VS CAPITO, PIO LECTORI GRA« TIAM et PACEM OPTAT, PER CHRISTVM lESVM DOMINVM NOSTRVM'

ECIT ïterhacnüper^ Martinus Ceüarius, homo dei prçcipuôcÿ præditus fpiritu.Is dff acccpÜTet huius Eccle fiat conditionem moi dumc^' reiidadonisi qua per gratiam dei,; ___quomodocumq; pol etjconfiliumcepit,nobifcum,dcfideacdo^ gmatibus quibufda conferendi. Annüimns facile j conuenimiis, egimus inter nos, Si de gio ria D ei P rçcla rins h ac ætate reueland a, ul* iroGitroq?non paucacôtulimus. Adeoque uno atiçaltero colloquio,magna quidc luce, lit mihi uidef jdilTeruir, de fl deprçdeiltnatio oniSjdc difctimine inter uala ,elcâionis 5^ ré

V. FABRITII CAPITONIS, probanonis:defeminedei:8^ekâiSjdeperfc uerantiafanftorufn:defalutisccrtitudinc:dc fpicicufando : denaturat ranonefilionim Deijöó id genus altjs jCjualia nos Ecdcfiisquo CÇ iuxta modum fidei noftrç, utcumcj confit. mabamus. Adiecit alia quædam,ut funr,Eu« angeli) rcuelati tempora, modus amp;nbsp;generali tas prophetiæ, excidium impiorum 8C quS funtgcneriseiufdem,quæpartim,cxcollatis Icripturisfarileagnouimiis,partim,quia,ui* debantur amp;nbsp;funt, ad ædficationemin Deu, cr analogia fidci lpcftatia,confonacg''fcriptu ris, rcfutarenonfuftinuimus, etiamficaptö noftrum fuperarent. Orauimusitaqucuni uerfam fidem ac reuelationem fuam,ordine côfcriptanijdiiudicandamcçlibere,nobis ex hibcret. In terca quç nobis de bonitateDei có ftiterunt, in uicemjCandidiffimeparticipaui inns. Quarum rerum documenta,nonita pridemexunflione, haudobfeure prænoue rat. Accepit nos placide, fumptocçfpacio co^ gitandj,f!ngula diutinel'ecum ,ad fidei truti^ nam. dépendit. Comperir,reuelantcDomi* no, rem effe,ficutnospropofueramus,imô diliicidiuSjquänos, uciuniinfpexir,pcrfua* (umq;habuit,adgloriamDeiproferendatn, eadenifaftura. Exuberanti prorfusgaudio propter fidem rnuruam,fimilemque Deico” j gntioniitumpetfundebamur. Vtriquc,de alterius

alter ins fide, gratia Dei erga ipfiim certioj: resfadifumus. Quiconfcnfusin Domino amicitiam, lundifTimeconcilfat, fouet,con feruat. Gratulamur nobis, aduerfufqueDo^ niinum impendio gratiamhabcmus,qui no bis contulitjhoc lucis, hunc fpiritum,hanc ill Domino concort^iam.Igitur hunc libellum, noftro tantum ufui ille mox confcripfit, ccn# fendumqueexhibuit. Nosacceptnm,cum in dicio legimus, cxpcndimus, approbauimus, nifi nobis impofuit forte,autamicumhomi nispedusjquodcharitaté in omnes abundc fpiratjautardoradglorwDejquotenemur, adquamomniamaxime,quacdicit,quadrdt. Piitamus enim IibcllumefTe. non folum urigt; km jfedneceffarium uehemcnter his tempo ribus,adcontétioncscóponendas,addeleii= das fcâas,adodia reftinguenda, quæ inter cle dos modo acerrima defçuiût. Nemo fidem prædefhnationis, quantum fciam, grandius detonuit,quacóccpta, libertas atbitrij qu? eft ucrae religionis peflïmapeÛis, tan^ infomni umfemeleuolat. Nemofpiritusarrabonc, in corda ekdoru diffufi, certius indicauit,un de folatia certiffima, qui malis opprelTi fur, expromutur. Nemo perfpicuis notis,uel mei# diocriterfpiritualiuterumperitOjdilucidius dcclarauit ( nam uerum fateri fine inuidia li= ceat)qqisHanifîteleâus in utero, quatenus

quifcpfpiritûobtiiicat, Siquam chan'tatcm çrgafratiiinumbecillitatécxercerecôiicniat, hoceft,inftnitam,affïdiiâ5(nexpiignabi!c.Ex quo capite fpontanea cbaritacis officia liber tiinflunnt. Œuotus enimquifquetliuamae ncgligeiiter,quépei'fuafuni habet,fibifrarré cfle,ciufdem gloria? partiçipc,eiufdenicç cor poris Chriftimembrû indiuiduû: Neniode nicj per inuolucra propherarumcôpcdium quo reâà itur adarcem intenigentLT,ficuthic nofteridemonftrauit. Nam ad unum quidc onines,3uc ad feculû cuiufqi prophetæ plcra* tç côriniicrunt, aut in minutias integrû cohç rentée^ fpirituscontextum diuulferunt. Hic nofter ante, nam noftrû libenter nomino, quem Deieflc certum eft, torû fenfum Chri= fti,qui in iîlislacet, ex partibus ordine fæciiloîî ri'iexhibitis, feliciffime intotûaefummatn expedit,eo ordinc ac luce,ut mihi iiideor epri tno ftatim colloquio eius, maiorcuim acra* tioncmintelligendijConcepiffc, quâ aliquot menftbusimprobo legendi laborc, exlibris, quos optimos came, in hebrça prcfertimliiv guahabeo, uclfperarclicuifïct». Infumma. duia nihil ex ociofa queftione, more Anaba ptiftaru protulitjfedomninoufu^loriçdei, pt feiifus eorû,qu i ex fpirit u renati {unt,ita eft, utaifecic

' ■ PRAFFATIO* T- v, nt a{rerit,amp; fie effe pi) omnes,qu{ Icgur,fatc^ antur,oportet, quia quiequid ctrorü, aut mo tûcft, propedixerim,moucndûinftar,lacul^ terdifeuffit, confirmaracpfïdcprçdeftinatio nis tnagnopere faki rarem ueritatéftabiliuir, ad qua ceuiydiü lapidemfpiritus explorent, qui fuut cogni turi an fin t ex Deo nee ne. Vifti eft itatÿ in publicû cöduccre, fi inopia degra= natis tantithefauri copia facercmus.Œuarc nobis efflagitantibus, ne donts tantis frauda ret Ecclefias diutiuscælando,quæ in commo dumaliorum à Domino accepiflet, annui entefibiDomino, facileannuit. Proindc prjclo, opushoc excudendum, continuo fub ledumeft.lnqua re, autorifortaffiSjparuni confultum eft,qui duritiem ftili, fi quxex ins» folétia incidit,lcui opera cómitigaffet. Foetu ra enim prima eft, ealt;$ inchoata, rudifque adi huCjCui molliiudinem,dies, curapoftera,ma nufque refingentis, indidiffet. Verum enini ucrojpiorum intercft.quam primum cognai feere,pofthabitadiöioniselegantia,quod ad gloriamDci ucre pertinet,ut hie libellus ma ximepertinet, adnæc materia? difFtcultas,uc eft,fine afFeâationepefpicuîeelocutionis,ac que denfiffïmc lïgnificanterque traftata, kftoris üjduftciam pçr fç rçmpratur

co^' fingula mcntemcogitationeinfiftenris, pcnitius feriunt, quàm fi uolabili diâtoiic coiifcripra, ad calceni femel pcrrumpcretui'. Nam cordinonlinguæ hafcicribunriir, neep ut femel legantur, fed utinomniiiita, uiiiidc exprimaiitur, doiiata funt. Htc in tempore moneo, oro, obfecrocp, ut clefti dent opera, ne quid temere, quod ad religioncm attinere putatur,necpprobent,ne(^ improbent. V trû qi uitiofum eft,ôd in «trâuis partem procliuis cftlapfus.Etenimfcedûexæquoeft,nihil Cuis’ qua,ô2 cuiuK omnia credere, fed in akerfi ui^ tiualteriusfuga ducir/i moderationefpiritus caret . Vehementer turpe eftjomnes ampleâj doftrinas promifeue, efleq; pecus, quod diui duam ungulânonhabeat, nequercmandat ingeftû femel cibum ♦ Acc^ haud fcio, an mas» gis culpanda fit,illorû iiîiquitas, quiquod fa# cultatéipforuexccdit,aut quodipforûnomi iienô docetur, diris modisexecrantur,Ôlt;i^ta méjUt dixijuulgo utrinq fere peccatur, quod natura fîc fit côparatum, utfacilitaté credédi leuicas ,cautioné,qu£ non intellegis condem nandi calor comitetur. Œuâobtcm Paulus admoncr. Qui nô ucfcitur,uefcenté, inquit, ne iudicet-Et rurfusî Probate fpiritus num ex deo flnttCtuibus fenteneq s j)hibet, à nobis ta reprehendendi

reprehend« pctulantiam, quam celeritatcm credendiqm'duis. Ergofequamurhoctemlt; porc,quodeftperfeftçrcuelat«onis, fpiritum coufilii,qui per gradus maturepromoiier ad fenfcntiam dicendam, qu« appenditoninia, dijudicat omnia, exploratoninia , ideçad modû fidei,hoceft,ob(eruat, qiiantu glonæ Dei,quantum abnegation«noftri, quantûcp alijs ad fidendum Deo conférant. Neep pro# phetanribus,odiofeobluâatur,nifiduniper obfignationé fpiritus certo nouit, ea dogma ta gloriæ Del derogate,quam filiiK, qui eft in fini« patriSjdemum enarrauit. Nequeucro niagnoperedubito,quin uirialiqui cxcellen» tcs,tamopinionedoftrinç, quamexftimad one fpiritus, bæc fibi fortiter expugnanda defument,quamuisad gloriam Dei, ad mot tificâdam carnem, ad folatium afflidorum, omniafaciant. Quos Dominus in hocim# mittet, ut uideo, quo in pugna minores,ex euentu tandem difeant ,quam procül abfint a feopo, adeot^ admoneantur ut cum timosî te Domini, moderate uerecundeep uerfeii« turapudeledos, inquorum fidem imperi* um tibi modoperpctamuindicant, præiudi careqiie moliuntur , fpiritui fando, qua fiinipfos cnergiam docendi totam exhau* K fiffet » In cam iniquitatem iotruduntur, . r tarn

V. rAÉRlTir 'CÂPITONlS tamamoreftii, quam faIfa ilia pecfuanone) qua putant fummam fe confecutos, quam Paulus camcn ingénue fateturfe nondû efle confeeutû. Suauesfcilicet homines, fcintillâ illamueritatisuixdumfubglifcentem, abfo:« lutam lucem reuelationis cffealTeuerât. Sed fallûrurjLudixijamoreacuençratiôefuijqivT côfideiites animos, cæco efle iudicio facit.

Poftquamnondumà maximo ufqiadmi nimû Dominum cognofeût. Nondumeoti* da pacrumtnfiliorûanimos coalucrût. Non dumfili) Sdfiliac noftræprophetant. Q-uan* doquidéexparre cognofeimus, expartepro phetamus, ubiueneritquodperfeftumeft, tune quod ex parte cl^abolebitur,prophetiîe partialcs,linguædiminutæ,fcientioEimperfe dÇjpartes rcliquç omnes ,ucturo toti penituS concèdent. Ctuodquidem àbonitateinge* nq nonpendetjfed a confcientiafuæuilita* tiSjâ uocationcj'a gratia Dei omninodepeo deti Namnô multi fapiéteshuiusmûdi Caucjfatur fueriSjUcru adca,quae àfrôtefunt enitens, iuxta praefixumfignum infequitqt adpalmâfupernæuocationisDei, per Chri^ ftum lefum . Quotquot itaep perfefti fuut, hocfcnriuntjn cognitione Dei fubùidepeP* gunt, amp;nbsp;hoc magis in affeenfu contendût, quo temotius a t€«a çuaferinc in altum.J.'niJ quicqmd

quîcqnid eft, ctpotcft Deus, infini» inexhau ftacf fcriptura cópleftirur, adeocç rnodiso* rnnibus perfeâo homini, fenipcr decft in qua re dein ceps perficiatur,quâfpirii:us iuQ cuiq!temp.ore,dum pioderit,icuelabir. Ne«: quepropcerea Deo minus fum charus, quod ad lecrctosamplexuscogniriüisfuæ nondu admittoc, mulraq; in fcripturis tarditatem nieam fugiunr,Hoc feio. Nihil efle in feriptu ns,quod uiuo fenfuifidei meæ repugnet-Plc raquetamen partim cognoico ienuiter,par timprorfusignoro , partim quod peius eft, fecusaccipiOjdoceocfc alios, quam lïntàfpi^ ritudiftata . QLuoafit,proptcre3 quod ni hilnefcirc uideriuolo, locisc^mihifamiliari bus,quibus regno, inepte ac frigide inferuio,

omnia qelint nolint inferuire cogo.Quid igiturrlnfaniam ne propterea,quod puer ali quis prodit, meRabino tanto,fcientia fpiri tusinftrudioc, qui quidem Si poffit Si fole^= ar,omnia fyneerius ,quam ego difcernere,ac quecomponcrer’

Profedohaud feram inique,nifiDominLis bane mentem eripictld ne fiat,cauebo fedu^! Io,nequidper contentionem. Si prefradius, necjjquçlibet in quelibet petulantius . Q.ua quidam intemperantia corrupti, iudicisira ill fc condunc*Eledienini,ne micecis, impin gunt

V. FABRITII CAPITONIS gnntfçpcnumcro,abcuntct! in prcceps,qnod uocationemanreueraint, aut quia deiebc“’ nigniusfentiuntjamp;^ alios fcncire uolunr. Vtra que cnim lues prjs mentibus inftdiofa inftat^ Q.unnciuilicaufa, rebeneinfpedta, caiitim actiniidepfonunciat, israrofallitur. Mu ko minus nosin fraudem ueniemus ,fi modéra to examine rem diutine perueßigantes, ni^ hil definire fuftinuerimus, quodfpiritusin nobis,motusq? illc atcß incita nis quæ ad glo^ tiamDeipcrtrahitjprçclarenôiubet • Porto eleftûDcinihil perturber, fi maximeludaSi Ephraim, hoc eft, popnlus Dei inter feodijs acerrimis digladientur,nam ira fieri tam diu neceffeeß,donee manifefleueniat, qui paeiß cabit omnia in fanguine fuo« infeitia amp;: igno rantia Chrifti coniunftiffima unius corpo^ tis membra,ceu morbus aliquis dirimit, qui rurfusunomChrißu, ubiperfeäe reuclatiis fueritjfibi in caput prçficict, inter fe coalefcc tes atâiffimc.Intcrea, ficot fub regibus Ifrad à Iuda,ita intet nos, cleâi fub tot capitibus ac ducibusdißinemur, quotfunt ubic^ gentiü» quifibiius magißerrj aßerunt, fpirituft^ain plitudinem, quifcgadfideifuæ modulûco* nibcrefladent'Ergo etnoßru nomé,fi quod cß,ö£aliorum,quicunc5 in precio habentur, Dominus citoperdet, quo Ghrißi fui ^olt; riam»

P R AE F A T tiam,pcrquem, amp;^inquoomniarcpatâtnr, in apertnm cderins perducat. Quod ut pro* ' pereffatjOptOjimófcio propedicm fore, aut fgt;oti us coram iam nunc uidere uideor,quani intinglorij fiituriomnes, quosuulgi uani« tasjlaidibusuehit, detrahit potentes de fedf* bus,uthumiléChriftû fuumexaltet. Quin hocopus Cellari] noftri, quamlibetegregiû» Et Buceri Mattheus,qui multa fupra uuigi iu dicium fobriedocet.ltem Hofeas,MaIachias ôdlonasnofter, inquibuspro mediocritate noftra.quæ Dei 8^ neritatisfunt,profcqueba mur,nô alieno nimiû genio àphrafi CeHarij« Opera inquânoftra,cum fuisautoribus, hoc eft,nobifcfl,ut eft hominû côditiOjOmnfa câ* dent ac interibunt, nobis uolentibus. Hoc fci mus et fcribimus tamé,in præfentê duntaxat iifum,diim maioraDominusreuelabitjficuc hac ætate omnino reuelatu rus eft, ubi ipfe fu ospafcctacducet,dcpofitisplanèumbris, in lucidiffïma ucritate. Seien tia cnim Domini fiait aqua opplebit terra, haftenuspartiusec pauciseacôngit. Interca ualc et fuftincDo* minû per tolcrantiâ aiiimiin Chrifto i e s V ^tc côforcet Amen.Argent.«.Iulti.An. i r * 7.

P Ro lilden tl a Dei, fol. n Crcacioeleftorum. fol* *• Creatiofeciindi Adam, fol. î*

Status eleâorû in Chrifto poft cafum, fol. lt;5 Saiiâificatio eleftoriiin in utero, amp;experi* mcntumeleftionisinnobis, fol. r.

Gafumelcâisnonnocere, fob s. ' Diuerfa ratio cafus eleftorum ÔC rcprobd^. nim, fol. ’O.

Duo in elcftis homines, fob to, VfuscarnisS^corporispeccati, fob n. Deferuntureleftiadtempusfolum, fol. •’* Quo confilio Domino eadem placeanc 8^ difpliceant, fol. gt;?.

Imbecillesinfideamp;eorutraflatio, fol. v. PromifTio Dei exigit prædeftinationis f»^ dem, fol.

t Timor «oBîo'/'ao'crefcitin elcâis, fol. xlt;r* Conf;!iudepredeftinaciôistêtatione,fol. i4i Filiorum rcgni cogitatio de prædcftina* tione, fol. iff. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

deîtatis 8i fpiritns,ut Chriftus lefusplcnè Dé «Kcftjfpiritu ad mcnfurânô habcns, fol. SecundaEua, fol. ar.

Malcdiâisfpiritûadoptiôisnôdari, fol. vt Peccatutninfpintumfanâum, fol. ? • Q-uaeincrcdulitas damnet, fol. ay Non omnes uafa ignominiac eflc,qaibus hîc Euangeliûnoriilluxerit, fol. ?«■. Euangeliûetiammortuisreuelari, fol. jr. Elcdosdeferiinhocfæculopoffe, fol. 4®» Vitaeleftorum, fol. r.

Cuidamnatiottibuenda, fol- ?«. Eleftionem ad hocfæculumetelcmétama« dinonalligari, fol. 4®.

Dercgenerationeexaljua ôifpiritu, fol. ta* DecircûcififcminisAbrahâfalnte, fol. ». Collatio externi Ifrael cû inrerno, fol. t?» Qui infantes célébrés fint in fcriptura, amp;nbsp;eut pueros Icgis CHRiSTVSadfc uoca* ueiiCo fol. « «’!•

De ni«

Ratio exili) Ifraelis Si- Hierufalem nafta' tionis. fol. 7Ö’, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

CELL AKI VS opcribufDch

On eft minim,occufto quidem creationis ßL ProuiJetl difpenfariûnisDeicou tiaJ ÎS! rth'o tarn multos ofFeti 1 j^i'cotitrapeccatum cr eg ^xas cordis cogitation manqua uni» coprgfentiffimoq; uin

tçacfalunsremedfo, Poftquamcarofuiab* negationem non fnftinet, quam coiiflaiitiffi mum de omnibus prouidentiç Deipropofi turn efflagirat. Vt uidelicct in tenebras fidun cig bonitatis eins intret, amp;nbsp;cum omnia in o« mnibusefle,ipfiusq!nutuuniucrfacondi,re gijCOnferuariq? comprehendat. Nimirum qug fuifiduci a fibi tota permiffa, uim bonica tisamp; gubernationis omniumignoret, pun tans uniuerfa temere cafucç feni, neque efle Deum, quieledorum fuorum curamhaben at, ôicreaturarum falutiprofpiciat I'cilicec qug co impietatiSjper cordis cçcitatem perdu citur, ut abnegata femel prouidentiç omniu A uinuce

M- CELLARIVS uirtutcdicat.NoiieftDeus.Contra ucroeos, qui diuino fpiritu aguntur,fic compofitosu* demus, ut ex beni'gnitateDcitotipendcanf» amp;nbsp;ineius curaac tutelaomnïareponant.Vt dicant. Hoe prophet? ufu amp;nbsp;expericntiabo^ ' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nitatis ipfius experti^Do mini eft eçlum amp;nbsp;tet

ra,amp; plenitudo eius.1 tem hoe. Super tepro^ ieâus fum ex uulu3jex utero matrisme? us meus tu.Item . Oculi omnium in tefp«^ HeJ uo* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cibum eis in tempore fuo, dabiJ

illis,colligent,aperiesmanûtuam,fatiabun‘ turbono. Contraria itac^ rationeDeiproul dentia 8i eleäio filios lucis et tenebrarû alïï* cit, Hos fiquidem derjeit, illos autemlcuat« Hosterretjillos confolatur His defperatio morseft, illisuerounicusfpciportusamp;uita* Alteri enim cum ex terra funt, in rerram tori procumbunt,terram quçrunt, terram feurig unt,in cçlum oculos tollere pre caligine, Dd Iuminedeftituti,nôpotentes.Alteriaûtcûdr cçlo defuper,ex Deo renati, originem fuam trahant,luccm,uitam,amp; iapientiam cognir{ bonitatisscçleftispatris confcâantur .Hine philofophi huius fçculi, quamuis per ea quit Rowf fàfta funt, autorem creationis deprehendur, Philofo= ramen ex eo quod illius lumine carcnr,fuani tgt;hi‘ gloriam quçrentes, conditorem omnian’ glorificare,pcr ineflfieax lumen carnis nequ« uoluntjiiecppoffunt’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Superar

Süperat igiturnaturæuiresfideiuirtus, tjiiç propïie experiens «Kuiuusfenfusbont* tatis D E leit, in oninia fc fuiidencis, o= uidcntiie rniiia optime ôifapientiffimecreantisôi di« amp;nbsp;prxdc 1'ponentis, Si ex mera dementia predcfti« ßinationii nations fur filios regiü faluantis . luxtä veiiufli^ hoc, perfidem intclligimns perfefta'fuiffe ftcat-fçcula uerbo,fide fcilicet per quam Prophet! hoccecinit. CLuam mnltiplicatafuntopcr! tuaDominc , omnia illain fapicntia fecifti, impletaeftterra polTeirionctna .Itemhoc, Clnoniam egocognoui, quodmagnusDa minus,et Dominus nollcr prç omnibus di]s* Omnia quçcuncj uoluit Dominusfecit in c£ lo 80 in terra, in mari 8i in omnibus abylTis-

. Hine non immerito Mofes cum hiftoriam operüDeiferibere propotieret, à creations mnndipotifTimum aufpicari uoluit,ut mul«= tifariam conditionis ac difpenfationisomni umbonicas ab initio ftatim nobis nota fie# '' ïet.Cuius fide fill] regniinbuti,fuaomniaiti potentiffimam manum Dei permittcrent, amp;illi fetotos crederent, qui ut cætera folutn -uerbo fuo,hocell, confilio uirtutis Sieffica# ciçfuæex nihilo côdidiffet,eodemcçpcrfpi# titum oris fui condita perpetuo cóferuaret, iuxta hoc,uerbo Domini cçlifitmatirunt,ôi fpirituoris eins omnisuirtuseorum. Sicetid

, fuos in omnibus tutari piocliuis amp;nbsp;potcnS r£ csti=- . Œuantnm «intern adpredeftinationis nMonis fiçjeni attinct, fcinnis illam in fcriptura ae'' cognitio bernmead uaniffimû de confilijsamp;cogit^ rfpritntt tionib.arbitri] ac uoluntatis carnis fenfiifn wrzrwco» repfimendû inculcari. EteandéadboniW’’ jtlium- tisDei cognitionem alendamac fuftentao^* damcumprimisneceflariam,perquametlt;’’ ameleâi,quifq!profua menfurafpiritus,nô dubitant fe ex ijsefle, quos Dominuspriuf^ quam mundns ifie crearetur in filios fuos de Rom s, gerit,iuxtahoc . Qui prçdcftinauit nosu^ Epbe-t- adoptaretin filios pet 1 È S V M Chri# flum in fefe iuxta beneplacitum uoluntatis Tidaiu* fuæ. AgnitioigiturptouidentiæDeideiiO’’ ftitid’ bis, 8é ordinationisnoftri in uitam in I £■*

S V ChriftOjfideiiuftitiaeft, quafaluamuG ôi. in filioslucisregeneramur. Quod alicubi Apoftolusmonet, cumiuftificationemno^ ftri amp;glorificatioiiemptædefinitionitribult; it,inquiens:Quosprçdefiniuiteofdem etuo Conftliü \ uocauit eofdem amp;nbsp;iuftificauit, rrJtinnis iuftificauit cofdem etglorificauit. eleâoru- CLuâquidélibetç elcâionisamp;prouidctis

J J J Dci fide nulla res melius quam creationisho * minis confilum perdocucrit, quern condiw poftreliquas crcaturas die fexto fcimus, qui Domini imaginem per Dominum omni“ umigt;’

umîniuftitiæSitnnoceiitiæ fpiiitu gererct, quç cumin nulla creatura perfefta eflepote^ lac, nifi eadem f imul particeps deitacis plene fierce, non potuit in primo Adam pleniffi= ma fimilirudOjUt quem ad menfuram ÔL cer tum modum fpiritum accipete coiiucniamp;s bac,abfolui . Placuit igitur Domino iufto Gen *-confiliOjfecundum Adam create quiabfo* lutiffimam fpeciem fuam exprimeret. Si. ca^ put perfeâionis fpiritualis foret, ex cuius ple^ nitudine nos iicluti membra corporis ipfis: us,quodefl:Ecclel'iacuiipfcc3putprçficitur, acciperemus,8óperipfum fili] cxcelficfFicere nnir . Vt quemadmoduminanimalinita mulievfaftacft propter uirtim ex offibus Si carne eius, ne fol us effet , ficin fpirituali in quam fecundushomo conditur uita, pro= peer Chriftum uirum Si capnt fponfæ ftiæ noseleâifingcremur. Vtmaritusillenonex terra ortus, fed de cçlo ueniens fpiritu fanfto forniatus,ne folus exifleret,ex offibus Siprs nefuaçdificatammulieremhaberet, inquâ omncsthefaurosfapientiæ ôôbonitatisDei iuxtamyftcrium quod Apoftolus ad Ephe« CoH/îlitM« fios traftat, effunderet, quo infinira bene« ficentia Dei partis erga nos elucefceret, 8ô eandemglorificandi ampliffimafideiclcfto rummateriaSd argumentumfuppetetet,ni nbsp;nbsp;'

mitamundefdremas nobis omnia cóniiv niaefleoportere, cum eo quem Dens in ca^ pLitperfeftionis, fupercorpus luum ,quod nos fumuSjConftituifrer, cum neutiu fineab teroconfifterepoffic, óénecelTe fiteandei« carnem,eademoira, eandemuitamacani«’ mam , capitis 66 corporis Si membrorum cxiftere.Hinc perdifceiites nos diuinç naturç confortes fieri,filios Dei regcncrari,hçredcS fcribijiuKtamodumipiritusfanfti, fe into^ turn corpus pro cuiufque membri natura et captua çapitedifFundentis, ut G H R. b S T V S plenedeitatis capaxeftjUtpleiic filius 86 imago Deieft, ut abfolute hçreseft, omnes diuitias opes éi thefauros fapienti« gt;nbsp;patrisinferedufoscontinens, plenocp Do‘ » minopmnia in omnibus occupans, in quo eledionis Dei confilium fie pofitum eftjU'^P* fiipfç magiiitudinem gratiç 8C bonitatisfu? inhlio fuo unigenito manifeftare uoîuiflet mundo, nccprçdeflinationisnoftvineceffu fionisbenignitatis illius conftaret ulla ratio« Q.uametenim ut orbi approbarçt, ac am^ pliffime declararet, placuit in plenitudiu® tcmpocum diledum fuum, in redemption nem eorum in mundum mittere, quosipf® in uitam in I E S V Chrifto in laudein glorie fue ante fundamçnta mundi iafta de*

ftin.irat,8i hoc ed citra controuer iïatti ma« giinm illud pietatis myfteriuni in Ecdefia Deiuiiientis columna^ ftabilimento ueti^ tatiSjiiiqua DEVS manifeftatuscftincar^,.7,-,^., ne jiuftihcatus eft in fpiritn , mfus eft ange# lis.prædicatus eft gentibus,fides ill i habita eft in mundo^ecepcus eft in gloria. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j j 1 j.

Mirabili itaque Dei confilio fadum eft ut primus homo eredus non perfifteret,fcdfer peinisaftii qui Satan eft, in fraudem acblande inefcatusde ligno feientiç boniamp; tnali comederet,8i ficin cafum guftato mor tiferiligiii lætalifrudu'jmpelleretur, utinde occafionc accepta Adam cum tota eledo^ rumpofteritate, benedidionisomniumfe« men Chriftum 1 E S V M Domina no» ftruni expcdaret.In quo redemptionis 8i. te* ftitutionis gloria maior amp;nbsp;illuftrior fieret, quam fuiflet creationis, fice^ deinde Domi» nus per fpiritum renouationis uniuerfi clc» mentic 86 mifericordiç fuç opes ac thefau# ros omnibus aperiret, cxplicaretcp qui prins abfonditi étant, quam peccatum intraue# rat. Porrout fuperomnes gratia ueniretin peccatum omnia iuxta feripturam concludi Row-u-oportuit, utdebitus86decens operum Del ordoacferiesproccderet.QLuisenim teftan» de gtatiçfuiffec locus, fioftendendçiræma»

teria nulla obtigiiretf quis guïlusuitçætcrnÇ ôi. fpin'tualis côn’ngeret, û nullus mortis fen fuiloCuspatefieretrquç demum expericntii *’cSnigloriæamp; maieftatis Dei fucura fuifTct, ft nulla cruds amp;nbsp;tgnominiæ cognitto per pc^ catuminddifretrHincilludcelebrejelcftisOi* mnia cooperari tn bonum,amp;; hoc in Chriflo IES V, quifi folusenarrat gloriam gra““ Poflcdr tie 06 fapientiæ patris, in cuius eft finu Adam fumeleâo ftatus Siomnium prçdeftinatorumpoftca^ rum flatus fumjirecondliationisgratiamfpefles, de-dctertor teriornon eftfaftus,qu3mantcacumillene^ ftpfa^ius- fcius boni Somali erat, extitit. Imohocglo® riofiorquopoftprçuaricationem maior, lar giorc^ admirandç bonitatisDciprçdicandÇ occafioper innocentiffimiamp;Lfanftiffimi fe«’ minis promiftionem exhibita fuit, per quod non folum reconciliari nos DEO com tigit, 06 delifti ueniam impetrarc, uerum’' etiam maiore gloria , quam creatus eft primus homo reiiouari, in fpiritum uiui® ficantem uidelicet, per noftri glorification* nem, priore Adam in animam uiuentem condito 3 quæanimalcsuires qualesfunt ali, augefccrejfomniamp;uigiliæuicesobirejliben* ros educate amp;c.potiffim um exercet.In cuius faciem Dominus utprimumanimaliauraui tarn naturale infufflauit 3 fic in fecun di Ada', hoc eft,

hoceft, Chriftilcfu liberorumnonexpulnc* le terræjfed ex cælo oriundoriim faciem fpi« rirualeniuifanî uiuifico afflatufuoinfpirat, taceo contra fæutentetn peccatinim, toiôô ram augiiftos triûphos, tam magnificas con tra mortem amp;nbsp;poteftatestenebrarum uiâo= rias,taceo tot amp;nbsp;tam infignes gemitus ad pa» trtsdemenriam totfufpiria rpiritusprore= demptione corporis peccari, nunquam non uacatione 8^ inducijs datis ,ad pugnam lacef fentisgrauiffimoonereacfardna, fileo tam lociipletemac opnlentam fapientiæDeido# nationem 8L roboris fidci in noftris infirmi^ tatihus,8ôinquotidiana iftacrucisSi aduerfi tamm iaftatione accefTionem , in qua De# umfuperomniamagnificare, amp;nofl:rasui5= resquàmnullæfintexplorareperdifcimuSjfi

admirabilemoperum D EI curfum 8-ordinem, qneminomnibus conftantifli me tenet, animadaertere, qui per peccatum gratiam oftendit jperftultamundi fapientid opertun fuâprodit.AbeloSjhoc eftjUafagratiæ per Ca dei ténor ytt,hocefi,u3hiræpa[efacit.Pot:enciâp€i:ini! firma huius mundi declarat,gloriâ poft igno miniamcriicismanifeftat, donee eleâiuarie exerciti etfibiinomnib. refignati infolâbo nitaté tilius qui oîa fapiétilTime gubernetSi agatjconfidenterôi indubitanterrefpiciant.

. rum D O MINI expertani cognition Experiwc neminliberum Prædeftinacionis pcopofitu tum clcóli fpeftare,utcogitet:EccecæIeftisparer,pIacuic oniî in no äbiex mera bonitace tua nobile créa tu ram inqualaudisopificijtuifpedmenederespri ufquam quicquam cflem,nie create. Placuic deinde cum fcires me nafcendum, natura fill umiræ 8ó uas perditionis filium gratiæac uas honoris fanftificarurn in utero in lucein producete.Placuiticem,quo uirtutistuæprç Deresin medocumentum,non uno crucisSi tentationisgenere, cum fcintillasfpargerc fi deilumen ccepiflet, ego attentarer. Placuit poftremo quocertifiTima uitæ fpes niihifie* retfpiritum fandum tuum arrabonem depo ncre.Scnrire aucem fic de Deo quid aiiud eft, quàmduciôê libere ac incontancerprædcfti nationis fenfu agi lt;nbsp;qualiseftin omnibus, quiuelmediocrem folumguftum mifericot dix Dei habent, ut dicant cum Propheta. Cluoniam multiplicata eft fuper nos mife^ ricordia eius,86 ueritas Domini inæternum-Jtcm Bonus Dominus omnibus,miferaii oneseiusfuperomnia opera eius. Eledioicu queutnôfallit,ficnecfidesfallit,quæexipfi. nafcitur 8i. in eandem contentis ocuiis refpi ■ €it Et hxc eft coufolaxio longe certiffnna/u^ iusfuoS

“S fuos admonet Chriftiis, cunihortatur eösnegaudeanc, quodpoteftatemcalcandi *** foperferpeiites amp;nbsp;fcorpiones 8i. fuperomné ‘Jirtucem inimici, ôi. quôd fpiritus fubieâos habeât, fedgaudeantqd’nomina fiiaiii cçlis fcripra ceneanc. Et hoc eft gaiiditim dequo Propheta.Eclætabunturomnesconfidentes in te,in ætcrnnm exultabunt,ct proteges eos, amp;nbsp;iocnndabuntur in te diligen tes nomen tu uni,cuiusgaudii expertcntia,utfolum expræ deftinationis in C H RI S T O fiducia exori tutjficeadcm eledisfolum propria eft, amp;pe culiansamp; inqfdem propter fandificatio# nemipforum in utero primumglifcit, do^“ Defemine necfubinde fado maiore incremento, in iu# Dq et fan ftamfirmitatemueniat. Intérim promican dificatto^^ tibusdiuinælucisfcintillulis perprædeftina# ne eleâo^i tionisgratiaminfitis jperquaselediaquot;pucro mminute cuiqfcumque nationis acftatus fub foie fint, ro. cum rationisufusprodit, bonitatisDei fub« monentur ,amp; occultis fufptrijs ad mifericor diameiuscum peccatum tn membrismor* tisfolltcitat, tngemifcunt, quaenonceffant donee Dominus reuelatoEuangelio defilio pleniore luce cor illuminet5amp; in certam fauo rtsXpem crefeentis fpiritus teftimonio obfi« gnetjfcintillaqne illacæleftis qelut inter emor tuos cineresfublucens reuiuifcat,dlt;^fpatfum

Semittii-riaftdei tcx-

lucis fernen in fegetemcoiiftantis agnitionis dementiæ patris matiircfcat • In quo fempet chad fumus Deo auulua, nimirum quód iiv feminet,non natura, fed gratia,quod inferat noncarofedfpidtus, quod non ex terra tri^ bulos 8^ fpinas ferente enafcatur,fed defupef decælo cordibus noftris indatur,in tempore fuo cum agricolæ placuerit terra pluurjs 8^ imbribuscæleftibusuitalis fermonis Deiirri gata,amp; crucis farculo fubafta, uberrimefrtv dificaturum. Propter quos igniculos lucis 8^ uitae æternae eleftijin utero fanftificati, perpc tuoanteaquam etiam Chriftusper Euange^= liuminnotefcat. Peccato in corpore mortis irritanti remurmurant. Cluod Apoftolusiio luit,cumfcribitgeutes quæ legem fcilicetfcri ptamnonhabuerant, natura feciiTequçlegis erant,per infculptam uidelicet iftamfeminis fpirituflanfti legem, quæuocatosexgétibus occulto quodam impetu, inftinduqueacfen fubonitatisac îuftitiæDei afficerepotuit,ut quæ fcirenteffe mala deuitarent, acquæbo na 8L reda diligerent, quod feminaria ifta ü'' dei lex indita quædam reuerentia fit operutn Dominiperquäpropenfiuocatifuntomnia facerc, quæ ad gloria eins pcrtinerefciunt,in xta hoc-Beatus uir qui timet Dominü,in datis eiusuolctnimis. Exquoru ignorant^ adteoi’“

DE OPERIBVS DEI

■t

ad tempus clementa mnndi ôc idololatriatn iuftitiæoperum Zelo fequi ut fupcrioribiis fæculisfub Antichriftoinorbelöngelatcquc graffantcacciditjôt ciini Apoftolo Euangcii um infcientcrpcrfequi poffunr, donee meli* us dofti in fana uerbi doârina refliinambus« Ict.Cluam inferiptam fände 82 uolendi 82 ui uendi propenfionein feriptura timorem dei uocac, 82eundem pnncpiumfapientiæfa* Pfot/er«»* cit, qualis fuitin Cornelio priufquambenc deregno Chriftiper Petrum inftitutuscrat, Ador-io-quo nomine etiam elcemofynas illiusinme mohâhabitas coram Deo feriptura fatetur. Aâor- u* QualisitemfuitinhisdequibusinAâis Apo ftolus. Virifratres etfiliq Abrah3P,82qui inter spiritui ti uostiment Deum , uobisfermofalutismif= tnoris-fuseft, 82hæceftcaufla cur inferiptura timor Dei tantopere laudetur, quod mua plantaria fideicutéporein plenitudinéfuâ perducédæ contineat.Œuitimorisfpiritus iuxtaprophe tam opus reuelationis Domini aufpicatur 82idem perreliquos fpiritus quospropheta ' memorat abfoluit, infufa quaedamper cledionem, quafiqueelenientaria tZo'a'yuy» eftjeledorum pedoraprîmum rudiaôôim»» perfeda,docilia,attenta ac fequacia ad cæle= ftemfpiritus fermonem percipiendum prç:« parans, in quæ tanquam in cæram liquefadâ cognitionis dei imago imprimatur , queni

hocnonitncfcripturathefaurumdominiucJ catjn quo otnnes opes cognitionis faptenriÇ ôêreuelationis cæleftiuni bonorum line re’“ , , condicæjqui principiuni conuerfionis ad do Spirits ti minum, iiinouam uitam compleaicur,dc-moriicon quapropheca. Conuernminiadnie,8^ego uerfioitis conuertar ad uos. Clua conuerfione r con=“ Dcum uerfionefciliccr,quæexamoreifto6^ueneW principiu- tione iuftitiæ amp;nbsp;boni taris Dei oricur,tion il W quæ uel ex odio inferni, uel amore prertiij co ftat.dualis eft in fernis,amp; non in filijs Dei, io quorum regeneratione, per fpiricumcimo* tis,primum lapidem Deus ponit, amp;nbsp;haebe^“ ncdiâionc feminis fui noftram renafeenti^ amK externum uerbum antcuertit. diw cum carentmaledifti in utero , nullus illisad regnum Dei 3dituspatet,quibusfons illeu^ tæ,timorisdomini, inuitamæternamfali^. Pro«e.i4' enSjObturatus eft, Sifolum referatus domiii Malcdidi Dauid, hoc eft, eleftis in ablutionem peccato cdrcnt ti= risetmenftruatæ duihacrationefoIumEu moredei' angelium regni cum^ruftu audiunr,quodex deoôiexouibusChriftifunt, cordaqi'antea procliuitate ifta bene fentiendi de deo,parata habeant.Ethoceft,quod dominus dcimpijs pharifæis fatecur, eos fcili. fuam uocem non J audiré,propter.eaquodnonfintcxdeo,ô^dc ouibusfuis,öêalibifcirefeteftatuv,quosekï* geriCj

«cipes.HinchociiiAdis.Credideruntquot quotordinati crantin uitam, præueniente plenitudincm illuftrarionis, pofttaftumlu# cis fernen prædeftinationis fanâifiatione, quçcfFidt ut peccatimaledidiouocatisnoce rencqucatjftccÿ, quod natura fumusfilij irç tgt;er eleftionem fumus filij gratiaî ,8i. quod peccatiuiciofumusfdii mords,feminisDei ' Dcncficioconftituimurfilij uitæ, fuperantc præuaricationis maledidionem benedidio Jicprçdeftinationis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Adam^

Hincagnofdscur Adâprimocledoru poft yj, amifTuminnocentiæetueritatisfpiritûcafus hônocuitf Q.uiacxuocatiserat8ôplantariu iuftitiænondûtotûexolefcebat cûdelinque* phfpf^utt tet,etidéin Chriftofccûdo Adampotentius eteffïcatiusin uita exdtandum erat ,quâ exci tabaturpriufquamlaberetur. Vbi ignaro bo ni amp;nbsp;mail cxperiundç gratiç amp;nbsp;iuftitiç mate da prefeindebatur, quo fiebat ctiam, ut poft cafumterrafolum exquafaduserat, cum ferpentemalediceretur. Secusde Caynpri^ nio,cumferpcntehomicida,quemfuccubu îffepeccâco, amp;malcdidum fuperterramex pésmaledi eoquodferpentisleméerat, fcripturacômc di«nort j tnorat. PrçtercaDauidadulreriumcômifit, Acùm-ê^hocfadnorenon contentus,homiddium Dauid-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;etiam

M- CELLARIVS etiamaddidic' Verum adulceniinicumhogt; micidio tam honende labencem, cur noii to turn a' fauore dei abahenauic fquodex eleflis crac, Si per legem peccad in membris fitarn lege fpiritus cordi hominis qui incus eft infcri pta,reluaance,deliqueratjnolensitaquelege mentisid ,adquodinducebatur,legecarnis perpccrauit ôC bono fuonon malocecidit, nimirum utinde per agnitionem peccatiSi crucis uerbere caftiga tus, ex corde ingemito re difceret • Miferere mei deus, fecundu ina^ gnâmifericordiâcuam, ô^fecundûmukicU dinem miferacionum tuarum dele iniquitä tem meâ Salomon item cum fanfte diu cora Salomon- deouixiftet, fapientiiTimi régis nomen ade^ . ptus,pofteatametfi præmonitusin abominé bilemlibidinem 8ó execrabilem idolatriam incidic. Verii curdelifta ifta tarn grädia in ca pitispericulumeum nonadduxerunt, inp« nitusperirec, fauore Deitotusexciderett' quod infoederegratiæ fempiterno,erat di ca dendum il 1 i fueri t, ne ipfe propter tantam re gnitranquillitatem,8óamplitudinem uerus Meffiach putaretur Cuius Salomon prior,(i ter? et umbre folu m typu gerebat nbsp;nbsp;alter Sa

lomon uerus rex pacis de lemine amp;nbsp;Iunabis ■ Dauidjfuperthronum ipfiusfelTurusexpeilb | recur. Cuius regnuin non terrena, fed celefti noil

GE OPERIBVS DEf. » lion umbrâtili fed ucra, non carnali fed fpiri tualitraquiliitatc pacis lUiiftreet fempitemü foret. Sic de Mofe, fic de Aaron, fie de Ozia et Ezechia Sóc« Cærerû Petrus ter negauit QL ciii parft fu iflet ter negafle,execrationem etiâ addidit. Verûeurnegatiocûexecrâtioneeû nthilofecius dei gratia adeo non deftituit, ut etidChriftus cü fciret hoe futurucum tarnen nmndn confiteretur, QC nulla re opus habere pronuociaret, quam ut fibi pedes lauari per^ niittcrct J hoceft, utinplenamueiiiretreno uationem cordis f Q.uia ex uafisgratiæ fuie amp;nbsp;iuxta eleâionent fernen uitæ habebat ins» ternohominiinditum j per cuius monition nem promis fuiffet fequiChriftu quocuncp UocafletjSipropenfusquoduiscapitisdifcri uienadire mortemquequantumuis durant perpeti. luxtahoc: Spirituspromptuscaro Hero infirma. Garnis autem inibecillitate in^ pulfus ruebat, quo minimeper mentis lege cup iebat defledere. Atqui labebatur ut camis fidutia,quafupra ceteros efFcrebaturjtota co cidcrct hiimiliatus difeeret cum omnibus lanftisquidhocfibiuelleti Neglorieturulla caro coramipfo. Item quiftat( uthabentele:! ôiquoquefuumcafum dequo cauendoan^ ’tiejper legem, per monitiones 8L exhortatio wespræmonentur) uideatne cadat, 62 exper B tusuires

tus uîres fuas in poftet um robur amp;nbsp;fidei nef^ . uos afolodominopcteret.Iudasucroamp;pl^ tique ex fcribis amp;nbsp;pharifæis ad mortem pelt;^ carunt .Cur uero ludæproditio Öóphariföi^ contemprus fermonis regni cælotum capita lisfuitcquiafilij perditionisctexouibus Cht* 17- fti non erant nbsp;nbsp;nbsp;femine cæleftis regeneration

niscarebant. Proindc inhabiles qui percip^ rent cum frage Euangelium uitæ æternæ, peccati remiflïoncmconfequerentur. SecuS dcApoftolo, fecushodiede multisex totiuS orbisgentib. et ludæisjecus dcplurib. qui^i* pcrioribus fæculis in Antichrifti erroribuS nine decefTeruntjquos ignorantia Euangdij fiqui fuereex eleâis, et inplantatum reflet fdendtueritatemet fanâe uiuendi defideti^ um in Chriftü,et per Chriftum’ infitum Deo» cxcufat,et à mortis iudicio libérât, deliäufl’ „ , . q; corum cum erroreplacabile reddit.TaceO Nojtri it£noftrifeculiexcpla,nâfunt hodie multi d« cull nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inquibusnonignarisChrin

fti, carniset fpiritus potentiflimiafFcftusfcn rcex£Eqüoregnant. Verum cumfpirituspo tioreftcarne,uitamortc, mitericordia iwgt; Chriftus Satana, tandem malediftioncH’ peccatj,uincet benedidio gratiæ, atcf pah^ fiet, illos in hoepotiffimum cadcrc,utclc® pofthac definant carnem brachium fuuni po

nerc et cxperti omnc hominem mendaenitn cfTc, O O M J N o folum confidcrc di? fcant,perfuafi qucmquepro feper reuelati^ oiiem fidei fermonis fpiritus j in conftati:* tcmamp;ftrmam cognit;oncmucritatisdiicen dumeffe , per qiiam eciam fi totusmundus diiierfum l’entiac,8lt;i omncs angeli de cælo de fcendantjamp;aliuddoceantjiiiconciiircôôper feueranter ucro interna iindionis D E J obfi gnatione certificati et innullius hominis net:# ba iurati adhæreant. Et hoceft ambulare in fï deöóD E 1 lumine,hoceft arramfpiritns accipete, hoceft libereô^ereâouultuincon fpeftu D E 1 incedere, 8^non moueri quo# uis doftrinæ iiento qui ingruat ruinam intentet-HoceftaudirequidD O M I N V S in nobis loquatur,doceat et moneat,pcr reue lationé beiieplaciti fui in omnibus, 8^ non curate quid homo puluis terrae amp;nbsp;foenmn agri fentiat.

Ad re, diuerfa igitur ratio eft cafus in uoca# v t f lisamp;reprobis .Hinimirûintiisamp;forisaSio» DiuerfJ cudelinquunt,ficdelinquut ,utnullafpiritus Ifgeintusct in cordecorû collucenteacdiuer fûmoncntcdelinquât, quenerationédomi ni.utquorû cogitationib. nullusiuxta {gt;phe# tä deus interfit, caret, gemitib. ad gratia del

prorfusuacuiSêirædufdem ruxta concern^ ptores, quiperpetuo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in corde

I no dicunt. Non monebimnr ,oblitus eft De Pfalm-s- us,abfconditf;Kiemfuamnenidcat,fecusde eleftis qniqnodexdeofnnt nunquamexeo^ rum cotdibus fic memoria bonttatis illius decidit,quin in occulto fufpirenr, amp;nbsp;cum ad fe redennt modiceque fe colligunr,dicdt : Do mine i^ioran rias measnememineris. Q-UO rûcôfclenriasfcintillæ lucisæternæ feperpef interualiafalcéjdeiudicioetmifericordiado mini refricant ac percellûr,in qu ibus rota pra! uancacionis labes, ex homine qui foris eftlt; Cafuf in hoc eft,ex carne homine interno in uuluafan cleâis ex ftificato per fpiritus fanâi feminarium, de fcezB/neg hionifi quatenns concnpifcentiæ erroruoi fins eft- illccebris corrûpitnr,nihil addentc,diman3f' Apoftoli mentio, depugn^ Icminis carnis amp;nbsp;fpiritns, decorruptionehomitiiseX extcrniet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dórenouarioneinterni, quorum altet

interni- eftterrenus,akeriicro decælo eftc^rl^ Cenc-t- ftis.Alterhicnon reparabilis,fedinpuluereifl

æternusamp;^infauillasnunqtiamrediturus,’'^ ftaurabilisamp;: iieritatis agnitioiie dedieiiidi emrenouandus, ficque duos homines in lijs regni prorfus contranoÿ, mirabili D^ conlïiio in exerdtium et experientiam open*

gratiæK uirtutis cius reperias. Alterùtticac nalem et animalem ex terra, cibis perituris uc fcentcm,amp;naturalibusninbus intentum: al terû cæleftem et fpiritualem dbo uerbi dei,et nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

fpiritus uirib.cognitionis fermonis de regno cælorumfuftcntatû. Altcrûqnærcntempec petuoquæfuafunt alterumquæDeiamp;ele« ftorum. Akernm procliticm defercrchocfæ culurn,amp;: uitam profundere ut libère munici patum fuum in cælishabens, ab huius mun« di fludibus uelut naufragio ad portum ap== pulfus Chrifto conuiuere poffit : alterum ni» miumaddiftum uitæÔi huius mundi cupp ditatibus»Alterum àfe pendente totum : alte tûper prouidennæ fidem omnia expeâantc à manu dei, amp;nbsp;ea cauffa æquiffimeferentem hotninisquiforis eft,aduerfitaté,perquâexer cogiflt;lt;tio citiis nimirum,fic cogitat.Ecce pater cæleftis, corpus hocpcccati totum in hoc eft, utnego tium mihi uolenti fanâiffime uiuere facef fat,amp; in omnibus fpiritui pieamp;teftemonen ti rebeller, eiufcf Icgcm quantum in fe eft lup primat, ftranguletquc,libenterigitur ferani quameunque tu crucem immifens, famem, j fitim,eftum,ftigus,paupertatem, morbos, perfecutionem, 8i. tandem quantumlibet eti

1 am acerbam mortem »quofaciliushoftisille tneus plufquâ inteftinus fub iugum i mpcran J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B Î tisac

tîsa'iîdirigentis fpiritiis tui, deferuefcente^^ refidente concupiïcentiæ fei uorc mittatuG utquicumresiuxta defideiiumluüfuccedit, crucis defuerudineefferatior fadiis, tiiniinn’ efFrenis lafciuit fcrociterq? recalcitrat. lamajgt; tem adfliélionisflagcllo fraftus,imperiolc^ tuç minore negotio obteperet amp;nbsp;homo in^ ternus promptiusac fcruétius munusfinin’ amâdi et cognofcendi tui obeat,in qué etian’ ufum cruxfdqsregniinfligiturjSdtamdiuc“ legiscaftigatione manct qua diu carnisadp^* giiamnunquâ nonlaccfTentistabernaculuni »•Cor-r- circumferimus,inquoingemifcimusadçt^‘^ num tabernaculumin cælis,utinomnemp^ tientiam induremur 8^ contra omnem ad’“ ueriiratem noftriscordibus tolerantiæ call® obduâo obfirmemur, gaudentes fihiccato fuæ integritati reftitui, plcneque fpiritui fub’ di nonpoffit, crucis tarnen onereacfarcina earn ueéhgalem fieri, donee per plenum im^ periû Dauidnofter Chriftus IclusinomiifS nodes fuos uiftoria potiatur. Interim hunt corporis peccati amp;: crucis fruftum fentietiteS Vjui cor- utdicamus» Eccepaerr membraidamortis porifpcc= toleranterferam , quæexperior meo bonp non maiotemihi adiunxide,quorum uidfl* ) cet importuna ad malum follicitatione, crqcisqqotidiauamacerationecdoâusjcef* todifcatnl

DE OPERIBVS DEI* ic to difcam nos cincreni 82 puluerem cffe,inc^ taam clcmenrifTimam manuni omnia pet!« mittcnda,perque tcfoknn flare,in ex meta 8i gvatmta mifericordia renouantis Ipiritustui faluemur, cuius impulfu libereprofitemur, Bonum eft mihi, quiahumliafti me, utdi# fcamiuftificationestuas. Itemcaftigaftimc Domine, QC eruditus fum quafi iuuenculus Hiere.jt» indomitus,quo hocPetii fpedat.Cum igitur »-Pct’*» CH R J S T V S paffus fit pro nobis, car^ ne, uos quoque iuxta eandem cogitationem armemini, quod qui patiebatur incarne, de ftitit apeccatOjinhoc, utiamnonconcupi« fcentijshominumjfeduoluntatiD E iquod fuper eft in carne tempu uiuat. Ctuæigituc inuocatiscarnidecefferint, fpiritui magno lucro accedunt.Et uiciffim, quae carni accefle tint,fpiritui decedunt,fic ut cum caro eft in lu âu, fpiritus fit in tr ipudio, 82 cum caro eft in mortc,fpiritusfit in uita,cum caro eft in igno minia ,fpiritus fit in gloria, cuius uita eft interims carnisôi abolicio corporis peccati, 82 uiciffim carnis uita interims fpiritus, in qua Romi-3^ qui funt, deo placere non poffunt, cuius affe ftusinimicitiaeftaduerfus Deum, namlegi Mgt;ilcriw D E inonfubditur82necpoteftquidem, ttiiîcri£ quam Iacob fupplantationemprius uinccre ucob*

oportebat qua uidorfidei uidonaeuadefct' Itaantea uidus in carne,fradisconcupifcco^ tiæamp;uiriûnaturæ lunibisquâ uidorinfp'f* tu nobis inexcplü emerfit, qui nihil a don^i no impetrabimus priufquam in luda fidei cö ipfo jiioftra uirtus’ccitn corporis mortis cupi ditatemutilaet elübisfitfada, ö^fprritusfaii dus, hoe eft, uirtus dci ac’tvt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fola in nobis

reuixcrit, qui fpirituscum tecundum deuifl intcrcedit pro fandis cui efficaciter oranci ni^ bil negatur, omnia exorator obtinct non Prærogit «flator quiequid poflulaueritjconfequitut’ tiuddigni Hincquæprærogatiua dignitatis fithominî tätishomi conceffapræcæteris creaturisfaciledeprché^ vispr£ca nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gçncfiad imaginem dei bâf

tcriscrcd^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mentio, cum creationis angelolt;

turif- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Apoftolu iudicabimus, tare

atur, cuiuscarnem uerbûpatrisinduit,utin eaconüliô. redéptionis uniuerfçcreaturçniu donotûfieret,cuiomnesangeliet dominai onesferuiût, propter cuius reftitutionc tota creatura in fui ipfius quoq? liberarionc fufpi ratjcui feripturâ Qioiisvivsii/] dominus tradic, Hiquo demumomniamirabilia opcrafuain iftaadmirandaexperictiairæetgratiç,iuftitie amp;nbsp;iniuftitiæjimbecillitatis ôi. roboris,uitat âi mortis, lucis amp;: tenebrarum, ftultitiæ ÔC fai^ pientiæin laudcmgloriæ nominis fui iniili dupiieis

DE OPERIBVS DEI- ij duplicis hominis pngna in cleftis cxcrcct. Hçcobitcr indicOjUtl'criptiinlibro uitæbo’ nitateni Dei patris quam homini in creatio-nc 8ô reftitutioneeius in lES v Chiifto ho» mine, in quo omnium creaturarum Talus ÔC peifeftio uelutin cardine uercitur,exhiber,eu. gratiarumaftioneanimaduertanr. Adinfti= nitum,fecusueroresinrcprobishâbet 5qui iftapugnacarnisKfpirituscarent, quodfui »biqt l'imiles,82 per omnia cum ferpentc ma CZ lediftiperpetuocertaminc,noncûpcccato, tui‘ 'inquod prono peflore cû ferpentetotipro“ pendent, fedcumfanâiffimo benedido femine Chrifto i e s v conflidentur, cuiusbc nedidionecumearent, cæleftis renafeentias feminarijsuacui, in maledidioneperpétua manent.Iuxtahoc Etdilexitmaledidionem pfal-io9‘ ueniet ei,S^ noluit benedidionem 8i. clon gabitur ab eo, hoc opus aduerfantium mihi a Domino Si qui loquuntur malum aduer= fusanimam meam. Ethoc eftqnod Iohan= nesfatetur . Nosnonpcccare,quodexDço viorfit »-nati fumus,amp; fernen ipfius in nobis maneat. Et Antichriftos'e nobis exire, quod ex nobis non fint, quamuis fi dixerimus pcccatum nô habemus,nosipfosfallamus,amp;: ucritasinno bis non fit, peccamusigitur , fcdpeccatoex gratiaDei condonabili, quod inuiti pccce=

maSjproni ft per carnis nunquam nó ad ma^ lum perlcftantis irritationes liceret adhibito Dominirobore,fanfte iii omnibus ÓCcogi^’ tarcö^uiucre. Peccatum igitur in carnere^ mordensac obmurmurans infcriptæ legi ui Spiritui fcerü,nonimpuraturiis,qui in Chrifto fESV ^doptio^ aduitamuocatifunt,proprerhabiranréeiuS itàmalcdi innobisfpiritum,quiutmalediftisnondo# d«don4= natur,ficeleaisnonpotefteripi, óênoncflc rinonpo^i proprius,quibus foluChriftus lESvSquein teü' alibifemenbenediftionisjalibiduocm, alibi prophetam,alibi confiliariü amp;nbsp;print ipem pa cis,alibi regem , alibi doftorem germen iu ftitiæ,alibi paftorem Si Epifcopü falutis fcri=' ptura uocat,mortuus eft amp;nbsp;refurreftionis uir tute exaltatusjuxta hoe. Sicut dedilli ei ftatem omnis carnis,ut quos dedilli ei,det eis uitam atcernam.Item ,quos dedilli mihi ego cuftodiui.Item, quos dedilli mihi : Volo uc ubi fum egOjCt illi fint mecum. Audis hic eos habituros uitam çternâ, quospater Chrifto utfaluentur,expredellinationededit, audis pro illis folum orari,quos pater in Chrifto in uitam æternâ ordinauit, qui ecótrario in ma PpI'fS’ lediâos 8ó impios fic orat.Da iniqui rarem fu periniquitatemeoni, Sineingredianturiu iuftitiam tuam, deleantur delibro uineuti^ um,ôi cum iuftis ne fcribantur. Item,« ffun* defuptf

defuper illos indignationem tnam, furor irçtuæapprehcdateos. Quodenimconfor tiumChrifto ciim Belialrqiiç cónninioiu^ ftitiæcum iniuftitia^ autquç focietas lucicû tenebrisc aut quç pars eieftis cum reprobis ut eiufdetn partis,eiufde.m Chnftt ,ciuldcm fpi ritus, ciufdem hærediratis amp;nbsp;propinquitatis celeftis fint confortes, ÔC unain membra cor porisôê capitis unius coaptenturf Atrepro# bi membra capitis Chrifti lESV, filij 8d here# des fièrent, fiperfideifpiritum fonareblan= dogemituAbDapaterpoffcnt.luxtahoc,idcRofM.9. fpintus teftatur una cum noftro fpiritu quod ftmusfilij Dei,adoptionisfci!icctlpiritus per quem clamamus Abba pater, quod fi male« diftiacreprobifilij Dei fieripoffent,iidemec hçrcdes fieri poffcnt.Vbi igitur firmû eleftio nis6i reprobationis in Deo maueret propo fitummbi rata ÔÔ perpétua filioru lucisbenef diaioetcôftansmalediâio fïliorütenebrarû perfifteretf Proinde au t nulla uafa crût igno mini?, 8^ nullû peccatû er it in fpiritu fandu, nullo tempore rem iffibile,er nulli ha-di erunt mittédiin igne æternû, autelcdi Ipiritus ad« optionis Chrifti JES v funt folû participes,que nimirûquihabent, uitâteternâ iamhabent. lamfuntfilq excelfi 8C hçredes regni. lam de ’ mumuerelftacljid efljUidoiesDeijIiuero ui dores

flores Dei, qiiis igitijr à promiflaqnæ gratis ôihocnomincfirmiffinianô meritisuenit, hçreditace eos depcllctc num pcccatumtat illopotentiorcft iuftinafidei, num morse at hçc infirmior eft uita, quç Deus eft noftra cor da, cfFicaciter poftïdens amp;nbsp;uiuificans, num Dominuscat isuiflus eftfuoiplïus uerbo SC fcederequodfemel iftumqui ueraxeft, diri^ merenonpoteft,8ipronior mulco uitam da rcquam auferre, mifereri quain trafci quod iuxtaProphetam alienum fuum opuseft,fal uare deni(Ç quaperdere, cui fi réconcilia« fu mus, CÛ inimici effemus ,per morte filij cius, miiltomagisrccóciliati feruabimur per uita ipfius ,qui regnûcôirafediuifumnô habet, ut locû femel occupatû déférât, fecç ipfumcx tcplo fuo femel fanguine Icfu fanftificato per petuo extrudat,prçfertim omnibus poteftati DUS tenebrarum expoliatis,amp; Chyrographo quod aduerfus nos erat deleto, amp;nbsp;omnibus hoftibus noftris palam oftentatis. Fac ille ira= fcatur,at in hoc irafeitur ut mifereatur.Fac iu infernum ducat, at in hoc ducit ut reducat. Facmortifïcctathaccaufla mortificat utui^ nificet.Facinignominiâcrucis cóijciatSóhu miliet,athocnomine in crucem abij ci c,et hu miliatamp;fuos terrer, utglorificet, utexaltet, lit fuos confoletur, omniû creatiuarum fub fidijs

DE OPERIBVS DEI- if fidjisdeftitutosPræniiflbacprçeuntenobis pontifiçe in omnibus nobifcum fimilitcr ten tato,titra tarnen pectatum, Chrifto i ESV,iii xtahüc. Afccndens cnim pandens itérante eosdiuidet, amp;tranfibunt portam,egredi entur per eam,amp; tranfibit rex eorum coram eis,amp;' Dominus in capite eorum. Quæigi* turdilplicétperfe,inoculisDominiutfiant, q«© cofi placent, ut fiant propter illuftrationem glo^ ho Domi= næ nominisipfius, fie ferait peccatumïan= noplera^; ftitatijiragratiæ, tyrannis mortis fiêinfemi placcant inquemdepellimur, gloria: cæleftisregniôô çj- lt;hj})h~ uitæiEternç ,uafaignominia: uafishonoris, aant-Dominus porrôuolens oftendereirâamp;no= tam facere potentiam fuam,tulit multaleni* rate animi,uafa iræ apparata in interitum,8i ut notas faceret diuitias gloriæ fuæ erga uafa mifericordiæ,quæ prçparauerat in gloriam.

Omniaigitur admirabilia funtoperaDei, qiiæ ille in omnibus operatur, ita ut non mi= nus mirabile opus fuerit indu ratio amp;nbsp;excæca tioPharaonis,quàm illuftratio Pauli,exocu« latio fcribarum,quam illuminatio filiorû te= gni:perditioluda:,quàmfaluatioPetri:inte» ritus impiorum,quam faluatio cleâorum,er rores Antichrifti, quam regnum ueriratis iuftitiæ Chrifti i E S V, ut merito cxclamarc poCfta

P[lt;d-9‘

Gtttnù

H- CELLARIVS * mus cum prophet! , Domine dominus fter,quani admirabiJceft nomé tiium in un*^ iicrfa tetra, bonitas igitur Deteft quæcunçï opera Del ipfcinomnibusoperatur, fiueinprjs fiueit^ honitatis imprjSjUtdicassEcceclenientiffimepater,O’“ opcra^ mniamihipariafuntcum uafis perdicioni$, finaturâfpeftes, qua pariter omnes filij H'æ fumus, niera igitur gratia eft, quicquidcun' filîjs regni tui egeris. Crux ôdigiiomiiiiauit? cum ira tua, per quam nimirum cognofti^ muspeccatum,Ôd per peccatum liberabileui dementia tua, per quam noftra delida foin deles, bonitasdeinde eftqd* habesPharacH nes,8i tyrannos huiu s fæculi ut oftendas ma ' gnitudtnem potentiæ tutr uniuerfo orbi, 8^ tuorum per uarias cruces fidem excrceas, 8^ brachium uirtutis tuæ nobile facias. Quod expertidicâtcumfilrjslfracl- Fortitudomca ôê laus mea Dominus, öófadus eft mihiinfa lutem , dexteratuaDomine magnificataefl infortitudine, dextratuaDominepercuftii: inimicum , bonitas demum eft quod babes organa iræ,ut manifeftes diuitias amp;nbsp;opes mi fericordiætuæerga organa gratiæquæprç=; parafti ante conditu mundû,ui parté hæredi Ep-r4' nbsp;nbsp;tatis tuæ, cçterum,lcgimus hoc prophctæ ln

Dominum momentoparuo dereliquite, amp;nbsp;in mifera* fuosadté= tionibusmagniscolligamte,inmomctoin , (fusfolum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;digna*

'• DE OPERIBVS DEI.' ilt;r dignationisabfcondifacîem meamà te, amp;nbsp;relin^nca in mifcrkordia fempiterna mifertus fum ttii dicit rcdcmptor tuns Dominus, eccc dicit in hiomento rclinqucrc fuos, quod fi roges eut fuos déférât quos diu deferere non poffitf in lucrum deferit, in damnum non deferit, 82 eledosfuos ad tempus derelinquit, utfpiri» tusfanftus acccptoimpetufuorum cordafi« bireddi ta fortius affler, negatamcj aliquant diu gratiam cum fœnore ac ufura reddat, fubiungit lt;nim. Et in mifertcordia fempitec na mifertus fum tui, ôôneparum ui^retut dtxi(re,intcrpofitoiureiurando,nobisfuani beneuolentiam confirmât,cum fubdit,fie iu raui ne irafeerer contra te,82 ne increparer in tc,quia montes liquefcent,8t colles commo* uehuntur,82 mifericordia à te nonliquefeet, ôiteftamentum pacis meçnon commoue* bitiir, utmaximepoffitfoedusfemel pereuf* fum rumpere,at obftat mifericordia ut uelit, dicirenim:MiferatortuusfanftusIfrael. Cu - , quo conlentit hoc P fal. Et ponam inaetemû fernen eius,82 thronum eiusficutdiescçli, fi derdiquerint fili] eius legem meam, 82 in iu;« dicfjs meis non ambulauerint, fi ftatuta mea prophanaucrint, 82pr«'vcepramcanon eufto dicrnit, 82uifitabo inuirga tranfgreffioncm eorum,ô2 in uulneribus delidaeorum et mi* feticor*

fericordiammcamnon diffoluamabeo,rt^ quefalfam reddam ucritatem meam, feniel iuraiii in fanftitatemca, fi Dauid menriarpt illeDauid cuius thronnserin’icuc diescæli/“: quem Dominusoleo fanftitatis fuæprçcon fortibusungit, Chhftus lES vs eftunäusuH lefa s’ nbsp;nbsp;ftionercgali amp;nbsp;facerdocali fpiritus fanfti, 0^

fuper folium Dauid regnans regnum pr æp/* ratumamp;confirmatum in iudicio öó luftiti^ infæcula, cum cuiusregni filijspacis foeduS fempicernuminitur, dequopaffimfcripw=‘ Ewb j7. ra.Etpercutiam eis foedus pacis, padum pitcrnumericeis,8ifundaboeos,8ó multipl* ’ cabo,amp; dabo fanftificationem meam in dioeorum in perpetuum. Eccepadifenip*' terni ôi fandificationis perpetuæ memiuif* quam fitdarurusin medio eorum quidefd ti,quipolluti8icontaminatifuerint. CuiuS pafti 00 fandificationisr Huius uidelicet de quo alibi . Dabo legem meam in uifceribuS eorum,8^ in corda eorum fcribam earn, ero eis in Dcum, 8ó ipfi erunt m ihi in popu=*

* Ium.Ethoceftquodfcripturafanftosinçcet numferuari, eorum hæreditatemætern.in’ cffe,iuftisfempiternamlucem afFuIgere, eo^ rum item memoriam nunquam intermo** riacdcleri,ctinæternumeosnô commoucH Jü4nio. dosconfitetur.Hinchoc Chrifti. Ouesnie*^ , uocen*

tioccm m aiidiunt,8f ego cognofco eas, 8i. lequin filr nie, amp;nbsp;ego uitani æternam dó cis,nec pei ibunt iii ætcrniim, neq? rapier eas qnifquani de manu mea, pater metisqui de^ du mibimaior omnibus eft, amp;némopoteft: tapere de manu patris mei, talcs aurem ones: fuut omnes,qui fidei obedicntia paftoris uo« ceni (cqiluntur hi fol ûmalediftisfeparaâî tisabouili Chrifti, qucmpaftoreiliagnofce:»j^j,pj,pj^ re nunquam poiïiint nec^ uolunt ,iuxta hoe, feduo'-non creditis,quianoneftis exouibus hieis.Itcm,uosnon àuditis,quiaexDeonon eftis,fedexpatreDiabolöeftis,qilihOmicida erat ab initio ,óó in ueriratenó ftetiLquiâilô , nbsp;nbsp;*

eituencasinco cumloquirur mendacïum^ cxpröprqsloquitur,quiamendaxeft, âtqüe . eiusreipater.Eccerationemexponit,cur filrj Satauæ Euangelio falutis credetenonpof* fint,quod feil icetex Deo non fint, fed ex pa= trcDiabolo,qinhocnomineinueritatenoil tnanferit ,quod uentasinipfononfir ^ôCeK proprio loquatur, cum mendaciuloquitut. Contraueroo icsfuç,hoceft,elefti,quiitlxta eleftiOnis faiiftificationé ex Deo patre funr, amp;nbsp;ob id uocem eiusper fpiritum timoris pro penfeaadiunt.Q.uasouespermittamustibi adtepusfub malispaftoribus, ficutiam Ion« goteniporefub Antichtifto contigifteuide*

mns,qui abieâum non reducanf,8c quod pf ricritnonquçrant,palabundascrrare, acfU“ lupisrapacibusdilpergi at nonperpetuo EZKh »- rabnnt,quin tandem aliquando congregcH' tut, amp;nbsp;inherbis uirenttbusamp;inpafcuisp*'’^ giiibusfuper montes Ifrael, fubunopaftof^ Daiiidjhoc eft,Chn’fto IE S V pafcantur hoc P rophetç: Ecce ego requit am oues amp;uifitaboeas, ficutnifitatpaftorgregeniW ' um,in die quando fuerit in medio ouiûfuî' rurndifTipatartim . Demus filios regnilab* atnon fibi, fedpatriinhoclabunturutreft’'' Pro-i4- gant.Sicenim legimus, iuftuscaditfepties^J

refurgit, Domino nimirûfupponcte manu fi^P*'a9'a‘^*^^^^‘^*‘*dumProphetamfcribun* pL _ tur.NeproijciantutjiuxtahocIuftuscumc«'

cideritnonalIidetur,quoniamDominusi^ ftentat manutn eius,qui plenus gratia amp;nbsp;kß“ tusiraetmagnusmifericordia,nonfecundii peccata noftra facit nobis necç fecundû ini^ tatesnoftrasretribuitnobisjfedficutpatetfi^ liorû iramifereturnoftri, cognofccsfigmen tum noftrû amp;nbsp;recordans qgt; puluis fumus-

Q-uodigitur imbccillesfüntmultijnôob imteaZicj quinimohaccauffainmaiore curafunt infidc- nbsp;nbsp;patri,quo uelut tenerç Qi. nouellæ plants mi

nus contra tempeftatumfniuriam amp;uimiil iefc4a^ tifuntjfdmqs cnim quid Propheta dican

ÊE OPERIBVS DEI-

1«

Num obliuifcctut mulier infantis fu!,ut non ni'.fcreacLir filio uentris fui, ctianiillaobliui^* fcatiK, 8£cgononobliuifcartui .Propterea quodarftioc fit ncceffitudo cæleftis, quam tertena,fpiritus quam camis,iuxcahoc:Si cc= go uos cum fitis mali, uoftisbona dona dare füqsueftris, quantomagispaterueftercælei' ftis dabit fpiritum fanftum pofecntibus fe. Hine ho c Ghr ifti. S i c non eft uoluntas cor ana patre ueftto qui in cælis eft, ut pcreat unus de pufiUis iftis, quorum omnes capilli capitis im meratifunt, amp;nbsp;tarn accepti,utfi quiseos tan« gat,pupillam oculi fui tangere fateatur, talcs uero pufilli omnes funt credentes, prim is ft« dci rudimentis, quamlibetcxiguis, Chrifto initiati,iuxtahoc : CLuioffenderitunumde pufillis iftis qui in me credunt 8ic. fupec quo turn uno errante 8ó inuento,plus gaudetpalt;î ter, quam fuper nonagintanouemjquinon errauerint, quorum miniftri Angeli fern« per D E 1 faciem uident, ÖCpro quibus ft^« liushominis inhunc mundum ucnit, ut fet« uaret fcilicet quod perierat,nonquodfaluü etat,iuxtahocP ropnetæiSpiritus dominato tisDomini fuper me,proptcreaunxit Domi nusmc'.ad prxdicanduhumilibusmifit nie, 8i adobligandu contritos corde,adpromul gandqm capduis temiffionem Sie.

Inquo docebimurinfirtnosin fide demi® terlenitercçrraftarcjôôfcniiiiisgiatiæekdio iitshahere rationc, cr imbecilliùfratrû animos, ficiibi uacillât,erigerc etcertiffimapr? deftinationiscoiifolanonerelcnare pioqui* busà uiaaberrantibus qiiemadmoduni nos omnesficutouisabenauinusjuniifquifqiin uiamfuam.llledequoprophera, Dominus Icfa-ft’ nofter Chriftus i K s vs, udut ouis adiino^ landum duâus eft, languorcs noftios ipfc portans,amp;doloresnol|fosipfcferens,ficco* TraiJatio gitantcs.EcccpufiHûiftnm unû ex nobis nia^' fußUoru Hetomuinonobifcumeadeni cçleftishære* tnfiâe- nbsp;nbsp;ditas,eiindempatrécû Angelis amp;nbsp;cætcnsele

dificationein legnum Deifegregatus, eodé fanguine Chrifti JESVafperlus, cuiabimus igitur fanâi(rime,neex infantibus regni celo rum, quorum Dominus ut clementiffimus patefjtantâ curam gerit, al iquo modo queiv quam lçdamus,ô^ fdntillamlucis uitçæteri* nçiaml’ubcmicantem noftro uitio fiiffoce' mus,quam is ex gratia inferuit, qui earn qiw clariffime infplendicantc igncm cnitcrecu# pit, quinimo omnibus modisoperamno^ ftr;î illis dabimus ,acfic iJlis nos parabimus, ut fentiant nobis nihil neq? ofTicrj in eoriim faJutc 3 nccj ftudij in glonæ nominis D E I , propa^

propagattonem defuilTe. Q.uod fi uitiaquas dam amp;nbsp;enores in ill is confpexerinius, ftudc« biniusprimum enixe cum lenitatenon cum cauteho 8^ feflionc ac infirm? confcientie ex ulceranonc,quam nondum per infantiam fiiani deponerepofTuntjCornganrurjeadcnt manfuecudine ,eadem animileniratc,ciiin faiiubusçtatis Chriftt adurj, quanobifcum uellemus agi,qni quod f urn us, gratia Dei fu= mus, Litdebiioresfi atrûregninosagnofca^ mus, quorum laluti omnibus modisprofpe âûuelinms, donednoftrominifteriodoftri i-Cor.ij. næcçleftiafTuefaâi, plenioraaugmenta co=^ charitdS' gnitionisDeiuiuentis accipiant. Cum qui« bus nobis omnino eadcm cognatiofpiritus fanfti intercedit, Ô6 qqos eadem fanguinis Chnfti propinquitas artingir» Q.u? uero iJo amoredtin fçculamanfuro fratresregni co pular,dequoinh?cueibaApoftoIus. Chan's taspaiicnsclt Charitasbenignaeft Charitas non inuidet. Charitas non eft procax,non in flatur,noneftfaftidiofa, non quçrit quae fua flint,non irhtatur.noncogitatmalum, non gaudetdeiniuftitia, fedcongaudetueritati, omniafufFert,omnia credit, omniafperat, omniafuftinet . Curhoct quiain filiislucis bonitatemDei patris imitatur atcçeffingit, cuius natura iftbonum arq:bcnehcumefte,

d^omnûanubilis, omnibnfcç obuiçS^cx^ pofitç bencficentiçfiiçbencdiflone implerc, quametiamiuiiuerfas creatiiras çmulari uo luit,quarum unaquçq; pro conditione créai’ tionisfuoufuiquoprofitjdelliiiatur iluxta Gcrt*»’ hoc, utditDeuscunftaquefecerat, ualdebona,tantumablïtutillam. nô infign* ter ciipiar in filqs uitç cminere. luxtahoCjdi” lAdbf’ ligiteinimicosucftros,bencfacitçtjs,quiuos

odio perfequLinrur, amp;c. Vtfitisfilij paths ftriquieftincelis, quifokm fuumcxoririfi’’ nitfupermalosSébonos, amp;pliiuiammittig çhitritds fupcïiuftos ßC iniuftos, quo in cxcmplupro’ ex imiuhopoftco patebit nobis locus benemerendi de nebomta onmibuslt;3ó«ocendinemini,qu?rendicpnó . Us Da- quçnoftrafuntjfedquçaliorum, uberrima materia, utdicamus ex corde fie inftruâibe* neficentiæ patris cçleftis fpiritu. Ecee pater eX niera bonitate, qua toti creature confultum • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uoluiftidllius non tua conimoda fpeftans,ogt;

mniaficatteperafti, utuniuerfa quodqîpi'O alterointerfe curam amp;operanipai riantur, C^lum- Celum illuftre luce nioai perpétua uertigi T err4lt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p^j. datas annj mees terræ fer uit. Terra e cç

lefti inftuxu grauida fafta nafeentia fundit, beftiasqj in hominis ufum producit amp;nbsp;alir-Aquapifces.Cçlûuolucres,deindequo poil , cafuni prinii Adanijper qucomnia afuo liai* tuSiiiv

t« integritatc dilapfa crant,uniucrfa ttiaio ri gloriæ rcftituereiKur, filium tuum unigeiii tumin mundummififti, qui uniuerfa turn Chrißui-quçincçlis, tum quæ in terris funt reftaura= Coloß-i^ ret,amp;;eundcm non tibi, necçübi, fed nobis. Qui nos 8L cæteram crcaturam in noftri repa ratione aifcruitute cormptionis affercret, emififti,quibus etiam reliqua omnia inferni« refacis, Angelos miniftros nobis fufFicis,Pro Angeli* phetxs in noftrum ufum illuminas, ingenia, difciplinas, artes, linguas uariamrevurn Lingua et naturæc^ cognitionem inlaudcm nominis rcrumcos gîoriætuç, amp;innoftramutilitatemlibera!i# gnitto-ter amp;nbsp;prolixe donas,raceo aduerfariaspote= Aduerfi^ ftates cum principe huius fæculi, taceo pecca rtie potc’i tuniSimortem,tacco item iramSó indigna tionem tuam,quæ omniafic temperasmira bilibonicatistuæiudicio, utnon folumno* bisnonnoceantjuerûetiâfummopeteproa fint, d um ad prçfidium uirtutis tuænos con' fugere folum faciût, omnibus in defpcratio-nem pofïtis, quçcarni plaufibilia uidentur. Docens ex his omnibus , amp;noseodemmo^ do côparatoscffe deberc,qui regni filios nos gloriamur, ut fine inuidia cum fumm a anitf niipropcnfione alter altcriusprofeftui inui= gilcmus . Nonnoftriftudioacamore, fed

fratru ftudio fanâi minifterij cbari'ransnvn fiiram impleiites, quæ mouec omina boni' tatiDei, quamilb iniiran ubiqucc’aborat, clTctribuenda ♦ Indecaditlbllicitu^ S: ini-rncnfiisfuiamor infilrjslucisfefe ad narip raniDeipatris paratibus. Cadit uanininnr$ iuftitiæ operqmrcfpeftiis,pcrqua-iiobis lio ftra quærcnnbus conlïilcû iiokimiis.Coi cb dit de fratribus qiios Domino (tareamp;5cadcgt;i refcireconucniebar, temcrarinm iudictum, manfuctudini locus dabitur , temperainer inomnibus agendiiuxra confilium o b i præbcbitur occafio . Demiim fie compas tabitur uita noftra, ut nihil réméré fimus teil taturt, de quopriusnondiligenrcr ratio fie in ira , Num ad D E i gloiiamamp; Ecclcfiæ aedificationcm faciat, quod agere propo* nimus .. Num in confilium fit adhibitus carnis afFeduSytiiimfpiritusquiutinomui busgloriam o E i amp;utilitatem eleâorum quærit, fie idem ut fimiliter in omnibus compofitifimus,nosdocebit, adquameri«“ am rationem omnis doftrina eft exigenda, amp;adcandem totaferiptura diuinitus infpi“ rata, plena mentione bonitatis operum De* fefeexponit- ' nbsp;nbsp;nbsp;‘

IX- IXuæterumutadpraîdeftinationis matetia, i.-.'i:- i.i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;undc

natiotiii /i des timoré dci non ex

unde digrcfft panlulum fumus, rcdeamus. Nemo cum in tantum elcftionis gratia extol li[ur,timeathincfore,utpiislicentiusincars’ ne uiuendi,aut impijs quos hic non moragt; unir, quibus Apoftolus ad Romanos refpon . der,fi»æimpieratifaciendiprçtextumpræbe afur materia,qiiinimoconftantiusprædican di bonitatcm Deiofîertur occafio,amp;fandlis usuiucndi fuppeditârurftimult, quifcç enim ptopenfius maiore fpiritus ardore patris cæleibsuoluntatem faccrcparac,quo propis us amp;nbsp;cfficatius gratiam eius in le experKur,cu iusfenfusomninoquicqd eftuctuftatisinno hiscrucifigit, morttficat, Ôônouosafîeâus digi!Osfiliisdeiindit,ftdeenimpurifKaricor Ado-iy d.1 noftratcftatur cûfcripruraquotidiana re:gt; generationiscæleftisexperientia. Atquidhec aliud quàm experiens mifeticordiæ patris nobifcumgratiofefanguine Domini lefure conciliât! cognitio c Noah, Abraham,lacob. Mole, Dauid, Prophetæamp;Apoftoliprocul dubio longe reuerentius öó maiore feriiore Dominû fecuti fût, quo firmiores de eins gra tia Si fauore erga fe fucre . Apoftolus corn» fiteturfeficcurrere,utnonin incertum,fefie ,.corgt;j’ pugilem agcre,non uelutaeremferientem, at cum nobis pugilibus in eodem ftadio cuni ipfo St cæteris,quos fcriptura præd!cat,fan*

Fides-

ftis cutrcntibus cadem corona uitæ æternï 6icômunepræmtum decælo fbruirur. Cut noneodeni iurenobis omnibus in eandetn certitudinem uite etfalutis ueniendum efleCj înqua ilti fueruntc' cum quibus nos omnino, fiucteremAdamfpedes, eadem pcccaril.'v* bes afpergit ac contaminât,fin nero nouunij idem iuftitiæ fpiritus fanâificat, quem u t pa# ter cæleftisin cordibus noftrisexcitaret poten ter illos illuminauit,et eos nobis in ApoftoloS inaugurauitôiinorbememifit, addenosfa tis crederebonitati Dci non pofre,amp; tantum cuiufqucfidem impetrare, quanta fuerit,Do mino fead noftræftdei menfuram totum ad diccntc.Iüxta hociCredidit Abraham deo,et reputatueft et ad iuftitiam. Item : Fiat tibi in* xta fidem tuam,quæ filios r«gni régénérât, quæuitamæternamparat, quaeuincitmuu“ dum,carnem6£ Safanam,quæ miraculaS^ figna in tertimoniumuirtutis Dciædit, qu^^ item miraculofa uidoriainuiâum Domina* caeliSê terræ uincit,ôô fuum proprium facit, quæ nouam creaturam ex nobis créât, üÇ officiofi noftri amorc mortifïcato per dilcm onem cos,etiamfi uel periculum uel honor«$ uel facultatum uel iiitæ periculûimpendeat» répugnante toto nacurænoftræingeuio,am plcftamur, quosalioqui uelodimus uelpf*?

nobis contemnimns. Vnde hoc: quod fides uirtus fit dei non natucç, efîicax lumé dei^ iiô carnis, qiiæ nonieuelat myfteiiiim uitcTÎn cælis recondituni ,I'olû fidciluce cleftorû cor dibusrcferandum,iuxtahocChrifti;Caro8ô fanguis tibi non renelauit/cd pater meus qui eftin cçlis. Ad rem deinde cur pcriculofc tam firmiter de oitææternæfirmitate ànobisdi= Prowij/îa ceretur, quàm Chriftus credcntibus tam con ftantctpromittit cfipromiffioDeifoÜdaeft, pr^dcjh^ amp;uanafpeilaftatione nonftuftratur,80no* nationisfi ftramfidem quæ fibi habcatur jtantareligio dem-neSótam pertinaciter poftulat, autnoncrei: dunt qui ambigunt fe in filios accenfos uitâ æternâ iuxta promiffionem Dei iam habere etinfeculanôperdituroSjautficredûtjquifiç iuxta menfuram reuclationis fideifuæ ,iam certicrunt,fe effe exeleftis dei,certo enim cre dereperabnegationé fui etplenâ refignatio nemomniûinmifericordiam Deifeinæter» num iuxta faftapromiffioné illtus qui ucrax eft amp;nbsp;fallere nequit,uiâurû,quid aliud eft qua pcrfuafû habere feinprædeftinationc partis côprehendic'danteteftimoniû.fpirituinoftro fpiritufanâo,nos D E i filios effe, cuius ob fignatioindic redeptionis fiteftaturcÿDeus ueraciter fidelis eft ,præftare potens quod fua Ephe-** fpontcliberaliterjimifit, ôCtudeeofortitcr

fperas, quts adimet filijs rcgnipatris grana cuius fubftaiiriç et naturæ nos fum us,ex cuius Chriftilatereet offibuset carneexcififuniiis, cômunis uitæ cû ipfo confortes, largiamut nos peccato obnoxios efle , atmifericordia proniiffionis maioreftdelido totiusmundi, quçutex fidelefu ChriRi daretur crcdétibuJ omnia conclufa funtfubpeccatum ad Gala« Et is qui peccatumnon fecit nec dclinqucrc potuit,tranflataex immenfa bonitateDeipa tris omnium tranfgrefTionein fefepro nobis faduseftpeccatumS^ maJcdidum, utnosà chrifttu peccati iureaflcrti ,una' cumipfo ctper ipfiitn nonpotuit in benedidionéiuftitiæamp;ueritatis accerfer^ fine culpd. mur, quem Deus iuftus fine culpa amp;nbsp;hacalic“ iilicM oc= nanimirum noftraquifua caruit, percuterç fidigt; nonpotuit, utfierctnoftræfakir/sredempd onisprecium fatiffadio iuftitiæ Dei, cui«i amfatisfietioportuit, arqjpropitiationisac placationisirædiuinæhortia. ScimusexGe^ nefi Adam priorem formatum, deiudeniu iicrc;3iuirûnonfuifredcceptum,fedEuatn fedudam ôôobnoxiam fadam tranl^effio^ niSjfedquid hocnocuitCadmyftcriûalludo) mulierifquaî exfortitudinisoffib. çdificati eft, uiri latere i becillitatis carne îpleto.SiniuS

1 nosinfirmiamp;impuri.atnoftra infirmitasac impuritas capitis noftri 8d maritinoftri eft/t illiiis

DE OPERIBVS DEI.

îllius robin mnndicies Ôi. fanâitas uîciffitn iiobis cumeo propria amp;cônninisdtexlegc corporis 8^^ capitis, maritiamp;uxoris,fit illedc usplcneperplenamparticipationeinDeita# . .. tisquæincohabitatcorporaliter, amp;:perple# namparticipationenirpirituffanftiqnemad menl'uram non habet. At nbsp;nbsp;nos dij et fili) ex * ^'1'

cell’iomnesfiUTius,participationeDeitatiset fpiiituseiufdcm,fed ad inenfurâ donationis Chrifti iefu ruxta niodum membrorum cor porisüliusexcuiusplcnitudinenosomnesac cepimuSjiuxtahoCjdixiuosdrjeftis,ctfiliiexs^ Ffalm-sv celfi omnes.Sit ille in omnib. et luper omnia potens. Atetnosfnmusin omnibuseffîcas citer potentes per ipfumetin ipfo habitante în nobis eins fpin tn, cuius uirtuti omn ia fub? ieftafunt, iuxtahoc.Dicouobisqnicredit in me,operaquæ ego tacio etipfe facietetmaio ta qs faciet. 1 tern : Non pro cis auté rogo tan tû fed amp;. pro iisqui credituri funrperfermo nem eorum inmc,ut omnes onum fint,f,cut et tu pater inmeet ego inte , uretipfi in no bis unumfint. Q.innoscorâconfpeâuDei fanftam et nullalabc foedam fponlam luam ftatnit,diccns ; Hoc os ex oCfibns meis,hæc ca roexcarncmea.Oifaautemetcaromaritiü husfuntdequibus a’ibi. Spiritusmnificatca to non prodcftqnicqnam.uerbaTneaquae lo quoruobis

quor uobisfpin’tuS uita fuut, quaeuefbat' Sermo uerba faiie rciielationis amp;nbsp;«llapfus lucis Dei» hoe enim patrem cæleftein ett loqui,amp; nos ex canie ÔL offibus Chrifti fuifoctnaceet,Un guinis eins necefljtudine coniungere, fpniw uideiieet fuo uiuificare filios regiiiiii cogniti onenifui in quem ut fecundns Adam créa* tuseft,ficfecundaEua,hoceft,Eccleiïamacec Sccunda uiuentium,nonterrenafed cælefti,non cai'na EH(lt;- lifeu animali,fedfpirituali uita, ex offibusS^ carne fpiritus uiuificantis,nó animæ uiuentis aedificatur, qui ut in capite certa fuam fedc quam nunquam deferit,occupat,fic ut in cqt poreamp;i membrisquæ femel per eledionis uirtuté animaueritjfftatam et immotamlla tioné ferner neceffe cft, amp;nbsp;hoe eft quod Chri^ ftus identidem inculcat,cum refert: qui confi dit mihi habet uitamærernam.ItemrHæccft lohan-o'- uoliintaseiusquimifit me, utomnisqiiiui’ det filium amp;nbsp;credit in eum habcat uitamçtct nam.Hinc hoe frequensjiiocatis fandts.ltetn Vtquemadmodnmelcgitnosinipfo.lteniï Inxtafidem cledorum .Item : Beatusquem elcgeris- Vtollendatur clarifTimefalutenieX eledione dei partis in lefu Chrifto fluere, pro inde eandem ftabilcm 86 fïrmam manere, qni agricola ille eft,agrum fuum ex lege fua di ucrfo feminebenedidionis fcilicet 86 maledi dioniS

ftionis,lucis Sêtenebrarum ,uitæ Si mortis, médaciiamp;ucntatiSjnonfeieiisutreprobiec inuteromaledtâifint ,etnihilomtnustamc , uitæ fernen interni hominis cordi infitum habeant ,quod fernen fi non permittitur cor rumpiacemarcefcerc,utfuotemporefruâu quem cum gaudio demetas,nô afferat ,illud folummodo eleftis erit propriû, ut qui taie ôiigniculumfolum lucis æternacinfe fenfc« tintfcintillantem,certiffimumexperimentû habeant fuæ in uitam eleâionis, quamiibec adhucin corpore peccaticontra legem fpirp tuslexcarnis ôi. concupifccntiæ errorumre^ murmuret ,quam quoniam inuiti circum# ferimns, Chriftus eâ ut nocere nequeat pro penfis ad bonum, fuperauit, amp;nbsp;ut nihilomi« nusbeati fimus,non imputat,iuxta hocBea* tusuircuinonimputauit Dominuspeccatu, dequofupra Œuodfi dicas ,haEcmagnacffc amp;altiora quàm pertineat traöari- Fateipuc quidem magna efle amp;parumexercitisinnc gocijsfpiritusfublimia uideripofle. Athçc tnagna cum fciret Apoltolus amp;nbsp;fimul ea de quibusloquiphas nô erat,dicebat nos hicfo lùprimttiasfpirituset cognitionc Deiqueex parteeft, habere . Sinthæcgrandia, at longe grandiorafuntquxexpeâamus. Habetgra# Aeldta dus fuos,habet states fuas, habet infan tid f ud ChriAi-habet

fiabet grandefcennâ fuam Chrilînslefus,ni quanifilij rcgiii in fpiritusC HRiSTi niorrf S^indolem format! coalefcant. Vertun : infans elt, non perpetiio ininfantiæcrepuiii’ dfjsaccunislafte iiefcens iacebit, fedablaf^ | tus tandé folidis Cibis utetur, detritispuei'iri? tyrocinijs, utinæratem cognitionis Deifir^ mam, gradatim feiifimcç grandefcat. gnum enim Deinon infantiæ, non piierita’, no cecitatisamp;^ ignorantiCjfed f;ipie!itiæ,in'tf] »-Cor-»' î^us,confilfj,fortitudinis,amp;fcicntiæregii« eft, omnia etiam abyflbs profunditateî fpiritu penetrante - Non nego carnem non côpræhendere ea quæ Dei funt,at hæc hic lö^ cum non habeCjCui penitiis,quantumuishoC earn pungat acmordeat, quæ fe in omnibus glorificat,amp; fui mortificationem odit- Mof* endû eft, ut Dominus feniterno hominiinl' / 'rr' iluetôCealoquatur, quæ auris nonaudiuit, confilium g^Qcuiuj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corhominisnon

Mpricac^ afcenderunt. Siuerôomnino iniftapræde’ ßimutonii ft(,iatjoiiis Qé certitudinis fidei traftatione létitione- ofFenderis, hoc tarnen tecum reputarefpiti^ tudoâore in quotidiana peccati tentationc d,fcas,utdicas ; Eccepaterquicquid funigra'-tiatua fum, natura filius iræamp;: perdmoniS) | meamitaq; falutem in demcntifrimamina numtuampono, qui finis neminem rentari

ampliusquàm ferre poffit • Scio eo roboris fi dei mihi infanti regtii tui crcfcendum effe, uc ereftusfirmogrcffucorä confpedu tiiolibe reSd confidenter inccdani, ccrtufqueremoiä tisobftaculis ac fidutiæ remoris inotnnihus debeneplacitotuo reddar, meuidelicetfiliö achæredcm tuum iigt;æternurn tecum régnai ' turum effe,quo plenus, uidoriÇattiortis nbsp;nbsp;in

ferniguftuscontingac,amp;abfolutepromiffio ni tuæ de faliite mea ôô gratia tqa mecum pa^ ftajufta fidei meæ magiiimdinc rcfponaca^ tut. Verum quando iftacertitudinisreuela;! tiocarnemäs fanguinemfuperat j Ô!. omni;« nouiresnaturæ uincit, amp;eadempenitusin te fita eft quam preftes ôiaufto fiduciç erga bonitatem tuamluminc, in tempore tibi oportuno uifo exhibeas, facias tu Domine, quotii’onum eft in cönfpeftutuo,necanxius ero ,nectotus fpeexcidam, etiamfi aliquant diumetua promiffione diffcrasquä lögani miter imbecillita té fidei meæ confitens,^ ac ceffionemiufti incrementi illuftrationis faci^ eituæfupcr mepræftolans,expeâabo,qui po tens esperficerequod cæpifti et promiffo tuo fatiffacere. CluodficubijUtbodieinmultis contingit,non omnia affequar,quæ nunc de tnultisfcripturîelocisinquæftionem ueniût»

tarnen quia melius non no ui, Ôêtuiuxtab«* neplacitumtuum maioré reuclationemuer* . tatis mihi nondum dare ftatuifti, proculdu/ bio in nominis tui gloriam, quâ tu in omni^ bus tuoiurequœris, ôiidcitrafalutismeæi^ duram,non conturbabor,infantiamquc 01« am boni confulam,qui nouiftiquæ me ex pu fillis regni tui primû feite référât, amp;nbsp;iniquiot eleftis tuis non redderis, fi quâdo non ftacioj principio omçiafcripturæ tuçteftimonia^, prehendant,quorum defiderium qui arundlt; kf4-4i- nemconquaflatam non confringis, óólini^ fumigans non extinguis,nequaquam fruftw beris,acilludes, necdiuuanafpefufpenfûp« dere pcrmittcs,quin illud fuo tempore impl« as, àgemitus infantiumtuorumexaudias, feientes magna noftriconfolationc, nosfili^ os patri ficubierramus,errare,quiclementiâf affeftum ponere nonpoffit, mafïamqueô^ lutum nostibi figulo informeseffeacrudeS? quinofeis occafionis articules, quandofot^, mam ac fpeciem plenioris cognitionis tui addas, amp;chariffimos liberostuostantop«^ fanguinem filq tui redemptosperfcftiorelu^ mine uitæ aeternæ Alumines. Gtuod fi iot«^ rim te iratum oftendes, cum Propheta di^ cam;EgoadDominumafpiciam,expeaabo

b^omfaluatorem nieum, au diet me DEVS meus cum fedeio in tenebris. Dominus Iiix mcaeft,iramdom.iniportabo,quoniampec caui donee caufTam med iudicct, ól.faciatiu^ ditiil mcü jcducet me in lucé j uidebo iuftitia cius.Hocautéfitper fpiritü dequoilludApo Roli; Spiritus auxilatur infirmitatibmoftris, fiquidemhocipfumquodoraturi fumuSiüt oportet,nonnouimus, uerum ipfefpiritus Titnorstf interccditpro nobis,gemitibusinenarrabili bus, donee timor ifte partim germanus, que peccatum ,quem mors, que infcrnusincutit, amp;quem perfeda charitas forisabi)citgt; facef* fat: qualis in fcruiseft qui indomodomini nonmancnt,amp;inrjsdequibus Propheta: DeumQon inuocauerunr, amp;nbsp;trepidauerunt . ubi non eft timor, fanclufcgille timor, quern fpiritus adoptionis ex paternæ beiieuolen# tiæ amp;nbsp;bonitatis non iræ,non indignationis cognitionc parit, plcnis auftibusin nobis adolefcat, certi nos accipere fpiritum adoptionis ,per quern clamemus Abba pa* ter,eum timoré illo uenerantes, de quo Pro* pheta:TimorD o M i N imundusperma nensinæternum:Q.ualisfuit in fanftiffimis legis patribus 86 Apoftolis fuæ falutiscertiffi tnis,öóob idnó habentibus,cur àpeccato Si

morte am plius formidarêt, qui reucrctiç deî timor, filiorumtimoreft, quem naturafua odientem malum catleftis cognitionis Dei pa tris afFeflus infculpit,dequo hoc: Sicut mile^; retu r pater filiorum,mifertus eft Dominus ti Pplaor mentibuseum,amp;mifcricordiaDomini àft culo ufque in fæculum fuper timentes eum-Tantum abeft igitutjUt in pij s ifta de prædeftt nationis ccrtitudine a rgumcn ratio timoreni Deilabefaftet, utetiameumfubindeconfit^ met,aclocupletet,odiumcp' peccati,8i amo • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rem fanftereâeque uiuendi in uocatisadui^

tamexaugeat, qui difcunt nimirum inhac parteufu amp;nbsp;experientiafpiritus has fideiïati^ ones fecum fubduccre, ut fentianracdicant-’

. . Eccepater cæleftis domine cæli amp;nbsp;terræ, ut CogiMho bonitas tua erga nos ampliffime efFuIgcret, pliorure= pjacuittibipriufquam eiremus,amp; nequebo= g«i rfe nbsp;nbsp;nbsp;num neque malum feciflemus, fine uilis me«'

drjtindtio noftris, folummodo mifericordiæ tuJ oftenden dæ refpeftu habito in uitæ ætern® hçredes nos conftitucre, ethâccaufla omiiiâ quæadfalutcnoftrâpertinent,ficfirmafa«* re,utnutare nequeant, contrafiexnobisS^ non ex conftantilTima prædeftinatione tua falusconftaret,omnia incertiffimafierentjf*: totàuirææternçfalus inambiguo fluftuareG quod mendaxeft homo cum fuo libero

DE OPERIBVS DEP vt trio,8ifucata iuftina operum,doîofufquear* eusiücEphraim,qui fallcre ôôfallifoîet. Ad hune modumprj in prædeftinarioiiis cogni tioneamp;ex immenfa8ii- in enarrabili bpnita= tisDei agnitione, in fui plenam perditionem intrant,et fibi in omnib.difFidere,gloriâ(^ fo iigratiç dei dare, ettandé uocationis fuçcec ti fieri difeunt, donee firma fidei prçdeftinati onisradiée in fummum defiderium fanâe uinendi folidati, inomnestentationcscrucis quocidianæmortifieationiscarnisobfirma^ buntur,uthoccum Apoftolo certiffïmi uitæ æternæ lt;3^ hæreditatis fuæin cæleftibusrepo fitæindubitanter profitcantur ; Deuseftqui inftifieat quis eft qui condemnetf Chriftus eft qui mortuus eft, imô qui amp;nbsp;fufeitatus cft, qui etiani eftaddexteram Dei,quiet intereedit ,p nobis, etuis nos feparabit àdileftioneDcic’ numperfeeutiotnum anguftiafnum famesf num nuditas lt;nbsp;num periculû f num gladius f num morse’num uitaf num angehVnûprin« cipatuse’ num poteftatesenum inftatiae' num futuraenum altitudoe num profunditase nu demum aliaulla creaturae Clui cum proprio filiofuo non pepercit, fedpro nobis omnib. tradidit illum, qui fieret, ut non amp;nbsp;omn ia eu eodem nobisdonaffete'ut funt inter alfa; Per (euerâtia fidei,quatumuisaliquandopericfi-D î tan ris

Pp/«»-

l-COT’V

Qudlef fjui prtede ftindtionii rncnttone pffcndun=! tur-

tantts cruets tolerätia quæ facit ut in nofiii nisilliusglorid ,amp;innoftraaduerfus omnii uidoriam dicamus cüProphcta: Pctfcqnaï inimicos meos 86 comprehendam illos,non conuerrardonee confiimameos, præcinxi^ fti me uirtutc ad bellum, proftemesinfurgen tes fubtus me, præceden te nos pugnæ 8^ ui^ âoriæ duce qui uniuerfaarma inimiciaufert in quibus confidebat,etfpolta eiusdiftrtbiiifj utexclamatcpoffimus : Vbituus morsacu^ leusc ubi tua infernaeuidoriar aculeusautein mordspeccatum, potentia ucropcccatilex, fed Deo gratia,qui dédit nobis uidoriam pet Dominum noftrumiefnm Chriftum • Q.ud dam ex ifta infallibilis elcdionis tradatione hic lçduntur,ti dicunt.Ecce quid proderit fan de uiuere, autfollicitemoncri depeccato uigt; tando, cum eledionem aut prafdeftinationç D E lnemonequemutare,nequeremof3ri queat, femel enim Dominus decreuitjquid nobifeum omnibus uelitfacere, cuius confia lioineludabilirefiftinon poteft. Quitaleob ijciunt in prædeftinationis materia, feiant carnem quæDeo nonfubditur, hune moré Joquendi habere, fpiritum ncquaquam ,qul fuosfecusloquidocetde eledionisdodriiia, Dominum in omnibus glorificans, ôC carnis fenfum ex prædeftinatioiiis guftu frangeits» quant

qua cohercet nc lafctuiat extra timorisfw nesliccnter excurrat acriterq; hortatur nos ut bonitate dci ad fanaificadonéuitænôintuc pitudiné abutamur, dumadmonet nosuo catoscffeinmundicié, uthuic fæculomori amur, nó in immundiciem, ut iuxta terrena corporis peccati defyderia ói errores concn pifcentiæ uiuam us .Ctuos bonitas feruatoris cum crucis quotidianæflagello, in hac parte noucmollitneque comouct, utcupiantquä tum in ipfiscft, Dei uoluntatem tarn aman ter expofitamcxequi, talesfunt quosnecira illiusnecminæ mcliores redden t,nifi in fpeci cmamp;hypocrifim. Et qui tantopereoblatæ m ifericordiæ tcluäanturjdigni funtjiit in ira iHius mancant amp;nbsp;inluto accæno uitiorum, moreporcorum perpctuo uolutentur. CLui inlfraelcarnisdefydcriauitulumadorantcs, perfequebätur, indigni erat qui legiflatoré Ô2 iræ miniftrû Mofen audirét,quan to qui béni gnitatcprouidétiçetpredeftinationisdeiinli bidinc carnis uitqs efferati abutû tur J indign I ores crût qui gratiç et falutis adminillratoré Chriftumicfumaudiant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X.

Perquem dû poftueterem natiuitatcpecca Rcnafcen u,nostotosnouâprolé renafdoportet,quæ tiatnorùfi gerat non tcrreni fedcçlellishominisimagi^ né.Ctuçigif gloria naturç uiriû f quæ æftima rum-

tio îuftîtîç opcrucquç demu dignano liberîaf bitifj reliqua mâferint î” Sicarnisfilijomniä accepta ferûtparctiblt; terrenisolTa, fanguiW, carné, uitâ, alimcntu amp;nbsp;totâ denicj educaciq nc,qnâto magisliberifpirttus dcfuperrenati quicquid funt,quicqd poffiinr,qujcqd habet, deo cælefti patri attribuent i CLui fi gloria fus Içp.4». in omnibus querit,8«:eam alteri non tribuit, cur tibialiquidfilmens,ilii ftiûadimis cfi tU’= filium te gloraris,cuc non'agnofcis te à pâtre omnia habere quæ accepifti fülle pater eft, cur gloriaris de tuis uiribus, quafi tui ipfius re generandi uim habeas,SJ rota penes patreOi non fit fitaf ut dicas cum Propheta ; Non no^ bis dominenô nobis, fed nomini tuo dagto riam , propter mifericordiam tuam S^uerP tatem tuam . Præfertim poft tam immune' dam iftam uererem ueteris hominis genera tioncmquaficomniapolluuntur , utneceP fe fit nosin nouam creaturam uetere pror^ fus exolefcente recreari,perquam hoc denq bis audimus, de cçlo afpexit fuper filioshomi num 5 ut uidcat an fit intelligens, requirenS DEV M, unufquifqucdeclinauitjfimuliu inutiles fadi funt,non eftfaciensbonum,nó eft etiam unus. Si igitur extra rcnafccntte fpiritum omniaficuitiata funt, ut non nifi ue lut arbor mala putres frudus ferre poffimus.

quæ fpesdenoftnspolintis uiribnsefitjUtpa . trisgratiddemereäturf’ Si natura filijiræuj» mus qua fiduciac quafrötec quo ore facies niusnoftratatiutputeniusperliberuarbitri« uni noftrû,quod fingimus cu ferui fimus pec catij placabücelTeDeiiräSS eiufde fauorem per noftrü conarn reconciliari poffe arbitre^ niurcitiiuriiinpretiûfanguinisChriftiiESV, Chrißut qui foins I uftitiæ Dei innocensp lioccntibus, iuftitite iuftus pro iniuftiSjbenediftiispro nialedidis, Deifttif» natulafiliusgratiæjpronaturafilijsiræ, per# fadt^ cuffiisfatiffacereS^ eiufdeni niifericordiam perditomundorepararepotuit. Siucrofi# turn in nobis non eft, utrcnoueniur renoua rionementisnoftracininiaginemD E ipa» tris, curoffenderiscumafleritur totamno« ftramfalutem,iuftitiam 8^ faiiâitareni à pra: deftinationisgratiapendere, amp;nbsp;in folius Dei manu repofitani e(l'e,omniac5 illi fanftifican ti amp;nbsp;faluanti,nobis uero nihil, præter maledi ftioneni affignanduc Vt de te defperes et hoc UccelTe eft ores-Abfcondefaciemtuani à pec catis nicis, amp;nbsp;omnes iniquitates meas dele. CorninndunicreainnieDeus, ôifpirituni Pj“«* reftuni renoua intra me.Item,Deus in nomi ne tuo faluuni me fac.Item, illuftrafaciem tu amfuper feruum tuum . Saluum me facin mifcricordiatua. Audis me hic,fanftos hoe

.orare ut Dominus fpiritu rcfto fuo, non no^ ftro erroncOjUt nomine fuo, non noftro ua* nOjUt illuftratione fua,nó noftro luminc na« turaliinefficaci, ut mifertcordia amp;nbsp;ueritatc . 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non noftris meritts amp;nbsp;mendacijs ipfos

DMicl-f faluetjOranteshocProphctæ, nobis confu« fio faciei,tibi autem Domino Deo noftro mi fericordiaQipropiciatio. Si prætereabona opc*'2^*’’3^äntex prædefinitionisgratiafpi ‘'fiifutione‘ rim fandoaudorc, quamiibertacemfinget muSjpræter earn dequa Apoftolus, ubifpiri^ »•Corgt;}- tusibilibertasf At is in mann partis eftnóno ftra,qui trahit,docet, illuminât per fpiritutn fuumquosuult, «Kmifereturquorurnuult, ut nonfitcurrentis,necp uolentis, fed mift^ | rentiseius, ôi: iuxta benepladtum eledionis fuæ ad bona opera præparantis,8ô eadem in Epfcefi. nobis efficaciter ad glorificandum nomefl

elegitnosiii ipfo antequam iacerentur fuiv damenta mundi,ut effemus fanfti QC irrepre , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;henfibilesJtem, bei donum eftnonexoperi

bus nequis glorictur, na ipfius fumus opus conditi in Chrifto i E s v ad opera bona, quae prçparauit Deus ut in eis ambula remus. Äd^ do hoc, fi Dominus eft omnia in omnibus, in quo agamur, moueamur öc fimus, cur te puluerem ÔC cincrem terra? coram oeuhs ipfi

usnoii fareriscagnofccshocProphetç. Daii teteilIiscoUigéc, aperientetc manumtuatn omnia implebqntur bonitate, anertente au= temtelâciemjturbabuntur,auferesfpirituni corum ôi deficient, 8Cinpuluerem tcrræ rc« uertentur.Si in minoribiis funftionibuscrea turæ folum inftrntnenti locum tenent erga Dominum, qui motus, uis amp;nbsp;uita eft omni« bus creaturis infufa,omnia ages,omnia mo= uens,8óiuxtairrcuocabileconfi!iumuoluna! . tatisluædifpenfans,cur de ruo aliquid addeü retepoffe côfïdis cçlefti illi fpiritusfanftimo tionic” quæ omnem natuiæ uictutem fupe* ratjôieandemtotammoitificat, omniacç nouaregignit, per quam non ex fanguini« bus,necç ex uoluntate carnis,necß ex uolunta te uiri ^ed ex mera mifericordia Dei filij lucis perfpiritum fidei tenafcimurc Ceffetigituc teinflarearbittiumtuumutgratiam D E i fcntire, amp;eandemfuper omnia opera eius extollere poffis . Definantuana fpeimplerc cor tuum mérita tua, Sé pufillum iftud quod côminifceris, uiriû naturæ, ut gloria foli no mini Dei,amp; tibiprorfus nihil attribucre que^ as, amp;cumDeihoftenonfupcrbehocincor« Iep't4. de tuo diccre . In cælum afcendam,fnpra aftra D E 1 exaltabo folium meum, fc#= debo in monte feftiuitatis,inlateribus aqui« lonis.

Obic^ia-

Vndefii^ citndg kgisttisgt;

Kom.S‘

lonisj afcendam fuper altitudinem nubi^ um, fimilis ero aldflïmo • Neque obfta*^ quod in fcriptura toties iubemnr amp;nbsp;mo= , nemtic fanftc cogitare, ucllc uiïiere, non enim proptcrca fitum eft in nobis ut reäe uc^ limusôiuiuamus, quod ad id tantopere 8^ tamanxiepropofitis prçmrjsinuitcmur.Iu^’ bemur’quidem uoluntatemDeifacere, inquo uis impcrata facicdipofiraeftc Nun^ innoftrisniribusf Athocdicerefeme! eft con culcareuirtutcm fidei, 8C totum fruâum ftn guinis lESV Chriftieuacuare, legem quidc habcmusadfanftccogitandum hortanteni i Si. moncntem,fed quisuteam impleas,præ- i ftabitf Nûliberûarbitriûtuum quodgrarn ; prædeftinationis tolliturc’ Athocaffirinarc eft femel perdere gratiam 8C mifericordi’’ am efficatiam Dei fanftificantis in utero priufquamuel bonumuel malum cogitaeû uel faftum fueritjcuius bonitas ut folum gio* tificarctur,omniain peccatu et maledi ftione códufa funt, ut lex ad preftan du carni per fu= as uircs impoffibilis fada,cuius cunfta cogita tio admalu.intétacftomnitépore,nos doce ret alio cofcietqs noftris fpeâandû efleunde uimfaciediDei uoluntatcacciperent, qua ad uiresuoliitatis carniSjnimirum abnegata to tanattura:facultatead uirtutem fpiritusgra*

DE OPERIBVS DEI- 3» tiæ,quiin homine non pcrmanfit, quod ca* 1'0 effet,fed denouo efFunditur fnpcr omneS filiosregniexmeio beneplacito prçdeftinaa tionis Deiin Cbrifto lES Vcapite omnispef fefl:ionisfpiritualis,quipotcntiafanftificatio nis fiiæ farcit,quod naturçuetuftatislabecon taminate decft, amp;nbsp;benediftione makdiâiorf nemnoftiamdepcllit, prçftatcf meritofan^ ftifanguinisfuper corda noftraafperfijquod per legem arâilTime exigitur, utlibere dicas: tccc Domine fateor, urges utomnes cogita tiones cordis mei muiidæ fint, ut tota uita tnea fanda fit, nbsp;nbsp;ut in omnibus conformis

fimimaginünnocétiæfilrj tui, uerûidquod turequiriscum per me maledidum natura, filiumpeccati Si. ira?, qui in iniquitatibus con ccptusfum,amp; que mater in pcccatiscôcepit, præftari nô poteft,facicdi uoluntatc ruâ uirtu té tu foins dabis per celertc tua fpiritualem regenerationem, fufo in cordibus noftrisfpi ritu tuo fando in renouationem noui homi» nis , quiconformirertuæuolunratiomnia cupiat, quoadhicinhoc fæculo per corpus peccati fieri poteft, amp;idnonmcritis noftris, fed tua liberaligratiaprædeftinationis adui tam , non per uires noftras quæ poUutæ fnnt, quæ elumbes amp;nbsp;ad omne bonum in=* efficaces funt,quas mortificari amp;nbsp;cum grano fru menti

frumenti in terram condi emorioporKfj Granum urfraâasterrafupernaïuceprçpârâtaô^to* frumcti- reaçplumacçleftiirrigata prodeae, quafque

item cum Iacob lumbiseneruari oportet, ut | per fpiritus fidei efficaciam aduerfus omnia, ui'floriapotiamur,quofpôteiioftraidqtiod per legem à nobisexigitur,citra mo ram fiat, quod antea cû fub exaftore duriffimo Mo fçfcœprro eramus grauatim ÔC cû multo ne;*, gôtioper hypocriftmfiebat. Hicad gloriti^ candum nomen Dei difccs de peccati natu=* ràrededifcernere, Sgt;C Mofç quç Mofçfunt, loan.»quot; perquemlexdataeft,amp; Chriftoperqucgra* Scribturd tiaexhibira,quæChriftifunt,afrignare. Ex’ fanâtt,dd ponitfetotafcripturaad mifericordiçacgta slorù^ ’■’æDcilaudc, a quo nobis ilia per homines DciCetctd thoinitusdoâosin teftificationc gloriæope^ cxbonit- foftafnorumcraditaeft, utfialicubireperias

aliquocIocoSjquinoftræoperçquamgraci« auxilio,de noftro addamus, aliquid tribuere uideantur, eos admanifeftiores qui omnia Domino ex eleflionis gratia per fpiritu filij 1È S V operanti,nobisautcm nihil affignant, explices, uelutifit in expofitione fcripturæ fa crçjdum analogiam fidef. Dominum in o-* mnibus di fuper omnia magnificantis, non noftræ rationis duftum fequimur. Glorite gratiç 3^ uirtutis Dci uimium dare et tuas ui?

tes fatiseleuarenon poter is, Sirefliffïmam, âc longe certiffimam uiam inftitchs, fi ex te prorfus nihil prçter puluerem terrae Äfcenü agtifeccris,amp; foli uerbo Del, quo omnia pet fiftütit, manfuro in æternum, laudem ceffe* tis- Quodfanefiuelfcintillamfolumlumi«: nisrcucrcntieDei cordi tuo infertamhabue tis,te côniunis fpiritus fenfus doccbit in quo tidiana contra peccatum fidci luâaamp;expc* ticntia bcncficen tiç prouidcntiç Dei, per quâ non obfcurc difces legis 84 propofitarum ad fnonitionum ratiônem reddcrc, quod per cas inquam nihil aliud quam noftri cognis^^^, dû , amp;peccatiinnotefcentia,noftrae(^na* tutæ adplacendum Deo ex fua uirtute im^ poffibilitas declarctur. Nam confcientijsno nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

ftfis narre difcrutiatis, expcrimur id à lege, hoceft,uiribusnoftrisnonabfolui, quod ab ipfaimpcriofe requiritur, fedeamfolumin docntilcm, ut peripfius caftigationemtra= âufpiritustimoriscçlcftispatris,qui eleftio= nispei fcminaria fides eft,in eu q uitç çternç legé uifccribus noftris indit, manuducamur, per quâ libcrrimeamp; ingenue, ut fili] nôutfcr uilegéexequamur. Ethoceft cufilla in tabu# lisfaxeispercondénationisminiftru fuitincî fï, cniusuultumlfracl ferre non poterat, o# fixeiS' *niiib»trcmorcfumis,ignitepletis,diuerfum

, , 'acciditfub Chrifto i E S v gratiæ,non iræ Lex Cbri fpcnfatoïe,qui legem non indignatïonisfe^ rt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;miferationis^non fugç à uultii Lgt;ei, fed accel’’

tiscar-

iCor-j*

fuSjHön legem in tabulislapideis fedcarneis, noninefficacemacociofam/ediiirtutefpir*

Chrißui bifariant

ms capitis noftri Chrifti i E S v efFicacem, potentem inferibit, ad quam per Mofa’le^ gemhumiliati, in omnibus nobis difFi^ détesfaâi mittimur, et fie caftigati legis fpiri* tus fanfti in cordibus noftn’s latétis fubmonc mur,pcrfuafi quodpeccatûetMofes etigno minia crucis cæteracpomnia eleftis in bonu per lESVM Chriftû deferuiant. Qui nobisbi fariam falutaris in feriptura a pâtre miferi«’ cordiæproponitur.Principioquidemutfaii âificatio 8i. iuftificatio noftri, qui eft caput noftrum, in corpus fuum quod nos fin mus, uitâ fpiricus Dei influit, maledifto nof ftro infanguiiiemfuum quo lauantur elefti, deriuato , fie internos omnia commun ica mus.Ille nobis donatlucem,fapicntiam, ui““ tam,innocentiam,iuftitiam , gloriam,nos autemcontraignorantiamjftultitiamjmor* tem, culpam amp;nbsp;ignominiam reddimus. De^ inde exempli loco eft,ut iuftificariiam ,8ófp* titu adoptionis renouati ad imitationem illius , uere ôô fine hypocrifi uoluntatetrt ' partis cæleftis, agente nos fpiritij non carne, j fide

fide non errorc, feientia bcncplacitiilliusiii omnibusnon ignoranna,pronepropenfeq^ profequamur ateputfratresregni inquoru cordibus fernen lucis Dei deprehederimu?^ follicice âmemus, ut aker akerius onera officiofe geramus,nihil agentes more Chri^ ftiamp;omniümineoeleftorum j dequonoii prills per undionis reuèlationécerti fiimus: Primilmidem Deo patri placere, quinobis familiarisnotuscjeflèjUt filqs, QC cupit Si. de bet. Deinde âd Ecclefiæædificationéfpedaîï te,ad quam omnia illerefert, quodquideni non caro quæ prorfus Dei ignara cr fut amas «ft, fed fpi ritus j non huius fecilli princeps q ui Dei gloriç infeftus eft, Si inuidia erga filios ré 8nilaborar,fed princeps akeriusfçcuüj cuius figura ac habitus non tranfitjdocebinVt hoc enirti cogites Si. facias, tibi prçftare pöteft. Si. prçftabit units pater ciifibt te trahcreplacue« rit,cuius manus fuper té in perdtttone 8c abj; negationetui,omnino tibi expedandaeft, quofandiorfias,8lt;iutinplenitudiné Chrifti* non tuo conatu fed nifu fpiritus qui tn manil tua fitus non eft, intres*

. Q.üiquidéfpiritusficutmalcdidis quOS fcriptura frequenter latini impios, græci îiôiouç uocant,darinequit, per quern Hortmtnii Abbapatetthcfaucumfanguinis Chriftt fenü tan»

«entes clamctjfîc regeneratione ac renafcert* «afuicarent,qui Chrifto nimirumnonfunt dati,nt in eo faluentur,quos ille ex patte Di2’ bolo efle,non ck Deo confitetur, in quorutti cordibus impietatis óócontemptusDei tur^ bulentusfonshicfcaturit, amp;infuturofecu' lopleniffime per plenampcccatiinfpirituni fanäum reuelationem erumpetjquod in illis folum locum habet, amp;nbsp;capitalcacinexpiabi= Iemanet,inquofemperodio habcnturàDo minOjUt elefti in feniine fpiritus timoris per chari funt,fecus uero dereprobis, qui ab utero malediâijCum rationis ufus prodit. Si iniquitaseorumiegisiudicio tangitur,ficcô* parantur ,utnunquamnô ueritati amp;propo fitatgratiæD E iexfcfaturati,donifk$fuis naturalibus intumefeentes, remurmureiit, quamlibetfuis confcientrjs per opera Donii nidiuerfum docentibusredarguantur, qua: moueredebebant, utbenefcntirentdeDeo? amp;nbsp;de eo,quéipfe m undo in falutem mififfec, Chrifto les V, iuxta hoc : Opera mea quçego facio nomine partis mei, hæcteftimonium reddun t de me.Item,fi opera nô feciflem iiv tereos,quænemoaliusfecit, peccatumnon haberentamp;c. Inquoeciamiuftum illoruiu' dicium confiftit,amp; damnatio rata eft, et nun

Pharifæis, qui contra tcftimoniû cordis fuij admonici operibus digito Dei, non Satanæ faftis,8ô innocentia Chrifti, nihilominusta« tnen ex Diabolo ipfuni effepronunciabanr* Quod delifluni i'olum irreconciliabileeft, et nullam purgationem feu excufationem ad= ftnttit Etcnimquiiiliobnoxiifunt, ueritat/s doftrinam quæfolum faluat, liberos facit, nou audiunt,amp; Chriftum qui uita,uia amp;nbsp;ue«= ricaseft,abnegant . Proindenullamcrcatn ram morti temere adiudicaueris,quam non dum reuelatotibi occulto reprobationis Si faluationis o E i iudicio, tali morbo afFes« ftam clTe fcias, qui folum iufto iudicio ad mortem morbus eft, ôC incurabilis præterea nullus,nam cæterapeccataomnia quantum uis inipeciemmagna, Chriftum medicum ferrepoffuntjSiadeototam D E igratiam non effundunt, ut illi ctiam cognofcendæ per legis uim Si inter nam fpiritus admoni^ tionemuiam parent, Sihumiliandifuicum ueniæ inprccatione occafionem fubtniniss firent , utqui deliqucrit ex corde oretcum Dauid.Mifcrere mei Deus Sic. quoniam tu Domincbonus 8i.propitiabilis, Simagnus mifericordia omnibus inuocantibuste. At hoc peccatum contemptus Si odium fermo nis Dei,qui mortificat gloria carnis et exaltat ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;E a fupet

fnpcromniaDcum,Chliftum a patrcinre* i dempdonémundidoiiatu, omninorcijciG ; óóhocnófimplicitcr fedcum uirtute, l’ign*?

' Óimiracujisfpintiisucritatiscxhibitum, qui approbat iiniufcuiufq; confc!cntiç,per infcul ptam omnium cordibus refte monentcm teftificantem narurçIegem,Chriftum lESVM Herum Meffiah,amp; uere filiii Dei cHe, in quo uno reconciliationis omnium falusfitpofi-Peccalum ta.Œuapropter in fpiritum ueritatispropnc in ßgt;iruu delinquunt,quifermonem regnifcienter,5i pcrtinacirer damnant odio ueritatis amp;nbsp;fui cordis fupcrbiacedere Deo, os fuum obtu rarenon uolentis,quia fpirifuffanftipeculia® risfundio çftdepatre,ôi Chriftoteftimon^ ' toan-if wm reddere,iuxta hoe. Spiritus uerit.itis qui a pâtre procedit,ille teftimomumperhibebit demc.ltemcumueneritille, quieftfpiritus ueritatis,ducetuosinomnem ueritatetO-ui Tcitium itaqueduobusteftibus, Confcientia8iopegt;’ vumerta- nbusDeiuidi,EuangeIiodc Chriftoinfinua to , deinduAria refillunt, in iuftum da# mnationis iudicium nulla excufatione irrita bileincidût. Dices,quid igitur ad Mofcn,qui gt;nbsp;omnes iudicio fine exceptione fiftit, quot* quotlegis fines tranfgreffi faerint:' fatemur quidemillum omnes mortis reosfacere, qui in legis præfcripto non manferint, At nobis hie idem

hic idem uidciidumcftdcpeccato, quod de feniationelegis Si. operibus iufbtiç uidctur. Quemadmodum eiiim inhisadfoiifemrc ÿicis.unde faciendæ legis uis fcatet, ad Dei 2^0=* fpirituuidelicet, fufum in cordibus noflris, ”**• fuafponteadhocpropenfum, wtnoluncaté panisin nobis efFiciat, ficin deliftisquçtn ca pitis difcrimen uocanr, ad fontem quocf pcc atorû, hoceft, ad incredulitatc oblati et de^ fpefti fermonis gra tiç fpcfles, quæ folû radix üla eft,furcu!os,palmites 8ô ramos produces, qui incédio Si igni furoris Dei inextinguibili materiamminiftrât, idquodMofesipfeex= Deu(-is^ plicatcum Paulo poftcaquam legemtradi=s diflet,de Propheta iiaticinatuf a Domino fu fcitando, cuius ucrba fi qui recipercntjalua^ ’■cntur,quiuero fpernerent, excinderentur. Hinchoc Chrifti. Noliteputaiequodegoac cufaturusfimuosapudpatrem, eftquiaccu= facuosMofesJnquouos fperatis . Sicnim credidiffetis Mofi,çredidifletisuticf mihi,dc mcenim ille fcripfit. Si aût illius fcriptisnon crcditis, quomodo ucrbis meis credetisfldé deinde prophetis mos poftlcgis traftationé de Chrifto teftandi, in quo faluationis Si per ditionisconfiftit ratio , Siquem unumuitæ amp;mortis fcopum.Dominusob oculosfta* tuitjfalutisijsquicumpropenfopcftoream«

Chriflui pleamp;utur,mottisquireqciur,ô^hoceflqiioti mortis Gr Icriptiiranionet, illumofFenfionislapidcn’ filutis fco eflèpofitiiminruinani amp;refiirrcftionGn)ul piM- torun-ijitafiCjiitqiiemadmodunifidesacce» ' lefa-s- nbsp;nbsp;p ti Chrifti in rem iffioncm noxç ac peccati fo

Qur in= Tic infidelitas iolum damnet Só capitis itidid crcdulitus umintendat,8óeademnonomnis, nanió^’ ddmnct- incredulitas fimplicis ignorantiæ Chrifti in deftis omnibus primo eft,quia non ftatimui: in lucem prodim us, Euangdiu regni cogiio fcimiis j inquibus tarnen propter deftionis demétiam 8^ fandificationem per fpiriturn timorisquieftdeftionisfigillum, damnatio nullum locum habet, ut quos Dominus in uterodiligat,8i!;deindecumexierint, mani’ busfuisblandiffimegeftet, donccin ChriftO fuccrefcant. Verum increc^ulitas q uæ in Chri ftumquiper Euangdiuminnotuit, ceruicc ferreaôôfronteæreaobftinateimpingit, iu^ xtahoc : Quirerjeitme , nec accipit uerba mca,habetquiiudicatipfum, fermoquélo^ cutus fum, ille iudicabit eum in extremo die« At quomodo iudicabit nö cognitus,autqua litercuncpinfinuatusfHincDominusutindi caretquæ «OTSi« capitalisefletjCuhisman’’ datisApoftolos fuos amandat ; Iteinmun^ dum uniueiTum öi predicate Euangdiuin omni

omnictcaturæ, quicredideritamp; baptizatus fuerit faluus en’t,qut uero nô crediderit,con-demnabitur. Ecce condemnationem incre= dulitâti in prçdicatum Euangelium tribuit, quod Apoftolus confirmât cû Dominû iuxta Etiangeliû fuum occulta hominû per i E S VM. Chriftumiudicaturumfatetur. Ethocea de caufra,nefiatullusprçtextusaduerfusiuftum indicium illius, quafi crudelis ac fanguiiiari= useteaturâ fuam fine teftibus indiâa cauffa Mpitepleftat, legécp fuam pretergrediatur, Deut-i7gt; qua cauet utinoreduorumaut triumteftiû ruoriaturreus. Œuod Chriftus uoluitcûdi* loitn-iy cereqfinonucnifTem ôilocutus fuiffem eis, peccatum nonhaberent,nunc antem nô ha= bentquod prçtexantpeccato fuo, eodcmfa# cit amp;nbsp;hoc:Hæc eft autem côdemnatio, quod lux uenit in mundum, amp;nbsp;dilexerût homines magistenebrasquam lucem .Indefitigitur caufjafu utiionftatim fententiâ implacabilisiræfuæ ßgt;cnfto=‘ Dominusfuperimpiosprodat, quodineo* „ù ludicij rumeordibus nontllico prodeatplenccon= Deifupa-temptusDei, fedprimum paulatim illefefe impios-excrat,quoufcçperfeâe per Euangelr) reue= lationem,ôôDomini diemomnia reuelan= temfe proférât, quitotumfpaciummanife# ftationiscordisnoftrijôôiræacgratiæD E i copleftitur. Diuerfa igiturratione Chriftus

Pjj s amp;: impijs innotefcit. Porróhisquidc,Ut per excitationc interiii feminis m’tæ æteriijç îalucntur.Hoceft, uiuo fenfu eledionis fuçiiî iiitam iniESV Chriftoadmoneantiir,dcquo fupra, illis autcm in teftimonium impictatis Ip4n-n. cordis fui amp;nbsp;iufti iudicr) Deijiuxta hoe. In iu; dicium ego in hunc munduni ueiii, ut qui non uident,uideant,ôd qui uideiit, cççi fiant. iudiciunt Exmore itaep fuo Dominus femper uerbu ftcrii- nbsp;nbsp;nbsp;fiium prçmittere folet, per qnod diem dicat,

amp; de cauffa per cognitioné faftarn ftatuat, cum in animo habet, uel impios puniendi, Uoah- nbsp;nbsp;uelpiosfaluandi ’ Vtin diluuiocuiusNoah

Mofeité præmiflb liberationi Ifracl ôiPha^ ludiccs et rapnisfubmerfioni.Iniudicibusamp;inPro* Prophet phetis exili) Ifrael K luda præconibuspa* lamcft, ö^idemetiamhodieinhoenouiffi^ mo Euangelij emerfu patefict, in quouni^ uerfoorbi fub iudicio uerbi feruaturifuos, ■' amp;alienos pcrdituri,dcnunciatainprophç^ J tis tribulatio impendet-

J, 1 Quamobrem non ira parum falluntur, quiomnesprouafisperditionishabét,quot«' (tijiiper I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;juitiQ mundi fimplicis ignorantte

Chri(tilefuincredulitate,cxhocfæculoinçrc duli emigrarût-Idenim afFirmare,cftréméré

DE OPERIBVS DEP jr îniudicînniDeiueUeirriimpcre,Ô^nccpgra tiænecç iuftæjræciushabererationem,qut finouitquifm'nnt amp;quos uelcx Iiidæisiiel Græcis iiel Romanis, uel Sq’this QC totius oc bispopulis,quinô eftacccptorpeifonarum, inhæredesclegit,infitaq!‘ lucisæternæfçintil Iula,quam ciim remporc fpiritus folkexciras» bit,cxfufflabitcß,inuterolanäificanit,quielc ftionifiiæ nullos terminos,nullum tempus, tiullumarticulum ftatuit ac præUgit, utmi= nusfiteleâus, qui non in ilia aut alterahora Enangelinm Chnftiagnouerir,pi'ætcropera EMngebu ipfiusplenamifericordiæôiiudicijjamp;prçter ctidmmcr totiusfcnpturæteftimoniumomnesmalcdi tuiircuela âioni addixeris,acin perpetuo nextj feu man ri-çipioSatanæpofueriî, quibus in hocfæculo Euangelium regninôâluxcrir,quari pugnec cunmerbo Dei poft decurfumhuiusuitæ CUC dciilum Chriftum manifcftari,St non ncccfss fefitjllum uniucrfæ crcaturæ priiifquâuelui tæuel mortis fententia exeat ,inclarefcere,cu litraq; fententia, mords fcilicet amp;nbsp;uitæ, in Chriftum fpeftet ; Qui enimutuitacftcrc» dentibus iuxta hoc Iohannis»7. Hæceftauté uoluntasÔCc. fie idemetiam ad interitum of fenfio eft infidelibus,ut paulo fupra oftenfu eft. Nifi omnium eledorum non unam uitâ, non unatnhacreditatem, nonmiumfpiritu

Chrifti, contra omiiem promifïïoncmDc’j amp;creationis eleftorüöi faluationjsiiiCht* fti lefuordiiienijSóuicifrtmnonunani mor ( tem,non unum interitum, non imam offeo fioncm lapidis angularis, amp;nonunumde^ mum ignemæternum omnium maledido* rumputemuselTe. Cluodnon proptereadi cimus ut quemquam de eo quodDominuS cummortuisiuxta Apoftolü Dominocom mittendiSjtranfigit, curiofumeffe uelimtis« CLuos fi ex eleftis funt,fcimus cum Abraham in cuius ampliffimogratiæ finurecumbunr, cumifaac item amp;nbsp;lacob uita cognitionisDei» quemc^' pro lucis fideifuæ incrementisuiue re. Nam alia in fanftis uita non agnofcitur, Vhdele= quàmeaquæex cognitioneDeiuiuentisori® âorum- ginemtrahit* Mortuosautemexcleilisuiue te, Apoftoli omnium fanflorumgemitus pro redemptione à corpore mortis ad 1 ibere uiuendum cum Chrifto declarant, item hoe diftuDomini lefucomprobat: Deusautein non eftmortuorum fedu{uentium,omnes ergoilliuiuunr. Verumquandoomniaqus fcriptura tenet, accomodant fead gloriam ampliffimæ mifericordiæ Dei,curandumcft ttTaximopcre,ne regnum amp;nbsp;meritum faiigni nis Chrifti,quodaugufttffimumfpiritusDei prædicat, anguftius faciamus, qua immeiift ‘ clènieiKi'^

çlenientiæ patris, qui fuper uno peccatore cô uerfo, cum omnibus angelistancoperegau= detjtnagnitudo fciat,ut inter uafa iræ nô nu niereinus,qui pro uafis gratiæ aiitefæcula cô ft'tiitifunt, ôi uiciffimprogloriæ uaiisnô ha beatnus, quos in ignominiæuafaDeusante tonditummundutndeftinauit. Cuius fi fili) . fuinus, latitudinem bonitatisipfiuslongela U(riniæ,fatislaudarenôpoteiimHS.In cuius côtnendationem tota fcriptura nos reuocat, quaiitûuis alicubi Chrilli regnû extenuet, ac paruum faciat, cû aliquoties paucitatis eledo rummeminit. Si per hiftorias nobis propos: nit, temper pauciffimosDeû, plurimosauté eflequi finterrorespriiicipis huiusfçculi fecu d.Scd quo confilio opcrû Dci hoc fiat,8ôquo niodoinfirmis confcienrijs in hacpartc coii fulatur, fuo tempore dû Domino uifum fues: ïitjtradabitur. In utroc^ igitur amp;nbsp;reprobatio nis teil. amp;nbsp;faluationis iudicio, cômuni errore loiigotemporepeccatûeft. Putauitenim or# bis,anteChriftûmalediâionempenesgétes l'egnaffcjquçincitcûcifæcarnispræpuciùtulc runt, tempore uero illius 8ó Apoftolorum omnesfiliosiræfuiffe,quib. Euangclrj cogni tio non affulferat, 8ó quosaquæ externum lauacrum nonperluerat.Ctuæ opinio quam tûdiftet à uero ôi fyncero eledionis amp;nbsp;repro

“• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bationis '

batîonis ind!cio,nó eft ncgociû deprehêder^» Porro fi odium in cognitam ucritaté, quod Iohannes pcccatum ad mortem, Chriftus ue to peccatum ui fpiritum fanâum uocat, irt® Ifp.p miflibile eft,etuaforum perdkionis inde’f» qualeeftinijs qui dicunt malum bonum,S^ bonum malum, quiponunt tenebras inluc^ amp;nbsp;luccm in tenebras. Errent uehemen ter ne** Geffeeft quiobquamcunque incredulitarcni ignorantiæ Chrifti, 8i. quos externa fymbola non fignauerint, inter maledidos hædoS referunt, amp;nbsp;infantes omnes, co quod proptt De infîiu- dcliftum non committunt, ab ira Deiab tiurhr~ foJuunt. Ctuosfipropenfioiftahaereditaflâ ad malum ,quâ peccatum originale uocant, beneficio fangutnis Domini non damnat, multominus cum accreuerint,eos in mortis periculum propriumquod uocant ,delidi* adducit, quodfruftus eftiftius genialismaH ac contagiofi morbi aliunde uelut per ma^ nus àprimo Adam deriuati. At damnatione Citidiittd- fujiiiqs delifto fiue proprio fine alieno, fed tf lt;10 tn6«’= probationiDei, qua cum Efau maledidiin utero, priufquam uel bonum ucl malum faci untjodio habentLir,amp;incredulitati abnegart Euangclij fcriptura tribuit, ficutneciuftitia opehbusquantumuis bonis alTignatur, fpirituifando per eledionisuiminnobiseff» cacitet

caciter agenti. Quamuis fuper infantes rc* probos fient necfuper cætcros ignares ncri* taris quemadmodnm indicauimus, iraDei nonmanifefteturjpriufquainfcmcnpeccati infpiritnm fanftnm in utero per reprobatio nem conceprum fefe exeruerit,fiue hic fiuein futmofæculo,amp; in manifeftacum Chriftunt incurrerit. Nam reuelationem Euangelii ad hanchoramfcripturanufquam cogit, amp;ab«® fentiacarnis non impedit quo minus illud pftd-Sf* ijsetiam qui carne exuti funt, notû fiat. Alioî» qui quis docuit angelos Chriftum, uthuic tniniftrent Siin eopatréincælisglorificentf mattJf-s» Quisinftiuxitdæmonesutclamarét: Q.uid teiuobis tecum eft lefufiliDeif. Quis item docuitSatanäutdiceret f SifïiiusesDeiiube

uthi lapides panesfiâtr lté :Si filius es Dei præ p/y.^o, dpita te dcorfum ; Item hoe ex fcriptura: Aiv gelisfuismandaturuseft dete: Item,undedi dicitinfenfus eife benediftionis femini Chri fto le(u, ut eius calcanéum mordeat amp;nbsp;ab ini tio mundi ipfum occidatf cum quo amp;nbsp;eius coiifortibus, fi omnes impq eiufdem præ» mij et malediftionisparticipes funt,uteleftos eadem hærcditas uitæ æternæ cognitionis Deiuiuentis cum angelismancr, nonmora bitur huius uitæ curfus, quo minusprædefti* na cis ad gloriam, quorum fpiritiis non ocia#

M' CELLARIVS

. tuf, non ftcftit, non ofcitat, Chrifti cogmn(gt; adfelutem ucl teprobisad mortemantequa ad tribunal fiftantur, fiminus bic, in futu^ ■ ro tarnen fçculo contingat,ut coram Chrilto . manifeftati unufquifcç reporter, eaquæptt corpus-fiuntj iuxta id quod fecir, fine boiiurB

Iep-}S-

ROJM'7-

I fiuemalum,2.Gor.f. Q.uodutfiat,radixpclt;^ cati ad malum infidelitas fdl.de qu.i fupra, uelanda eft, amp;nbsp;in elcâis qui hic ignari lermoî’ nis regni abierût, boni fons uideilicet fidei .i«* pecicdus. Taccout homo internusliberatus abhomineexrerno,quiplenusmoracftetrni pedimentiSjComodiorénofcendiEuangelw uiræ occafionem habeat,quem caro quantûgt; liber etiam inhocfæculo ardentem a cceptlt;^ fpiritus feruore fæpiffïme reprimitetnolceil di amandicp Deicalorem refrigerat,iTtcuin Apoftolo,nilï cbaritas amp;fratrumfakis cuoa Ezechiadiucrfummoneat, exclamareopoc

I teat: duisliberabitme à corpore mortiob^ noxio f per quod crebro furgentibus intetiin fpinisamp;tribulis curæhuiuslçculi, internailb uitææternæfementis uelutinherbapetit,6^ ad tépus itafuffbcatutjUtfermèeleftiffiinOî* rumctiamuaforumfalus nonnunquâdcplo rata uideatur. VerumDominusquipotésdl abfoluerequod cepir,qui opera fua mancaft mutila non reliiiquit, nouit tempus quango occiilcuiu

öccultutnct fopitumuitæigncm reuîutfcetc uelit,qui mifericors eft et præcipitanter ac do lomalocumfuis exdufis cognofccndæ ueri tatis fpacio nô agit, ut uel ad hanc uitæ omni busmodis impeditçôô negociofçhoramuél ad extremum uitæ cxitum, dum natura alio:« quioccupatiffima eft, iudicium fuumucluc crudelis tortor affigat. Qui agnofcitfïgmeii tumnoftrum quodpuluiSjCiniSjetfœnum fu mus, pins acplenus gratia, lentusiraamp;mas pfal-tof» gnusmifericordia.Tàceo Petrum, ubi de Eu angeliomortuisprædicato apertammentio j.pcf.j. ncm facit, qui tarnen locus ad fidei régulant Locut Pc cxculTus, omnino ad gloriam iuftitiæ Si de? tridepr^n wientiæ Dei cuius omnia opera in fide fiunt. dicato Eu confentit ,8ôtemeritatemdemutisiudicâdi angelio ptæfcindit,atqueDeibonitatemlatiusfundi mortuiS’ monetquàm carnls anguftaamp;Sfufpidofares nés amp;nbsp;corda non fcrutansdiffidentiaprçfcri bat. Domfnus fatetur in feriptura, fepopulû fuumpropter præuaricationéadtempuspri uatum regno amp;faccrdotioetProphetis,hoc cftuerboluodcfcrere- Sicutetiauidcmusfu r^cufopoC perioribusfæculisinutrocp populoDei,hoc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

«ftjin utroqillracle amp;nbsp;carnali fcil. amp;nbsp;fpirituali hoc eft, in eleftis accidiffe, abominatione de« folationisper elementa mûdi,hoceft,per Tal muthinludæis, pcrAlcoraminTurcis,pev

lus canonicum in Paptftis in loco fante hoccfljiheledorum quos totusoibishabuir, óóhodiehabet jCordibus impei'ioferegnâte, nihilominus tarnen populiim ficerrantem pröptei' ainplitudiné grariæ eleftionis cuius ilium pçniterenon potcft.Et eandem ad hoc fæculum non compingic, SC fœdus deftinati onisfuï in uitam fempiternam, faltenii»^ teCnum non prophanat, populum fuumin prophetis,utde Ifrael conftatjpaffimappeh Iar,S inamus obfecro in laudem nominis iiSjbencdidionis Abrahamfinum in qiieçh । ipfc benediâionc omniû gentium reponhj ampliorc et capaciorem cire,qnâ hadeniisha bitus eft, in quo fi generatio uere promiffif^’* minis Chrifti lefu inenarrabilis eftiuxtaPrh phetam, curnos ad tampaucosgratiamS^ pG/.jf clenientiampatrisreqcimuscquiomninouc bonitasfuaorbilongelarctç pateret, incafi* nemanifeftariuoluit, pijs Sóbenediflisini^ lutem, in quorum Ecclefiaampliffimeexalti* rctur,glorificaret'urcjî' luxta hoc;Narraboiio men tuum fratribus meis in medio Ecclefu^ fefeÆonc laudabote. Item: Extelaus meain Ecckfi^ admundi magna. StatinconculTum Sêfîrmumeledio ciementd nij reprobationis Dei propofitum, .àquo non isnunquamdiuellitur,quodfeadnullum^l^ mentummûdijadnullamnationem,adnul

ßE ÖPÉRIBVS DEI 4« Ilim ftitum, ad nullam actatetn, ad nuHurti Prstcxtum ignorantiæ boniamp; malialligat, qui malcdidi funt in matris uulua,extra ma= Kalediilit tris uuluam, fine infantes fiuegrandes natu, fiue Scy thæ, fiue G ræci,fiuc Iudæi,fiue noftri Chriftiani in percni ira dci, et in perpétua ma Ek^j. lediftione funt. Contra uero eleäi fcmper in gratiaDeifuntjimôdileâijpriufquamhuius mundi iacerentur fundamenta,ih quacuncj fintætate,in quacunq; uitæconditione, quo^ cuncjloco amp;genere,fiuemortui,fiue uiui,fj ue tnafculijfiue fçmellæjfiuc liberi,fiüe ferui, fiuccrrans ad tempus ex Zelo Papifta, fiue re öe incedens antipapifta,fiuealij quicûcç quos fub tnalis paftoribus lupis error detinet,ab ftntepcr Euangelium fuix ucropaftorcChri -ftolefu. proinde Efau in fauorem Dei quo in ^i****' utero caruit, non uenitpoftea cum circumci fioncfœdcris fignoinpopulû deiaccenferes» tur,quicxprædeftinatioiie et nullius creator? ufu emanat. Ifmael quamuis feme Abraham circumcifum erat,hoc nomihe tarnen haeres non fcribebatur, Ifaac obtinente hacreditatc, qutproniiffionis proles diliberae non ancill? filiuserat • ludasproculdtlbio circudfusfuit, haccauffa tarnen fpiritu gratiaenöndonaba tur, cum ei carnis prçpucium prçfcinderetur qualitercuncf parentu oblationc 0£ foederis

uetbumprætcndas, quod cum eledisfoJuW fancituróó parentes iliïusimprj potcranteffe amp;indigni, quos Dominus exaudiflet, cut hoer quiafiliusperditionis, óêa'uuluaabic^ dus crat, fic de reliquis. Contra nero ingenti loh(tn-u' bus quamuis incircumcifisfempcrfuerc qui Gfwnif« etiâfinecoraculis,neclege,necexternis tjunquatn boliscómendati effentjcharitamc Domiu® e/flt;3zo«« fueri'it, curhoc tquot; CLuoniam ipfeperfonatn benedtäi- non refpicitjöi eledionem liberam,quæ eft fc oncmde/ù cundumpromiffionisfpiritum, nullipopu^ lo fub cælo denegat, amp;nbsp;eandem folum in uando fpeäat,ut in Ada, Abel, Enoch,Noah) Abraham et lobclarüeft, quosgratosfutfle Domino feimus, priufquam ulla fignacula cumlege tradita fuiffent. Etcumexternal circûcilïonem Abraham acciperet, non caue batur, ingétibusomnesmalediftosforequ* per earn in populum Dei folennitcr cenfm^ effent, uerum fok'imodo mortis corporalis Nlt;tóWlt;lt;»- mentio, per quam fi qui in populo fuo ui^ uerent incircumcifi, delcrentur. Naaman«* ♦•Reg-f’ gctitibusSyrus incircumcifuserat,nihilofn* nustarnenfic amabatur aDomino,utHdgt;^ feus eum fepties in lordane lauatuni àlepta niundaret, amp;: ille expertoin febeneficioDcJ I frael aperte dicer et: Non eft alius Deus in un‘ uerla terra, iiifi tantum in Ifrael, idem uide«

eft de Regina Auftri, de Hy ra rege Tyr i,de le^ throMofç focero, de Sarephthanaitenmi^ dua,adquamidem Piopheta cum fames fæ uiffima graffarefur uteius inopiamacinedis« amfubleuarct,folum Dominiiuffudiuernt* Cyrafnpræteiea regem Pcrfarum gentilem amp;nbsp;incircumcil'um amanter amp;nbsp;familiariter fu UmMeffïah compellat, quo autoreut olim icf(t-4ï‘ ïftael fecundum carnem ex captiüitate Baby lonicaliberatus fuit, fichodie per Apoftolos ex gentibus deledos ucruslfrael,qui fecundu promiffionem Ifrael eft,ex captiuitate fpiritu alis Babylon plenç magis plenç idololatriacc errorûconfultone in Euangclrjlibettatéuin dicabitur. Ad Niniuitaspoftremoquamuis NintwfiÉ« ptæputium circumferrentSi hofteslfrael ef® lent, lonas tarnen Prophetarelifto populo Dcicû magno cordis fui dolore pœnitentiç piedicandæ caufla miflus uenerat, qui etiam fi de feminc Abraham non erant, amp;nbsp;Domini cognitionepcr incredulitatéfimplicis ignora tiçfermonis regni carebantjtamé fie dih’gcbâ tut,ut dominus dicerer.Tu doles fup hçderâ, inquanôlaborafti, nequcfeciftiutcrefceret, quçfubunanoftenata cft etfubunanoftepc tqtjetego nôparcâ NiniuCciuitatimagnçrin qua fût plus centû uiginti milliahominû q uc fdût quid fit inter dextrâ et finiftram fuam 82

M. C5LLARIVS iumcn ta milita. Permittamus obfecro num fuosfcireôi nofcere,quot adhuc miJliahominum eleftorum, qui genua Baä* ex animo non fleftant,amp; largiaris cæcam nem circa externam operum laruamacfp^*:* em cæcutireac oberrare,inquam eleftiffi^ gloriç uafa fçpe fimillima apparét ignomin’f lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uafis ficordinante Domino, ut mundus in

dicio fuo cæcus manear, fpiritu folo penetrî te in abyflbs amp;profûditates cordium.TaceO poftremo reliquas genres quas fimilitercum ^**’**^’“^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fermonis Euangelii,ab

iradeifiquiexilliseleftifunt,eximit, quasgC ««'» ‘^”teseti3mplcrum£^, cuminIfraeleuerbuDO mini( ut eft ill nd diues amp;nbsp;no fine ampliffimiS bonitatis Dei diuitrj s in mundum uenit ) Cum »lt;f»'=*gnificeetinfigniterflorerct, infignib. donis to “o»«WexceIluifre conftat,uthocprophctarûinGrS cis ôi. Chrifti in Roman is fçcula declarant .In plijliime qqorû multis tot infignia fafta,ta propenfä tffùfdDei animû fände Si loquédi Si uiuendi, tu nô K do«« in or nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fej-qû alienû relinqucs domino fuo, iu^

dices, qui nefcisnumerû fïliorûregni,Si qua Vndc ele= legem ex fanftificationeeleâionis Dominus fiorjo« cxfcriptis in libro uitç infculpferit. Ex Gentibus Cehdb no q doârina et uitç excplo huius fçculi Chriftâ næ etuitlenoslonge antecellucrunt,cxuitanoniuftiflt;^ fanólitiiS' co, quae infpeciem fanftiîlïma, communis po nut

DÈ OPERIBVS DEI- 41 potoit cffe oim multis ignominiæ iræ ua “S, fed nee cos temere damno,fciens pro eer toeos qui exillis ordinati fucrunt in nitam, perfpiritumtimoris organa gloriæ in utero ûnftficantem Domino, tanto fciendi uerita tem amp;nbsp;profcquendi honeftum, ar dore ineen fos fuiflc dequa renonnihil fupra. Garni 9«odfeias ,hicnihiltribuitur, iuftitiæoperû uiribus humanis nihil affignatur,fedelcai onis gratiac occulte etiam in eleftis ante reue latum Euangelium operanti omnia tribu:« untur.VtinCcnturione,8ireliquisôihodic ' in nobis omnibus quibus iam crucifixum QC exaltatum Chriftum cognofeere accidit,pa« tet,gloriafpiritusDominiiefu etprçdeftinati onis uirtus hiclocum habent ,femé eleftionis fpiritus timoris hicexaltattir, quieosadmi:« rationed^ amore mirabilium Domini agit, quos mundus ignorât, 8dD E v sCHRt S T O dédit ante fæcula condita, ut in ipfo faluentur \ nihil refert an de fua falute in hac uitaaii infuturo fçculo exuto corporepecca ticettificentur«

Cçtcrum, quç monuimus de externis fym bolis,quomodo D o M l N v Seleftioncm Oeßgnis' fuam Sônoftram falutem ad ea non cogat, noninhoedicuntur ,ut illoruminftitutioni à nobis quicquam derogetur, quç Dominus

Wnfâ religio ne ne folennitatc populo fuofçf qatida conimendaïu’t, fed utfoliiispra’deft*^ nationis et fidei in rjs^queadlalurcpenineiif) habcaturratio, amp;ne plus dementis munfl* cribuatur, quàmuerbum D E i amp;nbsp;fideidi* guitasferat, ficut haélenus faftumeftôiho^ die plçri(ÿ quamiibet palpabilierrorefacerç pergunt. Porro non legimus in uniuerfafct* ptura,figna in hoc inftituta efle, ut in eis Do/ minus populum fuumfic agnofeat, utreli’* quos omnes populos externis fignis npnin^ fignitos pro reprobis habcamuSjÇquc minUâ figM non inimpoficanntjqaæ locoo’tfçoeyîJ'oç confci=‘ certificdnt ^ndas notantes ac infirmas non fuauiacin^ peruer* dole,fed uerbt promiffionis quodprætexi» tur,uirtuteconfirment8i^deD O m i Ni fauore certificent, de priorc parte paulo fil* pra,de hac pofteriorc quantum adnoftrutH Circumei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pertinet,iam obiter dicemus.Fatc

r , mur Abraham circumcifioncma' Domino arftiffime euftodiendam traditam fuifle,in quacum femine ipfius ætcrnumfœdusferif ret, fed nufquamlegiturproptereapræputi) circumeifionem figilli jnftardebere effepet uerbiuim, per quod pofteritas Abraham^ folum uere fernen, hoc cft,fernen fecundutn promiffionem effe feiret, quæ nec cæteraî gentes quantûuis incircûcifas unquam defti tuit,

DE OPERIBVS DEf. 44 fuic, uel cû fidcs pericli taretur, ac in lufta fua Abrahâcircûcifione uicecertificâtis fignijperhocuerbûpromiflïonis. Erit paftu nieû it) carne ueftra in foedus fempiternû,utc tPtur ♦ Abraham enim ccrtus erat fauoris Dei crga le priufquani circumcifionem accepo’ ratjitixcahoc ; CrediditAbrahamDeoô^rc= putatiitticftei ad iuftitiam. Credereautem cftfirmum effe, amp;nbsp;certum debcneuolcntia Dei,ut dicas, fine refpeâu ulliiiscreatnræ : In te Domine fperaui, non confnndarinæter^ num.Poftcalieront earn recepiflet,eanuntf quamopushabnit, per cm us memoriâ iam exercitæ ,amp; multo cruets ufn ac tolcrantiacx ploratæduratacct! fidei, firmusdemifericoc diaDomùii reddcrctur, quo nomineferiptn tafeexplicatcum rotf »to/xh/jfignumfoederis uocatnon certificans, fedquod iäum cum Abraham feminc foedus reprefen tatet, 8C cit cumcifioniscordisa'prauisctfœdiscarnisaf feflibus tuw/x(5/j fymbolumelTet. Sicetiam iridem foederis fignum appellat, non quod eleftorum corda denon amplius perdendo , mundo aquis,per fidem promiffionisad ex ternûpafti fignum alligatæ ,confirmarct,fed quod Dei foedus fignificaret,nec etiâ u fq uâ in uniuerfa feriptura excplû reperias, ubi ex fan âisquifquâucl circûcifione uel Iride fitufus,

quemadmodum figillis obfignatarutnKf^ tarum utimur, quæ tota ad fidei regulam explorât j cuius natura eft reftaacieinfacietH fidturd p £)eiplenamgratiæ et lucis iiitendere,8iinlt;i^ folum uitam, S)L fpiritus confolationem uigorem accipcre. Cacterum fi fignis talis uis inelTctjUt fraflas 8^ dcmiffas coiifcientias uef bi uirtute corroborare,acquodam uelut laxa méto releuaredeberct, deteriorislongecon Adtun- nbsp;nbsp;dttionis Adam fuiffct, quam nos fumus

tantam confolandi fe commoditatem noti habuiffet, a'quo tarne ueluta' capitetrafgf“ fionispeccatum in nos omiies una cum mof tecrudeliterpcruafit, que per nullum aliud ß gnum poft peccati æftumfpiritus refrigerio refocillatumcomperimus.quamperpromij fum bencdiftionis omnium fernen Chriftä lefum, cuius fan^uini iniuriam faciunt,quot quot aliunde quam ex ipso fidei robur amp;nbsp;iu^ crementaquaeruntjinquemomnespromif^ fiones uelut in fcopuni uirtutisamp; gratiæ Dd tcndunt. Hine Ahaz regi nullum aliud f'gnö dabatur,quäpuerexuirgine nafcendus.hoc lefd-S’ eft, Chriftus lefusuerusilleEmanuelnofter, qui per fandâ 8^^ purâex fpiritu fando conce ptionem,ucteris Adam corruptam, impu^ rä, er maledidä generationc tollerer et expia ret,et doniü Iuda,hoceft,eledos dei de cruéta manu

manu Senacherib, hoc eft, ex Satanæ Si An^ tichrifti crudcli impcrio liberarct, quo Domi nus alludens nullum aliud fignum ludæis oftendere uoluic, quam lonæ prophetæ fi# giium,hoceft, feipfumperquemutrefurre-^P^^^*' xiflret,fpirituiranauspoftcaclariirimemun= Mdl-w dooftenderet quis Chriftus effet, ÔC undeue niffet, amp;nbsp;quid à Deo pâtre mundo attuliffct.

Taie etiam fignum falutis amp;nbsp;for ti tudinis cor dium deâorum Prophetæ folummodo de# fcripferuntjô«^ Apoftoliprædicarût. Meffiah uidelicetilium uerum percuffumpro pecca# tismultorumamp;eueftuminaltum, quiam« pliffimadefuper omnibus hoftibus tenebra® pp/.«. riim in triumpho abduâis mitteret dona,nc que talcm quiinfymbolis uel uitam uel fîr= mamentum cordtbus noftris uerbi benefit cioconcederet, talemenim ignorât fcriptu# scriptum ra, amp;nbsp;aliû qua qui conceptus fit ex fpiritu fan# cferjAwt» fto,amp;poft fanftum ôi benedidum partum,

cirixusöóaddexteram uirtutisDeiexaltatus, profit, fides quæ in liberum öó nullis mqndi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

dementis addidum Chriftum fpedat, nec agnofcit nec admittit, præfertim talem qui nulla neceffitatc amp;nbsp;fruduqueminde decer#' pas, tanto miraculo impanatus amp;nbsp;per certa uerba uelut in digitos fupputata incalicem à

quibiifuîs ctùm imprj s dcuocatus hbefjÄa” tacordaac laborantesac defatigatas confd^ enttas udu t pign US (K gratis fignaculum cot roboret, quem tarnen fcriptura dum uel peC catum urgetjUel mors angit, uel poteftates fu am tyrannidcm intentant, folum porreftis digitislibere apud pattern regnätem, quÜbi folum fuos fpiritu fanäo in corda elcâofuw immiflb confoletutjamp;cadétes animos cop tra omnes tentationum impetusarmet, erp ch-illum gatcjjdemonftrat-Hoc enim eft Chnftum i ß reitLre implereomniainomnibus.Hûcefteû ad dexte= nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dexteramDel,nöcorporalitereflc

rS botris- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;certaucrbafinculloconfci

•iM . . entisconfolandæufu impanari .Iohannes *’ monetnosnepeccemus,amp;fiquis peccaue» rit,aduocatum nos habere apud pattern lE:« S V M Chriftum , non miraculofe in paneitt fii caliccm dciuratum, qui ibi quafi anteafai ignarisgratiam elargiarur. Q.ui alibi docec feparacletü non miffurumeffenifiabcatjôi nequaquâ docet confolatoré fpiritu fc no^ bis non exhibiturum , nifiper communica«’ tionem corporis fui in fradione panis eleftis regnifui corporaliter prsfenscommunicei» Promißio^ jy,.. Ctuiigiturfignisalijspromiffioncsap^ nej utucb plicantquam Chnfto i E S V,perquorii ufum /ig«o ftlu uel gratia diftribuatur uel cor fluäuans ac du ro»quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;biußi

biumconfirmetur, uïderinctpn qm’d3fFir= ment,nccum uolunthocmodo Chriftiglo«» S‘«'f riam promotam, candem quo minus proce dat,remorentur,ftipulamc^fcenum et lignu fuperfundamentü ftruant, qu? explorator ignis comburat, amp;nouumidolu cuigenua fieftantpijjintcmploDei ftatuant, inqnod Domini ira qui zcloripus eft, cxardcfcat 8C cultorescius una cumHïael cumdijsgentiu fornicantes perdat. Qui fymbolis mifericoc diçDei illapfum acinfluxiiadftringunt, per^* indcloquuntur, acfiplerofqmon antcrcce^ ptafymbolagratiæ lp, ritus afflauerit, ut dc AdanijdeNoah, delohannefanâificatoiii uterOjdeEunucho dêalijspatet. Deindefifiü dcmrcquiruntjpriufquamfignisinitiemur, , niitum eft cum fides eft uiuus fenfus gratiæ iam diftributç, qui fibi conftent,cum afFif:« Grdttlt;e mantjhuncordincDeum uclut perpetuum feruareutgratiamfuam non infundatantc figiiorumufum.C h R i S T v S quam uisfciretfore utApoftolifuifalutis poftacccj= gttorutn ptum fpiritum fanâum certilfimi ac con» ftantiffimifièrent, tarnen nihilo feciuscum cænamfuam inftitueret, magno argumen= Sacrdmcn to facramenta non effe propter infirmos ta propter inftituta , monebat ut ficubi contingeret infirmoi eospoftcacoiiucnireinunum infuimemo:’ noin/li» riam tuta-

M- CELLARIVS tianoninternä folu, quæ in fandis perpétua eftjcxquorum cordibns mortis Chrilli bene ficiumnunquameuellitur, fed in externatn commemorationem inxta Apoftolum pane «•Cor-u* gdpoculobenedidionisutercntnr. Etnequa quamutpcrhocuerbumpromiffions, hoe eft corpus meum quod pro uobis traditnr, quod iam impletum eft, Sd alio fpedat quatn ut ad facramentalcfignum alligetur, confci’' entrjsucl gratia diftribueretur uelroburaccc deret. Porto fi fpiritus firmationem fpedes, nemo melius cæna Domini ufus fucrit, qua rirmittiin qui iam norunt, quantum beneficium per fide rcâif mortem Domini acceperint, utenimquili? fime ctM certior 86 firmior eft fauore Dei erga fc, eo at Domini dentius 86 cum maiore frudu efFufum Do'“ Ktantw« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 fanguinem in fratrum conueiv

tuprçdicauerit utdeApoftolisdedimusex^ emplum. At cçnæ fymbolum in hoc inftitu* tumefljUt conuenientesfratres, Chriftu cru# cifixum 86 exaltatum iam certi falutis fu«‘ lam elargita gratia, iam difpenfato corpore Chcifti,non corporaliter fed fpiritualitcr cele brent, 86fcfcatrcs ciufdem regni déclarent, iuxta hoc . Vnus panis corpus multi fu^ nius.Q.uod etiam plu fquam fraterna pocu# li inter difcipulos diuifio, 86 tarn folicitaaa charitatemexhortatio probat, quam Chri^^ ftusnufqua

ftusnufquam diligentius incukauic , quant ubiconuiuiûhocfuumin memoriammot» tisfuæperagendunijdemaiidabat.

Taccoeosquihic in fymbolihuiusufupro tnifltonemprætexuntjundeitnbecillescon« . fdentiæcon.irmentur, fie agcrequafi confit matiomagisfymbolisper promiffionis uct bumtribuipoffitjquaniiuftificatio ,quæfi iuiUficSt nihil aliud eft, quam fubinde augefeens iufti= ntc con tia cordis, hoc eft, indies magismagifc^crcü firm4nt‘ j fcensmifericordiæDeifenfuSjUtdcfïdeinfi dem de claritatc in claritatem prouehtmut, donecinplenitudinem cognitionis Dei in* tremus , certcficutfigna per promiffionis uetbum non iuftificant, ficetiammultomi« nus corda noftra corroborabunt, quod ma» lore robore fpiritus opus habeat confirman* dus, quamprimis iuftificationisfidei tudi* nientisinitiandus.

Veramneruosamp; augmenta fpiritus afo* lo Domino fubinde fafta maiore reuelatio» nisacceffioneinquotidiano crucisufuamp;fi* deiexperientiapraeftolabimur, feientesadfli ftionern parère paticntiam,patientiam uero probationcm, probationcm autem fpem, non pudcfacit, dante nobis patre qui eft ^ncæliSjfpiritum C^ientiæamp; reuclationis petagnitionemfui, utfeiamus qaæ fit fpes adquam

adquamilleuocauit, amp;quæ fit excelles nlâ^ gnitndo potentiæ jlliusùinos,quicrcd»iTiuS l’ccundiïefficaciani roboriseius,quam exei^ cuitinChrifto cum l'ufcitarct eiim ex !Tgt;or^ tnis,amp; federe fccic ad dexteram fuam in cæl^ ftibus, non fcc un dû uirtutem inpanationis

Chrifti no Qui fidem dat fe nobifeum futurum in” nem mundi per ueritatis doftorem ôC uni‘ infinent cum in neceffitatibus confolatorem fpin‘ tumpatrisfui,quemfiquihabent,carncni

Io4n.ff* eiusedunt, ôôfanguinemeiusbibunt amp;-'in aeternum uiuunt, quo uero fi qui carent uC mortui funt, fie c h r i s T i carne non uefeuntur.

KalMi Abcant hic imptj SC maledifti, qui ex hoc cdr«c conuiuio carnis amp;nbsp;fanguinis Chrifti t E S j ch tsli participes effe non pofTunt, nequa^ quamfaginantur . ludaspaneô^pocuioca: KO» ue- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Domini uefei potuit,carne Chrifti niillo^

jeuntur’ tnodoucfcipotuit.quifiliusperditionisfuif, , quamqui edunt uitam æternâ iam habent, ’^’’ilbntfilijhæredesregni . Aliumautc

H($Cfiri/n efum carnis Chrifti, quamuiuerccognifio’ nismifcricordiç partis uita,fcriptura non ex^ plicat,8ôaliumfidesnoriexperitur-

Q-uæ non eft incerta opinio eius,cuinsnul Fidcicerti lum guftum habeas, fed umax ac reperieiis tudo- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;co^niào

DE. OPERIBVS DEI* cognîtio illius quod fetncl conc^ctit, quae otnnis cordis uenas plena luce K efficatia petmeat.

Taies enim funt omnes fïdeiloci, ut comsî prehcnfiÔCcordinoftrodigitoD E linditi, tnirificcelcftorû peaoratangant,aceadé de bouitateDei fcriant,uelut locus de Deo,ut fit pater noftev conditor 8i moderator omniu, cuius potentiæ, cuius uirtuti refifti nô poffit^

DeChrifto deinde ut fit filius unigenitus Deinatus ex uirgineamp;exfpiritufanfto con« ceptus,quipaffus amp;nbsp;mortuus,8ô tertio die ex citatus fit,ô6 in cælos afeenderit Redens ad de xteram partis, inde uenturus indicate uiuos amp;tnottuos.

Q-ualisitcm articulus eft de fanfta Eccle^ fia, deuitaœtcrna . CLualcs poftremoloci defiguris ôôumbtis Mofç, ueritatem 8ôlus cem regni fpiritus dclinantibus, de uarqs item 8ô tnultiplicibus hiftorqs in Ifraele 8i. ei^ ushoftibusgeftis, quat omnes per inuolucta fuaquibus occulta D E 1 caelant,utaltiuscû inagnaadmirationc fapientia; operum Dei amp;nbsp;fidci noftræ çdificatione corda filiorum ïegni cogitent, ut poftea indicabitur co® hortantur.

At nemo aliquam utilitärem quam fecum «ticulusdeChrifto ,utpanisamp; uinumfiat, afferat.

afferatjOftendere po teft,qui p rætefqua quo^ Articului ociofus cft, contra omnem en'am regulamfi di-imfgt;ond jgj adquamomnesprophetiasexaminan’ tioneChri jaseffe Apoftolusmonet gloriæglorificati üt oc(o= Chrifti quocp detrahit,quem nobis fcriptura fin- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in nnlli s fignis utileni fed libéré amp;nbsp;nudiffitn«

apud patrem,ut diximus, regnanteni propö niCjhoceft/alem Chriftumdefcribit,quinos ucrboöifpiritu Dei regat,nutriat, foucatcp, quod eft iuxta fcripturam ilium regnare, iugt; xtahoc Apoftoli,regnum Dei eft iuftitia. Pax amp;gaudium in fpiritu fanäo.

row«lt;4- Quantum au cem ad baptifmumattitietj Iohannes baptifta cumpœnitétiæ bapcifina Blt;ibtir:s pt^^dicAretjdepoil fe fequente agno, qui fub

At tafem doärinam nufquam fparfere, ut perhocuerbumextenuipromiffionis. Hoc eft corpus meum quod pro uobis tradiwG uelut iiehiculo amp;nbsp;cannait corpus Chrifticor® poraliter cdendum in remiffïonempeccato rum, uel confirmationem fidci aduehcre« tur.Item per hoc uerbu. Qui crediderit et ba Prlt;fto= ptifatus lucrit, faiuus crit, baptifmus figil^ t oflpoßolam ac ptomiffi fauoris Dei eiga loruzn- nbsp;nbsp;nos exiftetet,quos ubi c^ folum de ChriftO;“'

in uita nan'c tentatus effet, ut mortuus 8^ cru rifixuseffet,utrefurrexiffet,utexaltatusadde XterampatrisfediffetjdocuiffelegtmusAfto tum».3.4.vs. Ad Ephe.'. ad Rom.s.prima nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

Pecrij.Séc. Apoftolus Paulus gloriabaturfe non ueniffe ut baptifaret, fed ut Chridû cru» cifixumftultitiâ Geiitibus 6C fcandalumiu* dæis annuntiaret quod fi tanta momenta uel difpcniationis gratiæ uel coiifîrmattonis fpiritnsfita effent inimpanatione Chrifti82 inextcrno lauacro, proculdubio aliquid taie orbiprodt differ.

AddOjfi fidei fpiritus fatis eft ad iuftifican^ dumcr corroborandumcornoftrum ut eft, namadhunc folum in tentationibus mittit fcriptura, quidigitur a fymbolis expeftabi-must fifymbola de fuo quiddam addütpct promiffionis uerbum, quod p rætédi tut ,ubi igitur dignitasfidei cum Chrifto integro ma nebitcEtcur taie nihil Apoftoliindicaruntc’ quorum uniuerfum Euâgcliûad Chriftum naaftaram amp;nbsp;glorificatum folum, qui no-ftvosanimos humi ftratosac iacétcsattollat, ccrtiffimacç falutis fpcintcrpofita perpatris fpititum ,non per lauacrum, nonper cenam «igat,remittit. Ctuod eftorganumillius fo= lum,qmdatincrementum,’Dciuidelicetpas ttis,iuxtahoc»Egoplanraui, Apollo rigauit,

M' CELLARIVS fed Deus deditincrementum Ita^nec^q“* I plantateftaliquidjncfjjqui ngat, fedquid^t incrementum Deus. Ne ru mihi ex none uerbi extern i, quæplantatio PauliS^f* I gatio Apollo folummodo eft idoluin faci^ ! as, ó^derogestrahentiamp;l fanftifïcanti pad* quod fuum eft, amp;nbsp;fibi proprium ac peculiar re,prïceuntc ante omne exterum uerbü prx^ Predcßi= deftinationisgratiafilios regni cu lacob, cn nattouer= ïeremia, cum lohanneamp; Apoftolo 6ê rclf^ tuwexter quiscledis a uulua fandtficante. . ' numigt;rte= DiccSjCurigiturbancpromtirionemfalii* ' cedit‘ nbsp;nbsp;nbsp;tis habetbaptifmus gt;nbsp;Qui credideritamp; bapti

fatusfucririaluuserit, fi ad falutem externa lotio nihil fecerittPromiffïoadeftjfatcmur» At hoe nomine non magis falutem amp;nbsp;uitart in illa pofucris,quam in operibus quibus eti‘ amfi in fcriptura multa per promiffionem tribuuntur, tarnen cum noc fitliberalispro^ miffionis inhabitantis ac operands in Î nobis prædeftinationis fpiritus Chrifti lESV conditionc, nemo ex fandis utetur operi^ bus, quamlibetpereaiuxtaApoftolumno-a‘Pet‘t‘ nbsp;ftrauocatioccrtafiat,utuel falutem in hisjud

quod idem eftjCÔfcientiæ certificationem po nat.Alioquiquænon feneftra iuftitiæoperû, fi talequid doceretur,aperiretur:'

DE OPERIBVS DEI-

omnia gracia? ill ins 8^ agenti in nobis fpiritui atcribuûturf Atnerofihuic omnia funtaiTi^ gnanda,8d antequâ depiomâtur ex penn coi: disnoftrtbonaopera, nosiä fanâos ,faluos Ä^ccrtosperfidci fpiritu unicatn il amiuftisî tiæet laludsarram,oportete(re,quiseritpo(i bacinelemcntamûdijftcreaturasrcfpcàusc’ ut non dicas cum Prophet a: Diligo te Domi Pfdl’à‘ neforticudomca Dominus rapes meaÔê propugnaculû meam,8ô cornu lalutis naeæ, non opera mea,nô Chriftus carnaüter man« diKatas,non externa lotio. Alioquiquando tandem credo uultu coram Domino debe« neplacitoeiusinomnibuscertificatiinambu labimusc' ut côftantcr dicamus : Ecce cæleftis pater ut omnia intercidantjuiuis tu Domine , cçUamp;tcrræ,8ôinmcuiuis , cuiusfumfilius adoptionis fpiritu dante de hoc teftimoni# ' utn.ViuitChriftus robut SêpotétiadexterçJ’‘‘” tux ,rex œternus, cuius fum coheres, hune nemo de quo certus fum, à dextera tua detut uo'OtMin habit,quo faluo, 8^ ego faluus ero, cuius na« turæ,fubftantiæ ôô uirtutis conforsfum, fe«

1 1E S V in me inhabitantts,amp; hoc eleftionis Itî» \ beretuæbeneficjo nonfearftantis adquam \ uiscrcaturam ,fedinGhriftonoftrofolam« ' inodoefficacis.

Adhuncmoduni tandem diTccmns abn^ gara femelcocacreatura prçdeftinationis no Itrt ill mtâ jCertifieri,et lémints refipifceiitix uiinoltaccTc,falinisc^acuirççternçfinvii^( folidum giiftûnancifcijô^ uocationisnoftf^ fpemqnçinætcrnumnon confundatjong^ cernffimâ côcipere,cnmcp Apoftolis incnat' rabili illo fcriptionis nominisnoftri incdiS gandioexultare . Cuiusfeiifumutinâfem^I Dominus concédât ijs, qui hodie de extetniJ fignis tantopere magno Ecclefiæ fcâdalo (11=“ gladiantur, c^uifi pcrgentin femel concepts itlaanimifuiimmoderataacpertinaciimpo tentia iftum quemccEperunt,fymboIorunj ufumdefendcre,fiet, utnecipfiunquamcû fanftis quos fcriptura memorat, ccrti fuæ fa* lutis cuadant, amp;nbsp;pueritiæ acinfantiçfuç incu nabulis egreffi. Dominum loquentem in ui= fceribus fuis per clariffimam reuelationetn gratiæelcdionis perfentiât, amp;nbsp;intérim quod periculofiffimû eft,in alijs quocj auftumfi«’ deififtant, ne in Chrifti l E S vgrandem tem expugnato toto tenebrarum principatu peruenianc adquâomnesnos uocamutôi pmifTionisfide inexpugnabiliperpecuo in* uitamur. Q.uâ euacuare nôdecec, maxime eos,qui de Euangelio g!oriantur,amp; per quos Dominus falutis dodrinam in bac notnlfi-mareue=

Qiiifirabbatufunm facrificia amp;reliquas cçrenionias fuasquamuis fanâiflimeab i» pfotradicasficreiecit, cum aliaratioiieferü uaientur,quam ipfeinftituiflet, utadeorum cukores dicerec, inccnfum abominatio eft mihi, Neonieniamamp; fabbaruniôifeftiuita left-u tesnoiiferam,hocprçcipiés.Lauaminimun dieftote, aufertemalumcogitationum iie= ftiaruniaboculis meis. dnidputaseumijs refpôfurûcffe,qui noftrtsfynibolis cû tanta fideiamp;charitatis iaflura in tantum abutuii« tur,utomnes Satana: tradere,8ii: ex libro uicç (âaus Domino i E S v omneiudicium datum efle)delercacexpungereaudeant,qui in fo!o criicifixo amp;nbsp;glorificato Chrifto freti,per o-mniadodore fpiritu fando Sôfcriptuiæ te» ftin)onio,falutem quçrendam docent.Q-ui cum tempotequoq; audient. Q,uid mihi eu baptifmo ueftrof quid mihi cum cæna ue^: ftrac qui fidemobliteratis, charitatem feindi tis,mauusplenas fanguine, amp;nbsp;digitos plenos iniquitate geftatis , labia ueftra locuta func mendaciû. A quibus fane dudû quiefei pote= rattamatrocibus conuiciisamp; tameffronci^ bus côtumelijs, a quibus chantas nemini ma him aedamnû dans, Sideomnibusetiâini«

micisexemplopacriscekftisbenemcrcripro penfa,tam uehementerabhorret,uifi Dom* «us luiio amp;nbsp;l'auftiffinio cófilïofuosdnmue^ tens hominisin illisinfolcfcennani nsdct, uel cx donis,iKlaliüdeex lucceflïi ortani, liareinmorehabcret. Quo difeeren)usiio^ cum Ifraele in nollri figuram tones iudicio 6Ó igni caftigatOjfimul arqp poft fecundum rum fucceffum, Domino lafciuus rccalcitrai fet, quotiesnobis reiinquimuc, noshomb nes,amp; carncm efte, ôC id in eleiftoru falutnn, qui clarifTimis inde exemplis edofti re ipfi comperiant, dum omnia fallunt etiamfan’ ftiiTima mundi, cuiin negotio falutis fitfi/’ dendum, décadentes filij regniquantumuis ftipra cætcros magnificis dotibus infignesfint, cxperiatur,uniuerfamfarneni feenuni agri efTejDominoep in omnibusfoli gloriamdeberi.

Quo J in hac manifeftationis I F S V ho rafKcogitare conueniebat : Ecce Domini magno miraculopoft tarn horrendamcali-ginemper nos indignos feruos tuos lucein Euangelfj tuiorbireddidifti, quteforfanma ior fieri poteft, quampernospromagnitu' dincreuelationis tui, 8i. profunditate tene= brarum regni aduerfarrj primum oftedi et» pit, babes 8é aliauafa per quæ gloriamtUi^ :

DE OPERIBVS DEI- tt atn propagate potes, qui in nulla creatura thcfaurosTapientiæ tuæ condudis, ôigra= tiam tuamnullisfinibus, nullis liminbuscit^ cnmfcribis , hocquodhabemus.adhucte« nue eft 8i. exile, amp;nbsp;quicquid illtus eft, ex mife= ticordiatuahabemus-Proindc cumprophc tie debenteffelibcræ, intra nullos câcellos accarceres cogendç,propter fpiritum fanâû qui metam ôd fines ob abyffos ôi. profundita testuasignorat,nosigiturfedétcspenesquos eft iudicium,adhibito inarbitrû ôlt;^fequeftrû rierbo tuo, cû lumma, qua decet filios rcgnt, înanluenidine iudicabimus,hoc unumfc= pofitocavnisafFcauquæfimri , utgloriam nominis tui 86 Eçdefiæprofedum unicepro inouere uideamur , quod fi quæ non fta*’ timafl.equimur,fufpendcmusad tempus iu# dicium . Dum orato a nobis te Domino noftrOjfecurequodad laudemuerbitui, QC ad publicam ac communem cledorum to= tiusorbisfalutemfaciat , pronunciarepof? fUTlUS.

Ad inftitutum.Dandumigitureftcuique qucd fuum eft, Chrifto quod Chrifti eft, uer* Cwidi« boDei externo fiuefcripto fiueuiuo , qd” eft admonitionis ac teftificationisinterniuerbi VertS ex ,patriscçleftisorganû,quæ uerbiextetni funt- ttrnumgt; .. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G 4 Signis

S ignis itéquorû nis in reprefcntandofitaeft, qtiçfignorûfunt, ut uidelicetcænâDomW J) exteinæ cómcmorationis acprçdicationis beneficij mortis Chrifti, quçfiatincôiientu fratrû,fymbolohabeamus. Bapttfmûucro 'Bdptip yf morofîcationis noftri amp;nbsp;refurrcflionisin musmor^ hominc fit figurale fignû ad Rom.*^* tisct re/ur Cuius altéra reprefentationis pars nô impk^ redionis mr^priufquam in fecundo aducntu Domin’ figurdle IE s v, caro in puluerê tcrrç undefumpta eftj fignum' redafta, noua refurgat • Interim refurredio* nis ex mortuis uirtute (n renouationehomf* nis interni fe prodentc, donee in prçfenda »•Cor-«p maieftatisfeminatuminignominia, inglo’“ riaamp;feminatumin infirmitatc refurgat in potentia, amp;nbsp;hoc corpus animale refurgat fp( Homoenï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Homoenininofterquiforiseftjhit

non reftau ratu r,fed in dies fingulos corrupi“’ cil hicno nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cuiusreftitutioncquçnondum fadaeft,

rcHitui^ ctinextremorefurred:ionisdiefiet,totacrea tura in fui ipfius quoq? Iiberationem,follicit2 expedat,amp; id ob ea cauffam ,quoniä homo Cwr totd caput nexus et cópagoexcreatione Si. recréa c-MtKrrf fuiomniû exiftit,ficureofaluo omnia _ fint falua,tûquç in cælisfunt,tûquç in terris, ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eoueromaleaffefto,omniafintaffeda,utce

minis cafu acpræuaricatione, redimcnda ta men àcorruptionis feruitute perfeciindutn Ada omniu caput refur ceftionis efficati3,per Rontd s^ quameutnD E V S pater ex mortuiîfufcita uitjamp; ad dcxtcram fua dom inû fuper omnia inreparationcomniûincæleftib. collocauit. O-ua tefurreâionéinteriorhomo hic impie Refurrc^ re incipit,du plenafaâa repurgatione per pro iSjo t» bationis ignem totus Dei imagincm in qua mineinte» resurgit acreficitur,exprimat,exuftisomni5 riorehic bnsquæcum auroargcnto explorationis jfjcjpù. igiieniferre non poiTunt.

Hincbaptifmusalicubi cum Chriftofepes litio,alicubi Chrifti indutio,alibi regeneratio nislauacrum, alibi demûablutio peccatorû dicitur, non quod hoc re ipfa fit quæ regenen rantis fidci folum fun t,fed quod horum fym bolumfitreprefentans-Proindequæderege „ nerationeexaqua ôifpiritu fcripturamemo /Sene’*,« rat,Iongcahôfpeâant,quàm nt ad elementa lemaquam rcferamus, utenim in nulla créa tura prætendas ucrbum qualitercucp uoles, faills eledorum eft fita, ficper nullam regigni mtir noua proles rcgni cælorum, nonenim eft nomen fubfolc amp;c. Q.ui hie externum la^« A(So4-uacrum intelligunt quod ncceflarium fit ad •aa.'Xiyymffia.p uidere poiTunt quid ex Chri^ fto faciant, eledi uero qui per undionéquæ

non fallit, certi funt penes foecundam rcgene randi nim patris cælcftis omnia folum pofiti ’ effe, niuko aliter aquam renafcenrix intef^ pretantur ,quam externum baptifmuni,q‘ii de terra terrenus eft,cxclufa doâçina uerbijC'^, regeneratio cuius hie Chriftus meminit,qigt;*

''J* de cælo fe defeendifle referc, fit cæleftis fupernis,finc qua nemo cæJorumregnuniin trat, cum ramen multos deiuperrenarosftf mus,quos aqu? lauacru nunqua attigif,quo® fordes corporis detergerepoteftjConfciciK’^ ueroquæ bene refpondeat apudDeum,^^

*4’ des detergere non poteft.Si regnum clcdot'i^ iuftitiapax amp;nbsp;gaudiueft infpicitufando,^l^ mentum mudi ad illud nihil fecerit. Si ex carne natum eft,caro eft, SiquodnatuH’ eftexfpiritUjfpiritus eft, fanequicquidp^t«': innobisper fpiritum fuum folum nonreg^ nueritjcaro eft amp;nbsp;ad natiui rate cælefté uetu per fidei fpiritum folufilij Deirciiafti^ murlohan.’.adRom.s. ScimusprætereatN Apoftolo primum hominc faftii de terra renum in animamuiuenté, fecundum de cælo cælefté in fpiritu uiuificatem, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

baptifmusillc per quern folu de die in die w imagineDeidequafcripturajfitisfandiq^’^“ niamcgofanâusfumD o lA i v SIJ‘ :us uefter.renouamur* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. •

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VtigiWt Î

• ' Vtigîruralicubifitmennobapttfmiexfpi fituSi ignijl'ic hic fit mcntio regcnerarionis ex aquaamp; fpiritu^propter quandanifimilitu diiictn quàni ignis amp;nbsp;aqua cû renouante Ipi ntuhabent,ignis comburit,fleet fpiritusquo rum corda femel arripuerit,quiequid eft uecu Ignw rege ftatisexuiit,nofque feptiesper timorenijper neratio» fapientiam, per intclleâum, perconfllium, per fortitudiné per feientiam repurgat, do? iiec per hanc intranre cognitione quæeftcx toro, in fpiritum pleni Sabbati omnibus fco tijseonfumptis, à toto crafficiei cordis no? -, ftri iielo depoflto, intremus. Ignis prçtcrea poftquam materia inflamaucrir,lumen emit tit,etlucem longe lacccp'fpargicjflcamp;fpiritus , qui eftuiua ac efFicaxDci uircusacmorio,o? mniaper uerbum uirtutis et confllijanimans aciiiuificanSjUt corda eleflorum incendcrit, ‘ ’ amp;quæaliena anarurafuafunt, exuflerit,o? mnia luccperfundit «Si manifeftat. Hinchoc Apoftoli: Dies decUfabitquod in igne rcuela tur,amp;cuiufqucopusqualeflt,ignisprobabit, * ignis fdk reuelationis fpirit uffanfti per crucis examinationé omnia probas,ftipulacpfanu ctlignûexurés,auroôiargéto,hoceft,nobis ’ faillis manétibuSjfle tame tan^ per iftû exami nationis ac purgationis fpiritualisigné, qeft

Exod.ip æjûnjiftàignea quæpcrnodé domuilacob Para tl' fiobisinfiga[àprçlLicebat:,ecignisi(teperqii^ Dominus exaudit, qiiiexpctraquæellChri«’ ftuslefus,afcendit, ôC omnia comburit.IteW ignis ille examinans ,qui confiât lt;3t emundat argentu, amp;nbsp;purgat filios Leui ut fint regalitet ' nbsp;nbsp;per undioncm Deifacerdo tes, ofte rentes do

minofacrificiain iuftitia. Inicgemulrafcti^ bunturdeigneqinfacrificiaquçDeoofferaii tur,prçparat,quæ omnia in hûc noftrûigné omnia purgantemôi illuminantein,conue niunc.

Per quem igitur ut uis fpiritus fanfti omnia renouâns,accipiturfic per aquam hicnonele mentum fed abluens uis fpiritus intclligùnr, Rf2cncr quicquid eft uetuftatis fordiû , acpU rulentiæ,abftergitur,quâaquâProphetaIefa. ’ cum igni repurgatore ac in cenfore mifcet, cumrefert, Cum ablucritDominus fordern

*’ filiarum Sion 8ê fanguinem purificauerit e medio in fpiritu iudicij ôêin fpirituardoiis. Habetautemaqua hocquod purgat,quodfi tim reftinguit, quam naturametiam in fpiri tus Chrifti ablutionis ui reperias, iuxta hoc W'jlt;r. Ezechielis: EtefFundam fuper uos aquâ mun dam,quam mundam aquam t num externi lauacricnequaquam,fequiturenim:(Sômun dabimini ab iniquitatibus ueftris, quas nulla creatura

cteatiira,rcd folum Chrifti lefu fpiritus deler, iuxtahocquodfubiungitur : Etdabiscoriio uum ôd fptritum nouiim ponani iii medio ueftrt.ltemle(aiç*». Ethaurietisaquasingau dio de fontibus falutis, aquas uidelicet de qui ^fp'*** busalibi : Effundam aquam fuper fitientcni amp;nbsp;pluuiam fuper aridam,que flumina öóqua pluuiamccerte fpiritus, fequiturenimeffun!« dam fpiritum meum liiper fernen tuum,8«: benediäionem fuper germina tua,8ó flore« bunt ficut inter herbam,ficutfalilt;es fuper ri uos aquarum, quarum f ous patet domui Da uidamp;habitantibuslerufalem,hoceft,eleftis Z4cb-«4’ inablutionem peccatoris 8C menftruatæ.Hæ funtiftaeaquæ uiuenres per quaslcprofuspu tificatusdiefeptimotabernaculum fuum in# Ltuit ti* gtedipermittitur. Item aquæ iftæ fideles uiue exeuntes de lerufalem.ad quasjfiticntes uocamur,quasquibasdeeftargentuni,gra# ’*** tisemant. Inlegemulta fcribunturdcaquis çxpiationisamp;lu(trationis,quarumafperginc immundi purificabantur, 86 luftratalabes ex piabatur, quæ omneshas regencrationisa# quas in figura exhibebant, perquaslfraelfc* cundiimeleftionem quinosfumus,pcrfufus purgaturSCin uerelfrael confortiumrecipi# Lwif ««' wr, foris extra caftrapopuli Deiuitulo 86hir co cumpcllibus et fimo crematis, hoc eft,tota uetuflate

uetnftare in renointionc noui hominis pet purgationis ignem confunipta,per in diiino nem noui tabernaculi 8ó de cælo cælelhs,iiete re exolefcente de terra terreno, SZ hocper iiir tutemoperationis fpiricus faiidti hominis in terioris cordi infuri,perqtiem in noiiiffinio dichomoquiforiselt,exfatiillisterrærefu)ïc ftionis efFicatia per fidei potentiam oninia expugnantem amp;nbsp;potenter (uper omina amp;in omnibus efFicacem, infufflata i n faciem eius poftuita animale,uita fpirituali Cpiritus mui ficantisamp;g]orificaiKis,excirabicur.Lcgimus itcloha.f.depifcina probaticaquæ quinque porticus habebat,in quibus iacens multitudo languentium cæcorum,cIaudorH, aridoiu morum aquæ expeftantium non priuspifcH næ immerfa fanabatur, qua angelus defceii; diflet turbafleraquam, quid bocfignificet intelliguntii,quimotumercordisfuit3dtiini perrecuperandæ fanitansbonæ confàenti.'E defideriumfentiunt, quorum etiamcorda traduac motu fpirituspatris nótanguntur, cæciclaudietaridi manent.TerraGenefispn mo no an tea gramen, herbas amp;nbsp;arbores qua rum unaquæq; frudum fuum iuxtagenusfu ’ urn ferret, fundebat, quani Dominifpiricus fuperaquas mobilitaiTet. Similioperepatet gloriæin regeneratione filiorum regin agin, quorum

DE OPERIBVS DEI.

quorum nullus frudificabit, antequam rem tordis per aquas, fpirituni ôôlucenipræpare turJuxtahoc: Vifitafliterrâamp;irrigaftieam, plQrimnmlt;iitaftieam,riuus Dei repletuseft aquis, præparabisfrumentu eorum,quoniâ ficpræparabiseam. Hæfuntrcgenerationis aquæ quas iuxta Petrum,diluuium adumbra ».Pef•4* baqinquofolûodo animæin arcaquç Chri ftiuel Ecclefiç typum gerebatjferuabanturjCç tera carne uniuerfa pereunte,qux ad uolun?: tatem Dei fe né conformabat ,ut in his aquis quæ mortificationem inobedientiaî ueteri$ hominis 86 uiuifïcationcacfaluationemno uihôminis,continenc,quocpaccidit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

Porto umbrarum natura non eft corpora lia reprcfentare,fed fpiritualia,quæ onmes ex terna fpecie ea quæ occultegeruntur in rcgno kicis amp;nbsp;fpir itus, affimulan t, feruantebic Do^ mino eundem morem,qucm in creatione te nuit, in qua non prius finebat lucem orbi il* lucefcere,quàm tenebrç fuper abyffi facicm uanefcercnt. Sic amp;nbsp;legis umbratiles tencbræ luci amp;nbsp;ueritati regniChriftipræeuntacprçIu Rdtiofjgu dunt, inquibuslincæfuturæueritatis àDo^ rarum le* minouelutpiâorefignâturducùturcp. Q.ui gii‘ flûte hic Petrü de externo bap tifmo uerba fa^ tetecontendunt, ea ad luperiora iuxtaexadâ fidciregulam exponant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XIIP

Decircu= ciftfemi^ nis Abrd^ hdfatute^

fcmïnis Abraham falutc atdnet, ad quapro^ pterprçdeftinationisjdifcnminisitéelcâoi'u ô^maledidoru materia in qua iâ uerfamur, redeundum crit. Perfpicuum eft ex Apoftolo femeii'Abraham fecundum carnem,in figu raddnobis in exemplum contigiffequæcoii tigerunc, elegitquidemiiludinpopulumfii’ bi Dominuspeculiarem amp;:eleâum cum cu* ius pofteritate per circiicifionem foedusper«» cureter fempiternum,cuioracula cui teftimo nium,cui facerdotium, cui regnum ,cui terra oleid^ mellis ôi. ladis affignaret, uerumqui haccauffapopulûillû omnia in ueritatchabu iffe fatentur,quæ ei fcriptura tribuit, umbras amp;nbsp;figuras legis confiliumcç eleftionis fem*’“ nis Abraham præ cæterisgentibus,non confi dcrant.Celebris eft laus Ifrael quod nemo gat, at mulro celebrior eft laus ueri Ifrael Ro. a.quifecundii eleftionisgratialfrael eft, qu^. carnalisIfraeldUniiat, quern quamuisinftf* ptura populum fuum Dominus amantiffi^ meappellet, non ftatim ramen omnesutte Ifraelitæ, hoc eft, uidores Dei per fidei fpiri»i in eofuerunt.

vPef-i.

Filrj Leui omnes in facerdotes fandificabaii tur,at non protinus omnes ueriIfraelitæ,boÇ eft, unfti fpiritu regalis facerdotfj lefu extitcrufjde quo Apoft. Vos au té genus ele

DË ÔËERiBVS DEP Sf ïegalcfacerdôtium, gens fanfla, populus quî in lucrum acceffir, domus Iacob erantpro^ hiiffioiies, crât oracltla,erat Lex^abbatum,’ Sacrificia, uerum non ftatim omnes filij pro luifTionis fuere, non omnes illico fpiritus fe^ tijs feriabantur j non omneS uiftimas facri fiaacontriri cordis olFerebât, lcgemt^ corde præftabant, u t extcrnàs cærêmonias externo cultu ac ritu obferuabanc^ficquanrum ad cic cücifiönc attinet j confitemur qüidé in fpeci em illi multa in fcriptura tribui, fed eu m fen=« fusiUiusinteriotetpenitiorueritâtisreCeiTus, remoto umbræ tortice, quîÉriturjIonge alia fentétià conftabit qui hadenus reCepta fuit, infinta re Pro cönfelTöhabuimus torn fernenAbraliâ ininfantia circumcifum,in Hero fauoris Del fœdercextitifle,acreliquasgentesuniuerfas quæ in pr^putio fuo âmbulabant, in maledi flione fuilïe moti forfan pio Zelo feripturat lietbisquç de circumeifionefie fonant: EtcU Rodiaspadummeû quod obferdabitisintér ttlcctuos*etfementuûpoftte: Circûcidetuc uobis omne mafeulinum ÔC ci reumeidetis carnem pfçputij ueftri,', ut fit in fignum foede ris inter me amp;nbsp;uos, infans odo dierum circû^ Cidetur in uobis,eritquepadum meum in cat neueftra in feedusaeternum*

Verba hæc plana funt apertâquôda^ gttofeimus Si inficiari nemo poteft,ac non ta

plana nee certa fentenria,qaâ foris literæ ueh menfuggeric, quâuis planilTinia qnam fpiri’’ tus exhiber, qui fi fui fimilis eft,8ô ubieç fibi in tota feriptura conftans,ur eft plane,qui nerita tisnonmcdacijaut diffidi) fpirituseft, isceï te non diâauerit paftû iftud externæ circucifi onis figura catniHe,dê fecundû ueritatem fee dus fuifle,fic ut omnes qui in eo fœdere fue= Fââult;eo fnnt,fimulinfœdereillouero,hocefl:,ingfa# tcrn£cir= f^uoris dei fœdere extiterint. Manifeftû cüciftonii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnes qui ex circûcifione funt

omnes qui funt de femine Abrahâ, filij Abra hâ,fi inextima circûcifione fœdus gratiçcon fifterct, ineoenimfitaeftadoptio filiorûA^ braham, qui fecundû promiffionéfili) funt, Rom.s. Ctuod fi ira effet, utomnes infantes dreumeifipro femine Abrahâ fecundumcle flioné cenferi deberent, que igitur locû uafis perditionis in Ifrael carnali relinqueremus^ V erum nô omnes pofteros Abrahâ benedifti onis uafa fuiffe ,res geftç que ab illo fub Mofe, fubludicibus, fub regibus uf$ ad Chrifti Si Apoftolorû tempora contigerunt ,teftantur, înquib. igiE fi femper multi hœdietinutero maledidi fuerût,hi fane nec poftea circucifi in gratiâDei ueneruntjamp;filij per fauoris fœdus non fiebant,cur hoc f quod ex eleâis amp;nbsp;agnis noneraur,^hac caulfa circucidiiioiipoce^

rantjCum carnis præpu tiutn tollefetiirj qiiod fpinttiDcifir, qui ex pr^deftiiiationeinlefu Cirifto fluitjRom.s. Sd ad Ephe-i- Prætecea fiinlfaacqui promiffionisfiliuseft, uocatuc foluni Abraham femen,hoceft,fiquipromif fionisfilq funtjfoluminfeminereputantur, ubiigitur locum habebunt Ifmaelitæ qui an ri;îç fil ij nô liberç fût,ur cû eis quâuis circûcilis ( ad niyfterium aïkido ) padii fpiritus adopt« onisfiltorum/æleftispaterferiatclgiturcuni inalediâisille,pacisfœdere, recôciliarinecp ueliyieq; poflit, propter propofiti fui conftâ tiam, à qua reccdere ac pedeni referre per iii cluftabile damnationisac reprobatioiiisde^ cretii,nequit ,nô omnes infiites in pafto inter nojueroetfpirirualigratigdei erût,utinextec tiOjûbratili.acfiguralifaederefuerûtjObeâni querem longe alius fenfushic petendus erir, quamhaftenusfuit animaduerfus, utuidelis« cet de pado carnâlis circumcifionis loquas^ mur,ficut de 1 ffaele externo loquimur, quod fit populus Dei clcftus 8^ pecuîiaris,ficut de fa cerdotiOjficutderegnOjficutdeSabbatoôi , reliquis loquimur, quæ omnia non habuere iniicritate ôô re ipfa,quod habuereinfigu= fC'WttiC« ra8ôumbra,externusenimIfraclnihileft,led qui in corde Ifraelell, is uerelfrael eft. Ex«

ir y tcrnum facerdotium quamlihet fanâuni rj infcripturauocetur, nihileft , facerdotium cfrflon«' qyQjj inocculto eft , undum unftïoneilla omnia docéte amp;:priore facerdotio rcprçfen tatû, aliquid eft. Externû regnû Dauid qiiod ».Reg-s* Dôiîiinus inxternum ftabile forepolliccba^ Rcgnum- tUfjquod multi impij geflerujitjnihileftjfed regnum fpititüsamp; uerbi CHRJSTiIefuueii illiusDaüid de Goliath uidoris,inabfcondi to fitû J uere tegnûcxiftit, qclin fæcula per di^ fpenfationé fpiritualéfuper domü lacobcæ« leftem duràbit, iüxta hoc : Et dabit illi domij® nus déus fedé Dauid partis ipfiüs j rcgnabittj fupcr domumlacob,inæternû amp;regnieius j non erit finis, cuius externû legis regnum foâ’ lum umbra fuit. Proindequod in figura çtcr nunt nô fuitjin temporcplenitudinis,umbra cuancfcente amp;nbsp;ueritate fuccedente,idinluce amp;nbsp;in ueritate in regno Chriftiperpetuo ma# netjficut id quoc^ inreliquisfiguraübuscære monijsufuuenit,quæomnesftabiles,firm:E et in concuiræ in fempiternum durant, fi cor pusumbræ,lucemtenebris,figuræ remamp;uc titatemfuccedentemanimaduertas.

Adpropofitû, ficdefœderecircûcifionis j hicdicitur, quodnôfueritfœdusfauorisdei cum omnib. infantibus iftum,ut foedus illud fandum ac perperuû cum Ifraelefecundû ele dionépadumfœdusexiftit, cuiusfolumpa=

flum extern? circunicifionis figura erat-Non cnim ea quæ in manifefto eft circûcifio ,circû cifio eft, fed circunicifio cordis circûcifio eft, quæ fpiritu conftat non litera, cuius laus non ex homiiiibus eft,fed ex Dco.

Garnis igicu r circumcifio fœdus eft, ut ter^« n promiflionis liçreditas, qua circûcifionis paàuinobfignat,appellatur.Vocatfcriptura terram Canaan poHeinoneni feminis Abra^« ham,nonquodeareipfafituerapofreffïopo Gen-i7‘ ’ pulidei,cuius Dominus folunieftparsôipof feffiOjiuxtahoc: Dominusparshæreditatis tcrr£-meæ.Iteni: EtparsmeaDeusinæternû»Hinc pfal-ilt;rgt; etiamLeuitisin figuramuerifacerdotrj Chri pfcil-?!. ftilefu cçleftisilliusAaron QC çternijnullapars Lcuit£-in promiflionis terra in hæreditatem ceflegt; tat, quibusnimirum àDominofolumpenî« dendumerat, quieftunicahæreditas eleftó^ um: Verum eo quod illapræfiguratpromif« film regnuni gratiæ amp;nbsp;gloriæ Ifraeli fecundu çledionem proprium,fie appellatur.

Hic igiturexafte omnia quadrabunt,fi um ^nir. bras ac typos cum uencate contuleris. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CoUntiô

ReperistuIfraeléfecundumcarnéinAbra if ham,præomnibusgentibusexliberaIi8Cgra fdclcuin^ tuitabonitate Domini inpeculiumeleftum, reperisetiâ fi uelum deponas, Ifraelemfecû dum eleâionis fpiritum,eledos uidelicet in fi de promiflionis ueri feminis Abrahâ,qaod

eil ChriftusIefusadGal.î. præomnib.fecun dutniblam eleftionis gratianidileftos ,8ôin populum faiiéluni acpeailiarentantemuu« dum conditunijfegregatos.

Vides externi Ifrael in Aegyptû fornacem illâpaupcrtatisfcrrea, amp;:pr£méteniliKoetla tcre,expolïtioné. Videsetiâfialtiuscogifas, în Ifrael inteino,Aegyptuni fuâ^peccati feilic« mords et inferniac quotidianç tribulationis* Videsqiiocpineo ad tempus àDominoreie ftOjexcçcatOjCt malediâo fuos Madianitas ec Ekélos ad Amalekitas, fuos Affyrios, fuos Antiochos, trwpfMcx fuositem Romanos J incenfores fanftuarij c£cari cr Ô^*:^*’rÇuaftatores,Antichriftûnimirûfpirita tn^cldici nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“ Pharaoneni, fpiritualc Senacherib,

cuiF d l. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nabuchodonofor,Si An«

‘ ochûlôgo iâ têpore,eleftosdei,q ucrûfernen Abrahâ funt,horrcdagrauiffimacj; doctrine tûerrorû aeperditionis feruitutc.difcrutiâté.

Dominus item alterum Ifraelem ficco pe^ de per mare rubrum, demerfis hoftibus,Phä Exod-ip raonefcil.amp;exercitueiuSjtraducitjidenictia Ifraelem fpiritualc forti potentiffimo bra» chio per mare huius fæculi plenum undisSÎ tentadonum fludibus tranffert, in cuius me^ dio pro libidine fua draco, hoceft ,princepS huius mundijludere folet.

Habet alter Ifrael pafah fuum,habetazymä fua , habet alter quoc^pafahfuu cuiusfangui ncafperfuS

neafperfus àprætereunte angeloS^pcrcutis: ente Aegyptios,tutus cft , uidelicet Chriftum Exoa-iv lefum uerum illud Pafah pro nobis immola turn, cuiuslegis agnus folûfigurampretulit, habet item azy ma fynceritatis ôC ueritatis fpi tituSjde quibus Apoftol us: Itacç feftû celebress mus non in fermento uetcri,nec in fermento malinæô^uerfutiæjfedin panibus fermento '“Co»' ?.' careiitibuSjhoc eft, fynceritate cr ueritate.

Externus Ilrael per lerpentis afpeftû in de;« ferto, à ferpentum uenenatis morfibus uiijdi Çatur.InternusIfracIquocç per fideiafpedn inferpentemexaltatum Chriftûlefumuideli Ktjàuenenofo ferpentis iftu fanatur ,qui eft Satan ferpens ille antiquus,eleftorû animos pet fraudé Si impofturasfuas fafcinas,et in ce totesperprætextûfçiçntiæ bouietmali,blan depelliciens.

Pafeitur carnalis Ifrael Manna de cælo* Pa feitur fpiritualis Ifrael quoeç Manna cælcftr, Iednonperitura,uerbo inquam Dei quodeft panis, qui nô perit,et uitâ çternâ operatur,Io» «^•Deut.s. Itemnôminusmiraculofeinfin® gulos dies ille,cum bonitatc cçleftis patris con fyderaSjfuftentarur, quâ Ifrael prior in defcr= tofuftétabatur • Alter aqua ex petrafluentefe dat finm. Alter quoq^ aqua uitç, ex uera petra amp;nbsp;fpirituali Chrifto i E S v fcaturicntcjfi dm temperatac teftingnit ,dcqua Propheta»

. vtnia efFundam aquam fuperfitientcKfla ie^-44f jninafupecaridâ,quæfanâihauriuntcôgau diode fontibus fakitis, qua aqua criamfolu teficiebantur in deferto, quiinifraelefccun* dumçarnçm, Ifraelitæ çtiamfeçunduclefti« onem étant, malediftis,çum aquapetræui“ «çntjs,nullam partem habentibus.

Alter carnalis, çarnales Amorrços, Amalc ckitas, CanançoSjMadianitasSdc. carnisgl^, dio uincit, Alter cçleftisçtfpiritualisjhoftesfpi rituales tenebrarû,gladio uerbi 8!. fcuto fidei fuperat.de quo Apoftolus:State lûbis circuin cindisbaltheo per ueritatc,amp;indutithoracé iuftitiÇjCt cakcati pedibus,ut pa rati fitis ad Eu âgcliû pads, fupcr omnia affïïpto fcuto fidef*

Alteri Ifraeliprecipitup utcumgentib.nul lam nec focietaté nec afFinitatem iungat, nec aliqiiod cum cis confuetudinis uitæ uel relig» onisfœdusineat. Alteriquo($precipitur,nc cû impijs huius fæçuli iugu ducat ,auc corner dum aliquoduitaî habeat, nihilenim conuc Coir-ct nireludçûtenebris,ChriftocûBelial,popu^ lo fanfto legibus ôi. oraculis Dei inclyto cum prophanoôêSatanae errorû doftrinisfædo*

Excipit Ifrael carnalis lege à Mofetabulis lapideisinfculptam. ExcipitIfraelfpiritualis quocj primu legé tn tabulis cordis fui faxeis »Cor-v fcriptam,priufquamlexgratiæperChriftutn in tabulis carneis fcribatur.

nes3difcordias,amp; diuerfæ religionîs difparés ritus acIegeSjUCin Ephraim etdomoludapa tetJnalteroquoc^idem uiderc licet, in quo non omnes elcfti primum ftatim coiifenti:* tint, ôôad tempus inter fe luâarinonunanû mes in religionepoffunt-Vekiti hodie in ele^ ftiffiinisfilrj^ regniconftat, quiquamuisin« ter fe ciiifdem carnis, eiufdem fanguinis fine cum lefu Chrifto, eadem offa eu co iuxta eieftionisfpiritûhabcant tarnen fie pcrfilij perditionis impofturas dementantur,ut eins erroribus impliciti,fic falfis doârinis adhæs« reantjUtfratres fuos qui cum domo ludauc rum Dei cultum in ueritate fequuntur, capi;# taliodio Ephraim exemplo perfequantur.

Alter igiturexternusuidelicet, utadtépus inobedienseft uociDei,8i Gentiumdijsfa# crificat, fie etiam alter lfrael,fcilicet internus dum fibi pcrmittitur,durç ccruicis cft,amp;: auri bus ad uocemDei furdis, idololatrie item 82 iuftitiæ operû dcditus,82 charitatis legepoft^ habita,tprus in fui amore, ôdfratrumcon« temptUjtotus in fuperbia,luxu Si. ftudio fâci^ endærei,82 dum arguitur impatiensô2incc roribusperuicax cum camalilfraclen'temdu res fœlicitcr fuccedit bibit, ludit 82 lafciuic amp;incarnalifecuritatead omneofFicium fi= dei82charitatislanguct, dum uero tes du:» tins caditjplenus diffidentiaerga Dominum

oleum in Ae^ptum cum Ephraim ucntoi pafcens, mitttt,amp;foedus cu AfTur fancit, hoc eft,dimiflbDomino,ad cofili) amp;uirtutisfu? uanç præfidia defleftitjcum Baalim amp;nbsp;idolis facrum facit, ôi hoc in corde cum carnali Ephraimdicit : Veruntamendiuescffeftus fum,inucniidoliimmihi i Omneslabores meinon inuenient mihi iniquitatem quant peccauû

Habet alter poft fex dierum opera fuum fabbatum,fuafacrificia, fuumfacerdotium amp;nbsp;regnum, fuos indices prophetas Habet alter quoc^ eadem omnia, fed fecundumuc titatemfpiritus.

Habet alter lofua fuum, habet hæredita* tem fuam,terram fcilicet mananté lafte olcu

mellegt; Habet alter quocç lofua fuum Chn ftum Icfum uerum ilium faluatorem popua fui,8ihæreditatem fuam, regnum fcilicet co gnitionisgratiæ ôi gloriæ Dei, melle

Habet umbratilis Ifraelfuum externu’®' dcrispromiffionis Dei arrabonem, lt;^chÇf^ ditatefuaexternaqueeft terra Canaan, calt; cuncifionem uidelicet. Habet alterquocÿ^j «erelfrael eft,arram fuam, non in came. in corde per fpiritûdepofitam, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

Inakeio Ifraele locû non habet,fed périt, ciiius carnis prçputiû non amputatur. In alte ro qiîoqmemo fertur, cuius cordis preputiu perfpititum Chrifti lefu, qui lapis iilecftZù porç cultelli lapidei Iofua,nô prçciditur,ia xtahoc: SiquisfpiritûChrillinonhabetjhic non eft eins.

Hoceftillud ueru circuncifionis paâum, quodexternû circuncifionispaftû fub figura reddebat,ôi hac cauflaçternü diflû. eft,quod per umbra ucritaté fœderis reprefentet, qd? Dominusçtcrnûetnun^ intermoriturû cû ” UerecircûcifofemineAbrahâ, hoceft, cûfe= rninequodfecundûeledioné fernen cft,fan^ cifgt;quodMofesficinterpretatur.Circûcidet Dominus Deus cor tuû,et cor feminis tui, ut diligasDominû Deûtuû ex toto corde tuo, «in tota anima tua,utpoffïs uiuere, ecce fub nionet iam poft circuncifionc carnis,cuius in Genefi meminerat, Circûcifioniscordisnó nranu fed fpiritu fafte,per quâ ut priorc cuni Ifraele et fern ine eius fœdus fit initurus, nimi tûnouûdequo leremias,lefaiaset Ezechiel. Icp rs-

Exaperta igitur ilia collatione Ifraelisexter Ew-jlt;r. ni et interni,nô obfcurû crit deprehéderc côfi X V« liûelediôis feminis Abrahâ fecundôcarné,ec rationéomniuoperû deiquç inillogefta fût

M- CELLÄRIVS ab Abraham ad Chrifti et Apoüolotunl fçcula,8d quç etiam hodie in co getqntur, Dominus poft hac in co gefturus eft.

Q-uantum autem ad prædçftinationis^t Ratio cif reprobationisargumencuattinet, cur cuin^ (uncifio^ fantibuspotiiisquäcugrandibus natufemb täfinfans nis Abrahä, Dominusfœdusciicumcifioiiis tim, er externum icerit, öi quid ifto rep refentariuo qui infan Iucrit,non difficile eft ex ij s que dicta fqnt, eX tes celes feriprurarationemreddere-ires fint nbsp;nbsp;nbsp;Q,uæ infantes quidem mire prçdicat,ue^

in firis rumquosinfantesfnumcarniscarnalitcrcit (gt;turlt;(‘ nbsp;nbsp;nbsp;cuncifos,aucexterno lauacro baptifatosc' ab^

fit,nâ taies ex natiuitateprimi ac ueteris Ada tcrreni,proles funt peccati et mortis,8ô multi ex eis in utero reiedi funt,quib. nulla fymbo« laprodeffepoffunt ad fauoréDei concilian dum. Ver um infantes fpiritus ex fçcudo Adâ cçleftiper renouationis uirtutem innouam creaturam regenitos,in qua nec circurneifio, necprçputiû,necbaptifmus,necætas, nec ali qua natio,nec ullius creaturæ perfona locum habet,quorum corda blandiffime ac fuauiffi me,fpiritu regenerationis hortatocc,ingenii feere po ffût Abba pater,cui refignati, omnia deipfiusmanUjUt fecundû carnem infante! àcarnalibus parentibus expeftare Qi. accipere fciuntjfuæ rationi amp;nbsp;prudentie mortui,amp;fo Mus fapiétiæ fpiritus dudû fequentes, taies in^ fancd

Fantes fcn‘pruracómendat,iuxtahoc. Exorc iiifanriumôilaftentiûfundaftiuirtutempra pter inimicDS tuos Si ultorem. Ex quorum* fantium orec ex eo rii m fane ore,quorii Chri ftusmeminitcû refért. Gratias tibi agopa* terDominecçIi Siterræ, quodabfconderis hæcàfapiétibus,8i reuelaris eaparuülis,qüà les Adam,Enoch J Noah, Abraham, lacobj Mofc, Dauid, Prophetæ,Apoftoli, infantes faeruntjSiomnesdemum, qui Dominum pet abnegationem uirtutis fuæ, prudentiæ fuæ, fapientiæ 81. intelligentiæfuæ,confilio, corde amp;nbsp;anima Dcumpattern fequutifunt, quifanetionfecundum carnem, quæinte* gno Deilocum nô habet, quod reuclationis fideircgnumeft, nonignorâtiæ Si cecitatis, fedfecundûfpiritû cçleftis renafcétiç paruuli étant,ex Dei partis immortali fcmineregcne catijqualesqui funf,eû corde,gemitu Si uocc teftâtur,eum uita,beneficentia, b on ira te Si manfuetudinecxprimunt, nimirum naturae amp;nbsp;fnbftantiæ ipfius, u t fupra diâum, participes ,iuxta hoc Petri . VtperbçcefFiceremini *'^^^'** confortes diuinæ nature, quinon funtfenfu pueri,ut fecundum carnem paruuli, fed ma« litia infantes,qui non funt ignari boni Si ma Cor-»** lijUt noftri baptifati, et olim Hebrçorû circu cifi infantes,fed prudentes ut ferpétes. Si fim Mrft-w»’ plices ficut columbç ,11011 iiiexpertes grariç et

luftkiaeDetjfedexpei'ti hoccum Prophets,at dicant : Facieiis inftitias 8gt;L indicia, Dominus plenusgratia, Dominuslêtns ira, et magnus mifericordia.

Tales parniilos Chriftus dcmonftrat pet QMii/cs eiïcumcifoslegispneros,cumait, finitepue^ Pucros nbsp;nbsp;tos ad me uenire, iieprohibete illos, taliuifl

Chriftm enim eft rcgtiü Dei, elicit talium, ut per leggt;s denton^: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ca mis pueros âd fe accerfi tos,pueros grs’’

rit* amp;nbsp;fpiritus infiunet, quorum fit regnum Dei,ld quod ftatim ipfe fubindicat, cii infett-Amen dico uobis,nifi conuerfi fueritis èC eff* ciamini ficutpueri, noningredieminiinrei« gnum cçlorum.Irem in Luca: Amen dico uo bis,quicuncg non acceperit regnum Dei, ue-lutipuer, nö intrabit in illud:Ecce fimilitudk nem. Item qui fufeeperit unumpudlutn talem in nomine meo,me recipit, attende di cinSiquistalempuellum , uerumquiseftta^ lispuercNumqui çtate amp;feci'idumcarnetn puereftcncquaquâ,fequiturenim. Ctni aut ofFenderit unum de pufillis iftis,qui in me ere duntamp;c. Vide ut alludat bic toto fermone depueris,adpufillosinfecredentes, nonad pufillosincarne,ignarosfui amp;Dei. Item in Marco pofthæcuerba. duifquisunumexta übuspuerisreecperitmeonomine, me reeb pit,ficfubiungitur.Q.uifqHisenimadbiben dum dederic uobis calicem aquæ nomine nieo,

tneo,quod fitis Chiifti: Amen dico uobis^ne quaquam pcrditurus eft mercedem fuam.* Attende ut Chriftns defleflat fermonem fus umdepueris,ad difcipulosfuos ineum «€== dentes,quiut re pueri étant, iuxta adoptionis fpititum , cæterum non pueri iuxta ætaa tcmcarnis.

Neque hic omnimoda fimilitudo requh tîtur,alioqui ubi maneret locus regeneratioa niamp;uetuftatismortificationic’ ut fit in allu= fionibus, quaeadaptantur iuxta fimilitudi» Similta nem conuenientcm argumento propofito, prouteasfidei norma exponïf,8i fcripturæ Ucritas tolérât . Alioqui ne furi fepotuiffet totnparareD O M 1 N V S ,amp;fcrpentifi liosregni.

Dices, cur igitur Chriftus accerfiuit ad fe Cur Chri puerosinlege, amp;indignatus fuit difcipulis, ^luspue» tumincreparentadducentcseos . Item cur roslegii impofuitfuper eosin ulnasacceptos mantis, ad fe uoca amp;benedixiteosf fatcmur clementiffimeuo ucrit' catos,acceptosamp;benediftospueros, uerum idnonhaccauffa, utuelletoltendereinunh üerfum infantium fecundum carnem,cælo= riitti regnum eflepromifcue . Namfidica tut ptiellos iftos , quos ad fc uocare iuffit, fuiffe ex femine Abraham fecundum pro= miffionern , non m'deo quid pofthac re s fpondeas

M- CELLARIVS fpondeatur jfed hoc a C H R i S T O äumeft, ut ofteiideret nec ad ætatis nccad cuiufcpaltecius perfonam gratia fuam cogi, SiC legem explicarei, declaraturus uidelicet, qui ueri regni cçleftis effentpueri, quocp inge nioamp;^ natura deberent efleprediti, quifilij Dei non ex fanguinedó carne, fed ex 1'piritii fenafcerentur,quos circumcifi infantes femi nis Abrahä rvariKua’ referebant, ut in cæteiis quoq: cum feciflefcimus.

Domain

Salomos

Legimus nos Marthæixi. Vt ipfe templuOi Dei intrarit, ÔC eiccerit omncs erneutes Si uendentesintemplo, mcnfascçnumulario^ rum, 8i cathedras uendentiu columbas euer teritjöó deinde dixerinScriptum eft, domus mea domus orationis uocabitu r. Vos aut fe ciftis illam fpelunca latronum, ecceuocatdo mum terrena domumfua, 8i tarnen conftat CK fcriptura templfi Salomonis folum figuM fuifte Ueri tcpli Dei, quod nos fumus Co6 j-i.Corinth.i. Dominus enim cæliS^terrS nó habitat in templis manufadis,fed uiuenti bus no manufaftis, in quibus qui fpirituseft, in fpiritu Qi ucritate adoretur,iuxta hoc: Ego habitaboineis, ôi ambulabo ineis, 6ierö Deus corum.

Templum igicurexternu, quodnihilm*^ nuscrat qua Domus ipfius,non alia ration^ domum fuamuocat, quaqualfraelfecundu carneifl

DE OP ERIE VS DÉP lt;?ƒ , Camem populus fuusuocatur, amp;circumcï* fionem foeaus, fabbatu Icgis fanftum fabba* tuuijSi faccrdotiü Aaron facerdotiufuum, èc rcgnum kgis, æternutn rcgiiüm appellac. CLuibus facts eft fie uocarijquod per figurant cûijSjquçexprininnrj quandam reprefenta« tionis iuxta umbrarû râtîoné Cognattonc acaffinitatem habent, quamuis fe ipfa ut fu* pra diâum,id non fint,quod rcpfcfentât S ic inpropofitOjdomus Salomonis à Domino domusfuaôôorarionis domus uocatur, ad oftendendum per allufiotié ftgurç,qua fanfti tare tcmplû Dei pacis fpiritü fanftificândû, otnatumdebereteffc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttbfoß*

Prçterca eu Chtifto Icpfôfi occurrerent, é£ uocemfuam tollercnt,5ô dicerent i E s V, prç teptor mifcrerinoftti,diCcba£ ipfeadeos.Ité oftendite uos facerdotibus,cccc mittiteös ad facerdoteslcgis,infpiciéndç lepràe artem gna ros. Cur hoc: non equidem hoc nomine, uC externum facerdotiû legis, quod nOii du exo lefceretjftabiliret, cuius occafiotuAntichrifti' facerdotiû una cum confelTionc ifta âd aüreS fafta,uires traxit, fed Ut fui facerdorij naturâ acdignitaté,legcmexplicans,premonftrarcc, inquoadfaccrdotesundione fpiritus^qu? fa crofanâa ilia et Liera unâio eftjperünôlos,pce cati prurientislepra affefti, tcftimoniû murt* dificationis perEuâgdiutnfalutts accepturtj

mïttuntur,pcrquod facerdotes nó Jegis, fèlt;l fpiritus,quitntegritacem amp;nbsp;Jucem inpedorc circumfetuntjlepramnoncarnis, fed cordis iudicant,et leprofum fi fidem,ferpentis lepiç faniem fillentcm, confpexerint, morbo ext'= munt S^pertculo libérant • Porrô Euangelij fpirtcusliberacionemamp;i etnundationé corn pleftitur lohan.ïo. fic de reliquis.

EademrationecgitDominus cum infaii tibus legiSjCum eos ad fc uocaret, K eis bene* diceret , 8ôfupereosmanusponeret,diœi* tetcpjfinite paruulos ad me uenire, talium ell tegnumDei perquosuidelicet oftendcrct, quiregnifuiueriparuulijinlegcper circumd fos infantes adumbrati, exifterent» Sed hunC effeproprium 8£. germanum fcripturæ fen^ fum,amp; hacinclinareueritatem, fideianalo^ gia ex traâatione eorum, quæ de reprobis clcftisdiximus , per collationem figuræS^ ueritatis ,quæ in fcriptura diligenter animad uertendaeft,approbabit. Prophetiampro^^ ponimus, iudicium fit penes fedentcs, quoS fpiritusextinguerenondecet, amp;probareo^ mnia,amp; quod bonum eft , tenereconueiiir, nemohicurgetur,neminiuisfit, quifqjiuxta captum ôdfideifuæmodum, quern'a Domi nohabe«,permittiturambulate, contention ui hicquam Ecclefia pacis ignorât, nullusper nos

ßE ÖI^ERIBVS ÖEf-tiöslocusaperimr, perciiuciamenîm fcordiatn odicDominus ,qtnlenitatisDeus cftöi concordiæ, quîtut in Ecdefiaconfta^ rctfirma, fpiritusfubiecirpfopheds, multó magis contemptum QC odium ueritatis, qua qui præfrafti non audiunc ÔC obftinate da^ mnant, exDeononfunt, S^inpeccatomais nent . RogoetiamonineseledosDei, qui hæclegent, impiosnonmöramur, quibus bhiiiia in perditionem cedunt, patre miferitf cordiæ orent,quo præftequt indicate deroto hoc argumcto polTint, ut q indicant,qui Dei glotiam 8^ Ecclefise utilitärem,uelut unicum Icopum, ad quern onmescogitationes ftus» diaôêconfiliafua dirigant propofitamha* bent, quo faciliusfeiitentiamiam olim tam penitus infitam, amp;nbsp;tarn alte fedentem ani^ mo,deferant,aut fi minus adduci pofTuntjUC remifla non nihil folita uehementia, cordi impcrentjSófefrangeiites, ueterem fenfum tam longa confuetudine confirmatum,de* ponant , äc uoluntaria qnadam obliutone contcrant, modcratius tarnen hæc noftra tant , doneccumtemporeueritasetiami« hacparte triumphct, gloriac$ uerbi Dei loiv ge latéque regnet , quam ut fpcftemüs in hoc toto fcripro noftro,filiorum regni fit iu* dieium,quoso E i rpititusducit,noncärdi

quosueritatisftudiütenetjiió errons, quofcf Charitas ,nó inuidia, inccndit,quae proculdu bio hæcomtiia non aliorfum accipicnda do cebit, quamànobisfinipliciterôiapcrtepro ponuncuc, a qua autem pârte ucriras inuifta ItetjDoniini dies omnia reuelans, mänifefta bif, quem utdebemus.ad temerarinmiudi” ciumprçfcindcndum,expeâamus4Suntta* meninhocfæculo, quös gratia Dei eolucis prouexitjUt exinfallibilircprobationisamp;ad uitam deftinationis, itidicio, ex difcriminis itemmaledidorum amp;nbsp;eledorum cognitio* ne,pro prçdeftinationis fidet menfura quant acccper unt,intelligant, 8i. libéré fateanttir,fa lutem üittetcternç ad nullam ætatem, ad nul laelementamundi, ad nulla fymbolaadigi« Proindelocum Math.deparuulis, nô in uni uerliim referendum effeadomnesparuulos fecundum carnem,quorumfit regnum Dcij amp;nbsp;quos ille fpiritu gratiæ donet, cum perfpi* cuumfitjmultoselîe reprobos in utero, qui pofteanullomodoin fauorem Dei ueniant, ramen quia charitas femper meliora fpereq amp;nbsp;de don'.efticisprçfertim, quo maiorpuc’ rorum inftituendorû curahabeatur, nôeflc nelt;$ contra gloriam Dei,nc(çcharitatc,prae=’ fertimcuminfantiûbaptifatio nô fit palam prohibita,amp;çdificandipropenfioadbenefa ciendû omnibus fit expofita, fi adtépusdo*

liée Dominus per mifericordiam fuam ma^ iorem lucêorbi rcddar, ÓL regnü Chnfti pec aduerfari) deftruaiooem,amplius faciat,in= fautes externe cómunioni regiii cçlorû tantu accenfiti, iuxta moré quo iam longo tépore, plusnimioelementis mundi cum magna in iuriaprçciofifanguinisDomini iesv tribu« tum eft,baptifentur,quorû egozelum pas' cisftudium nódamno, maxime cum fçiani pereosaliquo tempore,iam cum magno fru ÖL1 Euangelium uitç promotum, ôL in Eccle fiaeleftorum Chriftu glorificatum ,De qui« biisbona fpes eft,eos necad ea, quçreftantad Çdificationé Ecdefi$,amp;: propagationem gio tiæ uerbireftaurâda,inhacparteproaccepto lumine Dei defuturos. Cçterum foiet etid citra ullum eleftionis reprobationis Dei iu dicium,aliundequam expado circumciffo« nisamp;exChrifti de infantium falute fermo«= neiâadduflojô^ à nobis, quoad potuit fieri bi'euirer,explicato ,puerorumfalus proba=« ri, uidelicetcx ApoiftoloadCorinthipspri« ” ore: Vbi filios Chriftianorii fanftos uocat,fic fcribens:Sanâificatuseftenimmaritus incre dulusper uxoré, d^fanftificataeftuxor incre dula per maritum, alioqui filij ueftri immun dieflent,nuncautemfanöi funt.

Quihunclocum de pueroriifanditate ex Apoftolo citât,quantûadrçmfaciat,ipre for^

fan non ignorant. Vtautcm resipfaplanins tradefurjdoneniusprimtimpiorumliberoS fanftoselTe, at quid hinc probabitqff num proptcreaomnescorumjqui de Chrifti 110=^ mine gloriantnr/nfantesfanfti eruntc'quod cgre admiferis,al!Oqui eos omnes promiffio ms amp;nbsp;eledionis filios feceris, qnod fi ita eifer, beneageretnriani in Antichrifti regno cüm imprjs Euangelij perfecutoribus,quandoqui dem illi infantes amp;nbsp;Chriftianornm utuocaii tiirjiberiamp;hocnominefanäi fuerüt, quod eleftioDeifitfirma, Sieosfolnm fandificec infanguineChriftiI ES V,quospaterChri fto dedit, u t in ipfo faluen tnr amp;nbsp;fandificéturt

Sin nero eos,qui uere Chriftianorumfilij funt, amp;nbsp;eofdcmomnes fandos effe folum putemus, deteriorislongc conditionis Ada, Noah,Ifaac,Dauid öircliquos noftrisparen tibus fuifle confirmabimus , qui quamuis fandifuerunt, 8^ eundemnobifcumChri' ftum uenerati funt,tarnen nihilominusfilios genuerunt, quibus Dominus adeo non faue batjob parentum fandimoniam, multomi^ misob lymbolorum initiarionem, uteosin utero abq ceret, 8i. odio in matris uuluapro« fequeretur.

Sin uero aperte conftteris,folum Chriftia;« norum liberos inuitam ordinatos, fanftos çfle,nihilnoni öialieiium a fcriptura confia tejiSj

DE OPERIBVS DEI' », ten’s, fed quod res eft,affirmas, difaluatios« nemin manu D E i iuxtadecretum uolun tatisfuXjfolum faluantis, collocas, di fan« ftitarem gratiæ neque ad ætatem , neque ad parentes, neque ad ullammidi element.! adiieftis.

CLuod fl etiam Apoftolus accuratius cx^ pendatur, ubi dehberorumfanftitateuerba facitjfacileeritdeprehendere, dequafandi’ täte puerorum potiffimum loquatur, nimi« tumdeea qu.Tufummatrimonij nonim^ pedit,ficutuiruminfidcicm, peruxoremfi* delenifanftificatum, amp;uxorem infidelem per uirum fidelem fanftificatam teftatur, qiiod omnia munda fintmundis , ficutui# ciffim omnia immunda immundis, matn'j« moniumenim non minus firmum 8!. foli» dummanctex crcationis mafculi 8i foemi# J fialteruteruir autmulier infidclis fit, incrcdulitas enim non mutât naturae conditionem,autfexum,utuirqiiamlibctin; credu!us minus uir maneat,di fœminaquaii tumuis incrédule!, fœminæ ufum 8i fexû pec datjuerbû enim hoc dum in animali uita fu* mus; Crefçircôi multiplicamini ; Item hoc: Noneftbonum hominielTefolum, infide^ litas non antiquat, fed Habile ex indira crea^ tionis ui amp;nbsp;lege perüftit, pec quam uxoc

TifiHKi«

ItißdelitäS matrimos tiijufum notollit'

C3to82 corpus capitis uirieft , uir ucfoop fa et latus et caput uxoris eft.Suut tarnen ex pi is qui nobifcu in hac parte libenter fcntiunr, ramen addere fuftinent, Apoftolü ubidepiic rornm Chriftianoru fanditateuerba habet, etfani eam rctuIilTeillum adexternamcónni nionc, doârinæ uidelicet et monitionis,quS cumhcedis auulua rciedisquocç cómunica ripoffïtjUtadolenerintôôdodrinæEuange« Ir) capaces euaferint, cum quibus ex charitatis confilio,non ludor,qu£E nimirufolicitemo«* net,nos omnes omnibus expofltoseffe debe re,maxime incos,quos Dominusnobisdo=’ mi alendos acfouendos tradidit, de quibuS ut maxime cóftaret rcprobationis iudiciuHi, Euangelij tarnen doftrina illis non effete«'' Ianda,fi nulla alia ratione, tarnen hacpociffi* mum,quod Dominus,qua ualet iudicij «qui tate,uerbum fuum omnibus innotefcerc cu* piat, et ab illius externo confortio neminéex dudat, multominuseos,qui nobifcumdo# micommuniuita,communieducatione5( . _ yiduuiuunt.

t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Prçterea ut ad re rcdcamus,fi regtiu cçlorû

H«« fidC’ exceptione uulgariter omniii infantiu, quemadmodu hadenus putatumeft,exifte!' ret,amp; fic per baptifmatis initiatione, et Eccle iïæoraciouem, filij Dei fieret, oportercteos ceiiafçi

renafciexfpjrtu fanaolohan.?. perqiiéChfi ftiuim Si naturamcognofcercnt, taies ucro fifuntinfanteSjfïüe exifraelc rircumcifi,fiuc ex noftris bapt ifati,u t fcian t uidelicet ex reue^ lationcfidei, naturam peccatt et legis, quæ pe dagogiis eft ad Chriftum,ut fciant ingenium amp;uim Chnftijamp;ficexpettifintprincipishu iusfeculiinipofturas amp;falladas fideienim uirtus,non iacet iners,non languet,nô friget, fed negbciofa eft,fernet ac calet,6ô omnes ue^ nas cordis calore,lucts fuçjpenetrat,eu t igitur cum adoleuerint infantes,et ad mentis fundi ones peruencrint, nullam nec de narura pec^ cati nec de ui legis, ne de Ch rifti regno ratio # nem reddere pofluntc de rj s differere, quç olim infantes fenferunt c fo rfan cum ætatis 83 corporis audu , ut quidam ex philofophis de animi reminifeentia loquitur, Dci cognition nis obliuifcuntur. Nicodemus magifter in fjicodes Ïfraeldicebatur,83eratncrus83fecundûpro tniffioné lfrael,cui fi Chriftus perfpedus fuit perfidei fpiritum,cum odauo die circumci^ debatur,mirum eft illu in tanta cogniti Chri^s fti obliuionem ueniffe, ut prouedæ ætatis no folum nihil de regeneratione ex aqua 8^ fpiri tn memoria retineret, uerum etiâ eius menti oiactantopere ofFenderetur.

Apoftolusifraelfecundum carhemde tri buBcniaminôi fecundumeleftioncmifrael Apofiolut

M-CELLARIVS cfâtjS^cîrcumcifusproculdubio cumoftodi crum tnfanseflet,fuit,adeocxcidit: corde cius priftinçfidcicogntEio, qua ilium cum infaiis clTet, habuiffepleriqueputant, ucEuangeligt; um Chrifti amp;nbsp;profeflbres eius perfequere* tur,00 fic de reliquis-

Autfiinfanteslumineftdei nó illumina» tur,Keorum internam cordis aurempatris cæleftis fpiritus non pcrcellit, Ôi nihilominus fanâi funt,oportet fortaflis aliam efle fandi^ tatem, ahud effe regnnm Dei ,qaam fandita temSi regnum fidei, aliam item efle uitaw çtcrnam,quam e3,dcquafcripturaloquitur$ Haîceftautcm uita aeterna, utcognofcantK folum Dcum uerum, 6i quern mififti, Chriftum,quod fieri nonpoteft, Vnaenim eftuitajUnuspaterjamp;S unusChriftus, fpiritus omnium elcâorum ad Epbe.4.

Ctuod fi dicas infantes Hebræor um circa cifos, amp;nbsp;item noftros pueros baptifatos,faii ftos efle Si acceptos Deo, utlacob in utero fanftus erar, quamuis nondum expericns do ûrinæ ôifenfus Chrifti eflet, utleremias,ur Iohannes 8^ Apoftoli fanâi amp;nbsp;fegregati gratiamDei auuluaerant : Itemfanâifont, ut reliqui omnes eleâi,quos DominusfeW’’ per propter eleâionisgratiam,charos habet, quamuis non femper fauoreni eius per reaj latio^iem tcdemptioniSjfentiant, rcuelanda v31H***

Mm en cum tempore,cum id domino uifum fuetit,qui tcpus noiiit,quandoperennéuitæ, fonte aperiat,amp; ex occultis lucis uitææternæ igniculis ,filicofo cordinoftro infitis,radiâté îgnem excuriat, terramque irriger, ut cælitus immiffum fernen lucis, fe fundat in herbam, cnlmum, fpicam amp;nbsp;fegetem firmæ agnirio» nis mifericordiæ cæleftis patris.Sic de infanti bus, qui fimiliter in gratia füllt Dei, quamuis eamnondûagnofcant.modo talesfint,quos fuo tempore illegratiælumineilluftret, 8^ pa trisaflFeâum ergaeosoftendat,8^olim ex cô prelfu fpirituflanâi eorum peftora grauida fafta,p3rtû ardant dignum confeffione Chri ftiamp;regni cælorum,

Hæclüntfortafl’is jquæadducipro infans« tium falute poflunt, cuinec ànobis,fedele« âorum tantum,quicquam derogatur. Verû fjexfideirégula rationes expendantur,com# petiemus rem ut antea,in folarndeftinatioî^ tiem Dei inciderc, neque omnes infantes fal s* uoseffe,fedeos folum, quos Deus in uitam exbonjtate fua deflinarit. Porto fi infantes fanâifunt,ut Iacob in utero, amp;nbsp;ut cçteri elefti fanfti funt, infantes eos folum faluos fatebi» mur, quos pater libro fuo uitæ infcripfit,

Autfibenediftos omnes aceleâos uolu«-ttius, locum hœdis amp;nbsp;malediâis nçgabimus, quodeleflio rata fir,et irreuocabilis et omnes malediâi ectam olim infantes fuecint.

Autfi bcnediftos omiies du infantes fünf, fii quod per rationis ufum proprium facinus nódumdefignant,arbitraris,elefttotiéaftrin xerisad a:cateni,86fidem auteiusfemen,po fteaper peccatum,quodcomiferintgrandeS, aboleripofTeaAFirmauerts.

Autftmalediftosquofdi eflTein utero cü EfaUjpofteaucro acccptisfymbolisucnireif’ gratiam. Dei fatcmur,omnino ad crcaturain fauorem domini reftrinxerimaSjet proftteb* mur eos,quibusille infenfusefl,priufqu3ucl bonum ucl malum faciunt,fignorurcceptio ne ói EcdcfiïE orationc fanftos fieri, quod ntrumcjicum iniuria gloriæ nominisDeiSi fai^uinisDomini lefu iaflxira fieret. Deft” gnis pcrfpicuum eft, de orationc Ecclcfiæ uó minus, quæaut Chrifti Ecciefia nonfuerit, autciusexcmplOjCÛqao fumma fpirituscon fenfioncjUt debctjCÔfcntitjpro his folum pro quibus pater orari uult, fcilicet pro faluandis, orauerit, Chriftum auté ad hune modum 17quot; opafPc fcimus.Ego pro eis rogo ,non pro mû do rogo, fed pro ijs,quos dedifti mihi, quia tui funt, Pater fernaeosper nomen tuû,qito$ dedifti mihi, qt fint unum fient amp;nbsp;nos, 1 tem; Pater quosxlcdifti mihi,Holo ut ubi fum ego, FiJesdlicf Qiillifintmceumamp;e.Nihileftigiturquodde fidealienahicobtruditurjquæin fandisfcac cotnodacad deiuoluiitaté,S^ ineosgratuita , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;propenfio

t)E OPERIBVS DEI. fpcfione feexponit,quospaterfaluoscupit, . utcogites:Ecce pater,meuni amp;nbsp;liberorum fa lutetnamp;omnium,ponoinmanutua,fadas Dûbifcumiuxtabenepladtumuolutatistuæ, de tjuandononeftnccç currentis,neq! uolentis, ffdmiferentisacprçdcftindtistui,exteruaob latiopLierimci infantis pcrbaptifmumnihd ^,quæncc in gloria nominis tuiuergit, nec Mifanti falutariseftjUtqui nôdûperçtaté,uec bi quod foiu ædiftcaCjCapax fit,ut fupra didû. Externa item fymbola nihil funt, currens aac uqlens cgo nihil fum, liberal is ckäio tua ad dtamin Chrifto Icfu ad nullam creaturam kalligans,folumaliquideft,amp;falutispondus babetjinquafiluntliberi mei,eis cum tibi uî ium fuent, gratiæ uultum præbeas,in quo fie •pana de tua bonitate fpeni condpiant,â£ cec tifauoris tHifi3nt,amp; tuam gloriam magnifia

Ego interim, ut debeo,nihil eorû cefla ^otprætermittam,quæ ad infticutionc prolis bcæjetiamalteriusfirespoftulet, pertinent, ædfiniul atque ado!euerit,capaxcj uerbifue fitfaftusjinequo nihil proficitur, proponâ dqftrinam fpiricU'i timoriSjhoc ett,reuereii ^'æin omnibus iioluntatis tuæ dodrinam,ec Ländern non femel tantuminculcabo,ucnt jqtusinidincübam, ut in ea coalefcat, quod *'ciibi fernen tuum in corde ipfius condnum petcleftionem, Sd ueneiaciouelegistuæin*

Cenfum depiehendero,pro lt;gt;rediar deindcet pro utcompcrero pucru pofle ferre,reliqiu propon.ini,qLfæad uberiofem tui cognition nem facerc pofle exiftiniem, interim orans u t nie rigan te 8^ plailtan te, tu Deus pa ter dcS incréméntum,quonecplatatio nieafitiianä, nee uitæ fenien per tribulos Qi, fpinas hit^ ius feculi öi femper ad maluni illecebrofa iu3 cupiditateprouocantiscarnis,emarcercar,«e riini aliquàndo herbefcat, in fegetem tur® geat, St fruftus regno tuo dignos afferac,qui teftimoniüreddant ,filium nieunieire,exd uibusmunicipatuscæleftiSjamp;aptumqiiitibi ofFeratur,nonientuuniglorificaturus,8tiii* ciatus iam acinibutus rudimentis cognicio nis Chrifti, per baptifmum nomc detregno tuo augefcentisfideijin niortificationcmUf^. tuftatis amp;nbsp;renouationeni nouæcreatur£C,iiï quaChriftum induere Sóniundonioriün^ ftilTimepergat.

Hiccadit folicita ifta infantium falutisctf^ ra,8t eorunianxia baptifatio. Hiccaditfupet fticiofa elementorum mundi obferuatio,có=^ tingit item fana folida cognitioprædefti-nationisjdifcenius reftuni difcrimé filioruiri lucisSó tenebraruni, innotefcet ueraialuatiö nis St damnationis ratio, iudicij deinde iii re probis 8t gratiæ Dei in eleâis reuelatio,femi=‘ nis item Dei in his, Satanæ uero in illis experi mentunii

bÉ OPERIBVS DEP ri iftentUjCóftabir quocp ’reda amp;nbsp;certa ufnbfar « amp;nbsp;ueritatis collatiOjdü fymboloru diuetfum rttum ,ulum amp;inftitutionem animaduerti* mus, difcemuspoftremo omnibus præeunss te uerbo, in gloiiam nominis Dei amp;nbsp;æd ifica tiqncm,uti,nunaque re quam Dominus infti tuit, uancabuti, amp;eamiibertatemtutiflïme fequi, de qua uerbum 8^ exempla extent* Nonquod uelimus cum motu amp;nbsp;turbatione non pneparataprius diligenter per doftrina fanamucrbi Dei,uia,ftatim quîccÿinnouari, Ruæcumfenfu ÔC exemplis fcripturæparumi confenttunt, ôôlongoiam ufurecepta,peni tiusekftorum animis inhæferunt,quam eue! li illico fine charitatis iaftura 8^ pacis periculo poffint. Charitas enim quæ finis legis eft, Dei bonitatem in omnibus æmularur,amp; eiusglo liam fimpliciter amp;nbsp;libéré in ædificationen» non in deftruâionem quærir.

Fili) perditionis captiuitas longo tetnporc in grandibus erroribus amp;nbsp;horrenda uerita tis ignorâtia, nos captiuosdetinuit,ex quant in libcrtatem Euangeli) pleneafferamur,Domi nibrachiû forte amp;nbsp;cxtenfû,non noftra uirtus erit,mitjusagebaturcuijs, quifuafpontefe Chaîdçis tradideratjCt in Babyloné nô refiftê tes irç dei ,defcenderant, quâ qui fe obftinatc Nabuchodonolbroppofuerant, fie amp;nbsp;in no lira

ßraBabylone agendum eft pij S, ut uideaii^ nequidtemereactutbulentetjnequidpteci“* pitanter,amp; præter uocationem,cómitMiKi led cum fumma fpiritus cautione modert/ te,tempcranterq?,tanqiiam in confpeäa degt;, ubicpfe gerant.

Sratutum cu domo luda exilrj tcmpus^’^ bemus,quod cum tranfjerit, Içti Qi plenig3gt;^ dio ac exultantes in montes amp;nbsp;iuga Si pafoi^ uberrima Ifrael^Aflur fcoeptro fublato,lt;Si pcrbç Babylonis nomine excifo,reducemuf‘ DECVIVS,HOCEST,REGNïANrjCHRlt;

trrpharM ftideftruâione, hæcin fcriptura teftatur ati/ lt;iedd«ètM Ôio,quæ triphariâdeaduentuMeffiah !oqu* ChriflUo^ tur. Primo, quo in carne uenitjdcfpeftus et quitur^ nbsp;nbsp;nouiffimus uirorû ,uir dolorû, et feiens infit

mitatem,in quo aduentu opprobriû Qi mal« diftum fadus,peccati 8i mortis opprobrium fuftulifledefcribitur.Sccundo,quatcnusuen turuseft reuelandus orbi, darilTimafuireue latione.Pn'mo enim nonftatimpcrfpicueói omnibus modis manifeftetoti mundo inda, ruit,ethocproptcrperditionisfilii'i,quéprius in loco fanäo federeoportuit,quam ueniret, hoc aduentu declarationis fui, cum omnipo tentia Qi uirtute, in liberationem manfuetOiî tu terrç,8ô in Anrichrifti regni deftrudionenl, qui aduentus idem plane eft cum priore,öi

Chrifti 8ô Apoftolorû temporeinitiuni qui* demhabmtjfcdnuiKplcnifljmeoftenföfilio pecca^nà cÄ ÇP ^quod Prophetæ de die no 2“*^ yiffimo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Zion,ad quem omnes

gentesfintconfliixurXjdelCrufalamamplinl dine,dé plenitudine Ifraelis ÔL genHum,ôô id gcnusrcliqüisindiGantjimpiebitur* .

Ctiiam manifeftationis amp;nbsp;redemptionis P^tæfentiam,PrGphetaoftendit,cum inquit: tttimebunt ab Occidente nomen Domini, icô.^j. amp;aborta folisnomcncius,quando: cum ne fteritjficutflnmenhoftis jôCneneritad Sion redetnptoc, ôô ad habttatores iniquitatisiii lacob. Eccefigtium redemptionis populi dei indicat,hocùidclicet:Ctim ficütflumé hoftis irrucritjSi ad Sion redemptor uencrit,qnem fane aduentum redcmptiônis, quàntû atti^ netadtotam illuftrationis Euangeiq impleti onem,adeâhorâ ,qüa Chriftus iiî càrneadejs tat,amp;;ApoftoliCüoprçdicationismunercfurt gebantur j Apoftolüs cum ad Romanosîibe» R«”»'«» rationislfrael meminit nô retulit,nimiruni qui turn reieftus fuit,8i per uentur uni redem ptoré, reconciliandus confirmàtur,per hune videlicet, q iâ immigrât, ànnûciationis Chri fti aduentum, defuper cffufo fpiritri fuper fe«

tnen Iacob amp;: benedidione fnper gcfhiîria eius,qucni Dominus qiiocç Matthæi ü.infi^ nuatjCum refert: Haud quaquam me uidebÿ tispofthacjdonee dieatis:Benedidusquiuc nit in nomine Domini. Quilonge præfen# tius adfucurus eft, per banc reuelationisfui præfentiam.quam mm aderat, cum in carne ' uidebamrjubipauciflïmisjfiorbis amplitudi nem fpeftes, cognims fuit, Qi, non ica longe poftgloriofam refurredioncfuam, paflo fir marOjCum multis folum una hebdomadaiu Ditnicl ß • nbsp;nbsp;Daiiielcm,omnibus retro labentibus,paa

ufque in metis teneb ris, ôi miferrimaerroru caligine uerfati fimus,donec redeunte iam in orbéjEuangelio uitæ, gratifîïmam deilucé, que longo téporeabfconditafuit,de integro uidere contingit. Propter cuius manifeftatio nem jquælonge clarilTima futuraeft, Lucas luct7gt; hançquçiam incipit,uerbiprædicationisho

ramjCeuelationcfilijhominisuocatjinquafi eu t tempore Noah cum bibebant, edebat, ué ee«clt;i5i. debant,emebant,plantabât,ædificabant,Si

quo dieLoteSodomisexilTetjdominusigni et fulphure pluit,ita quoej in hoc uifirationis, per ucrbfi fuû die,fubita et repctina,fi dei ocu los et impiorû incuriâ,côfideres,perditio tan laqueus, in oibé ueiiiet,exaltato Chrifto ad dexteratn

ßE ÖPÉRIBVS ÜEf. *4 âcxterâDei,animaduerfurom'ndiflaifçfuae J in aduerfarios, Só liberaturofiios,quiedam bellorum 8^, comotionis regnorö mundi 82 affliftioniSjquæ maxima exoritura fitjCu abo minariouem defolationis in loco fando flau A5e/Mrrt4 téjcontingatuidcîe,meminir,Œuâprophegt; tiodcfola^ tæpierumqppermcnnonemhiftoriarû,qn£B «oriifæçulisin AflÿrijSjôô ChaldçiSjamp;poftea bratain in Grecîsacciderunt,adumbrant,quiomnes Proche» cuindeplenaredemptionepopulideijUerba ■ ^abenr,angiiftiæ et uaftatîonis terræ,quç iam inftat, mencionem faciunt, qua alibi dié ninj» diftæ,alibi diemindignationis,alibipercuiri oneni terræ, alibi tribulationis diem uocanr, Chriftus adflidionem nominat, quam tantâ futuram prœdicic, quanta non f'uerit àpri* mordijs mundi 82 ne poft hacruturafit,82 eandem in omnes,qui feden t fuper faciem to tins terræ, uenturam,ne tu illamin defolatio nislerufalem læculû,folûreiicias,confiterurÿ

Poftquamlapisille finemanibusiuxtaDa DMielss» nielem exdl'us, in quo feptem oculi funt per= currentes uniuerfam terrain,plenum in genü Régnant tibusetlfraele,côuerfisomnibusfinib. adfe, tAcjùalt^ regnum accipiat, quodincipiebatquidefuo etApoftolorû tempore,ueru pofteaincrebre fcétib. filij pecca ti erroribus,82 Euangelio in urrafiiblato, finequoregniiChriftiinorbc

^'*^'**7 Hon pctfiftitj deuaftatö, que peccati filiu Chrf Pcccati p jtus gx Daniele deßgiiat^cum fennone que dc tiMabomi dcftrudione rempli feceiat, adabominacio” natio dcjo nem,quçftâtura erat in loco fanäOjtranfferr, lationis- quijquamuisiuxtalicerætenoremjadèxternâ rempli defolationem,proprie perrinebat, ta men fi figuræ ac umbræ uelum dcponas,eun dem comperies fecû dum ueritatcm,ad abo^ minationem fpiritualc alluderejquæ inrem ploDei, ideft, in eledorum cordibusiuxta Daniel. S). Danieli-s «Si Apoftoli apertam Prophetiam, feffura erat, præfertim fi fequentia, quæ ipfc deEuangelio omnibus gentibus,inteftinio nium prædicando ,memorat ,quod tempo^ re Apoftolorum ad multas nationes, non ni fiobfcura famaperuencrat quæque deinde deperfecu tioneeorû ,qui fuum nortien pro’ fcffnrieirent,defrigorechariratis,decrapul3, quæq^itemdegcntiumprefliua,amp; maxima totiusorbis tribulatione eledorum falua®

■ tionemOner,amp;noftrademumpoftremafae cpcraut (-uja^coiifijjefauerimus. Quidenim Domi ï^us in externolfrael, in externo tetwlo^in eX nah gena lerufalcm, amp;inrerrapromifïïonisnó plena w» effigiat f quodarcanaopera,quæinfpirituS regnogeruntur,non præferatramp;quantûad Antichriftû attinet, feimus quid ipfe fignifica rit in Senachenb ex Aflyrqs, fine manib. per angelû interempto. In Nabuchodonofor ex

ChaldæiSjCx Græcis ni Antiocho magno, de quo bana pars Danielis prophetiæ conftatr ExRomanisdemum,inijsregibus,qni lern , falcm cum templo^nonilTime deftrnxcrunr, ^terrain fanftam uaftarnnt, atqnelfrael ca= pn'unm abduxernnt, fnb quorum etiam re? giiumperditionisfilius, quemDanielrohui Di»/cAs. ttum faciebus jlefaiashoftem, Zacharias pa^ Z4cfc4-n* ftoreniftukum,Chriftusperallufionemabo niinacionc defolationis, lohannesAntichri== i-iohaiit-ftum, Apoftolushominemfcelerofumamp;^fili t The)ft-um perditum ,uocat, emergereiuxta Danie km Slt;: Paulum debuir.

In qua re diligenter uidendum eft Mofen cûhiitoriislfraeli3,amp;:gentium, accurate me ditatum habeas, deinde reruIpirituaJium ex pertani,doftorefpiritu,fcientiamteneas,coj: gnitionem uidelicet peccati, legis amp;granX Chriftiôd Antichrifti, diferiminispiorum amp;nbsp;impiorum,ueritatis8ierrorum,utperallufi onem.resgeftasjquas fcriptura memo rat,ad ea quacuel in regno Chrifti, uel Antichrifti ge çutur^apte et cum fpiritus decoro aptare que as, iuxta fidei analogiam feruato,fimplicihi ftoriæ amp;nbsp;fcripture fenfu, allego rrj s explicacis, code exemplo, quo Apoftolus ScAXkt/oj/kws Agaramp;Saram traftat, Ifraclcmfecundurn carnem, cumifracle fecundumcleftionemj confect, umbïÆ ÔC ceremoniarum legis me^

tnïnitjPetrusfïguram dilunrj exponitjohart nes merctricis Babylonicæ, Ét Chriftus ahcM minationis defolatioiiis,figiiræexpKcand.'C gratia,fubmoner,. Quantiimigitiicadpro pofttum atthiet, quælfracli poftApoftolos per Romanos in timbra contigerunt, Ifraeli fecundu promiffioncjin ueritateaccideruiit* Ifraelextcrniis poft mortem Chriftilefu, terra fiia uaftata,Ieriifalcm diruta, templo in ccnfo,regno,facerdotio,facrifictis,prophe=“ tis,ad implendam fcripturd,priuabati]r,qu^ * forcprædixerat,utille,qiiodlegcmdeiabijcc rer,8ó Chriftum reieftiiruselTet,propterfu' am incrcdulitatem,in captiiiitatcm amp;nbsp;excæ^ cationem hanc poftremam luftuofam amp;nbsp;mi 5« ferrimam tncideret.deqna ficDaniel.EtpolÏ hebdomadas fexagintaduas,occidetiir Chi'i ftus,amp;noneriteiuspopuliis,quieumnegatu rus eft,8i ciuitatem amp;nbsp;fanduarium difTipabic populus cumduccucnturOjamp;finiseiiisuafti luc-ii» poft finem belli ftatuta defolatio,cum quo Ghriftusconfentiens, aperte uaticinaba turfuturum,utIfracl captiuus abduçeretuc in genres,amp; lerufalem calcaretur à gentibus, donccimplerétur tempora gentium. In qua O/cp nbsp;nbsp;nbsp;feni Ofeas quoque in næc uetba;Longo teni

porefcdcbuntfilijlfralfinerege,rineprinci=’ pe, fine facrifitio, finealtari, fineEphot82 Theraphim. Ctuod fitu iam fpefles,collata umbra

DE OPERIBVS DEP y» ntnbrâcumuen'tatc, iuxtapropnattitfaftaiT dioperum Dei ratioiiem,lfraelem cæleftem, amp;nbsp;eum,qui fecundum eledionem Ifrael eft, idem reperies huic accidiffe fecunduni ue^s ricatem. Ctuifanefubcandeni horam, qua catnalis Ifrael in pleiiam captiuitatem décru debatur, lerufalemquæ furfumeft ,direpta, templo D E I quod nos fnmus, diruto, gentium idolisprophnato, regno uerbi,fa^ cedotio ethoftriscontritifpiritns,prophecis, hoceft, fynccris interpreribus fcripturæ Si uc , ræ celigionis, inloco fando Antichriftopro libidineinfolcfcentc, orbaricæpit, adeouc ucerquelfrael, olimqnod diledioncm nerita. fis non recepit, efFicacia illufionis,hujrafque Euangelrj luceprohibitns, manferitdcmen» tatus,utmendatio,defertaueritate,cfederçt, J quot;nbsp;■ * iamorareinhoc reuelationisMeffiahaduen . tuhabeat* EtnuncDomine parernoilcrtu, noslutum, Situfigulusnofter, amp;opusma= nuumtuarumomnesnos,netrafcarisDomi iiefemperualde,et neinæternumrccorderis iniquitatisieccerefpîceobfecroD O M I N E, populustuusomnesnos, ciuitatesfanduarrj tui fadæ funt defertum, Sion defertumfa-? ftum ell, lerufalem defolata, domus fan^ dificationis noftræ,in qua laudauerunt tcpas tresnoftri,fada eft in conflagrationem ignis, dC omnia defyderabilia noftra fada funt iix:,

folitndinc,nuiiquidfaperiBos durute cxh} bebisDoniinCjtacebisamp;affljges nosfempec ualdec dno lamctadoneslercmiç fpeftât, et inqiî’ deploiationé aliquot pfalmt abieâio nem domus lacobjincenfionc fanduari), iia ftationc lerufalcjconquercntcsjfpiritu fanâo deprecatore,funtcompofiti,qui quâuis iuxM extimâlitterç fpccté ,adexterndIfrael captiui taré, amp;IeruraléterrcnçconculcationcpertP ncrc uideantur,tamé fi myfteriû eu Apoftolo animaduertas ôi remoto uelaminetn fan* ftuariû undione duce, (ntres ,côpeneseofdé amp;nbsp;in nos, qui cçleftislerufalé, qui fpiritualis feminisAbrahamprolcsfumus,quadrarc.

CLuæ igitur ciî 1 frael literç, umbrç ÔL carnis ante plenitudinc tempo ru ,prefeniia 8i rata, , . regnôfpiritLisdeliniarût,eadépoftChriftuni Krf*'oe3c«= g^ApoftolorûIegacioné, abfentiaacdefola^ ti/ ifraeks ta/egnûAntiçhriftiuaftatorisamp;defolatoris etHiei^ufa prçfigurant. Vtriufcpigiturdomuslacobdc tcmudfld* ferta fada,utriufcg uineadenaftata,utriufqU2 thnis. nbsp;nbsp;nbsp;lerufalé 'a gentibus côculcata eft,quarû typuS

in feripturaignotusnô eft, quâuis fifpeciéac v7roTuwuo*//jverjcias,inIfraeI femper reprobi «n gentibus femper eledi fuerint, utercj de mum poft tantum cæcitaris ignorantiîE Dciexilium, Chriftum lefum cum fumma gratulationc amp;gaudio, in hac reuelationis Euangcln hora, longe pcefentiffime uentu (Utn

rum,excipier,8ó uno ore acclamabit: Bene« diflus qui uenitin nomineDominf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Md/-*«-

PorrôHïael,pr£terquamquûd fuo regno amp;faccrdotioexrerno priuatuseft, etiamrjs, quæ in lege fanftiffima tradita fuerc, hue# ufqjficcaiuitjUtillishadenusnulIabonacon Jfrdrhfcd fcientiautipotueriEjquodincordeeiusnon minusquam in noftris, per elementa ntuu’ d!,ethunianasThalmudtraditióes,fceleio= chnfio. fus iHefeuiarjCeremonijspoftmortc Chrifti ill dimidiohebdoniadis ,abolitis Si. inordi« nem redadis,quashodiernGdie, (ïqoæex# tantjuanoftudiofedatur, amp;:eoquodChri# ftiignaruseftjUtiijs, quæ cæremonqs repre# ientabantur, bona confcientianullo modo poteft, gercnsutriufcjlcriifalem deftrudio« ncm.iirnufq; templiincenfioncm, utriufeg terræpromiiTionisexilium, utroque regno, utroqj facerdotio, quod in manus abomina niSjfccundû umbramSiueriratem, incide« rifjpniiarus. De noftra ucro uinea Domino idem conqueri licuerit,quod per propheram depriorcconqueritur,hocfcilicet: Q.uidfa# . ciendii crat uineæ meæ,no.n feci in eac Q,ua« re expedaui ut faceret uuas,e£ fecit labrufeas:' Q.uæplantataamp;diligenter cuira Apoftolo« rum tempore, pofteauero ingrauefeenteer# rorumAntichriftiincendio, inconculcatio« nem,S:niibibus roremcçîcftcm ac imbrem

uiuïficifefmonisDeincgantibuSj in deuafli tionemJmmiffisfuibus amp;nbsp;lupis, amp;nbsp;maccrie acfepe uerbi ablata,deuenit,faaa defolattoi« ne, de qua Apoftolus fecund. Thcffal.». Et prima ad Timoth.4. de qua itemx- Petri ’. Per quam fane effcftu m eft, u t que domu i Ia cob Si geiitibus in fcriptura cumulate pro« niittuntur,ca poft Apoftolorum çtatem pra: ftarihucufcç non potuerint, quodEuange* lioregni inorbeeuancfccnte, filiusperditus quem fuo tempore myfteriu iniquitatis age-te, Apoftolus dicebat, fie omnia per erroris doftrinas corrupere perrexerit, uthaâenus inter omnes,quorum feripta Si côcioncsex^ tentjtiemo repertus fit, qui uocatus amp;nbsp;à Do« mino inauguratus Apoftolus, de regno Chi'i ftifirmiter, fyncere 82perfpicue per omiiia docuerit,ut darum eft, fiea,quæde creatio« nis difpenfationis omnium confilio ôi oE dine, de ratione item amp;nbsp;natura cafus primi hominis,de ui ac uirtute Mofç feu legis,de ui ribus proprij sac libero arbitrio, de meritis, deprçdeftinatione ac uirtute fidei, de recon^ ditis Prophetatum ôi. Apoftolorum prophe ti) s, prodiderunt, perfideijiudicium exami« nentur,donee omnibus defolatis, nullum UC ftigiumlucisEuangeli) ôE^libertatisfpiritus, tdiqqutnmaferitjfic, utmeritoadumfuiftc dcEcck^.

DE OPERIBVS DEP 79 deEcclefia exiftimari potuifTet, tnCi DomrV niishaiic confuetudinem udut perpetuam feruarct ut pn’ufqudabfoliite promiffafua inipleat, itaoninia iii diueifutn tentandæac probandæfideinoftiæ, ô^fuæ potentiædo P»quot;O'»')n clarandæcaufa, dilabi permitteret, utnihil niinusfperaripoffit,quamidfore,quodpro miferir, cuius rei exemplum babes de femine Abraham in Aegyptum cxpofito,amp; tandem poftlongam feruitutcm prçter nllam expe? ôationemfalutisS^ perficiendipafli cumpa tribus initijliberato.CLualeetiam in eiufdeni poft diuturnam in deferto peregrinationc, fermé defperata in terrain fuam redudionc, accidit,c3ptiuitatemBabylonicam,ô^eiuf=«, dem folutionem taceo. Taceo item poft toc fçcula, tempore longe depIoratilTimo, ubi Ifracl per Græcorum ôi Romanorum cre«gt; brasincurfioues, torus in gentium ritus ôô le ges abierat,ac degenerarat, Meffïah fal uato^ ris tot retrojfçculis ÖÓ promiffi expcdati, fa ftamexhibitionem.

Idemetiam hodiecôtingit, promiflïonc Deiuelutpoftliminio rcuocata, ôôuniuerfa eainhûcdiem condufa, ubi clariflïme uide« mus tanta errorum nebula difcuffa. Dominum plenum mifericordia Si dementia, re^ wcefcente uerbi fui lumine, præftare id ’

exitii ac eueiitu conftaiitifFimc udle, quï Oper!«M domui lacob nbsp;gcntibus prolixe 82 magni*

fi'cepollicituseftjnaturamuidelicetetftacuin ordffiisoperum fuorum curfum fecuturus, qui foletlucem poft teneb ras exerere, fauo= temper iramoftendere, potentiam Séuirnn tem magnitudinis fuæ poft excccatos Phaquot;; Ocafio raones mundo dcdarare, quam reueUttdi rcuelundi ChriftiiE s v 82potentiæac fapiencix Chriüi comptobandæ occafionem,nec hodie pr?-pcr Anti* termittet, in Antichrifti manifeftatione, per cfcriÄ«)»- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;errores médacia cçcitatem, quod in

genium,quam indolem, quamcgnaturani exaltatus Chriftushabeat, cu omni magnicu dine potentiç fuæ orbi patefaciet.

C^citdi Verum in quanta cæcitate 82 in quantis Atttichri* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hucufcj longo tem

dutiam, cum to t fedas, cum tantam idolola ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;triam, ac ferme maiorêqud ullanunquam

apud ullas genres fqcrit, cum charitatem fti-gefcentem,82fa6diflïmaomnisgenerisfaci' nora,profufum 82perditiftïmum luxu,ebrie tatem,adulteria, promifcuas fcor rationes, ufuras,rapinas, bella, cçdes 82c. expenderi* mus . Ad hæcconniuentibus, 82 talia milita docentibuspaftoribus82 Epifcopis, quoscû fände docerc 82 uiuere oportebat, 82 raies elfe,

5 tffcjqualesApoftoluseosdefcribit, uïdeKcet inculpatos,tanquamDeidifpenfa£orcs,noii pMefraftoSjiion iracundos^nonuinofoSjnon percuffores,nonturpilucro deditos,fed ho» fpitaleSjbonarum rcrumftudiofos, fobrios, iuftos.pios,tempérantes, tenacescius,quifcs cundum dodvinam eft^fiddis fermonis, po# tentes exhortaci per dodnnäfanamamp;con= tradicentes conuincere,fadi funt tales^quales Pfophetaeos depingit uidelicet fpecülato# rested',ottines qui nefcierunt, Omnes ipfi ca# nes muri,non poffmit latrare, dormicantes. iacentes,amantes dormitationes S^canes jlli robufti anima,nefcierunt faturitatem, 82 ipfipaftoresnefcierütintelligcre, omnes ipfi ad Ilias fuasrefpexerunt unufquifcjadaua# ritiam à termine fuo.

Itautmeiito Dominus ad huncreuelatio nisfniadüentutti,refpiciens,exdamarit:Filia us hominis cuuenerit, anreperturus eftfidc in terraf depopulatis nimirum omnibus pec ^uerfarium, aduetfus omnem,qui dicituc Deusautniimen,elatum, fermones contra wcelfumloquentem, 82 in maximaprofpe* titateomniauaftantem, cuius aduentusfe« »’Trfp-tundumoperationem Satanæ cum omni por«Kia,fignisacprodigiismendacibus,82 mm omni deceptione in iuftif iæ in ij s, qui pc ïcuntjquemfine manu conterendum, 82 ipi Daniel-tituoris

Deßiluro regno Chrifii poft orbis uaftdttoa nent’

rîtu orîs Det perdendum fcriptura tcflatuG cafu ra ira Dei in impios, amp;nbsp;fauore in eledos, j in quibus fuperftitibus ex tanta orbis ruina, i quam iam imminerc fcriptura cum operiï’ busDeiindicatjChriftusiESVS regnum re^ ,

Kdt-H’

Jefd' w

Apoc,20’

Daniebfi-

cuperet,non carnts, fed fpiritus, non terres numjfedcælcftejnonhuius mnndi,quifein aduerfari) regno ad concupifcentiam erro^ rum comparât, fed regnum iuftitiæ 8^ cognî tionisbonitattsDornini,qualefuitinomiii^ bus fanftis, qui in hocfæculo ab initio mun« dicrefti coram Domino,fecurcac familiari-terambuIarunt,perfpiritumDominrjomni um , rcftituta imagine principatus fuper of‘ ninia,perprimum Adamperdita, amp;:pcrfe»‘ cundum Adam Chriftum MefTiah noftrum uerum, reftituenda, amp;nbsp;poteftate utendi tota creatura in bencdidionem nominis Deiui’’ uentis,rccuperanda,prius terra per banc nifeftationemeiuSjfubipfo uindice Sifalua:« tore 3 per bella, per peftilctias,per famem,per tcrremotus, erupturos in fingulis locis pturæ teftimonio, defolanda, quâuis iudicio aufpicaturo à domo Domini abbreuiando tarnen propter eandem, ne uniuerfa caro in« tcrcatjuidelicetproptereleftos, quosficno# minât Chriftus, lefaias «mentes Dominum , abortuamp;occafu, Daniel popùlum fando«» rijm[altiirimi, Iohannes reges amp;: facerdotes, qui pie«

bÈ OP ERIB VS DÉP ïi (juipleno iure tota creatura in landettl nomi nis Dei , poftBabylonisfcorri illius nobilis gentiunijCuiuscaliceinebriatifcortantur^o« — ninesprtnripesôôregestcrræ,€xcifionem,in Inutüam chatitatéacpaccm,potientur,quaï intotoorbefuturaprçdicituE, pcrcuflbfoe='5^** dcre cum bcftijs agri, ôC cum uolucre cçli, 8S. cum reptili tcrræ, areu item ôi gladio ôê bd* lisdcterracontritis, Siidolisintotoorbedc teji-ii fttuäis,lupocumagno amp;pardo8icumhæ ieft-tKi doaccubaturo,filijsadpatresconucrfis,Mo Mat-4* ab ödEfaufubiugatis,Ephraim Sdluda,hoc Ezech-jr-eftjOmnibus deftis in Ifrade, 8d gétibus ,quo njm difcordiae illorum fchifma figura fuir, fubunopallorcDauidjhoceft, fub Chrifto reconciliatis, utpleneintrctpromiffa gétinm falus,in benediäionisomnium fern« ue Chrifto lES V, uniuerfa carne adoratura -coram Domino, Sduno Deo omnibus futii co,ut cumulate refpódeaturfaifto Ifraelipro niiffo,exipfo8dgétibus,interftitiorupto,ple neuno ouili conrtituto,qui ante Chriftum in exiliumper Affyrios, Chaldeos 8d Græcos, ö^partimper Romanos detrufus , SdApo ftojorum ætate reieflus , ex maxima par* te in cæcitate, paucis rdiquijs faluatis ilIo* tum tempore , hucufque permanfic , uc poft nouiffimam depopulationem lern* Uleni uaftatioijcm tenæ promiffionis.

cum nobis totus in captiuitatem ignorant tix Euangeli] falutis, per Ailttchfiftuni ad^ aftus, non dum confccntus fit,’quod Iperaie fortttcrdebet,amp;^ folet, Doniinufcpliberali^ terfcprçftanirumrecepiCjamp;nuncpeniàrura ' - pertocumorbemEuangelij doftiiiia/idein fuamîargiffïmcliberatiirus, abfoluet, ftdo cum ipfofcederfjde quo Propheta : Et ego hocfoedusfed cum eis,dixit Dominus: Spill rims meus qui fuper te, ÖL uerba mea quæpo fui tn ore tuo,non deficient ab ore tuo, amp;nbsp;ab ore feministui,8iaborefeminisfeministtib

Ethoceft quod Apoftolusmonet j cunt genres hortatur, ne infolefcat, quod ad fe rc^ gnum ucnerit,excæcato et reiefto 1 fr3ele,hoc myfteriuminfinuans: Cum plenitudogen^ tiumaduenerit, totuslfraelialuuserit, ecce nicminitplenitudinis Sógentium óólfraelis» intratura fit,confiât antem eandem fub Apßitoli ^poftolis,6ómnlto minus poft eos,Eu3gdio dcfiliM* JQJ.Q orbecxolefccnte, 66 homine fceleroi’ tione toti^ fo erroribus omnia occupante, non inttaffe« usifraelis’ qqem locum fi tu fie intelligendum putes, ut Apoftolumde faluationctotius Ifraelis colic ftifcilicetexlfraelefecûdumpromiffionem, ex gétibuSjôi ex reliquij s carnalis Ifraelis qu^ tepore Chriftiôi Apoftolorum faluatçfuflf, loqui cxiftimcs,quorfum igitur cæcitatéqu^

ex parte carnalilfrael contigit, cum plena illi* us (aluauoiie,qaæ futurafic, conferreattinu= icrconfertautcm Apoftolus toto ifto capite partem excæcati Ifraclis, cum abfolutacius icltitutione, exgentibus Ifraelem quantum ad hanc collationc pertinet, non immifcens, ninnefciashoc : Nam fi reieftio eft rcconci:« v liatio muu di,quæ erit afliimp tio, nifi uita ex mortuisf ltem,fi lapfus illorum diuitiæ funt nbsp;nbsp;nbsp;.

mundi, St diminiitio illorum diuitiæ gen= » tiiim, quanto magisplenitudo illoruf Item, et ifti nunc incieduli faâi funt, ex eo,quod mi fericordiameftisadept!, utipfimifericordi^« am confequantur.Item, fecundum Euange^ lium quidem inimici propter uos, fecudum eledionem dilcfti propter patres. Nam do# naquidem ôlt;^uocatio Dei huiufmodilunr, uteorumilium pcenitere nonpoffit. Ecce clariffimampredidionem de reconciliation ne abiefti H'raelis cum Deo parrii ipfius,pron pteruocationem 82 eledionem ,quaDomi nusirritarenon uelit,nequequa eft propofiti côftanria antiquarc poffit. Hocq; iuxta Apo» ftolfi alibipropternos,qnifumusuereillclan cob,cuius doinusinætennimregnabir,cuius Dominus CeDeumuocat, quern Dominus ab utero diligit,format, acportae, quern fu# per palmas icribit,quern fanftificat,quern ad fimilitudinem fuam fingit, quern hæredem

Vürui ifncb

l^tgnum btijjïmu Meßiah ad analog gußdd-

de(îgnat, 8^ filiuni deiratis fuæ participelU gigiiit, cuilegciiî, oracula, Prophetas gnumamp;faccrdoriuniconimittit, cumquo itempadunifijumfeiTipiternûfciit, quem turatur,ut pupillam oculi fui, qui mifericor^ diasDauid, hoceftjChrifti lE s v regis ætec ni habetfidclcs amp;c. Ctui ubi deferiniur, tai' men ex eo, quod eledionis patrem pcenitere nonpoteft, ad tempus,non perpetuOjdei“ ferimur, conclufis omnibus in peccatum, amp;nbsp;per peccatum in temporalem excæcatio nem , Ô6mortem, 66in quotidianæcrucis ignominias, ut fuper omnes fcilicet eleflos ôôfcriptos inlibro uitæ, gratia Si ucra uira cognitionis D E 1 uiuentis,una cum regno gloriædeueniat.

Vide num hæcad Analogiam gloriæ la-tiffimæ bonitatis D E i amp;nbsp;ad fidei eledo« rum, quæ cupit excplo illiusfalutem,quani amplilTïmefufam, utquænosfiliosbenefit centilTimi patris fingat,regulam faciant. AtJ quamuniuerfafcripturaquæ eft operumfa* pientiæ 84bonitatis D E i Ô4 fpiritus in fan dorum cordibuSjteftificatio, fiefe attempelt;î rat, utquantumuisincæteris obfcurafit, in ijstanien, quæad gloriam miléricordiæac beneficentiæ D O tA N J peculiariterper tineiit jincertislocis ad quos interprété Ipp riiu.

DE OPERIBVS DEI» 8» hi,cætcraomniacxigantur, fitapetriffîma, ficuc in hac parte maxime, quod hicpociflï^ nmmdcmentiæ D e i ô^amplitudinis rc« gni Chriftiprædicandæ, amp;excrcendæcharî tatis, fuppetitur matcria,ut dicas ; Ecce patcC cækftisjindaeioiacula prômiflîonesô^ te-ftametitumôô Prophetas, K Chriftnmde# nianiexftirpe Daiiid, babent, illi radLx font, amp;neiaacnatuialis oliua, nos uero infititiâ acfykieftris: fintillireiediac excçcati, at nos non minus longo tempore,qui non radix» qui non rami, qui non liera ac natiua oliux funnis,aduerfario Meffiah noftri omnia peç errores dodrinas perditionis perdente,re iectiôôcxcæcatiuixmnsTintilliinexilioàter!« ïapromilTionis, patribus Abraham fcilicec îfaac ôilacob promifra,at nos qmuete Ifrae« litæ amp;nbsp;Herum fernen Abraham fumus, fecutt dum ftcrilis uuliiæ Saræ promiffïoncm,ad implendum myfterinm regenerationis cæ-Icftis, quænon eft ex natura, qiiæ nonefteji carne Séfanguinibus, non minus in exilio d regno gloria.’cognitionispatrisnoftri, logo temporeregno amp;nbsp;facerdotio regis aîtiflïmt, orbi ac priua ti fedimus. Sunt illi in erf oribus ac publico prouerbio toti miindo expofitt, atnosqiiorumilliftguramgerunt, diledi fiiiiCproptcr patres,non minus,fmeritateni

quae îuxfa naturalem operumD E i curfufli umbram fequitur, fpeftesin maximis erro^ rû tencbrisfub abomiiiatione defolationis aberrauimuS5amp; toti cieaturæ,per tantanijin qua foinius, cæcitatem, fpedactilum uanita# tisexhibuimus.

Niliileftigiturquodalrer altcri cxprobre* mus, omnia paria ducimus, fitte eleftionis gratiam,fiue reieftionis iramfitte illumina* tionem, fiueexcçcationem, fitteignoniini* am,fiuegloriam confydereSjidem lutü eiiiP demfigulifitmus, qui figmentum noftrutn nouir, adquamgloriam illudfit paratunts, itosigiturambo qui in pari deftiiiatione fit*, mus, ntutuo fauoriac charitati ftudeamtts, atîædificâdum ampliffimum regnum Méf fiah in totafcriptura largiffime per homines ^Mwvtusouo’promiffi, 8lt;iin tcmporeplenitu dinis in carneexhibitijÖ^ nunc fic ferentc or^ dincoperationisDcijClariffimeorbireuelan di.Quo omnes prophetæ faciunt, qiiiuno ore ut ampliffimum fit beneficium fangniquot; nis i E s V, amp;nbsp;mors eius fruftuofa amp;nbsp;gio* riofiffima,maximitamp; latilTimum regnum ex Ifraele amp;nbsp;gentibusfore prænunciant, quo rum teftimonio Apofiolus fretus, plenitiidi= nis Iftaclis amp;nbsp;gentium aducnturæ, memi« nitiDegentibuscIariffimaeftfcriptura.Gen.

proniifftones, Sireftitucionemniinuseftex Prophetis , qui non magnifice decanter. Deucro.to. Mofes-lefa.lt;i. Zacha.2. Ofeæî-Amos ultimo . Iere.»j. ji. jî. Ezech.ilt;’-î . 37. Sóreliqui, quiutiamlongo temporefen* tus ac Iqualidus in miferabili exilio defelii= ftuSjcaptiuitatisSi exilij Ifraelis'feaindum promiffionenï, a regno iierbi ôô gloriæ ty= pumprætulit Htanunc reftituendus, amp;nbsp;ab æteofuocæloSiterraferrealiberandus,ciuf Dc«t-x8. dem poft tantani indignationem liberation , fucceffura benediäione nialediâioni, gfatiairxjignominia gloriae, præfigurabit, . utresfigurçfemclrefpondeat,hoceft,fimul de toto Ifraelc ac femine Abraham fecun^ dum cariiemdicipoffit, id quod de domo Iacob,quæ uere domus Iacob eft, dicitur, quod cum umbra non pugnat,nihil enim ue tatcffelccundum carnem amp;nbsp;promiffionem de femine Abraham, ut de Ifaac,de lacob, de Mofcjdcludicibus, de Regibus aliquot, de Ptophetis, de Chrifto demum amp;nbsp;Apofto= lisamp; alqs conftat, qui omnes fimul fecund dum carnem amp;nbsp;fpiritum, fecundum urn bram amp;nbsp;ucritatem,Ifraelitae fucrunt. Imo ut

I bocplcncfiatjpromiffionisfolucdæ 8i. boni I tatisfuæoftenaédaecauffa,efficietDominus, utuideliccttotuslfrael poft iftum redempto tisexZion,pertcuclationcm fui aduétum,

iiereglomnpoffitjUtin fcriptur.1 iiocarar,fe popukiniDcicflcpecu'tirem, lïoii circiimci ■ funicarne,fedcorde,qiii icnoncainalcnigc

nerationem Abraham, fed fpiritua’em ac cx leftemChiifti iES V,nonregtuimitem,atcç faccrdotium ilkid exteninni acumbratüe, led internum ac uerü. iuihtiæ amp;ucritatis,ha here fe'gïoriari poffir. ’onge iracf alia tatione Meffia nadLuns,quam ab eo expcdatur. Ex'“ peftatcnimisomniacarnal(a,fedfalfusinbo num fuum,fpcacopinione fua, omnia fpiii^ tuaîia rccuperabicCLui poft inmundidam, êi. turpitudincm,8c tam diiitu rnam iftam ex ctccatione!nfuam,expcrieturhoc,qaodPto phcta prædixit,quia feminabenedida Doini niipii, amp;germinaeoiumcumipfis amp;enc priufquaminuocauerinr, Sc ego rcfpondc» bo ,adhucipfi{ioqiientur , Sdegoaudiam. ïtem hoe, poft iftam uaftitatem Só contrition! nem,famem amp;gïadium , fic dixit domiiu-tor tuus Dominus, ôi. Deus tuns Dominus populi fui î Ecce accepi de manu tuacalb cemfoporis , cumfece calicis cxçftuationis meîBjnonadrjcieSjUt potes eum ultra, ôipo* nam cumin manu affligentium te amp;c.Vbi turn quoquefiet, ut Sion amp;Icrufalem mûri denouo reparentur in magna temporûam guftia, fub uero 6ô nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft,

Chrîfto I E S V, in fignacuJiitti ottinibus gentibus pofito per Cyrum MelTtah illuni Dei,hoceô,per Apoftolos ueri MelTiah Ch ri ftii E S V,quiex gentibus,inmiiiiftcriatn reftaurationislerufaleni , SÎ rempli cæleftis uiaislapidibusconRruendi, quod Deus in= habiter, deligenrur, quilecuri afcrjs, funi^ culis,amulTi,c!auis,ligonibus y ac malleis in= ftruâijcollapfos muios,defolata mœn!a,de«: tnolitas turres, æquatas (blo edes inftaura^ buntji'efïcicnrq;. CLuifuntfilrj illi alieni,dc qmbiis Prophera : Et ftabunt alieni, 8^ pa= ■' feentouesueftras, 8£.utrialieni agricolæue= ftrijamp;uinitoresueftri. lrcm,amp;:ædifKabunt filtj alieni muros titos, quos murosc nimi= runicoSjdequibiis Zacharias : Abfquemu ro habicabitur letufalem præ mulritudine ' hofninum 8)C iumentorum in medio eins, amp;egoeioei,aitD o M i n v s,murus ignis in circuiru , amp;nbsp;in gloria ero in medio . eiusjiibitmplebiturhoc : Forritiidinemgen tium comedetis, amp;nbsp;gloria eoriim praedica# biniini, proconfufioneueftraalteratio y 8C. proignominiaexultabuntamp;c. propterea in terra fua alterationem hæreditabunt, Ixâ^ ria fempiterna erit eis , fœdus fempiter= numfcriam cumeis. IteinhocdeZion : Et noubetis duitas DominiZionfandilfrael,

M’ CELLARIVS pro CO, quod fuiftiexofa, 8^ dereliâa,8i non tranfiensCadte) S^pofuicein magnificentia fæculijgaudium geiierationis, ô6gciicrario= nis,5^ fugeslacgennû, 8i fciesquodegoDo minus faluans amp;rediniens fortislacob,pro acre affcram aurum, amp;nbsp;pro fcrro argentum, amp;prolignisa:s, amp;pto lapidibus ferrum, 8^ ponam uifitationem tuam pacem 8tc.

IfpÇ4‘

Et hæc eft domus ilia, cuius gloria maior crit,quàmprimæfuit,quæfubApoftoIis ædi ficata eft, omnibus gentibus cum defyderio certatim dona fua allaturis, ôChocin maxi'» mo omnium nationum ôiregnorum mudi mom ac concuffionc,'ficcj; accidet, ut figuric liberationis ex captiuitateBabylonica,etuni brç reftitutionis terrenæ lerufalc, ueritas uni dicationiscæleftislacob,etreftauratiôisfuper nç lerufalc, refpondeat,8i hoc poft iftam hor rcdam Babylonicam captiuitatem ignorantie Euangelrj regni,inquam nos, quifumus fecundumeledionemlfrael, poftApoftolo«’ rum etatem, incidimus, ubi plene hoc impie bitur : Dilata locum tabernaculorum tuorû, amp;nbsp;pelles tentoriorumtuorumextendam,ne parcas, produc funiculos tuos, 8ó clauos tuos conforta, quæ ad dcxteram amp;nbsp;finiftram per# rumpes,0lt;i fernen tuum Gentes hereditabit. Cuius filios tato numero fe audurum Domi nuspromittit,utdicat:Sinumcrarinonpof= j funtftelte J

l^ntfteUæcæli,amp;: metin' arenæ maris, (îcmul tiplicabo fernen Dauid ferui mei, ôC Letiiras tniniftros meos,deqiiibus alibi; Vosfaccrdo tesindiiti iuftitiaiiocabimini. Itchoc: Ero^ mues filios tuosdodos Domini, amp;nbsp;plurimd pacéfilioriitiiorû,iniuftitiapræparaberis,de quibusficleremias: Et non docebit ultra me proximum fuum, 5c uir (ïa! rem fuû, dicens: CognofceDomiuum,omnesenim cognos; Hier-»,, feentme àminimoeorum ufqjadmaximû, aitDominus,quiapropitiaboriniquitatieos rû, amp;nbsp;peccati corû non memor ero amplius, nimirôquircgemnaâurifuntiuftitiç,dequo Hicr-jj-idé Prophcta:In diebus illis, 8^ tépore illo get minare facia Dauid germé iuftitiæ,amp; faciet iu diciû amp;nbsp;iuftitiâ in terra,in diebus illis habitabi tue luda, amp;Ifracl habitabit confidéter,et hoc eftnomc,quod uocabunteum,Dominus iu malich-}-fttisnofter, qui quafiignisconflans,ô^quafi herba fullonum, 8^ fedebit conflans,8é enau dansargentum,etpurgabit filios Leni ôéc.Et placebit Domino iacrificium luda ,8^ lerufa Icficutdiesfæculijôô ficutanniantiqùi. Vbi Tcyrardit terra fanda, ficut hadenus longo tempo#^ ' reAffur,Chaldço,et Romano,gralTantibus, uaftata,ac tota deferta,folitudinem ac defola tionemregni dci,fpirituali Babyloneomnia diripiente,deliniauit,fic iani Affirrj feoeptro fublato, amp;Iacôb fatisiuditio caftigatô,poft

We-if

M- CELLARIVS îftâquæ ïnft’t,amp;:iam,ut uidemn?, incipit,re iiouarionemorbis -, quamamp; l'cnpcuraiiidi^ cat, ôiomniuni corda præfagÎLiiît, ipfaper benediftionem Dei, fæcundi tari fuæ poft tail tanifterilitatem, reftituta, uiiacummonti!« bus fuis ftillaturis dulcedinem,uallibus,plani cic,riu!samp;:fluminibus ,regnuing!oriæ,nia naiislaftejôi mel1e,etoleo gloriol'æcognitio nis Dei,quod omnibus eleftis cedet,i-eprcfeii tabit J quç pleniffïme amp;nbsp;uberrime talis furina cft, qualispcrMofendefcribitur. Terraad quam ingredcris poffideiidam moiituofa eft, amp;nbsp;campeftfis de cælo expeâanspluuias, quam Dominus Deus tuns femper iiniifit.S^ oculi illius in ea funt àprincipio aniii ufque in finem eius, item : Dabit pluuiam terræ iK““ ftrx temporaneâ ôôferotinam, utcolligatis frumentum, amp;nbsp;iiinum,amp;: oleum, fœiiinncf ex açriSjad pafcendum iumenta, u t ipf( cQ tneaacis,Sê faturemini : fed quando hoc futii rum f tune fane cum obedicritis mandatis ïneis,quaîegopræcip!ouobis,utdiligatisdo minum Deum ueftrum,amp;^ feruiatiseï in toto corde ueftro, amp;nbsp;in tota anima ueftra, at iani per hune faluatorisex Zion aduentum, fi« utdomusiacob, efFufo in cordeeius defupet fpiritu timoris. Dominum per fidei obedieti tiam, proue fit fecuturajiuxta hoc : Et timoré dabo in corde comm, ut non recedant à me, Silætabot

amp;lætabor fnpcr eos, cum benefeccro e!S,8lt;î plantabocos in terraifta, in ueritafc,in totq - corde meo, Qc in tota anima mca, in terra fci licet bona,inferra riuornm, aquarum Sifon tium, in cuius campis Si montibus crumpfic fluuiorum abyffi. Si in terra fi umenti, ordei amp;nbsp;uinearum, in qua ficus Si malogranata.Si oliuetanafcuntur, in terra o'ei Simellisjiibi abfqueullapcnuria, cledi comcduntpancni fuum, Si rcrum omnium abundantiaad be^ nedicendû Domino Deo, perfrnuntur. Œui conferrenorunt peregrinationis defertumi • Ôitetramiftam, MolenÂ^lofua , legem Si gratia ^xiliûhuiusfæculi ôi: regnû gloriae^illis non difficile fuerit deprehendere, qd in terra iftatotmodispræalrjs rotins orbisplagisbe? nedifta. Si nunc longo téporeuaftata,Domi nusadumbret ,ad cuius allufioné, Prophetæ fermé totum Chriftiregnumdcfcribunt,uc ficutinalijSjitaetiâinhacparte Mofe inex-haufto feripturæ thefauro omnia accepta référant . Prius tame quàm hçc omnia fiant,Si Ifrael redeat adDomninum D E V Mfuum, Dauid regem fuum, ad bonum fuum,in hisnouiflïmis diebus,quçrat ,confumatio in toto orbe ad miraculum ufque grandis iui» xta fcripturam,contingec, quacmeffis inftac efthabitura, quamper diemhuncuindiftae qui præludia fucorisfui, fubiudicio Euaiv gclij

Euingeli), omnibus gentibusinrefbmoüi'J prædicandi.iampræmitcit.nirgailladelbrpe Ifai,ecfurculus de radicibus eius.indutusiiiiH tia, ficuclorica,indutusuertibusukioïiiSjSlt;^ amiélusficutpallio Zei o, rctributionemrcd dec i nimiets lu is,n ini i rü rep u rgacu rus arcarn fuani tritico conueao in horreum fuum, palæisinignemconieais,ftcquefiet, iiclfrad quiiam profugus amp;nbsp;toroorbedifpeifus,,öi in obprobrium ,prouerbium SiparaboUm omnibus gentibus expofitus eft, a'quatuot Eaw-ii. uentis, neluüuinus ex mortuis ,circumcilüS rjeut-fa. cordetïixtaMofen,mundatiisaquis mudis, E:ïcc-ïlt;r. iuxtaEzechielem, liberatusab iniquitatèfuï jefarsi^ fccundumlefaiarti jiinius cordis SêniæiüXtâ HW'j». Ieremiam,captiuitate Zionredempta,iuxta cçteroSjin terram fuam redncatur,ut hoe mo do eleftornm refurreaionem, öó à quatuor orbis angulis corundem in tegnutn glorix congregationem, qnæ inadueinu maieftatis futu ra eftjp ræfignret,Icfa iæ a- o-, Ezechiel? 7 8^ Roma.’«. Vbi tumimpIebiturhocProphet. Ecceego creo c?losnouos,etrerram nouam, etnos cælos nonos r 86 qua tcrrani nouank eos fane, de quibus fequitur : Ecce ego creole rufalcm cripudiantem, ôôpopulum eiusgau diuttt,8icripudiabo in Icrufalem ,8igaude^ bo in populo meo. Sic en im feriptura dere=

Iiouatione Ecdefiæ,quç fîct per hiinc rcdcpti onis populiDei, etmanifeftationisMcffiah aieiu,loquitur,quicunifnntrcuelationis Eu nouiflimos dies,expeôandos domui hcobjamp;per figuram ac rcprcfciitationem aduentiiigloriæ prîeit ,fithinc utquæ in fcn= pturaaduentiiimaieftatis tribuûtur,alteriad uentuiqiioc^ tribuâtur. Habet illerelürreftio nctnortuorfi, babebit amp;. hicprimiaducntus exituSjper uerbi uiftoriam, quoque refufrc âi otieniîuam, hancpn’mam uidelicet,quæ à feciinda morte libera eft, quæ ftagni amp;nbsp;ignis tnorseft,parata Diaboloamp;angelisipfiiis. Ha Apec-30, bet alter meflem luam, in qualeparabiturpa Im à tritico,habet alter quoq; meflem fuam, uidelicet impiorum terræ ab eledis léparatio gt;ietn,poftquam manfura 8{. rcgnaturaeftdo niiislacobinætcrnum,utimpri,hocefl,male diâijdequorum natura fupra femel experic autur, imperium utendi tota creatura, ad ele ôos,quiimaginemDei gerunt,pertinere, lt;Sd nequaquâ adfe,quiomnib. in côtumeliâno minisDei, abutuntur. Habctité alteraduen tus,angelos congregaturos àquatuoruentis, eleâos in regnu in gloriæ:Ei untetiam in alte to angeli ,qui per Euangeli) in toto c rbe das« tiffimeperfona turi,buccinam, d ifp erfum ac tollifum Ifrael exomnibus nationibus in ter

E^ec- ff fa^Û4am,quædcIinashortiEdeniuxtaPfO Icfd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pli^^ähabebitjcongregabunr.lnaltetoermic

Inaltetoquoqueernntomiiiauouajpofttaii tamuniiierft jnftaurationem in qua omni” Apoc'io. busfubieâispedibusfuis,ligatocÿ' Sacan3,ôi principatibustenebrarumuinâts C H R i S T V Slefusiuhacplenitudinegentium£ƒ Ifraelisj’n regno cognitionis et benedidioni^ patris benedidi in fæcula,gloriofe regnabif Ez^ch-iS. Quantum autemad Gogamp;i MagogattiiK*: Apoc-io- dicere,genres,quas àquatuorterræfinib^, ’gt; nbsp;nbsp;■ certoexorituras,i^]fraelinuafuras,fcri=‘

ptura praedicir,cum Egt;omino uifum fu“* crit, SC Ecclefiæ ædificatio illud poilu lauerit, ad quam omnia referun« tur,fanâi Dei per prophctiæfpi ritumprodent Laus autem gloriapatrigloriæ, SóMef* fiah fuo exaltato ,in fae^

Fôîw i- aaerfu r • lege perftüd- codent b.utrfù i9 -le-dûa tmnium- Vola. b. uer't4cat,fgt;ccc4to- Fol-8‘ à- uer-if- le-nocucrit-b-uer-7- tur,lege carnis-eodembuer-if- le-ida lolum-ucT-14-le-tur, ctuiu-eodem b-uer-ultimo tur,cu iiuFûla-uer-4’ leg- negauit Chrijlum-eodem a-uer-lo» k pronuntùret-uern-le- c^uiq^ Ubebdtureodem b-uer* ^^Ic-infitu^Jeoexcufit- Fol-io-a-uer-ult le-gcmùibui» Fol-ii b-ucr-i:.tc-trdt,iam uer-t(r le-callo- Fol-u,a^ iier-lt;fle-humt]ijfli-ucru!t-lc-/'upplMtatorem-Fol-t}-a^ ucf-if le-fitttur- Fol-tf -b-uer-io-dddttspoß (irdtud) ^ntuefi- codemb-ucr-iplc-tuic- Cteterum • Fol-Ks--a’ ucr-K-le.tncrepdrcm- Fol-tr-d ucr s.le- foltim,mdledi élis-codéb-ucr-if-le- iüi fcribuntur,ne-Fol-i o-ti-ucr-ult‘ k-ntu{,nonFolii-b-uer-t-le-^ldtuitur,cur-codé-b-uer‘ ilt;f delcuclpericulu- Fol-zz-d-ucr-t-le-undchocf ucr-7‘ k-lt;tdrcm Fol-i4 b-iier-i4- txpungcdt or pro eolcge,ct tdeo-eodéb- uer-i7-lcodit, moricndu.Fol-iSgt;a-uer-ult‘ dckmectle-ne- Fol-tt-d-ucr-ia-lc-tud, uirtutc-Fol-34-d‘ KCT-zt-le-ul^uideliijucrit,Fol-tf d-uer-t4-le-Pdulo-eod* buer-sexpunge et cddéjfubâituens,fcd tdmëFol-{a-.a. uer 7.le eadc-b-ucr-tle impijsdtq;pijs-Fol-j7-d-uer-7-k fiIlc-eodëd-ucr-2}-expungeut uer-JT-expugeßc.FO‘ is -b lier-3-pro teJc-ct-Fol-3a-b-uer- s-le-brds,errct-Fo^ 47-b.uer-If-le-ctfirmior de fùuorc- Fol-4S-a-ucr-ta-lc-dctinianitbuf-eodb-tnmargleimpdiid!ionc-Fol-4a-d-U‘ îl:-fedeat-Fo-fo-b-ucr-ilt;r-le-eudeuarcFoti-a-i!cr-iS-k-iudiciu,dü- F( /-fF'd- «fr-ii- /cgcfKrUjpræfcwdaî^.ç. ttt b u-lc-femtm- fö-ta-n u-i-le-epiodcircuniaßo cordis ß^iriludeifal-Jh-aa-b-uc-ii-lc-td-ßiri-a-hcn.le-med-