' A B V LA
BREVIS ET
PIR SPICVA DE facra Domini cœna.
ÀVTORE HERMANNO MODED.
Pocuîwm bcnedidionis cui benedicimuS nonne communio fanguinis Chrifti eft?
Panem quem frangimus,nonne communio corporis C hrifti eft?
-ocr page 2- -ocr page 3-IN GOMMEN;
DATIONEMTABVLä huiui de Sacrofanâa Domini coena carmen.
D^G.
Htx Ertbi SathdHtu fitibuivf Jjottorii Diuini^faflûqi-.etumemdttrHfui
Spirituum ittgentem tiumerum detraxit adymbr^Uf Itiuidia flimulù flagransnnn deflitit lt;r«rf, Quàm gtnus humanum infclix inuoluertt ^fdent CUdibut,(irfecumßygiodemet^ereiOrco.., Ât Deus omnipotent, euius cletnentta metas Non nouit,nec’Vidt bonitàs ittdagineihùifii Ipfe homines,operis mifêrattts, non tathen cmntTi ^d ^ues txleftis,pUcitutn fttale, cupiuit ’ i A mundigenitali auo ferutre quot;voluntas, Dégénérés meritèfyue nihil bonitatis amice Afpexit,gatidens^ùe parentis nomine Natum, Spontè fuum mtfitfraternain foedera Clrr^unt* Âbluit hic fordeis noßras, hichorrida ntundi Crimina deleuit, flygiâtjue d compede vih(îos Expedÿt,miferôf^He fuanece duxit abymbrû, LdUm itfr «H celfi concèdent ardua caïi.
Dac arcana Deus man fur a oracula yitte Jpfe fuo expreßtit yerbo,‘Voluitlt;jue ßdeli T eHore compleili,fed adhuc caligo refedit Tanta innata animis,'Vt ipfe fathifceret lt;r4or I« «otM ƒlt;{«»,extiniius abirtt,
A H4n(
-ocr page 4-pietaiJiuifttißgiBtt fnlciff'et^litjuldtfqKtnbtütibictnuinfl^r, quot;nbsp;£r^o T?Äj feflituit iöUapfam mortefalutemr- gt;, Chrifluf^ nbsp;nbsp;adpdtrttim properaret fcaadirt fedflUt
lufsit credcntei fin^ pnrgantibtu yndit^ lufsit amp;nbsp;tetheri« libanÜM fumere menfa^ l^iite fuit caperent nos ytla obliuia mortis^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
Ambroß^ hac yoluit mentes, eSc Nedart pafet, Htec facrapofirema Cbrifti myfleria coen^e^ ^hefaurójq. apcritßriptum hoc,dtdgt;iMqHe refoluit Ambdges,qtad'verba yelintfibi myftita,quxßt hicßdci 'virtui,quisó‘ audor,finis,Cir yßus, Supplicium quäle indigne fumentibus,eir quat Pro ta»t0 deccat nos tnunere reddere grateSf Heec legito,^^)“ tantam mirahere maieflsttent (Pedor} tarn exiguo ttmpledipoße libeUu .
-ocr page 5-PRVDENTISSI-Mo; AMPLI s SI MO oyE populi, ftatuumque Hollandise, Zçlandiæque ordini, Hcr-
manus Modcd.
S.D.
1^1, E RS ÆPE cogitauî
41 dcmiratus futn, cum prifcorum omnium, tum iUorum jrnpnmis facilita-lem hominura, qui cruditionc amp;nbsp;elo-quentiapcrcelebratorum xtate vixe-lunt; qui cum ob incrcdibilcm inhu-nianitatemrobora,8c Taxa eflejbrutîG«. ^ue tantum nonfimiles iudicarcntur: nihilofecius tarnen fcnfus habcrciit, quünftar fidium fuauiloquentia velu-tiplcdrotangcrentur- At enim quo-^ ties propius intucor,qq« vert finiilio-ra,duo ilia totius orbis cloquentix lu-minajDemofthené fcilicct amp;nbsp;Marcum Tullium ea fuiffe eloquétia inftrudos ornatofque, vt in quemeunque vellet animi habitum,populos auditoresquû fuos tranfformarent, hofque adeo fe-quacesjdiftoque andientes fuilTe,vt fe llnguis duci paterentur, dolor mihi , i ‘ Aï pto-
-ocr page 6-t ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Epiftol«
profeÂà quam grauifsimu»,imó fc dor,oboriri folct, hac tempeftate iÜ»* xthuicis rigidiores homines reperid* qui in tam clara cuangclij luce non fo' lum cxcutiatjfed Sc ad fuaues iuxta falutares ciufdcm cantus, fcrpcntui« inftar, aures malunt obturate, amp;a3 tamis aiFeófciones veluti ad Syrcnxo’ (copulos confenefcere, quam dulcilsi-mos illos falutis modos, inintimo» tordium receflus admittere. Silt;jui' dem illi quorum iam memini orators* SIC pereloquétcs homines, mirum qui' busrebus Scadquas viros Athenien-fcSjpopulumque R. fleftebantmoue-bantqué: adde quod perfuaforiishu' manx fâpiétix verbis ipfi Indices ani-mum fibi auferri,amp; vclut extra fe po-ni permittebant, quorum lachryma* Epilogorum faltcm verbis paratas red debant:ccrte Ij ad verum lydium pro-bemusjomninb friuola, fxpenumero etiam noxia Sc perniciofa fuifle depr«-hedemus, quibus auditorium nunc iu gaudium vel dolorem, nûcin ftultam commiftrationem, vellachrymascol-liquefceret. Hie veró vbi vera bcari' ' tudo,amp; falusanimi iuxta ac corpori* gratis off«tur,vbi omnii fapientia iu-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftitia^u«
-ocr page 7-Dedicarena» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4.
fii tuque fandificatio atque tedem* ptio , funutitnque, fummum iUud ».Cor.U Philofophis non intelleétu, etfinauL 5®« to ftudio Sc induftria quxfitum agita-tum^ue, bonum proponttur,quantus quxfo honninum torpor? quanta ont-
gt; nium focordia Sc negligentia? qua ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inquam pro illis beneficijs, fimulqus
i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rcdemptione nofira deo reponituc
' gratitude ? Imo vero qux hic fe non • prodit ingratitudo , amp;nbsp;nefanda bo-• norutn acceptorum, ac profunda ob-* Uuio ? De duobus bic igitur prius ' prxfandum duxi , contemptu nimi-' turn verbi Dei, amp;nbsp;fa crament orum • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vtilitate-.ac prius quidem propter elo-
' nbsp;nbsp;nbsp;quentix Sc eruditionis defedum,alto-
' nbsp;nbsp;nbsp;turn vero propter nudas formas, qu«
' nbsp;nbsp;nbsp;ibi confpiciuntur,CQtingcrc^manifeftlt;
lt; nbsp;nbsp;nbsp;videbimus.
J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V t auté de eo, quod priore loco po-
’ fitü cft, prius dicamr videmus fanè,vt ’ nbsp;nbsp;nbsp;fummo iurc mortales omnes,per Pro»
' nbsp;nbsp;nbsp;pbetamfuumftatuatDeusreos, dum
» itacxclamat: Audite 6 c«li, tui^uc ô Efai.t ,3i » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terraaufculu,filiosenutriui Sccxal-
• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;taui, ipfi autem perfidé dcfciuerunt
’ ' me. Bos quidem dominum fuum ag-
* nbsp;nbsp;nbsp;nouitjSc ^mui fieri fuiptçfcpe,v erum
A4. Ifta«*
»
-ocr page 8-* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïpîftolx
Ifrael non âgnouic,populus meus noit
• y intellcxit : cuiiis rei gratia, dominui i • per eundcm fuunt Vâtetn Iftaëlidcnu* . tiat: Vadc,amp; dicico populo huic,auri-bus audite, amp;nbsp;ne intelligatis,oculisqu« •vidcte, ne cognofcatis, ctaflum ac pingue cor populi huius, amp;nbsp;aures ciu» fomnolentas redde, oculosoue claude. Veri'im vt fciamus ea amp;nbsp;nobîs denuH' ciari, quia dcfciuimus fîmul amp;nbsp;coiv tempfimus, non eft-quod tnulta cf-fugia quxramus,quia ipfa res nobis o* cularis eft teftis. Cacterum ne hîc ob* tendamuSjVt nonnuHî,maximam cffî parte eorû, qui aures non accommodant Euangelio, quod vel pagana ft eloqnentiâjVél qux in prifcis fuit,ho-die f«rè à vcrbi Dei prxconibus negli-gatur, vel illi ea minus inftrudi haùd alliciant tam multos, qucmadmoduifl alioqui fieret, fiea vt inftrudi ciTent, fedulo id operam adhiberent, hxcinquot; quam ne obtédamus, cumDeopotiu« litigandum fit.Etenim inProplietis amp;nbsp;a Petf» *• Apoftolis, qui adi Dei ( vt .Petru» J * ait) fpiritu, ecquod confpicitur elo-t—• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quentix lenocinium?Tameffi non dé
funt grauifsimi autorcs, qui omnia o-caûoQis lumina ac artifiew difertè ii^
----------------------------
-ocr page 9-DeAcatorîaZ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ç
, îlVi» reperiint; vt nihil hic dicâ de elo -I* *qnctifsimis doétifsimifquc totius or-i* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;îis vins^qui hac noftva,ac patrutn no-
i' nbsp;nbsp;nbsp;ftrorum mcmotia, fœliciamp;imum illud
i' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;animi gaudiû mortalibui annunciant,
i* in quibus ne prifci quidem ipfi,qui pr« «pta dcdcre, quicquam requiiîuctint.
1* quot;Quod fihanc omnibus nô dcmus,qu« 5' nec quidem in literis facris agnofenur, »' nô cft quod ideb faftidiamus, tam no-V hile xternx falutis myftcriumsnUi fpi-rhum fandum tefté repudiemu», qui ’* iftiufmodifucum refpuiffe, neinanit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j
redderetur crux Chïiftijdifertc ait per * î* illud eleâum dei organum Paulum.
)' Quinimbidê non in perfuafotqs hu- , 5* manx (apientix vcrbis, fed in denion-y ftratione fpititualis potentix fermoné * .Cor,* • i' fuum verfatum affcrit,amp; prxclar'e ad- 4»
dit caufam,ne fides jinquit, veftra 'O hominum fapientia, fedinDcipoten-ti tia confiftat, fs enim non fapientiatn v huius feculi loqui, neque principum J» fïculihuius.qui in nihilum rédigéîur, nbsp;nbsp;Cnj
fed fapientiamDei latentem in myfte-
0 ïio,àicit,hoc cft occultam illam,quam ” * r prxfiniucrat deus ante fccula in gloria 5' noftram,quo quid magis graphice dici )' ^goftitjequidem no video.Et certè qui i* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5
i»
-ocr page 10-EpHloIa îC folam verborum ftrult;äuram,coruni^ veneres vcnantur,amp; nil aliud in om»** vita quam fuauiloquentiam fpedaiii« quidmirum ad vnicum redemptorem Chriftum, redemptionifque myfteri% «OS non peruenire, ac per eundem gt;nbsp;* peccati,mortifque, potcftatenon rC' dimi? Atqui cum Paulus dicat illic Io-ƒi, fidem noftram non in humana fa-pientia, fedindcipotentia confiftere: cogitare, debemus, nos illius partici* pes non reddi, nifi per Euangeliuin» quod non liominum fapientia,fed dä potentia eft ad falutem omni creden-ti.Imo verb,cum crucis fcrmo ijs, qui pereunt, ftuititia fit: ijs autem,qui là' ’ lutem confequuntur,Oci potentia ad falutem, diligenter cauendum, ne hi« nimis nafuti reperiamur. Proindc (vi-ri prudcntifsimi)reótè faéluriomninó fumus,fi non quod nobis, fed quid ilü placiturû , quidque re ipfa falutarc (îc, expenderimus.Scio vosnon ignorare, quid ijs dominus per propheta ititcr-minetur,qui ore amp;Iabijs,hoceft fola elpquentia, amp;c fapicntia humana edo-(ftideum colunt. Quia enim,inqint* populus iftc ore ad me accedit, amp;nbsp;la-biis fuis honorât me lt;nbsp;cot autem eius ^4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iongi
-ocr page 11-, Dcdicatorîa.
longé abc fl a me, cftquc timor eoruni erga me præceptum hominum edo-
I** âum,ideo en ipfe quoque addam , vt 1« mirificè agam Cüm populo ifto, mira 9* inquam amp;nbsp;portentora:quçnam ilia in-% qüies ? Videlicet fapientia fapientutn * nbsp;nbsp;nbsp;eius peribit, amp;nbsp;intelligcntia prudcn-
V tumeius fefe abfcondet.EtPauluSjIn- । .Cor. lt;nbsp;’ I* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fatuauit,inquit,deus fapientiam mun- jo,
i' dihuius. Pofteaquam enim in dei fail! pientia mundus deum ex eins fapien-i' nbsp;nbsp;nbsp;fia non cognouit,placuitDeo per ftuk
i» nbsp;nbsp;nbsp;tam Euangelij prædicationem lèruare
9 credences. Et paulo poft eodem loco, » .Cor. lt;• ' Qu« ftulta,inquit, funtin mudo, ele- j y, I* git Deus, vt fapientes pudore afficiat, ' quæque in mûdo infirma funt, itidem * elegit DeuSjVt pudefaci’at robufta. Ne igitur faftidiamus vel excludamus hoc
' nbsp;nbsp;nbsp;tempore, qui ipfam gratam Dcopie-
tatem intelligentiamque voluntatis
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dei,fine exttfrnalarua fuco^ue,Chri-
I fti minifterio nobis exponunt, hos po- gt;nbsp;I tius vel toto (quod aiunt)cœlo aberra-’ refinamus, quihaec fine vera pietate 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;intelligcntia hominum auribus in-•
■ ftillant : quodfi fiat,fpiritui fanélo vt I gigantes minimé rcfiftemus, autquid
fâdo fît opus, Chrifti miniftris prçfcri
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bamus:
-ocr page 12-Epîftola
bamiwniain Siû inpentîam Philofo' phix atque atthnicx Uteraturx, noO^ nuiiinon iJlibenter agnofcamusjuua tarnen minifterij, 8c âifpéfitiônismy' ßeriorum Dei,vUo modo impingino* bis infcitiam patiemur; quocifca vt ÿlt; let cloquentia apud illos, apud nos r«-élè falutis fux quilibet negotium CX‘ * * *’ pedabit, in quo animi promptitudi' ne dei voluntati, Chriftiqyc iugo ft docilem oftenderc imprimis neçeift eft.Quodfifînt, qui liuctam nobilem thcfàurum,Yt nonnulli dclicatuli,pr«-, - fertirnquequifamiliaamatoriadicun*' . tur, afpcrnétur,vtpotecontentiofi,S^ veritatis oforcs, iniuftitixque amato-Rorn*’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fanecxcandcfcentiam Sc iram,
afflicâioncm, amp;anguftiam prouentu* ramfpiritus fanftus apertè pronûciat. j.Reg. Verum vtquod ceperam de ingrx-, '2.2 S. tîtudinc abfoluam(viri amplifsimi) vé
«^emus quam ferià, etiam Omni tcin* 1 O. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prophetçDeijpopularishuius CÇ'
originerti f 's.tS, efle atteftentur proccrum erga De» Ter. * verbum ingratitudincm^ corum^uein 4. rcg- ® * lalucis myftcrio humanam fapictiam: 2 Par* 3 J quod cum homines verè pij grauatè Si inuitè fané iniucancur,fît vtprç anim}
dolor«
-ocr page 13-Dedicatoriâ^ 7
I* nbsp;nbsp;nbsp;doîott amp;nbsp;mxftitudine coritabefcanr;
1- nbsp;nbsp;nbsp;prxfertim dum mortalium plurimôi
J nbsp;nbsp;nbsp;confcicntia tçftc, trtcUora,€Û iUa apud
I» nbsp;nbsp;nbsp;Poëtam Ethnica vidcre , eadcméiüe t L:'lt;1
probare, attamen détériora nihilofe- - « } cius fequi cernant; atquirtos graue il-ludjfcd tarnen iuftum manere Dci iu-
gt; dicium, donee,vti per os vatis fui pro-
'lt; nbsp;nbsp;nbsp;mibus hominum nullus reperiatur, ac
i mi fententia fluentibus, ferè ftultè rc- Q * ƒ (, cufamui, fitvtjijfdemcunftispertur- • * bâtis atque contrarias, tandem men-tisoculos aperire, fomnum^ue cxcu-
, tere ncceffe futurum fit.
, V erùm ijs occùrrédum eft,quî prx-. fentem rerum côditioncm, amp;nbsp;ftatum, Kerump. motus , hoftium violentes lt;nbsp;impetus, patrix ruinas, bella publicè . priuatim^uc ardétia, alia^ue id genus I millia fuO more norùt obtrudere, atq. i ita tebus diuinis, ac religioni profeftô I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ocium nullum concedi, dum illis(^vtî
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pareft') vacandumfit.Sedillinequa-
quam cutnifthoc paUioin lucem ad- .
i miwendi «unt, amp;nbsp;omninb metuen-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dum
-ocr page 14-dam eft omnia ifta nonniiï igfiauii K pcruicacix cfle vela. Ehcu quod fru* ftraapudbpçhominum genus fufcep; Kal.lï/ tü dei fit cpus, Eheu quod ftuftra Dlt;j , , oculuSjSc vigilix,in cuftodieda, tuen-daquc ciuitatc vigilant, vt hie nihil dh cam,quam fallaces, amp;nbsp;inanes fint ho-minum curx,amp; vigilix, citra Dei au-.v- fpicium amp;nbsp;benignum fauorem.Rcfph Mat. 14. ciamus quæfo,ecqüod feruator nofiîf i. confiliu,in deformi illa,plane^ue hor-Mar. * 3. ribili vrbis Hierofolymx actepii va-t. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftationc,fequi voluerit: etenim dubio
Luc. 19. no eft, quin piorum oculos admoduia 44. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perftrinxerit,amp; oppido ingratum fus-
nt,fanlt;ftam illam à Deo eledam ci-nitatem, adhxc tcpliillius famofifsinii xdificia,quorum fundamenta Deo au-
Luc. 2 t. to.
tore iaâaerât,ab ipfo omnino funda-mento pedTum ire:prxtcrea dum belb bellorum^ue rumores, gentem ingeft-tcm,ac regnum in regnu fimilitcr in-furreAurum,auditum iri: pcftilétiain» famem, Sc terrçmotus fingulis loch fore prxdicit:qux tarnen non fint fu-tura,quam dolorum omnium, dunta-Xat initia,adhxc dum abominationem
Mat. Ï 4. vaftatrice, feefidum vaticinifi Daiiie-» 5. lis,prffagit vifuros. Qyid? anne font' nolentos,
-ocr page 15-DeJicatöria. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I
nolci\to» nos in Dei vetbo, ' rerdeque Luc. 4 « • religionis cuku,ofcitantesque velit? * trj? Minimè gétium. Quod ergo confiliu, Dan.9. quodque refugiumerit, quotripid« i/.Sc « i confeientix in tarn luduofa,amp; acerbft •lt; nbsp;nbsp;nbsp;’“'H
vaftatione, tantisque velut exundart- . ' «bus malis queanc confiftere?Hoc hi- \. - -Q-. » • inirum,vt fugiant Temper ad monter, hoc eft, quemadmodu no male Chry^ Chryfoft. foftomus, amp;cum eoiHieronymusin in opera Pfal.8 I. exponunt, ad fcripturam^ft^ imperfe-cram,quç vnica eft amp;nbsp;tacra(quod do in falutis anchor^, cuius fundaméta funt Mat.cap. in montibus, hoc eft, elogijs fandiS. X4-. Ho-HOCÔCProphetarum fuit ftudium,hie mol.49. vnicus eorum fcopus, qui nönnifi hoc Hier, tom folo,acfirmiCsimofukro, populiquot; lu- 8.in pfal. ^aicianimum prorfuslanguidum,’’at- 87. que omni vigote deftitutum; in crû- • deli extremaque illaludxx, lerufal?, ^uc depopulatione,crigcre,con{ölari- t’. ^ue ftudebant, adeo vt vno etiam'Orc Î ’ • fpiritusinftinduaufintdicere,ihderi- Act.« 5. tam folidam illis fupercflCjdiüinö iWp t» tefteAbacuc. . i
Porto quia homo conftatex animb amp;corpore,operamiuredare debebif,^ - ... Vt quanto ilia hoc nobilioreft, tantó jUius nobis quam huiui faius fit'afhTi- * ^7:4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quior»
-ocr page 16-t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.fcr Epiftoll
• » 1 .JIJ. ä ^uior.Eóquc refpicit Domïnur^ Jul* primoregnum Dei, amp;nbsp;ipfius qu«rOi’
2 j ƒ , ’ dam «flc niftitiam cdocet. Et Apoftfl* ; ®- i luspukhrè omnibus harw prçcidlrô' Heb. j. 7 lt;ufation€m,duminqttirhifcc {pirita* Pfa.9 gt;}. j -fanifti verbis.Hodièfi voccmeiüsâU' Hcb.4.,7, diueritjs nc obdurate corda veftra, «utin exacerbatione,quo temporet«' tabant mein dafcrto patres;liodiè«f' î’ i'M'quot; ! : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vocati,prompt! quoquc hodiè,
UHKj voci morem,ne qüa offendamu^ H! lt;■gt; quot;nbsp;gcramusj prxfcrtim cum non ignort' .fjîO-,- '4 mupjOftinia ilia mala,qamp;ç prediximu*! ,/ j î nobiftimpédcre, qnod vocati prompt ,u .î. adciTc,ai.it recufaucrimuS, «utingrâ* gt;nn] ,151 : fuerimus : arque adeo dmnis prx^f .iU j .Il denda erit tergiuerfatio';' vel comp** rendinatîo,vtdominus inurilem pro* g nuncict regno cçloium,qui velpareil^ ’ turn•hutnationcm, vel fuis vltîmâv’' i lcdi4tioncm,fuociiltui amp;nbsp;profefsio”* -pr«t«itri cupiatjEnîmucro quàntop^ . î ' roiraDci âccendatur'ex procraftii^^ • ' ' tioncj exemplum illiiis patrisfamil'^* Lof. t cuangclio cuidcnter doter ; qtiiff* , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ eum qui vocaren ttir ad cœnam , ad V
M«th. 8 Ç omnes obijcerent nefdo humanas rémoras ,mcrasq. nctlcrsû
* nevenirentjin illorwm^ucîoctnn-^ bitûi
-ocr page 17-Decücatcria.
biti fubAiraiiTet, qui incef mortales ■«mnivita 6c. luce indignifsimi vide-bantur,tandem mcritó pronöciat, neminem eorum, qui vocati adeffeno-luiffent, conuiuij vnquam participetn. fore.Reâè igitur amp;nbsp;prudcnter faduri fumusjfi ad caclefte conuhiium inuita-tori tam benigncf aures prxbere noi* recufaucrimus.
Quod fi ad dukifsimas hafcc voces ' magis magifque obfurdcfcimus, fal-tem ad minas ptophetarum, atque A-poftolorum aures arrigere ne cunde-mur, fcilicct ne ingratitudine amp;nbsp;odio, maleuolétia atque contcptu,tam prç-clarutnànobis thefaurum repellamus, ' neue fanguinem lefu Chrifti furoma cum ignominia, vel conculcemus,vel impie prophanemus,Nam quam hor-xendum tales mancat exitium, proli-Xior effc pergamjfi hoe ipfn m ex fcrip-tura facra coner oftéderejmetuamque pedelicatis auribusnimis fim ingratus. interim , quia officij mei admoneor, prxtermitterenonpoffum, quinpau-culaquxdam, eaque ad viuum horro-rem dclineantia in medium afferam, quxceu digito oftcndant,vcrbidei, Sï facramentotum cius contemptoribus
B plano
-ocr page 18-. Epiftola plan^ mifcrabilcm eucntum. Paulult; ireïo vnus iftiufmodi, HieremM* alter, inftar.tub«, loco multorüm
Aft.» 3. pofliiuc. Ille quidem contempto' 4 0. resita alloquitur. Videte ne vot in* Hab. gt;.($ uadac ,quod didum eftin prophétisé Luc. 19. .aCpicite contcmptorcs, amp;admirami* 10, ni, atque enanefeite, quia opus ope* ror ego in diebus veftris, atqui cal« quidem, quod noncredituri fitis,fi qui$ enarraucrit vobis : ac proinde necelTe fuit vobis primum cxponKcr-Act. lt;nbsp;3. nnonem dei, poftquam antem 'repclli-tis ilium, amp;nbsp;indignos vos ipfos dcccr* nitis aterna vita, ecce conucrtimiir ad genres. At quxfo qîiod illud eft opus» quod Deus fe opcraturum per pro* phetas dcnuciat,cuius enarrationi co* temptores verbi Dei, amp;nbsp;facramento-rum eiusjfidcm minime daturi funt ? Hoc tale prognofticon,dominus apud Hicremiam hifee teftatur verbis: Si fteterit, inquit, Moles,amp; Samuel coram me,non effet animus meus ad po-Hieti • Ç. pulum iftum, eijee cos à facie meaSC lt;a egrediantur. Si dixerint,qnô egredie-mur? Dices adeos,fic dixit Deus, pars ad mortem, pars ad gladium, pars ad faoietn, par» ad captiuiMtem, pté^S’
-ocr page 19-I» J« P
t'
s:
le
Dcdîcatorb^ ■» • «hrti^ne cis quatuor^êtctjî^ eft,qua- * W'ôr pànarùm genttra, dicit Domi-' tïus, ghdium ad occidendum, caneS^ ad dilacçrandum,YolatiUa c^H, amp;nbsp;bc-' ftias tértk ad deuorandum Si difsip3-’ dum, reliquaqùe qux fcquùntur eo-‘ dem capite in eandem fententiam. , , r, lté amp;aUo loco Sic dixit Dcïis lCrael,'HlCr._^ ecce arma bellica , qux in manibus 4« vcftris funt, quibuG^tlc vos pugnatis contra regom Babilonis amp;nbsp;Chaldxos, qui obfident vos ih circuitu muro-rum,reflelt;5tam,8ccolligam cos in me- . , nbsp;nbsp;,,
diû ciuitatis huius, amp;nbsp;pugtrabo contra vos mahü extenta, Sebrachio forti, in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-
!»
1^
furote, indignatione, atque ira magna percutiam habitatorcs ciuitatis huiusé, 5« Et paulb poft eodem loto affcrît, refi-duos,quos peftis, vel ^drb's, 5n:l fa-mes reliquos feccrit,in hoftium jjote- g * ftfttem ventures, qui vitam'Horn per- * dituri ftint , quibuft|uc‘nulla ad jg-nofeendum ac condolcdüm crit com-miferatio ; hos veto refiduos, mor-tibus xgrotantiüm perituros , dicifP^'^l-Z 9« dominus, quorum vita ne plandu • quidem vllo commendabitur , nc-; que eorum corpora fepdientur fed in fterquilinium ipfi teirx, volatî-
B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ubusque
-ocr page 20-jMplÄoJa
tihus^ue eoeliyamp; beftijs tcrrx in efca« erunc. At quQrfum hxc, alia^ue om« lüa pœnarum genera, qux apud cun« dem prophetam,amp; alios, tâta commi* natione propofita funt ? Eo nimiruffl tendunt, yt intclligamus de,um nihil tnagis plcdcre quam ignauiam amp;nbsp;in« {.ratitudinem hominum, adhxccon' temptum fui facratifsimi verbi, fimul amp;nbsp;facramentorum cius,vcl prophana* tionem,vel, quodhodie minus piita*
Aba.i.^. tur j .viliorcm xftimationem. Hx« Hier. » 5..igitur coruro mala,quorum caufapro* damp;i»t9 phetxdicunt, contemptores vifuroS 2 .Reg. amp;nbsp;quidem iuftifsime dei opus, in qiio( a »»»i* . manijm fuam fortem extenfuruseft, 3.Par. 33 vt derelinquat domum fuam, deferat . 5- hxreditate fuam, det^ue dilcdioncm Hier«*2* animæ fux in manum immicorum eius.
Quia veró fermo Euangelij ferm« efl crucis, vt ante quoque diximus, Ü facl-amentorum nudx funt fpecics, in j -, baptifmpnamquepuraaqua,incœnx adminiftratione, nihil prxter panem, eumque vulgarem, amp;nbsp;vinum fub o« culoi cadit, efti^uc nephalion, quod aiunt, facrum , hinc contemptus pro* ■ 16äfcicur,atqu« bincaon canti,vt per* bibetur«
-ocr page 21-Dcdicatorîa. , t »
kibettjr j «ftimatur, D eXis îgîtut €um Volet cum fumma reuercntia qux prxcepit, traôtari, atquc homines vel contemnant y vt dixi, vcl contaminent , fit vt tandem in orbem no-ftrum tam multa mala, tantasque plaças iuftifsimè inférât.Ac proindc, Virî pro patrix legibus tam fortes quâ qui fortifsimi, deteftanda eft eotum petu-lantia, qui nefeio quibus fatanx prx-ftigijs, quaijue infania prxtcxunt, hxc lCraelitarum exen.pla nihil ad nosper-tincre-.his,quiin cxlcfti falutisque nc-gotio ftupidi, carnis affeétionibus cx-cutire gloriantur, adeb vt quamuis O- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-
culis vidcantjamp; auribus audiant, cor- ° • 5* de interim neque intelligunt, neque cognoicunt, iuftifiîmi Chriftus minus denuuciatjSodomorum condi-tioncm fore tolerabiliorem in die iu-dicii quàm illorum ; adde quod apo-ftolus Paulus, qui in Dci cultu, atque » .cor. ' facrx cœnx vfu peragédo Corinthios t » . inftituit, expreffé dicat,hxc omnia ty-pici quidc ipfis eueniffe, at verb ferip-ta elfe ad noftri admonitioné, in quos fines feculorum occurrunt. Et alio lo- i .C«r. lt;£
1 co Corinthijs feribens, dicit multos 50, fuiffe inter ipfos debiles amp;nbsp;infirma
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B î
-ocr page 22-’J
waUmdiaepna^amp;nonpâocoî dortó* uiirc, quod in cœnx dominjcx vfu k'' rcligiofèjamp; non qua dcccbatreucren-' tia fuilTcnt verfati. Ergo fcdulô caué-dum, nefimilcs euadamusijs,quibui hxc contigêrCjóc nc nobis quoquc ei-dem cueniant, tandemque ab exter* fninatore intenmamur.
Ego itaque hifcc motus rebus, mîi effc officij putaui, vt prxter quotidia-nam fundionc,ad verbum Dei,' amp;nbsp;fa-cramentorum cius gcrmanam admini-ftrationcm, mcis popujaribus certas quafdam de cœnx dominicx facramc* -to thcfès rclinqucrcm,in quibus vclu-ti in tabclla eius inftitutionem Icgiti-mumóuc vfiimlicercc cernere. Gunt «nim leélio fortafle liberior muleis quam auditio eft, fpcropermultot fore,qui illam citius, quam hancadmif-furi funtjhac quantumuis clara Euan-gclij lefu Chrifti amp;nbsp;(acramentoruni eius luce. Porrô etfi me non fugiar, multos amp;nbsp;veterum, amp;nbsp;recentioriim germanè dodifsime^ue bac de re feri-pfifle,tarnen cum eius intellciftû apud plurimos, prxcipuc verô in bac commun i patria noftra,adhuc controuer-fumelTe videani » prxcermitcerenon potui.
-ocr page 23-Dcdicâtona. t *'
çotuî, quin, ctfi non tam doAè amp;nbsp;c-leganter,faltem fincerè puîcquc,il-‘ lius guftutn germanumq. vfum,fcnp-xo expreffum omnibus ob oculos po-nwem, idque ipfumjfub nominis ve-ftriaulpicio, populo,patris noftr«, ac poftetkati, fi quidem tempus feret, prxlo cxcufum cmittcrem. Vcftrunt dit Çviri pnidentifsimi^ banc opcllam noftram,ceu faitam teétam habctc, 8C ab inuidoïum,calumniatorumque, ï.picureoium morfibus,8c irtifionibu» vindicare •. turn cüam, qua autoiitatc ptçdiû eftiSjCfficerCjNt illi quidem pri-' mùm,quibu8 hic defudatus eft labor, fimiliter amp;nbsp;vos darifsimi ptoceres, quibus hic infcriptus eft, idem nobiC-tum fenùatis,amp; tandem ad huius co-munionemperuenire poffitis ,rcliqui ùidcm turmatim adecclefixDeicœ'-tum, qui Chriftt corpus eft, veluti-iiue vmbram alarû fe confetre queât. Quod noftrum votum ratungt;efte,ve-ftrumqvte ordinem prudentia 5l fapie« tiaftabilire, veraque verbi fui cogni-tionc,vos vcftros^uc fubditos inbuc* te , dignetur ille bonus , amp;nbsp;clemcn» Deus, pet mérita fi\i\ fui domini noftrilefu Chiifti. Antvvex-
• pix 1 . KpxiUi } 5 7 7 *
-ocr page 24- -ocr page 25-BkEViS ET PER-
(pkua de Sacra Domini Coena«
I.
Ametfi Sacra noui amp;ve- Gen. * T • teris teftamenti fcriptu- Efa. 5 5 * *
piomifsionem gratui-^-'^**** tam,fed tarnen viftimâ Galó»*** aiiquapro humano generc, cjua Deus^^^’^J**’^* piacatctur,ciufque (atisficrct luftiti«, Ro.JA**’’^ offcrri oportuit,cuius virtut« ßc cflS- »•?«•*•*** cacia,noftra in Dcum fiducia firma ceita^uc effe poffer. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Xc«‘î*î*'^
Huiusrci gratia,pro atemo Dei de- ' crcto,per Prophetarum oracula decla- Ron'-’*-’' [ nbsp;nbsp;nbsp;tarOjfiliumDeinobis dari, ciidemque * f
• nbsp;nbsp;nbsp;innoftramortalitatis natura morinc-
ceffc fuitjVt ipfe pro nobis propitiatio lu ƒ 4 • * * noftra,falutarisquc hoftia fieret, extra Bfa.
quam vnam ßc folam Deo Patri, pro Alt;î^* ’'°*’' '
Efa.B4.Ve
Ha.J.B.**
vfpiam inucniri potuit. in.
Cratuita igitur reconciliationis pec
B 5 «torutn See*
-ocr page 26-Tabula breuîs d« facri Mtorumpromiflîo cü, quanquanî, v* Epn.2. jm ccrtanobis ac indubitatàexiftcrct; Ro.4.io.gt;3 falutari cam Mcdiatoris vlâima nit*
3 2 nbsp;nbsp;• oportuit : quod ipfum quoque De*
K.O' 4-Spiritus in corumcordibus cfficacitet Heb.9. H tcftatur,quos de plena amp;nbsp;acterna falu'
Z ’ Ç**quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;noftrum Pafeba»
» .Ti.2.6 Chriftum nimirum parta, nihil add«* dubitarc certiflïmiim eft.
amp; ö . 1 o . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I I I I.
t.Co.’«“ Hancautemrcconciliationé, Euan* Eph. » .15. gclium gratix,gratuitam(amp; quidé ye* 1 .co.S-T rirsimè)airerit,quod tarnen nonminu* £^'^•5 3'7 rcfipifccntiâfquç inexterniinterniqu* Lu 2 2 o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;) quam
R.O* 2' 24. omnil^us fetiô exigit ; Porrà Ih°2 1’ 4.7 *’■'* grati« Euangeliu vnym idem Mar » V omnibus temporibus cxtitit,perquod
' ab orbiS;. terrx initip ad fine vfque E* g, ' nbsp;nbsp;nbsp;' Icdi Dei per fide in folü Chriftum fa- ;
Pfa e £ 1 ^otem confccuti funt,iV adhuccon-Ro I 9*10 , .'.Tz ’ * Cxteriimquoniam hoc ipfumnofl j modo omnem rationis captum amp;nbsp;vim Ccu. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;verum cnarn,quia Militibul
' Chrifti in hacfragili amp;caduca c3rnlt; adhuc verfantibusjopus cft,adintclli-gendii retinendumq. redéptionismy* ftcrium,fidei fundaniencisamp; quafi ful* crif|
-ocr page 27-. f.Dofttïn’cüèn»? r
'cns,rerum§ueproinifsatumfignUs,ïd- — -
* «kç« teftimonijs/diuinitus additis Dei ”
ï nbsp;nbsp;nbsp;PatrisDni noftri lefu Chrifti auftori* Gen. i7.i*
i tas,àpiincipio fidelibus comprobataGen.«?.’** ' atc^ue comracndata cft, vt hoe paóko, Exo.'**'ï* ( ecu quadómaiAuduttionCjde falute per oC 4* quot;nbsp;. fidéinvnica perpetuacjuc Mcdiato.ris ƒ viftima aci^uifita, certi intrepid^^luc
'f xnancant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VI.
Hâcka^ucdccauraineleftorù re- ,. dcptione,rcgenïratione,fanlt;Stificatio-
* neq. Deus externo {acramentoru mi-
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nifterio,qu«coru,qux prxdifta fuut, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 X j.
* nbsp;nbsp;nbsp;confirmatio perfpicua,fimul 8c pignus nbsp;nbsp;nbsp;Cor»
* nbsp;nbsp;nbsp;atquefigiViumfunt, tanquaminfenori
' nbsp;nbsp;nbsp;faiutisorganOjCÙm pro fuaerga nos
bonitate-.tùtnctiâpro noftra ruditate ». Cor.
’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vtitur,quotum adminiculo veritatem 10.1.5.4.
V nbsp;nbsp;nbsp;beneficiorum Chrifti, adeoqueipfum Gen.w.i*.
’ Ghriftu nobis dat atque diftribuit, amp;nbsp;Ro.4. 1 * ' in confirmarionem noftrx falutis in t .co.
’ . ChriftifanguinepartXjObftgnat. lu. il.!». VH.
* Sane vt omnia prioris teftamenri far Gen. 9. ta
' Cramehta,inhunc prxeipue fine 'aDeo Gen. »7.1*
’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;datafuiffe conftar. itanouiquoquefi-^*®’ ’**’5
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gnaamp;cfymbolavniucrfajnhunccun- '.co.11.t4
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dem fine diuinitus inftitutac{re,apud
‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;otnnesChifti fideles extra omncm,du- t^.tî»
.bitaûoneatû. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VIII. Et Luc,«,:?,
-ocr page 28-Tabula b'reuîs lt;S facr»
Et potîflîmum vcrô inter alia OBJ* Mat.lïr nîaadidcôducit facraDominiccen^» 2 8 ƒ in qua cum démentis, pane feilicet Mjir. »4, vinojtite ufurpatis, corporis fangu‘' ƒ■ nif^ne facratiffimi veritas ( quema'i* Luc. a a. inodum ex. Chrifti Domini inftitutö ,, n * nbsp;nbsp;nbsp;’ perfpicuum cft)itare ipfaadeftjVtea*”
».cor. * » ipf^mperfidem fpirituf^ue fandi»' 2^, pcrationem, ijs quihuius communia nis participes funt, reuera diftribui» loa.lt;.^ j minime ambigendumfit,
* .cor. * » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IX.
a 8, Porrèlicet in hacfacraDominic®' na,canxque (quod ad Hiftoriam atti' net) inftitutione plurimae fint pcrift*' * feil amp;nbsp;fignificationes, quibus pius qu*' ■' que non fine frudu ie cxcrcere pofftf» tamé de ijs,qux nihil habentmoleftiï ■ vel controuerfiç, quxquecuiuis ftti* . nota amp;nbsp;familiaria funt, vt pote de teifl pore cœnx, de benediÄione panis^^ vini,de conuiuis, de nouo fœdere, dc' ^ue prxteriti temporis fignificatione, ‘ qux non nifi commemoratio quxdarn ' eft pafiionis Domini, aut parum au$ nihil in prxfentia dicemus.
X.
At de cocax clsmcnüs quibus De* miBHl
-ocr page 29-Domini ecena^. -1- ' 'lt; •»
eninus in huius inftitutione vfn*
?
«»
?
■9 lU r y i»
rebus, qux Cub afpedum noncadunt, • amp;fpiritualiter ( vt ita dicam) oculi* * fidei proponuntur, de legitimo cce* ».Cor.»* nx vfu, de Domini prxeepto 6c cius fine, de adultis, qui feipfos examina-re,mortemDomini annunciate,8cpro nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;*
benefieijs in cœna collatis gratias age- . ‘ re poffunt, (ad quos huius celebratio * maximi pertinct) Ad hçc defignifica-tionecumprxfentis Scfiituri tempo-risjtum ctiam xternitatis, qux perpe-tuum diuini erga nos fauoris teftimo- nbsp;nbsp;nbsp;- ?
nium nos perdocet, alia ( fed tarnen ' quambreuiflimc) nobis habenda eric
ttaftandicxpHcandique ratio.
'
1 i» fl I
’i I» i
Verum qui) ante omnia carnis fen-ftisin hoc cxlcfti ncgotiocuanefcat, quid de verbis Doming dc^ue fano eorumfenfu nobis conftituendum Sc pit tenendum fit (quiain explicationc tciprxfentis maxime cofideranda ve-niurit) vidcamus,qux licet clara atque titra inuolucrum fint , adcó vt non nulli ciusfint fententix , ilia nulla ex-plicatione indigere, tarnen extra huic «n^ftcrio pcculiarcmlooucdimodum
• - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(qur
-ocr page 30-, Tabula brcuis de Geri (qui facfamentalis vocatur) accipienda, veletiatn huc iliucdctof*' ‘quendaerunt. lt;
^XIL. ■'T u q. , Quodauté ad Dominiezcanïïrt'' fiitutionisYcrba attinet,ina ncc graffl' - matico aliquo cludéda tantumque tC' cipienda funtfenfu, ncc fietoctiaf * tranfubftantiationis'(vti loquuntut) feu conuerfionis modo deprauâda,fed myftica (vtiex Domini inftitutoeui* dentcr apparet)notione,à fidclibusaci cipienda func.
XIII.
Pono mentis oculos in huius Ci' crx rci vfum ita dirigendos efle, hinc luce clarius eft quod fcilicet nullusmortaliuno,quantumuisfapi«n' He.t tiflimusj'tvcfitatis Dominicipaiiisst poculi-fine fide (pirituf^oevi , parti' rom.M.M. ceps gffg poteft. Nam tefte Apoftolo» Tit. J. J 4- peccato fubic^lum eft, quicquid fit p extra fidem: fidcsvero nili Deipro-xc' tniffionibus rebufque promiffis ni-Cat ? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coram Deo cen-
4- (çj.j pQjcft. Neceflario igitur in hoc * myftico aliméto,rcquiriturfidcs vius, qux ex vi promiffionisamp;Dominipre^ cepto, ipfa elementa cum rebus pro-mif:
-ocr page 31-Domini cœna? tlt;f
p;
■ßs, rcfque promiffas cum ipfiflimis(vc italoquar) dementis, apudeos, qui Vere crcdunt , in cibum potumque fpiritualcm (faluavtriufque natura) toniungit.
XI1IÎ.
ro
Quare nullo modi vd phyficam Act.».»’« dominici corporis conucrfioncm, in- * iTncn.s dulionem , prxCentiamùe, neue, qua- _ lern nimis craffè romanx fcholx M.a- .Theil,
giftri noftri fomniant , tr^nfubftan-tiationem crcdcrc aut agnofccrc de- Mat.» 4‘» bemus •. quandoquidcmnullus cft fi-gnorum in cxlum afccnfus, nullus Luc. î ». «tiam \erit.atis corporis 8c fanguinis 7« è cttlo dcfccfus,'vt ex tenoie 8c virtu- quot;’I tevcrborum aliqua eorum conucrfio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•
fiat; vcl ficuti alij vregrc videritur, vt exiulTu. voluntatequc, 8c omnipo-5«“ tentia DeiJ^quod interim non mi- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
it
nus abfurdumScineptumcft) omni- , * nb aliqua prxfentia , rci fignatx in-
■ clufa , in fignis ipfis exiftat , vel 2’26* Vys fubiaceat » vcl ca comitctur.
XV.
C Neque enim vd grammaticü illud
gt;1 eommcntum, quo pbanatici quidam
* nbsp;nbsp;nudatantuin hxc vcl charitatis faltcm •.
-ocr page 32-T abuh breuis de ûcr4
Cgna effe volunc, petpctuus facrarôW « .lt;*r. t » fcripturarum tenor . amp;nbsp;pcrfpicuit^ gt;nbsp;4-« * 5• »dmittunt : in quibus, cum panis
• poculi, tum corporis amp;nbsp;fanguinis eti* 1 f • appellatio huic ftcraméto promifcuè» tam proprer fymbolicam fîgnificatio' * nem,quam verit^tem ipfam in co my' ftcrio contentam, conftantcr vcreâu® . extra fignorumamp; rei «gnatx phyfic* ’ * lt;oniundionem,tribuitur. Namillafi exifteret, aut aliquo exiftcre modo poflctjipfos moxfîdeles, prxfatonoU modo myfterio, fed amp;nbsp;ipfius myfteri) frudu carcre priuariquc ncccfîc elTet»
XVI.
Proindc tropum aliquem feu arcanum loquendi modum in hifce Do' Ivîat.î^. niini verbis. Hoc efl corpus menm qttd t6. pro yobisdaiur, Hoc efl fanguts metUt Mar. »4. yohis effunditur^K^ït nemo fan* 3 J mentis vnquam negauit: certifsimunt J41C, a 3 » enim eft, ipfas rerum naturas, id cft, tam panis amp;nbsp;vini, quam corporis fanguinis fubftantiam, lîmul amp;nbsp;ipû accidentia, diftindis cuiuf^ue in fa-crz eœns vfu proprietatibus, integra amp;nbsp;falua pcrmancrenomenque reifî-^natz, fîgno, quia eius lit lymboluni wnponi.
xvn.Kö«
-ocr page 33-Domini cttna^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;9
XVIL
Neque illi hie audiendi funt gt;nbsp;qw Demonftratiuum Hoc cum fubftanti-* ÜO e//, non fîgnificatiuè panisadcor- ' puSjViniad fanguinem: fcdreifta, extra facramcntalem loquendi modum, *d ipfum Chrifti corpus amp;nbsp;fanguinem référant : in qua verborum ex-plicationc , ipfam myfticam nori-tiam, cum vtriusque fingulari fru- ‘ nbsp;nbsp;*
ÄU, pcrire, atque hxc facrx rei fym-bolâj non ad ipfam veritatem corporis amp;nbsp;fanguinis adeoque boneficio-rum Chrifti fignificatiuè referre, fed pro nudis tantum charitatis fignis ac-eipere intelligereque n ecefle eft.
XVI11.
At longe hacinterpretatione à ger-mano fpiritus fandi fenfu difeeditur: quandoquidem nifi hafee voces, Hoc rjl, facramentali loquendi modo ad panemamp;vinumreferas, myftica hxcLuc.tî* aâiojfacrx rei fignum elfe non po-»9.10, teft, adde quod chriftifideles certo 1 ,Cor.* gt;nbsp;fuftentaculoj inftar manuduAionis ad x 4.. ipfam veritatis notitiam duci, ftabili- Mat. * ft rique nequeunt, aded vt non modo x 8. totius complexi fruAum, qui fubfc-Mar,»4» quentibu» declaratur,quod pro2j{.,
C 7«-
-ocr page 34-Tabula brCuh’dc facrgt; vobit frangitur, Si gikod pro ’vobk(f^ çuanefcere , Verum etiam fanäämiUam Apoftoli de hifce vöf' '# .cor» * ® bis cxplicationem pcrirc ncccflc ßt, d. ' vbi dicit^ Pqeu.'um bcnedidionis cui ^bcncdicimus, nonne communie fan-giiinis Chrifti eft? panisquem fran-gimus nonne communio corpoih - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ Chrifti eft?
Itaque pani amp;nbsp;vino corporis Si fan-guinis appellatio ( quorum figna funt .amp; fymböla, quibufque res exhibctur) tribuitur, amp;■ qüidem non alia ration«, quam fpiritum fandUm Euangelifta loa. «.32 Ioannes(licet alio loquendimodo)«-' lumbam, amp;nbsp;Dauid aquam de cifterna 2.Sam. ..Bethlehem, fanguinem triiimviroru d’ ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• ftuod iplum etiam de verbi«
t .Paral. Domini, quemadmodum continué H« ’ ’ • ‘ 9 • poculo fequitui-jintelligédum eft. Si« Lue.t Xi vim habent.HocpocuIum eftnouurtt j ’ illud teftamentum per mcum fangui* X cor. gt;nbsp;» netn -hocfacitcquoticfcunquebiberi» * ' tis ad mei rccordationem.
Hine perfpicuum eft, in hac lâcra* mêtali (vt fie dicam ) enuntiatione, Si vinö f öi corpus, amp;nbsp;fanguin«,
Cmol*
-ocr page 35-DöinirticceBÄÖ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*9
fj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;frnulq. verbum e/Lpropriè accipi noft
poffe, verum fub appcllationibus rcru afpcdabilium, 5c ienfibus obicdaru, panis nimitum 6c poculi, corpus 6c fan guis Domini figfiificantur, refquc loa.O.o | âfpcétum acicmfiue fugientes 6clpi-
' rituales intelliguntur, quorum vcritat tuhedemü adeffe creditur, quum co-
** rum virtus, in faerx «œnx vfu per ar-nam fpiritus fanéli opcrationcm,viua «ft 5c cfficax in clcdorum cordibus, qux alioquin Hiftoricafit tatum apud
\ cos necefle eft, qui fine viuo fidei ac
, peenitentix fenfü,huius facrofaniftx t.cor. t « ’ cœnxcommunicatîonefrùuntur: bis j y j quidem, quod non difeernant corpus r Domini,ftuitio cedit in condemnatio-
j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nem, iUis veto ediuerfo inintcrioris
j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hominis ad vitam xtetnam refeftio-
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiem^ ''
fi
Proihde in hac facra äftidhe, ip-
fa fides viua non iam deorCum, fed Ioa.lt;î.4^ furfum in cxlum vfque,vt rci fignatx 50.5t« particeps fiat, afeendit : qux cumex Domini inftituto ac prxcepto, tum eX
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vi promiffionis, ipfa fymbola cum re-
j busptomiffisj rescue promiffas cum
C Z tyni«
-ocr page 36-Tabula’brenîs de fier»
fymbolis ita coniungit, vt crucifixtiiH ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fradum^ue Chrifti corpus, amp;nbsp;cffufu’
eius finguiSjin fando huius epuli vfu» îpfisfidelibus non modo facrum my* fterium, fed etiam verum Si Ipiritu«' le fît alimentum, ad pafeedas ipforuffl animas in vitam xternam.
XXII.
Ro.t.t^. Quemadmodum igituf diriftifi-* Eph. I. deles per fidem viuam Dei promiflîo-» J. nibus Euangelij^ue potentia ver^ Adt.» 5.9 fruuntur :ita amp;pcr candem jpfosfr Eph. 3. dem, inlegitimo huiuscœnz vfu r«-• 2. rum promiffarum, id eft, corpo' ris amp;nbsp;finguinis Chrifti, arque ade^ Mat.2d. Omnium eius beneficiorum, vna curt 2 d. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pane amp;nbsp;vino participesfieri, extra ort''
Luc. 2 I. nem dubitationem eft.
»7- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXIII. e.
s .cor. lt;nbsp;» Totum autem hoc myfterium,noB 24., quidem ex voluntate mandatoqu« Domini , vcrborum pronuntiationi, feu animi intenrioni ad partem amp;nbsp;vi» Ephe.I. quot;um, fedexpromiflionibusamp;Chri' fti prxceptione, ad ipfius Chrifti Do» S.Cor.». beneficia, qux crucifixofuo,alt; J t,, pro nobis in mortem ttaditö corpore, Rom. 8. amp;nbsp;effufo eius pro nobis ranguine,fuût gt;nbsp;5. » ^gt; P^rta, ftdeicerticudiniconcedendiiniÿ quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si vir-
-ocr page 37-Domini cœn«. » 7 kvirtuti fpiritus fanfti, (jui in elcfto-rum hic operatur cordibuF,attribuen-dum cft'.Hoccnim paftojamp;haud alio ’ fanèjViuusbuius myftcrij fruftus,cum piaDominicx mortis rccordationc,in •orundcm pçftoribus iueiter manet.
• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXlllI.
Qya propter in légitima buius fan-ôiffimi paftus aâ;ionc,nullo modo fe-paranda crunt, qux Dominus nccef-tanôconiungenda;amp;aâ;aeîfc voluit, * quodnifi fiat, nos ipfos non modä amcntix exponemus , fed ipfis ctiam fymbolis falfb atttibuemus,qux D o-minus tum ad cfficatiam fpiritus fan-’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ûi,tum ad ipfos fideles, cçclefti plani
* eonfidctatione, difta ac referenda ctflt; ' voluit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXV.
Kt idcirco tarn legitimus facrx cœ-nx vfus,quainipfa Ghrifti inftitutio ' exigitjVtfides (quam viuam blccffe oportet) inpercipiendo animx cibo, * qui eft Ghrifti corpus amp;nbsp;fanguis,nullt» modo ab arcana fpiritus vi fepareturs Vtque promifsiones iuxta acrespro-miffx,cum elementisrite vfurpatis, adde cum Ghrifti feruatoris prxcep-‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;to,hic neceffarib copulentUf.H çc ete -
’ Äim fi,des(qu^ huius animx cibi os cft)
C 3 t«!cum
-ocr page 38-Tabula breuî» de fiera rerum promiflarum vnàcuni ipfisfi“ gnis veriflÎQiè quidem, fed tame excri eorura,qux vcl infit,vel fubfit,vel ad* hereac elcmentis afpeâabilium^inclu* fionem,fît particeps.
XXV ï.
Cxten'im orthodoxorum patruW (cos dico,qui purioresfuerunt) de co-uerfione (vtiloquuntur)in facra cœna fcnccntix, ncquaquam de incognita ipßs tranfubftantiatione, vllaùe phylî-ca mutatione, prxfcntiaùe, fed de ad-miranda diuinx virtutis, in cordibus üdelium effîcaci operatione, qua eJe-mentutn accedence verbo, promifiîo-nc nimirum amp;nbsp;mandato in corundem cordibus facramenti veritatem amp;fa-lutis myfteriumratum firmumque fie-' • ri afferunt, non autem in pane amp;nbsp;vino re ipfa vere^ue exiftere, inteUigendx func.
XXVII.
Hoeverà ipfum ncque verboruffl vlla virtute, ordinationis, vnûionif-que,autintentionis, cuiufcfique etian* hominis vi. faculrate, pietateque, fed fola Chrifti Domini per fpiricûfuuna Virtute atq.operatione,apud fideles,in ùcro Oominiex ccenx vfuperficicur* lt;
•. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■- XXVIII*
-ocr page 39-Domini cans. *•
XXVI IL
Atque ita hxc, ncc nuda,nec rerun» tbfcntium funt figna, quum rcs ipfa» luo quodam modo continent,quasro-prcfcntant amp;nbsp;figurant. Nam amp;nbsp;os car-' nale fi os fpincuale,fignificater in rebus obieéliSjamp;natura diftinftis ita c5-iunguntur, vt dubium non fit, quin tangendojguftando, commedendo ac-bibendo panem, èc vinum ore corpo-rcOjipfumquoqueverû corpus, Severus fanguis Chrifti,ore interiori, fidei nimirum, edatur atque bibatur.
XXIX.
(^ocitca neque vacuis fignis , ne-, quc'inanibus veritatis vmbris cla£ti Dei ad vitam çtemam aluntur,fed vêtis diuinisque ac falutaribus rebus, in hocmyfterio contentis,firmitcr fufté-tantur,qux non pafeendis vtique cor-poribus, fed fidelium animis conti-nenter alendis, domino mandante ac promittente, proponuntur.
Matt, t a a 7. Mar. 14,
2 a.
Luc. 2 2
‘9’
. ».Cor.
* 1.24.
XXX.
Rcicnim veritas,Dei^. virtus ex vi promiffionis in eleftorû cotdibus cû fi gno côiûéta eft,quod alioquin exfeip-fo, quauis vcrboru addita pronûciatio-UîÇquuww figni cflicacia à folofpirinx
gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C 4* ùnâ*
-ocr page 40-Tabulatreuis de facra fan Ao pendeat ) plané inutile eft amp;nbsp;i* cfticaXjinfirmumquc manec. ' ' XXXI.
Hinc liquidà euincitur,ipûelemen' incnta,panem fcilicct amp;. vinum, in fu» natura ac ftatu, quantitate, qualitate^gt; fine vlla mutatione, vcl pbyfica rei fi-gnatæ cum ipfis prxfentia, integra falua permanere : Rei autem fignatï (qua in façra Dni cœna libcrè confite- i mur)prxfentiam non côiundioncre- ’ rumnatûra diftinlt;Aaru,fed in fideliui» ' cordibus confiftere, aperte ingenue^* ' âicimus,amp;credîmus:quâamp;ipfa fides,, , virtute amp;nbsp;operatione fpiritus fanât apprehendit, amp;nbsp;cum fignis in ipfo vfi* ’ coniungit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXXII.
Qui verb ita fobric amp;nbsp;piè hxc my- , (leria intuctur,ille hune pané non iam • lt;ommuné,fcd facrum habet:ciusanima non iam comuni cibo amp;nbsp;potu, fed verè fpirituali amp;nbsp;cœleOi, corporis in-quam amp;nbsp;fanguinis Chrifti nutrimento in vitam xtemam fatiatur, non minu» faneatque ipfumcorpus cibo, amp;cor hominis vino fuAentatur Sc reficitur.
XXXIII.
Ad hxc voluit Dominus etiam di-ftinóU efie corporis Sc (anguinis fui fym-
-ocr page 41-Domini cœnai t J fymbolajVtitaSc crucifix! corporis, 8c effufi fanguinis recordatio , fcorfim^^^'*** Cngularivtriusque ^udu,ab ipfis vc- * ® •* 7 » ta fide communicantibuSjficrct. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mar. »4*
xxxiin. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xî.î3.
Dominuslefus cœnâ fuâ chriftianis Luc.* * • omnibus adultis, qui fcipfos probare ' q. ®• 8c cxplorare,mortcm^ue Domini an- ' .Cor. t » punciare poffunt, commune in eccle- 3* fiafticocqnuentu, inftituif.ita^ue ob idfibi fobs in miffa facrificulis (qux interim nihil affinitatis cum Domini cœna habet, 8c non nifi mera in Chri— ftum blafphcmia cœnxque profanatio •ftHcualijs quibufuis priuatis homi-pibuSjdomi forifuc, fiuc fanis fiue x-
çrotiJ cam apparare minime liceat, XXXV.
Calice quo que noui teftamenti om- Mat. t • nibus chriftifidelibus iuxta comunem i 7,
, nbsp;nbsp;effcjSc ipfa Chrifti Domini inftitutio, Mar. * 4 •
quam Deo cleftum vas Paulus Apo- i
5 ftolus ex Domini inftituto, quod ait, Luc.’ -. »«»•
1 hihiteex hoc omnes, hoc facite quoiief-
1 f«K(jMe hiberitii ad mei recordatiouem^
' I in Cotinthcorum ecclefia repetcndo, ' .cot. » »
. 1 panis fraftioni coniungit, 8c annexa * 5 • tcmifiionis pcccatoïû promifiio N oui Mat.i^
’ 1 uamp;améüptopna, perfpicuè compro-M.ar.HA*«
C 5 bant
-ocr page 42-* * Tabtihbreuîsdefacrâ tant: quæ fi abfit fanguinis vttquerî' ».Cor. cordatio feorfum cum fuo finguJâf* * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5* fruftu,fieripoteftnullomodopoteft*
XX XVI.
Verx namque fpccies, panis videli' cet amp;nbsp;vinum,cùm ex Domini inftitU' Mat. 2 to ad facramenti pertincant integrit»; . tem,in vero Sc Icgitimo hoc fâcraméti Luc. 2 3. vfu requiruiuur : vnde fàcrilegû abu* »9.20. fum atque impietatem, ôc plus quant ».cor. J » giganteam feu belluinam audaciain »4..» 5, efle oportct,quando iuxta impiû COBquot; * .cilij Conftantienfis decretû, vnaduil* taxat fiue altera, (pccics porrigitur.
XXXVII.
Quod ad formam adminiftrandi fa’’ craméta externos^uc eorum ritus at' tinet, quos D.eus apud omnes gentel Chrifti Euangelium profitcntes,atqu« Exo. » 2. 3deô omni tempore non modo inuio-1 J I latos eflCjCed etiâ religiofc feruari voi Iu2rit,abilliscerns,quià ChriftoDo' 2 ,. mino nobis'commîndati funt,ne taii-Leu.io.»4 tUlum quidem defledcre (nifi Deurn Num.3-4gt;nos prouocare velimiu) 2 .Sam. Hcitô efl. In hac autc re,ne quid teme-7. re omitratur vel immutetur.nominuä t .Cor. Dci min.r, quâ ludaicx amp;nbsp;Apoflolic» » ».3O. Ecclefixcxépla,moneredocercq.no» debcnt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXXVIII.
-ocr page 43-Domini cetna^ xxxvm.
II A
Proinde ne cxlcfti magiftro pru-dentiores, vel noui extra Dci inlUtu-tum,Slt; ÂpoftolicçEcciefiçexcnrplum nomothct« cffe videamur, à primaria Mat. t iUa Domini inftitutione, qux quidcm 2^ • in panis ftaâionc confiftit, amp;nbsp;modum Mar. 14.« comraunicandi habet perfediitimum, * *. difcidetc neutiquâ licet. HacetenimLuc. tt» Dominus non modo crucifixi corpo- » 9-rismyfteria , fed etiam myftcriorum ».Cor. ' fruâus nos docere, 6c fidcm noftram * » certiïïimam faccrc voluit, quatc fine iniuïia in ipfum Chriftum eius auto-tem^Sc redemptionis myfteria, omitti nonpoteft. XXXîX.
His accedit,quod feruator nofter Ghriftus, in figurandis declarandisùc z ’ hifce rebus cxlcftibus vfus fit fignis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
quam fimpliciffimis 8c familiariffimis, volucïit etiam huius facri conuiuii , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘
r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T^UCe
appmcum, feu ntus externos, quam maxime fimpliccs, 5c comm une s cffe.
Et idcitco comunis effe méfa debet, non auté altaria, qux quia facrificijs Heb. *. $ quidemolim dcftinataétant,nunc ve- Item.’®*** rè vnica caque perpétua Chrifti vi- ïtem.9.’*» Âima oblitçrata pxorfus 6c abolira * funt.
-ocr page 44-Tabuk bf euîi de ficrâ fùnt jin cœru fidelium ncutiquam tt' lcrari pebebunt;communis item pani* ac poculuin. Hxc aliaque fîmilia, nofl rriodo pietati qux cumfimpliciinte-gritatc coniunda eft,verum amp;nbsp;prim»' rix Chrifti inftitutioni, amp;nbsp;Apoftolic^® ecclefix obferuationi,optime cogru«' re videntur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X L I.
Oeftandi vçrà vel fedendimodo, non eft quod ecclefix miniftri (quolt; non minus circunfpelt;äos amp;nbsp;prudétes, quampiosamp; fimplices effc decct) i* multum torqueant : qui veto fedcndi modum, nimia cutiofitate vrgere videntur, amp;pro régula authentica feru»-re volunt, videant illi ne nimis rigidl ceremoniarum fint exactores, amp;nbsp;m»-gis ftjperftitiofos fe, quâ myfterioruni capaces oftendant:Interim tarnen hx« certo à nobis rcfpedtu dici arcipicdum eft, ideoque ritum hune minimi noJ improbare confitemur, prxfertim vM circunftantix loci, temporis, amp;nbsp;perfo-nanim,cum pace amp;nbsp;çdificatione ecclefix hoc ipfum ferunt.
XLII.
Porto legitimus huius facrx cœnX * vftis vnicus eft.religiofanimirum pri-mari« infticutionis.Euangeliftarum 8c
-..... Apo:
-ocr page 45-Domini c«na. *»
, Apoftoli Pauli verbis commemoratis,
' nbsp;nbsp;in Dominicx mortis recordationcm
♦ nbsp;nbsp;obferuatio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X L111.
J Etquidem adhanc rem iuftapro- t.co.n.»*
• nbsp;nbsp;batio feu cxploratio, qux in vera cog-
' nbsp;nbsp;nitionc fui ipfius ex legc,amp; Dei ex E-
lt; uangelio confiftit, acccdat neccffc eft, ' ne damnationem fibi ipfi quis cdat amp;nbsp;bibat, nó difccrncns corpus Domini* i .ço.n.t, T efte cnim Apoftolo,reus tenctur cor-porisamp;c fanguinisDomini,quifquis e- t .co.ii.sr » derit panein hune, aut biberit de hoc
* poculo Domini indigne.
i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XLtlîI.
■' Quemadmodum hic vfus, ratione
' iftftitutioniSjCœnX finis reélè dicirur:
i ita amp;nbsp;ahum etiam finem, aliosque di-gt;
• uerfos fruftus, ex prxfentis prxtcriti'
!t fjuctcmporisfigiaificationibus, certà
{ cohigere,8e quidem piè licet; ex quo-
1 tum numero ilia pr^cipuc funt capita:
♦ nbsp;nbsp;Primiim quod Icgitimo dominicx coe-
i nbsp;nbsp;nx V fu, vniamur Sc coalefcamus inter
• tios fpiritu Chrifti, iuxta illud. Quo- * » niam vnus panis vnum corpus multi fumUs,nam omnes vnius panis fumut participes. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XLV.
t Prxtereahac cadem in vnum corpus -/ infentnur,5cvnimur cumcapiteno- ' 't nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fti«
I*
-ocr page 46-Tabula brsuîs de facra ftro Chriftojfcd arcano quodatn Pi*** «.cor» «O. do, amp;nbsp;{pirituaHterjiuxtaillud. Pocquot;' L* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lutn bcnediôtionis cui bcnediciniu’’
. nonne communie fanguinis Chri® eft? panis quem frangimus nonne W' munio corporis Chrifti eft? Sicetùi^ illud, quod Dominas apud Euangeli' loa.o. Ç 5 dicit. Garo mea verc eft cibus,^ fanguis meus verè eft potus. Qui e^ '' nbsp;nbsp;nbsp;' carnem meam,amp; bibit m«um fangu*'
nem,in me manet, 8c ego in eo.
^LVI.
Omnium verô vltimus finis, qui t' tcrnitatiseft,amp;quo Deus pcrpetuuni ergâ nos fauoris fui teftimonium no* perdocet, in fîgnificatione futuri teffl' poris confiftit.Etenim in Domini c«' na,animæcibusamp; potus,qui inxter num permanent, quibusque fideliu^ fpiritus fuftentantur in vitam xterna» proponuntur: seterna item falusptl Chriftiredemptioné parta, nobis ob' fignatur, vt ita cum Chrifto coalefcs' 5 I mus Sc viuamusjiuxtaillud. Ego fut« panis ille viuificus, qui è cœlo defeen-di, fi quis ederit ex hoc pane viuet i« actcrnum,amp; panis,quem egodabo,«' ï i r» romeaeft,quam ego dabo promundi • • 5t iterum. Qui edit carné meat« amp;bi«,
-ocr page 47-'■Dómini cani? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* t f
Scbibit mcum fanguinem , Habet vi-i .tam xternam, amp;nbsp;ego cxcitabo cum in 1* 'vltimo Ulo Uic.
«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XL VU.
Nêq.abstccffcx'idcturjlUucl quo^.
ƒ nbsp;nbsp;hic moncrc , xt pius quifque non alte- * .cor. t ♦
riuSjfcd fuam ipfiusexaminetcófcien- 18, r ,tiam,atque inutiles illas,de infidelium 8 pcrceptionc,quxftioncs (quiapietatc, pietatisóue Ruüu carent) fugiat.
r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XLVllj.
lllüd namque ccrtiffimü cft, quod adipfamfacramétivcritatem attinct, f nullam cómunionem habere, Sc non (à nbsp;nbsp;nifi externa figna recipcre,eos, qui ni-
0* Jiilhabent fpiritus Chrifti, quique hi- loa.t 5, j* ftorica fidem hue tantum afferunt, de ♦ 7 » f quibus nó abfurde Auguftinus in per-f fona ludx dicit, eos panem Domini, (# nbsp;nbsp;iron autem par.em D ominum edere.
'}, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XLIX.
{( Quandoigitur eledliDciratumfir-tnumq. habent, Chriftuma fpiritu fuo j. viq. fpirituali (quire vera pios intu* (0 viuihcatyiuelli non poffe,omninó te-y nendum Scconfitendumeft,necmor-■|(l nbsp;nbsp;nbsp;tüü,ncc ocioCum eius corpus,fpiritus-
y nbsp;nbsp;6uc fui gratia Sc virtute dihunö;um,in
ii nbsp;nbsp;lacraDhi c«na diftribuiSc communi-
(fl lt;Mi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L. Hinc
i*'
-ocr page 48-T abuh breuîs de (ae»
U, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•’
Hinc ftcile videre eftjpfam vcrit* tem, Deique virtutcm figno minin’* I , intlulam efle,ncque ctiam perfignu”' VI, cuiuiscômuùicariiMultienimfignui” (quod omnibus qnidcm,probis amp;nbsp;in*' ' brobisjbonisamp;malisiuxta-commu”’ eft)rccipiunt, qui interim grati« amp;nbsp;ritatisnonfiunr participes, qusno” nifi eledos D'ei per arcanam (piritif fand^i operationem manct, amp;nbsp;quidetf vna cum figno confertur, quod îk fr Rom.4.. lius Dei eft opus, amp;nbsp;non nifi Cbflft 2 f.i t, morti ac reCurcdioni conusnic.
Ex ijs qux appofitè dida fimt, time intclligi potcft , quanto crio^ capti fint diiroluti''illi,amp; erratici fpiri^ rus,qui libcrtini,amp; fiótitio nominef?' rituales,atque familia (eu domuslt;fil*' ótionis appellantur, quibusita plat’’ fua carnalis fandirnoniajVtnonmod” publicam Euagelij vocem, publicuDi* ^uc Chrifti Domini miniftcrium, fanfta eius inftituta, facramentorUiH' óue myfteria,fed 8c ipfum qüafiDeu”’ Ie tranfcendifle cogitätione finguut' Hos malus ille fpiritus iufto Dei iudl' «io adeó ludit, vt hnic facrofandç
-ocr page 49-Domini ceenaè nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* I
«X (qux adultis amp;nbsp;fpiritualibu« maxi* m'e eft deftinata) ciusque myftcrijs Ctt-tnunieaxe ipfts minime liccat.
10 r d* ■V
Vcrùm quó primaria hxc Domini »nftitutiojin Icgitimo ccclefix conuc-W Sc locum habere ôc religiofc obfer-''ïri poffct,ad ipfos vtiq. ecclcfix prx-pertinet, diligéter circumCpice-ecclefiaftica difciplina cauerc, ne , Vel canesipfi, vel alioquin putrida mé-'0. hrjjca^ue EccleGx manifefta, adhanc fidelium communionc, ad hoc cxlcfte tonuiuium, 5c redemptionis myfteria admittantur, quandoquidem non nifi fuis hoc cxlcfte epulum Chriftus ,vt feduló 8c continenten ipfius mortem commémorent (cuius rei gratia etian* U nbsp;nbsp;nbsp;in vnum conucniunt) inftituit.
f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
Proinde quandocunque vel prima* tia hxc non feruatur inftitutio, vel ad ilium extra inftitutum vfum cœna» Domini traffertur, vti in ptiuato vfu, in refcruationc, in circumgeftatione, (li adoratione^pompis, pacificationibus publicis, atque horum fimilibus fieri folct, no vtique verum in ijs abufibu* J, amp;nbsp;minime ferenda impietate , facra-D mentum,
-ocr page 50-Tabula breuîs de facra fnentum,fcd mcra Dominic« iftftitU' tionis prophanatio, èc fumma in Defl blasphemta conilftic.
L 1 H I.
Et cum papiftica MifTa non modo tiominum in puriori rcligione Aoli-riorum, ipfo diabolo artifice, quaedam fit inuentio, leuis^ue in Chriftu vni-cum Mediatorcm blafphcmia, verùffl etiâ diuin« difpofitionis, praefcriprio-nisque facrilega prophanatio, atqu« chriftifidclibus plane execranda amp;nbsp;de-teftabilis, omnibusque modis fugien-ria Idolomania, in ea nee facramen-ti, quoad exteritam Domini inftitu-cionem,neç rernm,quoad fignificario-nem ac repratfentationem ( quat area-no amp;nbsp;proprio quodam modo fit ) veritas vUo modo adelTe crcdenda eft.
• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LV.
Denique hocfacramcntum, feu fa-Cra Domini ccena, quia promifsioniJ diuin« pignusatq.figillum oft, amp;ip-finimä(vtficloquar) veritatem orifi-riei proponit,rescue promiflas in ele-ftorum cordibus repr^fentat, quo eti* Deus non aliter atque externum que- lt;nbsp;riam Sccertum falutis arrabonem fuii largitur fidelibus ) ideo cxpiacorij (vt
lo;
-ocr page 51-Domini cœna.
îoquuntur) facrificij rationcm »qu« ex-; tra inftitutum Domini, Sc Apoftolic« j EcclcS« omninà incognita eft, nullo id modo admittit. LV I.
Inde liquidé ctiam patct, quod cx ui operis operati (vtSorbonica dicit thcologia) neue ex vi operis operantis , (qux in Miffa nulla,amp; ab ea qua alis -niflima eft) nec merituin vitx xtern«, j nec fatisfatftio, vel minima aliquapro peccatis expiatio,nec fuffragium viuis j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mortuisiie , per idololatrx facrificulj
J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;applicationc, participetur comunice-
, turque. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LVII.
, Nihilominus tarnen in vero ac legi-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;timo Dominicx cœnx vfu, eucharifti»
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ca,precum rcilicet,amp; Iaudis,gratianirn
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aftionis, amp;nbsp;eleemolînarû facrificia pro
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;donis amp;nbsp;bcn^ficijs hîc oollatis ac com-
memoratis, accedore debent, vnde amp;nbsp;apud veteres cuchariftias nomen pro tota adionc vt acciperetur,obtinuit.
I, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LVIIl.
Cumqueipfi fideles hacmyfticaco-munione, virtutum ac beneficiorum gt;nbsp;Chrifti,in crucifixo fuo corpore,amp; ef-• fufo fuo fanguine participes fiant, ita ' vt Chriftüs communis ipfis in vitam ' jKcrnainfit dbusöc potus, atqueex ,{ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D » multi*
-ocr page 52-, Tabula brcuîs defacra fnuîtis membrîsvnum fine corpui, aJ-tnirabilem profedo membrorum ii* corpore par eft hîcconfpicere vnitaté, ^uo fîdes cum picrate firmetur,amp; clu' riras non lîmulara crgaDeum, amp;nbsp;pro-Ximos (maxime aiitem fidei domefti' cos)accendatur, amp;C. vinculum pacis in' diuiduo ncxu, cum animorum fynce* ritate, fcruerur, cuius rci gratia Apo-fl.Cor. ftolus Paulus, totam hanc adionem iL* • * nbsp;nbsp;nbsp;Koinonian,Sc veteres no male facraiiJ
commnnioncm vocarunt.
SVPERIORVM BREVIS
anacephalxoCs.
LIX.
rXEusinfinita fua bonirareSc raera ■^^gratia,ruo5,quos ab xterno elegit, in çtcrnamfiliorum hxreditaté adop-tat,adoprando, ab xternx morris dani narione, cuinaturali alioqui origin« obnoxi j (unt libérât, Sc rèmifltonem peccatorujm,ac vita xterna gratis pro-mittit, promittendo , in vnico lefu Chrifti facrificib ,falutariquc Media-toris vidima ( qua fola fuos iuftos, Si Xcii beatos habet) complet.
LX.
H^cgratuitam lemiUZonls pecca-
■ • -----
-ocr page 53-Domînî can». 2 7
tOTUm promiffioné, hancque falutaré, amp;nbsp;perpetuam fummi facerdotit Chri-fti,pro totius mundi peccatis hoftiam, stcrnxquc vitx beneficia, verbo fuo amp;nbsp;quidc mfcripto , facrorum bibliorû libris comprehenfo, annunciat,vultq.
'1 vt viuafide certaq. cordis fiducia, cx-’ traomnemoperum meritique confi-' derationem,ea amp;nbsp;apprehendamus, Sc ' nobis propria faciamus.
LXl.
Cumque in hoc redemp tionis my-fterio vtique cxlcfti, fidei, qux multi» variisquc tétationum ftuftibus in hac caduca fragiliquc carne fubiefta eft, opus fit,externe aliquo inftar cuiufpiâ tnanuduftionis fulcro, benignilfimu» Deus, habita noftrx imbccillitatis ra-tione, hxc xtcrnx vitx dona, facra-mentis,nempcdiuinistetraris ac figiV lis obfignat,nc fideles de plena amp;nbsp;Çter-nafalute, per Chriftum parta, Sc fide apptehenfa,quicquam addubitent.
Kdhocautemplurimum conducit facra Chrifti coena, ira cuius legitimo vfu,plunmx funtperiftafeis obferua-tione digniffimç,fediuxta Domini in-' ûitutum hxç quinque potiflimû vc-
D i niunt
-ocr page 54-Tabula breuîs de CacrJ nîunt confideranda, prominîonîjni' mirum,res promiflxjclcmcnta, maH' datum , amp;nbsp;tides viua, qux furfwmi’’ cœlmn afcendendo.ex promiflîonibiH iSC man dato,res promiiras,amp; ipfa fact* figna,arcana fpiritus vi, extra eoruiH vel phyficam coniunilioncm.vel pr«' fentiam, in elcâorum çordibus CoO' iungit.
LXIII.
H inc fit,quod fideles hune cibum potum,non quidem comnautiem, v’; çrique deftinatum, fed verè fpiritual* amp;nbsp;cxleftem habent, quietiamin facr” hoc vfu non minusveritatis feu rerurt ipfarum,quàm fignorû participes St' ri, pic afliduè cccdunt:quo refpei^i' etiamnum libéré corporisSc tanguimf Chrifti prxfentiam, in fiera Domii'i cœnaconfitcntur.
L XI m.
Quemadmodum igitur eleÂortin' animæ neque nudis fignis, neque in«' nibus veritatis vmbrisjfed veris,diui' nisque ac falutaribus rebus, in myfteriocontentis,in vitam «tern^ aluntur.ita ôc illis qui non nifihifloti' cam fidem hucafferunt, Chriftut inci' bum ßcpotum non eft,quum oiuscot'
-ocr page 55-Domini cans.' * I pui ncc mortuum ncc ociofum, fpiri-tusquc fui gratia amp;nbsp;virtutc difiunótfi, in factahac Dni cœna communicetur»
LXV.
Nuncigitur Icgitimo hoccœnzvfu (quando in Dominic^ monis iccorda-tioncm religiofe obfciuatui)nô modó , omnia Papiftatum dcliiia, quz no ni-fi in Chriftum quot;vnicutn Mediatorc attune faccidotem blafphcmiam fc diui-nx ordinationis facrilegam prophana-tionem procréant; ad nxc ralfamillâ, quam quidam nimis craffc 8c minus (0 nbsp;nbsp;pic,ex corporeo iUo efu imagine con-
id nbsp;nbsp;cipiuntfiduciam cuanerccre,fcd etiam
J, nbsp;nbsp;prccum,Iaudis,gratiarum aélionis, Sc
elecmofynaium facrificia , pro donis ac beneficijs hie collatis commemora-jj tis€^ue accedcre,optimam(^ue in Chri-fti corpore,atque adeo iniplismcm-briSjVnitatc fidei,ac fpiritus cha-xitate non fifta, 8c vinculo pacis harmoniam exifte-jV re, certiffimum eft.
FINIS.
ot'
.1
-ocr page 56-