Scripturis nobis demonftraueris: id quod ad* hue nondum præftitifti. SLcut ergo caufam noftram iu-

cft:ab animo quoq; duntaxat manducatur,oö à. corpore. In Sacramentovero ipfum Chrifti corpus effe, oreq',cor-

' porismanducari, itaque manducatumvimiftamhabe-* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;re, vt animum fpiritualiter nutriat, id non eft mentis ci-

• bumeffc-.fed mentis cibumeffePatribuseft menteScore, * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;leu manu cordisnon corporisfufcipiSciContingi,intctio-

. Obiecit etiam ifte Gregorius Augjiftinum De cura pro mortuis,amp;LiturgiamBafilii.rcfpondi,ex Auguftini ' verbis nihil effici : deinde nec libtum ilium Auguftini ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nccBafiliiLiturgiamauthcnticamcffe. Hicifte,verbo-

gau's^uguftinieffe negaui? numqui inftrumentum au-5 thenticum effe negat , negat illud huius aut illius ,ab I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoc aut illoconfcriptum effe * negaui, 6c.nego,librum

bandi.Vcrèitaq;coratntuis Hcluetiisftabis,vt butyruô in Sole. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Bafiliumvt concede de vino aqua mifeendo præcc-pifiTe: ita negoXyturgiamillam, quæ fubilliusnoniinlt; circumfcrtur,illiuseire:quiainipnus vita nonpeiccnfc* tar:quia varia amp;nbsp;diuerfa circumfcrtur.

lt;^ôd Bafilium cum Chry loftomo conciliansjtemqi aduerbia iilaChryfoftomi,hîc, illiCjexplicanSjChryfo Hebr. ftomûfacramentalifer loquifateris,iterûrefponfioneBgt; htmd. 17, mcam confirmas. Quemadmodum enim Chrifti corpus videri,hîc aut illic cfle djcitur:eô quod Saeramentumil-Jius videtur, hîc aut illic eft: ita manibus omnium pertrâ’ ûari, innumeris in locis eonfccrari, dicitur: quia Sacra* mentum manibus omnium pertradatur^innumeris i» locis confecratur.

Firma itaque mea refponfio eft , amp;nbsp;vanum tuum argumentum t fi facilis hæc tua conciliatio eft. finiul vanum eft quod de intima amp;nbsp;non afpedabili corporis Chrifticum fpccicbusxoniundione fine probationegar* ris.

Vtriusautemexpofitio ineptioreft, verbisqueLitur-gix minus confona, mea ne, qua verba illa , inutßhiliUl loès, velverfiris, de deitateexpono; an tua,qui ea de coU' Mindionenonafpedabili interpretaris!*

Li rurgia, 'Domine Jefu Chriße, Deut naßerßefin^to toberni' fulo tuo,S)C. c. (juißtpra cum fatreßedes : amp;nbsp;^ic nbsp;nbsp;atui verfarii'

dignarepotentt manu tud impertiri nobü impollutumcel' öcc.deitatis mentionem in hisverbis fieri audio-' nullam coniundionis. ctfi ergo de deitatis prasfentia Li* turgiac verbaredèaccipiuntur:conceffi tarnen,corpus Chrifti cum facramcntaliter,tum x:oiigt;u)igt;^irft,verè prasfeus efle in coena, hoc eft, non landu m d untaxat pane m in ca pcrcipi, icdfimulctiamipfum Chrifticorpus;fedorcÄ palat®

jaîato cordis,non corporis-facramctalitcr itaq; præ fente effe, non cft fub aliéna fpecie præfcntcmefle, fed ra none Sacramenti, fient videri, tangi, ftangi, facramentalitcr, î' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cflratione Sacramenti,videri,tangi/rangi.Contrarium,

gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^rgumentum IV.

lt; poluir, eff€-,(juenndmodum ißi cotendunt, impoßtbile,vt r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corpus 'unum diutna 'uirtute in pluribuifimul locü præfins ad-

0 ßt,rationeprteterea -, amp;nbsp;argttmentandiforma^ in ÿs dtjputatio-fS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nibu4,^ua/unt de potent ta Dei,valdefirma:ßc probo.^iiictjttjd

l' »(?» inuoluit vllo modo coniradicîionem Deus poteßfacerc; I' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sedvt corpus vnuin multüßtlocü,non eft res einsmedi qutti,:-

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in mtiltis fit locis Deus potelt faccre. Nega , fi pores,

gt; Vkiba effe. Hlt;gt;c argumentum hifee verbis teruli, nullo modo contradt^Honcm inuolait -, id Dem faccre

lä nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fetcii^ fid vt vn-tm corpus in mtdtis loots fit, contradiSlio,

dicetiam pins öt pendensleàor, an ilYius Gregorijat-gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gumentum rohcrabditcr inrellcxerim,infidelittrque rc-

t Quid ad hoc ifte Gregoriusruinofum videns funm r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fandamentum,aliud argumentum ia m conftrnif.quod

“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(Iripfitirenaturâpofterius,potefl fine contradiHioneditiinitus

i5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in re multiplicarifiilua rei 'vnitatetprafentia corporis in loco esi

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;accidens corporù extra ejfientiam'illtus , ejr eo poften us - ergo

t prafintia corporis in locopotelt fine contradicitonc diuinitus multiplicari in corpore , fiilua corports vnitate , ita fictli-

mifcrrimuslîmul amp;impudentifsimus jfte Sophi{la,qUlt;gt; pafto pudenda (uategat. Quid tibi vis, Gregori, cùma'^ in maiori, omne accidens rei,quodßt nimtrhm ext'rarcKf y?z;z/4»z?/in’aliquod axicidens extra reieflcntiam non cflf; Scdmaiorem negamus. eflentiale cninr accidens, ct** natura poftcriuSjBc pars efTentixnon eft:cffentialetanic*^ cft-.eoque ficut auferrijfaluarc,cuius accidens eft,nequjf' ita quoqj multiplicari ncquit,nifi re multiplie al a: de quO hoceodemcapitcfupràplura,amp;mox (equenti aliquid»

Maiorem probas : prius amp;nbsp;pofterius eflcntialirer idefl' non funt : ergo pofteriori mul'riplicato, prius non multi' plicatur. eödem resredit,Gregori.conféquentiam nego proba, fi potes, quiequid de eflentia rei non cft,id multi* plicari pofle, renonmultiplicata.. quamuis^antcccden’ quoquefalfum fit..

Minor probatione non egebatrprsfertimfamrvana^i^ ' comentitia. cireüfCriptio fiue præfentiainloco ficut natura pofterior eft corpore:fic cflcnriallsf pars corporis nofl eft : 5c hoc fenfucflentialemmon cfle libcnter- concedo: nullum autem inter cam Sc corpus cflentialcm nexuia cflcjhoc vero nequaquaconcedb'.caufam ante audiuifti' apage itaquccum’tuo cxtrinfccum. num autem extia cœlumlocus fir,tuumfaltem Tolcttumconfule;.

^yjXi\iüd:\amp;c./cAdhocargumentureßonderinprimaextti fr^oßtu Fortunatuiycircumßcriftioneacpr^tßntidin loco ejjeaccidens commune corporû, immó veto ne nbsp;nbsp;qpide®

adhoc ruum,.quod nunc adfers’ argumentum rcfpo® di.amp; qurrefpondiflem, eùm nunc primum illudadfera^ Minorem,ytmodôdiéébâgt;, argumenti tui ncgaui.eâ dit-plier rationc probaftt: iquarô priorcm his verbis coplèxtH {\xm,Circumßriptiü accides elicomune, a corpore diuerßum,^ corporepoßeritts,eoq) non de eßentia corporis :■ conßare ißt»f vord altquodcorpuSiVi diutnapotent: quodnuUo locoprxßnsßt-

CäFVT S£.CVKDVhr. ïÿ iregâuiantecedens •. có quod circumfcriptio non cons-mune,kd efïentialc corporis accidens fit.amp;hoc tibi eft ex î'J, tta propofitutn refpondtre ? negabis ne, tc in minoris probationefumfiflejcircumfcriprioncm commune cor-poris accidenseife? Q^d igitur ilia tua verba libi volunt fag.àj:. fß nbsp;nbsp;nbsp;WinorenrilUmihiprobMiofUneperfùadet. nam ejje corptaali-

JÛ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;('ubipnfinsidqutdem»on ntfi aectdem corporis efi-,ßueab(olu-

jl' tum illud^fiue reJpeSiiu-um fit acetdens,. quid hoc aliud eft, ' lO nbsp;nbsp;nbsp;qqàm circumfcnptioncm in ordinem communium ac-

|1* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de circumferiptione, eflcntialiaccidenfc’, diuina

d' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;potentia ,(ubiicis, oftendunt, quàm inermis fis ; qui, nifi

eramben millies iam recoftamamp;concoCtam , répétas, ti* nbsp;nbsp;nbsp;quod dicas, non habps. Seàquælumus te-.anrequamcom-

mentitiam illam tuam potetiam, amp;nbsp;byperphyiicutn fub-fiftendbrnodum nobis obtrudas,.hunc nobis nodum'ex-6^ nbsp;nbsp;nbsp;pedias; SlDeusipfe corpus aut quantus effet, circumferi-

itf permearet.refteDamarceno.'Ctgos defententia Eoruth tf î'atrum, Ecclefiaeque Catholicx, ne diuina quidem po-tentia fit ,fier luepoteff ; vt corpus no fit citcumlcriptunà, ti' vt per corpora permeet : quia fi diuina id fieri potentia t» poffet •. vtique Deus , quanturnuis corpus, per corpora petmearct, locoquenon citcumfcribcretur. cetera antb eonfutata lunt-.amp;ad'tem prxfentem nihil attinent..

if nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Alteraratio ,qua minorem fuam Gregorius iff exonfir-

ü mauit(omnium erar Gr e got iattumde vnius tantùm corporis creatione.tefpondi verbis Ariffotelis,T?

ÿ «nJCevaTsw. à «70 TTÇiiyfxa'raiçTïuTa* Ad hoc iffe, nCG' ► ' nbsp;nbsp;qu« ali) dicunt, nee quae ipt'e feribit, intelligcns, me fine

1$ alio plané quàm voluetim, myfferio refpondiffe. plané, Gregori,fine allô,quàmvolcbam ,myfferio tefpôdi.nun-qqamcnim,,veïte,Grcgotiyvdcetcxostuos Socios, tam t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L uj

indoclos focios iudicaflem: nifihæcGræcamca rcrpoi** fioidcomprobaflet. VerbameaefleGregorius iftccui” (ua Socierareexiftimat.atqui ipfiirima Philofophi verlgt;^ funt in cxtremo libro tertio Phyficorum. apparethinG qualcs Philofophi fitis : qui prætervaniflimain quandaO Sophidiccn nihil plane noftis.

Scd illud admirabilius, neminem ex iftisSociis,intoI iftorum SociorumCollegiis atque fpeluncis repertutf cfle, qui fairem horum verborum fenlum effet affecutu^ S'cenim ilia Latine reddiderunt, hitte cogitationi ereJ^f^ abfurditn. nan enim ad rem hoc. atqui fententia generali* eft, Cogitacioni amp;nbsp;Phantafiæ fidem adhibendtin non cl* fe, (iresaliter(ehabeat; quemadmodumfruftraGrego huscogitar, fe Pontificem Romanum effe: cum res cfO trarium tcfttfiicetur.Vbicnim,o Socij,præpofirionc!rlt;5^ patrio cafui iundam, idem quod Latinam prapolitio nem 4lt;Z dgn ificare leg। ft is gt;

Qjd veto crcdam,amp; de fomniotuo,Gregori,fenriaifl libello meofatisexplicaui.Aflentior tibi; Deam illafatH' repoffe,quæcontradiclionemnoninuolaunr. concraili' Ö ionem veto non inuolui, ft vnicû dantaxat corpii loco conditum, (ine loco fubfiftat, hoc verb tu ptobabis cum tale nobis corpus exhibebis Nec verb,fient tn.fin^ mentelocutuslùm,cumdixi, ^dodßconditumeiufrtD^ Cregoriannm velpot im Melißtamtm cor pmfitißet -.trina ßone,lt;^c.\d eft,Gregorianö merü figmentumeft.Sivnici* Deus corpus condere vellet: cöderet-.fed proba tu Deûilt;l vcllc.autetiä veile poffe: quicôtradicétia,temet tcftc,i’® poteft.môftra nobis fubiedu abfq; fuoeflentiali accidSt^

Qmdmciuuetimmutabilisordo.amp;quantû thcfin'’^ officiât .•intelligere potuifles,fi verba GræcaintellcKiff’*' Multa Deum fa cere poffe,quæ non facit,concedo : ex ho tum autera numero effejVt vnicum duntaxat corpus coo ditüû*

CAPVT SEGVNDVM. «7 ditum Gt,nego:quia fubieftu fiuc forma fine effentialifuo, accidente citra contradiftionemcófifterencquit ide qua ïeantè.Hîccompîutaalia in Gregorio fequûtur; adquae omnia ordinercfpondi ; quam mcamrefponfionemiftex veluti rcfponfionem ad quintum argumëtum, fuo more, icfcrt; cum quarti argumenti cauillationcs diluât : vt ta-ceam,quódprxcipuafraudulenterdiffimulauit.E§o ne, Giegoti,ad quintum tuum argumentum hilce tefpondi, Cattfaeß, quia in loco ejßejßntiale corpoftis accidens eß ^c^c.t hovcine eft fideliter agcre ?

Quod de ordinatia lege amp;nbsp;abfoluta Deipotentiahîc icpctisjcxplofum eft ante. Adtcquodattinet,ncmo,qui t c diuerfts amp;diffitis inlocisfimul confpicaretur,vnicum ?' te corpus habere dieeret, nifi tuo more infanirct» quaec-nim continua non tunc corpora , ca quo pafto vnum funt?

gorius vnum tantum corpus habet ; ergo Gregorius ifte îquot; nbsp;nbsp;duobusin locis vnum tantum corpushabet.Scd vbiyGrc-

i'’ iÔKf noftiï cfficicshistuis paralogifmis, vt tibi Icribendi VÏ fftentiumimponatur; quia caufam veftiam ptodis,non gt;'■’ défendis, plus cft in eonclufione. fcquitur igitur, vnunv ƒ nbsp;nbsp;tantum corpushabens duobus in locis eft •. id cpaod cffice-

letur,fiverum effet,tedttobusinlociseffc ,amp;.vnumtamë duntaxat corpushabere : qnx duo fimulaffirmaride cot-c** poreaprxfentianullo modopoffunt»

10 negaui, cam totum iubiettum occupate. eut diuerCuna (O' non oftendiftiï quod feribis, te difertis verbis afhrmaC.

le, cam totum (ubicftvtm occupare » falfum eft qui ftu-ftuanslocutus z^fintentiafiltern quorundamÿ'.wc^'.zxï^.non (O' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tefpondi dcinde,li maxime fubicAum totum

occuparct : aliam tarnen circumfcriptionis,aliamifti*^ xclationiseflcratioticm : qnod hæc coBunune accideö* fit: illa eflcntialc.quid tu ? nugas, in tationc accidentis^ conuenirc dicis.conueniunt, quod vtriufque effeeftinö' fe; différant,quöd akcrumcfl'cntialeaccidëscft.akeriifl' commune, quarevanatua c#9xA»r(nf .Accidens multi{J*' cari in corpore poteftynon multiplicato corpore:circuit fcriptioaccidens eff; ergo. Vt enim maxime maior commuai accidente concedatur: deeffentialitamenn^' quaquam conceditur,: quodnonraultiplicatur.nififo^' ma Se fubieâ:o raultiplicato. Sophifma igitureühooK’’ nyraiæ.

Inueheris dein in eflentialc accidcns amp;Comracnti' torem; amp;nbsp;decommuniPhilofophorumraore, Philoflt;’' phiaeprorfusignarus, garris. Sedhocquæfonobis argi*' mentum cum tuis Sociis expédias : Quæ effentialiter cö-hærcnteffeniialia funt:ïubieâ:unifeuforma,Se accident quod illi per ïècompc tit fecundo modo, cflentialitcrrö' hærent '.efCentialia ergo, minorprobatur, quia nexodefr nitionis. Sitkaque, teliberaiitcrdante,mcusCommci’' tator: fit itidem,eâdcm lîberalitate, meus Ariftoteld (hune enim fupràdedifti ) amp;nbsp;cum his tota Philofophia;!*^ meus Tertullianus, Khenanus, amp;nbsp;paulo poft Theodoff' tus. Quidreftat ? fiCeteros Patres noneâdem libcralitât^ dederis : vi illostibi j amp;nbsp;cum iliis Apoftolum amp;nbsp;ChriflU** ipfiim extorquebo.

QVintumargumentum fequitur: quod Gregorius!*^ dem verbis ante repetiit, quibus id priori fcript*’ propofuit. id hoc enthymcmate complexus fum : vnitas, nectcrminatio.velcrcatioimpedit,quo min*'® vnum idem que corpus in pluribus locis fit: inpluribn* igituf

Iglturcflepotcft. ncgaui antecedens.ad probationcmtc-fpondi,ncc Dcü,ncc animam, aut angclunv,quibusGre-goriusabutebatur.adrcmquicquamfacetc: quödalia cotporis, alia Dei ratio animae.

Ö* nbsp;nbsp;nbsp;rattonu me£,nef»f)e-,t3i iileo corpus tnpLuribm locu pr^ßas ejji

li' noapoße,^i{iafit 'vnü,vcleiuiafafinituntfiue terminatum.^A ‘(f nevero haectua conclulio Gregotiï reuoca tc-.amp;videbis, te antecedens quodinficiatus fum,cü confcquentccon-fundere. de multiplicationc amp;nbsp;feparatione tffentialis accidcntisfatdiCtum.

fimum amp;fainfeimum, fubftantiam rcrum finitaturai gc-ncreterrainari.M.atcriaemrti,quxgcnctislocumindc- (pf, r finitione tenet ,non terminât, lcd à forma, tcfte Philofo t; nbsp;nbsp;nbsp;’

pboterminatur. Locum cocli Clignotas,in raeoquxlom Actoafin Commentario inquirito.

accipi dices-.vt fcnCus Cit ,D co nihil à^uvAT#» cffe,quod fei-licct contradiftionem non inuoluit. efto. fed vnam Sc tandem rem finitam in pluribus fimul, üsque difsitis lo-ciscollocate,eftcamvnam Sc nonvnamftatuctc.tacco

it» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ad Auguftinum quod attinet ,non ego illumhic vrCn

'ƒ fcdàcauillationibus tuis vindicaui. illud cnim à vobis, lO* vt Scfallcrctis Sc fallercmini, exoogitatum difetimen

de naturali feu Phyfico amp;nbsp;hyperphyfjco alicubi fubf*' ftendi modo,nc per fomnium quidem vnquam inrof*’' tcm venir Auguftino:qui,vt fuprà monftrauimus.eptinif nouitjoonpoffecflentiale rei accidens tolli, niliresipf* tollatur.abfolute pronunciat,j^4«4/pför«w ittf : (^nufquameruntidrijuia misciuam erunt, nec erhnt. äd-mittunt ne hxc verba exceptionemS

Antithefis tua ineptaeftrVtenim locum habeat,nC' cefie eft, vt, (icut corpus prxternaturam absque locoel^ ita præter naturam in loco Deus fit. Aft, inquis,nihilfigt;* pra naturam Dei cft. Aft,inquam,antithefis tua, feu anti-thefeos interpretatio poflulat, vt faltcm præter natu-lam aliquid ei acccdat. Docet igitur omnino ibi AugU' ftinus, quod vtrique, amp;nbsp;corpori, amp;nbsp;Deo naturale eftilê*^ ita naturale amp;nbsp;eftentiale: vt fine co ncquc corpus corpus^ neque Deus Deus effepofsit. Quem ad modum eniut Deus Deus non eft,fi loco fit circumïcriptus: ita eorpu^ corpusnon eft,fi loco non circumfcribatur. hac Dei,bæ^ corporis natura eft amp;nbsp;effentia.Quapropter ibidem ideiU Auguftinusmonet, ne ita diuinitas hominis aftruatur,vt natura veritasque corporis auferatunquam auferri ceu-fet : turn fi vbique diffundatur : turn etiam fi loCo A cif-cnmfcriptione,eflentiali luo accidente', fine quo eflcnti^ confiftercnonpoteftjTpolicrur. Papiftica tua fimtil Vbiquiftica interpretatio ficur contra Auguftinum ita ncquaquam contra me eft. nouit Anguftrnns ,nouif» circumfcrrptioncm accidens cfl'cntiale corporis cH^' quod fieintime comrecoharcat ;vr nonmagisfinchofi accidente res cffe poßit, quàm absque Ina forma: cntU neutrum fit fine alrcro. Quamobrcm alibi quoquefcif-bcns, etrpusin tjuofirrexitDominus, in 'une/tcfifjj'^ eportef,cotpiticx ncccfsitate amp;nbsp;in ioco,amp; in vno locoX® pronunciat..

Ad hoe teftimonium cludendum, afpeftabilcm lllutn fciummodumamp; legem ordinäriam Gregorius arcefsit: led nihil proficit; quia nihil minus quam ifte modus ex il-lis Auguftini,quibus abut itur, verbis euincitunqui àôç«-Tov amp;nbsp;ètTTifiyfciTFTeii iftotum corpus non nouit .N on rfaa gis Tertullianus illud nouit : immó veto vthxrcticumcx-plolit; inprimis cùm arcanum illud corpus inlcédatur.fc-que non aliud hominis corpus intelleäurum c(amp; pro-nunciat, quàm quod vidctur.tenetut.palpatur : idque cumdiuinoprxccptorc: quifuum.amp;quidcmpoftrcfur* Ijk, reüionem, talc corpus pronunciauit,quodnonfpiritus, fed verum, ofsibusamp;carncpræditum,coque fubienfum cadens,corpus fit. Hîc ifte denuo coccifmum fuum occi-nit,modum naturalem feu phyficum, amp;nbsp;hyperphyficum iooara». Scdfatistefponfumeft,modumiftum itanaturale cffe,vt alius incorpore modus locûnulla tationc habcatiquôd fine hoc modocorpus corpus elle definat.

lllud Lucæ,«tlt;pav7ïç eyiviiB à.9r’àuT«»,nondocct,Chci. Lw.24, ftumcuanuiffe,ôc præfentem àôçrtroy faft.umcfîc;fedab illis diCcclsiffc, coque non amplius ab illis confpeftum cf-fe ; quemadmodum etiam Ambrofius illo fuo inuifibiïi aditu nequaquam vult, Chriftum inter ingtediendum 5^ 24.rtt^ ùô^otTiv fuo corpore fadum efte: fednemine videntcôt animaduertentc gt;nbsp;ingreifum effe, repenteque prxtcr omnium opinionem,medium aftitiffe»

A T P î N G r T nobis planus ifte talc atgumentum-. ^OmnespropnctatesnaturaliscorporisinVunt inœr porc Chnfti-. vno tantû inlocopræfens elle piopnetascft

natural», feu corporis naturalisiineft igiturincorport Chrifti. Negaui amp;nbsp;ncgOyid noftium argumentum cfl'c.

mentatus.aftnon pudctiftum cum Caluiniftis,quosvC’ eat,difputare,quorum rationes hebete fuo capitc non fequitur. Qi^opado Caluinus argumcntetur,di^umc^ capitc primo.

Argumentum noftrumhocefle dixi: Nulla propriC' tas efl'cntialis auferri à re aJiqua poteft, quin res ipfa fr ■» ' mul auferatut amp;deftruatur: in vno tantùm loco, vn^ tempore , cfle,proprietas corporis eft efl'cntialis ; aufet' xiigitur à corpore non poteft,quin corpus fimulaufera' tur amp;nbsp;deftruatur. Vtranque propofitionem confirma' ui’, maiorem, quod res amp;nbsp;efl'cntialisproprictasnexoif; cxplicabili nbsp;nbsp;«Avtäjcohæreant : quia,vt initiofccunlt;l*

capitisexpofui, nexudefinitionis: qui nee pbyficè, ncc hyperphyfice diflbluitur : minorera, quodcircumferi* ptio in vnoloco, tationc eflfentix, ratione trinæ dimeß* fioniseorporicompetat: lient homini vis adridendui” i** 4- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ob rationemûd quod perfpicuis Philofophi verbis docui'

... nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;Sed quid ifte?fctibit pro fuo candbre,mehre rurfusrC'

petcre,proprietatem ftuentem ex eflentia corporis cfl'c,v® fit tantùm invno loco. Egoveró, Gregori, non repcto: «e dum rurftis:fed argumentum raeum confirmo. T'* verb eoccyfmum tuum tpiHies tibincgatum,dcnatUquot; lali feu phyfieo amp;nbsp;hyperphÿfico modo fine fronte reff' ■ tis. Ariftotcie», inquis, fetundum naturam rei loquitut» quid feilicet ex lira natura pofsit. reâè, Gregori, feeuß' dumnaturam rei löquitur, ficut amp;nbsp;Patres, Auguftinu*’’ Cyrillus, Damafeehus amp;nbsp;alij : quia docer ,quid corpO' xis natura ferat nbsp;nbsp;quödcorpoiis natura deftruatur,filf'

* plicaie contradictioncm, vt corpus Gt absque loco. En Phyßcanf, ex innumeris iUuin:zgt;wpöj^’«’^/e eniyn eß l8c::».’amp;eorfgt;tts xeiua» ba Konejjè.»ec enim tottts locus jnaior (fi, ^uàitf qaanfamJiwut

pus itaqucnufquam l’eu ablquc loco cffe, huiulmodi eft, defcntcntia'Ph.ilofophi,quodGmpliciter à.^uûa,itv eft; go-gt; nbsp;nbsp;nbsp;que fine manifeftiftinia conttadiftionc ftatui non potcft,

'/ nbsp;nbsp;nbsp;li Riaptoprietate fpolietut; quia fitnul «fie Sc non eft'e pes-

îirmiftimumitaquenoftrum argumentum eft; tuum 'vcrô.quodopponis »vanifiimum. Ira ratiocinaris; Piatu-

V nbsp;nbsp;nbsp;tidis froprietas corporù eß,vtpatidr cor runt fi poßitj vt,ß

l* «ttzwfit alimoniAtndigeAtßdchrißuc ornnes corforûpro-Ik priefateenatura^s indttü:ergc ne/ùperftaturaltter quidtm iam t ticompetitjVtpatinonfoßit c^c.ïatcris,pluscôcludiquàm

' fequatur r eo quod vocabulum fiipcrnaturAlittr in eon-gt; €lufioneafluatut,quod nonerat inprxmiûis. ego veto t non ïftatn duntaocat ob caufam plus concludi dico; fed ; etiam ob illam, quod aliud nihil fequatur, quàm hoc. î trgo Chrififfi etiam has profrietates induit, atque banc ob gt;nbsp;nbsp;nbsp;caufam priustuum argumentum, quodvocemiftam ßt-

» Sed argumetum noftrum tuo fimile dicis; Caluinum» epienon minuspluta côcludendo pcccare.iniutiamCaï-uino facis ; quivt capitc primo deraonftrauimus, aliter , kmgèjtyaàmtuilliaffinâasjiatiocinatut. argumentunv

crgonoftrum nihil cum tuo commune habet : quiafall^^ non eft vt tuu: nee è naturalis corporis,fed corporis ab-'’* lute,non c naturali, fed eflentiali dudum eft proprictat^’

HÎC '\^c,eß-)teali^uoddifirimen interproprietatefftttd^ raleme^ efi'entialem^’vt twvocM ?num dubitas ? Vnde dicifti,natura amp;nbsp;efl'entiâappellationedûtaxatdifcrcpat^ eft ne tibiomnis natura eflentia, amp;nbsp;omniseflenrianâtquot;' ra? ergo-ne quicquid effentiam habet idnaturä habet,*”' temü illud motus amp;nbsp;quietis principiü ? ergóne Dcusq**”' que tibi mobilis eft? Scis-ne quid natura fit,naturäqj c*””' ftantia ? Cur in hac difputatione de corporis circuniß*”' ptione.confundis quæ diligenter erant diferiminanda?

Naturalis,attêde Gregori,proprieras,(i propriè loq**”' mur, proprietas eft corporis naturalis ; quæ efleniialis”* (i illi per fe infit : cfl’entialis aure, quæ eflentiali feu den*** tionis nexu cum re,cuius proprietas eft, cohæret : flue”» turahs, aut naturaliscorporis, proprietasfit, fiue non^'' irapatipoflenaturaliscorporisproprietascft:amp;quidép'^ fc fccundo modo:quia ob eötrarias illas repugnantias eft: circumferiptü autem efl'e, proprietas eft nö natutä''* corporis, fed corporis abfolurèaccepri,corporisMatl’J - mat ici: quia cuicunq,- incft, i 11 i ob trinâ d i menfioné in”' ' oh terminos Mathematicos, nô ob accidentia natural”’ , naturales proprietates, etiä quæ per fe funt amp;nbsp;cflential”' qux feilicet corrupt!corporis, qua corruptü eft amp;nbsp;fub*”' • dû vanitati, proprietates funt, in altera vita tolluntur;”!quot; fcntiales iliac, cuiufmodi circumferiptioeft, nö tollun*”*' -Caufa eft, quia corpus naturale feu Pfÿchicû fpiritualcl*'' corpus autemnö fit Spiritus, En diferime inter efleot .5c naturale:quod in hac difputatione diligenter eft obl”” uandum, encaulam,curcflentialisvocabulo,in hac cn*” pri m is difputatione,vtam ur.

CATV T ÎEKTIVM. $^5 illins cffentialc,efîetialitcr, amp;nbsp;ncxo definit ionis,quod nec Phyficènechyperphyficèdiflblaitur,cohacreât: accidens fiquot; nbsp;nbsp;nbsp;iftud toUi non poffc inifi fimul fubieûû illius tollatui ,quà

dv na dimeniio eft,quod prirïiûhnius affeûionisfubicaücfti (d nbsp;nbsp;nô toUitur,aut imnautatur-.pati pofte, alimcnto egere, amp;

[li' nbsp;nbsp;nbsp;cetera id generis,que Tiychici amp;co£ïupti,peccatôqîvani'‘

)P' nbsp;nbsp;nbsp;tatilubiefti corporis,qua tale eft, proprietäres funt, in al-

lO nbsp;nbsp;tera vita tollûtur; quia tùbieétû toUitur amp;nbsp;immutatur-.nÖ

ƒ materia amp;forma,catneatq;fangainceôftantia-. fed quod ea parte,qua primu harû infii mitatü lùbieûû funt ,imma nJ' nbsp;nbsp;t«tur,amp; effe definât ; id quod funt ,non qua materia amp;nbsp;fores' nbsp;nbsp;ma, no qua carne Stfanguinc,c5ftant(alioqain primiquo

tati.Abhoc corporû ftatu,in quo dû funt,infirmitates me i)gt; motatx,perfc illis infunt,cùm corpora noftiavindicëtur, )!’ nbsp;nbsp;quidmitû,fi cûfubieâ.© fimul ceffent proprietates? Sicut

cÔmutatafuiffent-. itanoftra gloriofarû amp;nbsp;caçleftinm pro-lii nbsp;nbsp;prietatum non funt capacia, nifi commutentur amp;nbsp;à pix-

, ingens ergo diterimeneft inter hoc noftïûatgutnentû: / ■ V no loco contineri effcntialis proprietas corporis eft*, er-go corpus fimul non eft in piuiibuslocis ,nccpbyûccnec ,01' bypetpbyficè*. Scilludvefttum*. Altmentoegere, patiamp; eotïumpl poffe, natutalis fublunaris corporis proprietas (cl' cft-.cTgb Chïifti corpus etiam nunç alimcnto eget ,pati Sc cotrumpi poteft. hatum enim proprictatum fubieftum tolliiur.circumfcriptionls non toüiiut. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

- Dcpcnetrationefat diélum ante, ambulatio fupCT*' quisvtparapbyfieacft; iranoncftantiphyfica. Sienio^ humana vi leuia dcorfani^grauiaiucruni tendant, quid vidiuina?

Scd mifcrabiliter adargumentuxn meum, quod initi® buiuscapitis repctij, iftc refpondet. Maiorem amp;nbsp;mioö-rctnncgat;maiotcm, quódeflentialisproprietasaufef^ àre hypcrphyficè poflït,re)[alua;minorcm;quódcircuoi' fcriptiocflcntialis corporis proprietas üt jion quouisinö' dOjièd qua tenus vel quantum quidem ex ipfa corporis turaeft. De iftiusjy«4/fzz«rvanitate initio praicedenriscî' pkisdidumeft. elbne cifentialis proprietas aliquoqii* dem modo eflentialis proprietas,aliquo vero non?

Maiormeanon minusfirma eft. eflentiaiis enim pr^* prietas nuUo plane modo, non phyfico, non hy perphy*'' co,iàlua re,tollitur.Caufa crebrius iam indicata elb exCyrilloamp;DamafccnointelJigipotcft. Scdcurtu,Gi^ ' gori,figmcntum tuünon probas? immo cur nihil ad pt^ bationes meas? num fatis effe putas 'è Î/tus

? negOjproprictatcmcflèntialemjre falua.tolli abc* ctiamhyperphyficèpofle. caufam audiuifti. £u,fipotc*i contrarium demonftra. fed demonftrabis, vbi numeru*” oftenderis, qui neque par fit,ncquc impar : amp;nbsp;vbi prifflUi’* amp;nbsp;fecundum per le modum vnum reuera modum nC’quot; efle monftraueris. hîe mur us ahencus efto,Gregori.

Ad extremum mihi obiieis, quôd, alimento commune viuicorporisaccidcnsdixerira. Vbivcrôid*^*' xi?numquiaaliameffcntialisproprietatis,alîamnatut*' lium amp;nbsp;communium accidentium rationem elle dixb'“' circo alimento egere commune viui corporis accidc^ efle dixi? ncquaquam. cflcntiale accidens , cuiufln^ oircumfcriptiocft, àna turali,coque tumcommuni.t'*'^ per fcjob caufam modo di(3.am,di£criminaui» Qujd n* dix“' !•

U* li corpori, amp;nbsp;femper, ineffe. Manet igitur omnibus mooi nbsp;nbsp;nbsp;dis firmiffimum noftrum, ab effentiali corporis propric-

io ftia, neque Draco, neque falfus illc Prophet a, vel horum 0- coaxantes emiffarij ullo vnquam tempore labefafta-ili bunt.

O' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J^eciebus prxfeMtia, aUata ßmt

rem ilium de corporca corporis amp;nbsp;fanguinis Chrifti jr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fub fpeciebus prxfentia defendere fe poflc falso fibi per-

Cgt; fuafit ; è quibus nullum fideliter à me rclatum eflè fuo c$( more calumniatut. Egovero cfficiam-. vt omnes intel-(lli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lïgant; omnia fidcliffimé à me effe recitata; Gregorium.

J# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autë refponfioncs meas frauduléter trûcaffe ôc reticuiffe.

Propolitum illi fuit probate, Chriftum verbis illis hoc (H corpus meum, amp;nbsp;hoc, feuvt ifte loquitur, hic metss elî tO fougues, corpus amp;nbsp;fanguinem fuum verc ac propric fub il fpeciebus parais amp;nbsp;vini teipfa præfentia (fie enim priori (T fcïiptoloquebatur) monftraffe. id feptem , vt diceba-ii' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tuus,argumentis probarefruftranitebatur: quorum pti-

toïionon diVputatorio modo ,lucem fcilicct fugiens, Sc caufx drflidens, proponit; cuius fumma, ad rem quidem iii . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;N

-î C Ö R T'R A gt;nbsp;GRE GÖK prafcntem cjuod attinetihuc redit,carncm amp;nbsp;fanguineffl ChriftiinEuchariftia non in figura tantum amp;nbsp;figno,fclt;^ verè ac reaHter manducari amp;nbsp;bibi.

* ‘Primuna igitur iftius argumentum hifee verbis coW-^plexus lum :Chriftus Iohannis (extodocet,carnem fuaôi amp;nbsp;fanguinem fuum non in figura tantum amp;figno, feuifl pane amp;nbsp;vino, tanquam in figura viuificæ virtutis eius, fed verèacrealiter manducari amp;bibi: corpus igitur amp;nbsp;fan* guis Chrifti fub fpeciebus reipfa præfentia fuut. Quid hï^ malafide relatum, Gregori? num mala fide egi, quod nonfingulatua verba percenfui? Et cur tuargumcntuni tuum non aliter iam conftruxifti : fi aliter, quàm conftruftum eft, conftrui debet amp;nbsp;poteft ? fatere itaque^ te finefrontefidem meamhîcrequifiuiflè.

Ad hoc iftius, fic à me conftruftum, argumentum confecutionisinficiatioue refpondi, confequens ex ante esdeute non confequLprobaui refponfionem hanc, quod Chrifticorpus atque fanguis venffime amp;nbsp;realifli né, ficloquar, inEuchariftia percipianrur: etfi neque fub p^' ne amp;nbsp;vinolatitent: neqiiefub nudisillorum fpeciebus fcaufa fimulindicata', quod non ore corporis, fed palate cordis, vtpote mentis non ventris cibus,pcrcipiant ur.

HiCifte fejpandetTortunAtus ^wre realiter ,amp;c. VN veto confecutiohisnegatio? refponfioin neganria com fcqucntiæ confiftit.his, quae tu citas, verbisrefponfiocó-firmatuthoccinefidelitereft refponfionem referre? feJ quid in hac tibi confirmatione difplicet ? Ex fermons Ghriftiapud Ioannem,amp;circumftantiisilliuslocioftem rfiffetedicis,Chrifti corpusnonquomodocumquevef^ ac realiter edi,fcd inipfoEuchariftiæSacramento.atcge veriflimc fealiftimeque in Euchariftiæ Sacramento pcrcipi dixi: quia verius amp;nbsp;realius, quàm panisamp;vinuai pcrcipiantur,idquod inEuchariftia fit,çorpus amp;nbsp;lâogm' nefl*

ncm Chrifti pcrcipi fctipli. Vere igitur in Euchariftia prafcntiafunt corpus amp;nbsp;fanguisChrifti;- fed menti fidcli, xioQ ventri aut oti corporis; quge caufa eft, cut,lubelc-rjmentis non latitent. Ac quia fateri cogcris, corpus amp;nbsp;^fanguinem Chrifti mentis non ventris cibum efle; fat care quoque , cum mente, non ventrevel orc, ççniingb. quia oibus ab eo, cuius cibus eft, ôt quod alit, recipitut; non ab alio;quod nçn nutricatur; prælçrtim ftadeuijn' iecipicndumnatmâiùa plane,■ fit ineptum. nbsp;nbsp;, ,

c Probaui deinde re fponfionis. mex^onfirmationcm verbis Chrifti apud lohanncm, Ôe uno atque altcroiefti-monio Auguftini. Chtjftus cnim manducare amp;nbsp;biberc credcre interpretator,^/« ddme w?MMnquiens,»o» efnrietf

qui in me credit nonßttet vnquam. Cailçftis igitur fife cibus, quae illius Caro eft, fide, notv ore corporis editur ; id-queram in Euchariftia,quam extra cam. Quaproptec

• Auguftinus de Euchariftia loquens, credendo, non ven- i„ igijun, trem aut dentes parando, hoc eft , fidei, non corporis, TraSl.gj. palato Chrifti nos carriem manducare fctibit.

Ex'hisihqaqïiftcynon'babeqSiqnid.refpondeat, duo tantiun effic watMt; jtlte rum, viuificam Chrifti carncm etiamextra Saeramentura fpirhualitetmanducari; altc-tum ,carnem Chrifti in Sacramento non fumi vt fit cibus -nurnens ventrem, fed mentem.Pp manducatione ,quae fit extra Euchariftiam , in præfentia non laboro ; ficut *

-catione vet« carnis quaeftio eft, hanc fide fine credendo -tain in Euchariftia, quàra extra earn, manducati docet Dominus Icfos; amp;nbsp;fecundum ilium Auguftinus. nana quod dicis, priorcm illius fetmonis Cue concionis Chti-itVi pattern ; gt;de fpir it wall m anducationç extra Sacramen,-

'' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;N ij

lefus,fiuecaroVerbi,idcfl,totusChriftuî, Deusamp;ho mor quia riufquam vcl Deitas fine carne, vei hæc lineül^ manducatur. iddrco Dominus crudfixam fuam car-nem panem ilium cæleftem, de quoin prioreconcionii parte verba fccerat, cflcdicir : cùm ait:^ mropanu A tfuemegodabO) caromeaeflxjnampro Mundi 'vtta. dabo,^^ rifBmè doccnsjcarncm (ùam^quæ crucifixa eft, cibuo* atquc panem ilium cæleftem efle, de quoadhuc verba fe-cerit,amp;qucmfedaturumrcccperir, cùm dixit non cibum (jiiipereat,fid cibum cfui in vit am ^eternam mandh q:iem vobif fiütts honnnis ditbtt r coque crucifixam fuaiH carnemvnum cum Dcitate, àqua viseftviuificandi, vi'-uiffeum amp;nbsp;cæleftem panem at que cibum efle. Hoc tan* tùm intcreft quod ih priore coneîonis parte dctbntcvi* ttifîci iftius cibi, de fe, quâ Deus eft. Dominus loquiturJn pofterioridemedio, defiaain'mortem traditacarne,en*

1 ius interuentuDcitatenn^AoyK participa mus: fie ut pci • Dcitatcm ja/nwwlw cura tota Trini täte, amp;nbsp;per panem cum vera Chrifti catne, habemus.

Hoc ipfum Auguftinus exrrémöiö. trad a tu reftâfîci* tur : ex quo ctiam luce meridianaclarius liquet : in tom condone de eodem pane fcrmoriem elfe: ut qui prioris partis verba ad Euchariftiamapplicat, cum inter ceteri icribi f : Vidtte ergofratres,panem atleflemfpintualiter miet' ducate-.innocentiam adaltareapporrate. Si-igiturextraSa-diamentum fpiritHalitcrduntaxht hiccibusediturrctiani in Sacramento Euehariftiæ Ipirituali duntaxat orc pef« cipitar?qaiavnusidcmqueramp; qiiidemmentis, uttutefr tcricogeris, non ventris cibus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

■ Sed inquis, licet mentis cibus fît, co quod menten» mttricarur, orc tamencorporisiiihilofeCiusfumitur. qui ficGbegori? Auguftinus, inquis ,'teftatar, illud ipfunt, quod'lncordemanducaudunl eft,hoc eft,Chrifti corpiw, U nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ptemi

CAP VT QVARTVM. ici picxni quoque dente. Vbi vcroGregorii in ilUs ne qu«c .citaui verbis 5 nihil minus. Difcriminat Axiguftinus inter virtutem Sacramenti, amp;. inter Sacramentum afpe-ftabile ; inter rem Sacramenti, amp;nbsp;interGgnumalpcda-bile . illam intus non foris, utpote intcrioris no« ex-terioris hominis cibum , hoc foris non intus , quippe extetioris non intcrioris hominis cibum , manducari:

‘ illam in corde manducari, hoc dente prcmidocct. Vbi * iam ilia tua verba , illud ipium quoque dente premi , I* quod in corde manducandum eft ? nonne inter virtutem

ii. afpeâiabile Sacramentum, interiorem amp;nbsp;exteriorera, coque cordisSc dentium cibum, difcriminatl num verb

► .tibiverum illud amp;nbsp;pronobistraditumChrifti corpus du-'• plici ratione comeditur, corde, amp;nbsp;etiam dentelcuorcï qux id Sctlptura tedocuit ï ac quo quxfo modo mafia * cotporea, qua tails mafia eft, amp;nbsp;qualcm vos

in Euchariftia ftngitis , mente feu corde manducatutï numad cordis roanducationcm ilia tua localis indiftaur ?• • tia neceft'ariaeftï

J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y^rt^umentitw JI.

ALtcrum Gregorij argumentum hisce tctuli*. Caso Chtiftl reipfa ànobrs editur freut manna; ergo fub ,fpccicpanis eft .negauiconfequcntiana;quódyCtfircipld à nobis Chiifti caroeditur, eoque re ipfa nobis praefens

eft,.nequaquam tarnenconfequatur »cam vcl fubnuda panis fpccie , vel tub veto pane, latitare. Qmd hic cx-itra ptopofitum^ Si pro rcali duntaxat prxrentia priç-tl tuoSetipto pugnafti ; cur ergo probarc inftiturfti, Chtiftuvn verbis illis, eft carpus, (^c. corpus fuum 5c Ungiainetn lub, fpeciebus pavus 5c vini reipfa prxfcntia.

1 ? monftrafleï cur nonfimpliciterfcripfifti, ca in EuchaP' . .i ... 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reipfa præfentia effe.^ amp;nbsp;nihil de transfubftantiatioDf'

-de qua poftca , tibi dixiflem. Egone itaque vim argU' menti tui non intellexerim: qui conclufionem tuam^ rationem tuam exprclTi ?

• tionem intellexifti. De Euchariftia locutus tum : ^’p.^iilt;nix4Slt;.mwii(noiç memini;amp; libenter concedo : vcrigt;^ Cap, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Domini apud loannem, quibusde earnisfuæmanduel'

tione prxeipit ,ad Euchariftia attincre-.ita tamentut ma'’' 'ducatioilla etiam extra Euchariftiatnlocumhabeat.

Aliud ergo nunc argumentum conftruis. Chriii'h^' (liiis,earoitazgt;ere nbsp;nbsp;nbsp;realiter in Euchar'ifli^ myßerio editor

ßcHtmannaa Patribtaedeb'atur: ergoveredt'realiter inEttcharißia contïrietur. concedo totum, carnemCbt’' fti in Euchariftia vcrè præfentem efle : fed nego, earn fei’ * fpecie contineri : quod concludere vel le videris ; amp;nbsp;exaquot;' in Job. tr.lt;^//tecedcnre non eflicitur. Scripfi dein, tc Auguftiniaa' toritate abufumefle. is cnim cum ApöftoloprifcosiH^ t.Cor.to. Patres nobis, eorum Sacramentanoftris, adremfigO'^' catam quodattinet, æquiperat : aperteque docet:£lt;’® idê plane, folisextcrniselementisexccptis,infiiis Sacta' mentishabuifle, quod in noftrishodienoshabemus. ho*' tnimcftónihiaillis,prxtcr externum eleinentum,nobiS' cum communia fuifle. quid tu,Gregori? concedis.quot;^ feius quid concédas; idcirco quod altera manu porrig'®; id altera mox aufers. Euchariftiam enim fignum efledicis,quod cum præfentem contineat. quad verovt; terum Sacramenta cum præfentem non habuerint,^ ’omnia illis , prætcr externum elementum , nobisn”” ' communia fuefe. Sedbenè. Euchatiftia noftra Ch”' , .'.t ftum prafentem-continctdllitumBaptilraumnoftmii’i tum Euchariftiam noftrano, habucrüt ; ergo Si Chriftu'”

CAP VT QV.ARTVM. .105 proefentein. Sicut enimtranfitus per marc baptifmono-i/ ftroproportioneccfpondit; ita mannaamp;petra ilia folit vu 16 din'iS Euchariftiæ feu CcenæDomini.

Il' . Sedbellam tuam demonftrationem audiamus: qua ÿ nos ipfam veritatcm , cum Patres illi nudam duntaxat figuranthabuerint, habere dcmonftras. Hæc/iutem inquis

()■ smni^ia figura, contingebant Ulis z ergo fcilicet vcterum li» Sacramcntanudæfigutæfuerunt fignificatæque rei vertil» tatem nonhabicrunt. O miferrimam ftructuram, quæ •y huiusmodifulcriseget. de generibus illis pcenarumiet. ld nbsp;nbsp;mocftsquæinfliàa Iftaëlitis Apoftolus fcribit: ut typino-

id flagitüs abfiinerentus ■. ut liquet ex toto illo capitc. Sed ifi inqui'gt;,pii»ÿ, quem frangim.is, nanne comm inicatto corporù

Chrifii esi? amp;cpetra Gbrifius crat. non poteßis inquis /»f«-d ßtDomintpariicipesßerijdrfncnßiDemo/üorum. necillipo-ijl tctant. quidvetódenteforisprcraatur,quidintusincor-d de manducetur, diAunt eft; ; ac manna quidem vmbram id nbsp;nbsp;fuiiTc'. Chriftum autem, tu iuEuchatiftia jura extra earn,

vetitatera Sc rem ipfam elfe,nullura apud nos dubium. if 01 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\^rgumentum lit

rr^Ettium Gregori) argumentum , quod itidem non is- A adderaonttrandum, fed adfimpliciorumduntaxat fl nbsp;nbsp;oculos prxftinguendos, ab eo propofitum fuit, hisce re-

i), tuli; Serrao Chrifti hocesi corpus meum planiffimusfuit, jd amp;nbsp;id proprie fignificauit quod verba Conant : ttansfub-,fr ftautiatio igitur ed. reCpondi confecutionem vanifsi-i mam effe ; quam meam rcfponfioncm itcrum, pro fuo (d nbsp;nbsp;nbsp;candoreSc fide, reticct ift;e Gregorius, retorfidein argu-

(i. mentum iftius in ïî«* St cvainav ; quod neutra7® pflob ÿ, nbsp;nbsp;verboturaque rettneat proptietatem.

1» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hie

Hîc iftc Vtinam vera , Tortunate^ n^rbailla, cmnUt^ tamfidebter crederes,lt;juxm bixraitterdas. fideJi^s*quot; mè, Gregori, credo, quod liberalifsimc dedi, ôc nunc irf' rum do. Vrinam tandem libcralitatem hanc intelliga^ SienimyVac^x^yhochoc, quodinmanihuiChrißierat: eHt^' corpftf corpuißgnißcat : igitur corpui Chrißifutt tllud, manibu« chrißM, lt;a 'verba dicens, tentât, iternqueilind, nunc tn matîtbui tenet legitimui ntintfler ,(ßc. Quavci*’ confequentia, Gregori ? fequitur, ergo quod manibu^ C hriftus t eneba t, id corpus Chrifti fuit, eadem eft Euchquot;' riftiæ noftræ ratio. an autem ifta verba Chriftus pronufr ciarit, duni manibus panem tenebat, de co poft vider'” mus. Subjici«, ^ßodß idproprte corpus Chrtflieïi: non^, igitur panicßtbßantta: fed in buius locumßibfiantia corpf'' Chrtßißtbpanisaccidcntibfts,quavidentur,admirahiltterfr ceßt. Si afinus, Gregori, volat, pennas habet, curant^' ' ccdenstuiconncxinon probas? numproximèpræcedC; tibusverbiSjfcopisi’lisdinblutis, fatisidtedemonftrafl^ exirtimas? vbi in illis voxproprièl De conftantia nie^’ Gregori, nolim, te va Idèfolliciiumefle. conftantifsioiquot;' enimfum : quiacertifsimus: fingula ilJiusenunciatiJ* est corpus meum verba propria efle;etfi in attributionc,«!''’ alterurn alrcri attribuitur, tropusfit; nec hanc obeaquot;' famabullo fumreprehenfus: qui id ante compluresaquot;' nos, in Ifa goge mca Logica, pluribus fum periccurus.

Sed amp;. Caluino,amp; mihimer, mcrcpugnarcdicisjli^''’' gula verba propria cfleconcedam, quîhoc?quia uterlt;l''‘ fîguram amp;nbsp;rropum agnofeit. Sed parumper bellas conciufioncsdefpiciam'js. iraratiocinaris:MctonyiT'^ cft, cùm rci fîgnifîcarævocabulumfignotribuitur:amp;‘“' ^7, cireoqui Metonymiam agnofeit, isrci fignificatee voc^' /y.feîl. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tribuit figno ; Caluinus in verbis illis Chrifti

nrptu, in ill a Chrifti orationc nó fignificarc proptie Chri-ftj corpus,fed lignum corporis Chrifti ; atquc ira pancm die» hgurarè corpus,eó quód eft corporis Chrifti fignum. nónne veró tandem aliquando fterterc defines, Gçegonï tquiturtaritùm,ergô Caluinusin illis verbis rei fignifi- ■ '5 catævocabülumfignotribuit, feutribuidocct, hoe eft, de pane corpus dici, quód fignum fit corporis; id quod fatemur. Quod veto doceat, corpus in illo Chrifti enun-ciatononproprie Chrifti corpus, led fignum duntaxat illius fignificarejd tua rationc ncquaquam efficitur.nónne verb vides, miferrime, contradicentia tc effutire ? ais, Caluino corpus in ilia otatione non proprie Chrifti corpus, fed fignum duntaxat illius fignificarc ; amp;nbsp;ramen cx-templo fubiicis, Caluino panemfigurate Chrifti corpus eile,quód fignum fit corporis, nónne fignum veritatis fignum eft i fi panis fignum corporis eftmone veri corporis j

' fignum eft? num figni fignum eft? per corpus itaqueCal-J uinus verum amp;nbsp;pro nobis ttaditum Chrifti corpus intel-’ lexit; etfi metonymiam inenuneiatopofuit ; qua nihil î** plane fingU‘Otum vocabuloiumofficit proprietati.

ftiæ Chrifti corpus appellatut, quód facramentum, Û-gnum ,ftgillum, figura ,typus, antitypon, corporisfit;

1»' conclufionibus nobis illudis. qua cnim q.iæfo con*cc u-, tionisratioeftjEortunatuspanemEuvharifticumChr’fti

i^’ corpusdicifcribit ,quód Sacramentum aut fignum fit o’’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corporis; crgoverbum,p/î,pro fignificat accipit, vcl eor-

'j’’ .V , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O '

109 d OOTR’ A*?G R E'G O R. attribnnonc tropum agnofcit : ergo, efi, pró fig’nificaf accipit J Contrarium efficitur, Gregori. Fortunatus in totaattributionctropum ftatuit : crgónon in vnico cabulo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ’

MeTninïflTe itaquedebes, Gregori, quod fuprà te lt;3o cui; aliam fingulorum, pet fc, amp;(. feorfum, confideratœ rum vocabulorumraTionemefle;aliam,vt vnum de al-tero dicitur, Hue conïunftorum. feorfum accepta , d* difparatis loquor , fingula propria funt.: coniunfta tro-pum efSciunt.-qui hoLÎquia difparata contrariaquecùni fint,coniungi, fibique viciffim attrîbui, non poflunt: quin tropusexilla coniundioneexiftat:qui tarnen tro-qusinnullovocabulo feorfum, fed intota attribution^ amp;nbsp;coniunäionc, quæ tropicaufaeft, conïîftiulicut eniiH fingulavocabula, priusquam-conitrngerentur , propr'i erantificinattrrbutionequoquepropria fingula mar^b propriaqueïèotfîim confiderata ^untietfiin aîtnbanons tropuseft; quiaaiiud vocabuia,aliudeomm coniunûiO cftamp; artributio: ficut aiiud materia , aliud forma tuin fyllogifmi eft, tum enunciationis. exemplum ; fakd funtimperium-Romanum. fingula propria fùntty^ft fafcesfant::ve(fl»iim fubftantiuumyS»/ funt, non fignifr oxtrStm^erium ^omanum verum Romanum ImpenuWi noncommentitium.amp; tamenin cnunciato feu at tribu-tionetropus eft : quia fafccs,propriè loquendo, Romanum imperium non funt.quxhuiu-stropicaufaï nunivtl fingulavocabula, vel vnutnaltquodexiisînullumonmi-no. quid ignur?coniunâ?io,Qüataîia con!ungunrur.,lt;iU® toniungifinctroponon pôfluAt. Quemadmodum erg® non vocabula,fèd coniunûio 3c artributio tropi cauia crt; ifa quoquetropus noninvnô vocabulofeorliim, inconiunûionc feu artributione confîftit. Quôd fiquis 4xat, tropuiu in attnbUco confifteie i in-£criuiuqu^

P^omanum pro figno imperi j accipi; is nihil dicit ; quia, || attributo faluo rcliâo, tropum in copula ftatuetc pof-0 nbsp;nbsp;nbsp;him. Sialiusdicat, tropum in copula confiftere,vetbum-

quefuut idemcfle quod»Ggnificant : is itidcro nihil dicit: quia lalua copula, tropum in attributo collocate pof-y fum. Manet ergo : fingula propria efle : germanum^uc y huiusenunciatilenium effe: fakes lunt Romanum im-petium,figurate kilicet amp;nbsp;metonymice.

(e Eademplanenoftri, ceterorumque id generis enun-y nbsp;nbsp;nbsp;ciatorum ratio eft. Aöchoc, qUed in manusChiiftus fum-

pftt, verus terrx kudus eft-, eß, eft non lignificat : corpuif corpus traditum,non fignum. in attributione tropus eft:

,, quadilparatum, verum Chrifti corpus, difparato, vero terrx ftudui, attribuituf.qux viciftimattribuinonpof-

0 funt; nift per aliquam figutam. Senfus igitur eft, hoc eft corpusiftudtraditum,ideft,paniseftcorpus Chrifti tra-ditum, figurai è amp;nbsp;facramcntaliter: quod fi expliccs,rc- ' de dicis, panis lignificat verurn Setraditum Chrifticor-

j, fterc-.fiextraenunciationem fpedetur ,veluti fakes pro ■y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;impetio: fin ex figno amp;nbsp;re fignificata enunciatum confi-

ciatuT,vsfacesfunt impetium,cam intotam atttibutio-y nbsp;nbsp;nbsp;ncmitadiffundhvt reuera in nullovocabulofit. Caufa

J, expofita eft. Liquet etiam, vtcr nofttum, egóne , an ‘ craflusifteDormilio,inteUigat, quid vel pro fuafenten-

*' tialoquatur ,velcontraaducrlariam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

0 nem eficdifparatorum,* idquefe libro primo monftrafle^quot;^'‘^'^jP^'p (j dicit. Cedodemonftrationem.Chriftus de eoquod in J, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;manus fumfit, dixit hoc efl corpus meutity^^c. aft non fecun- p

iót C’OÎSTTR'A GRE’GOR* panisamp;vinum-.fcdfecundumrationcmfubftantix, turt communcm, tumctiamindiuiduamvagam, vtidfcili« cct contincbatur illis fenfilibusaccidennbuspanisamp;vi* ni; hoc eft, pronomine hoc fubftantia quidcm praefenS) contenta fub illis accidentibus, demonftrataeftifedquâ indifferenter tum panis fuit: tum corpus Chrifti: paniJ initio enunciationis: corpus Chrifti in fine illius : ergo prædicatio identica eft, non difparatorum.

Falfiffimumeftantecedens. Primo enim falfumeft talemfubftantiam,quæ indifferenter modo panis,modö verum, idquepropriè amp;nbsp;fubftantialiter, Chrifti corpu^ fucritjàChrifto pronomine AzJfquot; demonftratäm effe: dein' de vaniffimum vasum iftud indiuiduum. vasum enim indiuiduum illud diciconfueuit, quod dubiumquidem , eft, amp;nbsp;non fatisdefinitum:fingularc tarnen, amp;nbsp;verum in*. diuiduum, non genus,autaliquid commune. Quoigim^ modo, quodgenerale, commune, immöcommuniiT*' mum eft, indiuiduum fuerit? nec eft quod mihi dicas,vä' gum indiuiduum te vocare, quod ita fingulareeft, ut W' men ad vnicum aliquid non penitus fit deterrninatum: hks.c.j. nbsp;nbsp;fed indifferenter aliudamp;aliudcffcpoffit,«5cquafipcrpl'’'

veritas dicat. cxquaenimquæfovelTheologia, velPi’*' lofophia,velLogicc,vagum iftud indiuiduum habcsîf^^' fumitidem eft, fubftantiam illam, quæfubaccidentibu’ continetur, in fine enunciationis ipfummet Chrifti pus,per admirabilem conuerfionem, fieri: quia falfa^ commentitia tota ilia veftra conuerfio. Falfum enunciatum illud verum effe, cuius fubiedum aliud im' tio eft, aliud in fine enunciationis. falfum dcniquc,quot;^ alia complura mittam, pronomine hoc abfolutc pofii^’

Scdamp;vanaconfccutio. fatcrisenim, idqucnonfinc contradiâionc, quippc qui contrariumprotulifti, cùm fcripfifti; Chriflumdetocfuidem, quodinmanittaceepit-,dr.

hoecftcorpus amp;c. nontamendeeo/icundumrationer» idamprepriam peculiarem, qua id eratpa»â eil“ 'uinum fatetiSjinquam, pronominc Zgt;öcinitiocnunciationis,pa-

nisfubftantiam dcmonftraii : eoquc de vcro pane verum Chrifti corpus enunciari. Difparatorum itaque praedi* catioeft,initiifaltem habitaratione, vanaqueconfecvu tio. Maneat ergo firmuna, in verbis ïïÏKhoce^ cerptu prxdicationem effe difparatorum.

K^rgiimentum IV, e QVartum iftius argumentum ita retuli : Et tres Jîuangeüftæ, amp;nbsp;longe póft Apoftolus, iUam Chrii ftifententiam,feailla veftja hoceHcorpm fimpliciter abslt;. qvre vlla tropi fignificatione commémorant ; propric igitur intclligenda funt. Hïc iftc , quafdam à me cir-’ nbsp;nbsp;nbsp;cumftantias pixteritas , queritur. quxnam veró illx

V quód verba Chrifti plana, quód propria , quód propriè i fint intclligenda gt;nbsp;quod corpus amp;nbsp;languis Chrifti præ. 'v fentia fint in hoe Sacramento I quid amplius requiris, l* nbsp;nbsp;nbsp;cùm caput rei tibi concédamgt; cut quod prxtcritum eft

1* non indicas ï led ita fe tueti folent qui armis funt de-’lt; ftitutl. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

1 Refpondi duobus modis ; alteto , nori effe conic-■| quens ,ut tropo vacet quod fine tropi itvdicationc prox i -fertur; altero,totum argumentum concedv. quódfingu-

la illius ettunciati verba propria fint. Quid ifte ï Vtali-li nbsp;nbsp;nbsp;quid dieat,priori refpofioniimpudentiäjpoftcfion infer-

aUorum Chrißi(crmonum qitando fere tn par abolit loqueii'^ tur, cuitfmodifuit iUerVgo fum oilium, via amp;c. aba eiftf/ermantf^ttem habuttpropreaeLeitfctpulos, cult urn qtti^ .'VA A iiaminternuminflituèiu: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoc eft corpus mcuH’'

:qtfiprotndeplanui^propr.ittsejfedebuit.n\xm. veroplanui® eumamp; proprium eîfe negauiî concedo quoque, diuet-fam diuerl'orumfermqnum efle rationcm. Scd quid tquot; -ad meamrefponfionem^ Sermoiftc ego fum 'uia, eflium fine tropi rndicationeiabEuangelifia comuiemO' .ratur, amp;nbsp;nihilofeciu» figurât us tft : non ergo fequitufi fermo ifte hoc efl corpus fine tropi indicatione commeniO' ratur; ergo figura tusnoneft-

Adalteram, cuius ramen primumvocabulumfri'*' ‘ dulentcr omifit, dicir, non pofte in tota attributionc tro* pum efle, fi fingula.orationisverba propria fint, -difeeitä-que^Gregori, aliud'materiam ;;aliudformam, tumlj'l' logifmi, turn enunciationis efle: Sc ficut aliud relatiO' aliud relarum, aliud fubieftio, aliud fubieftus, eft: aliud attributionera^aliud attributum, amp;nbsp;id cui attribui' tur,effe. hæc,fipotesgt;diftingue: amp;inrclligcs,reeled“'' nc omni contradiftione, in attribullone tropum pottf etfifingulaenunciativocabu la propria ftatuantur.

Miraris deinde , quod fcripfi, corpus amp;nbsp;fanguind* Chrifti verè præfentia efle in tremendo illo Cœnæ fterio. ^iwmodo\c\Q^X'i'vereprafentiafimtinhoctremen^ myßerio corpus ßiitguis chnßi ^ß in hoc tremendo non funt? num verb, ciim prælèntia efle dico corpus fanguirtém ChriftijeaibiclTencgoJ Sed vis ira ratiocinä-ri: Q£od à Cœna tantum abeft, quantum cat luma terri diflitumeft, idincocnanon eft: Corpusamp;fangnisChti' fti^fiue fubftantia corporis Sc fanguinis Chrifti, à coeni tantum abeft, quantum caelum à terra diflitumeft : ergo non eft incocna^\5aphiûuaeft,cùu3 quod tn patfç dicier’^

quot;Vt ftmplicker diûum acoipitür. Corpus cniiuCHrifti, qua adfübftantiaoiyffànguinisteadem ratio) à cœna tantum abeftlt;quantumcsluma tetra, non fimplicitct Scabfolate ; fedxa'S 'n-.nönquatraditumpronobis cot-

(U Qnare leite Capcrnaîtac Sebent, corpus Chrifti non ablolutè ,quacorpus eft, trina dimcnlione, carne, fan-gaine,oüibus , conftaus,in eœna legatum effe : fed qua corpuseÛtraditutnin mortem,dicente Domino Aoc eH Luc'.zit illiid metm corpus,quodpro vobû traditur-.o^wWiVM, v erbisnon folùm docete voluit, quid difcipulis fuis legarit : fed etiâ, qaat euus illud legarif. verum fcilicet corpusiat non quo-uis modo ; fed quatenus traditum eft pro Mundi vita. Qitód cùm ita fit ; citmqnc verum Chrifti corpus , qua ttaditumeft ,7nçîv 7i fit.; idcirco fedei,-qua hypoftafis eft eorumquæfpcrantur,longéquc-dilftta lùnt, non minus

-J vete præfens eft, abeaque non minus verepercipitur in ■ nbsp;nbsp;nbsp;Eachariftia, quam fvorc cor pons,fub element is latitans,

percipetetur. Verum itaque Chnfticorpus, qua ad fub-ftantiam, non quaad efledum duntaxat amp;nbsp;gratiam, vc-r'e ptæfcnseft m Euchariftia,amp; à ftde manducantibus vere percipitur-.quia IUvkI Chrifti corpus , ilia corporis Rib-ftantia.qux in mortem eft tradita, qua tradita eft, adeft, amp;. à mente fideli,cuius cibus eft,vere manducatut .Vides,

I Gregori,nos neque mentiti; neque pugnantia feribere, cùm idem Chrifti corpus cxlonunc contincti, vfque ad temporareftitutionis omnium, cum Scriptura doce-’-^•3-mus; 6c nihilofecius inEuchariftia vere Si. qua ad fubftä-tiamprxfenseffcftatuimus;quiaaliarationein cxlo eft; aba in coe ia;ibi,qua corpus eft carne 8c fangtdne prxdi-\ turn, g'oriofumtarnen; hîc, qua in mortem ttadituna corpus eft, coque inglorium.

His argumentum illud tuum primi libri, amp;nbsp;cum ar^* m^ntototumilludcaput, in fumum difsiparur. ka H» bro primo ratiocinaris : St in'iifßtißiusSaframcKii nonfi-litm corporis c^rßmguinis chrtfii ^eètum, hoc eft,grat tarn re--fdJwnisJpiritualispartkiparntts y ttcefiJumficunäameiußno-di effe£lum jptntualiter cum Chrifiovnimur, fidipfam^uih que realem Jubßanttam corporis fanguinis chrijli'vereßt-• mimtts, nbsp;nbsp;cumchrißoßcundumßiamipßusßubßantiamrcii“'

lern'vere'vnimur-i fihoc, inquam,ttaefi, cottfiquettter faten^^ ,lt;i,r-\\K^ dumncceJJari'oeil, corpttsclffittguinemChrtfitrealiterconti-' ntrttnipßaEttchariflia, \yKy'C'^^G'K^ etiam cor-IJ o R I s z» £■lt;/ßimi poßit: fid'verum prins : verum igitur poßerius.

Connexumfalfifsimum eft. nihil minusenimfequi- j tur,quam Corpus amp;nbsp;languincmChrifti ficin Euchariftia I contineri, ut ore quoquccorporisibifumantur. Qiiin immo contrarium fcquitur. Si cnim corpus amp;nbsp;fanguis Chrlfti. nonuttaliafimplicitcr, fed utinmortemtradi-' tafunt,mcœnapræ(entia fünf, in eaqueverepcrcipiun-turzncquaquamorccorporis, fed palaro fidci ineacon-tinguntur-.quippe fidci non corporisobiecta.nihilofecius tarnen verum Chrifti corpus in ea præfcnseft Sc ftimitur, etiam quä ad fubftantiam : quia illud corpus, quod tra-ditumeft , fed qua traditumeft, præfcnseft amp;(umitur. Summa eft, Gregori,incoena verum Chriftjcorpus,illud corpus, quod crucifixumeftquot;, verèprælcnscfle, vereque manducari: (ed modofpirituali, non corporco : idque propterca: quia non fimplicitcr , ut corpus cftamp; modo corporeo, fed vt in mortem traditum corpus eft, modo fpirituali, fidci, non ori,promiflumeft. Maior igiturar-gumentituipropofitionon euidentifsimafed vanifsima eft« probas : eftqueprobationis tuæfummahæc:

Chrifti corpus vnitur: vel ÛC ci vnitur, vtperfona fiue natura aliqua exvtroque refuket: vel per indiftantiam localem : non illo modo; crgóhoc. Vana confecutio ; quia diiiunda partibus contradicemibus aion conftat. eft * enim tertius turn vnionis,turn manducationisatqueprç-fcntiæ, modus, modus fpiritualis, qui perSpiritum San-ûum fit, anciJlantc fide.

Fallisigitur Scfalleris : quia magis ad ifta myfteria cx-cutis, quàm oculi neftuarumad fplendorem Solis. Si Chriftus corpus fuum abfolutc, quâcarnibus amp;olsibus præditum corpus eft in coena promififlct : verum eflet quod dicis; fed quia verum quidem corpus, fed qua tradi-tuni, non qua fimpliciter corpus eft, promifit; id quod Tnçéifneù, fidei, non oris amp;nbsp;fenfusexterioris, obieótum; Verifeimè prætcns eft, verifsimèmanducatur, verifsimè nobîlcum, quâadfubftantiam, vnitur.- etfi,proprièlo-quendo, in eo, in quo cœna cclebratur,Ioco non eft; quia fpirituali, noncorporeo,modopra:fenseft.nihilofecius verè præfens cft;quia non folùm quod modo corporeo,amp; fcnfibusexterioribus, adeft, abijfq;percipitur, præfens eft amp;di.citur ; fed criamquod modo ipirituali, menti at-que fidei adeft, mente fideque percipitur, verè præfens eft amp;nbsp;dicitur. ira cùmoculis^ fidei Chriflum Hierofolymis in cruce intueor, non minus verè præfentem contemplor: quant fi corporis oculis ante meos oculos crucifixum contemplarcr; amp;cùm crucifixum illius corpus, amp;nbsp;de latere fluentcmfanguinem, in cruce,fideipalato, contin-goamp;abfumo: non minus verè præfentem ipfam corporis amp;(anguinisChrifti, illius fanguinis,qui îùb cruce dif fipatuseft, fubftantiampercipioamp;abfumo; quant fi orc corporis earn abfumerem. Verè itaque fua fubftantia præfens eft corpus Chrifti in Euchariftia ; verè fua cfu e fub-fiantia in ea manducatur: verè fuaqj fubftantia nobifeum

vnitur: fed quia modus præfentiæ, manducationis, vnio' nis, fpiritualis amp;nbsp;fidei,non corporeus amp;nbsp;oris, eft: idcirco, licutorcnon manducatur, ita quoque proprie loquen-dOjlocali indiftantia præfens non eft: etfi non minus fi* dci præfens eft ; quàm ft ori corporis localique modo pr«« fens eflet. Hæc Scripturarum, hæc Patrum orthodoxe--rum, fententia eft. Ac quo tandem modo, Gregori, vC' rum Chrifti corpus cum mente feu animo noftro QxfjiA'n-KUÇ coniungitur ? quæ, quæfo, ifta ex animo noftro Chrifti corporc conftans fubftantia? vbi nexum iftud cot* poreum velinScripturis, velorthodoxis Patribus? Mancat firmum, corpus amp;nbsp;fanguinem Chrifti verè, amp;nbsp;qua ad fubftantiam, præfentia efle in Euchariftia, ctfi non mo-docorporeo. Itafatis,Gregori,turnFortunatus, queitt nominatimfcptimoillo, primi libri, capitc provocafti» . p tumCaluinus, queminprimisibiexagitafti, acalumniilt; tuiseftvindicatus. ad cetera pergamus.

A fer. le. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K^o?coïï,fafniguemfrangiwu^^

»onne vaivuvtA corpori^Chnßi eß? vnionem membroruni cum capitefpiritualem,non corpoream efle;vinculo Spiritus Sanóti, non taftione, velnexocorporeo,fieri:cóqj manducationemquoqjquamvnioifta confequitur,fpiri' tualem efle non corporeä, fidci,non corporis,palato fieri-Hîc ifte.x^r iß a duo minimepugnant-.nempejVtfideifalato cof’ ftis pinguis ehr ißi edi amp;nbsp;^tlgt;i debeant-, ßmul etiam in Si' fra.mentofaniicßvinißumanturpa.lato corpord. Aftcgohîc non feripferam, ifta pugnare. cur nihil ad rationemeaffi Qualis vnio,talis manducatio: vnio fpiritualis eft; ergo manducatiOiPugnantautem,idem Chrifti corpus reipfa, amp;nbsp;in fe, bifariam edij cordis, amp;nbsp;corporis,palato. vbi enina jVel Scripturaidtradit,velPatresorthodoxi?r(jgt;/'?ii verbo-rum contrarium euincit. Duplici homini duplex cibu’ deftinatus eft:amp; quod inter exteriorem amp;nbsp;intcriorem ho-minc, inter ventrem amp;nbsp;mentcm,difcrimcn eft:hoc ctiarn

infcrhuiusamp;illiuscibumdifcrimeneft: amp;nbsp;ficutmcnsfi-delis corpus non eft,nequc corpus mens fidehs; iracibus Ventris non eft cibus mentis, neq; cibus mentis cibus ven-trL'::coq; fient cibus ventris fidei palato non fufeipitunita neque cibus mentis palato corporis. Libenter vero con-cedimuSjApoftoIum rsnmieui realem amp;nbsp;corporalcm,qua vnum cum Chrifto, cum veto ipfius corpore, corpus,ca. ro de carne ipfius,«5c ofla deoflîbus efficimur, intelligerc; fednegamus.ncxum feu vinculû corporalis iftius vnionis corporeumefl’e. narainvnoSpirituin vnumeorpusnos omnes baptizati fumus : amp;nbsp;in vnû Spiritû omnes potauL mus.hâc.amp;nonaliam, vnionem Patresintellißunt. nam ''Cob’ ll. quod fcribût,nos cum Chrifio veritate naturæ.naturali- m tcramp;corporalitervnirindnôdenexoamp;modo.quo vnio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘°'

utant,intclligunt,leddere,qua cumvnimur.Docent e nim,nosnon lâtùm volûtatcamp;charitate,fcdrcipfaquo- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ que, non tantum fidcôcfpiritualircr,hoceft,non tantùm ham.s^. cuillius SpirituiScDeitate,fedetiâcorporaliter,hoceft, in^oh. hom. cumillius verocorporc,cum illius veracarne, finecum Chrifto,nöDeitatis duntaxat, fcdvcraequoqjcarnisra-tione habita, coniungiieoquod non folùmquâ Deus, fed ctiä qua homo eft, vitis fit: ut perfpicuc liquet ex Cyrillo.

Corporalis ergo fimul.ôc no corporalis, ifta coniunftio eft; corporalis, fi id, quîcum vnimur,fpeftcs: non corporalis, fed fpiritualis, fi vinculum amp;nbsp;modum confidcres, quo cum eo coniungimur. Propterea nufquam Patres illi fcribunt, nos cum ipfo corpore Chrifti corporaliter coniungi : fed tantum , cum Chrifto nos quoque corpora liter coniûgi:fignificarevolcntes, nobis non tantùm cum illius Dcitatc.fed etiam cum vera illius carne, com-munionem efle: nosque nçn confenfione duntaxat amp;nbsp;vo* luntate/ed etiam re ipla amp;nbsp;natura vnum cum co cftc.

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1. « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P ii

Eis„quipanisfucrit, veracrir, vbiè Scripturis dcrtnonftrâ-ris, accidentia nutricandivim habere: panisque fubftan-tiam, prolatis illis verbis ,,dcperirc.. Quare modis omnibus firmiflimumeft, nifipanis manear,pancm itsivwviaf corporisnon efle.. Vbicnim nuda rei fpecics,liue nudum accidens, ipfamet res , reiqne fubftantia nuncupatur? num albor,quiin homineeft, homodicitur ?

amp; didionëdicituE,vfitataScripturæphrafi: quôd vt panis • s.cap. 4.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. quôd panis videatur: quôd ex pane conficiatur:

Aft, inquamgt; hæc parum prudénrer abs tedicuntur. Primô cnim tibi non confias,qui libre tertioper Euchari-ftiam fpeciem panis intelligis:libro verô fecundoipfum-met Chrifti corpus. Sic enim libro tertio amp;nbsp;quamvisr ».4-. p- lÿ/: inquis, ibinonfitfubflantïapanis: tarnen rccleipfa Jpeciespunis,ficundumvßtatamScripturie phraßn, panis appellatur: vt-paulb ante explicaai. cxplicafti autem id de Euchariftia. eapaf.p.iei. ^crôfecundo ita loqueris,»///gt;??/gt;»hicpanis'vnicut amp;nbsp;103. nbsp;nbsp;nbsp;ß^ipßmChriHicorpusçpre. amp;nbsp;paulôpôft, nobis'vero,'vtantt

exipßsChrißi -verbisprobatumesi, omninocertißme conßat, panem hunecorpus Chrißl ejß : atqiie adeo non niß improprt^' ficundumphraßs dictas, panem.appellari..

Dein verumeunqueper Euehariftiam intelligas, ine-ptæ funtquasadfers rationes, ita ratiocinarivisrQuilibet eibus„quivim habet inftarpanis nutriendi,. ispanis dici-tur: Euchariftia cibus eftvim inftar panis nutriendi ha-bensrergô panis dîcitur..

Si per Euehariftiam folam panis fpcciem ihtclligis: minorcm,ut falfifsimam, ncgo:fin ipfumChrifti corpus: totum concedO: fed a lio,quàm tua ratio poftulat,modo. Corpus cnim fiuc caro Chrifti, pro Mundi vita expofita, panis eft «Sc dicitur : fed panis coclcftis ; quo animus ad æternam

CAPVT QVARTVM. nr ®tcrnamvitamalïtur: dcquoloannis fexto. prxtcrhunc cæleftcm pancm alius in Euchariftia panis eft;verus terras ftuétus: qui corpora noftra alit: amp;nbsp;cx quo aügefcit amp;nbsp;confiât carnis noftræ fubflantia. De hoe Apoftolus loqui-tur:; amp;nbsp;eiim ait pams, quern frangirrnti ç^c. Çse. capitc fe-quenti ,^iare quicunque^anem hune ediderit biberitvefo-culum'Domtnitndignè, Liquet cx antithefi:quia panem hunc, ÔC ipfum Domini corpus, veluti duo diuerfa.op-ponit. Cùm igitur ipfamet Chrifli caronon fit ille panis, exquocarnis noftræfubftantiaaugefcitamp;confiât.- nulJo‘ modo fequitur,Eucharifiia,hoc efi,ipfum Chrifti corpus, panisdicitur; ergo, cùm Apofiolus ait J^arequicumque bunc feinem ediderit (^c. pér panem non verum amp;nbsp;fub. ftantialempanem, fedipfumraet Chrifti corpusinteili-gir.ad accidentia tibi iam exclufum eftperfugium. illa enim vim noftra corpora nutricandi habere tantifper cum vera Philofophia negamus : düm ex Scripturis illud euincatis. Omnipotentia Dei vos non iuuat. Voluntas demonftranda efi,docendumquc,Dcum hïc miraculum edere veile.

Alteratuaratioeft: Qimdpanisvidetur, etfipanisre-uerânonfit , id panisdicitur: Euchariftia panis videtur, «üm reuera panis non fit : ergo. Minor falfaeft. ad ma-iorem quod attinet, concedo, panem dici, quöd panis duntaxatvidetur.-fed male. CumveróSpiritusSanftus non errore, fed verè, panem nominet: non id quod panis duntaxat vidctur,fed quod reuera panis eft,panem vocat: necquiavidetur, fedquia eft, itavocat: quippequodid-circó panis videtur, quia panis eft in rei veritatc.

Angelorum atque mannæ alia longe quàm tuae Eu-chariftiæ, ratio eft. Manna enim fubftantialis panis crat, corpori alendo accommodatus:etfîcælitusfubminiftra. tus. Angeli viri dicuntur : quod huiufmodi corpora^

IIS COi^TRA GREGOR. i aflumfiflcnt: corporati videbantur: quia corporati eranfc , Italaruatus cana barba præditus videtur; non quod ca-nam barbam non habeat: fed quod reuera earn habcat: ctfiaflumtam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Extrema tua ratio eft. Euchariftia ex pane conficitur: ergo panisdicitur. Sed nec ifta quicquam pro tua chi- , mæra facit.*6iue enim nudam panis fpcciem, fiuciplùm ) Chrifti corpus per Euchariftiam inteiligas: locum nul- ; lum habet antecedens. Ipfumenim Chrifti corpus eX d.ii.amp;’Dn)- pane non conficitur : cum panis, vt Magiftri tui tradunt, | njfCarth. illiusmatcrianon fit; quippecuiusfubftantiavelinnihi- ;

Jum abit : velin materiam antccedentem. accidentia quoque odor, color, fapor, ex pane non conficiuntur: i fed panis eflentiam, calidum, humidum, ficcum tcrramp; ftre,confequuntur.

quot; Qupddevirga Mofisadfers, id nihil prorfusadrern. Virga dicitur : quia virga reuera tum erat; non autem quod ex virgafafta fit, virga verb non fuerit. Etfi eniin in ferpentem'ante commutata fuit ; ad priftinam tarnen naturam rediit; itaque vera virga, non ferpens, virgx , nuncupatur.

Qua re cum friuol« prorfus tux fint rationes; fir munt manet, Euchariftiam, hoc eft, terrenam in Euchariftix . rem, panem dici : quod panis fit natura, alendisnoftd^ corporibus aptus; vt fic ex confueto rerû cfFcftu fidci no-ftra:difcatinfirmiras,vifibilibus,vt Cyprianus loquitur, Sacramentisincflcvitææternxcffcclum. i nunc; amp;dic: te eum tua interpretatione vanitatis non efle côuiâum.

Seri pfi deinde, Pontificios ApoftolicoiUodi(fto,/W'* henediSHonü t ad benedicimtn nonne communicat io corfo-rd chrißi eH ? panû, quem frangimttî, nonne c^c. quod proiecitabatifteGregoriuSjCeu gemino fulmine proftcr-“ nt; quod contra Apoftolum 5c Chriftum,vtfc. A ntichri -ftos,

CAP VT QVARTVM. 119 ftos, hacctiam in parte fefe declararent, tuna folennem ilium atque pcrennena in Ecclefia rituna, fraftionena pa-nis, fuftulerunt : tuna naagnuna hoc Sacramentuna altera fui parte fpoliarunt.

Hîcnaifer ifte.quod adfublatam fradioncna attinct, magismutuseftquànapifcis : itaque crimen quod obie-ci,prôdoloK, confitetur. tantùna dicit: fed vaJdc parce; quiadefradionc nonlubetiftiscopiosè diflcrcre,fradio. ncm,quod negaui, cum corporea,fub fpeciebus,prælèn. tia confifterc pofle: nec effe confequens ; fi fpecies exter-nxquantiratisque dimenfionesillæfrangantur,ut,quod fubeft,corpus fimulquoquefrangatur : quod modo quo-dam adnairabili fubfit 5c impaffibili. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Vere admirabili impalfibilique modo fubeft : quia commentitio amp;nbsp;phantaftico. Si enim veri corporis modofubeflet: vtique, hoftia per medium extrinfecusdc intrinfecus frada,frangcrctur.

Alterum crimen fe di lucre pofte pu tat, ft dicat, nos illo Pauli loco perperam abuti, ad perfuadendum , di-uinum exftare præceprum , de comm unione fub v traque fpecic. Ego verb nc de vna quidem fpecie, ut ifti quidenafpeciemappellant, diuinum exftare mandatum dico.-nedum de duabus , aut pluribus . De diftribu-tione turn panis , turn poculi, diuinum exftare mandatum dico. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

Sedinquis^nec hîcyaut'vjquan» alias Apoftoltts dicit,poculum tjjèetiamnecejjarto ommbsts dißribuendii. Aft, inquä, man-datumChriftireferens,id dicit; cü depocuload totâEc-clefiam CorintHiacaait, hocfacite,quotiefiunq-, biberitis,in mei recordatione. aut oftende tu,fi potes, mandatu illud ad aliquos dCitaxat attinere. quafiverocuifandusillepanis v» s-i. diftribuenduseft, nonlîtquoqidiftribuendû vinufanólü; cum vtrûqjvnâ 5c candê illâ vi(ftimâ,mortuüChrifti 5c de

crucc pendens corpus, rcpræfentet: amp;nbsp;vtroque vnuifl idemqueChrifticorpus quâ mortuum eft, rccipiatur. Sedvosinmyfteriis hifce .talpiseftis cæciorcs : qui ne intra pellemquidemoculos ad videndum habetis.

Dffplicet tandem ifti Gregorio mea interpretatio t f' Cer. it. qua ijla ApoftoJi verba nen dtßernenscorpus Domini funi .interpretatus. Dixiin fumma, difcerncre corpus Domini, efle crucifixum Chrifti corpus afanóto panedifcer-ncrc: fanóió fraótoquc pane ad fradum Chriftï corpus reuocari:quodfit,fificutoculiscorporisfra^tum pané, fie oculis fidei, fradum amp;nbsp;in cruce pendens Chrifti corpus, velutHierofolymis conftituti, intuemur: ctfi ficut fraélum panem hïc in terra è manu miniftri,manu amp;nbsp;orc corporis accipimus , ita fraCtum amp;nbsp;de cruce pendens Chrifti corpus furfum, è manu fum mi Pontifie is, manu amp;nbsp;ore fidei, fine mentis fidelis, fuCcipimus. Qui ita difeer-nit, is fie, v.t debet, edit amp;nbsp;bibit ; in recordationem edit amp;nbsp;bibif digneeditamp; bibit. Quid tuhîc defidcras Gregor^ Non hoc proprie eït fcilicct difcernere corpus Do mi n i : fedimpura confiientia htinc cibum cxleßem, (ji:i cof-pU4 ipftim Chriflicontinet, comedere: perinde acß dtmtaxd panic, (ß non corpuc chrißi, effet. Immö vció, Gregori, quoddixi »5c dico, id propriè eft difcernere corpus Domini: quia difcernere,eft inter diuerfa difcernere amp;iudica-jre, ynnmabaltero4iftinguere.; idque temet quoqueiu-cap,4.p.2g, dice: quitumlibro primo,eodemplane modo^loqucris; tum hicimprouidus idem ferè profers: cum ais-.eumnon difcernere, quieælcftem hune cibum comedit; perindc acfiduntaxat panis effet.- quod aliud nihil eft.- quàm in-.ter panemamp; corpus non difcernere. Quid enim aliud quxfofibiillatum Chrifti, tum Apoftoli,verbavolunt, hoc facite quotießiinejue hiberitis, in met recordationem: qaotiefcunque mandtiCaveritif panent hune, amp;poculum hoc biberità»

CAPVT Q^VARTVM. hi liberitif,mortemlJominiannt(nciatis\^'xm mortem Chri« ftifidclimemoria recolendam , nee in panemduntaxat intuendum,fed à fraâopancad fradum Chrifti corpus tranieundum, coque inter panem amp;nbsp;corpus diligenter difcernendum efle: eó quöd Sacramentum hoe Sacra-mentum paflionisfit : ad hoe inftitutum, vt pcrennisilla viftima in memoria viuatJ Hoeverumeft, qui impura confeientia edit amp;nbsp;bibit, is non dilcernit: fed non contra, quicunque non dilcernit, is impura confeientia edit: quia fideles etiam amp;nbsp;pii,vt liquet ex iis, quæ mox lubiiciuntur, fropterea inter vos multi inßrmifunt -, crcbriùs non difeer-nunt, eoque indigne manducant amp;nbsp;bibunt: quod àfrado paneadfraftumChrifticorpus, indeque adfcipfos, fide nonrecurrunt.

Qupd addis, Chrifti corpus cœlefti cibo contincri, falfum efl.-quia accidentibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vt lomniatis.non

continctur: quia non accidentia, fed Chrifti corpus,cibus cftcælcftis; immo quia accidentia , vtpote nutricandi videftituta, plane cibus non funt.

Sed probas tuam interpretationem : Apoftolus ait: probet Autemfeipfum homo: drße de pane illo edat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft ,tc

Interpre te, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tjua conßientia accedit,vt edat: ergo non

Nego confequentiam : primo, quia corpus Domini difeernere, amp;nbsp;feipfum probate, idem non funt: etfi con-iunftiftima: quodhoc ex illo confequatur: deinde feipfum probate , non eft tantum videre , qua confeientia quisaccedat; fed diligenter feipfum explorare, an credat, Chriftumprofe, milerrimo peccatore,qui ob pcccata fila, à vita æterna ex torris erat, mortuum efle, feque cru-cifixaillius carncamp; profufo fanguine advitamæternam pafci amp;nbsp;potari: amp;nbsp;anferiö fe totum Deo confecrct, gra-

• tusqae pro tanto beneficio cffe velit, hoc eftj an fidem amp;nbsp;pœnitcntiam affcrat.

Sed quomoäo probas, cœlefti illo cibo, quem vocaj, •' corpus Chrifti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contineri? ^Mcunqne waniiii-

Câueritpanemhunc, ‘velhiberitcaltcemDomwiindigne-, reni crit corforüamp;finguinis Dowinis ergo panis amp;nbsp;calixiftc ipfum Domini corpus fanguinemqj, QuiModiKwç fcilicet, * continent. Vana confecutio eft. vanum itidem, verbis ViX\s,pAnis,quemfrangimits^ nonne communicatio corptfi^ Chrißie^i? calix fine poculum nonne amp;c? talem pancffl, taleque poculum innui , quod ipfummet Chrifti corpus amp;nbsp;fanguinem îilt;riü)^cigt;ç (dp,odiKuig contineat. vanum,hunc panem edere amp;nbsp;hoc poculum bibere,idein prorfusApoftoloefle, quod indigne amp;nbsp;impura confcién-- tia ipfummet Chrifti corpusedere, fanguinemquebibe-re. vanum denique, comcdcntes eatenus reos corporis amp;fanguinis Domini fieri, quatenusipfummet Domini corpus amp;nbsp;fanguinem impura confeientia , orc tarnen corporis, edunt aebibunt. Patrum interpretationibus nihil plane iuuaris. Concedo , impios, fceleribus pra-uisque cupiditatibus inqujnatos, impuraque confeientia accedentes , indigne manducare, non difcerncrc cor-' pus Domini : fed cùm pii quoque , amp;nbsp;pura confeientia præditi, vtex Apoftolicocontextu liquet nonnunqua®

4 indigne manducent, corpus Domini non difeernant; quodfaciunt, cùmnonea,qua pareft, animiattenfione amp;nbsp;fui ipforum examinatione accedunt : non difeernetc -indignèque manducare, non eft impura confeientiaac-cedere vel manducare; fed inter fradum panem fradu®' que Chrifti corpus eo, quo declarauimus, modo non di-iudicare, Viden quid propric fit non difeernere corpus t Dominftquiditem indigné manducare? non ergo quod 'tudicis, aut mihi falfo impingis, fed quod egoverifsime

CAP VT Q^VARTVM. 123, fcripfiamp;fcribo, hoc, inquam, meum, non illud tuum, indigne manducare efl amp;nbsp;corpus Domini non diiudicare.

QVintum iflius argumentum hifcecomplexus fum: Sacra mentum Eucharifliæ à ceteris myfleriis flue articulisfideipropriaquadam fui rationediffert: quia ab EceJefia femper, quafi antonomafticas myfle-rium fit appellatum : fingularem aliquam atque ma-gnam difticultatem continet, Icu res ardua amp;nbsp;admirabi-.i lis eft; fide tarnen nihilofecius non indigna ,amp; quæ credi debcat: prxfentia ergo re ipfafunt in Euchariflia corpus amp;fanguis Chrifli; quia præfentianegata, admirabilitas negatur, amp;nbsp;nihil huic myfterio proprium relinquitur. Hæc vis eft argument! qui nti. nam quod ad quatuor illas rationes at tinct, quibus difficultatem huius myfterii de-monftrat, non eft cur illas verbofe pcrcenfeamus : cum remipfam, quæ illis tarnen noncfficitur, concedamus: ficutetiamdeillis verbis non laboro, quibus commenti-tiam, amp;nbsp;fa Iso nobis tributam , opinionem infedatur, quafi aliam in hoc myfterio admirabilitatem nullam agnofcamus,quàm quod corpus illud Chrifti ècælofpi-ritualis gratiae robur ad nos vfque tranfmittere poffit. Quintumigitur iftiusargumentum illudeft, quod dixi: velaliter illud nobis declamator ifte conftruat. Sed ra-tiones fuas conftruet: vbi lucem fugere definet.

• Ad argumentum igitur iftius, vt à me conftruftum eft, nonadverbofam amp;dolofam iftius declamationem,» refpondi,metotumconcedcre. Concedimusenim, verum Chrifti corpus, amp;nbsp;verum illiusfanguinem verèpras-fentia efle in hoc magno myfterio, in coque verèpercipi: t fed negamusea corporis ore pcrcipi amp;nbsp;labfpeciebusâc-j-* Î. ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ij

latitare: idquodctiamcx propria huius Sacramert-tidjfficulrateamp; adtnirabilitatenequaquam efficitur. Satis cit li præfcntia fint; vt propriam hoe Sacrainentuni obtineat admirabilitareni. Cùm ergo ret pond i , nic totunAconccderc: non tantiim antecedens, vt]fte,noit fille dolo tnalo, refert, léd confcqiicns ctiam concctfi' ciimquefnbieci admirnbilitati proprietattilhß^ßiccrcjß KOtvavi^a-et mentiß^ ßdeU fr^rentia fint corptts ßrfiingitis ifi Chrifii,co docercvolui, licutex admirabilitate præfeii-tiaerficitur-.itacorpoream prælentiam ex ca non effici'. qued admirabilitasabfq; ifta præfentia confirterepolht'

Admirabilisenim amp;nbsp;ardua res cft hocniyftcrium : primo , quia quifurfnmcft in cælo,iscodem temporisarti-culo fimul eriani hïc eft in terra :et fi alio quàm furfu m fit» modo: deinde, quia communis panis,verus terræ fru* ftus, non terrenus led cæleftis cibus cft: quia corpus Chri-fti: quod non minus certöpercipitur, quàm panisj etü aliter panis, aliter corpus lefuChrifti: lö, quöd,ficut corpus amp;nbsp;fanguisChrifti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;funt, quomortiferavc-

neni visexftinguitur: ita quoque,propter coniundioneiH Sacramcntalem,communis panis communcquevinuoi corporibus fidclium antidoton fiunt contra venenum» prxterca in hoe myfteriopropriè perennis illa viaimain memoria viuit, amp;nbsp;denuóquafi occiditur, atque crucifi-gitur ;quia tota tremendi huius myftcrii adioaliud nihil eft, quàm mortis Chrifti repræfentatio ; qua quafi ante oculosnoftroscrucifigitur: quæcaufaeft,cur Apoftolus ejuiaqnottefitm'i panem hunc fcilicet SiC. tderitiSy^ poculum hoe biberitii,mortem Domini annunetAtis-Inhocdenique niyftcrio vnio fit membrorum omnium, omnium Sandorum, tàm angelorum,quàm hominum, tàmcorum qui in cælo , quàm corum qui in terra funt: tum inter fc, tum cumeapite fuo Chriûo, cum vera illius t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;earn«

carne: vt onnes càro (Int de carne eius amp;ofiadcofùbiij eius; necidfolùin: (ed quia cuni veraChrifticarnecm. niaillius membra coniunguntur; carovero Jw A.i'/w hy-podaticè eft vnita : idcircà cum illius quoque Deuate coniunguntur: amp;nbsp;ex confequenn, Hilario tefte, cumPa- Trinit. treamp; S. S. quibuscumidemDcuseft, adeoquecumto- 4/,^ ƒ, taTrinitate. Hæc incœna propriè fîunt. hæc ardua, admirabiliratisamp;ftuporis plena funt. hæc caufafunt,cur myfterium hoc à ceteris omnibus lit diferiminatum: eue myfterium,cur tremendum amp;nbsp;ftuporis plenum niylterium, cur magnum Sacramentumappciletur. hæc firma manent amp;nbsp;integra : etfi nequepanisfubftantia ex-cludatur: nequepani arcanum illudamp; acte lübtilius corpus includatur ; quod neque Scripturæ norunt : neque Patres orthodoxi: fed fohhæretici, parentes obftetrices, tutoresamp; defenfores illius.

Exhisadmirabihtatisrationibus priori Scriptotresar« tuli: (ecundam, quartam, Si. extrematn. Scripfi ergo primo: etli corpus amp;nbsp;fanguis lelu Chrlfti fubelementis non latitcnt : nec aliud Chrifti corpus fiue caro in hoc myfterio percipiatur, ^quàm quæ in verboquoque perct-pitur: proprium tarnen huiusmyderijefl'e,quôdhîc non icorfumjed vnâcum externis, ijfque conucnientifsimis, Symbolis percipiatur : quod non fît in myfteriis aliis : quæ Symbolis iftis funtdeftituta. Qiiid hîc ifte Gregorius? Verba meatruncat :eóque quid dicat nefcit. Eademca-roeft,quæ in verbo, amp;nbsp;Euchariftia, prælens eft: amp;. qui-deminfcconfiderata, vtrobique codem modo præfcn« eft, codemque modo percipitur, palato mentis fidelis. Scdhoc nonobftat, quominùs in Euchariftia pcculiari quadam ratione percipiatur; qua non fcorfumrfedvnà cum illis Symbolis, percipitur: quod contra fir in verbo» Hxcitaque corporis Chrifti manducatio ficut Enchari» iij

, 126 CONTRA' GREGOR.^ ftiæ propria eft : fie admirabilis cft ; quia mirabile, ftupo-risque plenum, externis, terrenisque rebusæternæ vit® cfFeftum inefle : iisque nos non folùm confùcto more, (cdetiamprætcrnaturam advitâæternam pafei. Ipfani autem in fc confideratam carnem in Euchariftia quoque non aliter percipi, quàmin verbo percipiatur, ex eo do-cui, quod panisetiam Eucharifticusverbûquoddamûr: amp;quicqnid inEuchariftia, prætcr externa Symbola,per- , cipitur, id in verbo propric pcrcipiatur : id quod pleno j 7« lohAnne niediæ antiquitatis Doftor , Âuguftinus , affir- ' traa. ge. lîTanit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Hîc \^e,noncolligiturÿ\'(\e^\tyexhAClt;^ugufl'tnido^rini) (IHodnullo modo ipfiresexterfja, in Sacramento exhiheat Sacrament i effelium : fed quod earn vim haheatresexternanon natura fuâ fed vt/ùbefi verbo. nbsp;nbsp;Stertisne Gregori ? quis

illudindccollegit? nonnecùmpanem ,quant vocemtu vclfraudulentcr,velnegligentcr,omififti, verbum quod-dam cfle fcripfi,eundcm illi cum verbo cffèûum concclîi, fed qui verbi proprius fit, amp;nbsp;quem panis à verbo habcat! ’ collcgi , colligiturque ex Auguftini dodrina , carnem ; Chrifti non aliter in Euchariftia , quàmin verbo percipi: eoquodexternumcriamin Euchariftia Symbolum, verbum quoddam fit, verbum fobafpcclum cadens: amp;nbsp;quod quiequid in ea præterremterrenampercipitur, in verbo propriè pcrcipiatur. Ad hoc refpondendum erat, Gregori. Nam quod extra oleasexcurrens, dicis,rem exter-j namvimfuamnonnaturàj'fed àverbo, habere, idcon-trouerfia caret. Vimigitur amp;nbsp;efFödum hyperphyficuffl externa quoqueEuchariftiæ res habet, amp;nbsp;hune à verbo; amp;nbsp;à verbo, non quia dicitur, fed quia creditur: quod effe-ûiim amp;nbsp;vim illam ille duntaxat fentiat, qui verbocrédit: fed oftende tu, fi potes, vim amp;nbsp;cfFeftum hune in Euchari-ftia in eo pofitum clfc', quod nuda'‘panis amp;nbsp;vini acciden-

V- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tiä

. lt;nbsp;A P V T QV A R T V M. 327 tiaipfummet Chrifti corpusamp; fanguinem hibcant.

Sed ais, Nißres externa htitus Sacramcnti exhibent nobu corpui chrifli realiterprafins : (ß eatenui ajim habe at animos noflros,per energtampraßntis corporssChrißi,ßiritttaltter nn-triejidi: no ipfa exhibcbit rattone tjitadaßtapropria, amp;maxime admirabiU, effect timßium propriu, qui eß contunctio,ßue com-mufticatio corports chrtßi nohtßcumyVi citts nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dscßir it na

ht er paß amnr •. at omntnofatend!imeît,remipjamexternam Euchartßiaeumeffeb^tumpropriaquadam, maxime mira-btlt, rat toneßua exhtbere: conftendttm eß igttur, tn re ißitta Sa-cramenti externa corpus tpßtm Chrtßt realiter prafins ex-hiheri.

Vis ita Goncluderc; fi externa Euchariftiæ res eife. ütum fuum proprium, ratione quadam fua propria, , eaque maxime admirabili, exhiber, (ßfaahnug Chri-fti corpus exhiber; fed verum prius: verum igituramp;po-fterius.

Falfifsima maioreft. eftenim efFedus ille, Geut etiam exhibendi ratio, ira proprius externæ rei; vt ei cum verbo communis Gt; quipped quo vtrunque habet; efFedum, amp;nbsp;exhibendi rationcmzipfoverboinreexternacxhibcnte» nihil igitur aliud externa res exhibet,quàm quod in verbo quoq; exhibetur.nonne enim externa quoque res verbum quoddam eft? amp;hæc aliud alitcruc exhibebit, quàmip-fummet verbum; Gne quo cxhibcrc nihil plane poteft? ab vtro quæfo 7»' là nv ^vctf res habet,à materiane, an à forma? idem igitur vtrobique, vtroque, amp;nbsp;in vtroque, verboamp; elementofando, aurium amp;oculorum verbo, eidemeo-demque modo, ofFerturamp;; exhibetur;hocfolùm, coque geminojdiferimine: quod verbum aurium, elementum oculorumminifterio vtitur; amp;nbsp;quod verbum vim iftam per fe habet, elementum autem à verbo.

) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quarc

Qaarcvaninimamaioristuæprobatiocft; quædcab« ! fente Chriftoloquitunquemnos præfentilTimuminEu-chariftia profitemur; lieer Capernaiticum iliumveftriini prælentiæ modum cum Scripturisrepudiemus. Vanuni , itidemquoddeaqua régénérante (ùbiieis: quinufquam negaui, aquam regencrandi mundandique vim habere; fed in verbo, vt Apoftolus loquitur: eo quod in aqua etiâ, ƒ« lohann. Vt Auguftinusreftatur,verbummundat.n'undatiocnim, ' trail, ft. vtidem air, nequaquam fluxo amp;nbsp;labilielcmentotribue-rctur;nifiadderetur,inverbo. ncc aliudigitur,nccaliter, • externa,tum Baptifmi, turn Euchariftias, resoftert Si ( hibet,quàm quodj^cquomodo, verbum offert Si. exhiber : quia ficut in aqua verbum mundat; fie in pane verbum offert amp;nbsp;exhiber. Manet ergo, fient regencratio peraquaminverbo, Baptifmi propriaeft: itapaftionern - amp;potationcm, quæ fanftopane amp;nbsp;vino, inverbo,fiunG Euehariftiæ propria effe. Cetera enim myfteria ( hæc tü verba vcrcratoriè omififti ) externaiftafymbolanonha-bent. De corporis Chrifti præfentiaamp;fymbolorum atl' ’ mirabilitatc fatis diftum.

Negas etiam , quartam amp;nbsp;quintam admirabilitatis rationem, quôd myftcriumhocpaflionismyfteriurnfir» quo perennis ilia viàima in memoria vivit, quod inhoC myftcriovniucrfa lis ilia vnio fiat, Euchariftiæ propria ei' fe. fedquibusrationibus? Viuit,inquis, in memoria piO' rum perennis ilia viiffima etiam extra vfumEuchariftiî’' ittmil. J de ^c^^^^i'^cl^ocEmiffenoperennemillamviftimaminme' tonf. (Ufi. 2. moriavivere? maâaturnc vfquam alibi folenniteragnus ille.prætcrquàm inEuchariftia.? vbi ritus illiexterni,frâ' ftio, effufiOjCeterique qui in veteri Ecclcfia recepti eraoG quibusmors Chrifti repræfentatur, præterquam inhoc magno Sacramento? nonne admirabilisillaamp;vniuerfa-lis omnium fîmul membroru m, tuminter fcgt; tum cum capitc

CAP VT QVARTVM. 129 capitc Chrifto, coque tum homine, tum Deo, adeóquc cum tota facrofanda Trinitate , coniunftio huiusmy-fterii propria eft? vbiquæfovniucrfalishaecvniOjprxtcr-quamin hoe myfterio, repræfcntatur? vbi ima fummis iunguntur: cxlum terra fit; amp;nbsp;terra cælum? Sed de quinto argumentofatis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

CExtum iftius argumentum ita propofui: Chriftus Sc ^poteft, vt anteoftenfum eft, amp;nbsp;vult, fub aliéna fpecic præfcnsefie fuo corpore in Sacramento; prætereà im-tnenfonosamore profequitur, vtdifcedensetiamomni-nóhoc modo, fub aliéna fpccie, nobis adelïe velit: quæ præfcntia cum maximo noftrocommodo, coque fpiri-tuali, coniunfta cft;fub aliéna igitur fpecic præfcns cft (uo corpore in Sacramento.

Negauiantecedens : amp;nbsp;negantiæ quatuor attuli rationes, quid ifte? fuo more agit: !uccmfugit:amp; tumrcfpon-fionem meam, turn argumentum fuum,cxtimefcit. Ego itaquciuredeiftoconqueror, quod nullam ferèrefpon-fionem meam bona fide rccitarit. ait,me rcfpondcrc,^r/.

eß, amp;c. atqui feriptummeum ita loquitur, lälßßimumeiiantecedens, primumenim falßmelt,qu'bddi-tà, te eße. quatuor enim, vt dicebam, negatianteccdcn-tis rationesattuli; quia quatuor illius membra funt: qua-rum prima cft, quod vaniflima fit iftius iadatio,falfiftL mumque, quod primo fumit, fe iam ante monftrafle, Chriftum fub aliéna fpecic præièntemefîc pofte: cùm id nulIovcrboprioriScriptomonftrarit.monftrarcquidcm gt;. conatus cft,corpus Chrifti fimul amp;nbsp;femel in pluribus locis efle pofte: fub aliéna verb id fpecieeffe, id neque monftra-uit,ncqucmonftrarc conatus cft. ac quia diferimen inter

przfcntiam']a/z.î]*lt;nlt;s(-(r/45cxplicanshifccvcr-bisvfiufum,aliud dTelübftaiitiam cotporatam düobuS in tocis eflc, fua quantitate amp;nbsp;qualitatc accidentibusqu® præditam, aliud accidentibus propriisexutam , alicnis» quorum lubftantia cuanefcar,ncutalterius lübftantixaC' cidcntia,veftiri: idcircohoe cauillatur, non habens ad rem quod refpondeat.

quot;^os, mq^it j nihildictmtet minus, quam Chrißi cor^itft cttm in Sacramento fißitur, accidentibus exuipropriis, abt-nu accidentibus veßiri.

Quid dicatis, quàm belle de hoc myftcrio confentia' tis, notum eft. Chrifti corpus in Sacramentoquantita* tem amp;nbsp;qualifates fuas rctincre dicis. Vbi ergo fpedabi« Utas? vbi ccterç verç carnis proprietatcsïvbi corporis hU’* manidimenfio? nunihoftix vcl milii dimcnfiocorporil humanidimendo eft? ex qua Philofophia,quaueTheo'gt; logiaiddidicifti? nonnc terminatam, cùmqualitatenir tümquantitate m, omnisres naturalis à natura, natursS' que opificc habet

Subftantia,inquis:,panisnonfimplicircr cuancfcit;fc(l in Chrifti corpus eonuertitur. Cur ergo Magiftri tui ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;docuerunt, cam in nihilum abire ? fi non fimplicitcr eua'

nefeit; ergo tarnen ex parte euanefeit. Si non euanefeit» fed in corpus Chrifti eonuertitur; ergo materia corporiJ Chrifti eft; amp;4n eo, vt materia in compofito, manet. qiiO’ cum illo rui magiftri, nee dicimus Jßtb' ßantiam fanü velvini materiam ejß corporü vel finguimi Z)öW»/,conucniat, tuvideris. Q^fote, fibonivirino mentucrivis, explica nobis perfpicuc, quæamp;qualisill» veftraconuerfio fit: quam ignorarefe Magifter tuus ingenue proficctur.

Sedquomodo primum illudantecedcntistui mem-bfu m tucris,quo dixifti, te lä ante monftrafl« , ChtifttM» lUb aliéna ïpccicptæfcntcaicirepoÛè^

Volt;, tnqms, idcircó potißimum negatis, Chriftum fobaiicaalpecieadcflcpoflc; quia negatis,vnumcorpu® in pJuiibus locis adclTe poHe: ergèreóè dixi.mc illud ante inonftraflc; qncd hcc mooiliaro, ülud ctian», aducr-fusvosquidcæ, monfiiatur.

Fahuniett antecedcwi. pilaoitut cnim nrgamus: quia maxima omnium, quæ vnquain vig ierunt, idololatria eft-.totiiisqucChiiftianærcJigioniscucrfio. bac ratio cP, Cur veftramillam vobis praelcntiam negcmus Ac ü maxime probafles.id quoJ probabis. vbi lueem tenebraseC. fedocueriSjVnutn idcmqac corpus induobusßinullocit, fna forma prrditum , cfle pofle; non tarnen probafles, hscrcticam iftam fub aliéna Ipecie prxfeutiaui. Quatc Vanatua iaâatiocft.amp;vcramcanegatio.

Sedquarrum, inquis, ad id petirum argumentum id ’ h» direfteprobat. Si argumentum illud rertium (tertimn . nbsp;nbsp;*

eniranonquartumeft ) ad id pctitum fair; Gque primo Capite/i-tlÿOT«* probarevoluiftucur id hoc feriptonegafl ? Hæcenim rua verba funt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hiiexemplit^ vi

f^ilaincui (oxfirmetn ^c. Qu id au t e m rcrrio illo a rgu men-tociïiciarur; amp;nbsp;qux Patrum inensfucrit atque fcutentia, Qiftumcftantè.

Sed initio terti) capitis id tedefendifle Icrib’s. Sed nonne tertio illocapite, quod nunc qiiartum iftudeft, de quo modo agimus, Icptem rationibus candem conclu-fionem dcmonftrarcconatus es ? qua itaque fronte parti-Cilla huiuscapitis initium te fign’ficafle l'cnbis ? aqua tibi hïtet. nufquam id probafti. falfum itaque primum antecedentis tuimembrum.

Sed multd falfius altcrum, Chriftumfib aliéna fpc-«!c veto ûio corpore prxfcntcmcflcvcUc. Vbi voluntasï curhîcobmutuifti?

crga nos amorem Chriftus ncquc transfubftantiatione declararevuk , ncque confubftantiatione. alios habet âWorisTui déclârandi^odos:quospcrccnlui:amp;tu, veils noli^, concedefc cogeris: inter quosétiameftverail-lius in Euchariftia præfentia.

Scd negate me,non probate feribis. aftmihifatis eft negate quod tu probate non pores, ratio tua eft: Chriftus imtnenfo nos amore profequitur , vt dilcedens etiani Omnino hoc modo, fub aliéna fpccie, nobisadefte nobis-cumquemanerevelit inSacramento: fub aliéna itaquc fpccie prxfens nobis eft in Sacramento, negaui amp;nbsp;nego antecedens. tu,fipotes,proba. affirmanti,nonneganti, probatio incumbit.

ƒ Sed ex natura charitatis, amp;nbsp;Chryfoftomî teftimonio, Johann, prob^ffetcdicis.Chriftum in Sacramentonobifeum ma-’ netevellc. Sicutcxcharitatisnaturafcquitur, Chriftunt nobifeumeffe: amp;nbsp;turn in Euchariftia nobis præfcntemef-fe, tumincordibus noftrispcr fidem habitarc: itanceex ‘ charitatisnatura, necChryfoftomivcrbisIêquirur, cuin fuo corpore, corporco ôc hærctico modo, fub hoftia cfle» amp;fubca iugitcrpermanerc . negamus enim, eum falua Garnisfuæveritatefienobifeum mancrc pofte.

Sed præfènrem Chtiftum in Sacramento nobifeunr rcîpfaconiungiChryfoftomusintelligir. Scd non inrel-ligit corporcum coniunûionis modum. vbi cnim vel in Scripturis vel in Patribus veræ corporalfsque noftrac coniundionis modusautnexuscorporcu«? nonne'in Ba-ptifmo quoque , Chryfoftomo tefte, locum habet ifta coniundio?

Prorfusautem excuses, Gregori, fi non vides, nos3c veram realemque carnis Chrifti in Euchariftia præffn-tiam,amp;veram realemqué cum vera illius carne coniufl-ftionem profiteri. corporcam amp;nbsp;monftrofam illamvc-ftram

ftram præfentiam ôc. coniunftionem inficiamur. hancH pores, proba.nani quod Chryfoftomusfcnbit,Chriftum tangi,eiusquecarnidentesinfigi,idSacramcntaliter,vo-bilinctinrerpreribus, fcribit: vthiriccorporeapræfentia nullo modo efficiaturlt; ' Reienim fignatæ tribuitur quod infignô fit amp;nbsp;Sacramento: idque reftè: tametfi Sacra-mentum rc m Sacramenti non aliter continet, quàm verbum: quia non qua clemcntum, fedquâ Sacramentum eft, ex parte vcrbi, cam continet, hoc eft, verbum, quod adelementum accelTit, illud proprie eft quod continet, nonclemcntum-.vtpaulôantèex Auguftinodocuimus.

,'Vt dutemnonfiCumper dileciionem,fedetiiimre i^ÇttinillAmcArneJnconuertAm’ir, tdpercib:tmefficitnr, col-legiconfedaria:quorumalrerumerat : Vnio membrorum tunicApite, ejHA in Eucharißiaßt, mAnducationem fi^uitur^ hoc est, qui verum Chrißi corpuf mun iucAnt, ijcum Chrißo ca-^ite coniunguntur-.igitur 4 membrd duntaxAt editur verum Chrißicorput. negas conlequcntiam. Sed quare? quia, inquis, runio cum Chrßoper grutium non it a exmAnduCAtio-^tSAcrAmentAliconß:quifkr,vtß‘mpercontingAt,^c. Atqui non de manducatione Sacramenti quaftio eft, fed de fiianducatione ipfiusreijVeri corporis Chrifti.hanc man-ducationem vnioperpcruocomiratur.djcenteDomino, ioh. qui mAnducAt CArnem me Am, is inme manet, ego in eo. hæc cnim Domini vérba ad Euchariftiam arrinere, vos ipfi non diffî terni ni. idem Chryfoftômus vult verbis modà citàtis: vt turn exantecedenribusliquet: tumexiisquæ cohfequuntür. Firma itaque mca confequentia eft, Qm-cunquevcrumChrifti corpus manducant, ij cum Chri-fto capite coniunguntür, vt caro fint de carne illius, amp;nbsp;of-fadeoftibus illius; Sedfola Chrifti membra ira cumco coniünguntur; quare fola Chrifti membra verum Chrifti

t ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;R ii;

Qiiod dc Baptiftno amp;nbsp;Chrifti morte adfcrs, id nihil adrem. aliudeftdcSacranientoloqui: aliuddcrcSacia' menti. Quicunque veto Chrifti languine lauantur Ji quoque regenerantur: fc d nonquicunque aqua ringing tur, IJ quoque languioc ^auamur ôc regenerantur. S C in Euchanftia quicunque fraótum ChtilÜ corpus amp;nbsp;tra-dnam carncinedunt,in Chnfto manent, Si. Chnftuni in

fcniancntcmhabent: fed nonquicunque Sacramenturn corporis, quod Saudus panis elt, non jpfummet corpus cilunr, remquoque Sacrainenti.fradum Chrifticorpus ed-mtjamp;cü Chrifticorporcconiunguntur. Mors ctiain Chrifti luftificat: ied credences : ft fideapprehcndatiir* Sic externum inSacramentis Symbolumvim habet hy-perphyficam amp;nbsp;fpiritualem: fi verbum, à quo, Sc inquQ» vun iftam obtinet, fide rccipiatur.

Ex hislucemcridiana clariuseft, Chrifticorptisanul* lo edi, qui non fit in corpore Chrifti : coque corporis orC Ä TvhM». nonedi.namquod tu ex Chryfoftomo Sc Aug ftinoot» hon. 4.S. cinis.eo nihil plane iuuaris. Sacra mencalitct Chiyfoftu* musloquitur, fignorum nomina rei nomimbus pcrinu-tat, fanguinemamp; corpus appcllans,corporis deianguini» ’ ■ Sacramenturn: quia quod Apoftolusdixir tjuare ((■lt; mederitfanemhunc, aut bibcritpoculum Domtniindigne id h i Ice veibis Chryloftom us effet t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enim mand^cif»

ht hit indigneJànguinem Domini, iudiciutn Jibi mandutd Uh.de Tapt, f^btbit. Aiiguftinus autem adeo tibi tauet, vt vt.1 ili‘* «wr. ^D«m. 2pfjs^ quæ citas, verbis te iugulet. Sacrament um Dotni* nicumamp;corpusDominiopponit;perSacramcntunKlt* mentumcum vetbointelligcns, non iplummct corpus: quippe quodopponit Sacramento. Sacramentuni ira* que Dominicum malus etiam accipic. coque oonnihil accipit:

CAPV'T QVARTVM. ‘ nj accipit : ctfi Spiritualis hic cibixs illinon fit SpirituaÜs. Tainetficnimfandusbiccibus carnalinoncft Spirirua-lis : in Cc ramenSpirituakscft, amp;nbsp;efFeétu Spirituali prædi-tus: quia Sacramentum corporis coque modo quodam verumChrifti corpus.

Ex quibus Auguftini verbis itcrüm liquet, ctfi Sanélus punis verum Chrifti corpus eft, ctiam cum impio amp;nbsp;infidel) ofFerturab infideli tarnen nihil præter rem externam accipi. nam vr idem inquit, titiidtfiordatAChrtflo, nec car- apud ftem etus mandacat, nec fanvainem bibit etiamß tanta ref jperum. ^Acramentum ad iudiciumjua praßmttonu quotidie indifferenter accipiat. audin’ quid malus accipiat?

Falfumigitureft.quodafluis, Auguftinumdcfruduo- 7» Johann. fa duntaxat corporis manducationeloqui,cumid abillo-. diintaxat mandicari icribit, qui in Chrifto nianet. De Vericorporis manduaationcabfolute loquitur: quia aliter non manducatnr , quam manducatione fruftuofar ptoptereaquodcibus cft advitä nutricnsnonadexitiumi

Hæcde alteroconfeàario. alterum erat: Vnio man-ducationem fcquitur: ergo qualisvnio , talis manduca-fio;amp;exconfequenti,ficut vnio Spiritualiseft: itaman-ducatio quoque Spiritualis eft, non corporalis, hîcific PWauit, concludere mc veile, vrtionem amp;manducatio-nem vnum amp;nbsp;idem effe. ego verö nihil minus volui : fed hoc volui, vtrunque eiiudem generis efle: non ignorans, âltcrum caufe rationcin habere, alrerumcffcâi: idqnod ctiamprioremeo Scriptocrebriusinculcaui. nonneve-topcrrpicucfententiammeamcxprelfi.cum vriftequo-qilC citât, fcripfi , deinde manducatifnem non aliam ejaam ^9nem ejje: qua cum SpiritiMldßt,n»n corporalu dfc. Spiri- P‘ tnalem quoque non corp oralem mandicationem eße tdre. ?

Nihilo oculatior efi, cum hoc a herum meum cenfe-ftariumita proponit. Vtuo qt{ae}cmandtcat:oneßqaitur, 0Ü

eli]pirituAUs, qualûfit et tam tefieChryfiofiomoc^aliis Patri-b Mi in Baptifino'.igitur et tant manducatio Chrifti tn Sacramento debet efiè duntaxat Spirituals, non corporals. Vbi quxfo ita fum ratiocina tus? Si fallarius haberi non vis, Gregori, ' oftendehoctuumenthymema inmeolibro.hancautetn rationem pro mca agnofco : Vnio cum vero Chrifti cor-porc, quæ corporis manducationcm inEuchariftia con-fcquitur, fpiritualiseft,amp; tantùmfpiritualis; ergoman-ducatioquoqueveri corporis Chrifti tantum fpiritualis cft, non corporalis. Antecedens ante probatum eft. ratio confecutioniseft j quiaqualisvnio, talis manducatio atque cibus. proptereaSandus inEuchariftia panis cot-porco modo nobifeum coniungitur: quia corporeus io fe cibus eft: amp;nbsp;corporeomodo manducatur.

Aliud igitur eft, de Sacramenti, aliud de vcriamp; crucifix! corporis vnione amp;nbsp;manducatione loqui.nemo negat, Chriftum corporels rebus ad fpiritualcs effedus vd : fic-ut etiam nemo fpiritualem duntaxat in Euchariftl^ manducationem affirmât: JedipfumChrifticorpusfpi-ritualiter duntaxat, palato mentis fidelis, manducaridi-cimus.-quia fpirituali duntaxat nexo nobifeû copulatuo

Quare nihil ad rem quod de falute amp;nbsp;iuftificationehO' minumimperitefimul amp;(. intempeftiue nobishîc oppo-nis: qui corporels rebus fpiritualem effedum nunquaiO denegauimus. nihil item quod de Baptifmo concludis« nosenimnonitaconcludimus. hoc autem fequirur,rc-generatioamp;ablutioàpeccatisfpîritualiseft; igiturablo-tio quæ fit ipfometfanguine Chrifti, fpiritualis cft. Eo, miferrimc Gregori, quo te deducat hydra tuafepticepS' reuoca te: eamque maturè defere,niplagarumilliuspaï’ ticepseffe veils.

ƒ» lohan . Nequevero videre pofliim,'quidvelnobisobfint, vcl profint ijla Chryfoftomiverba, quibus Chriftum io Euclu-

Euchariftia videri, tangi, amp;nbsp;ita quidem, vt illius carni dentes infigantur, docet. num confequcns efle putas, ve-ratn illius carnem fub nudispanisaccidentibus reipfa la-titareî quinimmo tuipfevaniffimæ confecutionis ratio-nem nobis fuppeditas. non enim aliter id carni fiuc cor-poriChrifti competit, quàm ratione rei externæ quæ verèamp; in fe tangitur atque videtur. Q^d fi reipfa fub nudis accidentibus vera Chrifti caro latitaret 5 vtiquc quicquiddicas, verc amp;nbsp;in fe quoque vnacumaccidentibus tangeretur: ficut panisfubftantiaverè amp;nbsp;in fè tangitur amp;nbsp;abfumitur. Dicitur autem ipfamet caro tangi, quia Sacramentum illius, fandus panis, tangitur: eôquc Sacramentalis, vt diccbamus,locutioeft:quareitribui-turquod figno competit : idque rede; ob earn quæ inter tem amp;nbsp;lignum eft , coniundionem. Ineptiffimè verb falfi(riméqueChryfoftomusloqueretur:fi corpus Chrifti idcirco tangi diceret.quod fub ilia re,quæ tangitur, reipfa fubfit. Etfienim reipla aliquis fub tentorio,verbi gratia, fubfit:nifi tarnen ipfemettangatur; vere tangi dici non poteft: vt vt tentorium tangatur. Q^rc nimis craflus cs, Gregori,fi non percipis, quàm te lethaliter hæc Chry-foftomi verba vulnerent: quibus luce meridiana clarius docetjfede hoc magno Sacramento Sacramentaliter lo-qui,amp; nihil minus, quàm hæreticam illam veftram præ-fentiam, fignificare.

Quod de contradidione refpondes, oftendit, quàm gnarus fis legü contradidionis. negas, contradidionem involui, fi idem Chrifti corpus, in fe confideratum, modo corporeo fimul à nobis difceflifle, amp;nbsp;in cælum affiim-tuni effe, 5c nobifcum manfiffe dicatur. Cedo legem, quam hie requiris, contradidionis. Difcefllt, inquis, Chriftus non fecundum ilialoca, inquibus nobifcum eft in Sacramento, fed fecundum alia, in quibus antea ver-

135 CöïTTIlA- 'GREG or; fàtuseftvifîbiliter. Sed quando tandem nobis probabis; vcrum hominis corpus in pluribus lociseffe? quando indem, illud craffo vel potius nimium (ub t ili illo veftro mö do in Sacramento elle? quando denique illud aliis inlo-cisafpeótabilejinalijs non afpcdabilc cfle ? immo verum hominis corpusafpeótabilenon efleïhæc, fi monftrâ-ris: concedam tibihanccontradiftionislegem.

Quamuis ne hîc quidem lefuiticas tuas auriculas te-gere potueris. Alia lex eft fecundum idem: alia ad idem* dceftlexfecundum idem, eôquc contradictio non eft,fi idem eodëq; modo acceptum, de eodem affîrmetur amp;nbsp;negètur:fedfecundumaliam amp;nbsp;aliamilliuspartem, aut conditioncm:vt fi Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vbique^c

non vbique effe dicatur» Qu öd fi ad duo diuerfa,qu3e extra fubieft um funt, Guiufmodi commentitia tua loca funt,refpiciatur: non lexfecundum idem, fed altera, ad idem,defidcratur. Hæcitaque lex defidcrarerur,fiTi TnÂ-demonftrari poftet : quod quia tumcumveræcar-nisnatura, tumcumoraculiscæleftibuspugnat, nequa-quamdefideratur:amp;quia hxc, præter quam aliam adfer-re nullam pöteSj hon defidcratur,nulla plane defideratur, fed integra contradictio manet.Sed deeft coditiowdw?«?' hoc enimfortèdicerevoluifti;etfinôpotuifti.In illis enina locis,inquis,inquibusnobifcum eft ratione Sacramcnti, abefle amp;nbsp;adefte citra contradiCtioncm dici poteft : quia a-lio modo adeft, modo fdlicetinuifibili.alio abeft, modo vifibili. HæcquOquelcxà contradiClione te vindicabit, vbi duplicém hune vert corporis veræque carnis huma-næ modum è Scriptüris demonftâris. Quid autem fe-cundo c apite cffcceris, ex fccundo illo capite liquet.

Num verö quia præter præftigias nihilhabes, quod di-cas,idcircô quod nos folidè rcfpondemus,præftigiæfunt? an tibi hoc nihil eft,quod difeeflurusChriftus veri fui corporis

. c AP vtc)qv artv;m. cn? porisSacramëtum nobisreliquit : an magnum hoc Sa-■cramentumcumabfcntislmperatoris legibus corapara-bis?nihilneillud,quodfcripfi,veramamp;pronobis tradi-tamChrifticarnemànobisin Euchariftia vcrè amp;nbsp;reipfa manducari, nobifcum verè amp;nbsp;reipfa coniungi ? eftne hoe Chriftum abfentem, an potius intime præfcntem,ftatu-ereîcuridmalitiosèpræterijftiï non itaque Deitatisfo-lùm, fed etiam vere carnis veram præfentiam in Euchariftia confitemur : qua vera Chrifti caro, quae pro nobis tra-dita eft, vcrè præfenseft, amp;nbsp;à nobis verè manducatur;fed quâ tradita eft,vt ex Inftitutionis verbis ante conuicimus.

Supereft quartùm amp;nbsp;extremum fèxti argumeti mem-bruni:quod tertio Emile pronunciaui : quia verum no-ftruin cominodum atq^ folatium non ihCyclopica ilia carnis manducatione, quæ pijs cum impijs communis ftatuitur, confiftit:fcdinilla, quæ facit, vt Chriftusin me maneat, amp;nbsp;ego in co.

Hîcitcrum ifte vociferatur, fundamentum Chriftia-nærcligioniscuerti. metuebatenim,idfibiobijcipoflè; probe (ibi confeius, Sc fundamentum Ghriftianæ religio-nisconuclli:amp;totamreligionem Chriftianam in fabulant tranfmütari, fi vera Chrifti caro, cuius fceleris ifti rei funtjinphantafma conuertatur.

Sed ita me ratiocinari fcribit,Prlt;^«Zfw? habereChrißum in SacrAmento commune mihi cum quouü impioç^fielerato eß^ ocexitiumsternumidudfertynifiJpiritualiter chrißus man-ducetur : ergo non tn ea^ramp;fentia ßedin hacßirituali mandtf-cationeverum commodum amp;folatium e^.

Hæc quoque ratio ficùtambigua, fie mea non eft. Quatuor meis verbis rationes complexus fum : è quibus prima eft,Qupd Scripturis aduerfatur, id non verum, feu vt ifte loquitur, fummum amp;nbsp;fpiritualc, piorum commo-du eftatq; folatium: cprporeailla carnis Chrifti ftibnudis

fpeciebus piatfcntia Scripturis aduerfatur:quia pugnat cum verbis Inftitutionis: vt partim oftendimus; partim oftendemus : ergo verum, fummum, fpiritualeq; pio-rumcommodumatquefolatium non cft»

Altera ratio eft :(^odmihi, feupijs, cum impijsA fcelerato quouis commune eft, id verum amp;nbsp;fpirituale pi-orum commodum atque folatium non cft : Corporca ilia , feu potius, Cyclopica, carnis Chrifti manducatiopijs cumimpioamp;fceleratoquouiscommuniseft: Ergo non verumamp; fpirituale piorum commodum atque folatium» Minor iftorum ; Maior pcrfpicuaeft ; quia quod ab intcri- -tunonvindicat,nequcnoshæredes Dei, Chriftique co-hæredes efficit,quodnon præftat quod pijs cum impijï eft commune,id verum piorumcommodum atque folatium non eft.

T ertia eft ; Spiritualis manducatio.qua fradum Chrifti corpus palato cordis recipitur, facit ,vt Chriftusin mc maneat, amp;nbsp;ego in eo, ab interitu vindica t,amp;c. Spiritualis M i. igitur hæc manducatio verum commodum eft. Antecedens Chrifti eft : ratio confecutionis, quia quod hæc prs- ■gt; ftat id verum commodum eft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;æ;

Extrema eft. Corporca ilia manducatio, fi cum fpiri-tuali non fit coniunàa,exitij, non falutis,caufa eft. Sum-mum igituramp; fpirituale piorum commodum atque fbla-tiumnon eft.

Qmdhictu, Gregori? itacolligishabereChrißujn demtorem, nbsp;nbsp;médiat orem, nbsp;nbsp;fonttficem hoßiam ,inß.fi'

guineßuo, commune mihi cum quouis impio(^fieleratoeß,äC exit turn at er num affert,niß quKperßdem legittmam eo beneficia relie -vtatur ■, -vt fat et ex ^^foßolo Paulo-, ergo non in Chri-ßoifßoredemtore^mediatorec^fontißceamp;hoßiay ne que chrißißanguine ,fidßolum in legitimaßde -verum commodun^ atquefolatium ait. Hæc tua cauillatio, Gregori, primùm cum

CAP VT QVARTVM. 141 cumfirmiffimis meis rationibus nihil plane commune habet : Deinde, ficut antecedens de te veriflimum eft: ita de me ceterisque fidelibuseft falfiffimum. Aliter pijat-que fideles, aliter impijfideque deftituti, Chriftum rc-demtorem, pontificera, hoftiam pro peccato, habent ; immo verbiolifideles eum redemtorem habent, pon-tificem, hoftiam: dequibusetiam folis Apoftolus,quo abuteris, loquitur.Confccutionihilomeliorcftantecc# dcnte.Si enim maxime verum fit antecedens, Chriftum ’ redemtorem, pontificem, hoftiam habere, generaliter ftilicet habendi vocabulo fumto, ficut alia generalis, alia Ipecialis Dei præfentia eft,communepijs cum impijs efle: tiequaquam tarnen cfficitur, commodum infolafidc confiftere. Efficitur, ita Chriftum habere, fixmmum fpi-ritualeque piotûcommodum atquefolatiumnon efle. Quod de Deo, Sole, Mundo, garris, oftendit te cæci-tate percuflum,breui cetera, cum Bariefu, fratre tuo, ni maturerefipifcas.cxpcrturum.ÄA-cr-vf/?/-^ inquis argu. ^entiforma.'valet,Igt;e(tmlt;juo(jue(^Solem ^orbemipfim af~ feyyenobisdXïf^MoàiCommodïimdeberetisnegare: quod hsec pijseum impiis communia fint. Sed eftne tibiidcm,Grc-8ori,aliquodcommodumafferre amp;nbsp;fummum fpiritua-lequc commodum afferre? Idemnetibieft, quod pijs cum impio quouis commune eft, id fummum fpiri-tualequepiorumcommodum atque folatium non eft: quod pijs cum impio quouis commune eft, id nullum plane commodum adfert ? Quam egregiè verb libro primo manducationem tuam demonftraris, ex ijs abundc liquet, quibusAchillemtuum, feptimum illius libri lo-phifma, abs te prouocati, profligauimus.

^rgumtntum Vlh pXtremam iftius ipfiufmet verbis propofui. •^^Et tarnen Planus iftc,nefcio quam aliam caufam ad-

fer t, cur ilia tn nonficutceterashîcrepctat.Eani,vt vet-bofiorem, fie obfeuriorem, ira contraxi : Patres conunU' ni confenfione docent, Chriftum verbis illiSjA^r eïtcorfi^ SiQ. non figuram ,fcd rem ipfam plane, corpus fuum fanguinem fub pane amp;nbsp;vino demonftrafle : intolérabilisi-gitur impudentia fimul amp;nbsp;infania eft, communi huic fan-ftorum Patrum fententiæ nonaffentiri. negaui antecedens , antiquos fcilicet Patres, feu Patres, communi confenfione, docere,Chriftumvelfub paneamp; vino, vel fub nudis illius fpeciebus, quorum illud Filiæ, hoc matri plä-cet, corpusfuum demonftrafle;idque,vt figuramnulln ( modo demonftrarit,

Antecedens Gregorius ifte feptem ratiuncuiis confit-mare nitebatur : quarum prima à Damafceni, Theophy- | ladique petita fuit autoritäre. Rcfpondi,etfireccntiote5 S fint ifti duo Patres, horumque duorum Patrum feuten- t tia non fit communis omnium, etiam antiquiflimoruni) j Patrumfententia ,metamen'nciftosquideminhaccan- f fa,quod quidem ad caput rei attinet,iudiees reformidatc-

Quidiftc?Caluiniftas recentiores effe fcribit. ô ridic«-lum caput, quidfi vetuftiores fint ? certè dodlrina noftv-’ ob quam fec'iario nomine àSedarijs amp;nbsp;hæreticis nomin^' mur,tantö duobus iftisPatribusantiquiorcft,quantöqni prior omnibus eft , ex cuius orc doârinam noftramhaufi' musjilliseftantiquior. Caluiniftæ, inquit,apudomnes vniuerfoorbe peflimè audiunt: hæretici pala proclanaat* funt.Quafi veto alia noftra,quamChriftiamp;Apoftolorunigt; forsfit:quieodcmàSacerdotibus amp;nbsp;Pontificibus mod'’ excepti luntolim,quonosàvobishodietraftamur.

Chriftiin Eucharifiia. Sed quis noftrum Chriô* præfentiam in Euchariftia in dubium vnquam vocaurf;

i nbsp;nbsp;nbsp;ItaDamafcenum loquêtemintroducis.Tyv^'wrö/'^»«'^^*^'*'*’^*

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’^inum eor-portsChrißißgurafint (abßt enim hoc) •verum i-

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wet Dominui dixerit, hoc eJi, non-corporisßgnum ,ßed corpus;

} nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inrnemßbiipßßnefinguine condidtt-.quidtandem afferri po-

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;efficere que at? Dixit antiquités,producat terra her b am •vi-

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^entern :atqueea etiamnum, orto imbre, fœtus ßtos producif,

5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diuinopracepto impulfa ac roborata. Dixit Deus, hoc eit corpus

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoc efficitur. (his enim •verbü donee veniat vfus esi) : ac pluuia

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;huic notu feget iper confierationem extflit Sanili Spiritus vis

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^lt;^tnhrans, ^temadmodtim enim quiequidDeu^fecit,idfaniît

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^pritus Optra fecitteodemrnodonunequoque Spiritus Operatio •

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nequeunt. ^uomodo mihifietiflud? aiebatfanäa virgtr.

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’^f^fiatcorpusChrifii,ç^ vinum aqiu coniunetumfanguis Chri

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tibi reßondeo,Spirttus Sanitusfiiperuenit eaque effictt,

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;orationisfacultatem ac mentis intelligentiam exCedunt.pa

I I dlhumanaimbecillitas:quippeqtuvtplurimumeaqtuvju^ ^^tifietudine minime trita Junt, auerfiitur.

quædam immutas.Demis xWzJiuolens (^c.faöltis eHhorni amp;QC',QLâilt;iï3 'û\z quid tandem afferri pote^i: item ilia ohean^ caufam\ immutas amp;nbsp;peruertis,id quod maioris cft momS' ti, cùm pro eo quod Damafcenus dicit non potent panergt;f corpusfùumfaceredr vinum ac aquamfanguinemVcramp;z obtræ dis ^Â/» ex pane corpus(ùum 'vino amp;nbsp;aquafanguinem efficerequeat ? cùm pro hoc e^ijanguts, hiceht finguû‘. prO inuocationeyconfecrattonem dicis.

Deinde quid hæc ad antecedentis tui confirmation^? panemamp; vinum figuram fine typum corporis amp;nbsp;fangui-niseflcnegat jipfum Domini corpus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cfle con-

tendit : quod Dominus ipfedixerit hoc cft corpus, non autem typus corporis, quis hæc negat ? quis dicit, pane® ita typum corporis cfle, vt non iplum quoqj Chrlfti corpus fit ? hæc vero duo, vt panis typus (eu antirypon,fimul-que veru m Chrifti corpus fit, fimul confiftere pofle, ne ttt quidcmdiffiteris.

Fatemur ergo, panem Chrifti corpusefle,idqufi Spiritus Sandi virtute fieri: fatemur, id captumno-ftrum exuperare. panem amp;nbsp;vinum adhiberi propter imbf-. cillitatcmnoftram,conccdimus.-vtpervfitataamp;quïfC' cundum naturam funt,inijsquæ fupranaturam funt,col-locem urfed negamus, inde confequi, Chriftum fub pane amp;nbsp;vino corpus amp;fanguinem fuum demonftrafTc, tob pane amp;nbsp;vino veto fiiOcorporcabfolute, qua corpus cftgt; corporeomodo præfcntem elTe. Hoc ergo tibi demon-ftrandum erat: amp;c. dein, ad typum feu figuram quod atti-net, Patresomnesàfiguræ,figni,typi,antitypi, nomine abhorruilTe.

Sed inquis,/’lt;?/«z//?eI)4Wlt;^e/?^ clarius die ere-, Chrißunt ßuhjpeciepanü dr^inißtum corpus dr finguinem demonflrsr uße,quamcum lotïcsr(petit ,^t audiuimus, chrißum nlll^ dixijjè,hoce^figuraßedhoceficorpusmeum, d’hic ehi, nun ßgUlA^

CAPVT Q^VARTVM; t4j fgWAyfedfinguismeui?\vs\'a\C) vcró potuitne clarius dicc-re, corpus Chrifti neq; fub panc,neq;fub panis fpcc ie,efle, qua CÛ dicir,panë eflc corpusChrifti.-difparatorü prædica* tionem aperte contra vos ftatuens, amp;nbsp;vagabundum illud Veftrum indiuiduum in Mundum Democriti relegans? ac quotiesquæfo repetit illud non figura : cùm id femel dun-taxat de pane amp;nbsp;vino proférât ? Quod fi millies id repete-ret : nihil tarnen pro te faccret : cùm ipfemet fateri coga-fis, Damafeenum non omnem prorl'us inficiari figuram, Panis ergo Damafeeno verum Chrifti corpus eft, non inanis amp;nbsp;nuda figura ; fed non eft illi corpus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: quip-

pe in quo duo agnofeit : panem (ubftantia : amp;nbsp;coniunftam illi Deitatem. nam fi nudam panis Ipeciem conftitueret : falfumeffet,quod dicit,ficutcarbofimplex lignum non eft, fed lignum vnitum igni, eoque lignum amp;nbsp;ignis fimul, amp;nbsp;lignum fubftantia, non externa duntaxat fpecie : fic amp;nbsp;eodem plane modo panis nbsp;nbsp;Mi.vuvia,ç non fimplex panis

eft,fedvnitusDeitati. Sicutergo non fimplicem panenx fed talem agnofeit,qui Deitatis adiudione diuinus,Chri-ftlque corpus fit effedusdta verum panem, qui natura panis fit, agnofeit: quo tum figura conceditur: tum o-ninis vniuerfe corporea fub dementis præfentia extermi-natur.

Concedisdcinde,ccterosamp;antiquiores Patres figurac, figni, amp;c- nomina vfurpare : quod res externa amp;nbsp;afpeda-bills, figura fit corporis amp;nbsp;fanguinis Chrifti; fed non fignum nudum, aut figura nuda : fed quæ rem ipfam eon-tineat : atque hoc ienfu ab ipfo quoqjDamafceno fignum amp;nbsp;figuram admitti. Veriflima itaque mea refponfio eft, Damafeenum ita figuram negate ; vt non omnem tarnen plane figuram inficietur. inanem, vt dixi, nudamque figuram, inficiatur:quamnosquoque pernegamus; qui libcnter concedimus, externum fignum rem internam

continere-.fedin vcrbo, vt ipfum’quoquc verbum cam continet, non autern vt faccusauenam. quare falfura il-lud eft, amp;nbsp;Damafceno aduerfarium ,quod ais, de re contenta verè amp;nbsp;propriè diéium cSc,hoc eÜ corpus rneum-, cùm depanc, Damatcenotcfte, iddicatur.

Quamuis fatis mirari non poflùm, te figuram concc-dere ; cùm omnes promifcuè figuras, vt inanes amp;nbsp;rem no Co».A/4r.continentes.extremeauerfemini: illudque Tertulliani * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoceHcorpusmeum^id eht^figuracorporûrneïït^Lvc\\Ççx.‘3^\-

liter dilanietiSjVt verba ilia ideli,figura corporis mei,nan ad attributum, fed fubicdum referenda elle contendatis; quod quam verum fit iu dicare poteft is,qui non ex anima liridenterudensfaduseft. Qimd addis, Patres nonnun-quam panem amp;nbsp;vinum figuram corporis amp;nbsp;fanguinis ante confccratione appellate, id licut nihil prorfus ad rem facit : fie abs tc probari non poteft. Ex Bafilio enim con-trarium, quàm putauit Damafeenus, oftendi poteft.

Italiquet,quantopere TransfubftantiaroribusDama-fcenusfaucat; qui amp;nbsp;figuram, ipfifmet teftibus, admittit: öcnaturampanis incolumemmanerc, deque veto pane verum Chrifti corpus enunciari feribit ; quibus omnis, vt dicebam, corporea amp;nbsp;hærcticafubelemcntispræfentiaè porticuSoIomonis eliminatur. Atque hanc Damafceni fenrentiam cfle.pluribus, ijfquc firmilfimis, ex Damafceno petiris argumétis comprobari poteft.-è quibus aliquot priori Scriptoattuli:quæmiferabiliter fane Gregoriust* fte oppugnat.

Primùmautem ita cotra nos fophifticatur:5z7/W,^A'^’^ Chrfius pronominibusillis hoc amp;\\\c.inmanihusfiiisprxfiens demonfirauit ,non eH tant um figura corporis fanguinisChri' fit fidvere drpropriè ipfiim corpus dr fanguis Chrifit, manifi-ftum esi ,non efie idfiubflantiampanis dr 'uini, fed fiolumfiub“ ftuntiant corporis dr fanguinis chrtfii.at ex Damaficentfente»' tih

Chriflui illispronominibusdemonflrauit, non esi tan-tumfigura Jedwre(irproprièipfiimcorpus (fifinguis: igitur ex Damaficenifiententia manifeflum eit, id non ejjèÇuhfiantiam panis çif 'vini fiedfolum(ùhfiantiam corporis çfifingutnisChri ■ /À Nego ininorcm. eft quidem illud, quodpronominc A/jf demonftratur, verè,Chrifti corpus ; Scd oftende lud etiam proprièChrifti corpus eflc.vbi hoc inDamafce-no repcrifti?Oftendc,Gregori,fi firmam cffevis minorem, Damafcenumdiccrcjid quodpronomineZ»z?cdemonftra-tur.nontantùmverèjfed etiam ^röygt;rz£’Chrifti corpus ef-fe. aliud eft verè quid efle -.^liud propriè. faices imperium vcrèfunt;aftnonpropriè.Etcur tu weem iftam propriè inniinoris confirmationecum altera ilia -r^r^noncomû-xifti, ficut in argumento cas coniunxifti ? Nonne fufpedû tecaufaniquetuamreddis? Nihil itaqjtuum iftud telum me lædit.-fed firma mea ftat interpretatio. Audiamus nunccetera:*''''

Primummeumargumentum, quo monftraui, Da-mafeenum non lolùm non amicum f-emsdiaç, fed capita-lem etiam il lins hoftem efle, ex illis Damafceni verbis pe-tiui.quibusgeminum in Euchariftia cibum ftatuit; eo quod nos gemini fiimus; quorum altcro, qui panis ille vi-tæ eft, qui de coclo defeendit, Dominus nofter lefusChri-ftus, Deus amp;nbsp;homo, animus amp;nbsp;interior homo nutriatur; altero,quiSanâuspanisSefandum vinum cft,corpusamp; homo exterior; non fecus ac in Baptifmo corpus aqua, tangitur; gratia verb Spiritus amp;fanguine Chrifti anima lauaturamp;irrigatur.Quæquæfo capitalior fententia dici abvllovnquamiudicecontra/z.ijKffl««' potuitï Dominus Icfus, fiuc caro verbi, de fententia Damafceni, interioris hominis ahmentum eft,non exterioris. vbi ergo corporea corporisChriftimanducatloïvbi corporea fub dementis ,qualifcunque tandem ftatuatur,prxfcntia ?

c/j.ilc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T ij

Quid ad hæc Gregorius ï nihil plane. Rogo leélorcn) gt;nbsp;per fuam ipfius falutem,vt faltem hoc ex Damafceni vet-bis dudum argumentum cum Gregorij refpöfione conférât. intelligetprimoafpeftUjCum malamcaufamde-fendere : nihilque plane quod refpondeat, habere. Geini' num cibum inEuchariftia remanere fcribit,etfi panis fub-ftantiaexplodatur,corpus Chrifti, amp;nbsp;panis accidentia-Atqui vis argument!, quod ifte optime vidit, fedfraudu-lenter omifit, non ineo potiflimùm confiftit, quod gc-minus in Euchariftia cibus fit : fed quod alter, externus ci-bus,quifanftuspaniseft,ad exteriorem, alter, internus amp;nbsp;fpiritualis, qui lefus Chriftus fiue caro amp;nbsp;corpus Chrifti eft, adinteriorem hominem attineat : quia eadem Eu-; chariftiæ, adrem præfentcm quod attinct ,amp; Baptifini ratioeftquiageminusiftecibus, geminohomini de-ftina tus, amp;nbsp;geminus eft, eo quod homo geminus eft.

Sed neque de gemino cibo quod dicat habet.negauiamp; nego, nuda panis amp;nbsp;viniaccidentia nutricandi vim habere. hicifte, inficiari tantummodo mc feribit, nonautcö probare, quæfo te,Gregori ,vtri probatio incumbit,ne' gätine, an affirmant!? Non id nunc ago; vt tetuamquc Synagogam accufem. quod fineScripturis, fine tefte, fine rat!one,dicis, id verum eflenego. nego, merapanisacci-dentia vim habere, qua corpora noftra nutriantur: idque nego : quod cum Philofophia pugnet ; quod fine Scriptu-ris, fine omni Patrum autoritäre,fine ratione, à vobis af-firmetur. SiScripturamadferrenonpotes,faltem vnun» exPatribus, etiamrecentiffimis, adfer,qui id vnquam aufusfuerit affirmare.

Sed è Scriptura, inquis, myftcrium iftud habemus. Cedö nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Scripturam(\\ix3habemui ,nonejjèiti

EucharifiiAßibflantia,mfMÜ: ergo amp;nbsp;hoc. Petis principi-um-.idquetum,quodfalfunifalfo, tum quod alterurn altcro,

CAP VT QVARTVM. 14^ altero,inftar circuli, confirmas, namtransfiibftantiatio-nem neganti, eo quod alter, corporis cibus,depcrcat, rc-fpondes, accidentia nutricandi vim habere ; hoc verb neganti , transfu bftantiationem occinis*

Scd antecedens nobis demonftra.hoc, inquis,libro Se-cundOjCapite Secundo, demonftrauimus.Vidcamusde. roonftraiioncm.Hæcilla tuadcmonftratioeft.-j^/z?^//z^ ßibflantite continebAturßibJpeciebiis panù (ß 'vint, finita fro. lationeHierum Chrifiiverborum,ç^(juicejuid nunc etiam ibi tontinetur ,ejuandoaSac€rdote frolata finnt eadem lt;verba, id totum'vcrecß proprtetunc fuit dr nunc etiam eli corpus d“ ßinguü Chrißf.fednihilfiibfiantiapanis,^^fimiliter-,nihtlfiub-ßantiA'vinituncfiuit taut nunc est'verl dr proprie corpus aut ßnguis Chrtfii, cum finitur lUaprolatio'verborum-. ergo nihil fubflantia pants dr^inicontinebatur tune -, aut nunc contine-^urfiuhfiectebuspanüdr'vini. Falfifiimamäiorcft. Trese-nim illæ, quas ponis, thefes, te nihil plane iuuant. prima eft, enunciationem illam hoc eit corpus meum, verifica-ti proprie ( fic cnim loqueris ) in vltimo inftanti prolatio-nis:Gcut oportet omnes alias enunciationes tune maxi-ïnè Veras efle. Si tunc maxime vera eft enunciatio : igitur amp;nbsp;ante vera eft. quare fubiedumnon aliud in fine dénotât, quàm in principio.

Altera tuathefiseft,veramhanc efle enunciationem, proeo,putavltimo,inftanti,nonfigurate, fed omnino proprie. nugæ, Gregori, proba quod dicis. Suprà, inquis, fatisid ànobisprobatumeft. vbi Gregori? libro primo* quo capite?nullo. Qindenim de vltimo tuo inftanti, de quo primo, fccundo, tertio, libro garris, fentiendum fit, id vere fupra intellexifti.

Poftrema tua thefiseft, eaque ficut firmiffima, fic pla-ni(rima,pronominisDcmonftratuiZiôceaviscft,vt fi ad rem aliqnam applicetur, quæ fccundum conditionem fu-

am non folcat aliam aliquam fubftantiam diucrfam à fua continercjficut continet doliumaut marfnpium,dcinó-ftret omnino totum, quicquid eft fubftantiæ lub illis ex-tcrnis accidentibusrei, quæ fenfu percipiuntur, demon-ftret, inquis, id totum,faltem fub ratione fubftantiæ com-muni amp;nbsp;indiuidua vage, per ordinem ad accidentia ilia, •quæ fentiuntur. Hæc tua thefts, hæc tua verba funt, Gregori,Devagotuoindiuiduo,amp;an pronomen hoc generis amp;nbsp;illius quod commune cft,nota fit, fatisantèdiâû» Conccdo, totam fubftantiam, quæ fub accidentibus pa-niserat, pronomine hoc demonftratam cfic: led nego, corporis Chrifti fubftantiam fubilRsfuifle. hoc,hoc,Gregori , tibi demonftrandum clbquod hæc tua rhefis nequa-quampræftat.falfaitaquctua maior eft: falliim itidcm antecedens. Quod fi maxime vcrum antecedens eflermó-dum tarnenfequeretur,accidentianutricandi vim habere. Decxperientiaprorfus expcrtus Joqncris;dignus qui nudis pafcaris accidentibus.

Ad altcrum meum argumcntum,quod ifte quidem al-tcrureiconftituit ,nihilprætcrcommentitiamillamvin’ accidentium.refponfionem itaquenullam meretur.

Tertiurn argumentum ita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bapttfino fecu«'

dumDdmafcenttminoneHneceJJaru contterfio JubßantiA ijutg:ergo ne que in hoc Sacramento conuertttr.rfubfiantiapanh-Hoevero meum argumentum non cft.Collegi ex illisDa-mafeeni verbis,quibusdeanalogia,quæinter Eucharifti-am amp;nbsp;Baptifmum eft, præcipit, amp;nbsp;quibus docet, ficut a-qua regencrationis lauacrum,adiun(fta gratiâ Spiritus,ft' daeft,itapanemamp;vinum adiunóta Deitatc, corpus fanguincm Domini fada elTejCollegiinquam, cyi. iftisj* Damafcenocredcndumfit, non magis fubftantiæ patus conuerfionem necefl'ariam eire,vt panis corpus Chrifti fiat, quàmaquæBaptifmi fubftantialis conuerfio necefla-ria fib

ria fit, vt lauacrum fiat rcgencrationis. Hxc enim mea verba funt,5Y^ n magis igttur,fi Damafieno credimus ßtbßan- p- 22. tilt panis conucrfio necejjaria cH, ç^c.

Hoc ergo mcum argumentum eft : Et aqua Baptifini, amp;panis Euchariftiæ,eâdcmratione,adiunâ:ioncrcilicet gratiæ amp;nbsp;Deitatis, de fententia Damafcenijmmutantur, ilia in lauacrum regencrationis, hie in corpus Chrifti: no magisigitur, fiDamafeeno credimus,fubftantiæ panis conucriio ncceflaria eft, vt panis in Chrifti corpus immiv tctur.Chriftiquecorpusfiat ,quàm aquæ Baptifmi fub-ftätialis conucrfio ncceflaria eft, vt lauacrum fiat regene-rationis.

Quidifte? nihilvakt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,confeqiientia.: id quod

verum eft de illius argumento. Sed nega tu, Gregori , mei, non tui, argumenti, fi audes, conlecutioncm. Quare,quæ fubi jcis, ea nihil ad rem. negas, aquæ conuer-fioneme Scripturis haberi, nonne accedente verbo im-mutatur, amp;nbsp;fit quod non crat ? nónne lauacrum fit rege-nerationis ? nónne natura mutatur : cum natura fuâ cor-pusduntaxattangat:quæ tarnen hîcctiam cor prætcrna-turam fuam abluit ? nónne conuerfionem illius aperte DamaCcenus„nonfecusatq;Euchariftiæ,amp; quidem ean-dem,ftatuit, cum ita loquitur : Btquemadmodum inBapti- l(b.4.ca. fmo, qtiia mos cil hominibus, aqua lauari, oleo vngi, coniun. xit cum oleo amp;nbsp;aqua grattant Spiritus, fecit tUudlauacrum regencrationis: it a quia mos eH hominibus panemedere, amp;c? idemvtrobiqjfaccre,wzi«i', Damafeenus agnofcit.Quid ergo fupcreft aliud, quàmvt aquamquoq; Baptifmi tiâf-fubftantietis ? fed nufquam Chriftus de aqua Baptifmi dixit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/y«?, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;igiturillud eft

quod per AnaniamPaulo dixit Surge-,Baptizare ,^abluepec -^111.22. ■catatuai3i\.(\\i\ fol’ fanguislefuChrifti mûdat amp;nbsp;abluit nos loh.t. àpeccatis. quidhocaliud eftdicerc/juàmaquâBaptifmi

fanguincmefîeChrifti? Quodablutiopcccatorum eft id fanguisChrifti eft, quia folusChrifti languis hæc ablutio eft: aqua Baptifmi ablutio peccatorum eft; ergo Chrifti fanguis.quafiveroinvno duntaxat Sacramento fignatæ ^dlßonifa. rei nomen fignotribuatur. Auguftinûcôfule:(5c fine mo-ra concede, quod finemorate conceflurum polliceris.

Quartum meum argumentum Gregorius hoc adfert: Secundum ’Dnmeifienum cum pane Deltas ccniimghur: ergo in-columisc;^faluapanisfiibßantta e^:cum coniungi nequeant ni-fiquæa£lufint.hÿeio(QO2iïÿxmc.nt\XYi\. an verb quart uni fit ; amp;nbsp;quàm mifere Gregorius ifte verba mea dilanict, in-uertat, peruertat, in t eilige t qui prius meum Scriptum cu iftiusScriptocompararit.Refpondetinficiatione confc* quentiæ. atqui probationem confequentiæ ipfemet mC' morauit. non ergo confequentiam negate, fed illius con-firmationemdebuitrefutarc; quodetialolum conariir-Diuinitatemcumpaneconiungijfeuvt loqui maluit, vnirijdupliciter intelligi pofle fcribit. altcro moà.ofeciin-dum agendi virtutem-.quatentts 'uidelicet ilium in corpus chrt-ßi mirahiliter conuertit :ßcut dicimus ignem, ’verhigratiaß niri cum ligno y'vt illud in ignem trai^utet: altcro modn Sacramentaliter-,quatenusujidelic£t coniun^a eïi hypoßcticf cor por I ehr iß I quodpani Eucharißicoßbehi,ex quoßt, 'vtS»'' charißiaßt cibus 'viuificus: ac de natroque modo Damaßenißf^' tentiam uere accipipojß.

V terque modus commentitius eft, contra mentem Damafceni. Priori enim res illa, cui Iccundum agendi virtutemaliquidadiungitur,non manet, fed plané tan-, dem confumitur;vt liquet ex igné amp;nbsp;ligno, quod locum non habet in Sacramento. Deinde Damafeenus non aliud Deitatisadiundionem, aliud amp;nbsp;pofterius panis con-uerfionem,feddeitatisadiundionem ipfamet conuerfi-onemelTedocct: quia ficut adiundio gratis connerfio Baptifmi

I nbsp;nbsp;nbsp;ri ft ici. Coniunxit inquit illisfnam Deitatcm, équot;ficit ea corput

pus amp;nbsp;fanguinem ea commutauit. Contrà fe res habet in iftius coniundione. aliud coniundio eft : aliud cvî^yeict,, quæ coniundionem agcntis amp;c patientis comitatur.

Alter modus nihilo melior eft. per Deitatem enim, vt de Voce Sacrafnentahternihii dicam,non corpus,quod De-itatihypoftaticèvnitumeft.Damafcenusintelligit : Sed I^eitatem ipfam; quae quia cum corpore Chrifti, quod ex Maria (umtum eft, vere amp;nbsp;hypoftatice coniunda eft, id-circo pani iunda, panem quoqj Chrifti corpus facit. Hæc

ligendumefle.-quodDeitati hypoftatice fit vnitum: Sc fenfum efle, corpus Chrifti cum pane coniungi. num igi-turinficias iueris,panem incolumem remanere,cum con lungi non poftint, nifi quæ adu funt ? Juxta.poßeriorent in-^'vsgt;vniomsinodum,a£iuqutdem mdnctpanis Eucharißicus. Siadumanet:ergonaturafuamamp;fubftantiam no amit-^^^•^edvocAturvaopix^ADarnafceno pants, qttiapanis 'videtur. ô“f:nugæ. hoc enim foramen iam ante tibi ob-ftrudunieft. Liquet hinc, quid de Thomæ corruptela fit ^entiendum.

'' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hi^zzNZi\3\s,,^odßvertitneïi, quod Thomas

fir tbit, immutationemfieu conuerfionem element or urn, Tteita- 3p.Sum.q th adiunllione, poflerttts quippiam, eitts^ confie^ar turn ejje-, 75'

I* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quando ergo cum pane Deltas coniungitur ? quæ verba qua fi-

tern, id illo tempore fieri, quo prolatio verborum confe-crationis durât : per quæ, tanquam per inftrumenta, di-

V, uinitas conuerfionem panis efficit. Atqui diuinitas non coniungenda,vcldumconiungitur,fediam coniunda,

$ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V

de fentcntia Thomæ, conucrfionem efficit. Si ergo totö illotempore,quo coniècrationrs verba pronunciantur, Deitatis fit coniunélio: confequitur, eam illo tempore conuerfionem non operari rfedvi vcrborum illoruna, vt reólè fcripfi, Deitatem duntaxat cum paneconiungi;qua deinde panisfubftantiaexploditur:quod quo pafto cum opera torio veftro verbo conlèntiat, vos ipfi videritis.Ne-que te iuuat quod dicis, nonhanc verborum illorum vim zamp;'vt'Dettatcmcttmpaneadofierandam conuerfionem coin»' gant ,fid njt per illa tdnqtiamper inflrumenta quadam mirahf' literDeitasconuerfionempaniiincorpus chrijli efficiat. qux-ftio enim cft, quid illud fit, quo cum pane Deltas coniun-gatur-.cùmconiundademum conuerfionem operetuf. fatetur enim Thomas, vtrumque eorum quæ co'niungû-tur a£tu efle : idcoquc Deitatis cum pane coniunftionem conuerfionem non elfe : fed Deitatem hoc eft »interprète Thoma, diuinam virtutem,pani amp;nbsp;vino iunAam eflegt; njt non remaneant in hoc Sacramento ,fid'vt faciat inde C hd' ftus corpm amp;fanguinemfuum, quid igitur illud eft, quocO' iungitur?quanquamvidcrenonpoflum, cur illis verbis coniungi Deitatem neges rcùm modofaffus fis cam illo tempore, quo ilia verba pronunciantur, coniungi. Set! nihilnouum aut infolens,fi idem affirmes amp;nbsp;neges. Aliud eft, Gregori, deitatem confecrationisverbis,velut inftru-mento, vti.-quod libenter concedo, quanquam veftraVO” biscÖfecrationisvetbanöcócedoialiudjDeitatëcüpane cöiungijamp; idcirco côiungi.vt cöiunifta corpus indeChri-fti efficiat.Itafimulquoq; fcirepoteris,Gregori,Thonii pofteriorem ruum coniunftionis modum non agnouiffO'

Quinto loco carbonis illud fimilcprofcrs, amp;nbsp;carbon^ lignum ctTe negas.Quid igitur eft? num (implex ignis?fur-fumergoferetur. nónne lignum à Damafeeno dicitur? ßmplex[nlt;\\y.[t lignum noefi. lignum igitur cft.Sed lignum, i\QZZt\xtpropteretquales velea/dem dimenßoneSfqu^

CAPVT lt;^VARTVM; 155 ^(nia.nent in car bone.quafi verb corpore dcpereuntc dime-*' fioilliusfuperftes maneat, Gnc qua corpus corpus no eft. Quemadmodum ergo lignum ignitum,natura lignum eft : ita panis, cui adiunda Deltas eft, natura panis eft, de fententia Damafccni.

Scd,Damafcenus,inquis,difcrImen aflignans, quod inter vnionem panis cum corpore Chrifti deiftcato eft, ic Vnionem DcitatiscumipfocorporeChrifti,naturampa-nisdcperiredocet:quiadiuiniratemamp; corpus Chrifti du-äs naturas, panem autem amp;nbsp;corpus Chrifti vnam dunta?-xatnaturameflcdocet.Cedo diferimen iftud in Dama-Iceno. Ita Damafeenus; Carbo verofimplcxlignum non eli; [(dvnitumigni'.fic c^fanü communicationünon ßmplex pa-«/j' cîi-, ßcd vnittes Deitati:Deitati uero 'vnitum corp ta vna na-taranoneïl:fèdvnaquidemcorpora, alia 'veropuæ illi 'vnita fdDeitatâ. qua propt er vtrum^non vna natura e(l,ßdduie. panec^vino Melchtßdech ^brahamum excepit ^c. Vbi hîc tuumilluddiferimen? vbi mentio vnionis hypoftaticæ? per corpus enimvnitum Deitatinonilludduntaxat corpus Damafeenus intelligit, quod ex Maria Chriftus af-funaftt : fed corpus generatim acceptum, quodcunque tandemilludfit,fiuepanis, fiue corpus Chrifti. nam fi Chrifti duntaxat corpus inteili^erct ; deferiptione aliqua vfusfuiffet: ficut ante ca vfus eft.cum dixit corptavereigt;ei~ tati vnitum efi corpta illudquodexßanHa virgine efi. non igitur inter hypoftaticam, amp;nbsp;Sacramentalem, fiue Dei-tatiscum pane coniunaionem, illis verbis diferiminat : fed panis amp;nbsp;Deitatis vnionem explicans,docet,'etfi panis vnituseftDcitati:cu tarnen ficeivnitüefle.vthac vnionc è duobus vna natura no fiat,fed vt vtrüqj natura fiiam fal-uam amp;nbsp;incolume cöferuet: eö quod omne, quod cü Dei-tateconiungitur, corpus diuerfam abeanaturam obti-neat, quid capitalius diet contrajusTamp potuit?

Hine eft, quod hiepanis, vt paulo póft fubijcit,cof-poribusamp;fubftantiæ noftræ, ficut quoduis alimentum, adijeitur; quod non fieret, fi natura amp;nbsp;fubftantia panis non effet, accidentia enim, colorem, odorem, faporem, teramp;quaterconcoqui, inchylum amp;fanguine conuerti, dicerc, hominis eft fuprà quàm dici poteft infaniflimi.

Nihilo verius eft, quod Damafeenum affirmaffe fcri-bis, panem fecundum natura amp;nbsp;fubftantiam ipfiim Chri-fticorpuseffe. Vbienim id vnquam affirmauit? panem Chrifti corpus effe affirmauit : quæ difparatorum eft at-tributio : cum transfubftantiatione tantum commune ha bens, quantum tenebræ habent cum luce.

Quare necillis verbis vllaminueheretransfubftantia-tionem voluit, cùm ita locutus eft ,non mtnw autemre^': hoc quo que dici potesi, quod, ßcut naturahter panû p(f (ibum, 'vinum (ß aqua, perpot urn, in corpus ç^finguinetn ede-tis at que bibentû inimutantur,(ß aliud, quam prius erant,ctt' pusfiunt : It a panis illepropoßtioni's, (ß tum 'vinttm, tum aqttti) Sanch Spiritus inuocatione (ß aduentu ,ßipra natur am, in cot' pus (ß fanguinem Chrißi immutantur -ßntq^ non duo, fed '0' numidemq^. nee enim his verbis docere voluit, naturaiH panis in corpus Chrifti eodem plane modo conuerti,quo in edentis corpus alimentum conuertitur: fed rnodum» quo panis corpus fit, quern tarnen nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;effe dicit,

Ser.Catec. aliquo, eoque fatis craffo, cxemplo, ex Nyffeno, adum-brans ait, ficut alimentum in illius quod alitur corpus ve-rccommutatur: ita panem in Chrifti corpus vere com-mutari : fed hyperphyfice, virtute Spiritus Sanfti. quid hocaduerfumnos,qui conuerfioncm concedimus? vbi naturalis hie amp;nbsp;fubftantialis conuerfio ? fed eandem panis Euchariftici conuer fionem ftatuit, quæ alimenti cft.ergo accidentia quoque panis pcreunt, fic ut ali menti percunt accidentia, ergo panis, materia corporis Glirifti cft.ficut

CAPVT QJ'ARTVM. 157 alimentum materia fan gui nis eft amp;nbsp;carnis. Damafcenum veto non eandem Euchariftici panis amp;nbsp;alimenti mutatio-nem his verbisftatuere veile, fatisexNyfleno, ex quo ifta petitafunt,liquet: qui docct, ficut panis, quo Chrifti corpusalebatur,corporiadicdus eiufdem diuinæ dignitatis par ticeps fîebat, quam corpus ab inhabitanteVerbo habebat : ita panem Euchariftiæ in diuinam virtutc tranf. irc, amp;nbsp;Chrifti corpus fieri: non quodcomefiu^ (dr cibmejfe-iîuièbprogrediatur 'vçrbi cor pus fiat: fid quodflatim in corpus per’verbumimmutetur, iuxta illud quod diet um e^i 4 Verbo,hoceHcorpusmeum. Aliaigituralimenti,alia panis Euchariftici conuerfio eft amp;immutatio.

Extremorum verborum fiuntq^nonduofiedainumidemj^ fenfus eft, panem amp;nbsp;vinum, aqua permiftum, non duodi-uerfa, fed vnum idemque Chrifti corpuseffe. in corpus e-uimamp;fanguinemChrifti, hyperphyfice immutantur: funtque non duo Chrifti corpora, fed vnum idemque: quoditerum ex Nyfteno confirmatur, qui fcribit, vnum idemque corpus, amp;nbsp;hoc integrum permanens, effe,quod mult is fidelium millibus in toto terrarum orbe diftribui-tur.alioquinpanisetiamamp; corporis, facramenti amp;nbsp;rei, Sacramentalemvnionem libenter concedimus. Qupdfi tibi, Gregori, panis amp;nbsp;corpus non duo, fed vnum funt, qua fronte geminum in Euchariftia cibum remanere conceflifti?

Poft hæc obiedionibus refpondi ; quas mcas refponfio-ncsiftevelut argumenta pcrccnfet. refpondi, Damafcenum, cum panem typum effe negat,non omnemvniuer-fe typum aut figuram excludere : idque turn ex eo patere, quod extremo capitc ÀvrmTscav agnofeit: turn ex eo,quód contra illos difputat, qui nihil præ tcr figuram amp;nbsp;virtutem y iij

J5« CONTRA GREGOR. ; quandamcarnis,quosPafchafiusetiam oppugnauit,in hoc tremcndo myfterio difpenfari docebant ; tum ex eo, ; quöd^vt probet panem ipfum Chrifti corpus eflejlla Sct-Jth. Ó, nbsp;nbsp;nbsp;uatoris verba fiißmanducAueritis curnemßlij howinu, qn®

dcfpirituali manducationc loquuntur arceflit ; tum dc- j niqucexco,quódnondicit,inveliubpane panisue fpc' j cie corpus Chrifti efle, fed ipfum pané C hr i ft i corpus effc-

Ad primum ifte, panem ob vim cumprimis nutrican-tcmàkTîTOTrn'CorponsChrifticfl'cifuturorum panem amp;vi' num antitypa efle. Qu^cunque modo antitypa fint, fatis ■ mihieftjCaantitypa efTc.' quo rcfponfionis meæ veritas comprobatur,Damafccnumnonomnë vhiuersè typu® profli’gafle.

Ad alterum quod attinet, aflentitur ; fed noseiufdcin generis efle calumniatur: quod abfcnsduntaxatcorpus» • eoquenihilnifivirtutemquandamamp; gratiam Spiiitua-lem in hoc myfterio difpenfari doceamus: quodnobisin [ mcntem nunquam venir :vtex antécédente difputatio* ne liquet. SicutnequeDamafeeno in mcntem vnquaW venit docere, panem Euchariftiæ fecundum fubftantia-lem naturam aliud nihil efl'e, quamipfum Chrifti corpus-

De tertio ait,felibro primo docuifle, verba ilia Scrua-tap.ó. nbsp;nbsp;nbsp;toris apud lohannem ad Sacramentalem ctiam,quæ Ri'

licet ore corporis fiat, manducationem attincre. Sed fel-fum eft quod dicit : cùm aliud nihil Patrum autoritate probarit, quamilia Chrifti verba ad Euchariftiam quoq; pertinere : quodnos quidem nunquam inficias iuimus.

Ad extremû iterû fuû ilium coccyfmu, quod panis fc-cundu fubftantiam Chrifti corpus fit : qui qua vere ex orc Damafceni profeólus efle dicatur,nemo non videt.Qiiare maneatjDamafeenum in hac dodrina,quod quids ad caput rei attinet, non diffidcre ab antiqùis Patribus.-etfi pri-fcisillis temporibusplanior res fuit: quæ, fient.ceter® omnespndiçs magis ac magiscftimplicata.

Rcliquum eft, vt ad Theophylaûû veniamus. fed an-tequam illius verba difccptemus, en pro illa tua ? Helena-.quam tuas iftas mcarum rationum cauillationcs, veluti pediflequas dominam, præcederc voluifti.Sic ex amp;nbsp;cum Damafcenoratiocinor.-Omne corpus, vnitum Dei-tati,diuerfam à Deitate naturam obtinet : panis Euchari-fticuscorpus eft vnitum Dcitati:diucrfam igitur à Deita-tenaturam obtinet;amp; ex cöfequcti naturâamp; fubftätia fua panis,no Chrifti corpus, eft. Vtraqjpropofitio Damafcc^ ni eft.quare amp;nbsp;quod efficit ur. Maiorem autem falfam cflc probabis:vbi hæc duo demonftrabis; alterum, illa Dama-fceni verba, 'Deitativero'vnitum corpuiç^c. ad Chrifti dun-taxatcorpus, quodevirgine fumptumeft, attinere: alterum, noneflenecefle, vtquæconiunguntur, adu fint,-quod pleno ore Thomas affirmauit. namfiquæeon- J innguntur adu funt: adu verb res eft ob formam amp;nbsp;natu- * ram foam : confequitur neceffario, omne corpus, quod cum alio coniungitur amp;nbsp;coniundum eft, naturamfuam, camque ab alterius natura diuerfam, retinere, amp;nbsp;coniun-ftioneillanequaquam amitterc.

Item, Damafcenus, amp;nbsp;omnes vniucrse Patres, gemi-nuna inEuchariftiacibum,amp; gemini cibi geminum efFe-ftumagnofcunt-.quorumalteranimi,alter corporis eft nutricatio : quare turn Damafcenus, turn omnes vniucrse Patres naturam panis faluamamp;incolumcm remanere docent, ratio confccutionis eft,quod fola accidentia vina nutricandi non habeant.Hîc murus aheneus efto,Grego-ri.hicRhoduSjhicfalta. Si monftrarc firmis rationibus potes, mera nudaque panis amp;nbsp;vini accidentia vim habere nutricadi,quarto cöcoqui,in chyluamp; fonguine immuta-ri,fobftâtiæ corporûapponi'.fatcbor,tefubtili quoq; tuo Dodorc fubtiliore efte.Hic refpösü expofco.aut folide rc-fipöde:aut calûniari define. Interim Patres omnes, etiam

i60 CONTRA GREGOR.' Theophylaftus, mei fint : ficut ante valdè liberaliter, in } aliacaufa,Tertullianum,Philofophosinfuper,Ariftote- j lem,Commentatorem, mihi conceflifti.

SedpaucisquoqueTheophyladum audiamus. Quid j ThcophyladusïNegatpancmEucharifticumantitypon» j amp;nbsp;tantùm antitypon, corporis Chrifti effe. panem ipfuö j Chrifti corpus elle ait: incorp®immutari^/4ê7K$^(;^i«alt;9»!/ i docet : carnemobimbecillitatcm noftrani videri ncgat; Speciemfeuformam,7a«Jflj, panisamp;viniferuariait:in ! itiMatth. virtutemautccarnisamp;fanguinis^t6TO$2)/;:^«2£9ay;acdemn , ita loquitur»ö»f»zz»lt;/zxzz, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoe

corpuseïi.inexplicahtlienim operatione tranfiniitatur-, m-oi^Ta,i,etßpanü'videatur.Ctinte}iim infirmifimus^cßcri^* dam carnem edere nonßifiineamus,imprimis heminù carncfgt;^gt; , idcirco pand quidem a nobis cernitur, reuera autem car o ed, ?

Hxc illa iixntjob quæ ifti Theophylaftum ad fua caftr^ trahunt. Sed facile illis cripitur. Negat, panem tantùin ■ antityponeffe.fateturergo, panem antitypon eflc: eo-demfcilicetfenfu, quo Damafcenus amp;nbsp;antiqui Patres^ quibus contradiceret ; fi panem fanftificatum antitypum effe prorfusinficiaretur. ait, panem ipfum Chrifti corpus amp;nbsp;carnem effe. difparatorum igitur agnofcit attributio-ncm:quia tantumabeft,vtfecundumfubftantiam eum Chrifti corpuseffe dicafvt pronomine hoe pane, etia poft fan(ftificationem,demonftrarifcribat. Sicenimin Mat' tap. 14. CUm, èçî ird)[Ji.ó,fs,is • tSto, o vuij Xce/jLOtAVtn. à cdTsKl“ or!^Tÿgt;iv^a,gt;iSirdfzdl(^’e^yôdf)]lt;^. Hoc, inquit,nacuin corpus eft. quod eft illud hoc ï hoc, quod accipitis.quidü-ludeft?panis,amp; quidem veruspanis: quia panisnoneft antitypus corporis Domini. Quid clarius, quàm pronomine hoc, etiam peraâa fanftificatione, Theophylafto panem denotari.? hoc, quod accipitis, corpus Chrifti eft: quiapanisnonantitypus,fed corpuseft. Cur illudfequi* «If!

tur ? quia panis illud hoc eft, quod accipitis. Ncc eft, cur nobis Gregoriusaccidcntariumamp;commentitium ilium fuumpanemhicapponat.-nifipriusvim nutricantcm in accidentibusnobis demonftret : amp;nbsp;vclin Theophylado oftendat, cum metisaccidcntibus nutricantcm tribuere virtutem. Quarc firma mea confecutiocft : Theophyla-fto de veto pane(alium enim non agnouit)Chrifti corpus dicitur, 8c pronomine Z'lt;?£-verus panis, ctiam pcraólafan-ftificationc, denoratur ; manet ergo, de fententia Theo-phylafti, fubftantia panis.

Cur veto tu, Gregori, confequcntiam ncgas ? nónne, fideveropanc,vtantèquoquefcripfi,verumChrifticor- P' -y-pusprædicatur,panisreueramanet?amp;quam tu negatæ confequentiæ rationemadfers?Q»/r4r///»ï inquisfiijui.

amp; non tanîumfigura corporis Domini, vt 2quot;heophylaétns tefin-fnr:igiturficH)üinm fubfiantiamfuamquidem noneiiPanis’: fMùenimnon eit corpus Chrifii.QgiK, autS fanusvnquâ hac tuam tibi concedet confequentiam ? quis item illud piwis nûneH.corpusChrifii?nônnz Theophyladusid pleno ore ^^tK{ii\ïït,i:M.m.Âï'!M,hocquodaccipitis,idquodpaniseii,cor-ftt^Chriflicïi,nonantitypuscorporis ?nônnc petra Chriftus «at? amp;nbsp;panis Eucharifticus corpus Chrifti non fuerit ?

Sequitur conuerfio, quam tribus vocibusTheophyla-^scxprimit .•voce^t^^^^oA;;? ;^T5/4ê^^/3«^««öa!f;voce ƒ«-'^mtltrsuç Tÿ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;voce

quidhinc ? nullacertè fiibftantialisconuerfio: quia in virtutem duntaxatcarnisamp;fanguinis,non autem in infubftantiascorum,panemamp;vinumimmutarifcribit; c. 14. quiaChriftumquoquemanducatum infidèles

docet. Sed negat, carnem ob imbecillitatem noftrâ videri. fpeciem amp;nbsp;formam panis conferuari ait. Sed qua confeq^entiæneceflitateƒlt;.êTi^(^rt,hinc efficitur ? per (pe-

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eicmamp;7ï«Jojpanisamp;vini, verum terræfruôtum, ad haC

fpeciemfiueformamredaólum,cumAuguftinoamp;cete-ditnitian I ^tribus intelligit, non nuda panis accidentia : quia panem, non (ecundumfubftantiam, fed fecund um vir-conf. d. 1. tutemtantùm,invirtutemtantumcarnisjconuertido* In Marc, cet /immo vero fpeciem iftam, quam Philanthropos illc feruat,invirtutemcarnisconuerti ait. Transfubftanti-anturnefpeciesveftræ,Gregori?'nihiligiturhæcThcopby‘ ladi fpeciesadvos. Hoccùmitafitjcumque Philantliro* pos ille,qui noftræ fc nouit accommoda re infirm itat i,nó carnes, humanaspræfertim,quasnaruralitcrauerfa mur, apponere, fed -n nbsp;nbsp;nbsp;panis amp;nbsp;vini, vfitatum ternr fruûu,

volucrircon(èruarc,vt vfitatorerum ctfeâu, de vitæs-ternæ efFeâu erudiremur, itaque fupra natura m colloca-remur; mirûnon eft, fi panispanis,nÔ caro,cfle videatur: tametficaroquoq;fir,amp; invirtutem carnis immutatuSi Quare nec illaTheophylafti verba,quæ primo afpcân durioravidcntur,quicquamnosl«ædunr,cùm ita loqui-Tn Matt, tur: Cumeniminfrmifirntacrtidamcarmmcdcrcnenfr-fltneawtis, imprimis homints carnem : idetreo panis quidt w 'i nobtsarnitKr,reueraautemcaro eit.Hisenim verbis aliud »« Marc, nihil vult, quàm quod etiam iJlis vult,cum ait, Cum entity pani quidem amp;nbsp;uino ajjiieuerimta-.ßtnguinem 'verb propoßtunt carnem^ vident es non ßer remits ,ßd atierßaremur : idcireofifi nobis attemperans htimanißimtss ille ,ßeciem quidempanis àquot; vinißertiaf.in virtutem autem carnis ßanguinis earn con-tiertitPer fpeciem, vt didum eft, verum amp;nbsp;eflentialcmpancmintclligit.-quia fpecicm,quamobii’n-bccillitatemnoftram feruariferibit, in virtutem carnis immutaridocet. nonigiturhichorum'vcrborum fenfus eft,quodfubfl:antia panis in fubftantiam carnis conuerfa, externafpeciesob imbecillitatcm noftram feruetur,ne carnem^qusifnaJaj fub lpecicfit,videamus.-fedquod,

CAP VT C^VARTVM. 163 cum omninocaroChnfti ,nifiextorres ex regno cæloru eflevclimus, nobis fitmanducanda,crudamverócarnein amp;nbsp;fanguinem, inprimis humanum, fi apponerentur, exi horrefceremus : idcircbDeuscófiietisamp; vfitatisvti voluit , fpcciem panis amp;nbsp;vini, hoe eft, panem amp;nbsp;vinum ferua-re, amp;nbsp;ad hoe myfterium adhibere : fed non fimplicem pa-neni, amp;nbsp;fimplex vinum,fed in carnem amp;nbsp;virtutem carnis immutatajVf per vfitata,amp; qua: fecundum natura funt, in ijs,quæ(upranaturamfunt,.collocaremur,amp;excó-fueto rerum efFeftudiiceremus,fpeéfabilibus Sacramen-tisæternæ vitæeflFediim inefle. Hoc eft fpeciem (eruare. Quapropter idem illorum in Matthæum verborum fen-fuseft. Arcana SpiritusoperationepanisSc vinumimmu-tätur. ac licet panis, pura, limplex,cernatur.-reucra ramê^ fimplex panis non eft, fed panis im muta tus, amp;nbsp;caroVer-bieffeftus.CiimenimomninoVerbicaronobisfit man-ducanda : cruda m veró carnem,in primis hominis, natu-ralitcrcxhorrefcamus : idcirco panis quid c m vide tur, reuera autemcaroeft,hoeeft, interprété Theophylaóto, Mafi idcircö'fe'fe nobis attemperansillePhilanthropoSjfpeci em quidem panis amp;nbsp;vini feruat, amp;nbsp;ad hoe myfterium ad-hibet ; aft non nudam, fed in virtutem carnis immutata. illudigiturƒ^rz?z^•^z«^/^’Wi^arz^/ZÄr,idemeft cum co fiecum widem^anis ^viniferuat-AWM^i autem car o cHreuera^cu^^.

Atquehânc Theophyla(ftimcntemefle,lheophyla-ftumque nee nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nee vllam corpoream fub ele-

mentis prafentia inuehere voluiflc , perfpicuè liquet exillis, quæ in lohannem fcripta reliquit. Sic ibi inter cetera: Cum enim corner ei alimenticontinentermeminißent^ nbsp;nbsp;‘'^P'

amp; in medium manna protulißent, monfir an s illcs, ilia 0. ninia typos nbsp;nbsp;nbsp;•vmbram fiuijfè, hac autem'-, eyuoi modo ab i.

J^iritualù aUmentiweminit.Znvcïow^i^ enimcarnaUs cùtft Jtt ,JJgt;iritualem cibumßtfiiperepot eit, fiinem t^ui de cxlo de^ fienàitjatquecarnemquAComediturl amp;iterum; autew infipientiam. debebant eniwinterrogare, (jr qutu ignorabant dtfiere :illi quot;vero refiliuntnihiljpiritualiter excipiunt : fed omnia, iuxta id quod prx(èferunt. nam quta carnem audie-rant ,putabant,quodfi carnis dr fanguinû deuoratores fieri cogeret-.naiverb y quifipiritualiter tntelligimus, nequaquaW carnisfiumus deuoratoreSf c^r.amp;fic paflim docet, carnem fcilicet S(. corpus Domini, quæ promifeuè vfurpat, non corporeum, fed fpiritualem cibumeffe, à fpirituali, non carnalijmanducari .- coque Spiritus amp;nbsp;interioris hominis, non carnis amp;nbsp;exterioris, cibum efîc : mente, non ventre, contingi. Neque folùm hoc, (èd illud etiam, carnem,fine corpus amp;fanguinem Chrifti talemcibum aepotum efîc, qui nunquam intereat, fed qui omnes,qui illius pat' ticipcsfiunt,ad vitamætcrnam alat amp;nbsp;fonçât, æternanJ corum famem atque fitim reftinguendo .-qui dènique fa* ciat, vtomnes, qui eum edunt, in Domino mancant, amp;nbsp;Dominus in illis. nonenimnudihominis inquit fidDei, êquot; diuinumefificerepotiscaro eÜ: qua. comeditur, quippeDeitdi coniunita.hacenimverbcibus eit: eb qubdnon ad exiguuiü tempus durât, 'vtfluxusifte cibus, fed vit am aternam procH' rat,^quæfequuntur. Ét mox: Hincmqflerium communia nis dificimus. nam qui carnem (fi- fianguinem Homini manducd (fir bibit, is in ipfo Homino manet nbsp;nbsp;nbsp;Tiominus in eo^ A bfolu-

tèpronunciat,quicunqueDominicarnem manducat, non qui hoc, velillo modo, digne, vcl indigne, fed qui-cunqueDomini carnem manducat,eum inDominoma-nere ,femperquemanfurum : quia caro Domini , defen-tentiaTheophyladi,taliscibuseft,qui ad vitam æter-nam, non ad mortem amp;nbsp;interit um,nutrit. Mancnt ne veto omnes in Domino, qui, vcftra opinione, Gregori, carnem

CA PVT QVARTVM. 165 carncmDomini manducant?Et te non pudct,Theophy. Uélum,vt fiilamaç patronum, traduccrc J

Sed inquis, nihil aliudhûfentent^svultTheefhylalluija^iia tjttûdf])iritualtter quidemnonmanducaturcorpm ipfit» Chri-fii, niß a Spiritualt : itemque minime cor pits chrißific mandu-CAÙ quomodo carnes alia adnutrtmentum corporis manducan-tw, quafcilicet laceranturinpropriajpecie^c. Tlihilominus tumen vere ipßi m corpus Chrtßißimiturptb aliéna ßecie inßa-crament0-, 'vt ßßtßipiens dignusßt, pafeatur eius animus a Chrißo(piritualiter ,ßne quot;vlla corporû Chrißi corrupt none dcc.

linraö verö/j regoti,aliud longe vultThcophylaéïus. primo enim geminam ipfius corporis amp;nbsp;carnis Chrifti, in leconfideratæ,manducationem non agnouit : fed vnicü, eumque Spiritualem, amp;nbsp;tantum Spiritualem, cibû earn efledocet.-dcinde fimpliciter amp;nbsp;abfolutè fine conditionc dignitatis, pleno ore ex Domino pronunciat, quicunq; carnem Domini manducat , eum in Domino manere: proptereaquodcaroDomini talis cibus fit, quo omnes qui illius participes fiunt, ad æternam vitam nutriantur : dcniqueperfpeciemnonveftram illam amp;nbsp;alienam fpe-ciem, fed verum terræ fruâ:um, in tell i git :vt ex illius verbis abundèdemöftraui. Manet ergo Theophylaélus quo-qucmeus:amp;cum eo omnes', qui retro fuerunt. Patres Orthodox!. Atquchæc de prima anteccdentis ratione.

Sequuntur cetera: : quas breuiter percurri : quia refpo-fionemnullam mcrebantur. Sed queriturifte, me nullû argumentum ex il lis fidcliter retulifle. Sane nullum argumentum retuli : quia nullum argumentum inter ilia re-pcri. confutaui autem fidelitcramp; folidefutiliffimasiftius nugas. Sed amp;nbsp;hæc ifti larua detrahatur;

Conatuseftfcptimiamp;poftrcmiargumentiantecedes, Patres feilicetcommun! confenfione docere, Chriftum verbis illis hoc eii corpus, non figuram,fed rem ipfam, cor-

pus fuumóc fanguine m,fub pane amp;nbsp;vino demonftrafle, feptem ratiunculis confirmare. Prima expedita eft ••altera fequitur,cuius fiimma hue redit:Patrcsfidemhuic my-fterio conciliantes magnam orationis contentionem amp;nbsp;'rh vin^argumentorumadhibent,vt liquet ex Emifleno.Cy' ‘ rilloHicrofolymitano, Chryfoftomo, Ambrofio,Da-mafceno, Auguftino. Quid fequitur Gregori?num illud,

in Matth. neamp; vinodcmonftrafle.quod probandum tibi eratf’an Tfe ijsejut vcftra præfentia amp;nbsp;conuerfio? neutrum fequitur. wzt. cap.ÿ. non jgifm-axgui-ncntumhoc eft, fed paralogifmus ine*

^n ^hh. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;futiliflîmus.

pudet, Auguftinumin perdiræ fuæ caufæ patrociniuifl aduocarc.-quovixhoftcmhabcnt magiscapiralem.Nani fi aliud nihil feripfiffetjhoe vnum ad hydram iftam plaf^ conficiendam fiifficeret, quöd manducarc carnem filO hominis, figuratam locutionem cflcdocet ;idque neft' cinus, homicidio crudelius, com mit ta tur.

Sed negat ifte Gregorius, hunc Auguftini locum quic-quam nobis patrocinari : idquelibro primo fe conuicii^ iaftat. videamusquidconuicerit.Obferuationesfiuett' gulasfeptemibipræfcribit:quibus omnia Patrum tefti-monia fe cludere pofle putat ;è quibus altera hæc eft doCHneiuePatreswdentHraliqttidipfi modo dicendi detrai)^^ de V er itäte proprie ta te priefintix, aut etiam (itmttonis porti dffingiiinis Chrijlit fl hoc Sacramento-, id tot um non tpfamprxfentiamautfitmtionemreferri debet, fed ad fumtionis'velprxfentix-. nempevt intelligamta, non ejjè bii autfumi corpus çf finguinem Chrifli naturali nbsp;nbsp;ordinarii

modo, quem alioquiverbum aut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aut'oi'o^'^^'^,

fignificat : fed alto plane extraordinario (f miraculofot

CA PVT QJARTVM-fäneßadvßtatumßgnificandimodum ißorujnverborum efle, manducare,bibcrc^ftî?fz»Â^, \nogt;tnißmctaphortceç^ froprieferif'ß'uerbaßgnißcatur.

Qind vcro,Gregori, liquis hafcc tuas obfcruarioncs amp;thefes tibi neget? qui illas probabis? Qr^od ad fecun-dam iftam attinet, concedo, Patres de veritatc tum præ-fcHtiæ,tumfumptionis,iIliusfciIicct præfcntiæ amp;nbsp;fum*-tionis, qua corpus Chrifti præfenseft amp;nbsp;fumitur, nihil de trahere veile,fed tropum atquefiguram inmodopræfen-tiæfumtionisque,velpotiusinmodo,quo panis Chrifti eorpuseftöt ànobismanducatur ,collocare: tropum ramen amp;nbsp;figuram veram arque realem, non quæin cogita-tioneduntaxat amp;nbsp;comparationcconliftar,iiue, vt tulo- nbsp;nbsp;-

wborum c ife, m a n d u c a re, b i bcrc(pcSternums, non nißme. taphoricedrif^pfoprieper^averbaßgnificatur. Hoc enim quoddicovelilJa Auguftini verba quæ modo difeepta-muSjfatisdemonftranr. Sic enim {z.r\Q\x..'Nßßmanduca- dedo^.cL nerttis carnemfilij hominis, ßinguincm biberitis, non habe- ltb.3. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

hitis'vitamin'Vübü.facinus uelflagitium 'videtur labere, fi. guraeiiergo,prxeif eens ,paßioni Domtni eße communicandu, amp;faauiterat(^ue'Vtiliterrecondenduminmemoriay ejuodpro whisCaroeiuserueißxaeß “vulneratayzZtNon,inquit,ïânèfî advfitatum huius vocabuli manducare modum fpeftc-mus, figura eft: fed figura eft abfolutè: manducareque carnemChrifti figuratalocutiorquod alioquin facinus iuberetur.'cum crudclius fit humanam carnem ederc quampcrimere. Si igitur in illis Chrifti verbis figura eft, ne facinuscommittatur,quænamquæfoilia figura eft, Auguftine,amp; quis ille manducandi modus?Si,inquir,paft fionicôinunicetur,amp;(uauiteratq5Vtihtcrin memoria rc côdatur,2pronobiscaro eius crucifixa fitamp;vulnerara;

quod quid aliud eft, quàm carnem Chrifti non corporis fed cordis fidelispalatomanducari? vbihîc illius man-ducationismentio,quae fubaliéna fpeciefit, orc corporis ? num quod ore corporis fufeipitur amp;nbsp;abfumitur, vt ut fubtili modoabfumatur,improprièamp; mctaphoricè cóe^ diturïSiigitur fi cut verbum W4»lt;af«f4rlt;?,ficctiam verbuni cfif,vtfatcturiftc,metaphoriceamp; impropric, coq; verc figurate amp;nbsp;improprie, vt de verbo manducare ex Augu-ftino conuicimus,accipitur.- cfficitur, panem feu id quod pronomine hoc demonftratur, non proprie, fed impropric «5c figurate, Chrifti corpusefle: quod quo pafto cum craflaillaprxfentiaconfiftat, viderit prouidusifte Gregorius.

QMrcnecilludiftumquicquamiuuatquod Augufti-lib.2. cofjt. alicubi fcribit, carnem amp;nbsp;fanguinem Chrifti fidd* ttduerf. If. corde amp;nbsp;ore fhfeipi. Prærerquam enim quod Auguftinus gùc.ÿ, nbsp;nbsp;ibi de vtriufque hominis, exteriorisamp;interioris, cibolo*

quitur: quorum alter, qui Chrifti corpus eft, ab interio-re,cordefideli,alter.quifanftuspaniseft, abexteriore» orc percipitur: etiam hinc perfpicuumeft, eumipfm^ carnis manducationem nonori, fed cordi duntaxat fide* li,tribuifle;quiapanisSc quod pronomine hoc demon-ftratur.non proprie fed improprie Chrifti corpus eft-

Tertiamantecedentisrationem Gregorius hifee bis '^to’^oiyjAt.Neauefane'Patresinysz^ alijs loctsvfqM iftirabilemyßeriühocejjecenßiijjent, nißfro certo habuiff^^^ corporis ç^Jànguinis Chri(liprtefintiam. Ad hoc nihil ego fe-orfum : turn quia præfentiam corporis Chrifti non infici-amur: turn quia cum antecedente cauillatione cohærct amp;nbsp;ruit: tum quia de huius myfterij admirabilitate fatis ante diftum eft : turn denique quod ad anteccdentiscon-firmationem nihil plane facit.

CAPVT Q^VARTVM* 169 gantiflimis quibufdam annotationibusamp; amplificatio-tiibus, argn tisquc loc utionibus in hoe myfterio comme, dando vtuntur, vt liqnet ex Auguftino amp;nbsp;Chryfoftomo: ergo corpus amp;nbsp;fanguinê Chrifti reipfa, non in figura dun-taxatamp;fymbolo,hïcadeflefl:atuunt. Sicut antecedens, lt;iuodprobandum erat, hoe argumento non confirma-tür;ita præièntia quidem corporisChrifti cuincitur, fed oôpræfentiacorporea.Nam quod AuguftinusChriftum fuis fefe manibus por tafle feribit, ncquaquam vult, Ghri-ftum fub externa illa fpecie, quam manibus tenuit, istna-^4»? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;la titalfe :ita ,vt quod ferebat,amp; quod fere-

baturidem quä ad fubftantiam, corpus fuerit ; fed fanótü Chriftum panem, qui corpus eius erat Sacramentaliter, Uianibus fuis tulifle: quia quodam modo Chriftum feipfum geftafl'edicit:ficutpanis Chrifti corpus eft quodammodo^ HiciftCjCallidè mehuiusinterpretationis confutati-onemdifllmulalTedicit. Ccdöbellam iftam confutatio-

Augiiftinus rem iftam, vt fuismet manibus aliquis geftetur,rem valdè fingularemSc arduam eflc ccnfet,quas àmerohominefierinequcat:ergodefententia Augufti-’^igt;Chriftuscorpusfuum reuera portauit, amp;nbsp;non folùm fuicorporis fignum. ratio confecutionis, quia fignum amp;nbsp;iuraginem fui quilibet homo fine difficultate ferre poteft. Concedo totum. verè corpus fuum geftauit : quia Sacra-mentum corporis feu panem faniftum, qui verè Chrifti corpus eft, verè geftauit. Sed nónne quilibet,inquies,homo fignum amp;nbsp;imaginem fui manibus geftare poteft^ fed nemo, præter Chriftum, fui corporis Sacramentum. A-lia Sacramenti,alia communis figni ratio eft.Communis enim imago res ipfa non eft: neque rem ipfam offert amp;nbsp;exhiber ; Sacramentû autem corporis, corpus amp;nbsp;Kwudett corporis cftjilludquefingulisamp;cunftis offert amp;nbsp;exhibet; etfinonomnesidrecipiant, manibus amp;nbsp;ore quo recipi-tur.dcfti d. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Y

Quare neque tua teiuuat deprauatio, qua illud Augigt; cfHodammodoy quo feipfum interpretatur, deprauare conans. Abrolurè,inquis,ait,Chriftumfcportaflc. Scd mox interpretationem fubiicit , Chrifturn non fim* plieiter Sc quouis, fed quodam duntaxat modo fe geftafle: quodnunquam certè fecifletdï Chrifturn feipfum corpus-ue fuum verum amp;nbsp;fubftantialc,qua tale eft,manibus tulif fe credidiflet. Sed feipfum quodam modoportafledicit: quod non in propria, fed ^iena fpecie,fe portant, nugîfj Gregori, adipfum corpus, non ad velum quod attinef» Chrifturn feipfum quodam modo geftafle dicit. Sicirt enim amp;nbsp;quia panis Chrifticorpuseftquodammodo: fie amp;nbsp;idcirco ctiam feipfum quodam modo geftauit : quii fanftumpanemmanibus geftauit.

^confier. Sedeurtu, Gregori,callidèdiiTimulaftî,quod exveftrt in Aiatt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de pane fcripfi,eu Chrifticorpus cfle^«ö^Z4wwöZ(amp;!’

hom.gj. De Chryfoftomo fatisante refponfum. alit nos Cbrt’ hom.2.ad ftusvcrafuacarnc:proprionoscruorc pafcit:carncm,noB f)opitl..dn melotem, nobisdimifît. Sed hinc ncquaquam fequituft tuch. veram illius carnem verumque fanguincm ore corpori»

ham nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fesinftgi, fcribit.id Sacramëtalkerferibit: quia Sacran)égt;

tumcarnisvidetur,tangitur,dentibusatteritur : amp;Sacra’ mentûnonabfentiSjfed præfentis.Chrifti, eoquidëmodo præfentis, quo le præfentc fore pollicitus eft. Atq j hîe dc^ mu verè Sacramcntaliterloquiturj quivelrei-nomêfigno ic Sacramento tribu-it,vel quod in fignoamp; Sacramétoft, rcitignatæ; quiaSaeramentûipfarcsefteuius Sacramen-tum eft-.ille veto nequaquam,qui rem tangi dicit,eo quoi velûÂ: integumentüilliustang-itur. Namfi maximefub panisaccidentibus Chrifticorpus fuâ fubftantiâlatitaret; ncqj Sacranacntalis tamê neq; vera locutio eflet. fi ipfum» \ met corpus tangiiaççtÂri4ue.diceretur,eô quod acciden-

■fia ilia tangcrentur: ficut in rei veritate résilia non tangi-tur,aut laceratur, cuius integumentum duntaxat tangi-turaut laceratur. Vt ergo non foliim Sacramentalitcr,fed «tiam verè, ipfum Chrilticorpustangi,dentibusatterj,la-cerariuèdicarur,nonfatiseft^ vtpanisaccidentibus intimé coniundû fit, ficut coniunéfa fuisaccidentibusea fub-ftantia efle folet, quæ dentibus laceratur,(éd vt id, quod la-ceratur, ipfumChrifticorpusfitiquodcùmdenudisacci-dentibusdicinonpoflit, falfumcft, Chrifti corpus tangi, lacerari j eó quöd panis accidentiatanguntur, lacerantur. Nonné verb fi fic intime panis accidentibus coniundutn «ft Chrifti corpus, ficut il lis coniunfta cft fubftantia panis, reipfa amp;in iè laceratur, ficut panis fubftätia in fclaceraturi fionafticitur, inquies, panisaccidentibus. Sed curnon af-ficitur’autquiscredat, illudnon lacerariamp;frangi, filocü ftibftantiæ panis, quæ lacerari folet, tenetï Deepiftolaad Cælarium Monachumcapitefequenti.

teinta antecedentis ratio fuit. Patres, velutiChryfo-. ftotnusamp; Hieronymus,affirmant, Chriftum in poftrema Clœnaediflcin Sacramento fùum corpus, amp;bibiflefuum ffedtkq.» fanguinem : ergo fubfpecie reipfa amp;nbsp;corporeo modo prae-fentiaftmtcorpus Sc fanguis lefuChrifti. Ratio confe-ewionis, quia per corpus non gratia, quæ de nouo Cbri-ftoaccefferit, intclligi poteft , (èd ipfum Chrifti corpus.

Vanum antecedens eft ; vana confecutio : vanaconfecu-tionisratio. Conuiuam Chriftum fuifle,expoculobibif-fe,primum id fecifle, quod dilcipuli fccerüt, Hieronymus ^Chryfoftomusfcribunt: fuü verb corpus ócfanguincni Chriftum in Sacramento edifleamp;bibifle, idnonferibunt. Sed demus antecedës; Vana tamë confecutio eft; quia per «orpusquod comedit, non ipfummet Chrifti corpus, lt;laippequodad menfamaccumbebat, fed Sa era mentum corporis, panis fanftus, intclligitur : qui Chrifti corpus

172 CONTRA GREGOR, eftquodammodo» SicutenimfegcftauitquodammodO' lt;nbsp;itaquoquefccomeditquodammodo. Oiwrnadmoduiö ergo manducando Sc bibcndo nouam gratiam non cft j - confecutus : ita quoquefuum ipfius elTentiale corpus ore corporis nequaquam manducauit.-fed fanélum duntaxat panem,illiusSacramcntum.Quantaenim quæfo crudelitas amp;nbsp;immanitas fuerit, humanam,amp; quidem iiiaflJ ipfius carne more cor pot is deuorarcï Contrarium fequitur,effentialeChrifti corpus fub elemento nequaquam latitare: quod alioquih immaniflîmum facinus Chriftuscommififfet -.tanto ceteris crudelius amp;nbsp;imnia-nius, quanto fuam ipfius carnem ore deuorare crudelius cft amp;nbsp;immanius quàm altcrius hominis carnem.

Sed ex fine, inquis, obquem Patres Chriflum id fecifle dicunt,liquet,Chriftum fuum ipfius corpus ore comedif-fe. Cedo finem. Chryfoftomus, inquis, ita feribit /leîuï-barenturdifiipuli,ipjeprimf{ijtiu)nfinguinetnbibit.\\)'ï'ic-rohæcverbainChryfoftomoïSi vit bonus es,hæc inChry* foftomoverba monftrato. Ita Chryfoftomus: bibitexeo,cx^ofXLÏOifteaMditü'verbûillis,dicerent,curer^^ Janguinentbihimitscarnem edimtts'iac idea turbarentuf-ßc^uidem cum ante de hts verbafecerat, multifilumpropt^f •verba offenßßtnt. ne tunc igitjcr etiam tdaccideretapfèprtwv^ hoc fecit ; vt antmo tranquille admjfleriorum communicatif nemeosprouocaret. Vbihîcmentiofanguinis, quod fuum ipfiusfanguinëbiberitïSed difeipuli fanguine biberunt: quareamp;Chriftus.Sacramentaliter,Gregori, non eflèn-tialiter.falfum tarnen nihilo fecius, Chryfoftomum ita V t inquis, {zcllcicx.z,ipßeprimi{ißiumÇanguinem bibtt. Sed ta-•men, inquies, manet, Chriftum hoc fine édifié öchibif-fe, ne difeipuli turbarentur, Aft hinc non efïicitur, Chriftum âiHàjJ'zuç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fub eo, quod edit Sc bibit, lati-

taffe. V erùm, inquisƒ1 Chriftus fîgnum duntaxat fui cor-i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poris

CAPVT QVARTVM. 17^ porisamp; fanguinisàdifcipulis fumi voluit, timendütnna crat, ne fumendo turbarentur, ni primus Chriftus fume-ret. Vnde veró id noftiîquia fignum corporis amp;nbsp;fan-guinis accipere, rcs,inquis, ardua non eft. qui fie? an eiufi modi fignum, quod rei nomine honoratur, amp;nbsp;res ipfa, crucifixUm Chrifti corpus eft,accipere,res exigua tibi eft? mitto,quod potiores cur id Chriftus fecerit fines amp;nbsp;caufæ fiint;de quibus priori Scripto.

Sexta ratio,qua fuum antecedens ifte confirmare nite-batur, hæc fuit. äzz» 'verb cum affirmant Vatres, Chriflum fe--fi in fane dr ’vino incruentbfacrificauifie, certi 'vane at^ fiiti-liter id affirmant finon ipfum ‘viSiimamfuifie, qua tuncpra-finsinpane dr '^tno facrificaretur, exifiimauerunt.KciX.ZQZ-densfalfum eft. In Euchariftia ieipfum obtulifle amp;nbsp;offerri Chriftum Patres dicunt, non in pane ; quia panis Eucha-fifticus ,qui Chrifti corpus eft, oblatus eft amp;nbsp;oifertur : vt inprimisperfpicuumeftexirenæo. lt;lt;^tnos inquis modum ilium Sacramentalem, quo Patres ajferunt, Chrifiumfe patri obtulifiè^talemejfe proham its, 'utreueraChrifiult;sfi intpfi Sacramento exiftentem obtulerit. Quo verb quaefo modo pro-batis,Chriftum corporeomodo in Sacramento praefen-tcmeffe?numidteprobaire putas,fi dicas,vi£timam amp;nbsp;facrificium rem aliquam præfentera efle debere ? num fanftus panis, qui oftertur amp;nbsp;Chrifti corpus eft, abfens eft^ Scmel Chriftus mortuuseft:femel ma(ftattw,fraaus, oblatus; non moritur,nonfrangitur,non madatur, non off'ertur,ampliusin fefe. memoriam amp;nbsp;recordationem femel in cruceperadifacrificij ,tefte Chryfoftomo, ope- nbsp;nbsp;nbsp;Hti,

ramur.nihilofeciusChrifti corpus frangi, offerri, rede dicitur: quia panis, qui frangitur, oftertur, C hrifti corpus cfbeodem plane modo,quo incruent um hoc facrificium, illudcruentumeft.

- , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Yiij

tres Chriftixni in Euchariftia, vel Euchariftiatn, adoraf^ j iubent : præfentciraqueChriftumin Euchariftia cirdefl' i tiunr. FalfumcftantecedenSjPatrcsvellCjipfamEuchari- I ftia£n,feupancmEucharifticum,adorandum cfie. cnim id qiiæib modo vcllcnt, aut diccrcnt, cùm idoJola-

äb. t, M^^.triaiftapoftLateranenfe demü concilium, quod tute ft' j 4igt;.teris, cœpcrit? alioquin,vt millies diximus, prsfentilTiBiü

Chriftü in Euchariftia agnofcimus.quinin pane quoqjptÇ' fentê fatcri nonreformidamus, eo Ic. modo,quo in verba prælêns eft; quia panis fandus no aliter eötinet quod córi-net,quàm vi verbi,amp; qua iple quoqj verbunx quoddana eft' ib. I. cap. Sed Auguftinb Ambrofij,Chryfoftomi,Cyrilli Hicro-^'p‘^g-37- folymitani,quibuscgoquintû,Theodoritum,adicceriin» antecedens iïludtuû te confirmafTc die is. Videamusquitl I

' 3^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;accept urn abets, ^ui non dßcernebant a ceteris cibts vent^ ,

tap.i.1. quot;quod enim ex Auguftino in at. pfal. citas, id nihil prorfuS ad rem. Quid hinc, Gregori ? numefficiputas,Eucha' riftiam, hoc eft , ipfummet panem, ob Chrifti corpus ibilatitans, de fententia horum duorum Patrum,ado-randum efle 5 nihil minus. aliud veneratio , qua fan-ftus ille cibus fumendus eft, amp;nbsp;quæ huiccibo fingulari-ter debetur , aliud adoratio eft: aliud , adorare priii^ quàmmandaccs:aliud,ipfummctpanemadorare. Quare nihil tua te iuuat obferuatio. Auguftinus cnim fan-ótum hunc cibum indigne acceptum ab illis cum Apo-ftolodicit, qui cibum hunc à ceteris cibis non diferimina-runt, id qJ venera tionc fingulariter débita : per qua m aliud nihil intclligit, quam quod cum reuerentia , amp;nbsp;alia Ion. gcratione,ad hunc cibu accedendumfit,quàmadcibuin

commnnem. Quid vcró Chryfoftoæus? minus ctiam, quàmAmbronusamp; Auguftinus.-Mâgosamp;barbarosChri. fti corpus in præfcpiadorafledicit. Quid hoc ad panisEu-cbariftici adorai ioncm ? Quid quod non ad adorandum, fcd ad rcuerentiain amp;nbsp;pietatem illorum cxcmplo nosad-hortatur?Quodfeex quodam audiuifl'e fcribir,qui hoc ipfumex aliohabcbar,altarc,trcmendijllius myfterijte sacerd,-pore,angeloramp; multitudinc.vcftes fulgentcs indatorû,amp; capita veluti milites regi,inclinatium,circüfufumfuifle: id quoqj nihil minus qua panisadorationë euincit. Chri-ftusenimeftiquihoc magnû Sacramëtumcôficit amp;nbsp;diC tribuit: ipfe cibus, côuiua,amp; hofpes : cui quid mirum fi o-^ innegenuflcâaturïQuid deniq^Cyrillus Hierofolymita-Husî Qmd Nazianzenus? accede inquid illc adcalicefangui- nbsp;nbsp;a

fdsilliits brofjtii,adorattend in modu: hic scaxzadaltarccüfide orat.deSo^ frocimbitjeufncfiafitper illudcolititr obteflans. hoccine cft ror.georg, panem Eucharilticum velarcanû ineo corpus adorare?

SedTheodorifus fymbolaadorarifcribit.lèdquomodoî TDialog.z,-uumquod in illis fubftâtiaeorparisChriftilatitct,amp;.in lo«-cum fubftantiæ panis fucceflcrit ? quo ergo modo ibidem negat myftica lymbola propriam «Sc priorem naturâ atqj fubftantiam amitterehde fapientiffimo tuo pharmaco paulo poft.Cum ergo nô fubftant ialiter corpusamp; fanguis Ghtifti Gnt ; corporibus quidc adfymbola côuerfis ado* iabant;menteverô nô ad externaSymbola, fed ad ipfum Ghtjfti corpus furfurn côuerfa: quo tum myfticis fymbo-.

li.',tum eciä clara præconis vocefiurfittncorda, vocabâtun hücveróquidad panisadorationcm’Quâ belleitaq; Pa-* trumautoriratibusdcmóftraris,corpusChriftiinEucha.i iiftiaadorari,eó quod fub afpedabilifpecic cfl'entialites pnßfens fit,ex his liquere potcft. Quodfcribis,nos,diccre* ChriftûàveteriEcclefia in fymbolis adora tü fuiflc.adora-riue folitü^egp nuquädixitin myftcri js amp;nbsp;hoc tremcdo

myftenoadoratumeffedixi amp;nbsp;dico : Scd mente non fymbolü, fed ad ipfum Chrifti corpus furfum, conuerfa. Sedetiam in quauis cœna vulgari hocpaftoadoratut Sed non eodem fine,ncceandemobcaufam; quöd corpora noftra pauerit, non autem, quöd corpus amp;nbsp;animam fraólo fuo corpore ab interitu vindicarit.

Ac quia obiter quoque mentionem feci execrandi illi* US jQJïÀû'y^xaTïÇjfulgentium illarum ædicularum,ad quas ifti proftrati adorât, quærit ifte, vnde norim,veterem Ec-clefiam ad eas non adorafle, Vnde vero id nolTem, Gre-gori?nónneexeo,quödeas nonhabcbat? Sed aiferuari folitumeft olim hocSacramentum. Sed non ineiufmodi» in choro rempli, adidololatricam adorationem conflit' dis, ædiculis. Num verb quia aiferuatum eft amp;nbsp;defpeâu* . non habitum, ineo loco vbi afferuatum eft , adoratui” eft ? qua id ratione efficitur? Vbicunque Sacramentum eft,ibi,defententiaParrum,Chriftus eft adorandus,^ ab illis adora tus : Sacramentum olim afferuatum fuit:er' go ibijvbiafferuabatur, adorandum amp;nbsp;adoratum. Vd homonymiæ fophifma, vel falfa maior eft. vera eft, fi Sa* cramentum in ea pro toto illo tremendo myftcrio,pro to ta Euchariftia, in qua vetusEcclefia adorabat,non autc® proexterno figno, quod fit in minore, fumatur : vt fenfus fit, vbicunque Euchariftia celebratur, ibi Chriftum adorandum , amp;nbsp;adoratum ab Ecclefia veteri fuiffe. Sic auteW argumentum quatuor terminis conftat. Quodfi voxSa-crameti in maiori quoque pro externo figno fumitur,falfa eft: quia non in figno, fed in Euchariftia, nonaliquid in figno, fed Chriftum furfum adorabat. Qiwm ad modum ergo non fub dio afferuabatur ; ita non in ædiculis ad funi^ mum altarefiftis,afferuabatur;amp;ficutverum eft, afler-uatumfuiffe: itafalfumeft.vbiafferuatum eft,etiamad-oratum cffc. An igituradoratio ilia veftra hæretica ft -Ji. Ù* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nec

CATVT QVARTVM. îÿy nee ne, iudicent quibus datum eft iudicarc. Caluinum nunquam a doraui; qui melius,quam vos noui, folu De-umadorandumeffe. Dc Auguftino Theodoreto fat diftum.NeuterChrfti corpus fub nudis fpeciebus fua fub-ftantia conftituit : vtvel exillisipfis A uguftini verbis per- i» fpicuum eft, quibus air, Dominum negaffe ,id, quod vi-detur, corpus manducandum efle : Sacramentum com. mendatum efle,quod fpiritualitcrfitintelligendü:quod aliud nihil eft, quam corpus Chrifti,non vt corpus, fed vt traditumcorpus,inEuchariftiamanducari,non corpo-reum, fed Spiritualem cibum, Spiritus,non corporis orc manducandum efle; coque fub clemento nec efle, nee; sdorari.

Ad extremum queribundus Iftc'Gregorius, qui viélo-flatninimpudentiaSc improbis querimonijs pofuit,itc-lum qucritur,.refponfionem fuam neque confutatam ef-lè.necvt intelligipoflitcommcmoratam.forfanmetuit, vtfcriptumfuumvfquaminueniatur. Sed quæquæfo ilia tua refponfio eft, Gregori? Hoc nobis argumentum affinxifti;^Chriftusyê«?»z?^/«/»Â«z;f relinquere teßatut

. negauitj^fore, vt nobifium ipfim prxßntem in Sacramen-fobaberemiii.üocpoActiusnoamp;iümnon cft. hoc autem exabituChrifti amp;nbsp;ceteris id generis concludimus, eum vero fuo corpore, iam in cælo, non in terra, vcl terreftri-buselementis,efle. Quid tu? ordinario,inquis, modo, ‘hoceft,afpelt;ftabilitcramp; extra Sacramentumin Mundo noneft. Sed nec vllocorporco modo in Mundo vel ek-mentis eft. Koivuvntrei vero fuo corpore in Euchariftia præ-ftoeft qusc, Auguftino teftc, vera præfentiæ caufacft.D^ verb» nonne fatis his tua refponfio profligata eft ? Cur vero tu Dom.fen» ; nihiladhæc ? nihil præter errores inculcas. Simpliciter, lnquis,Mundumferclifl:urum dixit ;etfi Mundum fim-plicitcr non reliquit. Ecquispræter tc id vnquam dixit ?

corporéo fc modo Mundum rclidurum dixit,amp; feliquifc' Tu', fi potes, contrarium oftendc. de ceteris non laboro, amp;nbsp;lat priori Scriptorcfponfnm. „

-- Antuvetdnefcis,quiddeCameracenfi illo Cardina-\ le,.Petrode Alliaco,fcripferim,amp; cnrfcriplcritnhdino-ue tua perfpicilla : Sc vtrumque videbis. fcripfi, eum eX muaiiinoui nobis genuiffe: quae deinde nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;no

«çfuboles fit arque progenies, qua itaque fronte Icribis» cum præfentiæChrifti in Sacramento , öcauto-rem ,àmeconftituiJ InfpiciaturScriptum mcum.verba plana fiint. Apparet liquide» ,'vaniflunum clic quicquid ad caqfæ fuæ præfidiuntGregorius ifte conquifiuiufupei' eft,vt argumenta noftravindicemus»

KyfrgumentAilUvindicans,quttfroverAChrifli in Euchi^ ßiafrA/entia, contrAtdololatricam fr^ßn-

CHriftum veto fuo corpore neque fufa pane ôc vino» neque fub eorum fpeciebus, corporeo modo efle,amp; nihilofecius verum amp;nbsp;fradum Chrifti corpus, non virtU' tem duntaxat corporis,in tremendo Cœnæ myfterio,vc« rèpercipi, quinquefirmifllmis argumentis demonftw* ui: quorum primum,ex verbis Inftitutionis dudumi hocerat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fA»e verum Chrifli corpu4 prAdicatut

. ■ (SAnguinü vint eudem rutic) A^ium eli de trAnsfuhfidntt' ,vy^Ati,one nbsp;nbsp;conßbflAntiAtione ßd verum prins i verum iÿWl

nMinoremGregoriusinfîciatuncaufam airignas,qtiocl in pane illo, quem Chriûus in manus fumfit, hæc quinq;

Confideraripofîînt : fingularisamp;indiuidua fubûantiæ pa-nis ratio, hoc eft, quod res amp;nbsp;fubftantia lit fingularis .• ratio fpeciei, communis natura panis: ratio generis, quod corpus lit, amp;nbsp;quidcm corpus non viuum ; commu-nisfubftantiæ ratio, quod non (olum corpus (eu corpo-rea,Ièdab{ólutè,fubftantiafit:ratiodenique fubftantias vagæ,quafubftantiailia, quæpanis accidentibus conti-nebatur, promilcue modo panis, modo verum Chnfti corpuseflepotuir. Cum ergo tot modis conCderari pa-nispoffit; non eft, inquit ,heceire,vtChriftus pronomi-ueÄöc id quod in mantis fumfit.fecundum quamlibet il-liusrationem,dcmonftrarit;fcdfatiseft,vtilluddemon-ftrarit, fecundumrationem aliquam,quæ ipfa fubftan-tialiscfletjamp;adfcnlum pater er. hancautem rationem^xn-quit iterum x^c^uaiddemonßrauit tejjedicimui,nonratio-ncm aliqnamprof riantpanis,fidrationern(ubfiantia/um com-tnnncm, turn ettamindiuiduam quot;vafii çfic,

Quæ verb iftanegantiæ ratio J falfum cftgt; inquit iftc, Chrillum corpus fuum de pane prædicafle. quîfic? quia inquit, rationern illam, qua Chriiius id quod in ïiianus fumfit demonftrauit, non rationern aliquant propriam panis efle dicimus, fed rationern fubftantiae, cäqjtumcömunem, tûindiuiduamvagè:eô quod plu-bbusrationibusconfiderariquoddcmonftratum eft po-tcft. num verb tibi faris eft dicere nosdicimus?quibusrati-onibusqubddicitisdemonftratis?Concedo, panemEu-charifticum, amp;nbsp;rem quamuisfingularcm, pluribus con-fidcrari rationibus poire.'Ccd nego, vagu illud, quod com-TOinifciminijindiuiduum velin paneEuchariftico,vclvl-la alia re, locû habere.caufas praecedenti capite audiuifti, Actamctli pluribus rationibusconfidcrarires indiuidua amp;nbsp;fingularis potefladu ramen fingularis eft amp;nbsp;indiuidua, non communis amp;nbsp;vniuerfalis : amp;nbsp;cùm pronomine /wde-

monftratur,vt talisamp;aétueft/demonftratur; nifi fortè pronomen illud vfurpetur. an qui de te pro- * nunciat, hic eft, qui cum Fortunato infeliciter difputa-uit ,fubftantiam abfolutè demonftrat .^putas ne quenquï , fanæmentishomincmtibiconceflurum,Chriftum,cuni j de pane, quem ex menfa fumferatjpronunciauit hoe «^rƒ«^•,prouomineZ'^gt;^■fubftantiam communiter accepta, etiam vt canis fubftantia eft, demonftrafle ? amp;nbsp;quo qus-fomodocommunisiftafubftantia ad fenfum, vt tu lo-queris,patct,(ènfuquepercipitur ? nonne generalis con-fiderandi ratio, Sc quicquid vniucrfale eft, quâ,taie eft,in mente duntaxat eft J

Nec te iuuat quod dicis.w» ita. iam loquor de indiuidut va^:ßqnidem aio, remillam omntno-,quaconttncbMurinprdi-ßntiaßnßUbut accîdetibuipanù ,fuijß d Chrtßo motißratatn-Résilia, Gregori,fingularisfuitamp; indiuidua : non cont' munis; multôminuscommuniffima. Aft inquisßnguU-ris inditadua fuit : vt tarnen indifferenter fotuerit eße tut» fanüjßcut initia Chrifli verborum fuit, Ium etiam Chrißi,ßcutfuitinßne. Sedvnde probas, remillam natura amp;nbsp;fubftantiä aliud initio, aliud in fine pronunciation^^ fuifle?fi maxime verum id effet : res tarnen fingularis in vtroque termino fuiflet, nö communis.nónnc vero quoi initio enunciationis fubiedum eft, etiam in fine fubieftö eft ? num qui dète loquens dicit, hic eft vir bonus, initio quidem enunciationis te,in fine vero alium intelligit;ita-que non te, quod dicerevellc videbatur,.fed alium, vi* mm bonum dicit ?nónne ergo fi initio enunciationis pro-nomine hoc verus panis demonftratus eft,etiam in fineeft demonftratus ? amp;nbsp;tunegabis,de vero pane verum Chti-fti corpus enunciari.^proferfi potes, enunciata; quorum fiibicdaaliud.initio enunciationis fignificent , aliud in

C A P V T Q^V I N T V M*.' lü: Etfivero vaniflima funt quæ adfers : non tamcn te pu. det ,quidenim impudentiam puderet ? feribere, clarifll.-tnainftitutionis verba ,quibus minorem probaui, vanifli-mo tuo indiuiduoamp;tcnebricofiflimæ interpretationi fuf. fragari. De herba, inquis, quæ in aliène horto nafcitur,di-cerefolemus,hoc,feu hæchcrba in meoquoque horto nafeitut.-ergo pronomen hoc non femper rem fingularê amp;nbsp;indiuiduam, vt talis eft, fed fub ratione communi, figni-ficat. Concede .-fed id fit ; cum vel pronom ine hoc abuti-öiutjamp;nonrem ipfam, fedaliquid fimile amp;nbsp;eiufdem gc-neris, fiucfpeciei, demonftra mus :vel nomen fpccieiaut generis ei adijeimus. numvero tale Ghrifti'enunciatumi eft ? hiccincillius fenfus, hoc, id eft,eiufdem fpeciei panis ïîieum corpus eft ? vbi verb in illo enunciate, hoc in meo ^Uoque horto nafcitur,vcftrumindiuiduum?numfubie# üum aliud initio, aliud in fine eft enunciationis ?

Vere i nqu is amp;nbsp;proprie h loquitur, qui oße^dens corptK ali-quody dich, hoc corptts conuenit ejßentialiter,ingenere quodant^ tum Angelo, nempe ingenereßbfiantite : amp;nbsp;tarnen illo prono-^ine hoc non demonßrat corpusÇecundum propri am rationemt [edfecundumcommunemrationemßshßantia, qua duntaxat eiufdemgeneris cum angelo.

Sedquisvnquamfanç mentisidtibiconcedetïSienims de cette corpore dicit, hoc corpus; omnino corpus amp;nbsp;im diuiduum illud demonftrat: etfi modum amp;nbsp;rationem ex-plicet, qua illi cum angelo conuenit. Sed quid hoc ad va-gütn tuum indiuiduum ? vbialia amp;nbsp;alia fubieóti natura ?quot;

Non magisAaronisvirga tibi patrocinatur. Devirga, inquis,illa,cumin colubrum conuertenda effet, diccrc Mofespotuit , hoc erit coluber, quid tum? ergo pro-nomincÄöf non virgam iccundum propriam rationem» dcmonftraffetjfed folum fecundum rationem commu--nemfubftantix,in manu Aaronis contentam. qui fiejr

quia nunquam virga, vt virga , futura fuit coluber* fed virga vt virga , incolubrum convertenda fuit: vt quod ante adtu virga erat, pofteà coluber adu eflet : ficut ex aqua adu , vinum aótu fafl.um eft Canæ . Quarc fi^de aqua, nondum commutata, Chriftus dixiffcr, hoc crit vinum, veriflimum dixiflet : amp;nbsp;pronomine hoc a-quam, hydrijs illis contentam, deraonftraflet. Q^d fide conuerfa iam aqua dixiifet, hoc vinum eft, veriim quoquedixiftet; amp;nbsp;pronomine hoc id , quodhydrij« con-tinebatur , demonftralTet * Si verb de aqua nondum conuerfa dixiflet hoc , Sc fimul cum verbis conuerfio-nem perfeciflet, ludificatus fuiflet : quod quia nequc fecit, neque facere vokiit, ncc quicqnam eiufmodi dixit, nihil etiam hoc tuum fomnium caufæ veftræ patio-cinatur.

Cum ergo videret follicitus ifte Gregorius , pcricli-clitanti fuæ interpretationi hoc pado non fuccurri, alii ^Via iJli conatur fubvenire . Ex rnodo, inquit, loquen-di, quo Chriftus vfuseft, intcrprcratioilla confirmatur-Ecquis verb, Gregori, ille modus efl? Chriftus, inquis, non dixit, hie panic, fed hoc. ergónc fcquirur , non pa-nem , vt panem , led communcm quandam pani cum Chrifti corpore fubftantiam demonftratam clfe ? qm idverbconiecutionc? nego pronomine/w communeni fubftantiam demonftrari: vel, vt omnem tuiscauilla-tionibus anfampræcidam, nego, pronominibus iftis he, hac, hoc, ita communcm fubftantiam demonftrari, qu® diucrfilfimis diuerforum generum Sc fpecierum rebus fimulcompetat. contrarium,fi potes, demonftra.

Sed inquis, Si chrißuecorpfcsßtumverum vereacproprie de ilia repradicauit, qua accepit, dißribujt difiipulês,minime - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•• panenh

panem, fed vt fubfiantiam Cub accidettfibtts pa-nis contentant demonfranit illa pronomine hocifdverum grists:'verum igitur amp;nbsp;poferitfs,çirc. Falfiffima minor eft. earn neque probath, neque probabisinxternum. aliud eft, verum amp;nbsp;proprium Chrifti corpus, non fi-guram aut fignum , de pane dici : aliud illud proprie depane, qui pronominedemonftratus eft, dici* fi-eut aliud eft , fingula cnunciativerba, infe confidera-ta, propria efle , aliud enunciationem propriam efle. quàm vero tibi Damafeenus faueat, didum eft antè, Quare firmiflima ftat mea minor, Chriftum de vero pane , quern ex menfa fuftulerar, verum fnum corpus enunciafle : quæ iftius modi Sophiftarum obftrepitacu-iis, cuiutmodi Gregorius artulit, non folumnon labc-fadatur, fed magis magifqueconfirmatur.

Eandem mi'norcm ilfis Lucæ verbis hoc poculum ntmtim Teflamentum eiiy amp;nbsp;illis Apoftoli quern fAngimus nonne corporis Chrifi eit ? confir-niaui. Quid vero Gregorius? vt oftendat, ptæfidi-utn fuæ caufæ in impudentia confiftere, negat,de ve-Ï0 pane xoivuvia.v corporis pracdicari. nónne vero qui ^■cit, panis, quem frangimus , qui verus panis eft, xoiwia corporis eft , de pane corporis Mivuda-v enun-ciat ? quid quœfo eft apertiflima inficiari, fi hoc non eft? expUcat inquis his verbis K^pofolus y cuiufnodi fit ille panis y quem fimimtts : ac indicat, eiufmodi ejfcf lit fecnndttm fubfianti ant quident fiam aliud non ßt quant corf/us Chrifii, fib accidentibus fra£li panis : ac proinda qfi corpore Chrifiinos contmunicare, cunt de eiufmodi pana farticipamus.

iftctuuspaniseft:commentitia tua ApoftoluJ jtojFiJwcity corporis de illo pane enunciat , qui à communi vfuadlacrum transfertur; qui fanftificatur.-qui non ali-cnorumaccidcntiumratione habita, fed in fe amp;nbsp;quâ ad fubftantiam,verèfrangitur;ergô de vcroamp; terreno pane Katvuvtcbv corporis enunciat. ratio confecutionis, quiapa-nis ille,qui à com muni vfuad facrum transferturjquifan* ftificatur,qui verè Sic in fe frâgitur^ nô ipfum Chrifti corpus eft.cuihæc non competunt, ièd verus panis, veruî terræ frudus. Antecedens proba tur. Apoftolus enim pel fradionem nonfradionemxÂJwâoxj/ini*, lcd veram, intd-ligit,qua vera corporis in cruce fradio repræfentaturiqii® nonjepræfentaretur, fi accidentia duntaxat frangerefl* tur. Sicut enim accidentarius ifte panis, vt poft dicemu5» ' Marcioniticum nobis corpus efficit: fie accidentaria ifl* fradio Marcionitica m,amp; quæ in opinione duntaxat coH' fiftit,corporisfradionem. Acficutde poculo diflerenSi benedidionis amp;nbsp;fandificationis vocabuio vtîtur : fie, de pane loquensfradionis voce contentus fit, fimul ti' incneâfandificationemquoquc corn pied itur,qua pan*^ ad fandum hune vfiim accommodatur: quod non nifide veto terræ frudu accipi poteft.

Kotvuvtct« veto corporis Chrifti., amp;nbsp;Kuti/ui/ès corporisCbn-fti elle, feu notvuviav cum Chrifti corpore habere,non fubftantiâ Chrifti corpus elfe, Sc fut, accidentibus eflen-tialitcr latitans Chrifti corpus participate,hinc pcrfpicn* um eft. Qmcunquexflivai'/eM' cum Chrifti corpore habet» illivnum cum Chrifto corpus funt: non omnes mandn* cantesvnumeum Chrifto corpusfunt; non omnes ergo Kotvuviati cum illius corpore habent« Quare, Koivuniav cum Chrifti corporc habere,non eft,ipfummet Chrifti corpus fubaccidentibusparticiparenec,xaii/an'flt;t,'CorporisChri-fti elfe, eft fubftantia Chrifti corpus efle. Confedarium tnani'

manifeftum eft, argumenti propofitionibtis conceffis,*' Minor ergo rum in Ie, turn ex Apoftolo, pcrfpicua eft* Etfienimdicitjomnesvnumeundemque panem parti’ cipare: non tarnen omnes, fed aliquos dnntaxar, fiu® multos, vnum corpus efle dicit. Maior ex eodem liquet* Confirmaturusenimquod dixit jftadum panem corpo“ tiseflccommunionem,caufamEancfubijcit,quôd multi vnum corpus fimus:quafi dicat, panis «oii/am corporis Chriftieft: quia medium eft’.quo multi noftrûm vnum lubcapite Chrifto, corpus funt amp;nbsp;fiunt. Sieur ergo, »eojw-twy corporis Chrifti eile, eft, vnum cum eo corpus effice-te:ita xoivwwax cum Chriftohabere,eft Vnum cum eo cor-pusetle. Quarequicunquexwxawaxcum Chrifti corpore habent, ij vnum cu m co corpus funt. Ac quia non fimpli-citer dixit, panem xojxódwax effe, quod nos cum Chrifti corpore coniungar, fed quOd nos in vnum corpus con-iungat,amp; vnumnonpluracorpora,efficiat: pane Eu-chanfticoiddcclarat. Sicutenim panis, qui nos Chrifti xoiKwxBjfacit, vnicus eft : ira quoque vnum corpus myfti-cum multi funt amp;nbsp;fiunt. nec enim de varijs amp;nbsp;diuerfis, fed de vnoeodemque, inquit, pane omnes accipimus.

HÎCverb nobis obftrepit ifte Gregorius,vnum hunc panem non panem naturalem,fed ipfum Chrifti corpus efle, niß emtn i nqui t hiepanû 'unicusßt ipfum Chrifli corpus, quodvbieiHepercipittir ‘vnum (ß- idem: non participaremus omnes de unico pane yfed de alio atejue alio :fcut in alßs at^ alßs locis ad Euchartßia confe^ionem alius at que alius pants vjur^ fatur.

Friuolum eft quod obi jcis. De Corinthiorum,ad quos cpiftolamfcripfit, eoque de vnica, non pluribus fimul Ecclefijs, loquitur. In vna verb Ecclefia vnum panem oblatum.vniuspanisfragmenta.idqueadmyftici corpo- • ' tis vnitatem indicandam,omnibus diftributa cfle,amp;hunlt;:

Apoftolicum ritum vfquc ad cataclyfmam in VcrcriEc; clcfia pcrpctuatum fuiflc, quis eft qui-ignoret ? Quamuiï ctiamdiuerfidiucrfarumEcclefiarum panes vnicus dici poffintjobvnamcandemqucfandificationem. IdemcJt Ëlis liquet, quæ de veteris Tefta tnenti facrifieijs Apofto* lusfubijcit.SifraâuspanisidcircojMlt;Flt;i«)mcorporisChri’ fti eft, quia corpus eft fubftantiâ:etiam VeterisTeftaniê' tifacrificiaxaii/ÄJWÄ altaris erant, quod fubftanria altarc erant : fedfalfum confequens : fallum igitur ctiam antegt; cedens.Ratioconnexieft,quod ficut nos fradus pani* corporis Cbrifti Si. menfæ Domini participes fa ci t : fic c-fus facrificiorum Veteres iUos altaris reddebat partici-pes:eoq,' ftcut facriftciavel efus eorum a 1 taxis erat Kon/utu»^ ita fraótus panis corporis Chrifti menamp;q; Dominieft*«'' rzawÄ.falfa ergo tuaxwj'ÄJi'/cfceft.-falfusamp;commentitiustü-us panis. manetfirmum »de veto pane, qui natura pani^ nt,corporisxelt;)'amp;)w«i'cnunciari.ac qualisquæfohæc enun« ciatiofuerit,panisquemfrangimus, hoceft, eflential« Chrifti corpus, quod fub fradi panis accidentibus cftji«»-»«wat corporis Chrifti eft ?

Et quo modo tibi conftas, Gregori ,quifola panis aC' LembarcL cidentiafrangicumtuisMagiftris,quamuis dehacquo-tib.4-d.i2. quere belle inter fe confentiant, doces •. cùm hic, tu} Dionj/f. oblitus, feribis, corpus Chrifti fub accidentibus fra^^ C^rth. nbsp;nbsp;panis efle?nónneinter accidentia amp;nbsp;panem fradum tl*quot;

ïcriminas?concedis ne tandem »ipfummet panem fraß' gi ? amp;nbsp;de vero pane Koivuvictv enunciari negabis ?

Poculi eadem ratio, per poculum enim, feu vinum poculo,verumamp;eflentialcvinum ab Euangelifta ügß’* ficatunquiavcrusamp; eflentialis vitis frudus: vt id tu®* Lucas, tum Matthæus, interpretatur, cum fubijdt» f. Èf. nbsp;nbsp;nbsp;dico autem vohù, quod non amfUtts biker o ex hoc wtis frudi^

de veroamp; cffcntiali vïtis frudu nouü T cfta mentum, fine fanguis noui Teftamcnti, quonouum Teftamentum confirmatum eft, enunciatur. num veto fub ratione in-diuidui vagi,amp; fubftantiæ com munis,quæ modo vinum, moxfanguis Chrifti fuit* minime, nullum talc indiui. duum. nihil talc pronomine hoc demonftratur: quod y-nius.nondiuerfarumfimulrerum,notacft. Demonftra nobis illotuohcrbacco hoc ,vno eodemque pronomine hoc vel hic j panem, feu verum terræ amp;nbsp;vitis fruûum, amp;nbsp;Verum corpus,atquefanguinemhumanum, diuerfiflt» mas diuerlilsimarum fpecierum ks, demonftrari. hîc, hîc, Gregori, te exercera

Eandem meaniminorem,fccundum Scripturas,Pa-ttumquoqueteftimonijs comprobaui. Gregorius veto negat, vllum ex i js aflerere, Chriftum de pane amp;nbsp;vino, vt talia funt, corpus amp;nbsp;fanguine fuum enuncialTe : amp;nbsp;addit, ^^lt;^tpfi,auodabfoltae ajjerunt -, ilium de fanefuum corpus, auf ^t'vinoptumfanguinem,‘verïprxdicajje, oportet intelligere, eos depane amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: t^on vt depane vino fed vt de fub~

Ecquç verb caulà eft, cur fie intelligcre oportcat* alii inqui sprxdieatio ejjet : vt iam probat urn eH. vbi veto id ptobafti? cedo probationem. num enunciatum, lt;iuoddifparatisconfiât, falfum efi? numfalfum illud, Herodcs efi vulpesHtemquc illiid,Petra erat Chriftus? Quinimmo, Gregori, cùm Patres ablolutc dicant, Chrifium de pane amp;nbsp;vino corpus amp;nbsp;fanguincm vcrc quidem, fed non propriè, enunciafle, intelligcre nos vo lunt, eumde veto paneamp;vino,eo4ue,quâ talia fiint, Sacramentali enuncia tionc, corpus amp;nbsp;fanguinem enun-ciaffe. Sed forfan adeo confpicilla tua perlucent, vt quod nos vidcre non poflumus,bellum illud vefirum indiuidu-umvagc, in Patribus confpexeris. Hoc fi nobis in aliquo

inonftrans.'fatebor,cum tecum infaniuifle; fin monftra-lenon potes,fatetortu,id illisignotumfuifle.-eoq; pef pancmnonveftrum ilium planctam,fed verum tcrrx frudum,Patresintellexifle. nónnc Patres ad vnum o-mnesfatentur,panem,etiampoftfanäificationem,vitn amp;nbsp;cfFeélum fuum naturalem retinerc, vt corpora noftra confuctomore nutriat, foueat, augeat? num vlliis vf-quam id metis accidentibus adfcripfit ? aut ergo demon* ftra,nudapanisaccidentia vim nutricantem obtinere: aut fatetor, Patres per panem nutricantem, verum amp;nbsp;cf-fentialem panem intellexiflc.

Quarevanatuatergiuerfatioeft. 'Tertullianw, inquis» Cyprianttif Cyrilltis ^Icxandrinu^t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(juidef»»

chrtfi^mdepane vino dixiJJ'e, tjuod ejjentßium cor find' janguü at non de fane (d“ nbsp;nbsp;nbsp;, vt erant determinate fand d

vinum jfidvt erant illaßibßantia contenta fnb accidentibus fands cßvini. Quid ergo ceteri, quos cit aui, Patres? fatic^ fcilicet EucharißiciimfecundumfabfiantiamquidemfuaW liudnon ejße, quam cor fus Chrißi

Vaniiïimahæctuatergiuerfatioeft. Primo cnimfal* fum eft, Tcrtullianum, Cyprianum, Cyrillum AlexaU' drinum, vellc,Chriftumnondepaneamp;vino, vt talia, fed vt communes illæ fubftantixamp;vaga veftra indiuidua, aliud initio,aliudinfine,enunciationis erant, corpus^^ fanguinem fuum enuheiafle. falfum, inquam, hoc eft) dumindiuiduumiftud vagumin his Patribus nobis de-monftres. Falfitmdein eftquóddicis,ccteros, quosci-taui,Patresaliofenfu,quamhofcetres, panem, Chrifti corpus dicerc. Nurn qui dicit,paniseft corpusChrifti, non dicit,Chriftus panem corpus fuum appellauit,diuer' fum ab ifto dicit ? nónne de pane Chrifti corpusenunciat? nónneitaquedocct,Chriftumdepane corpus fuum e-nunciafle, amp;nbsp;pronomine panem demonftraffc? Et quad-

^ofpusfaumejjèfateturzbüïo'lziiuïïïzni Chrißiis fancm Corpusfùum appeUauit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t ? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^Àrt.

Denique PatresiJli, cum parem Chrifli corpusdicunt ub. (viniamp;fanguiniseademratio) per pancm vel verum amp;nbsp;cflentialem panem,vel mera panis accidentia, velipfum amp;nbsp;eflentialeChrifticorpus, vel Chrifti corpus amp;nbsp;panis accidentia fimul, vel denique vagum iJlud indiuiduum intelligunt ; non fecundum : non tertium: non quartum: ïionextremum : ergo primum. non fecundum: quia Ire-*^æus, de quo inter ceteros gloriaris, pane illo, que Chri-corpusdicit, carnis noftræ fubftantiam nutriri amp;nbsp;au-gcfcerefchbitrquamvimaccidentibus negamus, dum firmisideuicerisargumentis:non tertium: quod eflen. tialiChrifti corpore carnisnoftræ fubftantia non nutria-^ur,nonaugefcat,exeononconfiftat. Eademcaufa,cur lt;lgt;ci non polfit, cos corpus amp;nbsp;accidentia fimul intellcxif-fc cadem ,curindiuiduum quoque vagum non intellc-retint : quia merum commentum cft : Sc fi cflet, ex eo taaien carnis noftræ fubftantia non confifteret, non auge-Secret. ludicentnunc qui indicate poflunt, contra quem telles prod U xerim.

Non tarnen pudet iftos, nobis im pingere cuius ipfi rei funt.huius generis etiam eft ,quôd qua dam Patrum tc-ftimonianon fine aliqua fraude me recitafle Gregorius ifte feribit. Cedo tcftimoniailla.numverôfraudulentcr Ambrofiupi,numBedam »numKabanumjCitauifomi-f'fti.inquis, verba quibui hi Patres tn tjßdem locis luculenter *ffirunt ^cerpusChrißieße. num eorum mih^pus fuit^ ex'-plicationelnónnc fatisfuitad minorismlfc probations, citarequibuscorpus de pane enuncientl quid veto per pancm Patres inrelligant, amp;nbsp;quo modo panem Chrifti corpus nuncupent, modo d ici um eft. Quare nec ilia Ra«

bani, quae récitas, vel ad inftitutum mcum minoris4''® probationem attincbant, vcl tc tuatnquc Chimera qui^' quam iuuant. Vinum adfanguinem refertur. ergo no**

, , f,. cflentialiter, fed relaté, amp;nbsp;Sacramentalitcr Chrifti ftO' 77’ guis eft. panisamp; vinumfandificatain Sacramentum

uini corporis tranfcunt, ergo non in ipfam diuini corpO' risfubftantiam. alkid Sacramentum, aliud resell Sacrâquot; menti. Sacramentum verbum amp;nbsp;verum elementumcft ' res Sacramëti corpus amp;nbsp;fanguis lefu Chrifti. Sacrament'* Rabanocibusmaterialiseft,qui extrinfecus, feuvt nbsp;nbsp;nbsp;'

loquitur, forinfecus corpus nutrit, in paftum corporis tC' digitur;quodncquedefolisaccidcntibus,neque decot-poreChriftiveto,nequedevtroquefimuldici poteft. I** Sacramento itaquecarnem Chrifti cdere, eft Sacramentum carnisederc : tantum in Sacramento edere, eft,fprf' tareSacramenti.merumduntaxat Sacramentum edf' re. Quidhocadmonftrofamillam tuamlubftantiam^y' bi communis ilia t ua fubftantia, vagumque tuum indim-duum, in Rabano? num ignoras,Rabanum à tuis,à Thö^ maValdeno, in hæreticorum album relatum efle,qu* fcribit, Rabanum de Sacramento Ecclefiæ Romana:Cetraria amp;nbsp;fenfiffe amp;nbsp;fcripfiirc?Et tu illi vagum iftud veftro® indiuiduumaudesimpingcre?tandcmne vides, vterno-ftrûmabillis,quoscitât,prodatur? Stat ergo mea wi- j nor immobilis.’amp; cum ca totum primum argumentum« quod ex eo quoque confirm atur, quod quæda m ad pri- I mum hoc argumentum attinentia in mcolibro Icquufl- ' t ur, ad qux ne nbsp;nbsp;quidem ifte Gregorius,

ALtcrum meum argumentum non huiufmodi, vt ifte loquitur, led hoc crat: Corpus Chrifti cibiu men- ,

I !

I ' i

gt;

C. A r V T Q^V I N T V M îÿt ittcntis amp;nbsp;interioris hominis eft, non ventris amp;nbsp;cxtcrioris? ergonec in pane,necfubilliusfpecie eft. negat iftc con-fecutionem,quod aliud fit mentis amp;nbsp;interioris hominis cibum cflè, aliud mentis amp;nbsp;interioris hominis duntaxat palatofufcipi.Sedvnde nobis hoc diferimen, Gregori, probasÏ mentis amp;nbsp;interioris hominis cibum efle, eft it mente duntaxatamp;intcriorihomine,qucm nutrit, fufei-pi : ficut ventris amp;nbsp;exterioris hominis cibum efle, eft à vette dim taxa t amp;nbsp;exteriore homine, cui reficiendo deftina. mseft,manducari,Caufa eft, quod geminus hie cibus gcminohominijVt ex Damafeeno didicifti, deftinatus eft :amp;ficut interior homo exterior! oppofitus eft: ira cibus interioris amp;nbsp;exteriorisoppofita funt : nec magis intc-ïioris hominis cibusabexteriori comeditur; quàm intc-horexteriorhomofiat.Hæc Patrum fententiaeft. hæc Sutrum,quæcitauijteftimoniaconuincunt. quid enim , sccipiendura inepta eft : fie os Sc venter ho moque exteri-©rineptus eft ad mentis cibum, qui Spiritualis non cor-poreus eft, a pprehendendum.

Vaniflimum igitur eftquod fcribis.corpusChrifti mg-’^■scibumappellari, quôdnoncorpus ,fcdmentemduntaxat, fpiritua liter nutriat amp;nbsp;reficiat : etfi à corpore quoi lt;îue percipiatur. Corpus cnim Chrifti cibus eft viuificâs r ^àquocunque comcditur,rdreficit,viuificat,amp; ad æter-na«i vitam nutrit. Baptifmi alia ratio : ficut aliud totum Euchariftiæ Sacramentum ,res terrena amp;nbsp;cœlcftis fimul, aliud tes Sacrament!, corpus amp;nbsp;fanguis lefu Chrifti : de Suoantc. Sic antecedens intcllexi. ficilludàmeintelligr, tumcxconfecutionis,tum antecedentis, confirraatio'-ncintclligcrepotuifti. Gurergo conCccutioncm imp©-xitçncgasï

-, Scdinquisjfificantecedensintelligis.principium pc* fis. quî fie, Gregori? intclligis ne quid fit principium pe-tere ? num qui fie ratiocinatur corf tu chrißicibits cH meH‘ tûymentecmefidcliduntaxateditur:ergofua eßentia. non ßtbßecie ajjteéiabtlt: ejuod altoefuin ore quoque corporû edef(' turj idem eodem probat, obfcurum amp;nbsp;incertum obfcuro ôc incerto, amp;quæ funt huius generis alia?Sed hoc,inquiS) quodfumis,tibi probandum eft. Redtè, Gregori, pro ptereà meum antecedens îta contra tuas cauillationeî præmuniui:vt immotû Sgt;c firmifiimum adhuc conliftat«

Geminam antecedentis rationem attuli : alrcram» Chrifti corpus in cœnamanducari.non Vf glotiofu miau’ viuitincælorfedvtpronobistraditum eft amp;nbsp;mortuum: quam tum Scripturarum, tum Patrum, teftimonijs cô-probaui.

Huiefeonuitia cnim amp;nbsp;fcommata tua non moror,qui' busdîvellem,autdeceret,paria rependere facile poflei”) itavisobftrepere: Qm illud Chrifti corpus edunt qùod iam eft, ij viuum ,non mortuum^ Chrifti corpus edunt ■’ Qui verum EuchariftiæSacramentum edunt, illud cof-pusedunt ,quodiameft; ergo viuum, non mortuuiU' Sophifma eft à fecundum quidjvn: fimpliciter.Qui verui” Euchariftiæ Sacramentum edunt, illud corpus edunt, quod iam in cælis gloriolum eft, nbsp;nbsp;nbsp;7T,quâ tradit um A

amp; mortuum. quare nulla vis tui confequentis. taceo, quod non minusindoólèconlcquens cum confequcniia hîc confudifti, quam rationem tuam conftruxifti. video, Logico te præceptore ind i gere.

Alteramrationem adfers:quæ hue redit: Qui illud Chrifti corpus in Cana pcrcipi dicunt, quod furlum eft in cîeIo , i, viuum Chrifti corpus pcrcipi dicunt ; Caluinusamp; Fortunatus illud dicunt;: crgoamp; hoc. idem Sophifma illudipfumpcrcipidico: fed non quâ gloriofum iam '« ccclo

XAPV.T XtVlNTVÄ m cccloregnat : fed qua in cruce ignomiriioiê madatum cft. nonnédifertèfcripfi,crucifixumGhrifticorpus fumaccipi?curverbameamutilaftiJ Sichabctó,verum huiuscæleftisepuli conuiuam.fimuleodemquemomcn-to,quod fine nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fit , in tribus locis

efleiinterra, (eulocoillo, in quo memoria maótatiagni pcragitur; ad crucem Hicrofolymis: in cælo,vbi verè ma-ftatus ille agnus apponitur,amp; ab ipfomct fummo Ponti-ficcdiftribuitur: in terra, feu loco illo, in quo coena cele-bratur,oculis amp;nbsp;ore corporis; ad crucem oculisfidei: in cælo ore mentis fidclis. Sed hoe tibi fabula videtur, Gregori, quid mirum? cùm difcipuli quoque mortem tgt;oinini pro fabula putarint. resita, vt dixi, habet.

Sed blafphcmia,inquis,eft,putarc,Chrifti corpus, vt mortuum, nonvt iam viuumcft,edi. Blafphemus ergó Chriftus. blafphemus Euangelifta. blafphemus Apofto-lus.blafphcma antiquitas orthodoxa. ltaChriftus,Euan-gclifta, Apoftolus, hoeesiiliudmeumcorpus, (luodprovobu traditur au i fiangitur: hoe facite in wei recórdationew. Quid clarius illiS verbis, hoe ehtilludmeuw corpm'i (hæc enim Græcorumverborum vis eft) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i-nva-uiaa,, -Cezrip

Cùmadmenfam accumberetDominuSj /.C^r. /À pridie palhonis, difcipulos de hoc magno myfterio in. ftrucns, ait, panem, quem in manus fumferat, amp;nbsp;fradum difeipulisdederat, noncommunem panem, fed corpus fuumefle-. idque növtadmenfamaccumbat,fedvtfran-gitur, vel frangetur, Sc iä ia m in mortem tradetur.Quare fi difcipuli in prima Cœna Chrifti corpus non nifi vt paf^ fumederunr;quödantepairionem,vtmoxplaniusintel-ligesjineptumfucrit ad comedendum : quanto magis nos illud hodic, pafsionc præterita,vt pa(rum,amp; rem præ-teritam,cdimus? Idem exillis,quæfubiiciuntur, hoc fa^ (iteinmeirecordationemïïc^zt. His enim verbis nequa.

quam vult Chriftus, illud corpus, quod aliquando mot-' tuumeft, manducandüeffe, fcd quaiamin cæliseftglo' tiolum: fed modum docet, quo tum nobis^tum difcipU' lis fit manducandum, recordando fcilicct mortem amp;nbsp;fradionem illius, Sc idcircö qua mortuum amp;nbsp;fraäum eft pronobis. Confirmât id Äpoftolus, cùmcaufam lubii-cit,çurinrecordafionem Chrifti cd en dum fit amp;nbsp;biben-dum: quia^inquit, quottefiuitque fanem hunc ederitii, Ó foculumhochiberitisymortemDomini annunaatis-, hoC ert.quiabacramentum hoc, Sacramenrum palfioniseft amp;nbsp;mortui Chrifti ; in quo mortuum amp;nbsp;exfangue Chrifti corpus, perennis ilia viiftima, nobis cùm rcpræfcntatuf) tumoftertur. Quidautemillud, quod Icorfum panent Dominus porrexir,feorfumvinuni?quöd panem non integrum, fed fra€lum„vinum non abfulutè,fed fufum, S quidemin mortem iam iamiturus, porrexitJ nonn® feorfum carnem fuam,fcorfum fanguinem,carncmfr2-ûam Sc. madatam,fang.uinemeffuûim,amp; quafidelatert proflucntem ,eum .inquara , fanguinem, qui lub crut« diflipatuseft, bibi voluit amp;nbsp;manducari* Gemina tua fpC' cies, amp;nbsp;coniundio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nodu m hunc non foluunt»

Solide refponde, rationibus è Scripturis allatis . quX adfers vanifsima funt: amp;nbsp;ficut tuam concomitantian» probarenon potes: ita quid per fe primo fit, non infclli-gis. Qdàm ergo doclrinam noftram hæceuertatintet» pretatio : quàmcum Inftitutione,cumhuius Sacramen-ti natura,pugner,exhisperfpicuumeft. VideamuSjquan» topere Pa tribus aduerfetur.

PauperemChriftum, amp;nbsp;humilitatiscorpus, in cœnâ ^^o*»or nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Auguftinus; quod Niflenus compte-

, bat, cùm feribit, Chriftum, cùm difeipulis fuis corpus «.iiere/Sr. ii^timedendumpræbuit, aperteipfo fado, dcmonftrai-Chrißt. perfedam amp;nbsp;abfolutami fadam efle immolationem;

lt;iuod animatnm vidimæ corpus ad cdcndumidoncunt /:utUbet entm, \ncfxtt, 'hócferjptcttunj efiy oueve^^ fit hominem nofipojjè-. ntfi manducationem prACeJJèrit ito. Q^idclanus, quàm Niflenum hïc docere,Chri-fticorpus, vtmadatum, amp;nbsp;in ara crucis immolatum, àdifcipulis manducatum effe, amp;nbsp;à nobis hodic quo- ' que manducari ? Quid tu, Gregori ? Secundum rc-præfentationem quandam , inquis, mortuum fc ob-tulit; reipfaautemviuum, non mortuum. Immo veró nonoffvrtu'ragnus, nifi mortuusamp; madatus: ficutnon cditur,nifi manducationempræcefleritmaâatio. Sicut enimpoftridie, in ara crucis , Sacerdos fimul amp;nbsp;agnus, Chriftusmadatumfeieobtulit:ita pr;d'c,in Cœna, ini- ' quum Pilati indicium anticipans(rcfpondct enim archc-typotypus) maótatum fcobtulit,nonviuum.Quare cùtn inreprælentationequadam,temet iudicc, hæc conüftat oblatio, quæ eit, quod modoquodam,in typo, Sc repræ-IcntationeSacramcotali, fefe obtulerit: nihil me ferit, quod de incruenta fubiicis oblationc. tu potius difee, qus nam illa quædam repræfenratio fit , quam adhuc ignorafti : nec temerè quæ diuerfifsima lunt confundc, Auguftinum cum Nifleno.

Neque verb pauperem Chriftum , amp;nbsp;humilitatis corpus , edere idem eft quod Chriftum , qui olim pauper fuit, edere , amp;nbsp;humilitatem illiusimitari, num humilitatis corpus cderc idem tibi eft quod humilita-temimitari?

Sedinquis, Si maxime vellet Auguftinus,Chriflûnon edi, vt iam in cœlo regnat, fed vt fuit in terra pauper 5c humilis; nequaquam ramen fequeretur, eum mortuum edi, non viuum. an enim., inquis, Chrißm vtpauper humilù non viuebat? Semperne verb, Gregon? num, cùin in extremo paupertatis Sc humilitatis gradu

19« e ONT R’A GREGO R., çflet, cumin ara crucisaffarctur.yiucbat? dehac humi-Utatc amp;nbsp;paupertate Auguftinum loquentem accipe : amp;nbsp;intelligcsmecum , neceflariô confequi jemnmortuutn edi; fi pauperamp; humilis manducatur.

SedpaucisHcfychium,velut InterpreternNyflcni,amp; i» Leuit. Auguftiniaudianius.5zi'^CZ»r^zfr«A'inquit Hefychius, Ub.i. c. 2. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quîdem teint umfuit, vt omnem creaturam fibiiceret

jD VM I N EPTA EK.AT ANTE P A S S I O N E M tnim ccmederecupiebat carnem Da?) apt am cibo poïi paßiOquot; nemfecit .ßenim non fuijjèt cruafixus: facrtficium cor petit eittsmtnimecomedtremus. amp;nbsp;niox modum manducatiO' nisiùbiicir, comedimttsautemnunc cibumfumenteseitamtquot; moriampafionû. Si caro Chrifti ante pafiionem inepU fuit adedendum,amp;pafsioneciboapta fada cft, ergo non aliter, quàm quâ paflaôc incibumfadaeft, editur: non aliter cam difeipuli in prima Cœna comederunt; nonaü' tcrnoseamcomedimus; quianificrucifixaeirct.eamnó c.omedcremus: quam comedimus, cùm memoriam pal' fionis fumimus. Qnpd cùm ita fit, cùmque vt res prærC' rita,fideliq;memorja, Chrifti caro manducetur: tuiplf fenrentiam profer,an alio quàm fidelis mentis palatoap' jirehëdatqr. I qunc, amp;nbsp;Pattesomnes tuoselfe impudent /fCT gJoriarQrtr.Qiiis eorum vnquam mortuum Chri-Ai corpus in.Cœna manducari negauit? Nonne Sacra' jpentum hoc, Saçramentum paflionisomnes appellant? Qnafi verb quod Hefychius, Nyftenus , norunt, ceteroJ fugeriçamp;quafinefcicrint, fiçutagnuspafchatis nonniô jnortuus aftusedebatur; ita hune verum veripafehatis ,agnum,non nifi mortuum » deinèruce, ccu fartagine,af-.lum mandueari: vtfua typo veritas conftet.

Alteram an.tccedentis rationem. attuli, qubd tum Scripturas, titoi: Patres vnanimi co)nfeniu,docçant, cruci-' V dil nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fi«“

ßxamChrifticarnem efcam.eflc fpirirualcm, quæ fidci» noncorporis, oreJüCcipiatur. AtqjcScripturis quidem fexrationes attuli:tfcsex fexto Iohannis: tres ex Apofto-lo. Quidtuadillas Gregori? Nihil, inquis,adfers, lrobes,corpfis chrifiifiUfide, nbsp;nbsp;nbsp;non ore et tarn corporis edi,

Immö plura.quàm velles. Chriftus enim modum man-ducationis» quo panis ille cocleftis, quem mox fuam car-ncm, amp;nbsp;quidcna traditam carnem,efle dicit, cxplicans,fi-dei, non corporis, ore eum manducaridocet. Sed inquis, Chriftus non folifidei, fed etiam manducationifuæ Garnis in hoc Sacramento,famisôc fit is rcftinüionem adferi-bit. aft etiam ilia, quæ in hoc Sacramento eft veræ carnis nianducatio,orefideifir,nonorccorporis: vrtam exil-lis,quæ modo diÓha funt, liquet ; tû quod Sacramentum IpfaChrifticaro non eft, fed cicmentum verbum anne-xum Habens, quod in alimentum corporis,tcfte Rabano, convertit ur,

Eodentvmodo, cvtmChriftusquædècarnisatquefan. guinis fui manducatione amp;nbsp;potatione dixit, Ipiritualiter «tccipivult,quód deSpirituali ôc fidei,nó corporeaôc oris corporis manducatione amp;nbsp;potatione,prolata fint, Sacra-lucntalem quidem manducationcm nonexcludit: Sed‘ bine non efficitur, ipfammetcrucifixam Chrifticarnem .ore corporis edi: cùm aliud fit Sacramentum carnis ede-rc, aliud carnem iplam.

Tertiaquoquemea ratiofirmaeft. Caro Chrifti non’ prodeftquicquam, ita fcilicet manducata, vt putarunt Capernaitæ; qui in fumma putarunt, cam aliorum cibo-rum more,ore corporis, coq ue cralTo amp;nbsp;corporeo modo, tnanducandam effe : quia crafîbcorporeoque modo edi-turquicquidore corporis edîtur: vtvt Ipiritualiter edi falso dicatur. Quàm procul itaque vefter in Sacramento manducandimodus à Capernaitarummodo difsitus fit

vos vidctitis. lt;^uin vos craffis illis Capernaitis crafliof^S ‘ «ftis, qui vnum eundemque manducandi modum cûf- j • poreum , ac vt ita dicam , oralem fimul amp;nbsp;fpiritua-le m effe vultis«* quod ver urn crit, vbi os corporis bpirituî erit.

Ad Apoftolumquodattinet, vtrum noftrûm illis verbis vulncrct non difiernenscorpus Domini,didum inao-tecedentibus. Sed quam nobis Spiritus rcfeélionem adders? cxiftimâsne, Spiritum.inillisApoftoli verbis Cer, 12. omnes in vnum Spiritumpotauimus, animum noftrum Û' gnificareJ

De vno amp;nbsp;eodem Spiritu in foto illo contexts lermo eft. Vnus idemque Spiritus eft, qui diuerlils^ ma dona diftribuit. in hoc Spintu^ amp;c huius Spirituselfi-cacia operationeque nos omnes in vnum corpus bapti-zatifumus,quicunqucfcilicct fanguineChrifti(dc meni-bris enim ciuldem corporis fermo eft) per Spiritum SaO-dum loti fumus. in hunc Spiritum , feu in hoc Spiri* tu, huius Spiritus efficacia amp;nbsp;opcratione, in vnum corpus in Coena nos omnes edimus amp;nbsp;bibimus, qui ipfatn Chrifti carncm amp;nbsp;fanguinem, opcratione Spiritus Sandi , fine qua non percipiuntur , edimus amp;nbsp;bibitrus.

Ctr. 10. Quern ad modum ergo lotio , quæ ipfo Chrifti fangui- j ne fit, Spiritualis eft: ita quoque potatioillius. cadem i carnis ratio.

Extrema mca ratio Îîrmifsima eft . nifienim, ad rem fignificatam quod attinet, quæ Chriftus eft, Veteres illi idem prorfus in fiiis Sacramentis habuerunt, quod hodie nos in noftris habemus, ruit fcopus A-poftoli : falfum eft, cos baptizatos efle : eandein Spiritualem efcam edifle , hoc eft, baptifmi amp;nbsp;Eucha-ïiftiæ noftrae participes fuifle ; falfum , petram Chri-j - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftuffl

.CAP V Tû QV FÄT V M; ifif fturti füiffc. Qaarc non nobistantùm, fed ilïis quo-’ que reipfa adfuit in eorum Sacra mentis. Præterr-tum amp;nbsp;futurum veritati. non offieiunt. non enim minus qui tum credebant, crucifixum Chriftum ede-runt, quàm difcipuli cum ederunt, quàm nos cum' edimus : quia idem Chriftus heri amp;nbsp;hodic , amp;nbsp;in fc-cula.

Ad Patres quod attinet , denuo dico , quod tu callidèpræteriifti, Si vnica ilia in decretis fccunda di--ftinclio nobis fuppedicaret, earn argumento fufficicn-tifore , Chriiti corpus » de fententia Patrum, non alio, quàm interioris hominis ore contingi. Quarc ficut in priori huius alterius argumenti- rationc, tiöipatrocinantur : fie in hac mihi aduerfantur . Car-nem Chrifti in alraris ara Spirirualiter per matius Sa-cerdotum,effici fcribit Aihanafius - quiet hîc contra' me? immo quid non contra tc ? In ara altaris caro Chnfti cfficitur : ergo in*Sacramento efficitur,vtfub fpccie fit elîentialiter. vana confecutio . quia Spi-ritualker efficitur vt Spiritualiteramp; Spiritui no-fttofeu menti fideli, præfto fit; ad quam praefentiant laris eft , fi eodem modo in pane fit quo eft in ver-bo, vanum ergo tuum confectarium , de oris manduv catione.

Sed Spiritualiter inquis elfici dicitur t quia non 'üiß’ Militer ßd arcana vi Spiritus ex fane corpus Chrißi can-r ßcitur ,■ alnid eft Spiritualiter , aliud non fpedabili-rer ; quia acr fpcûabilis non eft,- nontamcn Spiritus, fed corpus : amp;nbsp;Spiritualiter Athanafio caro Chri-fti effici dicitur, non tantum , quod vi Spiritus Sanfti efficiatur : fed quod Spiritualis caro'fit,Spirituali modo, fidci,nonori.præfcns'.quia per manus quoqjSacertio-tiuu Spiritualiter cfficitur. deinde falfum eft, amp;nbsp;Chrifti

tm, i4. ycrbisaducr(àr}um,ÇQrpusiniusvfquamalitercflc,lt;!luàit ven corporis,eoquerpcclabili,modo.fani(ïimum,vnuni idemqucChrifti corpus, vno codemque momento, fpc' ûabilefimulamp;nonfpeûabilc efle. falfumamp;placitisvc-ftris repugnans, cx pane Chrifti corpus corifici.

Sed aram amp;nbsp;Sacerdotales fcilicet manus non habe-mus. Sanè ludaicam aram, cuius nullus iam, vmbrisan-tiquatis, vfuseft,nonhabemus : nullas leroboamicoruin amp;Balamiticorum Sacerdotum/anguine conta minaras manus. habemus autera fummiillius Pontificis.cuifei' uimus, quem vos in membris illius pcrlcquimini, dcï' tram: quae facile nos contra bcftiamtucbitur. habenius I aram,qualemChriftushabuit:qualem Apoftoli,quakgt;’’ Apoftolici viri,amp;totaorthodoxa, vfquc ad Cataclyfoö) habuitantiquitas, menfam Domini ; quæ ara leu altarc

Mtuth.* Non minüsillis Origenis verbis iugülaris: qÜÏbüs Vcf bum, non verbum fcriptum.led 7z\Ao;4)i',hoc eft,carncn’ Verbi, feu Verbum carofadum, animorum alirncntum cfledoceu Opponit enimtypicofymbolicoquecorpO' ri,per quod verum terræfruÊtum, materialem ôc (ubftan' tialcm panem, intelligit, Verbum,quodcarofadum id eft, carnem Verbi. illud,qua ad materiam amp;nbsp;nâturâoi» in ventrem amp;. feceffum abire docet; hanc in ventrem abi* renegat. hanc nos fandificare, lempitcrnamquc nobis yitam procurarc ait: illud nos fandificare negat : idqne proptereà, quod ficut quod in os ingreditur homine^’^ non polluit: ita quod inosingrediturhominemnonfan' ttificet. num ergo fandum Chrifti corpus vimfandifi' candi non habet ? Quare vanus myfticus tuns fenfus. va-num quod alfuis, fi maxime pancm ipfum Eucharifticu, laoc eft, ipfum Chrifti corpus animorum alimentuni . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Origenes

Origcnes vocaret, nihilominus , vt animus nutriatur, carnem Chrifti ipfo etiam ore fumtumiri. vanum hoc eft: quiaquodore fumituramp;inosingreditur, id, Orige-ne tefte, non fanótificat; in ventrem abit : infcccflùm eii* citur: quod fine blafphemia dici de Chrifti corporc nc-quit. V ter itaque noftrûm Chriftianus nec ne fit,vter bla» fphemus ludseus, iudicet Ecclefia Chrifti,

Baptifmus è diametro tibi aduerïàtur. Sicut cnim in Baptifmoexternum elementum ad exteriorë hominem ipeftat, fanguis Chrifti ad interiorcm: Sic in CænaSan-ftus panis corporis cibus eft amp;nbsp;ore contingitur,caro Chrifti palato mentis fidelis. Quod ipfum Cyprianus, Am. brofius,amp; ad vnum omnes Patres,perfpicuè docent.nam quôddicis, teiamfæpèdixiiTe, Chrißum Spiritualem no» (Oïf or aient eßam idcirco reSle diet, quia non perß nutnt cor•

Spirit um, tarnen ad hoc ipfum ore etiam corporis in Satt ament ofumt, id equidem fateor : fed quàm verè id dixe-lisamp; dicas, ex iis, quæ nos crebriiis diximns, perfpicuum eft.duplex homo, duplex cibus, Gregori. Sacramentum, qua ad materiale amp;nbsp;fubftantiam, in alimentum hominis conuertitur: infeceftiimciicitur. durum illud Ambrofij, ftt/ius chrißi non corporalis efia eif fid Spiritual^. du- . 'ttsv!\.\^\x^CZy^xX‘3xi\-,hacquottes agimus,non dentes ad mor-^endumacuimusfidfidefineer apanemSanilumfrangimusçf pattimur^ durum illud Auguftini , quid paras dentes '^entreniicredeamp;manducafii. dentes l'eu os corporis (per traSlat.2t^ dentes enimtotum os corporis intclligunt} ori fideiop- in Ioann, ponunt. illud ineptum, hoc aptum,amp;folumaptum,efle docent, ad crucifixam Chrifti carnem abfiimendam.

Quarequæadfers, ca nihiladrem. nonnegamus,Sa-cramentalem quoque manducationem,quæore corpo-lis fit, vfumfuum habere; fed negamus, ore Chrifti cor-pusedi; quia in Sacramento, vt vos fomniatis, amp;nbsp;pars

ipfius Sacramcnti, qua à re Sacramenti diftinguitur,no« cft: cùm Sacramentum, Rabanotcfte, in corporis ali-mcntum amp;nbsp;fubftantiam redigatur : quod tu hîc corpo-riChriftincgas.

Qi£em ad modum igitur hæc Patrum teftimo* nia , ne latum quidem vnguem , vaniflima tua ca-uillatione mouifti: ita firmirtima ftant quæ prætercàeX Auguftino, Hieronymo , Alexandrino Clemente, ce-44. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ terilquecitaui.falfumenimeft, quodferibis,Spiritual!-

*’^praL pg, ter Chrifti verba accipere, aliud nihil elle, quam non cumCapernaitis exiftunarc, Dominü particulas de fuo corpore prxeilurum. Quicunque corporeo modo car-nem illiuspercipi putat, is verba ilüus Spiritualiternoû accipir: fiue per pattes illud cdi, ßue torumfimuldcglu-pt. tiri,quodcrudeliuscft, putet. falfum deineft, Augufti-num,cum ait nbsp;nbsp;nbsp;hot corfu^i t^uodvidetu, manditcattiri i‘

y?z/,alpeftabilcmduntaxat modum cxclufill'e. falfunit corpus Chrifti, geminum vTrdfzav modum habcrc} ipcdabilcm amp;non Ipedabilcm. faliiim, modum illuin manducationis, qui ore corporis fit, Spir tnalcm,non corporeumefte. Sedveratuainterpretatioerir, vbino ^conf^.2. bis in Auguftino illam tui Gratiani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oftendc-

ris ipfum, non ipfum : ipßtm tnuifthiliter : non ipßm vb ßbiliter. Ita fimulHieronymiSpiritualiscaro,amp; Clementis Spiritualrs languis, à cauillationc tua vindica-tuseft.

Er quo, qua:fo, modo,Gregori, hæc tua Spiritua-Lomhrd. lis carnis inrerpretatio , cum illa tui Magiftri, qui bb.4: d. s. earn de vnitäte Ecclcfiæ expofuit , confentir ï Cm 2y. fu ad ça , quae contra atruli ? Etiam ne Magi-ftrum iam tuum deferis, vt ante Guitmundum^Quid ad illud Macarij, In Eccleßa offeruntnr pants amp;nbsp;'vinum^ Mtitypon carnif (ß ßanguinis Chrißi-^ fumenteßque de 'vi-ßbiU

fbili iUofane ,Jpiritualiter carnem Domini comedunt?Qt{i. nia fcilicet hæc,fî credere fas eft contra nos fiint : nihil contra vos. ofFerri dicit pancm amp;nbsp;vînum. reétè. crgo non ipfummet Chrifti corpus ♦ Quare ncquc panetn fuâ ïübftantiâ Chrifti corpus exiftimauit : ne-que panent afpedabilcni ob nuda veftra accidentia vocauit : quod ex eo quoque perfpicitur, quod difer-tè panem ôc carnem Chrifti opponit : amp;nbsp;ficut pani» fpeftabili modo amp;nbsp;orc percipitur ; ita carnem Domini Spiritualiter, amp;nbsp;tantùm Spiritùalitcr, fumi docet. Quo itaque modo fpedabilis panis, efl’entiâ fuâ aliuJ nihil fuerit, quàm ipfa Domini caro : cùm inter hæc duo tantùm interfit ? aliud etiam eft Spiritualiter ali-quid efle , amp;nbsp;aliud Spiritualiter edere : Sc fi panis Spi-litualiter Chrifti caro eft:etiamSpiritualiterduntaxat ineo manducatur.

Quare non lolùm docent Patres , carnem Chrifti cî-bumefle Spiritualem: fed modum etiam manducatio-nis explicantes, earn Spiritualiter edi dicunt : vt va-nilTimum illud tuum effugium fit , Spiritualem earn cibum dici, quod Spiritum per fe reficiat : etfi ad hoc ipfum ore quoque corporis fumatur. Spiritualiter cnim de fententiaPatrum editur amp;nbsp;lumitur: quod non cftoraliter, vtutao^ojoy id eftefingatur.. Quod cum ita fit, non laboro, fine quæ ex Bertramo reçitaui Ifi-dori verba, Ifidori fint, due Bertrami. Certo certius eft, nihil in toto illo Bertrami libro efl’e , quod haerefi veftræ patrocinetur : etfi pauca quxdam prima fronte vobis fauere videntur ; quod pluribus doccrem , nifi iara ante Bertramum nobis dedifletis.

En ergo pro Bertramo amp;nbsp;IfidoroMoguntinum ilium Præfulem Sacramentumt inquit, orepercipitur‘.^irtute ^cramcnti interior homo fatiatur . Sacramentum enim Cltr.o.ih ■ Â ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cc ij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;”

in aliment um corpora redigitur ; vir tute uutem Sacramenft peterna vitædignitas adip^itur. Duo tantùm agnofcit : Sacramentum; amp;rcm, feu virtutem, Sacramcnti: per quamcarnemVerbiintelligit.quiaSacramentuminali' mentumamp;fubftantiamcorporisconuertiturrexquoau-gefeit amp;confiftit carnisnoftræfubftantia: quod blafphe-mum effet de carne Chriftiaffirmare. Manet ergo, car-nem Chrifti, defententia quoque Rabani, ad interiorem hominem attinere; amp;nbsp;ficut Sacramentum,feu res terrena percepta vocatione Dei, ore corporis abfumitur: ita rem caeleftem, carnem Verbi, fidei duntaxat ore contingi.

»fe corp.ç^ Hoc ipfumceterictiam ilia ætate Epifcopiamp; Abbates, Fulbcrtus,Pafchafiusamp;alij, tumcrediderunt, tumdc-cuerunt. Quid enim clarius illis Pafchafij verbis, ^uippeç^vinifpeciesinexteriorifuntfenßt, perquxcorputä JangUÜChrißi 3V IKir \ K'LÏ'TSVMVNTVRlf' M Y S T E KI O gt;nbsp;ßcqus precio falutù noßrx interius

tdDcod. Quid item illis Fulberti, Exere palatumfidei: dihl^ faucesßei-. vifceracaritat^ extende: (ßfiumepanem vita, l TER.IORIS HOMINIS ALIMENTVMÏ numSpi' ritualiter fumere, eft ore quidem corporis fumere, modo, qui nee äfpe£lu, necaliovllofenfu, percipiatuf' num modusoris amp;corporatusSpirituaIiseft? an non vides, metis vos contradiûionibus implicari? Alimentu® interioris hominis Chrifti corpus eft : quod vt à nobis fa-matur, non corporis, fed fidei, palatum eft cxerenditni' fpei, nongutturis,faucesdilatandæ : caritatis, non ventris, vifeera Cxtendenda: quia non corporeum aut corporis, fed Spirituale fidei nutrimentum eft : quod idcirco non fenflbus carnis, vt Bcrtramusloquitur,fcdanimifi-

*^Ertium mcum, pro fide Catholica,-argumentum, iterumnonhuiuftnodi, fed hoc ipfum, erat: Itnp^ amp;fide deßituti ipfimChrifii corfuinonaccifiunt:nonigitur ^ßfabßecieaßelfabilit Negas antecedens. miror,tenon ld quoque petitionem dicere. Antecedens Scriptura-rutn amp;nbsp;Patrum teftimonijsconfirmaui; quamvis per fe amp;nbsp;fiiapte virtute iam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confiftat. Si enim fidei

duntaxatpalatocrucifixum Chrifti corpus contingitur, Vtadhuc monftratumeft: quis non vider, fidedeftitutos illiidaccipercnonpofle? ^ß[uds inquit Dominus Ie fus, ^»nem meam edit-, pinguinem weum bibit, is in me manet, in eo. num qui fide vacant, in Ghrifto manentînum Chriftusin illis?

Sed de fruóluofa,inquis,corporis manducatione Chri-ftusibi differit, Sed vndc probas,crucifixum Chrifti corpus aliter quàm fruótuofc comedi ? num ficut viuus amp;nbsp;fiuftuofus cibus eft ; fic etiammortuus eft, amp;nbsp;exitiofus? 9uæte Scripturæ, qui Patres, id docuerunt ?

Sacramentaliter,inquis, etiamimpiifidequedeftituti àllud comedunt. Aft Sacramentaliter amp;nbsp;in Sacramen-toChrifti corpus edcre,non cft ipfum Chrifti corpus ede-tc: fed Sacramentum duntaxat illius: quod cùm in ali

ment û m corporis conuert atur,in feceflum ci jciatunnon cftelTentii Chrifti corpus. Quare nec Auguftinus, ncc cetcri,quibus abuteris. Patres te quicquam iuuant.panis poftquampercepitvocationem Dei, Sacramentum eft corporis,eoque corpus Chrifti, scBivcâvta,corporis, cibus Spiritualis, in fe confideratus: amp;nbsp;talis omnibus qui accédant ofFertur : fed non omnibus Spiritualis eft amp;nbsp;Koivuvit» corporis: quia non qualis eft amp;nbsp;offert ur,talis ab omnibus accipitur; eo quod verbum, in quo ycrc ofFertur quod oamp;

fcrtur,fîdcnonapprehendunt. nihilofeciusnonnihilac-cipiunt qui fine fide rnanducant : quia cibum Spiritua-' 1cm, amp;nbsp;quodChnfti corpus cft, accipiunt; licet illis non

Patrum quoquc quæ citaui tcftimonia nimis funt cvi-dcntia . Vnicum Origenis locum, cumqueintcgruin, hue adfcribam : ex cuius fimplici rccitatione quilibet, e-tiam fimplicifiimus, fua fponte facile intelliget, quid or-thodoxa Antiquitas de crucifixæ carnis manducationc fenferit: qualem cam cibum, amp;nbsp;à qaibus hune cibum edigt; exiftimarit.

Sic Origenes: Dixerit autcmquifpiam, inhunclO' „ cumincidens, ficutquodinosingrcditur.hominemno*’ polluit,etfipollutum à ludæiscxiftimetur: iraquodinoS ’’ ingreditur,homincnonfandificarc,etfiàfirnplicioribuJ ’’ fâflificare credatur.is videlicet qui panis Domini ciicitur; » cftq; nififallororationÔcontemnenda,amp;idcircôdiluci-dam requirenscxpofitionë;quç mihi quidS taliseflevidC' ” tur.Quemadmodumnoncibu«,fededcntiscumhæfita-tione confeientia, edentem polluit: co quod hæfitans, ” fi comedat,iudicatus eft:quia non ex fide;amp; quem ad mû' ” dumpollutoamp;infidclipcrfen'hilimpurumeft, fed pro-’» pterilliusimmundiciemamp;infidelitatem: ira quod ver* » bo Deiprecibusqjfanólificarur,idfuapte naturanonfan* ” ftificatvtentem. namfihoceflet: etiamiliumfanclifi-” caret qui indigne Domino comedir : nec quifquamob « hancmanducationem infirmusaut ægerfuiflet, obdor-»* miuiirétvc. nam huiufmodi quiddam Paulus demon-ftrat,cùm ^ÂX^fropteretimulti inter 'vos infir mi maléejtieb-bentes, mtilti itidem qui dormiunt. Quapropter in pane » quoque Domini tunc vtilitas eft comedenti, cum im* •’ polluta mente puraqj confeientia particeps eftilliuspa* « nis. Ita quod ad manducationem per ic attiner» nec

«juia dc pane , qui verbo Dei amp;nbsp;precibus fandificatus^** CÛ, non edimus,aliquo bono defraudamur: nee quia edi- ** mus, aliquo bono abundamus : fiquidem defedionis ** caulamalitia eft amp;nbsp;peccata , abundantiæ iuftitia reda- ‘‘ quefada : vt huiufmodi fit quod apud Paulum hifee“ verbis dicitur , nequeß comedcrimus abundahimtu , ne- ‘‘ ^utfinoncomedcrimus minm habebimus. Quód fi QV l c- “ QVi D ingreditur in os id in ventrem abit, amp;nbsp;in lecef- “ fumeijcitur : ctiamille cibus , qui verbo Dei precibus que fandificatur, fecundum id quod habet materia- “ ic,inventrem abit, amp;nbsp;in fecefliim eijeitur : aft iccun- “ dumquæ illi acceflit vocationcm , pro rationefidei, vtilis fit amp;nbsp;effieax, vt perfpieax animus fiat, id quod v- “ tile eft fpedans , nec m a t e ilt;ï a p a n i s , fed fu-pcriliodidusfermoeft.qui prodeft no indigne eü Domi- “ nocomedenti. Ethæcquidêdctypico symbolic o-quecorpoic. Ceterùmcompluraquoquedicipoflentdc ipfoVerboquodfadum eftcaro, verufquecibus;quem quicomedcrit omninoviuet in æternu: qvem n vl- “ Lvs MALVS POTEST EDEKE, nam fifieri poftet “ vt qui malus adhuc perlèuerat, ederet Verbum, quod ca-tofaftumeft, cùmfit Verbûamp;panisviuus; nequaquam ftriptum cfl’et, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hunc ^anem ederit, ü uiuet in

Non magis hæc clarerët, fi ipfius Solis radiis fcripta effent. Ncgat Origenes, quiequä fandificandi vim habere quod in os ingreditur: cibum Sandificatü fiucSacramë-tum, excepto verbo, in alimentum corporis, cum Raba-no.conuertidocet ; materia illiusmaterialemq;pancna fine naturampanis agnofcit: verbum, nonpanem pro-deffefcribit: panem Eucharifticü,typicum amp;nbsp;fymbolicü, non eflcntialeChrifti corpus,cficfatetur:fymbolicoverü amp;eflentialc corpus opponit, carnena Vetbi feu Verbum incai.

incarnatnm : hoc corpus à nullo malo edi protcftatuK quodalioquinfalfumfuerit, quod fimpliciter fcriptuin quot;cft, Quifquishuncpanemederit, isviuetinæternum;eà quod caro Verbi viuus panis fit,non mortuus. Quid tu, Gregori? negabisne,Origenem deEucharifticopanelo' qui? Dceodem Tertullianus, de eodem ceteri omneslt; omncs de fpirituali amp;nbsp;fruftuofa crucifixæ carnis mandu-cationeloquuntur: quia in fe non nifi hoc modo mandu. catur; propter caufascrebriùs à me repctitas. Firnauu* igituretiamtertiumftat argumentum,

QVartum contra pilmnou ex Patribus petitum fuît^ quinaturam amp;nbsp;cflentiam panis, peraêta fanâifica' tione, non deperire, fedfaluam amp;nbsp;incolumem remaner^ Sacra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Percenfuiquatuor;qui præccteris id difettis^

Z(k 4.c.i clarilfimis verbis tcftificantur, Ambrofium, GelaßuH'» contr.Eu- Chryfoftomum, Theodoritum.

Mo- cctmeisverbisfibimetuens, eumperfolcnnemamp;now*^ nachum crcaturam aliud nihil intelligere, quàm manifeftap^*’*^ d^log. 2. amp;viniaccidëtia.Vbiverô,Gregori,didicifti,merarej2‘'' 7, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘^i^cntia crcaturam dici? vcl vnde probas , Ambrofiutfl

meraduntaxat per eam accidentia intcllexiffe ? numq^** fif Sacra. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'vidißiSacramenta

altare:dfquot;ipfimijuidemmiratMiescreaturam: tarnen rafolenntseHamp;nota, de puris accidcntibus loquitur? externa accidentia miramur? anpotiùs quod resift^^^J' rena amp;nbsp;crcatura nota, æternæ vitæ effedlum habcatînuaî veto accidentia ne corpori quidemalendoaptacflec*^^' briùs à nobis didlum cft.

vobis opponamus : qui commentitiam iftarn acciden-tium vimprorfusignorauit. Quod fcnbit, proiejnw igi-tur,non hoc cjje quodnatura fertnAuitfid quod bcnedttiio con-ficrauitymawrefnque wm eße benedicltonà, quam natur A'. quiabenedtitîoneettamiffi.natura ntutatur,idùcnt illi aU'

ditorumimportunitasextorfit : vt vel ex illis verbis per-Ipicuumcft, fortedicM, aliudvideo. quo modo tu mihi ajfe-qubdcorpw Chrifii acciptam? ira vobis nihil plané pa-ttocinatur, nequaquam enimVult,nulle modo elle quod natura formauit; quod fie etiam accidentia non rema-f ncrent:fedvult,nontantùmidefle: quippe quodiamîn sliud, longe (ublimius, fit commutatum. Quod verô fubftantiaiishæc fit commutatio, id nufquam dicir. quin initnô contrariü afferitxùm corpus Chrifti,perada quo-9) iâconfecratione, noncffentialiter fubfpecieeflc, fed ^fignificarilcribit.Qródcraffisillisconuerfionisexem-plis,auditorumimportunitatccoaâ:us,vtitur, id non facit, vt eandem huius myfticæ conuerfionis rationem efle doc cat; fed à minus ad magis ratiocinatunvt pcrfpicuum eftexcontextu.

Sed natura m bencdiiStionc mutati feribit. Aft pernaJ toamnon fubftantiam intclligit: lcd ordinena naturae, fcuquod naturâ ineft. Sicutenim praeter naturae ordinem Virgo generau it; amp;nbsp;aquam praeternaturara petra vomuiu itaprætct naturam amp;nbsp;naturae ordincm fanôlificatuspa-nisadæternamvitam nutrit : St. ficut natura maritimo-tum fluftuü eftimmutata; fie natura quoque panis com-mutatur. Obferuandum tarnen, Eucharifticum panem ita naturâ mutatum,vt nihilofeciùsnaturalitcr quoque corpus nuttiat.

Ccterostres, Chryfoftomum,Gelafium, Theodorî-tum, çodemviaticoablegatiftc Gregorius, priùstamcn negat, velfragmcntumillud contra Neftorium Sc Euty-

eben Gelafij Papæ eflc .-vel epiftolam illam ad Cæfariuni Iohannis Chryfoftomi. Sed vndc hoe pofte rins probas? numquia/téJa(naM/afferuit?vbiHn homilianeSs in Mand fcilicet, ficutvagum veftrö indiuidnum ibidem afleruit. Quem ad modum ergo tu idcircónegas,epiftolamillam Chryfoftomi ene,quód is fttlaaiou afleruerif, fic ego idcir-cöaffirmo, earn Chryfoftomiefle,quöd is nobis antidota præparauit adfA^jacriom iugulandam. Sed fiue Iohannis Chryfoftomi, fiue Iohannis Conftantinopolitani fitilh cpiftola: Epifcopi Conftantinopolitani eft , amp;nbsp;Doftoris Catholici: qui quætuncctiam dcconuerfionepanis to-tiusorthodoxævetuftatisfcntentiafuerit, perlpicuèdo-eet, idem de Gelafiorefpondeo.-quem ego ncque PapaW neq; Epifcopum vocaui. Siue Papa,fiueEpifcopusfuerin fiue Romanus, fiue Cæfarienfis; orthodoxus fuit amp;nbsp;Ca-tholicus, Orthodoxs amp;nbsp;Catholics Ecclelis, etiâ dehoc capitCjfententiant exponens.

Quaitaqueratione hosce Patres ablegadosexiftimas, Gregori? quot;^aturam, '\n(\\x\s,^fibßantian}panüacvii3ii‘f'' pellaruntproprietatespanù nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;maxime oh facub^^'

tem, ejua in illts eïi eadem tfficiendi, quie ojinum pants repoterant. Scilicet commentitiam iftam veftrampan*^ vim, fubftantiam illi dixerint. Vbididicifti, proprieta* tem amp;nbsp;accidens idem elfe quod fubftantiam? nû tuquo-que cslum inferno mifees? Sed huittCmodi-, 'mcçaisproffi^' tatesrerum quafiquadamnatura ßtbfiantia illarum externa, huiulmodi, Gregori, nugs non quafi, fed v’cre» delirorum deliria funt. quistibicredataccidensfubftan-tiamabvllofanodici? Quod fi fubftantiaminhifeePa-tribus proprietatem naturalem interprctaris.-cur nonna-turam fic apud Ambrofium accipis ? quafi verb id caute-riats confeientis fignum non effet. Sed nihil proficis at. tramentotuo. captus es clariffimisillis Patrumretibus,

CAP VT Q^VINTVM; 2it quæattramcnto tuoobfcurarinullomodopoflunt. Ma-nent, inquit T hedoritus, ßmbola myßica in priori svn- £ s T A N TIA forma amp;ßecie. Et tbrmam externam amp;nbsp;internam, fubttantiam,remanerefcribit. amp;nbsp;tenon pudet, fubftantiam externa m,formam Sc proprietates interpre-tari? Idemceteridifertetradunt. Concédant enim pa-nemimmutari : fed non qua ad fubftantiam : quod alio-quin truy%ua-tç confèquerentur.

Q^re nihil ad rem quæ adfers Jn diuinam fubftantiant fy mbola transeunt: fed ita, vt natura amp;nbsp;fubftantia eorum incolumis permaneat. gratia illis adijcitur : fedeflentia nonabiieitur. deadoratione fupràdiôtum.

Qubd addis , horum Patrum inftituto fatisfuifle, fi panisaccidentia remancredicerent, falfifTimum eft, amp;nbsp;hæreticum. nam fi hoc illis fatis fuiffet : ctiam fatis efset, fi extrinfecus amp;nbsp;externa forma homo Chriftus efset : etfî intrinfecus, amp;nbsp;quâadfubftantiam, in diuinam tranfijlset 'fsentiam. figura veritatis figura eft.-Sequa parte veiitatiS figura eft, ea veritari refpondeat necefse eft.

Demonftrant Patres, corpus Chrifti , poft afsumtio-neni amp;refurredionem, gloria quidemaffedumefse; fed priorem nihilo fecius efsentiam amp;nbsp;naturam retinuifse, exeo,quôd panisctiamEucharifticuspriorem tumfor-fflam, turn efsentiam retinet : etfi ad fublimiorem eue-hitur dignitatem. Ineoitaque Patïibusfiguraconfiftit amp;fimilitudo, quod ficutEuchariftiCuspanis , poft vocations Dei, verus amp;nbsp;effêtialis panis manct.’ita corpus Chrifti poft refurredionê verum amp;nbsp;efsentiale corp us fît amp;nbsp;ma-neatjfpeciem,formam, circumfcriptionem, aevt vno vetbocum Theodorito dicam, efsentiam vericorporis retinens. Qimdcùmitafîr.cumque in hoc figura Patri-bus confiftat: quem ad modum illi reftè concludunt,ve-tus 5c efscntialis etiam poft bencdiótionem panis eft,ergà

verum amp;nbsp;cfsentialepoftrefurrcélionem quoque corpusr itanosàpÂTTaÀjrapodidicèefficimuSjVcrumamp;cfsen tule poft refurrcctionem quoque Chn’fti corpus eft, ergo panis etiam Euchanfticus,qui typus amp;nbsp;figura Chrifticorporis eft, amp;nbsp;quidem hac parte illius figura eft, verus amp;nbsp;cf-îèntialtspaniseft,etiampoftbcnediâ:ioncm. Adhoerc* fpon de, Gregori, hîcmurus aheneusefto.

Quarenihiladrem, quödvnüamp;akerum ,anrcquam int'clicillimurn hoc bellum excitaretur , minus reâè de hacrelcripfiffe,nihil ,quódTheodoritum errorisnota-tumefte,dicis. Communehocomniii Patrumargumc-tumeft. à lexcentisamp;triginta Patribus TbeodorituseJt omni parte Catholicus amp;nbsp;Orthodoxusreceptuseft Chal-cedonetficutnemo vnqua id in coculpauif.ob quod iant dudum à vobis eft condemnatus. Quam ob rem illiuS' hac de re fententia totius orthodoxæ vetufta tis fententia eft: nec aliter audiendus Thcodoritus, quàm fiomnesü' li fcxcenti amp;nbsp;triginta Patres, Romx iam coadi, vbi tuh non effent, fententiam dicerent»

tet' Quod de Philofophis nugaris, plane nugatorium. vbi enimaccidens(ubftantiamdi€unt?lt;i/ez?4/»rzfrex«winquiJ fuos lihros(fuandequeinßribunf. in quibui tame ftroprie de rerum operationibitiamp;proprietatibui. diice, Dodorin-felix, à Magiftro Fort unato.’quamuis vobis minimèFor-tunato: qui ad Chimeram veftramiugulandaminterâ' Iios etiam eft excita t us. Siue à natura rei, fiuc ab affedic'quot; ne vel principio nome liber habeat :ièmper de natura ,h. e fubiedoagiturzquia tota tradatio illius eft cuius affeftio nés amp;prineipia confiderâtur.Sed hac de re Comentarios noftros tû in Phyfica, tû in Pofteriora, confulere poteris.

Manet omnibus modisfirmiffimûjEucharifticipaniJ conuerfionem non in fubftantia, fed adiedionc gratis, confiftciceandé huius panis, amp;nbsp;corporis Domini, ratio-near

CA PVT ,Q.VINTVM. 213 netncffe: amp;nbsp;fie ut corpus Domini, humanaqueChrifti' natura, poft refurreftionem, non inalienam eftentiam conuerfaeft, fed in priori turn forma , turn natura atque eflentia, permanfit , ctfi gloria affeda cæleftem fiatum cftconfecuta: itapanem Sandum, priftinäfuä, tum for-mam, tum eflentiam,rctincrc:tamctfiad longé nobilio-rcm cuedus fit dignitatem, non in amittendo, fed in ac-quirendo hæc pofita eft conuetfio: quia non conuertitur,. Vt minus, fed vt plus fit, quàm crat: aequirens quod non erar, nec a mittens quod era.t : vt pctfpicuum eft ex ar. chetypo.

f A D extremum negaui,amp; nego, Chriftum verbis illir ^hoc eft illud meum cor fur ej^chot e^ ilk meusfanguis

confecrafle- Confecrauit, dum manu panem teneret; Verba veto ilia t run demum protulit, pofteaquàm iam, teftibus Euangeliftis amp;nbsp;Apoftolo, panem difeipulis dif-ttibucrat;immö,quod amplius eft,poftquam iam paneni' coinederant; vt diferte fcribit Marcus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cap.t^

Negas, vel Apoftolum, vel vlluex Euangeliftis, id te-ftificari: contrarium Matthæum , Lucam amp;nbsp;Paulum, afièrere dicis, nemfe Chrißum ilia -verba dixijji, non jgt;oß. quam fanent ^-vinum dedijßt, fid tum cum tffi acciferet inmanus,(^gratias ageret, dificifuUs forrigeret '.ejuoipfi temforeEucharißiamperea verba confecrauit, Videamus, ytn noftrûm aftipulcntur. Ita Matthæum Gregorius '^^Cit2t,accipientcalicem,gratiategit,c!rdeditillis, di-tens, hicetlenimfiinguis meus. Aft Matthaeus ita de pc-culo , accepto poculo , aStùque gratijs , Ulis dedit , dU cens, hibite ex eo omnes. hoc enim eti finguis ilk lilout Teßamenti. num præfens illud bibens in quo proram-amp; puppim collocas» cum Illis verbis, hoc enim eU finguit,:

proximc cohæretJ cur ilia verba bibite exeoomneSi mah-tiofc praEtcriifti ? nonne quod caufe diffidis ? nihil erg^’ pro te Matthaeus. Sed Lucas amp;nbsp;Apoftolus præfenti par-üz\^'\Q^ïO\\.va.zï\\A.vctb^,hoceHillueimeumcorpw,hocfi‘-' ealumnouum Teflamentum eîiin wfoyS^^ww^jfubijciuntiil' Ic quidemvtraque; hie verb poftcriora. quid turn? num idcirco ilia verba confecrationis verba funt? nihil minus-cadem vtriusque verbi,dixit, amp;nbsp;dicens, htti ngif præteriti,amp; præfentis, ratio eft: 5c præfens idem quod pt«' teritum valet ; quia quo fenfu de pane Matthæus amp;nbsp;Apo* ftoluspræteritumvfurpant: eodem de poculo vfurpant præfens. vnde Marcusvtrobiquc præteritum vfurpauit« fient Lucas præfens, fenfu prorfus eodem. deinEuange-liftæ, verba Chrifti potiusinnuunt, quàmreferunt : ideo-que non fequitur, Chriftum illis verbisj^/e^/z/e/y-jContinen' ter ilia fubeicifl'e, dicens, hoc eH corpus : præfertim cu Matthæus, Marcus, Apoftolusilia mediaperccnfcant4frlt;^ te, edite. Sed efto,vcrba eo plane ordine amp;nbsp;modo à Cbn-ftoprolataefse, quo à Lucareferuntur. quid ibiprotc-immo quid non contra te?

Primofumfitpanemdemenfa: deinillibcnedixit,fm gratias egit : quægratiaruniaôliocumbenediftionefiuC Sandificatione coniumftafuit: turn panem fregit: tandem diftribuit:amp; poft diftributum,coqueiam acceptum panem,velcerteinterdiftribuendum,dum eumiamdif-tribuerct, dixit, hoc eli illudmeuw corpus.

ludicct plusleiftor, in quibus tandem verbis confecra-tioconfiftat. Confuetiidinem fane video: fed vcritatcni nonignoro. exurge igiturveritas: amp;nbsp;quafi de patientia Crumpe, ipfaScripturastuasinterpretare: quasconfuc-tudo non nouit. Sienim noflet: nunquam efset.

Certocertiuseft, verba ilia, hoc ePUUud corpus amp;c. in prima Cœna confecrationis verba nonfuifse. Primo c-- ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nira

CAP VT cQJV I NT y M. 313 nimChhftus de naenfafqfeeptum pancm non turn de-mum, poftcaquaeum frangcret,diitribucret, vel potiùs, fregerat, diftribuerat, fed antequam turn diftribueret, tumfrangeret, confccrauit; ficut nec apud Pontificios, necvfquam, intcrdiftribuendumdemùmconfecratur.

Deindefiillisdemùm verbis, quæ, vtLucæ verbapræ feferrevidentur,djftribuens protulit, confecrauit, quid fibivult illud, quod fraélioncm antecedit, tùÂoy^lt;rctç feu nônnevnicaillâvocefolennë illam amp;nbsp;pro-lixamgratiarumaélionem fine benedidionem,quæ cunî laudeDei Parris amp;nbsp;primitiarum oblationeconiûdafuit, wnuunt Euangeliftæ? nonne Scotusamp; Innocentius Ter-ïæsidfatentui? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

Confirmant fententiamnoftranr Apoflolus amp;nbsp;Euan-gelifta Marcus: quorum vrerque teftarur , quod panis Chrifti corpus fit amp;nbsp;illiusxsixiw)'/«, id pani, folenni ilia be-“cdiaioncaccedere, Sceffedum efle benediôtionis. id-CUCÓ Marcus air, Chriftum ilia verba, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;turn

‘^enrùna lubiecifle, poftcaquam ex poculobibiflènt: quia lùKoyJja-ecç benedidio confeda fuit : amp;nbsp;Apoftolus t.^ar. it\ liiculum henedi^iionis, eut benedicimus,nônne «snuda,(àngui-Chrißic^ii inbcnedidioneilla, quæ participio tvAo^^^ ®'“?innuitur,confecrationem ftatuit, amp;nbsp;xaii'wwai'fiue fan. giiinetn Chrifti elfe,, illius benedidionis effedum elfe docet.

. Quare nihil te iuuat tüu,dicens,grafia/ agens(quamuîs ‘J’^Ptevocem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in præfenti referas: quamean^

Matthæo ôc Luca in præteritoretulifti) quia non 'mul ôc femel in manuspanem fumfit,difcipulis porre-^*t:proptercaquôdnonfimulfumfit, porrexit: fed poft äbfolutam demùm prolixamillam benedidionë amp;nbsp;gra-^’Wum adioncm, primitiarum oblationc, amp;nbsp;fradionem.

num communis panis, an Euchariftia iam fadus, Mundi fabneatoriofferebatur? num poft vel ante fraftionemof-fcrebaturJ nihil, inquâ, teidiuuat: quia poft benediclio-nem demùm, oblationem, amp;nbsp;fraä;ioncm,diftribuit : coque non codem tempore accepit Sc porrexit. nihil irem tuum illudv«i/(op 'iTamp;'npov apud Marcum, co ordine Marcus récitât, quo ChriftusCœnam cclcbrauit.

Primo omnium de menfa pancm fuftulit : fublafum ûndificauit,amp; Sacramentum corporis fui fecit:quac San-ûificatio Cue benedidio prolixa fuit, cum laudc Dei Pa-tris, vt dicebamus,oblationeque primitiarum, coniun-da;quaabfoluta,panemfregit; fradumdifeipulisdedit: quernilliacccptum,vtiubebantur,comcderunf. Ported prolixam, vt liquet ex lohanne, concionem ad difeip**“ ts.ti.i-j. loshabuit, antequam hymno Cœnam, vt folcbar, con-cludcrct,amp;obuiamhoftiprodirct: in qua plutibusdiit? pulis dehuius myfterij fine amp;nbsp;vfu,de fua morte, praeccp^' quodillis verbis Euangeliftae referunt, Sc Iccundutn hoc eH corpus illudmeum, tjucdtraditur: hocfi^’ guis tUe meus, (irc- hocfacite in mei recordationem. Quaprr’' pter eundem ordincm omnes tres Euangeliftae amp;nbsp;ftolus retinent.

Ita fe rem habere,liquet etiamex peruetufta ilia, Apoftolicam extimplo (ecutaeft, Ecclcfia; quxpanc«' amp;nbsp;vinum Cmiliter folenniilla benedidione fandificabat'

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Ita luftinus , Dein ei, quifiatrihuspraeß , adfertur ptnih

offert,dr gratsarum aUionempro eo quod nos hifeedontsfidi*^' gnatusßt,prolixe exßquitur. poßeaquam veropraßdemß^' tiarum a£itönern perfecit, drpopulus vniuerßus apprecaticfgt;^ lata earnapprobauit', quiapudnoivocantur Diaconi

dfßribtiunt ‘vnicutejuefrafentiutn, ’vïfarticipetgratU-fna^tonefari^lißcatuwpancm nbsp;'vinurn: ad abjentesin~

^‘ferftrunt. poltea demùm, vclut folennis huiusbene-f^iftioni-î cffcftum,(ubiungit: non enim vtcommuncmpa-necvtconirnttnem potum,hacfuminncs (^c. fed gratia-ac^iionefn^ltfcatum alimcntum incarnatiilbm leju car-amp; ßangtancm efe edccti fniu^s. audin’ fanäificatio-diltributioneni remporeantecedcrc? Ita Chriftus;

ScquentibusTctatibus, cum folcnniilla gratiarum a. ^'one verba quoque Chrifti coniungi cœpcrunt: vndc f2^tum,vt Chryfoftomus, Ambrofiu'jtotam fanftifican-^'viin, ob auditorumimportunitatem, Chrifti verbis af-^'gnarint, non illis tantùm hoc eit corptu(fc. fed illiso-^quot;tÀ^iw^accipitejbibiteexeo omnes.hoc efl emmfanguis çfc. Vt liquet ex Ambrofio.

Tandem veto, tencbrisconduplicatis, ilia fola Chri-ftj verba, hoc efl emm corpta meurn, pro confecrationis ver. bis habita funt: quod quàm tum primæinftitutioni, tum veterisEcclefiæ»etiam poftremæ,quæ in Cataclylmum fvrèincidit.confuctudiniconfcntaneum fit, partim ex ijs bquet, quæ difta funt, partim quod Damafeenus etiam cum Cyrillo Hierofolymitano confecrationem non in quatuoraut quinque verbis ponit, fedinprolixa ilia Tri-nitatisamp; Spiritus Sanûiinvocationc.

QuarenihiltcAmbrofi) feculum iuuat: nihil quæfe-cuta funt. Sanftificandi vim illis verbis adfcripferunt bocedcorpttsç^c. Sed initio fic non erat. deinde non tantùm illiseam adfcripferunt: fed ceterisetiam accipite, édité, bibite ex eoomnet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a '

illis,quacitas».tum Ambrofij, tumCyprianiJeu potius ' Ruffini vcïbis. Eâdemfidç Tcituffianumcitas. Sicenini

racorporümei. noncrgódcfanüificationeloquirur; quia de pane iam diftributo, quod verbum tu ca Hide amp;nbsp;ex con-feientiæ infirmirate præteriifti, loquitur. hunc panem, inquit,iam diftributû,Chriftuscorpusfuumfecit, id eft, corpusfuumefl’edocuir. quarenobifcumcenfuitTertul-lianus, verba ilia hoc ell corpus poft diftributum demum panem à Chrifto efl'e pronunciata.

Non magis pudicafronte Niflenum producis. Sice-nim tibi'loqui c.o^\t\xx,non cjuiacomeditur pams corptts Chri-ß1 cv adit : fed ßattm per verbum in corpus mutAtur, nbsp;nbsp;4 'vef'

Ca- ^iddemhoCjhoceiicorpiismeum. Ar Nifl'cnus ira loquitur, hic itidem punis, vt incjuit lt;..Mpoftolus, fmitificAtur^t^ verbum Da, (ß precationem : non quod mAnducatiss nbsp;nbsp;in

bufaillis eoprogrediati{r,vt ver bl corpusßdt,fedßatim incof' pus per verbum immut at ur, luxta id quoddiclumeli aVeiixi) hoc ell illud meum corpus. Per verbu m ergo , quo pa nis iuj' muraturamp; faniftificatur, non illud feuilla verba intcH*' git ell corpus, fed precationem, h. e. prolixam ilH'” gratiarum atbonem. hac gratiarum aftione pancfui^ corpus Verbi feu Chrifti commutari probat,quod Verb'’ feuChriftusipfedixerit, fandificatuinilium paneffl cifixum fuum corpus efle. putasnc'quenquamtamftquot;' pidum efle , qui crimen falfi intujs verbis non hendat ? à quo enim vcl à quibus ilia tua verba o verboquidemhec pendent? itâneGramn’aticcçperiru^^’quot; amp;nbsp;tc non puder, falfi crimen alijs impingere ?

Quod denique Origenem quoquetibi patronum ad' Vocas,incotuifimilises. hoccnimiVi amp;nbsp;nihilabiHl^’*' [ ^ecie’^,nonhlt;!ereai,\v\c\\\\x,infanguinecarnis:feddifi(l^^'^^ i fanguinem'~\‘i\lyis, amp;audiipfumtibi dicent cm, qtßnbotß ‘ luismcuscll, quiprovobfieffundftur tn rcntifiertctti

Quarc, Gregori, vel gloriam Deo da, amp;dum hodie nuneuf aiur, Chriftodicenri, hccchtillu(ltnet.ff2corptis,hoc

illemetts /Jz7^»4i,crede;vcl(oJidè,folidisamp;firmisratio-iiibus,finecauillationibus,calumnijSjConuitijs, refpon. de.-velcerrècum impia tua, amp;Chriftiano homine indigna, facefle criniinatione-

% Fpißola dedic. facie. i.Un. 30. varijs. fàe. .lin. 24. deteflandum. lin.2g.fèctjjit,p.fgt;.l.2fgt;. contrarie p. n. 1.6. aatrov^or p. 44-. l.

6g. in mar^.pro tllii verbis (in vigil. Pafeh.) lege ( in illa ver-”'^)£ccei^Harnhonum.} p. 117. L6.(p- i^.edertt p. 123. L S. ehp. 134. tn ^xrg T)gn. p. /4S. l, 6. etiamß p. ig^. 1.6. ipfimmetp. t^i. l. i/.percspitftr, '211.1.3.fermam externam.