PHILIPPICA

SBXT^.

CQCHL^^ni,

Gumadiun^is Traélatulh 'Tribits

Qt^rum^

'Mtchaêlii ehe 'Prapoßti Llallenßs

foe. re.

G^noldi ueßalietßs Canonici, dum uiueret^Golonienßs ^.^lumniBurßce Montis.

Eiitsdein lo. Cochlici. De uera Eccleßa Cbridi.

\

CONTRA PHILIPPI MELAN. Refponfionempro Bucero In Colo# nienfes Bonn» nuper aeditam.

Ingolßadij er oßieina tM'lexandri L^ueifßnhorn.

M. D. XLlllL

Cinn Gratia et 'Priuilegio^

ad invictis^

^gt;^pcratorcm, ac R.cligioßßimwn TRrincipem PiiJi^aniaru lt;ï^c, Gati'okcum, Q^RQLRR'M Thihp-pica Sexta Iohannis Gochlai, Ca«

nonici JR^ratislauienßs^

I MAIESTATI, IMPERA# for Auguftcjtuç fidehtcr infînuata fuif^ ij fentea,quaeanteTricnnKMnïn Quinta Philippicafidelifîîma intétione fcn’pli, multapotuiflent cuitari tnala, quacinte accideruntj dumplus quam oppor# atcrcdiiumtuit mendacibusquorundam fuggeftionf diiorum prefertim hypocritarum, Philippi Mclan# thonisö^ Martinißueeri, quifub ncquiffimcÜTnuIato pacis amp;nbsp;concordiæ defyderio, contentionis £gt;é difcordiac ^csindicsmagisacmagisacccnderunt latiuftj extendc Qcios profecto ad nullos tracfïatus publiées admit

* ^^^’aifTctjniiî prius expurgaflet fefe de criminibus,à me ®‘’l‘^fibipubliceobictïlis, Obieciautem in ca Phil'ppiea *”^cralia multa,fcditiofas utriufcj uoces,quasin tuam prç ^PucMateftatem,tan^ in Imperatoren» Orthodoxum ^SS^niijCatholicum,falfisnouarum feófarum Lvtheri

■‘^uinglq dogmatibus aduerfantem,euulgaun'ant.

Quippe cx Philippididis permultis,quacakirnniofc sediticfnarN ktipfitjtftasquocÿuoccsrccitaui. Sed.huius(inquit)ar# blt;t tatis Reges ac Principes, cum uidcant iniufre exerct li pbä inhb.dt ^udditatcmcontrapioSjCumplcraqjuitiaEcclclîçinltbo^ifio pritid

A z

ligant,tarnen ncquid accerfant ßbi o Jt) aut pcrictiH, adiü^ ùantfçuiciatn,defendiintimpietatem,contra confdenW am. Metuunt.n, confpirationes Pontiiicix faäionis,^ quod indigniffimum eft Heroico gencre,metu, ignaui^ autetiara^ecertarumutilitatum,produntreligioncnici iuftitiam. Exdidis uero Bucerihæc interab’arecitatiiujf Rfge; rt Prin ba. Imperialis poteftas non eft nunc plcna ÓÓ abfokita, cipef prodere cut olim fuit tempore Monarcharum Ro. Imperij 0.^°^ rf/igiofifin O' nfam fregerut earn in his terris Franci,6C hoc compkti^*’ inftitUm. (flum efi à Clodoueo,antiquo Fräcorum Rege ante M.

annos. Nile uero menfurata feu limitata ac ligata eft R”' Imperatorispoteftas Xc» Quafi uero luftinjanuslmp^*’’ tor,qui multi's poft regem Clodoueum annisimpcrauib nonhabucritplenamin Imperio poteftatem, aut Q.W fucceflbres eius in Imperio,legitimi Principes nonhabu^ rinteandem poteftatem quamhabuerûteorüm Anteccb fores, ficut omnia iura difponut. Audiat igitur feditiofu’ C. de legibui caaiUat:ori{lehxcIu[iini2iniuerba»C^idmîiius,quilt;i^^!' etconfli.L.fi. diusImperial! Maieftate^uelquis tantofupcrbiçlaftigj° tumiduseft,ut Regalem fenfumcontemnat i Script“’ aut ambo ifti poteftatum calumniatores 0^ Maieftatis blafphematores(utuocat eosludas Apoftolus)plçralt;5a^ liaquolt;j,per quæplçriij Principes ôi^ CiuitatumMag'*’ ftratus,ad rebellandum tuis Cæfar Edidis Imperialibus? RecelTibusaudentioresfactifunt.De quibus meritora'' tionemredderedebuiftentjantequam VuormacixacW tifponçad tradatus publicos admitterentur.

Tfmpur EJumautindulgentiirimehaberenturjethonorifitc*^ f^o£ miite per tyg nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Maieftatis confpedum inducerentur, 6^ det“*

gioniscaufacolloquioadhiberentur, uerfutiflimipacist* Imperqhoftesifti,uaniffimisillufionibus'et fimulatiojb fuis fuffuratifut Maie.tuçatcçetiâ ferenilT.Regi Ro. Vf' S^Bohe. fratri tiio,omnerei benegerendae tempus.

toU

tota xftate deGdcrio cnncordiæ,in rdigionc percoUoqdi um conftituendejcßdcrct Maicftastua KatifponæjCtim mliffimis interim Chïiftiani aomims hoftibus,Turciset Miuris davêtuï fpaeium coUsgcndarüm aduevfus arma ud'tïauiïiû.Vndcfccutçfuntgrauiifimæacperpetuo do lendæclades. Vna apud Budam Vngariælîegiam, ake tainmatiapnd Algctam Mautitaniæ propugnaculum, quod proculdubio in tuas Cæfav tnanus perueniffct, nifi optimuniôCnauigandi £lt; bclligcrandi tépus p.erdidiffes itatifpon^pcr mane illorum colloquium. Dum autemtn têpeftiue te clalTéi^ tuam,nobiliff'.me accuratiffimcqjom« nibus ad rembene gcrendamneceffarqsin€truôam,maïi

, nbsp;nbsp;committis inîido,et nauigationis iam impatienti,parum

[ nbsp;nbsp;abfuit,quinte ipfum cum toto fimul exercitu claffe pet

I nbsp;nbsp;naultagiumidificda,perdcres. Perdidiftisitaqj per inïau

1 nbsp;nbsp;ftumilludcolloquiumÇinquo peftilentiffimum hoc par

\ ^retiCQiumtegnabat)duo defydcratiffimaregna,unum I iuEuropa,alterum in Aphrica,maxima cum militum I ducumqgueftrorû clade et returndamnisptoïiusirrecu^ I perabilibus.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qiramuerogratiamhabucruntautrependerunt uo^ MiUgfU IH«

1 ^isCöllocutoresifti prccipui,pro nimiailla ergaipVi^no grlt;itUiWo. \ nbsp;nbsp;patientia modo ,€ed ettam gratia amp;C beneucilentia udtra.

I nbsp;nbsp;Subuertcrunt interim uobis preCentibus tidelem popu

\ nbsp;KatiÇponen(em,fuisôC(uotumcomplicumconcrombus

• \ nbsp;nbsp;2lt;libellis,atcbmendacibus de tuaImperator nbsp;nbsp;at nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

• 1 kriptis gloriati funt, miChs inde ad diucr^s ciutta es

\ nbsp;nbsp;ptouinciaskteris gratulatorqs,quafiapptohauens ea q

\ nbsp;nbsp;'pfiinco\\oquioconduferant,calumniofis pr^tereaq

\ nbsp;ks traduxerunt optimum amp;C D o Aiffmum uttuna . ♦

\ CLard.C.ontarenum,(edis \ paulopokcripuitnobisDevts,coquodenw \ nbsp;^utedignusnonesatMundus^unquatni^ct

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fV J

tio aâaerfantem^Criminatifant item Epifcopos P' cipesnoftros Catholicos, qpnolucrütomniaqux*^^ quioillo tradata Ö6conclu(afuerant,coinprobarf ceptare.Libroinfupcr àMaieftate tua,adcolloQU'“ , . fuperbasinannotattonibusfuisimpiis(quasô^ ■ ■ bus ftatibusç Imperij publicecómunicare tan^ bus comprobandas non font ueriti) ccnfuras adicc^f^ ' iielutlegumEcdefîafticarumlatoresamp; noui Certß’®” rum magiftri.

Poft difcclFum ucrotuû. Optime Caefar,dofnuWf|' j ucrfi,mox euulgauerunt per Typographos Ada loquia Vuormacixamp;^ Ratifponæ habita, uelut uidof’

’ rum fuarum Encomia. Contra quorum mcndacù^fquot; prolixasçdiderunt Apologias D.IohannesEckiusfd^' Albertus Pighius,duo illi hdclidimi iuxta at(j dodiW*’' CatholicacEcclefiac,etfedis Apoftolicae propugnstof^^’ uelut Duo in hçreticos à Deoprçparata fulmina» autemampliusbcnignitatiergafetuærctulcruntgratiai^ Gollocutorcs iftifTraxcrunt in fententiam amp;nbsp;fcdanik' plurespoftea Principes,qui antea tuis confcnferantat? paruerant Edidis,quænunc contemnunt,ô^ fubditos fuoSjquicuncjuctcrem adhuc coprobant religioneöO' ftram,antiquo Sacramentorum QC CcremoniariitnriW priuant,eo($ uti prohibent.Et quod longe mfolentibsdt co audaciai proccfleruntaliqui infcda ifta,ut Clarin«’’'* GiNataliumantiquitatenobiliffimum Principeoi,^''^ ftrilTimu Brunfuicen, Ducem, Henricum,rcligione,n* 4e,foederc SC obfequio,tum Maieftati tuæjuniïratrituo ftrenifs :Reginoftro dcuindiftmium ,poft uanosinfU'” euulgatos libellos famofos,armis repente arreptis,contra pacempublicam,perte Augufteintcr Prin.'ipesindidai è^inib^ proprijs cie'erint,t'.rraf-pct populos r(iis(qif quocuac^ temporaliaut corporali damaopcrniciofins*^

VvUo} fcdse fuçirtipias dodïinas Kotdinatîoticstcc pete toegtrunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-r

Sed quod omnium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v nnfoUtwPbi«

I^uoCollocutoresin terras defccndere Antiqui ac ° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j nbsp;nbsp;g

iisArehiepifcopatusColonicnfis,utipftusArebiepifeoprW‘^ (quemhypocrifîôCuarioperfuafionumdoio nequi ime tircumueneruntacfeduxerunt)nomine Si ^efidm nsetfi ;ûbusfuis,tâàMaieftatetua, quâàfummoPoithce lam olim damnatis,imbuant omnes dims Arçhiepi copatus populos, Qiioniamuero nobiliffimeCimtaKisColomæ Agrippinæ Amplilfimus Clerus,Celeberrima Vmuern? -. tas,acprudentiftimusGrauiffimu£qjfenatus,netarqseogt; ; nbsp;nbsp;nbsp;, .4

turn conatibus piafollicitudinc ac prouidcntia renuunt, audent cos calumniofis diffamare libellis,nunc latine,nuc Ïeutbonice,adeoc5 infolenter ,ut minas quoqjad^cereno

1 nbsp;nbsp;ueteantur, Senatui quidem a Principibus

1 nbsp;nbsp;p«i) ciuitatibus,quxipforum adherent fc03e,Clcroaute

1 nbsp;nbsp;nbsp;àfilqs facerdotuna fuorum,etfi no uulgo, flagitiofe tame

I nbsp;nbsp;contra approbatas leges Canonefc^amp;C, confuetudinescon

I nbsp;nbsp;ccptorum.EthaectaciuHtintuopene confpeôu, inuis

I nbsp;nbsp;û^iffime imperator,dû tu uiftoriofosinpropinquo duÿ

1 nbsp;nbsp;cisexerciius,etterrorematc5jetiatimorcm incutis uelpo^

1 nbsp;nbsp;icnti(rimoPrâcorûit.egi,€upplicemqjac pedibus tuis pro

\ ftraiumbabespauloanic ftorentiffimumjtibiqjmalerebd \ nbsp;nbsp;lantem,multarumterrarum et Principatuumdominum,

\ ÛuccmCliuenfemamp;Cluliacenfem.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qux eftbxc obfecro tarn cçca baercticorum confide * indic^nA» we

1 nbsp;nbsp;da; Arbitrer equidem ifta fic eis à Deo permitti,utîAûlt;gt;

1 dustandemcertocognQfcat,Nlaicftatituac,tanquami^e

1 li^ioRftimo Imperatori R.o. Bcclcfix Aduoeato amp;C¥ligt;

\ lpaniatumR.egi Catbolico,religionem Cbriftianam fU \ demcçC,atbolicamitacoràiefte,ut uindicaueris tandem \ poft diututnam longanimftaUm in tebdks quot;Ecdeft« ÔC

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ fedis

-• fedïs Apoftolicæ,mcmoroffkïj tui,quod in Paulo tur,ne fine caufagladiumportes, Cum Dei fisminiftf'’ uindexinirameiquimalum agit. An ucro malumnoO egeruntfupra’.xx.iam annos inccflabilimahdaS^obft’ nata pertinacia,haeretici iftirln tuo quidelmpcriomaJ^** me, attamen ÔC in externa régna uenena fua traiif’quot;* ferunt, ubi tot deftruda aut (altem cxpulfis Mon^^ chisac Monialibusdcfolata per corum dodrinamlt»’' Mona(tcria,inquibus Dei cultus 8C fandorum uentfS^ tio in hymnis, canticis oC orationibus, excrccbatur dien® Aug.inEpiflo ducp, Vtinam fupereflet MaieftatiTuç, tantumotij ct./o. temporis,utquieta mente pollis perlcgcre duas fakenib' Auguftinicpiftolas.Quarum unam ad VincentiumP® natiftam,alteram ad Bonifacium Comitem follicitaebs^ ritatc fcripfit aduerfus eos qui EcclefiamDci feindunt' Qiioniam ucro in tanto armorum ftrepitu,tot£jregn®f5 prouinciarum totiustjlmpcri] procurandisetcxped'® dis negoci)s,prolixiori Icdioni uacare non potes,rde^ ramhicbreuiirime unum duntaxat locum ex Epift^lap® fteriore« Ait Pfalmifta,Et nuncreges in telligite,cruditni^ .. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ni qui iudicatis terra,Seruite Domino in timoré, ôi^ exti

** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tateeicûtremore. Qiiomodo ergo (inquit AuguftmusJ

reges Domino feruiunt in timoré,nifi caquac contraii''^^ fadominifiunt,religiofa fcucritate prohibendo atijP'®' dlendopAliter.n.feruit quia homoeft,aliterquiaetiamöt rex eft. Qiiia homo eft,fcruit ei uiucndofidcliter.Qlquot; uero etiam rex eft, fcruitei, leges iufta prçcipicntcsS^®'’ traria prohibentes, conuenienti uigorc fanciendo. B inobiedientu Aug. Q_uæin hoc recitafTe uolo,non faneq? . eirca. clt;cl. Maicftaté tuâ, de negligentia reprehendere ( quod ab gt;nbsp;/ AÆ1. quam feio feueriftime in editftis et rccefTibus Impeu® gt;nbsp;alijst^ literis et mandatis contra hærcticos iftoSjleg^^^ ftitutionespie ac legitinie pofuiflTe ac promulga**^’?^

«iam tnaximam SC temporis iaduram SC fumptüumim* penfam,propter pacandam in fide ÔC religione Germaniâ VcttiiUffe,fedlt;f nouarum fedarum hominibus per hacc 'ndicareuelim,quantisfcfeonerentpeccatis,durapleden darebelUone,tuacontenftnunt Edida Imptrialefcÿ leges» tnmatitiquas tumrecens éditas. Quibus uticç parère tené turomni iure,tam diuino humano.Non folum QnquU Apoftolus)propter iram,led etiam propter confcientia, NamóCPrincepsApoftolorutn Petrus itidetrv nobisprç i.Pct.*. tipit,dicens,Subiedi igitur eftote omnihutnante Creatu tlt;tptopterDcum,fiue Kegiqualï prçcellenti,lîueDuci?

bustan® abeomiClïs»

QuifquisieiturnonobeditpqsRegumautlmper^^ onri cnwi totumlegftbus, Deum offcnditSCconfcientiam propria» DeumproculdubioofïendunthereticiiftijCuiusEcclefiâ

' in(edasdilacerantcontracharitateirft,qu3ctiniseftprçee? ..... «.ƒ/» [ nbsp;nbsp;ptififttaitApoftolus)SC à Chnftounice mandata eft,ubi i.Tirno.».

1 ait,Hoceftprçceptutnmeûutdiligatisinuicem,ficutdi.^

I nbsp;nbsp;lexiuos,Item.Mandatum nouum de uobis,ut diligatis

I inuicem. Offendunt SC confeientias tuas, quæ intus cos

'accufant,ÔC ipfius Lutheri ÇP atriarchi^fui) f ententiam au tibus cordis inclamitant Impium elte omne difeidiftim ^**^‘^” ^**. ƒ* BohemoYum,quodcunq3ContraRo,Lcclcfiam fecerunt CO ^eftcontra charitatcm,ln qua omneslcgcsfutnman#'f ’ ' tur,et fummum lus diuinum eft charitas.Qçi are rnexcuta biles (untomnino. Ideo credcreipfis non pol’futn,qj ex animo fie pro nouoLuangeliofuofcribant etloquantur^ dumtamccrtoacmanifclbercdarguateos intus cor ÔC eo feientia propria', Lutherie^ fui iudicium quod minime

i ignorant, nbsp;nbsp;An quo igitur confidunt,qui tam audader nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;co

\ nbsp;nbsp;tuacontcmnûtLdida Imperator ,etdifceffionem à te pa«

\ nbsp;nbsp;rât,f aciûtogtâ periculofâ infmper io diuifioné fin P rincilt;

i nbsp;nbsp;pn ÇniîaWor') fuoi^f erocia,ïn ciuitatû fihiadhlt;^rctiû opu

i \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\enüa

ft

lentfa.In popuforum carnaKum appIaufajS^inradicf^^''^ «. Tbimot.^ àitPaulus)omniHm maloriim quç eftcupïditas,quiao''' nes inu/tknt Clcro, ö^bona Ecddïaftka inuado'^^*' piunt. Quorum permagnam partem iam rapuerunt ac ddapidauerunt,qu3c facnlegisnibdo foel’^ us profunt ^profuit aurum Tolofanum, utin cdprouerbio, Qin'cquidtgiturdkunt amp;nbsp;fcn'bunt in Cleram Colonienkmjex eadem eft radïce ciipiditans* Scïunc,n. in tam amplo un jus fcehcïfli'mg cinitatts hu“'.’ Clerofqui tam multaprçclara Óóantïqiutus fundata Co' legiaacMonadena legitimo iure ac drulopotridcc) 1”“'’ to plus djuitiarum ÔC bonorum Eccîc*'iafticorum ïnucfl'^ I y tï poftèj^poflctin omnibusahjs totius Archiepiftuf^’

Clcro,qucmcxterminarefatagunt, repcrifû

Etcnim ßferioö^cxanimoficfchbercntacloqucrf“^ I tiSferiff «igut tnrproEutheriEuangehoyôC ita cordi effet eis noua nbsp;nbsp;nbsp;I

fnßdefiu^ religio fid£r!^,ßcut mibi cordi ed(DeigrattaÔC benig^ I tate)reJigiogt;ntiquaetEccIelîçfidcs,nonrotannis pai^ ßffent,Ce frudra me prouocari ad üngulare certant^i'i I dib ludicibus â Maieftate tua nbsp;nbsp;Imperij’ Principibus 1

hoc députa ndis,ineundamfub æquali uitpperictilo nbsp;nbsp;nbsp;1

Cur tarn diu ad hoc tacentcNumquid de me id ignor^^^' 1 Atf^pius bocfceipßin publicum çditis IibeJIis,af$e«3nJ in fadem aperte dixßLuthero quidem Vuormacix iO^ j annos^xxij. in confpediu SCauribus multorum ßbiƒ ^dheretiu,Bucero auteRatifponçpfentibusitidéLdbt^ I ranis. Quomodoigit eredam eosdrio et ex animo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

quiacrcriberepro noua fidefua,/îcutego foquoretfrribo , f antiqua,ipqua mallem mori autquçuisfabirefeutx^^^ I tea fupplicia corporis autreru damna ab ea deficere ot I

Eccicßa didicif Cur no sudctit ut cgof^Cut

* COBS dieft c6 Paulo (de^ alfas tatopcïc faditat) In quo ^uis audet,audeo et egoe* Huf uni Joncs, audetcadhuCjno Oftredo uel fenex iam certamen. Certatnen fnquam,non 4óale uobisplacet,in quo uane(uthadcnus) ingeniûaut ^uditionc eloquentiâueaut memoriâ oftcntetis per uer P’’®, ^fumcolloquiumautdifputationem fubfaluo côdudu K uitçrerumi^ uefîrarum fecuritate, fed quale rcqiiint nu ^3benefibi conftans amp;(. confeia ucritas,In qua equidé unice cofido. Quia feriptu eft. Magna cft ueritas et fortior î. Efdr^e .j. pr$omnibus,ctfugomnia uincitucritas.Itéueritasdnima Pjd. oct inçternfi^EtChriftusipfein fæcula bndidus,Ego(in ’4« 9^it)fum uia ueritas et uita.Hancego f irmiter credo in fo bEcclefia,et in nulla ^rfusfeda pure doceri et baberi.Qn tluidc Paulus Ecclefîâ domfi Dei,colunâ et bafim ueritas îiscfrenôuancattcftat.Inhacïmacôfido, noninuiribus *' Weis uKis, Noui ^be,$ curta mihi fit demi fupellcx, fi qs Qeingcio,eruditiôe,eloquêtia,m€oria'aut lingual^ peritia pttat certare mecu,illi facile ccd â ultro,abfq^ omni certam» ®C)Quoniâdefola ueritate fidei nfemihi cura eft et confi a ^’^’^^’^SCïinâutnaturçdotibusetornamentisuane oftentandiscflnullo certare intédo. Proueritatis ante ho

à maioribus noftris amp;nbsp;à anais patribus didici,8C mori aufîm,amp;f cum quolibet abf Çialuo condudu fub certis ÔC ordinate deputatis iudicib^ experirijô^ ad mortem ufÆCcrtare non reeufe» nbsp;nbsp;nbsp;Idcgdi . ,

00 oCfcribo,Imperator optime, bona confcicntia,exfolo ueritatis amp;nbsp;fidei Catholicçzelo, nullius perfonç fed tantu ethçrefum odioaccenfus»Vellépotiuslucrarioés

perdere unu, ucllé oês effe mecu unö in Chrifto,uellem ^quot;'^’^blatofcbifmatemanere indifciflam Cbrifti tunigt; ^L”'’^f^’*^’‘’^’®’‘*Coteumculo($pacisfponfam cius pul«: onra diuerforum ftatuum Deo feruientium uarietate aiöictametornatam, atijut caftrorum aciemordinatam,

B z Quis

ïrigenîjsmultorum,qui nûccû aeterno animai^ fuarûp^', ficulo pro fedarû fuarum defenfîone contra Ecclefîscy tatem conctonanturet feribût : ut fuis doms et ornam^' quç à Dco acceperûtjbcne U ti maüét ad ædiü'cationeH’V ad fubucrfionépopulorûjatijad augendam potius ci ' latandâ Chrifti Ecclefîam,quç no nifî una eft,^ ad ddj, hendûmembraciuSjquçbeneunita erant,in diiim^j* das.Nuquid inEcclefîa locum et honoré habere nop*’ Centra patifice agere at$ docere uelintr Poflen t dire uclint:nuquid mater Ecclcfia gremiû fuum clau^f eisfNecdubttodetua Augufte bonitatectclcmctù,*]*’ omnes iniurias âfrcbelliones condonaturus eircsjfiab^ nimofîtate etcontentionispertinacia dcliftcrciit,pavcî'‘' Ecclefia habere uellcnt.

Odium eorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sed ô Deus bone tantum eft plurimorum in

inPapam. fedis odium in Papam, in Cardinales SK^ Epifçopc^’ in Praelatos Monachofi^ amp;nbsp;Moniales atcf adeoin u’’’ uerfum Clerum Catholicum, ut mallent ciim Turi-^ Ç cum Papa Ecclcfiafticishabere pacem etconcordi''' Vndefit, ut in graue Germaniæ pcriculum Certai”? pcrniciem Imperrj conniueant hodie plurimi, fænifl’* pertotum VngariæregnumTurcarum Tyranno, nul prçftantesfercnifiîmoRcgi Romanorum Domino lu auxilia,ad refiftendumillius immanitati,ficut Principes SéftatusCatholici. QiiaigiturrationeqiiÇâ” taies animi,tam amaroaccenfîuelfinecaufaodio,ôi2 Omni pacis 8é concordiæ ftudio aucrfî, fanari, autreconciliari i Nos certe nec poffumus nec dcbo»^ propter cos dimitere uinculum pacis amp;nbsp;Ecclefiæ uni tatemfidcmcj fandorum patrum, Neepatet ulla cnn cordiac uia nifî unde exierunt reuertantur,arunó.fintnö bifeum in uinculo pacis, fîcutrequirit mens

tum Domini noftri lefu Chrifti.

Äbufuum cnim prçtextus non excufabit cos apudiu# AtwfMwwp»* dicEmuiuorumôimortuorûinilladie. Quandoquidem tcxdw Luthcrusipfedixit,non eiTe abfcedcndü propter abufus. Liitb. fu^er Imipoqiiäto peius habeatftai^ Ecclefie,tantomagisacgt; currcndu effc,eo quod fcparatione nihilcorrigatur. Si er# «iecJdrdtw» gono funt excufabiles propter ueros abufus,qui in Eccle fiareperiuntur, minime profcdoexcufari poterunt pro# pter ritus pios Qi. antiquos,qui in Ecclefia fcmper fuerüt, ut Mi(ræfacriticium,Chrifmatis confecratio öi ufus,fc# ptemfacramentoru dillindio, fantfloruna inuocatio,a# ^n'^ineuitu Dci ritus complurcs quos illifalfo abufus di cuntjSC impie aboient ubicunqj polfunt, Hæc Imperator in gencrcdida Qi premiffa fint, ut perca citius expeditie uf^abfoluatur caufa fpecialis,propter quam hanc fcribo Philippicam. Qiiodfi mcmoritcr retincret Maie# solutionet in ftastuaquæin Qiiinta praemilTa funtPhilippica ,ftatim philippics f, uidcres, non longa hic opus efl'e nobis defenfionc.Adea tnimpunda,dequibuspro Buccro hic contendit aducr# fusClcrumSC Vniucrfitatem Colonienfem Philippus, lefponfumeft in Philippira Quinta.Inqua öi aftutia ei# US amp;nbsp;uerfipellis malitia,qua in argumcntando Qi rhetori# fandoaducrfusnosutitur, amealiquatenusdetcda eft, ^ubrutum eft item commune quidem fed falfumcorum iundamcntu,quo prçfumunt oîa ex Ecclefia et cultu diui no tollere abolerc,quç in facris literis non funt cxprcffa 2ut praecepta. Qtiod fi mendacia,qua: hic interferit, con# *utauerimus,ualdeparumfupercrit,dcquo refponfio rc# quiridebcat.Moxigiturà mendactjsincipit,permenda#' oaquoqjprofequitur orationisfuaecontcxtumad finera ullt;$,utiyhilcifecuve credere queant Catholicitinfignis tnim eft impoftor in hypocrifi 2lt; malicia fua,dum fub pa cisKconcordiac fimulatione captat ledoris bencuolen#

tiam,

tiam, nt/n eau tum ex Ecckfiæ uni'tateS^concotdia^ Hfn(l4aorwn fcdariim diuifîonem £C difeordiaro, Exordiu**’* iceruuf in que«fponfîonis eiusmulta côpledîtur mcndacia.QP'’ frigftKionc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prioiu (ut breuitatis gratia è fîngulis multa pro u”*’

compucein ac uclut in aceruum colligam)cft »ftiid. Air*’' libro contra ßuccrum à deputatis çdito effe fcurrilitatr'J'' petulantiamfjô^fpurciciéfermonis, atlt;5 obfcœna uct“’ ex Plauti comcdtjs cxccrpta. Sed nullum profert intu**quot; uerbumex libro,quod lcdoritaleuideatur,qualcip^^“î turn dicit fermonem. Ait fecundo,multos effe niç ÔC inter ciues ÔCin Academia atij etiam in Clcro dentes 6Cgraues uiros.qui illius libri feurrilitaté deteft^” tur. Atneuniim quidem producitaut commémorât*^ tribusiftisordinibus,qui librum deteftetur. Quinint*”“’ mex in aliolibello,qui Teuthonice çditus cftjcoqucrt'*’* tur ambo. Philippus fcilicet ÔC Bucerus,tum contraA^* demiam 2C Clerum,tum contra fenatum quoij,quO“'^ is ad Archiepifeopu fuum literis iniuriofas fchpferint r’ lumnias aduerfus utrum^.Longeigitur uerius iiibus ô^prudentibus uiris illorum trium ordinum unan' miter deteftari ÔC impia utriufœ fcripta,6CnefarioseoriiP conatusadeonturbandum ô^lubuertendum quieW*” fidelemfandac ciuitatis populum,quamdeteftariab^*’ librum, in quo fraudes errores Buceri deteguntur.

Aittertio,quod fciantdeputati, principcm honcft“‘* flituenddrum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adfici redeconftitiiendarumEccleßariim.

Becleßdrum. quomodo id fcirent,quum uiderent in fado contrariun’' Honeftiffîmam quidem curapræ Cc Cerebit nomen in magno libro, quiante Quinquennium atditus »in**^ ptus m hoc titulo, CANONES Concilij proiiin*^’^ lis Colonienßs.Sed nunc per hosfideiEcdefiafticar^® fciplinac corruptorcs oîa,de quibus honeftc ac pic a«”'® net ille (iber,in contrarüj uertere conatur. Quis igtw’’“?^, X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dafi

dat,hune Pn'ncipem mcltorem habere curam rede confit tuendawEcclefiarum,^habucrunt fandiprædeccffbres Elus Seucrinus,Cunibcrtus, Anno,Hcrebcrtusô^ali),qui utboniacfidelesferuiDeiouiunKçChrtfti PaftorcSjUer# ba pr aedicatio nts Si excmplo uitæ docucrunt populû iter ß^dogmatafaluns,ö^ad amplificandamlaudé Dei fun* daucrunttotEcdcfiasSC Monafteria,quæin hodiernum ufijdicm St in lande Dci perduranf,8lt; pîjs in ea intuenti# tiusiucundû ædificioi^ magnificentia præbcnt afpcdû, Qiiidobfecroijsfimilefccit unquam Princepsifter'

AitQiiartoPhilippus,q)memincrintdcputati,Bucei? oblâtioBuce» tumofferrefeadcxplorahonêôôprobationéiuxtaEcclei: riad difputa» fîafticamconfuetudiné. At longe ucrius cft,oblattonêcigt; dum. Us plena futirefraudis ÔC infidiaßj,ut difputationis occas fionênaduSjè populo fîmplices dccipcret,mcdioscû feru Pulo dimitteret,atcpita inter Cleruamp; populum difeordiâ fttninarct, Qucniadmodûprudenterdehacreticoïjî aftu TertuU.de •losadmonet dodus 6CantiquusautorTertulbanus,fua^ preferip. bay densomnino,nead uilam fcripturai^ difputationé admit reti, lantiirheretici.EIancBuccrifraudé facile deprehenderût EXuerbiseii’dcputatijtotusq^Cleri’ôiVniuerfitas.Quo# i'iâdifertefcnpfit,fccorâfatisfadurumprxfentibusidogt; •lEisauditorib’Si teftibus,addudurus fciliceterat fecû ex Aulicis PrincipisLuthcianiffimos quof($,qui faftu ôdfo pEtbiafibi præcæteris autoritäre arrogantes ,clamofoaf« ‘Enfu teftarent uiciffe Buceijr. Taies quippe idoncos audi Jotes et telles reputatBucerus, Qiiidcftaut caufac,qgt;in leuthonico poftea libello fuonô amplius petunt explora ^onêautdifputationé ambo,fîcutpctijtantea Buccrust* ^inqd unus fortior eft duobus,aut plus ualet unus ua 'EtduofimulfNó certe,fcd deterrict funt ambo p librû de# Putatoi^.In quo fub çquis armis et côditionibus offertur **sdifputatio4pfîautcçquascoditiôcsferre no poffunt,

fraudi#

fraudtbus praeoccupationibus femper ubi’ij CttlumnM in Ait Quinto Philippus. Qiioffumattïnebat tant« deputatof. uicioru,quantumnôunanauisuehat, dicereaduwj!’ c

drinâuerâ,aduerfus tot Ecclcfias Dcijaducrfus nbsp;nbsp;PL

quacprçbenthofpitiu EccleftjsfRefpondeobreu^ gt;nbsp;totu nihil aliud effe impudentium accruû mendaf*® Nulla enim prorfusfuntin dcputatoruni libro coni^ aduerfus doÀrinamueram,nc(jadueffus Ecclcfî^s^ ncî^aduerfus Refpub.quæprebent hofpitium ' Proférât,!! potcft,ucl unû Phihppus,ut uidcawus ucra loquatur 86 fcribat. Scripfcrunt quidcm aduerfus lalfamamp;Scrroneâ Buccriccmplieum^t'i’^ , Ôirinam,fedgrauiter6lt;modcfte,nonfcurri!iternfi|^®|; uiciofe. Non contra Ecclcfias Dci,fed contrafclt;Sas®^' les Deo £lt;omnibus Tandis cius. Nô contra Refpu^'^j!, Ecclcfias fouent,fed contra cas quæ facrilegaselecW® l nas per rapinainexEcclefiarum bonis,non defaonisii' ' faccreprçfunaûtjContrailludfcripturç.HonoraDci’*’’ tua fubftantia,8C de primitijsfrugum tuarum da payP ribus.Et contra illud prophetae,frange efurienti pa*^^ ' Proufrf». J. um,,ôdcgcnosuagofq^tnducindomumtuam.Ecceiibiî aitdctuo,nondealieno,nondeEcclefîarumbonis.

Ait fexto Philippus ifte,fe tan tum litigare euro auW^' bus illius inful'fî dC tnaledici fcripti,nec uclle quid^ de«’ dum dcurbiscelebcrrimçfplcndore,dedignitate Ac’“ miaeSC uirorum bonorû in Glero. Sed fraudulentaeftbç beneuolentiæ captatio,non ex animo, fed per infidiobj” hypocrifimdida,utfîcalliciat in-fui fauorem faltcm al‘ quos ex tribus iftis uiroru ordinibus. Quorum nulHp^ percitpaulopoftin Teuthonico fcriptofuo ad iploruiquot; Cotiuicid Phi Archiepifeopum. Quoties enim in eo Redoris Acad^* lippi in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;querelam dicit effe crudelem ôi mendacemeritflip^*

tfienféf. fionem.^Nonne conuiciatur aperte in omnes quiin

«oris fcriptum confenfcrunt, dkens cos cffe manifcfto« Hafphæmatores Dei, promotores ac defenforcs mantfe« ftæ ôCimmanis Idololatriçf Et fî dîjsplacct ^mittit fc cot dctantisfceleribusconuinccre. Adgræcasfcilicct Kalen das.Non eft nam($ infamis haec uulpecula dignaaut ido# nea,tain honeftos uiros in ius uocare:tanium abcft, ut le# gitimepoflît eos de ullo crimine accufarcaut conuincere, Incufat ÔC fenatus literas, tan^ calurnniofas aduerfus ■pforum doârinam,uelutçarituram tumultus 6^ feditio quot;fs- Quafîueroid falfum fit,cum nihilpoflît ueriusdici» Quisenimun^maioresaut crebrioresin Germania tu# multus 6lt; feditiones cognouit,legit, audiuitue,;^ uidt# «nus in ea his xxv, annis,poft$ Lutheri erupit QC in fc AS crcuit inconftans 8C impia doârina lt;nbsp;Merura eft igitur ’nendaciumecdolus,quodinhac præfationc fuaait ifta Uulpecula,fe nihil uelle detradum uel de urbis fplendorc, uddc Acadetniae ôi Cleri dignitate.Cum in utrofjlibello luocalumniofiffîme imputer eis manilcftam Idololatriâ ôfimpioscultus.Inquibusuticçcofiftcrenequituelfplcn' dor ciuitatis ,uel dignitas Academiç amp;^Clcri.Quod igitur aitjfe tantum litigare cû autoribus fcripti,fraus eft filt;mengt; lt;^acium.Non cnim tam caecuseflepotuit aut fupinus, ut non uiderithæc ultima illiusfcriptiuerba. Ita cenfucrunt •^eputatiabVniuerfitateôiClerofecundarioColonieniî, Eeputantiûôifuonomine. No igiturin deputatos tan# tum,fed etiam in députantes dicit ÔC feribit quicquid in# iuriarumôCcalumniarûinutroqjprofcrt libello fuocon# uiciatorifteprocaciflîmus.

Aitfeptimo, Autorlibri,quifquis eft,in peroratioe ait, noftros dicereblafphæmias aduerfus fpiritum fandum. Hanctamdiram(inquit) criminationempræterire im# pietaseflet. MultaEclduSjPygiusK ait] multirabiofe fçripferuntjfednefciojanquif^hac uerborum atrocita#

C teuti

fateuttâufus fit.Rcfpondco igitur (ait idem ) nosucrcS^ èx animo cupercillulkare gloria Dei QC filt) eins Sic. Sed hicmendaciorumiafciculus iampn'dem dilTokitus eft» Non enim foli Colonienfcs,fed Sii altj non pauci manifo fte impu taucrunt hoc crimcn,b!afphacmias in^ in fpiritn fandum,non Luthcro foliim,fed etiamipfi Philippe. In PMœôicrf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;numéro non aufîm fubtrahcremeipfum. HçÇ

ènimfuntuerbamcain Philippica Qiiinta» Spiritusefi file non foliim in Apoftolis luit, fed etiam in fiiGCcflbrh buseorum locutuseft,ôi iugiterinEcclefîa in banc iifqu« ’diem pcrmanfit,Ô^ permanet ex hoc nunc SC ufijinaeta* num. lohuqJn èa tgiturloquit adhuchodie,tan$info deSCfundamentoueritatiSjSCdocetipfam omnem uni* tatcmJoh.i(^.Vndefequitur,uthiqui Ecclelîçdefidear# ticulos ÔC décréta contemnunt, impij fînt 6C blafphatmi) nonfolum in ipfam facratiffimam fponfam Chrifti,kd etiam in ipfum Chriftum ÔC in fpintum fandû, qui in funt iugié. Nec funt in ea ociofî, pigri,aut dormiétes, fed protegut SCdocenteam, SCoperanturineafalutcm Wc* lium.QuidautadiftarefponditPhilippusfNuncquidcâ non uiditrVidit uticj Vuormaciæ,ubiea à meipfo,ut pn tebat,recepit. Sint rabiofe fcnpta,ut hic dicit, funt tawen uera,utpoteabipfametucritateinEuangelioprobata.

liïKflritregIo* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;crederepofTumjhûc Philippû fociofeç eius,cx ani

rwwD«. mocupereilluftrare gloria DeiSCtihfeius^QuianÔquç* runt unioné ÔCconcordiâ Ecclefîae, q eft fponfafiltj Du, fed diuifîonê ÖC difeordiam aduerfus eâ ubiçmoliunt.ll* Ail 4- luftraturautgloria Dei SC filq eius,no perdiuifionéôidi* frouerb, i4- fcordiâ,fedper unioné 8C concordiam,quando multitu* dinis credentiûeft cor unu QC. anima una. Ait cm fapiens. In multitudinepopuli dignitasregis,etin paucitateplfl’'’ ignominia Principis. Hoc probe feien's Paulus Apoft^’^ lus,ubig^ fuadet unitatéjôC deteftatur fehifmata SC

^fuïa, quitus cofurbatôr Si diffîpâtâr iïnkas. lubct îtaç îiôw.iK Romanos dccltnare ab tjs qui diflcnfîonesamp;offendicula t.ConntÉ r ^^æ^^°’''^dîios obiecrat per nomen Dni noftri lefu lobilt;«. \t. Chn,utidipfumdicantoês, amp;nonfîntin eis fchifmata. ûdebat ein Chriftû ipfum pro credcntibus in fe rogaffe patrem,utfîntunum, fîcut ipfe ôi pater unuin funt. Non *quot;uftrantigitur fed obfcurantgloriâ Deijautores amp;incêgt; fores ifti diuifîonum ôidifcordiarum in uno populo Dei,

Longum foret,Imperator,oîaRhetorishuiusmcndaƒ Mendax in ^lixa gloriatione fua deinceps fubiûgit,fingu# rûtio.

btim enumerate attÿcôfiuare.Qualia funt (ucrbi gratia) oço-Sequimur fententias fynodoi^ uetcrû quæ probant. Nicenç,Byzantinç,Ephcfînac,Chalcedonenfis.Itc.Hoç genusdoânnç,qj profitent Ecclcfîçnoftrç,uere confen* ‘UseftEcclefîçCatholicç Chrifti,Item. Ante^ hçc caufa ß'otaeftjmagnaubio^fuitcaligo etc.Dicat ergo Philipp'^ nobis,fi poteft,ubi nam fuerit Catholica Ecclefîa, antc^ “ÇC caufa deLutheri dodrina moucrct,fî ubi^ magna e^ tatcaÜgo.Catholica.n.Ecclefia in lumine eft,nô in caligi ne.QiiiaChrus,quieftluxuera Sôlux mudi,in ca eft uf^ ïdconfutnationéfçculi.Ego,inqt,lux in mundu ueni,ut lofr. ». et s. otnnis qcredit inme,in tenebris non maneat.Qiiô igitur Matth, ulttnt. ïnte Lutlieridodrinâ magna ubicj fuitcaligof Nunegd lob. «*. •nChfumanteapM.D.annosnemocredebatfo Philau fgt;âcçcam,iadantiam(^uanâ6Cfmpiâ.Catholica.n.Eccle fiaCiuitasDeieft.Dequa Dauid ait,Gloriofa didafunt prj^ dcteciuitasDei.Hçcaûtciuitasnôeftincaligineaut fub j^attb. s. ' modio abfconfa (fîcut de ea mentiunf Lutherani) fed fu pramontcpofîta,utoês eamuideâtquiinChriftûcredût, ^uocéilliusaudiant,Qui aûtaudirenoluerint,fîntnobis iuxtaChfi fententiâ, fîcutEthnicietpublicani. Quareni Longusmen^ hi!aliudeftifta,plixa Philippide Ecclcfijsetdogmatibus dadoriifunis. fuisiaâàtia, longus mcdacio^ funis, cuius nullus eft

C z finish

fin:s,Qin rogo fronte dick nnfic,feqni feuctcnjmfy*’®. dorumfentcntias,ut Nicenç, Ephefînç Ô^cCum antt^ nosxxij. inlibellofiiodelocis communibustta aducf*“ Nicenamfcn'pferinNihilpen'ndepictati aduerfatiir^ hominum dodrina. In Synodo Nicena conftitutsc W® quaedam poenitentiae formæ,non pronuncto,qiiofp*^ decreuerint patres,at uideobonâ Euangclij parte,in”” üim gcrmanamEuangeltj,obfcuratam cfTeea traditio”^' Nam inde primum natae funt fatisfadiones, obfeuf^'? gratia cft,amp; quod Euangclium fidet tribuit, coeptu””^ latisfadionibus tribui, Qiio quid eft 6^ impium 8Cpernteiofius f Et his malis ccrtcoceafionem dedit N cena fynodus.HæcibiPhilippus.quiSCalibi inplcnf*!”^ ifti contrarius fuit fynodo, quam fe hic fequi menti””' Sedpigetiampudetf^mc, Imperator,de mendacîjst** us tam multa ad Maieftatem tuam feribere, quam^pt”* ptcrfîmpliciorcs,quos decipere Rc nititur,id necciTa”* um aliquatenuseffeuifum eft. Dimifllsitaqueac prat”^ ritis omnibus alqs quæ plurima loquacitcr fubiung”’ unumadhucrcfellcndum neceflario efle arbitrer, quo® non hic modo fed in Auguftenfî quoc^ Confeffione

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Apologia fua,tamfalfo quam glorianteriaditat,atçpf’

“ iftud complures decepit,Ô^ decipere adhuc non defîft”* Nou^Jogntd» Nulla ( inquit ) noua dogmata gignimus, feduett* titfeikirutn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;puramEcclefîædodrinam,quantumDeuscon*

ccdir.ilîuftrareftudemus.Item. Nullum Eccicfîardog* ma conuellimus fed récentes errores, qui in Ecclcfiam contra Euangelium amp;fpuriorisEccIciîæ iudicia irrepfo^ runt,taxamus ÔCc. Dicatigitur nobis Philippus hie,® potcft,ubi8^quandofnuctcriEcclciirc dodrina reieda fîtmiffa,abolitumaltarisfacrificiû,negata tranfmiitatio fubftanttçpanisSCuiniin corpus SC fanguincChrifti,in” fumChrifma ÔC facru olciî ,damnatafando^ inuocatio

8Cpro

ôi pro fideîibus defundfs oratio uiuörum, K id genus plurima, quxinnouis nuncfeôis damnantur ôdabokn kt. ç£not,rogo, funt Ecdefîæ dogmata In Canoni«' tusÂpoftolorum, ôiin decretalibus epiftolis uetuftiui^ Worum Martyrum ôi PontiiicumRo. Eeelefix, In li# cUp*-item ôô Epiftolis Dionift) 6Ó Ignarij, aliorumt^ poft eos Martyrum QC Confcffbrum qux conucUcre Wtuntur audaces ifti Ecclefiæ oppugnatores i Quot ex ^allegantde PrimatuPctriôiRo.Pontificum aduerfus iftosPapæmaftigas.clariffimçmemoriçuiri,Eckius 6^ ^ygius,ille per tres,ifte per fex bene prolixos libres îquot;

Egobreuitatis gratia unicum hic recitabo Ecclc^ ^ogmajOmnium^nitallor^ôCfandiftimum amp;nbsp;uetuftiui# Wum,quod famftus PapaôC Martyr Chrifti Alexander

, ptitnusc6memorat,inhæc fane uerba, In facramentoru Mî^ peripà

[ nbsp;nbsp;Çinquit) oblationibus,qux inter Miftarum folénia dotni« ttfltomntbid

I nooftcruntur,paffio Domini mifeenda eft,ut eius, cuius ntdiut.

1 totpus 5ôfanguisconficit,paffiocelebretur.Etpoftpau*

1 ta. Ctimina.n, Çait^atc^peccata,oblatis his Domino fa#

1 crifict^s delentur Idcirco palïio eius in his comemorâ#

1 ûacft,quaredemptifumus,6ô faepius tccitanda,atqjhxc

1 nbsp;nbsp;domine ofterenda. T alibushoftqs deleôabitur ÔC placabi

l ktdominus,ôôpcccatadimittetingentia. Nihil .n.in fa#

l triftens maius eflè poteft Corpus ôt fatiguis Chrifti.

l Ncc ulla oblatio hac potior eft, fed hacc omnes prçcellit,

1 Qitxpuraconfcicntia Domino offerenda eft,6i purarne

I nbsp;nbsp;te {amenda, atqiab omnibus ueneranda. Et ficut potior

I tftcKtcïis,itapotius cxcoli ac uenerari debet* Hacc ille*

1 Nuncautem nihil deteftabiliuseft hac oblationc apud fe#

1 ftashasnouasxPalfilffmûeft igiturjnullumEccIefiç dog

I tnaabcisconuclli. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, mpwurST«

I Ncc excufariucrcpolTunt,dicuntfchuiustnodi ri# r

I xasetdiCcotdiasaduei(umnosconcitare,adcotïigendas ' f

\ “ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C 3 uittor

Öicföfas S^fêccntcs leges Ecdefiaßicas,ad abôTertdosa / fus,ad tolicndam ex bedefia Idololatriam et Idoloif^n“^ Ipß.n.perdiffenfionisfpiritumfedudipraueiudicant) incurrunttnillamprophetænialedjâionemô^uç, . Væqufdidtis malum bonum,ÔC bonum malum,po*’^ tçstenebras lucemô^lucem lenebras, ponentes in dulce,ct dulce in amarum,Væ qui fapientes eftis J ; lis ueftrisô^ coram uobifmetipßs prudentes. Nifi.n»^ 'Px fuperbi£decepti,et feien tiainaniter inflati,plus oportet,amp;fefeca:teris,ctiamantiquis SC ßmäispatf*^' dodioresreputarent,facile cogitare ac uidere pofïcnt gecredibilius eire,qgt; ipßerrarepotius po (Tint,ut

qgt; Ecclefia, quæ columna ÔC bafis eft ucritatis,pef nbsp;nbsp;'

cula errauerit, ÔC à. fpiritu ueritatis tam diu deftituta ’

ÿ* • derelidafuerit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

Neijueronegarcpofluntjfealiquadocrraffejamp;^nii^^’ EtTitruntfepe fefententiam,noncamfolu,inqua confentiebant nobii' Lutb.et Phil, cum, dum adhucfilqelTentEcclefiae, fedetiam iHani)quot;’ qua maxime,à nobis diffentire cœperunt,quando iani profelTo crant Papæ ÔC Rom/Ecclefiæ rebelles di hoftô* Quâ multa.n.fcripferutjLutherus in alTertionc.xli.art'^^ lorn, Philippus in Didymofuo,ô^ in locis comunibus,at^ etiam in annotationibusfuisin Paulum, ôiBuccmsj^ tebt’ eb Matthcnamp; alibi,de quibusnueerubefeût fiqncisobîjci« turfQin'd aliud facit fepticeps Lutherus, quod recitafl doperfaepemutatam âfefentcntiam fibicç ipfi contrad*gt; cendo,dura aliud ftans, aliud fedens dicit autferibit, fdn plerifaerralTefatetur f Quam diuerfæfuntfententiæPb* lippiluperunam Pauliad Romanos cpiftolam in priori busannotationibusSC in pofteriori comentario f in lo^ cis item comunibus ab ipfo aeditis diuerfo temporc^No^ ne palam fumma cû impudentia negare aufus eft, prioto annota^

snnotattones cffefuasjquas turn publiée in (cholis docue* . , nt.quafqjLutherus in praetatióe omnibus omniû in Pau lumçomtnentarijs pretulcrate nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quid dicam de Buce

*o,qiiiütleuiirimustranÛuga,nuncLutheri.nunc’Z.uin gltj partes fententiafc^contranasdefendite Nonne Luthe toMarpurgi in faeicjnreftititfNonneLutherus eum ut lalfarium publice traduxiteO belles Ecclefiæ lelormato« tcs.ôC gloviæ Dei(ut impudentiffimciadititnt)illuftrato t«,qui ncîçin bono nec^in malo fibi perpetuo côftare no »üttimt, quauis arundinc in contraria mobiliores, Quid tisfccuiccrcderepolTimuseAut quid ipfîutiliter per tam Cotijhtnt Ee* ftdiciofaLhibnatarixofafqjdifcordiasäi facrilegas tem« ckfi« Doôiri ploïum ac Monafteriorû direptiones corrigcrc queantt' «4.

Atidiant igitur.quid de ipfis ôlt; de quibuslibct fehifmati«

1 dsati^h^reticiscenfeat^.Martyr ôC Epifeopus Irenens, l Vt^dicatio({nquit)Eccleflçundi^conftans amp;S equaliter _ ,, 1 pufeuetans, teftimoniû habet à prophetis et ab Apofto^-l lis, et ab oibus difetpulis, quemadmodu oftendimus pet 'If'* l ItiitiaetmedietatesetfinêctperuniuerfamDcidifpofitio I ''Lfteâquç fecûdûfalutéhominiseftfohdâ,operationc l ^ti^eftinhd£nra,quâ prçceptâ abEcclefia euftodimus, l Qiùautcm ad Ecclefîâ no concurruntjemetipfosfrau« l ûint à uita per fententiam malam ÔC operationem peflt# l ttiam,Effodiunt fibi lacus detritos defoflis terrcnis,2!Cde l totao putridâbibunt aquam, effu gientes hdem Ecclefix \ tietïadueantur,rcqcientesuerofpiritum,utnon étudiant l tur,Vbi,n.Ecclcfia,ibietfpiritus,ctubi fpiritusDei,iVhc l bcclcfiaôC omnis gratia,fpiritus autem ucritas. ïtti uero l alienati àueritate, di^ne in omni uobuntantur errorejflugt; l ftuati ab eo,aliter atcç aliter ptépora de eifdc fentientes,ci 1 tiû^Çciétiaftabiléhabêtes,fophift^ueïborûtnagis uolen \ teseffec^difcipuliueritatis^No.nJundati funt ful^uiuâ \ pHtä,(cd(ußhaxenehabeieinfcmctipCa lapidwmuUos.

Et rurfusin alio toco, ludicabit (inquit) et cos qi» mata operantur. Qui funt immanes,non habentesD^^’ Iedionem,ruam(^utilitatcm potius confydcrantcs tatem Ecdefîæ, Et propter modicas amp;quaslibct caub’ magnum ÖCgloriofumcorpus Chrifti confcindunt* gt;nbsp;uiduntjóC quantum inipfîs eft intcaficiunt, pacctn tes 8lt; bellum operantes,uercliquantesculiccm,6i«ti'f*“ tranfglutientes. Nulla.n.abcis unta poteftfierieort^'' tio,quanta eft fchifmatis pernicics. Hæc Irençus.

Quæ Bucero ÔC Philippo bine dida ac recitata effc Io,non infultandi caufa,fed condolendi potius SC, monendi gratia,utmemores fint undeexcidcrint, qo’®' tumcj mail per annosiam.xxiij. SC fupra perpetnuff“’ fchifmate fuo,agantq;pŒnitentiam timetes K coWjP, cipientesillud Apoftoliad Romanos. An (inquiO®“*' tiasbonitatis SC patientiç SC longanimitatis Dei con nis f Ignoras, quoniam benignitas Dei ad poznitent*’ te adducit Secundum aut duriciam tuam SC imp®'’',' cor jthefaurizas tibi iram in die irçamp;rcuclationis iuft*^’ dic»jDei,quireddetunicuilt;$ fecundum opera eius-n' quidem qui fecundum patientiam boni opcris, .

honorem amp;nbsp;in corruptionem quærentibus uitam^îl nam. His aut quifuntexcontentionCjamp;^quinonacq^}* efeunt ueritati, credunt aut iniquitati, ira SC tribulatioôi anguftiainomnemanimam hominis oP^ rantis malum. Haec Paulus» quibus confonat illu^ . guftini, quod diuinadidatiuftitia. Nullum bonuini^ muneratum,0i nullum malum irnpunitumremane^^'^

un

POftlongam præfationcm, qua fuis fauorem, nobis odium parcrefatagit PhihppuSjCÓuernt fc ad difpu# tîndutn fiiper quibufdam articuU's controucrfis,quorum primus eftdepoenitcntia.Dequa faneipfius difputattoc, iitollas mendaces de fuorum dolt;ftrinagloriatioiiesS«^iaU* ^ssinnos Catholicoscriminationes,quiddicit amplius, rogOjquod notatu dignum uideriqueatfAtde ea rcfpolt;i* dieianteain Philippica Qiiinta,ubidedaraui, pœnâ pec H jïÿ. cat/,quXjfatisladioneluitur, poftculpæreiTjiffioncmre# Po?«“« peccati rjuiri,Attuliexcmplu de peccato Adæ amp;C Euæ,quod fuit flt;itisßäioejl. aäiiale.Moxcjfubiunxi depeccato Originali,cuius cub paperBaptifmunidcletur,pœna auté eiusluenda nobis tfttiartjs afflidionibusamp;corruptæ naturæ infirmitatib. ipfadenitj morte, Vnde fie ibi conclufi. Impieigitur ÔCir# rationabiliter negant Lutherani,iniungcndam effe pœnâ fàtisfadionem pro pcccatis. Qiiandoquidem Origi#

gt;ialequo($ pcccatum (quodtamep non proprio fed alir# nodelido êontraximus) poftdimiftaminbaptifmo cul# pam,impunitu non permanct. Ergo multo magis ca pec fata,quæ proprio delido pcrpctramus,poenam et fatisl a# (^ionemaliquamrequirunt. Qiiiducro refponditad ifta PhilippusfObmutuit hadenus,rcfpondeatnuncfipo# ■ • ffft,nontTiihi modo, fed omnibus Ecclcfiæ dodoribus, tamantiquis^rccentibus,quimultis librispoenitcntiae opcra,quæfatisfadionesdicuntur,popuIumDeiexEuâ gdioaltjf.yfcripturis,folidc ac copiofe docucrût. Dequi# bus SCin Concilrjsetiam uetuftilTimisuaria habenturdc^

fréta. Libri item Pœnitentialesifidori, Theodori, Bonb «eij,R.abani ÔCc.

Refpondeant faite ambo fedudores ifti, fi poirunt,ad Apoïogh D. fajquæ recens quidem fed profunde ac folidedodus au# lo. Eck^.

X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D torD.

jipologilt tor DHohan. Eckius , dcpœnitcntia aducrfu^ crrorescopjofefcnpfitcumin Quatuor libhs de tfa,tuminHomeliiscompl«rimis, amp;^in Enchiridio/^^^ deni^ in Apologia fu3nouiflïma,ubi difcutit fcript^ riî,quæ Maieftatituæ, Caefar, Ratifpone tradideta^^’ de Confeffioncjtum de fatisfadione,Ccrtc quifqu*^^^ mente perkgerit, clanflïme cogn®*^ J graues ÔC impif iînt errores ittorum depœnitcntia; fl populocarnali placéti3pracdicantes,animasdiabolo dicuntjdum docent non eflenccefîàri^peccatoruc®^ memorationê in confc(ïione,nc($fatisfadioneinin rCjfedfideremitti moxomnem culpam etplt;KnainJgt;^*^ quidem dicit hic Philippus, Nihil utilius effc, in , fia faepe ô^grauiter diflfèrere de uniuerfa poenitétia,QP‘’ autem moxfubiungit,idàfuis feduloherijHocinnS^ cft mendacium, reipfa fie notum omnibus qui fctôKF® confitentur ÔC pœnitentiamaguntLutherani, utuer*’'’ rum reprehenfione non fît opus,

AifitrJißiitttt nbsp;nbsp;nbsp;Arbitror equidê,nullos un$ fuiffe in toto mundo ba

lutbcri (lo=gt; reticos,qui abfurdioraetpcrniciofîora de pœnitétia oog üniKt depees matadocuerunt^docentLutheranûQuod utMaidn^ tiitenM. tua,Imperator, credat ac mâifefteuideat, refera hic t®** tispauca eorn dogmata.Eteni lutheri dogmata funti»’' Lifth. in affèri Tres elïê partes poenitétiae,Contritioncm,Conkfl'‘’^ tioneart, nem, Satisfadiionem,no eft fundatum in facrafehpt^’ necin-antiquisfandis doAoribus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, .

II Contritio,quae paraturper difcuflîonem,eolk‘-'^*^ 6^ deteftationem,pcccatorum, qua quis recogitatanno’ fuos in amaritudine animç fuæ,ponderando peccatotm” grauitatem,multitudinem,fœditatcm,amiflionemaetns næ beatitudinis, Ô(S acquifîtionem aeternæ damnationiSi ' Hæc contritio facit hypocritam,immo magis peccatorf-

ÏII rSuUo modopraefumas cofiteriuenialia peccata, ic -■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;........ nec oww’

wc efflnîa moitaWa j qm'a impoffiSile eft ut omnia mci ta

1« cognofcas, Vnde in primitiua Ecdcfia folum mani#= fcfte mortalia confitebantiir. Hi tresarticuli atij plures a'ij de pœnitentia egregie cóf iitati funt ab Epifcopo Rof fenfi in Anglia, quo uiro nihil fuit fandius aut eruditius ïtuo noftro,

HII Fidele confiliutnmcumcft,ut homo Chriftianusté T^uth inltTgt;.d£ porc QuadragcfimæôC Pafchatisn6confitcatur,necad conß/fadfri.' hcramentû accedat,quia hoc præcepithô, Papa fciliccu

Omniaoperanoftrajquaeideofiunt,adagcndäpoe^ Luth.de aho» nitentiam pro peccatis,at^adcffugiendammortem,ca minatione Cit omniablafphæmafunt,quia blafphæmantDcum,8Cuii;’ nonisMiffie, tuperantfacrificium quod Chriftusperegit,ciuf(jfangui nem.

Erga Deû nullis opcrilius fed nuda indigemus fide. Luthe, in fer^ pebemusenimcumfolo Ifaacuenire,hoc eft, cum fide: mo.depifidtu •eruos Ct afinos,hoc eft opera,deorfum dimittere oportet, fit Petri. VlI Vera pœnitentia h£ceft,quando homo non diuifim Lu^.in arti« ô^tnendicatimpœnitetde peccatis aeflualibus, necdifpu culifeendlio t3tautdifcernit,quidnam fitautuofitpeccatum,fed om? pfoponendit ■inin unum tradit cumulum,diccns, omnia quae agimus ^craelTepeccata. Quid opus eft longa inquifitione aut d'iiindionef Hine tunc fcquitiir nuda etcertadefperatio *0 omnibus quç fumus,cogitamus,loquimur et fa citrus, Rocmadmodii QC alibidocuit,oia opcranoftra bona ctia Luthinajßri ^timefadac(rcpeccata,6Cquidem mortalia fecundum art.t^.

iijftitiam, ucnialia autem fecundum mifericordiam,

Hæc amp;nbsp;id genus multaL utberus, errorum dó feanda# Error Philip.

meliora docent Philippus depocnitcMtirf, ^ßueerus,quantumuis fublirniteruchantfuamdepœgt; ’’•ttntiadocflrinam. Quorum uerba breuiter referri non Poflunt omnia quae iufte repraehendi queant,

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n Vnius

Vnnis libclli delods coinmunibus ref cran» unumaiit^'^ terum Phtlippiucrbum. Sacramentü (tnquit)uel poem'tentiæ non aliud nifi baptifmus clh Item ficut gelium nôamifîmus alicubi laplî, ita nec Euangcltj gida bapcifmum. Certum eft auté Euangelium no tantumjfcditcrumatiçitcrumremittcrepcecatunijQi'^^ re non minus ad fecundam condonationem^ aJp^*^ baptifmuspernnet. An no cft hacc dodrina noua,qu2*” Poeticus ifte 7’heologus ante annos xxij. tradidit; Siba^ ptifmuspœnitentiæ facramentum cft, non cruiit ud tna fccundum Lutherum in Babyloncfua,uclfcptcrnftfun^ dum Catholicos in Èccicfia facramcnta,ô^ fas erit rcitoa^ rebaptifmum,iïcutrciteraturpœnitcntia, O dcâcron friuolum ÔC Phdautia cœcum,quit3maudadcrpronun* ciat 2lt;omnia confundit ac mutât.

ajjcr. QiToniam ucro et ipfe Dialcdtcam rcripfit,rcfpondfat mihideloco percontrarium,fî fie argumentcr,Liitbo^5 ait, Opushonum optime facQû cft peccàtum. Ergoop^’’ malumpcffimcfadumcft uirtusautgratia. CuinçLU' therushancpropofirionêprobctpcrpriôrem,quæfcba* bet.Inomniopere bonoiuftuspcccat.Ego pcriocûâco trarijs fie infero, Ergo peccator in omni opèrenialoagif bene, An noncft bæc bonafecundum Dialcdieoseonl^

qurntiaf fed falfumeftconfequens, ergo 6d antecedent falfum cH.

Inrpta Phil. Sedaudiamus,quidrcfpondeatRheforiftcadhocCo folutio. . , lonienfium argumétum. Non cftetdfftrimcn (inqmilO inter Edinicoruin opera ôlt;^Cbriflianorû,üomniae(ïent '■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' uitiofa. Q.uid opus efifait ipfe) bis Tragûedrjs.'quot; Düiß^^

ter docemus quomodo placcatobcdiétia in rcnatis^ppW Chriflam, Cum tarnen iicimperfcûa,ôffavperaiatieSi inhiC

inliacukain renatispcccata. Addimus etiamdifcnmcn peccatimortalisôCucnialis.Scdpræterco (inqutt) hanc pagellam,que tantum inancm calumniam continet.Hçc tiusfolutioad Lutheranos bcncualct, qui pro oraculisha benthuius Philippi fui omnia quæ fcribitaut loquitur. Quidaûtualerequeat apudrctfliusevuditosf' Nuncquid obedientiit folaobcdicntia opus cft,aut opera tacit; Ncq, tarnen obe^ pnaorum. clientiarcâepeccatumdic{tur,ne($omnis obedientia ui« tiofa eft,aut impcrlcda. De multis cnim contrarium tefta turfcripturadiuina.DeNoe quippefichabet. Noe uir Gen.6, iuftusatejperfedus luit in generationibus fuis,cum Deo Pplm.tj. ambulauit. DeDauidfic.ludicamcDomine,quoniam egoininnocctiameaingretTusfum, Lauabo interinno« centes manus mcas. Pes enim mcusftctit in diredo. Et in alioPfalmo.Etrctribuet mihi Dominusfecundum iufti Pplm.17. tiara mcam,8lt; fee und urn puritatem manuum mcarum mvibuetmihi. Quiacuftodiut uias Dhi, ncc impie geffi À Deo mco.ltem deEzechia rcgcfic. Obfccro Domine îfa.j».

I nbsp;memento quæfo ,quomodo ambulaucrim coram teinue

1 nbsp;nbsp;titate £óin corde perfedo , quod bonu eft in oculis tu«

1 isfeccrim.lteminEuangeliode ’Z.achariaSó Elizabeth Ltic.t. I parentibus IohannisBaptiftae. Erantautiuftiambo co« 1 tara Domino,incedcntcs in omnibus mandatis iuftifi I catibibusDomini fmcquærcla.DcnicçPaulus defeipfo I ficteftificatur.BonumccrtamenccrtauijCuvfum confum I maui 3ÓC. Non eft igitur obedientia peccatumin renatis. I Ne.^etiaminnonren«isrcdepcccatumdicitur,fi(ccun^®”J^ I durabonaSiCgesfiat.QttemadmoduadlolephinAeg'y« I ptodixit Pharao.Adtuiorisimperivtm cunduspopulus \ obcdiet.EtinEuangeliolegitur deChrifto.Spiritibusim I mundisimperatóóobediuntei.EtdeCenturionead Do I minuloquente fie. Nam et ego homo fum fub poteftatc I coaftitutus, habens fub me milites ,et dico huic, uade, cl 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 uadit;

äadi't:,8^aIti,ueniK ucnît. EtfcfüomeofachocSi Nunequid uero Dominus dixit ibi,obedientiam illorut'’ fuilTe peccatum aut opus uitiofumf Quid prætcrea catimanet in paruulis renatisaut quod uitiofum op**^. Ecce Rhetor ille, cum ad nuUum Colonienfium arg''^ mentum de pœnitentia refpondeat, nifiad unum iw*® quod récitât ipfe, Inepte tarnen refpondet, nihil affeîcn® lcitu dignum,fed generaliter ait, tantum inanem effeca* lumniam illam eorum pagellam. Ha:c eft eius föluiio omnia illorum argumenta.

Vrramp;a Colot Necfideliterrecitatcoï^iuerba. Quæiîchabent.Vult aimfium. nbsp;nbsp;nbsp;Bucerus ut confitcamur omnia opera noftra efle iniqt’3,

diuinaemaieftatis offenfiua, acterna damnatione d'g* na. Siaûthocuerumeft,quid Chriftiani habemuspr^ EthnicisôfSincreduIisampliusr Qiiantumdiftant op^'‘^ noftra ab operibus illorum, fi hoemalum eft nobis cun' Ethnicis communeÆtquidgrauiuspotcritillorum oPj c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ribus adfcribiquam hic noftris tribuitrEt tarnen ncillof®

quidem opera audetApoftolustantçdamnationifubm'f tere. Ait enim ad Rom. x. Gentes quae legem non habet, naturaliterquç legis funtfaciunt,8Coftendunt opusl£ggt;$ feriptum in cordibusfuis 6Cc. ObijciunlfiCalia plæraquc fcripturæloca aduerfus iftam Buceri dodrinam, adqu^s prorfus aliud nihil refpondet hicPhilippus,nifî quod fint inanis calumnia.

Rrfpoi£o ex Memini me ante Quinquennium ad feptimuro fupt’ Teutb^co recitatum Lutheri dogma ( cui alludit Bucerifententia) Teathonice Rcrcrpondi{re,côformiccr ad ColonicnfiuW fcntentiam.Luthcrus plerumqjuocat friuole ac malkiofc Rom. Ecclefîam ruffam meretrieem Babylonis. At non uidet $ turpem fua pœnitentia Babylonéipfe inftituat, multo fanebarbariorc magifœ animalem,^ feccrût mitæ,Cryptici SCHortenfes ftatres.Lutlicr enimnoftiti utqux^^

ut quacraf ur 4ifcrinien,ijtrum adus aut opus nóftro pee^’ catum fit autnon,fed omnia in unû traditcumulu,dicens omnia prorfus eflèpeccata quaecu^agimys. Quid ad hçc diceret S. Hieronym.quitâ achter damnauitlouinianlj, Quioîapcçcata dicebat effe paria amp;nbsp;oés pcccatores çqua* ‘ts.In qua fane fentétia Cicero quoç in Paradoxis ex par tefequicurStoicoSjfedtam fcriptura $ Naturalis ratio di flatjunuin peccatum altero maius efTe.Lutherus uero no iolumpeccata,uerumctiambonaoperanoftra confundit fimul cumpeccatisin unumaceruu,ut iuxta eius Centen s? tiam tantundem ualeat furariaceleemofynâ dare. leiu^ nareSlt;crapulari,lugercacfaItare,orare ac blafphemare. Quid uero boni ex huiufmodi dodîhna ^uenire poteritf Certenullaeftciuitas,nullus uicus aut pagustantæ barba ndjUtin faeculari regiminetalêpoffît admittere Cententigt; 3ni,nempeq)bonaSC mala opera, uirtutes ôi. uitiadebe# tcntpariter inunumdetrudi aceruum. Qlio igitur Ecgt; défia huiufmodi dodrinSferre autrcciperequeat, Cum î^tipfa ut caftrorum actes ordinataf Fruftra aut obqcit Philippus nobis Cyprianum,qui prçcipuus cft Exhomo Cgt;prilt;twMi ^'^^dsfadionis aflertor. De quo amp;nbsp;in Quinta D lt;•

Philippica contra cum agimus,Nec opus eft hic prolixio tedeCypriano refponfîone. Quandoquidéfateturipfeÿ tuet Philippus, illû no recipi aut probari à fein omnibus, foquodfintquaedamduriora apudeum^ut probanda “Ut. Sedquæ Philippus duriora dicit, nosueriora efle uondubitamuSjLuthcraniautemfanam dodrinam Ec^ defiæ non fuftincntes, ad fua defydcria coaccruant fibi ’’’^giftros prurientes auribus, quia nimis durum eis uidei? turrede confiteri ac fatisfacerc.Itatj magis placet eis, fola •’de, autetiam fola recordatione baptifmi, â peccatis iufti hoarijfed mifcre falluntur hoc aurium dulci pruritu. Id €# *”tn exnuUa fcriptura probare potcrunt.

De

BE nc fattélorum,

Sinüos indi= “r^Efandis,quosin ccelociimChnftoregnarCjacgIo gne mortuos jL_^ria ethonorecoronatos tnumpharepiecrcdutom* «ocrfrt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^(^5 Catholid. Philippus iftc infidclitcr fcribit ctloquitur.

liatth. ti. Subtrahit cnim nomen fan(florum,0C contemptim udut ludæus aut Paganus uocat eos mortuos.Cum non igno rft,abipfo Chrifto,Dominonortro,didumcflein Euan gclio ad incredulos Saducacos, rcfiirrccfîtoncm moftuo^ rum negantes. Nó eft Deus mortuorum fed uiuentiutn. Indigneigitur 8C contra Ecclelîæ confuctudinem de fan/ (ftis Dei loquitur Rhetoricus ifteTheologus, diccns, If pauca deinuocationemortuorum didlurum efte.

Jnpdelit rech Etnequiter corrumpit uerba libri Colonicnfium,uE tttio. deTheodofioreferunt hiftoriam. Non cnim fichabent corum uerba ficutipfeinfidclitcr récitât, Theodofiuftra/ turn ad fepulchramortuorum fuas præces dixifle. Sedfit habet eorum liber,Thcodofius cum facerdotibus Si popf* Io omnia orationum loca circumibat,2«^ antcMartyrum ôi Apoftolorum thecas iacebat humi proftratus, poftf*” fida fandorum auxilia. Non aitirreucrentcr,ad fcpiikb^ mortuorum,ut récitât Philippus, fed ante Martyrum ƒ Apoftolorum thecas» Necait,mortuorum auxilia, fed da fandorum auxilia.Seditaplacet PocticisiftisTheoE gis nouo loquendi modo anti^ Eccleiîæ pietatem irridf^

Dedecut im’featcjconturbare. Q_uod certe tuo Cæfar Impcr'° perif. (honorificentiffïmoaUo(iuiôircramge(laram^lori3i^ iuftratiffimo.atcg contra potentiftimoshoftes, Turcas^ Gallos,Dei benignitateuidoriofiflimo) nonparuumef apud exteros amp;nbsp;apud pofteros dedecus afferrepoterit, uereor:nifireftitcris tandemmanu forti,abolito pronus aut in peius mutato abhishtcreticis diuino cultu,totfó* cull»

cull’s j'n Ecckfîa 8C facro Romano Impcrio ab omnibutf obferuato.Quêrebeliesiftitotj'am anmsimpunecaluiTW uianturacdeftruunt. Cætcrumtota fen'cs rcfponfionis, 9uam contra fandorummuocationcm ucrbofe producit Philippus,prætcr^ mendacia £C calumnias, nihil habet, quodantiquæ pietati erga fandosnoftræ otïtcereqiicat apud cordatos amp;nbsp;faniïis eniditos,qiu huius Rhetoris uergt; ha pro oraculis non habcnt,ut llulte habent Luthcrani,

Etenimquæhicaffcrtde fæculo amp;nbsp;autoritate fcn'pto)« Vanie elttfio^ uimuctcrum,confutata funtin Philippica Qin'nta iani nés. ' ■ pridem.Vbiinteralia multaficdixi.Hocmirumcft fub# PMip.j.E* doIiRhetoriscommentum,quoapiidfuoseluditomniaj 9uæcun^ ex uetchbus fanâis patribus côtra noua ipfo^ rum dogmata obtjciuntur. Qin'cquid enim allcgaucris, fî-ddifplicuerit,dicet llipulam eflè,dieet ex uulgi errore mu tuatum efle,dieet au totem aliter fenfîfle'^ dixifle, ut fibi libcraminomnescenruram rctincat,adobqcicndum no^ hisexantiquis autoribtisquiequid placuerit, atqad retj^ ciendumex eifdemquicquid difplicucrit fibi, Talemaût ^•Iputatorem SC Antagoniftam quis uinccrequeatr Hic quidem non ita prolixe de uetcrû feriptis blaterat, ut ibi, Bon minus tarnen hic ibieft improba 8C fuperba in ip f 'oscenfura,Auguftinum facit hic puriorem Origcnc, SC '■£'(Sequidem,quia nôeft ab Ecclcfia damnatuSjUt in qui^ hiifdam,præfcrtimin!ibrisPeriarchon,Oiigcncs. Qiiii? ^amaûtfedæhuiusComplices iniquicrcsfunt Augiifti gt;10,propter Purgatorium igné. Dicuntenimabcoquo^ ^ucobfcuratameffe puriorcm dodrinam,in eo prefertim loco Pauli, I.Corinth.3. de prædicandiofFicio,qucm tin l^iniufteSC contraomnemnaturam di. IdiomatisSC ne^ gocijtraxerit ad Purgatorq afl’ertionem.

Puriorcm autdodrinam uocantimpurum 5C impium Euangelium fuum nouum. In quofanda dC pura uete^ „a.

E nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rum

rumfcnptoriim SCtotiiis Ecclefîac dogmata inßjtuta prophananttivamp;abolcntur,at($barbar(caamp;^impia rumhacretico^dogmataSCimpietatcsrcnoiiantur.

pureallegat bic Auguftïnidirtum Phihppus,quoddixe nt, Seruitutcm Ecckfiç iam dunorem eflcMofaica. bit? indicat locujubi nam fic dixcrit,ne ciïo pofTimus fraudem eiusdeprachendere^EftautisIocus in Epiftola pofteriofc adlanuarium.Inhæcfaneuerba. Omniaitat^ taiia,quae Aug.itt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ne^ fandïorum fcnpturaije autoritatibus continéttrr, nee

tt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in concilijs Epifcoporura ftatiita inucniuntur,neccófuf*

tudine uniuerfç Ecdeiîç roborata funt,fcd diuerforuw b corn diuerfis moribusinnumcrabiliter uariant, ita ut mx auc omnino nun^ inueniri poflïnt caufae,quas in eis tuendis homines fecitci funt,ubi facultas tribuit, fine uHa dubitationerefecandaexiftimo.Quamuis.n.nccj hocin^ ueniripo(rit,quomodo cotra fidem iïntjipfam tarnen ret iigioné pauciffimis ÔC manifeftiflïmis celebrationü fa cramentismifericordia Deieflèlibcrâ uoluit, _) feruilibus oneribuspremunt.Vttolcrabiliorfit c0ditioludeoi?f,qu’ ctiam ß tempus libcrtatisnon agnouerintjcgalibus tame farcinis,nonhumanispraefumptionibusfubijciunf.Sed Ecclcfîa Dei,inter multam palcam multatj zizania cofti tuta,multa toIeratzEt tame quae funt contra fide uel bonî KeJmtitAu uitam,noapprobat,nectacet,necfacit. Hçcfunt japu’ gufiini [enten Auguftini ucrba,quæ neij fuperftitione neej feruitutem tribuuntEccfefiac,utfaIfodicitifi;cPbiIippus,fed quafd^ diuerforum locoijeprefumptiones nouas,quarumcaufc curinftitutacfint,inuenirinonpoflunt, refecandasexift*^ mat. Sed eas duntaxat,quæ nc(j in facris literts continent tur,ne(jin Conciltjs funt ffatutæ, nec Ecclefiæ uniuerfx confuetudine approbate. Eo etiamaddito moderamine) ubifacukas tribuitur, Quod paulo fuperius ita declaraf. Quod auteminftituitur (inquit) pratter cófuctudiné,tit , quafi

quafî obfcruatio facramcntifit, approbate non poflum, ftiamli multahuiufmodi,propternonnullaruin uel fans lt;3arum ucl turbulcntaijî pcrfonarum fcandala deuitâda, liben'us improbarenô audco. Nihil igitur locus ifteAugu ftiniiuuatautexcufatimpiosaufus,ô(^tcmerarias prçfum ptioneshuius Philippi Sôfocioi^î eius,qcontra fcripturas, côtra Conciliorum decreta,6CcôtrauniuerfæEcclcfîçco fuetudinê.nouos excogitant ritusuctcrefcçabolct, qui ex fcptéEcclefiç facranientisQuatuor abt|ciût,et rdiqua tria nouispfumptionibus4)phanant,qncpharioaufu Miflae facrihciu,Inuocationéfan(ftoij2,Côfclîionéfatisfatflio nêjontis baptifmalisChrifmatifcÿôô facrioki at$ etiS a* ^uæfalif(5bndidioné,ÔC id genus pleratj alia^quepcrtot fçculagencralit totaobferuat Ecclcfîa,temcreabqciut,ir^ ndent atej ctiâ damnant. Contra huiufmodi aût aufus Aug.ineptj^ idemAuguft. inprioreadcundélanuariumcpiftoladu^ h t»«. tamfcrt fententiâJn hçc fancuerba. Si quid horu tota die pn orbem fréquentât Ecclcfia,hoc quin it a faefendu fît d« fputare, infolentilïîmaeinfaniacell. Ipfaquippe mutatio côfuetiidinis,etiam que adiuuat uttlitate,nouitatc pertuv bat.Item.niaaut,quænôfcriptafcd tradita euftodimus, quæqdem toto terrarû orbe obferuant,datut intelligi,ucl îbipfîsApoftolis,uelplenartjsCôcilqs (quoijzeftin E« tiefiafa'uberrima autoritas)cômcndata atlt;$ ftatuta rctine fi. Item. Qiiod .n. neacontra tidem, nc($ contra bonos mores iniungîtur.indifRrenter eft habendum, filt;proco^ fum inter quos uiuitur focictateferuandû cft. Denicjcon fifmat hancfuâfententiam autoritäre S. Ambrofij,quiei fîcrcfpondit.Cum Romam uenio, iciuno fabbato, cum btefum (hoc eft Mediolani) non ieiuno, fîc ctiâ tu, ad $ lorteEçcl€fiâucneris,eius more fcrua,fîcuic^' non uisefle fcâdalo,nec quen^ tibi.Hæc côtra noiiatorcs Auguftin.

Vtiuâ uiro nô folûhuius uiri autoritaté(cp etiâ Henricus E X Bullinge#

VLoicHU ZT Biillïngcrus ,nohlcLiisaIióqui S. Ro. Ecclvfîæ fedifqu^ hu!tti!it4f Au^ Apoftolicæ oppugnatorSlt;hoftis,magni facit, uckit D® gu/ïitr. éiotis probatiffrmi ôé inter Chriftianiifimos AntiftJtc* ^maximinom!nis)ucrûetiammodeftiam S^humilitatcn' fequerentur Noiiatoresifti, qui maxime fibi fchptura^ rumperitiam arrogant. Is ergo in fine poftcrioris adfu^ pradidum lanuariumepiftolac fic ait.Hæc tibifi fatisdK ad ca quæ requififti non putaucris,nimis ignoras Sé 66occupationesmeas,Tantum enimabfum abcoquo^i putafti nihil me latere,ut nihil in epiftola tua Icgchm llius. Qiiia 5C aptiffime falfum eftjÓiS mirorquia boete la tcc,quod non folum in altjs innumcrabibbusrebus tnulw me latent,fed ctiam in ipfis fandis fcripturis multo nefd^ plura quam fciam.Haec Auguftinus.

Phüip.imdft nbsp;nbsp;nbsp;Irridef hiequofj (utin pleiifqj alijs fcriptisfuis) (antS®

fitnitorum be^ fum erga nos bcnciicia,quie tot fcculis'confelfa amp;nbsp;expet^ neßcü. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ta eft omnis Ecclefia Chrifti, SCnonhoncftiiis de fandis

noftris quain de Idolis Paganorupoctatur,dicens.Non^ dum tarnen erant ftatuæ,nondumerantdiftfibutamunt ra inter mortuos,nondum Anna dabatbpesut Juno,iiO'gt; dumGeorgiusiuuabat cqtiitesut CaftorSi^Pollux. infra.Hacætateomnia plena funt ftatuarunijitad ess^y Ifgaturuêl Dei uel mortuorninuocatio.Et utolim â peuno profpcranauigatio,àCercrefrugespctebantur.Ita nunc uarij opitulatores inuocantur. Ait Epipbaniuingt;f ter hæ/efesrecenfere,quod fua ætatemuliercsin Syria tuam M3iïecircumtulerunt,ôtrei liba 0^ neCcio quasahas ees obtuicnmt. Nuncautpromagna haberi pietatc,Iniquot;’ careM3riam,0(f donaria libcralitercumularet AduftE” i

H, i. hxcpoccici Thcoiogi impropria. In Qljinta Pbilippi^^ ‘ refpondi breiii[cryOmniafereargumcntaeius,qnxhKt^ I pctit,ex fcripturis con futans. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

Cun^ Aleiîus Scotus, arte Sgt;C calamo autfahem I tatiea I

tationehukis Philippi , confimiliopprobnoncleretDeû mHcbUpm in fanâis fuis, nominatim u:ro in duobus apud ScotQS liotiffimisNiuiano ôi Boduifo,quos Dqs gentiumLult; pcrcis comparabat,00 medicos exrenouatabuangdi) do# Arma muicumutilitatis aecipcre diccret,proptcrea, quod antealuiircnt propemodum pulfiarcis Mcdicæ proleffio ne àfand s, quia quilibet diuorum fumpiilTet fibi aliqua partem meiioinæcxcrccndam.bgo eiobieci unumex ul Coc. in Apolo timolibro Aug. de ciuitateDei bcncprolixumCaput, gwpi'aScot»« inquoficait. Simiraculafanitatum (utaliataeeam) ea »‘*2quot;®-tantummodo uc'iim f:ribcve,quæper hunc Martirem,id tftgloriofüTrmumStepbanûdaâafunt in Colonia Cha? lamcnfi 06 in noftra,plurimi conlicicndi funtlibri. Nec ta men omnia colligipocucrunt,fed tantum de quibus libel lidatifuntquivecitatcntur inpopgt;ulis. Item. Sanatifunt «

i finquit) illic per eundé Märtyrern Fres Podagrici, Duo

1 tiucs,peregrinusunus.

1 Et inbutheri articulos,quos Concilio Generali propo Coc. in Lmb.

1 nbsp;nbsp;niuolcbat,Tcuthoniccinter alia multa fie refpondi.Cum articulot.

1 Eiamusigitur,Inuocationcmfandorumomni temporç,

1 ab Apoftolisitfq;inbcclcfïaufitatameffc,ô6 inferipturis, 1 non clfeprohrbitam,nequaquam ueremur,alias Catholi?

1 casNationes CquæmultoantiquioresChriftianifunt,?^

1 nbsp;nbsp;riosGermani DnGenerali Concilio plus credituras autgt;

1 nbsp;nbsp;îffcnffuras effe Luthero, ch S. Hieronymo contra Vigi?

l lantium,q! S. Athanafio,Ba(ilio,Ambrofio 5Cc. c^ anti?

1 nbsp;nbsp;quo denii^Ecclefiaeritui,qui Deus tpfetotmiraculis ui?

1 îiüiliterinhunc ufcçdicmfcmpcrconlivmauit. Deicnim

1 opcïibusnonminuscçDciueïbiscredendum eft, Quem 1 admoddbuthcrus ipfe dicitinlibro cÔtra Anabaptiftas. .

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O aieei preeicrea latine inVepticipite, propriaDutheri l-utb. de decc

\ nbsp;aetba,qux ipfe in P icardos feripht inlibro de deeem prq? pr«cep. c. k

\ nbsp;ttpùs ubi hc ait. O mues Can€ii omnia poîïunt ,Bt tantû

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B iq üblpcï

tibi per cos dafür à Deo,quantum credis te accepturuoî' Qliidcnim aliud funt fandi,nifiuelutguttulaironsgt;fii'^ guttacnodiumincincinnis SCcapitefponfi. ObieeÜtfO* ex Teuthonica cius declaratione fuper quibufdam adicU lis,quos fibi falfo imputari querebatur, hacc ipfius De fandorum interceflione dico amp;nbsp;teneo firmiter tufli tota Ecclefia Chrifti,quod fandi ucnerari ac inuocari benf. Quis cnimcontradtcercqueat, quodadhuchodi^ uifibilitcr apud fandorum corpora 36 fepulcra, Deuspf* nomen fuorum fandoriim mirabilia facit;* ScripfiinfuperHagcnoix,in Connentu uem narrationem corum quæ ada et concordanda Auguftæ in tradatu fuper Cofefftone 2C Apolog!*

Trrfdi tcrtantium,àfeptcm6lt;feptcmiu(ruMaicftatistua;)\^ perator,dcputatis,intcr quos SCego, licet omnium mus,unusfui,camc^tradid) bonaconfcientia,pnuatimd fideliter, fcrcnifT. Regi Ro, 00c. CkmettlTimo Dom**’® meo,non temeritate propria, fed ipfius iuflu. In quab*!^ narratione circa xxi. articulü Confeffionisö^ Apolog*^^’ qui banc de fandiscontrouerfîâcomplcdebatur, pil. Dehoc quo^ arttcuîo tradatum eft in delcdu» nonplene concordatura. Admiferunt quidem nobis,? omnes AngeliÔC Sandi incœlocorâDeopro nobisii** tercedunt, öCquodmemoriasac fœfta eorum,inquib**’ Deumrogamus ut fandorumintcrcefljo nobis fit pm»*^ cuajbeneobferuarepofTumus, Sednoluntfandosinuo^ re,quando idferiptura non iubet. Dicebanttamen/e*’^^ mini prohibereneinuocct« Necj cnim feriptura ulH prohibuit. Incerfuit autêeidem tradatuiifte qiiotj Pb*^ lippus,qui nunc maxime prübibct,atcç pro crim ine idoW latn'æ habet,inuocarefandos.Longeplurafcripfideind^ Ratifponaein Conuentu Imperiali,dura infauftum iquot;**“ haberetur colloquium Trium et Duorum,in eundema*^^ ticulü*”

ticulum,at($adeoi'ntotam fummatim illorum ConfcG fionemói^ Apologïam,quae referre longum foret.

Multoatitcm adhucpluram hosEcclefiaerebcllcsfanlt; Scripta dtho ftoruminuocattonefcripferunt plaeriqjpij aceruditihoc ticorumdeflt;tn SEUo noftro llieologi,quorum extant libri, in hune ufq; élorum ùiuo « dicm à nemïneiilorum aduerfariord confutati. Ad quos «lionc. breuitatis gracia hune rcmitto Phillippum,ut cis refpon* dcat,fipoteft,præfcrti ueroD, lo. Eckio,fuo (du Vuorgt; tnaciæefTemus) collocutorf, qui hac decontrouerlîa tam milita fcripfic in fuisHomelijs,in Enchiridto ôi: in Apolo gia,(^.iod il liuius feripta nimis grauia aut prolixa putalt; ucrit,refpondeat faltem ad ca,quae D. Michael Vehe do# Michael Vche ftiirimefcripiîtdehacrcin tradatu Decimo fuæAflcr# vuimpiaenfis tionis.Meofaneiudieionihilbreuius,ucrius,autneruofî^ plcniufuedehaccontroucrfiadici,aut feribipotefte^ uir iile,beatænuncapudChnftumimmortaIitatis,fcripfîtac docuit.Cuifîiuftercfpôdcrit hic Philippus,ego ci palmâ ültroconcedam. Sed longe alqs ciuiribus opuseritad re^ fpondendume^ quibus hic utitur.

Contra impiam igitur fubfannationcm eius, qua hic ßiuamAnnam Iunoni,Georgium CaftorictPollucico Quomodofaa parat,poteftpî)sCatholicis fufiiccrc,quod Ratifponçbre ilifunt Difet Uiteritaferipfi. Vnuscft Deus per elTcntiarnSCnaturam, ijuomodoinu» Hacc ciusgloria non datur alteri. Sandi autem funt Dij, cantur. '’on pernaturam,fed pergratiam ôf participationebcatiu Judinisaeternæ.NonfùntautéDrjalienijnecextraDeiï, kdintiiifie coniundifunt Dco beatificauifîoneamp; fruitio ^Eînôalienià Deo,fed filtj ô^^hçredcs Dei, atcjcohçredes Chrifti.Dij aût gêtifîmaxime alieni funt â Deo nô in cç^ 'o,fcd in tartaro pofiti.Grauiffîma cft igitur blafphæmia, puanunc Scdacnosidololatras,5Ccultû fandoru Idolo ■atnamuocantjfandi enimidola nô funt,iîcuterâtdîj gc

**âEt ficut aliter Dij funt Ç Chriftus aut Deuspater eft.

ItaÔ^

Ita SC all o cuïtu â nobis honorantur,ncmpccuUuDii^'^ Deus autem folus cuku latriæcoli debet.

bis fotuitur quæftio de inuocatione Dei, quam toti fon? tentioni hicfuæprætcxit Philippus, tan^inuincibild^ eaufam ad redarguendum totius Ecclefiæ patruwij^nti^ quorum rcceptiffimum de fandoru inuocatione alianamcj cft inuocatio, qua Dcum,êC alia quafaniS^s inuocamus ÓCcolimus»

BE COEN^ DQMIJSIL

. nbsp;. U Eu mihi,Caefar, quanto urorzelo, quanta cfuüof

I^Jo itio J^^triftitia, quadorefpicio in Ecclefias 8i Monaftw*^ f jwrion. quæ2SuingIianorum8CLuthcranorumfubiacenttcrrc^ næpotcftati,in quibus omnia facra aut funtprorfusabo^ Iita,aut fœdiffîmc prophanata, Altaria aut pcnitus demo lita,uelutiapud ZuinglianoSjauthominumfcdilibLisob ftruâa,ut nullus ad ea patcataccclTuSjlicut apud Lutl^ ranos,nulla in templis luminaria,omnia Ciboria prorius uacua, aut penitus dcftruda, ligneis hominum fcdib^® omnia plena,Cimiteria in prophanos ufus conucrfa,JV)o naftcria uel in ftabula,aut granaria, uel in artifictitn ofti* cinas,autbombardarû armamérariainftrumcntorun’gt;J^ fabriliumreceptaculaprophanifîîme demutata,inqu'‘’' antea ordinatiffimcdiénoCïutjinhymnisSCCantiosl^i* dabatur Deus,at(j horæ Canonicæ Qi. diuina peragebaf^ turoffitia.

iwpiffaî Phi* Quafî uero hæc Icuia fint impiorum peccata,ifn’f’’P'f lip. inCorput fcelcratusRhetorifte,inipfum corpus Dominiqtft”^* Domini, rum panem uocat, 8C Perficoaffimilat Gcntilium Philip, quinti Recitauiquide iamantca in Qiiinta adMaieftatcinui^ H (/ C7’ iij. Philippica QC confutaui quocç graues iftiushofflingt;sgt; complicucius contra hoc uenerabiliffimumfacrafflcii^'’ crrof^î

^otes aliquot, De quibus nondumrcfpondit milii, Tcu «loniccquoquepkrifij libellis 8C difputationibusmultas Qehoc facraméto impietatesLutheriaccufaui,6lt; per gra” (b”* nbsp;nbsp;omnium Catholicorum iudicio ( ciü me libérer

^fecurefubmitto) conuici,fortius cóuicerunt fiCaltj plac f *i$ex Omni ferè Natione pq ac dodi uiri cafdem, quibus •ifmoaduerfariorum ordinate autintegrerefpondit,fed dementatç per eos plebis aliorumfj laicorum iimplicitatc ß^accenfo inipfisaducrfus Clcrumpcruariascalumnias odio abutentes, femper in peius proficiunt Gigantes ifti 1 heomachi.et magis adhuc impia fatanica arte excogitât Animaduerteobfecro, Augufte, Chriftianc loquatur. liiccôtra Colonienfes gentilitcr cruditus,ex Luciano fuo Rhetor ifte. Sciant (inquit) ptj cærcmoniamin aéiionc Gentiîit looi* lacramentum cflc,nô panem ad alium ufum circumlatû tio Phik hiatnreuiüifcerent,Ambrofiusamp;Âuguftinus,utnondi lt;^amdeApoftolis,acucnirentadhæc Ipcâanda, In qui# husbngoordineinceduntfacrificuli, geftantes ligneas, ^tgcteasjmarmoreas ftatuas. Deinde ucro fcquitur Hie# tophantesgeftans panem,uidcrenttjcircumfufam multi tudineminuocarehuncpancm,cxpauefccrentac interro garent,ubigentiumeflent, ctquaenouæ poftfuam aetatc EthnicorumceremoniænatæcffenU Non cnim putarét ‘tin locaEcclefiacChriftianæueniffe,Et poft pauca, fuit olim (ait) fimilisPerfîcacôfuctudo,circûfercbaturfaccr ignis,quem adorabat populus ac præibant CCCLXV» facerdotes,ut numerus conOTuerct ad dies animi, etgere# hanteertaornamenta. Eceequanto honeftius loqui# proeeßio pe» turGræculusiftede PerfîcaGcntiliu pompa de Chri# bUca cumftt ftianorum Proceflîonepublica,inqua uencrabiliter circûcwwwito Cor. fertur Corpus Domini cum fummo,qucm Clerus QC po# porn chrijli, pnlus exhtbere poteft, uenerationis honore 6lt; piæ deuo^ tionisaffeâu. In quali fane profeffîone teipfum, Cæfar

F CAROLE,

C A R. O L E, libcntcr SC cam gaudi'o oidi tum ftaetum llt;atifponae,ubi Imperialem celebrabas tum,Vidiinquam te fumma cum dcuotione^nudoi*-per capitefub diuo in ardentilRmo ctiâfolis fcruorf) P*’ Keuerendiffimos Cardinales Moguntinum SC nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

num,quoruille AuguftaeJiicRatifponacuenerabil^ ° portabat perurbisplateas Corpus Domini,£equircUg* îe portanteminmanudextralaccmceream, Si^ubicu^T monftrabatur ad populum cum lîgno crucis Corpus V mini,tu Imperiabstuacoblitus Maieftatisterrena:?^*'^^ ßtorix, in honorem ôdreucrentiam Domini tui (cu*^ leftisôC aeterna maieftaseft) uel in medioplatcariimwt® ingenuaprouolutus, fupplicifïîmeadorabasillud mentum,Quod certe non fccifrcs,fi nô crcdidifTcs ( crediderunt ante teomncsptjôC Catholici Reges pcratoreSjMaiores parentes tui ) ibi cfle ucrû Cor^’ Dhijfed Pané duntaxaf,ut ifteloqtur. Si ergo uid reële comedit zetus domus Dni, te Impcratoré Chu ftianumSé Regem Cathoiieum non comedat zclus poris Dominic Nunquidfanëlior cil domus Doiw”'? corpus eius, quodipfiusdiuinitati infepatabiliter in unä fiëeademperfonaætcrnaconiunëlum elle

Attende igitur ô Princeps,qui non fruflra gîadiuin portas,^ fcurrih'ter loquatur hiedeDomino SC Dco tiiOj quem in facramento ueneraris. De Pcriîca uero Gentiliu popa quâtohoncftiusoiarecitet Lucianicusifte Theo^ fogus. Nobis ridiculefacrificulos, Perils facerdotestn^' buitjSacramentum noftrâ uocat fîmplicitcr ,abfç omni honoris epitheto Panem, Perfarumuerofacrumignnn» Defidelibusnollris contemptim ait,circumfufatn tudincminuocarehunepanem,De Perfarumucro gen^ Hlibusaithoncftius,quodfacrumigncmadorabatpopiW los, ISoftrisfacerdotibus,qui honoris caufa uenerabilcs portant

portant fandorum reh'quias,tn'buitodiofcftatuas,Pcrfli ''Oocertaornamcnta.

Quid faceresjobfecro, Imperator, fîfîcloquereturuel ^otam te uc! coram populo palam ludæus alïquïs,coatra “ocnoftrumfacramentu f An non exclamarcs protinus ^utn Dïuo Ht'erorwmo, O hnguampræcidendam flCin Hiero, inVi^ fecandam. Si ergo non pcrmittercs ludæo (qui ingilM, crédit) palam fie loquifmpune,Quo iure, Suæfo,aut qua confeientia permittcshuic baptizato Ma ’’lalucho (quid enim aliud uocitem eu qui in confecrato pane abnegat Chriftum Dominum Si Deum fuum que contelTus eft.^ ) palam in multis milibus librorum

(4U0S totoorbe Chriftiano per Typographic difpcrgit) Seferiberetam libéréabftÿ Omni animaducrfîoncf' Sifte faite iudicio, ut coram dodis reddat dehis didis fuis

J^tioncm,Tuncenim facile comperies,$inaniterucrbofa fit abf(j feripturis ÔC rationibus ipfîus Podica SC Gentilis ‘ neologia,

Quas rogo affert hic feripturas aut rationes, per quas 'Reprot^fw ptobari queat, Pancm femel per uerba confecrationis in nowerrorif. lt;^otpus Dominifubftantialitertranûnutatum,nonrema

corpus Domini.iî dd cratur uel uenerationis caufa in pfoce(ïione,ucl neceflartj uiatici caufa ad infirmost' (Quw fiusuerbisexccratquodfemclconfecratumcftc Autqua ’ f *cxpellitcorpus domini quod antca per uerba confecra^ tionisadefle, nobifeum crediditf Semel uere didum eft ‘Uper eum pancm in uerbo domini.Hoc eft corpus meû. Verbum autem Domini manet inœternum,Et non tian# fîtmox ceflantein adione,ceremonia,ut iftc loquitur,

Obijeû nobis Ambrofium Si Auguftinum quaiîfuae p^nit itt cer^ auentesjentcntiæ, fed ne unum quidem producit ucr^pnr Domini uni eorum, quod tauto patrocinari poffît errori. Nos tranpiiuMHt

F ij contrarium

contranum facdeperutrumij oftenderepofluinos*i^ cnim luculennusdeuentatecorporisdominiinhoc

Am6ro.dfiny mcnto fcnpfit Ambrofiusf Hæc fane finit ucrba^i^^ fterijs iiiili. force di'cas, Aliud iHdco,quomodo tu mihi afleris,^’^^ . e.lt;). Hi corpus accipiamr Probemus (inqihQnonlio^-di^^ ^ naturaformauit, fed quod benedidio confecrauitïH^^' remtjuim efle benedidionis nbsp;naturaf,quia bencdidw

Exo.4.cr.7. neetiamnaturaipfamutatur. VirgamtenebatMoy'^’ proiecit earn 0(. fada eft ferpens,Rurfus apprehendit fl“ dam fcrpentis,0C ip uirgæ naturamreuertitur. Vidfsig“ prophetica gratia bis mutatam effe naturam, ÔC ferpto^*^ K virgac. Et infra. Qiiod ft tantum ualuit humana didio,ut naturam conucrtcretjQuiddicimusdcipfaf®^ fccrationediuina, ubiuerbaipfa Domini faluatorisop^^ ranturf Namfacramentumiftud quod accipis, ChriH* fcrmoneconficitur. Qiiodfi tantum ualuit fermoHd'Ç» ut ignem de coelo dcponeret, Non ualebit Chriftift*'“'*?’ utfpetics mutet elcmentorum Detotius mundi bus legiftijQuia ipfe dixit amp;nbsp;fada funt,ipfe mandauitA creata funt. Sermo ergo Chrifti, qui potuit ex nihilofaf^ • requodnonerat,nonpotcfteaquacfuntinid mutareç“ non cran tr Non cnim minus eft nouas rebus dare,$ tare naturas. Haccibi.

Et in alio fermone adhuc clarius ffc ait idé Ambrofius* Awtro. de [de Tufortedicis. Meus panis eft ufitatus. Sedpanisiftepa^ cramentij lik ante ucrba facramentorum. Vbiacceffcrit conft^ cratio,dcpancfit caro Chrifti. Ite, Non erat corpusChn ftianteconfccrationem, fed poft confecrationcm dico ti^ bi,quod iam corpus eft Chrifti. Ipfe dixit ô^fadumtfc ipfemandauitGC crcatumeft.Item. Ergo didicifti, quod ex panecorpus fiat Chrifti,Etquod uinum etaqua in oa^ licem mittitur,fed fit fanguis confecrationeuerbi cçkftialt; Etrurfus » Ance^ confccretur,panis eft, Vbiaiitemutr^

tiChrifti acccfferint,corpus eft Chnfti.Iternadhuc tua#

S*sdiferte ait in alio ruvfus fermone. Dixi uobis,quod an^ îtuerbaChrirtiquodoffertur panisdicatur. VbiChrifti ^'ubadeprompta fuerint,iam non panis dicitur, fed corgt; pusappellatuv.Qyiid obfccroclariuscontrahuncPhib’pif Vutnöiconiraomnesei confentientcs,profcrvi qucatt'

Ego celteipfum Luthevum antexxii. annos Vuorjna MrnditrtMih ïi®,infuoruïnconfpedluói ipfiushofpitio, perifta Amgt; L«tb. ^totiitietbademanifeftoconuicimendacio,quod adhuc 'ngutture eins lixumremanet,nee rcuellcic uncppoterit.

Dixeratquippe infua Babylone, recens tune çdita jUer^ Kmanete panem, ÔC abfurduni effepanempro fpecieue| ïccidentibus panis accipi.ntEcclefiam ukraM»CC. angt; ’^osïe(ïïecredidiffc,necufc^ necunc^ deifta tranuubftan

I datiócmcminiffe fantftos patres, done^œperit Anftote

1 ^isfimnlataphilofophiainEcclcfiagrauariin iftw CCCj

I ’^ouiffimis annis. In quibus 8C alia multa perpera fint de^

I iUminata.Qiiin Kde alio eundem ibi conuici mcndacio,

1 dequofenun^ extricate poterit. Dixit namqueibidem

1 nbsp;TliomifticamEcclefiamhoc dctcrminauc, nemp^ranv

1 nbsp;’Wutaripanemin corpus Domini.Prob^iauteinhoc an

1 it Thomam determinaium f uiffc exprcffis uctbis in Con

1 nbsp;nbsp;dlio Generali fub Innocentio lU.

\ Sic elt; Philippuirr hunc K omncs eius coirrphces per Coit«»

\ tundemAmbrofiummanifefteconuincamhkdeimpio

1 iftomendacio,quoddicuntceflantcalt;ftione Cercmonqs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

1 SCu(ucommunionishuiusfacramenti,non retnancre ihr

I torpus Chrifti,fed merum effe panem,qui per Idololatri«

1 Sita Anobisadoretur .Ideo referuari non debeat.Vnde ac#

1 ridit,utperhunc errotem deftruant aut faltcm cuacuent

1 oinniain fuis templis ciboria,ÔCreferuatashoftias (ut uo \ camus panes confcctatos') alicubi immanitate plus quam \ wnpia 5C barbaricapedibus cont:ulcent,ÔC temanens in ca

Iicccortfecfatiim uïnum in terra irreucrentrr udutaqu’ effundant.Audiantigitur ucramcx Ambrofio hiftonä) quachunemanifefte contutaterrorem. Inlibronamif cxcelKi fra tris fui germani, nomme Satyri, fîcreicrt dc lo,q, priuft^pertedioribus eflet initiatus myftcrijs,io nauîragioconftitutus,nc uacuus myftertj exirctèuiWi quos initiatoselTccognouerat,ab hisdiuinum illud Ifumfacramentum popofcit,non utcuriofosoculosini^^ reret arcanis,fed ut fidei fuae confequeretur auxilium.E^^ nimligarifccitin orario.ôCorarium inuoluit in collo,îf? ica fedciccitin marc,non requirens de nauis compagc folutam tabulam,cui fuper natans iuuaretur, quoniai”*’ dei folius arma quæ lîcrat. Nec deferuit fpes, nec fcfcllit of pinio.Deniijprimus feruatusex undis,ô^ in portuin renaeftationis cuedus, prxfulemfuum,cuife credidef’f’ recognouitjftatimcj Dei ecclefîârequifiuit,uta2cretgt*^ tias libéra tus, 6C myfteria æterna cognofeeret. Rcfer^^’ i^itur gratiam,deiercbat fidem. Nam qui tantum my»quot; rq cœlcftis,inuolutiin orario,prçfîdium fuiflet expttj^’' quantum arbitrabaturjfî ore iijmcrctjôd toto pedoris^ riret arcano f Qiiam maius putabat fufumin quod tantum fibitedurriorarioprofuifletrHarcibi.

Qijibus ÔC alia addit, quæ hoftes R.om. Ecclelî« W fpoliantac damnant.Aduocauit adfc (inquit)Ep*^ pum,percontatuf(j ex eo cft,utrum nam cum ÈpiW Catholicis jhoc eft cum ROMANA Ecdeßa, conf^^ niret. Non cnim putauit fidem effein fchifmate.Nainf fi fidem erga Deum tenerent, tarnen erga Dei Ecfldia non tenerent,cuius patiebantur uclut quofdam di,S^ membra lacerari. Etenim cum propter Eccld*^ Chriftuspaffusfit, SC Chrifti corpus Ecclcfiafit, detur ab hisexhiberi Chrifto fidcs,à quibus cuacuatdf us paffîo corpuf^diftrahitur.Quid ad Eçc,obfccrO’^'^^

^•Amhro(ijijcrba,rc(îleautua’ecuhdc rcfpondere pote# fu.Ttomnes Lutherani paritcr amp;nbsp;2SiùngHani?

Noneft autem opus ex Augudino hic multa în cos PfofcrrejCtfi per multa habet quae contra cos fun t. Quan# f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Philippus nô credit ei,nilî ubi fibi placue

‘winColonicnfesinuehiturjquodoppofucrunt exem P^^^^phuatamilTa,indeuf$ex Africa allatum,qua PWlutnfît alicubi fpedrum, fie enim ridicule loquitur. ^uguftinusautem ferio ac fobrie ca derefcripfit,non fpe Aug. de àui . ’,^*’i,fedfpirituuinmalignorumuimnoxiam uocansil ^3nialum,quo affligebanturferui S^animalia Höfperij **'*tribuniti],qiiirogaueratAuguftinoabfentcprefbyte# 5cius,uta!iquiscorumillo pergeret,cuius orationibus

0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;unus y obtuhtibifacrificiumcorporis

WijOransquantupotuitutcelTaretilla ucxatio.Deo#

uriftorum error Su blafphçmia contra miffam SCfacri# to^a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chrifti.Aduerfusreliqua ucro, quacRhc

S^'^hlitcr magisc^ Chriftianehicdcblaterat,re#

Xii n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quidemfuccindcin Philippiea (ut di^'

lo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;atque etiam eruditius â D,

gi I, J*^^“^3^^’^’'^'-*sBucerum ÔC Philippum Apolo û’jUbicôplurcseoija iugulat crrorcs dehocfacramento.

aede uotis Monaßieis^

fcnr- ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ ‘^^quot;'«slcgcm diciteffe fonte multorum

Patrib '””}*ƒ .‘^’■‘^’^»Scd nctjcx feripturis ncç cxfanâis refponfîone dignum uideri rcipondet aliud,nifî cumularc magnos accrues fu# ^anonû argumenta fittiliora, Ipfe oero no ni fulilifl^

fütiltffîmam paritcr ac falfifTimam opponit ijs omm'btiî rationem,ex fuaipfîustnendadorum pharctrajabfi^oin^ ni fcriptura Sgt;C patrutn tcftimonio prolatam »dicensC®' libatus legem impedire inuocationem Deû

Purißiitjii i» Quæ lanefententia manifefte contradicit non foilin’ corhbrft« Inno fandis patribus ÔC Concilijs, uerumctiâ Efaiç, Chrifto^ catio D«. ipfîjSCeiusApoftolo Paulo, Kinnumeris Tandis triufcj Teftamenti,quiin cœlibatu ôi^ fandiflin^^ dé puriffimeDcuminuocauerunt. Verbi gratia In tieten tcllamento Abel,Elias, Elifeus, Hicremias, ôdninitnO’ Eiræorum turba. De quibus fane ta m multa bona Sé H«* randa fenbit Iofephus,clariflîmus in hiftoria ludæus, n prolixa eiusdeçorum uirtutibus ÔCfandilTimis inftiwt'^ narratio uel fola fufficiat ad conuincendum hoc gtnen Philippi aduerfus cœlibatum mendacium, , lofrpbwrcic Etenimtriafunt(in^iit)apudludæosgenefaPhio^ beüo ludKico fophiac.HorumunumPharifçi profitentur,altfrum , W.i.c.». ducaei.Tcrtium autem,quod probabilius habetuftn* colût,gente quidem ludaei, V crum inter fe miituo anƒ ’ coniundiirimi,SC qui praeter cæteros uoluptaté quiofn^ quafi maleficia uitare,continentiam ucro feruarc,nf$tii piditati fuccumbercjuirtutcm maximam duccre.Ita®”» ptias quidem faftidiunt, aliènes ucrofilios,duniaOTn molles funt,crudiunt,traditos pro cognatishabentes,in’’ moribus diligenterinftituunt. PraccipuecircaDcutn ligiofi funt.Namq^ antefölisortum nihil profani loqn” tur,fed ei patria quaedam uota celebrant, quafi ut onaf orianturprccantes.Etpoftpauca.Deindc(inquit)^^ cibum facerdos ante ucrtit,necç guftare quen^ f as elt, n fiphus Deo celebret oratio» Poft finé quoc^ repetunt. Nam dé cum incipiunt dé cü definunt, qua» toremuidus Deumlaudibuscanunt.Caeteradeijs^^f re,quae ledu iucundilfima fu.nt, hic nimis longui^f°f^

Vcruntamen in con'^u Hon cm omnïim Apoftatarum Tliniusinrut^' luius temporis de iplis ex Plinio quo($,honiiiiehihnko, tum hvi.iih, paiicaretcram. Ait itaq; in defcriptione crins ttrræ. Ab oc s c. 17. ddentali httore Helleui,quos lugitant lifqjquai^ noten* tcs.Gcns fola,3^ in toto erbe præter ca ttras mira,line ulU tœmina,omniuencrcabdicata,fmcpecunia. Indiern ex {quocoiiuenarum turbarenafeitur, large freqiientätibus quosuita lelTosad mores eorum fortunæ Hudus agitat. Itaper feculorum milia ( incredibilc didu ) gens aeterna fft,in qua nemo nafeitur. Tam foccundaiUis aliorum ui* » tæpœnitentia eft.Et tantü de Lffæis,quos Heflenos uo^ cat Plinius. Sanditatem uero amp;nbsp;ucram inuocationem ccelibum titia E)ei,$innouotcftamento praeftitcruntattj cuftodicrut mnc.tiji. loannesBaptiftaJoannes Euangelifta. Chriftus ipfeK lrtnumcriEpifcopi,Prcsbyteri altjij Clerici 8C Monachi Virgincfq5facræ,quispro dignitate rci fuflicientcr expli* catcqueatcDcquorum fanertligiofiirima conuerfatione •i^ultas prædicant laudes celcberrimi quitçautorcsapud Chriftianos,Dionyfius,Tertullianus,Cyprianus,Atlia* Hallus,Eufcbius,Bafilius,Chryfoftomus,ôôquisn6cEgo ïgt;feuitatis gratia duos duntaxatex latinishic producam, Quoisealumniofeobiecitnobis fupra ifte Philippus, Au* guftinu in^ ÔCAmbrofium. Etcnim Auguftinus con Augufl tfaManichæosinquodâlibro fîcait.lam accipitc Manilt; rihu^ Eeclcft^ chæiperfedorûChriftianoi5i,quibusfumma caftitas nô lib.i.c.ji. ïaudanda tantum fed etiam capelTcnda uifa cft, mores continentiâfingularê. Qiiis.n.ncfcitfummecontinentiâ liominumChriftianoi^ multitudincm per totum orbem indicsmagismagisijdiffundi, iSCinOriétemaxime atcj

uos nullo modopoteftlatcrc.Nihildchis Andchorittt, dicatn,qui fecrctiffimi penitus ab ornni hominumeon* fpeâUjpane folo,qu{cisper certa interualla temporum afftrtur, SC aqua content!, defertiflîmas terras incolunt,

G pcrfiucni?

perFrucntes coHoquio Def, cui puns mentfbus tunt,6C eius pulchritudfnis contemplationc beatiiHgt;^'’ quacnilï fandorumintellcdu percipinon poteft. Ngt;n‘ fnquam de bis loquar. Vfdenturenim nonnullis rcs^^ manas plus quamoporteret deferufffe, non bus,quantum nobis eorum animus in ofacionibm CtfwW*. ß^m'taad exemplum, quorum corpora uiderc

mur. Sed fi hoc excedit noftram tollerantiam quisf® tllos miret QC praedicet, qui contemptisatc^defertis huju’ «nundffllecebrisjincômunéuitâ calliffîmâ fanâiffîï’’^? congregati,fimulætatêagunt,uiucntesinoran’onibus,i^ ledionibuSjin difputatiôibus,nulla fuperbia tumidi,ny la peruicatia turbulent!, nuliainuidcntialnn'di,fed fti,uerecundi,pacati. Concordiffima utta in înDeû, gratiffimûmunus ipfîofferunt, âquoiftap°'‘j merucrunt.Ncmo quicc^ poffidetpropriumjnenwt^“*? onerofus eft. O perantur manibus ea quibus Slt; corpus P’ . fdpofritjôfâDeomcnsimpedirinopoffit.Opusaûtiu^

um tradut eis quos Decanos uocan t,co q? fin t Denis pfÇ* pofiti, ut neminem illorum cura fui corporis tangat, quein cibo neque in ueftimento, nequefi quidaÜudo^ pus eft uelquotidianac neceffîtatiucl mutatæ (utafToKM ualetudinû Illi autem Decani cum magno folh'citudine omniadifponentes,ôfpracfto facientes quicquidiBaugt;* ta propter imbccillitatcm corporis poftulat. TraditiouÇ tarnen etiam ipfî reddunt uni quem Patrem uocant. uero patres non folum fandiflTimi moribus fed etiam diu’ nadodrinacxcellentiffimi, omnibus rebusexcelii,nul^ '' nbsp;nbsp;nbsp;lafuperbiaconfulunthis quos filios uocant, magna lu’

iniubendoautoritate,magna ilîorumin obtemperanuu uoluntate. Conueniunt autem drei temporecxtrcmou^ fuis quif£jhabitaculis,dum adhuc iciuni funt,ad aud^* dum ilium patrem»Et conueniunt ad fingulos patres

^3,utmin/mBm,îiominnmmnia.Nam etfammuîto

Werofîores fubuno agunt.Hæcibi Auguft.de Cœlibatu J^onachorum. Ambrofius uero de cœlibatu uirginum j^^ibro. 3. 'acrarum adfororemfuam,quaefubLibcrio Papa Vi.rgi deuirginibM. wtatem fuamDeo confecraueratjfîcfcripfit inter alfa mut ta«Necimprobumigitur ncc nouum integritatis eft ftu? dium.Videamus,ne forte inutile iudicetur. Nonnullas fnimdixiffe audiui, quod perîjt mundus ,defecitgenus hominum,coniugia labefadata funt* Quçro. Quistan# demquçfîmtuxoré quinoninucncrit r Qiiando fuerint ^dlaprouirgincf' Qiiis un$ pro uirgine fît peremptusC Decôtugîjs aât ifta nafcuntur,ut pcrimatur adulteruxotf ïis,raptor prçlijsappctaulftaReipublicç damno fcmper lueriint.Prouirginc facra nemo danmatuseft^quia cafti^ tatem non pœna cohibct,fed religio äuget ,fidef(j confer# uat. Siquisigiturputat confccrationeuirginum minui genushuraanum,confydcret,quia ubipaucac uirgines, ibietiampaueiores homines : Vbi uirginitatis ftudia cre^ briora ,ibi numerum quoç hominum efle maiorem.Difci te,quantas Alexandrina totiusc^ Orientis QC Aphricana Eeclefîaquotannisfacrarecôfucucrint.Paucioreshicho# ^inesprodeiint,quamillic uirgines confeerantur.Hæc Ambrofius ad nobiliftimam Mareellam, fororem fuam, tîU3cR.omac in celcberrimo ÔC fcfto Natalis Chrifti 3f cœ tu hominum,fub Liberio PapaVirginitatcm publice pro leffafuerat. Et hiscofonant ca,quae S. Hieronymus ôf ingeftfnut aiq fcripferunt in uoluminc, quod uitas patrum uocant. merusKom* Venimus (inquit) ad ciuitatemquandamThcbaidis,no chorumty ^ine Oxirincum,in qua tanta religionis deprçhendimus virginum i» oona,ut ca nemo digne fufficiatenarrarc.Rcpletam nâtj uitaurbe, Monachis intrinfecus uidimus,8C extrinfecusomni ex parte circundatam,amp;£cdcspublicac ,fiquacinca fucrcS^ tcmpla fuperftitionis antiqux,habitatienesnune erïnc

G z tr.onaeho#

monachofum, Et per totam duitatemîmwltopluta nafteria quam domus uidebantur. Sunt autcm in ipfa uw be,quiaeit ampla ualde 2C populofa,xq. Ecclefîx.ln qui* biispublicusagitur populiconucntusjcxccptis monalUlt; njs.In quibuspcr fîngulalocaorationû domus funt, quat certis tcmporibus ad orationem frcquentantur. Sed ncc portæipfæ J nccturrcs duitans,aut ullus omnino angu^ lus dus,monachorum habitationibusuâcat, quiquc pci omncm partcm duitatis die ac node hymnes ac laudes Deorefercntcs,urbcm totam quafî unam Dci ecckfiani factunt.NulIuscmmibiinucnituraut bærcticus aut pa^ garnis,fed omnes ciuesChriftiani, etiâomnes CathohU V t nihilomnino différât, fî Epifeopus in platca ©rationé aut in ecddîafadat.Ipfîquoc^ magiftratus aut principal les ciuitatis ôCreliçj ducs, ftudiofe per fingulasportasfta CuuHtco5,quiobferuant,ut feribi apparucrit peregrinus aut pauper,certatim ad eum currant,Ôi qui præoccupau^ ritabdudt,ütquæfuntnecefraria confequatur.Debisaii cemquæcrga nosabipiîs populisgcftafunt, uidentibus nos tranfîre per fuam ciuitatem, nbsp;nbsp;uelut angelis occurs

rentibus, atque honorem deferentibus, quemodo enar^ rcmrAutdeipfîs monachisSC uirginibus,quorumin^ ninncraemultitudines ( utfupra diximus) in ilia urbelialt; bentur Requirentes enim â fando Epifeopo !oci illni5gt; Vigintimilia VirginumS^ DcccmMilia menaehorum ibi haberi comperimus.Qiiorum omnium affedum ngJ nos,ÔChonorem quemexhibebant, uobis exponcrcncc fermofulfidt,necucTecundia pcrmittit.Hec de una The baidis f quæ Aegypti pars eff ) ciuif atc Hieronymus ligionis bona in coelibatu reperta commémorât.

Qiianta uero fucrint alia,inomnibus Aegypti SyriX Meropotamiæ, Graceiae, atc^ etiam Scy thiæ, in eoehbatti fanditatis uit j,ae laudis SCinuocatiois cultuf^Dci apiid Mciia*

Monachos facraRj uirgincs bona SCpiafludia at^cxcr? tjti'a, qiiae idem Hieronymus alfjq; permulti,fanâi ac gra uesautoreSjUt funt Sulpitius Seuerus, Iohannes Caflia# nus,Gregorius NazanzcnusS^c.referuntjquisdigne ac » futïicicnrcr poflït eloquiaut etifianimo comprchendcre,

Néoomniaiiiaignoraf, credo, Philippus iftc,quitam Peruerfutn iu ’’’■ultostumGræcos tum latinos uidit aurores,fed mente dici»»« phiL amp;^iudiciumeiusita fubuertit Luthcrana hacrcfis,utnunc Uelmaliciofefimulet, uelmifere deeeptus ex animo di* catjCcelibatuslcgeimpediriinuocationcm Dei, Contra totfandorumtcftimoniacxpartciamrecitata,temerelo* quais8Cnihil probans, Atqjetiam contra apertas attefta* tionesDcipcrfcripturasdiuinaSjficenim ait per Efaiam prophctam.Et non dicat Eunuchus,cccc ego lignum ari# dum.Quiahæcdicit Dominus Eunuchis, Qtiicuftodie tint fabbata mea, elegcrint quae egouolo, amp;nbsp;tcnucrint , ' foedus mcutTijdabo cis in demo mea,0!f in mûris mois !olt;? cuniSCiiomen melius à filijs StIfiliabus.Sic in Euange lioipfc dominusair.EtfuntEunuchi,quifeipfos caftralt;Mlt;iR uctufitpropterrcgnumcaelorum, Qiii poteftcapcreca* piat.Atq’adhucapertius ait Paulus, Quifine uxoreeft, i.Ctr.y. follicituscfiquae Dominifunt, quomodoplaceat Deo. Qtii3iitçmcumuxorccft,follicituscft quae funt mundf, quoniodo piaceat uxorijS^ diuifus eft, Haec uti^ legit fit Philippus, Atijetiam fatetur ultro,maritosdjnrahi cnrisdoimfticisuxorisS^ liberorum mifcrrjs,ncq} tarnen ucrcturaffirmarcjlegecoelibatus impcdiriinuocationtm Ed. Er quodind’gnius eft, cum nemo ipßus accufet inati:n'!or'!uni,co quod ne^facerdos neep monachusfue PM. Patron titqusiido uxorcm duxit:propter Bucerum tarnen alicG nus turpituii^j quetlagfciofospcrfidofij SC fidefragos Apoftatas (ciui ''^^-contralcgcsSdCanonestotiufqiEcclcfiaeconfuetudinem -aatiqui(riinain,at$etiamcontraomncmdeuotis fcriptii

P 3 ram fa*

timfacram'iixorcs ducunt) fuâ fponfeproßlit,ult;^f’^^ fe patronum inceftç ac facrikgç turpitudinisniorum-15 tacit nullis fcnpturefacrçprciidqs aut firniis rationwu^ fed metis nugis ÔC caIumnijs.Qiiid.n.nifî nugçfun^i^^^ prolixerefertetiampergraecas uoces,deutgoreaetatiS)ö^ tœcunditate naturç,deamorc uiri ad uxorem 6^ id genus alias carnis querelas 6^ excufationes,quastufp*'' tudiHt prcccxutit uduc tolls fictis ritate fecundum carncm ambulantes,£lt; in facrilegis wn tubernijsfuispotius^coniugqs, uelut iumcntainftcrf*’ refuocomputrefcentes, acnullam de mortificandacaro^ perfpiritusexercitia curam liabcntes. Attamcn ipfoi'^'' latetur interim eos coelibcs efle expeditiorcs,qui fua pati militia,carni refîftunt.

Sed q» eos dicit paucilïîmos rcpcriri,calumniafftquot;’ tot milia (andorum de quibusdidum eft fupra. Longt

** nbsp;* namc^iuftiuscrcditurdeijSjfandisDodoribusAmbfO^

fîo,Âuguftino($et Hieronymo,^ Laico Poeticobôic Thcologo:qui maliciofiflime multos in cœlibatupic^ de ac carte uiuen tes,fufpedos de abominandis flagitijs *’ cerefatagit, Notæ funt(inquit)hiftorie.Intcr diliiutjt^ fasrccenfenturlibidints,poftca Sodoma dcletaamp;'ûto* quidem poteft,çin Monaftcrifsquoi^incidantaliquiin carnis flagitia. C^uart ucro in côiugtjsid nuß^autnfi^ ƒ at aut fadum fit. Quid crgofNûquidpro pter flaçitiow$ quofdâ coniuges folui aut aboleri debctlex cóiugtlf Hot ne Philippus quidem dieet ©pinor. Quo igitur proptnU' tiofos quofdamcœlibespetitabolerilegc Cœîibatus,qiiJ tot fçculisper uniunfam Ecclefiam laudabilfter recepta et obferuata fuit maxima cum uirtutum fruge amp;incrciiic to, cordiftj SC corporis mundiciaf

Ihidttf CitM9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;afquitatereprobat htc Colonienfcs Philip^

Oftmreüdio.’ pus,lt;ÿcœlibatum Conciliorum a^toritatedefcndunt^

Cut non

non rcprehendit Buccrum fuum, qui priorinlibr» ^olefcfuaijfada exCanonibus defcndereconatus cftf 2’’ adhuc nefcit æquiiïîmum eire,ut quo quifi^ iure utw ^’’contra ahum,codem ctaltcriinfequoijutipermittatf' Kyakscftbaccmodcftja, protcrue tantum dicere,f utiles, 'i^cidi,frigidiac fuperftitiolï funt Canones fandoruni ^atrumódConeiliorumiöCnon addere caufasquare ta^ ^sdicendï fint^Talis autem protcruia no folum cotra bo

eft mores, ucrum contra pietatcm 8C contra facrâ ^^P^'^’'^3na,fcnptum nanKjcftin antiquiffimo acproba? Jiuimohbrolob.lntcrrogagcncrationcmpriftinam,etdi ioïgt;j^. ‘’penterinueftiga patrum memoriam,ipfidoccbunt te. ^tinMoyfe. Intcrrogapatrem tuum 66 anunciabittibi. Maiores tuüs,ó6 dicent tibï.Itcm in Pfalmifta. Qiianta ’’^ïndam'tpatribus noftris^nota faccrcca fihjs fuis,ut cog jj, ’‘ofcat generatio altera. Et in prouerbqs. nbsp;nbsp;nbsp;ti anfgrcdia^

fis termines antiquos, quos pofuerunt patres tuf.

Nobis autem longe aliter fentfendum eft de Canonfi» Autorité O ^us,c^fentit uftilitigatorifte. Quifeimus cisparendumnozMMn.

honorem tribuendum eflc,non folum autoritatefcrip« turç,ut iam didum eft, QC fandorum patrum.uerum,engt; âinlegum Imperialium prçcepto ÔCiudicfo. Imperator n.inCodicelegum ucnerabiliter Qiiatuorrecipit Concf cdefurntM üa.EtinAutenticis honorifice ac reuerenter CanonumTriw.L.No» (quos facras uocat régulas,non rancidas aut fuperftitîo# rddenter. fas,utfuperbiirime facit nouus cenforifte) facit mentionê

inheefaneuerba.Bene uniuerfa gcrûtur 66 côpetentcr, G m Auten. cd teiprincipiufiat deerns et amabiledeo.Hocaûtfuturûeftoio.i. CÔ{iigt; fecrcdimuSjfifacrarum regulardobfcruatiocuftodiatur, tu.6,in[gt;n!f, quas iufti laudandi 66 adorâdt infpedores et miniftri Dei uerbi tradiderut Âpoftoli,et fandi patres euftodierût atij txplanauerut .Etin alfa conftitutione uult regulasEccle^’

fîaftica^

C«1U.9. Co«* fladicas Quatuor Conctlicrum pro legibusîiaberi,8^w* Jlttu. ^.in pri. rum dogmata fiait fcnpturas fantSashabcri« Et rurfusin alia præcipit,Clcricos in dclidisEccJefiafticis àfolis ludi* fitte. .cafißpifcopis,nihilcoinmiinicantibusprouinciaruniiu^ dicibuSjUtcxamineturaccmcndctLirfccundüfatraSjöidi

uinas régulas,quasfctjin (inquit) non dcdignäturlcg«' Sed proteruit adbuc Philippus ÖC ait. Mandatum da* reextatapud Paulum. Vitandarfcortationis caufa,unub quiftj uxorem fuam habeat. item. Ne crrctis, ncifiofta* tores ncc adultcri regnum Dei pofl'idcbunt. Hçcfulmina (inquit) opponimusfuperftitiofis Canonibus,qui con* iugiumprohibcnt.Curautem iftaCanonibusoppon'^' Nunquid Canones admittunt aut probant fcortationcs, aut adulteriaf Nunquid ucro coniugia prohibent licer,utcaptiofecalumniaturhiccos Philippus.^Ncq^’^^; fed ucncrabilitcr pro Ecclefiæ facramento agnofeuntta Paulo ÄpoftololegitimUm Chriftianorum coniugit'*’’’ Qiiod tarnen pro facramento nunc habere autrecipet^ nolunt Bucerus Philippus corumeç complices, ftrenue coniugium defendere fibi uidentur.

Prohibent ergo coniugium facri Canones, non g®^^ raliter omnibus,fed facerdotibus MonachifijSCfac*'^^quot;' ginibus,proptcrbonumóóuotumcaftitatis. Expreu^'”^ aitidem Paulus,quem ifte Canonum calumniator ftra opponit in peruerfo fcnfu.Dico autem non nupns induis, Bonum eft illis, fifiepennanferint, ficutóó^ Item.'QLii matrimonioiungituirgincmfuatn,beneiac* • Qiii non iungit,melius facit.

Philippus ucro contra laudat Buccrum fuum, tpj® praetulitcoelibatuiMonafticofuum cum ElifabctaMlt;’ niali coniugium ,quod falfiffime pium uocat,cuinfit*^^ uera impium Ô6 facrilcgum atç inceftum Quantum, id ægre berat ac ilia rumpat Codrus iftc. Non polii'^

Poflum aut debeo propter fpfum mentiri ant aliter loqul 5 ueritas habet ac exigit,Impium inquam eft quia uoti# yägio fidé Deo preftitam uiolat.Sacrilegu quo^,quiaé duxit in prophanum ,e monafterio in tnundum eä fibi illicite copulauit contra omnes leges diuinas 8^ ^ttianaSjDiuinas dico,quæprohibêt pröphanari id qd* cttielDeo dicatum eft,utpatetin Leuitico,ÖCiubent fcr# ‘J^riuota,utinDcuteronomio66inEcclefiaftc. Huma# ^ïsuerotä Imperiales ^Ecclefiafticas, In utrifij.n. pro •’•beturtale coniugium.

Sed ab Imperialibus conatur Buccriim cxtricare 6Ó ab t ’oluere Philippusjficdicens. Noncftigituradhancactaif *ftnaccommodandalex Iouiani,quæ loquiturde virgi:# ‘‘«incolleges,in quibus nondum crant uitioh cultus,qui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;

’'une defenduntur. Et rapt us ea lex prohibuit,quos Iulia fifimilcs. Uusodionominis ChriftianijConcefTerat. Hçcfatis qui# utmaftute,fed non fatis uere dicit,ncqi fufficienter excu# bUVerba nam^legis,fîchabent.Siquis,nondicam rape C.deEffif.tr uttentare tantum iungendi caufa matrimontjfacra# cleridf.L. fi* ’iiiimas uirgincs aufus fuerit,capitali pœna feriatur. Non 5“’^ P'upfunthiiiusuerba legis. Qiiæauté Philippus addit, •n nulla reperiûtur glofa,nec in ullis,quantum'uis amplis tonfilijsetuoluminibus Iurifconfultorum,fed ex proprio jnendaciorumeiuspenudepromptafuntjlex.n.ilia, nihil nquiturdeeollegrjs, nihil deuitiofîscultibus, nihil delu# nano.Et Philippus probare non poteft, Nos uitiofos de

1. bnderecultus,autlulianumconceiriireraptiî,autdefolo ’äptuloquilouianum.Äperte.n.ait.Si quis, non dicam f3pere,fedattentare tantum iungendi caufa matrimonîj, Ëcce palam ait,non dicam rapere, Nec uult lex, raptum ^flematrimoniumcumfacrauirgine, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Indode igitur défendit ab hac lege Bucerû Philippus, ® ^uiaperhanclegem, quæmatrimonium cum facra uir# ‘

H gine

nafteriorapuit Monialem feu Deo facratam uirgiß^^^ cerusjlgitur iuxta legem hanc capitalïpœna fcriH Et non modo feeundum i ft am, fed ctiam fecunduma“^ quae luftiniani eft Imperatoris, In hæc ucrba.

L. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uiduarum uelDiaconiiTarum,

fuerint dedicatae, pefftma criminum peccantes j tis fuppitcio pkdendos efledcccrnimus, Quod non k ad iniuriamhominunijfed ad ipfius omnipotcntis , reuerenriamcommttitur.Etadhuc clarius ahanide fo crirainelegem ftatuit in Âatenticis,hiÇce(3ne ucrbis-ƒ inAutrn.Col quisrapuerit aut folltcitaucrit aut corruperit Afcctf*’ ^^.Conlii. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DiacontflamMonaftriam,aliamue foeminam

rabili habitu ornatamnsfîmulcum fcclerisparticip'bus^ pitahter puni a tur. Mulier ucro cum proprijs rebus tno” fteriorecondatur,SC cuftodiatur, ne rurfus in codem mine deprehendatur. Ecce luftinianus aperte fceluscft

Atrox oriUio Et omnium çgcrrime fert, à Colonienfibus diri elt;^ in* modi coniugia incefta,facrilega,fcelcrata. Atrox(in9^*^ refluf c^ facri Qra^io eft,ö^ pertinet crimen ad omnes noßros Prinlt;’P *** quot;nbsp;Si Refpub, Nam fi eßet incefta confuetudo, non legibus punienda eßet parricidium.Graue.n.fceli” incefta coniuntftiOjfiCfæpecladibus publicis punitof» ThebançS^ Aegyptiçhiftoriçindicanf, Ad haecPW pi uerba,quac non alio mihi uidetur fpiritu loqui $ deChrifto in ludçorumconcilio locutus eft Caiphas, fpondeo primum ipfiufmet Philippi uerbis, quæ bent.VcritasinEcclefiadiccndacftjUelfîftaâusiîlal’at^^ orbis. Deinde proteftor me non contra Principesö^ 1 trotefi4tio. fpub^ftd contrafceleratoscalumniatorcs Si defertoKS clefi^ Romanac Si Catholicac ac publice ab utraç^ri^

ftîte damnatosb3er«lcos,qui TuosPrinc/pcs amp;RefpoK falfis Sii. impijs cocionibus fcriptifi^ feducût, ïgereacdtfputarc.

Hisitaprçmiflisdico,Buccri6lt;aliorum Apoftatarum Qïjalüi [««• omniutncj,quicuncçfacrisuirginibusfcfccopulant,con# Apo)}lt;un4|j» tubernia,nonuera elfe matriinonia,fcd ilUdtaJcderata, «nutw. fictilega Sc incefta connubia, coniugtj aut matrimoni^ thoti(ÿimmacuhti nomine proïfus indigna, Rideant ft# ttefleant Apoftatx vina cum fuo inceftae turpitudinis pa# ttonojdicendaraihieft ucritas. Cette lt;$ilHcitaftnt, fati« ptobatum eft, cum fint contra leges 0^ diuinas 6ó huma»

I nas.Qÿ etiam fcelerata ÔC criminofa fint, iam ex ultima

I ^'jftinianilcge,qux in fcelus ct crimen catefcft,oftcnfum

I «ft. Sed 8lt; factilega effe, exLeuitico fupra dcmonfttatû

I «ft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;R.cftatigitureadeinccftuconuinccte.i^,jt^j-^ço^

\ Aft hoc igitur pr obandum, non fin gam ex me Ipfo pro# I WontsIriuolaSjfîcutfçpe tacit ifte Philippus^cd utM I Uctbis probatiffimorum patrum CanonumqjôC Concilio \ «'iïn, quitus irafei poterunt Apoftata potius ^mihi,fi \ «oluntÆteniminConcilio TributienfiÇquod Tribunç \ »MRhtnuminGermaiafub Arnolfo Impcratme \ ^«atumcft')cxptetfis uerbisitaftatutumlegitut»Vit^ruv^^*

ttvifcac,quosprotinus xquumeft à facta coniundtone ^ntudi Jtcm. Vmpudicas dcteftabikfc^ pctfonas ^^otunv atcçMonacharutn, qux abicAo proponto '■atvs^ ffiidiaatc^ facrftega contagionc te tndcucturit,^

WoïÛCCtW

Sfquwfacro.udamineconfecratam in conïugfuw rit.6^ poft dicatym Deo propofituni Incefta loeders legaij mifcueritjUt i'n conftttutione Gelafij PapaeJ sP lo .XX.legitur,protinus eft çquum,eos â facra ne detrudi. Ecce Duo concilia Gelaiiusij Papa, (ftiffimus amp;nbsp;pontifex difertiffïmuSjteftantur apcrtiWi j eiusmodi foedera incefta cffe QC facriicga.Qiiibus 0-^ latenfeaftipulatur Concilium jUocahseiustnodifo*’’ rum uiolatores facrilegos K iuxta Apoftolum fiHo® ditionis. Et Auguftinus (mitiflïmusalioqui pater dubitat eiusmodi lapP adultertjs eiïe peiores. Qpgt;d op^ eft,rogo,amplioriprobatione aut teftimonio^ftripW*” eft.n.in lege domini,8C facratiffimo Chrifti ore confirt”’ turn. In ore duorum uel triu teftium ftat omne uerbu-

Exfuperabundantitamé addam adhucunumexprp batiffimoGrâmatico NicolaoPerototeftimoniunijS^ Qa^ilnce» * -uerfus Grammaticos iftosTheologos, qui Concilioru”’ autoritatiparudeferunt. Eft (inquit ille in cornu copjç) inceftus erfmen, quod committitur curh ea,cuni qiw citum alfoquin matrimonium fuiflet, utpufa eufh w«tre) T fororcjfacrisuirginibusautaltjs huiufmodi, ‘ QuidJO hçc dicettâ fœdç amp;nbsp;conuidç turpitudinis patfónus Vxôr fhUib nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dicat nobis palam, fî audet,an in corde fuo exiftiwd

quot;quot; ipfemet, tam iuftum fuifle Buceri fua Efifabeta ( uteaw nominat)matrimpnium, Mohachiinquàm cum Mons cha, eft ipfîus Philippi cüm légitima ûxorc fua, Pt qua cum anteannos.XlILfalfó et cafumniofemccUiBfe^ orfum ac priuatim,cum cflemus Auguftæ ex poftularct, quafî in mcis aduerfus ipfîus de libero arbitfio fœdiffi^ mumerrorem libellis eamdixerifn adultcram. Ègo placide refpondi, menihilmali deuxore eius nouilTe auf fcripfîfle. Qeiod fîquid taie in meis foret libellis,id no â we fed ab alio fuppofîtitieinfertû et nequiter admixtum effet, '

Etcom^

comperipoftea, id calumniofc ab co ciTe obicdum mihi, 4uia inlibdlis mcis non rcperftur.

Si autetn Bucerus de fua mecum cxpoftulare ueUet^ vxor Bwm. ’'unquidtamplacidodignus effet refponfo Qum imo 'iiceremei,non mCcum,fed cum S. Auguftino ÔC Hiao? ’lymo atlt;$etiam Ambrofio ôd Conciliorutn Canonibus, ït^jadeo cum ipfo Paulo Apoftolo Chriftiô^ cum pub i dslegibusexpoflula,fiuis.Non enimei me ipfo fie Icti^ ^oautloquorffedexillorûfcntentia.Hçc enim funtucr# 17.^. t.e, baAuguttini(utrecitatGracianus) Mdiorc propofito Mdiorr. bpfasjfi nupfcrintjfœminas à caftitatefanôion,quæuo uetuïDéo,adulteriseffepeioresmanifeftumtlt.Sentcn^ tiaautemHieronymi contra louintanumbxc eft, Virgi’ nesquaepoftconlecrationcmnupfcrintjnontam adulter • J • tçquaminceftxfuut. Quam acris uero fit oratio Am?

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in Sufannam quandam,uirgincm corruptan^qux nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

1 Deo dicatafuerat,nemo nefeitnifi qui non lernt. Geuct 1 ceffet (inquit) iamuiolentix figmentum, ceffetruboris 1 augH\entum,ubitoticns membra ilia dicataChrifto,fcele \ fto mœcbo tuis uifeeribus polluenda pr^buifti. Qua f o^?

1 iisautemBCterribiliseft eiufdem increpatioadueifus eu, 1 quiillamuiolaueratcDe te autem (inquit)fili ferpentis, 1 miniftcrDiaböli,uiolatortêpli Dei, qui uno federe duo 1 ttiminaperpetrafti,adulteriumutiqjôCfacrilcgium.Saçri \ Itgium plane,ubiUasChrifto oblatum.Dominodedica? \ tû,dementi temeritatepólluifti. Quid de te Mbitraris per« 1 ûiteçaritcr ac perditorc' qui uas rationabile, confecratum 1 Cbrifto ,fan(ftificatn fpiritui fando,impie temer aft i ,poU \ laiftifactilegc,0Ctui propofiti immemor ,0C diuiniiudicï| 1 tonteroptor.Hxc ex Ambrofio refpondetcm.Quak uc? \ tordponfum ex Canonibus kgibusqj pubUcis dandum \ fit,iain(upracoTOemoratumeft.

\ Ktftat ApoftoVusjCuiushxcfunt uetbaad Corintbk

U 5 os. Wtew

Pduluseoiitrii os. Nefcit/s qufa tempïumDci e{iis,8C fpin’tus Dcihabi* Bucerunt. nbsp;nbsp;nbsp;tat in uobisffî quis aöt tcmplum Dci uioiauent, difpcrdct

«.Ccr.i.rt illuni Deus.Item, Nefcitis quoniam corpora ueüra man ara funt Chn'fti,Tollens ergo membra Chnftifacïammé bra mcretricisf'ÄbÄt.Et rurfus. An ncfcitis.quoniâmeni bra ueftra templum funcfpintus fandi qui in uobiscft.''

I TintoAi s babetis a Deo, non eftisueftri.DeniijadTimo# ‘ *’ theum ßc ait,ÄdolcCcenttores aut uiduas deuita.Cü en® luxuriatæfuerintj/n Chriftonubcreuolunt,habctcs dam nationem,quia prima fidem irritam fecerunt. Quidpotf^ rit iufte aut honefte ad ifta refpodere uel ipfe Bucerus, ud incefiuofxtutpitudüus eiuspatronus Philippus;' rhilip.ex pa» Fruftra fanein hoc fcelerato crimine fugiunt ad fnöS tronoprxMri PrincipesRelpub. Quoniailli eosnulIoiuretufhaiJ*^ fitorfaäus. cxcufare ab ipfo icelerepoiTuntjncciKritatcm expugn»^ re tandem poterunt,nec tot fandoi um patrum CondUo^ rum^ publicarum legum fententiam iufteirritamftf« re autreaocarequeant.Videatttai^ Philippus, necx trononraruaricatorfiatSd^accufator üjo^ Principutn^ Magiitrafuum,quos imprudenter buic adtnifcetamp;^iBt^‘^' i uitcaurxS^negodo.Atrox (inquit) oratioeü, p^‘^ net crimen ad omnesnoftros Prmdpesamp;Refpub.Qpi^ ƒ bocudeontra niefadtf Nosenimxlecrimiuebocnon ta ( nofiram legum ÔCCanonumadeoç publia iuris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

diuinitumbumaniprorerimusfententiam. Viderin[iplt;‘

ß Prindpes 0^ duitatu magUha tut, qui fain criminefof I Apoitatas fouent, amp;nbsp;fubditos fuospefftmeab illis tun’

impix doürinxaerbo,td federatx uitxexempio coiruitf / pi ßnunt,quid nam refpondeant Deo,dicenti. Maleficof

Be«/. £s. nonpaticris uiacre.Item. Quiautem (uperbicritjUoleos / Dtfft. 17. obedirefacerdotisimperio,quieotemporemini{tratDlt;f / mino Deo tuo,ex décréta ludtds morietbomoille,e[aü^ ƒ fere» mala delfrad» Quid refpondeant Paulo,diceati ad nbsp;nbsp;/

Roma^ /

ï^omanos.QuoniamquhaKaagût,digniÛJ^*^°“ ’ *

qui calaciant,fed«ùmquicn lunt

EtadTicum.Hæreticû hominê poft «nam 'orteptionédeutta,ft:iensquiafub«crfu ^f_Qnapant «iicft Quid dénia «pfms crimints patrono

Sui palam ÔC puWuehanc in eos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ieitur

««Etur,quod hoc crimen ad eos ocs pcrtin . notant windicentinpvæuaricatorem caufe,atqj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„nnefte

»ncriminofos, autprobent,fîpoffunt ,trimcn 4uodtot teftimonijs crimen effeiamfupraprobatum^.

Vident aûtÔCMaieftas tua. Imperator potentiffim«, JJ JJ quot;nbsp;HuidDeo,extcrilanationibusChriftianinommis,at.$e.V.^«^^^^^^^ tiampoftèruatirJpondeas^nmiufmcdiApoftatarnfta.A^^^^^^^^^ Sidaimptetatefcÿ manüefta crimma ÔC blafphçmiasm crjtuplQS.

Vatiaris uiuere .NuUi aut funt fceleratiores $ huiufmodi funt Apoftate,qui non folû Rcmpub.feditiofîs feriptis et eoncionibus Çgrauiusc^ambofeccrûtGrachi^ pturbât, aducïfusEcdefiâ Dei fehifmata excitant,ÔCpopulû fi* ddê hætcftb^ inhciùt,atq; criminofa uita fua feandafi^ât, «prauis morib*’ imbuût, uerûctiâiuucntute peffîmè cot »umpuntpeïlibertatêcarnisÇc^falfoEuangelicâuocanQ

ab antiqobedicntix ÖC pictatis difeipUna in oem morü Vïauitatc oC honeftioris uitçdiffolutioné abd«cunt,uerft

[ «iâ innumeras (Proh dolor) animas per fchiCma tcfcellio

1 nemqjôch^rcfimfuameterno obnoxiasreddûifupplicio,

1 htficutipfipprio (uiaitPaulus) iuàiciofuntd5nati,ita

1 ^çluïimos alios in eandédamnatior cfecû SC poft fe tra*

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tu,precorImperator Auguftc,(ut

1 TOig^oCusesPrinceps,)È)iuin« legis prîtceptuwtexequa \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ûsùluà

nsiIIud,QpibIafphacmauefftnomcn Domini,morfemö »4. riaturJtem.lllud Apoftoli. Si quis uobis euangelizauerU f, præten'dquodaccepiftis, Anathemafît.Etutinâ abfctn^

danturquiuosconturbant.Itemillud Auguftmi. Quo^ ’ modo Reges feruiuntdomino in timoré,ni(i eaqaxcon^ traiufla dominihunt,rcligiofa fcueritatcprohibendoatij pledendor'Timeetiam huius Philippi ucrbum,quod lut alter Caiphas dicit,non ex fefe,(ed cx fpiritu fando quo omnis ueritas uelut à fonteemanat ) qgt;inccila con^ fuetudo non minus legibus punienda fit nbsp;nbsp;parricidiuJquot;'

Timedeni^ antiqufi Canonemlnnocétij Papç,huiusiio minisprimi,quiin decretis habetur, inhaccuerba. Error, cui non rcfiftitur,approbatur,SC ueritas cum minimtdc^ fenfaturopprimitur.Negligcrcquippe, cumpoffis pt*'*' turbarepcrucrfos,nihil aliud eft fouere. Nec caret fo'f»’

uiare.Caueobfecro,ncDeustotanimas,quasini perduG demanutuarequiratjfipoteftate tuanóprohibuerh coercueris eos,netot homines ulterius feducant. Cum lioru nemo efficacius Imperialis Maieftas tua eoscoct^ cerequeat- Ecce fatetur ultro Philippus, graue fcelus inceftam coniundionem,ö^ facpecladibuspublicispum^ ri,Idquodtotiamannis,quamdiu Apoftatisin German nia impune permiflus fuit inceftus ifte facrilegus,diu£r^ cladibus aerumnis SC plagis experti fumus, quales proR^ do ac qua ntas an tea nec uidimus neij audiuimus nos aüt patres noftri. Cum autem falfo iaditct mox in prim^’ libcllifui Qiiaternione.fefuofijcompliccs nulla dogmata noua,fed ueterem amp;puram Ecclcfiç dodrmam illuftrare, Velim,nobis oftendcret, ubiautquâdo lidm^ in Ecclefia fuerit,Monachis amp;Monialibus nuptialia poa fuam profeftionem inire fozdera, aut quando ubiuein pa neriteper facerdotemin miflaconfccrato abnegatum

L

corpus'Domini,Quarido aut uWHuiufmodi pauis pro ^dolo habitus,SCcius cultus,uencratio,adoratioue Idoloe ’^tria dida à quopiatn Chriftiano fucrit, amp;C ego palmam ^iultrocedam,8lt;ßlebodeinceps. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Ad reliqua eius blateramenta,quorum quxdam mmts acerbe ÖCcalumniofeiaculatur nunc in Dommo mortu? «mClariflime memoriae ÔC dodrinac uirum D.lo.bçki^ 'im,nuncinClerum Colonienfem :quædam ucro nimis tWeacmendacitcrde fuo Buccrociufc$ uxorcula,de# ^unfta,deœliberis ex tali connubio procreatis,dc^fuae le# ÄxEccleliis dodrinis rbctoricatur ÔÇiaditat teamplius me fane pi§et,atc5 etiam pudet, ei ad Maicfta^ 1 tetnt«amtotimpropaareelt;exprobraremamfcftamen. 1 «iacia.Quandoquidemeaquaealicuius momcnticfleuw debantur,iamdudumfuntfufftcienter conlutata.ld ego 1 poftremo Maieftatem tuam fuppliciffime rogauerim, ut \ Mfetneluideatlegiueaudiatautrccitariiubeatcompen^ 1 4wm.TumCMalogumfvuauumnouKotumEuagclii, l Ruem in medio ultimae Apologiaefuac knpht U. ücjcius jjj l inBucerum,atchpaterneconfyderet,quantumturpKuw logMio.Bçkij l r'hacdeformationisinmorcshominum,quantumlccief Y jj, l rls 6lt; impietatis inuexerit in rcligionem,o0 quantum ma’ I lorum inImperium Cacfartuum adduxcrit eorum ^cni \ natio ÔC dodrina,qu3c antcain împeriofub glpriounim^ \ mcmovie Imper atoribus, Friderico 6lt; Max^ilian^uis \ progenitoribus,nGn{ucrunt,neqg ca perminuri tu;nent, 1 Ut piecreditur,licet opibus potentiaMaie uati tuse pa^ \ tesminimeluerint.DeusOpt. Max. Maienatem tuam \ diutiffimeconferuet incolumcm ,2lt; opibus potentials o£ \ rerumgeftarum gloria atCjjXmpcrialis ÖCl^cgite Maiclta« \ tis autoritateae pietate indies audiorem augumoremqj \ laciatXnuidiffimt Imperator ac gloriofrVCimc vrincep^ \ Semper Augufte.

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\ AMP’LlSt

üfM^LlSSlM-Q

V

tui Topulo^ Colonicf^ Iohannes

chllt;£us^ P. D,

roriei nært'ies eue (^inquiiüu gt;nbsp;os Apoftolus) utqui probati fiint)’’” fefti fiât in uobis.Deusfanequ*

ftiiaiuiii XOTiuii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*. Qf

mittcret contra Ecclelïam iuamoriti granari, nifi fciretinde bonum procarare,Pcrmjfit 'g'*^ oC uos Âmpliffîmos Patres Patriciofçinclytos film populum ueftrum, hoc praccipueannoab ®PP'-’gquot;^“ nouo modo tentartac tribulari,ut tribui’^' patientiamoperetur in wobis, patientiaautem probaoo' nem,probatio wcro fpem,fpesautem no confundit?'’'^ idem Apoftolus ad Romanos. Qtiia charitasDd di»^ eft in cordibus ucftris,pcr fpiritum fanâiim qui datusf» uobis,Eugeeuge,fcrui boni amp;nbsp;fideles Domino ftro,quibus ipfe dkit in Apocalyfi,fcio tribulationem populemeus, quia blafphaemaris ab bis quifedicutEua^ gelicosö^non funt,fed funtfynagoga Satanat« Wqtw ßabetistenetCjdoncc ueniam,Cuftoditeopcra mea uf?*® finem. Vincenti cftim dabo manna abfeonditutn 5 men noinim fcriptum,q, nemo feit nifiqui accipit.Dig'’^ eftis nimirum nomine honoris nouo,qui infide Ecdd“^ confiantes pcrmanctis,ctiam fi grauiflime tentatiefti^o ua quadam tentatione,qua ab ipfo paftore fubornatiitï* îlTedicunturomnium rapaciffîmi,cCad fallenduwaft'’^ tiflîmi Iupi,ut inuaderent ac circumuenirentgregcwl^® mini fandom ciuitatem Det

— ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sec

Scd präeualcrcnon potuauftt Tum quod In coÿ î8gt; ’numéros habctisapudDeum patronosÔÔ IntcrcclTores, Quorum gloriofa miraculis ÔÔ adhuc magts glorificand» innouiffitno die corpoTa,rcligiofa apuduoshonorificen^ ^3,uekitexuuiæ fanëlae et certa charitatis (quç nun^€x^ , ConntLij* pignora,uencrabiliter afleruantur. Ôequibus per ptophetamait Dominus,Suplt;Tmurostuos Hicrufalcin ^ouftitui cuftodeSjtota die ôô tota noAe in perpetuum no ^tebutit amp;Cc Turn etiam quod in terra ôô intra muros ue fttosDeibcnignitateÔ^ gratia habetis multospiosK c? fuditosuiros jdequibusnonpotcft uobisdicijquod fint ^ptculatores cæci,aut canes muti non ualentes latrare. Vt ^truntenitnuigilantcr gladium mortis cum haeretica pra Zitate uenientem fuper terram ueftram, et cecinerunt bue

l dna,Cletiinnu3mct Vniuerfitatis ueftræ contra

1 ’tumiudicio,quoannunciauerunt populo infidias K trau 'i«boftiumueritatis8lt;Ecelefi3e.Tumdcnilt;$quod per^

I 'uultas habetis intramuros ueftros Deo

I lt;^btifto Domino defponfatas Virgines, qux P ValmisK I ^înticisDeumdicnodtuqjlaudarc,ÔC prociuitate utura I otarenonceffant jquarUmpracceslachrYmaiqj oC lutpi# i4cob. i. I haintraueruntinauresDominifabaoth.

\ Ideo talia non eucnerunt in ciuitatc ueftra, qualia pct

\ UouosPracdicatorcscontigcrunttumin plrerilqj imperq

\ duitatibusalqsjtumueromaximcinciuitate Dildefheio Hildcpjrini.

\ 'WenR, quxnuper ab ipfo Imperatorc noftro infpeciali \ îûMagiftratus ÔCfcnatumillius ciuitatisEàiôo,non fi^ \ utperpctuoImpiorum opprobrioet inlamia,adlongum \ tommcmorata €unt.O toelixigitur Colonia, intra cuius 1 tnetnia tot fanftorum apud Deum prxualucrc prcces, \ ut Um barbara 6C immanis in ea ticret tcmplorum 8i \ Monaftcriotum ( qux ÔC plurima ÔC pulchevrima uo# \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uaftitas teligioniCquc antique amp;C cultus diuini

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y Z ptoplaagt;

prophan a tio5^ abölitio'.quaïis ö^quanta oitatibus pcrfceleratiflimoscócionatoresnouos

lt;fla ac perpctrata cft. An no plus dedecoris 8C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j L

^utionisaccepitiamexüno CæfareæMaicftatïs b“*. bcnatus populuft^Hildefheimenfis, accfpereq^^-^ clytaôi fanëtaCiuitasuéftraex Centum Milibus ciorû ÔC calumniarumlibellis,quos Melanchthon,bu fuftçS^ oés eorum complices côtra uosprudétiffimu^ J culatores SiReipub.Cuftodesfideliffîmos fcribercac uulgare poterûtfQuifquisem abeis pietatis nomine b datuviis bonis omnibus de Catholieafide ôireligione titofufpcdiis habetur,fœlicesigitur uos Si oés, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

propterreligionéôilidemabilIisuituperant.Vnius n CæfarcxMaieftàtisteftimoniâ atcçiudiciû, apud bon , 6i redos cordepponderat ac plusualet, in omnibus ftiani Orbis regnis ôiprouinctjs,^| ualeantoés et””*” Siealumniofînugaciflimoi^ h^reticorum libri. uftuperiumlausucftraeft. CumigiturintotaGerma nulla fît urbs,qua£ uelplures habeat fandoij^reliqiiiaSj fandoi^ uenerationem celebrius profequatutacperag r habetet colit Ampliffîma acfœliciflîma Ciiiitas ud f j operepcium eft omnino,ut huic fextac PhilippicçnieÇ , iunganturbreuiufculiTradatus Duo,quôsDuo ond fîmi ôireligione üera fynceriffi'miTheologi,Mich^‘* fiePraîpofîtusHallenfîs ôiArnoldus VuefalicnfisCan nicus Colonienfîs,antepaucos annos pieinDffomonu, poft fe nobis reliquerunt. Ex qbus ledotclarius intelbg^ ôidefenderefeiatpictatéCiuitatisueftrç,q nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z aL

dabilicofuctudinelnfendoi^ uenerationejeligiofale lïtatcoccupari folet,ubi populus frequentiflîmo coetu ftos fandoïji dies obferuat ÔC fufîs pcibus ad cumbas^^. liqjasfandoi^ p plurima tépla denotetranfîensptocu H ße edodus nimft^ iS olim à fandiffimo Epifco^o^ue^

S.Scuen'no, qui bcatorû Martini,Ambrofqtj K Scruatq S^enerima.

^^^mporibusueftracpræfuit Ecclefîæ,ôiurbcm ueftraih ftebropedibuspcrambulans fandoruni Martyrumloca uifîtauit,fîcut ÔC de Theodofîo, religiofîffî#

’ï'opariter acuidloriofiffimolmperatore Çcuius tempori Wüoruit ac prçfuit populo ueftro Seuerinusille ) ueraci. hiftorijsnarrationefcn'pferuntinludicio fuonuperq,' qui à Clero Vniuerfitate ucftra ad fcnbcndum contra ûuccri nouum 6C impiumlibrum fuerant deputati. D eus Opt. Max. conferuct uos otnnes, precor,in eafidc 8ôrc« ^igione,quam à Tandis patribus Èpifcopis Ueftrisantitf quisfœliciter accepiftis,ac per tot fæcula fine intermiluo UefirmitertenuiftiSjin qua QC adhuc ftatis, per quam 84 fîluarioportet omnes,quicun(ç a Domino falutem fpe« ^autetacquirût. Qiioniâ uero Melanchthonicus ifte Phi lippus in fua cotraColonienlîûiudiciu.,refponfîoe.cïcbro ^^petitafalfîtatcgloriatur, in fcdativaucrâ KCatholicS

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X non abs rc, opinor,ruerit, Ôt alium adivm

1 è^rehuic Philippice libellumparuulum,quem ante Tri# 1 ^unium una cü Arnoldi fupradidi tradatulo aedidi Mo# 1 guntiæ, Quæ fane omnia eafide 8C intentione à uobis, 1 ^îudatiffimeReipub. moderatotes Popule Deo deuo 1 t5,accipiuelim,precor^84 opto qua ego feripfî,attain ob I ^tquiûmeraoriamœucftriÇapudquosin Academia pub 1 l'carnultis annisPhilofophiae acTbcologiac opcram de# \ ûi^nunceuulgo,PeneualeteuirvGlarmimi,ô4quod ui# Apoc^, 1 ita Mille annos fidelitcr tenuiftis, conft antcr feruate, 5C TfdJ«. 1 tuftoditeufïçinfincm tenentes quodhabcti8,ut nemo ac 1 dpiai corona ueftra,et nos Catholici de uobis femper pof 1 UmusueredicerectfcribereilludDauidicumjCaloriofadi \ ûaÇvintdeieCiuitasDei.Amen,

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Idéquifupralo.CocW^usàVuêdclfteitt

1 ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Academi^ueftr ^alumnus

TRACTATVS DECIMVS,EX ASSE.ï^ «one Michaelis Vchc/acræ Thcologiç DodoriSjD“^ Inuocationeetlntcrcefliôcfanâoïji. Ca. I.

^^DVERSARII, QVO SEƒ£gt; ros fcifmaticos ubiqpprobcnt, cti'ani quot;’

recaufam,fuoerroriprimo huncprsft^^ _______ xunt fucum,lt;ÿ nulla fcriptura pofft pf? bari, à uiuisrogandumclTediuorumpatrociniunijCOiit« dunta eorum cultum abf^diuinopracccpto,finepi'lt;’’^ fîone ÔC exemplo effe in Ecclefiam introdudum. Êdn quo fediuini honoris ftrenuos aflcrtorcs often tent, q»«'' runtur in hoc fandoru cultu non folum fandorû inuj^ «onem requiri,fed ctiamipforû mérita applicaripro# Non fecus ac mérita Chrifti, atlt;^ nos, fandosnon foiu^ dcprecatoreSjfed ctiampropiciatorcsfacerc.SicijCbr’ proprium honorem transferre ad fandos. Dcni^ addunt:pcrhâcdodrinam,etiamfi uerecundiluinew^ ccatur, fandos cfremcdiatorcsintcrceffîonisobfcur^* ficium ChriftizSC fidudam mifericordiæ, debitatn Chn fto,transferrein fandos. Obprobrant quotjnobiSjq’^^’ quæ folius dei funt,fandis tribuamus,dumdocemuS)^° animinoftriuotadeßderia,fufpiria,cogitationcsijcog'’® fccrc,iî^po(recordiunïfecreta ferutari. Dicuntij*«*’®^ ftram cffeciffe dodrinam, ut publica pcrfuafione,inlot'’ Chrifti, beatiffima uirgo fuccefterit. Pleraij alia id nobis obijeiut. Adferunt etiam autoritäres nonniilhs fcripturis, quibus euincere nituntur,hunc cultun”’*’ in Ecclefia f crendum. NOS ucro paululum il lorum argi mentis dilatis,diuino freti auxilio,0(^ fandoru adwti,diuerfumdocebimus,palam$oftcndeinus^P'°f

doânnamdehocfandorucultu,erroncam,atq^ab omn/ bus pijs lUorum cultoribus afpernandam ôi.deteftandam elTc. Ne uero ordi'nc careat hic tradatus, Primo de ipforû pronobisinterpellationedifleremus. Deindedocebimus iiiuos iliorum pofle iuuari fuffragijs.PoftJiæc uero often demus,ipforum mérita in noftrum cedere commodû. Po ftremo autem probabimus, citra fuperftitionem poffe â nebis eorumrogari patrocinium.

SANCTI AD. DEVM PRO NO«» bis precatores accedunt.

RIMVMIGITVR NON A^ liododore,^diuo Paulo docet,quifcri , y, bens Corinthijsjdocet, charitatem nunlt;!

excidere. Sine ( inquit} prophetiac euacuabuntur,fiucliguæceflabunt,fiue feien tia deftruetur, charitasnun^ excb

Hcrindc ac fî dieat: Quocû(jperrcxerimus,fi modo in ^fticuloprofedionis'nobifeû fuerit, tâ^indiuiduusco^ ’’l’^snos comitabitur.NesjexcIudctur abilla beatitudine, quid^ illi fubftituct,quin potP fie perficietur. ut quç Pohacuia integra omninoeflènequeatjomnib. numeris •■^adarabfolutajNempefublatisomnib.cotrartjsaffedio ’’’DUS,que eius progreflum impediebât» Cfl enim dulcïffî *”0affedu nosiunget dco,utpenitus unus fpiritus fîmut f‘’ulo,nô iam folûin cxpedati5e,fed lomnimoda fruitio j/Hiæbonitatis.Proindecum iîtresuiuadflîma,nunu^ ^^^Çqueadiuusfîtîtantum abcft,utaliquopadopofift illi ^'^quot;duifainceflàbiliter indeumferatur, ÔCinproximfi 'Us quidem gloriam ôd honorem ardens ,huius aût com j^'^’-Quisuero dubitat ,cam lt;mo magis efteonfuma cjt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;magis reddi officiofàmrNifî quis di«

»^äminhocperftcijUtctt prtuspro fija m'rfliftKritoffi^

!

■ * * ciofa,iam rcddatur defidiofatquin ct longe infra hon’’ , mortaliu cbaritatem detrudatur. Hoc nero tarnd’^'^* , rcpugnat,^ igni,ne fit calidus. Cum igitur dus culiare ultra dikdionts officium fit,bencficamfec’^^ • crga altcrum:quodç ipfanequcat prçftare,ab aliofli^*® rogare, quoleueturproximimiferiajuel eiusfalus ueaturffitcofequenSjbeatos in patria fuis iuuarenps W fragijs,quatenusftatusillorum beatus hoepatiturk 0 num enim cft,beatis hæc afcribere fuffragia erga nos,Ç ? ftatui ó(S foelicitati eorum repugnant, qualianonlui’^' Xercdïïon is fuffragia, nbsp;nbsp;~

s'ecvnda ratio, . Ad hxcjficut Paulus ad Hcb.gt;,ctloannesinfuab?

nonica teftantur,Chriffus dominus nofterctiani# Bunc prccatorpro nobis ad patrê accedit. Quid flat,ne ÔCillius membra cum illo iam glorilicatoideP* ciant,utcapitifuofeconformcntlt;Autfadifuntncdd^* tiores permutatione huius uitæ in çternam,ut hic pptuç* phoset uidorias non poffînt rPræfcrtim cum nonigno/ rentjCos quos relinquuntin bac uita,opus habereillofi’*?' prccibus et patrocinrjs,Nimirum,qgt; fibi non fufficiud*^ bacuita,ctiam Ci hominum priuata fada ignorarent,

REFELLITVR CAVILLATIO, aduerfarij,

SED hicrcclamant quidam, obijcicntcsChriftipfflt;^^® dîepotentiflîmas, idij non latere fandos.Idcoijrosi precandoabftinere,neiniuriamfaciantChrifto,quafifdlt; licet reputentilliuspreces effe infufficfentes,fit(ÿilldniplt;’ tens, adexorandumpatrem. Nosautem refpondetnuy Scire utic^ fandos^efleChriffi preccs effïcaffimas. Atqii* ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1100

non confequîtur,Ergo ipR orare pro nobis ceflant. AIiogt; num id ignorabant, dum hie effent, ut alius pro alio

oraretf Aut latebat hoc Paulum, dum tctics rogabat fra^ 1res per epiftolas, ut pro fcorarentf^Scicbant plane,Chri# ftutn non poffe non obtinere, quicquid apud patrem po# ftulafletjNoucrantfufficientcs Sgt;C efficaces effe eius pre^ ces,6C tarnen inuicem pro fe orabant,ac uiciffim alter alte rtiisprecibus iuuari poftulabant. Non quaii Chriffo d i Hi deiitesjfedpotiuseius fcruientesordination!, ipfiufqjim^ plentcs mandatum, quo mandauit unicuiij de proximo fuo;uolensfcilicet,utfînguliiîngulis fua comunicentbo natßngulicjfinguloruminferecipiantonera, acaliusalij porrigat manum. Et quod ipfe prçftare non poteft, hoc abilloimpetrarccontendat,âquo omnedatû optimû,ÔÔ omnedonumperfeäumdefcendit,nimirum ,âpatrelugt; • tninum,

TERTIA RATIO.

N'Euerolubricaeanguillæhic elabantur, rcpcrtaali^ qLiarima,dicant($diuerfam efferationcm uiuorum

Et de undorum’lcgem autem illam de mutuo fc precibus 6Cauxilijsiuuädo,ad folos uiuosfpcdare.nihilfimile effe de illis,liane uitam excedcntcs:inaliamtranfcuRtcoîoniâ quiiiitactcôuerfationeremotiffimcàuiuisfcparâtur. Ad Paulûnobisrcgredicndûeft,qui.I. Cor.iz.etalqsquibuf damlocis,corpusCliriftimifticnnaturaîi corporinÔabfi milecffedefcribit.Qiiêadmodû enim naturalis corporis inenibrafiintconexa,utuniusuis,prercrtimfupcrioris,in alterius comodû transfundatur;Effcjomniû unusuitalis fpiritus,mutuuobfequium,comunc gaudin in profperis, idennj dolor in aduerfisîfic fane omnes fumusunü Chri^ fti corpus mifticum, fînguli membra ad inuieem, ab uno capite dependentes, fiueinfœlicitatc, fiuc adbucinuia.

Etüctiim iêcundum flatus conditionem bcatf â nobis dp fient,èx utrifijtamen una confiât Ecclcfia ,quæeftiimc» Chriftt fponfa,unacolumba. Comunicant enimnobiW in illis,quac fœlicitati illorum no repugnant. Nemo cn'ni dixcrit,fanctosnobifcû fiere,aut dolore,aut fimilealiciuiiJ Cçterutn unum cis nobifcu caput,unus dominus, unin Ephef.z.^.,s. fpiritLis,una merces,quam nos cxpe(fi:amus,ipfipo®^b

Éadem refedio,unûexcrcitium,charitatis,îaudis,gratlt;2 rum adlionis.ltac^cû nondeficrintcfiTe membra,nc$ fort fentaneum cft, deluntftos efTemcmbrorum ofticiocrga» los,qui corum indigent auxilio.Qjubus faneet nos ingf’ tielTcnon debcmus,fcd officiofe rcfpondcre, gratiaiUJ” acfiione,honore,ólt;^ laude. Dcû cnim in fandlfs,00 fanlt;!lo’ in dco laudareconuenit.Mors igitur ctfimutetfiatumh® minum,no tarnen membrorumconnexionem charitaris officijs'priuat.Proinde nihil iniuriç Chriftoino gatur,fl fandi cd Chriflo fimul ad pattern pro nobispr^' catorcs accédant.Immó diuinæ(ut diximus)fubfcruiu^^ ordinationi,qua deus flatuit,ut omnia unius corporis®^ bra ab influxu unius pcndcant capitis,QC. fimul fibi fit hgreant,utaltcrum altcri ad falutemcoopcrctur,nihil P*'“’ hibentcfoz’icitatis ftatu.Cum 8Ó angelici fpiritus fint ht» ti,nihilo tarnen minus noftram procurant faluté. enim funt adminiflratortj fpiritus,mifTi in feruitute,pro^ ptcrcos,quihærcditatcni capiunt falutis,fuxta Faultin’' Qilin Ct orant pro nobisiquod uidctur indicate id, quf loannes fcribit in Apocalypii,dum dicit: Afcenditfutnt^ aromatum de orationibus fandorum,pcr manuinaiigt'ƒ in confpcdu domini.Quid enim cfl, pcrmanum angdb preccsin confpedu domini afccndercr Anignota i'!'’ dco,uteaspcr creaturamcreatorioporteatnotificariP^ fittam ridicula öóimpiacogitatio. Sed reprçfentaredilt;tun turangcli,quandodeofupplicant, nenoflrasadrcpo^*^^^^

âasprfc« fcpclIat.Hoc tpfuni ttiam ex primo capîteZa Z(lt;camp;.»î cliariæ liquet,ubi palam prophete teftatur,pro ciuitate le^ tufalem orafle angelum,his uerbis:V0$ quo tu non mife# 1,844(4, »ƒlt; ftberisIerufalemramp;^c.Qindf’NamIeremiaspropheta,cû tânien effet imlimbo adhuc,legitur pro populo deiet ciui htcfanâa oraffe:id*$ multum.Qiiod fî quis irrideat,et di ^atjhunclibrum non effein CanoneBiblixHabraicæ, ^uemadmodum indicat leronymus in prologo,quem uo ^stgaleatumRefpondemus primo,Nos nihilmorari eotf’ ''Uinrifus,qui nihil aliud,^ rifus,ronchos,et maledi(ffa no tant. Deinde ^quamuis non fit in canoneHebræorum. non tarnen fequitur,ideo falfa effe, quaeineisfcribuntur AlioquiôCfacraEuangeliafalfaerunt.quialudæieanon ''ecipiuntinfuum canoncm. Recipimus autemteftimo? niaexhislibris,quoniamEcclcfiaeos recepit,nô quia lu Ûxirecipiuntjuelreqciunt.ld^autorediuo Auguîlino li Au^uflia. Igt;to,i8.deciiutatedei,ca .3lt;gt;. Siigiturhic pro populo dei otauit,quanto magis beati id pro nobis lacéré poffunt î*

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;OyARTA RATIO.

I

1 pv V is autcm omnino dubitauerit, Tandis cffe curam I V nbsp;nbsp;pro nobis,fi perpén.derit epulonem ilium olim diui

I temminlerno oraffeproamicis,ne 6C ipfiin eumlocu tor I inentorumuenirent,in quoipfecratcQuodetiamfîparaî I bolicefcriptum effclargiamur,nontamenindelit confer I qviens,lt;$ mortui ctiam damnati rogarc non poffinttno cp I damnatisaliquaadnosfit diledio,auttantopercnoftram I (alutem exoptêtffed neillorum peccatisnos covrupt'.,i\lis I noftra imputentur peccata, ficqj eisliat acerbior poena. I Cum ergo fandis liât gaudium ex noftra ad ipfos adnu# I mtratione,quis dubitat,cos pro nobis orarcc Ar* nonorat 1 tenipro Illis,quis Iciunteffe cobercdes et dom. fticcs dei, \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;K X (etc 5

ftracfaJutis.Annoncxprcflè Pauli mcritumin commo# dumdiciturccdcreuiuorumrSED his contend, quam? uispluracongen ponentteftimonia,ad delunctostran? feamus,oftendamus^ menta ipforum uiuis in bonû cef? filTe. Gen. fiquidem xxvi. deus bcncdicens ifaac, Dabo (inqiiit) poteris tliis uniuerfas regiones has,amp; benedicen turinfemine tuo omnesgentes terræ,eo quod obedicrit Abraham uocimcæ,2lt;cu(todicrit præcepta et mandata nies,Ct cercmonias,lcges^ fcruauerit. An no deus his uer bisapcrtiffîmcnô folum gratiofumpadum,q)cum Abra ham iunxitjfed Si promptam Abrahæobcdicntiam,prac? ccptoriimcuftodiam,ceremoniarum^ obferuatiam pro caufareddit,ob quam iît benedidurus IfaactCeffcrunt igt; giturillius mérita in huiuscomoduin. S E D 60 iiij.Reg, 4.Rfg-’9« cap.xix.ad Ezechiam dcprccantem proIcrufalcmjlîc lo? quitur:Protcgamctfaluabourbcmhanc^ptcrme,ô(^fcr? Uum meum Dauid»Eccc et hic mérita Gncti ÔCfidclis Da uid incommodum ceflerunt Ezechiæ et toti lerufalem» QyiNô^ itj.Rcg. xi. dominus Salpmoniobalienige? nasnnilicrcs,rclinquentife,comminatuscft regni ciflii? fanijaddcns; Veruntamen indiebus tuis non iaciamil? lud,proptfrDauidpatremtuum,dcmanu fili} tuifeindâ gt;nud.Ncctotumregnumauferam:fcdtribum unam da? ho{iliotuo,propterDauid feruummeum, ctlerufakm, quameligi. EthicSalomonideuspcpcrcit propter me?

ïitaDauid.

VN î?Eô(^EccIefîameritafanâoruminorationcrc? cenfens,deumobtcftatur,quafiq5 commune facit,utob mérita ilia gloriofa,quibus ipfe et promifît 6C reddidit mer ccdem,digneturadpoftulationesciusannucre. Sicamp;lin CanticograduumzMcmento domine Dauid, ÔC omnis pfthH-manfuetudiniscius.

Si igitur mérita Abrah£,Ifaac ctlacob Dauid,ac alio;?

K 3 rumpro?

runt proférant,ut quibufdamplacatus fît,ficut Ifrahclin's pro ream uitulûquibufdain,ut bencdidioné copiofiorcm cofequerciur:quis negaucrit mérita deiparg uirginis, apo ftoloru,ac tot martyr ÔC fan dor û nobis prodeHc, udut pœnam effugtamus, noftris débita pecjçatis y uclgratbii’ uberioremcöfequamurf’QV ODfîcoparatio fiatpatf*^ archaru cum diuauirginefi^apoftûlis,nemo ambigttjW^ ab illis,longo relinquiinteruallo,ut fîafpcxeritdeusaoi*^ ïorum merita,utic^ Sô ad illorum mifcricors rcfpicict-

HÄVD qua$ tarnen negauerimus,accepiirefanfl‘’^ omncs cumulatius prçinium,^ mcruerintquecuiKjdia^' ritatisopcra,quæhicexercuerunt:Exhoc tarnen nonW'' ferrijfandorum mérita nobis non pofle cômodari. genan(jdiuina liberalitashumanam fuperat. Et tamc» aliquotieSjUtfî miles quifpiam aliquoinfîgni ôd ftrenuo opéré demercaturprincipem,fcu ducem fuum, femuncreturipfe,uerumctiam tota poftcritasillius,3*’^ principis huius benignitatem fentiat. Quid igitut probi bet quo minus fandorum mérita in noftrumcedantconj niodum,exdiuinalibcralitate,quamuis fînt fupramo® remunerataf

HIN C igitur manifcftum, fandorum mérita flob'j prodeffe:ut intérim taceamus,quod quidam fandiô^’®^ incelebresdcdoresdicunt non impie, plurimos fanflo^ rumcxoperibus fuis,quatcnus fatisfadoria funt, non n*^ hil relîduum habuiire,quod in paritoriamEcclcfia:ßt portatum in totius Eccleflae faltitem 5C commodinn. pcra enim fandorum ôô meritoria amp;nbsp;fatisfadoria nifeftcfcripturatcftatur,Innumericnim funt,qnilong. grauiores erumnaspertulerunt,^ ad fuornfuffeciflttcJ^^ . piationem delidorum. Et primum quidcm id arnb'g^^ efleneminipoteft,quantum ad gloriofam Chrifti cem,quænæuo quouis ôi labe caruit peccati. Attainéi” numcfä®’

tmmcfas,eas($accfbilTimas,fuftinuitmolefHaSjqusefane patientiæ mérita non inanitatem tianfîerunt. rueront 6C alijquiktahbuscriminibuscarutflccreduntur, utloan? OtsBaptifta:item 6d Icrcmias.Etipfî tarnen cladesac cala »aitatesinnumerasfunt‘^peffii. Quitametfiomnes fupra “'trita fint rcmuncratj,ucruntamen fîncdubio putamus, gt;dquodincrum3rumpcrpcffionecratfatistadorium,no penitusin aëratuanuiffe.Nihil igitnrcft,quod aduerfarq tauülantur, nifi fonus, uacuus ftiepitus uerborum« PER.P E llt; A M cnim hinc cotligunt ,fanfl;os Chrifto ’îquariànobis. Sicnimhoccft æquarefandos Chrifto, ^ocere,confitendum elle, eorum meritis noftram pofte pïomouerifalutem,pcriculofiftïmctctaeratEcclefia,cte# 'iînsfanâorumcommunioncm. Dumentmhoc credit, lonfiteatur necelTeeft, fingulorum bona fîngulis poffê

I ^ommodarCjSóinfalutis promotionem cedere.

non est INVTILE, SANCTO-^

i Tumrogarc patrocinium. Cap. llî.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftremo autem,quod inuocari poftint,

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dcmcnftrandutneft.Rurfus ergo nobis

I W/i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;primum locum aduocetur Paulus, ?,.Corîntb.t»

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nouit munitioncs deftruere, extob

1 ^^^'Olentcs fe aduetfus feientiam dci, amp;nbsp;uc?

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rx pietatis. Is fcribens Romanis, cap.Kom. t

1 gt;v. Obfecro ( inquit) uos fratres, per dominum no^

1 ftïumlefumChïiftum,2lt;pcr diledionemfpiritus,utme

1 Eborantem adiuuetis orationibus ueftris pro mead de^

1 urn ,uiliberer ab incredulis inludxa. Idcmc^CcribitThef i.TbfJf.j.

1 blon.Colloff. acalqs, Quod ftapoftolus tantus non eft CoHoJf. 4;

1 wuitusjTogare,oraiioncm fieri profe, ab illis,qultortab

1 fein peccatis erant aliquibus , SC gratia SC mifericordia

1 ^gebaut, nee diftidit, (e pofte illis adiuuari, nos time« \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bimus.

bfmiis, rogafc fandos tam praefentes cum Chn'ftOjUtP’^ nobis intercedantcAn minus ualentjquiin carlo, terrar'CumiUiexutimifQria,hiautem adhuc peregf**’^ tur à domino.Deinde aurcm nonne fchptura uetcfis menti idem infînuat,dum in libro lob tres amiti cius/o'’ tra quos iratus fueratdominus,iubentur tread feruu 1° ’ ut pro tills oretjficc^ indulgeat cis deusf

A T hie rurfus obftrepunt calltdt noftruDilHmilisO, quiunt) ratio eftuiuorurn ÔC defundorum. VtulsQ'^ j loq polTumuSjipfis anitni noftrt figniticare affcâus ; diuisquisLini^locutuseftf Qiits ccrtificat nos, illosno' ftras audireprcces c Fruftra iicró qins rogat qucmpi^*^’ quern dubitat audirc, kcfpondcrnus ad hxc. Si fpcdott»^ naturaliscognitiofandorum,fatciTiurcam ad cogjtan®^ lies cordis,ea^ quæ in animi reccliu latent,non tingcre.Solus enim deus cft,qui fcrutatur rcncs cuiep nihil occultum.Cætcrumprætercognatam not***' am,alia eft,quambeatus Augullinus matutinam iioc^» quafcilicet beaticognofcuntucrbum,amp;in ucrborcs.v^ qua Pfalm.ln luminetuo uidebimuslumcn. EtPaulü® I.Corinth. i^.Nuncper fpeculum amp;incnigmate,Wlt;’ƒ ■’ autemfacieadfacicm.Et l.Ioh.3.Cumapparucrit,fii”*J Ies ei erimusïSt^ uidebimus eum,ficuti eft, Quamuis hæccognitiomulto præclarior fît prima, multoqht*^^* porrigaturzne^tamen omnia bcatipcrillam cognofcuti eoquod dtuina eftentia compræhendi nopoffît, SùÇt culum uoluntarium,quod non omnibus eadcmrcprçf^*’ tat.Attamenânullo bcatorum occultât, quod adipßtj* gloriam fpcdat,fcu honorem,ucl bcatitudincm, cû id^*'’ us derogarctpcrfcdkoni,quae abfolutiftimaeft.

EST ueröillebcatus,quihocquod rede unit, habet, (ut Auguftinus inquit) Vnde cum nulla beat is defit rfd^ uoluntas, utique cognofeere uolunt, ÔC appetunt, quod adipfos

ad tpfos pertinet. Pertinet autem ad ipfonim gloriam, ut auxiliumindigentibuspracbeantadfalutem.Sicenimdei cooperatores elïiciuntur,quo nihil cll diuinius, tcfte Dio Dioni/iut. Wfîoj.Cap.cœleftisHierarchiaî.Congruit ergo ,utilloi? tumhabeantcognitionem,quibus ànubis prouocanturj ut cooperatores tiant.Talia ucró funt uota 60 oratiócs ho tninum, qui ad ipforum confugiunt auxilia.

S1C V1 uerö hçc non fatisiaciunt ,cogitet, angclis ÓC animabus beatis cotnmuncm effe follicitudinenijóó cona# tnuncm curam noftrx falutis ,qucmadmodum 6lt; comlt;f Wuniscftcharitatisdiledio,qua nobis fuis cotnmembris gt;taafficiuntur,utôCnobisbeneuelint,2lt;benefaciant,iugt; xta quod prædiximus,

ADhaccreputetfecum,communcm ipfîs cffediuinx tîfcntiæ uifionem.îndcenim facile cognofcet,n angeli co , ^nofcunt noftra uota ôC defideriain uerbo illo, q^ fit cade l miù de animabusbeatis, cum nihildiflcparcthic angelos l abanimabusbeatis.Namnon poftrcmaratio reuclatio 1 fc taliutn uotorum et defidcriorutn,quibus pro ipfcrum 1 tufpiramuspatrocinio,cft,uthaeccisingaudium2lt;beatigt; l ^udiniscumulû,nobisucrôin commodûcédât,dumper l bancipfispatrocinandipraeftaturoccafîo jnoftrafalute. l nbsp;nbsp;nbsp;PO 1lt;R O angelicosfpiritusfua cognitione pénétra

l teufqjadintcïiora animi,hrncclaret, qi denoftra conucr« Luc.is. l fione ad deumi,8iC pœnitentia gaudent.Hæc autem in felt;-\ tteto cordisagitur.licct etiam quofdam externes exigat l aftusigitur cum oranes fanÂi pariter cum angelis unius l fiat corporis membra,noftramc^falutcm diligant, SCcu^ Colloff I Vht\tpromoucre,acque atcgrlli, confentancum eft etiam \ toscognofcerenoftrasprcccs.

I Qy O D fietiamfingamus,latcrci\losprcccs noftras \ gertritusdC fufpiria,non tarnen confequitur ^pterboe eo’ \ tarnrron effe rogandum patrocintum. Btfi envm ad cos \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V ftuftta

fruftra ponigcrctur oratio, fi ad illoram non perocn^f*^ nottciam,ltceret tarnen dcumrogare, quatenus faiicff/’ nos eorum intcrceffio^iuuarijd quod Ecclelîa in ptó'Ï orationibus confueuit,duinrogat,utfandiorunipatrof’^ nqs adiuuetur,fcilicet interceffîonisjôi meritorum.

DVPLEXMODVS ORAN# di fanâos.

PR OIN D E duplex ab ecdeiïaproponiturinodiigt; orâdi fandos. Vnus quo oratio ad ipfos fandos pof^ rigitur,quê modum ipfa in letanqs obferuat. Alius, quo ad deumporrigitur oratio, ut nobis fandorum prêtes mérita profint.DehacremuItaoIimLutherusin ptorio îuo contra Pigkardos prodidit, quæ fuiciifdpul$ aut ignorant,aut ftudiofeprætcrcunt:aut, quodeft ueriß milius,quodolimutuerum, cum fuo dodorc defended J bant;nunc tan^ fnperftitiofum damnant, Atiÿhoc pla^ fn3flframp;. lï. ne eft, quod Salomon ait:Impius facit opus inftabik» Quod a quis cum illo conuieijs certare uellet qtiis no» uidet,arque in ilium dicipofreca,quaerede in Pigbrdos Tit.}. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;expuit.'^Sed fatis eft,quod iuxta Pauli uocem, proprio fit

iudicio damnatus,fempcr in peius proficiens.

CONFVTÄTIO OBIECTIO# num. Cap. II IL

nunc eorumaudiamus rationes, qui busprobarecontendunt,fandorumuó efferogandumpatrocinium.primo Ij autem hoe nobis obqciunt. Hacinuoca tfonediuofum,obfcurariCfirini offici# um,amp;^fiduciam mifcricerdiae debitaffl Chhftojtransfcrri in f3ndos,at9 per Ininc modum pluris mum eliuino derogari honorüAD hçc aut ixfpondcmus.

Primo,

(andisçatrociniûrogamus inicrceffionis. Dco emfviino tnum feruamushonovcnT,cumlt;$ (o\um pictate,latr^, tw lt;ic,fpe,2lt;cbavitatecoUmuSjiuxtatnodum fupra diciv.mt ï'Kqucncûqîfandloruminhoc cultupatcm eifacw.us.

SECV NDO,côtitemurChnftumpotentiffimum „ t . ^ffcaàuocatum'.nçccredimus taktneum effepontiiicé, ƒ • ’ nonpoffit compati iufitmitatibusnoftrisiquippcc^ui

Çtt omnia tcmptatus eft pto fimûitvidine carnis abltj pec i caio,nt cxhis quae paffus cft ,mifericordiam difcerenc I nbsp;nbsp;tertio,fcimusipmc(fe,dcquofcripiûeft,Lia.

\ wAn diciUa ftabitïadixïctbcin fignû populot^t, ipm gen 1 lîsdcprccabuntuv.ltcmPfabxliq. Vuiiumtuum deprelt; çpbn.4t I cabnnturomnesdiuitesplcbis.EtïUïfuSjPfab Ixxxi. tt p|4ro-8i 1 adorabuntcum omncsgcntcs tcnæ.Etiterum. l Job. x. ,.iobaft. I TilioU,non dico utpeccetis*,(ed fi quis pcccauctit,aduoca# \ tumbabcmusapudpattemlcfijm Cbïiftumiuftum ,Et \ ipfceftpropiciatiopropeccatisnoftrré.Credimusctiâin^ \ uenire auxilifi omncs ,quotquot in f iducia tbvonû gratix l dus adeuntjCius rogantes pattocinium.Ea proptct anni^ 1 dmuï pïouiïibus,iuxta nobis datam gratiâ, dum pattern l tnnominccius rogamus,ut quanta poflimus, ad tbronu I eratiacfiduciam affcramus’.confcq tamê,tum infirmitatis 1 lidei noftrç,tum ptopriçindignitatistnoftriscç iufticqs et ' mcriiisdifïidentcs,etiam adfandlos deiconucïtimur,rolt;s \ gantes iUos,ut nobifeû. ad deum precatores accédant,quo uat,utmukoïumptecibus nomine Cbrifti exoratus pagt; t«,hïgirc dignetur per Cbïiftû,quod poftulamus. Atqui hocnoneftinfanôos transferre gloriamChti ,aut iUius obfcurare officium’.Non enimitafandloruminterccffio« ne utimur,ut Cbrifti negUgamus patrociniû. Immô boc TOigisifludbonoramus,quoampbus efficere fatagimus»

\ utnôfofum ànobispeccatoribuSjfedctiamabangebs,6lt;

reliquis fandis,accoeli ciuibus,pater in nomme eius ore tur.l N G E N S enim honor Chrifticft,qgt; in eius nonii^ ne etiam beatorumecckfîapatremprecaturiattÿperil^^^ impetrari poiTe rogata contidit. Aducrfari] ucro foinniatgt; quaßnos negledoChrift®,adfandorum confugiatnü’ patrocinium,qui nihil minus quam hoc facimus.

H A B E M V S denicj in hoc fandorum culm Row. tl. nbsp;nbsp;nem admirabilis ordinis diuinçfapientiæ,quç

Corinth,tt, ports Chrifti membra (utprædiximus)ca lege uoluitdi connexa,ut quantum adgratiæSCgloriæattinetinfluxD) tohän t P^fiter omnia ab uno pondèrent capite Chrifto, de ° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcriptumeftiDeplenitudineeiusomnesaccepimus.Çx^

terum quo ad alia confequendæ falutis fuffragia fîngtri* fingulorum cflent comparatorcs, iuxta apoftoli dedn^ nam,Rom. U.2lt; ».Corinth ji,

CAPVT Q.VINTVM.

Eindeetiamex ChriftiÔCApoftoli uef bishancueritaté impugnât. Paiilus^^ nim Timotheo feribens, affirmât, effe mediatorcm deiôd hoininû,inqi'‘^ ens:Vnus eftmediator dei homin'^)

___JlvB' homo lefus Chriftus, fîcut dieft ftoIus.Nocrgoinuocandifun,tfandi. SIMILlTh^^ Chriftus iuftït apoftolos,ô6nosomnesinfuo nominepe* Johitn. «4. ' f^*^^gt;tion fandorû. AD hçc,folus ipfe uiaeft.Nemo ento Kittth.tt. uenitad pattern,nifi per ipfum.Sedamp;oês ad feinuitatjdi^ cens:Venite ad meoés,qui laboratis,ô^c, R E S P O D E M V S. Pauli uerbû,ficû fequentibus eiufdemlot* c6feratur,clarûrcdditur,quofcnfu fitaccipiendû. SicerO continenter fubinfert:Ç£uidcdit femetipfum redemption nempromultfs, Quafîidcodixeriteum mcdiatorem,ç per ipfum folum in gratiam partis redfuimus, Ipfe eft eiü fetus

^oluspropiciatio pro pcccatis noftris:qgt; folus ipfe delcuelt;s Ccloffit. ;*ti quod aduerfus nos erat chyrographû mortis,affigens quot;lud cru ci;(j folus ipfe tulerit pecc ata totius mundi,et ue« •’^portauit dolores noftros q? lolus ipfe forte armatü triü# Hic.t». Phaiicrit,arma Clus ablhilcntjdiftraxerit fpolia,eum(j fuo ^'‘’turbaucrit rcgno. Quod folus ipfe,morte profligata,ui ^fnnpbisreftituerit. Quod ipfe gratiam nobis meruerit, ofetj. ^gloriain:at(jfuofanguincportascœlircfcrauerit. QÆ *olusipfefK,cuiomiiesprophetçtcftimoniumperhibcnt, lohM.i. ftitiiflioncmpeccatorumaccipereper nomê cius,omnes Ado.io. Quiinuocant eum.H AEC autem omnia cum ad redcrap donis opus pertincant, redie dixit Apoftolus,unum dun täxat elle dei et hominum mediatorem.l N hunc fane mo dum,fandos no tacimus mediatores. Nihil cnim ad opus tedemptionis noftræ contulerunt. Scd intcrctfforcs coscf fedicimus,quia fcilicctorationcctprecefandapro nobis dcofupplicant, Qiiod etfictiamad Chriftum pcrtineat,

ad incdiatorisofFicium,ncn tarnen eftincommuni^ fabile,fed pluribusconuenic.Sicutenimalia quîedam,ita funtChrifti,uttamcn etiam aiijscommunicentur.Sicut, tffepaftorem, clTe lucem niundi, efle protedorem, S^cu# ftüdcm, Qiiæomniaapoft'olisamp;iangelis,nonmodocc/ dc(ia,fcdSCChn{lusipfeattribuit, cCfcriptura. Scriptü eftenim,Voscltis luxmundi. Etitrrum, Aliosquidem dcditpaftores, alios dodorcSjôôc.Etrurfus, Angelis fuis Epfcf.4. dcusmandauit dete, utcuftodiantte,6óc.Itanihiluetue# pfil.^o. rit,fandöscfTt mediatores, quantum ad interccfïîonis fuffragium. QVO D aut Chriffus difcipulos in fuo no# minerogafciulTit,,pbedicitur:fcdproptcreano interdici turfanâorûinuocariû.Tumquiahocipfumàfandispo ftulamus,ut patrê pro nobis in nomine Chrifti preccntur paritcr nobifcum,Tum,qgt; rogarc patrê in nomine Icfu,fit orando fiduciä habere,«^ per Chriftû facile fit donaturus

L 3 pater

^atcf,qiiod pettmusjtcm ca pc tere,qua ad faIuunj.P^ nent.Nomêcnim Chrifti eft,Ihefiis,quod faluton Aut 11 maiuSjCft patrem obteftari, per mifteriahuniäß’ tiSjUtlargiatur quæpoftulamus. Nihil autem prxtermittitur,etiatn firogemus fandos, q» fandof'^*,” uocatio hancfiduciânoncxcludat,ne(jrdiquanflP^“'^ J NifiquisputetjCtiam Paulum arguendum diffïdétiçîQ'? etipfenó àfolo Chrifto,fcd àpeccatoribusintcrccflîo^* rogauit patf ociniu. Si enim Chrifto diffidit,qiii fandorum iuuari poftulat, multo amplius dimderc tüt' uincitur,qui à peccatoribus fuffragiaorationisquçdt'

Pergant ergo aduerfarij etiam Paulo infultare, cant, Anignoras Paule, ab uno Chrillo duntaxatfaluti$ petendaefle fubfidia,qui teipfo tcfte,foluseft dei 0^ hominumf Cur igitur tarn potentiffimo atfjm*^, cordifli'mo relido aduocato,auxilium à mifcrispecf^^^f* bus rogas, qui nec feipfosiuuarepoffunt flnfanis PaU'^’ male tibi confias,uehementer à teipfo diffentis. uerbo doceSjrc ipfa impugnas. Doces omnem in ChH»® colIocandamcfTeliduciamiTuuero Paule nifiillidinwt* res,non ad peceatorum intcrccfTioncm recurrcres.Fortal* fis nc aulisregum hue ordinem fumpfifti,ubi amicis in W cefïôribus utendumeft.Sedtotauiaaberras.Logeer® difpar eft ratio, de terreftri rcge,óó çterno. Adiré illutniw omnibus conceditur : ad hunc ucro omnibus ex çquo tus patet.IIIeuuIt caufas per alios ad fe deferrûhic ucro num coftftuit intcrcefrorem,pcr quern folum uiiltnoftra fibi offerri uota,atç cxorari.Sicin infultcnt Apoftolo» Vere enim dignus eft, cui fic infultetur:ii medo ucrûeft» quod dicuntaduerfarq.fcilicet,per fan doruminuocatio'/ ncmcxcludifiduciamin Chriftum unicum mediatoreni' Vtrum ergo uoluerint,client aduerfarij, Aut nobis pefgt; oiittantjCum Apoftolo dimdcre Chrifto,aut recatent, pcrpcrani

P'^peram docuenint, per inuocationem feilicet fanâotfi ^^nsferri fidiiciâ in fan dos,eu obfeuratione officij Chri* nuilatenus concedent,Chf ifto efTe diffidédum. Fa

^’nturergo oportet,fan dos citra omnem Chrifti iniuf iâ Poffeinuocari à nobis,00 patrociniuminterccffionis eorft ^participatio mentoru,rogari. Nonncctiam in fide Chri *‘*orar,quifandorLim mérita fîbifuffragaridepofcitrquç '’onaliundemagiSj^cxpaffioneetgratfticationeChrifti ^goremhabentjSCacccptabilia funt.Ideo cnim gratafan *Sorum opera,quoniam ftintfadain fide,ÓC cxcharitate,

nobisper Chriftucontigerunt. Ideo munda,quia in ^hriftofuntfad3.Ideomeritoria,quiaexChnftimcrito, 'tdiuinaacceptationeefficaciam trahupt.igiturutfinem ’’damns,proptcrca per fandos cófidimus,quippiam im p£trareâpatre,quia amici dei funt,idquodcontigitipfis ^ïChnftum.Idcoautemadfenosuocatamp;inuitatjUto^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

‘cndatfefempcrparatu in auxiliumnoftrum,fi fiducial •’ttr ad thronum gratiæeius accedamus : id quod facere pofltimuSjCtpernosipfos, ec perfandos deiaroicos 8lt; noftros. Neque eft alia uia ad pattern, nifiper Chriftutnj Jnhocfenfujqjncminifperandafîtfalusnilî, perfidemin Chriftum,qua iuftificamur à peccatis. Sed quid hçc ad in

Uocationem fandorum f

ÇAPVT SEXTVM.

Oft hfc,nobis hoc quoç obijciût, fcili#

ncq}exemplum polie ex icnpturis prens ferri,quofandorum inuocatio probari Sed facile hçc refelliturabicdio, f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^3$^ft’^^’S'gt;^3’’crationem falfo niti

iunaaméto,q,prçfQppQj^2{. probarîdeo,qd*noêab fopreccptu!ucl,quod no habet pracuiuexcplû;autquod diuina

diuina promiflîone caret. Id quod falfum

, nemoftendemus.ETprimoquidédepraccepto. Sicn»^ inuifumeftdeoomne quod diuino caret prçccpto,qigt;w dicemus de apoftolojqui aufuseft tradcre èc ftatiier£,qi'ï Chn'ftus netj docuit, nc($prçccpir,Etquidcm bus omnino prophanis. Nifi quis purer,facran'cntun’^® ». Corinth. 7. iugtj rem effe penitus prophana, Ira enim Corinthijs bit. Cæteris dico ego, non dominus. Si quis frater rem habet inhdelcm, SC hæc confentit liabitarecuni iquot;0’ non dimittat illam. Et fî qua millier fidelis habet uiriiir’*'’. fidelem,Schic confentit habitarccumilla,nondimittanilt; rum. Sandificatuseftenim uirinfidelis permulicrcniii* delem .Et fandificata eft mutier intidelis per uirtim Nuquid ctiam Concilium lerofolymitanüm ccrtatnpri^ mitiuis Chriftianis praeferipfit legem, dehis,quçChriuUS nuIloindixeratprçccptocHçc rarnéplacuiffcfpintiiifan^ do, aperte teftantur apoftoli ôC prçfbitcri in hune moo'* AÆo.ijf. nbsp;nbsp;nbsp;feribentes, Ad. 1 ç'.Vifum cft cnim fpiritui fando SCno^

bis,nihil ultra imponercuobis oncris,(^ lixcnccctTaria^’t abilineatis uos ab immolatis fîmulachrorum,ct fangult;n^ ôC fuftocato, QC fornicatione, quibus euftodientes uos, ^‘^î*** beneagetis, QVOobfecro præccpto apoftoli adaoi funt, utbaptifiniformammutarentàChriftononinodo traditam,fed SC pracceptam,utefl: apud Matth. Cap.2S!' Euntesergo doccteomnesgenres,baptifantes eosinnô^ mine partis et filq,etfpiritus fandgdocéteseosfcruareoîa quæcuncpmandaui uobis. Abfit autcm,utEcclefîæcoIii nas, ob hoc aut fupcrftitionis, autfacrilcgij arguamus, uel ut hoc Chrifto difplicuiflecredamus, An non et Not (Sen.t, poftegrcfTumde archa,gratumdeo cxhibebatcultumdc cundis mundis animantibus faciens holocauftum, fient feriptum eft:Aedificauitautem Noe altare domino et toi lens de cundis pecoribus SCuoIucribus mundis jObtulit holocatw

Jjolocauftafupra altare,6^c. Quid obfecro aîiud eft,odor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

‘^îuitatiSj^diuinçuoluntatiscomplaccnna ,ct gratiofa Jcceptatioholocauftiex fide oblatisrNullius auteminc ‘criptura praeccptimeminit,ncui necde Abraham,c'.n Qi.

'pfeçdificauitaltaredomino,inuocansnomen cius,Geif Gen-ti^ jJf.iX.Maleigiturcolliguntaducrfarij.diim ex co, quod hndoruminuocationon eftpraeccpta, inferunteam fu# perftitiofum cffe cultum.

Deinde Qi hoc falfum eft, quod dicunt,inuocationfm ’'on pofTe ex hide hen’,co qgt; nullam promifTioncm dei ha^ ^fat.Eandem enim habemus promiffioncm, qua habuic PauluSjdumuiuorumpoftularet fuffragtam. Sifiducia habuit Apoftolus, quod poftet peccatorum precibus iuf uan.curnosfandorudiffidcrcmus patrocinio fChnftus pollicebaturexorandum pattern ab his, qui ilium in cius quot;otnineeffentrogaturi.Atquincminiputamusefteambi I nbsp;nbsp;nbsp;**

guum,fanâos,dum patternorant,adformamorâdi, qua I'obisChhftus prefcripfit,fuas formatepreccs, patriiç in nomineChrifti fupplicare, Proindc no caret promiffionc hnâoruminterceffio.Non fueritigitur inutile,corum to garepatrocinium.Si enimhabenda eft fiducia,pattern da gt;'3tiiru,quodpetimus,etiamfoli,finccooratoribus, in no wineChrifti,quanto magis fidendum eft,cum hoc largi#' lurum,finoftrainuocationcprouocatifandi,fimul nobif cum precatorcs ad eu acceflerint, cumq; nobifeum in no # miaeChriftioraucrint f Poftremo ctiam non effe ncccfgt; larium,utea,quædiuinopræccpro,aut promifl'ionc ca# rent,habeantpr3euium exemplum, hinc claret, q? facrifici umAbel(quodfpontancè non habcnspræccptum, aut promiffioncm,uel antecedens exemplum,obtulit) dco placuiffefcripturatcft:atur.SiccnimlcgiturGcne,4.Abcl Gen.4. obtulitdeode primogenitis gregis fui,amp;^ dcadipibuseo# rum, Et tefpexit deus ad Abel,SC ad muncra cius. Item

. M Elebr.u,

Heb. I i.Fidcplun'mam hoftiam Abel Cain obtulit^^*’ per quam teftimontum confecutus eft,effeiuftusjtcftii’’^’ ntumperhibentemunehbus eius deo. Etperillan^’^“^*’ dus adhuc loquitur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Patetigiturexhis,etiamhancaduerran'ofumfations infirmiorêefte,^utcontrahunc fandoru cukum af» clcfia uniucrfali(quçfanctoregiturfpiritu)receptu,c£^*^ tftïïmeobferuatum prgualerepoffït. Qiiodfi qiufpi3*'°^ get,cur patres ueteris teftamcntiab hacabftinuerint ikuo catione: cur item apoftoli hancnon docuerint priwit^“’ Chn'ftïanosfln promptu ratio eft. Fruftraenimpct *nuö cationem quentur patrocinium interceflïonïs ablns,aa quosnonperuemtnoftrafupplicatio. Atfupra dixioiu^’ fandis in fpeculo trinitatis,ô^ lumine gloriç,noftras inno tefcerepreces.Non antcaautem datum eft fandiscotufr* fpeculû diuinitatiSjhocq^ lumine illuftrari,^ Chriftusw^ peraltacœlorumconfcendenSjianuam rcgniillis iflct,atcçfecum in banc gloriam introduxiiTct,

Porro eos latuiffe uiuorum fufpiria, uota preces,t c ftatur fcriptura,Efa.lt;?3, Abraham nefciuituos,Cdfranquot; ignorauituos. Apoftoli uerô ab hoc tradendo fxcn’P’'’ abftinuerunt, negentibusrecentcrconueriîs,occafioi’^'^ prgberent, redeundi ad ydololatriam:non intelligent*^ busfcilicet modumjquoinuocandieffèntfandi.Nôiun* enim omnia omnibus temporibus çqualiter omnibus pt® ponenda.

DilHcidumnunceflcputamuSjhocquodnosdofliJ* ros receperamus, fcilicet, abfq^ fuperftitione, aut ydoloi* tria ficerequibusiibet Chriftianis, fandorum rogare pa^ trocinium,ipfislt;jfupp!icare,utpronobisaddeumptft^^ tores accédant,ac deum orare, quatenus eorum méritain noftrumcederecommodumlargiatur,nihillt;$perhecoi^ diuino honori derogari, Atç ideo aduerfarioru dodrina.

qui hune diuot^ m eukum fuper fti tiofum cfTc, S^dcEc* defîatollendum,docent,tan$ falfam ÔC crroneam,atç kifmatkam effè proferibendam, omnibus Chriftian» “itandam. Et fie efto finis tradatus huius.

DE VENERA^

Z?7KOCc^2’/O.

Ht reliquijs Sanélorü,brtuis ajjçrtio do^ijjimi (luondam üiri, K-^'ftoldi l^ueßhm cnßs.

M i) -

hVcTGNîFlCQ T^îRp,BQ)-quot;'mino Marino lußiniano, ^atritio l^cnctO:, loanncs Goch»

l(CUS P, D,

Agnifice domine Marine, antequamin

inter Chartas incas repen' j fcn'ptuolim ab crudiriflimo tum philofopho,tutheologo,triuffl$lgt;n guarumpcritiflimouiro, Arnoldo Vuefalienfî Canonic co, dum uiueret,maioris Ecclefîæ Colonienfis,Cumquo antcannos decern in Imperali Conuentu Auguftae,pfO uetcrrinteripfumSCme familian'tatc,dulci'tcr conunû^ tus fui, de quo 8^ Philippus Melancbton gratiasmiH agebat, quod mca opera uel ferne! frutbatur ilhus collo^ quio. Quum igitur hic tradlandum fit de hoc quoq^ artM culo, uifum eft mihi, illius uiri fententiam in luccm

edere, utintelligatPhilip,Melan,cum quo# que uirum,quem tantifaciebat(ö^ meri# to quidem) no à fua,fed à noftra par tcftetiffe.Bcneuale.Ex Vorma tia.m, Nonas Nouem# bris.

'M,D, XL.

DR

Satt^lorufn,aducrßts L^vthcranoSfbrc=» uîs ü/'flcrtio^

V R O: L O G V S.

MMERSERVNT quidam,fubpr»

textu Euangelq Si umbraculo ueritatis, falfadogmatadifTeminantcSjCÔturban Uw tes^ orbem Chriftianum, tranquiUita*

tem reipublicæ Chriftianæ,elt; fidei fyn* ccritatenaïQiiifanè impudenter nimis.

t'edicamimpie,inprimisaffeuerant,diuos,cœUincohset Trfjpdrtfj Chïifticohæredcs,non clTeuenerandos SCcokndos: dein; hwiuî traftdo . dediuovura opem ôc patrocinium nihilifaciunt: ÔCquod tm. wn(equcn8dl,poftrcmo rdiquias faftidiunt ÔC fubfano t'ant.Âtîÿbæc quidem patrare non reformidant contra Ecdcfixconfuctudincm tanto temporinnintcvuaUo con fittnatam,contra fandoïum patrum teftimonia, contra Urxfcripturæ ^enuinam 2lt; ueramintelUgentiam. Ego

l utilloïumiraudidcntis ÔC pcruerfisconationibus obfiftâ, \ toïïogauialiquot autoritates ex locupktiffimo penu fa* \ tUïum literarum ,quibus obtedus ,aductfariorurTrtda, \ t'^ttiminip(osbaginmaftigas,boceft jdiuorum calutn* \ watoresretorqueam,partim àChriftianogrcgeôC ortho \ doxxîidcicukoribuspropeham«

l PARS PRIMA DE VENERA*

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tionc Sandorum.

• \ 1igitur (uttccum congtediar,infane diuorum « \ 1. rifor) il'um effe uencrandum negabis,quê pater cce* À Idtishonoxdicatt* Affertor nofter Chriftus apud loannê À w,Siquismihimtniftïauait,honorificabiteûpater me* lobdn.'»-\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ma us.Dt*

us»D/uos,quiChriftumfmitatifunt,qui Chnfto iw'n'* ftrauerunt,quianimam fuam in hoc mundo oderunt,üt ïn uitam aeternam cuftodirent,pater cœleftis honorât,*

' tu honore pnuasf'Chtiftus miniftris fuis honorificatio^ nem ponicetur,tu diuos, iam cum Chrifto finefine regf^ turos, ab honoreÔ^ucncrationerepellis i Animaducrtt quaefo,quambenetibiconueniatcum promiffis CbnlH» cum Euangeltjdocumcntis. Nonne Chriftus fub patr»^ familiasparabola,feqs miniftraturum dicit,qiiofquos{ famulisinuenerit uigilantcs,0^ diuis in aeternam beatitu^ dinem ault;fioratis,mrniftcriu uencrationis dencgasfAutl* LucâjCuiuslausin EuangclioîBeatiferui illi,quos,cum uencrit dhsjinucncrit uigilantcs, Arne dico uobis,q)prae* cinget fe, amp;nbsp;facietillos difcûbcre,filt;tranfiés miniftrabitil^ Iis. Difcors plané ac ex Diametro pugnans fcntentiain^ terChriftum amp;eum,quiChriftianonominefeiadtat. ( licenimhumilis dominus fepræcingct,utfanâisamp;ami^ cis fuis famuletur,hic tu pertinax diuorum contempwb animum obfirmafti, utfandis ÖC elcdis inftiltares. lUit

ra creatorem in fandis fuis mirabilem afpernaris, Illicrc^ demptor tranfiens miniftrabit, hic uefanus homundo quos honorare redemptor mandatjirrides.

Ar^ument4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;facraeferipturæ teftimonia tefccutum,iftb^f

lutheranortfi opinar{,fcriptum eflein Mattheo. Dominum dcumiu^ Matth.4. umadorabisjöifillifolifcruies. itemin Deuteronomio-Deut.^.etio Dominumdeumtuumtimebis, QC illifoli feruies. Item Ad. 14. Paulum 6^ Barnabamin Lyftris honoremfibi â turba Apoc4lyp.i9 Kfacerdotelouis exhibitum refugifle, ItemAngcIum loanni, ante pedes adorareuolenti,dixiflet Vide ne fece# riSjConferuusenim tuns fum,amp; fratrum tuorum prophet tarum,Deum adora,

Solutio. Rede tu quidem haec citas, SC uerafunt, quæ citas, ■ -, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fedue#

intelligas. Dceirant fæpenumcîoi'n uero fenfu £rueado,qui ad cas tradan illotis ( quod aiunt ) manibus ptodeunt, nempe qiü ''terxinhsererc ita folent ,ut fpiritum negligant. Qiiod ^tibiacddiiïe,f^cii’^cofnmonftrabo; Affcrisenim, (lt;gt;ƒ ^umeffe denm adorandum. Fatemur,fub certo intcUigt; . gîntiçtcmperamento. An no Nabuchodonofor rex Dagt; ’'idem adoraueritf ludith Holofcrnemin Conopçofegt; ' kenternrNathanpropbriaDauidrcgcinflofue princi# pctnexercitustenentem cuaginatum gladiumf Lt tan?

'lern Abraham ( ut aliquandotiniain ) angelosrEttume iftringes, ut citra diftindioncin , citva ucri intcUeâus tondimentum, fimpliciter admittam, folum deum elfe

i ïdorandum Authic diftinguas, nccctfecft ,autfaeram I fctipturam à fe diffidcre, atquc fecum pugnare confitea?

I hs. At quid tam abfurdum, tam pcrnitiofum elfe poteft i noftrxreligioni,quam facrarupliterarum pugnantiam j ÓCdilcordiamagnofcerec' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

1 Ab hoe non difcrcpat,quod fubditur , Solt fcilicet \ Deo effefcruiendum. Paulus ait ad Thimot.Regifæcu? ’.Tiwtot.». ®’ I lorum immnrtali, inuifibili, lolt dco honor amp;Ó gloria in

\ tulafxculorum. AdV^oman. ucrot Gloria6C honor 6C om.*.

1 çaxomnioperantibonûJudæoprimûôC Grçco» Viden

1 Itic eiuldê autoris pugnates fcntcntias f Elanguefcetitatç 1 Uelpauliautoïitas,uelea,qu2c(ecum pugnare viidentur, 1 diftinÄionemitigandafunt,ÖCdiuifioneleuiganda.

\ Quodfiadorationis ,fihonorisdifttnÄione opus fit, 1 t^uiht, ut fimpliciter pronunctes,quod uarium eft ÔC muf 1 tï^ugumc Cuïinunumfeólionismembrum fic inclinas, \ tit akerü reqcias penitusf Golimus ÔC adoramus, ut créa?

1 torcm,redcmptorem ,utremuneratotem‘.colimus2lt;uc \ netamuï diuos, tanquam diuinx exccllentix quodam \ tnodoconlottes. Quos £anc tegiusptophcta dcosuocat \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6Cli\ios

óifiliosexcelfosomncs.Quos deus,praceone Pau*o,pf?^ deftinauitconformcslienimaginisfiltjfui. Quos dcni? Chriftus per Matth. Marcum fratres fuos, forcres, matres appellat.niud adorationis genus Chryfoftonii’S, Auguftinus ÔC facrofanda dodorü turba Aarf op rO J^ÄsioCf} appellate folent, Vt latn'am folideotributoi’®’ ita duliamdiuis amp;fandis communiterimpertinius.^

Hic fortalfe nares corrugabfs,audito nouo quoda pi^ dfgioreccntiumuocabulorum.Sedmihi crede, non» ociofam uocularum iniientioncm,quam fandipatr^^,^ ad facrarum literarum tenebras illuftrandas ,tumadpw^ candasquorundamlocorum difcordias.falubriter docuerunt.

PARS SECVNDA DE SAN^ dorum inuocatione.

SEcundoëlamitas uefanemaftigia, Sandorumcp^’^, nonefleimploranda,tuis,nefcio,an dei prsefidijsto*’ . lifus.Quódfituis,iamPaulum lapfumfateberiSjdiff’' tcm:Non fumus fufficientes cogitare aliqd à nobis, fi ex nobis,fed fufficientia noßra ex Deo eft. Quöd fid j non eftexcludendumfandoi^ patrocinium.quipp^^, deus quotÿ nos per lob hortetur, ut uocemus Slt;ad fandorum conuertamur.Quodutplanius inteHig^S) buit hoc loco orationis futuram paulo laxius csp“^‘ Tu nctandem illorum opem exibilaturus es, aut nbsp;nbsp;nbsp;z

Jam fulmina parantcm,aucrtenintfToncs Dcum dirtam accindum,placaruntr Nonne dominus r.xod. jt. ad Mofen:Dimitteme,utpcrcutiampopulumffti’'^’^j Tfilin. TOS- faciam te in gentem magnamr Nonne dominus difperdcrctIfrahclitas, finon Mofes cleduseius P/xm. lo^. jncQufi-ajf^foncinconrpedueiusf'Nonneftent ’

B^placauttjÔ^cenauitquaflattof Nonne Aaron arrcpto iT«w.tr. thuribulo interfgnem arfurumlt;^ populum médius ltclt;gt; bt,8ideiiraccffauitrNonnc( fiiacobumaudias ) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

lutniialctdeprecauoiuftiaiïiduarNonneHcl as orau/t, 'itnonplucretfupcrterram,ô(^ nô p'.uit annostrcs,amp;mcn frsfexfNonncrurfumcraint, à^cœliim dcdit pîuin'am, terra dédit frudum fuumfHic Mofes, Plnncts,ô^ Aagt; fon opem fcnfit popukis Ifrahcliticus, ÔC tu btatcrum of pemexpIodesfHicHeliai'ntcrccdcnte,tcrr)s pluuia 5va# dempta reftituta eft,SC tu fandcrum intcruentum anemeflepurabisf

DicesfortafTecu VigilantiOjViuos mutuo pro fe ora# Obicâio. repofle,nuHiusautemdemortuiproaho exaudicndamcf fe orationcm,at(j ita diuorum opem,quam fufa ad dcum pro nobis orationefieri oportet,expcdandam non cflc.

HictibirefpondebitHieronymus:Si Apoftok 6«^ mar ^eßionPio cS fyresadhucincorporeconftituti,po(rintorarcpro cætc? vigilan. •^'Sjquando profedcbenteiïefolliciti, quanto magis poft Coronas, utdorias SiC triumphos 1 Siquidcm Stephanus aä. 7, •tnitatorDominifuit,SCprimusin Chrifto martyr,pro Perfequutoribusuiucnsucniamdcprecatusfit, nunquid poft(^cumChriftoelFe cccperit, minus ualcbitr Paulus '7-tluccntas fcptuaginta fcx animas fibiadhucuiucnti con^ tlonatasinnauiteftatur,atpoftcprcfokitus cum Chrifto ^egnat,niinquidiamoraclaufiirustftf Nô finit diuorum tampcrfeda charitas,ut mortui minus autuclint, autpcf “'H,quamuiuipotcrât.Multum orat (in Machabccrum t.Mdchj. «ft »l’to fcribit) pro populo ÔC uniuerfafandaciuitatc Plie# teiniasprophetaDci, afccndiire lumum inccnforumdc ®tationibiis fandorum de manu angclicoramdco, Apo= Apowfyp. ». falypfîsteftatur.

K.urfum obmurmnras,deum fcrutari corda noftra,de# ^tirnofre,quorum indigeamus, proinde opus non cfte, N

he($ nobis quidem in terccirohbüs,quf üota noitra deo « ponant, necj deo miniftris per quos exauditam effe on tionem noftramdcclaret. Cxtcrum quemadmodutndc? us eft, qui uota noftra exaudire,qui orationes implcrcpo teft, dominus cft, qui gratiam amp;nbsp;gloriam dedit, ita quo/ que dominus deus interim, necj uotis annuit, ncçcxora bilemfepracftat j nifiintercedeniibusdiuis. Nonneapud Ezeebielem dominus ait e Qiiaefiuidecisuirum, quün/ terponeretmaceriam, ÓCftaret oppofitus contra niepto terra ,nediffiparem earn. Potuitutique dominus non di» fipare terram, attamen uirum quxfiuit, quo interpellait te à dilTipando remoraretur. Nonneapud lob difit do* minus riob feruus meus ora bit pro uobis ,facicm ciiisfu* feipiam,utuobisnonimputeturftultitia, NonncinfO* dem quo^capitedieiturf Dominus conuerfuseft ad pc^ nitentiamlobjCumille oraretpro amieis. Orariinthauo dubieamiciIob,Ödexaudi£i nonfunt. Orauitlobpro a* micisjamp;conuertitfedominus adpetitionemeius. Adco cfficax eft iufti deprccatio anidua,adeo dulcis antcDcuio oratio (ut Chryfoftomus ait) quam charitasfraternitat'’ commendat,adco^ magna funt (autore Auguftino)*’’ terris per fandos curationum folatia.Sed hæe mittainub adtertium accedences»

PARS TERTIA DE RELI/ qutjs Sandorum.

toflfrd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;O Ofl^cemo doles (ut cum Hieronymoloquar) wat^

X cum ÔLcæterorumdiuorum rcliquiaspreciofcopcf ri uclamine,filt; no uel pannis,uel cilicio colligari, ud pf®^ ct in fterquiiinium, C^uid te rogojecoditi far.dofUB’'-*'’^ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;res offcndunt,quos etiam gentcs,quæ den ignorant,it“

KCorintb,^gt; uere,ominofumcftèputantf' Curoflacontcmnis,qt’'* Corpus compaginatum fuit,domicilium inhabitant*®»^

^æ^qüîbus membra coBacferont ccmplum fpfdtiis farw Hiï quibus diuina uirtute cocuntibus rcdintegratum Corpus fîmulcum anima aeternaebeatitudinispartkepse# *'*kSi animam colis,colc 8Ccorpus diuorum, cole mem# “ra,colereliquias.Quod anima nunc confecuta eftcor# pus olim procul dubio adipifcetur:furgct cnim, ut Pau# t.corintb.tf lus ait,in incorruptione,furgetin gloria,furgct in uirtute, Jurgetfpirituale.Tudemortuipatrisrelidamtibi ucftcm Augufiin. de nonoriticentertradas,reuerentcrinduis,ôd offà diuorum ‘UggilIabisfQuæ fanèhoc magis honorari conucnit,quo pfxftabiliorafuntindumcnto-Annulo,qucmainicus de ttdcns Z uiuis tibi legauit,digitum non cxornas,nifi chari amici imago fubcat,nifîdulcium uerborum memincris, mfianniilumetiamin perpctux amicitiæ pignus relitSû ^ofcukrisjôdtuin cincres diuoru nobifcû repofitos mor dacem iocum confingesf linguam coinquinatam quafî i# Ruem deuorantem ôdgladium acutum exeres c Quid cm luntcineres ôd o{ra,nifîquædam fandot^ pignora in ter# ais relidafquæ ÔC futuram refurredionê nobis promittût, ôdin corporis glorificationéfpem noflram erigunt.Audi ^Jphetam dicenté:Rcfurgent q crant in monumcntis.Au dieundem in alio loco: Oflanoftraquail herbagcrmina# nbsp;'

but.Danielem auditeftificanté,multoscxîjsqui dormi^Drfnifl. t», unt,cxurrcduros in uitam xtcrna. AudiChriftû,fcfea(re Mattb.n. tenté deum Abraham,dculfaac,dcû Iacob, dcum inquâ non mortuoi^jfed niuentiu. Quôd ß ofla renitefcét,fi mo

V numentisocclufî,aduitamexcitabunt,fîChriftusuiucn# tium deus fit, Abraham,Ifaac ôdlacobjnon ex fola anima, fed anima ôd corpore coalitoi^,qui f it,ut diuorum corpo# tauenerarirefugis,quica in æternæ uitæ communioncm eneolimreuocanda,excertiffîmis facræ fcripturæ tcüif monqsliqdocognofciscScd ucrcor,neftupidiorfis, ^ut hæcintelligas,aut faltépcruicatior,c^ ut intclligcrc uclis:

’n X Igitur

|*o(. A nbsp;nbsp;nbsp;Ig/turoratfoncmfiftam,atq3 ie hortabor, utpoft

guam réfrénés,ut ad fobrietatcm fapias,ne forte tbew^*^ zes (ibi iram Dei in nouiffimis diebus.

DE VERACHRl

STl ECCLESIA, ßio ncc£ßaria,ßper Septimo QonfeßiO'* nis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;articula,

ftrcam M-aicflatcntt

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;quot;nbsp;I

SErenißime,Potentißime^,i(cIttui^iß1^e Imperator Auguflc, Domine omnium clementißime. Sacra Clt;ef. [iaießas tua iàm td trit .10. annos plurimum laborif, curarum^ Cf impcnfarunt ^^tinentißima pietate in fefefußcepit ac pertulit, ut Germanicam nationeftt ^dytam totam rurfus ad pacem ZT Catholicam in ßde O“ religione unita* perduceret : Eiusq^ rei gratia multos indixit celebrauitij^ publicos facri Imperij Conuentus, VuormatiiC, Spiric, NurenbesgiC, AugufttCt« ^tißion^, ere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/umm haélenus parum (proh dolor) uti

iut proßilus eo in negocio confecuti fumus: tJouißime uerô amicitm Colloquium, pererudttoshominescxutraq; parte, nempe CZ Q* ^^o^ii^orumCJ'Prote/lantium,Vuormati£habendum, imoiam habitmn, rpfiquot; controuerfijs, in pde C2' religione óbortis. Sed in eo qucq^ pdrani ai quot;‘“^cfjèclumcfl, Heet non parum temporis Qt:fumptuum ab utraq; parte f'üs teigntii fii: impetifum. duoniam uerô utriufq; partis Concionatores

Doflorn Tbeologi, uifi funt ad paeem cr unitatem propenß, ut omnis '^ßde religione difcordia toUi eorum fludio queat, ßret utiq^ proxima iifeilißitna ad componendam paeem uia, effieax^ Ctr optabile compen yi‘»t,ßßcrapß. l,uießas tua Cießarca curet, iubeatq; efficiat, ut nunc 'II ^atißonenfi Conuentu linpcriali, ante omnia diligentißime examinetur ^‘ßutiiturq-cy’ determinetur Septimus Augußana: Confißiotiis Articu^ ‘Kl. Vtpotf, q».ert4»i jlt uera Chri/ii Eeclefta. ln[quo fane prlt;ecipue totius ^^^S‘lt;^nisnoßi'£ cardo uertitur,c:r exeiusueritate maxime pendetanima* ^‘‘»tfalus, Qÿrmttdinodui» breui hoc libello dare demonßratur, qui Md« 'ƒKtt tu£ A ugußißim£ fupplici deuotione humiUime ofßrtur, fummo cum ^ßyderio p4cis Ztr unitatis, in publicum GermaniiC, immo totius Chrifiia* •tKtis boiiKDj, à maießatc tuafoeliciterprocurandie.

E, Cær Maieftati T» Pcrpctuodeuotus loannesCochlçus.

^^RTlCT^Lr^S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

fftus ^^gt;fu^uß4nlt;econfißiottis,dc Ecckßa,

'nRnonadtnodammagfisefîhic/tifca fu ditiantia,quïdnS /itbcde/ïa,incei'Ci tholicos etprotedantes.maxima catnen cft/nfer eos dtTctepantia,guçnam,etü^^ nam fif uera CbnÜiEccIeßa, Ethxcb^

SC extrema traf ^P^^^^^^^ndnarumpenculSySCin ea [otiuscaufxûatuf ^pdlit^ctotius rei cardo aertitar. Si enimpars Protcfia tium eiTet uera ChrtaiEccleßa(ßcut ipiorum condonaf ^resiaCiitant, nocentiffimea miCeram ßmplicem^plt^f decipiunt)ncmoprêtereos ialuaripoiTet,ExtraEccldia enitn nemo Caluaripoteß, ßeutextra area Nocncmoblf , tauspermanßt in diiuufo,Nißigitar tranßrcrniis ad cos, nbsp;nbsp;ƒ

nulla nobis effet fpcsrcliqua falutis. Siautem ucra Chrif I ffiEccleßano effapudredam ullam,ßuenouam,ßacuc I tcrem, fed apud Catholicos tantû,neccffàriutn eft, atoia I nes,quicuc^ni ulla reeffa moriûtur,çtern^ mortißntobno nbsp;nbsp;I

xif^Hçc igitur quçfiio Cumma cû dilgétia reriocófydcraa / da ett,ecabCi^o{iétationeetpertinaciapieatlt;^follicitcdif ƒ cutienda,qua redie diffuffa, mox totû ceffabitdißidtaaa' j Gerte quod uera Orthodoxa 3C Catholica CbriffiEcdd I ßa no ßtapud eos,qui Lutheriaut Zuinglij,aut allias^'^ / teriùsrediepartiadhçrêt,fcdapudcos,quiKomanç conf / iuntffifuntEccleffç,et Petri fucceffbrempro ucro ctIcgp / moEccIeßxpa(iorebabent,SCobedienteragnofcunt,cd ƒ . dentiffimisprobaripoteff argumentis,quorumnonnnil^ ƒ breuitercommefnorabimus» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ

SEPTEM ARG^tmENTA PRO nbsp;/

Cscholïds.

PR«’mûrane,exi1IoiicrboChnfti, Tu cs Petrus,'(hoc MdffEi« cft,faxû,fîcutin Didymo fuo expofuitipfcmet Phi?

’'PPus)6ófuper hanc petram,aut hoc faxu,çdiftcabo Ec# ^‘lam mcam,etportæinfcrinoprgualebunt aduerfus eä ^cnim portç inferi funttyranni Ôé heretici. Oppugnaue

^int quidetï^ utn'c^, Tyrann! ïmmaniffime, ut Ne# °jEominanus,TraianusI^iocIctianus,6lt;c.Hçrctici a^-

.'^’^ptçua'erenon potuerunr.Ipfiemm iam ohm funditus ’‘'ten'cruntjillaadhuc ftabih's per dei gratiam pcrmanct,

’ becundum,Ex ahero uerbo Chnfti,Ego pro te ro#

*^fnus confirma fratres tuos. Ho'ccerteuerbum uerttatis ^*111113 alla in toto mundo Ècclefia rede dfeï aut intelli#

|'P°teft,quam deRomana, Non de Antiochcna,non dc hxandrina,quæpoftinam inter Patriarchales amp;fpræci

PuasEcclefias fummum tenebant locu. Ne^ item dc Co ^ntinopolitana,quçftultefuperbicns Patriarcham fufi ^^•afin't dicere uniucrfalcm, Nea etiam de Hicrofolymi# ^‘’a,licctomniüantiquiffima.Necdeulla ah'a,quantü# JJ*soHmccIcbriSfabÄpoftohsfundataEcclcfia,utEphc *'^a,Thc(raloniccnfî,Pbih'ppéiî, Cormthlt;orü,amp;fc.In fola

Romana EceJefia per tot fçculoru curricula nûquâ decit fides Catholica.Ergo maximcct propric conueniC ^otn.Pontifici,cofirmarefratres fuosin fidç»

•§’tur fidem eius refpuit, is in uera Chrifti ( cuius Vicariiî

’’'^n agnofeit) Ecclefia non eft*

TertiumExalio rurfus uerbo Chrifti: Petre amas ioän.tt.

plus hisr Pafee oues meas, Pafee agnos meos. Quid Plus hisr'finihil eminentixpræ alqs Apoftolis

g «jfeipulis Chrifti haberet Petrus, 66 Petri fucceflbr in . ^ddîa,Cur diceret. Plus hisr'Äut fi uolebat omnes Apo °*os öCdifcipulos fuos »cqualiter effe paftorcs ouiti

‘ “ ruin

rum,curnondiccbatpot{usad omnes, Pafcitc,qiiafflï^ «num Petru, Pa fee ones measfRede igitur intellJgin'i’’ Rom» Pondficem,quandodicimusinEcclelîa, propaftorenoftro. Quia Petrus à Domino conftitûW’ eftfupremuspaftor. Qiiaproptcromnes,quifubhoepa ftore elfe nolu nt, ones Chriftinonfunt, necinouili Cbt* fti locum habcrepofliint, • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

4. Qiiartum.Ex Paulo Apoftolo,qui6dRoni.p^^ cleiîam de fide collaudauit, amp;S Petrum maximifec’t' cnim fcrifait ad Romanos. Primum quidem gradas ago deo mco, per lefum Chriftum pro omnibus uobis,qigt;'0 des ueftraannunciaturin uniuerfo mundo.Etruffusƒ ne, Rogo autem uos fra tres, ut obferuetis eos, qui fiones offendicula, prætcr dodrinam, quam uosdiui ciftis,faciunt,0Cdeclinateabillis. Ad Galatas uero bens, ait : Deinde poft annos tres ueni Hicrofolymaui^'* dere Petrum, Qi. tnanfî apud cum diebus iç. Hincig'Wt facilecognofcimus, quanti fcccrit Petrum Paulus fecundum mentem óóinftitutioncm Chrifti prçtukdt^*’ alf)s Apoftolis, tanquam fummum totiusEeclefîæ Diottyfiut ic remOefideimagiftrumfquemQiDionyfius,PauIidik'^ diMnunoinini pulus,Theologorum cofumcn dixit) Alioqui luftiuspo^ ^uf, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tuiflet dicere,Vcni Hierofolyn.am uidcrc Jacobu ,utpo^

te fratrem Domini, Qi Hierofolimç Epifcopuni.Q.uoni^ uero feiebat, Petrum à Chrifto caftcris Apoftolis prçbto efte, uenituidcre Petrum potius quam lacobum. QP’ lacobus unius ciuitatis, Petrus uero totius per orbem un uerfum EcclefiæpaftorSCEpifcopus erat. Vnde fadult;^ cft,ut fucceftbr Petri in hodiernum ufqjdiem dicatiir Cjf tliolic3c(hoceft uniuerfalis) Ecclcfiæ Epifeopus. quisigitur eirefiftit,Dci ordinationirefiftit, Qi damnat*® nem fibi acquirit.quia Chriftus ordinauit cum fuani oui urn paftorem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

y. Qpintum.Exadibus Apoftolorum.Etcmmc^ eiT« d^cndus alius difcipulus inlocum ludæ ptæcçteris exurrexit Parus in medio Iratrum,» . nbsp;nbsp;,

fos exhortationem/um clTct ibi turba homi fîcentumuiginti.Hocergotecit fecun nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. p.r.g

Watem fibi à Chrifto traditam,quia dixerat 'gt;uestneas.Hoceft,teneuicesmcasm Ecclcfia,qu Joadpatretn. Hocnondixeratlacobo,nc($loann , n Mariæbenedidæ matri fuç.ldeo taccbant om nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l,q

’'ittant,8lt;dabantpnorem locum Petto , ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

p3ftori,ÔCeumuencrabilitcraudiebant,ciu lt;$

1 y parebant ,Licet Maria mater Domim longe f»naioraeffet Pettofecundumfe,et duolacobifimulcu

l Roanne fecunducarnemmultopropinqu 101 es e en

l «\ino,quamPetrus.AtfcientcsPetropr^omnibusaI3o \ «'inodidumeffe,Pafce oucs meas,prçtulerunt eu omni^ propter officium ô: dignitatem paftoralem,quia état 1 VicatiusChrifti.SimiliterfeccruntpofteaSlt;malnsaaw . 1 ^Uspublicis. PraeomnibusenimPetruspriniumnabuit J g çy 1 ^^populutnfermonem,2lt; primus tuit autoricrmonis lu \ Ptt digendis feptem Diaconis, 6lt; primus dixit lententiâ I ''a primoConcilio»Vbiqjigiturprimum tenuitlocum,ut \ VicariusChïifti.

\ Sextum.Exantiquiffimisamp;CtandlorüPatrumct ge \ ’atraliumConciliorumteftimonqsatc^ Decretis.Etcnim i S.lgiratiusuocatR.om.Ecclcfiamfanctóicatam8lt;illugt; (ioUitclRo. \ fainataminuoluntateDei, ôCprçfidcntcminlocorcgiq« I 'iuR.omauoruïu, deo dignâ, cmincntiadignam, SCc.Et 1 SAnacletus,quife ab ipfo Pctro prcsbitcrum ordinatum \ tHe ait, affirmât boe idem dicens. H^cucrofa''/ \ trolandaR-omana St Apoft olicaEcclcffa, non ab Apo \ ftolis,(ed ab iplo Donaino faluatore noftro primatum ob \ dmuit,amp;tc,liemS,lrenxus »InterDatinosomnium ^nti irlt;enuslib. \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O eruiffimuscdp.s.

qüiffîmus Dodor,Epifcopus K martyr Lugdtinenfis ait : Sed quoniam ualde longum cft in hoc tali uoluff’i'’ omnium Ecckfiarum enumerate fucceflîonesjinsî^y’ QC antiquiffîmçjô^ ab omnibus cognitæ, à gloriofi^”’^ duobus Apoftolis Petro ÔC Paulo Komae fundats ôc ftitutaeEcclefiæ,eamquam habet ab Äpoitolis nem,ô^ annunciatam hominibus fidcm, per fucceflion Epifcoporum peruenientem ufcj ad nos,indicantes,con* fundimus oés eos,quiquoquo modo iiel per fui malam, uel uanam gloriam, uel per cæciratcm ëC mäh'” fententiam,præterquam oportet, colligut. Ad hanccn^ Ecclefîam,propter potentiorcm principalitatem, nccdU cftjOmné conuenireEcclefîam,Hoc eft, eos,qiü font diij fideles. Sic et Tertullianus et Cyprianuset AugL’l^* nus ex Aphrica,Athanafius,Teophilus et CyriHusexnt gypto. Breuiteromnes ex toto mundo Catholici fcri^W res id ipfumtenuerunt, ôô nullus ex eis(uno excepte tulliano,qui lapfustandemin Montani haercfim,deicciv àRom. Eccleiîafefeparauit. Quinimo S.Thomaspro^ bat ex prçcipuis Grçcorum Dodoribus,att5etiam exCo cilio Chalcedonenfî (fîcut Athanafius ex Niceno ) quod deneceflitatefalutisfîtjRom. Pontifici fubelTe. Ne^o igitur unquam in M D.annis fe à Rom. Ecclefia fepara# uit, qui non fît habitus pro hçretico. Nos tarnen per hxt RomançCuriç abufus, nequaquam comprobafle uolu^ mus, quosoptimus quifsjucllet uel corredos,uelprorfii8 abolitos.

gt;. Septimum.ExipfîusLuthcri teftimonijs.Siceniin fcripfitinquorundamarticulorum fuorum deelaratione Germanica, quod Romana Ecclefîa fît à deopræoinni^ busaliishonorata,non eft dubium. Ibienim fanâiPt^ trus Si Paulus, Pontifices item Rom. XLVL aetotccn tena

‘fnamilia martynim, fangufnem fuum fudcrunt ,Ïnfcrï ^utn öó mundum uicerunt, ut uel palpari queat, quan* '^gularem habcat ad earn Ecclcfîam refpcdum Deus» ^uod ß nunc (proh dolor ) tta res habet Romte, utjex* Poiret habere mehus, Attamen nequc hæc, nc(^’,ulla ’“a caufa tarn grandis eft, nee effè poteft, ut ab bccle^ «ailla feparatio aut difceflîoulla fieri debeat,Imo quan* peius res ibi habet, tanto magis accurrendum ad*

‘’ærendum eft» Per feparationem enim amp;nbsp;contem* ptum non fit melius. Nee dimittendus eft Deus pro* pter Diabolum, nec uitandi reliqui boni, propter tur* Pam prauorum, Imo propter nullum peccatumautma* ''^m, quodcuni^ excogitari aut nominari poteft, debet f^feindt charitas, nec fpiritualis uniras diuidi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Haec

'Pi* Et in eandem fententiam fcripfit etiam copiofiusin Commentario Epiftolæ ad Galatas, Item in Refolutio* quot;e propofitionis fuac. XIII. contra D.Eckium, ponit 'luin^rationes,propter quas ait RomanamEcclefiam Omnibus aiqs fuperiorem, ÔC Rom. Pontificem alijs præfcrendum eflè. In prima igitur fie docet,Primum( in ^m'Oquodmemonet,Rom. Pontificem cflealtjs omni* Pus,quosfaltem nouerimus fe Pontifices gcrerc, fuperio* tê, eft ipfa uoluntas Dei,quam in ipfo fado uidemus. Ne ^enimfine uoluntatc DeiinhancMonarchiam unquS UenirepotuilTetRom.Pontifex. Atuoluntas Dei,quo* Quo modo nota fuerit, cum reuerentiafufeipiendaeft, Ideo($ non licet temere Rom. Pontifici in fuo Prima* tu refiftcre. Haec autem ratio tanta eft, ut fi etiam nulla fcriptura, nulla alia caufa eflet,hacc tarnen fatis cITct ad compefeendam temeritatem refiftentium, Hæc ibi. Item, in refolutione .XCV. propofitionum fiçpræfatur ad Papam Leonem .X. Qiiare beatiffi *

O i me pater,

me pater, proftratum me pedibus tuis, tuæ beatitudiniof fero cum omnibus quac fum, Sgt;C habeo, V iuitica, occi^i^) uoca,reuoca,approba, reproba. Vocem tuamuo“^^*” Chrifti intcpræfidentis ÖC loquentis agnofcam. Circa Conclufionem.LXIX, fic ait,Tenentur pi amp;nbsp;curati, ueniarum Apoftolicarum cumomni rcuerentia admittere, Quiaautoritati in omnibus cum rcuerentia cedendum eft. Qi)ienimP°^ teftatirclïftit,refiftitdei ordinationi, QiiiautemDço''^ fiftunt, ipfi fibi damnationem acquirunt. Et Donnn^’^ ipfe, Quiuosfpernit, mefpernit. Igiturlicetinrcbus^’^ guis, nihilo tarnen minus quam in magnis, autoritatic«* dendum cft, Hinc illudetiam uenit,quod ctfi Papafert^'’ iniuftasicntentias,timendçtamêfunt.Et,ut Carolus quit Imperator,quicquid impofucritjquantumuisgr^ue fîtjfercndum eft,fîcut Slt;^ experientiauidemusfieriab deiîa,quçcerteinfinitis oncribus hodiepremitur,9^^^ pieS^humiliterfertquicta. Item Conclufione .LXa*; Contra ueritatem (inquit) Apoftolicarum ueniaruiî’)^^* Ioquitur,fitille anathema Si maledidus. Quiaetfif^P^f ua ßt ueniarum largitio, tamécontra poteftatem fuper^ agit,quiconfradixerit,Ideo mcritomaledicctur, Cuobc dientia Ecdefiaftica eo fit mirabilior,quoctiam in bus fuo fenfuicedit, Si humiliatur. Deni^ Conclufio*’, LXXX Vl.fic ait : Non eft noftrum,iudicareuolunt^^^ Papç,fed tantummodo ferre, etiamfi quando fuerit quifttma. Neueroquis dicat,Lutherum ifta prioiunif’^ timorcaut adulatione,non ex animo fcripfifle, opeiî^P'^^ cium fuerit,aliud eins afferre teftimoniumgt;quod niccdeindepoft.X. annos contra Anabaptiftaseiwlg^^ uit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nos autem fatemurf inquit ) fubPap^

tu plurimum efle boni Chriftiani, imo omne Chriftianum, atque etiam iilinc ad nos deuenilE-

Quippc fatemur, in Papatu ucram efle fcripturam fa# ^tïm,ueruin baptifmum, uerum facramentum altaris, claucsad rcmiffîonempeccatorum.uerumprçdican 'liofficium,uerum Catcchifmum,utfunt,oratio Domi# quot;icajdecem pr3eccpta,articuli iidei.Dico infuper, fub Pa pîueramChriftianitatetn,tmôuerum nudcum Chriftia quot;'tatiselTc.HæcibiLutherusæapa: S^Romana: Ecde# fîïiammanifeftusdcfcrtor,2épublicushoftis.Hçcenim , ütrbain publicum aedidit Anno Domini I ç poft ce# dtsrufticorum,Slt; poftuariacontra Papam fcriptafua, poftea^ipfc iam pridem abietfto cucullo illicite fibi copu huerat Monialcm.

Quod autcm teftimonium poteft effc ualidius, quam 'l'«d,quodbomo fua fponte prol ert contra feipfumc Di# «tenim ei Dominus in die iudicrjiufi:us8lt;: tremendus iu l«c. «9*

, ’l^quot;,Hxoretuoiudicotcferuencc|uâ. QiiemadmodûÔC

Dauid ad inteifeâorem Saulregis dixit,Sanguis tuus fu ».Rfg-’’ pet caput tuum.Osenim tuumlocutum eftaducrfumtc.

l Mctitôigituï timere dcbcnthaec diuina iudicia, quicun^

I tutlieroaductfus Papam damnabiliteradhaerent. Nam 1 ^xoteipfius omnes xternce damnationis öCrnalediiftionis l hntentiamrecipient in extremoiudicio.lpfcenim publik 1 cefcnpfit^2lt; pvædixit,quam graue peccatumöC anima# \ tuinpericulum fit,difcederc aut feparari àRomanaEcclc \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obedientiamRomano P ontiftcifubtrabere,aut de#

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nulla prorfusrelinquitur eis corliudiceCbri .

1 ftoexcufatio,nifireuerfifucrint,undeexierüt,egerintc$ Apocrtiyp. .

1 pcenitentiam,5lt; operacbaritatisÔCobcdientiæprima fe#

1 tuint,ficutfecetunt pq 24 Catbolicimatores 64 anteceffo

1 tts corum.

1 Nunc igiturftatanteoftiumcotdiseorum Dominus,

1 5)tpulfat mifericor diter per Cbriftianum ÔC amicabüe (ut

1 ildtur ) colloquium, 64 pic adbortatur eos ad. pacem 64

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O 5 unitatcm

unitatcm Ecckiïacrcpafandampcrclarifïîmosatçgf^^’ firrios uiros,oratores attj Theologos Papæ ôi Cdafis,’ que Romanorum regis, ÔC Catholicorum facri Principum.Quieos omni cxhortationss gcncrebcn’g”^ ac fideliteradhortantur,ut rcfipifcant,6C adpn'oreni tatem dC. obedientiam erga Romanam Ecclefiam tantur,6^in gremium matris Ecclefiæ fandæ CathoH^^ recipiantur. Siergofalubritereos audierint, dieet eis do minus Deus dementer,per Efaiam prophetam,Q,d‘^‘‘-* te agere peruerfe,difcite benefacere. Si fuerint peccatatiC coecinum,quafinixdealbabûtur,Etfi fuerintrubra qua'' fî uermiculusjuelut iana alba erunt. Si uolucritis ôiauûif^ fitis me,bona terræcomedetis. Quôd ßnolueritis, Si ad iracundiam prouocaueritis,gladius ( quod abiît) uorabit uos,quia os Domini locutum eft. HæcprofcuO fpiritus Dei uerba non funt temere inuentum rcijcitud^ aüt fuperbe contemncnda,fed attenteôi follicitocoro^ cum timoré actremoreucnerabiliterpercipicnda, quia 0’ Domini mentiri non poteft.

ALIA SEPTEM ARGVMENTA contra partem Proteflantium.

CErtèin Lutheriparte non eft ucra ÔC Catholica Eos’ deiîa. Ad fuam enim Ecclefiam dixit Chriftus,Eccc ego uobifcumfumufcjad confummationcmfæcuii-nt non dixit hoc hcri aut nudius tcrtius,fcd ante M. P-nos.Lutheriautempars nondum XX X.annoshabtt' Non eft igitur uera Chrifti Ecclefia,in qua una ô^folaiu^ ftificantur ÔC faluantur homines. Nam ôi. Lutheriis ip*' in Eccleßa Chriftibaptizatus eft,ôô annis plus $ Chriftianusfuit antequam feda eins eft exorta.

X. SecundoiCatholicaEcclefîanoncftadunuffltfl'*^? angulum,quantumuis amplum aut latum,coartata. Sc« lt;ÿ ptiiiu

ptum eft em'm in Pfa!mis,Poftnla àmc,2^ dabo tibi gcnppf«. teshæreditatem tuanijôô poffeffiionem tiiam tcrminoster cz is. ræ.ltemjnomncm terrain exiuit forms eorum, ÔC infif ncs tcrræuerbaeorum.EtChriftus ipfeaitad Apoftolos fuos.Euntes ergo doceieomnesgenres.Item Euntesin iîiundumuniucrfum,prædicateEuangeliumomnicreagt; ’ ■ turæ.Item,Eteritismihi teftesin HierufalcmôCinomni ludæa SC Samaria,ôC nfcj ad ultimum terræ. Atqui fcâa Lutheri nequa^ fîcdilatata cft.Ergo non poteft diciCa« tholica Ecclefia. Qiücquid igitur ab Auguftino in quam pturimis!!bris,EpiftolisôCfcrmonibusdKHum ôi. feriptu tft aduerfus partem Donati,hoc itidem nunc contra par# tcmLutheridiciacuerèobqci poteft. Sunt autem innugt; meræ SCfcripturae 5^rationes,quas in Donatiftasprodu# 2lt;itAuguftinus.Ergo ôC in partem Lutheri poffentjfîo# pusforet, innumeræ feripturæ rationes in medium af# feri. Magnaeft igiturin Chriftum blafphacmia, fî Ec# c'efia,ipfiushæreditas3Cponeflîo, lie contrahatur falfa opinioneadunum terræ angulum.

3' Tertio, Nihil hadenus firmiterôCconcorditer in parteLutlicri conftitutum eft, Etenim ipfc Lutherus rentra fcipfum maxime uarius QC contrarius eftindodris fia,fientoftenfum eft àplærifquein Antilogijs, Antilu# rheris, 5C Septem Capitibus eius. Sed ÔC plæritj ex corn# P'icibuseius ab coin multis diffentiunt,fîcutiplemct non •^EiTiel publiceconqueftus fuit. Prætereain nouis fuis or# ^inatióibus ufcj adeô uagi uartjcç QC incerti at^ inftabiles *unt, ut nulla ferè Ecclefia, in omnibus finibus eorum,cû altéra etiam proximeiunda,per omnia conueniat, In tali autêdifcordantia,uarietateSC inftabilitate no poteft efle ttrraChriftiCatholicaEcclefia,necfpiritus fandus,Ec# loL«4‘ rlrfiæparaeletus, qui cum Liera Chrifti Ecclefia manet in. ■ attrrnum. Quia non diffenfîonis,fed pacis et unitatisDe#

us eft.

t. cortntff. ’4 US cft.Et Chrifti Ecdeiïa non cft mutabilitcr in arena auf fluminealfquofundata,fed fupertïrmam petram, Pölt;® autem erat Chriftus. Non poteft igitur ucra Chrifti Ec^ , clefîa efle in tot tantis^ rituum fcntentiarum^’ mutation ’ nibus,quæfibiinuicem manitcftccontradicuntjÖ^ unt,quod homines ufi^ adconcgligcntercurantquxü^* Ioblt;lt;n t? ^unt. Pro uera enim Ecclefia fic orat patrem ipfe Dowi'' Rom »ƒ ' nuSjUtfîntunumjficutnosunumfumus.Et Paulus Apo «^Corwth* »- ftolus,Vtfîtis (inquit) unanimes,unoorelaudantesDe^ um.Etnon fint inter nos fchifmata, amp;Cc, Romanaigiwf Ecclcfia,quiafupcr petram fundata eft,ftabilisinfidefti” fandus Lucius martyr 0^ Pontifex,Hacc fanda Ô6 Apoftolica, mater omniunr Ecclefiarum Chrifti,Ecclefia,pcrDeiomnipotentis gra^ tiam,à tramite Apoftolicætraditionis nun^erraflèpro^ batur, nechærcticis nouitatibus deprauanda fuccubuit) fed ut in exordio normam Chriftianæfidei pcrccpit,at' autoribusfuis Apoftolorum Chrifti principibus, iUibot’ fidc tenus manet.

4. Qi.îarto.NonpotcftLuthcriparsnegare,quod^ ' manaEcelcfîa fit prima 6C praecipua, quæ GermanosSt fidem Chrifti docuit,5t in Chrifto per Baptifmum regf^ ProMfrt t nerauit. Impie igitur Iaciuntnunc,quicun($Luthcroad^ haerent, contra omnem feripturam, quodlegcm matris fuædimittunt,ô^ruptounitatis uinculo,feabipfaftp^^ rant.Qiiôd igitur uera EcclefiaChrifti non fint, facilepro Cyprùrtuî de batur hoc S. Cypriani graui Si aperto teftimonio.Netno fimplidtate æftimet bonos de Ecclcfîa pofte difcedcrc,Triticum no*’ prxiatorKW. |•apltuentus,nec arborem folida radice fundatam proceft la fubuertit.Inancs paleae tempcftateiadantur,inualidï arbores turbinisincurfionceuertuntur. Hoscxecraturfic ».lobitn.*; percutitloannes Apoftolus,diccns : Ex nobis exierunt, îcd non fuerumt ex nobis. Si cnim ex nobis fuiffent, man^ fîffent

JæcntnobifcUftt-Hi’nc hrrcfcs 8^ faâac funt, frequenter;

®^ftuntjdumpcrucrfa mens non habet paccm,diim perfi

difeordans non tenet unitatem.Hæc ille,minime pro#’ leuiSjaut contemnendus autor.

î* Quinto,Non poteft e(ïè uera Chrifli ecclefia, quae

Nullos habet legitime ordinatos Epifeopos amp;C presbytef nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7

ïos.Sicut S.lgnatiuSjApoftolorumfynchronus, ôupoft 'iimS.CyprianuSjUehemensillefeparationis deteftator, cyprùnuj li. S^S.HieronymuSjfortis ille malleus hæreticorum Ç ut de nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y.

ïdiquisbreuitatis gratia taceamus ) plane affirmant. Ver ^algnatijfunthçc inEpiftola adPhiladclphienfes,Sicut frgofilijluciSjfugite diuifîonemunitatis.Vbicft pafter, Ulucfîcutouescôgregamini.Quotquotcm funt Chrifti, ^pfifunt Epifcopi.Quiautcm déclinant eum,uel commu ’iionemciuSjôC fociant fe cum maledicis, ipfî cum illis fi#

1 ''aulabfcinduntur.Cyprianus autemad Pupianu fiefeti#

1 PfitjEoquiturillic Petrus,fuper quem acditicanda fucrat hcclcfîa,docens,etfîcontumax etfuperba obaudirenolen

l tium multitudodifccdat,Ecclefia tarnen Chriftianorum

l ’'onrecedit,EtillifuntEcclefia,8gt;C plebs facerdotiaduna# l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;paftor fuo gregi adhxrens.V ndefeire debcs,Epifco

l tum inEcclefîa cfle,6C Ecclefiam in Epifcopo,Et cos qui 1 ^uinEpifcopo nonfunt,inEcclcfia non effe. Et 8. Hie# \ *onYmus,contra Euciferianosferibens ait,tlilaTius,cum l ûiaconusdeEcclcfiarecefferitfoluscç,utputat,turbafit \ taundi,ncqueEuchariftiam conficcrc poteft,Epifeopos 1 ßtptcsbyteros non habens,neque Baptiftna fine Eucha# l fiftiattadere.Etcumiamhomomortuusfit, cum homi# l fte pariter interiit SC feda, quiapoft fc nullum cleric um I Eiaconuspotuitordinare.Ecclefiaautcm non eft, quae I Whabetfacerdotem.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sexto.Non poteft effe uera ChriftiEcclefia, qux •

\ Miquorutnhacrcticorum dogmata iarrr olim à Catholf# \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P caEctlo

«aEcclcfiadaninata,uelutcxfauilla rcfofaïat. tem facit pars Liitheri,uti publitc te(taiys cft mus Caefar noftcr in Edido Vuorrnatieüü. Et ipfum unicuicj ucterû hçr€ticoi}t,ut Leoniftaï?ï,Vualo^‘’ f .f, - ff fiufn,Pighardoi}r,AlbigcnlîûjVuidcphitarunbô^'’’’’*^ tiofiejr” o ’‘u™* articulesdamnatos, intiienti« Vnde

’ ’ ®‘ ipfeturpitudinem propham reudans ait,Siïoann« hxreticus fuit, ego decies hæreticus exilfo.Noncftig'^^ in parte eius Ecdefia uera.

gt;. SeptimOjNöpotefteffeueraChriftiEcckßM^^ non habet légitimas ac certas ordin a tiones clt ricorum, » inïHefir^t fuccdTtonesEpifcoporum.Qiicmadmodü teftaturad^ fcri.b^reticof uerfqg hacreticos Tertullianusdicens, Ordiqationesco^ rumtemerahæ,lcues,inconftantcs,nunc Neophitoscon^ locant,nunc fxculoobftridos, nunc Apoftatas noßros, • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ut gloria eos obligent,quos ucritate non poflunt. Hocau

“».Conntb. »♦ tem eft contra Paulum,qui ait. Omnia in uobisbi^eftr 0^ fecundum ordinem fiant.Et fpiritusfandus dcEccto 'C4ns. tf. fiaaitinCanticis,PulchrautLuna,clcdautfoI,tcrribilis utcaftrorumacicsordinata.Cumigiturin parte LutbeU fintordinationes leues 6C inordinatæ,pcr qua sex laicis moxper faltum,contraantiquu Ecclefiæ ritum, facerdo^ tesfacerefeputant,nó poteft ucraeireEcclefîa,quiapror fus nullam habetlegitimeordinatorum EpifcoporumfuC irtntuf lib^. ceflîonem. Si ergo fatis fuit olim Irenæo contra hærfti'coJ f.j.Augt^r fmtçn,porisenumerareferiemRom. Pontificum XVI. ^Y»epj/to« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Donaftitasrclt;

cenfercEpifcoporumXL.nomina,qui certaferie fuccef ferant in fede Apoftolica, quanto magis nobis fatis elfe debet aducrfjs omnes fedas nouas huius tempos ris,quodpoflumus plus quam CCXXX: fecundum oi dinem commemorare Ro. Pontifices in fede apoftolica?

Hiceftigitur totius contentionis noftræ fcopus,hic

rerum

iwirtcardo,bic totîus caufæ ftatus,ttcmpc «tra partîum fituera ôi CathoUca Chrifti Ecclcfia.Ccrte ncmo Cathot Ikorum uf$ autun^ rcpertus eft,qu« fc à RcmanaEccie üîfeparaucrit jfîcut feparant fc nunc Protcftantes,qui ct^ fifub Romana EcckfîanatiôiChriftian» faâifunt qui* njtnjXXlLannos natifunt,audenttatncnnunc impu^ boiter nomen uerae K Catholicae Ecclefi» tum fîbi atro* g«e,tum RomançEcdcfîx abrogate,ac Gigantçoquo^

furore dctraherc, tnatrcmrç fuam oppugnare, SC in dus uirceragraffari,quod praeter ferpentes nuUum aliud ^acitanimat Nifîigitur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quoqjtcmporc ab hoc ditïii

'iiofuodefiftant,nullam prorfusfaîutis acternae fpcmha*

, lierepoffunt,ôafunt extra corpus 66 ouile Chrifti ^quod df EcclefîaCatholica) Proindeihdie ludicii,non àdex^

l ttisChriftiinteroucs,fedàrmiftrisinterhircosftent,nc^

1 c«ffecft,tanquamfilnpcrditionis,2lt;titionesaeterniinccn

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;refipuerint.Quid proderit igitur cis tune feientia

I ^ipturam, qua nocentiUlmenunc iriftatiîuntf Percutiç corintb. IL

I tnitneos Apoftolus,ubi ait ad Çorinthios. Sciétiainflat, »j,

l '^baritas autem aedificat.ltem, Etfi habuero prophetiam, l nbsp;nbsp;nbsp;nouerim my ft cria omnia nbsp;nbsp;omnem feientiam ,Et fi ha

\ bufïooinncmhdem,ita ut montes transferam ,charita« I autem non habuero, nihil fum. Nihû igitur fpei ad 1 ïternamuitamÔC (alutfmeisreliquumcftepotcft,quam l ^iucontracharitatcminfchifmateöCdifcordiapcrman#

1 Inint.DcusOpt.Max.efficiatper immefambonitâtem

l 5iCdementiamVuam,uttamingcnsacpraeVcnsanimarum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;[-

l tuaïum,omniuméçfibiadhaerentiumpeïiculum expend i 'iant SCagnoftant,ati^falubritcr in gremium piac matris l ScdefixCatholicacrcuertantur,ac omni difeordiarum et

l bulnercfanato 6C cicatrice obduda, ex animolæti nobi^ l ftumconcinantillud Dauidicum,Éccequambonum BC l 'Ïiamiucundum,habitaïcttatcslnvmum.

l ' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P X Cxtcïum,

«ï»

Caeterum reliquajquac de EccIcÉa difccptantifl Apo Iogta,nequaquam tanti funt moinenti.Magis eningt; balemquam realem afteruntcontcntioncm. Etfieniti»’^ gant,malos,quos impios uocant,efle ucra Ecdefi» ƒ p*” bra,tarnen concedunt,malos in hac uitaadmixtos cIefiæ,£C ofFicia in Ecclefîa gercrc,amp; uera Chriftjfa*^’’^'’^ ta adminiftrare,uerbumi^ S)C facramcnta efficacia amfîtradcntur âmalis,quicumbonis habcnt extcrnorn focietatcm iî^norum. Ad hoc enim fatendum cogunW^ apertiflîmis Chriftiparabolisdefagena bonos S^malosp fees congreganti,detntico6^ zizania,defrumentoamp;^P^ lca,deprudentibus fiefatuisuirginibus fiCc.Curiofacft*^ gitur magis neceflàriaifta deEcclefîa,quam dicuncd« congregationcm fandoruWjContentio.Nam etnos nul quam dicimus,impioscffcmembraEcclefîac triuwpl’an* tis. Scimus enim feriptum efre,Bonoscollegcruntinuaia fua,malosautcm foras mifcrunt.Itcm,ExibuntangeH)5^ feparabunt malos de medioiuftorum. Sed hoc erit in fumatione facculi, noninhacuita. Ventilabrnfncn«ngt; quo feparari debet palea àfrumento,noninnoftra,ftii'^ Chriftimanu eft.Non enim nos in hacuita ucrefcirepo** fumus,quifnam uere bonus aut uere malus fit. Ecckfia c* nim de occultis non iudicat. Quare id iudicij ad euwdun taxatpcrtinet,dequofcriptumcft,ScrutatorcordisKr«* num.Item,Ipfe enim nouit abfcondita cordisilteoijlpf*^ enim fciebat,quid eiFetin homine. Quarc non licet nobis pronunciare neque de alfjs,nequede nobifmctfpfîs, qood fîmusiufti,aut uera membra ChriftiEccIcfiæ(^,autrcgnlt; etusinhacuita,nHîquantû ad externa fpedat, Dcintcri nis enim occultis relinqucndum eft Chrifto indicium’ Sicut redeait ApoftoIus,Neçiudicomeipfum. Nihik^ nim mihi côCdasfum, fed n5 in hociuftificatusfum.Qp* auttudïcat me,dominus eft.Frïuola cfi igitur Apologix temeritas

^^Chtas in placnf^Iocis, ubi hcniini aïTOgatiftud,quod ’^ftdei folius,indicium,6£uult,uthomo ccrtiffime credat ^fciatjfccffein gratiadeijatcgin numero faluandorum, ^habere omnium peccatorum fuorum rcmiffionem,ue?' ’‘Umc^SCuiuum fe membrum effeEcclefiac,4uod ad^g^ ''üChrifti etiam in tuturo fseculo pertineat,propt« Chri ft''ini,quipro nobis paffus eft.Hacc profeAo inluniciens ratio. Non enimpro noftris tantum, fed etiam pro totf tiusmundidclidis paffus eft, non tarnen totus propterca mundus faluabitur,quianon omnes funt Chriftiani,eHn 'ft Chriftianos non omnes feruant Cbrifti mandata.Dc £^^.1

1 ^uibus ipfedixit,Si uisad uitamingrcdi,ferua mandata.

I VaneigiturpromittuntfibifalutemLutherani pernanc

I C.hriftipromiffionem, QuicredidcritÔCbaptizatusiue#

1 rit,faluus erit. Earn enim ncc relt;fteintenigunt,ncc |^pu«

\ b redte exponunt.R-ciftiffimc autem exponit cam ybrigt; I ftusipre,pcrhocc[UodaUbiait,Nonomnisquidicitmi# I ^i, ÛominCjdnc, intrabit inregnum ccelorum, fed c^ui I bcituoluntatempairismci,ipfeintrabitinregnumcœ’o I tom.EtaUbi. Quidiligitme, mandatamea fcruat. Qui Io4n.i4-\ nondiligitme,mandata meanonferuat.Etrurfus.

1 ûûigitmejermoncmmeumferuabit. Item .TAuftiiniUa ^4(7, I ^iedicêtmihi,Nóne in nomine tuoprophetauimusf etc.

I bsonfufticitigiturcredcrc,8ónonoperaribcne‘.fedopot Guwt jf.

\ '«tcredere,öC per dileûionc operari,8lt; ufqjin fincm inbcgt;

\ ’tover(euerare,iuxtaiUuddomini,Quipcrfeucra^rituf i®. nbsp;nbsp;,

\ ^in iinem,hic faiuus erit.Ethic dcmum iUa Chrifti pro# \ 'ûitfione (QuicrcdideritjS^c') dignuseffccenfebituï,ÖC I 'Ton quiUbet baptizatus. Qui enim dixer it fratri fuo, fa# \ ^'itjteus erit gehennat ignis.

\ Quod autem Philippus in Apolo gialot^a digreum

\ ''crnu\tainterferitdetitibusôCtraditionib.Ecclefi3c,tâ#

\ ^''ituadiuftitiamfideinihilfaciantjfupernacancaeft co

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P 5 tentio

é«nifo,5lt;J ad algt;ümfpcäatart{cuIum»Adqoainfanccon/ tentionem nos breuiter dicimiishic,Eïufmodi cercflwni^ as atlt;$tradgt;tiones Ro,Ecckfiac,haudrcdepcr coiikj*’P^ cumdici homïnum inuenta ói humanas tradition«»

præfertim,quae tot fxcuiis ab uniu^rfali Ecckfisrfctpt^» aclongtffimo ufu comprobatacfunt,qui2fpiritus fane» potius,quani hominu inuentafunt,iuxtaillud oerbuit» dotnini. Non enim uos efti s, qui loquimini, fed fpin»’* patris ucftri,qui loquitur in uobis. Et iuxta illud eiufdfl” Ilk uos docebit omnia,amp;fuggerct uobis omnia qu^*' dixero uobis. Ncc rede negatur eas ad cultum deip®^ tincrc,quâdoquidem principaliterin cultii ÔChonoréoô ordinatç attç inftitutç funt,potius quam ad iuftifkado»® aut remiffionem peccatorû confequcndamjlîcut falfo putat catholicis Philippus. Quantoenimfandior« ftiores funt homines,tanto gratiores 8d acceptiores funtCeremoniç,quasin honorem Deifaciunt.Qpf*”’^ modum feriptum cftdc holocauftis Noe, Odoratiisijdt Dominusodorêfuauitattsfuper altare.Êt in Apocalyps ß uidit loannes phialas pknas odoramcntorutn,qiJÇ»''’f orationes fandorum.Contra ucro de iniuftorumc«^^ nqs ait Dominus in Efaia.Quo mihi multitudinemuit» marum ueftrarumf Ne offeratis ultra facrificiumhuftfa'

Inccnfum abominatio eftmihi,ÔCc. MagisigiturproW^ ftifkatis,quam pro iuftifieandis inftitutxfunt Ccrfi»»*’ niXjUtferuiamusdeoinfanditatc âCiuditia coramip“’ omnibus diebus noftris.RequiriteaimDcus ânobish^^ iufmodi honoré, fîcut aitperprophctamMalachiam»’* ergo pater egofum, ubi eft honor meus r Ipfi igitur didio ôd honor ÔC gloria ÔC poteftasinfçcula f^culotu»» Amen,

App®*

' APPENDIX EIVSDEMIO. CO* ' chiliad Senatupopulumiÿ Colonienfcm»

T y In Clariflimi at^ Catholicorum omnium laude dig y niffimi, poft prçmifla omnia quae partim mea par# tim aliorutn funt,l'ypographo tranimiUa iam QC tradita, 8dueneruntmihiquçdamalia,partimLatine,partimger Wanicefcripta, quæuobisôi^ animos conh'rmareconftan nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''

ti^niijinrdigioncÖufidcantiquaroborare ßC laudê gra# tiämij Si fauoremapud Catholicosquoslibet adaugere pftgratiain Deipoterunt. Cum igitur uos di Ciuitatcm Hcftramabineuntc propemodumçtatefcmpcrdilcxcrim ^âquodaminfîgniaccelcbriuiro, Patricijapuduos or# '' ‘ÜnisciueaccepcrimPhilippiMclan.prodefenfione Bu# ^trifuj æditumiibdlum ut aduerfuseum non nihil fcribe té, operæ precium fore cxiftimo, ut fuperaddam ctiam ea Wpoftea recepi. Qiioniâ ex qs pet crût Externae quoç Nationespietatem,prudentiam,obedientiam(^ SC con* ftantiamueftram clarius cogno(ccre,ÔC hoc memorabile nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

Mum ucftrum,quo nouos admittere concionatore» ‘ (quodimpie SC infîdiofepetebatur àuobis)recufaftis,co ‘identius approbate atij merito coHaudareJEtenim per ue ti«quidamamp;perpetuoucnerandusmihiamicus,uirno« Iilisgenerc,nobilioreruditione,nobiliflîmus lîoneftate ui tï Sd omnium uirtutum cuitu SC exercitio, Cathcdralis ^iindâ Ecdefîae Canonicus, longçuo fenio uencrabilis, « EIcemofynarum largiflîmus diftributor, non folum «atrituo gcrmano itidem, SC eiufdem quidemjEcclefîafi Canonico fandæ memoriç iampridem in Domino quié Eêü,fed ctiâ fandiflimis Epifcopis Nicolao,GregoriocÉ ‘ohâni Eleemofynario hac in uirtute perfîmilis,eorû(^ «Hs imitator (Çuius ucaerabüeaomen b^reticotû coui*

cqsejt*

rijs exponeremihi non ïtbct) Duas rcccn ƒ ad me famiharltermifîtepiftolas, è quitus utquacdameiusu®^ bauobis referam, appoßtead rem facereuidetur.Inpno^ reigitur epiftolafua fic mihi refpondct,honorificmtm» turn ^cgo promerut. JDilede mihi in Chrifto ffatcr,h^ norandeCochl£e,accepiCuasIitera8unacumlucubratio^ lEffißota prior nibus tuis unam pro Colonienfibus cótraBuc€rü,altcf’ adquendamnonantca mihinotumBullingerüjDequi* bus tibiinprimisgratiamhabeo, qjearummefecehspaf* ticipcm.lhliis. n.non modo ingemum S6 dodrina ct* am mens ôi Chriftianus animus tuns mihi admoduw’f riferunt, Sed operç precium foret, ut Caefar ôi Proc^'^x Germaniacuiolentiâjrapinas ÔC facrilegiahçreticoruff^ Q^trenteidi primèrent, QuâdoquidemomnesiUihocnoftroinf®''^ tariex facrile fjcculo ftudentperhasnödieditari, Sunthacnoftt^^^’ tijf- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tein Germania multi,6Cquidem potentes, quifuapto^

. gerut,funtin opulentislmperijciuitatibusVfurarV*^® polç,Monopolac, homines auari(rimi,Eft uilis ta plebccula laquç nouatorem( quçmatcrcrrorumdv fyderat, Suntmulierculç, quaelibcrtatempeccandioP rent. His omnibus facile abhæreticislatronibus adja legia,ad rapinas.ad Epicureamuitam perfuadetun^^^^^^^ funt itacj iüi nottri temporis hærctici Machomem^ gium egregie,qui placentia fuerunt locuti.Nihiln*^^ libertatcm peccandi QCrapiendi (fi quis refpiciat nbsp;nbsp;nbsp;-

Tarfcitforfi ter)nobisattuleruntper fuamdodrinam. Perfua ftudia uf($ adeo patriam noftram perturbauernnt,^' lemihiforetoftenderepriuatas çdesciuium inciuitatibusimperij, In quibus Quatuor diuerfo religioncs, ptreorum familiamobferuatx,0i^gt;’’^^*^^ aliquilmpij forent qui nee Deum efle quisnonuidetperhas difcordias,abhacrctjcis^h^gjyl^

tuslapidem facileprotjcit in putcum,que Decern fapie»4 tes non inde tollunt.Éant nunc hacreticijô^lapidcm ex^ frahant,at^unanimes nositcrum reddant, nein feruitu* tem Turcarum redigamur.Eat nunc L utheruSjSCnos itc turn in concordiam in Germania reducat, qui nunquam haâenusceffauitdifcordias ÔCfanguinis Chriftiani effu^ fîoriem,dæmoni feruiens,procurare. Nihil enim Daemon ttibusgratiusquamdifcordia QC fanguinis effulîo Chri# ftiani.Scdhçc funt noftra peccata ÔC ultt'o diuina. Hçc iW mpoftérioreautem epiftola fîc habet,

Accepi tuas literas, mihi in Chrifto dilede Cochlæe, plenas tui crga me amoris.Legi quotjliminarem Epifto^ am in Quintam tuam dodîrina ÔC eruditione plena Phi^ 'ippicam.Vixcredas,quantuarrifcritmihi liminaris haec tua epiftola.In qua cum bona modeftia pcrccllis, fine fugt; eo tarnen,ilium fenem,qui in ultima ô^cxtrcma fcncâute fua,abunitatefandæmatris Ecclefiae noftrædefecit,Et MufculufTrie wfra.Mittoadtenugas,quasMurculus,fedudor Augu dicator Augit ‘tenfium,côtra facram Rememorationcm.paffionis Do ficnps. minicæMiflameifutiuit. Quid multisuerbis opus eftf' Omnia co tendunt,utfucum faciant imperitæ plebeculaî Kmiilicrciilis.Atiçipfisinterim liceat impune rapereôd facrilegia cxcrcere.Hicpendentlegesôôprophetac Luthe tanorum,Zuinglianorum, Rebaptizantium, Euchari? ftiædeftrudorum, in fumma, omnium noftri temporis n|rcticorum. Pinguis enim cft panis Chriiti,5C delicias re gibus quoijpræbct.Quis non uidft,obhancfolam detegt; ftandam auariciam ôcTrapiendiftudium,omnia turbari in patria noftra.'^Nullam enim executionem iuftitiç cum pa tiuelintjludicio Camcrae fubtjci nolunt.

i, CAROL O Imperatorigladiumillû,Banni uide^ Bannut» itn» licet Imperialis.Quo Änteceflores eius omnes Germaniç iraperaueruntjuiolenter ex manibus eripuerunt, commis contatt

Ô nantes^^“'”’

nantes bdfuni,nin Bannnm ilind contra Mindenfcs, fpenderet. Vtinam Carokis haccconfyderarct. Non fuit qin'fi^ Pn'nceps autCiuifas tam potens antca in Germai nia,quacfiibie(fla Impehah' Bannojnócoadaiuchtobw direCçfaribus.Hçcomniaeo tenduntjUtimpiinefit^uio^ lenterhæredcis tapere liceaf.Laudokaij conftan tiamtu^ am,quod facis quidem quod in te eft Sed cum auarida uf^adeo mualuen'tm Germania,deuidonaquafi dcfpc’ Chryfoftomuf raui. Non telatet^excellcntisingenij Chryfoftomusfoc

rit SCquantus orator ac ad'perfuadendum idoncus. H't tarnen inquit. Quotidie contra auantiam pugno, SCniWl prof ICÏO. A b eo au tern tempore,quo Chry foftom us in'xif, heu quantum mualuithocmonftrum,adco utuixhifc«^ Ii'ceat,nec ferreuelithæc auariciæTyrannis, ut quis con!gt; tradicatretibus eorum qutbus Orbem excoriant. VW Mufcukispparare uiam facrilegis adfacrilegfa,utpixdt3 rapcrent Deo dicata. Hi'nc die clamor SCdetcftatio fan^ j (ftiftîmcRemcmorationisdominicæpaffi'onis. I

SiLjn^nimisefTet Germania,magnas uircs bsberd- j Sed porciïlk' degrcgeEpicuri,totdifcordiasin ca fimina*’ uerunthærctici,uttimcâ uehementernc prodi'den'nt nos Turcis,feceruntcnimregnuminfcduHfumcxGfrinann

Turdfpr^di^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uero,mi Coclilce,apudTiir!’ i

candum ^gt;3* css poCiLis apLjd nosprxdicafTent, Cum nikil uideant t eriEuingef patrïânoftrâ,præterpeccandiSCrapicndi liberfatc, I feditionéjdifcordiSjfangainis cffuiioné ôi infinitaphui’ i iirsconijicioram attulifîè, SiTurcishocEaangehüprx^ j dicaffentjciTemus procul dubio fecunotes,iî talem confu I fionem apud tUos fedfTent qualcm in pattia nofira fcce^ I eant.PoznicctmecontnuitTetot bonashoras in Icgendis I

dicunt. N3e^ Qiîæ omnia dum cogieo,dami^ infam SCmores ho^ I rijmPatrixnoflrxperturbatonjmconrYdero,pcreamSé I fpicijh^

^iculatoribus tradar atqucfnncfiifpcndar/iLiithcrns, ^hilipptis 8lt;Buccrus non dicunt in corde fuo. Non eft ^£us. Älioquin non potuiflent tot mala faccrcac tan# ^minpatrianoftraó^ Catholica Ecclefia confiifioncm, ßDcum ludiccm futurum crcdcrent aut expcdarent. ^æc 2lt;idgenusplurauirillcoptimus, fcncxplus ÔC ex# Partus integerrimiqp Iudictj,Cui fecurius nimirum credi # ^^’■■quamcundis Apoftatis et concionatoribusnouis qui maligne perturbant, fcio cnim probe, hune uirum j’untaxatzelo domus Dei ueritatifqueôC patriæ,atquefa •utisaniiTiarumdefyderio,ô^ nulloinperfonasodio illis ^^Uerfari ô(^ ita de ipfîs fentire 6lt; fcriberc. Qtii à principio P'usfatiscandideLuterofauebat,quando putabat eum ^ontraabufusduntaxatEcclciiafticorum, auariciæ rctia ^tendentium, ucritatiscaufam fufeepifTe, Qiiemamo#

Sf alij multi ab co primum dccepti fie putabant, fed ®portuneacfcclicitcr,poftea refilicrunc. Poft huiusuiri ^dpta uidiTeuthonice ad uos, uiri Colontenfes, epifto # 3m a CæfareaMaieftate data,cuius tenor latine fie habet«

ï^omanorum Imperatorßmper nbsp;nbsp;nbsp;u^ußus

, t^onorabilibus noßris et Impcrij fidclibits bd Magißratibus SenatuiCwitatis

Onorabilcs dilcdi, didum cft nobis, LawJih* C£ quod aliqui Prædicantes aiijep nonnul# Cblouicn li, nouærcligioni addidi2lt;adhérentes,frf. multiphariam conati fuerint atquc ad# hucconcntur,uos SCcommunem Ciui# tatem Coloniamà noftra antiqua uera

Q_ Z Catholica

Catholica religiôneauertere,nouæipforu rdigioniadh^ rentes taccre.^ibusuoshadenusid no pcrmifcHtis,!^ eis (ut æquum eft) rcltitcntïs.atq; in hoc omnino Catl’® lice achene uosgcfferitisgeratifcjadhuc^tidie. qua faneadioneueftra bona£lt; exhibitioneprobeChnft*^'’^’ nos gratiofum accepimus beneplacitu,idcj fingulahcui^ gratia ô^^audio de uobis intelleximus. Qu are elementin’ mo àuobis petimusftudio,utcôftanterfic^fequamingt;) ßC niillo pado finatis uos ab hoc propofito abduci, aut ad ullamnouitatem pcrmoucri. Veftrosquoijciucs fubuii tos SC abftridos ad hocipfum inducatis atij confinng^* tiSjUt ÔC ipfîfîmiliterconftantes maneant ac perfeucKot. Vofqpinhocita exhibcatis,qucmadmodurn nos de iiobis omnino confidimus. Comperictisprofcdo,quod uolu^ musfemper 6C Clcmentiflimus uobis efle Imperator» uoscomunetTKjciuitatemomni cum gratia in memoria commendatoshabere:Id quod omnino de nobis poHief^ riuobispoteftis.Datum Moguntiæ Nonadic AuguW* Anno SCc.xlifj. Impqnoftrixxiîj.ô^Regninoftrixxviil« HaccipfeCacfar. Qiiaeubi populo Colonienfi publie^ in Germanica lingua denunciataac recitata fuilTent, Am pliflimus fenatus,pro fua autoritäre ÔC prudétia, moxpu blicum fubiunxitin hæc uerba decretum, ex Theutonieo in Latinum,propter Externas nationes quibus id notum ficrioperaepræciumeft,àmeuerfum.

Cum igituris tenorfupradidae epiftolae ad honorabiV Colßiü^ lem Senatum miiTus Ht,SCin ea mandatum,ut omnes ues 6C fubditi propterea præmoneantur, quatinus unuO quif($fecundum earn fe gerat acdirigat.Ideohonorabilis Senatus uult unumquemij ita prçmonitum ôifrogatum, utnulIus,fiueEcclefîafticus fîtfîuefçcularis,Ciuisautinz cola,cum Prædicantibus nouarum fedarum ÔC religion num,fefeintromittat auteosfequaturneç occulteneque manifcfe,

manifcfte,Nullus corum prcdicationes audiat, nullus cü ïisconuerfetur,necuUuseosindomumauthofpjtium fu Um recipiat, Qtiemcunqj cnim honorabilis fcnatusin his ttanfgrefforcm dcprchendent,eum fcnatus ncc^detende? ïeuultnc($prütcgcregt;fcdlacieteum apprchendiódad de titamfiftipœnâjiuxtatcnorédidçEpdlole Imperialis.

Aduenerunt prçtereahonorabilifenatui PÔtiliciçquo ^fan'âitatis fimilia quædam fcripta ôi. mandata,quitus petitutjutiuxtaeaagatur. Quo circahóorabilis Senatus nnicuicç mandatum ac monitione ifta infinuatum cflc uult,nequisinPontificiamfanAitatcm ncciii Cçfaream Maieftatcm autuUos Principes Dominofuc,liuc Eccles • fiaftici fuerint fine fæcularcs, uUa contumcUa aut uUo in «

1 iuïiofoucrbo,quocun($idcxcogitariautiicviqueat,utalt;» l tuï aut proférât. Siquis in hac tranfgrefibr deprehenfus 1 lu«it,eumuult hôorabilis Senatus ad dcbitam fiftercpœ l tiam. Secundum hacc potcrit fîbi quilibet cautre à dam^ \ no ÔC incommodit.ate fua,fadacft hxc promulgatio in 1 inclyta Ciuitate Colonicnfi Die eiufdem naenfis 1 ÔCanni, quitus data eft Imperialis Epiftola.

1 nbsp;nbsp;EftdeniqjôC alia Imperialis Epiftola VuormaciçDic wmddtw

1 lexta eiufdem menfîs Augufti atc^codem anno data ad Mdic(l4tt$ dd 1 Magiftratus 5C Senatû tû nouçtûuetcrisciuiiatisHildef Hildefbfimfn \ l'draenfis,fedlongediucrfiffima â fupradiôaaduosCo (es. \ lonienfes data epikola,feueriftima namlt;$ eft ilia in man « 1 ûato ÔC comminatione ÔC acerbifftma in multarum tranf* \ ^tefCionumcommemoratione. Vndeuchementer mlCe# 1 tetnrcantiqu^illius inter Saxones ciuitatis,quod fie à no 1 nisPrædicaniibuscircumuenta ,tot ac tantis cxceffibus, \ ’luiaCaefarcaMaieftateprolixercccnfentur,(efc obnoxi \ 'n\,ac omnibus pqs Cbriftianis abominabilem fccit, fed \ Vïopterhonorem P atriæ amp;C propter reuerentiâEpifcopl \ ^vldefheimenfisj uiri (anelintcgerrimips^ritcrqj doûiffi#

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Q- 3

mi. Si per omnia Catholict (quiprorfus immunis eftah omnitotfacinorumimpiorum culpa) Domini met Gragt; ttofi,nolo cam epiftolam in latinum tranfierrr,

Vobis autcmuih Colonicnfcs, ex animo amanterac Läut feiiitui flt;^uerent€rcongratiilor,6iDeo opt.Max.gratiaspmptct Colonien. ago,quod falutari prouidcntia Si uirili conftantiaCij uitatem ueftram à tantis malis, qua: uobis per nouosCo cionatorcs fuperuentura erant, fi cos admififletis ,liberat ftisfceliciter, Si cam in Dei gratia in bona ad onwfs Criftianasnationcs lama,ab omni hærcfîimpollutam co feruaftis. Vt iure ac mcrito dicat uobis fenatoribiis 5lt; po^ pulusueftcr hoc tempore ctomniscorû in futurum pofte tolti.rt.ij, ritas,quoddcui(flriccHolofcrnis Judith uidua dixenint filij Ifracl, Nonrcccdatlausucfha dcorchominum,qiió fubueniftis minx ante confpeÓum Dei noftri. Vosglo# ria Coîoniç,uoslçtitia Agrippine Catholicç,uos honoriÖ centiapopuli ucJhi,quia feciÜis uiriliter, Sdeonfortatum cft cor ueftrum in lege óf fide Catholicx pcrorbctnEc cicfîæ

H^e^ei*^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feciftis ficut fcccrunt Hildefhcimcnfes,qui

nenfiunt contra ius ÔC fas.inuito óircclamanteipforumEpifcopo, nouos recepcruntfedarum Prçdicantcs,pcrquosadtaw enormes Si plus quamimpios Si barbaricos cocitatiftint cxccfluSjDcquibus improperat eisacindignaturiurcac merito religiofiffîmüs Impcratornofter. Vos autempit iuxtaacfortiter,fccundumomniaiura, diuina Si hiima^ na, rapaciffimos æque ac infidiofiflîmosluposprçcipu os poft Lutherum nouarum ft darum duces, Buccruffl) Philippum,Piftorium Si id genus alios ab ouili Domft nid grcgis rcpuliftis,licet abipfomct Epifcopo ucllrodft cercntur fubornati QC immifti. Haeceft fingularis Laus ucftra,uiri pijftimi iuxta prudcntilTïmicj, qua omnibus prducctisacprçeminctisGcrmaniaelmperii^facriciuita tibus

utiBus, qnani uobis Dais Opt. Max. ratam folidami^ mætcrnum ufijconfauct Amen.

ConT(So)W)».

quot;•’•/Wf. I. J JeJrge do. Etfacie.i.li. 19 !* me. Et li. 1 x. mccum ’■ I’f- ‘ It. Z7. itriiii. Et li. ult. proccffioitc. G. z. p. x. li. tó, ficubi,

1 S.compendiofum.K. i.p. z.li. f.dolere. K .4 fit. i.H. »j. crrrft.. ‘^f-^-^-li.2s.futur4i».P 4. f4.-i.li.i(^.fno. Etf4.z.li.f.t4men.