-ocr page 1-

IN PRIMVM MV-

hep'Ll

brctits lohcitittis Cochheij fjro Sacerdotii Sacrißcij nouce Ic^is aJJcrtionCt

IN El^ILOGO cßbrcuisre/l^onßoin ntibokn Bullin^crû

est ^P'PEN.

âixgcminain UbrumBuccriji^ticm in Bart.^ Latomum csdidit;

i.Tiino.î.

Srmpfr difeentes CT nuttquÀm âd feinttidm uenatif perurnientet.Cinfgt;»iid^i modttMt iutnn Umnrî O' Maiiibres rcfliterunt Kloyfi.itit O' hi rc* fiilunt ucritiUi.hoitiinei mente corrupti.re^robi circa fiden [ed ultra non proficient.

Pfalnt.aiS.

Multif Iic4tt eft fuper me inii^uitis fuperboruntt Efx.tô.Etlîiere.zS.

Audiuinius [uperbiam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cft ualde.Super^

bit dus O arrogantia dus O indignatio dus plwj ßrtitudo dus.

Gre^. M oril-iiK x4.c. iJ.

Aliena feinper ffl à ueriatefuperbiit.

-ocr page 2-

Libelh' per XIL Capitula.

L DenuncupatoriaMufeuli Epiftola adFrechti»”» 11» Depraefatione Mufeuli â^deeius cn'minibus» III. De difcordia inter Lutheranos Gi Zuinglianos.

1111. De urbe Roma,à Hteronymo laudata»

V f» De facerdotio quodam cundis Chriftianis cSöitiö* VII. De Special! nouælegisfacerdotio.

ÏX. DeHaercticisquinamfint.

cris literis exprefla effe.

XI» Non omnesfideiCliriftianos articules in facrislitt risexpreffosefff,

XII» DeTrinitate PcrfonaruminunaaeternaeDtiiatls eflentii»

-ocr page 3-

Reverendo w CHRISTO -P^TRI ^'C oniinoD.Melchiori facri Thcologiae Dodon' Rcuc^ uerendifllmi Domini Epifcopi Conftanticnfis in

Pontificalibus Vicario.Et fufFraganco, Domino fuo Gratiofo,

S, P. D,

EVE RENDE in Chrïfto Pater acGratiofe do minCjTranfieruntjam XXL anni.exquoRei^ ucrendâ. Do. tuam uidi Ratifponæ,inmul(o rum Principum amp;nbsp;Oratorum conkiRi. Ageba« cnimuiceiibiReucrendifs. donaini H V GO^ niSjfojlicismemoriae Epifcopi tuneConftan^ j =asaEisJ ticnfis.cuius eras in Pontificalibus uicarius^A; in noftrae negoeijs Orator et Legatus.Vbl faccto ioco exetpiebas, quod in fcriptis ''“Us tibifueram acer amp;nbsp;animofus.uelui Gigas quidam, cum eiieni corpore tam macer paruulus. Interea per uarios cafus diuerfafc^ Pfofeftiones fidtranimigrationes meas.nonlicuitmihineque mutf 'uoconfpedu.ncque ullo literarum commercio tecum frui, ufe^ ad Uuncaniium domini M. D. X L V.quâdo proprium miß nuper uuncium uerfusLucemam amp;nbsp;Tigurum,cuiad tuamquoeç R. D. itéras dedi, amp;nbsp;per eundera à REuerenda Dignitate tua u ici (Tim •itéras heri muko cum defyderio amp;nbsp;gaudio recepuNon enim,nudæ îcfolitariaeerant i(tætuxliterae,red adiunftafibi habebantduo kriptaquædam Teuthonica. iampridem euulgata.in quibus fane funtadco Si eruditar probationes, turn de uenerabilis Euebariftiç difpcfifationejum dcfacrofandifacrificqaltaris Si facrarumima« ginum antiquitateac ufu ,8i pij prorfufque paternar admonition tics, turnfupradidiHugonis Epifcopi.tum Reuerendac Dignita. tuæ ad populos ueftrçdiocefeos.noiatimueroad Turken, (quos tiouiEuâgelifif nûcTigurinosuocât) utquâtû uobiscongratun

A a lor

-ocr page 4-

lor.quod Domini per Ezechiekm prophefam monitareAcconfy^ deraftis ac ptejcquuii efti8,tantû côdolco feduflis illis populis,4‘'* Iprctapaftorisuocf.prurientesdcdeifuntaures nouiscondonat^ biïs,qui non per oftiii fed aliunde intrauerunt in ouilc, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Czech.;;.

mini difpergerctper fchifmata,amp; g bærefes,antea frequenter kg*“' me damnataSjSatanæ traderent maAarctcf amp;nbsp;in perpetuû perde rent, V os quide ueftras faluaftis animas,tan^ fpeculatores qui c3 uideretii gladiu hjreticæ praiiitatis ucnientem fupcr terrain» buccinaccciniftis amp;nbsp;populis ueftris annunciaftis. At multi cxiJ* fonitu quids buccinæ ueftrj audicrunt,at non ob/eruarunt/ed^“ tumaciter acfuperbecontempferunt.Ideo codemnateosiuilaD“ per^phetâ fententia quod languis corn crit fuper capita ipfo*'“'”’ amp;nbsp;nonrequireturin diclu’dicfi dcmanu ueftra. Ego itaq? ukin**quot; mittoR. Pietatitu3cnouumlibellum,Ex quo intelligas,quonam ego fim adhuc animo in Pfeudoprophetas amp;nbsp;Cxncuangclifi3s(ut appellat eosGuIielmus Poftellui in Gallia, uirfummxcruditionu amp;nbsp;linguarura pcriti3e)qui Ordinaries locorû Epilcoposantiqua, lurifdidione fpoliant ,amp; Epifeopalia fibi ipHs arrogat ufutpanttÇ amp;inuadunt munia.'QuemadmodufaciuncinDiocefi ueftra,ßla* férus ConftantiæjBullingerus Tiguri,Frechtus VImx, Ql'orn^ impietatis ôi iniuiticiæ confimiles foeij funt,Mufculu8 Auguft?,* Buccrus Argentine. Quantumuis autcmglorienturin tnalkiat' »niquitatefua,me tarnen minimeab anttquo propoftto deterrent» necj animum franguncautadimunt,immo quanto magis aducr* fus nos fuperbiutit amp;infurgunr,tanto plus creicirmibianimus,du uideo,quaminualidafuntcorurunugament3,quibu3 bxrcfes dcfendcre parant.Det illis Deus oculosjutuideant quouftpSata na fine fedudi accircumuenti amp;e'porta falutis abduSb» ßtix P**

leatR, D. tua Praeful PientilTime» Ex EyftadioXH. Kalendas Martrj. Anno falutis.

M. D. XLV.

R. D. T

DedicilC

loannf s Cochixus Cano* nicus Vratiflâuienfis®^'

-ocr page 5-

AdMufculum»

CochlseiinAnticochlaeumVuolffgangiMufculi.

SI non alius Mufcule fruflus cx mco contra teUbcUo na# fdtur,quàmunusine,quod ex tuarefponfione

Anticochlxumprimum infer ibis) intelligent apudExte# »îsCatbolicæEcclefiænationescordati leAores, quam ua Jiafit tua uetbofîtas,ad rem nonfaciens, fed foperbe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

tontemptum ludens arte fophiftica, ôi Rhetoric« do is genuinos faerseferiptur« fenfusperucttensl non pcenite ttieufquequaque neqj temporis neque laboris, in eum t# Mumimpenà

Quid enim digne autfolidercfpondifti ad tot de facers Ad rem non ûocio de facriticio nou«legis tcftimonia ,qu« ego cx «fpöditMu omnifeve probationum genere, ex Canonkisferipturis^x Iculu»» i antiquiffirais patribus, cx legibus, ex Concilias, ex niuo'/ 1 ilis,5xtotius denique Ecclcfi« longiffîma confuetudinc \ ttluque perpetuo ÓCprKfcriptioneirrefragabttiaduetfusVcï \ tnonestuos produxiin medium C t^on credo equidem, \ coYdatolcûorimoxfatislaftumeVfe ,fidicas,(^utfoles)mc \ ûdiïum^indodlum , mendacem,ca\umnqs,ÔCconukqs \ omniaagcrejamp;Cnomenmeumiamolimbenisomnibusin« \ uiîum à.ïcàicu\umeffe.Hqc enimadxcmnonîaciunt,ne# \ queprobanoncsnoeascuacuantautconlutant^^Aequetvi \ P« teipfum tamp;nix es audroritatiSjUt nudis ucibis tuis ,c on^ \ Uatot actantapubliciiuïis SCçcrfpeÂæ uetitatis teftimo«

\ t\ia,iecuïcquiîôjcïcdcre poïfttautiuredcbeat,¥\a\gt;et\ibe\« VerboUta» \ lus in te meus (ex tantum Capitula ,'T u ad T tia dumtaxat ïAukùü.

\ ext\ste(çondens ,X.Â.YVy. Quatcrnioncs minutisT'jpo# ’ '

\ ^tapltichataCl.’^tibusucxbQ(iîCttnaptolixitatetcp\e(ti,quos \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A3 uxo(cgt;

-ocr page 6-

- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PraefatioIo.CocWxi

pr ofc (fl: o fié femel quidemabfque taedi'o atit moleßispcrb Probra in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Doletcnim mthi muko magfs, de temporis ia'

laudem uer# ^uraquàm dciniudjsquas irrogas mihs, Qinppctua^ tuncur, complicum tuorum in me probra conuicia laudi mihi potfus SChonorifuntapud Ecclefixlilios qudm ddcco^ ti, Si enim uobis plaecrem, Ecclefiæ filitis non cfTcm, cu^ lus uos defertores cihs propria impietate fadi ÔC hoftes, Quemadmodum ait Apoftolus,fiadhuchominibuspla^ cerem, Chrifti feruus non effem.Non eft igitur, utexpc*’ des à me longam de criminationibus tuis purgationem» Qui enim meprobenofcunt, tuis in me calumntjs ncnctc duntjSciuntenimmcnequc Romanae (utais) Simonie mancipium , ncque feortatienum patronumeiTe ,ncque abufuum defenforem,Aquibusfane impropertjspotcrit meucluna adßullingcrum tuum prxfatio mcaaflcrcre»

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vbifîcdixi. Sifolosrepraehenderesabufus, quiPtæla*

chlæi^con? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ucrgente infenium Mundo, irrcpfe^

traabufus. funt, uitamque dumtaxat fcandalofam Sgt;i. prauos mores plurimorumcx Clero, quifuo in Ecclefïa non rede fun^ guntur officio, palamargueresautquantumuis acritefin^ ledaréris, non folum tacitus comprobarem, ucrum ctiaw publicecollaudarenon uercrer.

Argumenta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mufcule,uos Ecckiiafticorum oppugna(gt;

fedarü funt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lubercfortiora apud Laicoscontra Clcrtim ari

uicia Ckri. ma argumenta, quâm nota multorum ex Clero fcaiigt; dala, luxum, fæcularia defyderia, ignauiamquc 5gt;C nfgÜ^ gentiam turn circa literaruinftudium, tum circa eukum diuinum , At probatenunquàm potcris, me talia laudak feaut delendifte, Adeo enim difplicuerunt mibi femper, ut uel in proxime ædito ad Epifcopum Sempronienfem Define Mandi libello fcripferim ,fumrac neceffariam

-ocr page 7-

AdMuCcuIum» quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4

Reformationem, quia tanta fit morum diflbiutfo, ut poG fitnuncquoqueDominusiniraiufta aducrfumnos dice^ Gtn.tf. fc,Omnis catocorrupit uiamfuamfupertcrram.Per hæc tarnen uitia noftra neqiie cxcufantur,grauioraflagidauc ftra,uotifragia,incæftuofaconj'ugia,facr»kgia 6C innugt; tnetîchaerefesô^blafphæmia:, ncquc potcrunt per noftra peccata iuftificari Laicorum, quos feducitis, odia, detra^ ftioncsjcrtminationcsamp;dcfpedioncscontraClcrum gc^ neralitet, èC impiac difceflîoncs â fedc Apoftolica, 6^ damtf nabilia contra CatholicamEcckfiam fchifinata.

Optarimigitur,utuosquoqucunanobifcuminGeneÿ Concordia taleiamiamindlâumConcilium proficifcamini Tridcn# in Concilio turn,acfideliterincommune confulatis , quomodo pof# quserenda. fintDeiauxilio faSubriter ÔC omnes diflenfioncs dogma» turn conwoni, Si omnes abufus ac deprauationes corrigi, totaqueEcckfiainpriftinæpietattsufum ac ftatumrcdu» ci. Nifî enim generalem nobifeum inicritis in Oecume» nica Synodo concordiam , ucniet fuper uos omnis fan» guisGetmanorum, qui toto huiusdiffîdi) tempore effu» Hiseft,acdeinceps effundetur turbatae per uosreligionis occafîone»

Certum eftenim ucftra inter uofmetipfos diftîdia diucrlt;gt; pifeordia fe U(($feâas tolliautextirpari non pofte, nifi uos nobifeum darum ingt; fubmittatishumilitercognitioniôiiudicioGeneralisCon» cemponibi« ^ln,ubi uobis8lt; nobis unocommuni omnium Catholicæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P“

EcdefiæNationum decretodicatur,Vifumcft fpirituifan ^ocicilium, ftoôinobisô^c.Vixenimabtjtadhucméfisunus, poftea» quampublicefcripfit Andrças Ofiandcr,non poftremus Euthe.düârinac alfertor ac çmulator,fe maximas Deo ha» ^cregratias, quod ideo didus fît à quodâ Zuingliano ne« bulone ( ut ait ) pfeudoprophcta,q) de Baptifmate, de cia»

uibus

-ocr page 8-

Praefatio lo.Coch’æi

Proditore« uibusEcckffaejSddeEuchariftiacum Zuinglianfsnc^ Gcrmaiiiae, jgitur conucnchtisnobtfcum ad Generale Co’’ .

actinS. |juni,tQtan-iqQe (jiflitjiQrun^caufamfpintuifancïo Chrifto Deo öóDomino noftro( qui illic in medioeoff ' quün ipiïus nomine congregabuntur,fore credendus f pieacdcuotefubmiferitisjtantograuiuseritueftrunii^ quot;nbsp;maniamuniuerfampeccatum,quam Huflïtarumin

miam füit jquan to latior ac maior eft Germania quàm P hemia,ut non immeritohaberi debeatis pro teterrinais aj leratiflimis PatriæproditoribuSjqui unquàm fubfol^ runt, Notum enim erit omnibus Chriftianis, uos non pf’ pter fidem QC ueritatem, fed propteruanam glorianiö^^^ Iitatempropriam,ucftramanutenereacpropagarefd”7’ ta,inmaximam totius patriae noftræ apud extcras nesinfamiam, dC. in fempiternam diflidentium in fideP® pulorum confufioncm, Vnde nihil certius quàming^*” Tureicæ feruitutis,ôf æterna animarûper fehifmata datn^ natio fubfcquatur«Hæreticorum quippc fuperbia afeen“' Babylonica fempcr.Luthcranienimquiinhoc diuifîonisimpiæ fcf*?* Sedarum primi funt,nun$ confentient in omnibus parti Zuingl’’^ confufio. noi'um,nec hi Anabaptiftis, netj ifti nouis Ôi nuper enat** fadduceis,quinecangelosnecDaemoncs netj infcrnûnt* que refurredioné carnis credunt, Erit itaiÿ perpétua apu« Germanos fedarum inter fefe diffidentinm ditiifio, unde fequaturiJlud uerbumDoraini. Omnercgnuminfediïi’^ fum defolabitur , Nifi uos dodi ôô eloquentes fcdfaruiö Duces, pro communi patriae utilitate animarum fubmittatis uos nobifcum Generalis Conciltj ludiciariçco^

gnicioni finali dccreto.

dB

-ocr page 9-

DE NKNCf^JiK^TORl

Voniam ucro pugnac ocrborum ôf quac# utiles funt ( ut ait A «

tenderefuper inani uerbofitate tua (quai: adrcm,dequa contendimus,nihil iacit)

Sedeaduütaxat,quænonnihil habent moment!,breuiter attingcreintendo.Primumigttur acquum uidennen Fufo^^ß^yi^g leâori eordato, quod legitime ordinatis Epifcopis noUris ßg Anufle«, getiâfacri Romani Impcrij Pnncipesdicunt amp;nbsp;funt,adi# tnisantiqups titulos,amp;intérim Antiftitem VImcnfis Ec^ clefiæuocascompliccm tuumMartinumFrechtum,quem Vuormaciaeuidiin colloquiobcnc uentricofum. Nam u^ irunqj facis iniufte, Nemo enfin tibi fus aut poteflatem dédit mutandi iura publica , Ne^ per ullam legem tigt; bi licet Vlmenfi Eccleiiæ nouum inßitucre Antiftitem , «amqiic per hoc, loci ordinario Epifeopo Conftanticniî fubtralierc, ÔCabcius lurifdidione antiqua illam exime^ tc.Ego talcs à uobis intrufos aut feipfos intrudentes Epib o posrcprobauiaducrfum teexEpiphanio,quiferibit quof; dam pro hæreticishabitoscfTe, quod munus facerdotalcôd taquæEpifcoporumfunt,abfcjlegittima'ordinationeufur pare aufiluerint, licet inter Chriftianos fandilTime uixif^ fent.TuquidemadhæcrefpondiftiJed omnino inepte nult; peruerrauer gaciterq? contra manifeftum Epiphanq totiuG^ Ecclcfiæ borumEpi# »cnfum,Visenim fie excufare,quod Epiphanius Euange# phanijexpo lij prxdicationem facrificium, ôd pracdicatorem facerdo«; ßdo, ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ß tem

-ocr page 10-

In Nuncupatonam Mufculi Epjftoîam, temdixerft, Atclarafuntiilîusucrba,qiiærecitauJ3f'£C'P^ quod Zachaeus quidam, audentcr fancla dabat, CiCtiUda, cum laicus effet, impodcntef bat, Audisdare, Laicum fuiffe ÔC impudent« facn *^' tradaffe. Recitauieiufdcm uerba dealijs quoqueduobus, qui ea, quae Epifeoporum funt,aggrefli fuctant, ad fco®” pertinentia. Etpaulo poft recitaui rurfus quaedam il*'^ ßb iiij, nbsp;uerba de facerdotto,inter quæ ultima fichabenuNana^

qui fecundas nuptias contraxit,non licet faccrdotiumiu*^quot; pere.Hæc tu omnia aut inepte peruertis aut aftutediffii^^'’ las,Etobijcis mihiinterim quandamillius epiftolam tra Imagines. Sedadcamrefpondiiampridem exfept*®’^ fynodi adis,in eo libro quern anno fupcriore fcripfi df uocationefandorum contra tuum Bullingcrum ,Ë3niffS* ft lubet refponftonem meani,et confuta ftpotes*

Non triftan Qi’æ Epiftola tiia contra me fcribis,cum adrew dii^dcfcAa nbsp;nbsp;faciant,fed tuam fuperbiam Simei contemptum

rum conui^ riprodant,Iubens practereo,quia ftcut Sando Steph^no ci]'». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lapidesludæorumdulcesfuifledicuntur,itaamp; mihiqu®^

rumlibet Ecclefîæ hoftium ÖC. rebcllantium bacrcticoriifl* probra.conufciaçamp;îpremcicontemptudationcsuançquC gloriationes,nihil triftitiç(Deo fît laus 6^ gratiariim inferuntjfed pro gemmis potius in bona fpc habco,quç decorare debeant indie Domini coronammci inhac md certaminis»

Quod autem diets,uobis non liccre ^fine proditionc ?celeratum ritatis in concordiam cum aduerfarqs redire, Scckratin” uerbumconpj.g£pj^Qp£^j^gjjj2j,jyjY, frauduientus nequiciacSiii”^ diam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^etatis ueftraepraetexius, Vtfub hoc ementitj ficus foil«

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ C^maW

-ocr page 11-

In NuncupatorlamMufculiEpiftolam,

Kmaliciæ uekincnto confcructis authontatem ueftram proprij^ commodi utilitatem ÔC opss in fchifmate apud ffduâos àuobis populos. Gerte non dixiftis ueritatem tffe proditam, quando eratis nobifcum unanimes in domo Üei,Neciddictrepoteratis,quia domumDeidicit Apo# ftoluscolumnam ÔCbafimucritatis.

Non proditur igitur in ea ucritas, fed fulcitur amp;nbsp;firnia^ i.Timo.j!. turpotiuslîcutàcalumna ÔCbafi. Poffetis utiij falubcrri« prodi ine,abfaulloueritatis periculo .nobifcumin concordiam

Kdirejoui tcrrcna ectranutona plus amarctisqua ccöc 1ha diam» «çterna. Incubatis ergo fcdudis populis,quorum opes de# glubitis, 6^ uoluptatibus fruimini prefentibus quali poft Worte nuSla fit futura uoluptas, Eos autem pernicioiiflime huiiis ftuticiç rcprehcndit Paulus Apoftolus,dicés.Sufti^xCor,ii. gt;^tiseaim fiquis uos infcruituctn rcdigit,fiquisdeuorat,n# ^is accipit»

Rede quidem dicis Mufcule,ueritatem Chrifti non efle Verka« in diuifam ab Ecclefia,fcdmox calumniarisin Catholicam Ecclefia rcti Ecclcfiam.quafipratualeat inea nonucritatisfedconfuetu;' netur, diais amp;nbsp;huraanarum traditionum auihoriias, Nifi enim Wcapraeualeretueritatisauthoritas,non rede dicercturco^ lumnaôibafîsueritatis Confuetudincsautem 6C traditio#

*1«,quas tenet Ecclefia, non funt contra ueritatem, neque tontrafacrainfcripturam, ficutuos calumniofedicitis,fed dper otnnia eonfonant ,quia non aliunde quam à fpiritu i’tritatisreceptaefunt.luxta illud Apoftoli, Ét fi quid aliter EïpitiSjSChocuobisDeus reuelabir. Contra impias autemPhil,j. pratfumptiones ueftras,quibus cofuetudines Sótraditioncs Inordinatæ Ecclefiç temerc ac inordinate abrogatis, ait ad Cohnthios præfumptio

B X idemquot;”’

-ocr page 12-

In NuncupatoriamMufculiEpiftolam» •{

I,Cor. II. Idem Apoftolus,fi qui‘scontentjofiiscft,nostakm confiiez/ «.ThdTf. tudinem nonhabcmusnccjEcclefia Dei,Et ad Theflaloni cenfcs,Dcnunciamus(inqu!t)uobislratresinnomineDor mini noftri Ihefii Chrifti,ut fubtrahatis uos ab omni trairf ambulante inordinate, QC non fecundum tradiiioné quangt; acceperuntànobis.

Quxrenda Calumniofa igitur attçctiâ inepta eft ifta tua quxfiW) citucritag (n dumais,Quarenon quænturEcclefîa inChrifto,inuentagt; EcclcGa. te,in fcripturis i Qiiafi uero extra Chrißum quxranitis nosEccleßam, Qiiod nefomniauimus quidemunqiian’) Autquafi non omncs hæretici arrogent ßbi Chriftum êi ueritatem ÔCferipturas atej ctiam Ecdeiîç nomcn.Qui uult ergo uere Catholicus efle, ueritatem quæritin Ecclcfîa po* tins quam Ecclefiam in ucritate, Nam ab Ecdeßa ,qiiæc» bails ueritatis,debet addifeereueritatem amp;nbsp;non ex feipfo de ueritate pracfumcre, ficut faciunt harretiei, qui fapiuntfo# perbe plus quam oportet. Reuera igiturnon funtin Cbri* fto,qui non funt in EcdcGa,Nam amp;nbsp;tuipfe fateris,oportc*

Non Eccles re nos in capite 0^ corpore uere coniungi.Impieautcm £îa,fed fchiO ds Ecdefîam Chrifti omnium miferrimam, cum non pon matica tur# fit mifera elTcquae Chriftum,ucræ fozlicitatis authorcm, ba uerc mife femperfecum habet,uCq;ad confummationemCacciiIiAfp* ’ ritumfandum paracletum,quicum eamanctin ætcrnutii, NonigiturCatholica ChriftiEcdefia, fed tua Mufciilcdij fcorsturbaamp;Sfchifmatica Ecdefia, ucremiferaeftSi da,quæ ad portum pacis SCfodicitatis nunquam peiun nict, nifi reuertatur ad matrem, à qua per uos feduda into licitcr cxiuit.

Cacterum tuude meo fcripto iudicium cordatuskdof

- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnagni

-ocr page 13-

InMufcfllipracFationem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

»»agni facctc nonpoteft, tum quia aducrfavkw cs, idco iu«- Quale Muf« ^txinptopriacaufxeffenondebcs : tum quia uariat tua '^iofenteniia.Nam circaprincipium EpiftolçdiciSjnihilali ''doptandu cfle quam ut libellus meus pafftm in omnibus *' Êibliopolarum officinisptoftctacfaltcminfpiciatur.lnfinc. ïuiem ais utiliffimum fore,ut Cochleana fafcinatio K S'afficenim uocas,pro tuainmc modcftia}quamlôgtuigt; ïiaepropulfetur ,Votas itemillud ociofiac garrulinominis ■ ’'^S^agt;Vocautlubet,prudens lcctor,quiutrumc$fcriptum ^'■mmmcum($uiderit,facilcdifcetnct,utet noftrum fit gar^ tulior,

1 nbsp;nbsp;nbsp;Quod fi 8e alia uiderit,qu3e bic aedidi, facile confydera# OcioE.

I bit^menonuf($adeocffeociofum,fireputctfccum jtvic ut

I bcetdotem Catholicum per Dei gvatiam deberenon folom

I legercctfetibere,fed ctiamorare,facrificare,Canonicas pcr^

I IcluerchoraiquotidiCjCtrcliquum tundfionisme^penfom

I pïxftarc.QuoïumnihilfaciuntEuangcliftx noui, qui to?

I Uïnfoelicitatem fuam conftituunt in (cientia,quae inflat,tt

I 'alaudc fetmonis, quo plebis animos in Papx 8e totius

I Ceti odium plurimis cum pcccatis concitant, 6C in fefuU

I Watt confirmant.Hacc ad cpiftolam didfa fint»

\ DE nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ml^-

I fculi 84 de cius Ctiminibus, Cap. II.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vxinxelum mcumludis.ad tern nonfaciunt ,Idco

I V-4 refponfione non egent. Qvtodautê diuctfos teligio inuv feaa* \ lotumordines non minus Ceftas uisdiciquam dicuntut a amp;nbsp;rdigiofiw I laobisfcAxLuthcriSe ’Z-uinglq,longe abevtas Mufcule, motdint«, I Otdines enitn illi publice (uni approbati per lotx Ecclcfiâ,

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IS 5 ua«

-ocr page 14-

In Mufculi Præfati’oncm, fcdæ autcm tuorum â CathoIictsubi‘i$funtdamnatç,Of^ dînes Monafticorum non difcrepanc abinuicem in fidei funt,Veftræ autcm fcdæ de maximis quoç Wd ftræ rebus,non à nobis folum fed etiam â feinukemdiiTcj’/ tiuntjQuemadmodû fupracx Ofiandri ucrbis de Bapt»* raOjdeClauibuSjôddeEuchariftiaobitcrmcmoraui.â^“^®* tefltioiîlibriutriufijpartis in publicum iampridem ti per fcfe manifeftant. No igitur ex noftra improbitat^ {ut ' aistu) fed cxueftris diirenfîonibusÔCexdodrinzdiucrf** tatefadncft,utalnLutherani,alîiZuinglianidicantur,O^ fîandcr,n,nondenoftriseft,nihtlominus çdiditnupcrlibd lu contra incndacia(Ut ait) Zuinglianicuiufdânebulon'’» Fœde fcdu^ nbsp;nbsp;Rede igitur dixi,Principes Ô^Magiftratus StnakaW***

cuntur à fc# nifœdcrisnequiirimaucrborumcollufioneàuobisiUn^'**’ ftis Princi« dccipi,quiareuera concordes inter ucs non cftisneçin^°^ pesSc Magl (flrinanci^inritibusEcdefîarumjNon poteftisigiturin^'^. num fœdusautuniusfedac corpus ftabilicoircautadunari confenfu,ficutunuseftinfjde8C religionc confenfus omi nium (ub Papa Ordinum ac Nationura,qu2ecum$^ Ca* tholicis pet rot iam faecula habentur.An uero non feduciw Principes 2«^ Magiftratusueftros turpiflîmc,dum eis péri» fuadetis,certum effe,^ fchifma ucftrum Deo placcatf fpondc ergo ad ea, quæ nuper contra cam abfurditaté «obi* obieciin confyderatione mca de concordiae tradatu.qu*'^ ^**®^’’^*'*'* Rofponfator,Non dixi nos ob banc nam aut potiiïîmam caufam Principum aut Laicoruni fe^ , duâ:ores,qjeorum poteftatiôdgladiofubqfitls Monafhos SC facerdotes,fed ob alias quocÿ taufas plures loge«!ƒlt; Non excu^ iores,dumeosexEeclefiacunitatein fehifmata ôiinhetw* impias aciam olim damnatasabducitis.Mcrito quidempa eau. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ümurtribulationesiftasproptcrpcccata noftra,fednonwi

-ocr page 15-

InMufculiPrîcfationcm» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3

ftifkabuntur ( ut fupra quoqjdixi ) per pcccata noftra baw tfffs ód facrilegiaueftra,N5 erant olim quoc$ â peccatisirri# WunesEptfeopiilli,qui aceufationis libellos contra fe ingt; uiccmporrigebantlmperatoriConftantinomagno,inCo cilio Niceno Nunquid uero ille propterca mox eosfuo fu« biecitgladio,auteorum lurifdidioneminuafit, aut pete# ftateiudicandieosufurpauitfibif Nunquid cenfusód prç« Conftantini eorum tapuit fibi aut fifco Cuo^Nihil horum feclt,fcd in Magni, «ndiodatisaccu{'aüonumlibcllis,palamdixit,fibi non elfe X l.quæf i. hs aut poteftatem iudicandi Epifcopos. Rccitantur haec J; tiusgeftanonfoluminlibroDccrctovom jfed etiaminhi# , ftotqsantiquisJnEcclefîafticaÔdin Tripartita,atque cti« Hi'fto.Ecck, aminhiftoriaTheoderiti , quam é Grscco tranftulitloa'/ lib.io.c.i.

I diiiuusCamerarius,ucftcrtnagisquâmnofter,utnulla tilt;

I bi Et refpuendi caufa , quafi U noftris ca fint conti Aa, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. i .a- •

I Quae fi legcris ,inucnics ibi, quàm immania ód Batba# ^heo I rka fint tua tuique fimilium in faccrdotalcm ordinem dt.lib.i.c.n. I Icelera. Quibus ód odiofam fuperaddis calumniam dc Oculu» n« I bonis Ecckfiatum quafi regias C ut ais ) opes accepcri « I rnus fraude 6d impofturis a Principibus. Sed notum I tft iam oïbi, quâm nequam fit oculus ueftcr, quo inten« I ûitis ad rapienda Ôd reliqua Eeelefiatum bona ,qu3ccum# \ t|uc facrilegqs ueftris adhuc fupetfunt, Audiui certeaU# \ t^uando ex ore pq ôd Catholici Principes ,Ducis Saxo^ l ni« G E O R. G i E fœlicitet in Cbrifto defundi, Sç« l culates Principesnonpoffiderc tameertis iuftifqj ôd anti« 1 quis titulis bona fua, fient poftident fua Eccleftaftici ,Eli \ namc^expqsPrincipnmtundaûonibns ôd uoluntarqsdo« l nationibusfuababêt,i\Uautclongea\qsrationibns.Sed no \ liminiuttas diccrc poîTeffiones,quas fçcedares habet, \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cas,quas j^Ccekrataiqciiatnctaueftracôtra otnncius

-ocr page 16-

InMufcuIi Praefattonem»

•fti fas ab Ecclefqs Si Monafterijs ui facrikgo aufu ruatjucrüt quidem Si anteconcioncs ucftras pcccatam tain Clero, (ed non funtpropterCleripeccatata' quàm in Germania à faccularibus perpctrata facrikgia’V drum eft igitur hoc fcclus, Cacterum de ucftra deff(Sæ^ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ö^inobedicntiaergautramtjpoteftatem non opus eft loj]

j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ga difccptationejatis enim amp;nbsp;Deo Si hominibus notad»’

Proteftatusfumfaepe,remmihicflcnon cum Principibus Si MagiflratibuSjfed uobifcum, contra quos mihi dedoutf na Ô6 fide Ecclefiac certamen eft. Audi igitur nunc apern^ rem fcntenttammcam,quàm tarnen fuperiorumiudido correcSioni fempcr fubiedam efle uolo,

Dico fanetcnonfolum impiumethærctkum infame^ Mufculi Cri Apoftatam,etcaftrorumEcclcf;çdefcrtorcactransfug3ni) nrina* inccftuofum£$maritü,uerum etiam criminis Icfæ Maifßä* tisô^ pcrduclhonisreum. Quia contra uoluntatcm Cath-Maieftatisôôcontra publicum eiusEdidum,atqjetiamcof tra plerofqjRecefliis imperiales,prædicas damnaras hatr« feijôi obxdientesanteadcuotohj Cæfaris Impcrio popuf losmandatfs ac Edidtseiuscontumacesat($rebelles facts, amp;ad periculofam diuifionem, quæ perhaerefesueftrasin

facrum. Ro. Itnperiu irrcpfit,fccleratoftud«ocoopfratiis eSjpopulumcj Auguftcnfcm piü olim ÓC pacificum Clcrif queobfcruantcm,concitaftiad cxpdlcndum Cierum Cagt; tholicum é domibus proprijs. At dicis, Oportet Deo maf gis obædirequâm hominibus.Quid audio f

Falfa excu? Nunquid Deo non obaedic quiobacdit Cacfari noftro, fado. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'1- nbsp;_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Princtpi Chriftiano 8C in fide Cathohco f At non ignoras illùd ApoftoltjQuipoteftatircfiftit, Dei ordinationi tffi*

Ro.ix»

ftitjTuautem refiftispote(lati,quia eiusEdida S^man* dataperttnacïter contcmnisat^tranfgredenSjIgiturScDci ordinal

-ocr page 17-

In Mufculi Prxfationfm.

ordinationi refiftn,crper hocccrtamSCafternamdamnati# onem tibi acquins.Vane tgitur obijds nobis hie illud ucrbfi Apoftoloru, Oportet Deomagis obædircquanfihominü Ad./. ^gt;U5,Hocenim uerbum uf^adeo te non releuat autrxcufat KriminepcrdudlioniSjUt bispotiusfcum tcfaciat^Reus efi fas antea in facto, nuc ct in uerbis rcum tc facis.quia per hec Uerba Cæfarê noftrû impiû ct Deo côtrariû facis,quafi non pofltsobçdtredeo.fi obaedires Cçfari,Qiiomodo potes igi# turnôIçdereilliusMaieft:atem,qLiemue!utimpium ctdeo, fius^ Euangeliorefiftentem habendum exiftimas« Nc^’ Kemexeufatte dictum illud Chrifti,Date Cæfariquæfunt Cæfaris ôic.Caefarisenim funt legesImpiales,at illæprohi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

bent baerefes femel damnatasiterû inqueihonemreuocare, de bacrctici« Tucontraeasmanifefteagistotiamannis, Nondasigû pertotura, tur Caefari quaefunt Caefaris.

Haec in te dico Mufcule, non odij aut iræ affedu per^ Cur rot enV citus,nonconuiciandilibidinemotus,nc^ uindiâç appe# minummi» Ktu concitatus, fed iuftaeac piæ rationis confydcrationcag’tur Mu^ mature admonitus induâus, Eo nimirum rtfpedu, ut tdiqufpopuli,quosinhærefistuæ naffam pertrahere fata# gi$,reâius confydercnt quid fibi in religionis negotio fit a# gcii(Jiim»Qiiantum adtuampcrfonam attinetmallem uti# que tein Ecdefia fratrem habcreftamicuro,quamullodc criminete arciifare,quiafi non effesa Satana per philau^ tiam fubuerfuset in malo pertinaciter ol ftinatus, multuni inter fratresin Ecdcfiae unitate perDcigratiam acdificare pûlTeSjQiïoniam uero uicinis quibufdam populis à te péri culum imininerc dicitur,pfr haec, qux tibinunc obîjcio, ffimina,ços fidditer admoncre cupio , ut mature confyÿ dcrcnt,qutdnamDtoôC hominibus honefte rcfponderc

C qijcanc

-ocr page 18-

In Nuncupatodam MufculiEpiftoIam, qUMnt,fitakmtam infame Ôdcnminofum Apoftatam^ lupum fua fponte rccepcrint,ut ptum ac ßmpliccmgrfgci” Dominiex Ecclefiac Vnitate in damnabileô^ tot lamfçciy Its in VualdenfibusSC Vuiclephitis praedamnatumjfcbil^ ma hacrcfîmç pertrahat. Si putas tibi à mciniuriatn aut lumniam fieri,eccc leges funt iudicia publica,itocamt**’ ius,nifi de ijs omnibus te conuiccro criminibus quackp^^ tibi obiecijpœnam talionis fubirenon rccufabo, Nouit meum Deus qua id ratione faciam, An putas meita

Cur tot o; temjUttemereôiabfijcaufaucliminmeconcitaretotdo^ cica^Coch^ difcrtorumbominumftylos ÖC odia,totque l«ug, maniç populorum,quifedudi funt, iras minafqucS^ culaCNonfum ita demens pctulanfue aut procax que inimicus, Mufcule, Lex Dei urgct me,quç ait in teronomto. Si tibiuolucritperfuaderc frater tuuSjfihtisi”’^

Deut,!/. tristuç,autfiliustuusÔ^c.nonacquiefcasei,nccaudiaS)'^^ que parcat ei oculus tuus, ut miferearis Si occultes eum- p giturinternosdeextremototMiliumanimaruffl ptt*^ ’ quodprocul dubio longiffime prçponderat omnibüst*’ porum terreftriumïj bonorum periculis. Non lictt mthi per confeientiam ad omnia conniucre, diflimulaf^» cereSi quiefcere, C^uemadmodum ódin Ofiandruin^^^ per dixi. Si enim inhumanum cft Si contra proxitni c ritatem inofficiofum,periclitanticorporaliterin aqua ignenon accurrere Si pro uiribusopem ferre,Quanto*^^ humaniuseft Si magis inofficiofum, nihil curare currere, ubi periclitantur tot milia animarum,qua^Jï^jj temporaliter, ut corpora, fed çternaliterperiturçfun^ ‘ Ecclefîç gremio in quànacumque hçrcfîm pertrau结 tint C

Si quaciuttas Imperialis, itjfcio Si inuito

-ocr page 19-

fn Mufculi Pracfatïonem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lo

^ficcrct fua fponte ad Venctos aut ad Regem Franciæ, Quam gra# xuisnon improbareteiusfadume'At ccntuplo graufus uecrimen Pfccatum efle ceediderinij in fide 8C religione dcficerepro^

fponte ab Imperatore Catholico ad Luihcranos aut ^uinglianos,quosipfc Imperator publico Bdido amp;Imgt; Pffiali Rcceflu folenniter damnauit, Nequa$cnim ita '^stnnauit Vcnetosaut Regem Franciac,Leuiusigiturfo# •’ft peccatum,ad Vcnetos, aut ad Gallos,$ ad Luthcra nos, ^UCad Zuinglianos,ab Imperatore in fide amp;nbsp;religioncdefw quanto uilius 8lt; minoris momentieftccrpus ^ani^

*”3. Quod fîadhucapcrtiusdicendumfît, arbitrer equilt;’ ^fingrauius non cITc pcccatum,deficerc ad Turcas, Tartan fosaut Sarraccnos^ ad Lutheranos,Zuinglianos aut Aif ’’abaptiftas. Sub Turciscnim licet habere altaria,celcbrarc Turci» pti'o •niflaSjinuocarefandos,honorarcimagines,ordinäre faccr» dote$,cófirraarebaptizatos,inungereinfirmos,faccre mif# fas pro defundis, Kid genus plura,quac Conftantinopoli

in Græcia paffim fub Turcarum Impcrio à Chriffianis fiunt. Athorum nihil rctincre autobfcruare permittitur in, 8lt;:fubimptjsKperfidisfedis prædidis.QuareTurcismul toremiffîuseritindieludicfjquàmillis, Non enim impie prætendunt facrofandum nomen Chrifti K Euangelij fuiserroribusKimpietatibus Turcac,(îcutfaciunt iftæ Se^ âæjQucmadmodum Lutherus ipfe de hoc impioprætex^ tuacerbiflîme reprachendit acdamnauit iam olim feditio^ fos rufticos. Neepoterit perfidiæ crimen tam iufte obq^ Ture«mi* ciTurciSjficuthisfedis. Turcae enim in catholica Ecclc# „„g perfidi lïanun^Chfiftonomédederunt,nec innomineTrinitatis cpZuinglia baptizati funtin Ecclefia,ficut contigit nouaru fedarum ni, ductbus. OrcmgrauéKaccrbam acmaxime horrenda,iï quistedeoïahxcconfyderer, Quidpoterutobfecro hone?

C * ftapre*

-ocr page 20-

In Mufculi Prxfatîoûem.

fte refpondercuel Deo uel CæGiri noftro hi,qui ultro cerfunttc,Mufcule,uirumtotcriminibus0^

° wr * infamem per te ab obedientia tum Pape et fculu^ nbsp;nbsp;nbsp;Caefaris Qi. Imperij perfide deficiût i Fucrunt Maiorcs tort*

tantaehoneftat(s,uttcauttuifîmilem perfonatn infaii^^^ quæfccundum omnia iuraprobrofaànullohonoredigD* cenfctur,ne ad mechanica quidcm artificia rcccpiflcnt' DeHcere à rc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tu excufa5,quafi leue fit pcccatum,circa religionti”’

ligione gra# Impcratore,cuipracftita etiurata fide publice oburicîiusfi’» uius cft qiiâ deficere,modo circa terrenas Imperij res obediential« ab Jinperio, fîcutnouinûc Sadducaci, corpora tantumpeccatc^^ cunt, non animas i Qtiis uero no clamaret, ineos uind^ , dumefleigneautgladio,qui mterrenislmperatorino«'^® pr2eftantesobedientiam,in rcligionead Turcasautadl^ d«ûs deficerentf Atiamfupra dixi,reminjusforeindieW^ dicfjTurcisSCludæis quamiftisfcdis,quæChriftiS^Eua geltjfacra nomina impie prætexuntô^ ufurpant adpetp^^ 3.Pet,z, trandafacrilegiaâ^ aliaimpietatisfacinora ,Èt PetrusinP® fteriori epiftola fua manifeftc dicit,quod melius crateis,(io cognofcere uiamiuftitiæ,quampoft agnitionem retrot* fum conucrti ab co quod illis traditumeft fanâomandato. DB DISCOKDIA INTER. LVTHW ranosamp;Zuinglianos Cap» III,

Aïs Mufculc,non ueftra fupcrftitione, fed ncftra probitatcficri,quoduocaminiuelZuinglianiuelLü tb Tani.Ego autem ucrius dicoj'd faduin cfîc, no cijlpano if; a^fcd ex ueftra d/ucrhratc in dodrina rituum obfnuJ^ tin»ic,acufuquotidianopublice. Quemadmodumtcftao^ ’L’ turLutbcriac ’2Su{ng!ij contra feinufccm ïibri » Reeeiw Zumglianu æditum recitaui fupra teftimonium Ofiandri,quod Kouioiurtî, adhuc pcrmanet inter uos difcordia,nonfolumio extern

-ocr page 21-

De Difcordia inter Loth.ßdZuing« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H

^xtcrnis Ceremontjs, flcut tu dicis, fed etîam io dodlrina, ^quidem de præciputs ÔCmaximis Ecclefiæ facramentis, ’'empcdebaptifmatCjdeclauibus Ecclefîx amp;nbsp;de Eucharü ftiajQuisnonuidcat (inquit Ofiandcr) miftros zuinglia J'os.cum argumenta noftra,quitus genuinum fenfum uer* quot;Orutn Chrifti afferimus, confutarenon poffînt,nec fua “are,talibus mendacijs rude uulgus excantare,öó mentis in^ opes efficere conari f Qui ü nbsp;nbsp;fcintillam fpiritus fanfti hatf

itèrent,doârinam fuâ tam impuris at cç impudentibus men ’Jaeijs fulciendam effenon pu tarent.Hæe SC id genusmub iarecens sdita uerba.non mea fed O fiandti funt, Cum co iS'turlitigajfitibidifplicent Mufcule, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MufaAa',

^uod autem cancgas,quçego ex Aâisucftris,cumLuif propria ntlt; tncroVuittenbergçhabitiSjSCauobis Francfotdiçad Mo«’ gau §onumfcrlptis,recitaui,magna profe Ao cft impudétia, de 4uamirorequidem,q» apud tuos faltcm,qui tecum A Aa iltf hcorapofucrunt,nô erubefcis,Ncgautlubct,ego a Aotu iU ‘otumexemplarfcr!ptûhabeo,âR., P»Auguftino Mario, Sufftaganeo Herbipolcnfi,toelicis memorix, admt tranCf oiiirum,EtHagenoixuidi Autographum ca de rc manu

1 î’hil.Mehnchihonis mibi bene nota feriptum, Qua igw tut confeientia negas nunc publice ,quod tot teftibus a#

I ûumeffeconftat.

Videmtniigiturmihieffefocqcorum ,quiapud Efaiam ScÂarfifp^ 1 ilicunt.Pen^ffîmusf cedus cum motte, ÔC cum Inferno fe#in mendaci|p 1 dmuspaAum,flagellum inundanscum pertranfierit, non ^i*'*** 1 uenkt fuper nos, quia pofuimus mcndacium fpem noftrâ, 1 Sitnendaciû proteAifumus.Vercfoedus percufTiftiscum l ^orte,quitotMiliaanimarumperfthifmataueftra bxre« l «fflue tam olim damna tas, xtcrnx meni obnoxias 6lt; ad* l Qiftasfacitis ,ÔC,taçndatia tbetorksÈ calliditatis fpem ue* I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ C 3 ßUEA

-ocr page 22-

De Difcotdi'a inter Luth» 6^ Zuing. ftramponitis.TuigiturMurcuk (non ego) aftutan]/S'* ipfe uulpcculam,dum difeordias ueftras palliando diw®’’* las,6d faifa exeufatione tantum ad externas ccremoniasf^^ ferri iubes,

■RBS R.QM^ S. tU^, ronymo laudata. Caput, lllL

IDX»

N On nego Romam ^pice ah'quandodidamcfi^^’^ bylonem, quandoiubldolatrislmpcratoribusfî’fj* erat fanguine Martyrum Chrifti,ôf idolorum uarietateto fufa,Sed longe aliud nomen habuit poftea fub Impftstof** bus ChriftianiSjRomanifqt Potifteibus, Id ^d ipfîus nymi(qué calumniofe opponis Romæ)uerba clarc tur,qux tu ipfe recitas» Sed ad teloquar,inquit,quækf*P^’ infronteblafphaemiam,Chrifticonfeffîonedelefti,uf^’P^ Verba Hie# tês,Vrbs Orbis domina,urbs Apoftoli uocelaudata»Sun îau/cmRo# ^chacc criminantisuerbai Subtilis uisuiderîMuL«'^»* non utdcs hçc taudis potius $ uituperq efle uerbar Atdi^^ gt;nbsp;infequentibuscamuttuperarf Audiamus ergo interpretare (inquit) uocabulum tuum,Romaautior^^^J dinis nomen eft apud Græcos, aut fublimitatisiuxta nJi: bracos, Seruaquoddiccris,Virtuste excelfamfaciat,’’® uoluptas humilem, An baccuituperationis funtuerbar^ tus profedo perimpiuminRomam odium £»cuses,“' iudicas,Scd addis adhuc plura. Maledidioné tibifaluator in Apocalypficomminatuscft, potes per pœnitentiam, Habens exemplum Niniuitaruin»i^^

l^mxfæpc prottnus fubiungisacpetis, utdoccamuos, quandopo* Hieronymi tempora makdiâionetn faanc per

-ocr page 23-

DeVfbcRoma.

IX

RomaefFugen't, Sed (ïoculos uidendi habercs, moxutde# ffsin LconisI» amp;nbsp;Gregorij L fennonibusÖK^cpiftoIis, ^pe egentpoft Sandi Hicronymi obitum poenitentiam ^oma, Qtiod quæCo aliud efi orticium Pocnitentiariorum tumadS, Perrum in Vaticano,tumad S. lohannemin tateranojOifi audirepœnitentes, ÔCconfefîioncpeccato«' fumauditajcisoperapoenitcntiaefalubritcr iniungcrcf' Die tu mihiuiciflim Mufcuk,quando poft obitum Hicronymi Komaun^finePoenitcntiarijsiueritjExceptis XL. dier-ÇUSjquandoin belloIuftinianilmpcratoriscontraGothos, incenfaacpenitus defolata extitit. Non uituperauitigitur KomamHicronymus,quandoad pœnitcntiâcam adhor? tatus eft, Quis cnim tarn fandus eft, utpeenitentia non egt; gcatf NonfuitergoHicronymusconrraRomam, quam dixit OrbisdominamS^Apoftoliuocclaudatam,Nee Ro wa contra Hieronymum,

Qiiarcimprobus mendaxij cautllus eft impudens ca# Calomnia •umnia,ubiais,Roma ueftraqucmuiuumexpulit,mortufl k Romîamp; folitjNon cnim expuliteum Roma, fed ipfe fuafpontc Ro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

Warn dimifitjU tin terra fanda, ubi fteterat pedes Domini, «pœnitentiamageretpro pcccatisfuiSjamp;facramfcripturâ dariusintelligeret, Nci^ colit eum Roma,tan^ idolum aut nouumDeumaIiquem,ficutcalumniaminiuosHagioma ftiges amp;pietatisnoftracerga fandos Deioforesö^rofores •mpij,fed colimus cum ut haeredem Dci öi cohacrcdcm Rom,». Chrifti, ficutdocetnos Apoftolusille, cuius uocelaudata ïft Roma, Romanorumtÿ fides approbata, quam in uni# Uftfo Mundo annunciari dicebat, Qiiisigitures tu Mu# feule, arroformaledice, atcçctiam malcdidc, ut reprobes Mufc. con^ Romam,quamlaudauit Apofto!us,lîcutcxHiefonymo traPauluou tuipfttcftarJSf' Quarc nuHys ueftrupn refpondet mibi de

«ppU

-ocr page 24-

DcVrbcRomi itflphinHicfonymum cafumnia Luthen dfcaHotflOü^ fîonf Quanti au tem fecenï fandus die fidem Ro.E«^» eam^ totius Orictis Ecckfqs practulent,rccitauiuobis »P^ cxiplîusadDatnsfumPapamEpiftohSjVos aufcm adt« non refpondctiSjUam's calumniarum arrofîonibus feuW^ Cer occupait

ns, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CHS!-

fti in Ecckfijs, Cap. V»

INdignc accipi‘s,Mufcule,lt;ÿdixipet'tuaspotiffimuniin^ cemperies infaniafqjpluf^ Turcicasfadum efle, ut ho* dieplurafintChriftialtariaConftannHopoliquâfnAug^^ DI k ftæ.E)txi, fateor, fed dixi con dolen ter, Dokt fiialuriaCó tumtibicomplicibiifcçtuisfn pukherrimanuitate Au^^ fianrinopo; ftenß Itcuifle ac permtflum elTe,utuere dïcerc pofllt;inus,Co liquâna Au# ftatinopali,ubidominant Tarcae,plura efle altanaCbri»* guftae* quâtn ÂuguftsCjNon nego equidem Conftantmopolipf? donainari Machoraericam impietafê, Vcrenihilotninusay firmo,plura illic cfleakaria Chriftiquâm Auguftæ, QP^'' admodum Romae,olim temporibus Domiti'ani,Trai3^ nijDecïjamp;Diocktianipracdominabat uti^impietasW latriat,Multa nihilofcciuserant 6C Chriftitewpla aiij naRomacillistêporib.jnquib. Martyres amp;nbsp;alijChnft'an Chriftü colcbSt. Inuenies (credo) Augußa: mercator« liquos,quiConftantinopoli fiierint,Ex qsergo intcrrogJ» quot nam habeant illtc altaria Veneti, quot üenuenks Rbagufiani, quot Graeci,ó^ eorum magnus Patrtareba,« quocttamGrafci,quiVcncttishabitant,faccrdotfsplt;^tf*'^f recjpercfolent,adfuorumaltarium,quac Venedjs babenti

inüiillcna peragenda.

H«nf

-ocr page 25-

De AUaribusChïiftl. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»3

Hane ergo horrendam ignominiam Slt; infamiam tuts Qvianta per Muicule intaniis plufquamTurcicis debent Augufttnfes Mul'culum acceptam retene,quod Chriftianiucre diccrc poffunt ÔC'quot; Uperatori 6lt; cundisalqstcgtbusôi Principibus Clniftia Wsinotnni natione,quod ptura finthodie altaria Chrifti t^onftantinopoli quatn Auguftac, Item quod lutiuscft fa# f crdoiibus Chrifttanis,C,britti facriticium offene Conftan dnopo’iquam Auguftæ.ltemquod ptuvcscelebranturmtf f^pro dctunâis 2lt;propacciUicquamifticJtemquodom t'ia Eccleßx facramentaülic melius ad minift rant qua iff ie.

Infumma quicqdadueros Chriffianosptinet,ucriusrcpc# titutnunc Gonffantinopoli qua Auguff ae.Non ad popuU

1 Auguftenfistniuriâhaecdixerimjfedadconfundcndasiu^

1 V^tbietu5egloïiationcs,utaperiât oculosqquiâtefeduëli I funt,êlt;uidcant,inquantûdamnationis£lt; infaraiacbara# I tlirum à tetuifeg complicibus fcekiatiffime fint ex Eccle# I fixfinuabdudi, conuertanturcç fcelicitcr 8lt; agant pceni# I tentiamacprimaCutaitinApocalypfi Iohannes) opera fa« Apoc.*. 1 tiantjiadinobifeumunanimes inuna domoDeificutan# I tcuostuerunt,6C omniafchifmaticorum conucnticulade«-\ tdinquani,Non fintTLuingliani ,nonLutherani,nGn I nabaptiftx,nonEuangelict uocc tantum,fed fimpheiter I Chnffiani,ficutnosfumus,SCficutipfimct antcaBCmaio# \ tweorvitnmultisfseculisfcmpertucrunt,Negate cnim non \ potes,fuiffe per uosnouos eoncionatoresinitaXX.annos ucrfiias in« I platesintrodudasautper dtffidiaueftta exortas Auguftae ttoduda. I fedascontentiofas 5lt; infidecrroneas,quam infexcentis an \ nisanteafûerunt.T eftis eft mihi Deus (ctutator intallibilis t totdis be renum, quod nihil horumdico contra confeien« I turnpropriam,Ved firmitcr credo , cunda fic effe 8lt; itaha« I btreuidixi, utinam mentirer potiustn hifee didis,liben« I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D let

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\

-ocr page 26-

De Altahbus Œriftt

ter cnim propter tot animas aut iamperditas aut brein pff* dendas,fînonrefîpucrint,ueiIéhancdemendacioignoniM niâ ferre,Tantum abeft, utgloriamex ijs quaercrecupiam» Impudens Tuuero Mufculetantaees hicimprobitatisôC impuden Mufeuli ne# contra manifeftum fadum,quod omnium quiinw« hbu^ uolunt oculispatet,non erubefeis dicere, Non effe uHuni Chriftialtareapud Auguftanos abrogatum. Vidi equicc oculis meis,quid à uobis impie perpetratum fit in pukbfr* rimis Ecclefijs Auguftae,in CathedraliB, Virginis, S. VI^ rici, S. Mauricïjamp;^inplerifi^MonaftertjSjUbiomniadiru* ta SÎ^folo æquata funt altaria j Quac uti($ Chrifti, non louis aut Veneris aut Baal,fucrunt.Dicimus quidem rtorumquotÿaltaria,ut Petri,Iohannis, Katherine,bar^ bare ÔCc.fed alia ratione quam altaria Chrifti. Noncniinh crificaturapudnosulloinaltariBcatcutrgini,aut Sanlt;no Petro, aut ullifandorum, fed foli Deoin omnibus.

cnim tibi ex Auguftino, nulli facrificandum ciïe creatur^» C.i) Dixi ex eodem contra Bullingerum tuum, quod nul» martyrum, fed ipfi Deo martyrum, quamuis in menions» martyrum,conftituamusaltaria.Chrifti ergo altaria diu^ mus, turn quod in eis ofFcrtur Chrifto, ut domino XDco noftrojtum quod in eis ipfemet Chriftus facerdoseft ® Etzohb/' crificium, Sandorum autem altaria dicimus,non contra fan# in eisofferatuf autfacrificcturipfisfandis( quodnonlk^*^» ftura. quia creaturæ funt 0^ ipfi ) fed quod in memoriam eorun* confecratafunthuiufmodialtaria^Haecnon exmcconi'*’ go,fed ex Auguftino uobis recitaui. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Addisô^ aliudmcndacium,diccns. NoftraEcclfn^'*’^ habetakaria,quorad dominicicorpotisSih” bmt^^carV. gninis myfterium necciTario rcquiruntur.lntclligo

’ feuleuulpinamtuamaftutiam,quadecipisnios,quiin'^

»

-ocr page 27-

DcAltaribusCbtifti

mcnfam ö^altarenondifcernunt. Cumautem Græce do# dusfisatc$cti3mHebraice,nópotesignorare,altareubilt;5 apudiUosaboblationcóC facrihcio nomen habere .Nam SuiriaThyfiaGræcisidem cftquodnobisfacrificium,uidi ‘ï'aauthoftiaSua'tftSHjiopThyfiafteriumidcm^uodaUare. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

Hcbrxisquoqjaliare Mif beach dicitur aucibo ns’l Zabach^Quod cft facrificare,immolarc ,madare. Qtio# niainucrouos Auguftac in menfis ueftris nuUiim agnofci# tis aiu pcragitis facriticium,nuUam hoftiam aut uiótimam, iionreâe dicis eas altaria. Cum igitur nuUum prorfus in cœnaucftrafaciatis facrificium hoftiamuc aut oblationé, nullumprorfushabetis ahare,

FalfoitacçôCfrauduknter dicis,tot etiamnum habere nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Oosaltaria ÔCc.Quia nuUum prorfus habetis, Nam tu ipfe paulo poft ita dicis.Nos, ut content! fumus uno Chrifto, i ÓCunius Chrifti facro fantfttffimo myfterio ,ita pluribus I iris opus non habcmus,fed una Dominica menfa conten# I tifumus.Dicmihihic quxfo uulpinearrofor,cur potius I dicisnunc una dominica menfa quamuna domiuica ara, 1 Cumdifferentiamhieftatuasinter nos ôéuos ineo,quod 1 nosplura,uosunum habeatis altaret Magis enim proprie I diccres,pluribus aris opus non habemus fed una dominica I atacontentifumus,quamfic,fed una dominica menfa con I tcntifumus.Cumigitur neges facrificium uilt;ftimamc$ I oblationem achoftiam in coena ueftrajalfo gloriaris de al# I laris unitate, Quia non unum ted nullum prorfus habetis 1 a\tare,Qifiaubinoneftfactificiumaul oblatio, ibi nullum I eftaltare.

I Quod ant petis àme,ut oftendam uobis exemplar uctc I risBcclefit^.quod multitudini altarium,eidolorum (uttu no I uomore dicis') ac facelloiura patrocinet Jaciam idlubens, I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D X

-ocr page 28-

DcAkaribusChrifti prîus tarnen nequiciam tuara, qua contra akaria noßra ol’^ , tjcisaliquotferipturaclocoscxprophet!s,redarguam.Itn^ ^ræbsuir^ Pæ faneobtjeisaobis akariaßaai et aliorum IdolorumjGUÇ a prophena roprehenduntprophetæ,Noscnimnequaquam taliaha^c mus akaria , qualia deteftantur prophetae in Ifrael Sdb phraim,Dixi enim fupra ex Auguftino nos uni Dcofact*^ îicare in akaribus noftris. Non mukiplicamus Deosaut Idola in akaribus nollris,ficut tu fraudulenter per impiât”

Vni dco pluraponi akaria.

ExO,27.amp; »0.

Pfalm.S,, j.Res.iÿ

cakimnism nos argiu's ac maligne traducis.

Qaod autéuniDeo p'uraliceatakaria poncre,teftaWƒ aperte fcriptura, inplcrifq^locis, PræcepitcnimDcusipk Moyfi in monte Synai,ut duo faccret akaria,unumhoftiä^ rum,alterum Thymiamatis. Et Dauidin fpiritu ait, ria tua Domine uirtutû.Item Helias prophcta fie inquitä“ DcäjAltariatuadeftruxerunt jCt^hctas tuosccciderunt-Ex h is facile intelligiSjnon efle impiu, uni Deo pkira eon^ ftrucre akaria,Ecce habcs iam feripturas de akarium Antîquseîn *‘t2te. Nuncexempla quot^ fuperaddanide antiquiffi«”'’ Germania (de quibus modo conftat)EccIefijs. Negare profcâo non Ecclefix potes honefte autrationabititcr,antiquilîimase(rein

mania Ecclefias,quæ trans Rhenû funt Colonie, Treaet^s, Moguntiæ,QiiaeenimcisRhcniTmfunt,longefuntrc^ centiorcSjQuandoquidcm Cornelius TacitusdeGftni^^ niafcribitjfuo têporc nullas in Germaniai^hoe cft,CisIv’® nû)futiTeciuitatt's.Infpice»gitur,filibct,ailigenterConha tiniMagni matrifcjeiusHeknæmagnificas tcplorûfin'^ duras,q adhuchodie durât,Coloniç,Treueris,et Romç» ubiuti(^plurainunotéploinucnicsaltaria,at£jcti3diufrl’ in ijs racella,no folu in planicie fupna,fcd ctiâ in cryptis‘gt;^ \crra,Quodfî haccremotius pofita cfle caufens, oUédo un*

-ocr page 29-

DcaîtaribusChnftî, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;If

propinqtii’usextruâam Moguntiæædcm uetuftam, quæ S.Gothardiuulgo didturjpioxime »dem Metropolitan» Ecckfiæ, in qua fane xdicula inf erne ôd fuperne confpi# dunturplura a’tan'a,ca(juctuftiffima,QLiorum tria fupcr* fit,non longe ab inuicem diftantia,dicuntur iuxta ritum Græcorumextru(fia,benealta,ô^parum ampla.Non infilt; «lultU dortarnen,intraproximclapfosCCCC.annos ueheracn plicata funt ter mij!tiplicatafui(rcaltaria,magisquâm antea,Quod altaria. lt;ieaccidiireputo,quiarariusquàmantea communicarecœ periintLaici,quorumncgligcntia per faccrdotum facrifi# da pie fuppiendain pluribus altaribus uifa cft.Hic fatis mi^ hifuerit,itnpietatisteconuiciflc,quitot Chrifti altaria an« tiqua facrilcgo aufu deftruenda céfuifti contra ius ôô fas at« queetiamcontra Eccleiîae ueteris obfcruationem antiqiiif« fimanijabfç otnni authoritate excmplo Sgt;C ratione,

S^CERDOTIO

damcunâis ChriftianisCommuni.Cap.V I.

Hlcnimis improbum ac procaccm agis Momum Mu« feule,Vbicum dcrcipfa nihil habeasquodearpas aut rcpræhendas,ucrbacaptas Qi uerbofe rontendis de uno aut alteroüerboàmencg’.edlimprolato.Repræhendisitaijme Ag«re, quQddixi,fermonem tuuni prforcm dedupliciagcre facer« dotio.Hoct(jnegas,contrafenfumcu{unibetledcris,Ma« nifefte enim tbi de duplici loqueris facerdotio, quorum unumaff!rmas,alterumncgas,Atdicis,qjhocquisagcredi catur, quod uel eftjccre uel probare conatur, Af. nullus Graminaticorum un^ita reftrinxithocuerbum Agcread bancunam fignificationem,quäm tu diciSjVftjadco enim oiultærecenfenturhuiusuerbifîgnificationcs in Calepino

D 3 alijs

-ocr page 30-

De faccrdotio cunâà

alfjs Didtonarqs, uc tædeat lïie nunc omnes pcrlegerf« ‘ Audiefgo,quiddchacrepræhenfîonetua fcripfcnt ad me hifcediebusuirquidamegregiedodus.Qindnunc dicam ( inquit ) de altjs huius noui fophtftæ,aut Sycophantæpo^ | n'uSjCalumnqSjCumitaludituerbofiffifneifl difcrimincfa# crifici) proprij S)C f mproprij,cutn ucrbiim Agerc caiiiliatur, adftnngit pro fuo commodo fignificationem generalita tis S^c.Ego certe ßmpliciter abfijomni fraudts aut caluffli* ni'acintennoncdixi,qgt;fermotuus de duplici agat faccrdo# tio.Agatfnquatn,hoccft,loquaturauttradet. Nec uideo, ' in quo hic peccauerim. Agis cnim ibi de duobus, quorum unum approbas,alterum reprobas»

Quod autem dicis,mede quaeftuofo tantum agerc fa# Captatorca cerdotio,ô^uerifacerdotij, quod omnium Chriftianorum lumniarum. eft^nulla cura tangi,manifcfta eft calumnia,quia tibidolef, ego de ifto generalifacerdotio plura fcripturæloca indi# çauiquàmtufeciftûRapis et hoc uerbummeumincalurn niam,qgt; dixijde hoc generali facerdotio non opus eflê Ion * ga inter nos contentione,cum nos Catholici omnes id con# titeamur,nec ullus noftrum id un^ negaucrit,Tu hçc uer* ba hue dctorqucs,quafîhanc populo Chriftiano dignitaté inuideamS^obfcuratamuelimjQiiodneperfebrim quidc fomniaui uni^. Cauillaris Si contra hoc,qd* dixi, nos illud loh.n confiteri ôd non negare. At eadê ratione cauillari poffîscon Scripca traEuangelifte uerba ifta jEtconfefluseftet nonnegauiU tholicorum Ego nernultum tempon's impendam ÔC inaniter pcrdâcir# ^erdoh? cahuiufmodicauillationes tuas,uflt;$adco futiksac uerbofe procaccsfDicis mihi hic ita, Quos dabismihi tocs Ôf tuo« rum libros de hoc Chriftiano facerdotiocDequçftuofo auf teS^fido ueftro facerdotio æditos libros quot plauftris ca# piferriq^poflcputasfRefpondeoMufcule, ôd me ôf mcos

-ocr page 31-

Chfißianis Commuai« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ld

’nEcdcßaCatholica fratrcsconfortes, Deucroi^ fcrip# fiæefacerdotiOjTeftesfuntlibnfaudtffimiuirilohannisFi •chéri Koffenfisnoftris téporibusiii Anglia EpifcópijTc^ ftes item libri eximij Thcologi Clichtouei in Gallijs J Aifon •lin HifpantjsjPnndpis Carporum inItalia,ut de Colonie fihusLouanicnfibufi^ SC reliquisin German« prçclare dogt; ßis ac pijs Thcologis bic nihil dicâ,Ego ccrtcanteanos ••sederefcripfinon nihil Teuthonice contraLutherilibru, Hnem ad Germanicam aedidcrat Nobtlitaté,Et ante annos ^cxjcumdefundo Saxonite Duce G E O R G IO. fand«

acterne memoriç pio Principe ab Ecclcfia Mifnenfi exu^ late cogérer,feripfi de ordinatione Epifcoporu libellu con# •fanouas infaniasucftras,in quo faneinf alia multa üc db *i.DuplexetenimcftfaccrdotiûinChriftianifmo,unû gc Verba Cggt; neraleSC cómune omnibus Chriftianis,Dcquo Petri amp;lo chlçideutro •lanisdidafupracitataintclligidebent.Omntn.Chriftia»

•10conuenttjfacrificiumDeoofferte fpiritd contribulatn, corcontritûôC humiliatum Pfal.ço.facrificiûiuftitiç,Pfal, 4.Iacrificiûlaudis Pfal.49.Dequo8CApoft. ait Heb, ij i^ctipfumergo offeramushoftiälaudis fcmpcrDco,id eft ffuâumIabiorumconfitentiunominieius,Âdduxi et alia 9nçdâ feripturç noui teftamenti loca,que hic breuitatis gra •iaonùtto.Alterûuero(dixiibidcm)eftfaccrdotiu fpecia^ leÔCexternum,quod perEpifeopum légitima ordinatione confertur.Dequo Äpoftolus ait Heb.ç,Nee quifquam hifumit honorem,fed quiuocatur â Deo tan^ Aaron. S« cutSCin ucteri lege,Duplex eratfacerdotium,unumgene^ taie 8C omnibus Ifraelitis comune. De quo feriptij eft Exo, •9.Voscritismihiinifcgnum faccrdotale,6C gens fanda. Altcrûfpcciale,SC filqs Aaron proprium,De quo adipfum ^arondidumcft,NumJ$.Tuautcmó^fill] tui euftodite

facçrdo»

-ocr page 32-

J3c facerdotto communf

face rdoHum ueftrunri,ßqu!s externus acccflenï, occidctur, Harcibi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, j!

, Exqinbusfacilepatcfcjtjmcrededi'xifle,q) impudcnti

Mendacia nicndacio dixeris,Deifto generali Chriftianortini facerdo^ Mufculi. tio anteanemincmfciuiflecjuici^,Tuautenipcrgisadhuc f impudentiusatia fupcraddercmendacia,ncmpcq) miinus quo(çEpifcopiantchçctempora Ecclcfiæincognittindue rif,6lt; neminem antea fciuiffe,q, Paulus prohibitionem nu ; trimoni) SiC efcarum dixcrit elïe dodrinam daernonioruni uTimo,4, Et qgt; os Domini dixerifjfruftracolunt medo^ centesdodrinas 6l mandata hominum, Addis deniç ôd bocuniuerfalemendaciumjqjpoffîs huiufmodi innumera t exempla proferre,Dequibus olim nihilfucrit eognitiim nbsp;nbsp;nbsp;( c

Eccledaï,quaHtumuisin fcripturis manifeftjffime linccx#

prefla.ErgoneobtencbratumfuitperpetuopcrM.D.an#

fncredibilh noslumenintdlcdustot fandoröpatrum,donumq;fcifn^

rixóf pietatiseisfubtradum,uttotfcripturaïloca tam

preiTa inteUïgcreautcognitahaberenon potuerintf Quis

pbfecro tam cæcus SC iniciuus poteft eflc iudcxreligionis Si

Eccleiiæ,ut dicat aut credat, Spiritupi fandum ea paruulis

humil/tate fandis patribus abfcondiïrc tot fæculis, Sirenen

Jaueritnuncdemumfliperbiflrmisódfcientia knguaruirij i I peril/ainflatis Apoftatisuerumamp;^gcnuinumtotfcripturg

locorum intelledum impqspeccatoribus, bxreß, perfidia incx(iu(^ 5ircbelUone. infamibus pollutis lt;nbsp;Cxccra quï

«erbefe contra me ex Tcuthonico tuo recitas, lubens pratgt; t tereo,friuola enim fun*. Verbi gratia y qj dixi, in feriptu/is,

cum tu Teuthonice dixeris,in fcripturis nouiTcftamenti,

tu de nomine ranfum,non dere Sgt;i opcrationcfaccrdo

tij locutus fueris. Siaeita iît,ûaenon ût,ma!o equidem nef I gligentixliLiius (nontamencalamniXyquamtu falCo imf j

pufas I

-ocr page 33-

De Spcdali Saccrdotio,

ptitas Wcmihi ) culpam agnofcerc, quam Tcuthonica tua niiiK itcrum relegere,8C inquircrc m tjs,ati bic ucrum dfcas, üfcjadco tæduit mc,fcurnles illas ucrbcfitatcs utl femel ad

fincmufcÿperlcgcre.Netÿfatisrecordor, an uelfemclom^

ncspcrlcgerim,tantograuabartædio,

DE nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Lî

legis faeerdotio. Cap, V JI,

EThicnonparum rxJi] générât mibi maliciofa tuauer bofitas,quacconuictisamp;ambagibusrem,qiiæ tangen dacrat.eludit.probauicquidemcx Èuangelio,Chriftumc# Itgiflêdijodecim Apoftolos L X XI Ldifeipulos, Hos pfesbytcrorum,illos Bpifcoporuir. tcnuincdignitatéctof# ficium,affirmant fancii patres ôi cómijnis fcbola Theolo^ gorum,Adieci ex Conciltjs,fiC ex S, Ambrofîo ,Epifcopos didos fuilTefaeerdotes.Tu cum id negate non poffîs, diets Cos alia ratione didos fuilTefacerdotcs quam dicunturfa^ ccrdotcsnoflri.Cum autêconcédasmihi,non omnes Chri ftianosfuiffe Apoftolos, Apoftolos aiiteni fuifle facerdo;# tes,nonne per hoc concedis mihi fpeciale tn noua lege facer tiontim,quod non fit omnibus Chriftianis commune,

Atdicis,illud aiteriusfuifte generis, quam fit facerdotiû NSakerim noftrum,Videamusigirur,quomodoaltcriusfueritgcnc{; fuit fisfacerdotium ueteris Ecclefiar quam eft Ecclefiae noftræ. uYt£ri»°È« Græcis(inquis)diduseftî^{uç,ideft,facroruminiftcr,nfô/) defiæquam fîeriimingcnereΣ5yf79çfacrisopcrans,Cum igitur Apo? cftprjienti» ftoli ÔC fenioresfacris uacarent myftcrns,quid uetuiteos facfrdütesuocarirlEedc ficdicis Mufcule,Quoniamuero foftrorum quo® epifeoporum ÔC prefbytirorum præei^ puumoptis nbsp;officium eft,facrismyftcriysamp;diuinis rebus

E uacare

-ocr page 34-

De Speciali Saccrdoh'o

üacare, iïcut tefiantur fach Canones attj eti'am leg^s bus diuWs Atdiciseoshodie prophanis uacarerebus,nondiuin^. ftccrdotes, Efto,quod aliquîabutanturofficio fuo,Ideoi$ neijEp*^,*’-

pi nelt;5 facer do tes digne uocentur, Qtiid obftat hoc bonis Epifcopis Sx^prcsbytcris ( qui pie ac ftudiofe facris rebus)quo minus lacerdotes uocenturc' Atuos fceleratib' crarumrerumuaftatores,eos præcipue facerdotcs,qu*i“ Carthuffa aftjfi$ monaftcrqs deuotiflîme facris myftff*!’ diuinifcjrebusuacantjperfequimini, propter fîamuefframexterminate conamini, Dicmihiigiwr/uf negeseosiurefacerdotesdici,quiprac alijs hominibusuni topere facris uacantf

Sacerdoces Si ergo miniffrisEccIefîæcoeptumeft(utais) poft Apo . umporibus ffolorum tempora tribui hoc nomen facerdos,Cur tut^^ rum° prehendishodiernosin Eccleiïa Catholica Dei miiiiftros

Epifcopos nbsp;nbsp;prefbyterosdici â nobis facerdotes f EgoïU^

tem ex Dionyfio Ignatioque SC ex Clementis Anacktique epiftolis probauijEpifcopos SCprefbytcros etiam Apoßo lorum temporibus didos fuiffe faccrdotcs,Quid ad eoruffl dida refpondiftiuerbofiffïmusalioqui difputatorf Cofecratifa At dicis, illos prifcorum tempore non fuiffe facerdotes «rdotes un undionealtjfœCeremontjs abEpifcopo,utnuncfit,confc ApoRolo^ cratoSjSedfaliumtcdiccreconuincitin Ecclefiaftica Hæi* temporibus farchia Dionyfius ubi de undione de Ceremonijs prolix xe tradat. Nc^ tu SComncscomplices tuipoteritis oftende re certum tempus poff Apoff oios,quo coeptum fit, confer crare SC ordinäre facerdotes ijs Ceremonijs, quibus confo cranturadhuchodic,Neqiitem certüdemonftrare tempus poteftis,qn cœptu fitin mifla bofliS ant facrificiü offerte.

Scderatiflijme enim dcfoptus fuit â Vuittenbcrgenlîf bus

-ocr page 35-

De Spedali Sacerdottoj


13


fibus DüxSaxoniae Liedor Fridencus, quando pétijtab De Miffa dSjUt indieaientfibicertumtempus,quo ceflaflètmiffa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3

poftolica ÔC incepent milïa Papiftica, Quemadmodum et gg^o* ‘U id nunquâ dcmonftrarepotcds. Aut fî confidïs, attenta, 2lt;:prof€r noUscertumfæcuIum faltcm aut annum, in quo îlitcrfacraperagcrecœpenntPapiftæ (utnosuocas) quâ ^aperegerunt ApoftoIiSC eorum fucceflbrcs»Q.uandoid officies Mufculef Ad Kalendas Græcas fcilicet. Ego enim fôtrariumfemper.Deobene iuuante,oftenderc poteroex ’ntiquiffîmis Apoftoloruindifeipuîis,Dionyiîo, Clemens Oblan’o Si ^^jAnacleto et Ignatio qui nobis contraltos dcoblationeet facrificiîî in facrificioteftificantur in facrorum peraâione. Et poft cos miila fem# ântiqui(IïmiIrençus,Tertunianus,Cyprianus,Slt;pofthos f«liquiocscotinuaferieetfucceffioneuf(5adnos,quiabinis , “dutpermanus accepimus,fufficiat autemhic breuitatis SfatiaexDionylio paucula fefcrrc,quibusæreafrons tua ■^fpercutiatur ut erubefeat modicum,

V’toftendatur(inquit)faccrdottjnoftnperfunâio,inor^ Eccle^r ^îtaataomniaöóincompofitaatq^confufa,abfe arcerefcm^ cap^,y. P^fatlt;ÿcohiberf^Ornatumueroatc5ol■dinem amp;nbsp;grauttatê pP*'oport{onibus fandorum ordinum fuorum cxhibere.

bis cognofcitledor, quid per uos Apoftatas moliatur ^attiaRas,Nempc utrciedo ab Ecclefia facerdotio toilatur '^fnatusordo amp;grauitas,omniaij fiant inordinata income Pofita Sc confufa,

Qitam impie ueroac mendaciterdicas Mufcule,o!im Antiquita» acefdotesnonfuifteabBpifcopoundioneconfecratoSjidé “^adioni«, ocetDionyfîusineodemcapitulo,fîcdiccn8,Etfi cnim à ’'^ffdotibus quaedampcrficiuntur uencrabilia figna,nun# /l^ani tarnen diuinam rcgenerationem fine facratiflïmo '^®fifutnabitunguento,INc($facrofandæ communionisfa

E z cramcnta

-ocr page 36-

De Spedali Saccrdotio.

cramentaperfici‘et,nifi fignis tanti myftertj altaribusuene* ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;randis impofitis. Neipfequidemfacerdosfrilt;,nifiPontilt;

ficalibus officijsad hocfueritpromotus. Ecce Dionylîus, Apoftoloruni Pauli ÔC Iohannis dtfcipulus, uocatungucn turn facratiirimum, quod uos ApoÜatacuocatis rancidutn olçuni»

Reprobado Etfaccrdotemeiïenegat.quinonfucntadhoc Pontih* calibus offictis promotus.Vos autem rcricitis nuncfacerdo tumofdinationcsquasraciuntbpiicopijSt manusimponi tis quibusîibctexplebcblatcronibus, utfi'nt Ecclefiarumre pente pall;otes,qiii nullos abiillo Epifcopo ordines reeepc^ runuQuod ante in EcclcfiaCatholica nun^ fuit faâum» Saccrdotfû Atdicis,huncDionyfium,fîcutôd Epiphanium,non quodoftert. jg milTatico(ut uocas)loquifacerdotio,feddealio.Dequo crgor De eo,fnquis,quod Euangclium annunciat, non de eo quod offert 2lt; facrificat.Ego autem iampridem in quingt;

Di n de ta Philippicauobis obiecicIarifTimaciusuerbade coquod Ecde.ïiier, offert.Sicenimait. Sacerdos,quodhoftiamfalutaié,quæ cap.?. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fupra ipfum eft, litet ,fe exeufae, ad ipfum primo decenter

cxclamans,Tudixifti.Hocfacitcin meamcommemoratio nem. Qiiid uos ad haec refpondiftis i

Improbacô Atdicis,dehocDionylîocontrouerti adhuc,fcdnonre trouerfiade fert,quod uos controuertitis, qui fine fronte fuperbe om» DionyGo. ^^,-3 negatis quantumuis certa Sd antiqua, quæ contra nogt; uas opiniones ueftrasfaciunt^ Da nobisalium Dionyfium fipotes,qui fîcdefcripferit Petri alicrum Apoftoloium n ri' i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prxfenttatn mobita Msrix uirf

mbe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' g^nfs Deigenitricis,öó epiftolam miferitad lohannem

poftolumSdEuangeliftamin Pathmo exuianteni,^2Ç» annorûfuerit.quando Chriftoin cruce pendente uidit E/ dypfimfupernaturalem,côftitutustuncinHeliopoIi,urbf

-ocr page 37-

De fide 8C Sede Petri.

^fgyptf. Si non potes indicarc aliutn , recipe nobifeum tune qmfolus iftafcripfit,8C agnofce,quâm impie ncgei fîccrdütiumnoftrum quod offert.

FîDB ET SEDE

Petri Apoftoli.Cap.V in.

N1 Egasitempatiimpudentia 6^ procacitate S.Pctnim petrus Roi

Koman« Ecckfix facerdotem fuifle,Quod ego tibiEcclefise fa# ^Ambrofîoobieccram.Qiiod petrus (inquis)Ko. Ec^cerdos fuit, flffîae facerdosuelEpifcopus,fîcuttraditur,fuerit ,nc hoc filentio agnofeere uidcar,cum bona tua gratia Cochixe ƒ» ’»afidutia dico,nec tibi neccuiquam ait] ex ueftris probatu poITibileeft. Paulum Ro.Ecclefi« Apoftolum agnofei#

'fius,Petrumnequac^,Q,uemteftimonio Pauli liquet A# Poftolumfui(reCircumcifîonfs,non Gentium. H«c tua ^^iatMufculeuerba,qu«uixprotulincaufusfuines,credo., fimcaslegilTesprobationes,quas olim fcripfiper Quatuor 'ibros contra Velenum, qui pari furore negabat Petrum ^omæ un^ fuifle,Aut fi eum faltcmlegilTeslibellum ,quc proHicronymoEmfero contra Lutherumfqui pro ma# gnohabebat mendatio,Petrum Xf.annis RomxEpifco# patum tenuiire)ftripfi.lnhifceenim feriptis tam multas uariafcjacfirmascx omni teftimoniorum genere probatio nés adduxi,ut ne mo, nifi ferre« frontisfit,negarc aut cotra dicereullohoneftiautueriprxtextuqueat.

HicbreuiselTecupiens,pauciffjmasrcfcram,Vnam fa# .

ne ex fcripturis Pauli,quem mihi obtjciSjalteram ex patri# ^tiones^de bus3tcrtiamcxlegibus,Quartamexhiftori]s,Quintam ex fedePetri, fetutn ipfarum euidentia, Etenim Paulus ad Romanos Roro«fuiW foibenSjfîcaitmoxinprincipio.Primum quidem gratias

E 3 ago

-ocr page 38-

DeffdeÔdfcde Petd]

agô Deo mco per lefum Chriftïi pio omnibus uobis, quia fides ueftraannunciaturin uniuerfo mundoJam dicno^ bis Mufcule,fipotes,quis nam Romanos eâ fidem,qu3E fie annunciabaturôilaiidabaturin uniuerfo mundo, doeunif, ante^ ad eos fcripfît Paulus,Certum cft fane,q,non docue rat eos illâ Paulus ipfe,quia clare teftatur mox poft iam diü da ipfius uerba,feroganeDeum,ut profperû h a beret iter ueniendiad eos,fe(j defyderafle uiderteos, ôü confolari in eisper earn quae inuicera erat fidemfuam Si illorum*

p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Etinfinceiufdcmadülosepiftolærurfusitaaitpoft loft

roœi{îï*^ pro gnrofalutandorutn catalogum. Rogo autem uos fratres, Romanis co utobferuetis eos.qui dilTenfîones Si oftendicula,prêter do# tra nouas fe# drinam quam uosdidiciftis, faciunt,Só declinate abillis;

Huiufeemodi enim lefu Chrifto Domino noftronon fer* uiuiitjfedfuoueritrijSd per dulces fermones Si heaediäio^ nesfeducantcordainnocentium.Veftra enim obaedientia in omni loco diuulgata eft,Gaudeoigitur in uobis,fed uo* Io uos fapientcscftcin bono,óó fimpliciccsin malo.HçciW Paulus,quæcertetetui^fîmilesRo, Ecclciiac perfides Si rebelles Apoftatas grauiter perftringunt,quitot diflèiilîo* nés ô^offendicula,præter,immo£C contra dodrinam qi’’ Romanididicerant,facitis,non Chrifto Domino,feducn^ tri ueftrofcruientcs,actotinnocentium ôifimplieiumeor^ dafeducentes.

Ex hic autem Pauli uerbts non folum fides (de qna NonPauIus principio dixerat) fed etiam obaedientia Romanoru^'^ fed Petrus omniloco diuulgata iâ erat,ante^ ad eos Paulus ueni“C, ^imo docu jQjcergo nobis Mufculc,quifnam docucrit eos ante P^u fidem”amp;quot;o# fidem ôd obacdientiam,fî non docuit eos Petriis. bjdietjtiam. enim Paulum Ro.EcclefîçApoftolura agnofccre,Ptigt;^^' nequa^,Da ergo alium,fîpofes,qui ante Paulum

-ocr page 39-

De fide S^fede Petrk nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lö

Romanos fidem et obacdiétiam, tam excencntcr,ut in iJni^ ^frfo mundo annundarct ÔCin omni loco diuuigata effet, ^noseum pro Apoftolo,facerdote, Epifeopo Romanç Ecclefiæ tecum 2gnorcemus,Quemucro dabis mifer ali? Um,dcquo non fias per impudenttam amp;nbsp;flultam audaciam ■^•dicuIusamp;^ noflrisS^ tuis panter f Quumigituraliumda^ •■fnequeaSjmerito cófufum teagnofceredebes,ut agaspœ# ’'itentiam,ôdcxmortuis à corde refurgas^ Puto equidem l’âne ex Paulo probationem apud quemlibetledorem cor# ^atumfatisforeclaramÔCualidam,

Audinuncalteram,quam expatribus promiiîprobatio IL •lEm.Recitauifane XVIII.demonftrationcs feu probatio Probatio ex contra Velenum ex patribus ôi clafflcis authonbus an#

••quisjldeo uaniffîmediciSjDcPctro nos probate non pof# lf.Quoniâ ucro tunc,quandoin Velenum fcripfî,lrençili# l”inondum étant per Typographoseüulgati, non potui ’'•a eins uerba referte prçter$ ea quac récitât in biftoria fua Eufebius CçfaticnfiSjIdeo nunc alia ex originalibus produ _ r l t-u f’ni,queamp;^alijsRo,Écclefîçdefertoribusintereanopaucis ' '* ®l’ieci,adquemutipermanentuflt;jadbuc.VerbaigiturIre^ J^æifîchabent.Sedquoniam ualdclongum cft,inhoc ta#?,c,j» ”uolumine,omniumecclefîarumenumerarefucccffiones, ‘^axitHcôi Antiquifflmae,£Comnibuscognitæ,âglorio# liinmisduobus Apoftolis P BT R O amp;nbsp;PA VL O Ro#

fundatæ 6Ó conftitutæ Ecclefîæ , earn quam habet Apoftolis traditionem 0lt;annunciatam hominibus li*-

^î^nijpcrfucceffionesEpifcoporum uenientemufijadnos, 'Âantes,confundimus omnes cos,qui quoquomôdo ’^^IpcrfuiplacentiammalamjUcluanam gloriam,ucl per 'ædtatem amp;nbsp;malam fentcntiam , practerquàm oportet,, ^ûlligunuAd hanc enim Ecclefiajji,propter pQtcntiorem

prioev

-ocr page 40-

De fide fcdc PctnV pnncipah'tatcm ,necc(re cft omncm conucnire ecckfiam, hoc e(t,eos qui fun t undicç fidclcs^Hæc ille.

Qtjibus uttcÿ tanto iuftius,quâin procaci ôf impiac nw Magna fre? gationituæcredttur,Mufculc,quantofandiorô^ Apofto* lorum tcmpon'bus propinquior fuit Ircnæus Martyr Ä quàm tu es, Audi's ergo Ro, Eccich'am ,non â Paulo folum fed etiamàPetrolundaramôôconllitutâcfl^i Immocxipfo Pauloprobaui'fupra,Ro.bcclcfiaefidctn SC obædienham in uniucrfo mundodiuulsatam fuilTe, ante* quam Paulus Romamuentt, Audis item, Ro, Ecdefiam maximam SCantiquiffimam 8d omnibus cognttam did, ÔC eius,quam ab Apoftolishabet, traditioncm fidemq! uc# iiilTe ufepad tempora Irenxi,ÔC per earn omnes conlundi, Dur* in fc# qui alitercolligunt,Audis deniejpropterpotentioremprin fta* fenten# cipalitatem neceflario ad earn conuenire omnes fideksom nemcj Ecclefiam. Vos igitur defertores illius ncqjfidcics ftis ampliusneej ulbm habetis ueram ecclefiam,fed omnes congregationes ueftrac conuenticula funt àC fynagogs Sa thanæ,tn quibus nemo prorftis fidclis t ft.

Obt'eccramtibididum S.AnsbrofijdefaframcntiSjtJj nis°M^fcu? S-P^^^^’sRo.Ecclefiç facerdos fuerit,Tu abfcÿomnifron# ly,, ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' tenegas id,a quocumqjfcriptum aut traditum fucrit,

ior in hoc longe 6C impudentior Ari3nis,qui lulio Papçre# fpondenccs.quandoproptcrdifcutiendam Athanaft) cau^ faincrantcitati,confitcbâturuti($ PctrumRo.EcclefiçA; poftolum fui(re,licet iaditarent,eum ex Oricntali Ecekfia Romamueniffc.Obijciamltaq^tibinuncalium ex Ambro fio locum,relatu ccrtedignum,ftiam fi tu eum rcicccris.Ita * ergohabetin fermonc,qucm ad populum dixit publice in Ambr f Natalis Apoftolorum.Bcati Ç inquit ) Petrus ÔC Pau mo.efy? lus eminent inter uniuetfos Apoftolos,6^ peculiari qua# dam

-ocr page 41-

I

De Fide et Sede Pf tri, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21

dam praerogattua præccllunt,Verum interipfos quiscui præponatur,incertum eft. PutoenimiHos scqualcs eftemc ' titis,quia acqualcs funt paftione, QC fimiii eos ftdei deuotio

BcuixilTe,quos(imuluidemus ad Martyrij gloriam perue* niffe. Non enim fine caufa faâum putemus, quod una die uno in loco,un!us Tyranni tclerauere fententiam. Vna diepalTifunt,utad Chriftum panter pefucnirent,uno in loco.ne alteri Roma deelFcnSub uno perfecutor c,ut arqua# lis crudelitas utrumque conftringcret. Dies ergo pro merp to,locus ,pro gloria,perfeeutor decretus eft pro uirtute .Et in quo tandem loco Martyrium pertulerunt C In urbe R.oma,quæprincipatum ôc caput obtinct Nationumjeis; licet,ut ubi caput fuperftitionis erat, illic caput quiefcerct fanditatis.Et ubiGentilium principes habitabant illic ec^ defiarutn PrincipesmGrarentuV.Haecdifertifltme S, Am# I'l'ofiusjad quæ tu fanenunquam uerecunderefponderepo 'tcriSjOifi tuurnreuoces ertorem.

Tertiam probationem ex Tmpcraratorum legibus publi# 111.

t^is promifijNe uero prolixior.quam ncceiPe eft, fiat hæc di Probatioes: fp utatio,ex Codice luftiniani Impcratoris omnium prima l^gibu».

folam recitabo legem,quae fane non luftiniani,fed Gra# 'tiani Valentinianit^StiTheodofq Maioris,quifimul Augu ftifucrunt,cxtitit.Cundos(inquiunt)populos, quos Cie# mentis noftræ regit Imperium , in taliuolumusreligio#

' tteuerfari, quam diuinum P E T R V M Apoftolum tradidilTe Romar.is,re!igio uf($ adhuc abeoinfinuata decla tat, Qiiamc^ Ponttficem Damafum fequiclaret, Qiiid ’ nahes Mufcule,quod contra tres Imperatoresiftos honefte VolTiscxcipere J qui tarn dare affirmant, Petrum Roma#

nis

-ocr page 42-

I ni.

Bgeiîppua

Ub.ÿ.c.Zi

DeFidcctSede Pctrf manis reUglonem tradidifle i Nonne rebclli's es pijs per hoc Imperatoribusjqui in Romanarcligionc(quam petfi# derdiquifti)uerfahnuncrecufas (

Qiiartamprobationem exantiquiflîmo Chriftianoruin Hiftonco, nempe ex Egefîppo qui Apoftolorum tempo fibusuicinusfuit,mutuabor.Erant (inquit) tunc tcmpolt;gt; risRomæ PETRVS elt; PA VL VS .Dodore» Cbriftianoru, fublimes openbus, clari magifterio,qui uir# tutefuorum operum Neronemaduerfum feccrant,captum Magi Simonis delinimentis8lt;c* PJura quidem Icdu gnarefertibi de Petro ,quæ Rome cicontigeruntjed quia breuis ciTecupio, ca ledori infpicienda relinquo.Hçc enim paucafufficiunt apudcordatos,neganoaistuæ confutare procacicatem.

V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quintam ultimam probationcm exrerum euiden#

^r^uide^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SuntRomæ adhuc hodiefa*

' cratratiffîmac amborum Apoftolorum reliquiae, Capita ß^ofla corum, quae Cornelius Papa ex Catetumbis (loco extra urbis Moenia)tranftulit,Vbimulta ac ftupendacirca corumconfefli'ohcs (itauocabantur rcliquiarumlocaya* da funt miracula, Ne uero prolixior fiat narratio, remitto nt/” ledorem qucmlibet ad unam Gregorij Papae i.epiftor cpift,*îôT nbsp;nbsp;Lnijquam fcrio de ijfcerebusfcripfit ad Conftantiam Au#

guftam,uxoremMaurici}fmperatoris,

Quoniam uerotu Mufculc hunt Pontificem horrenda calumniaomnium fuperftitiofiflimumdicis,obtjeiam tibi pro illo Lutherumucftrum,priroumtot turbarum Si (e^ V b L gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;buius^'temporis authorem. Qpi in plaufibiK apud

theri, ' nouarura rerum ftudiofos libello de poteftatePapx ficha bet.Iuuid^mus (inquit ) Si Romanos Pontifices fempct fuifli

-ocr page 43-

De Fide et Scde Petrf;

fuiffehonoratoSjUtfucccflbrcs Petrf, Primo îocoha# bttos » Et fn hoc rede laudabflttcr adum cft ÔC agi# tur, agendutnque eft fîne querela,Hæc Lutherus, Cum quo litiga ß ufs, quinegas Petrf fucceflbres eflè Romanos rontifices,

Videamus ergo,quam magna fit ratio,qn?e te contra Inuah’da totiusmundicommunemfermonemôi^ teftfmonfum gitnegare Petrum Romac fuilTe, Petrum (fnquis) teftf#**°* nionio Pauli hquet Apoftolum fuilTe circumclt;fionfs,non Gentium, Etallegas uerba Pauli ad Galatas. Atinfllis tiouhabcturbæcclaufula, Non gentium ,quam tupererf« Rien falfi adieciftf. Eft fgitur inepta aeprorfus inualida Iiæc tua ratio,Turn quod uerba Paulicorrumpis, Tum quod praue fntelligis, Etfî enim præcipue Petro Circum^ Petrus non cilîonis ôd Paulo Gentium tribuitur Apoftolatus, Vtcrç folum Gnlt; hraen utrumeç Apoftolatum cxcrcuiirercpcritur ,fîcut fn cumcifiom's aftibus Apoftolorum commémorât Lucas Euangelifta, Petrus enim conuertitad Chriftum Cornelium Centurio# ftolusduiu Rem de alios gentiles qui cum co erant. In quos ôi fpiritus fendusuenit antcquambaptizarentur.ftupentibus 8lt;fad uerfus Petru difeeptantibusijs qui ex cfrcumcifione fideles nbsp;nbsp;nbsp;°

étant,Paulus ueromox poftrcceptum per manuum fmpo;

fitioncm Apoftolatum abqt cum Barnaba ex Anttechia in CyprUjSdeum ueniftent Salamina praedicabant uerbödei in Synagogis ludacorum, fimiliter feceruntpaulo poft in Antiochia Pifidisc, ubi egregfam ad ludaeos oratfonem lubuit Paulus,Cum autem illi non acceptarent uerbum fa# Intis,dixerunt cis Paulus 0^ Barnabas,Vobisoportebat pri tnij toqui uerbu Dei,fed quia repdlitis illud, indignos uos

F' X fudf#

-ocr page 44-

Chrtftiani Rom, exiu dxis amp;nbsp;gen tibus, Rom,i^.

De Fide ct Sede Petri ' füdicatisacternaeuitæ.Ecccconuértimur adGentes.

Erras 8lt; in hoc,quodputas Romac Gentes tantum, Si non Iudaeos,adChriftum conuerfosfuiffe Ad utrofi^cirt feripfit PaulusfuamadRomanosepiftolam, 6Cin catalog go eorum,quos falutariiubet, multos ex circumcifioiie commémorât. Interquos notanterrecenfet Ändronicum 3Cluliam,quosdic{t cognatos Öf concaptiuos fuos,qui funt (inquit') nobilcsin Apoftolis,quiamp; antemefuernnt in Chriftolefu. Siergoiftiante Paulum fueruntin Chri# fto, Quis cös rogoconuertitjfihocnonfecit Petrus rCon ftat fane ex uerbis Pauli, quod fuerint Chriftiani Roms?» antequam ipfeRomam uenit,Conftat item ex Adtbus Ä* poftolorum, quod ipfc Paulus, cum ucniflet Remam, moxpoft tertium diem conuocauit ad fe primes ludæo* rum, qui nondum crant Chriftiani, Dicebantenim ci. De feda hac notum cft nobis,quia ubiq^ei contradicitur, Con ftat ergo te in hoc quoq^ longe â uero aberrate*

Cathedra Petri Rom,

Reprehendismemarginali quoque annotationc,qux fic habet,SedcmPetro tribuis,cum fuGn'tAportolus,mangt; dstumeçà Domino âceeperit cundiinorbem uniuerfum, non K.omæ fedendi» Nunquid ucroego primus autfo* lus fum, qui Petro Cathedram aut federn ApoftoÜcani Latinos Tertu!#

(inquit) Ecclcfias Apoftolicas, apud quas ipfc adhuc Cathedræ Apoftolorum fuisiocii praeßdentur, apud quas autcnticæliteræ corum recitantur fonantesuocem,reprtefcntantcs facicm ♦ Siltaliæadieccris habesRomanam.Vnde nobis quoï^ authoritas præfto eft ftatuta.Fœlix Ecclcfia,cui totamdodrinam Apoftolicum fanguine fuoprofuderunt,Vbi PETRV S paflioni Dó niinicg

-ocr page 45-

De fide Scde Pétri.

minicæ âdatquator j Vbi Paulus Iohannis cxitu coronatur Vbilobïnnes ApoftoluSjpoftea^in oleum igneum de* merfus, nihil paflirs eft, in Infulam relegatur.HaccTertul,

Patuecrgonegas Mufcule Apoftolorum fedes Si Ca# Farua fedi» tfaedras, ex eo, quod dixit ad cor dominus, Ite in orbem negatioi uniuerfum, Non enim dixit hoc fingulis feorfum, fed om nibusin unumcongregatis, Nonfuit igituf neceflarium, ittunufquifque Apoftolorum per uniuerfum orbem cur* teret, neque ulli hoc poffibilc fuiflet, Neque ifa currendum luit ut federe nunquâmliccret, fatuaeft haec opinio ,licuit enim federe Apoftolis in Catbedris docentium, ut Chrifti fidcm populosdocerent.Nimis igitur proeax eft haec tua repræhenfîo de fede»

Nec iuftior eftea ,qua defidePetrimerepraehendis,Vlt; lgt;iqiiæfodixiego, Noscrcdcrc in Petrum, ficut improbe eauillaris f Non credimus in Petrum, fed in Chhftum,cu# ius fidem Romanos docuit Petrus, Qiiam Si Paulus com Biendauit,quae annunciatur in Vniuerfo mundo. Et haec ftdcsnondeficiet, ficut pro Petro rogauitpatremipfe Do minus, etiamfirumpanturiliacundishaereticis,quiauer# bum Domini manet in æternum^Docuit utiquefacrifican diritum Romanos Petrus, docuit eosorare.Sé facrificare prouiuisSC pro mortuis,Id quod probaui ex Chryfofto* mo altjfqucauthoribus antiquis anno fuperiore aduerfus duos O fiandri fermones de Purgatorio, Ét probatur idip* fum ex antiquiftimis Ro.Pontilicum Clementis, Anacle^ ti, Alexandri amp;aliorum epiftolis decretalibus, Sed tu per* fricla fronte omnia, quae tuae farinç non funt,negas,qoan* tumuis nota , antiqua Si pertotumoibemteftificatafue# tint, :

F 5 DB

I.

-ocr page 46-

Défi Je QC Sedc Pétri DS H^ERETICIS, nam fint. Cap. IX,

Qtanecrimc cquid€m,MufcuIe,quâm magnum horrendun» hxrcfcoï. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;crimen hçrefcos, fecundura leges ÔC Canones,Quod

ccrte null» uiro bono intcndere fcienter uelim, V obis autem fcelerattsôi. perfidis Apoftatis,quibus boniuirinemen nc quaquâm eonuenire poteft, intrépide crimen illud impini» go,noncxodioquidem perfonarum pritiato , cum non litmihi ullum priuatim uobifeum ncgocium,fedcx pu^ blico erga fidem ÔC Ecclcfîamatqucetiam erga facrilmpe^’ rtj honorem tranquillitatemzelo,Qnid cnim relinquit nobis furor,maliciaqi ÔC. impietas ueftra imperturbatum î* Si euiergoucftrumfacioiniuriam, curiniusmenemo ue Canones fttum uocat f Nolim profedo Contra legcs Canoncsul# prouocado. mortalium fcienter uel minimam inferre iniuriam , At Lutherum,fcelerumueftrorum armidudoremjam fra^ ftrafupraa4.annos,adiudiciumuocot'Etnon eum mo# do, fed Si quemlibet ex uobis, qui caufa iHius publico com mittere aufit iudicio, Audis hæc rebellis 8C feditiofe impies que ApoftataC funtlegcs Canones,fi ullam tibifaeio iniuriam,curinius me non uocasf^NunquidfugitiueImgt; pertjfines relinquo,utnon poffîm fub Imperio uocari in iusfPotuilTcmquidcmiam pridem apud externas Nation nés inuenire honeftara uiuendi ÔC fuftentandi hoc par^ üum inualidum minimeque delicatum corpufculum,co ditioncra,nonfemcloblatam jUbilifuiSetmihijCitra pe^ riculura, non uobis modo fed etiam tjs quos nequilTimcfe# duxiftis, uerum dicerp, SC quid audirc meriti cftis publice ■ pronunciarc, Sed retinetmeinfinibusGcrraaniçoonmo*

-ocr page 47-

Dehsereticts»

do dulds amor patriae, uerum etiam cura zdufquc tot Milium anin3arum,quæ ueftro federe ÔC immani impies tateinaeternumpercuntjQuibus libenter qualemcumque opcm,quandocumquecumpericulo meo,ferre uclim ,fi uocem meam exaudirent*

Dicoig{turte,MufcuIe,haereticum,ctiam fccundum Verehserc# eamdefinitionem,quam tu ex Auguftino mihi pracfcri^ deus Mu/ biSjDico inquamtehfercticum,quod temporalis commo fculu», dijôi maxime gloriæprincipatufcg tui gratia, falfas ac no « uasopinioncs udgignisudfequeris , Dicmihi Veterator fceleftc , Qeiis Concionatorum inter Catholicos Augu ftæunquâmtantumcommodiuanæquegloriaeamp; princilt;» parus in negoeijs tarn publicis quàm priuatis confecutus fuit, quantum tu perfceleratas haerefes, partim antiquas, partimnouas., confecutus es r Quis Concionatorum an# tere tot Equitibuspompofe Vuerdcam dedudus fu{t,fi^ CHf. tu nuper dedudus es t'Vndc hacc tibi gloria ƒ Vnde tanta in præclaraôi^opulentaciuitatepotcntia tibi homini Apoftatac ôf per fcelera tantum nobili i Quis cs ergo ôi qualis, ut etiam optimis ciuibus timori elTe debeas i

Certe neque dignitate ncque eruditione ncij elo # Mu». Peior quentia ( qualifeumque tibi fit) fuperas , ne acquas quigt;PauloSaroo dem, antiquum ilium hacreticum, Paulum Samofate#“^*”®* num , Patriarcham olim Antiochenum, Superas autem cundem fuperbia ( licet ilk ualde fuperbus fucrit ) mail# cia ÔC impictatc atque rebcllione. Nunquâm ilk facer* dotium Sd facnficium nouae legis negauit aut abrogauit blafphæmauitue , ficut facts tu publice inuulgatis libris, Nec altaria diruit nec miflas aboleuit, nec fan dos in carl» iauocari probibuit, ncquç mortuis uiuorum prcces bl

fuffra*

-ocr page 48-

DeHærctWs,

fuffrag!adcnegauit,necR.o,Pontificem pro Antichtinoi ncqî Ro.Ecclelîam pro Babylonica mcretrice babüiti nec alùscontraEuchanftiamSCaliaEcckfîacfacramenta Cere moniaGÿjinipietatesjnnumcras, quibustu à planta pedis ad ucrdcemuGÿpolluÊus cs,cxcrcuifle dicitur,

In uno peccauit ardculo,multum qin'dem nnpio SC blaß EufebJib.7 pHæmo,unico tarnen,De quo ita habetur înConciHjaducr fuscumepiftola(ficutirefcrtin hift'oria Eufcbius ) Nam cum tpfefiîium Def ncgaretdefccndifledecaelo.fed à Ma^' ria cœpüTe SC initium habuiiTede terra, Pfalmi, quiinipfu dicebantur,ctquibusinpopuioIaudabatur,Ânge!umcum dicebant defcendifle de cælis, fuitautem adco difertuS ac fubtiÜsea dercd(fputator,ut muîtis Epifcoporum adücr# fuseum habitis Concilijs Antiochiæ, uix tandem âMab chionc præfbytero Antiochenæ Ecclefiæ ( qui difcrtifli# muscratSC porcnsfnuerboat^ in omnt eruditione perfe# duSjfideliflîmufijSComnibusujrtutibusadornatus ) acri difputationcjcxcipientibusnotarijsjper confcflioncs prö^ prias conuiâus eft.

Fuit qufdem Paulo illi id tecum commune,quia quum diuespcffa^ cgens'fueritSCpaupcrimus,nc^cxparcntum fiicccß crikgia, fîoncnccjquacftus ullam occafionem habuerit honeftam, ad fummas tarnen diuitias peruenerit non aliunde nifi ex fa crilcgiis.Non dicoquidem ad fummas te pcruenifle diuii» tias,ad tantas tarnen per facriîegam dodîrinam tuamperue nifti,quantas,dum monachus cfits, ne fomniafti quidcm. Sed âChoc tibi cum illo cômuneeft,quiaantiquis5Ciam de fündisTradatoribusinfultas ( uerbi gratia S. Gregorio, Damafceno,Bonauenturæ ) SCillfs dcrogans,tuâs laudes inuerccundcimpudentcrq^iadlaSjRhctoremmagis tcgci! rensquàmEcclefixdoâorem, U ■

.1.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Rebellion

-ocr page 49-

DcHaercticis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iç

' Rebelliönc ucro ilium longe Riperas .Ille cnim â patriaf# plus rebellis thatu delectus Si exconimunicatus, perreferiptum Impc# Muliquam ratoris Aurelianideeçclefîactdomo Èpifcopah' manu pu; Pa^lusillc WicapulRjs eft,Tu o^fentêtia publica ateg ex ipfo fado iam

1 phdemexcommunicatuSjEpifcopUjLoci Ordinariûunâ

i ÇVmoraniCleroCatholicOjCdomibuspropriis £lt;urbis ha bitationecxpeniplebéincitandocurafti,ó(^contra mandai«

1 tuetüoluntatélmpcratorisnoftriC AR. OLI V.penna nes uGjquac^ rebellis 3d in danatadodrinapcrtinax,Q(.io? lt;nodo igit pro haeretico tenó habeâ,quitam magno Ôd im^ pio hæretico longe peior efle conuinceris f Ait de illo Aug, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deh»

tjuod in Concilio Nicenoiuffi fuerint rebaptizari Paulia’ ‘^’quot;*** ni(lx,Q_uam ualidum fit baptiftna tuum, quod in Ecclefiç Quale ba# lt;lcfpedum fine Chrifmate ©leo fando alijfi^ Ceremonijs ptifma Mu# pel antiquiffimis peragis, Deus nouit.De quo fane nihil tç» Were pronuncio aut iudico.Mihi tarnen perfuadere no pof lam,in tan to Ecclefiç defpedu et côtra earn pertinaci fchiO

i mate,adeire gratiam Öd uirtutem fpiritus fandi in remiffio# nempeccatoru.Cumcj fis tam immanis Catholice Ecclefiç oppugnatorethûftisjînuerecundo tarnen mcndacio dicis tehofîilcmanîmûhaudquaquamagnofccre,idlt;ÿ experiri ipfosaduerfarios affirmas in i)s locis ubi funtueftris inferio tes.At fcriptu publicumEpifcopi öd Capituli Auguften# fislonge aliud narrat, ödprobare promittitampliusfiopus fit.Vtig!tur fummatimunouerbo concludam.EIaercfici

I lantödinfidèles,quicun^ Roraanæ Ecclefiæ aduerfantur lt;nclodrinaôdfide,Hocex Irenço Ripra probatum,acpoft Irenæmlib« tumConcilnsgeneralibuslegibufqj Imperatorum confir; f'C.f, «latumfft. Cum liisergoexpoftula,aufpotiusaduerfari

; lt;iffine,fihæretiçuseffènolis« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ■ .

i gt;■ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G ' Non

-ocr page 50-

Non omnia qu«credimus infacrfs

NON OMNl^

credere SC feraare debemus,In facris liicds ex*

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;preflaefle. Cap, X,

Malida nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;improbifllmum agis rabulam SC Sycopbantam»

Mufeuli, JrjLdum ex his ucrbis eh'cts,me fentire, quod facerdonó amp;facnficittnoftruno habeaturin fchpturis,id^cenn«0^ ampliusmihiobtjcisödinculcasjmah'ciofe infulians, SiCi^^ cogitanttæme argiiens ,qiiafimibiipfi contrarius fucrinij Vndefadum eft, ut quidam ex cruditis, quihoc fcriptutn tuum legit, ôdmeum non lcgerat,fcripfcrit ad mcinhæc uerba.Eum (inquit) non itaimpudentem cflcputo,utfiiV gat, SC affirmari quodammodo SC negari à tc,in facris lite* ris expreflumeflcjquod in Mifla Chriftus offeratur. Qua* re poftea per totam fere difputationcm te urget ea parte, quae contra teôf pro ipfofacitt Hæc ille. Die ergo nugatoi impudcns,ubinam negauerim facerdotium facrifïcitim^ que noftrum (quod Miflaticum Papifticumtj ludtbrio* feuocas)infcripturisexprefl'um e(re,autcx feripturispro* baii pofte, Nonne fatcris ipfe,mead probationemcius Io*

Improba ca cos ex Euangclicis Apoftolicifquc literis adduxiflc.^0 lumnia, dcigitur, ft potes, ubi dixerimillud ex fcripturisprobari non pofte. Ab hac enim calumnia pofiunt me liberare uerba ilia, quae in primo ad Jßullingcrum tuum libro fcri^ pfi, Quae fanefic habent. Interim tarnen in faciem tibidi* dumuolo,meficconfidercindomino,utpcr gratiamcios

Gene, 4. nbsp;nbsp;nbsp;poftim pro facrificio Miftæ multo plurcs in medium after*

refcripturarumlocos,quam tuautullus complicunituo* rum poflit ex fcripturisprobare, quod Tres in unaßmpli* ciffima Deltatiseffentia feu natura,dcbcant did Tres per# fona:,

-ocr page 51-

LitcrjscxprciTa funt, '• xiT fönae,potius quam Tresuiri. Et ftipuîatum iam uolo inter te Si me, quod Denos fîm,( Deo bene afpirante ac tuuani? ’«)exfcripturislocosprofacrificioMi(ræprolaturus,quoÿ tu fingulos pro ifta huius uocabuli perfonae acception ex Canontcis feripturis attukris. Haec ibi, Gerte nun#' Huamdixiaut feripfi, nefomniauiquidem , quodfacerdo? ’'umautfacrificiumnoftrum non pofi'itex feripturis pro^ ^ädjautquodin eisnon fitfundatumautexpreflum.

Qu arc ifta tua infultatio, centics amp;nbsp;faepius repetita, nif Sycophlti» til aliud eit quam nequilTtma pariter amp;nbsp;impudentifläma SyeophantiaS^ calumnia,dumficais.Videsiam optime leftor, Cochlæum hoc non fentire modo,fed SC palam feri ^lt;!tc,facerdotium hoc Papifticumamp; Miffaticum non clTe ^facris feripturis cxprelTum, Plaeccnim uerba inferiptis ß’fis nufquam inucnies,

Euulgantur quidem nunc in Tribus Mifccllanecrum

•’I’tis meis permulti tradatus, quos diueriîs temporibus 'oeifqueöc ex uarqs occafionibus in reiigionis caufa feri# Pßjfed non inuenies in cis fepticipitem Cochlaeum,ficut ßcut Luth, ‘^pticipitemuobis iampridem exhibui Lutherum. Non fnim meæ innitorprudentiae, fed Ecclefia? fenfum ubique ^ui8C ampledi defydero,Ecclcfia autem non eft mo^ ^'l*s arundo,quæ in diuerfas partes agitetur ,fcd eft co^

I ftabilis ÔC baßs firma ueritatis.Idco SCego non a# gorin'diuerfa dogmatafibiinuicem contraria,ficut i^cw fis uos uentofx eloquentiae cultores, qui auram fequimini . populärem»

. At dicismihi, Cur ergo feripferim, Non omnia, quac

G 2 credere

-ocr page 52-

' Non omnia quae credimusin facris

credsrc ct feruaredebemus.tnTachslitcris expreffaeßej^'^’-decuifle dei fapientiam,omnia my ftenah'deinoftræpubligt; care 6^ omnibus hominibus nota facere in fcripturis, qtias îudæi quoqj SC Pagani uidere poterant. Refpondeo, hoc ad amplius SC manifeftius rctundendSconfundendai? ÔC reprobandam impietatem ÔC erroneam fententiâ per quam aufi eft is abolere MiflaSjteijcere quædam Ecck^ lîæ facramenta, aÜaij fideinoftræmyfteria ôC antiquiß*^ mos ntuSjUeterumcj pias obferuationes ex bac quam pin:# Infuitatio# ratione, quod in fcripturis facris non reperianturfX noLuthcri, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hicimpiasLutheri uoces

tationes,quasin plerifcjlibriSjpraefertimin co quern Lati# ne de abroganda Miffa priuata, SC in co quern Teuthonke contra falfodidumfutaitjftatumEccleliafticum fcripßb euomuitjubi ait. Quod in fcripturis non habetur, hoc pty ne Sathanc additamentum efle. Et fcurnliter infultansdk xit,Agite,prodite uiri Papenfes ,oftenditeunum iotafuk Infukan'o# pturædeminiftcrioucftro.Tua ipfius ucrba,quae6Ctuip^^ nesMufculi rcpetis,hic recenfebo ,ßcut recitauiprius cxTcuthonko Cc iiji nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C quod tu aîqs uerbis uertifti) fideliter, Petimus ( in^

quis) utfacerdotium fuum defendant,non faneperpatres, nequeperEpifcopaliaConciiia,nequepcr!ongamconfuc^ tudinem.In quibus omnibus nullum eftauteflepoteftfun damentumin caufatantimomenti,fed perfandasBiblicas fcripturas.Si quas ergo habent,proférant : Sin minus,ni3^ nifeftum eft utique, facerdotium çorum mcrum efie Si ni^ Refponfio hilqimrooperniciofum figmentum humanum, Adhac Cochlaei, (icrefpondi,primum fane, quod facerdotium nofn um ex fcripturis quotj probari ac defend! poteftj, ficut faflum eft,cumàplcrifijalqs haerefum ueftraru confutatoribus, turn

-ocr page 53-

Litensexpreßa fünf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zgt;

Ium à me ipfo in non paucis aduerfus Luthcn,tmpias infa^ ti'as5ibeIIis,præfertimTeuthoniciSjContraquosncmo.uc(î ftrumreplicauit.Hæc Mufculeuidîfti, atçp eti'am obijccre tutbi ea non ucrtr[s,ÔC tamcn non erubefcis diccrc,lt;ÿ palam fenpfcrim,facerdotium noftrum in facnslitcris nô cffe exgt; preirum,Cum non ignores,me tibi aliquotfcripturae locos de facerdotio obiecifle»

Necmultomodeftioreftinfultatibtua,quanuncin An Alia Mufcu lieochlæotuoilludismihijfîcdicenSjRefpondcat Cochlæ^ li infukado. yshiCjUndefigmentum Miflaticifacerdottj c Vnde ipia Ita bcaMiffaf VndeTranfubftantiationiscômcntumr' Vn^ dtqiiæftuofa Purgatorij ignis opinio Vnde facerdotum ^cehbatus f Vnde Monachorum tam innumcra amp;C uaria '’ypocriiîsf Vnde cultus fîmulacbrôrum,ô^{nuocatiofan^ ’Riorummortuorum CÔ^quaealiafunthuiufmodijàfacris ^'^ripturis aliéna,in Ecclefiam Chrifti irrcpfcrint e* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

• Ego quidem ad haec omnia refpondi,tum in ait]s plaerif# nuefchptismc!s,quacin Lutherumeiufcj Pbilippumædi^ dijtuminijsquæintcipfumô^ in Bullingerum ruum atcg biOfîandrumeuulgaLÙannofuperiore, Eacj ex fcripturis nuoqjprobaui Qi. alTerui.Attamcn ad maiorem ueftri con# ^ufioneîn,impiæc$infultationisrepre(ïjonem,ex fupcr abgt; undanti adieci iftam quoij fententiam, Non omnia quæ credere 6lt;feruaredcbemus,in facrisliteris exprenaefle,Igt; deoijmultarede credi etiam finonfintfcripta.Ethanc fen? kntiamprobauiauthontatefandlorumpatrum, Dionyfij, Bafilq Magni,et Auguftini.Eorum tu didia per fophifticas glotTas eludcre conaris,fed iruftra,Apertiora enim funt eo?

*'umuerba,quAmut ullis rlietoricæ aut fophiftices prcfti^ gtjsobfcurariaut eludiapud cordatoskdoresqueant. Ex • æ'7 , j , Êionyfîorecitâuibæcuerba.Ncfascft faccrdotcm âmini? ’ßXophüG

G 4 ftris

-ocr page 54-

Non omnia quae credimus Jn facns

Un's indican',ctiain fl impius in di'uina cfTc uidcaCur, ctiam fiquid aliud ex tjsquçinterdidafunt egiflc dcprxhcnditur, Nam fidiftindionesordinefcp confundcrc , facratiffimas Dcifandionesôd iura tranfgredt eft,omni prolcdo ration ne caret, Dei caufa peruertere traditum diumitus ordincm. Eccefacerdotemnominatô^ miniftros, QC comm diftin# diones ordinefque diuinitus traditos efle aifirmat, cof^ qiie ordinesconfundercaut peruertere dicit hoc cffe quod Dcifandiones ôC iura tranfgrcdi, Qiiidtu ad ea refpon; difti,qui facerdotum ordinem non folum confundirSi peruertiSjfedetiam in totumabnegas, Ncc ualct ekifto,fi dicas^cumdc alijs quàm depapifiicis ( utuocas)Ioquifagt; cerdotibus, falfum eftcnim hoc tuumcommentum,Dc Dionyf. de Ms enim loquitur,qui in altari corpus ô^fanguincm Dornin Eccle.hicrar» ni conftciuntjlitanttjÔôofferuntjflcutprobatumeftfupra.

De talibus autem 3^ nos loquimur. Recitaui alia quæ^ De Eccicf* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eiufdem Dionyftj ucrba,qgt; non omnia fint fcrtpta,ncc

crar.c.h omnibusîpropalanda ciTe palTim myfteria, Quibusex fu^ perabundantietifta nunc adtjcio,Neceirano(inquit)prfl miillinoftrifacerdotalis muncris duces,uifibilibus ßgni» cacleftia facramcnta texerunt ,uarietatequeacmu!titudinc, quod unicum eft 0^colledum,tradiderunt,partim fcriptis, partim non fcriptis inftitutionibus fuis,Quid obfccro cla* Pcruerfacx#riusdicipoteftdenSfcriptis Apoftoloruminft/tutionibiis poficio uer; quàmhic dicit Dionyfiusf Verbaautem BafiH]fichabcnt. borum ßa# j^eqncenimomnino myfterium eft , quod ad populäres ac Vulgares aures effertur.Heccft(inquit) ratio,curque^ dam citrafcriptum tradita font, ne dogmatumcoguitio propter aftuetudincm uulgo uenirct in contcmptum. Hxc ßafilq uerba tu ekidere uolcns, rétorqués ad ea quæ noninmyftcrijs fed in ufuEcclefiafticofuntjlilcaineinex#

-ocr page 55-

Lftedscxpreffafunt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2g

fxpreffeloquiturçlcmyftcfijsjôfJnondcufu (ut tu dicis) de dogmstum cognitione. Et hic quoque crcbernme ®b{jasinihicalumniofe,quafi fcripfcrim Myftcnum fa^ communionisnoneffcin facris fcripturis exprcßum. Quod ccrtein fcripto mco non habetur.

Quod autem de Auguftini 11 S.£lt; i ï p.Epiftolis ßc di# « ds,Difpeieam,fîquicquâmrepcriaturin cis quod ad pro# p^jgcddk pofitum faciat, Improba profedo cft impudcntia, ói affe# authohtat«. ^ata cæcitas. Clahffîma enim funt ibi Auguftini contra tuasaliorum(jnouitatesimpiasucrbajllacnim ( inquit ) ^uçnon fcriptafcd traditacuftodimus,quac quidcm toto twarum orbe obfcruantur,datur in telligi,uel ab ipfis Apo# ftolisjucl pi en arfjs Conciltjs quorum eft in Ecclcfîa faluber# tima authoritaSjCommendata atq^ ftatuta rctincri.Et infra, Similiteretiamiïquidhorumtota die per orbem frcquen^-tatEcciefia, Nam hoc, quin ita faciendum fît, difputarc, «nfolcntifTimæ infaniaeeft,Etpoftpauca.Ipfaquippemult; tatio(inquit) confuctudinis,etiam qu» adiuuat utilita#

jnouitate perturbât, Quapropterquaeutilisnon eft per? turbationcinfruduofaconfequenter noxiaeftJtcm.Etli?Euth.contra quido apparct, quando primum acccperunt difcipuli cor;

pusamp;fanguincm domini,non cos acccpiflc iciunos,Nun^ müTauiHt.a' quid tarnen proptcreacalumniandumeft uniuerfaeEccle? non ieiuni« fi«, quod à ieiunis fempcr accipitur r Ex hoe enim pla^ accipiendü cuit fpiritui fando, ut in honorem tanti facramenti in os Chriftianipriùs dominicum corpus intraret quâm exteri cibi. Namideo per uniuerfum orbem mos ifte fcruatur. Ne? que enim quia poft cibos dedit Dominus, prcpterca pran? fi aut cçnati fratres ad illud facramentum accipiendum con ucnifedebcnt,autfîcutfaciebant,quos Apoftolus arguit Sc emendat, menfîs fuis iftamifcere.

Et

-ocr page 56-

Non omnia quæ crcdininy,in facris

uCor.n» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Etnirfuspoflpauca.Statimfubtcxuit Apoftoîus, Cr»

ccra autcm cum uenero,ordinabo,unde intdiigi datur,quà mukumeratjUt in epiftolatotum ilium agendiordincmia finuaret,qucmuniucrfaperorbemferu3t Eccleiia, ab ipfo ordinatum cfle,quod nulla moru diucrfitatc uariatun Hæc , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnia Aug.Exquibus ledor facile intcll!gct,quâmalt;ritct

uos nouatorcsrcpræhenfurus effet Aug. fî adhuc nobifcu iiiueret^qui Miffam aboletis,akaria diruius,Chnfma rcqci* tisjô^ innumera alia abrogatis aut mutatis,qua: tota pcrorf bemEcclefia totfæculisubicjobferuauit» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;)

Probe noftiMufculc,quod in Cociltjs plcnanjsde facet/ Infolentiin dotio Qi. facdficio noftro creberrima eft mentio 8lt; approba ma Sedarü (io, Agnofce igitur hincinfolentifflmam ( utait Aug. ) n ania. tuaj-n infaniam, qui contra tot Concilia negare â^abroga» rcillapræfumis. Aperte enim contra hacc Auguftini dicta reieciftiauthoritatem patrum,ConciIiorum 6(^longçcoii» fuetudiniSjUt foliusfcripturæapud teualeatauthcrirasjta famen,utobiedae tibia nobisferipturænon aliterâteteci» piantur ,nifi fecundum fenfum tuum,quern procaci tem«#

* ' ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ritatefecundumnoua Qi falfa commenta tua pro libito cf^

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iingîs»

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Visautem,utrefpondeamtibi,Dequonamgencfccte!’

Facerdottü dendorum Qi obreraandoram uelim habcri Miltam facer» amp;nbsp;mifla pro dotiumej Papifticum,An deillisquaefuntin fcripturisex«' bantur præffa,an uero deillisquaeautConcilqs aut confuettidini p^erCondlia debentur.Ilt;cfpondeoigitur,tequi amp;nbsp;miffam Si facrificia longum noftrumimpieac perfide negas, peccare contra hxc onv ufum. nia.quia amp;infcripturisfuridatafunt,0dConciliorum Ion» gaîtjconfuetudinis authoritate confirmata. Non funt ad^ inuicem contraria,feripturæ facræ Qi ConciliaEcclcfiæ/ que ritus ô^confuetudines, Qitare non oportet, fi imum ex ijs

-ocr page 57-

Lften's csprcfla funt,

fxfjs conucniat allem rei, mox alia, udut contraria tollan^ turabcademre, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-er

Neejrede colligis ex hoe dido mro, Non omnia fidci noftraemyfteriafuntin fcripturis exprelFa, quod F*'o*nde^(^j'.^ wifla èC facerdotium noftrum non fint in fcripturis expreß ^a-Dialcdici enim facile te in hoc arguent, qui feiunt differ Kntiamefleinter Nulla Sd Non omnia,Si dixilTem,Nulla fiJeinoftræmyftcria habentur in fcripturis,iam polfis mi# l^idetnifla 0^ facerdotio tua obijcerc commenta. At non ^ixi,Nulla,fed Nonomnia.[deft,quædamnon.Quaere,fî libct, ex pueris, Dialedicæ ftudiofis, qui feient tibi diccrc, ^uod Omnia Nulla funt figna uniuerfalia, At Non om ^h.amp;quçdam non,funt figna particularia. Audihi autem ’3mfupraexAuguftinojquodlongufuiflct aut multum, totum agendi ordincm,quern circa Euchariftiâ tota per or# lgt;em Ecclc(iaferuat,Pauluminepiftolaexprimere,ldeodß ’^iffeeum,Caetera cum ueneno difponam.

Non funt igitur omnia fcripturis exprefla quae aguntur Non omnia inMilTajNoscertefirmitercredimus,peruerba confecra#quæin Mif# honis,quando à facerdote rcdla confecrandi intentionef’^^*'”'“’’ pfoferuntur,ucre confici corpus 0^ fanguinem domini, amp;; pré^^fùVu fubftantiam panis uiniej conuerti in corpus dC fanguinem Çlirifti,etiamlîfcriptura idexprcflenondicat,Tuucrohu# •us tideiChriftiançabnegator,ôf Transfubftâtiationéiftâ concomitantiam aliasj non modica fidci my ftcria perfi#

^enegasamp;impugnaSjexhacunarationejquodnohabentj^ . •nfcripturis expreffa. Certe uix dum hora una abqt, u t lite# tas°Murcu'li •■^sreccpjàpioquodamTheologo. Inquibus conquerif,contra uer# •finteralia nefanda concionum tuarumfquibus Vuerdcaeba confecra punc populumin fide fubuertis,) dogmata pratdicafle hi#“°™*’ l^cediebus, Mifcre fedudum hadenusfuiffe populum Dei

‘ H äßgt;

-ocr page 58-

Dcquibufdamfidci artûuh'snôn cxpreflc à facnficuh'sin hoc,quod contra gcnuinu(ut ai's) fcn'pturç fenfum,perfrida fronte docuerint, fub fpecie panis uerum Chrifticorpustatcre.Cuiusrationemita fubiûxens, Sicni ucrba ilia â faccrdote prolata, tanta uirtuté efficaciam haf berentjUtpanem in uerû Chrifti corpus mutarcnt.neceffa# no fequeretjUt uerba ilia confecrationis, parieti atfixa aut infcripta,fimilitcrcorpus dominiinco eiïiccrcnt . Oinugt;^ damnoui Theologi rationem,quodfacfrdos confecrans nonmaiorem habeat poteftatemad confecrandum quant , paries.Quisanteatantamaudiuit fapientiam^ Concilium Nicenc^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnium facratiflimum habetur) ftatufc

ne minifter Èuchariftiam porrigat prcfbytcro aut Epifco# po,co quod confecrandi et offerendi poteftatem non habet minifter,iîcut presbyter habet aut Epifeopus, Contra hoc Conçût)decretum,tununcpoft M,CC. annosprorepis, AHud do«»# docerenon ucreris,facerdotcm non plus habere potefta# ma nouum tis adconfecrandûquam habetparies. AdditTheologuS amp;falfuro. iîle ôéS aliud tuum dogma,nuperin concione prolatum elfe, Nempe iuniores uiduas,fî non nubant rurfus,liberifcjPgt;’o* creandisoperam dent,quouisfcortodetcriores effe. Addit denicç,unooreaffirmare omnes ,tebrcut rumefle, ut omnes Chrifti ÔC fandorum eius tmaginesé templis Vuerdæedeturbaturus fis, fîcut Auguftx iamprigt; dem deturbatac funt. Sed hæc cft hora tua ôi poteftas tene# brarum,quam tibi Deus propter peccata tum Cleri tum po puli permittit.

NON OMNES FIDEI CHRISTIA# nat articulos in facris liter is expreffos effe.

Cap. XI.

HIcrurfusinfultas mihi,utrcfpondeam,qu3re/^ugdgt;'‘ buerim, quod ilk nun^ fcripfit, Aisenim eumnofl deert*

-ocr page 59-

In facia fcn'pfura pofitts.

30

credendis fed dcferuandis dunt3xat,quç in fenptun's tra 'i'ta non funt,in cpiftolafupra allegata fcripfiiTc.Et inde co ^udis, me errare in hoc, quod dico, non effeomnia in fcngt; Pturisexpreffa quæ crcdcredebcmus-Refpondcoigitur ad Aug. nóde I1ÏC breuitcf, Primum, quod Auguftinus loquituribi etiâ ?‘

y-!, .rlt;.- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* c I r ° nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ledetiam de

OfcorporeChnltiin ucncfabililacrametOjquoduticjintcr credendis lo '^redendaponitur,licet tuiamilludnonampliuscrcdas,fed quicur. pio figméto habeas, tiîconfecrandipotcftatcm,turn trans ftibftantiationem,Verba fane Augu. fic habet, Ex hoc cRi placuitfpirituifandOjUtin honorem tantifacramentijin os Cliriftianiprius dominicucorpuhintrarct quâextcri cibi* Nosigitur CatholicicredimuSjinhoc facramento dariin osChriftiani, non panem autfubftantiam panis, fed ucrij ôi^fubftantialecorpus domini fub fpecie panis,

Vos autemtum Lutheraniturn Zuingliani,qui negatis Variefeda# conncrfîonêpanisincorpus dominijlongealitcr docctis rum opinio crcditis.ln tanta faneopinionum diuerfitate, ut prolixis ac multishbris hac de re contenderitis ad inuicem* Alia eft tiationem. tnim opinio Lutheri, alia Zuinglq, alij Oecolampadtj,a# lia Buccri,alia aliorum uarieintcr fefcdigladiantium Stiers rocrorum*

TuueroMufculcufcçadcouariuscs,dum de hoc facra^ Mufculiuaü tnento fcribisaut pracdicas,ut non minus poffis ledorifepti rietatesconlt; ceps uidcri,quam multis derebus fepticeps oftêfus eft iam ««nuice. olim âme Lutherus. Quemadmodum in appendice mea priori, ex proprijsuerbis tuisdcclaraui.In commentarns cnim fuper Matthæum dixifti fic, CHjRISTVS di# xit. Hoc eft corpus meum, Hie eft fanguis meus,Dicat tfgo Chriftianus, Domini fui uerba fecutus, Non panem accipio,nonuinumbibo,fedcorpus C H R. I S T I fu# nio.SC fanguine Chrifti recreor, Qi’id enim aliud de men #

H X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fa do

-ocr page 60-

De quibufdam fidci articuKs non cxprefle fa domtniàcdpcretn, quam quod ipfe Conuiuator Cbfi^ (lus conuiuis fuis dare fe dixit. Corpus fuum dcdic,non pa^ neni ; Sanguinem dedit,nonuinum.Ab bac autemfcntfgt;i lia tua longediftant6lt;^diffbnant,quæ bifccdiebus dese praedicafti. Afijetiam in hoctuo Anticocblaeo long^ alia profundis uerba. Nam ad bæc à me allegata Gregorij 8lt;Bernardi uerba, Oueneranda facerdotum dtgnitas,in quorum manibus, uelut in utero uirginis, filius Dei inear^ natur ôdc.Tu iîcais,Formaturquidcm Chnftus qiiotidic, at nec ex pane,nec in pane, nec manibus ueftris, fed in cot# dibuscredentium.idcjpcr Euangelicæ dodrinæparturigt; tioné»Et infra pro nugis ôlt; incpttjs habes,quod dixi,Chrii’ ’ ftum,quando dixit,Hoc eft corpus meum, locutumiuiffe non de pane,fc de fubftantia ilia,in quam panisfubftantia^ liter conuerfus eft,

Varîade# Et ais Dominum de pane amp;nbsp;poculo ncutraliter locutu prauatio effe. ideoeç amp;nbsp;textum Euangelij corrumpens ais,Hocfft ^^^nguis meus,cum textus dicat, Hic eft fangiiis meus » Et ’ nbsp;nbsp;uerba Chrifti,Hoceft corpusmeum hauduno modo de*

prauas. Nunc cnim iîc exponis,Hic panis eft corpus men, nunc iîc, In hoc pane, nunc iîc, Cum hoc pane eft corpus laco.n meum.Vagusesigiturôdinftabilis,ut Cain,iuxta illudla# cobi ApoftolijVirduplex animo inconftans eftin omni* busutjsfuis, Nosautemiuxta Auguftinifidemeredimus dari in os Chriftiani corpus Domini,tu pancm dicis,Chngt; ftum autem ais formari non ex pane au t in pane,fed in cor#

P T, dibushominum,

^.raus ucc# Ethaeceftfraus ,qua Bucerus Auguftæin comittjsiffl* perialibus uolebat circumucnirepraeccptorem fum D.Mi# çhaelem Vehepiumôôeximiedodum Thcologum,cuffl diceret,In Sacramento uere fumi corpus Domini, fed inlt; telligebat

-ocr page 61-

Infacràfcnptüfapo/îtïs» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;31

tlt;llfgebathoc,nonfubftantfaliterfumi inos/cd per fidem 'n corde.Erat cnim Zuinglianus tune. E t hacc ad Aug.cpi ftolamdidafinr.

Quod autem dicis meerrare in hoc,q)dixi,Non effeom nia,quæcrcderedebcmus, in feripturisexprefla ,facismo# tttuo,quiabcrrore ftmel concepto , dcfiftcre nefcis,pcr ■ngenij confidentiam, philautiamque tibi ipfînimium pla^ tens.

Obticis mihiuerbaAusuftini contra Petilianum,fed . 'snondicitjfîcuttu , quod mhil recipiendum fit autcrcj» Mufculum lt;lendum,quod non fit in feripturis expreflum, hoc cft, fentitcûEcJ! deuerbo ad uerbum in feripturis pofitum,Nam amp;nbsp;ipfe défia. Trinitatcm perfonarum credidit utique , licet aperte di^ xerit J in feripturis Très perfonas nufquàm dici, Credidit Kem facerdotium amp;nbsp;facrificium nouæ Icgis , fanëiorum in caelis inuocationem ÔC interceflionem , panis 8lt; utni in Euchariftia fubftantialem conuerfionem , Purgato* riumôi id genus complura, Quæ uosimpia Gigantoma? chia impugnatis ô^rtijcitis, co quod de uerbo ad uerbum non funt clare in feripturis exprefla» Nos quidem credi# Nop o*«* mus, omnia quae crederedebemus ,in feripturis habere raÿ dteem 3d fundamentum, ut ex cis probari pofiint ,Negalt; mus tarnen omnia expreffis uerbis in feripturis effepo# fitaaut explicata. Nos cnim omnia ,qua* uos impie ab# ■ ' togatis ôd reqeitts, ex feripturis contra infanias ueftras aæcrimus ôd probamus, licet de uerbo ad uerbum expref # fa elfe omnia ilia oftendere non poffimus.

DiequaefoMufcule,Qirarefandipatres in Concilio Niceno tam multos pofuerint articulos,quoscredcrede# culi fidei in bemus.fi iam antea erant in feripturis omnes expreflifNon Symboli». ncreâius dixiffentjinhacuelillafcripturaexprçffchabetur

H 5 deChri#

-ocr page 62-

De quibufdam [idd articulis non exprefte de Chrifto, quod genitus fit,non fadus,patri confubftan^ tialis.SicÔ^ Âthanafijfymbolumfupcrfliiumcfletjfî nes eiusarticuli effent in feripturisexpreffj, plus enim au/ thoritatishabcrct fcripturadiuinaquàm Athanafius.Quo niamueroin fcripturishæcuerbanuiquâm habentur ( desautemCatholicahæceftjUtunumDeum in trinitate, ó^trinitatcm inunitateucneremur,Nonconfundcntcsper fonas,ncquefubftantiamfepcrantes,Alia eftenim perfo/ napatris,aIiafilf}Slt;c. ) nequaquàm fupcrfluadici debent in fymbolo Athanaftj.Ideohacreticuseff, qui eanegatquia ab bcclefia perfpiritumfandumapprobata funt,

Non erroigiturMufculCjdum dico,non otnnia qus credere debemus in fcripturis facris expreffa effe» Contra Matth, is. ucro erratis uos hacretici, qui Ecclefiam audire non uultis» »Cor.io. quam audireiubet Chriftus, Nee religiofc captiiium uul* tis habere intelledum ueftrum in obfcquium Chrifti ói deijficut admonet ApoftoluSjfed ueftras innitentes prüden tiae,fcnfum ueftrum erroncum dicitis rcdum,9d Ecclefiatn ( quam cokirnnam SC bafim ucritatis uocat Apoftolus)tüt f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fæculis erraffe SC à Papiftis mifere fedudameffepronun*

ciatis,contra fpiritum ueritatis,qui à Chrifto ei datus eft,i^ cum ea maneat inacternum,doceat(jcam omnem ucritatc.

Nos fcripturae fenfusaccipimus, non ex ccrebro noftro VnJe qux^ fupefbapiacfumptione,ficutuosfacitis,fedex fandorupa/ féduf cftucï trum aut Conciliorum autfummi PontiHcis dcclaratione,

rus fcriptu rx fenfus. Dtuc.17.

Deucjz.

lob. 8,

gt; ubicumquedubiumautobfcLirumaliquid inctdcrit,ficut di'uina lubet Authontas ,dicens.Si difficile Sii. ambigutim apud te iudicium cffe profpcxeris, furgc afccnde ad lo^ cum quemelegcrit Dominus Slt;c,Item.Intcrroga patrcm tuum 8C annunciabit tibi : Maiorcs tuos, ö^diccnttibi. Item. Intertoga gcnerationem priftinam , dC diligenter

-ocr page 63-

In facra fcriptura poßtis. r jx

^aueftiga patrum memoriam.Heftcrni quippe fumus jSd Ignoramus ,quoniam ficut umbra di« noUri funt fup« terra m.

Tu facerdotitim facrifidumquenoftrum potiffîracck aà Epiftola ad Hebraeos maleintcllcda oppugnas, At cam patres noftri antiqui icgcrunt utique ôd redius intcHcxc# intdlccfla» tuntper fpiritum ucritatis,quàm uosperfidiôdinceftuo feuxorati Monachi per fupcrbiac fpiritum unquàm intel/ ligere poteftis,Illi autem ,eaepillolanon obftantc,facers dotium facrificiumque Miflac fempcr aflerucrunt ac rcli/

, giofe in ufu öd honore habucrunt Tu capitofa pertina/ da MilTam reijds,propter illud huius epiftolar uerbum, Cbriftus femel oblatus cft,ôd una oblatione confumma# Hit in fempiterniim fandiltcatos» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Heb ,0

Quemadmodum Arrius pertinacitcr Catholicisobij# Perdnanain tiebat illud uerbum Chrifti.Pater enim maior me eft , fi ftnib pro# tnaior, ergo non aequalis,neque confubftanttalisödc.Si^ tutigiturillc iure condemnatus eft à patribus,quiaper# tinaciter erroneo innitebatur fenfui fuo , Ita ôd tu turque complices iure pro baereticis babemini, quia protcrue ac pertinaciter ueftro infiftitis fenfui erroneo , totius Ecclcÿ iîæ fenfum ôd expofitionem ueram, quam à fpiritu ucri# tatis acccpitjfuperbe contemnentesat^ ctiam impia Gi# gantomachiaimpugnantes.Catboliciautcm 6d obaedien^ prouerj. tcsEcclefiæfilij non fiepropriç fnnitunturprudentiçfhoc Ro,ii. Si enimprohiber diuina fcriptura ) fed in captiuitaté redigût

' intelleâum fuum,in obfequiumftdei,quam tenet ac docet ‘ ' Eceleiîa,ne uideantur altu fapere,aut fapere pluf^ oportet,

Nimisigiturfuperbe^teruiscotraEcclefiâpcrroncum Errpr No/ illiiisEpiftolçintcllcdûjQuemadmodu et Nouatianifeee nannten/ tunt,quiBaptizatispoenitentiampoftlapfum denegabât,

£0

-ocr page 64-

De quibufdam fidei art/culis non cxprcfTc Eo qgt; fcnptum cft in cadem epiftola,cap.vi. Impoffibilc « «osquifcmeldluminatifuntjguftaucruntetiamdonuincÇ^ leftcjô^ participesfadi funtfpiritus fandi.guftauerunt ni/ f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hilominus bonumDci uerbum, uirtutefcj fæciiliuentui'i»

“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SCprolapfî funt,rurfumrenouariad pœnttcntiam.rurfnrii

; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;crucifigentes fibimetipfis filium Deiamp;oftcntuthabcntcs,

Et cap»X.Voliintane enim pcccantibus nobis poft accepta* notitiam ueritatis jiainnonrdinquiturptopeccatishoftiar Terribilis autem quaedam expedatio iudicq Sôc.Ccrte in hisuerbis longe apertiusioqui uideturhaccepiftola contra pœnitentiampoftacceptum bapufma,quàm loquituroO piatn contra facerdotium 8CfacrificiumEcclcfiç,quoduos fcelerato furore contra totfæculorii ufum fidemtj reîjcitis, Quid,qgt; Lutherus uefterhanc epiftolam,ficut lacobi Luthcrl iu# atcçetiamiudaeepiftolam Apocalypfiniq?Iohannis, à terisnouiTeftamenti libris ôô epiftolis temeraria cenfura ftcbræoB. ^nperauit,Etiftam,nonfo!um Pauli autuUius ApoftcIicO fenegauitjfed etiam durum ci nodum contra pcenitentiam tribuit,qui fit contraomne Euangelium ÔC contra omnes Pauli epiftolas» Hæc rccito Mufculc,non ut apprebem ( abfit ) fed ut infaniat proteruiac£«: fuperbiæ tux obtjciara,

DE TRINITC^TTE T^ERSQ-

naruminunaxternæDeitatiseflentia^Ca.Xn»

Rcfpondere TTTîccumnecjBuningcrnecjtuad obieclà mea,contra pcrconuicia £~j^falfitatis ucftræ fundamentum,per uHas fopbilbcï autrhetoricæargutias refponderepoffitis, ad conuicia de# clinatis Si ad calumnias,Illecnim fie ain Quis dæmonum imputa illauerba.in ostuum impuriflamum inféruit,fcrif pturain

-ocr page 65-

InunaDdtatîscncnda, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;33

Pturamnufpiadiccrc Tres perfonasaut ónam cfTcniiainî' ^uiinreplîcandoficrcfpondi. Ego aucemnei^ folus nccj primus hacc uerba protuli,fed ultra Milleannosà S. Augu# ftino pi«olata fucrunt ôi repetitis quidem uidbus.Et hoc in Replica clariflTimis Auguftini ucrbis prolixe declaraui, qui îiioqui breuis efle defydero ♦

QuamuisuerotudicaSjijsqui illiuscontra mercfpon^ fumlegerunt,manifcftum c(re,quam dextre, inuide aefe^ jr/rcjad banc prçiertim tcnicritatcm meani illc rcCpondcrit, ^gotamenapud acquos indices in Replica inea fie rcpul# fâm effe fpero illiusrcfponlîoncm, ut nc(j iile nec ullus uet ftrumpolTitfatisfaccrcuerbis Auguftiniquæuobisin Re# plica ilia obieci » Si non credis Mufculc, attenta faltem, ad fcripturisrcfpondere, ut uideamus, quam dextra QC inuiâafitBullingeritui refponiîo. De conuicqsenimue; ftrisnihilcur0,dice(reineptias,dicenefaliuas,autfpumas, dicelTefummam impudentiam, ut dicis,Non perhacc fol# riiftincqucrationes ex Auguftino uobis obiedas, netç rc# rlargutionesmeas ,quibusparalogifmum deceptionis ue# ftræinosucftrumrctoriî.Nonopuscftigitur, uthicnouis ïtlucrfum tcrationibus utar,quia priores,quas obieci,non # lt;lum foluiftis nccfolucrc poteftis,

Primumita($commemoraboca,quaehacderctibiobic Retoriïopa fi,ad quæ ne!$ dextrc'necjinuidercfpondifli.Etenim congt; tratuum paralogifmum,quo contra facerdotiümnoftrum inuebebaris, confimili paralogifmo fie tibi occurri. Peto inquam àteMufcule,utTrinitatcmpcrfonarûin unaDet fimpliciffima effentia defenda9,non per patres,neq; per Co‘ filia,nec perlongain conf«etudincm,fcd per fandas Bibli# fas fcripturas(tuis utor uerbis) Si quas ergo habes, pro fer, Shottendeubiferiptum fît,Trèsperfonasunius effe effen#

1 tiæ

-ocr page 66-

DeTrinîrate Pcrfonarum tfæ aequalis potentiæ.Sinon profers nec proferre potes, tcipfum fact's Arrianutn , immo plufquam Arrianum, fihuncarticulumdixcn'smerutnSCnihiliati^ etiam perni* ciofum figmentum hominum » Quid tu ad hacc rcfpondi# fti fquasferipturasde tribus perfonisunius cfTcntiae proÿ tu 11111 e profer adhuc iî potes. Nunquid fatis eft dtccre,l)çc clTefaliuasaut fummam impudentiam f At hæc conukia non foluunt argumentum.Scripturas profer,amp; ex feriptu ris redde de his rationcm,fîpotes:fînon potes,utccrtcnun^ quam poteriSjUidum te fatcaris oportet,Ôd confitcaris cum,non omnia in feriptutis txprefTa cfle.

dixcrisfortc,De uocabulo petfo# tHum i^rfo nacnonefTedifputandumjUbidcrcconuenit.Nequcbanc twruro. feripturis poterisprobare enafionem. Nunquid ucro q^iianimiter ferant aurcs Cbriftianorum,fîquisillostrcs, Patrem ôi Filium 3d Spiritum fandum , dicat tres Chin’^ ras, ficut impie dixit ætate noftra Seruetus f An ignoras quam anxie admifetit Sandus Hieronymus cos did tres Hypoftafes r Neeçadmiflurus fuiflet, nifi Roma. Pont, rdponfo autboritateq^ confirraatus. Qiiia timebat uenw num in literisôdfyllabishuiuslatcre uocabuli.Netjigno^ ras,perfonas apud Grammaticosôd Portas Rhetorefqwf plerunç acdpi pro laruis, ôi. Perfonatos pro laruatis ku larua redis. Qjjis autferat,fuper benedidam indfabk lem Trinitatemfquam nos credimus) dici très Laruas.'' Qiia igitur feriptura probabis,Tresillos,potius Tresperfo nas quam TresLaruas(parcat ôdignofeat mihidluinaM» icftas)efredicendosf Haec ibf.

Ad ca tu Mufculcnonnihil rcfpondifti, fed non cftre* fpon#

-ocr page 67-

In una Deitatis eHentta^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^4

fponfum tuum conucniens,itaut prudcntiusadhæCjfigt; futadfupcriora tacuilTesomninoac ditUmulando præte? fijHes, Qvianquara SC bicmuka prartertjfti,Nullamem'm fxfcriptunsrattoncmprotuliftijCuriiTres,Pater6C Ft# lius 0^ Spiritus fandus, did debent potius tres perfonæ tjuanr tres Laruac,aut quam tres Chimerae, ficut Seruetus •mpie dixit. Nec ullam adduxifti feripturam , per quam ^ebeant tj Tres, drei tres Hypoftafes, ficut Gracd dicunt, Nonne uero haereticus hodic cenferetureirc,qui negaret tres Hypoftafes:* GtcumFIypoftafcsin fcripturis non dü cantur,hincquoqucagnofGercdcbcs,quodnôomnia,quç crederedcbemuSjinfcripturisexpreflafunt.Nunc uidca# pus,quale tuum fit ad iftam rationem meam refponfum«

Vocabulum ( inquis ) hoc, perfona, non i'ta necefTa fium eft ad fidem Chriftianam,ut fine illo ncqueas effe fioMufcuIi. Chriftianus, Cum illud primi Chriftiani ignoraucrint. At dicmihiMufcule,ubinam habeaturin feripturis hoctuiî tefponfum* Qiiistibi dixit ,primos Chriftianos hocigno raireuocabulumf Atego illud tibimonftraucram in Dio nyfio Arcopagita,qui utiijinter primes Chriftianos fuit, eic facie notus non Colum Apoftolis Petro Paulo SC Io« hanni,uerum etiam Beatiffimse Dei gcnitrici MAR. IAE in cuius obitu pracCcns cum Petro ö^alqs difcipulis Do; Dediui no. mini fuitjutirefertipfemetin librodcDiuinis nominibus. cap.j. Qualis ergo foret Chriftianus, qui ignqrarct aut confite;

ti nollet Tes perCoaasf

nn . . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 J- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mufculus

Tu igitur, qui de perConis iniuftc me reprehendis, iure nollet dicerc ac merito pro 110 Cliriftiano haben debes, quia dicis, quod tre» pfona«

1 i coram ^^^*^**

-ocr page 68-

De Trinkate Perfonarum coram Ethnicis noUes Patrem ÔC Filium Spirftum fan* dum dicere Très pcrfonas,ne utdercris, Très diccre DeoSi quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Falfumfaneeft,quodats,primos Chriftianos, Apoftololt;

rum temporibus »ignoraffe uocabulum perfonæ, Conuici enim hoc mcndacium ex Dionyfij teftimonio,Nec tu po# tes ind(care,quirnam primus hoc in Chrtßianifmum uoca* bulum poft Apoftolorum tempora inuexerit.

Eftigitur ô^dediuinis nominibus uocabulif(ÿ,tionde rebus tantûjfîcut tu dicis habcndarado,ne temere tribuan# tur autnegcntur,PerfonasTres confefla eft Ecclefia fem# per,Treslaruasnunquam,Tres hypoftafcsnonfcmpercÓ^ teffamfuifleputoJdquodHieronymiad Damafum epi* ftola innuereuidetur.Non cuadcsigitur,fjdicas, Dfuoca bulls non eft curandum,lî derebus iplîs conucniat.Nam ft deuocabulistantarumrerumuti($curandumcft»Cutnigi tur non ex fcripturis,fcd ex Ecclciîæ authoritate habeamus ConuîSa hoc,quod pie 8^ rede dicimus Tres perfonas, ncquaquatn Mufeulipro autem pie aut rede Treslaruas.etiamfî apudGrammaticos caciua. nbsp;nbsp;nbsp;perfona pro lama capi poftit, Conuici per hoc utiiç procaci

tatemtuam,quanoftrumfacerdotiumfacrificiumcj impie rctiGis,proptcrea quod in feripturis ea haben' non dicis.Hoc quidem falfo dicis, Attamenetiamfî ucrcdicercs,non tamé liccret tibi,fîc ea rctjccre, quae tot facculis tota eonfeffa tn perpetuo ufu habuit Ecclefia, Alioqui eadem ratione poft fesretjeereTriniratem perfonarum aut Tres hypoftafes. Si diras,resharum uociiminferipturisreperiri, Égo uiciifim dico tibi,res quoej facerdotq à facrificq noftri in feripturis fundari 5C haberi,ficut non femel à plerifcç turn antiquis tâ modernisprobatumeft Ecclefîæ Dodoribus.Dequibiis ÔC ego tibi Bullingero($ ÔC aliis plærofj fcripturac locos obicci.

Inter

-ocr page 69-

. JnunapdtatisEffentia.

Intcrrogaui practerca te,Quam namex fcripturis ration Atiaqujftio ®coi afferrcqueas,q»i] trcs,Pater 8Cfpi.f.reâiusdicun infoluta. ^^|■,TrcsPcrfonae4uàmtresu^r^: Cum tarnen pater, at^ ''lam filius, in fcripturis non femel fed fxpe uir,nunquani ^froperfonadicatur. Quid ad bare refpondifti Mufculc^ ^efponde adhuCjfi potes,qui uerbofiffime nugaris in alijs ^Uatadrem nonfaciunt,

CumqpdicasBullingerumdcxtreinuide amp;nbsp;feuere mihi ^uper his refpondifle recenfebo hie,ut tibiquoij ea propo* •^anijquæ in Replica meailli ( quern inuidium dicis ) uw filïitn obieci,Rcfpondeergotu,fî forteillcrcfpondcredelt;gt; ^fcâer.OWecifanecx Auguftinohacdere quaedam Icdu

confyderatu non indigna, Qiiae uos ex fcripturis nun* ^uàm diffolucrepotcritis*

Prima fane quaeftio bçc eft,Quia pater perfona,amp; filius pnfona,et fpiritus f.perfona,idco tres perfonç,Cur no etiS Tres dtj,quia pa ter Deus SC filius deus SC fpiritus f. Deus i Hie cito ( fcio ) prorumpes, SC dices,fcriptura uetat plures C)eos,nonautemplurespcrfonas,diccre.Scd nondum fi* niseft quacftionis,Aug.enimmoxifafubiungit.Autquo# Aug. de Tri nlam propter ineffabilem coniunclioncm hæc tria iîmul Unus Deus,Cur non ctiam unaperfonar'Quam tu hic feris» pturam quæftioni huic opponcs Mufcule f Contra tres Deut.tf. Deos,fcio,fcripturadicit,AudiIfracLDominusDcus tu^ Us Deus unus eft. At nufquam dicit feviptura, Audi Ifracl, ùominus Deus tuns Tres pcrfonæfunt,non perfona una»

Refponde ergo ex fcripturis hac de rc û potes. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Secunda quaeftio haeccft.Curergo ÔC tres E(Tentias no Non did « licetdicere,Quodfîmiliterfcriptura,ficutnondicit,itanee musTreseft contradicit c Nam eflentfa,fi fpeciale nomen eft,commune ^ntia» ,Ccut ttibus,CurnondicantqrTrescflentiç,iîcut Abrahamifaac P«

1 3 amp;lai

-ocr page 70-

“ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DeTrinitatePcrfonarum

Iacob tres bominesf Qiiamhuc affcres Mufculc fcripW* ratn,quæ caufatn nobis dicat,Curnon tres Eflcntfas, ßcut Creg PerfonasdiceredebcmuSjCumEffcntiacnomenequc bene commune fît tribus illisficut nomen perfona:^

Cur non di# Tertia fîc habet» Aut fî propter unitatem Trinitatis, cuntur una non dicuntur tresEircntiocfcdiina effentia ,Curnonpro# perfona, lu pcereandcm unitatem non dicuntur tres HypoftafeS ucl ^unaeuen Pcrfona£,feduna Hypoftafisö^una perfonafVeto profeciaconuicia,non fatisfacienthis quacftionibus,O^ pus enimeftrationibusSdferipturiSjIn quibus uos con# fiditis ,quiEcclefiaeauthoritatinihildefertis, Nibiladrcm fac/t, ß dicas me ineptum aut impudentem , fcn’pturam potius affer que huicalijfquehac de re quæftionibus fatin’ faciat, Autconfiteremecum, non omnia fidet noftrx my^ ft cria in feripturis exprefla clTe, Quodhadenus proimpio habes impius ipfe paradoxo»

Ad reliqua libri tui,quæin mecontumcliofe,S^inEccle fiam impie, per longas genuin! fenfus feripturarum depra* uattoncs, 8i perimprobas calumnias ac feurrilia fcomma# ta uerbofiflîmedéblatéras Mufcule,refpondercactempus incaffum perdere nonlibet.Maloenim tibi pcrmittere,ut gîorierisô^infultcsmihitanquâm uido,quâm ad fingula bJatcramentatua,finefpeconueriionisucl tuæ uel coriim quiatefedudi funt,refpondere.

Ad omnia fane,quac contra facerdotium nbsp;nbsp;facrificium

Generali« re noyæ Jegis ( dequibustibirefpondi) cx Pauliepiftolisäd«’ ornne-TfÄu^ ducis,5t: in rcprobum fenfum perucrfacxpofitionc contor# fcu'iCiania ques/ufficitmihigencraliterifta refponfio, quam dar Pc^ tiones. trus Apoftolus in Canonica fua cpiftola fccunda. Nempe r,Pet.j!» quodinqsfunt quaedam difficilia intellcdu, quæ indo^ di 3Cinftabiles deprauant,ficut 2C cjetcras fcripturas,ad fuatn

-ocr page 71-

In unaDeitatiseBcntfa.

fuam ipforum prrditfoncm. Ad rdiqua , quac proterue ac contumacïtcr contra EcclcHæ authon'tatcm ritumquç Sc ordinrm atque fgt;dcm dcpromis, fiiffïccrc poflunt ac ’^ebcnt unicuique uero Cbnftiano ,Duo ucrba fummac Matth.il, gt;nbsp;ïuthontatjs quorum alterum cft ipfius Domini, akclt;» ’•Tirao.», fum Apoftoli eius Pauli,Dominus ait. Si Ecclcfiam non »ult;hcrit,fit tibi ficut Ethnicus ÔCpublicanus.Paulus uelt; fo ait. Eccfciia Dei uiui columna eil QC firmamentum Utritatisjn qua nos Catholicos ftabilire QC feruarc digne#

fpiritus uçrftatis, qui â pâtre filioquc proccdit, In fæ#

tula bcnedidus Amen»

S.

H Abcs iam Rcplicam Mufculebrcucm, cam quoque Rcph’ca» ordinateinXlI,Capituladi(linlt;fîam,contraea quac

Çj prolixeconfufe’refpondiftiad dimidiiim libcllimci, Potfritmihi ( bcnc fpcro) apud eruditos fufficcrc , cijG-fatiftaccre hæcReplica, pro totius contentiönis no# f ’•'gumcnto y quod inter nos cft principale, nempe de . 'âctrdotio amp;; facrificio Nouae Icgis,

Vtrum($afrerui(Dcobcneiuuâtc immoipfomctpermc

’’‘’rente) per omnia probationum genera,per feripturas, Omm’a pro P^ffanâos patres etiam antiquiflîmos,per Gencralia Con

inter quçNiccnum uelutomniumfacratifTimumma Nké Con# î’'*rftedifernit inter Diaconem ô^prefbyterumineo,qucd ’’^offerendipoteftatéhabct,illeautemnon habet)per le#

ÔC Canones,per hiftorias,pct Chronographos, plt; r Ion s'’limamtotiusEcclefiaeprçfcriptioncm,ufumq!pcrpctu« '^fonfcfllonépublicâ.Deberct auté ucris Chnfiianis me# ’’ofuffj'ccreuel unum et minimum huiuGmodi probation “’’’gfnusjcum ab incunte oiderint »täte ufum utiiuf#

que

-ocr page 72-

Epilogui»

que In Ecdcfîa fempcr. Non enim potcd dan uHum lum,aut ullus annus,nemenfis quidem aut dies,In fuerint inEcclefia faccrdotes ct facrificia inM, D.annlt;’’ Iniuftaabro Qiiac uos noui Theologi propria temeritate abrogati* gaiio, pcrunumhoc (raudis ÔC falfitatis ueftræ fundamenu’^' quod non fint in fcripturis exprcira,Ego autem ctiamfi fcnpturas probaui utrum($,addidi ramen ex abundant!, àuobisabrogarinon debcre,e£iamfî ne Iota quidem de i|* in fcripturis repcrirctur,eo quod non omnia,quæ credcrett feruare debemus,funt in fcripturis expreflTa,lubct en**” Matth.is. ChriftusaudireEcdefiam,Iubet Paulustenerc tradition^® 2,Th£ff?t. quas didicimusfîuepcrfermonem fine percpiftolam,Tcgt; Dionyf Ecgt; ftatur Dionyfius Apoftolos cæleftia nobis tradidifle de. lerardî. menta,uifibiltbus contedta fîgnis,partim fcriptis,partim no fcriptis jnftitudonibusfuisjldem affirmant ÔC reliqui poft eum EcdefiæDodorcSjBafilius, Chryfoftomus, ftinus id genus aitj,qui abfçimpudentia ncgari aut nonpoffunt.

Quoniam ucro uos non raro nobis obqcitis quaedâdi^ traditioni- lt;^3 Tertuîliani^non fuerit iniquum.ut uobis quocjuicifln^ bus no fcrii» oobis obqciatur idem author. Is igiturin placrif($lotis ptii, nobifcum fentit,quod non funt rctjdendæ fed firmitcr tc'^ ncndætradttiones non fcriptæ,quas confirmauit confute tudo.Eteniminlibcllo de corona militis ,pcrmulta conigt; meraorat,quaf tradita 5^ non fcripta obferuamus,amp;^rcpro^ Deliftû con bat eos qui non obferuant.Porro (inquit) cumquaftitur, confrat. Ergo nee ‘ nullum,nee incertum uideri poteft deJidum , Qiioniain committiturin obferuationem,fuoiam nomine uindican^ • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;darn , fatis autoratam confenfus patrocinio, Inter alia

ueromulta,quaeobferuantur,connumefat ctiam oblatio^ nes

-ocr page 73-

Epilognj, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5^

tics pro defun âts 5C pro natalicqs,quas annua die fadmus,. Eas uos nouf Chnftiani nuncobfcruariprohibctts’, contra totfxculorum confuetudinem. Audite igiturantiqui hu# tusauthoris,contrahanc arrogantiam ueftramjufcç adeo •mpiain ÔC iniuftam,apertani ientcntiam. His igitur excm plis ( inqutt ) renunciatutn erit, pofle etiam non fcriptam traditionemin obferuatione defendi ,confirmatam confue tudinejdonca tefte probatç tunc traditionis ex perfeueran^ baobferuationis»

; Contra earn uero fupcrbia 0^ im^bi'tate ueftram,qua fic InflaticStra jnflatieftisaduerfusEcclefîâpcrfcripturac authoritatcmct E^clcGf au# ptextum,tdem author gmulta grauiter et copiofcdifferit in ‘ librode praefcriptionibus hacreticorum* Vbificait.Neuif# fimeignoraremelius eft,ne quod non debeas, noris didcs, inquitjtuatefaluum fecit,noncxercitatiofcripturarum,Fi ’lesin régula pofita eft,hai?ct legem ÔC falutem deobferua# bone Icgis,Exercitatio autemin curiofitate confiftit,ha# ^ens gloria folam de peritiac ftudio. Cedat curiofitas fidei, Cedatgloriafaluti.Certeautnon obftrepât,autquicfcant ïduerfus regulam. Nihil fcire,omnia fcire eft.Hacc 0^ id ge# nus milita contra uosâC quoslibet alios hacreticos tarn ualt; ne quam impie dcfcripturis contra Ecclefiae traditiones Si ftdei regulam antiquam per nouas adinuentiones fuas fu# ’pcrbtentes, Si contentionum criftas crigentes Tertullia# nus. Qui Si aperte ita concludit. Ergo non ad feripturas prouocandum cft,nec in his conftituendûcertamen,Qui# bknte«dc ^us aut nulla aut incerta uidoria eft,aut parum certa .Hanc fcripturi». fane Tcrtullianifententiam in fado probant hodie tot dif# fenfiones,quas inter uosfedarumduces,exortas Si quoti# bieadhucexorientes,pcrdiuerfasexfcripturisinterpretatio ûes(Ecclefiteauthoritaie Si fcnfuantiquo temere impietj

-ocr page 74-

Epilogns.

fpret{s)uidemus. Adeo,utprinccps ommufaâionâ ueftra Luth.lói.có rum,Luthcrus jdehuiufmodi diffenfïonibus ucftris conlt;-tra Zuin? querens,dixerit aperte, Non per fcripiuras tandem,fed per Conciliumdeterminan'poflehafcedi(l'enfiones,qutaM**l® artifex Diabolus per fcripturariï uarias allegationcs ,dum unumcotentionis foramen obftrueretur, Deccra aliamox effoderet aut aperiret.Haec autem dtxit,non in Eckium aut Cochlacum,fedin ZuingliumS^ Oecolampadiufétil’^'’®» quod te Mufcule,ignorare non puto.

Antibolc Haccdunificconcludereuellem,ô^perhæc diuturnçco Bullingcri. tentionisfunéabrumperc,infperatorecepi Antibolcn Bub lingcri tui,quâ ipfemet perignotû quendâ tradimihicura# uitjQuaecum eiufdcm fit farinae,cuius eft tuus in me And cochlæusjbreuirecapitulationediâorumfacilefîmul con* futari poteft, ut uno hoc laborc fatisfaciam utritj,non uc# ftro quidem iudicio(qui per philautiam uos inuidos exiftl niatis)fed aequiledoris cognitione ôlt;arbitrio»

Récapitula; Etenim abrogaftis ambo in Eccleftjs,feu uerius in Con* tio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ucnticulis ueftfis facerdotiu,et facrificium,fîmul cum alta;

ribus alqs omnibus ad facrificia in Ecclefia Catholiea ptt tinentibus.Cumc^fcripturis et rationibus c5uiccrim,illa in Ecclefia Chriftifemper fu{ße,ad nouaconfugitisfigmenta dicentes in ueteri Ecclefia didos fuiflealia ratione tumfa^ cerdotes turnfacrificia,quamdicuntur à nobis. Id autper Euafienum nullasfcripiuras,ne{5pcrullospatres probarcpotcftis.Ego Rgfnenta. autem ex fcripturis patribuftj antiquiffimis,at($ ctiam ex re Match. J. ru cuidcntia,cotrarifi oftedi.Ex fcripturis inqua obieciuo# Heb.ij. nbsp;nbsp;nbsp;biSjtftud uerbufaluatoris, Si offers munus tufiad altare.Ej

iftud Apoft.ad Hebracos habemus altarc, de quo cdereno habent poteftate qui tabernaculo deferuiunt. Place uos con fidisgloffis ad uetus teftamentfi referiis, contra manifeftâ uerbo#

-ocr page 75-

Epslogus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 5

Ucrborumfenfum,Chnftusenitn hancEuangcIicatndo^ quot;nbsp;j'• lt;^«namnonpioincrcdulisludæis(quinoualpgecontem# pta ueteri duntaxat infiftunt ) fed pro fuis dedit fidelibus, 9uosfratres «ocat.Et Paulus apcrtcdiffriminatintcraltarc noftrum uecus tabernaculu, Probaut prxtrrcaex Pault DfQnyf difcipulo,Dionyiïo,quod facerdosin altari offert,litat6C ckficrarcb conhcithoffiâfalutarcm qua:fupraipfumcff,ô^quod hu# cap.j. iufmodifacerdosundffoneconfecrar» debet ab Eptfcopo.

Ex Alexandro item Papa amp;nbsp;Martyre probaut tdipfum, Verba Alc Hecenim fnnteius uerba.In facramentorum(inquit)obla xandril. Pa tionibus,que inter miffarû folennia dno offeruntur, paffio Pæ amp;nbsp;Mar^ tiominimifcendaeft,uteius,cuiuscorpus Si fanguis confi ^gt;tur,paffiocekbretur.Etexrerumcuidentia declaratu,AU gupra c.y. taris ufum maxime ad oblationes ÔC facrilicia femper defti# ’’atumfuiffe,nonfolumapud Latinosói Romanos,fed «tiam apud Graïcos 6C Hebracos.Vosautemlnaudito aufu cunifla ,ubicuncÿ potcftis,altaria deftruitis, miffas abroga# *’s,ó^facerdotes pcrfequimini.Et prçtcromncm moremet pjamentS’' ^cdpturam dicitis,quodin uetericcclcfia didus fit facerdos Mufeuli de non qui corpus domini offert,fed qui Euangelium praedi# facerdotio. fît,ut facerdos fîtconcionator,Euangcltjprædicatiofacri ficium,Cathedra altare^Athuicfigmento cerebri ueftti obi

Canon NiceniConcihi,fapecitatus,quiofferendipo# teftatem dat pftsbytero,non Diacono,Habet aute-m Dial fonus quoqs poteftatem praedieandi Euangelium.Ideo fal^ fa eft hæcgloffa ô^euafîo ueftra.Quéadmodû öó aÜar glof# fæ nouç de facrificio Expiatorio, Propiciatorio,Eucharifti ^ogt;proprieSCim^priedido,u3nafunt effugiaóC,pphanae 2,Tim.i* Logomachiç, Qbus eedefiS dei pturbatis,et I idci fimplicita ^tinfubuertitis, Cótraquas fie ait Apoft. Noli cótêdcreuer

K 1 bis

-ocr page 76-

In AntiboknBulIingcri, SeAje arro# bis. Ad nihil enim utile eft nifî ad fubuerfîoncm audientiûü


gant ßbi no Quæ igitur in bac Replica obieci tibi,Mufcule,fatis clâ!» îicæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lallor) diftinda funt per X II.Capitula,Q^iibus pau

fuperaddcre Itbet, quæ obiter ad Bullingeri Antibo# len dicenda uidentur.Certc quod inique uobis artogctisî , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;EcclefiæCatholicæuenerabilenomen.probauiiampridcin

cpHl Man?lt; hbello de uera Ecclefia, contra feptimum Auguftanx chxic.4. • Confeffionis articulum, Nuperidipfum probaui inCon# Ircnjusii,fyderationemea contra Duo Vuittenbcrgenfîum fcripta.

cap.,. Ambro, de cxcefîu fra * triic.7.

In quibusipfîmet partem fuam fchifma uocant ,duinfuis ƒ ettum ÔC. pcrfuafum efle uoluntjhoc fchifma ipforumpla# cere Dco.Et ex Auguftino fæpe dixijUeteré effe hancoin* niuinhacrcticorumfmpudcntiam,utquihbct parti fuæar^ rogcntCatholicaînomcn.ExIrenço aurcmô^ ex Ambrol fiodateoftcndi,nullos ciïè uere Catholicos 6C fidelesniß

quicum Ro,Ecclcfîa colligu#t confcntiunt. Hæc psu^ ' H ft Fi fuIafufFiciuntpioIedoricôtraTres^Iixçnugacitatisqua; cleCix, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terniones Bullingeri, ^s deEcclefiæ expofitione prçm ittif»

Deinde ad præfationc meam rcfpondens, ait fe Ecclelîs

Catholic»,non hoftemfi^calumniatorê,fed amicûetalum

num cfle.Quod utinam tâucrequâcôfidéterdiceret,Fuit quidem olim Ca Iis, antequâ êt. Zuingliano ftibmer fus elîcf» Suora ex Ql’ah'sautcmpofteafueritôfadhucfîtergaEccIcfîam,^ P ' bus in eumlibris abunde puto medecIaraiFe,quüdinhac quoiÿ Replica non obfcufeindicaui,dicen£ uosin Eccleû^

P hoftilioresmagifiç impios effèqaam ulli fînthodie deuaed amp;nbsp;caf,Iud»i,aut Pagani ,idcj ex fadis ueftris comprobaui. nupcraEci Quod autem fubiungit,ingensefledifcrimeninterC3^ cicSaRo, tholicam Ecclefîara,6f nuperam illâRomanam, emrûi^ fcandaloru parentem,lniquuse{icauillus ôôbxredcapror fus calomnia,Etfîenim bxcpixfensRomatia EedeGanon abf^

-ocr page 77-

In Antibolcn Bullingeri» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;39

neufs 8^ tnaculis eft in miniftrorum fuorum uita conucrfatione, atcj in rabularum ÔC Curtifanorum dolis Ôi circumuentionibus, In dodnna tarnen ôdfide atijin facraM tnentorum numéro ÔC miniften'o , ôi. in Ccrcmoniarum üfu neque errat, neque à Tandis praedecefloribus fuis digt; . ■fcrepatjfed eam retinet conftantcr iidcm, quam ab initio â S.Petro didicit, qnam Paulus quotÿlaudat, uelut in uni# uerfo mundo annunciatam, fides ergo adbuc èadem eft, ô^ad finem mundi ufquepermanebit, propter illud uer# bum Chrifti, Egoautemrogauipro te Petre ,ut non defi# ciat fides tua.EademqucŒcft port ftasclauium, quae ohm __ ïuiCjbiccnim primus internouosccdcfiæKo^delertores Ct Anaba» hofteSjLutherus ipfe uel in medio Gigantcmacbiac fug fu’ tore confelTus eft ÔC non negauit,Fatemur ( inquit) in Pa patu ucram efte fcripturam facram,uerum baptifmum,uc# tumfacramcntumaltarisjueras dauesadremiffioncmpcc^ fatorum,uerumpraedicandi officium, ucrum Catechifmu -ß^effed non eft nunc eadef protb dolor ) Romaefanditas iiitac,quac fuit olim,non aequalis circa Dei cultum cura ÔC diligentia,non tanta in iureadminiftrando 0^ in ufu claui# utn intcgritas,non tabs circa regimen Ecclcfiarum uigilan# ha,follicitudoamp;circumfpcdio,non idem mundaniluxus

pompac contemptus,qui Martyrum £lt; Confeflbrum tcmporibusfuit,Haccamifla pernegligcntiam luxumq; dC ’uaritiam Ro.Ecclcfiac bona â Deo reftitui per falutatem tfformationempetimuSjDefide dodrina illius fana CT Antiqua nihil dubitantes*

Quod autemaitBuningcrus,fcnoncrederc,uerbafacer# TraniTubfis dotisuim habcrecreaturasDci bonaseuacuadiamp;^tranflub# Hanbâdiconuertendi($,Antiquuseft Vuielephicrror,quc *nteCCC.C,annosinGcneralibus Concilijs damnatum

K 3 reuo#

-ocr page 78-

In Antibokn Bullingcrf.

reuocauit Bcrengarius.Etcundem longe antea reprobauw rat S.AmbrofiuSjficutin fexta Philippkaadlongumcxeo Arabro. de'CotnmcmorauijHicfufficiat hocbreueilliusuerbu. Quod myfte. ini^ 11 tantum ualult humana benedidio,ucnaturam conuerte^ cûn.c.ÿà nbsp;nbsp;nbsp;ret,quid dicimus de ipfa confccratione diuina,ubi ucrba

Ipfa Domini faluatoris operantur f Nam facramcntum illudquodaccipis,Chriftifermoncconficitur.Hxc adprg fationem breuitcr dida lint,

Quaeautem deinceps longo rurfus contcntionis fune protrahit Bull.fupcr fcripturac QC Ecclefiar authoritatc, cu^ riofa funt,ad nihil utilia nifi ad pcrdendum tempus in rixis .lt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uerbalibusjcontra quae fancomnlaiterumdieo, quod eipd

Rîxauerba; us dixf.Non funt fcriptura facra 8C Eeclefia fibinuicem con lis (3ccurio; trariae,fed unumhabent authorcm fpiritum fandum,qui ’’ K fcripturam fandis Dei hominibus infpirauit, 8^ earum redam intcUigentiamfuggcflithodiecj fuggcrit Ecclelîæ, loh. 14, nbsp;nbsp;nbsp;Cui fane datuseftjUtdoceat cam omnem ueritatem ôi malt;î

near, cum eamaeternum. Nihil igitur dcrogo fcripturis fan# dis,quafcunq; em reccpftEcclefia,cas oês profacrofanflis tiabeOjfed uerum earum intelledum non hcrericis, fedfedis Apoftolice Redoribus ConcilîifcÿS^ fandis patribiis tri# Error fed«; buo,abeif(jpetcndumcenfco»Mifcre autem fallimini Uos rum de ijs defertores Eccleßac,dum omnia,qu3cfentit,credit nbsp;nbsp;docet

E^ckfiadi non fint in fcripturisexprefla, pro humanis fig# ere t Eccle ,yj£;pj,'5,mpiehabctis,contra fpiritum fandum,qui earn do I, Tlmo.y. nbsp;nbsp;cet,Et contra Paulum,qui earn bafim nbsp;columnain ucrita#

tis uocat, Atij etiam contra omnes Apoftolos Chrifti primitias ,qui Ecclefiæ tradiderunt inftitutiones partim ferfptas,partim nonfcriptas,utcx Dionyfio Augiiftino# ».ThelCi. queamp; alijs probaui,Quod amp;nbsp;Paulus confirmât,diccnsTe ncte traditioncs quas didiciflis ô^c.

-ocr page 79-

IhAnti'boIenBulIingcri, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;40

Quod auf cm ex fcriptis mo's colh'gi putat Bull, Articu^ Artîcuîu« li luni de ride fandacTnnitatis abhominibus eflc QC inuentû deîdc Trini# amp;Itraditumjmultumprofedocrrat,Noncnimdere,fedde uocabulis dixi , Res utujinfcriptunscxpreflacft ,ubidi# dcur,Baptizanteseosin nominepattisô^ fi.ÔCfp.f, Super qnibuspulchfeait Alexander Papa amp;fMartyr,tcmporibus Verba Ale« Iraianilt^^poft quàmplurimas alias exfcripturis proba# bones,Si Trinitas non eftjquare Dominus difcipulosfuos *

nominepa.Ôd fi.0^ fp»Cuniuerfas genres mißt baptizaref* Siunitas non eft, Quare in nominedixit,ôi; non in nomi# nibus praccipiendo perdocuit Ecce antiquus hie Martyr

Pontifex dixit in nomine, Non in nomen, ut Tigurini buncdicunf»

Nihil aliudhicmolitur Bullingcrusquâmmckdoridc articuloTrinitatisrcdderefufpcdum,contra tot pretefta» Calumnfa tiones mcas expreffc pofitas, qj ibi non de re credenda, fed deuerbis dumtaxat locutu« fim.Mera eft igitur aequiuoca^ bonis fallacia,per quàm contcnditBuIl.dum ait feperinte# gra fex Capita Refponfionis fux demonftrafle, hunc arti culumexpreffecomprehendiin fcripturis.Alitcrenimacci pit hancuocem cxprefTe quàm ego,Ego enim expreflcjpro expreffis uerbisaccipio,Ipfcderebusloquitur,fed content datqnàm prolixe ucIit,Nunquâm tarne demonftrabitnolt;? bis infcripturishaccuerba,Trinitas perfonarum , Vnitas eflentiac,Tresperfonae,Tres hypoftafes,Ettamen ea cre# dere 0^ confiteri debemus, ft ueri Chriftiani efte uolu# tnus.

Quin igit refpondetc adhucambojfi poteftis ad cas circa bûcarticulûquçftioncs,quas.fupraex Auguft.repctiui,K ’ntcaqqo^uobisobiecijVoIo autemutexfctipturisadcas refpon:*

-ocr page 80-

In Antibóï'n ßuHingcn.

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rcfpondcatis,qu{ainctsomnfacxpreucçomprehcnfa diet/

Effor Bull. tis.Quod auteßun.exTertullianodocet,Treipeu0.n3S in de tfiniutt PntateQnadiftmguigradUjformaôifpecie,putomeiuftc ac pie ex Augufttno reprobaffe, Cui uticj iuftius crcditiif, tanquàm probatiffimo Ecclefiae Dodori,quam Tertuli* liano,quietß,dodusadmodumfuft,Interhacreticos tarnen recenfetur,CiuoducroTres perfonasetiam ab Origenedb das effe commémorât Buli.nihil contra me,fed potius con tra te Mufcule facit, Non cnirn ego, fed tu dicis, primo» Chriftianosignoraffeuocabulum pe;'fonaf,Quod fane di#

Vocabub (fiuni tuumegofupraexDionyfîoreprobaui, non èTfcrb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;remurmurat adhuc Bull.de uocabulis iftis,Trinita»,

pcurafunc. pcrfona,effentia ôic,qjâ ConcilqsufurpataSCreceptaqui^ dem fint,fed non citra aut extra fcripturam,fcd ex ipfa ferb ptura.Intcrim tarnen nullum illorum ex ipfa fcriptiiranogt; bis affert aut producit,falfum eft igitur fimp!icitcr,ea ex ip* fcriptura recepta effe,cum in fcripturanuf^ repcriantur, quot;i^indiu Falfumeftitcm,ôiinEcclefîamDciimptum,attjinfpigt; fp.C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ritum fandum blafphacmum,quod ait, In dubium uocari

poffe.quod dico,patres ex inftindu fpiritus f, tres perfona» dixiffe,Conftat enim Ecclefiam fempcr Tres confeftam feperfonas,non fanecxfcripturis (in quibus uocabultim hoc in iftofenfunonreperitur ) neejex humanofigmento, quia articulus fideieft.rclinquitur igitur ex inftindu fpiri/ tusf.fadumcffc,qui Ecclefiam omnem docct ueritatem, nequa^in eaociofusaut dormiens,fi omnem,ergo amp;ifta, Non licet igitur de qs dubitare,qu£e in Conciltjseentra li?!’ reticos deccrnuntur,De quibus dicitur Ad. 17. Vifum eft fpiritui fan do 0^ nobis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

Qiias autem ex alio capitulo de hoftia cruenta ôf incru* cntaobqcit,fatisdarcfuEtàmein Replica folutaacdecla* rata»

-ocr page 81-

In AntiboknBull, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41

’'3tagt;ßthiuusdiftinäionisauthorcshabco Ambrofiiim K Bhryfoftomuin atqjeti'amGreg.Nazanzenum ÔC Diony £,.,.0^ ßyu fiutn.Errat airtcm BulUdum in rcmiffionc peccatoru ftm# deremiffio i pcrfimulrcmittiaffirmâtpœnam amp;culpam,Scimusenïm nepeccati.

•n baptifmo rcmitti pleniffime culpam pcccati Offgina# ^'Xpcenam autcm luimus per omncm uitam uarijs inccm# ’ïiodiSjó^ ipfa denicjmortejQuibus utiij carercmus,fi non peccaffet Adamærrat item et decipit in hoc,quod ait,Chri Alius error ftutn fideles morte fua pleniffimeK â culpa 8C à poena ab;-kluiffe.Qtiaii uero mortuus ideo fit Chriffus,ut nos impu île peccaremus. mors eins iniquitatis effet operculum, Necopusfit pro peccatispcenitentiâagere,eoquod Chri ftus pkniffime abfoluerit â peccatis morte fua. Hie autem Agere poe / Wrortoti aduerfaturfcripturac ,quæpro peccatispœniten; nitentiam. fiamagereiubet. Quid eft autem poenitentiam agcre,nifi ptopeccatispoen3mfibiinfligere,fcupoena fc affic-ereaut Matth n. * kipfum propter commiffa pcccatapunire,Qualiteregerûf 2,Cor.*. Niniuitac poenitentiam, Qi. Dauid, qui cinerem tanquam panem manducabat,ctpoculumfuumcum fletu mifeebat, Quakm 3^dominusdocetin facco ôd cincre,Qualem S)C Corinthius ilk peccator egit. De qua eleganter ôtcopiofc differit infermonedclapfisCyprianus, Atuos populoriî dcceptorcs haccomnia diftimulatis ÔC dicitis populo pla* centia,docentes,nulla opuseffe fatisfaóiione pro peccatis, Erraffeomnes patres atqjetiam Nicenum Concilium , qui Error de fa-lt; fatisfadionem docuerut,quia Chriftus fatisfecerit pro cm; «sfaâionc, nibus,atijitadeprauatis erroneo fenfuuerba ueritatiSjUt du per dulces huiufmodi fermones (amara eft cm poeniten tiajfeducitiscorda innocentiu(ficutait Apoftolus)fe(ffas ucftrasdeccptorummultitudineadamplietis.Eteoufijde#

.......... . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L mentetis

-ocr page 82-

InAntiboknßuU»

mentetis mifcroSjUt noua iam inde feâacnata iît,quæncq^ infernum nec^ dee mo nes elTc credit,

Aliuserror, Superadditä^ alium errorem hfcBulI.ubiait, Ibi ceflant facrifida,ubi peccata picneexpiata funt 8C remifla, dicente

Heb.io, Apoftolo ,ubi peccatorum eft rcmiflio,ibi non eft plius oblatio pro peccatis.VuIt ergo per haecApoftoli iicr^’ ba peflimc intelleda tollere miffàs amp;nbsp;iuge facrilicium, quo Chrifti recoltmus paffionem, Cum longe alia fit mens A# poftolijficutnoftri declarant expofitores antiqui ôifan* (ftipatres,quorumdida breuitatis gratia hie omitto, laÄStia Bul Qiiod autem gloriatur fe obieciflemihi X VH* atgUi» lingeri, menta contra Miflam ad quæ refpondere me iubet, Bgo ingenuefateorjoonrecordarimcjubinam illemihi totob^ iecerit.Ineoenim libro quern priorem contra meædidit, non uideoeumnumerum, fi autemin eohabentur ca argu menta libro, quern ad Blarcrum fuum fcripfit, ego librum cumiam amplius non habco, fedremifi ac reddi curaui ei qui mihi autor fuit feribendi contra errores Bullingeri de inuocatione fandorum .Alioqui conftdens in fpirica uch# tatis,quiinEccIefia eft,acperm3nct,puto mihi operofum nonfore,0^ilIiusrcpclicrcobieda,etderantopluribus eiim conuincei'cerroribus ,quanto plura abeo proponerentur argumenta,ufqueadeoin reprobum datus eftfenfum,Ec^ cleßxin omnibusfere contrarius, eius aeritati dits opera proterueobludans.Decreui tarnen lamdudum nolle cum contendere, Qpantumuis nonicis, “^ueroprolixe iaditet Bullingerus, fe de Canonicis librisa# bunde ad omnia refpondiflemihi,pracfertim in fecundo £d quarto capite fuæ refponßonis, Attamen prudens Icdor, etfiuideritibiingencreab eoad quaedam refponfum efie, In fpecie tarnen nihil apporuerefpoadit, Nara cum omnia uelit

-ocr page 83-

InAntiboIenBuH, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;42

öclft probaricx fcripturis, multas eiobicciquçftioncs, quas fxftnpturis probatenunquam potent, uerbi gratta,quod Moyfcs Pentatcuclium feu qmnt^ libres fcripferit, Qiiis librum lobjlibrum lofue, librum iudicum libros Regum Gi^Paralipomenon fcripfertt,QuarelibcrHcftcr Canonigt; ctjspotiusquam Itber Judithaut Tobtædtcatur, Cur liber bdkum potius quam liber faptentiæ inter CanonJcosre^ cenfcatur id genus plura quæfiui,ad quæ ex fcripturisref fpondcre debebat, quas per feauthcnticas efleôCEcclefiae äpprobatione no indigere diccbat.Quid igit fpecialiter ad ca exfcripturis refpondtt aut refponderepoteft,

Cumt^ multa diceret contra uulgatam translationem, tjuodfecundumHebraicani ucritatemiudicanda dC corn? ex Paulo, grnda fit,obieci duos locos ex Paulo, qui in Hcbraco non habentur,Ad quorumalterumobijcitmihinunc S.Hiero^ *17011 authoritatem(licet ipfcneqj Hieronymi nct^ alternis sntiquorum patrum authorttati abftj fcripturis acquiefeere ^utdeferreuelit) Sedego in libcllode nouis translation!# busoftendi ex ipfo Pauli textu non fatisfccifle(iiquts con^ kndereuellet)Hicronymûilliquæftioni,quamÊuftochiu facra uirgo ei obieccrat,quia Paulusunius allegationis con kxtu tâ multos récitât uerfus, tan^ ex uno Pfalmoru loco wutuatoSjNon dicens.Et itcrum,Et iteru, Et rurfus ,ficuC dicit cap. 1 j-.ad Rom. ubi diuerfa récitât feripturæ loca. Ad alterum uerolocum, quern de nominibus duorum mago#

Pharaonisobiecijdicens,Nunquid ea nomina, quia in Hebraico non habcntur,ex PauliepiftolaexpungesrNihil aliud refpondet,nißnon cxpungam.Cur autem no expun gatjCu in Hebraico non habeant,nulla afFert rationê,fed Utionefubdit couitiofasiftascxclamationcs, Ocalûniâdi

L 2 , Auditim

-ocr page 84-

In Antibokn Bulk

ftudfumIngens,O caecum pedus,omcnteC/mcrijsatno^ rem tenebris.Scd haec conuicia non fatisfaciunt leâori,que ad Hebraicum fontem recurrere iubet Bull » Quia in tcxtu Hebraico,quo hodie utuntur omnes ludaei 0^ Hebreift« noui,non rcpcriuntur nctjuerfus illi quos ex uulgata trans Roma.;, lationercperimusin Pfalm,l3,à Paulo allegatos in cpifto^ la ad Romanos fub uno contextu,Ne^ nomina magorum lamnes ÔC Mambres quae Paulus protulit in pofteriore ad limotncum epiltola.

Verba Dio Superaddamhicexabundant!quaedamuerbaDiünyrq niiq» quæisMoyfi tribuit.In textuauternHebraicononrep^f*’^ tutjucrbigratia.In Myllica Theologiaficait. Neijenitn abrediuinusMofesprimum utmundetur admonctur,^ rurfus ut ab ijs qui non Cunt huiufmodi, feparetur. Et poft omnem illam expiationem »buccinarum clangores uanos cxaudit,ccrnitc^luminariaplurima,plures3c nnihifidosut brantia radios,Mox ucro fegregaturâ uulgaribus turb!S,0i cumelcdisfacerdotibusadnimmitatem afcenfionum dioi naru contendit.Ibicj non ipfi congreditur Deo, ndjipCnw cernit(eft cniminuifibilisDcusXedlocum ubiftctit.Hçc ibi.Etin epiftola ad Demophilum Monachum loquensdc fcditioneCorcDathan amp;nbsp;Abyronficrefcrt. Vcrum ubiin cum infurgere cœperant,prioracç exprobrando minari, 84 iam fermein opus erumperc,Mitiffimus illedeum quidcni infaluteminclamauit,magna ucro conftantia fingulari^ modeftia contcftatus eft,fe infontem eflc calamitatuin ont nium quæ fubditisobuenilTent.

AdhaccDionyftj ucrbadicit ficin fcholijs lacobiisFa# Stapuknßg Stapulenfîs,proteftatio Mofîs,quâhicadducitfanâift

‘ fimuspater,illicfcripta noneft.Etex hoc (inquit)rcLicrs locoô^cap.priipo MyfticeTheologiænumeroy.admodu pcrfuaiîbi

-ocr page 85-

In Antibolen Bull« ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45

Perfuafibik eft,facernir.û patte fecrctiorcs (qutapudMo#- .,., .~ fatce Icgts facerdotes fcruabantur ) libres IcgilTe,ex gbus tS Dignam nbsp;exadîâ liiftoriamtcxcrit,Non,n.eaquçin arta^

^islegis habita funtjôC fob facerdotum intelligentiç crédita, ’nferiora authoritateeranttjs,quîcpafl'im multitudini per^ ’’iifTa funtjEx quibus in epiftolis SiC Pauli ôd Apoftolorum plaeratjad uiuificantem intelligentiam deprompta efle ere ^endum eft,Liber cnim legis palam multitudinipermiflus, I’t cortex eftjinfelligcntia ucroilla per facerdotum fuccef^ fioncs ( ut uolunt ) ad Hefdrae tempora in arcanis fcruata, spiritus quidam 66 quaedam anima.Hæc Faberille, Qua? fgofane neutiquàm in fcripturaefacraedcrogationem reciji Utaefleuolo,fed inhocdumtaxatjUt retundam fuperbiam forum,qui contempta Ecclcfiîc authoritate ac ueteri tranf? latione,ex hebraico textu plæraque affeiunt,quibus fideles ttiulto magis cóturbant $ aedificant,Fabri autem fcntcntia iicc approbo neij reprobo,ne alicnam mihi litem accerfam*

Quædeni^contra ultimum lieplice mcac Capitulum p ..

obqcit BuILprolixas continent de Iio. Pontificibus narrat djyn, narr2f tiones,adquasrefpondercnihileftopus,etiî ex qs plaræij tioncs BuU, redarguiiuftequcantjficutinalioipfius Iibro (qucmcon# trafandoruminuocationem 66 corum imagines impie fcri pfit)liiftoriasfalfas,quasdelmpcratorlbus Graccoru Icogt; nocIaftisretulir,reprobaui,Malo tarnen breuiterdicerc,me nequeomnes Ro,Pontifices afqucbonos autacque malos diccre,ncqucomnium fada defendcre,ftant caduntquc do niinofuo,Nc($mcumcft Mufcule nequeuefttum ,de ijs iudicarc,fcd cis,uelut paftoribus,â Domino conftitutis fu perouespafeuæ fuæ,reucrcntcrobædirc,fîproucrisouibus Chrifti, (quæpaftoris uoccraaudiunt potius quàm alie^ norum ) habcri uolumus.

-ocr page 86-

' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;In Antiboîen BuHingcrï,

CogîtandS Dcnouoautem amp;fallîficato per Zui'ngîium ô(f conV iam de pace plices eius Euangelio puto fatis adhuc euidentia cite,que in amp;nbsp;Reforma Replica dixi,Q_uibus ôi eaacccdunt,quænupcr in Zuin# ædiditOfiandcr,DcquibusfancipfumBullingp Tumnuperprtuatimcertforemfecijtoganseum Ç cumde ifta eius Antibole nihil adhuc feirem ) ut ipfeuna cum có^ plicibusfüiscogitcntnunctandein ea quæ pacis ÔC unita# tisfunt,atc5 nobifeum in Generali Concilio confultcnt in medium de necelTaria pace fa!utariqjReformatione,Quod SCtibi nuncpublicefcriptumeircuoloMiifcule,fatis enim fuperquccertatumeftiamperannosx^.defide inter nos, • Tempus eft utique,ut iam fubmittamus certamen nogt; ftrum ludicio fpiritus fandiper GeneraleCon# cilium,Cuiequidem amp;nbsp;me amp;C omniaferi^ pta mcapleniflimacum deuotioneô^ obedientia fubdo,achumili#

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terabfqueomnifidio#

., . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ne fubmittOe

APPENDIX

-ocr page 87-

APPENDIX gÈ’

IISI

'^fnIibrum,aducrfusBart.Latoniumfupcriore anno ædi'^ ^um,Quarumuna cx R, D» Stephani Epifcopi Vuin# tonienfis libro cxcerpta, altera à Johanne Co» chlaco ad fereniff. Regem Ro. Vng»ô^

Bohc, £)ic, fcripta cft.

STET'H^Nf^'S

ton» MartinoBucero.

ERTIVS lAM annus agitur , Bu# Narratio fa cerecum ego tecum ( homine mihi non di. antea uifojibris tarnen tuis Sc fcriptis in publicum emiffis non omhino ignoto ) de rebus rcligionis familiari colloquio Ra tifbonse contuli. Quo tempore,arrepta indeoccaiïone, literis priuatis ultro citroque milïis,quod inter loqucn# dumobiterincidcrat, latius atque apertius fumus profe# cuti,Ego enim iam tum ,nequid inde cakmniae nafcercs» tur,iicritus,cum adhucrecens praefentium memoria ui# gcret, quod inter conferendum agebatur ,datis ad telite# ris fum teftatus, hoe nimirum confilio, ut prxfens prae# fenti calumniam cbqeeres, iiquarn forte ex uerbisptifaG Autogra# fes intendendam. Tu uero quid meis literis refponderis, pha, Bi quid item itcrum tibi refcfipfcrim, fcis, Certe apud me fcruanturipfaautographa,indubiæueritatis clariflÏma te# ftimonia.Ego etiam ( Dei benignitate dicam ) uiuo ÔC ualco Bucere, Viuunt item ex teliibus,quinoftrofermo# ni in#

-ocr page 88-

gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Appendix Cochlæi-

pi'interfuefuntjhominesinicum doditumprobi, Atquof lum tandem haecr'Equidemdicara.Poft fummum de nô# ftrocoflgrelFu tototriennio filentiura.cccc tandem tu na^ dus oceafîonem de Latomo triumphandi,mc quoq;in l'dé fpcdaculu produciSjTan^fîmultoscaptiuos ods tiii fpi^ n'tu confofTos ôi iugulatos,unacatenaobiundos protiàhe rcs,9iad plaiifump!cbituaccxcitandum,2Cad noministui LatomieDÎ; inuftrandam,pcr quamcommodum utdcretur èC ftola. P beatum»Dc Latomo iudicentalq,quo cum hac'îenus qui^ dem cette ingenue agis,qgt; hominis ad te miiTam epiftolam non fupprimas,fed componas cum tuis,ut una eademcplu# ce,quæ hinc inde dida fucrc perfpedis,fuum oculato Icâo riiuditium maneat,teneanillummaluerit improbare.V'^

-- ter aut.em ueftrumredius dixerit,non cft tam difFicüis iu# dicatio,cum quid dixerit uterque, utrincj conuencrit. At ücromeamcaufam,quaetecum eftBucerejacislongeduJ InîquîtasB'j ïiorem,Qitem non argumentis ex feripto ,utcommodijin ceriin Vuin fuerit,petitis,nonrationibus,âconfecutionereru malecob tonienfem, |edis,nonfanacibusexemplis,quod folcs,ô^nimiumfoleSi profterncreconarisjfedtani^ louis fulmine,ab arcc tui pc# dorisemiflb,falfoin me confido mcndacio,audaderô^ Confidenter ac nimium inuerecundc ôC irrcligiofc, quakm# cumç apud homines de me opinionem extingueremoliris, Stultus,bliteuS,ftipcs,caudex ueredcincepshabear ,fî iin^ quàmdixcrim,quodtuin tuoad Latomumiibcllome fin*

,, gis tibiin interpretando PaulorefpôdilTe,Ettn,quofortius .i ferias,acuminisaliquid,fcilicetcxaliorumiudicio,mihitfk buis primum,3ctandemita dimittis,qu3fi dodum alioqui Impudent 8Cingeniofum,fed tanquàm quicontradominumfapiain, iaftantia ßu tranfucrfam adum^Vidflicct uos foli Domini caufani agitiSjCatteri dæraonum. Qpod cum impqdentcr arro^: ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ganter

-ocr page 89-

Appendix Ioan.Cochlæf, ßsntcrOrbiinculcatiSjCatenusetiamobtinereö^uakrcuul ^'«»néquis audeat iicftris mendaetjs obftrcpcre.Ego autem uideam publice expedire,ut cuius fpiritus fis,qui fpiri^ kin tantopere tuum Orbiuenditasjomnes intelligant,opc f?precium me fadurum arbitratus fum.fi tuam uanitatem ^fgumentisoftenderemjô^ ipfiusucritatis teftimonio faccÿ •^fin palam. Etlnfra, Equidcm liunc locum ( Paulifcilicct Conuidus pritnç Corinthiotûfeptimo)fcriptoapud te tradaui,quo dcmcdacio ^dendo.fi itauidcrctur.meam Orbiineptiam ,fiquae effet, ^creprodidifl'eSjCumBuncturpiter àte confido menda# f'otuam apud omnes uanitatem prodas ,tuam nimirum ’^aliciam,ita difpcnfante diuina prouidentia,ut fpir:tus kus,de quo tantopere gloriaris,ut eft uerc fpiritus menda# ^n2^crrc»tis,in(ignialiquomédaciomanifeftetur. Itatjma •leat in caufa, mendacium iftud tuum Ô6 impudcntiffi # kum3^uaniffimum cire,Dequo2C Deum teftor con;' fcientiamtuamappello,adteftimonium fcriptotum mco# km,qu3c apud tc funt, prouoco, amp;nbsp;idoneis me teftibus id probaturumconfirmo.Atcçetiam illud addo,nonintellige •■eftiamnumte.quid hic Pauli locus iignificet.Et apprime ndiculum effe, quod de uocatione filiae comminifceris.

Quiequid fit, uos folos habet autores, ueftrum inuentum fft,ucftrum commentum. Et iterum. Data occafionc ad tcfcribendi,nonnihildubitauiBucere,quid agerem, Inte# flans* gram ne tecum de Cœlibatu difputationem repetcrem, an tuam in me uanitaté rcdarguilTe contentus, teomnino ne# gligcrem atqjcontemnerem,hominem mendactj impuden nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

tilTimi conuidum.Qiiid enim agas cum eo qui nihil ex fi# de,nihil ex uero loquitur,fed quod ad caufam,qu3 fufeipit, comraodum eftjingit at^refingit,ctomnia ferefadus eft

M omnibus

-ocr page 90-

Appendix loan.Cocb'af, bmnibuSjUt cmnia mifecat atcç confundat. Primum enitn. tui fpecimen præclarû Orbi dcdifti, dum infamem inV piam Sacramcntariorum caufam,corrogata omnicloqucn tiac fiippelledile adornare ,0C ueritatis praetextiim obtcniî densjftrenuc defendere annifuscs.Htc cum parum pro# moueres, dcficisad Lutheranos, Indc,ut arbiter fciiicet honorarius utriufcjfertxjad componcnda domeftica difli# diatc ingerebas. Ab hocEcclcliac Sddifeiplinæ ucterisf fi dqs placet)inftaurator,ncfariiconiugtj turn re, turn ucrbis Nefarq con afliertor,Et Ccelibatus dcnicjhocin libello, non finemani# tof Buccrus f^ft^praeuaricationepatronus. Célébras enimmagnislau^ dibus cœlibaîumBucerc,mulrispræconiisincŒÎumtolIis, Sed tarn parca manu â Deo datum aAirmas,tam multis cautionibus à fpiritu fando circumfcriptum, ut nequis audeatappetere» Adeo quidem,utquod de Caebbatudi# xerat Chriftus,quo Dei in buius doni largitione monificcn tiam oftcnderet,Capiat qui capere poteÛ, id ex tui cerebri fententia,tanquam per froniam prolatum uideatutjNon fecui acdercincxpugnabili uulgo dici folet,Capiat quica# pcre poteftjdumfignificant ncmrncm expugnaturum. Et poftlongamfubtilem ôôcruditam ex Paulo ipfoSCexangt; tiquisGræcorumfcholijsdifputationem,at(jerrorumcon futationcm ita perorat.Huiccrgo mendacto (inquit) om#

Vanu« Bu# impudcntiffimOjiam antea refpondi,Slt; tarn ucrcne# ceriprætex# gaui,quamtuuanc3^impudentcr confinxifti. Cautioncs lusdc fpiri? item tuas,quarum hoc inßgnemedaciu tanquam claufu# w. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lam fecifti,ueritatis illuftrandæ caufa, amp;^tui fpiritus,indi#

■ candi gratia pertradaui» Planum autemfeciffe me arbitrer hominem teplaneuanum, uafrum,callidum,unumillud moliri, ut fpiritus fandi obtentu (cuius frequentem menÿ tionemfacisgt;fpiritus tuimendacesetrores apudincautos fpargas.

-ocr page 91-

Appcndixloan, Cochlæi.

fpargas,8^ carniscaufam agens, animas ad fnteiitum per^, trabas miCcrandum. Nunquani ne lama excutietur tuaf hihil ne in hoc conférer tam impudens inmc conhcliun mendaciuiK C Tuone quifquara pofthac credet fpiritui, qui audesin publicum tara aperte poft totum trienniurn ,,, fineomnioccalionementirir Oftendiôclegimcisipfa au^ tographa,quorum exempla apud te habcs.liîaæde,S^mc, fipotes,redargue,fin minuspoteris, agnefte Buccrcd'ui? namclemcntiam,te ad pœnitentiam inuitantem,pcrfuafe# tanttibitui.mefortalTeaut mortuumiam autita proftra^ tumatiçabiecîum, ut ne anderem contra bifeere, Qiiitibi liocpadoaudaciam addideruntjillifalfijtucaptus es forex indicio tuo.Tuum mendacium apud nos manifcftum cfr, 6^orbis(nihildubito)ucriratcm agnofeet ,quotui fpiritus uanifaseo clariuscondcmnetur. Satis iamfatis âtelufum çft Bucerc,Cede neritati, cede ueteribus, cede ucro.Orna uerisuerura,8«Scaufam ueritatis (utparcft)rcuercre,Digt; fperdctenim Dominns uniuerfa labia dolofa 2lt; linguam mendacem.R.efipifcc,ôvoradeum,fîforted£ttibipoeniren

tiaiikut ualeas in Domino VI. Calendas Aogufti, M. D. XLIIIL

IN RESPON-ßonefua ad Earthy Latomum cluatcrnionc. ultimo (tdita nno Domini

M. D. XLIIII.

HOrrendum quidem uelcogitatu eft,fateot\ Nullum eiFeintanto Kegnofummu Tribunal,cui omnes ex M 2 aequo

-ocr page 92-

Appendix loanXochlacL

«quo parcant,nulla communia omnibus nee Ecclefîaftka nee Ciuilia iudicia,Sed quis obftat, quo minus hæc refti# tuanturrNosfaneadomncmlegtttimam religionis conft» lutionemnoftraftudiaofferrimusjuoshancfugüis.

COCHLAEVS.

Seftxcótra 1C nobis Bucere,ubiautquandoun^ tanta fuerit in lus utruncj JLx ^^onianolmpcrio turbatioquæfummum Tribunal rebelles. futtuliiTetjiîcuthocfedarumueftrarum tempore faâum eftjfî non cft faâum antea,qua uos facitis quæfo authorita tesquot; quoiuref quoEuangeliof Qiiis uobis poteftatem dédit reijciendi lustam Ciuilequam Ecclelîafticumf AtChri# ftusinEuangeliofuo confirmât utrunt5,Ciuilc,dum ait, Rom i}. quot;nbsp;^3te Cæfariquae funt Caefaris,Ecclefî3fticum,ubiait,fî Heb.ij. non audicritEcclefiam.Similiter ÔC Paulus,quando ait, OmnisanimapoteftatibusCublimioribus fubditafît,Item fubicâicftotepræpofitisueftris.Egoita^Vuormacix,an# teannosXXI11Lin facicm Luthcrorefpondi,dumquç reretintercolloquendum,quid faciendum eflet, Sta (dixi) alicui iudicio, dicebamid ex tempore,nihil adhuc fufpicâs dehaciudiciorumfublationequæfecutaeft.Putabam efîi Caefaream Maieftatem feuere executuramcire fuam tune lataminLutheri dogmata fententiam.Tametfi nondum cratnunc promulgatum ,nefcriptum quidem ediâumik lud Vuormacienfe.

Perpetua Hincergo ueftram agnofee contumaciam Si rebellion Luth.côcra nem perpetuam.Nci^enim Cæfarnca totum Imperium utrâc$pote? f^a^jere tunepouit Luthero,ut cauiçfuçcognitionéGe tura^ia,°''^ ncrali Gocilio fubmittereuclit,Q_uod aut poteft clTemaius îiutfublimiusiudicïô ®eflcdebet ConcihiGeneralisf Aut ubi

-ocr page 93-

Appendix Ioan, Cochlxû

Ubi poteft haben magislegittima rcligioniscoßitutiojquä

*n Conciliogcncralif fipapamuukis Condltj iudicio fu# bieâutn efle,qua uos metipfos rogo,authontatefupra eiuf dfm Concilq authoritatem amp;nbsp;iudtcium fxtollitis i Aut Suodius Ciuilc conceflit tibi homini Monaftico uxorcm ^ucereMönialcm profeflam i

BVCERVS,

AT dumdcreh'gione non fucn't inter nos rcâe confti# jj, tutuni,quacpoterunt nobis efle communes leges rSi nullæcommunes leges,quaeiuditia,quacpax auttranquib litas f

COCHLAEVS,

TTErafunlhaecntaiutn ô Buccre.amp;Tprjoculis quæct

V quotidianaexpenentiaperannosiamXiX Vl.ma#

gno cummalototiusGermaniæjatcçadco totius Imperij, dida omnU immo ôd totius Chriftianitatis,nos docuit heu nimium ue«i bu«. taefle,Atlt;$utinamadhucIiceatabf($ukerioredadeôdcor^ poriim ôd animarum altjs Nationibus de nobis ucre dicere, krofapiuntphrygcs, Atqui ante Lutheri fecSam fuerunt uobis nobifej communes leges, commune utnfque Impc# rialis CamerçTribunal,commune item Romae fupremum incaußsEcclefiafticis iudiciu. Die crgoBucere,quouos iureexemiftis âcommunibusôdimpertj ôd Ecclefiac legi^ busattjiudicîjsf

BVCERVS,

QVamdiu cnim uosdecretum Vuormacienfe,8d Au# HI.

guftanum fecutt , quibus conftanter inliafreti8,ha# bebitis nos ut hæren'eos.ut pcrduelliones Impertj Si Ec# clcfi^hoftcs,Contra quàm diunosexiftimabimus reuera

M 3 uos

-ocr page 94-

Appendix Iohan.CochIæi^

uos cffe Antichriftos, oppugnatorcs Euartgeltj gt;nbsp;Qi- difci^ p!incChriftianxeucrforcs.Q_Lixobfecro inter uos iickiun^ hs focietas uel humanitatiJ ratio confiliere poteft r

COCHLAEVS.

QVomodo non conftanter inhaercamus huiufmodi Decretis,quæ fupcriores noftn Imperator Qi omnes Luthtrani ûnp^rij Ro.ftatus publica authorirateconftitucrunt;Non

ucre flint hæ nc fublimiorum potcftatum legibus parère tenemur,Merigt; retici.Impo toigiturbabemus uosproha:reticis,qui antiquorumhçre# damnata dogmata pcrtinacitcr deûæhoftea aflerttis,Et impcrqpcrduellionesdeclarantuos quotidian nae rebellionisfada totijfeditionum turbae,Deniqi Eccles fîæ hoftesconuincuniuosjueftracontra Concilia Qi conf

trafedê Apoftolicâfcriptaintot librorum Myriades mub tiplicata.Qiioautemiureaut teftimonio probabis tu,nos eflTe AntiebriftosSd Euangelij oppugnatoresf Autquan# doun^magiseuerfafuitomnisdifciplinaChriftiana ,qua euerfa ert nuncxó.SC amplius annis per fedas ue(Iras,Nó# ne teftaturhoc ipfum uefterquoi^Lutberus, cum alibi, til apertirtimeinprefationefuperarticulisConcilioproponen Eb'gat kg^# dis fEligeprecortuipfe Iudiccs,qui inter nos Qi uosdifccr# cbmlsùcc; iudicent,ucuideamusquàm fis æquitatîs cupidus rusfiaudît. autftudiofus.Nosccrteincaufapro nobis ufc^ adeo certa

ÔCbon3,toti]? præiudicris contra antiques hæreticoscom» probata iam olim,nulla fugimus aut rcrufamusiudicia Ic^ gitima,OlIendemodoullum nobis Icgitimum Indicium, cuicaufam tuamac fcdlxucrtrae plcne fubmitccre aufîs

%c udis.

Hæc

-ocr page 95-

Appendix lohan.Cocblæi.

Hxc ScreniffïmcRcx ac facratiffimc Princeps, brcuitcr atcy ex tempore eolleda, rcliquis adiungo,ut cognofcat Maicftas ueftra, qiiàm bona fît nobis in hoc negocio con# fcientia,intrcpida^ fides fiducia,Modo pars noftra ftte# nue fuofungatur officio»

HAbct Buceriliber Qiiaternioncs 32. At egoaufim c# tiamfubpœnaS^periculo capitis nici,hoc breuifli# mum fcriptum toti eins libro fub legitime conftituendis lu# dicibusopponere, eorumque fententiæ me fubqcere , Et huius uoluntatis contra Lutherum fui fempcr annis iam î^.acfçpepublicisteftatus fum fcriptis» Aduerfarij malû fiofeconîcmnuntÔCdiffimulantjNoftri pro ftulticia for# fitan habent. Interim pereunttotanimçperimpia 8C malediâa fchifmata, in Germaniam federate

inueda.Finis»Dicxlt;î.Fcbruarh An# no» M» D. XXXXV.

CORRECTORIVM»

A].fad(.2.1inea i2.f!deiChriftian3e«A.î,fa.2.1i',ij.êportu A.

j fa.i.Ii. 27.ridiculum. B.i.fa.i. li j. audientium, ß.i.fa»!^ li.s.acolumna. Ét Ii.14 ftukiciæ.amp;li-jy.feru)tutcm.C.4fa z.li.iy» Turcæ, E. 1. fa.2. li, tn- fit. E j. fa.xdi, ilt;S. feducunc. Et li. 18. fîm plices» Et li.12. didicerunt.F, i. fiL x.lf. 20. qui caufam. F.4»fa. i.li. ^.quanto# cunc^.Etfa.2.li.2o.quod. H.i.fa.i li.i7.Cæteracum uencro.H.2. fa.2.1i.2s).praeccptorcmfuum, L2 fa.z.li.z^» Tresperfonas, K.?» b. i.li,2;,(alucarem reformationefn»

IM-pRESSrM INGOLST-^-i:/ noidcbat -Alexander R'uàjjên • hrn.M. D. XLK-

-ocr page 96-