i*'XXI»AR’ ticvli anabapti. üanun Monaftcricnfium,pcrDofto* rem loannem Cochleum confu» tati,adiunfta oftenfioneongi» rüsjCX qua defluxerunt.

APPENDIX ELEGANS, EX EptRola Petri Platcani,Marpurgi in naflia data,quæ de Anabaptiilis ct de ciuitate Monafterienü tnulta commémorât«

Dissimo in chkisto pa* tri ac Domino,Domino loanniDanti» fcOjEpifcopo Culmenfi Sic. loannes Cochleus S. P. D.

EuerendifTimePater ac Do mine, nifi coram cxpertus fuifTem ante biennium, Ra cisbonp in Imperiali Princi pum conuentUjfingularem tiiamcrga ftudiofosquosli

bet gratiam amp;humanitatem, omninopro» hiberetme verecudia ad R.D.T.hunc fcri bere libellum, qué nupcr in Germanicalin guapropterrei nouitatcmedidi ,Eft enim longe inferior amp;ftyIoöC argumento, qvt tantæ cruditionis eloquentiæqî ÖC linguaru peritiæ Præfuli digne nûcupari queat.Nun C'jpo tamé fjppliciter, tua fretus bonitate, non fane vt librum cui aliquid inftt crudi« t’onis, fed velut Epiftolam de nouitatibus Gcrmaniae differentem,E t earn quidem ob çaurampræcipuc,vtintclligant inde Polo* ni, q varia Si horrenda hærefum portenta, vni'is Lutheri feriptis, intra paucosan* nos la Germania fint enata • Proinde non A a funt

fünf audiendi,q prfbarbaric nouanim hx» refum,Lutheridogmata iuftificarc aut ex» cufarc ftudcntjüibus cnim innouädi anfatn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

ipfe dedit, licet vipcrca foboles noq raro nunc fuS laceret atcp impugnet parenté,Ä nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

quidé iufto Dci iudicio.Quoniäipfe prior matrem fuam Ecclcfiâ impugnauit,Ä eius vnitatc crudeli parricidio dilacerauit, atqp in fedarS partes diffccuit. lüfte igiturpati» turnunc a fobole fua,quod ipfe prior comi fit in matréfuî. Audio fane et Zuinglianos Anabaptiftas alicubi tanto nunc arderc in Lutheru odio, vt arquiore animo audiäl iam nomé Papa? q Luthcri.Nec miru,quo» niJ Luthcrus priorfundameta iecit,nücve ro fuperxdificätes illos impugnat, rixator fepticeps,qui plebem fluduantem nequifG j me circüfert omni vento dodrinar in aftu» tia ad circumuention? erroris, vt ait Apo« ftoIus.Cuius rei breue guftu experimen tüiftedabit libellus. K euerendifT.itaqp D. tuä fuppliciter oro,vt gratiofe in bonipar» té accipiat hanc meJ opcllä,qua vobis Po ** lonis a Lutherico nequitiæfermentolèmp cauendu, ficu t hadenus fœliciter cauiftis, no fine caufa,^pter quorundä machinatie* nes,rcueréter admoneo. Bene vale PræfiiJ çrnatilT.Ex Drefda.j,Cal.Mai| .»554.

COCHLEVS. Hæcvticpdiaboli* caeftdodrina,per quamdiuinus cultus in publicis templis impediatur,amp; cmnis gene rishærefesinpriuatis angulis difTeminétur. Vndc ait Chriftus:Qui male operaturjoditfo^* 3* lucem.Hanc veto dodrinamacceperutin* fœlices Anabaptiftæ a Luthero,qui iam vl, tra .XII» annos docuit, 1 empla Mona» cO fteriafimulcum omnibus quae inipfisfiunt éCgcrurttur, efTe meras laruas amp;. fecies An* tichrifti. Qui ÔC Bullas atep indulgctias edi dit omnibus qui ad hoe conantur,amp; in hoe exponunt corpus facultatesep amp;nbsp;honorem . Vt deualienturEpifcopatus,amp; Epilcopo* turn regime deleatur.Quos ëC diledos vuItP^J“^ cirefilios Dei fiCveroschriftianos. Atep etiâ^PJ’bone nupernondum elapfisfex menfibusfcripfit^^J^? Huiufmodi nidosglirium,Monaflerialcili^^ Geor. eet,digna effe, vtficædificenturamp; confer» uenturquod nó mancat lapisfuperlapid?. Kcc vUam eisin rufticorö tumultuiniuriâ (adam cffc,nifi hanc vnicam quod remanfe funt adhuc lapides aliqui amp;nbsp;vefhgia ibi.

Si ergo caftigari deben t Pt nabaptiftæ ob id quoddeuitant templa amp;nbsp;Monadcria, mul»

ANABAP. ART. II.' tomagis punirt debet Lutherus,qui eatu* bet non folum deuitare,fed etiam dcftrucre ac delerc.Qucmadmodum QL farpe falt;Stita* runt fedatores eius.

S imiïiter amp;nbsp;Cbrifnid dtif uniuerfd lt;jute bem» I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iiSionihus confccratitur,Qndlitt funt dcÿta bent^

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C O. Hæc quoqî diabolica eft dodri*

[ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;na,contra facram feripturâ vtriufq? Tefta*

F ExoJ.ig. menti. In vcterienimTeftamfto benedicc I a9.C7.30 banturamp;confecrabanturnon folumhomi H l.eznt.8 ncs,vtpotefacerdotes,Leuitf,Nazareiöic I lt;7.14 verumetiam oleum,vinum,panes,cinisamp;c. I »9. Et in nouo Teftameto Chriftus ipfebene*

Ijlt;.24 dixitnÔfoIumdifcipulosfuos,dumincce* I Mat.2ß lumafccnderet,amp;pancminEuchariftipfa«

Mrfr.ó cramento,verumctiâquincppaneshordea* ceos,quibus circiterquinq?miliavirorum [ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ratiauit.Et Paulus docet,Omnem creaturi

efte bonam, ÖC fandificari per verbum Dei t Tim jL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Docet item ad benedidiones

icoTt dicereAmen. Eiufmodiverobenedidio» I. tî)'.»4. nbsp;nbsp;5 auje Diabolus nô fuftinet, lêd fugge

ritapoftolis fuis vteiulmodi cundaabro» gent. Id quod per LutherG iampridcmfa« dum eft,dum fedatorcs eius blafphema im pietate lâcro chrilmate ÜC, ûndo oleo cal^ ceot

ROS fuos inunxcrunt, autpenitus coneul* tauenint pedibus,fontemop baptifmatisbe ncdiiflum amp;nbsp;aquam bcnedidam eflùderut, benedidos cercos,herbas,fal,candelas 6(c, imferunt.'abrogaruntac prohibuetfit deeg tero taliabenedici: miferos infantes abfq^ fando oleo amp;nbsp;chrifmate, (implici aqua, in dehfum £lt; contemptum catholicx Éccle* fiacbaptizauerunt. Needum abieruntmen* fes quatuor, quando Lutherus publico fcri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jg

acros ordines fceleratiffime reprobauit, amp;, J! facrum chrifma foetidum ranciducpoleum* vocauit.Siergo puniri debft Anabaptiftg, qui ab eiufmodi benedidis confecratis rebus abftinentöCeasdcuitant, multo iu« ftius puniri debet Lutherus, qui amp;nbsp;illos,SC fedatores fuostalia docuit âCfacerciufîît, atq^ etiam opère fceleftiHime contra eas ce remonias egit.

CO. Haechorrenda blafphemiaorigi« nalitertemporibushis noftris prouenit ex Lutheri Captiuitate Babylonica,inquafa cram negat traniïubftantiationf, amp;nbsp;docet panem remanere panem,ÓC vinum vinum,

AN AB A P. ART. IIIP ti) miffa, tam poR q ante confccranonefli • Etiam vitra XllLannoshuncerrorem po pulis tnculcauit, ac nuper in libre contra Miflas angulares (vt vocat) fcelerato men dacio fcripfitjPapißasquoqi ita dicere, Pa nts es,panis manebis. Quod G ita efTet^nO male facerent AnabaptiGfjquod talcmpa nemnon habentpro corporc ChriGi,ncqt volunt eum venerari aut infpicere.Quum veto hærefis ifta in plærisq^ Concilits intra CCCC. annos, ÖC a beatis Epifeopis brofio fiC Auguftino ante M. C. annos, condemnata ut,neq^ Lutherus,necp f\na* baptiftae poflunt in hoc errore fuo coram Deo excufari.

CO. Ethunequoq? errorcm afFert feciim præcbrus ilk liber de Captiuitate Babylo* nica. Etpollcainplærifcp aliislibrisamp;fer* monibus a LutherocorroboratusÔCadau* dus ert, doneeipfemet tandem ingenue ac manifeftefafTus eft,in horrédoac fcelerato libro, quêdeMifTisanguIaribus nuperin* G;ripGt,quod Diabolus ciufmodi argumen Videfep ta contra minasinfpiraueritamp; fuggefleril ticipitem fibi. Prius veto geum Diabolo pTufquam cap.14 vnu (vt iaditat^iruGu lalis comeditjacfefe in or

worganufn Äinftrumentüilli dedidif!,cele brauitct ipfe miflas,« fummc laudabat cas: ac vchemêter conquerrbaturin expofitio» tie decem præcepfoRir,côtra Diabolû,qiiod éCfanólifnmum illudfacrificiûmifTæ no di miferit nobis purum amp;Iiquidu,led per au 3 ritiam fcptem aureis miffis contaminauerit. Scribebaticem,nullum efTe dubiu,quin ora tioncs qur in Mifla pro animabus in Pur» gatorioexiflenCibus fiiint,eis plurimûpro» unt et vtilcsexiflant.Quarc ipfcfimulcum Vniuerfis fedatoribus fuis inexcufabiles co ram Deo erunt,vtpote proprio iudicio co* demnati. Vndemulta nimirummiliafim* Ïdicium hominum,qui per eum fedudi non ponte errant, contra ilium in extremo iudi cio coram Deo amp;nbsp;fandis angclis vindidl clamabût,quemadmodû amp;nbsp;infœlices Ana baptidæ,quos ipfe primum fufcitauit ac fee lerate feduxit, vltionem ct culpam fempiter nam aduerfus eum proponent ac lugubri» E^ceb.j ter clamitabunt.E t Deus omnem fanguiné eorum ex eius nimirum manibus requirct, ficutaitPropheta.

CO. Sihicdeincreduloduiitaxat mun» doloqueretur,dequo fppcloquitur fenptu I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A f ra.Et

ANABAP. ART. V* i.lan.t, râ-EtChriftusipfe Ioan. 7.lt;4.»5.SCd.refltf Cal,6, quidéloquefentur. Quonil loannesquocß ait:Nôlite diligerc mundû. Et Paulus; Mi* hi,inquit,mûdus crucifixus eft,amp; ego mun do ^c. Si veropcr mundum hie intelligut ecclcflam generalem amp;catholicam,qup cU Papa in fide confentit, iniufic profedo lo* quutur,ricut amp;nbsp;caeteri hæretici. Sed öC h3c verborum pompam ac vanam gloriâ a Lu thcro didicerunt.Siccnim ait in Captiuita* te Babylonica, cum incepturus effet diabo Itcam fuam oppugnationem contra Miffas Kem arduam ÔCquam forte fit iinpoffibilc conuelli,aggredior, vt quae tanto farculoru vfu firmata, omniucp confenfu probata,fie infederitjVt neceffe fit majoré partem libro rum qui hodic regnant, amp;nbsp;pene vniuerfam Ecclefiarum faciem tolli mutari, peni* tusep aliud genus ceremoniarij induci, feu potius reduci. Et adhuc pompofius loqui« tur in praefationc fcelerati libri de abrogan daMifra,dum ait;Eacnimcertitudine ÖCfl ducia tentandum eft quod prarftituifiis, vt non modo totius mundi indicia, profoliis leuibus amp;nbsp;fummis arifiis habeamus ,fed£C armati fimus in morte, aduerfusportasinfe rorum, quinctiâ aduerfus indicium tentan* tis Deipugnarc, amp;cum lacob contra Deu prar*

prarualereÄc. At contrapompofashuiuf» modi præfumptioncs ait fcriptura:Ne innl taris tuar pruacntiae .EtEfaias:Vævobis 'Prcu.'f^ Îui prudentes eftis apud vofmetipfbs . Et Ep.j.

Cum impijs non negociari,non conuerfaT},nott (tnae nee uender€,nonfalutarenec bonorare.

C O. Si per impios velint hic intelligi hæreticos amp;nbsp;excommunicatos, rede loque rentur,iuxta autoritärem amp;facræfrripturp amp;nbsp;vtriufq? iuris. Si vero per impios intelli* gunt Chriftianos catholicos,qui in antiqua fide Ecclefiæcum Papafentiunt,loquCtur ßcut cptcrihpreticietapoftatp,Et idipfum quoep a Lutheranis didicerunt, qui nos im isiostota dieagnominant,contra omnem cripturam,contraomncius,honeftatcmet dilciplinam,cx immenfa fuperbia ÔC volun tariamalitia. CÔtraquod ait ad Romanos Paulus:Tu quisesquiiudicasalienum fer* uum^ EtChrirtusin Euangelio:Noliteiu» dicare,et non iudicabimi. At nos catholici et antiqux fidei Chrifiiani, fie vitare debe* remus vniucrfos hæreticos, quemadmodû facra fcriptura, etius vtrumq; præcipit, vt per verecundiametconfufionemco citius

ÄNABAP. ART. VîK »ëuerterenturad generalem Ecclcfiam St catholicam vnitatem,Gcut Paulus docct. Tft'J* Quoniam vero in hoc négligentes fumus, Deus, vt haeretici faciant nobis# a.Tnei.j. quq j ^os illis facere debebamus.

SrfWrfto compufunr facere, ac refiduum Mef fratrn ebrißianot buius fed^ diuidere.

CO. Hie eft prætextusôC fucus,perqufi egena plebs ad eiufmodi nouitatem trahi* tur tanquam ad vitam vere Euangelicam, ôCApoftolicam,de qua AA.i.et.4.fcriptö eft. Verum cu tempore hand fecus ibicon* tinget qcontingerefolet apud Lutheranos alicubi cum generali Cifta,vbi concionato resdediftributores optimam partem fibire : feruant,egenis vero tribuut pro libitu fuo. Et intra breue tempus perquam multi fu* turi effent Ananiac «SC Saphirar in eiufmodi vita. Si quis autem reuera huiufmodi vitâ et bonorum communionem inire cupit aut de(yderat,i$ poteft fe recipere ac dedere in Monafterium aliquod, vbi reperiet eiufmo di vitam ordinate ac ftabiliter inftitutam, vbi nulla perfonarum dicere poteft,hoc eft meum feu mihi proprium. Proinde nulla eft necelTitas, propter hunc articulum, de* fleiendi ab Ecclefia catholica, QC nouam

AN AB AP. ART. VUL trigcndi feAam,ficut faciunt fedanim du» CCS ex mera fuperbia 6C vana gloria,vt per hoe notüm ac celebre reddant nomen fuu.

CO. Hoe eft contra Chriftum,Petrum,’ Paulum,ÔC vniuerfamfcripturamâtem con tra omneius,honeftatem,pacem etdifctpK nam.Chriftus ait: Date Cæfariquæ funt Cæ faris. Petrus: Subiedi eftote omni creatu» Matt.»« ræ.etc. Paulus: Omnis anima poteftatibus i.Pc.x« fublimioribus fubdita fit. Et vtrumqp ius Ro«»J* iubet obedire Romano Pontifici,et Impc» ratori.Necß potefl honefta,pacifica,ciuilis aut difciplinata couerfatio mortalium con* feruarijvbi non eftlegitima poteftas et ma* ioritas. lam omnes clamant aduerfus in* foelices Anabaptiftas,propter hunc maxi* me articulum, ficut reuera maxime repræ* hcnfibilis et intolerabilis exiftit. At nemo vult confyderare, quod articulus iftenon ab ipfiSjfed a Luthero primum proceftit et in lucem publice datus eft,antequam de A* nabaptiftis quicquam feiebamus. Lutherus enim in libro de laeculari poteftate ante vn dccim autduodecim annos claris verbis et dixit et fcripfit hanc fententiam; Inter Chri ftia*

ANABAP. ART. VIK ftianos (inquic) nulla debet aut potefteflc fuperioritas, fed vnufquilcp alter! xquali» ter fubiedutefl^ficut Paulus ait Rorna. »X. Vnufquifq» alcerQpro fupcriorc tencat. Et Petrus,».Pc.j:. Cundtfidsinuicemfub* ieéli.Hoc ôCChriftus vult Luc.lt;4.Quan* doinuitatus fueris adnuptias,fede ininH* mo lc»co. Inter Chrifbanos nulla eft fupe* rioritas niGChr iflus ipfe amp;nbsp;folus Äc. Hæc fane Luther! verba multo funt apertioraet fcripturis melius colorata AnabaptiHaitc »rticulus. Adhuc tarnen v^cp adeo Quitus ac excused mundus, vt eandem fententiS amp;nbsp;in Luthero laudet SC tn Anabaptidis vi tuperct :cum tamen reuera Luthcri culpa^ tnalitiaSC nequitia multo maior acreprehS fibilior Ct qeftmiferorura fimpliciuracp male per Luthcrum fedudoru Anabapti* darum. Luthetus enim primus talia dociiit ctinpublicumfcriptisdifreminauityfalfifcß feripturæ lacrx interpretationibus fucauic. Paulus enim non fic habet, ficut citât cum Lutherus. De quo etiam adpropriam Lu* ther! translation? prouoco. Neep in Petro inuenitur, ficut ipfe didt, multo minus in Euangelio. Vtcrep enim locus dchumilita te, non de fuperioritatcaut rcgimine ibi Io quitur Ct quidem exprcfCs verbis, Quapro ptcc

pter miilto durius corripicndusefTct in hoc articule Lutherus quam Anabaptiflp ,ß re» Ao iudtcio agcretur. Lutherus enim fupra centum milia rufheorS per eiufmodi dida infeditionem aefempiternu intcritum con citauitjöC vntuerfos præterea Suermeroset nouas fedas. Quod certe non poteft fic im putari Anabaptifhs.

Die Dominica opoTtet homines buiusfcält;e in »odum CTUcis iacere fufgt;er uentrem,Tunc Preedi* cator eorummuUas habetproprias ceremonias amp;nbsp;a(iuas,ciuihus confecrantur.

CO, Hiceftverehiftrionicusluduset improbuiüpraeftigium Diaboli, quo vete» res catholicæ Ecclefig ritus (quos fandi pa tres per Spiritum fandum inftituerunt atep induxerunt/culpabili præuaricatione per fuperbiam et inobedientiam reiiciâtur,no« uiqt et camales ritus ac ceremonix (de qui bus (àcrx literx et fandi Patres nihil fciût) propter vanam gloriam etproprij nominis notitiam, ex propria prudentia excogiten* tur et inducantur,ad abducendum populu (implicem per nouas prxdigtas ex vnitate cathoIicæËcclefiæ infchifmataatqt infe» dasperditionis. Etenimdeiacendofuper ventrem nihil habet fcripturaifedindica«

vere bonos et deuotos homines Abraham, Gen.f7 Loth,Iacob,lofuc,Dauid,etc.infacif pro» fcidifTcpronosin terram in fuis orationibuï J of.ç.etjr Qucmadmodum et Euangelium de demi» ».tteg.io no etfaiuatorenortroChrifto lefu teftaWf Matt.iô. quod in monte Oliiicti prociderit in faclS

qui Samaritanus erat,a Domino mundacua cecidic in faciem ante pedes eius,gratiasa» gens.etc. A t nouus ifte ritus adinuentio ni» mirum eftilliusjde quo feriptura dicit;Fot lob. 40. t’fucio eius in lumbis eius. Et virtus illius Piài.4j in vmbilico ventris eius. Et placet eiufmo* Phii.j. dihominibus,qui dicût,Conglutinatuseil in terra venter nofter. De quibus Paulus flens dicit quod fint inimici CrucisChriftl, quorum finis interitus,quorum deus Ven» ter ell,Ct gloria in confufionc ipforum Quod autem fint inimici Chrifli, manifefle faclis indicant, dum vbiep ex templis,Mo nalleriisqi ÓC facellis, Cruces amp;nbsp;imagines Crucifixi abripiun t,dinccant,exurunt amp;c» Atqp etiam in campis amp;nbsp;publicis viis Cru» ces exeredis truncisôC arboribusrapiunt« Id quod a Luthero prius didiceriint, amp;nbsp;ab ciusfedatoribus perfæpe fieri viderunt.

’ OporM fratres feél^e buius tibrenundare O' tton tcneTe,rjuod Deus humatiamnaturam de Ma» fia affumpfcTtt.

CO. H'jc finalitcr tcndcbatnouorum prophetarû fpiritus,hoflis illchumanpfalu tis, cuius inuidia mors in mundûintroiuit, Vt aitfcriptura.Sap.2. Cû ûscp Chriilus p Vcram paffioncm fuâ in humana natura^n diuina cnim natura ab ætcrno impaffibilis ctimmortalis cxiflit ) mortem dcuicerit, et humanum genus redemcrit,dolet hoc infe ftoetinuido Diabolo. Vellet proindeid fmpedire,dî.m proponit quod Deus nôfiÉ homo faélus. Quo fanebreuidiéto vniuer fam fidcmChi iflianam fubuertere ac fundî tus extirpate molitur. Contra hoc auté fuf fielt nobis vnicum illud teflimonium lo» annis Euangcliftæ,vbi ait : Deus erat ver» bum, et verbum caro faélum efi.Quamuis veto Lutherus hune barbarum articulum in fuis fcriptisCquantum mihi confiât) non habeat)fcandalum tarnen et anfam illis ad cutnporrexit,qu3ndo contra Latomû fee« lcrato mendacio fcripfit,quod optimi Do» dores ecclefia-jet S.Hieronymus non recc fierunt ncc recipere voluerût hoc vocabu um Homoufion,per quod Ecclefia catho lica cotra Arrianam hærefim fatetur quod

A N AB AP. ART. XL Chriftus fit vcreöC fubftantialiter Peus,hö» moufios patri,hoc eftjvnius amp;nbsp;eiufdéfub* ftâtiæ feu cfTcntiæ cum Deo pâtre. Cû veto vocabulum iftud in facris literis non habea tur,amp;. Lutherus nihil vellet rccipcre nififa cram fcnpturam,diccbat: Anima mca odi« hoc vocabulum. Hie fequebatur Suermert diccntcs.Chrillus non verus Deus fed ma* gnusquidaprophctafuit-Hicerrorinfixus adhucteneturper Diaboli poteftaté(quâ ' extra Ecclcfiam habet fuperomneshxreti cos Ä. infidèles) cordibus infanæ ac errabu ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dæ plebis, vt n equeant credcrc ac tenere cp

Deus fit fadus hemo.Hoc originalité! ac* ceptum referre pofiunt Luthero, tanquam primæ originiÄ autori omnium erroru, ÔC lempiterni interitus eorum.

CO. Hoc efi contra EuangeliuChrifii, Matth.to vbiait.Quoddicovobisin tenebris,dicite in lumine.Et quod in aureauditis,prpdica# te fupcr teda . Quemadmodu amp;nbsp;ad l\nni Pontificf diccbat:Ego palamlocutus fum mundo; Ego femper docuiin fynagoga ÔC tcmplo,quo omnes Iudæiconueniut,ÔCin occulto locutus fum nihil.Sedita eft Vtipfe

Domitiusalibi dicit.Qui male nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

cJ. Quapropternihil boni ab angularibus prardicatoribus cft,qu cmadmodu expcrié» tia docet.Of iutur inde Cr/ptici, A damitæ, V ualdenfesjfratres hortenfcs,amp; miferi ho» mines co crroris prolabuntur,vt obliuifcâ» tur tandem Dei,öC omnis pudoris amp;nbsp;hone» ftatis,atq? in eiufmodi vitia corru5t,quæ ci tra verccundiam neq? fcribi necp dici pof» funt. Ad eiufmodi vero prædicationcs an» ?ulares magna dédit anfam Lu th cri nouu eftamchtum ,per quod homines publicas

Bcclefiæ conciones pofthabebât,cum con temptu vcterum amp;Catholicorumconcio» natorum atcp doAorum, legentcs domi in angulis fliiis amp;nbsp;familiis fuis deprauatu Lu» thcri Euangclium.

CO. Eiufmodi incommoditaséCdilTolu tio coniugiorij,vulgo fcquitur in omnibus fcAis amp;nbsp;fchifmatjbus,quando difcordia in fide inter coniugcs oritur. Si cnim Chrifto 2gt;Cor,tf ( cui p baptifmu defponfati ac fpiritualiter Epb,t.et»f copulati funt,vti Paulus docct^ncq? fidcm necp fidelitate feruât, deficiétes acatholica Ecclefia,quæ corpus î^vnica Columba ac

ANA BA P. ART. Xlî. fponfa Chrifti eft,proleui nimirum reputlJ P cccatOjfi a fuo deficiât ccnthorali.Quan doquidcex Luthcridodrinadifcunt, Ma* Lwffce, de trimonium non cffe facramentûjetaudiunÉi cap.ba,clt;r ab eo,quod propter Euangclium debeanS infermone relinqueredomum,vxorfqpâlt;Iiberos,quia de Hicruf Deus bene redditurus fit ipfis alias domos, falem- vxoresQp amp;nbsp;libero’S.

CO. Hoc verbum,qui credunt,infinuaÉ quod mulicres huius fedæ viros fuos, qui huius fedae non funt, dominos vocarc non debeant,tanquâ non teneâturampliusma* ritis fuis infidelibus (vt dicunf) obedire. Atqîita quærunt caufasad dilTenfiones ÔC fcparationeSjÔC difeedunt a probis maritis fuisjfub prætextu Euangelij.atcp difcurrÛÉ in angulos ad fratres fuos hortenfes, maxi« mo cum dolore amp;nbsp;calamitatemiferorû con iugum,quos cû paruulis liberis domi relin* quunt,adigun tep eos ad infamiam perditio nemq; amp;nbsp;interitum domefttei ftatus.

Omnes ferut amp;nbsp;ancilllt;e qui folutifunt, non de ient inire coniugium cum faganis,nec uUipaga» tto feruirç,fcdfidclibus tantum.

♦ CO. Miferi homines iftivocant nos pa« ganos, tanquam nondum bapcizati finius, quandoquidé baptifmuni paruulorumpro nihilo reputantjôC nosomnesdumparuuli cfTemus bapcizati fumus.Nos aiitcm euidc teroftenderc pofrumusexS.Dionyfio(qui ^cclefidf 3 Paulo conuerfus, Mariam Dei génitrice, Petrum, Ioanncm,amp; alios Apoiloloscor» inftne porahterin carne viditjSC ex magno Ponti ficc(SCmartvrcCypriano,q» baptifmuspar Cyp uulorum vfep ab initio in Ecclelia Temper cpi/l,S fuitjëi valuit,ac pro légitime habitus cd, MrftiL tlt;) quemadmodûÂ Chridusipfe dicit; Sinite paruulos,amp; nolitc eosprohibere venire ad me. amp;c. Sedinfœlices homines idi, hunc quocppericulofum barbaricum éC horren» dum errorem hauferunt ( ficut amp;nbsp;cæteros) cx Lutheri fcriptis,dC perniciofis libris, in qbusfacraméta diminuit,ctfoli fidei omnia tribuit,quéadmodû articuli eiusquos Leo Papa.X.damnauit,indicât. In primo enim ait,Hærcticam efle Tenten tiam,cpfacramen tamoup legis dent gratiam O'c.Et inTecun do Tic dicittin pueropod baptiTmu negate remanens peccatum,ed Paulum ÔCChridu fimulcÓcuIcare. Contra hos articules ego duos bene longes iamolim Tcripfi libres, vnum de gratia làcramentoK,altcrû deba*

ANA BA P. ART. XHir ptifmo paruulorum, in quo ofhcndi Luthe rû hac in re magis barbaru crudcliorcq; cfic infanticide, q Pharao,Medea,O' Herodes fuerunt. Ad quod Gne crimen fibi fic obic lt;5lum in hancvfcpdiem nihil refpodit. Con tra pnmum vero librum,in quo dicebä pat uulosperbaptifmum gratiam Cirfalutêco» ’fcqui,quamuis nondum credit, quando ad bapttfmumdefcrutur.Chiandoquidénon» dum habent vfum rationis ad credendum fide propna,aut ad fciendum quid Chriftia lMtbe,adgt; pus homo crcdere debcatetc. Lutherus ita verfus Co fffpôdit. QuinafTerimusparuuIosprorfus cbleum. p^p effebaptizldos, fi verum efi,eos in ba ptifmo non credcre 0*0. Ante hæc Lutheri verba nihil prorfus de Rebaptizatoribus, aut Anabaptiftis neotericis audiuimusaut nouimus,veru paulo port exorti funt.Scri« ptura enim dare teftatur, qj paruuli diftan tiam boni 3c mali ignorent, DeutJ.O* ne* fciantquidfitinterdexcram amp;nbsp;finiftrâfuî, Ionp.4.1 neuitabiliter itacp fequitur,aut Lu thcri dodrinam effe falfam de fola fide,aut paruulorum baptifmum reprobandu efie • Ue quofaneprouocoadcruditos O' Vni* uerfitates quafeunq^.Nunc ad propofitum. Articulus iftefeditiofijsefi O'publicp pad intolerabilisjcundisq; Chrifiianis cotume

liofus. Adhaec «ycontrafcripturas Petri Ö* t.fd.ii Pauli,qua? nequaqfic prohibét feruire etii C0Z.3. veris paganis, multo minns prohibent fer» Ephe.6 uire nobis baptizatis Chriftianis,

i^uHus Cbnft'Mnus regnare debet fu^er paganos, CÇy. Hæcquoqi ftultitia ex Lutheri libris proredit,quemadmodü fupra ex parte ofte fum eft,quia non vult fæcuhircm poteftatS Chriftianä eftc. Et in tertio libelle de rufti cis Gc ait : Dida feripturæ de mifericordia loquétia, pertinent ad regnum Dci et inter ChriftianoSjiîÔad fæculareregnu. Chriftia nus enim non folum debet efte mifericors, fed amp;nbsp;omnia pari debet, rapinas,incendia, caedesjdiabolum amp;nbsp;infernum.T aceo,q) vl lum hominem deberet percutere,occidcre, ©'vlli talionem reddere. At fæculare regnu quod nihil aliud eft q diuinp irp minifter fix per malos, O' verus peufTor inferni et mor» tis 3rternæ,non debet efTe mifericors, fed ri gidum, feuerum O' iracundum,in fuo ofti» cio O' opere O'c. Exhis fequitur articulus ifte,contra vtruopius O'vttûq:îTcftamentu in quibus fæcularis poteftas inter Chriftia* nos O' fideles admifTa eft, quemadmodum O'fandidodores Ambrofius,Auguftinus Gregorius O'c.docent O' admittunt.

CO. Articulusifte bcncadtnittitur,vtfo nat,nifi occulte fiibfit malus intcnclt;n:us,in hoeverbojNon légitima, fiforGtanquædâ ■officia vocitent illegitima, qua? alias a qui* bufeunep incatholica Ecclefia pro Icgiti* mishabciitur.

CO. Et hiequoop bonus eff articulas,fl non admifceatur ei falfus intellelt;ffus,quem admodum Lutherus multos proponitabu fusjvelutidefacriflcio MilTæ, de Excquiis mortuorum , de dcdicationibus EccleGa* rum,debenedidionibusf31is,aquæ,placen tarum amp;c.Quæ reuera abufus nÓ funt,nee

CO. De vfuris quidem reamp;e dicunt,de redditibus vero non rede. K edditus enim neep in fcripturis neqp vllo iniureprohibiti funt.Rcpcrimusenimquod magnusillepa Cene.^.^. triarcha amp;■ Chriffi typus lofcph, coparauit regi Pharaoni redditus in tota terra Ægy» ptt»

ANABAR ART, XIX pti,atq; etiam facerdotibus redditusdedifc. InfuperöC Chriftusipfe dixit,dum de cen* fibusinterrogaretur,Oate Cæfariquæfunt i Cæfaris.Et PauIus.’Rcddite (inquit) omni^“* bus débita, cui tributum,tributum.'cui Äigaljvcdigal ö(c.

Poflremo loco fit fermo,amp;poft cita finaaaJ^ bortatio, ut crefcdtit amp;nbsp;multipUcentur ac reple* antterram.

CO. Ad ciufinodi nuptias caninas abu tuntur homines mifcri, diuina illa benedi» étione.’Crefcice Qi multiplicamini. Quod profedo totu profluit ex pura dodrina Qi Luthe.ie euangclicacaftitate Luthcri,qua docuitan uitaconiu teXII.annos,in hæc verba : Sicutin pote« ftate mca non flat,quod fim mas , ita etiam no flat apudme,quodfine mulicrc fim.No eftenim liberi arbitrij aut cófili),fed res ne» cefTaria amp;nbsp;natur31is,vt omnc quod efl mat habeat foemin3m,amp; omnc quod efl fœmi* nahabcatmarcm. Hoc enim verbum quo Deus ait,Crefcite Si multiplicamini,no efl mandatum,fcd plusq mandatum, nempc opus diuinum,quod no confiflit in potefla te noflra ad cauendum aut ad omittendum illud.Sed tarn nccefTariumefl qquod ego ntasfum^et magis neceflärium q edere etbi

A N AB AP. ART. XÎX b£rc,q fcrcarc amp;nbsp;expucrc, q dormirc amp;nbsp;gilare «yc-Quätum vero impudicuiæ iîi iu ucntute intra .XII. annos cx hac doctrina ortum fit,nemo fatis eloqui poffit. Vidcn» tur nuncalicubipueriXIII.aut XV. an» *1 norum in clara luce manifcftc in iupanaria currere.Et a virginibusquibufdam tarn im pudica amp;nbsp;obfccna audiuntur,vt ctiam ado Icfccntcs ct adulti fupcr iis crubefcät. Atcp alicubi vfqi adeo cecidit omnis pudor, vt Virgines dixerint adiuuencs,vna ad unum Vcnitauriza mc.Contrahanc Lutherido» (flrina ego in libello de caufis matrimoniali bus ita refpodi. Hoc verbum,crefcite Ö'‘c. dixit Deus etiam ad volucresÄ pifces neJ.Quod tarnen non impedit nee abftcr* retnos, nebonas auiculas includamus in caueas folitarias, die anno, abfq?huiuf» modi opere multiplicationis,quæ Si, dulci» ter Si, hilariter cantant, pofteaq captiuita» ti funt a{ructæ,amp; de tali necefTitate multipli candi nihil omnino queruntur.Similiter Si ’ lucijÄ carpones conferuantur inviuariis abfep illo opere. V t fumme profedo admi» randum fit,quomodo aures Chridianp tarn caninam, immo plufquäcaninam doótrinS audire queant. Nam ne canibus quidéfem perpermittiturciufmodiopusmultiplican

'A N AB A P. ART. XX’ di pcrficcre. V erum quidem eft,quod deuS 5? ilia verba tu hominibus tu cf teris animâ* tibus virtutc ac potentiâimplâtauit,qua fe multipliearé queât. Sed inter oportet ôC po teftjingcnsöCiata eft diftercntia.Hæc ibi

Siquit rebapttZittorü hubeat uxorcm reba ftizari non uult,aut fiqua rebaftizatarumuirum habeat qui nolit rebaptizûri, debent feparariab inuicem,C}‘ äliud inire matrimonium.

CO. Hoc manifefterepugnatEuâgelio Mat.j.et.ig.vbi Chriftus ait; Quicûopdimi fcrit vxorem fuâ,excepta fornicatiÔis eau* fa,facit earn mœchari, q dimiftam duxe« rit,adultcr3t.Sic amp;nbsp;Paulus ait:Hisautéquî matrimonio iû(ftifunt,præcipio no ego fed dominus, vxorê a viro nô difcedcre.Quod fl difcelTerit ,manere innuptâ, aut virofuo reconciliari.Et vir vxoré fuâ non dimittat amp;c. In hoc itaop articulo Anabaptiftp ad» uerfantur Luthero.Lutherus cnî de vita co iuga.ait.Matrimoniûeft res externa ÔC cor» poralis,ficut cpterp mudanp negociationcs Quéadmodû igitur poteft aliquis cû paga» no,Iudpo,turca,hprctico,cdcrc,bibcre,irc, dormire,mercari,0lt; agere •. ita amp;nbsp;matrimo» niûcû eo contrahere,amp;.cij copermanerein

ANABAP. ART. XXf coniugiopotcft.CT'c.V erumcatholica Ec* ckfia vaditintervtrucp errorem,pcrmcdiö via regia, ncqp ad dextram,nccp ad finiftrl declinans.'et vultjVt Chriftianus no contra hst matrimoniü cum infidelibus ct non ba ptizatis, ncq? item cü hæreticis. Si vero in» ter coniuges alter coK fit hæreticus,n5 de» . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bet^pterea difiolui matrimoniü, neep licet

CÛ alio contrahere.Qua de ré ego ad longa difputaui, amp;.X. errores Lutheri circa hoe reprobauiin libelle de caufis matrimonia» libus,qux oia bic referre nimis longü foret.

FfrtKr,ez' ita effe compertum habetur,^ An4 Ittptifiæ intra Monaßerium euidamprepriamfa TQTcm gerinanam in matrimoniumtradiderunt.

CO. Et hæcquoqp barbaries ex Luthe ridodrina profluit. Primum,quod Luthe» rus nihil recipitnififacramferipturam.lam nufquam reperiturvcl in Euangelio vel in Paulo, prohibitum efre,ne quis fororc fu3 Lutbe.de jp vxorem ducat. Deinde,quod Lutherns caufis ma contra ordinationem et prohibitionem ca* trimoniah tholicæEcclcfiæadmittit etlicitum facit, tt lib.deui alicui in vxoremducere fui fra tris aut fore tacoiuga. ris filiam. Vult item,quod fiatrum et foro» rum fill) poffint licite c5traherc,pie et chri ftiane

A N AB AP. ART. XXI niane.ö'c.Ecckfia vcro catholicahocto* tum reprobrat, ordinationcmq? conftituit, quoufcp licitum fit matrimonium inter co» gnatos cotrahere. Primum quidem in fepti mum vfcp gradum prohibuit,Deinde vero per Innocêtium Papam huius nominis ter» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Co*

tium in Concilie Lateranêfi rclaxauit vfep adgradum quarts incIufiue.Quamuis auto^ leges Imperiales permitteretfratrumet fo» rorum filios filiasqi adinuicecopulari, Au guftinus tamêfcribitjÇp expertus fit in co» nubiis confobrinaR^,etiam fuis temporibus ui.d£i,lib. propter gradS propinquitatis fraterno gra dui proximS, q raro per mores fiebat,quod fieri p leges liccbat,quia id nec diuina pro» bibuit, etnondSprohibuerat lexbumana. Nam quod fiebat cum cofobrina, pene cu forore fieri vidcbatur,quiaipfiinterfepro» pter tarn propinquä côfanguinitaté,fratres vocâtur,etpencgermanifunt. Hæc Aug. Et mox poft A uguftini tempora in Cocilio Agathenfi fic decretum et conftitutum le» Cocil. Ai gitur.Deinccftiscoiundionibus nihil pror gath, c,(gt;t fus veniæ referuamus,nifi tum adultcrium fcparationcfanauerint.lnceftosvcro nullo coniugij nomine dcputandos,quos etiam defignare funeftum eft.

Ex his vnufquifcp facile cognofcct, An3 baptiftasaliosq? Suermcros amp;nbsp;fcdanim du ces neap extingui ncqp extirpari poffe ^diu hxretici libri Luthennon fuerint extinóH» amp;nbsp;extirpati.Ipfi cni fiint ftirps ÓC radix vn* de tales frudus quotums crefcut,quotquot demet5tiir,no prodeft amputaffe qdiu inte gra permanet radix,ex qua alii fuccrefcerc pofTunt. Vt mihi no diffimile videatur eiuf modi bellum Principûaduerfus fcditiofos Suermeros ÓC Anabaptiiias, a putationefa licum,vndc agricolp femp tencra falicu vir fulcaconquirut,qdiu ftirps antiqua aut ra* ix integra autfalua pmanet. Lutherienî dodrina vfiçp radix ilia eft de qua Moyfes Deut.xp.Ä Paulus Heb.a.loqu5tur,dice» tes, Videtcnequaradix amaritudinisfur* fum germinis impcdiat,iSC p illi inquinétur multi.Deus æternus det gratiâ fuâ,vt radix ilia extirpetur, autfaltem ab omniveneno ÔCamaritudinemûdctur G(. expurgctur,ne vlterius germinet furfum,ac maiora damna (vti verendu eft ) afterat q vnquam antea» QucadmoduChridusin EuâgelioMat.n, nosadmonetjUenouifTima flâtpeioraprio* ribus. Ira cnim Dei no vulcirridcri vfq;in finf. Si tarde vcnit,eograuius tanget acpu nietjiiifi cauiam ira- amoueamus.

'APPENDIX ELEGANS ex EpiftoIaPetri PJateani,Marpurgi in Haffia data, quæ de AnabaptlHis amp;nbsp;dcciuitatcMonaftcncnfi multa commemorat.

«^^1 V B LICI motus hic nulli 4/^*^ 11 funt,licet expedationeeorum ÿ ommûGntanimi fufpenfijpræ*

Si terquam Anabaptiftarum.Ho rum enim peftilentinîma feda IWeftphaliæ vrbem Monafterium flagrare etiam ifthic auditum vobis effe credo. Pau lo enim plufculu quam annus eft, cum ibi Chrifti Èuangelium fynceriterprimum, vt videbatur,doccri eftcoeptum, fedquido* cendo eipropofiti erant,homines plane ar rogantes atcp haeretici,ftatim initio de Eu« chariftiaouJt;u'i/7i£S fcntiebät.Confluxerut ldell,ntbil autem co velut ad nouum afylum, quicucp fm nabaptiftaRt in Germania inferiore nufq fcrripotuerunt.Hi primummodefti,amp;tan quam propter Chrifti Euangelium , pro* priis fedibus exturbati, hofpitio amp;nbsp;Chri* ftiana mifencordia vidcbantur digni. Pc« ftilcntes autem ifti Dodorcs ÔC hoscon» ucnas fibiadiungentesjöC miferorum ci^

ufum in pcrditam fedam non exiguumntf mcrum pcrtrahentes, tandem fe aperiunt, fcdartc et pcdetentim.Primiim fimulante» fede paruulorum baptifmo ambigere-

Itaq? progrefR (crudelt mifericordia con niuentcScnatu) ad hæc fcelerata etnefaria profccerunt. Primum enim armis dccerta» re paraci,forum occuparuntjMagiftratum omniadminifirationepriuarunt. Cbrifba* m,licet numero efTent fuperiorcs, pugnam tame funt deteffati: fiue quod crudcie illis vidcretur,ferrum in ciuium vifccra ftringe re, fiue quod Epifeopo dare occafioné oc» cupandæ vrbis nolIent.Habebat enim is ct equitatum et peditatS proximo vrbem ex» peditum ,fpccie quidequafi opem laturus Chriftianis,n intromitteretur. Keueraautc putatur vrbis voluifTe potiri.

Paucorum igitur dicrum induciis ægre a feditiofis impetratis, plurimi ciuium code* ftem iram infœlici videntes imminere palt; trii-jfponte exulatum abierunt. Hisprimu resfuas exportare pmilTum,niftfiquid efeu lentumaut poculentum efTet. Horû enim adeo nihilefterrifuntpaffi, vt mulieribus quibufdam, quæ agmen infantium partim

ferebant in vinis, partim ad manus trabe* ' bant,vafcula ceruifiæ plena, qua Fatigates in itinere paruulos recreaturx videbantur, adimerent,ipforumq^ e manibus infantium panes tritice os,quos eis mœflæ matres vel ad folatium, vel etiam ad leniendam famé dederant,raperent.

Paucis poft diebus eos qui fux Cedar no erant, priusin hoftilemmodum fpoliatos, ad vnum omnes exegerunt, nihil eis fuaru rerum relinquentes, nifi fiquam veftem no omninobonâfuiffcntinduti.AdeojVtCo» -[-rallia ÔC hoc genus amuleta infantibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;

pueris detraxerint, Nec conuitiisin abeun paruul'tt tes tempera tum,gentes amp;nbsp;imptos vocitan tibus cos, ipfis terq; quaterq? impiis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;con

crilcgis,intra horam plarricp vrbeexcedc’uenefi* refunt iuffî.Spiritum enim teftiftcarijGcn’^j^, tes ÔC impios ncci dedendos.

Quidam efchola noftra,illucHebraica dodurus erat miftus. Eum raptum in foru circumftetit concio fiirioforu, iubens pro* phetas,fpiritus de co fententiam cderc.Re fpondcrunt,ffuftulatim diflecandum,T ra» ditum enim Satanæ, EfFedumq? habuiflet cruentûoraculû, nifi quonindâbencficio, quibus aut mentis adhucpaululu erat reli» lt;|uu,aut mitiore damone agitabâtur,fuppli

do fuiffet fubtradusjacfugcrc pcrmifTusï Alteri, quem ante aliquot menfes codé miferat Princeps noftcr,vt Euangeli) veri» tatem contra iftosancrcrct,idcm fuppliciu (anguinariushic fpiritus decreuit.Sed in ci flcrnamquandam a mulieribus demiffus, biduum Sc hominum crudelitatem Si men daccm hune fpiritum latuit, tandemcp fiiga clapfus falutem repperit.

Itaexturbatis omnibus, fîuequi ex (a* cerdotibus,Monachis amp;nbsp;populo,Papæ de creta fequuntur,fiue qui contra hoc Euan« gelium le profiter! dicunt, vrbcciucs Ana baptifiæcum peregrina colluuie eiufdé fe« 6tæ obtinét.Domus pulchcrrimas Canoni« corûamp;primon'ciuiumjqui velfpontepro fiigerunt,vel • i funtcie/lijhabitandasde» derunt nifiicïa ÔCfugitiuis conuenis.

Epifeopus veroiam plus menlcm vias omnes obndet, auxilia prohibiturus amp;nbsp;cô« meatus, Ej. ifeopovero auxilia mittuntôC infirume”ta bellica Princeps nofier, Iulia« cenfisô Colonienfis, Epifeopi præterea Veftphaliæ. Sed cum ha?c fcriberem,ccrto nuntio didici,plusminiis CCC. mercena» ries milites euafifîeîn vrbem, necquicquâ prohibenteEpilcopo. Imo plærifq? partia Epifeopi cxfis^nonnullis in vrbem raptis, quo

quohim capita mox pra cifa, in mûris fpc* daculo propofuerint.Idem exituslt;quantu ego coniicio)mireros manet, qui agricola* rum fuitinFrahckenhaufcn, nifi quodde* uotamortiturbamultamorituranon vide atur. Putatur autcm, fi omnia Epifcopum defecerintjPrinccps nofter cum aliis eo ex ercitum dudurus.

VrbseftöCnatura fatis, amp;nbsp;arteegregie munita. Aquam habet,quam auertere baud facile fuerit. Ipfa in planicic fita,colles nul» los habet vicinos,quos hollis poffit infide* re. Arboresomnesamp;ædificiorum quod extra muros erat, demoiiti dicuntur. Eil prarterea fœderata cum liberis maritimis et Saxonicisvrbibus, vt nifi caufTa obilaret, auxilia ei dcfutura non cflent. Nunc vero, anhominum fit fatis habitura ad propug» nandum ambigitur.Nam commeatu ad to lerandam ob(idicncm,amp; pecunia in ftipen dia militum(fi quos haberent)exciuiü fpo liis eos abundare certum eil. Et hic quidé flatus eil vrbis fane nobilis amp;nbsp;opulcn tæ,di gnæq^ meliore fato, nifi Dei iudicia accu» iare nefas effet ac impium.

Décréta etiam quadam fceleratiffimp fa ftionis, licet amp;fcribcnti mihi 6C tibileeen ti animus cohorrefcet, tarnen pro fingulari

Carnem Dominum noHrum lefum Chri ftum negant fumpfifle cx virgine Maria» vt Ecclefia iam non Gt,iuxta Apoftolum Paulum,caro de carncChriHijöC os de of* fibus eius.

EuchariGiam magis etiam blafphemät, magnum Deum Baal amp;nbsp;Deumrotundum vocantes.Huncnos deuorare, hunc etiam cacare,ore facrilego publicitus pro conci* one audent proloqut.

Sacramento fuos adigunt,ne magißrati« bus parcant, neue concioncs alias q fuoriJ prophctaruaudiant, neue myGeria efferit, neue gentiC (hoc eß, reliquorum hominu) commercio vtantur, iis ne falutem dicant» neueGipGsfit dida,reddant.

Conuentus fccrctos amp;nbsp;plæruncp nodur nos agunt,ad quosnemonifiinitiatusad« mittitur.

Initiât! ßatim lpiritucorripiutur,aquo incttati,bacchantes vicatim difcurruntmo re vaticinantium,vltimum Gcculi diem,aut Gmile horrendum quiddam denunciantes. Vanar tarnen hadenus omncs eorum fue* runtprædidiones. Nec tarnen eos vanita*

tis amp;nbsp;mendaci) pudct. Aiunt cnfm fando» rum (hoc eft fuorum) precibus exoratam dtuinicatcm, mala quæ mundo imminebätgt; difterrc.

Libres ocsexurunt, indignantes, feab alio q ab ipfo fpiritu dodos videri. Sunt autem in vrbealiquot non ignobiles Bibli othecæ, quas miferum eft ab exccranda Cc» da hoc modo aboleri.

Viro rebaptizaco,(ivxor Anabaptilma recufauerit, illeÄ fuam earn efte vxoré, ÔC communes liberos fuos efte negat, aliamqt ftatim ducit.Eadcqi virieft,fimulier fiierit rebaptizata,coditio.Parui enimliberifem» per ei relinqu5tur,qui rebaptizari renuit.

Coenobium eft virginQ,quod träs aquas Vocatur,id Bernardus Romam Archiana« baptifta,fabbatoquodä cum fuisprophe« tis ingre(Tus,certiores facit virgincs,eadem node, qua? eftet futura, inter fabbatum ÖC dominicn di?, locum ilium, diuinitus fub* ucrtendum,haud fecus atq? olim fubuerfae fuiftent Sodoma amp;nbsp;Gomorra cum reliquit ciuitatibus fuis,fugerent itaqi, fiquac eftent quæfefaluasvclIcnt.Trepidatumeftanxi« inter pauidas puellas. luniores oés,{àrcinu» bs colligcrc, Ä fuga euadere tarn propin» quum interitum properant. Vetular quardi

primores virgincs, vanitate fprcta infa* norum prophetarum, perftiterunt in Cœlt; nobio. Senatus^ excubias difpofuit, ne fraude aliqua igne iniedo,furiofi oraculum fu urn verum faccrent. Permanfit Mena* fterium,permanetq? in hodiernum vfq? di« cm. Virgines vero,quædiffugerât,ab Âna» baptiftishofpitio exceptæ,reuera funtfub« uerfæ.Plæræq? cnim rcbaptizatæ funt*

Erat autem inter eas qupdam, Dorothea nomine, nobili amp;nbsp;vetere familia orta. Ad hanc, domum reducendam, pater lohan vonder Reek, quum cas turbas audilTet, vxorem mifit amp;nbsp;alteram filiam virginem*’ Quibus etiâ ipfis mens a Pfeudoprophetis exeantata eft,amp; rebaptizatæ,m3ferunt Mo nafteriJ.Senex tandem fruftra diu expeda» tasfequitur,multi{cp precibus amp;nbsp;blandi* mentis colloquio earum vix impetrato.Ita infit vxor, lohan vonder Rcck,fi baptiza* ri vis,adnos accede.Sin aliter es animatus, tu meus maritus no es.E tfiliæ. Nee nofier (inquiunt)es pater.Itaq? infœlixaluisfpre tus ÓC rcicfflus, animo confufus, multumqi lachrymansjfolus domum rediit.

Rebaptizatifua omnia in medium con ferunt,Senatum ex fua fccecrearunt. Verö npn magifiratum, fed rerum Ecclefiæad* , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;minifiro»

miniflros voluntefTe. Volnerunt duode» cim legere Apoftolos, qutbufdam inep ♦ tius/vt erat},vifum, omifTum efl. Velles quocp confuerantlineas, languineifq^gla* diispinxerantjiisin concionem tanquam ccelodetnifTisproditiirt fucràt Pfeudopro phetae,ad terrorem incutiendum plebi. ld quoq? re prolata a fœmina quadam,qup cU caeteris velles confecerat,difculïum ell.

Daueiitriæ cum a Magillratii deledus _ haberetur,ÖC auxilia contra feditiofos Mo nalleriéfes confcripturi elTcnt, plus.ccccc» reperd funt qui fe contra fratres fuos arma non captitros proflterentur. Itacp ipfa re fit palam, mali huius contagium opinione ferpfilTclongiuSjVt verëdumfit, nifi llatim opprefla fiierit exitialis coniuratio, ne lu» dumiocumcp dicamus fuilTe bellum Ru» fiicum.HienimóCad pereundn^C ad per* dendum ex æquo ad vtruncp funt parati. Aiuntcp adeffe tandem tempus, quomun* dus fanguine debeat baptizari.

Dummelongius tenet narratio de Ana baptillis,Epillolæmod3 fum egrelTuSjfed häctamemeä confabulation^ tibinôiniii cundam certo fcio.Vale.Marpurgi VIIL Calen.ApriIis.M.D.XXXini.

DE VENERATIONE ET Ittuocatione Satiâcrum, ac de honorandù eoïum Teliquiij^adueîfus Lutbera» «oj, érfôM Affertio. PKOLOCV S.

EMerferunt quidam, fub pratextu Euangel^ amp;nbsp;umbraculo ueritatu,falfa dogmata dijfe» minantet, conturbantesq. crbemChrtflianitf tranquiUitatë Reipubîic^ Cbrifliante,erfideißit ceritatê. Qui fane impudenter nimif,ne dieam itn p!e,impTimu a(feueTât,duot,cceli incolat amp;nbsp;Cbri fßi cobieTedes,non effe uenerandos amp;nbsp;colcndos, tabuiut nbsp;lieinde Diuorü opem amp;patrocitiium nikili faci*

tradatus. J^ttt, amp;nbsp;quod confcquent eft, poftrano reltquias fâ fiidiuntamp;fubfannant. Atq h^ecquidem patrare no reformidant contra eccleßlt;e confuetudtnc,tan to têporum interuaîlo cojirmatam, côtra fandorS patrü teftimonia,côtra facr^e fcriptur^e genumaiu amp;ucram intelligentiam.Egout iüorü fraudulen tif amp;nbsp;puerfif conatibuf obfißam, corrogaui ati» quot auiloritatet ex locupletijfimo penu facraru literarû,qbui obteâus,aduerfariorü tela, partim in ipfor bagiomafligaSjbdi: eji, diuorü calumnia» tores retorqucam, partim à Chriftiano grege amp;nbsp;orthodoxie fidei cultoribuf propcUam.

Tune igitur(ut tecum congrediar,infane diuorum irrtfor)illum ejje utnerandum negabis,qucm pater cceleflif honorificatiaffertor noflerCbriffut apui loannc.n.ait. Siquu mibi miniflrauerit,honor{fl cabit

ttUf tum pater neus. D/ues quiCirijlum imitatl funt, qui Cbrifto miniftrauerunt, qui animant (ul tn boe mundo oderunt, ut in uit am ^eternam cujlo» dirent, pater cteleftis honorât, amp;nbsp;tu honore pri» uasiCbriftus ntinifirif fuis honorificattonc poUice tur,tu diuos iamcumCbriftofineßneregnaturos, ab honore tls“ uenerationc repcüis Animaduerte quæf o,quim bene tibi conueniat,cu promiffnCbri fit, cum Euangcli) documentU, N onw C hriftus Luc.t^.fub patrit familias parabola,iu miniflra« turü dicit,quofquos ifamulu inuenerit uigilltesi O* diuif in tcternam heatitudmê auäoritatif,mini fierium uenerationü denegasi Audi Lucam,cuiui laus in Euangelio.Eeati(erui illi quos, cum uene rit dominus,inuenerit uigilantes,amcndico uobit, quod pracinget fe, eyfaciet tüosdifcumbere, amp;• tranfiens mmiflrabit illis. Difcors plane ac ex di* ametro pugnans fententia inter Chriftumamp;eum quiebrifiianonomine feiaäat. lllicenimhumtlis dits fe pracinget,ut fanäit amp;nbsp;amicif fuif fantule* tur; hic tu pertinax diuorum contemptor, animunt obftrmafii,ut (anäifCe eleäis infultares. I Ilic cre* atari fe coditoe creatura accubitü parat,biccréa tur a Creatore in fanäif fuis mirabilem afjgt;ernaris lUicredemptor tranfiens miniftrabit, bic uefanus bonücio quos honor are redêptor mandat, irrides. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Sed aif,faCTaferipturatefiimonia te fequutS, ijibac opinari, feriptum effe tn M.attb. Dominum deuia tuûadorahis,amp;illi foUferuies.ltëinDeute rff/iamio. Dominum deum fuum timebis, amp;nbsp;iUi foli _

AÖ.lt;4feruiesAtem Paulum amp;nbsp;Parnaiam in Lyftrff,heâ norcin fibi i turba,utfacer dote louis, exhüiitü re»

A^oc.t9 fugiffeAtem Kngelum loatmi, ante pedes adora* re uolenti,dixiffe.yide ne fecerit,conferuusenim tuus fum, amp;fratrum tuorum propbetarum, Deum adora.

tasfeduereor ne recte inteüigas. Deerrantfape* numero m facrarum literarumuerofenfu eruendoi, sjui ad eastraäandas illotis(quod aiunt)manibus prodeunt,nempe qui literie inb.ererc ita foient, ut jfiritum ncgligant, Qnod amp;nbsp;tibi accidiffe facile commonftrabo.AfferK enim folum deum effe ado* randum,fatemur, fub certo intelligentie tempera* quot;Dan.i mento. An non Nabucbodonofor rex Danielem iudith.to adoraucritiluditb Holofernem i» Conopeofeden ^.lAcg.i ternit^atbanpropbeta Uauid regemilofueprinci lofuc. 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exercitus tenentem euaginatum gladiuml amp;

Cenc.tQ tandem Ahrabam (ut aliquando finiam)angelos{ Ef tu me aftringes,ne citra dljiinâionc,citraueri intelledue condimentü,ßmpliciter admittam,folîi deum eß'e adoranduml Aut enim bic diflinguas necejfe efl, aut facram fcripturam à fe dijfidere, ati^ fecum pugnare conßtearii. At (^uid tam ab» furdum, tam perniciofurn effe poteft noftre religi* onijquàm facrarum Uterarumpugnantiam di» fcordiam agnofcere i

Ab hoc non dif crepat,ijuod fubditur,foli fci» licctdeoeJieferuiendMm. Paulm ait ad Timotb.-

fecuîorum intmortaU inuifitili foli Xico boi ner CJ'gloriit in f^ecula fæculorum. Aii Komanos veto.Gloria amp;nbsp;honor amp;nbsp;pax omni operand ionü ludao primü amp;nbsp;Graco, Viden bic eiufdemauto rispugnantes fcntcdasielanguefcct ita^^ uel Pau li autoritas, uel ca qua fecum pugnare uidentur, diflinâiÔemidganda funt^et diuifioncleuiganda, QmoJ fi adoradonif, ji honoris diflmäione opus fit,qui fit,ut fimpliciter proniicies,quodua» Tiumamp;multiiugumiCur in unum fedionis mem* brum fic inclinas,ut alterum reiiciaspenitusiCo» limus amp;nbsp;adoramus d€um,ut creatorc, ut redemp* torem, ut remuneratorcm, colimus Gf ucneramur diuos, tanquam dtuina exceUentia quodammodo confortes.^os fanèregiusPropheta, deosuocat Pfal.8t Cfiliosexcelfos omnes.Ç^os Dcus,praconePau lOfpradefiinauit conformes fieri imagines filij fui. ^om.8 Qws deniifChriftus per Matthäum amp;nbsp;Marcü M.att.n fratresfuos,forores amp;matrcs appellat.lUud ado M.argt;j lationis genus Chrifoftomus,Auguftinusamp;facrQ fanda dodo^'um turba ZaTçtiw, hoc efl æcu»

appellare foient, ut latriamfolideo tribu» imus, ita duliam diuis amp;nbsp;fandis communiter im» partimus.

Hie fortaffe nares corrugabif, audito noua quodamprodigio recentiü uocabulorum, Sed mi» bi crede, non effe ociofam uocularum inucntionêf quam fandi patres, cum ad facrarum litcrarum tenebras iUuflrandas,tu adplacandas quorundaia locorunt

lt;[P4n fecunda de itttiäorümuocationc. Secundo clamitat utfane mafitgia, fanâer5efgt;ê non efjeimplorandam,tuit,nefCIO, andeifgt;raf}dl/s i.Cpr.3 confifut-^odfi tuit,tam Paulumlapfumfatebe» rit dicentem.Non fumus fufficientts cogitarealb 4jutd à nobit lt;juafi ex nobu, fed fufficientia noßra ex deo cfi. Quod fi dei, non eft excludendumfan» tlorumfgt;atTocinium,lt;iuipfecum deus ijuo^ not tdi hortetur, ut uocemus amp;nbsp;ad aliquem fan» äoTum conuertamur. Quod ut planius mtcUigas, Ïibuit hoe loco orationit futur am paulolaxius ex» plicare. Tu ne tandem illorum opem exibilaturut es aut reieäurus, quorS preces tot iet irx dei refii» teruntltotiesmanum iam fulmina par antem auer» teruntitoties deumad uindiäam accinâumplacé EXtf.jz. runtiNone Dominus loquitur ad M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dimitte

meutpercutiampopulumiflum, amp;faciam te in gentem meami N onne Dominus dixit ut difperde» Pfal.to^ jrit 1frahclitaSjftnonMofes eleäusciusßetiffet in vr I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conffieâu eiusi Nonne fletit Pbi»

liu^tff pl^tcauit, isquot; ceffauit quaffatio I Nonne — ’ J\aron arrepto thuribulo inter ignem arfurumif populummedius ßetit,amp; dei ira ceffauiti Nonne (fi lacobum audias^multum ualet deprecatio iufli lac.e. Nonne Helias orauit, ut nou plueretfu* per terram,amp;nonpluit annos tres amp;nbsp;menfes fexi Nonne rurfum orauit, amp;nbsp;ceelum dedit pluuiam, terra dedit fruäum fuum i Hic Mofes,Pbineet Aaron opem fenfit populus lfrabtliticus,amp;

tu icittortatt ppem exptoiet {WclfeUd Mereei dente, terrii ffluuia amp;nbsp;adempta amp;nbsp;reflituta eft,

Dices fortaffe cumVigil4fttio,uiuos mutuopro Obiectia fe otare poffe, nuäiui autem demortui pro alio ex audiendameffe orationc, atq; it a Diuorumopem, (puam fufaad deunt pro nobif oratione fieri opent, expeäandam non effe, Hk tibi reffondebit Hlt;elt; y ronymuf. Si Apofloli et martyres adhuc in corpogt; re coftituti, poffmt or are pro clt;eterif, quando pro fe debent effe foüiciti, quanto magit poft coronas, uiäorias,is‘ triumpbosiSiquidetnStephanus imi* tator Domini fuit et primus in Cbrifto j»rfk)ir,pro perfequutoribui uiuens ueniam deprecatus fit, nunquidpoftquamcü Cbrifto effecaperit, minus ualebit i Paulus ducentasjeptuagintafcx animas Aß.jy fibiadhuc uiuenti condonatas in naui teftatur, at poftquam refolutus cumCbrifto regnat, nunquid tarn ora claufurus eft^N on finit diuorum iam per* fecta cbaritas,ut mortui minus aut ueUnt aut pcf» fint quàm uiui potaant. tAultumorat^in Macha ui beorumlibrofcribitur)propopulo amp;uniuerfafan ’ nbsp;nbsp;' *

cta ciuitate Hieremias propbeta dei. Afcendiffe fumum incenforü de orationibus fanctorumde ma Apoc.^ nuangelifCoram deo,Apocalypfisteftatur,

kurfum obmurmuras, deumferutari corda no* ftra,deum noffe quorum indigeamus,proinde opus non eße, neqi nobif quidem intacefforibus qui uo^ ta noftra Deo exponant, neque Deo miniftrit, per ^uos exauditameffe orationem noftram declaret.

Pfal.8} ^^erinttlt;iitema3Modum Ticuseji, qui uotatiojlri cxaudire,quiorationes implercpotcfi. Dominui efl.quigrattamdabit,ita quoquc Dns deus interim,neq; uotis annuit, neqj exorabilem fe pr^eftdijttifi intercedentibus diuis. Könne apud EzecEii Ezechielem Dominus ait:(2ÿd:fiui dceisuirü,qui interponeret macer iam, Cr Jiaret oppofitus cÓtra me pro terra nedijjiparem eami Potuit utii^ Dns non diffipareterram,attamenuirum qult;efiuit,quo Merpeliante d di]/ipando remoraretur. Nonne 105.41 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dominus : lob feruus meus orabit

prouobis,faciemeius fufeipiam, ut uobisnonim» puteturflultitiaiNonne ineodem quoc^-capitedi» citur,Dominus conuerfus eft ad pcenitentiamlob cum iÜc or ar et pro amicis i Or a runt baud dubie amicilob amp;nbsp;exauditinon funt,orauitlobproami cis,amp; conuertit fe Dominus ad petitionem eius. Adeoejficaxefl: iufti deprecatio a[j'idua , adeo ïnM.att. dulcisante deumoratio(utCbrifo!i,ait)quamcha ritasfraternitatif cÓmendat, adeoq,- magna funt ii.deci. (autore Auguftino) in terriiper fanctos curatio» ^ei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;num folatia. S cd htte mittamus, ad tertium acce»

CPdrs tertia,dereUquiis fanctorum, CotraVit Poflremo doles(ut cum Hieronymo loquar)mart^ gilantiu, rum amp;nbsp;c.eterorum diuorü reliquias precioßr ope» riri uelamine, amp;nbsp;non uel pannis uel cilicio coUiga ri,uel proiiet in Jlerquilinium.C^id te rogo recon diti fanctorum cincres offendunt,quos€tiamCen» tet

t«, i^oraittf iMwrc, crtiinv^nm iffc futantiCur cffa c(mtetmif,(}uibuf corpus contpa* t.Cvr.i giMtumfuit)domicilium inbabitantis grattai qui* bus membra cohafcrunt templum ßfiritus fanctii quibus oUmdtuina uirtutecocuntihis,redintegra* turn corpus fimul cum anima aternabeatitudinis particeps eritisi animamcolis^ cole amp;nbsp;corpus di uorum,cole membra,colereliquias. Quod anima nunc confequuta efl, corpus olim procuidubioadt pifcetur,furgetcnim(ut Paulus ait)inincorrupti‘t.Cortt^ one,fur get in gloria, furget inuirtute,furg€t ffi* rituale.Tu demortuipatris relictam tibiuefle ho Aug.de norificenter tractas,reuerenter induis, amp;nbsp;ofl'adi* ci.Dei* uorumfu^iUabisi qua fané hoc magis honorari conuenit,quopraflabiUorafuntindumento, An* vulo, quem amicus decedens i uiuis tili legauit, digitumnon exornas,nifi cbari amici imagofube* at,nifi dulcium ucrhorum memineris, wifi annulum etiam perpétua amicitia pignus relictum exofcu* Jaueris,amp;tu in cineres diuorum nobifcum repofi* tosmordacem iocum confingcsiLinguamcoinqui» natamquafiignemdeuorantem amp;nbsp;gladiumacutit exeresi (Quid enimfunt cineres Cr ofla, nifi qua* damfanctorum pignora in taris relicta i qua amp;nbsp;futur am refurrectione nobis prcmittunt,amp; in cor* paisglorifcationeJfênoftri erigunt.Audipro* -phet3dicente:Kefurgentquiaantinmonufiic:is. ' Audi eundem in alio loco:Ofl'a noflra quafibaba germinabunt.Hanlelem audi tefltflcantem^nultos

P^udi ebrifluM effe afferentem Qeum Abraa baa,Deum ifaac^Tieum lacob,Deunt inquam non ttortuorumffed uiuentium.Quod ß offa renitefcêt ßmonumentifoccluß ad uitam excitabuntur, fl ebriffut uiuentium Deus fit, Abrabam, ifaac, d“ Iacob, non exfola anima, fed anima amp;nbsp;corpore coalitorum. Qifi flt,utdiuorum corpora uenaari refugit, qui ea in Merna uita communionem effe olimreuocanda,ex certiffimis facraferipturate* ftimoniif Üquido cognofeiti fed uercor neftupidi» or fu quim ut bac inteUigas, aut f iltem peruica»

• • ciorquimutmteUigereuelis.igiturorationemß* flam, atlt;^ te bortabor, ut pofl bac linguam refor» 14^.5. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad fobrietatem fapias,ne forte tbefauriiet

tibi iram Dei in nouifftmis diebus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

j«J aiîi^rwnltfc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tûï,

ÎIHé““''*' bpe^*^'^ jluiti- um câïîSïSinuifrtw P flîptuIlfftMSunnn • gt;«

j: tjîrtn 1 boxir oMbcf pü»rbî jtgt;etF(^* tnnar^calcuîtnl^ mlw ^wbterà’mimnittf

etu^4 rttttt« tnlhi^ »ÂPeUrtiKs^tntfibia^ 5w1^lt;m«u*tntntAw4M»^aH4fp(in*^ ttS» e«75w fl2lt;4lt;wniol ƒ

liio^ tv^t«(^ttr i- n-èitM îùaAwJt^ mlt;^ «, in0tF-ttucnùv 5I} cilcic’t2t4(lîr v^U'offionuc-âe^Ml» nAn'tsitouCwlipf^i^ 2gt;té(^t*a7a«(htr fu1gt;»m«£ alibtuuu^-y^^ (}ti«.»t^ut1fteiuetitfit^ o^ih^thti)è lt;ï^

^Ï»w2*3 iwo Me 41 Ö^-f'

lt;3t OU

y Mit

Whi

«âtnj 7WUgt;I

gt;t4Ult;

*ci4r

MÔM» o^câ» wwm-

dtww^