-ocr page 1-

Difputâtio

tgt;E RELIGIOSE CUKISTIAÎIA,

T)eùiuuantet

s V B P R A E S I-

DIO REVERENDI ET GLARIS-

SIMI VIRI D. IACOBI ANDKBA s. S A K-

Theologiæ Doéloris ôi Profeflbris ccleberrimi, EcclefiæTubingenfîs Præpofîti,amp; Acadcmiæ Canccl-larij dignifTimijpræceptorisac patron! fui fidelifli-ini,3o. amp;nbsp;31. Dec. horis amp;nbsp;loco folitis,publice dcfendcndam fii-

fcipiet.

U. KIIFS MFLtERFS L I Profejfor.

T V B I N G A, Apud Georgium Gruppenbachium,

-ocr page 2-

,. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;♦ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-MX nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;... V

■STf^l^IOSÆ l'rrÈ?^ tuti in ÂcademM Tubingenß.

\ AC d'H ANDB.EAZ amp;. $.

Vminferÿi hi fee ’NatalitijS Dotnini ^SAluAtorU noßrt lefù Chrifliy ommbm omnium profeßionumßudioßs àlelîionihuipublicisAudiendis TJ/ieareUceat, 'vijumefl, ali^ quot dies exercitio tribuere, quo prAcipuA Religions ^Do-ilrinA ChrißiAnA CApitApublicA HißutAtione dtfiuttAntur. Ad AM Adodeßentes 'uerA piet At isfiudiofos,frequent es affutu-ros cum minime dubitemus, breuitAtißmule^perßicuitAti in expediendis foluendis Argumentis itAßudebimus, ojt quAm plurimis opponendi locus eße poßit, nbsp;nbsp;confienti^ß

quA in quibusdAm CApitibus inuolutA ^CAptiuA detinentvr, •veritAtis Do^rinA cœleflis explicatione perßkuA errerut» 'vinculis libtrentur. Rene ^ßxliciter vaIcic.

-ocr page 3-

M A I o R V M A N-

TI I S S IM O R V M FORTITVDL

HE HBROICA, ET SPLENDORE NOBILI S-ßmo: piet ate, virtttttt eruditione, praßantißimo, Viro : Domi-fieLEOPOLDO CAROLOàsteininSüM, Dotnim fuo S.

Ntcraliaînfinita,quæîn nosmiferos mor-tales* Deus clemcntilïîmus pro mifericor-fuaincrcdibili cöfert beneficia, no po-ftremuna efi: quod affliftse fuæEcclefîç hoc triftifilmoac dcploratiflimo feculo pios Magiftratus largitur : qui veræ Religionis curam, fofeipiant, eamq; contrahoftcsinnumcrosincorruptamconferuare ftu^ deSt. Cum cnim in hac deliraamp; fenefeente mundi fc-neda Diabolus, fpiritus fornicatîonum, mirûîn mo-dunifæuiatrcœlumqjterræmifccreûudeatâmpellcns Hæreticos, EccLefi.xDeiinimicoSjVtquibufcunq; mo dis fieri poteft,membra Chrifti veneno falfx doftrinas inficiant: plurimùm fane conferunt,qui illas fpiritua-les peftes perniciofilTimas a corporc Ecclefiæ amp;nbsp;mem-bris eius depcllantjamp;quàmdiutifTimèfaluamamp;inco-lumcm eonfcruarc conStur. In illqrum numero cum amp;nbsp;tufis, Virnobiliffime, qui no modo veram Rcligio-nemes amplexus: verùm etiam in omnes rationes in-tcntus,vt illam in Ecclcfia tua retincre,amp; ad pofterita-tem quàm fideliflimè propagate pofiis : præfentcm hanc Difputationem, quam de fententia clariflimoru quocundam virorum, Ecclefiæ lumftium, in me rcce-pi,tibi infcribcrc,ac dedicate volui.

A a ' Cuius

-ocr page 4-

Cuius tMeiconfingt;rationesp!unni«runtî inprimis verb, vt pro benefiGifs maximis, collatis in mepcr biennium ferè, quo concionatus fum in Biihcl, cùm vi-cem mcritis redderc non valeam,gratum animum fairem dcelarcm: amp;nbsp;maculam Ecclefiae tuæ false inuftam abftergam. Cùm enim hadenus nonnulli dicere non erubuerinr,Buhclcnfes,vt medio loco inter Luthcra-nos amp;nbsp;Pontificios conffituti funt: ita amp;nbsp;mixtamex vtraq; parteReligionem profiteri:meam fidem omni- ' bus teftatam facerc,hacq; Dilputatione,in qua omnes Articuli,qui noftro tempore in controuerfiam vocan-tur,comprehenfi,Ecclefiam à calumnia,quantum potui,liberate conatus fum r vt fcires,quænam, te abfen-te, cum Reuerendb viro D. M. Matthia Cauto Pafto-re Kilchbergcnlc, optime de me amp;nbsp;Ecclcfia merito, fubditis tuis,in lummis anguftijs amp;diicriminibus,cùni vitae corporalis, tùm æternr animç falutis propter pc-ftem fæuilTimè gralTantcm, conftitutis, publicè pro concionibus,amp; priuatim aegrotantibus, propofucrim» Quæquomodo Fontificio dogmaticonfonet, æquus Icótorintelligere facile poterit.Aeternum Deum oro, vtinagnita veritatete cumtotafamiliaadfinemvit« vfqj dementer confcruet ac tueatur.

E. T.

reuerenter colens

Vitus

-ocr page 5-

DE D^LigÏ'oJ^ CHT^.

ßiana DißuUitio.

T Q i I T 1 Q TRIMA*

OJAO, CRnArVRA-RVM. OMNIUM NOBI- Gen-î.” Conditlu eil, vt Créâtorem fuum agnofieret: Aftor-v'. S ^Stiitumtamp;inhacvitacaducaverapietatetacmorum Deut.«.

fanctimoniacoleret: dfin illabeataperpetuocelebraret. îJôTii*.

J!. Hoc modo adfinem fuum tendens hame,perfeéli Pfai. i. us« beatam vitam tranfigtt.

S, Vita autembeataduplicipotißimumratieneconßderatur: alter a, cen.ï.j. qualif fuit ante lapfum : altera verb poH hanc diariam, ac momentane- Rom.«. credentibus expeélanda.

4-. Canditus enimfuit initib ad Dei imaginem, in verafanblitate amp;nbsp;omnium virium ebedientia, cogntfcens Deum ratione ejjentia amp;nbsp;volun- Ephef.4. tatis, vt illa, qua acie mentisperjpexit, amp;nbsp;voluerit amp;potuerit ; libertate nbsp;nbsp;nbsp;^7'

virium praditus.

f. SummaeŸgodignitasamp;perfeäioprimiaDeocreatihominis,ab- Gen.i.j. foluta omnibus numeris omniÜ rerum cognitio:Voluntas ad omne bonum promptißima : obedientia omnium virtum jpontanea : quibus in rebus omnibus adfœlicitatem ipß nihil deeßepotuit.

6’. In ilia autemtntegritateamp;perfeiliene homo, mundi dominusno perfiitit : verum dolis acfraudibus Mali iltius circumuentus,corporalium g j„.

aternarum poenarum retu fallus ell.

7. Liberrima enim voluntatea mandatis Domini deflexit: mendacijs syr. u.' Dialoli, quam faluberrimis Dei admonitionibus potiorem fidem adln-lens: id quad et ipß amp;omni eiuspoßeritatiexitiumacexilium temporale loan. j. acaternumattulit: cuius mali nosßngulis momentiscumcateristotius *°'4. vniuerßmortalibtu, pœnas trißißimas luimus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pfai.90.

S. Amißanamq^imagineDeiomniumpulcherrirnailaruamDiabo- Gen.j.s-Vi indititiomniu rerum diuinaru ignarus aciniußus redditus:ita,vtcordis ° j bumanifigmentum tantummodb malumßtapueritia : in mentecacitas, ccn. s. s. st( tenebra ; in volHntateinobedientia,(^reiiquis viribus contumacia.

A i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p.Dic

-ocr page 6-

Au^de hs- y, Manschai, in contraria funt opinione : peccatum originss non /i-■ bero arbitrio ,fed fubßantia tribaentes ; peccata effie neceßitatis. Ipfstn fitbßantiam,aniinam fcilicet,exparte,qua capta ebl,cor-ruptam effie, amp;nbsp;adpeccandi neeeßitatensperdublam ; ipfuns veropecca-CoofeC. Or tumfubßautiasH effiecontrariam,ö'fcparatamfubfißerepoffie. Flaciut '5ol jV itë nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peccatum originss nihil snharens in natura hominispoSl lapfutn :

inEpift.de- fedipfam fubßantiam homsnis effie cenfuit, adeb, vt in non regeneratie 4ic.s.7.\).j. fjuUufn difirimenßtinterhominem etpeccatumOriginisadmittendurn: fedabfqjVUodiferiminehominetn tpfum, hocebl,fubßantiam,naturAt» amp;efficntsameius,peccatumoriginis effie.

t4. His répugnât D. Apoßolus : fubßantiam hominis, àquot;peccatusm snharens eidein, dsUgentißime dsßinguens. Non^o, inquit,operoril-ludsfedqubdin me habitat peccatum: video aliam legem in membris mess, repugnantens legi snentis mea : non habitat in me, hoc eil in carne mea bonum. EJam veile adiacet mihi, perficere autem bonumnon in-uenio. Inuenio ergo legerts, volenti mibsfacere bonum: quoniamtna-Ium mihiadtacet.

Aug.denat. 1}. Etitapeccata,à quibsss Euangelium dicit/äluumfaciendump0‘ ii gut. c. 2. piihiDi ebrißi ^fubßantisi nossßstst : amp;nbsp;ffiirituaJes homines

debent

-ocr page 7-

àtlent inter feccatutu Originaleamp;creaturam. lion^tinnaturacor-^f^pf^generatio .• fid acceßit iUud Diaboli venenum,pruritus carnis ac Ge«vcap-4 fœda libidc: qua m natura integra accidère : Et (ta nos feparare debemus ibid.

fwwMojêrÙMj quapeccatumOriginüattulitin(reationeamp;eperibus iblinca.*» Dei.

(ateris malis torporalibus ac aternisfecuta : quaexaquo omnes, cùm in ^dam omnes peccauerint, inuadunt.

iç. iJoc modo cùm à veris falutis aterna rationibtu omnes homines deflelterent: lege opus fuit : q(U non aDeo malo, vt Manichai delirant : Rom. j fed à Deo nofiro Optimo Maximo profebla : vt fcirent homines, quid Deus abipfisrequireret,quidprohibertt.

20. Htncetiamerrare pat et Âtttinomos: qui docent, Chrifiianis lege Dei opus non efie: cùm perspiritumfanilumrenati fint: idquodinre-furreltioneregenerationisperfe£la locum habet.

2(. LegemtUam, vtadpofieritatemfideliùspropagaretur,confi,ribi Deut.ff. «. voluit Deus : a quo aut ore, iliafcriptura,fa(ra diéta: in qua,quia Cano- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

iiica amp;nbsp;certifiima, continentur omnia ilia aperte amp;nbsp;dilucid'e, qua ad sim. « falutematernamnobisfuffciunt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S'ai.*». 11»

22. HineApofiolusdicit, quodnon fubterfugerit, quo minusomne loan ao Dei Confilium fuis annunci^erit : quod qmnedetndefecundum Irena-urn per voluntatem Dei in fcriptis nobis tradideruntApofiolifundamcn-tum,amp; columnamfidei nofira.

2^. ErrantergbPapifia,qutfitcramScripruramdubiam,obfcuram, inCenf.icf imperfellam efievociferantur, venditantestraditionesApofioUcas,quas fcripturafacraplaniores ,pleniores, certieres, adeoq^ firnnfinnumfidei cquot; °ca^ fundamentum tfiepradicant.

2^. Hine

-ocr page 8-

•• 7

4.

’©«Eccl.Kîe 54. UtncPlghtutJicitiAfaßolasqa^tdamion/cnpßJJeilißn/Vtittii ßriptapraeß'entfideiö'reHgioninoßu;fedvtfubeßentpotitts. Actan-dem concludit, Eccleßa authoritatem non folùm non inferiorem, non fi-Ihmp4rem :fed quodammodo amp;fuperiorem amp;nbsp;notiorem eße authorita-’ te factitS. fiquidem Ecclefia pracipuit firipturù impertita est Canoni-cam authoritatem : quant nec ex fe, necex authoribus fuis habeant.

Ibid. c*p.4 -zj- redubia, auiquacunq^excitatacontrouerfia, adfidem cer^ titudinemq^ faeiendam magù idoneam efficaciorem eße Eccleßaßica traditionis authoritatem : quàm ipfas firipturas : cum clarior, magif aperta, amp;nbsp;plane inflexibilis ftt traditio : cum contrafcriptura obfcura, amp;nbsp;in diuerfas fententias trahipoßit.

X. Coi. 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Not verb cum Apofiolo dicimus : Q^dß Euangelium noßrut»

opertum ell, in his, qui pereunt, opertum e^l, in quibus Deus huius fecu-quot; li excacauit mentes infideUum,nefulgeatillis illuminâtio Euangelqgloria Chrißi.

Â.ag.coMt». Z7. Aßerimus cum Aug.adexamen nonßateras dolofas,vbiappendi-f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;volumus,ô'quomodo volumtss,pro arbitrto noßro dieetesthoc

graue eft, hocleuetfed afferimus diuinam fiateramde feripturisfanSit tanquam de thefauris Dominicis;amp;in ilia, quidßtgrauius appendimue/ imb non appendimus : fed à Domino appenfa recognofeimus.

Aa^.coMii Anathema enim fecundum eundem, qui velde Chrißo amp;nbsp;Ecefe-fidem, vitamqj noßram,aliud, quàm quod in fers-pturis legalibus amp;nbsp;Euangelicisaccepimus,annuneiant.

Tfil. SI lob. 14

29. Caterum cum hominesinpeccatisconcepti aenati, legiDei mi-Rom I î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poffentfatisfacere : fedfabinde omnis generis fieleribus fèfepoUue-

gTj’ nbsp;nbsp;nbsp;rent tfacientes, qua omittenda: omittentes, qua fac'tendatLex verb ni-

Dcu.x7.ig hilominus obedientiam Deodebitam, (^quidem perfeflißimam, quod Ioan’ J cogitationes,à'afliones, requireret : ne genus humanum in aternut» periret:Deus,mifericordiapater,aliamrationemadinuenit.

Ephef.i. 30. Nam pro paterna fuaamp;inexhaußa dementia aebonitate, ante Ioan. }.s.«. feculifundamentainfiliofaluandos, elegittcùm hominempeccarevide-Rom.s. tet: vtiamcertb,qui credit,dicerepoßit:ßeinlibr0viuentium,0'ele.-üum eße.

Syr. IS J/. Q^a doflrina nulladamnationis culpa, hominum improborum, iSîn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;transferri potest : dim omnespariter vocetinfiUofuo : quern, à

of I, ‘ mißum, dim homines increduU recipere nolint : Deo profeilb hoe E-n.i».}} imputarinonpotefl. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jz.Errant

-ocr page 9-

Nemo, inquit Chrifiut in loanne, oues meoi rapiet è manu mea. loan. 10 EtApoflolus: Scio eut credidt, ô'eertusJuin, quiapotenselldepofitum meumferuarein ilium diem.

yiuat. Noneflvoluntaspatris, vtpereatvnusdepufillis,quicredunt. nbsp;nbsp;**»“■*. 1«

. Ignorantttaq^hominesilligratiamDei ineffabilem, quimifîrfi- Pfilm. 1 lium cdéffentialem, ab aterno à fie genitum, in plenitudine temporis ex Gai. tftuUereifadutn legi obnoxium : vteos, qui fiublegeerant, redimeret: vt adoptionemacciperemusfô' omnis qui crédit in eum,nonperiret:fedha~ ’ beret vit am aternam.

3!t. Affumpfît autem corpus amp;anfmam,vtvtrum^ redimeretiîd Naz.iBna-quodPhotiniisamp;Appollinarisnegârunt.

■eo. Hacdemifiionefilq, quando à nobis dicuntur ,nonintelligimus loan. 14 »/gt;ƒ«»» à Pâtre amp;nbsp;spiritu fiando haberefieparatam effentiam : citm tres il-la diftinaaperfionajint vntis effentiâ Detu. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deut. «

B

43. Hit

-ocr page 10-

6.

Ttouet. î Mich, s i.Ioaa. s loin. I I. Cor. I

Trip. lib. J. cap. 1.

I. Coi.12

tit! contradiât Spiritu! ftin£lus, vocans PUiutn faptentt/tw, qUit etl aterma Pat rif Piliits : egrejfm eius ab initio amp;nbsp;à diebus fecuii: vtßntut in v(ro eins filio leftt chrifio : bicePl verus Deus amp;nbsp;vita at erna. Ipfefnet dicit : fe ab attrnocum Dioiperfe omnia condita.

4à. Marcionisamp;Manichai harefes,filium Deißiritualemcarnent ttxUtifs in vterum Maria Virginis detuliße, amp;nbsp;per earn ,ßcutaquapcr (analem fluit, tranßiße, Prophetaamp;Apoßolifinisperßticti'eréfutant: Vocanteseumfernen muhens,Abraba, virgtnis filium, Immanuelem, in earnenoßraDeum, Verbum carnem faclugt;n,factum ex fimineDautd fecundum carnem ,faitum e.x mitliere, qitod etiam ex proprietatibus hu-mananaturapatet.

4^. Ipfumautem Deifilium, (contra ValentinianOs: negantesipfum ex Maria Virgine : amp;nbsp;Manichaos, ßmulate ajfampßße fiatuentes) vere incarnari, opus fuit : quia infinitus Deus offenßn, infinit am peccatorum poenam, amp;nbsp;perfellam legi débitant obedientiam requirebat: quam parus homoprafiarenonpotuit. Vnde Deus pajfx : amp;fuo fanguineEccle-ßamredemijfedicitur.

4p. BincApoßoltts:Qu^odimpeßibileeratlegi.inquoinfirmabatur per carnem; Deus filium ßium mittens in ßmilitudinemcarnis peccati, depeccatodamnauitpeccatum:vtiußitialegistmplereturin nobis.

fo. Duaillanatura, diuinaaternaamp;humana inenarrabili acim-perueßigabili modovnita funt: vt vnum conßitiiant vcpsxiitwp: neq ue in aternumfiparentur.

pt. Nullaautemhtcen-fingendacraßa conglutinatio,qttaresnaturales amp;cojporea mutuo contaclußbi inuicem extremitatibusiungan-tur,autcomplexualtqaoinuicem includantur, aut mifceantur.

loan.14

}2. Neq^etiam folaDiuinitatisprafentia inhomineChrißodefiniri poteslmfeparabilis perpétuaperßnalis vnio. Deus cnim etiam inAn-gelif

-ocr page 11-

tflitamp;lgt;e4tiiho»ttnibu(e!l,aquibHsi»éternunnton nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tam i.Tiicfl:*

^uibtu tentenperfon4liter vnitns diet nonpoteH.

fj. Hallucinnntur autem, qui verbalem óquot; GrammatkatnH4turM-‘ rum, earum^ idiimatum, in Chriftoeommunienem introducunt : qua homini Chrtfio,feH humaniiaü eiiu,prater maiefiatü, qua diuinitatit propriaeH,nomen, nihiltribuunt: veritaterei denegata. ^aratione nonplus dignitatû amp;eminentia in natura Chrifli humana inejfet,quàm in quibusuu alijs hominibus.

. Res enim omnes creata, vißbiles amp;nbsp;inuifibiles, quiequid funt, à Ephef 4 Dffl habent : à quo,prafente in ipfis,fouentur, amp;nbsp;fuflentantur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aftor. ly

ƒƒ. Reijcienda quoq^ illorum opinio: qui fiatuunt, Chrifto quidem itailta, magna^communicata :non autemomniadiuinitatisdona:quo modo infanclorum An^elorumordinemredigeretiir.

jb. Satra enim Smptura omnem ei in calo ac terrapoteßate datam Matt, it pronunciat. Omnia,dicit Pßtlres,ßsbpedibus eiusßsbieeißi: conßituens Pftlm. c f KW ad dexterain in cceleßibtu fuper omnemprincipatum acpotefiatem, EpheC lt;nbsp;amp;nbsp;dominium, amp;omnenome,quodnominat((r tun folum in hoc, fedeti-nmfuturofecula,

yS. Diligenterautem not.sndum dißrimen inter communicationem fdiomatumhumananatura,amp;communicationem Idiematumdiuina: qua propter eandem humana adfiribuntiir.

so. Etßenimmutualt;^reciprocaeß:aHatamenatqjartapropterna‘‘ turarum diuerßtatem eius ratio ell : quoddiuinapropter immutabilita-tem nihil perfeHionés, vel imperfetlionis accederepoßit : humana verb, qua mutabilù ell, in ßtmmamßsblimitatem exaltata ßt.

6t Hacveraacrealiplenitudinisomnüdiuinitatiscommunicatione, eiatura humana cum dtuinanon mifietur aut abeletur : fed quod diuina natura ex fe,per fe, ex fua natura, proprietate fua natura, habet : id ‘KXtülIäo propterVnionem,huntanacommHnicatur.

-ocr page 12-

8.

iSj. Errat er^'b l^eßortiis, qui îdientatum contmunicatioiient noA intelligens, concedere noluit natura humana, propria Dimna Natura ta (oncreto attribut pojjiperparticipationent: quem erroretit etiam Zvuin^ ^[ianii^Caluinianihodteprofitenturamp;defendereconantur.

Luc. I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Expreße enitn Angelus dicit : quad ex te nafcetur,fiUus Altißimi

i, cqi. z Yocabitur. Si Dominumgloria agnouijjint, non crucifixiffent. Deusfuo Aâoi.20 ßsnguineEcclefiam acquifiuit.

InalteroextremopeecauitEutjches, quiin Chriflo Eedemptore neflropoU Vnioneni non duos : fed vnam duntaxat naturapradicari de^ here afferens : carnein eius naturaßmilem negans : humanitatem à Diuinitate abforptam dr Deißeatam, opinatus elt: quem amp;nbsp;Schvuenckz feldius, non concedetis Chrißtim poïïglortficationem creaturam eße,fe‘ quitur.

66. Hune erroremperniciofum multafacra Scriptiira illußriaim-loin. J nbsp;nbsp;nbsp;pugnant teßimonia, Verbum carnemfaélum ; fiUum Maria ad dexte-‘

Matt ^28 ” federe : eut data omnis potefias in calo amp;nbsp;in terra ; cui Pater loan. 3 omnia dederit in manus : ea^ omnia fecundum humanam naturttm : cùmfecundumdiuinamomniahabeat.. HincEccleßacanit:HodteDeut homofadus: amp;nbsp;quod erat,permanßt : amp;nbsp;quod non erat, aßitmpfit^

67. Etita ilia communicationeperfeäionis, humana natura à diui-Col. 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;na non abforbetur :fed exornatur : propter quod ad dexter am Det federe

dicitur,drfuper omniaexaltata: amp;nbsp;ita nonabfoluta '6lt;ilct:fèdt non eßentiä: fed communicatione potentia, humanitatem Diuinitati exaquamuf.

pfa°'^ii7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ttt^itpudDeum

11-

Efa. 48 Ephef. I

Ephef 4

’ necdextrum,necftnißrum:fedinfinitam,drimmenfamDeipotentiamt fapientiam,Yirtutem,maieflatem.

6g. Propter illam communicat am humana natura omnipotentiamgt; coelum dr terram, etiam quatenus homo eH, implere dicitun

70. CumenimomnipotentiaDeiamp;ipfeDeusßntvnum,amp;nunqua feparentur : hac verb communicata natura humana : qitomodo

Matt. 18.28 Deialiquibus rebusadefepofet, à quibus velDiuina, velhumanaDinina vnita,eff'etfeparata ?

gi. Vbicunq^ enim Deus eH, ibi totus eH, cum humana quaq^ natur«: loan. 3 nbsp;nbsp;nbsp;(iim Vnio definiatur communicatione: quod omntsplenitude Diuinitatis

coL 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in ipfa inhabitetcorporaliter.

72.Et

-ocr page 13-

9.

72. Etquonidtn triplex corporie chrtflt ionßderatto: Phjfugt;t,^uit Heb.» froprietatibus amp;nbsp;affeäionibut ttaturalibtu praditum fuit : altera, qua PbU.» iam eïïglorificatum corptu : amp;nbsp;maiefiatüjfecundum hatte in confirtium DiuinitatK ajfuntptam, amp;nbsp;maieftatis eiufdem participem enunciamtu, * quamuis eam Diuina natura perfe, humana propter Vnionû »ijifierium habeat.

73- Qaemadinodum ergo homo Chrifitu aplenitudinisDeiinhabita- pfalm.p» tionecorporali accepit omnem poteflatem fuper omnia, qua amp;nbsp;in cœlo, ; amp;nbsp;in terra funt: tta amp;nbsp;modum,quo rebus omnibus, quibuspraell, etiam tAw.adßt.

74. JJancBb(aufain,etiamquatenushomo,fecundumfacramScrt^ pturam adoratur. Adorabunt eumomnes Reges terra, omnes Gentesfer-uient illt : emnes Gentes deprecabuntur eum : adorent eum omnes Ange- Heb. i lieitis.

7J. Quanquam verbplenartam omniumpoteßatemacceperit,amp; in forma Deifuerit : non tarnen rapinam arbitratus e^t, eße aqualem Deo : rhU. i ƒlt;/ euacuauit fe,formam ferui fitmens,amp;habitu, vthomo,inuentns.

76. Quoad officium eins,Rex,Sacerdos,(^mundiSaluator eil.

7‘2. ConßituiRcgemmeumfuperSion,montemfanétummeum.Rex pfalm.a tuns venit tibi iußus; Dabit imperium Reoißio, amp;nbsp;fublimabit cornu Chrißifui. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

M.alefaciuntautem ludai, quißbi mundanum Regnum imagi^ nantur. Item Nepos cum Chiliaßis, mille annisantererum confumma-tionem, antequaminregnum coelefietraducerenturChrißiani,inmutt-do dominaturum.

7p. Jluicetiam Regno contrarianturDiabolusAntichrißusPon.-tifex Romanus, homo peccati amp;nbsp;fihm perditienis ,quie^ aduerfärius àquot; amp;ext0lliturfiiper0mne,quoddiciturDeus,autcolitur:fedensintem- i.ThelCa ploDei,oßentansfi,tanquamDeus: vocans feEpifcopumvniuerfalem: Tit.i quod velfolum certißimum ,fecHndum Gregorium I. Sedis Romana Epi- ' fcopum,Antichrißi ßgnumell.

80. Sacerdos eEt, qui vnica oblatione confecrauit in perpetuum eos. Heb. 10 qui fanäificatttur.

Si. Saluatorem ipfum nobis Efaias depingit: Verelangtioresnoflros Ef. 53. ipßtulit, ö'doloresnoßrosipfiportauitivulneratuse^propteriniqui-tatesnoßras,attrituseElprop{erfceleran0ßra,difciprtnapacisnoßra/u-per etimjamp;liuoreeittsfanatißumus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B 3 8i.Hane

-ocr page 14-

ßanc ob CAufam in mundummiffweîb, non,vtJomin4returJ Cjn.» nbsp;nbsp;nbsp;ƒ// vtinferuiret^amp;lgt;Merttur:acpi(t'undegenut huwanum Patrifut re-

cenciliaret,

Mitth. zo , Difft.n, ipfe.noH veniffefilium homiHü,vtfibi minißraretur:fei Vt mtnißraret, amp;nbsp;daret animant fuam redemptionempro multü.

E^hcf^i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tradittu eH itidaif, cafas, crncifixtu, ad inferos defiendit»

Colof equot; tnortUKs at^fepultns,

Tfaim.«« Si. Pefurrexit^ô'adcalosadfcendit:vtitfiederet,feiHC(x[isq'uo^ha-wîtth *25 berepoteflate,redituriu ad iudiâü vltimo die,iudicare viuosac mortuos. I. Their. 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Slt;^. HincApofloltu dicit : ipfum traditumpropterpeccata noßra : amp;

Rom. 4 refurrexijfe propter iußtficationem noßri,

T. Cor's nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peccatorum Chrißus Redemptorfußulit : vidi“

mapronobisfadus.

!^a omnia quant fideltßinte apud animos noßros fant deponenda t (ùm frudus amplißtmtu illarum rerum praßantißimarum in nos re-ditndet.

loan.j.s ^9' Si enim hac beneficia vera in Chrißumfideamplexi fuerimus. Rom. J. nobif^ appUcaaerimus : verè iußi pronunc'iabimur, amp;nbsp;hafedes vit£ aternaefficiemur.

ço. Teßatur enim Propheta : qabd feruus Domini iußm cognitions fui iußtficaturusfit multos ; cùm iniquitateseorumportauerit.

loan. I yz. Sic Deus dtlexitmundum, vtpbumfuum vnigenitum daret : Vf omnis.qui aeditin eum,nonpereat;fed habeat vitam atcrnam.

fi2. Et quod ex gratia, amp;nbsp;meta Dei miféricordia, iUa nobis contin-inE^ft^ad gant; ex iÛufiribusPauli tefiimonqs patet: quibus gratiammerce~ ■ dem : donum acmeritum : opera amp;gratiam,vt prorfiss contraria, oppo-nit: quorumalterum tollat alterum.

Eienimquioperatur,mercesnonimputaturfecundatngratiam: fedfecundum debitum : ei verb, qui non operatur : fed credit tn euni, qui iufiificat impium, fides fua imputaturadiufiitiam.

Rom.rr ÿ#, Qiwdfi per gratiam, iam non ex opefibus : quandoquidentgrU“ fia iant non edgratiafin ex operibiu,iam non exgratia:quandoquidem opiuiamnonedopus.

Gai. 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ç J.Siper Lege efiiufiitia,chrißus frufiramoïtuus.Gratiaefiisferuatit

tpkcf i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ffÿgx vobü : perfide: Dei donued,non ex operibas: ne quis glorietur.

9 6. Improbanda ergo (fi- damnanda Sophifiarum, ac M.onacborunt opinio

-ocr page 15-

II.

ojgt;inw;lt;]Uf docueruttt,Patriarchs,Legû natura: jfr4eritai,LegûMof4l-gt; (a: Chrifitanos, legùnoua Euangelica perfecliorti, quam Chrifluclegislator tradiderit, obferuatione, iufiificatesamp; faluates. Nulla enim noua lex in noua Ttflamento froponitur : fed legisexplicatio,à Pharifaù elitn,(^hodie lt;1 Papißis deprauata in eo continet ur.

(17. Errat etiam Schvttenckfeldiiis, qutfalsb perfuafissfuit, homini regenerato nonfolùm non impoßibtle : fed etiamfacilimum ejfe, prace-ptùDei fatisfacere: quemadmodum amp;nbsp;Anabaptifia perfeltionem ope-rum, qua Deus tn nobis agat,fingunt.

çS. Nam quod ad iufiitiamimputatiua,qua coram Deo credentes in Chrifium iuflificantur,non pertineantqualitates, autoperanoßra : fed proifns excludendaßnt ; Paulus illisexcluftuisdocet: abfef^lege: abfjue opertbusEomj. Gal.a. Gratis: Dei donum ell : non exoperibits. Gal. 2. Eom.^. Tit.

ÿp. Quibus', cum reliquisPatribusfincerioribus, Augußinus confcn- Aug. dena-tit:gratiam Chrißi) fine quanec infafites,necatategrandesfatuifieri pojfiunt,nö meritis reddi:ßdgratis dari:jgt;pter quod drgratia nominatur. pel. cap. 7.

too. Toto ergo cotlo Papßa errant, qui in iußificationis negocio,meri u cenC to chrißi perfectißimo Opells noßrs imperfeclißims adiungtint : imb abfiluteniereri pronunciant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o-Aqu.

zo;. Malefaclum etiam in eo, quodnegleHo pnico inter Deum amp;nbsp;homines MediatoreaDeoPatremiffo, D. Vtrginem Mariam in locum filij Deifubßituunt: quam Dominam omnipotentem vocant: cuitu pedes^ quibtts Antiqui ferpcntis caput calcauerir,adorentur.

Vnde amp;nbsp;llortuli Anima ; Rofaria : proceßionesfolennes, (sf idgen:is alia infinita.

Genti-

-ocr page 16-

li.

Efl. 42. Pfalm. so Exod.ió Deut. « Efa. 43 'lom. S

Efa. 51. Si

Adoi. Ie

Genftbuf Kffn rlr mecum :gloriam tne4m alten non äabo,ftec laudeUl tneamfialptihbtu. Innoca me in die tribulationü, egoenpiamte:noti habebif Deos altenos prater me. Dominum Deumtuumadorabis, d’il' lutnfilum coles: ego deleoiniquitates tuas: quicunq^venit ad me, eunt non eijciam foras,

13J. Hoc eü latum nuncium, qubd nosin fummis dr corporis amp;nbsp;anima diferiminibus conßitutos erigit, de quo Petrtis : qiibdßt ferma, quem mißt Deus filijslfiaehannuncians pacemper lefum Chrißum,qui omnium Dominus: cui reßimoniumferunt omnes Prepheta,qttod remißionem peccatorum accepturus ßt,quisquis in eum crediderit.

Ephef. z

I. loan. 1.3

i.Tim. I

Cal. 1

Aâoi. 15

Rom. 9 Gal. 2 Kom. 1.3.4

to8. AdGalatasdefuaaliorum^ludaerumfide: EtnosinChrißunt lefum credimus, vt iußificemur ex fide Chrißi.

lop. Et de Gentibus Petrus: Deus teßimonium perhibuit iHis : dans eisSpiritum fan^tum, ßcut amp;nbsp;nobis : nthil^ difireuit inter nos amp;nbsp;illos, ciimfidepurificauerit corda iUorum.

no. Gentesquinonfeclabanturiußitiam,apprehenderuntiußitiam: lußitiamautemeam, quaellexfide. Scimus quod non iußificeturhomo ex operibus Legis, nißperfidem lefu Chrißi. lußificatigratispergra-tiam ipßwfine operibus Legis.

Jii. FrußraergofanlliconßitutifuntaPontificqs0pitulatores,illisqj templadedtcat4dißributisoßicqsinterillosadcertasneceßitates,adqu0-rum imaginesfactus concurfus, amp;nbsp;imagines adorata. Hine or dines M.o-nachorum innumerabiles, opera fupererogationis fuperfiua vendentes, recept is mundi opibus,

112. ErußraetiamMiJfafacrificiumcelebraturinhuncfinem,vtre-conctliationem cum Deo mtferi homines confequantur.

I. loan. 1

1. Ioan. 1 Ifalm. 13 o.

sij. Impingunt etiam grauißime Nouattani: opinantes, lapfospoH Eaptifinumnequaquam recipiendos: ctitn tarnen Chrißuspro omnibut totius mundipeccatis fatisfecerit: drfanguis Chrißtnosabomni, quan-tumcunq^fit, peccato, credentes in ipfum mundet. Ipfe redimet ifrael ab »mnibtu iniquitatibus eius, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ii^.Dica-

-ocr page 17-

us. Et quoniamfidesJperandarum fubflitntia, amp;nbsp;non apparentium «*’’• “• urgumentumqu0tidieaDtabolo,»ittnd0,carnenoßrapropnavarqsten~ tationibtupercellitur:confirmeturfubindè in angufiqsillis amp;nbsp;difirimini-biuneceßeeß,

II!. Huie circuncifioni in N. T. Baptifinusfitcceßit,qui eß lauacrum Col. * regenerationis amp;nbsp;renouationis in SpiritufanHoique effuditin nos abun-dèper lefum Chrifium : cum iußificati ipfiiisgratiaharedesfimusfecun- Tit. j daw ßem vita aterna.

dentesfinBaptifmo lauans, mundosacimmaculatosreddit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coi^t

ra Chriflicorporafint : naturale, gloriofitm, in maiefiateconfiitutunt

amp; Sacramentale : fed qubd aliomodo idemcorpus Chrißi inccenapra-fensfit, quam quo in crucepaßum e^l.

t24. Nulloergb mododubitandumell,hacrationecorpus Chriflica-na vtentibus dignis ^r indignis, id quad Zvuinglianinegant, longipra-fentiiis adeße: quam ipfum minßrum, per cuius manum hoc Sacra-mentumdißenfatur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;125.Quem-

-ocr page 18-

12^. QuentitdmoJum enimDiuinitdi rts conditoi non extraft etur:qttod indigente effet argumentutnffed in feipftdn quafaut, rati» tione, quaearumcaufaefi: itaamp;hunianitati Chrißi eam tnaiefiatent tribuit vnio perfonalù amp;nbsp;feßio ad dexter am Dei,vtnoneminùsaUquii adfficiat :fed in fe prafentem habeatrerum omnium veritatem.

120. nine LutheruscomparationeminterhumanitateChrifli cuifi Âôyo;conimunicaHit,amp;oculumhumanum,qui ab anima informatutt inflitutns, dicit : cum oculus humanus corporis minuttßtmaparsproptet informatione anima totÜ hemiffhariit in momento apprahenderepoßit: multi) magisadmiranda opera,alias Deitatispropria,proptercommuni~ catioHemIdiomatumdiuinanatura,humanaaffttmptaadfiribenda.

t27. Hac quia fe ita habeni:non effenderenos debet varietaspbra-fium, quibus in huiiis mjfler.ij defiriptionevtimur, dum corpus Chrißi» in pane, fub pane,cum pane,dfßribuidicimiis.

taS? Cùm enim ratio dexter a Deifit ineffabilis, qua modum ineffabi^ , lem quoqfj carport Chrifii tribuit : qnatenus illud in fumma maiefiate (ell0catum,quae^fnperomHia,in omnibus amp;nbsp;per emnia ; humanalin^ guapropter intelleäus noßri imbectliitatembalbutirecogitur.

12^. Damnanda autem prophanatio Ccena Dominica horrenda ad Miffarum nundinationes: in quibus fefacrifices offerte iaclitantpane con fecrato,amp;in Chrifii corptumutato.facrificium vereprepitiatortumpro peccatis viuorum ,fuis, amp;nbsp;altorum, amp;nbsp;mortuorum:pro redemptione ex' purgatoriofiétitto,ffeélrorum app atitionibus comprobato.

1^0. Reqcienda pari ratione Schalafiicorum Dodoram opinio : Sa^ (ramenta vtentibiu ex opere operato conferregratiam : fi mod'o non quit obicemponat. Nam Sacrament a propter proinißtonem diuinam,fifidt perciptantur, conferuntgratiam : amp;nbsp;augent dona Spiritus fandi in no--bis.

131. Srrant etiam ZuingUani, qui verba Cena tropùè inteBigenda effe: amp;p)tHeacvino, corpus c^fanguinem Chrifii duntaxatfignificari, afferunt.

132. Confirmataaute fides nofira corpore amp;nbsp;fanguineCbrifiivero, Matth 7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;viuificus cibus ac potus, non ed ociofa : fed fife exerit, bones

lacob. i, frudus, preces, gratiarum adionem ,patientiam in calamitatibus, amp;nbsp;alias virtutes proferens.

t33. Qua ytfaciamus totafacrafcripturabortatur. Conditienim fitmus

-ocr page 19-

futnus Albena opericctimßmifrace^tißf(b4ritMexpurocorde,ceih Epiy«;

fcientMbona.amp;fidenonßmulata. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i.Tim.t.

fj6. PixnitentiaenimellfalutarîihominûpeccatorüadDeumcon- *lt;*«•gt;■»• uerfio,qua agnitüpeccatis ex lege Dei, de qs dolens, fideconcepta exEu-angelio dulcißimo inChrtflumfe erigit: quam fequunturbona opera poe- nbsp;nbsp;nbsp;»

uitentibus digna,

tjg. Hane pxnitentiam, vtamp;coniugrum amp;ordinem, cum nullum babeantelementttm diuinitus inflitutum, cum confirmatione amp;nbsp;extrema vnliione, promißionem gratuita Det mifericordia non babentia,a ttumcro Sacramentorum excludttnus.

139. PeenitentiamautemveramrequiriChrißusamp;Apoßolidocent KSt-ts. In omnemregionemdicitD.Paulus,Iudaa, amp;gentibus, annunciaui ; vt paniteniiam agerent : nbsp;nbsp;ceituerterent fe ad Deum: operafacientes di

gna ijs, qui refipuerunt.

1^0. HacfantfacrificiaNouiTeßamentiidequibuiloquiturD.Apo-fiolus : Obfecro vos fratres per mifericordiam Dei, vtexhibeatis torpotee vefira htßtam viuentem, fanélam, Deoplacentem, rationalan cultuta veßrum.

t4i. Qua omnia, vt reUè adminißrentur Deusßbi omni tempore Ec-akßam coUegit, quafidelißimut illarum rerum praßantißtmorum eußos

C 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' vhtid

-ocr page 20-

tïï r id qu»d ex hißori4facra,amp;continua /ànUtruntDeihominumfue-ceßione,patet.

Ge°n 12 IS ^^^^^otiu,gens fanlla,fopulMacquißtw,filinsprimogenituijdicutur, J8.22.28. ' nbsp;nbsp;143. idum coUegit per apparitiones lt;ir reuelationes peculiaresper

3,4. nnnißeriumProphetaram,Regum,Chrißi ipfiusmet, Apoßoltrum,alio-2.sam. 23 ’’«w^ piorum Eccleßa mtniflrorum,fincerumDei verbumpuridocen-aüot. 1.3 tium : miraculaitem,qutbiudodrinaconfirtnata.

Ioan. 20

Gen.12.22 nbsp;nbsp;nbsp;*-*4. VocanturadtUamomnesnattones. Injeminetuobenedicentur

Elaim.«!

Aâoi.#

Aûot. 2

Xom.t

Matth. 13

omnesGentes: omnesGentes,quafcun^fecißi,venient,amp;adorabunt coram teDomine, ^glorificabunt nomen tuum.

!45. EtquodnuUicertolocoalligataelfedebeat, Petrusteßatur, in^-quiens: Re ip/ä comperio,qubdnonfitperfonarum reßeäus apud Deum : fed in quauis Gente, qui timet ipfum, acceptus eil Ult.

146. Vobisfaila eflpromißio (de Judais loquitur) amp;filqs Yeßris:lt;ttqf omnibus, quilong'efunt, quofiunqfjaduocaucrtt Dominus Deus naßer.

147. Euangelium enim eil potentia Dei, ad falutem omni credenti, ludao primum ac Graco.

14S. Quiaverb multi hj/pocritaamp;impftnterdum fefe infinuantamp;

1. Cor.s.is fcandalaprabent: docendi, monendi, corripiendi, amp;pro diuerßtatecir^ 28 (umßantiarum, excludendiquoqjfunt.

Ioan. 20 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eitautem illudperordinariampoteßatem Eccleßaßicam : qua

Ephef. I.s Apoßolis amp;nbsp;omnibus eorum legitime vocatis fucceßoribus, à Chrißo qui Col. 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Etclefia, data eil.

Ephef 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/;o. De hac vocations loquitur Paultu : Dedit alios Apoßolos, alios

Prophetas, aliosEuangelißas, alias Paßores, alios Doilores : ad tnfiaura-tionemfanilorum, in opus adminißrationis, in adificationem corporis chrißi : donee perueniamus omnes in vnitatem fidei, amp;agnitionisfilq Dei in virum perfeilum.

1. Tim. 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»ƒ;. Maxima ergb beneficia minißri donis neeeßarifs ad diuinum il-

Kwn.io nbsp;nbsp;ludmunusinßruili, amp;nbsp;légitimé ab qs, qui iüampoteßatemhabent, vo-

cati, in vniuerfumgenus humanum conferunt: quamuùàplaris^ in hoc mundo contemnantur.

ip2. Wae autem poteßate abufus eil Antichrifius ad exhauriendos mundithefauros, prohibonseoniugium accibos,quosDeuscreauit: fa-fc T«. 4 ti^aHionem operum aDto non mandatorum requirent : arrogantßbi da

uetn

-ocr page 21-

uenjfcientu acpoteßatis, nuUis legibus amp;nbsp;finibus circamfcriptam : qui, quod vult, régna etiam mundi transferre, aclinperatores pro fua libidine deponere, praflare poßit : habens omnia iura tnfiriniopeclorisfui,

IJ3. Jndefeitupeccant,Donatißa,Anabjptißaamp;Schvuenckfeldius, quorum hie cum Enthußaßis,negauit virtutem verbipradicati ô'Sacra-mentorum : cum Spiritus faniliu intrinfecus doceat. Cui répugnât Pau- ’• Cor. i lus dicens: Deo placuiße, perflultam pradicationemfaluosfacere creden-tes : illi verb malorum miniflrorum minißerium effieax ejfe negant : nul- De Don. los malosEcclefia veraadmixtosopinantes:fingeiesfibicum Schvuenck: feldio talem Eccleftam, qua nunquam in his terris reperta : citm femper M»Kh. n. mali bonis admixti.

IS4. Hacdeinfirmitattbus ChrißianoruminEccleßaveraquandoa nobis dicuntur: non aperimusfeneßramhominibusmalis fcandala dan-tibus, dr UbertateChrißiana adomnisgeneris fceleraabutentibtis, quos repudiamus : vertim iUam ad Uberationem ab hoßibus Spiritualibus, loan. t. damnations Legis, dr tjrannide Diaboli, mortis ac inferni imperio : ad nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

ferimonialia Mefaica amp;nbsp;traditiones humanas, quibus Deusfrußra coli- Gal. 3. tur,reßringimHs. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ma«.ii.i$.

tSj. Porrb,vtcommodiorßtinPoUtiaviuendiratio, Magißratusa Gen.j. Deodatus,qui impios improbos peenis coherceat, piosverbdrbonos Kom.ia» framijs afficiat.

jp6. HuneßatumAnabaptißa tollere conantur,negantesetiam,lice-reiudicia exercere, fecundum leges ciuiles ius dicere: iuramentum legiti-meaMagtßfatu delatumpraßandum, praßitumferuandum:contra-äus acrerum propriet at em, fed omnia debere eße communia: qua refu^ tationenon indigent.

ii7. Suod M.agiflratus in Ciuitate, parens in Oeconomiapraßat: ctn.a.,. qua non minus, quam cateri vita or dines, Deam authorem habet.

tji. Bifce omnibus gloria Dei noßridrvtilitas proximi, tanquam i.Cm.i*. vltimus finis, ad quern omnia ref errs debent,propofita eSl.

, jpp. Etquiainhtsverfantibus, Diabolus diesnobles^infidiatun in j minißerium horumAngelidatifunt,vtcuram eorum quamfidelißtmam pfaim.gt;1. babeant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’•

160. Hutus Spiritus mali inßrumentafunt Haretici,quos magno nu~ Reg. vit. mero omni tempore, vtEccleßam, Politiam amp;nbsp;Oeconomiam perturba- Dan.i«. rent, excitauit.

tbi.^am-

-ocr page 22-

18.

^^0*7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;plurimutt} in hoc tttundo pijs imp^fœlictor^

i.rct. . videntur : nan tarnen pi) offenduntur, corripienteDamlne bonos, ne cunt i cot.ii, hoc mundo pereant: improbos verb dementia fua adpœnitentiainuitate. Rom* 7^’ nbsp;nbsp;nbsp;'^•2- dreumferuntenimpij, quamdiu in hoc mundo viuunt veterem

Tf»i. 11». jfzfrfffjttw, quinißfrenetur, ad omnisgenerispeccata incitât. VndeDa-letemi. n. ßQfffffft mihiDomine,quèdcorripuifii me,vtdifcerem'iußificationes tuas,

ioRa».j. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caufam caßigantur,amp;tandein ipßquoq^jmortiobq-

ciuntur •• qua tarnen propter Chriflum ipßs non obeli.

Gev i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enim fepeliantur:in fepulchris tarnen retineri nonpof-

Io6.19. nbsp;nbsp;y«»f : fedtandem propter Chriflum vidores euadunt.

Ï.ÜIX.SI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Refurgenteniminvltima die eadem ilia adnumerumcorpora,

quibus Anima in hocmundopraditafuerunt ; longe tarnen aliterfefleha-bentia,quodadproprietatesattiHet,quamuii ratio huniana, Epicurai, Sadducai, amp;nbsp;alij iUam negent.

tac. u. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Igt;ittilltgt; quern ante fores efle, multa flgna amp;nbsp;prodigia decla-

Matth-ij.. rant, oflendet :pios verbf«lices.

167. Congregabuntur enim pq, qui verè in Chriflum crediderunt. Ibidem, fidemjjfuam omnis genertt bonis operibiu declararunt, ad vitam ater-loan.«. nam:impqverbdamnabHntur: id quod ex mulcts facraScripturatefli-monqspatet.

I dS. Neq^prater hos duos locos tertius q uidam (de quo Papiflafabu-lantur, amp;nbsp;Purgatorium vocant) velPhilofophicis,vel Theologicis ratio-nibus probaripetell.

16^. Hacitaq^vna ac fola doHrinaeil, qua homines peccatores fua I. Tim. I. uatura inimici Dei, remiflionem peccatorum perfidem veram in Chrifli meritum conflquf,omnium^ bonorum c«leflium participesfieripofliint.

170. Qua quia ex viuis èr limpidiflimis ifraelis fontibus haufla,lt;!r ex ijfdem comprobata : firmiflim'e corde credimus ac ore confitemur. AEternus Deus in ilia fidei fimplicitate contra omnes furores Diaboli amp;nbsp;hominumperuerforummachinationesad extremum vitafliritumvfq^, nos paterne conferuet ac tueatur ; vt amp;nbsp;in hoc mundo per omne vita tempus, amp;nbsp;in illo beatoauo inaternumcumomnibuseleclisPedemptorem noflrum cum Patre amp;nbsp;Spiritu fanilo laudemus amp;nbsp;celebremus,Amen. ,

-ocr page 23-

Prior num. thefin,pofter. lin. notât.

H.J.pioquiJegequ». is.penult. pro qua, 1. quae, a3.inmatg.pr0 tau.I.can, 4i.4.Ieg.XO3’JUlOXÇ%’n)glt;X. 4a.Marginal, (quaeincipi-unt:Lib.r.Ttip.) ad hanc thefin referenda funt omnia. 43. inmarg. i.Cor.r.l. Col.t. 48.a.leg.fimulatecatnemairump. so.a.1.

p-iVO^t «3.2. comma, quod poft roculam (humans) pofitum eft, leg-poft vocabulum (propria.) «5- 2. provnionem, leg- adfeenfionem. toi.i. 1. Male faeiunt. no.r.pro qui, 1.qux. m.j.procum.leg.vt. 233.3.1.habentibus. tl4.i“«»«g-pf-«».l. «6. lil.Ef».

-ocr page 24-