Dit boek hoort bij de Collectie Van Buchell

Huybert van Buchell (1513-1599)

Meer informatie over de collectie is beschikbaar op:

http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732

Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:

• • de rug van het boek

• • de kopsnede

• • de frontsnede

• • de staartsnede

• • het achterplat

This book is part of the Van Buchell Collection

Huybert van Buchell (1513-1599)

More information on this collection is available at: http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732

Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned in full. The following scans are, in order of appearance:

• • the spine

• • the head edge

• • the fore edge

• • the bottom edge

• • the back board

^DE IMP

ÏANDO CHRI

STO, CONTEMN ENDIS QJî'Ê ŸnU’ndi uanitatihui libellt/s authofè Thoma ^empißo, interprète SEBASTIANO C Ki-SteLliqnei

^ße imitatoresT)ei,ut charifilij, er cuni chdri-tote uitdm dgite:qnemeidmodum Chri^M adamà-uitMS,crfeipfum pro nobii dedidit fertumha-ftiamjiDeoadfuautmodoremt E P H. Vi.

SEBASTTANI CASTÈLLIONIS de fua nbsp;nbsp;nbsp;transUtione

prafatiunculet

■]bcllum hunc confcripßt o!im latinè 1 homas diilufde Kempii,quem nos Kcutpißum lt;tppellamui,natione Gfr-nutnu^,ordinii Canonicorivm régula-rium Auguftini, qui claruit circa annum 14.10. Aedttus eft autan libcllui hoc titulo. Libellus uerè aureus de Chriftc^nitando, exfontibus facra po-tißimum fcriptura exaerptus, Authore Domina Thoma de Kémpis.Euqf noßro tanpore tranftulit inGermanicum fermonem homo quidam, utcga tirbitror,pius fapiufq; aditus eft hoc titulo,

rtacbuolguttff Cbttflt iDtc man nllc ytclrctt btjct? tvclc VcrfcbtHrtben folivonctnc Ui-«n Itcbbrtbcr (Doccts vot vilj« ten Bcfcbnbi/ycQrtbawrtbflcyp Hgev ÜDcvlâfen/vnb vonncüwciit

hoceft,ïmitatio Chrifti: qUonant pailo aitatulaftt omnis huius mundi uanitas: opui ante multos annos à quodam bette doflo cy Dei a-mante conftriptum,ztr nunc denuo recognitum üc recens aditum.

Hune ego Itbellum, quia pietatîs plenus,non mihi

A gt;

PRABFATIO folum,fcd cr alif spiff muf is uifuscfl, putMÎde latino in ldtinivm,hoc e/i de agreftiore fermone in paulo mundiorem,fed tamm limplicein, ejjè con-uertmdum: inqiM quidemmea conuerßone iudi-ciumfequutus fum interpretis Gcnnanici. Ömi-ßt enim lUe prudens quiedam, pauctiU etiant nonnibil immutauit, quia iUiu?ud temporis, uel ftatus fuperßitionem fapiebant: quod idè ego mihi faciendum eße iudicaui.

Keßatututriufq^ meifadiuidelicet erquodtraf-tuli, GT quodßc trdnßuli,rati9nem reddam.E.runt enim credo,quibus etiä riiJiculum uidebitur, librZ de latino inlatinuconue^ere. Alij inalieno opere quicquain mutare aut detrahare nefts eße iußca-bunt. Quibusegoutrifq-breuitcrrefpondebo. Quod latiniorc feci, caufam habui häc,quod multi latiniora libentius legunt:cr ego homines ad pi-orii libr. ledionè omiiblicita rationeaüicièdos eße ^cèfeo.Yingat n^ aliquis de Heluetica Imgua in Su-euicam,hoc eß de Germaniciyn Germanicam trä-ßuliße: nihil habcbitea respeccatù nonihil etiant boni. Qjß)dß cui hæc ratio no fatißadat, non era in meofado defendendo uel diligentioruel curio-fior: extat ipfefi^ lingua: per me legatquiuoletz ego uolentibus, non nolentibus tranßuli. Eadè res efl,dliter atq; aliter ueßita: utra quifq- uefle delec-tdbitur, ea utatur. ego uel ineptire malo, quam no prodeßi uolentlbui

PRAEFATIO

Ciuôddäaîterit attinet, poftcjudin Chrifti luxtio: ftro feculoßc dffulfil^t multos errores çy fupcr~ ftitiones dctexmt,‘puto non ncfds effe nonnullos caftrdrc libros, utomnid probantes, quæ bond fut tencdmus. Qupdß cui hoe non pldccbit, faciat quod folent in Uiartidli Poetd multi. Cdßrduit eum quidam: quod eins fdHum cafti omnes laudant: er caßratumlegunt'.dtfaldcestotum. Sicerhunc to~ tamper me licetlegant, quibus hac improbatur caßratio. Me quidan opera: me£neq-pudct,ncc^ pccnitet,er eä nemini nocituram,nonnullisprofu^ turä effe conßdo, J^eumq} ut itafaxit oro.

Dies.lunijJtnHoif^i',

DE MVNDANARVH VANITA turn c^^temptu CAP. I.

luimefequitur, non ambulat in tenebrisfedvitæ lumen habet. Hæc Chrifti verba quibus ad-________moq^mur vteius vitam et mores imitemur, fiverè colluftrari, et ab omni cordis cæcitatc libcrari volumus. Qua-mobrem Chrifti vitam fummo ftudio me. ditariîj debemus. Excellit fané doftrina Chrifti omnem Annium fanélorum doétri-nam:et fiquiseius fpiritu praeditus eft, is abditum ibi manna iwuenit. Sed fit vtmulti quia Chrifti fpiritu carentjdeo ex frequent! cuangelij auditione exiguam cupiditatcin concipiant. Enimuero fi quis Chrifti verba plené amp;cum voluptate vuit intelligere.hu-icnecefte eft,vt omnem vitam fuam fecun-dùm ilium componere ftudeat. Quid pro-dcft arduadc Trinitatedifptftatio, fi animj fummiflione car»as, ideoqi difplicet Trini-tati? Enimuero non ardua diéla fandum iuftumqi ■’cddunthominê.fed ftudiofa vita dco charum cfficit. Equidcm peccatorura poenitentiam fentire, quàmeiufdem defini-tionétenerc malim. Si vclT’niucrfas facras literas, atq; adeo philofophorum omniatn

4

DE C H I R S T O

dida, memoria teneas, quid profunt ift^ omnia fine Dei charitAc amp;nbsp;gratia:’ Vana Vanitas, amp;nbsp;omnia funt vanitas, preterquam deum amare, ciq; foliferuirc. Ea demuin fumma eft fapientia,per mundi contemp-tum ad celeftc regnum tcnderc. Vanitas eft perituras quaererc diuitias, et in cis fpem fuam collocare. Vanitas eft amp;nbsp;honores am-hire, acfeipfu extollere. Vanitas eft amp;nbsp;Garnis cupiditatcs fequi, eaq; appctere, quae tibi deinde graues pœnasfint allatura. Vanitas eft longam vitam optare, amp;nbsp;interim bonam vita paruin curare.«^anitas eft præ-fentem duntaxat vitam intueri, amp;nbsp;interim futura non præuidere^Vanitas eft ea dilige-ere quæ fumma celcritate prçtcreût, Sc illuc non feftinare vbi fcmpiterna durât Içtitia. Memento frequenter illius prouerbij; Nee oculus vifu, nee auris expletur auditu.

Quamobrem da operamvt animumabaf-peelabilium rermn ïinore abftrahas, teq; ad inafpeftabêlia conuertas. Qui cnimcu-piditatibus fuis obfequûtujj, ij Sc animun fu-umpeccatqrüm confcientia contaminant, amp;nbsp;Dei gratiam amittunt.

Demodeßii CAP VT it.

SVnt oés homines natura difeendi cu-pidi:fed quid prodeftfeientia religio-nis experstEftomnino vel viliffimus agric.

I M I T A N D O

?lgricola,fed qui Deuin colat,antc ponédus (uperbo PhilofofUiOj qui fcipfo negleélo cœlicurfû cófiderat. Qui feipfûprobèno-uit, feipfû parui facit, nee laudibus delec-taturhumanis. Si vel omnia’quæcunqj in toto orbe confiant, feiam, idemq; Dci a-more careain, quid mihi id profuturum eft apud Deum, c^i de me ex faélis mcis iudi-caturus clV Superfedc nimio difeendi ftu-dio,vtpotc quôdanimû multum detrahat atqidccipiat.Cupiuntenim fufpici doéli,fa. pientefq; dici. lam veto multa funt,quorum feientia animo pfcrum, ne dicam nihil, pro-deft: amp;nbsp;valde infipiens eft, qui alijs rebus incumbit, quàm ijs ^uæ ad ipfius (alutécó-ferunt. Non fatiantanimû multa verba, fed mentem reficit vita bona, prçftatqî homini bene fibi confeius animus magnam ad Dcû confidentiam. Quanto tu plura ineliora^ didiceris, tâtograuiorespœnaslues,niri co fâélius vixeris. Quam’obrê noli vlla vel arte vel feientia infolefcere, quin^otius concef-fatibi rerum cognitionc timidior efto.

Quôd fitibi multa feire multaq;percçpifle videris, feito longé plura efte quæ nefeias, aefuperbire noli, fed potins ignorantiâ tuâ agnofee. Curtu tecæteris anteponas, cura multi te doéliores 8c legis (^ritiores reperi-antur:’ Si vis vtihteraliquid feire amp;nbsp;difeere ama nefeiri proqinihilohabcri.Namfuiip-fius

■)

4 DECHRISTO fîus vera cognitio atq; dcfpeélio,ea detnum fumma eft vtilifmaq; er^ditio, fcq; ipfuin parui,alios inagni facere,amp; in precio habere magna eft fapicntia atq; perfedio. Si que a-pcrtè peccare, aat graue aliquod facinus perpetrare videris, non idcirco meliorem te debcs exiftitnarc; nefcis enim quandia fi« in virtutc perfeueraturus Sumus equi dem oinnes fragiles: fed fragiliorem tc exif-liinato eflc neminem

Dedodrindueritatii CAP. in

Flßlixqucm veritas no fleuris vocibusq* pereûtibus.fedipfa per fe vti cft,docet. Nam fæpc hos'opinioncs fcnfusói n'o-ftri fallunt, paruiiK^, valent. Quid pro-deft de occultisobfcurifqi rebus argutadif-ceptati-o.quaruin ignoratio nobis fraud! fu-tura non fit in Dei iudicio^ Infignis fané ftultitia eft, quod neglcdis vtilibus amp;nbsp;ne-ccffarijs,vitro incubimus curiofis Sc danofis vfqueadeo oculis prçditi, tarnen non vide-ITÄS. Quid caufæ eft cur genera ilia fpecief-q; Dialedicas curemust' QJicm enim æter-nus ille fermo alloquitur, is à multis opini-opibus expeditur. Nam ab vnofennonefüt ©mnia, Sc vnu loquuntur omnia, eftq; hoc principium illult;^quod nos alloquitur, amp;nbsp;fine quo nemo rite rem intelligit aut iudicat, Gaivero omnia funtvuum, quiq; advnura trahit

IKITANDO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ

trahit omnia, amp;nbsp;in vno vide tomnia.is amp;nbsp;a-nimo efle cóftanti, amp;nbsp;in Deo perpecuo ac-quiefcerepoteft. O veritas Dcus.facmev-numtecû in charitate perpétua. Teder me fæpc multa legere amp;nbsp;audire. inte eft quic-quid uolo amp;nbsp;cupio: taceac doétores omnes: (ileat omnis rerum natura in tuo confpeftu; tumcfolusalloquere.Nam quanto quifque fibiconiûéliorcft.quâtoqî magitfccü habitas minus,extra vagatur.tâto amp;nbsp;plura amp;al-tiorafine labore percipit, quippe qui intel-Jigétiæ lumê fupernè.accpit.Purus, fimpiex coftanfq; animu^n multa opera no diilra-hitur vt pote qui omqia ad Dei honoré faci-atopcrâqs detvt ab omni amore fui ocietur. Quid cnim honiinen? magis impedit atqa Vexât, quàm animi indomitæ perturbatio-: ties^ Bonus Streligiofus.homo antequam opéra aggrediatur, prius ipfe fecuni côful-tat.neq; ie opcribus fuis ad vitiofas cupidi-nes abllrahi patitur, fed eas'reélæ rationis arbitrio infleftit. Equidem nu^um grauius certamen eft, quàm fcipfum vincere conari,* atqî hoc'opus haSere debemus, vt nosip-fos vincamus,amp; in dies nobisipfis fortiores fiamus, femperqrnônihilin vtrtutc proficilt; amus. Omnis cnim in hac vita perfeébo inv perfeéti quiddà fibiannexûl^tbet, omnif^ tioftra veri pcrfpicicntia caligiqc nô caret • Eft omnino humilis fui cognitio certior ad Peum via, quàm profunda fcientiæ perue»

6 de CHRISTO

ftigatio. Ncqi tarnen culpanda fcientia cft, V autcuiufpiain rei cogniyo, quæfiritècon* fideretur.bona,amp; diuinitus condita:fcd ci feinper antefercndus eft animus fibi bene confeius, amp;nbsp;coniunftacuin virtute vita. Sed quia pleriq; magis feire, quàm bene vi-üerc ftudent, cfFicitur vt plcrumqi errent,amp; penè nullum, autcertèexiguû fruéluin fe-rant. Qui fi tantam cdhibertnt diligentiain turn in vitijs extirpandis, tuin in virtutibus fcrcndis,quantam adhibentin quæftionib’ mouendis.profcélo ncc in vulgo tot fédéra flagitiaq; perpetrarcntu^nccin literatis tantavitæ licentia viger.et. Certè ubi vene-rit dies iudicij, nô quid legerimus, fed quid egerimus: neq; quàin*bene dixcrimus.fed quàmreligiofc vixcrimus,exigcturà nobis ratio. Ageiam.vbinuncfût omnes illiina-girtri primarijq; viri tibi oliin dum viuercnt . ftudijfq; florerent, noti:quot; quorum nunc fti-pendijs alij fruuntur, qui fortafle de illis ne quidem cogitât. Illi quidem dum viuercnt fliquid elfe videbantur, nunc decisfilctur: tara cito périt Humana gHiria. qui fi vitam feientiæ fuæ confentanca egiflent, féliciter literis operam dedifient. Quàm multi vana fcientia perçût in hoc feculo, quia Dci cul-tu«h parum cuij^nt; quoniamq; magni, qua demifii efle malunt, fit vt vanis cogitationi-bus vtantur. Verè magnus cft qui magnam

habet'

1MIT A N DO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7

habet charitatemj Vcrê m agnus eft, qui fuo iudicioparuus, onine culmcn honoris pro quot;nbsp;nihiloducit. Vcrè prudens ellqui tcrreilria omnia proftercoribus habet vtChriftura lucrifaciat. Etverèbe cdoélusjeft.qui De* Voluntaté exéquitur, clinquitqj fuam

De prwdentw in rebus agrndis CAPVT IIII

NOntJuiuis dido autinftintui credê-dumeft.fedcautèacper ociüres cft fccunduBi dcum ponderanda. Sæpe (b nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;malû, prohdolor, facilius quàm bo-

,1 numdeakero amp;nbsp;cj^diîur amp;nbsp;dicitur:itafu-( musinfirmi. Scd pcrfcdi homines non cu-j iufuis orationi credût.quippe quifciant in-■i firmitatem Humana amp;nbsp;ad malum procliué I amp;nbsp;in verbis fæpelabentem. Magnæfapicn-tiæ’eft, ncc in agendo præcipitcm efle, nelt; I in co quod femel [animo concupiueris per-tinaccm. Eiufdem fapienti^e cft neq; qui-buflibet homiijum verbis,neq» audita aut crédita moxin aliorum aures eftundere.

Cum fapientc amp;nbsp;rcligiofo hominc confiliû inito, potiufq» àmelioreinftrui, quàm ipfe tua inucnta Icqui ftudcto. Facit bona vita * hominem fapientem feciÄdum Deum, amp;nbsp;I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'multorum peritum. Quanto quifquefub-

mifsiore Deoq» fubiediorefe præftat»tan-to idem in omnibus amp;nbsp;fapientior cft amp;nbsp;pa-catior.

» DE CHRIST Ö’

'Depicrarumliteraru'mleâione CA, V* INfacrisliteris veritas,nóeloquétia quæJ renda ell,dcbêtqj codé quo aiéiatæ funt fpIritU legi,amp; in eis vtilitas potius quâ o-- rationis fubtilitas quæri:nec minus libé-ter religiolos rudefq;, libres arduos pro-fûdosq; legere cóuenit.Nec^ veró te feribé-tis autoritas moueat, vtrû paruç an magne literaturæ fuerit:fed puræ veritatis amoraa legédû te attrahat: neue quis dicat,fed quid dicarur attende. Intereût homines, fed di-uina veritas durât in æterflbm: amp;nbsp;nos nulla fierfonarum habita ratibne varijs modisal-oquitur Deus. Sæpe »os in literaruin leéli-one iinpedit noftra curiofitas,dum ea perci-pere ac difeutere volumus, quae fimplici-ter prsEtereunda eflent. Si fruélum inde VIS percipere, fubmifle, fimpliciter.fideliter legito, neue feientiæ nomen vnquam aflFé-élato. Sanftos homines interrogate a* iBato,eorumq,*di6tatacitus audito.neûefc-niorû figuratis verbis ofFenelitor: neq; enim temere enunciantur.

Deanintlperturbationibus CAP, nbsp;nbsp;nbsp;VI.

QV^andocunq; ali quid intemperantef appétit lomo, ftatim animo reddi-rurinquieto. Superbus aut auarus^ nunquâ quiefeit, fed qui ani-fno pauper amp;fummiflus eft, isin altapace

ïmitIhóo.

«legït Qui vero animi perturbationes non-dû plané necauit, is amp;nbsp;facilè tétatur, amp;nbsp;paruis ctiam vilibufqs rebus vincitur. Infirmus animo, Se adhuc nonnulla ex parte carnalis» Seadfenfibilia propéfus,fcipfumà terrenis cupiditatibustotum abftrahere vix poteft: ideoq; düabftrabit, fsepecum dolore id facit,Se fi quis ei Tcfiftit, facilè irafcitur. Sin profequatus eft quod concupiuit.confeftim peccati confeientiaangitur, quia cupiditatï fuæ obfequutus eft, quæad earn, qua quæ-rebat, pacem ,nih»l profuit. Igitur non ferui-endo, fed refiftendocupidinibus inuenitur vera pax animi: exillÿqî eapax non in corde carnalis hominis, non in addiélo rébus externis homine, fed in feruido Sefpirituali.

'Deuana^efaüu^fugiendo CAP. VII.

IN hominibus cetcrifqs rebus creatisfpS fuam collocare,leuitatis eft. Netepudeat alijs feruire amore lefu Chrifti,Se paupe-ré in bac vita videri. Noli teipfoniti,fed* jn deo fpem tuaifl colloca. Conareprovi-rili,et Deus aderit bons tuævoluntati. Ns confide vel tuæ feientiæ, vèl cuiufquâ mor-talium aftutise,fed potins Dei fauori,qui Sc fubiniffoi adiuuat, amp;c infolc^tes depnmir* Ne gloi irre vel de diuitijs, fi adfût, vel de a-mic»s,fi potentes funt.fed de deo qui Se omnia prslUt, ôc feipfûfupcr oia dare cupit.

ïó DE CHRISTO

Ne te extolle de corporis vel magnitudinè vel pulchritudine, qua vel leui morbo cor-ruptafœdatur. Noli ipfetibidcdexteritatc ingcnioûe tuo placcre, ne Deo difpliccas, cuius eftquicquid boni à natura habes.Cæ-leris meliorCtn te ne exiftimato, nefortè a-pud Dcû, qui nouit quid fit in homine, dc-terior habearc.Redè facti? fupcrbire noli: nainlorigè aliafuntDei quàm hominûiu-* dicia, quippc cui fæpc difpliceatquod hd-minibus placet. Si quid in te boni eft,cré-dito de altero meliora,vt lt;iirni fubmiflionc retinas. Vel omnibus feipfû fubijcere ni» hil nocet:at nocet ue^vni feipfû prçponere; Sûmiflus homo iugi paccfruitur: atfuperbj animus ifi amp;nbsp;dignitione frequcteragitatuf De cducndd familiciritaté nimitt CAPVT VIH.

N'On cuiuis animun tuum aperitd* fed ciyn fapientc acreligiofo negotium tuum communicato: cumiu-uenibus autem amp;txtraneis rarüs ef-to.Diuitibus blandiri noli, neue cû magna-tibus libérer verfare:quin te modeftis amp;nbsp;fim plicibus, religiofis, beneq; moratis alTocià-to,amp;côducibijia traélato. Mulierinulli fà-miliaris efto, fed in vniuerfum oés bonas mulieres comendato. Soli Deo[eiufq; an-gelis familiaris elfe optato: hominû quo» rumdam.

lamiliafitatem cuitato. Charitàs habéda eft fcrga oiTlnes: féd|faiïiiliaritaté rionexpedin Qaandoq; accidit vt ignotus aliquis lecüii. da fa ma clarüs fit, idem poftea cognitusjaé præfens vilefcat obfcutiorqs fiât. Putämül «ItqUando nosalijs initafamiliatitatepIacU turos, àquibus morum noftrorüm imptôf bitas animadu^fa cfl,ei$magis etiamdif* |)liccmus.

De oMientid fubieâiorte CAPVT I X.

PErmagnû cft akefius impcrio fubießd viucre.neq; fui iuris èflermultoqîtutius paretur quâ imprrat.Multi necefsitaté magis quàm charitateobediunt, ijdêqs idcüin laborè faciuht.amp;facilètnurmuranti hecmentis libertatem adipifcühtur.nifi amp;nbsp;tx animo amp;nbsp;pröptctdeUmfefédiélo audié^ tesprçbeant. Quócunqs te Vertag,nulla vf-Juain.nifi in akefius impcrio mödcftè férê-o.qüiétern inuenies. Mulnfs fcfellitlocö^ tum imaginatiö*tqimütatio. Agit éqüidê quifq; libenterarbitriö fuö, amp;in cos qui Pca tum feniiût propèfifior eft. vèrû fi inter noti Verfatur Dcüs, oinhino cedendutn éft all-quidonoftra feritentia prOptetboniim pi-tiS.Qyis enim ita Tapit,vt omriia feiat^Quii fc ndli nimis tuæ fententiæ côfidefe: fedi* liorUiTi quoqi iudicium libenter aùdito„ ?

ë

DECHKTSTO’

Qapd fibonamalioquin tuam fententiam^ taincn propter Deum miffain fcccris, aliaqj fequutus fueris.magis inde proficics. Audi-uieniin faepc, tutius efle audircamp;accipere confilium, quàm dare. Fieri enim potcftvt fitalioquin bonacuiufpiam fencentia, amp;nbsp;tagt; men 6 idem alijs, dum id ratio aut caufa po-ftulat,obtemperare nolit.hoc arguméto fa« pcrbiam pertinaciamq; fuJm oftendat.

Dr cauenid familiaritate uerborunt CAPVT X.

HOminii turbas, qiy ad cius fieri po.” teft, caucto: mqltumcnim oflficiunt qui de rebus mudanis vulgo haberi folcnt fermonf s, ctiain fi alioquin i fimplici animo proficifcantur. Facilè enitn vanitatecapti inquinamur.fitói fsepevtmc tacuiflc, amp;nbsp;in turba non fuiflc optem. Quod fi caufa quæratur, cur tam libeter inter nos colloquamur amp;cófabulcmur, cû tarnen rarofyie confcientiæ labcaliquaad Yilentiûredeamus.hâc e(fc côperictur.qudd ex frequétibus coIloquAonibus folatium ancupamur, amp;nbsp;fatigatum diuerfiscogitati. onibusanimum releuare cupimus:ac quan« to quidq; vebemétius diligimus Sc auemus. quantoûe quiWque nobis magis aduerfari fentimus.tâto magis de eo loqui libct Sc cogitate, idqgt; plcrumq; fruftra. Nambæc ex.

terror

t M I t A M D ö

UtrÏor confolatio intcrioridiüinæqsconfo-lationi non exiguum dcirimentuin afferu ïtaqi vigilandum orandumqi cfl-jne teinpu« ociofc tranfigator: quo d fi loqui libct amp;nbsp;cx^ pedit, vtilia loquere. A garricndo quidé de-terrerenos illud inaximè debet,quód 8i vi.gt; tiofacft confuetudo garricndi, amp;nbsp;profeclâ noftrum rcmorvur. Caeterùin conducit nó f aruin ad prodciédutn inrebusdiuinisre-igiofa de eis coiiöqüutio, prefcrtiin vbi homines animo fpirituq. (itniles inter fefc iil Deo copulantur,

Dt pMc confequen^if, üudio^} pfofidenfCi» CAPV^T Xb

POfTemüs alta pacà frui, ni(i aiiórü diens amp;nbsp;fadis, quæ noßrs procuratiónil nonfut, occuparcinur, Sed qui pofsic ' is in pace diu degerc, qui fe alie'nis eu-ris inmifcetC’qui occatiônesforis qüsritt'qui vel parum Vcl rarô fcfe intus colligit? Bead funpliccs; nam ij multam paAm alTcqGturM lam verdeur quijâ fanéiorum itaperfeftij itaq, diuinarum return contcmplationi ada iéli cxtitcrunt? niihirum quia terrenas cui piditates omnes cnecareftuduerUnt.ideoi q; totis aniini fenfibus Deo adhçreri.libcréa qj vacate potucrût. At nos affiminolW pcti turbationibus nimium occupamut, rebufqi caducis nimium folicitamur. Rare etiä vel

14 DE CHRISTO

vnutn Vitium perfeélè vincimus ,amp; ad quo» tidianü profedü non accendimur: ideoqs frigidi Sc tepidi manemus. Qui fi nobis ip. fis plané mortui, interius minimè impliciti ten eremur,fieret profedo vt diuina fentire, cœleftiumqs rerum comtemplationem nó-nihilcxpcriri poflemus. Eft omnino maximum,ne dicam omne impedimentum in eo pofitum, quod ab animi perturbationibus amp;cupiditatibüs nonfumus liberi,necper-fedam fanftorum viam conamur ißgredii Qimd fi quando vel tantidü rerum aduerfa-rumoccurrit, nimis facile deijeimur, amp;nbsp;ad-humanat confolationes nos conuettimus« Quod fi,vtvirös fortÄ decct,in prælio ftare niteremur.non dubium eft quin auxiliü nobis de caîlo mitti videremus. Idem etla cer-tantes, fuumqs fauorem fperantes paratus eft adiuuare, qui nobis certandi occafiones procurât vtvincamus. Quod fi in exteriori-bus duntaxayebus iftis præftandis grefiura Veligionis coliocauerimus, breuifinem ha-bitura eftnoftra religio, f^adici admouéda cftrecuris,vtà cupiditatibus expurgati, pa-catumanimuadipircamur. Sivelvnum vigt; tium quotannis extirparemus, cito perfe.* ti viri efficeretgt;ir. Nunc contrà fit,vt fiep« nos initio corredionis noftri meliorespu-^orefqj fiiifie deprehendamus, quam poft taultos profefsionis annos: qudfitvtcunl

debeat

I M I T A N D o V dcbeat ardor progrefTufque nofter indies crefcere, magnû iudicemus, fi quis ardoris primi parteretinere qucat. Si principio vim aliquâtam nobis inferremus,efficeretur vt poilea omnia cum fiiauitate Içtitiaqspræ-ftare pofiemus. Eft cquidé graue,aflueta re^ linquere:grauius etiam fuæ ipfius voluntati repugnare: verû^ parua leuiaqj non viceris quâdo fuperabisdifficiliora^ Rcfiftc principio procliuitati tuæ, prauâqj confuetudi-nem rclinque, ne fortè paulatim ad maioré te ducat difFicultatem. Ô fi animaduertcres quantam amp;nbsp;tibi {ftcem, amp;nbsp;alij s lætiam teip-fum probè gcrcndo alFcrrcs, næ tu de proft. ciédoin rebus diuinisenagis cfTes folicitus.

DeutilUdte rerum diTuerftrum CAPVT XH.

CAlamitatibus amp;nbsp;rebus aduerfis interdû premi nobis çôducibilecft.vt pote quæfæpe hominem in feipfunt reuocent, quo fe exulawc feiatinec ia humanis rebys fpem fuam collocct.

Ncqj non illud è re noftra eft, efle interdum qui de nobis maledicant.maleqs 8c finiftrê de nobis fentiant, etiam fi bonis moribus bonoq; animo fimus. Namhæc faepeçon-ducunt ad modeftiam, et ab ftnbitione nos tuentur. Siquidem itafitvttantom^gisin-teriorem tetteni Deum quæramus^quaodo

B î

id! P E C H R T s TO

f »riscótemnimur ab bominibus,nee nobit fatis creditur. Italt;|i debet homo fie totus A Deo pendcre, vtei multas quærcrcconfo-lationes non fitnecefle. Quum enjm bon« volutatishomo rebus aduerfis premiturSe tentatur, aut mails cogitationibus angitur, tunefibitanto magis Dei opcm necefiarii efie intelligit.fine quo nihlUaoni fe pofle çô» périt, tunc dolet, tunc gcmit,tunc vtabea quam patitur miferia libereturorat. tue cü diutius viuere tædet, mortemqi optât, vt ex hac vita profeflus, cum CJjrifto degat.tunc probè perfpicit perfedam fecuritatem, ple-pamqi pacem, in hac vfta cóilare non pofle,

Df re/tflendo tentalionibu^

CApvT 5cni.

Vandiu in hae vita fumus.à miferij» I 1 Sc tentationeabefTenonpofrumus. quam etiam ob caufam in lo-bo fcriptum habetyr, homi-pis in terris vftam cfTe tetationem, Iraq; de» bet quifqj de fuis tetarionfcus efle folicitus. dcinuigilarc precibus, ne diabolus locûin ueniat decipiendi, qui nunquain dormitat, fed fernper oberrat quærens que deuoret. Nemo tarn pe^edus Sc fandus eft,qui non petatur aliquauo tétationibus, nec cis pla* nècaucre pofliiinus. Sunt tarnen tentatio* nes hontini f^pe v^Ide viilcs, licet moieftse,

vt

I H I T A H D o 17 vt pote quitus homo deprimatur, purgetuf erudiarur. Rcs aducrfas 8c tentationes fan-éti omncs obierunt,amp; in eis ad virtuté pi o-fecerunf.eatq; qui fatis ferre nequiuerüt ,ij rcieélanei euaferütac detecerût. Nullus vei ordo tam fanélus, vel locus ta fobtarius eft, quin ineo tentationes Scaduerfa extftant, deniq; quadiuv^uit homo.nunquam pror-fus àtétationibusiutus eft, vt potc cum in-fitin nobisipfis idipfûàquotéramur, poft-quam in cupiditate nati fumus. SucceHunt tentationes tentationibus, miferi æ mifcf)|8 femperque aliqiffd patiendum habemus. nam felicitatis noftrîe bonumperdidimvs. Multi dum tentationes déclinant, in gram-ores incidunt. Non fola fuga vicerimus, fed patietiaveraqc modeftia efficiemur hoftibus fortiores. Qm tentationes tantum externe declinans, radicem non cuellit.is titum ab-cft vt proficiat,\ t'âto cum citius repet it tê-tationes, tantoqi dctcrius habeat. Paula, tim 8c cum patientiadurido,aliiuuate Deo,, facilius fuperabis^uàm duritia amp;nbsp;iirportu-nitace. In tentatione fxpius vterc confilio, amp;nbsp;fi quis tentatur.ci durum te præbcrc noli, fed potius confolationem adhibe,ficutipfe tibi adbiberi velis. Omnium malarum ten* tationû initium eft animi coftftantia,amp;par-ua de Deo cófidentia. Vt enim deftituta gu-bornaculo nauis vitro citroqi ventis impel.

la DE CHRISTO

Utunita rcmifTusamp;propofiti paruin tenajç laoiTiQ varié tentatur. Vt fcrrû tenis, fie ho-minein explorât tentatio. Qui3 pofsimus, fæpe nefciinus: fed quid fimus aperit tcqta-tio. Vigilandum ellautem maximèjcntati-onis initio:nam tûc façilius vincitur lioftis, fi mentis olliû intrare nequaquam finitur, fed ci extra limen, fimulacjsulfauit, obuiâ jtur.kaqj reélè dixit quidam.

Principes obfta:ferô medicina paratur,

Cum mala per longas inualuere moras, Nam primo occurrit menti nuda cogitatio: deinde vehemés imaginai: poftremô de. jeélitio, motufqs prauiïS, Scaflenfio-quofit Vt paulatim penitus inwet maliciofus hoftis dum illinonrefiftiturprincipiô. ac quanto quifq; diutiusad refiftendum torpet, tanto ^ipte indies debslior, amp;nbsp;hoftis in cnm for-çior euadit. Nonnulli principiô correélio. nisfuigrauiora certaminapatiuntur, alij in fine: alij per qmnem vitam vexantur: funt ^i leuiter opiRjgnantur, pro diuini decret» ßpientia amp;nbsp;æquitate.quæ Uominum mores tneritaqj penfat, amp;nbsp;cunéla ad clcélorum fu-orum falutem prius difpenfat. Itaqj non de-bemus.dum tcntamur.defperarc, fçd co ar-dantius deum orarc, vt nos in omnibus rebus aduerfis di^etnr adiuuare.faélurus v-

(çç^dû diâû Pauli,eiufmodi tétationis euent.

I M I T A N D o

fqentum.vt ferre valcamus. Quamobrein in omnibus tentationibus rebus aduerOs fubmittamus animos noftros potenti manui dei, qui animo demiffos feruare folet 8c extollere. In tentationibus amp;nbsp;rebus aduer-fis cxploratur homo quantum profecerit.in eoqj amp;nbsp;gratia maior cxiftit, virtus ma-gis patcKit. Noqi vero magnum eft, fi quis qulla re premente religiofus eftSc ardenä! fed fi miferiæ çempore patientera fe præftat fpcs eftraultum cfTe profeélurura. Sunt qui exmagtjis tétationibits incolwmcs çuadûi: ÿdem ex paruis Sc quotidianis fæpe vincâ-tur, vt ita deiefti, nunquara fibi ipfis in ma-gnis confidant, qui ill tantulis itifirraj funt.

De KJÏftrtdo temerario iudicio CAP.'X I II i.

ÏN tcispfura oculos côuerte, de aliorû fa. élis ne indices caueto.Narade alijs iudi-cando 8c fruftra laboratur, Scfæpius er-ratur, 8c facilè pcccatur: at de fc ipfo

iudicando, 8c fe ipfutn exaraÂiando fcmp ef fruéluofè laboratur. Vt erga quâqs rera affe éli fumus.fic de ea plèruraqj iudicamus:faci. lèqî, priuato amore cæcati, vcrum iudiciunx amittimus. Quôdfi folius Dei ftudio fera-' per duccremur, non tàm fa^è nos turbaret répugnas veritati fenfus noiler, Sedftepca liquid vel intus latct, vel ctiam foris acccdit,

ß 5

10 I W I T A N D O

quod vnàm fecum trahat. Multi in aélionî-bus fuis fibi metipfis infcictcs ftudétûjdéq» tâtispertrâquillopacatoq, animo vidcntur, dum res ex ipforum arbitrio amp;nbsp;fentetia fuc-ccdunt: fin aliter quàm ipfi cupiunt, res fe-runtur.facilè pcrmouentur,amp; dolore affici-untur. Obfententiarum opinionumqj di. uerfitatem non parum frequenter oriuntuf dilTenfiones inter amicos amp;nbsp;ciues, intcrqs religiofos amp;diuino cultui addiélosbomi-. nes Nam âtiqua cófuetudo difïïculterrelin-quitur.vltra'id quod videt tymo libérer du-citur. Igitur (i tuæ vel rjtioni vel induftria maeis inniteris, quàm ei virtuti quae homi-hé îefuChrifto fubijci? vixautne vixqui-dem fict.vt i$ fis, quem diuinum lumen illu. ftrauerir. Vultenim Deus nos fibitotos fubijci, amp;nbsp;omnein ratipnc inflamato amore tranfcendere.

Decharitatûoperibus CAP. XV.

NVllam pPorfus ob ré, aut vilius mor. talium amore quic«fuàm mali fieri debet: fed ob vtilitatem indigentig opus bonum aliquâdo vel iniermit-tendum.velin melius mutandum eft. Hoc enim faäo opu^bonum non negligenter, fed in melius commutatur. Sine cbaritate quidé opus cxternû nihil prodeft:fedcha-ritatc quicquid agitur, id quàœlibet paruû

© E C H I R S T O U fit fcabieélum, totum cfFiciturfruéluofutt), Siquidem magis fpcâat deus quanto quid-que amore fiat, quàm quantum idipfum fit. Multuin facit qui mukum diligit: multû fa. cit qui rem aliquâ bene facit. Bene facit qui magis publics vtilitati,quàm fus voluntati ferait. Sæpè videtur efle cbaritas, quæ po-tius caro cil: «ain raro fît vtabfitcarnalis procliuitas.fua cuiufq; volûtas.premij fpcs, cupido comoditâtis. Qui vera perfcftaq» cbaritate præditus efl, is nulla in rc fibimet-îpfi feruit.fed I^i tantû gloriæ in omnibus ftudet. Nulli etiamjnuidet,puippé qui nullum amet priuatum gaudium, nec in feipfo taudere velit, fed iirdeo fupcr omnia bon* eari pptet. Nemini quicquàm boni tribuit fcdomni^prorfus Dco accepta fert, à quo ceufonte manât omnia, in quo adcxtremû fanéli omnes cum boni fruitione acquieG:ût Qu^od fl quis vcl fcintillam habet veras cba-Titatis,næ » 11 c tçrrena omnii^fentit efle ple^ aavanitatis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Detolerandisatiorumuitilt CAP. XVI, QVae quifqi vcl in feipfo vel in altéra corrigere nequit, espatientçrferr« debet.donec Dcus^litjd ftatuat.

Cogita præftare forfan vt it* fit, ad tui explorationem 8c patientiam.fine qua nqn magni pcndêdafùnt tnçrita nqftra,

UIS. CHRISTO

Debes tarnen ob huiufmodi impedimenta Deo fupplicarc.vttibijficfubacnirc digne, tur.vt ifta æquo »nimo ferre queas. Si quFs femel aut iterum admonitus non obteinpegt; rat, noli cum eo contendere, fed rem totam Deo comitte, vt quod lex eius amp;volunate amp;nbsp;honore fit, id fiat in omnibus eius culto-ribus: qui malum in bonumeóuertere pro-bè fciat. Da operam vt fis patiens in tole-randis aliorum quibufcunq; vitijs Siinfir-initatibus, vt pote qui ipfe quoq? multis la-bores, quæ vicifsim toleraq^a fint alijs. Si ipfe teipfum qualcm veUes, reddere nô potes, qui pofsis alterum arbitrio tuo componeren Cupimus alios eue perfeftos,cum ip-fi interea vitia noftra non corrigamus. Vo-iumus vt alij feuerè corrigantur, ipfi cor-rigi recufamus. Difplicet aliorum immo-dica liccntia, ipfi interim repulfam pati no-lumus. JAIios Àatutis coerceri volumus, ipfi nos ampliuj cohiberi minimè patimur. Hinc patet quàm non codera quo n^ loco alterû habeamus. Enimuero u cnent omnes perfe6li,quid cfiet quod ab altero in Dei gratiam pateremurn Nunc fic vifum eft deo, vtdifcamus alter altcrius oncra ferre; quippecura ne«o vitij.ncinoonerisfitex-pers,ncrao fibi fatis fit,nemo fibi facts fapiar, quin necefie eft vtnos inter nosferamus,^ confo*.

' ÏMITAHÖÖ If confolemur, adiuueraus, inftruamus, ad-moncamus. lam qua quifqs virtute ßt,fact. iius patefeit occauone rcruin aduetfarum. Namqsoccafioncs hominem fragilem hotl faciunt.fed qualis Gt oftendunt.

Defolitariduitn CAP. XVIi.

OPortet vt difcas tcipfum in multiS frangcre, fi vis pacem amp;concordii cum aliis tencre. Si rite confifte-re vis S^roficerc, fac vt te exuletn te peregrinum in terris efle exiftimes. Stultum te fieri prof ter Chriftum oportet, fi vis relieiofam vitam ducere.Veftis 8c ton-fura nihil conducunt: fedmorum mutatio, amp;nbsp;cupidinum plena interfeftio, verè religi-ofumfaciunthoinifttm. Qui aliud quam tnerum deumatlimæqs fus falutem quærir, is nihil nifi miferias amp;nbsp;dolores inueniet. Neqj vero diu tranquillus fhanere poteQ:, quinonconatuweHc minimus, amp;nbsp;omnibus fubieélus. Adferuiendum venifti.nonad ♦■pgendum. Ad patiendum amp;nbsp;laborandum fcias te vocatum.non ad ociandum Sc fabugt; Jandum. Hïc exploraturhomines ficut au-ruminfornacc.hïcconfiftere nemo poteft, nifi qui fe toto cordcpropter Deum dep lii. mere velit.

I

D E C H R I s T O

Df exemplis fanflorum Patrum

CAPi xvin

Ïî^tuere fanftorum illorum patruexcm* plaferuida, in quibus vera pcrfeélio re* fulfit amp;nbsp;religio, amp;nbsp;videbis quàin exigu-um amp;nbsp;pene nihil fitquodnos praeftamus* ï)eu quid eft vita noftra, fi cuin illis cönfc-raturf Sandi illi homines,tiniciq; Chrifti, Pomino feruierunt in fame amp;nbsp;fiti.in frigorä Sc nuditate, in labore amp;nbsp;fatigatione, in vigi-lijs flcieiunijs, inprecibusfandifqi cogità-tionibus.in multis perfec»tionibus amp;op-probrijs. ^^uot quamq» graues miferia» paiTi funt Apoftoli, Martyres,Confcffores, Virgincs.deniq: reliqui omncs, qui Chrifti veftigiafequi voluere^ Nam animas fuas ia hac vita ouio habuerunt, vt eas in aeternam vitam feruarent. Oquàm feueram, quàin tetricam vitain fandi illi patres infolitudi-he duxerunt^ quim longas amp;nbsp;graues téta^ tiones pertulejuntc' quam frequeter ab ho* ffcvexati funt^jquàm crelyas 8c ardentes preces deo libarunt^ quata cumfeueritate continentes fcpræftiteruntJ’ quanto ftudio amp;nbsp;ardore in rebus diuinis progrelTus facere contenderunt^ quàm acre bellum in edo* mandis vitiisgatferunt^ quàm finccro rec* toqijergadeum animo prçditi fueruntc' In* terdiu laborabantj nodu diuinis precibus

vacaU

I M I T A N » o

vtcabant: quaquamne laborando qaïdcm à mentis precationibus ceHabant. Denic^ omnc tempus vtiliierimpcndebant.omnil-qi hora ad vacandum deo, breuis videbatuf adeovtpræcogitandi dulcedinc ctiamnc* cefsitas corpora curadi obliuioni traderetur Omnibus diuitijs, authoritatibus, honon-bus.amicts.co^atis, renüciabant,neq; mû. dani quicquababerc cupiebat. quid multis^ vixnecciïariavitæ adhibebant, vfqtadeóvc corpori etiam in necefsitate eflc feruiédum dolerent. Ergo^ebus terrenis pauperes.fcd diuino fauorc virtutibufq; perdiuitcs crant, amp;nbsp;foris egcntes,intus Dei gratia amp;nbsp;confola-tionibus recrcabanAr. Erant Mundo a. lieni.fed Deo proximi ac familiäres amici. Etat amp;nbsp;fuo nihili,Sc Mundi iudicio defpcéli: fed Deo fummi eximijq; habebantur. In ve-ra modeftia perftare, in fimplici obcdientia viuerc, in charitate amp;nbsp;patientia degere, ide. oqj quotidie infpiritu proficcre, amp;nbsp;magnï à deo gratiam obtinere. DÏniqj rcligiofi« omnibus exemjAo elTe debet, nofqi plus ad ftrcnuè progrediendum prouocare, quatn tcpidorum multitudo retardarc. Quantus ardor extitit omnium religioforum in prin-cipiofanéli illius corü inlti^ti^ quitaprc-cationum religioC’quata virtulis æmulatiof quâm feucra viguit diciplinaf quanta reue.

renti»

b fe C H R T s T Ó

rcntiaSc obedientia fub régula magiftriiâ omnibus floruit^ Teftantur adhücreliftM Veftigia Verè fandos perfeélofq; fuifT» viros illos, qui tam ftrenuê militantes Mutldutn fubegerint. Atnünc magnus putaturG quis in præcepta nô dcliquit.fi quis accepta turn patientia tolerate potuit. Âh temporis tufq; noftri fôcordiam,quô4 tam cito decii» namus de ardore pnftino,amp; iairi taedct vit» præ lafsiludine amp;nbsp;tepore. Vtinam innO-ois non plané dormiat virtutû progrefTus, quifæpè tot Vidimus exempla religioforûi

De eiiercitiiiionibus hominis uerèireliÿojî CAP. IÇlXi

DËtêt omhinoliominîsreligiofî vitâ omnibus poliere virtutibus.rt fit ingt; ternè talis, quälis ekrcrnè Videtur höminibüs: quiftimô multo plus intus mcritô cfle debet, quàm foris ccrrtitur: quippe cum noftri fit infpeélor deus, qücrri timmopere rtuerCri debemus, vbicûqs fu-mus, amp;nbsp;angelorum ritu i« eius cônfpéâu mundi iricederci Quotidié renouaredc-bemus propofitum noftfum, amp;nbsp;période ac ß hodie primûm ad frugcm conuerfi efTem» ad ardorem nosipfos excitare.atqs ita dicc-re: Adiuua m?,mi dominäSc deuSjin bond inftituto fanéloq; tüi cüItUi amp;nbsp;mibi da hOc îpfo die petfead incipcte: nam duod

t M I T À N D dr

fcertus feci, nihil eft. Ad noftrum cnrrendi proficicndii^i propofitummagnadiligenti* opüs eft. fi inftitutnlti rité perficerc volu-mUs. nam fi is qui negotium hoc fortiter in-fcituis, tarnen fæpç dcfathifcitur, quidfaciet qui vel raro vel minus conftanter id inftitu-it? Vari j s eqiiidem modis concingit defertiö Inftituti noftri.éc veil cuis exercitatibnuin omifsio, vix fine aliquo difpcndio accidit» îuftorum inftitutum à Dei faiiorc, non ab ipfotum fapientia pendet, cidemqjfcmpef confidunt, quict^id aggrediutuFj Nam homo inftitu.it ille qui4em,fed deus decerniti nec penes hominem eft ipfius aftionis e^ Uentus. Si quando uel pietatis vel fratern^ vtilitatis caufa omittitur confueta inftituti txercitatio, eadem facilè reuocari potefti Sin animi tædio aut negligentia facilê in-termittitur, id verô nec parum vitiofum elt amp;nbsp;detrimentû parit. Conamur licet pro vi-tili.taméfacilè delinqùcmusijj multis. Sé-per tarnen certi aliquid ftatuêdum eft, prae-îertim contra ill^quænos præcæteris inv pediunt. ExteriOranobis pariteracinteri-orafcrutandà componendaq; funt.quippé qüæ vtraq; ad profcftum neceflaria fint Quod fi continehtcf à teipfuirationein exi-gcrc non vales,id fälteln interdum,amp; vt mi-Mimum femel quotidie facito.manè videli-

G

DECHRISTO

licet aut vcfpere.Mane quid fis aélurus inftîJ tue vefperc.vefpere difcute mores tuos,qua lis hodie verbis,faftis.cogitationibusfueris: nam in his fsepius forfitan amp;nbsp;deum amp;nbsp;homi nes offendifti. Accingcre.ficuti virum decet, contra diabolica nequitiam; frenato gulam, amp;nbsp;omnem carnis cupiditatem facilius fre-nabis. Nùnquâpianèocioftisello.fcdfem-per aut Icgito.aut fcribito, aut orato,aut co-gitato.aut vtilitatis aliquid in cómunc procurât©. Corporis exercitationibus vteduin eft non fine diferimine, n« omnibus æquè adhibendaefunt. Quje.communia non funt eae foris oftendi no d^ent; nam domi tuti-us cxercentur priuata. Cauendum tarnen ne ad publica piger, ad priuata fis prompti-or:quin officio mâdatifq; defunélus, fi quid amplius vacat tetibi reddito, vttuapoftu-lat religio. Non omneseâdem habere pof-funt exercitationem: quin alise alijs magit conucniunt.»Neq;non protemporum ra-tionc diuerfæ placée exeiÿitattones, vt ali» feftis, alise profeftis magis adlubefcât. alijs nobis opus eft tépore certaminis.alijstem-Eore pacis Sequietis. alia dum dolemus liet cogitare, alia dum læti fumus in Domino. Ssepe retftuandse funt exercitationes bonse.præfertim feftis diebus,quafi tune ex hac vitamigraturi,amp;ad ætcrnafeftaperué-

turi

I M r T A N Ï3 o it tnrî iîmus.itaq; folicitè nos prçparare’debc-mus CO tépore.Sc rcligiofiores prçbcrc.cin-niaq; pr^cepta feucrius cxequi.tanquâtn la-borii noftnpræmium breuià dcoperccp-turi, Quodudilatuin fuerit, credamus nos minus bcnc pracparatos, amp;c adhuc indignos tanta gloria ccriÿ tempore nobis exibenda, dcmufqi operam vtnos diligentius adexi-tum præparcmus. Bcatus ille fcruus (in-qüit cuangclifta Lucas) quem Dominus, quum vencrit.vigilanté inuenerit. hoccer-to fcitote,futurû*'C cum fuis omnibus bo^* nispræficiat.

De amore folit^inis plcnt^ CA?. XX.

QVare aptum tempus vacandi tibi.Âj dcDci beneficijs frequentercogit* omifsifq; curiofis.ciufmodi ar» argumctaleditato,quibus maa gis ftimuletur animus, quàm*occupetur. • Nam fl teipfum à fiuperfluis loguutionibus ociofisq; circuitionibus, nec no à rebus no* uis Scrumoribus audiédis abftraxeris, tempus inuenies amp;nbsp;longumfatis amp;nbsp;aptum bOi nis cogitationibus cxercendis. Sicmaximl fanéforum Humana confortia^vbi poteranr, vitabant, amp;nbsp;deo feorfum viuere malcbanr* Dixit quidam: Quoties inter homines fugt;s

C Z

DECHRrSTO

minor homo redij. hoc quippe faepîus ex-perimur, quando diu confabulamur Facili-us eft omnino taccre, quam verbis moduin non exccdere.facilius domi latere.quam fo-ris à peccandofefatis continere. Igiturqui adinteriora Scfpiritualia contendit, oportet vt turbam cum lefu dcclinet.Nemo tut» prodit,nifi qui libérer latet.nemo tato præ-clt, nifi qui libentcr fubeft. nemo tuto præ-cipit,nifi qui libenter obcdireididicipnemOj tuto gaudet.nifi qui animi bene fibi confcij teftimoniü.habct. nemo tfto loquitur, niu qui libenter tatet. Semper tarne fanftorum hominumfecuritas pl*na limoris deiexti-tic: nec co minus foliciti amp;nbsp;animo demifsi fuere, quiamagnis virtutibus diuinifqjdo-nis póllerent. At improborum fecurit« ex fuperbia amp;nbsp;faftu oritur, tandcmq; in fui de-' ceptionein vertitur, Nunquätibi tutaom-niainhac vitapromittito.quauis religiofus «c rerum huitftnarü comptentor efle vidc-aris. Sæpeacciditvtquihominû opinion« cæteris effent mcliores, ij |;rauius périclita- ’ tifucrintob nimiam conhdcntiam. quo fit vt multis fit vtilius, non carere prorfus tcn-tationibus.feifæpius impugnari, nefortè nimium fecuri lupcrbia efferantur, neue ad extcrnas confolationes licentius déclinent. Quod fi quis pcrituratn lætitiam nunquam

qusere.

IMITA ND o JO ■quæret, fi cum mundo nunquam rem habc-ret,qquàmbenefibicófcium animum per-pctuo retincret.Siquis omncin vanam foli-citudinem amputaret, amp;nbsp;duntaxat falutarit ac diuinacogitaret,fuamqs fpem omnem in deo collocaret.o quätais pace amp;nbsp;quietcfru-ercturC' Nemo dignus eit coslefti confolati-one,nifi qui fe iiligehter in animi fanfta fti-mulatione exercuerit.'quam quidem animi ftimulationem fi vis adipifci, intra in cubi-xuJum tuum, bominumqitumultus exclu-dito,frcutbabet^criptumillud: Hsccin cu-bilibus veftristaciti cogitate. Incellafæpi-us inuenies quod foris amittes. cella perpe-tuata dulccfcit: eadftn ncgligcntius habita tædium gignit. Quod fi earn principiotu» adfrugcm rcucrfionis rite frequentaueris, teq; i'ntra earn cótinueris, fiet tandem vt tibi nihil iucûdius, nihil folatij plcnius fit. In filentioSc quiete proficit religiofus animus amp;nbsp;difcitabditaliterarum. Ibi inuenit flumi-na lachrymarum.quibus figuTis noélibus figt; fclauer amp;nbsp;mundf t, vt conditori fuo tâto fa-miliarior fiat,quanto longius degit ab omni hominùm tumultu. Igiturqui leànotis Sc amicis abftrahit.hûc adit ipfe deus cum fuis fanétis angelis. Præftat latine, amp;nbsp;fui curam gcrere, quàm feipfo negledo vel miraculi edcre. Laudabilecllhomini religioforarô

C }

Çt DE CHRISTO

foras ire.fugcre videri.noHç ctiam hominct vidcrc. Cur vis videre quod noii licet habe» reC'périt amp;inundus amp;eius cupido. Allici-«nt voluptatis cupiditatcs ad Ipaciandum-fcd poftquâ hora prçtcrijt, quid tu inde nifi grauem pœnitantiam.animiq; vagationein reportaftic' Lætus exitusf^pctnltemrcdi-tuin parit; amp;nbsp;lætavigiüa fiyotina triilema» tutinum facit, Sicomne carnalç gaudiun, blandèintrat: fed ad cxtremutn mordet amp;nbsp;periinit. Quid potes alibi videre quod hîc non vidcasi* ecce libi ceelum £ctcrram,amp; omnia elemêta; nam ex iftis omnia funt fa. éta. Quidvfquâ vidertpofsisquoddiufub foie durct;' oatiatunWiri te forfitan fperas, fed id nunquam aflequeris. Si vel omnia videres præfentia,quid ilia eflent nifi inanis afpeefusf Attollein fublime addcumocu-los, amp;nbsp;peccatorum dclidorumqi looruin veniamora. Vanavanis rclinque: tuijs in-tendequæ tibi prxcipirdcus. Conclude te jntra oftiütuÄm.amp;dilcftum tibi lefum ad le vocato. Cum co in cciia mancto: nâ alibi nufquam pacem tantam inucnics. Si non exiuifies, nec rumorum quicquàm audiui-fTcsjaclius in Bona pace permanfifles.

nunc pol^uano-a interdum au dire dclSlatjenicimr-vt animi ’ fitferéda perturbatio.

D*

I M I TA N D o

DfftimlMdo'animo CAP. XXI.

SI quid proficere vis, dei inetum rctine, neue niinis liber efto, fed fenfus tuos omnes fub diciplina cohibe; neue to futi'ilætitiæ dedideris. Addice teip-fumanimiAiniulationi.amp;religionem inue-nies. Inucnit ciufmodi ftimulatio multuin boni,quod focordia cito perdere confueuit. Mirum cftpolTc quemquatn vnqnam verè lætari in bac vita, qui fuuin exilium amp;nbsp;tot a-niinæfuæ pericula confideret atq; perpen-dat. Ob animi 1 Aitaté, 8c in deliétis noftris focordiam non fentimus animi noftri dolores,fed fæpèleuitcr i^emus, quummerito fleredebercmus. Nulla vfquam veraliber-tas bonaq; lætitia eft, nifi in Dei mctu cum animo bene Gbi confcio. Felix qui poteft abieétis occupationu omnium impedimé-tis vni fefe dederc animi ftimulaiioni. Felix qui à fe abdicat quicquid eius confcientiam polluere aut grauare poteft. (iertavirilitcr:^ confuetudo conf«ctudine vincitur. Siani-inum induxeris cæterorum negotijs te non immifcere, ipGfe viciflim tuisnóimmifce-bunt.Alienum ncgocium tibi accerfere.aut te maiorum caufis implicare noli. In te pri-inum conieélos fempcr ocuÄs habeto, tcqj ipfum in primis præ omnibus pbi chariä

C 4

DE C H R I Ä T q çoinmonefacito. Sihominum fauorecare? ?cgrè id façere noli,fedillud grauiterferto, quod tenon fatisbene géras amp;nbsp;circunfpc-0è,ficuti dei cultore Sc verè religiofuin ho-ininein viueredecet. Efthominifsepe amp;v-lilius amp;nbsp;tutius in hac vita non multas habere confolationes,præferr;in hum-anas: nain diuinas qult;dê quod autltijn habcmus.aut rarius fentimus.ipfiinet in culpa fumus, qut nec animi quæramusaculcos, nec vanas amp;nbsp;çxtcrnas cófolationes omnino abijciamus. Cognofce te non folum gidignum diuina confolatione, verùm etiam dignuin magna tniferia. Si quando ftjmulaturhomoanimi veris igniculis, fit vt^rauis ciamp;ainarusfit totus orbis. Bonus homo magnas fatis in-uenit caufas dolendi atq; flendi. Siuc enini feipfum confiderat, fine alteru intuetur, vi-detneinine hie finecalamitate viuere:qua. toq; fefe acrius confiderat, tato grauius do-let. Suntautem iufti doloris amp;nbsp;ftimulatio-^is animi cautæ peccata vitiaq; noftra, qui-bus ita inuoluti iacemu?, vtraro cæleftia fomtemplari valeamus. Sifrequentius de morte tua, quàm de vitæ longitudine cogitates, non dubiûeft quinardetius teipfum çorrigercs. R^fuin fi futures Orci crucia-tus animo perpenderes, libenter opinor la-^orcm dolorcinô; tolerates, nec feucritatê vllatR

! M I T A T I o 54 rlUtpreformidarcs. Sed quia in animum ilia non demitcuntur, Scblanditias adhuca-mamus.fitvt frigidi adinoduin pigriq; efle pcrgarnqs, fæpô fpiritus inopialaborantes, vnoefitvt tam facilèconqueratur mifcruin corpus. Quamobrcm fuinmifle deum orato Vt in animo tuo diuinos excitet igniculos.Sc cum vateillofi»dicito; Pafccme Domine pane lachrymarum, mcamq; potioncm fle-tu diluç.

Humana miferiæ conßderdtio C?IP. XXII.

Mlfer es vbicünq; fis, amp;quocunq; te verras, nifi a^ Deum te conuertas. Quid turbaris, quia tibi res animi fentétia non fucceduntC' quis eft cuï 0xvoto cadant omniac' non ego,nótu,noa vllus mortaliummcmo inquam vfquain eft oinniscalamitatis Sc angoris expcrs.nó rex nonipfePapa. Cuiuseftigituromniûoptima conditio:' nimirum eins qui deicaufaa« liquid pati va!et.*Diftitant pleriq; imbecil-les 5c infirmi: En quam beatam vitam viuit ille. quam diues, quam potens.quam excel. fus,quàm magnus,quàm puIcher^Sedintu-ere in cæleftia bona, Sc vid^bis ifia omnia huius vitæ bona nihili effe, quippe prorfus incerta atq; oncrofa.vt que nûquain fine fo»

G s

35' BE CHRTfTO ^icitudine amp;nbsp;timoré pofsideantur. Nonin huiufmodi bonorum copia fita eft hominis felicitasrquin ei fatis eße debet mediocritas nam in terris viucrè vere miferia eft. Quo fe quifque diuiniorem cfTe cupit, eofitei hæc vita acerbior, quanto videlicet humanæ vi-tiofitatis delicla 8c magis fentit, 8c clarius videt. Namcomedere,bibq|‘c,vigilare,dor-mire, quiefcerc, laborarc, cxterifqj naturæ necefsitatibus fubiaccre, verè magna miferia 8c calamitas eft homini religiofo.qui fc abomnipcccato immunen liberumqjefTe cupit. Qrauitcr enimpremitur homo corporis necefsitatibus in' hac vita: ideoq; fu-pliceter orat i 11 c vates^b hifee liberum fe fieri his verbis: Ex necefsitatibus meis crue me, Domine.

Sed miferi funt qui miferia fuam no norunt 8c infuper miferiores qui-mifcriahanc mor-talemq; vita diligunt, quam quidem vfque-adco ampleftutur nónulli cum tarne laborc ac folicitudflne fua vix etiam necefiaria fi-bicomparare queant) vt^ifemper hic vi-ucre liceret, Dei regnû nihil curarent.O in-fani 8c animo infidétes, qui ita altè demerfi iacêtin terris,vt nihil nifi camaliain animo habcantmiferLSc tandem aliquando no fine cruciatu fenturi quàm vile quàmq; nihili fueri t quod adamarunt. At fanfti iiJi dsi homines

I M I T A N D o

mines, amp;nbsp;rcïigioii omnes, quotquot Cbri-fto amici fjerunt.non iii ea intuebàrur qu« carni piacerét, autquælioc têpcrcfloi crét fed ad æterna bona omni fpc amp;nbsp;auiditaîe gnheiabant, totoqi sniir.o ad fuprema in-afpeftabilia fcrcbantur, ne afpeélabibuin a-more trahereturtd infima. Noli, frater.dcf-peraredc profi^iendo in rebus diuinis,. ad-nucbabes tempus 8c boram:cnr procrafti-nas inftitutû tuû/ Surge amp;nbsp;pretinus incipe atq: ita ratiocinarc: Nunc agtudi,nunc pu-gnandi.nunc ritain corrigendi tempus eft, in rebus duris 8?aduerfis tepuseftprome-rcndi.Pcr ignem 8c aqusm tranfeundum eft antequam venias intefrigeriû. nifi ipte tibi vim fcccris, vitium non fuperatis. quandiu fragile corpus hoc gerimus, Cne tatd.o 8c dolore viucrc nequimus.Cuperemus equl ■ dem ab omni mifeiia quictem habere;lcd quia pcccato perdidimus innocéiiâ, amifi-snus etiam veram bcaiitudinem. Itaqj tenë-da nobis patientia cft,8c dei eîpeftanda mi^ fericordia,done(gt;prætcreat îiuftilia.Se hsEÇ mortalitas obforbeatur à vita. O quanta eft Humanafragilitas.quæ femperprona eftad vitia^’Hodje confiteris peccata,8c cadé com» fefluscras itetum perpétra^ Nunccauer© ftatuis, 8c poft vnâ horam fie agis quafi non ûituiftes. Itaqj magna nobis caaiaeftnoC-

37 D E C H R I S TO

ipfos dcpriincndi, amp;nbsp;nihil vnquain præcli-ri de nobis fentiendi, qui tain fragiles fimus amp;inftabiles. Cito ctiain negligentia perdi poteft, quod inulto laborc vix tandem Dei : ope quæfitum eft; quid nobis ad extremum futurû eft.qui tam maturè tepefeimust’ Væ nobis fi fie ad quietem contendimus.quafi iampax fit 3c feenritas, cuWi nullum adhuc veræfanftitatis velligiû appareat inmori-busnoftris. Enimucro nobis opus eft vt deintegro ceutyrones.ad bonos mores in-ftruamur, fi qua forte fpe^ eft reditionis ad frugem, 8c maioris rerp diuinarû profeftus.

JDemeditdtionemorl^s CAP. XXIII.

Vm tâ cito finiéda fit vita tua.vide g.d agas. Hodie viget homo: eras nuf-qua extat: amp;nbsp;cx'hominûoculisfub-latus, mox etiam exeorumdem memoria elabitur. Ohebètüdiriem Sc duritiâ cordis humani, quod folum præfcntia cpgi-tans.futuri rationé non habet. Sic te in omni Sc opéré 8c cogitationC^ercre debes.qua-fî ftatim fis moriturus. Sitibibencconfcius efies, nômultû morte timeres.PrçftatpCcca ta caucre.quâ morte fugerc.Si hodie paratus nô es.quomo^ eras crise’ Incertaeftcrafti-nadies: qui feisan in craftinû vidurus list’ Quid prodeft diu viuere,quâdo tâ paru cor-rigimuf

I M I T A N D o 38 rigitnurC’ Enimucro longa vita nó feinper cof rjgit hominê:quinfa;peculpâauget.Vtinam Vel vnum dicm bene nos gefsifemus in hac vira.Multi annos cóputant corrcétionis fui cuin fæpc fiteius fructus exiguus. Si mori foriniclololum clt, forfitan pcriculofius eft diutius viuerc.ßeaius qui mortis hora fem-perhibet ob ocuios.feq; ad moriendü quo-tidic coinponic. Si quando hominem mori vidifti, cogita cadem tibi via mierandumi M.anè dubitato anadvefperum fisperuen-turusütemq; vef^re inatutinuin tibi polli-cerincaiideto.fempejq; itaparatus efto.i-taq; viuito, vtnüquain te imparatum mors inueniat. Multi fubitlt;?nec opinantes mori-Untur: nam qua hora non putatur filius hominis véturus eft. Vbi externa ilia horave-nerit.multo aliter fentire incipies de omni anteaéla vita tua,grauiterq; dolebis quodtâ ^remiflus. O felicê amp;pru-dentem qui nunc in hac vitatalis cfle cona-tur.qualis in morte inueniri optât. Magni enim fpem aflfertfîliciter moriédiperfeéîus mundi côtemptus.ardens cupido in virtute proficiendi, amor diciplinæ, labor pœni-tétiæ.promptus animus ad obediédum,ab-negatio fui amp;nbsp;cuiuflibet calaij^itatis tolerâtia obamoremChrifti. Multatudumfanus es reftè facerepotes; segrotus nefeio quid po-teris

39 DE C H I R S T 0

ten's: nam pauci morbo cmendantur, Sc quî vitæ correétionem in illud tempus differût rare fanûi fiunt.Præftat mutarc,amp; ita nunc, qnanùû licetgt;viuerc, vtpoftea viuas in pef* petuum. Âiioquinfi occafionéliancdeina-» nibus amiferis, poftea fero requires, crit^» cum vel vnum diem aut boram ad te corrigendum fortafTe fruftra cupies. Quare ag® pernerde quanto periculo eximere.quantû maîum vitarepofsis, fi fempercautus mortem profpicias. Da opcram vtnûcita viuat st in bora mortis gaudcasifîotius quâtime-as. Dil'ce nunc mori mundo, vt tunccurn Chrifto viuas, Difce»jnc omnia contcin-nere, vt tunc libéré pofsis ad Chriftuper-gerc. Subige nunc corpus tuu vitæcorreét-jonc, VC tunc certain habeas confidentiam. Ab ftulte.quid tc diu vifturû cogita$,cû nul Ium hîc diem habeas cxploratû^quàm multi decepti funt, Sc exinfperato ex corpore çxtraéli;’ Queties dici audiuifti: Illegladio cecidit:ille aqua fubmerPys eft: illc ex alto delapfus ceruicem fregit:ille cibum capiendo obriguit, ille ludendo vitam finiuit:a!ius igne.alius Ferro, alius pelle,alius latrocinio perijf.ita eft omnium finis mors: præteritq; quafiumbraq^dam.vitahominum. Quis tibi pollmortem.fi in vita oiicafionem ami-ftris.opem feret^nunc, nûc agendi tempus

ï M I T A N D o 40 eft, dum amp;nbsp;mortis horam 'ignoras,amp;: in fu-turûtutô tibi profpicerc potes. Dum tempus habeSjCongere tibi diu i ci as immortalcs amp;nbsp;nihil nifi de falute tua cogita, folafqires diuinas cura. Nunc tibi amicos para, qui ta vitadcfunélum accipiant inæterna taber.» nacula. Præbe te in rerris peregrinû amp;nbsp;hof-pitem, ad quem tnundi negotia nihil pcrti-ncant. Animum habe liberii,amp; ad deum fur-fum creélum, quum durabilê hîc ciuitatem non habeas. Illuc preces Sc gcmitus quoti-dinaos cum lachq^trtis dirige,vtfpiritus tu-us poft mortem ad dçuin féliciter migret.

De ultimo Det iudicio,9/ pœnispeccatortvm.

CAP. xxiiir.

OMnibus in rebus finemintuere, 8c quomodo coram feuero illoiudice ftaturus fis,cui nihil ocukûeft, qui necmuneribusplacatur, nec iniuf-tas excufationes admittit, fed ex aequo',amp; vero iudicat. Miferuin te 8c innpienté,ô ho-* mo nocens, quid deo refpondebis, omnia peccatatuafciénti.quiirati hominis vultutn interdum reformidasf Cur tibi non profpi-cis in illius iudicij diem, in quo nemo ab al-tero excufari defédiue potcri#quot; quippe quif-que fibi fatis magno erit oneri. Nûc frudu-ofus eft tuus labor, nunc fietus ecceptus»

4t DE CH RI S T Ó ftunc cxaudiri poreftgemitus: amp;nbsp;deum pä* care dolor,ac teexpiare. Et omnino falU-taritcr cxpiatur patiens homo, qui dum af-ficituriniuria.magis ob älterius improbita-tcm,quàm ob illatain fibi iniüriam dolct.Sc aduerfarijs fuisveniam libenter orat, eifq: exannno ignofcit. Sc. ipfcab altjs veniape-tcrenon cuncîatur,amp; faciliws iniferetur.quä irafcitur, amp;nbsp;ipfe fibi vim frequéter facit.car nemq; fuä fpiritui prorfü fubijcerö conatur, Atque hæc non differenda, fed in hac vita,amp; quidé primo quoqitépoiÿpræftandafunti Sednos profeélô intcmperato amore Garnis nosipfos dccipim^s.Enimueroquid a-liud cóburet ignis il 1 e qua peccätaf Quanto tu tibi magis nunc irtdulferis, cärni^; obfe-quutus fueris, tanto pofteagrauiores pŒ-nas lues,tantoq; copiofiorem materiam tibi ad ardendum congefleris.Nam in quibus quifque peCcaucrit, in ijfde pro peccati mä-giiitudine pÿnietur. Ibifcgncs ardcntibusi ttimulis pungetur.ibi epulones acri fame 5c fiti cruciabuntur. ibi luxuriofi 5c volupi tatum amatores ardenti pice fœtidoq; ful-phurc perfundentur.ibi inuidi rabioforuirt canum ritu vlulabunt. deniq; nullu vitium non afficietun^uo crüciatu. Ibi fuperbi omni probro obruetur,Sc auari mifcrrima egeftate vexabuntur. Quid multisC’ibieritvna hora grauiof

i M I T A 'N Ö Ö 44 gfäuior in poena, quàin hic iongum tëmpüt in corrigcndis moribus. Ibi nulla requies^ huila miferis confolatio.athîc cftinterduni doloris intcrcapedo, 5c aiilicorùm demül-cet confdlatio. Q^amobrcrh crtd nunc folieitüsamp;obpëccata tua dolcto.vtinilli-üs iüdicij die tutus gaudeas cû bcatis.Tuné ehim ftabunt iufti magrla ciiih cóftantia ad-iierfus cos à quib’ vexati fuerint amp;nbsp;oppref. si.Tunc fédebit ad iudicandum qui nUnc fé demifle fubijcit hominum iudieiö. Tünc tnagtiaeritfiducèi pauper amp;nbsp;modellus, pä-hentibus Vndiq; fuperbis. Tunevidebitur fapiens in bac vita füUTc.qui pro Chriftö di-dicitftultus defpeaufe cire. Tuhe èrit tô-lefatâe paticnttrinifef'iæiucûdarecol'datid çum interea iniulli omhes obinütefcenh Tune gâudcbunt ornnes religiofi,mœrentu tus omnibus irteligiofis.Tuncmagisexül-tabit antea vexatus homo, quâfiinperpé-this fuiiTetnutritus delicijs. quot;^nc fplendê-^ tithabitus vilis, obfcurabitur veftis fub-* tilis. Tuncnlagis laüdabitürpauperculutft flômkiliutn.quàm nunc ihaUratû palatium. Tüfic plusiüuabit cohftans patiêtia,quàiti fniücrfa ihundipotentia. Tune magisex-toHcturGnapIex obedientia,lt;^üàm hominû omnis aftutia. Tune hominem magis exbi-larabit mûda Sc bene fibi côfcia mehS,quitâ

43 DE CHRISTO

doßa philofophia. Tune pluris erit cótem-ptus diuitiarum, quàm mortalium omnium thefaurus vniuerfus.Tunc tibi inaius folati-um afferetreligiofa precatio, quàm efus cu-fiediarum. Tunemagisgaudebisferuatofi-entio, quàm longa coniabulationc. Tune pluspoterüt fandatua opera,quàm copio-fa elquentia. Tune iucundior erit feuera vita, amp;nbsp;corrigendorû morum afperitas.quàra * omnis terrena deleélatio. Q^ocirea difee nunc parua pari, vt tune à grauiorihus libc-rari queas. Hic antè cxpl^rato,quid poftet proferrc pofsis. Quoijfi nunc tantulatolerate nequis, quî pOteris tune aeternos ferre cruciatus:’ Et fi nunc tantulus dolor impa-.tietem efficit,quid gehéna tunc facictC'Nam profefto bisbeatus efte non potes, vtamp;in nac vita voluptatibus fruare, amp;nbsp;poftca in coelo cum Chrifto régnés. lam veto finge te in hodiernum diem in perpetuis fono'ibus amp;nbsp;voluptatibus vixlfte, quid tibi ifta omnia

* profuiflent, fi te eueftigio mori cótingeretC Nonne vides omnia elle vana, excepto a-inore cultuq; folius Deic’ Qui enimDeum toto corde amat,is nee mortem, nee fuppli-cium,ncc iudiciü, nee Orcumetuit: quip- ' pe cum perfcéfus amor tutum ad Deutn aditü præbeat. At quem adhuc peccare de-ledat,non mirü eft,fi i$ mortem iudiciumqt

timet

IM I T AND a. 44

tîtntt. Expedit tarnen fite à malononduin ainorreuocat, vt faltem gehénæ timor to-erceaKQui vero Dei timoré répudiâtes diu in botjo ftarcnon poteft, fcdindiaboJila. qüeos cito incurrit.

De firuenti cométione totim uitte nofirtC.

C4P. XXV.

ESto in dei cultu vigil äs Scdiligcns, 3c cuirei delhnatus, cur mundum reli-queris,frequenter cogitato, nimirum vtdeo viult;res, amp;diuinus homo fie-res.Igiturad profici^dum ardens cfto, nam breui laborum tuorq|p mcrcedcmaccipies necvllus dcinceps timor crit aut dolor in tuis finibus. Paululû nunc laborabis,amp; ma.

gnamrequié,imo perpctuam lætitiamin-uenies.Si tu in agendo fidelem tc nauumqi pcrpctuo præftiteris.Deusproculdubio fi. delemfeamp; locupletein præbebit inremu-nerando. Spem bonam fouet^ aflequendas^ palmæ-.fcd vitatida fecuritaseft.netorpeas aut infolefcas. bxtititaliquando quidam, qui inter metum amp;nbsp;fpem anxiusfluéluans, interprecandûfupplex fie dicebat: O fi me perfcueraturum'çfle certo feirem. ac proti-nus intus in animo audiuit éiuinûhocref-ponfuin: Quid turn pofteafi fciresc’vellefne facereC' Agedum, fac quod facere velles, 9t

D a

45 D'E CH RISTO

de perfeuerétia dabitare noli. Hac illecon» folatione confeftiin confirmatus.diuinae fe commifsit voluntati: itaceflauit anxiaflu-âuatio.noluitqj curiofè veftigare.quid fibî futurum forct/cd potius inquirereftuduic quidnam dei voluntati côueniens.eidemqi acceptum ac pcrfeélû ciTet, ad opera lauda-biliainchoandaatq: perficitnda. Spemha» bctoîn Domino, amp;rcélèfacito,inquîtva-tcs.amp;terrâ incoles,ciufq; opibuspafcêris. Vnû eft quod multos à profeéluamp; ferué-ti fui corrcébone rctrabit^^orrordiHituIta-lisjaborqi certaminis-Enimuero iili maxime præ caeteris in vir^tibus proficiunt.qui grauifsimaqueq;, Sc fîbi maximé aduerfan ■ tia,viribus vincere nitûtur.Nam tato magil proficitquifq;,deiq; gratiam tanto obtinet ampliorem,quanto magis feipfum vincit.Se diuiua ope (ubigit. Sed non in omnibus tantundem ineftad vincendum amp;nbsp;morien» .dumrverumejui hoc opus diligentius vrge. bit,is valentior eritadpr^ouendum (ctU am G plura fint ei tolerâda ) quàm alîus be-nealioquin moratus, fedad virtutesfegni-or. Sunt autem duo potifsimum qu« ad fui correébnem multum conducunt, videlicet ab ijs fe violées abftrahere,in quae propen - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

fa eft natura vitiofa, amp;nbsp;in id bonum fummo ftudioincumberé quo indigeas. Ulaquoqt

ia

ihita’ndo 4rf in primis tibi cauéda vincenda^i funt, qu® tibi inalijsinaxiinè Scfrequétilsime difpli* cent. Fac vt tibi cx vfu fint omnia:vtfi qua refté faéloruin exempla videas autaudias, ad iiTiitandum accendaris: fin aliquid vitu-perandum animaducrtas.caueas ne ipfeidé facias:autfi quado fecifti.cito teipfiim çorri-gere ftudeas. STcut tu in alios, ficalij vicif-fim in te coniedlos habent oculos. Quam iucundû amp;nbsp;dulce eft videre ardentes amp;nbsp;reli-giofos homines Chriftianos,bene moratos • amp;nbsp;Chrifti dicipliÄE obtemperatesfRurfum q; quam trifte amp;nbsp;graue eft videre intempe-rànter viuétcs.Sc ea a^J quae vocati funt non exercétesf Quàm detriinentofum eft ordi-nis tui jnftitutum deferere, amp;nbsp;ad ea que tibj mandata non funt, inclinarc;’ Memor efto inftituti tui, amp;nbsp;imaginem tibi propone crucifix! Ghrifti, teqj pudeateiusinfpecia vita, qui baderius in illo imitando diligétiorcm te non præftiteris, cum tamcnjChnftianara vitam iam diu prq^eflus fucris.Certè religi* olus homo,fi fe attenté amp;nbsp;addiélé in fanélif-fima ilia lefu vitaamp;fupplicio cxercet.om-niafibi vtiliaamp;neccflaria ibiabundÔ inucr Tiict.nec opus eft vt extra lefum a’iquid me-V Jius quærat.Si lefus crucifixift nobis in an«, mum veniret, quàm citoamp;fatis dodieua-dcreniusî’ Ardens homo Chriftianusiufla

D J

47 D E ■' C iï R r’s T o facilé capcfsit atq; fert: idem fi negligensamp; tepidus eft, calamitatibus alijs fuper alias, prcinitur,Si vndiq; agoribus vexatur,quip-pe qui Si interiori cófolatione careat,amp; ex-tcriorein quærerc vetetur. Et omnino quif-quis Chrifti diciplinæ limites cxcedit, is graui ruinæ fubicélus eft:8iqui laxioré Sc rcmifsiorë vitam quærit, isrtemperangitur: quia femper aliquid eft quod ei difpliceat. Propone tibi potius fanéloru illorum Chrifti apoftolorum Sc dicipuloruin feueram il-lam Screligionis plenam «tam.Sc eos tibi i- • mitandos ducito.ac dcdei crgatebencuo-létia,quin tibi ad illâ aires libétcr conceftu-rus fit, dubitare noli. Hac via, virium fpeiqj plenus euades:hac via,cœlefti paftu fic illuc contendeSjVthumana omnia defpicias, At-qi vtinam nihil faciendum incûberet, quàm vtDeum toto corde Sc orelaudaremus,e. iufqi præccpta cxcqueremur. Vtinam mun» danisnégoces foluti fola diuina, fummaOf pe totifqi viribus curareypus. Nam poftqui eo peruenit homo.vt à nulla re mortal! fola-tium quaerat,tum demum fit,vt ei deus verè fapercincipiativtiq; omné rerum cucntuin boni confulat.nec rebus fecundis laetitia ef-feratur, nee affilais angatur, fed fefe totuin Deo ïonfidenter committat, qui eft omnia in omnibus, cui nihil pent aut moritur, fed omni*

I M 1 T A N D o 49 omnia viuût, amp;ad niitutn incunSater in-fcruiunt.Scmperfinem fpeftato, amp;nbsp;pcrditu tempus nunquain reuerfurum memento. Virtutem quidem fine foliciiudine amp;nbsp;dili-gentia^nunquain aflequeris. Quôdfi te-pefces, in deterius ferentur restuse; finar-denti animo operi incumbes, akampacein inuenies, leuiowîmq; laborem fcnties, tuin ob Dçierga te fauorem, turn ob tuum vi'r-tutisamórem. Homo ardens amp;nbsp;diligens ad omnia paratus eft. Maioris eft laboris refi-ftere vitijs Scangni perturbationibus, qui torporis infudare laboribus. amp;nbsp;qui parua dèliéia non vitae, is paulatim labitur in maiora. Gaudebis (finper vefpcre.fi diem itnpéderis fruftuofè. Tibi ipfi inuigila, teip-fum excita amp;nbsp;admone, teipfum noli negligerc, quicquid tandem alijg fiat, tatum proficies, quanta

, Jipfc tibi vim intu- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

lerii.

Libfi primi finis

. •

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

■ D 4

49

SEÇVNPVÇ

V eint more hpmnis uita.

Egnutn Dçi intus in vobis eft, nquit Dominus. Conuerte tq cotQ animo ad Dominu, reliéto hoc mifero mqtfo, amp;nbsp;inueniet a-nimustuus requiem. DifeeeXr tcriora cótemnerc, Sfinteriqribustc addi-eere,amp; videbis regnum dei in tc venire, Eft ' enim regnum dei paxamp; ^udium in fpiritu fanéto.quod non datuf impijs.Veniet ad te Chriftus,fuamtibi c®nfolationem exhibi-turus.fi ei fc dignain intus paraycris manfi« pne. Intus cnimfituseft omnis eius fplen-doramp; pulchritudp, Ibilibenter verfatur. Frequens illi itio eft ad hominem internum dulcis fcrmocinatio, grata confolatio, mul; ta pax.familiaritas fingularis. Agedu anima fidelis, præfArahuic fpófo çortuû, quo ad te venire 8c in tc babitar*dignecur- Sic c-pj dicit: Si quis me diligit.is diéla mea exe-quçtur, Sc ego paterq; meus adenmvenie-tnus, 8e apyd eum degcinus.Da ergo Chrif, to locum, çætcris omnibus jngreftum ad to denegans: ilium fi habebis diues eris 8c co-piqfus. Ipfc ti|»iprofpiciet, tuaqi omnia ita '• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•. ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fideli,

I M I T A N D o 59 ftdoliter procurabit, vt in hominibus te fpé babcre nihil fit opus.Hoiés enim cito muta-tuF,velociter(|; deficiüt. at Chriftus in perpetuum manet, fuilq; conftater adeft ad extremum. ïQon eftneqj magna fiduciacollo-canda in homme fragiliamp; mortali, çtiam ytilis fitamp;charus: pcqi magnopere dolçn» dum.fi is interdupi aduerfctur Se contra di-cat. Qui hodie 4 te fiint, ijdcm çras vf ad-uerfentur fieri potcft, Sc contrà, quippe qui faepc vt aura vertantur.Tuam omnem fida-ciamin domino c^llocato, facitoq; vt hóe |imeas,hunc ames.Ipfc tuam çaufam probè aget, amp;nbsp;quàm optimê cóponet. Non nahes hic durabilem ciuitatcÄi, 8c vbicunqj es ex. ternus es Sc percgrinus, nunquam requiem adepturus, nificü Chrifto intimé coniun-ftqs. Quid hïc circunfpicis.cum non fit ifte locus tuæquietislt; In cœlcftibus debet efia habitatio tua, funtq; tibi terreftria omnia obiter afpicienda, vtprætereât omnia, neqs non tu itidê cum eis.Sic ea afpitc vt eis non adhærefcas,neca^us pereas. Adfuprcmû Dcum feratur cogitaiionestuae, Chriftûlt;^j prccibus fine intermifsione interpcllato. Si ardua cocleftiaqi contemplarinefcis, acqui-efce in Chrifti fupplicio, inqj^ulneribus e~ jus fibenter habita. Sienim adfalûtaria ilia Chrilh vulaera vibicefq; religiofe confugc-t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D 5

ft DE CHRISTO

ris.magnam in rebus aduerfis confirmation nein fenties,nec inultuin curabis hoininum defpicientiain tui, amp;facilè eoruin calumnies feres. Ipfemet Chrillus in müdo fuit ho-minibus defpeélui, Sc in inaxjina necefsita-te à notis Sc amicis inter probra dcreliftus^ Chriftus ipfe pari uoluit Sc defpici. Sc tu de vllo audebis conqueric' Qbrillus aduerfari-os habuit Sc maledicos, Sc tu tibi vis oinnei amicos cfle Scbenedicos? Vnde conabitut' patientiatua.fi aduerfi nihil occurrerit^ Si nihil quod tibi contrarian fit vis pati.quo-modo eris amicus Chrilti^ Aduerfa tibi 8c cum ChriftoSepro Chrifto ferendafunt.fi cum Chrifto regnarPvis. Si vel femel in le-fa penetralia verè intrafles, eiufq; amorit ardorcm vel tantulum deguftafies, non fo-lumtua cómoda autincomnda nihil curares, verum ctiam infamiatuagauderesifacit enim amor lefu vt feipfum homo cotemnat. Poteft inquain amator lefu, Sc verè interior homo. Sc infempcrantium cupiditatum ex-pers.fefc ad Deum liber^conuertere, ac fu-pra feipfum fpirituelatus.eoquietè frui. Cui fapiunt omnia vt reipfa funr, non vt dia cuntur aut exiftimatur.is verè fapiens eft 8c àdeo potius ^otlus,q abhominib’. QuiSc intus verfari. Sc extra parui pédere feit,is nee iocarequirit, nee tempora expeclat adreli^

giofas

IMITANDO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jri

giöfas exercitationes vfurpandas. Cito fe recoUigit interior homo, quippe qui nûquâ fe totum extra effundat.Non illi obcft labor exterior,aut occupatio ad tempus necefla-, ria: quin vt quæquc eueniût.fic ille fe cis accommodât. Qui intus ritècompofitus amp;nbsp;có-paratus eft,is hominû mirificos pcruerfosqs mores non curat.’Tantum quifq; impeditur amp;nbsp;diftrahitur, quantum ad fe res attrabit. Si rité compofitus ac probè purgatus elfes, omnia tibi bono comodoqs effent.Ideo tibi multa difpliccnt,tftqi fæpe perturbant, quia nódum tibimetipfi plané mortuus, necab omnibus terreftribus^iunâuses. Animû hominis nihil lie contaminât amp;nbsp;implicat, vt impurus amorrcrum creatarum. Si exter-narum rerumconfolationes afpernatus fu-cris.fietvtcœleftia contemplari, Sefrequé. ter interius exultare queas.

Demodeflù CT obedientia CAP,il. •

QVis à te fit aut côtrà noli magni pé-derc, fed illud age Se cura, vttibiia cûtlis operibus tuis adfit de-us, animumq; habeas fibi bene eonfeium: itafiet vt te Deu»probé defen-dat. Nam quem is tucri voler, huic nullius peruerfitas oocere potent. Sitaccre patiq* . .1: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fties

5? DE CHRIÎTO

fcies.auxiliuin Doinini proculdubio vide-bis. Ipfetui liberandi tempus nouit.ideoqt teiliidebcs côcredere. Dei cft adiuuare, amp;nbsp;hominem ab omni probo liberare. Sæpe inultum prodeftad nos magismagifqî dc-j rimendos, vicia noftra ab alijs fciri atm ar-gm. Dû febomo ob vicia fuademittit. faci-lè alios plaçât,paruoq; ne^otio fibi irafcen-tibus fatiffacit. Demitfum hominem Deus protegit Sc libérât: ad demiflum fefe demit-iic, demilTo multa largitur, cumqj poft ipfi-us deprefsionc ad gloriaWi cxtollit. demiflb arcana fua patefacic.eaimqi fuauitater ad fe trahit amp;nbsp;inuitat. Deijiiflùs licetcontumelia ignommiaq; affeélus, tarnen pacato eft animo,quippedeonixus,non mundo. Noli te quicquâ profecifse exiftimare, nifi te om-nium infimum efle fentias.

Debono placido homine.

* GAP. nr.

TIbimetprimo pacem concilia:itade-mum çæteros pacÆcare poteris.PJuj prodeft homo placidus, quàm bene

* doélus. At contentiofus etiam bonû in malam partem trahit, Scmalû facilè cre-dit.Bonu's ||!acidus.homo omnia in bonâ partem conuertit. Qui pacato eft animo,is denullo.Cniftrè fufpicatur: at qui fua forte rjtjî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conten.

IMIT;ATIO. 54

contentus non eft, amp;nbsp;var ijs fufpiticnïEus a» gitatur, is nee quiefcit ipfc, nee alios quicC cerepatitur. diciï fæpèquod non debet, amp;nbsp;omittitquod fieri expediret. Quid aliorum ficoffici) confidcrat, ipfefui negligés. Qua-rc tuum officium in primis curato.ita demü alterius quoque officium mcrito curabis* Tu fada tuaexeufare ac tolcrarc probê no fti, amp;nbsp;aliorum cxcufationcs non admittis. Acquius effet vt teipfum aceufans, altcrum exeufares. Si ferri vis.ferto tu vicifsim altcrum: ac vide quàn^rocul abfis adhuc â vc. racharitatc atq; modeftia, quShulli.nififi-bimetipfi, indignari ifafciûe nôuit. Cum bonis amp;nbsp;mâfuctis rem Tiabere haud magnû eft, quippc cum id omnibus naturaliter iu-cundum fit, amp;pacemquifq; exoptct,fibiqj confentientes plus cæteris diligat. Sed cutn diiris amp;nbsp;peruerfis, nobifqj aduerfaniibus, autmalè moratis, pacatè poffe viuere, hoc verô magni fortifq; virieft, amp;nbsp;magna laude digni. Suntautem qui amp;ipfi fAumamp;cum alijs pacé colunt. ftfnt qui nec ipfipace fru-ùntur,nec alios cadem frui finunt,grauei il. liquidem cæteris, fed fibimctipfis femper grauiores. Sunt amp;nbsp;qui tum feipfos in pace reiincnt.tum alios ad pacem icduccre ftu. dent.Cæterùrti oinnis paxnoftra in bac mi* fera vita, potius iu modefta toleraniia

DE C HRIS to ncnda eft.quàm in nonîcntiendo aduerfâ/ Quo quifq; magis aduerfa pati nouit,eo inagt; iorepacefruitur, idemq; amp;nbsp;viétor cft fui, amp;nbsp;dominus inûdi, amp;ainicus Chrifti, amp;nbsp;hæres coeli.

Df mentis ßncmtare,intentionisq; fîtn-plicitdte CAP. IIII

DVabus alishomo fupra terreftria at-tollitur.fiinplicitate videlicet amp;fin-ccritate. Simplicitas intentionis, fin-. ceritas afFedionijcftûlladeuin inté-dit,liæc apprchéditamp;guftat. Nulla te bona aftioimpediet, fianiinun habebis aboinni intcmperato afFeélufliberuin. Si nihil aliud quàin dei voluntatein amp;nbsp;alterius vtilitatem intendes amp;nbsp;quæres, frueris animi libcrtate. Si réélus effet animus tous, effet tibi vni-uerfa-rerum natura fpeculum vitæ,amp; liber fanél® doélrinæ. nam nulla tam parua tâqi vilisreseft, quædei bonitatemnon reprç-fentet. Qutfdfibonum purumq; animûha-beres, oinnia fine impeÂmento videres, Sf probè pcrciperes. Purus enim animus amp;nbsp;cœlum pénétrât amp;nbsp;Orcum: ac qualem quiC que animum habet, fie amp;nbsp;de rebus externis iuàicat. Si ^quam gaudiumeft, eo fruitur puri cordis homo, rurlu fi vfquâ eft calami-jas Sc âguftia,eam melius nouit nemo qua animus

1 M I T A N D o 5^ «nîtnus fibi malé cófcius. Sicutfcrrnm con-icftuin in ignem rubiginem amittit, totani' q; candés efßcitur: (ichomo addeü fetotâ conuertés, torporê exuit, amp;nbsp;in nouü hominem mutatur. Tepcfccnshomo vcltatutn laborem refugit, amp;nbsp;externam ambit confo-lationem.'idem fi ferió feipfum vinccrc, di-Uinaqjviaviriliteringrcdi cœpit, fitvtqu» priüs grauia fentiebat, cadem nunc leuia ducat.

Dcfuiconjrderatione CAP. V. NObisipGs nimis crcdcrcnon dcbc.

musrnam farpe'amp;dotes nobis amp;fcn-fus deeft.'.ExigiÄ) lumine præditi fu-mus, amp;nbsp;idipfum negligentia façilè a-mittimus. $æpe ctiam tam cæcoeflcnosar nimo nóaduertimus: fæpe amp;nbsp;pcccamus, 8e peccatum infuper peius cxcufamus/8c interdû cupiditate perciti, ftudiû putamus.In alijs parua reprcbédim*: i pfi noftra maiora præterimtis. quæ ab alijs nobifmfcruntur, ca facillimêfentin^is amp;nbsp;magni pendimus: quid à nobis fcrant alij non aduertimus. Énimuero fi quis fua bene ritèqi perpendc-rit, is curdc akerograuius iudicet caufain nonhabebit. Interiorhomo fjÿpfiuscurant omnibus curis anteponit;amp; quifibimetipfi diligenterintendit, i$ facilè de altero tacet.

‘BK C H RI S t Ö Interior Se religiofus nunqùàm cris.tiîlî akero filebis, Sc in teipfum in primis intue* beris. Si tibi Sc deo totus intédcs,parum le mouebuntquaé extrinfccus accident. Vbi.» nâes.dûipfc tibi prçfcrt6 nó esfautpoftqua omnia percurrifti.quid te ne glefto profeci-fti^ Vt verâpacé Sc cortcördiä adipifcaris, neceficeft vt omnibus poftpofitis tefolum ob oculos habeas.Itaqi Sc multuin proficie»* fiomnihumana cura fuperfedebis: SemuU tum decrefees, fi quid hutflanuin magtiifä-cies.Nihil altum,nihil nmgnum,nihil gràtû, riihil acceptûtibi fit,oin quod aut plané de* us,aut Dei fit:à reb^js quidem creatis quic quid folatij affertur, id totum inatic ducito^ deiamâsâilima prædco dcfpicitVniuerfa. Solus deus âsternus .immenfus.inlplcns om nia,/olatiû eft aniiu£, Sc vera cordis lætitia.

DeboMconfeientiteUtitid CAP. VI. . .

BOnîvirigloriâin ^imifibi benecori-feij teftimoniopofitaeft. Efto tibi bene cófciuSj Sc perpteua fruéris lætitia. Bene fibi confeius animus, Sc plurimà ferre poteft, Sc inter aduerfa ctîam ex’ultare lætitia.at maèè fibi confeius Temper timidus eft Sc inquiétas. Süauiter requiefees fi te a-nimus tuus non reprehendet. Noli lætart ftifl

iMlf:ANDO lt;ré hifi cùnl bene feccris. Mali nunquam nee Vera lætitia fruunturinec animi paccincx-periüntur.quippe cuin iinpij (vtait Dömi. rius)fint pacis expertes. Quod fife in pacé, degerc, nee malis inuadédos.nec quéquairt libi noccre aufuruih dixeriht.eis nc creditoi ham tita in cos rèpentè exiftet ira dei, Vt 8é in nihiliim rfedigantur eorum aélioncs,Sè J)éreaht cógitationcs. De talamitate glori-ari aiTianti dificile rton eft:fic enim gloriari, tilde Döiriini curaglöriari.BreuiS eftgloria quæ ab Homihib# vel tribuitürvel accipit humanaqi glbriain feijiper cdmitaturtrifti tia. Boriorü gloria in ip^orücorifciêtia.nó iri bóminu óre fita eft.luftolü lætitia amp;nbsp;de ded Scirtdeo eft.eorüqi gaüdiüdc Veritdte. Qui vcràætcrnâqi gloriâcupit, istémpofariinô fcurat. qui verb téporariâ aut quæfit aut ho ex atiirno côtemnit, is omnino ininus ainat ctelcftem. Magna habet animi trahquillita-tem qui hec laudes nec prôbra«ÿirat. Facilè Jbfté fua conlentui^ pacatumq; fc prebét iSi cuius confeientia munda eft. Ncq; fanftior ès fl laudariS, neqi deterior G vituperaris; id ipfum CS quod es, ncq; mator dici pôtes* quàm quantusDeiiildicîocs. Si attendes quid intus in animo Gs, nó cu»bis quid dö te foris loquanturhomines. Homo Vultürti iJeus aniinû videt. homo faéla, deus cotu

DECHRIfTO

Clia pcnfat. Semper benefacere, 8c feipfoin parui pendere, m odefti animi iudicium eft. Nullius humanæ rei folatium admittere^fin gularis finceritatis amp;intimæ fiduciæargu* mentum eft.Qui nullum aliunde de fe tefti-monium quant, non dubium eft quin is fe «otum dco commiferit. Non enim qui feip-fum eommendat, is probandus eft, inquit Paulus.fed quern deus commédat. Habere cum Deo negotium in animo,nec vlla aflfe-élioncextriniecus agitari, ftatus eft hominis incerions.

Delefufuper’omnMamdnda. CAP» V II.

BEatus qui intelligit quid fit lefum a. mare, amp;nbsp;feipfum propter lefum con-temnere. Ob diligendum rclin-quenduseft diledus.quandoquidctn vult lefusfefolum amari fupra omnia. Eft humanarum rerum dileélio fallaxamp;infta-bilisiatlefu^delis 8c durabilis.Humanærei qui adhæret, is cum cacftco cafuruscft, at lefum qui amplaftitur, is in perpetuum cô-fiftit.Illum dilige, eius amicitiam retine.qui omnibus difcedétibus non fit tederelidu-rus.ncq; tâd^ perire pafiurus. Ab homi-nibus velis nobs aliquando diuelleris'.quo-circa turn viuens turn morieus adhærefce lefa

I M I T A N D o

lefu, eiufq; fideite committe, qui omnibus deficientibus folus tibi opein ferre poteft. Ell illetuus amicus co ingen io vt aliénant non admictat, fed folus animum tuum fibi vcndicet, amp;qui cius folio tanquam rcxfc-dcat. quod fi rerum omniû humanarum fo-cietatem abijcere fcircs, libentcr tecum ha-bitaret lefus. Penè totum pcrditum inueni-esquicquid extra lefum in quemcunq; im-pcnderis. Noli confidere autinniti nutahti calamomam mortales omnes hcrbafunt, ct eorum omnisgloiaflorisinftarcadir. Facile dccipicris, fi duntaxat in hominüm fpcci-cm oculos conieceri^nam fi in alijs folatiu lucrumqs tuum quærcs,fæpe dctrimcntutn patiere.lefum in omnibus quaeres, kfiam v -tiqs inuenies: fin teipfum quires, teipfunt equidem inuenies, fed ad tuam perhiciem. Nam ipfefibi quifquc plus nocct, fi lefum non qnaerit, quim vniuarfus orbis,ouinefqgt; aduerfarij. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Defamiliiri amicitia. ie[ih

CAP. VIII,

DVm lefus adeft, bene fehabettt Otft-nia, rtcc quicquam difficile videturi eodem abfentc omni^ura funt.lefit in hominis animo non loquéte,qué*.' uis confolatio parum habet momenti: codi

Et

DE CHRISTO

velvnum verbum loquente, merafentitur confoltio.Sic Maria Magdalena de loco fur rexitin quoflebat.fimuiatqi magirtrum ad-clFe, ipfamq; votarc ei Martha nunciauit.

Felix hora qua lefus à lachrimis vocar ad gaudiuin fpiritus. Quàm aridus amp;nbsp;durus es linelefu^ quàm inhpiens amp;vanusficupis «liquid extralefumC’inaiore profeftô iaétu-quàm fi totuin mundum perderes. Quid - eniinpoteft cóferrcmundusfinclefu^ Efie fine lefu.acerba mors: cum eodem efic.vita dulcisetb Sitecuin citt lefus,nullus no-'Ccrc poterit inimicus. lefum qui inuenit, bonû thefaurûinue*it, vel potius fümmû bonorû.cundé qui amitrit.nimium amitit. Quid dixi nimiûi'pl» amittic.quâ fi vniuerlu • orbéamitteret. Sine lefu qui viuit,pauper-rimus eft:cum lefu cui bene conuenit,ditif-fimus eft. Cum lefu verfari magnæ artis eft, eundemôifcire retinere.magnæprudentix. EHo modellus amp;nbsp;placidus, Sc tibi aderit lefus.Efto religiofus amp;nbsp;quietus,amp; tecum per-manebit lefus. Eundem facilèfugaueris.c-iufqgt; gratiamamiferis.fiadexteriora defie-xeris. Quôd fi ilium fugatum amiferis, àd quem tune confugics^ aut quem tune Juaeres amifum:' Sine amico quidein iuviuerenon potes: quôd fi lefus tibi prsa cætcris omnibus amicus non erit.defettus ab eo

I H I T A N D o «ft.

*b eofupra modum dolebis. Itaq; ftukè facis, fi vlli alii confidis. aut alio lætaris. Præftatvcl totum orbein.quàin vnûlefutn-habcrcinfenfum. Quainobré omnium qui charifunt.fit lefus longé dile6lifsimus..c»lt; tcri propter lefum, leius propter feipluin diligatur. Solus Icfus Chriftus fingulariter eft amandus, qui folus amicorum bonus-amp; fidclïs inueniatur.Propter hunc amp;nbsp;in hpc ti* bi chari elTedebent tum amici tuminimici.' jdémqs pro omnibus illi's orändus eft, vt eu oimnes cognofca^t Scdiligant. Nunquam nipiasfingulariter laudari’Scamari: hoce-nim Dei eft,qui parefti non habet, neu velis vtcqiufquam animu^tibi fit addiftus.neu to in cuiufquam amoreoccuperis; fed 8c in te 8c in qtttnibus bonis viris fit lefus. Mun-dum liberumq; animum habeto,8c ab omni humanarum rerum impedimento vacatem. Nam mundusfis oportet, Sc fincerum animum ad lefum afferas,fi vis vacate,8c quàm fuauis fit Dominus viderc. Btquidemco nunquam pcrueiHes, nifi cius fauore prse-uentus 8c attraftps.vt omnibus abolitisSc abdicatis folus foli copulcris.Nam fi dci fa-uorhomini'interuenit, fitvt nihil non pof-sit homo: idem fi difeefsit, pauper eft Sc in-firmus, Sequafi tantum ad flagella reliftus. Quae dum fiunt, deijci non debes, autdef.

E i

de CH RI s TO

mum gcrere, omnefqi cafus tuos ad lefu Cbrifti laudem perpeti. nam hyeméfequi-tw aeftas, amp;poft noftein redit dies, amp;tcin* peftati fuccedit magna fercnitas.

DeuicuitiitefoLitij CAP, IX.

Onarduumeft,humanum contcin. nere folatiutn, dum adeft diuinum, fed turn humane turn diuino poflei. carere folatio, amp;nbsp;ob dei gloriam ani-mi exilium libentcrfeyre, amp;nbsp;nulla in re fibi ftuderc, autmeritu fuumWpeélare.hoc de? mum magnum eft.jvcl potius maximum. Quid magni eft, fi dum dei fauor adeft,tu hilaris es amp;nbsp;religipfusc' quis illam horam no optet^ Suauitcrequitat, que dei gratia por? tat:amp; quid miru.fi onus non fentit, qui por-tatur ab omnipotente, amp;ducitur à fummo duéloreç'Libenteralicuius rei folatio adhje-rçfcimus,amp; difficultcr homo feipfo exuitur inultumq; amp;nbsp;diu certandum cftbomini,an-tequa difcatfeipfum plen^ fupcrarc, fuofqt fenfus omncs ad deum trahere.Quandiu fc-ipfo nidtur homo.facilè delabitur ad huma» nafolatia'.fed Cbrifti verus amator, amp;nbsp;ftu-diofus virtutum feftator. ad folatia illa non déclinât, nee tÉes fenfuu dulcedines quæ-rit, fed potius vehementes excrcitationes, 8«

I M I T A N-D O 6'4 amp;prû Ch ri ft o duros liborcs.Igitur fi quari-do tibi fpiritualc folatium diuinitus datur, id tu €uin gratiarum aélionc accipito.Sc det tnunus.non ineritum tuum, cfle icito.neue eo fuperbito. Noli dono niinium gaudere, aut inaniter infolefcere, fed efto potius tan-to modeftior, neqi no in cundis adionibus tuis cautioratqs titnidior. Nam præteribit tempus iilud folatij, fequetur tctati o. Igitur fublato folatio ne protinus dcfperato, fed coeleftein opem cum modeftia amp;nbsp;patientia expedato.Poteftenim deus ampliorc te 8c .donoamp;confolatftneiterum afficere. Neq; veto nouum iftud cft;aut infolens, expcrti* viain Dei. fiquidem^ræcipuæ fanftitati« homines, prifciq; vates, huiufmodi vicifsi-tudinein fæpe funt expert!.Iraq; quidam di» uina ope fultus itadieebat: Equidem cum in tanta falicitate eftcm, nunquammibila. labefadandus vidcbar.

Eadem fublata quid fibi eucnerit,fubiungit his verbis: Deinde tc vultum «uum abdéte Ïerturbatus fum.e

nterea tarnen nequaquam defperat, fed tato vehementius Dominum orat,atqi ita di-cit: Inuocaui te, Domine, fupplicaui domino.

Tandem fupplicationis fuse fRidum repor-tat,feqi exauditum tcftaturdiccns.Exaudi-

E 4

DE^GHRrSTO

pit Dominus, meiqi mifertus eft. Sed ip .qUQpä^ Tumcum mœrore.inquit, in «hoV (um vertifti.meq; exptum cenione.amicF-pifti gaudio. Quodfi hsEC tantae fanélitatis viriscontigcrunt, nobis bumilibus amp;nbsp;inor-pibus defperandum non eft, fi modp in frt-gore.modo in ardore fumus: quandoquidS îpiritus venit abitq; arbitratu fuo. Earn ob paufain dicit lobus. Eum tanti facis, eius vt rationein habeas, eppiq; qmotidic eures,amp; per fingula momenta explores

Quanâ ergo in re fpem habere, aut cui con-fidercdebeo.niG foliilliTummædci mifert-eordiæ gratiæq; cœltftif Nam licet adfint 'Jiomincs boni religÄfiq; fratres, Si amici fideles, aut fanfti libri amp;nbsp;elegantes femones, aut dulces cantus amp;nbsp;carmina, omnia hæc parum iuuant,parum arridét, fi diuina opc deftitutus, meæ fum reliftus inopiae. Tune pullum eft melius remedium,quàm patien-tiaamp; abncgatiomeifecündum Deiüolun-tatem. Eqtidem in nullum unquam incidi (eligiofum hominé, cui *on aliquando fub • (raétum fuerit diuinum præfidium, aut qui non fenferit ardoris diminutionemmec ex-»ititvllus vnquivirfandustam alteraptus Sc illuminatus, quin is vel citius, vel ferius, âliquàndo cJtèfuerittétatus. Noneftenim ^ignus alta Dei contemplatione,qui pro

Dep

J M I T A N P O peo non fuit cxercitatus aliqua iniferia. ' Solei enim præçcdens tcntatio fequenti» confolationis eflc fignum. Nam ijs qui ten-taiionibus explorati funt, coclcftis promit titur confolatio. Qui viccrit,inquit, dabo ei edere de arbore vitæ. Et datur confplatiö diuina, vtfithomo fortiorad aduerfa pprfe-renda. Et fequitur rétatio, ne bono fupcr-biat. Non dprmit diabolus, ncc adhuc mor-tua eft caro: ideoq; nunquam interinittito teipfum ad ccrtamcn præparare; nanl à (lextra finiftraqj^nthoftes irrelt;|uieti.

•'I

pegratitudine^gd'Deibeneßcid,, . ,, CAP. X

QVidquæris quietcm, cum natusfit adlaborem^Dedetepotius patien-tiæ.quàm confolationi,amp;: cru-ci portandæ qua lætitiæ. Qui$ •nim vel mundanus homo non libenter có-folationi fpirituali femperfruAur.fi femper potiri qucatc’ (jui^pe quæ omnibus mundi delicij^s carnifq; voluptatibus anteccllat. Nam omncs mnndanae deliciæ aut turpcs funt aut vanæ :atfpiritua!es folæ iùCunde, folæhoncftæ, exj’irtutibus jvogénitæ, amp;nbsp;à Debpuris infufæ mentibus. oed eiufmodi 'funt diuina hæc foiatia, vt eisnemofuoar-£ 5

^7 DE CHRISTO

bitrio frui queat, quippe cum no diu ceflet tcntatio. Multum aducrfatur cœlefti auxi-Iio falfa libertas animi, nimiaqi fui confide, tia: amp;nbsp;deus bene facit,qui hoinincmfolatij beneficium conférât: fed homo malè facit, qui non totum deo cum gratiarum adione acceptum ferat. Hinc fit vt in nos influerc diuina dona ideo nequeant.quia ingrati fu* mus in authorem, ncc omnia refundimus in fontis originem.Gratiam enim qui habet nouam prouocat: 8e à fuperbè ingratis au-ferri folet.quodin modeftê gratos confera-tur. Nolo folatium quoifmihi aufcratacu-leos.nec affert rerum perfpiciétiam quæ me euehatin fuperbiamt Nôn’cnim quicquid altum eftjidem 8e fanftum:nec omnis cupi-ditaspuraeft: nec quicquid dulcc, idem 8c falubre: nec quicquid homini charum, idé 8c deo gratum. Libenterea beneficia acci-pio, quibus modeftior timidiorqj reddar, 8c ad meipfuinreJioquendumparatior.Qui acçepds àSeo beneficijs, 8eijfdempoft^ fubtraäis doélus atq« cafiigatus eft, isfibi nihil audet boni arrogare,fedpotiusinopé fenudumq* confitetur. Da Deo quoddei eft, 8e tibi aferibe quod tuum eft:hoc eft deo gratias probeneficijs age, 8ctibi verô culpâ tnbue, Sepr? culpa pœnas deberi cenfeto. iHabeto te Temper infimo loco, 8e tibi dabi.

tur

I H I T A N D o lt;^8 turfummus; nam fine infiinofuinmusnon conftat. Quos Deus nomine fanélitatis pro fummis habet,ij feipfos pro minimis habet: quâtoqs funtgloriofiores, tato fegerût fuiil mifsius, pleni veritate amp;nbsp;gloria coelelll, non vanæ gloriaecupidi.Qui deo nixi confTftunt, ij vt infolefcant fieri nullo modo poteft: amp;nbsp;qui Deo afcribüt quiequid boni adepti funt, n mutua gloria nó ambiant.fed câ quæ à fo^ Io Deo eft: volât, Dcumqs tum in fe tum in, omnibus cæteris fanftis hominibus laudari fupra omnitcupiunt, femperq; codem tendant. Quocirca gratum te in paruis prafta-to, amp;nbsp;dignus cris qui fnaioraconfequare-Sint tibi vel minima '^lifsimaq; dona pro maximis amp;nbsp;eximijs. Nam fi datoris dignitis fpeftatur,nullum donwin autmunusparuu aut vilc videri debet. Non enim paruum, munus eft quod à fummo Deo donatur, vC-queadco, vtfi vel panas 8c verbera donet, id gratum efle debeat, vtpotecum femper adfalutem nollram Faciat quit^uid nobis vfu venire permitti« Qui dei gratiam reti« flcrecupit.isfc amp;nbsp;gratum pro collatis 8c patientem fublatis bcneficijs præbeto.vtqi redeant orato, Ä; ne amittat cautus amp;

modellus cito, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

»^8 DE CHRISTO

Depaucitate timatofum crucii ïcfu, CAP. XI.

HAbctnuncIefusregnifui cœleftistc matores multos: fedcrucisgeftato-respaucos: habet confolationis cui-pidos multos, fed calamitatis pau-cos; mcnfæ focios inuenitfrequentes: fed-continentiæ paucos. Cutn Chrifto gaudere volunt omnes: fed cum eodem aduerfaferre pauci. lefum multi ad panis vfq; fraôio*’ ncm fcquuntur:fcd ad ft^pltcij caliccm po-; tandum pauci: Eius miracula venerantur multi: fed crticis mnominiam fcquuntpr f auci.Icfum multi mligunt quandiu aduer-amp;non contiiigunt: eundcm multi laudant. fcgratias agunt, quandiu aliquid folatij ab' êô accipiùht. Idem fi fè abfcondit, 8c paulifs pcrc^os relinquit, autin querimoniasautîn aninfi dcîêftionem nimiam Cadüht. At qui fefum propwr lefum,non propter vllum lu-ûm ipforuiTi fô.latium dilfgunt, itli eum {tr talamifatibus, Stanimi tngoribus æquè ac' in'Ttimtnîs folatijs concelebrant, ciq; fcm-pcrgfatias agunt, idem faCluri etiam fiille omnem^éis Confolationem in perpetuum denegaret'yntum poteftmerusamor lefu nullo priuato commodo autamore fui per-mixtus. Itaq; omnes merccnarij dieêdi iunt

qui

- IM I TAND O 70 'quifemper quæruntfolatia: oinnes fuima» gisquàin Chriftiamatores efleperfpicuuin eft.quifua commoda lucraqi femper cogitant. Gratis quidcm fcruire deo qui velit quotus quifqicft:’ aut qui fit ita fpiritualii vt omibus humanis rebus fit nudatust' Vc-Tc inquam animo pauperem,amp; ab omnibus inüdanis rebus nudum quis inueniat^ pre-ciofum ilium, Scab vltimis vfq; órbisfini-bus petendum^ Si vel omnes facultates fu-as impendat homo, nihil adhuc egit: amp;nbsp;fi eraui fc peccatoriWpœnitcntia caftiger, adi hue parumcrt::amp;fi feientiam omnem per. cipiat,adhuc longé ab^: 8: fi fingulari vir-tute, ardentifsimàqj fitreligionc præditus» adhuc multum ei deeft, vnum fcilicet,quod ei fuinmé neceflerium cft. Sed quidnam il-lud tandem;' nimiruinvt cætcris omnibus rcliélis feipfumrclinquat, totufq; cxfcipfo egrciïus,nihil priuati amoris retincat. Qufi omnia feccrit quæ facienda fciuprit, nihil fe fecilTc fentiat, neue magni pendet quod magnus haberi poftit.fed verè inutile (cruû fcpronunciet, ficut veritas ait. Quum fecc* ritis omnia quæ vobis præcepta funt, tamê itadicitote: Seruifumus inutiles. Turn de. tnum animo inops amp;nbsp;nudusltit, ciqicutn vatcillo dicerelicebit. Solus amp;nbsp;inops ego ft.Et tamé illo nemo ditior, nemo liberior;

71 OB CHRISTO nemo potétior, qui amp;nbsp;fc amp;nbsp;omnia rclipquÄ-» re fciat.Sc ad infimafc deijccre.

Öe Chrifii cruct ferrndtti.

CAP. Xlk

DVrum multis videtur diflum hoe* Abncga temetipfum,tollecrucctu-ä.amp;Icfutn fequcre.Sed multoduri-us eritillud vltimum, ite hinccxc-crabiles in ignem eternuin. Qui enim nunc libenter audiunt amp;fcquuntur diftumetu-cts, ij tune non horrebi^t triftem ülain se« terni fupplicij fcntentiain. Atq; hoc erit fi-gnum crucis in cœlo, quû Dominus ad iu-dicanduin yeniet.'rtnc omnes ferui crucis, qui yitam crucifixo congruam vixerint, ad Chriftum accèdent iudicem cum magna fiducia. Quid igitur crucem tollere dubicas per quam itur au regnumC’In cruce falus eft, incrucc vita, in cruce præfidium aduerfus hoftes, in cruce infufio fupcrnæ fuauitatis, in cruce ro^ur mentis, in cruce gaudiüfpi. ritus, in cruce virtus fuAma,in cruce perfe-dio fanélitatis. deniq; abfq; cruce necani. mæ falus,nec æternæ vitae fpes cft.Tolle ergo crucem tuam,amp; fequerc lefum, 8e ibis in yitam æterijpm. Procefsit ille feres crucem fuam, amp;nbsp;in cruce prote mortuus eft,vt tu quoq; cruce feras, amp;nbsp;in cruce mori cupias.

Nam

IM I TAND o

Natn fi vnà cum co rtiortuus fueris, vnà ctii ain viues:amp;fifocius fueris fupplicij.focius eris amp;nbsp;gloriæ. Etenim vt hoe fcias.in cruce atqs in moriendo fita funt oinnia, ncc ad vi-tam veramqs pace animi vllaalia via cft^uï crucis,8c quotidianæ cncélionis fui. Quo-comq; te verras,in quacumq; partem conij. cias bculos, nullam vfquam fupra infraue vcl altioremvcl tutiore viaminucnics,qui crucis. Omnia arbitrioiudicioqjtuo com-ponas licet atq; compares, fieri non poterit quin tibi vel vole#ti vcl inuito fempcr fit a-liquid patiendum,fempcrq; incrucem in. curras. Aut cnim corporis dolorem expe-ticrc, animi ægritudine cruciabcrc. inters dum à Deo derclinqucris,intcrdu ab alteró exerceberis: amp;quod grauius eft,fepctibi-metipfi grauiscris; idqj itavt nullo reme* d.io queas aut folatio hberari,quin tibi,qu?lt; diu volet deus,id fit perferédum. Vult cnitn Deus vtmifcriâ fine confolatf®nc patidif; cas,eiq: te totum ijci as, amp;nbsp;modeftior ca-lamitatefias. Chrilli fupplicium nemo fie animo fentit, vt is cui fimiiia pati contingit. Crux igiturfemper pärataeit, amp;nbsp;vbique te manet, nec effugcre potes, quocûqi curras: natn quocunqs vcncris^teipfutW tecum portas, amp;nbsp;femper teipfum inuenies. Conuerte te furfumj conuerte dcorfum, conuerte

75 DE CHRISTO

ejcrorfum Sc introrfuin, vbicumq; crucelÄ inuenias, ac neceflc éft vt vbicumqi paticn-tiam teneas.fi artiiili pact frui.Sc perpétuant öbtinere viscoronatri. Situ crucemlibcn-tetportabis, ipfate vicifsiih portabit,Sc ad öptatuinfincin perducct.vbi videlicet pati-endi finis erit, qui quidem hïcfuturus noni eft.Sin inuitus portabis, onus tibi facies^ Ss teipfum magis grauabis, Sc tarnen ferendü erit. Si cruccm vnam abijcies.in altera pro-feöóincurres, Sc quidem forfitan grauioré Ténefperaseuafurum q«od nullimortaliü ficuit declinare^ Qnjs fanélorum viroruiri in orbe fine cruce fu^t Sc miferiaflpfc domi. nusnofter lefus Chnftus nullam hora fuif çXpers doloris Sc cruciatus, quandiu in hoe otbe vixit. Oportebat enim Chriftum pati ficimörtuis refurgcro, atqjita gloriam fuS jnirc. 8c tu aliam viam quærcs,ac nó regiain hanc viam crucisC’Tota vita Chrifti crux fuit amp;nbsp;cruciatus, Sc tu tibi requié quaeres St lætitiamfErras.erras fi gliud quæris cala-initatum perpefsionem: quippe cum totd hæç yiv^mqrtalis plena fit miferijS, Sc cir-cunfepta crucibus. ac quäto quifqt in rebm diuiriis maiores progrefliis habet, tartto fae, pc ingräuicres cruces incidit, vtpöttcutfli calamit^tis dolor magis amore crtfcat; .j Neq: tarne tarn multi pluftbus calamitatib^

Preff.

I M I T A N b Ö '77 prefTushicdcquo loquor, caret Jeuamcnto confolationis, quandotjuidem amp;nbsp;hac cruce fua huberem fruftüm pefcijjcrc fefentit. Nam dum fe cruci fpotite fuDijcit,fitvt om* ne calamitatis onus in diuinse confolâtio. nisfiduciatn conuettatbr; ac qUanto magis labefadatur calamitate caro, tanto ’rnagii animi confolâlionc corroboi'atur fpitituSi adcoq; nonnûquam confirmaturfenfuca-lainitatis amp;nbsp;rerum aduerfarüm ( tantus eft amor fimilitudinis crucis Chrifti) vt dô-lore Scmiferiauagarc non optet: quoniani tanto fe Deoacceptiorem effe crédit,quâto jpl ura amp;nbsp;grauiora pro’eo ferfe poteft. Necjj Verô fitillud hominis*virtute, fed Chrifti beneficio, quod tàntû potèft, tantûq; perfi-feit in carne fragili*vt quod natüraliter fem-t?er abhorret amp;fugit nomd, id ardorefpi-titus àggrediàtur Scainet. Nonhumanài facultatis eft crucem ferre, fcrucem ainarèj Corpus dottiare 3c fub,igere,fugere hbnôresj libenter ferre Conturtieliäi, feipfutn defpi-cere amp;nbsp;defpicioptlre.aduerfa qüæq; Cuiii damnis perpcti,« nihil profperitatis iri ho6 orbe cupere. Horum tu nihil tUo marte pOi teris,fiàteipfopcridcbis: fin Domino confides, dabitur tibi de Cœlo for^tudo, tuæ^* ditioni fubijcieturrcundus amp;cafo.quinne t)iaboli quidem ihimicitiaS timebis.fifidfi

78 DE CHRISTO

armatus.Sc Icfu cruce fignatus eris. Quata» obréapplica te, ficutifidelêbonumqi Chi* fti feruum decet, adferendain virilitercru-ccm dominitui, pro tepræamore incrucâ fublati. Paratus eilo ad tolcranda multa ad* uerfa amp;nbsp;varia incômoda in bac miferavita; fiquidein fie tccum agetur vbicunq; deges, entqîtibi omnino hæcferendaconditio v-biubi lacebis, nec vlla vlquâ viaefteuadédi calamitatû dolorûq; iniferiâ,quin ca perpe-ticndaeft.Tu domini calice auidè pota.fi jus amicus amp;nbsp;côfors cfl^cupis:quod ad cô* Tolationesattinet, cas dco committcjjs ip-fc vtatur arbitrio fud.tu ferendiscalamitati-bus deditus efto.elfcqi pro maximisfolatijs ducito. Ncqi enim pares funt huiustéporis calamitates futuræ gloriæ, qua fumusaliï do afficiêdi,etiâ fi folus tu oés perferre poi-fes. Poftq eo perucncris vt tibi pro Chrifto aduerfa ferre dulce fit amp;nbsp;iucundû, tûctccû bene agi cxiftimato, qui cœlefte regnûin-uencris invertis. Rurfum quâdiu ferre gra-uaberis,amp; fugitabis.tâifiu malè tccû agetur, tcŒvbiq; vexabit fuga calatnitatis.Sin te ad officiû tuû, hoc eft adpatiendû moriendûq» applicabis, breui fublcuaberis, amp;nbsp;paeem in-ucnies. Enamfi vel in tertium cœlum curn Paulo raptus fueris, non ideo exploraium habebis, nihil tibi aduerfi effe cuenturum.

X Ego

1MITAND O 7^

Ego (inquttlefus) ei oftendam quantum ei fit meo nomine patiendum.ltaqs vt pati-are neceffe cft, fi Icfum diligere, amp;nbsp;ei perpe-tuo feruire placet. Atqi vtinam dignusfis qui proiefunomine a!iquidpatiaris:quan-ta inde amp;nbsp;tibi gloria, amp;nbsp;fanftis omnibus lae-titia, Schominibus vtilitascxiftetC’Nam pa-tiétiam commedat omnes, licet pauci pati Velint. Equidem magna caüfa cft cur pro Chrifto paululü pativelis, quó multogra-üiora patiare pro mudo. atqj illüd certo fcigt; to,‘tibi moriendi^viuendum eftc, ac quanto quifqs fibi magis moritur, tanto eündé Deo magis viuifcerc. Nemo aptus cft ad com» prebendenda cœlefti?, nifi qui fc fubfniferit ad aducrfapro Chriftoferenda. Dcniq; nihil vel Deo acceptius, vel tibi falutarius in hac vita, quàm libenter pati pro Chrifto: a-deo vt fi tibi deturoptio, malle dcbcas pro Chrifto aduerfa pati, quàm multis confola-tionibus recreari:ita enim amp;nbsp;Chrifto amp;nbsp;om nibus eius cultoribus fanélis^milior exi. ftcs.Neqï anim in^opia voluptatum Sc con-folationum fitum eft merituin noftrum of* ficijq; profeélus.fed potius in grauibus mails calamitatibufqi perfcrêdis. Quod fi quid melius aut homini falutariu^effet qua aduerfa pati, vtiqs Chriftus id 5c verbis Sc fa» iftis oftédilfet. Nunc Sc dic^ulos fedacor«*

6o DE CHIRSTO fuos.amp;omnes fui fequendi cupidos mani-feftó ad cruccm fcrendam hortatur in hunc modû: Si quis poft me venire vult.abnegct fcinetipfum,tollat crucé fuam, amp;nbsp;me fequa. tur. Igituromnibusperlcdis 8cexploratig fit hæc orationis conclufio.Per multas cala mitâtes nobis in Dei fegnuin intrâdum eft.

Librifecündi finis.

LIBER TE^tlVS.

*

Dcinteriore Chr^colloquutionecuiri anima fiddi.

Vdiam ^d in me loquatur dominus Deus. Beata anima,quælo-quentem in fe Dominum audit, Sc ex eius ore fermonem confo-iationis ac^pit. Beats aures quæ diuini fu-furri fonitum accipiunt^ huius mundi fù-furrationcs nihil aduertunt. Beats plané aures,qus no foris fonatcm vocem aufcul-tant,fed loquetcm interius docentcmqs ve-htatem. Beati oculi qui exterioribus claufi, intcrioribuslt;int intenti .Beati qui ad inte-riora penetrant. Scad capienda arcana cœ-leftiamagis magisq; quotidianis exercitati.

onib)»

imita NDO 8t

onibus fefe ftudét præparare.Beati qui Deo vacare geftiunt, ab omni hutnano impc-dimento fe cxcutiunt. Hæc anitnaduerte, o anima mça, amp;nbsp;«upiditatcs exclude, vt quid jn te loquatur dominus deus.audire queas. Hæc dicit amicus tuns: Ego falus, ego pax, çgo vita tua fum: mihi adhære, amp;pacéin-uenics. Qmitte omnia morfalia, 8c quære æternarQuid enim funt omnia temporalia, niû fallaciæC' aut quid conducût omniacre-ata.G à creatore deferarisc’ Quare omnibu» abdicatis creatorftuo te redde accepta ac fidelçm, vt veram coafequi valeas beatitugt; dinçm, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

'ycritâtem intus loqui fine ßrepitu uerborum. CAP, II.

LOquereßornine; auditenim fcruus tuus. Seruus tuusego fum: da mihi intelleéfum.vt décréta tua difeam.Inclina aniraû ineû ad verba oris tui,flu-emte roris inftarorationetua. meebâtolitn ITraelitæ Mofi: Ailoquere tu nos,amp; audie. mus: non Dominus ne moriamur. Ego veto non fie Domine, non fie oro: fed potius cû Samuele vate fummilTè cupidcq: fie ob-fecro. Loqueredomine:audigt;cnimfcruus tuus: neue me Mofes aut reliquorum va-turn aliqui s alloquatur: fed tu me potius al-

ei DE CHRISTO toquere,deus,infpirator amp;nbsp;illuminator omnium vatum.qui me folus fine illis potes in-ftruere; cuin illi côtrà fine te nihil profeétu-rifint.PofTuntilli quidem verba fonarc: fed fpiritum non conferunt.

Pulcherrimè dictât illi quidé: fed te tacen-tc animum nô accendut. Literas illi tradût fed tu fententiam aperis.Arcana illi profan-tur:fed confignatorum intcllcéhim tu referai. Mandata illi eloquuntur: fed tu ad eadê exequcndaadiuuas. Illi viamo(i«ndunt:tu ad eidem perambulanda^ das vires.Illi fo-ris tantum rem aguntrtu animos inftruis 8t illumina s. Illi e.vtrinfiEcus irrigât: tu fœcun-ditaten) das.Illi verbis clamant: tu audientl tribuis intelligcntiam. Quamobrem non Mofes me alloquatur, fed tu domine,mi de-us,æterna veritas,ne moriar amp;nbsp;infruftuofus efiiciar:ncûefi duntaxat extfinfecusadtno-nitus.acnon etiam intus accéfusfuero,mihi ad pœnaitp conférât auditus fermo.non ad rem collatus:cognituB,nonamatus:cre-ditus,non feruatus.Igitur tu loquere domine: audit enim feruus tuus .naip ætern æ vi» t« verba tu habes: alloquere me.quôd amp;nbsp;a« nimo meo confolationcm, amp;nbsp;toti vitjç correétftriem afferat, amp;tibiglo-riam honoremq; pariatim-mortalçm.

Dd

IMTTANDO Sj

Dfi uerha fummifjc effèlt;(udiendd,edq;i plerifq-nonponderari CAP. III.

AVdi natc verba mea, verba fuauifsi* ma, amp;nbsp;quæ vniueriæ pbilofophorutn fapientiumqi huius inundi Icientia antecellant. Verba mea Ipiritus amp;nbsp;vita funt, nechumano fcnfu pêt'anda, net ad inanê voluptatcm trabenda, fedcumfilen-lio audiéda, cumq; omni modclHaarqs aui-ditateaccipienda. SER VVS Beatus eft quem tu erudiW, Domme, amp;nbsp;de lege tua dotes.vt ei calamitatts tempore opituleiis, ncpeflumcat. DO^INVS. Ego Sc iam olim vatcg docui,amp; nüc etiamnum om. nesalloqui nó intermitto: fed multi advo-cem meam furdi funt amp;duri.Pleriqï mündü libentius audiunt quàm Deum, faciliufqi carnis fuæ appetitui,quàm Dei volûtati ob. fequûtur. Promittitmundus amp;icmporalia amp;nbsp;parua, amp;nbsp;feruitur ci magna a^iditate: ego fumma aeternaqs {lt;omito; amp;nbsp;torpent corda inortalium. Quis mibi tanta cura in omni-bus feruit amp;nbsp;obedit,quanta mundomundi-que dominis feruitur? Pudeat tc,amp; fi cau-famquæris.audi. Ob exiguum ftipendivm longa via à multis curritur: fltob arternam vitam vix à paucis pes femel attollitur. Vile preciura ftudiofè quæritur:pro vno num#

F

GHRISTQ

jnterdum turpiter litigatur: amp;nbsp;pro re înan| pa^uaq; promifsione aiesnoftçsq; fatigarj pô dqbitatur; at pro bono iininutabili, pro præmioinæftimabili, pro fûmohonore, amp;nbsp;Çloria immortali.vel tantulum laborare pi* get.Pudeatigiturtc.ferue piger Scquerule, quod illi ad interitn.quâ tu ad vitâ.paratiox res exiftût: magisq; vanitatc, q tu vçritatt gaudét. Et ilH quidé fpc fua nônunquâ fru-ftrâtur; at mca proinifsioncminé fallit.nec piihi confidente re infecta dimitttit. Ego quod verbis promitto atlj; pronûcio, idem rcipfa praeftoatqi impleo, fiquis modo ad finem vfq; in amor^nei pcrfeuerct. Ego Vonorum omnium remunerator,ego idem religioforû omnium vchemens fum explo-^•ator. Infcribe verba met cordi tuo, eaq; di• ligenter pertraéla; erunt cnim tcntationis tempore valde neccflaria. Quætu legens non intelljgis, eadcm curationis tempore cognofçes. ^leo autem elçftos mcos duo-bus modis curare, videli^t tétatione 8c cô-folationc: cosq; duabus rationibus quoti-4ie inftitult;^primùm eorum vita reprehen-dendo:dçinde eqs ad virtutûincremêta cq-hortâdo.Qui verba mea habet,eadçq» fpernit0iabetàquo damne -tur in nouifsimo die.

Preca

ÎMITANDO ey

^ccdtio ^uadiuiM doilritMCT religio imploratur. CAP. IIII. .

D Omine mi deus, qui meû omne boT num cs.quis ego fuin vt te alloqu* audeam^ pauperrimusegoferuulus tuus, amp;nbsp;abieftus vermiculus, muko paupcrior amp;nbsp;vilior, quàm vel fcio vel di-çere audeo. Et tarnen vel hoc ipfum memc-to.Dominc.mc nihil effe, nihil habere,nihil valere. Tu folus bonus,tu iuftus,tu fan Sus» omnia tu potes, cWnniapræftas, omnia impies, folos fontes relin.quens inanes. Rc-cordare mifericordiæ (uæ Domine, amp;nbsp;impie animum meû fauorctuo, qui opéra tu» vacua elTc non vis. Nam qui poffim in mifc-ra hac vita confifterc, nifi me tua mifericor-diafauorqj confirmer^ Noli vukum tuuin à me aucrterc: noli tuam mei curationem procraftinare; noli côfolationem tuamab-ftrahere, ne tibi fiat anima mça^qalis terra efthumorisexper% Domine doce me exe-quivoluntaté tuam:doce me coram te di-gnè fubmifieq, verfari. Nam tu mea fapicn-|ia es, meq; verè amp;nbsp;cognofeis amp;nbsp;cognouifti antequam non foluip ego in mundo natus fum, verû etiam anftquam mundus ipfe faélus eft.

?

elt;S DE CHRISTO

Veritdtem modeflum^; cordm Deo cokiuidtnclfe. CAP. V.

N’Ate veritatem corain irecolito.me-que fempercmn aniini fimplicitate quærito. Qui veritatem in mco con-‘ fpcdu colit, is àmali incurfibusdc-fendetur, cumq; veritas à deceptoribus amp;nbsp;improborum calumnijs liberabit. Quodfi tc veritas liberauerit.verèlibereris.nec ho-minum mania verba curabis. S E R V VS. Eft vt dicis,domine: atlt;^ vt ita mecum aga-turquaefo,videlicetvtmetua veritas doce-at,cuftodiat,amp; ad fqiicem exitum perducat. Eadem me ab omni prauacupidme, amp;nbsp;in-temperato amorelibcret: ita fiet vt magna animilibertateergatevtar. VERITA S. Etego tequid reélum quidq; mihi accep-tumfitdocebo. Recolecum magno animi dolore ac mœrorc peccata tua,neùe tibi ob tuarefté f(|ótaquicquam arroges. Nam re vera nocens es, amp;nbsp;multis animi morbis ob-noxms atqi implicitus, qui tuapte natura femperad nihilum tendas, faciléq, labaris, facüé vincaris, facile turberis amp;nbsp;pcftunde-ris. Dcniqi nihil babes quoglonaripofsis; fed potius ftulta obquaeteparuifacerede-beas, quippe multo infirtnior quàm vtid perciperequeas.

Qäo-

IMITANDO 07

Quocirca facvt omnium operum tuoruin nihil magnum tibi videatur, nihil grande, nihil preciofum, amp;nbsp;admirabile, nihil deniq» fufpiciendum cenfeas, nihil al turn, nihil vc-rè laudabile amp;nbsp;appetendum.nifi quod aeter-num eft. Tibifupra omnia placcatætcrna veritas, difpliceat tua fumma vilitas. nihil fie timeas, nihil fie vitupères amp;nbsp;fugias.vt vi-tiapeccataqitua, quæ magis difplicerede-bent.quàm cuiufuisreiiaaura. Quidam fe mihinon fincerospræbent; quin quadatn curiofitatc amp;nbsp;arrogantiaduéli, arcana mea arduafqî res ftudiofé rhnantur.fe fuaq; falu-tem negligentes.hi fæp« in graues tentatîo-nes amp;nbsp;peccata propter fuam curiofitatem amp;fuperbiam, me cis aduerfante, labuntur. At tu omnipotentis dei fententiam iramqs pauidus time, neue Supremi opera cxcute, fed vitja tua perfcrutare.quantû vel mali fc-ceris, velbonincglexeris. Nonnulli fuam omné religionein folum in libijg, alij in pi* ^uris.nonulli in eMterioribus fignis figuris* 3' UC circûferunt:alij in orc me gcftât.in cor.

e non itcm.Sunt contrà qui mente perfpi. çaecs, amp;nbsp;animo puri, ad æterna femperan. belant.de terreftribus inuitiaudiunt.natu. rjp ncçefsitatibus dolenter *inferuiunt;

88 DE C H R f î T O

amp;hi quidcip quid veritatisfpiritusinipfis loquaturfentiunt, quippe qui cos terreftri-bus defpeâis atnarc cœleftia, mundoque contempto cœlutn dies noélesq; appçtere doceat ..

D« Uuddtio,^ de eius henefiàjsgratidrunt ' • aétio-jtanqi de ni dmorii Dei.

CAP. vr.

OlJaudo te pater cœleftîs,pater Do-'■'lUitii mei lefu Chrifti, qtji inei inopis digjnatüs fueris rjcordari. O tniferî-cordiæ pater,oinnisq; confolationis Deus,ago tibi gratias.qui jne omni indignû confolationé quanSoque tua recréas cqn-folationé? Teego perpetuô collaudo atqj cócelebró, nec non vnigenitû filium ipum, amp;confinnatorem fpiritumfanfl:urn,in om* nemfeculorumpcrpetuitatem. Eia domine Deus,mei amator fanétc,vbi in animum meum veneris, toto peéîore exukabo. Tu mea glori^ meiq; cordis cxultatio es: tu inea {pes amp;nbsp;perfugium tempore calamitofo, Sed quia adnuc amore debi li amp;nbsp;virtute fum imperfeéla, necefle liabeo à teconfirmari afticiqi confolationé; quocirca vife mef»-piuSjfamfta^ inllrue difeiplina. Libera me à prauis animi perturbationibus, animum-qi meum ab omnibus effrenatis cupidini-bus

I M I T A N D o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6^

bus Sc vitijs fana, vt intus fanatus, Sc probè purgatus, aptus cfficiarad amandum.fortis ad patiendum.conftans ad pcrfeuerandum. Magna rçs eft amor, magnum omtiino bo-num,quod folum amp;nbsp;leuc reddit quicquid o-nerofum.Si æqualitcr fert,quicquid eft inæ-qualc. Nam onus fine onercporiat,amp;ami-ra omnia in dulcia fapidaqi conuertit. Ille inquam lefunobilis amor ad magna faci-tndaimpellit.excitatqi ad appeteda Temper perfeftiora. Amor vult efle furfum.ncc vliis numilibus rebus retineri. Amor Vuult efle liber,Scab omni nftittdana affeftiorte alie-huS.nec cius interior impediatur afpeftus, neue temporali àliquolt;el cómódo impli-tetur, vel incómodo fuccumbat. Amore nihil dulci’.nihil fortiü*,nihil altiiis,nihil lati’, nihil iucundi»,nihil pleni^,nihil Vel in cœlo Velin terra rrielius, quippe qui Deo fit na-his.necnifi in Deofuper omniacreatapof-fit requiefeere. Amans volat,currit,lætatur, libel* eft, neq; tencturlomn ia daÿjro omnibus Sc, habet in ownibus omnia, vt potc qulinvno fummo fupraomnia quiefcat,ex 3UO manat Sc oritur omne bonum. Non ona fpeftat, fed a d don ante in fe conuertit fupra omnia bona. Amor modum nullum nouit,fed fupra omne mocÄm feruet. Amor onus non fentit, labores nibili facit»

DE C tt R r S T O' fupra vires conatur, vtruin fieri id pöfsllt; an fecus,nihil pcnfi habeiîs, quippe cum fl. bi nihil afduurti, nihil illicitum arbitretur. Ergo valet ad omnia,inultaq; adfinempcr-ducitjfi non deficit amp;nbsp;iacet amans. Amor vi-gilat, Scdormicnsnon dormitat; laborans non laflatur, preflus non opprimitur, terri-tusno perturbatur, fedquafi viuida flâma, ardés^i facula furfû erûpit, tütoq; pénétrât. Siquis amat.nouit hæc vox clamct. Magnus clamor inaunbus Dei eftipfeardens affeftusanimi, dû dicii^Mi Deus,mi amor, tu totus meus,ego totus fum tuus. gigne in me amorcm copiorum,vtdircam interior« cordis oredegufl:a^, quàm fuaue fitamare, 8c in amorequafi liquefaélum natare. Fac vt ita amore flagrem, vt ftudij ardore meip-fum fuperem. Cantem amoris canticum, irt infublimc tefequar amicum meum,tuasÓ» laudes tanto amore dccantem, vt meden-ciat animus.

Te plul^uàm meipfum amé: quin neqi me, neque cæterorui^ quenquam, qui tö vcrè amant,nifi amp;nbsp;propter te,8c in te amem, ficuti iubet lex amoris ex te relucens. Eft amor vclox,finccrus, pius,iuCundus 8c a-mœnus, foxtis, patiens, fidelis, prudens,to-lerans, virnis, Sc fibi nunquam ftudens. Vbi enim fibi quisftudet.ibicadit amor.

.Eft.

IM I TAND o pt

Eft amor circunfpeâus, inodeftus, reôui, non mollis.non Icuis.ncc vanis rebus addi-ftusjfobrius, caftus.conftans, quietus,amp; in cunftis fcnfibus tcmperans. Eft amor fub-jcdus amp;nbsp;obcdiens maioribus, fibi vilis Se xJefpeftus, erga Dcum rcligiofusamp; gratus, conßdens femperquc fpcrans ctiam turn cum à Deo faftiditur; quandoquidem fina dolore non viuiturin ainorc. Qui non eft paratus omnia pati, fcque amici voluntati accómodarc, indignus eft qui amator ap-pellctur. Dcniqs amantcm oportet omnia dura amp;nbsp;amara propter amicum am-

• pledi, necaduerfis cafibus ab eo aJbcari

^2 DE CHRISTO

De ueri amdtoris exptordtione,cr modo fithofli refiftendum.

CAPi VII.

NAte nonduin fortis es amp;nbsp;prudens à-mator. SER. Quaredomineï’Do^ Quià vel ob exiguum infultum cœp-todefiftis, Sc nimis auidè confola-tionem quæris. Fortis amator confiftit ili centationibusgt;nec callidis credit fuàfîont' bus inimiciùtaqj rebus fccundis deleftatur, ytadueflîs non offendatur. Prudens amator non tam aman tis doflum.quàm donan-tisamorem fpeélat.« idem animumpbtius quàmcenfum atté^it, amp;amico omnia manera pöftponit. Nori in dono, fed in tné fil-pra ömrie donü acquiefeit nobilis amatön Neqj vero continuo defporidendum éfta-nimum,(i quarido Vel dè me vel de mei cul-tóribus fanólis minus bene fentis,quàiri velles. AHeâus ille bonus Sc dulcis,duö in. terdum p^mulceris, affedus él): tauóris præfentiSÿ Sc præguAatio qusdam patfis cœlcftis,cui præguftationi non nirilis inrii. tendumeft, vt quæ vicifsitudiriem babtf-at.Sed aduerfus animi prauos motus certa-re, Diaboiiq: folicitationes fpernere: boe Veró virtufts opus, magnaqj mercede di-Ênum eli.

I M I T A N D o» PÎ Iraq; no eft quod te vfqueadeo vrant abfur-dæ iftæ imaginationcs,ex quauis occafione occurfare folitæ.perfeuera conftanter in in-ftiruto,8cerga Dcum animo efto fincero. Neqi vetoillufioeft, quodaliquando infu-blimefubitoraperis, amp;nbsp;mox adanimi foli-tas ineptiasreuerteris ; quas quidem quo-niam inuitus potius pateris, quàm earû author cs, quandiudifplicêtamp;reniteris.vtiics potius Tunt quàm perniciofç.Seito antiquû ilium hoftem in id omnino incumbere.vt toumboni ftudiutj impediat, teq; ab omni religionis exercitationc auocet, videlicet àpia fupplicij Chrifti iftemoria,ab animi tui euftodia, àfirmo projJbfito proficiendi in yirtute. Multas malus co^itationes inijcit, vttibi tædium horroremq; incutiat.quo te à precibus facrarumq; literarum Icftione rc uocct.Difplicetei fummilTa peccatorûcon fefsio,Sc fl poffet.à communione te reuoca-ret. Ei tu ne crcdito.néuc cum cures, licet tibi fæpius fallaces intendatla^eos. In ip-fum mala turpiaqiSngercntcm retorqueto, eiq; fie dicito: Abi immunde fpiritus,erube-fee niifer,impurifsime tu, qui talia infers auribus meisfacefie àme,impoftor pefsi-me,nihil apudmeefficies.Iefi^enim mihi confortis bellatoraderit.amp;tuiœde vince-ris, Malo mori, amp;nbsp;quiduis ferre, quàm tibi

G

'94 nbsp;nbsp;® E CHRISTO

aflentiri.Tacc amp;nbsp;obmutefce.iam ego te non audiam,etiâfî pluratnihi facefTas négocia. Dominus inea lux Sc falus eft : ecquem me-tuainïDoininus mese vitæ firmamentûeft, 'ecquem form idem:’ Si contra me caftra fiât, non metuam animo, Domino me adiuuan-te atq. libérante. Ccrtamore boni militis: quodfiquandoob infirmitatem cecidcris, refumito vires prioribus fortiores, de meo erga te fauore etiam maiore bene fperans:ct inanem arrogantiam fupcrbiamq; etiam at-quc etiam caucto.quae i# caufa eft vt multi in crrorem ducantur, amp;nbsp;in cæcitatcm penè incurabilem quandoqi labâtur. Afferattibi cautionem perpetffamq; modeftiam ruina illafupcrborû.ftukefibinimis arrogantiû.

Df Det beneßcijs modeße occulttindif. CAP, VIII.

N Ate vtilc tibi amp;tutum eft, collatum tibi diuinitus religionis ftudium dif fiin^lare.nec id infolentius iaétando verbis efferrc, aut fupra modum extollere,fed potius teipfum defpicere,amp; tan-quam illis in indignum collatis timcre.Non eft ei affeélioni tcnacius inhærendum, quæ cito mutariipoteft in contrarium. Cogita dum tibi Dei adeft gratia, quam mifer amp;nbsp;inops cfle folcas fine gratiamec in co dun-taxat

I M I T A N D o ^5? taxat fitos efle progrefTus vitæ fpiritualis, ß diuinæ confolationis beneficie frucris, fed ctiam fi eiufdein fubtraélionem modeftè, teinperanter patienterq: feras,ita vt tune in precuin ftudio non torpcfcas ,ncc rcliqu* operatua confuctaomnino dilabi permit-tas.quinquàm optimè poteris amp;fcies,li-bentcr quod in te erit facias, nee propter il-lain quam fentis mentis ariditatem autan-xietatem officium prorfus negligas. Multi enim.fi quando eis non bene fuccefsit, protinus impatientes fiuntaut defides. Nó femper eft arbitrij hoipinis fuis rebus mo-derari ; fed Dei eft amp;nbsp;^are amp;nbsp;confolari amp;nbsp;quando vult amp;nbsp;quantum vult,amp; cui vulti idque vt ipfi demum libet. Nonnulli feip-fos ob collatum in fe religionis ftudium in-certiperdiderunt,dumlupra vires conan-do prauitatem fuamnon perpendunt.fed magis animi aiïeftum, quàm rationis indicium fequuntur. Hi quia maipra quàm Deoplacitumfuit,fjjfcepcrunt, aiuinum fa uorem citó amiferunt:amp; qui fibi in coelo nidum pofuerant, ijdem inopes, viles, de-reliéli euaferunt, vt deprefsi ac depaupera-ti nó alis fuis volare, fed pennis meis niti di fccrent. Qui adhuc tyrones funt»amp; viæ Do mini impcriti.ij nifi prudentiorum confi« lio obtemperét,facilius decipi peftundariqi

Q a

D E C H R I s T o polTunf: ijdemqs fi opinioni fuæ potius ob-fequuti funt.quàm exercitatis obtempera-runc, in maiore verfantur periculo, qui à concepta femel opinione retrahi noluerint. Rare fit vt qui fibi fapere videtur, is alterius imperium modeftè ferat. Itaq; præftat paru fapere cummodeftia.exiguaq; rerum per-fpicientia,quàm abundanter icientia fibi ni jniurn placere.praeftat minus habere» quàm multum habentem fuperbire.Non fatis cir-cumfpeétèagitjqui fetotum lætitiæ tradit, oblitus priftinæ fuæ in«piæ, caftiqi timuris Domini, qui ne collata fibi beneficia amit-tat, metuere folet. Ne ille quidem fatis cuin virtutefapit, qui aouerfo difficiliq; tempore nimium defperanter fc gerit,amp; de me minus fidenterquàm debet, cogitât atq; fen? tit. Qui pacis tempore nimis fecurum fe prç bet,is belli tempore fæpe nimis deieclus amp;nbsp;formidolofusexiftit. Sifemper modeftum te animimdemifsi præftarc, fpiritusq; tuos bene mo *rari ac regele feires, haud tam fa eile in periculû amp;nbsp;olîenfam incideres. Con-fultum eft ardoris fpiritu concepto cogita-re quid futurûfit, fi lux difcefferitirurfumqs vbi id contigerit.eandem reuerti polfe cogi tare,àmealeo fubtradlam, vt Se tucautior, amp;nbsp;cgoreddargloriofior. Eftenimfæpeta» lis exploratie conducibilior, quàm fi rebus fecun- gt;

I M I T A N D o» 97! fecûdis perpetuo fruercris arbitratu tuo,Nc que enim in eo Gta funtj virtutis opera, fi di-uinis vifis Scconfolationibus abundes, aut literaruin fis peritus.aut in fublimi gradu colloceris:fed fi veramodeftianitaris.fi di-oina charitate fis plenus: fi Dei gloriae cafte amp;nbsp;fincere perpetuo ftudeasifi teipfum nihi-li facias,vereq; defpicias, neque non ab alijs quoq; defpici deprirniq; magis quàm hono rari gaudeas.

Defeipfo itiDci ocuUs pdrui ficienio, C A»P. IX.

DOminum meum alloquiaudeo,ip-fe puluis amp;nbsp;cini*: qui fi me pluris fe-cero, tu mihi contra ftas, amp;nbsp;dicunt contra me vcrum teftimonium mea crimina, cui non poflum contradicere. Sin meipfum vilipédens in nihilum redegero, abiedaqjomnideme exiftimatione meipfum pro puluere,vtfum,habuero, erit mihi propitia gratia tua, amp;nbsp;vicina coadi meo tua lux:atqïitafiet vtfime veltantuli feci,etia illud ipfum tantulum, meprorfus in nihilü depre(ro,euanefcatinperpetuü. Hïc tu me mihi oftendes quid fim,quid fuerim, amp;nbsp;yn-de venerim, nihil videlicet 8c de nihilo. qui fi mihimetipfi relinquor, cótitfto nihil fum nifi mera infirmitas. Sin tu me fubito refpe-

G Î

99 de CHRISTO

xifti, ftatim fortis efficior, nouaq; rcpicor lætina.amp; admodum inirum eft inc fie repen tèfublcuari.tctam benignê coinpleftente, qui meopte pondéré feinper ad ima fcror.fa cithocamortuus me gratis præucnicns, amp;nbsp;in tot necefsitatibus fubueniens, meque i grauibuspericulis tutans, amp;nbsp;exinnumeris, (vt verè dicâm) malis eripiens. Nam 8c mcipfum malèamando perdidi:8ctefolùiil quçrendo fincereq; amando turn meipCuin turn teinueni, coq: amore meipfum ctiâ ma gis in nihilum demerfi. Nam tu, ô mihi dul-cifsime,plura in me confers nô folùm quàin promereri queain, vcruin etiam quàmfpC-rare,nc dicam roga«,audealn. Ago tibi gra lias,mi Deus,quod licetegofim omni indi. gnus bono, tua tarnen nobilitas Scimmen-fa bonitas etiam ingratis 8c à te longé auer-fis bcnefaccrenunquam intermittit. Con-nerte nos ad te vt lîmus grati,fummifsi, re. ligiofi, tu quinoftra Talus 8c virtus 8cforti, tudo es.

Ow»w ad Deum,ceu ad frient ultintum, effè

• I referenda. CAP, X.

NAtefupremus tibi vltimusquc finis ego fim oportet, fi beatus efle cupis. Hac*intentione expiabitur ingeni.

■ um tuum, fæpius ad fcipfum 8c ad res

I H I T AND o 99 rcscrcatas malè propcnfum. Nam fimul-atq; in requapiam tibijpfi ftudes,inteipfo deficis amp;nbsp;arefcis.Itaquc omnia ad me unum referas oportet.quippc qui omnia dederiin amp;fingula exmefummo bono manare fei-as, ideoque ad me, ceu originem fuam .efTe reuocanda. Ex me paruusæquè acmag-nus,pauper æquè aediues tanquam exvi-uo fonte viuam aquam hauriunt : amp;nbsp;qui mi hi fponte amp;nbsp;liberaliter feruiunt,ij benefi-eijs alijs fuper alia cumulabuntur. Sed extra me fi quis gloriari , aut aliquo priuato bonodeleétarivofterit.is perpetuo vero-que gaudio, animiquamp;lætitia non potietur, fed in varia incommo(^amp; angores incur-ret. Itaque nihil boni, nihil virtutis vel tibi vel omnino vlli mortalium adferibere de bes,fed omnia Deo, fine quo nihil habet homo, accepta ferre. Ego omnia dedi, e-go idem omnia mihi meo iure vendico,ma-gnaque cum feueritate gratiarum aftionem exigo. Hsec Veritas eft,qua fu^tur huma-nægloriæ vanitas»

Quod fi quis coelefti fauore veraq; chari-tate praeditus erit, hunc nec inuidia, nec a-animi deieélio,nec amor fui occupabit.Vin cit enim omnia, animiquevires omnes ex-plicat diuina charitas. Quôd^reélèfapis, in me folo gaudebis, in me folo fperabis,

G 4

too DE CHRISTO ^uemadmodum vnusDeus bonus eft, fu-per omnia laudandus, amp;nbsp;in omnibus cele-brandus.

nulcecffe contempto mundo fcruireDco, CAP. XL

N'Vnc iterum loquar. Domine,neque filebo,inq; meiamp; Dei amp;nbsp;Domini amp;nbsp;régis fublime cœlum incolentis auri bus in hunc modum fabor: O quan-taeft,Domine,voIuptai illa.quam tui reuc-rentibus repofitam habesc'nedum amanti-bus,nedum toto animS tibi feruientibus. Verè ineffabilis eft tai contemplandi dulce do, quam largiris aaatoribus tuis. Atque in comaximè charitatis tuædulccdinem exe ruifti,quod cum no clTcm tu me fccifti,Sc po ftealongeàte errantemin viam reduxifti, vt tibi fcruirem: vtq; te amem prsecepifti.O fons amoris perpetui,quid de te dicam,aut tui obliuifci quî pofsim^'qui mei recordari dignatus qui erga tuum me, poftqua iam contabueramatq; priera, contra fpem omnem mifericordia vfus fueris, amp;nbsp;nihil promeritum,fauore amicitiaqj demerueris. pro qua quidem beneficentia quam tibi gra tiam referamc’Seruia videlicet tibi. fed quid magnum e(teiferuire,cui omnis rerum natura feruire debet:* Illud potius magnü mihi amp;

IM I T AND o. toi hi amp;nbsp;admirandum vidctur, quod tam ino-pcm.tam indignum,in feruitutem admitte-re,amp;in dileftorum tibi feruorû numerum cooptare dignaris.' En tuafunt omnia quç-cunq; habeo,amp; quibus tibi feruio. Sed quid quod magis tu mihi ferais, quàm ego tibi^ Encœlum ipfum amp;nbsp;terra, à te ad homini» vfus condita.præfto funt, amp;nbsp;quotidie quic-quid à te mandatum eft,exequuntur. Quirt etiam angelos ad hominis vfuscreafti atqs ordinafti. Sed omnium longé maximû eft, quod tu ipfe ferui|phomini dignatus es, Se teipfum ei daturum promififti. Pro quibus innumerisbeneficijs quamnam tibi gratia referamc’Vtinam tibi per omnem vitam fer-uire pofsim:vtinam is fim qui vel vnius diei dignum feruitium exhibeam. Verè tu omni feruitio, omni honore amp;nbsp;aeterna laude di-gnus es. Verè tu Dominus meus, 8c ego tenuis feruus tuus fum, qui tibi totis viribus feruire.laudibusqj tuis nunquam fatiari de beo.Etquidemficvolo, ficcu^o.Scquic-quidmini deeft ttffupplere dignare. Magnus honor,magna gloria tibi feruire,amp; om nia propter te contemnere. Magnam enim tnercedem reportabunt, qui fe fanèlifsimæ iftiferuituti fpontefubiecerin^, inueniétqt fuauifsimam fanéli fpiritus confolationem, qui amore tui huinanas abiecerint volupta-

Q 9

loi »E CHRISTO tcs.Magnam anitni libertatem confequen-tur,qui arftam pro nomine tuoingrefsi vi-am.mundanas curas omnes cótempferint. Ogratam iucudamq; Deiferuitutem.qua homoverè liber Scfanélus efficitur. Ofa-crum datum religiofi famulatus, qui hominem angelis reddit æqualem.Deo acceptû, dæinonibus tcrribilem, cunélisq; fidelibus cómendatum. O ampleélendum amp;nbsp;fcmpcr optandü feruitium, quo amp;fuminû bonû pa ratur,Sc gaudiû quæntur fine fine manfurû.

Animi cupiditates exami^ndof ejjè cr mo-derandM. »CAP, XII.

NAte multa tiUi addifccnda reftant. S. Quænam.DominaC'D.Vtcupidita-teratuamarbitriomco plané fubij-cias,amp; non iam tui amator, fed meat voluntatis excquendæ fis cupidus.Sæpe te cupidines accendunt,amp;vehementer impel lunt:bîc tu confiderato vtrum honore meo, an comincÂo tuo magis moueare. Nam fi mca caufa cupis, bonrconfules quicquid ego ftatuero : fin priuati quæftus aliqua cupido latet, idipfum cft quod te impedit Se grauat. Caue ergo ne côceptç incôfulto me cupiditati r^niuin innitaris, ne forté poftea pœniteat.ac quod primo placuerit, quodô; ccu optimû affectaueris.idem deinde difpli e lt;gt;

IM I T A ND o 103 ceat.Nam nec omnis afFeélio.quæ bona vi-^etur.ftatim eft fequenda, nec contraria prî mo afpc^lu fugienda. Expedit interdû ctiä' bonis ftudijs amp;nbsp;cupiditatibus frænos adbi. here,ne vel animi iinportunitate modura tranfeas.vel alijs intcmperatiatua offenfio ni fis, vel ijfdé refiftentibus fubito turbatus labaris.Nonnunqua violentia vti conuenit, amp;appetitui rcpugnare.neq; quid vclit.quid ue nolit caro.rationem habere, quin potius opera dare vt vel inuita fpiritui obtêperet, amp;nbsp;tandiu coercea^r feruituteinq; ferat,donee parata fit ad omnia; paucisq; cótenta ef fe,amp; tenui conditionê deleélari, nee aduer fus vllû incómodüobfcurmurare códifcat.

De ratione patientitc^cr certatnine aduerftu cupiiitdtes. CAP. XIII. ERgo quantu audio, mi Domine Deus, eft mihi perquàm neceflaria pa-tientia : multa enim in hac vita acci-dunt aduerfa : vt licet |Aicem omni ratione appetam,’fieri tarnen nequeat vt fine bello amp;nbsp;dolore vitam degam.D. Ita eft, nate. Noloautemtecam pacem quærerc, quæ tentationibus careat, aut aduerfa non fentiat : fed tunc quoque pace^p à te inuen gt;nbsp;tam exiftimare.cum varijs multifq; miferia-rum rerumq; aduerfaru calamitatibus cxa.

104 BE CHRISTO gitantibus cxplorabere. Quod fite muka Ïgt;atiponcnegabis,æternum ignis cruciatû err* quî poterisC’De duobus malis Temper minus eft eligendum.Vt ergo ætcrna ilia fa tura fupplicia euadas.inala præfentia pro Dsoæquo animo ferre ftudeto. Anputas fcculi huius homines aut nihil malorum, autparum patinne delicatifsimos quidemà mails immunes efle comperics. Dices:Sed feruntur multis uoluptatibus.fuæqj volun-tatiobfequuntur,ideoq; miferiasfuas parui pendunt.fingeeisomf ia exanimi fenten tiafuccedere.quandiu id duraturum eft^ Ni minim fimi ritu peribunt,qui in hac vita co-piofifunt, itavt prîteritorum gaudiorum nulla fuperfit recordatio. CJmn amp;nbsp;adhuc fu-perftites non fine acerbitate amp;moleftia ac titnore illis fruuntur. Etenim quibus ex rebus voluptatém capiût, exijfdem dolorem non rarô concipiût:amp; meritô: vt qui intern pcranter voluptates confeélantur.ijdem nô fineaccrbi^te amp;nbsp;perturbatione eas perci-piant. Suntillæ fané perbreues omncs, Sc falfæ,amp; intempérantes,amp; turpes:fcd hoc il-li præ ebrietate amp;nbsp;cæcitate non videntzquin brutorum animalium ritu ob exiguam vita mortalis dgleftationem , animae mortem fibi conciliant. Quocirca tu nate cupidita* tes tuas fcqui noli,fed voluntaté tuam auer-fare.

I M I T A N D o tO$ fcre.Deleftare Domino,amp; animi tui poftu-lata tibi concedet. Etcnim fi vcrè dcleéUri, largamqi confolationem à me vis pcrcipe-re,fcito tibi in rcruin omnium mundanarü comtcmptu, infirinarumqueiftarvm volu-ptatum abieöione fitam cfle felicitatcm.am plumq; præmium confolationis: quanto^ tu te magis ab omni humanarum rcrum fo-latio fubtraxeriSjtanto fuauiores maiorefqj confoiationes in me inuenturum eflc. Sed ed eas non (ine triftitia amp;nbsp;labore certaminis peruenies.obftat^nim inolita confuetudo: fedea meliori confuetudine vincetur.ob-inurmurabit caroifed’ea fpiritus ardore fre-nabitur.inftigabit te S^exacerbabit fcrpens antiquus : fed precib. fugabitur, amp;nbsp;inluper vtili labore magnus ei aditus obÜructur.

Deobediendo maioribiK excmplo Icfu Chri/ii. CAP. XIIII.

N'Ate qui fe obedientiæ fubducit, is fe diuino fauori fubducif^ qui priua-taquçrit.alîiittitcommunia Qui nó libenter amp;nbsp;fponte fuperiori fe fub-ditjhocipfoindicatfuam fecarncm nondâ prorfus habere diélo audientem.fed cam f® pc recalcitrare Scobmurmur^’e.Quocirca difce celehtcr fuperiori te fubmittere, fi car gt;nbsp;aem tuatn domarc cupis.Citius namqi via*

io6 DE CHRISTO

citur exterior inimicus.fi interior homo eft illabefaftatus. Nullus anitnæ moleftior aut pciorhoftiseftquàmtutctibi,non concor-dans cumfpiritu. Oportet enim te verum adhiberc contemptum tui, fi vis carne amp;nbsp;fanguine fuperior euadere: quandoquidem adhuc inteinperantius amas, ideoqjte to-tum aliense voluntati committefe horres. Sed quid magnum tu puluis amp;nbsp;nihil prae-ftas.fi propter Deutefubdis hominiCcum ego ille omnipotens amp;nbsp;fupremus.qui ex n j-hilo omniacreaui,homiiii me tuacaufa fub mifle fubiecerim.faélus omnium humilli-mus 8c infimus.vttu ruperbiam iftam humi Iitate mea vinceres.fcifce obtemperare.pul uis:difce te deprimere, terra 8clime, om-niumqs pedibus fubijcere:difcevoluntate tua frangerc,8c omnibus fubieétum te præ-berc.Exardefce cótra teipfum, neue patere faftum in te viuere, fedita fubieftum par uumq; te praebe, vt te pcruadere,8c luti vico rum ritu collculcare poftint omnes. Quid habes,inanis homo,quoa coquerarisC quid cft-,0 impurc^quod vituperantibus contra dicas,cû toties offenfo Deo, toties Stygias pœnas meritus fis C Sed ego tibi benignus pcperci, an^am tuam habens in precio, lit tu cognito meo erga te amore,gratum te de benefieijs meisTemper præbcres,ve

rælt;ÿ

I M I T A N D o 107 rxqsobedicntiæ Scmodefti'æ perpetuô ad didus.tui contemptum patienter ferres.

De occultii Dei iudicifs conßderandti, ne bonis expettatnur,

CAP. XV.

TV tuis iudicijs in me tonans.Domî ne, omnia membra mea timoré con cutis ac tremore.animumq; meum fupramodum pertcrrcs. Attonitus ego illud confîder^, cœlos ipfos in tuo con fpeélu non cfîe mundos . quod fi in angelis ipfis vitium deprchendifti,nec eis peperci fti.quid me futurum eftifi llellæ ipfæ de cœ lo ceciderc, ego puluis quid fpcrem ƒ Quo rum opera videbantur laudabilia, ij ad ima deciderunt:amp; qui angelorum pane vefce bantur,cos vidiporcorum filiquis deleâa ri.Nulla eft ergo fanditas, fi tu manum tuâ. Domine,retrahasmulla prodeft fapientia, fi tu gubernarc defiftas : nulla iuj^at fortitu do,fi tu conferuareï!efinas:nulla tuta eft ca ftitas,nifi tu earn tuearernulla prodeft fui ca ftodia.nifi tuaadfitfacra vigilantia.

Nam reliéli mergimur Sc perimus : ÿ-demte curante ereéfi viuimus :inconftan-tes nos quidem, fed qui à te coÂirmemur: tepidi,fed qui à te accedamur.

to8 DE CHRISTO

Enimuero mihi dcmeipfo humillimè 8c ab~ iedifsimèfcntiendüett,plancqj nihili pcn-dcndum.fi quid boni videorhaberc.debeo, inquam.meipfum tuis illis inexhauftis iudi cijs fubmifsimè fubiugarc, vbi mcnihil a-liud quam nihil de nihilo eflc comperio. O pondus immenfuin : ô pelagus intranabile, vbi me nihil nifi totum nihili effe comperio. Vbinam cft igiturlatcbra gloriæ^ vbi paftae gloriæ confidential Abforpta eft omnis vana gloria in tuorum deme iudiciorum gur-gitc. Quid funt mortale^ omnes in tuo con-fpeftu^fcilicctgloricturlutum aduerfus fi-gulum. Poteftne Vänis laudibusinfolefcc-rc.cuius animus iwveritate Deo fubieèlus eftc'non fi vniuerfus cum mundus extol-lat,poftquam eum fibi fubiecit veritasmul-lo inquam laudantium ore mouebitur, qui fpem fuam omnem fixit in Deo. Nam 8c illi ipfi qui loquuntur,omnes nihil funt,amp; cum verborum fuorum fonitu defefturi funt.At Domini vritas æterna manet.

•

Quo animo effè, ç^quiddiccrcoporteat inrebut expetcndis. CAP. XVI.

N’Ate omnibus in rebus fic tibi dicen-dim eft.Domincfi tibi placitü fue-rit^ocitafiat.Domincfi hoctibiho norifuturum eft, fiat in tuo nomine.

Domme

IB I T AND O’ 105» Domine fi hoc mihi cxpcdirc amp;nbsp;vtilc fore vides, efficc vt co vtarad honorem tuum; fin mihi no falutare, fed noxium fore nofti, «uferàme cupiditatcm hanc, Neqjenimà fpiritu fanfto eft omniscupiditas, etiamfi homini reftabonaq; cfie videatur: eftq;dif-ficilè certo iudicare bonus ne an diuerfus fpiritus impellat ad hoc aut illud aucndum: «npotius tuo ipfius fpiritu moueare. Multi adextremu decepti funt, qui primo fpiQtu bono videbaturinftigati. itaqjfempercum Dcimctu animii^fummifsione cupicdum eft, quicquid animo, optandum occurrit: cumq; mcraobiurgatione fui tota res com-mittendaDeo, atq; it*dicendum: Domine vtrummagis expédiât,tute fcis; vtrumipfe Voles facito. Da quod vis,amp; quantum vis, amp;nbsp;quando vis. age mecum vt agendum no-fli.vt^i tibi placet, amp;nbsp;quodtibi maximam gloriam pariat. Ibi me colloca vbi voles, 8c mecum omnibus in rebus libéré agito. In manutua ego fun^ verte verfaT^; me in oin-ncm partem. Ecce me feruum tuum ad omnia paratum: quandoquidem non mihi,fed tibi (atqi vtinam dignè

8c perfcétê)viue. recupio. •

H

ito DE CHRISTA

Pree» ob Dei uoiuntatem exequenditm, CAP. xvn.

COncede mihi, benignifsime Icfü, fauorc tuum, qui mihi adOt, mecuin laborct,mecum ad finem vfqj perfc-ueret. Da mihi femper veile amp;nbsp;cupe-re.qusEtibi accepta charaqj fint.Tua voluntas mea fit, meaq; tuam femperfequatur,amp; cum ea optimê cócordct.Sit mihi idem veile amp;nbsp;nolle tecum,ita vt nihil nifi quod tu ve lis aut nolis,cgo veile aut nolle queam. Da mihi vt omnibus quaecuiTqj funt in mundo moriar,ac propter te m hoc feculo contem-ni amern amp;nbsp;nefciri.Eba mihi fuper omnia op tata inte acquiefeere, animumq: pacatuin habere: tu verapax cordis, tu folarequies: extra te omnia dura funt amp;nbsp;inquiéta. In hac pace,hoc eftin vno te fummo xtarnoq; bo-no dormiam amp;nbsp;requiefcam.

Verum folatium in folo Deo eße quierendnm, €AP. XVIII.

QVicquidfolatijoptare autcogitare poflum, idnó hîc, fed in füturûex-peéto. quod fi vel omnia quæ vfquatn funtfolatia folus ha-bcrem.omnlbufq; delicijs frui poiTein, cer-tuincftcas diu durare non pofie.Itaq: ple-nam confolationera confequi, pcrfeéleqi rccreari né nifi in Deo potes, ô anima mea, inop-

•t M I T A N D ô tl« {noputn confolatore.modcftorumq; opitu-latore.ExpedapauIifper.anifnamca, cxpc-dadiuinuin promifTuin, 8c confcqueris in coelocopiain omnium bonorum. Quodfi praefcntia iftaintempcrantius appelés,seter na çœleftiaqî perdes. Sint tibi temporalia in vGieCtcrna incupiditate. Nullo tu tempo-rali boikC fatiari potes, quippe ad quod rru-cndumnonfiscrcata. Etiam fi omnia bona creata habercs.non tarnen beata forcsiquin in omnium creatorc Dcofitaefttuafelici-tasmonillaquidcWi qualis ftultismundia-inatoribus videturamp;Jaudatur: fedqualcnt expeélant boni fidcntjfq; Chrifti dicipuli, qualcmqi præguftant interdum fpiritualcs Sc mundi cordis homines, quorum obuerfa tio in cœlo eft. Vanum Sebreue eft omae humanum folatium: beatu amp;nbsp;verum, quod intusàveritatepercipitur. Religiofus homo vbiqi circumfert cófülatorê fuû lefum, cûqj fie alloquitur: Adefto mihi Domine le fu,omni Sc loco amp;nbsp;ippore.Hæc fnihi fit con-folatio,omni humano folatio libcnter cate-Tc. Autfi quando aberittuaconfolatio, fit mihi tua voluntas, iuftaq; cxploratio pro fuiauao folatio. Neq; enfin tu is es, qui perpetuô irafeariAut icrrefacias.

H

DE CHRISTO

Cmnem folic itu/incm e(fe Deo coMÜ-tendctnt CAP. XIX.

NAte fine me tecum agere.quodVo»' lo: fcio cgo quid ê re tua fit.Tu cogitas vt homo, amp;nbsp;in multis fic fentis, vttibihumana mensfuadct. S.‘Do-minc veradicis: maiorein tu mei curam’ge-ris, quam cgoipfcpoffcm. nam càducè fane flat,qui non omnem fuam folicitudinem tibicommittif. Domine dum modo reâa firmaq: permaneat erga te mea voluntas, vtere me arbitrio tuo. na'fti non nifi bonum «frepotefl:,quicquid demeftatueris. Igitur fiae me in tcnebris efle vis,laudo:fiue me in luce.id quoqj laudo.Siue me dignaris côfo-lari,laudo;fiue rebus aducrfis vis premi,hoc quoqs laudo. D. Nate fic te animatû elle o-porter, fi mccü cupis habere negotium; nee minus ad patiendû quàm ad gaudendû ala-cris.illibétius i nops amp;nbsp;pauper,quâ'plcn’ amp;nbsp;diues,cfle dqbes. S. Domine libcnter pro te patiar, quicquidtu mihieeuenirc volueris; voloq; de manu tua bonûiuxtà ac malûjdul ce acamarû, lætûuac trifte accipere, amp;pro omnibus quæmihi acciderit gracias agere. Tuere me ab omni peccato, amp;nbsp;nec mortem nec orcum Tiincb o, aemodo tu me in per petuum non répudies, aut de libre vitae de-leas,nulla mihi calamitas nocebit.

Huius

I M I T A N D o ttj Huius uiu iniferin Chrifli cxemigt;to /iren- ' £iS elft tiquo animo. CAP. XX« N Ate ego ob faluté tuam de coslo def-cendi, tuafqi miferias non neccfsita-te, fed charitate trahéte fufeepi, quo tu patientiam difceres,amp; temporales miferias non indignanteriferres. Nain | qua bora naius fum, donee incruce vitau» finij, nunquam defuere quos ferrem dolores: rerum necelTariarum magnampenuri-am tuli: multas de me querimonias freque-ter audiui: ignoiflinias amp;nbsp;probra comiter tuli: pro benefieijs ir»gratitudinem repor-taui: pro miraculis inicdifta: pro doârina reprehenfiones.S.Domine,quandoquidem tu te in vita patienté præbuifti (in quo qui-demmaximè patristui prseccptû exequu-tus es) aequuin eft vt mifer ego amp;nbsp;nocens fecundum voluntatem tuam padentem me præbcam, ac quandiu ipfc voles, vitae mor-talis onus pro falute mca portera. Nara amp;nbsp;fioncrofa fentituiwitaprsefcns, tarnen tuo iam beneficio faftaeft leuior,amp;tum tuoe-xcmplo, turn fanSorum tuorura vcftigijs tolerabiliorinfirmis amp;clarior,quin Semul-to tnagis confolatoria,quàm fuit olim in lege veteri, quum amp;nbsp;coeliporÄ claufa tna-nebat, amp;nbsp;obfeurior via videbatur, amp;nbsp;tain pauci regnum cœlefte quærere curabant;

1X4 de CHRISTO

quinetiain qui tunciudi feruandiq; crant, ijantç fuppliciûtuuin, facrçq; mortisme-ritum in cœlcfte regnû intrare non poterâr. Quanta cgotibigratiaindebco.quod tuin mihi.tum cunélis fidétibus reélâ bonâq; ad ieternûregnû tuû viam dignatus es oftede-reCquot; Nâ via tua,via noftra e{r,amp; per fanélâ pa tientiâad te, coronânoftratn, côtendimus, ^ui nifi nos antecefsifTes atq; docuifles, quis fcquicuraret:’ quâ multi no folûpone, fedetiam procul maneréc.nifi tua iftapr«-claraexéplainfpicerent:^n etiain tuis tot fîgnis Sc prasceptis auditis,tamcn tepidi fu-inus,quod fieret fi tantum lumen adtefe-quendum non habeTemus^

De iniurUrum tolerantia, cr gucn.tm uerè patientem elje conüet. CAP. XXI,

' Vid nam iftud cft quod loqueris.fi-1 nbsp;nbsp;1 li:* defineconqueri: confideratum

cæteroruin fanéto rum fupplicium. nondum ad fanguinem vfqj reftitifti» Parum eft quod tu patcris,fi CÛ illis eöferaris, qui tarn multa pafsi funt.tam vehementer tcntati,tam gra-uiter afflidi.totmodis explorati amp;exerci-taii. Itaq; tibi in memoriam reuocandi funt «liorum cafiPs grauiores, vt leuius feras tu-ostantulos. autfi tibi tantuli non videntur vide ne amp;nbsp;hoc tua fgeiat impatisneia: atque omni'

I M I T A N D o

omnino fiue parui funt, fiue magni, da opç. ram vt omnes patienter feras. Nam quanto tu te melius ad patiendum compofueris, tanto Sefapientius egeris, amp;nbsp;maiora mere-beris, amp;nbsp;faciI ius feres, animo amp;nbsp;vfu ad hoc non fegniterparatus. Neque veto itadi-xcris: Hoc ego ab illo homine pati nec pof-fumnec debeo,nam amp;nbsp;graue damnû intu-lit,amp; quse nunquam cogitaui, de alijs me criminatur: ab alio quidem libenter ferain quæ ferenda videro. Infipientiæ eftiftaco-gitatio,nequepaèientiæ virtutemconfide-rat,nec à quo corónandafit, fed magis per-fonas amp;nbsp;illatas fibi iniurias perpendit. Non verè patiens eft, qui non nifi quantum amp;à quo libeat,vultpati. At verèpatiens homo nihil penfi habet à quonam hominennaiore /îe,an æquali.an inferjori:bonone amp;fanclo, an peruerfo amp;nbsp;improbo exerceatur: quin S^uicquid ci ab vllo mortalium aduern in-ertur,quantumScquoticfcunquc id fit,id f;rato animogt;ceu^e Dei manu accipit,amp; in ucroponit; quia nihil tantû tantulûûe eft* fi id pro Deo patiarc,quin mercedé merea-tur. Quapropter efto ad pugnâ accinftus, fi vispotiri viftoria.Sinecertamine quidé pa tiétiæ corona nun^ obtincbi^ Quod fi pat» pó vis],coronari recufas:fin coronari cupis, virilitçrccrtato, pugnâq; patiéter fuftinéto.

H 4

nd DE CHRISTO

Nam nee fine laborerequies, nee fine pu-gna paraturvifloria.S. Efficc Domninc.vc ruobeneficio præfiare qucam, quod natu, rapofle non videur. Seis me alioquin paruin poflepati, amp;nbsp;vel Icuieafu facilè deiyi: faevt mihi omnis rcruinaduerfaruramifc-riaprotuo nomine amabilis ficamp;optanda; nam pro tepati 8c vexari, eft animæ me» •dmodum falutare.

DeinfirmütHis fuie cenfeßione, crUuius uitic miferijs. CAP. XXII.

INiuftitiam infirmitateTnque meam tibi,Domine, confitebor. Saepemeparua res dcijcit,amp; mœaorc afficit. interdum fortem me præftare ftatuo: amp;nbsp;mox vel ex iguoeafil tentatus, in magna verforangu-Æa.Nonnûquâcxre vilifsima exiftitgrauif fima tcntatioiae qui me.quum cam nó fenti rem, non intutum efie putaui.idcm mc nö. nunquam Icui fiatu pené labefaélari video. Quamobrem afpice, Domine,bumilitatetn fragilitatemq; meam tibifcognitifsimä: mi-fere mei meqi cxhoclutoeripe,nefubmer-fus funditus pereä. Vrit hoc me fubinde,amp; coram te pudefacit,quod tarn Tum caducus, 8c ad refidendum perturbationibus infir. mus; quæetff me non omnino ad afséfio-nein pertrahunt, tarnen mihi molefta Sc grauis efi: earum infeftatio, tædetque ad-modum

1 M I T A N D o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117 '

moduinfic quotidie in lite viucre. Atque hinc mihi pcrfpicua fit infirinitas mca,quôd me multo facilius inuadunt fcclcratæ cogi-iationes,quàm difccdunt. Vtinam ta meos laborcs amp;nbsp;dolores, ô fortifsime De? Ifraeli-, tarutn,amp; fideliuin animaruin cupidifsime» rcfpicias.mcaquc cœpta omnia fecundes. Roborame cœlcfti fortitudine.nc vêtus ho TOo.mifera caro, fpiritui nodum plané fub-icda, dominetur, aduerfus quam certadutn erit, quandiu in hac mifcrriina vita fpirabi-tur:mifcrrima, inqflam, qoippe in qua nun-quam dcfint calamitates amp;mirerise,inqua plena laqueis 3c hoftibu« fint omnia. Nam fuccedunttentationcs tentationibustquin* ctiam adhuc durante priore confliftu, fu-perucniuntncc opinanti plurcs alij. Poteft ne igitur amari vita, quæ tot habet amaritu-dines, totquc calamitatibus 9c miferijs fub-ieélaelh* aut poteft ne etiam vita dici, qus lot mortes peftcsque gignat^ Et tarnen a-tnatur, Sc in ea voluf tates multi confeftan. tur. Vituperatur frequenter mundus, quod tarn fallax fit amp;nbsp;vanus: ncc tarnen facildre-linquitar,nimium dominatibus carnis cugt; piditatibus. Nimirum alia ad cum aman, dum, alia ad contemnendum afuciut. ad a. mandum allicitcarnis oculorumque cupi. do, amp;nbsp;vitae fuperbiaieiufdem odium tsedv

H 5 nbsp;nbsp;nbsp;'

I

nS DB CHRISTO umque pariuntpœnæ amp;miferi»fubfequc-tes. Sed vincit,proli dolor,voluptas praua mentent mundo addiélam, ita vt fcnfuum ticillationibus delinita retincatur, quando Uer fuauitatem, interioremquc virtutis dufccdincin neque vidit ncquc guftauit. Verùin qui mundum plané contemnunt,amp; Deo fub fanéladifciplina viuere ftudcnt,ij diuinam dulccdinem ijs qui feipfos vcrè abncgaucrint, promifla non ignorant, amp;nbsp;quàm grauitcr inundus crrct,quamque va-rièfallatur,vident. •

îrt Dfo fuprd omnîd boM acquiflctitdum eljè. CAP. XXIII.

SVpra omnia amp;in omnibus femper in Domino acquicfcc, anima mca: fiquidcmipfe cft fanftorum æterna requies. Da mihi dulcifsime 8c amâ-tifsimc Iclu in te fupra omnem rerum natu-ram acquiefccre: fupr» omnem falutem 8c pulchritudinem, fupra omnem gloriam 8c honorem, fupra omnem potcntiam 8c dignitatem, fupra omnem fcientiam amp;nbsp;foler-tiam, fupra omnes diuitias 8c Attes, fupra omnem lltitiam amp;nbsp;exultationem, fupra omnem famam amp;nbsp;laudem, fupra omné fua.. UiCaicm Scfolatium, fupra omnem fpcmfc pfo-:

I M I T A N D o promifsionem, fupra omne meritum amp;cu-piditaté, fupra omni» dona amp;nbsp;inunera, qus6 tu dare potes Scfundcre, fupra omne gau-dium amp;iubilutn,quod mens caperepoteft amp;fentire. denique fupra omnes angelos Se archangelos,fupra omneui cosli exercitum» fupra omnia vinbilia Sc inuifibilia, Sc fupra quicqutd tu mi Deus non es.Nam tu mi deus omnium optimus es:tu folus potentifsi-mus: tu folus copiofifsimus Sc plenifsimus: tu folus fuauifsimus Sc folatij cfficientifsi-mus.tu folus pulcUerrimus Sc amabilifsim’: tufolus omnium nobilifsimus Sc gloriofifsï mus: intevno omniabona, eaqueperfeda Sefunt ScfueruntScfutùra funt:idcoque Sc minus Sc parum cft quiequidtu praeter te-ipfum mihi donas, aut de tcipfo patefacii promitisue, nonvifonec plenèadepto. Si-quidemnon poteft animus meus verèqui-éfcere,nec eo quod adeft.fatis contéius eflc, nifi omnia dona omnemque rerum natu-ram prætergrefTus. in te acquiefcat. O mi dulcifsimefponfe Icfu Chriftc.amatorpu-rifsime.dominator vniuerfi, vtinam verae li-bertatis alas habeam vt ad te volem, Sc in te requiefcam. Oquando licebit plané vacate mihi,Sc vidcre quim tu fis fu^is. Domine mi Deus^ Quando tandem me inte pla nè colligam, itavtprs tui «more non iam

no ÖE C H I R î T o

meipfum, fed te foluin incredibili fentiendi modo, coque non cuiuiscognito.fentiam^ Nunc frcquétcr gcino, amp;nbsp;inîçlicitatem meun cum dolore fcro, quia multa mala in hac mifcriarum valle occurrunt, que me faïpiusconiurbant, contriftant, obnubilât, fepius impcdiunt,diftrahunt, alliciunt, im -plicanr, ne liberum adteaditum habcam, neue iucundis fruar amplexibus, prefens femperbeatis fpiritibus. Moueanttemca t«tlufpiria,tot erumne, quas in terris per-fcro. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9

O lefu fplendor œternas glorie, folamé peregrinantis anime, apud te edosmeum vocis expers,teqi m'eum alloquiturfîlentiû. Quoufque tardai aduentum fuu Dominus tncus^ veniat ad me paupcrcolum fuum, letumque faciat:amp; porreâa manu miferum ex omni anguftiaeripiat.

, iVeni.vcni:nâfînetenulladies.horanul-la erit quieta, quippe qui mea fis laetitia,fine quo Vacua ell menfa mqji.

Mifcr ego fu, amp;nbsp;nefcio quo paélo quafi car cere corapedibusque premor, donee tu mo luce prefentie tue rcficias, ac libertate do-ncs.amicumque vult urn oflendas. Que-rantalij prq|te quicquid libuerit: mihiqui-dem aliud nihil nec placet nec placebit, nifi tu, mi Deus, mea fpcsamp;falus etema.

Nun«

IM I TAND o tXI Nunquam tacebo, nunquam precari defi. nam, donee tuus reoertanjr fauor, meque domialloquari*. IES VS. En adfutn, ego tibi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;metnuocafti; tux tn«

lachrymx.animique cupido,amp; deieâio atqi angor,ad teme cómoucndodeuocarunt. S. Ego te Domine, tui fruendi cupidus in. uocaui,propter te omnia rcfpuere paratus. Tucnim prior me adte quxrendum exci-tafti: qua equidem de re tibi, Domine, gra-tiasago, quiprotua fingulari mifericordia tuum metantoaffuceris bcncficio. Deni-que quid pluribus opus eft, aut quid foper-eft.niG vtmetibi modêftifsimèlubmittam, iniuftitiæ vilitatisque mexperpetuo me-morf Tui cnim nullus vfquam in omnibus flux coelo terraque admiranda continentur umilis eft. Tua opera fupramodum bona funt,Domine,fententix verx, it prouiden. tia tua reguntur vniuerfa.

Quamobrem laudibus amp;nbsp;gloria afiiciaris, o patris fapietia: te animusqs osqi meu vnicum vniiftrfa rerum natura collaudetatq; conceicbret.

Ill DECHRISTO

De tot Dei beneficiorum recortfatione. CAP. XXIIIl.

A Peri, Domine, mcæ mentis oculos meque fecundum legis tuæ præcep-ta viuerc docc. Effice vt voluntatein tuam intelligam, magnaquc cuin reuerentia ac diligenti confiderationc tua cum in vniuerfos turn in me collata beneficia recolâ, vtinde dignas ribi gratias again. Quanquam vt verum fatear, ne minimum quidem corum parteiq laudibus square pofsim,tatumquc abeft vt tot collatis in me bonis par firn, vt dtftn liberaJitatcm tuain cófidero, præ eius magnitudinc dcficiat me fpiritS’.Na quaecuqj veranimi vel corporis fi-ucextra fiuc intus turn naturalitertum có-tranaturam pofsidemus, tuafunt beneficia tuamque beneficentiam, bcnignitatem,bo-nitatem commendant, à quo bona omnia acceperimus Quod Ci alius alio plura aut pauciora accepit, omnia quidem tua funt, amp;finetenc minimum^uidem haberipo-left. Quod fi quis maiora adeptus cft,non poteft de merito fiao gloriari,neqde fc fupra cæteros cxtollere, aut minori infultare; fi-quide tatoguifqi maior meliorq; eft, quanto fibi minus afcribit.quâtoq; eft in agendis gratijs modeftior amp;nbsp;religiofior; ac quo fe quifque magis omnium vilifsimû indignif-fimunqj

ï M I T A N D o 125 fimuqs exiftimat, co eft maioribus obtinc. dis aptior.Rurfu fi quis pauciora adept’ eft, dolere.aut id indigné fcrre.autditiori inui-derc non debet, fed tepotius iutueri/tuain bonitatê maximé laudarc, quod ta copi. ofè,tâ libérer, nullo pfonarû oifcrimine.tua largiaris.Âteoia,ideoqi in oîbus laudâdui es:ac quid cuiqj donari expédiât,tu feis: amp;nbsp;cur hie min’, ille pl» habcat,dijudicarc non noftru,fed tuû eft,qcqd cuiqs cóueniat, per fpeélû habes.Itaq;, dne Deus, magnietiam benefieij loco habet, no multa habere qua humano more laudada amp;nbsp;gloriofa eé vidcâ-tur;atq; ita céfeo.dcbcrc hominéjfua vilitat« amp;nbsp;inopia nó modo nó angi amp;nbsp;dolcrcjanimä qi deijeere, verü etia magnü inde folatiuin nilaritatemq; percipere : quiatu.dcus, ino t)esamp; humiles,vul^oqs defpeftos, tibi fami iares doinefticosqj cooptes. Teiles font ipfi apolloli cui,quiate toti» orbis pricipes *■ conftituti, ita modeftos, ita ß in plie cs fe amp;nbsp;omnis malitise dolàque expertes prælli-tere, vt non modo à qucrelisabftincreot, verü etiam contuinelijs pro tuo nomine affici fegauderent,amp; à quibushomines ab horrent, eaipfi auidifsiniê amplexarentur. Nihil ergo tui amatoré, tuorun^; benefi ciorü agnofcenté,çquè exhilarate debet,vt tuæ volûtati.æterniq; decreti cognitio,quo quidcmitacétentus cire,itaq; id boni cou-

1X4 DE CHRISTO '

Culere debet,vt non minus nimium quâ aJt-us^maximû fe efle cupiat.nec minus infimû* quâfiunmû locû, boni confulat, nec minus libcnter defpeclusfit Scabieélus, nulliusqj nominis homûcio.quâ vcl omniû illuftrifsi-mus atq; maximus. Nam voluntas tua,amp; a* mor honoris fui, omnia fupcrarc dcbet.cû. qs magiscôfolari, amp;ci magisplaccreff oîa inipfûvcl collata velcôfcrenda beneficia. De quatuor pitcis conciîiâtiSui. CAP .XXV.

NVncte, fili,viâveræ pacis Stlibcrta-tisdocebo.S. F/c Domine quod di-cis: nâiftudaudiremihi gratumeft. D.Daopcrâ,fili,vtaltcrius potiua, quàmtuâ voluntatéfacias. Semper minus quâ plus habere malis. Semptr infimum lo-cü quaere, amp;nbsp;omnibus parère cupias. Semper optaoraq: vtdeivolûtas in te plané fiat. Hæc qui przHat,cum feito in fines pacis amp;nbsp;quietisingredi. S. Domine brcuisiftctuus fermo multû continet perfeftionis:eftq; di-élu exiguu8illequidë,4ed amp;nbsp;mente plenus, amp;nbsp;fruélu copiofus.Quod fi ci fidcliter obté-pcrarc, cquidéno tam facilè exifteret in me perturbatio:ac quoties me impacatû graua-tumque fentio, abhac doélrina me defle-xiflecomjÄrio. Sed tu qui omnia potes, fie humanæ animæ profeélum femper amas,euge tuam erga me bencficentiam, vt

I M I T A N D o njr yt Sc tua difta cxcqui, $c falutem aflequi ua-]eam.

PrcMfio aducrfui maÏM cogitationet.

CAP. XXVI

D Omine mi deus noli à mc difcedcre: mi Deus vide vt mihi opem feras: nam cxiftunt in mc prauæ cogitatio nes »amp; timorés qui animummeum vexent:quas egocogitationes quónam pa-fto illsefus tranfeam aut perfringamfD. E-gotibi præibo.humanamq; potentiam de-primam;amp;aperto carcfris otlio arcana ab-ditaq; tibi pandam.S.lta facito,Domine, o-mnesq; prauas cogitationes tuo vultu fuga to.Hæc mihi vnicafpes cftet confolatio,ad te in Omni calamitate confugcre, tibi cófide re,te intimis fcnfibus inuocarc, amp;nbsp;patienter confolationem tuam expeétarc.

Preces ad mentis iUuminationem obtitiendam.

CAP. xxvir.

COlluftra me,bone lefu, fplcndorc lu minisæterni,amp;e.x animi mei quad domicilio difsipa tcnebras vniuer-fas. Cohibetotcuagationes,amp;violentas tentationes retunde. Pughapro îne fortitcr,amp; cxpugna malas beftias, videlicet iUecebrarom cupiditates, vt virtutc tua pax

(

..tx6 DE CHRISTO

fiat.fanélaq; aula,hoc eft.inundatus animus meus.Iaudibus tuis pcrfonet.Impcra ventis amp;nbsp;tempcftatibus.iubc mare pacari, iubc fla* tumaquilonis fedari,Sc critmagnatranquil litas.Mitte lucem veritatemqj tuâ, quæter. ram colluftret : nam ego terra fut« rudis amp;nbsp;iners, donee tu me illumines.EflFunde fauo-remtuum defupertperfunde animû meuin beneficentia cœlefti’.fuppedita religionis a-qua,quæ irrigata terræ fuperficie, bonû, vel potius optimû fruélû eliciat.Eleua mentem prelTam mole pcccatorû, amp;nbsp;ad cœleftia totâ cupiditatem meâ fuppende, vt guttata fua • uitatefupernç felicitatis.tædeat de terrenis cogitare.Eripe.vel potius rape me ex omni rerum huinanarum non durabili céfolatio-ne:nam appetitû meum plané fedare amp;nbsp;fola ri nulla res creatapotctt.Iungeme tibi indif foluto amoris vinculomam tu folus amâti fufficis,amp; abfq; te friuola funt vniuerfa.

De uitanda curiofa inqtiißtione in uitam al-terius. CAP.* XXVIII.

N Ate noli elfe curiofus, aut fuperuaca neas habere folicitudines. quid hoc autillud ad teC’tu me fequere. Quid enitg tua refert qualis quifqj fit,quid ue quifq; agat aut loquaturCquot; Non necette hâ bcs aliorum caufam agerc:pro tcipfo ratio-

netn

I M 1 T A N D o ntm reddas oportet, quid ergo te alienïs iin plicasc'Ego omncs noui.Sc omnia quæcûqj lub foie fiunt,vidco;ac quomodo cum quo-que agatur fcio, quid cogitet, quid velit, 8e quó tendat eius confilium.Itaq; mihi cómit tenda funt omnia: tu pacem colito.Sc inquie tos quidlibet agitare finito, fuorum omniii •faélorum diélorumq; rationé vtiqs redditu-rosmeq; enim fa Here m,e pofTunt. Neue ma-gninominis vinbra.néuc multorum familia ,rita?tnéucpriuatahominumamicitiatibi fit curæ.Nam animi difiraélioncs ifta gignut, eumqiatra caligine circumfundunt.Equidc libentertibi diäa mca cloquerer,amp; arcana detegerem.fi aduentû meóm diligenter ob-feruarcs,amp; animi oftium mihi aperires.

In firma pax animi,ucriuji pro. fiâufconfinât. CAP, XXIX, Fl Hi,ego fic loquutus fum; Pacem rclin-quo vobis,paccam meam do vobis, nq quomodo mundus dat,ego do vobis. Pacem omnes empiunt ; fed quæ ad ve-ram pace necefiaria funt, non omnes curat. Paxmeacum modeftis, amp;nbsp;animi manfueti hominibus rem habet. Pax tua in magna pa tientiafitaefi.eaqimultafruitibi licebit, fi me audieris, amp;nbsp;vocem meam feqifutus Fuchs. Quamobrem omnibus in rebus atteude quid agas autdic^s,amp; hoc,vi\uin c.,..,, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;la

‘128 DE CHRISTO

age vt mihi placeas,amp; extra me nihil capias aut quçras.De aliorum quidem didis fadis ÛC nihil temcre indices, né ue rebus tibi no coinmifsis te implices. hac rationc fiet vt 8e pannn Scraro turberis. Nam nullam vnqui fentire perturbationeiti, nec vlla animi aut corporis affici moleftia, præfentis tempon's non eft,fed ftatus æternæ quictis.Quare ne exiftima te veram pacem inuenifle, fi nihil molefti fentis : aut totum efle bonum, fi nullum paterisaduerfariumrautperfedum, fi omnia e:: animi tui fententia iucccdunt: neue te magni aliqpid efle putes, aut vnicè amari exiftimes, fi in magna religione ver-faris amp;nbsp;dulccdinc. Ncq; cnim ex iftis cogno feetur verus amator virtutis, nec in iftis conflftit hominis profedus amp;nbsp;perfedio. In quonam igiturc' nimirum in offer en do tcip-fnm toto animo voluntati diuinæ,nullàque In re tanta tantulâ uc nec in tempore nec in çternitate tibi ipG ftudendo: ita vt inter pro fperaamp; aduerfa cundq^n vultum cum gra-liarum adionc perpetuo retincas , omnia jequa lance pcnlando. Dcniq; fi tarn fortein te tamque perfeucrantis fidci pr3eftiteris,vt fubtrada interiori confolatione animû tuû vcladinaiera perfcrenda prsepares,necte juftum fandum^t praedices atq; collaudcs, fiet vt vera redaqs pacis via gradiare.fitque indu-

I M I T A N D o »^9 Jndubitata fpes forc vtrurCus vultum mcü cum læto cantu videas. Quod fi ad plenum tui contemptum pçruencris, fcito futurum cfTe vt pace tanta fruare, quanta maxima ca dit in illam mortalitatem.

De libera mentis exccllentM: itemcf; fuppli-cent precationem praHare leélioni, CAP. XXX

ESthoc fané opus pcrfeéli viri,Domî ne.nunquam à cœleftium rerum tra dâtioneaniinûrclaxarc, amp;nbsp;inter mul tas curas quafi fine cura tranfire, non more torpentis, fed præftabilitate liberx mentis nulli humanæ rei intemperantiore cupidine adhærédo. Obfccro te,mi clemen tiftime Deus, tuere me ab huius vit® curis, ne tot corporis necefsitatibus nimis impli-cer.néue ear um rerum quæ animae officiût, voluptatecapiar.néue moleftijs fradus dç. ijciar. Non de rebus illis loquor.quas toto animo ambit mundana leuitas'.fed de mife.

rijs illis quæ animiftn meum communi mor talitatis infelicitate pœnali grauant,retar. dantq: quo minus in libertatê fpiritus quo. tieslibetJntrarequeat-Omi Peus,dulçedo ineffabilis.vcrtç mibi in amaritudinem om-ne carnale folatium, quod ab s*rnorum a-more me abftrahit(amp; intuitu nefeio cuius

IJO DE CHRISTO præfcntis deleélantisq; boni allicir. Neme vincat, mi Deus, ne vincat caro amp;nbsp;fanguis, rejncmunduseiusqi brcuisgloria decipi-Bt, ne me diabolus aftutia fua fupplantet. Da mihi ad refiftendum fortitudinem.ad tolerandum patientiam,ad perfcuerandum condantiam. Da pro omnibus mundi fola-tijsfuauifsimamtui fpiritus vnétionem : amp;nbsp;procarnali amorcinfunde tui noijiinisamo rem.Ipfccibus Sc potio,amp; vcftis, Sc caetera ad corporis alimoniam nccefTaria,ardenti fpiritui funt oncrora.Efficc vt huiufmödïa-limentis temperatè vtar, non cupidine eo-rum nimia implicer. Omnia quidem a bij ce re non licet,quipp» cum fuftentanda fit na-tura:rurfum fuperflua Sciucundifsima quç-que appetere.lex fanda vetatmam alioquin caro aduerfus fpiritum infolefceret. Inter liaec quæfo manus tuamercgat Scdoceat, ne quid nimium fiat.

Amore fui à fummo bono maxime relarian homines. C ä P. XXXI.

Fl Ili.totum toto emas oportet, neq; quic qua tui retineas. nam vt hoc fcias, plus tibinocct amortui,quàm quicquicbvf-quâef^tqiVl fccundûeum que geris «morcm Sc cupiditatem.quæ res magis mi-nusùc adhæreat.Quod fî puro,fimplici,tetn

perato

' I M r T A N D o perato ainorc prxditus cris, carebis fcruitu te rcrum.Noli concupifcerc quod non licct habcre.Noli habere quod te impcdire, 8c a-nimi libcrtatc priuare potcft. Mirutn quod non tcipfum cum omnibus quæ optarc aut habere potes,mihi toto animo pcnitus có-mittis.cur vano mccrore confumeris^curfu perfluis curis fatigaris C* Præbc te arbitrio mco obtemperantem,8c nullum patiere dc-trimentum.Nam fi vt commoda tua compa rcs,optatisq;potiarc,animum rebus quæ-rendisapplicueris,locumq; mutarc concu-piueris,nunquam quictcm aHequeris, nee à folicitudinelibereris.nam in omni re crit quod defidcres, 8c in omni loco erit qui ad-ucrfctur.Iuuat igiturres quæqj.nonadepta autcopiofcauéla.fed potius contempla, 8c ex animo radicitus excifa-.id quod non tantum de cenfu çris aut diuitiarum didum ac ci pias velim,vcrum etiam de honoris ambi tione,vançqj laudis cupiditatc, quæ omnia cum mundo intercunt. Locus quom homi-

I nem Darum munit ,*6 deeftardens fpiritus; nec diuconfiftit paxillacxtrinfecus qusß-ta,fi vacat vero fundamento conftitutionis animi:hoc cft,nifi in mc fteteris,locum non j animum mutaueris.Nam orta fumptaq; oc-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cafîonenonfolùmquæfugeftsjfedo-

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tiamplurainuenies.

I 4

DE CHRISTO

Prece j 4(i dnimi mundicicin,ccele^intq; jdpientid obtinenddtn. CAP. XXXII.

COnfirmame.Deus,donofaniSli fpiri tus:da mihi virtutem tantam, vt cof-roborato interiorc boinine, animuin ' ab omni inutili folicitudin« 8c lan-guorc cuacuein, nec vllius rci.fiuc vilis.fiue preciofa, varijs cupiditatibus trahar : fed amp;nbsp;meipfum amp;nbsp;eætcra omnia pro perituris ha-bcam:quandoquidem nihil fub fole perpetuum eft:quin vana funt omnia, amp;nbsp;animi ex cruciantia.Hçc qui fie accipit,is in primis fa pit.Damihi,Domine,cœleftein fapientiam, vtte fupra omnia quærcrc amp;nbsp;inuenire, tc fu pra omnia fapere amp;nbsp;diligcrc,amp; eætcra fecun dum ordinein fapientiæ tuæ vti funt,fie ac-cipcrc condifcam. Da Sc prudentcr declina-rcadulantes,amp;patieter ferre aduerfantes: namnecquauis verboru aura moucri,nec aurem blandienti præbere Sireni, ea de-tnumfapientiaeft:atqiita demutn tuto per giturcœptavia. ,

Inmdlcdicos. CAP. XXX111.

F^Ili,fi qui de te malê fenferint aut dixe-rint.idtu ægrè ferre noli : quin ipfemet de teipf^deteriora fentito,8c neminem te infirmiorem elfe credito. Si animi oc calta

I M I T A N D o

lt;ulta virtutis via inccdcs , volantia verba baud magni pendcs.Eftnon parua prüden tia.filere aducrfo tempore.animumq} fuunj ad me conucrterc.ncc humano iudicioper-turbari.Non in hominum fententia tibi debet efTe pofita pax:apud quos fine bene fine inalè audiaSjUon idcirco es alius. In me,in meinquam.vcragloria vei aque pax fita eft, caque multa fruetur, li quis hominibut nes placere concupiucrit.ncc difpliccrc metue-rit.Ex intempcrato quidcm amorc,amp; vano timoré oritur animi omnis inquietudo.fen-fuumq: diilradio.

In rebui aduerp! ftoniodo /itinuocändtu tau^ dandinaiDeuf, CAP. XXXIIIL

COllaudatur nomen tuuin , Domine,in perpetuum, qui me bac calami täte tentari volueris:quam cquidcm cffugere nó polTum, fed ad te cófug« re ncccflc habeo, vt me adiuues, amp;nbsp;bsec reï mihi vt bono fit cfficies.Domine nunc in ca lamitate fum,nec anïïno mco bene eft, quin præfenti cafu multum vcxor. Itaqj quid di-cam pater charifsimec’tcneor anguftijscvin-dicameabhacbora, inquam quidem ideo ueni.vttu celebreris, me tantopwe dcpref-fq,deinde tua ope liberato.Quaeio tc,Domï ue,vt ine ex boe malo velis eripere.inopemt'

I s

DE CHRISTO

amp; fine te quo me vertam nefcienté.Da mihi Dominc.nunc quoq; patientiâ, adiuua me, mi Deas,amp; fera vel grauifsimos cafus intre pidè.Enimuero inter hæc quid dicâC Domi ne fiat voluntas tua,ego malum hoc atq; an goré fum fané meritus.ideoq; mihi ferendû cft(arq; vtinâ id patienter faciâ) donee fini -latempcftatelætiorafuccedât. Poteft auté omnipotés manus tua hanequoq; tentatio nem à me amouerc,amp;eius impetu mitigare, neptanè fuccumbam, quemadmodum an-tea qnoq; fæpe mecum egifti, mi Deus, pro tua erga me mifericordia. CJuanto auté diffi ciliori cafu pretnor, tâto fuauius ope tuæ fu premse dexteræ recreabor.

De diuino petenJo duxilio,zrconfidett-tin recuperdndie grdtia.

CAP. XXXV.

NAte.egofim Dominus ille hominû côfirmator in rebus aduerfis.ad que tutcrccipiasfi^uandotibinon bene cft.Illud aute cœleftem côfolatio nem maximè impedit.quod tu te tardius ad prcccscôuertis. Nam antequam mefedulo ores, multa interim folatia quæris,teqirebus exteni^recreas.ideo4i ht vt paru pro- J fint omnia,donee aduertaseum efle me qui I } cos ex malis eripiam, qui fpotn fuam in me nbsp;nbsp;I

. ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;collo- !

I M I T A N D o 135 collocarunt, extra quem nullum nee validu fit auxilium.ncc vtile confiliuin.nec durabi leremedium.Sed iamrefumptofpiritupoft teinpcftatein rurfus conualefce in luce meç mifericordiæ, nam præfto adfuin (inquit Dominus ) ad vniuerfa non folùm in integrum reftituenda, verùm etiam cumulatö inftäuranda. Nunquid mihi quiequam eft difficile^auteorumfimilisfumpqui promif-fanon prçftant^vbi eft fides tuac'fta firmiter amp;perfeuer8nrer:præfta te virum' tolerantem atq; forte, aderit tibi fuo tempore con-folatio. Expeéla.expeclame, veniam amp;tc curabo. Tentatio elf qûse te vexât,amp; folici-tudo vana,quæexterretiquid confertfolici tudo de futuris cafibus, ntfi vt dolorem fu-per dolorem habcasC'Satis cft fuum diei ma lum:vanum eft amp;nbsp;inutile de futuris vel tur-bari vel laEtari,quç forfan nunqüâ euenient. Sedhumanum efthuiufmodi imaginationi bus illudi,amp; parui adhuc animi fignum tam facile hoftis folicitatione trahi. Ipfc quidein Verlsne an falfis illu^atac dccipiat, amp;nbsp;prae-fentiumne amorc,an futurorum formidine profternat hominem,nihil penfi habet.

i Quare noli animo turbari aut formidare; crede mihi,amp; in mifericordia m^ fiduciain habefo. Sçpe tibi propè adfum.quum tu me

ul abeflöf Otas: quüqs omnia libi perijffc

»55 DE CHRISTO arbitrons, fæpç (onto maius inftat lucrum. Non iccirco periçrunt omnia, fi res in con-trariu cecidit.Non dcbcs ex prçfentiû mala rum fenfu iudicare, ncq; orta alicunde cala, mitate fie affici atq; percelli, quafi fpcs om. nis fublata fit emcrgcndi.Noli te prorfus de rclidum putare.fi quando cgotibi ad tern-pus vel calamitatemmifijVel ctiam optatam fubtraxi çonfolationem : ficenim pergitur ad cœlcfte regnum : amp;nbsp;hoc profeélo magis / êretuaeftjCçterorumq; cultorum meorum vtaduerfiscxcitemini, quàm fi vobis omnia ex animi fententia fuccederent. Ego ab-ditas cogitationes ita noui, vt feiam tuz fa-Jutis magnopcrc intcreffe vt interdum in tri ftibus relinquarc, nc fortè fccundo fuccefiii ciatus ineotibi placeas.quodnon es. E.ga quod dedi auferre, amp;nbsp;iteru reddere putTuin quandoübet. Si dcdi.meu cfi::fi ademi, tuû nóademi,cu omne munus bonû pcrfeélûqt donum meum fit. Igiturfi quando tibi mail aduerfi^: aliquid mittœ noli indignari, auC animo cóeidcre:cgo ide te cito fubleuarCjS« omnia tridia in gaudiû mutare queo. Cçte-rùm in eo quod fie tecum ago, iuftus fum, tnultumqicómendandus.quodfifapis,amp;fa âum hoc i^eum verê perpendis, nunquam obresaduerfas tam deieélé dolcré debes, fed potius gaudere,amp;mihi gratias agere«.

IM IT AND o t37 ijuinimo hoc vnicè gaudcndum iudicarc, quod ego te doloribus affligcns tibi no par co. Sicut dilcxit me pater,ego vos diligo,di xi lt;ncis illis charifsiinis difcipulis.quos vci-que non ad peritura gaudia inifi, fed ad ma-gna certamina:non ad honores, fed ad inf» tniam:non ad ocium.fed ad labores:non ad rcquicm,fed ad copiofum fruftum cum pa-tientia fercndum.Horum memento, fili mi, Verborum.

Cefpemendit omnihut rebitf Sumanis, ut creator poßit inueniri.

CAP. XXXVI.

MI Domine,longé maioreadhuctuo fauorcindigeo, vt quidcm co per-vcniam.vtmcncqsnominurn quif. quam, tiCQi res vl I a creata pofsit im pcdire.Nam quandiu me res vl 1 a retinet, ad te libéré volarc ncqueo.Cupicbat il le libéré volarc,qui diccbat,Vtinam columbçritu a-lashabcain,vt in requictem auolem. Quid fimplicioculoquietiusC’autquid eo libcri-us,qoi in terris nihil concupifcitC' Oportet igitur omnes pcrtranfire res creatas,amp; feip-fum co vfq: promoucre, vt extra feipfum ra ptus homo,vidcat te conditorc,j nihil cum rebus creatis habere fimilc. Quod nifi ab o-mnibus rebus creatis lit cxpeditushomo.

^6 DE CHRISTO

diuinis libéré vacare non poteft. Ideo eniin pauci extant rebus diuinis conteinplandis addifti.quiapauci àpcrituris rebus huma-nis fetotos femouerc fciunt. quain quidein ad rem magno opus eft fauore diumo.qui animum attollat,amp;fupra feipfum rapiat. Atqui nifi homo fpiritu attollitur,amp; ab omnibus rebus humanis liberatus, totus Deo coniungitur.baud inagni ponderis eftquic quid vel fcit vel habet.Diu paruus erit,amp;hu mi iacebit,quirem vllam magni çftimat prç tervnum immenfum æternum bonuiti. Qmcquid quidem Deus no eft,id nihil eft, proq; nihilo ducendum. Multum fanédif-fert inter hominis diuinitus illuminati ac religiofi fapientiam, ex literati eruditique fcicntiam : eftq; multo nobili«r ilia doélri-naquæ fupernè manat Sc diuina fcaturigi. ne, quam quæ humano ingenio laboriofe quæritur. Exiftunt equidem multi reruin diuinarum contemplandi cupidi : fed-qui quæ ad earn rem necelTaria fuót, exercere nonftudeant. Eftamp;illuamagnum impedi-inentum, quod in fignis Screbusfenfibili-busftatur, amp;perfeélæinterfe(ftioni fui exi-gua opera impéditur.Nefcio quid fit.Se quo lpintuduc|jnur,amp;quid nobis in mentem veniatqui fpirituales dicimur.qudd fumma ope Scfolicitudine in res peritura$ atq; viles«

incuia-

I M I T A N D o ^7 incûbitnu$:ijdéq; de animi noftri negocijS vixfaro colledis plenè fenfibuscogitamus. Quid quod poft cxiguâcorum colleélionc ftatim foras erumpimus.ncc opera noftrafé ucrioriexaminationetrutinamusC’Vbinain Verfenturaffeélusnoftrinó attcndiinus,amp; quod tam impura fint omnia noftra nó de-plorainus.Sunt enim omniü hominü corru pti mores, quç olim caufa fuittanti diluuïj. Corruptoigitur intus affeélu.neceficeftvt amp;fequcs aélio,index vacuitatis vigoris,cor rumpatür.Na ex puro animo bonæ vitse fru Üus proficifcitur.Quantü quis faciatquæri tur;fcd quâta virtute facrat.nó tam ftudiofè perpenditur.Num diues fit.nü fortis.nü pul cher,nu ftrenuus.bonusqj fcriptor,aut cantor,autagricola,inueftigatur:quàm pauper fit Ipiritu, qpatiens amp;nbsp;mitis,qreligiofus Sc interior, à multis tacetur. Natura hominis exteriora intuctur:gratia ad interiora fe có. üertitiilla frequenter fallitur, bæc in Deo fpem habet, ne decipiatur.

Dr pi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ainnis cupUitätis nb-

' dicdtione. CAP.XXXVU.

NÄte libertatem perfeélè adipifci non potcs.nifi teipfum totü abncgcs.C» ptiui fiint omnes auari amp;nbsp;fui amates, cupidi,curiofi, ''•‘g’» volupratünó Ie fu Chrifti femp ftudiofi, fæpc nó ftatura

14O de CHRISTO molicntes.quippecum pcriturumCt quic-quidexDcoortum noncft. Accipebrcue •bfolutumq; diftum:Omnia rclinque,amp; o-mnia inucnics.relinquc cupiditatem, amp;nbsp;in-uenies requiem. Hoc mente pertrafta, 8c poftquam omniaimplcueris.intelliges. S. Dominenóefthocopus vnius diei.autpue rorumludus: quin in eo paucis comprehen ditur omnis religioß hominisperfedio. D. Nate,non protinus auerti, aut animum de. fpondcrcdebcs, audito nomine perfedio-nis:fcd potiusad fublimiora prouocari. Sc adeafaltem cupidjtate fufpirare. Vtinain eo loco effent res tux.eÖq; perueniffes.vt lui ipfius amans non cffesjed arbitrio meo plané parercs:ita fieret vt mihi valde place. rc$,omncmquc vitam cum gaudio Sc pace tranfigcrcs.Habes adhuc multa relinquen-da,quæ nifi mihi prorfus tradideris.non adi pifcerisquodpoftuIas.Suadeo tibi vr à me emas aurum igne candens, quo locuples fi-as:hoc cftfapientiam ^leftem, omnia humilia conculcantem. Abijce terrenam fa-picntiam.hoceftdefine tibi humano more placcreSc blandiri.Dixi tibi vilifsima einen da preciofis.Sc quæ in rebus humanis mag-ni fiunt.b^m vilis Sc parua, ac pené obliuio ni tradita vidcturilla vera cœleftis fapien-tta,quse fibi nou multum arrogat, nec in ter

, ï M I T A N D o 141 fis magnï cupit fieri: quam quidem multi 0-re prædicantes.vita longe diircntiünt:amp; ta. mcri ea eft preciofus ille, Scmultis abditus margarita.

Df ßumani onimiinfta^iUtatc, de^ Deo fièi ante omnia proponendo.

- ' CAP. XXXVIII.

N Ate noli eiin quo nunces.affeflut credcre,quippe mox in^lium mu. tando.Quandiu enim viues, mutabi litatifubicdus erisetiainnolens,vt modôlçtüi,modotriftis,modô pacatus.mo do turbatus, nunc religiofus, nunc contra, nunc fedulus.nunc piger,nunc grauis,nunc leuis exiftas. Sed fupra inutabilia ifta ftat fa. piensille amp;nbsp;fplritu fitèdolt;ftus,non atten-dens quid in fe fentiat.aut qua parte flet ven tus in Itabili tatis, fed oinnc mentis inftitutU ad quern debet finem, hoc eft ad optimum intendens. Nam itafit vtpofsithomohuiuf modi idemq; inconcÿffus permanere, fim-. plici intentionis oculo per tot tain varios cuentus ad me fine intermifsione dircQör, Quanto autem purior eft intentionis ocu-' lUs.tanco eóftantius inter diuerfas itur pro- gt;nbsp;ccllas.fed in multis caligat ille occlus, faci- • leq; in obieftam aliquam voluptatem intue tur,vt raro rcpcriatur qui ab amoris fui næ-

K

t4i DE CHRIStÖ 'uo'totns fit immunis. Sicludxi olim Bethä niam ad Martham amp;nbsp;Mariam vénérant, nó j)ropterlefumtantum,fedvt Lazarum vi-dérent.Mundandus ergo cft intentionis o-culus,vt fimplcx fit amp;nbsp;réélus, atqj vitra omnia quç varia interucniût,ad me dirigédus.

Drum 4m4nti,fu(gt;ra omnû er in otnnibuf effe iucundum. nbsp;nbsp;nbsp;d A P. XXIX.

ECce Deus meus 8e omnia ; quid am-plius volo cquot; aut quid fclicius optare pofTumC’O fapidu 8c dulce verbû: fed amanti verbû.nô mundû, nee ea quç in mundo funt.Deus meus amp;nbsp;omnia:intelli genti fatis diélû eft:amp; idc fsepe repetere, iù cundû cft amanti. Te fiquidé præfcntc iucû dafuntomnia:codcm abfcnte molefta.Tii animû «fficis tranquillû,amp; magnâ pace fcftî »iamqilætitiâ.Tufacis vt de omnibus bene fentiatur.Sc in omnib. tu laudcrc; neq; quic quâ fine te diu placcre poteft: quin vt aliqd gratûfapidûqifit,fauor tuus adfit oportet, AcilludfapientiatuacóaJiatur. Cui tufapis, quid ei non fapiatc'rurfum cui tu non fapis* quid ci voluptatêaffcrrequeatC' Sed in tua fapientia deficiunt mundi fapientes, amp;nbsp;qui carnem fapiunt:quippe hie mors, illic pluri ma vanita^lnueni tur. Vcrùm (|ui te p mun-danorum contemptum carnifqs inicrfcélio tiem

XMI TAND o nem fcquuntur, ijvcrè fapicntes cenfendi funt, vtpote qui acvanitatc aducricatcm, dc carne ad fpiritum transferantür. Hisfa-pitDeus:Sc quicquid in rebus creatis extat, idtotûrefcrûtadlaudcconditoris. Difsimi lis tarnen eft.Sc quidé adtnodü difsimilis fa« porcrcatoris amp;crcatursE,ætcrnitaiis 8c té-poris,!ucis increat£,amp; lucis illuininatæ. O «tcrna lux,amp; quse cunfta creata fupcras luJ mina,aft’ulgcmihi:tuaqï corufcatione omnia animi mei intima pénétra,expia, exhila-ra.colluftra, viuifica fpiritü mcü cum fuis fa cultatibus, quo tibi cum .geftientis lætiti» cantuadhærcfcâ.O quâdo veniet bcatailla amp;nbsp;optandahora,qua tu me fie tua prsefentia faties.vt mibi fis în omnib.omnia.Hoc qui-detnquâdiunon dabitur,ne gaudiû quidé pleùûcrit,Adhuc(id quodmini dolet)viuit in me vêtus hômo.nondûtotus crucifixus, nondû plané mortuus.Adhuc vehementer concupifeit aduerfus fpiritû, belia mouctin tcftina.nec regnû animç quictû efie patitur. Sed tu qui marispotefiati domtnaris.eiusm fluftuû motus côponis.age adiuua me.Dif-fipa getes belli cupidas.eafqj virtutc tua cô *-terciexcre magnitudiné tuâ, illamm dextra nobilitamâ mihi nulla vfquâ fpes, mjllû per fcgiuiu eU.nifi in ta,Domine mi Deus. gt;

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 1’ Kk nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M

»44 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CHRISTO

Httnc uitäm nunquam d tentationibuf e(fe tutnm, CAP. XL.

N'Ate nunquam inhac vita pcriculi« carebis, quin quoad viues Icinperti bineccHaria erunt arma fpiritualia.

, ..... .Intcrhoftes vcrfaris:dcxtra finiflra-^ueoppugnaris. Itaqsnifi tc vndiq; fapicn» tiæfcuto proteges,non erisdiu fine vulne-re.Prsetcrca nifi animum tuum in m c defixe ris.cum fincera voluntatc cunfta propter me patiendi.ardorem iftum ferre, aut beato rumpalmam confiequinequibis. Quamob. rem omnia viriliter pcruadas opoftet,amp; valida manu vtaris aduerfus obieda.Nam vm cent! datur manna: torpenti vero reiinqui. tùrmuItamiferia.Quodfiquærisinhac vita i'equicm,quomodo tunc peruenies ad ae-terriamC’Addice te non quieti,fed patiehfiÇ. qüæré veram pacem non in terris,fed In coo lis:nonin hominibus cætcrisûc rebus hu-inanis,red in folo Dee. Dei amore debes o-tnnialibentcrfubire,labore$,dolorcs, tenta tiones,vexationes,anxietates,neccfsitatesr infirmitatcs,iniurias,obloquutioncs, repre héfiones,deprefsioncs,probra,corrcftióes, defpcdÄncs.Haec ad virtutes inuitant,hçc Chrifti tironé explorât, hæc fabricant cœl^ Stè coroni: huic ego homini breui labore

seier-

I M ! T AN DO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

leternam merccdcm.prointercute probro fempiternam gloriam pcrfoluam.Tcnc pligt; tas fpiritualiafemper habiturû arbitriotuo folatia^ 'Non ca fait olim mcorum illorum fanóforum conditio:quin grauiamulta,va-riasq; tentationcs.Sc ingentçs clades pertu-lerunt:in quibus tarnen omnibus patientes fe prseftiterunt.Deo magis quàm fçipGs có’ fifi.fcientes huius temporis aduerfa nequa-quam efle futurseipforum glorix paria. Vis nc tu'ftatim habere quod multi poft multas lachrymas 8e laborcs vix tandem obtinuc-runt^ Expefta Dominum, virum teprxbe, neue diffidétia cœpto dsflftito, fed pro Dei gloria corpus animamqj conftanter impen dito.Ego tc cutnulatiCsimê remunerabor, ti biqi in omni calamitatç adero.

ContrahominumuiitMiudicia. XLl

NAteanimumtuuminDominu conftanter conijcito,néuc humanum iui dicium metuito. vbi tua tc confei-entia pium iafontemquc pronun-ciat.Ifta pati conducibile beatumq; eft, ne-que id modefto animo,amp; Deo magis quàm fibimetipG confidenti graue eft.Multi mul-ta loquuntur, ideoq; eis parum adhibendû eft fidei:amp; vtomnibus fatisGct fifiri non po left.Et quanquam ftuduit Paulus omnibus K Î

14^ ’DB CHRISTO placcre.fe^; omnibus omniapræbuit, tame idcmbumano iudiciocenfcri minimi fccit. Prçftititillequidéad aliorûvtilitatéfalutéqï pro virili quod potuitifed quo minus aliorû iuditio damnaretur aut defpiccretur, pro-hibere non potuit, idcoq: totum ncgocium Deo,qui totum nouerat,commifit,8e aduer fus improborû fummaq; cum liccntia men-tientium calumnias Scmalediâa, paticntia fc modeftiaq; defcndit.Rcfpondit tamcn in tcrdum.neinfirmis taciturnitatcfua pare-ret offcnfionem.Cur tu tandem ab homine mortali damnarireformidesc'qui hodie vi-gcns.crasnufquai« comparer. Deumtime, Sc homines non expauefees. Quid in te ver. bis iniurijsue poteft quifquamCSibi potius quim tibi nocer,nec Dei iudicium effugere potent, quicunq; tandem ille eft. Habe tu Deum ob oculos,amp; querulis verbis noli co rendere.Quod fi in præfentia immcrita infa miaopprimi vidcris,idægrè ferre noli',aut impatiétiacoronam tuamminuere,fed me potius in coclum intucte, qui poflüm homl-- uem ab omni probro amp;iniuria vindicate, ßc pro fuis quemq. fa-

âisretnunerari. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

, t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. I , î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. i. *

I M I T A N D o 147

Df purd intégra^ irdâitione fui^dJ d^ nittii liSertdtem obtinenddnt,

CAP. XLH.

Ate relinque teipfum, amp;nbsp;me inueni-Ncs.fac vt nihil tibl vendices, nihil pro prium habeas, amp;nbsp;Temper lucraberis. Nam maioribus infoper donabere, limul atm teipfum non reuocaturiis tradi-' deris. S.Öomincquotics me tradam.amp;ia quibus me relinquam? D. Semper Sc o--* mnihora turn in paruis turn in magnis re-J bus.Nihil cxcipio : quin in omnibus nuda-turn te inueniri volo. Alióquin quïpofsis e£ fc meuSjSc ego tuus.nifi fis ab omni propri* voluntate intus forisque fpoliatusi' Hoc quanto cclerius egeris, tanto melius tecunt agetur ; 8c quanto plcnius Sc fincerius, tanto Sc magis mihi piacebis.Scplus lucrabr-re. Nonnulli fefc traduntilliquidem, fed cum aliqua cxceptionc. Neque enimple-nè Deo eonfidunt, ideoque vtfibi proui-deant dant opcram. Alij primo etiam to-tos fcdedüt'.fed pofteapulfantetentationc adfuaredeunt, ideoque in virtute minimd proficiunt.Hiadvcram puri cordis libcrta-tem, Sc iucundifsimum meae fan^liaritatis beneficiu nunqui afpirabunt, nifi antegref-fafderitfui integra traditio immolatioque

K 4

gt;48 DE, CHRISTO qubtidiana.'finé Äua vt Dei coniunériono fruaris nec fit nec futurum eft. Dixi nbi fafr pifsiinc, Scnuncircrum.dico : relinquctra-de^ teipfum,amp; fruêris ajta pace animi. Da totûpro toto,nihil exige,nihil repere:in ma incr’èamp;citrafiscfitationçm mane,amp; me ha-bcbis: animoq; liber,amp; à tencbris nnmunis cris.Hoc conaré,boc ora. Hoc vt optes ope-ram dato'vtteipfo plané exutus nudus nudum lefumfequare.tibiq; mortuus mibi vi-uas in perpetuû. Tune abeunt 8c van a: ima-grnationcs,amp; improbæ perturbationes,amp; cur£ fuperfiua; : tune amp;nbsp;immoderatus timor faceflet.amp;intomperâs morietur amor.

De reti« externii rite adminiiîriindif,dc^; con^ fugicndo dd Deum in periculii.

CAP. XLIII,

NAte illud tibj diligenter curanduni ert,vt in omni amp;loco amp;nbsp;externa a-ftioneatqi negocio animumliberû amp;nbsp;fui compotem habeas, omniaque tibi.non te illis fubijeias, aélionumq; tuarû nô feruus fis aut mancipiû.fcd dominus.fed reélor.fedvcrè manu iniflus,amp;Hebr{u$,in li berorû Dcijfortem libertatcrnq; translatus, qui prçfentia caleantes.æterna Ipeculantur, amp;nbsp;mortals finiftro, cœleftia dextro oculo intuentur; quos temporalia non trahunt ad inhçrcn-

I M I T A N D o lt;49 jnhxrcndum : fed potius ea ipfi trahuntad bene fcruiendum.ficut amp;nbsp;à Deo amp;àfum-ino opifice conftitiita funt.qui nihil ipordi-nacuin reliquit in rebus àfeconditis. lain verôfiin omni cafu non rci fpeciei inhx-fcris, nequecarnali oculovifa auditauelu-ftraueris, fedin qnaqireprotinus in tabcr-naculumadconlulendum Dominum cum Moyfe intraueris, audies nonnunquam di-uinum refponfum.deqi multis turn praefen-tibus turn futuris doftus redibis, Semper enim Moyfes ad tabcrnaculum fe recepit in dubijs amp;nbsp;quæftionibus folucndis.confugit que ad precationcs opem ad periculahomi numqi improbitatem propulfandam. Sic amp;nbsp;lu in cordis tui penctrale debes confugere, diuinam opem intentius implorando.Nam propterea deceptos i Gabaonitis lofuam cæierosq; Ifraelttas fuilTememoris prodi* turn cxtat,quod Dominum non prius con-fuluerunt:fed dulcedini verborum creduli pietatis fpecie deluft funt.

Ne importunuf pt homo in negocilt. CAP.' XLIIll.

NAte caufam tuam mihi femper com-mittito:ego earn fuo tempore rité co ponam. Expeda deerAum meum, amp;nbsp;fenties inaeprofeAum.S. Domi-K S

i;» D E C H R I s T o , nclibcntcr cquidcm rem omnem tibi cora-mitto.quia param mea proficit cogitatio.

Atque vtinam non fic cflem de futuris cafi-bus folicitu$,fcd me incunftantcr arbitrio tuo fubijcerem. D.Nate fscpe rei cuiafpiam cupidas homo earn affeélat; deinde ean'. demadeptus aliter fentire incipit: quippe cumdurabilcs non fint eiufdem reicupidi tates.fed vos ad alia ttq; alia impellant. Ita-quevelin minimis feipfum relinquere non eft minimum, eftque vcrus hominis profe-élus in fui abncgaiione pofitus, vt qui id prxftiteritjis liberrimus fit atq; tutifsimus. Sed antiquus ille hiftis omnibus bonis ad-uerfans à tcntatione nunquain ce(rat,amp; noties diesq; graues moliturinfidias.fifortè incautos in fraudis laqueum præcipitare pofsit. Quare vigilate 8e orate,ioquit Domi nus,ne intretis in tentationcm.

Hominent niSi( ex feipfa hx5ere boni^ne^ 4ê ulU regloriari polJè» CAP. «CLV.

DOininc quid efl:homo vttufiseius memory quid eft hominenatus.vt eum cures quid promcruit vt eum tuo profequererisfDomine quid pofliim coqucrifime dcfcruerisC' aut '^uid merito expoftulare.fimibi poftulata

non

I H I T A N D o

nó cócencrisC’Certèhocmibi verecogitare licctacdicerc: Domine nihil egofum, nihil per me boni habeo.quin omnium inop» ad nihil femper tendo. Quodnifi à te adiu-tus,8{intus in animo inftruftus fucro.totu» cfficiortepidus amp;di(rolutus. Tu vero Domine femper idem es, idemque permanc» in æternum, femper bonus, iuftus, fanftus» qui omnia benejufte, fände facias, Sc cû fa pientia componas. At ego ad defedum ma-gis quàm ad profedum pronus,non femper in eodem ftatu perduro.quippe temporis vicifs itudinibus obnoxius. Sed idem tamS temanumadiutricemporrigente facile ro-crcor,quandoquidcm folus fine vlla huma-na opcauxiliari potes,meq; vfqueadco có-firmare,vt vultus meus iam in diucrfa non mutctur,fcd in te vno animus meus corri-gatur amp;nbsp;acquicfcat. Itaq: fi dum vel animi religionem defidero,velaliqoa nccefsitate ad te quçrendum(quippe cum nemo fit qui me confolctur) impcllor, omnem huraa-nam confolationcrtf feirem abijccre, equi-dem de fauore tuo merito bene fpcrare, nó-nunque confolationis donum cum Iztitia expedare poffem. Denique tui eft benefi-eij quicquid vsquam mihi bene fuccedit? egotibi vanut Senihili homunAo fompta^ confi;4Q$ iofirmut.

tyX DE CHRISTO'

Igitur gloriari vnde pofsim aut cur fufpicf cupiamC’de nihilo vidclicet:at id quidcm va nitsitnutn eft.Vcrè pcftilçntifsima amp;nbsp;inanif funa res cft ambitio, quæ hominem amp;nbsp;à vc-ra gloria abftrahat.Sc cœlcfti fauore ipolict. Nam dum fibi placet homo, tibi dilplicet: dum humanis laudibus inhiat, vtris virtuti bus priuaiur. Ell autem vera gloria,fanfti-que Isetitia.de te, nó de fcipfo gloriari : deqs tub nomine,non de lua virtute gaudcrc,aut rc vllanifi propter tedeleélari. Ergotuum, nó mcum nomen laudctur:tuum,non meû opusextollatuntuumillud fanftum nomé ita cclebretur, vt cgp nullahominum laudç afiiciar.De te perpctuo lætus gloriabor; de menihilnifidcinfirmitatibus mcis. Appe-t^qt ludæi mutuam inter fe gloriam: cgo ei ftudebo quæ à folo Deo cft.Omnis quidetn hutpana gloria,omnis honor mortalis, om-nit mundana excclfitas.fi cum tua jfta aeter-nagloria conferatpr, vanitas cft amp;nbsp;ftultitia, O meavcritas,mea mifericordia, mi Deus* beata trinitas, tibi/oli laus, virtus, honor,gloria,in omnein fccu-lorum perpetuitatein.

Amen.

D»

I M I T A N D o

Df mortalif Sonoris contmiplu, CAP, XL VI.

NAtetua nihil referrc putatójfi alios honorari Sc cxtolli.te vcró defpici contemniq; vidcas. Erige ad me in coelum ahimum,Sc ab homihibus in terris contemni non «grè fcres. S. Domine in caccitate fumus, Sc vanitate facile fedu cimur. Si reftè hieipfum infpicio.nunquatn mihi ab vlla re faéïa cft iniuria, quo fit vt quod de te mcrito conquerar non habeam. Scd quia in te Sc frequenter Sc grauiter pec-caui.merito armatur in me omnis rerum na tura. Igitur mihi infamiaSccontemptus,tibi laus^onor, gloria debetur. Ac nifi me fic comparauero, vt me ab omnibus defpici at que derelinqui, planeque nullo loco haberi sequo animo ferain.non poffiinj nee animü confequi pacatum atq; ftabilem.neqs diuini tus illuftrari.nec tibi plcnè coniungi.

’pacfMßbi ill hominlbiK non eße coÜocani4m. CAP. XLVIL

_ ^Atcfitibipacemin quoquam morta I lium, propter tuam cum illo concor JL ’N diam atm confuctudine^a collocaue ueris.inltabilis eris Sc inquietus. Sin tead fetnpiternam immortalemqi veritaié

' DE CHRISTO recepens, amici difccflu obituûc non cru-ciabcrc.Tanto cniro magisDeo propinquat homo,quanto ab omni iolatio terreno lon-giusreccdit:tantoqiinDeum altius afccn-dit,quanto in fc profundius dcfcendit, qui-toqs magis fibi vilefcit.Qui verd boni quid-piam fibi arrogat.i s Dci tauorem in fc vige • reprohibct, quippccum Sanfti fpiritus fa-uor fubmifiumanimum femperquxrat. Si tu teipfum plané in nihilum rcdigcre, acque ab omni crcato amorc eximcrc fei res, cqui-dcin inte magna cum bcncficêtia dcflucrc. Sed dum tu in res creatas intucrit,fubtrahgt; lur tibi creatoris afpêélus. Difce teipfum in omnibus ob creatoré vincerc:ita fict vt ad Dci cognitionem pcrucnias. Vcl quantuU-cunqjrcs fi intemperanter amatur amp;nbsp;refpt-citur,àfummobono retardât,hominem^ vitiat.

In uandtn fuculdremg^ feietttünt, CAP. XLVIII.

N Ate cicgantibus^cutisq;hominum diétismouerinolito. nèqùe enimîn fermone, fed in virtute, fitum eft rc-gnum Dci. Attende verba mea qu® 8c animos accendüt, amp;nbsp;mentes illuminant, amp;nbsp;igniculownijciuntjSc veram afferunt có-folationcm. Nunquain quiequam co confi-|io lcgas,vt dodior aut fapientior efie videa rc;fed

1 M I T A N D o »54 reefed vt vitiainterimas operatn dato: hoe enim tibi plus prodcrit.quàm inultarum dif ficiliûquæftionumnotitia. Vbimulta lege ris cognouerisqi.advnum tandem venien-dum erit principium. Ego is fum qui homi* nisfeientiam doceo,amp;paruulis perfpicatio rem intelligentia concilio, quàm à quoquâ hominûdoccriqueat:itavt quos alloquar, facile fapientes euadant, amp;nbsp;in fpiritu muliû profîciant.Vse illis qui curiofamulta ex ho-tninibus quzrunt,amp; viam mihi feruiendi parum curant.Venict tempus illud quû exi ftetmagifter magiftrorum Chriftus domi. nus an gelorum,qui ab ohinibus rationes egt; xigat, omniumq; confeientiam examinet: ,cum quideinicrofolymaadhibitis lucerni» perfcrutabitur,fientqi manifefta quseinte nebris latuerint,tacentibus linguarum ar gutijs. Ego is fum qui demilTam mefttci» vnomomento ficattoilo,vtveritatis æter næplures capiatrationes.quàm quis vel de cemannorum ftudio literariocofcquipof-fît. Ego doceo fine ftrepitu verborum.fine turba opinionum,{îne fallu ambitionisifino pugna argumentorum.

Ego is fum qui doceo terrena dcfpiccre, prîelentia faftidirc, œterna quærye amp;nbsp;fape rc.fugcrc honores,fçrre offenfiones, omné fpem inmeponerc.cxtramc nihil cuperç,

de Christo Scmefaperömnia ardenter amarc. NainiJ tnando mcquidamdiuinapenitus itadidigt; cit,vt mira loquerctur, plusq; omnia rclin-qucndo profecit.quàm vllaftudiorum fub-lilitate potuiflet. Sed aÜjs communia,alijs fingularia cloquor, nonnullis in fignis amp;n-guris fuauitcr appareo, alijs in muko lumi-ne arcana patcfacio.librorû quidc vna vox eft.quænou oinnes æquè inftruat. At ego intus fuin doélor veritatis, aniinorum fcru-tans, cogitationû intcliigcns, aétionû pro-tnouens,5ctantum ruiq; tribucns,quantum çquum ciïe iudico.

De non((ttrahendo dd feres exteriores, CAP. XLIX.

NAtc in muftis infcium te cfTc oportet, Si pro mortuo in terris te ducerc.pto q jecocui totusorbisfit crucifixus. Multaetiam furdaaureprætercunda funtjSc quæ ad pacem tuam pcrtineant cd-gitanda.Vtilius cftoci^losab ijs quæ difpii-ccnt.aucrtcre, 5e fuaincuiq; fcntentiam re-linquere quim côtcntiofis fcnnonibus fcr-nire. Si cum Deotibi probècôuenerit,inq; eiusiudicium intuitus fueris,facilius vinei te fuftinc^is. S. O Domine quo deuentuin cftc'en breue damnum defletur, obexiguû quæftû laboratur 8c curritur, vixq: tandem

1 M I T A N D o 157 fub noftcm domum reditur, amp;nbsp;fpiritualc de trimentum obliuionitraditur. Quod paru, nc dicam nihil prodcft, huic ftudctur: Sc quod fummè ncccflarium cft.ncgligcnter practeritur: vfqueadeo totusin externa cf-fluit homo.ac nifi cito rcfipifcat.libens in ex terioribusiacet.

No» omnibus effè circdendum:itan^ defd^ cilitdtc lapfits uerboruin.

CAP. L.

OPitulare mihi, Dominc.in hâc cala-mitatcinam hominum quidem inane ell prsefidium-'Quam fæpc ibi no inueni fidem.vbi foreputauic’rur-fumqueibi reperi, vbi minus fperaflem^vf-queadeo vana fpcs eftin hominibus,8lt; in te vno, Deus, falus eft pofita iuftorû. Agiinus tibigratias,Domine Deus, ob omniaquaa nobis accidunt infirmis amp;nbsp;inftabilibus.qui-que facile fallamur Scmutemur.Quis eft qui le omnibus in rebus ita cautum circumfpe-, ftumqi praebcre queat.vt non aliquando iii aliquam fraudem difficultatemque vcniat^ Sed tibi,Domine,qui confidit,animoq;ftin plici ftudet, is non ita facile labitur.aut fi in aliquam incidit calamitatem, qua^tacunq» tandem difficultate implicetur.cito à te vel inde eripitur,rel coufolatiync confinnatur.

DE CHRISTO

lt;^uipp c qui cos quiin te fpem ha'ocnt, ad ex tremumnó déféras. Equidcmrari funtfidi amici,qui in omnibus perfcuerent rebus ad uerfis’.tu,Domine,tufolus es fidclifsimu» in omnibus,ncqj quifquam tui fimilis cft. Oquàmfapuitfandaillaanima quæ dixit: Confirmata cd mca mens, amp;nbsp;in Cnrifto fun data. Si fic mecum agerctur, non tarn facile me folicitarct humanus timor,ncc vcrborii iacula mouerent. Sed quis omnia praeuidc-re.quis caucrc futura mala queat Quod fi quamuis præuifa,tarnen fæpe lædunt, quan to feriunt improujfagrauiusf Sed cur mihi mifer non melius prolpexit’aut cur alijs tam facile crcdidit' Verum homines fumus,amp; âuidcmfragiles,ctiamfiàmultis angeli cxi

imcmur amp;nbsp;dicamur. Cui vero crcda,Domine, cui nifi tibi, qui ipfa veritas es, neque faills neqi falli potcs.Nam homines quidem omnesfunt mendaces,infirmi,inftabilcs,ca düci,maximèinverbis,vtnon tcmere pro-tinus credi debeat quicquid veri fpecie pras fe fert.quo fit vt prudenter prçmonueris ca uendos cfle homines: amp;c fuos cuiufqi dome fticos cfle ipfius inimicos.neq; credédû cfle diccntibusrhic adeft,aut illic adefi:. Dodtus fuin daiqjio mco.atqj vtina cautior inde,no infipientiorefficiar.Cautuscfto (inquit qui dam)cautus ello,Se quod dico,tacitê habe-to.

1 M I T A N D o 15-9 to.DeinHe taccnte me, amp;nbsp;illud occultü cre-dente jpfemetfilere non potuit.quod filcri iuflcrat.fcd ftatiin 8c me amp;nbsp;fe prodito abijt. Abhuiufmodifabulis amp;incautis hominib. tucre me Domine, ne vnquâ in eorum manos incidam,aut talia committam. Suggéré ori meo vera ftabiliaque dida, callidamque linguam à me procul amoue.Nam quod mi bi fieri nolim.id alteri ne faciam oinninoca uere debeo.Quam bonaquamq; tranquilla res eft de alijs liiere,nem omnia nullo diferr mine credere, neqi facile plufculum eloqui, paucisq; fc iudicare,fcmpicrqi te animorum cognofeentem quaerere, neqs quouis verbo rum vento circumferri,fed omnia turn into riora turn exteriora arbitrio nutuq; tuo cu-pereperfici. Quamtutum eft ad Dei fauo-rem retinendum humanum fugere fplendo rem,nee ea appetere quæ fua fpecie funt ad mirationi:fed ilia omni diligétia feéfari qua vitsecorreftionem 8e pietatis ardorem aff« runt. Quàm multis*iocuitcoquot;nita amp;pr«-propere laudata virtus:’ rurfuin quàin profuit eadem filentio fcruata in

hac fragili vita,quæ tota tentatio ferturSc malicia^ •

L z

1^0 DE CHRISTO

Dehlt;dgt;endd inDeo confidentid,ßmlt;ilediflorM idculifappetdre. CAP. LI.

NAtc conftantcm tc præbcto,amp; in ine fpcm fiiam habcto.quid cnimfunt verba nifi verbaC'quæpcracrcmvo-lantia lapidem nonlxdant. Sifons es,vide vttccorrigerc velis. Sinnullius tibi peccati confcius cs,da opcram vt calumniä in Dci gratiam æquo animo feras, amp;nbsp;(altem verba intcrdum tolcrcs,qui verberum afpcgt; ritatem tolcrarc nondum queas. Cur vcro tantulaanimutuuiji commouenc, nifi quia adhuccarnalis c$,amp;hominü maiore quam debcs rationcm habest' Nam quiadefpici metuis,rcprchendi ob dclifta non vis, amp;nbsp;ex cufationum quæris vmbracula. Sed infpice te diligentius,amp;: cognofces viuere adhuc in te mundum,amp; vanum amorem placcndi ho minibus. Cum enim obcommilfatuacon.. lundi pudcfieriq; réfugias , ex co vtiq; pcr-fpicuum fit ncc v«rê m^deftum tc, ncc vcrè vel mundo tc,vel tibi mûdum elfe mortuu. Scdaudi verba mca,amp;non curabis velde-cem millium hominuin vcrba.En fi in te di-cerenturquæcunqj vel fingi maliciofifsimè poirunt,q®id tibi ça nocercnt,fi ea ferri fine res,neqj pluris quàmfcftucam penderest' nunquid velpilum tibi cuellcrent^ Sed qui

I M I T A N D o l6t Sc parui animi eft.nec Dcum habet ob ocu-losjis facile male difto mouetur. Qui vero mihi confidit,nec à fuo iudicio pendct.is hu mano terrore vacat. Ego enim arcanorum omnium iudcxfum amp;nbsp;cognitorcgo quo pa ólofitaélaresfcio,cgo Sciniurium Sc iniu-riam pafTum noui., à me ortum cft iftud nc-gocium neq; permittentc accidit, vt multo-rum hominum mentes patefiant. Ego Sc da fonte amp;nbsp;de infontc iudicabo;fcd prius vtrü-quc occulto iudicio explorare volui. Homt num teftimonium fçpe fallitrmcumiudiciü verax cft, idemq; confiftet non eucrtcndu. amp;nbsp;latct illud quidem plcrunqi, atqi à paucis penitus perfpicitur : fed nunquam vel errat, vel errare poteft.etiam fi inOpicntibus paru çquum cfTc vidcatur.Itaq; ad me confugien dumcftin omni iudicio,nee fuo cuiq; vteri dum cft arbitrio.luftus quidem nullo fibi di uinitus oblato cafu pcrturbatur,ncq} vel ca lumnias admodum curat,vel ob aliorum iu ftas fui cxcufationes inaniter exultât. Per-pendit enim cum eflame qui corda renes^t fcruter.neque ex afpeftu aut humana fpccic iudicem. Nam fepc in oculis meis cuipan-dum reperitur.quod hominum iudicio lau» dandum cft. S. Domine Deus iudex iufte, fortis,patiens,qui hominum frfgilitatcm prauitatctnqi nofti, eftorobur raeumoragt;

H$z DR CHRISTO

nisq; fiducia. Neq; enimmihiCatiseftcon-fcietia i'nea:tu noni ignota inihi.itaq; in oin ni reprchcnfionc fubinittcre me.eamqi mol liter ferre debui:quodfi quädo nûpræftiti, ignofcemihi propirius.meq;iterum hoc be neficioaftice, vtme patientiorem deinccps prxbeam. Nam condacibilior eft mihi tua fingularismifericordiaad vcniæ confequu tionem.quàm mex iudiciæ opinio ad laten tis confcientiæ dcfenfioncm. Ac licet mihi nullius peccati Gm confcius, non tarnen ic-circo Cum abfoluedus, quippe cum reinota mifcricordia tua,nullus apud te mortalium Gtabfoluendus. .

ob £tcrn4m uitdm oiniiLi grduid effe tolerandd.

CÄP. LII,

NAte noli vel laboribus fran»i.quos mea caufa fufccperis.vel rebus ad-uerGsvfqueadcodeijci:quintc mea promifsio in omnibus caGbusrobo ret atq: confoletur.quyatis idoneus fum ad immcnfa præmiarcddenda. Non tu hic diu laborabis.neq; fcmpervexabercdoloribus, expcda paulifper.Sc vidcbis celerem finem malorum, critm cum cefTabit omnis labor amp;nbsp;tumultes. Exiguum Scbreuc eft quic-quid tempore finem habet. Quocirca age vt

I M I T A N D o 165

Vt agis.labora fideliterin vinea mea, ego e-ro mcrces tua. Scribe, lege, canta, gerne,ta* ce.ora,patere viriliter aduerfa, digna eft bis omnibus Scmaioribus praclijs vita æterna. Vcniet pax vna die quae nota eft Domino, amp;nbsp;erit non dies aut nox huius fcilicct temporis,fed lux perpetua,claritas infinita,pax firma, tuta requies. Tunc non dices illud; Vtinam libérer ex huius mortis corpore.ne que item clamabis : Hei mihi cui tandiu fit hichabitandum. nam amp;mors paflundabi-tur,amp; falus erit nunquam inter moritura,an cor nullus jlaetitiabcata, focietas dulcis 8c nonefta.O fi vidiftes faoftorum in cœlo coronas perpétuas, quantaq; nunc quoq; ge-ftiant gloria, qui ifti mundo olim contem-pti,vel ipfa vita indigni putabantur : profe-fto tu te protinus ad terram deijceres.mal-Icsqs vcl omnibus parêre,quàm vel vni im-perare.ncc iftius vitae laetos dies concupi-fcercs;quinpotius Dei caufa aduerfispre-mi gaudereSjScnullo loco inter homines ha beri, maximum lu«rum duceres.

Quod fl tibi hæc arriderent,8c altius in ani-tnum dimittcrentur,nc femel quidera conquer! auderes. Scilicet ob xternam vitam non omnia fint laboriofa toleranda : aut di-uinum regnum vcl adipifei vel«mitteretan tula res eft.

L 4

DE CHRISTO

Attoile in coelum oculos:en vnà mecum o-mncsfapftimei.quiinifU vita acre ccrta-men obiere.nunc gaudent,nunc confola-tionem pcrcipiunt.nunctuti funt, nunc re. c^uiefcunt,mecum in regno patris meifinc fincpcrmanfuri.

Df sctcrnitati^ die, nbsp;nbsp;huiui uit£ angoribm.

CAP. LIII.

OSupernaeciuitatis manfio beatifsi-ma, Ô dies seternitatis clarifsima, quam nulla nox obfcurat, fed fum-ma veritas femper irradiac:dies fein per læta,fcmpcr tuta.ftatu nunquam in con trariamutando.O vtinam illuxiflet illa dies amp;nbsp;omnia hçc mortalia finem adepta forent. Lucct illa quidem fanftis perpétua claritatc Jipicndens.fcd non nifi procul ac velut in Ipcculo.quippcpcregrinantibus in terra. Noruntcoeli eines quàm læta fît illa: gemót exules Euæ nati,quod tam amara plenaque jnoleftiarum fit hacc dies huius temporis amp;nbsp;parui, 8c mali, plcniq; cU^loribus 8c angori. bus, vbi homo tot peccatis inquinatur, tot malis irretitur.tot vrgetur timoribus.tot cu ris diftenditur, tot curiofitatibus diflrabi. tur.totimplicatur vanitatibus,tot errori-bus circunjpnditur.tot laboribus atteritur, premitur tentationibus, eneruatur delicijs, egefta.

I M I T A N D o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^5

«geftate cruciatur. O quando finis eritHorum tot laborumC’quando tandem libera, bora mi fera hac feruitute vitiorum f quando vnius tui,Domine,memor ero:*quando inteplene IsetaborC’quandoomniimpcdi-mento carens, vera libertate fruar, fine vil a vel mentis vel corporis moleftiaC’ quando erit pax folida.pax imperturbabilis atq; tu-ta.pax intus amp;nbsp;foris, paxex omni parte fir-maC’Iefubone quando te cora videboC'quan do regni tui gloria contemplabor^ quando eris mihi omnia in omnibus^apt quando te cumdegâinregnotuo.quodab omni ætef nitate tibi dileSis præparafti. Reliélus fum inops Scexulinhoftilifolo, vbi quotidiana bella, vbi vigent infortunia maxima. Solare exilium meum,tnitiga doloré,quando ad te fummaanimicupiditateanhelo. Nâab hoc quidé mundo quicquid offertur ad folatiû, id mihi eftoneri.Tepenitus fruicupio.fed apprehendere nequeo.Opto inhaerere cœle ftibus, fed deprimunt res tcporales,amp; nô in teremptæ affeéliones.^ente omnia fupera-revolo.fed carni inuitus fubiacerecogor. Sic ego infelix homo mccû ip fe pugno,fuin que mihimetipfi grauis.dum furfumfpiri-. tus.dcorfum caro tendit. Quantû if tus cer-tamen patior.dum mente traélo cœleftia,amp; inox oranti occurrit turba carnalium^ Mi

L. J

l66 DE CHRISTO

Deus noli à me procul difcedere, neue pr» iratuumme auerfare. Difsipafulguris tui fpleqdore omnes qux ab bofte inijciun-tur imaginationes , casque iaflis lagittis difturba. rccollige ad te lenfus mcos, uc vt mundanorutn omnium obliuifcar.vtque ui tiorum imaginationes cito abijciam atquc contcmnam. Succurre mibi, aeterna veritas ,vtnulla me moucat vanitas. Adueni ccelcftisfuauitas.fugiente aduentu tuo o, mni impuritate. Illud quoq; mibi mifericor ditcr ignofcc Scveniam da,quotiesinpreci bus aliud quàm te reuoluo. Etenim vt ve-, rum fatcar, admodum diftrahi foleo, ac fæ-penumero ibi non fum, vbi corpore fto aut fedco:fed potiusquôcogitationibus feror. ibi fum, inquam, vbi mea cftcogitatio: vbi mea frequenter verfatur cogitatio, ibi cft quod amo : quadq; me aut naturaliter dc-Icdat.autcxconfuetudine placet,id mibi facile occurrit, Hanc ob caufam tu veritas aperte dixifti, Vbi eft thefaurus tuus.ibidé amp;nbsp;animus. Si cœlumlt;mo,ca:leftialibenter perpendo. Sin mundum amo, mundi rebus fccundis gratulor, amp;nbsp;eiufdem res aduerfas doIco.Si carnem amo, carnaliafubindoima ginorfin fpiritum, de fpiritualibus cogitate me deftélat. Quxcunquecnimamo, de ijs libenter amp;nbsp;loquor 8e audio,corumque iina-

I M I T A N D o 167 Itnagines domum mccuin rcporto.Enimue robeatus üle qui propter te, Domine, hu-mana omnia miiïa facit, naturæ viminfert, carnisquecupiditates fpiritus ardorc cru-cifigit, vt ferenata confcientia.puras tibi pre ces libet, dignusq; fit qui angelorum cœti-bus interfit,omnib, terrenis turn fori s tum intus exclufis.

Detctem^ uit£ de/îderio, er Jînt certantibus bona promijjà.

CAP. LIIII.

N Atequum tibi bcatitudinis seternae defiderium defuper infundi fentis, amp;nbsp;ex tabernaculo corporis exire có-cupifcis,vt claritatem meat« fine vi-cifsitudinis vmbra contemplari pofsis.ape-ri animumtuum,amp; fanélum hunc afflatum auidifsime accipe. Age fummas fupernæ bo nitati gratias,qu« tecum tarn benigne agat, tetam dementer inuifat,tamardentcrex-citct,tam valide fubljuet,nc tuopte pondéré ad terreftrialabaris.Neq; enim id cogita-tione conatuue tuo confequeris.fed fola di gnatione fupernse gratiae afpeftusqs diui-ni, vt cùm in cacteris virtutibus, turn in pri-mis in modeftia proficias, amp;nbsp;ad figura certa minate præpares,operamque desvt miki

16S i DI CHRISTO totis anitni viribus adhæreas.ardcntiqî vo-luntate feruias. Nate fæpe ignis ardet, fed flamm« femper comes eft fumus.ficamp;non nulli defiderio flagrant reruin cœlcftium.amp; tarnen A cirnaÜum affeftionum tentatione libcrinon funt.ideoq; non plané ob folam Dci gloriam ca faciunt.ad qu« ferenda eins Opern tarn cupide petunt. Tale eft Sc tuum faepe dcfiderium,cuius tarnen fummam cfle finceritatemprærefers. Neqicnim parura pcrfcéfumq; eft,quod priuata commodita-tc eft infeélum. Petito non quod tibi iucun-duincommodumqj.fcd quod mihi acccc-ptuin lit Sc gloriofuin. namfi rcóle iudicas, dccrctum mcuin Sedefiderio tuo Sc omnibus quædefiderantur.præfcrre fcquiq; de-bes.Noui defidcriu tuû.frequcntesq; gemi-tus audiui.iam velles clTc in gloriofa liberty tenatorûDciùâtcdeleâat «terna domus, Sccoeleftis patria plena gaudiozfed nondû venir bora ilia, quin adhuc aliud tépuseft, belli videlicet,laooris,Sc explorationis. optas fummo rcpleri boi^aifed idaflequi non-dum tibi licet.Ego isfum (inquitDominus) Îuem expeftare debes donee veniat regnii

Jej. Explorandus cs adhuc in terris. Sc in tnultis exercendus.Concedetur cquide tibi it)terdunFconfolatio,fed plena fatietas non item.C^ocircaconftanté tefortemq; pr«-beto

I H I T A N D o lép beto turn in agendo, tum in patiendo natura» cótraria.Oportet te nouum induere ho* miné,amp;;n alterû virum mutari. fæpeq; tibi amp;nbsp;faciendafunt quæ nolis,amp; omittédaquae velis. Alijs fui conatus fuccedent,tibi non ité:aliorum diétaaudientur, tua pro nihilo ducentur:alij patientes impetrabunt: tu rc-pulfampatiere.alijhominum orcmagni ce lebrabuntur, de te tacebitur: alijs munia o-beundacommittentur.tu ad nihil vtilis iu-dicabcre. Has ohcaufasnonnunquamdo-cebit natura tua, inagnumq; certaine toléra bif.fcd magnum bonum mde confequêris, fl idfilcntio tuleris. His'amp; huius generis a-lijs explorari folet fidelis Domini fcruus, ecquid feipfum abnegate, amp;nbsp;in omnibus frangere queat. ac vix quicquam eft in quo moriæquè è retuafitjacin eo vtquaevo-luntati tuæ aducrfcntur,ca videas 8c perpe-tiaris,maximê dum abfurda amp;nbsp;tuo iudicio ni inus vtiliaimperantuf.inquibus quia ma ioris poteftati,cui fub^edus es,refiftere non audes, fiivtalterius nutui omifla omni tua fententia obtemperare durum tibi videa-tur.Sed confidera,nate,quis fruélus, quantum præmium quàmbreui labores iliosfit fequaturum, amp;nbsp;non ægrè fcr«s, patien. liæfolatium percipics maximum.

Nam pro breui ifta,quam nunc fpont»

170 de CHRIS TO rcliqucris.voluntatcfrucns in cœlo perpé-tua.Ibi quippe quicqui d voles, quid optarc potens.inuenies :ibi bonorum omnium co piam nullo amittendi timoré habebis, ibi tua voluntas vnamccum nihil vnquam cx-traneum priuatumûe cupiet: ibi nullus ti» birefiftet,ncmode te conqueretur, nemo teimpedist.quinoptata vniuerfa præftoa-derunt, aniiniqus tui cupiditatem cumu-latifsimeexplebunt.Ibireddam gloria pro tolerata contumelia, laudis amic)um pro mœrorcjpro infimo loco regiam federn in fempiternû. Ibi apparebit fruélusobedicn-tiæ.gaudebit labor pœnitentiæ j modeUaqs fubiedio gloriofe coronabitur. Quamob-rem nunc te omnium imperio modefte fub-iungito.neqsquisdicat autiubcat curafo, fed illud in primis operam dato vtfiüc fupe rior aliquis.fiuc æqualis,fiue etiam inferior aliquid à te poftulauerit aut etiam innuerit, omnia boni confulas, amp;nbsp;fincera voluntatc exequi ftudeas. Qmçrant alij alia, gloriën-turalij inalijs.laudenturq; vclab innume-ris:tunon nifi in tui contemptu, amp;nbsp;in meo imperio exequendo, meaq; gloria curanda gaudeto,atqî illud vnicè optato vt fiue jaervitam, fiue per mortem

Deus in te femper ho

noretur.

Quein-

tM I T A ND o »7*

QuemadmodurntTiatis prejfui homo fefe Deo tradere debeat.

CAP. LV.

A Go tibiDeus fanftc pater.im morugt; les gratias,quod quæ tuvis(visau-temnihil nili bonum) fiunt.ln tc læ-tcr ego tuus, no vcl in inc.vcl in quo quam alio:namtu folus vera lætitia,tu inea fpcsamp; corona, tu gaudium bonorq; meus, Domine:dcniq; nihil nifi àte acceptuinha bco.idq; nullomeo incritortua funtquæ-cunque vel dedifti vel fecifti. Ego inops, amp;nbsp;laboribusabineunte ætate agitatus animo dolcojidqinonnunqui ita vtcruinpantia-chrymx.vtqs ob imminentia mala pertur-ber.Defidero pacis gaudium,pacem natorû tuorû flagito.qui cófolationis tuç luminc pa fcütur.Si tu pace dedoris, fi gaudiû fudcris, animûbabeboplenûtnodulationis, laudef-que tuas religiofc can tante. Sin tu te(uti faa piTsime foles)fubtraxeris prçceptorû tuorû via currere no potercf.fed potius in genua la pfuspeäus tundâ,quiamecûnôfieagetur vt antea, quû lucerna tua mibi defuper il lu. céte.fub alarû tuarû vmbra ^ptegercr aduer fus irruentia mala. Pater iulle,feinperqi lau dâde.vcnit hora qua ego tu’cxploi cr.Pater amâde xquû cft vthac hora aiiq.d tua.cauTa

t7i de CHRISTO

patiar. Pater perpctuo vencrande, venit horaqüamtuaD omni æternitatc futuram fcicbas.vtcgo adcxiguum tempus ficforis fuccumbam, vtintusfemper apudtc viuä, vtqj paulifpercótemnar,deprimar,defieiä corä hominibus,malisqi 8c langoribus aftii. gar,quo denuo tccum in aurora nouæ lucis refurgam, Seincœleftibus illuftris efficiar. Pater fände tu fic ftatuifti.fic voluifti, quod que fieri præcepifti.id faélum eft. Hoc enitn beneficij à te confertur in amicum tuum, vt aiaore tui maiis afficiatur in bac vita.quoti-es, amp;nbsp;à quo, amp;nbsp;quomodo tu fieri permife-ris. Nain nec fine eôfilio prouidentiaq; tua, nec fine caufa quicquam fit in terris.Et qui-dem è re mea cft,Domine,quod me depref-fifti, vt inftituta tua difeam, amp;nbsp;omnem ani-inifaftumatqi arrogantiam abijciam. Miht vtilc eftpudore fuifiefufiùfum, vtàtepo-tius quàm ab hominibus confolationem pc tam.Nequcnon ex eo imperueftigabileiu-dicium tuum expauefcerc didici,qui iuftos vnà cum impijyaffligfc, fed non fine æqui. täte amp;iufticia. Ägotibi gratias,qui me inalis afficcrc nihil peperceris, fed acer-bos cruciatus, dolores, angores fohs in-tusque mihi inflixeris. in quibus qui me confolettfl‘,ex omnibus qui fub cœlo funt nullus cft, fed tu folus is es, mi Domine

Sc

ÎMiTANDO

8t Deus i cœleftis aniinarû iiièdicus, qui amp;nbsp;vulncras amp;nbsp;fânas,qui ad inferos dcducis,8c idc rcducis.Tua nie corredio petit, tua vir^ ga docef.en ôgo me, pater charifsiine, cor-rtéfionis tuæ virgæ lübijcio : feri dorfuni ceruiceinqi incain, vtprauitatcmmeâ fub tuain voluntatein fledam, fac me pium mo dcrtumqi difcipulum, ficnti probè faccrtf confueuifti, vt tibi ad nutum plane obtempéré. Tibi me meaqj omnià ad corrigêdutTi commendo,quando hic quàm in pofteruin corrigi prseftat. VniucrfatuSc fingulafcislt; neq; te quicquam latet in Humana confcicn tia.Tu futura antcquamfiant nofti,ncqi eflt quod amp;nbsp;de ijs quæ in terris geruntur,doce-ar,admoncatur quifquam. Tu feis quid mihi ad proficienduirt cortducat,quàritûc[i ^p-fint res aduerfæ ad vitiorû quafi rubiginein obftergcndam. vtere ergame iudicioarbi-trîoq; tuo, neue me ob nocétê vitâ meâ nul Inuelius autclârius, imonulli prorfusnifl tibi vni nota defpicito. Da mihi, Dotftine, feire quæ feienda funt, aihare quæ amanda^ laudare quae tibi fumme placent : fufpicere quae tuo iudicio preciofa funt, amp;nbsp;vitupera-rc qux oculis tuis fordent.Noli committei-re ut ego vcl ex exteriorum ocül^um afpei élu iudicem,vc! cxiinperitarum aurium au •âitu fcntentiain feram : fed vero iudicio tâ

174 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CHRTSTO

vifibiliatum fpiritualiadifcernam, Sc ante çmnia tuç voluntatis arbitriuin femper ex-quiram.Fallunturfæpehoininuin fcnfus in iudicâdo,falluntur 3c huius ainatorcs fecu-li tantum vifibilia amando. Nunquid tahto, inelior cft homo, quanto homini maior habetur fallax fallaccm,vanus vanum, cæcû cæcuSjinfirmum firmus decipit dum extol lit, vereq; probro afficit, dum inaniterlau-dat.Nam quantus quifque tuo iudicio eft, tantus re vera,ac non maior eft, vt rite dixit quidam.

fiumilibtts operibwinfîjlmdum ejje,quum de» ficitur 4. fummis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cap. L V1.

N'Ate non potes perpetuô in ardentif fimo virtutum ftudio, fummoq; res diuinas contéplandi graduconfifte re,quin necefle eft ob originale cor-, ruptioné vt interdumadinferioradefeen-.-das, Sc vitæ mortalis onus etiam inuitus 8c. cum tædio feraSr QuaÂdiu mortale corpus, cireuferes, corporis tædium grauitatcmqi fenties. Itaq; fæpe tibi in came de carnis o-neregcmendûeft, quod fpiritualibusftu-dijsScdiu^æ contêplationi fineintermif-fione inhærere non potes. Hic tibi ad humilia 3c exteriora opera confugere expedit,.

TMITANDO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17^

teq?în bonis aélionibus recreare, amp;nbsp;duin .ego fupernaad te vifenduin veniam firma cum Confidentia cxpeftarc, exiliumqjtuû .amp; mentis ieiunitatem patienter ferre, donee iterû à me inuifaris, amp;nbsp;ab omnibus an-,goribusiibereris. Namfaciam te làborum obliuifci,amp; interiore quictc perfrui.Aperiâ tibidiuinarumlitcrarûcampû, vtgeltien-ti animo percurrere incipias via præccpto-ruin meoram, atque itadicas : Non funt .Conferenda temporis huius calamitate» CÛ futura gloria nobis exhibenda.

liebere hominem non con^olxtione, fecluerberi» bus dignii fe exiftimare. Cap. L V11.

Omihenonfum confolatione, aut vllafpirituali cura tua dignus : itaq; æquum te mihi præbcs, dum inopé meamp; confolationis expertem relin 3uis. Nam etiamfi mare lacbrymarum fun-erem, nec fie quidgm confolatione tua dignus cfl’em:quin non nififiagris pœnisq; di gnus.fum, qui te tam grauiter tam fæpe of-fenderim , inq; tam multis tantopere deli-quenm.Itaq; fi rcs rite perpendatur,ne tan-tula quidemconfolatione dignes lum. Et tarnen tu clemensScmifericors Deus , qui operatuaperitenon vis, ad excrerrdas tu»

Ma

t7lt;5 DE CHRISTO

bonitatîî opes in vafa miferieprdiæ tu«, di gnaris me nullo mco möritö fapra human« moduin confoiari. Necjü n.hutnanarü con-fabulationumfiitiilcs lunttuæ confolatio» nes.Quid ucro feci vt ine vlla cœlcfti confo lationc profequcrerisÆquidé nihil me bo* nifeciiïcrecolo, fedfcmper Sc ad pcccata pronuin, Sc ad correélioncm pigru ruiflc.id adeo verü eft,vt fi negé, tu refellas, ne-que mepofsit quifquam dcfenderc. Quid pctcatis incis incrui, nifi Orcum Sc ignem sternum Cquot; Equidemverc confiteor dignu eflc me Omni 1 udib/io atq; conteinptu, nc-que decerc ut inter rcligiofos tuos degant Equidcm ægre adducor vt facia ; fed quia verum eft, ßcia vt mca ipfc peccata argua, quofaciliusmifericordia tuam impetrem. Quid verb dicâ noces ego, 8c omni probro plcnusc' Equidé nihil habeo quod cloquar, nifi hoc vnû;Peccaui, Domine,peccaui,mi fererc mci.ignofcc mihi, fine vt calamitatê tnciin paulifperdcplorem, antequa in te-nebrofam 8c opertam mortis caliginc terri migrem. Quid tu verb à fonte mitcroq; ho-minealiudcxigis,quàm vt fefc ob dcliéfa fua afflidet atqj déprimât Nam in vcra fi/i âffliélatioWe,animiqî deprefsione, Uafcituf fpes vcniæ,reconciliatur Deo pcrturbata côfcientia, recupcraturDcifauoramifius, defenditur

IMITANDO 177 dcfenditur homo ab irafatura.fîbiq; rau-töo occurrunt cum fanfto ofculoDeus, Sc poenitentiam agens hominis anima. Sub-miflus.inquam.noccntis hominis peccato-rum dolor,facrificium cft,tibi,Domine, ac-ceptum,longcqi fuauius fragrans,quä thu, ris fuffitus. Idem iucundum illud vnguen-tum ert, quo facros pedes tuos perfundi vo luifti,qui affliétum deprefTumqi hominis a-nimum nunquam afpernaris. Hic locus eft perfugij aduerfus hoftis iramihic corrigi-tur amp;nbsp;abluitur quiequid aliunde depraua-tum eft Sc inquinatum. •

Deifduoran cumi/s quorum mens terreßris eß, nihil habere negod/. Cap. LV UL

NAte preciofior eft fauor meus,quam vt fi rebus extrancis, terrenisq; con folationibus admifeeri patiatur. Ita • que quiequid ei impedimento eft, tbijeias oportet,» tc eopfundi cupis.Quç-re feceffum, ama folfts habitare tecum,nul. lius require cófabulationem, fed potius re-ligiofas ad Deum Funde prcces , vt Sc tut mens extimuletur, amp;nbsp;animus benefibi có-feius fit.Totum orbé nihili facito, Deiq; vo catum omnibus exterioribus anteponito, Ncqi.n. fimulSc mihivacare,8cpercuntib. deledari notes. A notis Sc charis amicis di^

»78 DE CHRISTO fccdendum eft, amp;nbsp;ab omni mortali folatio auocandus animus : fie Chrifti difcipulos admonet Petrus, vtfc in hoc mundo jpad-uenis gerantamp;peregFinis. O quantarutu-ra eft morituro fiducia, q uem nullius rei cn pido in mundo detinet. Verum fic ab omni busfemotühabere animu,hominis eftnon ægri,neq; nouit interioris hominis liberta-tê animalis homo. Enimuero fi fpiritualéfe fieri vult,renûcict oportet tû remotis tu jp-pinquis, fibiq; à nemine magis, quàmàie* jpfo, caueat. Si teipfum perfeélè viceris,caî‘ tera facilius fubegGris.ni de feipfotrium-phare,perfefta viftoriaeft. Qui.n.fe fibi fic fubieftum habet,vt amp;nbsp;appetitus ration!, 8c ratio mihi in cunftis obediat,hic vere amp;nbsp;fui viélor, amp;nbsp;mundi dominus eft,ad quod qui-demfaftigiumfi feandere cupis,virilitcrin* cipiendum eft,amp;fecuris admouenda radi-ci, vt turn tui,tum omnis priuati carnalisq; boni occultum intemperansq; ftudiûexcL das 8c extirpes. Nam âc hoc vno hominis intcmperantiorc amore fuipendet, quic-quidferc homini radicitus extirpandû eft, quo malo deuifto Stfubafto, magna pax,p-petuaq; tr^uillitas fubfequetur, Sed quia pauci fibimetipfis pcrfeôtemori,8c exfe-ipfis plene exire conétur, fitvtpîeriqiinfe-jpfis impliciti rcmancant, neq; fuprafe fpi-rita

* IMITANDO X79 rim cuchi qucant. Qui vero mccum libcre verfaricupit, neccflc eftvtisprauasamp;in-tcmpcratas afFeftiones fuas oinncs interi-mat, neque vlli creatæ rci priuato amorc cupide inhæreat.

De nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;motibus iiuerfis.

Cap. LIX.

NAte naturae amp;nbsp;gratiae motus diligen teraduerte:namita fubtili amp;nbsp;inter fe contrario modo mouentur, vt ni fi à fpirituali 8c penitus illuminatö homine vix difcerni queant .Omnes quids bonum appetut.inq; luis diotis faélisój boni aliquid præ fe ferunt, ideoq; boni Ipecic multifallutur. Natura callida eft,amp; multos trahit, illaqueat, decipit, femperq; fe finein adionum elfe vult. At gratia fimpliciter fc gerit,amp; omne mili genus déclinât : fallaciâ nulla adhibet, oinniaqs plane propterDeii facit,in eoqs ad extremum requicfcit. Natu ramori,premi,fupefari,parêre, fubijci reçu fat. Gratia fui interfedioni ftudet : appeti-tui rcfiftit:fubijci uinciq; cupit, neqs fua li-bertatcv«ltvti:fubmagilleriohaberi amat ncqi in quenquam dominari cu^t, fed fub Deo femper viucrc,degcre,efrc^ciqi cau-fa omnibus rebus humanis fubmiffc fubij-ei parata eft. Natura fao commodo ftudet,

M 4

»80 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE CHRISTO

amp; quid fibi lucri ex altcro proucniat arten« di t : at gratia non quid fibi vtile fit amp;nbsp;cómo« duin,fed quid multis profit,inagis confide« rat. Naturahonorc Scglorialibcnteraffici-turiat gratiaDeo honoré oinncm gloriaqj tribuit. Natura probru conteinptumq; ti-metiatgratia ob Chrifli nomencontumc-liafeaffici gaudet. Natura ocium quicteq; corporis aniat: gratiaociarinefeia,labor? libenter ainplcélitur. Natura curiofa pul-chraq; ambit, Sc à uilibus crafsis^; abhor-ret: gratiafimplicibushumilibusq; deleda tur,afpera non afpernatur, ncc ab inducn-do obfoletos pannos refugit. Natura pcri-turaintuetur, terrenis lucris gaudct,dolot damno.Scquouis contumelioto verbo irri-taturiat gratia æternorû rationem habet, perituris non inhæret, iaclura no turbatur, neqi verbis durioribus exacerbatur : quip-pe quæ fibi in cælo , vbi nihil périt, thefau-ru collocaucrit.Natura cupida eft, amp;nbsp;liben-tius accipit q donat, ptiuati comodi amis. At gratia benignaeftScliberalis,priuati comodi fugies.paucis cótéta, dare q aceiperc beatius iudicans. Natura ad resconditas, ad carné,ad vanitatë, ad vagationes procli-uis eft.-at fratia ad Deu Scvirtutes allicit,va Jc dicit reb. côditis,fugitmûdû,carnis cupi dû4tes Qdit, vagatióes cohibet,Scî pubjico apparçrç

1 H I T AND o tSt jipparere erubefcit. Natura externa fola-tia ambit, quoruillecebris permulceatur: at gratia in folo Deo quæritfolatiûjfûmoq» bonofupra oinnia vifibilia fefe obleélat.Na tura oinnia priuati lucri commoiliq; caufa, nihil gratis facit, fcmperq; autparautmai’ prçinium, aut laude fauorcmûe pro bencfa ftis fperat, fuaq; fada amp;nbsp;dona magni pendi «upit. At gratia nihil mortale quærit.ncc a-liâ qua Deû folû fibi mercedé poftulat, ne-que rcrû ad viti hanc neceirariarû plus appétit,qui quantû ad çternam confequendi ncceflarium eft.Naturaîyuicorum propiri-quoruqi multitudine gaudet, nobilitate ge nerisâ; fui natalib. gloriatur, arridet potêti tibus,Dlanditur diuitibus, applaudit fui fi' Wîilib». At gratia amp;;inimicosa^nat,ncc ami-corum turba fuperbit, nec natalium locuna ortumûc fufpicit,nifi forte maior ibi virtus extitit. Eadom pauperi magis quàm diuiti fauct : innocentis qui potsntis vice magis . dolet: veraci non falfaci gratulatur ; bonos femperexhortaturad optima quæqt dona maxime fedanda,Dciq; filiû virtutib. effin gédû. Natura de egeftate inopiaqj facile cô queritur: gratia inopia fert çonftanter.Na-tura ad fe omnia refert,proqifeÂrtatamp;cô tendit : at gratia ad Deum, vnde origineui ducit, omnia refert, fibi nihil boni al cri b itj

M 5

tSi DB CHRISTO non arrogans, non contcntiofa eft, nee fui fentétiain alijs præfert, fed in omni veri in dagationediuinæfapicntiæ iudicioq; fefe fabmittit.Natura feire auet,amp; noua audirc myfteria:oftentatrix fui, Sc multa fenfibus, experiendi cupidaxognofei cupit, Sc ca fa-ccre.vnde laudem admirationemqs confe-quatur.At gratia nouiscuri cipiendis opera noniinpedit, quippecunv il'ludtotumexantiquailla labe ortuinha. beat, cum nihil nouum fit in terris durabi-le.Itaq; homine docet cohibere vana dele-flationem,ab ofteptatione abftinere.laudi daamp;pro fua dignitate admiranda modefte occultarc, amp;nbsp;ex omni re atq; feientia vtilita tis fruftum, Deiq; laudem Sc honore quæ-tere.Non fe neq» fua vult prçdicari,fedDeo-ob dona fua grattas agi cupit, qui mera cha ritatc omnia largiatur. Hæc gratia lumé eft fupranatura potitum, amp;Dei donum quod damfingularc, aepropriè eleélorum nota amp;nbsp;pignus falutis ætemæ, quodhominéde lerreftribus ad cœleftia amando euehit, Sc cxcarnalifpiritualcmelFicit. Itaq; quanta natura acrius premiturSe vincitur,tâto ma ior gratia infunditur, Sc interior homo noffisdotibusfccundum Dei imaginem quotidie refor-

matur.

De

• I M I T A N D o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48 j

'De ndturit corruptione, crdiuinit grutite uiribut. Caj^i. LX

DOminc mi Deus, quimctuifimilé ad imaginem tui creafti.concedc mi hi beneficium illud (quod quidem mihi tam neceflarium, tantiq; ad fa-lutem momenti efle oftendifti) vt vinca n* turam mcam, itaprauam.vt me ad peccata interitfiqi trahat, Setio enim in carne mea legem peccati, qux Icgi mentis mes repu-gnct, ineqj appetitui in multis obedire Co-gatjtavt eius infultibtis rpfifiere nequeanv nifi mihi opituletur tua ilia fanftifsima gratia, an mo meo ardenter infufa.Opus ell in quam tua gratia,Sc quids magna, vt vinca-tur natura,femper ad malum ab ineunte æ-tate prona. Nam primi hominis vitio lapfa vitiataq; der peccatum natura,manauit.hu ius labis poena inpmnes homines, vt ipfa natura quæ bona Sereda Ate condita fue-rat,pro vitio iam Sc infirmitate corrupt? ni tur? dicatur,quia rclidus ei motus au malû Se inferiora trahat. Nam quod ad exiguam illam vim attinet,qux in ea remanfit, ca cft tanquam fcintilla quçdam latens in cincre. Haec cft ipfa ratio naturalis,atra efligine cif cunfufa.fic tarnen vt adhuc boni maliQi. at Veri falfiq; indicium ac difcrimen habeas

494 nbsp;» E CHRISTO

tametfi nee quiequid ap^bat.præftare po-te{l,nec pleno iam lutnine vcritatis,nccfa-nitatc afreétionum fuaruin potitur. Hine fit, mi Deus, vtlege tua, quodadinterio-rem hominem attinet,deleiler, feiens prx-cepta tua efle bona.iufta, fanda, amp;nbsp;quac om nemalum ac peccatum arguât,fugiendum-que doceant, Sed carnc feruio legi pecca-ti,dum appetitui magis quam rationi obe-dio. Hine fit vt adfit quidem mihi voluntas: fed praîftandi faeultatcm non inuenio. Hine fæpe multa bene facere ftatuo : fed quia deelt diuinv\s fanor, qui infirmitatein meam adiuuet, fit vt vcl ob leuem repugni tiamrefiliam ac dcfethifcar.Hine fit vrper-feäionis viain agnofeam cquidem, amp;nbsp;quid fit oflFicij mci fatis perfpicuevideam: fed tneselabis pondère preifus ad perfeftiora non alTurgtm. O quam mihi neceflaria eft. Domine, tua gratia, tum ad inchoanduin bonum,tum ad progrediendum atque per-ficiendum. nam neque fine ea quiequam jioirum amp;nbsp;cadem me confirm âtc, omnia in tepolTum.ôverêcceleftis gratia, fine qua. nulla hominis mérita, nulla naturç dona vl lo in precio funt habenda.Nihil artes, nihil diuitiæ,iffhil pulchritudo, aut fortitudo,ni bilingenium aut eloquctiaapudtemome-V habet,Domine,fine gratia.nânaturç ^dó

dona

TMTTANDO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tgf

dona bonis cómalisfuntcóinunïa, at gratia donû eft eleiftorû propriuin.qua prædi-tiætcrnavitadigni babentur. deniqitaftti cft,vt fine ca ncc vaticinandi donû, ncc mi raculorumcffeftio, ncc abftrufifsimarefû arcanarû perfpiciétia, vllius fit precij: quin ncquc fides,ncque fpcs, neqs virtutcs caste rætibi fincchantatcamp; gratia acccptçfunt. xObeata gratia, quæ fpiritu paupcrcm, vir-•tutibus diuitcm facis : eadcmquc bonis di-wité reddis animo fummiffiim. Vcni, defcé de ad me,rcplc me manè confolatione tua, ne me præ mentis lafsitudine ac ieiunitate dcficiat animus. Quæfo tc,Dominc, digna rre me tua gratiatea cnim mihi fatis cft, quâ-uiscaeteris quæ natura cupit,non impetra-tis.Eajinquam, mihi fi adfit, nullius tenta-tionis,nullius calamitatis malum metuam. Hæc mihi fortitudo eft : hæc con’filium ad-fert amp;nbsp;auxilium:hæc eadem uniuerfis amp;nbsp;ho ftibus potentior, amp;nbsp;fapientibus fapientior «ft.Magiftra cft vcritatis,dolt;ftrix difciplinç lumen animi,angorum folamcn,triftitiæ fu gatrix, timoris fublatrix, nutrix religionis, ■parens lachrymarum. Deniqî fine ea quid ego fum nifi aridum lignum, amp;nbsp;ftirps inuti-lis atque abijciendaC'Hæc igiturftia gratia, -Domine me femperamp; antecedatSc icqua-ttir, efficiatquc vtrcélc Faftisperpetuoiq.

IS^ DE CHRTSTO cumbâ,pér lefuin Chriftû fil iû tuû. 'Amea.

Noî ipfos abnegdre,Chriflum^ per crucèinti-tdridebemus. Cap. LXL

NAte quantum àteipfo difcelTeris.tî-tumadme tranfieris. Quemadmo-dû nihil foris concupifcercintcrio-rcm pace parit, fie feipfum interim rcIinqucre,hominemDeo coniungit.Voh» te difcereperfcélam abnegationé tui in uo-luntatc mca,fine ulla contradidionc Sc quç rela.Sequerc me:cgo fum via,veritas,amp; vita. Sine via non ainbulatur,finevcritatcne feitur, fine vita no viuîtur. Ego fum via qua incedere,veritas cui credere, vita quâfpera re dcbcs. Ego fum via inuiolabilis, veritas nunquam fallens, vita infinita.Ego fum via redifsima, veritas fuprema, vita vera, bea-ta,i ncreata.In vi a mea fi perfeueraueris, ve ritatem cognofees, teque veritas italibera bit,vt æternam vitam confequare. Vitam fi vis adipfci,præccptis obedito. Veritatem fi nofie vis,mihi credito. Perfedus fieri fi vis, ,omnia vendito.Meus difcipulus elfe fe vis, ;tcipfum abnegato.Beatam vitam confequi fi vis, præfentem vitam contemnito. In cœ lofi vis'ftctolli, in terris teipfumdeprimi-to. Mecum regnare fi vis.inecuincrucem portato. Soli enim crucis ferai beatitude nis,

o IHITANDO I87 «iSjVerçque lucis viam inucniunt.S.Domï jnine lefu Chrifte , quandoquiücm arfta mundoque inuifacftviatua, facvtegote-cum mundum defpiciain. Ncque enhn maioreft domino feruus.ncquc inagiftro fupcrior.Dominus.Exerccaturfcruustuoi inviatua, poftquamibimihifaluscft, vc-raquc fanäitas. Extra «am quicquid ego ycl lego vel audio, id me plcnc non récréât aut dele dat. D. Nate poftquamifta omnia amp;nbsp;legifti,amp; feis, beatus eris,ea fi præfli-teris, Præceptainea qui amp;nbsp;tenet Scexequi-* tur,is me amat,amp; ego vicifsimeumamaDq, me que ei patefaciam, eff^iamq; ut mecum fedeat in regno patris mci. S, Domine effi-ce igitur ut ifta mihi contingant,quæ tudi-xiftiamp;promififti. Crucem ego de manu tuaaccepi; earn ad mortem vlqueperferi, quemadmodû tu mihi iniunxifti.Ccrtè ve-ri Chriftiani vita crux eft: fed hac viaituf inparadifum: retrocedcre, autcceptodc-fifterenon licet.

Eia fratres, pergamus vnà : aderit nobis Iefus,propter lefum crucem banc fufeepi. mus, propter lefum in crucc perfeucrc-mus. Erit nobis idem adiutor,qui amp;nbsp;dux eft, Scanteit. En ante nos ingr^itur rex noftcr pro nobis pugnaturus. ^quamur virilitcr: nemo tcrrorepcrccllatur: fimus

lâs DE CîîRTSrO parati fortiterin bello mori: neueâerùdt refugiendo, gloriæ noftrae maculam inu. ramus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Ne tiimium dàjàdtUY homo ,ßqu4ndo in ' ^lii^uoddelifhimLipfiKc/l. Ci-

put L^IL lt;

NAtc magïs mîhi placet patiéntla, a* nimiqucfuininifsiô in rebus aduer-fis, quàmmultum folatium Screligio in fecundis. Curtantulirecon-fra te diéla cruciarisC' quæ etiamfl maiof eflet, coinmoücil non deberes. Noli iftud curare: nec priinum née nouuinèft, neà vitimum erit, fi diutiüs vixeris. Satis tu vû hlis CS, quandiu nihil occurritaduerfirbci tic etiam confulis cæteris, cofqùe verbiS confinnarc nofti : fed cuin tibi pro foribui àdeftrepentinacalainitas, 5c cortfilio amp;fof titudinc dcficeris. Animadüertc quanta fittuafragiiitas, quamfæpius experirisirt în paruis cafibus. Atqui amp;nbsp;ifta St cætcra iftis fimiliatibifalutariafunt. AbijcciftM ex animo tuo,ficuti faciendum clfcnoftii quod fi te tangunt, da operam neuel deijcl ant,vcl dài) diîlineantieaque fi cum gaudio hô potes,faite patienterferto.Quodfi talia tnifius libêter audis.iridighationêq; fentis,

I M I T A N D o t8^gt; reprime te,neue iliquid ex ore tüo prodiré patere, vndc paruuli offen dantur. Ita fiet vf amp;nbsp;inoxfedeturiftacómotio.amp;animi doloi* rcucrfo Dei fauofe dulccfcat. Viuo adhuó cgo,inqiiit Dominus, adiuüare te pâratusj amp;nbsp;plus folito confolati ,fe ine confifus rcli-giofè inuocauchs. Efto æquiorc animo, 8i Ad maiorc tolcratiam accingerc. Non ideó defpondenduin eft,fi te fæpius afiligi,graui terq; tentari vides.Homo cs,non Dcus:caa /o,non angelus. Tune pofsis fcmper in co-dcm virtutis ftatu manerc:’ cùin id amp;nbsp;ange-loincælo,amp;:primôhominiin patadifo de-fuerit,quippe qui non di« cóftiterint. Ego Is fum qui amp;nbsp;moerentcs erigam fofpitatô, 3c eos qui fuâ infirlnitaté agnofcût, ad meam êueham dignitaté. S. Dorn!ne,ago tuis di • £lis gratiaSjinihi mellc mellisqjfauo dulcio hbus. Quid faceré in tantis càlamitâtib. 3c àngoribüs, nifitü meTanftâ ifta ôrationC confinnaresf Dummodo tandem ad portû falutis peruehiâ,quid tefcrt quç amp;qUâta pa tiarfDâ fine bohû:dafclicfcm ex bac vita di fccfsum: memento mei,mi deûs,meq;fcétA via in regnumtuurn dirige. Aitten.

Dr ahioribuf rebia, occùltisq- De i iudicijs non fcrutandu. Cap. LXIII*

Nate de arduis rebus,occultisô; Dei iU* N

Î90 DE CHRISTO dicijs caueto ne difputes,curhic ita derclid quatur, illc tanto fauore augeatur : hic vfq» adcd crucietur.ille extollatur. Ifta humanii captu cxcedunt, nec ad perueftigandum di uinü cófilium vlla ratio aut difputatio fatis eftidonea. Igiturfi quado iftatibifuggcrit hoftis aut etiâcurionqdâ fcifcitâtur noies, rcfpondcto illud vatis:Iuftus es,domine re élûq; efttuû iudiciû.itëq; illud:ludicia do-mini vcra,amp; æquitate apta funt. mctuenda lut.nô difcutiédameaiudicia,vtpote qh«-manû captû cxcedant.Ne de fanélorû qui-dem meritis qua^cre aut dilputare vclis, quis cæteris undior aut in cælefti regno maior fucrit.Hæc enim fæpe lites amp;nbsp;côtcn-tioncs gignvit inutiles’.fupcrbiam quoq; amp;nbsp;ambitioné alût,vndc inuidiç amp;nbsp;difsêfioncs oriuntur,dum alius alium cçteris fanftioré cfle fuperbè côtendit.Harum rerû difccndi cupiditas amp;nbsp;iqueftigatio nullum fruftûaf-fcrt:quinimôfandis difplicet. Neq; enim dilTcnfionis ego, fed pacis Deus fum, quae pax in vera modeftia,non in arrogantia fità eft.Nonnulli charitatis ftudio in bos quàni in illos funt propéfiores:fed id humano po tius qua diuino affcólu faciunt. Ego is fum qui fanftifs omnes condidi, qui eofdem do tauijgloriaq; affecirego fingulorum mérita noui,ego illos fuauifsimis munerib. prouo caui:

I M I T A N D o tlt;?t caui : ego amandos ante omnein «ui ferié pr«fciui;ego eos ex müdo.non ipfi me ele-eerunt:ego meo fauore vocaui, mifericor-diaattraxi : ego eos per varias tentationes perduxi,præclarisqi confolationibus per-fudi:ego eis perfeuerantiam dedi,eoruinqs patientiam coronaui:ego amp;nbsp;primü amp;nbsp;nouif fimumnouirego omnesincredibili amore cópleClor'.cgo in omnibus fanélis meis lau dandus,Sc in fingulis fupra omnia celebran dus atq;honorandus,quos à me deftinatoJ tam gloriofe euexerim, nullis eoru mentis antegrefsis. Itaq; qui vel minimü meoruin contemnit, is ne magnu’quidem honorât^ paruos æquè ac magnos ego idé kcerim,vtqui vllifanfloru derogat,idem Sc mihi Sc omnibus cæleftis regni cófortib. deroget. Omnes enim vnu funt charitatis vinculo idem fentientes,idem volentes.fi-mulqi oés mutuo fe amore profequentes. Quinimó (c^uod multo altius eft) plus me quàm fe fuaq; mérita diliguntmam fupra fe rapti.Sc extra fui amore trafti,toti in amore mei pergunt, inqieiusfruitione conquie-Tcunt.ita vt nihil eos auertcre aut deprimere queat, quippe qui æterna veritate pleni, igne ardeant charitatis inextinélff.Dcfinat igitur carnales animales homines de fan äorum ftatu differcre, qui nonnifi priuata

N z

1^% DB CHRISTO

fjaudia diliwrç fciunt.Multi adhuc natura-1 afFeèlu.Scnuinano ainore in hos aut illos trahuntur;ae t|uomodo in infcrioribus ani mati funt.ita amp;nbsp;de cæleftibus imaginantur. Enimuero dici non poteft quanto interfc fcdiftent difçriminc.quæiinperfefti cogitant, amp;quædiuinitusilluminati homines defuperubi patefafta fpcculantur. Quam-obre caue.nate.ne ea curiofius traces, quas jngenij tui captum exccdunt ; fed in id po-tius incumbe.vt vcl minimus in regno Dei jnueniaris.Ia verb fi quisquot; fcirct quina in regno cælelH csetcrjs lanftiores autmaiores nabeatur, quid ei prodelTet eius rei notitia pifi fe mihi tato magis fubmittcret,amp; in ma iorc nominis mei laudcin cxurgcret^ Mul-td acceptioré rem Dei facit,qui de fuorum pcccatoru magnitwdinc,virtutumq4 exigui rate cogitat.ac quant longé à fanélorû pcr-feftionc diftct,quàm qui de fanbforum ma-gnitudine autparuitatç difputat. Non glo-riâtur illi de fuis meritis,quippe qui fibi nihil bonitatis afcribut,fed mihi omnia acce-cepta ferant, vt pote q cis oia pro immenfa mea charitatc dopanerim. Et quidé tâto a-inore diuinitatis tâtaô; Içtitia circûfluut, vt nihihil ei* gloriç,nihil fclicitatis défit. Oês fanfti quâto gloria fubliiniorcs, tâtç mode ftiorcs,mihiqs Scviciniores Scchariorcs fut.

1 M 1 T A N D o

Atqj 11 ac ob caufä fcriptu eft illud.cos coro nas fuas antcDcü abiecifrc,amp; prono coram agno vultu,adoraffc viucntem in oinnia fc-cula.Quærunt multi quifnä fit in regno dei maximus.ignari an ipfc in minimorum numero fint habendi.In cælo vel minimû cflç magnum eft.vbi omnes magni funt:omnes cnimfilijDci 8c vocabuntur amp;nbsp;erunt. Mini mus in mille propagabitur, Sc qui centena-rius poenas dabit,iuuenis morictur. Cum enim quçrerêt difeipuli quifnam eflet in rc gno cælefti maximus.hoc audiuerc refpon Turn ; Nifi mutati fucritis 8c paruulorû fimi les eua feritis,non intrabîtis in regnû cæle-fte.ltaq; quifquîs fefe inftar huius pueri de prefierit, is erit in regno cælefti maximus. Væ eis qui cum paruulis fubmitterc fefe dedignantur;namhumilioreftregni cxlc-ftis ianua,quàm vt per cam intrare pofsint. Væ 8c diuitibus qui fuas hic habent confo-lationcs : nâ pauperibus in Dei regnum in-grefsls.ipfl forisftabunteiulantcs.Gaude-te humiles'.exultate pauperes rnamvcftrû eftrcgr.j dei,fftamenvcritati obteperati».

Qmnem ßient çx fiducùin iti plum Drut» fJJcdtfgeijdrfiJi. Cap. LXIiU.

DOmine in quonâ mihi fita eft in hac vitafiduciaiaUt quidnim mihi maxi N J

t^4 xgt; B CHRISTO mo folatio eft ex omnib. rcb. quç vfqua fub cseIo cqftantc’Nónne tu,Domine mi Deus, imméfa præditæ mifcricordia^ Quando mi hi vcl fine te bcne.vcl te prçfcntc mtlè fuit^ Equidcm propter te pauper quàm fine tç diucs cfie malo:potiusq; tccum in terra pe-regrinari quâ fine te cçlû jjofsidcre. Vbi tu esjbi cçlum eft ; rurfumqj vbi tu non es.ibi mors Scorcus eft. Tu mihi in defiderio es, idcoq; ad te gemerc, clam are, orare necclTe habco. Nulli deniq; plenê poflum confide-re,qui mihi in meis necefsitatibus opportu nèauxilietur,nifi tibifoIiDeo mco;tu met fpes, tufiducia, ta confolator, amp;nbsp;in omnib. fidelifsimus.Omnes fuis rebus ftudent : tu nihil nifi faluté profcduniq; meum expetjs mihiq; omnia in bonu conuertis. Quod vfe rovarijsme tentationib. amp;cafibus obijcis, id omne ad vtilitatcm mcâ conftituis, mille raodis tibi dileftos explorarc folit’, qua auidem inexploratione non minus difigi ebeSjamp;laudari quàm fi me cæleftibus co-folationib.rcpleres.In te crgo,dominc De’ Ipem oémperfugiûqi mihi collocoûn te et lamitates ocs, angoresq; meos côftituomâ extra te quicquid confpicio,id omne infir-mû amp;nbsp;inftabile inuenio. Si qui dé ncc amici prode(rc,ncc fortes opcin ferre queunt.nec prudentes vtile dare confilium, ncc dodo-rutn

I M I T A ND o

TÛ li bri cófolari,nec vlla opum copialibcra re, nec abditus locus tutari, nifi tu ipfc ad-fis,adiuues,confirmes,confoleris.inftru as. Sc cuftodias. Etcnim omnia quæ vidcntur ad pacem ac felicitatem confcquédam pcr-tinere, tc abfentc nihil funt,nihilqi félicita, tis re vera afferunt. Itaq; omnium bonoru finis,amp; vitç culmc. Sc omnis orationis pro-fundum tu es, Sein tc fupra omniafpemha here, validifsimu eft folatium cultorû tuo-rum.In te conicftos habeo oculos:tibi con fido.mi Dcus,mifericordiæ pater. Félicita, fanftamq; effice animamjneam cocleftifeli citate,vt ea fiat tua fanfta habitatio,amp;fedcs setcrnæ gloriç, nihilq; in tcmplo tuo fordiu inueniatur,quod oculos tuse maieftatis of. fcndat.ProtuKbonitatis magnitudine.mi fcricordiæq; multitudine refpice me,amp; pre ces exaudi inopis ferui tui, procul exulan-tis in regionc ferali. Protege amp;nbsp;conferuaa-nimamfcruulitui, inter tot mortalis vitae difcrimina,meq; duftu fauoris tui dirige per viam pacis,in patriam fempiternae clari -

tatis. %

r I N I s. *