-ocr page 1-

IOANNIS GOROPII

B E C A N I.

Ex officina Chriftophori Plantini , Architypographi Regij.

CÎ3. Id. l X X X.

-ocr page 2-

-ocr page 3-

P R V D E N T I s SIMO Q_V E

VI RO GASPARO STVDLERO

ï y R C H I

~ Chriftophorüs Plantinus S; D.

fAcNI EGO

ZpiVchi^Sr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lcriftO'

do^rinani^. cauffa^

adh^Q tllo Anticpitpihtts Bec^ ce^eUna nomen ludens fecerat ) edidi j (B* ,g nanc mort no nlicpornm eim oprum edi^ tionem aaid'epm aggrefjds, nancpam e^ nim pizniderem'^lerif^ne etiam ntteratls ër doöïü^lt;uiri hnim monument a non faBnra adgnflnm^ ßne pin JoAcex cvltima antipitate reptita^nona mnltU'^ine pin ignota iii Ungna nofira, pam dieÇâp nbsp;nbsp;neeefjdrio immißcet: ) tarnen pin

ßempTartemßndinmß^menmad honnm ßMienmv'etnUJJemnon admeam^ etiam hec rationemeam hahni: (Sr ne Beeani ingeninm do^rinaß^perirentfprire alîpid malm rehm mets, ^n po eonfir^ malmm me eonfdio anxdioß^ tnofateor.pi renevßm Traieölo, Beeanm nofler moviens te nottamp;fidei amienm enoeanerat res Ça OS’^n a cam clariJÇ Ltznino Torrentio eommendaaerat ) anöior mihi ^atim failliferipa hs,c caalgandi^ ër eim rei car am no leaem etiam Becano morientifaijfeollendifti.Dedi hoc ergo lihenter amico mortao^dedi tihi. pi cam adflilia calamitofa nobü hetc temprn wider es j lihrosps.terea Beeani eins not^ ejfe, wt panpa vpimi^ non faßim nec opinie wÆnirentÇro tàa in amicÇimam ër doUif wird pet ate fonte car allt eut j^on contemnendapeanù famma^ Çampm mei laborepae iaaarentar. ^aodcalcar mihi wirejpe de-' dit adijiapragenda’.feat (S’ ^ofifhi Scaligeri doltißimiaaono-flrowiritellimoniam. pod etß far am dehoneßißimo wirohonc-ßam’i tarnen illac walmtwt commotis maltd ad widendamÇla-

2 o höc

-ocr page 4-

hoc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B^cccfelanorum ^cndäcriw , qithm

fnoribiii totU o^o annü, co^ito hreùi cciiicm Bccccjeîana itcni/n dare, fid cwreöldab aa^ore,dum coiaercf4a^/i^^.Tîbi tem, ^rtidentißime^Zmhi, ^arfem fifi^am ifioram of er am, cai Hierogljfhica nomen,idre mih ^ifiam efidedieafe^P'rimam efaia -fro amieitia aaöior iffe, ß lt;^imßet, idfdöiarae widehatar : deinde eÿ'iïa Aejanm, wt eaw ddigentM,ftadio, liberolitate lax data his li^ brd, if fie etiam ab iis aecl^iat lt;^icißimlaeem. Qaodfiataram con^ fido’. non filam fr oft er iHußreiam Becani nomen, fed etiam fro--fter.fr cf rias taas egreffafefae ^irtatec: fradentiam dieo,modera'-tiemem , fidem, ij^aiboi frobafiii te iam ante, nunc maxim'ein hoc f Miso manere^, efaodcam omnidlaade èr amore adminßras^ Vdiiamp;nos'ama, Antaerfiet fdibeSext'iiib. M. D. lxxx.^“

-ocr page 5-

INDE X • R ER V

ET VERBORVM J-.

IN nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;; ,

H 1ER O GLYPHIC A. quot;nbsp;X

. . ' / /•

Litterç prdrtünciatiö öc iignificatioi 14,96.

A amp;nbsp;E proprium, vt litteram tinnien-

' tem fibifocient.

Abraham obedicntiæ cXcmplüm.

AbyHini frequenter crncisfimu-lacra in cöllo amp;nbsp;manibus fe-runt,amp;c.

■3Ct. quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ■ ' -

Achelous vndedidus,5cc. 108 copiæ cornu permutauit A-maltheæ cornu.

'Acheloidi Herculis certartien pro . Deianirà.

* Adam vndediftus.

'Adamus defecit in l.iude diuina ‘priitfquam Iccpenti fidem ha-bcrec.

Adami fidem Dei promiflio præ-ccfiit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'' I25gt;

Adami amp;nbsp;Chauæ in paradifo la-pfus. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- 181

Adorantes «ur dextram oifi foleäc apphcarc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qt)

inuènerunt. 51

inuentorem putauerailf. 12 'Ægyptij facerdotes Cinibrica lingua in facnsvfi. 28,154 'Æiculapius vnde diäus, amp;c quod '^numengt;amp;c.

«r'iïii. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J 138

jfelbpus vnde didlis;--i lyiiSc fcq‘. Æternicas.

Age'notqiudfignificeç. 3,’5. idem eft qui NochtrsP 3,quot;9111. cot l’hœniciæ rex finga.tur, amp;c. lO

' CtTeq-eics filius CddÇAtts. 3. Sd 11, eius filia fingitur Eiifopa.

Annus'quid hufiîdno geroeri præ-' Jtiterir. ' nbsp;nbsp;nbsp;•■.lu jgj

Ayp/^ diöus Pau.. _ nbsp;nbsp;nbsp;1.^-j

Am htferæ prböüi^iitfoi' 219 ‘-^iusgermanuqa nomen. 22.3

116,149,152,181 Ali quibus cum alauOis in cæluiji Vehimur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nuquot;i

Alauda vndcdiiSa. 116. vocabu* ' lumcft Gallicum, ib:d. 'amp; feq. Alaudadiâa Coridos amp;nbsp;' (il{. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;105

AlaudaChriftifymbolum.- izi Aiauda ipfa terra antiquior dici-tur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;315,117,120

Älätidafeptiesc^uoridie in altutn cuolatjSt hymnos Deo canitiiiy, ii8.cius cantusepinome. 140.

Aiauda pattern dur in capite fuo lepeliifie fingatur. 115,111* ’

' eius pater qua ratione niorcuUs dicatur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;121

Alaudæ antiquitas. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;115

Alaudæ caput fepties in Bembi tabula hieroglyphica. 11 8.

Alaudæ capita quid fignificent fin fuprema fcipionum parte.

126.

Alaudæ natura hominibus fedu-loimitanda. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;122

Alaudæ opus, fides. 115,116 Akfquidfignificct. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;113

Alef Jitteræ figura, figura partes, amp;nbsp;partium rationes. 96,113

Aleph amp;nbsp;Dalcth in figura difcri-' !men. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•• I52

Alexieacus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;216,131

■A'xixxagt;-trr«r diâus Pan. 267 ■Almufia Canonicorum. 198 •Alpbabetum cur ab A littera fumât initium, amp;nbsp;in T definat*.

- 44. •

Alphabetum duas vitas indicat* 18,2 2. amp;nbsp;feq.

AlphSibeti recitatio amp;nbsp;intelpreta-, tio, 24. eius ordinis ratio. 148. Alphabetic« Orationis idem qui

’ Dominic« ordo,229. eius pa-raphrafis. 26. eius cpilogi arti-f.-' ficium. .' ■ ■

Kltaw.-f’’ • • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?■ r Cÿ

Altus,a,um.

îûni., nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•quot;

Amalthea quæ, amp;nbsp;vnde difta,amp;c.

205,109.

'A’m'alcheæ cornu, vide Cornu. ■A*a«pi2, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• 204,205.

Athoris cauff«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Amulenirttfidiflimum,veritas. 51 «nî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

«II*, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

«ng.quot;'quot;quot; ■’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;218,130

Angelus Caninius Ahglareiifis refiifatur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' 6. amp;requcnt.

Anguisvndedidus. • 218 Anguis fidus inSeptentrîénalicç-liplàga. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^

Anima totius vniuerfi,ignis..i5o, t5fp

Anim« definitie. I ■

Animam cum corpore interire , . pWfuafio diabolica. roo

Anrmns à carnis derfideriis abftra-.Eédùs. 114. frcno domandus, - ,^57; . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;... .

Ahtiqüus dierumiquot;’‘'''f' i c-i lyo Antiquiffima quæ funt j cadem ef-

fc præftantiflima. gt;nbsp;i f

DiAntonius cur Tau habuerit öc in manu fleinpænula. 265k eius natales.

Antonius Cheualletius réfuta-tur.

Anubis vnde didus* 264,26) Anubis Ofiridis amp;nbsp;ifidiscuftos.-i

164. Spiritus fanéli eft fymbolum.

Aperio, is.

Apex,icis. Apices litteratû quales olim fuè-rint.

A pis nominis etymon j S{c.z6i.

Apollovnde didus, amp;c. 56,57 Apollo didus Hafpocrates.5 6.

quare. ■

Apolk» idem qui Horus. '5Ö

Apollo cur è loto primum exfti-tiflefingatur. 84,85,86.0:feq*

Apollo Spiritum landum denó-.

tat.

Apologi à Cimbris origincm hal-buerunt.

Aprilis vndedidus. • 6^

Aqua jmateti« teflera. .

«t. nbsp;nbsp;nbsp;’

Ara maxima*

Arces cur altioribus opidorum I0-cis communiantur. 75

Ariforrhaacquenatura*' 1 95

Aries cur Zodiaei initium occuper. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.i; .) ■: 1^6

Aries immaculatus Ghrifti fymbolum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;157

Ariftophanes poijta Comicus,peC-fimiis calumniator, amp;c. 51,115 188.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J..

AriftotelesjPythagorq StPlatonis defertor', hniftrè veterfes philo-fophos interpretatus. tjyyiyi «Oh. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..'.139

Afcusgigas.

Aftroaomiahi duabus columtiis antediluuiuminfcriptam falfo d lofephotradi. ■ n il

Athanatitontes didi Get«. loi «u,«nt,«utoe. 116,204,25 5,270 Auditionis frudus*

auf.

aug.

Augur, uris.

Augurum verum amp;nbsp;proprium officium.

Auguriaquæ böna amp;nbsp;quæmala.

' 4y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-quot;’■a-a'if' B

Auguriorum origo amp;nbsp;vanitas.i 38

Aura, æ*

Aurisjis. lt;•

AuTis afinina in Harpocrate âc $ 3


-ocr page 6-

INbEX EÏRVM ET VERBORVÜ

eius noöua,quam notationcm habcacyamp;c. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;94,9 J

Aurespatulæ in Canopo quidfi-gnincent. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11 j

Aurum vnde didum. 83, vndè }(pvirof dicatur. gi. naturæ no-ftræ neque vires neque nutri-meotum fuppcditat. ibid. Soli eflfacrum. 66. auro prxfercn-dum plumbum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;82

Auxrliuni diuinum omnibus in rebus implorandum. 201 Axones.

B Litteræ pronunciatia Si figni-ficatio.

B Cimbricum fæpc in 1* tranfic ■ apud Latinos.

Bacch us didus Noch us. 1 o, 11 Baccho à veteribus cornu tributû.

ZQ7.

Bacchicus thyrfus cur pro mu-crone conum habeac pineuin.

Bacillus cuiufmodi appingatur D. Chriftophoro, Sic.

.. 126,127.

Bacuius Hdeicenera.126,127.

Baculus pailoralis reuciationis al-

, terius lymbolum.

2elt;w. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10,189

~BæR nomen vnde Scythopolita-. nisimpofitum.

i»ant. 25ar.

Bardocucullus,

Bardusquis dicennul nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ï-ji}

30 .18^ 2£f. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;153.199

20t£/2Sfg. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;201,21}

æerôtr,

I' .

BeuaCanonicorum. 198. amp;feq, Bchema.

Behemoth.

Belial.

S£eu, idcfl.fum.

2êni,2iîniô«,ideft,turma. 231 Qênjen.

Bcrclic vociscotnpofitio. 241 Bet Hebreorum littera quid figni-- ficet.6,7. i34.eiusfigura. 134,

M38.

îSatrUijt.

£7«;w,f didusBan.

Binarius dilatationi Siamplifica-tioni maximèconuenit. y-jG Binarius fecundam in Trinitate i pet(onam,ideft,filium dénotât.

21,24«

Binanj vita quat, 11

SSiaiîcr.

28orcit, JBoir.

aSorrltoiboont.

aSog. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lu ■gt; ;

Boij.

aSonr. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ : i- I9fi

aßaijjaBoM**!« iöïaim.'' nbsp;nbsp;nbsp;'■ O f...

33tiJ». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Cabiri vndedidi,amp;c. - 2jlt;i Cabirorum pueri.

lt;îar.

Cadmilus.

Cadmus Vndccîidus, Si ^uidfi-gnificct.3.vndeoriundus. }.S)C leq. Agenoris filius, 3, 11. didus laper us,amp; idem e(l qui la-nus.2, 9,11. an primus fueric littetarum iuucntor, i.amp;feq. cius’vxores. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2

Caduceum.

Gæluin,caput voluptatis. igo terra bcatorum. 67. reuciationis prioris teflêra.

Cælorum motu omnis diuinus or-do deferiptuseft.

Cælcftium corporum contcmpla-tioquemfrudumadferat. 123

Caiarriüsj

Calor alius quidam amp;nbsp;diuinior quàmclcmentaris. 150

Caioris regni exordium. 130 Camillus.

«Can. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;110,171

Canis præftantia.

Canopus vnde didus. iio.amp;feq. Canopus (lella.

:nopus Ignemdeumdiciturvi-

ciOe. tO9,113. lituum tnanibus tenet. I4ó.cuiu$ rlt;ifitfyinbo-lum.

Caaopiaurespatulæ quidlîgnifi — cent. 113. eiüs faix quid noter. 112.eius fabula.108, iO9.cius monumenta inÆgypto. 108. eius fîmulacrum ex Ægypto Antuerpiam allatum. ic8

Cap litteræ figura. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;180

Cap vocisfignificatio, 179 Cap in oratione alphabetica quid fignificct, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f ,, i8ô

Capedunculæ Numae. 262

Capio, is.i

Capitancui.

Cappæ monachorum. 179 Capræ hieroglyphica fignifîcatio.

208.

Caput, itiî.

Capitis diucrlâ nomina Cimbrica.

174.

ƒ1.84

Cardo, inis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Carmina fiue Verfus fuiflê ante^ quam litteræ fetiberentur« * x

Garnis opera.

Caftorvnde didus. 253 Caftoramp; Pollux Dij Samothra-

Caftor amp;nbsp;Pollux didi Coryban«-tes.

Gaftor amp;nbsp;Pollux didi Diofeori ôc Sotercs. i$J. curpileatiin an-tiquismonumentis pingantur. 2J $. Caftor cques, Pollux pu-gil quare fingancur. 2 j.j.eorum memoria apud Phœnices data iam olim ante Troiam euer-fam. 2i6. eorum fabulæ amp;nbsp;fi--mulacraexplicantur.

Caftoris nomen D. loâni optimd conuenit.

Caudex, ici««

Ka^«/r.

«Ce fiue Me. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44-i8i

Celada.

Celo,as,are. Celfu$,a,um.

Centro comparatur Deus. 97

Ceres,eris.

Gereris fabula expiicata. 240 Cerimoni£,arum.

Geruix,icis.

«Ctiir.

Charta ex papyro quomodo fieri cpnfueuerit.

Charta ex tritis lineis St goftypio. 31,162.

Chiet quid fignificct. 169. amp;fi:q.

Chiet littera aiufdem cum Chi

Græcofiguræ. 173.eius figuræ explicatio. 171. eiusgenuinus fonus amp;nbsp;pronunciatio. 169

Chinæ crucem inter facta figna habent.

Chinae iam olim optimam char-tamfecerunt.

vnde dicatur aurum. 85

Ghriftus qualis fuerit ab Ifaia prq-didus.

Chriftusideahumilitatis. 71

Ghriftus verus Hercules. 22

Ghriftus Pan magnus. 267

Chriftiinorcé quæ miracula fuo-. fecuta.

D. Chriftophoro baculus cuiuf-modi appingatur. 126. amp;nbsp;feq.

Gidaris Perfarum regum. i8é Cinibricæ linguæ peculiaris cft cortuerfiovocum..

Cimbrica lingua vfi funtinfacrit Ægyptij facerdotes. 28

Cimmetiis folis littCrarum figuras hieroglyphic^ amp;nbsp;fymbùlicq. 29 à Cimmetiis rationé feribendi ac-

ceperunt tdebræi.

Circen/ès iudi.

Circus fôli confecratus.

Circiduæ pidurx.

Circi pars dextra quæ fit. , 40 Citus, a,um.

Ciuis,is..

Ciuitas Des optimè Sxe dici po_

teft.

Ciuitas Dei qua calliditate oppu-

gnetur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

CiuitatisDei arx, quies Si tran.. auillitas. 75,77.ciusciilèscf-ficimurmortc Chrifti. 7 f Clema.

Clcpfÿ dra, S. fpiritus fufionis fyinbolum.

Clepfydrarum vfus.

lt;lint. .

Clim.2x,acis. - ,

Clymcnon.

lt;oc. ,, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ i.20

Codex.

84

Coec.

Collis, f.; nbsp;nbsp;nbsp;.1 .

Collum.

Colum.

Cóciuis Latinô eue no dicatur. 7 ;

Conta*,


-ocr page 7-

Conradus.

Cönfilij in quibufüis rebus expe-diendis neceflitas.

Conft.

Confuetudo altera natura; 34

Contemplariquid.

Conuerfio vocum Cimbricæ lin— guæ peculiaris.

Conus vndediótus.

Conus quid, amp;nbsp;quo à Pyramide différât; 104. eius fignificatio hieroglyphica,

€oon.

Cojj, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;83,104

Copet,

Coppcit.

Cor,cordis,

Coridos dida Alauda; lof

Cornu Amaltheæ. zof. quare co-piæ cornudicatur. 2o8.curca-præ fuiffefingatur; 20g

Cornu Baccho tributum à veteri-bus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;207

CornucüiusreitefTera. 206,207 Cornu omnibus aliis vafîs excellé-tius; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;206

Cornu pro fuperba potentia in fa-cris licterisqua racione accipia-tur, amp;nbsp;rurfus pro iufti hominis forcicudine. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;206

Cornua Huminibus adfcribi fole-re. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;207

Cornuum apud antiques reuercn-tia , amp;nbsp;vfusin facris, amp;c. 206, 207.

Corpus fphæricum quid fît. 3 J Corporis pars dextra amp;nbsp;finiftra, amp;c. nbsp;33,54. amp;feq;

Corporis partium in orantis po-fitu hieroglyphicus cxplicatus.

Corporis virium ôi roboris cauffæ. 5^-

Corybantes vndedidi,amp;c. Zf6

Coryphesgermana figura. 188

I

Crab. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;31

Creatarû rerû quatuor genera. 15 9 èCreaturisjhufnanæ falutis arcanum confllium elici non poteft. 148.

Crefcn/ «fftcfeicn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;51

Crines in qiiæftionibus nonnun-quamabradi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fz

Crines abfcindi,trifte veteribus. 52 Crines ad robur conferee curcre-

dantur.

Crin ium généra tio.

168

Cronus;

Crue. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;240,250

Cruxjcrucis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;249,230

Crux inter facra figna apud Chinas, amp;c.

Crux perpetuum fcutum aduer-fuscacodæmonis impetum.258

Crucis apud Rom. ignominia.149 Crucisdominicæ fignum inter fa-cras ÆgyptiorûIitteras, amp;nbsp;eius interpretatie. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;260

Crucis figura. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;250

Crucis figuræ hieroglyphicæ in Serapidis tempio euerfo repcr-M HI£ROCIYPHICA.

tæ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ZfO

Crucis noméapud Abyflînos.

Crucis fimulacrorum ferendorum in colle amp;nbsp;manibus vfus apud Abyflinosfrequentiffimus,268 «tfrup». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;250

Cunt.

«fuifttljth.

lt;t«l.

Cuneus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;105,120

Cuneus malus malö node quæié-dus,

Cupide eft Harpecrates. 90 Cupidinis armorû, arcus amp;nbsp;phare-trçinHarpocrate fignificatio.90

Cupreftus vndedida. 104

Cuprefliis dida meta. 103

Cupreftus feralis aiborcurhabea-turapudPoëtas. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;102

Cuprefliis facra Diti amp;nbsp;Soli, 103 in funeribiis amp;nbsp;fepulchris quid fignificer. 103. in Cuprefliim arborem rtiutatus puer Cypa-. rifliis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;105

Cupreftînàligna nön cflè coacer-uanda.

«ffür- 188,249. amp;nbsp;fequent.

Cura,Curati, Curetes. 249

Curbantes.

Curius. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Cybele quid i?hyficis. 104

Cybelæ facra cft Pin us. 104 Cypariffus puer in Cupreffum arborem mutatus.

Cyrbas. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;188. amp;nbsp;fequent.

Cyrhafiæ forma Scvfus. 189. eius nomenclaturæ ratio. igô

CyrbafijTurcorum.

Cyrbcs quæ, vnde didæ, amp;nbsp;quem vfum habuerint.

Cyrbisi

b.

SSael. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ï49gt;’'5i

D-^fflon Ÿocabula ignora; fignifi-cationiS facile potuic fibi vfur-pare.

Pæmonisfrausamp;aftutia. z6i

Dæmonis malitia aptiffîmè m.ari amp;vndiscomparatur. 153 5^35.

Palet vocis intcrpretatio. I49 Daleth littera maximum vene-randa.

Daleth litteræ figura.

Pamafcus vnde nomen accepe-rit, amp;c; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

50e. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44,217

50tt.

50cjfiuebij. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;149,132

30et.

50fcf.

Deltoton cur in cælo collocarit

Mercurius.

Deus vnde didus.

Deus centre comparatus. 97 Deusin vnadiuinaefleutia quan-dam habet patris amp;nbsp;matris fimi-litudinem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;39

Deus pater orandus per filium.

1 54. amp;nbsp;fequent.

Deus quibus rationibus Thoot, Herman, amp;nbsp;Mercuriusnomi-netur. 13. amp;nbsp;fequent;

Deiis vnus cèlehdüs amp;nbsp;adoran-dus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;87

Pei quæ maxima cognitie, ziz Deilimiliter parendum , vt corporis membra capiti obtempérant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;173

Deorum fuorum nomenclaturas nec Ægyptij, nec Græci, nec Latini intelhgunt. .■

44

Dexter,a, um.

Dexter locus cxteriöreft,finiftcr interiör.

Dextra pars Circi quæ fit. 40 DeXteram ori applicate cur lo-leant adorantes.

Dextrumquid, amp;nbsp;quidliniftium in animalibus.

Dextrum amp;nbsp;finiftrum in cælo quid, fecundum Àftronomos amp;nbsp;Poëtas.

Dextrum in cælo quomodo po-• nendum ,fecundnm Ariftote-lem.

Dextri amp;nbsp;finiftri in corpore differentia, naturæ, nonconfuctu-dini,adfcribènda.

Dextro meliUs amp;nbsp;præftantius finiftrum.

Digamma prifca figura vndeori-ginem traxerit.

Digitus falütaris. yS.amp;feq.

Digiti ad numerandi artem maxi-^ me comparât! inüeniendi defi-derij funt (ymbolum. I 37

Diofcuri filij Sedec. 256 Diofcurijdidi Cabiri amp;nbsp;Corybantes.

Diofcuri cur dicantur Caftor amp;

Pollux.

Di feere volens, animû habere debet perturbationibus libetû. 65

Difcendi duæ viæ.

50or.

Docana. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;257,258

D odrina, Icala eft, qua in cælum afeenditur.

Dodrinç amp;nbsp;fcalæconfenfus. i 58

Dodrinæ primus gradus. 159 Dolor amp;nbsp;vpluptas nexuquodam colligantur.

«îDoin. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

500110«.

50oiiôcrliaclj,

50rac.

Draco,onis.

Dracunculi forma atq. natura. 95 50ti.

S0ut.

Duodenarius Herculi facer.11,131 Duodenarius rerû totius vniuer-fitatisfy.mbolum,totius mundi ideam compleditur. 154,252. cur imparem déorûnumerum dicatur adæqûalitatem redegiC» fe,amp;c.2O,2i. amp;feq.eius figni-ficata amp;nbsp;myftéria.2O.amp; feq.239. eius duplex intelligentia. , 21

E.

« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21,23

Einitranfitus frequens. 204 E paràgogicum Cimbris frequés.

,270.


§ 4'

-ocr page 8-

ÎMUIX RIRVM ET VER.BORVM

«b.

133

Feftina lente. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 ƒ

«SCfCi». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;223,241

«c.

44

Feftinanti nuditas propènecefla-

«5rr,id efl, congrego. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;izz

I9bii4

ria. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;167

«Sccjid efl, belli, m. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ziq

Ecftafis Socratis, S:c.

126

JR. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zx6

Gerra. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;220

lt;!£C,

211

Fides,alaudæfeuVitac opus.

«5cfl. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;236,240

amp;ct.

Fides altiùs hominé eleuat, quàm

GetædiâiAthanatizontes. loi

^cm,

'101,205

vnquam fteterit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;128

«5ctij. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ZZQ

«eemct.

201,205

Fidei telTera baculus. 116,127

«Setittg. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;222

«Senta fl.

201

Fidem peificit lèufus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i 3 0

«ôclua». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;221

«ccr.

1 ç8

Filius. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;76

«©ter nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;221

59,Z27,235

Fiftula Panis cuius rei iymbolura.

Gimelvocis compGficioamp; inter-

«Sim.

2or

267.

pretatio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141

èz/z).

200

Fcedus quid, eius definitio.

Gimellitteræ figura integra apud

«SI, id eft, altuSi 66z

,136,141

196.

Latinos. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;146

^lt;)id efl,cubitus di vlaa

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I jS

Fœdus Dei cum homine. ipf.

«ôof. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;220

eir.

19

cum Abraham,ibid, cum Ada

Goffo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;220

euenbog -

156

mo in paradifo, ibidem.

«Sot. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141,170,151

lt;îni.

200

Folium* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;76

«5rai),«5taf, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;30

«emticii.

201

Fortuna quoraodo vtramquc pa-

Tpa/z^aTce. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 a

è/zs».

201

ginam dicatur facerc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i6z

Tpet!fagt;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;30,31

«Sncket nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .

138

Fundere in facris litteris. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;171

Grex,gregis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zzi.

«Ênt.

228

Futurorum cognitionem omnes

«ôricfic/ «Sriefietz nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;51

«P« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;« nbsp;nbsp;4.

227

expetunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;238

«6rocn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;225

Ephialtesdiaus Pan.

268

«Sul. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;220

Epifcopus Athenienubus qiiis

G.

«Snlfitl,. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;220

fuerit.

244

G litteræin fine diâionum Cim-

ry4. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;221

Epifcoporum pedum,

amp; fuda-

bricarum pronunciacio. 219

num a pedo dependens.i44,i4«

lt;6ait. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;222

H.

Epiftylium.

75

«©aljid efl, fel. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114

H. afpiratio Cimbrica fréquentée

i'w^iTÛu^iaf diâa Àlauda. i o t

«Satjid efl,macula, (cables. nbsp;nbsp;izi

Ereüone#

^9^

Galca primum locum habet in de-

temporis longi locum fubit, âlt;

iPtaP.

i9^

fenfionis armis* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ï84

contra. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 3,153.

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

ip/Mii/tauii,

H

Galea falutis* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;197

H afpirat.onis tranficusin C,^z.

lt;S».

25

Galerita vnde diâa. ï 19* Keliqua

amp;inFdigamma.

Europa vnde diéla.

11

vide iri Alauda.

©«ac. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;170,217

Europa cur Agenoris hlia didàlt;

Gallus gallinaceus regis, militis.

©ag. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;222

11.

amp; boni patrisfamtlias exem

©ainfiuc©aen. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a 9I

Eufebij fentcntia de litterarum

plar. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;91

Hain litteræ pronùnciatio. 219.

Hebraiearum fignificationibus

Gallus nutricndus, non immo -

eius german UÄ nomen. 225.

confutatur. 4. äc ïèquent.

landus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;92

eius figura. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;227.

Ærter.

44

Galli gallinacei guttur ab Harpo-

©al. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2içgt;

«Crtrtietrgiftcrcn.

44,215

crate prefiTum quid fignificet.90

©an. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;228

Exteriora quæ fint,amp;quæ inte-

Galli gallinacei natura lólaris. 90

©ang. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;218

riora in cælo.

37

Galium gallinaceum Æfculapio

©,uiglt;liicf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Z18

64

immolari iufltt Socrates certus

©ant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13S

mori. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;92

©ap. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;191

Gallorum gallinaceorumfollem-

5^53,55,57

F, ferina littera.

226

nis puenacur à maioribusin-

©annan. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 j

F amp;nbsp;V natutæ coniunftio. 166

ftituta. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;91

Harmonia quare Câdmo copula-

Fabulis flue fymbolis prifcorum

«©ait. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;83

taconiugio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2

reli^ionis myfteria

applicari

«5a». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;221

Harpocrates vnde diâus. J i

poflci

6i

lt;5ati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;220

Haipocrateslfidisfilius, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;491

Jfatijti

89

Gaudium repentinû morte quan-

Harpocrates cur Deus putatus.

jfrtthel.

89

doqucadferu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;177

Si quam ob rem Coli folitus.

jFag,

89

45aut. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8 3

ôte* jo.cuius reifit (ÿmbolum.

Fagus in tenuiflîma» ;

tflulas fe'

«5c particula vocibus Cimbricis

54. amp;nbsp;feq.

icindi patitur.

30

præpofita perfeâionem indi-

Harpocrates multorum Deorum

Faix vnde diâa.

112

cat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.128

inftar. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;89

Faix Canopi quid noter.

II2

«Bcbcr* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;220'

Harpocrates diâus Apollo , amp;C

Faix mortis fignum*

I 12

«5cr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;222

quarcjjô.ipfiflimus eftCupido.

jFnfl.

128

lt;5ecl. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;66

90. dénotât Deum patrem.

Fata non criminanda.

22j

3-i-7,'^3^

58. diâus Horus, amp;nbsp;quare*

Fax, facis.

89

ecf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^97

56, 94. appellatus Sigaleon»

Fax accenfa in fimftraHarpocra-

«Scljccl. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i-zi

amp; quare. 69,70,7 3. quare fe-

ris quid fignihcet.

89

«Seit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;220

dcat. 125. eius felfionem non

53

«5doof. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;128

ad mutilos pedes effe rcferen-

Februalana*

190

«5c!ouen. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;129

dam. 69. Galli gallinacei gut

89,197

«Belt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;222

tur premit, amp;c. 90. facemac..

226

iS'ClHft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 ZI

cenl’am manuienet. 89. tenet

jTrt.

II4

Geriuaflexaquidfignificent. 13$

manu tria loti capita. 90.

Fel fellis.

II4

Genua humanæ mfirmitatis

tenet arcum ôc pharetram. 90

Fcneflra.i

Feftino,as.

2}O

fymbolam, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13 J

Harpocratis figura , amp;nbsp;eius ex-

73

«5c«M2t*' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;220

pheatio. 49,63. amp;nbsp;feq uent.

i

-ocr page 9-

t

Harpocrâris Ornâiüéta amp;nbsp;ihfignia. 89.amp;fequcnt.

Harpocratis fignificatio. 94

Harpbcratis lincipitiauris afihina impofita. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;94,125

Harpocratis aiirispræ Ce fert na-turam dracunculi fiue ari her-bæ.

Harpocratis capiti appingitur fer-pens;

Harpocrati appingitur lunüla. 94 amp;nbsp;noéhia

Harpocrati prima legumina offe-rebantur.

Harpocratici filentij mentio in Prophetis.

ÏJart.

75,127,2^9 ©au.

©e,idcft,altus. 54,157,174,225

He litteræ figura. 157. eius nota-tio. 157i cuius rei fit fymbc-lum.

Heaulmc. .

Hebræi rationçm fcribendi àCim-meriis acceperunt; 3 i, ex ed-rum littens in Hcbraico idio-mate nullam orationcm con-furgere. 8 . eorum fctibendi modus abfurdiffimus.‘45.amp; feq.

, eiuscauff.e.

Hebræorûmne an Latinorum amp;nbsp;Græcorum fcribendi progrefTus fit rcâior.

Hcbræorum in litten Xain abu-fus.

Hebræorum lingtnm quid maxime corrupcrit.

Hebraicæ voces è Ci mbricisfaélæ. i68,i7a,2i9,229,2 54,amp; feq. ' 24T.amp;(eq.

Hcbraicarum litterarum fîgnificâ-tiones fecundum Angelum Ca-ninium. 6. fècundû Antonium Cheuallerium.y. fecundû Euft-bium. 4, amp;nbsp;feq. fccûdum Martin um Gilbertum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

Hebraicarüvocumoriginis inqui-rendæ ratio yndepcrtutbataaiS

©ctôe.

©ccti

©eitia«

©ont*

©cl. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j6iS2,22l

©cllcni.'

Heliotropiiitn gërnma,amp; herbaiöc vtriufque locus natiuus,color, nommisratip.- 88.amp; feq.

©cm.

©cmcl, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141,142

Hendeeasdcoriiainuriierus. 20 ©cp.

©Et.

Heraclij lmp. figilluni. '245 ©craiit.

©çrbau.

Hercules vndediftus.-

Hercules quis apud primos fabu-_ larûtextores intelligendns. 11 Hercules Alexicacos.. 216 Hercules veruSjChriftus. 22 Hercules Vindex quomodo-dici

Ü II I £ R Ö G t V P n î c A.

poffit.

Herculis infantis oum anguibus duobuspugna quid fibi velit.nâ

Hercu lis de hydra in tcrfeda fabu -la explicatur.

Herculi duodenarius facer. 21.

amp; fequent. Herculanus nodus.

Hermæ quales olim fueriht , amp;nbsp;quid fignificent,amp;c.

Hermes diélus Taantus,Thooc

Thoyt.

©cctdg.

Herodotus deceptus ab Ægyptiis ßcerdotibus.

©«(t.

©et. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;174,185

©tel.

Hieroglyphica. 2^. amp;nbsp;fequent.

Hicroglyphicæ notæPhrygiofer-moni accommodâtæ tuerunt.

18. earum origo. 48.earum in-terpretatio d quibus petéda.28.

amp; feq. interpretandarum refta

ratio.

©«.

©itbil.

Hipparchus Athenis plures Hermas erexit;

A.Hircij locus expofitus; 41 ©it.

©0, ©00, ©oog. 55,54,67.119

liï’I57»i75.ii5-©oh

©omi

Homeri lociis explicatus; 56

HomOjiniSi

Hominis primilapfuS,amp; quæ illû , .malafunt conlecuta; 22^ Hominis proprium officium.125 Hominis partes duæ inteftino o-

dio diffident. ,

Hominum in cæleftiû corporurh pulchritudinis contempïatione

negligentia.

Honoris ratio in iis quæ docenda difcendaqùe funt,præcipuè ha-

benda.

©ooOett.

©oogi ©00p.

©oor.

©oor.

©Dotîtnan,

©op. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;78,110

©Oiicit. ■

Hora mort«.

Horatij locaexplicata. 37,41,42, 216.

©o?cit.

Horus fiue O'rus.’

Horus idem qui Apollo, amp;c.'5o. . idem qui Harpocrates. 56,94.

dénotât Deum filiiirn.58,63.amp;

Spiritum lànôum. 59,

Horus qua in re inuocàri folitus, 58.

Horus quarc Typhorii tefticulos fingaturampritaffe. 61

Hori tabula explicatur. 58,59,ciris generatio.59. eius natiuitasge-mina.

.©iibm/©Hljritcni ' i

©tri.

Hui.

Humili fp'iritu ad fublimitaterri peiuenitur.

Humilitascuiufmodi virtus.

Philofophis incognita. 258

HumilitatisideaChriftus. 71

Hydra ab Hercule interfeéia, ô:c.

22. I-

Ilitterævis.

305.

lanusdidusCadmiis,

IapetusdiótusCadmus. .. 9jii Iapetus patris fui Nochi adiutor, minifter,amp; archidiaconus.9. eft patreNocho cxOrieteinOc-cidentem proficifeitur, amp;c, 9. in Europam à NoCho deftina-tus,ibidem litteras docuit. 11

Ideæ Platonis.

I*dolomaniçorigô.48,2 58,255,26$ lephte omnes eos occidi iuffic,qrii

Sibolet pro Scibolec pronuncia-rent.

aemljt.

Icud vocisfignificatio. 176 Icudlittcræ figura

Umtîïtcïji

Ignis,anima totius vniuerfi,150,151 Ignis rriocionis iriftrumentum.ioo

Ignis figura,pyraniis. i. 96,98 Ignis vitæ teflera apud vetuftos.

120. eius myllicæ fignificatio-nes.

Ig.nis,Chaldæorum Deus,aliotum omnium deorum viûor. .109.

; virtusàCanopo. 109,115.

Igni poteft applicari quaterna-riusPlatonicus.

l'uâ'r. 204. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïljfaïiV. 2Zi^.

Imausmóns. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;205,204

Imber. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;204. öéfeq.

r/zoi'i«.

Imperium omne à Deo. 174 Inarculum reginæ facrorum. 194 Incubus didus Pan. . 268 Index ori admotus quid notée ih facrificiis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;79

Infülaquid,amp; Vndediâa. ■ 194 Infulacurfafcialiue funiculus ad vinciendum comparatus videa-tur.195. curlanea. .'^^7

Intelicfius voluntatis idem ob-ieâum.

Intelîeâus amp;nbsp;Volutatis in fummi boni fruitiOnc ceniundio. 178

Interiora in cælo quæ fint. yf Inubusdiélus Pan.

D. loannes Baptifla curinmnn-dumverient.

3(01. iqG nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jolijt. 176

lofepFius quo magifïratu in Ægy-pto fiierit funélus. 151. cnrs inauguratio, ibidem^

aott.

louis vndedidus.

5 î 78,200

Ifis.idis.

Ifidis fabulaexplicatur. s8.amp;feq. Ifidisfilius, Harpocrates. 49 Ifidis amuleti feu phylaéferij in-

§ S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feriptioy


-ocr page 10-

INDEX nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ET YERBORVM

ftripeîOj V E R A VOX.49, JI. iVh/z/. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;JT,

Ithyphalli cuius rei tefleram ha-buerint.

IubilOjas,are.

lupitet vndedidus.

lupiter qua rationc fupremus

Deus appcllatus. lyS.eiusfta-tua.

luuenalis locus quidam explica-tus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;42,161

Iuuenis,Iuuenta,Iuucntas. 177

Iuuo,as,are.

autocd.

K.

Mm. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;155,228

MccfTem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ajo

Mnie/ Mnitl. 13J. Græca vide in iittera C.

L.

Lacjadis.

Læcitiæ cauiTa.

iag.

Lallare.

aiatn, ideft.agnus. 72,182,185 liam, ideft.mutilus. 72.181

Larnbinus reprehenditur. 37,40, 41, amp;feq.

Lamecquidfignificet. 181, gt;83* quid in oratione alphabecica denotet.

Lamec littefæ figura. nbsp;nbsp;134^ 206

Lampades ardentes quæ intelli-

ganturin Euangelio.

Lampeusdidus Pan.

Lana,

Lana cur Februa appellata. 190

Lanæ in facris vfus apud Roman. 190,197.

Lanæ in fummo ßccrdotalis tu-tuli, cuius rei fymbolum ha-buerint. 190,197.

Lapidum tumuli in viisàviatori-bus congeri folitii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14

îar, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44,190

Larum mater Mania, amp;e. 190 amp;nbsp;feq.

Latus finiftrum olim honoratitis habitum. 42.amp;quare. 43

Laus in oratione debet præce-dere.

Laudibus effercnda quæfint.128

it.

96

itc.

220,221

ittf..

2J,X2O

iffg.

66

iter.

157,158

iceft.

73

ireu^tutrrlt.

IOJ,XX7,12O

lef.

96

leg.

66,zz[

in. ’

itl/lelltn.

XIO,XII

inn.

22 X

left.

.. 11,

let.

144

Leueathan.

228

leunt.

20

Liber, libri.

Î0

Liber qutm ad fuum Canopum

Alphabetarius præceptor à fpi-

ritu fanfto cupit dimitti,quails fir.

LibriduoRaimundi de Sabunda. 148.

Lib'rorum duo genera apud an-tiquos.

Librorum materia ante chartæ li-neæinuentionem.

Librorum tituli qua forma olim fuerint,amp;efledebeant. 187

Libroscomplicâdi peculiaris modus.

Liber pater didusNochus. io,ii eius nutrix Nyfa-

Liberum arbitrium.

iirl)t.

iijm.

Linguæ primçartifîciumamp;necef-fitas.

Linguarum confufionis occafîo.9 73

Lis, litis.

iifï.

lit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;53,144

Lires forenfes.

Litteræ duplices pauciflîmæ. 19

Litterarum duo genera, altcrum populate,alterum.facrum. 27

Litterarfi figuræ foils Cimmeriis hieroglyphicæ amp;fymbolicç. 29

Litterarum figuræ prçftantiflimæ amp;antiquiffimæquçfint. 29

Litterarum figuræ quando pingi cœperint. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;31

Litterarum notæplures , quàm vocum fimpliciaelementa. ig

Litterarum numerus cû totaMu-fices latitüdine confonat. 19

Litterarum numeriSc partitionis myfteria. 19.amp;feq.23.amp;feq.

Litterarum ordinis ratio vnde fit petenda. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17

Litterasquis primus inuenerit. x, amp;nbsp;feq. earum inuentio prima Deo tributa. 15,16,17. earum primum inuentorem Ægyptij putauerunt fuiffe Theut. 12

Litteris magnum contineri artifi-cium.

Lituus vnde didus,amp;c. 144. elus antiquitas.

Lituus parte fuitenuiore refledi-tur.

Lituus reges maxime decet. 14 j Lituus folus ex incendio faluus.

Lituus àSaturnoin LatiOjQuirino conlècratus.

Lituus in manu Canopi quid fi-gnificet.

Lituus apud folos Pontifices re-. manfir, amp;c. 145,147.qua ra-tione. venerit ad augures. 145.

. L.

Llitterç pronunçiatio amp;nbsp;fignifica-tio.

ior.

ioef). nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;80,170

ioeöt. . . ;

Locus vterhonoratior. dexter an finifter j interior an exterior,

apud prifeos.

iof. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;76,128, amp;nbsp;feq.

Jlogm.

ioof. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J28, J3Ô

loog.

loot.

lofTm.

Lotus vnde dicatur.8 2.amp; Icquent.

Lotus qualis herba.

Lotus Solem dénotât. S3, eius cû Solefympathia. gj.è Lotopri-mùm extitiife fingitur Apollo. 84,86.

Loti tria capita in manu Harpo-cratis quid noter.

Loti vtilitas.

louciti

Itit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;62,254

Lucani locus expJicatur. 37

Lucerna quid îignificet in facris litteris.

Lucernæ penfiles.

Ludi Circenfes

Luna in Api cur quæri folita. 263.

Lunæfrigida quæqueamp;foporife-rafuntfacra.

Lunula cur Harpocrati appida.

941

Lupercus didusPan. •

luIMg.

Lux cæleftis quantum fuperet lu-minaterrena.

Lycæus didus Pan.

Lychnus vnde didus. 246

Lychnus auguris nunquam con-cludi potuit.

Lychnum extinguere apud Romanos piaculum. 244

Lychnos in fepuicris veteres quare collocarint,

AvTitp/©-didus Pan. 267

M.

M litteræ vis. 200. eius figura. 202.

MacrocoIIa.

Jiliaet,ideft,menfura. 102 rüaet, ideft,lbcius.

J!îia5,id eft,cognarus, 50,2x9

Jlliag.idcft, ventriculus. 231

Magalia.

Magiftratus qualis effe debeat, amp;

quatenus ei parendum. 174

Magus vnde didus,amp;c. 85

Magi tres quæ Chrifto obtulerint munera.

Magorum duo genera. 86

Magica lingua apud Lucianum quæ fit.

X 81. amp;nbsp;fequent.

Malchus didus Porphyrins. 260

Malum,i.

Malus,a,um.

Jîlian. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïj, 190,225

Mancop.

Maneros.

Mania Larû matcrvnde dida. x 90

Manus cuius rei tefiera. i }6 jTüarc.

Marcomani.

Marcus.

Mareuma.

Mari amp;


-ocr page 11-

Mari Sc vhdis compäratür diaboli malicia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1331

Marcialis locus explicatur, lói Martinus Gilbertus de Hebr.lictc-

rarum ßgniäcätionibust quot;j fTùas. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;214

mat,j;naet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ioz,i6i

Maternus fcriptor libelli deCaco-

dasinonis Ftaudibusi iéi ïlï^c. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»81,200

Jlüeiie. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;202

JiKnn, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;22 ƒ

Ï4I,22I,2}I

Melifl^jMeliflï fiiia. zo^

Meliü'us quis, amp;nbsp;quomodo pri

mus loui facra feccrit^ 209 Mem vocis fignificatio amp;nbsp;artifi-

cium. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;200. amp;feq,2O3

Mem littera: pidura* 209

jUïcn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

ï!ÏV”fti.

Mens, mentis; 7 j, 224

Mentis in homine prsAantia.224

amp; officium* nbsp;nbsp;\

Jilkre.

Mercurius vndediöus.

Mcrcurius qua ratióne dicatur

i)eus.

Mercurius didusTaantus, . Hue ^ljapt. 12,13.Saturni fuie feriba.

Mercurius Trifmegiöus.videTiif-megiftus.

Mcrcurij apud Hebros notitia.14

Mercurijcaduceum. j, z\7

Mercorij ftatua* .

Mcrcurij ftatiis fiueHermacqua-. les olim fucrint. 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■■ ■ 15

Mercurio quæ cclsritas tributa.69 Merxjmercis. '

Meta,«

MetadidaCupreflus. 103

Meta nodis, terrævmbra^ p ,102 Meta: in circis cur pyramidali fi

gura conftrudas/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J,

Mets « faxis excifæ eut'Tutuli

nominatæ.

JWtcit. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.;ri

Metor,aris* 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i.no-

fTltn,

Mineruacnodualacra. 9î

Modius, in Serapidù, finiwlacro

quitfnotarit.

Mola,«* Î3iiûlnj4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

■■ •uii: r ïS2

Oioiit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“ nbsp;nbsp;,,,139

Mons cuiufmodt fit iôqüo Deus oranduj.

Môntesrôc excelfa locA maxim©

Dei laudibus amp;nbsp;orafioni Con-'upni*©.

Môijcçs, pcrennium aquarum ci-

ftcrn«,_ j ,c.' J. I49

Mor:Sramp; tàrditatîs vtiIitM.‘7, SS

Mortis amp;nbsp;gaudij cognatio.’ ’ 177 Mortis bota.

^ofes arebitedûs.j_,,j;; 3.-3,-16 v mo)t. quot;nbsp;'

Mundi zon«.

Muftum.

ia H’I 'E R o C t Y r H I C À.


JîîAut.

Mutus.aj urn* '

N*

,Ä«,Jamp;a8:

11Ö

jfgt;att)tclt;aafl!. j;iact,,^i«ictt*

J^ac».

JUcK.

ill

J^cen*

jficken.

Jfin*

Nilus vndedicatur.

Nobiles reuera qui fintdicéndiiÉS

Nobiles nulli minus quam nobiles.

Nochusdidus AgenOr, 3,9,11.

Nochus didus Bacchus fiueLiber pater.

Nochus didus MeliflTus.

Nochus Phccnicix primus con-ditor,amp;c. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Nochus moharcha fummu's amp;nbsp;, Pontifex maximus lapetum fi-iium fuum adiutoie,miniftrum amp;nbsp;archidiâconû fibifumpfit* 9.

Nûchüs amp;nbsp;Iapetus ax Oriente m Occidentem proficifeuntur, amp;c. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9.

Noçhipoftdiluuium fedes* nbsp;nbsp;nbsp;9

Nodis meta, terræ vmbra. .102

Nodurni temporis fpatia diine-..tienda regibus dtmilitibus. 91

Nodua Harpocrati cur appinga-A tur. 92. cutMincrux facra.93

Noduædotes.

Nodus, viudice dignus, apudHo-racium.

Nomios didus Pan.

J^o», Jfiofel. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_

Noj vnde häbeantLatihi. (5o

Nudus quis, Sc paupCribus qtiis fua oipniia dare dicendus. 167

Nuditasfeftinanti neceflaria. i6j

Numæeapedunculç. ; \z6z

Numeruj- maior dignior nlino-

. re. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j.jr.i 46

Numeros (cribendi ratio. 4; .

Numeros nou efle rerum cauffiis, fed caufiarum notas indicate..

Nun vocis'figpificatio. xot

Nun litterx figura. fi 212 Nyfa, Liberi pa.tris puirix*. .

O tria fignificata comprehcndit.

. 72.!; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ;in

O æternitatis nota. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;67

Odidio imperantisquietem. 68 flueaitum fignificat..5 3,^.4, 6737,2., nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.fnrt

O amp;nbsp;V qiiömodo poffint cadem voce cgfnprehendi. ,, ^.16^'

Ó exit rot unditace,- V libi^ apcrco fignificatUr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ nbsp;nbsp;16 f

Q.fittcram pingendi fijodus amp;nbsp;' fignificatio, ■ ■. f 32

Obedientiæ exemplum Abra-bam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r-rnruT jipî

Obelilcus vnde didus, amp;e. 4 91

Obclifeus curdilfiinuêtivoCe âp-= pçlletur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ I s J

Obclifeus euerfus cuius rei tefiera.

QbelilcidedicatiSoli. 105,15) Obelilci quo diftét à pyramide, amp;

quales fuerint, amp;c* 101,153 Obelifçi qui fint,

Obelifei Komai

Oceanus omnium rerfi exordium,

lyo.eius parsfuprema, 150 Oculus quid fignificet in faeris lira

teris.

Oculi Sc mentis fimilitndo, Si v-

triiifqufe officium*

Oculi ad quern vfum hominibus

potiffimùm dati* 122

Oeneus.

lt;©et, lt;©ettnoef* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^7-gt;71

lt;©g.

Ogygia philofophia. 97 Oi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;67,7 z

«Ori*.

Oleum qùod in Euangelio intel-

ligatur.

»©imofel.

lt;©110. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;60,77,227

lt;©03. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;123,139,223,244

*©0?.

lt;©81. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;67,221

‘®1’' . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.. ^7-fiQ

Oppij fiue A. Hirtij locus expofi-

tus.

lt;©?•

Oracula amp;nbsp;verfus fuifieantei^uam

litters feriberentur* I

Oro,as, are.

Orarequid, ,

Orate non poflumni, nifi laus - præcedat. ■

Örandus quisfit.

Orandus Deus pater non nifi pec

filium.

Orandi modus amp;ratïö. , ij Orahtis habitus amp;nbsp;membrfirum . pofituscxplicantur.i58.amp;feq.

Oraptes Deiim, omni corporis a-dione amp;nbsp;mentis cuta carere dea bere.

Oratio an verba requirat. 139 Oratio qua in adhxfione vetfeturJ 140.

Oratio quo corpotis pofitu fieri debeac. , j?

Oratio fua cuique optima mitio^

Oratioiiis caufia. 132.eiuslcopus primarius. 133.eins finis. 133. ab Oratione in omni re exordium fumendum. , jy

Orationis quæ ex Alphabeti tn-terpretationc confurgic,myfte-rium.25*amp;:fcqüent*cius artifi“ cium* _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2ji

Orationis Alphabcticæ amp;Domi-nicæidemordoj

Orationis AlphabetieX paraphra-fis.

Orationis Alphabcticæ cpilogus.' 236.

Orbis rötundus eternitatem fi-

. gnificac.

lt;©jiieii, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-:i2o, 154-

Ordo^


-ocr page 12-

ÎMDMX RERVM ET VERhORVM

Ordo,înisi- ; tio/lj '

Origenes impietatis infimulatiis.

17 J. , -

Orpheus vndedidus. lïj lt;©rti,lt; ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“''09,154

Orus, vide Horus.

Ofiris qUis,amp; vndedidus, amp;C.59, 16 5. eius fabula explicatur. 58, 59. curà Typhofie difcerptus fingatur. 165. eiusinfignefiue telwra. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;60

Otiari.

Otium vnde didum, amp;nbsp;quomodo fcnbendum.amp;c.Sy. amp;nbsp;leq. eius vöcisabufus.

Otium iners amp;nbsp;vitiiperahdum. 68.

Otium omnes optare, neminem confcqui. ” ’6^ »©tierirg.

Ouidij loca reftituta amp;nbsp;cxplicata. 4o,4i'

Ouidi um libres Mofislegifle, quidam fufpicantu'r.

P.

16ar. '

Indien.

Palmæ aquis deriuatis, nonim-bribusgaudeut.

Pan vnde diétus, amp;c. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eius

■parentes cælum ôe terra. 167.

~ eius varia nomina. 167. Si feq. 1'68.curfeptemfiftularum cô— pador fingatur. 167. eius fi-ftula cuius rei fymbolum, ibi-dtm.

Pan qua lana Lunam adfeper-’ traxerir. ‘ -i : nbsp;nbsp;nbsp;'‘197

PanmagnuSjChrillus. ' ihj Pan magnusmortUus. 166 Panisquotidianus. ' 202 l^R?. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Papauer. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iZii.'-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8'j

lôt^nuntl, ■■■' Hii95 Pappare. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•Sf.'i m

Papyrus ab Ægyptiis inuenta. } i Papyrus cuiulmodi fuerity amp;nbsp;ex lt;«aquomodo charta fieri con-

fiieueritJ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nin itfi

ParalUlx lineæ quæP “ P 115

Pareo,es. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• î r

Parib.is. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- -i- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;31

Pafftrculus abaccipitre impetitus lt;nbsp;inXenocratis fitiutn deuolauit.

Paüpefibus qiiii .fiia omnia dare ditetidus,amp;c. F11 167.81 feq.

Pàx 8t iuflàrja olculatx funt.' 103 Pax ciujtatis Dei. ! 'jG Paderti 8tquietéà Deô habemus, -ànobisnilnifipetuosfum. 77 ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- '^3,lae»2i7

Pc litteræ vis amp;nbsp;natura. 116. eius ’figura. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'/Azi

Petos. ..-hio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;53^

l’edüm qiijd fit ƒ amp;nbsp;vndedidum.-^I4î.,.i44-. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Pedqmpallofaieydt «sus vfiis. ' 143.144-

Pergwneni membraôas ad dibro-• tüm materiâ prçparaui8runr.31

Periclymenon.

Peripateticorum philofophia. 97 Periftylium.

Pes, pedis. 138. eiuspartes. 138. amp;nbsp;fequent.

Peto, is. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ■ I19

Phaetho'ntis fabula.

Phalli notatio.

fine dâe vocis fignificatio, 5 3', 22G, 221^ 118.

Phelittera.

Philofophia Ogygia vetuftiflimo-rum ibi incipit, vbi Pehpateti-corum definit.

Philofophiæfrudus.

Phçeniciæ primus conditôr No-chus.

Phœnicum litter® ab Hierogly-phicis diuerfæ.

Phœniceus color vnde didus. 193.

Phœnicei fermonisidiotifinus. 2 Phœnicopterus auis. 193 ’

Phrygius fermo Ægyptio vetu-ftior.

Phrj-gio fermoni accommodât®

fuerunt Hieroglyphic® not®. 18.

Phyladeriura hominitutilfimum eft ipfa veritas, fiuc vox vera.

O- ..

Phyladeriorumvfus quàm anti-quus,amp; quoufque permiftus. 51

Pileum capiti detrahere, quid fi-gnificet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Pilorum fiue crinium geaeratiat

Pilofos roaximas vires habere. 5 3

Ißäat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ quot;nbsp;126

Pinùs Cybelæ facta. '■’gt;1'quot;.

iôlant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;138, iï6

Plànto.as. ■' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'1-j;.::-« I jg

Platon (S ide®. ■

Plicandi procliuitas in infantibus.

T 160. nbsp;nbsp;nbsp;- -

Plinij locus explicatus. î“' 162 Plumbum copia, vtilitate, ôt vfu £ præferendum auro.

Piutarchi locus de Pane magno t'deo mortuo. nci c .-.266

Principiis quæ figur® conueniatit.

^^7' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...

Pfalmi centefimi hoHi'düo verfi-ituli in fpeciem cOntrarij con-, ofentire’dOcentur. 1 r;3di-.. ,(

Poculum vires fuppeditat, amp;nbsp;in-ducit feientiæ opinionem.

Poculi Si puerilis animi analOgia.

■’■'no.

Poeniteritlàî natura, rtiunus, Se e£~ ’ .3 feda.’t- -. .. n.L.,,..

î^og. , Polkix, deis.''254 Polfucis nomen Ghxifto dptimè ’ dônuériire. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• '154

Pontifex vnde didus:' — f’.i 96 Pbh«fte3im lituus. -1

Pontificum Rom.tiatai''''‘”’ï8 j Porcùs. t'

Porèi nomen quibus hotnihibus i iürettibuatur.' ’ ixj

Porphyrius didus Malchus. 26Ó Pofitionis differenti® vnde fint ca-

piendæ.

riovr.

Pueroqu® pr.’mùm proponenda,

r

Puerorum animos difeiplin® om’-nis capaciorcs, quàm proue-diorum.

Puerilis forma quid noter in Har-pocrate.

Puerilis animi Se poculi analogia, 110.amp; fequent.

Puerilis ætans quanta cura ha-benda.

Pundorum fubfcriptione voces plurimasapud Hebræos corru-

ptas. -

Puniceus color quis.

Punicum malum vnde didura.

194-

Purpurei coloris amp;nbsp;Punicei di-ftindioi

Pufionis ô loti flore nafeentis

lymbolum quid fignificet. 86quot;, 87. amp;nbsp;fequent.

^ut.

Pyramisjvndedida.

Pyramis,ignis figura.

Pyrafflis è numeris conftruéfa. 97

Pyramis quarum rerum teffera.97

100,151,239.

Pyramis èregione Memphis trans

Nilum. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;98

Pyramis Ceftij Rom®. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;99

Pyramidis,obelilci, ignis, Sec.û-gnificationes myfticæ.97,155# Pyramidis figufàm omniHis rebus, tànquam diuinitatischad raderem,imprimi. lt;nbsp;lyi;

Pyramides Ægypti quales fücrinr.' 98. quid fignificent, Se cur ex-^

Ifru^da:.quot;- '

Pyramides Regum fepidoTiris cô^ fecrat®. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ïoq^

Pyratnidali’figùra conftrudaime-* tæincircis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rôi

Pyropus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•’'■loil

Pyrhagorici quare fe in 'nümerisi éxercuerint.

Q^amp; W cantfem aliquandb figu-'i ramfuifle.

«aujdtti.

Quàternarius, fons ®tern'« riatui^ rie.

C^àternarius ignis fymbolû. Sic} ' lil,2^1.. , .

Quaternârij'myftcrîa. ' 154^

•Ênelnt. ,

Quirinus quis,amp; vnde 4idi«.î45;' 147.

Q^înto,as.

Quof lifter®‘‘nomencÎÀtüra Si-interpretatio.i 5 3^ eiusquot; figura,^

' »34'


-Ojquot;


i’ R, R dhteræ figura; ]%a. iKaain.

Radius.

- M

i4lt;

. 5-^ 'quot;Sgt;Â

Aanc.


-ocr page 13-

!• t« A B K O C t Y P H T C à;

ifiattr. •’ ■ • fi - •■•î;*' - 14 t Äat.

ÿlai». ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• ij lîf

Katio, diuinæ natur® fobodes irtiag'Ojin homine imperium tenet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XIJ

ÜrîJcit. 1.’. .’T^üjiKi ; j9 ïàCE. Çf, ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ijSjtjj

Jfteea,' « j- ;• ^ ~u;. • 104 ftCg. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..quot;b ■ liJ‘ 11}

iftcscnr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.

Regina ûcrorum virga mali- gra* natijinfulæ loco, vtebatuT^amp;c. i9}.eiusinarcuiuin. 19)

ÏUio. •

Religionem Chriftianam à Romanis niinquainauferendâ.147

Res Utter® figura. i38, 239.eius nomenclatura amp;nbsp;fignificatio.

256. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'rfiri - nbsp;nbsp;3

Resoptimæquæfirtr. • e 82 Rcfum creataTû genera quatuor.

159-

Reuelare , Spiritus fanâi proprium. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.'i .ftiiJj' j 141

Reuelationes omnes ad duos mo-dos pofle referri, ï42.amp; leq.

Rcuelacionis vcriufque iymbota. 143,144. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»£gt;'• ne-

Rex facrorû apud Romanos. 19} . Reges maximè'decèc lituus, amp;c. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Î4J,

Regibus amp;nbsp;militibus nodurnité-posisfpatia dimetienda-

Rhcavndedida. ’s

ßljO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Î - .'J

jfioi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J K'..i

ftoof.

mots. gt;nbsp;“

Rotunda æternitatis teflera. 163

Rotunditas mtindi, primum diui-, I nitatis fpeculum. .

Ruber color in militia prœlij fignum,

IflMt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;” n ' •!

«Ufl.

s.

Slitter® figura. •

Sacer,facra,facrum. i 186

Sacerdotis noui apud Ægyptios inauguratio.

Sacerdotum lituus.

Sacrificia fanguinolenta quo fpe-darint.

Sacrificiorum prima origo ,* ôi quid in eis primùm fpedan-- dum.

SacrifiGiorum miniftri quam de-buerintefle integri, amp;nbsp;omnibus numeris perfedi. 249

ib.Uicl).

Salutantes cur digicum indicem ori admoucant.

Jbani. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;214,157

Samaritanorum charaderes àPo-ftello depidós,non efle genuines.

Samecht vocis fignificatio. 214

Samecht litter® figura. 115

Samothracia vndedida. 237

Samothracum initia amp;nbsp;myfterja occulcifTuna.

Samus inflila.

San^huniathon Berytius anti--'qUilSmus Phœnicum fcriptor.

ri,i6,2 36

Selin vocum conuerfionibus pro r vna littera habetur.

Scala,aîi«-'ij:- u--':

Scala lacob.

Scalä RaimundideSabunda.ibid. . Scala qua in cælum afeenditur, eft ' riodrina.

Seal® amp;nbsp;Dodrin® conlenfus.ibid. Scatter. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'5'■: 241

i6rri.

i6fert. * :

jbcenrtel. •'

i5cep. , , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• ■

j

Stepper.

Schola'9-;çàAti. ' , » • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.icétî

îbrif.

écifit. ■ nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'236,141

^)tijt.

Scipio, fidei teflera.i i6,i 17,128

Sei (Tina arbor. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_

êràUi. -u nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IS 14t

fitoalucr.

^bcßWbcit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.3.

iamp;trib/ ftrif/ freef.

Scribo, is, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. • 30,31,33

Scribendi prima ratiocumiprimo fermonc vna periir. ■ S Scribendinrationerh Hebræos à • i-Cimmeriis accepiflê. r 31 Scribedi progreflus vter fit redior, Hebræorum'ne an Latin'orum amp;nbsp;Græcorum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;31

JScribendi progrefTus à finiftra ad dexteram rediflimus 5 contrarius, abfurdus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J3j45

Scyn litter®figura,

Scyn litter® veraac genuina po-teftas, pronuntiatio , notrtfen-’ datura,amp; fignificatio.

eius poteftas amp;nbsp;pronuntiatio deprauata.

Scythopolis in Ny fa regione. 1 o Scytbopolitanis vnde Bæfi nomen impofitum.

Sedo,as. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■'

Sedeo, es, ,

Sedeturad confiliiicapiendu. 63 ^cc.

^briftljc«.

Senarius VencriSc Veil® facer. 14 Seirionls myfteria.

Senfus fidein perficic. i'3O Senfus omnes, præter vifum,mu-nere fuo funguntur in tenebris ®què acinluce. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;122

Septenarius Mineru® lacer. 267 Scpulcraveterum lychnis inftru-da. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;244. Scfeqirent.

240,261

Serapis vnde didus. 261. quis Deus prifci^fucrit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;260

Serapidis in Ægypto templum amp;nbsp;fimulacrum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;239

Serapidis fimulacrum curex omni materiægcnerecongeftum.262 Serapidis fimulacrum prifeis ad a-liud lpedabat,quam adidolo-tnaniam. • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;260

Serttio.à nobis externus dcfti~ natuj. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• 'ÎÎ

Sermo cur in Herm® tuteh. ,i 4

Sero,is. nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.n-- 240

Serpens cur Harpocratiscapiti at-fidus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.bl ÿf

Serpentis India amp;nbsp;Africa contra elephantos'educate dicuntur-216.

Serpentes pellem quotannis mutant.

Serpentium in coicu ardilfimus nexus. 'IO I 21J

Seruij locps in Virgilium illuftra-tusi !

î6ra.

Seflio in comitiis viliuetfahbus.

63. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;läJÖ;

Seflio quid fignificet in Harpocra-tis effigie. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' r 65

i6tt. 23. amp;nbsp;feq.63,75,24». Sii/ fte. id eft, video. 78,80,200 ^)i/ftjc/ficl),ideft, colo,as. go Siderum imagines amp;nbsp;nomencla?

tur® quid fignificenc^ quot;

lamp;lel.

ibif. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.u;, 80

Sigaleon appellatus Harpocrates.

69. amp;nbsp;quare. 70,73. , a-i-yóa.

Sigma titter® fibilus. .i 24 Sigma aduerfus Tau accufatio a-pudLucianum. •■'X47 138,130

Sileo, es,ere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;69,73,78

Sileo amp;nbsp;Taceo quomodo r differ rant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;69

Silentium, i). nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.

Silentij origo fpescognitionis,amp;c.

. 7^-..

Silentij Harpocratis mentio in Prophetis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8®, 8r

Simile fibiquodque fua natura a-moreprofequitur.

^igöe.

Sinilter vnde dicatur. .

Sinifter locus interior, dexter exterior eft.

Siniftrum latus olim honoratius habitum. 42. amp;nbsp;cur. 43

Siniftrum inanimalibus quid (it.

Siniftrum in cælo quid,lecûduni

Aftronomos amp;nbsp;Poetas. 35 Siniftrum dextro melius amp;nbsp;præ-ftantius. •

a’KBTtija’zaw«».

ibit.

Iblatist.

Slotum.

Slites,proLitcs.

éiio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;60,77,117

Socrates certus mori,cur gallum

Æfculapio immolati iuflèric.92 Socratis eeftafis.

Sol cuius reifymbolum. 234 Solismons in manibus.

Solis in malis auferendis præftan-tia.

Solidedicatusobelilcus. 105 ei facta Cuprelfus. loj ^gt;o«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;76,77,234,235

Soteres vnde didi Caftor amp;nbsp;Pol

lux


-ocr page 14-

1

INOEX RBKVM ÏT /tVERMORVM


lu*.

• 155

Z - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T. . ■ -.HJ;

îbpret.

T litteræ vis amp;nbsp;efficacia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;136

^ÿcetfcm.

ibid.

T quomanuum pofituformetur.

Spadicem colorem à

Puniceo di-

157.

Ringui.

I9Î

TaantuSi ( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I2

Sphæricum corpus quid fit. 5 J

Taceo,es.

Sphinx vnde dida.

124

Taceo amp;nbsp;Sileo quomodo différât.

Sphinges quare ante

temploruni

6^.

fores collocari côlueuerint. 124

®am. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;102,262

Apt. » .

154

'?tant. li. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15£l

Spiricus ùndi eratiaquàm fît no-

Tarditatis vtilitas. .

bis neceflatia.

20Ó

Tau voxvnde compofitaj amp;nbsp;quid

Spiritus fandi proprium reuelare.

fignificet. 248.amp;leq.269.-...c

141

Tau littera cur Alphabctii finiat,

St Cimbtis pro vna

littera habe-

269. eius figura. 247,269.

tur.

69,128.253

Tau crucis figura à Samaritanis

Ata.

75,127,229

pingitur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;247

Ataf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;127

, amp;nbsp;fequent.

Tau D. Antonij crux à vulgo ap-

Atagiot.

222

pellatur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;265

Stagnum.

250

Tau pro figno apud Hebrqosvfur-

Atakcn.

^51

patum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;247

Atang. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

250

Tau Callicum apud Virgilium.

rit».

247,248.

Atarr,

230

Tau homines plâcentes Deo red

Starcharterus.

ibid.

dit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;248

Atat.

.2 31

Tau in vetuRis monumentis ffe-

Status.

ibid.

quentia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;248

Status return humanarum tenera.

^Tcetlieit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;220

•areeit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;158

Ate.

75.74

Telephae quid, amp;nbsp;curCadmo v-

Ater.

220,250

xor fit data. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2

Attes.

T36

Temeritas. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 y

Ateet.

.7}

Templumvnde didum. 257

Atel.

ibid.

Templii triplex apud Varronem.

nU».

75

2 57,amp;feq.

Atetot.

1-50

Tcpla Dei,hominucorpora. 237

Atcrr/Atttttci

220,250

Tcmplorum forma, amp;nbsp;format ra

Atttf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;75,amp;fcquent.

tio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25a

Atte.

.^50

Temporis quanta fit habenda ra

Atitr.

ibid.

tio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;172

Atög.

256

Teniæ in humanocorpore nafeu-

Atii.

63,1z,1^.11

tur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;215

Atif/Atöf. •

•îrertng. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;153

Atiin.

ibid.

Ternarius numerus perfedus.90

Sto ftas. Rare.

753^^9

Ternarius Spiritus fandi teffera.

Atob/ Atof.

2-5°

252.

Atoc.

ibid.

Terra viuentium quæ fit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;67

Atom.

7=

Terræ vmbra,meta mortis. 102

Stomaebus.

i5i

Tertenis quoufque operam dare

Atop.

250

liceat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;122

Atoe.

i5O.iî5

TeRiculimafculamvim notabant

Atreitg.

^50

veteribus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;61

Attot.

230

Tetradys Pythagorica. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;97

Studiorum omnium fcopus. 87

Thalctisaqua. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;170

Stultitiaöt inconRantia omnium

di/ai, flsa. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2oy

malorum cauflae.

182

TheophraRi locus reRitutus amp;

Atur.

explicatus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;205

Aturm.

230

flior. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J9

Sudarium in pedo

epifeoporum

Thet vocabuli compofitio amp;nbsp;fi-

quid noter.

146

gnificario. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;174

Summum bonu cognofccrequàm

Thet litter» figura. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 y 6

laborarintPhilolóphi. 175

®:i)tut/^amp;cuten/^ôetitÿo3it. 1^8

Summum gaudium quod, amp;nbsp;qua

Theut, Thoot fiue Thoyt quis

rationecontingat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;177

fuerit, amp;nbsp;vnde didus.i2.amp; feq.

SuperRitionuin amp;

idolomania;

fic didus Mercurius., Saturni

cauRa.

48

fcriba , quern prtmu litterarum

Awac.

.70

inuentorem putant Ægyptij*

AUinidi.

ibid.

12,17.

Atuig-

ibid.

Thoot,Thoy t,fiueTheut qua ra-

Syrides didusPan.

267

tione dicaturDeus. 15,48

Symbolis hue fabulis prifeorum

Thraces vnde didi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;257

religionis niyRcria applicari

Thracum ingenij fubtilitas. 2 57

poRe.

6l

Thyrfus Baccbicus cur pro mu'


croneconum habeatpincuin. « 104.

Thyrfus fidei baculum dénotât. 104.

'îTi.

Tiara aduerftis diuinam iram fa-cerdoti munimentum. j8^ ^tfiueCijt.

Tituli librorum.i 87. vide reliqua in Tutulus.

■?ronii)e.

Torncfül hetbaapudHifp. 88 ■WTratJit.

Ttanquillitas arx ciuitatis Dei.

77. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ nbsp;nbsp;nbsp;.

Tria funtomnia.

Triangiilus prima omnium figu-rar.umt P

Triangulus æquilaterus diuinita-tischarafter,amp;c. ii i,ij

Trinitatis myfterium in lt;i5ot Ciraa bricaDeinomenïlatura. I4i.in Harpocratis nomine, jy. in Mem lictera. 200,20^.in mundi ftrudura. 12, in numeiis. r^i in voculaWu. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I6f.

Trifmegiftus eiusque ftatua.

Trifmegiftö libellus infcriptus. 16

Triton vnde didiis.

Triton lacus.

Troianord nauale certamen apud

Virgilium.

Croto.

CrnuUituit. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4j,2y6

TruncOjas.

Tf in vociim conuerfionibus pro vna littera habetur.

^uig. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;219,222

Tumbi noftratiiim cur in tumuli clhgiem aggerantur. i o f ^up. .

Turnebus reprehenditur. 40,41. amp;feq. .

■Ciittitl.

Tutulus vnde didus. 180,187. amp;fcquent.

Tutuluspileus flaminicus. J8f Tutuliplebeiorum facris operan-tium amp;nbsp;flaminum, quo difïêrc-bant apud Romanos. 190

Tutuli curdidæ metæ è iaxis ex— cifæ.

^üte.

CUielf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2O.amp;feq.

Typhon quisjamp;vndcdidus, amp;c. 60,263.

Typhon eftcacoda!mon.ôo,amp; lêq. carnem noftram etiam fignifi.* cat.

Typhon Horo,Ifidi,amp; Ofiridi ad-uerfarius.

y.

Vlitteræ natura.

V vocalis Si V confonantis naturae focietas. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iGf

V amp;nbsp;W cognatio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tèé

Vamp; O quomodopoffinteadem voce comprehendi. i6j

Vamp; Fconiunâio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I66

V dum Cimbricam didionem claudit, inF tiaalîc. 128 y apud


-ocr page 15-

I M H I E R O 0 l’y P Ö r C A.

V aoud Cimbros flt;epe tranfic in

Virga punicea Reginæ facrorum

©Oft.

»3^ !28iiy8 161

L.

160

quidfymbolice fignificarit.195,

©0!.

V Cimmerium Latini amp;nbsp;Græciin

Volumen.

P frequenter conuertunc.

^54

Virgaca fagula. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;191

Voluo,is.

160,16y i64,amp; feq.i65

Vacare Dhilofoohiæ.

12Ó

Virgilius vetuftatis amp;nbsp;arcanorum

©oiiUieii. tóo,

Vallium cominoda amp;nbsp;vcilicas.

lacrorum peritifllmus.148.con

Vox (implex ante omnia lecuia a

149.

tinet religionis Chriftianæ ray-

Deogenita.

201

Î0an.

165

fteria, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;147

©p.

60

î3afl.

1 lü

Virgilij locus explicatus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;40

©t.

I7i

ffiat.

24K

Virium amp;nbsp;roboris in corpore,cauf-

©UCti

115

îBau.

160

J2

©lie.

99.^4«

Vau in Orationealphabetica defignet.

quid 161

Vifiis citra lucem nihil pöteft.

W.

W amp;

liquando figu-

Vau CUIUS rei fymbolum.

16

Vita quid. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loo

ram luifTe.

i34

Vau litterae figura.

164

Vita ipfius Vnius quæ dicatur. 20

ïöarlicleit.

J^9

Vau Interæ nomen apiidÆoles öi

VitaBinarij quae. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2i

Wag.

122,234

vecuftos Romanos eciainvfica-

Vitæ opus à maioribus iudicatu,

Wager,

222

turn.

160

Deum afliduè laudare amp;nbsp;ado-

Want.

43.i5^

Î0aut/ lâout.

i6o

rate. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117

War.

50,234,254

©autucu/JBoulocn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;160,

164

Vitæ opus, fides eft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;125

We, Wee.

227,233

Vitæ redus ordoquis fit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iio

Wet.

204,234

©eel.

176

Vitæ teflera,ignis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;120

WeiOjWeit,

241

Veil artificiofiflima pidura.

Viuere quis verè dicatur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loo

Wijt.

70

Velo.

Vmbilicus in voluminibus quis

Wgöeii.

134

Vellus,eris.

I9l

fit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I 6 I

Wija.

79,80,264

Vello,as.

Vmbra terrae,meta nodis. 102

Wijfrr.

19, 80

©eiltet.

^3°

ffilacfeer. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;222

Wl9,.

ts‘

80.234,264

©er.

igt;3

Vina,æ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;156

Vndioin ficris litteris. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;207

WI.

-• nbsp;nbsp;nbsp;S»}

©erchen.

228

Wol.

I9I

Veri præcipuum donum.

i34

Vndenarius fymbolum vnius vitas

Wait.

^34

Veritasfidillimumamulecum.

19.amp; feq. 22.amp;feq.

Wait.

49,30,80,251

-îôn'-ec^.

75

Vngues rodere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;137

. X.

©crluant.

2î6

Vnum.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;54. Stfequenr.

Xain vocis fignificatio.etymon,amp;

©e(L/©rfîc.

250

Vnumipfumorandum, amp;c.i 32,

artificium.

165

Verfus fuilTe antequam Htteræ

*53- .

Xain littere figura

duplex.i6S,i69

fcribercncur.

I

Vnum, primam perfonam, id eft,

Xain litteræ poteftas. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidi

Vetetinus.

, 226

patretn, in Trinitate dénotât.

Y.

©ier. • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;151

»^46

Vnius cognitiodifficillima. 212

Tiar. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

©iiiger.

^37

* T.

t

Virga in facris litteris.

i9i

Vniuscognitio, Dei cognitio eft.

Zade litteræ figura. 232. eius

Virga amp;nbsp;fceptrumpaternæcorrc-

212.

nomenclatura Si poteftas. 229,

äionis lymbola.

Ï9Z

Vnius vita quæ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20

23i.eius propriusfonus. 231.

Virga in Pontificis conoide

quid

Voces facras ad religionem fpe-

Zade pro Samecht fimplici amp;du-

fignificarit. 19 a. quare lana ob-

dantes ad Phrygias referri de-

plici.

230

uoluca.

«

197

bere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;99

J

Zonæ mundi.

56

FINIS.

-ocr page 16-

s V M M A P R I V I L B G I L

R^G IS Priuilegio fancitumeft, nequis Q^cr^omnïi^ Gorüf^' Bccfini'^ftrümanuhacim^rcjja^ßd ah iffi eï^mdata^^ar-ùmcverononirnpr^Jfa^mtQ^iZyNQÏ eorum partem aliquam, citra Chriftophori Plantinivoluntatem, à die cuiufq. editionis abfolutæ intra decern annos, imprimât,aut alibi imprelTa importer venaliâue habeat, fub pœna confifcationis librorum : vt latiùs patet in literis datis BruxellispænultimaNouembris,M. d. lxxiiii.

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Signât,

L de Witte.

-ocr page 17-

•I


IOAN. G O R O P1 I BECANI

HIEROGLYPHICA.

LIBER I.

Van do nobispropofitumeft.quisprimuslitrerarum fucric inuentor, pcriieftigarcj id in primis fcire oportet, quidcarum nomine vcteres, in eadem quæftione verfà- ^Xr*”*** ti,dcnotarinq ne vocis ambiguitate decepti,inridicu-Inmaliqnem labamur errorem. Tzetzeseandem mare-riam in Chiliadibns fuis traólans, poftquam Palamedi, rotins, vt ait. Græciæ confenfu , fedecim litterarnm tri- . buiftet inuentionem ; amp;nbsp;à Simonide duas longas , ab Epicharmo tres du pli ces, à Cadmo Milcfio tres adipirai i tasadditasdixiftet; fuam adiccit fententiamrqua magna fibi cenfnrç grauitate non citra arrogantiâ fumta,ftatuic litteras in Græci i non ante Palamedem modo ,(èd anteCadmum etiam Phœnicem fuifte. Eius rei fidem vifus eft fibi Inculenta demonftratione fecifte, dnm rationéfnam

fieconclufit; Cadmo oracuk.m redditnm eft verfibus hexametris,vt Pytho accederet: èqnoneceiErriacollelt;ftionecftîcitur,vt litteræfüerint anteCadmum , proptereaquod carmen citra litteras nec pronuntiari, nec efte poftet. Argutum fané hominéagnofeo, amp;nbsp;in Dialedicorumelenchis virgacenibriadignum. Scio equidem,amp; nemo ignorât, oraeula^ neefolutam nec pedibus adftriôlatn orationem terca noui, multo priùs amp;: oracula amp;nbsp;verfus efte potiiifte, quàm vllæ omnino voces feri-berentur. Jneptum igiturfelè Grammaticus hic præftitit, dnm qnæftionem de littem^frentur. fcripcis ad vocum elementa tradnxit. Nemo tam alienus eft ab omni commun! lènfu, Vt nelciac , eundem omnino fermonis amp;nbsp;fimpliciflîmarum eins partium inuentorem fuifle : qua in re, non quis primus fuerit locutionis audor, cùm ea primo homini citra controuerfiam fuerit à Deotributa;fêd quis primus inter mortalcs fuerit (èrmo,in quarftionem vocari fôlet,qnam Hermathenanoftradilcnftit. Ceterum dum de litte-rarum agiturinuentione ,depidis fculptisquelitteris difputatur ,quænonpaulloipfis vocum elementis pofteriores efte potuerunt, eo quôd amp;nbsp;hodie apud plurimas genres feribendi vfus deftderetur. Cùm igitur alij alios celebrent litterarum inuentores,amp; Ægyptij quidem fuum Thoot, Phœnices Taantnm, alij etiam Herculern Ægyptium Nilogenitnm, alij alium ,vt modo exTzetzadidicimus; tentemus ôc nos ,ecqnid fani c diuerfis opinionibus elicerc poffimus. Plerique Græcorum Cadmo Phœnici litteras cjdmûsnt acceptas ferunt,tantoomnium conlenfu,vtmirerTzetzemcontrarium prodere vo-luifle. Exftar apud Suidam Zenonis epigramma, lèd corruptum ; quodaliis aliter con- /„JenterT cinnare per me licet -, ego fie in præfensinterpolabo;

vllam efte fine litteris pofte;at illud prae- “ntt

E'çj TTctfct (poi'viosa, r/ç b (pQôi’oç ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KacT/xoç,

alt;p’ K yçy.'^a.v nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;id eft.

Sum patria Phænix. quts liuor ? Sum tumen ille Cadmus, cut debet Grucia tota libres.

Plutarchus, fi rede memini, audor eft.Tyrios Cadmo Agenoridæ primitias herbarum offerreconfucurfte : qua de re colligas ,non litteras modo illi, fed herbarum etiam co-gnitionem accepram tulifle Phœnices. Euftathius Cadmi nomen Mercurij etiamepitheton fuifl'e tradit, à , quod eft ornc);amp;: hinc Cadmilum etiam vocatum.

à noftrati lt;Cuiffcï)eii deriuatur,vnde amp;nbsp;xav/ditq. Verum Cadmilus amp;nbsp;Camillus Romano-rum VOX .eiuldem fnnt originis,a /id eft, malum reuelo : quonomineingenui c*XX «»-Cabirorum pueri vocabanturjquifacrisadhibitiamp;spopulo permiftiaufcultabant,ec-w'»«orig«. quid infaufti in templis diceretur, quo litatio poftet impediri: quamquam mihi magis

A A placet

-ocr page 18-

t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGLYPHICORVM

placet generatim ingenuos pueros fïc vocari ,quód puerili quadam fimplicitate citra . ambages reuelent, li quid raali in familia aut dicatur autâae : idqueco magis credo, quod trito apud nos prouerbio iadciur,pueros nihil celarc poß'c.CadniillusigiturJiue Camillus lono Latinorum, is generatim de nominis raiione dicendus qui mala dcregit ôâ manifeftat: quod ingenuis pueris amp;nbsp;ad honeftatem educatis peculiari quodam iure conuenire feimus. ScdfruftrahxcvelabEuftathio, vcl ab alio ad Cad mi nominis in-terpretationem adcrunrur, quando omnium veterum confclfione conllat, Cadmuin Phoenicem, non Græcum fuilfe ; amp;nbsp;idcirco Phocnicum lermonem in eins nomine con-Ihlcndiim. Hos igicuf 11 rogemus, dicent ,nili fallor, Cadmi nomen à Cadma, quod idem eft quod Cedem Hebræorû deriuari, amp;nbsp;co Orientcm intelligi. Vt enim e\ Alef Alpha, ex Dalct Delta,cx Mclcch Malcha ;i\c cK Cedem Cadma faciiint Phœnices, adieda A in fiiie,iSgfono pænultimæ vocalisfupprelTo : quo addito , Alepha, Dalcta, Malechaamp;iCademaaudiremus.Quaraobrcm lîquçratur,quisproprièamp; primarioiure Cadmus fit vocandus, ncmini dubium eft, quin Soli orient! hoc nomen maxime conuenire cernatur. Veriim nobisde homine, non de aftiis aut elementis agendum. Varix funt amp;c de Cadmo eins progenie fabulæ ■. omnes tarnen ad banc Syram vocis origi-

VXD- nonnihil alludentcs. Mnalèas apud Stephanum in voce Dardanus, Tclephaén priorem eius facit vxorem ; qua mortuà ,.duxcrit Harmoniam ,quam ait Dardani amp;nbsp;lalbnis fuiffe fôroré,quos Cadmus in Samo holpitalitate magna fibi deuinxiftèt.Qtnd Telephaëaliud ,quam viseaquæIplendoremamp;: lumenliium longédiftiin-mevxordu- ditquam vxorem Cadmo dare, non ahud mihi videtur quàm dicere, Cadmum reli-ta fit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gionisiSr omnium liberalium artium c quibus homines vita’lumen capiunt, fuilfedo-

deinde Icquitur alte’ra vxor Harmonia , eo quôd in ciiltu diuino amp;nbsp;erudi-moconiugi» tionc omiiisreip. bene formandæ ratio côfiftat. Idem igitur fuerit, dicere Harmoniam ttfulatn. ei^s fuifte vxorem , ac û totius Ibcietatis humanæ vocarctur Hcrmoftes . Ahis in quibus NonnusPanopolita,placuitcommenuim , Cadmum cum Harmoniaprimüm ad lacum Tritonem concubuiftè : eadem prorfus decauft'a confida fabula qua Pallas ibi-t dem exftîtifte narracur. Nam vtSapientiaé vcriratisdemonftrationcgignittirjita Harmonia nulla in hominurn Ibcietateefle poteft, nifi veritas fuerit oftenlâ.Faccftanc hinc eorum deliria,quicitra allegoriam lacum Tritonem in Africa intelligendum arbitran-tur. SymbolicaTheologiacum aliisinuolucris, turn etiam non rarô locorum vtitur al-lufione: in qua inter cetera reda nominu ratio fpedatur ; èqua ad veram peruenitur in-TrittnlatM. tclligentiam. Lacuseft in Africa Triton ,lêd huicnihH præcipuum aut fingulare,ob quod fibi vcl Mineruæ natales ,vcl Cadmi Sé Harmoniæ coniugium honoiurequeat vindicate. Alia ergo via veritas inueftigandaj quæ plana eft amp;nbsp;aperça, fi Mercuriû Cim-Trittaù etj^ mcrium præmonftratorem fequamur. Is docct Cru toen idem elîeac fi quisdicat, Ve-»»». ritacis demonftrationem : quo patefado, quis non videt cur amp;nbsp;Mincrua ex Trutone nafeatur, amp;nbsp;idem Cadmi amp;nbsp;Harmoniæ concubitusadlcribatur,cùm nccfapientia,nec leges, nec tota reip. redè conftituendæ ratio aliundc quàm de veri ipfius oftefione pro-fieifeantur? Nonnus itaque Dionyfiacon libro dccirno tertio perquàm conuenienter , Cimraeriæ Theologiæ hos cecinic veifus:

1. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K«-97 Cüc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ät/bivn

A’p/nottn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pQ^aTn/i aA«uiç.

Id eft, vt ex tempore profundam, //ic propter Tritonis aquas, vt fama, potitus Eii rojea Harrnonta terra vagus iKcola Cadmus.

Minimènegligendum arbitror,quôd,vt reuera fuir,ira perquàm fignificanter Cadrnu vagum nominarit pocta. Mirum cnira eft quàm id conueniac cum lani nomenclatura, quæ fadaeftà perpétua itionc ; propterca quôd laphcc paticm fuum imitatus, perpe-tuô tecrarum orbem velue epilcopus quidam ée Harmoftescircumiret, quo morcales in vera religione amp;: patriis inftitutis continerct, atquc adca, fi qui declinallént.reuoca-Caimtu Ut rec. Quid ni igitur Cadmum amp;nbsp;lanumeundem hominem dicemus ; lanum quidera r«»««. lingua , Cadmum verô fermone Phœnicum fine Syrorum: in quo nomen id lôr-titus fit, quôd ex Oriente in Syriam venerit.' Ex Orientis .inquam.ea parte,adquam Indolcythiea noftra lapetum cum proie lùa remanfilfe docucrunc iturn nimùu, ciim ceceri

-ocr page 19-

LIBERI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5

ceteri ex Oriente in campos Sennaar per longam montium catcnam commigrarent, in quibus linguarum legimusfadamconfufioncm. Exordiamuritaqnerur(iis,amp; ia-ueiiigemuscuiiisfiliusfucrit Cadmus. Extra omnem cótroüerlïam pofitum vidcmus, citimm Agenoris filiuni fuiiEe. At quis hic Agenor, amp;nbsp;quo in fermoiie lic vocatus ? Si Syros Phocnices interrogemus, mox refpondebunt,Agenoris nomine non aliud quam crate-^Agenor quU rem lucis denotari. Quod fi verumcftgt; vt eil verilTimurn jpergamus porrö quantum, figntficet. cui maxime hxc nomenclatura fit applicanda : nemini profeClo potiüs poft cataclyf-mum quidem quam ipfi Nocho, ex quo totius reiigionisamp; omnium feientiarü lumen vniueiiæ poftcritati att'ulfifteicimus. Quemadmódum igitur variisnomimbus pro di- ^gmeri^em uerficate munerumfiuedonorum,quxdiuina benignitasipfi larga manu contulit, eft nuncupatus; ica nihil miri,fi apud Aflyrios amp;nbsp;Phœnices Agenor fit vocatus; abea videlicet dote qua nullam aliam habuit præftantiorem ; nifi fi quis reiigionis amp;: icientiarum luce,quam ex eius cratère poftcri hauferunt, quidquam norit præclarius. Ciim igitur Cadmus litterarum apud Phœnices dicatur inuentor, atqueis lanusfuerit Nochi filius qui Babylonicæ confulioni non interfucrat ; videtur litteris ea nomina reliquilfe ,quæ non ab aliisquam ab Orientalibusliue lanigenisintelligercntur {vnaque mandaifejVt 1'cCadmum lingua Phœnicia nominarent, nevmquam obliuio furreperet vndcch.1-raóleres Sc charaólerum nomenclaturasaccepiirent,amp;: verb a quibus eilet harum inrer-pretatio pctenda. Ne ramen fibi ioli tantum beneficiu arrogaret jpatrem fuum voluit Agenorem à Phœnicibus dici, vt ici ret perpetuà, Nochum omnis lucis inter mortales primum eile crarêrem. Hane rem, vt earn trado, ita habere pcri'picuc cernes, fi ratio-nem omnem recle fupputes, turn qua in lingua, turn à quibus Cadmus hoc nomen fit fortitus. Primum nomen minimè Græcum ciTe , neminem puto hominem dubitatu* rum : quandoquidem omnes confitentur.Cadmum è Phœnicia in Græciam traiecifle;

amp; darum eft,hac voce Orientalem Phœnicibus denotari. Ridiculum cnim fit,amp;i Age- Catmint-norem Sc Cadmum Phœnices dicere fuiiîe, Sc illud addere, nomen fibi à Græcis pcti-uilPe. Quod (i quis tarn fit communi fenfui aducrfarius.vt Cadmi nomen Græcum pu- debeatur,amp; ter ; eum cupio mihi rcfpondcre, quo nomine fuerit prius apud iuos vocatus : quod fi nefcit,netam fitimpudens,vc citra omnem tumrationcm,tum auóloritatem mecum contendat. Nonequidem nego,aliquid apud Grammaticos coramenti poiPeinueniri, quo Cadmus ab ornatudiólus eircvidcatur-, verum id propterea, vt dico,non admitto, quod in abiurdiifimis fit habend um,vocera Phœnicibus apertiifimam ad Græcos fontes veiledetorquere ; cum vno ore omnes fateantur, Cadrnum antehoc nomine nun-cupatum fuilfe quam in Græciam veniret. Sed fi qui fint tam læuis ingeniis, vt è lolo contradicendi ftudio gloriolam quærant,nihil penfi habentes quàm vel abftirda vel ve-rifimiliac.btrudant,eosvtcor.temnamusæqui indices nobis,ni fallor, permit tent. Per-gam modo. Si Phœnicum voxeftCadmus, atque eaorienralis homo fignificatur,vteft cadmttmnt extra omnem dodorum hominum dubitationcm • fequitur vt illudquærendum fit, quorum erSparatione Cadmus,id cft,oricntalis fueritdicendus.Certè fi Cadmus Phœ-nix erat, dici non poteft, eum Phœnicibus orientalem fuific; Sc fie orientale j vt hac de reorientalis homo apud Phœnices vocaretur. Quid enim cogitaii poftet abfurdiùs^ quàm queraquam domi noftræ natum orientalem nominate ^Nos lcilicet Ooftcrlin-gos, id eft,homines orientales eosdicemus,qui in ßelgicogcrmanianati funt? Minime gentium ; (ed eos qui roti parriæ noftræ, totiejue huic nation! hint orientales. Quod fi , ita eft, quis Phœnicibus Cadmus erit dicendus? An non is qui non in Phœnicia natus eft, fed in ea regione quæ difcrimine magno Sc notatu digno à Phœnicibus ad Orien-tem eft remota? Neque enim ferè id genus nomina à cæli plagis petita interuallis exi-guis accommodamus,fcd iisdemum quæ tantafunr, vt propriarcgionum nominano-titiam vulgi fugere putcntur.Quos cnim tarn propinquos habemus,vt patriam eorum neminem ignorarearbitremur, eos non à plagis cæli, led à patria nominamus : at qüi tam longinquis locis funt oriundi, vt patriæ eorum nomen non ferè in vulgus notum fit5velabOriente,vclab Occidente, vel ab Auftro,vel à Septentrione nuncupamus* Quamobrem fi hanccommunem loquendiconfuetudinem confulemus,facere non poft’umus.vtnonfateamur Cadmum patria minimè fuift'e Phœnicem : Sc veto tarn Cadmwv». Phœniceranon fuift'e, vt longis terrarura interuallis ipfius regio ad Orientera fuerit'** enundiM.

AA X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reraota.

-ocr page 20-

4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGLYPHICORVM

remota. Cuiatem ergo dicemus ? Id nos nomina litterarum, quarum inuentio magna omnium confenlîone ipfi adfcribitur, docebunt. Rogentur vctereSjquænam natio ad Orientem id temporis habitarit jin cuius lingua nomina charaâerum fànam aliquam habeant interprctationem : quam ciîm reperiemus, turn cogitandum , nos ad cos pcr-Hebuorum uenifle,c' quoru regione Cadmus veneiit ad Phœnices. Scio Eulèbium ôc alios aliquot cxiftiraaflc, litterarum nomina quæ apud Hebræos in vfu iùnt, olim fuciunt apud itnguaméjfe CbananæoSjà quibus ea Hebræi acceperunt,ad Hebræorum lingnam eflé intcrprctan-‘TmCoIuI Vcrùm quàm id féliciter Eufebio, aut iis quoselflccutus fucceircrit,cquidcm alios Eufebiw. iudicarc mallem, qu.tm iplè cxplicare. Non ignoro tarnen nihil tam elfe dillîpatuin quod non aliqua ratione queat colligari ; prælèrtim fi verba tum , vt volumus, interpre-temur,tum fignificata citraomnetnconlîruâiouis rationcm figillatim cxaminemus,amp;r bæc magnis coinmentariis longé petitis ad aliquam Icncentiam cogamus, quam iplà qnidem vei ba non exprimant ; led quam nos ipfis verbis affingamus. Ne tarnen gra-uiflîmi teftis pondéré dcprimamur,aut potins ipfa eleuetur veritas,adlcribcnrus totam Eufebij interprctationem,quo cuiuis videre liceat ui cxifiimarc,quanti fit arcanum hoc myftcrium,quod pins hic vireftadmiratus,faciendum ; apudeos maxime qui non au-éforitate cogi, fed ratione duci volunt. Poteram cquidem in aliud tempus liane rem reiieere; {èd«quia non parum raomenti in ca elf ad cognofeendam Cadmi vernacnlam patriam linguam,vifum no fuitdiutiuseam dilrerre. Vt enfin ille firmam elfe colle-dionem ftatuit, primam litterarum inuentionem ob id Græcis tribui non polfc ,quod earum nomina Græcis nihil fignificent ; ita amp;: ego docebo hac iplàdccanlTadici non polfe.Hebra-’os litterarum primos elle inuentoies ; propterea quôd nihil lani nomini-bus litterarum apudeos denotetur. Poft alia igitur, Eulebius Georgij Trapezunti) be-neficio Latine loquens fie habet: Omnes autem iittera’ apud Hebroos viginti duæ finit; fecundum quai uiii prima Alcph dicitur, qiiod Latine difciplina dici poteft : lècunda Beth , quod Eu/ebium donius fignificat : tertia Gimel.quod vocis plenitudiné fignificat: quarta Daleth,quod jibrorum dici poteft : quinta He , quod vocabulum Ifta fignificat. Quæ omnes voces talcm Icnfum cfficiunt: Difciplina domus plcnitudolibrorurn hæc. Sextum elementû apudeos Vau dicitur,quæ vox Latinè In ipla dici poteft : deinde Zain, quod vocabulum fignificat Viuit :odauum Het, quod fignificat Viuens. Totum hoc fimul : In iplo viuit viuens. Nonum Teth dicitur,id eft,bonum: dccimura Iod,amp; interpretatur prin-cipium. Simul hæc duo bonum principium fignificant. Vndecimum Caph,Latinè Tarnen : duodecimum Lamed, quod Dilcc : amp;c poftea Samedi, quod interpretatur Au-xilium. Totum hoc fimul fignificat. Tarnen difce auxilium. Deinde Icquitur elemen-tum quod Mem appellant, quod interprerari poteft Exipfis : deinde Nun,id eft,1cm-pitcrnuni auxilium; his accedit Ain,quod Latinè fontem aut oculum fignificat; deinde Plie, quod Os dici poteft : deinde Sade,quæ vox luftitia interpretari poteft. Simullen-fus eft , Fons amp;nbsp;oculus amp;nbsp;os iuftitiæ. Elementum deinde accedit Coph, id eft, voca-tio: deinde Res,quod caput fignificat: deinde Sin,quod dentes dicerc polTumusipoftre-nio Thau,quod ligna dici poteft. Omnium igitur fenfus eleraentorum hie eft :. Difci-phna domus plcnitudo librorum hæc, in ipla viuit viuens ; bonum principium tarnen difccexiplîSjfempiterÊumauxiliumfons aut oculusarque os iuftitiæ vocatio capitis amp;nbsp;dentium figna. Hæceft clementorum Hebraicorum Latinè diéla fententia;qua: difeiplinælitterarum fummoperè conuenit,quod apud alias genres inueniri nequit. Vnde fateri necelFe eft, non ab ali is quàm ab Hebræis litteras elfe inuentas. Hæc Eulebius. Cuius fententiæ fubfcnbit D. Hieronymus ; quod deinde magna fequitur tur-Eufebijfea- ba pcdaocorum. Quid nuncdicaro,an nonfum vidus ? ElTem baud dubic, fi nomina Te7‘ritm He ^bteraru reólè interpretaretur, amp;ex iis aptani conuenientenique faceret lèntentiam. braicarum Nunc iicc ülud, iiccliocptæftat. Quid ï quod Samedi litteram ordine fuo deturba-fignificaüo. uit, in Sade amp;nbsp;Sin candcm expriniit littcrani, ira vr alteram fupcruacancam elfe ne-Noniinum fignificationcm non rede redditani quiuis fatilè dcprehcndct qui Meph. lingulas voces examinabir. Nam ncque Aleph dodrinani notât,quamuis id aliquo mo-Gimei. fto conccdi polTet ; nee Gimel notât vocis plenitudinem , led fi quid noter, camelum fi-gnificabit, amp;nbsp;fi Gamul pionunties, ablaélatum notabit. Quod fi vt Piel à Paal;ita Gimel a Garnal didu voles,idem crit Gimcl quod, fecit retribucre: quæ notatio quàm

huic

-ocr page 21-

LIBERI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y

kuic loco conucniat,ab alio lubenter difccrcm. lam quid Daleth commune habet D»ieth. cum libris?^i(i de Græcofermone Daleth pro Delta dici velimus. Apud Hcbræos Da-leth.oftium fignifïcat; rem alibris tam diucrl'am,quam plenitudoditfcrt à camclo.Sed kvigc-abfurdiuscft id quod mox additur.Hedicit idem efle quod Ifta liue HæC;amp; hune fît-^rtieulum vpci præcedenti iungir, quod facit contra omnem apud Hebra:osloqucndi Wnluetudincm ,qui ad hoc hyheron proteron æquè atque ad carnem fuillara naufea-tent, JSec fanius eft quôd mox Vau , in iplà, leddi poHe dicit. Si cnim Vau Hebræis r«* quidquam hgniHcct, volutas columnarum notare dicam ^quæ capita D. Hieronymus, alij clauos verrei unt. Ego î3auot antiquum Cimbricum vocabulum elfe credo, amp;nbsp;eo Dotaricapitis volutam,fi mihihac voce vti licebit, quam in lonicis capitibus videmus.

Zain veto idem efie quod Viuit.quis Hebræorum, vt dicatur, feret{! pro efca poni fa- zai». tebuutur; fêdfi idem elfe quod viuitdicas,explodêris. Eft fané hoc loco EufebiusHe-braiçam voeem de Græcorum Zav inierpretatus ; quo ramen non Viuitjèd Viuereno-tat.urj perinde vt ante in Daleth libros inucnit;non illos quidem apud Hebræos , fcd apud Gra:cos. Porrô quod Het pro Chet dicat,facit id quidem de more amp;nbsp;confuetudi. Htt. ne pronuntiandi apud pierolqueomnes vlurpata, perperam ramen amp;nbsp;contra rationem; quæ non permittit vt duælittera; in eadem (oni potefiate collocentur. Qurd enim in Het audis quod non iridem in He^Sed hoccondonemiis peccantium muItitudini.Hec veroidemefie quodviuens,non facilèadducar vt eredam,crim proviuomrtHebræis vlurpari videam,non Her. Detur tame hoc aliquo modo toleraïi poffe. Veriim illud quod Thet dicit bonum notare,nelcio de quibus didicerit magifiris. Thob Thub fic TheK interprecarctur,(ed quid his cum Thet ? eiplutum efie fcio; at hoc hadenus ignoraui coenum amp;:lutumin bonis numerari. Ineodemlutohæret, dum lod principium figni-^*“*-ficarcdicit. lad manumeffe,amp;: ad poteftatem denotandam transferri,nemoHebræorum ignorât; fed lod principium fignificare,nemini perluadebis. Id facile dabunt,iplam figuram lod principium cficlitterarum ,eo quôdreliquæ elementorum figuræ in lod reiolui poife videanturr fed hincnon cfficitur ,vt vox lod bene principium dicatur nor tare. Quod fi pro bono principio,quodin Thet lod intellexit, lutum agri interpretare-tur, effet quo excufari poffet; eo quod lad aliquando pro agro videatur in vfum venifle. Certe quifquis horu Eulebiododor fuit,non verba ei tantfim dedit,fed cœno manus amp;nbsp;calarau ciusimpleuit. Vt hæc aliéna funt ab omni communi incclligcria- ita quod mox luhiungitomnera fuperat abfurditatem. Quid alienius à lingua Hcbraica,quam Caph idem eile quod Latini Tarnen dicunt ;cijm apertum fit amp;: extra omnem dubitatio-nem,hac voce Caph palmam notari? Quod fequitur Lamed idem effe quod difcei non facilè perhiadebit, nifi doceat, Lamed,non Lcmodvel Lemad dicendum,contra plané quam habeat loquendiconfuerudo. Perredurusoffendit in Mem. Mem igitur amp;: Nun tranfiliens, Samech extra ordinem vocauit; quod fi Samedi poft Lamed nul- sameeh-lo medio poneretur, apra feilicet elfer lèntcntia orationis ; quam vt conftruat, Samech

I reddit auxilium;cfim Samech tarnen idem fit quod imponens fine innitens: vnde quo-dam modoad auxilium, quo fulcimur,transfcrri poffet. Quod Mem,ex ipfis vertat, non reprehendam, nenitniu vidcar Momus. Sit enim Mem pro quod ab ipfis. Verfim Nunlempitcrnum notarequisconcedet ? Si quid ea vox noter, vel profilio qui Nin dicitur, vel proeocui hliuseft natus, ponerur;quamuisneutrum horum fit vfita-turn. Sed fit hoce Cabaliftarum arcanis fortaffe deriuatum, vt Nun pro ferapiterno ponatur; quia per filios genus redditur perennc; vel altids progrediedo, quia Deus æter-nitateni dat per filium. Vt igitur nugæfint,non lunt tarnen nugæ lbllemnes;fèd raræ,amp; inter fccretiores habendæ. Ain non malè fontem interpretatur : nec Phe malè vertit OS; fèd dum Sade iuftitiam dixit,ex infidiis,vel reti, vel hamo, iuftitiam fccit. Excufari jj'j-potuiilér, filirteraSadecvocarctur. SedcaftigabitlèinCoph,fcilicet,dum Coph vo-cationcm reddit. Coph dum vr verbum vfurpatur,idem eft quod circumiuic;dum vt nomen , fimiani fignificat. Vide quid hæc ad vocationem. Verlîm tria quæ fèquun-tur,omnium præcedentium fœditatem abftergent. Res enim,amp;Sin, amp;Taunon s«, male interpretarur, fed citra omnem orationis connexionem . Sin tarnen amp;nbsp;Res apeiiunt, minime Hebræis hæc nomina litterarum tribuenda • propterea quôd Sen amp;nbsp;Ros, non Sin amp;: Res dicant procapite dente.

AA J

Verum-

-ocr page 22-

HIEROGLYT’HICORVM

Vefümenîmucrô licet modó cuiuis liquere putem , eorum faltem qui ratipni mahint^ çedère quàm anticipatam fequi audohtatcm, nihil fanæintelligentie c nt^inibùsdit-^ terarum apnd Hebroos conilrui poiTe : ne quid tarnen ncglexifle videamur, qnapiam adcitioni noflræ, quam’moliniur, obiici poflitjvidcamusquidaliishâcan rJ vifiim fit. Neminem profeélô hadenus vel audite vcl legere memini, qui littefàrütrf C»-. nomina aliter fit interpretatus/prêter ynum Angclum Caninium Anglareniem,ho-^ nuutuAngin mïCiCm doétifiimum lingualrum',non Giece modô amp;nbsp;Latine, ièd Hebraicèctiam, Sv-* riaóe Arabice amp;nbsp;Æthiopice. Huius igitur verba adicribere, non magnum tantiiiiÿ oper± tcmporirqitepretium habêrejed propcetiam eirc necefiarium duxi.Eaexipfius inftitutiombus m linguàm Syriacam , AiTyriacam amp;: Thalrnudicam deprompta^ àd‘ hqqt habent modum ; Litterequibus Hcbrei Chaldeique vtuntur,viginti duefunt, figuradiîîimiles,viac fono eedem . NosDanielis, Efie,ThalmudiCorGmquedoióto^ ;um confilium atqùe auâoritatem iècuti, quo res planier fit, Hebraicis erimus con-tcriti charaderibus: quorum fignificatum exponere, quod peifèdè hadenus fccit ne-^ ■ mo, hatid equidem abs fe foreexiifimo. Euièbiusenim,cui,vt rcs ipla loquitur, ludæuS al'iquis impofuit, veniadignus eil. ignofeendumetiam Hieronymo, quiEuièbiuni' irnitatus eadem tradidit. Nos, quantum clingua Hebraica atque Chaldaicaintclligere îîelrMe»rum polTumus, hanc fiiTiplicem collegimusinterpretationem: Aleph, bos : Beth, dom us:-/««rarazwftf-^i^^l canielus : Dalctli, oftiuni : He, vermis punici; Vau, ciauus aduncus: Zain,te-tundum An- i ‘i t r , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i ' t-i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x-'i ■ t in-

^eium ciini- lü'm: Hcth,quadtupes •. Thee, inuolucrum: lod , manus: Caph ,palma: Lamed, iti-nium ßgnifi- mulus ; Mem , macula: Nun, piids : Samedi, bafis: Ain, fons: Phe os: Sadi, hamus:

Coph, fimius: Res,caput: Sein, Dens: Thau, crux. Hecille;quibus nioxaddit: No. mina litterarum Chaldaica potius videntur qu«àm Hebraica, vc oftendunt wn Soij pur que Hebraicè dicerentur u.’îta Soi jC’. Id quod etiam vins Thalmudicus docet, qui féri-bunt nûSn «nia ceteraque eodeni modo cum « in fine , quod lingue Chaldaicæ , vt cxplanabimus, peculiare efi, Porto quod ad fignificatum attinct, facilis amp;nbsp;nature cbn-fencahea ratio eft. Vt enim zEgyptij variis animantium rerumque fimulacris natura ai'tcuê Conftantium orationem fuam explicabant; fie Hebrei, quorum lingua amp;nbsp;origo Ibngèefi: Ægyptiis antiquior,pro litterarum figuris res aliquot notas ac luculentas acu-tifiimè imitati iùnt,calamoque adumbrarunt. Quod vel aftronomi ipfi faditantjapud quos, noris quibuidam planere amp;zodia referuntur . Hec ille;dodë profedô amp;nbsp;ingeniöse; contra quem difîicilior mihi pugna fit, quàm cum Eulêbio, fi contendere adni-, taL'Çùm enim nullam connexionem verborum, perinde vtille,adducat, non poterit quot;quot;nbsp;h'ac ex parte quicquain obiici, quocommentum refellatur: quod licet fit perquàm aftucum,‘dum rcs prorfus difiunâas, nulla vel nature vel fententie lege cohérentes ad iàcras'notas referri debere dixit; nihil tarnen vel perparum facit ad id-/v« inde docca-AngeliCani- tut littciatum nomina Hebreis deberi vcl Chananeis. Fateturenim Chaldeorum po-SztÇT quam Hebreorum videriinuentionem. Veiiîm nee hicfàtis conftare fibi videtur, rnm.'gnificn- dum Alcpli in ßne à Chaldæis precipuè dicit vfurpari. Nam fi id verum eft, minime

Aleph amp;nbsp;Beth dicendum,aut hanim vocum querendainterpretatio-ied Alpha (Sc Beta, que nomina efte dicit in vfuThalmudicorum. Cui illud item addatur,Cadmi titia'm nomen non Hebreorum formulam, fed Chaldeorum fcqui; quoniam ab illis Ced'cmi potius nomen,ciim dicant Cedem, quam Cadmidefluxiftet: vndeverifimilc reddituf, non cum Hebreis,ièd cum Chaldeis de litterarum primatu eße certandum;-Vertîm diftimulemus hanc controueriiam hoc loco, amp;nbsp;fuique deque feramus vtrius gentisliligu'e nomina litterarum accoramodentur ; modoidtenearnus, neque Chal-deis neque Hebreis vllam in Alphabcro iententiam abiblui ; fed fi quid nomina ipfis defignentjid rotum difiedum efle,amp;: nullaconftrudioneautordinedeuinciri:Inquo foJo fatisargun)cnrifuifi'et,cuiufuisalreriuspotidsnationis, quam velChaldaice vel Hebraicehancefleorationcm , nifiad Hieroglyphicas notas cftiigium patuiftet- Non difficilis iane nee ardua hec via fuit ad declinandam abfurditatem,verum eosqtii hanc ingredienrur hoc rogabo, quid cognationis fit inter has notas Scipfas littcras ? Scio ,u lanè de boue prom pram eire rationcm ex fabula de Cad mo bouem fcqui iuflo j led non video quid Beta commune habeat cum domo , vt inde nomen huic litrere dan-dum fucrit: nec item quid canielo cum gamma, amp;nbsp;rcliquis rebus fignificatis cum ipfis

-ocr page 23-

quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L I B E R I. •

veJ figiirîs veKpoteftatibus litfer.irum coniieniat. Quôd fi quis dixerit, priinas figuras talcs fuifie, VC'pïima bonis , fècunda domus,teitia caincli, quarcaoftij, quinta vermii punïci, rcliquæ ceterariun rcruin qnæ denotantur nominibus aliis babuerint fimili-tudincm; dud rurfusq'uæràm; âk«nim,-quæfuericcaufla vt ab bis rebus potiusquàm à lcienriïs, aut à fidcnbus, a«.it a'Üis rebus nobilioribus SiC figuræ amp;: nomina litceris daren-tur: alterum,quî fadum fit, vrapud nullam omninogentem exftent velrenuifiîma çarUm rernm veftigia . Vc cnim demus Eldram apud Hebræosaliascommentum efle figuras, non'vJdeo tarnen cor nccapud Chaldæos vcl apud Arabes, nec apud Æthio- - ’ ■ ' pes aliquafuperfintindicia harum veterum notarum . Procliue fuit dicere, hierogly. quot;nbsp;phicas litcefasfuifle; at ratio reddènda fuifiet ; cur hæ potius quàm aliæ notât littcris — ■ r' conuenirc vidcrentur: quæ fi nec inueniri nec dari poteft, non inane modo, fed abfur- '' . dum eriam figraentum nobis dicemus obtrudi. Vcrùm quamuis afiutiim fuerit Cani-nij com mentum^ non potuit ramén efiîcere, vt ceteris quoque Hebraicæ linguat peritis ipfiim probarct. Paullocnim pôft Martin us Gilbcrtus, diligenter omnibus examina- HeirMc/irut» tis amp;nbsp;ddcLifiis, totura Alphabetum in icptem^partcs diftinxit : quarum prima eft ; Do-

drina domus plénitude tabularum. Secunda Iftaeft bæc vita. Tertia: Bonum princi-fecundu Mat pium. Quarta: Manus diiciplinæ fine cordis. Quinta: Ex ipfis fempiternum adiuto- Gdbtf rium. Sexta; fons fine oculusorisiuftitiæ. Sepeima: vocaciocapitisdentium figna. Hoc modo litteris dillributis, amp;nbsp;quod vellet ipfe fignificare coaâis, magnum fibi vifus eft myfterium aperuifie . Vcrùmfàtius fuerit ipfummet videreaudorem , amp;ineocogno-fiere quàm nihil certiè litterarum nominibus elici poffit, cùmne ipfequidem fua omniarationeconfirmer, Cophenim vocationem vertit,amp; Nunæternum, cùmnihil tale fignificare docuilfct in fingularum vocum cxplicatu. Sed quid ego fruftra bîc tempus teram , vbi clarècernitur , pro cuiufqueingenio amp;nbsp;imaginatione ex viciniaaliqua aut Chaldaicæ aut Hebraicæ aut Syriaeæ vocis fieri coniedurara de nominum fignifi-catione: atquc deinde ex abfurda vocum farragine, id quod quiique fomniat,denotare compul(àrum,orarioncm componi àcomrauni fenfuprorfusabhorrentem? Etcurego Caninio potius-quàm Marrinus Gilbertus eredam ; amp;nbsp;cur item Martino potiusquàm CarUnio, cùm neutrum horum quicquam dixifle quod lèquendum fibi putarit Antonius Cheuallerius iatisofiendat ? qui in Grammatica fua fie litterarum nomina expo-fuit, vr quamuis ea nulla violenta copula coniungerer, non omnibus tarnen certam de-derit figUificationem : amp;quibus dédit, inter cafàteaturetiam quædame fie à corn muni loquendi üôhfiietudine detorta. Huius igitur verba, vt hominis hac in re magis in-gcnui,amp;:redam fimplicis veritatis viam meliùsfequentis,lubenterad(cribemus.Aleph, Helrterum inquit, quafi princepsdicitur, quod primarium locum in Alphabetoobtincat: vndeamp;: Græcifiium Alpha mutuati funt. Bech, id eft , locus;nam præ ceceris litteris (patium amplifiimum lineisluiscircumfcribit. Gimel àgibbo,quem in dorfbgerit ficut came- ton'dm cht* lus,qui diciturElcbræis Sop DalethdcduciturànSn porta, quämdelincat.Ele nomen** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

fumficàpoceftàte. Vau,ideft, vneinus;cuius figuram refert. Zain, arma fynecdochi-CÓS vocatur; quod clauæ figuram exprimât. Heth fic vocatur à poteftate. lod à n’, id eft, fpatium. Nam vbicumque 1'cnliitur, propter exilitatem, vacuum ftib fe relinquic fpatium . Caph, ac fi infiexam amp;: incuruam dicas,àe|ù3, incuru.niit. Lamed deducitur à

ftimulus leu vcru,cui fimilis eft. Mem à poteftate fic dicitur, ficut Græcisamp; La-tinis. Nun fimibterà poteftate . Samech, id eft,continua amp;nbsp;in Iciplàmduda, à “^opin-nixuseft.continuauit. Aain,oculus;cuius figuram imitatur, Pe, àpoteftate. Sade, ve-nabulum^quod lumma parte exhiber: denuatur àniyvcnari. Coph,à poteftate. Res, capur;ob crafiitiem capitis: Subcilius poteftexponi, pauper; quod plerique careant facilitate rede proferendi hanc littcram. Sehin vcl Sin, dens; quafi dentatalittera,quôd tres dentes videaturcontinere. Tau,terminus, quod Alphabetum terminer claudat, ab ordinevocatur, vt Aleph. Elæc illc : qui principem amp;nbsp;ducem Alephefie maluic quàm bouem . Nec malèprofedô. Me ccttè liberauità bouiscapite, quod in paruo Grxeorum Alpha quidam fibi finxerunt. Sed quid refert ? fit princeps, fit dodrina, fit vitukis, fit bos, fit quiduis ; modo nullius lanæorationis principium efticiat. Sed vide, rogo , diligenter, quàm rcciècongruant dodifiimi huius viri rationes cum litterarum figuris.'Equide vt in Beth non plus Ipatij video quàm in Aleph,quàm in Mcm,quàm in

j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AA 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sein,

-ocr page 24-

8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I E R o GL YPHICORVM

Scin,amp;aliis quihufdamjica non facilê vel canieli gibbum in Gimel.nec portam in Da», lcchi,ncc;vcnabulum in Sadi agnofco; vt cetera valere Guam. Hoc interim laudo,quôd littcras?nonmagisquàm Caniniiis, aut Abraham dçBalmiSjaut alij quamplurimigra-uesreiuldcm îinguæ profeiTores, inuitas coegerit cómenticia? alicui kiæ Icruire orationi., Rogatji amp;nbsp;alios doüiffimos huius linguæ profcöores, vt omrybus Syrorum , Chaldæo-rumjArabum amp;nbsp;Hcbræoium viribus coniunétis ad vnam orationisfarraginem congc-j rend a, difquirercnt ecquid liinius excogitate polFcnt : quorii cum alius aha collegiiret, ^^litterü tandeJm deprehendi nihil certiusefTeiquàm e nominibus Jitteraru nee apud Hebrxf s,-apud.cognatatum hnguarum hommes vllam conftrui pofle lanam orationem, fed, nuUam luania' vaua amp;: abiurda iomniaelïe qua?cumque haóleous ad integram fententiam æddcndalîi obtruduntur; Qtió magis laudandi do(ftinimi quique Hebracorum grammatici, quüd his niigis nee (èfatigarint,nec deceperint ledorem : qui ö hoe in litteraru nom-inibus artificiura efle Iciuiflent, vt ex omnibus fimul vinétis integra oratio con-. wuir■ nbsp;nbsp;nbsp;furgerct, numquam illud negicduri fuiircnt; quando videmus quoldam tam ambitio-

lingua; fuae fuifle pra;cones,vt ftolido^Cabahftawm numéros diligéter exeuflerinr,. ■»»w. «1amp; ad Ijnguæ fuæ ornamentum adfciuerintjrera tam vanamjVt nihil vanius inter vanii-'•'‘Jquot;” ■ ßroaqueatexcogitari- Qiiamobrem cum neq.Rabbi Dauid Kimchi,neelofcph Kimchi,Incquc Abraham de ß31mis,nec Elias Germanus, Grammaiicorum apud Hebra.os facileprinccps,quidquam tale deptehenderint,nee pofterioresintra Hebraica;linguae terminos citra magnam vocum corruptclam ea quæconati 1'unt comminilci potue-rint tuen'; cuius tandem fit inlaniæ id genus monftrofis fomniis fidem adhiberc ? Re-hdis igitur his, vti nulla ratione nixis, vidcamus ecqua gens repetiri queat, quæ non Phœnicibtis tantiim, ied Hebræis etiam amp;nbsp;Chananæis , qui fèdes eorum antea tenue-runt,amp; ipfis paiiter Chaldæis.vnaque ton Arabiæ fuerit orientalis: in cuius lingua Al-phabetum primum integram abloluat amp;nbsp;congruam orationem 5 amp;nbsp;prxterca eas ha-beatfigurasquæin nominum fignificata lie quadrent, vt fymbolanequeant vel in-uenin vel cogitari conuenientiora. Hane fi queam demonfirare, non opinor quem-quam tam vel ftupidum vel peruitacem inuentum iri, vt non potiusin noltra len-tentia,quam in aliorum acquiefcat. Primirm itàque iis quæ in Cadmi nomine obitec attaâa hint, fufiuscopiofiusque repetitis,quæramus an Cadmus litteras primus inue-neritqan iam ohm inuentas primus Syrophœnicibus tradiderit : amp;nbsp;fi primus tradide-fit,quo medio amp;nbsp;occafione vt id faceret, fuerit addiiâus. Hie nobis Indofcythica no-llra fuccurrent; oftenfuraChaldæorum, Aflyriorum, Arabum,Phœnicum amp;nbsp;gentium cetcrarum cognatam linguam vlurpantium maiores ab co loco qui primus poft cata» •* clyfmum habitatus eft , Occidentem verliis commigrafte j atque ilhc in campis Scngt; Seribmilifri- naatlinguaium aceidifleconfufionem. Veritati igiturconlentaneum,vna cum prifeo fermonc Icribcndietiam vfum periifte; propterea quod is anteanon alij linguæ, quàm priniæ accommodatus fuiflet ; q|tamp; cùm modo oblitterata eflet,fieri non pouiit vt ex eius collationelitterarum notæ linguis recens enatis poftent applicari. Quoenim mo* do Bifeainus Jblius lui lermonis peritus ,ex alia lingua iam feribi conlueta litterarum fibi figuras mutuabitur ? Num poteft torré fcieÿtiavlla ex rebus ignotis comparariî Num imitationis exempla queunt ex iisduei quæ prorlùs ignorantur ? Quôd fi nulle» modoi-n noftram id cadere poteft cogitationem , vt ex ignotis ignora difcamus-'fatcrv dum erir, vnà cum prima locutione primam quoque feribendi periifte rationem. Qiiamobrem fi ea recuperanda erat, non potuit aliunde peti, quàm ab iis qui earn re-tinuiftent. Cùm igitur amp;nbsp;Mofes ,amp; totiu.s vetuftatis cùm apud hiftoriographos , turn apud poè'tas celebratæ conlènlùs oftendat, primum lèrmonem in Oiiente manfifte, committere non polTumusquin fateamur, litterarum vlum iam vnà cum prima lingua in üccidente abohtum ,ab Orientalibus fuifte mutuandum. Hocitaqueconcel-fo , quærendum qui primarij eorum fucrint qui in iis locis permanlçrant,circa quæamp;: area confedit vrtis eft inuenta, prima poft diluuium hominum fedes collocata, Vt in coloniisemittendis non iplè lummus magiftratusex vrbe fuaad nouam émigrât, fed alios amandat ; nec paterfamilias, dum ledes liberis funt ampliandæ, é domo îua dilcedit ,lêd quosvjftim tuerit aliô cmittithabitatum,; itaNochum quoque feciflci cxiftimare debenius. Contra naturæ ordinem,contra omnem opinis imperij amp;r patri.?

potefta*

-ocr page 25-

LIBER I.

potcftatis dignitatem fcntentiam dixcrit Jiquisnon dico aliter faciendum ,fcd cogi-tandum etiam iudicarit :.atque idcirco non arbitrer pluribus mihi opus efle ad id per-fuadendum,de quo nemo, qui modo non omnino Ik communis ienfus ex pers, dubi-tare poflit. Ciim ereo Nochus omnium pater eflet, atque hoc fiio iure Rex omnium,

vna Pontifex maximus, non poliumus nec naturæ ordini,ncc rcctis humanæ locieta-tis inflitutiscdnfcntire.-nifidicamus Nochumin primisfedibusa Cc occupatis impe-rantern, eos quos vellet ad alias terras colendas cmiiiire. Deinde nec vencrandum pa-tris (enium, nec regia toti orbi imperantismaiertas, nec facrofàndû Pontificis maximi nomen ferebat, vt nullum omnino filiorum ad fubfidium (hum apud fe retineret. Quem igiturdicemusapudeum manlide ? Quem alium, quam eum quem facra hi-ftoria gratinimum ipß fuiHetradit, quemque faufliflimis verbis fratrum fuorum im-peratorem Si dominum ipfemet conlecrauit ? Commigrantibus ergo duobusfratri-bus vna cum fuis, Nochus Iapetus ad Nyfam amp;nbsp;Badra ieman{eiunt,amp;: vicina loca colonis frequentarunt. Interea qui ad Sennaar conceflerant, amp;; in maximam homi- tinguarum num multitudinem cxcreucrant.paullatim cœperuntà vera pietate amp;nbsp;prifcarcligione degenerate ,amp; in giganteam viuendi rationem relabi ; vti apud eos fieri folet qui in Regis amp;. PontificisaWentia bonos mores amp;:vcteres in Deo colendo ritus prim dm ne-gligunt,deinde contemnunt, poftremdm abiiciunt. Hxc autem vitæ licentia amp;nbsp;cor-ruptela tarn immanes breuifecitprogrelTus, vt nihili ficientes eaquæà Nocho patre fuo amp;facrorum antiftite acccperant,in tantam prorucrint dementiam , vtarcem fa-bricari moliti fint, qua fefe aduerfus Deum tuerentur, fi forte iratus diluuio rurfus terras cooperirctiquod impium ipfbrum propofitum prælenti vltionepunitüeftad eum modum,vt primoIcrmone ftatimapud oranes perdito, pluresamp;; confulæ linguæaudi-rentur,nec aliuscum alio loqui pofi'et aut corn municare. Vndc öi religio ipfhmagnam moxcladem accepit,aboliranimirum ea linguae qua diuina nominal iollenncs pre-cum formulæ petendæ fuiflenr. Nochus tanta ('uorum clade amp;nbsp;diuini cultus iaóiura audita , nihil fibi prius duxit ,quàm vt quamprimdm rebus lapfis fuccurreret ; atque, quoad cius fieri poffer, religionem amp;nbsp;bonos mores inllaurareti quod cdmcitrapræièn-tiam fuam fieri non poffe cerncret, coaclus eft dénoua peregiinationecogitarc, amp;re-giam fuam Nyfam , priraam poftdiluuium vibem »nepotibus (his commitiere guber-nandam. Quiaveroiam admodum fenexeffet, nee tot laboribus par futurus; nee æquura videretur fummum monarcham ,amp;eundem Pontifieem maximum, citrain-figneraaliquem adiutorem amp;nbsp;miniftrum tantam lufcipere expeditionem, tantasque aggredi moleftias, lapetum filium fuum cariffimum Archidiaconum libi fumfit;cuius nimirum turn fuaui conuidu fuam rccrearet {cnedlutcm,amp; animiægritudinem,quam ex noua fuorum clade acceperat, (olaretur, tum fido minifterio deuios Seroigenas amp;nbsp;Chamigenas, amp;nbsp;fi qui, vt verifimile eft, ex lanigenis vnà fuiffent, ad redam religicnis dodrinamrcuocaret, ac denuo litteraium v{um,quem perdiderant,doceret. Etopor-tebatalioqui lapetum feduló curare, vtquos m minore Afia vicinos effet habiturus, eos veris de Deo opinionibus imbuerct,ac li quid in iiscorruptû inucniret,id diligentia fuacmendaret, ne mala viciniæ contagione tandem etiam lui corriperentur. Deinde tempus iam erat vt itcr in Europam pararct,terram fibi de partis voluntate contributä, in qua diuino inftinélu acceperat, coraplctum iri cam quam pater conlecratione lua promilerat, pofterorum felicitatem. Sic igitur Nochusamp;: Iapetusiter inftituunt, vt ex Oriente Occidentem verfus pergant;atque ille quidem Epilcopi partibus fungens là- onclTe ƒ» crös ritus amp;nbsp;ca.'rimonias inftituit, amp;nbsp;qui facris operandu eft'et cxemplo fuo edmonftrat. oeddentet» Verum quia non intclligebatur à Babyloniis, cogebantur Chaldaicum amp;nbsp;Elebraicum fermonem cdifcerc: cuius facultatcm affecuti, veram prilcarreligionisdodrina,quam Sethini ab Adamo vfq. per manusacceperant,tradunt. Qriö autem eaad pofterorum quoque memoriam pertineret, Iapetus eos vetuftos docuit charaderes, eosque iildem nominibus nuncupauir, quibus in primo fermone amp;nbsp;olim ante cataclyfmum füerant vocati,amp; adhuc apud Badrianos Só Margianos amp;; ceteros lapcti filios vocabantur. Hincitaque vctusille de Cadmo lermo : quo nomine lapetum, quod ex oriente ad iplbs venilict, appellarunt occidentales jciulque patrem Agenorem dixerunt, eoquod -^genoritna^ ampliffimus crater lucis eilet; quippe is qui non folùm primus crateras meri hominibus^^^^'^T^ i,,,. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;propinaffet.

-ocr page 26-

ÎO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGIYPHICORVM

propinafTetjVerdm etiam luccm omnis religionis, omnium fcientiarum , omnium ar-tium maguo cratère largiter omnibus efFudiflet. Fingitur autem Agenor Phoenicia: riMeiucu. rex çq quôd illic diu conièderic, quo médius eflet inter minorem Afiam amp;nbsp;Semi amp;: Damafim Cliami tcgioncs, ad quas Iapetus docendi cauflaiæpiusexcurrebat. Hioc Damalcus vndenome» nomcn atccpic,CO quôd illic Nochus totius fanguinis fui procurator amp;; gubcrnator diu moratus fuilfet. Neque enim alio nomine aliaue cauffa hanc fibi federn dclegerat, quàmvcadeam ceucommodiifimam omnesfuos fîlios amp;nbsp;ncpotcs verum iuum îàiii' guinem conuocaret, comitiaque ad remp. totius orbis conftituendam haberct, om-niumque rcgionum habitatarum rcligionem amp;nbsp;fàlutem procuraret. Eft autem bac phraiis qua ianguis pro cognatis ponitur, linguæ nollræ vcrnacula; arque inde coniicio

. ipfum Nochum fermonis iam Phœnicum peritum, Damafci nomen vrbi indidiffe; ' quo intelligcrent omncs eiuidcm lingua homines in ea Nochum tamquam inpuppi Oxmafcietj- clauum gubcmaculi tenuiife, quo totius orbis velut vna nauis in vaftoamp;; procelloiô opinionum oceanodirigeretur. Eftitaque Damafcuscompofitadiélioex Dnjquo ianguis nocatur,amp; p'|’O, qua voce procuratio tic procurator dicitur. Poteft tarnen eadcni vox Cimbricam habere interprerationem , amp;nbsp;earn quidem perquàm conuenientem ƒ Hebræorum feripturæ. Si enim pwn ficeileras, vtidem fonet quod 5D’oni-fric/nihil aliud in veterum Nyfæorum lingua iignihcaueris,quàm bonam domus difpoiitionem; jbeit. propterea quôd ^ttc idem lit quod ordino ; tD’oin verô concifum fit ex articulo ï©c ®ora. i^oiUz^quo domus notaturjquam vocem Britanni haólenus ieruantab ijui-om id efi,vn-diquecuftodio tueor. Hine verifimile fit pwprogubernatore originem e prima lingua duxiife, atque ficdici, quail nobis elfet; quo is vocabitur qui in rebusordi-nandis cuipiam focius efi amp;nbsp;adiutor. Verdm id minime prætercundum , vrbem prifis pwoT] didam fuifle , quo ad verbum notâtur îD’arnte-fnc ! id eil miièrorum ordinatio; quoniam nimirum illic Nochus mileros fuos filios amp;nbsp;nepotes in ordinem redegit, amp;nbsp;confufam ipibrumeum remp. turn religionem iulta via amp;; ratione diipofiiit. Græci quidam Oamaici nomen viri cuiufpiam fuiife credunt,qui vites à Baccho fub Libano confiras iècuri exciderit:obquod fceluscilm aBacchoexcoriatusfuifiet, pro Damafco didus i’ueric Darmaicus;quafi vterexcoriatus vocaretur. Alij aliter; inter quos quidam jtfcttsgigiu. Aicum Gigantem Lycurgi locium fuifiefabulantur, amp;nbsp;abeoBacchumligatum, atque in flumen prxcipitatum fuiffe; mox Dionyllum quidera à Mercurio liberatum,Aicum veróexcoii3tum,pcilem fuam vtri conficiendo,quovinumiêruarerur, reJiquiiTe . Vi-Koffc«« Bar-demus hîcobicuraquædamantiquitatis vefiigia Nochum nobis iub Bacchi nomine lèquibus ptobabile redditur Nochum vrbis fuiife conditorem ,amp;in ea gi-* *^‘ ** ' ganteam confuiam miièrorum homimim vitam legibus inftitutisdiipofuilfe atque formaife. Atque hoe illud eft quod de Diot ylloSc Gigante fabulanrur.Vocaturautera èi. Hermes in partes,eo quôd Nochus amp;nbsp;lanus vetera nomina iis qui Babylonicæinter-fucrant confulionijCoadi fintinterpretari. Quamuisitaque Darmaicus principiô vrbs nomiuaretur, melioris tarnen ominiscauila voxadeum modum efteommutata , vc Hebræis quidem languinisoidinationem ; Nyiæis verô domus dii’pofitionem defigna-ret. Porrô hæcprobabiliora redduntur Nyiæamp;Scythopoîis vicinia: quarum ilia clarii-fimèclamatjfe à Nyfa Indofcythica Hue Merita nomen accepiife;hæc verô, quamuis Græcam habeat nomenclaturam , oftendit tarnen Scythas primos fuos indigenas fuif-fe. Quos verô aiios in ea Scythas habiraife fufpicemur, quàm eos à quibus prima poft diluuium ætas Scythiimi nomen accepit ? quod itaelfe licet nee de nomine, nee aliun-

ScythefoVuin de,ex ipfa tarnen Nyfa doceretur. Diciturenim Scythopolis in Nyiâ regione Syriæcon-Hyfureiiam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuifle,jta vt tegio Nyiàm antiquiorem, vrbs primes Scythiæ habitatores memoria:

iùggei at. Plinius à Libero pâtre Scythopolim conditam, eô Scythas dedudos do-Liberi î nomen verô Nyiæ de nutrice ipilus datum fuiife . Qtiæ verô Nyfa nutrix Bacchi patrie «u- fuit ? Ea ncmpe quæ in Mero Liberum pattern vitigineo lbo liquore fuauiter laóiauit.

nomen Pfodidic Scephanus, Scythopolitanos olim Bæfos vocatos fuiife : quod nomen vt nee -t/nde scytho- ab ipfo uec ab alio eft intelledum, ira nobis peripicuam habet interpretationem. Ha-demis enim Sarö pro eo ponitur qui roti domui præeft, ab alimentis fuppeditandis no-men adeptus, amp;nbsp;25aosquafi aeÿ vocatus, id eft, prxbcns nutrimentum . Nochus ergo amp;: lanus eorum Cocij BxCos ie vocarunt, propterea quôd in regione ilia non ob aliam

-ocr page 27-

liber t.

II

aÜam caufTam corrtmorarentur, quàm vt miiêro populo alimenta præberent; non ilia quidemcorporum, fedanimorum ; quæ verum hominum pabulum vocari merentur. Quis modo tarn læuo ingcnio erit, quis tam obftinata probabilibus rcpugnàndi perti-nacia, vt nec ex Nyfa, nccex Bæfis, ncc ex Scythis, nccex Damalco, ncccx omnium horum confcnfti fibi perfuaderi finat, Nochum , qucra Liberum patiem vocant Lati-ni, inillis locisquondam confedi(re,amp;: has vrbesfui reliquide monumcnta?Primus‘er-go hums partis Syriæ conditor quam Phœniciam plerique veterum nominarunt, zà'’Phamicttfri-mctli frequcrtiùs id nomen maritimo tradui dctur, Nochus dicetur fuilîe; quem Syra lingua Agenorem idciito vocauit, quôd fe fecundiffimum præbucrit omnis lucis cra-tercm, Huiusigitur filins Iapetus litterarum turn figuras turn nomina Phœnicibus tra-didit.qucm Cadmum vocarunt -, amp;nbsp;quia ex oriente cum pâtre veniftet, amp;nbsp;vt perpetuô pofteii recordarentur , litterarum amp;nbsp;nomina amp;nbsp;figuras ex Nyfà Scythica originem ha-builfe. Tacitus Phœnices litterarum figuras aliunde quidem accepifte icribit; fed dum ab Ægyptiis eas petit,ex diametro cum veritate pugnat. Eadem enim ratione lapetum Cadmum Phœnices nominarunt, quaÆgyptij fabulam de^Stteonfinxeruntj propter-ca quôd, vt 15« oftendit vnde panis dodrina ad Ægyptios venerit facerdotesjita Cadmi nomen docet ab Oriental! homme in Babyloniam amp;nbsp;Syriam litterarum venifte amp;nbsp;nomma amp;nbsp;figuras. Poftquam veto Iapetus fàtis dm Phœnices docuifï’et, iuftiiseft à pâtre fuo in Europam nauigare, quæ filia Agenoris fingitur, quia earn præ ceteris terris maxi-me videtur adamaireiqued fàtis declarauit,dum ad earn quærcndam carilîiraum fuum filium amandaret Memini alibi Europæ nomen fie nleinterpretatumcfTejVt perfedam hominum multitudinem indicate dicerem : hîc addam non hanemodô , fcdaliam ctiam in hoc nomine fuccurrere norionem , quam intelligcs, fi ea quæ de Francorum infignibus fcripli confblas: in quibus oftendi hoc nomine maximum myftcrium huma-næfàlutisdenotari.Efleenim vocemin«Ê-ur-fiopfoluendam,atque ficinterpretandam,^*’''’f*'* vt vnionisamp;connubijexcellens f'pesdcnotetur. Non caret ergo magna ratione quôd Europa Agenoris liue Nochi filia dicatur. Spesenim vnionis- qua lanigenæ étant per Chriltianam fidem Deo rurfus copulandi, è Nocho, tamquam diuino magiftro amp;nbsp;pro-pheta altiflimi, natacrat; idquc turn ciîm in confecratione lapcti indicaret, aliquando forevtintabernaculisSem habitarct,amp;:Chanaanferuuseiuscftet luffit ergoAgenorwe« vt Cadmus Europam quæreret,vel alioqui exfulij pœmam fubiret. Et certècxfùlaturus* état, nifi Europam, fine præftantem vnionis fpem, inueniftet; ncc vulgari quidem ex- lit fulio, vt eo quo è patria cælefti excluderetur. Iapetus igitur Cadmus eft, id eft, orien- nbsp;nbsp;nbsp;äocuit.

talis apud Phœnices licceraru dodor: qui vc prids eas Damafci amp;nbsp;in Phœnicia Si lotis Vicinis oftendit ; ita mox inde eafdcm in Europam quoque portanic. Hinc vêtus fama, Phœnices priniosefle litterarum inuentores;quôd nimirum poft Babylonicani confu-ftoncm Iapetus eas in Syrophœnicia prinnim tradidiftet. Hinc modo liquet, Cad mum littcras muitôantè mucntas primùni in Syria Phœnicia docuilPej fèd ci minime de-bcri primam carum inuentionem.

R V R s V s igitur aha via quæftionem aggreftî, inueftigemus qiiis tandem pn'nccps fucrithuiustam illuftrisornamenti, quo icientiarum omnium artium atque adcô ipfius religionis memoria conferuatur. Hîcea nobis via tenenda, qua de return prifca-rum veritate vetuftiftimus quifquc fententiam rogatur^quam folam redam cfle Socra-

tes, cuius paullô póft verbà recitabo, data voce confitetur. Si nobis dubiasobfcurorum hominum amp;nbsp;nullis idoncisteftibusnixasopiniones in medium adferre placuifret,facil-limèdocuifTemus,litterarum vfumantediluuiumfuifTe. Scribitenim lofèpus cxfùo-rum hominum , ni fallor, traditione.dûas ante diluuium àSethiniscolumnas

fuifte;alteram lateritiam,ne igné diffiliret;alteram lapideara,ne aquis corrumperetur: „j,antediiM-quarum vtrique Aftronomiam infcripfèrunt. Accepiflè enim cos ab Adamo geminam «‘»m in fin-totiusorbiscLierlionem futuram falteram per vim ignis, alteram pervaftam aquarum inundationem • amp;nbsp;idcirco cauifTe, vt vtrouis modo mundus periret,cælcftium fàltem motionum dodrina ruperclTec. Fgregium fànècommentum ; fed tale tarnen, vt nemo mihi ludæorum fitperluafurus- Dignam fcilicer piisviriscuram audimus,dum magna follicitudine hocagitur, ne aftrorum curfus vlla vmquam obliuione perdaturjquo nihil eft quod luiipfius cognitionem faciliiis amp;nbsp;certids queattueti. Si bene res omnes

expen-

-ocr page 28-

HIEROGLYPH I,C o R V M

11


expendiftcnt, hac cura Soli amp;nbsp;Lunæ, qui ceterorum fiderum reuerfiones metiuntur, rclida,hoc omni ftudio contenderedebuifient, neoracula de generis humani per Chnftum falute apud pofteros ignorarcntur. Diluuium autem futurum legimus No-cho primiim fuifte à Dco reuelatura j amp;: eius fcriptoris qui hoc prodidit,tantifacimus aucloritatem, vt eos qui diuerfa tradunt,aut nihiliaut minoris nihiloæftimcmus, Bcnc igitur valcat lofcpus cum fuis columnis : nos intérim Mofèm fèquamur, ne tam fini-ftram de Sethinorum piis animis concipiamus opinionem, vt maiorcm Aftrologiæ V quàm religionis amp;: vaticiniorum à maioribus editorum rationem atque curam eos ha-buiftcdicamus. Porto quæ de prophetia Enoch D. ludas citât, ça poterant per manus prinnîm à maioribus accepta , amp;c multo póft à quopiam litteris tradita fuifte : tametfi feiam amp;c ca inter apocrypha numerari, atque idcirco minus idonea efle ad hdem dubiis conttouerfis rebus faciendam. Ante cataclyfmum igitur nullam inueniofirmam fàcra: fcriptiira; tcftificationcm,quafcribendi turn rationem cxftitiffeconftet. Poft diluuium deprehendo Iacob Laban lapides erexifte, quibus fœdus inter eos initum infcriptuni fuifie vix dubitaïc poflum . lam idem Iacob titulum feribitur erexifte in loco in quo Deus eum fucrat allocutus ; qui nifi aliquam habuerit infcriptionem, hand ^ideo quis eius vfus elfe potucrit ad raemoriæ omnino vllius perennitaté. Qiii Mofi hanc laudera adfcripferunt, longiffimc mihi videntur aberrafte ; cùm fàcris litteris proditum habea-.. mus,eum omni fcientia Ægyptiorum eruditum fuifte, atque inde vcrifimilereddatur,

Ægyptiis litteras multo piiùs fuifte vfitatas: idque eo crcdibilius fit, quod Hieroglyphi-corum antiquitasomnem omnium fcnptorum memoriam longiffimcexcédât.Cui ve-ro præclarum hoc munus vd primo datori acceptù ferant Ægyptij,Platoindicauitjaiens apud eosTheut primum habcrihtterarum inuentorem; amp;: non litterarum tantum,fèd

uentorempu arithmcticcs etiam amp;nbsp;omnium aliarum difeiplinarum. Quisautem Theut, fine Thot, fcribunt,fueritjde vetuftiffima Philonis Biblij narratione,è Sanchuniathone Be-fuent rytio antiquiffirao Phœnicum fcnptore fumpta,pcrfpicuum fier. Is enim quem Græci /.n«. Hermen vocant,apud Phocnices Taantum,apud AlcxandrinosThoot,apud Ægyptios ceteros Thoyt dicit nûcupari; addens hune litterarum efteinuentorc. Vixit autem hic

Hermes. T aunt ses, Thoyt. Sitnchunia-the Berytists antiqutjf.

Phxnicufcri-fter.

Ciioot.

footman.

Capitanem,

Sanchuniaïhon, tefte Malcho Phœnice, non multôpoft Mofenjca ætatequa Seinira-midc quidam regnafle fcribunt, qui f'uam de mundi cxordio opinionéex ipfius Taanci doélrinacôfirraat,aienseum Saturni (cribam fuifle. Cicero item tertio De natura Deo-rum Mcrcurium apud ÆgyptiosThoyt vocari aiTentjCique primum anni menfera fub eodcm nomine dcdicari. Nos licet quis Thoot fit,amp;i: curfic vocetur,in Gallicis nollris làtis declarauerimus; hîc tamé id breuiter repetere cogimur.lt;I)oottam perfjjicuæ apud noftrates amp;nbsp;indubitatæ cft notationis, vt nemo fit qui non flatim in te 11 igat ipiura caput eodefignari. Cùm igitur lt;l)ootdicimuSjnon adiicientesde cuius capiteloquamur,me-ritô mente attollimus ad iplùm caput totius vniuerfitatis:quod nifi facexemuSjà Gram-maticorum amp;nbsp;Sophiftarum pueris non iniuria rideremur ; qui mox in ipfis littcrarura initiis à magifiris fuis Exoches figuram docentur. In noftro fermone ea viget hadenus loquendi confuetudo,vt cuiufuis ordinis amp;nbsp;corporis fupremû ï^oottnan vocemus: quod fi Latinecapitalem virum vertéres, infolentem faceres amp;nbsp;abf'urdum fermonem . Qui rerum figillatim fuis vocibusexprimendarumquàm Ciceronianicædiélionis funt ftu-diofiores, Capitanei nomen receperunt : qua voce fi noftrates ad phrafim fùam verna-culam exteris hominibus explicandam aliquando vtantur, minime accufàndi videntur. Scim us principes dici poftejfèd ea vox capitis vim non ex primit;nec illud defignat imperium quod capiti eftin cetera membrajUecitidem earn obedientiam quaomniamembra reliqua capiti promptiflimè parèrecernuntur. Hanc tam infignem amp;nbsp;luculentain fignificandi efficacitatem totam videbis perire, fi capitis omittas mentionem: amp;nbsp;profc-. dô fruftra aliud vocabulum quæras quo breuiùs, quo clariùs, quo copiofius amp;nbsp;fupremi magiftiatus eorum qui magiftratui fubfunt officium ob oculos ponas. Sed ha:c non curat Ciceronianus Hippoclides, qui pulcerrimarum paffim rerum iaéduram facerc mauult,quàm voculam aliquam admittere,qua M. Tullius non fit vfus.Quemadmo-dumigiturïjootniancapicaneum virum fignificat.ita'ïüóobtfolum pronuntiatum ipfum caput fignificatjnon alicuius quidem viri aut ciuitatis aiït exercitus aut alterius corporis, fed ipfum, inquam, capuc vniuerfôtum . CJjoot autem compofitadidioeft ex articulo

W

-ocr page 29-

LIBERI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IJ

ï?ctamp;ï)oot c quibusde morenoftratilt;öootformatur.vt ipRim capucdenotetur. Quod fiiam velimus ipfasantiquifTimas Mcrciirij ftatuas line hieroglyphica finnilacia cura vocali fymbolo conferre, deprehendemus adamuffim hæc ad illa quadrarc, ncc aliara peripfum nomen auribus vfurpatum, aliara perafpedabile fignum notionem repræ' fentari. Et bæc qnidem vera ed norma ad quam facra vererum lÏmulacra fine Iiicrogly*

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;carum notn-

phicænotæ luncexaminandæ : amp;rurluscavcraelt nominum interpretatio,quæ vetu- rumtxfUcan iliflïmisfaciorü refpondet figuris. Sienim nomina lymbolaGntjiiecede eft vt cum ipfis adfpcdabilibus imaginibusconfentiant, amp;: illud exprimât nomen quod figura demon-ftrat. Hoe igicur fit nobis omnium hieroglyphicorum principium amp;nbsp;lólidum funda-mcntu.cui omnia noftra quç de id genus imaginibus trademus,innitcntur.Quamobié fi lt;Öootipfum caput fignificet.fitquehoc Cimmeriu Mercurij nomen,atque huic con-ueniens fingéda fit fiue fiatua fine pidura fiue fcalptura, candem oportet nobis propo-namus notionem quam nomen indicauit. Qualesolim Hcrmæ fuerint (ficenim vetu-ftilfimas Mercurij fiatuas nominabant) neminem puto latere eorum qui vel à limine Mereuf^fia-veteris mythologiæ ftudium falutaruntjnecij quiin vetuftis Romanorum monumentis inquirendis veriati fiint,tcrminorüformam ignorarepofiiintiquam dum vident, Her- Umfturint. masfe viderecredant. Macrobius ctiam audor eft, pleraque Mercurij fimulacraqua-drato ftatu figurari lolere, (blo capite infignita: quam for mam quis non videt cfte ter-minorum.’Phornutus prætereaquadratasftatuasfinemanibusamp;r pedibus Mercurio tri-buiticuius tarnen figuræ cauftàm non prorfuseft aftecutus.Et hæc quidem fuit antiquif-fima Mercurij formajcui poft Athcnien(es,tefte Herodoto,ercda falcina adiecerunt,ri-tu coacccpto.a Pelafgis: cuius cauftam in Gallicis meis babes cxplicatam. Nunc igicur fihuic columna2quadratæ,(ôlo capite fupernèinfignitæ,Cimmerium nomen dandura fit,an non rediftimècijoot vocabitur,id eft,ipfum caput? Viden’quàm vocale fymbo-luracumftatuaquadret,qLiamqueaptèeandcm vtrumq. fignum exprimâtnotionem? Cüm ergo in vetuftiftimo Mercurij tum nomine tum fimulacro caput agnoicamus, quærendum vlterifis, cui vel homini vel Deo hoe fignum fuerit à priicis conlecratum; aut quid tandêhoc figraentum, cui nee pedes eftent nee manus,denotaiit.Hoe,fi Cim-merio ièrmoni credamus,obfcurum efte non poteft; cüm per ipfum caput aliud intclli-'*^^”^'^^^ ‘ gere nequeamus quam totius vniuerfitatis Imperatorem, cui ad vnam omnes totius amp;nbsp;adfpeâabilis amp;nbsp;nó adfpeéfabilis mundi partes,quales quales tandem fiint,perindeatque capiti fuo debent obedire. Etant igitur Hermæ ipfius Dei fimulacra amp;nbsp;hieroglyphicafi-gna,quibus principiograuesfèntentiæ amp;nbsp;vtiliavitæ præeeptaincidcbantui jvt qui lege-rent,ftatim de figura capitis cognofeerent, eorû veritatem ab ipfo Deo pcndere,amp;: non aliter accipienda efte quàm fi à fummo totius vniuerfitatiscapite fuiffent pronuntiata.

Hinc Hipparchusplurimos Hermas,tefte PlatoneSialiis.Atheniserexit,quibus ea in- nifparchtu {cripfit,quæ putaret maxime facere ad communem hominum fàlutem.Horum quanta fucrit rcuerentia, eo maxime tempore, declaratum eft- ciim capita eorum deieôtajna-gnum periculum plurimis pcpercrunt,Sinon Alcibiadem tantum.fèd complûtesetiam alios miferè vexarunt. Primus ergo Si antiquiiTimus Hermarum vfus fuit, vt iis graues Hermarum falutarelque lèntentiae infcriberentur,Si præterea quicquid in vllo difciplinarum re ab ipfo Deo proficifei videretur ; atque idcirco in criuiis atque quadriuiis Si aliislocis vjm. plurimüm frequentatis erigebantur,quo publicè quæ diuina eftet voluntas,omnes mo-nerentur. Sicut autéapud Ægyptiosà capite nomen acceperuntjitaapud Græcos Her-mæ didi funt ab hac publica admonitione, quoniam nimirum leerman idem fit in 1er- ijtrnian. moneCimmerio,quod publicè moneo; ficutî?crbatî publica via eft. Si ïpcrtcgcommit- ôniian. nitatis dux. Latini Mercurij nomen ex eadem lingua feiuarunt,quoconfiderationisex-cellentia denotatur: Si huic nomini alæ petal! refpondent, quibus cogitandi celeritas indicatur. Deus ergo ficconfideratus vtcaputeft omnium,5ri)oot;Vt omnes publicèmo- n«« ^uibtu net,l^cntiattjvt Si iplè fui ipfius præftantilfimuscontemplator,5i ceteris contemplationis'^''quot;”'^,^^^^ excellètiam largitur,Mercutins nuncuparut.Hîc non otiosèanitnaduertas oportet,tria man 0. Mer vetuftiftîmaDei nomina noftratiaeire,neceorum vllum ab illis gentibus à quibus vfur-'^«'''«quot; patur,adoriginem vocari po|||^ecenim Ægyptij quidlt;l)ODtfignificetintelligunt,nec”'^“’”‘ Græci vocis Hermæ rationenffnuenire domi fuæ polTunt, nec Latini Mercurij nomen Mercury rede intcrprctabuntur.Quarauis enim Mercurium à mercibus,quibuspræfit,Romani'»lt;’»•

B B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dici

-ocr page 30-

14

HIEROGLYPH! CORVM

dici exiftiment; earum ramen terminis minimecircumferibitur amplum huiusDei re-gnnm.-quod, tanrum abeftvt fordibus mercatorum finiatur, vtne totaquidem terra: latitudinc contineatur;feti maximam luam poteflatcm peromncsca:losamp; eoiu cxer-citus,pcrip{os ctiam Manes obfcura Tartara extcndatiad qua: omnia«Schorumfin-gula,noa viles hominum merces, at præftanridima volucris mentisconfidcratio, quam jrairnir. Jlkrcutnobis fignificat,pertingit. Qthd.’quod amp;nbsp;Mercis nomen noftratis eft originis,vc Gallicis copiosè declaraui. Græci ï’)fnnandici putant quod litinterprcs : veriiin in hac etymologia cancri modo procedunt,proptercâquôd ab Herma nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non con

Hermt, tute-l».

Meretirlf a-fui Uebrtes Mutt».

eu-

tra jdcriuctur. Verrrm vt hoc hyftcron proteron illidemus,ex eo tame minime cfficier, VCrationem verbi «p^zm/ecS^cdomefticis fuiscopiis ..flignare poflint. Nosfeimusiner* inanillud vocari quod publicam rei cuiufpiam habet monitionem : quo fir,vc Deus ad-mirabili ingentium Si ftupendorum operum luorum fpebtaculo homines diuinæ pro-uidentiæSi maieftatis coramoncfaciens, ï^tmian tanto priiis fit vocandus, quanto hæc monitio ceteris omnibus anteccllit. Alia verb inferiora tantum habcntrationisj vt ad nominisadmitranrur communionem, quantum virium habent ad res quafpiam vtilcs sirme ear in Si lalutarcs publicè moneiidas. Hine quia fermo inter homines communis eft eorum monitor quæcogitantur,faâ?iim eft,vt is maximein Hcrmæ præfidioeile arque cuteJa putaretur; qua de re factum, vc épi!.in!'ibamp;iy pro fermocinari,amp; quæ obfcura func interpre-tari.iu v(um Græcoiû venirct. Num. quicquam hîc Græcus habet quod opponat?nuin aliam poreft verbi originem explicate ? Si quid habet, in medium afferat: fin nihil inue-nitjfateatur neceife elt, (nih Platoncm deftrere velit,) hoc verbum peregrinos habere natales . Videmus iraque non Ægyprios lantdm , fed Græcos ctiam Latinos primo lirrerarum. ccterarum artium hberalium inuentori ac datori nomen de nollro fer-mone mutuatoseflcddque tamolira ,vt nihil priusaut antiquius commemnrarc poC fint, Phœnices ex lt;Lhoat / '•jTaant fccerunt, dum quid nomine denotaretur ignorarentj nifi fortafle Philonis Bibhj liberfueritcorruptus: amp;nbsp;ceteroqui nihil miri,ignora.’ origi-nis vocem ab hominihus earn non intelligentibus corrumpi, amp;nbsp;femel vitio cuiufpiara corruptam, perpecuo deinde corruptam manerc. Vidcamusnunc an Hcbræiquoque, quiÆgyptiisôô Phœnicibusmcdij funt,aliquam ctiam habeant Mcrcurij noritiam. Scio Prouerbiorum capite vicelîmo Icxto feriptû cfTc : Stent (juimtttit lapidcm in acer-ti:im Merciirij -, tta qtu in^i^ienti tribuit honorem: quo loco pro accruo Mercurij Hebræi legunt Nfarguma.quæ vox pluribus plurimum negorij fecit-amp; mirum elt qu.im frigida amp;nbsp;ridicuLi quidam deipia fomniarint.Equidem de illorum controuerfia fic colligo,pe-regrinam iplîs vocem elfe, amp;nbsp;idcircome nihil mirari, magnas de illiusinterpreratione lires exftitifl'e. Illos laudo, qui Mercurij aceruum verterunt. Solent enim apud prilcos

feri foitti. iTiacciihui.

nïatr.

fî^srr.

inviuà in viis lapidum cumuli congeri.ad iter vi.atori derconftradurmquibusij qui prxteribant or» «J CB nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;beneficio de redo itinere tenendo moniti eflcnt,lapidem aduccrc,quô paula-

tim accruusviæ monitoraugcrctur. Huncigitur jKarr-nianvetuftiffiminuncuparunt; quod ad verbum redditum defignat limitis monitorem, vcl monitorcm qui diligenter fit confideranduSjVcl eum qui monet vtaccurate quippiain eonternplcmur.Jïîarrenini dum verbû eft,idem notar quod diligcntcrattcndoiat dum nomen eft,quoduis fignum generatim fignificat,Si peculiari notarionc pro quouis limite vfurpatur. Ex J15arc-niaa quam facilè Marguma factum fit quiuis facile cernet. Dicit ergo Salomon,eum qui in-fipienti tribuit honorem,non plusgratiæ apud eum inire, quam is init quilapidem in aceruum mittat Mercurij ,quid accipiat nihil prorfus intelligentem . Sunthadenusin f-Jifpaniaid gcnusacerui quamplurimi;quorum non paucos vididum ex Augufta Emerita Guadalupam proficilcerer. Quamuis igitur jlîarc-inan Si ab Elerma Sia Mercurio difterre vldcatur,rc tarnen Si nomine fic conucnit,vt priorem lyllabam eandem habcac cum Mercurio-, pofteriorem eande cum pofteriorc in voce Iranian, j^îarcenim Si .Were nullo apud nos fignificationi-s dilcrimine pro diligenter attenteque confiderarc ponun»

i/liireut.

Mtreemttni.

tur. Vndc Marei pra'nomcn apud Romanos è vetere Cimmcriorum lingua remanfir; cuiu.soriginem ridiculam Siineptam Grammatici dederunt. Isigicur quinoscommo-nefacit vc accurate in tequapiam expendenda confidaÈfdâque vcrlemur, Jßarnnan , dici poteftinec minus is qui nobis hmitem defignat; quorum vtrumque luxta Hermarum proprium fuit munus. QuamobremnonmalèaceruiviarumiiiditesMarcomani didi

-ocr page 31-

L I B E R I.


di5i funt: in quo tarnen quifquam fortèquærct, an Marcomani vêtus Gerinaniæpo-pulus nomen habcantciuÎHem ügnifîcationis. Aliud apud nos Jlïîan vocali breui, alitid rtia». vocali longa delignat: per brcueni quidera elacum,virilm denotatjper longam idem cil quod moncojita vtiîîarroman vocali breui virum limitaneum denotct:quofànè modo dum populo tribuitur, cil amp;pronuntiandumamp;:exponendum, co quod is orientalem Germaniæ limircm quondam tencrct,amp;: ab co nomen iórcirus elîet.jïîarfoiuan veto po-ftrcmain lyliab.im producens,id notât quod modo explicatû;è quo Marguma due Mar-goma Hebræifecci unt.Scd nimium diu his immoramur,ciîm eadem à nobis alibi latis prolixe traditadut; vbi quid JlDaii/qüid conuerfum J^aiu dgnidcct,vnà cum iisquæ annexa l'unt,expofùi. Fuit tarnen hæc vocum intcrprctatio ncceiFariô mihi in memoriam vocanda, vt ex ca tandem liqucret,cui litterarum omniumq. artium liberalium innen- * tioabantiquifdmisiuerit attributa/^iando nemonelcit,vocem nullius altcrius appendice ad certum quiddam denotandû coarclatam,pro eoaccipiendam cdc,quod dt prae-flantiiîimum eorum quibus applicaii polîct; expendamus penes quem dt iumma con-templationis excellcntia,quç Mcrcurij nomine denotatur.Si hic Àiillotelem rogemuSj dicetfummam peifeôlildmam contemplationêede ipdus Dci fcipfum contemplan-tis, amp;: aterna fui contemplationê gaudenris. Rurius d quæras, quis dt cxccllcntifiîmus totius mundanæcommunitatis monitor l^rnnan vocatus,confeiiim inuenies Deum ci-lè;qui,vc modo dixi,admirabili cælorum amp;: elementorum omnium machina,amp; torilra qua: ilia complcclitur, omnes publicemonct, non iôliim iè Deum folum ciTe, amp;nbsp;iolum adorandunijicd præterca de nobis eins voluntatem ièquendam, vtin cæliseam perpétua obedientiaobièruarividemus.Porrô cum iam ‘^udis,an non mox fupremum caput intelligis, vnaque intclligis, ciusimperio tibidcefleobièqucndum , vti membra corporis noilri capiti fuo obtemperare cernimus? Ciîm igicurin his nihil amplius dubij

Br,necaliterrcs queatfuppurarijneccdariôcogcmurfâtcri,primam litterarum icientia- in-rumq. inuentionem Dco fuide attributam; ai) illis,inquara,qui horum nominum qua: cxpolùimusauclores fuerunt. Operæ pretium fuerit hoc loco PlatonisèPhilebo verba audire,vbi rcôtam amp;nbsp;numquain iallentcm ad iàpicntiam viam quærir. Non tarnen eft, Socratcsinquir,pra;ftantior via.nequc edepoterit,quàm caeft cuius ego ièmper amator furn,icd quæ iam (æpe mihi fuga clapià dubium me ac condlij inopera conftituitac re- ' liquit.Protarchus: Qua:eft hæc,dicaturiôlummodo.’Socr. Quam indicarequidem non admodumdidîcile cft.vti verb longe didîcillimum.Omniacnim qua:artiinnituntur amp;nbsp;vmqiiam inuenta funt,per hanc manifefta facia funt. Conddera quæ dico.Protarç. Die tantum. Socr.Deorum in homines donum,vt mihi videtur,alicunde ex Diisdemidimi eft perquendam Promcthcum,vn«\cum lucididimoquodam igné. Et veteresquidem nobis prœftantiorcs, amp;nbsp;Diis propiùs habitantes. Hæc Plato Cornarij verbis; quædeinde vctuftæidcarum tradition!accommodât. CernifnehîCjCam Socracis fuideiententiam, omnem i'cicntiamà Deo ad homines tamquam claridîmum donum venilîe , amp;nbsp;ali-quem omnino primum fuide, quem Deus feientiarum artiumque thefauris locupleta-ritjarque tanto antiquiores elfe præftantiores, quanto primæ artiû traditioni funt pro-pinquiores?Illudigitur nobis tenendum,vctuftidimos minimecuipiam mortalium,icd ipd Dco litterarum inuentionem adfcripddc.Hinc quicquid vmquam rerum facrarum amp;ad reip. falutem tendentium litteris traditumfuit,id adThootdue ad Hermen,due ad Mercurium fuirrclatumjqucm idcirco Trifmegiftum vocarunt, vt Deum vnum amp;nbsp;trinumintclligcremus.-quoddumdmulacroaipeclabiliob oculos ponere vellent, vni quadratæ piiæ tria capita imponebant,claridimo indicio demonftrantes, fc nulli morta-lium,d.d(oli Deo ter maximohanc ftatuam collocate. Et hæcquidem fuit eorum fen-tentiaqui norninum amp;nbsp;iÿmbolorum primi fuerunt architedi.Verûm pofteriores nomina quidem amp;nbsp;dniulacra à prifeis accepta retinuerunt; fed paulatim ad earn tandem dc-lapd funt ignorantiam,vt nec voces quidem iplàs intelligerent;atque inde plebcio more de illis cogitantes,hæc nomina hominis alicuius propria fuide putarêcivnde mox omnium errorum de Mercurio Trifraegido feminarium ; de quo ridiculas admodura amies fabellas genres omnes prodiderunt;inter quas amp;nbsp;ilia cft quam Plato commémorât ; Venide videlicet ipfum Thoot ad Thamum Ægypti Regem,amp; ei ciîm alia.sartes, tum feribendi rationem demonftrade:quam,quia nota eft in vulgus,5cin libris Platonis

BB Z

cognoï’ci

-ocr page 32-

î’g


HIEROGLYPHICO R V M


cognofci poteft, nos mifTam faciemus. Ncc verô Ægyptij rantiîm de fuoThoot, vt de hominequopiam,mulcacommend funt,quæ abipfis ad Græcos mauaruntjèd Phœ-nicescdam -, adeôvt anteTroiam capcam Sanchuniachon Taantum funm hominem fuiflefcripfent, amp;nbsp;eum quidem Saturno à manibiis, amp;nbsp;tandem Ægypti Regem : cm ni-mirum litterarum Si fapientiæ omnis inuentio deberetur. Quid? quod co hæc menda-ciaproccfleriint, vt quo tempore Mercurius hicvixerit, in Chronica commentaiiare-iatum fit, vti licet apud Eufebium videre. Reieélisigitur ftolidis his incptiis, quæ pari-ter vetuftifiîmis Si nominibus Si fimulacris ipfius Thoot répugnant, Deo ter maximo mimera fua pro co ac debemus feramus acccptaj Si ingenuè confiteamur, à Spiritu fan-omnis præftantis contemplationis, omnis làlutaiis monitionis, omnis denique in-uentionis ad veram vitam frudum aliquem adferentis principe Si capite fuprcmo,lit-teras homini primotraditasfuifle ; nec litterastantùmjèd omnium etiam aliarum re-rum, hominum làluti vcl vtilium vel necefiariarum, erudidonem. Imiremur etiam hac parte antiquiffimorum hominum modeftiam , necquicqiiam nobis eorum arrogera us quæ nobisdiuina Spiritusfandi gratia didauit ;(èd ex afie omnis eum bonæfanchrquc dodrinæamp;: principem Si Regem dicamus : tametfi ea nonnumquam per impuros ca-nales Si Ibrdidasclepfydras fluere ccrnatur. Veniat in mentcm Balaam : quid Balaam? de afino eins cogitemus ; recordemur Caiphæ; oraculorum de vero Deo à cacodæmo-nibusaliquando editorum memoria refricetur,amp;moxintelligem us,liquorem non ipfis vafis, non ipfis canalibus, fed ei foli deberi, qui primus cius fons eft Si prima fcaturigo. Hac re diligenter confiderata arque perfpeda, fumma religionevetulbflimi illi patres cauerunt, nequicquam eorum quæ ad facrolàndam rerum diuinarum dodrinam Ipe-«darent, vlli mortalium infcriberetur: quo nimirum lualèmper vetulbs de vcritatetra-ditionibus inuiolata conftaret audoritas ; vtpote non ab vllo homine mille erronbus Si mendaciisobnoxiojfed ab ipfo Spiritu fando profeda,perpetuo veræ dodrinæ veræquc icripturæ in Ecclefia fua lèmpiterna cuflBdi ac magiftro. Non igitur fahum illud fiiit, licet ftolidiffimèà Phœnicibus intelledum , quod Sanchuniathon Bcrytius prodidit; tierenriuiß- Mercurium videlicet fine Thoot Saturni fcribam fuifle. Quid enim ni fcribam voces

Deus pater,qui verus ell Saturnus.perpetuæ fuæ voluntatis omnia difponentis acordinantis, æternique fui teftamenti tabulas dédit fcribendas arque cuftodiendas? Hanc ramen verifllmam lèntentiam à lanigenis accepram infanadeuiorum hominum interpretatio non ineptSm modo Si plus quàm anilem,(èd impiam etiam ac facrilegam fecit.dum de Mercurij Trifmegiftilibris ea,dicunt petitaefle,quæ cacodæmonum fraus amp;humanæ prauitatis dementia ad impiam idolomaniam Si fufcitandam Si alendam litteris mandauit. Quidenim vefanius elfe potert iis quæ Bcrytius ille (criptor è vete-rum traditionibus finiftra raanu acceptis, magno fallu memoriæ prodidit? Verlàtur ha-Trifmeiiflcii dcnus in hominum manibuslibellus Mercurio Trifmegifto infcriptus, in quo quibuf-quot;»7*«- dam veritatis ornamentis primiim oftentatis, fceleftiflima tandem idolomaniafuccc-dit, tam ab audoris nomine , qui præfertur, aliéna, quàm vallum ell Si immane intet Deum Si diabolum, inter veritatem Si mendacium, inter lucem Si tenebras interual-lum. Ceterùm quia latiùs multoharum rerum patetcontemplatioquàm propofitæ mihi breuitaticonueniatjtotumqueadeô facræfcripturæregnum,cuius fceptrum Spiritus fandus tenet, propiiîs oftendit, nec mearum eft virium in eo luftrando præmon-ftratoris partibus fungi; cenfeo mihi gradum rcuocandum , vt fontibus vniuerfæ veritatis oftenfîs ad riuum raeum tenuera defeendam.

LI ß e;r

-ocr page 33-

■7

LIBER IL

R I M A M itaque littcrarüra inuentioncm Deo acceptam fcrri debere,prifci illi magiftri tradiderunt.qui hæc PhœnicibuSjamp;: Ægy- a ptiis, Græcis,amp;: Latinis nomina rcuclarunLquibus primus earum Æ^yptUs, inuentorvocarctur:quajcüm noflrishominibus funtvernacula^pcr-fpicuum e(t j eos qui vetufliiïimos Phœnices Sc Ægyptios licterasfe«M. dociierunt, noftra vibs lingua fuilfc; Sc idcirco banc totius antiqui-tatis habere principatum. Quando igitur prÜci illi Phœnicum Sc

Ægvpciorum Sc ceceraium gentium dodores ipium Deum ter maximum, hue Spiri-iiV/fr« tum fanólum, principem faciunt litterarum inuentorem ; ncceflario fateri oportebit,^”quot;’^quot;”“* fummura in iis artificium contineri jpropterca quod quidquid à pâtre luminû dclcen-ri«^. dir, non poffit non efle perfedillimum. Quamobrem minimècredendum Zopyrioni Grammatico, litrerarum tum numerum tum ordinem fortuitum cfTedicenti jveriim in iis accuratiilîmèquæranrusneccfle eft,qua; ratio lit, vt litterai um nomina hac ferie quam omnisantiquitas religiosè lèruauit,non aliarecenleantur. In primisdiligenter fingularum conhderata poteftate, clariflimè cernimus cognatas cognatis non efte con-iundas, nee vllam omnino ordinis quo numerantur rationem de natura pronunciatio-£,7^,yay„„, nis inueniri : quas res cuiuis tarn perlpicua eft, vt hominis inepti videri poflit amp;nbsp;nimiii ordmù ruti« otioh,veile earn pluribus verbis explicate. Quemadmodum autem nulla fbnorum ob-feruaca eft vel cognatio vel cófêquentia ; ira nee figurarum vlla aut comparatio aiir affi-nicas in earum enumeratione reperietur.,(^oniam itaque nec è poteftate,necè figura ordinis vlla ratio dependere cernitur, reliquum eft vt ea ab ipfis nominibus petenda vi-deatur. lam nomina vt nudas voces funt ad res fignificandas non vfurpatæ, qnas mate-rialiteraccipi arguti fuppofitionura raagiftri dicunr, nullam ruifus ft riem in Alphabe-to conftituunt naturæ confentaneam. Reliquum eft igitur vt nomina iuxta fignifica-tionem fuam ita collocata dicantur, vt eum ordinem ieruent ,quo melior non poflit inueniri.At optimum ordinem in notninum pofitu non videbimus,fi ficenumerentur, vt nullam perfetftam abloluant lententiam : quam rurfus reddere nequeunt, nifi apta conftruóhonecolligentur. Porronon latisfueritad hoc vtdiuinum quiddam videatur Alphabecum, fententiam aliquam integram eo perfici, nifi Sc ipfa per fe diuina fit ; Sc talis præterea, vt pueris iam primiim ad litterarum rudimenta admilTis ,ante alia omnia primo loco fit proponenda. Vt enim hæc litterarum traditio pcrfeâiffima fit, earn viam amp;: rationem feruet nccefle eft, quaeaquæ pueris dilcere cupientibus prima efle debent, prima quoque tradantur : qui ordo nifi teneatur ,non tantum nihil diuini in Alphabeto reperiri dicemus, led amp;nbsp;illud defiderari quod in quouis docendi genere fic eft neceflarium , vt à ncminecitra piaculum negligi poffit. f^oniam ergo nemo mor-talium,immône angelorum quidem vllus.quidquaomninopoflTit citra Dei auxilium, neceflarium eft vt crim in omni cuiufuis rei molitione »turn maxime in animo exco- cruùgnt lendoaborationeexordium fiat. Hoc vt apud Chriftianos tcftimoniisefacrafcriptura omt» rt petitis fruftra doccremjita apudexteros turn philolbphos turn poetas tarn follemne eft præceptum, vt eins vfum apud omnes paifim videamus frequentari. Sic Timæus à Socrate rogatus,vt Diis primiim rite inuocatislermonem inciperet; At.ô Socrates,inquir, hoc fane omnes faciunt qui vel parum fiipiunt, vt in omni aggreflionc turn parua; turn wagnæ rei Deum femper innocent. Eodem modo Aratus:

Ex cAoÇ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kj'êÇTCT’ÔrJpSÇ èûl/Ztt'

fÂ-iça.} J’s cOoç 'TTccacti juLiv ctyvicu, liaacLi àvQpuTiaiV a-yofiol, pt«?-« J« 5-aAaoya Kta àijumç' TTcivm J's oOoç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;5ra$TBÇ, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Th 3S

Id eft, vt ex tempore cantilenam ad verbum expreflam canam Latinis:

£x loue frincipium ca,piAn'^tis : dtcere numquAm Mort Ales ce (femus eum : louis omni a plenA SuntforA,funt^ viA, ^ortus fient, felAgûfque:

£ B 3 Omntbt/t

-ocr page 34-

1?


hieroglyphicorvm


1 Omnibus auxilio louis eli opus, vfqueper omnes Res-., illius enim fobolesÇumus.

Cernimus itaque ne laudati quidem magiftri munere eum perfundum efle qui primus Alphabetum tradidit, nifi eo mox ab initio docuerit, Deum ante omnia oranoû elfe; tantum abeft.vtad originem diuiniorem citrahanclaudem queat reterri. Præterea no taris eft ad pcrfeclionem,pieces co notari; nlfi eæ illis verbis fint Gonceptæ,quæ n;axime décora lînt pueris initiandis.Sc illud Deum orent,quo totius vitæfaluscôtinetur.Cum enim omms attiode finis cofideratione proficifeatur,nccefte eft vt oratio ea quæ pueris ' prirndm occinitur,vltimû bonorû finem proponat;amp; media quibus ad eum perueniri

Orandi njo-dw ratio.

quot;Litt erarurn nat A flares ^uàm -voed Jimflicia tlementa.

poteftjbrcLiiter oftendat.Neq.enim pucr rarummodoad orandü à præceptore intitari debetjed ctiam doceri quis orandus quid ab eo petendujamp; quomodo petendü,amp; ad quem finem totæ prcces deilinandæ. Quoniam igitur illi qui Hebraicam moliuntut interpretationem,pra:ilare nequeune, vt quidquam horiim in Alphabeto demonftrene contineti-jogamus æquos iudices,vt tantifper nobis parienres aures piæbeantjdu often-derimus litteraru nomina clariifima oratione amp;:aptiirima iyntaxi pieces ad Spiritu lan-dumcomplecli ;atqueeas tanco artificioexplicare, quant»'/ vix humani ingenij captus alTequi poffit. Bifariam nos de litteris loqui pofl'e,lèmel vt vocibus priniis vocu figni-ficantium elcmenris ;itcrum vt Icriptis elementorum notis, Hermathena noitra fatis copiosè,ni fallor,oftendit; amp;nbsp;nos hîc de figuris,non de fonis, agere,non de verbis modo nodrisjièd de ipiôeciam opens titulodarum eil. Quamobrem nihil miri accidie, plures notæ fint quàm (împlicia vocum elemêta, propterea quôd amp;nbsp;eiuldem loni plu-reselfe queanc figuræ; amp;: præterea aliæ etiam addi,quibus plura elementa compiehen-dantur. Illius exemplumapud Hebræoseil in illis litteris quæ aliter in fine, aliter in medio amp;: principio didlionum pinguntur. Hoc verb liquet è n y î tt? p,qu3rumno-taruin prima C ScH notât, fecunda T 8iS femper deiîgnat, fiue hocfiueillud præce-dar, quarnquam plerumquelemperfibilans littera ipii Tau præfertur in complexionc; tertium C ôc S,quartum S C.quintum C amp;nbsp;V conlonantem. lam G ièptimum in vocibuselementum duas etiam fórtitum eft figuras; alteram qua G lene denotatur, proximé ad fonum C accedens; alteram qua Gh alpiratum ic ex imo pedore dudum depmgitur. Eodem modo fadum, vt ipfi T elemento duas refponderent figuras; altera adlpirato,quæThct;a]tcraleni,quæTauvocatur. Quamuisautem limilirationeipli P duar dari potuiftent notæ,duoquc notarum nomina ; id tarnen à nomenclatore fadum noneft. Adde quôd alia figura ipfius V vocalis, alia confonantis pingi potuiftet, de numero notarum duas etiam dari nomenclaturæ. Nec aliter de I vocali amp;nbsp;I conlonantî cogitandura. Vndeefficitur,aliam quandam rationem in figurarum numeroamp;:earura nominibus initam eire,quam vel vocale Abecedarium, vel multitudo ea quæ proba-biliter fieri poftet,exigere videretur. Quid? quôd ordo qiioque abus in dementis, alius ineorum figurisenumerandis feruatus oftendit manfteftiftîmè , aliud quiddara potius noraenclatori vifum fuifte, ad cuius rcgulam Sc normam litterarum figuras turn numeraret ,tum nominibus infigniret. Cûm enim Icirethinc plures longe fieri po-tuiftenotas,bineetiam pauciores,vtquiuisexiisquæ modôdixi porert fupputare^eura ftbi putauit modum tenendum, vt nec nimia paucitas obfcuram redderet ledioncm, nec ingens multitudo Icriptionem operofiorem. Vt enim longurn eft'eh ac lùperuaca-neum ,fingulis ionorum fimplicium formis lingulas dare figuras; ita ruilus nimia paucitas ambiguum lcdorem teneret. Hinc igitur bbertatem luam Icquens atchitedus, bine rationem conlulensftridiorem , fie moderatus eft numeriim notarum ;Vt is qui linguæ quam leduruseft fit peritus.,nihil fit habiturus autimpedimenti, autobfcuri-tatis. Atli quis bnguæ cuiufpiam fit imperitus, vt is earn multolaboiede icriptura tandem intelligere poteft;itanunquam veram amp;genuinam pionunciationem germana vocum dilcriminaè multis magiftrisaftequetur. Hoc igitur feruatotemperamento, vc nec nimia paupertate feriptio premerctur , necdiftula figurarum copia luxuriartt,cer-tus numerus efteonftitutus ; amp;nbsp;is quidem ralideleélu , vt ad plunma ddeenda non alius plus vtibtatisadlerre pofl'et. qua in re iuculer.ta cermturtertæatque définirai muitini-dinis caufta. Seruatusitaque numerus ,vt prirnis difcipbnarum rudiment’s trade ndis aptifllmus;icaplcnusarcana:fapicntiæ icuiusnemmemneinproucôta quidem irrarc

tpaeac

-ocr page 35-

LIBER II.

Ip

quear pœnitere,vti mox aperiemus. Duplices tarnen litteras pauciffimas adinißt; amp;nbsp;in- Litten Juter cas quidem ex leni litccra Sl adipiratione, quam nos litteram etiam dicimiis, con-ftantes ,tres duintaxat Ch, Th, Gh, quarum tarnen poftiema peculiaretn qiiandana G-auhani habet, à nobisfuo loco cxpiicandam . Pe aiitem cum adfpnationenon adic-cit, quod eins loco Vau digam a Æolicum ichbi queat; ncc fuerit alioqui ne ceteris quidem pecLiliaribusadipiratarum figiiris opus,niii numeri amp;nbsp;orationis ratio eas polhilat-Ict: in qua potiffimum eft momentum totius Alphabeticæ ilruduræ.Hæcenim ipfum Zainquoque amp;nbsp;Quof in nunierura amp;nbsp;ordinem traxit : in quorum poileriore tarnen aliud quiddam delitefcit, quod in ipfius figura deciaranda in lucem vocabo. In Tfade Tf óquot; sc io amp;: Sein alia etiam cauffa inuenitur in eo confillens; quàd in conuerfione vocabulorum hæ litteræ pro vna habeantur , amp;L idcirco non ferantconuetfioncm. Veriim hæc omniaquot;'^.^”' Utter» in finguhs litterarum figurisdeclarabojadditurus etiam genuinam littcrarum pronun- ^^»bentur. ciationem, quæ figuris iplis denotantur -, quam Hebræinon heri aut nudiuilerciusTed iam ohm magna ex partecorruperunt,vt fuislocis figiliatim docebo. Quemadmodum veto numerus quæiitus,qui plurimum vtilitatis myiteriorum compledereturjita or-dinis caufla tota dependet à congruo precum ad Spiritum fiiniäum fufarum conrextu;

cuius rationem etiam in numeroconftituendo vel primariam haberi oportebat. Nunc igitur ad orationisexplicatum accedemus ,ea tame prjEmifia admonirione,ncs germa-no fono litterarum nomina pronunciaturos ; lusque deque ferentes, quas litteras con-fuderint Hebræi ; apudquos idem ferè fonus eft I ,y ,0 cum finiftropunélo. Jam y non codem modo in omnibus vocibus efFertur: dequibus poft, vt dixi, in fingularum figuris. Nunc quod illic firmis rationibus demonftraturi fumus, nobis fumemus : qua inrequiaproprios cuique litccræibnos dabimus, ab iplb ftatim initio ab æquo indicé confpedum iri confidimus, quanto noftra pronunciatio quam Hebra'orum rationem magis amp;nbsp;littcrarum numerum Icquatut; cui cofuftis amp;nbsp;idem ionus plurium littcrarum prorftis répugnât. In prirnis itaque numerum confideremus,in quo multa arcana con-tinentur. Cura enim omnis dodrinæratio eôtendat, vt in horaine apta fit ctira coipo- Litterarum ris amp;L animi perturbationum,amp; mentisofficiorum, amp;nbsp;totius vitæconcinnitas ; tum ho-

■ * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;II. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ■ f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ r -r ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tota Mußies

rum omnium ctiam modulatie cum tota vniucrlitate rcrum amp;nbsp;ipla opincis voluntate latttuJine ad ipfa vfque hemitonia minima vocum concilä, vt fic nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vertam, refpondeat fo”flt;»tttt.

amp;confonec; numerus placuit quitotam Mufices latitudinem comprehenderet jqua: conuenientiftîmé viginti duobus interuallisteiminatur, vti ilü norunt qui ab imoad fiimmum eiusgradum per tres odonarios continuosadlecndunt. Porto quia nullum eft Ipedaculum quo magisad Deum cognol'cendum incitamur, quam admirabilis cæ-lorum machina, amp;varij aftrorura decurfusamp; rcuerfiones ; nec horum nobis menfura conftarepoteft, nifi ratio aliqua inueniatur qua circularis figura ad redam comparctut;

' vifus cfthuicquoq.inueftigationi idoncusaut potiiisncccflariusnumerus vigintiduo Litterarum rum,eoquöd circuliis per huncaequabilibusportionibusfeólusdiametru nobis often- ó* dat,cui eft triplus ;amp; vlterius tanto maior, vtvicefima lecunda parte triplicatum eius^j^,^X*^ feptenarium excedac. Quantum ex hoc inuento vtilitatis Mathematicorura dimen-fionibus accedat.vt dodi norunt; ita no eft huiuslocilatiiis explicate. Multolanèante Archimedem Alphabetarius nofter magifter hanc nobis circuli amp;nbsp;diametri propofuic commenfionem ;qua fimul ftudium noftrum ad difficillimam Arithmetical partem furdis numerisintricatam excitauit. Quoniam autem haccirculi partitionc littcrarum numerum inclufit, fummo artificio I'upremum amp;nbsp;maximum orbem in Alphabeto ex-preft'itjdum à Dei patris perfona exorlus ad eandem eft rcuerlus : quod mox clariûs aperietur. Et hæc quidem de toto numero ad Mathematicas dilciplinas relato,amp; Al-phabetum ad circulum accommodante, quern Hebræorum interpretatie ex Aleph ad Tail progrelfa non aftequitur ,eoquôd ex codera non redeat ad idem, led ex dodrina, vel vieille,vclcapite,vclex nefcioquo alio veniat ad fignum quod per Tau dicunt de-notari. Vidcamus modo huius numeri diuifionem. Ea ad duos vndenarios nos dcducit; vnjertarius quorum fingulos fi nomine noftrati exprimas, vnam vitamdenotaricernes.

fine lt;î2 feue / fine «Clff !exempta litteta per fyncopen , lt;CIf/ vnam vitam fignificat ■ a 'ïu‘^(^'cigt;n-qua vndenarius, quia eins lymbolum gerit, nomen accepit : cuius caulTam , (i Deus vi- bricènomen tam mentemque dedcrit, in Cirabricis numcris cxplicabo. Duæ igitur vitæ in tote

B ß 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Alpha-

-ocr page 36-

lo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HlEROGLYPHTCORVM

AlfMetam AlphaBcto ïndicantur. Prior perfcóta Sgt;i. atcrnain fummo contemplanonis diiiinx hominis lapfi amp;nbsp;adhuc mihtancis ,amp;ad priorem illani contendcntis. lllam amp;nbsp;cotam eins deicriptionem prior lirtcrarum vndcnariiis cxponic; pofteriorem alter vndenarius abioluir» Vcriim aliud adhuc myfterium in duobus vn-denariis delirelcit, quo nihil admirabilius, nihil diuinius, nihil homini ad lalurem ma-gis ncccdanurn. Duabusenim hendecadibus abfolutis geminæ vitæ abioluta: lym-bolura habemus ;numeri illudquidem nomine minime exprelTum , fed per diuilio-nem vnius circuli amp;nbsp;vnius nuraeri indicatum. Atqui ad totius vniuerlitatis perfe-dionem amp;: integram pulcritudinem non diuilio circuliJèd circuli vnio necelfiria cll;

Duoiienarij citra quam non modo non bene effe , led neeflequidem quidquam potelb Quod fl TnyjhrM. ergoduas viras ligillacim duobus vndenariis denotatas,quorum vterque lt;i2 kiini/ id cft, vnamviram pol!icerur,coniunxcris; Óivno numero,amp;i:vno vnius numeri nomine delï-ciueif. gnes, '»tüJelenen/ amp;nbsp;concila voce de more noltro , lt;.üJclf habebis, id ell,duas vitas vno-numcro öd vno nomine vnitas acq. firmifiimo vinculo copulatas. lt;Uirif enim dodeca-da liueduodenarium in piilca lanigcnarum lingua,quam primam clTedicimus, ligni-ficaciquoin nomine CimmcrijTauricam haótenus Cherronefum habitantes ipfum itiicn. îteuen/ id ell vitam intégré exprimunt, citra concifionem nobis vlitatam : quod amp;nbsp;in iplb hendccadis nomine lt;£laten qbferuant, quo clarillimè vna viiacitra omnern lyn-copen öd apocopen denotatur : quod tellibus fide dignilfimis acceptum , in quibus primariusell Boefbccanus,CatfarisapudTurcum ante aliquot annoslegarus, admoni-tum volui, vt de germana horum nominum origine nihil dubij relinqueretur. Q^ia ergo duodenarius duas diuifas vitas vnit öd firmiffimo vinculo colligat .neceflarium omnino ell ad abfolutam mundi öd parui öd magni perfeâionem , vt hic numerus oc-cultamluam vim alfundat. Sed quia hoe magnum illud ell öd occultum Dei conlï-liurn ,quod ne callidiflimus quidem draco priüs agnouitquam adfinem fuum perdu-élum eilet ; Ilupenda quadam arte fadum ell ,'vt lieer in Alphabeto nulla partitione tolerabili ad duodenarium perucniretur,eius ramen cognitio e duobus vndenariis exilieret; proptereaquôd,cùm lingulivnamviram exprimant,neceirarioduae viræconlè-quantur: quas li vno numero 3d vno nomine in Cimmeria lingua clléras, atque ira öd nominis öd numeri vnitateconiungas, lenen/id ell, duodenarium agnolces;qui à duabusviris limul copulatisnomen accepit: quem tarnen non ante ex Alphabeto col-ligere pofiis, quam totum fit duobus vndenariis abfolutum . Hicclligiturduodena-rius ille occultus.qui nee priore Alphabet! vndenario,necpolleriorecontinetur, nee rurfusex his duobus coniundiselïicituraut componitur;fed vocibus dumtaxat Cim-meriis per confequentiam qiiandara necelTariam indicatur, à nemine raortalium in-relligcndus, nifi linguæ nollræ fit peritus. Quia verb hic vndenarium, vnius vitæ indi-ecm, vnadumtaxat fuperat vnitate ;diduseirapud vereres lanigenas imparem Dco-wirum dna- rum uumcrum ad aqualitatcm redegifie. Qui verb Dij funt ? Qui alij quam qui vi-jquoru uumcro mortalcsfuntexclufi;cum hi moriantur.non viuant :adeb vt longé diuinior fit illa lententiaquam Euripides,eius,fi rede memini,fcriptor, intellexc-rit ; qua interrogatur : Quis leit an hoc nollrum viuere fit mori,öd ipfum mori fit viue-re ? Nunc igitur cum viuentium fiue Deorum, quod idem eft, vita per vndenarij lymbolum denoterur ,öd Cimmerioeius nomine exprimatur^quid ni hendecas numerus Dcorum vocctur? Quoniam verb vnitas vnius vitæ fons eft,ipfam vitam lolam conllituens, dimetiens, öd terminis fuis includens ; vndenarius hac parte lola numera-tur öd ablokiitur, ramquam principio lui inrerno jöd ab eo ipfo principio nomenclatii-ra quoque exordium lumit,ipfi Vni vitam addens ,ceu vnaiplius vnitatis vita diccre-tur. Hæcillaell vita ab Vnoliue patre vniuerforum mundo primum tributa j öd ideir-co non vna tantiim vita,léd ipliusVnius vita nuncupata. Ab hacprimum Lucifer cum luisexciditin mortem fernpiternam : quam cladem Deus compenfaturus,afpc-dabilem hunemundum crcauit.öd in co hominem ad imaginem luam formatum, principem conllituit, qub iucundillima ipfius voluptate perfrucretur. At Lucifer fine Draco inuidia concitatus, fraude fua homines quoque ex vita ilia prima öd beatillîma in mortem pertraxit. Hac igitur parte magnum vitium mundus recens ad hominuni vfum creattisfccit,öd ingentem integritatis l'uæ pafliisell lacunam -.qua pulcritudo cius

tntrus.

Vit» ipfittó Vnitu ^ui, dicatnr.

-ocr page 37-

LIBER I r.

XI

eius miferrimè defœdata tantam accepic maculam, quantam mors æterna attuliflc poteft cogitari, alra amp;nbsp;tartarea caligine tot fcxcentas myriadiim myriadas inuolucns. Port lïoc igitur grauirt'imuni Sc altirtïniiim vulnus pulcerrimæ amp;c foymofiflîmæ mundi parti infliélum , quod mortem fccum traxit lèmpiternam ,ipfius Vnius vita in iJlis io-iis mandtquiabeanon exciderunt ,atque ij Dij liueviuentes portea foli potcrant vo-cari ; quorum vndenarius vnam ipfius Vnius vitam continens proprius merito habeba-tur : qua de re latius in numcris Cimbricis . Porio vt muudus in integrum rertitue-retur, atque humanum genus ,ad cuius vfum cælum amp;c terra erant creata ,a morte in Iccundam vitam reuocarctur, externa opus fuit vnitate j baud fecus atque in vulneri-bus late dehifeentibus externa opus ert vnione,amp; ad partes corruptas rurfus implen-dasSôæquandas noua carne. Acceflic igitur hæc vnitas lacunamomnem impletura, amp;nbsp;quidquid difeeflerat vnitura : qua vndenario prioris vitæ indici adiunda , duodenarius enatus ert; qui qt.od alteram vitam adderct priori,'Stoelcuenvocatus eft,id eft,dux vicæ : quod tarnen nomen geminam habet intelligentiam , perindeatq, Hendecadis quoq. nomenclatura. Sratim cnim prima fronte geminä örtert fignificationem ; alteram quaduæ vitæ,vti modô dixi,intelliguntur; alteram qua vita ipfius binarij denota-tur. Cüjeenim Sc duo fignificat, Sc binarium jficut lt;tE vnum, Srvnitatem ; tria, amp;ternarium. Qtiemadmodum igitur prior vita vnius vita dicitur ata altera binarij vita nuncupatur. Ô bone Deus,Spiritu tuo lamfto nos dirige in hisabdiriflimis arcanis vit» binwf in lucem tandem proferendis.' Quis hie eft binanus cui dodecas nomine fuoCimbri-co alteram vitam adferibit ? Si darum eft ipfum Vnum Patris nobis denotare perfo-nam ,nihil dubij quin binarius fecundam in Trinitate perfonamdefignet ; èquo per- tuninmin fpicuum fit, banc altera vitam efle vitam ipfius filij. Sicutenim Pater /id eft,Vnum, 5. hmitnt» Sc Vniras,a firmitate in fe comprerta,quæ omnium rerum eft fundamentum, vocatur, vt Hcrmathena nortradocuitJta FiliusCtuc dicitur,ccul^fttot-e diuifis vocibus voca-rctur,quo vel ipfum illudquod vnitatem dilatat,vel ipfum Vnum dilatatum denota-retur.O ftupenda voculxfabricara J cuius fimpliciirima Sc cuiuisobuiainterpretatione totiusrerum vniuerfiratis creatio.amp;creationismodus,amp;vna Filij aPatre progreflus apertirtimèdeclaratur.'Sedbæc latius fuo loco. Hine mox liquet, alteram vitam, quæ lt;üje lef dicitur,ipfius Filij efle propriam,atq.idcirco nemini communicandam qui cum Filio non fit vnitus : qux resChriftianisperfpicuam habet veritatem,atqueidcirconon ampliusdeclarandam.Verum an quemadmodûlanigenæ dodecadis nomine hoc nobis humanæ làlutis myfterium indicarunt,ita fabularum quoq. inuolucris tedum adpofte-ros tranfraiierintjOperç pretium fuerit videre. Herculi duodcnariumfacrum efle,duo-decim eins labores ab omnibus celebrati,a nemine intelledi,(atis nobis aperte demon-ftrant.Huncprifci tradidcrunt imparem Deorûnumerum,vtmodô dixi,ad paritatem Dunientritu redegiffe :quod Seneca elegansTragoediarum leriptor in Agameranone ad carminis

fui quod Chorus canit, ornamentum vocauit: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»iparitattm

largos nobilthta nobile ciuibWi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nieitt.

rgos iratte carum nouerex. Semper ingentes eduexs alumnos, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;--

Imparem xquaßi numerum Deorum, Tutts il/e bifßeno meruit labore f^llegi cxlo magntts leides.

Hxc Seneca: cui alios eiuldem rei teftes adiungere in re vel ipfis Grammaticoru pue-ris (lariflima,fupcruacanei foret laboris. Quis autem hie Hercules apudprimosfabu-larum tcxtorcs intelligatur, ipfum nobis aperit nomen. Idem enim nobis fignificat ac li mafculam vim totius vniuerfiratis diceremus, quæ apud vetuftiflimos fafeino eredo notabatur:quodftatuis ipfius Thootadditum, fignificabat ipfum Thootomnium re-rum efle creatorem. Herculis igitur nomen Cimmeriofermone,pro eoacdebct,expli-catum jfymbolum eius exprimit cui communisrerum omniumamp;fingularum gene-ratio deberur : ad cuius eiufdem rei fignificationem Hermarum Ithyphallos referre oportet. Sedquid huicmaiculæ generandi facultati,per quam Pater fupremum caput totam rerumcreauitvniuerfitatem.cum duodecim labonbus,amp; gemina ipfius binarij vita? Nempequod Deus vt per filium mafculam fuam vim,cuius perlbna dyadc figna-

lur,ora-

-ocr page 38-

21 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIÏROGIYPHICORVM

tnr, omnia creauîtjita per eundem humanum gcnusà morcc libcratum adfecundam «enulei ve vitam, duodcnario notatam,pcrdiixic. Verus igicur Hercules Clirirtus eft,cuius nomen nuchrifluf. aj inlàniîîimas nugas,abomni propènarione decanracas, ferpenris calliditas dcmriic: qua ramen in re tantum fraus ciusnon potuit, vt priicx vcriratisvcftigia piorlusobicu-raretatqucdeletet. Dodccadis enim fymbolum in laboribusertapeitiirimum,amp;in co vitæ fccundæ nobis per Chriftum datæ Cimmerium duodcnarij nomen nosrcdditccr-tiores. Quid domita monftra totius mundi aliud deiignant, quam Hereulem tocum mundum atqueomneseius partes ab omnifœditate purgaiîe’qua in re maximoslubiic labores , amp;graui(limas pertulit ærumnas j quas duodecim fuifle propterca finxerunr, quia ab ipfo vno Patre omnium progreffus per omnes rerum creatarum numéros, de-Icenditadipfamvique bumanam naruram ; quaaccepta, totum mundum in priicum decus rellituit. Quid dicoprifeum decus ? immo longe reddidit quam ante vraquam fuilfer per fecundam I'uam vitam pulcriorem. Maxima igitur hæc fuit mundi félicitas, qua nonfolùm efle fuum accepit antiquum , vcriim ctiain longe maiore quam illud tJereuiisety- priotis vitæfuiflct dccorauit ornaraentó. ïjrrtul igitur diâ',’.s,vt is per quern omnia crea-SeTm talunt; quod nomen fi verras, videbisquid filiusDciin hominem verfuspræftircnr. ÄLuc-rES(t Uuc-rrfjenim, produda poftcriore (yllaba per fpiritum appofiturn,idem nobis defignac

ac fl Latinus diceret felicitatis prarparatorem. Potcltnc quicquam cde clarius?Quid vl-dt rrà dubij relinquitur, quis ï^rrnil reuera fit nuncupandus? Hunc aiunt hydram,teralcta Ofelia faM» humaiiipcrtem,miiltiscapitibus(emperinomnesmortalcs licuicntcm occidil-fx^licatur. Ic: quo quid allud fignificatiir, quam à vero Herculedraconem ilium magnum,qui totum genus humanu Icthifcrofuo veneno perdidit jnteremptu iri : cuius vt perpetuum apud hominesexllaret monumentum,primus ftcllarum nomenclator ingenrem nobis draconem in Scptcnrrionali cæli plaga , in qua Lucifer ledern luam ponere volebar, dcfignauitjatt|ue illi fic Herculcm commifit, vt gcnibusinnixus,maximumque prælè ferens conatum ,iain iam caput draconisclaua lua fraclurusefie vidcatur. Hæc, idque genusquamplurima alia prifeæ incorruptæque veritatis veftigia ænobis alibi lands per-lequenda, fatis declarant quis Hercules verus fucritanriquis , amp;nbsp;cuius myfterij inuolu-crum tabula de laboribus cius conficla compleélatur. Redeamus ergo ad noltrum AI-phabetum , in quoduæ vitæfigillatimcnumera’ænosdcducuntadduodenaiij cogita-tionem: cuius nomen duas vitasexprimens arcana humanæ falutis oracula mirabih ar-lificio fuggerit. In primis itaque hac dimfionc totius Alphabcti duas vitas defigna-tas videmus ; alteram ipfius Vnius, alteram ipfius Binarij ; qui non dilatat modô abdi-tam patris potentiam ipfius boni per crcationem communione, quodnollras Binarij nomen aperte fignat; led vitam etiam lecundam largitur,amp;: oninem hominibus labo-re fuo com parat amp;nbsp;it/lruitfelicitatem. Illud ferèexciderat in tanta myflerioruro occur-rentium copia,qubd.quemadmodum vnitasvndenarioaddita alteram vitam facit,amp; vndenarij nomen geminat; ira vndenarius geminatusnumcrum conftituit.quidiame-trum. Spiritus lanófi totum mundum ab extremis ad extrema pcrmcantisindicem, ter acceptum j vna fupcrar vnirate ; citra quam vnitatem totus totius vniuerfitatis circulus Triaitafuin lacunam ôd hiatum patcretur. Quia igitur Pater centro,filiuscirculo, Spiritus lanótus äura’jpnbi- diametro centrum amp;circumferentiamconiungentcamp;: ab vtroque progrefió denota-itu». tur, intelligimus ipfum filium toti vniucrfitati per diametrum ter acceptum defignarx (Ipiritusenim ter maximus omnia complet amp;nbsp;permcat,vnam vitam dift'undens,) adde-rc vnitatera ad totam integritatem fic abloluendam,ne quicquam omnino relict lacunae, Arque hæc fatis funto ad arcana ipfius totius numeri amp;nbsp;vndenariorum duarum cius partium indicanda potids quam vel minimo tenuseuoluenda , Ccteriim vndena-. . riusquiaficutvniusvitaeftjitaab vnodumtaxatmenluraturjvltcriorem diuifionem in aequalespartesnonadmittit.Quamobremisquilittcrarumnominadigcfiït,aliudpar-titionis genus let utus cll,quaimpar numerus per imparem diuiforem lècaretur.quodi-uifionis totius rationiimcri naturæ conueniret. Quia igitur primus imparium partien-tium ternarius elf, in tres partes vndenarium diltraxit; amp;nbsp;vtluusdiuidenti numero honos tribucrerur, primam trium partium ipfum ternarium in vndenario priore diui-dundo conlbtuit, ouo diuerla trium perlonarum in Deo vno attributa explicauit, aptiflimo ordineà IL tread fihum,à filioad Spiritumlanâum progrclliis. Huic rerna-r ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;riopri-

-ocr page 39-

L t B E R I T. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ij

rio primæ omnium rernm cauiTæ numerum ilium fubiecif.qui banc ad prima.m tria-dem tcrnàrium iècnndum adiecit, prions in omnibus rebus crcarisimagincm . Is cft Senio, per quem omnia à Deo eiTeaccipiunc amp;nbsp;ilabilem firmitatem ,à qua^cÿ nobis '^70*' dicitur, à^et/quodeilconftituo. Mutatur autem Tau in Sigma,cüm vtnomen à vetr X»tt. bo difFcrat, turn maxime, vt circularis amp;nbsp;pcrfeôli numeri vocabulum quoque lit circulare. itaque radix nominis eil, quo numerus hic apiid nos, apud Hebræos, apud Latinos,apud Græcos exigua faóla mutatione nuncupattirrqua proiià quidem id intel-ligimus,qiiod Latini colloco atque firmo dicunt; veria verodtio indicantur; alterum vt fit idem quod Hoc eil; quo monemur, res eo ipfo eiTe, quöd tint per hunc ternariuni fecundum à priore cmanantem firma Cede arque ftabili fundamento eonftitutæ : alterum, vt lt;csicompofitumintelligatur; non ex lgt;^ctejß/fed ex lt;eesï/quo denoretur, ad id quod cft. Quemadmodum enim hicfecundusternarius lîmulacrum eftquod rebus omnibus à Deo creatis imprimitur, velut charader quidam Trinitatis, atque per hoç res omnes à Deo fluunt ; ira per eundem tcrnàrium rcs omnes ad ipfum illud quod vc-rè Eft,reducuntur. Quantum,bone Mercurijapientia: tribuslitterisindicaftiJ quanto breuiiîs, quanto clariùs, quanto folidiùs, quanto copioiiùs piimum rcrum orhnium creatarum principium nobis expoi'uifti, quàm quifquam omnino philoiôphorum! Ver-fa ergo ipfius lt;èct dcnotatio non hoc foliîm luculento figno demonftrat, voccm prima ab origine noftratem cfte, atque ab ea ad Hcbræos nw venifle, nec aliunde Latinos Sederefuum,amp; totam habere cognationcm,amp; ad candem etiam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VcT/îaPj

amp; affinia Græcorum vocabula pertinerejfed totam præterea vniuerfitatis bene confti-tutæ oftendit firmitatem in eoconfiftere, quod ad iplum illud quod Eft per tcrnàrium reuertatur. Ceterùm vt hæc vocisconuerfio,noftratibusfolis vfitata,abditi(hma prima: philofophiæ adyta rccludatjlongè tarnen adhuc maius arcanum proriævoeulæ nomen-clator intcxuir. Sicutenim lt;tîîÈ pro Eft,ab lt;2 valida vi,quæper fibilantem ventoiàmc]uc «ï* litteram denotatLir,procedit,atquelt;i2 Pater eft,lt;20 filiu.s,vbi VniusadEns perfpicitur progreftusjita fi vocem retro legas,^c habebis,quo nobis idem denotaturqiiod Latinis verbo,Dicebar. O ftupendum myftcrium ’ ó nullis vniquam hominum vel cloquen-tiflîmorum linguis iàtis laudandum ! Quiddicolaudandum ? cùm ne cogirando quidem villis vmquam auguftam cius maieftatem fit aflecuturus. Quamobrern amp;nbsp;mihi in his cenièo plura efte iando filentio veneranda, quàm verbis nee aptis fatis, nec ligni-ficantibus fufiüscxplicanda. Omnes norunt vehementem ipfius Sigma fibilum , quo Utttr» non video quæ vis öd facultas conucnicntiiis queat denotari, quàm ea qua Deus mun--^'^'^**’ dumcreauit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Moles, Domi»us Deus hominem de limo terrx , équot; in-

Ijiiratiit in faciem eins j^iraculum Tjitte. Viden’hïc fpirantem Deum in vita homini danda? Qriod bic vides expreftum , id de reliquaeriam cogita efeatione, in qua omnibus rebus Deus fuumcuiqueefteadlpirat: qua: ratio optime per Sigma exprimitur.

Ab lt;2 igitur, quo vnum fiue Pater denotarur, Sigma fine valida flandi vis procedit, quæ fill us eft ; deinde ab vtroque Spiritus ipfe promanat. Quod fi nunc Sigma ipfi lt;2 præmittas, ftlium fignificabis, per quem ipfum Vnum omnibus affiatur, atque eoiplb totarerum vniuerfitas creatur. lam porröquia Sigma ipfi lt;2 præmilTum, vernaculonobis fermone idem fignificat quod dicebat, ftatim intelligimus id quod Mofesferipfit, Tgt;ixit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eH, ab eodem fpiritu didatum elfe; qui nomenclatori noftrohanc vo-

cum formandarum rationem oftendit : Nec equidem vel ingenio meo,velinduftriæ acceptum fero, quod hæc primus poft tam diuturnam tot lèculorum caligincm in lu-cem protraxcrim;ciim verè iurare polTim, non ante mihi huius mylterij in raentem ve-nilfe.quàni in hoc vocis exarainecalamus ad ipfiuslt;20 conuerfionem feribendum dclatusefl'et. Nuncigituriudicent qui volent quisprimus linguæ noftræfuciit inuen-tor: in qua fiefunt Trinitatis amp;nbsp;creationis myfteria exprelfa,vtea vitro leie vcl nolenti-bus otferant; id vna vocula hinc prorla, hinc veria doceanr, quod inter myfteria Mo» fi diuinieüs reuelata vti primarium admiramur. Hæc igitur de lt;20 amp;nbsp;noftris homini-bus fint iudicata; quo cralfæ pecudes tandem homines fiant, amp;nbsp;lèrmonis lui, quem ha-denus impie contempferunt, amp;nbsp;turpius quàm lutulenta fus rolàsconculcarunt,agno-fcantdiuinitatcm.Ex^c ^ctfit,adieâoTau;quod vinculum elfefirmilTimumjVt corn-munis apud nos loquendi vfus demonftrat,ita Plato ceterique tradiderunt. Hac itaque

nou

-ocr page 40-

14 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEKOGLYPHICÓRVM

nota âdie^a Spiritus fanäus, Patrem amp;filium amore colligans,expriiTiitur;amp; tot a vox ’ tribus litCcris tres pcribnas ea ratione exponir, qua filius iplum Vniim omnibus afflat, amp;£ Spiritus (andus ipfatn vim , quæipfum quod Vnum afflatamp;afpiratomnibus rebus * ' creatis,amp; iplum Vnum inter fe deuincit,amp; eo fuo vinculo totam rerum colligat vniucr-litatem. igitur pro colloco nobis vfurpatum has habet fignificationis cauflas,a quo ^£0 fadum cd: vocabulum circulare, atque idcirco ad omnia firmo nexu contineuda aptiiHmum . Firmitas autcm ei conringitab amore Spiritus landi omnia validilhmo hexu colligäntc , vt modo in^ctannotatum . Et vt hæc vocis docctexplicatus.itaamp;: ipfius numeri natura, quæ iota coaluit è tribus partibusjquarum prima Patrem,lecun-SehartM Vt da filium,tertia Spiritum (andum dcfignac. Senarius igitur,firmitas, pcrfcdio,pulcn-/Icer^ Eudo rotius vniucrii merito ab antiquis Cimbris Venen amp;nbsp;Veltae lacer habitus ell.ciini

■illi pulcricudo, huic firmitas debcatur. Primus ergo Alphabeti dodor ab iplb Deo vno amp;:trino cxorfus, ad iplam primam omnium rerum pulcritudinem amp;nbsp;perfedioncni omnibus numeris ablolutam dilcipulum deduxit, vt in ea velut in imagine Deum ipfbm intueretur. PolHcnarium, binarium adiecit, quo tota vita prior explctur. Eins nomine monemur dilatationis, qua vnum omnibus bonitatem fuam communicar. ■Voluit igitur littcrarum nomcnclator nos fie in rotius vniuerlitatis pulcritudinecon-templanda verlàri,vcea jnuitati,nosiplosctiam dilatemus; quod fieri non potell,nilx eiiis beneftcio qui vnum dilatat, qui filius eil vnius. Atque hæc quidem prioris vnde-narij diuilio Sz partium colIocatio.Pofterior verb vndenarius alio ordine partes enume-rat. Quia enim pulcritudinem amp;perfedioncm compledituream quæ hominibus à priore llatu dclapfis eit quærenda; principio viam per quam ad cam paulatim perucni-tur,deferibit,atque huic totum impenditfenionem, Quoniam verb hæc per filium pcc-Singrim Dti cata iioltra abluentem datur, ipfi lenario binarium tlarim lubiicit, vtpote filij fymbo-fiKj Jymbeiu. jmYi : amp;quia per hunc ad iplum Deum trinum peruenitur,poltremb ternarium addit-, in quo Spiritus landus primiim, deinde filius, vltimb Pater propriis quibufdam amp;C cla-rillimis attributis denotanrur; quoordine totus circulus à Patre cxorlus,ad Patrem re-currit, mirabili contextii omnia làpicntiæ amp;religionis arcana complexusiin quo vt omnia eflent ordine pulccrrimodiltributa, illud etiam cautum vidcmus,qub omnes totius orationis annularis partes fenarius metiatur, cüm vterque vndenarius tribus ablblua-tur partihus: vnde efticitur, vt totum alphabetum fex partibus conltetj hoc luo numero par lèxdiebus, quibus tota rerum omnium crcatio à Mole comprchcnlaeft, amp;illa ablbluta venultas, quam leptimo die Deus vcluti Sabbatum agens contcmplatur. Et hoc quidem cftartificium à nobis in littcrarum numero amp;nbsp;totius alphabet! pariitione clarilîîmis indiciisdeprchcnfum ; quod nec ex Hcbræa,nec vllaalia linguaquam no-ftra porelt doccri, amp;nbsp;ad nominum lignificationcm applicari, vt figillatim dcinccps in corü expofitione cernctur. Qiiamuisverbinhislat rationisfit, ob quam litterarum is quem habemus ordo fit inltiturus,accedit tarnen amp;nbsp;aliud orationisornamentum,idquc geminumjalterum principio,altcrum finiadditum , velut fingularcquoddam marga-jîlphabetiitn titum, A Uttcram hunc apud nosvfum habere , vtea ad progrclTum hoitemur.idque ^ter»6tmat' conucnicntilEmc ipfius fiue poteltati fine pronuntiationi, Heimathcna nollrade-imtium , monltrat. Qiiamobrem aptilFima fuit nôn orationis modbfententiæ, led ipfi etiam inTAtßn»t. omniüm dilciplinarum cxordio, co qubd hocreda via per apertum fpatium progredi dcbcat. Quemadmodura aurem nihil principio aptiusquam illud ad progrclTum inci--tämentuin -, ita fini amp;: vltimo termino illud eil conuenicntillimum, quo vltcrior pro-grelTus impeditur. Tale verb elementum Tau efie tum pronuntiatio, tum ipfum nomen nollratibus dcclarat,quo vinculum amp;nbsp;vahdus funisad tenendum comparatus dc-notatur. Cum hæc igitur in exordioamp;r vltima orationis claulula oblcruatio naturæ fit aptiirima,eamquelolanollraljnguaqueat explicate, multis modis perlpicuum elladl quem Icrmonem littcrarum nomina debeant referri. Hæcdc numero Sc eiusdillri-butione,deque principioamp; fineorationis, elementorum figurasSccarumnomina di-gerentis: quæ licet citra ipfiusinterpretationem quadam tenusintelligi polfint, infinito tarnen pluslucis accipient fimulac nomina amp;nbsp;conllruólio tota fueritcxplicata. Age-^'phabetirt- pn; jgtetu' ipl'üm Alphabctum, quod in quællione verfatur, rccitcmus, ac deinde ver-

tamus Latine: Alef, Beth Gimel Dalech He Vau Xan Chict Thet lud Caph Lamee Mcem

-ocr page 41-

L I B E R t r» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!ƒ

Mecm Nien Samccbt Hoogen Plie Stades Qiiaaf Reis Sein T’au. ld cd ad verbu.-Age, viue^ora. Vos, reuelacor. Demitteexaltoiublimc Volunaen:fedinancer fonde Ipfum caput, Vcluptatis fupremum tegmen . Defenfor capitis Adiuuaeum. Ne connedas

! excelfum veterinum. Status Aiexicacc Enge Imaginem Ad antiquum. Hæc totaeft oratio dcfcrmone noftroad verbum exprefla : in qua diftincfaeftlingularumbttera-^rfr«rz«»e forum pronuntiatio, quam Hebiæi non parum corruperunt, vti poft in dngulis often-dam. Huicigiturin primis diftnbutioncm anobisexpofitam accommodemus. Prior vndenarius prioribus vndecim nominibus inregram abfoluit ièntentiam , priorem, vt dixi, vitam ad iiimmum bonorum deducens : Poftcrior pofteriorem vitam ad iupre-inam quoquecuebit fcïicitatem .• In priore bendecade prima tiiajiomina tria diuerlà triura peri’onarum attributa diftinguunt. Poftfucceditienio, prcces continens prioris vitæ modum exponentes. Huic binarius ftibiungitur eleganti Grammaticorum appo-fttione vitæ modo declaratæ appendieem nedens,qu.æ nulJo modo poteft abea diuelli: quandoquidem ftimmicapiciscontcmplationem non poteft non fèqui voluptas fupre-majCUius propria eft fummaanimi dilatatio vcriflïnia coniècratio ,quam binarijno-menclatura defignat. SecundifS vndenarius vitam bominislapfi fuftinet,atqueadantiquum dierura reducitjin quo primum locum hexas habet,collapfo homini icipionem, cui innitatur,oftendens. Deinde binarius fequitur, qui vtfilio lacer eft; ita quid films homini collapfo præftct,pulccrrimè amp;nbsp;lignificantiflimè delcribit. Cimmerium enim binari) nomen dénotât hominem efteeîtpurgandum, dilatandumamp;fàndificandum; quibus rebus vt fit inftrudus amp;nbsp;ornatus prius quàm ad antiquum dierum veniatjUeceP leeft. Poftterauseft ternarius à Spiritu làndo ad filium,amp; ab hoc ad Patremperdiftin-da amp;nbsp;propria perfonarum vocabula progreftiis. Expofita modôdiuinatotiusorationis arcbitcdura,reliquum cft, vtad exordium reueifi.confiderernusnum quicquam eoar-tificiofiusbeneornatequedicendi magiftri inuenire poftint. Ex horum placitis taieora- Ortttionu tionis principium efiè debet, vt attentum, vtdocilcm , vtbeneuolum reddat audito-rem. Atqui hæc tn.a præcepta fie in Alphabeto funt oblèrûata , vt nec fignificantius, fretationecs-necefficacius.nec elcgantius.nccbieuius quicquam poftitabvllo prorfusoratore,quam-uis eloquente,cogitari. incipitenim præccptornon veluti plagofus quilquam Orbilius'^ velab afpera fæuaquevoce, vel ab aure de vetufto Romanorum ritu vellenda; fed à lo-no leniffimo : quo fuauiter orc apeito, redum ad ptogrediendum iter demonftrat, vt ill U d ingredi velit, benigne hortatur; fimul ad attentionem excitans ipfa vocis figni-ficatione: limul fuauitate loni beneuolum reddens: fimuletiam reda via perpronun-tiandi modum demonftrata, amp;: oftio verfus eam reclulô,ad doétrinam præparans. Ve-rùm quia adhortatio h.æc infinita cft,amp;: ad nullum officium , ad nullam certain adio-nem terminata, additur mox.ad quid eura progredi velit ac redum iter teuere : qua in re illo vtitur verbo quo nullum eft quod hominem vel magis exciter atque inuitet, vel magis beneuolum reddat:amp;: ciim tale fit,totius præterea orationis fcopum demonftrat, amp;nbsp;argumentum tribus lirterisexponit. Uefenim idem eft quod vine. Quoin verbo lief, littera prima fupreraam cæli in ore partem linguæ fummo feriens, clalficum cancre vi-detur, vt mentem furfum tollamus. led hac de re poftiterum: Inc verbi notationem confidcrcmus. Quid, rogo, pofTct efficacius inueniri ad cuiufpiam attentionem excitandam, quàm fi res noua quæpiam ad vitam conducens adferri audiatur.’ Crim enim hancquifque maximèamet, maximcquecupiat tueri,non poteft non vehementer per- 5 1 moueri ad ca arredis auribus aulcultanda, quæ hanc quauis rarione vcl longiorem vel iucundiorem pollicentur. Nunc an quicquam eft in omni hominum fermone quo maior beneuolentia concilietur, quàm fi quem viuere iubeamus? Vt fummis Regibus blandiamur,rntiufque fimul ftudi) noftri siamoris ergaeos calorem vocedeclaremus, quid aliudclamamus, quàm , ViuatPrinceps,ViuatRex, Viuat Imperator, Viuat Cæ-far, Viuat Auguftus.’ Quid igitur gratius dilcipuloaccidere poteft,quàm fi mox ab initio à dodorc luo viuere iubeatur ? Porro eodem verbo conft'ftim fumma totius orationis explicatur, vnà proponitur fcopus amp;nbsp;finis vltimus omnium dilciplinarum : qua-rum tota vtilitas in hoc cernitur, fi ex iis veræ vitæ promantur adiumenta. Hoc igitur principio vfus,moxdifcipulum inftruit qua via id confequi poffitad quod hortatur amp;nbsp;blanda voceinuitat, iubenseum preces ad Deum eft'undere. Verum quia adhucrudis

CC eft, nec

-ocr page 42-

ig nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hieroglyphicorvm

eft, nee edodus quis orandus, quid orandum , quomodo amp;nbsp;quibus verbis orandu m ipiemec pro difcipulo orac, ftatim ab initio Spiritum ('anólum inuocans,3 quo omnis fa-pientiæ fciendæque dona petenda funt, iuxta D. Paulli, acque adeo iplius Chrifti, do-drinam . Ab boe igicur non triuiale aliquid auc terrenutn petit, led ipfain rerum diiii-narum , Sc ex-iisconfeftim patris cæleftis cognitionem vna cutn gaudio lèmpiterno. Quia veto metuendum, ne pater pucrura peccato originali inquinatum, amp;nbsp;ob id capitis rcum,ad tantum dccus Ù felicitatem non admittat,rur(us blandis verbis Spiritum landum compcllat.vocans cum infirmi capitis protcdorem,amp; rogans vt puerum adiu-uet, nee permittafanimum eius ad exccHa S^ fùblimia à Deo creatum , cum veterina Sc bruta corruptæ carnis naturaperpetuôligatum manere.Cetcrûm quia puerum fuura non tantùrn in terreftris paradifi vitam reftitui cupit, amp;nbsp;ad prifcam illam innocentiam • redire;fed vlteriiîsad patrem ipium cæleftcm intuendum crigi atque fuftolli,tertià Spi-ritum fàndum inuoeat, nouo rurfus Sc fauftiore eum nomine falutans. Vocat enim A-lexicacon,fnie omnis mali Auerruncuni; vnà indicans,ftatum noftrum primum corru-ptum cife, nec adeum nos redire poife , nili ab his malis in quæ nos peccatum æterna pœnadignum prarcipitauit, liberemur. Porto ne polfentprecesreiicijexcellcntiirima ,arte adiecit, diieipuium Dei imaginem efte; idcirco rogans,vt iplàra fui imaginem eri-gatamp; attollat ad antiquum dierum fine patrem vniuerforum. Non eft diligcntîore animaduerlione indignum, immo de mirabili myfterio potiûs ftupendum,quôd in to-ta oratione tribus diueriîs nominibus Spirituslànetusfalutetur;amp; primûm quidem mel, quo Apollo fine manifeftans; deinde Haïuet/ quo capitis euftodia; poftremo lt;ûuaaf/ quo Alexicacus (ïuc Auerruneus omnium malorum denotatur. Quia enim ternarius tertiæ perfbnæ facer eft, ter (àluratur Spiritus fandus, Sc id tribus diuerfis epithetis; in quibus illeordo feruatur, vt primuni omnium ad falutem neceftariorum manifeftatio, deinde euftodiaacdefenfio, vltimo omnium malorum depulfioac integra purgatioab copetatur. Verum ft omnes huius artificiofilTimæ Sc prorfus diuinæorationis loculos rimari arque excutere velim, nec ego ad capiendum,nec vlla verborum copia ad expln OrMitnit M candum iatis fit futura. Nos ex tempore totam orationera Sc vim verborum paraphra-

verfibus inclufa cxpliceraus:

jiltf. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nunc uge carePuer, po fl quam ration is ad vfum

CMens admira nigram dijpe/lere corporis agri Occepit nuhem , no^em^ odi^e pro fundam, Celantem radios cir dq luminis auram, Viutis-, t 'vitam non quam plebs infeia 'veri Sic njocat, qua tefa/iaci decipit vmbra, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: ■„ j -

Cum nil ft nifi mortis iter tacitaf^ ruina-,

Sed puram, cui nil mortis trifiifque 'ueneni

dmiflum: qua fola animum corpdfque ctebit

Eterno motu fuper alti fidera calt

Eue^um, quod ILcfz'ox Cimbra cognit a lingua

P.rottnus ex ip fis dementis, exq^ folutis

Particulis mon frat-,cæno depreffaleuare nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Corpora promittens: quod non ni fl'uita perennis

Prafabit, fecura necis, fecura malorum. Nil metuens Hydra dentes virufque malignum, Ntlmundi immundi rabiem faudfque procellas, ,_Sgt;tia nos 'vexabunt donee mors inuida clauum Noflr a puppis aget fubfalfo nomine 'vita.

Ergo cum moriaris adhuc 'vix natus, agdfque Faucibus in dir is Erebi mox matris ab aluo, \^dmonitus fugias lethum, 'vitamq^ fequaris Ide duce, amp;nbsp;auf^iciis eins qui foins in omnes Vitam autdos fundit-, calidi de pedoris imo Oraritantumeupiens, nullumq^repellcns: Huncprecibtispulfes.necfitmora,feruidusinfla vitra

-ocr page 43-

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L I- B E R I I.

Vitro inuitanti •,faclient 'votis^ henignum-Expertere : roga, tantum, prece vendit olympum. Sedne quidpecces rudis ignarttsq^ precandr. Pro te verba prior faciam, tuÇedulm audi, Mente Deunt tot a venerans,pia vota Çéquendo. O vos ter magnum, ter fangum numen Apollo, Diuinte pandens animis my^eria legis, Semper amp;nbsp;human a re fer ans arcana falutis, Notitie^ omnis difcipltnæ^ magifier-, Dimitte ex alto cAo fiiblime volumen, Cui Patris aterni inferipta eii alterna voluntets-, Ocyus ex illo iamfundas amp;nbsp;caput ipfum, Et capitis fummi perfeSium munus amorem. Cuius in excelÇis teil is terram^ polumq^ Defuper amplexis nunquamperituravoluptas A Eter num manet, ambro fam neÜarq^ pr opinant. O no fri infrmi capitis f di firne cufios Huie tenero prüfens femper fuccurre puello, .^b grauiter lapfum tollasfrmesq^ labantemt He per mitte adytis c.tli fublimibus ortum Hüne animum turpi veter ini corporis antro Jncludi, grauibus vinclis durùóp ligatum.

O ter fanóle omni fatui Auerrunce malorum Semper nbsp;nbsp;lexicaci totum fubitureper orbem,

Herculeaspartes pofiremo hoc munere fungi Eigner is, quo mens diuinai mentis imago Prsepetibus pennis fummi ad fafigia Cfeli uxilij fublata tui, pertingat ad ipfum

Cirr.tl.

Valet.

He. r««. Xan. Chief.. T het. lud. Cap.

Lamet, 2gt;ïtm.

Uien.

Samecht.

ÜBOgtn.

Staäes.

'B.es.

Scyn.

1m.

ntiquum patrem, Cr onium qui condidit nuum.

Quandoigitur fatis oftenfum eft; nihil poflehac oratione vel artificiofius,veldiuinius, vel primæ ætati formandas aptius excogicari, fi de fermone noftro earn interpretennir-reftac modo demonftrandumjantiquifliinas litterarum figuras his noftratibusvocibus ita ad vnguem conuenire, vtnemo mortalium,quamuis lubtili follertisingenij acumi-ne præditus,fymbola pofTct meliora comminifei, amp;nbsp;ad res ipfas per nomina fignifica-tas reóbds iuftiusquequadratura. Id autem fic aggrediemufj vtordine modo expofito fingularum litterarum nomina amp;: figuras inter le conferamus, amp;nbsp;lymbolicas rationes in iis examinemus. Quoniam tarnenfic vulgo perfuafum videmus.hanc figurarum amp;nbsp;nominum conuenientiam in lolis hieroglyphicis notis pofle reperiri, nec earn omni-no vel apud Hebrxos, vel apud alios in elementorum delineatione feruari, non par-uum operæ fecero pretium, fi quid de hac re à veteribus memoriæ proditum fitjquidq, Veritas ipla didare videaturjbreuiterenarrem.Eorum opinionem qui Phoenicum lit- jiierDglyphi-teras ab hieroglyphicis diuerlas efic credunt,Lucanus vir antiquitatis omnis, hiftoricæ HttBrM à præfertim,curiolus indagator, in Pompeij exercitu recenfendo,his verfibus confirmât:

Phcenices primi, fama f creditur, auf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diuerfm.

Man fur am rudibus vocem fgnare fguris: Nondum fumineus Memphis contexere biblos Nouer at, in faxis tantum volucresfferseq^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

Sculpt af feruabant magi cos animalia linguas.

Herodotus item Ægypti diuturnus incola, amp;nbsp;plurimarum in ea rcrum commemoratu dignarum teftis oculatus,quern Plautus decem præfert auritis, duo litterarum genera Litttrarum fuifie prodit; alterurn populäre,alteru facrum. (^linetiam Diodorus Siculus,autoptes

Ægypti explorator, hæc litterarum genera agnolcit; duo ilia quidem fuilFe Icribens, led pulare.alte-facras notas non quofuis ,led lacerdotum dumtaxat filios doceri conlueuilTe. Et his fumf»crum. quidem duobus teftibus fimul euntibus content! ,quid vox Hieroglyphicorum figni-licet,expendamus. At hie nulla dilficultas, nullum dubium, quin facræ Icalpturæ La- interprétatif.

CC 2. tinis

-ocr page 44-

2’8'

É 1E RO G IYP H 1 C OR V M

tinis verti poflint. Cum igitur hx norx faerx habitx fint femper didx,conftctque folos facerdotum filios ad eas cognofeendas admitti folere, probabili mihi colledione

tun tum res natamttr.

sieroglfphi- coiiclufurus vidcor, fi dicam, Hieroglyphicis litteris non alia quàm res fàcras à maiori-bus acceptas notari confueuifie ; nec cuiquam fas fuifie iis res profanas defigriare. Ad harum enim feriptionem comunes amp;nbsp;in vulgus notaslitteras non minus facrifici quàm plebeij addilcere cogebàtur j nc videlicet facrx imagines ad religioncm tantùm ôc Dci cultum memorix fuggerendum à prifeis deftinatx, profano vlu inquinarentur amp;: in contemptiim venirent. Quod fi itaeft ,non parum illi aberrarunt qui Ægyptios Icri-plerunt ante animalium figuris,quàm communes litterx inuentx cfient, in quauis re delcribenda vfosfuifie: quorum lèntentix Tacitus hiftorix fux lib. vndccimo accedere videtur. Quamobrem infigniter Herodotum làcrifici fefellerunt,dura litteras hiero-ƒ«- glyphicas gradatx ad Memphim pyramidis ita funt interpretati, vt iis fignificari dice-terdatibtu. rent, quantum in apio, alliis Sôcepis operx aW'umfifient. Nec minus deceptuseft: Ger-manicuSjdum Ægyptiaslitteraslèniorquifpiamfacerdosad veterem rerum ab Ægy-ptiis geftarum hiftoriam,autpotiùsfabulam,amp;: prifeasdiuitias ligillatim accommoda-

HerûJdtui

rct. Pudebat nimirum eos ignorantiam fuam faieri,atque idcirco qux idonca admira-cioniantiquitatis putabant,làcrisnotis continericomminifcebantur. Ncc maioremihi • fidemeafaciut qux funtex Hermapione ab Ammiano Marcellino allaca ad eins obç-lifci qui in Circo maximo Romx iacetfepultus,intcrpretationcm. Diodorus Siculus, quiPtolemxi Dionyfij rem porc in Ægypto fuit, fatetur nihil certi depyramidum au-â;oribusexftareiamp;: quofdam fuilTe qui conditores carum ante ter raille annos amp;nbsp;co ara« pliusobiifiedicerent : qux quidem annorum fupputatio vt maior eft quàm vera chro-nologiaferatjita fatis docet anteomnem annaliiirn fcriptorum calculum has imméfas moles in Ægypto eredas fuifie, amp;: turn fimul litreras etiam hicroglyphicas vcl inuen-tas vcl illatas . Ne rairemurergofi Latini litteras ignorabileshalce nominarint, quia reueraiam olim earum ledio nemini fuerit nota. Nobis itaq. verifimile videtur tum de nomine ipfo, tum de vtentium profeflione, hicroglyphicas folis facris lèruiifie ; amp;nbsp;quia facerdotes antiquitatem liiam amp;nbsp;fucceflionem fie computabant,vt Çimbricèdicerenc ûSgyftiatf^- KXÄ0VKd^^aûovC« »«Äo?fine, Probum è probo natum eflejquod Herodotus Pi-Piromifcripfic.nosphJtnn'Janpljjom,fiue J?croinüaofcromdicimus ;nonpofi. injacrùvfas. fum mihi aliud pcrfiiadcre, quàm facerdotibus ficut litteras ;ita amp;nbsp;linguam quandam in facris ritibuspeculiarem fuifie,amp;eamquidem Phrygiam fiuenoftratcm,quam Lu-canus redius Magicam linguam nuncupauit quàm ipleract cogitarit ; eo nimirû quod in hacfola vera magia ,fiue vera cognatio rerumexprimatur, fêruataetiam vocum rerum fignificatarum inter fe cognatione,quam nulIaalialinguacuftodit.Sumam igi

fermant

tur hoc mihi nunc quod pôfi: exem plis fuo loco adducendis démonftrabo,Litteras hie-mtregfyphi- roglyphicas non Ægyptio fermoni Icribendo, (éd Phrygioaccommodatas fuifie ; amp;nbsp;ne ti.Kati phry- potuificquidcm ad aliam linguam referri,propterca quôd,vc modo luculcntoHerma-gfd lermûM * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ ii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;it nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/T-*

»ceommoJa- Tum exciTiplo oltcndi,lymbolorum vocahum amp;nbsp;Icnptorura ea debeat elle couemen-tiijVt eandem notioncm amp;nbsp;vox exprimât amp;nbsp;figura. Quid ? quod crebró hxc occulta amp;xnigmatica fententiarum notationon tam è rebus autpidisaut fculptis, quàm ex ; ipfarum rerum nominibus depédct.quod in Canopo mox perfpicuum reddam. Addc quodcontraetiamipfa rerum nomina nonrarôde lÿmbolica rationedepcndeant,vc Hiera^lyfhi- Alauda noftra clarifiimè dcmonfirabit. Hincefficitur, vt Hieroglyphicorum interpre-tlt;it’oabaliisfrufi:raquxratur,quàm ab iis qui lingux eiusluntpehti, adquam hxc per ^uihtstpeten- tcficras loquciidi ratio eft applicata. Nunc igitur fie ftatuamus »Hicroglyphicas no-tas omnes eas fuifie quibus Cimraerij fermonispciiti ad resfacras perinuolucra tra-dendas vtebantur; nec quidquam obftarequô minus litteris etiam communibus ad

eiindcm fcopum vterentur. Quaniuis enim Ægyptij eitdem litteris fua fcriberent.non tarnencx iis figuris in notitiain corum vcniebanc quæ à Cimmeriis pereas intellige-bantur, propterca quod nomina quibus vocabantur, nihil iis denotarent quod ad fi-guræfacereccxplicatum, Demus, Alepheadem formaapudÆgyptiam plebcm qua apud Phiygios pingi folcre,ex co tarnen noncfHcitur vt Ægyptius feiat quid Phryx aliufiie Cimber per figuram Aleph delîgnct. Ignorât enim Aleph adhortationem de-notare qua viuere iubeamur : quo fit vt nc figurx quidem intelligcntiam facile aflequi

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;polTitj

-ocr page 45-

LIBER II.

poHîcjqnam nos fimulac nomen audimus Jlatim vita: fignificaifïoncm habere cerni-musjad cum omnino modumquo intelligimuS,columnatnciiicapiicimpofitumelt, amp;nbsp;vocabulum lt;ï,oot, quo ipfum caput denotatur ,ciufdem omnino rei hocionem re-prç{èntarê;quod nemo hadenus vel Ægyptiorum vel Græcorum aut ertaflecutus,auc alTcqui omnino de ('uo qUidem lêrmone pocuiflet. Similiter fulmen in manu ftatuæ viriiis cernentes eucltigio Cimmerium louis nomen ,quo eum ï©onticr nnneupamus, amp;nbsp;in mentem venitjeo quod HDontifr fignificcttonantem:vnde dies louis ©ojibtr batï) vo-catur. Nee aliter dum alas in capite amp;nbsp;talaria in pedibus pulcerrimi iuuenis videmiis, ©nnamp;tt# inox Mercurij nomen fuccurrit, proptereaquod magnaattentæconliderationis rerum ... omnium prærtantiacelerrima (it .momento temporis cælum , mare terrasque perçut- tu». rens; atque eo femper maiorem nada vigorem,quo diCcurl'u vario plura pererrarit. Alae jgitur Sii ip(æ iuucntæ flos adamuflam cum Mercurij nomine conuenientes, totam nobis fymbolicam amp;nbsp;flatuæ nominis rationem belliflime exponunt. Et liCet Latini cecerique alterius linguæ hommes ad huius rei intelhgcntiam de adfpedabili limula-cro queant venire ; nullo tarnen modo polEunt nominis Se ftatuæ nouifle cognationem neefuam de iplius ügnificatione fententiam de nomineconfirmare. Ægyptij Harpo-cracem filentio prælidcre per digitum labris admotum intelligebant, fed totam iplius effigiem de nominis notatione interpretari, ad cau(Fas reducere nequiiiiflent. Quid multis ? Omnia adf’pedabilia flue facrarum flue aliarum etiam rerü ligna manca flint, amp;nbsp;maximam partemgratiæ pcrdunt,fi nomina iis refpondcntia non intelligantur. Quimobrem fatebimurlitterarum figuras nec Ægyptiis, ncc Græcis, ncc Latinis.nec Phœnicibus,nec Hebræis, nec Chaldæis aut hieroglyphicas auc omnino fymbolicas/f«’'*/»/“ notas fuifle, tametli apud lanigenas non minus quàm quæuis aliæ huius generis imagi hieresiyphh nesinlàcris notis amp;: effent amp;nbsp;habere^tur ; proptereaquod ad earundem prorfus rerum m ó-Zymbt-notationem à primo artifice corn pamtæ effent, quæ per ipfa litterarum nomina fignifi-carentur. Hinc efiieitur, non de omnibus hieroglyphicis fymbolis hommes plebeios fermonis noflri peritos celacos fuifle ; fed ad earu admiffos cognitionem quibus vocum clementa notarentur. Qiiamuis igitur Aleph, Bet, Gimcl, Dalct cetera eiufdera claflis nomina apud alias genres non alij vfui quàm litterarum figuris amp;: poteflati no-tandis in alphabeticaenumerationefèrLiiant,nobis tarnen prætcr litceras amp;nbsp;carum po-teftatem aliam habent vlceriùs flgnificarioncm, amp;nbsp;cam omni ex parte adamuflîm ipfis nominibusconcordem, amp;nbsp;idcirco fl in faxis fcalpantur, hieroglyphic« not« dicentun Summatim enim amp;nbsp;vno verbo nihil aliud eft flgnum hieroglyphicum , quàm rei (acta: Htertiiyphi-fymbolum materia: cuipiam incifum. Vt igitur Hebrxis daremus aliquid litterarum nomenclaturis in ipfbrum fermone denorari,id ramen tale effet,vt nihil faceretad lit- ' terarum figuras enucleandas. Verumenimuetó hie mox qua:fituii. iri video, qu«nam illæ fint litterarum notæ quibus hæc nomina refpondcant. ld licet non aids argumen' tis poffem docere ,attamen vel de hac ipfa vocum amp;nbsp;fignratum concordia manifefta-rcm. Nam fl rogetur vtrum præftantioris fitartiSjinagisquedeceat litterarum inuen-torem,imagineflje nominibus in fignificando conuenire,an non conuenirer'neminem puto fore tarn rationis omnisamp; communis fenfus expertem, vt dicete audcat, nullum effe in his duobus laudis diferimen ; nedum conuenientiam artificiofam figuris, nihil facientibusad nominum flgnificationem,pofthabere. Qiioniam itaquelitterarum in-uentioncm flngulari Spiritusfandi grati« tribuimus, neceffario nobis erit fatendum,in omni litterarum apud diuerfasnationes varietate eas, vt prajftantifflmas, ira antiquifli- utteruruio mas effe, quæad vnguem quadrant ad ipforum nominum fignificationem. Qjmd üfigurtfr»-pra:tereahuicconuenientia:certaamp; minimè dubia Ogenix antiquitatis monumenta accédant, impudcntixmagnæfueritjhisrciedis, alias vel quxtere vel præfcrre littera-rum figuras, Nosigitur,nefæpius idem agerecogamur, in finguhs litterisantiquasea-nim formas delineabimus,additis rationibus quibus ita faciendum efle demonftretur.

Magrta enim diuerfitas eft charaderum,non apudomnes modô nationcs;fcd apud fin-gulas etiara, dum alias alia placuit pingendi ratio, nec eandem omnes eiufdera lingua: homines vfurpant^Quamobrem nosnihilifacientescommcnticiasquorumuisvel po-pulorum vel fingulorum hominum notas, easfolas explicabimus in quibus fymbolica amp;nbsp;hieroglyphica ratio ipfls nominibus accommodata reperitur. Quemadmodu autetn ,,

C C 5 litcerx

-ocr page 46-

JÔ , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^HTERO'GtYPHrCORVM

lirteræ nomen noftratis cflc originis Hermathena noflra demonftrar, ita hïc obiter an-Yfit“ ö* notabo jçaîpftjGræcorum amp;: Scribo Latinorum natales fuos ièrmoni noftro acccptos scribo Cim- ferre debere;acque inde etiam probabile reddi Jcripturx principe noÜra lingua vliim «órab omnem foflam dénotât ;cui ordine litterarum amp;i. notationetearQ con-' tamp;M». trarium eil,quo monsnotacur. Nos tarnen, b in f mutato,lt;25raf dicimus, à lt;6ar-af,id ciljomninoâcoriùm ; quo dum vt verbo vtimur, idem fignificatur quod fodioj non • rulbcis modo notumded illis etiam qui fofTularum dudibus vel in Iigno,vel in ære,vcl alia materia quidquam dclineant. Ex hoc igitur portcriore vfu Grarri retinuciur, ïê««.“««- f in (p, pro eo ac litterarum vis poftulat, mutato : vndc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pro Jittcris viurpata,

potioreiurcdeincifis vel cffoffis littcris ,quam de pronunciatis vel pidis dicercntur. Hine liqucrc credo , antiquiflinios illos tabulis ligneis ad notas temporarias vfos fuilFej Libri e^'wó', perinde vtad diuturnasamp;i pcrpetuæ memoriæ delbnatas (axis amp;nbsp;ærci Libri nomcn^ ty. cimme corticcs ad hunc eundcm vluiu adhibitos fuiiVe, den onflrat ; qui fie dicuntur,quôd ar* börctn' ne quid exterius patiatur, defendût; quod ?tt raar nobis ligniHcat. Addc majores tabularum moles iam ad iuftarn ti unci magnitudinera excrelcentcs , codices dieij CoJex. qualibiis mercatores ad accepti cxpcnfi rationes deicribendas vtuntur : atq. eo modo

Cicero inter aduerlaria amp;nbsp;codicem diftinxit. Nomen quo noHrates vtuntur,non à materia, quæ aliisfeculisaliafuitjedà primariolibrorum viuacceptum . Librum cniin aaoK. 25oirvocamus,à2j£iidîfîj,quoiignificatur mandatanofce. Namadillu maximè fiiicm libri olim fiebant,Vc præcepta Dei à maioribus accepta amp;nbsp;patrias leges cognolccremus. ‘'38te. JSie idem clTe quod præcipio line mando, non (emel in aliis rradidi ; à. quo prætentuni 'asop. -imperfedura 15ct fine iàoe : vnde Boiorum nomenclatura, :23ocamp;at igitur,amp; per apoco* oamp;oca. pen 15cdt/idem eft quod mandata iioui, (i in prima peribna liber loqui intcliigatur; vel mandata no!'cc,fi ad cum modum vox capiatur,vuios liber nomine fuo vidcatur com-moncrc ad quoduis genus præccptorum cognofœndum . Nclcio lane an cuiulquam vnYquahi niortalium tanta luerit eloquentia, vr perpetuam nomcnclatoris noftri vigi-lantiam verbis vllisaflequipoflet, Sedquid ego de eloquentia nugor? Hoc Itio, neminem viuérc cuius ingenij captus tantus lit,cuius tanta lollertia, tanta fagacitas, vt vel fexccnrclimara ledulitatis artifici) paftera compvcbcndat, nedqm verbisexprimere polTit. Satis igitur mihi fit tantillum dixifle, in hac vocula faocfedclinitam elTeomnem libri cuiufuis vel fcribendi vel legendi rarionem : à qua li difeedat, Cimbrica hac no-mencllVura lit indignus. O grauem cenfuram , amp;nbsp;lemper in animo iis habcndam.qui ' vel ad Iciibendum, vel ad legendum fele componunt, ne rebus inutilibiis amp;nbsp;nihil ad reda Vitie indituta facientibus,tempus,res omnium amp;nbsp;preiiolillima amp;fugaciirima,tcr ratlin Bonæ Mulæ,quot libros vna hæc vocula profcripfit/quot Chartas miltrè perditas eliminatiit/quot inexlulium inanium librorum ,nc dicam bonis moribus noxiorum, pTotrulit audorcs ! Videmus modcpdiihnarum legum volumen primas fibi interom-neS libros vindicate,amp;ratiortequadam principe amp;nbsp;plus quam herculana tiocö deberc nuncuparr-, ac deinde ceteros codices tanto hac nomenclaturaelfe digniores , quanto plus’vtilitim præccptorum ad redum vitæ curliim tenendum ledorÜMis exponunt : ac cosin quibus non modo nihil eftdoôlrinæ lanioris,ledclairicum etiam canitur ad fpur* cam vitiorum turpitudmem , quiduis potius quam boefeen vocandos. Cetcriim nullus exittis inueniretur, ß nominis huius admonitioncm , licet quatuor dumtaxat littcris Librorii ma- corriprchcnlàm, amp;nbsp;eius vtilitatem latiflimè patentem pcrlequi vcllem. A arbor *cha^ti’*bn t nomen accepit, quæ veterum Germanoru iudicio aptiflima Vila elt, vt excius allu-»»uentiouem. Hs tènuilfimis codiccscompiugcrentur. Earn Græci Oxcam dixerunt, Latini Fagum,: 'Sciffima nbsp;nbsp;nbsp;lt;qu 1 dàfti etiam qiiod in tenuilhmas laminas lcinderetur,Sciirimam vocarunt; cuius

’ hîlloriæ riiemini me aliàs non parura lucis ,prids à Icculi noltri hominibus baud vifæ, ^^ ’niùliire. Profedo nulla arbor ed quæ le patiatur in tenuiorcs alFulas findi; cuius quo tidianuftf amp;nbsp;vbiqueobnium dociinicntum ciim alia, turn vaginæ gladiorum nobis ex? fataur. hibent, HabeohadcnuslibelhimlätislpilFum ex hacmateriaconfedium jnihdvt ve-tcres mirer ante linea’chartæinuentionem hancarborcmad libres delegilFe. Nec Crc; dolànCjCiîm huiuscopia non (Icedet,ex alia tabulas confici Iblere. Vtigitur Liber ah oSetchen- vlu Sc fine luolSorfî vocatui'; ita arborquæ 1 ibns materia luppeditare conlucuit,25iiielienr hoom. nbsp;nbsp;nbsp;booih, id cd', librorum arbor vocataeft. Porro quo tabuhseildem lemper vti licerec,

d nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ccra

-ocr page 47-

gt; t I B Ë R. I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;51

cerainducebatur;quæftylt$exatata,amp;: variisfofliilarum ^udibus excauàta, fcrmonein denotabat. A. igicur, quod eft fodiOj-ypc^ipiM fuum cum tota fôbole Græci aecepe-riint',3^ abeius præterito imperfcôto noslt;5;teftc pro ftylo habemusjquam vocem ad lur- «âîiefîfc culos quoque quos fodicndo inferimus, tranftulimus:quod monirum volui, ne quis lt;5ttffieà7p«î))ç manaiïecrcderct. A lt;5jicfie fit «6;itfteï/proeo cuius officium eit ftylo affi- «Sjieß«* duum negotium in curia exhibcre, Verum Latinorum ferißo à noftro item verbo ma-nauit. enim German! fuperiores, ^crif noftrates dicunt : cuius verbi ratio eft à ^crab petenda, ôr huius rurl'us à €rab,€rab idem eft quod fricojvnde «JEttfnt €refden/ pro leniter amp;nbsp;cum pruritu quodam fricare. A€rcf per metathefim Latini frico fecerunt. Nunequi tanta vi fricat,vt dutlus fui fignum deprelTum relinquat, is^trabben dicitur, fibito vchementiam addente. Hine ^ctib vocali longa, fine, vt fuperiores German! pin^ crefeitn. glint, ^trftb/pro quo nos per digamma, quod in fine vocum amamus, ^crif dicimus: Vnde^tref lineam defignat. Hine liquet turn Græcosamp; Latinosa noftratibus vt verba, ita rem quoque fignificatam quondam accepifle • turn fcriptionem omnem principfo depreffis fofliilis conftitifte ,atque hadenus hieroglyphicis notis fimilem fuifle. Poftea fafyrMalr inuenerunt ; de cuius compingendæ ,glutinandæ, plicandæquera-

tionc in littera Vau nonnihil è Plinio aliifque adferemus, Alij etiam,in quibus perga- îers,amenï\. meni maximècelebrantur, me'rabranas ad librorum matetiam præpararunt: quacertè nefeio an clegantius quiequam aut durabilius adhuc fit inuentum , tametfi amp;nbsp;linum amp;nbsp;matiriäfn-lana xylina Chartas nobis dent pulcherrimas. Noloin hoc com^arationis delcendere f^rauerunt. certaracn , in quo non défunt vtrique parti infignia laudis argumenta, quæ vix vno li-bro, quamuis fpiftb,queant explicari. Profedo quifquis lincam amp;nbsp;goftypinam chartam primus inuenit, næ is rem inuenit, vt humanis vfibus vtiliffimam ; ira facillimam com- ’ paratu. Chinæ optimam iam olim fac!unt,è qua librum vidi oblongiorcm quam latio- chim ofti-rem , ante aliquot annorum centenarios, vt videbatur, typis cxcufum. Emporctream eorum 60 candl^liffimam amp;nbsp;fubtiliffimam , fed tenuiorem quam vt atramentum non bibat amp;:tranfmitrat,domi h3bco;amp; à Lufitanis paffim pro mcrcium inuolucrisadferri videmus. Poft papyri igitur, membranx’, chartæ lineæ goftypinæque vfiim, litterarum figufæ pingi cœperunt; quæ res quia in locum feriptionis fucceffir, ad eundem finem *** comparata eft , in pofteffioncm quoque venitvocum anciquarum , licet earum primx veræquc rationes ex alio principio ducantur. Hebracorum verbum quo Sciibcre dénotant, longiusab origine receffit, proptereaquod multarum confbnantium in vna voce impatientes, omniaferè vocabula mileris modis truncateconfucuerunt. anbenima gt;nbsp;o 25occ-tclintdcriuari nondubito, folon reiedo, 5^. verbo præpoftercpronuntiato; quo ad verbum fignificatur, Librum notate. Qriid autem eft librura notarc, quam litteras in

*eo fcriberc? Quod ft nullam aliam ctymologiam Hcbræ! domi fuæ reperiant, amp;nbsp;hxe fit nltio clariffimaj quid ni dicamus Hebræos ab iis fcriptionem didicifle.à quibus verbum, scrihendit»-quo res ipfa defignatur, acceperunt? Si rogcs,vn3e Latini Dialedicam,Grammat!cam, Rhetoricam , Geometriam, Arithmeticam, Aftronomiam, Muficam,ip{am denique fneriU Phiiolbphiam habeantjuemo erit qui non mox refpondeat, omnes has feientias à Græ- ?’/'• 'cis acceptas elfc; amp;: eins rei cerriffim um lignum in ipfis vocabulis rcmanfifte. Quamob-rem eftrontis potiüs hominis amp;nbsp;impudent! peruicacitate quiduis negantis, quamfani amp;nbsp;amantis veritatis efle videatur,fi quis hanc rationis concludendæ formulam contem-nens, aliunde res ipfas, aliunde proprias earum voces veniffe contendat. Nelcioan hîc de 1^5 amp;nbsp;eius cognatione verba faccre debeam; ratioiiem addere, cur non foliîm re-cenfere amp;: numérale, fed narrare etiam amp;nbsp;nuntiare amp;quandoque fchbere defigneu Nobis cerrè darum eft, quod Uîf-baiV vnde üjf-pat/ fignificet quouis modo dare cogno-feendam remquampiam ; quod fieri poteft numerando,narrando,fcribendoamp; nun* tiando. 25ar enim nobis idem eft quod in lucem edo.-àquo vtrumque verbum apud La- jgat rinos amp;: Paréo amp;nbsp;Pario, amp;nbsp;apud Hebræos Nia pro create, HineVof-bar fide tat-bar/quod

n • , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ . y reo ■verborunt

eft idem,expono, enarro,luie generatim quauis ratione notionem mentis meæexterius apetio amp;nbsp;declaro. Hinc igirur tûO.in quo verboduo fuetunt Hebræis commutanda- al-terum, vt vocalis ipfi Sigma præpofita rciieiatur;quoniam nefas ipfis habeatur, vocem vllam à vocali capereexordium.-altcrum, vt hæc vocalis in earn mutetur quæ radicibus ipforum eft familiatis. Ab hoc verbo lôo pro libro quo res exponuntur,amp; nbsp;nbsp;nbsp;is qui ex-

. • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CC 4 ponic

-ocr page 48-

Ji nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGLYPH. TCORVM

ponic quicquîd vel fcribit, amp;nbsp;nnipfcnpturara. Ex his conieduram facias, Hcbræiamp;c nos.an illi nobis tradidcrintfcribendi rationem; atqueadco vcra lingua prior fit amp;: anti-fluior habenda. Quando igiturluculentis rationibus nunc mihi videoreuicine,primaiu fcriptionis originem à Deo linguæ noftræ contributam fuifle, totamque cam oracio-nem, qiiælitterarum notis receniendis nuncupataeft.exeainterpretationem accipçre tlebere, tempus eft vt cauTiâs reddamus, cur fuam quæquc littera iortita lit figuram.

LIBER III.

E k V M quo id minds eucftigio aggrediar,facit ilia dubitatio quam mox ab initio hie video exoriri. Magno enim plunmorum applaufu ’ ab Hebrxis iadari feioje redum IciibcndiprogrclTum tenerciLati-nos amp;nbsp;Græcosdum contrario du du pingunt, piorfusaprimisexa-' randorum charaderum inftitutis aberrate. Sc enim à dextiisad iini-ftra in Icribendo progredi, primi inobihs hac in rc dudum Icquen-tes: cos qui exaducrló licteras Icribunt, planctarum iiiiecrronum

O lUttrum fingiHtU mt-4tu ßini-ßeafu.

curfum tenere;amp; qi^ntoille quam hicnaturxconuenientiorcft.tanto fuælcriptionis modum elfe præftantiorcm . Argiitum,ita mc Dialedica amcr, conclufionisgenus, amp;nbsp;vnàcum Diopcte Troianorum Palladio ccalo, vt puto,delapfum. Vttamcnhunc Gordium nodum veldilloluam vel gladio dilfcccm , non Alexandri illoquidem , led veriraris:prrEfarioportet,quirftionem hancineo maxime verlaii, An licterarurn multarum defcriptio per verfus redos deduda ad dextram dcbcat tendere, an ad linilham. Cum igitur ncc Hebrari ncc cetcri vlli verfus luos in circu’um regredi*f«iciaot, led per rcdaslineasporrigant, non video quid nobis lit cum orbiculari motionc. Qjuid?quod nc fimilitudo quidem vlla ab orbiculari ad redum progrclTum, ad hanequam agimus rem transferri poteft ; cum illc ex ic in fe redeat, hie à teiminoquopiam ad alium ren-dat.non mindsillidiflimilis, quam idem ab alio dilfert. Vnicaeft Latinorum amp;nbsp;Grx-corum figura quam circulusablóluit, in qua liberum cuiuis eft vta dextris ad finiftra, hinc rurl'usad dextra procedativcriim ne illud quidem aut neceftarium aut pluribus vfitatum, cum plcriquc in hac littera exarandaà fuperiore parte dextrorium ad inferiorem,amp; ab hac liniftrorfum ad fuperiorcm calamum rcducant:quod non citra magnam cauft'am faccrc videntur. Cum enim hæc littera quandam a.’ternitatishabc3tfignifica-tionem, amp;nbsp;in ecternirareconfidcranda amp;c ad res creatas deducenda ab ipló apicc incipcrc oporreat, amp;nbsp;hinc delccndere vlque ad infima eorum quae rotunditate hac continenmr, amp;rurfusindegradumrefcrrcadfuperiora, ncc ante confiftere quàm ad ipfum redaeris pattern vniucrlbrumjnon poteft hguracius meliusdelincari,quam fi hunc mentisno-îlræ motum,atqueadeo ipfius opiftcisordinem, dum depingitur atqueformatur, iroi-tetur. Qiæd 11 id quod nos fupremum dicimus, quifquam dextrunijvocarc velit, vti mcminià loanne Sacrobullanorudimentorum fphæricae contemplationis auólorefcri-bi; dicain nihil mea referre, quas libi quifquc in rcbu.s aeternis amp;nbsp;diuinis fimiliiudines fingarj modo mihi quoque concedatiir, id quod reuera fupremum eft, lupremum voca-rcjuon in figura tantum huiuS dementi vocalis, led in totaetiam return vniucrlitate. Sed vtcumque tandem amp;nbsp;quoquo modo haec dicantur, quid inde ad Hcbræos, apud quos nulla littera inueniturquam integer circulus abloluat.’Taccantde primo mobili, planeras accufarcdelinant, qui a que àfuisdcxtrisad finiftra, amp;: inde ad fua dextra rc-dcunt,arque ipfum primum corpus - tametfi contra primum mobile obliquis curlibus ferantur, Veilim hxcalterius loci; necquicquamfaciunt ad idquodinquarftioncm modo vocatur,quæde reda littcrarum feriedelcribenda,non de orbiculari in le regrd-fione tradat. Repullis igiturHebræorum fophiftarum nugis, nos iplam rimcmur veii-'tatcm;quænon aliundeclatidsexifter,quàm liquid lcriptiolit,breuitcrdcfiniatur. Ea namque luculcntiftlmaeft demonftrandi viaamp; ratio, quam formæ return dequibus agitur,oftsndunc. Quamuis itaque ipla verbi ftribo intcrpretatio latis dcclaret quid lit

-ocr page 49-

1 t B E R III.

3?

fcrîptio,amp;r ad quod genus re rum ea fpctdec ; quo tarnen nihil fcrupulirelinquaturapud quernquain, led omnia hnt expedica amp;; libera ab omni obftaculo^ non vercbimur rur-lus incurrere in illorum criminationem , qui nos minium didafcalicos, nimiumq eiTe curioibs in minutiis quibufque exiliffimis difcuticndis non femel obiecerunt. Refpon-deboenim illis quod alias crebro feci, in paradoxis, qualia omnia mea funt, docendis nihil mihi vidcri nimisaccuratum ; nihilque tarn planum,vt non plurimioftcndantur. Quid ? an non frequenter audiui .à viris Latinæ,Græcæj Hebraicæ amp;i affinium linguaru pcntiiTimis, roe rationibus niti admoduro firmis ,amp; talibus,vteas vel reiicere vel fran-gere nequcanr 1c tarnen adduci non poifejVt ea quæ docere nitor probent, arque vera elfe fateantur? Apud hos igitur num quidquam nimium eile poteft,qui ne ilia quidera quæ vident videre volunc, aut faltem fateri felequæ vident videre '( Sed dieet quis, optimo iure dieet, apud id genus homines non curiofam modo in docendo prolixi-tatemjed omnem omninoorarione,quamuis fuccinólam,nimiam efle; quandoquide perindeeil hue furdo canas, hue contumaciam ab errore liberate concris. Nos tarnen h non aliis,at nobis cerrèamp;: Muhs canemus. Scriptionem ergo earn vocabimus hue Serîptîonu adionem,hue operationem, quæ linearum dudu litterarum nominibus conuenienti, fermoncm eius partes ob oeulos ponit. Nequeenim hic de quibufuis notis cuiufuis arbitratu excogitatis agimus Jed deillisdumtaxat quæ vim nominum quibusHebræi in litteris enumerandis vtuntur ,exprimunt ,amp;aptisamp;:conucnientibus eorum hgnifi-cationi exponunt hguris. Verum de his,vt dixi, in hngulis elementorum nomenclatu-ris difputabojdemonftraturus fuam ad quodque nomen formam quam aptiffîmè quadrate jnee melius artificiohusque poflerem per lirteræcuiufque vocabulum denota-tam depingijoculisquefubiici. (^emadmodum igitur in hguris accuratiflima ratio habita eft, vt nominibus litterarum refponderent -, ita in tota lermonis per id genus notas delineationeconuenientia quædaamp; concordia cife debet lermonisamp; Icriptionisjhaud fecLis arque pidura rem earn quam oculis oftendere molitur,quoad eins heri poteft,ftu-dioseimitatur. Qua de re hr, vt h quæraturan dextrâan hniftram verfus feriptionem Scrifti« progredi oporteat, confulenda ht natura fermonis ; atque diligenter videndum , an lo-cutionem ad nos ipfos an ad alios dirigamus. Nam h nobis iph loquamur,fcriptio ad nos tendat necefte eft; hn aliis per fermonem cogitationes noftras hgnihcemus,quis no Videt fermonis delineationem à nobis exterius porrigi debere, h piduram quidem rei pidæ velimus conuenire. Quod h in Panathenaicis virgo quæpiam Mineruæ peplum fua acu pidum oftediflet, in quo deam he dclineaflet, vt auerfa à gigantibus ad cælura contendere videretut; an non earn omnes fpedatores explohftent, ceu contumeliolara amp;nbsp;impiaro ;eo quod Palladem non inuadentem, fed fugientem texuiftet ? Qiiis non exhbilet eum pidorem ,qui eum qui foras progrediatur he nobis delineet, vt faciem habeat portæ aduerfam ? Ciim igitur nemini htobfeurum, quin fermo mentis he interprctatiojdequa Ariftoteles titulum Hermenias mutuatus eft;non poteft non per- sermtinebit fpicuum ehe, eum à nobis exterius deftinari,amp; idcirco in ipfo pingendo earn (eruadam clferationem delineationis, vt daredemonftreturexterius tendere locutionem. Quid'^ inlanius qnàm hbi quemquam loqui, amp;nbsp;verbis hgniheare quid mens intus cogitet atq. meditetur? Hæc cum hnt perfpicua, reliquum eft vt conhderemusdextrumne an hni-ftrum exterius dicatur ; vt hac quæftioné decifa liqueat in vtram partem tendere ea de-beant quæ he pingere volumus,vt à nobis exteriusad alterum proheifei denoten-tur. Qjjid dextrum ht,quid hniftrum ,vt cuiuis videtur liquere,ita penitids conh-

deranti non admodum facilefueritdehnire. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftraminTr^

Plato hoc partiu in homine diicrimen ,foli confuetudini amp;nbsp;educationi adferibit, cui natura ipfa videtur reclamare. Q_uid^ an non bruta animantia folo (bliusnaturæ inftin-duatque dudu pridsdextrum pedem mouentquam hniftrum? In hominibusitera dextra validiora cernimus hniftris.non fold de confuetudine exercitationis, fed ab ipfo mox ortu. lam nulla in re natura frequentids monftrum producitquàm in dextro amp;nbsp;hniftro. Cdm enim ilia pars corporisdextraanimalibusht,inquaheparvenam cauam vel emittit iuxta Galenum, vel fufeipit fecundum Ariftotelis fententiam ; non raro vi-demusin hominibuseuenirc,vt parseadextram manum habeat,in qua lien fedem habet J quod alius quo nomine velic appellee, equidem monftrum vocare non verebor.

-ocr page 50-

34 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HlEROGLY'PHICORVM

Quod ft manibus amp;nbsp;pedibus id accidat, maior erit ab ordinaria naturæ conftitutioné Jitxtrié-fi- dilceflus. In hisitaquein quibus.contra ac in ceteris dextrum habetur,manifeftum eft non tamconfuetudiniquam naturædextriamp;finiftri incorpore diftcrentiam adicribi ti» naiurt, oportcre ; cum in ns nulla cura amp;nbsp;exercitatio ethcere queat, vt non ea parte lint robu-no»fonlt;«e/«-ftioresamp; ad motionem promtiores in qtiafplen collocatur. Adde quod quidam fie à natura fint comparât!, vt vtraq. manu æqu.c valeant, atq. idcirco ambidextri Sc lint SC confuetudo voccntur. Noii CO interim infitias, magnas quoque vires efle conftietudini, quam lubenter fatebor alteram efleillam quidem naturamj led tarnen ficalteram,vt Sc lecun-

Item »A

turtt.

da fit, minus virium habere cenfeatur. Verilhmum enim illud eft, Natur am expeliM furca, tarnen'vfe^ue recurret.

Ex his quæquotidiana nobis expérimenta dernonttrant quæftio exiftit,in quodextri amp;. flnirtri in homine, vt de ceteris taceamus, principium fltcollocandum . Nam ft vel in^ corde, vel in hcpate,vel in cerebro id ponas ,neccflariô conficeberisaut idem in omnibus dextrum cire,aut has primarias partes non in eadem lede in omnibus hominibus locari. Atqui amp;nbsp;cor ôc hepar amp;nbsp;cerebrum cundem litum in co habet qui ordinarioamp;: communi hominum ritu dextris amp;nbsp;finittris partibus pra.’dicus eft,atquein illo qui contrario modo partes has poflîdet. Cùm dextrum ôc flniftrura propria iint animalium ad

progrediendum natorum, in lisoportet vel lblis,vclprius quam in alijs,huiusdilcrimi-foßtioniidif- nis caufla quæiatur. Quoniam autem dextrum in latitudine , furfum Sc deorftim in ^quot;quot;'^'^^^®longitudiHc,ante Sc retro in altitudinecapiuntur,Sc hæc omnia in peculiaribus motio-nibus confiderentur, ita vt Superum quidem nutriendi,Dextrum progredicndi,Anre-rius lentiendi principium fit; Videamus quibus inftrumentis progrcfliis fiat ,Sc à quo principio defeendat. Ariftotcles dextra omnia in animalibus calidiora Sc validiora Sc efficacioraefle dixit, atqiie adeb in agendo tantiim ,non etiam in patiendo, dextrum notari ;Sc ideb non inucniri in lenfibusqui patiuntur ab iis quorû occiirlu mouentur, nihil contra in ipfa adionis edentes. Idem audoreft, dextra vifeera omnia præftantiora Sc nobilioraefle finiftris; vt hepar liene, renem dextrum rene finiftro ,Sc id quidem in calore Sc propriis operationibus.Quandoigittir prima caloris fedes in corde eil,Sc inde -gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pervenastamquam percanalcs totum corpus irrigctur,Sc länguinem vti alimentum

iufcipiat.atque etiara è corde nerui oriantur,iuxtaeiuldem fententiam in corde dextri Sc liniftri ratio quærenda erit. Atqui cor in omnibus hominibus eiindem fitum habet, ac parte fui dextra qua venam cauam ad hepar emittit,calidius eft, fi credimus cidera magiftro. Quo fit,vt needum mihi liqueat,cur quidä contra ac ceteri partehi dextram cam habcant in qua lien eft. Medici partem cordis liniftram calidioris lànguinis Sc cius qui per arterias fertur ftatuunt officinam, Sc neruos negant à corde exoriri. Maior igitur hîc controuerfia Sc altercatio aperitur,quam vt tota hoc loco fit perlcquenda. Satis eftoeam indicafte. Porrbcüm motus ille cuius proprium dexrriim Sc finiftrum Aiifto-teles fecit, à neruis oriatur ; necefle fuerit, vt nerui eius partis in qua hepar eft, calidio--» res fint in omnibus corporibus in quibus idem eft vifeerum fitus : vndc rurfuseffieitiir,

VC nemo vel ambidexter efle, vel læua manu pro dextra vti de naturæ quidera ratione poflic; coi rei quotidiana adiierianturexpérimenta. Nos igitur viiccrum eorum quæ ad motumcum in quo dextrumamp;: finiftruml'pectantur, nihii faciunt, nulla habitaratio-nc,adneruorum exordium adfcendem us nbsp;nbsp;in co partem illam conliderabimus qux

tv'?, WW

(pinae medullam emittit; propterea quod ab hac nerui mantis pedes mouentes pro-ri cedant,vti rami à primo trunco in cerebro radicato enati.C^oniam verb certis mqrbo-rum argumentis deprehendimusalteram huius partem citra alteram lædi impediriquc poÛejVCiin paralyfialteriuslaterisvidemus^dicendum videtur,communem amp;:ordina-riam naturæ regulam eflcjVt ea medullæ pars quæ hepar propins adljjicit, validinres a-lidiores^que ramosemittatquam altera. Veriim in pauciscontraeucnire,amp;:id efleinter monftrofa recenfendum : cuius caufla vel è patris Icmine, vel ex vtero matris pctenda;

j)extrum in noii Verb cx hcpatc vel dextro cordis ventriculo,vti Ariftotclcs videtur fenfifle.Qibd fl nunc vlteriusroges qui dextrum incælo fit ponendum, breuitef dicam, Anftotclisra-^f^dumArï- tionem hac in re mihi nequaquam probari. V t enim cælu m animal ftatuat. nulLim ta-ßoteiem. jjjen vißtü inuenict qua oriens cæli pars potentior Sc cflicacior ad mouendum dicatuc quam occidens} quando cælura fie fuis partibus omnibus fimilaribusconftat,vtnec m aior

-ocr page 51-

L I 3 E R 1 î î.

maîor visvni qiiàm alteri parti tribuenda videacui jad motioncm localem ciendam: ncccelerius pars oriental is quàm occidentalis feratur ,nec item prias ilia quàrn hæc qucat cieri; tametfi motionis principium cælo tribuas. Quid quod cîeIo à princi-pio interno nulla pars vcl oriens fit vel occidens ; fed tota hæc res ci tnbuitur col-laiione eorum quibus fidera oriuntur, idcirco fir externa. lam cum dextrum amp;nbsp;finiflrum priorcm differentiam , quæ lupero amp;nbsp;infero continetur, requirat; ii Peripateticus verum afierat ,ncceflario confitendum, non magis dextrum cælo qiiàm fuperum inefie. At fuperum non inclt,eo quôd non nutiiatur. Quamobrcin fi dextrum amp;: finilhum in cælo quærantur, per Iblam comparâ’tioncm ad ea qiubus dextrum eft amp;: finifirum in co poterunt inueniri. Quocirca fi dextrum à calore amp;nbsp;cfficacia ducas, Sol in cælo liio dextra pars erit -, amp;nbsp;item in reliquis ca pars quæ plus vi-rium habet. Sed hoc abfurdum.nec pertinetad motioncm localem. Reliât igitur, vefi in cælo dextrum amp;nbsp;finifirum collocetur, earationequa in animalibus progredientibus dextrum illud fit quod ad mouendum , finifirum quod ad quielccndmn magis ido-ncum videtut; amp;nbsp;id quidem in latitudine, in qua Ibla dextrum finifirum coniidera-tur: Latitudo autem corporis Iphærici ab axe ad circumfercntiam computanda. sph^ridi rar~ niamenim Mathematici lincam definiunt imaginarium pundi duâum, fuperficiemf«« dudum lincæ,corpus dudum fuperficiei; videndum quæfuperficiesdiida fphæricum corpus conftituat. Id EuclidescetcriqueGeometræ definierunt .dicenresglobum illud efic corpus quod nafeiturèdudu luperficiei; quæ fixa diametro tantifper moucturgt; dum eô redeat vnde principio cœpit moueri. In hoc motu fi dextrum quæras, periphe-ria dextri pedis rationem habebit, axis vero pcdisfinifiri. Quod liin medioperipheriæ inter polos Solem colloces, amp;nbsp;vnà cumfupci ficie moueri intelligas,pars vnde moueri incipit,tcrminusà quo ; pars ad quam mouetur, quæque maximèdiftat, terminus ad quem fucrit : amp;nbsp;quia id à quo animal mouetur poficrius ell, id ad quod, anterius ; res plane contrà fuerit fupputanda quàm Ariftotelcs fecit. Fingasenim cum iplb cælum moueri cœpifle, amp;nbsp;ilium efleorientcm , vnde motioncm fecundum latitudinem exor-ditur ; certc peripheria dextra erit, axis finifter, oriens pofterior, amp;nbsp;occidens anterior.

Quandü enim homo progreditur dextro pede, finifter quielcit;amp;: fi continuô dextrum pedem promoueat, finifter axis amp;nbsp;partium circa axem rationem lu bi bic, dexter circu-lum abloluet; haud aliter atque in circino cernitur fieri, in quo fi roges vter pes dexter fit,quis noneum dextrum vocetqui mouetur amp;circumducitur?Relida igitur haccon-fiderationedextri amp;nbsp;finiftri in cælocx pofitu partium ipfiingenito,tranleamus ad com-parationem cam quam Ariftote.'escomminifcitur, vt videlicet cæloex collatione corporis humanijCui globus circumlcribatur,confideretur ; videamufquequam féliciter hoc ei fuccefierit. Sumit illud dextrum efte à quo motus incipit, atque ex eo colligit orientcm dextrum elfe, amp;:occidcntem finifirum ; quod cfiabfurdilTimum : eoquôd dextrum amp;: liniltrum non inter terminum à quo amp;nbsp;tcrminum ad quem àquoquam ftatuantur, nec ftatui quidem poftint; ciîm ea quæ progrediuntur naturali dudu ad an-terioraferanrur,amp;: interantèamp; poil dextrum amp;nbsp;finifirum nequeatcomputari, nifi hæc dequibus agimus pofitus diferimina confundantur. Quisrogo ferat, fi homo dicatur à dextro progredi ad finillrum, cùm ipfe lèrmo iplàque natura elamet nos anterius pro-gredi, rermino à quo pofteriùs relido? Inepta ell itaque hæc Atlantis defcriptio,amp; pror-îus cæli motioni repugnans. In ceterisenim dum pars dextra mouetur, finillram quie-fccre oportet ; quod fieri in axe amp;: peripheria dixi, amp;nbsp;in circino clarè cernitur. Quam-obrem Peripatetici argutiisrelidis, quibus Pythagoreosoppugnat; nos aliud confilium eiuldem fecuti, quo cenlèt vnicuique in fua fcientia credendum elfe, Aftronomos roge- Dextrum rf. mus quid dextrum,quid finifirum in cælo appellent. Apud hos profedô longe alia ratioA»'7^’'quot;’» «» dextri liipputarur, in qua naturæ dudu oblèruato, anteiiiis amp;nbsp;pofteriùs in motu localiquot;^®^^^‘*^J inter terminum à quo amp;nbsp;terminum ad quem conllituuntur; atque ita Sol progrcdlensyîrfl»ogt;»« anterius Ipedat, quo fit dextrum eins latus Septentrionem, finillrum ad meridiem ver-^*^^*’’ gat. Hiscoc.lèntiunt Poëtæ vetullilfimi feriptores,quorum hac de caufa audoritas non ell negligcnda. Illis igitur quia in fua fcientia verlantur, his quia primo homini à Diis cdodoproximifucrunt, credere debemus. Cofmographorum clara ell lentcntia ex iis quæ de longitudine amp;: latitudine locorum feribunt, quorum hæc inter polos

amp;: cir-

-ocr page 52-

HIEROGLYPHICORVM

amp; circulum æquinoâialcm capitur, in meridiano fupputanda; illa inter orientem amp;(. occidcntcrajinæquinodiorumcirculoconfideratur, vtiin progredientium ipatiis me-tiendis fieri deberc natura ipiademonitrac. (^od ad Poëtasattinet,nihil dubij fuiflet, fiemtriniCj Simplicius Homciuin ad Peripateticam tuendam abfurdicacem aduocaflet. Ver-txphcatui. quos indicac,adlcribere placuic:

Te/vj) oridvoFin TctvvTrTipvyic^t xiÂei/'eiç

TUV ÔÛt/ /LU-mTpi’TTOjuî ov^’à.Âtyi^cà, l:’tr ê;^) ïiiiaJ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yiÏAióyi^,

EtT frsr’ àpiÇîç^Tatyt tdt}

Id eft, VC nos ex tempore iuxta fententiam noftram Latine vertamus;

Prapetibfis mandat auiuni tu credere pennis,

ni I moucor, nec me cura, njlla moraturt Sine ad dextra ^'olent, feu tendant Solis ad or turn-., Sitte fnifira petant, feu captent no5iis opaca.

In his non duæ tantum plagæ , vt Simplicius exiftimauit, fed quatuor enumerantuf} quod alios quoque fcnfifie Euftathius tcftatur,quos tarnen nec de conftrudione vcrbo-‘. rum,nec de intelligcntia vcrfuurn rcprchendit. Quid igiturneceft'eeft ficPoetamca-perc vt folus ab omnibus aliis amp;: ab ipfa natura diflentiat? Cum enim Poé'ræSoli Apol-iinem aurigara dederinr.non pocuerunt committere vc non partem cæli Ardicam dex-tram , amp;: oppofitam facerent finiftram . Ncque aliter Homerus ftatuere de his potuir, quando Auroram orienti liici praficit, amp;nbsp;eius dudu mortalibus lumen reddi crebro cantatjquæ dum ex oricntiscardineemergic,neceflarió dextra fui parte vergitad Se-prentrioncm. Virgilios,diligcntiflimus prifeæ veritatis inquifttor,clariflimèquid hac derelènlèrit, hisverfibus oftendit:

Zent mandi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^inque tenent catlttm Z onæ : quarum -vna corufeo

Semper Sole rttbcns ft- torrida femper ah igni efl, ^piam circum extrema, dextra laudo/uc trahuntur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;,

Carulca glade concret a atque imbnbits atrk.

Ouidium vetuftiflimos fcriptores iniis quæ de mundi exordio,diluuio, amp;nbsp;aftroruro poften cccinit,diligenter fecutum cfte,res ipfa déclarât;adcovt non define quieum Mofis libros legifte fulpitétur. Apud hunc Apollo Phaethontem redum Solis iter docens, in--ter alia cognitu non miniis vtiliaquàm iucunda præcepta hoc ctiam exponit;

Neu te dexter Air tortum declinet ad anguem, Neue fniflerior pref^am rota ducat ad aram.

Hoc loco nemini obfeurum efle poteft,dcxtram rotam earn vocari quæ ad Ardosfpe-dut, quos draco maximus vaftis finibus intortus comprehendit ; finiftram quæ cæli partem oppofitam refpicit, in qua Aræ monumentum ftellis cotifignatum videmus. jtniu'tspdus Ariguem autem Septentrionis plagam tcncre Maro dcclarat his verlibus: tnStptentrto. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oyAaximus hlc flcxu linuofo elabitur anvuis

nab alt pla- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;' J J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

^a. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Circum,per{j^ duos tn mor cm jiumtnts ^..Arctos,

t^rcios Oceani metuentes atjuore tingi.

Ouidiusitem priorelibrodexrrumamp;finiftrum in mundo fiedeftripfit, vt inter polos laticudo, quæ hoc partium diferimen facit, contineretur;

Ztef, dua dextra calum, totidemtj^ (intfra

Parte fecant Zona ; quinta eit ardentior illis: Stc ontts inclufum numero difiinxit eodem Cura Dei, totidem^ plaga te/lure premuntur.

« Varro tarnen orientem finiftram mundi partem, occidentem dextram facit; pofticam Septentrionem, anricam meridiem; quern Plinius lib. vndccimi capite odauo imica-tur. quam cæli partitionem collationc eorum fibi finxerunt,qui fefe ad meridiem con-uertunt;vtillanimirum dextra dicancur quæ nobis (unrad dextram. Verdm hæc ratio plebcia eft, amp;nbsp;à poe’eis non alibi quam in aufpiciis Sz auguriis vfurpata. Sic apud Plau-tum coruusàlæua cant.at Euclioni, amp;nbsp;apud Virgilium finiftra cornix monet alitibus abrtinendum efte. In cælo curfus ipfiiis (olis confidcrandus,qui ab oriente in occidentem progrediens, neceifarid Auftrinam partemftniftraip habet, Ardicam dextram, ... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hine

-ocr page 53-

LIBER I I L

37

Hine Lucanus:

1 gnetum vobû nbsp;nbsp;nbsp;rabes •ventfl is in orbemi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Lucani loeut

Vmbras mirati nemorum non ire flniïiras. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exfUcatus.

Defciibit cos Arabes quibus vitra Tropicum æfliuum habitantibus vmbræ, dum Sol in Canerp verlàtur, Auftrum verfus meridianishoris porriguntur : qui,dumapudRomanos multocitrafideris viam milicarent, mirabantur vnibras in foifticio æftiuoad dextram mundi partem, non ad finiftram fine Nociam ferri. Q^andoigitur darum eft Ardicam, cæli partem dextram , Notiam veto ei oppofitam finiftram vocari ; atque ex lus teftimoniis conftetquî fint Homeri verfus quibus quatuor cæli partes defcripfit, in-telligcndi; rcliquum cft vt videamus, vtra harum partium vel interior vel exterior vo-cetur,vteoinucntoquæftio nobis propofita decidatur. Ne recedamus ergo à poé'tis, apud quos certifiàma funt vetuftiftîmæ lanigenarum difeiplinæ veftigia . Horatium m alB. confulanius ,qui Satyrarum libro Iccundo luculentiflamam nobis reliquit teftificatio-nem, ea incælointeriora vocari, quæ ad Auftrum ab Æquinodiorum circulo fine ife-merino dedinanC}amp; contra exteriora quæ ab eodem tendant ad Septentrionem. Eius verba hæc funt:

Siue quilo radit terras, fleu bruma niualem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Homtij locm

Inferiore diem gyro trahit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•'

Eft quilquam tam hebes vt hïc non videat interiorem gyrum eum vocari, quem Sol in fignis maxime ad Auftrum vergentibus'defcribit ? Nihil fanè mihi magis perfpicuum videretur, nifi Dionyfium Lambinum inligniter hoe loco cefpitafte cerne rem. Is enim dum ad interiores circulas diei refert breuitatem ,amp;eandem circulorum magnitudi-

* nem in brumalibus diebus amp;nbsp;æftiuis reperit, tandem eocoaóluseft confugere, vt Horatium dicat neceflarioepitheto rem diftinxifte ,amp;idcirco non interiore tantum gyro, led die niuali quoque brumam denotafle ;ita vt, nifi niualis raentionem addidiftet, interior gyrus æquè æftiuis ad Cancrum circulis atque hibernis ad Capricornum con-uenirct. Eâdem circulorum deferiptione alium quoque locum eodem Satyrarum li-bro déclarât, qui fie habet:

-----Ne tarnen tlU

Tu cornes exterior, fliposfidet, ire reeufes.

Verùm turpiter vtrobiquehallucinatur Grammaticus, dum dodum puluerem indo-dislineis perturbât. Nefeio profedô an LambinusTurnebum , an Turnebus Lambinum in errorem traxerit; hoclcio,in dextri amp;nbsp;finiftri,interiorisamp;: exterioris, honorario-ris amp;: minus honorati loci dilcrimine annotando,vtrumque ex diametro cum vchtatc pugnare. Si quis igitur me prolixitatis acculèt ,is animaduertat me tam illuftrium vi-rorum audoritate compulfum fuiftead totam hanequam trado materiam diligen-tiùsaccuratiusque verlandam,amp; opinionem meam maiorc opéré muniendam; vtpote quam vidercm horum arietibus amp;: vineis oppugnari. Priùs ergo illud quod priore loco ex Horatio citaui, bene à me explicari latiùs euidentiusque demonftrabo : qua in re, quoniam imaginem Solaris curfus propiusquàm ipftim Solem Grammatici poterunt intueh,à Circenfibus ludis argumenta ducam. Circum Soli confecrari Tertullianus C/«/« soß teftis eft,amp; idcirco eius eftigicm in medio fpatio de rempli faftigio,vt eius verbis vtar, emicare. Atque hincadeô obelilci in Circis pofiti,de quibus poft nobis iterum agendum. Cafliodorus quatuor diuerfos colores quibus agitatorum diftinguebanturfadio-nes^ ad quatuor anni partes refert ; quos exponere, amp;nbsp;fy mbolicæ rationi applicare, non eft hums loci. Satis efto docuifte,Circum ôdagitatorum cerramina ad Solis honores per-tincre, amp;nbsp;iis quoddam elfe Apollinarium quadrigarum fimulacrum. Quamobrem fi dextrj.imamp;finiftrum,exterius Scinterius in Circo inuenerimus ; non poterit ignorari qua ratione eadem in Solis curlu fint collocanda, fi nobis quidem per æquos iudices à lacris fignis, ab antiquiflîma Etrufeorum memoria repentis, ad ea quæ denotantur, argumenta ducerelicebit. Et quid ni liceat ? ciîm Ouidius ipfc fideris decurfum ad Circi ftruduram com pararit, ad hune modum canens;

------Helperio fofltas in littore met as Humida nox tetigit.-----

Si quæratur itaque vtra pars dextra Circi fueritjquis non vider à quouis refponfum iri, DD nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cam

-ocr page 54-

-ocr page 55-

-ocr page 56-

4o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGIYFHICORVM

Cirri pars cam quæ agitàtofi à carccribus egrefTo ad dextram eflet ; SiC earn dextram rotam qnas dextralt;iut dcxttisgradibus vicilUor dccurrcrct? Verumenimuero, neintencbrisinicemus, iddi* ligenter coniiderandum, quadrigas dum è carceribus emitterentur in dextro Circi latere, currere,ac dum ad metam venirent,ad finillrum latus circuraagi fólere:quo nimi-rum Phœbo quadrigas ab orienteoccidentcm verfusagentifimilem curfum tenerenc. Turnebus nee equcHridifciplinæ,quæ defenfionem exteriorem poftulat,vti quilibet, non dieoeques, fed liXa intelligit; nee Solari decurfioni, nee prifcis Circenfium ludo-rum monumentis conuenientia prodidit, durn agitatores dextrorlum equos circa metam agere folere tradit. Quamuis verb cuiuis perfpicuum fit, Solem ab Ortu ad Sc-ptentrionem declinare, amp;nbsp;dum ad Occafiim vergit Auftrum verfus, amp;nbsp;idcirco ad fini-ftram curfum defledere; eaque de caufla eandem viam amp;nbsp;rationem in Circenfi decur-fu tenendam fuifle, vti in cæleftis dccurfionis fimulacroj addidi tamé duas Circi pidu-ras vnà cum agitatorum ôr quadrigarum imaginibus, quas, vt veras efic omnes intelli-gantjèdodifiîmis Philandri inVitruuium commentariis mutuatus fum.

ZuJicircm- I N hisclaiè ob oculos pofitum videmus, quadrigas ècarceribus adraetam perdex-•fquot;’ tram Circi partem curfum tenere ; amp;nbsp;medium lèptum , in quo metæ amp;nbsp;obeliieus cer-nuntur.adfinillram relinqui,itavtneceflariôinrefledendo finiftra rota interior cur-rat,amp; ad metaspropiusquàm alterapertingat. Nequeenim prifei illi ludorum audo-restam erantfl:upidi,vtquotidianamSoIarisdecurfionisviam non animaduertercntamp; notarent-ncc tam alieniabomniiudicio, vtqucm vidèrent, eum infimulacroamp; Soli facro amp;nbsp;maximis fumtibus fummoq. totiiis populi ftudio exhiber! folito , non imitan-dum fibi putarent. DemirorergofupinamTurnebi, viri ceteroquiprifeorumrituum dodiflîmijCÙm negligentiam tum audaciam inillo Ouidij verfu interpretando, qui eft

OuiJif bcM in altéra tertij Amorum librielegia; Nunc flringam metas interiors rota.

tx^UcatM. in quOjVt modo dixi, interiorem rotam dextram efie contendit, contià atque Solis dc-curlusamp;eiusimitatioin Circis de facro ritu fieri confueta,ac clarisimaginibus à prifcis ad pofteros tranfmifla,demonftrac;contrà etiam quàm omnium aurigarum confuetu-do,ab ipfîs naturæ rudimentis ad noftram vfqueætatem progrefia amp;nbsp;perpetuô duratu-ra,déclarâtj apud quos interiùs amp;nbsp;ad iè equos attrahere,nihil aliud eft quàm eos traherc ad finiftram; HsL extends ad dextram. Porto quoniam Lambini amp;nbsp;Turnebi, amp;nbsp;fi qui eo-rum fint pediftequi, auftoritate premor ; non fucrit abs re rationum mearum ponderi facoma aliquod adiieere, quo lanx illorum magiseleuetur. Aduocemusitaque Vir-gilium ad partes, amp;nbsp;in eo pulcerrimum locum ab errore tueàmur, quoneceftariô ab fit cottumpendusqui iuxtaTurnebifententiameum velintinterpretari. Deicribic

Vsrgdtum hîc naualcccttamen,amp; id quidem ad Circi ludoscomparatum; quod vt fieret,metam conftituit in mari, haud fecus ac fi in Circi fpatiis naues decuriùrx eflent. qua de te verïushi leguntur:

Eït procul in pelago Çaxum, ^umantia contra Litt or a-^ (juod tumidis ÇummerÇum tunditur olim Fluilibui ; hiberni condunt vbi fidera Cori. Tranquillo filet, immota^ attoUitur ninda Campm, drapricisflatiogratifimamergü: /itc rviridem AEneas frondenti ex ilice metam Conflituit jfignum nantis pater ; rvnde reuerti Scirent, amp;nbsp;longos oibi circumfeiîere curfus.

virgilij Item Et hzc quidem de meta. In certamine verb depingendo inter alia hxc canit Poêta, txfhcafM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tandem^ mihi dexter ab is? bue dirige curfum,

Littas am a, amp;nbsp;lauas flringat,fne,palmula cautes-, vz/Itum al^ teneant, dixit: fed caca Menœtes Saxa timens,proram pelagi detorquet adrvndas: ^^0 diuerfus abis iterum ? pete faxa Menœte: Cum cUmore G y as reuocabat; nbsp;nbsp;ecce Cloanthum

Eefpicit infantem tergo, amp;nbsp;propiora tenentem. llle inter nauemj^ Gy a fcopulos^^ fon antes Radif iterlauum interior.

Eft quif-

-ocr page 57-

t î s Ë R î î I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41

Eftquifquam qui hîe non videatfinillrum nanislatus mctæ finefcopulis Caxeis,in quo-lum vercicc meta erac, lîniftrum fiiifle? Potellne qiiicquamà Poé'ca clariusdici?

Q uemadmodum autem hoc loco læuum amp;nbsp;interius coniunxic, ceu multis pôh lèculis committcndo à Grammaticis errori feclamans j ita paullo pôft docec gubernacorera interiorem metæ proxi muni inh^llHe:

Namq. furens animi dnm proragt;/t ad faxa fuhur^et

Interior , l^atióiyte fubit Sergefltis iniquo^ Infelix faxis in proctirrentibta hæfit^

Vide quæfo quàm eleganter ftudiofeque diuiniis vates Circenfes decurfionis in naualî certamine expreiïcrit, quod eum non diibito fecifle quoad delphines in Circo ad Neptuni,cuius equus donum fertur, honorem poni confuetos alluderet, eorum fi-gnificationem explicaret. Quàm denfaignorantiæ caligo pulcerrimam hanc tabulam obfufcaret, fiquis earn Turnebi pigmentis induceret Z Verüm licet colophonium hoc debeat fuiFragium viderij quia tarnen latiùs hic error, quem profligare nitor, graf-fatun plurailluftrium turn poè'tarum turn ahorumloca corrumpit; cogor paullo al-tiùs eum eradicare. Namnonreâum modo Solaris amp;nbsp;Circenfis decurfionis iter per-uertit, led in honoribus etiam apud prilcos de loco tribui confuetis ita perturbauic omnia, vt priora pofteriora fiant; amp;: quem veteres honorandum effe cenfuerunt, eum pollhabcri dedecorarique mander. At quo res hæc clariûs intelligatur iudicarique pofi locm ‘vtir fit, qux’rendum,vterlocusapudprifeos honoratior fuerit,dexternean finifter ? fine cxteriôrne an interior. Hîc Turnebus Lambinus citra hæfitationem refpondent, dextrum honoratiorem, amp;eundem interiorem diôlum fuifie. Audiamusergo fi placet ^tor m exa-ipfa Turnebi verba, quæ libri Aduerlàriorum decimi quart! capite 24. fuper hac con-trouerfia fcripfit ,quæ fieexordirur ; VtÇne tegam(^urco Damit latu^s ? Sermonum 2. feribir Horatius: quod quidem illic ab Horatio fingitur ab Vlyire,vt heroëindignum, reculàri: amp;nbsp;Oppius ait, Deinde poft Raciliumjnam is latus Caftîj tegebat, quafi re-fponlum abeopererct, cclcriter dato loco , ctim le infinuaftet, liniftra corripit eum, dextraque bis ferit pugione . His locis velut chirographis aut teftationibus,tegere latus intclligimus efte, latus finiftrum alterius, qui vel ætate vel honore luperior eft, claude-re ; quod qui facit, tamquam pro Icuto fit quo latus prælèrtimque ïîniftrum tegitur, . latus regere dicitur;aut vt qui in acie nobis ad læuam adftat,dum Icutum ad dextraru vertimus, nudum latus finiftrum protegit. Addit Flaccus:

Ne cornes exterior, fi pofltdet, ire reeufes.

Quis hic exterior cornes? nempe qui adlæuam eft. HæcTurncbus amp;: alia, inter qua: Ouidij locum in quinto faftorum libro turpiflîmè audaciflimè corrupit,lcólione ger-mana induâa, 8c ca loco illius exarata quam nulli omnino codices vel typis exeufi vel manuicripti, quos equidem videre potui, admilèrunt. verfus hifunt:

'* Et rnedins ittuenum non indignant thus iffts nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ r

ibat, amp;nbsp;interior ft cornes vnns erat\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nfiituttu

in quibusTurnebus pro Interior, ftiipfit Exterior: quod ego fimulac vidiftem admira-tus,eueftigiô pluies librosconfulo,amp; inter alios tres in membrana pergamena delcri-ptos, bene vetuftos; quorum Theodorus Pulmannus copiam fecit, fimul teftis fuit ocuiatus, in omnibus Interior, non Exterior, haberi. Pudet me profedo tam cft'rontis in audoribus corrumpendisaudaciæ, tanto magis pudet, quod temerarius hiccor-redor non viderit, amp;c ledionem luam amp;nbsp;expofitioncm ex diametro Nalbni aduerfari. Sicenim lcribit Turnebus:Ouidiusdextrum hominem,quiin honeftiorelocoeft,inte-riorem putauir,cdm qui ad læuam eftet, exteriorem vocauit. Quid ais Turnebe ? Vbi eft mens tua ? Vel hoc vno loco debuifles intelligere, te toto carlo aberrate- dum exteriorem læuum facis. Ouidiusenim docet apud antiques lenioribus lummos honores tribui lólcrc, Sc idcirco fem per honeftioreloco decorates fuiftc. Tu contra fie fœdas omnia, vt (enem minus honefto lococolloces : nifi fortafle verfum quem corrupifti fic oonftruas.vt comes exterior, Icnex interior fuifle dicatur. Sedquid noftrâ, qui verba quæ lupponis intclligas? Illud certè fidfiflimum, 8c quod Exterior hoc loco apud Oui-dium lit legcndura , amp;c quod dexter locus fuerit honeftior apud antiques iudicatus. Ciirn enim modo oftederimus Sc grauiflima Maronis teftificatione, Sc aliis item ratio-

D 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nibus

-ocr page 58-

42’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGIYPHICORVM

nibusmulto firrrioribus,fini(lri]m latus interiusdici-.atque Nafo dicatfeniorem in»'C-rioie locüire folcre fi cornes vnus folus ei adeffct, neceflariacolledione efficitur, iini-sMilirum latus honoratiusolim habitum fuilTc. Ceterum,quia AriRotelesidquod mehus tM oh») ha ac nobilius eft dextro loco in hu mano corpore conftitui libro tertio de parribus aniina-liumamp;earuin caulTis tradidit,lintquedextranon robuftiora modo,fed felicioraetiaiu habitai non iniuriacuiquam poflit videri, Romanos ctiam locum dextrum in eundo ledendo honoratiorem cenlèredebuiirejamp;indeconlèquenseflCjmefaKàm opinionein amp;nbsp;comminifei tueri. Quainobrem præter rationes priùs adduâas illuftriflîmum va-lidißimumque profcram teftimoniuin , quo tota hæc qua.’ftioprofligetur. Nihil apud Latinos Virgiliodoéiiuscum ccterorum,tum maxime rituum veterum,amp; totius anti-quitatis. Is igitur volcns oculis lubiicere quanto honore Æncas Pailanta fibi à pâtre Euandro luinina fide amp;: calidiffimis votis commendatum perpetuô arfecerit, amp;nbsp;quain Icgratum maximisa regeacceptis bcncficiis prælliterit,inter ceteracanit, Pallanti fèm-per iücum datum fuifie honoratiorem.Quemadmodum itaque Ouidiusfenem in medio iuucnum honoris caulTir conltituit,dum cuin pluribus verfaretuti ica VirgihusPal-lantera in medio collocauit, his verfibus;

: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ade}) exierat portù equitatns apertù,

' x^Efieas inter primos nbsp;nbsp;ßdns nbsp;nbsp;nbsp;ch aies,

.. . i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Inde al'j 7rohx proceres ; ipfe agmine Pallas

In medio , chlampde amp;nbsp;piîlls conifellus in armisi \^nalls 'vbi Oceani perfufns Lucifer 'vnday ^^em Venus ante alios aßrorum diligit ignés, • nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Extulit os (acrttm c.elo ,tenebrdfe[ue refoluit.

Num potuit illuflriiis honoratifllmus locus in multis equitum turmis deferibi ? num quicquamdici exphcatiùs, num quicquam pulcriùs exornari? Vt verô hic locus illi Ouidiano modo citato, Et médius iutienum non indignantibus ipfis ibat, relpondct; jta alteri parti, Et interiorß cornes 'vnus erat. alter quoque locus Virgilij lie fimilis eft, Vt ex eo quid Nalo interiorisnomine denotarit, clarilTiraè intclligatur. Libro enini Æncidos dcLimo Æneam amp;: Pallantem folos inter le conlidere facic, amp;nbsp;quem in ma-' gna comitum caterua medium conllituerac ,cum hîc collocat finillrum . Audias igitur canentem:

H te magnus fedet nbsp;nbsp;nbsp;Eneas , ßecitmß^ 'volutat

Euentus belli varios ; Palldf^uc (iniflro ^fßxus lateri , lam ijuarit pdera opaca Il 0 Élis it er, iarn qua paßus terra, que mari que.

Conférant nunc qui volent Ouidium amp;: Virgilium,amp;; moxvidebunt,cum quialrcrius honori concederet,dextrum Icmpcr latusclaulî(Te. Quod fi quis adhuc dubitec quanto dextro latere finiftrum eflet honoratius, is Icgat Suetonij Tranquilli verba ea quibus fuperbiam Ncronisin Tcridate Armeniæ rege tradandodelcribiq vbi póft alia contu-meliae plena h'æc ctiam leguntur; Perduclum deinde in theatrum, ac rurpis fupplican-tem iuxta fe latere dextro collocauit. Quis hîc non videta Nerone triumphante ho-neftiorem locum capi debuifie , amp;nbsp;tantoquidem honefliorem ,quanto fe rege triura-phatomagisaugultum videri volebat ? Hincigiturperfpicuumfit, perperamHoratij illud à; Lambino exponi;

Ne tarnen Uli ZBtaàuoUa- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tu comes exterior, ß po pule t, ire recufes.

mcliüs quod lequitür paulló pofteriùs: JnjenalK ó- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vißnc tcgam (purco Eama latus?

Latusenim clauditqui dexter adftat; quo modoamp; luuenalisintelligcndus.

iij. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D tuit IS nie jerut claudtt latus ingenuorum

Eilius.

Quod igitur Turnebus exOppio fiue Aulo Hirtio citauic,adeandem confuc-tudinisantiqmr rcgulam examinatum faciliüs intclligetur. Nam ciim RaciliusCafiio dcxteramp; exterior comes eflet,ac locum Minutio dcdilfet; Minutins finiftrafuadex-tram Caflij arripuit : alioqui fi Racilius ci finifleradflitiflet, Miuucius finiltram , non dcxtiara.

-ocr page 59-

L I B E R I I ii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4? quot;

dextram, arripuiflerjVti pcrfpicunm eft confideianti; tamerfiTurnebusalibiocciilatinî-musJnc cæcutiuerit. (^lando nuncde riru apud prilcos Romanos obfcruari confueto latis confiât; caufTa danda eflet aligna, ob quam finiftrnm latus dextro praztiilcrinc; nili sMflmmlar » earn modo fa: is ollendiU’em , dum dextram mannin dixi defenfioni dcdicari. Exeo ‘i^xtro enim efiicitur, vt is qui fc dcxtrum nobis pra-bet, tantnndc faciat ac fi rccipiac Cc loco dcKtræ futurum, amp;nbsp;pericula omnia amp;:omnem impecum propugnaturum- Hine apud noftrates Wantfu ^'JiTru Wanten appaiitorcs vocantur, eo quod mannum vice fint in defendendo. Want enim idem efl quod Wi-^ant/id eil manus exterior, fiue manus quæ longe late'’que à nobis extenditur. Vnde pro chirotheca etiam vfurpatur, eo quod amp;nbsp;lila exterior quædam manus efle videatur. Quia vero eiufmodi manus exterioresexterior! pericula amoliuntur, loquendi confuetudo recepit,vt paries etiam , quo homines non minus quam manibusdefenduntur, Wantvocetur. Wantfidum apparito-rem defenforemque defignar. Ex hac vocnla Curbantes quafi «ünr inantendicerentur, curbantet id efl,cærimoniarum amp;nbsp;rituum facrorum defenfores-, qui louis infantis adhuccuflodes finguntur, eo quod cærimoniæ louis fiue Dei in nobis generandi primam conflituanc inlaritiam. Eadem igitur ratio fuit corum qui dcxtrum latus apud veteresclandcbant, quæ apparitorura amp;eorum quialterius feie defenfores fore pollicerentur : quo fit, vt tanto minoris habetentur,quanto pluris funt quæ in corpore dcfenduntur,qnam qnx defendunt. Coramp; cerebrum in nobis maxime muniuntur quanto eacoflisamp;cra-iicoamp; manibusprællant, tanto qui ab aliisdefendnntur.defenforibus lunthonoratio-res . Ad hanc rationem Cicero relpexit, aut potiiis cam declaiaiiit in oratione pro Marcello Omnelque tibi, vt pro aliis etiam loquarquod de meipfofentio , non modo cxcubias amp;nbsp;cnltodias.fed etiam laterum noflrorum oppofitus Sc corporum pollicemur. Hine iuuenes fenatoribus dextri adftare debebant, quo hi interiorefiue iiniflro loco elfenr tutiores. Ex hac collatione non cxiguum in lacris litterisdubium tollitur, quod exillic G duobus ciufdem Plairai verficulis in Ipeciem contrariis : Prius enim Dauid canit. Dixit Dominum Domtno weo^fede a dextrü meü ; Sc poft interieélis aliquot verfi-bus dicit Domino fuo; Dominus à dextris tuls^. Hîc cum Chriftum Dominum luum Vates appclJet, Sc cum ad dextram Deo patri collocct ; qui fit vt mox eidem Chrillo pfaimHog. applaudens dicat. Dominus à dextris tuis? Q ui enim fieri poteft, vt Deus Chrillo Sc fi-

• Ani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 n • • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/'I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;trJpcctemco-

nifteramp; dexter bene vereque celebrcrur? Duplex eftigiturconlideratioin mentem/rar»;«»/«»-vocanda, altera vt honoratioris loci de commun! antiquorum confuetudine ratio ha- deceiuri beatur; altera vt dcfcnlio fpedetur. Dum igitur audimus, Dixit Dominus Domino mee, fede à dextris meis-, intelligamus Deum patrem liniftrum vti honorariorem alfide-re filio homini lado, rarione carnis quam Chnllus adfumlit. At poft dum canitur, Dominus à. dextris tuis, cogitemus Deum amp;nbsp;Chrillo vti vero homini,Sc omnibus crea-tis defenfionem elfe Sc propugnaculum, Sc locum dextræ manus, qux ad tuendum comparataeil, habere. Hicalij lèlènon parura torferunt, amp;:nelcio an quilquam finis explicate nodum dilTolucrit. Deus itaque omnibus rebus creatis eil à dextris,id eft, po-tentilllmus eft protector, amp;nbsp;tarnen fide fclfioncamp;loco more humanoloquemur, nos ci amp;omnis vniuerfitas dextro loco debemusalfidere.Eodem modo dum Rexquifpiam veri paftoris munere fungenspro grege fuo in acie ftat, populofuo eftà dextris; ae fi in palatio cum qiiopiam lùbditorum velit federe , eum fibi à dextris collocabit, eo quôd finifter locus antiqua prælcriptione honorem fibi fumlèrit. Sic Solomon in thro-no fedens, matrem fibi à dextris collocat,amp; Befacis fi lia libro tertio Efdræ dicitur à dextris Régi aft'edifte,cuius tantum eratconcubina. Nec aliter Ecclefia, quam Dauid Re-ginam vocat, dicitur à dextris Chrillo adftare; cui tarnen iplè ilia altera confideratione cftà dextra, quando eius verus euftos ell Scvnicus defenlbr. Quandocumque ergo Deus in facris litteris à dextris cuiquam elfe dicitur, fie fupputanda ratio, vt defenlbr amp;: propugnator efteintclligatur. Ethæcquidem fans funto de dextro finiftro.Vnus tai men reliât fcrupulusex Horatio mihi iniiciendus, apud quem hi verfus leguntur:

Si fortunatum j^ecies amp;nbsp;gratia praßet, Mcrcemur Çeruum lt;jui diciet nomina : lamp;uurn fediat latus, cogat trans pondera dextram

forrigere.

Hîe

DD 4

-ocr page 60-

44 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGLYPHîCORVM

Hîe feruum finiftrum videmus,herum dextrum;quo fit, vt quæ diximus videantur vel omnino adiicrfari veritati, vel faltem perpétua non fuiffe. PotuilTem profedô nonnihil / ■. hoc loco commoueri, nifi res ipfaclatnaret, hîc non honoris inter herum amp;nbsp;feruum, lèd miniderij rationem habendam fuifle; quæ non poftulat modo, fed cogit, vt feruus domino ambienti, amp;nbsp;dextram ciuibus porrigenti fiugulos nominatim rogantifini-fier adelTet; tu m ne obfiaret ac impediret, turn vt ab interiore parte commodiùs no-, mina fuggereret atque infinuaret. Inter fcruum minifirantem dominum non honor loci, fed commoditas necefiitas fpcâatur. Num quifquam tam rudis,vtnon intel-ligat famulum hero tum finifirum elfe debere, dum finifiro pedi vel ocreas vel calcaria accommodât ? Concludamusergo , apud Romanos, amp;nbsp;non apud Romanos folos, lèd apud Hebræos etiam dextrum locum minus honoratum quondam fuifie; tametfi ho-sinifter lecut diemus vlus aduerfetur. Vndc perfpicuum amp;; illud , Dextrum exteriorem , Siniftrum vocari, iuxtà ac naturæ infiindus omnibus noftratibus didar aurigis. Vc-‘ efi, rùm cnimucro fi caufi'arum in foro patroni præuaricaridicuntur, fi non omnibusarmis partes fuas defendant, quanto magis cegar ego graue facti mei crimen fubire, nifiillpd adducam argumentum , quo neefirmius vllum amp;: euidentius, necantiqiiius vllum amp;: venerabilius queat inueniri. Cui rogo porifis credemus, quam ei qui amp;nbsp;prima fui origine Deo proximus fuit, amp;nbsp;à fôlo Spiritu (àndo omnem edoôlus natura: amp;nbsp;cognationera amp;nbsp;repugnantiam . Quis verb hic eft ? Is, inquam, qui primus fuum cuiquereiindidit nomen. Latini dextrum dicunt amp;nbsp;finifirum,Græci nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a’ezçêe^Vjfed neutri vocum

diCAtur.

Dex/er vnde fnarum catilfîs haâenus periiefiigare potuerunt. In his dextrum amp;nbsp;finifirum nofiratis font originis, amp;nbsp;ab eadem radice à qua dextrum pullulafie non puto quemquam negaturum, qui modo Hermathenam noftram audiucrit de vocum primordiis difpu-tantem. Dextercompofitum nobis efi vocabulum ex articulo fiuepronomine amp;nbsp;«e,rîcr/quo Exteriordenotatur. gt;e!Ctcrformamcomparantium fequitur, ab^gederiua-tum. lt;£e pro co ac debet pronuntiatum, nbsp;nbsp;habet fibi vt litterarum ordine, ita fignifica-

lt;3e.

lt;ec.

lt;£e.

tionc etiam contrarium ; de quibus in Iibris de Sapienti interpretatione modo citatis. Quoniam autem «Ce vehementer dei^derantis efi, amp;lt;!2tabominantis ,lt;fiîcÿillud deno-tabitquod reiieiendumefi. Vndelt;i2]rterquod à nobis remotum cft:qua deriuatione do-cemur, lolis nos internis bonis inhiare debere; amp;:quicquid taie non eft, reiieiendum à nobis efie, Hincapud Latinos Ex, Extra, ExterusSe: reliqua ab eadem radice. Dexter igitur ipfum exterum reddes, fi articulum noftratem per pronomen notabis. «Cxtcr

«rtrrccrs«’ autem Antuerpiæ hadenus in vlùeftfrcquenti, dum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pro nudiufquar-

peren. dicitur. Sunt in fuburbano Antwerpianorum agro duo loca, quæ quia vacua funtSC inculta, Uaï nomen fortiuntur; quorum akeri ad dextram ab vrbe exeuntibus fito no-«eyter hur. nien eft 42;ttcr 3Lar/de quo mox perfpiciturvnde Dextrum apud Latinos dicatur,de quo fi conftct,ne deilloquidem dubitari poterit, àquo i’uum acceperint GræcL Non ignoro intérim Euftathium à vocem dcriuarc;quaderenolimdiu mul-tiim'ue altercari, eo quod mihi fatis fit, in dextro Latinorum apertam efleorigincm; smiflri tty- oon ex CO modô quod modo dixi, lcd de fi ni ftri etiam interpretatione • quod perinde »JO». faiftum cftac fi dicas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quod fignificat idem quod Latinis reddcrctur,Suura

propinquius. Ex his ergo liquet,Dextrum priminomcnclatorisiudicio exterius cire,amp; Siniftrum propinquiusamp;: interius; quod omnem Romani lèrmonis conluctudinem apud Poê'tas amp;nbsp;cctcrosbonæ notæfcriptores lecutam eflcjcxcmplaà nobis in medium adduda latis, ni fallor, fuperque docucrunt. Quocirca nihil mihi abfurdi diûurus vi-«g/îjç'of. deor, fi dicara apud Græcos pro finiftro dici;non , vti ipfi fortalfisarbicrantur, sitiiflru dex- per oppofiticncm maÜ ominis cuitandi caufla,fcd quia reuerafiniftrum melius fit dex-tametfi dextrum corporis latus robuftius. Quanto enim quæque res nobis interior efi,t3nto mehor pr.xftantiorque cenlcatur necefle eft; idcjuc tanro,quanto quod leruit, co cui (eruitur, eft minoris æftimandtim. Verum clarius id crit, fi de prima omnium rc-rum caufta cogitemus',adqu3m,cüm ipfa immota fit, omnia feruntur. Idem cernes, fi dextrum pedem promoucas,idcjuc immoto finiftro faccrc pergas. Videbisenim finiftrum centri rationem habere, ÓÓ dextrum peripheria:fiuccircumfcrentiæ. Quia verb centrum prins circumferentia originis ratione, quid ni dextrum finiftro pofthabeamus? Addefiniftri elfe quictem, dextri motioncm ;amp;idcirco rurfus, vtinprimacaulfadixi, fini-

-ocr page 61-

' quot;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;' t IB È R lit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*4f

finiftrüm dextro melius edè Jpfceterea, quia finiftrum frigidius, fehftmniop^rationi magiserit idoncum quam dextfunijamp;idcircoloeus (înifl.cr fenioribus,.dçxter juucßili tribuitur'arrati. Quemadmodum autem in totarerum vniuerfitate Deus Patçrçen.tri rationem habet, atque ompibus rebus proxima amp;nbsp;intima caufTa eft, cum qua finiftrum maximam habet cognationemyVt interprctatiodemonftratjita conusipfius cordis, in quo dilatationis nbsp;compreftlonis vitaliscentrum eft, finiftrum latusoccupauit ; atque

hac confidcratione fcruata, meritó finiftra pars diceturnon fóldm interior, ïèd tanco ‘eciam honoratior, quanto principium iis quæ à principio proficifcuntur atque dependent, dignius eft habendum. Prætcrea clarifîîmum eft è ûniftro cordis ventriculo ma-gnamarccnam,quam aortam vocat Ariftoteles,exoriri;amp;in eafanguinem fùbtiliorem multo quàm in vena caua contineri ; tanto fubtiliorem vt ei duplice opus fuerit tunica , ad maiorem fanguinis tenuioris amp;nbsp;præftantioris euftodiam ; cùm venæ vna fim-plex fufficiat: quo üc, vt rurï'us finiftrum dextro prasftet, ac materiara contineat magis claboratam ; amp;nbsp;magis idone^im fpiritibus nobilioribusalendis, qui ad adioncs longe præftantiores, quibus amp;: vita amp;nbsp;fenfus turn interior tum exterior confiât, defiinantur: vt hinc non videam qua ratione dextrum finifiro honoratiusautnobiliusdiciqueat, nifi imperfeda perfedioribus præferantur, amp;nbsp;rudis materia materiæ elaborate . lara vt materia fe habet ad materiam, i.ta facultas materiæ praïparandæad facultatem, amp;nbsp;adioad adionem . Dextra igitur pars, vti ea quæ finifiræ materiam rudem fubmini'-ftrat, tanto efi inferior finiftra, quanto is qui ligna cædieftatuario, amp;nbsp;fimpliciter quiuis famulus inferior magiftro fuperiore. Non igitur bene colligit Ariftoteles è maiore dex-træpartiscalore maiorem partis, nobrlitatem,quando maiorcalor incorpore humano temperatioricaloriferuit; amp;verô ca ratio eft maioris calorisad temperatiorem j quae fanguinis fibrofi ad ftibtiliorem , amp;concodionis adlenfuum operationem,amp;eius qui robufto eft corpore amp;:rudi mente, ad eum qui corporis viribus minds file quidem va-let,fcd ingenio, (ollertia amp;nbsp;prudentia excellit. Quoniam itaque fanguis finiftri lateris in corde rationisÿi ingenij operationibus quàm dextri lateris propinquiorem fuppeditaC materiam ; necefiario fatendum , redam nomenclaturam eum pofuifte, qui finiftrum fic vocauit, vt eo illud fignificetur quod homini propinquius eftj quia videlicet propids faciat ad eas adiones quæ humanæ menti funt præcipuæ amp;nbsp;propriæ fubtilis languis, quàm cralTus amp;nbsp;fibrofus. Sophiftica ergo conclufio eft atque fallax: Si calor frigore no- ‘ 7 ' quot;nbsp;bilior, maior calor in corpore humano nobilior minore* quàm tarnen nifi admittas,ægrè Ariftoteles le tuebitur, fi dicat in toto corpore dextrum nobilius finiftro. Sic lanè hepar fpleney dexter tefiiculusfiniftro, amp;rcn dexter finiftro nobilior 5non tarnen exeoefte-ceris, vt dexter cordis ventriculus finiftro fit nobilior; nec item, quôd maior calor præ-ftet temperato. Sed tandem modus efto huic de dextro amp;nbsp;finiftro difputationi, tenea-m ufque dextru m exterius, finiftrum interius diei; amp;nbsp;hinc finiftra aufpicia finere ilia quidem' id quod proponitur fieri, iuxta feftum; verdm non dici à verbo fino, vt file credit;

fed à propiore nobis natura: amp;nbsp;idcircodum auesconfuluntur, fiadfîniftram volent, 3“* ' rem oftendunt de quaagitur nobis arripiendam;fin ad dextram extends à nobis,abigen- nbsp;nbsp;**

dam atque propullàndam . Verdm valeat infana auguriorum fuperftitio ; nos ad pro-pofitam nobisquæftionera reuertamur : Quôdfidextrumexterius, finiftruminterius fit ; nec quifquam fibi, fed alij loquatur ; ac fit feriptura locutionis ad oculum exprelTa notatio; pelfimus pictor fit, amp;nbsp;omnibus modis præpofterus oportet, quilèrmonem fie oculis lubiieiat, vt interids; non exterids tendere cernatur. Quocirca in feribendo dex- serilgt;enJi fgt;r» tram verfus manus dirigenda, quô adfpcdlabiles notæ fermonem quem exprimunt quàm proximèlèquantur. Abfurdiflimos igitur pidores Hebræos, amp;omneseosqui tramreaiffl. finiftram verfusferibunt,elfe dicemus;eo quôd perindefaciant ac fi quis eura qui egrc- nbsp;nbsp;nbsp;««’•*-

diturè templo,depingat velutintrantem.Ceterdm obiedum iri cerno arithmeticas ra- dtu. tiones fic feribi, vt à dextris ad finiftra notæ progrediantur. Primdm nego in numeris Numtros fimpliciter reâo ordine deferibendis nos à dextris ad finiftra progredi. Contràenim fieri in numeris ordine pingendis videra us, in quibus priradra Vnura, deinde Duo,hinc Tria, raox Quatuor, amp;nbsp;ita deinceps ceteri dextram verfus pinguntut. amp;nbsp;hæc ratio in muftis numeris fcribendis feruatur.Q^od û vnus numerus muftis denariisvelcentena-

nis vel

-ocr page 62-

HIEROSLYPHICOR.VM

riis vel millenariis conftans pingatur.fcnptio quidem eundcm ftruabit ordinem.vcnim maior prior minore (cribctur, Sc iddrco raaior liniftereric, minori locum oc tu pans plus fortitiim dignitatis. Quôd autem in addcndoamp;: multiplicando,in cjuo multiplex additio fitjàdcxtris adftniftra pcrg.amus; nihil facit ad l/:ripcionem, led ad nouam nu-merorum generationem,in quaquiaàminoribus ad maiores numéros fiat piogrcfiio, Kumerut mcritô à dcxttis ad finiftta teoditur, vtpotc à partibus adtotuin. Quisenim non videt n'dîiiwr*' partibus fuis dignitatis honorilque ratione pra;ftarc,amp;: idcircotocuni reétè fini-ftro loco vti honoratiore poni. Contra dum numéros diuidimus, quia à toto ad partes delèendithuSj àliniftro loco,vti honoratiore,ad dextrum fit progrtftus. (^iilcjuigt; ergo 'Clfras nobisoppofueric,nœ is magnum rationibns noftrisadiumentum adferet,quibus docuimus finiftrum dextro honoratius haberi j propterca quod clarè in illis cernamus, finiftrumlocum maiori numeroamp;: totitribui,dextrum minori amp;nbsp;partibus. Minoreniin numerus maioris pars habetur, licet non fit Icmper pars talis, vt aliquoties luinta in-tegriratem maiotis abloluat. Qrioniam ergo totum partibus præftantius cil,maior numerus minori præferatur oportet, arque idcirco finiftroloco dignus, vti honoratiore. Hincperfpicuum.cur additio, liue fimplex ca fit, fiuc multiplex, àdextrisad liniftra; amp;diuilio, fine binarium,fiue diuilbrcni habeat maiorem , contra à finillrisad dextra progrediatur . Et hæc fatis funto hoc loco de nuqierorutnnotis.quas cur Cifras voce-mus turn explicabimus, cùm de duodccim numerorum nominibus amp;eorummy-ftcrijsamp; figurarum quibus pingunturcaulfs agenius: nifi nos ante Deus adpluriutn numerum transférât. Cum igiturhæc obieclio adeo nihil fcriptionisordinein turbet, vt nollram etiam opinioncm luculentiflimo iudicio amp;nbsp;lolida ratione confirmer ; procul rciieienda erità laudatæ piduræ officina Hebræorum fciiptura . Sed dieet quis, fi Hebræi litterarum nonrina amp;: eorum ordinem à lanoacceperuntgt; cura reda Icri-bendi via declinarunt?

Profeôlôdum mecum diligenter reputo ,accauiram tam abfurdæiplbrum feriptio-nisinueftigo,non aliud animo mcooccurrit in quoacquiefcat,quàra ipfumCadmum huius rei audorem primum fuiftesnon ilium quidem odiogentis impulfum,lcd giauil-Kebrterünb fima tatiouedudum. Vt enim Hebræos.Chaldaos,Arabes, amp;ccterasnationcscogna-■^“'^^*^*^*** ^ofermone vtentes perpétue» com moncret, linguam corum à prima lingua infigni cor-ruptcladegenerauiire, ficcos locutioncm dcpingeredocuit,vtin quouis verfuanimad-uerterepoftent, fefe^cancrorum more procedcre. Quemadmodum autem ipfoiura fermo à perfedo ad imperfedum ceciderat; ita fermonis quoque piduram ad cundem modum fieri voluit primus fciibendi magifter, non inuidia,non odio,non vlla maleuo-lentia; led contra ingenti benefieij maximi ineosconferendi ftudio incitatus. Quod verb hoc erat beneficium ? Illud nempe: Voluit vtcoirupti fui fermonis ipfo fcribendi dudu perpetuo monerentur J amp;nbsp;id quidem turn maximè ,dum andirent lanigcnas in ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Europa contraria via litteras cxarare,?«:eo fcribendi modo locutionis naturam fequi.

Huius monitionis isfuitlcopus,vc è meliore fcribendi ratione de lermonequoque me-liore amp;: antiquiore cogitarcnt,amp; ad cum difeendum incitarentuncuius tandem ca eflec futura vtilitaSjVt ex co cognolccrent,eadem fibi per Prophetas fignificata cfic qux prima lingua artificiofifllmo myfterioium contextu intelligcntibus indicarct, atque ex hoc mutuo confenfu firmius crederent ca qux ad Chriflum feruatorcm omnium per-tinerent. Quamuis autem tarda admodum huius vtilitatis ratio videatur, co quod ne-’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mini hadenus poft legem Mofi datam fucrit manifeftata ; non eft ramen ca de caufla

cogitandum,eam numquam adfrugem peiuenturam. Occulta luntdiuina confilia, corum abyfti nullis vmquamingcniisexplorandi;amp;: quod nobis fieri pofte non vide-tur,id ex illis fepifTimedeimprouifohominibusnonopinantibusemergit. Numquam ego fore fperaueram ,vt ad hanc fermonis noftri notitiam anguftus pufilli ingenij mei captus adfpiraret,ôlt;:eccefubitô, baud fecusac furorecorreptus,Cronias incipio confu-Icre, amp;nbsp;accurate explorare antiquitates : quibus non diu iin mor-atus, mox deprehendo nortrum fermonem primas fibi vindicate debcrc; acnonexiguis deinde paftlbus pro-greflb,tam multa mihi arcana fermo nofter rclcrauir, vt ca fenbendo aftequi nullo ha-den us modopoffim j atque adeo verear, nc exiguum vitx meac Ipatium vix centefi-mæeoium

-ocr page 63-

I 1 B E K I I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47

mæ corum parti fatis fit efFundendæ. Spero itaquealiquando fore, vt non pocnitendt frudus ab omnibus nationibus ex hoc lermone carpantur ,doceacurque mirificus legis Mofaicæ amp;: prifeæ vetuftorum îanigenarum Theologiæ conlènfus. Fateor equi-dcra,nifi Moles religio Chrilbanaicer mihi præmonltraflet totius veritatis ia-nuamapcruiflet,numquam meadeertam arcaiiorum qiiæin fermonis nolhis adytis delitelcunt Jncclligentiam peruenturum fuiire. Verùm poftea quàm Ogenia ilia amp;: Ogeniis ahtiquiora, vnaque totam Orphicam mvthologiam hinclacrarum litterarura duclu, bine fermonis nofiri fubfidio diligenter rimatus fuiirem,amp; magna ex parte mihi iplc primus enucleaflem , non facilè dixero quantum voluptatisex hac collatione per-ceperim ,quantumque lucis aftullèritad oblcurilfimarum alioqui rerum caligincm dilcutiendam arque profligandam, Sed nunc ad penfum noftrum reuerfi , fingulas litteras examinemus. Verumenimuerô metuendum mihi video, ne hæc prolixa lit-lerarum tradatio prima ftatim fronte plurimorum animos auertat, deterreat, amp;nbsp;ante reiicerenoftra cogat,quàm vel minima tenus partecognorint. Qjamobrem mihi videor non malè operam meam collocaturus, fi horum ftomachos oxyporo aliquo, autgaro,authalmadibusexacu3m jquo litterarumdeinde moleftiam auidiusautfal-tem minore naulea deuorent. Quoniam in omnibus olim apud Ægyptios Icholis Harpocrates cernebatur, cuius fymbolodifcipuli officij lui monebantur ; non abfur-dum foreputaui,fîamp;.hîc Alphabeto meopræfigeretur. Quôd fi Martiano Capellæ laudi detutj quôd, licet tes traderet non admodum à vulgari Icholarum notitia remo-tas, Harpocratem ramen in partes vocarit ; quanto minus mihi vitio vertendum, fi h is mcis Hieroglyphicorum initiis Harpocratis imaginem præmittam,arque earn totam fie ad caufias amp;: principia reducam, vt inlàna ftolidorum hominum fuperftitione lub-lata ,quis huius fymboli feopus fucrit, clariflimè intelhgarur. Quamplurimos noui maiorem in modum quàm fanæ mentis elfe videatur, vetuftorum numifmatum amp;nbsp;fî-mulacrorum ftudiolôs,quos vt video plus fatis reuerenter oranem antiquitatem ve-nerarijita neminem adhucreperi qui quidquam fani atrulerit ad Ægyptias has notas interpretandas : quo fît,vt iperem operam meam nec inutilem viris litteratis^nee

iniucundam futuram* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' lo quot;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ. ru j j '-rn

■ ri' ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,1 c ’

• nbsp;nbsp;nbsp;' gt;v nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l.iîj il, , j.

' nbsp;nbsp;nbsp;’ ' ■gt; O6 'o-LIEER

.1 nbsp;nbsp;nbsp;'i- . Jl--i 'f

■ . is: , olLuquot;-:' ! .

- . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ ■■ i'gt; - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.


quot;4 •

-ocr page 64-

. I- -•





48


LIBER I 11 I.

Harpocrates.

Arias amp;nbsp;iïifânas Ægyptiorum fuperftitionestam multi fcripto-res celebrarunr, vt neiplos quidem Grammaticorum pueros latere poHint ; quart! m cauflas vtalijalias attulcrunt ; itaillamihi (empcr vii'aeft habere principatum.qua fit vt vctufta rerum facrarum fym-bola à fignificatione fua amp;nbsp;primo vfu detorta pro Diis colantur. Hæcautem latiflimè pater, hinc ignorautia veræ religionis jhinc làcrificorum auaritia,quæftum fuum ex omnibus ritibus ôâ cæri-

moniis fignis venantium ; hinc cacodæmoniSjCunûa ad fuum cultum pertrahentis, Hierogiyfhi- fraudibus adiuta, Antiqtiiflimi illigentium omnium magiftrifentcntiasiuas de rebus diuinum cultum, vel ad hominum falutem pertincntibus fancire , amp;nbsp;lempiter-næ pofteroru memoriæ tradere volentes, figna finxerunt jquibus ex non litteratis mo-dôjèd indodisetiam Sz plebeiis ob oculos ponerentur.Ceterum quo promptius amp;nbsp;fa-cilius quid tefleriseius generis moneretur homines coniedarent, nomina ilia indide-runt quibustota fignificationis ratio indicaretur. Terminoitaque quadratoquo Deum Clioot. notabant, non foltim caputfupernèimponebant, fed lt;l)oot etiam nomen dabant, quo ipfiim caput notaretur. Eodem modoillud caluarix figmentu,quod in conuiuiisÆgy-Manerts. ptiorum circumferri folere,cdm alij, turn Plutarchus prodit,Manerota nuncupabant; quo ad verbum denotatur caput commonefaciens, vt honori confulamus, nec à deco-rodeuij feramur. Sedquia hxc idque genus alia iam crebrôà nobis iunt explicata; pluribus hic exemplis nihil opus e/Te remur. Ex his igitur nominibus itatim agnofcitur, non hoc tantum,quid teflerç dénotent; fed amp;nbsp;illud,qua lingua vfi fint qui primi earum fuerunt audores. Quamobrem cum plurimisamp; luculentiflimis rationibus alias often-derimus, rotam Ægyptiorum Theologiam à Phrygibus petitam efle,amp;Phrygiofiue Cimmerio fcrmone confignatam ; nihil mirandum,necab Ægyptiisnec à Grxcis rerum facrarum vel nomina vel (ymbola intelligi exponique potuifie ; propterea quod e^m hnguam equa fignificatioeorum pendebat,prorfusignorarent. NecidÆgyptiis accidit, fed amp;nbsp;Grxcisamp; Latinis;quorum necilli, nec hi deorum quosimpieco-««'^lunt ,nomenclaturas intelligunt. Quid Herculis, quid Mercurij, quid Hermx, quid LaHniln- Apollinis, quid Palladis,quid Herx,quidlunonis ,quidceterorum commenticiorum teUisunt. numinum vocibus denotetur,nemoadhuc quiuit intcrpretari;amp; interim Andabata-rum more in tenebrisde poteftate amp;nbsp;facris eorum digladiantes, variiserroribus impli-cantur : quorum controuerfias amp;: altercationes ciim alij complures , turn pulcerrimè Plutarchus in libro de Ifide amp;nbsp;Ofiride exponit. Laudat is philofophorum illudquo dicitur, Non bcneeum rebus vfurum, qui non rede didicerit nomina intelligcrejqux lententia vt in plurimis aliis locum fuum habeat, nufquam tarnen quanti fit facienda clariûs apparet,quàm in his de quibus agitur nomenclaturis fymbolorum : è quorum pcruerfaintelligentia,autcrafiapotius ignorautia demens exftitit idolomania. Quia igitur nobis in prxfentia hoc negotium propofuimus,vt quis Harpocrates apud Butios amp;nbsp;ceteros Ægyptios fuerit, amp;nbsp;quid apud vetuftiirimos denotarit,amp; quam fœdo deinde amp;nbsp;impioerrore ipfum fimulacrum ad diuinos peruencrit honores,examinemus. Prin-cipioduas eins imagines ex germanaamp; fidaantiquitatedelineatasexhibebimus : qua-rum priorem Pighius, curiofilfimus Romx veteris explorator, amp;nbsp;plurimorum mihi per totum Latium prilcx memorix vefiigiorum prxmonftrator, fe fatetur à Pyrrho Ligo-rio Neapolitano diligentiflimo item antiquario, accepfife ; atque primum exemplar xreumfuifie ; pofteriorcm habeo è copiofifiîrais illuftriHimi Cardinalis Granuellani, nunc vice régis Neapolitani, thefauris ; quibus fic mufeum fiium locupletauit, vt ne-feio an cuipiam in tota Europa in hoc diuitiarum generecedere debeat. Lapis ell Heliotropins, ea quam hic cernisamplitudine, cuius altera facies pueru habet lèdcntem qui in-

-ocr page 65-

LIBER I I t I.

quiindicem ori applicat: altera Loti florem præfcrt; è quo pufio indicettl ad filentiUm imperandum oftentans emergit ,cui hæcfubeftinfcriptio:

‘ MEFAC £»POc AnOX\û)v APIIOKPAT.

Ey/AATOC tw ^OPOTNTI.

Luculentum profedo veritatis indisium in hoc Epigram mate viderons ; cui cdro Epi-phanius confentiat, Ar-pocratem amp;nbsp;Oruro eu-dem Butioriim deum faciens, non eft quod de fide Heliotropij du-bitemus. Ex Plutarcho didicimus Harpocrate Harfoenutt Ifidis filium efle,natu circa folftitiuro hiber-nuniinec euro quidem matururo amp;nbsp;perfedu: quæ cum fe gtauidam ïèntiret, phyladerium ißila ßbi fiueamuIeturoJap-pendit J quod aiÛt earn pUo,‘”iK i. habuifle inicriptione, voxi qua Vex vera dénota^ retur.PJutarchusipfunl nomen cuius ea eftet fignificatio non adicri-pfit J ceteroqui Ægyi ptiarum vocum- curio* 'fus indagator: qua dó re fufpicor ci hie iderii accidifte quod Plinio in Gallico VifcinomP ne; quod non exprefliti quia fcribi non poftet litteris Latinis. e-i nim per duplex digamma dicebatur vndö Gui pofteacorruptumj quod licet eX audori-tate Druidarum ihter-precaretur j maluit ta-men fubticere, quani leius fonum alienis lit-jteris vitiare;. Eadem ita-fque de caufta fufpicor Plutarchum vocabulu apud Sacerdoces pro Vera voce vfurpatura ' ßlentio præteriuifte, eo quod Grarcis litteris explicari nequiret.Cimmeria namque lingua veram vocem l©ojt appellat ; quod vocabulum prorfo litter^rum ordine ledum, Verbum fignificat;verfo autem verum amp;nbsp;fidumjitavtde ichnæa conuerfione folis noftratibus vfitata, non verbum modö,(ed verbum verum amp;: fidum intelligatiir. Quod fiîl9artoo?tdicas, quo verum verbum citra conuerfionis confèquentiam exprimitur, duas voces habebis ,quarum neutra aut Græcis aut Latinis litteris fignari potcftiamp; in priore clariftimc cernes, nullum aliud efte in toto mudo amuletum fine phylaélerium, quàm ipfura Verum : quod apud noflxates à cuftodia nomc habet, aut potiüs cuftodia EE aVero

-ocr page 66-

HIEROGLYPHICORVM

wai. à Vero nomen eft mutuata. War enim cuftodiam amp;: verum,citravop^Ä^

crimen vocamus. Videmus icaqueqwd Ifidi cumvcritate lit cóflauhf frrem i«ft? trutina expendamus, Ifis cftèntia crit, abefleniiaproccdcns vox patri^^ , per quam omnia fada lùnt,Veritasomnia cuftodiens. Hermatbenaçnim noftra docuit, votabuliim ®ojt- Ifisidem elfequod Latinus diceret Eft eft, quali Ens ab ente. Wogt idem eft’quod elfe accipit fiue gignitur, homonymôs pro verbo vfurpacur. lam War quo verum notatur, cuftodiarp dénotât ; quod Græcidicunt Phyladerium . En miram vocum amp;: rerum conuenicntiam,quam fruftra in alia lingua quæras. Lucanus hicroglyphicis no-tis magicas voces delignari cecinit, multo ille verius quàm iplèmet intellexerit. Cùm enim Jßag idem ßt quod cognatum; amp;: Magiris, vnde Magus corrupte dicitur, qui amp;nbsp;nouit amp;nbsp;docet cognationem; nihilque nifi facrum facris illis litteris notarcturamp;: id qui-demde Phrygiolèrrnone ; non dubitoquin amp;hæc quæmodôdixi maxima cognatio-ne deuinciri, amp;nbsp;id genus alia , hieroglyphica fcriptura defignaret. Quam uis vero War perlé enunti«'itum,id quod de cognatione Ilidis amp;nbsp;Vcritatis dixi, làtisexplicct; facit tarnen facrolànda Moßs audoritas, vt War nu Ifidis phyladcrium fuilTe eredam; quod nomen ad vnguem veram vocem,vt Plutarchus vertit,in arcano facerdorum Ægyptio-rum lerroone defignat : qua de re cùm de Vrim in Hermathena egi, nonnihil à me annotatum eft, pluraque alias, fi Deus qui Vera vox eft, nos euftodiat, feribam. Hæc obiter de Phyladerio; quibus mox nonnihil addemus. Commémorât Plutarchus, au-Heritsidem dor milù fiepius laudandus, in libris Mercurio inferiptis reperiri, Horum cundem elfe AfgUo. qyena Græci Apollinem nominant ; nec aliud eo nomine capiendum elfe,quàm ordi-

natam vim qua Sol in orbem fertur, Aiunt in Copto Hori fimulacrum Typhonis pu-n»rfacrati dendum altéra manu tenere. Harpocrati prima legumina oftérebantur verbis his ad-

ædis,rAaAra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y'Kào^et ^adiJLotv^ id eft,lingua fortuna, lingua genius« Qua de re Plu-

httttHr. nbsp;nbsp;nbsp;tarchus colligit, prîefidem eum fuilTe fermonis qui imperfedus adhuc fir, nec bene per

membra omnia abfolutus,formandi perficiendiquejatqueinde adeo efle,vt filentium digito imperet. Addidit amp;nbsp;illud, Magnetem os Hori nuncupari,Typhonis veio os ferrum haberi : quod ipfe fuo more ad ordinatam naturaj motionem refert, quxordini contraria Typhom adferipta fecum rapcre frequenter amp;nbsp;in ordinem redigere videtur. Eudoxus audor eft,inÆgyptiis eflefabulis.Iouem principiopedibus fuifle connatis amp;nbsp;conftridis,amp; idçircogrefiùsomnino iropotem ;at Ifidem buius pedesdifiecuilTe,arque ita progrediendi dedilTe facultatem . Plutarchus (acra Ægyptiorum nomina pleraque puratd.fontibusGrajcisemanalTe, atqueex iis Ifidis, Ofiridis, Anubis amp;nbsp;Hori nomen-claturas deducit : qua in re infigniter ipfum falliea demonftrant quae de vetuftilfimo Phrygum lérmone cùm hîc, tum alibi à nobis dida funt. Hinc fit, vt furfum deorfum horum numinum partcsamp; naturas voluat amp;nbsp;reuoluat,amp;; quàm longilfimèab hierogiy-phicis fignis aberret: quod fi quis fufiùs nouilTe volet, ipfum conlùlatjac deinde videac, iî»rpeer»tem egone an ipfe dicat probabiliora. Primùm itaque illud ftatuo,Harpocratem deum non

fuilTe, fed fvmbolumdumtaxat vtilifiîmam habensadmonitionem.cùm omnibus libe-je,]tdhgnum , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, , , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

dnmtaxat. quampum arteiTi addilcere cupientibus, turn illis præiertim qui lacns Intens

volunt initiari : atque idcirco à prifeis illis lanigenisin primo Icholarum veftibulo lôli-Harpecratet tuin collocari. Poftea veto, vti modo de toto fuperftitionis genere dixi, partim igno-ranti;a,partim Eriuniorum facerdotum,lucrum lùum ex multitudine deorum quæren-eh rem ceii tium, auatitia ! partim etiam impio cacodæmonis inftindu fadum eft, vt Harpocrates ßitttu. nbsp;nbsp;nbsp;Deus haberetur, Si. eius imago tutifiîmum omnium malorum amuletum,vti videreli

cet ex modo recitata Heliotropij inlcriptione.Perfuafum enim erat,eicui hic propitius eirec,nihiladuerfipoireeuenire;cuiiralcerctur, nihil ex votofuccelfurum. HincLuci-lij intelligirur epigramma in Simonem quendam medicum imperitum fcriptura:

Hv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*..... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-- -u

' t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liil Vtnv TVTU/MiSiTOV

MuT dtTjç TvtpAHÇ tto/éÎ 5ti0ç,

Kfu yvMJn'r'i diOif(^Tia''ifÀiûv^dva,^.

Id eft, Vt ex temporç idem Latinis effundam:

odtflt (i Dionyfi, fie pete vt Ifu tiarpocrateßie huit fit truxi^ aliùfue Dem j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ExCitcatts-,

-ocr page 67-

jL I B E R I I I ï. r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ I

Exc^ciifii-, voucas vt Simo fit medic’li,

Et noris foßit quid Simo, qisidif Deus.

Harpocratis igitur iæago,quô propitius effet, è collo plurimis dependebat qui melius vhylAStrit-flbiconfuluifTcnt, fiquæ pidurahacfitnificabantur, cadilieeuterconfideraflcnt, amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ rc n ' I • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;austm antt-

reaple piscltitilient, amp;:vltenus ngnincawonem ad vcram religionem , eo quo ras erat modo, tranftulifrent. Veilem equidcm nihil fîmile inter Chriftianosrepcriri, ncc tan- quoujquefer. turn quemquam appenfis fibi phylaâeriis Hdere, vt figna pro (ignatis habeantur : amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

quod vel ad memoriam rcrum prartcritarura, vel adexfpeólationem futurarum, vel ad vtilcmaliquam admonitionem referri oportet,id fuperflirioseamp;sdiuinis houoiibusco-latur, amp;nbsp;vim aliquam credatur habere diuinam, hue ad corpus, fine ad aniinum, hue ad vtrumquecuftodicnduin . Epiphanius circa finemeorum quar contra harefès fcri-pht,omnem Phylacleriorum vfum Chriftianis interdidum efTe tradit : quod qui ht in-telligendum,amp;:quoufquefefc porrigat,illis quorum partes funt vt religio nulla labc Ih-pcrhitionislit inquinata diligenter procurare, difcutiendum ac definiendum relinquo^ Nobis fatis etit de Cimbneo fermone monuifTe, nullum homini tutius effc amp;nbsp;fecutius phyladerium, quam ipfam vericatem hue vocera vcram , qua omnia «Se in ten is amp;nbsp;in caelis cuftodiuntur : amp;nbsp;ci qui hanc in pedore circumfert, nihil ehe metutndura, ne h cadorum quidem moles capiti illabatur, aut corpus igne concremetur 8e in cincrcsrC' digatur, Hocilludeft Ihdisphyladerium, quovtgrauidaexabditispatrisabylîisinlu-cem produxit oraniajita omnia quoque conferuat ôe tuetur. Fidtfhmurn igiruramule- i'erit^ufidif-turn Ipfam credamus veritatem: quæcùra iphffima vitaht, atqueadco ipfe Chriftus verus Hercules alexicacos, ab omnibus nos mortis periculis liberabit. Qui hoc phyla- gt;nbsp;dcrio caret, ei nihil profuerit fexcenta periapta vel è collo habere fuf'penla,vel brachiis alligata, vel veftibus infuta, vel quouis alio modo ad cuftodiam portata: At qui hoc ve-ritatis verbo omnium malorum fortifTimo auerrunco fe muniuerit, is omnibus aliis phyladeriistutopoterit carere ; proptereaquod huius foliusvisomnem tutclam,om-nem cuftodiam ,omnem defenhonem, iuxtaCimbricam iphus Verinomenclaturam, complcdaturamp;abfoluat. ValeatigiturHarpocratcs,valcant ceteraamuleta, modo Ih-dis phyladerium,quod eft WatUJOjt fine War mv quod idem eft quod Vera vox, num-quam à nobis difeedat. Eft vetus Græcorum proucrbium.aduerfuscalumntam nullum efFe alexipharmacum ; quod in Pluto f'ua Coraicus illc vfhrpauit, quo vix alius Athe-nis peior exftitit calumniator. Nos itaquevti nihili facimus Harpocratis numcn.ita fymboloeius moniti,digito labella compefcamus, nequis Ariftophancsaut alius fyeo-phanta aut quifquam Corycæus aufcultans,ea qua; nos dextra vola damns, capiat hni« ftra : quod Theodorus quondam hbi accidifte dicit. Profcripto igitur yanonumine, quod ftatuæ amp;nbsp;imagini inelPe fuperftitio credebat, amp;nbsp;reiedo ftolido dementium homi-num delirio,ad prifeamaccedamus veritatem ; adquam nulla redior via eft, nullum breuiuscompendium, quam illud quod Mercuriusex vocis interpretationedemon-ftrat. Rimandum igitur quid Harpocratisnomen hgnificet, ac quæht vocabuli «Sé alpe- Harfecrat^ dabilishgnicognatio. Nulla in hoc nomine accidit litteratu clades: vna dumtaxat ad- «ominucom-fpiratain tenuemcommutataeft,adconciliandam vocislenitatenijadditaprætereater-minantelitteradeconfiietudine Græcorum,quô nomen exuat peregrinitatem. Gim-mcriis integra compohtio in has foluitur partes,ï?ar-porö-ra-t’c/ aut l^ar-pogö-ra-t’c/ quibus lignificatur, Diu morando arduum opus aggredi tenta: Celeriter ad vniim fe-ftina. (^lod h mihi permittas.vt vocis ftruduram per Apocopen fadamelTedicam,ne hnalis quidem littera à Grxeis additaefte dicetiir, fed ex Gimbrico quoque fonte ma-nafTc. Si enimi^ar-pogh-ra-fc-ft compohtæ vocis partes facias, has duas fententias ha-bcbisexprefTasj Diu morandoardua aggredi tenta : Celeriter ad vnum refpice, ï^at ab lîat. 2ïr/quo tardum notari Hcrmathenacopiosèexpofuit, formatum eft: vocabulum illud «e-quidem Germanis fuperioribus quàm inferioribus vlîtatius. Aurigæ tarnen noftiaces frequensin ore habent, dum tarditatis celeumate equosretincre volunt. ExaJIuhone ctiam fua adeognatam voeem adagium nobis dédit,quod plurcs pafîim vfurpanrquàm vnde originem ducat expendunt. Dum enim quicquam intricatum amp;nbsp;difficile ad ex-pediendum diccrevolunius,dicimus : 'îTisil^ar.l^arautem vocalilonga crinem notât, ïj«t. turn quod is hominibus amp;nbsp;aliis etiam animantibus datus ht vt aduerfus mala perdurent

atque

-ocr page 68-

H 1 E’R o G L y P h'I C O R V M

®ar. atque perfeuerentjtum etiam quôd eoipfo retineri queamus.l^flr vocali breui, vt eft in 3tt/ idem eft quod duro, perfeuero, dru in re qo'apîàm ’mqror. Hinc codem tempore citrdinutty- lètuato, Vt nômcn in orationem venit, idem nobis fignificans qupd Cardo Romanis': atqueadeôCardoapud hosablgt;arderiUatur ,' iŸiutaraadfpiràtionè in Cappajquodiii WK cfwéw/aliis quoque vocibus oblèruacur, vt ab ’Ifit Capio, àbl^âiiptGàput,ab l^alnrcala-«»Cfl/'wdL» nujs , ab l^it Citus amp;nbsp;cognat'a , àb üjuiÜJtst Ciüis, quia ad tutclam lui ciucscongregan-yj nomen à fine ducàtiir ab ïgt;al,dcollus vel collum , Cerùix, ab l^nluirfit liuc ï)artoitl)t/quod idem eft , eo quôd ccrilix ad pondus diu férendum apta fit. Gollis per hyftcroh proteronà Uol)/dequoin Aduatièis: Caudex ab üpaut—erfit/id cft.germanû amp;: Icgitimiim, vt fie dicam , lignum . Hàé'êniili véWe Iblidurh arboris lignum delignatur. Cardo igitur ab l^ar fit, eo quôd ianua ih'cardinibus fuis pérpetuô durer ac perleueret, Ab l^ïfit ï^artz^produroiqua voce pro’nOmidbSi verbo vtimur. Hinc l^attetiam iplùm coi' fignificât,' vera prima Cordis apudlLâfinos amp;nbsp;zapSios' apud Græcos origo. Et in

tat io. Capto. Caput. CalamM. CitM, Ciuu. Collum. Ceruix, Collu.

hisquidem vocalis breuis auditur, quæin l^ar pro crinibus producitur. Vetuseftomni* Cordu nO homirium opinio , crin'ó^ ad perlèueiTandurtl durandumque plurimum habere mo-K^on'“^ rr’chd ‘Legimus enim , Saniplónis roburom’ne incrinibus conliicilTc.quod quamuis

equidem Icianî ptxeipuum quoddam Dei donum tuilJejnec omnibus crinitis,quorum caput nee ràdcbatur nee tondebatur, eafdem vires fuilfe ; video tarnen mirificccum


Crines in prifca homiuum opinioneconcordarc. Quid?quôd adhuc Judices frequenter cos quos Mnnîiqùam tjtia^ftiouibus fxuioribus ädliibcnt, omnibus totius corporis crinibus (poliare lolent; ne abradi. ’ ob-ftihatU pci tinacia tofmenta pati perfeucrent ? Hinc apud vctuiliiTimos quoique tri-di'triftTve nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habebatur, fi cui caput rafum elTct, cóque hoe llgno vel luólus vel ler-

tirihtu. uitiKS indicabatur . Diis c!frtèamp;eorumlaccrdotibus, turn ctiam poétis amp;nbsp;philolophis barbas j?ro,miiras fuilfékamp;fórtiffimum quemque crinibus abundaire,quisnön devctc-rum lóriptorum lêóliöne nouit? Nonne Nazaræos, quia Deo conlccranellenr,omhem ralüram tonfuramt^'ik rcpuliire , de facris Jitteris lcimus ? Nihil abominabilius prifcis FràncOrum Regibus accidcrc potuilTctquàm fi coma quopiam infortunio fuiUct vel mutilata vcl cæla. Facile lanè fit amp;nbsp;cuiu'is promptum , ingentem exeraplorum filuam turn ex poèciSjtum ex hifioriis hue transferre;atillud diflicillimumjCaulTam explicare, 'crinesadfo- ob quaul criucs ad robur conferre crcdantür. Arduum non elt ad intelligendum de-enrvredäi'uf rnonlli andumquc, magnas vires in hominibusSd multos crines ex eadem ratione pen-dére ; léd cur crinibus ablatis vires minuantur, id verb non parum habet obfeuritatis. Ariftoteles calori amp;nbsp;pingui humori in cute contento crinium adlcribit matcriam, ad-tiens eius cralTitudinem in hominibus non parum conferre ad augmentum . Hine ego colligo, vehementer hirfutos,amp;: durum habentes amp;nbsp;plurimum capillum, robuftoselfe; eo quüd humor pinguis amp;'lentus neruosreddat robuftilTiinos. Galcnus plus fatis ficci-tatis vim in pilorum generationeexaggerat ;cfim iplä expcricntiadoceatjentoreopus elfe ad eaquæ crinium naturam imitantureffingenda. Non ignoroquid medicus hic cxcufèt, vertim numquam'’quifquam mihi probauerit, fatisexpllcatam cfiepilorum genCiationisin ficcitatc caulTam,licet quantum velit calorisaddat. PoiTem hîc prolixus elfe', tum rationibus tum experimentis in medium adferendis ; quibus docerem, non paucos hirfutos denlam menti filuam habentes, timidilfimos amp;nbsp;mollilTimos fuifle; led video in rerum naturalium contemplatione totius inquifitionis terminum clTe ignerrantiam, nec quiequam tarn accurate nobis cognitum clTe, vt ad caulfam inte-gram amp;nbsp;proxiraam à nobis queat referri. Ceterdm hanc ignorantiam non quiuisagno-Icitjlcd isdumtaxat qui cum Socrate ad hosinuiostcncbraium recefius in abditilfimis

rum.

quibu'lquc caullisexplorandis peruenit. Nihil tam minutum, in quo non infinito plus criniumfiue nos laccac quàm fciamus : quod amp;nbsp;hïc mihi vlu venire cérno. Equidem magnarn pilo-fujy, denheatem non calidi tantum amp;nbsp;ficci temperamenti indicium pono, led ex ea etiam materiæ humidæ amp;: ad tcnacitatem vfquecodæ copiam colligo citrahuius abundantiam nego Ipidam crinium filuamenafcituram. Siueigitur calorhuiuscoótio-nis auölor, fiue humor idoneus ad Icntorcm acquirendum defideretur , vtrouis modo

yiriu ro horis in, cor fort caujji.

pilorum gcncratioimpeditur. lam calor copio(óhumoriamp;: ad tcnacitatem apto con-iuncliis, vires maximas fuppeditatamp; non facilefatigandas, eo quod is cui harum dua-ruimrerum latis ertj nee frigore torpeat, nee diffipatis ipiritibus, qui lencoic pingui con-tinentur.

-ocr page 69-

L I B E R I I I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55

tincnciir, exarefcat. Ceccrutn icet hoc icaeffeftatuamusjiinc tarnennecdum cfEci-tur,piioscau(ram vllam, fed lignum dumtaxac fortitudinis habere. Siquidiniplismo-mentielx ad robur conferuandum , id vcl occukum ell, vel co referendum videtur, quod pori pilis occluli non facile financ fpiritusclabi ôc diffipariiquos fi Qbradas,non Ib-kim ianuain dilToIuendo vinuin firmamento aperueriSj fed occafionem dedcris, vt natura inox pluriuium humoris ad cutis cauitatcs dillribuat, quo noui pili creentur : ac-que ca via tantum robot! dilcedat, quantum neruolis partibus pinguis huius amp;nbsp;vifcidi alimcnti fuerit abllradum. Sed hare huius loci non func, amp;nbsp;ampliorem defiderant con-ßderationem. Mihi fulficit,fi conftcc,communem veterum omnium efle lententiam, pilofos in quauis re amp;: agenda Si toleranda maximas vires habere, amp;nbsp;idcirco non male ï)«ir pro pilo dici, ab ïjar quod ell duro amp;nbsp;perfeuero. Ec hæc quidem vna lit ratio nomen- * ’’ claturæ . Accedic altera . Nihil cil in corpore humano quofaciliusquisquàm crinibus teneri impedirique pollit, quod in mulierum comis amp;nbsp;promiflis virorum barbis nemo nelcit crebro accidilTc; Sé clarilkmum ell huius rei in Abfolone exemplum . Cüm igi-tur fjac rctardandi ctiam notioncm ligner, non iniuria hominum pili ab hoc vocabulo nomen acceperunt, vtpote quibus maxima violentidîmaque remora expedito homini adferatur; quæ altéra clt huius nominis caulTa, amp;nbsp;ca quidem paulo magis qiiàm prior apud vulgus obleruata. Quamobrem cùm nullum homini maius impedimentum ad rectum rcrum agendarum curfum abrumpendum atferri polïit,quàm lices fine amp;: con-tentiones forenlcs; nollrates ï?ar pro hac tranquillæ vitx noxa ponunc, amp;nbsp;eum ©«rman. vocant,qui Icatcc calumniis cauillis, amp;nbsp;in quauis re lices quæric. Lacini licera hoc Lù.Utu, conccrtacionis genus vocarunc, tameefi eins lignificationis caufiam prorfusignorenc. Cimmcriis ^.tîdolorcm amp;cormentum notac.'quade refadunijVCgrauilTimum homi-niscormentum litem vocarint ; quod qui nefeit, is nelcit quæ vis lit illius fententiæ: f^ov öoÄ aïKw, Si non ob aliud, ob hoc falcem Hcliodus fempcr nobis vel in manibus vel in mcmoria habend us eiret,quôd cam infigniter forenfium contentionum damna depinxeritjcui qui non credit,is dignus ell vtaudire mereatur: twnQàv cT« ô vtimaç fyva. Ncmocertè melids nominis quotités vocantur, caufiam peruidebit, amp;:in imo corde fentict, quàmisqui vcliniuriadorophagorumiudicum, vel caulTidicorum con-fertifiimas quafquc bulgas exenterantium tricisamp; cauillis lèmel autiterum cecideric liti. Sed plus làtisdel^ar amp;nbsp;Hermannis, quibusopto, vt omni patrimonioin tabulas pragmaticos amp;nbsp;iniquos indices profufo, lenili fame amp;: décrépira mendicitate, tormen-ta,quibusalios afflixerunt.expiarecogantur. Nunc igitureoexplicato,15arin Harpo-jerate vocali breui pronuntiari,amp;: diuturnæ moræ habere notationemj ad alteram fylla-bam pergamus. nobis idem ell quod aggredi rem arduam tento ; quæ vox infi- îàosv. gnem habet ac luculcntam lignificationiscaultim. Compolita enim ell ex pc amp;nbsp;ï^ogl)/ voculis duabus contrarias notiones indicantibus, quoniaro ilia id quod terræ fixum ell, hæcaltum amp;:fublimcdcfignet. Veteresîâc/pl)c/î3f amp;nbsp;/ccitra dilcrimen pro brutana-tura vlùrparuntj vndcapudLatinos Pecusàrcmanlit,amp; Veterinum à Î0e/amp;'STcring quafi dicas viclum pecoribus conllantem. Pollcriorcs Cimbri,quô homonymiam eui- »»imai. tent,Pc pro radice terræ infixadicunt;amp;: in radicum genereeas pcrexcellentiam hoc maxime nomine dignantur, quæ maxime funt cdulcs. At Î9C crafiiiis amp;nbsp;longiùs pro- ©e.' nuntiarum,pro omni bruto animal! ad hominum viétum nutriri confuetum vfurpant: quia nihil homini magis iniraicum quàm natura rat!onisexpers,13cetiam pro ini-micitia ponitur. Quod fi vox paullo tcnuiùs pronuntietur,amp;: quafi media inter longam amp;nbsp;breuem, falcinum dclignat, eo quod hac corporis parte bruris fimillimi reddamur, éc toti terrenis Ibrdibusinquincmur. Contrarium ipfi pcamp; ^cell nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;Cfamp; «Cji/

quæin conuerfione principium adlpiratum habencloco temporislongi: amp;nbsp;idquidem « ad/pir»t;» fumma ratione faClum clt. Qua: enim terræ afiiguntur,tarda funt,amp; longa voce digna: cîmbrieafrt Contra quæ à terra quicquam fubleuarc debent ,cavt fpiiitum amp;nbsp;celeritatem quart-dam tardicati contrariam habeant oportet. Hinc igiturexplje/^camp; pclong!s,fiunt cumfubit.à^ ï9q3Î)/ïgt;cf amp;nbsp;fXjj : quorum priora fignificant à terra leuare; pollremum frequens iis celeuma cft qui ad Icuiter faltandum hortantur. Vnde Ïttttoç apud Græcos.

enim nihil aliud cil quàm Icuiter falto vel làlta ; quod amp;nbsp;equo conuenit, amp;nbsp;gj wwi-f qui equum afcendic. Ijogl) idem cil quod excelfum, vox fpiricus plurimum requirens.

E E 3 Ineadem

-ocr page 70-

J4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGLYPHICORVM

In eadcm fignificatione dicimusfje ijo : led hæc frequcntius in compofitione 5r dc-riuatione, vc Ijc in öawl/ïjeuau/ get/ f)clan/fiue ödin ; amp;nbsp;Ijo in Ijonwft / pro alto animo; amp;nbsp;ïjot pro capice: de quibus in littera He, ïgt;ogÖ igitur prxeer fpiritiim à quo incipic, lirte-ram libi in fine cam accerfiuit, qua nulla magis expeólorat amp;nbsp;ex inns prætordiis anhe-lac : de qua latius fuo loco . Hæc per ichnæarn conuerfionem dcinonllrat lupreinura excellorum finem ipfum efle Bonum, «öfio enim longa vocali bontin» lignificac: qua in voce longum cempus adlpirationis vim lupplet eo quod in fine adlpiratio non ©oï- aliam habeac poceftacem,quàra vc lonum prodticac : quod videas in Ijol amp;nbsp;lol) voculis ‘ conuerlisjn quarum ilia vocalis breuis efl:,in liaclmgajquoproductumcempusadlpi-r:itionis,quæin fine eflèrricicra aliam conlbnanccm non potell, locum cencrcc. î?0QÔ igitur nos ad gfiodeducit, id eft,fummus excellorum apex ell ipltim bonum , ad quod omnia in alttim tendentia adfpirare nituntur. Cura igitur Ijog^ verbii elt, idem figni-ficatquodexalcojatque inde pc-ljogl) idem eft ac li dicatur, brutam amp;nbsp;terrenam na-turam exalto fine exalta. Quade re perlpicuum redditur, cam mentem nomenclato-ris in voculapogfifabricanda fuilfe, vc nihil aggrediendum tenrandumq. hominicen-ferec, quod delidem tardam, humi iacentem, terræqueadfixam naturamnonexal-taret ,amp; in fublime ferret. Quis dignis modisdiuinum hoc artificium explicet, quod admonitionis breuiftima vocula tomprehenfæ vtilitatcm latiffimè per omnes vitæ rationes,per oranes adionu amp;nbsp;officiorum partes Icle diftundencçnf fufficienti lermo-nisamp;elegantiaamp;vbertateperlequatur ? Nos certe ne aggredi quidem tcntabimus,co contenu futuri, quod noftro indicio huius voculæ myfterium per tranlennam eminus öa. lie oftenlum. Ec hæc quidem de fecunda fyllabar nunc ad tertiam. Ua cclcritatem indicate quiuis intclliget, qui feiet vibrationem redo moiui præmilfam vehemenciffimo irapetucierCjVt in Hermathena non vnoloco cxplicatum. Quarta fyllaba clariffima eft,quæ ex contrada per edhliplin, fine prioris vocaliselifione, idem lignificac quod ad vnum; ica vc ûa t’c nihil aliud fit, quam cito ad vnum : quæ locutio celerandi ftudio verbum fubricet, quo breuior fit amp;nbsp;expeditior. Qi od fi quintam lyllabam in Sigma intelligas, veibum habebis caudamutilatum,quo Video denotatur: verum vtci locus eft non incommodus ;ita cius appendix non eft ncceiraria,quandoquidem abru-ptiislermo maximedecetamp;exornatadmonitioncm ad cclcritatem incitantem . To-‘•tum igitur Harpocratis nomen ex l^ar ûa-»iC’c compofitum,idem lignificac, acli dicas, Din moiam trahe in bruca tua natura exaltanda; atque dum id facis, magna ce-vnum. Icritate mentis tuæ oculos ad Vnum dirige, quia videlicet iplum vnum totius altitu-dinis vertex fit lupremus. (^emadmodum enim din multumtjuc meditandum ad quot;nbsp;hanc nobis acquirendam fublimicatem, amp;nbsp;longa diuturnaque in lilcntioamp;: difciplina-rum ftudio moraopus eft,verändern adcælumeuehamurjita mox ab iplo initio mentis acies ad ipfum vnum redafcriidebet,alioquinullislaboribus, quantumuis longis, . in altum cuchenda. Fruftracnim inotiolitterarum amp;: quinqucnnali Pythagoreorum quot;nbsp;fikmtio vcHabimur, fruftra longum cempus tcrcmus,amp; tacita multorum annorum ' cÓternplationenos fatigabimuSjVt brutam noftram naturam ad fublimiatollamus,nifi principioiplum Vnum nobis pro fcopo collocauerimus, amp;; ad illudfolumomnesno-ftraidirexerirtmscogirationes. Hoc eft illud Vnum quod foliim Chriftus dixit eftene-UnrfocrAtet ccfiarium: è quo liquet, eandem clTe Harpocratis amp;nbsp;Veritatis fententiam. Cum igitur eui^reifym- jjj fcholis hoc Harpocratis lymbolum prii’ei lanigçnæ proponebant^quid aiiud indica-

• bant.quam illud quod D. Paulius ad Hebræos fcripfit, In difctplina ferfeuerate? quod * vocula Ijar defignat; cuipcgl) adiedum ,idem dicit quod Timotheus ab codera audi-' uît : Labora in omnibus: amp;, Laborafient bonus miles. Er quia arduus labor in pogl) præci-“• ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pitur, audiendus eft amp;nbsp;ille qui dixit : Indttamini l’irtutem ex alto ; vt nimirum alta ag-

* ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;greffi, abeo adiuuecriur,quem feimusnobis pattern in cælis: cuius regnum vtaducniac

■fogamus;quod amp;nbsp;primiim quærercdcbemus. Totusautem hie laboradexcelfaater-renis vehementi Ipiritu contendens, ad Vnum ipfum refetrur : amp;nbsp;fi , pro eo ac faccre \j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iubctur,perleucret, tandem ad illud quo tendit adipirat. Videquantu vnica voxcom-

ptehendacarcanorum, quantum breuiffimo compendio præceptorum exponarur I Si-inul vt terrenis relidis excellix aggrediaraur monemur, fimul vt iuftam moram in me-ditando canto molimincpræmittamus j amp;nbsp;vbi incepcrimus hæc tamalca attentate, vt in pro-

-ocr page 71-

L I B E R I t i Ti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒƒ

in propofito pcifeueremus, nee vlla re ab arduo labore deterreamnr j turn ctiarn,ne à rcdalinea aberremus,additum habemus ,vt mox à principioftudianoftraomnia ad ipCuni Vnum fefbnenc. Deinde eandem vocem ficcapere potes, vt arduum opusdebi-taamp;moraSrconftantiaaggredientiamp;rin eo perfeueranti promittac ; fieri non poflevt ad Vnum iplbm non pertingat. O beatum cerramen.'ô felicemlaborcm’ in quo is qui perdurât, certô (cit le in ipfum Icopum collimaturum. Porro vt hæc omnia ad eos maxime fpcâ;ant,qui lacris litteris Si difeiplinisad Dei cognitionem neceffiuiis initiantur; ita ad cuiufuis operis honelH aggreflionem accommodanda Hint. Omnibus cnim in rebus maioribus moliendis vcri(Timumeft,diuturnam quandam in meditandoconlu-lendoq. moram præmitti debere; amp;nbsp;vbi ea præcefleritjtum ipfum opus fic efle tentan-dum, vt animus terreno frigore difcuflbjin fublime lèlè erigat contra omnes quæoccur-rere poflunt, difficultates. Quo tarnen felicem exitum propofiti laboris Ibrtiatur, id in omnibus curandum, ne quid vel minimo tenus ab Vnodeüium feratur. Nequeenirn in toto folùm negorio return moliendarura fumma ad Vnum omnia fpedare debet, fed in lingularum etiam partium principio ftacim ad Vnum mentis oculus ell dirigen-dus,lifaulhim nobis felixq. quod agitur elfecupiamus. AddeSieo modo vocabulum tiurfocnnit exponi pofle,vtdicac,Tardam inceptionem in opcre quopiam aggrediendo tentan-doq. cclcrem elfe atq. feftinamjquod intelliges fi lyllabas lie enu meres, pogö rat/ id ell, Tarda molitioceleris. vbi elegantiflimaeft antithelis paradoxo quodam modo contraria inter fe iungens. Eandem lententiatn Cimbricælinguæ nomenclator in öaf «at. fccutuseft, dum hac voce produda pro confilio nos vtivoluit,ceUdiceret, Ad cclcrem cenfiUj in cuiufuis negorij expeditioncm nihil æquè ac conlilium vcl vtile elfe vel necelfatiumè Plurimos vidcas ex temerariafeftinarionein ipfo ftatim operis limine collabi,alios non- dts nttejpnui nihil progrelTos,maximis inuolui dilRcultatibus, amp;nbsp;vel numquam vel tardillimead exitum pt rucnire,alios etiam adeô nihil expedite, vt eo ipló,qlio ftolide amp;nbsp;fine maturo confilio artentaruntjOpprimantur. ElegantiHime amp;nbsp;verilfimè Horatius cecinits

Td' con fl 11 expen , mole ruit fua:

Fim temperutum T)y quoque ^romouent In main^.

Immenfa exemplorum infinitas, quot temeritas amp;nbsp;olim amp;: nollro hoc ætio deric ; quot fana conlîlia conferuarint, nos racete potius quam loqui iubet. Inter multa illuiltecd: illud è Romana hiltoriadeFabij Maximitarditate^maximaillaqui-dern,fcd nçceirariaVtbisexercituumquc diioriimlhluri : cui fi Minurij temeritatem conféras, mox Intelliges,quanti matura in confulcndisrebus arduis.prarparandilque niota fir æftimanda ; qu.;mquc iufto titulo Ennius Fabium celebrarit ,vnico verfu amp;nbsp;trophxura ci fabricatus Icmpiternum ,amp;i pofteris omnibus luculentiflimum modula-tus documentum, prudenti in rebus aggrediendis mora nihil ÄTe vcl falutarius vel ex-peditius ad res arduasfclici exitu finiendas. Is fic habet:

Vnw komo nobis cuniiando reflituit rem.

Qitid temeritas polfit amp;nbsp;inconfultaaudacia,Scquam breui rcstnaximas funditUseuer- TtmkitM, tat; St quam, contra facile amp;nbsp;citoquictisS: maturisconfiliis ingenrescalamitates Si rerum publicarum tuinæ aucrtantur,ctfi nullis antiquorum hiftoriisedodielFemuSjhatc tarnen tempora Si iugumgrauilTimum ccruicibusnoftrisiinpofitum fatisnos pondéré Jiio monerct, tum quorum audacia Si inconliderantia perditi fimus,tum quorum pru-1 dentia Si confiliislcruari potuilFcmus.Vtinam omnes lemper Si vbiqueinomni rerum

vcl priuararum vel publicarum aggrciFione intclligercmus prudcntilîîmum hoc no-mcnclatorisconfilium,quo ßatvocali longa pronuntiandum ex ûat brcuivoculade-riuauit ; quod dum fecit.hoc ipfum videtur mihi dixifie, confilium non aliud elfe, qnàin tardarn fcftinationem Si feflinatn tarditatem. 'Lamp;wAazxsï ,Feflina lente-, VtftiMkmi, èc mctitôlatidarur: at quanto laude dignius, confilio illud nomen dcdi(re,quod ne in-tfJiigi quidem ab origine potcft;nifi vna de tarda felbnatione Si celeri tarditatecogite-tuf : Vbi mora maturam minimequepræcocem deliberationcm fuadec,ccleritas in nominis rationc inucnta,cxpeditum Si facilem exitum pollicetur. Quod autem Cim-bricum confiÜj nomen vnica fyllaba comprehenfum confulit, confequentia quadani iiitcrprctationis non omnibus aperta, Si nefeio an ab vllo vmquara nollratium confî*

EE 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;derata.

-ocr page 72-

ƒlt;? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGLYPHICORVM

derata , illud ipfum ï)ar-pogl) rat tribus fyllabisoltendit: qua quidem nominis folutio-ne amp;nbsp;conlïderationis via Harpocratis ceiTeranon ad difcipulos tantiim liberalium ar-tium, (èd omnes mortales, quorum quidcra vllæ efTe queanc adliones, refertur;amp;: reólè explicata expenfà, ac deinde in omni officiorum genere ante oculos poiita,ingcntcm adfcrc vcilitatem, atque adeo vnaomnium hominum continet lalutem. Acccperanc Harfoerates id quidcm Æg/ptij à Luiigenis, Harpocratis fignum omnes eos qui id in pedorc fer-fHo ratioue feiu^ve pofic; vcium non intelligebant, nec nomini nec imagini aliam vim efi'e lusittc M. mo^endnat in fuaefie poteftate fitum , vt quod monitum effet, id vel négligèrent vel contemnerent, vel magni facerent amp;nbsp;amplederentur. Hine igitur partim vo-cis amp;nbsp;fymbolicæ rationis ignorantia, partim demens idolomaniæ ftndium dæmonum fraude amp;: iàcrificorura auaritia accenlum eô rem iàluberritnam pertraxit, vt nec infa-iiius quicquam, nec magis execrandum cogitari poffet. Harpocratem enim Deum fe-ccrunc,amp;: imaginem , quæ nihil aliud erat quam nota hicroglyphica,collo appende-bantjccu in hocamulctoomncm confcruandi poteftatem pnlci lanigenæ effc docuiff fent. Sed hæc communis eil omnium veterum fymbolorum clades, fiueea vocalia fuerint tantum amp;: folis nominibus indicata,fiue adfpedabilia Sc faxis incifa. Nos de pri-fcovfu Slt;: originis vehtate, non de abufii diabolico anili fuperftitione tradamus. Quando igitur Harpocratis nomen fatis ert cxplicatum , pergamus modo ad ceteras, KortuiAem quibus idem fymbolum vocatur,nomenclaturas. Inter has eil Horns,vocali prioreloigt; guiHarf0- ga; quod addo, nc cum opsç, quo terminus Si definitio fignihcatur,eadem vox putetur. trttttt. Phitarchus certc hac nominum affinitate deceptus, Ilatuit huius Dei vires in iuftis terminis rerum ponendis maxime cerni. Fateorequidem ad conlilium taciturn Si quie-tum pert-inerc , vt res de quibus deliberatur, rede definiqntur, Si confilio maxime ad certos rei cuiulque terminos perueniri; fed nego hanc cauffam effe ob quam Harpocrates Horus nuncupetur: qua tarnen in fententia rcfellcnda verbofani nolim inflituere difputationem , tum ne prolixior æquo fiam, tum ne videar apertiffimis rationibus, quas addudurus fum , Si aptiffimæ conuenientiæ, Si ardæ rcrum vocumque inter fè cognation! parum fidere voluiffe. Harpocratis admonitionem bifariam confideraui-mnsj femel vt ad difcipulos làpicntia’lludiisinitiandos propriè præcipueque fpedatet; jeerum vcæquè ad omnium negotiorum operumque aggrellionem pertinerct. Quia veto Vtrobique Si in dilcendo Si in confulendo parum domellicæ vires præftare pof-ptUatus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;audiantur,ilhc quidem dodiores, hîc autem prudcntioresjoptimè fadum

à lanigcnis, vt Harpocratem non modo in aggrediendo tardum dicetent, fed Horum etiam vocarent: quo nimirum omnes monerentur ,moram earn quæ in priore nomine denotatur, audition! maxime impend! oportere. Sicut enim verè à magillro noftro di-^uAiiieait dum cü, FiJcs exauâiiu-,ita.nonotiosè âb Ariftotelc feriptum,hanc lèntiendi faculta-fntüM. aJ disciplinas peroipiendas potiffimum rcferri.cum eo fôlodoccntis notioncs àdi-

feente velut lèmina quædam futuræ frugis excipi poffmt. Quid igitur aptius potuiffee cogitari eonomine, quoeuidentiffimèexplanatur, primariumHarpocratisofficium jÿooj. cfle,vtaudiatSi diligenter aufcultet. ÏJoojenim idemellquod audio vcl audi ; cuifi

Græcam vocum claufulam adiicias.eypoçhabcbis. Eat nunc Plutarchus,ôicum eoquil-quis velit, qnæfitum apud Graicos, ecquid fimile queat vel fèxccntefima tenus parte reperire ad Harpocratis Si Hori vcl vnionem vel cognationem de vocibus ipfis docen-dam ; quod fi peruelligarit atque ollenderit,lubenter nos ci de tcfferæ huius primordiis Si antiquisçius nomimbus cedemus. Porrô vt auditionis huius frudus maximus often-detetur, Si ollenlus inuitarct omnes, fine bonas artes difeere vel!enE,fiue fanis aliorum uarfeeratts confilüs vtijtcrtiam nomenclaturam adiecerunt, qua Harpocrates Apollo indigetatus qui A- eft. Apollo enim, 11 in duas tantiim voces lóluas compofitionem, Si poftremam fylla-bam Græcorumdicaseffeappcndicem , cum fign]ficat,qui occulta Si abdita Si in ob-Monetinter- Icufa l'pccLi latcntla fcptiltaque in lucem profert Si rcuelat. ïgt;el enim vocali longa, vc cil in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;idem Jiotatquod celo : Si ipfum quidem Cclo Latinorum ex nollra

ceio.M,are. vocc manauic, co deriuationis modo quo ex 15'art nollrati xapJ/ai* Græcos feciffe modà ^‘^®’i^gt;'’quot;-annotaui. Nec aliunde Vélo manat, adfpiratione in digamma mutata. Hincï^olan-trû Si Ipecus oblcura, Si inde Stf-fiol fine 'îlpl)-goV Si adem pris adfpirationibusad lenio-rem fÿllabaru vnioné,^ol isdiceturjqui ea quæ in occulta fpclunca dclitefcunt,reuelat.

Quôd

-ocr page 73-

o rl t»B E R ï J I-'T.J i H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J7

■Quód fi tam facilïs 5^^ cómodus Jmmo tam iuftus amp;.aeqtiüSjhiihi iudex dpt’ür,'Vt quod Veriîæ cft mihi concedat,dicam vetéribusGimbriscam in vlt;5ce.«©p,qira moóó vtimur^ ej». ooniiictudinemi pronuncrationiS fuifle ,.vt;magis yV obïcurumf quam htteraiirotiinda £iudiretur,atquc lilde fieri, vt iupctioresiGerinarii hademiSi^liif icnbanc’ptQjnpß;ratitcuf lt;©p« Sicuc igitur ab jtupctj fiucy vt nunc dicimus, ApEil'is\nomeniaecepi!tr;'amp; ficufc ■vertgt;i. Stiipcr-noftras Apcrio dedit Latinis-Jw Apollo eciam ab Mtip^rtomenclatubeiVuæ habere poteft interprecationem; vt videlicetïtup fiol idem fitqiiod recludo Ipecum, Sed quo^ we», niam mihi res 'ferè lölet cfiTe cum- morofisJiominibus , obntcntionis'quàm. veritatis^“^-amantioribuSjVixaudeotantum mihi ftimcrc,vt vei vnius.vocalis mucationem m v,o^ cibus oijgini reddendis adducam. In adipirationibus enim adem peis minus, ahlurdl quatnin iflutati.^ votalibus eirecrcdunt? verum fi quod ieselb fateri velimus,pracliuis etianj vtt vocalium inter le permiitacio, vt degentiû diuerlamp;ram dialeélis, vel deilongo Ix’culoru lapfu crebrius itiolelcens. Vtrouis. ergo modo Apollinis vocabulu ad etynaolo-^ Harpocratit giaracxaminesamp;.iHterpreteris, iseomomineomniu eritdignilhmns, qui^quaplurima è.tencbris in hieem profeit, quicjf optimasclauesamp;iicertiffimas habetad oblcutam ab- w«««/««. ditafKim reriim Ipecfi apierisndam. Vt igitur Sol, quia tenebrofum nodisanttd releratj Apollp non iniuria vocatus clb ita H'arpocrates quoqiic merito eodeih nnmine-nuncu-.patur-, propterea quàd dHituina mtditatio diligensauditiooccultam lcientiarum confilionim fpecum quàm optime recludat. Qubd fi qxiis vltimam in Apollö lvllabam de Çimbrica quoque lingua manafle dicaCj Ci Apollo denotabit id quod inregrcelFerre-mus Kitp Dol amp;oot, id eft, apei iendae fpeluncæ eaput: quæ rlotatio ci conueûicipqui prin.-ceps eft eorumoinnium qui r.es abditas hominibus reuelant. Sed quid ego me hîc Ilp perfiitiofa nimis intenpretatione’ defatigoi^cùm ca omnium fit fimpliciftiinaïquanrin

Gallicis explicaui, qua Apollo diftuS'fit quafi ?tf l)o!!cô, id ell,ab antrooblcurcrliberans. Atgt;ollinutty-Sunt cnim apud Grxcos quibus prilcum boe Apollos nomen remanfit'; nitef qtios is fuiteuiusD. Paullusfecit.métioneni..Fbr.caireergodilcriminiscaufta Apollo'proDeo, Apollos pro bomine dictum fuerit ::attamen fufpicor id laftum ratione multiplicis amp;;

,copiosè interprctationis,quam fermonisnoftri architccius perpetuôquaefiuit.Méaergo nihil refcrt, line Apollos,fine Apollodicas ,cfim vtîrumque nomen æque Deo conue-Jiiatjamp; Apollos conuerfiouem ctiarn pa.tiatur;quam vt Gallica noftra declarant,ita hîc non duco repetendum. Satis elto ihdicafiejVtrouis nomine Deum dici pofte,cum nbsp;nbsp;ab

antrocaliginofoliberetp Sc antri apcricnd,i caput fit atqueprinceps, amp;vtrouis modo re-uclator à tenebris cum aliis, turn xternis mortales liberans.Nec mirum’ propter termi-nationes linguarum proprias Sc litt'eras cognatasaliam aliam dari pofteinrerpretatio-nem,ea tenus parte qua variari poteft. Valeant igitur illi cum fuisnugis ,qui Apollinis nomen à perdendo , vel ah alia quauis Græcorum voce deriuant : ad qnos refellendos idcirco nihil adferoargumentorii,quia non putemquemquam tarn fibi Apollinem habere vel parum propitium vcl iratum,ytnon clarecernat res per lecuidentcs.Sc nullius altcriusegentcs probationis,quàm eins quam ipfa vera vocum fignificatiodemonftrat. Nemini poftbacdubium efte poteft, eorum quidem qui vcl noftræ linguae hint pcriri, Vel meæcredent interpretationi, cur Harpocrates, Sc Horus,Sc Apollo fit vocatus: nec opus eft pluribus ad id explicandum comraentariis,cuius veritas moxadprimum iefè obtutum ipla luce claritisoftendin lllud tarnen diftimulandum non eft 5 quod ,vt in alphabeto trium in vnoDeo perfonarum diligens ratio habita eft, Sc diftinftis vocibus Trini/4tit • confignata; ita Sc hîc quoque non in Haupocratis modo nomine perlyllabasexplicato, »y'/rf««»»/» fed in tribusetiam ipfius nominjbus ordine fibi fuccedentibus Trinitatis myfterium Jndicetur., Dum enim nomenclator Harpocratis lymbolo optimam diiccndrrationem dtattum. perpetuæ pofterorum memoriæ mandate vellet, acco ipló doceret, omnia mox ab initio ad Vnum teferri oporterC, noluit in nomine cius fabricando à præceptofuo aberra- *' • re. ï^ar igitur tarditatis Sc perfèuerantiæ fignu ipfi Patri eqnuenit.vtct quem’antiquum dierum Daniel vocauitjquique nec cogitanda, nedum dicenda fiEcirlorum infinitate tardauit antequam mundum crearet. Altera iyllabaIpogfi, quæ operisaggreflionem fi-gnificat, Filio conuenit ; eo quod per hunc Pater ingentem mundi machinam molitus fitatque perfeccrit. In hocenim principio creauit Deus cælum 8c terram. Tertia fyl-laba quæ tóat eft,Scceleritatemnotât ,inquammagis peribnam quadrat, quàm in

Spiricurai

-ocr page 74-

hieroglyphicorvm


y8

5. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C:* .. - ,

-1' *

Spiritnm fandum; qui ccleri fua per aquas liue materiam latione ani'mauit vniucrfa, amp;nbsp;; ad fuam vnumquodqueincitauit inotionem , Sc badenus celeritatc omnium creata-rum mentium captum oxcedcnte gt;nbsp;amp;nbsp;maiore qüàm luminis per aê'rem fit ditFufio,to-tam pormeat rerum conditarum molem omnibus prælèns motioncm viramqucfurt-dens atqneiCönferuans ? Quôd fi Harpocratis nomen ita difibluaSjVtpollrema pars fit rurfus Spiritus landi munus agnofees, cuius vt ccleritas propria efijita tota AV celeritasadvnum centendit, amp;nbsp;nos.vt oculos mentis ad vnum quam ocylfimb ver^ - tamus, incitât, (^iid in rebus adfpedabilibus ignc velocius, quid co celcniis fuïfum ad vnum apieem contendit? Cûm igiturin huiusforma ad Aportolosdcfcenderit (anduS Spiritus,-quid ni eum vclocicacis nomine honoremusIam linguæ figura adiunda ce* lcritatis indicataugmentum , quod nullum in homine membrum cclcriusfiaoucatur, nec quicquara eins tinnitu fit pcrnîcius: quod Homerus animaduertens «tx?« Trnpotv-ra ‘ frequenter iterauit. Omnisautera hæc velocitasad vnum velutipyraqiidislupremiim punclum contendit,amp; omnesaudientesamp;: lequenresvnà tapit fecum. Et hæc quidern arcana in vnico Harpocratis nomine. Iam fi tria ipfius nomina confideres,fi:atim depre-hendes Harpocratem prima lÿllaba pattern notare,qui tarde admodum æternum luuni confilium aggrclTus elt, fed vbi aggreifus femel eft, celerrimc Si dido citiùs expediuic: de quo hoc habemus in lat tis litteris ; Dtxit, ô'fnéla funt. Horus veto propriè præci-pucque filins dicetur, de quo ipfe Pater, Hic cH, inquit,mein dileHtts, ifgt;ptmaudite . Qtiod exeoetiam intcliigas ,qiiod filins vox fit amp;nbsp;verbum Partis. Voxautem ad audirionem fpedat,quam Hori nomen defignat. Tertium nomen Apollo, principem fignificanseorum quires abditas amp;reconditase tenebtis in lucem proferunt,cui pcr-lônæ potifisdabimus quàm Spiritui làndo, cuiin omm arcanarum return inquifitione, in omnibus confiliis inchoandis, de concordi omnium patrum dodrina vota faccreôC

preces fundcre (ólcmus, vti illi à quo onmis vericatisdodrina procedit, iuxta ipü'us Ve-ritatisin Euangclio tcibficationeni ’Hunc in Alphabeto fic compelJauir nomenclator, vreædcm partes idemque miiniis ei tiibueretur: quemadmodum hÏc tertio loco, ita Seillicrecenfetuijtam coxirtansamp; perpétua in omnibus prifcis lanigenarum ritibus iacrorum noininibus dodrina (èruaiur : à qua fi quid aberrcr,confcftim ie adulteii-næ monctæamp; fpurij ortus manifeltabit. Magno igiturin pretio habendus efl Granuel-lani ille, euius piduram do , Heliotropins, cum ob aiiam , tum ob banc pnnlbmùm cauflamjquód non tria modo fymbolicæfcalpturænomma exponat, fed lïcctiamex-ponac, vt iLidûm corum inter feordinem obfcruct, ac præterca tria hæcnomina vni fymbolo adlcribat ; dequibus alioqui multa in dubium potuifTent vocari. Quamuis enim Epiphanius, diligentiflîmusantiquitatis obicruator, eundem Horum Harpocra-tem effe dicat, non defuerunt tarnen quidam inter antiques, quibus placeret aliuin Hurum, alium Harpocratem fuifle: qui tarnen cémentes le recepræ iam ohm opinion! aducr(àii,qua idem Horus amp;nbsp;Harpoerates putabatutjduos Horos (omniarunt;aiterum antiquiorem,qui idcmeiret cum Apollincjalterum iuniorem,quem cundem alio nomme Harpocratem vocari docerent. Nos hæc nomina eidem tefleræ accommoda ta cernimus; tametfi id fiat diueria confiderationc , vt multa (ùnt in vno dilcipulo redè Icientiis fàpientiæque ftudiis initiando neceiraria.

S E D lam quando de nomenclatuns quædida modo funt.fufficere vidcntur,ad fabulas veniamusjcorruptiflimas lilas quidem Ægyptiorum culpa,quipcrcgrina nomina adlùam Imguam pertrahereconati,omnia hieroglyphicafoediirimisnugisamp; dementi idololatria turpiflimè contaminarunt, amp;nbsp;aliô quàm deltinata étant à lanigenis, detor-lerunt ; quorum incptias qui compendio nouifie volet, Plutarchum iibi in manus (ii-mar, taies tarnen, vt in iis quædam adhuc ventatis veftigia cernantur. Nos capita dum-

Utri

üßri- taxatobitcrattingemus.Primûmigiturillam inter Ofiridem,Ifidem Sc Horum cogna-tionem apud prilcos agnitam videmus, vt bic ab il lis occulté in matris aluo genitus di-cati. ‘ catur : quod fi nominum fignificationi amp;: veræreligioni applicate ftudeamus, necefie Hor«« ^«4 fueric,vt Hori nomen pro eo numineaccipiatur,quod illi, qui antes ad audiendadiui- , habent arredas, inuocarc confueucrunt. Et cft lanè ita, dum de lolo Horo Sc Har-pocrate loquimur, Sc nomina non fymbolis, léd fymbolorum præliditribuimns; ad Spiritum .fandum ferc rcferimtis cogitationcin ; eo quod bic lalutan diftiplinæ infun-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dendæ

-ocr page 75-

L I B E R I I r I.

dendæpræfitjtametfîalioqui primanominum notations aliarura perfönarum attribii-ta indicenCLir. Videtur crgo hæcfabula èTriadis arcanishumanæ menti inuiis ad hune modiim confida , vt æternitatem cotius diuinæ fubftantiæ aluum nominarinc, àqua Dei nomen de Cimbrico fermone fadum eft. ^r clu enim idem nobis fjgnificat quod Latinis Ipfa æcernitas diceietur ; vnde contradione per prioris vocalis edhlipfin fada, ecw. îD’eto nobis componicur, vox à qua Deus Latinis, amp;nbsp;Qibç Grxcis deriuatur. Quoniam igitur æternicas diuina eft fubftantia fiue eflentia, tres in monade complexa hypofta-leSjfinxeruntOfiridcm amp;: Ifidem in ipiius aluo adhuc conliftentes, tanta inter feamo-ris vi flagrafte, vt fe complexi Horum generaiint. Quo autem omnia humanis rebus fimilitudine quadam compararent, amp;quæ omni noftra notioneôc omnibus nomini-businfinito fpatio funt fuperiora , ea vocibus vfitatis aliquo faltem modo datent co-gnofeenda, patrem etiam amp;nbsp;matrem addiderunt. Ipfam enim æternicatem Cronum crontu.

patrem vocarunt; Æternitatis verô rationem, qua omnia compleditur amp;C. omnia ad fè trahit, Rheam. Ge enim idem nobis eft quod ratio , dum vt nomen vfurpatur; dum verô vt verbum, idem eft quod paro, Quia verô infans in vtero paratur, rationis (ùm-mæ amp;nbsp;æternse omnia in fe complexe amp;nbsp;parantis nomen matri contulcrunt. Quid autem eft hæc diuinæ rationis præparatio aliud, quàm efficientia ipfius patris; qua ilia quæ créât, fibi quadam tenus accommodât amp;nbsp;alligat, amp;nbsp;iis ipfius Vnius rationem impertitî lüe enim nihil aliud eft, quàm vehemens motio ad ipfum Vnum ; qua omnia ad ipfum Vnum quodammodo vibrantur. Hinc igitur Rea, fiue moreGræco Rhea. à €ron dicitur, quafi «ïTar-ron/ id eft, eius quod cariffimura eft omnibus rotunditas fiue “ ‘ rotundusdecurfus: quæ vera eftdeferiptio æternitatis, cuius amoreducuntur omnia, quando nihil omnibus carius, quàm vt fint fèmpiterna. Sicut enim «Eto ipfam Vnius latitudinem amp;nbsp;durationem infinitam notât ; ita lt;2tron perennem eius decurfum, cuius amore rapiuntur omnia. Quoniam igitur fuiipfius amore perpetuô in fe récurrente Deus omnia créât, Croni nomen aptum putarunt lanigenæad patris notionem expli-candam. Et quia eo ipfo quo omnia quæ créât fibi ipfi vnit ,0e matriapplicarunt; quod non aliud eft quàm fi dicas, Antiquum dierum elfe patrem vniuerlôrum^Sapientiam verô omnium efie matrem. In eadem igitur amp;nbsp;vna diuina efientia patris amp;nbsp;matris fimi- Demi» un/t litudo quædam inuenitur, iuxtaillud Orphicum: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tiaqÛiwâaM

lupiter dr mas eH jemina neÇc'tA mortis: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;h»het fatru

amp; quia in hac vnitate tres lunt perfonæ fiue hypoftafes, amp;nbsp;quia Spiritus fandus ab an« tiquo dierum amp;nbsp;à fapientia procedit, veritatem fabula velarunt, qua Spiritus (àndus ' ab Ofiride ôd Ifide fe mutuo amore complexis, genitus diceretur. lanigenæ Apollinis potiiis nomine hoc loco vfuri fuiflent, nifi feiuifient ab Hori ore Apollinem procedere, amp;nbsp;nomen Hori pro eo etiam accipi poflcjqui præfidio fuo omnem diiciplinam auribus inftillandam tuetur-,atqueadeô ipiemet inftillat ,ab Ofiride amp;nbsp;Ifide in eftentiæ vnitate procédons. Addiderunt amp;c illud, vnà cum Ofiride vocem exftitifle; qua diceretur, Vni-uerfi totius dominus in lucem procedit : quod non aliud iis fignificat qui veritatem agnolcunt, quàm patri Ofiridi coæternum efie Verbum fiue Vocem, per quam Deus fiue Ofiris, id eft. Dominus nofter omnia creauit : cui efirn addunt iplam lucem, Spiri-tum ländum indicant, quo verbum omnia illuftratactuetur. Ofiris igitur vox amp;nbsp;lux idem lignant quod Ofiris, lfisamp; Horus. Atque hinc illud eft quôdoculorum Hori ge-nitura quoque celebretur : quoin ritu Horum amp;nbsp;ipfius oculoshabes diftindos,quafi Horus proprie filius fit, amp;nbsp;eiusluxfiue oculi Spiritus fandus. Quôd autem fapientia, in qua Deus omnia vt in principio creauit, Rea vocetur, id valde conueniens eft noftra-ti locutionijin qua ôc rationem fignificat,quæ fapientiæ æquè ac voci conuenit, pro-pterea quod ßcetiam idem fit quod paro: amp;C quia Deus omnia dicendo parat,ßr pro loquor fiue ratiocinor vfurpatur ; quod alij öeöcn paragogicôsdicunt, iuxtà atque pro ratione quoque ücöen plerique pronuntiant. Neque igitur longe aberrarunc,qui Ifidem ßebe«. lapientiam efie ftaruerunt ; quamuis in nomine ad Græcos fontes referendo nihil lani dixerint. Illud certèadlinguam noftram bene quad rat, quôd in Ofiride Domini amp;: Re- ofiru quid gis vniuerlbrum agnouerint dignitatem, ciim eavoce Dominus nofter fignificetur:•^ƒ”^^^^^’^ vel fi poftremam fyllabam Cimbricam quoque efie veils, quod equidem malira, quo- go.

niam

-ocr page 76-

go nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HI EÏR' OGLYTHrCORVM

niameadem fitin Ifis, Ofiris; idem fuerit ac fl dicaSjNoftcr dominus eft. Atqueharc oßridi, infi- nominisnotatio teflerae flue inflgni Oflridis egregie conuenit,quod feeptrum craccum gnejmeteßi- oculojquOfum illud poteftatcm filium , hoc lucem amp;nbsp;Spiritum fandum denotabau Quoniam veto Oflris à noftra voce nonnihil deHexit, origo eius examinanda, quæ eft »©ufmjß. quod nomen fl per veftigia retro legas habebis Sirefno : quod ruilus duobus modis diuidi poteft, vel vt fit .èt-rejS-no, quo denocatur vilus ad credionem flue ad afTurgendum neceftarius; flue viflisad’erigendum aflurgendumqueinuitat; vel vt (olu-tio fiat in ^i-rc-fno/qua dicitur vifus'præparat malum vel pCrucrfum v Cælorum enim obtutu præparanturperuerfl noftrPanimi, vt Deum eflecogitent, amp;eius poteftateSc ordinem agnolcant. Vidcmus ergoin ichnæa Oflridis cóuerfione oculum dr Iceptrum, amp;nbsp;præterea quem hæc vfum nobis pn^beant. Oculus vjfum confci t. Iceptrum nos al-■gt; futgere cogit, amp;nbsp;ad fupremura bonorum inuitatvt rem nobis neccftariamjamp; hæciplâ peruerfosamp; malos noftros animos præparantadlàlutem. Quicquid cnim in nobis boni eft, à Deo eftjquicquid proprie noftrum eft, malum eft: quod nomenclator in Cnsi/ quo Nos amp;nbsp;Noftrum denotatur, manifeftauit, quafl diccret, Vis fcire quid noftrum fir;

^gt;110. fcdiper veftigia, amp;: inking ƒ ^noinuenies. Ablt;tt)sijs Lacini Nos per metathefim fece-hâbeaa^L» Tuot- Scd hæc fpiftuiiî codiccm poftularcnt- Nobis ad reliquapergendum. Quoniam igitur Ofirispatcreft vniuer(órum,fa{cinumcifemperere(ftum tribucrunt,indefeflam vim dénotantes. Finxerunt deinde Typhonem Oro, liîdi Ofiridi aduerlà-ruiiad»ir/a-tiumi Oro item id tribuunt quidam qüod Typhonem caftrarit. His infana addunt, amp;nbsp;nw. gjj varia amp;nbsp;infinita, nec ordine vllo aut ratione cohærentia, pro eo arque quifque vcl hoc, vel illuddehorum nomitîum fignificatione lomniauit. Nobis lâtiscfto voces in-tellexifle , amp;; ex his viam præmonftraftc ad prilcam veritatem needum mendaciiscou-taminatam.lt;î?'nf-ficcr-i!S in Oflris mutatû elle dixi,vtex «2 longa crebrô fit I longum,vc de IrideSô Liliisin Francorum inflgnibus meminitradidifle. Quod autem fabulantur Ifldem phylaifterium alTumfllTe Vt Horum féliciter pareret, ex eovidetur originem lumfine,quôd fiflus humananacuram aftumpturuseffet,quæ vera foret humani generis euftodia; amp;nbsp;qua affumta audiendus effet, ac Spiritum landum hominibus daturus. lam Typhon cacodæmon eft,ira didus, quod hominum genus femper fruftrari cone-Tffgt;honii tur,atqucimpedircquü minùsadfcendat amp;:intclligat veritatem. ïjctitpôon/fiue îjEtop B^Vfiucctiam ï^ctaiipfionidem eft acfidicas. Id quod nos defraudatlupernis amp;: aper-

-Oi». ris. Hinc more noftro Tuphon?. lt;©penim vtrumque fignat, (upra videlicetacrelera-tum. Hinc Hori amp;nbsp;Typhonis pugna . Horus enim A polio eft, ea quæ occulta funt re-cludens, amp;nbsp;nobis fpecum aperiens : Typhon contra nos impediens arque defraudans, ne Apollo nobis recondita reuelet , accaliginoflim antrum recludat. In Apollinis nomine ex'?tup 3£feruatur, in Typhonis pofterior diphthong! parsremanfit. Sed hæc nc niraisanguftisfpatiisincluferim vèreor, amp;c idcirco huic Typhonis omnia perturbantis confiderationi immorabor. Iplum certe nomen nobis apertum, nec vllam cladem no-«np. tariidignam pörpeffumjeo quod non aup tantfim,fedop amp;nbsp;pp etiam variantibusdiale-■©P- nbsp;nbsp;nbsp;dis in eadem fignificatione dicatur. ^rt up-fion igitur 'STirpIjoit dedit, quod Græci Ty-

phon , non aliter qtiàm f^vucta pro Mugio,amp;: fimilia pro fimilibus Icnbunt. Quia veto lt;Op duo notât, quorum alterum tantundem valet quantum lurlum amp;:lupcrnè;alte-rum apertum fignificat, quod fiiperiora aperta fint,inferiora anguftis {paths conclula, Typhimeacii. Typhon tam latam nobis fraudem indicabit amp;nbsp;fruftrationem , quam late ipfius ©p fl-eSi. gnificatio patebit, Diàbolus igitur dum primùmfeiplè perinuidiam amp;nbsp;fiiperbiam cælo fraudauit, loco omnium fupremo,verè poterat Typhon vocari: deinde cflm efclici fta-tu Adarnum dciecitad mortalem miferiam , rurfus Typhon meruit dici : nec minus niinc amp;nbsp;{emperdum fraudibus fuis amp;nbsp;rctihus nos impedit, quo minus (urfum quea-muscuolare. Præterea quando nos femper ab illisarcct quæ infiniiis (paths patent, his

• •‘j'tcrrenis perpetuoincludens, poteft amp;nbsp;hac rurfus ratione Typhon nuncupari, quodiis nos defrauder quæ Deus nobis aperta effe voluit amp;nbsp;peruia. Deus enim cælum nobis rcclufltj hie molitur vt nosinlidiis fuis irretitosab eo proculexcludat. Hie igitur illeclt 1 perpetuus Oflridis in nobis hoftis, qui femper diligentilFime inueftigat, ecquanoftri parte cxiguaadhuc diuinæ rmaginis fcintilla reftet,vt eâ protinus iuuadac,Si variis per-* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;turbatio-

-ocr page 77-

LIBER. lilt.

st

turbationibusamp;animi morbis diflîpet, ac tandem penitus extinguac. Typhon igitur hoc modo in genus humanum gralTans, Ofiridem hue verum Dei cultum in varias amp;nbsp;infan as diftrahens fuperftiriones, hoc effecic fraudibus fuis, vt fapientia amp;nbsp;prouidcn-tia diyina, occulta amp;nbsp;incognita via cuniculos aduerfus hanc dæmoniacam cyranni- ” ■'i, dem molirerur èc vim fuam mafculam tandem in Nilum deiici permitteret, id eft, quot;nbsp;'* Verbum (num, per quod omnia creauit, humanæ naturæ vniret. Nilus nomen eft lani- * genarum,quo id vocatur,quod nouitatem inducit. Ægypti igitur flumini terrain quot-annis renouanti hoc nomen dederunt : amp;nbsp;quia caro , in quam verbum demiflum eft, toti mundo nouam facicm induxit, finxerunt prifci Ofiridis tefticulosin Nilum deie-öos, id eft, in id quo nouitas adduceretur. N^Aoçenim ex N« fit, quo nouum notatur, un.

Ä£?, quod idem eft quod duco. Quod fi propiris ad fluminis amp;nbsp;hominis naturam nomen quadrate velis,liccbitdicere, Nilum quafij^i-knuvocari, quo nouaargilladeno-tatur, propterea quod quotannis nouam argillam line cœnofam amp;nbsp;pinguem terram in-uehat. Sic Verbum fine Oliridis mafcula vis in Nilum demifla diceretur cade caufla, quod Chriftus non noua modo argil la eflet, fed vetus etiam veteris Adami lutum nouaret ,amp; eins antiquum amp;nbsp;aridum iqualorem nona pinguedine, effetam fterihta-tem nouafcracitate commiitarec. Ifis igitur, fine lapientia diuina,inftituit, vtad huios nouæ generationis futuræ fignificationem feftum cclebraretur , amp;: Phalli circumferre-tur figura. Sed hæc omnia Typhon in rem fuam verrit,amp; in fœda^s turpirudincs detot-fit;nec ab eo deftitit, dum Horus Dei filius cum deuicit, amp;nbsp;per Apollinem fuum flue Spiritum omncm aperuit veritatem , amp;nbsp;vincula quibus Typhon nos à cxlo diftinebatj abrupit. His nominibusita explicaris,clara funt omnia amp;nbsp;veritaticonionaquæ de Horn Typhone dicuntur. Veriim rjtiia non foliitn dæmon nos decipit atque Fallit, amp;nbsp;ne ad lumen veritatisadfcendamus impedit; fed caro etiam amp;,eorruptus nofter Adam; fypho» tar-faâum eft vt Typhonis nomen pro vitiata noftra natura frequenter viurpetur : quia Horus per ipiritum oris fui hanc ad fe trahit, fit vt Horus magneti, animus nofter cor- au. ruptus ferro comparetut; non aliter atque Orpheus iaxa modulatione ftia traxifle nar-ratur. Horus enim ab audiendo didus, vti Orpheus ab auribus moderandis, amp;nbsp;iis quæ audienda cuique funt com ponendis. Fides autem in lefum Chriftum filium Dei, quern audrre iubemur, auribus inftillatur a dodoribus, amp;nbsp;fandalermonis horum effi-cacitate baud fecus trahimur, atque ab Hercule quopiam Gallicojcuius fabula ad hanc ipfam veritatem,omnesad (eipiritufuorapientem,refeitut;vtad primam omnis veri lermonis idcam. Atque hæc quidem omnia,quæ de Harpocrate amp;nbsp;Horo amp;nbsp;Apolline dicuntur fymbolo denotantur, vt vera hint, dum adquoiuis difcipulosamp; quofuis “ veritatis dodoresaccommodantur, ita multo magis in præftantiflimum dodoris exemplar quadrant, citra cuius opem , fubfidium amp;: gratiam nihil nec difeerenee doccre poflumus hominum animisialurare. Ne miretur êrgo quifquam,dum fymbolum fura^ misapplicamus,quando quæ vera funt nufquam veriora funt quam in fuis idcis • amp;: certè itafemperin prifeis teflcrisamp;: nominibus eft veriandum, vt eorum fignificatioin fummis examinetur,in quibus nifi firmaratione fubfiftat, fruftraeius veritatem infe-rioribus applicarc nitemiir. Nec quiiquam ofFendi debet,dum religionis myfteria pri- VitMisJiut feis fymbolis nominibus adicribuntur, quafifacra profanis polluantur. Idem enim Ipiritus vetercs ill os Sethinos amp;nbsp;ante amp;nbsp;poft diluuium duxit, qui multis poft feculis gienis myfit-Apoftolos rexit, amp;nbsp;hadenus Ecclefiam Iriam gubernat. Quid mirum igitur, fi primo primæ linguæ audori æternæ veritatis arcana ab hoc infpirata dicam , vt-eaidoneis artificiofis nominibus confecraret, amp;nbsp;iisvtpote monumentispercnnibusadpoftcros ^«4« tranfmitteret, quo tandem ex horum amp;nbsp;legis veteris amp;nbsp;euangelicæ dodrinæ collatione quot;^yphoni te~ perpetuus ab initio mundi veritatis amp;nbsp;religionis confenfus concurs in omnibus vnio ^ga“ur‘amfû. cognofcerctur, ab iis penes quos hæc lingua manfiflet ? Quoniam veto ad Typhonem tauiffi. infirmandum eiufque vires frangendas nihil Apollinis omnia reuelantis lïiunere po-tentius, finxerunt antiqui,Horum refticulos Typhoniamputafle. Tefticulosad maicu- notabantvt-1am vim notandam veteres vfurparunt, amp;nbsp;dum Ithyphallos pingebant, generandi fi-guificabantfacultatem; non earn modo qua quid creator, fedillam etiam qua mentes iMuitefi-formantur ac docentur: amp;nbsp;hanc quidem tanto potentiûs,quanto intelligentia corpori

F F ptæftat.

-ocr page 78-

HIEROGLYPHICORVM

præftat. Quamüis au tem lïgna primüm fummoconueniant, inde tarnen per fimili-tudines efficaces adinferiora defccndiint;amp;: idcirco vbicumque Ithyphallus cernitiir, generatiönisvis indicatur, fiue illaad mentem, fine ad corpus, fiue adl’ummum opi-pWi nvta- 5cem,fiueadeius miniftros debeat referri. Et hæcquidcm prima eft proxitna Phalli notatio.’ cui amp;nbsp;altera indiuidua tomes adhæret. Cûm enim eiufdem fit regere amp;nbsp;do-eere pofte gt;nbsp;exconlèquentiade virili membrointelligitur.eum cui id cribuitur.gubcr-nandiquoque amp;ducendi iusefteab ipfa natura tributum : quod vocibus noftratibus ftgnificantiùs indicatur^apud quos vir virile membrum à ducendo nomen habent;

lt;ut amp;nbsp;terticulus «Culnuncupatus votum videturindicare, quo homincsoptent.vtisad re-gendi euftodiendique populi veniat dignitatem ; amp;nbsp;ichnæa fui conuerftone aperté de-monftrat felix fauftum imperium illud folum efte, qubd tefticulus adminiftrar. Quamobrem ft hæc corporis pars cuipiam dicatur exlcda , intelligcre oportet ei non mafeuläs tantum vires, fed gubernandi quoque regendique prxcifam efte potefta-tem: amp;nbsp;ad hune modum illud dcTvphone caftratointtlligi, vtnimirum lignificctur regnum ipfi ab Horo ademptum ,totafque ipfius vires fradas amp;nbsp;pcftumdatas fuilfe; quod turn contigit, ciîm Chriftus verus Horus, amp;nbsp;idem verus Hercules, id eft, totius vniuerfitatis mafculum robur magnum draconem in cruce dcuicit. Verumcnimue--rô dum hoemodovel de Horo vel deHarpocrateloquimur, fermonem noftrum de Mumineipfo amp;nbsp;prælide veræreligionis, cuius difeendæ imaginem fÿmbolum propos Dit, capcreneceftceft. Deum enim frequenter ab eonuncupamus, cuius nobisgra-ttiam concedit : qua ratione Harpocrates dicetur, quia nobis largitur , vt qua;Har-pocratis fymbolo notantur, ea amp;nbsp;intelligamus amp;rcaplè præftemus. Vel le Harpocra-tem Deus præftat, dum æternum fuum confilii^ Harpocratico more exfequitur. Suntenim in mentediuinaomnium eorum quæ redaratione proceduntidcæ iempi-ternæ, à quibus adinferioralîmilitudines trino progreftti funduntur. de quibusla-tidsin Daleth agemus. Horus autem vocaripoteft ,quód amp;ipfèuosaudiat, amp;: uobis dec veriucis audiendæ facultacem.

4 . t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

LIBER

-ocr page 79-

o M I N I BV s ergolt;amp; fabulis fie fatis explicatis, reliquum efl: vide* re,an fignum Harpocratis afpedabile vocali ipfius fymbolo concorder, arque an alrerum alterius nobis ofFerat intelligenriam amp;nbsp;inter-pretarionem. Abfurdifiimum enim eflet figuras hieroglyphicas facris nominibus diflidere , vel cum iis aut parum aut nihil habere catia. cognationis. Priore igitur loco Heliorropij fcalpturam explicabo, quód ea fimplicior fit, amp;: minus quam alrera effigies ex a re fufa va-rietacis oftendar; amp;nbsp;quiavrrique commune eft quod fedcat amp;: digitum on applicet, de his notis pniis agendu. Scio apudÆgypriosgeminum Hori natalem in fabulis ffiifie;^’^.”'*^'^^-alterum perfedi,amp; toto corpore integri; alterum imperfedi,amp;i parte corporis inferiore mutili,amp;adeundum impotentis: quod quamuis adduplicem filij genituram videatur rcferri;amp;: illam qualacu ærerno pater filium gignit alteram qua verbum caro fadu eft, amp;nbsp;mortalcm mancam amp;nbsp;multis modis claudam induit naturara , nos tarnen in eoexponendodiutiusnon morabimur^eo quodcüm ex his quædida funt fdtisperfpi-cuum reddatur.rnodó dumtaxat fit indicatum-, turn hoe nomine pro fymbolo dilcendl auidis proponi confueto malimus vti.quam ad fublimia illa euolare,in quibuscontem-plandis nullus exitusreperiretur. Trahererenim mox quadam fabularum catena ad Vulcani lapfum amp;: claudicationem; amp;nbsp;adamantinum illud rete quo Venus Marti con-nexa fuifle narratur, enodare cogererjn quo plus quam in ipfo opere quod lulcepimus agendum, laborisefter. Omittam igitur hanc mancam fupremi Hori natuiam .quam afliimpfit vtnos in vmbramortis amp;nbsp;profundo a^ternæcaliginisbarathro iacenteserige* ret,ac grcftiiseius compotes redderet,quoin cæleftem patriam redire poftemuS.Omir-tam ctiam fummum illud filentium quovfuseft Horus inTyphonefallendo : needi-carade tarditate, heu nimium longa patribus in Tartar! limbo iaccntibus, qua Deus vfus eft in arcano hoe maximoconfilioaggrediendo. Ha:c enim amp;: id genus alia eo-dem pertinentiavelnimis tenuiter exponenda nobiseftent,vel plus temporis,plus do-ôrinæ.plus eloquétiæ,quàm noftra præftarequeat ieiunitas.defiderarét Scioequidcm in his (upremum verticem efte omnium myfterioru, ad quæ cognofeenda omnis diici-plina tenderedebet;atque adeo omniaquæ hoc fymbolo denotantur,ad hunc icopum collimare; veriim nos.vt modo diximus, nolumus pennis noftris altius actolli,ne hque-fada ingenij noftri cera, cum Icaro in pelagus aliquodignorantix amp;nbsp;vagos diueriarum dubitationum fludus incidamus. Satis nobis eftoea velut indice quodam Mercuriali eminus oftendifte, iis quibus Horus benigniore affulfit aura.materiam fuppeditaife; non copiolam modo amp;: vberem , fed digniffimam etiam iapientia eloquentiffima, amp;nbsp;eloquentia (apientiffiraa. Nos humiles humiliora crademus, amp;nbsp;fedentariam pufionis noftri vitam ad Harpocratis nomen, vtpollicitifumus, quadrate doceamus. Qui ï^ar fonat,cardare iubet ac perfeuerare. Atqui nulla corporis forma aptior eft diuturnæ mo-ræ.quàm fi quis ledeat;eo quod (edendo minimu defatigemur, Quamobrequi quam ^^rfccrMit diutiffime velitinrequapiam pericuerare,ei nemo non fuadebitvt fecomponatquam 'jfó»*-cómodiffimèpoteftad fedendum. Nonne in Latinoru conlùetudine videmus ciTe, vc Sedere pro morari ponat? iuxta quam Cicero malitia pelagr detentus,dixit le Corcyrac federe; amp;nbsp;T. Liuius Poenos ad Trebiam fedifte narrat;eo quod diu illic commorati effent. Sed quid exem plis opus eft ? An non affiduus inde dicitur, qui diu ineadem re verfatur, quod ei videatur affidere i lam quorfum fclfio potiffimum conducac ,comi- neftineamh tiorum apud Chriftianos vniuerfalium feffiones fatis declarant.Sedetur enim maximè ad confilium de rebus arduis capiendum, vtVirgilius cecinit: Cel[a fèdet AEolas arèe. sedetur ad iuxta aram fedeam, nbsp;nbsp;dabomelioraconÇilia. Hine fenatorum apud

manos curulcs (ellæ,vt nimirura in iis fedentes confilia capcrent tranquilliora amp;aptio-ra ad res ftabiliendas amp;nbsp;diu conferuandas. Eft autem Sedeo ab origine noftratis liuguæ, sedea v»tit in qua^êet idem eft quod colloco,amp; ^it idem quod Sedeo: quorum vtrumque ichnæa conuerfione monftrat omne feffionem ad ipfum Ens refcrri oportere .quod quid aliud eft,quam nobis propterca fedendum efle , vt in Entis amp;nbsp;vcricontcmplatione fumma

FF a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tranquih

-ocr page 80-

^4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hieroglyphicorvm

fit. tranquillicate verfêmur. Porro fit à/quod eft dicebac ; hoc à vehementi fibi-«». lo ad Vnum omnia ferente, à quo «ÊjS/ quodiEft fignificat, gignitur : qua de re in Sena-rio,qui ^esi dicitur, latids. Deus ergo dicendo vniuerfa collocat,^^ ad hoc federe facit, vt ad Eft feratur ; quod noftra lingua dicimus lt;c css, amp;nbsp;elilione vocalis prioris lt;’c!ö : amp;nbsp;y*®' fimiliter è ^tt redimus ad lt;tss ,quod idem fignificat ac Lacmus dicereta feflîone ad Ens. Græci à^ctiS fecerût,fibilo in Spiritû mutato^cuius verbi deriuationibus vtu-tur. Ipià igitur vera verbi fedeo ratione de noftræ linguæ principiis petita clarè doce-mur, quisfummusfît SiC excellcntiftimus fèflîonis fruâus ,amp; quo dcccatamp;oporteat omnem humanam tendere feflionem. Qjjid dixi humanam ? Num angelis alia de caufta throni adfcribuntur,quàm quod in iisæternum fcdenteSjVt poétæ moreloquar, Dei faciem femperintueantur, atqueex hoc beatiftîmo obtutu fuauiflima fuprema perfruantur voluprace ? Cuinon lederet animo cum illis fedentibus æterna quiefeere feffione ? Sedeamus igitur in hac vita,vtin illis tandem cæleftibus thronis lèftione fruamur lempîterna, id eft,omnia noftra ftudia afliduè ad ipfum Ens in hoc murdo referantur ,quo poft hanc perituram vitam in Entis contemplatione nulla vi amplius abrumpenda pcrperuôquielcamus. Hæceft ilia beatiflimaleflio,qua Dominus nofter lefus Chriftus fedet ad dexteram patris, cui nifi vniamur amp;: in vnum corpus coalefca-mus,numqua poterimus ad dextrâ patris noftri qui in cælis eft, federe: quæ nihil aliud eft, quam fons fempiternæ vitæ, è quo ad omnes vita deriuatur amp;: emanat : cui aflîdere idem eft quod vitam continuo haurire, amp;nbsp;eius aftîduo hauftu fempiterna arabrofiare-pleri. Quo igitur hanc nobis Deus concédât feftîonem , amp;nbsp;perenni nos diuini neâaris featurigine inebriet, Domino noftro,qui verus homo ad dextram patris ledct, fide, fpe amp;caritate vniamur;quâdo per nullum alium polTumusad hancadljîirare fuauiflîmam quietem. Adhancvtcertamnobisviamftruamus,à tenerisannis leflioni adfucfcere debemus,amp;: Harpocratem puellûadhuc intueri,amp;cogitate in iis nos pofte diutiftimèamp;: Puerilü for- facillimè pcrdurare,in quibusà primis annisfuerimuseducati.Tenella enim hæc Har-fcn» nlr/o- pocratis ætas commonefacit, dum ea quæ ad falutem noftram nbsp;nbsp;veram vitam faciunc

erati. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dilcerfe volumus,amp; in eorum meditatione perlèucrare,nos pueros effici debere.Talem

fe præftitit Magdalena, licet iam ætate proueäior,dum ad pedes Chrifti in domo Mat-thæ federet, ad vitæ verbum audiendum . Tales fepræbuerunt omnes quotquotvm-quam cum frutftu falutari fe dilèiplinæ dediderunt ; amp;: nifi tales perduralîent, fruftra apud præceptorem fediftent. Sic enim nos ipfe Chriftusdocuit, nifiefficiamur paruu-lis fimiles,non intraturos nos in regnum cælorum: ad quod eftrn omnis dodrina referri debcat, valdeconueniencer veritati Harpocrates idonei difeipuli exemplar tenellum refert pulionem.Et vt hocquidem ad lummiftamanimi humilitatem fpedat,quæomnibus Chrifti dilcipulis eft neceftaria • ita ipfum etiam primæ ætatis exordium diuinæ Puerorüani. legi addilcendæ dedicate oportcbit,fi iuxta Dei in Deutetonomiopræceptum'vitæra-difiifU tiones conftituere velimus.

facioret nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Çemd cfi imhutA recens, feruabit odorem Tefla dtu.

troueaioru. Et veto fi cancs docere velis, à prima ftatim ætate docendi funt; amp;nbsp;quid tu doceas tanti refert, vt in eo quid turn docueris conftanter perfeuerent : quod Spartanis fuis Lycurgus duobus catulis,altero ad patinam ,alrero ad leporem conlcdandum inftituto ad oculum demonftrauit. Quanto igitur figilla facilius molli ceræ imprimuntur quàni plumbo aut ahis corporibus duris jtanto tener puerorum animus ad omnem difcipli-nam amp;nbsp;viitutem fufeipiendam aptior eft, quam eoru qui iam longa rufticitate amp;nbsp;crafta ignorantia obduruetunt. Quainobrem puerorum animiseafuntinftillandapræcepta, quorum duâu iam mox à teneris vnguiculis reâà tendant ad veram vitæ felicitatem; amp;in iis omnibus quæ ad hanc referuntur fie adfiicfcant ,vt ab iis recedcre infuaue amp;: moleftum;in iis manere dulce amp;amœnumexiftiment. Qiii leniores iam funt vt diffi-ciliiis erudiuntur; ira facillimè ad priftina vitia rclabuntur,amp; non fere in iis quætardiùs condocefadi func,perfeuerant. 4gt;at itaque prima in Harpocratis nomine lyllabanulla melius figura exprimi potuit,quam pucrilifeftione;quæ aptifTiraa cftaddurandum,amp;: in iis immorandum ad quæ lèftîonem omnem referri oportcre,primi verbi Sedeo natales ichnæa conuerfione docuerunt, Seftionem autem ad animum pertinere, eiq. ne-ceftariam eftc ad feientiarfi pcrceptionem, Ariftoceles etiam tradit,oftendens animum

varia

-ocr page 81-

t I B E R V.

vario perturbationum fluólu inquictum non ante ad difcendum fieri idoneum ■, quam DiCcere •volé-tumultus fedetur, Vt cnim imagines invndis commocisintegræ cófiftcre non pofTunti ‘‘’T

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aebere pert fit*

itanec notiones rerum in animo perturbato :amp; veroqui lic agnatur vcluti procellis quibnfdam, non (ólüm tranquilliis non ellad intcgram rerum notitiam accipiendam, fed ne finis quidem eH:,auc liber. Qui enim vel auai icia,velambitione,vel libidine, vel ira, vel fimilialiquo morbo vexatur ,eum niillopado liberum dicas ;fed pcfTimafcrui-tuteamp;; pkisquàm tyrannica prefluni. Tyrannus licet corpus affligereamp;cruciare pofiïtj i ,’• gt;nbsp;in animum tarnen nullum ius habet:quod multorum tormcnta, præfèrtim Chriftia-norum,luculentisamp; illudribusexcinplis toti mundo probaiierunt : at vitiorum domi-nattisin animum carnificinamfoam exercer,amp;: intusin ipfis vifcerum penerralibusdéfinit ; tanto grauiorem adferens fèriiitutem , quanto animuscorpori antecellit. Hanc igirur doinefticam tyrannidcm expellas oportet,fi animi tranquillitate ad fcientiaspcr-cipiendas neceifaria perfrui velis : nec ante idoneus difciplinislueris, quàm hoc mifèr-rimæ amp;nbsp;turpiflimæ feruitutisiugum cxcolferis, amp;nbsp;te totû in earn afierueris libertatem,à qua liberales artes nomen fibi vindicarunt. Errat enim fi quis aliud fèruituris genus li-betalibus arribus credit opponi ; cùm nihil vetuerit quo miniîs vel Socrates in carcere, vel Epiâetus in fèruitute animum habuerit liberum atq. ab omni negotiorum rurba

- f'edatum. Acquemadmodum hæc veraeft libcrtasquæ animi cullodir tranquillitatem;

ira otium illud à quo liberales artes difeentium diatribæ.fcholæ vocantur, ab animo negotiorum turbasexcludatnecefle eft. Mirum eft quàm omnes raortalesotij fint eu- otiumèmnti pidi,amp;quàm rurfusipii fibi fexcentas negotiorum turbasaccerlanc. Magnis laboribus amp;nbsp;difeurfibus diuitiæ quæruntur Sc parantur, quo iis otium ali fuftinerit]ue polfic. At dum his nimium incumbimus,iSi nihil fatis efteducimus, non otium modô procul ab-ercemus.féd totam etiam negotiis impendimusætatcm,amp;illofcmpercaremusquo ftudia noftra omnia f’peólabunt. Sed quid eft friiftrari,amp; fruftrà plurimum laboris (ub-ire? hoc ipftim cft fruftrari.perpctuô materiam otio comparare, amp;nbsp;numquam ad otiuni peruenire. Elegantiftimam nobis oden Horurius cecinir, qua has ftohdas curas, tSó fru-ftrafùf'cipi confuetas procul ablegauitjamp;ilongum valere iulEt:

Ottum Diuos rogat in patenti

Prenßa AEg£o : fimul atra nubes

Condidit Lun am ,netjHe cer ta fulgent

Sidéra nautdi

Otium hello fur io fa T hrac^. Otium Medipharetra decori Grol^he, non gemmis neqiie purpura nale nee auro.

Non enim gazx neque confularis SUmmouet liSlor miferos tumultu4 CAÏentis, amp;nbsp;curxslaqueata circum T ecla volantes i

Viuitur paruo bene, cuipaternum Splendet inmenfatenut falinum: Nee leues fomnos timor aut cupido Sordidus auferti ,^jiid breui fortes iaculamur xuo Muit a ? quid terras alio calent es

, Sole mutamus ? patrix quis exful S e quo que fugtt? Scandit xratM vitiofa naues Cura,necturmM equitum relinquit Ocyor ceruis, ef- agente nimbos Ocyor Euro.

Lxtus inprxfens animus, quod vitra eÜ Oderit curare.

Hæc amp;nbsp;plura ille : quibus me veiuti Siren quædam detincre folct. Quid, rogo, tnagii

FF 5 ndicu-

-ocr page 82-

€6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hieroglyphicorvm

Schott lie-mtnclutura,

jbcjjol.

iotiJt.

ilùijt.

ridiculum,qu3m perpetuis eu ris immori, vt otio tandem optato potiaris, ad quod nullum tibi vitæ ipatium rclinquas ? Dignidimum eft illud Cyneædidum quoPyrilnim conaçus eft à bellorum tumukibus ad otium vocare. Cum Pyrrhus incerrngatus ab co, quid Italia,quid Sicilia,quid Carthagine,quid Macedonia, quid Grædaio poteftatera redada faclurus eflec ; refponderet, in otio Só lætis conuiuiis lè viäurumj mox lubiecit: Quin igitur nunc otio illo perfruimur, animum obledaraus ? Quod li ^oÂïiç Orij nomina ad originem primam reducas , deprehendes in iis magnam cum Harpocratis felTione conuenientiam;amp; fareberis,non minus has voces,quam ipfam imaginem fyra-bolicasefle. enim aUoiÖJöfit, per conuerfionem; quæ voxlætiflimumfignat, à ï.od)t/quol.rtusdenotatur, dum vt epitheton viurpatur: cuiusea ratioeft, quod ILiröt ffgnificat lumen dare, amp;:leuare;vndeHorita præteiito imperfeclo formatum,dum ftibftat adiedo,aerem fignificat-,eo quod fimul Icuitatem rebus amp;nbsp;lumen præbeat.

LititUcuuf. Quoniam itaque tantum in nobis ell lætitiæ,quantum luminoli acris, voxUorïjtaltcri vociadiecla lætum fignificat-, caufTam fimul lætitiæ amp;nbsp;eins vfiun defignans. Quienim S-orfit vocatur, is fimul amp;: Icuitatem amp;nbsp;lumen accepific dici cur. Lcuitas igitur idonea eftadpernicem amp;nbsp;volucrem mentis celericatem : lumen verb redum iter ad luperna, à quibus defeendit, nobis demonflrat ; amp;nbsp;codem ipfa etiam leuitas fuapte natura con-tendit. Vides itaque in Uorfit læti animi cauil'am, quæ tota in lucidofpiritucontinetur. Vides item maximum ciusamp;: præftati (lira urn vfum cum ci be, vtadlupcrnaamp;f pnmuin luminisfontélublcueraur. Et certè hæcvcraeft veræ lætitiæ definitio, non cfficicntem modocaufiiim complexa,fcdctiam finientem. Quamobrem id quodipfius ÎLorfitfiuc UorfiScil (vtrumque enim dicitur) id efl, lætiffimi proprium,^rï)ûl,vnde «^oA« Græco-rum, dénotât. Quid autem hoc aliud efl, quàm otium collatum ad (uperna, amp;nbsp;ipfum Juminis fontem cognofeendum ■' Lætiffimum igitur otium fit neceficcfl plénum lucidi Ipiritus, fi GræcoSchol± nomine merebitur vocari. Huic nihil magis contrariu, quàm graues curæ animum ad tcrrcnadeprimcntcs: quas nifi procul abcrceamus, fru-itrafcholadicam vitam agerenitemur. Hæccùm ira fint, codem Sefiio amp;nbsp;Scholarcfc-Jiecg. runtur, nec altcrum abaltero poteftfepaiari. Noshodieitegotiofum vocamus,à üLqj *«8- verbo,quod cfl iaccrc,vel faccre vt quicquam iaceat. Hincdicimus,lt;n:fcl)o{m Icggm/ id ell, facere vt quii'quam in l'cholisiaceat. Maximum lànèotiumciusefTediciSjqueni ©ucrug. fignificas iaccre. A Urg fit «©undeg / quod cil; luper rc quapiam accurate confideranda otiari, fiue,vt mere nollro loquar, iaccre. Neceficenim ell animum noflrum ab omnibus fludibus amp;nbsp;proccllis Irbcrum elfe, veluti planam amp;nbsp;æquam tranquilli mariquot; vn-dam iaccre, quo finccras amp;nbsp;puras return imagines amp;nbsp;notiones fufeipiat atque intuea-tur. A Ueg igitur verbo, in quo vocalis breuis efl, fit ÎLccg nomen, quo otiofus amp;nbsp;iaeens denot.îtur ; quam voeem fi verras, amp;nbsp;lonsam vocalem in duas breues fbluas ,habcbis lt;J5e el/quodcfl ad altum. At nihil altum efl omnium rerû ceterarum collatione præter •ÊL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Detim-vnde fit vt «Cl pro altiflimo ponatur,pcr cxcellentiæ figura. Ab voce breuifie

vox longa,qua nobile amp;nbsp;gcncrolùm defignatur,eo quôd omnis generis noflri gloria ab altifîîmo fluar, nec quicquà nobile dici debcat quod. non à Deo proficifeatur. Quo ficjvc fi SLfcg in «©’rd verras, docearis otiofum ad nobilitatc redà contendere,amp;: per id quod nobile efl adaltiffimum peruenire debere , alioqui otiofi nomen non mereri. ütbiles nuUt Nihil crgo miniisotiolum,nihil minds vel ad nobilitaté,vclad Deu fpcdans,quàm ho-belluç,quibus tota etas potationibus,ludis,bellis,libidinibus,amp; aids id genus nugis cófumiturjtametfi hi fóli fefe generofos efie amp;nbsp;arbitretur amp;: iaólét,cdm nullas pecudes magis lint aut dégénérés amp;nbsp;viliores , aut à primo nobilitatis fonte longius re-motæ.Dcfpuamus igitur hos nugiuendos apud vulgus nobilitatisfuæ præconcs,amp; bel-luinos potius ventres Sc gaflrimargas pccudes,quam vel oriofos vcl generofos vocemus. Uobiltsreut-Soh fill Ifis nomiiiibusdigni funt qui libcralium artium fludiisferiantur,Sc ea omnia M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eijip referunt in quo fblo nobis Sc omni menti creatæ licet gloriari, vtlLceg Sc «©’rd

ichnæa fua conuerfione dcmonflrant. Quoniam verb «©’rd idem efl quod ad nobihta-tem fpedans fine tendes, aurcum colorcm lt;6cddicimus,co qubd eius metalli proprius fit, quod firma partium fuarum vntone ipfum vnummaximé referre vidcatur ;r.ec ^urum So/»quicquam in his terrenis magis accedat ad immortalitatem Hincauium Soli dedica-/ucrum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qubd Solts omnia tonlcruantis vrs m ipfo luculentiffimc ceniatur -, quo fit,vc

auraca

-ocr page 83-

I I B E R V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(57

aurata infîgnia omnium fplendidiflîmahabcantur; quitus qui fe iadantjj vel à nobis, vel ab aliis difcant, qua ratione digni fieri qucanc, vt otiofi,generqfi amp;nbsp;aurati voccntur. Non ociosè igicur, vt vulgus loquitur, (èd otiose vt (àpientibus loquendum confiderare debemus huius vocis Hccg arcana;amp; in illis fic verfari,vt ex nominum reiutn inagia, fine (quod idem eft, cognatione ad ipfum altiflimum adfpiremus. Latini Otium dicuc, fed nullius vernacular etymologiægnari; licet ineptuli quida ab Ocyus per euphemiam deriuent : quos fortadis audirem, fi in Otium Cappa amp;nbsp;Y Græcorum agnoiccrem. Li-bri veteres Otium per Tau Iota fenbunt: quibus acccdens Papyrius,a Paullo Manu-tio fingulari orthographia: vindiccamp; patrono in hac ipfa quæftione laudatus,hoc addit,^,^^ in hac vocefub Tau,qucndam ipfiusZetafonum audiri, vt amp;nbsp;in nomine Tatij fimi-libuSjin quibus I poft T fequitur. Quid ? quod lapides Tau in Otio habent ? Nulla igiturcauifreft Latinis nota, ob quam à molcftiisamp;: laboribus vacantes, in otiodegere dicantur. »©rb Germanifùperiores,noslt;©Etdicimus, vtin ©ctnioetamp; ©etnwcôigcerni- «©et tur. Eft autem hæc vocula varie vfiirpata,eo quôd varia fint quæ ab æterno dimananr, amp;nbsp;adærernum feruntur. O enimcirtulari fuarotunditace index eft a:terniratis:cui ad- o ttemitatit fpiratio præpofica, nbsp;nbsp;facit,quo altum denotatur; eo quôd alta ad perennem durations

fpirare videantur,amp;: perpétua circa idem centrum regreifione imaginem nobis pra:-beantvitæfempiternæ. Ab ©item fit ©otproperpctuo,amp;2tItoojSproomninoad per-petuum. Ex O amp;: I in diphthongum coëuntibus fit ©i, quafi quiddam tenue amp;nbsp;exile ab æterno fic fluens, vt cum eocoaleicat : qua voceouis, cuius fymbolo Chriftus denotatur,oJim generatim diccbatur; nunc pro ouc femella dumtaxat in vfu eft:,eo quôd hic fexus.vti imbecillior,magis videatur Chrifti humilitati conuenire, O mirabile exiguæ voculæ myfterium / Æternitatem exilitati vnitam , ipfum infinitum minimoconiun-âum cernimus; id quidem duabusiitteris in vnum i'onum coëuntibus, vt nimirum cogitaremus, fub oue vnam perlônam latêre, quæ infinitam naturam exilitati abieólii^ fimæcopularet. Sed de hoc alibi. Ex eodem fonte manat ©rt,qua vacuum fignificatur amp;abied'umiVnde©etniortcft pauper animus,fine animus fpintu excclfoamp;: fallu omni '©mr.cni carens.Eadem voce mitem quoque vocamus , propterea quôd mitis animus omnibus feiè præbcat vacuum otiofùm ad ea quæ quis velit audicnda,amp; ad locum dandum iis quæpetuntur. Hancpauperum fpiritu amp;nbsp;faftu carentium cognationem cum lis qui miti iùnc, quieto vacuo à perturbationibus animo, Deus nobis aperuit dum dixit: Beati pauper es jpiritu^ quoniam i]pforum eH regnum ealoTum^ Bcati mites, c^uoniam ip ft pofidebunt terram. Hos enim vt coniunxit, ita cifdem præmiis ornauit. Quid cnim aliud eftregnum cælorum ,quàm terra viuentium,quam Terræ nomine hoc loco in- quot;“quot;’S“*/''' telligere debemus. Dicitur autem beatorum fedesTerra,propter æternam eins ftabili-tatem amp;quictem: amp;: dum eadem cælum vocatur,non mobilealiquodcælum elfe dicitur,lcd æterna fedes omnibus cælis fuperior, perpétua firmitate conftans, per nullam vmquam vim mouenda. Vtenim in cæloexcellum , ficin terraquietem æternam in-

telligirnus. Cælum igitur beatorum Terra dicitur, nominibus his coniunclis fubli- ct.lumtm» mitas æternæquietis denotatur.Quia igitur æterna quies propria eft pauperum fpiritui amp;nbsp;mitium,relt;fti(fimenomenclator conuenientiiTimè ipfi Chrifto ©ct-inott pro pau-perc,miti Sc quicto animo pofuir, vocabulo ab æternitatis nomenclatura deriuato. Eft itaque ©ct-moct animus perinde atque locus vacuus, omnibus cedens, nullo fallu tur-gens, nullis perturbationibus occupatus. Etverè tails animus vacuus lolus capax eft æternitatis, quoniamfuperbia hominem diftendens, nullu locum làpicntiærelinquat, amp;ceteroqui Deus fuperbisrefiftat,amp; humilesfolos exaltet. Ab ©rt igitur per dipb-thongum nobis Icripto, Latinorum Otium dclcendit, quafi ©et diccretur, quod idem eft quod vacuum tempus. lt;it enim fiue lt;1 tempus notât, à verbo, quo ten-deread aliquid fignificatutjquia tempus nimirum motus fit raenfura,amp;: perpctuôad aliudtendcre,nec vmquam confiftere videatur. Otium igitur adieda terminatione Latina vacuum tempus definietur,fi ad originem , pro co ac debct,referatur per Tail,non perCappa fcribendumpaonfolum quia fic Icriptumapudveteresinuenia-tur.quarn vnam Grammaticihabent rationemjledquia fic etymologia polcat. Queni-admodum autem lumen nos ad illud vnde lumen emanat intuenduconfiderandum^. inuitaE,amp; vt riuus nos ad fontis vocat cogitationéjita ©et, quod vacuum fignificat, ann

FF 4 mum

-ocr page 84-

68 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGLYPHTCORVM

nium noftrumimpellitad «©otamp;ipfum lt;©, id eft,ad perpetuum S^a-cernitaté. Qtiam-obrem dum Otium audimusjn mentem venire debet ipfum non ad aliud cfle aceom-; modandunijquamad eorüquæ lempiterna funt,contemplationem. At ne hïc quidcm artificij ratio metas iibi fixit.fed vt prorla vox lt;©« ti ad perennia vocatjita veria clegan-tiflïmum habet ac fignificatiftïmum celeuma.quod iubet vt fcruidocurlu ad xternita-tem feftinemus. Quid enim aliud intelligunt noftrates dum 3it tco audiunt, quam li Latinus dicerctjferuenter ad seternum fiue adaltum ? I nunc, dubita,an otium no-ftras lit aboriginevocabulum, anpcrTau lit, an per Cappa Icribendum. Prodeac ; . Varro vel Varroniquifpiam firnilis,amp;: nobis tam reótas, tam aptas,tam vtilcs,tam fdu-

tares proférât rationes vocabulorum. Non addam hïc quam pulcra lit in 5ft tc o ad au-gj** rigaruih incitamenta, quibus equorum curium moderantur, allulio. i)it enim liue 3t, lt;9 diHioim- incitantiseft ad feftinandum jO iraperantisquietem. Quod li hæc ad vitam tuam ac-commodes, nónne cernis tibi temper ardenti ftudioproperanduad quietema-ternam, quætola verè digna eft vt lt;© vocetur? nee alia de caulTa t© in liane venit loquendicon-„ „ fuctudinem, vt pro quiete ponatur. Quid hïc fapientibus faciendum , vbi tam graues

fententiæ rudibus aurigarurù labrisinnatant amp;nbsp;afliduo vlu teruntur? Quid aliud,quam vt hoc exemplo dilcant, in contentiftimis quibulque voculis ingentes condi thelauros-myfteriorum ? Vide quo Otium, quo ÎLccg, quo Schola, quo SelFio contendat,ad quas it . nos epulasinuitct.Dum fedes,cogitatc tedere,vt ad iptum Ensaninwstuusadtcendat:

dum adlcholasitas,inmentem veniat Ipirituilucido dumtaxat lcholas patere,amp;hoc iptb nomine te ad ipfum fontem luminis accerliritdum Hccgnollras vocal-ulum audis, diligenter obfcrua.vteam vacui temporis amp;nbsp;à negotiis hberi rationem tubducas,qua ad nobilitatem ?£ ad ipfum altiftiinu omnis tua fpeCtetcogitatio : dum Latinoiu Otium ad originem vocas, non ante tibi confiftendum in rebus meditandis exiftimes.quàm ad ipfam peruenias æternarn quietem ; ad quam non à fapientia mrxló, ted ab auriga-rum etiam barbarie inciraris.O diuinum nomenclatoremlO artifitiuin vocabulorum ftupendum; Qiiam reefè ,quamadamuftim MariæMagdalenæ otium ad pedes Domini fedentis hrs vocibusexpretTum videmus ; quàm omnia hæc noinina pcrdiredam hneam ad iptiim Vnum,quod lólum neceflarium Chriftusdixit,feruntur atque colli-otium inert mantQuod li hæc ita lint,quid nobis inertibus,focordibus , amp;nbsp;perpetuo ftuporedc-preffis liet, dum totum vitae tempus vel terrenis negotiis,vel inani otio,vel lulibusom-ne morborum genus in animo noftroaccendentibus occupamus? Non enim deomni tantiim verbo otiotó, vt videmus, homines Dei indicium lubibunt ; led lui etiam otij rationem reddcrecogcnturiquæeô grauiorerit ad expediendum, quod iplis vocabulis otium denotantibus fimus redarguendi atque damnandi. Qiiid igitur illis facias,qui quicquid temporis ftolidis fuis aut potiùs intanis negotiis , non ah) quàm ambitioni, auaritiæ,amp; ventri fcruientibus fufturari poftiint, vel impudicis libris lcgendis,vcl pota-tioriibus, vel alcæ ludenda:impendunt;in quibus omnium irritamentorum adfœdiD L fima vicia animum ftimulantium fummacontinetur ? Verùm valium hîcamp; procello

fum pelagusprofpicio,nô paucioribus monftris, quàmillud quod Chriftophoroappin-gitur, plénum;quæ fi enumerate tentem.ætas me antèamp; charta deiieiat, quàmcunda rccenleam. Nos veto otium colamus ,amp; Deum rogemus ,in eo tantilper nobis liccat in hac vita federe, donee nos Chriftus tibi vnitos ad dextrâ patris faciat tedere inquiète ot^ vecit tèmpitcrna,ad quam Otij nomine citamur. Ablïtitaque, vt aut ignauam amp;nbsp;inertem, defidem amp;nbsp;inanem ,aut vitiofam eellationem Otium vocemus, licet Latini onginrs ignan hoc voca'bulo frequentiflïmè abutanturjinter quos Catullus tic canit:

_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Otium Catulle tihimoleïtumeitf

Otio exultas mmium j^

Ottum reges prius amp;nbsp;potentes

Perdidit vrbes.

Ethæcquidem pro tempore de Icirioneotiofaamp;fcholaftica fuftîciant : quæ vt ipfiï^at lyllabæ primas refpondet ; ita ichnæa vocum conuertio à nobis modô explicatarum, ad fecundætyllabæ jôog notationem quadrat; qua monemur vt veterinam noftram natu-ram,quæ terrenis nos affigit, fublimemus, id cft,elimoad exceltà collamus; quo verbo vt Cicero vtus fortafte non fuerit, nihil tarnen huic noftra:notioui quara ^ogdelïgnat, aptius

-ocr page 85-

L I B E R V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;69

aptiusqueat inueniri. Atqui fublimare pecudem noftram nequimus, nifi eadiligenter amp;:ardenti ftiidio præfteraus, quæ conuerfione verbi, àquo Sedeo amp;:Sedo deriuatur, monentur. ^ogigitui'ipiiusfeflionisoftenditfcopum arque fructum : qiiitam latèpater, quàm fe latèfublimium rerumconremplatioin oranem fapientiæ pattern porrigir; quamque fublimecogitationes noftræ ad Ens amp;nbsp;Vniim feruntut. lam hac ipfà via è tar-ditate atque perfeuerandi mora ad id venimus, quod primo obtutii contrarium pror-fus videtur-ad ipfam nimirum celeritatem : quas duas res fubliraitas medium locum tenens comungit. Dum enim feffioni veræ amp;nbsp;veto otio immoramur, atque mentem noftram è terrcnis ad cæleftia exaltamus,ad earn peruenimus celeritatem, quam Mercurio Veteres tribuerunt,petafùm eius amp;nbsp;talaria pennis iniignientes, Quæ verb hæc eft Celerlias^ùt celeritas? Nempe non alia quàm ea qua mens nortra ex imis terræ vilceribus fùpra om-nia elementa, fuper omnes cælos momento temporis euolat, amp;nbsp;ipfilèlêfummoomnium rerumverticiconiungit. Viden’modb vt exl^ar perueniatur adûat/ideft, ex longa duratione amp;nbsp;mora ledentaria ad celeritatem ; idque per medium ipfius ^05/ liue arduæ aggreffionis, qua veterinum noftrum Adamum ad cælum rapimüs atque fubliraamus? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

C E D O nunc, an quicquam poteft Harpocratis nomine de compofitionis àrrificia mirabilius cogitari, an quicquam plenius arcanorum , an quicquam rcclius ad fupre-mum lapientiæ culmen iter oftendens ? Confer huic feflîonem , de qua modo làtis di-âum ; confer lîlentium, quod indice dextræ manus labris admotodifcipulis omnibus imperat, amp;nbsp;diligenter examina, ecquod poffit fimulacrum inueniri ipfi nomenclaturæ Harpocratis aptius amp;:conuenientius. Numquam reperietur profeâôjautegoinlîgni-ter fallor . Quamuis autem Seffio infignia nobis dederit documenta, ea tarnen non ad difcipulos tantum , fed omnes eos pertinent qui rerum diuinarum contemplationi in-CLimbunt, due audirores fint, fine magiftri, fine fibidumtaxat Sd Mufis ferientur. Er- uarfocratis raruntenim illi, amp;errarunt longiiTimè àreéla prifcæ veritatisipfisnominibusconfi--^^quot;^^’”/«” gnaræ via, qui felfionem ad mutilos pedes retulerunt ; quando nec in felfione, nec in7elt;ifî ejje re-Harpocratis vocabulo quicquam taie reperitur. Sedet Dominus nofter ad dextram pa- ,, tris, fedebunt Apoftoli in iudicio fupremo, fedent Angeli in thronis , {èdent doctores in cathedris; num idcirco quicquam mutiliin ipfis vel elfe vel denotari intelligemus? Sitfanèita, fit Harpocratcsdifcipulus;amp; is quidemadhucgrelTus impos, eo quôd nec-dum lùa fponce in fapientiæ ftudiis vel confiflcre vel progredi poffit, amp;nbsp;accedat hoc ad fyrnboli elegantiam quandamifit etiam ira, vt Chrirtus in forma mutili hominis vene-rit, amp;nbsp;quadam etiam ratione hic Harpocratis nomine queat denotari ; id tarnen mini-mècogitandum, fèfiionem generatim ad hanc notationem referri, vti fatis à nobis eft declaratum . Quamobrem cdm feffionis nota ad difcipuli officium exprimendum non fufficeret,additum efi: amp;nbsp;alterum fignum quod proprièauditoris partes indicaret; feUatus. à quo amp;: Sigaleonis nomen accepit. Sic Aufonius;

CAut tua, Si-galeen nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0feula fgnet:

Ouidius tacito nomine taciturn puerum defignauit:

frémit njocemy digito^ue fdentia fuadet.

Martianus Capella eiuldem lus verbis fecit mentionem:

Verdm quidam redimitus ad os comprefib digito falutari filentiu commonebat. Con- siientium. ticuere omnesy intentij^ ora tenehant. Alibi puerum piceum vocat. Nos priùs de vo-cabulis quibus filentium fignificatur. Apud Latinos duo verba funt fileo amp;nbsp;taceo, illo sileo fignificationis diferimine à Seruio diftinâa, vtTacere idem fit quod loqui definere; Si-lere,non loqui; ita vt is qui locutus non fit, filere quidem dicatur, at non tacere: qua in reclarè mihiob oculos pofuit prima amp;nbsp;germanam horum verboru originem. Vtrum-que certè verbum in principio vnius litteræ defedum habet ; eo minus mirum , quôd Il vna apud nos littera frequenter habeatur, vti liquet in conuerfionibus ichnæis ï^aft st cimbrit

^tafj/ƒ ajl amp;nbsp;,^taf / ^tmamp;3icrll/amp; fimilibus ; atque idcirco vna figura olim feribe- pr» -vna Ut. batur,perinde atque haCtenus apud Hebræos. Sileo igitur à^tifcni fit,quofignificatur quiesvocis: Taceo verô à^tac-ci«/quodeftfinio vocem. In priore verboTau periit, in notnê hubeitit pofieriore Sigma. Hinc modo perfpicuum ell, Tacereeum , qui loqui défit; Silere ve-10, qui quouis modo linguam continet. Miror profedô ôcamo hanc Grammatici di- etymon.

ligen-

-ocr page 86-

70

HIEROGLYPHICO R V M

îitoia. luper hac re confultaflem . Græci à^toig/quod idem nobis eft quod Latinis Tacco, fecerunt, reieâoduplicidigamma, quod eocarerent. Hebræi à JBut onfece-

Jiïïut.

lAutus imde ttccefermt tatini.

^um. ï^om.

^gt;toin.

mo0.


voci« njmea.

jbwic.

jbtuec.

^inae. jbiuethen. jbuienr.

Si;igt;-leon gna-fe M liAfpcrates^

S»it.

Slif.

ligentiam -, qua fadum eft, vt ex proprio verborum apud Latinos vfu origines eorutn pofTim probare. quamquam Icio hocdifcrimcn non obferuari. Mihi fatiseft Scruio banc fuboleuifle prifci (ermonis proprietärem: quam licet nemo animaduertiftet, de conlueto tarnen corrupcelæ.qua cetera: linguæ à prima degenerarunt.modoad verborum radices pcruenire potuiflem: amp;nbsp;,vz verum fatear, ante perueni, quam cum Seruio runr/i llcmni dbi confuetudine,qua voces noftras alibi aliter inuertunt.Jil5utnobislon-gum lilcntium fignificat, vtdum dicimus auiculas canorasefle in j!l)ut/non aliuddici-mus, quam cas occlulas cfle ne cancent: atque hinc Mutus apud Latinos. verlura *2ruinreddir, quod ®oin feré pronuutiamus, quoftupidusdenotatur. Hinertem/adle-do ßbilo ad augendam notationem, pro muto apud nos vl'urpatur:à quo pro vino adhuc bullienre amp;necdum defecato : quod propterea fic vocauit Nothus, quod (e mutum potu cius iacuifte fibi confeius, onmes fuos pofteros monitos vellet, vt à vino quod needum deferbuiftet abftinerentj ne videlicet perinde atque ip(iimprudentiamp; tum primüm capienti experimentum acciderat,tuuii redderentur. Hinc Latin! Mufti vocabuluma NochoSaturno,amp;: lano eins filio retinucrunt. Vtinara in ceteris vocibus tarn fuilTcnt veteris primorum parentum luorum lermonis obleruantes. Meaigitur non refert IrueàjïJut/iiueà^toinHcbræoruirjOnfluxine dicas, cum hoc ex codetn lontc manarit, Sed miflos facientes Semigenas, lanigenarum vocabula examine mus. Græcorum cn^aoi venir: ^•Usi0«a,êVDiC;Cui veibo fibilusadieélus,ccdendiaugec fignificationcm,facitque vt ^Uiicnihil aliud lit.quàm (iccedcrcquempiam , vtad terrain fleélatur, vel totum le lubmittat fortiori. Vnde.êlôecamp;^U’ac imbecillusamp;infir-mus. Hinc apud Germanos fupcriorcs ^torcljcn/cft violate amp;nbsp;conftuprare. Nos in agen-di notaticncÂüJcnc dicimus. A ^toic fit.âüjig/Cappa in gamma adfpiratiim mutatO; lirrcram illam quidem cognatam, fed dum eft'ertur, magis cxpeèlorandam ; quo fit, vc is qui tacet.alteiicedar amp;nbsp;le fubmittat ;atque idquidem intra pedorisfui linus lere-trahens. Hincapud nos^taiigt/vox tacereiubentis, contemtum habetquendam;amp; ideo in famdiari cum arqualibus colloquio non ferc e.a vticonlueuimus; ateius loco dit iraus ^til/ quod eft quielce fine file. Magna igitur fummiHio in ^ïuîg indicatur, qua: maxime decet difei pu los erg.i magiftros : atque inde non filent tantum in Icholis, fed \ el humi ledcnt,vclin fubfelhis , vtl certèin Icamnis infcrioribus quàm fit cathedra dobloris , Ccrnis itaque feftîonem dilcipulo tacenti lé demictenti aptilîimam in.

• Harpocratisefhgic;quofit,vtfignificantitfiniè fymbolum hocSigalcon dicatur,fiGrac-j ca; vocis origo fpeâetur; qua?non filentium tantum indicat, led apertiftiroam ctiam habet fummiflionem. Hinc mox amp;nbsp;illud colligas, barbarum efle loquendi morcm, quo fuperiores German! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicunt amp;nbsp;feribunt, vitra fibilum adfpi-

rata etiam accerfita ad vocis fibilum l!ttera,ne parum Icilicet inflatam amp;nbsp;ventolam habere videantur locutionem : quod in omnibus fere iis faciunt vocabulis, quorum princi-pium noftratibus eft Sigma duplici digarama præpolitum . Ncque cnim parum con-ducit ad lînceram fermonis noftri veturtatem arguendam probandamque ha?c Graca-rum amp;nbsp;Latinarum vocum cum noftratibus collatio , quando conftat non contemnen-dam efle harum linguarum antiquitatem. Cùm igitur enyeta ,■ non «^^/^.a'zôdicatur, pro-babile redd!tur,in matrice lingua ^toi0/ non ^töhJctgfuilTe. Sed hoc obiter. V ideamus inodôecquid ^toigconuerfùm fignificet,quod ad præfensfaciattacirurnicatis inftitu-tum. Suntquædam nobis voces, quæ licet verfæ nihil nobis dénotent, in radicibus ramen fuis habent luculcntam vtilem rcgrcflionem . Dixi à Wie genus duxifte;

Wit nihil aliud quàm cedo amp;: locum cuipiam do, denotare ;atq. inde potillimum amp;nbsp;præftantilîîmum cedendi genus ^totgdici; propterea quod frequenter exitiofiirima bellaè verbisoriantur , quæ tacentibus nulla exflitiftcnt. Wit igiturïiifcontranuni habet,quod idemeft quodiurgor litigo-, vbiduplexdigammain alterum digamma mutatur.tum quia hæ litteræ admoduni lune cognatæ,tum quod f in fâifaccommo-datius ad lignificationis vidcatur cfficacitatem, vtporc elcmentum aptum ad dtfpuen-dum, quod in rem abominandam maxime quadrat. Monuit ergo nomenclator, nobis crebrô,niftccdamus,al[ercandum litigandumque elfc:quodocumcnco vix aliud poteft efte

-ocr page 87-

L I B E R ' V. ! I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71

efle ad viræ tranquillitatcm amp;nbsp;fuauem quietetn fruéluofiiis. Quod igitur in de-riuata voce non inucnitur, id in radice cernis moneri; amp;nbsp;tanto id qiiidcm vtilius,quanto hæc quàm ilia latins paret,atqiiead plnra ccdendi genera refcrtur. Verumenirnuerô quia magna rcuerentia Hdiim arcanorum filentinm cùm in làpicnciæ ièholis, tuni maxi mé in laciis ritibus apud omnes genres coliconlùeuic,non potui mihi pei(nadere,non magna hîc cura nomcnclacorem verfatum fuiiTe, amp;nbsp;non (olumin Wir vocula matrice ichnæa: conuctüonis artificium ,(cd in füïig etiam adhibuilîe :quod cùm prima mihi fronte non apparuinet,ad ipliusfluig tranleo perpctuitatem,quam pretcritis verborum imperfeôbs in Cimbrico lèrmone dcnotari fæpius memini me commoncfeciire • pro-ptereanimirum qnôd iis prætcritum, præfens amp;nbsp;futurum tempus indicetur, vt cuiuis non obe(æ naris homininon poteftnon (ùbolere ^toecg igitur fie verfnm , vt «ô’crtajS nobis faciat, amp;nbsp;cdhlipfis, per apollrophon Græcis notanda , intelligatur admiffa, idem lignificat quod Latinus diceret, ad fæcula (èmpiterna. Voluit itaque lilenti hac (ua ma-chinatione verbi architôâus æterna illis fæcula polliceri, qui peipetno cederent amp;(ê humiliarent;quorum illud (nie,hoc füjic lignificat; quæ ambo verbi ftoig notatio com-pleditLir: prætetea has primarias Chbfbani hominis virtutes perpetuo filentio, quod fluergdénotât,ornarenti Videtur enim dixifTe, his virtutibus quæ in ftasteg continentur, quarnm prima in cedendoj alteta in fe humiliando^ ad terrain demittendo ,infirman-doqne; tertia in taciturnitate perpétua cernitur ; viam nobis firni, non ad vnum læcu-Inm jfed ad fæcula(empiterna. An non idem hîc rurfus audimus quod in «©ttincct à Humiiiiiü nobis efl annotatum ? qua voce eius laus defignaturqui animum (uura omniexinani-uit fuperbia. Quid enim aliudeft (é exinanirc ,quàm cuiuiseedere, cuiuis feinfledere amp;: hurailiare, amp;.lt; ad omnes iniurias taccre ;quas omnes vji tûtes fuiccg continebat ? Pro-fedô licet üialedicum inrerrogares, nefeio ramen an meliorem multis verbis ipfius lt;©ftinoct deferiptionem expediter. lt;©et vacuum efl amp;nbsp;inane ;octnioet igitur virtus eins qui fe animo, fine facultate qua irafcimur,exinaniuit. Exinaniuit fc quinemini refillit. Hoc enim animi proprium cil, obfillentibusrcniti. Quoniara itaque lt;©ct turn deriua-tionis natura, tum ichnæa verfione nos condocefacit, ipfutn vacuum amp;nbsp;inane ad æter-nitatein iter dcmonflrare iis qui lel'eexinaniunt; videamusq. ftaiergeodem pcrtincrc3amp;: illud præterea adderc claritatis ad intelligcndum,quod non læciilû tantum, (ed fæcula promittat,vtcogitesèpræmiorum numero plures in fiareg virtutes ablconditas elfe-non fuerir abs re D. Paulli ad Philippenfès huic loco inlerere verbaquo cernamus, quàm ad vnguem quadrent in hane nomenclatoris fententiam duabus nobis vocibus exprefiam. Suntautem hæc apud Latinos: Si qua ergo conloUtio in Chriflo, ƒ quod folattum charitatis, ft quafocietM(^iritui, ftqua'vifctra miferationU, impiétégaudium meum j ut idem fapiatii , eandem eharitatem hahentes unanimes, idipfitm fentientes gt;nbsp;ni-hil(f per contentionem, neque per inanem gloriam ; fed tn humilitate fuperiores ßbi inui~ cem arbitrantes-, non quæ fia funt (inguli eonfiderantes,fed ea quæ altorum. Hoc enim fen-tite in uobis, quod amp;nbsp;tn Chriflo lefu ; qui cum in forma Dei eff-t, non rapinam arbitrate esi efe fe æqualem DeOj fed femetipfum exinaniuit formam ferui accipiens, in fmilitudi-nemhominum facîushabitu inu'etusuthomo. Humiltauit femetipfum, faHus obedtens •vfque ad mortem,mortem autem cruets. Propter quoddf Bet^s exaltauit iliumi dr donauit illi nomen quod ePl fuper omne nomen, ut in nomine lefu omnegenußellatur, cælefiiumi terreflrium, dP infernorum ; amp;nbsp;omnis lingua confiteatur, quia lefts Chriflus in gloria ePi Dei Patris.. Hæc ille, E quibus liquet eodem fpiritu nomcnclatorem vocabula fua côdidiire,quo præeunte D.Paulius (ùa feribebat. Et veto quia totius humilitatis exem- HuMiitàtU plat amp;.■ perfediffima idea in Chriflo fuit ,ip(um lt;©rt Chriflo primùm conuenire dice-^^ mus,iuxta illud quod læpius monui, vocum rationes in ipfisprimis formis fuam verita-tem maxime tueri. Quamobrem quo magis confidero vocis oct architeduram, eo maiore capior admiratione. Chriftus filius efl Patrisæterni,oet ab æterno ducir 01 turn; Oft fupremam inanitatis ideam fignificat, Chriftus fuprema efl inanitatis idea, eo quod fumma fele omnis perfedionis plenitudine exinaniuerit, dum æqualis Patri in huma-nam le demitteret naturam, amp;nbsp;fè in forma miferrimi ferui cruci affigi, amp;: diris tormen-tis enccari patientilTimè ferret. Vt horum commemoratione horrefeo amp;: attonitus

bæreo)

-ocr page 88-

7i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I E R o G t y P H I C o R V M

hærco, quando nihil in me video quod vel minima parte hanc imiterur humilitatcm; itaèdiuerlb vehemctergandeojhancmihi vocnm noftratium,amp;(ummi myfterij (yra-phoniam diuinitdsreuelatam elTe. Pergo igitnr. Vti Chriilus à Pâtre exaltatus eft vitra omnesrcs creatas, ad (è omnes trahit lùblimcs qui (e(e cum ipfo exinaniunc ; ira lt;©ctdum conuertitur, Chrifti nobis demonrtratadl’cenfum-quia, vt dixi,'5re-o idem fie quod ad æterrium amp;:altum. Quadere fitvt oct primùm Chrilto attribuendum fit,qui non ioliîm abætcrna lublimitate adinfimam delèendit inaniratem , vt cet fignificat-fed ex hac rurfus ad illam peruenit,humanam naturam omnibus rebus creatis reddens altiorem ; quod vox veria tco clariflîmè monllrat. Hinc illud pcrfpicuum quod ante ex Euangelio docui,regnum cælorum amp;nbsp;terrain viuentium , quibusaltitudo fuprema o tri»ßini- nbsp;nbsp;æterna quies dcfignatur,eorum elTe qui pauperes funr fpiritu atq. mites. In lt;© igiiur

^nhendiT.' triâfignificata,quæpriùsindicaui,vnàcomprehendûtur,ÆternitaSjAlticudo,amp;: Quies;

ad quæ nobis ex oct datur adlcenfus, fi nos cum vero amp;nbsp;primo oct, id eft,cum lummo inani,glutinocaritatisvniamus. Porto quondam dixi,in prætcrito imperfedo ipfius fluigquandam deferiptionem occultari,qua inanitas per oct denotata tribus quafi gia-dibus explicatur.dum cedcndi,humiliandi,tacendique virtutes in vno fluccgcontinen-turjconfequentiaï ratio poftulat, vt cui primo amp;nbsp;ante omnia conuenit dcfinitiim,cidera quoque primùm conueniat definitio. Qiiocirca ficut Chrillus cil ipfiflimum oct,id eft, lupremum vacuitatis amp;nbsp;exinanitionis exemplar; ira vt primùm ctiam fit ftoceg oportet. AudiamusergodiuinilCmum vatemlelaiam ,qui copiosè lias tres, quas dixi, virtutes in Chrifto depinxit. Omnibus enim modis cuiuis cedebat vt vltimus habeietur, vc tajcec dénotât ; omnibus rebus fehumiliabat, amp;fummainfirmitatedeprefiùs iacebat, nullonon genereiniuriæ,contumeliæ,diræque violentiædeiedusin tcrram;quodfiuccc fignificat: ad hæcomniatacebat,vt füjccgdefignat. Audiamus, inquam, ipfum va-tem.quem mirum eftà contumacibus ludæis hadenus non audiri. Sed hocipfum dilèrtèidem vatesprædixit: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;credidit,\nc[mt,auditui»oflro? amp;nbsp;brachium

fiut. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Homtni cui reuelatum eït ? Et aÇcenditßcut 'virgultum coram eo, amp;ßcut radix de terra ß-

tienti. Non eïi ßiecies et neque decor, amp;nbsp;quot;vidimus eum , amp;nbsp;non er at adl^ebftis, (ß deßdera-uimui eum . Defpeifum amp;nbsp;noui^tmum 'uirorum, virum dolorum amp;nbsp;fcientem in^rmita-tem, iß quaß abjconditu^ “vulttis etw amp;nbsp;del^ebttis : 'vnde nee reputauimm eum. Ecre lan-guores noflros ipfe tultt,amp; dolores noflros tpfe tgt;ortauft,amp; nos futauimus eum quaß lepro-fum amp;nbsp;pereuffum à Deo (ß humiliatum. Ipfe autem 'vulneratus eït propter iniquitates noßlras, attritus est propter fcelera noflra : difciplina pacis noßra fuper eum , cß liuo-re eius ßanatt fumus. Omnes nos quaß oues errauimus : VnuÇquiÇque in uiam fuamdecli^ nauit-, po fuit Dominus in eum iniquitatem omnium noßrum. oblatus ett, quia ipfc voluit, (ß non aperuit os fuum: ßcut ouis ad oceißonem ducetur, (ß quaß agnus cor am tonden-te fe obmutefeet, eß non aperiet os fuum. Hæc amp;nbsp;plura codera tendentia lefaias propheta Spiritu fando plenus. Videmus hîceodemordineenumcrataquæin^tocegcontinen-tur.Primùm enim ita omnibus cedit,vti in terra fitienti nalcatur.e virgine fcilicct,equa nulla ftirps alia nafei potuifiet. Mox natus poftremus omnium eft, amp;nbsp;nullo loco habetur, tantum abeftvteuiufpiam locum occuper; atque adcovera ouis eftfiue «©10, fiue, amp;i. vt eft in matrice lingua,«©!, quo perlbnæ vnitas indicetur.Et certè hadenus «©i pro ab-iedinimoamp;; homine minirai aut potius nullius anirai vfurparaus : quod Itali imitati Vna pecora pro codera dicere folent. Agnura autera quem hic Propheta prædixit, lant. nbsp;nbsp;D . loannes deraonftrauit »ILani vocaraus : qnæ vox dura adiicitur alij, mutilum figni

ficat amp;nbsp;ira potentem,^: nullis viribus præditura: vnderaox ex ipfo nçiraine noftrati in-telligimus, curChriftus agnolè corapararit, Porto non fatis fuit quod agnus natus eflet, quo nihil irabecillius amp;nbsp;raagis innoxiumj nifi hoc etiara accederec,vc omni généré aduerfitatum deiiceretur, amp;nbsp;fub grauiftimo iniquitatum humanarum pondère dcprelTus iaceret : quod lècundo loco vaces adiunxit. Portea idem omnibus vexatus in-iuriis ac tradus ad occidionem,t3cet,haud (ecus atque agnus dum tondetur. Quid ego hie pritis admirer,vaticinij'ne claritatem, an mirificu arcanum in fabrica verbi ^toeeg, fub tenui amp;nbsp;fere Coo velo delitefcens ? Quam multisvocibus, bone Mercuri,amp;:tii vere Apollo,fecretum illud humanæ naturæ redimendæ myfterium intexuifti i quam

multis

-ocr page 89-

JL J Æ R V.

75

multis vocabulorura indiciisXalLitû qoftræ v^am ab æternoftr^j^ejftina^^W detnQï^ftrji-IH’ Ita me fpjritus ai'net eius arçbiteâi.qui icrmonom no{ku-mlt;:vnd,i4if,gt;

ièmper fçopum videturcoUimaffe^-quo^c vocumftriidurain f'eljcitatishumanfECç-gnitionem veniremus.Qno,ftt,v,t effrontis impudentiæi^ qrafllfriraæ amp;nbsp;pl,ufquàmibql-luinæignorantiænon imunaaccufareratq. reus peragqrçr, Iralij qu^tp Spiritui fàplt;3:Qi qui reuera Hennes ter maximus amp;nbsp;eft amp;nbsp;debet nominari, linguæ noftræ priinocdiaqç-ceptaferrem, Thotigitiir rhot,amp;: vt ter.maximû ter noin]nein,Tliot,inquam, amp;lip-guain SiC litteras hoinimbus rradidit, non in Ægypto, vt errabur.da Græciaputat apud Indos, eo ipfo tempore quo Adamys Spiritus ianóli indindu animalibys ac rebus ceteris, iuxta cuiufq.natura,proeo ac veritas poftulabat, nomina narratur indidrÏÏe. Tum itaque inter cetera verbum ftoecg ad eum modumfecit, vtredum Chrido tnili-tanti, conuerl'um triumphanti conueniret ; atque fignificaret eum elFe folum i de quo dici queat gc-cto0/id ed, dat fæculafempiterna. CUijSenim amp;: fluni in plurali numero dicitur, vt patet iis qui norunt nodratem nominum infleélendorum forinulam , vt ^frtuö amp;nbsp;^ecuU)CiVamp; ƒlcniigjö amp;nbsp;ƒIaningcn/,|gt;toï0 Sc ^rotttn/»Cnglfjj Sc lt;i2ngricn/amp; fimilia infinita. Chridusergo qui omnibus cedebat, omni maloiu pondère depiimebatur, ad omnes iniurias tacebat ; bifariam gc-etojS dici meretur, tum quiaad Icmpiterna fæculo-rum fæcula Sc ipiè tendit amp;: aüos ducit, tum quia ipfemet hare læcula (èmpiterna largi-tur. Et hæc quidem de verbo fuiig/vnde Sigalcon deriuatur : quod nomen d de origine fuaexamines, iuxtaeam quam mododixi rationem,neminiprinsquain ipfiChridogt; atque deinde ipii Harpocrati, vtifymbolo nobis odendenti dodrinam Chhdianam, attribuendum ededeprehendeSjVtprids omniafuntinexemplaribusquam infigniSi - nbsp;;

Veriim quia ex dgnis ad ideas peruenitur, Sc ex illis hæ cognofcuntur, nomina in do-cendis hominibuspriüs fyinbolis damusjöd fymbola vt fymbola,non vt res iplas traóla-redebemus. Harpocrates igitur Sigaleon ed, quia figura iua filentiumferuandum ede Harpocraiei demondratjVt nimirum ex hoe nodro filentio tandem ad eius veniamus cognitionein, cui ratio verbi füjig primo conuenit. Ceterum quoniam filentij nomen à fileo deriuatur, Sc hoe à Jid nodrati, quærcnda SC huius radicis etymologia . itaque vt vei bum amp;nbsp;nomen viùrpaturj amp;illo modo quietum reddere, hoe quietum defignat. Vteniméiii. fet fignificatidem quod faciofedere, amp;nbsp;fitièderejita fiel fignificat collocare,amp;ftil quie-tum. Cornponitur autem hæc vox fid ex (le Sc Ijd. ^tcidem cd quod datio due locus, vt lt;’10 inpu fte/id ed, locus due datio mea ed. Fit autem à da/ vnde verbum Sto Latino-rum eiuldem fignificationis, Sc Græcorum ïpiaw • Ed autem (la vehemcns vinculum à-ipfius ad anteriora progredus, vt patet è natura litterarum, contrarium l^afl/quod idem edquod accelcro:cui voci adipiratio prçponitur,vcceleritas ipfo fpiiitu magis incitetur. ©aft-AbfiadenLatini deriuaruntfedino,adij5irationemutatain digamma: quæ varianda-rum litterarum forma nulli genti quam Hifpanis frequentipr ; apud quos alij hyo, alijperint. /ÿi», amp;: plurima fimiliter alij per adl'pirationem , alij per digatnma ed'erunt. Sed hoc

obiter. c§gt;te igitur datio due locus ed, cui d Ijd vel ri iungas, del feceris. Sc id dgnificaue- IM in P 4i- ■ risquod fupremum ed in fuo cuique loco ad'ignando. Cum igitur vt verbum vlurpa-tur,idem ed quod datuo ; atciim nomen ed , loci principem dénotât, vel quod fum-mam tenet dationem ; quo tarnen raro vtimur . ^tri-bitr dicimus pro cereuida ea quæ nunc ad fupremum bonitatis fuæ datum peruenit; vitra quern d progrcdiatur,corrum-pitur. Contrarium cius verfa voce intelligimus, quæteritur vfu frequentiifimo. Ued enim vltimum fignificat, à quo Ipft pro limbo ponitur, co quod vltimus rebus accedat; ïefï-Sc Iced pro forma calccorum , Sc quia pes vltimum fit membrorum, Sc forma calceis vltimo eximatur : vnde toerlced per metaphoram idem fignificat quod vltimam ma- iserieefr-num cuipiam rei impono . ^tcriconuerfum id notât, quo primiim res quæpiam arri-pitur: Vnde verbum d«! pro furari diciturjquod qui furatur,omnem quærat arripiendi anfam. A dri breui fit ftil breue, vt à fetfit. Quod d vocem producas , illud denotabis, quod Sc ipfum firmiter per fe dat, Sc aids vt dent prædare poted : vnde Græcis ç-«Aw. Quod ç-it« à nodrodi’I fiat,in compofitione facile cernas, vbi ex I longo,non.mto, led t/Q/Aor faélum videmus. Omnes enim ÔcGræci amp;nbsp;Latini Pcridylium Sc peridylum îpîfyiîum fcribunt, proeolocoquicolumniscircuradatuscdj Epidylium pro eoquod columnis imponitur. Sicut igitur Ipd/ ided limbus,vltimusrebusimponitut;ita dplprirnum fibi

G G nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;locum

-ocr page 90-

74 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I E R o G 1 y f H I C o R V M

locum vin di cat ; amp;nbsp;iScirco hoc à |ld/ illud à left derhiatur. -Sed hæc longius nos abdti-cunr. ^tilergobreui vocali pronuntiatum, velqüietüm reddo,vel quietum lignificaf, de-hac quam dixi dcritiatione. Verum in eadem vocula alia notationis ratio reperietur, igiL fi diligenter quxratur. enim nobis fîc(nlin mente vocat. Nam ex Ijel altum deno-ÖUb«. tante; Ijll deriuatur, quo locus altus fignificatur . Hine hilbil puerorum lufus, quo nates in altum colluntcapitiinliftentes. Anglishil quam noflrisfrequentius.LondinKojljil/ id eft arcis turn ulus; nobililfimus locus eft, plurimis ibi Ducibus amp;nbsp;fatrapis decollatis:

• cuius eo magis memini, tumquodipfe Northumbria: Ducem amp;: alios aliquot principes viros vidcrim truncari,amp;:hodie nobis referatur Ducem Nortfociae condemnatum efte VC femifufpenfo caput amputetur, amp;nbsp;corpus in quatuor partes fecetur. Ciim igitur Öil tumulus lit, fiC Ijtl idem fuerit quod ftationis tumulus:quo fit,vc in fill/ id eft,in quie-to, altitudincm quandam intelligamus. Quæ verb ea eft altitudo, quæ lie propria lit tranquilli, vt Cimbiico cius nomine indicetur? Quæ alia, quam ea ad quam quiesom-nisfpedarc debe t f Vt fit hue felTioadipfum Ens lui conucrhonededucit,fcholaad lu-jbtH vce'u minis foneem, otium ad æternitatem , leeg ad nobileamp;excelfum -, ita fhl quoque nos wjjîwd. monet, vc quieti ftationis noftræ quæramusfublimitatem.- quo nomenclatoris artificio docemurjCelhlTimam humaniftatus federn in tranquillicate collocari. Quid? an non ex fiel quoque idem in tel 1 igis, in quo æquè alcum dehgnatur,ica vc nemo ftatuere illud meritô dicatur, quod non ad altitudincm quampiam attollat? Quamobrem qui domi lùa’amp; in fua ipiîus ftatione tumulumaliquem amp;nbsp;montem quærit, èquotamquamè fpecula longiiîs prolpiciac, amp;cælum propiùs tangatj ishbi quietem comparer acqne atii» -vtrbi animi tranquillitatera. Latinis non Sedeo tantum,(èd Sedoetiam pro quictura reddo, ttjmen. nbsp;nbsp;nbsp;à^ttnoftiati vocabulo dcriuatur; quodfideradiceinterpretcris, comperies non aliud

notarc, quàm lem quampiam componerc ad lèftionem . (^emadmodum itaque Sedo , h ad originem voces, docec ledatum animura ad ipfum Ens Ipedare ; ita Silco, quod à fill deriuatur, oftendit omne lilentium ad excella amp;c ardua elfe oomparatura, nec nos ad fublimem dignitatis humanæ altitudinem pofte adfpirare , nift vitam aga-musquietam, D. Paulius ad Timotheum fcribcnshanc vnicè commendat, vepote rotins corporis Chriftiani vnioni neceftariam. Obfecro, inquit, primum omnium fieri obfe-crationes, orationes, pofiulationcs , gratiarum aUionespro omnibus hominibus, pro Regibus , omnibus qui in fublimttate funt : vt quietam amp;nbsp;tranquillam vitam agamus in omni pietaie amp;nbsp;cafiitate. Hanc igitur viam nobis præmonftrac, qua redà ad vnum Chriftum perueniraus,amp;: vnum cum eo eflicimur corpus,amp; ci vniti ad quieeem adlccn-dimus Icmpitcrnam ; in qua lola ftationis humanæ conlill it altitudo, quam fW ex fie amp;nbsp;f^il compolîtum hgnat. Nihil enim aliud eft flc-ÖiV quàm ftationis mons. Atqui hic non alius eft, quàm mons Domini ; in quo lôli habitant beati: quo fit, vt de nomenclatoris fententiaintclligas ad hunctibiadlcenlum non patère, nilîanimum habeasfedatum atque cranquillum. Verumcnimueiô quamuis idem ftationis noftræ mons amp;nbsp;mons Domini, idque firmis rationibus polfim doccre; nolo ramen hîc prolixiùs vcrlàri, co quod longe maius myfterium in huius vocis ftrudura delitefcatjquod fi in lucem pro-tulcro, multo maius operæ meæ feccro pretium , amp;nbsp;Iciftor vberiorem temporis lui cc-perit fruclû. Quia fie pro quouis loco fiue ftatione poni fcimusjamp; feimus item in nomi-ms etymologia ftandi firmitatem contineri; nemini obfcurum eftepotcft, firmiflimum quemquelocum hoc nomine redUfimè vocari. Hinc fadum, vt in commun! loquendi je»te. confuetudine fie hmpliciter datum fignificet ciuitatem, quod in ea hominibus ftatio fie firmilfima,propter lôcietatem amp;: mutuaauxiliatum in ncceftariisrebuscomparan-diSjtumin aduerhsdepellcndis. lam vlterids,quia nulla ciuiras lôlahumanaopeftabi-liseft atque tuta, iuxtaillud Lyrici, JDominiu eufiodiuerit ciuitatem ,fruflra •vigilant qui eufiodiunt earn ; iplùm lie Cimbricum nomen à ftabilitate fadum ,non alij ci-ciuitiu D«. uifati rediùsconucniet, quàm ciuitati Dci. Quid dixi Cimbricum nomen? cûm nec ciuis omnino quilquam Latinis de reda vocabuli rationediciqueat, nifi ftationem ciuit ttymS. fuam habeat in ciuitatc Dei. Vtcnim ante indicaui,Ciuis diciturquafi fiuitotjS/ mutata adfpiratione in Cappa, ad eum modum quo ex fiart fit KapSia'. qua voce is fignificatur, quicertam habet euftodiam amp;nbsp;tutelam amp;: lüiiplîus amp;nbsp;aliorum ; quoniam nimirura vox vtrumque indicar,amp;: cum qui ciuis cft,cercû efte tutelæ fuæ,ôd: in iplb ctiam certam efl'c eufto-

-ocr page 91-

t T B E R V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÿy

cuftodîam aliorum. Ét quiâ reciproca hæc eft amp;nbsp;mutua cuftodia, qua qüis amp;nbsp;cuftodic aliumcuftoditur ab alio; non tulit redé loquendi confuecudo , vc conciuem quem-piam Latini vocarent: ciîm camen condifcipulum amp;: conléruûdicerent, amp;quampluri- Cowiuat»-ma alia eius farinx vocabiila vfurparenccuius rei vc cerca eft apud audores obferuatio; thcMur. ica nemo Romanorum veram cauftam explicable. Fruftra enim Con parcicula addere-cur, vbi citra banc in iplàvocisracioneconiundioamp;r copula delîgnacur. Dicuncergo^ Ciuis meus eft, id eft, amp;nbsp;egoipii cerca (um cuftodia,amp; ipfe mihi : quo in explicatu cernas,ipfi Con,coniundionis ligno,nullum locum elTe. Hine liquee, fruftra eos in cauflis lingux Lacinx ver(àri,qui primas nominu verborûq. radices ignorâc. Ver ùm quiacerca hîc denocacur euftodia, amp;nbsp;qux nullo modofallere quemquam poftic ; perfpicuum eft, neminem alium redaracione ciuem nominari qui non lîcciuicacis Dei ciuis, propcerea quôd excra banc cancum abeft vc cerca lit euftodia bominum inter lè.vt contra certiflî-mum fit non periculum modô,fed etiam exitium. Vide, quxfô,quantum vtiliratisad-feratturn ad vcritaciscognitioncm,tumad vitx rationes redè putandasSd inftituen-das, primos vocabulorum nouifTe fontes ; èquibus modo haufimus veram amp;:certam

vnicam reip. côftituendx formam,quam nec Plato,ncc Ariftotdes, ncc Cicero longa amp;opcrolàdifquificione perueftigare quiuit. Nondubito D. Auguftinum maximas mihi gracias habiturum fuifte,fi buius eum ctymologixfeciflem cerciorcm: quo fi no-ftri cemporis homines,quos earn docui,qud'quam nunciec fuifte ingraciores,ei profedo nulla (óluam euangelia , vcpoce nihil noui auc ignoex ancca rei adferenci. Ex bis modö cognofcas,non cantüm quis.verus fic ciuis,amp; qux veracluitasjfed illud etiam, quanco-perc adlaborarc debeamus, ne in verorum ciuium numerum cooptati,culpa aliqua no-ftra in exilium eiiciamur,auc in infulam relegcmur. Ciuicas igitur à cuftodra cucehj ^tc à ftabilicace nomen acccpicj amp;nbsp;xque hoc acque illud ex origine ftia demonftrac,vnicam (ölam Dci ciuicacem veram dici polTe ciuitacem. Hoc confticuco, mox cernemus quid fîiï fibi velit. Neque cnim ex hac fignificacione ipfius (le aliud fucrit Re-fiil, quam mons ciuicacis Dei. Acqui nemini obfeurum eft, quis moncis in ciuicace vlus elTe con-fueueric. In altioribus cnim opidorum locisarces muniuntur, cum quod fpeculam 8c Pren eur defenfionem prxbeanc commodiorem amp;nbsp;laciiis patentem, tum quoddifficiles babeanc^y'J^”'^^^«» , aditus 8c periculofiffimas oppugnationcs. ^tt I)tl igitur aperte déclarât qiiietem aceor/jmunian* tranqliillicatem fpeculamamp; arcem efleciuitatis Dei: èquolfatimefficitur,vtquietiamp;,^\^^^^ tranquilli in arceipfaciuitatis Dci redèdicanturhabitarCinonilliquidem vt cuftodes,d«, „rx, quando Deus folus ciuitatem fuam cuftodirepoteft,fed vt cariffimi,amp; ij quos proximos7«'«^quot;■lt;»»• fibi DeuselTe vult. Acquiciim multi cognati iplisfiliis babcantur cariores,nece(rariä®*’ confequicur conclufionc,homines qiiiecos Dei filios elfe. Quis nunc non cernitidem in nomine Cimbrico (i’rl pro quieco doceri, quod Deus in monce concionem habens, bis verbis pronunciauic ; Beati ^aeißei, ejuoniam filif Det'vocabuntur. Noftra vox ffirl/ vei dixi, vtrumque notât, amp;nbsp;quictum, amp;nbsp;quictum facio . Et reuera nemo quietus, nifi qui le quietum reddit. Homo enim cüm animal fit lèipfum ducens, quod Cimbrico nomine jißcnfcö, vnde Latinorum Mens, denotaturj necelfeeft.ipfe fuas ledet pertur- Jîfôenfcj». bationes, amp;nbsp;animum reddat quietum : quod nifi ita cflec, non dixiftet CbriftuS;

fßliciti e^ßeäecrafiino. Nolitehoc vel illud facere. Ciirn igitur nos ipfi quictos reddere debeamus, amp;nbsp;omnestumultusanimi rcólx rationis imperio fedareac prohibere, pru-denteradmodumnomenclator quietum co vocabulonominauit,quod cum vt verbum vlurpatur, fignificat quietum facere: quo nimirum intelligamus, in noftra poteftatefi-tum cfl'c vtomnibus rebus nos prxrtemus quietos. Vervim quia mens noftra femel à' diabolo duda,ducendifuiipfius arbitrium amp;nbsp;dignitatem abiecit; fieri non poterie, vt id prxftemus,quod fîll videraus poftulare, nifi Spiritus (andi gratia ratio noftra adiuuetur amp;dirigarur. At bic non veniet nifi Chriftus nobis niortuus fit, quoniam nonantead Dei admittimur ciuitatem, extra quam nulla eft rede ducendi poteftas . Tum autem Dci nos ciuitatedonari, ftcrf/quod idem eft quod morior, explanatjdum in fte-erf dil- jbterf, foluitur , quod fignificat hxreditatis iure ciuitatem Dei adiré. Quis autem fit cuius morte ad banc venimus ciuitatem, darum eft, fi videas cuius fit ciuicas . Cüm igituf^''^quot;”,’!»« Dci ciuicas amp;nbsp;fic 8c vocetur, ipfemet Deus morcalem nncuram induaC; amp;nbsp;non folüm d«. cam induat, fed etiam moriatur necefle eft, quo nos morce fua reddat hxredes, iuxta

G G i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illud

-ocr page 92-

^6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGLYPHICORVM

illiid ipfinsdocumentum, quodemonllrauit Spiritum fand um non venfurnm,nifiamp;î ip{e ellec mortuus, amp;: à morte refurrcxiffet, ac tandem in cælnm adicendiiret; vt primus hominum Dei ciuitatem aperiret«S«: hæreditariam poffidcret, atqiie omnibus eo-dem iutedaret polfidendam ; omnibus, inquam, qui lèipfniscorpori vnircnt. Quam-obrem (1 ciuiseire vclis, concorpora teChrifto Deo amp;nbsp;homini, cum co morere, quod nosdicimusftrrf; quoex eoconicquaris , quodftc-Etfvox iolutadeiignat, ideft, quo ciuitatem Dei hæreditario adeas lure. Quid porrô ex eo coniccuturus ell is qui étnf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chrifto moiicnsad banc ciuitatem venent? Quid? Illud ncmpe quod frc-rfl pro-

jrie-cpi mittic, vox conucrià ex a?-crf7qua iîgnificatur idem quod alio ordine amp;: articulo piæpo-ctuttfnu ßjQ diceremus, ïjet fvr/id elbeit pax. Noftraloquendi confuetudo articuJum liîc om-nino poftulat : quod tarnen fruftra moneo,cüm cuiuis nortratium üt apcrtiflimum. •Quemadmodum igitur ex verboftcvf intelligimus de morte ad ciuitatis Dei vcniri hæ-rcditatem,amp; in ciuitatis hæreditate pacem inuenimus ; ita ex ft’il vuce illud elicimus, cos qui fcquietos amp;nbsp;alios reddunt, in arcc ipla ciuitatis Dcihabitarc, reuera filios Del vocari. Bone Deus, quanta eft hîcvocum reriim concordia/ quàra amabilis pax inter Chriftum linguæ noftræ archircdum Dixerat hic , cos qui ie tranquiJlos Si quietospraftiterint, ipiàm arcem fiueacropolim , quod magisad ôilalludit, tcnereic quoconlcqucntçrintclligitur,velnullos,velhosDei filios elfe: DicitChriftus pacifi-tosfiuc eiptivoTniiouç filios Dei vocandosefie,quod reapie nihil ab illo quod nomcnclator vocalibus iymbolisocculrauit, diftcrre ccrnimus. Quidcnim aliud eft pacem faccre, quàm faccre quietem ? Nifienim quis priùs pacem fcceritin animo fuo,amp; Ce tranquil^ lum reddidcrit, nec pacem facere inter alios potcft, nec pacifie us nominari. Quid? quod ne ipfe quidem filins Dei in noftro iermonc filius Dci dici potcft , nifi pacificus giort. vocctur . eècnenim vocali longa idem cft quod pacem facio. Hinc foil filius vocatur, quod idem cft ac fi pacificum dicas; adeô vt propterca filius nobis fou vocetur , quia pacem faciat:quam nifi faceret, fou dici nullo modo mercretur. Qiiod ciim ita fit, per-ipicuum cft, nomen fen primaria fignificationis rationc ioli Dei filioconuenire, arque inde per fimilicudinem quandam de aliis quoqiie dici, parua vcl nulla habita originis rationc. Quamobrem ioh illi in noftra lingua reuera filij fine fonen nuncupantur,qui iele Chrifto primo'St fupremo ioli pacifico concorporarunt. Quid cnim vetat quo mi-nùs in re Romanis igneta nouum mihi verbum componam? Quod iihæc reâè expen-dantur.maximam liiccra toti religtoni Chriftianæinfèrent,amp; cauftam reddent clarifli-mam ob quam iemper Chriftus diccre ióleat, fax Çit htuc domui \ quando videmus ü-hum Dei in puroamp; mcorrupto fermone fon/ideft, pacificum fine pacis auétorem vo-cari. Cùm igitur dixit » Beati paeißei, quoniamfilij Dei z'ocahuKtur, non aliud dixit, quàra fi dixiflet.,.Beati pacifici, q.iioniam codera nomine quo ego vocor, vocabunturj Si. banc iblam habebunt nominis rationem,quôd ego ipfis fuerim apud patrem verus Vçræ pacis auôor ; Si ques patri conciliaui,eos non iolùm in nominis mei admifi corn--munionem, lêd in idem ctiam corpus redegi. Videtc,ô miieri Si deuij Chriftiani, qua

•- via amp;nbsp;rationc conièqui amp;nbsp;poflîtisamp; debeatis, vt ad communionem corporisamp;iàngui-nis.Cbriftidignis.modisaecedatis.Paxeftj,pax eftquamdeditnobis,quam reliquitno-bis/pcrqtiam iolàm fiiij Dei poiTunrus.vocari: quodfi iraeft, vt ipièmet dixit qui falle-re nequit, per hancfolaro n.os corppri G.brifti,qui.verc filius Dei cft, vnicmus;amp;î quic-quid erimiiSjid totum^erit Cnriftus’in nobis : quod fieri non potcft, nifi noftram natu-râm corrupça,m*expcllat, ôc loco crus funm nobis corpus amp;nbsp;ianguincm communicet, vt Qoftolo viuâmus. Scd .de filio alibi yb.i do.cebimus ,non Cirabneum tantum nomen fbîi .Chrifto fpli, amp;nbsp;lis quiei corporatifunt amp;nbsp;vniti Spiritus lanóti veram vitara dantis vniQnc.,conucnirc;.tcd ne filium quidc.m c/oy..aut p alium vera rationedici pofte, etjmon. duàm Cbriftumifilius cnim fie à noftroli-f proceffît,vti e Soffit folium,amp; è roof fit

04 infinita alia ad cun-dem raoduraèiprfiiûs veria fiunt vera , quædiciiolent., byftcra àoof. protera. De Chrifto cnim didum cft;.///c. efi ßlii^smeM dtlecita. Idem autem cft fi-■ rôhuni. lius, li ad originem exâminetur,ac fi ajnatum dicas. tfoç formatur ab ï)ui/quod eftidem qnotlcuftodia Si tutela. Sicdicimus, lt;ÇlôuthiîinSiupnl)ui/Cbriftus cft mea cuftodiaamp;: ÿui. tutela: amp;nbsp;reuera hicióluseftquinos adueriusomnes malorum impetus défendit atquc.

cuftodit . 2igt;ttiverd,qua voce pro filioHebiæi vtuntur, nihil abud in puroCimbrorura fet-

-ocr page 93-

t I B E R V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;77

fcrmonc fignificat, quàm Süm : quod fie filio cunnenit, vt ipfc fblus fit ; eo qtiôd fient Vnum de patrcj ita Ens de filio dieatur. Hinc illud : Ego fum t^uiÇum. Et iterum: militme. Deusenim omnibusdat efle per filiumi per queni omnia (cribitur creafle. Sed hæc, vt dixi, alibi. Non (une tarnen hæc aliéna à re nofirajCÙm hinc illud etiam in-telligatur, Ciuis nomen primùm Chrifio tnbui debere, propterea qüôd is (olus OinVoirs/ id elEcerta fit cuftodia tutela. Nunc ad ft’il redeamus. Cùm tranquillitatem per ft’ii figmficatam arcem efTedixcrimusciuitatis Dei, aduerlarij aliqui amp;: hoiks ciuibus Dei tatü Dà. videnturopponi, Quorfum cnim arx vbi nulli mctuuntur inlùltus oppugnationcs?

Vidcamus ergo ecquid ipli lt;1(1 opponatur. Idmoxinueneris fivocemreriolcgas. 'Üli enim calliditatem fignificat,eodem tempore manente in verlà voce quod crat in pror- atûtM fa . Quæ veto hæc elt alia calliditas, quàm ea de qua feriptum habemus, Erat ferfens Deiof^uini-ciilltdior omnibus animiintibus. Hac igitar calliditate ciuitas Dei magnam mox ab hu-mani generis exordio accepit eladem , amp;nbsp;hadenus accipit amp;nbsp;grauiflimas infinitas, dum quotidie infiniti draconis fraude è mœnibus ciuitatis Dei crahuntur. At hi fi quietosfe redderent, in ip(a arce tuti manerent, nec vraquam cacodæmonis allutia vincerentur. Qriôd (i Chaua quicta manfilTet, needubitarionis fluêlibus Icleimmifif-fetjtutô potuifl'ct à diaboli fraudibus oppugnari. Ciîm enim Deus dixilfet, morituros fi fiudutn vetitum gullaficnt, iplà à cacodæmone caulfam cur non ederent interroga-ta, mox lahalcere cœpit, atque in dubium iplâm pœnam à Deo conllitutam vocarej dura videlicet rcfpondit, Ne forte moriamur. ^til ergo amp;?ti(tl]C opponuntutj vt in hac vira perpétua pugna fit contra diaboli fraudes : quas non aha via nec alio modo re-pelleie pofiumüs amp;nbsp;irritas reddere , quàra fi nos præltemusquietos Sd libcrosabomni perturbatione.Qiiiesergo acropolis efi:amp; arxfirmifiiraa aduerlus orancs cacodæmonis infidias . Mirabiie profedô vocis artificium ; quo cùm quieiis lecuntas atque fumma dignitas indicatur; turn etiam ollenditur, quibus arx hæc machinis fitoppugnanda, amp;nbsp;qua via fit refillendum . Sicut autem hîcex arcis nomine in holtilis impetus duciraur cogitationem ; itaexfon/quopacificusdenotatur , mox fuccurritquælho, quæ fuerit inimicitia j obquam pax fuerit incunda ; quam fimihter retrogrado öd contrario duélu deprehendis, enim, vnde Jüofct ödlt;©nncfcl/idcm ell quod olfenfio öd iræ prouoca J3o«. tio. Deinde fi quæras cuius hæc fuerit oifenlio ; toile medrara litteramè medio, ne ex-

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Z’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;w^nnojc*»

tremæ in fon per mediara copulentur, atque hanc transfer in primum locum,öd quæ prima elf facvltimam,omnia nimirum dilfociando, öd tuibandoordinem fatalem^; ac tum mox videbis cuius fit olfenfio j cuius fon pacem pollicetur. Hominesenim in medio étant extremorum, libertäre ad vtrumquedonati, Dei feilicet öd cacodæmonis, vi-tæ öd mords Hi fuperbia dæinoniaca inflati primum locum voluerunt occupare, Öd extremum,qui cacodæraon erat, Deo prætulerunt, dum Dei verbis negleólis, diaboli mendaciocrediderunr. Hac igitur htterarum metathefi faófa, «tiW enalcitur,quo no- jBik ftrum denotatur. In vtraque igitur ipfiusfon/quo pacificus fignificatur , conuerfione, littera prima in vltimum locum reiicitur, öd diuinus honor tum homini, tum cacodæ-moni polthabetur . Deinde fi ipfum verras , ^iio habebis; quo quicquid peruer-fum öd ad mala procliue eft, defignatur. Vnde intelligi datur, à nofironihil promanare nifi peruerfitatem ; öd quicquid noftrum fie vocare polTumus vtà nobis procedat, id præpofterum elfe, öd ad malum inclinare, öd pronum mere in peius. Hoc cnim prauo Öd iniquo fuo iudicio primi nolfri parentes funtconlecuti, vt omnis pofteritas ad malum propenfa ferretur; öd nihil haberet proprie fuum quod non à Deo ad diab(4i partes declinate t. (,^iamobrem nihil rcliquum fuilTet htimano genen faCtum, quo lea milc-rabili hoc ftatu öd natura maligna liberaret, nifi Deus arcano confilio Verbum luura, quo omnia ercauit,hominem fecilfet, atque eum toto peccatorum pondéré oncralTct^ quoiplèpurus öd innoxius omnia hominum fceleraexpiaret. Hicigitur fimplicitatc fua öd humilirate ac taciturnitate,diaboli aftutiam öd fuperbiam vicit, öd hominum genus patri conciliauit ; quod morte fua non Iblura redemit, led ciuitate etiam Dei donauit. Q£iicquid igitur pacis, quicquid quietis habemus, ab illo habemus: quicquid è nobis proficilcitur öd verè nolfrum dicitur, id malignum eft atque peruerfum . Et hæc qui-dem de pace öd pacis auófore, vt intelligamus eundem elfe qui no,s pacificos reddit, öd

G G 3

-ocr page 94-

7? nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGLYPHÎCORVM

qui reddit quietos ; amp;: hæc nomina fonamp;|lilad eundcm filium pertinere , nobisea tantum tenus coniienire,quatenusChriftofumus vniti ; amp;nbsp;tantum nos à Chrifto rece-dere, quantum rccedimus à pace amp;nbsp;animitranquillitate. Cum igitur Sileo àftxl ceu ra-dicefua puilularit, hæcomnia quæindicauimuspotiusquàm expohiimusmyfteria, in lîlentij interpretationedicemus contineri, èi. ab eo qui filentium indicit omnes mone-ri,vt hæc arcana filentes quietique rimentur. Quamuis autem quis fit huius tacitæ au-ditionis finis, ex eorum quæ interpretati lumus vocabulorum origineiatis iuperque dcmonftreiiM-jicftat tarnen aliud nomen apud Græcos pro Taceo viurpatum,quod alia quadam ratione filentij cauflam oftendit atque finem . enim quofilentium no-quod eiufdem efifignificationiscum oxyda li ad primos fuos natales amp;nbsp;matricem linguam cxaminentur, nobisindicabunt,omne filentium ad contempla-tionem referri, arque præièntis infpeóhonis fpe fufhneri arque fulciri, idem eft quod îgt;ie. video , vocali per (iibtilem qucndam fonum produda, quern vt indicent alij , fir fcri-bunt, Refertur autem non minus ad mentem,quam ad corporis ocuIos-amp;, ni nos ich-næa fallat conuerfio, à mentis infpedione ad corpus delcenditgt;eoquôd 30 vocali bre-uiidem fit quod Eft. Proprium enim meutis obiedum, vt icholarum more loquar,cft

23. Ens . Hrc notatione dignum, in 30 breuem fonum audiri, in filongum ; qubniam Ens purus fit adusab omni tempore, non modo longo, ablolutus: Inipeélio vero amp;nbsp;con-templatio longa fit oportet amp;nbsp;fubtilis, vt perueniatur ad ipfum Ens intuendum . Eft aliud filongum, fed craftîùs amp;nbsp;pinguiùs pronuntiatum,quod Sum,fim,fit dénotât, amp;nbsp;goî». pro articulo etiam amp;nbsp;pronomine venir in vfum. vocali longa, fod fono non admo-siienf^ dum lotundo, fpem fignificat amp;nbsp;fpcro : vnde fihoop inlpedionis (pern defignat. Prima «^»»gt;»0-igitur amp;nbsp;potifiimaamp; interna filcntij otigoeft fpes cognitionis éius qua mens ad ipftira w« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confpiciendum fertur. Natura enim omnes homines ad fcientiam amp;nbsp;rerurn inipe-

dionem rapiur)tur,ad quam vradlpirent alios audiunt lubenter ;amp;vtaudiant,ipfi linguam fuam labiis amp;nbsp;dentium vallo coëreent: vnde fit,vt otaTrti totam rationem filentij, turn eam à qua oritur amp;nbsp;fuftinetur, turn earn ad quam refertur, pulceriimè duabus lyl-labis comprehendat amp;nbsp;exponat. Qui Græcorum vocum etymologiascuriosè pcrfecu-tus eft, is oiatTffdià oxyda magna molitione deducit ; amp;nbsp;in oiyda non aliud verbi inuenic principium , quam quafi non æquè dubium fit vnde oiyri dicatur, atque cetera ab hac voce deriuata. Sed omnem fuam operam ludunt amp;nbsp;oleum perdunt, qui vel Græci vel J-attnifermonis radices extra matricis linguæ latifundia inueftigant. Singular! pro-fedo Dei prouidentia fadum eft,vt quamuis nobdilhmælinguæ corruptæ fint, tantum tarnen in iis reliquum fit veftigiorum , vt per ea ad primas vocum origines queat per.^ ueniri, fi diligenter corruptelæ modus amp;nbsp;varia ratio animaduertatur. Quando igitur tantum reconditæ fapientiæ illis vocibus continctur, amp;nbsp;earum folutione ac conuerfio-neexplicatur, quibus apud Græcos amp;nbsp;Latinos Sz noftrates taciturnitas depingitur, quantum ne dilertiftîma quidem oratione amp;nbsp;longiffima vel ipfe Cicero explanare pol-lètjnon parui faciendum Fuerit Ipedabile fymbolum , quod non tantum adfilentium hortatur,fed vocum etiam quibus illud fignificarur interpretationem indicat amp;nbsp;ob ocu-Digitut f»- los ponit. Digitum autem quo Harpocrates filentium indicat,falutarem veteres Theo-lutaru. logi nominarunt: non il li quidem medicos hac in re focuti,qui annularem potius quam indicem hoe epitheto dignarentur, propterca quod in eo conlènfus quidam fit amp;nbsp;vcl-uti lympathia cum corde : cuius rei faeilius fit veritatem experimentis quam euidenti aliquaratione demonftrare. Scioequidem arteriæ ramo plerumque bifurco huncdigitum donatum efte, vcrüm amp;nbsp;cetêris digitis arteriæ portiones diftribuuntur. Quod ft quid fit omnino hïc rationis, Ixis fortafie Hippocratica in medium adferetur, eo quod ramulculis hic ad annularem reóhtis ferri videatur, amp;nbsp;paullo plus habere capacitatis. Sed hæc adconieóturas potius amp;naturalium rerum obicuritatem,quàm ad firmasper-stiie monsin tinent demonftrationes. Qui Chiromantiam profitentur,fiib radice huius digiti Solis montem collocant; qui fi reóta amp;nbsp;integra linea fit inlignis, ingenij dexteritatem amp;nbsp;honores pollicetur. Quia igitur cor in hoe noftro microcofmo Sol eft,hunc digitum cordi attribueront : quôdfi htnc colligant ingenij felicitatem , videntur in corde non vitæ tantum, led fenfuum etiam principium collocafle. Verüm hæc nihil aut perparum ad

id quod

-ocr page 95-

I I B E R V.

id quod agimus. Nos indicem cum Theologis falütarcm vocâttliiSjamp; lâadamùs co nomine Mardanum Capellam } quod epitheton hoc memoriœ mandarir pofteForuin, perpétua fortaflis alioquin obliuionecelandum. Prim dm quid hómihum iàluti magis neceiTarium ,quàm habere indicem aliquem qui vitæ rationes omnes rudibus adhuc puerorum animisoftendat? Ciîm igitur digitus index ad demonftrandum videatur à natura comparatus, amp;nbsp;ab eo officio nomen apud Larinbs fórtitus, meritô (àlutaris di-cetur -.eo quôdomnisfàlusàdoélorum hominum præmonfhatione proficifeatur. Gcr-manis (ùpenoribus ab oftendendoXriger vocaïur, nobis Wifre : quæ vox in horologio- ^cigrr. rum manibus quarum index horam oftendit,quotidiano vfu trita. At î©i,ô vocali Jon- Wfet. ga dum nomen eft, fapientem defignat; dum^verbum.idem quod quouis modo often-do, propterea quod folius fàpientis partes fint, vt viam aids præmonftret, amp;nbsp;quid ad fuam cuique fàiutem neceflarium fit, oftendat. Dum igitur Wijö pro oftendo viiirpartir, duo fimul aperiuncur; quis docere debeat; ad quern fine omnis demonftratio referatur. Quifquis igitur hunc digitu porrigit, ad fapientiam reClum iter oftendit, vc de ipfius nomine colligunt noftrates : quo fit, vt optimo iure (àlutaris fibi nomen (um-ferir, Quamobrem congruentiffime filentium hoc digito indicebatur, vt de ipfius nomine cogitantibus mox in mentem veniret, à (apientibus fapientiam efte difeen-dam . earn quidem difeendam longa taciturnitate. Hine dum quemquam teueren- snlut^tescnr tills volumus falutare, hunc digitum ori admouemus, ceu diceremus, Nos te fic vene- dighumindi-ramur,vttacitaaudientiadignum iudicemus, amp;nbsp;talem, vt tuum duiftum lubeterfimus XweX/quot;*' (ecuturi. Qui pilcum capiti detrahunt,indicant (e paratos, vt eiuS nominecui hunc pUeumcafiti exhibent honorem,libertärem deponant,quæpileo denotatur;amp;prætereacaput fuum detrahere, (ê veile quibufuisobiieere periculis. Prior ergo modus paullo liberalior,licetà nemine, quod equidem (ciarn ,haàenus intelleâus. Plerique manusofculum hocindicio no-tari exiftimant; quod fi ad barbarum morem referant,vti referte cxiftimo,nihil faciunt

quod nobis fit annotandum. Plinius in adorando dextram ori applicari (blere tradit: AdarStescur quod quia à vetufto lanigenarum ritu ad Romanos venir, dignius fuerit vt ad caufTam dextrum eri fuam vocetur. Scimusorationemamp;precesamp;votaoreperfici-, manum dextram ope-tationi amp;nbsp;labori à naturaeffe deftinatam. Quamobrem qui hunc morem adorandi præfcripferunt,non aliud indicarunt, quàm Deum fic inuocandum, vt amp;nbsp;nos manum operiadmoueamus, amp;nbsp;putemus nec votacitra laborem , nec labotem citra vota quic-quam profuturum ; fed fi precibus amp;nbsp;adoration! laboradiungatur, nihil dirbitandum cfte de profpcro eorum quæ agimus fuccefiii. Æquis igitur paffibus amp;nbsp;labor amp;nbsp;vota procédant, quo ad optatam metam adfpiremus, amp;nbsp;iis potiamur, quæ à Deo opt. max. petere fas eft. Cælius Rhodoginus amp;nbsp;Lilius Gyraldus commémorant,facerdores (acris abfolutis (e verfus dextram conuertere (ólerc,acdeinde manum dextram ori applicate, ad eum modum vt index pollici redo infideret : quern ritum equidem credo ad plura commonenda fuiffe inftitutum. Per totam enim dextram ori admotam illud intclli-gendum reor, quod modo dixi. Dum index pollici eredo infidet, crux denotatur, vni- i„di» ca humanæfalutisancora ;vt nimirum indicaretur, omnes cærimoniasad crucem re-q^td ferri, amp;nbsp;fruftra fieri facra amp;nbsp;orationes, nifi hoc fandiffimo charadcre obfignentur. Si-mul igitur monebatfàcerdos, amp;nbsp;votis ab(ólutis manum operi admouendam, amp;nbsp;non ad aliud quàm ad crucem omnes facrificiorum amp;nbsp;precum ritus pertincre, ncc aliunde habere (uam vim Sdefficacitatem. Ciim enim ipfumTau in hieroglyphicis frequen-tiffimum reperiatur, vt in huius litteræcauffis inueftigandislatiùs docebo, minimè debet mirum videri,fî in prifeis lanigenarum cærimoniis id cernamus, quod in ipfis obe-lifcis amp;nbsp;fphingibusamp; aliis antiquitatis monumentis fcalptuirl exaratumque inuenitur.

Præter has veto fignificationes illud etiam monebatur.priraum quidem facrisoperan-dum, amp;nbsp;diuinam implorandam efte gratiam ante omnia, fed deinde cetera peragenda, iuxta ac Harpocrates doceret. Cum enim ori indicem admouiftet, ad eum quern dixi-mus modum confidebat, vt nimirum filentij indicioamp; (effione Harpocratis (ymbo-lum omnibus in memoriam vocaret, arque quæ illo denotabantur populo proponeret fèquenda. Quis nunc non vider quàm redaratione index (àlutaris vocetur, Sd quanto fignificantius id in noftra lingua exprimatur, in qua indicis nomen, quod eft î^ifer/ duo

G G 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fimul

-ocr page 96-

So nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGLYPHICORVM

fimul oftendit; akerum, folorum fapientum elle docere Si redum vitæ iter præmon-krare : akerum ipfam fapientiam finem efleomnis veræ demonHiationis,amp;:ad hanc foiam omnia indicia fpeâare dcbere , alioquin indigna fore geimano matricis lingnæ vocabnlo. Quod (i tufö hie ad examen vocaremus, codicem (piffiffimum Icribere co-geremursô^ neficquidemampliflimaslapientiæ gazas hac vociila oblèratas cuoluers set», podemus. Wiö vocali breui, certum fignincat: iam cerræ rernm omnium cogmtionis habitus longo tempore confirmatus,eildem Iitterisjed vocali produôt3,qnohxæ noti-tiæcongruat,efl'ertur . Wiöbreuefita lui-iti/qnoJatèlongequequicquam cHedenota-tiir: quod cui primiim tribuendum fit, illeintelligct, qui iciat folum Verbum,quod too^’t dicinniSjfide dignum haberi de ichnæa nominis conuerfionejamp; idcirco non aliuni Voculalufö produâa vocari, qiiàmeum cuius lapicntia in üJCjt eft fundata, amp;cxïuo:t produda. Quamobrem omnis item demonftratioad Verbum tendere debet, arque ex Verbo proficifci. Deinde vox non ex tai? breui tantum fignificatioriis habet cauflas, •fed ex allufione etiam ad tot/quo dilato, expurgo amp;; confccro fignificatur; vt in nomine Vifci explicatum eft. lam amp;nbsp;luijS à tot-fic fieri poteft per apocopen, quod eft longé late'-que vidcre. Eodem modo vox verti poteft non vno modo, Nam fi longæ vocahs lono fèruatofi—hjdicas, idem dixeris quod cola te, perinde atque lac velquiuis alius liquor colatur: quod ad hominem relatum, mirificam habet admomtioncm amp;nbsp;plenam vtilis difquifitionis. Si cnim colandus cs,colum habeas oportet: atqui colum etiam ft dicitur. — äbriö. German! fuperiores frilj Icribunt, quo melius fpirent. Colum res leuicula, vilis, Sc à Co/»»», philolbphia'dignitatc aliéna fortaftevidcatur.at fi etymologiam cxcutias,duas mox vi-debisgrauiftîniasfefeofFerrerationcsjaltcram à fie/ quodeft video: alteram à fij/quo kim vel fit denotatur. Quoniam cnim in colo videtur quid reuera fit,quid ipfi quod eft admifccatur externi, ab his duobus verbis inftrumentum nomen accepitjcxiguura illud quidcm,lcd quo totalapientis viri meditatiodefiniatur. Quæcnim alia'hint phi-lofbphi partes , quàm in omnibus diligentifl'ime rebus quid lit, quid non fit vidcre ’ A videndo igitur quid fit, quid non fit ft vocatur : iuxta cuius voculæ etymologiam fi te colaucris, profeko non minimam fapientiæ partem abfolueris. Latini fi quid colo fi-gnificct interrogentur, citra hæfitationem refpondebunt; atfi nominis caulfam quæ-ras, hand aliter quàm pileis obmutelcent. Sicut à lof fit folium; itaà lorö fit colum. Nec mirum adfpirationem ademptam efte, cùm Leodienlcs quoque lot dicant; pro vide. Origo vociseft ab hd-ocs/ quod cft vehementer oculps intendoin aliquid. Vnde forte leg pro foramine, eoquôd per illud acutifliméoculi cernant; quamuishuievoei non défit aliunde etyraologia . Viderc igitur diligent! oculorum obtutu, amp;nbsp;paruis fo-raminibus ad difeernenda purum ab impuro vti,eft colare. Colo igitur à lot pro videre, amp;nbsp;loti) proforamineformatur : amp;nbsp;quamuislot pro colo nunc non fit in vfu,voccm ta-loog. men habemus ab hac deriuatam.Uoog enim dicimus pro lixiuio,quoniam colando fiat.

Videmus itaque vtrumquevocabulum amp;:noftratibus haefenus vfitatum,amp;: illud quod Romani è matrice lingua rctinuerunt, à videndo duci: Sc in illo ad efte ; in hoc ad foramina minuta nomenclatorem refpexifte. Adde quôd ipfiustoÿjS conuerfio fic-to/id eft, vide te, de neceftaria huiusexpofitionisconfequentia includcreccrnatur : quod quidaliud eft, quàm Nolce te iplum? Quid? quod duplex digammain conuerfione in alterum digamma mutari polTit, vtmonolyllabum in monolyllabon vertatut; qua via )amp;if. ex totÿ / fif habebis, quod eft cribra : quod rurfus inligni Si luculenta fimilitudine fa-pientis officium depingit. Sed hæc, vc vides, tam latè per totam philofophiam le ex-tendunt, vtfi per fingulaseius partes colum amp;:cribrum circumferas, nullus exitus fit futurus. Suffîciat ergo indicafte quæ vera fit fapientia, amp;nbsp;quæ ipfius primaria: partes, amp;nbsp;quôduiifcr/ id eft, index dextræ manus ad hanc nosinuitet contemplationem, per quam ad làpientiam venire poffimLis;cam præfertira, quæ ipfi Verbo innixa, nos ex-purgat,colat, cribrat, dilatât amp;nbsp;conlècrat: quæ omnia, amp;nbsp;multo etiam hisplura,vni-ca vocula trilitteracomprehenduntur. O digitum lalutarcm ' qui nobis de lôlo fuo nomine Cimbrico tam multa reuelat arcana,ac deinde ad teftéræ vlùm tranftatus,amp; pol-licem duobus extremis articulis lupernè coronans, crueem fine Tau relért : nec his contentus,lrlentiumprætcrcaindicat;non illud quidem plebeium Sc vulgare,fcd pror-fus ne-

-ocr page 97-

L I B E R V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si

fus neccfTarium «ad hora in um falucem amp;:{ùmmam felicitarem ! De hocfiicntio Hic-remias in luis lamentationibus fie cecinit, vt totura Harpocracem defcripfifie videarur: Pars mea Domimts , dixic, anima mca,prGpterea exl^ecfaha eum. Bonus eH Dominus rantihus in ettm, animsi ^umrenti illutn . Bonum est fgt;rlt;efioUri cùm fdentio falutare Domini. Bonum est 'viro cum portaucrit lugum ab adolefcentta fua. Sedebit folitarius amp;nbsp;tacebit, quia leuauit fe fuper fe. Ponct in piducre os Çuum,Çi forte ft fes. Audim us hic Harpo-Gratisætatem,audimus filentiumjaudimtrs iclhoncm , audimusfeffionis amp;e. taciturni-tatis vfum, audimus pulucrem in quo fedet, vt humilitate fua ad id quod fperat adipi-ret: amp;nbsp;dum fpem audimus,ctjuttw in mentem vocamus. Jeiaiasillius filentij fccit men-tionem ad quod hoc Harpocratis filentium fpeôtare debet, £ƒ fZzY, inquit, opusittfli-tde, pax amp;nbsp;cultus iufitia flentium amp;nbsp;fecuritas in fempiternum: Filius enim Dei îuftitià fua, qua peccatis nofiris fàtisfecit, pacem nobis conciliauit, à qua fon/id eft.fihus voca-tur. luftitiæ autem huius veriffimus cultus eft trâquilla verbi Deiamp; myfteriorum con-teraplatio: quam , vroptimam partem, Maria Magdalena fibi elegerat. Et certè optima pars ell humanæ poifeffionis, eo quôd numquam auferatur ; ne tum quidem curn corpus eft ad tempus relinquendum ; lèd vnà nobilcum eô poft mortem adl'cendar, quo femper in hac vita tendebat : quod non itidem de pradica vita dici queat, vtpote qua: cum corpore deponatur atque ceft'et. Quoties igitur Harpocratem videbimus, toties nobis memoria rcfricctur huius tarn (alutaris filentij amp;nbsp;tranquillitatis, qua iurtitia Chnfticultaad filentium fempiternum amp;fcmpiternam perducit iecuritatem ; quam vt nobis Deus largiatur in aflidua tacicurnitate femper oremus. Atque hæc quidem mihi filentij myfteria hoc fine claudantur ; quibus ii tnta ilia amp;: in vulgus nota adii-ciam , quæ cum cctcri, turn Plutarchus in libello de Garrulitatecuranda memoriæ prodidit, baud iniuriaà filentij myftagogis, vtinimium profanus amp;■ decori immemor, ex pell af .quot;Quid enim ilia vulgaria ex hiftoriiscurioseconquifita taciturnitatis vel præ-cepta vel exempla tantæ habent dignitatis, vt iis quæ modo à nobis veluti per tran- ' ' • quot;nbsp;fennam funt indicata,confcrantur ? Præceperit Lycurgus ciues fuosftatim à puerofi-lentio' adfuefeere: Fuefin't breuia amp;nbsp;acuta Laconum relponfa in adagium traéfa, inter quæ illud ad Philipp'um , Dionyfius Corinthi j amp;nbsp;aliud, Non totam abfbluens refpon-fionem,amp;:fimihanonnulla ab audoribus Gtxcis fui nimium amantibus vbiquecele-brata. Admirentur qui Volent diuinum fftayTor,amp;:: Ne quid nimis,amp; illud mer-Catoribus Antuerpianis quara otio litterario notius: Sponde, præfcns eft noxa, amp;nbsp;his fi quæ aha Loxiascalliderefpondit, addant; nihil tarnen ex his omnibus inuenietur,quod corurn quædiximtis'vél fexcentefiraam partem poftlt æquare; tantum abeft ,' vt hæc mihi poftremo loco quafi corollas quafdam adiicienda cxiftimarim . Potcrafii multus elfe in taciturno Pythagoræ quinquennio, poteram Ariftotelem ad mirari- éo quôd to-tos quindccim annos Platoni audiendo impenderit, amp;nbsp;hæc atque alia his fimilia ad Harjpocfatls fymbolum magnis laudibus euehendum prolixa exponere oratione : verum quiccîfuid eins gètieris eft, triiüale mihi amp;nbsp;plebeium videtur, poftquam fémel emi-nus ex ipfo veftibulo tantum incomparabile diuini filentij facrarium afjîexi. Sint hæc illis bellaria delicatiftima, fint omni faccharo amp;nbsp;melle fuauiora, qui needum ara-brofiam hanc noftram proraulfidem deguftarunt : ex quade toto epulo licet faceré conicclüram. ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;।

. ‘ - ; ..... *

• n ' . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ ■ nbsp;nbsp;nbsp;. ihr r .. S.'

LIBÉRÉ' '■ ' J Ui .■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;; nbsp;nbsp;.... . r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;— nbsp;nbsp;'■

-ocr page 98-

il


LIBER VI.

Os Vna Heliotropij facie explicata, ad alteram tranlcamus, qua; puerum præfert é Loti codia flue capite emergentem. Loton Ægyptij herbam vocant,quæ fub Niliaquis în campisinundatis ^plurimanafcitur, quam Theophraltus copiosèdepinxit. Huiccau-lis fabæ Ægyptiæ, flos lilij. fed tenuiora folia habens,caput papaue-ris maximi codiæ fimile , amp;nbsp;loculis flmiliter diftindû, in quo lemen milij copiofifTimum. Flos cùm Sol occidit clauditur vnàcum herba paullatim lub aquas fidit ;ac deinde rurfus paullatim emergitèprofundoj Solis dccurfum fecutus ; quo oriente fefè fuper aquas attollit amp;nbsp;folia recludit. Fœda labes Diofcoridis hiftoriam corniperat, quæ »p/6gt;î pro xp'iva habebat. Marcellus germanam reftituit ledionem; c qua florem lilio fimilem cognouimus, quem Theophraftus aperte expreffitjflmul quo differrctadicdo. Radix cotonci mali magnitudinem amp;nbsp;formam aflequiturjforis nigra, intus candida, perinde atque nuces caflaneæ; qu.'c coâa, vi cel los ouorum lapore videtur referre. Semen pani conficiendo adhibetur. Ex hac herbæ indole facile fuerit i.ntelledu, cur Ægypti) Apollinem è Loti flore emerfifle dicant. Hie-’’oglyphicas enim notas aut ipfî flbi prifei finxerunt, aut à natura lumptas ad fymboli-cam docendi rationem apphcai unt. Quod igitur antè in Elarpocratisimagine exami-nanda|feci,idem hîc quoquefaciendum mihiduxi ,vtnimirum priüs nominis fignifi-cationem explorent, quam ad figuram facram accedam. Vt cetera vocabula in facris Ægyptioru vfurpata,ad Phrygian! flue noftram lingua fpedare dixi; ita amp;nbsp;hoc ad eandê video referri debere; amp;nbsp;cius ratione non paruam illara quide in herba cerni,fedinfinito maioreminre fignatainucniri; amp;nbsp;tanto fané maioré, quanto idea: luis cxemplisfunt X littir/ifre- prællantiores. Littera Lambda dum pronunciatur, linguamcogitlùpremû cæli ferire: fit,vt du limp!ici 1er more Cimbrico,quera Latini rctinuerût, El vocali breui cfFcr-tur,ipflus V-niusflgniflcet altitudinê,amp;i: flmpliciter pro quauis liiblimitate ponatur. In

Lett etyme».

ChUoot. i'oot.

Wa

vocibus igitur ex ea formandis,vel ipfa dira vocalem adicâa ponicur, vel vocale habet '• adiuclani,amp; vtrouis modo akicudincm lignai.Siuc igitvirCl-floot, hue U’oot dicas,idem notaueris.nempc alrum amp;c excellùm caput.Quemadmodu autem altitudogeminacft, altéra à terra adiælumialtera à nobis in oppoütamcæli parte porrecta; itaamp;tXlvtnuC-quealtitudinis hgnifîcationem habet. Hinc i^ct pro inferno ponitur,quia à nobis altiC-fimè defcendit in oppofitam vcrtici noftro mundi parte. Qiiia igitur in metallis plum-bi grauitas maxime nota ert, reuera nihil aliorum in codem pretio tantum pondons

adfert, licet aurum fub eadem magnitudine præponderet ; fadû eft, vt ïaiot pro plum-boà noflxatibus poneretur,quart dicas, caputeorum qua; in profundum defeendunt. fiumbamce- Siuc igitutcopiam metalli ,flue pretij vilitatem ,flue multiphcem vfum cernas,plum-^amp;vîu'»uro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;præferendum eft. In hoc enim raritas amp;nbsp;pretij magnitudo populum ab vfu

frt/irtntiù. cxcludit 1 ac deinde, tametfi ea eflet auri quæ plumbi copia ; plus tarnen vtilitatis ex plumbo quant ex auro caperetur : quod intelligasfi ceruilam amp;nbsp;làndycem ,duas res vlu latifli mas,amp; cetera vel pigmenta, vel médicamenta, quæ plumbum ferè gratis fup-peditat ,confldercs. Ægrè fortalFis hocauaris hominibus amp;lt;: lemper aurum fltientibus perfuaferisjat mcdicisamp;rerum naturalium peritis nihil clarius efle poflit. Sienim res non opinionibus,quibus mundus non tam regitur, vt quidam volunt,quàm dilfipatur, nei que. fmt fed de fapientiæ amufti examincntur,illa: optimæ fucrint, quarum plurimæ beneficio-eftimt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ho.mines rationes reperiantur. Qtiamobrem vctercs nulla adhuc iudici^ pra-

uitate fedudi, plumbum auro prætulerunt ; propterea quod pluresfui vlus hominibus communicaret, quàm illud metallum quod fle totum fuiiprtus eft, vt nullum vita; dil-^urum nA- crimcn horainum caulfa vein fubirc. Nugas vendunt Chemiftæ, dum aurum potabilc dicunt pararc; amp;nbsp;vt parent,id tarnen certum eft, non pofte naturam noftram robora-neque nutri- re,nifi à natuta noftra vincatur,amp; vel in languinem,vcl in fpiritus mutetutjquod quàm tnwtumfuf. Q conuenirenon poffit ,non eft huius loci docere. Metallacetera plurimum lui in fenttAt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 r •

aquis Sl aliis liquoribus deponunt, amp;nbsp;eius vtcndi copiant ns qui vchnt raciunt ; aurum licet lexcenties coquas, nihil fui tarnen aquis cómunicat, hac fua indole viam auaritiæ prarmon-r

-ocr page 99-

t I B É R V t. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^5

præmonftrans : qua qui ccnetur ,tanto minus vel fibi, vel aliiS ad vitam commodiraris adfert, quanto plus mctalli inuidiflîmi coaceruarit.atque arcis tcnueiit obièratum. Va-numigitur eit eorum cominentum ,qui torques aurcas in iuiculis fuis coquunt, vel aquam à candenti auro quàm à ferro plus vitium accipcre ad viicera roboranda iaôlanr, cüm fordes duincaxat ab auro reJinquantur, nee vlla facultas auri vel in aquam vel in ins traièac; quod li fteret,faporis difcrimine vel aliqua alia via cógnofcerecur.qtiam nullam mihi hadenus monftrarunt expérimenta. Hinc aurum cauteriis turn commodifli-mum elt ,cùm nihil ipfius metallicæfacultatis in vulnere volumus relinqui. Et verö quia vires eins numquam vetcralcut,fed lêmpcr ineodem manent vigore, prilciCim-merij ^tu-rotn dixerunt, id eft, antiquum fine præftantiftimum robur ; quo nimirum omnibus refiftit. Luminis autem fplendor aura dicitur, ab Îïu-Ûa/ id eft, an tiqua celc-ritatc;arque hinc fit.vt acrietiam ad velocitatem apto tribuatur.Neque enim vel aura ab auro, vel aurum ab aura nomen accepit, tametli prior pars vtrobique cadem repe-riatur. Nos hodie eadern de caufla lt;ôalt amp;nbsp;lt;J5aut dicimus, ccu perfedè antiquum dice- «Sait, rcmus, àlt;î5eamp;:‘î(ut. Hinc liquet, earn veterum fuiftelententiam, aurum omnem ferre îEtatem,amp; idcirco ftolidècredi id in alimentum noftrum autfpirituum naturam tranf-ire pofte : quod ft ita eftet, male nomen vtrumque poficum fuilTet. Græcis auri epitheton remanftt.quo magna Icilicet eins laus conttnetur. enim per metatheftm , à ^currfj, quo folicitudo amp;: cura ftgnificatur,manauit : quæ ft vfquam magna eft, certe in auroamp;quærendo amp;nbsp;feruandoeftimmanis amp;nbsp;portétolà. Uootigiturob benigniflimam fuicopiam amp;nbsp;maximos vlus in omni artium genere, meritoabantiquisaltum caput didum , eo quod in metallis communis vtilitatis ratione teneat principatum. Eodem raodo in herbarum genere earn Uoot vocarunt, quæ akum amp;nbsp;excellens caput in tota fua natione efte viderctur: amp;nbsp;id quidem ranto maiore ratione, quöd ipfa herbainfigne capitis haberet ftguram. Habcnt cum aliæ aliquot herbæ fua capita,turn papauer in il-lisexcellicjat ciim Lotus papauer magnitudineæquet,acfrequentiftîmèexccdat (ma-iwit'///»/«» -ximoenim comparatui) amp;nbsp;præterea feminiscopia vincatjoptimoiure excellenscaput vocatur. Adde non vnum Loto caput efte, fed geminum , amp;nbsp;vtrumque ad edendum fuauiftîmum;alterum fupernum, alterum infernum, quod cotoneum malum magni-tudine,fapore,5lt;:alendi facilitate oui vitellum, faluberrimum corporis nutrimentum, proximc rcfcrc. Qua: verb præftantior herba poftit cogitari,quam ea fitquæcitralabo-rem,quæcina kimtunijquxcitra farionem fpontc exaquisemicans,copioftftimum ho-mini fuauiftimum pabulum largitur j non fernine tantum vbertatem omnem fupe-rans,ledeandemetiam radicisluauitate locupletans. Et hæ quidem nominiscaufla’, turn à figura , tum ab edulij amp;: copia: amp;nbsp;præftantia petuntur : qua? licet fint admodum graues amp;nbsp;euidentes, longe tarnen eaanteferenda videtur, quæ de (ympathiaeius cum Solefumta,lymboli continet originem. Lotus enim Solem nobis primftm dénotât,t-ttutSalm ab hoc ad iplum caput dd eft, lt;l)oot/cuius fpedabilis hic eft imago , transfert cogita-tionemj quo fir, vt fupremæfignificationis graiiaoptimoiuredift-Ijootvelllxiofvocetur. propterca nimit um quod per earn ad cognitionem fupremi capitis vocemur:qua in re multo plus eft folidi frudus , plus firmi animorum pabnli, plus veræ fuauitatis,quàm in vllo vel validilTimo dulciflîmoque corporis alimento. Sed hoc mox videro, vbiprius hanc mcam de capite Icntenriam fimili quadam voce reddidero probabiliorem •• quod tarnen minime nccelfarium fuilTet jCiim ante in lt;l)oot amp;nbsp;Jlianeroot latis fuerit argu-menti.vt ab eadem radiceUootpullulalTediceremus. Sine enim fublimitatis excellen-tiæquerationem IbliLambda tribuas,fine vocabulum peraphærefincompofitum ,5£ ex «èl-ïioct Uoot formatumefteaftcras,vtrouismodoexcellenscaput denotaris. Nös papauer ilhancop nominamus,eo quod inter alia capitis nomina lt;lEopetiam fit vfttatum;

fed ea rationCjVt caput non referat ad corpus. Hinc Coppen eft caput amputate. Jliancop ^ôpjpm. ft brems fit in priore fyllaba vocalis, viri caput defignat; verftm fi producatur,Lunæ ca- jimntoj?, putfignificat: quod pofterius veritati prifeæ propiiisacccdit;tametli in altera fignifica-tione non parum illi Indiæ principes rationis inuenient,qui opium ad libidinis irrita-menta quotidiano habcnt in vfu , atque idcirco hac fua libidine mercatores Thebai- zuntfrigiJt dis infigniter hadenusditant. Jliantop verb longa vocali priore ,ob earn cauflam papa-tier dicctur,qubd frigida amp;nbsp;quæcuraque fomnum conciliant, Lunæ confecrentur, vc ** . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quae

-ocr page 100-

f«4

hieroglyphicorVm


Kâi^lae vaee vni/e Grut igt;»bta,nt. I^oobtn.

lt;juz nodis frigîdæ amp;nbsp;foporiferæ domina fit amp;nbsp;gubernatrix. Latini quamuis herbam pa-pauer vocent,capita tarnen in ea agnolcunt:amp; fi vcia elt hiftoria,papauerum capitibus oemeflis indicatum quondam fuit, principû virorum capita piæcidenda efie,quo vnius tyrannis fiabiliretur. Videamus itaque ecquid Graeci in bac herba fimile agnofcant, ^apud quos Kat^mt caput papaueris nuncupatur. Etymologici audor à kcS/üi^ deducit: cui .propterea non credo, quôdvideam apud Heiychium Milefium,virum longèfermonis Græci peritiorem,annotatu efle, his vocibus KaS'ta. xügt;J')ç caput fine corpore fignari: cuiusafiertionisaucforitatem latiorem explicatum is nobis inuidit.qui copiofifiîmu audorem in compendium contraxit,aut potiüs mutilauit,amp; genuino fùo exuit ornatu. Frequenter mihi illud iterandum ,nequicquam primas vocum origines alibi quàm in matrice lingua quaeri. Dixi ante, vocabulum xapSia ab Jl^artdcriuari,amp;: plurimas fimi-les inueniri harum Jitterarum commutationes. Nihil igiturdubij ert.eâdem hac corru-' ptelæ viaex.ï^ooben,quo capita nobis fignificantur,«lt;acr/acad Græcos procadem re in vfum venifle. Redifiîmè igitur Hefÿchius fecit, quod Joli papaueris capiti vocem non adfirinxerit : amp;nbsp;contra non bona fide ab Etymologie! audore vocabulum ad re-dudum eft: nbsp;nbsp;ne id ftatim ledori fieret manifertum, id quod de KaiSia, Hefÿchius feri-

pferat, ftudiosèomifit. Ex ï^ooben igitur KceS'ia^ Græci fecerunt, quo capita vniuerfira cuiufuis apud nos rei denotantur. Quamobrem mirum videri non debet,fi Lotus quo-queabeadem voce ï^oot genus ducat : in qua propter Cimbricam compofitionem ad-fpiratioèmedioexemptaeftjnecalioquilittera Lambdacapax elladfpirationis. Nec crederem tam incorruptum Loti nomen apud Ægyptios remanfurum fuilfe, nifi vide-rem eiusprincipcm caufiam exhieroglyphicanotationedepromi; quæcdm totaCim-.merio Jèrmone conftaret, quid miremur æquè huius herbæ nomen atqtie Harpocratis, Manerotis,Thqot, id genus ceteraintegritatem luam feruafle. Quôd autem com-pofitio vocis Jacrarum debeaturaudoribusteircrarum ,cxichnæaeiusverfione ftatim difeas, quæ docet per Uoot nos ad æternitatem eleuari; quod dotibus herba’, tametfî maximis, nullomodo fueritadfcribendum ,cùm copiolb corporis pabuloabæterno-rum contemplatione maxiraè reuocemur atque impediamur. Quod quia nemo nega-re poteft, vocisartificiura non tam adherbæ naturam ,quàm ad Jymbolicam rationem referre debemus: amp;nbsp;quia ichnæa hæc vocum conuerfionoftrofermoni peculiariseft amp;nbsp;propria,perfpicuum fuerit cui hngbæ huius vocisorigodebcatur. Primaitaque huius .ïÿmboli occafio arrepta eft è Jÿmpathia floris amp;nbsp;Solis ; atq. ex ea procefiît fabula, Apol-linem è Lotiiflore exftitifle: quo nihil aliud indicate volucrunt, quàm ex Loti confide-ratione nos venire in Solis cognitionem ; amp;nbsp;ex Solis iterum infpeótione nos ad altiflimi

capitis notitiam peruenire.Eft enim ea fere homitiu natuia,vt veluti pecudes alimenta Mow»’»«’» ’■» fua è limo amp;nbsp;terræ vligine produótadiligentius attentiusc^ue confiderent, amp;eorum na-turam,accuratiùsrimentur,quàm cæleftium corporum pulcritudinera ,motionem amp;: tuJintt con- facultatem; qua hæc inferiora moderantur amp;nbsp;gubernat. Quotus enim quifque eft non timfUttoni plebeiorum modo hominum,Jêd eorum etiam qui fibi vel de iurifprudentia,vel theo-logia, vel de hiftoriæ amp;nbsp;antiquitatum cognitione maiorem in modum placent,qui Solis amp;nbsp;aftrorum curl'us varietatem obferuarit,amp;ex ea noólium amp;:dierum,caloris amp;nbsp;frigoris, amp;nbsp;ceteratum rerum diuerfitatis cauflas norit explicate ? DiJ'peream nifi me fæpius pu-deat tam barbaræ noftri temporis ignorantiæ,quo nihil omnino bene difcitur,nifi quod faciat ad farinam , amp;nbsp;redà tendat vel ad ambitionis vel ad auaritiæ augmen-tum. Et quod magis mireris, non raroabhis hominibusaudias, Jè lubenter Arithme-ticam , Geometriam , Aftronomiam, Muficam , amp;nbsp;ceteras liberales artes ignorarc; quod ex iis nihil accedat culinç,aut dignitati ei quam vel ex magiftratibus,vcl ex facris ordinibus maxima ingenij contentione ledantur ;adeö omnium ferè animi hac ætate fordibus obruuntur, Scquiequid dilcunt, in turpilfimamdciiciunt feruitutem. Vetu-ftiftïmi igitur illi lanigenæ , quo perpetuum Ægyptiis relinquerent eins viæ monu-mentum ,qua ex corporis pabulo excellentiflimo ad J'ummi capitis cognitionem ve-Afolif eur t niretur, Sc à temporahocibo ad cibum lèmpiternuni; Apollinem finxerunt è Loto pri-mdmexftitifle,ideft,ex hacinferiorum cum fuperioribus JympathiaSc naturalicon-nexu nos cognouiflè hæc terrena omnia à cæleftibus corporibus gubernari ; atque inde pauftatiuiAdfccndcndo, tandem deprehendifle vnum iuper omnia caput efle, quod

non

-ocr page 101-

t

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' L I B E R • V I. • - ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8;

non hæc modo cl einen ta,fed cæîos etiam imperio fuo côtincat atq.verfet.îiciAriftote-les ciîm animadiiertiiret generationis amp;r corruptionis cauflas ex Solis aceelTu amp;nbsp;recelTii in obliquo circule pendere,5d omnia hæc eleméca vnà cum iis quçex ipfiscoaluerunt, ' gt;■-à cæleftibus temperariamp;:regi;adcælosadfcendit, amp;experenniipforum regreffioneeô ,, nbsp;nbsp;nbsp;‘

tandem pcruenic.vt vnum totius raundanæ agicationis caput efle deprebenderec,quod ipfum immobile omnia fempiterno motu cieret.Iam fi Deus tantam curam vnius ber* bæ habuic, vt eius naturam ipfi Soli generationis audori tam ardacolligarct cognatio-nejquid credemus eum in honiinibusfecifiejquorumcaufianon plantas modoomnes

aniraalia, fed ipfum etiam Solem creauit ? Abfurdum enim fit, vt non diuina mens ardiore vinculo humanam fibi mentem, quàm Niloticam plantam ipfi Soli alligarit, cdm ad hominis vfum omnia cetera corpora amp;nbsp;cæleftiaamp; elementa, amp;nbsp;ex bis cornpofi-ta defiinarit. Quæcdm ita fint, videamusque quàm bæc planta preffis vefiigiiseum LeticumSth ducem fequatur cui earn Deus fubiecit, æquum eft vt cogitemus, tanto nos propids amp;nbsp;fympatht». diligenrids fummi capitis imperium fequi debere , quanto animus nofter corporis fui „ pabulopræftantiorcftamp;diuinior.'quodfifecerimus, omnera bumanioffîcij iumraara * nos abloluifte exiftimemus. Mirabilis eft fané huius plantæcum fuo duce coniènlusj dum vtille velad hemifphæriuemergit,velabeo receditj.ita bæc iè velaquis exerit,vel in easfubfidit. Plurimafunt nobis in bac herba diligenter annotanda, quorum præter ea quæ mododixi, quæamp; maxima funt, eft illud vnum, quod flos eius ftatim fimulac Sol horizontem fuperarit, totum lé ad radios eius excipiendos conuertat amp;nbsp;expandatj verdm vbi finientem circulura fubiuerit, fc contrahit amp;nbsp;fub aquis abfcondit : quod no-bis à teneris vnguiculis,in iplb maximè ætatis flore,imitandu ; vt nimirum fi quis Apollo fine occultoru reuelator Solis radios nobis alfundat,animosnoftrosfàlutari dodrina illuftret, ei nos totum ingenij noflri flolculum aperiamus : ^t fi hic difeedat amp;nbsp;tenebrae ofFundanrur vel ab ignorantiæ patronis, vel à cacodæmonis miniftris, turn ftatim nos ipfosoccludamus, cogitatione amp;: mentis oculis nos ad ilium qui difceflit conuerta-mus 3 vt in eorum quæ ab CO acéepimus meditatione tantifpcr taciti quielcamus, dum ' rurfus aut ille idem , aut alius veritatis dodor ex’ftat qui nobis benigna lani fèrmonis aura afl'ulgcat. Quàuis auté Sz alij flores fint qui felè Sole difeedéte claudunt,amp;: rurfus eo exorto aperiunt ; nulla ramen planta eft in Ægypto quæ vel nobilior fit amp;: omnibus notior, vel illuftriùs demonftret, Solem nobis elle perpetuô fequendum. Qui memo-riæartem tradiderunt,locafibi fumunt maximè nota , vt quid quaq. illorum fedecol-locarint,promptiflimè reminifeantur. Eadem de cauffa in parabolis amp;nbsp;fymbolis quanto quæque rcs magis nota eft, quantoque omnibus euidentior ,tanto latiùsfignificationis fuæ ftudum communicat in vulgus, amp;nbsp;ad omnem porrigit ætaiem. Sit fané, fuerint aliæapudÆgyptiosherbæ quæ Solem féquerentur, at nulla tarnen fuit quæ vel cxcel-lentior eftet, vel frequenrior omnibus in vfu ;eo quod ex eius non femine modo copio-fiffimo, led radice etiam edulia fibi dclicata quotannis pararent : quo fit, vt non ex aliâ planta facilids cæli terrenoru poflent manifeftare cognationem;in qua cognofeenda

amp; ad priman! originem deducenda qui fapiens eftet,eum jîBag-toijS.Ianigenæ loliti funt Magi nomi-^ vocare. è qua voce Magorum nomen ad alias venir genres •,amp; tandem dum quid figni- ttymon. ficaret ignorarctur, detortum eft ad eos qui dæmoniacas fraudes exercèrent, amp;nbsp;præfti-giisbominum fimplicitati imponerent; quibus non magis conuenit,quàm fapientis nomen iilfano arque furiofo. Agnouerat Socrates banc rerum cognationem per ideas à fummo pâtre ad omnes res creatas defeendere, amp;nbsp;in ea feiebat totam pbilofophiam verfari, tametfi huius noftræ interpretationis confeius non elfer. Quid ? an non amp;nbsp;Homerus dum louem hominum amp;deorum pattern vocat,amp;ab eoomnia catebaquadam eftefulpenlà canit, banc quoque nobis generis neceftîtudinem làtis indicauit ? lam quid Ariftoteles aliud facit in primæ làpientiæ libris,quàm quod omné rerum multitu-dinem in certas familiasdiftribuit, amp;nbsp;familiaru capitadefignat, amp;: bæc rurfus ad fupe-riora capita refert;amp; id tantifper facit, dum tandem ad fupremum caput totiusrerum cognationis adfcendat, arque illud purû contemplationis æternæ aélum agnolcat, qua iplum videlicet fupremum generis caput feipfum intuetur, amp;:ex ea fempiterna fruitur voluptate. Sic D.Paulius ait, inuifibiliaDei à creatura mundi per ea quæ fadafunt in-tcllcâa confpici, atq. inde ad fempiternam eius virtutem' amp;nbsp;diuinitatem àfapientibus

H H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perueniri.

-ocr page 102-

HlEKOGirPHtCORVM

Stella rnr è Lola naim fin^ntur.

»V’ «gt; I'',-' À

pcrucniti, Hxc igitur cognatio in loto defignabatur ; è qua idcirco Apollo ppfîo adhuc dicitur natus, quod ex ea omnis reuçlationis arcanorû principium ducatur. Et optime profedô tencllû adhuc Apollinem ex hac herba natum efl'e fabulâtur, propterea quôd omnis Dei cognitio ex hac (bla cognationc rcuclata puerilis adhuc fit manca,amp;im-pos eius grcflus quo ad pcrfedlam amp;i. omnibus numcris ablolutâ Deicognitionêhomines cuadtint. Hæc enim non ab Apolline pufione, fed ab Apo lline iam viro per fidem in Chriftum reuelatur ;qua certiores fadi fumus alterius cognationis multo maioris, qua nimii û Deus homo fadus nos fibi fratrcs in hæreditatem patris cooptauit, vt idem nobis parer eifetac creator ,amp; idem frater, quo nos à regno patris cxiules iuftitiafua rcihtuerec ac in patriam reducerct ,iam deinde cohærcdcs futures æternæ.fclicitatis. Huius myfterij reuclator perfedusell Apollo , qui non alius eftquàm Spiritus fànédus, äripleCnnftusinqucm D.Ioannes SpiricûlanciumVidit delccndentera.Vt igirurdu-

plexeft humani generis amp;: Dei cognatio,amp; duo quoquc iunt Apollincsjfic amp;nbsp;duofunc

üagarii du» genera Magorum . Alij enim bcncficio Apollinis pufionis Magi funt amp;nbsp;cognationis periti, quales veri fucruut philofophi: alij gratia Apollinis perfedti, qui Spirituslanótus


Xmrr«,

Migt trei ^un Chrtflt obtulerhtt tnuntra.

Tufionü gt;nbsp;Loti flore »a Je cm if lym-holum ijuiti

eft,cognationis fecundæ,ài. multo quàm prior elTet maioiis, reuclationein acceperuntj qualesomnes fuerunt Propheta: ,amp; veri vates Spiritus fanóti inltindu dcChriltoora-vulahomimbus edentes. Sic Balaam Magus did potuit,cuius fuccelforcs D. Hieronymus eos Magos facit qui ad Chrillum in Bethleem tccens natum vcncrunt. “Mihi de |iiccclfione.üon aliud occurrit,quàm quod omnesqui poil àSpiritu lànétoaccipiunt re-uelatioriem eorum quæ priusaliis fucruntinfpirata,di( antui priorum fuccclTojcsjqiiia nimirum ab codem fpiritu cadem accipiant reuçlationis doua. Nobilis fuit apud Per-tàs Magorum làpicntia; quorum nationis an très Magi fuerint, vt difficile lit alTercre; itaillud conllatamp;s nomine amp;nbsp;profelîione Magos fuilfc, id clt,rerum naturalium Seex-Icltium motionum peritos • aciis lingulari gratia Itellam nouam fuifle oftenfam,quam priusno vidilïent, Spiritus fandi alïlatu leuclatû fuilTe hanc efleillam Itellam qiiam Balaam dixerat in ludæaorituram: amp;nbsp;idcirco aurum,vti Régi;thus,vti Dcojtnyrrham, yri mortali t os infiinti obtulilîe: quibus donis tam lucukntum edideruntde Chrilto oraculum,vt haud videam, quidnam in omnibus vaticiniis ci præfcrri debcat. O Itu-pendam Deiergaexterasgenres btnignitatem ,quibusaduentum fuum priusclariffi-me reuelauir,quàrn ipfi làccrdotcs amp;: legis periti vaticinia de Mcffia perpetuôiadtantes quicquam lùbodorati client ƒ Ex his modo liquerc puto,quid paruulus ille pucllus,par-tibusinterioribusadhucinfirmus,è loto nalccnsdelignarit. Vt enim lummatim di-cam, hocfymbolo docemurveram omnium rerum creatarum cognationera,quaruin nulla ram vilis eit amp;nbsp;degcncris naturæ, vt non ideam aliquam référât diuinitatis. Terra àcæloquàm longiffimèreceffit ,ncc duslumcnad partes lùas intimas admittit,neo quicquam habet raotionis circularisjlèd inerti pondéré femper deprella iacctjattamen hæc luam etiam habet diuinitatis imagincm ; Se earn quidem multipliccm ,tot modis diftindam,quot in ea reperiuntur idcarum fimulacra. Inter cetera quietem habet per-ennem ,qua Deum amp;: beatorum fedem inligniterimitaturamp; nobis oboculos point.

’ idciito à fàcris litreris cum accepit honorem, vt teiram viucntium beatoruin locum


Tlattnil iiitÂ.

nuncuparent. Nihil igitur inter res creatas tam abicâumed,vt nulla in eodiuinitatis hmilitudo reperiatur : ad quem modum fi de Platonis ideis fiueæternis rerû omnium exemplaribus aeformiscogites, Itatim videbis quàm iniquum fe Ariltoteles præccptons fui prærtiieritcenlôrem.Scimus in gentibus quibuldam primorum parentum longa plurimoi um lùcccflîonefimilitudinemquandam conlcruari-à qua 11 mentem ad omnium patrem transferas, an te ab omni ratione tam longe rcmoucbis,vt eius vim geni-iriccm minus virium habcredicas.quàmcuiulpiam ê medio vulgo hominis,cuius ali— qua nota peculiarisad polteros crantât ? Abdt tanta ludicij peruerfitas,ablit tam impia de creacionis arcanis ignorantia, vt quicquam omnino eflé crcdatur.quod no hoc iplo quod efh cum primo ente habeatcognationem, amp;nbsp;hoc iplo quod partibusfuisconltac vnitis iplius primi Vniusloboles lit, amp;nbsp;quidam per gradus cognationis ab vno pâtre de-fluxus. Cùm igitur lapigcnar,quicumque tandem illi fuerint, liue Phryges ,liue alij, hanc lâpientiæ viam Ægyptiis amp;nbsp;oftcndcrc vellenr, amp;nbsp;expofito omnibus cxcmplo perpétua: mcmoriæ conlccrarcj Lotum ad allcgoriam vocarunt, vt nirairum ex domellico . , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ver-

-ocr page 103-

L Î B E R V L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*87

Ar vcrnaculofibi pabulo ad cognitionem verianimorum pabuliducerentuf; amp;nbsp;nónló-liim quæ veraeffet fapienriæ methodus oAendercnt,fed fruduin etiam cius in hac vita carpendum demonArarent. Neque frugifera dici poteAeorum philolophiafj qui dim ex rerum cognatione ad Vnum omnium principium dedudi fiint, non idem jjri-mo fuo patri exhibent officium , quod Soli lotum quotidie piæAare cernunt. Elle cnim fcopuseffe debet omnium Audiorum, vt vnum Deum patrem in omnibus quæ-ramus, amp;nbsp;inuentum fic colamus, vt eum coli decet,citra cuius prælêntiam ne momen-to quidem temporisefle poflcraus, nediim bene viuereamp;: lætari, Q^uamobrern fï fua-uiter viuere velimus, neceffc fucric vt vnum fólum Deum colamus amp;£. aduremus ;

. coieuau^

non adoremus verbis amp;nbsp;externo ritu tantum, led tota mente amp;nbsp;omnibus mentis ope- aderaadM. ribus, ita vt eum perpctuo turn exteriiis erga alios, tum interiùs apud nos ipfos ducem fèquamur, S^: ab eius imperio amp;nbsp;nutu nulla perturbationum vijoulla dæmoniaca fraude, nullis hominum blandimcntis deuios nos ferri finamus. Quôd fi his lanigenarurn monitis Ægyptij paruiflent.numquamin tam fœdam incidiflent idolomaniam,num-quam tara impias de diuinitate opiniones vei ipfi fufcepiflent, vel ad alios propagaf-fent. Accidit videlicet illis quod D. Paulius de philofophis fcripfit, qui ciim vnum Deum è rebus creatisefledeprehendifient, moxab eo defciuerunt : amp;nbsp;quem De.um çognouerant, non vt'Deum honorarunt, ièd autinanibus tituHs amp;nbsp;fabulis,autfebus creatis, autipfiscacodæmonibusdiuinos attribuerunt honores; ob hoc ipfum tanto plebeiis hominibusfceleftiores,quanto grauius efi, icientem volentem, quàm ignorantem arque feduâum à vero Deo omnium pâtre amp;nbsp;vnicocuftodedifcedcre, le in certum præcipitareexitium amp;nbsp;mortem lempiternam . Quid enim aliudeft à vitæ da-tore amp;nbsp;cuftode transfugere, quàm le ire perditum? Nihil igitur in omni hominum généré perditius iis qui Deum noueront,amp; tarnen non vt Deum honorarunt:in quorum ' numero vti olim philofophi fiierunt ; ita multo magis funt hodie Chrifliani ilh qui pa- -trem finira, quem perChriftum norunt, non vbiqueamp; (cmper fequuntur,iuxta illud Apofioli, Sciefitidr nonjacienti, duplex peccatum. Lotus ergo Ægyptiis non io\ùvc\ philofipkit viam amp;nbsp;rationem percognationis gradus Dei cognofcendi præmonftrabat, lèd vnàfru-ôum philofophias vnicum amp;nbsp;folura vitæ necefiarium indicabat; qui totus in coconfi-ltit,vt nos redam rationem veluti Solem noArum, reda ratio Deum vti patrem feqüa-tur; atque ira rôti non ex nobis aut quauis alia re,lcd ex Deo pendeamus; non lecus ad eins imperium parati, atque membra corporis noftri, dum bene valent, capitis iulfis obtempérant. Et hoc quidem fuitcommodilTimum amp;nbsp;breuifiimum veræ dodrinæ amp;C arcanorum rcuelationiscompendium, quoex fiiaui corporis ciboad fiiauilTiraum ani-morum pabulum pcrueniretur; amp;nbsp;idcirco nomenclator fic Lorum vocauit, vt éius . ichnæa conuerfiodoceret,nosadæternam fublimitatem eleuatum iri.fi dudum ipfius loti fuerimus fecuti. Nam, vti dixi. Lambda fiue vocalem addas fine non add3s,-0obis lemper idem fignificat quod fublime vel fublimo: vnde,ficut lootfublime caput figni-ficatjitavim verbi quoqueintellexeris, fidicaseofignificarijfublimacaput j velfiibli-mo caput;vt illud fit monentis, hoc fit herbæafierentis, le caput in altum eleuare. Ec quia benedoCct folusille qui bene præit, bene fadumeA,vt loot vtrumque fignificet,

fublimo amp;nbsp;fiiblima, dura vt verbum accipitur. 3Loot itaquc hoc fuo nomine non Ib-Iiim altum caput elTeamp;excellensdenotatur, led monereetiam incelligitur,vt qui earn „ , videtac confiderat,fic caput attollat, vt ipfalblem fecuta caput in altum eAcrt. lam quis inde Iperari frutAus debeat, vox retro leóEa declarat; quam fi herbæ proeo acdebes applices, idemdicit acfi Latinusdiceret, Adæternum leuofiueexalto. Verum quia 00 non foldra æternum fignificat, fed altum etiam , vt quæ reaple leiungi non polTunc eadem quoque voce denotentur, fit vt melius reddidcris fi dicas, Ad æternam fublirai-tatem,fiue ad fubliraem æternitatem exalto : quod clariflîmè tc-oo-fl denotat^quod fi contrabas,C’oo’l habebis. QuidclariuselTepotcA? Pronuntiadumtaxatipfaslitteraseo ordine quo ponuntur, nonne tc-£O-elaudis? Atqui hoc idem efi nobis ac fi Latin us diceret , Ad æternam fublimitatem exalto. Latini ab celt/ quod fignificat nobilitat amp;: ad , altum attollit, Altum fccerunt; amp;nbsp;alia via ab hel cum adfpiratione, quam extra compo-fitioncm fere adhibemusquoIpiritusin altum ferae, Celfum fibi finxerunt: haucflecus ac KUiS'icx.ç ex öooötn furalèrunt, amp;nbsp;ab hojn Cornu, amp;nbsp;multa alia, quorum nonnulla ante

pofui-

-ocr page 104-

SS

HIEROGLYPH I C O R V M


pofuimiis exempla. Tneptum eft quod Feftus dixit, Celfum à fieri ; eo qu6d qut cquo vehuntLir, fubliroes fint. Lotusitaq. primogenia fuavoce,quæ eftfoot, pollicetur fe foi imitatores donaturam æterna fublimitate: quod baud dubie præftabit,fi in virum adolefcat, id eft , huic Dei è naturalium rerum cognatione notitiæ cam addat quæ ex Spiritus fanóli reuelatione conringit, qux mafculum habet robur omnibus numeris “ abfolutum. Forma autem pufionis videtur Harpocratesefte recens natus. Quôd au-’ nbsp;nbsp;nbsp;• tern lapis fit heliotropius , id in lotum amp;nbsp;totius lymboli fignificationem optimè qua

drat,eo quod huius lapidis nomine ftatim intelligamus qua de caufia Apollinem pufio-quot;, nem è loti frudu produxerint. Statim enim videmus illudin lotoipfbs maxime an-notandum putaffe, quod fèfê cum Sole circumagat, eius dudum quocumque fc vertat,promptiffimèfèquatur. Vnde liquet frigidum amp;: prorfusineptum eorum effe commcntum,qui hoc pufioneSolem dumtaxatorientem defignariapudPlutarchum ÿtliotrefÿ li prodidcruut. Hehorropium Plinio nafeitur in Æthiopia, Africa, Cypro , porracei colo-venis diftindum. Caufiam nominis dat, quOd in vas aquæ deiedum iwlt;»«rlt;M»«i.-fLilgorem Solisaccedetem percufTu languineo mutet. Eandem aitextraaquam Solera fpeculi modo accipere deprehendere'^q’ue defedus, fubcuntem Lunam oltendens. Addie Magorum vanitatem,qui hanccerris precibusadiedis ,vna cum herba heliotropio præftaredicunt, vtquisnon confpiciatur. Ego hîc nihil fani video: amp;nbsp;quod de Solis ‘percufru,amp;quod de Eclipfi dicitur, vanum eft. Quod de heliotropio adiicitur ,crcdi-derim equidem turn qui hunclapidem fecum fcrar, amp;nbsp;vna Lotum heliotropiam nodu fcquatur, non confpcClum iri-. Mihi placet lapidi nomen datum à colore Heliotropij minons , quod tricoccum Ae'tius vocauit ; quod pallido virore præditum ell, amp;nbsp;inius fucco fanguineo turget. Qiiia enim gemma fanguineas quafdam venas oftendit, vi-'detur intus eundem colorem habere quern fbccus herbæ, licet foris in \ tmq'ue viridis T^trntfolher- apparcat. Hilpani hanc herbam Tör^e/ö/nominant, vernacula voce Heliotropium ex-primentes, amp;nbsp;eins tinduram vilibus linteis exceptam ad nos f ub codem vocabulo mit-

• ' ‘ tunt. Maius heliotropium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vocant, eo quod fanguineo fucco, vti minus,

præditum non fit. Ab hocigitur minore heliotropio , cuius fernen filiquis trinointer-liallo diftindis continetur, lapis nomen mihi videtur accepiire,quali amp;nbsp;ipfe rritus cruo-rem ex venis illis, quas oftentat, datums effet j nec aliam appcllationis caufiam reor in-ueniri; quam ciim alij ignorarent, nec feirent minus heliotropium fub pallido \irorc purpureum fuccum occultare,variafomniarunt,amp;: inre tenui magnas nugasc-^mmen-Helfotrepi) tl funt.Equidcm vtrumqucHeliotropijgenusfrequenterineifdcm agriscopiofiifimura m'-‘xime circa vallem Dolitanam. Maius altidsafrurgic,fed minonbiiseftfoliis,amp;: htun fiofciilorum pcdiculum,haud fecus acfcorpius caudam, relledit; vnde Scorpinro nomen. Huic fernen thecis inclufum eft quaternosloculosforis intufqueoftcndentibus: qua notafèfâmo comparatur. Quod Diofcorides in florc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vocat (neq. cnira

t/'OTTzop^vej'i'legendutn) non deprehcndcs, nifi accurate flofculum intus confpcxcris; quidiligcntidsintucnti nonnihil fubfuluioftendit. Minoris heliotropij theca très lo-culosconiungit,vti Aecius item annotauit,amp; multo maioreft quam fit prioris frudus: adeô vt fi frudum amp;nbsp;folia tantunl fpedes, hoc genus maiusefle dicas : amp;nbsp;profedo tan-to maiorem adfert vtilitatem , vt huius collatione maius bobodicatur. Lapis igitur

J^^hiori heliotropio colore extends fimilis efl, rubiis venis fuis, quibus semaÀ pra- à Prafio difliuguitur, promittit fe intus fuccum habere fucco herbæ fimilem,atque in-fia qu0 dtg«. picliotropium à naturx peritis nuncupatum efTe opinor. ingenti tarnen duritia à Prafio difl'ertjcóqucmaiore in pretio habetur. Sanguinem eocoluberi quidam volunt,

réi.

rum faculrates excernis quoque nocis frequenter indicari: quod in plurimis fane ita ha« beredeprehendo. Reginæ Angliæ calicem ex hac gemma cfFe dicunt, quononrard ad bibendum vratur. Q^od fi Iccum Sole,qucd equidem necdum credo,vcrtcrct,in-fjgnem nobis prxberct vfum. Nam leui ligno impolitus aquæ vel oleo innatare pofTet, arque intra vniusexiguæ feutella;,cuius Hmbo horæinfcripræefTent, capacitatem,totu nobis Sobs curfiim quouis mometo indicare.-qua comoditate quid poflet effc maius ad plurifta dilrgenterobfèfdâda citra crrore.in obfcurilfima etiä noâe vel die nubibus ob-icuro f Vtiiiam eiufraodi lieliotropiiihaberemnjx ego pluris eu faccrcgt; quàm quicquid quot;nbsp;J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vfquam

-ocr page 105-

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' LI BE R V i.

vfquam cftcarbunculorura. Sufficianthæcde Heliotropio., Inneniùnturamp;aliîegem-mæ quibus hic pufio Loto infidenlt; incifus fit ; qiiarnm vuius cdypon Langius ad me mißt,vir omnis rccondicæ litteraturæ ftiidioßflimns, tum accuratiore antiquitatum amp;Ó totius rei hcrbariæ cognirione vix paucifllrais confercndus,nedum cuiquam lectindus. Verum quia per omnia illius fcalpcuracum hac Heliotropij facie, quam modo expofui, conueniebat, nihil mihi attulit vlterioris myfterij, arque idcirco non eft cur ei diutius immoremur, Rcftat nunc fymbolum finitira manu comprehenfum, cuius vel folius caulfa nobis de Harpocratis figura ante traäandum fuifletjquam ad hieroglyphicas lic-terarufn notas accederemus.Ex hac enim acuti anguli furfum tendentis imagine primi elcmenti figura confiftit. Veru quia in Canopo de hoc ipfo fymbolo rurfus erit agendui hicnon aliud annotabo ,quam vitœfignum huncangulum habere •,amp;idcirco nos mö-

• neri, totam Harpocraticæimaginis fignificationem ad earn vitam fpedare, quæ è lato fpatioin quo homo verfatur,fc totam refert ad vnum fupremum apicem,quinon alius eft quam ipfe Deus, via, veritas, amp;nbsp;vita. At de hoc figno amp;nbsp;eius notatione latids in

‘ Aleph. Tranfeamus ergo nunc ad priorem Harpocratis imaginem, quam Pyrrhus ex a:re depromptam ,Pighio;Pighius mihi communicauit. In hac enim quaedam ftinc communia,quædam præcipua amp;nbsp;propria; quorum vt ilia noh funt repetenda, ita hæc quanta fieri poterit breuitate perftringenda , ne fingulorum latitudinem perfequen-tes,nullum tandemexitum reperiamus. Plurimaenim funt fymbola,amp;: fingulatam vberes habent amp;: rationes amp;: fignificationes, vt quot funt, tot codices non iniu-ria poftularent. In primis hxc tanta varieras indicat, fimplici veterum Harpocrati, quern modo expofui, plurimas poftea phaleras acceffifle; idque ca maxime ratiolie, quod phyladerio eius tantundem virium elfe putabatur,quantum ceteris diis omnibus Harpocrute! ftmul ad auxiliandum congrcgatis. luuenalis cecinit : Nullum numen ahe^t ft fit prüden-tin. Eodem modo potuerit dici de Harpocrate, amp;nbsp;longé fortafle verius : Nullum nu-mcn Aheïi cui cufios Harpocrates fit. Cum igitur multorum numinum inftar vnus habe-ri crederetur, videntur ci ccterorum quoque præcipua ornamenta amp;nbsp;infignia tribuifte, maximeeorum quibus cum putarent ei eife quandam cognationcm. Hancfivelimus üttrpotrtttis (equiratibné, breui opera omnia abfoluerimus, dicendo facera accenfam Cereris efle, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

pharetram amp;nbsp;arcum Cupidinis, vlulam amp;nbsp;ierpcntcm Palladis, longam afini aurem Si-lenivel Bacchi,gallum Æfculapij indicium habere. Verdm fcalpturæelcgantiamereri mihi videtur,vcartificiofiusexplicetur,nee tam pinguemadmittat philofophiam. Nos itaque fingulas tefterasHarpocratiaccommodabimus,amp;:omnes adeundem fcopura tendere oftendemus : atq. id quidem tanto conienfu, vt ex omnibus fimul lundis non alius quam vnus exfirtat Harpocrates ; licc^iuerfis indiciis diuerfa eiufde officia mon-ftrentur. Primdm igitur quid fax accenfa in finiftra faciatjaperiendum. Si facis confi- »eeenpi deretur vfus pro eo ac debet,moxintelligemus imbecilliori hominis parti lumine opUs cife amp;: flama ,qua inapicem furfum feratur ad ipfum luminis amp;nbsp;calorisomnis audore, quiaßgniß-ad quern vitæ fignum finiftra Apollinis è Loto emergentis manu comprehenfum nos tendere debere demonftrabat. Totus autem nofter vetus Adam finiftra parte defigna-tur,eo quod totus mancus fit, atque adco in mortis tenebras dciedus: nifi ab alieno lu-minc 06 flama vitam rurfusaccipiat,amp; nouo accendatur defiderio fupernorum. Facula igitur lumen Spiritus làndi fiue Apollinis fignat; cuius ea vis eft, vt depreflbs noftros animos amp;nbsp;in tenebris iacentes illuftret ,acccndat, amp;: fecum furfum ad ipfum fontera lucis attollat. Nos hodie non parfit/ vt olim , fed jfatfiel dicimus, à Warfwlcn /quod eft jTatitf. continuo rootu hue illuc ferri, ignium flamis proprie applicari confuetum. Antiquum nomen ƒ arijt videtur fuiife, à quo Fax , vt à äetfit Rex, à JVÎcrct Merx : cuius etymon Facis etymii id eft, mundo. Nihil enim æqüè aërem mundatac ignis accenfus ; omnis ille quidem plurimum ad id virium habens, fed nullus præftantior, quam is qui lignis refiniferis fuaues odores lacrymantibus conftat. Porro vt ceteri ignes alia circumfufi aeris vitia purgat; ita fax non folu hunc vfum præftare folet, fed amp;nbsp;alium longe diuinio-rem;quo nimiru noâurnas tenebras,horrendu hominibu^ malum, difeutit ac procul à fc pellit : qua de re præ ceteris ignibus facis nomen mcretur, id eft, flamæ purgantis atque mundantis. Infignis igitur fignificationis nota eft, dum fîniftræ hominis appin-gitur ,ad tenebras partis mortalis depellcndas. Solee hoc quoque figno vita denotarii

H H J ob earn

-ocr page 106-

hieroglyphicorvm

ob earn quam in Aleph expofituri fumus cauflam , vhi latiiis de toto ignis fymbolo pyramide,amp; angulp acuto,quem *4polio amp;nbsp;Canopus oil:entat,erit agendum. Hie latis efto dixifle facem Harpocrati prorfusefle ncceflariam,eo quod turn depurgato animo amp;ab omnibus fordibusliberociopus fit,turn etiam luminis plurimi ege3t,quo defide-ratum fibi mentis pabulû peruelligec. Ceres natain perditam face qua.’rit, id eft,leinen terras coinmiflum vital! calore relulcitareconatur : at quid Harpocrates reperire velit,

Teraarius numertis ftrfeSiut.

Tri» funt

cadem manu indicat.Præfertenim trescodias, non lilas quidem papaueiis,vt quidam foftaftc fuut opinati,fcd Loti;quibus quid aliud fignificat, quam petfeâum amp;nbsp;trinum Harfocratts fe quxrcrc alimentu; amp;: id certé non corporis, quod iam in manu habet,fed ilkid cuius notent, corpotis pabulumcft facramentum. Non fine maxima igitur ratione trescodiasdede-runtqui primifuerunt fymboli audores,quo nimiraim intelligeremus, diuinura efle, non humanum aut mortale quod facis ope quæreretur. Virgilius communcm vetc-rum Icntentiarn lecutus cecinit: Numero Deta tmparegaudet. Cuius caulTam dum Ser-~ uiusquæritjlàtis oftendit quam vcræphilofophiænihil feiret. Nec multo laniiis Arifto-teles eft in ternarij confidcratione ver(atus,dum egrcgiofophilmatc principium corum quæ de cælo fcripfit ornarc vellet- Fatetur le à Pythagoreis didicifle, ternarium omnia efle : at dum hoc propofito fuo applicat, amp;nbsp;nefcio quæ aha inde colligit, oftendit Iele huiusfentcntiæ vim non aflecutum fuifle: atque adeô fie credo ne iplum quidem Py-thagoram làtisquid diceretintcllcxiflè. Erantenim apud vetuftifl'imos hominescerta quædam ogcniæ veritatis documenta, à maioribus ilia quidem accepta, lèd quid iis fignificaretur vel nullis vel pauciflimis, quos æquus amauit Iupiter,erat noiû. Inter ilia amp;: hoc vnû fuifle cerno, quo nihil perfeclum,quod non ternario conftaret ;ac quicquid tribus conftat, id omnia efle atque perfedum diceretur. Nos in figura Dajeth latiùs hacde re loquemur; hîc obiter rnonebo,omnium rerum creatarum eflentiæimaginera quandam inefleTrinitatiscreatricis,atq. inde dici,Omnia triaefle: quod vt Chriftianis claram habet fignificationé.ita apud vetuftilTimos fuit celcbcrrimunnquod Ariftoteics infinito profanius quàm Plato interpretatus, ad rem eam accommodauit in qua nfliil faceretad Bacchum-Tria igitur Loti capita diuinumamp;a’tcrnumanimorum pabulum

Cuflidinu

ßcAtl«.

defignant : ad quod perueftigandum face vtamur neceflè eft. Arcus amp;nbsp;pharctra Cupi-ftu amp;ph» dinisvim indicantjfed eam quam tum Cupido maxime exercer,cùm areu rcmifloiplê wfr/j» H»r- fiiuni intus fouet ignem, in pedoris pharetra multasfagittas acuendo. Sunt autem iftx focrttttjiÿu- fàgittæ tacitæde rebusdiuinis cogitationes ; quas pennis acumine mentis armamus, vt iis nos ipfi feriamus,quo dulciflhno amoris diuini vulnere perculTi langueamus, To-tum enirn liberalium difciplinarum filentium ad Amorern debet referri ; amp;nbsp;eum qui-

H^irftcriites iffiSputut Cufiiit.

dem nonimpurum ilium poetarum puerum,fedca:leftem,amp;ec£Elcfti Venerenatum: vt bene Platonis Dipnofophiftæ difputarum» Harpocrates itaque noller hic ipfiffimus eft Cupido, ex Vrania Venere,quæ eadem eft cum Them ide, lemper proccdens,amp; ad eandem femper reuerfurus ,amp; vnaad hanefuam 'matrem pertraäurus omnes quos occultisfuis lagittisvel leuiftîmèfauciarit.Cüm igitur anioi hic in nobis épulcritudinc rerum cæleftium amp;: æquabili totius vniuerfitatis harmonia concentu bene diligcn-terqueaudito attente confiderato nafcatur, idque non alias quam dum tranquillo filentio conquielamus ac (c dem us ; cur non Amons arma Harpocrati rcébffîmèapplT centur? Sed hac de re pluraqui volet,Platonis adeat fympofiumjin quo ingentes nccla-ris hauftus Socrates fitienti propinabit : ceteroqui nihil fadurus cum qui non fiticulo-fus acceftcrit. Cum in ceteris rebus omnibus aggrediendis magna vis eft arde nt is cupi-ditatis,tum nulquam hancdeceteflemaiorenijquam inftudio rerum pulcerrimaruin.

Ne putemusergo pofthacab HarpocrateCupidinem polTe vllo modo lèiungi jcum, inquam, cui Vrania Venus mater eft. Porio quid hoc monftri eft, quod finiftro cubito gallinacci guttur premat Harpocrates ? cûm tarnen ncminidubium fit, huic ani-cratefreffum mal! iiiaximam cum Sole intercedere cognationem ; ôceam quidem tantam, vt leoni

»{utii Jigntß- £tiam hac ratione incutiat pauorem ? Duo hic in primis animaduertenda; alterum.gal-lum non deefle Harpocrati: alterum non quouis modo adefte: ita vt fit in hac aui quod GaUin/tturn placcat, fitquoq. quod di(pliceat,nifi comprimatur. Galli naturam lolarem efle, certa /»Urn, çjyj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;curliimutatio declarat;qu.x tarn vehemens eft, vt animal hoccertisho-

rarum intcruallis cantare cogat. Nolo hic generofum cius animum celebrare, nec fa-bulani

-ocr page 107-

L-I SERVI.

buhm referre, qua Martis armigetfingitur fuifTe: nee Luciani prxterea fbmnia narrare. Ea qui voletaliûde petet. Nos (ciinusgallum eum maximum fui vfumhominibus præftare,quod cantu fuo homines quotidianas temporû doceatopportunitates iamp;c ea ratione cum haberi veluti magiftrü quendam operum omnium per horas dilhibuen-doriim : amp;nbsp;quia ad ea incitât,nomen i)aiii accepilTe,ceu i^it-an, id ed, feruenter aggre- ï^niw. dere, diceretur. Verdm quia Harpocrates otium quasrit, amp;nbsp;omnium operum externo-rum vacationem ; non permittit ei, vt hoe excitandi ad labores munere fungatur ; amp;nbsp;ideo quemadmodum digito fua labra compefcit ;ita huic cubito guttur coëreet. Sed interroger quis, d nulla huius auis vtilitas fit ad ea vel prardanda vel iuuanda quæ Hai^ pocratisfymbolodenotantLit, cur ad partes vocetur ; cur non potius ,vc nihil ad rem faciens, omittatur, perinde acpicæ, cornices, graculi,philomelæ,amp;ccteræ id genus auiculæautgarrulæautcanoræ?Etcertèfinoâ;urnumquæraturfilentium,hdciniapo- ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

tins quàm gallus compefei debuifict, quôd ea Ibla totas fiepe nodes canendo ducat in-foninesjhic vix ter dridulara amp;: minimèdurantem vocem exhaler. Edquidem hocita; verfim,vtdixi,gallus animal lolarced, «SuinteromniaIblariatenet principatum , adeo vt non frudra videatur erigere cridas. Cùm igitur diligenter diurni temporis vices ob-feruet ,atque homines ad agendum inciter, non potuit apud Harpocratem afymbolus manere. Cùm enim maxima cupiditate id quod quiefeens agit agere videatur, vri Cu-pidirris arma declaraqt; quid gratiushabere potuilfet, quàm animal fub cubito teuere, in cuius guttureiam vocem moliente fêntiretur taciturn amp;: internum incitamentum? Quamuisenim vocem ederenequiret .vrgebatur tarnen ad vocem: amp;nbsp;quodexteriùs prædare non pofTetjid mufeulisamp;: vocalibus indrumentis moliebatur : quod facile erat ei fèntire qui cubito guttur prefTum teneret. Gallus igitur hic fie pofitus ed, vt non cantet die quidera, nec filentium rumpat; fed vfura tarnen eum prædet, vt tacita Corporis molitione folaris curfus det fignificationem. Neque verb folis Regibus, gentium fuarum falutem fcdulo tueri dudentibus ,nec folis rnilitibusnoduideUtidem ed expergifeendum ; fed iisetiam qui curam gerunt animifui diuinarum rerum co-gnitione excolendi. Et reuera non poted dici ferio aliquodudij genereteneri, qui fefè non comparer vt Rex fiat ; fi non populi, at faltem fuiipfius : quo fit, vt fi Régi amp;nbsp;Regibut homini militari noâurni temporis fpatia funt dimetienda,fintetiamamp;illi dili^en-

1 /' r 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hurntumpa-

ter dupenfanda,qui fefe ad verum regnum paret,amp;: non contemnendum noCtu con- rù fiaàadi-tra brutam naturam bellum gerat. Quifquis igitur feriani operam bonis difciplinis nauabit.ei noêdurni temporis accurate fubducendus edlt;j|lculus;tum quia regnum fibi parare molitur, rum quia militât contra domedicum hodem ,quem nullis portis, fed ibla interna pored excludere cudodîa. Quid ? an leue hoc videtur bellum quod non tantum ciuileed,nec vnis tantum opidi mœnibused inclufum , fed intra vnius hominis fepta omnia intcdinis bellis perturbât.’ Quod fi bellum difficile meritô dicatur, in quo tanta cfh hodis vel dexteritas vel potentia, vt rarôcôtraeum vidoria quispotiatur; non video aliud bellù grauius, quàm fit illud quod quifquedomifuæ contra fuasipfius gerit adediones. Quauto autem difficilius, tanto diligétiore curavigiliæ amp;condituen-dæ amp;nbsp;obeundæ: qua in rc qui gallinacei partes no nouit,is numquam Teutones in bel-lû vidit proficifei. lam fi pcriculi magnitudo amp;. vidoriæ raritas nos à pugna deterreant, adu m fucrit de tota hominis libertäre; amp;: idcitco affiduo pugnandi amp;nbsp;vigilandi vfu animus noderexercenduSjVt tandem illud fibirobur paret.quo velfemperfuperior eua-dar, aut faltem rarô vincatur. Atqui ad hoc nihil plus adiumenti contulerit, quàm fi gallinaceos nobis imitandos proponamus;quorum tam magnus edanimus, tanta raa-gnianimicondaniia, vt vitam malintperdere ,quàm alterius imperium iugumque vel ad vnum temporis ferre momentum. Sciuithoc Themidocles ,fciuerunt nodri maio- GMerîl fil-res;amp; anniuerfariis galloium pugnis follemni ritu inditutis, perpetuos nos elfe volue-runtgallorum imitatorcs: qua in requam laudem meruerimus, referre nec tutum edbfu infittu-nec decorum. Imitemur igitur gallos ;Sc imitemur non his modo quæ diximus, fed in iis etiam quæ in hoc animali domedicum exerceti regnum peculiaria videmus. In pri- caliui regit. mis enim non vigilem tantum fé fuorum præbet cudodem ,amp; manè dum tempus ad quotidianum inuitat laborem ; fed ipfe primus exfilit, non tam voce quàm reapfe milidsext^ quid faciendum fit odendens. Ipfèomnia verrit, omnia explorât, difpicitiamp; fimulac/’^'»»'«

HH 4 aliquid

-ocr page 108-

H T E R’O C L y P H ï C b R V M

aliquid cfcæ nadns eft, gallinas pullos ad pafceudum conuocac; interim velut pater quidam amp;nbsp;fympofiarchus excelftis adftat, amp;nbsp;ad epulandum inuitat; hoe vnum fempcr curæ habens, vt fuis fit quod edant. Interea ipfe difquirit ecquid in proximo reperiat, quo réperto rurius fuam familiam citac. Accurrunt ilico. Ille iublimem fe getens vndique circumfpiciens ecquid hoftile vfquam appareat,totam cohortem circumit, obiter granum aliquando vnû fibi fumit, non ci'tra inuitationem , vt lè lui confequan-tur. Hæc totadeniquediei ratio cft,vt quicquid virium habet, id totum ad fuorü conférât falutem nullius rei minus quam fuiipfiusfollicirusefTe videatur. O infigne patrifamiiiâs exemplar ! ó infignem totius maiculæ vitæ magiftrum 1 Hunc fi velimus fcqui, ftatim, fimulac ëxperti fuerimus,Dco gratias agamus ,ac mox totius domus no-quam galhnaceus docetcuram habearaus. Pythagoras hanc huiusanimalis immohwAus. vitam confiderans, dixit gallum nutriendum quidem cfle,at non immolandum:quod vt ali) aliter interpretantur ; ita ego inter cetera hoe dico denotare , homini hanc galli follicitudinem ad res corporiscurandas efie quidc necefiaiiam,verfim non ficeftene-ccifariam, vt cam etiam ad facrificiu amp;nbsp;cultum diuinu ferre debeamus, vt quem omnis externæcuræ liberû elfedecet,nee vlla terreni pabuli follicitudinediftincri.Abfit ergo galhnaceus à facrificiis.hac qua dico ratione, lam amp;:illud moneri videtur,cetera quidé animaliaimmolari pofie,gallü citra piacuh'i nópofte;eo quod isquioptimu totius vitæ exêplar occidit,is videatur indicate fibi nihil amplius opusefte laaidatifiimis huius animalis dotibus, citra quas tarnen probo fapientiq. viro non fuerit viuendum. Alendus igitur gallus, amp;nbsp;perpetuö du viuimus imitandus, turn in familia alenda amp;nbsp;propugnan-Socrates eer- da,tum in vittEofficüs peropportunas temporum vices diftribuédis.Hinc Socratesiam

certus mori,gallum iuflït Æfculapio immolari ; ceu diceret, Nee mi hi pofthac corporis inpia immo- curis,necope medicorura, neccuiufuis alteriiis rei ad corpus pertinentis fubfidio opus /«r» tufjent. q^o fic,vt ne galli quidem,horum viui exemplaris,amplius egeam ; atq. idcirco permittOjVt Æfculapio hums corporis medico immoletur,quô animal folare ad ideara (blare, qua corporata noftia vitagubernatur, rurfus adfeendar ; amp;nbsp;animus iam corporis expers,ad mentem folarem reuerratur. Sedhæc(àtfitindicafic,obfcurioraenim fimt, breuiter amp;nbsp;dilucidè explicari poftint.Æfculapius nobis eum fignificat qui ma-ftulum alendi robur femper refarcit; quo nominegeneratim illudnumen denotatur quQ auxiliante omnia huius vitæ rnunia obimus ad nortram amp;nbsp;noftrorum falutem : amp;:

• quia fingulare huius vitæ reâèinftituendæ exemplar eft in gallinaceo, quodamp;s Regi, amp;: priuatim cuiuisin fam ilia folireft imitandum ;placuit antiquis, vt Apollinis filio fiue Apollini corpus curanti gallus confècraretur, qui non ante, quam quisà corporis cutis liber eftet, fuerit immolandus. Verumenimuero in noftro Harpocratico filentio hæc omnia ab externis ad interna transferuntur ,vt quorum ilia egent exterids ea nos fimi-litudine quadam ad paftum animorum applicemus. Exiftimet vnufquifquc fe moneri, vt perpetuogallinaceum taciturn domi (uæ habeat;amp;: baud (ecusatque gallus totus . folaris.eft; ita amp;nbsp;ipfe totus à Sole fiipermundano pendeat, amp;nbsp;in animi affedionibus rao-derandis infignem fcle præbeat amp;nbsp;militem Regem; amp;nbsp;quamuis potius fibi mortem oppetendam ducat,quam vllius feruitio deprimatur. Habuit amp;nbsp;gallus ftias in tragoedia falutis humanæ partes,dum D. Petrum monuitquàm vano fallu (elé iaclalfet,à domino fuo fe non recefturu.Sed iam fads de gallinaceo,veriffimo Regis amp;nbsp;miiitis amp;: patris-f^miliasexemplari iquodad animum tranflatum, in varias admonitionum formulas trahi poftet ab eoquidocere vellet ,(blius philolóphi efte , bene Regis officio fungi: quod quia prolixioris eftet (ermonis exordium, in præ(èns omittatur. Properandum enimeft,ne fidiutiusin gallinaceo hæreamus,Noduafefubducac. Adftathæc Harpo-crati magna quadam grauitate : Philolbphiam de vultu diceres. Sed mirabilc (ecum monftrum adfert, necdum , vtopinor ,in toto hoc nocluarura genere viftim. Tametfi enfin auritum buboncm nouerimus; hoc tarnen hadenus genus nccdum prodiit, cui cur longa alini auris ftipcrne finciput ornaret. Verfim quia hoc infigne non Noduæ tantir, »pfiniMur. ’pfi Hatpocrati quoq. attributu cernimus. prius de nodua, poft deaure trademus.

Palladi hanc auem (àcrâefte,fi non de alio,de vetcre certè Athenienfium conftaretnu-mifmate; quod locum prouerbio fecit.quo is noduas Athenas ferre dicebatur,qui rend quampiam ad eum locvi portabat in quo maxima eius eftet copia amp;: vilitas, vt fi quis tc-lam

-ocr page 109-

USER V t.

lamlincam ferret in Hollandiam,auc Lcodium faxeum bitumd.în Gotodanicis qua^dâ à me de noâua dida func:amp;r eft certein noâuarû genere nodurna qua:da caligo.,quam vereor neipie etiam Ariftoteles pcniriis efFugeric j dum ßtimv (Sihubndcm diftinguit* Homerus Chalcida eandem videcur nuncüpafle,

XetÄKiJit KiKÄnazaai dioi avJjiiçKvjMVcfiv.

Verùm nos bubonem miflum fatiamus, de noduadümtaXatea qusein vrbibüscolri-* moratur, verba fadurigt;quam vulgus noftrum tcmplorum bubonem vocat: amp;nbsp;noftrates quidem'totum noduarum genus ï^ïdicimus ; amp;nbsp;eas quas Latini vlulasnominanc,nos i^ubfuö amp;ïjubrîicnïi amp;nbsp;Itut^ vocamus: cui geüeri calliditatis tribuimus palmarum. No-duaigicur quoniameo tempore quoceteræaues ad paftum euolanc, quiefcit;amp;quo^é^^a^nlj» cetera: quiefeunt amp;£. dormiunt, vigilat amp;nbsp;prædas agit -, turn maxime vider cüm reli-quæ per tenebras caligantj Mineruæ confecrataeft. Hoc cnim proprium fapientiæ detur, illic vbi totum hominum vulgus valde occupatum eft, quietem agere ; amp;nbsp;contra vbi plebs nihil videt quod agat, plurimum videre. Diieurrebat Martha multis dif* trada negotiis, à quibus Magdalena quieicebat : Magdalena interim illic plurimum quod ageret vidcbat,vbi Martha nihil agi pofte arbitrabatur. Hoeigiturlâpientis eft, in illis quietem agere, quibus vulgus occupatur; amp;nbsp;contra illic fèlè plurimum cxercere, vbi vulgus nihil videt agendum: quod dum facit, egregiè noduam imitatur. Hine ple-rumque amp;nbsp;illud lapienti viro vfu venir, Vt ft apud plebeios comparcat, baud iêcus ac nodua ftt in admiratione, amp;nbsp;folus omnium roftris vellicetur : quod dum ipft accidit, noduam rurfum imitatusjèfèfupinum impeti ftnit,roftro fuo amp;nbsp;vnguibus rcliquum corpus defendens. Et certc nulla auis eft quæ prudentiùs fefe euftodiat aduerfus alias quàni nodua 5 adeô vt vna fola fefe contra totum exercitum polTit tuefi : qua vel Iola ingenij dote Palladi dedicari meretur. Quoniam itaque amp;nbsp;plurimum in tenebris vider, amp;c iliicNodujt itt* maximum otium agit, vbi vulgus hominum plurimum laborat ; amp;nbsp;lelcpræterea lua'quot;-folius opecontra rotura auium exercitum défendit arque cuftoditillæfam, quid ni di-camus vel earn elfe, vel nullam quæ digna ftt Mineruæ focietate? Non mali igitur ominis ftbi nomen fumferant,qui felè olim Herulos nuncuparunt,id eft, communes no-duas : de quibus in Gotodanicis. Liquet hinc, qua de caufta nodua Harpocrati adftecJ liquet,inquam, iisqui fciunt Harpocratem'illic federe vbi plebsdifcurrir 5illicpluri-nium agcre, vbi vulgus nihil cernit: atque hinc illud effici, vtnoduæquoque ftbi comparer fecuritatem, lólufque pofl'it totas aduerfariorum copias propulfare. Nihil land vel Palladi vel Harpocrati conuenientius, quam noduam habere adftanrcm : quo de huius auis dotibus in corum deducarour cognitionem, quæ nobis vel Palladis vel Har-pocratis fauore contingent. Et hæc quideni breuiter de Glauce. Nunc de dracone, quem temporibusintortum videmusappingi. Multæ funt amp;nbsp;variæ ferpentis tiones. ApollodePythoneoccifocelebratur, Ælculapiuseius filius draconem habet to«/«//«; cariftimum , amp;nbsp;crebrôfub eius tegmine dclitelcit 5 Hercules hydram trucidauit ; Mi-nerua Gorgonis angues geftat ; Mercurij caduceum duobus ferpentibus ornatur ; Ceres vehitur draconibus. In his omnibus non vna videturefte ftgnificatio, necoppor-tunum fuerithîcomnem varietatemexplicare. Scimusferpentesquotannistempore veris vêtus corium deponere, amp;: exuuio illo deiedo recensnatos videri. De hac natura^^^^quot;^^quot;** homines fymbolum ftbi finxet’unt,quo per lèrpentem nouam vitam,abicda vetere fe-neda, denotabant. Omiftls ergo ceterisquæ de ferpente difputaricopiosèvariequc^er/iw/fwr poftènt,dicamus Harpocratis capiti eum aftingi,quo denotetur tacitæ ingenij contem-^^^’J^quot;^''* plarioni eas virescfte, vtper earn quicquid in nobis veteris eft lènedæ excutiatur, Scatt«. noua rurftis vira fuccedar. Nequeenim Harpocratespuer tantum eft,led eosqui mo-nitisfuis obtempérant, èlènibus puerosreddit,amp; primo reftituit vigori j idquetum maximè,cüm terrenisamp; mortahbus rebus negledis .æternis amp;nbsp;numquam aut morte aut i'enio confumendis totiadhærent. Sacræ litteræ non calliditatem modo lèrpenri, fed prudentiam etiam tribuunt ; quam ftc quidam prædicant, vt eum aiant auresftbi aduerfus incantamenta obturate -, alteram quidem terræ opponendo , alteram caudat opplendo. Propofito noftro prior ratio congruentior videtur, quæ Harpocratem lè-quentibus, perpetuam iuucntutem amp;nbsp;vitam fèmpcr innouandam pollicetur . Reftac modo frontis ornamentumiidque duplex, alteruralunulæ ,altcruiuaurisftmulacrumi

ferensw

-ocr page 110-

p4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hteroglyphicorvm

Lunula ear Harpocrati appiiht.

ferens. Lunula apertiffimum habet crefeendi indicium. Hue enim totum Harpocraris filentium fpedat, vt ingenium ipfius hand fecus atqueluna noua tantifper luminis capiat incrementum, dum totum fuum orbem complcuerit, id eft,donee integram Solis

-X(iris npni n» tn Harpo-

fupermundani imaginera, quoad eius fas eft captui huraano, conceperit, amp;nbsp;orbemil-lum feientiarum abfbluerit;quarum adminiculo ad Dei notitiam amp;nbsp;infpedionem ve-nitur . Porro auris longa prorfus alinina non Harpocrati tantum , fed noduæetiam (rate é- impofita, attcntam prx fe fert aufcultationem . Qjiis nefeit, ob id Satyris aurcs effe noSua ipaum' acutasamp;: futfum arredas, vt diuinaDionyfiacaquàm accuratiffimèaudiant.' De Midæ »wrtfjWA*»- aunbusjjißiipenijj^jfcripfiffe, id quidem contra receptam apud plerofqueomnes

hmt.

■ opinionem . Audiuic enim hicSilenum tantaattentione, vt afiniaurcs ei affixerinr. N üftro Harpocrati Sc noétnæ hoc pccnliare, quod ereda a tin i auris, ca quidem vni-ca,ex ipfo hncipite naicatur : qua de re intelligimus, non illas effe corporis aures, quas capitis lateribus natura appofuit „quibus Deus audiatur; led efl'c vnicam aurem quæ ex apice mentis amp;nbsp;omnium ieniuum oriatur, refta furfum ad ipfum Vnum omnium principium Sdconum tendat, nihil admittens terrenum,nihil exhis inferioribus acci-piens, lèd lólis patens fupernis’. Hæcauriselî ad audiendum Deum ; hæc auris talis, quales ille fibi voluit qui dixit, habet aures audienâi,audiat. De hac fie cecinic leflæus vates ; udiam quid loquatur in me Domina metis, quoniam loquetur facem tn plebcmfuam , 'Loe\mz\axY)c\as in nobis,aureigiturinterna audiendus; aure,inquam, mentis noftræ,cuius hæc afininæ auris figura tefieram præfcrr. Et reuera hase fola auris

Coi.

©OOI-

Cimbricum aurisnomen meretur. «©ojenim idcirco dicitur,quod peraurem inorigi-nisnoftrxeognitionem veniaraus.'amp;quiaoojpridsoriginem amp;nbsp;primam caufl'am figni-» ficat quàm aurem, videtur auris ea fola ratione fic dicenda, quod proprium fiepriraa: cauffæ capieiidæ inftrumentum. Ab ooj Latinorum auris, amp;nbsp;Græcorum oSc • Prima ergo cauffa primum eft amp;£, proprium auris, vt ita dicam,obiedum: ad quod nifi totadiri-gatur, auris dicendanon fit. Ab (©oj fit ï^ooj/adfpiratione agendi vim indicante. Hine Horns Harpocrates diiftusab aLidiendo;cui nominiha:c,dequaagimus,aurisin fym-

Hariss ßut drus.

Itarfscratis

bolo refpondet: amp;nbsp;hac quidem parte non paullo plus habet degantix quàm prior Har-pocratis imagO; in qua nulla erat peculiaris nota ad Hori nomen exprimendum. Vide-mus itaque cuius rei Horus fibi velit audifionem, amp;nbsp;quam aurem ad audiendum . Ad-mirabilis eft hîc confentus eius qui primus lérmonem noftrum condidit, amp;nbsp;huius qui tÿmbolum hoc Harpocrati accommodauit • Eftliequilquam mortalium , quiaurciH congruentiorem fingere po flit ad id audiendum à quo auri nomen datum efl, amp;nbsp;àquo Horus poft nomen accepit? Fueruntqui Orum citra adCpirationem feribendum puta-rent^qui qua fint nixi ratione,non video. Noftra nihil intereft,an citra adfpirationem, an cum adfpiratione fcribas, cum vtraque notatio eôdem recurrac. Si enim Orum di-cas, ab aure nomen dederis : at fi Horum, ab audiendo Harpocratem indigetaris. Homerus videtur hanc in Apolline aurem fubodoratus fuilfe, dum de Sole dixit; oç TrdvT fovpa Ttetv'T ÏTmnov^. Apollo igitur non folus ille reuelatoreftquipulcerrimum diui-næ maieftatis fpcólaculum oculis offert,led isetiam qui mentis aurem primæcauffæ co-gnitioneinftruitac format. Nunc tandem videmusquorfum filcntium,quorfum feffio, quorfum ceteraomnia figna fpedent ; ad hoc nempe , vt interna mentis aure primam omnium reru cauffam aufcultemus, amp;eam quidem,vt Dauid cecinit,in nobisloquen-tem. Quid veto loquitur?Pacem, inquit idem,c^ -veram tranquillitatem. O ftupendam reriim Sii- vocum fymphoniam! Odiuinum auris nomen! Quàm omnia ad vnum Ico-pum collimant ! Sciebat Ariftoteles auditum ad feientiarum perceptionem effcquàm vifum. præftantiorem, fed nefeiebat vtrumque fenfum à Cimbricæ lingux architedo tarn artifitiofum accepiffe nomen , vt in altero prima omnium cauffa, in altero ipfum altum intelligeretur. H.tc enim eft ipfiuslt;©oj amp;nbsp;«©og conuenientia ,vtoculus ad al-tum tendere debere dicatur, auris veto ad primam nos vocet cauffam : ceu nec ille ad aliud'datus fit, quàm vt excelfacontempletor ; nec hxcad alium vfum comparata, -quàm vt primum omnium principium amp;nbsp;originem audiamus . Horus ergo Harpocra-tes ififtiffima de cauffadicitur, eoquod totum ipfius filentium , tota feffio, tota tran-•quillitas* totum otium ad hoc vnum fpedet,vt primam cauflam in omnibus rebus audiamus, Sc ci aufcultemus. Erigamus ergo hanclongam aurem in capice noftro, quô

eura

-ocr page 111-

t ï » fi k r ï? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

cnm Horo ad originem amp;nbsp;priniam cauflam adfpiremus, ciils attend ßmüs vbiquc fempet aufcultatores : quod vbi confecurï füerimus, exiftimemus nos adTa mm um huius iymboli Hafpocratici pertigifle cülmeni Porro cura noôluæ PaUadis fyrabolo eandem aurem impoficam videmus,duöfimüldocemur;alterum HarpoGradsamp;: Mi-neruæeundem eflc fcopilm: alterum cocam Palladis fapientiam ad hoe dos inuiCare,vt fuperna amp;c ca:leftia,non terrena audiamus. Quæ vero func pura cæleftia?Quæalia quam quæ folo humano ingenio cognofci non poflunt, fed Spiritus fandi gratia reuelantur. Sic Chriftus dixiZiCaro fanguis non reuelauit tibi. Adhæc igitur prarcipuènos Horut inuitat, amp;nbsp;cetera omnia fie audienda putat, vt ad hæc referantur: quibüs nifi confèn-tiant, nihili fint æftimanda. Nee aliud Cimbrica vox lt;©ojindieat,qua hæc mentis au-ris futfum ad primam caufTam feda tendens pfopriè denotatur ; adeó vt cüm de aliis antea cxpofitis, tum de hoe dubitari non poflit, quin hoe fymbolura à lanigenis fic principià fidum amp;nbsp;fermonifuoaccommodatum. Vt autem eopiofiffimum hoe fym-bolum videmus, amp;nbsp;magna fignificationum diuerfarum varietate plenum; ita non fatis fuit aitifici, auris longæ fimulacrum dedifl'e, nifiamp; aliud prarterea addidiflet arcanum. Vide, quæfb, vnde auris fimilitudinem petiuit. Prima fronte âfini aurem diceres ; at fi diligenter infpicias,frudum nefcio quem ex aure crumpcre videbisiè quo mox fentias aliud quippiam quamafini aurem hiedefignari. Quid igitur eft ? Qui dracunculum norunt amp;nbsp;primum feminum rudimentum è theca aunformi prodire viderunt, næ illis mox darum erit, vnde hoe auris fimulacrum fit acceptura. Habemus itaque non auris „„ htrit fi. modo afininae formam,fed in ipfa etiam aure primum exordium return omnium lucu-lentoexemplo defignatum* Quaenim meliusrationeprimamomnium rcrumcauf-fam, vnde orania fluimt, fignifices, quam fi feminalem vim iam primiïmextuberan- amp;nbsp;»ti tem ortendas5amp; id quidem ea figura,vt membrum gcnerationi aptum quodam modo agnófcatur ; amp;nbsp;ad id earn deligas herbam, cuius hoc primum feminisrudimentum in-figni calore amp;nbsp;humöre prreditum fit. Certè fiuc dracunculum fiue arum accipias, vtro-uis modo haiic inuenias naturam. Et in aro quidem mox audiaspapnt tuf/id eft, mem-brum facerdocale : quo nomine apud nos vulgo voGatur. Habemus itaque non auris modo eftigiem in acumen fütfura pendentis, fed in ipfaetiam aure pulcrum amp;nbsp;lucu* lentum originis exemplum atqïlè fimulacrum. Quid ? quod herba rota ad veneretn excitandam idonea ert,atqueidci'fGo fernen eins maiorem habet originis fignificatio-nem : cui cum figura accedat, non video quid defideretüt, aut quid melius inueniri queat amp;nbsp;congruentius ad aure'm denotandam in ea confideratione, vt cum origine pri* rna fitconïunda i quam fîhuiiiSherbæautem cum primo fruólus rudiraento pingas, in quo non fèminalis tantum viseft, fèd forma etiam membri quo animalia creantur. Verèenim de flore hoc fiue rudimentofrudus in aro amp;nbsp;dtacunculo dicas aurem efle, quaïin fe fuiipfius contineat principium ,eoquód feminum vim contineat,èqua tota herba procreatur. Cum igitur «Ooj auris fit, amp;nbsp;prima omnium ferum caufla, non pote* rit figura huienominiaptior reperiri, quàmfihæc velari Vel dracünculi auris depin-gatur, Porto vt maiorem cernas fignofura amp;nbsp;retum conuenientiara amp;nbsp;cognationem, fcito nihil efle ad auresdepurgandasefficaciüs, quamfüceum harum Vtriuflibet her-barum : quo fit, vt non auris tantum caufTæ primæ aufcultatrix fed depürgata etiant auris defignetur. Quis credetet tantum folleitiae,tantum arcanorum in vnico auris afi* ninæ figmcntöeontineri ? quis hane vel ati Vel dracunciili flotentis efflgiem tam infi* gniter quadrate in Gimbricum auris nomen exiftimaflet? Et licet haïe omnia fimul accepta talia queant videri, vt nulla acceflîone videantur fieri pofte elegantiotaj fi tameti naturam vlceriiîs examines, aliud adhuc myfterium minimeeontemuendum in fym-bolica ratione deprebendes. Nequé enimhac aure tantum tuonemur, vt originem noftrarri fupremam femper in atiribus habeamus ; fed illud eyam, nullo modo quÆ in auribus habemus ad linguam transferri oportere « amp;nbsp;fi quis temerè quod in aure eft ad linguam transférât, graues pœnas eueftigiô daturum lt;nbsp;Nam fi frudus aut dracunculi aut ari rudimentum quod in aure cernisad linguam transferas, ingentes ôéintolerabi* les fendes dolores, à quibus non facile te liberaris, Sciunt id qui experiraentofuo harum herbarum norüntfacultatem. Quamobrem huius herbæ auris infigniter Harpo, cratem decet, vtpote quæ non folûm quæ audienda fint raonftret, fed pœnam etiani

contineac

-ocr page 112-

HIEROGLYPHICORVM


contineac eôrüm qui linguàm ab iis quæ in auribus funt,non pofTunt contincre. Haud fanèlcio an quicquam in omni rerum natura queat reperiri,quod maiore vehementia, maiore efficacitate , præfèntiore pœna demonftrare poflit, patulas nobis amp;nbsp;eredas au-res efle deberc; amp;: eaquæ in auribus funt nqn eiTe vllo modo ad linguam transferenda. Mordax,me Hercule/admonitio , ei præfertim qui vel femel tantummodôari fernen deguftauerit. Placet verômihi ari magis auricula, quàm dracunculi jCO quôd thyrfus cius î^aycncul voceturqua in voce generationis pater indicatur; eodem modo primara rerum omnium cauflam lîgnificans,quo vel ipfiusThot, vel Olîridis Ithy phallus.


■i'.


'10') îi: i lt;nbsp;• ?.nii')m. )gt;.

1 ..ir ? lîhi . :;l nbsp;nbsp;nbsp;- i nu

gt; n '1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■


■Ti


Aleph.


.^{îeph litttrt

ticiae$ far-tium.



Æc lïTTERA. duabus partibus abfokütur ; quarum prior prio-ris; pofterior poRerioris fyllabæ exprimit notationem . A. reôkra linguam patulo ore lufpendens, idoneum ibnum habet ad incitan-


dam motionem omnem amp;nbsp;omnem adioncm : quam vim qui fi-“ guraimitari ftudebit ,ei non video quid offciri qucac qupd rcda


enim motus


H”,


*ef.


It.


quifpiam proponitur abfoluendus, ei rcâa planaque via nihil po-tcft expeditius cogitari,cùm nihil ht per quod maiore compendio ad finem queat per-ueniri, ïi reda quidem linca inter duo quaslibet punda nihil breuius reperiatur. Hinc fit,vt redo brachio redaque manu iter demonftretur: quem pofirum nifi manus Mercuriales obferuarent, non redæ via:, (èd errorum indices diti mererentur. Qtiia vero omnis motus naturæ dudu àdextra parte exordium fumit;amp; àtermino in quoeft, ad alium exteriùs tendit, in quo non cltjinerito hoc imitationidandum, vt à manu dcx-traexteriùs lineam redam porrigamus, non contra ad pedus reducamus. Vt igitur motionis initium àdextra incipir ; ita fi motio vllalulcipienda in rcdum contendcns, eaàdextraexteriùs peragetur. SedhacdereanteâfatisCbpiosèegimusjhîc lufficietin-dicafle, ipfius A foni nullum congruentius fimulacrum inueniri ,qunm fireda linea dextrorlura ducatur, quo redus à nobis ad alium motus dcnotetur. Hæc eft itaque prior prima: littera: pars, redo fuo dudu à dextro extrorfum tcndente,perinde atquc Græcorum amp;nbsp;Latinorum lcriptura porrigitur, demonftrans progrelTum qui per A fi-gnatur. Verüm quôd hæc incerta fit amp;nbsp;minime définira exhortatio, non dcclarans ad quid agendum velitincitare,additur altera figura alterius fyllabæ depingens fignifica-tionem. Ciim enim qui A-lef dicitcuipiam,eumhorteturvtviuercaggrediatur;nc-ceifapium fuit pidoii,vt viuendi adum exprimeret quara maxime poiTet accommoda-ta amp;nbsp;conucnienti figura. Difpexit itaque quid inter omnia eaquæ oculis corporis olîo-runturefficaciflimum videretur ad viræadum perfedionemque dclineandamiqua in re. vocis indicium lecutus ,quæfiuit quid ex omnibus rebus vifui patentibusaltiffimc fubleuaret. ?Lef enim geminam habet rationem; alteram ex litteræ Lambda poteftate, quæ ad cæli polum fonum leuat,ita vt Uef idem fit quod in altum fuftollo, ceu ^elfiue 4£l-0cf diceretur: alteram ex 3Lc, quo membradenotantur,ita vt3Leffit idem ac li di-


cas, membra leuo. Quando itaque vtrobique vita per eleuationem defignatur,con-grifum fignum erit, quo maxima furfum ferendi potertas denotabitur: amp;nbsp;quia nihil maiore vi lurfum rapitur quam flama, vifa eft flamæ figura maxime conuenire ad eieren« figura, uationera fuboculos fubiiciendam. Quæ porro ignis,cuius motus in flama potilTimiim cernitur,alia figura pingetur,quàm ea quæ fibi nomen ab igné fiimfiü Qua de re Pyra-mis cleuationis optimum ent fimulacrum de tot hominum (ulFragiis,quot nomen py-lamidisredèabignededuci iudicabunt. Fuit fane hæc omnium prifcorumlapientum fcntentia jvtigni.pyramidis figuram tribuerent : qua in re niii conf enfifient, nomen gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipüus


-ocr page 113-

LIBER, VT I.

jpfîiis figuræ minime fie mincupaficnt. Solus Ariftoteles, Pythagoræ Sc Platonis deièr- Arifleteitt .tor,argumentacongerere maluic,quibusreceptam abantiquisopinioncm

Jet, quàm inueftigare quid fibi prilèi illi maiorcs voluerint, dum tantaconcordia non logit arcuni» igni modo banc datent figuram^ fed earn etiam abeodem elemento nominarent,quafi A”quot;»*'** eius præcipua,proplia peculiaris eflèt.Longé proféétôaliter primi illilàpientes in rei mm principiis inquirendis verlati lùnt, quàm eos Arifioteles velintelligere vel repre-* hendere videtur. Vfifunt vocibus è medio petiris’,Tion'ad ea quiéobuiafùntexplican-da,fed vt earum prætextu amp;: velamine Theologiam occùltarent,qnam nolcbant^à vuL go amp;nbsp;profanis hominibus magis attingi, quàm amaracum èc rofas à luibus conculcari. i^iôd fi verum fateri volumus, illic tandem Ogygia vetuftiflîmorum patrum philofo-pilla inçipit, vbi Peripatetica metas fuas fixit. Quicquidenim agunt id eo capiendum modojVt ad diuina referatur,nee viquam ih eotum didis examinandis mens in corpo- ibhndfitv ribus acquiefeat. Quocirca cum vmbiis amp;laruis pugnatAriftoteles.dum piifcorum ho-minum iènrentias de Theologiæ arcanis i n tel Irgend as, ad crafiam corporuro applicat ƒ»lt;/. faliginem; in qua non miruni eft, eum immanibus interuallis à veritatis linea deuium ferri. Nihil reôta idearum contemplatione diuiniusi nihil vno Parmenidis verius: nihil plus mentis habet, quàm Anaxagoræmens: fed hæcceteraque id genus permulta-ad Ariflütelicam trutinam examinata,quauis palea videntur leuiora. Eodem modo de pyi PyramiiOi et laniide igneæ naturæ ab antiquis maximo confènfù tributa iudicabit is qui Theologise non crit ignarus: in qua qui ignem audit,mox mentem ad apieem omniscreationis di- ttenei. ligit, minime confifiens inelemêtocaloreamp;ficcitatenaturamluam terminante.Quis in religione nofira Seraphici otdinis flamas no audiuit ? Quis primum ilium ignem in quo Deus dicitur habitare amp;nbsp;federe in arcanioribus mentis adytis non perfentilcit, fi modo vel vnam minimam eidiuiniamorisfcintillam Spiritus fandus fuerit elargitus.»

Hic elt ignis ille qui pyramidis fbrtitus cft figuram , cuius cufpis infinitum diuiniratis । . orbem atting'it; ilium,inquam.orbem, cuius centrum vbiqueeftj circumferentia nid-quara. Nam dum per veftigia in magnitudinum confideratione lèquimur veritatis Deut eentr» vmbram, cuius lumen mens noftranon capit. Deum centrocomparamus, circa quod omnia lùnt, amp;: à quo omnia ordine certo in orbem procedunt, donee integra rerura vniuerfitas ablbluatur. Vc enim centrum nec magnitudoeft.nec circulus, nec orbis/ ïêd omnium amp;circulorum amp;nbsp;orbiuin principium;itaamp;: Deus nihil eft eorumquçiùnc in mundo, nec mundustotus,lèd rotins tarnen mundi ptincipium. Ad hoc ergo centrum omniscreaturarum fummitas terminatur, perinde atque in circtiloomnespor-liones per formam pyramidis à circumferentia in centrum finiuntur. Qui veto per cir-culi figuram diuinitas inueftigetur, cfim apudalios, turn apud Nicolaum Culànum def doda ignorantiadodiflimè Ipcculantem licet videre. Cui placebit, idem in numeris cerner, amp;nbsp;paullo etiam clarius: quodin caufiafuit, vt Pythagoricis numerorü lymbola ad diuinorum contemplationem magis placèrent. Vnum ergo,quod Parmenides om- pjramû ? nia fecit, Deo refpondcat,amp;: eius gerat imaginem : quo pofito, fi per pianos numéros numetiscoït-de(cendas,ad multa venies ; quorum primum locum binarius poflidet ,cum vnitate'^’^“^^' triangulum conftituens : à quo deinde per triangulos æquilaterosad infinitum fit pro-cclfus, latenbus fibi per continuam numerorum lèriem lùccedentibus ; qui redus ordo ell ab vno ad omnia creata viam dirigens,vt latiùs in littera Daleth oftendetur, Porto in folidis numeris, qui corporaipfadimetiuntur, non modo eorum plana, fi ab vnitate ad multa pergas, confeftim exealu quaternarium incides,primam omnium corporum pyramidem,quatuor angulis folidis amp;nbsp;quatuor triangulis planis conftantem. Quamob-rem fi integrû orbem rerùm c-reatarû iraaginetis,per pyramides omnia ad ipfum vnum contingent,quorû quæ Deoproximafunt,fupremos pyramidum numéros occupabut: quo fit, vt primus ordo quaternario folido menfuretur, fiib quo deinde ordo efl: fecun-dorum amp;: tertioru,quæ per curtas pyramides ad primam pyramidem ordinato quodam fiicceflu adlcendunt,amp;eius medio Deum contingunt. Pyramis itaque prima omnibus rebus diuinam vnionera , elTentiam amp;nbsp;vitam communicat, folido procelTu per curtas pyramides vim luam deriuans, quam ex fonte vnitatis haurit. Hæc eft Tetradys ilia rttraüyt Pychagorica, quam æternæ vitæ fontem nominarunt aurea carmina: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pyth»iortt»,

- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Neu TOR ^f^Ttpa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;---

II

-ocr page 114-

58 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIE’XOGlYPlflCORVM

:• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ waT-üiP Àivvdw lt;ïit/czîègt;;ç. Quod fi huncprxceptorem Arifioteles fequimi-

Iuiflet, quàm diuinas lentcntias fophifticis argutiisoppugnarcjnon ram réméré de ignis * figurædifpiiraflec. Qiiicquid dediuinis intelligimus, id per imagines dumraxat amp;c iym^ bolaapprehendimus; quorum mathematica aptiflimaillaquidcm funt ad contempla-“ tionem demonfirationc abfóluendam , fed à fenfibus ramen phyficis corporibus remo-tiora,amp;: minus ctiamapta ad agendi vim exprimendam . Quocirca, vt fymbolicæ rai tionicfficientia accederet, ad naturam ipfam numéros magnitiidines applicarunr,02 inca quxfiuerunt,quid primæ huic folidæ figuræ inelementis maximercfpondcrer;in qua inueftigationc igni muleis rationibus primas tribuerunt, rum quod maxima vi in • agendo ceteris omnibus præftet, rum quod ad fummum apicem perpetuo contendcro videatur, hand fecusac primum fblidiim corpus fefe ad vnitatem fupremam efiert^ Ignis itaque fymbolum eft lecradyos t tctraâys primi ordinis creaturarum , quern ab ‘ ardore amp;nbsp;flamis Seraphicum dixrvocari; in quo Dcum habitare ipfeetiam cacoda:-mondiuino coaCtu confcfTusdicitur. .(^uid ’.quod ignis quequenoPer corporeusfigu-i ram pyramidisexprimit, inferiore parte, qua materiam depafeirur, bafim conftiruensj amp;!:'fuperifis vndique ad conum fe cogens. cuius canIfara Arifioteles potius explicare debuifret,quam id quodoculisomnium cerneretur oppugnare . Quæ tarn exigua fla-t «gt; r' v-.t .-'i roula cernitur,quæ fe in acumen non tollat.’amp; quod minima: cuique parti à natura cfl tributumin corporc partium fimilitudinem conferuante, quid ni tori dicamus id con-uenirc.’Hic fi feieexcrcuifictomnium vetcrum Momus,clariora vtilioratjueea quædô Ignis figura diflcruit,rcddidifiet. Miror quid refponfui us fuifiet, fiquiscum interro-gafiet, vnde Pyramis nomen accepiflet; quod fi abigne vocabulum deriuafTet, veHe, vel primum nomenclatorem , amp;: omnes eum fecutos erroris condemnaflet ; fed hoc quamilludfaccre maluifict. LubethieridereStephanum, qui de vibibusfcripfit,auc cuiniqui libres ipfius deflorauit pctius quam in compendium redegir ; apud quern le-PyMWf?« gimusPyramidem indedici, quod ÆgyptiRcx omnefrumentum in pyramidescon-gcrens, cfi'eceii^ frumenti inopiam per reliquam regionem , ita vt Pyramis Tiupcv a/jcn dicerctur,quafifalx mefioriaomne tollensfrumentumiquam nifi vocisdetinterpreta-tionem,nDn video quid frumenti inopiacum pyramidibus habcar commune,nifi has Volucrit crudclium Regum amp;: luporum potifis, quam populi cuftodum amp;i. pafiorum granaria fuifTc.in qua: non alia ratione frumenta fucrintdeuelt;fia,quàm vteo monopo-Jio Rextorius Ægypti proeo'acauaritiaiuffifletpremeretannonam. Sed id genus in-terpretationesnon ram antiquitatum myfteriaenucleant,quam animum corumofien-dunt qui talia de Regibus imaginantur, qualia ipfis, fi in co faftigio fédèrent, in mcn-tem.venirent. Liberalior honefiiorq. illorum opinio jqui ad lofepum omnem Pyrami-dum fabricam retulerunt, dicentes horrea hæc fuifTe, in quibus futurx inediærepofuifi. fjc't alimenta : in quorum numero Nazianzenus videtur voluifTcrecenferi; fed piushic virparum animaduertit quanti fùmptusmonfirofæillæ fucrinc moles , amp;nbsp;quanto mi-noris horrea exfirui potuificnt, immenfb diferimine ad frumenta confeiuanda com-modiora, cum in pyramidibus nihil prorfus loci reperiatur, quod magnæ tritici copiac aireruandæfàtiscfTe queat. Addequodinplurimis ne aditusquidem vllusad meditul-1'ium detur , amp;nbsp;pleræque etiam folido corpore vifantur ; nifi forte quantum occulta inagnis molibus munira fepulturafpati j difpefcit,ad quod nullus patet accefliis. Vnica dumraxat Pyramis efie regione Memphis trans Nilum,qua:angufio tramiteadcauum fui conftrucf urn homines admittit : quod latum ad qua-mditm. tuor pafrus,longum ad fex Beloniuseflenarrat;in eocpie grandem arcam è Bafalreexcifam cerni, longam ad pedes duodccim, latamadfexcum altitudinc vinævnius: qua de re quis non colligat in ca Regis cuiufpiam corpus conditum fuifi'e’ Quæ hîc oriri potefifufpicio, quæ omnino cogitatio , hanc ram ingentem raolem granarium fuiflc; dim nullus idoneus locus exfiet, in quo vel mediocris frumenticopia poflet afleruari? In hac fola gradus funt alti ad pedes quatuor cum dimidio.vt Bclonius refert: quamuis alius quidam dicat,tres dodrantcscum dimidio dutaxatlingulos gradus altos cfrc;quo-

, rum hoc quain illud facilitis credo, cum idem Bclonius totam ahitudinem ad mille fe-'■ rè pedes credar patère : quæ menfùra quatuor pedes fingulis gradibus adftribcret. Totam itaque altitudinem fic Aquileicnfisquidam Patriaichacomputauit, vt gradus nu-mercc

-ocr page 115-

L t B È R Vi i.

mcrct dcceiTi fupra ducentos : quorum lingulis fpithamas trifjuit tres cum dimidió vnius; latitudini vero outingentos amp;s deccm dodrantes ; tametü dodrantcs fiios paullo qiiam vetuftos facial maiores. Habet hæc pyramis 1'upernc planitiem , ita vc eürra ßt: quæfi complementum acciperet, fèptuaginta quinque dodrantum infima cuiuique lateris menl'ura altitudinem adamuflim æquaret. Strabo al ticudinem paullo maiorem facit latere, cam que ftadio metirur. Sed vt ad id vnde digrcffi liimus redeamuSjquid cft, rogo, vtaltiiriraas potiós pyramides ad horreorum vfum inuitis veterum (cripto-rum teßimoniis transferamus, quàm minores lólida fabrica confiitutas, cirraomneni quæadiri poiïït cauitatern?Infanire fanè is meritö dicetiir qui Romæ Ceftij pyramidem Fyramü ci^ tritico aut alij grano reponendoferuiißecontendet. Quid de aliis minoribusetiamjan-^^ dehisquilquamaffirmareaudebit cas fuiße loco granariorum ? Velim præterea ab his hominibustara abfurda vel referentibus vcH'cribentibusaudire, quod huius figuræ nomen fuerit anteillud tempus quo Regum inßiniahis ftrucluris frumenta condcre coepi'ßct. Non poterant fcilicet Grrecorum pueri in arena pyramides pingere,aut fi pin-gcrent, non erat vox qua id quod pinxill'cnt nuncuparent. Abfit vt tale quippiam de p^ramidum vel origine vel nomenclarura cogitemus, cûm non has modo , led obcli-icos etiam ingentes crexcrint, non ad alium vlum quàm illas relatos. Ammianus Mar- Fjr/imija cellinus laudandus hoc nomine , quod ab igne dicat cas nuncupari: at ego iampridem in Hermathenadocui,a©ur/quoignis nobis vocatur^çrvp Græcum dcriuari-.ne Plato-nequidem répugnante. NecdilTimilivia aijuc-rain fitPuramis, adiedapeculiari Græ-corum terminatione: qua compofitionefignificatur régula ad quam le ignis natura ex-tendit ; tSaani cnim inftrumentum vocatur , quo res pro fuo quxque modo diftenditur îSaam. amp;■ explicatur. Vt ergo à Phrygibus Græcos nbsp;nbsp;nbsp;habuifie Academiæ magifter confite-

tur ; ita Pyramisab eifdem turn ad Græcos , tum ad Ægyptios commigrauit: quod hi non poterunt negate, ß volent verum ideflè quod prifeis iplorum raonumentis prodi-tum Herodotus cereriqueretuleruntjferraonem Phrygium Ægyptio efle vetuftiorem: reed facr/u atqueinderedacolledionccfficiatur.vocesadreligionem fpeftantes maximèad Phry-

^^.1, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;.... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;°,' nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ -rr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;neperttnenttt

ges rererri debere, quando religionis nomma atque figna inter antiquillima primuma«/ phrygat locum fbrtiuntur. Quid cnimreligioneantiquiüs? Nihil elfe ß non cuiuis perle no- rtfemiiebetii turn eft, proeo ac eße debereti moxpoft hanc litteram oftendam , dum Alaudazlym-bolum cxplicabo. Vetuftiißmisautem rebusvetuftiftima nominacontigifte,quis non lubcnterconficcbitur,qui intelliget omnem lèrrnonis amp;nbsp;finem amp;nbsp;vlùm conßfterc in iis quæcogitantur, altericuipiarnintcrpretandis. At quid primis priùs in mentem venir? Nihil. Quod igiturhomini antiquiftimum,deeo primùm fermo inftitutus : quo ßtjVt vocabula in antiquiflima rcligione viurpata primas ßbi l'umant antiquitatis. Quidporrô in iis quas ad facra pertinent, notis, pyramidum figura vetuftius reperie-tut; ß non per hiftoriam tantum comperrum habemus, antiquiflimas figuras hierogly-phicas in pyramidibirs amp;: pyramidalibus obelifeis fcalpifolere ; ièd eernamus præterea ipfas quoque Pyramidum in facris fcalpturis notas frequentes fuilfe? quod qui nondum animaduertit,eam feriem notarum infpiciat,quæin Ægyptiaca Bembi tabula fupremô Deorum ordini,vtfic pro tempore cum vulgo loquar, eftfubicdlajin qua hiox pyramidales figuræ occurrent. Siquis tarn ftupidusfit,vtexiisnon intelligatid genus figuras loco nominum iàcrorum fuifte, cum co mihi non magis quàm cum pecude dil-putandum cxiftimo ; tantum abeft vt illos etiamnura ferendosducam, qui ßbi de gra-nariis fomnia finxerunt. Fuerit verb hæc apud Ægyptiosicalptura qua quisvelit voce nuncupata, id fàltem defermonenoftro tenere nobis permutât, Pyramidis nomine fignificari earn figuram ad quam videmus fe igneum corpus extendcre atque confor-marc: quam conformationis vim nemo mortalium Cimmcriorum lingua exprimée luculcntids amp;nbsp;fighificantius, quàm fi ©ur-taam dicat. Nec porro vna eft huius vocabii-li notatio, ficut ncc ipfius nominis îtiur. Hoc enim dum vt nomen vfurpatur, ignis eftj iBufe lt;3um vt verbum, idem eft quod ignem facio vel fero: propterea quod ignis hoc ßbi ha-beat præcipuum 80 ßngulare, quod omnis vitalis motio calori debcatur. 13ur ergo inter alia idem eft quod fero, agoamp; porto : quod in hominc nihil aliud eft, quàm ipfum vi-iiere. Quamobrem ß viuere viuentibuseftipftim efle vt talia funt,quod Ariftotelcsin iisquæ de anima Icribit eonfiteturjquid aliud crit ipfà vita j .quàm caloris,quo omnia ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;viuuntj

-ocr page 116-

loo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hieroglyphico rvm

viunnt, fiue opus fine aélio? quæ continua quædam moiio eft eins ignis quem intus ha-bemus. Ariftotelesanimam nouonomineentelechiam dixit, quo veiuti fepiaquæ-dam ignotæ vocis acramento naturæ cognitionem oftuicaret, Satins ergo, ex iis de anima indicium ferre quæ omnium confenfu ftabiliuntur, quam in huins iolinstenebris défi- vcrfàri. At, ip{ômecconfitentc,omnesanimam definiunt motu,lèniù fié incorporco:

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quo dtjVtcûm animacorporiluo vtforma inftt, reôlèdefcribi queat,inçorporcaeflcn-

tia line forma corpori motum amp;fenlum præbens. Huiusautem motio vira erit:at mo-ucre non poteft corpus, nilî per calorem j qnem viuentis corporis ignem fi voces, non jinis ntt/tin- pcccatis, eo quôd calot fubtililTimo fpititui inditus,igncæ fit natutæ. Videmus itaque motionis inftrumentnm efle: quo cxftinâo, anima çorpusdelcrat,necamplius vitaquid, mouere polTit, Hnius ergoinftrumenti, quo tainquam vehiculoanima vtitur,fine la-tio fiue mono ipfilfima eft vita: quo fit, vt 13ur amp;nbsp;ïï-cf einldem line notionis, cùm 3Lrf quodeftviuo, per®urquodeft rnoneo,definiatur. Quamuis quoduisferendigenus per ®uï intelligamus, ratio tarnen voeis poftnlat, vt pnmnm igms motioni conneniat, qui omnia tamqnam vehiculo corpus mouct. Hinc modo liquet î?ur amp;nbsp;?Lcf prorfns idem efibjCo quod ILcffignificec vel in altum leuo, quod eft ignis proprium; vel membra leno, quod quid aliud eft,quam corpus mouco? Q uemadmodnm ergo in Uef/quo vino figniricatur,ftatim admonemur,vitara eleuationera eire;ita in ©ur/quod eft fcro, intelligirnus ignis lationem maximè lationem dicendam elfe , eo quod àîÿur/quod F?«îrc Ç«« ignora norat, verbi lignificatio derinetnr . Vita igitnr ctim brutorum , tum hominum w« dicat^er. (öla fpeäantium vita dicenda non erit de prima vocis noftratis ratione, cùm is foins vinat qui lurlum fefe Ieuacamp; ad ignem motionefna le conformât. Non male ergo illi qui animam ignem elfe dixerunt, eo quod humana anima officio fuo non fun-gatnr, nifi ritu ignis hominem ferat furfura ad ipfum vnum , ad quod omnium rerura rvyfljBi, feii- creatarum pyramides finiuntur, Qiiocirca cùm pyramis ipla ilia fit figura ad quam Ic mocione fua conformât j age, die mihi quilquis es^an aliquid perfpicaci ingenij tui acumine inuçnire queas ,quod vt vitæ fymbolum fit porius quam pyramis merea-tur? Nec tarnen tuinluis vitæ tefieram geret.léd eius durntaxat quæpropriè vira Cirn-merio lèrmonedicetur;quæàmultis huius mundi negotiisfe paulatira ad vnum colligit, 5c in Deum, vt apieem fummum, omnes fuas dirigit aéliones ; hand aliter arque in pyramidali numéro à multisad vnitatem peruenitur,amp;: in iplà pyramidis figura lari-tiido in vnû apieem tendit, Hanc pyramidem expreffit Deus dum dixit: Martha, Mar~ tha fo.'hcita es, nbsp;nbsp;nbsp;turbarts circafilurima : porrb 'vnurrt eib fieceffartum: CMaria eptimar»

partem clegit, qute non auferetur ab ea. Qua de re intelligas, vt ab vno omnia profluunt amp;nbsp;raulta fiunt; ita à multis totius vitæ fummam in vnum elTecolligendamjfioptimani partem cum Maria conlequivelimus. Quanto adpluradiftrahimur,quantolatrasin multisoccupamur,tanto ab vno, quod neceirarium Chriftusefte dixit,fumusremo-tiores. I nunc,amp;:diuitiis adimmenfum accumulandis infta, porrige quam pores latrlfi-mè polTcffiones,nullus te fatiet decempedarum numerus, metire arua per Ichœnos amp;: parafahgas, ambitionenotte diequc per totamætatem diftrahere, nullus honor tain aroplus litvt non dcfidercs ampliores : At dum nullo fine negotiorum latitudinem coërees, videquando tandem fit pyramis tua ablbluenda ; ad quam adeo nulla iacis fundamenta, vt viam reneas prorlus contrariam à paucis ad raulta, à multis ad plura, àb his item ad plura amp;nbsp;ampliora perpetuô contendens. Intellige igitur nee te vi-uere , nec lurfum adfeendere, nec pyramidis notam mererij led præcipitem. vt ab vno ad multa ferri, ita te multis turbis quibus diftraheris non attolli, led ira-moriamp;morte perirefempirerna. Sit nunc itaque latisdeclaratum , pyramidem bea-tæ felicilque vitæ præ le ferre menluram : quo cognito, non crir arduum cauftarn Reconiedare , ob quam pyramides Regum fuerint aliorumque lepulcris conlècrataï.

Numquam draco humani generis hollis ceftauit venenum fuuin hominum animis ' infpirare, ncc aliud inuenit vmquam prælèntius, quant fi perfuaderet, poft hanc .animeim f» vîtaui nihil noftri reliquum elfe ; verùm cura corpore animant interire . Quàm omnem orbem hæc pellis fitgraftara, non eft nobis de veiuftæhiftoriæ diàbehc». 'monumcntis döcendum, cùm , pro dolor, hodie etianinum lacis magnam eorura multitudinem eredam inueniri, qui fie opinantur.

Qui

-ocr page 117-

t I B ! k V i t il nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r loi

f Qui in Icalia Gpientiæ ftudiis incubueruntjqui medicorû fcholas frequcnrarunc,qui liberis difputationum difcurfibus cfebriiîs interfueriintjqui denilt;|. onininocum vulgo hominum in ilia regione func verfaci,iis oblcuruni efle no potcft,quàm non fine caufia in banc ducar fufpicionem. Græcorum tara coinmunem opinionem fuiire,niliil homi-ni poft banc vitam ftiperefle, vt Getas vicinos fuos Atbanaiizontas per ludibrium vo^ jithanaH-_carent,quafi ci nacioni id peculiare elTe dicerent,iVt ànimorum crederent iinniorcalita-, tçm,alibi demonftraui:neceft rébus per le fatisnonsamp; alioquiabominandis diu inbæ-renduni, Ægypcij ergo facerdotes de^vetufta religioné diligenti'fiimè cùmapudom-■ neSjtum apud Reges earn lèntentiam rnuniebant,qija peftiferum boc animorutn tnôr-jtalitatis venenuin colleretur, quibus aflenfi Reges iatis inftrtiôb quàm exitiale tur txfirn-maluin nonluliim fingulis ,fèdtoci etiam reip.daret, fi futur-« vitæfpes fraôlaefl’et, .filmmis vinbus cçntendendum übi putarunt, vt ilia inter homines opinio recineretur* qua labefädata amp;: Dei cultus amp;nbsp;homiiium focietas pollabcrctur. Qnamobrem cirin , ,, magnificcntilTimis remplis homines ad rcligionem prouocarent,.tum fibi fepulcracon- -i , ftituerunt ;quibusöftcnderent fefirma fide tencre, Ie póft corpus depofitum non viue* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' *

jte tantum,led vitam etiam viuere quàm priùs vixiflent beatiorem- Pyramides itaqiië ‘ nihil aliud erant, quàm perennia amp;nbsp;lempcr duratura fidei ipforum argumenta,incom-iparabiliillaquidem fumptu conciufa ;fed tanto validiora,quanto maiorelabore, raa-ioreimperila, maiorefubditorum molettiaconftitiflentj ctim quætalia fiintamp; prfclen* .tes maxime moueant, amp;: apud pofteros fui admirationem excitantiaeo cogant, vt qua ,de caufia erccia fuerint interrogetur. Viuunt ergo baóienus., amp;nbsp;rjon viuunt tnodo *lcd fe viuere etiamnum teftanturqui has moles in cælum fuftulcrpntiquasnec Perfar, nec jRomanijVt omnia qua: poirentamp;agcrentamp;î rapelenc, yel diruercvcl labefadarcpo-(tuerunt.-i Dprant adbuc ftupenda Regum opera,ftultis quidé amp;: rationis Vcr«,ob quain .pofita luntdgnaris potentiæamp; diuitiarum ipiracula : at iis quica'nlbun txaminançjfir- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

-milpima nonprifeæ modofidei monumenta, fed efficacia etiamad vitam reôiè'fbrmà- -.c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

• 4aw præcepta: qua: qui fcq'uetur, ignis ritu ad ætherem amp;‘adipftim vnum I'eela l.ii),egt;i “ fçr^etur. Quamuisergo impenfam perditam plcrique omhes hasmolesamp; nunc iudi- « ; .'çpnF.amp; ohm iudicarint ; nobis tarnen minime eorum calculusapprobandus.,! fivclard ççrçimusyqneno perpetuo perpetuum amuletum adhibitum fuifle ;quo bencfilcio jquiijReges illi,paaius nihil mortalium generi præftare potuifl'ént/non miicmurieQS ;tant9 ftudiOjtaotisq. furaptibus curafle, vt ad omnera pofteritatc militas pertincret,.amp;: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j.,

.oajnncs ij quioperuin magnitudincm ftuperent, occafionemîhaoetent tum de caufia ^ru,fturx perquirendijtum vitæad pyramidis tefleram accoramodandæ, Vcrùmnerai* '’f' ’ ’ .pçrp baólenus legere raemini veteris velfapientiæ velbiftoria:fcriptoru,quiad vefarrt ^^mboli tanjk^toorbe terrarum celebrati intelligentiam adlpirafit ^nec cquidem ad-Tpifaturus eram\ nifi Cimmcrius Mercurius interpretatione ipfius Alef viam aperuif-let. Vt verb pyramides ex innumeris amp;nbsp;ingentibuslapidibtis funt conftruâæ ad. hand quam dico notationem; ita ad eandem aliud quoddam ciuldem ferè figuræ genus in-uentum,quod vnico lapide viuoepftans, obelifei accipitäppellationemjquafi paruuni oitiifiiti.

.ycr.u,efict,cum nullum magnitudineconferendum reperiatUr. Facile mihi Amraianfls jconcefieritjeiuldemobclilcum amp;nbsp;pyramidem fignificationisefle; cum banc ab ignis ràmide;^^ ,figura diclamfateatur, ilium ad hunc defcribat modum ,vt afperrimurn lapidem efie .dicat in figuram met« cuiuldam excelfam lenfim ad proceritatemeonfurgentem jamp; paullatim graciliorem,vt radium imitetur. Ciirn enim metam fadam dicat,vtradium jmitetur; quoddilcrimen eft huiusamp; igneæfiguræ, nifi quod obelifeus acütiùsadlcen-.dat,amp;: vnodumtaxat lapideGonrtet? quare lymboli rationihilimmutatuti Fuerc qui hoc argumentoradiorum freti,omnesobelifeos Soli conlècratösfuifie irtdjcarentjquibus nonalfentietur Marccllinus, quiobelilcum illu quem Conftantius Romani tranf-tulic amp;: in circo erexit.ea de caufia ab Odauiano relidfidicit.quod Soli prarcipuoquo

ndam honore nuncupatusfuilTet. Nos lubenter faciemus vthoc Soli tribuamuSjobc-lilcos ci hadenus facroselîcjqua vitam tenushac figuradenotatam omnibuslargitur, . Vita enim à calore, calor à Sole, Solis lux à Sole fupermundano, amp;nbsp;hie à Deo iplb tri-noamp;: vnodependet, Quodautem rotundam pilamobelifeisimpofuerineantiqui au-rco fulgore radiantem,atque inde pyrôpumnominatura}idhacrationecapiendum,vt ,,, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hi intclliga-

-ocr page 118-

HlB'RÖCltHllCOR V M

intelli'gärtiüs vitamnoilram radio'dért'otatam in «tèrnam luccm tbrä^ibgt;n«am ,(^óam Totundiis pyropus pollketuf. Quem itaqucex hac vitabcne pieque ält;fta ad æterrinÀi Vitam ügnificabimusitrahTiifte , ei fiobelifcum eum qyyropo nietx aplcênr tlàtidè'iaëe

tïlAù'A.-

iiUtç hlt;» i

•Ó quot;''■'I-

-ntV-

nu ratio myßeria, Jißfteij.

JTaaet. ' ideta.

ponemus, ab hieriOglyphicadilcipHnavKiebimur inftkidi. PieHusiritebelifto amp;nbsp;pyrd-midetgnei'sfigurisexpheâdistam frigidusfüit.vt fîqüîàeUm pingei'eVolert'SjSalirniari-dra'm igni imponat,nihil Ub ingeftioeiùsàberret. Sed deobclftbofürfus. Quando tiio-dô'quù'pyramisfitj^uid obelUcus/Sdqtiîclàpud (iici^rd’a^ntiftitesdenotant, (atis tnilii Vi'dtor declaraflc ; potbraiïi finem b'uïc donfidetatiohiamponere, tïilPM'cra (tinns-voiic liVObelitcidefcriptiöne AmmianU^vIüSeft ) poftularóvideretur, Vtamp;r-n^minisiuiynöh -nftnus-qlt;iiàm pyrämi’s]'acÄpcret ràtionem/cui reddei)dæftântus modô fub o'çâlisîai^dt appartvtus,'nihil vcp'râgcete’â fit quàgfxêhdiKh. Cdm énim iStotins noftiæ vitæ Icopiiioffe (debeJât'.vtiuxta ignlînsi ftfdiorilm tótidrtehi fhrftiHi adVnum apicénfï,qui Deuseftfbirl-MeM nomi. »(ftiönem ôd^àxilŸiamamp;rhinftîiâin referamf» j^upidus fit'nec^e^ , tjul iibh animâd'uertet pytUWidèWfigniHh, êffe^itæpræflâiytiffimæ ,ad qliod'omfiibus fit toila atié colhrtjandufiY •; qübq. cOntraifto, fèlidis^yi^Àîîduilum cnàamWcrnènfi.

•idçlt;a'eftt|uod men'ftwirfbf vndelib'riii'is Metier. HihëWàrt,quod Afij-Jlkf *v^àlî loii^ ^ronunciantjpro mcnftitàivnde Metä Latfnörum nihil'âliud (óna't,qli.^n?AieniuraW: xijftâ:^vox^irer excdlenttóm'human« yitàî dlmeciendæfdxflminandüql^’im^irn' vidêtftr ■lt;onôé'lt;iîreJ'At handpytémisi-newthrÂEmormaftiaifoêrcct ;quo fit/Vtîpla’rnentôdKd-awÂûe’nwetafiufe^fitttfürâadioritlfn'lWiîfanarû. Hific ad'fignumeuiuluisfinis figbUil-Idilnfeiatïân^fenrui’.ûNéîct^ia caulTa'Wtóftft fuit, vfpyramidibusfinesnocarcnt .qhâlfi avtttrthfdis tciimini fignOV'ifÔ hôminifgt;ui9irfccur!rcrcd,Vitâlu totamdgnis figüiæ eflélfoiV -foKftian4âm',riifi-riû''mqôlgt;ad felicitrfti^fihèra pertingêrêvolimus. Quaifiiiüs ei^ô ftWÎa de vOdsOrigine ewiUiS'Àfiùlùis rei menfhræconueniat, pyràmidi tafikî’éxbÉhcqbâkfàft

cur pyramt dali figura confiruiia.

Cara. Jîï^at.

potiBimdm aecötiiod'MtUtiCoquoddiae rélt;ftus humanæ vifécurfui àfèliftftéfur/QÜiftfl-igitur ifl circiïafltfï^uitiîs ad eürtbs terminum de'notandum côrànyôâ'rotûdà^îél|(ïc p’^raÉriitîénu fub tiiciit: tioinine coHocai’éjVt'iü hidis etUqi beât.t: vitæ finis öblöcdk)S vcrfâretdr.^Hæcèftk-ii^. ratio ob qtiun'i amp;nbsp;dtfcÿ'pyTamide'oIirn fignarunt,amp;f meta* vocabultffti pro pyfahikle ftdapoïiieriinc f quôri^ttî vtrumqüebmnibüs hadenusæqtrè ignotutîi n^brTfnifôl'éâïri-etfitnetàm à rtietichdo-dici annotarinticontraquàm analôgia poftiilàrë vidçrctUr Setl Tft ea'rötólMldiiïitfÉfli;agt;Éis,'qoandoalibierariflimum feti/vrrumq. yocabiilutn à fiofti'a iliogua h?d Latinos vbniiTéiqüoVum primus fonseft 'iîa«i‘,vox eônüèrfiofie iîsîat ^(quot;rté-Vocabülai'ieliriæa. Meta iraqiié^pyranliidîs fotrnain hab'ébii^, 'eatjiralrft diço ratföhe.ql-iód nimküm vkimus felicitât-is hùmanæ finis 4 ptiCcislioffiiiS-busfhuluS'figuræfcïrerambCcepeWc.Hi’ôG-fimpliciter pre fine poriitiiŸ,^ihillo

'.'fiti e^» KiC'ntetcifrerum fiettempora, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;yql

'Atibi'*d'^gUramétîâ'm’amp;îtirccnfcin'rirum vocabulumàcéornmoddüiü^î ' -ni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;metasy maxima campi''^ b;. jnoi7!jon o b mcnp

•Uav

inuv'iLmïS'adaltitppJttidydi' fpumasaget ore cruéntof. 1 ootuv l'orir - • ter- îElcgancigt;ftîmè Cffcerô’vmbram terræ vocat metam notftis’an quani'Limà iticurrcnsVlô-biiflis pâtitur deliquiu? Nos Jfâijt/dicimus pro ftrue incbnum fubdiiétaiLatini rûcfîl-i jnsïfk' , càrftKa amp;'metari agios dixerunt, proéo quod cft, metisdifponere atc^ediilftingueriE'^c Metor.arii. ij,,cacena aonulus aufluluiTijita in anciquaria contemplatione vera^vniüsfymboliexpd-iftcid âlùmJamp;raliam fecuna trahit.‘0ixiquid pyramis amp;nbsp;obelifcus nbtaireritj amp;: inderirax verusexftitit fnetæ explicatus : ex hoc video aliud luculentum fignum'accipcrc ffitfer-c«^r(j(;««p-;pretatioriem j qubd à'neilline haôtenus intelledum fuiffe cerno, Nôrunr omnesycü-'tut^habtatur apud pot'tas feralcm arborcm haberi, lèd qua de caufla in hand vcnerit exlftl-apud pottos. mAcion6rn,non item omnibus puto liquere. Pierius niore fuo rem tra(ftauit,id cft,piat-claris (êiquipcdalibus verbis non pauca locutus nihil dixic. Cuprêirüm non alrbi quàm in Ctetadeiadicibus vbi recifafuerit nafciannotauit,atq, idcircofcpulcriscofi-uenire,vc eins videlicet exemplo difeeremus,eum quilepultuseftct, non rcfuncdurü.

Töleräbilis profeólóinterpietatio apud Epicureos porcos,qni poft mortem nullam vitæ Ipcm relinquunrgt;? at rtöbisamp; nariohe Germanis ,apud t]uosnumqüam animorum im-mortalrcasin dubiUnl*Vocata Gft,amp; fideGhriftianis, adcôbæcinteHigcnüarciicicnda 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vidctur.

-ocr page 119-

t f B E R 'V I T. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»105

^Videtur, vt proffuRontrarium'hpc fymbolo denotatum fuifte contendamus;)nccnon nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

■cahdem omnino'fignificationisJfationem in cupreftb atque in pyramide veteres obfert Uaftc. Sed cohdonemus Pierio,fifefl:ocredere^ communemplurimornra fuæ regioh •■nis hotninum opinionem fequigt;maluit, quam mhil de cupreftb in fbislHieroglyphicis Tommemorare.’ Plinius cupreftutnferiainam metam vocariferibic ,co!quôdin metara •attollatur : tjuade caufta non ifWmcTitô naciua fua forma vitæ ittæleftis Sc ignei vigoris indicium præfeit’i^üamquam non haevna ratibrie,cum amp;aliæ accédant quibusbæc •prima-adiuuaturamp;lütulentiorcuadit. Quamuisenim -Ditifàcra ha:carboreflct,atq. Cuprtjfm îdeîrco inuiiàamp;fùneftâ^tninimètamen id notabar quod pleriqueomncstum veterum tùm réCefftiortmi-ekiftimarunt'. Dodè Virgilius; vi omnia: »î. gt;nbsp;’o / jV'fc- fntf/us'interca Mifenâm 'in httorc Teucù

'jPlébàni, amp;nbsp;cineriingrafe‘fufgt;rema ferebantt'' V ' Princt'pibfingHcmted^'^'f(^rejeilo f'- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

.a

■ {. Jngeniein flruxèrepyramicui fr-ondibtti atràa

■it

• * ''' Jntexitht latera, amp;nbsp;fefaliPante cuprejfûsa'c ■ lt;nbsp;■ ■ nbsp;nbsp;nbsp;Conflttuunt, décorant^ fuper ful^ntibus armîs.

Idem alibi: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- ■

4.0 ta

Ergo inptauramus Polydoro futittSi nbsp;nbsp;ingens

\^ggcritur'tumulo tellus: ßant manibus ara Cæruleis maplA'vittis atrd^ue ’cupre^o.

Ad quem locum Scruius annotauit funeftam cupreftum eftc,qnôd cçfa non rcuircIcaCî quod illi minimè aflentior. Solef eàdem ante fores collocari mortuorum : quera ritum

.1'

’ Lincjttetr'ddteßits nbsp;nbsp;nbsp;domi/s'(jr placent

“ ' ’ rxor-, neçpiK h arum, quat colis, arbor um nbsp;nbsp;nbsp;■ ‘ ■ I *

• Teprxterinuifas cupre^Çoi

Vlia breüém dormnum fèquetur.

Oùidius CyparifTum puerura in hanc arborera raütatum canit; qui cerna quam vebc- cypariffiu ràentifiimèamabat, imprudenter à fé ôceifa,ita contabuitamp;obtiguit dolore, vt COÉn* tquot;quot; iniieratione Apollinis in cupreiFum fit conuerfùs. Nohis quidem placet, Cypariftiml Apolliiii gratum fnifte- at needutn videmus cius amoris cauftam fatis expJicatam.Eue* tatm. hràtqui omnes obclftcos radio’rûrti ctederent (ymbola jcatenus illiquidem veritatï brop'inqui, qua Deus hic vitæ prx'fidere intelligitUr,qux per metæ figuram fignificatur, quam Oùidius ëxpreïTif: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'n'gt;i.' q 01 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'• i '

*'* t^dfuit huibiurba metdsïi^iiata cupreous,'' -in : rnu jyt une Arbor puer .ante TiidbUtetfui ab tllo • ’ f! i c, ?(i cithdrànrhcruis, tc^r 'heruü iemperat-^cum.

.i

Qucynadmodum’crgo obelifeus illequem Odauianus Auguftus moucrc noluicob oMifetuSa-fehgionem,amp; G'ôttftàiitius fupefftitiohem contemnensRomam tranftulit,Solifuerat ‘ dedicii't'us, vt prxëipfib amp;fingulari vitædatprhitaGupreflus etiam eidem Deoà priieis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

bominibus fuitcônlc'cfatà: cuiüstéicaufla non rede vel examina ta vel intelleda, coni-

fiéta dft fabula,foHchis nbsp;nbsp;anriqtiuS ignorantiæ prætextüs. Eft aute Soli dedicata non ob

id tihtii.n quod pyrdmi'dem infigniter æmuletur ‘'eaque forma vita: fignum habeat ïên-ipitûrnæ; led propterva etiarri 'qiicid lignum cius ncc cariem {entiat,amp;alia eciam àb érófionc vcrnubusferner.Quafnobrem mcrito fno raaximo amp;nbsp;fepulcris funeribus Hed icabatur, vr eius monitu homines docerentUr, eos quos mortuos putarent, ad æter- Yefu?cr^qKH Mam amp;: cupreftîham dufationcm tranfiiAcjiam apfce cælnm contingentes. Eaderti ra* fisfltfictt. fione Deoi um Ilmulacra è CU prefto fieri confucuerunt.vt materia,quoad eius fieri pof* feCjillörum rcfponderet xternitati. Quanta fit cuprefliniligni duratio qui nefcit,cürn quot;nbsp;alios, turn Plinium Icgat, amp;nbsp;mox intelliget quanto Si verirati, amp;e veterum,qui fymbo-lo huius vfi fiint.exiftimarioni meliûsà meconfiilcum fit, quam à FeftoPompcio, Set-tiio, amp;: ceteris ièrïtentiam fècutis, non Chriftianis modo, led omnibus etiam fapienti-bus indignam. Qiiid? quod cuprefiiis minimo leminecitraomnem cultum iado fic afi furgit, vt numquam degcneret. An nonhocquoque nobis indicat,ipfum corpus ter-ræ mandatum de minima elementorum portiuncula refurtedurum ? Cdra enim.cor-

pora

-ocr page 120-

1014 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I! RO 0'L YIHICORVM

pora in femina elcmentorum refoluantur, non ilia quidein è trunco fuo aut radicibus reliirguntjfede minimis pariiculis ad integritatem tancam reftituentur,vc non tantuifl non lint degeneratura, led etiam immortalicatem afliimptura plulquam ciiprlt;fl»-nam. Quanto lanius prifci illi patres,quam Sadducæi amp;c. Epicuri de gregc porei de vita animoTum lempiterna corporura relurredionefenlèriint,dum teücram hanclèpul-cris imponcrenc 1' Veilem equidem etymon mihi à qiioquam vel Grarcorum vel Latjr norum exponi, vt viderem , ecquid inde lucis afrulgeret; at quantum memoria te? neojfruflraapudlcriptoresilludveftigarem. Ec quid opus eft longa inquilltioner Prac-rtigt;ellCimbricaincerprecatio,nonarboris cantiim nacuramoftendensjedilyculentani Cnfrtf, tty cciam addens (ymboli rationem .. Grxeorum t^/Äov Laciqorum frequencer in Q tranliiejamp;ruriushocin ilia mucari, notiusquam vtlitadmonicioncdignum. NosCo* per dicimus proxre; quod nomen huic métallo datum.co quodeiusincmendo maxi-nius olim vfuselTet. Latini Cuprum inde feccrunt-.vnde amp;: Cyprosinlula.quôd hoc métallo abundaret. Veriim origin«», ignari crediderunt xs Cyprum à Cypro vocaa-dum , quad ilbc prinuim inuentum fuilTet. Eodem modo ex «Coperp? liueCcp^cfsS he

lt;op. CuprefluSj^CypariH'us Græcis. Eftautem€tipcaput, iravt€aprceiSarbor vocctur, ft««», quaecapite fuo inaltum aflurgit. Sic ßeess etiam is vocatur, qui alto corporc ceteris ho-minibusprxftac. Elatam ergoinaltum comxin hacarbore naiuram nomenexprclîic, amp;nbsp;vnàdcnotauic, huius teftera rcftirrcdionem capitum noftrorumdenorarijquxtan-CnfrtjflnttU- to virore alTurget, vt nullum vmquam fenium aut rnarcorcm Gt Icnfura. Eft inter bre-

«CS Fythagorx lèntentias Sc hæc vna,,non elle lignaicuprcflinacoaceruanda: qua quid npeatum lit, difficile fucrit coniçutare. lamblicfiuSlic récitât,vtcyprefiinum aceruuni non oportere fieri dicac, vel quia louis feeptrum cuprclTinum fucrit, vel ob .aliaru quampiam mvllicam rationem. Simpliciter Sc cicra ambages aceruus cuprefiinus mihi ab CO fieri videcur, qui lie rebus coaceiuandis eft intentus, vt diuitras velit parare fempiternas;cum tarnen earum vfus breuis fit,amp; momento temporisfiniendus. rUæ Çamma, brettïi, inquit Horatius,j^?z« »os -vetat incheare longa:». Et iterum.- Irnwortalia ,, ne'(^eres monet a»»us, alinumra^it hora Qui vitra viræterminu,iti cura^ t extendit,nec vllani metam ponit cupiditari, is accruum paiaccufvclîinum; talçm nij-

RiirunijVt nuraquam ablumatur. Diuitix corporidumtaxatquxruntur-.at hoc brçui crtinteriturum . Quæigiturinlània accruum veile parare immortalcm? Eodem modo Jouis feeptrum cupreftinum dicitur, quia regnum cius eft{cmpitcrnum,cùm aliarc-j' gna omnia caduca fine amp;nbsp;exiguo tempore duratura.^ Qiiôd Gyraldus hîc putauit veta-r h, ne ex rebus facris nobis dfuitiarum accruos paremus, minime placet: nécmagi$ quod fufpicatur nos moneri, ne fimüs folliciti de fepulrura Sc funebri pompa. Confert-tit ergo Pythagorx allegoria cum eo quod dixi.ciTprefib in lcpulcroamp;: funere ciîm ani-mi iinmortalitatcm,tum corporis ctiam rclurreélioncrndcnotari. Ex cuprefti meta in Ctntu ijùi'j. mentem venir Goni Sc fini. Conus Græcis idem quod Latinis meta , non alio à py-ô.^K»a;gt;y- ramidedifterens, quàm quod Conus pyramis fit ex'rotunda bail alfurgens.qualis el^ *'’^2quot;**cuprelTi forma. Eiuldem notationisell.Turbo, Hincamp;fruâus pini.amp;: cognatarum ar-borum ex hac forma Conus vocatus. Sic Virgilius Coniferas cyparilTos dixit. Ex figu* ra itaque Pinea nux conum formans, vitam lignificatinon illam quidcm quamuis, lcd pinut çyWlt;occultam atque conclulam. Quamobrem pinus Cybelx dcæterrara concludenti, amp;:

Icminagrcmio fuo cuftodientl dedicatur. Nihil enim aliud apud Phylicos interpre-terra: visconclulàjfterilisilia quidcm cxteriùsjéd viram intus

' alensleminum vniuerlôrum,quæ cono pmi delignarur. Et baud Iccus atque nux pinça Iblo calore vcl ignis vel aquæ calentis aperitur ; ita Sc terra non antè fe rccludit, quàni Pneehiem Soiradüscam direélioribusexcalfecerit. HincThyrfus Bacchicus pro mucroneconum thyrfM cur habet pineum,denotans vitara limiliter conclulam otcultam in Bacchiciscxrimo-

^’gt;5 latêrc.quænon nifi mentis calore diuinitùs accenfo referari queat. Sicut cnim van-ftneum. jnj«! myllica eft in huiusDei làcris,ea quæ in omni vitx ratione fupcruacanea func haudlecusacpaleaseuentilans ; itaôdthyrfus nihil minusquàm haftamilitaris,is eft TAjrfa, jtJn^cipio, cuiusopc vita myllica amp;nbsp;comparatur Sc lùftinetur. Quod fi vltcriùs pergas, vc-a*--rcd;xeris Thvrfo fidei baculum notari, cuius vira conclufacftamp;: occulta; ncc alia via in apertum fruôlus fuos prolatura, quàm fi caritatis ignis acccdcus, quod vitam fuani firmis

-ocr page 121-

LIBER VIT. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IO|

firmis clauftris intra fecrctos firms cuetur, id mulciplici Siâ vndiquaque patente Iiiatii recludat. Hic cfi feruorille, qui nifi omnibus iis quæ vel fymbolis,vel hieroglyphs cis, vel fâcris riribus abdita delkefcunt, vim fuam validam benignèadfpiret,nihil vm-i quam ex eorû inuolucris capictur emoluraenti.Multos variosque icipiones in facris Æ-^ gypti fculpcuris videmus, pro eo ac varia in vario vitæ genere officia proponûtur, alios hoc , alios illo animalis auc floris ornamentofupernè infignitos • inter quos hie fi po-neretur, non poflrcmas vtilis notationis partes, ne dicam primas,obtinerer; vtdiJucide patebit, fi fides cum caiirate, iuxra D. Paulli fententiam conferetur. In fidecnim om-nis noltra vita vires fins tamquam in munitiffima arce confèruat; cuius frudus fiiauiffi-mus loliuscalorisa Spiritus fândiaccéfi bcneficiolèlè prodit ad communemomnium falutem. Qiiid thy ribs can fix myfterijque nomine Cimmeriis demonftret, non eft huius loci planius docere. Satis eftofiexaminetur,cur pyramidis hæc formula Conus Coaie/j-w*. dicarur. Hic rurfus Græcos amp;nbsp;Latinos fruftra conlulas de vocis origine: at non luleris opciam, fi earn apud nofirates explores. «Coonforti audaci,amp;:ad quiduis aggrediendum «roon. prompto animo præditum defignat. Hinelt;Coon-rat/quem Conradum Latinorum for-inula vocamus, qui cor habet ad res magnas audendas paratum . Quam ergo figura m audaciffimam diccmusad quiduis inuadendum ? Numaliam , quam earn cui Plato maximum tribuit acumen,amp; fummas vires ad quiduis penerrandum? Hane iple Pyra-midem vocauit : qux fi nomen à modo amp;nbsp;ratione poteftatis accipiat, «Coon/ amp;nbsp;Græca terminatione xavoç dicetur : atque fie vocata amp;nbsp;nomine amp;£ reapfc igni maximè conue-niet; cui non audaciam modo, fed maximam etiam in agendo vim omnium fæculorum gentium que tribuit obferuatio. Porro quia alij «Coon/alij «Ciien dicunt pro eodem,amp; pro- out.

cliuis alioquin horum eftcommutatioclementorum , Latini ex eadem origine Cunei -vneU nomen feruarunt: quo licet ad inrtrumentum dumtaxat audaciffimum amp;nbsp;omnis con-temnensaduerfitatis vtantur,ea tarnen eftfignificatio,vtcuiuisformæ pyramidali per-quam feite queat appiicari. In prouerbium abiit, Malo nodo malum cuneum quatren- cuntui m»-dumjdum indicatur, nihil tarn folidum eire,quod non cuneo aliquovel

fbluatur: maxima id quidem ratione, cum ea huius figurât vis fit, vt omnia penetret, nec quicquam tarn firmiter fit connexum quod non difrumpat. Qu.ocircanon video quid aptius dici potuerit, quam igni omnia penetranti amp;nbsp;fhluenti formam effe cunea-tam: quam fi de Cimbrica interpretatione defcribas, eamefiedieas quænihil nonau-det atque potefi. Difcant modo Græci, difeant Latini, quam elegantibus vtantur vo-cabulis, quarmque fàpicntiæ arcanioris plenis, fi eorum nos rationes de ipfis fermonis radicibus explicate permittent. Sedquid dixi fi permittent? cum nihil interfit mea, quidmihi ipforumliceatvetirum uefit permiffuj fiquidemconfiât, eosnihilfani de vocurn harum origine pofle comminifei. O bellum, amp;nbsp;plenum voluptatis fpetfiacu-lumj in quo tantam datur intueri vocum amp;nbsp;rerum cognationem,vtnefcias Timxus'ne à nomcnclatore, an nomcnclamr àTimæo hisfapientiæ præceptis fuerit imbutus.' Non poffiim comraittere, quin aliud adhuc addam argumentum , quo nihil homini-bus nofirisdici poffit luculcntius. AIauda,a crifia Corydos Græcis vocatur;amp; àTheo-crito iTHTü/bißic, eo quod tumbum partis in capite habeat eredum ea forma qua in Æ-gypto pyramides videntur: ex quo quiuis inrelligit, veterum tumbos in metamfuifle f iibiatos, atque idcirco apud nos hadenus tumuli ad hanc effigiem c terra aggefii, qua-j les efim in tota Albania plurimi, tum tres non procul ab ipfis moembus Thehenfium cernuntur, vetnaculohadcnusfermone'STomlJtnnominantur, qua: funt vetufia manorum hic olim catforum bufia . Alaudaautem Urtn—üJcrc nobis,fineîtcf-lucrc vo-,/^XZgt;^. catur, id eft, vita: opus-, qua in voce videas pro tumbo, quem in capite getunt, nos tam ipfis tribuere . Sed de hac aue vt plunbus agamus, admiranda naturæ confidera-'^p„,j,j„. tio, amp;nbsp;eins monumenta à prifcisffiominibusdihgcntiffimead pofieros tranlmifla meieto-tutri. cogerc videntur. nedum incitare. Prius tarnen quam de alauda verba faciam, ex ipfa /Egyptiorum antiquitate hanc primæ Iitteræ figuram in lucem proferam ; vt non fo-Jiim de nominis ratione confiet hanc efiecongruentiffimamjled prætcrca etiam è ve-« tufiiffimis monurnentis perfpicuum fiat, amp;nbsp;hanc ipfius Aleph ohm figuram , amp;nbsp;hanc ipfius figuræ fignificationem in hieroglyphicis fuifl'c, quam modo explicaui. ~ ' nbsp;nbsp;3

Nefcia

-ocr page 122-

-ocr page 123-

-ocr page 124-

■ Nefcioequidem quofato accidifTe dicam,vt dum in hieroglyphicislitterarum notiS Canopifimu- vcrfarer, (îmulacrum quoddam antiquiffimum ex Ægypto Antuerpiam allatum fir^ materies Cyaneo lapidi fimillima effet,amp; toca longitudo quatuor paullo plus mi-utrptam al. । nus digitos æquarct. Caput pucri formam præferebat, totum vélo contedum, (ôla fa-« cie jnento tenus ôô auribus bene magnis exdantibus, Propendebat aùtcm capitis hoc velum ex parte anteriore à mento in ipfum medium pcdus ; perindeatque uiuliercs

■' quædam noftràtcs lugent ; lîmiliter in pofticam parte à capitc inter (capulas dc(ine-i i bac : reliquum corpus totumceôlum,folis manibusexftantibus.adeum modum,vtcu-biti decuflatim i'e premerent fub vefte, amp;nbsp;manus dextia in linidro latere, finiftra in dextro videretur. ]Ç(.eliquum corpus terminorum ritu finiebatur in quadrangulam bafim,

Canofii in ■'

Kument».

. ciii cota effigies reûa infiftebat. A medio corpore deorlùm litteræ hieroglyphicarante-' riorem partem occupabant. Dextramanus figuram Aleph tenebat, vnà cum funiculo, è quo à tergo Iffirarius (accus è iuncis vel viminibus fadus penderc videbatur. Sinidra falçem gerebar. Nobis itaque puer Alphabecarius nuncprimûm rationis compos fa-dus hocterminodenotari videbatur ,qucmÆgyptij de (àcro lètmone Canopum fo-lent nuncupare.Non minus nobile fuit Canopi arque Harpocratis nomen;(ed quid eo fïgnificarciLir, à nemine haélenus explicatum. Strabo Canopum Menelai gubernato-. rem fudfe(cribit, cui amp;rceteri confcntiunt: vndeamp; vrbi Canopo fofîæ Canopicæ amp;: odio Canopico nomen manferit. Mihi veridmile non fitexterum hominem , ïc eum necrebusgedisliludrem , necapudSpartanos vllos conlècutum honores, rantiapud

’ Ægyptios fuilTe, vc non hæc modô monumcnta ci dedicarintjèd amp;: in deorum nume-rum retulerint,amp; clariffimum ci ddus confccrarint. Nimis hæc abfurda (unt, amp;; indi-gnaquævel inter fabulas recenfeantur, amp;nbsp;idcirco luculentum dant indicium , nihil Iprorf'us notitiæ protbabilis de Canopo exditifTe. Audiamus intérim fabulàm de Canopo in Ægypto olim iadatam, quam Rufinusiin hidoria Ecclefiadica récitât. lam ■verôjinquit,Canopi quis enumerec ftipcrditiofaflagitia? vbi prætcxcu làcerdctalium'. . ___ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;____ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;littera-.

-ocr page 125-

liber V I I.

lOjZ

litrcrarum ( icacnim appellantantiquas Ægyptiorum litteras ) iTiagicæartis erat pænè publica fchola. feiern locum velut fontein quendam atque originem dæmonum in tantum venerabantur pagani, vt multo ibi maior cclebritas, quam apiid Alexandriam haberetur. Sed de huiusquoquemonftri errorecuiufmodioriginem tradant ,abfurdu nonerit paucisexponere : Ferunt aliquando Ciialdæos Ignemdeum (bum circumfe- ch^i-rentes,cum omnium prouinciariim diis habuinbconfliclum ; quo (cilicetqui viciflet, hie efle deus ab omnibus credcrctur. Rcliquarum prouinciariim dij æris aut auri, ar-gentique auc ligni vel bpidis, vcl ex quacumque materia conftabant jquæper ignem proculdubio corrumperctur. Ex quo fiebat, vt ignis locisomnibus obtineret.Hæc cum audill'et Canopi lacerdos,callidum quiddam excogitauit.Hydriæ fieri (oient in Ægypti partibus fidilcs,vndiquecrcbris amp;nbsp;minutisadmodum foraminibus patulæ,quibustur-bida aquadefudans defecator purior redditur. Harum illevnam , cera foraminibus obturatis, deluper ctiam variis coloribus pidam, aqua replcta, ftatuit in deum, amp;nbsp;ex-cKum veteris fimulacri,quod Menelai gubernatoris ferebatur, caput defu per poll turn diligenter aptauit. Adfontpofthæc Chaldaci. Ituradconflidum ,circa hydriam ignis acccnditui ;cera qua foramina fuerant obturata.refoluiturjudantehydria ignis extin-guitur. Sacerdotis fraude Canopus Chaldæorum vidor oftenditur, Vnde ipium Cano-pi limulacrum pedibus pcrexiguis, attiado collo amp;nbsp;quafi fugillato, ventre tumido in modum hydriae, cum dorfo æqualiter tercti formatur. Ex hac perfuafione velut Deus vidor omnium colebatur. Hxc Rufinos : qoae ad eundem modum apud Suidam narrantur. Quis Inc non videt ridiculam amp;nbsp;anilem fabellam,ne dicam putidam amp;nbsp;in- canopifabit., eptam, tantum abeft vt ad veram referriqueat antiquitatem. Stupidi (uerint amp;nbsp;plus quam plombei Chaldæi illi necelTeeft, qui nec hydriam , nec aquam eftlucntcm de-prehenderequiuerint. Deinde qua tandem ætatehoc com mentum diccmus accidide?

Certèli vmquam, Cambyfis temporecontigerit,qui plurimacontra Ægyptiorum fu-perftitiolam infaniam defignafle narratur. Atqui id fabulæ audores non commemo-

K K rant.

-ocr page 126-

no


HIEROGLYPHI CORVM

C»netgt;i no' vtmcÏMurt Tutia.

Can.

Coup.

lt;ait. J?tae.

rantjadco vt facile cernas qualis ealit hiftoria, quæ niillo temporCjUullo regno, nullo auâore circumferibitur. Nos igitur eandem viam quam in ceteris hieroglyphicis in-grelTi ,primiira quid Canopus in lacra ÆgypndfCNî) iignificet lingua declarabimus^jac deindeX'idebimus , quæ conucnientia fit nomiuis Æjf adlpedabilis ligni. lt;Crai apud nos dum virbum eft duo fignificat, pofl’um amp;nbsp;fcioiyhyldab eins prætcrito imperfedtoCenfi/ dici^ör'^rs amp;nbsp;faC^as. Mgnificationis ra^'0 in «Cc^âltfeernitur; quæ vox vehemésdclidc-riûindilt;^t cuiu^ia|p rei qua nobis atjéde.cupir^us.piQmncs enim homines amp;nbsp;ftire,amp;: alinuid ^cerepótfp'Vehemenier delj^ïar^t,rtcc’qqjif^^aeftquô maiore n^turæ procli-uifare rabiandi^'.i^^tiranconuerfa jffiat fiicitiqLîdiîlJj^'Acat vehementer amp;nbsp;cum,irape-

cat vehementer amp;nbsp;cuni irape-

tilquodt tar. Qu

nclinOjVt dudi dicimus, îgt;inflCt id eft, pronus ad libcfer-tam ardenti deiiäcrib âd'r^mdèfa^ ad quam feritriur paiTllatim a«edim is Slt;reddimur propinquiotes , '^ocaljidpng^ idem eft quod appropinqud; in ^lo fi lis e(l ipfit^fciétiæ. Tota enftp return cogititio4ôtendcrc debet,vr ipli enti ipft|/ni c uani polliimus proximè conningamur ^:,yier|!imenimueró vt rtufquam dor^ mitiuit iion^ncltÄor ;ita in hac voceisTnu iniignemjaiAipuit (ÿmbolicædoârinæocpai-fionem. sQi/emadmodum enim animus .id feienduirvpronus fertur; ita torpus ad,''po5 culu^. ijsihl enim infantes auidiusappç'tunt,qti-àn) Vel maramæ.vel poculojnamimx vicci^ hdbeiiti aâhærcre ;ita vt quicquid arriquot;puer'int.',id mox , veluti poculum (it ,ori admoVe.'int amp;: ii^dc fugant. Quamobrem *Can proipt;culo nomcnclator voluit vlijirpar Tteulumvi- ri« lani poculmn nobis vires luppeditat fi largiusieovramur, maxima inducit Ipien-tiæ opinipncmifalfam illam quidem amp;nbsp;teroporariaih,led talem ramen,dequa fibfpoti (it fiientit inftgtiitcr placcaht amp;r blandiantur. Porio vti poculum cuiufuis liquoris capax eft ; ita puerorum animus cuiufuis lcientiæamp;: arris,fl moddhanc, modo illam inf'undas. Hine lt;gt;ƒ« tetfue- fynibolum Caiiopi, fingebatur puer qui folo capite amp;: obfeuris corporis li^ea-mentis à poculodift'ercbat.qucm Canopum vocabant, fimul ad €an pro icio Sdpof-Him vfurpatum,fimulad poculum alludentcs. Idem autem fignificat €anop/ac fidicas cognofcencJaruin rerum fpcm.l?op çiiiip fpcseft.Dum igicur hanc pucri imagi'nem pingebanc,omnia fimul hæcindicabant,^ puerorum animos hand minus ad icien-tiam amp;nbsp;artes natura pronos eire, quam ad poculaipfóium palatum: ôéquemadmo-dum poculis vitiflim quiuis liquores m-' funduntur; ita puerorum animos quauis arte imbui poHe; ic quoniam maximaefl: puerilis ingenij capaciras , ventneofum p )culum amplum Canopicapiti corporis locolupponcbant.Eiufmodi fimula-crum cernes in primo limbo ad dextram partem hicrbglyphicæ tabulæ,quâ ßembi nobis bibliotliecacommunicauit. Eódem f'pedat in ordine infimo fêctida afinillris figura, tota reti inclufa, perinde arque fi-ctiles orcæ, quibus oleum èc alia è Lufita-nia ad nos adferutur, funibus in ictis rao-dum connexis aduerfus iniurias muniun-tur. Idem fimulacrum in codem ordinc repetiturjed minus quàm priore locOjSi (cipionenonnihil immutato. Nemo non pueri formam in capite agnofcit,amp; in reli-qu o corpore poculum rcticulo munitum. Vc an rem tencllam adhuc xtatemagno--Teas, mcntoipiius caruncula longaappen-der, quam nortrati linguaILd vocamus, qiiam pueris adhuc laótantibus tribucrc lolemus.

-ocr page 127-

L î B E R V t h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Iir

ïblcmus y eo quôd mentum eorum perpetuô papillis hsercre viaeatut. Heïîeh énim hosiinèn. pro fugere dicimus, eoquôd puer fugens ILclinorehabeatcarnem pendentem : qua voce contemtu quodam mammam pendulam denotamus. Fit autem vox per duplex Lambda, eo quôd puerorum lingua ad fupremum palatum in fugédo refetatur. Canopus igirur velut bilans adhucpuer elfe defignatur, dumhæc caruncula mentoeius appingitur: quodexalia lingua numquam intelligas. Latini veteres Lallareaprifeisi*ï«ri. Cimmeriis retinuerunt: SiePerfius:

-----cur non potiùs teneroque palumbo Et fimilù Regunt puerù pappare minutum Po fits, nbsp;nbsp;nbsp;irattis mamntA , Ullare reeufas?

Vbi duo Cimbrica verba cernas, Pappare amp;nbsp;Lallare. tamp;àp nobis pulticulam piieris dari confuetam iignificat: vnde pappare, pulticula vefci fignificat. Hinc optimè Plautus in Epid. Nouolibertoopus eftquod pappet. Interprétés, noftri fermonis ignari,necquid lallare, ncc quid pappareïjgnificet, làtis intellexerunt; düm lallare amp;: pappare ad voceS putancreferri. Peifius ridenspueri mollitiem,cur non j inquic,fimilis palumboamp; Re-gum pueris minutam pappam qua veicaris, pofcis,cùm iam nolis lallare, iratus mam-mæ’id eft, nolis mammam fugere . Cùm noilrates cuipiam infantium pueriles mores exprobrant, dicere folent, lt;Dc irt ïjentt 0nn notD acn ben mont/ id eil, Lella fiue mamma ei adhuc pendet ex ore. Fruilra igitur ex alterius linguæ confüetudine huius hicro-^ glyphici figni petas interpretationem, qua: nobis de vulgatoloquendi more eft clariilï-ma. Qiiod autem in hoe Canopi iimulacro caruncula è mento dependclis nobis Uel vocata delignat, idem in Canopo cyaneo peplum è mento dependens notât, quo hæc pendula caruncula occultari videtur . Vt autem tenerum vas eife agnofcas,amp;: diligenter cauendum ne oftendatur, reticulatoopere totam hydriam fiuepoculum circum-datum arque munitum vides ; quo non firmitas tantiîm ci conciliatur, fed noua etiam accedit iîgniiîcatio. Rete cnim nobis Jüct dicitur : ateadem vox pro mundo amp;nbsp;puro^d. vfurpatur.ita vedum rete vides, de Cimbricoipfius nomine ad puritatis venias cogita-tionem. Denoratur igitur puer hic vafculum adhuc purum eife, nullo haâenus imbü-tum liquore. Quamobrern fummopere obièruandum, vt principiô optima infundan-tur. Quæ veto infundenda fint, feipio quem ambabus manibus GanopuS tenet, dc-monftrat. Hic igitur nobis eft declarandus. Veriîm de feipionis notatione amp;nbsp;capité alaudæ, quodeiusfupremam partem abibluit,moxin Alauda plufculum dicemus. Iii medio icipione iub alaudæ capite clahfiima crux cernitur, quæ nobis indicat totius vi-tæopus per alauda; caput denotatum fuper cruce fundari, amp;: omnem cognitionem quam pueris proponimus, ad crucem debere fpeûare fiUe Tau, de quo póft latiiîs. Tail verô non iôlum hîc cernitur, fed vnà lituus tenetur ; amp;: figura quidam qua: Aleph effet, fi redam lineam haberet motionis ad locum indicem, quam priiîs in Hori Apolli-nis finiftraconfpeximus. De lituo amp;nbsp;eius notatione in Gimel agemus. Hîc dumtaxac figuram illam quæ partem Aleph refert, confideremus. Dixi pyramide viram denota-ri fèmpiternam , vtpote eam quæ in ipfum Vnum finiatur: qua: quia omnes homines admittit, inferiore lui parte apertaeft.vtnimirumcuiuis liber amp;nbsp;amplus pateataccel-fus . Dum igitur Canopus hanc figuram pyramidis indicem manibus apprehendit, vi-tam apprehendit æternam; cui cetera coniunda viam amp;rationem vita:huiusafiequen-da: oflendunt, vt in Alauda, Lituo amp;nbsp;Tau patebit. Porrô quamuis ex antica parte egre-giè hic Canopus nofter munitus fit facrorum fignorum amuletis, à poftica tarnen parte habet aliud adhuc phyladerium , triangulum nimirum cum orbiculo dependentera: quo defignatur homini diuinam naturam efie ad æternam vitam deftinatam ; tametfi hac prima corporum amp;: ingeniorum infirrnitatedeorfum in terram dependere videa-tur. Triangulo æquilatero diuinitatem notari Plutarchus audor eft ,amp; nobis è terna-rij fignificationemanifeftum eft. Rotundum autem orbem æternitatis indicium elfe, neminem latere poteft, qui non prorfus fit rarionis impos. Bene igitur vndique muni-x»//«/ ; tus eft Canopus in magna fpe immortalium bonorum ftare cernitur. Nùnc neum noftrum Canopum confideremus^ Huicindextra clarilfimum AlefVidetur,vna cum linea quæ priori lÿllabæ in Alef relpondet. Vnà funiculus tenetur cüifacculusli-brarius appcndet,quo pueriadfcholasitantes vti eonfucuerunt.Siniftramahusfalcem

K K 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gerit.

-ocr page 128-

lia


HîEROGLYPHICOR VM

t»!x Canopi gerit, t’riûs ergo quid faix (ibi velit,expendamus. Cimbricuiu falcîs nomen denotaturidquo (ata deftruuntur. ;êgt;fenenim deftruo fignificat Latina vox falxc

Gimbrico quoquc fèrmonc manauit, ccu dicereiurjquod nihil aliud eft quant fi dicas Cedit vtcadat;è quo falx fyncopcüs,amp;: d in x mutarojVtinaliisctiamobiér-uatur: Vcl fi mauis id eft, vneus trabens ad cafum. Quoniam igiiur falcis nomen apud lanigenas vfurpatum , eorum quæ lata funt minatur deftruchoneni,atque ralx mertif ^am apertè præ fe fert; fadum cft,vt falx pro mortis figno poneretur,eo qiiod bæc ora-jignum. nia quæ làta lunt demobatur amp;nbsp;exftindat. Canopus ergo finiftra manu, quæ imbecil-liorem hominis partem fignificat, demonftrat dctcriorem noftri partem morte interi-turamjncetantam fpem nobis vel fcicntiævel alterius facultatisalfulgere, vt morrein eftugere polfimus. Dextra veromanus meliorem præftantioremque hominis partem fignificans , qua corpus nimirum mouetur amp;nbsp;viuit, vitam continet Icmpiternam per Aleldcnotatamjcuilaccusadiungitur, quo viræ huius viaticum continetur: indicans, librosfiuclcientias libriscomprehenfas veriftîinum pabuluui elfe vitæ pcrennis. Bene igituraccidit, quod hic cyancus Canopus in mantis noftras venerit, yt nobis euidens adferret argumentum eins figuræ qua Alef olim apud lanigenasnotabatur. Ex his li-CitntipM,llgt;n querepuro Canopum nihil alitid fuilfe, quam fpem cam quæ de pucrorum futura fru-ätqueadeöab iplâlallationeconcipiebatur; quæ ob Ium. * earn cauftam poculi babebat figuram , vt intelligeremus pueros baud (ecus ac pocula - cuiufuis liquoriscapacescfTe ; magni referre quo piiraùm im huant ut humore, co J quod iuxta Horatiumj

-- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^0 femel esl imbuta. recens ,feruabit odorem

Tefa diit.

Hine Canopus baud aliter in fcholis pingebatur quam Harpocrates, Sz vt hie Deus paullatim ex hominum ignorantia ciiafitrita Canopus in errorum matcriam tradus ’ varias vulgo præbuit fabellas. Quoniam autem hæc tenella ad hue pucrorum vita, licet magnam habeat futuræaliquando frugis exfpedationem, parum tarnen badenus à terraattollitur, veteres lanigenæclarinimæcuidam ftcllæ,quæ in Ægyptovidetur, canopmfitl- Canopi nomen dederunt,co quod clariftima quidem fit,(cd parum tarnen fupra finien-la. tem circLilum eleuctur : ca in re puerilem nobis indolem ob oculos ponens; magnam 'illam quidem amp;:illuftrem,fedadhucnon procul à terris elatam, atqueadco vixduin ’emergentem. Elegantilfimè profedo fidusquod non altc(upra horizontem adicendit, puerilis fpei nomine con(ecrarunt, eo quod perpetuo, velut in primo fémper eifet or-tUjdeprclTum maueret; nee vmquam ad earn perueniat, quam polliceri videtur (ubli-'mitatem. Viden quamlt;imiiia inter (è confentiant, tum quædc Canopo puero, tum quæde ftella, tum quæ de poculo dicuntur, quam vbique immatura adhuc (pes fit fru-iAt- gis olim futuræ? Quid hæc habent cum Menelai gubernatorecognationis? qui fi.vllus nelm guber- jq Ægvpto mortuus fuit vcl de Icrpcntis moi(u, vcl de quauis alia clade, certc proueda: fuijje. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fucritartatisöc multolènior , quàm vt lallantis pucri præ (è tulerit formam. Quis

vmquam Regum tam ftolidus, tam inlànus, tàmomnircdærationiaduer(àrius,tara furiofiis deniquefuit, vt vcl puerum imberbcm,vel iuuenem ciusnauis in qua ip(è vc-heretur,clauum voluerit teuere? Qiiôd fi id vnuæ eft de abfurdi(rimis;quî potent eorum probari commentum , qui puerilem banc, quam in omnibus vetuftatis monu-raentis videmus,facicm gubernatoris Menelai elfe dicent?Quod fi nullo modoadmit-ti poteft, vt non mox de omni adum (it probabilitatc ; quid de Canopo amp;lallanti eius imagine cogitandum ? Illcfcilicet ftcllæad feptuaginta quinque Auftralis latitudinis gradus ab Europæisremotæ, nomen dediflé dicetur, quinumquam cam antca oblèr-uarc potuerit, quàm vel in Ægyptum , vel in vicina loca appuIilTet. Sunt hæc frigidio-ra, aut potiils abfurdiora,quàm.vt polTint vel in ridicubs, vcl in fabulis haberi. Quam-• . obrem cùm Canopus primæ magmtudinis aftrum (it,amp; parum (upraÆgyptihorizon-tem cleuetur,dicimus ab eafpc nomen accepilTe, quæ maximam quidem amp;:illuftriflî-mam (èfe oftendit in (ùo exortu ; (cd fie in exortu (ùo hæret , vt perpetuam videatur infantiam agere veile, necvmquam ad illud decusexceK’umadfcenderc,adquodfe dum oriretur videbatur præparalfe, Cùm igitur Canopus nihil aliud fitquàm pueri imago, de quo nunc primùm (pes concipi queat, vt tandem aliquid iciat ôc poffit; di-

X . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;licenter

-ocr page 129-

1 r B E R V I I. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;II3

[ligenter quid nobis ca rcpræfentetconfidcrandum . In primis igiturin hicroglyphica gta •Bembi tabula cernimus, ftatim ab initio pueroea pra^ponendacfle ,quæreâà ducanc ad vitam ferapitcrnam. Idem in noftro Cyaneo Canopo vidcmus per figuram Alefde-fignari;atque idcirco hac veterum nobis teflera præcipi, vt puctis à teneris ftatim vn-guicuiis æternæ vitæ (èmita monftretur. Paruukis ille Canopus, qui in fupremo Hie-roglyphicæ tabulælimbo cernitur,Iola fere penna infigniseft, quas in capite creóla ftans nihil aliud fignificat, quam tocam ipfius ollarem capacitatem ad hoc f pedare, vt omnibus iis quibus implenda lit furfum ad cælum euehatur,quod penna Cimbrico, Wr/ nomine, quod à l^ufr/ id eft, fero deriuatur, defignat. Quanta autem huius ætatis cura nobis habenda lit, ne qua parte fragilis eins natura lædatur aut ofFendatur, latis decla-rat accurata illa.cuftodia, quam reticularis plexus in Ægyptiaca tabula demonftrat. rahabcaiitt. Cyaneus nofter Canopus lie totus fafeiis eft munitus, vt vix manus extremæ exftare vi-deantut; quo intelligamus tenellam hanc pueritiam accuratiflime efteabomninoxa tuenidam,ft illam quidem, quam concepimus, fpem nobisintegram velimusmanere. Hine illud eft quod nihil vfquam præ ceteris exftet membrorum,quojuxtàomnia in tuto confèruentur. Aures tarnen bene patulas in Canopo videmusjquo intelligamus, totam puerilis fpei firmitatem in diligenticonfiftere præceptorum aufcultatione: per Bas videlicet totum poculum,quod m corporis eins effigie videmus.eft rcplendümzhis cent. inftillandumquiequid perfeipionis indicium, quiequidper figuram Alef infundiiti-betur. Reliqua membra omnia in altaquiete contineantur ; non manus, non pes, non lingua, non cubitus, non quiequam ceterorum libero motu vagetur, fed his omnibus adftridis folæpateant aures. Per has totum poculum repleatur, per has omnia totius meffis fperatae lemina indantut; quod fi fiat, Canopus id reuera crit quod dicitur, Spes pimirum omnis feientiaz amp;; facultatis, qua homines ad vitam æternam queant perueni-re. Hoc igittir modo puerilisætasinftituenda atque formanda, fi Canopi fymbolo cre-dere velimus:amp;ffibuiccredemus,facileignem falfum Perfarum Deumexftinguemus, (quo omnes qui Canopi confiliumjecuti non fuerint, exurentur. Vtenim amp;nbsp;hoc ad tauflam aliquam referamus, licet minime fit necelfarium quafuis fabellas ad veritatem aliquam vocare, quod Ignem Perfarum Deum folus Canopusdicaturvicifle;nemo ignembeum Chriftianorumignorat, eos qui citra Canopi fpem vixerint, æternisignibus poft mor-tern efle cruciandos; atque idcirco non iniuria fabellam in vulgusremanafte, fol uni Ca-nopumflamis reftitifle amp;de igne Perfico triumphafte. Nifienim cum Canopo tub vitæfempiternæ figno militemus, Tartarcosardores euadere nequimus : at fi ipfum /\l,ef àlacres dextra manu arripiamus, omnia flamarum tormenta vincemus. Et hæc quidem de Canopo Sz vetuftiffima ipfius Alef figura, citra quam hieroglyphicum Canopi figillum numquam vel intelligere vel explicate potuiflemus. Aliàsfortafleco-piofiiisexponemus, cur mortis fignum dextrorfum finiftra manu porrigaturjamp;dex-tra manu Alefvitæ index ad finirtrum latusferatur.Hicfufficiat dixifle,mortem nobis internam efle, vitam externam amp;nbsp;aliunde arripiendamj ôe illam quidem exterids à no-bisjianc interiiisadnosfpeâaredcbere, nifi moriquam viueremalimus. In Cyanei Canopo integrum Alef videtur : at in tabulæ ænea: Canopo amp;nbsp;horo Apolline Lef ló-lum notatur, reliéta linea quæ ipfum Aexprimit, eóquod ad fignum hieroglyphicum Canopi formandum non magnireferat fiue efintegrum Alef, fiue Lefdumtaxat in manu ponas, ciim vtriufque fignificatioeodenï tendat. Antiquiflimaigituramp; prima .Âhf »»ti-ipfius Aleffigura pyramiseft, duabus lineisfupernè coeuntibusnotata, quæinfernè non clauditur, vt indicetur cuiuisad Vitam aditum patere, amp;nbsp;ab vno ipfius coni apice vitam ad infinita fpatia inferids diffundi. Hanc Græci amp;nbsp;Latini integram feruarunt, ceterægentes perdiderunt. Quamobrem vt pyramis amp;nbsp;vita conueniunt ; ita Alef amp;C cius nota in ter fe congruuntjadeö vt nemo pofthac dubitare poffit, quin AlefCimbri-cum fit vocabulum , idem fignificansac fi dicas. Age vine. Eft autem huius vocisUef illud quod antè dixi artificium, vt reifta ftrudurx fuæ ratione proinittatfè ad excelfum leuareid in quoeft: qua in re ignis confonat naturae, amp;nbsp;idcirco eadem pingitur forma. Q uöd fi vocem c^pnuertas, hoflilem vitæ oppugnationem videbis. Nomcnclator enim quo doceret quam crudelitas aliéna fit ab humanitate, fic vitæ fecit vocabulum, vt eins

K K 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conuer*

-ocr page 130-

«aa-

HTEROGtYPHICORVM

conuerfiocrudelem denotaret. J^eïenina crudelem notât : quæ vox fi vt verbum vfurpetur,idem fignificat quod è vita tol-lo. Latinorum Fei hincmanalTe videtur, quo crudeliflimus in corpore humor de-notatur. Noseundem benigniore voca-bulolt;15al vocamusjà finenimirum veficas fellis nomine dato. Namfihæcproeoac debet fanguinem à bile bene purget, hominem reddit lt;6al/id eftjlt;6ai-alfiue om-nino placidum hilarem . atque hinc per ichnæam conuerlionem Uag idem eft quod rideo. Sed nunc fatis de Alef; cuius quoties in mentem veniet, toties cogitem us omnem nobis vitam fic efte inftituendam , vt pyramidis ritu à multis ad vnum tendat; amp;nbsp;in Vno finiatur:quod ft præftiterimuSj Certô Iciamus nos ad vitam peruenturos lempiternam . Nunc itaque tandem quiuis videbit, quam nori fuerit mihi committendum , vtHarpo-cracis imaginem ncgligerem,vtpoteeam quæ in Heliotropio exfculpta clarilfi-mum haberet ipftus Alef rudimentumj quod in Ganopo item cernimus expref« fum . Atque hinc liquet quæ fit Harpo^ cratis, Canopi, amp;nbsp;ipftus Alef cognatioj quorum fimulacra nimirum nosiuxta ad


-ocr page 131-

LIBER VIII.


“i


Alauda.

R I s c o s homines hobis efle prxftahtiorei, amp;nbsp;ad Prometheum propius accedere gt;nbsp;qui primus luçidiflîmum omnium fcientiarum ignem mortalibus intulit ,in Placonis Philebo memini Icgide: eiufdem Timæus docet i antiquoS deorum filios vocari nbsp;nbsp;iis fidem

habendam, in iis maxime quae ad diuinâ pertinent ; tametfi nullam adducant demonftrationé,propterea quôd domeftica amp;nbsp;fibi in pri-mis nota proférant. Ariftoteles item,licet equinum fe pulluro prçce-ptori fuo; non huic modo,fèd vetuftioribiis etiam praeftiterit, hoc taraéveritatis im-puliù coaduseft fateri,illud omniu honore digniflîmum,quod lit antiquillîmû. Qtiod verb hac fua confelîione earn opinionem conuellat quæ mündû amp;nbsp;hominû genus fta-tuit eternum,cüm infinitum quod eft nullum admittat primum aut antiquiflimum,in Hermathena explicauijhic fatis mihi fuit teftificatione duorö,quibus nihil habent Grç-corum fcholæ quod ante ponant,darum facere, nullum firraius efle veritatis argumentum,quam fi quid doceatur vetuftiflimlshominibösplacere. Ceterum ciirn antiquiras omnis veneranda fit, illud in fummo pret io habendum efle concludoj quod antiqtiord audoritateanriquiflimum efle comprobatur. Atqui inter antiqua nihil alatida anti* in. quiusjquam vetufti prifcorum hominum fermones ferunt anteipfam terram fuifle. Ariftophanes,quiaantiquifltnaquæquederidet,pro ludibrio Cronia amp;nbsp;Beccefelana Habens, nihil nos turbat^quod alaudam quoq. in comœdiæ partes vocarit. Quis enim »«• tam infanuseftaut vecors, vt eiuscommoueatur fcurrilitate, qui Socratem amp;nbsp;in So-t crate omnem fapientiæ laudem populo propinauit deridendam; id quidem,quo fce-leratiorem agnofcas,pecunia emptus.' Venalis tarnen hic leurra,amp;linguam Habens proftitutam ad conuicia in optimum qüemque iacienda hoc nobis attulit eraolumenti^ vt ex eius derifione multo clarius quam ex vllo älio doclore, qui in hominum quidem manibus verfetur gt;nbsp;antiquiflimam de Galeritafabulam cognofeeremus.Quijinquam^ itaque palam profitetur le veritatis antiquæ perduellionem, exordium tarnen ab eolu-memus veritatis è tenebris cruendx. Apud hunc Piliftratus auiumchorum imperitias taxanSjhæc de Alauda verba facit: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

'ilt;pvç' K iTmXu'ZsfidyfXidv kJquot; cdtraTivt/ ’Tn.'Tra.iWf-âÂ

Oç eipatz»« Äiyui/ KOpvJ'ov lt;wävTuv opvtOa n^Tt^OTylçytiç'xalt;sramp;navia-!p Tov TiztTip’

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T'tt' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T0tgt; TmTîp’ auTÜç z* Tri'nanpu^ttf.

Intelirgimus itâque Æfopo hanc fabulam adfcribi, qua narretur, Galeritam omnium auium primam ante fuifle quàm terra efletjac deinde pattern eius obiifle, nec cerram fuifle in qua fepeliretur. Cfimigitur hic iam quintumdiem iacetet, illam confilij im-potem, partis tumulum in capite fuocollocalle. Atque hic quidem eft Apologus ab Ariftophanead Æfopum relatus. HiriemodoTheocriti idyllion lucem capit,quôdfici iperidianum tempus defetibit ,vt lacertos in fepibus dicatquiefcere,nec galerifas ' vlagari.ûlfz/jta J« crav^c cdf^Ticuai rta.QwS'ei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;trcopv^d^^t^t^ riÄeuvovrctfj »

Galenusgaleritæefum colico dolore laborantibus commendans, facere non potuityc Ariftophanis verfus fubticeret, ex quibus Theocritum explicauit ille quidem , vcrùm J hec-iplè,necquifquam aliorum expofuitquæcaufla füerit huius figmenti , vt Alauda ipfa terra, omnium, non eoruni modo quæ animalis habent nacuram,(êd inanimorum,) etiam matre amp;nbsp;nutrice, vetuftior diceretur. Certè fabulam efle nemo non intelligic.' aÉ gt;nbsp;fâbulaï à prifeis hominibus fingi non folent, nifi ad infignem aliquam eorum qUi inteU . ligerent vtilitatem. Magnum amp;nbsp;illuftre nomen apud antiquiflîmos Græciæ fapientesJ Æfopus fabellisfuis comparauit,innullofuturusprecio, fianicularum dutntaxatdeli-ramenta nullura frudum aflerentia prodidiflet. Ad hunc autem amp;nbsp;hocvetuftiflimurri -

KK 4 deve-

-ocr page 132-

I Iff ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIBIOCITPHICORVM

de vetuftifllma auicula commentum refertur; quicdm Phryx fuerit, vt plcriq. tradunc, vel Thrax, vc in Ariflophanis interpretibus legimus ; de patria fua nos monct, candeni jfpoiogià apologornm amp;nbsp;Orphicæ thcologiæ efleoriginem; amp;nbsp;vtrumquedocendi genusà Cim-antiquitds inucntum fuifle ; propterea quod amp;Thraces amp;nbsp;Phrygij Se lingua amp;nbsp;na-r«»/. tione Cimmetij cflentjBeccefelana meadenionftrant.Vel igiturquiiquam de Latinorum aut Græcoruin monumentis nos doceat, quid fibi voluerinc qui alaudam hac an-tiquicatis prærogatiua donarunt ; vel perraittant quod ipfi faccre nequcunc, id vt nos expediamus. Prim lira illudquæratur, quo nomine hæc auicula Cimmeriisolim fucric vocara, quo cernatur ecquid ex eo queac lucis adferri. Gallos ab origine Cimmerios cflcjnos non vno loco indicauimus, amp;nbsp;eft alioqui de lolephi tcftificatione ceitum. Quamobrem ft Gallicam galcritænomcnclaturam rcpcrcro, Cirnbricam quoq. repe-Alnuda.-vo- rcro. HÎC me iuuabit Plinius, qui tradidicAlaudæ nomen Gallicum efle,addens amp;nbsp;le-gioncm-inde nuncupatam:quofit,vtnon Latinos,fed Cimbrosdevcra vocisnotatio-nc confulere debeamus. Suetonius Tranquillus huius legionis bis meminit verbis: Qua fiducia (de lulio Cæfâreloquitur,iam confecuto vt libi ad quinquennium impe-riu prorogaretur) adlegioncsquasa Rcp.acceperat,alias publico,alias priuatofumptu addidit; vnameciamexTranfalpinisconfcripta,vocabulo quoq. Gallico,Alaudacnini appellabaturiquamdifciplinacultuque Romano inftitutam ornatam poftcavniuer-fam ciuitate donauit. Hæc ille. quibus cum nihil clarius clTe poftit ad docendu Alauda: nome Gallicum eftc,nihil amplius aliorum teftimonia moraci, exponarpusquid Alau-Mnuit no- dæ nomen ad veram rationem vocatum defignet. 3tl omne efte, Äut'vel Stub anti-, TO»»« netti- qunæj nebalbutientibusquidem de plebe noftra pueris ignotum : è quibus vocibus ft jjj. nomen componas,quid aliud dices,quam id quod jn omni re antiquum eft ; quafi dice-, »ut« retur, banc auem apudomnesinomnirehabendam antiquiflimam ? lam ft al-aubcn dicas,in plurium numero locutus intclligeris, nihil que aliud notafte, quam omnes an-tiquoseftc, Quoniamautem auiculæ amp;nbsp;legioni nomen idem trilpuciim videmus,; pridsidexarainemus quod faciliorem habet approbationem. Galli ergo inRomanani militiam lulij Cæfaris deledu adfeiti, Gallicum fibi nomen fumlerunt, non Romanu^ infami hominum noftratium huius temporis nota,qui quauis vel corruptifllma lingua, quamfua ipforum, quam purifl'imam hadenus habemus, vocari malunt. Quale verô ^iaudt no- nomen fibi indidcrunt? Nempe tam nobile amp;nbsp;honorificum, vt vix nobilius aut bono-fificentius legioni dati poftet. Quanti fuerintapud Romanos veteran! qui nelcit, isin faretxTräf- eoium liiftotia (e perparum vel mhil legifle fateatur. Cum igitur bos in ftimmo bono-apud cetcras nationes,tum apud P\.omanos efte Galli (cirent,fic legionem fuani; turn. nuncuparut, vt fe omnes veteranos elTe ipfo nomine iadarent. Quid enim aliud figni-

ficat Sll-aiibcii, quam omnes veteranos efTe, in pluriu numero voce ptonunci3ta?Quod licèt ceteri fortalTe Latini fermonis (criptores ignorarint, à Cicerone tarnen diligenter çblcruatum videmus, vt legionis nomen in hoc numero ponat. Sic dixit, Alaudas ab Antonio indices ledos : amp;nbsp;itcru, Antonium cum Icgione Alaudarum in vrbe pergere. Quid? quod idem videtur fatis perfpexifte banc vocisfignificatiQiierii,dum dixit ; HuCr accedunt Alaudæ ceteriq. veterani- Sunt ergo Stl-aubot in linguanoftraqua hadenus vtimur,iidem q,ui Latinis ad verbum, Omnes veterani,dicerentur. CqnradusGefnqcus. dum Alaudas ab Stltni fine Stlbcn dici fcribit, addens vetetes Gallos lingua Gernunica magna ex parte vfos efte; nec id deGernaanis inferioribus capi vo.lçns, quos dicit lt;©Iben non Sllbnilónare,tria vnain repeccat. Neq.,enim AlaudæabStlbcn, (ed, abSU-aubcudi-^ cuturirteq.Germani inferiores lt;©lbcn(bldm,led Sftbeiieriam dicunt;tametfi bæ voces ad -fuperiorespotiusfpedçn.t. Propria enim ipfis pronnoçiatioStubcu habet, Neq. verurn eft, Gallosolim Germanica lingua fuperiore vlos efte,cum darum fit Cimbrorum fo-^ bolem fuifte.,quorum lermo hadenus apud Rrabantos Cam panos intcgerrimus.exdatr quem Gallos olira loquilolere ,fi.noniqx i.is quæip.Gallicis originibustradidi, at certq. ex.hoc Alaudarupi nomine dare dpeetpr : in quo ne “y m’s qqidem dpex efletimmuta-^ tus.nifi Latini morefuolpl'umterijninaflènt. PqrrPiquodariirimqnomfid.qno omneS: fe veteranos eftèîftgnificabantj'yrabolum refponder£n:,-eiuldem rei babes notationcm,t auiculam fibi fignum fumlcrunt, quinon vocexançùra..^ nomendaxuraconueniret,, fedomniumgentisfuxhominum cohfeftione vctuftilfimaetiamhaberetur. De.ftgnq^

- i-

-ocr page 133-

tl BBR Vi I li nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tl/

igitur Alaudam non malèdicas; fed fi priinum nomen fpcâes,AIaudas melius vocaris. Crediderim equidem, nee eftetiam cur dubitem, Alaudas dum à Romanis nominiS fuieaufTam rogarenturjefpondifleab auicula (ibi nomen cótigilTe.atqueinde Pbnium fic litteris prodidiife. Videmus ieaque nunc , fabulam eara quam antiquillîmi Græci Æfopoaccepcam rerulcrunt,advnguem quadrare cura Cimbrica Galcriræ noraencla-rura ; arque inde conieéturara raeara reddi certiorem , qua coll cgi huius fibulie exordium ad Cimmerios percinere. Verura vt clariiïimura reddidi qua de cauifa Alauda-rum nomen legio fibi vindicaifer; ira non ram procliue fuerit noraenclatui æ rationeln in auicula explicare. Quo rame id quoq. dilucidè expediri queat,maximum momentd habebit.d alcerû galericæ nomen apud Cimbros vlitaiû exponatur. Hodie hancauicu-lam UmiUJcrc vocamus, V confonante pro F littera duriore ad côpolitionis rnollitudine iccutotrt aduocata. Intégré enim amp;nbsp;extra corapofitioncm ILceftoerc diceretur: qua voce idem ïignificatur quod Rômanus,vicæopus,ad verbum verterer- due malis Latinius, ipfum totiusvitæ officium atque munus. Mirificum, me Hercules, amp;: portentofum nomen. Quid eninlvel tâtum,vel rann inhactam pufillaauiculaeffie poted,vtih eovitæopus conliftere mentô dici polfit ? Ego fane quodnam hoc opus lit fine murais quod totius vitx lummam iis complefti vilum efl, qui hoc nomen exiguæ huic aliti dederunt, non ex libris vllis, fed ex maiorum accepi traditione ; qui mihi ad hue pucro frequenter nar- Aiau^afe-rarunt, haue àuiculam quotidie fepties in altum euolare,quo hymnos cantet fuo créa-tori : vndefaäum Vt poft in adolelcentia mirarer, dum viderem Pialmiftam cccinilTe, lat, amp;nbsp;hym-Septies in die dixtUudem tibi. Ex hac re fortè quidam ai ripuerunt occalionemjVt alau-dam à laudandö nominari doccrent ; cum tarnen nihil lit putidius, quam vocabulo Gallico Latinamadfcribere lignificationis cauflam^ amp;: ipla adeo voed cauiratamlt;]uam exlummo tribunali fententiam ferat,cuiatis fermonisnomina ftatuendalint Quando itaque nullura aliud præcipuum alaudæopus commemoratur ,quàm quod Icpties Jd eft, perfediffimeoranibus modis amp;nbsp;femper Deum landet atq. demulceat, in hanc co-

gimur defcendcre lententiam, vt hoc ipfum , Deum nirairura affiduè adorare amp;nbsp;lau- viu i dare, dicamUs ipfum ipfiffimævitæ opus apud maiores noftros iudicatum fuiffe.

polito, cuius mox cauftam aperiemus,uon fuerit difficilis eiusinuentio,ob quod alau- ajjidui lau-da omnibus terrenis, atque iplaetiam terra antiquior dicatur. Ante omnia cnira alia d-arfa-Deus inuocandus eft atque laudandus: reuera diuina Ians amp;: adoratioipla terra veru-ftior inucnitur; quandoquidem à choris angelorum ante Deus lit laudatus, quara terra renii otijnib crearetur. Quarnobrem fi Galeritaoperis luijquod ptTcipuum in omni animantitim genere habet;telTeram præferat aptiffimara, St. id lymbohs adlcribi folcat quod rebus conuenit flgnificatiSjquid ni diuini auxilij inuocandi vetuftatem galeritæ tribuendam cenfeamus? Video’ vc hæc auicula duo habcat apud Cimbros nomina, tam artificiosè fada, vt cüm codera arabo tendant, alterum alterius habeat interpretationem? Quæ-rant Græci in domefticis fuis thelàuris, quærant Latini, ecquid in vcrnaculis fibi huius àuiculæ nominibus inueniant, quod vel cius vetuftatê, vel cauflam vetuftatis exportât.

Dicas g^TO^zê/J/alt;âTheocrito vocatasjled id ad tnmbi figuiaquam in capitegerûc,amp;i: refcrri potcft,amp;; àmultisrefertur: amp;; tarnetfi hincantiquitatem colligas, nihil tarne eft quod cauftam explicec cur vetuftas ci lit tributa. Nobis Uccflocrc nomen clahftimara rationem indicat,qua galetita Alaudæ noraenclaturam apud Gallos fuerit Ibrtita: qUo fir, vt non verear afteuerarc, Ælbpum à ma’ioiibus fuis, fineThraces illi, fiue Phryges fuerint, fabulam hancaccepifte. Atat, valde ridiculum videbitur ,li hoc loco dixero quod non lerael in mentem venir. Quoniam Orpheus Cimbticam vocem elfe noui, orfhei vocU cum notare,penes quern ius lit ea moderandiordinandic]ue quæ auribusfunt inftil-/'X'*'J^^^“‘’-

landa ;amp;, vt lirapliciter dicam, cum efle Orpheum qui modum prælcribic audiendo-rum, ecu äurium quidam cuftos amp;nbsp;patronus; adducor vt Ælbpiquoqüe nomen ex ea-dera officina eredam prodiilfc; atque co quemuis eiufmodi vii um nocari,qui magnam nuetymon ii adferre copiam poffit fabularum jc diucrlitate brutorum apte concinne'que ad vitam bene formandam confidarum. Ecmiriim eft cjuam inlignis amp;vrbana ambiguitas la-teat in vocis compofitione. 3l£f-I,oop enim eum delignat qui alimeta accumulât amp;: con- -gregat; quæ notatio non malè in eum quadraret qui quàm diüerliffima animalia bruta veladlùumvfum ;Vel ad mercatum congregaflcc. Acqui non aliud agere videtur qut

diuerfiffi-

-ocr page 134-

Il8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROClïFHICORVM

diuerfifTima animantia in vnara multitiidinem cogit,quorum alia aliis efcam prxbenf. Tales venatorcs videri poiTunt, apud quosequi canibus, canes falconibus, amp;: alia: aues aliis famem expient. Si quisergoeum qui diuerfaanimantiain medium producit, vc ex iis apologos fin gat ,Ælopum vocet ; numquid peccafle videbitur? An non potiiis lalfusdiceiur fuifle ? Ethæc qiiidem prima ie fronte offert lignificatio. Verum li la-pientum dudu alimenta confideres, mox intelliges, optima quæquevit.æ redæinlri-tuendæ praecepta verum effe pabulum aniinorum. Quamobrem ciirn quibuluis quo-tidie varia brutorum genera vel occurrant, vel commemorentur j vel alio modo in n;e-moriam veniant ; nulla via amp;nbsp;rationecommodior amp;cfficaciorrepeririqueatad homi-num animos vtiiibus monitis formandos, quam li ex diucrfaanimalium indole amp;: mo-ribus fabellascomminifcamur,quibus leriac amp;: grauescontincantur fentenciae. Nulla cnim memoriæ ars, lit ilia licet vel à fummisoratoribus tradita, vim rcminilcendt fup-pcditabit prælentiorem • nec vbi femel ba: perceptæ fuerint fabulæ, quicquam bxrebic firmius pei tmaciusque. Quocirca fi id genus de brutis animantibus ligmenta magnu aceruum ftruant veriffimi pabuli animorum, quod lólis lapientia: præccptis inlhtu-tis continetiir ,an non bene abalimentorum aceruo nomen fcrecqui quamplurimis eiufmodi fabulisabundabit ? Quiuisergo liber quo apologi dclcribuntur, Æfopoin-Icribi poteft ; non fecus atque Orpheo omnia fabularum inuolucra, quibus Theologia velaturjamp;Hermæ generatim quicquid hominibus diuinam liue voluntatem fiuelegem interpretatur. Hinevt funt quamplurima Orphica carmina ,nulli certo auclori attributaj plurimi Hcrmæ Trifmegilli libri .nullius mortalium nomen prxlerentcs; ita omnium apologorum figmenca quotquot vmquam fucrunt vel poll: erunr.Ælopo tribui polfunt. Ed amp;: alia non minds concinna nominisinterpretatio,qua is Ælopus di-catur, qui tuibæ hominum amp;nbsp;vulgo pabulum lubminiftrat : quæ notio eadem vocis compolirionedeclarata,oftcndit nullam meliorem ,nullam lalubriorem elcam plcbi Boop. offerri poffe, quàm earn quæ apologis continetur. , quo cumulum quemuisno-ai»». ramus, quamuis etiam hominum lignificat multitudincm : amp;nbsp;quot;îïcjS non foidm nomen eft pro pabulo ,led verbum etiam , pro efcam pra?beo ; quo fit, vt prudentia: pabulum populofuppeditans, reclc queat Ælopus vocaii. Deadfpirationein compolitione pcr-eunte, quo vocis partes aptidscoba’reant; luperuacaneum fitmonete homines intelligentes; amp;: iniquos, imperitos, amp;obftinatos nihili facit Hippoclidcs. Quod li hoc nouum meum commentum non explodatur ,nihil erit de fabula: noftræ antiquitatc ex Ælôpi ætatecolligendum : lin,vt vefilimilecft,in prilea homines opinione raanerc velint, amp;nbsp;ftolidè inepte nomen Ælopi vel Phrygium vel Thracium de Griccorura fèrmone interprctari;licebitquidem ad Crœli vlque a?tatem,qua Ælopus vixiffe tra-ditur, fabulæ vetuftatem refcrre,lcd fupcriùs adlcendere non licebit. Atcgoclarcdc-monftrabo li Æfopus turn quifpiam cum Crœlo amp;nbsp;feptem làpientibus vixit,ad cum hanc fabulam referri non polïe vt primum inuentorem. Oftendam enim ex antiquif-lima a:nea tabula , hieroglyphicis figuris inferipta, amp;nbsp;in Bemborum domo, magna, vc nieretur, reJigione côleruata, tantain elfe huius lÿmboli de Galeritæ natura futnti vetuftatem , quanta eft inuentionis hieroglyphicorum jquæ immani fæculorura intcr-nallo Crœli actatem præuertit. Siquem igiturÆlôpum fingere volent,cui hæc fiuc fabula fiue lymbola debeatur/eum longe ilia ætate fuperiorem faciant neceffeeft, nifi malint conuinci manifeftæ vaniratis,idque ligno euidentiffimo ; quod erroiis pericu-lum illi minimè adibunt.qui Æfopi nomen de Cimbrico lermone dedudum fatebun-tur. Quilque tarnenquem volet fibi ducem légat;qui me fequentur, lucuientaoi videbunt totius Ogeniæ antiquitatis confcnlionem: quamequidem in primariis veri-tatis argumentis femper amp;nbsp;collocaui amp;nbsp;collocabo. De vetuftate hieroglyphicorum, liqucmquamdnbirare arbiträrer, amp;nbsp;non antè copiosè de iis difputaffem.cflct forte euf hoc loco iterum mihi agendum ea de re exiftimarcm. Nunc nihil opus eft rei omnibus notiffsmx diutius immorari.

igitur in ea quam dixi Ægyptiaca tabula benigno Mercurio ad Bembum delata Hembt tabu- Alaudæ caput; amp;nbsp;id quidc non IcmcI.lèd feprics;ita vt quifquisciusfuerit architedus, allufiffc videatuijlcptics quotidie Deo laudes canere gaicritas : atque di Him ula-to lioc fuo artificio, lollcrtibus ingeniis amp;nbsp;diuinorum lagacibus indicarit, totam hicro-glyphtcx

-ocr page 135-

Lil 'B E R V I I 1.1

glyphica: fuæ tabuîæ pi(5tiiram non alio tenderejquaEn vt fepties in fingulos dies, id elt^ lemper Seaffidiiè Deo pieces amp;: hymnos fundeFedifcainus. Prius catocn quawinreii ;i • gram capicis alaudæ expolitioncmäiggredjamur ,■ extra controuer'liamfponcndum , ea , capita quæ (cipionibns in Ægyptiaca Tabula lupremam abloluunt partem^alatidarutn' non aliarum auium capita eile- Bueruht, vt Pighiusimibi retulit, qui Ibidum h«e capi-gt; , ’cr ta eile dicerenr ; quos toto carlo aberrare ex eadcm tabula dilças •. in cuius pnmó matii ‘ i. gine 1 bidis figuranr licet vidcroy quaa roftrura iongum amp;nbsp;falcatum habet, caput nullai cailide 'aut gailcrowtigne J Sed qiiid contra errbrem pugnemcuiuis pcrfpicuumj qui modo apud nattirælcriptorcs cognprit, dbidemmon tam roftri longitudineà cieonia diftcrre,quàm ciuscuruatura, amp;:icetera,’excepcocolore, limilem videri? Quod fi quis Phœnicis caput lomniet hae figürä denotari, is ex Laxäantio diicat, capiricius coro-i nam radiatam tmponi,cui nulJacum hac huius tabular figura iimilitudo. Eft in hacea-'» dem Ægyptiaca tabula aliud mus genus delincatum ; icmel in lupremoordinejin quo. videttir à venatorequbdam pedibus arreptum tenerirlcmel in limbo'infeiiore iacensg illic vno cirro, hie duobus in capitc notatum.y fed tam diueriis ab eins capitis quod in icipionibusvidetur galero fiuecono) vt nihil ambigi queat, quin prorlus altcrius auis ea fit figura : amp;: fortalle non aberret,qui Stymphalidis hancdicat eirepióturamjamp;eum^' qui pedibusapprchcnlâm tenet , Herculiselle figuram iquod ex cirrisconiicio,quds Stymphalidi Plinius adlcripfit-;'Cerce fi hæcStymphalis eii , longe abfunt à veto qui' Pauonccllum hoc nomine dignantur,cüm figura hæc longum collum amp;nbsp;corpus mul-» tograndius præièferat, necalarumcolorcm eundemofiendar. Teneamusergo, ea- . put quodfcipionibus lupcrncimpofitum videmus,galeritæcaputefieicuià galcro n^-'c^iieriu men dederunt Latini: apud quos quamuisfemininogenere plcrumquecft'eratur,Var-^»/«r« nvmi. ra tarnen galericum niaiculina tcrminatione dixie. Propertius Lucomonem hocepi-theto honorauit, duiii cecinit: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;'

Prima galeritiis pofuit prateria Lyemon. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-a-,-.'

Solet olim facerdotum pileus hanc formam habere,, cui tutulo nomen crat, vt latiiis trademus: Etgt; tametfi aliunde non conftaret quæ galeri quondam fuerit forma, ex hac tarnen auiculas nomcnelatura deprehenderetur. Græci xopoJtii' amp;nbsp;x.opigt;J}a.ÄÄicf}a. amp;nbsp;Jiiii’x à Græco gale-T nomine vocarunt : à quorum pollremo paftori nomen ti ibutum’ apud poëtam. Antiquilfimum igiturell alaudrefvmbolum ,amp; muleis ante Crœiiim Si lèptem Giæciarlàpientes ætatibusin vfiim vocatum, ad hoc denotandum , nihil efle precibusamp;: laudibus diuinis antiquius habendum . Quod autem caput eins ad huiiis' rei norationem potiflimum adhibuerinr,in caufia illud tuiHearbitror,quôd ad id quod in requaque lu mm um eit amp;nbsp;caput totius, id concinniflîinè capite notareturiSe deinde quôdin alaudæ capice eaeernerentur quæ iraaginem eins gérèrent, quod alteroCim-brico galeritæ nomine denotatur. Conus euim j vc in Alef figura declaraui, verurn ve- Conîßgnijt-ræ vitæopusdefignat;quod elt.mcntem noftram à rnultisad iplum Vnum referre. Sic-Ut enim omnes linear a bail iplius com ad vnum lupremum punctum contendunt; ita omnium aCtionum humanarum ratio ad eum modum inllituenda, vt perpetuo mens noftraad ipfum Vnum,lummum omnium rerum apicem,reétàdirigatur. Q^emad-modum in elementis pyramis ignis habet figuram, cuius eft in apicem altilldmè attollij ita hominum animisattributa,hancfignificacaCtidnum omnium metarn,cuiusfupic-ma cufpis Dcum iplum contingit ; ôceade caulî'aàCimmeriis lt;©jtvocatur; quod ni-minim nosiplis©oi/idelt, primæcaulfæ dcuinciat,ipfoTau vinculum denotante.Harc gt;©oj. enim vox vt ceteris cufpidibus in communi loquendiconluetudine tribuatur, hiiic tarnen prima nominis ratio debetur . Latini vnde Orodicatur, non facile putoexplica- or»vlt;rM quot;nbsp;bunt : Et vt verum fatear, ne polfent quidem . Ignorant enim quid »©ojdelignet, nec Iciunt item quidfibi vehcquil)oo dicit. Nobis igt;ooexaltare notât, amp;l)ccgaltum:quo ijoo. daro,lt;©ti,i-l)00 nihil aliud ell, quam caufi'am primam cxalto, quod proprie eins ell qui Deiim orat. Nifienimle humilem amp;nbsp;fummilfum præftec. Si Deum folum exalter,’ fruftra pieces concipiuntur.Quamuisautem hoc verbum hac tcmpcflatenobisin vlu non fit, vtplurima in dcliietudinem vel incuria hominum , veldeledu nimio abiue-runt;ipfa tarnen vera fignificationis ratio, qu e nulla apud Latinos inuenitur , déclarât id à nollro fermone in Latinum venillc. Nec habent Latini cur Peto luam habeat no- j,.

tationem^

-ocr page 136-

llO


H lE ROG LYPH'ICORVM


26ct tationem , cuius caufTa tota dependet à 25ct voce nollrati ; de qua iri piólura ipfiuS Bec «©focn. mox plura. Ab «©j præterea fit «©jtrn fine lt;©?bcn/ à quo Latini OrdinCm duxerunt, qua-fi recluslitteram N haberet. Ellautera lt;©rbeii taltsrerum collocatio , vt vniuerlæ ad

•unAe nomtn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r i r« i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i ' ।

»cceferit. fiuc piimam culpidem reclo dudu finianturquo modo nili loCentur, lunt ordinis

Vita. re£hu or do quia ßt.


Cunnn.

Z^«û vitA teffira »fad vttußos.

’■X'

expertes. Quamobrem fi redum vitæordinem feniare ftudcamusjd vbiquein omnia bus rebus operam deraus, vt ad formam coni earum lïJuJtttudinem exftruamus, paula-tini à multis ad Vnüm tendcndo: quod qui fecerit, is veram agit vjtam: quæ quia metara exprimit fiue pyramidcm, meritô huius figuræfymrbdo dcnotatur. Jam quoniatn ignis, cuius calore vitàicontinetur, pyramidcm fibi praicipuam in motionc lua vindica-uitjprimariam vitænoftræ caufiam nonfcquemur^nifi exomni quara latè pater adio-num congerie metam conftituamus,amp;: perpetuôiChriftum aülcultcrausoccinentem, l^artha Martha ÇoHicita es, amp;nbsp;tarhar^ circa plurima ; Porro 'vnttm ePt neeeß^arium. Proamp;dofi banc viam ingrediamur, ad quam fummusveræ vitæduxinuitat, mox id. i)osconiccutosefle fentiemus, vt nuHisaduerfitatibus, nuIlis malorum procellis, nullis v.el hominum vel cacodæmonum machinamentis à felicitate vel minimum dimoucri, nedum frangiaut perdt queamus. Hoc ita efie,ipfum Coni nomen ad rationem luam vocatüm nos docebit : qua fie aiulaciam amp;: foitem animum pollicctur,vt inde nomen fibivindicatie: quod priiîs mentali vitæ, quàm dementi ignei lationi atcommodalfe vidcturarchitedus. Cogitemusergonosad huncconummon piiùs peruenturos,quàm cônos nos præftare pofiimus ; id ell, aduerfus omne omnium aduerlorum agmen fortes animolbs: de qua dote longé nobiliflima conus nomen duxit. Latini exeadem caufiaCuneum nominarunt: cuius vt ctymo]ogia,ita vis amp;: vins nos monet,vtquam-uis siita: duriticm, omnes nodos quantumuis contumaces amp;nbsp;contemnàmus audader, amp;: fortiter penctremus. Sienim vita vita non eft.nifi Coni amp;cunei figuram lèquatur,-quid ni eo contendimus, vtpari arque ilia modo animolitum limustura vocemur, amp;nbsp;verè de nobis illud Horatianum dici polTit,

- ■ f. ’ y-Si fralfas illahàtur orbfsy

Iwpauidos fcrient ruina?

Pyramis ergo fine conus igneam exprimens figuram, aptilfimum cft lÿmbolum quo viuere denotemur ; led in nullo alio lcrmone quàm nollro hæc vitæ ratio in iplo vitæ nomine dcclaratur. Uccfenim, quoviuo notatur,duasdixihaberc fignificandi caulTas; alteram , quod nihil aliud fit Ufcf quàm membra leuo fiue porto ; alteram,quoniam cadem vox indicat inaltum cælum idlelcuarequod viuit, de natura Lambda amp;nbsp;l?cf dudanotatione.Qiiia veto nee vllieorum quæoculiscernuntur maior in altum tollen-di vis ell quàm igni, nee alia ci quàm conoidcs propria figura, fit vt amp;nbsp;ignis, amp;nbsp;ignis figura apud vetulliirimos vitalis teficræ conlècuta fint nobilitatem . Duabus ergo ratio-nibus, licet codera rendentibus, galeritalLcrurtUfrt fine Ucnitocrc dicitur ; altera, quia conum vitæ fignum in capite gerat ; altera, quia altillirac Icfead cælum attollat: quod vt ipfilfimum veræ vitæ opus ell; ita vox Href ex hoc iplo rationem habet fuæ fignifica-tionis. Mirificus conlenfus ell fymbolorum per hieroglyphicas notas amp;vocabulano-ftratia exprefibrum. In figura ipfius Alef declaraui, pyramidem non ignis tantdm, led optimæ vitæ notationem habere, amp;nbsp;qui ad cam perueniri polfit figura lua dcmonllrare. HÎC itcrum videraus,opus vitæ in aliero Alaudæ nominedefignari, nccintelligiopor-tere,nifideilla vita quæ verè vitadicenda ell; ca,inqiiam,quæmentem incælumamp;: ad ipfiim lt;£1 at toll ic. Qiia veto rationc ad excelfum illud acumen eleuctur alauda; par-

Alaudacur

tim conó capitis, partim fuo in altum volatu, partim, amp;nbsp;id quidem potillimfim, perfe-dafua docct adoratione, quam leptiesquotidiedicitur iterate. Et quia nihil non modô homjni.lèd neangeloquidemantiquius elfe debetoratione, meritilfimô hæcauicula ‘quior”‘*~ perfedilïïmæ vitæfymbolum gerens priordiciturfuifl'e quàm iplàterra. Hæcenim quamuis corporeæanimantium vitæ amp;nbsp;parens fit amp;nbsp;nutrix, cil tamen ipfi vita cælellis, quæ'lôlavera vica;.longè anteponenda; arque idcircohabcndaantiquioramp;r magisho-noranda. Quis modô non videt ex hac rcrum amp;nbsp;vocum conuenientia,ad cuius gentis inuentionem hæc Ipedent myllcria- amp;nbsp;cuius fermonis fit, veram eorum intclligentiara aperire? Verùm quiain Alef de vit.a amp;nbsp;pyramide latis multadida mihi videntur,fufifi-cianc hæc de vocum nollratium amp;: hieroglyphicorum concordia j quam amp;nbsp;hîc amp;nbsp;alibi ti.. .. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diligenter

-ocr page 137-

L î B E R V r î I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liX

diligenter perpetuô obfèrnare eum oportet, qui ad genuinam amp;: germanam fymbolo-rum originem volet adfpirare . Nuncigitur ad fabulam ab Arirtophaneproditamjil* lam quidem vt ridiculamjed nobis fiituram vnam de iiS quibus nulla fcria fint præfe-renda. Aiunt galeritam ante terram fuifie. Qno iurc? Nempe eo,quôd vita CÆleftis ad conum exfiruda, omnia terrena, vt longe fuperioramp; potentior, contemnat amp;nbsp;afperne-tur amp;nbsp;tanto omnibus terrenis antiquior fit habenda amp;nbsp;honoratior, quanto mens corpore naturam Ibrtita cil prællantiorem. Sed hoc facile ad intelligendum, amp;nbsp;modo làtis f»-explicatum: at illi quid facias,quôd dicunt pattern eius mortuum ? Profedo vix aufim id quod (èntio verbis eloqui. Ille qui dixit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;pater vriumÇiimus, nbsp;nbsp;id genus alia in dicatur,

eandem fcntentiam,an non verus pater eft cæleftis vitæ, amp;nbsp;eius quælola omncm con-temnit aduerfitatem? Non opinor quemquam id negate velle:amp; vt quifquam ram im-piusiit vt velit,non puto tarnen aufurum , tantifperlaltem dum viuit inter Chriftia-nos. Quando verb hic pater vitæ illius eft quæ per alaudam defignatur, pater item di-cetur ipfius alaudæ, de ratione per allegorias loquendi ; amp;nbsp;frequens alioquin eft, vt fi-gnis tribuere videamur quæ debentur lignatis : quod in loquendo neccftario femper obleruaturj cum lermoomnisverbis amp;nbsp;nominibusconftet, quæ Ariftoteleslymbola vocauit, reaple Platoni confenticns : cui ramen vt aduerfari videretutjobliquadocen-di ratione cümhîc turn alibi quæfiuit. Non eft ergo alienum,cum galeritæ pattern vo-cari,qui reueraillius vitæ pater eftjquem hæcauiculadefignat. Porto quandohic mor-tuuseft ? Semel quidem in terra . Verùm quid hoc ad mortem eiusqui ante mortuus dicitur quam terra crearetur? Profedo in diuinis diuina quærcnda intelligentia^ amp;nbsp;po-tiùs nos oportet noftram ignorantiam confiteri, quam quicquam dicerecitra caullam confidum fuifte. Nos, falua factotum reuerentia,cum eo cui altiftima veritatis myfte-riareuelata funt,piedicemus, agnum occiium ab initio prædeftinatum,vtper folam Chrifti mortem omnibus ad veram vitam aditus pateret. Præuiderat Deus ante terram creatam, hominem à dracone fedudum iri - ad quern liberandum è mortis æternæ vin-culis immenla fba hinc bonitate, hinc iuftitia filium fuum morti deftinauit. Vita igitur æterna ante terram creatam prædeflinata , fiue Alauda eius teftcram habens, pattern fuum,id eft,eum perquem vita hæc erat nafcitura.incapire fuofepeliuit. Quæautera eft vita primùm amp;: propriè dicenda ? Illanimirum , quam Chriftus fe efte dixit, aiens, Ego fum via, verity vita. Vidcor mihi cum alauda paullarim magis atque magis in cælum at colli; fed videndum ne citra alas. Si galerita veræ vitæ tefteram apud anti-quiftimos accepit, fitque ea ipfc Chriftusjadco vt ex hoc folo vitam accipiant quotquot vitam habent; non video quid vetet, immo non video qui noncogamur dicere, alaudam Chriftifymbolum prifeis patribus fuifte. Sed qua ratione illud de patrisfepulcro ante terram fado ad caput ipfius vitæ accommodabimus? Multo lànè facilius,quàm fi cufiu ratiocinationis torrens nos hue non detuliftet. Chriftus qui Verbum eft quod fuit principio iam tum ante terram creatam , patrem vitæ , id eft, fe agnum in capite fuo ***'' omnia præuidcnteamp; bona omnia prædeftinante lepeliuit fiue abfcondit,tamquam in æternoomnium myftcriorum theiauro;atque ita lepeliuit, vtdraco humanæ falutis hoftis numquam lubodorari potuerit, quis hic eflet futurus per quern regnum Dei amp;nbsp;vita æterna innoiiaretur. Nefciebat quern tantum tantum decus maneret; feiebat tarnen aliquem futurum , atque idcircopalTim omnes figillatim homines venenofuo in-ficere conatus eft, ne quis inter illos exifteret quern Deus tarn incomparabili fplendore illuftraret. Verbum igiturvitæ fous, amp;nbsp;bacconfiderationeper Alaudam denotatum, patrem viræ huius nouæ.id eft, agnum in capite fuo lepeliuit; in illo,inquam, Capite,. quo omnia diuinitatislccreta continentur amp;: abfeonduntur: non antèinlucem amp;noti-tiam rerum crcatarum proditur3,quamabipfomctreuelentur. Mirabilisfepultura,fed tabs ramen,vt nuncmiriieft'e definat,galeritam patris fui fepulcrum in capite fuoante conftituilfe quam terra crearetur. N une tandem intel 1 igi poteft,quantum in hac fabella delitelcat myfteriorum, amp;: quam verb omnium rerum antiquitas alaudx fuerit attribu-ta. Quid enim anriquius Verbo quo creata funt omnia amp;nbsp;adfpedabilia amp;nbsp;infpedabilia? At cum Verbum caro fadum fit, amp;nbsp;morte lua vitam nobis dederit æternam , cur non dieam galeritam non modo ante terram, fed ante omnia etiam fuifte, ante ipfos etiam ordinesScraphicos, principes omnium eorum quæ creata lunt.? Nolo hoc loco latifis

L L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in altilH-

-ocr page 138-

Jil nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGLYPHICORVM

in altiflîmoi hoc arcanorum abyflo diuagarii nec fiiaferini intrare quemqnam in obfcü-rum diuinorum labyrinthum, nid Ariadnes filo ducatur,id efl,clara Spiritus fanâi icri-pturæ làcræ principis reuclatione. Nobis lufEciaceminus capita eorum quad digito demonftrafle,quæinhocalaudæfepulcrodelitefcunt abundc iatisfit noseolucis adicendiflCjVt alaudam ipdus Chrifti tefleram eflecerneremus ,acdeinde vitænodra; quam à Chrido accepimus, habere nocationcm. Ccterùm qui conuenit veritati fym-i' ' boliçæillud quod de oratione dixi? Optime. Nam amp;nbsp;ipfe Chnflus orat pattern ieptics

pro nobis quotidie , amp;nbsp;nos fi vitæ participes efie vehmus, per iolum Chriftum orare ïi, debemus. Qjiis aliiis nos orare docet quàm Chriftus.’quis alius uosincælum deducit?

quis precator notier apud pattern prxter filium agnum? Sequamur itaque hanc alaudam in orando,amp; diligenter præeuntem Si modum pra.'cundi cofideremus. Ea cd magis obiter videatur agere, quàm pabulum in terra acciperej bm feduib idque fibi primarium fcn per opus putarc, vt terra Si terrenis omnibus relidis, quàm

altidimè in cælum tùbuolet ad precesöd laudes Deocanendas. Qiiid ?quôd ncaltjfii-ma quidera arborumcacuminadigna putat,vt in iis fedens Deum vcl oret,vel hymnis cxtüllat;propteiea nimirum, quôd quantumuiseæ fint excclfæ, vitæ tarnen fuæ pabulum è terra capiant, Si radices fie in ea habeant fixas,vt numquam ab ca le viuæ hbera-re potlînt. Ojiocirca alaudæ omnia terrena tpernentes,vtcælcftibus indigna,amp;tè quamlongiflîmc poflunt ab illis dimouentes, turtum contendunt, quo proprüs ad pa-Terrrti» Item acccdàt.quem cantu tuo dcmulcere moliuntur. Sic animi notlri quiequid tetreni Cïïir«/! etlrclinquantnecetTectlJidignivelinthabcrr qui tetè orationibus amp;nbsp;laudibusdiuinis ***** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;FacetTant omnes curæ,omnes libidines,omnesliuotcs,omnia odia, omnc.s fi-

multatcs,omnis fupcrbia.omnis auaritia, omnis ambitio, omnisfaflus,omnia denique quænosad terram detrahunt amp;nbsp;terrenis affigunt, fi talcs cuadere vclimus,vt digni ha-bcam ut quorum preces à patte cæletli exaudiantur.Sumanturgaleritarum alæjiiman-tur,inquam,alæ illæquas Socrates nos dixit pcrdiditre,tum cùm terrenarum return ôi caducarum cupidicate à cælo deteenderemus. His vnà cum alaudis fubuolemus,nullis nixiterrenorum adminiculis,aut potiùs retenti impcdimentisjcogitcmusquetanto nos minus à pâtre amp;: veravita abefle, quanto longiùs terrena omnia reliquerimuSiatque adeô ne poirequidem nos Dei fores ita pulfare vtaudiamur ,nifi prortus à terrenis omnibus recedamus. Sed dicas, Eft'nc corpus alendum , fiintne quærenda quibus

Pan/s emaîur, olus, 'v 'tni fextartM, adde ^ucis humana fibi doleai natura negatts?

Sit fane hoc ita; tcd hæc fi quærantur, tamquam aliud agas; Si interim dum corpore la-botas Si ditcurris,animus vel apud fuperos vertètut; vcl fi qua mota iniiciatur,ca mox reiecta,cô vndeauocacuserat, reuertatur. Nihil in hac vita clltam graue, tam accr-’’ .bum, tara violentum,tam multisveloccupationibus, vcltormentisditlraâum, quod animum à fuperis detrahcrc poffit, modo nos nolimus. Necalauda corpore caret, ncc vento pltcitur, neccæhbem vitain agit, ncc numquam fobolcm cogitur educate ; ac h.æc tarnen quiequid terrenum cft,ita obiter agerecernitur, vt hoc vnum fibi opus habere videatur,quo femper creatori fuo fuaues cantiunculas frequenter. Quid pueri in fornaeem ardentem conieéli Si flam is vndiq. cinóli; an non hymnum Dco canebant? Quod II ne ignis quidpm omnium eleraentorum fæuitlimum nos queat impedirc, quo minus alacri animo fubuolemus, quid tandem crit quo retincri queamus ? Nihil fane nihil crit,nifi ccncri velimus,amp; nos vitro terrenis vinculis illigemus, eotum falla-ccm,fucatam,amp;: momento citiùs euancicentera non dico pulcritudincm,lcd pulcritu-dinis laruam aut potiùs vmbram pluris æftimantes, quàm admirabiiem cæleftiumamp;: Oculiai tjue pulctitudinem Si conftantiam pulcrirudinis icmpitcrnà.Natura,aut, vt veriùsloquar, Aowi- Ocusnaturæ opifex oculos nobis dédit non ad alium vfum vel priorem vel potiorem, nùgt;:i âaii. quam. vtnscælciha intueremur ;qucm vt moxquiuisagno{cerct,(icoculorum faculta-inteneirù tcm tcmpctauit, Vt citla lueem nihil apprehenderet. Intcncbris cctcri (enfus omnes cOTizf, fenßn muncre fuo funguntur,non iècus ac meiidiano Sole fpIcndentc.Taélus an non nimius pmnerefui* Hoclu neduiii tcmpctatiis ? Quid dccftguftarui cæcorum, num minus ceteris faporum Aquiacmiu notuitt dücrimina..’ lam quando fuauior vocum modulatio omniumque fonancium « funiutur. ofg^norum harmonia, quàm concubia noâe? Philomela noftratibus hac iplà de caufla

-ocr page 139-

LIBER V’I i i. î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïlç

dicitUFj quo J varia vocuni (uarum dulccdine noâem reddat iucudiflimam. jüatiitrgae»; Nec üdoratuni noâurna caligo impedit,ni(i forcé vt thalami lui rolasodorecur fponfa, faculis opuscire credas. Solus vifusabfenre luce période habetatq. ü nullus eflét : qua requod lucLilcncius queat elTc documentum eins vfum ad hoc prim um amp;nbsp;maxime homini darum elfe, vt lucem lucis originem fpedet ? Atqui vnde lux omnis nili è l^x alesiit cælo gt;nbsp;quamüis faces «Si cerei alia fiamarum genera nonnihil circa le luminis dif-fundant ,totum tarnen quantulumcumque illud ert ècseleftibus corpoiibus accepe-runt,citra quorum influxum elementa hæc inferioraneccalorcm neclucem haberent. Verumeamen quamius cam vecordes elîemus, vt huius luminis corporum terrenorum fontem è cælo efl'enelciremus, illuftiiffimum tarnen ex huiuslum-nis cum corporum eæleflium luce comparatione exilieret argumenrum , ad terrena omnia præ cælefti-bus contemnendaSc: pro nihilo æflimanda. Fingamus nobis quàm maximum incen-ditim,quale vel Troia dédit vel Gomorrha vel Koma ciim à Nerone incendiario fpe-(Slaretur è turre Mæcenaris in colle Quirinali. lam concede vt harum trium vrbiura flamas coniungas; quantulum rogo tota hæc pyra luminis difFundet? Num forte fi tanta Komæ amp;: in fubui banis fax arderet, tu Vel it ris media node litteras citra alterius luminis adiumentum legere polTes ? Ne Albæquidem aut Tulculi, tamctfiillinc amp;nbsp;è monte defuper amp;nbsp;tanto propiiisignem intuereris.Qiiantulum igitur mometi hie ignis habet ad toram aliquam regionem collullrandam ? Confer hunc non dico Soli,fed Lunæ, amp;nbsp;ne huicquidem plenæ, fed corniculatæ ;amp; cernequàm immani diferimine maximum maximarum vrbium incendium ab exiguoamp;imperfcdo Lunæ fplendore fuperetur. Hine iam collige de terrenæ flamæ magnitudine cælellis corporis ingentem molem ;quæ tanto maior , quanto latids lumen ipdus diH'unditur. Qmd iam dices de Sole, 1Î de luminis portione corporum molem examinaris ? Quid multis ? vel vnicus Sol fatis te docebitjfi modo non otiose conhderetur,quam nihil lint hæc omnia terrena,-amp;quam infinitisinterualliscæleftia omnia his anteponenda. Videamus Solis fplendo-rem, magnirudinem , ccleritatem vix mente alTequcndam ;adde reliqua fidera. amp;nbsp;corum varias motioncsjamp; conllantem diuerlarum motionum conuentum : vide quid inde hæc inferiora elementa accipiant,quamquelint in eæleflium poteflate, dum pro co ac ilia ducunt choreas, hie omnia vel læta virent, dorent, ferns edunt; vel contra triflia iaccnt,amp;turpi caluitio confenefeunt amp;nbsp;emoriuntur. Hucigiturarchitedus na- v'ifM mræ totius fpeclauit, dum vifum citra lucem nihil pofTe vellet, vt feiremns hunc fum ad hoc nobis datum, vtillius originem inquireremus, cuius fblius benefieio vfumf eius nobis dari nouifTemus. Noflratislinguæ faber oculi tale fecit nomen,vt ex co mox hie vfus,quern natura nobis demon(lrat,fierct apertus, t©og enim oculus dicitur, quod jpoj* eius partes lint, vt alta in noflrum vfum conuertamus ; amp;nbsp;altis confpedis dicamus;,©g. id efl, vt optemus eximo pedore ipfis altirtimis adeffe. optantis eft,ï)oogaltum,lt;©û{jr{)oog. oculus.Scd hæc eius loci quo figuram eins litteræquam Hebrçi Ain hoc tépore efFerut, ad caufîam fuam vocabo. Hîc illud tantiim volumus,vt intclligatur qua via alas quea-gt;^Z/?«»W mus nobis comparare, quibus cum alaudisad cælum, terrenis omnibus proeul ’■elidis,'quot;^J^^^j^. euolemus. Oculorum cfFe dixi cælum ciuscjue pulcritudinem nobis ofFerre intucn '„j,iOT«r. dam: fed qua ratronc ? vt cælos pro diis colamus, aut Solem nobis Deorum fupremum flatuamus, vt quofdara legimusfecilTe? Minime gentium. Verdm quôex admiratione tantæ machinæjtam fplendidæ, tam ornatæ, ram denique omnibus modis admrrandæ-in eius cogitationem veniamus, qui earn conflruxit,amp; cuius caufFa coflruxcrit, inuefli-gemus. Primùm igirur exfumma pulcritudine hoc confèquemur,vt hæc terrena per- ctießium inde arque alauda côtemnamus: deinde vbi ratiocinando eo fuerimusdedudi,vt illud. tam pulcrum opus hominis caufFa à creatorc fadum intclligaraus, tum veto ingenti primiim Ilupore corripiemur, ingenio noflro tantam bonitatem non capiente : at dum «äfirat. paullatim vires refumcmus,amp; accuratiiîs tantum beneficium animo reuoluemus;tum ’ nbsp;nbsp;nbsp;.

tandem tantoamoreaccendemur,vt hic internus ignis alas producat indies raagis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

atq. magis confirmer. Hic itaq. alarus amor noscumalaudisincælurafubuehet,nihib amplius memores terrenorû, fed totis iis inhiantes gaudiis quæ ex ta mirifico fpedacu- ' lo oeulis noflris vitro exhibito cofècuturos nos fperamus. Tum demum firma fide pa-trem orabimus,vt nos ad vitam illam admittat,quam galerita apud prifeos denotabat.

LL Z Ethæc

-ocr page 140-

Ïi4

HIER O;G L Y P H I C G R V M

Et hæc quidem de àlis ,- quæ non muhum à. Sociatis philofophia principiô recedcre vi-dentur: at dura accuratius examinantur, ad ca dcuenitur , ad qna^ ncc Socrates, nec Pythagoras, ncc quifquani natura: dudu perucnire quiuit. Quis enira de morte pat ris vitæ cogitauit ? qujsh vel à Sibylla vel abaliovatc accépiflet, vitæ datorera priùsmori oportere, quàm nobis vitain cornmunïcaret, non cxclamalTct quauis Chima:ra abfur-diora dici? Quæigitur de morte patris ante terræ creationem fabula hæc continet, ca nulle modo ingenij fui viribus vel philofophi vel philolbphorum magiflri conlèqui po-tuiffent : nihil vtmirumlît, lîncmohaclenusmortaliumde eiuscxplicatucogitarir.

Sfhingesijuit- Collocari folentfphinges protemplorumforibus, amp;: iniplàetiam Palladis galca, vc pw i^oncrentur hommes in iis quæ vidèrent, le mentem fuam amp;omnem intclligentiam coUacari can- captiuam date debere ipfis religionis arcanis ; nec fas elfe de iis iudicare, nili mox leo-fueuertnt. ninum diuinitatis robur amp;: celerem vindiâam exlpedarc vcllent. Hoc enim in prilca (üttyman. Qoftta lingua Sphinx fignificat: fie diâa,qualifie-pôn’CSî« Redigendaenim intelligen-tia erat in capciuitatem , dum facros ritus amp;: cærimonias, quarum caufias ignorarcnc, hominesvidebant. Hocitaque Sphinx fignificabat, tametfi priinariaciusnotatioad altera, atque adeo ad fummam religionis Ghviftianæ pertineret: cuius confideratio luo loco feruetur. Habuerit hæc Sphinx alibi lùum locum, nbsp;eum quamuis bona rationc,

nufquam tarnen habuilTctiure potiore,quàm in vcllibulo fabulæde alauda confidtæ: in cuius hieroglyphica piélura non video quis dicere queat fc captum non ftiiiîe- lis lo-lis datum elf, vt horum fimiliumqueintelligcntiam conlequantur, qui Dci gratia in Chrillianorum numerum luntcooptati,cuiloliqiiicquidhabcmus bonorum acceptura ferre debemiis. Huic etiamalas debemus,quas nec oculorum vis, ncc mentis acumen poll Adæ lapfum reddere potuilTct, Neque enim omnes qui cælorum volumina in-tuenrur,atqueetiam diligenter numéros corum amp;nbsp;harmoniamlcrutantur, cxcorura conteraplacione co quem diximus araore incenduntur, amp;nbsp;idcirco alarum quidem tenue quoddam lèntiunt exordium, led imperfeelum, amp;nbsp;longé minus quàm vtiisper-tingcrc pollint ad cælcllem veritatis lucem. Hoc cnira ell quod D. Paulius dixit, phi-lolophosad Dei quidem notitiam exoperibus ciuspcrueniircjveriim quemcognouc-runt, non vtDeum honoralTe . Frullraigiturillisocuü.frultramensfuit,quandoad verum videndi Icopum amp;nbsp;vlum non adfpirarunt. Perdiderant alas corum animi.lcd, ' ignorabant quaid fibi cauiraaccidilTet. Admirationem terrenorum Socratescaullatur: at quis vt terrena admirarentur Si amarent animos induxiü Hîc hærent, quia ncc Icri-pturas làcras, nec dilucidam maioru traditionem, germana Spiritus fancti dona, acce-perant; fed lolo corrupto amp;nbsp;cxcæcato animi fui iudicio temerè fcrebantur;amp;: in eo tandem acquiefccbanr, vt ipfum corpus nobis à Deo carceris loco datum putarent, eique lèraper conuicium facerenc; ceu cumipfo nulla homini polTetcontingcrc bcatitudo. Quemadmodum autem vbi amp;: qua occafione alas pcrdidifient ignorabant;itanelcic-banex^uoquecuius adiumento poll'ent renafei. Habebant illi quidem fabulam dega-• lericæ patris morte:amp;: lèpulcro, fed quid ilia facerent citra Spiritus fanéli illuftratio-nem?. Nos Deo gratias agamus, non Icmel, led leptics quotidic, id ctl, quàm poflu-'mus perfedilTime , de hoc lumine nobis prælato J quo illudccrncremus, quod extra Ghfiltianorum fidem fruftraquærerctur. Oremus itaque cum alaiida quotidie feptics,. iocælum quàm altilïimè 'conlccndentes,ne frullra nobishæc fint rcuclata. Frulha au-tem reuelata efient , li galeritæ imitatione neglcóla, opus nollrum in terrenis ponerc-mus.’Sed dices: Mulca quidem tu de alls, de adfccnlu,de galeritæ imitatione, lcd nec-’ -dum video qui jhofl'um terra rclióla in cælum confcendcrc, quocx altiore loco patcr-. 'hum auxilium inuocarem.Neque enim quiequam ciulhiodiin facrislitterisinuenitur;

: nbsp;nbsp;'‘;';'?fiui-bus,nili tuaiGDnfpntiant,videne nugari tciudicent oranes. Scio lànc, ncc quilquam

.-liv-S^norax fcriptum efle,-neminem in cælum adlcendcre, nifi cum qui de cælo delccndit-, g«« vi» in amp;nbsp;eum quidem filiumjiominis çfie qui eft in cælis. Qjiomodo ergo nosadfcendemus?

Ea iplà nempe Yia.'amp;:.ratione,quam eodem locoexpofitam videmus, Sicut Mefes, in-qhit Ghriftus, exaltduit ferpcfîtem é^ferto-, ita exaltari oportet filium hein 'tKis, z/tqrnnis crédit, nonpereat, fedhaheat'vitaw dtterfia?^. Hicaudiraus omnem no-llr.um'adlcenliim pier fidem cam clîe,qua credere debemusfilium hominis, amp;: cundern _ filium Dei in c tijcem clTc lüblàtum. Hæc igitur fides cil quæ alas nobis dat, vnà .cuin fî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chrifl;3

-ocr page 141-

L I B E R y I I t; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iâf

Chrifto acîfcchdcrefacit ad vitam æternam. Opus ergo alaudæ, qnæ alio nomine tæ opus vocatur, fîdes eft in crucifixum . lam Deum veile vt terrena rclinquas ritain lequaris, paullo poil in eodem euangelio docemur. Ea cnitn ratione mundum iudicari èc condemnari Chriftus dicit, quôd homines magis tenebras quàm lucéama-rcnt. Diximuslucem ècælodelcendcrejtenebrofaefle terrena, nilï à cæloillultrentnr. Quid igicur aliud eft tenebras amare, quàm amare terrena? Sequamurergo lucem è cælo venicntem,amp;ad earn cum galerita, quoad captusmentis noftræfcret,adfccnda-musramp;adlcendamusquidem alisfidei,quæ vitam operaturæternam, quam ÎLccuüjerc MStesé'tx-nobis nomine fno deftgnat. lam amp;nbsp;in orando te galeritam féqui debere facilè cernes,, fi examinesquæ fibi loca veteresad orandum delegerint. Nonne facrificaturus Abraham Mm era-adlcendit in montem. idque aperto Dei iu(Tu ? Quid ? an non amp;nbsp;Mofi mandatum, vt immolaret Dco in monte Oreb ? Quid dicam de monte fiindo totiesin fàcris litteris repeciro.’ Qiiid de monte , ad quem Chriftus cùm adfcendiflet vt oraret, tres apoftoli tantum diuinæ maieftatis (pecinien videront, vt Petrusattonitus ineomanere vellet? lam quid fibi vohint excella ? quæ licet ad idolomaniam fuerinttranflata, argumentum tarnen præbent, homines à maioribus fuis accepifte, loca altafacrihciis amp;nbsp;Dei lau-dibus maxime conuenire. Ceteriîm dieet quis, num Deus qui nobis vbique coiàm eftj tantopropiùs abeft,quanto altiüs adfcendemus ? Eamus iraquequofaciliusexaudia-murad cryftallina Alpiumcacumina,amp; illic fuper perenni glacie genua fledamus. Ab-fit,abfir vt cogitemus non æquè in planitieatque in Gäucafo Deum nobisadefie.Qijid igitur excella, quid montes volunt?Ad cærimonias videlicet id rcferendum,quæ rebus externisnos commonefaciunteorum quæ nobis in animo noftrofunt gerenda . Mon-* tesenim extern! amp;nbsp;terreni altitudinem mentis noftræ adlcendendam efle demon-ftrant, dum à Deo volumusexaudiri. Quando veto hune mentis apicem conlcendi-mus? Hoc te docebit Chriftus, vnicaamp;: vera vidima in monte fanéîooblata . Tu, hi-quit,ciîm oraueris,intracubiculum tuum, amp;: claufo oftio orapatrem tuum in ablcon-dito, amp;nbsp;pater tuns qui videt in ablcondito,redder tibi. Quis hîc mons in cubiculo clau- quo Dtm Btä. fopoteritcogitari? Illenimirum , in quem adfeendimus, dum omnibus ctiris terrenis exclufis diligenter oftium claudimus, ne quid terrenum mentis cubiculum intret^quo de verticefun detrahatur. Quisautem vertex? Eleuata cogitatio äd ipfumVnüm patrem vniuerforum,ad quem pyramis vitæ rioftræ terminatur. Si in cubiculo mentis noftræ connm fine pyramidem inuenimus cuius vertex ad Vnum pcrtingir,hanccönlccn-damus, amp;nbsp;in fupremaeius partecum Magdalena Vnum eligcnteeonfirtamusj hinc enim audiemur. Hoc dum faciemus, id quod alauda volatu fuo monet fuerimus cxle-cuti: amp;nbsp;ficLit illa oratura patrem , terrena fugit, totamc^uc le mörtalium oculis quoad potcftlubducit;ita ôc nos eademfugiamus, mentis noftræ foribus excludentibus oln-niaquæ impedire poftentdiuinorum meditationem , amp;nbsp;nos exapice pyramidisnoftrae detrahere in terreftrem negotiorum turbam. O benignum orationis magiftrüm! O fa-cilem monris adfcenlum In ipfisintimis domus noftræ penetralibus montem nobis monftratum videmus; ad cuius verticem vt euadamus, non per làlebras, non per faxa^ non per anguftias, non per præcipitia caliginem incutientia , non per niues aut peren-nem glaciem eftanhelandum- fed dumtaxatad intimum domicilij noftri conclaue eft eundum; in quo dumerimus, facillimograduadapicem mentisperueniemus. Quîlt; rogas.’Eoipfo modo quo Magdalena, fedendonimirum ad pedes Domini. At filèdc-bat, qui conlcendifie dicetur ? Id Chriftus aperuit dura vnum dixit elfe necefiarium, ad quod Magdalena lèdens contendebat, non corpore,lèd mente. Ipfum igitur Vnum apex eft montis fine vertex pyramidis, cuius effigiem alauda in capite geftat. In hiero-glyphicis Harpocratem l'cdentem videmus ; Sceumquidem ficfedentcm,vt pedibus ’ inutile dicantiquo quid aliud volunt,quàm eum minime idoneum elfe ad eosdifcurfiis qui ih negotiis terrenis peragûtur, fed totû vacate rebus diuinis? Huic vt in vertice nul- HarpotratU lus eft conusj ita auris eft fincipiti impofita, adeô longa amp;nbsp;acuta , vt alaudæ conum car-, qua denotatur, mentem furfum totam elfeereélam ,amp; iam in faftigio fuo verlàri. imfojdtti Videmus itaque, vt prifeæ illæ veterrimorum patrum facræ notæ cum ipfa conlcntiant ventate: amp;, vt fieri poflit ne quis fedendo ab adfcenfu impediatur;iramô * vt necefta-rium fit eum ledere qui velic ad apicem mentis fuæ peruenire. Alaudæ itaq. in altunl

LL } volacus

-ocr page 142-

ins nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGLYP H I C O R V M

ntentu cunt ts(ren debs-

re.

Otinri.

y»cnre fhi-lofofhit.

Soerutit ee-ßnfii.

volatustotüsad id referaturoportet,qiiod alterofuoapud Cimbrosnominedeclarat. Cum enim per illud fe vitæopus facere polliceatur, fitque hominis vita non in corpore, fed in mente , quicquid eiusiymbolocontinetur,id ad hanc ,non ad illud pertinerc intelligendiim eft.Qnaraobrem ii bene rem fupputemLis,prius ciir cum myilico Har-pocrateamp;cum Euangelica Magdalena iedendum, quam cum alauda euolare poHi-mus : Sc quôquictiùs iedeamns,ad ipium domus noftra? penctralc Chriftusiubetiecc-dere ,ne quisimportunus intcrpellator ex improuiio tranquillitatem perturbet. Re-ornntesDeü, mittcnda igitur omnis corporis adio, quo mentis vigor intcndaturjnec alias omnino fublimia euehi potcrimus , quam prorius otiofi in fccrctifiimo iecelTu quiticamusj cC tum quod Scipionem aiunt dicerc iolere, licebit Sc nobis profitcri, Numquam nos minus otioiosc{re,quàm cum iumus otioßlfimi. Huius quietis quanta vis eiiet non ignorauerunt illiqui Græcis earn loquendi coniûetudinern inucxcrunt, vt otiarieos dicerent qui làpicntiæ rtudiisinuigilarent ; àquibus ad nos Icholarum nomcnclatura peruenit. Latrni perquàm eleganter cos philoibphiævacaredicunt, qui tori iapientix ftudio fie tenentur, vt vacui fintrerum cetetarum. At fi vfquam omnes externæcuræ deponendæ, certc non alibi magis, quàm dum ad Deum orandum mcpteni noliram eleuamus ;nifi tam fimusabomni communi ienfu a'ieni ,vt cum qui omnia præicns videt,omnia audit,alloqui velimus, aliud interim agentes. Bene in iàcus accinc-baturpieces pro communi falute fuluro: Hoc age. Quoad igiturcius fieri poteR, cum galenta terram, id eft, corpus nofti urn omnia ad corporis curam (pedantia procul rclinquamus. Aiunt Socratem ad viginti quatuor horarum Iparium vno veih-gioimmotum conRitiire,nelcioquid contemplantcm :quo tempore non cibi aut po-tus, no alia corporis neccfiitatc videtur potuifieexcitari, Similia Sc maioractiamciiin apud exteros, turn apud Chriibanoslegimus: èquibushoc nobis ad exemplum trahe-reoportet, vc dum Dcum accedimus , tocum corpus omnesque eius curas exuamus; atque libcrisad c.-clum animis rapti, iam nuncimmorralitatisrudimcnta meditemur. ca- tsjarrat D. Auguftinus, Calamenfem quendam iacerdotem fic rapi folere, vt neefpiri-ducere videretur.necfedionem (entirct,autignem admotuin. Hunevtinam inter orandum imitari pofiemus, quo corporis huius vinculis (bluti,cumalaudain cxlum præpetibusalisatcoiieremur. LatiiTimèiefè hafccxtenderctcontemplatio, fi proco ac meretur earn perfièqui aut viriumeffet noRrarû, aut propofiti prxientis : vetùm ea ab-rupta,ad illam alaudæ confiderationem reuertamur, qua: nobis conclufit vitæopus, quod Sc lymbolo Sc nomine eins denotatur, fidem effe in Chriltum , qui feipfê virant effe dixit; cui, iuftum ex fide viuere,D. Paulus adiecit.Cùm igitur vitæ opus fit,Chrifto vitæ datori fide inniti, videamus an Sc hoc hieroglyphico aliquo figno prifei patres de-notarint. Sed quid quæro i quafi non id mox vel a lippis videri, vtl à cæcis tangi pofik. Nonnediximusfêpties capiit alaudæ inÆgyptiaca Bembi tabuladepiôtum effe,ncG ^mßcent in tarnen alibi inueniri quàm in fuprema feipionum parte ? Hoc vero quid aliud fignare fuprer»«. fei- quifquam fibi perfuadcbit.quàm caput icipionisnoffri, alaudæ caput effe debere ?Scd funttflirte. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feipio ? An non id quo greffum noftrum fuftinemus atque firmamus ? Sicuc

^ncùltufiiei aritem baculohominum corpora firmantur;ita D. Paulius Coloifcnfes hortatuseft, vc ie£ir». nbsp;nbsp;nbsp;fide fundatiamp;ftabiles effent ;amp;cofdemalloquens fide firmatos dixit. Idem ad Corin-

thios, rigilatCy inquit, amp;nbsp;fiate in fide. Et ad eofdem epiffola z. Per fidem enim ambu-lamui. Et prids : Nam fide fiatd. Ad Romanos dixit rarnos ludaicæ oliuæ fraólos effe propter incredulitatem : amp;nbsp;idcirco Romanos monct,quorum olcafter fucccflit in locum oliuæ, vt dum ftarent fide, nollent altum làpeic, (cd tiraerent. Ecclefiafticus vati-cinatus eft, in (àîculum ftaturam fidem : quod fi fic habet, hoc fidei (tipione nos firme-mus,qui vt perpetuô ftabit,itanobis quoquefirmamentum præbebit æternum.Quo-modo igitur feipionem eum vocabimus, cuius fuprema pars in galeritæ capur définit? Galeritæ baculum ? Benequidem : (ed ciîm hoc dicis ,quid aliud dicisquàm baculum fidei ? En quo venimus rerum ; Fidei baculum ,quo (blo vita noltra ftare poteff, inue-iiiæusin hieroglyphicis(ignis.quem(idenoftro(ermoncabauicula,quaeftinfignitus, Im r«z«/rào.^nominaremus, 3Lccutoerfößafdiceremus,id eft,firmum viuifici opens lcipioncm. Nunc

«14 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fides;nihil vt interfit vtrius nota baculum dcligncs Q^i Chriftopho-

ßgmßceh*' fumdepinxerunt,diligcntiftimèobfctuaruncvtinpericulofiflimohuinanævitæfreto, hinc

-ocr page 143-

t ƒ B E R V I 1 I.

Eine CharyWi,hinc Scylla,Eine ahis monftris prælèns exitinm întentantîEus firme ba-culo nitcrctur. At quo, qiiæfo, baculo? Qjuo alio,quàm baculo fidei ?cuifi toti iucum* bamus, nihil cE tam honidum, ram efTcrum, tam mukis mortis periculisobnoxium, qiiod non fecuri pcruaderc poffimus. Firma enim Sz inconeufla fides omnia firmat, amp;: Êabilia reddit ; tametfi vel torus Oceanus quiequid habet vndarum , quiequid habet mon(lrorum,immittat ad ruinam. Ceterdm qma fides fine operibus rhoitua eil, nihil, nifi viuat per caritarem , roboris fuppcditat; non otiose id in ChriftopEori baculo confiderandum, eum fempet à pidloribus fröndenrem nobis proponi ; quo demonfirc-tur,in folaviua fideamp;charitatisoperibus animata.totumfcipionisChriftianiconfirtere ' ' . ' firmamentum. lam quia primuna amp;: antiqinfiimura viuæ fidei opus eft, Deum perpe- ; ' * tuis precibus orare amp;nbsp;laudibus eft'erre, in fumrao virentis feipionis apice alaudam pi- quot;nbsp;' d:am videmus;in iis prælèrtim tabulis qux genuinam olenc antiquicacem . Memini dum puer elfem frequenter parentes,quibuscum templil frequentabamjir^t^rrogafle, qui fieret,vt auiculaeaquatfrondibus baculi infideret, non auolalfet,dum S. Ghrifto-phorus arborera,qua baculi vice vtitur,euelleret. Mirum enim idmihi videri,proptcr-ea quod dura ego ftudiosè pafferculos fcâarer, nullus vmquarn ram quietus conleeii-fet; veru'.n me ad arborera lu per qua lèderenr,propiùs acccdcnte,confcftim,quantum alispoffintjaufugilfent. Ad quam illi puerilem quæftionem fie refpondereIhlent, auk culam earn non metuere, eo quod crearorem fuum huraeris S. Chriftophori infiden-tem videret, cuius præfidio fréta laudes Deo fuo cantillaret. lucundum mihi eft banc vc, i fimplicitatem recoidari, eo maximequôd ab eifdcm meis parentibus non femel audi- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

uerim , alaudam fepties quotidie furfùm euolare ad laudes Deo canendas, Conferenti cnira mihi h.«c noftratia cum vctuftis,admirabilisquædam tôle otfertconfenfiofæcu- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

lorum ; quæ quanti fit æftimanda, vt finceris animis amp;nbsp;veræ làpicntiæ de prifeis audo-ribus quatréda: ftudiofis liquere nihil ambigo; ira vt aliis perluadeam minime laboiaboj Hoclaltetn venir in lucem, S. Chriftophori baculum, amp;nbsp;fidei baculûclfe.amp;ineo cum {cipionibusÆgyptiaci^onuenirc.quôd fupernèctiâ alauda fit infigmtus. Chananæo- s. cMßi-rum certcregio , cuiatem S. Chriftophorum fuilfe lcribunc,proxima eft Ægypto

Vt nihil mirivideri debear, fi Chriftophori pidura hac parte cum Eieroglyphico feipio- injiÿfututi ne confentiat. D. Antonio curTau appingi videamus,fuoloco,firecordabor,docebo: hîc illud non citra cauffam lùfpicor, primam ChriftopEori imaginera vel ab Ægyptio • lt;nbsp;quopiam ,vel abeo qui hiefoglyphicorum non fuerit impcritus,depiélam füiftê ;amp;:id-circo attributam Cbananæo ,quôd primus Chriftophorus, arque adeo iplê Chriftus, ' , natus fit in regione ea quæ olim fuit Chananæorum. Quid Abraham ex Chaldæis, fidei Chriftianæ princeps cledus, an non ad Chananæos commigrauit, vt illic Chriftum ferret quem exfpedabat ? Verum hæc peculiarcm fibilibrum poftularent, fiperinde atque merenrurà nobis elfentcxplicanda. Sufficiat pro tempore hoc de fidei baculoi annotalfcjquo Chriftum ferentis firraitas continetur. Qiiemadmodum vero religionis antiquitatem in galeritæ norainibus, quibus apud alias nationcs vocatur, ncquicquam quæreres,amp;:mukominus vitæopus in iisinuenires; itafruftravel apud Latinos,vel apud Græcos, vcl apud alios firmitatem inueftigares in baculi noraenclaturis. Soli no-ftratesfunt quilcipionem fie nominant,vtex iplh vocabulomoxcernas,cum nec feriendu, nec ad menfùrandû, nec ad boucs agedos elfe comparatum ,lèd dumtaxat præcipuèad firmitatem. Mirari latis non polfum nominum noftratium êelymboloru«**-conuenientiam : quam tantam elfe video, vt dubitare nequeam.ad quam nationcm amp;nbsp;quem lèrmoné hieroglyphica in Ægypto conferuata oporteat referre. Aliis baculis aha nomina damus; at eu quem manibus tenemus ad nitendi vfuro .âtaf vocamus : cuius nominis, licet monofÿllabi, ratioè duabus vocibus, quibuscoaluir.petenda. ^t«a idem nobis eft quod Sroiquod conuerfum accipit adlpirationem, vt contratiæ fit notattonis; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

enim vocali longa idem eft quod accelero. Quæ vocum retro legendarum ratio üa|ï.

cum linguænoftræ fit præcipua atque peculiaris ,efficitur vt amp;nbsp;Latini amp;nbsp;Grxei verba, quibusidem quod nos in ^ta intelligimus,fignificant, noftræ linguæ debeant,tantum abeft vt noftrates in eorum lint ærc. Altera compolitionis pars eft quod idem nobis notât quod leuo. ^ta-ljcf ergo, amp;nbsp;more noftroquæfitadidionisbreuitatej^taf, id notât, quod ftanteraleuat:qui vtproprius vlus eft feipionisjitavkerius quiddam vidctur

L L 4 indicate,'

-ocr page 144-

u8

H lEROGtYPHICORVM


indicate,quod fit diuinîus. Neque enim vtftes tantum lt;§gt;tafpollicctur,fed pollicetur przterea te ope fua eleuatum iri. Sed quid hoc rci, vtfortafle (altes? Ita, fi placet.Nam ad faltandum quoque iuuabit, fed præflantius eft quod promittere videtur. Solet no-menclator nofter fic plcrumque facerc vocabula, vt rationem eorum non tantum ad primurh amp;nbsp;omnibus expofitum rerum vfum comparer, fed ad fymbolum etiam fpe-tftetjfi infignis aliqua vtilitas inde confecutura videatur. Ciim igitur cerneret animis noftris id elfe fidem, quod corporibus feipio pra;ftat;ilhid (cipioni nomen dédit,vt corporis quidem fulcronon malèconueniretjat reâiùs tarnen exprimereteius vim,cuius ridti altiùs (erpio teffieram habiturus eftet. Fides enim non (tare tantiim hominem facit eredum, hominem eie- (cd altiùs ctiam Icuat quam vmquam fteteritanteaquam cecidiffet. Neque enim A-*vm^uamfie- damus ante lapfum fuum eo in ftatufuit, licet fueritin iucundiffimoamp;: feliciffimo, terit. vt non per fidei baculum eleuetur ad longe fublimiorem. Agnus enim non foldm nos à draconis veneno curauit,amp;: priftinæ reftituit valetudiniJed tanto fecitdiuiniores.vt amp;nbsp;filij Dei fimus, amp;nbsp;(ibi cohæredes, non in terreni paradifi, fed in regni cæleftis pofteffio-

1/ pr» nma litttra habt-

tur.

ne fcmpiterna. Bene icaque fidei baculus ^tàf dicitur,eo quod ftacum noftrum infigni-tereleuarit. Porroquia architedum (ermonisnoftri inhacvoce ad dininiim quiddani refpexifle ccrnimiis, vkeriüs conhderemus, an quod inaliis plurimis làcrofandjsno-minibusfecit, in hocenamobfernarit,vc coniierfio non contrahutn, vt in aliis,noca-ret; (ed id quod proprium amp;:præcipuum eiTec eins quod prorfa voce lignißcaretur.Do-ciuinHermathena,amp;i: alibi,nifallor, monui,St provnalittera frequcntiHimc habe-ri,atque idcirco in vocibus conuertendis integram mancre, ordinc compofitionis non mutato. Ex^taf itaque fict ƒa(l; quofirmum atqueimmotumnotarinemonoftra-J^z?“”’ignorât. Ned hic repetam ƒ littcrarum cognationem ,quarum illa in hanc nemhaudu. ttanfit dum vocabulum claudit. Neque enim exli)a|l fit^tau/ (êd ,^taf ; nbsp;ex hoc in

in F tranfit. »a(l. îiHI. lof.

y Utt Cim-

ficinm.

numero pluraliStauen. Sicexl^olfacimus hincrurfus?Loucri. Hinedicimus»C fafrvelbaflgrlof pro firma fide . An non hîc rurfus licet videse, fymboli ratione hanc firmitatem (cipioni magis conuenire,quam fi dumtaxat pro c^poris ftabilimcntoac-ciperetur.^ Neque enim vllus baculus tantum virium habet, vtrorpus perpetuo firmarc poffit: at hoc fidei proprium elfe (cimus,vtea hominis ftatus ficconfirmetur,vtea ma-nente numquamqueat vacillate. Neque enim D. Petrus fuperaquisambulans mergi coepilfer, ni(i hunc fidei abiccilTet fcipionem • qua de caulTa audiuit: CModicæßdei,qua-brica nomen- re-dubi-taßi? Mitificus illc lingux nofttæ faber, cuius diuinam mentisfollertiam, aut pQfiQj vaticinandi vim à (ummo Prometheo conceflam quanto magis contemplor, tanto magis obftupefco; tale fidei nobis dédit vocabulum,vt fi ad prima elementa iux-taHermathenæ noftræ pra;cepta deducatur, fignificet fubliraitatisæternæeleuatio-

loof.

nem,üue,quod idem eft.eleuationem ad æcernam fublimitatcm.Sic enim Uoof inter« e^tparticuia pretabitur,qui littcrarum racionem à nobis fuo loco expofitam fequetur. Quo tarnen perfedionem fidei inefledoceremus, in loquendo fere particulam præponi-t^a,perftaîo- uius, qua perfcdio hominibusnoitris indicator, proÙoof (ôrloof dicentes . Atque hacc iniiicat. quidcni Palladius nofter Mcrcuriusin prorfa voce deprehendit. Pergam itaq. demon-{}r.u-e, quantum in hoc vocabuloUooffiue lt;!5eloof lateat arcanæcontemplationis: qua: quidem tanta eit, tamque late patet, vt verearnevix minimam eius partem angultus ingeni) mei captusalTequi poffit. Dixi quid Uoofdenotaret de primo elementorum,c quibuscomponitur, fignificatu ; nunc addamusamp;alteram cauflam,quam faber eius videtur lecutus. Quibus in vocibus vocales longæ funt,eæ pofteriores videntur iis in quibuseædcm cornpiuntur, ceteris litteris manentibus eifdem ; propterea quod lon-gurn tempus duobusè breuibus videaturcomponi. Vt igitur pars toto priorjtaamp;: bre-lof. ue tempus prius longo. Quamobrem Uoof poftcrius ent quam Hof/quæ vox laudem

foM- fignificatamp;: æftimationem: amp;nbsp;fi ad primogenias fuas litteras exarainetur,fignabit alti-cimbrot^ar- tudinisætcmæ cleuatiönem. Voluit cnim nominum architeótus illudlaudis faccre vo-tifictum. cabulum , quod nemo vfurpare poffet, vt non moxexeo intelligeret, quem laudibus taudtbue ef- euchcrc oportcret. Sublimitas igitur æterna, quæ Deus eft, primùm laudibus cfFercn-

3«« cetera non alia ratione, quàm qua ad Deum accedunt, amp;nbsp;modo aliquo referuntur: Vcl, vt clariiîs dicam, quatenus in ipfisaliquid eft diuini;cùm vocisorigopoftulet, vc fola diuina laudibus exollantur. lam (i vocabulum 3Lo£ à fi ne ad principium reuoces, intclli-

-ocr page 145-

f L t B Ê R V î I f.

intclligcs id fol um lande dignum efle quod plenum eft atqbe perfedum , quod î3ol î8«t nolbatcs dicunt. Prxtcrca hac ipfa voce denotarur, non id modo, lauden. Dei piæci-puam elTc, foli Deo non alij deberi; fed hoc etiam^quod is qui laudat,Deum libi lu crifaciat confèquacur. Ex eifdem .cnim litteris cognofcas, hominem qui Deum lau-» dat, hocipfó fuo faâoclcuari ad fublimitatem fempiternam,amp;: omnibus bonis reple-^ ri. Ncqueenim Adamo ante lapfùm alia via eraCad fùmmum æterhitatis Gulmenamp; bonorum omnium plenicudinem , quàm per laudem fui creatoris ; in qua quàm diu inanfic, tamdiu terrellris paradifi mande pofTefibr ; atqüe id quidem tam beata condi-tionc, vt in illo horto non homo tantum , fedomnesanimantes etiàm cetera? perpétua voluptate fruerentur. Verùm firnujatque æternam Dei fublimitatem ex tollere cefTa-uir, pluris lcrpentis faciens verba quàm Dei prtecepta, ab omniexcidit voluptate, amp;nbsp;omni altitudine, omni plenitudine,, in qua Deum laudando pernianebat. Tantum autem aberat, vc turn Deum eueheret cùm lèipenti crederet, Vt Deum infra ferpen-tera deprimeret, atque hune ipfa illa fua adfenfione Deo facerec fuperiorem . Q^ôd fi ergo rcâc rem omnem fùpputemus ; eô ratiocinatio nos dcducet, vt intelligamuSj ex ipfb llof ipfumUoof pendere. Quem enim fie extollimus vt ei æternam altitudinem tribuamus amp;nbsp;omnium bonorum plenitudincm , quod indicatur voccî.ôf;ei non pof» fumus non tidem habere. Nam fi alij potius quàm illi credamus, iam alius nobis excel-» fior prxftantiórque indicetur necefle eft. Quamobrem Ucf amp;nbsp;?.oof fie piincipioconquot;* nexa fuerunt, vt illud elfe non poflet, quin hoc neceflario confequeretur: amp;nbsp;fi hoc ab-eflet, illud antè defiifle oporteret. Defecit ergo in Adamo laus diuina , CimbricO no- ié. mine fignificata , priufquam draconi fidem haberet ; atque inde conlecuta eftomnis,^^quot;^'”^^,quot;^ malorum lerna. Neque quifquam verè Deum in noftra lingua laudare diti poteft, mfi tin»mfirfettt eum fumraum atquefupremum caput ftatuat totiusæternitatis, amp;nbsp;vnà plénum bono-rum frteatur: quod dum facit,neceflario diâis eius fidem habet* tamquam fupremis atque fèmpiternis,quibus nec meliora nec veriora quifquam aliusadferre pofTit.HuiuS incliuiduæ connexionis gnarus noftri fèrmonis artifex,duas voces fabricatus eft, quibuÿ hæcalterius reiex altéra confècutioclarè demonflraretur. Intellexit nimirum, nifi Deum fuper omnia euehendum nobis iudicemus, atqueadeô omnibus ceteris rebus anteponamus, quod priorc mandatoi um,quibus Lex amp;nbsp;prophetarum didacontinen-t tur,fàcere iubemur ; non pofle nos Deum fincero corde laudare, nec fidem eius didisi, habere. Iam quamuis Deus nullum præceptum homini dedifrct,debuifret tarnen Ada-» mus bcneficiorum impulfu amp;nbsp;coadu Deum omnibus rebus anteferre, amp;: fummum haberc,amp;: omnium bonorum plenum confiteri; eo quod ab eo omnia promanafle vi-diflet. Vndeeffis itur, fidem, quæ 3Loofdicitur, natura efleipfó Uof/ fine vera laude,po-fteriorem-cùm res p.cr2.of denotata elfe queateitra id quod per ïï-oof defignatur. Atque hsec quidem prima pars fitconfiderationis,cur Uoofprofideàïofderiuetur. Por-» rô aiiudadhuc later arcanum in vocis îLofvfurpatione.pra.’ter eni^ notationcm modô’ explicatam aliud defignat. ïouen enim amp;:gcloufudicimus pro eóquod Latinis lónat?^®”*^^ promittere. Cùm enim Adam ferpentis fraude amp;nbsp;à Hof amp;nbsp;à Koof excidiflet, nihil ei re-liquumfttit, quàm vtcondemnationem mortis, quam Deusfententiaf'uafànxerat, fubiretjnec quicquam fpeierat, vt rurf'usad priera illa,Veram fcilicetlaudem amp;nbsp;veram gt;nbsp;fidem, rediret, quibus vita ipfius prior conftabat, Deus ergo immenfa bonitate fua commotus, promifit fore,vt ex mulierè is nafcereturjqüi contereretcaput fèrpentis,amp;:

omne tollerer venenum . Etquiahæc promifTio initium fuitaltcrius vitae, freut prior nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’»

vita in laude diuina continebatuf; diligenter obfèruauit fèrmonis architedus, vt Koufrt non foliim prolaudare, fed propolliccri etiam ponerethr-, amp;:quemadmodum illicKof, prins cratquàm Koof; itahïcrurfus pr.omiffio Deipfaeceflït Adamifidem : atqueita vocalis in Korten pro.promittere breuis eft, quæ in Kooutn pro credere producenda eft. • Nee veto citra caufl'am promitto per Kof fignificatur, quando poft Adæ lapfum Del promiffio primum nos releuauit ad fublimitatem fèrapiternam; ad quam vt peruenia-mus, fides noftra fequatur promiffionem neceffe eft. Videteobfècroquibus cura: eft [ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

hirmanæ falutiscmyfter.ia fcrutari ,.q.uàm admirâbili catena voces ha: rebus ipfis de-uinciantur . V.t tarnen in his aliquod diferimen teneretur, dum pfomitto déno-* tatur, dicimus »6clof ; St dum laudö diçere volumus, Kof citra prxfixam particularrt .

rr.uj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

-ocr page 146-

13’0' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIE K O *G L Y p'lr T C O R V M

cum

-ocr page 147-

LIBER

»ji

cum demum firmum fidei baculum eflequi vitæ operibuscororiatur. Necrurfus vitæ opus elle poteft,quod fidei baculo non lu(bneatur;quoniam nimirum ca fola opela ad vitam conducanequæ fidei innitunrur. Quamobrem non vulgaris auc leuis caulTaeft ob quam alaudæ caput feipionibus impofitum videmus. Multus fuit amp;: varius in facris icipionum vfus ; fed qudlis quaiis is fuerit, eo ramen fernper fpedfabat, vt quicquain fu leitet atque firraaret, pro eo ac ^taf amp;nbsp;ƒ aft denotare dixi. In facris autetn Ægypcio«* rum nonIcipionis tantdm frequenserat vfus,fed ipfius etiam Cimbricæ nomenclature , c qua hieroglyphice fignificationis fadi fumus certiorcs. Sacerdotesenim lanige-narura fermonein arcanis fuis omnibus vfurpabanr,ne à plebciis hominibusfollemnia facrorum verbaintclligerentur, nifi de ipforum interpictarione. Sic dum faccrdosno-gt;S4«r(/«fy uUsin raortuilocum publ!cèdcligebatur,ad populum precodicebat,Tnipai-fjia, quod ell, vt Herodotus interpretatur, xaAoç »’àjaôàç Z'K kciäS x.’d'yx.ëS : que locuno puraputa nolhas eft,fola præpofitione,quæ interponitur,djflferens. Eodem modo in illa iJluftii lofepi inauguratione, qua totius Ægypti ab ipfó Rege poteftatem acte- lofiphi in pit, priniùm præco clamauit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, quod nobis«©bcmfit diceretur. Quôd fi tam fis rcli-

giofus, vt ne Tau quidem addi permittas, habebis lt;©f)crcffj/quod idem prorf'us defignac **^*’'*''** ac fi fupreroum retforera dicas. Deinde Rex fauftum felixqucefle iubens tantum imA perium, facris verbisaddidit njôy nr/à j vbi litteræ intégré funt confèruate,fed puncla à Mafioritis imperitè adiecla. Nobis confiât fie Icgendum efie, vt dicatur ^rapönot/ ^fiogenotû/id eft,fcipioneccfiîtatis,pafcefuffîcienter;fiue,fufficicnsfuppcditaalimen-i * turn. Vt verb clarè cernerctur, nihil in hoc Regis faéto citra facerdotum auéloritatein confiitutû ditlumue fuifle , raox ex pre fli s verbis dicitur lofèpo làccrdotis filia nupfific. Quàm veto nihil ad rem faciant que interprétés hîc fbmniarunt, nolo prolixe perfè-qui. Quod enim priore loco dicunt fignificare , vt omnés coram eogenu fietle-rent, id neque Grammatice confiruâioni conféntaneum eft,ncquc in rem prefentemi quadrat. Q^orfum enim preco clamer genu flcctendura efie,dum ipfe Rexcum lo-fepocircumuehicur,quafiid populus non vitro fatlurusfuilfet’ac deinde,quid ad Io-' fèpum ,fi Rege preteruehente genu flederetur ,cùm is bonos Regi Ibllemnis effet? C^jLiid ? licet banc interpretationem admitteremus, nihil tarnen dignum tanta pompa in genibus flexis haberemus, nee quiequam omnino explicatum , qua tandem Rex lo-fepum poteftate donaret ,amp; in quam dignitatem alfumerctur : quod caput erat totius negotij amp;: publice fefiiuitatis èc inaugurationis, nnn« igitur fupremum iudicem amp;: fummum magiftratum fignificat : quam vocem Cefar quoque in Gommentariis fuis expofuitjdum Vergobretum interpretatur,vt nos in Gallicis declarauimus.'Add« , ’ quod jpferaet Mofes banc vocem interpretatur,dum diciteum hocpræconio prefe- 't dum fuifl'c toti terre Ægyptiorum. In altero autem quid ad rem facit, dicerc lofcpurri faluatorem mundi ; cuius rei nullam apud Hebreos, nullam apud alios'fignificatio- 5 nem habemus, cfim nobis nihil magis perfpicuum fic,quàm his litteris illud nobis de- .t..,;. v . - ; notari, quod modo fum interpretatus ? Certèin primis decebat, aur potiuTliecefi'a-riumerat,vtpopulus de preconis voceintelligeret,quorfum tota pompa fpcdàrctV ac quo magiftratu Rex lofcpum ornaret. Quoniam autem tota bec in republica con-flituenda mutatio aC nouitas ex diuino Regis fomnioprocedebat ,non dnbinm’eft,' quin magnis cerimoniis amp;: certis ritibus omnia fuerint diligenter à fàccrdotum col-legio procurata, amp;: nomen fauflum è fàcro fcrmonc fumprum, quo noua lofepi lefephtu jiti dignitas nuncfiparctur. De lanigenarum itaque lingua,àquibus totam fuam Theo-logiam acceperant ,vt vox Ji5fc déclarât, lofepum lt;©bcrffÔt indigitauerunt, quo fu-fuerit fitn-premus magifiratus, fine fummus infinie prefedus denotatur. Porrô cura iarti^^“'* adhanc dignitatem effet cueôlus, Rex eufn publicè hortatuseft, idqueiverbis defa-CIO itidem fermone conceptis ,vc bene ofticio fuo fungeretur,ac fera per cogiraret,fé totius Ægyptiace neceffitatis feipionem effe ,amp; ab ipfo exfpedari fuflîciens totius fe-' gionis ad multos annos alimentum. V t autem decct facra amp;nbsp;regia verba breuia elfe Sc Icntenriarum plena ,non pluribus quàm quinque fyllabis totam admonitionera cona clulit ; que tarnen ralis fuit, vt totius dignitatis cauffam comprehêderetaccxplicaret.

Nam ^tafiwüt/ pyogniorf) ad verbum fignificat,feipio neceffitatis,ale fufficienter. -t .s: Clarum itaque nunc cfi, apndÆgyptios facerdotes non feipionis tantum in fâcris fym-' bolijf '

-ocr page 148-

HIEROGLYPHICORVM

bolis vfum fuiffe, verum amp;nbsp;ipfum Cimbricum nomen apud eos ad lofepi vfq. xtatem manfifTe : quod Mofes, vti vir omni Ægyptiorum dilciplina inftrudiflimus, non contentas fuit per interpretationem tantiim referre,fed ipfis litteris fideliffimeexpre(Tit, quoad eius Hebraica fcriptura permittebac. Nam loco F quo Hebraei Græci carcnt, Phepoluit; necquicquamomnino melius faceie potuiffec. lam ciim fciamus quid alauda fignificet, tciamus item quid fcipio , Cimbrico fermone^taf nominatus, defi-gnet:Iiquetfcipionem,cui alaudæcaput impofitum eft, tantundem fignareac fi dica-mus viCcE noftrx fulcrum elfedebere laudes diuinas : ac prætereaeo iplb vlterius indi-carijfidem viuis operibuscoronatam totius humanævitæcontinerefirraitatem.Qiüd? liv.L- ; quod amp;nbsp;co modo (cipionem huncexponere non incommode necinconcinncpoiris,vc

dicas totius firmitatis Humana? fupremumapiccmefle alaudæ caput, id eft, laudes di-uinas in vita lempiterna? Nunc ergo tandem incelligimus, cur Alauda dicatur non auicLilis modo ceteris, fed ipla etiam terra antiquior fuifte. Cui amp;nbsp;illud ex Hierogly-i«'., - phicis acccffit, vt darecernamus, hoc fymbolum necapudGræcos primùm, neeapud

Ægy ptios nacum efle ; led originem ab ipfis lanigenis habere. Hine modo amp;nbsp;illud pcr-fpicuum,conum fine pyramidem vitæquondam habuiirefignificationem, vt ex voca-bulo ïïxcftojert ,quod eft altern alaudæ nomen, clariftimè confiât. Non eft igitur quod amplius de figura Alef fit hæfitandu,quin ea debeat Alaudæ tymbum imitari. Quam-obrem dum Alef audimus,deUtftocrc cogitemus; amp;nbsp;vtriulquenominis monitu py-ramidis ritu ad Vnum contendamus ; qua in re vera vita continetur.

LIBER IX.

Bet.

Ost a m præceptor difcipulum hortatus eflet ad veram vi-tam , mox redum iter ad earn iplam ad quam incitauerat, oftendic; iubensnimirum orare. Nequeenim aliunde quam ab oratione vita eftexordienda. Vt igitur quid fit orare intelligamus, verbum SÖrt, quoiubemur orare,examinemus. Confonans B lie Terentiano pronunciatur,vt labella comprimât, amp;nbsp;corum oras figat. 23e igitur prefliim amp;nbsp;fixum contadum fignificat,quo ipfi Vni, quod per lt;0.de-noratur,nos iungimus : cui fiue Tau accedat,fiuc non, eadem manet fignificatio. Hine ortrtquid. mox cernitur; orare nihil aliud efle, quam le Vni apprimcrcamp;affigercjamp;idcircoom-nem oraïîônera ad ipfum Vnum pertinere. Vnus ergo Deus orandus. lamblichus ôr Proclus orationemjCouerfioncm äd ipfum Vnum efle dcfiniunc,quæ ipfum quod cum eo quod oratur, vnit. Hac omnia noftra fuper Deo dicut fundari, amp;nbsp;ab ipfo Deo huius medio nobis largam omnium bonorum fieri com municationem.Plurima fane amp;nbsp;hiamp;i: alij philolbphi deoratione infigni clegantia dilferuerunt, led ea omnia duabus litteris fermonofter amp;nbsp;expreffitamp;' circumferipfitjdum orare lie defcribit,vt non aliud fitquàra ipfi'Vni le affigere, quàm fieri poteft preffiffimè. Nihil enim eft tarn longe à fupre-mis remotum, quod non citraorane medium ab Vnoeflefuum accipiat. quod dum fead ipfum Vnum, vnde pendet ac fuum elfeaccepit, refert, amp;nbsp;ci fe fuprema fui parte affigit, vt inde boni quippiam affiicetur amp;nbsp;emanet, dicitur orare. Hine liquet verum illud efle Theodori didum , Omnibus oi andum , Vno Iblo primo excepto ; pro-

Omtiontt

ptercaquod primum non habeat fuperius à quo pcndeat.aucad quod le tamquam boni fontem referat. Precum itaque hancdicuntefie naturam, vt nos vniant cum co quod oramus. Quid autem illud fitcui precesefiunderc debemus, verbum noftras apertifti-medeclarat^ipfum videlicet Vnum. Verfim quia omnis vnioab Vno procedit, amp;nbsp;pre-cum natura djeatur vnioefle jperfpicuum ,iplas quoque pieces ab Vno, tamquam a primafua caufla raanare. Proclus canflas orationis efficientes dixit eflevirtutes fiue i , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;potefta-

-ocr page 149-

• '• ■ L T B E R I X.- . , H

poteflates diuinis,quibus Dij homines adfcreuocant atque conuettiint-.quod nos meliiis amp;nbsp;fignificantiùsadipfum Vnum accommodaraus j quocernajur,ipfum Vnnra non ccterorum modo Bonorum nobis cauflam efle,fcd jpfàs ctiam nobis luggcreic preeces, amp;nbsp;ad orandum prouocarc. MirificaprofedoyocuU.cdipi’um 23c,qua hæccmnia dcnotantur. Ipl'umenim B conibnans intra labra fixnmimancret,vc Tercntianns dotée, nifiab E foras protruderecur. Oramus igitur ipfum Vnum ; amp;nbsp;vtorare Vnum amp;nbsp;poflimus velimus, ab ipfo Vno accipimus. Obflupeffç fànè, dum huius vocis artifi-citim cum iis cónfero, quîedodilîîmeà philofophisdeorationediiputantur : quæ licet fint prorfus admiranda,longe tarnen ab bac voculafuperantur;qua: moxomnem dco-Tum excludit multitudinem, amp;nbsp;claredemonftratamp; Vnum orandum elTcjamp;ab Vno vt oremus nos habere ;ac prrrccrea in ipla hac prefTa amp;nbsp;fixa cum ipfo Vno coniundione, finem quoqueorationis contineri. Neque enim vni affixi efle pofliimus, vc non fimu| participes fimus corum quæ ab Vno Huunt bonorum. Atqui ad hocomnis oratio ten- Oratienit ‘dit.vt ab Vno boni aliquid accipiamus- Atque harc quidem de 23c : quæ vox vt verbum, ■amp; icerû vc nomen pro precibus vfurpatur: quod nortratibus notius, quam vt fitexeii)-plis docendum. Nunc ichnæam hums verfionem confideremus. Hane mox geminarn h videmus;alteram vt ex 23c fiat l)eb adfpiratum,quo temporis longi loco adfpiratiofuc-

tedat, vtin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hoc modo intelligimuS omnes precesadcum fcopum ferri, vtru lon^i fut

ter eas aliquid habeamus: quo-fit vt is qui orat, fateri cogatur fibi ahquid deefie quod cupit ab eo qüod orat im petrare; cui rei vt per le claræ cuidenti, non ert immorap-dum. Altera conuerfio elf, qua ex 23cfit O. quæ admirandam nobis offertfignificä- «Cb. tionem , ad quam intclligendam altius eft hominis origo amp;nbsp;conditio examinanda, quam à philolophisauc vmqnam fadum fit, aut fieri etiam polTit.Cum Deusprincipio hominem in paradilb conlbtuiffet, ftatim incidit indraconis inuidiam odium. Hmc cuelligiôoppugn.aturà vagis vndis tentationis dæmoniacæ. Quia igitur huic inuidiæ amp;odio obiiciendus erat vir, Adam diduscit, ccu 3^at-iiamdiuifis voculisnominaretur. Adami Adfpirarionem in compolitione tolli, amp;nbsp;Tau è mediocrebrbeximi, ac non rarö in •medialitcera latere,vnum eft de iis quælinguæ noftræfunt vfitatiftîma.Adam igitur ad

•verbum fignificat aggerem inuidiæ amp;nbsp;odioobiedum. Elegantiflima autem eft coropa- Tiamonii m» •ratio, qua cacodæmonis malitia mari amp;nbsp;vndisconfertur,eo quod,quemadmodü mari numquara eft fidendum quantumuistranquillo-,ita nccdiabolicæinuidiæ,quam Aten -vocamus.Semper enim aliquid monftri altt;amp;: dum maxime blanditur,horrcndas me-ditatur procellas, hand fecus ac in fumma pelagi malitialæuilîîmæ tempeftatestimen-tur. Addenuncimonftrorum varietatem , adde bclluaium vafticatem, adde occultqs fcopulos, adde Syrccs,adde voragines ,adde cetera pericula quibus mareinfeftatur,amp;:

'hæc omnia cum cacodæmonis malitia fine cum Ate Homerica confer; non ouum ouo •fimilius, quàm hæc inter le videbis. Cüm igitur Adami nomen in mentem venir ; co-■'gitemus nos^periciilofilfimb pclagoobiedos elfe , ac velpti aggcrcs perpetuis Ares vn--dis pullari, ac nihil propiùs efi'e ,quàm vt rimis fatilcentes ,ab vndis fuperemur atq.utî euertamur. Quamobrem fi in hoc periculo lèmpcr fimus, nec aliunde quicquam mç-tuendumjqnid naturæ magis confentaneum, quàm cupere liberari ab hoc tanto malOj à quoperpetuooppugnamur’Si enim hinc fummus mctusamp;fummum periculum;

’nccefiariô conlcquicur , vt ab co vehementilTimè quoque defideremus liberari. •Rogamns ergo hoeprimum amp;: ante omnia, vt vndæànobis recedant : quod dum ‘fitjlccuri fumus,nec vllus metus eft, vt agger nofter rumpatur. RecelTus autem

vndarum maris fine refluxus lt;3b vocatur. Ex 23c igitur O fieri cupimus, amp;nbsp;hue et. oratio ômnis fpeélat, vt tenrationum vndæ rctib à nobis difeedant. Hoc Chriftus clarè indicauit dicens : n^ilate cr orate, ne intretis in tentationern : quafi diceret eum Orationit

'primarium brationis fcopum efi'e ,vt libcrcmur à tentatione. Sic in oratione Domini-ca oramus, ne inducamur in tentationem ; fed liberemur à malo ; quod noftro more diceremus,oramus vt Ares, fine tentationura diabolicarum ,vndæ refluant,amp;:à nobis difeedant. Monemur itaqué in 23c amp;nbsp;O nobis, vti Adamis, id eft, odij amp;nbsp;inui-'diæ vndis ritu aggerum obiedis , orandum femper elfe , vt hoc procellofum dærno* niaeæ malitiæ pelagns refluât atque difeedat; nec aggerem noftrum fola terra conftan-tem,amp; idcircoinfirmum,ampliüs pulfet ac vexet. Qjuantfeft, bone Deus, nomen-• nbsp;nbsp;nbsp;• * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MM' clatoris

-ocr page 150-

1J4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGLYPHICORVM

cktoris noftri Sh facrarum litterarum concordia/quara perpetuus in fummis religionis myQcriisconeentus/ Infinita de precibusdifferi queantjtedfi oninia redèdifcutiantur, ad harum duaruni litterarum iignifitationem quicquidde orationedici poteft, refera-tur necelfceft. Piorfa enim vox 35c nos Vni alligat, atque iia (umma donat felicitate. lt;2b iterura lecuritatem abomni malo præftat: qux integra non eontinget ; nifi ab boe corpore liber«iti aterna perfruamur quiete , nullas ampliiis tentationum pfocellas tij-naenres. Qui 35eaudit, non lolüm intelligitorandum libi efic; led vnàintelligit quem oraredebeat, acpraetercaquidorare debeat ; nimirum vt ipli Vni preHilfifne hæreac, necabeoleiungatur. Quid hoc aliud eft, quàtn priniùm quxrere regnum cælorûj cura nihil ahud fit regnum cælonim.quàm ipli Vni firmiter adharrere, nec vmquam abeo (eparari ? lam vlteriüs diim ex 35c ad «2b le mens noltra conueitiv,an non mox cernit, J Monaliud fibiorandum cfTe.quam vtasternalccuritasdetur àmalorumimpctuamp;:ten-tatione? quare æternaquiescontinetur. Quicquid igiturad orationcm fpcdat,id to-tum breuillimo compendio 33e amp;nbsp;«2b cômprehendit, iSc clarius exponitquàm longa oratione polTct explicari. Quid? quôd iplum etiam fupremum orationis, amp;nbsp;orationi? ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exemplar nobis oftendat, fi reêtèoinniaexpendas. Dumenim prelfaconiundio cura

Vno in 35cdenoratur, monemur vt ad illud cogitatio noftra adlcendat, quod prelTifli-mc ipli Vni eft coniundum , Quamobrem quia Vnum Patereft, nec Patri quicquam aùt prelfiüs vnitur, auc fixiùs ha£:rec quàm filius; ftatiin intelligimus, lupremum preca-torem filium elfe : amp;nbsp;quia hic proxiraus Patri adhærct, nos non pofte Patrem nifi pef contingcie, necei prefte adhæiere, nifi medio filij. Vt igitur iplè litterarum ordo iplum 35c fiho videtur conlecrarej ita amp;nbsp;ipla litterarum,è quibus35ccomponitur,natura amp;nbsp;conftrudio filium defignat ardilTimc Patri adhærere, atqiie idcirco lemper orare; quo fit, vt fi nos Patrem accedere velimus, ad eum venue nequeamus nifi per filiunl; amp;nbsp;confequentt ratione nequeamusetiam Patrem orarenifi per filium,qui patri fie pror ximus adfta*, vt primus imaginarius circulus ipli cciitro . Quemadmodiim itaque ad centrum vepire nequeas, nifi per hune proximum orbicukim centro vndique incum-bcntemjita neque ad Patrem accclTus patet,nifi per filium ; qui circulus eft è centro edudus. Qiiid? quod nemo Patrem noint nifi Filius ; tantum abeft vtquifquam Patrem orare poftit,nifi per Filium amp;nbsp;notitiam habeat Partis amp;nbsp;accelfuin.C^ô veto cura Filio vniremur, atque ita in Filio Patrem orare poftemus, Filius naturam noftrain af-fumpliCjSt corpus fuum nobis dédit tomcdendum;quô lie fibi vnitos ad Patrem dedu-ceret. Chriftus ergo verus nofter eft mediator , cuius medio Patrem accedimus amp;nbsp;ora-mus . Quemadmodum autem per hune lolum orare debemus;ita per hune Iblum id verc conlequimurquod per «2b dixidenotari. Nili cnim huic vniamur,numquam ma-lorum vnda: à nobis recèdent j lèd contra nos euet tent, amp;nbsp;vnà lecum in abylTum tra-aet ft- bent, amp;nbsp;totos deuorabunt. Quid igitur35camp; «2b fibi velinr,cx bis reor fatisIiquere.Ea-iHifictt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lignificatioeft ipfiiis Bet;nili quôd Bet in 35 amp;nbsp;ïjet Ibluatur, vt intelligatur

ardacum capitc coniundio, Idem autem eft eaputquod Vnum,atqueita eodem pei-tincr lignificatio. Nec aliud ipfa dénotât conucrlio . 35ctenim ^cb facit, quo fignifica-tiiramp; ad habendum aliquidorationem Ipeôfarc, amp;nbsp;finem eins vltimum elfe, vtiTe cb/ id eft ad vndarum rccelTum, veniamus. Porto in bet paullo etiam plus artificij contine-tur, quàm in 35Ci propterea quôd 35etetiam meliiîs fignificet, atque ita indicetur, oratione nobis aliquid quæri quod melius fit eo quod habemus. Poteft tarnen amp;nbsp;bet licex-ponijVtarda fit eum Vno coniundio ; quo modo Tau adbcadiici intelligitur, vt vin-ciendi vim addat;amp;ita nihil aliud lit Bet, quàm arda atque compreftacuiufpiam cura Vnocopulatio. Vide, quæfo, quàm copiolà fitamp;abundansrationibusftrudurain bac tam exigua vocula, amp;nbsp;quàm artificioserem cam depingat proquavfurpatur : quodyc clariùs intelligas.luadeo vt Procli in Timæum cam commentaiiorum pattern diligenter cuoluas.quam orationis naturae cxplicandædcdicauit. Nunc reliquumeft vt videa-Sttiitttnfi- mus, qua maxime afpedabili figura ipfum orare, quod bet impciat, ob oculos pont x*»quot;*- queat. In primis genua elle fledenda iis qui corpus ad orandum componunr, de pluri-mis lacrar Icripturac locis eft apertum; amp;nbsp;ram apertum, vt fupcruacaneum videatur, in eo docendo vel vnum facere verbum. Notift'imum eft illud: nbsp;nbsp;nomine lefu omnegen»

ßeiiatur caleflium, terreßnum^^^r infernerum. Nec minus notura illud: Kiuo ego, dteit

Dominui,

-ocr page 151-

L t B E R. 1 X.’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15?

Dominum, quoniam mihiflt^etur omnegenu. Apud Micharaili legittibs' i Citrüäho géütt meant Deo excelfo.^y. his ahiïque infinins perfpicuum fit, eum ciii omnia genu fleélerè debent, non alium efie , quàm eum quem orai^ pér bet iubemurOperæ pretiuW Me fueric confiderarequid genua flexa de lignent. Poflemus forlan ex aliis id nouific; vc-riim quern potids interrogemus ; quàm ipfura fermonis noftri architedum qui cum in ceteris vocibus fabricandisexcellennflimum fe nobis præfliterit dodorem , non du-bito quin in genu quoque nominando parem adhibuerit diligentiam, vt in hac corporis pat te infigne aliquod relinqueret documentum. Genu finie nobis dicitur; è qua voce Grxei , LatiniGenu fecetunt. Eflautem finie con trad uro exfian-nicjquofignifi-Catur, nihil pofrum,amp;nihil feio. Voluitigitur noraenclator,vt genuafymbolum eflent. infii mitatis humanæ, quæ nihil per fc vcl poteftvcl icitfacere, quofuamtueaturfa-^^”quot;^^'quot;quot;* lutem . Vt verb cui confiteri debeamus nos nihil vel icire vel poife intelligeremus, ex/i,yÿ4je/«i* finiefecitfinicl verbum.quofignificaturgenu fledo vcl geniculor. Quodfifinielexpo-nas in partes iuas ioluas, idem fuerit ac fi dixeris fian-nie-cl/id eft, nihil poflum, nihil fciOjO altiirime. Hæc ilia vera eft confelTio quam Deus à nobis exigit ; qua claris verbis teftamur, nos nihil virium, nihil facultatis habere ad nos ipfosadiuuandos: quodduin facimus, tateniurnosinfimosefleamp;Deum efte altiflimum: ilium omnia pofte, vt irt fumma cælorum arcc iedentem ; nos nihil prorius vel feire vel pofte-,atque idcirco nos hac humilitate depreftos, ad ipl'um fuipirare, vt nos iuuare dignetur. Et hæc quidem numiUfiiri* redaviacft,perquamadfublimitatcm peruenitur optatam. Dixit enim is qui mentiri^^/^^^“^^quot; non poteft: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fe httmtliauerit, exaltabttur. Sic amp;nbsp;virgo Dei genitrix in ode fua ccci- ««»««»-.

nit : Ref^exit humilitatcm ancillti fax. leius filius Sirach , Oratto, '\v\e\mt, humiliant is fe nubespenetrabit. Icftæusitem Lyricen : Excelfus fupcr omnesgenies Dominus, ér fuper, cxlos gloria eins, ^uis ficut Dominus Deus no fer, i^uiin altis habitat, ér humilia refpicit in cxlis amp;nbsp;in terra? Idem alibi: Cor contriturn ér humiliatum nondelfcies. Infinita mihi fint citanda teftimonia , fi omnia proferam quibus humilis fpiritus conimendatur. Quamobrefi Deum ex alto ad preces noftras benignu refpicere vclimus, id facian.iis quod lermonis noftri architedus in finicl nos commonefecit, amp;nbsp;vnà cum iplq dicamus: Nihil feimus,nihil poftumus,ô altiftîme. Tuergo da cognitione ncceftaria, dafacultatâ ncceiraria, vt ÿ«: eacognolcamus quæ nouifteoportet,ea facere poftimus quæ facere debemus. Videmus hie fumma totiusorationis, videmus viam per quam oratio nubes penetrabit,amp; ea nobis apud aitiftîmû impetrabit, quorum amp;nbsp;cognitio amp;nbsp;facultas nobis eft ncceftaria. Quid auteeft,quod dicimusnoi nihil nouifte?Profedô vtplurima nobis feire vidcamur, nihil tarnen Icimus;eo quod res iplas non nouerimus per iplam primarai caulfamjàqua omnium rcrum eft’cntiaamp; proprietasdependet. Primaenim caufta hu-mano ingenio (ciri non poteft; fed à (bio Filio, qui Patrem nouit, reuelatur. lam non quoLiis modo cauftam primam nouifte fatis eft ; (ed necefTe eft, vt earn nouerimus per lefum Chriftum Deum amp;: hominem,de quo didum eft: Erat luxTjera, qux illuminât omnem hominem 'venientem in htinc mundum. In mundo erat, équot; mundus per eum fallus eit, ér mundus eum non cognouit. Hoc igitur illud ed: quod nos ignorare confitemury amp;nbsp;idcireo coram Deo nos humiliamus,vt certam notitiam amp;nbsp;fidem Chrifti vnici ferUa-toris noftri ab ipfo accipiamus. Ec verb ad amuftim conuenit oratio Alphabetica cunt hac inrerpretatione verbi finiel; coqubd prior eius pars pctataltumlibrum , quo hac feientia continetur,ad nosdemitti ; quo nimirum exeo ipfum caput rerum omnium cognofcamus. Poteftas autem quam nos nullam habere dicimus, ea eft de qua ident euangelium lie habet: ^^otquot autem recepcrunt eum, dedit eis potefiatemf Iios Dei fieri-, hts qui credunt in nomine eius: qui non ex fanguinibus, neque ex 'voluntate carnis , ne-que exnioluntatevtri, fed ex Deo nati funt. Vides hîc primùm nobis luccm dariper quam Chriftum videamus atque cognofcamus,amp; ex hac notitia nobis fieri poteftatem,' vt filij Dei euadamus, amp;nbsp;per confequens Chrifti cohæredes. Cum igitur genua fledi-mus,confeftim in mentem iplius verbi finicl amp;eius interpretationis veniat,qub in liim-ma humilitate confitcamur,nos nihil eius feire, nihil eius pofte, quod ad vetam vitani eft necelfarium, amp;nbsp;proinde orare Deum, vt vtrumque nobis ex alto fuo throno largia-tur, qub amp;nbsp;(ciamus Chriftum Dei filium, amp;nbsp;per hoc ipfum poftimus cffici filij Dei 5£ Chrifti cohæredes. O Chrifte vera lux mundii O Spiritusfandeomnium arcanorunt

M M X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reuelator,

-ocr page 152-

H I E R ,O G t V P H I C O R V M reueUtOFj quim bcnigna aura amp;cla.ra lucc primo nomcnclatoriaffulfifti,dum hoc vcr-bum'lüiicl fic'conderctjvt hæc in eo my.ftcria continerentur,amp; ab iis omnibus qui lit-Ota/tt tjut terarum_noruntnaiuram,clarè cerpcrehtur ! Ex his modo liquct,orationem fieri debe-

btiU,

rc genibus flexisi amp;nbsp;fjc Hexis, vc maxirrtc fledi poflLjnCrlt;]uod rit, dum femur amp;nbsp;tibia fic comprimuntur, vt narcs calcancis infideanc : qua forma ineptiflimi fumus ad üfnnem progrcfrum;amp; idcirco bene ad hoc dilpoüci, vt diccre verè queamus, nos nihil pofTe . Porrôquis brachiorum inter orandum fitusrcfle debet.'’' Id ex Mofe di-fees: quo man us ad Dcum Icuante, Ama-Jec cædebatur:amp; rurfus manus demitten-tejfraël vincebatur. Qiiamobrem Aaron amp;nbsp;Hur manus Mohs farigatas fudentaue-runtivtrimque vfque ad Sohs occafunijac--quejta Deus, Ifraelitis vidoriam annue-bat. Rogemus hie rurfus noftrum nomen--tlatorem ,ecquid de hoc orandi riru annotant Ecquid annotant veto ? Nufquam videtur vcl diligcntiüs ycl upertids in fym-bolica ratione fequenda fuifTe verfatus. Ctim enim 'Clipfius Vnius fublimitatem fignificet, de clariffima Jitteranim natura amp;nbsp;pronuntiatione ; voluit vteadem voce totus hominis cubitus fignificarctur;.quo nimirum moncret, primum huius mem-bri vRimefîc, vt ad ipfum lt;21 hue altifli-mum eleuetur. Sicut igitur in feniel altiffi-mi nomen intexuitjita cubitum hmplici-ter «Cf vocauit j qiioniä primariuseius vfiis effet in eleuatione ad Deum inter oran

dum , I’orrb vt videasquid cubitus tibi prærtet dum ad Dcum elcuatutj ipfum examina , öd mox intelligcs tuam quoque naturamcum cubito in altum tolli. Deinde quantum prcces homini adferant perfedionis, exeodem cubiti nomine difees, ciim audics pio menfiira vfurpari. Nam h hominem cubito metiaris, mox cum reddidens quadiatum, idcfb.h Ariftotelem in Ethicis prxeuntem fequamur, omnibus numeris perfectum amp;nbsp;abfolutum. Quattuorenim cubiti totam humanæ flaturæ longitudinem rfwxerjwj, Jimetiuntur ; atque adeo hinc fit, vt lt;i2l nobihlîima fit menfura. Latin! ex lt;ef Vlnam feceruntjtenui primæ vocis veftigiorctento. Videmus ergoorationem vlnisad Deum cleuatis fieri debere, ac ea nosconfequi, vt non modo eleucmur,fed perfedli etiam ef-ficiamurSc tetragoni citraomnem reprehenfionem.vt Simonides Ariftotcli præcinuit. Aliquando tarnen «ßl pro toto brachio à fcapulisad extremam vfque roanum figurata «Ueiibog. locutione, qua pars primaria amp;nbsp;præftantior pro toto ponitur, vfurpatur: quo modo

Icnbog pro brachij curuaturadicimus. Eft igitur »ßl pro brachio ad eandem rcgulam fa-dlum , quai©a? proaurc, amp;:lt;©og prooculo; fumta nimirum ratione à principe iphus membn vfu Quamuisautcm hæc architedi diligentia rnaximam mirabiliratcm face-ïlsnt re poflit, multo tarnen maius artificium in ijniit/qua voce manus denotatur.dclitcfcit. Ala,»«4 cuiiu In 7’au littera docebo , in Ægyptiaca Bembi tabula plurimarum imaginum manibus Jifcerif figuram teneri (^ia igitur nomeneJator vide bat, nullum effe manus officium vel excellentius, vei falutarius, vel diuinius, quam hanc littcram apprehendere. hc nomen fecit, vt eo lignihcetur idem ac h dicas Latinè, Ahead T , vel exalta ad T. T Uttert vif N'CC veto CO coiitentus, cadé voce Se illud dédit intelligédum, Exalta ad ipfum Vnum:

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjg jjjjj ç, videlicet in vocalis cintelligatur,cuius acteflïone

inAlphabeto vocali expnmicur.Qatih igitur,hue apocoptôs l^aiit/duo hgnihcac,altcru m exalta

-ocr page 153-

L I B E R’ I X; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f57

exalta ad Tiakernm exalta ad ipfum Vnum. T autem confbnans, PlatohivinculiHabens poreftatem,dum ipfiE prïcpohitLir,apertèdemonftrat,fc vinculum ede quo quip- * 1 piam cum Vno copulatur : quod quale fit fi nouifle veils, figuram ipfiuslittcra: intue-re, amp;mox crucemelfe deprehcndcs, qua Vni mortales deuinciuntur. lubctcrgono-menclator, vt manum ad hoc vinculum apprehendendum attollamusjquo ex co tam-quam facra ancora omnis falucis noftræ fpes dependeat, amp;: eins medio ipfi Vni deuin*^ ciamur. Licet vero amp;nbsp;ïjant fie fiduere, vt exl^.au anlt;dicarur componi, quo notatur appréhendé ac rctine ipfum T, Miranda funthxc,ne dicam fiupedajied tarnen talia vt ad vnguem conucniantcum Hieroglyphicis Ægyptiorum fignis:èquibus perfpicuii fit^ hæc non efie mei cerebri commenta, ied vetuftifiimisohm lanigcnarum iymbolis efie confignara,amp;: haöcnus in ipihrum antiquitatibusconieruata cerni. Vide mihi tot iacra-rum imaginum manus ipfum T apprehendereac tenere,ac conieâuram inde fac,cuius reiteiferam manus nomine is voluerit indicate, qui earn Ijant vocauir: quæ vox earn fui monftrat,quam dixi,folutionem . Siucigiturdicas iJtauanDttt/amp;rcontradè liante/ ac deinde per apocopen lisant/ fine Dan an 'îT/idem ferè dixensjproptereaquôdT conló-nanscumè vocali pronuntiata, exponat crucem vinculum eile quo Vni copulamur. Quamobrem ficut vlnæ ad Dominum altifiimum eleuandæ; itaamp; manus attollendre ad ipfum T,amp;iis ipfum T fibi tenendum,quoeius medioipfi Vnicolligcmur.ManuS 9'“* nbsp;nbsp;nbsp;.

itaque coniungimus,amp; coniunctasluprema parte on apphcamus,quo hac eoniunctione formetttr. coniundioamp;copulatio,quam oratione quærimüs, exteriiisdefignetur-,amp; prærereare-âæ amp;: exteniæ manus ori applicatæ, crucem forment fiueipfiusTau figuram. Hac itaque ratione ipfum T exprimitur, à cuius apprehenfione manus nomen accepit; Et quia oratio ex ore prodit, amp;nbsp;manus vna cum ore tranfuerfó crucem delineat, fit vt incelliga-musjorationem cum cruceintelligendam efie,fi velimuseiusfentireefficacitatem.Nifi enim Chriltusin crucepeccata noftraluifict, nee nos Chrifto iungeremur , nee eins medio ad Patrem veniremus,arque ira neorare quidem cum vllo frudu poifemus-Stu-pendus profedo confenfuseft primarum voeum amp;nbsp;hieroglyphicarum apudÆgypcios notarum; arqueadeó hæcex illis, amp;nbsp;iilæ ex his certift'imam accipiuntinterpretationem, amp;fic mutua opera viam aperiuntad ipfàm prifeæ amp;nbsp;perennis philofophiæ veritacem; Ceterdrn vcclariûs etiam cernas, quantam ièrmonisarchitedus in omnibus nomini-buseorum quæ ad animi falutem pertinent, curam gefierit, confidera Cimbricum di-gitorum nomen . ©ingec enim idem fignificat quod inueniredefidero, Quid verô hoc ad digitorum naturam ? Num fortaffisin tenebris hunedigitorum vfum eftedefigna-uit, vt iis aliqtiid palpando inueniremus?Minimè gentium. Quid igitur.’Nempe mone-

, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. vr 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;°- I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;merantit artl

re voluit,omnem inuemendiracultatem numeranoneabiolun ad numerandi vero ar- lom^ tem digitos maximeeftccomparatos, Numeros enim omnesdigitisindicamusjquofit, /’'’'•-»«■ô''»-vt mento nomen habeant ab inucniendi defiderio. Eo namque omnis numerandi ra-tio fpedac, vt quicquid in rebus abditum later, fupputando perueftigemus ; atque ita bolum, totaiàpientiaarithmeticis rationibus continctur; quæ rota in eo ver(àtur,vt omnibus redè fupputatis Si diferetis ad ipfüm Vnum afeendamus. Et videtur alioqui natucæ in-ftindu fadum, vt quotiesquicquam attenta cogitatione quærimus ac inueftigamus, digitos oriinferaimus,quafi illi iiiuent adinuentionem. Siccogitabundos homines vngues v»guts rcü-rodere videmus,ceuè digitiseaquæ mente quærunt, exfugere nirerentiir. Hinevn-”' gués rodere in prmierbium abiitgt; pro attenta niente cogitare. Sic Perfius, . ■ f :

Nec pluteum ceditnec^äemorßs fàpit vnguesßi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

de'carmine liôri'àccuratè nee iniiento needigefto, nee beneomnino fupputato. lEo* dem modo Horatiusr 'n i; i i - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1; : i/j, .-

-• ■S£pe''^c^put fcabereti •Vtuos foderit vngues.

Vtamur ergoad haricrationcm digitis,crim aliis in rebus quærendis, tum maximèirt vocibus pl imis examinandisyin quibus fingulæ litteræ amp;nbsp;earum poteftates diligentilfi-mè fupputandæ'. Si accurate quærendum in quas particulas voces diftrahi poffint, Sd quot modis Si fyllabæ Si’elementa omnia tumeXprefla , tum latóntia queantnumera-ri, tum proriä, tum verfa fèrie confiderata. Quod fi hac digitörum opera in Gimbrico' manus no'mine Vtaris, Si ilia quæ dixi, Si alia fortaftîs adhüc myfteria latere deptehen-idesjSi ex iis ad veram orationéjSi earn quæ lóla äd vium v til is pcruenies,cognolceTque

MM 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quis

-ocr page 154-

ij8

HIE ROG LYPHICORVM


quis cum nianuum,tum ceterorum artufi pofitus in oranteefie debeat:quern vbi inuc-'Bet littertfi- neiiSjantiquilfimam litteræ Bet figuram vidcbis.quælinea extrema oranrem hominem terminante confiât.Quid dico fortafre?cfim certo Iciam te inuenturum,quod vbi lolli-citis digitis lupputaris, fisllupore quodam maximo admirationis capiendus; fi de mei quidem animi inclinationelicet iudicare? Quarauis enim ea quæ de Imlri/ de cl/ de manu, de digitis expofui, admirandum artificium oflendantjongè tame illullriora redden-

txphcatut.

■îEcfii.

tur,fi pauilo accuratiiis ad digitos vocentur. Equidern confiteri cogor,roefxpiusin fer-raonis noflri mylleriis præuaricari, amp;nbsp;non pauca omittere , quæ non fine laude addere potuifiem.Corrigam ergo lue meiple,amp; totum orantis habitu amp;nbsp;membroiû pofitum ab vfque pedu digitis repctam,quando hi in fuiuma huinilitate,per corporis delinea-tts ffluu hie- tione exprella.primi efle debet. Digitus igitur pedis lt;rfn vocatur;quo mox moncmur, roglyfhscus gx imis vlique operum nollrorfi principiis nos ad Vnum debere Ipeclarc^quod cum vo-

cabulo beeximie congruit;piopterea quód,vt hîc ad Vnum ipfiusdigiti nomenclatura redù furies, cxcitamur, itaillic edoóli limus,orationem noilram ad Vnum fieri debere, Poll digitos plantam pedis videmus,amp;: deinde calcanéum,mox pedem,hinctalos.’quibus omnibus per nomina Itia explicatis. oratio continetur ad eia qui omni ex parte vnicus ell amp;nbsp;lim-pleXjtria diuerfa pcrens,quorum primum ad Pattern,lecundura ad Filium, tertium ad Spiritum lanclumrefertur. Diciturenim jôlantfieriboci tnriiri, îôlantauté idemcllno-lôiaut. flratibus quod planto,vcl planta Latinis, qui hanc vocem à nobis retinucrunt. Plantare äutem cum paflim à Prophetis Domino attribuatur,tum iple Chiillus hæc apud Mat-thæum locutusell: Omnis pUntatio cptium non plantauit pater meus cttlefl is, eradicabitur.

©id. l^iriaiitem (iue^criidem efl quod calcaneus, crim corporis partibus tribuitur: Atduni vt verhum vlurpatur, idem ell ac fi dicas, fanaamp;s in integrum rellitue: quod quineltic filioefletribuendurajis nec Prophetarum principcm legit,nec leit cui falus generis hu-laoct. mani amp;: torafanatiodebeatur, ©oetnunc pes dicitur: qua de voce Graeci liiura lt;5rov'ç, Rei ©. 5r«i,s Lajini pes habent,mutato digamma in Tr.Eadem vox.vt verbum in locutione veniens, voçuetywon. . j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,■ r\ ■ • r » nbsp;nbsp;nbsp;’

jdcin lignihcac quod niicri amp;nbsp;alcjquod proprium clt Spiritus lanct^qui ignco luo calorc

lt;EntheI.

^crncltel.

23jaiEii.

îCcfc«. 5Pnen. ^jopeii.

id quod Pater plantauit,amp; filius(anauit,fouet atque nutrit:qtiod notitis ell quàm lit la-cris litteris comprobandum. Virgilio idem, nefcio vnde,lubolcuitjnam dixit:

Prificifio cjiltun ac terras, ca,m^'oÇ(jue licfuentes

Lucentewfj^ glohum Lunix. , TituntAcjue aflra

Spiritus intus altt. Ell igitur orationis huius breuilïîmæ ternarius alimcnro fpirituali abfolutus. Adiicitur in fineiplius nomen qui intiocatur, quern limpliccm amp;nbsp;vnicum vocacnomenclator, quod^lEntlieladamuflim exprimit.dum in fignificationis fuæ latitudine vfurpatur. Atque hie quidem quinque partium diuerfi generis hierogly-phicus ellexplicatus. Succeditmox altera oratiuncula,totidem verbis quot prior conr flans, ^cenffetlb^fiifn: quibus vocibus dura pro partibus corporis ponuntur, tibia amp;nbsp;fu-raà tails vfquead genu denotantur.Exdem voces ad orationeintegram rcdalt;âæ,iildera litteris amp;nbsp;fyllabis raancntibus,idem fonant quod Latini diceret, Largire vt altum con-filium capiamus; velad verbum-.Dalublimeconfilium . Rogat igitur partium corporis nomenclator, vt omnia conlilia nollra omnedq. cogitationcs procul à terrenisadcæie-flia ferantur. Mox inde ratio adiicitur harura precu vna cum fummæ humilitatis con-felfione.Ciim enira poflfuram amp;: tibiam genu fequatur.iplius genu nomen ficellcora-politum vt in partes luas lolutum idem dicat quod Latinus verteret,Nihil polTura,nihil fcio:qua de re modô fatis multa.Pars genu adieâaaut potiirsoppofita2tefen vocaturjto-tufh deinde femur ^©ricn dicitur: cui coxendix fuccedens.fjopni dicitur : huic latus imr politum ad brachium vlquc,^l nominatur.Ex horum nominum çontextu amp;nbsp;genu nOr mine.vt geminam habet lignifications, bis pronuntiato , amp;: öeién bis item in diuerla no-tSttione pofito, ha:c confurgitfententia : Non polTum nec alimentum capcre,nec Ipiri-ttim ducere^non poRum vllam internam habere vitam aut motionera, mil Ipes ilia fit. Qi^odfiquilquaratn fitraorolus, autpotiusflupidus, vt nefeiatin hieroglypmcis iden| fytnbphim bis polR, vel t.er etiam, fi res ita ferat, rcpeti,qu0 breui norarum complexe niultacomprchendantur;fimpliciterficlegemus:Necpoirum,nec Icio vslcapere nutri-rnentum, vpl ducer.efpiritum,nifi hæcfpeslît. Vtroque certè modo,amp; hoc fimpliciore, amp;nbsp;illo f y m bolicis ratiQnibuamp;aptiore amp;?_QjatiQnis feries^eptißetur, ôô infirtnitatis extremç gt;nbsp;j-vi AVI, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fit con—

-ocr page 155-

L B. ER. IX. , ,

fit confeflîo, magna humilitate expofita amp;c exaggerata, docehs in fola fpe amp;nbsp;fiducia to-tam orantis vitam collocari. Hæcigitur à digitis pedum ad brachia vlque partium cor-’ poris exteriorise in orante confpicui ritu hieroglyphico leguntur. Eodem modo brachium vfque ad digitos explicandum : brachium enim nobis 3tnndicitur: qua voce ex-tra corporis partes pauper amp;nbsp;miferabilis denotatur. Sic diuinus ilJe citharœdus:/zzc///?4 Domine aurcm tuam amp;nbsp;exaudi me, quoniam inops nbsp;nbsp;pauper fum ego. Quid reliquæ par

tes fignificent, fatis copiosè oftendi : quas fi iungasamp; à brachio incipias, habeshanc faluberrimam admonitionem ; Pauper e milèrabilisleua cubituni; affige ipfi Tau in-ueniendi dcfidcrium:quo iubetur, vt totum falutis fuæ inueniendæ defiderium aptum habeat atque fufpenfum exipfo Tau ; qua vocchuius litteræ propterea hîc libcntiüs vtor, quôd congruum elîe ration! putem , vt in hioroglyphicis Icgcndis, hieroglyphicis nominibus vtamur . Capitis partes quia hanc non habent feriem e confècutionem, 11- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.□

gillatim Ibas habent interpretationes. quidem , vt omnis auditio ad audiendam originem eique obediendum adhibeatur: lt;©og/vt alta perpetuô contempletur;

vt perpetuônouum fuppeditet alimenrura,fpiritum videlicet affiduôattraulum:J!t)ont/ JTSimit. quo os fignificatur,ad monendum nobis lemperlèruiatj atque ita mhil dicat,quod non habeat falutaremaliquam admonitionem : lt;ant/demis nomen geminum, progrclTus lt;!rant. vinculum defignat; quafi dicas, Dentes ad hoceftecomparâtes,ne verba prorumpant: vnde apud Homerum ïpxoç oSavmv habemus. Et in Euangelio : Non quod intrat in os coinquinat animam ,Çed quod tnde egredttur, Eftenimîltl/quoprogrcfitis linguas de-notatur, gemino Tau tamquam gemino funiculo alligatum atquefeptum : atque ira de ceteris partibuscogitandum, quæ omnesvno capite, cuius plura funt nomina, de quibus pôft,eomprehcnduntur. Vide modo non infaxistantùm,obclifcis,amp;: pyrami-dibus, amp;nbsp;id genus monumentis hieroglyphicam fermonis noftri peritis Icriptioneni efte, led earn etiam in pofitu membrorum hominis Deum orantis clarilfimccerni aptilfimis vocibus exponi. Habemusigiturtotam hominis orantisdelineationem amp;nbsp;membrorum anguftam quandam inter Ic compreffionem , clarilfimam humilitatis amp;: demifli aninii fignificaciouem : in qua cernes, hominem proribs in angullum contra-ólum , haLidfecusatqiie,erinaceifeconglobarelólent, dum fe vndique volunt tueri, Nee vlla (anè eft melior euftodia , quam fua cuiqiieoratio j Ibmma cum hu militate ad Deum fufa . Quamobremfi (ècuri cflc velimus, femper no^iseft orandum,id femperprelftflïmèipfi Vni hætendum; aquo folo poftumusab omni malorura defen-di periculo.Pueriformidinecorrbpti,ar(ftiftimc parentes, vel cumin quern primfimin- j cidunt,3pprehendunt;amp;:quantQei ftriiftiushærcnt,tantofe putant efPe tutiores. Ean-dem nos inoratione hxrendi conluetudinem naturæ inftindu pueris demonftratam fequamuT; 80 quo prelfibs Vni nos coniunxerimus, co nos putemus fecuriores. Legij- faffirtuloi_ mus in varia Æliani hiftoria, pafterculum àb acc^itre veheraentiùs impetitum in Xe- -nocratisfinum deuolafte, amp;: ineo tuend! lui çaufta hæfifte. Videmusamp; canes idem fa-cere,vt dum fuis viribus diffidunt,le intra hominis pedes coniiciant,amp;: ei le quam pof- ^‘gt;*o^‘****^' funtardtlfimè!unganr,qliô prælèns periculum euadant. Quoniam igitur hæç ipfius naturæeft:inftrudioamp; inftitutio,in ipfisetiarn brutis vim fuam clariftimèdemonftrans.i

Vt imböciftiora dum in periculö vCrfantur ad fortioraconfugiant, turpilfimus amp;: p,Ur dendus hominis error elîet. acfœda degenerisanimi nota, fi in dilcrimme magna,vn-de le iple liberate nequeàt, conftitutus, npn eueftigio ad eum properer à quo Iblo po-teft feruari. Atqui quam diu Adamierimus,ideft,odij ôôinuidiae diaboheæ vndiSipbiç.-di,tamdiuin perpetuôpericulöiverfabimur,ne à procelloló tentationum abyftöeuer-tamiUiA: dcuQtemur. Quamobrem in alfiduo vitædifcriminealfidua opus eftoratio-ne, idroft; perpétua adhaefione nos cumiVno ardilfimè copulante . Hæc igitur ilia ora-tioeft p quam perpetuara nobis facra feriptura elfe vult ■ caque precum vocalium ve- -, fiffima eft: anima, citra; quam.illæ mortuæ funt amp;nbsp;ad nihil efficaces. Nihil hîc opus eft fcholafticr\,d!ft!ndiônihus;. propterea quôdinomcnclatorin fixaadhæfione,qua preflîf-fimè nosipfi Vni coniungianis ad tentationum proceftas euitandas,totam voluerit efte oratlo àù orationis naturam, nihil fóllicitus verbane lèquerenturan non hanc mentis copulatio- requi-nem . Eo modo Anna quondam orauit, labris amp;nbsp;lingua quiefeentibus; eo modo lèm-per oràre jdebcmus,ne intreraus in centationem , cuius periculum perpetuôcapitibus

MM 4

noftrtó

-ocr page 156-

I4Ô nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I F R O G L Y P H i C O R V M

noflrisîmpédit.Ncmo excludit verba,fed ea vt pauca (înc Ghriftds præcepit,ruins mo-nitis nec venusqnicquâefle poteft, neceertkïs àd (àlute-.quod vnum mihi facis eilo ad omnes moroforum hominii impetus ambliendos.Si D. Panllô coutctiôiæ diipucationes non placuerût.multo minus mihi placere debènt, qüi non generacim de tota iivvniuer-fum traéloreligione.fedde primisdiîtaxâtrudimécis,pueris analphabctisin primoeru-ditionis limine à fcrmonisnôftri opifice propóliris ad cdiicendu: Qjiàm igitur abinrdum eifet.cnm rudi hac infantia granes inire conténïionesjtam ineptû quoq. tuerie,me mul-tis hîc vexare controucrfiis,quæ in Theologoriî carhedris amp;: fublclliis validis frequenter lateribus agitâtur. Per me cuiq. liberu efto,vt fuo more arbitno oret^ac de tota precu efficacitate.proeo ac viftim fucrit,fcntiat: intérim boc mihi conceiTum velim, vt quid yerbû no (iras, quo orare dcfignamifs,de natura litterarû amp;nbsp;ftruâuræ artificio fignificcr, vens amp;nbsp;rotundis verbis fimpliciter explanê.Scd dieet aliquis:Cùm tu in adhæiioneora-tionis vini colloccs,quoderitdifcrimcn inter diuina laudéamp;orationé.-Qui enim Deura laudantjarflifTimè (c Deo iungunt,atque adeo ïllud faciunt quo nullû opus eft præftan-tius.DixijOrationem inadhæhonequidéveriari.icd non quauisj'ed ilia cuius finis elfcc O,^id eftjfiuétuû quibus pulfamur recefTus. Addidimus itéomnê orationéad hoc tende-re,vt aliqu'id ab eo quem oramus conièquamur, quod necdû certum arq. fccurû habe-mus,quod inïjjeb dcnotatur.Nam fi à tentatiohu prorellis in æterna tranquillirate fecu-ri verfaremur.Deu non oraremus,vt vndæ tchtationûdiabolicarû à nobis recedantjicd eo metu iam toti liberati,Deû de bcncficiis acceptis laudaremus.Oratio igitur indigen-tis periculo adhuc conftituti,totafundata in firma fide amp;: (pe,qua credimus amp;nbsp;fperamus,ei que oramusamp; poteftarem efte amp;nbsp;volunraté nos liberandi à pcriculis amp;nbsp;mails quibus obfidemur. Alaudæ igitur caput fidei baculo additû,quem Canopû manibus tencre in Ægyptiaca tabula videmus.æquè ad orationem pertinet atq. ad laudé diuina, atq. idcirco rediflîmè fidei feipioni veluti fulcro amp;nbsp;fundamentofuo impofitû cernitur. neti Qtlid’quôd in hac vita malis adhuc obnoxia orare non poftùmus,nifi laus præccdar eo quôd credere debeas.cum altiftîmû efte amp;nbsp;vnicû,à quo tota tua falus depédct,quem vis orare,amp; te fateri nihil prorfijs virium habère? Hoc autem quid aliud eft,quam laudarc? Cimbricacertè vox îlof^docet excelfam æternitatis eleuationé'laudem efte. Atqui dura in orando fide,id eft,ltoofhabes,Uofpræcefteritnecefte eft,vti ante demonftratû Qtiil-quis ergo orat.Deu laudat amp;nbsp;extollitjqiibd infiiltrl clariftimè videtur.-quod vci'b'û extre-mam noftram hurailitàté éum fuprema Deifublimitate confert, qua in relumma laus contineturlam non aliûlaudare nomenclatornofter iubct,quàm qui amp;nbsp;ipfe plerius eft, amp;nbsp;nos pl'enos reddere poteft.Hac igitur fpe Déû oramus,quod fidamus,eû nos plena do-naturu eftefelicitate.Sed hçc in Uof amp;: j?ol dida (tint.Qiii ergo iubet vt ièmper oremus, . iubet etiam vt fcmpcrlaudemus;amp; quadiu in bac vita malisobnoxia veriàtnuTjtota laus - . hoftra ad orationcreferturj fi non aperte,at falte per tacitam conlècutioné. Summatim ,Vv ' igitur Cimbrica oratio in fide amp;nbsp;ipe fufidata tum celfabitydum fundamenta ipfius cei-iäbuntiLaus veroiemper permanebit,vti in'ipfacaritatc fundata,amp; plena omniiibono-rurnirr eo quem fecura iam maloium fupra omnia cxtollitiQuemadmodurriienitn ÎLof ■quam iLoofvetuftius eft ; ita etiam ^of manebit dum Hoof ceflabit:amp;: quia oratio fidei fulcro fuftinetur,ea quidem quam nomenclator nofterfua voce defignauitÿnétcflâriô fi-r deccftanteceftabitjör tum in puram laudemomnis adhasfio tranfibit, quia nullus am-pliüs metus eritaiitfrudutim aut procellarum , Neque tum alaudæ eapucfidei baculo ampliüs fiiftinebitur, fed ipfo fuo cöno cum iplo Vnoperpetuodiærebit,nec vllaivi inde ■póterit auelli. Atqui illud'ett quod ièmpér-poft alias odas terue quateruc voéein Ion-? gtira proffada répétât îDt cto öi cto bfeto/id eft , Æternitasæfe'rnicasatteriaitasiltociua jiiauilt «».'Epinortib demönftrafis, ad hoc omnks ImiS'oVatfOnes ô£ laudesrefcrriiivt oandflnil cura t»«e/gt;wpwe. i|,fa æt^rnitateconiungatur\ Quod fi verbuni noftras. quo^CanodenotatunY-iqlïartes fuasïbfucris;-raox inueneris,omriemcahtum referri öpórtoreiadf eunj àrquQOJnnja'dé-f Jamp;iiiBô«- nbsp;nbsp;pendent.*:f^uid enim aliud eft ^ingé qùàm vehemens motus ad ipfum idlcft, àd

Deurrfecuius poteftate totam rerum ÿriiuerfitatem ftiipeafiiyi eflendn'Chriftianitari-* ' ,v. '. turn,ledHómerüS'fcitiam éO'nfitetur,'' 'j.' A.'ïólÜ. t , rrmtMint; z? n »

' '■ ' lt;i--gt;i-U'; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïndfi! - -i • i'ifip f.. lAoh';'-’

, „j.jj Ç incjaoijjji;1., uaimnu rnjd;L IB ER, ^.jfiorr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1,, »4

-ocr page 157-

ri I't


GimeL'

1 docuiflet; confentaneüm erat rationi, vt püero necdqm dodo'quî

• pieces efient concipiendæ, Sc quid Deus cftei Oraridusjplcmet óra-( tionrsformulam.ptælcriberet, ac Spiritum fandum fupcrdilcipulo fuoinuocaret. Primümigitur Spiritum fandum alloquitur in nu- Gimelvèni mero plurium,vt tertiam in Deo vno perfonam fiue hypoftalin oftendcret.ac in Spiritu lando fimul Filium amp;nbsp;Pattern fefecompellare demonftrarcc.i’”^”^’^*^**’**’

Numcrum aufem hune aptiflïmè per pronomen exprefllc, cuiuselt proprium perfo-narum oHcndcrc difcrimen. Sic in Geris littcris legimtis : tAciamus honäneiri Aapfntli-, tndineni nolirAm -, Sâ alia ad eandem perfonarum diftindionem referenda quæ omnia« referre nihil opus ell, cum lint omnibus notiffima. Porro vteirentiæoftendcrec vnita- gt;• tem, adiecir epitheton numerilingularis. enim idem eftquod reuelo liuereuela.ijijïjt Miriamp;caigiture{lconftrudioquadicividctur,Vosreuela. Vcrumjl'ïci in compofitio-j ncnominislocoponitur,proeoquodreuelat, vtcælum 5^cinel dicimus,eoquàd altus ©«net lit 1 cuelator : nee altus tantum teuelator, led multo magis iplius aki rcuclator. Nee vocisartificium in hac fola geminanotatione cernitur, (édeadero etiam intelligimus, cælumipfius nobis capitis facere reuclationem , ceu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diccretur. Quemadmo- “

dum ergo cælum altura aki capitis reuclatorem optimeinterpreterisjita^önndredifli« mè verras, Vos reuclator. In diuinisramen adus iple propria quadam ratione (uum libi .. locum vindicat, vt apud Molèm: EH mtfitme. Eodem modo non citra myllenum hoe locodicerequeas,Vos rcucla,id eft, Vos,cui præcipuèdiceredebeo, Reuela. In diuinis enim lententiæ potior eft ratio quam Grammaticæconftrudionis. Dum enim Reiie-la dico, votum meum aélu exprinio,amp;: quid in prælènria fieri cupiam, in ipfalalutatio-nedeclaro. Rcuclator elTc poteft quifquam qui non reuelatin præfentia; quo fit, vc niaior lit fcntentia:cfficacitas fi Spiritum fandum lie alloquar: Vos rcucla ;quàm li di-cam; Vos reuclator. jîîcl reuelare defignat de natura litterarum, eo quôd prima hüius vocis littera tails fit, vt de eaTerentianus erntetMugit intits ore. «Cl autem idem eft, et. dum vt verbum vlurpatur, quod in akum tollo. Qiiamobrem is qui^quod occultum cft in fublime tülîit, facit vt quodantedelitefeebat,omnium oeuhs exponatur. Ha:e vox conucria contrarium dénotât, vt fuo poft locodcclarabo.

Proprium autem Spiritus làndi attributum efte ipfum reuelare ,vnum eft eorum spiritiufM-quibus nihil eft clarius, Hiclocutuseft perpropheras, hicin virginem Mariam delctn-dic,amp;: fàlutem mundi lefum Chriftum ex vtero Virginis reuelauit, hic loanni in Vtero Chrrfti pr.Tfentiam reuelauit, hic Simeoni prælèntem Ghriftum oftendit.hic in forma columbæ in Chriftum defeendes adfpedabili ligno, addita ctiam clara Partis voce D.loanni Chriftum dcmonftrauit: hic eft ille quem Chriftus pollicirus cft ventu-rum poil adlcenfum fuum, amp;nbsp;dodurum omnia dilcipulos ,amp; cum eis manlurum irt arternum. Summatim, hic cft omnium diuinorum reuelator ,quem idcirco præceptoc fie falutat, vt vnà votum fuum aperiat dicens: Vosrcuela* In nomine trilitteio, quo' lcrmonis noftri architedus Deum nuncupauit,apcrtiflimaeftcùm trium perlónarum diftindio, turn ha’C Spiritus fandi dignitas. Pater enim lt;6ot eft : qua voce fimplicker Deum vocamus. Âb hoc ichnæa conuerlione Filius procedit. lt;ogcnim eodem tem-pore pronunciatum dudorem Sc dudum fignificat : Filius enim omnia è Partis abylfis tUtur». duccbat ,amp; partis dono omnem habet amp;nbsp;in cælis in terris ducendi poteftatern. vndc Mcncrua fiue Mincrua nominatur. Et STog quidem àlt;!5otlimplici fit conuerlione , vt Fiîium à Pâtre Iblogigni intelligas. Verùm lt;oog à «î5ot dum procedit, vocalis■grougr.' duplex tempus adlumlit,cûm in lt;15ot '3Eog vnum tempuselTet : quo nimirum cerne-rctur de temporis analogia, Spiritum fandum à duabusperlbnis procederc,à Patte Videlicet «Sc Filioi atque inde longa vocalis vtriufque perfonæ æternitatem coniunxir, Iic-‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;écris

-ocr page 158-

14^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I E R o G L Y P H I C O R V M

teris prorfüs cifclcm fecundum effentiam ; vt niminîmyna eademque trium perfôna-rum eflcntiâ fignificaretur. Hocvocabuli artificium is rctlè capietqui inotuû amp;nbsp;tcm-porum analogias de peripatetici magiftri regulis didicerit.Ex lt;^ot igitur geminato tempore, amp;nbsp;per confecunoné neceflariam geminato interuallo in eade potentia.lt;cioßfieri vid cm us ; litteris quidé manentibus eiidem.fed folo jem pore mutato. Eft autem lt;ooß ortcnfiofiuedémonffrâtor,ceii'®c-ooô,ideft,adoculumdicerctur. Vt igitur in hoc trihttero nomine ifitelligimus Pattern omnia efï'u nd ere, Filium omnia ducere ; ita iïiud clarècerriim'ùs /Spiritû fahäu à Pâtre Filio procedenté omnia demonftrare amp;nbsp;metttisocùlisfubii'cére.Sedde hoc nomine alias. Hic fiifficiat de (crmonis noftri artifi-dö docuifie,Spiritui fàhclooftenfioné amp;nbsp;reuelationé tribui debere,amp; idcircorcdifiimè - liv, ■ ' Anperifêd iàlutari.Nülqua lingua noftra à facra fcriptùradéclinât; lcd ita ei (cmper inhæ-\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fonte,amp; ab eodem dodore manafrc;amp;: cum.hunc

if^iÿtn fuifié,cuius eil;ea omnia rcuelarc,queamp; ad Dei faciuntcb'gnitioné,amp;r ad veram homiijiis ialuremr quem hoc loco magifter AlphabetariusCanopo fuô propitiû cupic aiîxilgere. Porto vt clariùs peruidere poflimus'jqüà maKimç figurh hæc vocis JKrl fi-gnifieatioob oculosponi polfit, cônfiderandum qua via amp;: ratione Spiritus fanclus re-^uelatienes uêlct.' Equidcm iiifinitos reuelationum modos cûc non ignoro, at'eos ad capita duo X« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cernö. Autenim Spiritus fandus ex iis quæ Deus crea-

foßinftrti. Utt,homines in Dei cognitionem deducit,vt apud,D. Paullum docemur ; aut fin^ulari J gratia naturæcréatæordinera amp;nbsp;limitesegrefTuSjdiuinaho'minibusdiuina virgulaofté-

diti Illo modo fapientes docuit vnum Deum cflé; amp;i. fi tari ipfi veile eflent, debere du-dum cius quehi inartrisvidercnt,perpctuöfequi,ncc vmquamàredæ rationis amu/îj Ctlorumif aberrate. Omnisenim diuinus ordo calorum motudefcriptus eft; in quo homines, vti maximo fpcculo,quid quaque in re (equi debeant,queanc intueri. Hine in illis qua: iefcTiftwefi, Orphco ttibuuntur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2« uiv or aç-potç

Tet^jç àva.^^ÀctKTvi'nv i^n/bioavvctTaj'^t^acm. id ell, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Certus tuus ordo

Jmmtitabilibus mAKdatis currit in aßr^.

Plato tradidit ex ordine cælorum ftabiliconuinci, Deum cfTe huius mundi gubernato-rcm; (cd hunc fenfum tamquam procellisobrui,cumrerum humanarum intuetur co-fufioncm. E cælorum motibus Pythagoras,Timaeus,Plato,Ariltoteles, amp;nbsp;cetcri mêlions notæ philolóphi ad vnius Dei cognitionem pertigerunt. Sic nos præeunte vate cani-fcïus, C^li (nurrant gloriam Dei. Ad hæc in oratione Dominica pattern noftrum in caelis cfiedicimus; quo præter cetera intelligimus ,paternam eius raaieftatem incælis maxime apparere;amp; mox oramus, vteius voluntas (ie fiat in terra ,vt fitinexlis : quo rurfus inter cetera, quæplurima (unt ,intelligi datur,illud nobis optandum cfTe , vc quemadmodum cælorum aftra ordinem (uum (cmpervidemusobferuarecitraora-nem perturbationem ; fic in terris quoque homines vitam fuam infiituerent, vt num-quam à Dei voluntate declinarent. Sed quid multis? Quin hïc quoque fermonem Wemti. noftrüra confulimus.’ Än non mododixi,ï^emelcælum vocari, eoquódaltus fit alti capitis rcuclator? quænominis ratio cum illoconuenit quodlelàias præcepit capite,ni fallor, quadrageiimo : Leuate, inquit,/» excelfum cculos'veiiroSi amp;nbsp;videte quù creauit he/c. Atqui reuelare non poteft, nifi eius beneficio amp;nbsp;gratia à quo omnis reuelationis fcaturigo,ceu è primo fonte, manat. Quamobrem fi verum fatebimur, dicemus non tam cæium reuelare,quàm Spiritum fandum per cælum tamquam per librum quen-dam nobis partis oftendere poteftatem amp;nbsp;pulcerrimum ordinem in rebus gubernan-dis, Spiritu.s igitur fimpliciter lt;oog amp;nbsp;Jlîel; cælum veto^nnel vocatur.per participatio-nem reuclarionis. Verumenimuerô quia homoabhac Dei voluntate omniaordinantc aedirigente (é(è diuelli dæmonisfraude permifit, mancafuit hæc Dei fada reuelatio, ncc hominem lapfum ad integram Dei potuit deducere cognitionem , tametfi nonni-Jiil iuuaret. Quamobrem alia polf fuit opus voluntatis diuinæreuelatione.poftcaquam priorem fibi homo reddiditclaudam acpænècæcam,amp; talem,vtcafè ad Deumredu-cere nequircr. Ea fuit quam Spiritus (àndus prophetis infpirauit, qua generis humani in integrum re(htuendirayfteriadetegebantur;(èd fic detegebantur, vt folis illis pa-terent, quos idem Spiritus ad ea intuenda admififlet, qui totius huius fpcdaculi vnicus 1- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fern pet

-ocr page 159-

liber

femperfuitamp; erit difpenfator. Quando icaq. duo habernus reuelationum gênera, congruum fuerit orationi, vt duo quoque diuerfa figna reperiantur , quibus car uni difcriminadenocennir. Prioris reuelatio-C/Z«ot «««-nis non aliud fvmbolû quærendum.quàmilf'quot;”^^”*' ipium cæium ; quando nomenclacor cæ-lum ah hac reuelationel^cmclnucupauic* Nefas enim fit amp;nbsp;ftolidæ fiiperbiæ, quic-quam aptius veile inuenire, quàm ab illo nobis ellcommonftratura, quem Spiritus (anób duólu omnia vocalia lÿmbolacon-didifîe vel im us nolimusconfiteamur ne-cefle eft; quado clarè cernimus, ea omnem humani ingenij captum per infinita fpatia luperare. Verum quia reuelationis quæri-tur fignum,neceire eft cæium apertum fit, non vndique conclufum . Attamen quo veritas peromniafibi con{ènti3t,nccaliud fit in figno quàm in reipfa; ratio poilu-lat vt cæli figura fie aperta fit, vt qua parte .apertaeftjà nobis fit aucrl'a ; quo intclliga-tur prius hoc reuelationis genus nihil facc-Lread ea homini demonftranda, per quæ iter ad cæium rurfus pateret. Eft enim homo naturam fuàm prima amp;: omnem eius ordinem amp;: dudum aucrlàtus,amp;ideirço non iniuria cæium ea parte claufum eft, qua ad hominem refpicit. Qu^oniara itaq.

ea quæ dextrorfum feruntur à nobis ad cxteriora i'pcCtanc, cæli figura ficerit pingenda, vt finiftrorfum claudatur, dextrorfum aperça cernatur. At quando fruftra nobis hæc reuelatioproponitur,vtpoteexqüaad cælumnon datur venire,alterum reuelationislacu* genus accedat necefle eft.vtea ad integram Dei cognitionem veram. felicitatem no-bis iter oftendatur. Huius fignum inuenire nonæquc fortafie; fuerit.facile. Si tarnen corruptam noftram naturam confideremus,ac tandem deprehendamus nos verèpe-

- eudes elfe, amp;nbsp;oucs in medio luporû procul à p«iftore vagabundas ; mox cernemus cuius generis reuclatio nobis fit neceftaria. Confeftim enim intclligcmus,pecori maximècó-uenirc vt p.iftorem habeat, amp;nbsp;ab co ad tuta paicua deducatur, amp;c à faucibus luporum liberctur. Quod verb hums paftoralis officij congrucntiusfucriclymbolum,quara pc-

-dum flue baculus,quo paftorcsouesfuasgubernanc,amp; ad pabulalætacôpcllunt? Nihil proledoouibus perditis amp;c fine paftore vagancibuslalutariusfit,qu3m fi ipfis tutipa-buli contingat præmonftratio. Quamobrem ciirn omnis Spiritus fànâi reuclatio ad hoc IpeóletjVt omnes perdite oues vnum cognolcant paftorem,amp;: eins duólum fequan- rtJumfaß»-tur; placuit liieroglyphicarum audlori notarum.vt pedum huius reuelationum generis

-Ivnibolum haberetur. Crim enim omnia vaticinia ad Chriftum pertincant,amp;islè di-cat verum paftorem eflé, atque Petto ceteris Apoftolis hoe tantum munus dederic, . vt ones luas palcerent ; nee hoe pafcendi officium aliud libi vellet, quàm vt populura docerentjamp;ei myfteria falutis reuelarcnt ; non potuit aptius amp;conucnientiushuic re-uelationi fignum inueniri,quàra pedum paftorale. Totam autem hanc reuelationem, qua populo Euangelium exponitur amp;nbsp;doârina traditur Chriftiana,ad Spiritu fantftum referri nemo eorum nefcit, qui ea modo cognorit quæ de Spiritu fando iple Chriftus Apoftolisfuis promific,quæq. poft largiflimè cum totius mundi admiratione præftitit. - Docuerunt Apoftoli ,docuerunt etiam fucceffbres, docent haólenus veripaftores, do- ' cebunt item qui deinde per Chriftum ouile intrabunt ; amp;nbsp;hi omnes vnam vnius Spiritus docent reuelationem, quam nos Jfôeidicimus, amp;nbsp;pedo defignamus. Hinc pedum

-ocr page 160-

HIEROOLYPHICORVM


-1'44

«/»«Tfo^orMOT -Epifeoporum : quod licet Epilcopis tantum detur, omnibus tamen debetur paftoribus; ft4ude^irint, vcriim inligue'penes eos manfic.qui multis paftoribus amp;nbsp;multis gregibus præfunr. Pe-^^^T«z»”“dum igitur-hieroglyphicum lignum cft dodrinæ Spiritus fandi, qua is Chriftigreges hierogijphi- perpetuo pàltit. Pabulum autem quo pafeit, eft verbum Dei', quod nutrit amp;nbsp;roborar, non in prælèns ttiodô,(ed in arternum. Videamus nunc quid pedum dclignet. Virgiliujg Pedum qiüd in ßucölicis hoc vocabulo vfuseft:

ß*- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ fume^dum^, '^uod'me cum fepe rogaret

‘ - ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nori talit Antigenes^ erat turn dignui aman.

-'HïcSéruius baCulüm incuruum pedum'definit.quo pecudum pedes detinentnr, baud ‘-dubiêàpedibuÿvocem 'deriuari arbitratus.Nos vetuftarn Cimmcriorum vocem agno-PU»«çxww.-ffc’imus.quamnoftromore^c-foWn diuilislyllabisdicercmus,quopecudisfrenum dc-

-lt;îgnatur ,‘fiueid quo pecudes veluti freno reguntur. Neque enim ad pecudes tantiim ■‘ïetM'eridosfbùius baculi vfuseratded ad omnia ea præftanda quæ ad gregem regendum p«J(;gt;lt;»7/ör«-'pei'tincrét, Vt ipfa etyttiölogia clarirtimègt;dcmonftrat. Nam pedo vti baculo ouescoer-lu vfut. , cebântamp;agebant;'amp; li qua longiusaberiaret.eolocofiindæ vtebantur,gleba nimirum

-'vcl lapidefuperpatteincuruacoftocato,amp; longiflimèeuibrato . Adbxcpaftoiilcipio-lt; nis loco erat,lt;Ui laftiis inttiteretur ,amp; fi res ita ferret, eo veluti haftili aut claua aducrlus ‘ lupOSpUgtiabatlEodcm modo Euangelici paftores Spiritus(andi dodrina vtiintur.qua ones (lias VegUnt pafcunt/amp; à lupisdefendunt ,*amp; ipfi lefe fulciunt;amp; fi opus (it,

-Ouesetiam fuàsligant, iSc diim placet? rutlùs lôluunt : qua:omnia amp;nbsp;his plura pedum ^vpilioni ptæftabat, amp;■ idcirco rede frenum pecudis vocabatur. Num quicquam dodri-mæChfiftianæ cOnUciiicnriusdici queac,quàm ipfam frenum eirepccudum j cirm ho-' tninum animileuera pecudesfint,(olo verbo Dei gubcrnandæac regenda ?Minim eft, ^’quàm apte vocabuli ràtiofymbolocongruat,amp;r quàm eleganter lignificationem eius ob oculos ponat. Qiio tarnen clariiis oftendatur, quanta fit huius lymboli antiquitas,amp;

?quàm Ogeniuseius apud?Ianigcnas vfus jopera: pretium fuerit, fi amp;nbsp;alterum eiuldem Lituiti. lt;nbsp;incurui baculi nomón explicctur. Lituus frequens eft in Latinorum orc vocabulum^

« verum quæ nominis eins lit origo, quæque prima eius notatio, nemini hadenustogni-■ turn efle exiftimo. Virgilius,diligcniillimus antiquitatura indagator,libro Æncidos

t feptiijio doâam eius fecit mentionem:

Jiffe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lituo, farua^ fedebat

SuêcinStui trabea, Iteua^ancilegerebat'

Pictti.

iVt autem vererum in bac voce cernas ignorantiam, Ciccronem audias : Quid, inquijr^ ■lirüdsifte vefter,quod clarilfimumcltinfigneaugurum,vndc vobiserttraditus? Ncm-^ pe' eo Romulus regiones dircxit tum cum vrbem condidit. Qiiiquidcm Romuli li--tuùSjidcïlîtricurüüm amp;Ieuittr à 1’ummoinflexum bacilltim ( quod abciuslitui quo feänitur fimilitudinc nornenrnuenit} cùm fitns elTetin curia Saliorum.quas e(t in Pala-'tiOjéaque deflägralTct .inuentus eft integer. Hæc ille.quibus oftendit, fe opinari,nomdn ^priusincuruætub'æfiuecornui æneoquàm lituo augurum datum fuilTc; quod falfirti--niUm cfle demonftrabo. lam'antiquitatemeiusä Romulodumtaxat repetit, nccaddic ■ cur Romulus eo potius quàm alia virga regiones vrbis delignaliet. Poflemusamp;ralios (11 per hac re fententiam rogare ,(ed fruftra; coque fatis fucrit, omiflis plurimorum cr-

i/rw «z/we.^roribus,veram vocisoriginemaperire,amp;exea cerrum indicium ferre. Lituus igitur - ditäus à Urt-B« 3 quo denotaturcuftodia amp;nbsp;tutelaabomni re noxia. Mttenim nobis

Àït.

lit

»oranem noxafh amp;nbsp;omne oblhculum dclîgnat : quod ciim in quotidian© 1ermonc pcr-*peluQ verfètur,non opus eftexemplis docere.Quod fi mauis eandem lèiuarc vocalcm, -fem mihi gratam feceris, ôc coëgeris rationem allîgnare ckiiorem .'Uit vocali longa -totmentum amp;dolorem notât,à quoUttbu deriuatum id fignificabit quod à dolorcamp;s tormento tuetur. Vtrum igitur accipias, mea non admodum refert : impriore E in I ^mutarctur,vtex Mëncriia fic‘Minerua,amp; à Mino ;at temporis eadem ratio con-ftaret; in pofteriore vt vocalis eadem maneret, ita longum tempus in breuc tranfirer.

• Bacdlum itaque incuruum quod ab omni obftaculo, tormento, dolore, atque animi ægntudine, qua: maxime Uit vocatur, nos cuftodit, lituus vocatur. Nunc igitur in-‘uértigemus vnde ad Romanos vencrit, tandem auguruniproprium.-efle cœperir.

-ocr page 161-

7- • -x n T-rî’.B E R ; ;X.- n . . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HT

Virgilius longé doclius quam Cicero hac de re locurusvidctiir. Cdm cnim Pico Ladnorum Regi Utuum tribuat, amp;:ismoxaSaturnp,regnarit, longe atltiorem litui dtumj| quam Romulus effet,agnouit. Çùm. autem Qjjidnale.m vocac, latis déclarât,le de alio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘‘J'

Qitirino quam de Romulolermonçm habere; cdnahic multis poft fxculis feribatur fuiffc. Qjiidnum à,noftra voce npmen inuenilTe aUbitiadidi. Cum enfin Latini duplex 1© non admitterenc, pro Wedno Quirinum dixerunc. Eft autera Wednis qui de- natrin. fendit: vnde Mattis défenlbris cognomen non male habetur.-Huic vet o quid aptius ftt, quam baculus is q.ui ab omnibus,malis tuetur ^ Nunc igitur darum eft, hoc bacillum -^'''»»« ƒ Reges maximedüçuiffe , quonimgt;eft; populun3.^ciamni malorum genere cuftodire,

Verdin qualcs tandem Hint illi Reges qui ab omni t«)snienco tam coi pods qiiam ammi homines poffutit tped {', Tales baqd dubiè, qualis Itnbitur Melchifcdec fuiffe, idem nimirum Rex amp;nbsp;/àeerdos. Talis amp;'Anius celebratur, Rex Anius, Rex idem hominum Pbœbique i^erdnsj .Çcteri enim- Reges qui po pul um non païeunt verbo, non poflunt hominesab omni tormentprum gencretupri, amp;:idci.rconcc]ituum haberedicentur. Hotnertis vetuftiffimum Regum,nomca fuis Regibus nonnumquam tribuens, often-dit quales primi ■fuedot Reges. Gùmçnim. popuhpartores cos vocac, quid aliud iignih-çat, quam populum,pues elle , Regeln iplpruri] paftorem ? Vcriim quoniam vcrus horainum palius ell doddna diuinitds infpirata amp;nbsp;cx ore Dei procédons, Rex pallor, ,

rede dici non potent,nili populum hac doclrina gubçrnet ac paleae. Nunc itaque co venimus, vt rurlum intelligamus, pedum eiufmodi Regum inligne fuiffe, ac eoregi debere. Verdm quia pedum fymbolicósintelhgendum erat. Reges magno vpi- fuehnt. lionum pedo nihil opus habebant, led. fatis ipfts erat, li limulacrum quoddam eius manu tenerent, quoiplbrum officiât um vpilionum cuiafimilitudocernerctur. Lituus er-^ go pedi fuit limulacrum. Reges amp;nbsp;facerdotes moncns,vc populum diuinis regcrent in-ftitutis, Sgt;C eo iplb cuius pedum apud andquiffimcslymbolum habebat, palcercnt amp;: gubernarent. Nec caret myftedoluculentiffimo.quod proindicio pedi fupedorem po-tids partem , quam inferiorem acceperint : quilquis enim huius ritus fuedt inuentor, is dale monuit, palccndipoteftatem î^grcgishumanialimentum noncrcrrcnisnccab inlimiseffefumendum , fedfupernis, vtifupedor pedi pars ad limulacrum amp;nbsp;inlignq fumpta declarac ; quam rationem miror à noftris Pontifidbus fuiffe delertam, quos fortallis magisdeledauic, vt inferiorem amp;nbsp;fupedorem pedi partem ad erdeftia amp;nbsp;terre-na limul accommodarent. Ceteriim poftquam rebus in pcius labentibus, Rcgisamp; cerdotis partes funt diftrada,’, lituus penes facerdotes manfit : cquo luculentoconuin- ces remanjit, citur argumento, cuius rei notam pvæ le ferret. Sacerdotum enim eft hominibusDei reuelare voluntatem, amp;nbsp;idcirco lituum diccbant ad caeleftem dodlinam pertinere.Ve-r tumcnimucrq vt hæc natto apud exteros lempcr fuitquæftus auidilî)ma,callidè dodri-nam calcftem ad ftolidam vaticinatricem artem tranftulcrunt, amp;nbsp;milcrisamp;: dementibus hominibus perfualerunt,fefe lituo fuo poffc resfuturas è cælo amp;nbsp;auium volatu diui-nare. Hac itaque fraude lituus amp;nbsp;dodrina cæicftis ad augunum tranfiit, amp;: veto animo- Litum rum pabulo iniana luccenit mendaciorum dill iplina . Sic lacra omnia paullatim caco* dæmonura inlidia: amp;: laerificorum auaritia ad idolomaniam detorferunt, aftudsqui- rn. buldam fophilmatis homines per le alioqui vanos inelcantes. A maioribus acceptum crai, lituo dodrinam figniffcari cæleftem ; earn facerdotes ad angurandi artem, quæamp; iplà cæicftis videretur, tranfttilerunt, ne quid aliud quàm quod à prilcisacccpiffent,tra-dere viderenttir, tametli rcaplè longillimc recederenr, amp;nbsp;fubeildem verbis omnino contraria prilcortim tradition! docerent. Videmus itaque quis verus fuerit Litui vfus, quis deinde fœdiffimusabufus,amp; qua via à veratutela tranlicrit ad earn Ihperftitionem, quademenres homines credebant ex auium percælum volatu fepræcauere poffe.ne in aduerla prolaberentur. Hinc liquet cornu incuruum,quo in bellis vtebantur,ab huius ftmilitudine nomen dtixiffe ; non contra, vc Cicero putauit . In nodibus Atticis Icgi^ frus,hunc baculum ea parte qua robuftior eft, incuruum effeiquod cum omnibus ve-tuftis numifraatis ôc faxis pugnat jatq. adeocum iplbCicerone,qui partefuperioreincuruum efte dicit. Deceperat Auium videlicet lituus tuba incurua, qtiæ qua parte craf- ‘, fior eft, incuruatur. In lituo propriè vocato res contra habet, vt cuiuis licet in Romanis antiquitaubus viderc. Laudaudus hoc nomine Guilielmus Choulius,quod in eorum

NN

gratia tn

-ocr page 162-

I4Ä nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIER OG LYPH'iCORVM

gratiam qui hoc antiquitacis ftudio deledantur, cùm alia ad vctùftam religioncm fpc-(Santia, tum multos quoqiie lituoscongeflic ; quorum nullus eil qui non pane lui te-nuiore refledatur; quod nilî ita effet, pedum male referrct. Eadem igitur lirui lignifi-catio eft quæ pedi, cüm ille huius tefferam gerat. Nolhis Epilcopis grauius pediim pla-cuit, quod multo argentoSc auro ponderofum variisgemmis ornatum in tantam molem excreuic, vt non ab Epifcopo, fed ab alio gerulo piæferacur; faris oüendens,nos gratulari religioni nollrxdebere, vt quæ cura amp;: diligentia paftorum e lignea,fada fit Sudarium in aurea Sr gemmea . Quo vcro cernas, quantum fudoris effundendum lit, fudarium è aureo fufpenditur,cerco indicio magnis laboribus verbum Dei doceri ,amp; gregem ttt. Domini palci. Sed fatis de pedo amp;nbsp;lituojqUorum illud pecudis frenum, hoccudodiam abomni malo defignatjadeo vt vtrumque iuxtaquadret in Spiritus landi doótrmam reuelationem. Reliât nunc vt hæcad figuram litteræ Gimel applicentur. Dixi czluni nobis de primo peccato occlulum fuiffe, nec ampliüs in arbitno noflroene,vtcælorum ordinem inadionibustotaquevitanollralequamur : quippein qua licet mens prarfi-deat, carnem tarnen habet lein per aduerfariam. Hine igitur prior rcuelationis via inu-tihs quadam tenus nobis facia,aut faltem talis,vt earn fequi noftris viribus nequeamus.' Q_uamobrem cæli figura nobis auerlà pingitur, vt cernamus nobis ad iplum adituni' patere. Atverô lituusfiue pedum nobisobuiurn fertur, amp;; cælum ex altera parte' apertum oftendit,docens nimirum contraria via, quàm humana natura lert, ad ipluni veniendura elfe; atquc id non alio duce amp;: præmonllratore,quàm iplolituojqui non lo-' liîm iter oflendit, lcd veluticlauis certiflima cælum nobisrccludit. Numquidaliudell quod cælum claulum homitiibus relèrat, quàm reuclatio myllerioriim lalutis per Spi-fitum findum fa£la^ Atqui hæc pedo ôc licuo denotatur;amp; in lituo forma quædatn tla-uis videtur.vt hincfortaffe Romanus Pontifex D. Petri pedum non repetiuerit, quod idem-mylterium in clauibus conrincriinrellexetit. Qiiis vmquam mortalium tantum reconditx eruditionis,tantum arcanorum Spiritus fancli conliliorum in hac vnius litce-ræ figura latere credidiflet? quisad rcdlam eiusintelligentiam rot vetullis monumentis opus elfc exillimalTct ? Ne tarnen Romani purent, le lolos lituum à lano accepifle in hac quam dixi ligniricatione, rutins erit nobis Canopus in tabula Bembi lecunda infill««/ tn mi ordinis figura confideranda. Huie in manibus ell lcipio,amp;: lituus feipionem demon-

Videamiis itaque primiim, quid lituus libi velit. Quid aliud,quàm quod Ca-ui. nopoteueletacollendatidpioncm’ At quern Icipioncm? Nempenon vulgarem, led duabus noris infignero. Tau enim præfcrtjSc ex Tail index furfum tendit in alaudæ caput delincns. Docct ergo lituus, hunc feipionem arripiendum eile, in quo Tauconti-neatur. Nam ex Tau caput alaudæ furgere, id eft opus vitæ. Vita enim mortalium in Tau eratperficienda,nimirum in ipfa cruce,quam hicexpreft’am vides. Lituus igitur amp;nbsp;Tau dcmonllrat, Sc ex co docet, vitæ opus afturgere. Prætereareuelat lituus, li hunc feipionem Canopus arripiatac fitmis manibus teneat, viram ipfi huius medio promit-ti,amp; cam quidem ipfi proximam efl'e. Pendetenim èfcipione verfus Canopum figura vitæ habensfignificationem,cui nota ipfius A, quam in Aleph ollendi, non eftadieólaj co quod vitamdumtaxat figura hoc loco demonftrer,quam lituus oftendit c cruee, fu-per qua vitæ opus perficiendum erat, depcnderc.ôc Iblo eius medio contingcre morra-libus pofte. O mirificum lituum! O llupendam reuelationem! O feipionemdiuinuml quando litui indiciq nobis reuelatur, lolo huius medio nos ad vitam pcruenturos, cuius lymbolum proximum Canopo præfcrtur, amp;obuium penderc monftratur: Canopo nollro cyaneoin dextra figura erat, qua ad viram ineitarur nbsp;nbsp;ob cam cauft'am virgam

habet,qua fonus ipfius A denotatur. Vidcn’ modo quàm omnia concordent,quamque data fint quæ priùs obfcuriftima videbantur i Hoc modo quæ in Cimmetiis tenebris latent,funteruenda.cxiplânimirumvocum S^rerum cognatione,quæ veraeft pnlco-rumhominum Magia;quam dégénérés pofteti non intelligentes, ad dementem caco-Gimeî litter», dæmouum cultum amp;goétiam detorlèrunt. Nunc igitur figuram ipfius Gimel lt;5c eins partescxplicatiis habemus,quam Latini feré integiam conlcruarui t;tametfiquo-rundam ignorantia lituus neghgcntius pictus,vc in magna Icribendi celcntatc heri etm-lueuit,dubiuin aliquandoreliquit, C ne tertia Latinorum littera.an G leptimaapud cüfdem notâictur. Hinc in aliquot vocibus C pro G in vfum venir, vein Caiusóc

Cnæ us

-ocr page 163-

LIBER X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,147

Cnæus eftannotatum. Fueruntetiamqui lituum dumtaxat pro G pinxerunt, à quibus minufculum Latinorum G habemus. Græcorum maius gamma lituum quadam tenus imitatur, folo eo excepto, quod curuitas in fuprema parte non ht rotunda. Nec Lituiinfaerh mirum, hanc figuram apud pluriraas genres fuilfe corruptam , cum non videam apud quot;‘tîos é-alios quàm Ægyptios Phrygum difcipulos Si Latinos litui infacrisvfum remanfifle. zatiLi feiei Non poflum hoc lococommittere, vt illud otiosè tranfeam quod de Lituo Romano- remanßt. rum memoriæ proditum habemus. Omnium hiftoriæ fcriptorum confenfus tradit, cirm Galli Palatium incendio vaftaifent. Si omnia lie deflagraftent, vt ccterorum nihil præter cinercs reliquum eflet, lolum lituum integrum illæhimqüe inuentum fuifle. Stupendum profedo miraculum ; lituum, qui nihil nifi bacillum erat, apta nimirum ignibus materia, potius integrum ab incendio leruatum efle, quàm ancilia, quæ in ea-dem Saliorum curia cuftodiebantur. Singulari prorfus fito Romam à Saturno condi-tam fuifteè pluiimisdidici veterum monumcntis,interquæSi hoede lituomodocom-memoratum non eft in poftremiscollocandum . Miror equidem Virgilij diligentiara ciirn in ceteris quamplurimis , in quibus alij cæcutierunt, turn in hoc quod Lituum multoante Romulum apud Latinos in veneratione fuifte fcribat. Adfcendit certè quàm potuit altift'imè. Si proximè ad Saturnum acccftît,ciim Pici ftemmati hocdarct inftgne. Quamobrem ego nihil verebor afterere, Lituum ab ipfo Saturno in Latio LituuiàSà^ primùm confccrarum fuifte ipft Quirino, ideft, defcnfôri vnico : quæ vox cui Pæ* pricconueniat, neminiChriftianorum dubium efte poteft. Quisenim alius fingularisconficratu«^ Si vnicus generis humani defenfbr dici poteft, quàm is qui à dira diaboli Si peccati fet-uitute nos liberauit ? Saturnus ergo ,id eft, Nochus totius orbis Rex Si facerdos premus lituum fummoiurefibi vindicabat, eo quôd facerdos effet, ac populum dodrina Spiritus fanóli pafceret. Ab hoc igitur lituus Chrifto, fub Quirini nominedeli-tefeenti, conlecratuscft : quo nihil aliud fignificabatur, quàm olim tempus fore, quo fummum Chriftianæ religionis facerdotium apud Romanos federn haberst. Hincciim Rtlißtmtut Saliorum curia totumque palatium deflagraret, Lituus integer manfit.’ quo miraculo portendebatur, gloriam arinorum, quææncis ancilibus denotabatiir. Si cetera apud»»?««»» 4«* Romanos vrbis ornamenta periturajveriim religionem Sidodrinam Chriftianam nul-f'quot;quot;'^*’'”* la vmquam vià Romanis auferendam efte. Docui alibi verum vaticinium à Virgilio ovlauo Æneidos libro cxpofitum elfe; quo docet Herculi ob Cacum deuidu occilum-qiiCj diuinos honores Romæinftitutos, inter ceteros, aram peculiari nomine Maxi-mam ci fuiiTe con (ec ra cam: quod pcê’ta ßc cecinit:

Ex illo j 'entattts honos ; llt;etique minores

^r4 ma.

Seruauere diem, primulque Potitins au^oir E.t damns Herculei crjios Pinar id facri Hane aram luco flatuit, qun i^iPaxima ßmpef Dicctur nobis, amp;nbsp;ent qax CM.axima fempcr.

Mirabili emphah vateshanc aram Maximam vocauit ; Si mirabiliore iententia pro-nunciauit hanc aram Romæfemper futuram: quod quid aliud eft quam maximum fa-cerdotiuin eins rcligionis quæ Herculcm Gaci vidorem colit, perpetuo fore penes Romanos? Multis modis Chriftiani obligati 1'unt Virgilio,aut potius ei qui Virgilio verita-tis infeio ea fuggelfit vaticinia, quibus dare religionisnoftræ myfteriacontinerentur.^’quot;”’* Quid illis duabus Eclogis,quarum priore Chriftigenefimjpofteriore mortem Si refur- Tmet?'*** redionem Si apotbcofin celebrauit, magisftupendum? Acceperat ilia quidem à Sibyl— lis, fed hoc dinini fuit inftindus quod ilia verfibus fuis celebrate vellet,quæ prorfus non intelligeret, nec feiret quo percinerent, aut ad quern tandem deberent referri. Spiritus ïàndus quibufuiSjCiîm ita ipfi vifum elRvtiturinftrumentis; frequenter ignaris quid, dicantdiuinafuggeritoracula : quod non lemel Virgilio videmus concigilTe. Lituum igitur Saturnus Romam portauit, Si eius perpetuum ius ex voluntate diuina penes Romanos reliquit; quod nulla iniuria vel temporis velincendij potuitabolere. Rogemus ergoDcum opt. max. vt Romani fem per diligenter obferuent quæ lituodixi denota-ri, id eft, vt verbo Dei Si dodrina non fua, fed Spiritus fandi,populum pafcant : quod ft fecerint,dignos felituo præbebunt,nec dicenturin ouileper aliud oftium,quam pet Chriilum venifle.

Admiran*

-ocr page 164-

148 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I E R.O quot;g L y p'H I c O R V M

Difcmâi dut. Admiranda fanèeft huius tertiæ liteeræ figura, vepotequa dux nobis difeendi viae pro-ponuntLir; altera qua ex ipfis creaturis venitur in cognicionem creatoris,altera quae no-■•••x lt;gt;., J bisjoftendit quid Spiritus iàndus maioribus ad ipfum vfque primum hominem dicta-'tibridua^ ucrit. Has duas Dei fuiipfius cognolcendi rationes Raimondus de Sabunda duos quidem non minus quàm porteriore veram theologiam contineri demonflraiiit; cametfi citra Spiritus i'andi illuftrationê ex eo nequeat depro-•'«■A. nbsp;nbsp;.« X mi; propterea quôd primo peçcàto homines fint excæcati. Vei dm bene ne hoc an male

• ftatuerit,alij viderint;nobiscertè darum eft, nullo modo fieri pofic ,vt fblius naturæ I creatarit înfpedionc quifquam queat ad lummam felicitatem peruenire. E rerum creataium hammt fn- quidçm cognàtione diuerfitate'ad vnum Deum mentem humanam (ubuolarc pofie D. Paulius teftatur ; verdm ex lis arcanum humanæ (alutis confilium elici pofle nonfotefi. pcmcgamus. Hoc enim è fotó âltéro libro,quo maiorum dodrinadiuinitds inipirata continetur, difei potell.' Liber naturæ latifiîmè quidem patet ,acquàm plurimos ad Tummiopificis hotitiam deduxit^vjârdm pofterior infinito latids fefè extendit.non ora-^qula tantum amp;nbsp;myfleria veræ rcligionis complexus ; fèd ilia etiam quæ in libro reruni 'creatarum leguntùr. Lituus enim ad cælumconuerlus,præter alia omnia arcana quæ demonftratjin ipló etiâcælo imaginesoftendit hieroglyphicas,omnibus litteris fculpris antiquioresjquibus primi parentes Chrifti aduerftisdraconem viâoriam denotarunt; ^uidßgnifi- ^aliaquamplurimaeodem ijîedantia. Videmus enim Herculem claua fuadraconis caput impetentem: videmus Erigonen ad eius femora panem viuum fub nomine — . fpicæ defignatum.-videmus Ad.imum amp;nbsp;Euam in vrlbscoramutatos,amp; ad Aquiloném vallis maximidraconis Ipiris implicatos: videmusCallorera Pollucem fefecomple-?ios, amp;aliaquàm plurima facris .Sc nominibus amp;nbsp;figuris in cælo exarata , quæ Spiritus fàndi inllinâu primus eorum nomenclator poftéris fuis propofurt perpetuoconfide-

, randa. Neque enim de cæli natura hæc figna^vel imagines vel nomina lualortitafunt; c fed defola nomendatorisvoluntatefupreminuminis duôlum fequentis. Et quemad-frimt lin- modum has notas rerum facrarum in cælo amp;nbsp;fibi amp;nbsp;polleris finxit, ita totam primam lingua m lie condidit,vt eius areäno artificio tota religio Chrilliana continerctur. Quodedmàmaioribusfuisprilciaccepiirent,diligenterlèmperquæfiuerunt,quisnam fermo primusfuilTet. Præteritaque oraculavel per Sibyllas vel per alios vates de lalute ■generishumani reddita, habemusamp;ipfam primara linguam ,quæilia deditnomina, cum aliisrebuSjtum amp;nbsp;ipfis ftellis quibus vitæ mylleria fignificarentur. Magnam ergo partem libri,quemlituusdefignat,homineshaôlenuslegerenequiuerunr;eoquôdpri-mælinguæ cognitione non client inllrudi. Quid.'quod ne litterarum quidem nomina intelligere potuerunt,nec figurarum quibus pingerentur,darerationes,Hac item de caulfaomnes veterum poetarum fabülænugisamp;: mendaciisapplicatæ,necquicquam inhsfaniàquoquam repertum. Quamobrem pollhac magna cura adhibenda,vt quæ in hacinfigni librialterius parte fcripta.funt,ea in lucem proferantur, ad illullrandam rcligionis nollræ antiquitatem, ad quam lituus viam nobisoftendit. Quemadmodum enim pallor oues liras pedo fuo propellit ad palcua, amp;nbsp;cum vifum eft rctinet ; ita amp;nbsp;nos lituo ad diuinum epulum agimutjnec vlterids nobis prodire fas eft vel in cogitandis vel in nominandis diuinis rebus,quam ei placuit qui primus lituum à Deo accepit, amp;nbsp;po-fteris omnibus ordine tradidit-Qud igitur fciamus,quidediuinis fitcogirandum,ipfius ferraonem confulamus;in quo ea nomina inueniemus quibus amp;nbsp;Deus rede laudari cantanque poftic, amp;nbsp;mens noftra ad verum fuum pabulum dirigi, ac certis terminis in co contmeri.

^lphnbeti Tres modo licteras cnumerauimus,quarum nominibus non figuras tantum func »rimuTütie. indicatæifed amp;: adhorcatio ad vitam,amp;: via amp;nbsp;ratio ad vitam perueniendi expofita, vnà cumialucationead Spiritum fanâum :quæprimaeftorationisinftitutæ pars. Videmus lue eum à præcepcore ordinem oblèruari in dodrina fua redè conftituenda, quem in tütius mundi fabrica nuraerorum ordine animaduertimus teneri,vcnimirum exordium

-ocr page 165-

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t r B E R X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I4i

diumàPafre amp;:Filioamp;: Spiritulàndocapiatür. Aleph cnim pfàxcr alia officia quibus fungitur, Patris nobis indicat attriburum ; quem fæpius iri facris litteris dicere audiui* mus, riuo eg0. Beth orationis habens fignificationem,Filij proprium eft,qui vnicuscft inter genus humanum amp;patrem precator..Gimcl,quoreuclatiôdenotatur, ad Spiritu fanéfcum præcipuo quodam iure docuiraus refèrri. Abloluta igitur perfbnarumiû lt;vno Deo enumeratione, defeenfus fit ad rescreatasl in quibus vt quaternarius ftiprcmuni ' locum tenet;itaquarta quoque littera primara rerum creatarum formàm defignatt quam rem quo clariùs queamüs explicarej à vocis ©alri interpretatione cxordioihiuh Eft hoc nomen dilyllabum , è verbo amp;nbsp;articulo conftans. Nobis enim familiarccft vt DÀlet v»iü articulû ipfi verboannedamus,vtcdm dicimUs,Jfôaetfirt beb/id eft,Sterne

amp; fimilia infinita. Articulus igitiir licet de loquendi confuetudine conftruébonis ratione verbo hærear,eius tarnen terminatioadcafiimàverboreâum referatur hecefle eft,ita vt hîcad He Vaueius tranfeat demonftratio. Reftat igitur vtquid ï©aflfignifi -;©aà. cetjoftendatur. Huius vocis.vt plurimarum in noftro fermone aliarum,duplelc.vlktscfti alter vt verbi .alter vt nominis. Vt verbum idem eft sDaelquoddcmittevcl defcendes vt nomen, vallem fignificat. Verbi ratio in coconfiftitquod geminacompofitionis pat'. tedefignatur. ©aclenira fitexï©riamp;: al. ©ri idem eft quod motu interno ad omhem i©e{. pofitionisdifterentiam.vtfcholarum moreloquar.quicquam ciere. Sklfitab alvliuoifi^jiiat gnificatur omncj amp;nbsp;idem dénotât quod omnino vel omni modo omnibus reb.us,vt, lt;10 cm al goetmait/id eft.vir eft omnino amp;nbsp;omnibus rebus bonusi ©ri-al igitur^fi^ con^ * nbsp;nbsp;■»ü'.h’.j

trade per fynalœphen ©ari/idem valebitquod omni modoquicqfiam äd omnenxpofi* ƒ tionis dift'erentiam promouere ; amp;nbsp;,vt proprièvóce Dei Vtimur, omnibus rebus j^qfpfe- -b«,* rare. Hæc compofitionis ratio in verbo prills efiet examinanda,eoquôd adusipoten* tiam piæcedat dignitate; veriim clarius in Valle, vt re nobi^ notiore ; cernetuL rVallis vnUium c9. enim omnia ftirpium genera infigni promouet incremento;m3gha huihofis vi'émön-t tibuslulcepta,amp; frequenter etiam calidis per fubterraneacaua è venis moptiuimivapo-; ribus lubmiflis; Adhæc eas habet commoditates,vt qua parte Soli cxpohitur,.ra,diis,ini fignitcr feriatur amp;: calefiat ; ôd idcirco plantis caloregaudentibus fi’taccommbda.ta;: ÿd è diuerfo,qua parte Solem noadmittit montium óbicólü,ea ftirpibus frigidbloconalcl volentibus felicem præbcat libertärem : mediis iterum locis iis conueniat quae media gaudenr temperamento, £t hæc quidem in genere de valle diciintur icuiusfi lUturas varietatem,fertilitatcmiamœnitatem, amp;nbsp;ceteras dotes perlcqui velimus.integrireiOQra naturalium codices fint exarandi. Gum enim omnis fertilitas iblius vallis ficpropriài tum alia valles fupremae, valles mediæ, valles infimæ producunti; quarum fucceiriisiamp; computatio à fummis montium verticibus per varium locorum fitum ad ipfutn vli^uè mare pertinet. Gui compendio hüius rei expérimenta variacernere liiberet, eivel AU pcSjVel Pyrenæus faltus, vel Taurus,montium rex, cfl’et adeundus : nobis fulfieibitien-temadid excitafle.vt quàm apto nomine nöraenclator nofter Vallem nuncuparitj examinetur. Nunc fignificationis rationem ipfi©al verbo applieçmus.videannisq* cui ’ tandem defcenfuiconueniat, vt res omnibus modis promoueac,àtq.iprofperet. Si iota . ' J diuinitatem montem Domini liceat appellate, amp;omné rerura ereatarû vniuetlîtatcm .

'l

Vallemdicamus, comparationéfeccrimusmótisinfinitisfchocnoru rayriadibusiomné ' fublimitatéexccdenris.eum ea vallequæeftomniû maximaamp; latiiTimè patés;qitam-uis iiifinitis fpatiis monte luo inferior fit. Hïc ergo cófideremus;quid valli omniü maxi-mæex mote omniûexcelfifiîmô proLieniat;amp;: moxccrnemus.quäto plnriS'eafintqux hæc vallis de mötc (do fufcipit,qiiàm cetera omnia quæ fingiilæ valles luis môniibus re-feiût accepta. In terra quâto montesfurit excelfiôres;tantofiiprcma parce magis algéCi S,i. niuibus amp;nbsp;gelu perenni magis abundant. Indofcythiça mea docuçrût,Tauri nomine MStesfefm. vfiim amp;nbsp;finem altiffimorû montium indicari^qui haüddubiè totus incoeft,vtaltifiïmi illi terræ vertices idoncæ fint perennium aquarû ciftcrnæ; vtpoté in quibiis non confer-uentur modo aquæ;fed, quod maius eft , generentur etiam ; frigore nimirutn omnem balitum vicinum conftringente, vel in aquas, vel in niues ,vel in gelu. Dum igitur ift planitie omnia Solis ardore torrentur amp;nbsp;adtiruntur,niues fupernæ amp;: perenne gelu tar-doqiiodam ludoredeliquelcut, atque ita fluminibus aquas lubminiftrantcopiofas. Sic Nilus ficcilfirao tempore totam Ægyptuminundat. OmniSergo beneficij raiio^quani

NN j

valles

-ocr page 166-

i;O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HlEROGEYPHtCORVM

vâllertefrena: c montibus terrenis exCpedare poffunt, in frigore amp;nbsp;aqnis inde prognatis coniîftere videtur. Quamobrem excellentiflimusillemonskierit,qui plurima huini-daêt?frigida materia abundarit;atqueillitenuerinc principatum »quorum veitices cry-Haliinis multoruin œdianum molibus .perpetuo ngerecernuntur : inter quos VLum è quo Minrius prædpitaTur» non fine hortore me quondam mcmini adicendifle. Aique oce»nif»rs hæcqtiidem ert lupema meta aquci elementi, atque ideircofuprcma Occam , e quo Juprtma. onîKfa flumina profluuntipars.Q^od fi deinde lurluin pergamus,quanto magis aicen-dei«inds;tanto propnisaccefierimusad calorisfontem,ô^ cantoetiam fuenmus iupre-»îîft.T mitoriusvniuerfitatis valli,quam mons Domini cfficit,propinquiores.Vnde conicCtu-tfÀiWVugni ram fafere licet ,fupra altifiimuni Occani amp;frigoris vcrticem caloris rcgnum caperc txtrÂium. çxôTdium ; amp;nbsp;tanto propiùs ad regium ipfius iolium venin »quanto accefierimus vici-niusad ta'quibus nihil, prêter montem Domini, fubhmiusinuenltur. Quocirca fi fi-J: n; nfilitpdmis^propofitæiationem fcquamur, videbimuslupremam totiusrcrum vniuer-ficatisb'aUern-non.fecus caloris fontes amp;fiumina è monteluo fiilcipere, ac terrena^ val-lesgt;êwôiitibus fuis flumina amp;nbsp;fcatuiigincs aquafum; amp;nbsp;quanto in rebuscreatis lupcriüs fldlçendimus, tanto propiùsad ignem caloris fontem acccdcre vidcmur ; non lilura .hcr quidem ^Ueman bis inferioribusomnibusLexitiuni adtérrecei nimus,led illum cui vitç j.f,K tâloüdcbécHC. Atirtotçlesdicet in gcnerabilibusamp;corruptibilibus nonalium quàm cle-mciacafcm' ignem agnouerii, libro tarnen Iccundo De geneiatione animalium longe Cnier •litM vepitis^ôfidiuiniuspbilôfoph'atusefl:; vbi cùm alium calorem quàm hune nofirum ele-lu'niar^uÀm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(l:auiat»^liam quoq. t iusoriginem ftatuat necefieelt. Dcduxit illequideni

abdpdi^ fitque llcllis'huius principium.ledcùm vlteriùs corpusafpedabile non haberer, notl'e^4u^riùs pTogiclTus: nobis làtis efto morofum hune homme amp;: veteribus perpe* tub.?écalciirantem^:tam altecaloris initia quæfiuificjVrad iplas vlq,lupremas peruene-

Qualis aurcdtic calor fit, amp;nbsp;quo difciiminc ab eo qui ex igne hoc elcmcntari paxjfiu’ilGistiüJeparctur^exeodeni Peripatcticoiu magifiro libenteraudienius. Oinnis, inqtiikan4mæfiue«4ïtuiüue'potentiacorpus aliud participare videtur.idque magisdi-binû-q»fàs«rea quæefementa appellantur . Verum proutnobilitateignobilitaté'ueani-mttinn«?ïe;dilfcrunt'ktaamp; natura cius corporis diftert. Inefi enim in leniine omnium qihodffacit’Vt fecirnda linclemina, videlicet quod calor vocaturndquc non ignis, non taliBfâtülcâsaliquaiGlïpfed fpiritus qui in femme fpumofoquecorpore continetur»amp; naaajaiqiïxin eo fpiritu eft»propot tionc rclpondet elen.ento fiellarum. Ha c il le, cuius di'it^tiwWad'fl'elkis tahtùm caloris extulimus fonte,lcd vnàetiam intelleximus huius CalirriisJviribuspropriumefFe, vt viram nondepopuletut; lcd cotrà.vt earn propager ac-qupicbnlêfuet. At eiuldem audoris lèntentia fiatutum eft, vitam omncin ab anima ddpéMdere ;qud fit ;Vc vita; principiura m anima aliqua fit collocandum ; amp;nbsp;quemad-modinb particularis vita:in particulari anima; ira communis omnium vita;mitium in Animt tt aninrtâ'vniuerlàli qnæratur nccelTe eft. Hinc lèquitur » vt anima totius vniuerfi nihil ahud fîtgt;qiiàm ignis, omriibus rebus amp;nbsp;corporalis amp;nbsp;non coi poratis vita: calorem lub-^aterna mioiftians. Hoc illudoft quod Pythagoras dixerat »quatcrnaiium fontem elle ætei/ix omnem return creatarum vniuerfitatcmdift'undentis, amp;nbsp;om-maîvelperfeipfa, velper ealdem formas perennantis. Proclus in Platonis Parmenidem libv5;.GOtwmentariorum»Chaldaica logia fine oracula exnelcioquo Apolline deprom-pra citat jquædocent omnium rerum genera per idearum varietatem diftinôla, vicæ rua:'ptMiio»irem ex ignis fonte haurire ; vbi poft alia hæc legimus e lùperioribus depended tiâ: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;! • !

f.rÉ’vvoiai vdipai nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mx.TQjix.îicy^, otuäü

.r: ;;ion nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;avdoç. Idem libro lècundo de amore omnia vinciente;

■ ' quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;û!.3!r;3/( - ‘ nbsp;nbsp;nbsp;■'c èçcjKvôoütx.ôopi'WfC^'niç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;'

■‘'i'iH» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xgÿt'tS'paç €b âfôoc 6?r/^a)v.

Ceterùmquîd hîc opus ê-ft exterorum hominum reftimoniis ? Nonne fie legimus in Daniele, '^d^tciebatn donee throni pofiti Çtint, nbsp;nbsp;antiquus dierum feâit ;^’eftimentutn

eins candidiim psafi nix, nbsp;nbsp;ceipiUi capitii eins tjuali Una. miinda: T hronns ans flams ignis,

tot^eins ignis accenfus‘,^tiuitss igneus ragidtss^ cgrediebaturafacie eins s' Hæc propheta, i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;didautc

-ocr page 167-

1 I B E R X. M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tyi

disante Spiritu fando : cuius verba multo magis merer)fur^tordcüla Cbaldaida,à rc-gione vbt édita funt,dicantur; qüam illa quæ Ploclusa riefciti qtiibus pbilofbphis bnc ïndeè faeris nortris littcris liippilata videntur carmine condidifîb, Si Chaldaicoriitn ti-tulo vendicjfle. Ceterüm qina Pythagoricusq'uäternäriusighem difcitè non exprimir, operæ pretium fucrit caüfliis adducerc, qüibus motus ego liunc numerum igni appli- ggricJ^uâ carim. In corpoiibus certè res eft mathematicademonilratióhe clara : primum enim tgni, omnium corporuni geometricorum quatiiof diipeificiebus triangulis circumfciibitur^^^^“^*”^^-^ amp;: abfóluitur* vt ea figura ad ignem pcrtiriérè i'ntclligeretür, Pyramis dl nuncupata.

Atqtti is dl vctuiliflïmus rcrüm inquirendarum rfios, vt iibenrer ex rebus aipeólabili-busad res quar videri neqüeunt,amp; fimilitudïhesamp;nomina traducant magirtii. Cdm igiturin corporibusomnibusvitæ principium igneum vidèrent, placuit vt vniuerfum totius mundi vitale lemen ignis quoque vocaretut; amp;: id quidem fummoiurejquando reóta viaamp;: ratioad fupremam rcrum eflentiam cognofccndam ab excmplis aipcólabi-libusad primas vfque rcrum ideasdcducit, Ignis igitur hic fupremus,aquo omniä pró ig„u t,njm4 fua quæque portinne vitam accipiunt, reóté poterie anima totius mundi vocari. Hanc totiuitniMiii., diuinus Moles ptimam rerumereatarum videtur poluifle , dum in creationis ferië pri* mam Iticem'fadam elTe dicit.'Siueenim lucem dicas, liuc ignem , fiuecalorem j liue animam/eodem fermoreifdit^quandoquidem diuerlis bis noniinibus non aliud- intél- -, ligimus/quàm id quod principio Deo creatum , omnes res vitvi lua donat. Pyramis P/rtmitvifi Igitur mer)tö‘amp; ab igné nomen lórtitur, pro vitæ tclFcra collocatui ; quæ non lólüm flamarum fötniam imitattn-mièd quatuor ctiam triangulis planis continetur : quode-monllrat,fe primum fœtifib''c{îéidfuinitatis,quaiTi triangula ilogona figura dclignat.

Nunc igirur ccrnimus,qua dc-eauira tetraólys fons dfe vitæ pcrcnnisdicatur. Nometl-clator nollel'quæ à philolóphis obïcuriùs l’unt indicata, clarifl'ime in quaternarij nomine ob oculos pol'uic / Eadcm enim voce amp;nbsp;quaternarium ignem voluit denotari, quo nimiium dedararet^, ighem hunc proximo loco luccedcrc Trinitati, quæ tribtis Trjnliàtîi primorum numcrorum nonrinrbus per diucrfas ternas perfonarum proprietates expli-Catur: quod ctirii ita (5t,amp;; pf'ihrïim vnitatis nomen Deo Patii conueniat.vti primo omnium rerumfundamentójamp;i'blharij nomen Filiuni lub ca rationc lignificet.qua ipfius Vnius facit dilatarinncm; amp;nbsp;ternarij nomen Spiritum landum doceat omnia permea-re, ac dcindé quàternarij Voeabulum declarer , ignem primum dfercrum creatarum^ facile fucrit indicate, à quo audore hæc fenrentia ad Philolophos manarit; quæ tantô firmius dl rcnncnda,quanto'certîofe magillio lcrmonis noftri architeélüs, qtiam cete-ri.vfus fit; Deprehendimus modo, ex I riniratis monte primum primi ignis fontein ad tes omnes profluxifle, atque idcirco fuprc'mam totius vniucrfitatis vallem hunc iplum quaternarium elfe llatuendum ; èquavallcad rcliquas res omnes creatas vira proma-hat. N une igitur videndum quid dcicendat è monte Trinitacis ad hanc vallem, qlioamp;f ipla tora redditur vitalis, amp;nbsp;cetera omnia vitæhabcnt communioncm. Qjiidverö aliud à Trinitatedcfcendat,quàm imago Tiinitatis,eûm lemper gignésgenitoluiipfius imprimât charaélerem ? Quæ veto alia Ipcclabilis Trinitatis Ipecies fingi potdl, quant planitics tribus æqualibus amp;nbsp;angulis amp;nbsp;lincis conclufa ? Hæc igitur dl forma pyramidi exomni parteimprelTajfaciens vt quatuor eiulmodi triangulistota formetur. Cura ergo ab idea Trinitatis æterna exemplum hoc primùm omnium defeendat, amp;: codera typo virant ad omniacreata déférât,meritô triangulus æquilarerus charader primus fupremusdiuinitatisdicetur. Non fuit igitur primus Zenocrates Placonisamicus, qui Trianguiui diuina æquilatero triangulocomparauit: quod à Plutarcho dl in libellodeoractilorum defedu memoriæ proditum , ledabiplîs vlque primisJinguænolliæ initiishæc figura charathr. falis habita dl, vr ea omnibus rebuscreatisà Spiritu làndo omnia permeanteimpnmi Pyramuttß-diceretur.tamquam primus diuinitatis charader;cuius quaterno complexu omnis fi-ue motionis fiue vitæ principium contineretur. Quaternarius igitur illud iplum cüdi-principium quod quatuor Trinitatis fimulacris obfignatum , principium vitæ totius habet vniuerfitatis. Et quia fermonis noftri architedus non ignem modo amp;quatcrna- pritttt. tium conucnire,fcd horum vi omnia etiam ferrinoflet; voluit vtcadem ctiam vox pro ferre vfurparetur. Habemus itaque fupremam omnium vallem quaternarium elfe-, amp;nbsp;©icr. cam ipfam figura trianguli æquilateri elfe lîgnatam,propterea quod per hunc charade-

N N 4 rcra

-ocr page 168-

H I E R G G-L Y P H I C o R V M rem àTrinitate dcfccndat. Et rede fané Dei creatio, Dei defcenfus didtut; co quod in-

finitis totius cæli magnitudinibus infra fe defcendac , dum primæ rei creaiæ maic-ftaiisfuæ imprimit lïgillum.Proclus in çommentariisin Platonis Parmenidcmodiofiis » pænc ert, frequenter ineptus in triplicishuiusdefceniùs ratione explitanda jeoquod earn non è veris fontibus haudifet : illuc tarnen peruenit,vt nihil à Deo delçtndere pu-• tarer, quod non ternarij in deicendendo feruaret charaderem . Ex his liquet. quanto arrificio nomenclator ï©al pro dcicendo cornpoiucrit: cùæ enim verborum origines ' in iisquibus primùm conueniunt lin«; cxaminandæ, necciTe eil, vcin Deo ipio huius verbi etymologia (pedetur amp;nbsp;expendatur ; quoniam Deus ante omnia alia deitendit, lead vallem demiiit. Quid autem voriusamp; fignificantius dcDeo delcendentcdicji ,que3t,quàm ^Di-afcijm hoc ipfo fuodefcenfu illiad quoddelcendit,ornnem largiatur ânternani motionisfaciihaiem; amp;lioprofperet, vt inipfo vitæ promotionem imaginif fu2E ligillo oblignet. Qui ergo Deum rogat per verbum lt;DaI/ non exiguas prêtes con-t cipit, led felicem amp;nbsp;prolperam libi vitan] precatur . omnibus rebus omnibulque nu-■’■'öt nbsp;nbsp;' nicfisablblutanijVti pcr'îtl denotatur. Quod autemj©i idem lit quod vitamdo,cxeq

clarum eft, quod interna motio ad ornnem politionis difterentiam procecjens,nonab aho polîîtquàm ab anima proficilci, vt commentator lecundo lib. de Ca:lo Ariftotclis, Xgt;aleth littf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;memiiii, tradit. Cernimus itaque quam vox Wlcum quaternar»O(Slt;_,cum igne

jftßiur». conucniar, quamq. bono iure littcra Daletquartum locu in fua libi natione vindicanc.

Quamobrem de figura Daleth non eut ambigendqra ,jquando oranis diuinus de-Icenfus’pçT trianguli a’quilateri figurant procedit; ira vt clarum lit, eos procul «t ve* ro recelTuros, qui nobis volent aÜam pin-gere quàm,.iplà diuinitas rebus creatis, dura ad eas,defcendit,imprc,irit. Retinen-» daertigitur ea figura litrcra Dalct,quant Græcorum-Delta maiulciilum repra:fen-tat. Quamuis veto harc rationibusfatis lint communita, non fuerit tarnen nec inutile nec iniucundum ,.dpcere, figurant hanc Dalet apud prifeos etiara lanigenas inter fymbola hieroglyphica fuilTe. In Ca-nopo , qui fecundam infimi ordinis in tabula Ægyptiaca conftituit figuram, clarif-lithum cius habcmusmonuraéntura: de; pendet enim à poftica ceruicis parte tiian-gulus cuerfus,apertura fignura euerlà;amp; corruptæ diuinæ in homine limiliiudinis. Qua enim ratione peruerlàm hominis propenlioncm clariùs oftendas,quàm fi fi-gillu diuinæ maieftatis ipli imprcirum fiq pingas, vt quod fupremum elfe debebac.

infimum teneatlocum, amp;nbsp;ediuerlb? Sic enim triangulus hicappendet, vt conus deorfum fpedet: quo modo qui vitam in-ftijuit,non poteftnon perire, Verdm quo clariiis hæc nota hieroglyphica intelliga» tur, non fuciit paruumoperæ pretium,lîquæde Aleph diximus,cum figura Daletbre-V ‘ niter comparemus: egimus illic de Pyramide, vteam vitænotam habere doceremus; ad quod probandum ea quæ turn videbantur nobisidoneaadduximusargumenta.Hic addendum eft.quod fit dilcrimen inter Aleph amp;nbsp;Daletfiguram tenendumjquia Aleph apucratim ad viram hortatur.eara oportuit pineere fi2urara,quævolcntibusad viram

éi:(THnen. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;1 ■ J - • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• • J ' • nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

prohcilci pateret : quapropterea parte qua multitudim recipiendæ maxime apta viûCt bacur, apetta cil lelida. Prasterea quia alius alio tcdiùs ad Vnum tendit, amp;: qua multa ' iplî

-ocr page 169-

L ï B E k X. ' '• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-TfJ

ipfîfüntarâ:iùscolligat,amp;: ad acutiorem dirigit conum ; rinlla certa regufa ipfi’figu-rx Aleph data eft, qua hncæ eius duc crura dd’pefcerenrur ; in Dalet longé alia ratio , .gt; eft :cura enim defcenfus ipfius diuinitatis hrc notetur ,atque is (cmper fit æqüilace-rusôô æquangulus, non debuic eius imago vel hiulca efFe, vel aliquam admittete itt-æqualitacem. ïDal autem,id eft,defcenfus hic, de quo agimiis,iiihil aliud eft, quant Vita omnibus totius vniuerfitatis rebus pro fuo cuique modo cómmunicata: quam fi formarum datoris titulo infignias, non video quid apud eos fis peccaturus, qui dextra pori rédtum fèrmonem nonaccipiunt finiftra. D.iAùguftinus in expoficioneillius loci, Domini ferebatur fuper aijuM, agnofeit vitalem quendam fpiritum creatum, quo totus mundus afpeétabilis mouetur amp;nbsp;continctur:quem fi fimpliciter toti mundo præ-feciffet, hoc ipfum quod nos qu'ærimus,expreffifret. H æc noftra autem,fiue intelligent fia fine anima mundi vocetur, omnibus vitam impertirtrianguli forma ;amp;:quidem per omnia fibi conformis: qui cùm perfeétam amp;nbsp;abfolutam rerum eficntiamàdiuinitate perfimilitudineraquandamamp;:modumexempliadideamprimâformatideducat,vn-diq. conclufuseftjôô fuis terminis dehnitus ; qualis figura Dalec apud Græcosvideturi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;q

Ceteriim cum homo haue imaginem quam Deusipfi imprefferat, corruperit vitiis ' q terrenis mortem adferentibus aditum dederir ; figura Aleph inferiore lui parte apefta eft: per quam homo de fede mentis fuæ lapfus eft in cacodæmonis amp;nbsp;æcernæ mortis fèruitutem. Hortatur enim præceptor, vt ad veram vitam è qua cecidit, reuertatur, amp;: qua via amp;nbsp;ratione reuerti queat, exponit- Atciim Spiritum lanctum rogamus vt in hosdefeendat, amp;nbsp;vitæ librum nobis aperiat, perfedam vitæ imaginem nobis vt impri-mat ÖC fartum tedum reddat,quod culpa noltra vitiauit, oramus. Quamobrem îDal ■rr fine Spiritus fanóti in nos defcenfus, cuius omne donum perfeótum e(t,triangulo æqln- TriMgulo latero,qui omnium perfeótiffimus eft,denotetur oportet ;quo vita item perfeóta ligni-ficatur. Quoniam verb hæc principio homini talis data fuit, vteius medio citra omne externum adiumentum ad æternam pofTet peruenire felicitatem;fic in facris pingeba-fur,vt fupremo trianguli apici rocundus globus æternitatis index imponeretur. Verfim quia hominis natura per primi hominis lapfum illud vitium fecic,vtquamuis in vita quidem maneret ,ea tarnen multis partibus ab antiquadegcnerarit;amp; illud in primis pcrdideritjVt fuafponte ad æternam vitam non ampliuspolTct adfpirarejlacrarum no- ' tarum architedti, triangulura æquicrurum cum globo fupremo angulo impofito fic pinxeruntjVt totus euerfus amp;nbsp;in præcipitium ruens cerncretur, qualcm in poftica Ca-hopi parte veluti decidentem videmus. Ceterfim quo clarids quod de globo dicoin-telligatur, non fuerit abs re hanc meam interpretationem ahis etiam indiciis amp;nbsp;argu-mentisex antiquitäte fumptisroborare. Plerique veterum fcriptorum Ægypriosobe- oMifd lifeos Soli dedicates putauerunt, propterea quod non ipfi modo fua figura Solis radios gyfttjcurSeU imitarentur, fed Solis etiam effigiem fupremo fuo apici impofitam haberêfquosequi-dem aliqua quidem tenusexcufauero, fi Solis effigiem non pro Sole quem afpicimus, fed pro Sole in quo Deus tabernaculum fuum pofuifTe dicitur , accipere dicantur. Verum metuo ne non tarn altède prifcorum hominum religione cogitarint, eo quöd vi-deamplerofqueinelementis mundi amp;nbsp;Sole amp;nbsp;aftris, quorum lumen oculis corporis vfurpamus, conftitiffe: Nos fecuri quid vel hi velalij polt folidam lanigenarum dodri-nam vel commenti fint vel fomniarint,illud in medium adferemusquod perenni con-gruit veritati. In primisigirur obelifci,amp;: pyramidis, amp;nbsp;cuiufuisalterius mette eandem obelifci, fj-dicimus fuiffefignificationem; iis duóti rationibus quas in Aleph annotaui.Cfim igitur ramdü , ö* pyramis à 19ur-rain nomen acceperit, atqueeadiótione ignis extenfio fignetur, dénota-batur pyramidis efirn nomine tum figura vita, eo modo quo ad Vnum fefe extendit at-que porrigit: quod quid aliud eft,quam fignificare,fic vitam noftram demum fore bea-tarn, 11 reóta ad ipfum Vnum,haudfecusatque ignis,contendat. Verfim quoniam IBuc fine Î31cr quaternariû etiam fignificat,î£)itT-ram non tantum ignis,fed quaternarij etiâ fignificabitcxtéfionem;amp;: optime illud quidem,eo quod prima pyramis quatuor trian- Pyr»midit gulis planis comprehendatur, amp;nbsp;prima fit pyramis prima corporatæ magnitudinis reétis lineis comprehenfæ extenfio; in qua quaterna trinitatis imago repraefèntatur,omnia fecum ad ipliim Vnum fubuehens. Nam ©ur-ramnon ignis modo amp;nbsp;quaternarij cxtenûoneni fignificat,lèd regularaetiamdefignat rerumomniumferendarum. Omnia enim

-ocr page 170-

HIE KOG L X,P H I C^O R V M

4Bïtictt.

Ordojnii. ^^uaternarij myfteri».

nia enim fic fcrti ad Vnum debent, vt vndique trinitatis figillo munira fint, Sé in acumen porrcda. Hine fit, vt hæc figura propric Sé primo nobis vocctur ;eo quod res omnes fijio partis æterni veto opifici alliget arque connedat. enim filius eft Sé omnium rerum creatarum principium : Tau verb vinciendi habet fignificationem. Quo-niam verb quaternarij vnitatesficin pyramidedifponuntur,vt fingulæ acuminis ha-beant rationem ; fit vtlt;©^t pro quartacuiulquerei parte dicatur. Pytamis enim prima lingulas vnitates pro fingulis fui culpidibus habet. Vide quantum myfterijin plcbeia loquendiconfuetudinedelitefcat, quamque dodus fuerit Sémathematices SéTheolo-giæ,qui primus nomen ©^it pro cufpide Sé quarta parte dixit. lam quiaomnium rerum creatarum vita quaternarij pyramide continetur, vndique Trinitatis Sc Vnius imagine obfignata, Séquamdiuea continetur,locum fuum in return vniuerfirate obtinet,«©jt eciam pro fuo cuique loco ponitur. Deinde quia omnes res per lt;©^t«i fiue pyramides, difponuntur ; per quas vitara habent ; fadura eft , vt lt;lb;tcn in fingulari numero pro iulha rerum quarumuis collocatione dicatur. Nos «©jbeii dicimus, vnde Latinorum Ordo. Quaternarius ergo cufpiseft vndique triangulum rcpræfcntans,qua nihil eft yahdius adpenetranda omnia: Sé hæcvera eft Setaphica flama , in qua prima elucec imagoTrinitatis. Igneusamoris ardor, quo Deus fc accendenscreauit omnia, quaternarium primu.ra illuftrat,Sé in eo fui ardoris imaginera relinquit. Quamuis autem Dei poteftas lit infinita, creationem tarnen fuam non eft dimenfus fua infinitate,fed pote-ftaceilliusqubd primum igneum ardorem è diuina bonitate Sé amore duxit. Quam-

obrem cum ternarius Trinitatis typum gerat, Sc fingulis fuis partibus lingulas perlbnas DucdenariM cxplicct, voluit Dcus vim fuam quaternario accommodate,ad eum modum,vt terna-tins dudusin quaternarium duodecim expleat,qui numerus totam totius mundi com-

tot^! mundi ideam mm-fleHitur.

Oielifii qui fint.

plediturideara. Hiccnim vitra Trinitatem principium rerum omnium tum cfficiens formam amp;c materiam , tum ad fe, tamquam fincm omnium , refcrens tres hierarchias triadicas coraprehendit ; quarum fupremus apex eft ,amp; quatcrnarius Sc ignis codera vterq. nobis nomine fignatus. Quaternariusergo caufTa ordiniseft prima, reliqua omnia Deo baud aliter deuinciens ,quàm primus annulus in catena ceteros omnes tenet. Sc ei è quo bæret, annedit. Sed hæc alterius loci. Ceterùra quamuis pyramidis nomen commune lit omnibus pyramidibus èquacumque tandem materia contient ,cuiuP cumque figuræ bafim; illud tarnen earum genus quod ex vno lapide conficitur,amp; in acutiorem mucronem terminatur, obelifci nomen apud vetcres accepit ■ ceu par-uum veru diceretur. Mirum profcdo , ingcntes id genus moles verutula fuiflc nuncupataj quad non tatis earum magnitudo deprimeretur, fi verua voce non di-minuente vocarentur. Quid alij in hominum operibus maxime mirentur ignoro; mihicerte inter omnia quæ vmquam oculis conlpexi, nihil admirabilius vifum eft, quàm obelifci; quorum vel fola vedura animo dumtaxat æftimata incutit ftupo-rem; vt interim omittam erigendi laborem Sc tantx molis in acre fufpenfioncm. Obe-lifcis pyropos imponi tblere in Alet tradidi, Sc addidi iis æterna lucera denotari, quara noftriTlieologi cæliempyrei nomine defignant. Quanto verb magisauguftaeft catli cmpyrei Sc æternæ vitæ maieftas, t^mto pyrrhopxcilos, cui eius fymbolum imponitur, indignior videtur nomenclatura diminuente. Marrioreæ potitis turres vocari debuif-fent, quàm ad verutulorum trahi contemptum, quo n obelifcorum vocabuloaftici vi-

dentur. Qui nomina his lapidibus tot millium hominum labore confedisttibuerunt, Strm» facer COS ncfas fit Cogitate aliunde quàm ê facro lermone nomen iis dare voluifle. Atqui facer fermo Phrygiiis erat, idem nimirum cum lèrmone Afcaniorum fiue Teutonicorum, qiiem prins quàm primura eiTedocuifTcnijCimbricum foleo vocare. Q^amobrem fi fcirevelimus quæapudiacerdocesÆgyptiosobelifcorum fuerit nomenclatura,videa.

Ægyftiarum 'qutt.

jbpcetften.

musquî obelilcus in Phrygia lingua nuncupetur. Hic mox^pcttfecn inuenimuspro exiguo veru fine obelifco dici; quæ vox ingentibus his lapidibus aut rupibus potiiisex-celfisdataeftàfine, quem Ariftoteles in nominibus faciendis potiflimfim obferuari debere,commonefecit. Dicitur enim ^pcrtamp;en à ^i)cct,quod idem eft quod figo. ibpt. ièpect componitur è nbsp;nbsp;nbsp;, quod eft explore, amp;nbsp;geet, quod caput fignificat. Admiranda

compofitio ,ita meMercuriusamet. Adeonequoticsquifquam aliquid figit vel acu velacicula vel veru, de explorando capite cogitarc deberaus i Debemusprofedo, fi primi

-ocr page 171-

')!. r B E R. ■ X. r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IJÇ

primi nomen'clatoris monitioncm fequi vclimus. Is enim leiens ynulLim fîguram ad figendnm aptam eiTe, nifi pyramidis modo in cufpidem termmetur, amp;nbsp;bac adinoneri, omnes viræadionesita inftituendas,vtad vnnm cacumen rendant verbum figcndiil-lud fecit, vt CO perpecuô moneremur, mentis noilra:acumen iemper debereipium caput vniueriórum explorare ; amp;nbsp;id quidem ea rationc quaicaput i^EEt voeatur ab impe-rando.Idem enim eile§gt;pj-ï)crtquodexplora caput,amp;:confideradiligenter quidimperec. Sed quorfum hoc verbum accommodauitnomenclatotei qui figit quippiam. Modo dixifigenti illud habendum inftrumentum , quo mox admonetur , omnia ad Vnunix redis lineis referrioportere, luxta illud capitis axioma, y num tii ntcelfarium. Ceteiüm'j quorfum ^pectftendiminuenti vocula turris id genus marmorca voeaturNempe vt duo fimulintelligantur;alccrum quamuis maximæamp; ftiipendæ fuhlirnitatis acus qua pyropus figiiur, earn tarnen rei minutiirimæ rationem habere j fi t um acie mentisgt;«»•. conferaturjquam vt in Deum caput omniu,fine in vitam æternam figamus,commo* ncmur: alterum, vt vocula in duas partes folui polfit, Sc hac via nobis dchotarl, Noiecj quid ;êpert fibi velit ; quod dum facimus ,intelligiraus femper nobis explorandum efici turn ipium caput, rum quid caput nos facereiuiferir, lam in (óluenda voce ^pcfthtn, illudetiam docemur, finem inueftigandi capitis amp;nbsp;mandaiorum Dei,efie ipiara notiAi tiam perquam Deo figimuramp; adhæremus. femenim idem eft quod nofce.qu’oaternâ- J*«*' vitacontinetur, Quamobrem ipfiim fem pyropo refpondebit vi fignificationis,pro-pterea quod vita Æternagloboigneo fine cælo empyreo denotatanihil aliud fit,quam Dei notitia,quam per excellentia: figuram in fem intelligas oportet;quod fi conuertas, : habebis, quod idem eft quod appropinquo. Nullaenimre Deoreddimur propin-quiores, quam Dei notitiajquam rum demum fumus integram habituri, crim Deum videbimus facie ad faciem,vt Apoftoli verbis vtamur. Nó videreturergo reprehende-’ dus qui diceret, Pyropi nomen à -Bur-fiop dici, quo ignis fpesdenotatur. At ignis vitæni * caelo empyreoàgéd®iÿmbolu eft,quic no aliud eft quàm Deum intueri.Obelifcus crgoi pyropu hgens fignificabit.adiones omnes fie ad Vnum refei ri debere,vt certa fpem vitç aeternæ habeamus. Quauis itaq. prima fronte^pectamp;mdiminuens vox dütaxat effe vi-deatur; fublimiore tarnen loge habet admonitioné,quç nos docet iis omnibus qui adio-nés fuas fie compofuerint,vtacutûveru imitencur,amp; perpetuocaput cxplorét,certi(ih ' inam amp;nbsp;fixam Ipem elfe debere viræ fempiternæ conièqucdæjqüæ vt per fern verbUjita per pyropi fymbolu denoratur.Cernimus nuncquàm nomina noftra fignis,qua;ocuhs vfurpamus,ad amulTim refpondeanc,amp;quanta myfteriorû in eorum examine recluda-tur.Bcne itaq. obelifeos, nonobelos.marmoreas id genus turres prifei vocauerût-. vr videlicet hierum earum nomen èiermone Phrygio petitum exprimerent,tamctlîGræcis non eadem arcana fignificarentur. Panis enim pueris prim dm dandus.quDâcc voeatur, de Phrygio fêrraonecognofcenduseft; verum amp;nbsp;primarium animorum alimenrum ex-plicaturo iis qui norunt intimam vocabulorum medullam enucleate. Cùm modo darum reddiderim,quid globus ille flameus obelifcis imponi confuetus fignificet,non erit difficile explicatu,quid idem defignet in triangulo æquicruro quideorfum à poftica Canopi parte penderecernitur. Nam fi obelifcis impofitus vira: fpem defignet; cette fi obtlilitu euertatur amp;nbsp;dcorfum ruât, quid aliud denotabit quàm omné viræ fpem deiedam quæprimodiuinitatischaraderehomini à DeoimprefTo fuftinebatur,quem triangu-lusæquilaterusdefignat. Adum enimeftdeprimaillafpefimulac Adam femel per-mifit aggerem fuum ab Ates inuidiafuperari;amp;idcirco Canopus ante fê vider altetius vitæfpem,quam lituus ipfiobiedusortendit in fola crucecffeconftitutam ;è qua viræ fymbolum infernèaperrum ita dcpendet,vthincintroitum admittar, hinc etiam non impediat,quo minus excidere poftîs. Quamobrem fêmper feipione, cuialaudæ caput amp;crux impofita, greffus nofter firmandus eft;nedum ftare nobis vidcmur,rurlus cadamus ; amp;nbsp;lîcur prior vira triangulo fignificata amiffa eft, ita amp;nbsp;hæc fccunda amitta-tur, arque ira nulla fpesfalutisfuperfit. Ceteriim tempus eft , vtab hoedifeurfu teuer-tamut; inquo fi pcrgercmus,latiùspcr Ægyptias notas vag.mdum effet, quàm pra.fcns locus ferrer. Rcuertamur itaquead Daler, in quoîDal rciedo articule primoTrinitatis defeenfui propiiè côuenirefàris cftoftenfùm. quæextra feegredi,vt non fimuldcfcen-dac,nulJomodopotcft. Prætercaclarûeft,in huiusvocis ratioueipûus diuini defeenfuï cfièduni

-ocr page 172-

H I E R .« G L .Y T HT’C O R V M

efifelt;äum.permderf,amp; eurh^ion aliumagnofci.quàtn igncrn, omnihasTcbus creatis vr^ t^Bcalorcni-lubiUiijiteatóreimfacque idciccoiftupcndo.produs arcifiriofaduni cflc,vt ôc DhlGtiqmtf»ijtoar{i,e{refc,ôrquaternaci) nonicjiignedidentitaiet; cpuituni ®ai fie con-uenit^MC îgois'efFedjq per.?nal dciKitetun i, nce vilaiwce denotari polficdgnificaiitids â£. pieniùs.'Mirabili fgtttfrnoodo inïDai Seraphicani vallcmgt;£c'lt;tractyn, Py.thagoricam ani-, rn’am'tnttiîd'ivprimam'jgjnis vicaliific4tui'jginem,amp; phosum Trinîtatisexemplum rebus ctéarfclomnibji^iipiprçlîiu'rïi iiiucnimus'ennti«ccrvamp;2 j®de:dcpfchendirhus, orationis Alphabcti'cx’iaî’chi;cx;bun'toLvus-vnincrtiarchite-iiTrani bocloco fecurüfudre. Inlignc’ proÊciâÔ! là. ri 1 utbre, pentternis iued t’ede e xordiu m lt;tóni i pfu m GimipL dueSprfi tu m Deü tay« braïuijjwdefcendorccij qwando deitunfüs hic tEJntdiei non poteft, ndi htnnia vitali ca-%J,.)oïe tasïRieaCjfeCdridii'r/^ugeac, ptôfpofct; amp;£ id-quadenaonwibus quibud^ri poteft re«/ • '•'hiis/Ec quamuisaitaxiïWÀ- fit bæcipexicio ,æquiffiimacaraenamp;: gratifliiua Dco vidcri' dcba)qîgt;roptercâ q'èdftfarchetvpuw ipftusnmiterur.jquad audorï fuo nailo modo-poteft/ dilpIi^eréjlèd'Contra feniper lucündilTimum eflefpclt;ftaculum,iuxt3illndi F/dfz^ Deuf . cim6iiA(jùif^ec€y^vçÔ^if^t^iildebMai^C^AXc\G\gt;xzxïmô\\ '^QX.z^ nongratdiàma efle Dca* pecitia^'âla', qui ftatinà ab initio.puIcerrimum totius creationis archotypum comme-roôTatç''amp;; comirnembratum fieofonéulos ponac ,f'yrriulla figura aptiùwxpiimi queat.

•^’'^(^eJnrïdmoduraK^nw’niTrinitas prinaa caüfla'eftomhùjHà rcrum,Ka'tHangulus prima: ftgui|aeftiomniumfigtfràrum rc^^is lineiscomprchehiaiumiin quan^ toinncsalia: figuw raîfijJuuncür: amp;nbsp;terminaaturicùm-i.p|ain nullasalias-vfccriiis foluator, fed in ïuam ior-Triangulw^ njaoi duoiiaKat iiifiûitis vicibusdiuidiqueat. Triân^ius ergoæq^nlacerus tribus per-vnitis conucnicntiirimu'f fnérit, nbsp;nbsp;optimedeiinearit iplunr

tiefeonfumopifteisad res crcacas,q«ihus omnibus triangulum iuædiuitutatisimprcflit: pèr.qudtn omnia defcendunt,fiuiw âi;Gonferuantuf ,quæ voce ©al deciarantur. Neftia cuias monitu Hebræi relciuerintjlitccram Dater maxime venerandam efte ; propteiea quod eu imperium'Dei in quatuor tnundi plagasdenotetur. N^aliad numerum ic-» ferâtjidemferè dicefe vidcanturquodDy-thagoriei Teiraôtyn füàm célébrantes. Nobis in iplb litteræ nomine , iplàque figura longe clariorcft ratio venerationis ,vti ex bis qux-dixi cuiuis liquebit : ludæi tarnen nnet ninrftimma reuerentia proferentcs,ad malorum 'omnium amolitionem .fenum ipfrus Dalet longa mora trahût, magnam eius litterx vim efte credentes. Verùm vc antiquitas buius figuræ magis cernatur,ad-damus Ôc aliud luçulentiftimum teftimo-niura, non ex Ægyptiacis notis, fed ex iplô crelo petirum. Docui antèTbot fine Mercurio primam deberi litterarum inuentio-nem,cuius bcncficio amp;nbsp;inftindu Adamus nomina rebus fecit. Hune eundem Mer-curium Icribit Hyginus Deltoton in cælo collocafte fuper arietc, quo is illuftrior red-deretur. Paullo antedixijcælo non folùni naturalem Dei cognitionem inferiptâ efte, fedeametiam qux naturæ limites egrefta foli Spiritui lanäo debetur vti veto magi-ftro. Iscrgoaiietcm Zodiaci circuli initiu tenere voluit , quo intelligcremus totius vitæ mortaliû initiumeftein viâima aric-tis imraaculati ,qui fanguine fuo pcccata mundi collit. Siue enim arieté, fiue ouem, fiueagnum dicas; codera lÿmbolura Ipc-éUt yamp;i. ad candera boftiam imraaculatam

JJalet liftera ’ tnaximi vt turanda.

rad-.'b'î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rcfetiur.

-ocr page 173-

L I B E R X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1J7

rcfértiir. Quid ? quô'd omnia facrificia ad vnum Chrifti facrificium pertinere intelH’ geredebcmus, nec plus virium habuüTe.quàm ex haccollationeactcpiflent. Ifychius Hierofolymitanuspresbyter,inquintumLeuiticicaputlcribens,clarèdocet immaculatum Chrifti efte fvmbolum ; nec quifquam eftomnino qui non fit eiufdem fèntcntiæ, fi modo Chriftianæ religionis myfteria vel à limine lâlutarit.Bene ergo Aries Zodiacum circulum exorditur jquem vtclariùsagnolcas , Mercurius Deltotum fupe-rids impofiiit; quo nihil aliud fignificatum voluit, quam Chtiftum,qui tamquamaries immacnlatuseilet immolandus,verum Deurn eife, qui trianguloeiufmodi denotatur. Diuinitas cnim claris operibus in Chrifto often{à,toti mudo aperuit, huncefte arietera iliumimmaculatum,cuius fanguine totus mundusluftrareiur. Hmc optime prifeis fa-bulisiaäatum eft,Deltoton arieti ideoimpofitum à Mercurio fuifte,vt ipfiim illuftra-ret ac redderet clariorern: quod quid fibi velit, ipla Euangeliadifertis verbis oftendunL Quis non cernit quantushic mvfteriorum oceanusapenatur,amp; quätalux iisqiiæ priüs à mediólaiuntadferatur ? Alibi fortafic latifis de Ariete amp;nbsp;Dcltoto ,quod Triniratis imaginem gerit,agemus; hoc loco fiifficiat demonftrafie, adeö veterem efle ipfius Da-Ict figuram in ea,quam dixi,fignificatione, vt in ipfo etiam ca:lofulgerecernatur: amp;id quidemeolocOjVt inde colligas principij rationem amp;nbsp;arieti amp;nbsp;ipfi triangulo æquècon-uenire, vti redeconfideranti non poteft non liquere. Et quemadmodum Dalet Scra-phicoordiniconuenit, primo videlicet omnium rerum creatarum ; ita Aries per Del-toton, ceu inligne quoddam certiflimum , denotatur principium illius circuli tenere cuiusdudu vita terrenis omnibuscommunicatur. Errant itaque infigniter qui aliud mundi principium fibi finxerunt, quod hîc corollarij loco fit adiedum. Adde amp;nbsp;illud quo Magiam latins cernas patere, Arietem fignum igneum apud aftrologos haberi, at-que idcirco cum Dalet infignem haberecognarionem ; quam nos cum ©icr pro quater-narioamp;ignedicimuSjdenotamus. Aries certe in capiteftiodiuinitatem gerens,amp;: igneo generis humani amorc fiiccenfus, primas tenet omnium rerum crcatarum,veriftimura vitæ pcrcnnis,quæ Zodiaco defignatur,exordium; quæ vt nobis cótingat,ille nobis prx-ftet qui hoc fymbolo denotatur.

He.

Præfatvs petitionis fuæ exordium magifter, nunc illud addit quod à Deo hoc tempore ad difcipulum luum demitti cupit ; ita vr tota petitionis primæ fumma hæc fit: Demittealtum volumen . Hîc igitur de figura He agendum . ïjraltum efle , alibi docui: cuius ratioeft Spiritus in altum ferensipfi Vni præpofitus, ceu diceretur, Alta euedio ad Vnum. Vox Anglis eft hadenus quam noftratibus vfitatior. Noftratesenim hoc tempore extra compofirioncm maximel)o amp;nbsp;ïjootfi pro eodem diceremaluerunt; W»-amp; ficut illo ipiritus ad vnum tendens, ira his fpiritus ad æternum tendensdenotatur, quorum vtrumqueeodem pertinet. Verfim non cadem femperin eodem honore vo-cabula apud omnes manentjin quorum defedu ad deriuataöê compofira,amp;: iplam ob-fbletævocis etymologiam eftrecurrendum, amp;nbsp;aliquando aliægentes eiuldem lingux de vocis notationeinterrogandæ. Cura autem altitudinis varij fint modi, amp;nbsp;varix ad diuerfas altitudines vix, placuit vr eaad hanc noftrara altitudinem defignandam figura acciperctur, quæ notiflima eflet amp;nbsp;omnibus domeftica. Ea autem eft pars fcalx . Fru- UeUtttrï ftra enim tota (cala pingitur, vbi ex parte tota cognofeitur. Habemus itaque pro He partem fcalx,perindc atque pro pedo partem pedi luperiorem. Ne tarnen plebeia efltc amp;: nimis vulgaris fcalæ pro He dclineatio , fic efta lermonis noftri opifice Icala nomi-nara,vt ftatim prima fronte voxipfafymbolicam fignificationem oftendat. Mxcrenim, itet. fi ad originem examinetur, vel ex Ue ecr fiet, quod eft id quod humile eft honoro, vel cxlitterx L potertate ,amp; cer; quo compofitionis modo Ucer excelfus honor dicetur. Ciim igitur vtraque interpretatio honoris habcat mentionem,amp;: is in fcalis domeftico amp;nbsp;trito omnibus inftrumento nullusefle cernatut;cogitemusnecefle eft, nomenclato-rem ad altiora in (calx nomine refpexilfe : id verum efle ex eo mox petfpicietur, quod cadem vocc Ueer ad longé diuerfam fignificationem vfus fit ; nam Ûccr in alia notatio-

O O ne tria

-ocr page 174-

HIE R'b GtYPH'ICORVM

ne tria fignificat; diuerfa illa quidem, fed quadam rame'n natura* lege cöniuncla. tLeev ■* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enim aliquando idem eil quod difco,aliquando idem quod docco,alias idem quod do-

sea/^ amp;nbsp;lt;blt;gt; ótrina fine difciplina. Cüm igirur in bis vocis ratio clarior fit quam in protrito amp;nbsp;fæpius ürtni con- cönculcato inftrutriento; inepti limus,niß cogitemusfymbolicaaliqua ratione nomen jefijM. Icalam venille. Voluit enim prudentißimus fermonis omniumque fymbolorum ar-’chïfcâus perpetuô nos moneri,dum Icalam adfeenderemus inaltum nostendere,non ■tarn hoc inflrdmento quam dilciplinà-quæeodem nomine quo Icala vocata,facillinjè •in mêmoriam delcalæcommemoratione vluque quotidianopoterat venire. Elegantif-ffimafane hæc eit doftrina: fcalæqtic comparatio,eo quod per icalam facilis eft ad ardua confcenlus ; ita pefdotlrinam quoqlie promptus fit adicenfus ad altos honores, qui in fcalæ nomine défignantur; amp;quemadmodum in Icala paullatim pergradus in altura •èua'difnus; iraquoque in doótrina per gradus adicenfus fieri debet;amp; quantum gra-'duum in dodrina adfcenderimtis^tantundem promouerimusad honores amp;nbsp;dignitatem. ’Nunc vt moherct,aut pofiûs vt præfcriberet quædocenda dilcendaqueeftent, fie vo-‘cemad vtrumque fignificandum fecit, vt honoris ratio in primis habendaeftedemon-

bend a.

fite.

Honorx/ r»'- ftrctur, quafi dicetct, eafola docendaamp;difcenda qua: ad vcios conducunt Sii lolidos ioc ndàii- honores: quæ qualia fint, ex vocabulo42er clariflimècernes; quod ficfaélum eft, vr ea /fwJ44/«»/'Iôla ad honorem fpeclare defihiat, quac ab Vno amp;nbsp;legitimo manant, amp;nbsp;hominem ad id fnciliheha- ratio poftulat pai atum reddunt atque promptum-, quorum pofterius ichnæa vo-Vis«Cfr conuerfiodcmonftrat. Vide, quælb.quàm brcuicompcndio omnes omnium ’lt'hólarum Icgescomprchenderir;quibus nec vidcoquid addi,nec videoquid demi bo-nirracioncpolfit. Laudanturdelèntenriarum breuitateSpartani,amp;non immeritolau-*dantur,(ed nomenclator nofter tanto le illis præftitit in hoc certaminis gencrc liiperio-rcmj'quantoæquiusefteum ceteris præftaremortalibus,qui nihil nifi diuino loquitur ‘inftindu Dum enim Uccr confidero, eius natales ab 42er repeto, difcoquecx ichnæa conuerfione animu hominis honoribuspræparari amp;nbsp;promptû ad officium luum reddi; nelcioquî ad tam illuftrislpedacüli.tam latè per omnia officiorum genera patentis in-fpedionem contemplationemque pæne ftupidus obmutefcam , nec verba latisbona luppetant,quibus quam mirabilirer afficiar exponam. Neque enim video quid primiim admirer iplè, vel quid primiim aliis admirandum proponam : hinccerno humilesper dodrinam honorari ; 60 vnà cerno in dodtina fola excellós efte honores; hincanimad-uertojcos folos honores dici pofte qui à legitimo profluunt, amp;: ab ipfo Vno denuantur, nulla liabita multitudinis ratione ; atque idcirco nobis præcipi, hæc fola dilcenda do-cendaqueefte , quæ ex Vnius 60 legitimi foute promanant, reicdis omnibus faills, va-niSjfuperuacaneis óónoxiis cum omoi .ætati ,’tura maxime puerili. lam ciim reuertor ex 42cr per veftigia retro ad ipftim ßce/admirabili breuiffimæ monitionis vtilitate per-cellor, arque mecum expendo quam vehementer contra Deum amp;nbsp;remp. illi peccent, qui adoleicentum amp;iuuenum animos ad dilciplinasamp;omnem redamofficij rationem honoribus non excitant, fi id quidem in ipforum fit poteftate;in vniuerlum verb à ne-mine committi præter magnum Icelus pofte, vtcuiuiquamdodrinam debitishonori-bus frauder,quando ex Ipititus nomenclatoris noftri magiftri lèntcntia fieftatui video, vt excelfi honores dodrinæ præcipuo quodam iure debeantur. Quiddicam nunc li Ufft in ÛCfl conuertaraus, Sc hoc vocabulum ex notatione voculæ ûcc amp;nbsp;poteftatc lie— teiæ Linterpretemur ? An non hicftatim cernemus,ipfam dodrinam præparationem efte fubliinem Sc excellentem,aut potius apparatus omnis excellentiam ? At cuius, amp;: ad quid apparatum.’ Cuius alterius quam eius qui docetur? Sc ad quid aliud hic præpa-rabitur,quàm vtad vltimum hominis finemconfequendum fit promptiffimus?Obruic fane me huius vocis Uccradmirabilitas; Sc quanto cam profundidsintueor Sc exami-

îfft.

Awl.

DeHrin» fca HO, tatito(cfc maiof myfteriorum copia lüggerit. Inter alia mecum repeto, dodnnam i» eft eju» tn veram (calam elfe , per quam genus humanum ad cæiefte regnum adicendit; qua qui ' carear, nulla fpe conlèquendæ nicatur fclicitatis. Venir interca in mentem illius Icalæ per quam Iacob angelos vidic adfeendentes amp;delcendcntcs,cuius fuperior pars ad cx-lum pertinebat. Quid muleis? Hoc aperte cernimus,non aliam homtnilcalam piopo-fitam eiTcjqua ad vllum iublimitatis gradum adicendar, atque hanc ipiam quam nobis nomenclator oftendic, dum non alto nomme Icalam quam dottrinx; nec alio no-

nune

-ocr page 175-

LI fl E R X.

minedoârinam quam ^calæ vocabulo voluit nuncupari, Quamobrem dum He littera He cuwt rü per (calx liniulacrum pingitur,monetur Alphabetarius Canopusamnium corum quæ^’»^«^quot;’-mr do diximusjcx Sxcr intelligi pofTe debere j amp;nbsp;mutua ipfius He vocis amp;: piduræ fy nbolicx Concordia (äcrofaudam efle apud homines legem, ad altum neminem ncc polfe necdebcrcperuenire,ni{iperdodrina:lealamad lublimicatem enitatur. Scalx aiitcm huius primus gradus eft, difcrimen rerum , in quibus primum agnofcimus lu' ccm ac tcnebras. Hmc Scalæ nomen apud Latinos vfùrpatum à Seal noftro deriuatür, scaU »tymi. quod præteritum imperfedum eftiplîus ^rrl/quod fignificat differo, Omnisenim gnitio à differentia (limit exordium. Hine apud Hebrxos o4d qua in voceSamech pro Sein ponicur. Non igitur M.ecr tantiim, led Scala etiam ad doclrinam refertur de vera votis nota none; qiix rerum difterentias, gradus ad cognitionem cfTe demonftraLpcr quosnimirum adipfum Vnum peruenitut. Etquoniam hoc noftro adfcenlu Vnicon-glutinari eupimus ÔC firmiflimc adbxrere; voluit vocabulorum architedus, vt pro Scando poneretur, ceu quis diccret, itc lini quod eft ciusqui glutinum dehderat.

BLiin cnim glutinum dedgnat à Uet-me/quia quod tangit.vnà (ccum trahit.Dum itaque ü«. Cliui profcandodicimus, eupimus vt ad altum trahamur,amp;ipfialtoconglutinemur. Qu'''d enim fpiritusin norat,id îtein Clnnexprimit ; eoquôd nihil verè altum'due ï)edici queat,quod non ad Vnum fpiretjnecquilquam verè (èandat, nidquicupitcon-glutinari arquevniricumillocuKcmperdicercdebcmus,Me lei me/id eft.deddcro vç me tecum ducasiquod quid aliud eft quam illud, Trabe me poft te.^ Rogemus ergo pattern vt nos per dlium fuum trahar, dum (calam dodrina: adfeendiraus. Miranda lane buius verbi lt;CIint origo.qua dmulamp; duel eupimus amp;nbsp;conglutinari. Dilcant modÔ Gra’ci vnde Climax dicatur pro fcala,quod certc badenus nemoaftecutuS eft. Hin.côC Clematis amp;nbsp;Clymcnon amp;nbsp;peritlymenon nomina fua duxerunt,quôd nimirum adfeehj-dant. Ncc aliunde deriuatur, vt vtineoinepriatEtymologicilcriptor.quoho-'^'’'”’*** , . , mine (umma arboris ftageila dedgnantur, eo quod iis arbor in altum afeendat,Climax cei tè €lhn-nwc exprimit, quo adlcedpndi commoditas dedgnatur. Minim qùàih omnia dm conglurinatavilco illo,qu,Q 13 qui adlcendere Cc noftrati lingua dicic; (ummo bono coniungidedderat. Omnia enim qualia qualia dot, fuo quxq. modd , ' •S: fuis quæquc gradibus ad fummum bo-num contendunt,vt ipli adhxrefcant amp;nbsp;vniantur. Cum,igitur quatuor dntrerutp Reryi„ creatarum genera,alia intellcdu, alia (en- (»rumgmtfâ fu, alia vita, aliaelTentia tantiim prxdita, vt Arcopagita tradidit ; rota vniuerdtas quatuor his gradibus ad Deum adfcendiÇi vtquàm potcftardiftïmè conglutinetur. Super hoc fundamento Raimundus file» quern de Sabunda vocant, (calam fuanp rtabiliuit; per quam ad fummum rchgid-nis apicem afeedit. Nos banc (calam vt(-lem illaro quidem elTe fcimus,amp;:arqué D. Paullo atqueà D. Dionydo laudatam; veriim alteram quam lacob vidir, pluris facirous jvrpotelirmiorcm , certiorcm A: ,, altiorem , atque earn per quam ange ii sh-uino luffu ad rnortalis humanx (a'ptw oracula detuleri'int Jamp;: rurfus vna (ecum ad patrem cxleftem animos teducuni. Hec tandem (cala ilia eft quxmcrito Xcqc diçi poteft ;eo quod per cam moriales ad , fummum honoriimeulmënadlcendaipi;-

O'O J. 'HriC^

-ocr page 176-

Ï^Ó . nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, K I E R Q G 1 Y P C o R V M

'Hæc ad ipfum Vfquc patrem amp;nbsp;antiquum dierum pertingit,.cui pet magnum angelum conciliati fumüs, cui vt amoris glutino vniamur,amp;: nunc amp;c lèrapcr oremus. Quamob-rem dodrina Chriftiana veteris amp;nbsp;noui teftamenti libriscomprehenfai primüm mere-turvtîLccr dicatur;amp;:is qui per earn Çurfum enititurad patrem vniuerforum ,ad caput fcalæ à laeobo vifum, is propriè €Iin«ncn/ id eft adfcendere, vt conglutinatio fiat, cenfebitur.

Vau. .

t.

Vax littert S E Qjv iTv R Vau litterænomen,non apud Hebræostantfim à lanigcnis relidum, Æoles etiam amp;nbsp;vetuftos RomanoSjtametfihi indigammafolo amp;confonante bancâgnouerintappellationem. Vox'hæc vel iblalàtisluculentam habet rationem, quæneceftariacolledione concludat,litterarum nominanec Hebræa eftc, nec Cbal-dæa, nec Syra ;cùm nihd omnino apud bas nationcs habeat lignificationis. Scio ta-tncn pluralem huius numerum bis in Exodi càpite vicefimo Icxto inueniri , (èd tam vèl nullam vel ambiguam apud ‘Hebræos habere interpretationem, vc qui là-hiftîmam videntur de‘dîfle, clauos'comminiicahtur ad littcræ Vau figuram forma-tos/ d^èliiis diuus Hieronymus cetcri, qui ex facræ fcripturæ contextu Sc veri-iîmili rerum coniedura columriarum capita verterunt ; licct cur ca fie Moles nun-cuparit', nihil potuerint ex Hcbræorü'm fermone rationis adferre. Nobis hæc res cla-

Vau jutd raéft ,qùam mox de fignificatione ipfius Vau omnibusoftendam .Dnit nobis vox eft niexndifra. frcquentilfimo, ipfis fere infantibus lèmper in orc confueta verlari ; quibus tiiuitat ift natura indidifte videtur, vt quicquid polTunt id Compliccnt amp;nbsp;rurfuscxplicent,ccu in

amp; explicando primarium aliquod vitæ munus cernerctur. Eftenim Dau quiuis cuiufuis generis finus, fine.is per angul urn re quapiam in fe redeunte fiat, fine ■perfpirarum aut circulorum portioncs, vel etiam per integrum circulum. Vox fiinein-diïHt rei quendaln in fe rccurfurajfcd cum tarnen non fempercocuntcmjlcdfrcqucn-‘i^'fiiulcuraatqUcdidudum. Videturcnim vocabulum inferecurrcrejamp;cadem litte-'faiiîné principium fibffacere, hinc finerh ; quamuis primo loco confonans, poftremo viitttrt. »«4bto re'ddatur vocal is, Eft autem fonus litteræ V ciusnaturæ,vt rotundum aperiat,amp;: 'labra quæ in fotuhdo foiio perficiendo érant fere coitura, finu quodam produdo exte-iiiis recludat, atque idcirco V cohlbnans amp;: V vocalis vel per A vel per O conglutina-ræ’finum nobis fignificant ; cuius in 'pronuntiando quandam oftendunt informatio-' h^m. HucTcrcntiarius vocanduSjv't intelligatur dum dicitjEtfolafonum reddcrctex

. fUafigfira: quod ajhemine hadenus vidi bene vel intellcdum vel explicatum . Habet ' dfa'qiJC Van fine Vdu (vtrUmqué eniiu dicimus) finum quendam turn in pronuntiatio-'’fidjtufh ih figura: atqueiiinc noifienclatoris noftriinduftriacernitur^qua pro finu hac 'Voéb^füÓS vti iuftit. Quid rogo nàtufæ conucnientiusfieri potuit,quam fi vox profinii ■fiè'tctjîii qualittcra finus de lira hatura index bis continerctur, Icmel vt vocalis, femel ’vt cphlbnans; ca fic irt fe rediretvt tarnen circulum non abfolueret, fed aliquid re-ïinqùërdt hiulcf,’q.uód finuumeft i^rOprium? Plus hie artis video,quam paucis docere ■^Olfim',;^amp; id iplbhi fic iiuplicatum fills'finubus,vt non cuiufuis fit explicate • Satis fit quot;nds ex Vau in Vâu Venire,ea quam' dixfiteditus feruata diuerfitatc. Quia verb Vaucir-'tulurn'fotundïrilijpfius O rc'cluçfit,^ extends porrigitur,amp; quod exterius ad cum rao-, di/ljtï'pfócèdit,löngc la'fcque vagandi dxitum præbet;placuit nomcnclatori, vt hocele-. a. •gt; ? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rebus late diducendis Vel diftrahendis vtcretUr : ita perpetuo fuit diligcntifH-

©aut. riui's hatijræ imitator, A Dau vel ©ou/Diiut vcl ©cutin vfu habcmus pro quauis conca-'ïudrariblié; Ceu.diçeîètdr finusçqmpièlïcnfio,quæper;Tau denotatur. Hincltali ©ob ’fa'GÓtrfantcs’p'ro^ëM'éni re.dicunf, V iii L contra crebrö tranfeunte. Vnde liquet, %'brt löjldm pro a^ógdlari'finu amp;nbsp;cotópl'glTo Vau in vfii veruftis fuilTc , quod indodi qui-’^^,mbdftra'te$ffó|'ïalTélüfpig’archfuf,llèd,’profinu etiam circular! amp;: fpiralijSó idquidem ttymon!' * ^dc voèiS'órïgind ttfa'glfpi'oprièé|ótrcf rotundi rcclufio in hoe magis appareat. ©au»-V apudcim-jgizijr non'lb)dfii éfit, qüód nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dlcunt, plicarc; led illud etiam, amp;nbsp;quidem ma-

L. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inuo'lücrc di^^dnt Latuft.“'Qihd.gt; an non Voluo à ©outoc acceptum eft, V in L

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mutato,

-ocr page 177-

LIBER X.

1^1

mutato, amp;nbsp;duplici W in fimpicx? Eft'nequicquam cuidcntius? Ncmocnim cftqui ne-fciac apud noftratcs fine notationis difchmine3tut amp;: 2ïlt, ^aut amp;nbsp;Sc fiinilia fimili-tcr duobus modis proferri (ólerc. Hinc iam lux loco ex Bibliisantè citato infertur, clarè cernicur, columnasquas Moles lieh iuflerat, lonici generis fuilTciquarum capita in volutas vtrimque retorqucntur . Nee id mirum.cùm inÆgypto, vbi Moles inter Mefis »rtH-ceteras dilciplinas Architeôlonieen quoque didicilTe videtur, plurimos lones fabros quæflum lèqucntes vcrilîmile fit artem fuam exercuilTe; Sc idcirco Molen eiufmodi capita de facerdotum nomine, quorum fucratdifcipulus, îDaugebm fiue Wiiôolini no-minalTe, id eft, capita in volutas retorta, amp;: cam vocem ad Hebraifmum accommodaf-fe,in onw, quo melius linguæ inflexioni conueniret, immutatam. Sediam videamus quid Van in oratione Alphabctica defignet. Id obfeurum non eft, fi feias libros plican-do amp;nbsp;voluendo confici lolerc; Sc hinc duo mox librorum genera exftitilTe. ÎBouitaque librumfignifîcat per excellentiæ figuram , qua vox præftantiftîmo plicatilium rerum ätfiinet. gcncri vindicatur. qua in re Romani prifcosluos maiores lanigenas imitati, volumen pro libro dixerunt in le voluto. Fuit Sc alia plicandorum librorum ratio, quæ tabulas afuä anti-imitabatur ; quæ taliserat, vt libro aperto duæ ftatim paginx apparerent,nec tarnen à tergo pagina lciipta elTct. Pauca enim erant opiftographa; quod non alia ratio impedi-uilTe mihi videtur, quam chartæ ex papyro tenuitas j qua? non omnis tam vel cralia vel firma erat, vt com mode à tergo Icribi poftet. Voluminumcertèin charta papyraceaamp; prior amp;nbsp;commodiorvlus videtur fuiire: qua? mihi, laluoaliorum iudicio, SC lalua mihi, fi faniora quilquam è vetuftis depromat monumentis, palinodia, fic Icribi Iblere viden-tur , vt line.c luxtachartx latitudinem ducerentur, amp;nbsp;inde volumina per verfus, nori per paginas numerarentur. Codices volumina erant tam fpifta,vt trunci arborisinftar Ceàices fri-haberentjqui in libros , Sc hi rurlus in minora volumina nonnumquam diuidebantur. Id autem ad legendi commoditatem fiebat, vt partealiqua perlcéli volumen depone-returjamp; id toties fieret, quot vnius codicisaut libri volumina eftent. Hoc modo Catfa-

hs Anticatones grandi viri falcino luuenalis comparauit,dura canic: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;luumtiu I»-

---—Sea omnes

Nouerunt ^J^auri atejue 1 ftdi ejute ffaltria péneni tMaiorem ejuÀm ßnt duo C^feiru nticatonei.

Potuerunt tarnen iplà quoque volumina in felidas Sc paginas diftingui, penndeatque longa aliqua planities in multa plethradiuiditur: quod fi faiftum vmquam fuit,vc mihi hadenus non liquet, paginæ Iccundum longitudinem quoque fcribi legique potuerunt. Ex voluminibus librorum habcmus vmbilicosjdequibus nihil hadenusferiptum vmbiUem itr r vidi quod placeret : quod non vidi, non reprehendo. Relidis igitur aliorum opinion!-

bus,nos vmbilicum in lólis voluminibus agnolcimusiamp;eumeftedicimus tenueamp; exile vel lignum vel ofticulum, vel teretem virgulam eburnam, cuiextrema pars volumi-•nis colla vel aliaratione annedebatur, vtab ea inuolutio caperet exordium: quo fie-bat, vt in hbriseuoluendis poftremum finem claudcret. Huie vtrimque rotundum ali* quid vmbilici forma exfiitiiTe credo,cui iniedis vtrimque filis,volumen poftetcol-

ligari. Dicebatur autem vmbilicus, quod totius codicis,amp; omnium librorum Sc volu-* minum eftet meditullium,amp; principium omnium inuolucrorum, vtiinfantis vmbilicus omnium membranarum quibuscontinetur. NuncitaqueMartialisilludiutellige- Nartïalu I» mus, quod lècundo libro pofuit epigramma: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X/*^^*^**

^u^id ^rodelt mihi tam macer Itbellus, Nullo craßior vt fit vmbilico.

Hinc illud darum apud eundem:

ohe iam fatu est, ohe libelle.

, lam peruenimus vfque ad vmbilicum-. Tu procedere adhuc dr ire quarts?

Quo igitur ire quxrebat, fi vmbilicus erat poftremo voluminis fini annexas i Ad tef-gum videlicet, VCOreftem luuenalisimitaretur,dequo cecinic:

. . Scriptus dr in tergo necdum finitus Oreßes.

Clarum enim eft,in voluminibus non ante ad tergum progrcdiendumfuifte,quàm ad vmbilicum veniretur : poft quem ü quid erat Icribendum,ad Opiftographon erat eun-- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O O 5 dum.

-ocr page 178-

HIEROGLYPHICORVM

dum,quod tarnen non omnis charta admittebat. Ceterùm quia incommoda erat vo -luminum Icgendorum ratio, tandem libros complicarunt, ita vtad lingulasapertio-nes duæ mox paginæ, nec pluies, viderétut; in quarum altera mercatores accepta, in altera expenla lcribebant ; arque hacratione totum fuum codicem abfoluebant: quod fiortuna quo- hadenusob'êruari videmus. Hinc illud: Fortuna vtramque paginam facit, id eft,quic-accipiinus, Fortiinæ acceptum ferimus: quicquid perdimus, illi item ferimusex-^ddcatûr'fâ^ penluin: quod nelcio an hadenus ab omnibus bene fucrit intelledum . Vt autem iii «• voluminibus facillimum eft videre alteram dumtaxat partem litterisaccipiendis ple-rumque lolerc deftinari; ita non limiliter quiuis videbit, qui per duas lemper paginas Libres co/gt;/«-'quot;progrcdicndo vna dumtaxat pars 1 ibri Icribatur,altéra vacua amp;nbsp;inani rclida. Hic anim-‘^UmedM^’^ '^duertas qui flabclla muliercularum complicentur, qui pucri ex vno papyri folio la-ternas faciant corn plicando: quod fit co modo, vt lînus alternatiin recurrant,amp; tota intérim charta in plurimas paginas diftinda non lècetur: lcd is qui Icribit, primo linu re-clufo, priùs in finiftra,deinde in dextra pagina fcribat;ac deinde papyro rurfum inaii-gulum plicata, ad tcrtiain piogrcdiatur , atque ita deinceps femper eandem anticain chartæ partem lcqucns,ad vltimam vfquc pergat paginam. Quod fi tune cum Martia-lis libelio vltcrnîs pergere velit, verteudus liber , amp;nbsp;aduerfa parte aperiendus, vbi toc •paginas albas inucnict, quoç antèlittcrisoccupauit. Vidi librum maximum è charta pergamena fadum,qui ad hunc modum erat complicatus, amp;nbsp;priùs parte anteriore to-tus pcrcurrendus, ac deinde hac claulà altera parte aperiendus -, qua paginæopiftogra-phæ occurrebanr. Ncc dubito equidem eos libros quos ad tabularum modum Romani concinnabant, fie plicatos fuifle;amp; in his lingulas facies fingulas paginas feciire:quod fiatyrut eu- mihi Plinij locus, nefeioan à quoquam hadenusintellcdus,pctluafit. Hicdocct pa-pyrum iunci genusin paluftribusÆgypti locis aut ftagnantibus Nili aquis,quarumal-titudo duo non cxccdat cubita, nalci; Sd tiiangulo Icapo ad decern cubitorum altitudi-nem excrclcere. Habeo ego duos è papyro feipiones cum hac trianguli forma non male congruentes. Ex hoc iunci genere in tenuiflimas philuras (cifto charta ad hunc mo-dum fit: Capitur feheda fine philura fine txnia ca longitudinequam papyrifcapus de-dit: extenditur fuper tabula, madida tui bidis Nili aquis,qua:glutini vim præftant, ar

iujmcii fue-

amp; tx ta quo mode (harta fieri tenfueuerit^

ilacrtcfüa.

que hæc prima philura ftamen eft chartæ. Huic deinde alterius papyraccæ txniæ Ic--gmentaimponuntur tranlucrfiead angulosredos j amp;nbsp;madidæglutinofuo, quod Ni-lusfubminiftrat, comprimuntur,ac inox Sole ficcantur. Latitudochartæoptima: tro-decim digitorum ceteris paulatim minor. Scripturam autem parte eaexcipiebat,qua ' fegmenra, quæ fubteminis locum habent, funt agglutinata, amp;nbsp;rarô altera parte Icribe^ . batur . inuenta eft poftea tarnen quæ Macrocollavocabatur,eoquôdpoftremagluti-natioin longum,non inlatum porrigebatur. Staminé enim amp;nbsp;fubtemine coniundis, tertiatænia glutino induccbatur, quocraflitudo maior firmiorqueeftet. Harum latitu-

flinif locut ex^lic-atui.

do ad pedera cubitumtjuc proccflit. Vcrum hæc non diu probata eft. Ratio enim,ia-■quic Plinins, deprebendit vitiiim , vniuslchcdæ reuulfione plurcsinfeftante paginas, (^id hîc dicat Plinius non facile qu.fquam perlpicict, nifieum, quem dixi,plicandi moduin cogncH'cat. In eo cnim fi fuprema chartæ tabula revla in longitudinem porri-gatur, multas paginas eædem papyri fibræ pcrcurrent: quo fier, vt fi aliqua leuis tænio-ladefquatni'nerur.atqueea audiatur, multæpaginæ vitium hoc lint lenfura: ; Sz toe

.. quidem, quot in vna papyri longitudine continentur . Ex hoc darum eft, lcribi foiere in cereris chartis ca parte qua tranfuerlæ crates étant adæ; ncc papyraceam chartam complicatam Icindilolere.vti hodie fieri videmus. Deinde^amp;illud perlpicitur, vitium illud quod in Macrocollis Plinius aceufat,opiftographis quoqu'c hbris accidere potuif-ic, eo quod poftica librorum pars reda lamina in longum extenfa non minus conftaret quàm Macrocolla parce vcraqueexteriore.Monuit me quondam huius rei Morlionus, diligentiftlmusantiquitatura amp;nbsp;hiftoriæ naturalis,quoad vixit,explorator; verùm mo-nuittantùm, vt lèmpcr ferèèxcicare m«alebat, quàm docere, quod tarnen hoc loco in* ftar erat totiusenarrationis. Videmus itaque non in folis voluminibus,pofticam libri partem, cùm ad vmbilicum ventum eftet, feribi ; fed id quoquein libris adplaniticm charta itri complicatis acciderc quiuifte , fi neceffitas ica tuliftec. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

nobis gratulcmur,qui infinito meliorera chartam,quàm fuericpapyrai'

cea.c

-ocr page 179-

ff ■ L I B E R X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. J

cea,è tritis lineis gofly pioparamus : jqnæ tam firma eft, vt æquè à tergo atq. afronte lirteras poftit fiiftmcrc, 8c fingulisfoliisbinas’paginascontinerejalterarn.anticam,alteram pofticam,. adco vt nihil amplids vetet, quo minds ftatim poft primam paginam in opiftographo eins fchbamus. Quod fi Romaninoftru in pJieando morem amp;nbsp;Icindendi ■folia in Macrocollis (ècuti fuiftcnt, nihil habuiftent obquod ex vniusfchedæfiuetæ-niolæ auulfionedc multjs paginistimeredcbuiftent. Sed de his làtis. Videmusmodô librosferèduoium generum fnifte amp;nbsp;hos quidem circa vnum gracilem vmbilicum inuolutos; illos veioadeum quem dixi modum complicatos. Cdm igituramp;: voluoamp;: pHco vno I3ait noftrati comprehendatur, non eft mirum hl?au pro libro ponatur: quod quamuis ira fit,altids ramen archicedi lollertiacxaminanda. Dixi crebrô,rotundum, Rotunàum cuius O noracionem habet, æternitatcm denotare,amp;: modo ex Tercntiano amp;cuiufuis ^[^”'*'**** benepronunciantisdocui expcrimento, Van litteram (ono fuo rotundum ipfius O (o-num recludere; quod cdm itaeirequifqueapud (epoffit experiri, neceflario iequitur, Vau nobis amp;nbsp;ante Chartas, amp;nbsp;ante volumina , amp;nbsp;antelibros complicatos de pronuncia- rii tionefua habuiftc fymboli vim; quofignificarerurab iplbnobis aperiri ætcrnitatem, amp;nbsp;ca relèrari qua? in illius rotundo orbe aboculis mentis noftræ occlufa reconditaque an-teafuiirent. Hocilludcltquo iermonisartifex maximè refpexit, dum Vau prolibro Voluit vfurpari; tamctfi illaquæ prids dixi leuiora à fecundarum numero cauftarum no excluferit.Nonfunt inferiora leuioraque rerum momenta contemnenda,{ed mens ad primam lempereft idcam dirigenda,eoquecau(ra iplius Vau ad (upremum librorum exemplar accommodanda. Liber igitur quem à Spiritu fando demirti cupitpræceptor Liber gui ad ad fuum Ganopum, non eft chartaceus,.nonert aliquis quem corporis oculis intucri. Quis enim in excelfis cælis terrenam mareriam compcgiflct ? quis vel Nili limovel pollinefrumenri illic'chartam conglutinaflct ? Quis vel membranasanimali- cepteràs^ bus, vel libros arboribus, vel aham materiam alij rei ad litteras accipiendas abftuliftet?

Nec vcrôhîcdediphtherafabulolà louis pelle cogitandum. Alius profcélô, alius liber ti,guaiit fit. eft qui reuera Vau vocatur: amp;nbsp;is quidem rânro fublimior quam vulgares codices, quanto à diuiniore 8c petitur amp;nbsp;proficilcitur audorc : amp;nbsp;idcirco non citra maximam cauf-•lam epitheton accepit, quo aims per exoçhcn nuncuparctur. Qtdsergo hie liber eft?

•Quis? Non alius nempequàm is quem Spiritus fanótus mentibusnoftrisamp;infcribitamp; offert legendum, quo ex eo vitæ fenipiteinæmyfteria difeamus. Agnofefthe hic Spiritus fàndi gratiam,qua nobis ea quæ adæternam vitam ducunt, reuelat, Vau fiue volumen vocari,amp;: hoc ipiumefte volumen quod ante omnia à Spiritu fando fit petendu, citra quôd-ôm'nia alia volumina fruftra leguntur ? firimumpetite regnum c^elorum, ma-gifter noft'erin Euangelio dixit. Atqui non aliud eft regnum ca:Iorum, quam vita fem-piterna.' Rogamus igitur iuxtàacChriftuspræcepit,dum ante omnia nobis petimus ' ••••'•‘ •illud altum volumen demirti, quo foloæternitatis myfteria reduduntur. Quod'fi de vetuftis reram facrarum noris difeere velis, quibusnara pociflimiim de rebus fublimis Ilic liber tradét -, feipionem Canopi infpicc acque diligenter contemplate. In illo eniin ea lituo defignari vidcbis,quænullo modointelligi poftunt, nifieorum certanotitiacx 'alto libro ærew^itatis afcHi a référante fuerit accepta. Nullum me vplumen, nuljus cq-dex tarn firfriil^ationibus ad veram rcligioneimpeller, vt vel minimam fidem Chrifto habeam,amp; vel minimum fpei in promifTis'eius collocem ,vel ex hi.s amore accendaj} nifiantein me iadafuerint fundamentaek-alto illo volumine, quod nomine luo pro-mittit,apermrum fe nobis ipfam a?ternitatem. Vide quàm apms orationis contexms, quo à Spiritu omnium reuclàtore petitur y vt demittatipfum altum volumen ,quo arcana æternitatis confilia ad hominum quiderh falutem fpedantia panduntur. Vt de-mittat TDal dicimus; cuiiis ratio monet, vt nos omnibus jebus profperetjdeinde ipfam ïikum vólurhen quo referamrocculmsadvitam fempiternam introituv,rogaturjvtpcr Jioc fcilicet mentale Vau nosinfinuemusœternitati. Omniahîc magnificafunt,omni^^ jlluftria, omnia heroica, omniadiuina : amp;:quamuisdiuerfa videantur ipfis vocibuvde-notari, omnia ramen ad vnum fcopum collimahc; amp;nbsp;eum-quidem fupremum amp;nbsp;fem.-piternum. Sed quid multis? Summatiniybmnia fidei myfteria hoclibro continenmr,;amp;: ex eo flint peterida; atque idcirco petit praeceptor, vx ip difeipuli mentem demittatut hoc ipfum Vail, finu fuo recludens vitam perennem*. LCernimu.s.itaque quam nomen

.• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;OO 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;littera:

fi

-ocr page 180-

?ilt;f4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hieroglyphicorvm

litteræ Vaucum Canopifeipionead vnguem conlentiat, amp;nbsp;quamiufta eiuldem fpiri-“tus amufliomhis prifca ha:clt;ymbolorum ratio dirigatur: de quibusquantumuis multa ^dixerimus, numquam tarnen æquauerimus vel lèxcentefimam maieftatis eorum paratem. Equidem video hac voce Vau pro eins generis libro nihil vlliushumaniingenij follcrtia excogitari potuifTe artificiofius. Porrö quam huic libro potiorem reperias figuram,quàm eam quæ fimul amp;nbsp;librum duabus paginis rcclulum, amp;nbsp;vnà finum ad angulu redudum demonftrat:quæ apud Latinos

in maiore V integra remanfit. Cedonuc, an non egregiè Van cum fignificatione, tum figura lèlè noftratem litteram efle declarat ;cùm ncc apud Hebracos, nec a-pud alios quiequam omnino defignct, ta-tum abeft vt nomen ad aliquam figurara qneantapplicare ? lam altera ipfius Vau poteftas apud alias genres penit omnes, qu£E in nortris vocabulis frequcnsoccutr rit.Ea ellquam duobus Vau pingimus ad hunc modunijW.de qua quia poft irerum agendum jbîcplura no addemus: hoc vno nunc content! futurijfi monuerimus.Vau in plurali numero tres diuerlas ipfiuSj^V^au poteftates amp;nbsp;pronunciationes continerc; duasceterisquoque gentibus notas^tcr-tiam folis noftratibus peculiarem.löainucn enim in principio V habet confonantem: quam Æoles Latini prifei Vau dumta-xat nominarunt : in medio V habet vo-calem, qiix cum A, vel O, dum Doutom eftèrimus, coalefcit : fequitur deinde duplex Vau, quod nos aliquando duplex di-gamma norainamus, quo vetuftis Gram-maticis locutionem noftram accommo-demus. Et videtur alioqui prifcadigam-ma figura è duplici noftro w originera traxifte; maximèfi in latus eleuetur, amp;nbsp;ex j V, quo etiam modo pingi folet, A' fiar, quod magisarredu'm FdatLatinornmrquam figuram Æolcs.eoquod duplex gamma alterum alteri impofitum videretur, digamma nominarunt ;veram interim originera ’prorfusignorantes. Pronunciatio certe nihilhabet cum gammacommunc. Vndepro-babi!eredditurgt; vetuftiflimam quoq. Æoluth figuram aliunde quam ipfi feirent prin-cipium habuiftc ; quod in duplicinoftro Vau ad hunc modum piólo amp;nbsp;deinde fie erccto vt dextrorfum partes habeat patetes clare videtur. E qua rc amp;nbsp;dlod clarius redr lt;ditur,antiquiflinTa ipfius Vau figuram eam fuiftequam duplex Vau alterum alteri impofitum demonftrat ,in quo linea finiftra obliqué deorfum duää fimulminorisamp;: ma-•ioris Vau finiftrum latus ablöluit. Atque ad hunc quidem modum prima petitio fit finita: in qua tarnen id minime negligendum , quöd tota ternario fit inclula,vt imagi-ireih fiiprema: referat Trinitatis, cui nullo interieäo proxima fucceftit. Dalet igitur ad 'fàndum Spiricumrefertur jper quem quia Patrem amp;nbsp;Filium ddcendcrc fcimus, fol-“lehinis nobis’amp; frequentifi'ima cantio eft, Ventfanifc Spiritus. He ad Patrem pertine-4requi altifiirauseft,nemo dubitabit,qui modo Iciet amp;nbsp;hunc antiquum dicrum vocari, ■amp;inthrono tamquam altiftimum hunc præcipuè dici ledere, vt in co Apoc.alypleos xapne^quod mox aduocabo , videbis. Vau Filij proprium efle, qui in omnibus facris li-bris vtramqüe facit paginam , quiquearcaniamp; arterni confilij folus hbrum potuir ape-“rireJi vtclariftinieqUintumApocalypleos caput exponit ;in quo leoni de tribu Iuda35 cidem agno.{rtiitabilc didu) hie canitur hymnus ; Dignus et Domine acciperehbrum fjr -'■J’ d nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f. aJ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;apertre

-ocr page 181-

: L I B E R X.

Âpcrire fignacula eiw. quoniam eccifw es amp;nbsp;redemiflt nos Deo in fangnine tao ex omni tribu, lirgt;gua,ds’ populo, natione; fecifii »os Deo »ollroreg»um,(^ facerâotes,amp; ■ reg»abimtis juper terram. Hîc modo claiiffimè videaS jillud altum volumen vocari, quomyfteria ïàlutis vel figuris amp;fymbolis velata,vel clans amp;:difercis verbis cxprefla. contincncLir ; ilia quidem priorem faciuntpaginam oracula arcana amp;: veteris legis ■ : cærimonias complexam ; hæc veto alteram paginam complcnt, quæ ipfius Cbrifti iani - ‘ inter homines agencis dodrinam cxponit; quam deinde Apoftoli eorum fucceflores per totum orbem fèminariint. Quamobrem dum altum volumen dcmitti petimus, non aliud petimus ,quàm vera: religionis fàcramenta nobis aperirijquæ fbla Spiritus fàndi gratiarcuelat. Et bac quidem confideratione habita, volume quod Chriftus ape-ruit à hbro naturæ, per Alti adiedionem diftinguitur. Eft autem in bac petitione ille perfonarumordoièruatusquiinbacorationequadicimus. Spiritus Çan^us procedit k Pâtre amp;nbsp;Filio. Confidera, quæfo, quàm nullus apex fit otiofus, quàm omnia fecunda fine myftcriorum,amp;cùm obfcurifTima humanoingenio tradentur ,quàm omnia fint tum pcrfpicua, tum facræ feriptura: confentanea. Et hæc quidem poterant fufficcre ad buius litteræ explicatu. Veriim quia Hebræi bac figura pro gemino elemento vtun-tur, non videbor inihi officio meo fatisfecifie, nifi oftendero in hoc noflro Alphabeto rotundam litteram non defiderari. Dixi modo perinde noftratibus efle , fiue Î3aufiue 5î)ouaudiant;nccaliam bac, aliam ilia Voce ofterrinotionem. Latini itaqueprifei Vau dicebât,non Voujco quôd rotunda litteràà Vaudiftindam haberent,atq. idcirco nihil opus efl'er, vt vno vocabulo vtramq. litteram denotarent. Verumenimuerô licet communis hic fit pronunciandæ buius vocis vfus, quem Latini vetufti agnouerunt ;in hoc tarnen Alphabeto hieroglypbico Vou potius quàm Vau dici debuiflee, quo nimirum duarum vocalium aifinium poteftas vna vocula explicaretur. Eta^eitè- vetufli in Italia endem voce Cimmerij Vou dixerunt,vti liquet è Voluo Latinorum verbo, quod à ©ou deriuatur clt;»»prthmdt. ca quara dixi ratione. lara amp;: Gctæquo teraporc in Italiara penetrarunt,©out pronun-ciabant, vti clarura fit è Folta, quorum vtrumqueà©ûudefcendit,in camerx fiuefor-nicisfignificatione. Quamobrera hoc loco coramuncm confuetudinem corrigamus, amp;nbsp;pro©au©ou pronuutieraus, vtvno nomineamp;■ rotunditatem claufam,amp; rotundita-tera apertam denotemus. Gerte AncuerpianiæquèO atq. V coraprehendemus,æquè o -volutninii volumen rotundum atque librum planura ,cum ©oufonabiraus. Geminaergo hoc nomine figura piugendaefiet,altera rotunda, altera aperta : amp;nbsp;.ilia quidem volumi* attur. ni, hæc verb hbro paginas duasoftendenti refponfura. Porro quia ©ou Filij attributum cfTe dixi, cuius eft, arcanum Patris confilium libruraque quo illud çontinetur, aperirc; hîc vlterius notes vOculæ buius trilitteræ taie eftern tificium, vt fi in elementa fuafol-uatur, Trinitatis myfteriura fit quodam modo repræfentatura. Vt cnim infinita Patris Trinitatù i» poteftas comprehendinon poteft, nifiperæternuraFilium oftendatuijfic V confbnans citra vocalcm lèquentem audiri nequit. Hæc itaqgt;.con{bnans Patri refpondcbit in haç vocula,O Filium refcrer,V vocalis fèfcipfi vocali conncdcns,fic vtin diphthongum coalefcat, Spiritui fando relpondebît;qui vt æternus amor elfieflentiale Trinitatis gluy -tinum;ita Filij æternam poteftarem per O expreftam aperit acreçludit,proeo aclitr teræ V natura poftulat.Non malç igitur paullo ante dixi,plus in Vofi myfteriorû latere, quàmfacile poffit velperuidcii vel explicari.O verèahu volume^quototiusTrinitatis ’ ’arcana comprebcnclttntur ! O ihfignem vocula, quæ tanta arte àprimo nomcncl^toi-.re fada eftjVt hæc nobis arcana dcpingat,amp;; fie depingat, vein orbem redeatàjPatre ad -Filium amp;nbsp;ad Spiritum fàndum deducens ; amp;nbsp;rurl'us idem defignans, firctrorfum loga-tur! Quemadmodum igitur alti libri idea nobis per Spiritum fandom communkatury Prophetas amp;nbsp;Sibyllas falutis myfteria docenremfita amp;nbsp;afpedabilis liber eft quem Filiuç ^exocculto finu Patris produxit. Is eft cum totius rerum naj:uræ opificium,tum pulçefr rimura cælorum fpedaculum,è quo dtfeimusipfum creatorcm..Eleganter itaque.pro Oexlirotat,^ alto volumine cæh rotunditas pingetur, dura nobis plflcebit rotundum vocis element hra'ape^to*' turn darefpedandum. At fi Vou apertum vehmuS'OÇulis fubiicereyJiib.rqr»cum duav bus paginisreclufum oftendemus. Admirabilisprofedo voculä hæceft,quæ vnafylla: v vocalis ba trilittera V confonante amp;nbsp;V vocalem exprimit 5 amp;nbsp;vnà oftendit harum litteirarum conjenatu

- inter fc cognationem, quæ facit, vt altera in alteram tranfeat in nominum fionci

-ocr page 182-

tèé nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I E Rb CLYPHICORVM

iP/in, û(înc;“©an enim,quod remotum defignac, fi cooucrtas,ad contranam notioncm cxprr* mendam jaau fatiet, vbiquiiiis cernit ,cxV eonlbnante fieri vocalcm,qiia: turn A diphthoDgum conftituir. Et verb non alia caufl'a eft, cur V confonans amp;nbsp;V vocalis pro vna littcra capiantur, quam quôd bare inter eas fit naturat locietas, vt altera in alteram ö- w mutetiir. Duplex item Vau cum his hanc habet cognationcm , vt in plurium numero modo infinito ipfum V vocalem confequatur, ccu appendix ,natuiae lege fcle ingc-rens. Ex ©ouenim,vt modo (cripfi,fit 10outotu/qnae vox aliquando vt verbum,aliquan-do vt nomen vfurpatur. Nec inter has modo litteras hæc crtiocict3samp; coniundio, ve-t' r n»- rumctia:i; inter Vau amp;nbsp;F- Nam ex F digama in Vau tranfitur,amp; contra e Vau in F. vn-turiftmitn de fadum, Vt vtrumque digamma nominetur. ExUefenim ficHtucnin modoinfinito: ex 3Lofy Uoufn; ex l^/l^ouai-,amp; itain fimihbus ;quod non (okim fit in medo infinito amp;nbsp;numero plurium,led etiam in deriuatione. Nam àîLcf fit y id eft ,a Viuo Leo; proprer cordis præftantiam. Sic Franci à AVä fcccre : ex Ouo Oef. Sedhæcpro-prie ad Hermathenam l^dant.

LIBER XI.

Xain.

I M T T A modfi prima Alphabehear orationis petitione, qua prarcc-ptor Spiritum landum orauit, vt ad Canopum fuum altum volumen demittat ; mox additur quid piimùm inajto voluminefibicu* piatoftendi. Nequeenim fatisfuilFetjlublime volumen,quod non poteft non fpiftilfimum eirc,demi(rum habere-,nifi in eo illud capiic notaretur quod maximè Icire refert. Alioquin cnim in tam fpifia rerum filua,quanta arcanorum Dci codicecontinetur,vekit in ma*

X«(» veeu ßgnißcüt)», ttfmon ttrtißcium.

gt;an.

ScimO labyrintho erraremus , amp;nbsp;incertis mæandris modo hue modo illuc duceremurj nec vmquam noftro ipforum dudu ad illam partem veniremus, quæ fol a facit ad bu-manamfalutem . Qtfamobrem rogat præceptor,vt quàm citiflimè infundat iplutn caputfijpremum, id eft, veram amp;c (ohdain lupremi capitisctgt;gnitionem.quærurluspc-titio tribus perficirur vocabulis, quo lernarij imagine dccorata gratior fit ei quem rogat ter maximo, atque ita facilius exaudiarur. Profedo exigua hæc Alphabetica oratio, quam prima fronte ieiunam putares, mc attonitum reddit, hinc oratorio artificio.hinc diumitatis arcanis-, adeo vr nihil mirum fit, (i me vires in tam arduo negotio deficiant, fi oculi in lucido amp;nbsp;flameo fpedaculo continuo harrentes caligent, Öê fi lingua non le-cusac inebrio homineac mufti pleno balbutiât. Sedquomagisnosfentimus vacilia-re .tantocitifis properemus, amp;• tanto lermonem fäciamus fiiccindiorem ,quo priuf-quam' collapfis viribus lafli amp;nbsp;iacentesiliadumtàxat ducamus, propofito nobis muncrc defunganiur. Oeyus igitur ad litteram cuius nomen fie iubet feftinare, vnvix anhe-lanteSanimam trahamus. Xan enim fiueXaen vvt'alij fenbunt , idem eftquod cum fimma feftinationc; quafidicas veH^ttf-on vcl fiigs-au, amp;nbsp;per aphærefin ^Bau; quorum illult;l tantam nOtacfeftin.ntionem, vt fingultum moueat: hoc ficaccelerat,vtiegcraä-hchtus peètus tätiget. Maxima ergo feftinatio indicatur dum %an dicimus ,quo non tam Spiritui lantiö,per fe omnem vineenti celeritatis cogitationem, nedum celc-fit-atem, ahqua'feftinatio prælcribicur ; led vehemens noftrum ftudium oftenditur,

-»i i V vii caput''amp; fiimmum bonorum vel anhelamuslt;vel änhelare debemus. Mon-c, , ftramus iiaqué'hac Voce /iam ‘nostotös ad hoc anhelos ferri, vt quamprimiim ad Dci


' nbsp;nbsp;nbsp;1 ad âjîajtum mrwhnèaddiuina jomifiaimpedimenra eflè abiicienda ,‘vocuiam hane fic

-,i Äar. '^^’’nfttiixir, vif vërla’iclemfitquod cum nuditatc'.‘-Sicdicimus,i^ilooptnajt/ideft,cuf-jidu.nc nwWis veftibös i’ndutus. jßiäctenini audum ^^ jaapnude vel in nuditatc aduerbij for-iunod nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mula

-ocr page 183-

i IB E R' X n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;igji

itiüla dicitur, eodem modo quo is: aduerbiorum formam fèqüuntur. Nemo sjüä. certc ad teftinandum aptior, quàm qui nudus eft; amp;nbsp;idcirco quiiCurfus brauium confe-^*|®* . qui volet, abiieiat omnia , amp;nbsp;nudus nudum Chriftum fèquatur., Quid h'oceft;bone„«4,z,f5f,r(,^i 'Deus/ Quo nosean tam cito abripuit? Vix carccres egreffi, ad metam pcrtigimus.«'quot;jf«quot;lt;’-Hæc enim lila eft nuditas, quam fermonis noftri concinnator feftinanti ad fummum

taput neceftarium efle ichnæa ipfius ^an conuerfione demonftrat. De hac Chriftus in Euangelio vitam aeternam quærcnti fie dixit : ó'/ quot;visperfe^iu^s effe,'vade, vende qti£ habeas, amp;nbsp;da fauperibiis, çd' habebis thefaurum in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;vent fequere me. Certiffimum igitur

fuit compendium à primo fermonis noftri audore demonftratum, dum ccleritatera cum nuditate indiflblubili vinculo copulauit,amp; in eo ficcum Chrifto confenfic,Vt facile cernas vtrumque eiufdem fpiritus afflatu hanc fententiam tiiliffe . Quit^ego hîc dé vocis artificio, quid de orationis amp;nbsp;elegantia amp;nbsp;acumine, quid de lumma proptictate dicam, vbi video vocem fic vfurpari, vt ad hunc ipfum fermonem tota eius ratio non quadret modo, fed ad eum fblum fada videatur ? Quæras fi placet per totam ætatemj nihil inuenies nec apud Græcos,nec apud Latinos, nec apud Hebræos, quod aut bre-.uifis aut fignificantiiis,aut niaioreenergia,autaptius propofito dici queat,aut quod tan* tam tanta breuitate vitæ doceat perfedionem . Videtur'ne hæc foituita aut vulgaris, aut,quod quidam aufi funt comminifci,commenticia ècerebio meo nata Alphabeticæ •orationis ftrudura? Sunthe lîæc vel verba hominis temerè garrientis, vel figmenta eins qui id ex verbis elicereconatur, quod in iis non continetur ? Num meum inuentum eft, vt ab anhelando ^au dicatur ? vt ea vox defiderio , quo ad fummum bonorum ftu-dianoftra feftinare debent, applicetur ? Vt deinde optimum feftinanti confihum præ-fcribat ? vt ad fupremum caput amp;nbsp;æternam vitam propcranti nuditatem dicat efle ne-ceflariam? vt denique ad vnguem cum Chrifto, qui ipfa veritas eft, conucniat, amp;nbsp;ean-dem viam ad fempiternam monftret felicitatem ? O fortunam amp;nbsp;cafum minimè cæcum, fi hæc cafui funt amp;nbsp;fortunæ adfcribenda ! Ceteriim ego vereor ne qui id genus nugis amp;nbsp;calumniis fè mihi veritati præbent infeftos, rotos fe fortunæ arbitrio com-mifèrint, atque idcirco alienis etiam prouinciis regnum eius velint ornatum ; quo tandem totus munduscafù amp;: opinionibus, vt quidam iadant, regatur. Sed valeant hi eiufdemque notæ nugatoresmos ad nudam redeamus feftinationem,qua ad ipfum om-

t».

niura caput eft anhelandiim. Hic mox exiftet quifquam qui dicat. Si nobis ad regnum nu^ui qitii, cælorum feftinantibusomnia luntielinquenda , eiic^ne mendicandum póft, an pereundum? Minière gentium . Nudus eft ôô omnia relinquit,quianimum ab eorum CLiris libérât; amp;: is omnia fua vendit amp;nbsp;dat pauperibus,qui fua pauperibus facit commu-nia, amp;nbsp;fuis perinde atque alienis vtitur, nec eorum cura amp;: priuata cuftodia occupatur. Qui Chriftusintellexerit confilium fuum,non difputo: id interim pro régula mihifii-moquod præceptum eft, proximum nobis vt nofipfiamamusamandum eife;atque id-circo nihil efie necefte, vt omnia meaaliislargitusjpfemet mendicem ; fed fatisefie,fi mea, pro eo ac neceftitas amp;nbsp;ratio didat, mihi ceteris faciara communia. Æquè enim magna inopia atque magnædiuitiæ feftinantieft impcdimento: amp;nbsp;reCliffimè Salomon Deum rogauitjVt necdiuitias fibi daret, nec paupertatem. Sed hie locuslatior eft quam vt hîc fit percurrendus. Nos eum nudum vocemusqui ab omnibus curis liber eftj nuda mente nudum Chriftum fequitur ; contentus interim conius viffturri habere amp;nbsp;amiólum Sic Magdalena nuda fuit cum tota Domini verbis effet intenta,-licet interim rebus ad vitam neceflariis copiosè fuerit inftruda. 'Animi quæritur nudi-tasamp; libertas , quae rerum corpori neceftariarum inopia frequentiffimè perditur ; tantum abeft vt ea nobis aut ambienda fit, aut vitro accerfenda. lubet igitur ^an vocabu-lum,vtanheliadfummum bonorum feramur : amp;nbsp;quoexpeditiusferamur, iubet nos nudos curfum tencre;nudos , inquam, animo, non corpore; ne quid properantes de-moretur. Et hæc quidem fit ipfius ^an ad nos relati expofitio. Verfim dum Spiritui lârt-óto ^andicimus, cupimus, vtipfèfeftinantibus nobis adfit, amp;nbsp;bcnigna celeritatisfuæ aura feftinationem noftram promoueat. Qui autem feftinanti opitulari amp;nbsp;fuccurrerc Vult, is feftinanter quoque properet oportet. Eft Spiritus quidem fandus fem per ce-

_ Icrrimus,fed non femper eius celeritas nobis fecunda fpirat;quo fit, vt eum oremus,\ t nobis

-ocr page 184-

9

H I E R Ö' G L Y P H I C o R V M

, ~ nobis'srilidlis fufpiràntibus qnàiTl citifrimè fuccurrat, amp;nbsp;fummi capitis infundat co-ftiidia noftra omnia adfpirarccontendunt. Eo modo leflæus Lyricen yu j dixlv i 'Dtui in adiütorinm metim intende, Domine ad Adiuua.ndum me fefiina: quam cius canriônem qnotidicin orationibos frequenter iteramus. Ccrnimus itaquc quàm lauda-hffimisqiiibLifquefacrarum preGum formulis Alphabetica oratio concorder,quamquc xain nuÜo pietatis argumento apud optimos quoique vfitato carere cernatur , Videndum figura du- nunc quæ'cOngrua huic littcræ fit figura. Ea gemina eflc poreif altera de vocis notatio-nc;altera elitterisiumtaèquibusconHacur,proptcrea quôd Xannon fit littera vna.iêd dtiplexja.cque ica cornponi figura qüeat è duarum, è quibus coaluit, litterarum fimu-xain tezrMtiCris’.'Principiô igifur vis eius oftendatiir neceffecrt , Dicoigitur potefiate ipfàm re-fotefiais. fpöodöreCap èi. Samech litteris Coniundis. Apud Hebræos mira eftconfufio inter Xân^pSafnech, Scin,amp;: Tlâde-amp; in pronuntiando parua diftindio. Nequeenim Xan fefripéf-pro C S vfurpârunrjpro eo ac debuiifent.fi iuilam voluilfent habere litterarum jiebrtorum diftihâfôilem. Nos partim è vocum Hébraicæ linguæ amp;nbsp;aliarum cognatione, partim inlittera ex etÿmolôgia radicum Hebraicarura deprehendimus, proprium amp;: germanum ^a« ■^'’quot;’quot;^^•^'^Tohiim clTe 'C amp;; S complicatarum . Hebræis capram fignificat; cuius loco Græci ddé^ dictrfit: l^ùa in voce claie cernisXainin^ traniiiiTe. pi;j Chaldæis fignificat nocere.La-tifii NôXam amp;: Noxiàm inde tenuerunc. pxTconiènuitcftHcbræis, à quo Lacini per 'nietàthéfim Senex fccèrunt- n^îHebræi picemvocant , quæ Pix Latinis dicitur, vbi pt^er metarhefirnTau in Hebræo fuperfluiimeft. ooi amp;: on pro cogitate dicunt. Nos 'AXahi in fimili fignificatione intelligimus. Etymologia; radicum Hebræis ad nullas vl-teritif rationes reduftarum pluriraæ de noftra lingua redifiimè petuntur; fed cas pei -fequi moleftum efiècac faftidij plénum, apud aures prxfertim his rebus needum afluC-fadas.’Præter enim aliasmetatheies amp;; confufiones hoc etiam Hebræis perpetuum efi, vt prirnam radicis vocalem conibnanti primæradicum poilponant.quam nos animad-uertimus non rarôefle præponendam, fummaqueiniuria locofuo exturbatam fuiife. ^lodubiæ fatis efl fignificationis ; verùm profidere amp;nbsp;figno cadefti poni certum cit: iHTam. cuius ratio in Uutain apud nos data cit, vocabulo quo fauftum amp;nbsp;felix fignificatur. füaorüfub- Pundorum nullam habeo rationcm , propterea quôd olim ab Hebræis non fùbfcribe-ficnptwnev»- rchtutjôô docetc pofiemjex eorum additionc voces frequenter turpiflîmè ab origine fua 4quot;«^ honim culpa degenerate. Sic vbi litteræ Hebrææ citra punda Ion exprcflis litteris ha-bries corru- bcnt, MafTotitarum pueri lauan legunt.vocabulumà nemine lonum agnofeendo.

lidem pro Mcdi nos cogunt legere Madai,quafi ipfi quàm Mcdi mcliùs primi parentis nebraictva- Mcdotum rccordarcntur. Addequôd vocum origines hac via obfcuranr. Scimusenim tesicimbri- voccm lon ab fl luon fieri, quo infulæhabitator vocaturiamp; JDcötidem notarequod au-faa». jq profperare augeri ; fêd quid lauan amp;nbsp;Madai fibi velit nec intelligimus, nec in-tclligcre intercft,quando illis nominibus nullæ genres vocantur. Ex his de ceteris facias conieâuram. Brachium Hebræis ybivocatur : nobis lt;{5o-rcq: id dénotât quod bonum cft amp;promptumad porrigendum öiextendendum . Tempus jprnuncupatur,quod è noftro eft jiîcin-aj:/id eft, in precio habe 5c magni ællima : quod quàm tempori conuc-niat, tum tandem intelligimus opcimè,cùm tantum effluxitvr parum reflet.Si vihpen-do dicunt à noflro Uart vel %c{t/ id efl, vilipendit vel vitupérât; à quo Lex, vt c JRcrrtapud Latinos fit Merx. n?ifignificat immolate, facrificare, ànoflrati didionc iljooQö bcfiatlj / id efl, altiflimo placens . aniaurum vocatur, à noflro item fonte deri-uatum frai»/ id eft, altiflimum locum tenens. Verùm quid multis vtar exem-plis, cùm pauca bonis amp;nbsp;æquis ; malignis amp;nbsp;obftinatis fufficiant nulla ? Xan itaque Xai» litten tZ amp;nbsp;G amp;nbsp;S, ôc Ch amp;nbsp;S compleditut ; verùm piimaria compofitionis ratio elf in cauftà vetuftiftîmi Græci in fùa littera quæ huic poteftate rcfpondet, Cappa amp;nbsp;Sigma coniunxerunt, ad hune modum vbi C fuperiùs, vtpote quod pr.ùs cfFertut; S infcriùs viderur. An hoc non darum ôc luculentum eft indicium eorum quæ de poteftate amp;:pronuntiatione huius litteræ dixi ! Vnde apud Latinosdecuflîs pro hac in vfum venerit, mihi non liquet ,nifi quôd vererum vocum quibus litteræ vocantur , ignorantia varias videam indudasefleconfufiones, quarum nullæ proriusinue-niuntur cauffæ. 'GTæcorum maiufcula figura magnum Sigma complcditur, cui Cappa olim

-ocr page 185-

iHf9

olim imponebatur ,'qüod poft ignorand*-bos fcnbis quid eflct,in relt;ftam liaeam de gciicrauic. Sic enim pingendaefTcci pro qua nunc hanc habennis,qua paffim

Græci vtuntur. Altera piâuræratiocxvo- xa/» cis notatione fumj poteft , quæ ciim/k*''*-anheli pedoris flatum defignet, nee flatus aliter quam fumus ex orc amp;nbsp;naribus. eru* pens pingi polfit, ^an rediirime fumi è tenui principioamp;: rediore ad progreflum Jai tiorem amp;curuum teridentis ,acdeinde id latum fpadi effigiera babebic : ad quam Hcbræorum figura non male quadrata Noftra igitur no refert, eamne pin gas qua: à poteftate fumta apud Græcos in vfu mä-fit,ari hanc pofteriorem , vchementioris anhelitusindicem. vtraq. enim æquècon-uenit, Neque erat hæc littera duplex ne-ceflaria , nec peculiar! nomine dignan-* da, nifi iufta orationis ftrudura pre-^ candi myftcria fuiftent explicanda. Nec alia de caufta duæ lèqucntcs propriis amp;nbsp;figuris amp;nbsp;nominibus fuiflentinfigniendæi ‘ mil fic artificiofus precationis contextus poftulaflet. Nam amp;nbsp;dnpiiccsamp; adfpira-

tæpl

urcs fingi potuidentscüm Pe fuum

Phe æquè ac Cap fuuin Chiet vidcattir flagitare. Sed de his (atis.

Exp LI c AT o litterænomine quo Spiritus fahdusoratur vtfeftinet ,confequcnS eft neceftarium adiicere ac definite , quid illud fit quo eum tantopere precator cupic properare.quidque tantaanimi propcnlioneCanopofuodcfiderct, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;idem nobis ^«»4

eft quod funde : quo in verbo imperandi modus per hocadfpiratum Cap enUntiatur,^quot;'^^quot;-ad iubendi celeritatem amp;nbsp;vehementiam elato fpiritu meliiis exprimendam, dim alio-qui præfens amp;nbsp;prætcritum indicantis modi per G fenbantur amp;nbsp;pronuncientur.Verum hacin re ram exiguum eft diferimen ,vt videam Gra:cos hinc rctinuifle : quod verbum cum noftro congruit. Verum priulquam vlterids progrediar ad fufionis naturam explicandam , neceflarium fuerit hoc locodocere genuinum ipfius litteræcw« Utt^rt Chiet fonum ; quern iam olim abipfa vfque D. Hicronymi ætatc torruptum b.iifle^^^quot;'^^^^^ cernimus. Isenim inannotationibusad Genefimedicis on ficeft'ert,vt Ham audia-tuiqtarnctliadfpirarionis vim vehementiorem quam in Hedefiderer« Nobis nihil du-bij eft quin hæc littera ipfi Chi Græcorum rcfpondeatjamp;non aliter quam ilia fit pro--nuntianda. Græci enim litteras fuas à Phoenicibus accepcrunt, arque idcirco qualis apud Græcos pronunciatio remanfit, talcm olim apud Syros amp;nbsp;Hcbræos fuifle creda-mus. Laudo itaque hac parte vulgarem Bibliorum interpretationem , quæ Cham nobis, non Ham tranftulit. Et certè nifi hoc modo hanc litteram proferamus .fruftra inelementorum numerc^ccenlebitur; crim Heeiufdera fit Ibni. Vanum enim eft quod dicunt,dupliccm hanc efle alpirationem , cum duplex alpiratio in principio nul-loproferriqueat modo,licettotislateribus amp;præcordiisfpires. E.adem ergo ratione chiet^erma. Cham dicemus qua Lamech ;tametfi Hebræi quidam iam olim ante D. Hieronymi”,'“’^'quot;’*’ ætatem germanum lonum corrupennt. Quid dico ante D. Hieronymi ætatem , cum ft»,.

P P videam

-ocr page 186-

Eebraicsvo-tes à Cimbrt-fit faciA.

il at.’ Ötr. ioclJ.

170 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGLTPHIGO R V M

videam mox ab ipfis linguæ Hebraicx exordiis genuinam huius pronunciationem in plurimis vocibuscorruptam fuifle ? Frequenter enim Chiet pro He pofitum videmus, VÎÎ primæ nominum radices declarant. Quis negate queat nb/? amp;nbsp;«Aju« ab cadern cri-guaii'd|?riuari, vbi Chiet pro He poni vetus noftrum vocabulum oftendit. nn item à noftro ^aedefeendit,quo vneusfiue fibula denotatur,qua mulieresin veftitu (uo dc-uinciendo vtuntur. Eodem modo projet dicunt, vbi Res in Lambda tranfiit bal-butientium labdacifmo,qur im;netiam admifliiseft, vocabulo ànoftratiILocÖ corru-ptoyproeauerna amp;foraminc. Quid multis? Antiqua prorfuseft Hebraicx linguæcor-fuptela jin ipfa ftatim linguarura confufione nata. Quemadmiidum veto pro He vfurpant jita contra Cap cum adlpiratione eft'erunt. Samech enim per Cap (cri-. bunt,cuius vocuiæ (onus citraomnem dubitationem Chiet poftularet, li litteratum,

lt;at.

3itö«t «äiialrn.

«Pot. «äict.

Chut ‘VBc'u r-iyfteriii»rttßeium.

mutt-TH tekent.

txoi'diui'/l. Th»!etit »^n».

pro CO dc fieri oporccrec, dif'crimcri obferuare vellemus. Qiiis cll noftratiuni qui non darê vi'deat in, quod D. Hicronymus fauccs vertit, à lt;£ac noilro-venire, atq. ira Chice pro Cap in voculæprincipio viurpari ’ Ncc aliter in «anquodfignificat peccare, Chiec pro Ckpifiue Quaf.poficum vidcmus.Noscnim €at vel«üuat-öo propeccofiue malum i'aGiö,dicimus. Jnrrn pro viucrc,gpnuinum fónijfeiuauit,eoquód per aphærefira ver-buop) hoc fiat a noftran irfiai, id eft,egofpiro. Nam amp;nbsp;in dicunr,vbi lt;£f)ai clarè auditur. Cræci'a/àjexcadénrradice haberir. nSn proregrotare è noftro lt;©uaIciifiuelt;SucIfncor-rnprurn eft ; vbi Chief pro Qu., ponitun At o^n eueria vox à J!t)o lorljt, id eft, raoie-ftiapi:amp; fatigationem leuo s quod amp;nbsp;fomnus pra ftat corpori, is qui quouis onerc Ic-uaF,gei!manum ionum fcruat,qirem in Chictetiamaudimus: à quo Græci lerua-tuntipro fundo, de quo nunc agendum. Fundere autem tarn vfitatèdiuinistribuitur, ,vr inde Deus nomen 45ct inueneric : amp;nbsp;indicandi modus «öiet fic dicitur, quafi «0e-i£t diiufisfyllabis pronuntieSiquod'cftdoaliquid. Qui igitur imperat, vt maiuspondus impetioaddat,€öictdicit,ceudicatlt;CÖC-iet, id eft, daaliquid. Q^æ, bone Deus,hîcno-fter orator vei ba iibi quærit 1 quam omnia accommodata hint ad pccendum, no modo rum aliis iungutur,ied turn etiamcdm per fepronunciantur ! Audiuimus paullo ante ÎDal ; nunc alteram pctnionem hoc verbo Cfitct exponit ,quod non minus quam illud diuinæ beneheentiæ proprium eft. Verum vt *©alad ignem; ita hoc ad aquam videmus pertinere :qua in reruriusnec opinantibus nobis magnum referatur arcanum. Priore ternario formam amp;nbsp;aftum vitæ ex preflit ; fecundo materiam nobis dedit intelligedam; quo feiremusnon minushanc quam illam à Deo proficifei amp;nbsp;creari jnec putaremus Chaos Deoefl’ccoæternum. Confidera,quæ{b, quanto omnia ordinencâantur. Sena-rius vnum vitae ftatum ic perfeódionem amp;nbsp;pulcritudinem abfolutam exprimens, duobus conflatur tcruanis.Horum prior ignem vita: datorem amp;: omniainterno motu cien-tem in©alprotulit;amp;curaquidem primo loco nominauit ,vtpote primumTrinitatis fimulacrum.Alter materiam indicauit fecundonominandam;amp;: idcirco fccundo quo-que lecundi ternarij locoeam in fundendi verboexpreflit. Miranda profectocura , Sc diligenticonfidcrarionedigna.Cdmautem fufio aquarum fir, darum eft aquaru fym-bolo materiam intelligi: qua in re amp;c materiæ natura fpedabili figno ob oculos ponitur; amp;nbsp;fimul oftenditur, Spiritu.s etiam partes efle, vt materiam gubernct æquè atque for-mam?. Moies idem aliter dixit his verbis : Spirits Domini ferebatur fuperaejttas. Aqua optimum eft materiæ fimulacrum , co quod nec per fe terminetur, amp;nbsp;à calore viræ datore fit quam maxime remota ,.vtpote fummo frigoriobnoxia;amp;: præterca fubieda fit perpetuæ mutationi à rebus externis adferendæ , quibus rebus materiam egregiè oculis lubiicit.Atq . illud eft quod Homerus à maioribus accepir,Oceanura omnium exordium efle : nec aliter Thaletis aqua intelligenda : contra quam dum Peripateticus difputat,nugas agit.Video hîc vaftu mihi pelagus aperiri ad naturalisfcientiæ principia periequedlt;),ft d ea hoc tern pore valere finam,ne vagam aquaru,in quas inci di,naturam îccutus,nimislongèà propofito mihi negotioaberrem. Satis efto indicafle ,non totius piodo philofophie m Alphabeto femina cótineii,{cd totius eTid vniuerfitatis ordincm amp;: numéros addi,quibuscûdadifponutur,difpenlantur amp;dirigûtur;quodeiliqucbitqui primo prioris ternarij loco î©al, fecundo lecundi ternarij loco C^ict pofitum non obiter tautu cernet;lèd diligenter etiâ examinabit,Cljirt quinto totiusfenarij loco cnûtiari,ac deinde quinarij indolé expédeçquæ prolixe peilèqui, no eftpropofitæ nobis breuitatis.

lain

-ocr page 187-

L I B E R X r. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I7I

lam in «iCßiet fine funde largiiîîma ctiam indiGaturcopia,qua Deus donafua profundic. Sic Icfaias, 31. cap. fcribens , Donee effufidatur fuper nos[^irittee de excelfo , fufionem hanc indicauic ; Deutcronomij akero amp;nbsp;tricefimo capite vertenduin erat, Sttllefvt fluuia do^frino-wiea: Fundere itaq. Deo redè rribuitur. In principio totam hanc efFu-die vniuerdtacem , vnde nomen apudnos eft lörtitus^ deinde continuö amp;nbsp;perpetuö numquam fundere ceflauit per Spiritumfandum ömnibus alimoiica necelTaria amp;c ad conicruationem Sgt;c propagationem . Quid iam de iisdicam quæ ad genus hiimaniim Fundere i» à leruicLite liberandum per Spiritum effudit? Hic cnim iam inde à primis mundi nabulis vatibusoraculainfudit, quibus Chiiftusvcnturusnuntiarecur; arque adeo hic ipfe virgini ieminalem vim infudit, qua Verbum carnem aflumeret. Hic Apoftolis igneura caricatis flumen eifudit, nec hadenus fundere petentibus ceflac. Sic D. Paulius, Charitas^ inquit,di-ffufa eH in cordibns noflrisper SpiritumÇancium. Q^uidî an non qui Spiritum fmólum accipit, efficitur venter ckundens flumina aquæ viuentis? iuxta iilud, ,^i credit in me,Rumina, ex ventre et us manant aquee viuentis. Quamobrem cum magirtronoftro Alphabetario confidenter, petamus,vt nobis ipfum caput infundat. Verumenimuerô lî totum orationis artificium his paucis capitibus rerum amplifliraè per omnia fapientiæ amp;nbsp;rcligionis latifundia patentis me làtis rear indicafle, næ ego me infigniter fallam. Nam quod palmarium hîc erac, hadenusomilTum eft. Cûmenim præceptor pro Canopo roget Spiritum Iandum,bcne illud quidem à nobis annotarum

ell, efFuGonem diuinæ plcnitudinis elTc propriam,amp; maximè decere, vt fpiritus largô i cornu omnem omnium bonorum copiam profundentis fauorem gratjam hoc ver-bo imploremus.- verûm nihil haólenus didum, an difcipulus idoneus fit amp;nbsp;aptus ad ca quæ petuntur, eo modo quo petunturjaccipienda. Profeâo vtrobique decorum obfer-uandumjnec id modo videndum, quid is quem rogamus dare poflît^fed hocetiam diligenter animaduertendum , quidille pro quo rogamus bene reâequeamp;accipcre

ferre poffit. Phacthon in Poêtarii fabulis,ad vitam vtilibus præceptis per allegorias in- Fhaëtkontis llruendam confiais, fibi Solis quadrigasregendas petiuit : qua in re magisquidnam quem orabat dare, quam quid iplê capere poflet, confiderauitjSó ob earn caufTam fuo iplius voto amp;:fe perdidirjamp; forores in lacrymas colliquefcere fecit, totum mundum in præfens periculum conflagrationis adduxit. Plurima funt apud poetas id genus vota, iis ipfis à quibus concepta funt,cxitiofa; quæ quia amp;nbsp;longids à veris prilcorum fabu-;

lis degencrarunt, amp;nbsp;notiora funt in fcholis, quam hic commemorari debeant, nos hîç non morabuntur. Satisefto conftare, expendi etiam oportcre, quid cui petatur, non modô quid à quo pctatur.Videamusergo num elfufioni capiendæaptus fit difcipulus, Ain vero ? Aptus'ne fit cui quippiam infundatur ? Atqui nihil aliud quam pocu-^ lum eft, ad hoc maximè compacatumtVt è maximo dolio repleatur. An non diximus Canopum hine afpedifcendi. kinc à poculo nomçn.accepill’e.amp;præter caput nihil nifi poculum eftc, quod'nos lt;£an nuncupamus ? Quid igitur aptius ad id quod etfu'ndit.ui; «äa«. capiendum quam.poculum,adhuncipfum vfum abopifice fadum, vt quernuiscape,-, re poftit liquorem? Cedo nuncan quicquam clegantiusdici pofl]t,an quicquam aptius amp;ccongruentius cogitari, quam fi Spiritus lànâus infinitum omnium bonorum oceaj ’ num brachiokio velutaut vrnam autytrem tenens rogetur, vt Canopo nonnihil infundat ; non tarn puero, quam pofiulQ auidiftîmè omnem fufeepturo liquorem? Qif-peream dumhæc mecum cogicoj-fi.non principio obftupefcam,acdeinde totus ad-mirabili perfunftar voluptate de ram fpaui totius orationis huius Alphabeticæ harrao-nia atque concentu, Funde,funde lanyie SpirituSjtion puer tantum eft tenellus pro quq rogatur, led totus.pocuJum eft,totus liquoribus infundendis inhiat,.totus denique Ca-r nopus eft; amp;nbsp;hoc ipfo tantum Canopus, quod idoneus fit ad quofuisliquores acci-piendosamp;: fidelitercontincndos; Videti’modo quid (JTfitctfiuc funde cum Canopoha-beat cognationisj q.uam opportunus duprum inter le fit occurfus, quam,arnica amp;nbsp;çon;

cors natura,quàra aptum duorum coniugiumP Reftat vt videamusquæ maxime figura chiet Utter» idonea fit ad hanc alfiduam Spiritus fandi ex alto eifufionem denotandam. Nemo ne-feit ab omni feculorum memoria clepfydrarum vfum fuilTe ciim ad alia, turn maxime v/m. ad temporum dimenfionem notandam. His feimus olim apud Græcos aéloribus amp;nbsp;reis tempora ad dicendum fuifte diftributa;ad eura modum, vt his fefquialterum eius da-

PP X tetur

-ocr page 188-

tio.

HIE ROG LYPHICORVM

Cit.

retur quod illis concefliim fuifiet. Cum igitur cleplydrarum fufioamp;maximè eflet in vulgus nota, amp;: fummam haberetafii-duitatem eorum quæordinato fiuxu reâà deorfum feruntur, placuit nomenclatori, vt Chiet per clepfydram notaretur. Ne-que hac in re ilia tantum refpexit quæ modo diximus; fed hoc etiam quod Spiritus fanótus, baud fecus ac eleplydra quædam, omnibus rebus vitæ aquas amp;: munerumdi-uinorum gratiam metiatur atque difpcn-fet : amp;nbsp;quamuis ipfe Patri Fiiio æqualis fitjdignetur tarnen le in angufiifiimum in-fimi ordinis homunculorum captum de-mittere,haud aliter atque aqua in’clepfy-draè latofe fpatio in minimum foramen coarlt;fiat,amp; per illud in fubiedum vas magna procliuitate defeendit. Adde quód Canopos monitos voluit, vtperpetuô attent! ad cleplydram ellent, nee vllum tempus finerent efiluere, cuius non fruólurn aliquem reliquu haberent. Quód fi Apclli ligneas tantinn tabulascorporum imagini-bus ornanti tanta fuit temporis cura , vc tolcrabile non putaret, fi qua dies citra li-neam tranliilTet ; quid ei faciendum , qui non ligneam tabcllain , led fuum ipfius animum fufeepit depingendum; non cor-porum imaginibus è vario tcrræ pigmcnto concinnandiSj totis ad vile lucrum coniparatis, fed vtuis virtutum fimulacris, ad di-iiinas ideas cxpreiHs, amp;ad hoc deltinaris, vc per ca vitam confèquamurièmpiternain? lam tantum opus nobis molientibus, vt eo c mortalibus immorcales efficiaraur; diligenter brcuHÎÎtno ætacisnoilrærerapori infl:andum,eocjuôd continuo flucrecernatur, nee vllam omnino certam horam polliceri. Quód fi nobisjperinde atquerco vel aólori, certaaliqua temporis menfura præfixaefletjpoiTeiîius nos tcmporraccommodare.Verum nunc neutrum nobis concelTum ell, nee certam aliquam finis horam præuidere, necfcirc quam mox Deus gratiara luam,amp;: Vcrieremgt; quæ pióluram animi noflri æter-1)0 patri commendet atque probet fit daturusamp;: fifmaturus. Quamobrem nullura tempus elabi finCndum, cuius ratio nobis non accurata confier, ne nobis ipfi in lisquæ äd vitam æternam fpedanr, defuifie iudicemurPPüllèmus itaque afiiduè amp;nbsp;continen-* ter Spiritus fanâi fores, amp;ex^alto peifiore fulpirerrtUs, vt fefiinet ad nosadiuuandosj ne ante tota vitæ nofiræ aqua effluat, quàm tabulanï animi nofirühabeamus paratam. Plùrimi cûm Làtini, turn Græci qiiàm diligens temporis calculus fubducendus,claris fèntcntiis tradideruntjled nemo nofirum aficcutus efi nomenclacorem,quiCit quidem à perpetuo progrclTu , alias eius partes aliis'nominibus indigitaurc,ilcd minimam eins partem illo vocabulo nuncupate vóluit, qua lùmma in quaqnererum forma per-fedio amp;nbsp;cxcell^ntia denotaturvî^rehim in quduis‘gönerc perfecliirimum quodque arque præfiantiïfimum dcfignar^ vt multis locis declaràui. HincSaturnus, hinc Mcr-curiuSjhinc Soldurius,hinc©jaït/Î2gt;^ban/Vros,amp; alia fuis locis explicata. Qtiamobrcra quivicefimarti qüàrtAm dici partem hoc nomine dicendam fibiexifiimauit, plurima-rum nos return quot;Vtrlium, auc falçcm àheuius rermaximse videtur monere voluific.dum in re tarn cxigua tamque cito elabenti, hac voce, tantx piæfiantiæ indice, vti fuis im-pdfàfbf. Non pauca'hîcconieifiaire pofiem , fedintércctera hoc mihi proximè videtur ad nomenclatoris mentem accedérejfidicamustempusquidem totum pretiofilfimura. homihi habendum elTe, verura in eo minimam partem omnem plerumque abfoluerc

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£ J ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pcrfcclionem.

-ocr page 189-

t I B E R X I. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;175

perfedioncm. Vna enim eft fola hora quæ hominem perficere poteft Sgt;c fumma fdici-täte coronarc, nempe ea qua mors nos occupât. Qualcs enim ea nos deprehenderit, taies Deo fiftet. Quocirca nobis ßc in tempore verfandum , vc omnem nobis horam fupremam putemus;Shearn lie diuinis rebus amp;nbsp;ad falutem percinentibus impenda-muSjVtea nos totos perficiat amp;nbsp;abfoluat,amp;W à nobis bono iure dici mereatur. Nori procul hæc nomenclatoris (ententia ab Euangelio rcccdit ,quo tantundem acccpilTe traduntur qui ad vnamdumtaxat vltimam diei horam laborarunt, quantum illi qui totum diem operi impenderant ,amp; multis fudoribus exhaufti laboribus fatigati. Credamus itaque nobis hanc horam (emperadeiTe, qua: perfedionis coron idem vitx noftre impoficura fir,amp; idcirco digna quç©r nominetur. Græci amp;nbsp;Latini ab lar nomen luum acceperunt, fed quia originisfunt ignari, pulcerrima: huius iententiæ faciunt ia-öuram. Ciim igiturclepfydrahoras dinumeret, noluit committere nomenelator ,”vc eins figura Alphabetum careret Qiwmobrctn Spiritus fanóti fufionem clepfydra defi- clfpßiri s. gnat;proptcreaquödamp; ceteroqui perpétua:amp;aflîduæ fufioni conucniret,amp; fimul con-firmaretfeftinandum eflc; eoquod illud temporis momentum fluat;quodfortaffefit/«»,.-vltimumjamp; idcirco om nia perfedurum; vt per®r, fiue horam, quam cleplydra notat, monemur. Elegantiflimè igitur feftinationi ,quam petiaudimus, clepiydra fuccedit; vtcauflam feftinationisoftendat.amp;pucrum Canopum lemper moneat,horam fluere, ’quæ tarnen vocctur, vocula fummara iftdicante perfedionem. arque ideo oportere-fic operi inftari,quafi hæc finis eflet ac fuprema meta. Gerte nulla hora cd: quæ non ali-cui luprema fit, amp;nbsp;hac rationequæuis hora©rnuncupari meretur, eo quod finis omnia perficiat amp;abloluat:quodnimirij nominisorigopollicetur.Germana igitur ipfiusChict chiet,litters. figura eft Chi Græcorum, clepiÿdram nobis referens ,tam fuperna quàm infei na patte latè patentem, quo fufio Spiritus fandi infinitadefignetur,nec vlhsomnino finibus in ßgun. clufa. Spiritus enim Domini qui ferebarur fuper aquas dum mundus crearctur, quam-uis amp;nbsp;maximum amp;nbsp;pulcerrimum Opuseft'underetatque animaret jillud tarnen ,quan- quot;nbsp;tum quantum eft, vix vnius exiguæ gutræ rationem habet,fi tori Spiritus fand! Oceano comparetur. Docet enim (cripturafacra,omnes genres non aliud efie quàm ftillam de fitula,dum ad infinitam Dei poteftatem conferutur. Eftufio igitur Spiritus fandi redif-fimeclepfydra pingitur vtrimque apetta, amp;nbsp;ad quandam velut infinitatem patente: in cuius medio totus mundus velutiguttula vna in minimo foraminecontinetur. Hoc fi Origenes,vir ceteroqui dodiffimus.confefTusfuifiet; multorum maximoie impietaris crimine,cuiusàquibufdàamp; inter alios àTheophilo Alexandrino aceufarur, liberaflet. Quid enim inlànius dici poteft, quàm Deum tanta feciffe omnia, quantus eiuseft ca-ptus? quafi fcilicet vno ipfius opéré tota vis poteftas eius fuilfet exhaufta.

Thet

H A B V1V s in fêcundo petitionis ternario prius feftinationem, pôft fufiortcrii; nunc tertio loco ipfum caput fuccedit, integrum ternarium complens,ira vt totius hæc fit fententia : Feftinanter funde ipfum caput. Digniffimum profedo votum in quo anlTclemus.amp;Spiritum fandum properare ciipiamus. Oratenim præceptor,vtquam-primiim ante omnia efublimivolumine Spiritus fandus ipfius fupremi capitis notitia infundat, quippe quæ totam abfoluat hominis felicitatem. Qui de mOribus amp;nbsp;vitæ summS Sg: humanæ inftitutis commentationes fuas nobis reliqueriint, amp;nbsp;inter alios Ariftoteles in primis,diligenter fibi antcomnia'elaborandum purarunt, vt quôd homini (ùmmum eifer bonorum, cognoiccretur ; propterea quod vidèrent eo ignorato , nullam certam fhaejofhh autvni alicuihomini,autfamiliæ,*autciuitatidodrinam conftitubpofTe; non magis lanèquàm bene redeq. arcu vtendi ars citrafcopum vel difei poteft, vel doceri. Qu^rf-firum igitur eft ab illis vario rationum difeurfu amp;nbsp;prolixis verbortim digladiationibui, quanamin re iummum bonorum collocari oporteret. Hine crim apud aliOs, turn apud Ciceronem magnas hac de re dilTentientium philoiophorum videas conten-tiones, è quibus omnibus nihil certi ftatuere poiTis * Proximus omnium inter eos qui viaamp; ratione dilTcrunt, Anftoteiesad veritatem aceelTiire videtur: aine isquidem

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P P 5 totaiu

-ocr page 190-

HIEROGIYPHICORVM


174

lotam hominis felicitatem illis terminis circumfcripfit, vt vel eins dudu ad earn quea-muspcruenire,velnon multa relient non fatis explicata. Milîisigitur horum con-trouerfiis jOgeniam Alphabet! noftri dodrinam conlulamiis. Hæc non inultis nos dil’putationum ambagibusdcmorata,duobus ftatim verbis rem omnem definit,Spiri-tum fandum his rogans verbis.- «Chirt tljet / id eft , funde ipfùm caput. Hic duo confe-ftim intelliguniur; prius in capitis cognitione fummum bonorum verfari: altcrum non eife in nollro arbitrio, vt veram capitis notitîam habeamus ; fed earn nobis à Spiritu fandofolo infundi diuinitus pofTe, ac idcirco nos viribus noftris non poffeadfpiraread felicitatem ; èquoefficitur, fruftra philofophos fe facigaffe, dum earn humanis viribus acquiri pofTe exiftimarent. O breuem , ô copiofam,ô dilucidam,ôablclutam dodri-nam Qjns vmquam tam multa tam pauçis verbisexpreflit gt;nbsp;Dum ipfum primarium fublimis libri caput nobis cupimus oftendi, etceipfis illisverbis quibusid petimuseft oüenlum , èâ tota ipfms fèntentia fie cxplanara, vt nihil dubij relinquat. Summum enira cxcelfi voluminis caput eft, quo dotetur Spiritus fàndus orandus efle, vt nobis •.lt; ftatim antcomiiia fupremi capitis cognitionern infundat : quæ quantum nobis bonorum fît præfticnra,duolitterarum nomina, quæ proximèfèquuntur.explicabunt; quorum dodrinam præuei tentes , diximus in bac cognitione fummum bonorum conti-neri; amp;nbsp;id non noftris viribus, fed fola Spiritus fandi gratia acquiri. Qviando igitur hæc rfcerwofe»- tam breuia funt,vt nihil tarnen clarius; amp;tamclara, vt nihil dici breuius poflît, nihil

!» opusfuerit longo ipfbrum explicatu, amp;nbsp;ideo mox vocisexpofitionem addamus. 'STfirt compofitum ex articuloï^et formula noftrati communi facit, quoipfum


Mot. 19«.

Capitu Jimr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- o ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

ƒ« no»»»« tationis Sóoriginis. 1 nteromnia ï^ct amp;nbsp;ïjoot primum locum meren vidcntur.ljet ab quod eft altum,deriuatur: öc. vt verbum vfurpatur pro impero,conluetudinc loquendi iplis infantibus nota ; eo quod altioris fit imperare, maxime fi altitudo fiatè Spiritu ad

caput uotamus. Alibi crebrôxnonui, amp;nbsp;hîc maximemoncndum eft, capiriapud nos varia nomma eflc; non admodum ilia quidem diflîmilia inter iè, fed tarnen diuerlæ no-

Vnum eleuantc,vti!?ede(ïgnat. Altitudoenim quæ ab alio eft quàm à Spiritu fàndo, l/cdicinon meretur. Vnde fit, vtnomenclatoris iudiciononaliusdignusfit vtimpe-ret, quàm is qui Spiritus gratiaadVnum altiùs eft quàm teteri mortales euedus. D. Paullus fubditos altctius poteftatidocenSjtradic omnem poteftatem etiam tyrannicam w* Oquot;- nbsp;nbsp;diuimtùs dari, amp;nbsp;idcirco obediendum eftc;verdra id tantifpcr,vt ex aliorum Jocorum

.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coilationcmtclugitur,dum Deo nonaduerlentur. Nomcnclacornoiteromnem akitu-

dinem talem efie vult,vt à fpiritu capiat exordium, amp;nbsp;ab eo ad Vnum feratur: qua de-Z”n4nm. finitione nemo eorum comprehendetur, qui magiftratum ad quæftum, non ad Dei honorem,amp; amicam inter fe hominumfôcietatem,dirigunt.Videant Principes,videanc quotquot alto loco funt conftituti, vt nomine hoc digni ab co cenfeantur, cuius nee oculos fallere,ncc iudicium corrumpereautemere pofiunt. Sed væplurimis, fiex fru-dibus arbores fint cognofeendæ . Ab verbum fit, foloTau, cui copulandi vis t ft, adiedo, pro impero;ceu diceretur altitudinem amp;nbsp;poteftatem iis alligare,ad quos al-ti comparantLir: quod nihil aliud eft, quàm reapfe dcmonftrarc altitudinis poteftatem. Hie ftatim cernimus, nihil iubendum , quod non à f piritu proficifeatur, amp;nbsp;ad Vnum redà tendat: qua re totum cuiufuis amp;nbsp;Regis amp;nbsp;magiftratus officium continetur,aut po-tiustamquam normaquadam, tetragonum ncfit citraomnem reprchenfionem,iuxta Simonidera,an non,exploratur . Hinc igitur caput in homincî^ct appellaturjnecalio nomine hadenus vtuntur Britanni: quoniam videlicet eins partes fint,ceteris membris omnibus iinperare. Hinc mox perfpicuum redditur,illud totius rcrum vniucrlicaris caput effe, quod non fecus omnes mundi partes gubernat amp;nbsp;impcrio fuo moderatur, atque caput hominis corporis fui clauum tenet. Quafnobrem edm ipfum caput fiire lt;10« dicimus citra appendicem, Deum ipfum iixelligimus, fub hacnotionc quaipfc caput eft nbsp;imperat, amp;nbsp;nos vnà cum ceteris rebus creatis omnibus totius mundani cor

poris partes eifubdimur. Quo fit, vt dum caput ipfum nobis infundicupimus, nihil , 'aliud cupiamus, quàm Dei notitiam, fub ca conditione, vt eum tamquam imperato-reaudiamus,amp;omnibusciusiuffisobtemperemusr èquoefficitur,idemhicpeti quod in oratione Dominica ad hunc modum explicatur: FtafvoluntM tuaficutin clt;xlo in ®oou tern. Alterum vocabulum quo caput norninacur ï^oot/fignificat id quod fic ad æterni-tacem

-ocr page 191-

LIBER XI.

tatem fpirat, vt cum ea deuinciatur ; quæ interpretatio de natura litterarum accepta eft. At fimpliciter i)oo idem notât quodaltum , eo quod illud proprièaltum fit quod 1^00. ad æternitatem tendit, quæ menfuraeft Vnius. ï^oot igitur amp;ïi?cteodem tendunt, verum i^ct imperium demonftrat, cuius Ijoot non habet ex preflam notionem. Hinc dif-crimen inter lt;bct amp;nbsp;lt;1)001 intelhgitur; quæ eiufdem quidem rei nomina funt; fed eo difterunt, quod lt;l)oot caput fit fub alt i tu di nis a:terna; intelligentia appiehenfum ; Cgrt idem caput (ub imperij notione venions in mentem. Quamuis igitur orator nofter vtrumuis nomen fibi iuxtà (umere poflet, hic tarnen lt;f)ctfignificantius efle iudicauit. Cum enim cogaret,eonfeftim amp;nbsp;feftinanter ipfum caput Canopo fuo infundi,quo mox lummi capitis haberet cognitionem,conuenicbat vt fub ea notione quæ plurimum vtilitatisadferret,nominaretur. Ea autem defiimmocapite fahiberrima homini cogi-tatio,quæ monet, nos Deo non aliter odedire deberc, nec minore facilitate præceptis DeeßmUitet eins obrem pcrarc, quam lubenter corporis humani membra capitis fui imperium fe-quuntur , Hæc enim veraeft philofophia de m'oribus, quæ fola fatis virium habet ad bracafitieb-Kemp, bene conftituendam amp;nbsp;adminiftrandam : ob earn cauflam orationi Domini-cævelut giibernaculum naui eft adieda. Mirum quanti fit animum fuumcondocefa-cere, vt I übens Sc promptus quiequid Deus obiecerit, amp;:agatamp;:patiatur,amp; in omnibus cogitet eins corporis fe membrum efle, cuius Deus caput fit. Quando ergo nulla doiftrina præftantioreft,quàm eaquæ bene viuendum efle demonftrat,argumento du-ÛO ab ipiius lummi capitis volnntatejbene Canopo confultum præceptor voluit,dum hanc prim um ipfi cupit inftillari;fatis feiens eorura faporem diutiflîmè pertinaciflime in poeulis hærcre,quibus prinnim fuerint imbura- Hanc Abraham habuit, dum iuflus Abmhacbt-canflimura amp;nbsp;vnicum filium imraolare, eueftigio citra omnem contradidionem ob-temperauitjcerto feiens,ei à quo imperabatur,minime eflerepugnandum. Rogansita-que præceptor, vt ^fjet/id eft,ipfum caput cum imperij fafçibus mox ab initio Canopi vafculo Spiritus landus infundat, hoc oiare videtur, vt amp;nbsp;eum imbuat Dei cognitione,

—Só condocefaciat, non (óliïm quod Dei ' notitia 1'ummum bonorum fit, fed hoc ? ctiam addat, vein omnibus rebus Deo ei-traomnem repugnantiam ceu membrure 4 capiti fuo obfequatur. Cum Gimel fic pingeretur,vt lituus cælum demonftraret, ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;indicabatur tum quidem ordinato aftro-

• rum curfu nos moncri, vt nos Deo haud - aliter ac fidera perpetuù obediremus; ac illic vera caufla non exprimebatur,quæ in i Thet tarn clare cernitur, vt nemo vocem ad originem ducerc poffit,quin neceflario in earn incurrat. Habemus nunc quod i primariii fit alti voluminis caput, amp;nbsp;quid ! eo fit comprehenfum. Duobus enim verbis, fuode caput,fiuelt;Cï)frt tfjrt/ fummum [ bonorum in ipfius capitis notione confi-; ftere docetur j amp;nbsp;vna docetur, capitis co-gnitionem fola folius Spiritus fandi gratia haberi, longé aliter atque Philofôphi funt opinati. Præterca eo ipfb docetur, Deum nobis vt caput cognofeendum ; amp;nbsp;illud quidem iuftiflîmè omnibus totius vni-uerfitatis merabris imperans, amp;nbsp;idcirco non aliam viam beatæ vitæ inucniri,quàm præceptorum Deipromptam obfèruan-^^^tiam, per quam ceriôad fummam perue-^^^nitur felicitatem . Tempus nunc eft vt ^K3huic vocKöet congruam aflignemus fi-

PP 4» guram,

-ocr page 192-

1tS3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGLVPHICORVM

Thetlif/tr^ giifam. Huîus facilis eft inueftigatio . Quæ enim aptior dari qucar,qnàm fî capitis fcf-figicspingatur? Hanc Græci retinuerunt;lineanimirum depidajquîc capitis arnbitum circum(criberet;amp;altera in medio addita, ad oculorum amp;nbsp;cilioriini indicium. Necfa-plures notas vel capitis figura requirebat, vtpote (âtis nota ; vel fcnbendi celeritas admilRira vidcbatur, Linea autem caput circumicribensouatamcompleditur figu-ram , quam caputanticum , vnàcum mento amp;nbsp;mandibula inferiore, infpicicncibus ©rtendif.quam tarnen Graîciin minufeulo fuo Theta æquofaciunc longiorem. Vcrùm inlignishieroglyphicis accurata pidurædimenfio non viquequaque obiêruatur, fatis crt rudi inforinationeincenigi quid dtfignetur. Quemadmodum ergo Thootcapite fignificabant; ita Thct ciufdem capitis effigie in Aiphabeto notarunc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

leud.

Post primam pctitioncm duobus ternariisexplicatam,qnibus fenariusamp; viræ to-tius perfedio cótineretur,vifum eft oratori noftro huic tantx pctftdtoni epiphoncma quoddam adiiccre,quo ceu amplificationequadam latitis exponcretur amp;nbsp;iliuftrids au-xinuriut di gufta capitis maicftas. Dilatationi autem Sd amplificationi binarius præ ceteris niiracris /«ranom 0« raaxime conucnit,eo quod nomine fuo lt;toe/vnius polliceatur dilatationem.Cum igi-^fflpujicuttont nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;t' t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

samp;n- tiiriplum caput amp;nbsp;iptum Vnura pro codera Deo dicaptur ; recre radum ,vt id quo «»//. capitis expofitiolatiOr,amplioramp; illuftrior redditur, binario continerctur. Subiunxic igitur orator noftcr ipfi Thct^ntb «Cay/ per appofitionem loqucndi formulara Gram-maticis ficvocatam; quo (ignificauit in capitis cognitione totius voluptatis fumraarn

teuiveeuß- comprchendi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enim idemeftquod fummumamp;alrifiimum voluptatis,læti-

3 tut. 3nmiti). Stiifjlt.

2 littert vît,

vigoris tedum. Prius crgo3cub / mox inde lt;fap explanemus. 3EnÖ vcl 3fut dici-mus, neenon 3cot fiue ^eoö; verum noftrates per lt;Cu potiiis pronuntianr,qiio dénotant gaudiura amp;nbsp;vigorem ætatis. A fit icubirl) adieâiuum,amp; inde rurfusfubftantiuum icurfit proicub. Suntetiamqui2tf0trotundidsefterunt;vnde folgt deriuaturjquofigni-ficatur tempus cura voluptate adura. I infinuandi penetrandiciue vira habere Her-'• mathenadoccr ; acidcircoblândienti,amp;eiquigratumfc præftare velit.conuenit.Iara

Si. repentinæ lætitiæ fignum habet,eo quôd harc fefe grato blandoque modo infinuer. Ex I amp;nbsp;O fit lo vox lætantium ;inqua vocalis rotunda perennitatis votum dénotât.

3on. ceu dicatur,Iætitia hæc nobis fit perpétua. Nos3ïoudicimus,quodLatini in lu verte-runtjCO quod hanclitteram veteres baud fecuspionunriarcconfucuerintjacfi ovdiph-thongum Græcorum efferrent: à qua vocula fit lubilo verbum,à Varrone non inrelle-

h ttymon.

«taten. liibtla -vtid» àicium. Juiiticit.

lati.

3oi.

dura ; non magis fane quàm Quirito. Docui alibi Quinto à lt;Grften,quod eft plorare, dici, ac fie à Latinis vfurpari ; nec quicquam habere vel cum Curibus vel Quiritibus commune. lubilonon magisrufticorumeft quàm vrbanorum. SfiU-ucIeneftfufrequen-tare. ltgt;flenini multum eft amp;nbsp;frequens; quo vt verboetiam vtiraur. Qui ergo 3:11 iu fu fæpius clamar,is iubilat. lubilabant igitur propriè milites, lo ioio,quod idem eft, frequenter itérantes. Vide quanti référât primas nouifie origines ad vira verborum intel-ligendam. Ab 30 nobis vox eft 3of ; qua dum pro vçrbo vtimur, fignificatea afficerc voluptate quæ in complcxu Venereo fentitur : veriim dum 3oi nomen eft, fignificac quicquid pretioli fiue raulieribus fine viris in dcliciiseft, vt ftinr annuli aurei, catenulæ.

armillæ, gemmæ,margarita, amp;nbsp;id genus cetera ad fblara voluptatem relata. Alij dicunc 3utofl/quafi deliciarum elegantiam dicaSiqua in didione duplex Vau in(eritur,ca quani ante tradidi ratione. A 3i0ufit louis,amp; à3u3îuuat£r/lt;\: inde Iupiter,ceu voluptatis pa-voces. louis geminam poteft habere interpretationem;alteram vt fimpliciterdi-caturfou-fö/id eft, voluptas amp;nbsp;lætitia eft: quod nomen foli Deo conuenit,qui totus nihil aliud eft quàm gaudium amp;nbsp;voluptas: Vel fou-ïöisi/quo is dicitur qui gaudij amp;nbsp;voluptatis certuseft : quod rurfus Deo propricconuenit, co quod pereum lolum certum gaudium contingat; nec alius certus gaudij fit, quàm iplemet, vel is quern fibi firmo amp;nbsp;æterno amoris nexu copularit. Qiiod fi tetragram maton Hebræorura à louis deriua-tur, minime fuerir lehoua pronuntiandum, fed loua:qux vox quatuor littehs fcribitur, ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;:hac

-ocr page 193-

LIBER XI.

’77

Ä: hac ratione ab Hebræis non intelligeretur, quod Rabbi Mo Cc s Ægyptius alias à no- /«««, iuuet»^ bis ciratus indicauit. Vcrüm de hoc vocabulo louis latius in Gallicis meis eei, è quibus ô-lAi'i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;II « ~ T • • T II nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'i - rr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïgt;n^

quæ hic deliderantur,pecerchcebit. A^uLatini luuo habenqquod proprie lætinaam- ftommcitit»-cere hgnat, tamctli pro auxiliari frequetitiùs vfùrpetur. Hinc etiam luuenta Sgt;c luuen-tus amp;: luuenis. Syri lempcr lud pronuntianc : amp;eodem modo Helias ludæus Germanus, Hebraeorum doâiflimusGrammaticus. Veriîmilli, curira potiùs proférant quàm aliter, nullam idoneam cauiàm habent præter antiquitatis obiéruationem. Qiiôdfl fuum vocabulum Hebræi facere voluifTent pro nr Sc (criplillcnt Sz pronuntiaiTent: qua in re laudo eorum religionem. Quamuis enim de fignificatione varia conieôlent Sc comminifcantur, nec quicquam inueniant præter hums vocisad i;allu(ionem; nolue-runt tarnen veruftam rautare fcripturam , licet alij aliud punâum in Vau lônarenc. 31110 igicur fiue 3oö notæ nobis ell amp;nbsp;fignificationis «Sc originis,tametfi nos per diphthon-gum voculam 3fU0 vel 3,tobelferamus: quod fi conuertas,®eui vel ïDeoi habebis, tribus ^seut. vocalibus in vnum fonum coalelcentibusjquod ell facere mori, prorlæ vocis notationi ex diametro contrarium. Campani Brabanti hoc modo pronuntianr, vt medium inter O .Sc V Ibnum audias, cui e fit immixrum, Veriim in hac conuerfione vt prima fronte ö* anrithefis quædam Sc repugnantia videtur ; ira, fi redè rem totam expendas,cernes lu ceg»*' premam voluptatefn citra mortificationem,vt fie ©cor vertam,contingerenon poire.''”’ Summæ corporis voluptati taie quid accidere illæ tellantur voces,quas vrcallisauribus nefas ellaudircj ira corporis voluptarem feôlantibusnotiores elTe dolcmus,quàm làn-6l.as veræ Sc æternæ voluptatis meditationes. Quid ? quod reuera mortiferum animo malum cfl corporis voluptas, arque ira mors non ram voluprati eft oppofita, quàm earn per veftigia conlcquens. Adde quôd Sc Phyficæ rationes adducuntur,quibus fumraum Gaud!umrt~ Sc repentinum gaudium docctur fæpius mortem adferre, proptereaquôd vitales ritus lùbirô Sc aft'atim dilToluat. Huiusrei exhiftoria quoque citantur exempla; inter »d/eri. quæ norilfima dedit clades Cannenfis. Memini iple Romæ cuidam nobili matronæ fere idem accidifte, de repentina filij quern mortuum putauerat præfentia. Er quia huius mortis cauira viralis facultatis lequitur diftolutionem , ipfum vocabulum ©eciin vfu ciiam eft pro diflolutione Sc colliquatione. Veriim in hac fignificarione ®oi ferè pro- 5?oi. nuntiamus, negleclo e; quod in priore item notatione pleriquerciiciunt.^Doi pro ©eoi dicentes. Sic dum glacies Sc nix lóluitur, dicimus , igt;ct öoit/ id eft, fit diflblurio fiue col-liquatio.Paullatim iraqueeo venimus,vt hoc proprium gaudij efledicamus,quôd cor Sc Ipiritus loluatjSc fi nimium fit Sc fubitum, hac fua folutione reclum iter ad mortem aperiar. Magna igitur eft nonantithefis modô, led etiam cognatio inter gaudium Sc mortem. Socrates dum pedem lcabercr,agnouit dolorem Sc vokfptatem corporis nexu Doi«ramp; quodam perpetuo colligari; Sc idem Iciuit ad fummam animi voluptarem confequen-dam opuseftc corporis morte ; arque idcircophilolôphari non aliud elfe, quàm diCcerc mori. Chriftiani vlteriiîs adfcendunt, Sc vera fide tenent, furamum gaudium nemini mortaliura contingere pofte nifi per mortem j Sc earn quidem ipfius Chrifti; «Sc rurfus per hanc ad voluptarem iter non patère,nifi Sc nos cum Chrifto moriamur.amoris igné colliquefcentCs. Nam iplè Chriftus etiam amore fponfæ fuæ languit, Sc tandem mortem fubiuit, vt cam ab æterna morte liberaret. Sed fatis efto hune campum contem-plationis aperuifte, Sc intellexifte variam voluptatis Sc mortis collationem ; Sc in ea etiam quandamneceftitudinem arôliftimam inueniri : quam perfequi, breuitatis Al-phabeticæterrainos excederet. Satis igitur hæcfunto turn de vocis fine 3coôfi-gnificatione, turn de ipfius conuerfione; nec vulgari modo,nec vno examinanda. Nunc ad rem veniamus, videamufque cur orator nofter hac fua per Appofirionem loquendi formula fu mm O capiti anneôlat gaudium Sc voluptarem. Nempe quôd non alia de caufta capitis cognitionem Canopo fuo infundi-cupiat,quàm vtbeatiftimo eius fpe-élaculoperfruatur. Cùm enim bonum voluntatis fit obieâum, neceftariô lèquitur, ■J«’»»«»» turn nos demum fore contentos, cùm voluntas in fummi boni fruitione acquielcit.

Neque enim voluntas caput videre vult , vt intellcèlus tantum eius infpeólione ruttone perficiatur, fed vt ipfametex infpeólione fummum bonum perfentilcat Sc in co ac-quielcat. Cùm enim iplà fummi boni appetitio fit in voluntate, non poftùmuscon-tentam reddere voluntatem, nifi eo fruatur quod appetiuit.

Qucmad-

-ocr page 194-

178

hieroglyphicorvm

Jnt'ettdhti Quemadmodum igitur voluntas intelledum fequiturin mouendo ; ita in vltimo quem tcndunt,voluntasintelledu pofterior efl:,amp;: ita fine confliruit.In-frubhneTon- tclledusipfum fummum caput fic apprehendit, vt in eius infpedione cognofcat fum-iuaiiia. mam confiftere fui perfedionem : quem voluntas mox fccuta , eo quod nihil velit nifi cognirura, ad Dei infpedionem rapitur tamquam fummum bonorum. Poftquam igitur intelledus eins nuncfpedaculo fueritpotitus, volutas mox prxfenti bonoab intel-ledu fub entis notione comprehenfo inhæret Sc acquiefeit, Sc in eius fruitione fummo gaudio repletur. Ineptum veto fit dicere.voluntatcm fummo bono frui Sc eogaudere, vt intelledus contepletur.Contra enim res habet. Eoenim intelligcre Sc vidcrecupi-muSjVt è fpedaculo capiamus voluptatem. Quamobrem rede proceffit nofter orator, qui priorem fecit ipfiuscapitisinfpedionem,amp;:eideindefuccedere voluitgaudium Sc jnteUeaitié' fruitioncm. Ncq. tarnen obidprorfus maledicit,quiin contemplationc ponic fummu eo quod idem fit intelledus amp;: voluntatis obicdû;tametfi fubdiueifarationc;

obtenu» _ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;e~\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\ l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r* 1- /T* nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*1

illiusquide,vtens perrediflimujhuius veto,vt bonu fupremu 80 pleniffimu. Deinde no potefl voluntas fiimmo bonoril acquiefeere Sc frui ,nifi intelledus illud videat fub raj-tione fpedaculi, totum intelledus captu pcrficientis. Nec aliûdc melius hac dereiudi-■r .cetur,quam fi quis de ludis fpedandis cogitet ,quos videre fit iucuntfiffimum. In illis

'Cnim animaduertimus,ludosquidc videre noseo vt oblcderaur.at nonobledari, vt videamus: ncquire tarnen iucunditate ea perfruinifi fpedetur : atq. ca ratione fpeda-culum beatum dici pofle, propterea quod ei voluptas quæfit.a indiuidua comeshxreat. {Hueillud fpedat quod vates de Chrifto cecinit : Notasfecifiimihi 'vias 'vita , adtmfile-bis me latitia cum 'vultu tuo, delecfationes in dexter a tua 'ufque in fincm. Cernis Inc ord i-nem Sc omnem vitæ beatæ rationem . Alibi idem de Chrifto : Dilexißi iuflitiam amp;nbsp;odißiiniquita.tem,firofitereA'vnxit te Deusoleolatitia fira conlortibiss tuis. (^lid non vi-dit nofter orator, quid non abfolutiflime tradidit i Prius caput videndum pofuit, deinde per appofitionem iucunditatem Sc gaudiutn adiecit,eo quod nullo medio ipfam infpeclionem capitis fumma voluptas nc-ccflario fequatur: Sc illud quidem non alio inlpicere defideremus, quam vt inl'picien-do vol litas noftra fummogaudio pcrfrua-tur. In eadem opinionc iili fuerunt qui Deum fupremum louem vocarunt, non quod pluresdeos efleexirtiraarent, quam-uis id dementia errabundæ credidcrit po-fteritatis ; fed quod inter multa eiufdc Dei nomina illud fupremu videretur,quGd fu; preraam fignificaret felicitatem .C^amui? enim Mercurius excellentiflimam excet-lentüTimÆ rei denotaret cotemplationem, Deo foli fcipfum videnti attribuenda j non videbatur tarnen hxc nomenclatura fu-prcma amp;nbsp;fumma, eo quod gaudium amp;nbsp;vo-Juptasfinis potius extremi ratione habere, quam ipfa conteplatio ,iudicarcntur.Veru I'ufficiant hpc Alphabetojin quo capita potius reru iqdicada, quam omnia figillatim perminutias difquirepda,. Reftatvtieud fuam habeat figuram. Hane raihi illi nobis depinxifle videntur qui amori fubtiliflîma dederûtfagittam,omnia omnium peûora admirabili vi penetrantem atq. vulneran^ tern . Omnia enim creata occulto ipfius boni defiderio feriuntpr,amp; pcrculfa vehc-r menti ardore flagrant; nec antea conquie-feut quam ea,quoad capacia funt^potiatur,

Verdin

-ocr page 195-

, L T B E R XI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17p

Verüm fient in corpore pulcritudinis infpeâio præcedit amorisiaculum ;ita amp;nbsp;in ho-minis mente eiienic, in qua furami capitis pnltricudo antè aniniO|eomprehendaiurA. . , oportct,quàmveleinsdefiderioferiamur,vel amoreinfiamemur. Qiiod eniin deho-nefto didum eft, id hîç mulco magis locum fuum habet • fi nimjrum facies eius ocnlis cerneretur, mirabilcm fui amorem cxcitaiet. Eli enim infpcólio caulfa ob quam vo-luntas inciteturaC(dcfideret;quæ non ante conquicfcit,quàm eo cuius amoris radiis acccnfàeft, præfèntiperfruatur. Cmaiigitur hæç voluptastota in amoris fruitione fit çonfticuta, quæ maxima clt voluçatis perfeçhoj optiméamoris iaculo defignabiturjpro-j pterea quôd amp;nbsp;eo primùm voluntas feriatur ,ac co ipfó tandem fixa in amore acquie-fcatjita vtabeodem vulnusfiat, amp;nbsp;medicina adferatur, 3ntt,igitur exigua quadam|amp; tenui làgitca, fiueradio,fiuectiam ftintilla,quodidemcft,defignabimus ,quo amoris vim inlummobonorum intelligamus.Latiffimushîccampusapen'turdeamoredifpu-r candi ,{èd,vt crebrô dixi, hîc fatis eft capita rerum quibus iapientia comprehenditui:, ortendifle. Hebrarorum lod IcintillamjVidetur refçrrc; aut fortafleè fagitcæ cufpidead hanc quam videmus formam degencrauit. Latinorüm amp;Giæcorum Iota parui, radïj fiue exiguæ làgitta; formam haólenus fatis tuetur. ^leuö igitur fiue gaudium, quodprn-nium pedora velut telum quoddam ineuitabile feritjnon alia forma melius pingetur, quàm vel radio vel làgirta omnia penetrante: qua vt me amor illefupremus, qui Spiri* tus làndus eft, fie feriat oro, vt in lue mortali vita perpetuô diuina: pulcritiidinis defi-derio langueam amp;nbsp;contabelcam ; amp;nbsp;poft corpus depofitumgt;illi populo adlcribar de quo Ilse filius cecinic : Beatmpopulm nbsp;nbsp;feit lubilationern.

Orator nofter appofitionis fuæ formam ficconftituit, vt Caput fine CQct nori voluptatem diceretjed voluptatistedumiquod 5f;eiii?«tCap vocauit. Expofito igiturquid lod fit,confequenseft vt Cap examinemus. €ap vocabulum eft nobis in vfu frequen-/''^”’'^*^****' tiffimo, quo id nobis denotatur , quod fupremum rerum fubtus comprchenlàrum te-dum eft. Hinc fupremam quoque veftemlignificatjnon quamuis illam quidemj'ed earn præièrtim quæ caput, amp;nbsp;totum corpus, amp;nbsp;vnà ceteras veftes tegat amp;nbsp;compre-hendat: quai is rufticorum in Hifpania fuprema veftis eft, à qua nottris Cappis Hifpani-cisorigo. Kincamp;: monachorum cappæ olim tales erant, vt vnaeademque toga caput w»-tegeret,ac cetera omnia non membra modo,fed Sgt;C veftimenta. Plcrique nunc pænu* lam «à cuculla capitis habent diuilàm.tanto tenus à vetufto Cappæ vfu amp;nbsp;modo rece-dentes. Credo Gallorum Bardocucullum non aliud quàmcappam fuificiquam Lati-ni fie vocarint, quôd Bardi id genus cucullis, quæ non caput modo,led totum ctiam reliquum corpus tegerent,vterentuc. Decorum fané eorum amiculum,qui læpius ve-ftem mutarenollent; propterea quôd quæ vna fibi vefte præftari pofte cernèrent, ea fruftra pluribus fieriexiftimarent. Decebat enim fortium virorum præcones mafculus veftitus,non ad molliticm , non adornatum ; fed ad cæli iniurias arcendas dumtaxat aptus, Qmi Plèudobcrolos nobis amp;nbsp;Pleudomanethones dederunt,Bardû nefcioqueni Celtarum Regem fingunt;cùm nobis conftet, hac voce eum denotari,qui res geftas in lucem profert, vt in Gallicis annotauimus. Lucanus libro, ni fallor, primo fie eorum ** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

fecic mentionem:

ros guocfue qui fortes animas heüôqtie feremtat Laudibus in longum 'uates demittitis auum, Flurima fecuri fudiflù carmina Bardi.

Crediderim itaque hoc hominum genus virtutibus laudandis deditum , veftitu eo quo nullus adneceftarium vfum eftaccommodatior,vti lôlere;atque indc Bardocucullum «à Romanis vocari cœpifte. At hoc cucullacum pænulæ genus propriè«Cap nobis nuncupatur: quiaamp; fupremum fit, amp;nbsp;omnia tegat. Sicdicimusfummum templorum amp;nbsp;bafilicarum teâum cappamjatqueadeô ipfum cælum frequentiftimè Cappara no-iminamus. Prifeis €apin vfu fuiftepro comprehendo,è Latina voce Capiodilcas. An-gli haólenus ïlffp pro continere comprehendere dicunt. Certè l^ac verfa vox è «Cap haiftenus

-ocr page 196-

18o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, HIEROGLYPHI C OR V M

hadenusvfitatifTima nobis eft pro mcrcibuscolligatis, quas €ap plurimas tcgit amp;com-in «ra pfchcndit. Quando'igirur fcimus «Cap pro fnmmo faftigio omnia (ubicda capicntc tient Aifiha- tegentc nobis in vfu efte, facile fucrit intclledu quid wö rap dclignct. Quia enim fiimßett. ipfum caput non tantum eft vnius, aut duorum, ant plunmorum, ant ctiam totius generis humani voluptas; fed ingens faftigium teduin,fub quoomnes omnium rerum creatarum voluptarcs continentur; neceftarium fibi orator norter putauic, vt banc au-^oftam amplitudinem bonorum, qua: vnocapite comprehcnduntur,indicaret. Cunt enim Deus fummum botjum fit, non fuit eins iucunditas fob generi bumano adftrin-gênda-led co explicando vocabulo, quo dcfignarctur, omnia omnium rcrum crcata-riim bona fub huiqs bono, amp;nbsp;omnes omnium voluptarcs fubbuius voluptatc, cett lubexcclfirtimo reóiól contineir, öó naturam luam conferuare . Aptirtimc autem fum-hii;tçifti nomine vfus eft ad voluptatis diuina: exccllentiam , qua omnia cxcedit gau-dia rerum creatïr'um,denotandam;proptcrea quod diuina voluptas non lolum fingulaî Vel'àngelorum vd bominum voluptàteSjled omues omnium fimul cumulatas fie exec-idat,'v'ti fummum faftigium’ea füperat,qua: tn pauimento ab acns iniuria cuftodit. Ncc hoe'etiam fuerit Contentus Alpbabcraiius magifter, fed vltcrius adfeendet : ac quia rhpfimpliciter pofit'um eft , deprærtantirtîmo amp;nbsp;altirtimorap fe volet intclligi : quod inter afpeitabiliaquidcm nbsp;nbsp;oculis éxpofitacælum eft rtellarum. Moncri igitur nos hac

locu'tionisformulacerno, Dei voluptatem fead Huraanam voluptatem fimdiquodam hTodDdaaberc,qub cadum (c babet ad elemcntaj qua: ab illo quidem diriguntur,(cd dif-pari admodum conditione . Neque calor in clcmcncis à Sole produclus eiufdcm eft

naturæcuiuscalor Iblarisdcd tantoomnibus modisinferior,quantum perpetuis amp;æter-niscaduca cedunt. Etquarauis hacfimilitudine corporum Ipcdabilium via nobisftrui-turad diuina intelligcnda; tanto tarnen diuina voluptas omni amp;; angelica amp;nbsp;humana præftantior, quantum infinitum exiguo pundo maius eft . Minus enim eft collationis diuinæà humanæ voluptatis,quàm totius cæli ad terræcentrum. Caput igitur cælum voluptatis intelligi voluit, dura ipium ititô

Clip elfe dixit, amp;nbsp;omnem omnium volupta-turn cumulum tanto efte diuina voluprate infcriorcm,quanto terra: aliquod punôunt à iupiemo carlo cxccditur. Optima fane hæc eft clarirtlma docendi ratio,dum ex lis quæ oculis funt, obieda ad diuinas ad-feenditur ideas ; in quibus tarnen ratió tanto rurfus eft præftantior, quanto in finita finitis funt exccllentioraamp; diuiniora. Docendi tarnen ratio in iis quxaliquo modo oculis funtfiibieda,meritô fiibfiftir,modo ad Corum peruencrit fuprema. Caper-go cæli faftigium bîc intclligendum: c quo

rurfus mens ad carlum beatorum attollen-


a.’.

reuera icitö enp eft, «56 vocari debet.id eft fupremum tedum omnis volu-ptatis. Quamobrem caput ipfum volupta-tis ctelum efte intelligimus, fub quo infini-tis fpatiis altiore fua cuique dcftinata funt gaudia; quæ caput ipfum tcgit.confcruat, amp;nbsp;æterno fomite lulicntat.Cùm igitur hæc vera fitipfius Capnotio, vulgoquc dica-mus frequenter, «Ottöcr öc rap öejö id eft, fub cæli cappa : quod Itali à Gotis etiam rctinuerut; non video quid pro Cap melius pingi portit, quam fi ipfiim cælum altera parte apertum , qua ad voluptatem fit introiius, dclincctur, Dift'erct itaque

huius

-ocr page 197-

- 1 I B E R X I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-l?t

huius figura à Gimel fblo lituo, quern hie non habemuSj adeo vt mirum non fit fi Cap pro Gimel crebrius fiierit acceptum. Laudandi ergo hîc Latini, qui germanam figu-ram hadenus conferuarunc. Conuenit veto hæc figura maxime, non propter lignifica-tionem tantum ipfius Cap, fed ob nomen etiam quo huius litteræ potefias denotatur. Cum enim Ce fie pronunciatum vt K, pro eo ac debet, vehemens defidcrium fignifi-cetj quid magis congruum, quam fi illius pingatureffigies,ad quod omnia mortalium defideria tendcre oportet ? lam nihil congruentius rationi, quam eas litteras quæ pote-ftate funt affines, affinibus pingere figuris Fauftiffimaergocoronidc prior litrerarum vndenarius terminatur, ipló nempe fiiramoomnium gaudiorum cælo;ad quod vt ad-Ipirare poffimus, Spiritum lânéîum Temper inuocemus ,ac cum noftro precatore dica-mus : «©iinel ©al ï^e ©au ^au Cïjiet lt;{)et nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• Brcuiffimo orationis compendió

totius làpientiæ 1'ummam collegit. Hanc poetæè Jouis cerebro natam fabulanturjquo fit, vt vehemens amp;nbsp;efficax videatur aftedus, quo ipfum caput èquo fapientia nafcitur, nobis infundi rogamus. Et certè omnis dodrina ad hoc referatur oportet, quo patrcm qui caput omnium eft ,imbibamus,vteum primùm magna feftinatione in altovolu-minequæramus; quo vitam hauriamus amp;: falutem, amp;nbsp;fumma perfundamur voluptace. Hauharaus ergo, iuxta lelàiæ vaticinium, aquas in gaudio de fontibus lalutis.

LIBER XII.

Lamet.

B 50 L V I M v s modo priorem orationis partem, quænos per fe-narium ad ipfum Caput deduxit, amp;nbsp;per appofitionem locutionis quoddam ornamentum,eam addiditlucis acccffioncm,vt cernere-muscaput fupremum cælum efie omnisgaudij amp;nbsp;volyptatis.Hadle-nus autem nulla aperta fada eft mentio impedimenti quod obftare pofiet, quo minus amp;nbsp;capitisipfius gaudiorum , ci perpetuo nexu hærentiura ,eftcmus capaces ; adeo vt hie fenarius vna cum liia appendice conucnire etiam poffit homininecdum laplb. At alter lenariusqui mox lequi-tur,oftendit imbecillitatem noftram ,amp;confitetur nos culpa noftra in pecudesdege-nerafte, amp;:,nifi Dcusadiuuet, nos brutæ naturæ perpetuoadfigendosefte, In hocigitur fenario noua eft Spiritus fandiinuocatiojamp;qui antè Gimel vocabatur, nunc Lamet nuncupatur. Conueniebatnouis precibus nouum epitheton,qued videlicet iis quæro-gantur eflet accomraodatum. Eft aut'em id prorfus ftupendum , totum nimirum re-demptionishumanæarcanumcomprehendens,amp;eius exordium Spiritui fanclo ad-Lamet Icribens, vti ei per quern omne fuum donum Deus ad homines demittit. Exponamus‘’^/'îA^’‘’quot; igitur vocabulum Lamet. Hic nobis quid Jßal fit amp;: Uaiu vocali breui pronunciatum, aperiendum. omnenotare in Hermathena tradidi;cui fi jilJe præponas, quo Cum mi. fignificatur, idemdixerisac fi dicas,cum omni : at fi litteram vtin Alphabeto eins po-f^'* teftas exprimitur,lt;£:mal habebis, id eft omnia vocansfeceris. Certè vtraque ratio vocis conuenitnotation!. Jtl)al enim idem eft quod ftultus amp;: vagus, numquam in re qua- jiiiai. piam conftans, fed cum omni occafione, cum omni re, cum omni pcrlbna fele hue il-luc transferens,nihil prorfus ftabile autquietum hahcns,nec vmquam lecum,fcd fem-percum alioamp;alio temerchueilluccircumadus. Vfurpatur autem vox vt verbum nomen,vt plurimæaliænoftratcs. Huie opponiturUamvox verfa : quæillud fignificat jianu quod le mouere vel non poteft vel vix poteft, atque idcirco pro mutilo ferè vfurpatur. Vcrùm hîc animaduertendum, ipfam verfic vocis notationcm non loliim contra-ham prima fronte videri,fedfi redè difeutianturomnia ,nobisea indicari,ex Jiîâaï tandem ad Hamdeueniri. Neque enim fieri pofte, vt qui cum omnibusagitur ra-pitur,vc non tandem aliquafui parte mutiletur. A Jfâal breui fit j®al vocali longa, 05^ quod

-ocr page 198-

iSa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I E R o G L Y ? H I G o R V M

quod fîghifîcat moîcrc, propter molæ agitationcm continaam:amp; quia hæcomnîa con-fringit in minimas partes comminuit, jBalin hac quoque notatione venir in oratio-nem, vtidcm fignificet quod in minimas particulas redigo vel omnino confringo. laut. Huic rurfus opponitur vox verfaUam/ vocali item longa efFerenda,qua: dénotât defen-dere tueri quicquam ne confringatur aut ad nihilum rcdigatur , aut omnino vllo modolædatur . Ex hac voce apud Hcbræoshoncorriiptum cil, perconuerfionem 8^ litteram fuperfluam adiedam , quod Parcereferè vertunt j vnde^ono indulgentia mollis tradatio. His itaquc nollratibus vocibus Ilupenda mylleria (ignantur, quas moxcxplicabo, fi priûs vnum addiderojà 3tamvocabulo per vocalcm breuera pronun-tiato agnum etiam denotari,propter imbccillitatem infirmum amp;: mutilum omnium membrorum robur : quæ ratio non tam animalcule tenelloconucnit, quàm illi cuius lymboîum gcntjadcô vt nomenclator ad hoc multo magis, quàm ad pecudis naturani voccm accommodaritjquod Scalias eum frequenter fecifie non femeloftendi. Nunc é* igitur ad rem. Adam 8c Chaua primi nollri parentes libero fuoarbitrio prædiri in Para-l/i- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confiituti, vt Dei dudum amp;nbsp;eius præccptum,quod omnino eratfacillimum,

fequercntur,ncccum quoquam alio facerent, quàm cum lùo creatore,à quo Sc viram amp;nbsp;poircffionem beatifiïmi iucundifiîmique horti accepifient, Sc integram eins frucndi porellatem, vno folo frudu excepto, fed Sc cxiguo Sc non facile repcriendo . Cùm igi-tur in hoc tam felici ftatuelfent, eccc dracoinuidiaacccnfus.àqua nomen Atesduxir, infidias aducrfus cos llruit, Sc aggrefius mulicrem, leui prorfus tentatione perfecit, vc ïfwZ/fVM amp;nbsp;iijj ftatira fecum faccrcr,negledo mandato creatoris;quæ mox virum fecurn trahens, fccit Vt teueta vtcrquc Sc Jfôal cfiet, Sc meritô pofiecvocari. Cum quo enim mulier hntmcftuffi. non crat fadura, fi tam facilioccafione felêdraconiadiunxit ? Vidcn’hic etymologiam

ipfius in primo parente expreflam ? Ex hocigitur primo conlcnlu , quo parentes nollri cum dracone fecerunt, fadum ell, vt Sc ipfi Sc tota pofteritas Jlîal euaferit,id ell, ftulta Sc inconftanSjSc cum omni vento circumagendajSc quamuis mobilitatisarreptu-ra occafionem. Hinc congrucntiffimè nomenclator flatuit, vt Jilîal vocali longa id no-taretquod perpetuocircumadu acrotatu ab alterius voluntateimprefib fiericernerc-fftïoim. tur. enim idem cil quod molo Latinorum. Ab hoc jiDalfitjifôoIrn/proeoinfiru-AfeZ*«/«»«. mentoquo molitur, a in o tranflato, quofacilior rotatusindicaretur.vnde Latini Mo« lam Sc Molorctinuerunt. Hincnunc liquetconfideranti.quôdvt ex Jlîal breuifadum efi Jîîal longum;ita ex mobili ÔC flulta mulieris inconfiantia prima frudus vetiti in Pa-radifo fada fit comminutio, quæSc ipfaob hanc iplàm caufiam Jßal vocata ell, quod ipfojfôal breui procefierit. Et quia hæc prima frudus intra dentes fradio primum fuit prandium, cuius venenum omnis pofteritas in carne fua fenfit, llatuit nomenclator, vt ad perpetuam huius comeflationis memoriam omncconuiuium Jlialvocare-tunquolèmperpollerirccordarentur le ex JBal primoru m parentum ad hancmileriam venilFe, vt in ludore vultusfui pane luo vefeerentur. Hinc 5c J13al longum pro porno voluit vlurpari, quod illud primum prandium dedilfet: vnde Malum apud Latinos SC Græcos. Vt veroeadem vox ad ouem tranfiret, cuius Grxci vfum retinuerunt, poil di-luuium fadum;cùm carne vefeendilibertas concelTa, deprehenderetouem optimum dare Sc delicatilTimum conuiuij apparatum. Ex Jßal autem breui, Malum, pro prauo manfitapud Latinos, eo quod Jîîal breui vocali pronuntiatum omnis mali dederitori-ginem. Exilât ad hancvfque ætatem prouerbium , quonihil vel ipfispuerisaut notius autvfitatius: quodumquemquam llultumSc mobilem fignificare volumus, dicimus *5Ei.ôeeninolcn/idell,ellmola; Sc , ï)töeetbiöeinolfngetocefï/idcHjaccelTit admolam. Item , belloucn banbotmeel/id ell, farinæpuluereconfperfusellrquibusomnibus Sc fimilibus nihil aliud quàm lloliditatem Sc llultitiam denotamus,adagij Scnorainis origine à prima mulieris mobili inconllantia petita. Confidera hîc, rogo,quifquis es, diligenter nominum Sc return conuenientiam, confidera facrælcripturæ cum lingua nollra concordiam , confidera quanta cura , quanto artificio hæcmalorum omnium exordianomenclator vocibusdepinxerit.Nulla profedô vel Protogenis.vel Apclhs,vcl mclioris etiam pidoris tabula eandem rem tam clarè ante oculos ponere potuilfet, quàm ipfisvocum fymbolis ell exprefiajSc certa confccutioneexplicata . O quàm do-lendum elTct, fi nobis hæc vocalis pidura, vti ceteris gentibus ohm in linguaru m con-fuüonc.

-ocr page 199-

.t r » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;183

fufiençj peritflct/ Quamquairt porro pulcerrima haec omnium hum^ni generis malo; niqi expofitio meriro eft admiratnlis:/longe tarnen admirabilior eft magis exofculan-da ilUvocum tabula-^qua vindiciie quibus homo, à.graqiffimQ feruitutis iugoinliber-^atppjjafTertu? efti ob ocul9s,p§M3;iifl/,ut, Dixi ffèfd br,ç,i?i ftulcam amp;i. inconftantenfmobü htatem notari,amp;; banceffe printfipium nbsp;origiflçmjtnalorum quibus hiimanum genus

ajïiigjtur. Quando itaque à contrabis-naiorbotriani reipctha funt petenda, Spiritus (àndi grana nomçnclatorigt;i'uggeflît,;Vt voçabnloeoagn^m(Voearet,quod ipfi Hâalcontrariam jam. viam tenere cemefetur. Quemadniodum epitnimuliçris ftuhitia rnorbi dédit .exorr diüjtj^.ita princepÂttibrbimedicinaagiws erat futMrusj^.Q diuinara benignitatem! qlj-? beralem omnium datorem amp;nbsp;reuelatorem SpiçiEqnaiànâum! Quibus ego te mentir fuauiisexcipiamfqui^us te mentiamp;.Yiuis ampleâtar?:Quis ego l'um cui hæc diuina adyta recludis?quis egoquem hac ambrofia paicis hoc nédareinebrias? Sentio nunc,Jèngt; UQ.mc pra; gaudioto©il^uefoeteÿ^j(uaui quadam morte corporis vincuja diflokiiSed teuertamur, amp;nbsp;tjowm vocàlesoxabnlam diligenter confideremus, amp;nbsp;emiflitiis,pquji5 contemplemurv ExJßal breui «Sd brçui parentum.Auhma, jißallongiim eft fècutunxi omnes hominls partes ica frangens'amp;; -rumpens, vc non longa tantum, fed perpétua fra? gilitas amp;c viriuœcorruptcla huqianum genusaffligat,,Semper enim nos Draco amp;nbsp;côr^t ruptacaro tentàtionibus molit,ncQjqujcquam nobMintegrum relinquit. Id mox feqns dum'periculum facis. Compone te,ad orandum,amp; experire, an tantillum temporis in-tegri tibi queas fuffurari, vt inregram orationem, Dominicam animo tuo percurras^Id. fi ficceriscitraomnem carnisamp;dæraonisincur^onem, non parum feceris. Numtjuam. enim poft primum illud breufc JBal/tongurn J!lîâfceirauic,quofcmpcr molimiir/;«3ô molemur tantilper, dum fraûæ carnis amp;nbsp;molitx domicilio immorabimur. bJcque nuncaddolabores,curas, follicitudinesquibusad vidum amp;amidum Sc nobisamp;no-ftris comparandum diftrahimur, amp;femperanxij velut in equuleo torquemur. Niiîs; enim illud malum facis magnumeftiprima; ftultitiæ monumentum,licet hoc pofterius non accederec. Hicigitur præclarusifte fruduseft, quem nobis parentum prima ftul-^;?»^ quù titia produxic. Nunc èdiuerlavideamus tjuidlaiti/id eft agnus nobis præftet. Id musûà lain breui lam longum deriuabimus, eadem formula qua ex mal breui ad maïnz longum fumusprogreflî. Uamicaquelonga vocali pronuntiatum verbum eft, idem fi-gnificans quod diligenter caueô i ne quid aut frangatur aut minima tenus parte læda-tur: qua m re proprièipfius agni partes agnofcuntiu; illius, inquam,quem ille demon-ftrauit qui dixit, Ecce agnui Det, ecce e^ui toUitpeccata mundi. Atque hac ipfa de caufla agnus lam vocatus eft,id eft, mutilu,s ôd infirmus • quia nimirum talis erat hic agnus in niundo appariturus. Totusenim erat vulnerandus Asacterendus propter peccara no-ftra; vti clarè Ilàias prædixerat,iamp;: reSipfa tandem comprobauit. Atque hacipfà via ca-uit, vt nobis integra fanitas darctur, ncc vlla parte læderemur. A lam itaque breui lam longum procellit, id eft longa defenfioamp;tutelä,nevelfrangamur vellædamur.Ethæc quidcm îâtisfunto ad mirificam vocis lam /quo defendo fignificatur, originem oftdh-dendam.Nunc igitur examinemus didionem compofitam lamet3?rt caput notare,paü- ®et. lo ante fatis oftenfum. jLamtt igitur ad verbum defenfionisamp; omnis tutelæ caput defi-^^^^^^^quot;quot;^ gnat,fi vt nomen vocem interpreteris: atque hac rarione Spiritui làndo tribuiturjquodquot;^ is ecclefiæ datus fit, ceu totius euftodiæ amp;nbsp;tutelæ caput amp;nbsp;princeps. At eadem vox nobis orationem ad Spiritum fanólum offert, qua eum rogemus, vt cuftodiac caput no* ftrum; quialam get fie capere queas, vt idem fit ac fi dicatur, Defende caput. Vna enim hac voce compofita noraenclator facrarum leâionum amp;nbsp;notarû peritis indicauit hanc prccandi formulam : O tu omnis tutelæ amp;nbsp;defenfionis princeps , defende caput x\Q-L»met ftrum , amp;nbsp;fis nobis illud quod tranfpofitis partibus huius vocis diceretur, get lam / amp;nbsp;compofita voce ficlam fiueljellam/id eft,galea fine fida capitis tu tela. Dicitur enim ôdlam denont. vcl Ijcilfm pro galea : amp;nbsp;gellem quidem àcelandoamp;occultando; gcllam verb à tuendo öciiam. amp;nbsp;defendendo capite nomen duxit. Franci ex hac voce hcAulme pro galea dicunc. Nec 5^*««”««. hîc monendum, in compofitione Lambda præcedentem litteram in fuum fonum per-trahere, non apud nos modo , fed etiam apud Latinos, vt dum à Perliceo Pelliceo fieri videmus. Sic enim ex get lam gellam/amp; get Icm gellem formatur. Eft au te vtraq. vox in vfti pro galea,amp; ohm etiam fuit. Nam Italiab gellemcelada habent, phrafi dumtaxat reten- ctiana.

QQ. Z

ta, qua

-ocr page 200-

184 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIER O’tf ft P H 1 G O R ▼ M

ta, qua TjeUrnt funt interpretati : amp;nbsp;Franci ab j^dlam heatdme rctînuerünt, Sed baec non admodum, vel fie vel aliter habere, ad propofitum noftrum refert. Nobis cnim lanwt confiderandum eftjamp;eo, quo dixi, modolegendumj vt nimirum compofito nomine' Spiritdm iàndum inuocemus,amp; mox voce eadem ihoniti precemurdefenfionis caput, Defcade capuc noftrum. Quàm fibi Vbique fimîlis eft orationis noftræ artifexquàm fempêr poftcriôre diligentia priorem vCl æquare veî ahteuertere conaturZ Semper fefc' vrgetjfemper fibi inftat, quo latanâ^ nobis materiani fùppeditct, ih qua'ingenij vires ai vtilitatem noftranl excrceamûsl^ Qüîd elegantiiis,qUàm duabus fyllabis hanefenten-tiâm'iridicare, Defenfionisca^ui'deféHdècaput'óraritiSvamp;quoddiccriSjin capitede-' fenderidote efle demonftra? EtKcec hajc vox hanC geminam fui intelligentiam inon ôlFerret, ipfa tarnen vocis corripoRtæfignificatioh’aiiC! nobis fuppéditàretorationcm:î O tu defenfionis caput, quando gràtum tibi eft vtMèfenfionis capüt voceris amp;nbsp;reuera-caput fis , omnium capitum ideïflfamp;i^ëxemplar in te habensjoftende quarfobanc de-fenfionem tuam in càpitc noftro’, quod tui capitis exemplum eft amp;nbsp;imago, amp;nbsp;idcirco in ejüfdem nominisadmifTum cômmuftionem.Æquum enim videtur, vt idea amp;nbsp;exem-plar imaginera fui defendat tiieàtur^quo in fimilltudine fpetftabili fublimis eiusraà-ieftas cognofeâtur amp;nbsp;honoretuf v Neque rairura eft, Spiritum fandum defenfionis. caput vocarii eùrii folo fando omnis vera vitaâtque adeô totus rauisdas continffatur. amp;cuftodiatur. Ferturenira hic fùper aquas amp;nbsp;omnia creata permcat,vt omnibus vitam conicniet ac tuëatur.'Qüamobrém meritô1Lamct vocacur,id eft, euftodix amp;:defénfio-niscaput. Hiscognitis,reliquum eft vt pidurainuertiatur, qua fignificatio ipfius lamct quàmo'ptimèoculis fubiieiatur. Cùm omnis hxctutcla, cuius Spiritus fàndus capuc vocatur, ad hominem fpedet, quxrendaeft quæ primaria fit hominis,quem videmus, defenfio. Hîc nemo infitias ibit, prima: partisse fupremxprimariam efle defen-' fionem, amp;nbsp;caput totius tutelx humanæ.-Quàmobrem cùm caput nobiliflîma ôc diuiniftima hominis pars fît, ea defenfio quacaput defenditur principatum tene-bit, amp;nbsp;merito defenfionis humanæ capuc dicctur. Hinc necefiariô cfficitur, vt nulla pidura mcliùs defenfionis caput exprimi poflit,quàm fi illud pingatur munimen-tura , quo hominis caput defenditur amp;: ab omni noxacuftoditur. Gum cnim lam omnibus modis abiblutam tutelam dénotée, taleerit capitis munimentum deli-neandum , quod caput quàm optime cu-ftodiat ab omni externo periculo. Pri-mum igitur locum galea videtur fibi in defenfionis armis vindicate : quam fen-tentiam militarisquoque confirmât diici-plina,amp; ipfa adeo demonftrat natura,quæ manum,hcet imbecilliorem,fi alia deiunc muniraenta, capitis periculis obiicitjquo quidam mifcllus modö omnesfuos digitos perdidit, manibus nimirum pro galea vius. Verumenimuerö licet galea capuc à gladio, cJaua amp;nbsp;id genus lædentibusarmis tueatur,aduer(us tarnen diuinam iram nequit tuen, «à qua tarnen capiti magis eft metuendum ,quàm ab vlloaliotelo. Di-fpiciamus ergo quid diuinæ iræopponi lolet, acquaviaabea fibi homo defenfionera queat parare amp;nbsp;fècuritatem. Id facrælitteræ nobis demonftrabunt, quibus iram diuinam facrificiis placare iubemur: amp;nbsp;vtintelligamus hac ratione nos capiti noftro caucre, præcepic

-ocr page 201-

præcepit Dominus', vtDeum placaturus, manum capiti viâimx iraponat jhacvidelicet via peccara (ua in hoftiæ caput transferens, amp;nbsp;illud pro fuö Deo immolans, atq. ita ilium caput expians tutumque reddens. Veriim quia facrificij caput facerdos eft ,0c is pro populi capitibusorat rite facra facit, nec aliter iram diuinamcfFugere polTunius} certum eftfuramum dcfenlionis caput illud elTe, quoi pie i'acerdos caput fu urn mUnifj vt iram diuinam amp;: à fe amp;nbsp;à populo i'lio auertat. Aaron nomina filiorum lirael in hu-mcrisfuisporrabat, amp;nbsp;laminam auream in tiara fronti imminentem ,cui inferiptum erar, Sanctum Deo,Tiue “in’S liJdp , quam iubeturfemperin fronte gerere,vt Deus pro-pitius ipfi (it. Videmusergoin tiara maximum etiam apud Hebræos (acerdoti muni-raentum aduerfusdiuinam iram fui(re,amp;: fub eo omnesfilios Ifrael in humeris (acerdo- dtuinant tis,vclut fub fummo defenfionis capite,latui{Te. PotuiiTem igitur huius Hebraicæ tiaræ quot;oHmuni-formam litreræ Lamer accommodate ; verura quia in lanigenarum lingua amp;:ritibus miMnm. verlór,quxrendum eft, quo capitis tegmineiacerdotes vft (int apud vetuftilTimosdanit genas,multis antè (æculisquàra Moles legem fuamautconderetaut ferret. Gaudio profèâo non mediocri perfundor,dum recolo mecum quara Dei benignitatefaiftû fitj vt haótenus in Romanoru numifmatis Sc faxis no pauca habeamus veraîantiquiftîmo- pentificnüi rum rcligioni.s vcftigia,equibus non conremnenda veritatisarcanaerui poftint,ft quis R'quot;”«quot;*”'«'» ea fane examinare amp;nbsp;ad cauftas reuocare norit. In hoc genere Pontificura amp;nbsp;Flaminum pileus eft,cuius effigies cum in aliis, tii in Cn. Domitij amp;nbsp;Meftallæ Coruini numis apud Hubertum Goltzium dcpiiftis clarilfimècernitùt. Eft autem apud Guilielmuna Chou-lium nummus argenteus Augufti cum ancilibus duobus; in quorum medio hoe pilei genus elegantilfime piótum eft cum tæniolis quibus alligabatur fub menco;amp;: virgalùpernèereda. Apud eundem eft Cæfarisnummus cum pileoeiufraodi amp;nbsp;lituo. Goltzius lulium.habet cum inlorl-ptione, Cie far Ugur Pont. Max. cuius ceruici hie itidem pileus eft appitftusjnec aliunde Pontificisinfigneiadiedu.i Sunt 'itidem pulcerrima duo numifmata Cae-fariscum infcriptione Pbntificis Maxima Cos. amp;nbsp;Diâ. cuiiis Verfx facies Lf Mo(e-diutrilongum habentyadieäis cornu ca~ piæ gubernaculoorbe caduceo amp;nbsp;pileo Pöntificali, eandem cum ceteris haben»-re formam. Eundem in Lepidi lnuraiamp; 'matis tribus diuerfis vna Goltzij pagina -demonrtrat. Vfrgilius religioliftimus an-tiquitatis cultor, in Ænex clypeo lanige-ros apices cómcmoratr,fex pecuBari nota qua à eeteris pileis dififerebant i- tocuiA tégmën’oftendens); eo Pontificale'm delçribens dignitatem . Seruius ad euni locum-annotauicFlamines in capire pilëum’ habuilTe.dn quo breuis virgafue-rit defuper lanascaliquid habens’. qudd cum per xftus ferre non poflenc, filo canturn capitateligàrè ccepiife, eo quod nil 'dis capihbus iheddere nefas elTet'; vndeafilo Flämittesjquafi Filamines dittos fuifle: ’vefum fcftîs'dfêbus pileis depofitis pilea cos accipetë necefle habuifle, amp;nbsp;fuilfe qui — 'dicerent hæc'a'd flcerdotij emi'neritiam ofterfdendäm fuiflennuenta. Operx pre-?t'ium eft hie FeftU tn audirc äeTutulö feribentém ; qüem dicitornamentum oftecapi- Tututiu, \ü.Ftam‘inicàfulft ;vittara nimirum purpuream innexam crirdbus in altitudincm efeÖäm , qua Flaifiinica à ceteris raulieribus decéfheretur ÿ virositem in facns cutujhs ‘

fn j-Tij . ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f-\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1'

3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vlos

-ocr page 202-

HIERSGLYPHICO R V M

vfos fi.Tiffej qni'indc Twtulati vöcarentur. Varro item de lingua Latina libro ptum rçliquit;: T«tu-liÉi diâi qui in façiis in capite habere folent,vt metam. Id tutuf^ ûppeJlatur, ab eô quod matresfamihâs crinesconuolutosad vcrtiçera capitis , qüosha-r bent vti velatos,dicunt tutulossfiueab eoquod tuendi caufla capiUi fiebantjfiiie ab eo quôd altiflimum invrbequod eftjCares tutiffima tutulus vocatur. Hîc Calepinus. Ic-gitjaltiilSmum in vrbe quod eh arx, ea res tutilTima tutulus vocatur. Exhiscolligo con-ieduraquadam , nelcio quali, alij iudicanda, mihi certê valde probabili ; Flaminicura pileqmapud prilcosIanigcnasTutulum fuüTe vocatum : idque adeô inde maxime fu^ •v - X T rpicoqquôdeum non videam alio nominefuiflenuncupatum juec verifimile.videri, w~- A Flaminicæ ornamento quo càput peculiari modo velabat,proprium nomen fuifle; Fla,--i- A minisgt;verô pileo nonfuifle ,cùm contra huius potius iniigne quam illius nominis ho^ .r 14.-.)« norem mereretür;. lam quid fibi vult, viros in làcris metis capita velalTe, amp;:cas tutuîo-rumlnominecognitasFuiire jFlamin,um veróamp; Pontificum roetasQmninomenclatu-ra'caTtiifle? Acqui^.pileum Poncifrcum veluti metam.quandani.fuifle , omnia vetuila nutnifmatateil;antuf.;Quidni igiruræquè Flaminnm metæ ,arque metæaliorura qui I A v's'l iàorrs operabantur ,-Tutuli vocati fuiffent ? Video fané hîc Romanos ipagna xeteruqi «WW w.a /jjnrupi.rituuraâgnorantiaamp;obliuionelaborafle, ôô pcßimeeumconfuluiffepoftçri;

' tati'jqui Numæhbros exurepdos elfe periùafit. Quôd autem Varro velu tin tencbfi? ^alpct,dum originem vocis Tutulus quærit, mirum non cft, cum vox ea vna ht d.e pri-ity- .fctamp;Cimmeriis apud Latinos ab antiqûo relidis. Vidcamus iraque vnde Tutuli no-jmæn fdicatur. Nemo cft noftratium qui non intelligat, capillosin faftidium c^lle.élos ■îrijuitcn. ;Æ:f)iurt(}nvocari.Dieitur autem 'lt;üï)uit, quafi ï(ctÔcï)uit,quod idem eft âc ft dicas,i3 quo^ altum ftuecaput cuftodic. Nec mirum eft, alpirationem negledam elfe,quam noftr^-rtè^quoquenonxarcrin compofttionereiiciunt, ne nimium fpirare cogantur.Rlam ex ‘oMîhpQnitur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;: abiedis adfpirauonibus lt;uitul, quo ornamentu

Xapiilorum iEuââtuin fuper capite ad cuftodiam eius colledorum denotatur. Eftenim capitis tcgmiéO5.nJÙncin mulîcribus folis vfurpatum vocabulu,quod exgui-rleom-tpoüitur;,quo eX'ceJla tucela. denotatur ,.vql cuftodiæ tutclæqueeminentia. Eft ï^uf yc 3f£T.hufa qu.oquc!¥fùrpatum, pro co quod eft quemquam regionis cuiufpiam vel opidi svcliîrÆiidominrtrjnaugurarijquaft.dicas eum adcuftodiam t^celam-attolli gefublj--mâiiiËKhac itawl^taapud nos-hadenusloquendi confuerudihequiuis.intelligit,_of-inaixichtunïillud'iapiróquo iucifdicundi ôâ loci cuiufpiam tuen4i43pteftas cuipiam c^-•fécti/HeÂotabacuttji^ilI fuifle ntlhcupatuni. Quale autem illuc^/uerit, ex illis altiflîm^ -»iecisEolligasq*sihuîù4jaujieres,^nte;Cehtûannos ,amp; vlterius anteoàrnem memoriarn lt;vill8ƒQi'ftc picKrriE-jS«î tapéta demdnftrant; quibus amp;nbsp;hadenusfortaïTe vterétur, nift coij-■cioriatbi'es .'anrawduerijjntcs ho.é omarnento capitis mulieres maxinîy fuperbire ,ih ■£ncta$;htisiacriteRinujshi:^.ftomacha,ricioej3iflent, amp;; hæc dxmonum èffç facella in cq-43iïibrtsexftru(ftaj:0iatin,uôe fuggeftocl-arriitare. Credo autem eo magis'pileos quibujs -pcirHtipesidominioalii^ut iniiiaïi.(ôién.Cieihfmodi fuifle „propterea quôd dominio inj--tigrfrés làcrailît:yiK.iniptimisiàcr!i§ihaj?cntla idcirco ritu facro amp;nbsp;cura faerificio ab aaraniaeiioperaägj.rQuamöbreraißumip fecris/Lutulis antiquiftîiralanigenæ vâ. ftn|. iVararoinp fc;Feftôa.rjijftôÿibpSi;w4É^iPiM lu linguæ noftrx confuétudine raanûft^j, lidcha^lfigniârcauqLrQdiPrinGipfira copfecrofuie inaugurer, non raalamconieiî^îaitî maihi'facere videorjdlujiîipririçipâ^qiiinqtfediço erufraôdi pileum turn accepiffej^qi ciiiaris Per- scGcipercht lollemüfi peu-ras principatust Neè’ ^iuerlæ formæ Perfarum regum Cidà-f»rum re- j3s.'videimri'fuihlt;ftijqUfiii3,jè:laçérld(©rirbüs- quoqudhoniniiiria fumftfle videantur. Ko-c^bafii Jdiei’natnTurcôrwrafeaFbariemqiquàÇÿrbaftis huiusgeneris in metam fublatis làngui-Turcorum, -nojniostplplHara ol^jsimiihtdS ôr;n^ni;,nihili faciraus,vlt;i nulla probabili ratione nfxa'rq.

zoiv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...... ’ ' rhérifeiïi

-ocr page 203-

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?» V r L I B E B, y X J I. X , i, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^87

ihçntcra noflram,omnibusiïcwnjsrelidis,furfum ad ipfum Vnum reâàxoncepdere lt;kbere,atqaç in eo annqindimum;^ l'ummum yitx opus confifteré amp;nbsp;abfol.ui;amp; biüus ^yideni in InuWtrcefle docuni,en,tumjquo nomine Alauda vocatur : illiuSiVcrótefle-ram efle mctam in Alaudæ capite eredam. Cum igitur in facris excellcntinïmus yjtx adus lïc,amp; is per pyramidcm denotetur redaadipfum fupremum Vnum tendercjquid, rogo, eorum capitibus qui facris operantur, imponi melius poflitj quam pyramidis fi-mulacrum? Pluribushæc mihieffenc explicanda , niü in Alcf, Alauda, amp;: Bet cumula-tè omnia annotalfem quæ ad liuius rei intelligentiam amp;: prifcam obleruationem ipe-darç viderçntur. Non eft igitur hoc loco odiose repctendum quid mera in Alaudæ capice dçfignet, amp;nbsp;quam red'è in earn nomenicflucrc due Icuctocrc quadrcc. At hpc tan-tumraodo concludendum , admirando conlcnfu Tutulos cum Alaudarum tymbis conuenire, atque idcirco nihil aptius cogitari potuifle, quam fipileain metam tenden-tia.in facris vlurpatafiiiiTentad,ca omnia deiignanda quæ per pyramidem amp;nbsp;alaudam, pyramide caput fuum munientem, dcnotari tradidi. Ciim igitur hæc ignea mentis ad Vnumeleuatio præftantiLfimtim.amp;fupremum fit munimentum, non ipfius modo capitis noftri, fedeorum ctiamquæ natura ad capitisnoftridefenfionem parauit, quæ tuiten vocantur, pileus hie in metam ereclus optime tuit ï)uVfine Tutulus more Latino vocabitur.ï)nlenim excellenseftcufl;odiaamp;: tutelaiamp;: tuiten capitis funtcapilli in vnura colledi ad capitis defenfionem. Duplex igitur in Tutulo capitis tutelacontinetur;altera nobis à natura data, Sd arte noftra ad caput defendendum comparaca, quæ tuit vqca-tur: altera excçllentior, quam ^ulfignificat, quæfimul amp;nbsp;capitis tuielam défendit. Poç- eÇitxis rôcüm ea quæ perpc,tuæ memorie prilei conlèctabant,in primisyti lacra haberi vellen nee à quoquàm.magis quàm ipfa lacra vel conuelli, vel alia quauis via rumpilædiuc;^- mmatt.. xaad formam raetæ:Cædcbant,vc iis,ccu facrisquibufdam terminis,ea quædigna po-Iferorum nociciayifafuificntiinfçriberentur.. Atque hac de caulTahuiufmodi metæad inlcnptionem comparât®,TTifi^üh.q.uoque propter fimilitudinem lunc vocati. Latini Tituli»lt;gt;nté~ huius rationis ign^ri in haç fignißcäcione Titulos dixcrunt,diphthongo ui in fimplex datun ra-mutata,neglcjja#ntçtim,qtgt;qd/j'elt;5uens ipfiscll,temporis raenfura. lam quialibro-^quot;-xumifro.ntibws!^ lummis.eapltib‘^‘-^À^(^’^*P^‘9 ■‘lyoque neceflaria videbatur, ad matq-fia;nii,amp; auólofem-indicandiinyüj.placujcvt rp.çtæquoque figuralibrispræponcretur;, ad iiilcriptionem;cpnjplçiSlendaraaquæ.de fimilitudine ^itulus eciam nominaretur..,N(^c tibrorum H-dubihm mihi elb^xjuinita olini) IçrrptUibrorumjitulffiierint.^vt.vci.conQide figura ^n-oludorentur/yeipietaiii refeff^e-^ÇsjliKeris abypa pa.ullatim inplpres a.beuntib,us,dHin MltimHsverfus bafimcon.ftuuGretjqualesegoinexcufisetiamyicilvpluminibuSitametfi ‘JJè debeitnt. plerjque metartj epeffam fiiiOrtiîqçbqhi imijtarij çonfueuerinf,; antijquitatis/.yideîice;: ii'iBpôritidHcgt;ciptori,mapud,o;jit^amp;.fi?rèobferqat|yr ®;^t figuram .quampiam in ti^uljs ■quærantjquaftid naturadjäaire^iquamfifcqperenqrtryjvlteriusinf^llyjerentjprincipio prfinam figuram per^4am epooenire quæ in,piano.triangujus qft, ip corpqribus,py-Xami$.;Quisepim rnpp intelligjc prlncipio pripcjpes.figuras apcilfimaseiTejfî vllæomni- Prinàpiis

IV.

..i

prinoipioWff». piopriæ de.heanf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omninp codex

ycl.legentium oçulis,;Vi51 inemori^ pofteroruni ddgnus fit ,9^1 ndh.præceptacpntipçac ajut documenta ad bene viuenfdumjywJwj an qon decebat earn initiii;s,fit^rqrum,i]guraip pnefiger-c, qua iwitadtominis rç(^|p^i?;diitut3fign.ific^ct,urfQuoddutn.f^iebant,e^,feie Xtadityros fxdliçpb^ntur, quæ façqfenç^d gt;vitam ad i^num fupfenmm punôimn,,, quod •îf^us.'Ç.lL dirigt^dapi 1 Jdem pjjifini.-dçjtituhsdaxcis pjUtandum-^epSjpitnirunpa^oq fc^-idtS: in metæ fbrmajm. crOyfes Fgii nbsp;nbsp;quo làeræ;^npir.teroerandæ habctcntur,îèd,ob^i|-

Jud fitiam, vc'Côgnofcerètur id qu9diAÀb:lGulptjam,ciamp;C ç ad yitanifbene-xqderiV? f?fi-jnandam pertinerejquadnrecatiiraellcqnfecratjónis. Quod dicq^euidentilTimum'eft obelifd r». Hirobejifcis illis quibuslàcræ Ægyptiorumnot^.infcriptæ Y’dentut, qualisvnus in Cfer lt;oTA3Ximo Romæ fepultus-iacet admirandæ,magmtU.diuis;amp;.alterincircoadDpSe- ...r, . iwftianum cerniçuis.dç oafu,VC, videcuyvconfraii^us. Minores veto plures Romæcernesf jquosiomnçs Roim^Hii prifea fua,yQçe,fignificantilfimè titulos nominarçnt,eo quôdl'a-lt;ros:titulos.imiteAturf, amp;nbsp;eiufdeqa cei fymbolum defignent. .Quo yerdbæçfacihùs rtredancur ,iab fis præfertim,qui;alco.lupcrcilio,çlpti„.fe primas erudicionistençrearbi- , nbsp;nbsp;nbsp;, •

;triantur,necqu.fequ;amfe puç.afiçdoçeti.polTejijjiddara-antiquiirimumjhuius reij/ponjgt;

Hisjuoa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;QQ 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mentum

-ocr page 204-

l88 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGLYPHICORVM

mentum à Græcis petit um, nee ab ipfis magis intelledum, quàm Tituli nomen inteh ligant Latini. Arillophanes antiquitatis doâiflimus feurra, in ea Comœdia qua Socratem pecunia corruprus prodidit, fibi fub perfona Screpliadæfenis pulcerrimosinuenic tituloS, quos fie enumerat:

amp;pciTc)ç evyÂcâTTOç, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’/mç,

BJïÂb'poç, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;avyKOÂÂrnyiç,

, 7npiTpifJt.ji{^ J'ix.m, ^rifiophanis pj hæc quidem nomina infigniter in Anflophancm quadrant. Quôd verô nebulo ceteris adiecit, id fecit fané eodem animo,quo toram fapientiam propofuit deriden* dam;quam vt euerteret,callide cuniculosegit ad ipfafundamentalabetadanda. Cum Cyrbes cnim fcirct antiquiffima fàpientiæ præcepta in metis principio Iculpi folere, quas Cyr-bes Atticorum antiquiflimi vocarent, hasprimiim fibi putauitcucitendas. Inquira-» l‘*abLâM^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vetuftis commenrariis quæ fuerint Cyrbes, Si cur ita vocatæ. Apollodorus

tradit fie didos efie, à^on( i/c vy^oç etvaßacnap, id efi, ab eo quod in altum afiurgcrent; quia videlicet in corvphen, id eft, in apicem tenderenc ; r^apaTo Kixapvi^Mt^ai Grxei Ceryphes^^r- dicereut. Qualis autem coryphes effet germana figura ,è Plutarcho difeas ;qui in vita y^pj-elii xoptJtpaiObç ^/Âovç eosvocat, quos Virgilius amp;nbsp;Valerius apices; cos videlicet

quos nos turnlos veierura docuimusfuilTe. Hinc liquec Cyrbes metarum figuram ha-buiflejamp;searLimquiclemantiquiffimas Pollux docec fuiiTc tiigonas: quod diligenter annorandum . Exeoenim perfpicuum fit, Cyrbes apud prifcos primicofponsiïne pri^ mæpyramidis, quæ trigona elb, fuiflefimulacra. Nunc vfum videamus. Arifioreles in Athenienfium rep. docet leges 5^ publicorum (àcrificiorû ritus iis ïnlcribi fólere. Qvod eiim ita cfie Theopompus ex anriquitatis monurnentis didicifiet, crcdidit Cyrbes à Cyrbantibus nomen traxifie, propterea quód ij primi fuiircntaüdores legum fâcro-lum rituum ad hunc modum (cribendorumrquod in eo libro prodidit, quem de cultd diuino picrate Icripfit. Inde colligas certifTimo atgumento, Cyrbes (acris licteris re-cipiendis polleritatis memoriæ mandandis apud prilcos in primis fèruiiflc. Cedo mihi nunc, quid aftutius Ariftophane;qui vt Socratem veteris lapientir profeirorcm ri'di^ culum faccret, antiquiflimara lacrorum amp;nbsp;legum ,lt;juibusfapientiaeótinetur, memo-riam incontemptum adducit, vc nimirum primis ^uerfisprincîpiis,eaquæiis nituntuÉ cadcm'cöllabantujr ruina? Nuncitaque cernimus quanta religione apud prifcos fit ob-feaiatum,vt in omnibus rebus docendis Magia óererum cognatio integra coriftareêt ‘^amp;r’idcircoab ipfis ea qux in vita bene infiituenda habèreht principaturn , principi qtro* que corpori iiifcripta commifiaquefuifle ; idquemaxime eadecaufiaj quod prittiürrt corpus qui Vita reflè fit inftituenda , fua figura clariffime monftret'. Verum hate ratio ^tam vetuftaapud AthenienlèsFuerat.vt iam olim ante Arillotelis æta’tem ab homfnjufâ

i.'

ignorantiafueritantiquara. Scribitenim Plutatchüsjtäm tum Solnnisietate AXesfbçi-cetrifté; quorum amp;nbsp;ceteri memineruric',acdcindeéham tabulas dealbätäs. Diligentet igicur anciquifTimaconfuerudo obfetuaftda, quam Pollux apertiftîmètradidit,G'yriî)feS aiensfofmam triangülarium pyramidum häbuifre.X^amuisehira n'çwncn ad Axones, quosquadrangulos idem facit, Sz ad tabulas alter’ius póftca format franfiucfit,èx hoc ftamen abufu’hóbis nori eft ratio prifeæ veriratis defererida. Eftectmusmodo vt ex cis audoribusconftet /quisfuerirantiquiffimus mosin faxisad memoriam poftèrivaî-tis coHocandis;^ inde quod deTrtulis dixi,certiftimufm efrcdoceätur/Öptarcm eqOö-dem vt feirent lurifperiti, quàm elegahtcr amp;nbsp;conuenienter prifeæ loquantudantiqui-täti^dum Iuris volurh’ina in legum Titülos parriuntur. Porrd quohlàm’pilfcos âudores 'dubrosvidemus in Cyrbis etymologià^réperienda, amp;nbsp;Theopompus ad CurbatitaS^po-tiftsébnfugerit quarn ad Gram maticos ; rimemur amp;: nosecquid in noftro fcrmófiéftc 'quod'ad'huius vö'c'rs faciat intelJigcntiam. Quod fàhèfi fecero,idfeceroquod Amazo’-Cyrbis ety. hfca RTca faciétidom elfe demónftrant, quibus tradoGimmerios primos fuifferAth©-■•haHirti éonditdrési'qód fir, vt mifumMderi non debcat,fi vetuftaaliqu-a lanigerfarivni 'homina apud cos exftent. €ur/ ritum facrum defi'gnafe, amp;nbsp;läut eins vfum pér ichnæatn 'cbniÿicdîîôhem’dbéede ; Hermathen'àftViea rràdit, 8ê mox idem’^fn Tàu mihireperetgt; Cyrbju 5««.quot;dumæft Hihé'^ur^ittîant/ nbsp;nbsp;Gi^cb‘rti’ore' Cyrbai-, fs-qui velurf apparitor quidam eft

lt;rur.

Auc.

fàci'briïra,Vt ÿffe7déclâraui. Noftri Cærimotiiarum Aiàgiftros’Siicufiodes vocarent. Ex J; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;codera

-ocr page 205-

1 I B E R X I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18^

cotîem fonte Curbismanauîtjita vtThcopompusnon longe aberrant.Eftâütcm nobis Cire-üJisS, id eft, cænmoniatum Sc facrorum rituum index amp;nbsp;praemonftrator : qua in Voce duplex Digam mà in Beta comnaigrauit, vt in Curbante amp;nbsp;quam plurimis al iis à me frequenter annotatis :quod ianèdoèhusert,quàni banc litteram,quod in pluribus faôlum^ftjprorfosrepellijnnllaaliain eius locum fubftituta. totuitne quicquam dici. cotiuenientius iisquæ de Cyrbi fcripta funt,quàm idquodinterpretatiodefermone noftro fumta dcfignat,; in qua tarnen nullius litteræ fit iaciura aut mutatio ^ea fola ex^ çeptaquam Græçiis necelfario vel oraittere cogitur, Vel in earn mu tare quæ proxima ' cUrpoteftate? Nec veto in aliam melius ea tranfit,quàra in Beta ; cùm haec littera apud Græçosloco digamma Latinorum vfurpetur. Quemadmodû igitur Latiniex lt;ur-toi0 cur^nofnt»-Curius fccifient; ita optime Græci prô.eodem nomme Curbis dixerunt : amp;, fi nos littçrarum expendas, paullo etiam melius quàm Latini. Pyramis igitur trigona/ omnium corporum princeps amp;nbsp;vitæ beatæ teflera ad hoc à prifcis Magis fuit eleda j vt, ilia perenni memoria confèruaret qua; in Humana vita omnium tenent princi^atum. Videmusenimde vocisratione eiulhiodimetasprimumfacrorum indices fume,qui-bus totius felicis vitæfumma contineretur-.atque inde ad leges etiam ciuiles amp;nbsp;alia, pofleritati ad mores vitamq. bene formandam necefiariajtranfiifle. Ex hacitaq. Græ-cæamp;Larinæ vetuftatis collationeliquet,quæprimafueritformaTituloru. Noftrates hadenuslitterarum apices 'îfutulvocant ; quod non indignum eft annotatione, turn vt cernas germanam amp;nbsp;primam vocis pronunciationera ^amp; ex ea originem :tum vtfoias quaiesolim fiierint apices litterarum. Ccrtè dum apices vocamus,pileorumfimili-^?««/'/rt-tudinemintelligimus,quos apices Virgilius dixit. Apud Lucam Euangeliftara legi-mus, Facilim nbsp;nbsp;cxlum amp;nbsp;terram prxtertre, (juàm de lege ajnu apicem cadere-, v bi Gra:cus rint.

textus KAftodav habet: è qua voce cognOlcas apices corniculorû figuram habuilTe. Nam quôd Kipcua antennam etiam fignificat, id à cornibus etiam dedudum eft, quæ Virgilius nobis exprelfit : Cernua velatdrufn ebuertimu^ antenndrum. Non mirum itaquc, apiccm litterarum 'îFutul à noftratibus vocari, cùm apex amp;nbsp;tütulus idem fit iàcerdotis ornamentum, eandemque habeat figuram. Quæramus modo an nulla apud Græcos antiquiores vox propria fuerit,qua apices,quos (àti'ha- Plutarchus appellat, dc-notarentur. Nondiu difeurrendû. E nomine Cyrbismox in Cyrbafiam cogitatio in-currit. Hanc eredam tiaram Hefychius Milcfius définit,addens ealolos PerYàrû reges vti lolere. Galenus-arZAov nbsp;nbsp;nbsp;interpretatur, ideft, pileum in acutù tendens. Ariftopha-

nes in Gallo ludens, dicit eum cyrbafiam in capite gerere ,atque olim quidem Perfa-rum regem fuifie, ex hoc indicio conftare. Tradit enim Clitarchus, omnibus Perfis li-citum quidem fuifte, vt tiaris vterentur; verùm in frontem reflexis; qualem in Mithra amp;nbsp;Aty videraus : redaenim tiara vti folis Regibus licuifle. Huius rei cauflam nos cla-riflîmam videmus.Quoniam enim cyrbafia vetuftum crat Pontificum amp;nbsp;fàcerdorura ornamentum , nefas putabatur, fi alij capiti quàm confecrato imponeretur. Hinc ad reges Perfarum vfum cyrbafiæ veniflcjvel quia Reges olim Pontifices quoque fue-rint, vel quod faltem eftènt haud lecus atque facerdotes quidam conlècrati. Quando itaqueinuenimusquid CyrbisdcnoretjtentemusCyrbafiazquoque reddererationem. cyrhafitnt-Docui alibi, îJacsieum notare qui nos alit:quo nomine vulgô patremfamilias vocamus;

amp; per metaphoram quemuis cui magnam reuerentiam debere nos fatcmur: vnde asaea. Græcorum dicetur is qui populum alit, fine qui populo tamquam paterfami- K«-liâs præeft : quain re fumma Regis laus eft, vtinam ab omnibus amp;nbsp;cognita, amp;nbsp;bene gu-bernaiidis rebus explicata. ÆurbajS igitur ( neque enim apud nos refert diphthon-gùmne hîc ,an longum Alphafcribatur amp;nbsp;pronuncietur) is fuerit, qui cærimoniis ali-mentûfuppeditat, atq. iis velut pater quidam familiâs præfidet. Fateor equidévocera hanc ipfi cærimoniarum magiftrofiue Pontifici non malèconuenire; verùm fi ety-mologia redè difcutiatur ,in pileum conoidem magis quadrabit ; quod ficdcclarari poteft : Ritus omnes facri frigent amp;nbsp;ieiuni ftint, nifi mens noftta in pyramidem fc componens, ad ipfum Vnum contendat, arque inde pabulum cærimoniis fumât. Mortuæenim fontomnes cærimoniæ,»ifi per metam hanc vitam accipiant,amp; continuo refocillentur Sd alantur. Quamobrera fi ügno tribui redè poteft quod per

fignuia

-ocr page 206-

ÏPÓ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIÏROGLYPHTCORVM

Tutuli ple-beioru fttcr'u efrraatium, amp;nbsp;Plaminii, quodijfere bant afiud ^manot.

lignum volumtis indicate , quid ni dicamus Apicem fiue Tutulufn (àcrisritibuJ‘‘^àrê nutrimentum ? Quod fi fic eft.fetjiiitur primariiim Pontilicisinfigne cyrbafiam fuilTe,’' propterea quod ea omnium cærimoniarum vitam pabulo fuo luftentaret. Tenrpuj nunceft vtad Romanos redeamusi amp;apud eos examinernus, quo plebeiorum bo-f minum lacris operantium Tutuli à Tutulis Flamahum amp;nbsp;PontificÜni differrent ad dilcernerentur. Turpeenim fuiiretSi à facris alichunr,nullam làcerdotumémihcri-^ tlam in eoornamentooblèruari potuifle, quotota cærïmoniarüm vita contineretur. Att^'ui id ex Sefuio darum eft , qui ih’pileo Flam'indrii'paruam virgam lanæ nonnihil fupernè habentem èxftitilTe tradit : quam in omnibus numifmatrs'clarè videmils^ Nuntigitur quid'h'ic Apex tutuli,quiq3röpri'capexAjft,defigbét, mquiramusr Bond Dêùs, vt nihil funt'ôtnnia quæ hadêhüs diximu^ ,fi cum iis quæ modo profpicio,côfc^’ rantiir 1 Exorfi fnmus fermonem nottrum de Lanietinftitutiim â Jïîafamp;Uam: amp;nbsp;nùhé

rtirfus mirabifi quodam myfterio adUam,id eft ,ad/agnum cogimbr redire. rôgo;tam ftupidus,vtlanam vid'eft/noncogiteï de ôu’e ;autq'üod'büiscertiusà: mài* in fa- gis proprium indicium quàm pura lana? Lanæ in facris non cxiguusapud Romanoi

▼bis fuit. Oqidiusin Faftiseiusfîcmeminit:

net. -70 i. ponttficésa Regefetuntdr Fl'àminelanas, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

• ' ^ifs-veteri in lingua Feirua nemen erat.

’ ApoIlodorusSaturnum per antiuffi laneo vinculoalligari feribit,amp;: fcfto fibi die lôl-ui, arque ïnàcexiïiùSc Dees laneos pedes habere. Plutarchus tradit, in LupercalibusTa'pras màdari,ac düos nobiles adolefcentes turn adduci ad immo-I lantes; amp;nbsp;horum alios cruenratq gladio frontem eorum contingere ; alios lana laâc madefada lànguinem detergere, acipfis adolefcentibus dura hæc aguntur ridendum elTe. In compitalibus qui Laribus celebrantur, laneæ effigies in corn puis fufpendeban-tur, quarum amp;nbsp;Feftus meminit, dddens Lares putari hominum animas cfte, amp;nbsp;in nu-Maaiatarü merum deoruni redadas. Larum mater Mania vocabatur,à mane,fi VarroHi in-eptienti credimus. Nos tarnen à Lunadeducimus .quænobisjlïan vôcatur,amp; fvm-bolum gerit cæriraoniarum. Laneæ igitur effigies pro fólpitate famih'arum dabantur, Vtiis videlicet'figuris fingulorum culpæ tantiiperexpiarentur ,dum vera tandeamp;viua lana omnes homines fine omnes animas fofpitarct. Virgilius ad prifeam quandam (3-bulam alludit, quam ad Nicandrum fabularum Icriptoremreferunt:

mater -vniie nomen acce-fern.

fUan.

Mun ere fic niueo Ian a Ç ft credere dignunt eft)

Pan de U'S t^rcadia caftam te Luna fe^elht In nemora alta vocans: nec tual^ernatavocantem.

Certe Pan ille magnus niueam lanam indutus, omnes cærimonias veteris legis ad fe pertraxit, amp;nbsp;omnes fic fibi accommodauit, vt amico fœdere S£. lumma Concordia vetus Lex,quæLuna eft, vitam à Pane fulciperet.ac lubentervocanti obtem-peraret. Hue illud Ipedat quöd caprarum languis frontibusnortrisadfperfus,amp; foe-tentes animæ maculas fignificans, lana lade confperla , id efi, lana agni detergeretur.

Lanaeurfe- Eâdcm dccauflalana Februa didaeft, quod agni lana nos pecudes calorefuoamp; ar-fcr«» affeUa- a^ioris igne fotura elTet, amp;r ad vitam reuocatura. Bene certe Mama fiue Luna Larum mater dicitur, quia animos cærimoniis detinet amp;nbsp;figuris, amp;nbsp;idcirco omni vera

iat.

vita vacuos. Uat enim vacuum fignificat, Sz in terra locum ilium qui numquam coli-tur aut feritur. Vetus enim lex inanis manfit amp;nbsp;vacua, folis contlans fimulacris tan-

tarH

tilper dum agnus ille venit qui dixit le venifie, non vt veterem legem folueret, fed vc earn compleret. Qjlbd fi complenda fuit,antea inanis fuerit oportet. Rede igitur Ma-JwLÛJîX Larum mater fingitur, amp;nbsp;rede pro Laribus laneæ effigies offerebantur, indices vi-rurenianet d'eÜcet aliquando fore , vt inanes illæ figuræ complerentur ,amp; acciperent vitam qua effliietoferri parebant, Sed lint lane hæc obfeunora, amp;nbsp;nimia ignorantiæ veteris caligine ob-uoluta ; hoc faltem , quod lanæ in fummo apice facerdotalis galeæ Ibllemni ritu per-petuo figerentur, nihil habet aut fabularum aut oblcuritatis. Ciimenim Tutulus lum-mam tutelam , Cyrbafia cærimoniarum vitam dclignet, amp;: in huius infignis fupremo apice lana figatur, quid aliud cogitate poflumus, quam totam vitam facrorum ritu um in eo conlillercjli ad lanam tamquamlupremum falligiumpertingant?

eonfueuerint.

Lantinfum-mo facerio-talii Tuculi euiM rei fym holum h»-iuerint.

Videsne

-ocr page 207-

UBER X I r. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;151

Vidcfne hie fatis aperte, vt aperta dici poiTunt oracula arcani conCh’j fâcraméneaj agnu Deidenotari,amp;: praeterea denotari,hunc agnu non elfe diueifum ab ipfó fupremo Vno, ad quod meta amp;nbsp;apex noltram deducit cogicationcm ? Quamobrem fi Deum arripere velimus , arripiamus eum per pedes quibus in terram deicendit, amp;nbsp;quos permise lana ligari dum carnem induetet humanam, Lana itaqiie fymbolum agni habe-bat^ad quern, vt himmum apicem amp;nbsp;vltimum omnis perfeâionis finem,omnes cæri-moniæ, omnes ritus, omma iacrificia tendebant, amp;nbsp;ab hoc vno omnibus vita dabatur amp;nbsp;folidum vitæ perennis alimentum. Hine nomenclacor lanæ illud nomen dedic quod omnem omnium votorum lummam complederetur. Wol enim quo lana nobis denotatur, àWolvcrboderiuatur, quod idem fignificatquod Vellem : atque hincnon dubito quin Latini vt à Wol verbo Vellem fecerunt; ita à Wol nomine, Vellus fecerint; qua in voce ridiculifunt Grammatici, qui Vellus à vellehdo diélum arbitranturjdigniC-lîmiipfiob tam focordem opinionemamp; præporterum iudicium,vt nontonderentur,”’*“’ fed vellerentur, Nec làniora de lana dicunt, quam à laniandoderiuant ; qualî idem fit apud hos tam graues cenfores laniari atque tonden’. Permitto illis vt temporis rationé in etymologia negligant ,fed illud permittere quis poflet ,tam ablurdas ab hominibus eruditis amp;nbsp;litteratisdici lèntentias, vt nemo vmquam vpilio vel fexcentelimam de-mentiæ partem effutiuerit. Equidem crediderim lanæ vocabulum è prilcactiam lin-»W* gua manalïé, amp;nbsp;ad falutis rayfterium æquè ac Wol referri. Nam fi pocellatem litreræ ciatum. pro «21 accipias,atqueSlnaddas ,lignificcs Altilhmi progrelTum ;ceu diceres, Altifhmi lt;ei. progrelTus laneus eft: quod ad laneos Dei pedes non malèalludit. AlciflTimus enim ad lanam agni progrelTus eft, qui earn fibi induit; quod ^tnetiam deflgnat. Vtrumq. enitn in intelligimus, amp;nbsp;progredi indui. Sic dicimus ILutter an, pro eo qui parum bene veftituseft. qua voce pro feommateambiguo noftrates vti memini in HHpanos tyro-nesprimùm in has regiones expofitos; quod inde làlem accipiebat, quod ^utftan Lu-teri lèdatorem vocemus. Han igitur fignificabit altilfimum ad lanam progredi ,amp; ea indui. Quod fivocem vertas ,eodem modo L littera pro accipiatur, vt fit Ji5a-cï/ id eft propinquum alciftîmum. Siue igitur Wol dicas line Han, vtrouis modo ad agni myfterium lîgnificatio pertinebit. Cùm igitur in fupremo apice Wol videmus.non pol-fumus non optandodicere.autlàltem cogitarejverbum Wol,id eft, Vellem , puta ad lanam lîue ad agnum adfpirare, amp;nbsp;cum eo vitam pyrarnide fignatam poftidere. Ex his lucem accipit api ci s nomen, quo id fignificatur quod fingulariter amp;nbsp;légitima de caulTa jipicu ety. fttarripiendum,ceu dicas, Si quidarripiendum,id propriè, vnicè,amp;lummo iurearri-’»'^-piendum. ^ap enim idem eft quod arripio : lt;{2côtverolegitimum «Scexipfa natura lin- Wap-gularem iuris fui rationemducens. Ex ôap-«Bt igitur apex, vt ex jlfômt fit merx. Pri-mùm Igitur nomen apex huic virgæ,amp;: ratione eius toti Cyrbaliæ cui infigitur,côuenit: quomonemurnihilmaius,nihil melioreiure,nihil maiore rationearripiendum efle, quàm hanclanam parua: virgæfupernè obuolutam. Hæc,inquam,in fummoapiciseft, amp;:idcirco fingulariter,vnicè, pra:cipuè,amp;:fummaratione arripienda. Difpicienti mihi ecquidamp;apud Athenienfesmemoriæexftiteritautveftigiorumhuiusmyfterij, ftatitrt occurrit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, cuius Ariftophanes in Pluto facit mentionem . Erat autem eipicnavYi rreßme

oliuæ ramus Ianis iraplicitus,e quopanisamp; cotyla pendebat,quem ante fores figebant. Eo omnium rerum affluentia promittebatur, beato copiæ cornu elfundenda : quod ciim ad agnum ex oraculis vetuftis pertineret, indoda pofteritatisfimplicitasad præ-^ fcnrisvitæcommoditates applicabat. Vnde puer florenti ætate accinerelolet •. Erefio-ne fert ficos pingucs panes, amp;nbsp;mel in cotyla,amp; oleum ad demulcendum, amp;nbsp;calicem meracum adinebriandum. Hic autem ramusquotannis noüus figebatur ,vt perennis elTetfelicisfæciili.quodvirgalanaobuolutadefignabac,memoria. Panisamp;: cotylade-pendensex Erefione,quid aliud quàm vitæ cæleftis alimentum denotabat.quod agnus erat fuppeditaturus ? Etymologiarum feriptor Græcum lanæ nomen ge/oi»nihilo feli-ciusadoriginem vocare conatur, quàm vellus amp;nbsp;lanam Latini; cuius verba, ciim fine prorfus à Ianis aliéna, non dignabor referre. Qjlid enim abfurdiusquàm lanæ nomen vel à vere^quafiflosefietyvel à pereundo deriuare? Nobis clara nominis ratio cft. te'quot;’» Namlt;J2cr-ion idem eftac fidicas honorisfauor. Quid? Analiquid dici potuit quod magis in lanam agni quadrarct? Ecce agniu Dei quitollit ^eecata wttndi-,CQCQ qui nos

patri

-ocr page 208-

H I E- R OG LYPHTCORVM

patri réconciliât ; ecce qui nos regni caîleftis facit cohæredes; ecee qui nos vt filios Dei ièmpiterna gloria coronat. Cedo, ell aliquis maior fauor honoris? Eft aut fauor omnino vllus maior,aut honor fublimior amp;nbsp;illuftrior ? Qiiôd d non dt, vt elle non poreft, optimum nomen fauftilTimum lanæ de'ditjqui eam lt;lFcr—ion vocaiiit; ex qua voce noftra* ti ee/ov Græci retinuerunt. Et hæc de lana dnt indicata-, quæ vellem equidem , vt Wol ipdus nomen iubet, àquopiam plcniùs amp;eloquentiuscxponi j quod non dubito quia multipræftituri dnt, vbi hos myfteriorum fontes denoftra Mercuriali manu agnoue-tint. Pergamus modoamp;condderemuscur hæc lana virgæ fucrit obuoluta. Virga ice-fttumfater^ ptri habct indicium , vti lituus pedi. Eft autem in feeptro paterna corredio , vti amp;nbsp;in ''^hga. Agnus enim hic Rex erat futurus, non in hoc quidem mundo, ied in ea vita quæ permetara,(ùperquavirgaftat,denotaturddeft,invita regnicælcftis. Multaè lacris in f»- litteris de virga diftcrendi luppetunt argumenta, amp;variæ eiuscondderationes amp;nbsp;vins. «■« Itturtt. ’ mirificam amp;nbsp;portentofam virgæ Mofaicæ ignorât poteftatem? quis virgam Aaron in area foederis conferuatam ? Qiiis non crebrô virgam Domini audiuit, amp;: eam nonnumquam ferream ? Nimis prolixa fieret oratio,dquæ de virga dici poffunrjcon-quirerem,amp;r exponcre molirer: ac d id facerem,me fortafle virgis ftagellandum propi-narem. His igitur ad Theologos, quorum propria funt.relegatis, nos virgæ nomen, quo noftrates vtuntur, expendamus . Virgilius Gallos in Æneæ clypeo depingens de canit:

Gnllifer dumos aderant, arc'emque tenebant

Defenß tenebris dono nociis ofaca-, ^lurea. ctußaries ollis atejue aurea ueflùt Virgatu lucent ßagulis : tum UilcA colla. lt;^uro inne^untur. ^c.

illußrtitui.

rirsata f»- Adhaîc Seruius fcribens, virgata lagula vocat quæ habebant in virgarum modum dedu-. das vias: Addit deinde bene Virgilium allufiÎTead linguam Gallicam, perquam virga £uîu'm’’iocM ptirpura dicitur;atque ita virgata dici quad purpurata . Qui hune Seruij locum expia-nare potueritjhadenusaudiui neminem . Mihi, qui (dam Gallicum lèrmonem eun-dein fuifle cum noftrati, quod Gallica noftra demondrant, nihil ad cxplicandum faci-

«loi.

üotberW.

lius. Exofculoi interim Seriiij diligentiam, hocloco^nefcio quifolitocnriofiorem. Vir-gam Gallico fcrmone pLirpuram aitvocari. ßo: enim vtrumquc fignificat, virgamC'C colorem purpureum.fioiücrtti namque rubrurn colorem vocamus,quo purpureus color ert comprehenfus, vti lub gencre forma. Laudato itaque Scruio, cuius teftificationc lingLiæ nollræ vetuftas tantacognofcitur, quanta eft Gallicælinguæ, videamusquid moueritnomenclatorem, vt virgam rubrum codera nomine vocaret. Num fortafle nullas virgds nouerat præter cas quas Betula daret ? Nouerat certè: amp;nbsp;ceteroquin in re tain Icuitantæliiæinduflriæ impcnfàm minime fecüTet, vt conllaret Icilicet Betuleas virgas rubere. Altiùs illelcmper ad apicem contendebat, necin minutis hifcc fîgebac pedem . Sed quid nos de nomenclatoris ingenio difputamus, cùm certo fciamus id genus voces, quæad huraanæ lâlutis vaticinia fpecfant, Iblo Iblius Spiritus landi inltindu

Vtrgttinfon

fadas efle? Cùm ergo fymbolica Iræc virga in Pontificisconoide tiara conftituta homi-nibus maxime condderanda eflet, illud virgæ nomen fadum eft quod huic virgæ ma-Mnr, ximèconueniret. Quamuis enim hæcexigua virgulalccptrum regni cæleftisdgnifica-ret,illud tarnen habuit præcipuum amp;nbsp;peculiare, quod purpureum eflet. Totum enim

regnum agniamp;: omniseius poteftas feeptro dedgnata, fanguineipfiufmet agnieratim-buendaatqueftabilienda. Omnesenim qui fub Iccptro eins viuunt, pcrlanguinera ipdus vitam acceperunt. Totum enim hoc nouum luum foedus,amp;; nouum teftamen-tum fanguine fuo agnus fanciuit. Iple enim met hæc dii teftamenti verba concepit amp;: didauit, Bibiie ex hoc omnes: Hic eft enim languis meus noui teftamenti,qui pro mul-tisetfundetur in rcmilTionem peccatorum . Videmusergo feeptrumagni totum fanguine perfufum, atque hoc iplo regnum eiusconftitutum atque fundatum. Quamob-rem rcdiflimè quadrat in Chrifti regnum , vt virga, fccptri index, codera nomine vo-cctur, quo Ihnguineus color, citraquem virga nullam haberet poteftatem. Virga igitur tfioi rot apicem conftitucns, nobis ÛciroVid eft purpurea virga vocaretut; tametd nos nonnihil in his vocibus adhibeamus diftindionis, in lono potius quara in fcriptura animaduer-tend-E.

-ocr page 209-

LIBER X 1 ï.

tendae. Quid Verôpotiùs purputcofoIoredeS^nandum , quàmallud adquodoinnfs r « vidimarum fanguis in vetere ccltamento referebatur? Omnia enim facrificia fanguino- sucrtfin» ' lenca ad agnum facrificandum , vcfartguine füo fibi (ceptri poteftarem vindicaturiim./’'’”^quot;'^'^'’ fempiternam,referebantui;non ab Abrahami modo tempore, fed ab ipló

mo primo noftro parente. Vei dm licet hoc myfterium non inuenias in alia lingua ad hunc modum confignarum , vc eodem nomine fceptrum purpura denotetur j claia tarnen funtamp;luculenta de hacvirga apud Hebræos oracula ; amp;nbsp;inter illa hoc lefaiæ: Egredietur, inquit, 'virga. de radice leß'^, flos de radice eitis adfcendet, er rclt;^i(iefcet fldper eum intus Domini, (piritus flapientiiS amp;nbsp;intelle^us ,^iritus conpdij df flortttudi-^nis, ^iritus fleientix amp;pietatd. Hæc ille amp;nbsp;plura. De eadem virga Hieremias : In dte^ hus lUd amp;nbsp;in tempore illogerminare fla.ciam Dauidgermen iufliti^, amp;nbsp;flaciet iudicium d“ tufiitidm in terra., dquot; hoc eii nomen quod 'vocabunt eum , Dominus iuflws nofler. Sed fru-ftra in re notiflima colligerem teftimonia in ore duorum flabit omne verbum^ Sint igitur hæc duo inftar omnium. Apud vetuftos Romanos edm Rex idem amp;nbsp;lummus ad- ^ex faemrii hue Pontifex eflet,nullus fuit ahus qui làcrificiorum Rex vocarecur: verdmexaiäis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Roma-

gibuscum animaduerfum effet quædam facrificia propria Regum effe , Regem facro-rum crcarunt,fiue Regem lacrificulum; cuius vxor Regina (acrorum diceretur. Hoc vt moneam, hinc adeo mihi in mentem venir : LegimusReginæ fàcrorum hoc peculiare Reginafacro-fuiffcjvt infulæ loco in facris virga mali granati vtcretur. Hane lanè virgam purpuream quinuncuparir,amp;: noftra linguaGoiroi, non video quid fit pcccaturus,aut diäurus quod«»/«Zx lo-non ipfa virgademofiret. Nam fi colorem fpcdes,rubravirgaell: amp;nbsp;fi Dialeäico loquendum fit, ruborem habet non fuum modo quem videmus, fed alterum etiami multo maiorem ; quern non adu habet, fed potentia, cuius effedus in fruólu clarè cer-nitur. A fi nomen virgæquæras, qui poteris magis propriè earn nuncupate ,quam fi Puniceam virgam dicas, ab arbore punica nomine fumto.quo ipfa virgæ forma amp;nbsp;tota efl'entiadenotatur? lam punicea virga, rubra virga intelligitur. Quis enim color puni-?«»lt;««« ceus fit, Virgilius déclarât canens: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- color quu.

Euniced humild quantum Saliunca rofetd, ludicio noflro tantum tibi cedit myntas.

Qui Spadicemquem Virgilius in equis probat ,eundem cum Phœniceo amp;nbsp;Puniceow-arbitrantur, à veritate longe difeedunt idecepti videlicet hinc Græco palmæ nominej^quot;quot;^ hinc Plinij audoritate ,qui Phoeniceum amp;nbsp;purpureum dillinxit colorem, florem vice-fimo tertio vicefimi primi libn capite defcribcns. Qriod ad arborem Phœnicem amp;nbsp;eius (padicem attinet;llultum fuit finere Ic homonymia decipi; maxime ciirn nufquam legant fpadicem colorem Phœniceum vocari : amp;nbsp;profedo egregiè rififfet Virgilius ,11 Phoeniceos equos ab ipfo demonllrari tibi pollulaffes. Quid ? an non Phœnicopterusphœnicoftt-aui$ nomine fuoamp;rubrispennislàtisollenditquis fit color Phœniceus apud Græcos? Veriiracdm purpureum colorem arubro differredicimus,Phoenicei coloris nomem pro certaforma rubri colorisaccipimus, qui nimirum in granatis interiusfpedatur.Pli-niusamethyftinura amp;: violaceum colorem proprie purpureum did demonllrat; licet 5z: hoc nomen ad quemuis rubrum colorem diuagctur. Differunt igitur Purpureus amp;C purpurei ce-Phœniceus vti carbunculus fiue rubinus vulgo vocatus amp;: laudatilfimus amethyftusjfi-ue vcr^ïlà ôc viola; Qua de re liquet plurimùm eos aberrate qui Phœniceum colorem non Iblùm cum purpureoconfundunt, fed indeetiam rubrum colorem dici lcribunt, quia pyrpura primùmin Phœniciafit inuenta. Phœnicia regio àGræcis nomen non accepit ,ièd ab ea genre quæ prima earn habitauit, cuius lingua à deliciis nuncupa-tut. 'At cùm Phœniceum colorem dicimus,Græca voce vtimur,cuius origo à qtovcS'^cioritribui-petçn.da eft : çtQ/ymov ergo quafi'ipewxoy «ov dicetur id ell, ad cædem pertinens. Erat cnii;n ruber color in militia prœlij fignum : quod in Cæfaris commencariis aperte cer-pas^ t^metfi llolidum fit cuiufpiam audoritate in eare niti, quam ipla ratio 5^ natura in militia demönllrar. Quis harbarum ilium regem èSogdianaS.: Badrisegreffum,quem Tam-i^''“^^/'^”“-bcrlanen vulgus appellat, docuit rubri coloris fignificationem Eadem nempe qux Græçps cædis natura; quæcûm fanguinis rubri effufione fiat, nonaliocolore melius' quàpi rubro potell detwtari. Latini etpozrlwr, Puniceum fecerunt pro eodem prorfus colore, Ac qyçjm^.dinodum Phœniceus color à Phœnicia nomen non accepit ; ita nec .3,,/J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;RR nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Punicum

-ocr page 210-

1^4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K I E M o o t TJ B I co K V M

punkS Mtt- Punicutn malum àPœnis,vti Latini Grammatici fomniarunt. Immôvt Puniceus i iumnoà.pa!~ Phœnicco ; ica Punicus color à voce ço/wkoç nominatur. Neque enim ipomKioç tantiim, lcd ipowxoç eciam ,amp; priùs quidem color bic vocabatur,vt in (paF/x/Ji^quo vocabulo pur-pureus pannus dicitur, amp;: in (po/moT^î/soçapertum eft. Sicut igitur apud prilcos Latinos cotonea mala,aurea à colore; ica malagranacajmala Punica à ruborediccbantur, Sum-motishis Gramniaticorum ineptiis,per quas vc rtolididînic nominuni libi rationes comminifcuntur; ita veriratisftudiofis maximaobiiciunt impedimenta, ad virgam no-ftram reuertamur. Earn fuie noftro fermone ßoirot.fiue Latino puniceam virgam dicasjdcm dixeris. Quo fît, vt virga Punicea ex arbore punicadecerpta,amp; infulæloco

Vtrg» puni- àfacrorum Regina vfurpata, magni myfterij fîgnificationem habuiflc videatur • quam V’xtamenaufim pronuntiare. Statutu eftin primo pofl Japfum jymbohcl fi. hominis fœdere, draconis caput à femine mulieris conculcatum iri. Quôd fi lemen il-iwßcartt. jyj lignare velis, non queas melius (ignare, quàm rubro femine illius pomi, quod à co^ piolis granis granati habet nomen. Nam hoc colore adieélo qui cædis habet notatio-nem,cognolcitUrconculcandum (èrpentem àfcmine rubentcjamp;id nonalterius,led luo ipfiuscolore. Hæc autem lèminis poteftas per virgam denotabatur, id cft, per Icc-ptrum,ôc talcm virgam qualcm amp;nbsp;noftra lingua amp;nbsp;Latina depingit. Ceterùm in his lymbühsnulla adhuc mulieris mentio, Accelîitigiturceteris ricibus amp;nbsp;hicquem dico; vt nimirum mulier hanc virgam infulæ loco ferret, quo intelligeretur banc virgam c mullere nafeituram. Quomodo vero nalcituram ? Nempe eo modo quern inhilaamp;: curuacLira virgæ in arcus modum liipercapite defignat. Virga enim in arcus modum indexa, caput veluti lèmicirculusornabat -,quo modo Diuos nunc pingi videmus, in ƒ* quorum occipite lucis cuiuldam fplcndorem circuli portio terminât. Hinc virgula Inar-ertrum. culum vocabatur,quia nimirum intend arcus modo caput ambiret. Virga itaque infulæ locum habens, ob id facra, ad arcus modum fine circuli caput alte defuper cir-cumdans ,quid aliud lignât quàm facram inumbrationem diuinæ potellatis? Agno-fcifnenuncilhidangelicum yVirti^s alt ißimi ohumhrahit ttbt ? Et qua virture,amp; per lt;|uam virgam liue Iceptrum delignata? Nempe virga quæ maxime pollet fcministo-piaquam in pornofuo alcre videtur, Quam veroobumbrat mulicrem^ Quam? 'plain Reginam lacrorum, è qua Rex omnium lacrorum erat nalciturus. Ceterum vt bæc fads hint perfpicua, iis prælcrtim quorum oculos peruieax contiadicendi lludium non occludit; ita clariora fient ,li addamus quid Infuladelignet, cuius locolnarculum in Regina fàcrorum ponebatur. Qiiod fi Varronem hieLatini Icrmonis coryphæum interroges ,Infulam ab intra dici contender ;eo quod velamenta elfentc lana intra ho-infultauij. ftiarum cornua poniconfueta. Reliqui omnes bîc conticefeunt. Nee malo lane iure, cum in voce tarn apud Romanos frequentata nihil probabilislt;rationis inuenirent.

m. Feftus Infulas fic delcnbit, vt Hamenta lanea elfe dicat ;quibus lacerdotes amp;nbsp;hóftia: templaque velabantur : verdm quid caulTæ lit vt itadicatur,nullus adiecit.‘Nobis ergo citraomnem dubitatione dicendum videtur, hanequoq. vocem vnam elTe dc priltis illisquas ferè intégras Romani à Cimmeriis vetuftis retinuerunt,quot; Oportet fané reni' maximi momenti infacrisfuiire,cdm eaomnia quæ Deoconlècrata^lfentiinfulrs órlt; narencur. Sed quid mulds te morer ? Ipfa veritas vitro mihi obuiam fertur, nec Irnié Icfe diutiuscclaii. Dixi paullo priùs,omnia lacrificia vana Só Fulfle.nilî adÿfiùiri facrificium agni referrentur ,atqueabeoacciperent fupplementurmiOmniuh^i^^nim j'ituum , omnium cærimoniarum ,omnium vidimarum plemtudoabvriahoftiaipcni^ . debat, quam lana dixi denotari. In primis igitur illud bene habet,'quod veiféirüiTf confelfione infulælaneæ fuerint. Verùm quamdiu figura dumtaxat^Gumulacf4vcræ boftiæ offerebantur, nulla erat làcrificiorum plennudo ,fed vmbratilis'durrteakat'ad vçluti feeniça olfcntatio; quæ tota vana erat,nifi ad illud referreiur làcdficiù-qUddpôH: infuh tty- yecuturûtheatricofuoapparatudenorabat.Qiioniam igitur oniMiumifacrbruplefiJtiidd poil lecutura exfpedabatur,nomé inuentù clt à primis pontifi; ibus quçÿid ftgnificaTeu IPritiïr tu*-«i^lnidem eftquod poil. Allemaniamp;: pleriq.noftrarcs cópataduö;ferè,Vt«ïituriftïnbcr eâ. pro fiùi dicentes. Ratio nominis eft in eo, quôd eut finis lit. Quodrenim ad fineni propiùs adfpirat j. id poftecius elt in rebus exlcquendis . l^lu igitur-id qUod futuHii'rt éll fignificat,quod Oui fw/ideft, pofthæc ad vltctiorapergcndd, quidam cpmpofitèdi-» fi.ujîGij'i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AA . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tune.

-ocr page 211-

LIBER XII.

I5»T cunt ■ ^nl autem idem efl: quod impleo ; vnde fol plenum : quod conucrfum ïof facie, ƒ ui. J^inful igitur, nbsp;nbsp;reieda compofitionisleuioris caulhi adiphatione,5:0fill/idem efl: quod

poft iècuturum complementum. Die nunc, quæfo, quifquis es tardior ad prifeæ linguæ ventatem agnofeendumj die, inquam , quid hie à me longe quæfitum, quid immuta-tum, quid obfeurum? Rurfus ex altera parte rem ipfara intuere: Vide omnia faci a infu-laornan;amp; qua,rogo, infula? Nonne lanea? Quid ergo vltcrids Jiærcmus, amp;nbsp;non dare amp;nbsp;difèrtè proficemur, hac lanea infula agnum denotari, cuius lanæ omnia facra turn erantcomplcturæ,amp;iam antemillequingentosamp;pluseoannoscompleuerunt? Quid / nunc dices de Inarculopuniceo? An non darecernimus,hac virga poteftatem cam no-tari,Só poteftatisex(èquendæmodura,quoinfulacx lanaagniomnium facrorum complementum abloluturaeifet? AntiquilTimum autem infulæfuifl'elÿmbolum apud ve-tuftiflimos lanigenas, non è Romanis tantum, led ex Ægyptiisetiam conuincitur rao- . numentis;in quibus hax lanea ftamenta, vt cum Fefto loquar, crcberrima cernuntur.; ■* QuisRomæSphingesÆgyptiasvidit, amp;infulasin iisnon animaduertit ? Nolo illud hie annotate, in fullic componi, vtin fill proxima lit allufio ad tool flue toul (nam vtro- Wui. (lis modo loquimur)amp;!: lie in complemcntoallufionem eile ad Lanam,pcrquam complementum erat futurum . lam tooletiam lie dici, vtquamuis votum ligniHcet, ad ful tarnen lie accedat, vt ab eo poflit natum videri. Mirand us hie eft nomcndatorislufus, i quo non poflumno vehcmentiflimodeledari. Verdm alia alioru eft voluptas. Occurrit^’V«/'*/«»' hicaliuddubium de infula , cur videlicet lemper lie fiat, vt vel funiculus vel falcia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad

dcatur ad vinciendura cbmparata? Et quo magis vinculum credasjtaurorum cornibus '^incendü cs. iniicitur, ceu ciiput alligatura. Nonleuis hæc eft aut contemnenda quæftio. Legimus in lacris litterisy Deum paftum amp;nbsp;fdedus cum animalibus, maxime cum homineFtfdfti Dei iniiire-,quo fandreiur numquam terras iterum dilnuio vaftatura iri ; Sc eins foederis fp gnum Indem nos habere . Idem rurfus cum Abrahamo amp;nbsp;eins pollens foedus pcrcuf-iit; cuius tarn freqUens amp;nbsp;aflidua in Mole amp;nbsp;prophetis mentio, vt fuperuacancum fit vel vnum recitare exemplum ; Quid?an non Molls volumen, quo teftamentitveteris i padadefcribit, vpoatur ab Hcbræis n‘’nnmöD,id eftdiber fœderis,quia nimirum concir net Dei promifla erga:populum,amp; promilla populi erga Deum? Repetiuit autem Deus Fœdue Dei huius padi mOHtiöiwm^’cüm alias frequentilîlmè , tum Exodi cap. decimo nono quo hæc legimus verba ; CMefes autew adfeenditadDeum, 'voca.u 'itciueeumDomintis de wamp;nte, amp;nbsp;aiti tl^ic dices domui I acob Gquot; a^nunti ah is ßliis ifi'aél. P’os ipß 'vidiflis qux fe-^ eerim nbsp;nbsp;E'fypiiis ‘quomodo portauerim ^!os fuper aLis aquiUrum, amp;nbsp;aß urnf'erim mihi.. Si

ergo audieritis vocem meam amp;nbsp;cuflodteritis padium, ent is mihi in peculium de cundlis po-pûÜs^CMea esie’nitnomnisterrai Et vos eritis mihi in regnum facerdotale amp;nbsp;gens fan-ita, Hacfuntverhagt;'quiamp;loqueris.adfliosifra'el, Eemt Mofes, amp;nbsp;conuocatis maionbtosnatu populi expo flit omnA fermonei quos mandauerat Dominus. Refo-nditf omnis populus fi-muh Vundia:qualecutus eii Dominus faciemus. Hæc illo loco. Poft Mofem loluc idem foedus-renouauit in Sichern lubquercu, amp;c lapideum titulum prægrandem pofuitad cius memoriam-peiiennandam iiQuicquid autem calamitatum Ilraelitico populoacci-diti adeam cauftnm pèrpctuóin Icripturis refertur, quod foedifragi fuerint, nec ftete-lintfuo pado. SicHicremiasdeciuitateeuerfa XiEtpertranfbuntgentesmultaperctui-tatemhanc, amp;' dicst vnufquifque proximo fuo; ^giarefectt Dominus ftc ciuitati huiçgran-dtPEgreßondebunta'-Ev quodreltquerint padlum Domini Dei fut. Vertim quia hoc foedus cum Abrahamo primdm idumlegimus,cuius rupti crimen perpetuo ludæisobii-tfiturj iogaremciitóqüis poflit, An nullum ante Abrahamum Deus peculiare cum homine fœdus iunxerit. Nam illud poftdiluuium cum omnibusanimalibusinitum vidc-musvniuerfim .qlunxit eerie multo ante foedus inligne cum ipfo Adamo in Paradilo, Fxdtu Dei ruins Oleas lie meminit; Ipliautem ficut nbsp;nbsp;dam tranflt;rre(ii paddum. Illud foedus

Draconis trauüe riipium , genus humanum perpetuo exihoa Paradilo eiecit, amp;: nos omnes peccato, milèriisiSe morti reddidit obnoxios. Rupto igitur primo fœderc, Deus immenlà fua bonitate «Se dementia vitro fe altero foedere obligauityquo promilit fore vtfernen mulieris caput Draconis conculcarcr.Huic autem pado non dubiumeft quin reciprocam haminis promillionem adiunxerit : quæquamuiseodem loco non eftex-prefl'a, mox tarnen inde latis indicatur. Dominus enim Cain fratti liio iratum amp;nbsp;inui-

RR i dentem

-ocr page 212-

HIKROGLYPHICO R V M

dentem fie compellat: ^are irAtus es, nbsp;nbsp;cur concidit facies tua? iTÓnKe ft bene egerts,

recipies ; fn autem male, fatim in for thus peccatum tuum ader it? Sed fub te erit appetitus eius, amp;nbsp;tu dominaher is illius, Hïc cernis paélum cum coto gencre humano poftlapfuni Adæ à Deo initum fuifle, quo omnes æquè nationcs obligatæ fuerunt 4 Cercrum non cfthuius loei hoefœdus vtrimque latècxplicare« Satisfit Deum hominipofij^riiniim peccatum voluntatis libertatem reliquifie , vtquamuis procliuisad malum propende-ret, poflet tarnen prauam cupiditatem reda ratione gubernare amp;continere; atqueid» ciico omnes mortalcs Deo efie obligatos vtredam rationemin omnibus fcquantur, amp;nbsp;cam lèqucndoexfpcdcnt illius promilfi quod de mulicris femine accepcrant, com-Satripciorum plemcntum. Vetum quia corrupta hominis natura crebrô rationem in præcipitiuin fœdus hoc in mentis noftræ tabulis feriptum,quoad cius noftras partes frtmùm tangitjturpifiïmè tuptura ; Deus iam inde ab initio reftaurationem quandani amp;:inno-äandum. uationcm fœderis hominibusdemórtrauitper pœnitentiam amp;:facrificium. Sacrificiutn tarnen priùs inftitutum eft ipfi Adamo adfiguram illius lacrificij quo primum fœdus in paradifi» ruptum erat rurfus inrtaurandum : amp;quia id gencratim ad omnem pecca-torum labern tollcndain fpeébbat, figura ciusadquamuisetiamreconciliationemell applicata. In facrificio igitur omni, fœderis primi reftauratio amp;nbsp;in integrum reftjtutio Taedirii dtp- primum Ipedatur ; ac deinde alterius fœderis inftauratio vti annexa fuccedit. Ciiin igitur omne fœdus vinculum fit quo duo inter fecertis promilfis mutuis ligantui ; amp;nbsp;omnia facra ad fœderis integritatcm vti ad fincm tendant, optime inllitutum ell, vc omnia lacra vinculo coronentur, ceu vltimo votorum fine . Sed quia Spiritus landi inftindu rcuelatum erat, vinculum non pofie in integrum reftitui,nifi per agnum;pla-cuit vt laneum vinculum fieret, quo tamquam fimulacro ilia coniundio amp;nbsp;copula de-notaretur,quam laniger agnus fuo fanguine inter Deum amp;nbsp;hominem erat landurus confirmaturusin æternum. Habcmus itaque nunc qua de caufla infula fic fada lern-per fiierit, vt apta effet ad vinciendum . Nobis,quæ de fœdere diximus, raulto fignifi-»ont.canriiisivernaculo fermone exponuntur,quifœdusbont vocatàligando. 23ontenim,fi[ vt verbum accipratur, idem eft ac fi dicas, ligabam, fine vinciebam ; quo fir, vt infula: vfus mox intelligatur ad fœderis fpedare coniundionem accopulam . Ex his modd aliodeducimur. Cum cnim bont fœdus fignificet,atque omnes humanæculpæ violara fœderi imputentur, nec illud lemellcelerenoftroconl'purcatum mundaripoftit nifi per lacrificiumjfiicrificium verb mundumrequirat laccrdotem-.mundus verb laccrdos nullus inter mortalesinueniri polfit.exfpedandus erat facerdos nouus de cxio. At in-s terimdum illeexfpedatur, quædam veri facrificij figura amp;nbsp;verilacerdoris fimulacruni erat inueniendum,quorum inlpedione ad futurum illud homines excitarentur. Deli-gendus ergo ad facerdotium is, qui quam puriftimæ inter homines vitæ eilet, ac quàtn' fieri polfct proximè veri facerdotis imaginem quandam haberet, Et quia veruslacer-dos verus lacrorum Rex fœdus inter hominem amp;nbsp;Deum idum totum eratemun-daturus ab omnibus maculis, quibus culpa noftra clTetconfpurcatum , nomen illud fummo facerdoti fadum eft, quod hanc fœderis expurgandi rationem dare continc-re^tipcis no- fct .■ Quod verb illud eft vocabulum ? Nempe quod omnibus Latine loquentibus aU omni memoria inorefuit,necà quoquam hadenusmortalium,cuius modb memoiia

* exftet, ad redam rationem potuitvocari. Quisnelcit Pontificisnomen ? quisnelcit quot virieruditiinetymologia eins quærendaolimfèfatigarint? Plerique omnes poTTQzopfecerunt, ideft , pontisfabrum , amp;nbsp;commentum frigidilTimum adSublicium pontem applicaruntjipfo ponte, licet ligneo, répugnante. Scæuola cernens nihil fam in hac elfe interpretatione, à polfe amp;nbsp;facere nomen deriuauit, quafi Pontifex potens clfet ad faciendum. Veriim hoc rurfus friuolum ;amp; tale, vtneminiferèprobetur. Quid agerent.^ Voces c vetufta lingua relidas ad notas fibi origines redigcrcmoliti, ridiculos fèpræbebant: amp;nbsp;dum ineptas nugasconfingebant, male de maiorum ingenio mcre-bantur-, quafi fcilicet illi tarn rudes fuilfentjVt qua voce fummus facerdos dici deberet, ignorauerint. Pontifex igiturvocabulum noftras eft,ad Latinamterminationem codera modo quo Apex amp;nbsp;id genus aliaaccommodatum. Ncque vlla hie litteræ mutatioacci* dit, prxterquam qubd è media tenuis littera fada fit, quod ipfa fbni luauitas pæne fa-cerecoegit. Quiscnim non lubentids audiat Pontifex, quam Bontifex? Nec rarura - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cftRo-

-ocr page 213-

U ) t r E R X 1 U » ,

cfl Romanis, vt è B rioftro. P facianc. Sic c 25ar faciiint Pario Parco,c25ct Peto, amp;nbsp;bcimtriruM alia tualocoexplicandi. Ncmireinur.ergoe25ont/quo fœdus nntatur,î^ntfaótum

Integra coinpolicipnollras 13oitt-fegteft,qux lignificat fœJusniunJac cxpuigac. „no,, dri'CtiJem eft quod uuando purum rejdo. vndclt;0efcQUucrfum,.noNs dgnificat cum ^*^8-9ui oranino mimdiis eft, duni vt nomen vfurpatur : Veriim dum verbum eft, iue-m li; .gmficavquod dono ; qua conueriione ichnæa nomentlator indicauit , nullam nobk iniunditiem conttngcre pofte, nift donetur : amp;nbsp;rinfus ftimmum çorum quæ dari m^bis 4gt;etertf debemus,elîc vc mundemur. Quotics igiturdicimus nbsp;nbsp;nbsp;de illo cogitaqftun?^

quo omne donuni procedit,amp; ilium lie rogare, lt;15c(7id eft, dona;ac perconuerftonqt^ •vocem relegendoiaddcreconfeftim , ƒ eg/id eft, depurga. Quis tarn hebeseft.vt hxc iimo adourctur J 'Quis non videt tribus litteris totum lalutis humanar myftenum ^reftum? Docemurenim in poteftatenoftranon efte vt mundemur, led id nobrsedo-no tantiim contingere: doccmur item ptimum donum , quod ä Deo pctere debcmus^ ■ lt;fle vtexpurgemur. Nuncigitur 'iSont-fegt idem fuel it ac ft dicas, foederis expurgatoç;

-Vnde Pontifex . Dumcnim Latini voces apud nos in €t amp;nbsp;lt;l5tamp;lt;£ôtexeunres adltiam lipguamqu.idiare volunt, priraum Tau mutant, ac deinde è duabus litteris duplice^ lonnant. At hoc iam minis frcquentei inculco, dum nihil fcrupuli relitftum volq, quo iquilqaam vcl Icuiter commoueri poftet. Accipianr igitur nunc tandem Latini veiam j-fontjhei) nominis interprerationem . pro qua non aliud mihi reponi cupio , quam v.c ftimmum Poutificem fcruidis precibus vna rogemus.vtin nobis foederis tones violaii rup.çi maculas expurgare dignetur, pro eo atque Pontificis nomen pollicetur. PontiteX igitur fauftilTimum nomen eft, quoniara amp;nbsp;foedusamp; eiuspurgarionemcompleiftinir; quibus rebus tota hominis faluscontinetur amp;nbsp;abfoluitur. Quodciim ita lit, viderons Jnfulam redillîmèvinculi fbrmam habuiflc;amp;: præterca elanaconftitiire,quo videlit-çic r»A^'’r*r/4-ca.amp; foedus,amp; foederis rupti redintegratio oftenderetur. Primftmenim ad foedgyun,-genduin vtilis erat aut funiculus aut fafeia ; deinde ad ruptum diuullumque nihil.i.ui?

4Us vinculo magis neceftanum. At quia Iblus agnus ruptum foedus inter hominenvÄ: rJDeum potuit relarciie, vt falciae lanaconftaret oportebat. Porroficutfalcia ad deu^n- 'pe»quot;ü oendiiin com parata erat;, ita virga lana fupcine obuoluta , idoneaerat adviilßuSÄ: omnetupti foederis tabiimiextergendum atque mundandum . Quis enim in,exigLia j'irga.,cuiiis lummohnaeft obuoluta,non confeftim agnofcit peniculum medicoruny, quo vulnera ôcquæuis lordida vlcera mundantur amp;nbsp;deterguntur? Medici fortaire cpn-

•Cd ptis lintcolis vel Ipongiolis vterenturfat rupn foederis hulcus-lanam poftulat .jVidq-nnw ergo tandem virgam tutulo impoficam , non potentiam modo de Iceptrum lana obuolutum mirillimi, mollilfimi, amp;nbsp;paciftci regni lyuibolum nobisdenotare, led me-diciRtiam vulneratij peniculum repralentarc; atque ita lecundam in Pontificis nomi-nedyllibam, quae mundandiextergcndiquenotatiouem habct,oboculosponere*.TQ-tum itaquePontificis nomen infulaamp; apice Cyrbalîæ ftue tutuli depingi vidqmus. G.iim igitur metam inter infulas inferiiis dependentes, vt iis fiat alligatio , amp;: penicil-,|um quo lanies amp;nbsp;lordes hulcerum expurganiur,cernimus ; quid, rogo ; aliud cogitarp »poftumus^quam veram vitam amp;omncm vitæ falutcm amp;nbsp;fclicitatem purgatione amp;nbsp;alli-.gationecontineriperficiquefQiiid alij Iftc videant nelcio, mihi cette tain craftx lemæ nccdum oculos obturarunt, vt non vidcam in hoc lymbolo peifcclara vitani hint fa-ftiis, hincpcniculoopus habere-, amp;c iisnonquibufuis A: èquauis materia, led è lana mundilftma, quam lolusdare poteft agnus immaculatus. Hæclana ilia eft niuea, qua .Pan veins reconciliator,quem Panis nomen delignar, Lunam , id eft, omnem figura-/r/wr-xin». tam amp;nbsp;fymbolicam £atrificioiTimamp; rituum Icenam ad fe pertraxit, amp;:æterno ftbi fœ-derc lót lauit. Tutulus ergo ftue Cyrbafta lands inftilis amp;: pcniculo lanisobuoluto iuli- - nbsp;nbsp;.y.

gnis, totum lacnficij Pontificis frult;ftumcompledituramp; exponit ;amp;:idcirco totam humanæ viræ làlutem tuetur. Quamobrem verilftmè Sz elcgantiftimè D. Paullus ga-jeam lalutis Pontificis Tiaram vocauit ; tametft lignificatione eins; dumtaxat vins fit, dum nomen hocexprclTit, nulla faóla vel Cidaris vel Pontificis mentione. N une igitur tandem Icliciftimo Me rcnnalis inanusdudu co perucnimus,vt lummam hominis tu-telam in Pontificio apice conftftcre videamusj cuili Lamet nomen litteræ confera-Hius,ftatim videbimus Lamer adamulTim hunc apicem denotare. Ciira enim Lamttt

RR 5

cap UC

-ocr page 214-

158 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HÜROGIYPHICORVM

caput fit omnis defenfionis, primanam fignificatdefcnfibncm. Deinde quia law à tern/ id eft, ab agiio le dicat defenfionis tationem trahere, quid aliud etit Lamer, quàm caput defenamp;nisagnina: ? Vt igiturfummam tutelam amp;nbsp;principem omnium defenfio-num ab agno nobisconceflam (pedabili aliquoexprimas fimulacro,quid,rogo, aptiiö reperire queas, tametfi omnes Apellesconlulas, quàm fiTutulum cum infulislaneis amp;nbsp;pcniculo laneo pingas? Sic enim in lana agnum defignabis, in galea fine Cyrbafia capitisdefenfioncm,qux meritô princeps dicitut defenfionum. Optarem , vt omnes eadem hîc qua ego voluptare pcrfunderentur,dc tarn admirabili vocis Lamet amp;nbsp;Pon-tifieij pilei confenfionc. Sed hoc votum, vr cetera omnia, in eins eft potc date, qni la-nam,id eft, tool/votorum humani generis abloluendorum caufia,fibi prolymbolofum-fit.'Dumigiturtooldico,quod eft Vellem,votum meum in cius colloco poteftate, qui per tool/id eft,pci lanamdenotatur. Lanamautem omnia vota nonexplerefolùm,fed JI,, cumulatèetiamcxplercpofte , duplex Wdcfignat. Cum enim©olplenum fignificer,

Wol bis plenum notabitjadeb vtî©ol/id eft, lana, curaulatam habeatplenitudinisfi-gnificationcm.Sed rurfus meabripi fentio ad myftcriorum abyftbs; in quibusedm nullus finis inUeniretur.ipfe mihi finem faciam,amp; abrumpam potiusorationem,quam res abeat ad infinitatem. Quid enim eft in toco veteris foederis volumine,quid in omnibus noui amp;nbsp;xterni foederis, quod agnus fanguine fUo fanxit, libris,quod non in Lamec ••amp;eius figura indicctur, amp;nbsp;lÿmbolicôs tum in nomine, turn in effigiereperiatur ? Pro-pofueram equidem longe accuratids in his vcrlari, amp;nbsp;multo plus temporis amp;nbsp;opera? in ïispónèrc ; veriim importunæquædam moleftia:amp; neceftitas incxpugnabiliscurfiim ifuauiftimi ftudij abrupit : fz qux maturate cogitaueram aclegitimo tempore parcre, ^coêgit abortiré * Srâtucram inter alia prxfentis temporis ritum in Pontificum orna-' / ' quot;mentis cum vetuftisconfcrrcjverdm ineuitabilisimportunitasquçdam,non dico cuius, dulciftimum otium turbauit, amp;nbsp;me intra domum meam à mufeo coé'git cxularc, SC tempus, cuius alioqui magnispremoranguftiis, confumerc; aut,vc vends dicam, pef-derejin rebusà ftomacho meo alicniftimis,vt verear neantecrepera quàmomnesdc-uórauèro. Omiflîsigitur ceteris, quand© ita cogor, hoc tantdm obiter addam, plurima adhuc veftigia veteris Tutuli hacxtatecdm apud nos, turn apud alios exftate. Nos pro Cijtut. TutulonuncCQcutdicimus.quafii^fthcgut/ ideft, illudquodaltumfiuecaputtuc-CDeutyoin. tur: amp;nbsp;quia id cornu fimilitudinem habet,fadum eft vt cornu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vel nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vo-

«jitu««. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cornu inflare, 'îTfinitctt. Sed vt olim flamines apices fuosnon lubenter ferc-

•bantiita hndie videmuseuenire. Dodores enim Louanij Tutuli fimulacrum ex hume-quot;ris pótidsfufpendunt,quam verum Tutulum fiue pyramidale pileUm incapitc portent: amp;: id quod Tutuli loco ferunt, Cgeut fiue 'SEl^eot vocant, tametfi nullam aliquando ha-beat Tutuli effigiem. Vtuntur codem ornamento amp;nbsp;alij fub eadem nomcnclatura. Franci à firailitudine cornu hoc ipfum quod in collo ferunt Cornet vocant,licet nunc nihil habeat vel cum cornu vel cum cyrbafia commune prxter inane nomen. Canoni-d noftrates qui prima? claftîs funt fàcerdotes, loco pilei cum infulis laneis è finiftro cu-bito pelles fufpendunt, per pelles lanam dénotantes ; in quarum lummo pileum eft, quod dumcapiti imponitur, non vnum cornu, fedduo monftrat; hac parte degene-rans. Locoaucem lancarum infularum pelles in dorfo pendent vitra cingulum, pro fimbriis pellium caudashabentcs.quibus infularum finesdenotantur. Hocornamento apud nos rarbin capite vtuntur,nifi infignis aliquafit occafio. Nuncupant id noftra-Almufinc»- tes Canonici Almufiam: quam vocem quidam non intelligentes ad elcemofynam dc-

torferunt, dicentes hunc faccumefte mendicitatis indicem. Verdm id faliiim efte, pelles amp;nbsp;fimbriarum prnatus,amp; ipfe denique vfus coarguit.Equidem vocabulum agno-MiOTutff. fco veneror : ^Slnnutsf enim idem nobis eft quod antiquum pileum : c quo intelligi-mus,olim primaiios facerdotes pileis pellitismorc Gotorum veterum amp;nbsp;Gerroano-rum huius temporis vfbsfuifte , fed maioribus, amp;nbsp;in dorfolongam appendicem infularum loco demittentibus; quod caudæ fimbriarum dare demonftrant. Idem orna-sefa. mentum alio nomine B.dfam dicunt r quæ vox ab kalis Gotizantibus badenus etiam eft retenta. Ex hoc verb nomine apertiftimè liquet, Almufiam Canonicis fuiftc id quod 'îTfieut/'Cfifot/fiuevetuftonomine Tutulus dodoribus amp;: aliis inferioris ordinis homi-■»ff. nibus, Perquiramus igitur quid 25cffignificec. Latini certe amp;nbsp;Gratci hanc vocem non agnofccnc.

-ocr page 215-

t I B E R X I t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^9

agnofcent. Milii pro mcdiocrî verhacuiæ noftra:lin'gU£C,quam mîîii ftudîo meó pepe-ri, inceUigentia, nihil haber obCcuritatis. Docui in Bec, 25e nobis oracionem fine precà-lionem notarc; fed propriè facram,amp;e3m-qua Deum rogamuSjVtnos libcretàtcn-tationibul ï^ef duccf idem cfle quod eleuo, nemo fâccigerülorum apud nos ignorât,hu- ©ef-meris fuis quid verbum hoc denotet læpiuscxpercorum. 25c—gef igitur, amp;contradâ Voce23ef/idem eft ac fidicas preceselèuans. Sed quid, dices, huicOrnâmento cum precibus ? Id feies i fi primdm cogites in cuius locum pelles hæ Canoniepfum noftro-‘ rum, BefTa: ex Italorunl humeris fufpenfx fuccefTcrint. Cum cnim loco pileorum in metam' elarorum habcantUr, caufla nominis in conoide pileo, fine Curbafia, fiUe Tu- mcerumfiüi tuloquscrenda efl. Tutulatos olim fuifTequifacrisopcrarenturantè tradidi. QuiS Ve-rà Tutuli fcopus fit, amp;nbsp;quid nos moneat hare meta capiti impofita^ Alauda noftra, qui,^^«»». Sc ipfa tutulata eft, docebit. Cum enim pyramis nobis demonftret, mentém ad ipfum •Vnum cfTeelcuandani.cdm femper, turn maximeinorationc ; non vidfeó,quodrto-'men huic pileo in pyramidem dato inuenire pofris,quomeliiis clariufque fignificatio cius Sc verus vfus explicetUt. Nihil enim aliud bef monec,quam vc preees noftras qüàm pofTumus altiffimè eleuemus à terra, vti Alaudam BefFatam fàcere videmus. Itali,quia nec antiqua pilei forma, nec capitis eo tegendi in facrisratio,hcc vfusomnitiö vlluseius letcntus eft in ornamento quod humeris fertur Sc hoc nomine vocatur, rati meruhi hoc efTe vetufti ritus ludibrium, nec aliud quàm àpertam Sc omnibus claram derifio- ' ’ ’ nem,cœperunc vocabuloBetfx proludibrioamp; derifionevti.Et reuera firem bene diG cutiamus, id genus ornamenta à prifcis accepta, nec vmquam à nobis ad finem fuuni amp;vfum relati, non aliud mihi efievidenturj quam ludibriajamp;idcirco non male nomen à falfis Sc fi^mulatis Tutulis ad irrifionem fignificandam tranfiifTe. Nobis interim Vifum eft opera* pretium , huiusnominis verammonftrarerationcm,vtintelligamuSi omnia qua: de Cyrbafia Sc Tutulo dicuntur ad hoe nos inuitare, vt merttem ad DeUm

. 'eleuemus.Verüm vt omnia alia nomina pulcerrima fint,amp; vtilifiÏmas ad falutem chriàS complexa, nullum ramen diuiniusamp; myfteriorum plenius,quam La met; quod nom i-4ÙS ad vngucm Pontificis Apicem exponic. Vtamur enim hac voce ad eum modum« quo pleriquc Laüaorum, vt pats nimirum priraaria pro toto ponatur. -

RR 4 LIBER

-ocr page 216-

t09

- jqoq o-'f« ' ■

-â'? -

■0'1 £ îoiO'-;-' uthiei';!!;’. ' ftbnîn-î;-;

::u gt;nbsp;olrnr ifefi titelt ßin’Iitttie .4^,»rtifitiïi, (I

•Witt',' •

f ’ ' - n nj-.n

■tMem,


.. LO *


Trmitutii ij^ çxcçtgitari, nedum haberi Hoc demum robur amp;: fubfidium eft trianinn, tres nobis per-jnew litter» lônas,quibus crcatio omnis amp;£. rerum conleruatio debcf:ur, vnitate^amp; yna litcera co-ƒ er,urn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Porrô quia iplu m C omnibus rébus non modo horainibus adert, vocula Jlgt;e


3«.

lt;RL

«W.

O.ST titulum fecundum,quoin lecunda oranonis parte Spiritus làndus làlutatur jCongrux titulo amp;nbsp;falutationi pieces lequuntu^; * quarum initiumeltMem ,quod interpretamur, Adiuua eum. Pri-mum itaque interpretationis ratio reddatur. haud lecushttcrx M poteftatem exprimitatque «i2in : ncquccur hoc potiusqiiam 4-lud in Abecedario Latinorum ponatur alia ratio clL-^uàm quod ita poftulet precationis à,pr.-eceptore bonis verbis eonceptxIcntcntw. ..Quxenim à Grammaticisde mutisamp;r femiuocalibus difputantur ,funt ilia quideu\4 ,.prilcisaccepta ,led ad nugasamp;slbmnia àveritatc detorta, Latini El , Ern ,En, Esgt;L^ jiprofittefisefFerunt, Graeci proeifdem Phi, Mi, Ni, Sigma amp;: Xi pronuntianc.. Verüm bacdeiein Hermathcnalätismulta. Mem certè Jßcamp;:4£mconiunxit,vt vtrimque,amp; ,anieamp; poft vocalcm, audiri polTitconlbnantispotcftas jquod ad orationis lententiaqi . aceommodare,follcrtis profedo fuit amp;nbsp;çlcgantis inuentionis. jBe igiuiç idem eft quo^ .,adiuuo,.,'vel adiuua: cuius diuinaprorfus ƒ ft ratio, Cum enim hxc eonfónansqs con-fjçludaç, amp;nbsp;fohum quodam modointus retincat,vt earn Terentianus intus in ore mugi-xediç?t,conucniens kttcraenc iisdenotandis quæ nobis non adcftetaq'tiimvolumus, /led,ip nobis eriam permanere,,amp; in nobis ipfis fuam cxcrcerc poteftatem jhaud aliter aeJittera haec facere fentitur. Quid igitur aliud eft ni2 , quam concludo intus ipfupi , Ynum i vc fuam poteftatem in meexerccat? Atqui is q.uidomi lux amp;nbsp;intra pedoris apepctralia Vnum conclufum habet, nx is habetauxilium omniun}'validiftimum ,4î ..quo:nulllira maius,nullum certius,nullum pralentius.nullu fideiçonftantiorisqueat loco præpolîtionisvfuipataeft,prxfentiæhabeEtisnotacionem,quam Latini perCum injerpretantiir. Quoniam verô voeum rationes in prions amp;nbsp;(ummis ideis maxime rationes ilgnificationisfuæamp; tucnturamp;oftendunt, vidcamusquomodoipfum ,quoil omnibus auxiliaturSc intus adeft, hac vocula ilie vti pofte , poftît cogitari. (^ód Ö iplum Vnum,quod Pater eft,cogitate {ccuni fingamus Jfôc, id cft luuo, ftatim in men-tem venict quid pater primùm amp;nbsp;antcomnia iuuet;anteomnia,inquam,crcata,quibus infinîfis fÀ’culorum myriadibus prior eft. Nam quod femel pater verè de {'c ad fc relpi-cicnsdiccre poteft , id femper amp;: ab æterno dicere potuifte intelligatur necefle eft. Qiicmadmodum fecontcmplatur ,ita (èquoque iuuat; vtex ipfius ,quod tenui voce pronundatum video fignificat, mox exiftit 5(j3 /quo Eft lignificatur ; ita ex ipfius Jßc quoIciple iuuat in fiiaencntia, non extra lequicquam auxilijemittens, ftatim gi-gnitur lt;Cin/ quo nobis fimpliciflîma vox denotatur. S^ut ergo ex id eft video, Patri attributo gignitur 3si/ fiue Latino more Eft : ex ^c/id eft,dicebat, gignitur O/quod idem eft quod fiueEft:Latinorum ; ita ex fiue luuo gignitur lt;èni fine fimplicilfi-m.r voxjôê hæcquidem fimpliciamp; vnic’a.ichnæa conuerfione,eodeni tempore vtrobiq. feruato. VideTne hic vt ex Vnoin Ce manente feiuuantegignatur vox^amp; id quidem ante omnia genera creatorum,(óla folius Partis in le conueriione? Quid veto hocaliud eft quam illud , In principioerat rerburn,amp; Verbum erat apud Deum, Deuserat Verbum? Sed nobis «Cm fimplicem vocem defignat, co in iermonc noftrofignificant'or cftlocutio. Ex Jße igitur fit «Cm, vt ex fit'ÎTogficut hoc Filii eft , ilhid Partis; ira Partis cft,lt;i2in Filij. Hine apud Teurones olim gt;Cin pro Sum fuit in vfu.vti hade-nuseftapud ßritannos,vctuftiirimam Cimmetiorumioboicm. Vndcapud Grarcos é/al temanfic pro Sum. Eins locutioniscaufta de fummo pendet myfterio trearionis. Cum cnim Pater per Filium fuum omnibus eftedederit,voluit nomcnclatot, vr cxlt;Cni,quo VOX, per quam omnia lune quod fiint, lignificatur,verbum fieret pro Sum vfurpandum;

quo

-ocr page 217-

L î B E k X I 1 t.

iOI

quofèmpci'dum quis «?m proSum dicerct,de Filio,qui Path’s vox eft fine «îSttt, cogicaret , amp;: lie cogitarec, vc per earn voce Ie intelligeret Elle fuum habere. Cm igitur à voce ercatoris ad cxenipkini vocis hue imaginem vocis tranfiic,dum pro Sum inoratiohetn vehicbat. ConrempleriSjObfecro, qua methodo nomenclacor nos ad Dei ducat cogni-tionem, quancoque hæc fit diuinior, compendiofior clarior * quam obfcuræ in Par-menide Piatonis luppofitiones fine hypothefes, amp;nbsp;ex iis concluliones plenæ tenebrarû: amp;,vtquod Icntio ingenue fatcar, plus habetes tricarum amp;: apinarum,quàm folidæ cru-ditionis Ogygiæ,adquam philofophorum ingénia fua fponte pertingere nequideruntj in iis præCcrrim quæ ad Trinitatem pertincrent: de qua quicquidapud cos inuenitur, à prilcis Sethinis Ogygia Nochi fobole per manus ad pofteros peruenit j verbis illud quidem frequenter eildcm,fcd intelligcntia vel nulla vel obfcura,vt licet in illo viderc, Tria funt o)nnia-,(]aoA AriftotclesàPythagoraacceptum, profana amp;nbsp;prorius mechanica interpretatione corrupit. Videmus itaque hîc fimplicem primum vocem ante om- vexßmpleit nia fæcula à Dco gigni, per earn non lècus Pattern intelligi, atque hominis mens per fe occulta per vocem declaratur. Per hanc igitur vocem omnia creauic. Dixit, inquic^f»/{(,. Moles, amp;nbsp;fa£fa funt : quod pet amp;nbsp;Co item explicatur, vbi è Dicebat/ gignitut Eli. Creatio enim prima fuit Dci locutio extra tendens, per quam infinitaeius porc-ftas rebus crearis odenla cil, vti mentis cogitatio per vocem explicatur. Porto amp;nbsp;illud confiderauit nomenclator, quôd Pater per du leipfe demonllret ; Sc dum lè demon-ftrat, Filium ollendat, amp;nbsp;feper Filium. Hinc vt eiusquoque homines moncret, voluit du fiucl)nu proeo poncrctur,quod Ipfum vel Iplï Latinidiccrent;nimirum vtquo- lÿtm. ties fie loquimutjdc Filiocogitaremus,amp;: ad eum modum deeo cogitaremus,vt omne auxilium quod Jlît fignificar, per ipfum ad nos venire dcberé,nec aliter polie intciligc-remus. Pater enim primum Ipfum iuuat dugignit amp;nbsp;mediante dufe déclarât, amp;nbsp;auxilium fuum per du communicat. Prxterca cùm Cm vocem primam amp;nbsp;fimpli-cilTimam fignificec, monemur, vt prima quæq. vox nollr.r ad ipfum tendat qui primus lt;?mvocatur,id ell, ad ipfum Filium. Sed quid ego hîc calamum demoror, vbi nullus cxituscontemplationis inuenitur ? Cogor tarnen amp;nbsp;illud adderc ,nomenclatorcm hîc non fubftitilfc. Neque enim fas fibi putabat Pattis'amp; Filij meminilTe ,nifi Spiritus quoquelàncti lUentio acccfTilTet. Quemadmodum igitur è geminato tempore, gemi-num procclTum rarione duarum perfonarum Pattis ôi Filij in Spiritufanétointelligi voluit, dum ex «s5ot breui lt;oog longum fecit; ira ex jlDe breui fecit diu longu:quæ Vôü licet nunc in vfuapudnollrates non fit, olim tarnen fuit, vt è deriuationedemonllra-i tut. Cnuer omnibus notilfimum cil vocabulum,pro valè aquario.fiueeo quo aqua fun- .crniet, ditur. Sicut igitur ex deriuatis fimplicium lignificata cognofcuntur,vt in Crrftcr vfitata îRtcktr. omnibus voce, pro eo qui panem facit, intelligimus quôd 25cc verbum fit idem quod asc«. panem facio,amp;:25ccnomen idem quod panis: fimiliter inaliisfitcolledio-itaopcimè procedit conclufio ,fi tenter cflfulôrem fignificat ,tent fündo denotabit. EU .apud nos flurnen quod exiguo terrarum traólu maximum efFunditollium,quod à copiola aqua-rum cflufione Eems vocatur, ceu dicas copiosè clFundendo terminari : à quo opidum lemsßu-adiacens Eemden vocatur. Græci è/za ab ecm acceperunt,quo provômovtuhtur;eo quôd ernt copiofam fignificet etfufionem, amp;: vomitus ferè non folùm ob redundantem copiam fiat, fed alîatimctiam ventriculi fuperioris onus elFuhdat. Suntmihi de media plebe amp;nbsp;fecehominum vctullarum vocum notationes faépedifcendæ.à qua tarnen èa-rum origines nulla macula inquinantur ; non fané magis quàm Solis radij Ipurcis lacu-nis rcccpti. Cûm igitur cnitcr vas noter quo aqua funditur afl'atim amp;nbsp;abundanter;cent non aliud fuerit,quàm cumulateeft'undere. Vulgô dicimus , regent oft inet cemersî goot/id ell, pluit non fecus ac fi aqua ecmeris, liue vafis ad effundendum fadis, fonde-xetur : qua in locutione dare cctnitur fignificatio eius verbi à quo cettwr dehuatur, Quamobrem vt à jl)e Cnt fit, codem tempore manentc; ira tempore gerainato fit lt;?nn, proprium Spiritus fandi officium defignans ; cuius ell, diuina dona largiffimo

, cornu, fine potius cemeris.vt nollrativoce vtar, eftundere. Reuertamurnuncad J®t/ quoadiuuodixi notari. Ex hac voce amp;nbsp;Ci,quo proprium Si fingulare denotatur, fit «îSi« ti-nteZ Si compofitè per apocopen eint,pro eo quod ell fepio Si pofleffionem propriam fado, quafi dicas proprietatera Si fingularem polTeffione quopiam muniraenti auxilio iuuo

-ocr page 218-

ZOZ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGLYPHICORVM

' ®ïim. iuuo atque concludo. Hinc ï^etin pro domo fua cuique fingulari vfurpanir, quod ea fitquaü ci-me,ideftjfingulareamp; fuuni cuique propriumadiumenrum . Adfpirationis jIBttit. vel prælènnam vel ablcntiam 1'usque deque fero. A nic verbo fit incbf/ pro quouis auxi-lio;quïB voxeftin eonceptisiurifiurandi verbis quibus magiftratus Antuerpianusiurac, fe nullisdonis,nullo fauore,nullo patrocinio ,nullo deniqueadiumento vliim efiejVC ad müpus publicum pcrUeniret.,L,atit)i anoftra pbrafi elegans illud loquendigenus muttjatijvïd.euturj-q'uo.dicunc: Mecum facit,Tecum facit, cumillofacitjquandoillo nibil aljjudjljgnifi,care videntur,quàra Me iuuar,Te iuuat,lllum iuuat. Vcriim fatis iu-pÇfquudfÇiVtxulæiPc uotationc;c;ua.’ivc vulgaris elTit^iJion habet vulgarem origiuehi atquerÆliiiojriccn.j^^ç-nnigiiurnihil.aliudçû,quam iuuaipfum. Curautem nnfiueijn« ipluiîï züjghificct i'ÇTodô diäum NGC'obrcurum.eft ex Jl^-tniper Sypalœpham fieri Xöi’olL Licet tamep iPenndiuifis fyllabis pronuntiare, yt Tleri Hebræprum longum, 7-' quo Mempronuptiant, in duo breüi^ tempora partiaris, Ex bisliqucr,prajccptorem '■ difcipulo inleciiikla-watiunis paijte pripcipio auxilium generatim implorprc,quali di-t cerefi^,Nihil eorum iquæ modô rogapi Canopus-meus capere poterit, nifi tu f uprer muomnisdefenfiohis'çaput eu contra omnes aduerfitatcs adiuues. Eode feremodo inorationô Dominica,, pollquam f-xeces eo venerunt ytdicant : r.aKfnîKfifiru?^ ^uotii diAfiumâaKobi^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fumma vkæ,félicitas continctu,r,mox additur: Dimitte no-

bdca,ni'fi tollantur, qbftcnt ne fimus panis ca;lcüis,quq yitaa;ternadatur,,capaçes . Minficus eh vbique confenfus Chrilli Alphabetarij no-ftri precatoris • qui ficet maiorcmin mqdum me capiat ac teneat, nolp ramen ad eum latiuamp;expJicandura hoc loco vcniiçgt; nc in pane quotidiano paradoxi aliq^jid è D. Hie» ronymo adferre togaç; qui trad it in Euangelio fccundura Hcbræo^ vocato pro tTncivnof Panis qucii- ^3^ Içribi.quo crahinuffî fignificatur lt;nbsp;tS.ræcis sOTopwr non ch in vfu,amp; pro fupprlub-âtaniss. hantiali quod D. Hicfonymus vertir, tJmeotïcnor diccnduni eflet^, At cùm/r? iTnauTïi^ pro fequeneidiedicant Græci, vidçlt;çur,-EArangelii^ex,ha.çdiCl:ionéa4icAfi”-’æ ielt;^'hç quojCfaftinum denotarççvt HebfaicaihiMOCcrn expritneret, vt Çaninius virdqéUhiT mus atmotauit. Qtjamobrcm fiç yidctujylâæc oraticpis.pars intclligendagt; vt ro.gçmu^ Deut^'yj(pancm?fuunîiV^qum qupça'crasdaturusfit, ^idehj mox proximo temppre, det (xsbis hodie;id-ehi vt-iam nunc.poSfpla ambrofia nbsp;nbsp;vultufuq^, cuius inlpeâio pa

lus ch, heatitudinem dans amp;: luhinens^p^lçat:quo4?*i9P aliud eh, quàm,yr nos mox iq cælum transférât, Se futuro gaudio.porfrui finat.iQratorergonoher.vtad propofitum rciiertar,,dixit : Adiuua ipfum vniuçrhm omnibns in -rebus; diuinutp auxilium irpf 'auxUH dh plorans^ quo ïólo polTumus ad vitam bçatam peruçniie, amp;nbsp;tentationes amp;omnc majoj omn^ rumîgenus,quo4 ep-properantibus obhatj repellcrc atque fuperare. Plena ph làcra impioraad^ ptura, nos citra Denm-adiutorcm nihil pohe,Se Dcidôîius elfe hQmines,adiuuarcf tKlt;^ vllæ prcces in {ànâpfUmqre frequentiiîs innatant„quarp,;c^lt;5//««4/z/c i)f*!j. Et.cerxe cui hic adiutor ehyjis'néminem tiaicre debet : aecuiadiutor non^ch, nihil bonfpOj teh ipcjiare;atqueJfa pçriculain quibus hominis vita ycijfatur inttienti,mox orandym^ wi?,-PfMgt;i(quQdUccrchorus.Chrihianorumanimadueicem;, rc^dlîmcigr^pp^ fuas-Ssdaudesdiiiinascnm lelTæo vatc incipit : Utoinine f.n Adiuterd^^i'mcum

lA litterafi- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ iQ^upniam igituTomneauxilium à Deoeh,.diuinq

gura. • 1 pr'orfus^rtifieionomçq.clatorvocabulumj^eadeum;modumfabrreatusch,vÇfVnu.cq

* iq jQiÇonçluderetrehiiyidelicct Ibli omniseflet ad;uuandi potehas. Quamobrera hiîius piptUrgquoquetaJisçhjVt ambabus maïqbusin pe(husrcficxis,ohendat fe Vnum iptqi h^bçïÇJnatque .idirptinere veile ad hii defenfioncm . Et quemadmodum in littery ÎS4 ptonuptianda Ipnus quodammodo intus cpntinetur J ita in Jlîc defignando brach^ SÇ cu'bitiyna ciirn mapibus corpus copcludunt, demonhrando interim digitis, fe puperq ûbiinn^nirçquçd fecum facere pohît. Elæcfigura vtiànobispiihaehj,'non rarqphir^ figniS'Hiefoglyphiçjs-: amp;3,cctcroqui non opus ch aliunde petita e.ius probationC ,qnàm ab ipft natura; qivge non qlia ratione quod per Jjfôc dçfignatur, aut commpdiùsaut

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hcanti.usdemonhïanepohet. Videbar mihi hac via S£ ratione ipfiusJDc non malu^^iq-j

Ui?ndfcd'jm.'UU.crjt}eft,S4ipotcram hoc, vti veriffimo Slt;;paturæ duâumlcçutOjContçnpu^ eire-,;Vcr»à'm qma öötioad, Spiritum fandum dirigitur.ôôei vocabulum geminato teiri^ po'reàjlik vidimus daiumfuihejCoactus fum amplid? çogitarc,^f'ulpicari,inhacliti^t^^ coin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ Mera

-ocr page 219-

!T LIBER XIII ' n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tOJ

-Mem vitérids adhuG profpcxiïTe Alphabecarium magiftrum.Qüonïiim enim üc huius litterænomen protiilit,vtgeminam vocemex vnafecerit, amp;nbsp;duaseifdem littensamp;: eo-dem tempore confiantes coniunxerit, prorfam videlicet ac verlam ; in metitem venit, non vnam limplicem rationem in vocis itidem fimulacro latere. Vt enim copiolus femper ell fermonis noftri nomenclator.non tam litteris,quarum eft parciHîmus,quàni rationibus eorum quæfabricatur vocabulorum non potui non in animum induccre, mihi iplï perfuaderCjgeminam rationem occultari in eius litteræ figura,cuiiis nomen geminam, prorlam verlam nimirum , vocem complcderetur. Remandemuseigo amp;nbsp;ru m ine mus id quod de cnn diélû eftjforrallis enim in hoc vocabulo adhuc lateat my-fterium, quod needum fit ex adytis produdum in lucern . Dixi duplex tempus in entt/ procelTum à duabus perfonis denotarc; quarum prior vocabuloinc/ polierlor vocabulo cm fignificaretur. Hic nunc videoduaruin perfônarum nominaconiunâa elfe, vbi ine-cm aperte habemus. Ex co in mentem venit duabus his vocibus tertiam indicari, quæ tertiæperlbnæ conueniret. Quamobrem diligentiùs infpicienti occurrit,ex incamp;: cm cnn fieri ne cellar iô, li voces non diuilàs, led coniundas elfe velis. N am vc ex Inc gi- Trinitatis in gnitur cm per conuerfionem limplicem ; ita li cm rurfus conuertas in mc/geminam ha-bcbisconuerfioneiTijamp;idcircogeminum tempus in geminatavocalinecefiarioexillet} \ atque ea ratione Filium ad Patrem reflexeris, amp;: fignificaucris me-c, quod eft Adiuuan-tisVnum. Porto ex hac Filij ad Patrem conuerlioneamorprocçdit, per quem omnia bona rebus creatis communicantur amp;nbsp;largiftimè elfunduntur. Veriim vtexme-cvna

Vox fiat, perlbnæ tertiæ index , tertia conuerfione vtaris, amp;nbsp;in ea ex gemina vocali gemino tempore vnam vocalem amp;vnum tempus longum faciasj amp;nbsp;ita ecm exiftet, procedens à Pâtre amp;nbsp;Filio lel'e quodam modo olculatis, vt dum dicimus, Pax amp;nbsp;infii- »quot;fi*--fia ûfculaU funt, id cft, Filius, qui pacificator eft, amp;: Pater iuftitiam in Filio luo exer-cens,mutuo olculo fe complexi f unt, è quo Spiritus fandus ad Ecclefiam Chrifti Ipon- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

fam delcendit, vt cam perpetuo amoris vinculo contineret, ac perpetuis donis in eam quotidie efFulîs,amp;aleretamp;rornaret. Eodem modo dum Filius ad Patrem rcfledituramp;: eum olculatur, ex Pâtre amp;nbsp;Filio confellim Amorexlîlir, veluti^piritusex vtriulque oie procedens, æternumduarum perfônarum inter le glutinum. Per hune fpiritumom-' nium bonorum Partis amp;: Filij fit cômmunicatio,qüia in ofeulo amp;nbsp;Spiritus ab vtriulque ore coniundione amp;nbsp;conglutinationè prima ccrnitur commumonis idea ; idcirco hie fpiritusfetebaturfuper aquas, vt nimirum iis Pattis amp;nbsp;Filij fuam ipfius.qui vnuscom iiliseftjperfcdiôncm communicaret,atquevitaminfunderet.Hîcigiturcnn videmus, dum aquas amp;:eftulîonis petfedionem audimus. Priorquidem ctfulio eft, vt amp;: iple cf-fundens,quædefignatur in Mofe petj ferebatùtj quo lata extenfio denotatur, quæ mox aquas eftudit amp;nbsp;aquis vitam indidit. Neque enim aquæ fine materia ante èrat quàni Spiritus ferretur; lèd priùs fpiritus ferébatur/Si cxtemplo aquæ lune eft'ufæ, amp;nbsp;iis vira ' infufa eadem latione . «letmitaque fundentfs eft vocabulum, hac qua dixiratione à me cm per gerai.nam conuerfionem amp;: ofculationetn amp;: conglutinaiiqnem procedens.

Sed mirum nî huius vocis tam plenæ arcanorum ahqua apud antiquiftimos mortales antique exftent veftigia.cdm videamus ad ipfam vlqüe plcbem hadenus apud.nos ab ea voca-buladcriuari. Habemus enim«cmÿ.flumen,habemus ccmcr vasaquarium, habemus êd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A

nauis minoris genus quod ccmcr vocfttuf, ceu vas fit ad aquas dùmtaxat eft'undendas idoneumjdumjholcAdibusamp;.maximishauigiiscomparatur.IamabcCm pro fondopræ-teritum imperfeidum'îlm fiet vocali longa lie ut àjâcm fit 3aatn/.amp; amen fit man. Vnde çommuni nominum à verbis deiîiuaxidorurn’formula Um apudnoS'proivale nMgnô'aii», ponitur,quadringentaslibrascofitinéntei cuios vfiiscft ^ivt vinivelcereuiliæ , quibus ‘ pvoprièdcftinatur.jilargam nobiscbpiam eftundata Videndumjtaqueapud prifeos ec-quæ huius vocis reliquiæ repcriaütujr.i . Priraum âgituE de ■’India cogitemus, vbi'ahté diiuuium Sethini habitarunt. Hîcdilpicientibiisquidinam id fit quodeam mulfajtam^Zw/w' tn0ntii ampla, tam copiofa fluminaelFundatjmox oeçurret mbns maximusamp;altiflimuslongo-^'^'quot;' tradu amp;infinitamontium propagine Indiana à Seythiadilbnguensj adquem necclla-ribiis erit veniendum qui fluminumingentium^plurimorum origines volent videre. Cùm igitur nullus mons vel plura vel maiora flumina'eftundat, vel quæ latiüs omnia vndique inundent, vc iis liquet qui India? deferiptionem apud idoneos audores co-t 'iZ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gnorunc.

-ocr page 220-

104 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I E R OCH F H I C'O R V M

gnorunt, verifimile eft,nomen ei illud obtigifTc, quo hæc tam infignis eius dos notarc-tur. Erat enim in more maiorum,vt quoadpofTent nomina rebus darent, non tanrüm naturæ conucnicntifî'imaj'ed etiam bona ,faufta ac felicia. Quomodo igitur hune montera vocarunt? Hacin re nihil eft vel controuerliæveldubij.Nam vnooreomnes

Græci amp;nbsp;Latini Imaiim nuncupant,amp; abomni memoria nuncuparunt;quod cla-rius cd, quàm vt fine tcftimonialigillatim citanda. Qiiid ergo Imaus hgnificat ? Hîc Giæciamp; Latini amp;nbsp;Hebræi conticcfcenc; quid diccrent, non efTent audiendi ,eo quôd Indofcythica noftra demonftrarint, linguam illis in locis principiô viguifle eandé cura lingua lanigenarum amp;nbsp;Cimmeriorum, quam nos haélenus vernaculam habe-rw«( nanti- liuaus cigo ab «i2on-aut nomen accepit vocabulo noftrati, qûo venerabilis eft'un-nu etymon, dcndi antiquitas denotatur. Stutenira nobis vêtus fignificatjamp;confèqucnter id quod ' cil venerandum. Sic3(upro Dcodicimus, due antiquodicrum ,vt Daniel Patremvo-©traut. cauit ; qua de rein Tau. Sic I^craut cura vocamns quem Homerus»«pt/xa, Latini ca-duccatorem vocant. Hic enim communiteramp;amicis amp;: hoftibus veneranduseltjquod nô nollrati tantum voce fignificatur, led apud omnes genres femper fuir oblcruatum. Hinc Cato dixit, Caduceatori neminem noccre, 3inaiitergofulôrell,iuxtàantiquus, £i» itrSp- vecum iplà terra cicatus aevenerandus, propter aquarum quas largitur,copiam. E au-ttufriquem. tem in 1 frequenter tranfire infinitis polTera excmplisdoccre. Sic c Uelim noftrati Lilia Latini; ex «Hcrect Iris ,amp; alia fimiliter exaliis fecerunr. Neque veto id in commigra-tione tantum vocabulorum ex vna lingua in aliam fit,led in cadem etiam lingua no-ftrati multa linediferimine per I amp;nbsp;E cftenmus,vt ben vel bin/eiS vel iß,54alia. Ex «îînu ûut igitur Imaus Latina,amp; Imaos Græca terminatione faólum vocabulum,mon-tis Indiana 54 Scythiam diuidentisnaturam pulcerrimèSê fauftiilimèdepingit. Ex hoc ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nobis montis nomine vetuftæ Latinorum vocisorigo declarabitur ; hadenus, perinde

imiir. arque pleræque omnes,ignorata. Imbcrquidlîgnificet.cùmcuiuis Latinorum perfpi-cuumeft,tum Appuleiusoptimèdefiniuit ,aiens in lib. De mundo,imbremagmen elfeaquarum , largiuscx concreriscfFufum nubibus. CcrnishîcefFufionis largitarem, imhrü ety- quam verbo ecm dixi notari. Imber igitur nobiseem-tocc diceretur. Wer aéris cóftitutioi bonæ 54 malæ 64 mediæ com unis: quo fit, vt ecm-tocr lit conftitutio largæ aquanî efFufionis. Græciex fecerunr «©,ô4 ex ImbcrOmberos,Ô4 fyncoptôs Ombros.Dum Vftuftænoltræ vocis veftigiacaninaquadam lâgacitatefedarilaboro,enex inopinato Græcorum iju.Qviav fc naribus obiecit', rétro fuo ôdore longe lateq. aêrcm corrumpens. Hoc enim verbû lie interpretatur,vt dicât idem elfe quod to nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quod fi cura

Vzeipconiunxcrint,dignâfuibus,auttyrannispotiùsparauerint cœnam. Relido igitur illis quibus optamus hoc epulo, in quo li be ral is eft condimentorum eft'ufio, nos claufis naribus ad alia properemus. Cum nemo effundere poftit quod no priiis haulérir,Græcî /imä? pro haurire pofuerunt. Verdm fi rem examines, non tam in haurienda aqua fcopu fuum collocabant.quam in aquaad neceflarios vfusalFundenda. \p.S.v igitur hauriredi-citur, à line luo qui conliftit in eft'ufione; Hinc /ptaZop carmen, quodaquam è puteis ‘ * haurientes canebant; cuius mcminit Callimachus: ’, -

Im««*- Ansvià, auté funis quo aqua attrahebatur. Vides'nenunc me ex cemer voce noftrati non van.a fqmnia finxifte,04 Iptar clarè teftariquid fiteenvatqueadeo hine intclligi, hoc verbum Spiritui fand:o propriè conuenircjco quôdà Patre54 Filio hauriatquod ipfedein-delargis imbribuseftundat’Et in his-quidem vocibus E in I verfum videmus.Cetcrum ;quia Elongum nonraro ctiam iniAtranfit,animaduerti 54 hac via ab cnn voces ad «M-ejit'w« Græcos yenilfe, inquibusipfius cenicr elara velligiacernuntur. Kyidog enim aquædu-dus eft, 54 canahs per quem aqua copiofa funditur.Homcrus canalcs quibus prata, ar-biifta54horri irrigantur Amaras vocauit'Virgilius riuos dixit. Apertienim copiofani' , nbsp;nbsp;nbsp;. aquamfundunt;quiacxaltîorihuslocis:déducuntur:jibl..... ' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

rj.i li'ç «l'’o-r’ai'})po;|5'n,5,o?'^TOxpwgt;«ï(U«Aat«lt;'^J’g^w ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-- r .

,ri AMlt;Pt?Ta lt;5£/X»OTIgt;Ct/slkTOÇ-^C4t'nytp«0l'lt;jÛ«j jniyi'.- ; J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. rdquot;

Td/ufyTi WfOpioi'^ç'ûiSii'^l^fiipic/ïcdmits-af^, î'-v f.i.-ihj i ' ■ .- -J

ti.jiJïü.i'- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yiapa

-ocr page 221-

- 7 n t I B E R XIII. H

Xûfeta cri »æpoa«, (pSiXP« 71 zzgtf Tor cejPrS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ii • i . ■ * li-'H''' . gt;nbsp;.

PlacuithosHomeri verfusretitare ,vt eft'ufionisvis in amaris cerneietnr. Euftathius nominis piopriam figmficationem amp;: originem ignorans, de vocis ratione. nihil fani coniçcbr, ipfam Homcriicompàrationem ferccôtemnit.quôd Xanthum exundan cem 5c omnia lècum rapientem Amaræ contulilTet.Nos in Amara elFufionisaquarum Vim magnam agnolcimus, amp;: nollrum rcnifr exprclTum videmus ;amp; Homero gratias -1 agimusderam illufiri Amaræ mentioné. Eli igitur Amara quiuis canalis aquæ fun-dendæ idoneus. vnde ci/Li$iplt;iGetr eft aquas per canales deriuare. Hinc apud Theophra-llum proa/lt;ÿ57iâMo»ô'cQ»p,alt;lt;$tQ«7j£Wûylcgendum eft, quod Gaza non bene Icaturientem aquam vertu. Ncque enim palmis fingulis fingulos fontes queas adhibere , è quibus aquæ featuriant : verüm hoc vult, palraas magis gaudere aqua per canales deriuata quàm aqua pluuia; eonimirum quod ea quæ deriuatur,continuo fluat, aut làltem quo-ties aperitur ,amp; radicibus humorem adfcrtiam Sole calefadum ôc paulatim imbiben-dum : pluuiæ veto aftàtim .cftundâtur,amp; mox rurlusceirenr,prælertim in Syria. Quod verô de aquis per canales dehuatis agat, liquet ex eo, quod dicat in Syria Auloncra elfe fiue vallem longifnmam, quam ad rubrum vlque mare dicant pertincre, amp;nbsp;in ea pal-marum fclic.iirimumeft’e prouentum :qua ex re intelligitur,deriuatisaquis amp;aflîduis Palmt «quit palmasgauderejoon imbribusalFatim effufis. Mirumenim eft, amp;fitientilblogaude-re,amp; Icmper ramen bibere veile.Sed hæ Amaræ diutius nobis non lèquendæ,nifi aqua-rij potorcs fieri velimus.Satiusfuerit ad3ïmredire;vas quod vinumliberalitereffundir. - \ ' Hqius enim dudu melioresfuerimus poetX;amp; aptiorcsad Orphicas fabulas intelligen- 1 das,Quid ago.^ Vix Amæ vinariæfenfi odoremjCÙm cccc (ubitô obuiam feie fert nym-pha omnium,vt mihi vila eft.formofilTima. Subfifto attonitus. Ilia hilari vuitu amp;nbsp;blan-dis verbis bono animo elfe iubet -, le adelTe vt mecum Imæon canat, meamque de cem ièntcntiam teftificatione fuaamp; audoritate confirmer. Hîg ego veJut c lômno experre-dus, fas'ne eft,iuquam, fcirc quarnam fis, amp;nbsp;quî voccris.^ Ilia nihil morata, le nympham cam elfe dixit quam poétæ Araaltheam vocarunt. Tum egooculis modoadfpedandû intcntis fubitôconfpicio magnum cornu, verumqueelTe agnolcoquod aiebat. -Quid ergo ilia medocuerit, iam iaro expona. Nomen in primis l'uum ira interprctaia eli, vt nihil aliud fignificet, quàm omni temporefundentem , addens ex 3ï«i prætcritoimper-fedo ipfiusean fadum elfe : amp;nbsp;hanequidem fibi cum Ama, valè ad potum homini li-beraliter elFundendum cornparato,elfe cognationem. Totum autem nomen in très Amaîthtun» partesfolui.vt fit'Sjn-aftfideft,fundebam omni tempore. Nec mir^û videri debere, fi Grxei vocale longam per a diphthongum fcripferint,amp; adlpirationem addiderint. Idem enim amp;: inalhs,eos feciire,amp;: frequenter multo turpiùs vocesicorrupille,contlat.

Agnoui igicur ego mox lt;t pro tempore ;quod adlcitoijj amj-^itcriam vocatur ; à lt;1, quod eft celeriter amp;nbsp;feibnanter eo, deriuari; quia nimirumtempus numquam cefiet a çcleri fuo progrelTu, Agnoui præterca ab eodem noftro verbó'ÏDt/Gr^cos vel ôéamp;» itiutl»' fecilTepro curro fine celeriter eo-, arque idcirco nihil mirari nos debere, fi ex lt;lô«ih «0quot; Amaltheias nomine fidum videamus. Videolanèclariflîmam hancelTe interpretatio-pem amp;nbsp;cælelii nymphadignidlmam. interroganti porro curira nominaretur,Jtlpon-^»,/./zAe«, dit,perquam benignè , le nihil aliud elfe quàm gratiam fandi Spiritus omni tempore t“*' dona fua vbçrtim eft'undentero, Diclam autem le louis nutricem,non quod louem

pvaiiHet; fed quóó nutriendis hominibus amp;nbsp;creatis omnibus à loue fit præfeda. Se cniia in magna louis domo, id ed.in toto mundo h’as habere parteSjVt omnibus rebus creatisvitæfuppcdiret alimenta,amp; cas pro fua qualque portlone vegetet arcjueliiften-t^;t« Çornu aurcmfihi pro fymboloamp;infignidari, proptereaquodtomnia fua alimen-t^ciushne- nature, vt omnium vitam ad cornuum Ibrmam accommodent, qiMcelato ptHijÇipio inculpidem terrainantur.Elfe enim cornua naturalia quædam metarû fimu- ’ “ ' laçr^,amp;: idcirtono.men non à natura fua,led de fyraboli ratione accepilTe. ï^ojenenim ©ojrn. cxï^c-Oj-tncdmpoFiitur, quo altæorigmis finis dcnoratur:quæetymologia nihil ad corpora animalih, qmr omnia terrenæ lunt, non altæ originis i Nos ergo cornibus mone-miifaVt c capiceuolifo cornua crefeant,id eft,vt altam nofiraoriginem ad ipfum Vnum ritu uietarum finiamus. Miranda funtid genusvocabula.quæinlymbolispotiùsratio-ucmfua.’fignificationiscuentur,quàra in ipüsrebusquibuscnbuuntur. Scio phyficôs

it »K-

SS

ca quo-

-ocr page 222-

HIEROCtYPHICORVM

caquoque intelligi pofle, verfim ratione non tarn fuculenta. Quamuisenimöc o? fiy amp;;(jncTp7ôS'I)ojnlfC queàsinterpretari, vt cornu altae originis finis dicatur*,quia capuip, quôd aita origo propter lenluum ledern meritô dici poirit,in cornua-finiaturjca tamett ratio necaftfignem habet vllam confiderationis vtihtatem , nec vlum cornuum expoi niti’Vidcamus igitur quo nos vocet cornuum nomine lermonis nolbi architeólus, cTtini i»met fi. altar originis finem iplb cornu defignat. Speäat hæc inquifitiopropric ad ipfius Lamet fig^'”’‘'’'^bquam dixiobfimilitudinem aquibuldamxornu vocari; idcirco ex iisqu± de;Tutuloamp; Cyrbafiadidafunt,tota harcetymologia pen debet. Mentis enim liollra?; ’nobisorigo eft. lupremus fcopuseft, vt è corpore noftro belluino lurfum teni dacad iplum Vnum,non lècus atque meta Sd cornu demonftrat: Ôd tanto magisconiu, quod.in eo prarter metæ formam alia adhuc admonitio defignetur. Indicatur enim; nosnon aliud quam pecudes clTe, dum in terrenis hilcc hæremus. Monemuritaquej vt mensnoftra, qux alta origo eft,e terrena amp;nbsp;veterina emergat natura, amp;: earn velué coinügt;perrumpat,amp;lupcriüs ad Vnum adfeendat. Quod fi fecerit,illud conlcqueturj vtquemadmodum taurus vel elephas vel rhinoceros vel monoceros cornu feie nninitj fd défendit aduerfus hoftes fuos; ita amp;ipfa contra omnes aduerfitates cornu fuólèle

fu tiieaMir. Verüm hæcex Apicc petantur. In iàcris litteriscornu frequenter proclàta Ölt;ï potentia vfurpatur; non ill ud quidem de nomine quod exponimus, lcd de cor-/h/er« 5Alt;».iiniium iii brutis frequenti vfu . Cùm enim brutorum arma fint , atque iis furiose pu-^ ’quot;’Tr X* soient, pulcerrima tranfiatio eft, dum pro p^otentia rationis experte ponuntur. Alia ruri ^tur^L pro fus ratSoneconfiderata.iuftam iufti hominisfortitudinem rede fignificant.quia vidcli^ tufit hiutiiuu cet islcfc'defend it cono mentis fuæjquo nomine meta vocatur,ob id quôd fortilfima jûirituame. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vt in littcta Alefdeclaro. Verûm hæc parum faciuntad copia:cornu,qud

spmtM s. Anaaftbeadona fua largitur.Confideremus ergo cornu vtaltæ origirtis'fincm fignificatl p,r^iia auam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;q^jarQjyj jcrum lubfidio amp;nbsp;copia ad cum peruenite polfirÈusl

Jtt hlgt;bu »! ftjïarm.

Äenim omnibusdifculfis cxploratis hominis facultatibus,tandem deptehendenVui nilril laobiscfic in omni domefticoinllrumento, nihil in omni rerum’Copia, nilnldci niqudvel id corporis vel in animi bonis,quod nos ad finem'illum perduccre pofi'it qliciri coisru demonftrac, nifi nobis gratia Spiritus fanâi alfulgeat, amp;nbsp;donalùa nobis furtdari Deinde animaducrtamus,.qu£ecumqueà Deo dclcendunt,ab Vno ad pluradift'undi;

atiquecomodo metam vclcornu conlbtui, cuius apex ipiè Deus fit j- amp;nbsp;iplum Vfiimij reliquumiveio pycamidis corpus omncs res crcatas comprehcndat/'ab Vnorcdó'niU

-»’«su mcrorüm ordine-proccdcntcs. Hxc enim regia amp;nbsp;lôla via eft, per qUacri omnia Spiritui lanóUdona funduntur : quarcùm nulla alia forma mehus exprimi polfit Vquàmrcéld c®rhu,qjiàle eft Rhinocerotis,amp;eorum quæ proximèacccduntad hafiie fôfmamfbehè

CernuS t^yi^fymbolicas rationes; fup »pui prtf^ müueradua profundere fre^uentißi- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- ' *

mjlv.

iu^]uiiquis primus dixit, Spititum fâhdunfi largocornii iod enim vas inuenias,quod notius, prómptiui’amp;: con^mtP

»V

niusIapudTprimosiiiattaJes ruri intra grcgesamp;rarmentadcgentesfüeric , qüàm cqtHu? Vkrô cnim citra ihipenias^citra manuspretium,citra laborem, citraartificium (uppei ditiabatur; amp;.vas eratarioquiadhauriendum.eifundendum, potandumt^ue valde ido-neui«ÿ8lt; tanti liquoris capax,vt vel Irrientiifirno homini Iiberaitflimè iàtisfacere pofieti Principio igitur nullum fuit poculum frequentius, nullum vas communius.Eolac püe-» tHiaqda’amp;fabazia maioribus dabatur. Nee alio vafculo ad oleum fundöndum vteban^ hir. Cocmbusfèmina conicruabant,certis cornibus minoribus lemina iaciebant • lani

Cernu tmni- amp;t;aigBiis'amp; «itulisà-inatrc abteptislacc comibus fugendum dabant. Summatim,cornït

oin.'ßiviteva/ürum locum habebatj. Tribus igitur maxime rationibiis , Vt alias omittA^ n3;USi teceris omnibus vafisexcelleneins haberi debet, quod antlquiffimum ik oPni

Lm abu ■Vit-ß's txceien -

gt;niutni,amp;i;quôdab.Qptimoamp;: maximoartifice faâum fîtad optimam amp;: pCrfcdilfimarri

’ idcftth}amp;:, præteréar quod'forma lua nos commonefaciat eft'ufionis donoriim Spiritui .n-.siO^iw^iiiqciafine’al:? V.noaccepta,ad totam return diftundit vniuerfitatcmiquibus ficeti

fulis à..elt;Uiôaccipimus vitam , qua: nosè belluino corpore ad Vnum , vilde dona vcnca luntveadem.via reducit. Tonus enim fymboli fundamentum in laoc folo iaólum ell{ qnód ttifcus diuinæ bonitatii oceanus ad hanc tor mam , quam cornu demon d rar, fit cfi luiusnExieonamquomox liquet,quæ'nam ei fit tenenda via qui ad Dcum velit peruei «rtcu OjiiTontcm quærunta'ducifà flumina fequuiatur : eodem modo qui ad Deiim

OUI-hj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;éc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;veilt

-ocr page 223-

1 T 'B E R X I î T. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;107

Vclît perucnîre, canJcm viam Q*quatui necefle cft, qua mundus à Deo cfHuxit. Vt ergo dona à nictjr culmine défcendunt; ira nobis ad metæculmen eft adfcendendum. Scd hæc I l ira ex iis quæ antè dixi. Ex bis modo quiuis pcrfpicere poHît, qua de cauHa Cfrnuua/gt;uii cornu apud vctercs in magnâ fèrnpcr tuerie vcnerarionc. Altäre Mods quatuor cornua inlïngulis angulis fingula habebat, vt intelligeremus facrificium amp;nbsp;àltare totum eôï,/«« lt;« ƒ«, Ipcdare, vt tandem tetragona Si perfeéla vita ad quatuor mundi cardincs à Spiritli fan-élo difÏLinderetur.Fuerint fané alias quoqueborum cornuum caufla:,at hæc vnafaltem cft non ex inrimiSj ad propolitû hoc meum maxime quadrans. Quôd lî clariüs certiiif quenouifle velis,cornu ad donorum Spiritus fàniâi elîuuonem pcrtincre,in memoriam reuoca cornua vnguentorum in tabernaculis feruari confueta. Vngebantur fàccrdotcs, ynaioinfi-vngebantur Reges. Vnguentum deHuxitin barbam Aaron SiC fimbrias vertimentieius. ^^*^^*“quot;**-Vndus cil Saul, vndi hint ceteri Reges j amp;nbsp;inter eos Dauid ; quem vt Samuel vngerec Deus iubens dixit : Impie cornu tunm oleo amp;nbsp;ujeni, mittarn te a.d IfaiBethlehemiten.

Prouidi entmin 'filiü eitismihi Règem. Obtemperans Samuel, Dauidem abouibus,quas cuftodicbat, vocatum vlixit oleo de cornu elFufô. Quid autem vndio hæc,amp; oleum de cornu ctïufum fignificatit, docebit nos ille idem qui vt vndio fieret Moyfi præcepic. Hicenim poli alia fie Molèm alloquitun Et a(fumpto, inquit, 'unUionis oleo, xinges ta,~ hernaculum cttrn'vaßt faà,'vt fahcfißceturaltareholocaußi nbsp;nbsp;omnia 'vaßaeius. Labrum

cum baß ßtta omniavnefionis oletgt; conßecrabis, 'vtßnt ßan£taßan£torum . nbsp;nbsp;nbsp;pplicabtfcjue

^^aron amp;nbsp;ßlios eim adßores 'tàbernaculi teßimonij, amp;nbsp;lotos aqua, induesßnEtis veAL bus, ut mintßrent mihi-, amp;nbsp;unSiio eorum inßacerdotiumßempiternum proficiat, Quis hic Vnahinvf non cernit,oleo gratiam Spiritus landi denotari,quæ lóla landum faccre amp;nbsp;conlecrare poteft? Quod enim in lege promiffionis per fignum eil indicatum , id in noua lege rei- fignifie»-plaeltcomplerum . Hine in Chriftum baptizatum Spiricusfandusdefcendit,quipet oleum fuerat quondam defignatus . Vndioigitur Chriftianorum tum perficitur, cüin accipitur Spiritus fanäus amp;nbsp;eiüs gratia : amp;nbsp;oleo omnes läccrdotes conftituuntur, iuxta illud D. Petri: Vos autem, ïncm\t,genus eleffum, regale ßacerdotium,gensßanlfa, populus àcquifitionis^'vt ndrtutes annuntietis eiusquide tenebrisuos uocauit in admirabile turnen ßuum. Audiamuseundem loelisvaticinium recirantem, amp;nbsp;Chnltianisomnibus applh Cantern. Non enim, \wct^\t.,ßciit'vos aßimatis, hi ebrq ßunt, cum fit hora dieitertta-, ßed hoc eil quod dULum eil per prophetam lo'cl: Et ent in nouißimis diebus ,dicit Dominus ; eß-ßundam deppiritu meoßuper omnem carnem-, amp;prophetabuntfilq uefiri drfilia uefira, dn iuuenes veßri uißones videbunt, df ßeniores ueßrißomniaßomniabunt. Etquidemßuper ßeruosmeosd“ ßuperandllas measin diebus i/lis eßundamdeSpiritumeo, amp;:c. Videmui modo quis ipfius cornu in lacris fuerit vhis, amp;nbsp;quid oleo fignificarctur: cquibus luce clarius illud fit quod dixi,Cornu elTufiônemgratiæ Spiritus fanóli denotafléjquæ finis clt amp;nbsp;pcrfedio altæ noftræ originis. Sed longiùs trahor necelTaria rerum conlècutionci PofitoigitLir hocaiïcrtióhis meæ argumento, perfpicuacruntreliqua'. Sienim Cornu geUeratim dónoium Spiritus fandi habebatfignificationem , non mirum eft, Baccho ^acchtà fine Nocho cornu tributum à vctéribus fuilfe. Annotarunt non pauci, amp;nbsp;inter aliosÆ-iiatius in varia hirtoria,fluminibilsclari(Timis quibulque cornua adferibi folere^am^ue ctmua flu-fuamobferuationem multisexaggetantexempiis ; led interim quæcaulTahuius fuerit figmenti prorfus ignorare (eollendunt, dum vel de mtigitu, vel de cornuum amp;nbsp;fluuioi'^^’^^ ■ tum curuatuta, vel de oftiis nefeio quæ fibi lomnia comtninifeuntur: quæ qui volet, ex Strabone, ex Dionyfio, ex aliis cognolèat; me certè piget ea recordari, nedum referréj tam font vel per lé iiiepta, vel adiundis fabel J is plus quàm anilibus abhirda . Alius de Hammonis concubina, alius de Acheloi cornu ab Hercule defrado; amp;:,quod intolera-bilius, idem alias aliéer de eadert) te nugatur. Id tarnen ex omnibus colligas, fluiiiorum cornua ad copiam vbertatem maximèfuilTe referenda. Nos ergo partim defacrislit-teris, partim de cornu ipfius amp;nbsp;Amaltheæ etVmoIogia, partim de forma amp;nbsp;prilco ipfius a’pud Sethinos vfü pro certiffimo tehemus , fluuioriim cornua non aliud apud prifeos illos religionis magillros denotalTe, quàm benignam amp;nbsp;largam fpiritus per totam rerum ïiaturam mcantis elTufionem; quainter cetera hia dona.quibus hommes beat, flumina etiam maximaècclfisSc auiis faxorum molibus ad vitæhumanæ commoditates, haud fecus ac Amaras quafdam ad paradilos irrigandos,deriuauit. Cornua itaque gratatq

SS Z dumtaxaç

-ocr page 224-

2o8

HIEROGLYPH ICO RVM

dumraxat beneficij accept! confeflîonem habebant, ac proful'am amp;: incredibilem do-norum Spiritus fanâi largitatem in memoriam vocabanc Quando igitur hue modo de nominum amp;nbsp;rerum amp;facrorum rituum hue cognatione huemagia ventum elt, non potell cuiquam ampliùs oblcurum efle , quid libi velit cornu copiæhue Amaltheas i tantoconlênfu ab omniantiquitatecelebratum. Quid enim aliud hgnificalTe dicemus, quàm affluentem omnium rerum eopiam è cornu Spiritus fandi profundi, cuius gra-tiam omni tempore, omnibus rebus præfentem amp;nbsp;numquam àlargaeffuhoncceiran-tem, Amaltheam de prilco lermone veteres nominarunt ? O beatos nos, quibus hæc Amalthea reuelauit ! Ü beatiores, fi nos oleum è cornu profluens lacerdotes Chrifto. confecrarit! O beatifiiraos,/! regale hoc facerdotium lemcl datum nobis feccritfem-piternum? Verumenimuerodicetquis: bene tu quidem fabulærationes explicas,fi tibi concedamus, Amalthcam apud veteres nympham habitam fuifle : atfuntnon pauci quicapram hoc nomine intelligunt, cuius lade lupiterin Creta fit nutritus . Améliora quælbquifquis es. Tune me omnium fabularum rationes reddere pofie credis ? Atqui picræquelùnt ab anriquitateita detortäe.vt nihil prorlushabeanc cum vlla veritate co-gnationis. Non grauabor tarnen amp;nbsp;hacdere id in medium proferrc, qiiod video rcrum conlequentiam propemodum poftulare. Flumina ex aithfimis montium verticibus perpetuo gelu niuibus horrentibus ad valles Sgt;c campos velut Amaras ad hortorum irrigationem profundi,amp;:iisagrorum fecunditatem potiffimiim deberi, prifei illi fabu-jfmaUhet lamm textores conlpicati, finxerunc cornu Amaltheæ nymphæ capræ cornu fuifie, Qualisautem cafueritcapra, cuius ladelupitcr mortales nutrit, ex Capricorni ligno intelliges. In eo enim prior corporis parscaprillam habens hguram, Capricornum de-Capnhiera- fignat, animal fummisamp;algidilfimis montium verticibus perpetuo gaudens. Nuiluin iiyphUafi. igicur fymbolum aptiiis ad frigidifiimaillacacumina pcrenniglacie amp;: nine tedadeno* ^nißeati». jjnJa inucuias,quätu fi illudanimal depinxeris quod ab illis numquam dilcedit. Adde nunc longilfimacornua, amp;nbsp;eaferè reda in cxlum altifiimè fublata : altifi'imè, inquam, tumobnatiuamlongitudinem fiiam.tum oblocorum in quibus degunt hiblimitatem. His enim, vtaltilfimis omnium, altiflimum Spiritus fand! cornu non male defignaris. Et quia deinde eodem cornu fummi montium vertices denotantur, amp;nbsp;ex ii.s primi fine amp;nbsp;altiflimi fluminum maximorum ortus ; fi non confpicui, atfaltem occulti, quibus profufa Spiritus fand! largitas fignificatur; quid, qu.xlb, aptius vel diei pofiit vcl cogita-ri,quàmfi cornu, quo Amalthea maxima munerumdiuinorura flumina ex alto in terras cflhndit, dicatur Ægocerotisefle? Nam de hac telfcra fimul ipfius diuini cornu lub-limitas, fimul profufa eius copia intelligetur ,dum videlicet nosducetad fummasilias rigentis cryftalli rupes,è quibus copiofifllmæ aquæ magno amp;nbsp;piaecipiti impetu ad terras itrigandas elfunduntur. Porto dum paullatim nos fabula trahit, tandem co adlccndi-inu,s, vt ipfos altiflimos montium vertices nihil aliud quàm terræ cornua elfe cerna-Cum igitur ex his flumina amp;:riui;exiftisrurfuslæta camporum fertilitasamp;: largif-- . fiina frugum omnium copia promanct; quis vetabit,quo minds dicamus, omnium fru-duum vbertatem è cornibus elFundi ; amp;nbsp;illis quidem cornibus, quæ cornibus Ægoce-rotisrediflimedenotentur ? Nunc igitur fi rede I’upputes omnium rcrum ordinem^ amp;nbsp;quæ dixi ad diuinam maiellatem transféras j an non mox vel inuito in mentem ve-niet, hæc omnia eius dona efle, qui fcrebatur luper aquas dum mundus crearetur;amp; id-circo vel cornutam hanc montium altitudinem ipfius cornu efle quo terras fccun-datjVd faltem eftufionis, qua dona fua largitur, habere fignificationem. Cæte-non défunt qui Copiæcornu ab Acheloicapitcrcfradumdicant,idt]ue tandem pu cornu A- ab Achcloo fuilfe redemtum ,dato cornu Amaltheæ. Mira cflamp;sobfcura fane hæc

malthet. cor nu pernjuta-

permutatio-,nec liquet vnde Achelous Amaltheæ cornu acccperit, auc quid habeac omniuocommune Huuius inter Acarnaniam amp;£. Ætoliam in mare (cle fundens ,cuni Gretæa louis nutrice.Cerno hîc non exigQum arcanorum campum,amp;:in coalcam ca-

U!t,

Achehi

Herculis cer- liginetD.quæ Dcianiram Ocncifiliam totamobfufeat. Subhuiuslaruaanimam homi-^HetTnru dclitelccre fufpicor, de qua Achelous amp;nbsp;Hercules certant, vter cam fibi Iponfam j'lbi ve- ducacy amp;i.ad fummos promoucat honores jquod Deianiræ nomen noftratibusoflendic.

Doedidn Hermathcna, Acheloi nomen principcra aquarum denotarc-.hîc addam.

proprium Ipiritus fandi epitheton efle,vti ex Moüsgenehliquet. île enim aquam no-

3.' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tat;vndc

-ocr page 225-

'1 I B E K X I I r.

iop

lat; VftdeUamp;ec pro vafe aquatio , vt enntr abien« dcriuatnr. Inter Acheloumigitur amp;: o«, Amaltheam non aliud eritdHcrirncn ,quàm inter Spiiitum landum amp;:eiusgratiam; qua de re mox fit perfpicuum, vnde fabula fucritccnfida.Verum figillatim reccnlerc, quas fibi partes Achelous ,fiuefumrnus aquarum princeps ,amp;quas Hercules maximi draconis vidor, cuius imago claris Itellis in cxlo nocatur.fumierit in Deianira ornanda, nonefthuiusmeiinrtituti. Sufficiatingeniofis viam oitendifiead verum myfterjorum explicatum i amp;Græciscau{ram jcur Achelous pro omni aqua ponatur;quam omnes

' deque hadenus ignorarunt.Oeneus autem pater eft caeleftis qui Deianiram Spiritui Ian- lt;juù, do defpondcrac ; verum hæc culpa l-ua ab hoc honore excidic. Hercules igitur earn eopulauit, Oenéus perpétué houus dicitur, de quo cetera coniedes. Et hare quidem pocerant fufficere de cornu Acheloi Amaltheæ jtiili Meliflus mefauo mellis inui-taflecad fui mentionem, AiUhrhunc primum fuiflequi loui iacrificaric. Nosprimum feimus fuifte Adamum ante diluuium,quem deinde filij fint iècuti. Verum quia illius aetatis hiftoriam h’abemus valde con cifam,fatiusfuerit è Iccunda ætate de prima facere conieduramjquam dubiam reddereeiusquodquæiiturcauftam. Breuiter igitur. No-chus primus poft cataclyimum Deo facra fecic-, odoratus eft Deus odorem fuauita- Meiijfmquu tis. En tibi primum poft inun'darionem epulum ,quo Nochus Jouem excepit : quod quia fuaue erat-, didus eft Méliftiis', quod videlicet mel loui præbuiflct. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fac^»

mellitus hic apparatus è borta^ipfius voluntate procedebat, didus eft domi luæ filiam ƒ««»-»»• habuifle Meliftam, mellitatn videlicet animi fui boniratem ,qua Deo conuiuium in-ftruxerat.Deinde quoniam hac fua ftiauitate fiueMeliira ftatiin à Deo impetrauiteam Meiijfa Mt-gratiam per quam omnia vita? neceflariaaffatim lemperafFunderentur ;diduseftamp;al-teram filiamhabuifte quæ Amalthea fit nuncupata. Cum igitur amp;nbsp;Meliftamjid eï{,Am»îthe» bonam volnntacem,amp;: Amalthcam, id eft ,affluentcm omnium return copiam lemper domi haberet ,acquc per has'fuais filias louifrequenciftimumamp;quotidianum epulum inftrueret; finxerunt pofteri , Iöuem adhuc infantem Jd eft, in ipfa lecundæ ætatis in-fantiacohftitutum,à Melifli filiabus fuifte enutritum. Quod autem de Nocho fcri-p'um habemus, idem licet de Adamo cogitate. Ex his igitur nunc ad Memreuer-caraur: amp;nbsp;quia Spiritum fanclufiue Amalthcam, id eft, ipfius gratiam adauxilium hoc nomine precator noftcr vocauit, vi-dearaus quinam optimam huius vocis ef-figiem pingere poftimus. jlJe fane,quia auxilium fignificat, amp;: ooiundionis etiam vim habet, no poteft inter paucioraquam inter duoinueniri. Duæ igitur pingendæ Mtm Utttn^ figuræi fed fic vt fint coniundæ, pro eo ac yocis Me poftulat fignificatio. Quæ igitur erit prior ? Nempeeiusgratiæ , per quam præceptor rogat, vt Lamet fiue Spiritus fandus vitæ Canopi fui auxilium ferat at-que adfiftat. Hine gemina nobis ofteriur figura ; prior ipfius Spiritus fandi, vt adiu-uetrogati,quem modo demonftrauiper apicem Pontificum denotari : altera eins quo gratiam amp;nbsp;auxiliu mortalibus efiiin-dit:quod ex iisquæ modo dixi, liquet cornu efte debere. Bene igitur cecidit, quod non dilfimiles hæ fine figuræ, fed altera alteram queatreprçlèntarejita vtdum vna pingitur, vtraque pidavideri queat,nec alterius effigies magnopere defideretur. Nam cyrbafia cornu, amp;nbsp;cornu cyrbafiam

SS 3

-ocr page 226-

tlO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGtYPHICORVM

imicatur amp;nbsp;oflendit.Quia tarnen auxilium gratiæ potiùs habet rationem,amp;æquum efl VC Lamctluam libi vindicet peculiarem fîguram; Cornu potiùs Amaltheas auxilium efFundencis pingetnus. Deinde quia omnis oratio ad vitam Canopo impetrandam tendit, vtipfum Alef dedarat; nihil melius inueniemus aut aptius ,quàm illud vitaî lii-nulacrum,quod amp;nbsp;è fcipione quem Canopus in Bembi tabula tenet,dependet,amp; ab On in loti Hore conlidentis finiùra manu renetur. Hinc liquet optimam ipùus Mem hguraineire,qua; Amaltheas cornudeorlùm omniaefFundens prius pingit,amp;ei con-% ncdit nudain metam inFernè patentem «jTalis eft minor Græcorum figura, vt liquec attcntius.intuenti. Nec multum maiuFculus Grarcorum amp;nbsp;Latinorum charader » minore dilcrepat Græcorum ;nec tantum eft difcrimen, vt fit animaduerfionemaiorc dignum. Minor priore fui parte propter lineam leuiter dextrorlùm incuruatam , in-vierlum Amaltheas cornu clariflîmè ob oculos ponit ; pofteriore parte vel tutulum rc--fert, vd vitæ fignum quod cum tutuloprorlus idemeft. Coniungunturautem hæc; ad eum irodum, vt cornu,Spirituslàndilÿmbolum ,finiftrum fit, vci honoratius, pro-, COac fieri decere prius oftendi. Jam Spiritus fandi gratia præuertit Canopi viram,.amp; - idcirco prius cornu fine Amaltheas fiu^Acheloi pingimus quàm vitæ ,cui auxilium petimiis ,fimulacrum. ElegantilFima igitureftipfius Mem pidura ea quam Græci fctinuerunt : cui proximus charaéler.ciuldemj Jiiceræ maiuFculus apud Latinos.j Eft verohæc figura tanto aptior ,quôd non Amaltheas tantum cornu amp;nbsp;vitam de-fignet, fed quod duas etiam vitas queat indicate ; alteram quam Spiritus fandus - lingulari gratia infundit : alteram quam quifque fibi pro fua poriione principio forti-tus eftDeinde eadem pidura duos montes coniundos refert,in corum medio val-l,em rdinquens ; qua ratione rurfusad ilia quæ de perpétua efFufione dixi, alluditur. Verum cetera quantum quifque volet habeantimomenti : nos in cornu Amaltheas amp;::Ganopi vita coniunólis acquiefeemus ; amp;nbsp;Deum rogabimus , vt amabilis hæc coniuùdio,duabus figuris connexis denotata .continuum nobis fit adiumentum ad. vitam æternam conlèqucndam. quod meura votum Oeneus, Hercules, amp;nbsp;Achelous mftu lecundenc. _

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;e ■ J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LIBER



-ocr page 227-

y-“quot;- r;“* LIIER XIIII.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ' •“.'■'’Nun.

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, - - ; - - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.’-.rt

SP IR I TV s fanéli aiixiliö generatim ad otnnia îtî omnibus vîrafi partibus implorato., primariaquædam additur auxilij forma , quae ilium ferè finem orationis exponit,quern Deus oftendit,diccns, ' Or.ate ,ne intretis in tent'atiefiem. Totius autem-period« hæc eft fententia : Ne connedas altum amp;: pecus. Huius prima particula negationisvim includit,quam nos iimpliciter citra alterius vociS acceflionem pronuntiamus. Ac in conftrudione orationis, dum J?«» veelt

BOS denotamus quippiam nolle,paragogen ßue fyllabicam quandam vocem addimus, quæ per fe poiita, coniundioniscopulantis habet noiationem. Dicimusergo hocloco 3Qe-cn vel j5i-cn, vt alij pronuntiant : vnde facilisfuit ad Nun ttarißtus, in voce prefer-tim ignotæ fignificationis. Interim non inelegans didio eft jSe-cn j co quod prorfam veiiam voculam videacurcontinere ,tametfi fignificationetn nullam habeathoc loco. ac præterea quod confonantis Ibniim amp;: ante vocalem,amp; poft vocalem èxponat. Ratio-autem iignificationis in nbsp;nbsp;non tarn videtur c poteftate littery per nares tinnientis pen-

dere,quara econuerfione ad contrari) notationem. In Hermatliena docui, duabus his vocalibus A amp;nbsp;E hoc præcipuum efle?lt;: proprium, vt litteram fibi tinnientem adfch leant, amp;£, id quidem fummaratione. Cum enim A redi motus index fit, amp;nbsp;idcirco ad ttm/tht fe-agendum horteturjfitqueconuenientiftimum natury, vt id quod hortaturSr incitât, gratum ei quod intitaturaccidat ,ac lefe fuauicatequadam foni infinuet; optimè fadugt; eiTeiudicare debemusquod ipfi A tinnitus accefierit,quo gratins fit audienti.SecundaJ;

Verb vocali ob earn caufiam tinnitus conuenit, vt fundamentum omnium in omnibus rebus audiendum fcfenónihilaltiorelónoefterac. Interim tarnen ha;cJittera tinniens amp;nbsp;lónum per nares elidens,non eft harum vocalium fignificationi necefiaria. Nequc/ enim dum €c vt articulo vtimur, earn addere confueuimus, vt cuiuis lermonis noftri perito liquet. Nec item dura «tec pro vnione aut vinculo accipiraus ,eam admittimus.? Dum enim legitimam coniugij copulam amp;nbsp;dicimus, propter excellentiflimam vnio-

•li'.

nem qua Deus fibi fponiam fuam per æternum amorem deuinxit, nullo modoillam externifonigratiam quærimus, ne vniad fefeamp; alia vnienda quippiam deefie videatur. 1 Sed hæc nos longiiis abftraherent. Porto prxtercam quam dixi caufiam,alia accedicJ ratiojamp;eaquidem ptimariaobquam hisduabus vocalibustinnienslittera nonnum-’ quam addatur. Gum enim fummum linguænoftræartificium non Iblfira è naturalit-terarura per fe confidcrararum pendcat, fed ex ordineetiam earum dum in vocibus' coniunguntut; voluit nomenclator,vthis duabus vocalibus creberrimèvfurpandislic-teraadderctur,cuius beneficioordoin ipfis qui infimplicibus amp;indiuiduis efienon poteft, oriretur;amp; huiusrationealiae voces ex ipfis deriuarentur per conuerfionem. Ex A enim per conuerfionem nihil gignitur, neque'item ex £. At fi litteram N addas, confeftimex'îtn fict jüa,amp;ex«t£cn fier jßcc. Hane itaque potifiîmùm ob caufiam fer-monis architedus litteram admific tinnientemjgratamillam quidem ceteroqui, fed hac ratione non gratam modo,fed pyneetiam neceflariam ad return naturam amp;nbsp;va-rietatem vocali pidura exprimendam. Conuerfio autem hyc fermoni noftropecu- Couerßev». liarisficin vfum venir ,vt fignificatio prorfy vocis per verfam clarioreuadat ; quod ali-quando fit per oppofitionem contrariorum, quy inter fe collata maiorem accipiuntlu- euharu. cem :aliquando per proprietates quafdam prorfy vocis,fignificationetn vel confequen-tes necefiario, vel præcedentes,vel cônexas, vel alioqui maxime facientes ad eius quod prorfavocedenotabaturaut indolcm autvtilitatem.Vt igiturvocabulorum faberaliud in alia voce fpedauit,amp; femper id elegit quod cognitu digniffimum putaretjita in «Crn

amp;^iec prorfus fcpryftititadmirandum . Cum enim videret, voculaaliquaopuscfi'e veeU quy negationem indicaret, amp;nbsp;negationis nulla fit efientia, neepoffit negatio cognofei nifi per aflirmationcm irerum fibi naturam propofuit fequendam. Ç^æfiuitigitur’'

S S 4 quidnam

-ocr page 228-

HIEROGIYPHICORVM

quidnamcfTecfummulti in iiscpix de rebus affirmantur’^vteius videlicet oppofitionc defignaret negationem. Paullatim kaqueab infimisàd fupcriöra progreflus, ad ipfum Efle amp;nbsp;eflentiam venit : vbi ciim videret, amp;nbsp;Eife amp;: elTcntiani ab Vno manare, tamqua fupremo principio,vocabulo Vnius conuerlb vius eft ad negationem denotandara; quoniam Vnum amp;nbsp;no vnum oppoiitorum omnium ftiprema viderctur. Quod ft banc conuerfionisformulam plebeio more confideres, nihil fortafte quod magnopere admb rari debeamus,videbis: fin cum fapienrixftudiofisamp;r ipfum Vnum amp;nbsp;ipfum no Vnum examines, tantareru moles amp;nbsp;variecas occurret, vt ncfciam quis hominfi pareiTcqueac vniui cogni- ÿs vcl cminus dututaxat per vifa quxdam imaginaria cognoicendis-Equidem lubenter twAiffictiu• iquato* Vpu magis intueor.tanto me ignorantia meam magis intueri; necingenij itiei vires futficete,vt fincera aliquam eius tnihi formem notione. Deinde cum ad Non Vnii veniOjSi id rede examino,fentio quam principia nihil intellexerira, du inter Vnu

-gt; nbsp;nbsp;■. Sc no Vnum neicio quam maxima mihioppofitioné fomniabâ.Dcprehendoenim Vni

■ ' , nihil propinquiiiseife quam non Vnum; nec magis ab eo diftare,quam binarius difteCf *^’quot;ab viiitatCf Hie igitur ftatim velutattonitus pcrturbor, Sc tandc fentio, me nihil aliud.

,r quam non Vnum intclhgere,nçç vllo modo polTe advniusadfpirare cognitiopem.Rurr, fusdum id ruriusexpendo, nefcio quibus tenebris iriuoluor, amp;dubitoan non Vnum? omnino vcl fit vcl intelligi poflit citra Vnius cognitionem. Quid multis? Nullum exi-.-tum inuenio, Sc tandem in eo acquiefcere cogor, Vnum dumtaxat à nobis per negationem cognofci poffe ; amp;nbsp;idcirco nomenclatorem noftrum admirabili artificioex lt;em

■ J : ^ec fecilfe: Sc in ea verfione non fdjum ad oppofitionem fpedafle , fed hoc etiam mo», nuifle, nos fruftra veram cognitionem Vniusquærcre, ledeiusnon aliarahabeti pofte quam negatiuam ; quæ videlicet nobis oftendat, non quid Vnum fit, led quid Vnum' non fit. Sic enim le habet Vnum in tota rerum vniuerfitate, vt punctum in magnitudi-nc: quod ipl'um vt principium eftomnis magnitudinis-.itaneclinca eft,ncclincx pars; nee planifies, nec eius pars; nec corporatura, nec eius pars: Sc fimpliciter, cum omnium dimenfionum fit principium,ipfum nullam omnino habet dimenfionem,atque idcirco perfolam cognofeitur negationem. Eodem raodo Vnum nihil eft corum omnium quxvnadicuntur,amp;tarnen principiumefteorumomnium. Ciim enimvnumnul-, Jara admittatdiuifionem, nihil eft corum omnium qux diuid’ poftunt; non magis fane quam vnitas eft vel binarius vel ternanus, vel vllus omnino numerus eorum qui ex ipfaoriuntur.Hanc autera cognofeendi methodura,quam fola nobis negatiomonftrat, Vaimcogni- non inuciiies alia voce,quam hac ipfa Vnius, denotatara. Quamobremefim Deusfola «a, Dei c0- [jgç yrationc cognoici queac, cognitio vnius propria eft Dei cognitio . Ens autem

e . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;altiftimum videatur, non includit tarnen hancformam Sc notioncm negatio-

nis omnium quæ numeris diftingui difeernique poftunt. Rediftimè igitur nomencla-tor nofter ex «ècn jSccfecit, id eft, ex Vno negationem , fupremam videlicet viam ad Deum cognofccndum;cum nec Deus,nec Vnum cognofci queant per affirmationem. Deieiuitntt^ Qtianto igitur plura nouerimus quæ Vnum non eft, tanto propius ad Vnius cognitio-cogni- peæ veniemus: amp;eademmethodo quanto plura nouerimus quæ Deus non eft, tanto maiorem Dei habebimus cognitionem , quoad eius adipirare potefteaptus humanus. Quantum, bone Deus,gratiæin lernj'mis noftri architedumeftudifti! quàm largo cornu Amaltheaingenium eins rigauit 1 Omnes haôtenus Philolbphi de Vnodifputarunt Sc EntCjlèd needum tantum lucisinuenerunt,quantum hisduabus voculisieenamp;: iîce continctur. PotuiftetæqucabEntisnornineducere vocabulum negationis, nifimens eius acutiùsrerumnaturamamp;ordinem infpexiftet, deprehendiftetque fummum co-gnitionis humanæ gradum in Vno Sc non Vno confiftere; minime verô in Ente Sc non Ente, vt quidam fortaftîs putarent. Verùm quia tota philofophia his duabus vocibus includitur,nec villis finis eft eorum quæde his difputaripoftenc , nobisfatiscritièrmo-nis noftri artificem laudafle , acei tantum cognitionis rerum omnium dcvoculishis duabusafteruifte, quantam humana potefteapere natura. Ofteniàmodo veluti per KK» z,'«»r4 tranlênnam , amp;idquidcminobfcuraPlatonisipccu, ipfius vocis^enotatione; confe-quens eft, vt vidcamusquanam pidura meram negationem omni^tollcntem exprime-re polfimus. Mihi certè ardua rcs videtur,id pingere quodnihil omnino fit.Ferunt fuif-fe piâorem , qui cura nihil præter velum pinxiiTet, Sc ad tabulara fpedandam alium vocaft'et.

-ocr page 229-

LIBER X I;ï r I.

vocafrctjdicîcurrogatnsfuifTe, vc veloablato piduram fuani daretinfpicicndam . nbsp;nbsp;nbsp;v.nMifiàt-

hicpræcer velum nihil pinxeraqamp;i illudquidem tanta arte, vcceteros falieret, crcden-/^’”*/''^»quot; tes fub vélo tabulam fuifîe. Vcriim quamuis poft velum huius nihil fuerit, non pqtuic tarnen hæc pictura dici pictura ipfius quod non cft,fuifte,cùm velum clarèdemonftra- , ret. Diceretaliquis, Gryllosamp;: Chimærasamp;id genus monftraloco ipfius quocl noneft, polîe pingi. Id nequaquam ira eft, cùm hæc dum pinguntur, élfe fingantur, amp;nbsp;fpedan-tibus affirmantes, non negantesofferant notioncs i Quid igftur reperiemus ? Sis bonct animo, Alphabetariusnoftermagifter nos hacquærendi moleftialeuauitiHabentenitn

Græci ôi Latini optimam negacionis piduram j quæ non folùm fignificat rem nou cfic,lèd nccfuiire,nec vmquam futuram : quam vt intelligamus. oportet ad fummani affirmationcm adlcendercj quam.humana mens Deo,per analogiam ad hominem,tri-buercpoteft. Neque enim aliter vel Deovel Vnialiquidadfcnbcrepoflumus, quatn per voces analogicas à rebus humanisfumtas. Veriîm ne lohgistibiis hîccanamus, ßc rem alioqui perlé prolixæ cogitationis oratione noftra reddamus prolixiorem, dicamus Deum fine Vnum purum adum effie , fiuepuram vitam , qualéipfecontemplatür,Si lui contcmplatione gaudetatque viuit. Nuncigiturfîvlla vita vita eft, hæcroaximè vitaeftiamp;s idcirco digniffima quæ pervitæpiduramintelligatur, vtpote ea perquani omniaalia quæ viuuntjtamquamè primofontevitamfuam hauriunt, fpiritus omnia pcrmeantisdiffi-ifionecommunicatam . Nuncigitur vnam habemuspiduræpattern, qua ipfius Vnius vita defignatur, quæ luprcmaeft Vniusanalogica cognitio. Per ncgay tionemquidem propius attingimus ad Vnum, vt ab omnibus feiundum ; verümana-logica cognitio gratior nobiseft, amp;nbsp;fenfibusôdimaginationi familiarior, per quam rei fubrationccuiuldammotionisfiueaduscognofcimus. HincDeus læpius perlèipfuni ,j. iurans, vitam fuam iurat, riuo f^(!i,dicens;eo quôd homines, quæ Dei lunt ad fuam na- lt;nbsp;turam applicantes, fuauiùs de rebus diuinis cogitent, amp;nbsp;earû lélé nieditatione palcant, Sed quid ? dices: Num quia vitam Vnius pingis, ex eo negationem Vhiüs intelligesî, Minime. Quidigitur? Audi. Dixiantè, quædexttorfum vergunt,ea exterius prô| dire, amp;nbsp;à nobis difcedére. Maxime autetn à nobisremouenturamp;extra nos funtquæ ( numquam ad nos redcunt:vnde bene no-ftrateSjAntuerpiani ptrÉfertihijdiem quar-i turn elapfum «C^ttreerglftettn vocant; quali «rtcteersb omnino vlus cius nobis iam fit ablatusJ^''^^quot;’ Quamobrem fi notate velis quicquam fie cum vita diffidere amp;nbsp;ei opponi, illud pin-gas quod nec parte fui anteriore,ncc parte lui pofteriore vmquam fit cum interiore vitæprincipio coniungendum,léd lémper extra Vnius vitam manfurum. Hanc p»n-gédi rationem non à Protogene, neque ab Apelle optimis fubtiliffimæ lineæ piélori-; bus petemus,fed ab Euclide m utuabim ur. Apud hune enira Parallelæ lineæ ira deffi niunrur,vt in eodé piano numquam con-f ueniant.tametfi vtrimq. adinfinitafpatia producantur. Cùm igitur in vitæ figura , • Vu duæ lineæ ad acutum angulum coëantjal- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

tera lîniftra amp;: interiorjaltera dextra amp;nbsp;exterior, pingaturlinea tertia exteriorem vi-tælineam extreme in pundocontingens, quæ fit interior! vite linee parallela;qua lie collocata, mox cernis neceflariam léqui negationem ; videlicet eas lineas tam elle, difiundas, vt numquam fint léle conta-duræ.

-ocr page 230-

114 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGLYPHÏCORVM

duræ. Viden’ nunc pidam negationem ex eifdem naturæ principiis, è quibus Geomc-trica dodrina fuas petit demonftrationes? Nunc igitur tandem quiuis agnofcet,quara fuerit neceflariumaccuratènouifle quiddextrum , quid linirtrum s quid interiusjquid excerius; quid ad nos tendens, quid à nobis remotum iuxta veterum fèntentiam amp;nbsp;na-turx legem diceretur. Hincenim peffpicuum,inrenorem lineamin vitæ figura dignitatis plus habercjamp;tantopropiùs ad vitam pertinere,quanto ipiritus qui intimus, ipfo corpore externomagis viuere videtur. Quamobrem linea externa externam vitæ li-neam exteriûs tangens, parallcla fada eft interiori lineæ, denotatura nimirum omnis vitæamp;omniseflencgationem. Ego certèhancpiduram pluris facio,quàm quicquid vmquam tabularum Romani Græciseripuerunt;amp;in ea tantum dicoartificij latere,vc nulliscodicibus, quamuis magnis, fatis poifet exponi. Quamobrem nos hac infinitatc miira,ad alia pergamus litterarum fimulacraj cauentes interim diligenter, ne infelicein banc lincam , lèrapiterno diuortio ab Vnius vita, amp;nbsp;de ncccflana rerum confequentia, abomniEiredilcedentem, (èquamur. -

Samecht.

î

’ s A M E c H Hebræi, plurium quàm trium confonantium impatientes, fine (uo mutilarunt ;quem Syri tarnen hadenusretinuerunt, AîD.ÏÛ£ûeum Tau in fine di-centes. Nobis Samecht dicendum eft, quofignificâtur, Simul connede. ^am enim dum verbum eft,idem fignificatquod in vnum congregate : quod per conucrfionera jamp;am. vocem reddit, quo res multæ ftmul aceruatæ denotantur: vbi dignum annotatu, tempus in longum efte, quod in JfôajS correptum auditor : qua in re infignis ad-monitio delitefcit. Docet enim nomenclator longo tempore opus efte ad congtegan-dum : amp;nbsp;vbi omnia congregaris,breui temporis momento totum acéruum pofte diffi-pari vcl prodigalitate, vel furto, vel bello, vel fricendio, vel aliis modis (excentis; atque idcirco animum non efte adiiciendum vehementiiis auc ad feruili opera coaceruandu, vcl ad aceruum nimio amore complcdendum. Eadem vocula ^ain vt aduerbiu vfur-patur pro fimul.i^ffgtautem eft firmiter connedere. AbuSeenim quo Vnum notatur, fit 4£ntÔ,amp; hinc quod eft yvricrtov vnitum vel natura vel lege, vndc pro firmiter connederc; fpiritu ftudium dénotante,élabore qui ad vniendum feratur. Samccbc ergo magnamvim coniundionis amp;nbsp;vnionis déclarât ,quam hîc magifter deprecatur. Rogatenim , ne firmo vinculo ipfum Altum amp;nbsp;ipfum pecus in Canopo fuo Spiritus fahdus connedat :qüod eodem modocapiendum quo illud in oratione Dominica: ''NenosinducMintentationem. Meretur certccorcupra hominis naturaamp; admalum feraper procliuis, vt à Deo ipfi raalo cui inhiat, æterno vinculo connedatur; quod fand iuftitiacius fecrftêt, quemadmodum cxemplo horréndoin Lucifero declarauit,nid immenfa bonitas amp;nbsp;dementia intercefl'iftet. Quamobrem, vt huius beneficij memo-tes fimus, eô modobanccorporisamp; mentii copulâ^deprecamur, vt agnolcamus Deum iuftô iudicionos pofte eum bcllùiria naturâcolligare, proptercaquod ipfo relido dra-coniadhæferimus,amp;nos fponteterrenisomnibus malis reddiderimusfubiedos. Quid igitur Deo imputari poftet, fi nos ci quod præ ipfo amauimiis perpetuo vinculo alhga-‘ rct ? Non citra myfterium igitur rngat præœptor, ne carnem amp;nbsp;fpiritum Canopi Spiri-tusDfeiconnedat .-qui nonfblùm Dci domsdiftribuendis præeft, lcd malosetiam ca-ftigatjdum Deusitamfuam amp;nbsp;furorem CQntrairapioÿexercer. Sed quæhæccftcon-Antmtu heiiôalræ amp;nbsp;fublimæ partis cum-natura belluina.^ Èa nempe qua fie carniadhærc-fcquamut ;amp; nou aliud, quàm quodüpfa luadet .faccre ftudeamus. Vbi hendut. îgitur tatio fine metis fublimior pars hominis ira veterinæ carnis naturæ adftrida eft.vt ci non repugnetjfèd veluti pedanca'in.fcntcntiam eius dclcendat ,illic hæccftconne-c»r»is tpt- xiôrxquam vt agiiolcas, D. Paullum audias : Manifcliaautem, inquit,/»/?/ opera carnis: funt fornicatio, immunditia-, impudicitta, luxuria, idolorum ÇeruitHS, 'veneficia, ini’ ntïcîtii côhtenîitiniS', lemulationes, irJi, rtxa, dilfenpiones ,fecf^, inuidia, homtcidiaf ebriet'ates,comme^at!Ogt;res, d“ his fjwiUa.\ Quid autem Spiritus làndus nobis præftet, dtim nos ab bac vinctflo éiiniit ; idûtn codem loco denionftrat. tntüifs autem, inquir, ...... J ia

-ocr page 231-

lt; A B I B E R 7 X 1 l.t r. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zif

eit chat*ttas,^audi}tmfattenti/ty heKignitas, bonito^} len^aKimitas, iKdnftte^ tiidQ, fides, modefiia.j.cv}itifisntia,cafiitM. Hæc igitiir præccptor djfcipulo fuo petit,duin coni cupicàcarnis vinculisliberari. Veriim cönfirmatx connexioniscertifllmüfneft ' argumentum,-fi quis tam profligatæ fit frugis,vt fpiricus carnis pugnam non ampliiis in lè perientiieat, fedquolibido trahit, citra omnem confcientiæmorfum pronus fera- . tur. CeI tè feiuentifl'imis picclbus Spiritus fandus rogandus, ne nos lînat hoc vinculo ' ' Veterinæ nollræ naturxaliigari. Nam fi in hac vita ad hunc modum vindi marieamusj certum eft , nos in æternos inferni carcercs prxeipitandos, ncc vraquani inde iólutum iri; vt D. Paulius difcrtis verbis iis prædlcit,quicarnifua:adhærcnt. Nunc ad piduram.

N ullius littcræ aut facilior,aut notior eft figura . Quisenim ignorât, promptifilmumfs^wfrA/ ad ligandum vinciendumque inftrumcntuni funiculum efle? Hunc igitur quouis do delineaueris, Samecht latis dare exprefleris amp;oculis fubicccris. Ahj ettitn aliter'fu-niculum pingunt: nec vnam Latini autGræci habent figuram . Hcbræi funiculum eo modo parant, vt alter finisoculum habere, amp;nbsp;per huncalter finis tranimitti videatur: quo modo paratus.expeditusellad conftringendu. Certcin nulla litteræ figura hicro-glyphica ratio conllantifis elt retenta. Verumcnimucro dum in eoquod cuitiisvel'd media plebe obuium eft acquicfcinius,vereor ne non fatis reconditum ibllertiflimi AP phabetarij magiftriartificium airequamur;amp; nc nobisidern hîceucniat.quodanteain Mem dcprehendmius. Illud enim inter alia furamac artis eft, fic artem fimplicirate quadara difiimularCjVtea vix à fagacifiimoquoqueanimaduertatur. Expendamus ergo iterum paullo accuratius, an hie nihil delitefcat quod ie prima fronte non prodat. Nemini dubium eft j quin huiuslittera: pronuntiatio ferpentisfibilosimitetur ; atque idcirco ab At cicis quondam plurimis vocibus eieda, quafi homini hie Ibnus indecorui diet. Scio agrelaturos Sucuosamp; Allemanos, fi quiseorum fibilos, quos validislateri-busefflmt, velcxfibilet, vel minus iudicet quàm ipfi arbitrantur habere i'uauitatis.Ve-rum quidaut illi autalijde lermonislenitate amp;i:æquabili iucundi ibni tenorc fentiant, noftra non refert, modö fibilum fibilum

efle permittant. Pergamtis modo, amp;nbsp;ex fi-ierpentem progrcffi.conlideremu^

an ferpenti nihil fit cum Samecht fine ar^ óbi copula cognationis. Et legimus apud idoncos auâores,^ circa Neapolim in dor- nbsp;nbsp;tJCXM,

Co montis Phlcgræiquà lacum refpicit, di-dicimuSjardiftlmum omnium nexunteP ie ,quoic ferpentes in coitu compleéiutur. Nuncquis eft in noftra rcligione, qui nqd feiat primum mentis amp;nbsp;bclluinæ noftrre' naruræ nexum à (èrpóce fuifte collfgatum ƒ amp;: idcirco non imnlerito ferpentinum nc- ‘ xum pofte nuncup.iri ? Quandoigitur hîc non de aîioquàmdelwc ncxufiatfcrtno,' in'non aptiftimum fuerit amp;nbsp;congruerïtifli-i-^ mum lymbolicis in pingendo fculpcndóue’ rationibuSjfi lerpens pingatijr,ipfiusdélt;jui' loquimur colligationis audor’Adde modô' amp;nbsp;illud»,‘ferpentem amp;nbsp;funiculum ftmilli-* mos eft’è ,i6d plurimoi ficfuniculos fieri, vd ferpentis formam imitentur. In humarioTtnuinhu^

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;It nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' corpet^^

corporc cæniæ nalcunturad miikofumcip nA-jeumur. bitorum longitudincnft,’fæiiiflîraum hir-'’ • mini malum , quæ mulieris tæniis, q'Uibusr' capdlos colligant , fimillimæ videnrur.^ qua: non iniuria fcrpeniei quoque pbftent ‘ nominari, Sed miius his,amp;: filici commeh'-*^ datis, qua male pereant j de aliis lerpccibus “

cogitera US}

-ocr page 232-

HIE KOC LYPHICORVM

cogitcmusi inter quos cum natrices, tum alij tenui longitudine funiculos non male rc-ferre cernuntur. Quid ? quod non in hoc modo minorum anguium gencre amp;: limiii-

(nrnücStur,

Serff»««;» tudo amp;pronaad vinciendum natura fpedatur jlèd in maiohbus etiam quos India Sc Africa contra elephantosdicitur educate? Nam fi draco vnuspoftica corporis lui parte elephanti animalis omnium robuftiftimi alhgare amp;nbsp;immotos pedes potell continere, quam rogo vim maioiem ad vinciendum repcriemus ? Profedo in his modo expofitis fatis caulfæ videtur efte, vt pro Samecht ferpens pingeretur ,vtpote animal non lolrim

Htrcttlinnu

maximahgandi vi prxdicum,amp;:funi fimillimumjled phmum etiam amp;rlolum cui mentis humanæ veterinæ naturæ nexus acceptus lit ferendus. Cetcriim licet hæclucu-lenca.ratione nixa videantur,amp; ferpens in hieroglyphicis amp;nbsp;frequens fit amp;: variis modis v/h/’patus,adiiciam tainen id quod de nodo Hcrculano mihi perfuali. Dehuius origine amp;nbsp;nominis caulTa plurimos confului, eiirn veteres, turn recentiores • led neminem vcl audiuiivel-legi,qui quicquam de eoquod probabile laltem videretur, aut diccret auc Icriberct. Eralinus dum adagium expheat,re quam agebat delerta,ad Gordium nodum confugit, vt ciim nihil ha beret quod de alterius diceret origine, ignoratiam fuam huius mentionecelaret. Plinius indicat Herculis nodum facrum habitum f'uifie,amp;creditum condneere ad fanitatem.Plutarchus Iponfie cingulum Herculis nodo nedi lolere dicir, quern fponfus deinde in thalamodifiblueret. Athenæus Heracleotarum facit infigne: verfim dum alius aliter eius meminit,nemoellqui caulTam ob quam lie vocetur, ollc-dat. Nobis itaq.tenrandum ecquid in hac antiquitate queamus inucnire veritatisjôi

nodu quern nemo haólenus aut foluit aut difcîdit, expedite. Hcrculem vim mafculara mundi efteamp;verbi incarnatifiguram, no femel alibi indicaui. Huie ftatim à primis in-cunabulis cum duobus lerpentibus proelium fuit ineundum. Qui veto hi duo fuerunt htu fugn» ferpentes quos verbum incarnatum llrangulauit? Qui ali) quàm draco humani generis knd-ic Xz riinrc/-/-»rriinram nnllrim njriirarn drnafrpnç _ (iiip ram rnnrnnilrpl« rnnm

ui ali) quàm draco humani generis

hollis,amp; morscorruptam nollram nacurain dcpa(cens,lïue caro concupilcens contra

Vthf.

fpiritum, verilfimadraconisamp; filia amp;nbsp;fuccuba. Curenim naturam noftram corruptara àdracone in nobis generatam ferpentem non vocemus, fi vera fit Icrpentis loboles, Sc codem veneno quo ipfe ferpens,in nobis graftetur,ac mortem afterat; amp;nbsp;iidem omnino frudusfint huius amp;nbsp;illius non de D. Paulli modô, fed de totius etiam facræ fcriptutjc tcftificatione ? Vt enim è pomis arbor ; ita ê fetibus belluæ cenlèantur par eft. Quid? an non p.loannesludæosvocauitgeniminaviperarû,amp; ipfe Chriftusdialxîli filios ^quod ctim itafitjgcminos ferpentesjalterum diabolum, alterum à diabolo in nobis genitum agnofcamusneccftceft. Nec vllus vmquam autlerpens malculus femellam ,aut fe* mella raafculum tamardc compleditur, quàm diaboluscarnem amp;caio diabolu : qua de re fadum, vt hie cacodæmonis Sc corrupta: naturæ nexus duobus ferpentibus ardo nodo Sd difficillimo ad diflbluendum colligatis fignificaretur ; quem idcirco nodum Herculanum vocarunt, quod non ab alio quàm ab Hercule diftolui poftet. Ad hunc allufit Horatius, in Arte poëtica dicens; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

heut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deu^ interfit, nifii dignus vindice nodta nbsp;nbsp;Incider it. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

expiicMM, quQ Iq(-q JPÇ pudet eorum qui hadenus in hunc poctam vel commentaria IcripferuntJ »/«If«. vel annotationes. Quid enim olcitantius ,quàm hîc de vindiceillonelcioquid com-minifei, qui debicorem nexu obligatum, amp;nbsp;iam iam à creditore ducendum,vel mime* rando vel pro eo fpondendo hberabat} Atqui hæc tarnen huius loci interpretatio do.» dilfimo virodebetur, Præcipit Horatius, nc Deus in parteis vocetur, nifidifficultas in.»

cidat,quam non alius quàm Peusè machina expedite pofiit : quod generatim ille quij dem explicate potuifletded vilum eft elegantius, fi priuilegij, quod excipitur,exempli| indicafietiquofit, vt vindex hie non homoquilquam, led Deusaliqurs tit intclligcdus| -Nam fi ab homine nodus lohn poftet vel numerando vel lj?ondcndo;quid rogo halt;| W» f-jojajjana exceptione putidius aut abfurdius? Vindicis igitur vocabulo Hercules hid dUipfütT'* denotatur ; qui cum Alcxicacos fit, Latina voce optimè vindex vocabitur, co quod aft omnibus malis totumorbem vindicatiedicatur.occifis vbique rerrarum óityrannis ceterismonrtrisirçmotisq.ommbusdifticultatihus quibus humanæ viræcommoditas impediretur. Quqdfi hic Deus vindicis nomine diguus non eft,hand video quis vipdeX diciaut debeataut polfir Alcxicaçonautem ahj Auerrunciim,aiij inalorum depultorcj

^lexicneKt ütrcultt.

alij alio nomine vertäut: mihi lane nec aptius,nec figiuficautius^icc Latiums quicqua-i^ , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;occurrit,

-ocr page 233-

1 IBER X’I I I I, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;217

occurrit,qu^ni fi vindicem incerprctemur. Dixie ergo Horatitis, Nec Dew interfit ,ntft nodw alie/ttis incidat dtgnw Hercule-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eæ in orbe partes fuerunc,vt homines ab om

nibus dimciiltatibus amp;i. malis liberarct acq. vindicaren Vocatus ergo nodus Hcrculanus qui nulla humana vi, led folius Herculis viribus poteft diiTolui. Inter omnes fabulas poetaru nulla vel antiquioreft, vel latius fe per omnes diffudit nationes, quàm ea quæ de Herculis laboribus confida eft : qua de re liquet, earn amp;nbsp;ab Ogeniis il 1 is patribus inanairejamp; maxima falutis liumanæ myfteria texilTe. Verdm non patiuntur hæ noftra: clementoru anguftiae.vteam fufius perfequamurjcoq.fatis ello,quis nodus Herculanus apnd antiquifiimos veræ religionis vates fuerit vocatuSjindicafTe.De hoc nodo Chriftus in cruce triumphauit, amp;nbsp;Spiritus landus,quem Hermetis hue Mercurij nomine prifei Mercury denotarunt, perpetuum huius vidoriæ in caducco fuo geflïc trophæum : quod nomen '^**quot;**”' accepit à malo deprimendo. Hoc videlicet Manes euocat orco, hoc pacem adfert amp;: gaudiura,hoc animos bcaros ad carlum fubuehit ; amp;nbsp;cetera præftat quæ de caducci po-teftate à poé'tis,licet vim eius non alfecutis, prædicantur. Cetei um illi egregiè fallutur, qui in lerpentibus facri aliquid elTe crediderunt, crim contra hi præferatur à Mercurio tamquam lætinimum nuncium;quonimirum omnibus palam faccretjduosconiuratos amp;nbsp;indiflblubili nödo conexos human! generis holies fuperatoseire,amp; fub pedibus veri Herculis coculcatos iacere.Cum enim hoc maximum illud fit lætillîmum nuncium amp;:diuinum Euangelium , aquo MercuriusDei nunciusintermortalespotilfimum vo-catur ;quidni eius monumentum fempcr omnibus ollendat, vtinternccino bcllo lub* iugatis hollibus duobusexitiofilfimis linito, gaudeant amp;nbsp;iubilet,amp;;Io triumphe Iopcr-petuocanentes, Chrillum Imperatorera fuum adcaelcllecapitolium fequantur. Bene igitur Caduccum à lt;Ca bt«c,id efl^à malo deprimendo nome habec,amp; vt pacis fymbolu c»äuef etr-celebratur,amp;duorum holliumardiffimo focderccolligatorum trophæum præfert: quôd femper confpirarent, capitibus lefe mutuo adfpicientibus pinguntur ; amp;nbsp;id quide ret.

ca ratione, vt quamuisinferne virga teneanrur, fupcrnè tarnen colla ab ea quàm pof-! i funtlongilîîmèretrahant,amp;: earn cminus fibilis impetere videanrur. Semper enim diabolus amp;nbsp;caro contra virgam Dci confpirant,id ell,redæ ration! amp;fpiritui,omnia ad bo-num dirigent!,communibus viribus amp;venenatoamp;: mortifère afflatu repugnant. Virga Affrwrÿ enim qua Mercurius geftat,earn nobis fignificat de qua Dauid in quadràgefima quarta ede cecinit ! VirgaaireSlionis t virga, regni tui. Porro quo prim! nomcnclatoris mens propiùs his in rebus infpiciatur, videamus qui lèrpenté vocarit. Forta/fis enim amp;nbsp;huius illud fecerit nomen, è quo aliquid colligi queat quod mecum faciat, amp;nbsp;hanc nollram probabiliorem feddat alfertionera. Duæ mox nomenclaturæinfermone nobis verna-, culooccurrunt,duobus,vt videre videor,ferpcntibus fie tributæ, vtalteradomeflicumi altera externum hollem defignet. enim maiorem ferpentem vocamus,cuius ma-

xima effigies in Septentrione duas vr-fas vinculo fuo conedere videtur. Hic geminam fui nominis ratione habet^ alteram,vt ex ïDcr-gac vox cóponatur^ etymon. quo lignificatur, ad nocendu læden- . î dumq. vehementer pronum elfe. 5?«* enim ide ell quod noceOjamp; ï^ac maio- Wat* rem in modu quippiam defidero. Po»-tc'flncquicquam iignificantius draco-nis naturâexponere ;de quo Chrillus ipfe dixit, quod homicida erat ab initio ? Altera nominis ratio ell »De-gct-Öïtt,id‘ell,cómunis amp;nbsp;publicus harpa^

ilgo. Trairitenim omnes ad fe velut har jpagoquidam, amp;nbsp;trados firmilfime tc-^ ärricuUß,l?er {ÀmliCtfiniji^at dum nomen elt,harpagônéfignat.Duo enim code noraino deno«antôii;altefu,draconem furama procliuitatead nocendû perpetuoferriialtcrum; ipfism püblicu^mnium rriortaliû effe harpagôncm.jScab iplótamquamab vnco nirilèr-i linioshoiiwiWS^-tcalyi qtw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amnexostcncri.-jVideor mihiidum huius vocisoriv

. net,ccu validiirimo-vo-co fufpenfos.W

TT ginem

-ocr page 234-

fl’S

HIEROGLYPH I C OR V M

^inetn intu^or, fœdiffimo fpectaculo intcrefle, quod Romani ex hi here folct carnifices,; dum côdemnatos ad fcalas Gemonias vneo trahebanc. Non poiTumJta me Mercurius àmêd, {atis admirari nomcnclaroris artificium, diim fic res ipfis nominibus depiâas video,vc iiullo {èrmone,quauis prolixo,eas oculis fubiicere meliuspofTis.Habemus modà

ftiagni ferpentis nomen,amp; in eo fœdilfimam truculentilTimam ardè quippiam reti-JSiang. ntndi rationem. Altcru nomen cil ^lang/quo minoresferpétesvocamus:cuius iymbo-hea ratio illud prorfusexprimit fcelus,quod corrupca noilracaro defignat. Quid enim ahud cn^îang.quàm (tfl-fiang ? quofignificatur id quod animam fufpéditac llrangulat.» fcirf. î?a:ig-î5ief nos cura vocamus qui fines lulpendit, amp;:gcncratira pro carnifice vfurpamus,, ■* coquùdnôftratibusnullum lùppÜcij genusinfamiushabcatur,quàm fufpcndio vitam?

finirc.Serpensigitur nôfler domeflicus (irî-ïjang,id cll,c3rnifex,animam mortifero nexa flrangulàns.nominatur: quamquam hocæquè patri atq. foboliconuenit. Videjquæfo,. duarum vocum confènlum. Altéra vncum publicû fignificat, quo homines ad fiippli-eium trahuntur: alteracarnificem dénotât, qui animamferali nodo fùfpendit acflran-gulac, Prifei lariigenæ aliud adhuc vocabulû vfurpabant,quodabipfisl,atinihaôlcnus

no-tatio.

ïîaiig. îtiifl.

ferinuerunt.Anguisidemeftacfiï^aiig-toîSÈdicas,idcfl,funisècortiçibusvelvirninibuS; comeXtus ad fulpèndcndû flrangulandum. Adfpirationem compofirioleniraiis gratia reiecic: alioqui l^atigab3Cngdcriuatur,amp;: iignificationis fuæ rarionem ducic, f^id hacütvmologiaeuidentins,in qua nihil immutatum,prçterquam quôd duplex digam-ma,qùo'Latini caicnt, in limplex tranfiuerit? VndcHcbræi it’n^deriuarinCjnonadmo-düm noftra referc ; mihi ccrtc vidécur Anchis pro Anguis principjô dixilfc; fed poll, du

vocales ab initiofunt reieclæ, perpetuo ofiracifmocondcmnatæ, vocem aliter pro-j?ctr«ï7«fS' gt;mjnîia{fe. Sed in Hebræis vocibusoranis originis vocum inquirêdæ ratio corn muni illo pi’^bilcico perturbata elt, quo llatuitur, vt radices tribus dumtaxat conlbnantibus pro-j «lÆi-rfzwrw/ie nunt;icntur. Hac cnim lege nunc hæ, nuncillx confonantesè mediofublatæ, voce$it^ ferturbatn. p^liqueiut mutilatas,vt natales vix agnolci queant. At hene valere iuflis ludæis, adjen^ quam agimus.reuertamur. Quxfiuimus,quanam figura Samecht,ide(l,arâam conncn xionem exprimere poffimus; cam, inquam,connexionem qua draco mentem noftranŸ ■'r? ' farni nbsp;nbsp;veterirJæ nollrænaturæfirmilîimè copulauit. Inuenimus deinde nihil ad ncxiî

, quot;^aptiusfirmius^. elfe, quàm lcrpentem. AccclTit mox Siillud. hune totum ncxum,quQ

carni lumus deuinâi,ferpentino nodo colligari,atq. eum vocariHerculanum.Piæterea, deprehenfum eft,nomcnclatorcm noftrumferpentem tribus diuerfis vöcabulis notalTp. quorum fingulisfœdifllma hxcconnexio foediflima via ratione^ fieri dcmonllratur,.^

Quamobré;fi Sarnpcht ex

./ zr

Ht: .nn

ijji. (.[

oi^.n a o4 o;

•OOElb

: IJ fl

huius exçellentidimi pra?-môftratorisindiciisamp;: mq;; nitisafpcdabili fyrobolo o* culis fubiicere volumus, n^ aliud quàm vel ferpentenî vnûjVel duos pingerc debe-mus: quoddû faciemus,nô hieroglyphicæ tantû piéfu-ræ,i'èd iplîus etiam foni quo litteraprofertur.videbimuc habuifle rationé. Latinorâ S vel duosfêrpentescaud'iï connexoSjVel vnû poted rci ferre. MaiulculûGræcoru

Sigmiinodd roprxfentat Herculanu': ceteræ eiufdcm litterç figura: tametfi vàriæ fint^ ©aiinci latrid(erpemem refcrûc tortuofùm.Quamuisigicur quæ priùsd^funiculadixf, £wi'l)Irâna.vidôrerituT amp;nbsp;fimpliciffima,(unt tamed magi's vulgaria?amp; plebeia,amp; longilît-- joîè PcÉnotâ abullis/arcahis’ quæ nobiscûtn prifc(2ii].tndabula’jtu rn ^rmonis noftri airhl-toâius Gonfiderandaamp;: diligenter.expcndenda propomr. i Profeélo non video qui nd vel piâilloôbtufioresxiipidebeamus, fi necde ferpentûnatura, nec.deOrphica thçologia* ncifdö olarififimis voeum quibus {èrpcnsnominatuT,fationibusad eam tande notitiani veniainus^’ vc Ibrpehtis figuram c'enîèamus aptilfiraâm ad Samecht exprituendum. nriiiig T'f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hain.

-ocr page 235-

L I B E R - X I I I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»ili»

Hain.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

Venimvs modô ad litteram qua nullaeftapud Hebræos magis dubiæ prpnun-tiationis. Plerique adfpirationcm gutturalem efle dicunt. Nos, qui feimus iingulis lit-teris fuosefle peculiares lonos, tametfi abHebrxis aliis pronuntiatio maiorcm in Vitter». modum fitcorrupta, dicimusbanc litteram gutturalem elTe ; illam quidem amp;nbsp;reuera ex imo peâore proferendam , lèd minime earn quam Hebræorum vulgus (ufpic.itur. Sonatenim G cum adfpiratione ex ip(o pulmonealtiüsefflanduin,quono(tratesin fine maximè vtuntur;Vtinï^oogïj/lt;®O0ï|/ïDoi)gI)/^oc5l)/ï©agÔ/î}a80/ïï-igt;90/5^ (imilibus. Nos tarnen non femper adlpirationera addimusin fcribcndo,eoquod iplum G ita ferè proferatur, vt plerumque in ore plurimorum adlpiretur. Sicalij Gb, alij G iimpliciter feribunt. Illud interim certum aurium eft indicium, G in fine nobis (emperex præcor-diisduci,arqueidcirco G adfpiratum effe. Hinc Alpbabetariusdodor bums btteiæno- carumflemen contra regulam amp;nbsp;normam aliorum,quibus litteræ ceteræ vocantur,ficconftruxit, vt (onus ipfius dementi, cuius nomen ell, non in principio vocis , fed in fine audiatur;

quo videlicet nomen dementi naturam leqiieretur : qua re non animaduerla, magna prpnuntmti» oborta eft de litterx buius poteftateamp; pronuntiatione caligo.Certèbæc vna eft illarum corruft». quæ ad orationem explcndam in Alpbabetum funt adlcitx ; ceteroqui minime necef-faiia.ciim cius toco Gimel cum adipiratione pingi pofl'et. In Genefi nooy banc in principio litteram babet, amp;nbsp;ab omnibus Gomorra eftertur,nemine vmquam aliter pronun-tiare molito. Eodem modobNijny Gotbonicl proferunt. Nccquifquainniy aliter efterc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;k

quam Gaza. Santes Pagninus Icribit, à plerilque putari banc litteram vocalem efte, quibusnon aflentitur; at ipfe interim pronuntiationem eins fcriptotradi poifenegat, quamqua in fine ab ibnare dicit. Sed quia apud Hebræorû Grammaticos nibil ccrti eft, nosaltiiis eprimis vocum originibusgermanum eiusfonum eruamus. Primum itaque ipfius btteræ nomen confidcretur; quod Hebrxi ftribunt, amp;nbsp;ab aliis Harn, ab alus Ain pronuntiatur. Hic prima confufio orta eft ex eo , quem paullo ante commemora-uijoftracifmojquo nimirum vocalesexclnfæiùntà principe vocum lede. Nos vocalem poftliminij iure in locum luum reftituentes, Ogen legimus, pundbquod iub Iota eft, nulla ratione habita ; arque bac via oculos non oculum deprebendimus notari. Vide- ^tbra!e»4i-

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r ' r' t ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* ,. s . . . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 /• T T ^ionts com-

mus Itaque de peruerlaipbus btteræ pronuntiatione ôd vocalis a pnncipio repuba, He-bræorum nomen à voce noftrati corruptum efte, cplurali (îngularefadum: nili for- ferm^-:tè p.er metatheftm legas pv3blt;03/ pro^ecn lt;©g. Habcnt Hebræi aliud verbum qnQ.dX^w^« excæcare fignificatjiiy^.quod fi verras, ßofog/id eft,Ipolio fine orbo oculo nobis dicitur; Hti. vbi aperrè Gb adCpiratum auditur. Ex eodem fonte 33^ P^o, amorcimulieris inlanite: ’Oggaf/id eft,oculum adiiciebatfiuedabatjèquo amoris exordium amp;nbsp;fâlcinatio. Siluo-lam frondium denfitatem nhy vocant. Nos t?og toûut dicimus, id eft , altum ncrnire: «ynnt. quam etymologiam fi locis illis applices quibus lcripeura bac voce vtitur, non parum te ad corum intelligentiam adiuueris. Apud eofdcm eftbjyo pro tentorio : qua in voçe ’Gimel iùperfiuum eft. Eftenim J!ï)ag-ï)al locus fpatiofus,in quo fimul cognati commo- Ma^aUavr^ rantur. Hinc K4agalia. Jlîag enim cognatus , amp;nbsp;ï?al locus quo vcfhomines vel inerces XX/? abaëïisiniuria feruantur.Soient enim veteresfub amplis redis vnà cum cognatis corn- jnaag. mofarijCaufla nimirum communis defenfionis. Mirum eft quàra Hebræi lubenter va-ces noftras retrorfum amp;nbsp;pronuntient:amp; feribant. Sic niy pro lt;itig dicunt, id eft teftifi- 'î'utg. cari, Tau in mediam litteram, quod frequens eft, comrautato. Idem verbum ponunc pro prædari,à noftro lt;og/quo militaris expeditio denotatur. Eodem modo rétro pro-nuntiant Sty, quod interpretantur iniquè agere. Nobis eft log/ id eftj mentiebatur amp;nbsp;‘fräudäbat. Oblitus modöeram à jlféagaliud vocabulum deriuari. Dicunt cnimpyi? pto habitaculo firmiere amp;nbsp;tutiore , quod nos Jl)ag—Ujon / id eft cognatorum babitationcm dicimus;quxidcirco firma eft, quodnumquara præfidioftiofit deftituta. Hîc Vau loco ’duplicisdigamma pofitum eft. Hæcetymologia.non parum facit ad locâ in quibus vox *11X0 eft -roeliùs intelligenda. Rurfus aliud verbum occurrit'præpoftero ordine prola-tum-,5d quo tribustantùm conlónantibusablóluatur, vna littera diminutum.'liy enim pro l^ilog/id eft, volabat, dicunc. Nos in deriuato iJifiogcl pro auc dicimus ad difcri-

'men l^filogd/ quo ala denotatur. Maluimus tarnen digamma pro P adfpirato vti, vt.fit

' TT 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;©log

-ocr page 236-

Il« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H lEROGlYPHlCO RV M

îmoa.

lt;5 of. c»/».

- «Seniijt.

SBoig.

Sittcg.

©log amp;nbsp;Ijogcï Si bïogrt. lam in n y pro manè furgerc amp;c expergifei, vnum Vau omiferiSt; quoadditoÄ: voce rctrôleôiaUvûghâbcbis,vocem noftranbusfrequentcm.i5y, ndcio prorlùmne, an verlùm legere debeam,quo leruire fignificatur. Nam lt;©o-boô bonunx famulum lignihcarjSd'î^o-uüg idem cil quod accommodareamp; voluntaticuiufpiamob-tcinpcrare. In ay pro crafio, nos docent multa nobis vocabiila obloleta cflequoiuiu dim frequenshiit vfus. «ôof enim olim crairum amp;nbsp;impolitum notalTcjItali GotilàntcS làtis oftendunt,apud quos Coffo hactenus eft in vfii. Atnay quo nubcs njotatur,alttrius eft originis, ab Ijog tuai fine jfjog-baideriuatum, quo altus humor fine altum balneum denotacur; quo hc,vt mirum non fît,vr pro imbre vfurpetur: in qua lignificatione Pio-uerbiorumcapitedecimofextovfurpatur, pto deledari amp;nbsp;deliciari àpollica parte apprehendendum,à lt;l5enugt deriuatum, quo dcliciæ amp;nbsp;iucunditas denotatur,quam ipfi jaÿ dicunt : quod retro leâum gmogeft. Præpoftcrum ctiam cftmy pro (pondéré amp;nbsp;vadem elTeôd fub pignore accipere. Nobisenim in hacfignificatione ISojgdicitur.Nec illud HebraLi fciunt vndc a'ny.vefperam ligner amp;: Solisoccafùm. Nosdicimus,î©tc^Ott bergtIxur/id eft,Sol(cab(côdit.Vc(pcraergo 25frgdicitur,quali occultatio.Ab hacvoce anyfua habent ludæidcriuata.quæ nihil attinct recitare. lam any etiam eft protegere, à betg quod eft protego. Htnc illuddecimifeptimi capitis apud lobinrclligas: Libéra. W( amp;nbsp;pone me luxta te ; vbi vertendum erat, Et protege me. Eodem modo amp;nbsp;iliud in Plàlmocentefiinodccimoodauo ,Siifciigt;eÇeruumtuum in bonum , intelligendum eft.

Mojgen. 2Stc9(U.

«uL

«Sat. lagen.

egaonec. OeUei. 0ewon.

lt;Scc. Gerr/t.

eett.

Ccia. 43eti.

Crée. lt;ce(htn.

^ec.

- Ahj verterunt, Sponde pro feruo tua. Nos,protege,interpretamur. Eft enim nobis diferi-men inter borgai amp;nbsp;Ucrgni. Porto any prodeferto, eft à noftro berg pro monte amp;nbsp;lilua, , eo quod in lus homines fcfe ablcondant. Sic lupi deferti.lupi in liluis Sd montibus in-.tciligantur Sophoniæ tertio , vbi lupi vefperx tranftatum eft. Numerorum tricclimo quinto,campeftria Moab, montana amp;lilueftria Moab denoftra lingua agnolceicmus; aut ilia làltcm locaquæidoneafunt adoccultandum tegendumque, quales etiam func iinuixarensE, EcPfaImo(èxagelîmo(èptimo,/rfr/4cz7ee'/ ejui afcendit fuper occafum-, nos intelligeremus per montana aut (iluolà. Hinc Arabia 3*32 dicta , quia regio lit apt if-fima ad occultandos homines,turn propter rHontes,tum propter (ólitudmes inuias. In-uenitur hacc littera pro Cap nonnumquam polita , vt faciHs eft è media in tenuem ,amp; contra tranfitus. Hinc yny fortem vocant amp;nbsp;robuftum, quem nos fiere nuncupamus. Eodé modo f; pro ligno vfurpatjnos flee dicimus pro exigua ligni parte. Apud cofdéeft yiSproablórbcre,amp; nyih progula: vbiclariflimècernis, noftrum lt;©ulcxprimi;quod ft-gnificat intempcranter deuorare : vndegulftcö pro gulofo. Dicitur autem gul quali gatbul,pcr concifionem: id eft, foramen implco, quæ noftra phralis idem valet ac ft di-caSjtotam corporiscauitatem impleo. 45atenim ScprogulaSc pro podice vfurpamus. At veto cum doótores Hebræi yiS pro loqui ponunt, ad noftrum ÎLogen /id eft menda-cium, amp;e.ÄayDv Grxeorumalludunt. Vcriim nequisputet,Hebræos(emper prxpofte-ros efl'e,amp;: cancrosimitari, addam amp;nbsp;reda aliquot exempla. igy tranfire lignât : nobis ■ga-oucr fiue ga ober dicitur. lay pro irafei. lt;6cber nos dicimus pro furerc liue cla-more inconditofæuircmore vrlorum. py habirationem lignificat: nobis grtuon. *)’y pro hofte, à noftro lt;i5cr, quo bellum apud maiorcs noftros notabatur: vnde' German amp;: Gena. In niy pro peccare, littcra de qua agimus pro C vcl nbsp;nbsp;ponitur htteris cognatis,

Iju tinit dtilmn. itc.

lt;oct.

lt;oc.

à lt;Cuaba fiue lt;üuabo,id eft, malum facio. ty capra : nobis grit, Allciuanis gdjß. ny tempus: nobis get! pro tempore opportuno. oy cuerfum eftatcet fiue tecBen, id eft, noto amp;: iigno.jqua voce ftylusamp;calamus fcribentisnotatur. Hebrxi hic fe fatigant in rationc nominisquxrenda. Ncc defiant qui à npy deriuent, quod lignificat coopcrire. Nihil enim tam ineptum aut abfurdum cuius eos pudcat. Eft autem noy miferè corruptum àîDcc noftro,quod eft cooperio. Latini, dum Tego dicunt, Hebiaifant. DumSiy.pro ilaétare dicunt,Grxeis vel fiaccinunt,vel funt coryphæi; quorum vtrum fit mea non re-fert. fatiseft vidcrc; hancnoftram litteram quam nemohadenus bene nominauit.pro .G poni, Latini lac dicunt à Het noftrati,quod eftlingereamp; lambendo lorbcre . iiy (ub -pruniSjVt volunt,coquere lignificat. Quicquidciuseft,quiuis facile pcrfpicit , verbum à noftrati tfeeg fine €occ fadum eirc,quo libum fignificatur.Nec aliunde origo eft quam à lt;£oc: à quo Germanifuperiorcslt;îrotl)dicunt,adipiratam pro tenui ponentes;quae ciu(-dem foni fere eft cuius htccra in quxftioncm vocata. In cry pro ordinate ordinem lit-* t - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tcrarum

-ocr page 237-

LI» E-R ;X I I I 1/ ; { nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iH

tèr.itôlrnÛ:fàlaf«nbî1Sî^Ô«îr^^ iTipfnd4Ælmus,amp; jiß etter g(s5/idcÄ, en mulat èc»'3Z,a|)ud «gnfrm.. --lóhTufïgfd^^ttó tfUaedähflieHarum elt;ïi?ilieiair. D. Hierörtymuamp;Arólutum vertit,No-bis«i0aS;^#tèàm publk'dlWlignificati’amp;uiicitco nondilplicßtet-ftvia ladea.b^Ac.nomi^ie incellf^r'etür.ïqnandôcjuideiÿt alia via nuUa ln calo liellis-configflatajèft.nifi^ïz ;piQ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

ciö,e05jftöftro^at-apö^ertiilitum,quo'ideftidcnötatuu fjboJi veiperulio;difiitur’,quod.'®‘‘t-«f' in fôramÏHibüsoccultis vftiap, à nolirati lt;5atc*-îcf. oiy aueni generaTiiii interpretantiir:-4Siatc^Jtf. ;r Cuius^vôêft nüilam inu'eniüiWörigindniv'Mihi non Icuislùlp.icioçft;, à pollro lt;i5iet: epr- lt;@1«. niptuÉh'ôffëj'amp;îëx hac Hdbr'aita voce Griecos vlcenus yv-yil: fociflehquo fii-,y.t-v.ttUiarem hàfe^loôà^iriŸ-élligSm; qfiiâ: fignificatiooptim'è'in ealoca quadrat ùâ; quibiiiis buiusvpçisj vfws éft? W^ÿ^ptoadfeeiidôj'à ge-bd vel gaifjep^co in altumj.Eodeïn verbrt proçurarqamp; fenarè vtunttiE^uàc'ÂOtecte^^iOflro verbogdjcel venir, quodÀ'iHano amp;£. ooro r ira ƒre..j/.r* qfrertèé/'fffaëkifiii aut triurà nôfttatiiim vetborum iignificanones in vno iùo vetbp.çon-,

• fyhâMhamp;!AHVdë'iaHtà-a‘flrftlé©^^'’X homo'Kymiaobfcüritasj Significat etiam (auyJîçare; iH^qâa^î^ificâ'pione vcrfüiiï’videtur ènoftro 0ciKg, id fadru'mfacip. JaiOTjnj'jXz^^ubi- ÔoHîJ* JèfeH vePcäJÜAßulütttsä^hbftröS^deg Vel gt;iiag, id dll, ab aito,difcubitu. nt-y itjpm.cpgita-.ïicwb; tJöocéukaf?Vhde EzeéUiblis vnAecimotißi‘cegitittionescordä'veßrtegonlt;fiti, .H^eno-t3^étó^ir3nbilFö-'gcl^tóf/id'dV,bcciilr»'óTf?ab 0d,quod ellocculere, lt;ï5CjVt innxultisabis,.er!ioteJi«a‘ ftfper«ak^afteuni.'’‘Sigï1ifiéat‘pFærereanSy; maçolare, à gal nollrati, quo n)apujaamp; fça-bies nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fem ihs-i Regtim cap, nono Hebræi inter prêtant ur cnobis 8o-lf0

ideftalturfi efos. M.egenimlt;rusert,Britannis haélenusin vfn. n^j'Zipro aqiiæduôlu po- jej. gt;nbsp;nunt, ôtdfnepfèpoftèto à rfolbo ïjel-got, quo altus canajis denotatur, qualcs plçriquejgeugot. funt aq^iri dudus. oHy ocCukare, celare, ablcondere, ab (©g-Ieni ,,quod cita b oculis ce- egirm. lare. jlßÜlenim aperiovUeinocculto. Quôd lî tnagis placet ge-lem,licct dicaSprpstfaefi;^’‘-..-J\^ nobis femiliari. obiy fectilum,ßfDolmv Vide quæfoquàm littcrasl’uas confondant-In. ■ cadetn figniîîcàtiône dicunc, niniirura prolætari ohyihy amp;: ySy-quad inter x, S'amp;: ft ■ nùllum eilvt' diferimen.' Otigo horura in poftrcmo verbolèle prodit,q,uod,elflfi/rnnè écrniri$Fiff ffédrogeluflderi. ÀiitfHg l'itus amp;: hilaris dicitur. I^etßeluftnü, idcft^mibihoc lt;®dufT. volupeeft. y^ Iambere$5eletfamp; lecnos dicimus Quôd aute gefrequenter c-itra neceflî-.^'‘f^'^-tatem addant,id inde 6c,quôd radicesfoasà prxcerito ferède.ducantjin quo ßelctt nos dicimus/noy focius amp;nbsp;proxtmus, gainttgt;dcft,vnàvadens; vulgus barbarèj vadeniecû,.

vocattvcl gotnft, id eft, is quem bonuni fit vnà habere lécum : vel forte à gt«iet,;pef quot;ge ♦ rèdundàfîtbhïlyllabam, Jfâoct cnim amp;nbsp;Jllîet Zclandico more fôciuseft. In prb.her- jiKnct. ba niet.ithélis eft. Nos gekiejs fine gcUja» dicimus pro quauiscrfcicéti planta, wydicare, lt;5ci».ib. diuitias habéré.Nos lt;6û’fear pro bonoru colledione dicimus.nryorauit.fignificatjvnde ficat. Latinorû Rogat per metathelim; vbi Gtcidc clarè videtur: quod verbu videtür. origine habere ab «^ertoß, id eft,honoré oftendo: quod princeps orationis pars lit jcum -quera Ctrtog. togas hortorare. Poifer alia latione ad linguam noftrlt;i reduci, led hoc hic non agimuSÿ fans fit oftcndiflc.quæ littcræ de qua quærimus,fic pronunciatio. Nihil æqucgt;Hebiæo- uelnaruf» rinn linguam corrupit,atque ilka lùperftitio,qua radicesluas tribus vt plurimùm cpnlb-rtahtibtîsïncludnnt : quod aliquo tarnen modotolerari potuifict,!! primarias voed fibi ntftnt. ftimftflènt : ût nunc contra res habet, Videasenim , vti .mododixi,apud eos^EiejCuiui -;•,lt;gt; VOculæ præpOfitæ adiumento præterita perfeda formamui.frequenter contra omnem tàtionem voéibus adic6tum;qnarum vt aliquoccommemoraui, ita reftant quampluri-, mæ,nôn in hacmodôri[tera\lcdincognatiseïiâGimel,Chct amp;Iod,qnod proGimel bon ratô vliitpatur in haclin'guÆ corruptelai Äcny, Sd aliguandonly idem eft quod in æternttjàgcûiôjfiue gc-oot, ideft,adæternu,fiuc in æternû.Nobis hîc non eft ge necefla-Hum.«tripBilitn amp;nbsp;oot dicimus pro perpetuo. Sic in nay, pro trans fiue vitra,ge fuperfluû nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;,u 1

fcft,quamüilt;in ^55; non fit lüpcifluum.lt;6aobcr cnim tranfèo eft,led geofaer ito dicimus, *; nifi pro, yl^ue ad ilia qiiæ vitra lùnt; ad verbum, vfque vitra, «©hcr folùm vitra amp;nbsp;trans «lûbcr. j jt notât. Necopuspluribusexernplis,cüm hreccorruptelalatiflimègrafletur. Quisnon rideat dum nny^ pro idcirco audit, quod nos luarbt dicimus, vel Uiacobcr, Ad alia. nK v», pro deheiis abùndare. Nos dicimus go boni, vt,^i i» ingoôofniidcft,rcsipfiusbene ha- Oooom. bent;Sgt;c,lgt;i ï)euft gobocn,ideft, vitam agit facilem, nullisq. difficultatibusimpeditam.

Sichortum py fiue Paradilùm nosdiccie pofl'emus, benfiofbßtigo-bccn.nnyerigere ver-tunt,aiij luftentare. Etynïolôgiamanifefta.«©o—botcnim idem eft quod beneficium in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;♦

TT 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;queni-

-ocr page 238-

zzr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I E K o e L Y PH-ICOKYM

Css®. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quempiäm conferrc. rny,, pro ornare præpofteruni eft à lt;003/ id eft ,on^ai,iît fê yçeu di*

cas, ad oculum le parauit 5vr éi (jccftljacr opgetoogt/ id eft, ipla (ç egregièpmau«, ’Ty.fli «ut®. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P*'^ ornamcnco; nos lt;uig dicimus amp;nbsp;getuig. nnji pro tranlirc à noftro '^ogy-id eft

45ttgt;ii3- proficH'ccbatur ? Eodém verbo pro aufero viuntnr ; Sô bac rationc cft à noftro '5Eog pr» lt;ag tr^ibo. Sic dicimus: ïjitogtmiôataf / id cft,auferebat idà me.-HincUjttûg/.id eft,exuc-

mo®. tribuiiuri ÖU1 vxor fumnafttft . Nec maleomninodicas, Ji à Idog-al deriucsjquod iî»t •

, mus, quo propriè temerarius ftgnificatur,qui omnia Fortuna? çpn)mittit,,(S^,d#dmus;\ roaaet« 3;tfalttoagen/id cft, Egorcmcaî'ui cômmictam3iuc périclitahpr . -Wagetigimr-quite-; rsasb - mere res omnescafui cornmittic. WagtetiamftgnificatFuccv{rare,amp; furllrmjdçprfuin

’ - agitarc. Hincny^ proexagitare- vt prinii Regum decimpfexcodieitur: ExagitaJj^euni ®t- .nîïquot; Ipiritus. “l'y? iumentum vocant:nobislBe-gcr congregationcm.vçtcrinorum anitnaliurn Grex vndt bgn’ficat. Éodcm modo Latini à lt;ï5er quod eft cPngrcgo, G^cx fecerunt, quaû lt;i5et-ctôt fttmtnciMu Verterent, quo fignificatur ipfum illud quod ptopric ôÇ;,pra:çipuè inter res pmnes fas r«» aeuft- fit colligere: vel,quod eôdem tendit^iÊc-rcrôt/id cftpufta $crcdacongrcgatio;quiani-mirura fircitra ablationem} Ibla procreationc numerum augente,gt;, Vide cpnfufionislin-guarum àffinitatehl. yo:» pro lacrymari, nefeio an à ©oingt;og/ an ab «®g-inat/an lt;9g-inoô deriuarcdcbcam. Illo primodenotatur, condemnooculum, vel obtundo oculum: al-

Cog. à lt;ôg,id eft oftendo. feientia, dodtina potiùs bue nianifeftatio, à 'îTog/ quod eft

mligot’ dicimus nyij deficcre, vacillate. I^ogbe nobis defatigatio eft , Sr Jßög defatigatus. JîRog. • nbsp;nbsp;viFcera, venter : nobis jIBag. tayo pro minucrc amp;nbsp;minus redderc,venic à jBcnrt/ vbi y pro

freuet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ponitur. nyô clainare reddunt: nobisjôogfignificat enitor. vnde Efaiæ quadragefimo

lamp;og. quarto : Sicut parturkns clamabo ; fortafte vertendum : Sicut partiiricns cnitar amp;nbsp;cona* bor. hyàex eodem fonte manat, prsï^el pog/ al tum aliquid moliorj tamctfi Hebræi ori-ginis ignarijgeneratim prooperari vtantur nnypquidam Icutcllam vertunt. D. Hieronymus acetabulum. Ego aquarium vas fuifle credo , tum ad mantis lauandas, tum ad vinum mifceqdum . Nam maiusdelcribitur, quàm vt acetabuli vfum præbeac. Ap-pendebatenim centum Sr triginta ficlos argenti,id eft,quinquaginra libras Sr quinque Äh«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vneias, quod pondus lâtis magno aquario vafi Fufificic. Nos dicimus. vnde hodier-

msGaU

-ocr page 239-

K* V X V I B E;R: ;X;r .1 I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;223

lös Garlps Sigzgrpqaninguain.Bi'oftram corrumpendp, propiùs ad Hebrxos acccflçrunc. Gr±ci' ciyblron fercûrunijciaiius pondus feptem vncias ôâ dimidiatam explet; tanca^qui-dérïi rftsldds^qaaHtohæcjnèàÊwaoxybapbo-fitieacctabulo maiorcftdèd nihil ad rem, ciîm Heteaicuiin iMud vasx$uinqua;ginca lib/as èâ quinque vncias appendens, .longe J rhàioris’capacitatis fuiireifûCGriîdèbeao3ùsrgt;-,nidjn maxima argenti maiîa exiguam c:^ Uitacem nobiscoltiminilcamur^velutj fiqjïifîin eolumna fùpcrnè hemifphænon exca-«et, addibras.SoIis obiectu denaonttrandasiquod N umerorum capici lèptimo,nec Exo^ diviceömó quinto vllo moddjpotefteöni^enire ,iHîcccrnereJicet, quanti fit, vetufta Vbcabulà more noftroprononàareiiiHcbtaei nec vocalem in'diôbonis exordio ferunc, nec qua; fit lictéræ hums concrouerfæ, prontmtiatio nouerunc. ok*] efurire, amp;nbsp;ojjn fames, à löcggó:/ fdi eftj. pancm defisdeh\ quod propri.um-eft efurientis. N on mirum igicur, pue-tos abladatos in Ægypto beg fiue bec poppicilTej quando qmnes ludæi dum efuriunt, Ce fateanturbqjdefîderare. nî?ipafcerej ale^C nlt;5e-uoci:/id çft, do vel dac pabulum • Vau ' -clifum, quo He vaniflima apud Hebratpsjitrera accederet : Cùm pro Regere ponitur, 's defeendit à iScg/quod eft RegOKAnii*} proconfringçre Gr«cihabentpQVUfM àbjec/quqd ia»«-4ft rumpo,profligate Bet,quo (uperuacaneum He locum inter tres confonantpsÉabe-rec. Mirum eft quam GræciHebræorum.corruptelamlubenterinqüibufdamæniu-lentur.p^l Virens reddunt.«6^oennobis.Bella fane metathefis. Vta‘utcm hic Nun vnum lt;ô!o«n-eft fuperfluumjita nefcio qui Pe in locum Nun fucceflerit in «iîHjSuo irrorare amp;nbsp;ftilla-te fignificatur- cùm darum fit, verbum hoc à poftro ôegen venire, quod eft pluere. Crc-do beregen/ quod eft compluo dicere volui ftp,loco Bet Pe pronuntiafle,quod non eft rarum. Rurkis elegans litteraium, fi Mercurio placet, tranfpofitip, dum «lyij? pro «J^epei'Si ƒ cjiri». ponunc,ideft,procogitatione;amp;nyw,quodeftformidare pro^^ig. Lubenter etiara ** Hebræi fibilant, amp;nbsp;ea caufla in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, quod eft dcledari amp;; i'uauitate perfrui, Tau in Si

gma vcrtcrunt,licet pundo fuo dextro pronuntiationem eorruperint. VcrùÂi nos pun-dorum nullam rationem habemus. ^agt molle nobis fignificat. vndc ^agtig. In ay/i jbagt. quod abominari verritur,Lamet abiectum.ne quatuor effent conlbnantes. Nobis t^Ioct/ isuui Allemanisplutôt pro exfecrat. Ceterumiam facisamp; plus quam fan’s delitteræhuius pronunnatione: U difpcréam,nifi ftomachus meus iam naufect ad hanc ftijbligineni corrup.tiflimam. Miror interim canto fæculorum interuallo verum huiusdementi foy num apud omnes lacuifle ; amp;nbsp;vix tria aut quatuor in cotis Bibliis exftare reda: pronuny tiationis exempla . Quôd fi mihi eädem in lingua Hebrxorum ad veras primæhrigux radices rçuoeanda libertasdaretur j quanta fuit in corrumpendocoafundcndoqucli-centia;non folum voces in quibus hæc littera reperitur, fed vniuerfim omnes reducere pofTcmad fermonis noftri puhtatem . Equidem in hac corruptela,exarainandamaio-rem hominum Opinionecapio voluptatem,dum clariffimè cerno,cam non tempore di longa mala loquentium çonfuetudine inuedam effe, vti fadum in Italico, Gallico amp;nbsp;HifpanicofermoneanimadnerciiiRuSjfèd prorfuS diuino miraculo. Vndeemm alioqui tot præpofterje pronunrrationes, quasnulla vraquamconfuetudoinillis peperitlinguis quç ex gentium miftioneà prifeo fuo nitore declinarunt?Tempus nunc ert,vt littcram, quam nemo hadenus poftiprimos illos magiftros germano fuo fono vocauic,germano nomini reftituamus amp;nbsp;vindicemus, Nuncupabimus ergo earn Hoogheii: qua in voce, «ùtifiw «iSiV quód pofteriusauditLir, coniundioeft ; non magis ad litteræ aut naturam aut no-men faciens, quam 3^c£ in Dalet. Additur ehim ad orationis coraplementura, cui hæc »c^Z”*** vocula necelfaria eft. l^oogfjalrum nobis fignat, à quo lt;©ogpro oculus. Latiniab (®og# ^goosij. liu/ideft,abocello,oculi nomen vident.ur habuiffe . Hebræi, vtidixi,èplurali noftro numero, Oogen fccerunt, led à plurimorurn fæculorum decurfu nemo vocem bene ’ pronuntiauit . Nec maxima rationc caret, quôdabï!?cogabaltonomenclatorlt;©ogde-duxeric, amp;: folo tenui fpiritu voluerit fieridiftindionem, quæ nec ipfa quidem femper obferuatur, Quemadmodum enimlt;©oj/ id eft, auris ab Origine nomen accepit, vt Ooj. raoneremur,nihil audiendum nobis efte, quod non ad originem primam referaturj ita pculus ab alto nominatur, quo femper memorcs fimus,ad hoc oculqs nobis dates effe, vt excella perpétué contcmplemur. Crebrô traderc mcminii^c/5^oo/amp;i^oogeiuidera efie notationis ; hîc addendum , in ï^oog vim quandam fignificationis effe maiorem, quæ litjera hac ex altis præcordiis expedotanda denotatur, ccu diceretur,excellum ad

TT 4 quod

-ocr page 240-

114 „ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. H I E R b G'L'V P?ÎH I a O R V IK

qubd ftlfpirare debemus, 8c fpiritu fet l ex imis vifccrib«s.emiiro. Vcriro qtrando

^i.

lt;et.

Mentifinho-

tia.

in hac orationc non quamuis notât ft»bllttfttaié,lèd earn dumtaxat quam qtiiuis homo rationîs compos in le deprehendif; qost^mtm-hxc fit, confidcrarc ôpoMci; ; Sicu-r nullu? îiTfimiiTu- ifeP'^uum exterioru altibra pefci'pit^qùàiti f^ftisfitain toto hooiine nihil eft quod fubli* tto,^vtriuC- miuiadlcendat,quàm mens amp;nbsp;vis intelligendi.'Hiec rgitur innobisfubhniicatismomine que afficium. cgpienda,amp; vt oculus datus nobis eftî’vtfâkiffimiîeorû quæ.videri pofiimtjjntueamurj ira mehsnoftra lempcr contenderedcè’Âï^ld'fiiprcmûeoruffi qux intelligipoffiint : amp;i, quicquid alioru intelligit,ad altiffiraum ŸèfiâVte. Qucmqdmodum item oculiofficiumj eft altum fpedarc; ita metis partes fânti VÉeit4elfiffimuOT eorunicohtcmplc.tur:qufeitv ipfius cadunt captum. Nec minus id inhöftrati'menris.noniinecKprefitLm«ft,.quara; altétû ilTud vemacula oculi nómenelatiïfa d€lt;rftonftrar.é',éicl‘ertim compoficû eft ex amp;lt;èî; quorû illud video figriifiûar,hoc aftiffimum-Doce'mutitaquc iplbmcnçisfioftrai homixfé',hâc noftri parte altiffimam efle’,i4pofe earn quÆalnffimû poccftividcrei Namt mintfrtjia- vldcrè amp;nbsp;Houifle àftiffimum nequiret, niftiftam altiffiràohaberet cognationé j eo quôd, 'quot;»• èic'Phtôhe didiccritrfus, inter cognata dumtàxat notitiam vérfari. Cognatiortem banc

fatra Môfis hiftoria'dcchrat, aiens hominem ad Deiûmilitudinem fadum elfe ; quott OuidiuscTeganter'cxpreffitadhuncmôduiri!- : t

‘^ Sanófiui'hà'antwal,men'ti5^^rii^kciài altit ui.,., ’ ;

'lt;4

K;!' s / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'qu'eddomiftari in citera•

ecit ’

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 hohto e^ir; fruehnnccttuini)femine fecit ' 'i: u.i

” ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;muhdi melioris origo,

i ' U gt;

□ «iJHf

receiii ieUïti'/feducfaj^nuper ab alto

■r-'u.cnu . aoili .

Gü! .■ •! f^Ethere,C»gnatirettNebatfetni»acali .^liff^^peidsïapctomifl^amfluuialibttsvndii -^nxit in ifßgiem inoderanttim canîia Deorum. ■Prona^ ettm [péifent animalia cetera terras Os hominifublinte dédit, calum^ tueri laßit, amp;nbsp;er éclos ad fidera tollere vulttts.

•r

.ins,

Mmtu tijman.

Jiübn.

In hiscnim verfibüsamp;oculoru vfum,amp; altam mcntcmän(linius,amp; Vnàvideiôos, ho* minem ad cffigiem Dei formatum efle : quæ vt mirifica in hoe vare vidcfiquöünt ; ira lóngè maiorem facitadrairabilitatem,quod hæcomnia nomenclator nollcrfobs dua-bus voculis monolÿllabis 8c cóprehenderic breuiflïmè,amp;:clariflimè explicaiitt ;êiri igi-tur fiqe mens illud altü eft,cuius hïc audimus mcntioné,eo quod hac lola ipfumalrifli-mum confpicari queamus,vti nomen declarac. Nee vefôquicquâ altiuseft,quô homo peruenirc portît, quam hoc ipfum quod hoc nomine defignatur ; ira vt co ftmuJ Si. propriu amp;:fuprcmu mentis officium, amp;fimul fummu bonorum clariffimè explicctur. Nullis vmquam verbis alTequi poflem,quanta voluptate animus meus peFfundarur,du de vocu hbiusgeneris excellcntia cogito. Qiias ego g^tias laris magnas,non dico agere* fed habere queam huius lermonis architeâo,in quo vna vocula plus abditaru rerum 8i fblidîÊvcritatis.quàm ingenres philolbphorum codices recludit. NumqUam non opta-rem vel Demofthenis vcl Ciceronis eloquentiam,vti pulccrrimu hominisornamentU; veriim numquam tanto eins defiderio rancor, quanto turn, cum aliis fignihdare ftudeo quis fit animi mei fenfus in eiufmodi vóèibuS, qualis ^irl eft, diligenter confiderandis. Difpeream nifi me ferè pudeat illius adinirationis ,in qua Platonem amp;nbsp;Ariftotele prius foleo habere quam ad hanc vocum amp;nbsp;refum in qua nunc vctfor.magiam ad-miffiis fuif-fem;‘Difcrtèilli quidem amp;nbsp;acute de hominis officio,de fum ma felicitate, amp;nbsp;iis omnibus quit hue fpedant rationes colligunt,amp;J'multos libros replent ; veriim ß hæcomnia in'^vham ’Vèluti mafljm conflata ,vni lanci-, amp;nbsp;altcri è regionc lólam Voculam ^iri imponaS‘,^vtra res altera plus ponderis habeat examines, deprehendes, ni fallor, im-mafii dÏïcfilmneab hac illam eleuari. Habent Latini nomen mentis jclc^antiffimam i 1 lam'îjûidem vocemjèd cuius vim nemo hadenus intellexititametfi nó defuerint qui qno^Kqtlid dixilfe viderentur mentem ab eminentia nomen accepilTe cöntenderent, Sed ïHi^nïjgix ,nos verani nominis rariöném,quam læpiusindicauimus, repetamus, qüö‘ferfitis“cónfter,qua‘narti il la ßt hominis fublimiras, quam orator nofter nollet bek lirinæ naturæa‘lligaH.‘;^enidém quodxJuèo eft amp;nbsp;dirigo. vndejBmamoryfubtiliffimö

- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnium

-ocr page 241-

1 I B E R X -I I 1 I.

2.1^

omniu eornm quo omnia ducûcuc.Propriè cnim dixic Mâro:IIlos duck amot, vein Iod dixj. Ab ecdem men fit mein pro opinor, eo quod vulgus hominu à prima origine carnis /oatW. impLiIfu degenerates,(efe ferè finant opinionibusduci. Abcodéderiuatur man pro viro, jTüan. cuius proprium ofHciu eft,vt amp;nbsp;le amp;nbsp;cetera omnia ducat. Latinis Mino ab codé reman-£t I.im amp;£. homo non aliunde norae in vcrnaculonoftroiermonefortitur.j!iacnft|) cnim, Wnftö. quo homo dcfignatur,ide eft ac fi dicas,möJ-(icö/id eft duces feipfum.Solus enim homo Liberum inter omnia animalia fua: fpontiseft 8c liberi arbitrij, voluntate ad nihil coada feipfum ducensjqua in re totius moralis Philofôphiæ fundaméta confirtunt,vc non malè ab Ari-ftotele docetur. FacefTant igitur hinc illi impictatis raagiftri.qui du quippiam peccatur, ratunm ert-non homines perucrlbs,fed fata criminantur.Dum nomen incnftöaudimus, Adamu nos audirc putemus concionantéjimmoipfum Spiritum fandu vt vocabuli,ita huiusfènte-tias iaudemusaudorc. Vide,quæ(b,quàm multorum infaniétium hominum vna vocula obturenturorajcuius doélrina tam ellantiqua.quàm antiquûelt genus mortaliu:de qua Plato verè dicere potuifTet, hue lucidiflimü ignem primüm à Deo ad homines venifTc. Videmusitaque hominis officium propriû efTe amp;:pcculiare,vt feipfum ducatjèquo mox intelligitur,duo ncceflario in homine reperirijalteru quod ducat,alccrum quod ducatur. Quid igitur ilkid eft quod ducit.Jntelligcntia nimirura;amp; idcirco hæc pars hominis fu-prema eft 5^ altiffim3,amp;r propriè inenfrlj vocata.Hinc fadum, vt apud Latinos mens pro nwnfrl,elatum|Cam hominis partem fignificet,cuius officiu eft, vt homine ducatacdiri-gat.Dux igitur hominis mens efte debet;amp;: nifi fit, homoinenfri) dici nullo modo poteft.

Quid aute in homine tale eft,vt vckiti pecus duci dcbeat?ßruta enim animantia amp;nbsp;iu-menta propriè minantur,ficommune loquendi confuetudine,pro eo ac debemus,fequi vclimus.Nempc ea pars,quæ hand fecus ac pccudes rationis expers,eft perturbationibus amp;nbsp;cxca libidine temerè rapienda,nifi agafone fortiatur.Intelhgendi igitur vis hanc reClx xationis freno minare debet, fi mentis amp;nbsp;nomen amp;nbsp;officiu bene velittueri. Quod fi non xninetjfed fe vn.a rapi finat,veluti Phaethon quida, fimile fè reddit domino fei uoru im-pcriis fubiedo : ac deinde nifi fefc ab hac

iniufia vindiccc,amp;: in Iibercaté priftina af* ’ perpetuis vinculis à fèruis fuis deti-

netur.Scimus igitur nuc quod fit altu illud in homine, quod in oratione noftra lt;^009 vocatur;amp;: i’eimus non econieduris,non è fdllacibus Philofhphoru conclufiunculis, non c Vulgi opinionibuSjfed ex ipfa Spiritus fàndi dodrina, qua primus homo nomine nienfcfi confignauit ; quo æternæ po-fteroru memoriae traderetur. Porro fi hoc nomen Homo,quo Latini vtuntur,ad origine voGes,cerncs item altu quidda 8c ex-celfum in hominis natura elle debere.^o-mart enim,à quo vox Homo,altnm 8c ex-cclfii m animfi fignificatquiin illoefTe non poteft,qui fe finit à iumento fuo,qtiod mi* nari debet,fuperari, atque à redae rationis via vcl rapi vel abduci.Reftat nunc,vt co-grua aliqua imagine hanc hominis fubli-mitaté oculis intuenda proponamus.Hac tiuî» limr» in re nifi nomenclatoris veftigiis hærétes,-'^'£“^'’' vocaliaipfius fymbola imitemur, àreda hieroglyphicorum rationelongeaberrabi-mus. Ciim igitur is altu fuû,fiue hominis fublimitatc in oculi nomine potilfimirnl volueritapparcre,amp; omniu auribus offer-ri, non redè feccrim us, nifi amp;nbsp;oculfi ad pi-duræ partes voccmus-Vcrùra quiaoculus

nou

-ocr page 242-

Z2.S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I E K 6 felL' Y P H'l -C OtR V M

non fetn pet eó fimgitur officio à quo riorrten habet, fie erit delineandus, vt hoc ipfura agac,à q^ao fermbhisäichitedus eum voluit nuncupare.Pingendusergoad eu inodura, vt aftrà intucatubamp;: noil intucatur tantum,fed intueri fe oftcndat,vt menti materiäfup-pcditet,amp; exordium ,e quo ad altiffimum cognolccndü queat peruenire. Id fecerimus ii ocuhis non forùm 'ftcllasfpedetjlèd certa aliqua rationemetiaturjquo videlicet ex Caru intcrtiallis Iæpiusanimaduerfis,certior fiat motuum,amp;:corum quæex ipfis colliguntur. Hacenim via Ariffotelem amp;:aliös Philofbphosad vnius Dcicognitione videmus adfpi-rafl’ejS^ hac parté ocutorû dudum fecutos,ad excelfiffimum pertigiffe. Antiquiffimura aurem eft amp;: firapTiciffimü ad aftrortim dimenfionem comparatu inftrumcntum,quod longo baculo cóftat,cui breuis alter tranfuerfus fic aptatuseft, vt furfum deorfum volui -poffit ad lineas è fèmrcitculi partibus figillatim acceptas in longiore annotartdas, equibus ftellarum intcrualla per gradus amp;nbsp;graduum minutiasdcprehcndutur.Virgilius radium vocaiiit; vel quia ftellarum radios per huncoculis excipimus, vel quiaeodein modo femicirculojdum fieret,fuit inclufum.quo radij in rotàrum orbibus contineniur;

------Ctelique meAtm

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Defcribe?2t radio, amp;nbsp;furgentia ßdera dietnt. Et alibi:

Defcripßt radio totum qui gentibu^ orbem.

Bene profedo orbem radio defcribi dixit,co quod locoru amp;nbsp;latitudo amp;nbsp;longitude radio optime dcprehendantur:quod ft non ex aliis,at faltem è nauium gubernatoribus dilcas, ' qui ad redum curfum tenendum,frequenter radio vti coguntur -.quod dum faciunc not-ftrates,fe dicunt fagittam in cçlum mittere,eoquôd radius rclatusad portionem circuli quam metitur,fic fe habcat,vti fagittain arcu conftituta.Maiorcs igirur noftri arcusamp; chordæ habita rationc,radium fignificantiffimèîgt;il vocabant,ideft,fagittam:atque hinc d'dus eft primarius gubernadi magifter,eo quod totu ipfius officiu radio amp;nbsp;bolide férèabfolueretur.Bolidemcnim nomine Hoot/quod plumbum fignificat.intelligcbat. Hoot. Itali,Hifpani,Gallicommuniterhac voce vtuntur,fcd quæ vocis fit vel origo vel propna fignificatiOjUemo eoru expheabit; non magis fane quam cur vencoru nomma,quæ ma-gnetis pyxidi infcrib(jtur,eas habéant.quibus vtuntur naucleri,nomeclaturas. Quandp igitur radius antiquiflrmfi eft amp;nbsp;facillimum paratu inftrumcniu ad aftrorum intcrualla dimeticda,ficoculupingemus,vtperhocipfum duas ftellas intucatur,trafuerfb bacillo redos vifionis radios'difpefccnte,amp; duabus ftellis vtrimq. radios ab oculo progreflos ter-minantibus,atque itainfernèoculû dextrumobliquum amp;limum,fuperne duas ftellas littera liabebit.radiis ab oculo ad- ftellas produdis.Non malè itaque Hebræorum figura ipfi Hoogen littcræcongruit. Apud Gr^'CosGamrna minus ita pingitur,non paruo argu-mento jolim apud Græcos hanc littcram Gamma adfpiratum fuifte; quo in principio non' vfi fuifl'ent antiqui, ne femel ex iinis præcordiis fpiritu edudo , fcquentes litteras minds apte commode pronuntiare poffenr, ceu expeótorando fatigati.

- A - r Vc'liuc Phe.

fe littert vie (S' natura.

triant.

Qv a MCty a m de huiuslitteræPe natura amp;: indole non in aids modô,amp; præfertim in Herraathena-fcd in hisetiam Hicroglyphiciscommcntariistradaui,locus tarnen hic vt eadêrepetantur,poftulat.Sermonis noftri opifexeius vfum iisnotandisaftrinxit,qua: terræ quam maximè figerentur. Inde 0fatit/quafilöcdaiit/eft quippiam terræ commitrç-re vtcrefcat.Scd in Hermathenafatis eftexemplorüm,èquibusamp; pronuntiationis pro«

(atio, reterinum. tOetcrins.

patum inucnimus,vti Latinum vocdbulu Pcciisdetlarat.Nos,quodifcrimc aliquod cG fet inter ea quæ fpirât,ô^ inter eaquæ non fpirant,^c pro radicibus maxime vefeis • pgc ptirbrutis animätibusvfurpamus: amp;lenioris fermbnis gratia, non rarô digäma fimplcx, cognata omnino littera, loco|öc amp;nbsp;fupponimus:quod amp;nbsp;antiques feciffe argumeto 'èftjVctcrinu anoftroVftcring/quofignificaturalimentucpecu'dc fine pecus.alendisho-'minibüsdcftinatu. Succeditetiam nonnumquam alterudigamma.quod Quintilianus

F ,ferigt;ia lit- ’fjii-inam littcram efle dixir,qua’q^ in fera cxordiu tenet. Hinc Februa,cuius Bectefelana dcderuntinterpretationc.Hocdigamm'a,iuxta propriam ipfius fbni naturam.nosad de-Ipuendu vti fólemus,vtpatct dum ƒ! pronuntiamus: vndearborilla cuius vetito frudii ’'primi noftri parentes pecudcs euaferdnr, ƒ rig nominatur, fiuc J^rig boom -, quo frudus

ƒ rifl/

-ocr page 243-

t I B È R X I I I I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i-Xy

Jprfjj'aibor generis nomine adieöo intclligatur. Contranuip{rt2gt;ecîllt;£îiî/îpfî^clt;îf/fiiie 4?p. cum adfpiratione ï}fp amp;ï^qjïjnn quibnsadfpiratio accedcns,vnins temporis locû occu-patjatqueica examp; ƒe longis,facit ï^rp amp;nbsp;î^cpl) correpta. Quoniam verô Deus ira ho- ijef. miné crearar,vt ereduscælu intuererLirjamp; exeo Jibrodiiiinæ poteftatis cognoiceret in-finin^tem admirabi]cm,atquccofpcclaculobeatiflimo perpetuôanimûfuuin pafeeret; ^uiiUûm^» nihil cjnuè contrariiim naturæipfiusDei volûtatiaccidere potuifict,quàm fi fupernis t’nt negléétis arque conccmptis,fefe terrenisaffixifict amp;nbsp;irradicafict. Atqui tamé banc fuam induit homo minime lecutus,bel!üam earn audiuitjquanulla terræmagis fixacfl'ec,co qiiüd è fummo cælo ad ima tartara fua ipfius culpadecidifiet : atq. huius luafu illius ar-boris fi uâucomedit, qua nulla in orbe terraru inuenitur,qua: lèiè magis per multipli-ces radrcesjnon è caudice modôjèd è ramis eria demiflas terræ infigat,vti Indofcythica noftra ad oculnm declararunt.Hincigitur illud confecutôjVt homoamp; ferpentis amp;:arbo-ris naturam æmulatus,fefe non tantum terræ,veluti brutû animal affixerirƒedctiam in cam dcprcfiiisalras egerit radices,Gnomen ipfiuslamp;s geminacommcruericcaufla,hinc vti pecusin terram pronumjhinc vei planta terræ irradicata.Ex hoe tam miferabili,auc pQtiùsfœdo amp;nbsp;exlècrado ipfius fado non potuit non in maxiraam amp;nbsp;perpetuam incur-rerc Dei ii am,vti torus mutatus in contrariam naturam,quam ab ipfó Deo fuifiet crea-tusrquód vt oficndefcturomnibtis Adami pofteris, vocabuIumïöOfproillocóepitvf'ur-pari odio,quod ex fcclcrcfuo apud Deum commeriti funt.|ÓÖcenini,fiucper digamma ÏDc/vcl per alterü digamma ^e/ magnam inimicitiam jodium contra aliquéconcepcil fflr. in vcfliaculonollrolèrmonedefignat.Iam quo fciretur quidcx hoc odio fit cffcólü,pro-ceffus duplex ex ipfo 15ï)c/ id eft, Pecûdis nomine fidus eft; prior in odiu amp;nbsp;perpetuam iràm à Deo propter fcelus concepta.-alterin dolores. Nara fi digamma Vquod eft inî3c pro odio, gemincs;'ïlî)cexiftcc,quo grauls dolor denotatur: vnde Wc vt interiedio dira ïöe-in'ipdrriris,vfdrparur';à quo Latinis duplici digamma carétibus,Væ remanfitjGræcis ova), neutris cauft'am fignificationis fcictibus. Quo verb fciretur,quantus amp;nbsp;quam diuturnuS' I'dc dolor futurus eftet, voluit primus fermonisnoftri audor Spiritus fiindus, vt per ich-nææ conuerfionis Veftigia ex Wein lt;Cto venircturjqua vOcefignificaturætcrnum. Vide-raus itaquc,qüöex póéudis natura, ab Adamö fpOnte fibifumtà,vchtûm fit raaîôfüm; Vcrumcniraüer'ö'dibina fadum eft benigniratc,vt in homine parS’di'uinæ iriiaginiSjad qbàm fiierat creatus,iconferu«are,tur;atqueita geminam naturam habcrégaltcrarn'diùi- ƒƒ«« nam, de fingularlluhftoi opificisgratia; alteram de fua culpa fetinarri: quihus fieret, vt perpétuû bellum É/rêjttihdm rn ipoardefet.Dcus tarnen dementia fua infinita homini toiVceffitjVt pa/s diiÜAavidtona fern per potiretur, durnmodo-VoIuntasci non 'deeftef.‘ 'Hind i'gitur.fatibn'i ibdæ,^uæ diuinæ haturæ foboles eft amp;nbsp;imago,im perium clàidm eft; Ratiu.dM»» iSègubèrndndi pöréftas',qüa pàh belluina coérceatur,fi ipfemet hornö fuo iurc vti ye-lirp^'^^^Q®^“^ Et indé homo ÜîenftD/vtpaullô ante dixi,id eft,ièipfum ducensvocatur.Homines cnîm in hommeim-gt; cx fc nihil habeiit prætcr hoc quod dico,brutU:amp; idcirco dum dicimuslt;©nsi/id éft, nôlt; ftfum, per cônudffib’nem’ichnæam intelligimus, nihil noftrum eft'e quod non fit ^nq/ g,„oâ id eft’prauum amp;nbsp;rlialignû.Homoigitur parte fibi pcFdiuinam demeiltîam relida,coni trà ac jmefebatur'jepd éft,prauam naturam amp;: ferinam gubernat;atque veluti peçus amp;nbsp;iutne'ntùm minaï,dum poteftaiè fib'i côneefta vtendi non deeft voluntas. Quôd iî pars hæpimperatrix feiè demittat,amp; brutum,quod ducere débet, fequatur,amp; cuni cp con- - -fpiret dd ea amplèdénda quæ praua eius fuggerit libidojèfè mancipiu facit,meritÔ bel-îuæ Vincidis aili^ahdû.jQdamobié præccptorSpiritûfandum orat, ne finat Canopuni fniim iîïlidnc décidèrefoediflîmam amp;nbsp;abominandara feruituté.Et opcimèfancid Spir fitfirll fandd rogät,buiusvernacülu nobis nomen,quod eftlt;6öecp/inde fàdum cft,^quóci Spirims^ómnia in aîtû èuehat, vc ichnæacouerfio demonftratjcüm prorfa vqx declarer, , ipfurfiçxiehcréadillùd,dequofolôdicipôteftipfuraEft.Poftquàm modôfatisoftcfum ' . qrridd^C'in nobis fit,amp; quantismalisamp;: quàm diuturnisdcdericexordiuiquamt]ùcgiau| deeàdfta Alphabctàrid^ orator Spiritum fàndum oret,ne difcipulufuum belluæhumsj ïjuam antéadixi dbmeftieu efteièrpentcm,vmculis aftringaCjnon video aliud iuperefte ijtrol’fmopé in re per fe lativrs pate’ntequàm vt hîcfic periequendalongiùs extendam, iiifi Kôc vnum,vtdeclbretur,qua figura hoc pecus noftrum fit depingendu. Atin hac re Pe liefere ß. minima eft difficültatis,ciim duo ftatimièiè ofterant fimulacra; alteru quadrupedis, al-lêiü honsinisxaputfutim pronu terra verfusdemictentis.Prius Græcorû minufculu Pi;

......m. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.ran ■03 - ^^ftgrius quot;

-ocr page 244-

®erthm.

Itcn.

€nt.

poftenus Latinorum Peoculis offert.Magnû Pi Græcorum æquicruiû.vt lie llolcheles intcrprctetur,quadrupedem bene referret,filincafuprcma dextrû verfus magis exten-dercturamp;ad terram declinaret,quocollum amp;nbsp;caput quadrupedis exprimere viderctur. Alterum ipforû Pi non æquicruru,hominis effigiem refert,caput ad genua demittetis. Verùm nobis illud Pe magis placet quod portuin refert, qui nobis©mBcti dicitur, id cd,longé remotusà notitiajquæ perïânidenotatm-,voculam paruam illam quidem.fed talem tarnen,vt nobis clarè fignificer,totum fciendidefideriûhomini à natura infirum, ad finem fpedaredeberejamp;idcircoad Vnum.àquo finislt;iBnt/fiuelt;CnreiedaTau,in vet-

ntbuf iure tri' buatur.

Forci nomen- naculo no bis Icrmoiic nominatur. Quoniam veto Poreus (quod nomen à ©erhrn fiue fitetura. ©avBnidctiuatur) longiffimè à iiotitiacreatoris fui difcedit,amp;: pcrpetuôincœno voluta-tur,prouerbiü apud nosexftitit, quo homines erga Deum amp;eosaquibus beneficia ac-arborem i-glandiferä nec fufpiciunt nee honorant; immo contra pro beneficio malcficiu reponut, ddm radices eins fodiendo dénudant. lam homines ventri deditos,amp;in vitiorum lordi-bui femper iaccntes,non noftrates modo,fed cetera: ctiara nationes porcosvocare con«

fueqerunr. Sicutiergo ex eo Poreus apud nos nomen habet ,quôd longifïîmè à notitia rcinocusjquæfolanos Deo amp;fummo bono coniungit^quod ichnæa voeulæjfeencouer-fio demonhrat, itaeins figura optime in Pe quadrabir,quando Peid propriè fignificac quod tei ræ maxime dcfixum cil: quo in gencre non radices tantiim/ed pecudes etiam

O’ etymon.

Behema,

■n-- .

LtKtathan. ©an.

habentur. Hebrad non? ex©efcceiüt,pro quouisiumento^qua in voce fi adî^c-man al-’’ quot;nbsp;lufum dicamus,nihil abfurdi mihidixiffe vidcbimur;co quodquotiespecuscernimus, toticsadmoncmur,nos in belluinam naturam culpa parctum npftroru dclapfoscffe,Sd idcirco Dei hoftes amp;: vita bcatæ exfules rcmanfiffe.Non poffum çomitterequin adda» cacodamoné fiuedraconem,cuius fuafuatq. impodura bru tam naturam affumfimus^ Behemoth H«Bchémoth vocai i :qua de voce fie doctores {cribunt,vt formulam numeri pluralis in ca ira/fX'uofK Icruatam cffcdicanl:. Nobis non difplicebit cius fentcntia.qui hoe nomine pccudumöC teaerpretatto, Jjæ caput dcnotati afferct, quafi nodro fermone ©ccnóot diceretur. Intercptera quade Behemothin lob fcributur,cdamp;:iilud,quo Deus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;be/a,

addaslotjui.Viie non fat fcio quid mandctur;id profcóto video,interpretationem ©etoa» fiuq l^cj^nnan/vt fupetioresGermanidicerct, indicari.qua hodiliratis monitionéin Bcr jheniadeclarat.Porröcüm Behemothdiciturrexlupervniuerlosfiliosfuperbia,an non éapntcorum qïios deus odit expreffum videmus,Sc non aliud dici quam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiue

ï^ccn-öopid cd.pecudum $c inimicitia caput.’Idem dicitur Lcueathan,nobiseii fignifi-cahs/qbi diix edamp;: caput inuidia contra vitamconcepta. ïjanenim vtgallu gallinaccq ii^hîficaXjÇX co'quód ad opus Iuum drennuè aggrediendu hominesincitet,ita tra'nsfcr-füf ad éum qui princeps in quouisgenere habetur.ÏLctie |)at-Dauigitur ad verbudenptac rnuidi^córra yita principe incltatoré.Draco enim vita nobis in Pat^dilb inuitiit,amp;:in hpbisivHa vitaVdiu platauit. Quoties ergo vel Leucatha vel Beherrióth audicnH,s,me-'moresfimus belhiuxtiiDei p.r^cepcu,iSc belluinam nu/irdnaturavincerecopenur.Hïc Biiia’. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïaç'd'Çjguô ’a^iróus'hpdis Belial ^ffur yulgata^Éttbf^.^pjonutiatione,cu 10c-Ii ßal nun-

4;*upaduse'ffct,iffeffbelIuihi‘p0puffdeKcie,quad0Syp3ficjpferri’riffer^ydönu.fpodulac.

LIBER

-ocr page 245-

t ■ - LIBER X V.

It; •: ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. lt;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i .

■ Zade.

£!j! J

BO s T ftnarium fècundum abïblutum ,quo kef ad priorem in hac corrupta vka paratur,quianitrnrum catharlln fiue purgationcm contineac; non illam quidem Pythagoricam , (ed Chriftianam , ad lècnndum binarium venicur. Et quemadmodum (ccundus fenariui vitara exponic eatharticam, citra qnam adpriorera fcnariura non patet aditns; itafecudus binariuscatharticus cft, hominem purgans ad ambrofiam iUam fincero animo perfruendam , quam prior bina-riujs cKponit. Quod auterp hic biqariusfaliitationi applicatur,id fit profeäöartificiofifi-fimès quando poft ,lt;}uas diner (as falutationcs, æqinim fuit vt tertia Sc vJtima nonnihil elTet latior, amplior explicationAmplificationem autem binarij propriam eficjipfius vcrnaculum nomen nobis oftendic.-Adde quod vt fecundus lenarius amp;nbsp;iccundus binaries ad priores viam ftruunt;ita hæc poftrema Spiritus fandi nomenclatura ad illud iter parat quod prima defignabat:amp; pra£'tereafecundara lariùs exponit atq. déclarât. Ne-que enim reuelatiodiuini vultus nobis contingere poteft,nifi prids ab omnibus malis fimus;bbcrati. Quid verb Urunct lecundum nomenfignificet,tertio nomine 4Stia-af deçlaratur;atqueitagemina ratione binarius hic congruus eft tertiæcompellationi; femel,vt fecundam latiùs exponens Jterum, vt viam aperiens Sc amplam reddens ad id quod prima coropellatio denotabat. Accuratè igitur obferuandum.eundem hîcordinê ^Ifhabetift Içiüariquiin oracione Dominica;cuius prior parsadfempiternum bcatæ vitæ alimen-tum adfcendit.ac deinde catharticarn'vitam exponit, qua ad ilia qua? priore nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»rde?'

tur'gt;peruenituf. Nuncigiturad duarum vocum expofirionem vcniamus,quarum co-piexione tertidm Spiritum landum compellat ;amp; id quidem non minus quam antca £auft:ogt;aegt;fi£liceominejquiaiplaperfecompellatiocopioïæprecarionisinftareft. Nam fiijiquod raodoEogatum eft, ne fublimior hominis pars belluinæalligetur,non male çongjuit illi quod in oratione Dominica dicimus, Ne nosinducas in tentottonem, profe-(1)0 Ijpcepithemn'quoSpiritus fanâus hîc honoratur ,ad amuftim refpondet illi quod ineademoracione Domininoftri lelu Chrifti verbis concepra quotidic itefamus,^?^ lih^r^nü^ A /»4(?.'jQuid enim aliud eft malorum depuHor, ftatum noftrum in hberta-teoîjVHôdiciisfi:usa|[erens,quàm fi dicercmus,, Libera nos ab’oranigenere malorum? Vjejrdra quô diébo.quaàd exprinakur^intelligacur, qua? duarum lifterarum nominibus ceoftat.prfmura viS’huius litteras.quas duplex eft,examinanda. Hebræi confufionisfux Çâbylonicæ tettebrisinhbhiti « nihil certi hie fibi conftitucre poftunt. Santes Pagninus earn Sadi.vocah Quii Bibliis Cqmplucenfibusimprimendis præfuerunt, Sadich nomi- Z/tit lutte» rianci Alius Sadie in Gêrraaniajfcripfit., Abraham de Balmis qui prolixam Grammati-qarTTHebræo lefmoné ienplit,Gzade cam litteris'Latinis exprimendam elle Danielcm ^mbcrgum.Venetijsdocuit. Sed valeant hi cetetiqueomnes Rabbini qui nulla certa ratione JtiCccrarum proiiunciationem vel diftinxcrunt vel diftinguere potuiflent; q^ahdo Viidemus inJiplis ctiam Hebræorura vocibusaliquando fieri confufionem. Nos igitur quod ih =^ooßfn feci mus, quod illi Hain efterunt,hic quoque faciemus .• led quia ilhonobisl ipfi nimi'a.prolixitate ftomachum mouimus,inhaclittcra pauciscxcmplis eritnuscontentbde quibus tarnen certo conftarc queat de vera huius lictcra? poteftate. Infimum igitur aliquot voces adfercmus in quibus pro Samechtamp;Taugeminofuofo-^'*'!« nOjCpJloeaturiY^.tamdara nobisamp; vfitata vox eft, vein ea nihil poflît dubitationis hn^duf Hane Hehræi vertu nt feftinare Sc inftantcr vrgere, Sc alio modo yi« feribunt. Hebe»iefvt-Quddautem noftfatis hæc vox fit originis,conucrfionis formula qua ad contrarij figni- ces ftrmult» fiçationem tranfit,déclarât. ï^afi enim feftinoeftamp; accelero. ^ta vcrocoturariiim , quo Latini Sto habent,amp; Græci ç-a« Sc inde formata. Ncc mireris in fra adfpirationem gap. deefle quæ in fiaft auditor. Id enim fit quo ccleritas fpiritu incitetur,quo in ftando nihil qpuseftjUec^liQqui« ornnesadlpirationera expiimunt. Ecclcfiaftiti decimo,vbi le- ^7».

y y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gitur.

-ocr page 246-

150

HIEROGIYPHICOKVM

Stannum.

aiitg.

jbterct.

Sgt;tan. Stnrcharti-

TM istttfteen. ^ttm.

©fß^. étoc. Jbtcc. Xi’tob.

©fiinet. Veneflrm. Xgt;tof. jbtit* jbtuïin.

^gt;£uj.

^ttcc. igt;trot. ètceii. èiop. ®nf[.

^trtng.

Slots.

gitur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fod’t ffiueanty inctdetin eam, vocabiiluró eft nbsp;nbsp;nbsp;non ferè alibi reperiendum,

fed miferè per mctathefim corruptum. Latini ftagnum dixcrut, iter nobis ad originera oftendcntes. ^tang enim idem eft quod aquas cpërcco amp;nbsp;includo, à (la amp;nbsp;ang 3 ceu diras angiiftain iis dari ftationem. ynn non fatis claræ cft apud Hebræos notacionis. D. Hieronymus fortem tranftulit decimo, duodecimo amp;nbsp;vicefimo primo capite Pro-uerbiorum. Nobis nibil apertius ,quàm |îcvfï) fortem norare jtametfi fiere potiüscirra fpintvim dicamus. Admonere hîc debeo^proeode'm y'ny^apiid cosdicF.vfjÔlgt;00]ÿpnâr^ notaui; vbi videas vocem vcriam,amp; y pro n po(ittim,amp; lod pro Vau mirabili confuïîo-ne ; nobis tarnen vtili ad litterarüm aiiSnitatem Si veram pronunciatiOnem depreheny dendam. Qiæuiâ vcrôrobui amp;nbsp;fiiraitaS ciuitatiseft in mccnibus amp;^ropugnaculis etiam pro mûris opidorum vfurpaturi 'Sic Danielis nonO) AEdtficah'ttùrplatea é' Nos flcrct dicimus pro munimento Si propugnaruloÇamp;quouis loco firmoatq. miniirtZ, Porto quia auro nihil fortius,vel ad (e (èruanduffi v«l ad alia defendcnda,pr,n proatldS pofitum inuenitur, Se id non vno,fed* pIuribuHocis, Apud Danieléthjjp^rrpro lüftffeiiÿ pofitüm dicunt,eo quôd nimirum iri dorfô mâkirnürticorporis robuBcfU renumeiui folitebantur. Mihi magis arrideret fi vefterétur^Etcon/fages fertitudi^^ roboris foluebantur. ^xaxt enim fobun Vnde Staréharterus nomen’proprium-'apôà'' Nortwegos. Nefeio quacatachrefi faólum fit, vt pro vinaceo ponaiK j cuia fîecn fine lâcrfieen,quod idem eft.cerafi non vuæ oÿdijfighet.premere vcrtntltp^fffiÉ nobisamp;s ffifert idem quod firmunl reddo;amp;fltf firmicoradueubiufmfW0deGræcis^/;îMi? ayi conftituere,erigere,vcrificare interpretantüri^nöS^ tqlc dicimus Si tiefî pro firme8^ confirrao. lignum; nobis flot baculus, Si flccexiguum ligni fruftum. 3y tcgmëftivet» plauftrum coopertum ; nobis fiob fiue fiof quemuls locum fignificatnn quo tcgimufÔÂi calemus ; vnde non male ad coopertas ledicas tranflatum. pro feneftra, Nvrf’amp;î* Vau abiecit,quo inanem litteram He reciperet :benfter enim dicimus j à quo fenöftiud HNiy fordes.nos (lof. piy anguftare?^ coaidare vértunt: nos fîte pro fuftbcö dicimifsgt;Alli* oppugnare : nosfiunn dicimus. Eadem voce vcuntür pro anguftiareamp;tribulare!,vt^0î^ interprétés loquutur: nobis ftojeft turbare amp;:inqüic'tarê.PonituP0tiam pro fortijiftiqu^ fignificatione vox verfa à^nn omifla littera Chiet. n’yipro nuntiofiunlcg.ito;

fnus ffter pro mitto: fignificat amp;: colluilv,nobisflrot prblOgulo. pyprqTixóIö’vel-ftMamp;,uïl lojquæ vox nobis fiten, nèv regere, cooperire; noftràtibus flop eft'tegere Si abfcond^re? my refina eft,vox verfa à noftra Ijerfl. Habent Hebnri'Vocem ïjy ,!quæ q[uid (jgßifitüty certo afterere nequeunt. Eft vfus eius Prouerbiorurrt'vndecimo? vbltxquia'fupcrbi^Éf videtur opponr, humilem verterunc.'At Michææ capite fèxto fôllidixurt^rreddui$t^*ne^ pluribus locis inuenitur. Nosneglcdis pundis, vti fieri debet .ftoerrg- agnofciniöS/qötf ftrennuus Si diligens denotatur.- Latirii vocem fëtiHënvvItimâ finepa beiéda'ipMobra^ Res extruferunt. In Prouerbiisigitur monemurgt;në'nô5ificger3mus.,- vclt;fùperbiit €iüâP dam aliis fuumauferamus.fèd vt ftrennuifimusin ottiHihus;lt;Höcerümiapienti5Jefïê?^ vt diligentia noftra rem augeamus, non iniuria alforum ; Quodfi h-iîmifitatem bldJê-î) gas, fèntentia eneruatur, nec quicquam facit ad propofitam dé-Iuftida quæftfonôtft) Non male igiturfbllicitum apud MichrÉam interpretantur. Eandcmdittéfam pixiTay? Si Samccht ponût in my pro rupe, quam nosÛôt0 vocamus. verùm’hoo eam râruiifèf^ vt eius parua ratio aut nùlla potiùs habenda fit, ciîm vna hirundo nowfatiacveri '-NËiÿ nunc enumerate placet vocabula in quibus contra omnem rcdâitïiratiotîem'prôfirtï-P plici Samecht collocatur, quæ fuiit quamplurimà ; cerfiftîmum nobjspræbentiâ atgitd mentum, non à Grammaticis tantiini litterarum fadam elfe côfüfioneni,fed eawf vdà'

Za^efro Sa- cum ipfa lingua inoleuifte. Quis enim non videt, in ,^quo profperè agerc dénota^ mecht'/tm- hanc litrerara pro Samecht pofitam efie ; quando nihilcertiüs, quàm'hoc verbuni ^aïKi). 'à falirD venire? ny si in plurali numero di'iy à noftro fibé pro latere deriu'ari ,cuiuiÿper-i ^iöc. fpicuumjvbi rurfuspro fimplici S locatur. Eft cùm prbduplici Samecht ponicur.

eft quod nobis (offen, quo fignificatur liberate cripereylitec (ufpiccr Nun ei. fuperfluum efTcjSi verbum fieri àtertia perfóna Iofl,ideft,liberal.' Éodem verbovtun.ù litunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fpoliare Si diripere,fed in ea fignificatione fit h' noftro flrfcn, quod eft furari.'

Quid multis ? gernianus amp;nbsp;primus huius litteræ fbnus Samecht Si Tau coniungit, VÉ‘ facis liquet ex iis quæ adduxi vocabulis} quibus multa,addere potuilTem, (i vel opus vel vilura

-ocr page 247-

’ t î B 6 R X V.

vifum nobis-fuiffet. Siiccurrit tarnen in præfenfia vocabulum qubd Rabbinos amp;nbsp;alios egrcgiè toifn. Quid cnini “irHo apud Danielcmlt;efret,p]urimidubicarunt. Mihi illoru placet (ententia qui architriclinum inrerpretätur'.JlDalRicrenim fine maUhtceum figni-beat qui couiiiuiiitn gubernac, quafi Græcè fympôfiarchiim diceres. Eft amp;: altera vox in Eidranroii V, quam vti proprium nomen intei'pretancur. Miiiiofficij nomen vide-tur è priica lingua Magorum retentum, periode atque j^alfttcr. Elt autem nobis ^rattsbcftict. id eft, theiauri gubernator: quod Græco inrerpreti videtur fubolcuiftc, ^iratbepier. qui SaiabarThefaurophylacem dixit. Multaenim officioru nomina è Perfta in Glial-dæam vcncrunt ; inter quæ illud eft in Efther DtJimx'nx, quod Satrapas verterunt.

Nobis ïjorljö bcr benntn, id eft, ftiprerni équitum pedirumq, dudores. ;©cnenim nobis iBnt. amp;nbsp;benb turmas amp;: cohortes iignificar.’ Item amp;nbsp;alteru æquè îdebræis amp;nbsp;Chaldæis ignetû 2ßriiö.

,quod veredarios cclerés optime verfum videmus. Nos enim I)ofï)ft-ren lu- ß««-piemi vcredaiium vocarcmus,idcft, veredarium Regis Quôd li diras, öo'öb-bcr-mi-lüng, idem dixeris quod fupremuni curftjrij officij, Nefciunt item ad quam radicem pro referre dcbeant.quo interpres denotatur : nobisinclt idem lignificat quod occulta Jiîïeit. aperit atque déclarât; quod proprium interpretfs officium eft. Volentcm me ad ca quæ inftant piogi'cdiquot;in;verbu , quodetinere ligniheaturdetinuit, polrulans, vcfèquoque primæ lingu.r applicarem. Ici qrn.l facile fuit, non potui negare. iHritS-ftaf cnim pro co quod eft iter dift'erre vel tollere 'aperrilfimum nobis eft : vbi Hooghen pro Gap politu videmus pa finem amp;nbsp;tenninum ftgnifïcat. Nos ftaben dicimus dum ceftarequippiam ^taheii. facimus : vnde reiä ftar eft facere vt irer ceftec ; qua loqucndi formula nihil nobis fre- ftcia. quentius, Sed quando h:rc vox nos eft demorata, priufquam litteræhuius examen le-Jinquamus,vêtus quædatn Latinorum corn memoranda conluctudo Stlitcs amp;nbsp;Srloium stHies. pro litibusamp; loto dicebant, huius litteræ acceftïone in principio facia ; qua quid libi'^'^^'’^quot;”’-quæliuerinr, non intelligo. Suauitasceitèfbni Ipciftata non videtur. Qqaamuis autem harum vocum Qiiintilianus ,non aliarunijfaciat mentionem ;in pluribus tarnen rändern ipfis fuilfe ftribliginem coniedo. Quid? Succurrit Sc Græca vox in qua idem eft Babylonifmus. E jifôagenim quo ventficulurn notamus ,feccrunt Stomachum ; qua irnag. voce Larini quoque vtuntur, accerhto nrmirum ad principium hocduplici elemcnto. Quo veto magis mireris Latinos , alibi huius duplicis loni tam fuerunt itnparientes, vt claturamM-alteram conlonantium omiferint; vti in Silco,à flil, ôc Tacco à ftnc-tin annotaui;in quo-rum altero Tau, in altcro Sigma reiciftum. Eodem modo c fîTont noftrati, quod eft ar-boribus capita amputate, Trunco fccerunf. vbi Hebræiduphcem quidem litteram re- ^tvoue. tinucrunt, verùra bcllam interim litterarum tranlpolrtionemexcogitarunt. E enim “lyp fccerunt,quod eft decurtare : qua in voce Nunjepullum , ncconfonantium ternarium impcdirec. N une itaque harum quas corn memorauimus,vocum originibus edodbjcitra omnem epochen, cirra omnem ampliationem dicimus , proprium amp;nbsp;ger- Znde pfa-manum huius litteiæ lonum efte eum quem Samecht piascedens ôc Tau fublcquens^'’quot;quot;/quot;®’quot;* reddunt ;amp; liquâdo aliter apud Hebræos vfurpetur, id tribuendum efte Babylonifmo. Quid enim abfurdius,quàm duplicem hane litteram pro Samecht ,vcl proXain,vel pro Sein eollocare;à quibus in litterarum enumerationeomnino dilcreta eft ? Nomen Zade verM ergo eins apud nos ftabfîSerit vcl ftatö. in quo mirum non eft, ab Hebræis,lignifieationis amp;nbsp;ftrudluræorationisignaris, litteram poftremam fuifte reieâam. Hoc iam conclulô amp;nbsp;definito,darum eft quid lt;tgt;tabc0 qua af libi velit Nemini enim dubium,ftat amp;nbsp;ftabc ibtat-apud nos pro ftatu poni : vndegenitiuus ftatsi Sc ftabc0. Copledlimur autem hoc noini-ne omnes viræ noftræ rationes,fiue ad corpus, fine ad animum, fine ad res externas fortanasque fpeclcnt.Qiiamobrcm dum Spiiàtum fanduin dicimus totius rcrum no-ftrarum ftatus mala auferre,omniafummatim complecfimur præfidia , quibus quouis modo opus eft ad eaamolienda, quæ vel demi, vel foris incommodi quippiam mo-leftiæque adferre poftînt. Siue igitur Alexicacon , fine totius rerum noftrarum om-nium ftatus vindicem , hue ftabejS qua-af dicas , idem denotaris : Sc eo quidem magis mihi placet Horatius, quôd Alexicacon vindicem interpretetur ; quando is propriè vindexeftqui nos abomni malorum fèruitute libérât, (^làm igitur latèparet ilia ora-tionis Chrifti verbis conceptæ pars : Libera, nos à malo, tam latè le hoc Spiritus fàndi at-tributum excendit. Nec te ofFendat quôd idem epitheton Patri amp;nbsp;Filio tribui conf ue-

V V Z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uerit.

-ocr page 248-

2.jZ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGLYPHîCORVM

vicrit.Neq. enim perfonx in diuinis attributis diftinguuntur,fclt;l habendi ea quæ habere dicuntur, modo. Libérât nos pater, vt à feipib liberandi habens poteftatem ; libérât Filius, Vci à Pâtre poteltatera accipiensiliberat Spiritus làndus, vr procedensab vtro-que,amp;: ab vtroque habens vindiciarum poteftatem. Fit enim totius bonitatis diuinx etfulio per Spiritum fandum.vcriflïmum amp;nbsp;folum Dei Amorem coé'flentialcm,amp; Patri «Slt;: Filioæqualcm, cuius ab vtroque proceftus rationem de voluntatis natura , quoad eins caprus fert humanus »coniidcramus ,cùm filij gcnefis intelligcntiæ comparetur. Conucnicnciftîmè autcm orator nofter hocepitheto vl'us eftin totius orationis con-clulionejcoquöd antèdocuiflet, quo in ftatu res humanæ eflent, quamquemilerabili leruitute deprimendæ, nifidiuino auxilio contra vtrumquelerpcntem iuuarentur.Ad-mirabilc eftvbique artificium ; amp;nbsp;tale profeélö , vt fruftra in pari breuitate id imitari ftuderent quotquot vl'quam gentium fefe indicendi arte exercuerunt. Quamobrem nccuos lue prolixiorcs erimus in iis qute infinita forent pcrlcquendisjfatis habentes, corum aniplitLidincni indicafte,amp;: vocisdedifte interpretationem . Ceteiüm qiiod ad piduram attinct,hicfolliciti efie non de-bemus ,cùm duplex hæclittera perd lias firnpliccs coniunéfas voluenc pingi. Ne-que enim vna effigie parua ,quahs litte-ras decer, totum rerum humanarum fta-tum cxprimcre forte poffis : quo fit, vt commodiffimum promtiffimumq, fue-rit, vt duabus litterarum figurisconiun-ólis notaretur. Hebrari hoc loco laud«idi, quod non longe à vera pidura recédant. Nam li Samecht delinees, amp;nbsp;Tau ipfius dorfo dextrorfum impona.s, ipfóru figu-ram quadam tenus exprefteris. Latini S amp;nbsp;T coniunguntjlineis fuperna parte de-uindis. Sed quid ago ? O me craflum SC ftupidum! Qjj.am fcremediuina Alpha-betarij magiftri follertiafefellerat.Quid? Egone in tanta piduræ fimplicitatc qua: duorum elementorum figuras duntaxat colligaret, quicqua vlterius arcani latere fufpicarerAtat, hoc illud eft ; Simphei-tatis fpecie facillimc decipimur. Verùm debuiflem recolcre ac ruminate, qua: natura eftet hicroglyphicorum amp;nbsp;facer-dotalium telTcrarum ^quippe qui carura in hoc Alphabetario explicatu interpre-tationem profefliis eflem. Sed quid pro-deft negligetiam fupinam criminari j* Sa-tius fit paria faccre nouo ftudio amp;nbsp;diligentia. Dixi ftatum rcrum humanarum breui aliqua figura oculis fortafle fubiici non pofte, amp;nbsp;idcirco commodiffimum fuifte, vt hæc littera ab ill is elementis è quibus con-ftaret, imaginem fibi mutuaretur. Nunc cano palinodiam , licet qui fortè dieet,nihil affirmer. Nulla figura in toto terrarum orbe vel à fummo pidore inueniri excogitariq. poffit, quo ftatus rerum humanarum clarifts veriusque depingatur, quam fi figurani ipfius Samecht,quæ fèrpentem repræfcntat, ad finiftram, Sc T au ad dextram proponas intuendam. Quidenim aliud tortuofus draco hominiad fpedandum propofitus figni-fieat,quàm perpetuum bcllum,tumdomi intra ciuitatis humanæ vifeera, turn forisge-rendum ? Quod enim certius belli fignum, quàm hoftispræfentisfjpedaculum ? Hanc piduram Maro expreffit fie çanens:

Primtü ab adnerfa conclamat mole Caicitf: glohu4, 0 dues, caUgifie 'voluitur atra?

Terte

-ocr page 249-

L I B E R X V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;133

T er te citi ferrum , date tela, fcandite muras, Hoflis adeït.

Draco igicur pidus certifîimum cft belli fignum, tantifper homini dum fpirabit, citra omues inducias liifiincndi. Hincitaqueclareccrnitur, fiatum hominis cumefle , fempei ei fit cum præicnti hofte manusconferenda: quod lob difercis verbis docct, vi-tam hominis miliciamcfie dicens, tantifper duraturam, dum terram calcabic. Porro dum hofiera prælèntem videmus,non {bliim bellum nobis efielcimus; fed illud etiam intclligimus.qua ratione optimiducis officio fungi queamus. Beneenim Chabrias dixit j eum optimum elle imperatorem , qui res hoftium quammaximècognitas habe- 1 ret. Quid igitur melius ad fana belli confilia capienda, quam hoftem coràm intueri? Nihil fanè.fi vnà omnesoppugnandi rationes poflemus videre. Atferpenstam callidus eftjtam vaiiisinfidiis vritur,tam multos agitcuniculos, tarn varia oppugnationum genera in horas fingulas machinatur ; vt dum eum vides, nihil aliud videas, quam mille præfèntia pericula occultis tibi fraudibusparari. Prætereadum ferpentem cernis, non externum modo hoftem agnofeisjed domefticam etiam belluam cernis, inter ipfà tua mœnia.immo intra ipfavifcerum penetralia affiduo te impetu moleftantcm. Heu mi-feram belli condicionem,quo non de aris focispugnatur, fed in ipfîs aris amp;: focis hollis fedet! Quid hîcremedi) in domefticis copiis? Si hoftilem vim mœnibus amp;nbsp;arce ex-cludere nequiucrunr,qua viin ipfis templisiam fæuientera poterunt propullàre’Aélum cft , nifi auxilium exterius adfit, quod rebus intus periclitantibus præfcnti auxilio l'uc-currat. Et hæc quidem arcis humanæ interior faciès eft, quam finiftra figura defignat. Confidererausnunc quis rerum ftatus foris fit,amp; quid auxilij exteriusfit exfpeâandum. Externa omnia dexrra parte intelligi debere , non fèmel modo diâum . Conuertendi igitur oculi dextrorfum , amp;fpeculandum quid inde fpei fubfidiique affulgeat. Quid igitiir hic videmusf Nempe Tau,quo folo Draco vinci deprimique poteftide quo,quia mox am pillis agendum, non plura hoc locodicemus, quàm ab hoc foloomnem contra ferpentem viiftoriam pendere . Habemus modo totum rerum humanarum ftatum amp;nbsp;internum amp;nbsp;externum,duabus dumtaxat exprefiïim figurisjSc fie exprcfrura,vt ma-gis ad viuum exprimi non poffit, tametfi quotqiiot vmquam fuerunt Apelles , ingénia amp;nbsp;opéras fuas in vnum conférant. Quoniam autem in hac pidura ordo ille fèi uatus cft, vt quæ interna nobis fùnt finiftram ; qua: externa, dextram occupent: nechîc vllo modo peruerti vel dcbcatvel poffit, li veritatis ratio habeaturj voluit fèrmonis noftri ar-chitcclus, vt in vocabulorum conuerfione ha.'C duplex littera Icmpereundem partium st pn, wa fuarum ordinem feruaret. Hinccx;ètafj-aft/non j^atsSjex ätaart/non atsi;amp; fimilia^'quot;''’''’'“ cfimilibus habemus fie e prorfis veria, vt duplex littera natiuum partium luarum ordi- fiombus h»-nem euftodiat. Licet igitur amp;nbsp;ex hac rc perfpicere.litteram Stades,non Tlades,aut ali-^®'“’’« ter norainandam effe. Et hac quidem de Stades fufficiant, littera ea,cuius figura totujn rerum humanarum ftatum oculis fùbiicit.

Quof.

H VI V s litterænomen non redè ab HebræisclEerri, non magis miramurquàm vo- litttr» cesabiis corrupi,qui quidfignificent,aut cuius fintoriginis,ignorant.Nos Qua-afvoca-mus, quo Alcxicacosfine vindex ab omni malorum feruiruteliberali manu alferens denotatur : quadere fatisin præccdenti littera diximus. Docuimus in Hermathena, hanclitteram non effenecefiariam, quod amp;nbsp;Latini Grammaticiannotarunt. In voca-lium elementoium cenfu locum non habet,in quo duplex digamma numeratur. Quoniam autem in hoc Alphabcto recenfètur, nccduplicisdigamma hîc mentiofit, fîc nobis ratio litterarum fubducenda , vt dicamus, apud genres ceteras,duplexdigamma rcicclo, hancfuffedam fuifle; amp;: idcirco Hebræis amp;nbsp;Syris ceteris à Cadrno rraditam ^efinlucH fuiire: verùm in priore Alphabcto, ab antiquo apud Nochum amp;nbsp;lanigcnas conferuato, loco «iSua-affuifleWcc-afiquo fignificatur is qui à doloribus liberat;atque ita ad eandera jeäum. orationis vtrobiquetum lèntcntiam,tum ftruduram fuifie.Siueenim «ßua-affiue Wee-afdicas, rescôdcm tendit; necalius Wee-afeftquàmlt;ûua-af/eoquôd nullura raalum

X VV 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lit.

-ocr page 250-

154 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIÏHOCtïPHICORVM

fit,quod non fiios fecum trahac dolores atqiie poenas» Neqiie alienus fum ab ea fenten-cia.fuifieatiquando tempus cum «©ua-af amp;nbsp;Wcc-af eadem figura pingerentur; Sc bine fort.ifl'e accidifie, vtplurimæ voces quæ duplexdigaipma in fermonenoftro haberir,

tu fadt. Wait.

ÎSarm.

J»ag. War.

per tûiia-af apud alias nationes efferri, vti in Werinusamp; Quirinus, Qui Sc luie, Qiian-jjfbraiti vo- do Sc tijart/ Sc alüs memini annotaffe. Hcbræisitcm voces funt in quibus id aperte con-«j « cimbri- jjgilfe cernas -, atque adeo in eo ipfo verbo, quo accidit vel contingit apud nos denota-tur. nap enim pro hacnotioncdicunt, quodanofiro Wojtcorruptumcfl:, He in locum Tau iublbturo. Difpeream, nili deipuam fæpiusfuperuacaneashaslittcras, quælocum neceffariarum occuparunt. lidem 3np pro caicfieri ponunt, verbum à noftro Wann de-riuatum. Eli apud cos vox yp?p, cuius nullam reélamqueantdomifuæ rationem com-minifci. Semei pauimentum,femel Aindum verrerunt interprétés: Nobis folum Sc fir-inamcntum pedum bac voce indicator. Wagenim eft furfum dcorfum ferri Scfuccufi. fari.Uiar cuilodireSc defcndere.Wartoagigitur quod nos cuflodit Sc tuetur in firmo fla-tu, ne furfum dcorlum agamur. Nec magis norunt vnde oit'p pro firma verirate pona-tur: nji? vocali brcui nobis idem fignificat quod certum Sc indubitatum . HincWißfict fiubrtanriuumquaficertitudinem parum Latinedicercsiqu.æ vox cxpreffaefl tribus illis in Dtppconfônantibus. ppnidificare vertunt interprètes: Nobis Won idem cfl quod ba-biro.“i;ppro murodicunt:Nos Wer prodefenfionequanis vliirpamus. Hinccapite quarto f-lieremiæ , vbi dicitur, Senfus cordis mei turbati funt, verti poflct .• Muri fine de-tenfiocordismeiturbaraeiljceudiceret: Sum expugnatus, moenia funtdeic01a,iaccc

Wig. Wiäfjet.

to an. Wer.

Meet, imatöt. Widen.

fi^uram

omnis defcnlin. lamipnp interpretantur murum deftruere : NosUirrftccr dici mus pro euertoid quod défendit. mp exfpedo : nobis toarfit. In vip item , quo confccrarc fi-gnificatur, clara eft hæc permutatio : Nos enim Uiibc pro codem dicimus. Sed fàtis ho-rum. Crcbriiis enim duplex digamma vcl omilerunt, vcl in Bet vcl in Vau mutarunr. e^Weä- Quôniam tarnen «ûua-afamp;ïDec-afidemfcrè nobis dénotant, amp;nbsp;loco Qua afin vcca-i,n_at,}uan- clemcntorum cnumcratione eftduplcx digamma, probare meæquis iudicibus polfe exiftimo,eandcm aliquando figii-ram vtriufquc litteræ fuifle. Videamus ergo quaeliam ca fiicrit. Scio duplex di-gamma per duplicata digamma cffigicni amp;nbsp;nunc pingi, olim etiam frequenter pidum fuiflejvcriim id extra hicrogJyphi-cam dilciplinam,quænon contenta tanta fignificationis fimplicitate amp;nbsp;anguftia, ea quxrit quæ copiolâm Sc amplam rcrum offerant intelligcntiam. Quamobrem li nomenclatorisinduftriam quam proxime fequi velimus, iuxtà ac debcrausjinuefti-gandum illud interea quxoculis obiiciun-tur pingique poifunt, in quo exccllentifli-ma vis fit à malis liberandi. Hîcli Philo-ibphosconfulemus, Sol erit accipiendus, cuius radiisvitx beneficium, amp;nbsp;omnium eorum quæ ad vitam fiant neceflaria, ad-fcribunt : cuius rei vel vnus Ariftotelcs fia-tis magnam idoncamque dedit teflifica-tioncm . Quid verô fermonis noftri opi-fex? Is non tantum huicfèntentiæ fuam tribuit auu^oritaté, fed nomen etiam Soli dedit à fanando , dum eum ^cn vocauit. Cum igitur Sol inter omnia ea quæ vidcri poifunt longe fit cxcellentilfimus ad omnia mala Sc omnes dolores mortalibus auferendos, facillimcquc pcilit delincari, SäasaiiJ imaginera cius huiclittcræ appingemus.

Vcrùra

-ocr page 251-

L I B E R X V.

Vcrùm vt intclligacur, ab hominis ftatu colli mala doloreiquedebere,hominis effigicm camaddemus, c qua fumma infirmicas cölligi poflic. laceac igitur fupinus,pcdibusamp;: brachiis porredis,ccu mortuus fic,nec vllas vires habens ad Ce mouendum.Sed in vcraiu partem, dextram'ne,an liniftram pedes porrigendi? In vrram? In illam haud dubie,ad quam cadauera pedes extendunt dum etferuntur adlepultiiram . Audiamus ergo vo-calcm cadaueris quod eft'ertur pidorem, amp;nbsp;ab eo diicamus piduram. Et lit is Perfius, apud quem lie legimus:

Htnc tuba, candela, tandem^ beatultts alto Compofitui leélo , craßifcjue lut at us amomû In portant rigtdos calces extendit.

Quôd li in portam extendit, foras; li foras, dextrorfum; qüoniam externa dextra efle non lèmel modôdcmonftraui. Dextrorfum igitur pedes exrendantur, quo mortuus elfe intelligatur. Huiuscapiti Solis otbis circumfcribatur, adeum modum , vt illud lènlim attollat : quo fado, moxeam litteræformam vidcbimus,quam Latinorum maiulculiim QJiadcnus præfert. Et bac viageminæ vocis Qua-af ÔC Wee-af pidura nobis lit abfoluta. Nec male turn habebat Alphabetum , cùm Wec-aflegcbatur, nulla iplius Qua-af habita mentione , cùm eadem ratio fit amp;nbsp;fententiæ conllrudionis in vtroque. îWc magisad ©e alludit,amp; illius,vt dixi,lèquitur venenunijquo fit,vt Qua-af needum rccepto,elegantiorctiam fueritoratio. Magnaenimlignilicationisvisclt,amp;: fummafummi bcneficijconfeHio, dum Wce-afdicitur, proptefeaqued non dolor tantum limplcx bac voce denoteturjfed is dolor qui lit fLituruslèmpiternus,iuxtacci tifli-mumdoeumentum icbn.Ta regrelTionelignatum , quæextocenos adetlu pcrveftigia Wre. reducit. Multa amp;nbsp;propè in finita de fempicerno hoc dolore , amp;nbsp;eins è draconis veneno conlêquentia dici polfent, fed ea velfatis ante funt indicata, vel anguftiis buius Alpha-bcticæ orationis exclufa. Satins fuerit piduram paullo meliùs conliderare ; amp;nbsp;viderc quid SoljorUefuo hominis caput includcns,prærtare poflit.Hocnonexaliofaciliùsin-telligcmus,qnàm ex ipfo fermonis noftri arcbitcdo,qui Sole mirabili proifus vocabulo indigetauitjCuius Hermathena noftralatiorem dédit interpretationem.^on vox eft ana- ibon. logicaratione plura lignificans. Primùm fignificat pacem facerclîuercconciliare: mox ctiam olculari. Deinde finare : ad bæc Solem: polîremô lilium : amp;: hæc omnia ex vna eadcmqnc ratione,qua^o-een vniendi habet lignificationem. Mirum aiitcm eft, hac omnia primùm ei conuenire, qui lie inter filios princeps cft, vt ante mundum ctiam creatum Filius fuerit. Qiiid dico ante mundum creatum , cùm Filins fit ab æterna le-culorum infinirate? Hic enim lôlus eft amp;nbsp;verus rcconciliator. Hic princepsin ofculan-do, diim in ipfo pax amp;C iuditia fclèfunt ofculatæ. Hic verus lanitatis audor, non corpo-rum tantùnijlcd.quod infinito plusert, animorum . Hic eft Soi; non illcquidem Ipc-dabilis, fed Sol luminefuoilluftransvniueilâ, quoniam lux cil æterna Patris æterni, omnibus rebus amp;nbsp;corporatis,amp;: non corporatis lumen atfundcns. Huius Ipedabilis ima- sel euîm rti go Sol cil cæleftis, quem propter quandam luminis amp;nbsp;lànationis communionem cor-poratarum rerum finibusinclufam ,,^on etiam vocamus. Qiiaraobrcm li Fili) lumen, quodeft Spiritus làndus, ad homines fanandosfe diftiindensdepingerevelis, optime Solem pinxeris; amp;nbsp;id quidemea ratione, vt orbe fuo hominis caput cornpledatur, arque illud fenfim videaturfubleuare. Qiiemadmodum autem in hac pidura homo fu-pinus iacetjpedibus amp;nbsp;brachiis porredis, veluti mortui in capulis collocanturjita in Ce-qucntilittera caput eius videbimusaltècredum,amp; adca:lum in fublimecontcndens.

Hæc itaque lidiligenter expend3s,amp;cum figuraconferasjfenties,mibi crede, nihil pol-Ce pingi congruentius landi Spiritusinftindui,quo nomenclatori rerum omnium iuxta cuiufque naturam amp;nbsp;cognationem vocabula didauit. Difpeream nifi in Iblo hoc nomine ;êgt;onpluslateat mylleriorum, quàm vllislinguisqueat cxplicari ; tantum abeft vc auguftam eius maieftatem me fperem vllis commentariorum codicibus, nedum bis AIphabcticisannotationibus,afiequi polTe. Quocirca locis obiter indicatis, in quibus arcana delitcfcunt,ad litteram fcquentem tranfibo.

VV 4 Res.

-ocr page 252-

HlEkOGlYPHICORVM

Res.

^iphabetie^ E X p O s V 1 mo3ö tettiam f31ut3tionem,qua nofter orator Spiritum fandum com-pcllat, arcana fccundi binarij lignificatione adid vfus. Rcftat vt ad prccationis cpilo-gum acccdamiis,qui ternario ablokiiturjVt quæoratio à ternario diuinæcflcntiæ exordium (unifie,incLindem tcrminctur. Vcrüm qiiocoia prccatio ^erfeda ficamp;: rotunda, in ie vndique ad centrum cordis animi amp;nbsp;mentis, vt Chriftus iufiic nos Deum ama-re,contrada , amp;: per banc figuram euadat tutifiima, nullis angulis vlquam exlrantibus quos hortis arripcre poßit.bic fccundus ternarius ita eft ordinatus.vt priorem ternarium per vertigia retro legat, amp;: id habeat vltimum ,quod in priorefuit primum. Nam vtli-nca quapiam circulum definite dicatur, oportet vrabaliquo punóto duélum (uum ex-orfa,ad idem rcuertatur. Hic igitur ternarius primo Spiritus fanób, lecundo Fili}, tertio Rej liftrrt pacns nobis otfeic attribuium . Nunc igitur ad litteram . Earn Res Hebræi nomi-propter pundum iùbicriptum. Iplæ litteræ per le leédæ Ris liabent; quam vocein ipfa orationis polhilat flrudura. Syri hodiernoadhue tempore Rilch dicunt. Nec mirum ab Hebr.tis hoc iiomen punéli vitio corruptum elle ,,îùm fola pundorum ac-ceflîonecx lonfatianc lauan. Sçd quid ego hoc vnum commemoro.cüm omnes iplô-ßia- rum radices longißimea primis vocum onginibus per punda adieda difcedant.’ßiiS ita-que idem nobis eit quod airurgere facio.fiue iacente leuo. Dixi in pidura ipfius lt;üua-af hominem fupinum iacere , pcdibus exterius fine dcxrrorlum,vt in cadaucribus fit, ad efferendum porredis. Huiuscaput radiis fuis Solambiebat, quo vitam nnfus,quani fua culpa perdiderat, infunderet. Nunc igitur vltcriiis venitur amp;nbsp;oratur,vt Spiritus fundus caput hominis vitæ refticutum ,amp;à mortis Icruitutc amp;nbsp;carcere vindicatum iifpn erigat gt;nbsp;amp;i:inaltum attollat. Echicquidem caput orator vocat id eft, tenue lumen, aut potiùs reuerberati fradique luminis (plendorem. Cupitautem vt oblcurum hoc lumen, quod à Sole in hac vita accipimus,erigaturad ipfiim antiquum dieriim, vt tLf^Uttertß. mox exponemus. ûijS igitur nihil aliud cft,quam erigeiquo vcrboamp;: Spiritum (ànduin rogamus ; amp;nbsp;ei proprium adfcnbimus attributum . Spiritus enim eft omnia crigerc amp;

lt;5icfp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tollere ; quod cuiuisde fpiritus natura liquebit. Nobis Ipirirus hominis45cf|l

voc3tur,ccudicas«i5e-cti-Ôct/ideft,ad ipiius elfe caput, fine eins, quod dat elle, caput. Spiritus enim nofter ad caput totius elfe fertur,quod eft ipfum bonum,quo ferun-tur omnia. Omnisenim Elfe fine adus, fiue vitæ caput eft ipfum bonumjquia ex bo-no omnia procedunt, amp;nbsp;ad bonum omnia referuntur, Bonum autem non mouetnili cognolcatur : quo fit, vt Filius, qui Patris mens eft, præcedat in noftrocaptu • Ex bo-no igitur per Flhum cognito .elicitur Amor, qui Spiritus landus eft,à Bono amp;nbsp;Boni Fdio procedens. Spiritus igiturlandus propriè lt;l5ce|ldicerur, quia per huncadipfius Eife caput ferimur, amp;: nobis caput eft eins quod nobis efte dat. Quid autem proxime nobis dat elleQiiidaliud,quamanima,quam «ioceft: vocamus,quæ àSpiritu lando tamquam à capite dependet ; cum is caput fit non noftræ modo, led vniuerlæ vitæ re-rum omnium creatarum. Vocabuli igitur 45ccftorigolóh Spiritui ßndo primüm con-Ibterg. ucnit,3c deindeanalogicós fpiritui noftro. Quod fi hoc vocabulum verras,,^tces ha-bebisjquod tantundem valetacfi dicas,furfum tendebat. Proprium enim Spiritus eil vt iple lurfum tendat,amp;: illaquibus ineft,lecum furfum attollat. Luferunt noftrates in lt;6£(ï. hac voce, dumeereuifiæ fecem pervocalem breuem nominarunt, quafi parui temporis Ipifitum vocarent. Ex hac enim,cereuifia amp;: vitam accepit, qua velut mu-ftum cftèruelcit;amp; lacultatem earn vt homines pro tempore nouo Ipiritu ferat,amp; vitra lóliium eorum animos attollat. Cum igitur Spiritusfanduslt;6fcft propriè amp;nbsp;primo vo-cetur; nemo negate poteft, quin Üfö vnumfit exclus attributis, quoerigendi hominis rnunus ei fertur acceptum. ^tpgenim, à quoftcrgpræteritum imperfe(dum,amp;idcir-co VOX omnis temporis, fignificatam nimirum rem perennansamp;ipfum lt;J5crll conucr-tenSjidem eft quod,furfum aliquid fern, vel, furfum enitor. ûijôvcrô idem quod eri-go amp;nbsp;attollo , eodem modo quoltpg vfurpatum , vel vt acliuum vel vt neutrum verbum,iuxta Giammaticorum locutioncm. Qiiid verb fit ex hominc à vitiis iSlt;: morte re-fuicitato, amp;nbsp;iani eredo, amp;nbsp;nouo fpiritu vitam adepto, quam prifishaberet, altiorem.» Quid aliud, quam nouum amp;nbsp;altum ædificium? D. Paullus enim dicit nos Dei ædifica-tionem

-ocr page 253-

L I B E R X V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;157

tionem eflTe, cuîus fundamciltum fit lefus Chriftus. Sed quorlîim Spiritus (ànôlus hoc nodriirh ædificium erigit, amp;nbsp;in akum attollic ? Refpondebic idem gentium dodor, vc ternplum Dei (îrnus, amp;nbsp;Spiritus fandus habitet in nobis. Idem frequenter repetit, nos efle Dei fiuc Spiritus fandi templum . Alias enim Spiritus (àndi, alias Dei ternplum dicit. vc clarècognolcjs i Spiritum fandum Deum ab ipfo vocari. Cupit igitur præce-ptor, vt Ganopus à bclluæ vincülis,amp; àmortiferis malis liberatus.erigatur in templum Spiritus iandi ; amp;nbsp;vt ipfê Spiritus in Canopo (ibi templum erigar,in quo colatur amp;nbsp;ado-retur. Templi nomen Latini fuum efTe fortafïêcredunt, Varro Poè'ticorum verborum temfiumtti. ctymologiasab liac voce aufpicatur, vt videlicet originum inquifitionem “'‘augurato^^*,,quot;^“^ tradarct. Tiiplex igitur templum diftinguitjvnum à natura, quodcxlumeftj vt,

Vnui ent quèw tu tvUeî in cxrula clt;itli Templa: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Alterum iii terra ab aufpiciis, vt in Periboca, Scrupea faxa Bacchi templa frope aggreditur: Teriium fub terra à iîmilitudine, vc in Andromachai ^^cherufia temgla alta Orci faluete inféra.

Huiusnominis originemà Tuor pro confpicot petit; quia nimirum templum Intuea-mur. At hîc nulla liteera prreter primam eadem eil,nec verbum hoc fie Vel hucvcl illuc poteft inclinari, vt inde Templi vocabulum oriatur. Si hoc eft redas nominum dare rationes,neicio quid fit vel nugari,vel iplendidisquempiam verbis præclara pollicitum nihil prartarciSed adiecitcontemplari idem efiequod intueri. Bene quidem, iêd verbum hoc à nomine ducitur.Quia enim tcmpla augures diligentifiimè intuerentur,verbum. fadum ertcontemplor,proaccuratèinfpicio. Dicimusergo, templi nomen àla-nigenis reraanfifleiqui, peiinde arque nos hadenus facimus, lt;enipri pro eo quod Lati-nis Templum fônat,dicebant. Huius rationcm quærere proprium huius loci eft, Pecu-disnoftræ paulloantèaudiuimus mentionem,dum fogat dodor, ne fublimior pars hominis ei deuinciatur. Hoc pecus Plautus animum vocauit, dum in Trinummo banc didat fententiam : Si animus hominem perculit, adum eft, fi animo feruiuit. non fibi. .nnimu^ Si ipiè animum perculitidum viuit vidor vidorum cluct. Nihil vraquam à Plauto ve-rius didum eft. Si enim nos animo, id cft,pecudi indomitæfèiuimus, adum eft de no-ftra faluce.-at fi nos animum percellamus ac domcmus.fplendidifTimam vidoriam ob-tinuifte dicemur, Vidorenim vidorum eft amp;nbsp;Imperator Imperatorum, qui hanc bel-luam fibifubiecic. Nos animum JUoct vocamus, eoquôd perpetuisnosafficiat mole- /lïiott. ftiis,nififrenocohibeatur. Hocautem moleftiarum reraedium ichnæaconuerfiode-ïnonftr3t,quæ 'üFoetti nobis, ideft, frenum offert,quo nimirum ferum iumentum do- ’îToem, meinus ac regamus. Illius enim naturæ eft hæc fera, quam Animi nomine Latini non-numquam vocant, vt vel demanda fit freno, vel perpetuô nos vexet ac moleftet. Ho-ratius itaque poft moleftias quibus nos hoc pecus diuexat, enumeratas ; volupeates videlicet, auaritiam,inuidiam,iram,alias;pulcerrimam fententiam dixit:

-----^^nimum rege: qui nifi paret Imper at ; hune fren:s, hune tu eompefee eatena.

An'nehîc videsidexprefTum, quod nomenclator per vocabulum JîDort nobis declara-uit ? Cùm ergo rogaret praeceptor, ne pecori pars fublimior alligaretur, hoc etiam in-telligitur rogaffe, vt pecus hoc domitum haberet, quia nimirum nihil medium eft, pro-pterea quod velimperet velferuiat. Sicigiturorationem intelligamus oportet, vtca petiilfe precator putetur perpetuum Canopi in belluam fuam imperium : quod dum potitur,amp;ab illius moleftiisamp;r feralibus malis liberatuseft; idoneus iam fit, vein templum Spiritus fandi erigatur. Qujd igitur fit templum ex his quæ dixi,liquebit. 'SEcmpcI Temfli tty enim tres compleditur voculas poteftate, lt;cin—pe-l)fl;quas fi componas, idem vale-bunt ac fi dicas, Domiti pecoris exaltacio . Homo enim carnem fuam freno domiram adtantam excellentiam euehit.vt in templum Dei erigatur. Verum igitur amp;nbsp;primum Tempia Dti in terris Dei templum eft, quod Spiritus fandus ex animo domito racionis freno fibi crigit.Sic Apoftolus membra noftraSpiritusfandi templum dixit. Dometur enim an-tea bcllua fiue caro neceffeeft, quam Spiritus fandus in eafithabitaturus. Admiranda lané templi fignificatio, Si ad amuffim ad facra; feripeuræ veticacem quadrans ; amp;nbsp;in-

cenm

-ocr page 254-

tjS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGLYPHTCORVM

Contemplari

jïuguriorum ^''•go, amp;nbsp;quot;VU-WtUf.

Idalomanit. cnujja.

terira tàm clara amp;nbsp;extra omneni controucrfiam po fit a , vt ne poflls quidcm , tametfl velis, voceni ab hac interpretatione alienare. Stupendocertè honore Deus corrupram honnnis naruiam afficic, diirn earn fibi tem plum facit. Vide, qiiælo,quanto fatius cil prællabiiius carni nolhe,qua; belluacft,domariamp;lupatisobedire,quàm efferatam,quo libido rapit, terri. Intelligimus ergo nunc, primum templum in homine adificari at-quecrigi,amp;ad eins fimilitudinem externum templum , quod vulgo iic vocatur, tem« plum dici. Fanaenim Seloca oràrionibuscultuique diuinoconfecrata, templadicen-turjcoquôdin iisdomitæ pccudes, idcft,animihominumrationisrcâætrenoguber* natiin fublime collantur ad ipfum nimirum altidimum , cui lelè precibus iungunt, çuolaptcs. Qiioniam autem templum nondomitum modo animum poHulat, tcd vt is etiam furlum ad excella tollatur; neque id corpore fieri aut poflit aut debeat,led men* te fublimiacogitante , amp;nbsp;c-orum fefè IpeCtacuIo totam dcuoucntç ; prifci Latinorum maiores rcligione necdum corrupta verbum fibi fecertinr,quo bate attenta rerum fub-limium infpcélio fignificaretur. Contemplari enim eum diccbant, qui vcl in templo fuo dumtaxat,vel in templo etiam externoattentuseflet adalta amp;nbsp;extclla mentisocu-lisconfpicanda ; quafi diccrcntfru.ftra templa adiri, nili vnàcum templo mens nollra totalubiimibusintuendis vacaiet. Veriim dum paullatim tincerius Dei cultus amp;nbsp;boni làcrorum ritus à priftis lanigenis, amp;nbsp;ab ipló Nocho line Saturno per Inanus maio-rum traditionesaccepticorrumpercnturi hinc lacrificorum amp;ignoiantia amp;: auaripa, hinc cacodæmouis fraiidulentis machinationibus, quibus homines deludebat ; verte contcmplationi, quæ mentis oculis fîebat, fuccelTit abominanda luperllitio, qua in carlo templa ab augunbus delignabantur .: in quibus loco rerum diuinarum , fortuitus auium peraërem volatusnotarctur,vtexiisfururorumficret conicclura. Bella Içilicec hæccratexcell’arum rerum conternplatio , grauis fcilicct.ac grauifîimis viris digna religio ; qute animum leuibus leuifîimarum auium pennis alligaret, aefurfum dcorlum, quo picis vel coruis placuifl'et, raperet atque vexarct. Hæc fèmper regia via fuitad Ido-lomaniam lt;3«: omneserrores ,res in religionc bene inftitutasamp; ad optimum fînem dc-llinatas ad quæftum aliquem detorquere ; amp;nbsp;ex iis quærere, quod ftolidi amp;nbsp;pcrucrli ho-minum animr maximè adrairentur, amp;nbsp;quod ad vitialua alenda amp;nbsp;llultas cupiditates

ruturaru ce- lcqucndas aliquo modo conducere arbitrentur, Innatum nobis eft ex primorum pa-««quot;expet’^â. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pcccato, vtomnesproni feramur ad futurorum cognitionem : quam inclina-

tionein animorum diabolus peperit,dum illis perfuafit, fi vetitum pomum comcdil-lent, Deo fimilesfuturos. Hanc igitur inlànam cupiditatem turn lemper Draco pro-inouercnititur,tum eorum vchcmenteraugetauaritia,qui excommentitiaaliquafu-tura prardiccndi arte quæftum facere cotendunt. Hinclatrifici,quibus templorum cura erat, parum ex vera contcmplatione lucri fperantcs.religionem luam cauponari cœ-perunt, amp;nbsp;horainibus perfuaderc , aucs loco rerum diuinarum elle contemplandas, amp;; Icle pofic exearum volatn quid ciiiquefuturum fit vaticinari;neque faselfe quicquam omnino incipere aut moliri, nifi illis confultis amp;nbsp;intcrrogatis,an quod proponerttur iuxta Dcorum fieret voluntatem . Lepidum fanècommcntum. Quid ni enim aues, quæ Diis inter volandum propinquioresefientjmeliùs, propiùsamp;: clarifiscaquæ Deus vellet intueri pofl'ent, amp;nbsp;quæ vidifient hominibus nuntiare ? Videmus hîc infignem maximi lucri officinam, amp;nbsp;quxfiuolilTimum mendaciorum mercatum in veri rempli locum fubrtitutum,èquo, tamquam è primo fonte,omnisauguriorum aulpiciorum-t}ue difeiplina deHuxit, Romanis rerum Dominis, quicquid auibus vifum eflet, impe-ratura. Templi itaque nomine monemur, vtanimum noltrum fubiugemusacregain us; quo in altum àfpiritu eredi, templa Dei fimus. Dum igitur ßijei dicitur, hæc Spiritus lànâi fubftruclio intelligatur, ad quam port domitam pccudem ordine peruen-tumert. Nunc inquirendum , quæquàm optima figura fit ipfi Ris oculis firbiicienda. In primis perfpîcuum eft, erigendi atque in fiiblime tollendi potertatem ,amp;ipfàm po-teliatis aclioné ignea vi perfici, qua Spiritus fanâus omnibus vitam infundit,omniaquc ad Vnum euehit. Quamobrem non immeritô tautologiæ accufèr, fi prolixus fim in explicandodemonrtrandoquc,huic igneçpotefiati amp;:aôlioni pyramidis figuram deberi. Pingenda igitur cric meta, fiue ea Ægyptiarum pyramidum formam référât, fi-ue propiùs obclilcos æmuletur. Quoniam autem oftendi, totam hanc Spiritusfandi . . • 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;credioncra

-ocr page 255-

L î B E R XV. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;23^

tur. Hihc liquet,frenii capitisfiue mentis

eredionem ad principêm hôminis par^ tem referri ac pertinere,non poteft dubid elfe, quin capitis effigies propria fit nota ad hancoculis reprazfentandâ.Cdm enim fubtradio hæcquam Spiritus fandus in homme erigendo molitUr, tota ad id tendat, quô caput bclluinam hominis parte frcno lùo coërceat amp;: imperio prcmac,at-qucita homo fiat verum Deitemplum; aptiffimè caput pingetur ,eoquod no fo-lùm lèdes fit rationisamp; mentis propria, lèd etiam quôd ab imperio à lèrmonis noftri opifice nominetur. Accedic huic huius piduræ rationi amp;nbsp;altera cauf-fa. Quando enim ad hoc vt templu Dei firausjopuseft animo domito.neceflarid vidcbatur,vt amp;nbsp;freni forma amp;nbsp;pecudis domiti imago oftenderetur : atqui hæc é'adem meta quæeredionis habet fignifi-cationcra , noniolum frenum exprimit, ièd pecudis etiam domitæ propriam ofté-dit figuram. Frenu enim quo homo ani-mum regit, pyramidem ad vnguem imi-tatur ; propterea quôd intra metæ termi-nosomnes cupiditates amp;: impetusquibus iumcntum ejfteruefcit,coërceat; amp;nbsp;omnes quotquot funtfic componat,vtad Vnum quod Ghriftus dixit efle ncceftariu, ferarv-nrhrlâliùdeflequàtn regulam conoidem, qua veluti lupatis animus domatur ,amp; vt fe âd Vnum erigatjCogitur. Hoccùmclariffimum fitexiisquæà nobis frequenteranteà dida font ; obfcinaim itidem efte non poteft, quæ forma fit ipfius fiue animi fiue pecudis rationis à Spiritu landoeredæ imperio fubiugari'i^ per omnia obtemperantis. Ne-^eenim Stoitörum more cupiditates animiafFeóliones ex hominc tollimiis; fèd «as/dum â Spiritufanâ:ocredi fumus, dc componimiis,vtin metæ formam furlum ad ♦rfwm'apice cendât;Gommodinima igitur nobis fint,amp;: fignificationû varictateplurimà Pyramù^ftâ-ftfggctens pyramidis figura;qua nimiru fimul fpiiitus ereâio, amp;c frcni forma,amp;animi 4©mïti imagolt;crnitur exprcflajnon ilia quidc vulgari aut plebeia pingèndi ratione, (èd làlîjVtnemo mortaliû quicquam pod'itad viuû magis imitari.Addenûchisillud etiam cöföHarium max-imû piduræornamcntû,quoddum aptiirimèeaquædixi oculisfunt ftibiêda.illud vna opera ctFcduin eft,vt rempli formam amp;nbsp;fubftrudionéhabeamus,qua nUllâ'quil'quâ poflît Vel cogitandotantùm melioréarchitedari. Gùm enim templu elfe dfe Vöcis ratione definiuerim,domitæ pecudis exaltationê;hæc nobis tabula omnia fimul è5éphmic,rum ipiura caput Spirituslandi gratiaercdum,amp; vnà fecumerigensquæim-i pfcriofuo coercet; turn frenurn quocoërcct; turn pecudisformam quam coërcet,amp; ad Vnum felè attollcrc eompellit. Mainres noftri huius rci confcij, cùm ex tara fanorum Temfbrui» âmplitudinc pyramidem facere difficillimum amp;nbsp;operofifiîmum ; amp;nbsp;taie etiam ,vt vel fieri non poflet, vel fi fadum fuiflet, plurimis iniuriis maximè ventorum patêret, animaduertiirent; prudenterilludexcogitarunt,vr omnibus templis meta cum capitis forma vel fupernè im poneretur ,vel ad pofticam partem exftrueretur, quo totamftru-duiàm pyramidis amp;nbsp;capitis ei impofita forma terminaret.ceu ca propria eflet necef-lària forma templorum. At dum rotundoglobo,quo alibi aliud, hîc capuc denotatur,' ' CTux imponitur;idem fit quod in hac Alphabeticaoratione fadum videmus, in qua fupremus vltimus apex eft ipfum Tau,quocrucem fignificari mox latiûsoftendam.

lt;^is hîc non mirctur maximam hanc precationis noftræ ipfius tcmpli, in quo pre-

■■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;catio

-ocr page 256-

140 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEKOGLYPHICO R V M

catio fieri debet,fimilitudinem atq. concordiam ? Nam ûcut oratio Alphabetica à vira capit exordium, amp;nbsp;ad capitis eredionem paullatim adicendit, arque deinde capiri credo Tau imponit ; ira vera rempli forma fubftrtidionis fuæ initium habet metam, verac vitæ indicem J arque inde abfolutæ metæ caput imponit, quo prima hominis effigies, autpotiiis iecunda,quam Spiritus retùlcitâs amp;nbsp;erigens Iargitur,expiimatur;iuxtaillud, Os homini fubltme dedtt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tueri

Jußity ere^os adßdera tollere 'vultm.

Ex his modô pcrfpicuum fit,quanta fignificationis efficacitatc ih linguanoftraillud Chrifti diceretur, Domtts mea domta orAtionis 'uocAbitur-^ç.'àm. iplum rempli nomen, amp;i vera templi forma,nominis vim exprimens, adamuffim conueniat cura naturaoratio-nis ;quodilliclarius videbunt,quiquæde AlaudadiximuSjCum his confèrent quæ de templo in metam credo hoc loco docentur. Hic illud dumtaxat peculiare eft , quod meta hoc loco ad engendum humanum caput pingatur, amp;nbsp;globus qui imponitur hoç ipfum caput fignificet. In obelifeis Pyropi aliud notant, vtianteadocui : amp;nbsp;fi pidura reda ratione in Ris procederc debeat j non tam globolum corpus, quàm ouatum deli| ncctur oportet, quo faciès hominis exprimatur.Quamobrem maiufculum Latinorun| /x*’’'»- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n^jn rotundam partem fuperiorem habebit, lèd ouatam. Græci fuum Rhoitapin|

gunt,vt obelifeus verutum videatur, amp;nbsp;reuera fit obelilcus, vti vocatur ; cui magnû ca* putdefftper imponuntad dextram profpiciens, itavt veruea parte caput fuftineat qui fpinx medulla del'cendit, Hebræi, nelcio cuius Gcnij. beneficie amp;nbsp;inftindu, in confui fione linguarum huius litterx memoriam quandam videntur retinuifie : amp;nbsp;quia figui rameius capiteinfignitam fuiffe recordabantur, à nomine cius caput cm vocarunt* Chaldxi tarnen conuenientius origini ûcfss per fècundam Latinorum vocalem produ* dam efïeruntjpropterca quôd fermonisnoftri anologia in vocibus formandispoftuler^ vt nomina à prxteriro verborum imperfedo deriuentur, quonimirum ideisqux péri petux funt, refpondcant. Dixi enim fæpius, præterito imperfedo tria tempora, amp;nbsp;idy circo omnia defignari j eamque ob caufiam perennandis rebus conuenire, vt ab co nö| Ä««' minaducantut. ûttjsenim prætcritum imperfedumà ûpjs caput denotabir.quoniaiî| perpetuum capitis officium fit.vt amp;nbsp;fe.amp;stotu corpusfurfum erigat. Qinaaucemc^ui in hominc fummum eft amp;nbsp;primarium , Rcesetiam pro iumino ^fprimaiiio apridiHfe brxos ponitur; amp;nbsp;hinc Reefith principium tum ceterarum rerum,tum B^blioru,iJi.iN®Q Chaldxi,nec HebrxLvocis originem norunt, vti neque ceteraruni qyas c priœptjçp^ mone retinuerunt. Apud hos aliud quoque nomen inueniturabeadem noftrap ra4i.clt;^ produdum,fed littcris per hyfteron protcron legendis,vt origo cognolcaiijr. Ferngt;ent,4 enim hnv? vocant: quod vocabulum fi verras,ßccjj habcbis,tametfi punda aliaarfdatuf, Fetmenti enim natura eft vt panem actollat. Nobis 4neft eundem vfirm præbev-.qw vocula fecem ccreuifix nominari modo dixi. Vnde cernas, quanta fit inter (ôeft amp;nbsp;ßrcjlt cognatio j amp;nbsp;inde quàm Ûtjÿ amp;nbsp;inter feconfentiant. Videturigitur in hac.littçr^ idem Hebræisaccidilîequodin Hoogen. Vt enimex illiuslitteræ figura oculi nomefli cereruetymi ita cx huius figura capitis nomen mutuatosefte opinor. Latini à vetuftiffimis Cimme-j riis nomen Ceres acceperunt, in quo prima littera corrupta eft,ob corruptam tertij* ” * apud Latinos dementi pronunciationem : quod ante E amp;nbsp;I pcrinde efterunt ac .fidibi-lans litteraeffet.Seresenim erat dicendum.vt vox circularis efficerctur qualiseft Anna,. amp;aliænonnullæ. Significaturenim hac voce vis ilia diuinaquxfèmcntcmamp;fcgcten^ fiet. præfidiofuo tuetur. ^èerenim olim profcro noftrates dixere,a^ft-er,ideft feminoter-;

ram, vbiin «tScTau omiffum eft Hinc Latinoruin Sero, adiedadumtaxat terminatio-«. I’®' Hac actate Tau addimus vel Dalet, litteras frequenter concludendæ vocis caufta addi confuetas, fert vel ferb/ non fee dicentes ; veriim non proquauisfatione,fed ca quaî omnium eft excellentiffima,per quam nimirum homo procreatur. ^ec itaquegcncra-tim acccptumcôuertiturinÛc0,quod fignificat Surgebat. Proptereaenim fernen terra: committicur,vt rurfus exfurgat,amp;: no exfurgat modo in mole maiorc; fed creftatetiarn, amp;augc3tur numeroac copia, quodcadem voce denotatur. Seres ergo, lemini terra?co-niittendo amp;nbsp;multiplicando præfidens, ferpentibus vehiturjquibus Ód aquarum vis fine humeóla terrx vligo amp;nbsp;palingcnefia denotatur. His fax accedit vitalis caloris habens fi-gnificationem, quo fernen alitur in frugem ampliorem promouctur. Quærit verô

natam

-ocr page 257-

Li B E.R . X V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Z41

natam fuam; id eft, (emen teiræ commiffum caloris amp;nbsp;humoris viribus rurfus ab inferis in lucem proferve nititur. Et quia hie labor in or bcm redit numquam ceflaturus, no-menclator fic nomen compofuic, vtperpétua hæc fementis meflis vicililtudo litterarum circuloin (e redeunte notaretut. Veriim hæc naturalis eft amp;nbsp;pinguis, ne dicam ruftica,fabulæ intcrpretatio;in quafi.kærcasjparum promouecisad arcana Cereris myrf .^•5 fteria intelligenda. Longe altiiis Moies ai'cendit, dum mundi fabricam per Berefit ex- Streßt vocit orfuseft, cuius vocis prima radix Res eft, quod vocabulum è ^cr prodit,quo a«ftus iè-minandi notaturrquinon aliudeftquàm ipiê Pater, qui raundutrf pet Filium i'uum ex .'»bditis infinitatis fuæ abyflis ic tenebroià caliginegt;nulli nifi Filio, petuia, in lucem pro? dire fecitj quod vocula Res defignac, Rc amp;nbsp;Scomplexa ; quorum illud Ratio eft, hOc Spiritus iandus. Poirô Seres longe adhuc profundids examinctur necefte eft, ftquis to-tam fignificationis vim perfpicere velit.Nam fi nomen in elementàfoluas,ad lt;i20 peruenies : quorum illud Patris eft, hoc Filij ab æterno geniti iquæ duæ hypoftafes per illam hypoftafim inter ièdeuinciuntur, quæ pet litteram vibrantem denotatur. Cùm enim R ad Lationem pertinere, amp;nbsp;earn quidem vehementem; nemo npn fateatur, cui potiùs hoc elementüm fuerit tribuendum^Jquàm ipfi Spiritui ianäo ;de quo diâum eft: Et Spiritus'^DomtniferebatHr pif craquai. ^eigitur amp;nbsp;€si per litteram Res coniun-guntur, amp;nbsp;ciïculareeonftituunt vocabuium non alijpropriè quàm fempiterhæ con-gruens Trinitati. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;np » q J Hu. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..

s c I N Hebrift produabuslittetis vfurpant ; altéra fimpliciSamecht,altera duplies«» Utter» ci, vt tantundem valeat ac Samecht amp;nbsp;Cap coniunâa. Quôd pro firaplici Samech t natur ,pmnireélærationi répugnât. Quidenimabfurdius, quàm litteram duplicemrfe;,r«««/lt;»i pro fimplici collocare? Crebrô autem pro ea poni ipfa docet pronuntiatio, quam nobis f. Grammatici præcipiunt,dum Seboletin finiftro litteræ cornu videmus. Bella profedô ratio amp;nbsp;infigne plebiicitum. lubenc vt id peccemus,; ob quod olim lepbte Galadites quadraginta duo Ephraitarum milliaoccidione deleuit. Legimus .enim ab eo omneslephte enmet ad lordanem cæfos efle,qui proScibolet Sibolct pronuntiarent. Atqui noftri nunc Rab-^/ bini edidum proponüt,vt hanc litteram fæpeita efferamus, vtiilliqui ob deprauatüm froSaboitt.^ cius fonum à Galadita iugulati fuifle fcribuntur . Profeóto fi non alia cædiscauiTa tronantturit. let,quàm pronuntiatio ipfius Sebolet, Ifraélitæ quàm Ephraitæ occidione fuiflent di-gniores, eoquôd Sebolet fiue profpica ponatur, fine pro fluâu viaquarum , ab ea radice furgat,quæ Samecht habet non Sein. Dum enim pro fpicaponitur, idem pati-tur quod in finita alia vocabula,in quibus redus litterarum ordo turbatus eft.rgt;'?aw enim HebmU» v»-Venit ètoeiô-ï)clt fiuetocisS-öel/ quod nobis fignificat id quo triticum continetur.

bræis familiaris eft Sigmatifmus æquè arque Sueuis. Hinc torijS pro noftrolueit in hoc Wfi«. vocabulo videmus. Vervim dum pro fludu amp;nbsp;aquarum vi ponitur,anortro^cc-l»ritde-riuatur, redo litterarum ordine feruato,quo vis aquæ denotatur.^ccenim non fbliim 0«. marc magnum fignificat, fed quemuis lacum amp;nbsp;aquam latiorem : quod fi mihi non credis, conlule Bauariæ delcriptionem , in qua quemuis lacum,licet paruum , ^ee vo* cari videbis: quod item in tota Auftria , Salisburgenfi ditione, amp;nbsp;generatim in toto illo Germaniæ tradu obferuare licet. Quxuis ergo aquæ lations vis Ôc impetus ^ce-toclt nobis dicetur. Duplex autem digamma in Betfrequentiffime apud Hebræos tranfit, Hxc cum nobis fint clariflima; vide, quælb, vtri melifis, Hebræine, an Ephraitæ Sebo-let pronuntiarunt. At huic Sain vicina vox videtur;quæ tarnen per duplicem litteram pro humeroefferenda eft. Nobisenim ;§gt;couUjer eft, vbi Res in Lamet per Labdacif-mum tranliit. In hac voce variatum eft fententiis inter Hebræos, aliis humerum, aliis femur,aliis plantam pedis ea fignificari arbitratis: quam litem vera vocis origo decîdit.

Eodem modo innç}^ pro vaftare,duplex litterafi3nanda,eo quod nobis^caiin dicatur, ôtativ quod eft damnum inferre. Dum verb eodem verbo vtuntur pro vidcre aut contempla-ri, radix quærenda innoftro^coto/ quod fignificat diligenter infpicio; licet compofi-^gt;«tB. ta voccÄcn-ftolo frequentiùs vtamur. Vt autem in his redè duplex littera profertur; ita cadem male collocaturin uni» pro contemnere,defpicere fiue Ipcrnere: quod verbum perfpicuum eft à noftto ^mat/ id eft, contemnit amp;: adfpernatur, formari, folius Mera

X X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;elifioncj

-ocr page 258-

14i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I E R’O G L Y P H,I;C O R V M

eliliono; quam litteram vel adimunc vel adfcifcunt Hebræi frequentiffimèïînecauflTâi' Male item pro bibere amp;nbsp;abforberecum duphci pingicur, cumclarum lie, radiéeni' É’opö' elfe noftiurn ^opö, verbum Germanis in vfu nimis frequenti. ISec. lau? pro frangcre aBîijo- amp;Gönterere bene per duplicem pronunciatur.,Nosenim 35;psidicimtis pro in mini-Sjmaren. mas parfos confrin'go. At dum OT^wpro fludiibus; maris dicunt, vox A fc-barm derioa-»»JCHT ' . .aruf',quo elarifTimeduaus maris dGnocantur«,amp; idclr'coduplexelittcra locum non ha-: gt;nbsp;bet. Rurlusdumna^’pro pario veuntur, quisnon agriolcitbartjideftj parit? vbi Sigma-;

tifeus eftjtlu m 'pto-TaulScin ponunt r tolerabiliorA'uf urii$, fi Sameeh.tleri pfilfent. Pec-' càhjc wem du m uiw pro Seia^dicunt,c,Qm tios fit vel ftbc dicam us, non frpt vel fcpjs, quod Êft fcaciô.' ElegaiisfjroiieóhoS^-dcdicat^^permutatid .dum'.pro Seta caearc fe dicunt f nec. fhèüûs nbsp;nbsp;nbsp;praSex dicunt,crim hîcomnino'SarriceKtfcnbendûefle,non noftra modó:

tiiIgÜâsfèdLaciiiàJétiarndcclaretJIridium vocaritvquod vocabulû $ulQn,non Scufph« äiüendum,amp;idcrtcö pßcSamecht lbribcndu. Originem ducit à jßop.futt,ßue fueÿgt; V'tSi^euidiceröht, quö^nafvlhauiiasjfiue delipixßgnificancur. Neminiobfeurum eflö’ ^gt;a3!). pbteft MW pro afpexit idem eße cum noamp;o faglj,id eü,yidebat, amp;. ideo Samecht fuiß'e

ptfi^^^bdlimi-Sic^iy pößitur pro DeonHcbjæi omoipotentem vertunc j copuenientius; öri^ifilSätuinum interpretatUiLNam^at-.tit ßgnificat eumqui feminûomnium vim. ôatodtejamp; prômôUef-,’amp;î augetqHincnwageràdèminRBdo,quah^at-îii, id eft/eminis incrementum. pw prodelideraredicunt Nos fut proquæroamp; deiîdçro : vnde liquet, hîc itidem Samecht defiderari, amp;nbsp;Sein ejipi debere. Cotrà rcs habet in jet? quod aduer-fàri vertunt. Nobis feab thon idem eft qïiod damnum adfcrreiquæ origo docet, hîc Sein v.v’éfl'edeberecitrâ pundliîm'finiftrumJEadem ratioflcin;quot;^t3iüScin eâe Abct. Idem eram î^tÂttci. nbsp;nbsp;eft quod nobis frattcc,ideft,exaâor,amp; isiqui veâigalia.imponit popiilo. In jit’ pro dente,

lt;3i«iû,. , faîbj.vt Sueur, vt nos tciib, non debobàt effe Sein, fed Sameeht.Jtem in ngt;w pro vide-^ ^asïj. nbsp;nbsp;nbsp;ha‘t,adfpicicbat,non efat lAcus ipfi Sein, Içd Samecht: eftcnim noftrum fagl) ,id eft.vi-

lt;C3i,Epcia. débat. Nec reôtiûs cogitatione cum Sein Ictibiturj cura fitnoftrum ßfirprib pet

■metachefirn. Laudandi tarnen hint inob» quoiudicarefignificant, eoquôd Sein hîc ÿxept. redè ponatur. Eftcnim noftrum fttpt, quod eft res conftitueie: vnde fttpen pro indice. Watt” A'iiqnandofupcrfiùum eft Sein, vtin ip® provigîlare. Hoc enim à noftro toatt fit, du-jbet. plici digammain Qua-af mutato. ir.v proponere,quod nos frtdicimus, puiu San.cchc haberet, fiferiptura veloriginem,vélgenuinum.lonumlèquererur, In pnii? propulcro ûaiit. vitis palraiteScin eße debet, fed fine pundofiniftro. Eft,namque fro raut vel ftoctiranc, vt Nun bis fitciedum , idem quod pulcer palmes.?Sed quid egoexemplis immoror? (^id quod darum eftdocere pergo ? Némo Hebrxotura ncgat,hanclitteram geminu fonnm habere; amp;nbsp;modo pro Samccht.modö pro peculiari fibi iono poni. Vetürn hunc Sein littert proprium non fatis beneomnesexpreßerunt. Nosè primis originibusdeprehendimus wa aege- dupliccm litteram eße, ac tantundera quantum Samecht amp;nbsp;Cap valere. Nomen vcid *fi^‘^pnnun- Scin pionunciamus, vocali nimirum pioduda quo fplendor nobis denotatur, ciütio, nxrmë- amp;metaphoricósprobabilitasquærebuselucet;id quidemdum nomeneft .Hebræi {» hac noftra voce acceperunt,dû ea pro eoccovtuntur. Aquila enim cOai^ai'ov.Symma-

i ’ chus Jïctf^cuvQv reddidit, tefte D.Hieronymoinepiftola ad Fabiolam de veftelacerdota-li,propterea videlicet quod coccincus color Iplédeat. At dura eandem vocula pro dente vlurpant.litteraSein pro Samecht maleponut;co quodnobisfentdicantur,fiue ttnbcn. jbcgit. At vt verbum, idem notât quod i'plcndet,amp; quod eße videtur. Sic dicimus ,l)ctfrpnttc fyn,id eft,apparet rem ira habere. Rogat ergo præccptor,vt Spiritus fandus fplendorem prælèntis vitç,amp; ipfam noftrara imaginationem erigat ad ipium antiquum,vt videlicet eum intucri queamus ;no eo modo quo res nobis in hoc mundo videntur,fcd quo póft funt videndæ. In Qua-af Sol fplendore lüo caput noftrum ambiebat amp;nbsp;illuftrabat, öi nobis fplendoris fui portionem quandam communicabat. Hîc igitur petimus, vt hoc præfentisvitæ lumen quod obfeurum adhuc eft amp;nbsp;im perfectum,erigatur ad illam anti-quam ItiCem in qua Dcum videbimus ; non in ænigmatc amp;nbsp;lumine quoda caliginofo, fed facie ad faciem,vt Apoftolus tradit. Quamuis enim in hoc mortali corpore lumen quoddam à Spiritu fandoaccipimus,quodiuinacontemplemur;hoc tarnen longé infe-ri'is eft lila lucecælefti. Nam nequeattrti audtuit,neco(tt^u^^^id^t,nec tn mentem hominis 'vmqudmvcnerunti qiM Dein noen in fntnra vita ^rui^arauit. Q^umobrem orandu eft, . do nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vthoc

-ocr page 259-

liber XV.

X45

Vt hoe noftrum vmbrofuin kiPxien ad ipfum patrem vniuerforuà Spirïtu fanâo eleue-’ tiir,quo in fempiterna IncejOmncm Solis iplendorem vincentedèmper cótinuo Dei faciem contcmplcmur:qua in rc Rimma eil Sc omnium votorum amp;nbsp;omnis precanonis. Mofi rogantijve Deum viderec,tc('ponfumc!i; No»'videbitmehomo,amp;^iuet. èc mox: Poßeriora me a 'vide'bu\fAciem Antem mcam videre non poterü. Quod hïc dicitur, Dei po-fteriora dumtaxac ih hac vica cernijid ^cpti vidcrurdenotare. Efteiiim ,§rpn iie forma-tum-yvrin^te-ôùlibkiarurjquod Ggnificat, id quod pokeriuseftdiftinguo. Dum Scyn rogamus furf'um ad antiquum dierum colli,rogamus vt hçc per pofteriora Dei co- , gnitio mutetur in claram amp;nbsp;diredam diuini vuküsinfpeâionem.Præterverô hancno-tationenijScyn itcm'proimaginedicimus.eo quod imago id cuius imago eft eflevidea-f cur. Hine magna vis eft in hacorationis claufula, propterea quöd Spiritus fandus rogc-tutjVt imagine ad antiquum cleuet:quod quid aliud eft^quàm vt hpminé,Dei imagine, ad eu attollaCj ad cuius limilicudincab antique crcatus eft ? Æquiflimacnim'haec vide-lur oratio,qua rogatur vtfpirituseum ad Deum euehat, cuius cantaeftcum Deo fimi- i, litudo. Neq. enim fieri poteft,vt quilquam illud non amet quod fibi firnile efle intclli- simiit fibi git; maxime verb fi feiat id ad fui imaginem fadu eife-Videm us quanto amore parentes quodqut fu» filios profequancur,eo quôd in illis quandam fui fimilitudiné efle credant. Quanto igi-tur maiore Spiritus fàndus amore Dei flmilitudine ampledetur,cdm iple omnisamo- tur. ris fons fit amp;nbsp;origo^ amp;nbsp;tanto imagine propids agnofcat,quanto omnia penitiiis incuetur. Qiiid? quod Deusipfofpiritu imaginem depinxit,adco vt inges in hac voce pondus fit ad beneuolcntiam cociliandam ?Huicprecationisartificioaliud myfterium ex codera vocabulo^rpu accedit. Quemadmodu enim ÖpS Spiritus fandi attributfieft ;ita ^cp« Filiopropriè conuenit ; qui, iuxta D.Paullum , imago Patriseft amp;nbsp;fplendor gloriæeius. Qua enim voce velimaginc vel fplendore melius exprimas, qu.àm fi ^rpn dicas, quod fimiil vtrumq. compleâfitur;quorû alternm ad Corinthios,altcrum ad Romanos Apo-ftolus expreflït’Nemini igitui dubium erit,quin buius littciænômenclatura dariflimé filius dcfignetur,quando ^tpn amp;nbsp;l'plendorç amp;nbsp;imaginem apertiflamè cuiuis noftratium declaret. Poftquam de huius litteræ pronû-ciatione.de nominis fignificatione, de ordi-iie, in fecundo ternario , qui vltimam ora-iionis Alphabetic« claufulam abfbluit ,di-dum eft; non illud quidequanturei amplitudo poftularetjlèd quantû fatis eft ad capita iis indicanda qui hæc latiùs volent explicate , confequitur vt de pidura quxramus^ qua nimirû quàm conuenientiflîmè ipfius Sein notatio oculis fubiieiatur. Hic in prk mis illud monendû,licet,êtpn ipfius Filij iri T rinitate',fit attributu, nobis tamé eam efle ctfigiem pingendam quæaptafit fententiæ Alphabetic«,^ ad id quod dicitur in epilo-go,amp;: quod in prioribus didum eft, collât«; inuenienda igitur figura aliqua qua tenue lumen,amp; t31e,quale hominis eft in hac vita mortalis corporis vmbra tenebrofa, quàm optime exprimatur. Et quia h«c vita vitara futuram tépore pr«cedit,neceflariû fuerit,fi Jquot;*^^^** diuinis litteris confentanea dicere velimus, vt h«c vita nox, futura dies voceturj quado feimus in temporû côputatione,amp;làcris litteris, amp;nbsp;Cimbric« antiquitati node quàm diem numeralipriore.Quoniam itaq.huius vit« lumé nodurnû eft, oportebit vt pidura nodurnû quoq. lumé repræfentet ■ quale

XX à nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reuera

-ocr page 260-

144 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROCLYPHICORVM

réucra éft’qukquid Inminis in hoe corpore habemus;nequeaberretquifqU3m,qui nos dicàr quodammodo inob!cura Platonis fpecu dcfiderc.Quçcûm ita fintjquid reliquu cft.quàm vt loco Scyn lychniim noâurnum apud omnes veteres lumen exprimamus; amp;: illiim-quidem non po!ymyxum,fed vna flamula fplendentcm, quæ c medio furfum feWtwr.haud lccLis arque lumen mentis noftræè meditullio noftiiadfupernacontédic. Lvrhws i» Lychnos vetercs lanigcnæ in ièpulcris collocate eonlueucrût, vt indicarentcorpus vel-jefuhru -vt nôéluino fomno opprefTum dormirc, amp;nbsp;certam fpem vitæ fuperefle qua’flama de-toiitcarint. noiabatur. N-’eq. cnim aliud Hama,quàm pyramides amp;nbsp;obelifci,amp; cypariflî fiuecuprtfli in Ièpulcris buÛis denotabatiamp;: tantd quidem efficaciùs denotabat,quantofignatum quàm lignum ptô'piüs ad rem accedit. Metæ enim non alia latione vitæ indices crant, qüành'quôd llanK^formam imiîarencur,quæ vjtæ lignum manifeftumgeicbat.Tranliic hæc lychnorum in lepulcriscollocandorum confuetudo ad Romanos lanigcnarupo-ftièMs^VeriîmyVt ceten ferè ritus,ad l'uperftitionem magis quàm ad prilcam religionera. rychni ?» fi ï^iplîs relatai Hmcillud cil, vt infiniti lychni hadenusin Ièpulcris Romanoium re-p^riantur: nequeveröin fepirlcris tantum lychnorum fuit vlusjedctiam in funebri fernerelicet apud Peif]uin, qui funusluum ûc exorditur:

-i., û'fT; -.t ^2* *- Hini tùhù, icandelit ; tandem^^ beatulii^s alto

-oinn CofK^oßtii-t Idlo.——jj amp;: cetera quæ paullo ante recitauirEadem videlicet ■vnsobiq. lumims lîgnifieatio,amp;S in cadauere elfcrcndo,amp; in Ièpulcris.Quod autc lychni flfttnavitam lignificcc,non è rationc modo à nobis adduda cuiuisliquere potell, fed è Plu'carchocciam accipict audoritaté. Iscnim in quæftionibus Romanis dicit, lychnum 4'cfponderc corpori animum continenti,qui lumen eft.Hinc piatulû erat apud Roma-h»^«er«fl;)«(/.nos,lychni lumen exftinguercj at illud linendum cràt tantilper ardercjdum natura fer-in re caulTam quxrcns Plu carchus, inter 'alias coieduras amp;nbsp;has habet-.An id Romain oblèruarint.vt lychnum taraquara cognatum amp;nbsp;germanum ignis pcicnnis amp;nbsp;in-èxlbnguibilis venerarenturjan verô,vt docercnranimaloccidcndû non elfe, quia lych-nus animali fimiliseilet? Nosè Plutarchoriiuum RomanorûcaulPasnon quærimus;id fatis ell tclbficatione cius conllare, Ivchnû limilc elPe corpori animû continenti, amp;nbsp;fla-ï-yâmiu au mam quidem animum eflejCui vita debeiur.In vetufliflimiserat Romanorum cçrimo-guru num ne lychnus auguris vmquam concluderctiir,lèd femper apertus maueret. Hoc eue TifTtu'ih fuerit inibtutum à veræ religionis magiftris,fciri non poterit,nifi vitra communcm au-guriorû fupcrlbtioncm adlcendas,amp;: qnis reuera augur didusfuerit apud lanigcnas.in-^ugur TiocK^elligas. Nosinter Augur amp;nbsp;Oogur non aliud dilcrimenelTefcimuSjquàm inter Aulam ezjOToa o co Ollam G' rmaui luperiores pro «©og/quo nobis line dilcrimine vcl acute videre, vel oculusdicicur,'?tuglcnbunt.Quamobrem citialongasambagesclarti ell,Augur vocem îïîia- elPecompolitam ex 3lugóó©j;amp;hacexccilentiapcrfedionis,ilia acumen videndinota-Augur ^^jfriiitavt is Augur lîtdicédus,qui ceteris ad acute omnia videnda prællantior eO.Inciui-dtcendtts. -libusmagillratibus Epilcopum Athcnicnleseum vocabant,quiadiddcligebatur,vt ci-fhemenfibM ihtates Athcnienfibus lubdicasvilitaret,acdiligmterin iis,num redeomniagercretur, ^uufierit. 'petuideret. Elunc noftrab lingua Stugiircni dicere potuilEent Romani Auguru officium lacris alligarunt,amp;: cos principio hoc nomine dignati vidcntur,qui acutiffime omniu la-croTum caulEis viderentiamp;: diligenter animaduerterét,ne quid in iis peccareiur. Atque •hinc lituus illis datus, quo pafeendi gregis munus indicatur. Verum fœda lùperftitio corrupit omnia, officia amp;: lacra nomina in diabolicam tranftulit offiemam. Quxftui 'enim facra poflh'.ibentcs augures,fraudulenta amp;nbsp;dæmoniacam artéexcogitarunt, cuius lucrum amp;nbsp;inlignis mercatus tarn late lele moxextendit,vt totu fcrèorbem fuerit am-Auguru ve- plexus. Vciumigitur amp;nbsp;prilcuaiiguium officiu fuir,popuhj pafcere, V lituoad id vti.'in ium db fro^ quo totunda ilia lupcrioris partis redexio non pedi tantum curuaturam,lèdoculû etiam ceteris omnibusantcirent,in diuinisnimi-

rum amp;contemplandisélt;:docendis.Vt igitur nomen Pontificis fœderum violatoiupro-mitbtexpiationem jta Augiuium Icientiam ótdodrinam polliteturjadco vtnon aliud augures lint.quàm rcrûdiu!narûdodoiesamp; Epilcopi’;amp; vno verbo.boni paftores. Horu quod fuerit officiu, non ex altcrius tire verius dilcas, quàm ex eins qui omniû paftorum dux ell amp;: Imperator. Hic ell Chrillus, qui vtante Abrahâ; itactiâante omnesfuit au-guresiacjlî verura fateri velimus^fummusôôlupremus auguriVtpotc qui folusPatris ar

cana

-ocr page 261-

LIBER XV. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14;

câna intuetur,amp; numqüàm aberrante aut caligante oculorum acie obfèrnat. Is igitur inter alia Apoftolos fuos,auguratus fui munus exponens,fic eft allocutus : Vos efiis Ittx ntundi.Non potent cittitM ahfcondifufgt;ra montempoßta:neque accenduntlucernam,^ fo-

ea.m fubmodio,fedfuper candelabru,'utluceat omnibus qui in domo funt.Sicluceat lux 'i’eflra cor am hominibus^vt 'videant opera vefira bona.Idem docet quas fit lucerna corpo- Lucem»^ lis nollri.aiens;Lucernacorporü tui eïioculus tuus.St oculus tuusfueritfimplex,totucorpus ttiurn lucidu erit:fiautem oculus tuus ßuerit nequam, totum corpus tuumtenebrofum erit.Si facru Utieru ergo lumen quodin te eH tenebra funt, ipfa tenebra quanta erunV. In bis lummi auguris inuUisatur. Verbis clariflimè vidcmuSjquid oculi nomine in facris fymbolis fit intelligendum,quid item lucerna defignet ; amp;nbsp;id tandem colligitur, amp;nbsp;oculi amp;nbsp;lucernx nomine mente no-Itra denotari,quæ verum hominis lumen eft. Augur itaque non acorporatioculi perfc-óhone,(ed à mentis præftantia nome habere intelligatur oportetjcuius lucerna non alia crit,quàm mens ip(à,totu m hominê illuftrans. Quifquis ergo primus fuit illius fine ritus fine legis magifter,ne Auguris lucerna vmquam abfconderetur auttegeretur,iseodcm quo Chriftus fpiritu videturdudusfuilTe. Quidenimaliud eftlücernategijquàm earn abfcondi amp;nbsp;fub modio poni?Voluit ergo primus Augurum amp;nbsp;præceptor amp;nbsp;conditor,vc Augur lux mûdi elTetjatq.ea fie femper aperta amp;: claraelfer,vt hominibus in primis bo-nà auguris opéra oftenderet,ac deinde doârinæ falutaris lumé omnibus,citra omne ca-liginis obftaculum,afFunderet. Videmusnuncquanru inexigua Sccóremtaferèlegeri-tuali latuerit myfteriorujquibusnon officiû modô bonidodoris atquepaftoris totû con-tineturjed nomen etiâ auguris explicaturjvt ipfe Chriftus ad hoc nomen in Euangelio refpexilfe videatu^quod apertilTimè fccit in pacificis, amp;nbsp;pauperibus fpiritu,amp; mitibus, V t antè declaraui. Quid enim aliud videtur fecilfejdum ocülu lucerna elfe dixit,amp; hanc rurfus mentem iplam elfe declarauit,quàm vt intelligeremus,quis Augurisoculus fit,à ÓUO nomen accepit,amp; quæ fint auguris partes’Non eft igitur nunc vlteriùs aut prolixiûs ortendendujlychno fine lucerna hominis mentem denotari,quandoid modô ex ipfius Chrifti teftificationeconftat.Eodé pertinet amp;nbsp;ilia de Virginibus parabola cum accenfis lychnis,quaru quinque fatuæ oleum fecu non tulerunrquinque prudentes acceperunt, ad fupplementum nimiru fi priùsdefeciiret.Hîc enim lampades ardentes mente figni-fîcantjpræfenti pabulo lumen fibi fuum tuentem:at exftindælampades oftendunt pa- ‘i^teUigantur bulum defecilfe. Quod verôanimorum pabulum intelligimus? Quod aliud,quàm ipfe Chriftus intellexitdum dixit, “Lion ex folopancvinit homo, fed de omniverbo quodpro-ceditexoreDei?inter Chriftianosanimæfatuæamp;sprudentes;abidolomaniaî fornicationc vtræqueillæquidem liberæ,amp; idcirco virgines;fed fatuæ verbum Dei au-diunt amp;nbsp;accipiunt, amp;: aliquantifper eo aluntur ; verùm quia verbum in ipfis radices non agit, non magis quàmin exilifolofaxisiniedo,lumen ipfarum citô deftituitur altmen- 'J” lo. Oleum itaque folidum luminispabulum,eft verbumjcopia cius amp;fupplementum, /,lt;, inteUi^a-eft allîdua verbi meditatio, amp;nbsp;operum bonorum exercitatio, quam prudentes virgines r«»-. per totam vitam continuarunt, donee fponfus amp;nbsp;fponfa venirent j qua fatuæ co tempore quomaximè erat neceiraria,deftitutæ,exclulædicunturà nuptiis . Noneft igitur amphus dubitandum, quin hominis lumen ,quod ^rpti vocatur, mens hominis fit ; verbo Dei tamquam olco nutrita, arque furfum elata per affiduam meditatio-nem amp;operationem, quam perpétua flamæ vibratio defignat. Nec item dubitari Lueemtfe»-poteft, quin huiufmodi hominis lux optime denotetur per lucernam, in cuius medio^'^^’ ellychnium, velut in totius nutrimenti fui corde,flamam lùrftim elFertjqualibus penfi-hbusè vitrofadis perpetuiluminisin templocuftodes hadenusvtuntur,in quibusfer-reum filum vel lamina ellyçhnium continet, cuius imago in figura Scyn videtur. Eft autem vitrealucerna, in medioellychniumhabens, huictelferæ tantoaccommoda-tior,quanto minus vmbræ facit, amp;nbsp;lumen fuum in omnem partem clariùsdilFundit. Nos quo vetuftam luccrnarum penfilium tum confuctudinem turn formam ob ocu-los poneremus,Sigillum Heraclij Imperatorisappingi curauimusjèquo amp;:illud Virgi-lianum nonnihil lucisaccipief.

---dependent Ijchni laquearibus aureis

K^ccenß,-----

Certè Augurum lampades taies elfe decuilTet, quô lumen fuum minus tegerent amp;

XX 3 vmbra \

-ocr page 262-

M vmbra fua ofFufcarenc. Aptiflima igitur ipfi Scyn figuram inuenimus Jpia illa præmonrtrante lucc, quài iUutninat omnem ho~ minem uenientem in hunc mnndum : atque hoe nomine Hebræis gracias ha-bemus,quôd hanc lychni effigiem non male con-C5

(eruannc, dum hiu Scyn. pingunt ; tamctli quid pingant,prorCus ignorent. Lychni aucem vocabulu pro Jucçrna nohratis eft originis ,cum lychnusno aliud fbnec, quam UutlK? nut / hue Uur0t-not ! quod fignificat id quod vci vtile , vel neceirarium eft ad lumen conleruandum. Campani nolhi .Braband ILucßt-uat dicunt.j id eil, luminis vas, hue vas ad lumen faciendum gt;nbsp;à qua voce an Hebræi iuum ha-beant niS nec ne , paruin refert ; amp;nbsp;duhcile lit iu-dicatu , propter fupcrili-tiofum conibnantium in vocabulis ternarium, qui verarum originuni ma-gnam inuexit obfeunta-tem ,dum neceiTarias lic-teras (uccidit, frequenter loco earurn luperua-caneas accerfit, in quibus Alcf, He, Nun, Mem, aliæ frequens nobis in radicibus examinandis negotium exhibent. Nobis 5Diir ignem lignificat;

item ignem facere. Aha dialedo Oicr dicitur. pro eadem re Hebræiex î^uc

UK fecerunt ,rcic£lo priore Vau,amp; loco eins Alef fubftituto,prorfus fuperuacaneo. Rutfus reiedo Aleph , loco eins Nun fubftituto, ex lt)ur tto fecerunt, quo luccrna denotatur: Sz quo minus verac originis reftet,ipfum etiam Vau eximunt, amp;nbsp;prom dicunt “TO : rurfus quafi vocem à ©iec accepiflent etiam efterunt pro eodem. Chaldæi *1TO , vel «7TO pro igne difunt. Et quo nihil conftans eftet, “iTO etiam pro nouali pofuerunt: in qualigmhcationc aX)i-ec,idcft, nouaaratioderiuacur.

LIBER

-ocr page 263-

2-47

Vis non miretur, ipfius Tau totapud prifcos exftare monumenta, ciîm nemoomnino inter eosquicquam fcriptis prodiclerit,quod fa-cere videatur ad myfteriaeiusincelligéda ? ScriplîcPicrius Hierogîy-phicajfeddeTau fignoJnfacrisÆgypriorumlitteris frequéciflîmo, neminimam quidem fecicmentionem. Hebræinin profignâre tm fro Tau pro (igno vfurparût; melius illiqLiidemamp; maiorerarionequàm s”‘gt;li*' ’ quifqiiam eorum fit arbitratus : verùm nihil ab iis litteris traditum,^^*“^;^“’^quot; cur vel vltima littera nomen hoc adepta fuifiet, vel cur omnino pro quouis figno pone-recur.Nono Ezechiçlis capitelegitur : Et dixit Eominm adeum:ÉranÇiper mediAm ciui-tatein in medio Ieru[alem, amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tau fuper frontet 'uirornm gementitim amp;nbsp;dolenttum

Çuper-cunEtis abominAt.ionibut qua fiunt in medio eiut. Et mox inde : Omnem autem fuper 'fuem 'videritif'È.AUyneoccidAtis. Ad hunelocû Hieronymus hæcnotauit : Profighojin-quii;,quod Septuaginta, Aquila,amp; Symmachus trandulerUnt,Theodotio iplùm verbiî Hebraicum pofuit Tau, quæ exrrema eft apud Hebræos viginti amp;nbsp;duarum litterarû; vc^ perfedam in y iris gementibus amp;nbsp;dolcntibus (cientiam demonftrarec : fine, vt Hebræi aurumant,quia Lex-âpud cos appcllarurnTMjquæ hacin principionominis fui littera fcrilaitur: illi.hpcacceperc fignaculum, qui Legis præcepta compleuerant.Et, vt ad no-ftra vcniâmus,inantiquis Hebæorum litteris quibus vfque hodie vtuntur Samaritani„ extrema Tau littera crucis habet fimihtudiné,quæ in Chriftianorû fr^tibus pingitur,amp;: frequeti manus infcriptionc fignatur, Hæc D.Hieronymus. Verùm vt propiùs .mtiqui- r«». erwu taris penetralia lu,ftremusjvideamus ecquis alius ad Tauintelligendû iter prçmôftret:ac^^^;^^'^ primû quide,Aufoniura cerno, alterius illuftnoris vatis dudû nobis occinentéad hunç;,(»^««r, m od ù : Die quidfigtiificent cAtAle^îa Mar on it ■,in hts Al nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

Celtarumpofuit^fequiturnonlucidinsTau. Virgilij verfus quorum hîc men-

tio de Al,nov. exilant at quos difficiles reddidit Tau Gallic! mentione, ûc Icgimuss Corinthiorumamatorille'verborum,

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ife, ife Rhetor ^namque quatenus tûtus

Thucpdides^ Tyranntts A ttîcin febris

3 . . Tafi QßHtcum ^^in^ ipfe male illicit' tau GaaieH 1 fa oninia ifia verba mtfeuit fratrii

In his licet Aufonius obfeuritatem accufet, nohis tarnen luculenta funt indicia, mani-fefiö omnem deniQnftraturavcritate.tum ex Gallica lingua,turn ex Luciani oratione, quaSigma huie noftro Tau grauem dicam impingit;amp; poft aliacrimina amp;nbsp;conuicia fic acçulàtidnem abfoluit, vtTau dicat non Ibno modè fuo iniiirium hominibus fumetiam mortaliu genus grauiffimis lædere tormentis; atq. idcirco homines frequeterTau ac^ laijaentari,amp; Cadmum ex(’ecrare,quôd Tau in elementoru numeru cooptaftet. Aiunc^“^^ƒ^quot;^^“'^ cnim Tyrannos huius corporis lineamenta Iccutos amp;: formam eius imitatos,Iigna tali figura fabricari.vt iis homines affigat,^ crucifixes in fublime tollantjatq. inde faâû elle, yt ab hoc mala amp;: triftis machina amp;: peffimum inftrumentum nomenclaturam fortia-tur._.Quamobrem ficconcludit fenrentiam fuam,fibi videri ipfum Tauadillud luppli-.cium condcmnandü,quod in ipfius figura fubitur-quoniam amp;nbsp;ipfum fecerit de hac lua forniacrucero;amp;hominescroce indeTauvocarent;atq. itaæquiffimum efte.vtipfum inuento fuo peffimu peffimo Iceleru fuorum luat pœnas : hand fecus atq. olim Penllus ik: Phalaris taurifui ignes iuftiffime pertulerunt. Atq hæc quidem eftlententia tenus ipfiuiSigma contra Tau acculationisconclufio ; quam ex iplb licet Luciano perac, qui nobis minus fidet.Ego ccrtèexiniquiffimo Chriftiani nominis bofte caneimpuden-tiffimo.cotra Chriftuinani latratu fæuiente,hoc mihilucri feci,vt nec de crucis pofthac figura,necdeipfoTau inChriftianorumfrontibusdeantiqui oraculi memoria,qqod Verbuincarnatuimpleuit,fignari confueto.amplius dubitarequifpiam poflir. Verùm cur Virgilius'crucem Gallicu potius Tau, quam vel Græcù vel Hebraicù vocauitSx-,

XX 4 penumero

-ocr page 264-

24g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HlEROGLYPHl C O R V M

penumerô de hoc poeta dubitandi occafio oblata eft,an non fuerit Gallic! fermonis pe-ritus,cum Gallus fuerit natione. Vtut tame id habet, hocfaltem procertomihi fempec ve~ putaui tenendum ,maiorem in Marone quam in vllo alio Latino Icriptore cognitionem fuiflererura vetuftilliraaru: necidfanè mirandu,cùm non Iblùm ea perquifiuerit quæ facrorumpe- vcl Græci vel Latin! audores de fapientiæ amp;nbsp;antiquitatis ftudiis memoriæ prodiderût; rttijftmM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jlia etiam facraria penetrarit.ad quæ non quibufuis, fed iis dumtaxatqui Ibllem-

niadidritueledielTentjlicuitadire. Nec fads ipfi fuit ad hæc adyta irrcpfilTe, fed quæ furtim ex Sibyllæ foliis fuppilauit,ea palàm carmine fuo in vulgus prodidit,vt cum ego alibi, turn Eufebius in Conftantini vita fads declarauit. Sic igitur exiftimo, Maroni ali-Tau cur à cundc fuboleui{re,vel etiam aquopiam Druida indicatufuiire,apudGallos prius quarii ^icumc^^'ï- ^P“^ Græcos eas litterarum figuras,eaque figurarum nomina, in quibus Tau eft.fuifte mintstum. in vfu ; atq idcirco crucem TauGallicum vocalfe ; tametfi amp;nbsp;fupplicij genus idem

eTdem dementi turn nomenclatura,tum figura eodem tempore Græcisfuerit nota,amp;!: in Alphabeto ipfis pueris à teneris vnguiculis iam olim femper ab omni vel Græcorum vel Ladnorû memoria inculcari confueta. Crediderim item Aulbnium non tam dubi-taire,quid TauGallicu elfer, quam cur Gallicum à poeta fuilfetnuncupatum.Merito itaq. videaturdixiirc,parum iucis Virgiliviin Tau Gallico ad pofterostranfmifilfe, licet res quam fic vocalfet.plurimis maiorern fui, quam bono ipforu fieri polfet, daret cogni-tione. PolTumus itaq, dicere.TauGallicu à Virgilio Gallo vocatu.vt prilcatn litteraru inuentionem veteribus Gallis,quicum lanoauofuoin lapygiam primi mortalium ap* pulerunt,vindicaret. Verum quamuis hæc coniedura non Icui ratione hid videatur,^ reuera cum prifcacófentiathiftoria,quam nose Boccho,Plinio,aliis in lucemeruimus; maiustarnenmyfteriufubhoccognominelaterecerno, Neq. verofoluinTauGallicd iuxtaillam fentetftiam.lèdquæuis aliælitteræGallicæ poterant vocari. Quid enim ve-tar,quö minus Aleph quoq. amp;nbsp;Beth Gallicu nominetur, quandoamp; hæc dementa amp;nbsp;figura nomine tenus Gallicæfuntinuentionis? Aperiam itaq. rarione.qua folum Tau Gallicum vocari mereatur; tametfi cetcræquoquclicteræ à Gallis ad ceteros mortales

tranliuerint.Gallos dici populos placetes,in Gallicislatefufeq. demoftraui. Atqui nihil T/»« homines nbsp;nbsp;aliud quod omnes morcales Deo reddit placentes, quam vnicu Tau: quo fit,vt Gal-

reddit.

licura fuo iuredicatur, nec vllualiud fignuincognominisadmittat communione. Ad-

Thu •vecii ßgnificatio.

mirandus fuit Viigiliusfacroru perfcrutator, amp;:idcirco plurimain luce protulic ex iplis adytis oraculoru; inter quæ amp;nbsp;hoc vel primariu habebo :amp; id quidem eo magis.quôd è Gallicæreligionisarcanis videaturprofcótu, Inßgneprofedo ipfiusTau præconiû poê-taindicauitjamp;dignuquodomnium ore celebretur. Nos interim fedulóannitamur, vc crucis præüdio gratus Deo populus fimus. Sed quonia hæc clariora ex iis quæ mox ad-dentur,fient,ad hieroglyphicu ipfius T au properemus ex plicatu.Tanta profedö digni* tatem maieftatemq. hïccerno, vt imbecilles obtulæ mentis meæ oculosimmenfâfua luce perftringat,amp; nefcio quomodotenehrisinuoluat;adeô, vthaudfciam vndemihi tam augufti fpedaculi narratio fît exordiéda.'îCau id Cimbris notât (vt obiter quæ alibi docui in memoria reuocem)quod ad tenendu quippiameft accômodatum,ceu'SCcDau,

®a«. ÎSat.

quod eft ad retinendû,diceretur.Hinc vt nobis pro fune vfurpatur, ita prifcis pro crucc fuit in vfu,eo quod inftrumentu efletjcui firmiffirao nexu codemnati affigebantur,ran-tifper retinendi,du fupremu fpirituefflarent. Quod fi voce ordine verfo legas,î0at ha-bebis,quod idé eft quod appréhendé: quo monemur.vt cruce apprehendamus velut fa-cram quanda ancoram,qua aduerfus omnes tempeftates atq. procellas fcruemur. Hoc Tau in vein- præccptû in factis Ægyptiorum figuris cuiuis licet intuerij in quibus cernitur,diligenter Tau apprehendi arque retineri, velut amuletum quoddam omnium malorum.

Nequevero inænea tantum hieroglyphicorû tabula incomparabilifacrofàndæ anti-quitatismonumentoTaucum anlàjquareneatur,cernitur;led in plurimisetiam aliis vetuftiftimis Ægyptiorum lapidibus, Romam olim tranfportatis,inuenitur.Et ne longo labore antiquitatum ftudiofos fatigem,ad Capitolium redum itertenerciubeo,inquo moxobuiam habebunt Sphingem vittatam è durilfirao balalte molliftime expreP-

fam jCuiusfedesex eodem marmore effida,in limbo litteras facras Ægyptias cora-pleditur,inter quas confeftim ab initio Tau cum anfa exfculptû fpedatur : quod deinde fæpius clariflimis liners repetitum eft. In obelilco item qui eft ad portam Collifiam, excifam

-ocr page 265-

LIBER XVI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i4P

cxcifatn triahum vidcas, quæ Tan funiculo fine anfa coniprehenfum tenet: amp;nbsp;quo clarê p,erfpicias,an(àm ad partes T au non pertinere, animaduertas in eadem (axea mole Tau etiam citra anlam cmâum. Liquet icaque,qu.am prifeæ hæfcalpturæin Ogeniis anti-quiffimotutu monninentis depiehcfæadamufiimlinguæCimmeriorum relpondeanr. lehnça voxefi: STaibcouerfioueclare deinonftrans.omnibus hancfiguraefie appreheh-dendam,vtï apprehcnla videtur in vetufiiiriinisÆgyptioru monumentis.Sed quid? nu crux feruoru fupplicium funeftu corporis vinculum tanti faciendum, vt illiusimagi- Crucit afuii nem manjbus gerere debeamus? Certe fi de vulgari Gallorum lt;au agatur,nihil minus optandû, quàm infamem hancamp;: abominandam notam prxferre. Furciferosquisnon legit apud Latinos? Quis non nouit defpuendu hoc nomen? quis nefeit nullum mortis genus apud Romanos.olim aut crudelius aut turpius fuifiejquàm cruci affigi ? Quid ergo fi bi voluit nomcnclator,cùm vocem 'êau fie compofuit,vt verlà moneremur,ipfum Tau efie apprehendendû? Singulare nempe quiddam fuit qtiod defignauit,amp; minime ad quamuiscrucem referendû. Qiiid furum, latronu,aliortimq.fceleftifiîmorum tor-menraad (àcrasfaciuntfcalpturas,quidcômunehabentcumarcanis fàcrorû myftehis?

Nihil fane : amp;nbsp;quia res ira cfi,nccefiariôcogitandu, aliud quiddâin hac imagine latêre, T/tu unit cuiusgratiaamp; ipium Tau hanc acceperit nomenclaturam, èi. hos in facrislitceris hono-les: quodvt magis perfpiciatur, priùsexplicandu.quid crux fignificet,amp;vnde nomen «/«Wf. fumlcrit,quoexpofito,confcftim iecailfa prodet totius venerationis ipfi Tau attributa:. «Cur ritum (acrû notarcalibi docui, à veibo lt;£cur,quod efi dcligerc; proptereaquôd ma-ximus deledus habendusfitinomnidiuinoculru peragendo. Efiauté vox hæc magno defiderio ipium perfedu implorantis propria, vt in Hermathenaofiendi. Cùm ergoin Omni eledtione mens nofira ingenti impulfu ad id quod perfeâifiimûefijtum veto maxime in ritibus amp;nbsp;cærimoniis ferri debet. A (leuc/quod ali) Socr pronunciant, citra no- CtrlmenU tationis dfiçrimen.cærimoniarûnorncn deriuatur; velut fi quis itofr-mandiceietjquod^'-^’”“’”' nihil aliud efi quàm,moneo vtipfi iùrnmo amp;nbsp;perfeclifiîtnoarcfifiïmè hærcas. i£ur itaq. longé aliud nobis quàm Latinis dénotât, à quo vocabulo Curam illi quidéacceperunt, fed fignificatu nwlto latiùs patétc;ad omné videlicet (ôllicitudinem. A (£ttr Curetes dî- cura. Cure* ôb,capitanimiiüamp;!: principes cærimoniaiu, quos hadenusnofirates Aduatici •S^ureiten vocant: à qua item voce Cimmeria Curati, populi paftoresdicuntur. miniinèquôd.vt prima froncevidetur, fint bene curati. Verum ne frufira hicrepetam quod in Herma-thenaexplicatû, fatis fit hæc in métem reuocafie. lain fi (fur per litterarû vtfiigi.a retro ,cux. iegas,inueniesûuciquofignificaturj vehementer amp;: valido impetu trahojquod proptiû ß««* efi rituum fàcrorû munus. Quæcumq.enim in facris fidnt, eo tendunt, vt animos no- ceùmonia-ftros pertrahant ad ipfum diuinû atixilium toti.s viribus imploiandum. Frufira canitur, frufiracandida vefiimenta induuntur, frufira aqua fpargitur j frufira cruces fignantiir, ■' frufira genua fleduntur, brachia frufira inaltum leuâtur,nifi mens nofira horû monitü totaad Ôeuin rapiatur. Vide quo nos vocet vocula (furjquamquccgregièexponat om-nem proprium cærimoniaiû vfiim ,quitotus in eocfi,vt validodudu rcrû externarum ad fupremam peifedionem pertrahamur. (.^einadmodu autem ex *£ac amp;nbsp;ßat, (Sart compoiîtum.Ainazonicanofira demonfirantj itaexCuramp;ßtit prorfâ amp;: verfa vocibus, Crueü ttj* admirabi'e componitiir nomen per côcifioncm, quod (Jruceftértur; tamquam (Jiir diceretur, pro eo quod cærimonias amp;; fàcros ritus omneS, vt etymologia diclat j ad fè trahit. (Sruc nobis in frcqueniifinno vfu efi, pro feipione co qui fuperna fui parte tranf-uerfàrio ligno terminatur-.quod axillis fubiedum, homines velclaudos, vel pedibus imbccilles fufiencat, ne collabantur. Vcrùm quid huic feipioni cum ritibus fàcris , vc hosad le trahere meritô dicatur ? quafi veto ægroti caducique hominis baculus primas teneat cæriinoniaiû, Sunt hxcprotfusabfurda, nondidu modo,fed ètiamcogi-tatujcùm ea quæ mancafuntSc mutila, à diuinorû perfeclionc longifTimè fint remota.

Vt eniin externa facra piætcreamus,in quibus ne verbum quidem mali ominis fereba- sacrißt'ierum tur, tantum abefi vt ad claudorum columen cundafuerint relata, videamusquid Mo- m'Utfirt^un làicæ habuerint cærimoniæ.in quibus hase leguntur : Loentusj^ eH T)ominus adMefen, dicens: Loijitsre ad Aaron, Homo de Çemine tuoper famiUos gt;nbsp;aui habuerit maculam, non emmbu^ nu* offer et panes Deo fi{O,nec accedet ad miniffrium eins • Çi cxcusjuerit, fi claudits ; fi arel parue 'igt;el grandi-, vel torto nafo ffi fraêfopede, ft manu j fi^ibbus,f ltppus,ft albu^inem habens in oculoi

-ocr page 266-

250

HIEROGLYPHI CORVM


ocul6-,fi itigem fcabietn,ft imfetiginem in cor pore,ajel herniofui: Omnis qtà habuerit ctdam de femme A Aron facer dotis, nonaccedet o ferre ho fias Domino, nec panes Deo ftto. Hæcamp; id genus conclura in facrorum rituum dclineationeinuenimus,equibusquid efficiatur.quis non cernitJ Qua ergo ratione dici poteft,omnes facrosritusad Crut tam-quam adfummum tafiigium trahi,fi claudos Deusa facrificio liioprorfus cxcludat, ne dum feipionem claudicantium pro fcopo voluerit cærimoniarum collocari’ Quid ergo? non credemus nomenclatori’ non credemus facris Ægyptiorum litteris.^dicemus vanas efie hicroglyphicas notas ? Abfitomen. Propiûs igitur infpiciamus figuram ipfiusTau, quointelligatur non aliter olim apud primos litterarum pidores hoc elcmcntu fenbi fólere. D Hieronymum luccogimui laudarejcuius verba modöcitata apertetcfiifican-tur,Tau in vetuftis litte-ris quibus Samaritani tu temporis adhuc vtebatur, crucis figura habere.-cuius ceAimonij grauitate fum-ta,vltcrius de crucis figura quærendû. Hanc facit antenna c maload angulos redos fufpêfàjfacit amp;nbsp;auiû volatils alas cxtendcntiiî; natatus ité hominis,cuius brachia träfuerfariu crucis lignû imitantur, fi cidem audoricredimus.Eftapud Suidam ,crucem efle ligna ad redos angulos dcuin-da atq. conexa : quo locó memoria? prod i tum,du ni Theodofq principatu té-pla gentiliû euerterentur, in Serapidis fano hicro-glyphicaslitterasinuentas fuifle, in quibus crucis figura ccrncrctur ; qua hie-roglyphiconj periti dice-rent futura? vitæ habere notationem -. qua: ipforum opinio à primis hieroglyphicorum magiftris ad pofteros deriuata, perfjiicuum reddit oraculu apud eos fuifie, tempus tandem fore,quo per hanc figuram vita mortalibusdaretur. Nobis de vocisfignificatucla-

Crux •vocii tompofitio. tfratclupa, «Ciups.

lt;triic amp;nbsp;«Crnpa quo äifltnguetn-tur.

rum cft,omncsca.’!imonias ad cruccm trahi,amp; in eafummum myftcriorum contineri. Bene tarnen cccidii,id Theodofij principatu annotatum proditümq. littcnstuifle, quo exeoclariuscuadat, nos non primos efleeorum qui apud Ægyptios crucis fignu inter hieroglyphica iepericrunt,tamct(ï primus nominisLatini inuenerim rationem;quae fi-guram crucishanc,quam D.Hieronymus ceteriq. dclcribunt.omninoconfirmât. Nos enim pro feipione cû ligno tranlùerlàrio alas fudinéte €ruc ditimus. à quo truc0-topjS,amp; I pet cócifionélt;£rup,ö,id notât quod fultri eiufmodi imagine prxfert:vnde Latinis quoq.

Crux dicitur.natalibus amp;nbsp;nominisratione proifusignota. DiffertitaqueCruptia €ruf,q» in €rucpro Icipioneaxillasfulciente (upernenullusexftet index,incrucc veto fuperius id exeat quod redos angulos aqué fuperius faciat atque baculuscum tranluerlarioex parte inferiore. Rediirimè fane nobis Crup.ä dicitur, eo quod hare figura fit verc trut-iupjS, id eft, demonftrans fuftentaculum 8c fulcimcntum collapli generis humani • qua de re perfpicuiim fit, hanc vocem £nir fic à nomenclatore fattam , vt primum fummo fuftcniaculo conueniret-, quo hiimanum genus fe totum debet fufpenderc atque fuf-tinere, coque mcrito hoc fulcrum ab omnibus nnbus ad fè pertrahendis nuncupatur; ciim nullum fuerit apud antiquo.s legitimum ficnficmm, qui'd non ad vidimam in crucc immolandam teferretur^Su cxea quicqurd virium haberet, naucifccretur.

Cdin

-ocr page 267-

• gt;nbsp;x riBï E R -x-)V i.a - i n

çego lt;att amp;nbsp;lt;tuc eandem fignenr figuram, fueritq- ea integra apud Samarkanos , ôonfiîruata, ccrnamusqüc in Ægyptiis figuris eandem' : prptfus notanî ■ mauibùs __appre-, henfàmIkque detentam 5 quid’cflcur amplius fit-hîçfitandum j, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«itruc,vnde,j

GruXinoflratia cfré-vocabula,amp;:eamnQtare figuraiUj ließt diuerfà.^arione, qua GræcQ^^ rumamp;J Latihorum Touihadenus pingi vidomuSi.quæ ad vnguem quadrat cum^eq ful-j crö qüioclaudicaqtes'amp;dnfirmi-fcfc^uftcntant?; ApprçbendamusçrgOipro eoac no«en. monec;amp; hieroglyphicæ figuræ derntgt;jxÔ;rant,ipfyiiii.Tfininon illud quidem quo corpus, hoc fulciamus, fèd quo mentemiàicafu leuemus j.è^^nos tandeniitotqs corppré animocælo inferamus.-Am pledamurjpfum firin.o|nmçulo,quo ex eo falus noflra peir,, . inde atqoe è'factaanicora tota pendeai',. •Faciam,us,inqnam,vt quod diçAnt, verum.np-ij bis fît Tau,id efl quod nosferuet : âc feuare non ppttflj nifi apprehendatur, firma menris manu retincatur,haud fecusarque hierogly-ph,içæimaginesnqbisdemonflrant} j inihoc prorfùs cum'voçc Cimmeriaconfèntientes, quæ verfa vefùgüXHuis codera,de-, ducic.iCaftoris amp;£ PollucisfabulamjadD.loanncan Baptiflam amp;nbsp;Ghriflifinrrd”ercijalibi amp;nbsp;rrtdicatum : hîcaddendum ,apud Laccdæmonios fimulacra eorum jôxara fuifle Plutarcho in libello nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuerint duo ligna parallel^ duobus aliis ligçâs fimùlMra

parallelis ad angulos redos annexa;jq.Ua figura quatuor cruces conjundas videmus, vt interna parte quatuor anguli fint: exteriùs duodeeim in omnem mundi partem rigantutà quæ fi ad numéros Gimbricos cxaminentur,quaternarius ignem primüm de-y»»'. notans, primamque pyramidem conflituens, vitam.inti-aTau fiue cruces collocatanir; defignat, vnà ex ignis natura ad ardentiflîmi âô flamands amoris cogitationem de*, ducic /quo Chriflus verus Polluxïtatrem fuum Caftorem omnes homines fratic|j^ iddem fùos ficamauit, vt vitam fuarajpfis impenderit : quæ tarnen crucibus vndique, Icptanemini prodefl,nifi per ciücemafiquam ad eam peruenerit. Jam duodecim. ex-? terni anguli gemitiam vitam nobisiper crucem darideclarant. Vitra enim illam vitam, quam Adamo in paradifo Deus dédit, perfedior quædam vita homini tper Chriftrar-r» dcntilTimum amorem comparatur.Sed hæc vt ad numéros Cimbricos^amp;: prima eoru0, nomina relata,fatis flint manifefta,ita nefcio an ab iis qui in illis non funtexercitati, in-^ telligi po flint. Miror interim cuiusindicio Plutarchus ad amorem fratcrnum hæe ligna ka collocata pertinere intellexerit: certe maximus amor amp;nbsp;omnium flamantiflimus, amp;nbsp;qui folus fratnbus vitam dat fempiternam, hoc fymbolo denotatur ; limul inftrumento etiam expreflb,-per quod amoris ignis vitam opcratur. ,'Duodcnaiius Hcrculi ab omni Duodemttiitg antiquitate facer habitus,geminaç noflrates vitæ, dum lt;toelruat vocatur, commoncfa-cit.quam (olus Hercules omnium monftrorum^loniitPf percrucisclauam roortalibus conceflit. Quatcrnariusautem tamdare nobis ignem^pyramide fua delignat, vt eo-dem nomine ignis Acquaternarius apud Cimbros nuntupctur,admirabili profeâô nu- »y« merilÿmbolinaturæ.amp;eorumquænaturæ finesegrediuntur,cófenljone.Qjiatuor itad^*” que internis angulis numerus illeindicatur; qui fi corporatus intelligatur, vt in homi-numcarne conflantium fàluteintelligcduseft, primam nobis pyramidera oflcndit, ve-“ turn veræ vitæ fymbolum; vt ex iis liqucrc potefl quæ de metarum fignificatione à no-bis tradita f'unt. (^id i qnod é'adem prima pyramis cum nobis offert agnura , qui ceu conus omnis potedlatis fupremæ primæque tnadis fundamento innixus, viam nobis ad. cæleftemvitamflruxit;quiqueadcbipfifTimavita cfl,fpiritu fuovitam omnibus fuis præbens«! lamii quatuor pyramidis primæfuperficiesin piano fie extendas,vtfcomnes in cono tangant,amp;: c cono cathetis f incis ad redos angulos demiffis plana feces, quatuor Tau videbis vni pundo infiflentia, amp;nbsp;quatuor catheti ad redos angulos coêuntes crucê conftituent, ex omni parte Tau oculis ofïerentem. Rurfus fi ternarius prima figura omnium figurarum, ipfàm triadem oculis quodam modo fubiieiens, corpus fiat, pyramis exiftit : in quo quis tam hebetem habet mentis aciem ,vt non quandam verbi ter maximi incarnati fimilitudinem agnofeat? Noflræ linguæ architeélus horum numero-fum Cernarij amp;nbsp;quaternarij naturam amp;nbsp;cognationem ad fymbolicam accommodans ra-tronem, fie duo vocabula conllruxit, vt in iis litteræ hos nobis numéros proponerent .tonfiderandos.Dei enim nomen,quod eft45ot,trilitterum fecit: Verbum autem quod lt;5ot. •corpus aflumpfii, 3©o?tnominauii\quatuor litteris primum corpus imitatus. Sed de aiaoit. maximis liorura nominu œyfleriis vcMon pauca à nobis alibi perferiptafunt jica nullus

'P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ingenij,*

-ocr page 268-

H I E R o G L Y P H I C o R V M

jn^enij, quamuis magni, captus fatismulta , làtisardua, fatisdivrina.eogitarcpoßic.i rirnarîM (^oniam verô temahus,dum diftitigüenda’in diuinis hypoftafeon diucrfitati numerii. Sfirittu s. applicantur, Spiritus 1'anóli teiïeratn gerit, ftupendus quidam arcanorum abyiTus ape-' hae ratibne ternariusquatetnario cömparacur, Quemadmodura enina:(fl diiiinis myfteriis humanas cogitationcs apphcare faseft) èternario fuperficiem mc-tiéntcp'exillit metaquaternaiiódellgnata, qux'omnium corporum,primas tenet ; ita de S'piritu fando natus eft agnus, hiultó magis i'öter ornnia corpora amp;nbsp;cæleftia amp;: terre« ftriapfrimogeriiofibi hire vindicans ^tihCipatum.'f^uod û deinde ternarium in quater-; DuiJetiariM oarium ducaSjdtiodcnarfusexiftit;hifFftteruS veièHcrculanus;vtpotctotam rerum vni«. rerurn totiM uerfîçar'em,qüaih duOdenahuS' iridenK defignatjàb Omnibus monftrisiamp;r ab omni.vitio at'qùe hac ratione'fflundo, qui totus vitium fecerat, geminac vitæ auâor; ilHus ni^iirôm, quart prîrtum peccaturt jnqüinauerat; amp;nbsp;buius,quam agnus non purgauit ra'rtt,dm,lèd fridltoétiam quàm alitepeccatum piimnm fuifîct, reddidit perfediorem-tetfnarioinqiiâternariumdadoexifteus, duplieis

..v ' vitæ’^enerîffiohé'rt fepræfentat, amp;nbsp;totart totius vniuèrfitatis abfoluit perfedionem at-P7/Wtf«?P'c(^n‘é ih(egritatért;bôrtenapudnôftFatés inde fortitus. Huius réi cùm Pythagorici te-eiuarifii» jiderwForta'flïsàliqhart famart vel In Ægypto à fàcerdoribus Phrygi):fermonis peritis,

Hy'pétbOreo accepfffent j mirurt inrtodum fefein numerisexercueruntî-curt vitæ géfiérationemiis contincri audiifTentjanimam ènumeriscrearunt; quod ab'eü videlicet Ortnem vitam procedere exiftimarent ; nihil interim minus cogitan-, tes, quàm de iis quæ ad veram vitam pertinerent/quo omnia duodccira numerorunx aïCaha, duodccirt diuerfis Cimrteriæ linguæ nom'inibus denotata referreoportuifTet. Ortiicm ergo operam fuam amp;nbsp;omneoleum perdiderunt, dum humaniingenij, noa Spiritus fàndi, dudu in numeris ca quærebantyquæ ad totius vniuerlicatis tum gene-radonem , tum regenerationem fpedant. Atqoe hæc quidem de Docanorum; apud Spartanos fimulacro, quo fraternus Caftoris amp;nbsp;Pollucis amor,rcfte Plucarcho, denota-Hatufj’tametfi nechic audor, necquifquam poft Cimmerios illos antiquiffimos intel-Icxerit, qui Diofcori fint -, qUis îlle effet amor , quo mortuo fratri vita data ; quid fibi Docana vellent,curè quatuor angulis duodecim exterius producerentur. Totam vc* tuftiffimorurt fapientiart numeris duodecim amp;nbsp;eorum inter fe collatione coraprehen-f di, tarn vellcrt dodiffimos quofque fcire.quam clara eins in Teutonicis numerorum iiodiihibus indicia cernuntur. Verdm qui fie de numeris egerunt, quafî in cauflarum eftîcientium aut formaivium rationes continerentur, longiflimè à veterum fententia Arifloteîesfî- abctrarunt. Nec equidem tam male vel de Pythagora, vel de Erapedoclc , vel de Pla-toneféntiendum mihi reor, quàm Ariftoteles eosfiniftreinterpretatur ,fophifticis qui-interfretatus. bufdam clcnchis nuda ipforum verba, non fenfa infèdatus j quo nempe maiorum feri-ptisinuidèapud imperitoscleuatis,fua foliusin manibus hominum verfàrentur.Nequc Numeres non chim numetos terum cauffas prifei putauerunt,fèd notas cauflarum, amp;nbsp;eorum quæ ab *amp;'red'ca'ur ’1^'s^fficiunturordinem naturæ ratione præditæ indicanres. Quaraobrem diligentiflî-» '^notM nié in his notis homini verfandum, quarum principia menti ab ipfo opifice inditaî indicart. funt ad omnem return inter fe ordinem ac cognationem diftinguendam : quas primi ’ parentes noftriacutiflimèintuentes, nomina ilia fecerunt, quorum monitu eorum fir gnifieatio accurate contemplantibus aperiretur. Nifiergodeuij à naturæ dudu ferri velimus,totam mentis aciem ad numéros intuendos conueitamus,amp; in iis illa-maximc confideremus, quæ fola funt homini ad falutem neceflaria ; quando impium eft cogi-tare, hæc non primùm à Deo menti per hæc innata figna,aliquafaltem tenus,fuifle in-dicata. Sed de his fuo loco latiûs: in quo rurfus fortafle de Docanis erit agendum. Qui Veto hæc figura à folis Cimmeriis intelligenda ad Spartanos venerit, admiratione di-gnum videtut; fed ea tolletur, fi ex Amazonicis meiscognofeatur, ipfum Spartanorum nomen, quod Phiditiainterpretantur, à Cimbris ipfi genti pofitum principiô fuifle. Nuncitaqiie vidimus, quofimulacrum illud è quatuor trabibuscontextum,amp;: multi fiihul TaU è bjuaruor angulis prodeuntia anteoculos ponens.oporteat referre; amp;nbsp;quàm ihflgrtia myfteria rudis hæc,qualis prima fronte videri non in iunaqueat,figura defignec. Haud Éicilè verbis confequar,quàm Plutarchidiligentiam amp;c mirer amp;nbsp;exofculer amp;nbsp;dea»-rnert, cüna de^cctcfis omnibus antiquitatis raonumentis vndique magno ftudio con-

-ocr page 269-

L I B E R' X V r.

quifins.tutn de prifco hoc Philadelphias fimulacro ad pofteros opportuna cÓmemora-tionetranimiflo. Diuinocertè afflatu faclum mihividecurjVt, licet quæfacratraâarec ignorarct, amorem fraternum ramen ab ipfa Pumma fraterni amoris idea exordiretur. Supremum enimamorisexemplareft, ornnem hominis captum infinito fpatioexce-dens, quo Verbum carnem afliimfitjVt frater hominis faólus.fratrem fuum ab sterna morte lua liberaret: morte , inquam, füa , ^n aliqua aut illuftri aut facili, fed ca qua nulla vel durior effet vel infamior. Quod cimn ipfoTau ignominiofiusfupplicium, fi non alij co quam ferui confueuerint necari?Verumenimuerô videor mihi iam mox au-diturus,nimis hæc, quæ de DocaniS dixi, fubtiliter elfe colledasnec veri fi mile elfe, prir mos hiiius lÿmboli audoresè quatuor angulis primum corpus intelligi voluilfe : amp;nbsp;li id Voluilfentjmagnæeos accufandos elfeoblcuritatis , Equidem minime nego, maxima caliginc prifca hum^næ làlutis myfteria teda fuilfe;amp; ea profedo tanta, vt ipfam etiam ïèrpentis perfpicacilfimi clFugerint calliditatcm , tametfi fciret caput fuum ab homine tandem conculcatum iriatqueprotritum. Quo tarnenclariora iis quæ modô expofui-mus,addamus indicia veriratis, breuiter trabalium fignorum caliginem luculenta vo-cum earum expofitione, quibusilli nuncupantur quorum hæc fimulacra dicuntur,dif-cutere nitemur. Caftoris nomen D. loanni Baptiftæ, cuius aduentus ante multa fæcula Caßor ■votif promilfus fuerat,conuenire , me alibi declaralfe modo dixi. Idem vt hie repetam^-^’”'”’’ ad lucem obfeuris inferendam, fuerit necelfe, «Ca amp;nbsp;2£c contraria elfe, amp;nbsp;illo malum, xc.

hoebonum notari,Hermathenamea de natura Jirterarum,amp;conuerfionisCimmeriis in vocibitf vfitatæ analogia demonftrauit. ^t«i?amp; ßoefleodem modo Teutonicus fer-mo per contraria interpretatur: amp;per priorem quidem vocem idem fignificat quod Latinus per turbo, amp;nbsp;turbor, amp;nbsp;in agendi in patiendi notatione verbum vfurpatur : per polleriorem verb vocem quielco amp;nbsp;quieti trado defignat. Nec alia ratione in vfurnw veniunt, quando vt nomina vfurpanturjvt dum dicimus, «©eIfnurcngam ttroclV id eft, gallinæ fe conferunt ad quietem. Sed pro fioeftnunc ferè dicimus Ûuft: quod conuer-fum facit ^twr, Verfim quamuis ûuft pro quictis norionevfurpetur, ^hir tarnen pro ßuff. gubernodumtaxat vfurpatur; eo nimirum quæfito artificio,vt perconuerfionem intel-Jigeretur,omnem gubernandirationem ad quietem ceu finem libi propofitum referri. ;§gt;turergoin hac notatione relinquentes,^tojvocali longa pronuntiamuspro turbo.vn-jbtoj. de «Caftoj idem eft quod ipfum malum turbo amp;nbsp;è fede fua depcllo.Sic enim vulgo pue-ridicunt, î©cbogclmftojm/proeo quod Latinidicerent,aues è nidisdepcllere. Viden-Cafiorü tte-musitaquenunc, quam aptènomen hoc«CaftojD. loanni Baptiftæ conueniac,quam-que infigniter partes eins amp;nbsp;officium, ad quod diuinituseratdeftinatus, ante oculos«««««-ponat: quod quale fuerit, D. Matthæus Euangehfta explicat his verbis ; J» diehm

'veKtt loannes Baptifia,prædicans in deferto Judttae dicens: Pcenitentiäin agite, appro- saptifia cur pinquabit enim regnum calorum. Hic esi enim qui diUu^s ePi per iÇaiamprophetam dfcen- i» mundü vo~ tem: Fox clamantü in deferto-,pai'ateviam Domini, delfos fache femitas eius. Hæc ille. èquibus perfpicuum eft, cum in mundum legatum fuilfe, vt viam Domino pararet. Qui vias parant,ea omnia tollunt, quæ aditum prohibere polfunt. Qui ergo Deo viam parare velit, ei necelfe eft vt mala omnia,amp; malorum omnium aiuftorcm diabolum ex animo fuodepellat. Pelliturautem pœnitentia, qua malum femel in mentis federn admilfum odio profequimur , amp;nbsp;exlulio perpetuocondemnamus, quo Deus holpitio apud nosexcipidignetur. Cum enim nemoqueatduobusdominis inter le hoftili odio dilfidentibusleruire.non poteft Deo aditus ad nos nec via parata elfe, nifi draco cum rota fua fupelleöile amp;nbsp;färcinis antea exturbetur. Odio igitur mala omnia amp;nbsp;omnium a». malorum patrem perfequamurinecelfeeft, fi viam velimus bonorum audori paratam.

Odilfeautem mala, quibus femel fores aperueris amp;nbsp;pedoris penetralia referaris, amp;nbsp;iis renuntiare,nullum holpitij locum apud te illispofthac fore,nihil aliud eft, quam poe-nitere;amp; hoc ipfum eft viam parare. Hincliquet,'nomine «Cafto? ipfius Pœnitentiæna-îuram cxplicari, ad-quam prædicandam tota Ioannis Baptiftæ legatio fpedabat? Sed non fuerit abs re, fi monftremus quam conueniens Poenitentiæ vocabulum nollrates, de quorum lermone Caftoris nomen interpretamur, vfurpent. ßato enim nobis poeni-tentia eft: cuius vocis multæ funt rationes, diuerfitatem fuam c varia analylèos via for-titæ.Ûcidem nobis eft quod paratum.Slto antiquum amp;nbsp;venerandum: quod fit,vt ßc-ato

Y Y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;idem

-ocr page 270-

iy4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGLYPHICO B. V M

idetn ßrquod venerandus quidam amp;nbsp;anciquus præparandi modus. Modusautem omnium aatiquiiïïmus amp;nbsp;maximè venerandus is eft, quem omnes, qui fè patri fuo conciliate volunt, iequantur necefle eft ; vt videlicet fe malum ante commififfe doleant, eius doloris patri ftio certam dent fignificationem : quæ reóla eft via ad reconciliatio-nem , Qriid igitur aliud dicit vocabulum ßato/ quàm pœnitentiam efle venerabiliffi-m^m amp;nbsp;antiquiftîmam præparationem2 Atqui nulla prxftantior præparatio cogitari potcft , quàm ca qua humanus animus^ Dominum hofpitio excipiendum prépara-» tur. Quamobrem idem D. loannes in dcfertoclamat,quod fermonis noftri architedus per vocem ßato denotauit. Idem inrelligas per aliam quoque vocabuli fblutionem, qua, Ceuexßeamp;l^aüjcompolitum fiti exponitur proeoquodLatinus diceret, Para-tum fèrua; quod proprium munuseft pœnitcntiæ, quæ cacodæmone Sóomnibuseius larcinisféiedisamp;cxpulfis, hofpitium Domino paratum fcruat, Porto exeadem vocula intclligas, per pœnitentiam iter nobis efte ad iplùrn antiquiftimum, quem Daniel antiquum dierum vocauit, Renim littera fluxum amp;nbsp;vehementem motum magna linguæ vibraræ celeritateimitatur:cui fi '5ito/quod antiquum fignificat,iungas, mox intelliges ßaüJ’celercm motum efte ad ipfum antiquum dierum , parrem nempe noftrum , ad

‘ quem per pœnitentiam maximo nilù contenderedebemus. Et hæcquidem amp;nbsp;alia,quæ •r. -ï.» breuitaciscauftaomitto, vocula Ûnto redo litteratum oedine defignatrveiià verô nobis 3j0ar. dembnftrat, cui fit hoi'pitium præparandum . Cùm enim War idem fit quod Verum, per ichnæam intcllrgendarum vocum viam deprelrendimus, nosparatosefte per.pœnitentiam ad Verum ipfum fufeipiendum : quofimulamp;: Chriftus : amp;cælef^eius re-gnum^continetur. Quemadmodum itaque D. loannes dixir.Parafe viasDomini^quta. appropinquat regnum c^^lorum j ira innoftrati nomenclatura intelligimus, pœnitentiæ

•Chriftum amp;nbsp;eiusregnum tam propinquum efte,vt fôlis veftigiistrium litterarum rétro obferuatis, ad ipfum monftretur ingreftus. Quôd fi iam vlteriiîsquæras, quift ipfum verum tibi fit præftiturum,rationem nominis inueftiges j quæ inuenta, demonftrabic VertfirteipHu ipfius Veti proptium efte ac præcipuum donuro, vt cum quem fua pfæfèntia fuerit di-

gnatum, ab omni malorum genere (ècurum tutumque feruet: quod. War/dum vti verbum vfurpatur,defignat. Habemus itaque in noftratf Pœnitentiæ nomine, pœnitentiam efte excellentiftimam præpàrationem ; quam nemo poteft abea præparatio-nefqparare ,quam diuus loannes in deferto prædicauit^ Habemus, hac præparatio-, ne ad antiquum dierum accefTum patere: qua in te vltimustotiuspajrafccues finis con-' tinetur. Mox inde fivocem rettô legamus, videbimus quàm propinqui fimus Veri-, tati, quæ regnum cæloium fbla moderatur ac gubernat: tandem ex eadem verfa vo-

culaadjcriginem duda cernemus ,omnera euftodiam noftri à Veritate proficif'ci:quæ , ,, omnia quàm cum Caftorisnomine quadrent,quodomnis malifignificatdepulforem, ’gt;j w* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quisefttam hebes vtnonintelligat’NuncigitutadPollucem tranfeatoratio.Frequens

V Cimnteriu eftGræcis Latinis,vt V digammainCimmeriis vocibus repertum in P commutent: èîêoet/ illi füoói/iii hi pedem fecerunt: è îBjotnnilli probum, Herodotus Trvpafaovt fretjuenter nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Latini pifccm : c ©innen pinnas in pifee dixerunt. .Quod noftris ©ater eft, Græ-

conuertunt. gjj dffatïip, Latînis patct. Eodem modô ex ©oHutjS/ Pollux nomen accepit ; quod Ro-

rnani fideliusquàm Gfæci confêruarunt. Et eftalioqui Vçonfonansleuidifehmineà P.adfpftato feiunda • ita vt fi quis noftratibus feriberet îÔïloHutïÈ / non aliud notare di-poUtteunemi cetctur, quàm fi•©ol-lufjS pinxiftet. Eft autem ©ol-IucjS non aliud apud Cimmerios, fclicitatisjdiuinitds homini citra meritum.aut prudentiam .A'âfefJRiôWatæ. Quis verô eftinteromnes eos quifuntjè mortalibus feminis inlucem

çdit.i s;e.ui potiùs hæc conueniat nomenclatura, quàm ipfi Chriftoj qui folus amp;nbsp;ipfe ple-p.vs^elibgfatiæ veritatis, amp;: folus omnes homines plenosredditintegræ felicitatis,iux-t%,i|lHd\;De pifniiudinè eius accefimM omnes? u .

iiic. -r.iE'ftqujftluammôrtaliumqui aptius nomen Chriftaqueatcomminifçi ? Cum enim illa felicitas.yopetur, quæ diuinicùs hbminibus affluiç, omnifque homini félicitas perftdjym Chrift.um à Pâtre plenq copiæ cornu aftundatur, profedô nihil veritati con-

“ i’gVMVPtfiisiynluladhgminum votajplenumfibigaudjum pptantium,çxprimenda fîgni-fi^anpius^quam fieum à quo hoc nobis d.ari cupimustà profperitatis felicitatifquc ple-itóminein«?,. Nec magni miert., pleijum'iiç: Pollucem felicitatis ,an felici-'■' quot;inabi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Y Y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tâtera

-ocr page 271-

L r B E a XVI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Iff

utem omnia plena reddentcm, an plenain felicitatem intcrpretemur; quando omnia hæc He ex eodem nomineintclligi poflunt, amp;nbsp;«que Chrifto conuenire cernuntur, qui non modo plenus ell omnis felicitatis, fed ipfa etiam plena félicitas,omnia plenitudine fua complens. Quoniam modo perfpicuum eft, nihil facris litteris magis confonare* quam eum qui viam Domino præparauic, Caftorcm j amp;nbsp;eum qui felicitatem omnera abfoluit amp;nbsp;explet, Polkicem indigetari ; non polfum committcre, vt non Si fabulam Caftorum Icuiter attingam; quam licet alij aliter tradidcrint, doéliflîmi tarnen quique caflontuift-poetarum in eo concordarunt, quod alter mortalis de mortali patre genitus,alter im-mortalis fit ex ipfo loue natus; amp;nbsp;quod hie illi immortalitatem communicarit. Fue-xunt qui Geminorum fidushis nominibus defignari putarcnc ; cui tarnen illaortus amp;nbsp;occafus vicifficudo.quam pleriquciomniarunt, nullo raodo quadrat. Homerus piçÿui eos vocans Virgilio praciuit canenti:

Si fratrem follux alterna morte tedemii^ It^ redttijue viam toties.

Vcriim hoc commentum nulla ratione vel cum Geminis.vel vlla omnino Thcologia conuenit ; originem tarnen inde accepit, quôd ab antiquiffimis Orphicis accepiflent, Pollucem Caftori mortuo vitam reddidifle;amp;: vt vitam redderet fratri,ipfum mortem oppetiuiiTe, ac ambos deinde à morte liberatos ad cælum fubuolalfe. Caftor enim priüs ab Herodeoccidi iuflus, ad inferorum limbum defeendit, quem Chriftus crucifixus amp;: ad inferos poft mortem defeendens, in cælum tranftulit,ac fèmpiternoimmortalis vitægaudiobeauic.Diolcorididifunt, quôd louis filij efient,alter gratia, alter naturaj®»^»quot; amp;nbsp;eodem modogemelli vocati. Alterenim natura Zachariæ filins,Chrifti per Deigra-tiam frater adoptiu us : quo fit, vc non fine grauicaufialoannes, id eft, louis gratia vo /«*• caretur. Quôd autemdicantur homines è maris ventorumque procellis liberate, id mirum non videbitur ei qui intelhgat hune mundum non aliud cflègt;quàm vaftum pe-lagus perpetuis tempeftatibus exagitatumUnquo Caftoris amp;nbsp;Pollucis præfidio tuti crû mus, fiilliusmonitu arque demonftrationc intelligamus, atque viuafidecredamus, hune eflcagnumDei qui tollit peccata mundi. Qjiamobrem reâilîunè Soteres fiuc Seruarores luntindigetati, eo quôdhominum genus ab omni malorum impetulcr- J. ucntjalter quidem ad pœnitentiam hortando ; alter omnem labcm,omnem vitiorum feeditatem per languinem fuum eluendo. Hinc illecccinit, quifquisfuit, quife Orpheum dixit;

Kai /z€).aÂovç ô^tov eAoçoipôiS Twra.

Ncqucporrô citra magnam rationem fadum , vt Pollux folum Caftotem (îicaturà morte liberafle ac vitæ reftituifie, propterea quôd neminem omnino vita; muncte Chriftus dignetur, nifi is fe Caftorem præbucrit, id eft, nifî claro iudicij adu in con- ’ feientiæ fuæ foro malum mahque pattern cxfulij condemnet, atque ex holpitioluoex* turbet : quod verum eft pœnitentiæ munus, vt à D. loanne prædicatum, ita nomine Caftoris expreftiim. Adde quôd pileatos in antiquis monumentis plerumque vidca- cy«»-mus; cuius rei cauiîam, heet alij earn è fabulofo Ledæ ouo forbere malint, hanc fuifle videraus, quôd pileus olim iibertatis fignum haberetur. Quando enim in hominum libertateaflcrcnda hi tenent primas, meritô Iibertatis amp;nbsp;principis vindidæ fignp funt p»-adornati. Solent amp;: ftellæ fiue flamm« lupcridsaflfingi, quibusnotabatutjvindidarn/'*”**’^* cam qua homines in libertatem aflerebant, non ad hanc communem.amp;ciuiliçm vii tarn, fed ad cæleftem amp;nbsp;perennem pertinere. Nee caret item fuo myfterio, quôd Ca-ftorequorum doraitor-.Pollux pugildicatur. Quid enim indomito pullofirailius,quam fugd animus humanus per omnespercurbationura accupiditatum variarum camposlt;?fths4 nato impetu tucns? Rurfusquid hunc promptiiis amp;: efficacius domat,quam raalorum depulfor, damans, Pcenitentiam agiteamp; viant Homino parate ? Pqenitentiaenim efficit, vt Deus animis noftris ,ceu equis quibufdam freno obedientibus, vti dignetutj quos alioquinon efletadicenfurus. Sed de hislatidsin Veneticis:quibusfi ilJaquæ in Croniis à me dida funt addantur, ingens lux arcanæ Caftoris amp;nbsp;Pollucis notationi ad-; fcrctur; amp;nbsp;fimul clarifliraum cuadet, ca quæ de Docanis à me dida funt Si ad Tau ap-i plicata, prorlus confonare veritaii Chriftianæ. Verumenimuerô non décrit fortaflequi dicat,indignum me coramentum Ogygia Ægyptiorum antiquitate protrudçre; dum

Y Y X Græcorura

-ocr page 272-

'ijs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I E k o G L Ÿ P H i ’c o R V M

Gfàîcorum vel Deos vel heroes heri autnudiuftertiusc Regis cuiufpiam filiispoft mortem cælitum numero ab adulatoribus mendicifque poëtis adfcriptos, ipfîusTau, in-figni omnium vecuftiflîmi, infîgniisaccommodarim. Huic, quifquiseric,breuiter re-fpondebo,me Ogygia Ogygiis contuliire,atquenihilo vetuftiusefle Tau,quàm ea quæ de Caftoribusfuhc relata. Quamuis enim mendax Græcia, amp;nbsp;fêmper ab exteris anci-quitatis fuæ peténs ornamenca, Caftores apud le natos dicat ; atque inde videri queat 2*' . fabula hæc recens, fi cum antiquitate Hieroglyphicorum conferatur docebo tarnen Cafitrü mt- lion apud lones tantum,lèd apud Phœnices etiam claram facrofandamquc Caftorum rhœnicetcia ™emoriam exftitifleji^idquidem eiusauâoris teftificatione, qui omnibus advnum r». i»m olim Giæcis fcriptoribus tanto eft antiquior, vt ipfis illis Hcroicis, quæ vocant, temporibus quot;“quot;.^’'‘’quot;‘quot;’■floruilfe dicatur,nôn paullô ante quàm Troia à Græciseuerteretur. Is eft Sanchunia-s»nchtmi». thon Phocnix ,qui Philonis Biblij beneficio Græcè loquens, qui eius hiftoriara è Phœ-thonphœnix, nicum fermonc tranftulit,dicit Diofcuros filios elfe ipfius Sedec;cuius nomen fi Lati-nisipterpreteriSjiuftumdenotabit. Hebræis pi'nvvöcatur, Viden’modô quilquis es, siiite. qui Diofcuros Græcorum dumtaxat fabulis celebratos exiftimas, antiquilfimam efle apud Phœnices etiam' horum religionem j amp;nbsp;illam ipforum genefin exftare, de qua confeftim quiuis intelligat, ea qux de ipfis amp;nbsp;ipforum Docanis dixi, ne ad latum qui-dem vngucm à veritate recefliftc. Deus enim Pater, vt iüftus amp;nbsp;ipfiflîma iuftitia.volens primorum hominum amp;nbsp;omnium ex iisnatorum fcelusexpiare,fuum ipfiusfilium in hune mundum mifit, vt homo fadus,pœnas lueret humanæ peruerfitatis: amp;nbsp;vt «gno-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fccretur,angelum mifit,qui populo ipfum coram indicaret. Quamobrem non iniuria

DM^citriCa- Phocnicesipfius lufti filios, Diofcuros dixerunt; quia nerape ipfius Deiiuftitiamexer-À/r» liiat. centis filij effent; alter per gratiam adoptiuus, alter etiam ex ipfa natura, Verum quo apertiùs cernas, omnia inter Ic conuenire; adde amp;nbsp;illud, eofdem Cabiros etiam à By-blio ex audoritate Sanchuniathonis vocari : qua VoCe, à Græcis numquam intelleda, illi nominantur, qui malorumfunt depullbres, qtiique homines à malis omnibus 6^ c«Wr»r«)» corum patre cacodæmone tuentur. Nam €a—toerert idem eft, quod defendere à malo, ßne malum amöliri amp;nbsp;arcere. quod noftratibus notius quàm vt opus fit maiore expli-i ' catuLitteram autem W nobis peculiarem, Grieci in Beta verterunt ,quo vocabu-lüth ad luam incudem formarent:cuius tarnen locOaAê^/xaxot^çdicere potuiflent. Eof-Diofiuri co- dcm âlto nominc, de Cimmeria item lingua petito, Corybantes vocarunt: cuius vociS di- primiim oftertur notatio, vt eledos ad cuftodiendum tuendumque apparitores in-corybantum telligamus,quafilt;Coj-l)u-toantcnaudiremus. Wantenim idem eft,acfi dicas quemquam etymon. manibus eflejnon eum quidem adlcribendutn,vtconfuetudo tenet Latinorum , led ^^”‘^j„g„/äd^tucndüm ; vnde'îFrou-taantfn fidifatellites vulgônominantur; cuiusfignificationis ten. ratio ex Wi-gant cognitu facilis eft. Die modo quos magis lidos fatellites amp;nbsp;apparitores inuenturi fimus,quam illos,quorum alter manu nobis lâlutisomnis audorem demon-ftrat; alter demonftratus crucis fuae claua nos défendit, amp;nbsp;ab omhibus aduerfis tuetur? I0crtoant. Allemahi ©ertoant pro cognato Vtuntur, co quod cognatorum manibus late le porri* ,, A gentibus noftra defendere foleamus ; amp;nbsp;quot cognatos habemus, tot nobis manuùrri paria'habere videamur. Elegani fane eft ipfius Want notatio,eo quôd Wi-ftant vtrum-quen'obis indicet, amp;nbsp;manus nos longé lateque eius beneficio quem lie vocamus hàbe-te éxtënfas;amp; pratterea aliorum manus nos procul abercere. lam quia Wamp; B earn ha-hëntcoghationern,vt alterum altcrius loco quandoque ponatur, fuggeritut amp;: ilia no^ aswant. minis ratio,qua inCamp;lgant diflblui pollit, ad id nÖtandum,quod manui auxiliatur. Fie-35ant. ‘ fët ifidé' quidèfil :©ant ; verum quia hæc vox vinculum dénotât, amp;nbsp;omne id quod ad ' .'iHt hgahdism in vlhm venit, diferiminis caulTa pro Betà duplex digamma vfurpatum’, nort 3»«nt. iniuriadieete quehmus. Cernitur verb etyraologia clarius in Want dum pro chiröthecä veniein orationfem, cuius vfus eft turn vt manuifit adiumento, turn vt ea qux manuni olfèndçfc polTunt, procul arccat Eàdera aut fina;lftätionc Want pro pariere ponituri ptopt^èaquód amp;hîc nobis fit manus amp;: apparitórls loco in própulfandisexternis ih; iiMiittîGorybantes igîtur dicentur, qui funt fatellites ad cuftodiendum deledi,quales vt fiqtamp;alij complulesjtum illi pr^cipiio quodam füö iure amp;infigniprærogatiua fie Vo-öabimcitr, qui à patre Sedec, fine 4uftitia a:tenÏ2f, cleâi funtad totum humanùm gi^ etymoTaii^d. nbsp;nbsp;nbsp;àb omitt hôÀili impetu dcfen(dcndum.lt;^'ôd fi qüis nbsp;nbsp;nbsp;pró lt;C«rfiue Ccurintetprcigt;

r;;ui . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A - A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tecur,

-ocr page 273-

' - EIBER ' »X V I.' , 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XJ7

tetuf, vt caîrimonix hac voce intelligancury .Gorybanies illi volt;?areBitunïgt;.qöi cartimonns à: ntibus facris tamquam defenfores afliftercnttnqM.'ç notaxio vt IdwisGorybaonbiià non malèconuenit ; ita meliüs illis tfibuctur jquiontnem cæntnQnipsUm.vfôfiî^Wbl« Heruqt. Gertèimlili (àcrgt;i ritus vel veritatetnvel-vUtrnïbunî tuctl4»Äbn.c, »ifi adïQafW^ dancquæ à Dgt; Joanne amp;nbsp;Chrilto feruBtbró:noÖco geflïi funt* iGc^efiiiCn iv,t hiçti.ûti£gt;XfiCafiaretPal~ pofita cuiuispétfpicüam habeqc-Veritatera , itaiiUuîdqnod dcrSftmpttH-açibus.RiBJiij'Jonâ^'^^^J^'quot;”'* ddieéhira eft, non æquè facile fueiicex|leditü,.i A«cnrim kos itidehi epldcraï-^ifeieiuj« Diiß SamochracibusAijNitemur-ianißrfjamp;: hoc.^5iplgt;4gt;»rfci, :Vt plürimafMjn aniiqtMMtin^ GÓnfenfionc noftraflabiliantur^'itiitnvfc quæ’ratio fifc'nominw Tbxaqum.iniçHfgâluq Thracumetj-'îTrnrïuïdem nobis lelf qood'fu btilircr cXcogiKrbamp;:.d!ttm nqmiôis, löqoiponitu« v »iobdld ^éaUiduni kïucntum denotaci Allemani2amp;E-üÿcbt’dieunt pmeodcUlk fa^lafÿHabicaîgX'^cjt. adiedione adJignificanonisaugmentum . Queraadmodnm verô ejGrdjt fictRéxyamp;fcàt

^n-e(i)t Lexj à .jBrtct Merxi ita cCratht-fic Thrax,' mutato videlicet.Tanio Si gnu;,jqubi ktccra’fiat duplicata. Quifquisigituf isfuit qui primus hoçriomeii pbfteris lródediOjzrAraf«»» /»-hóe optafle.' cernituri-vt ingenij- fu btllitate ceteris mortalibus anteftarefil; idivha nuifl'eV vt rebus imomnihus magnoxogitatioauroacuminequid vj^rumi, quiAfallhm^ quid fugienebij iqu id ^èquendumjïexpenderenb Jd autem diligenter prilebsoJiimThraf c-CiÄcilTe, Orphica theologiavamp;ea quæ de iStryfnoQe , vniwS;MulfeTura^mafùr,i'me*' rfiori« prodiïàifunÉ, ïatis demanftrail't..Thraces autem olim noftrajingua vlbs efieü qurehadenus rnuTauricaCherronelb'apud vetuftosCimmeriosamp;ruàtùri in.iisqiiædç» Getisfcripfioftendi'^quo fit, vt eorum nomanclaturâadfermoqenj noftruro rjaferenw da fît, amp;nbsp;ex eo'âd originem vocanda. Porrô Saminocryen fiad eundemdicatwrjpèfcioefP’quot;”' re, à eongregandodcducetur ; ’quia;^am idem fit quod in vnum. redigo » fiue nw|tafi^^a„/‘’' mulconnedo. Hincinfula à'conuenis habitatàddiuerfis genribusiinvnumioallethsq^'quot;»' »»»men redèiSamos-vocabitur;ita vt minimèimirari debcamus, fi pluribus^infulis eadcanxlaiiaffJ'^^^^Jquot;/^^’* fit nomenclatura, Hinevideas; quàm lunoniconnubiorum Deæconueniatpvt iQ!Sawini,«lt;r«OT. mo colaturjeo^uàd hominibus copulandis d-icatur psræfidcre i SamothraciaigitunMoU,,^«,/,,^«;, Samos-Thrada dicctur , quiaThraciæ fit obieda i.velSamothracia à Samothraoitnw Diis. Qui verb finit Egt;ij Samothraces, vt.ab omnibus ferè video qua:fitùm;rtanejmiiiènif‘quot;'^quot;'^’ Icgi quiquicquam verius quàm PhiloBerytius prodar.tametfi Varrorefragetur.-nefeio» quæ Samothracum'Gitans initia? Caftor itaque toPollux reuera l’unt Samochraces,Fiiaci vllis vmquam'ab orbe meliiîs eapotuit nomenclatura applicari. Per hosenim Déus/ admirabili confilio;; quo nullum vrnquam fuit fubcilius excogitatum, diuerlas^èniösi in vnum corpus congregaujt,amp;ex omnibus vnam fibi conftituit ciuitatem. Callidftfi-. mum Draconem fuiflc lacris littdris proditum habemus; cuius impoftura hominenpri-d mi dcceptijàiDeofuntdiftradi fatillolongc follertiusconlilium Pateræternusexcôgi*J tauit, quoconiugium difl’olutum rurfus elf redintegratum , amp;nbsp;homines in meliorecn ftatum,quàm ante diuortium fuiflent, rclhtuti. Quoniam igiturad maximum hoc amp;nbsp;Qccultillimum conlîlium exfequendum D. loannes amp;nbsp;Chriftus à Pâtre cæleftr lunt deftinati;ille vt index, hic vc perfedor ; rcdilîimè Samothraces nuncupantur,eô cjuôd inuentione fubtilillîmè excogkata., homines in vnum corpus redados, Deo rurlusco-pularunt, nullo ampliiîs diuortio diftrahendos . Saraothracum myfteria atque ùiiiiâ samothrit-occultilfimafuillê, à multisannotatum ; fed nulli vmquaro in mentem venifTecredo/’quot;” tantum in illis latuilTe arcanorum , vt iplhm ctiam callidillimum ïerpentem fa1lercnt^^/,,^’X'„f* •; amp;nbsp;infidiarum contra ipfum ftrudarum tantifper inlcium tenerenc,dum,ipleïèlie ih la* queuminduxiflèt. Caftor ergoamp; Pollux no Diofcoun inodôfunt,(edverietiani fume Cabiri, veri Corybantes, veri Samothraces ; tot denique nominibus aliis honorandi,. quot illi qui amp;nbsp;ven l'unedepullbrcsomnium mâlorum,amp;omnium mortalium.ditieriis erroribus pertotum oi bem vagabundorum.vnamconftituereciuitatem.Quamobrem . nikil ablurdi fecj,imroo nihil feci quod non iplà veritas facerecQCgic,dum Docanaad Tau dixipertinere,amp;eorum apudSpattanosvenerationemabcildemquondamini- -tHsprimùm coepiflèjà quibusTauadÆgyptios venit.Hincnori exigua mihifufpicâdi ratio,ipfum etiânomen Docana non minus Cimmeriû efTe.quàm nomenSpartæ,tam- liocana »»-ctü à t/bxoçjquo trabs notatur, deriuatû elfe videri poir]c;quam ôpinioné ij fequàntur li-cet,quibus hæc formandaiu voeu analogia placebic.Si tubes tantum nomine hoc défi-, ' ‘

.7crï

~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X Y 5 gnari

-ocr page 274-

1 ƒ8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIEROGLTPHICORVM

gnari volebantjCUr non Jbxovç potids vocabulo ab omnibus intelligendo nuncupabant» Qui Grxcis etynaologias fcriplït, fepulcra interprctatur, ambiguus ha?rens,a «Jbxo« ne, vöcis ratio fit petenda.’ Suidas quia'Tyndaridarum fèpukra hoe nomme fignariexiilimacj non dubitat,quin à vox fit accepta. Hoc interim cernoj nuft •• f quatn'alibi gentiüin cota Grascia huius vocabuli pro rc quapia vlurn fuifle.quam apud, ,Laccd»monios apud hos non pro vlla alia re,qu-àm pro Caftoris ód Pollucis monu-) mentoDHinc fït.vc fic exifhmem, vocem Cimbrica fuiflea primisrituum magiftris ad pofteros cranffnilfamyad folum iüud CaliorisiSs Poliucis fignum denotandu.Exolculoi:

-TV. profcdöcüm alibi (emper, tumhoe maxime locoiPlucarchi diligentiam , viri omnibus eejerisde anfiquitatûcognitionelOngèpræfercndi; cuius aucl!ôricaccfrctus,Gram-

. ./tnatiebrum iudicium bkquot;contemnö. 'J^imanti icaque mihi lingnse nollrac penetralia,; ßarinrin-ipio vöftibuloea nominis ratio fcïèobuiam tulit, cum qua fra tern us ' amor ills quem à Chærdneo alt;xeptumexplicaui7ad vnguem quadraret : St caquidem talis, ' tvc gcminahi eiidetnlitteriSjper folius temporis in prima (yllaba mutatioäce/intelligen-^tiamôftendat,lt;Quidfrogo,magiseiusvonsconucnitgt;quiætecnam'futuri (æculi vi-tam, quæ per Tau deriotatur, apud Hieroglyphicos exfpeâacquamiDcum perpétua feruidis precibüSorarê,vteam qnamcitifFimè largiatur ? Nonne quotidic,immà ièm-rJ per oraneiiubemuf OüitmPatrcm noftrum cæleitera , :v,tTegnum nobis i’Uüm finatatl* Dam»« v0- uehire i Quid ß nonedoceam ,hoc ipfum per Docana denotan} ,î©ot idem nobis eft' qyQj cirô do vet da’/qüod in hacnotaiione bieui tèmpore pronuneiatur *quo fettina*» «na. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tio indioetur, Âtia perpetuum nobis notari,alibi crebro expolui. Videmtis ergo noiiien-

hoc vel iptîs trabibus per cruces deuindis tribui poiTe ,vt ipfum fignumdicereintclli-gatur, do acternitatem : vel ipfi infpicienti accomraodarijvt videlicet dicats Da cito pcr*t -n— pecuarii vitam. Gonfermodôid quoddefymbolo'TauinScrapidis teihploinuenta,amp; ad vitara futuram àïàcrarum peritis nôtarum relato ancea commenioraui , cum hac hnius vocis Wc-ana nocatione;amp;: examina, an non vox DocanaipfiusTau exprimaci f, ' notationem. amp;nbsp;cft hæcquidem integri vocabuli vt trifyllabum fit,amp; vocali prima bre-ui pconunciatum ,fignificatio: atßprimam producas ,alteriusreinotio oiferetur; di-uerfàillaüquidemàpriore ,venîm ficconiunda,vt amp;eamfequatur, amp;nbsp;ipfum modum exprimât, ad quem munere eo quod oramus, fit vtendum. ïDuc vocali longa,clt idem nobis, quod (ub alicuius rei tegminefùmmifiè lateo ad iniuriam amp;nbsp;vim deciinandam: «©ot. vnde boc præteritum imperfedum cum anacompofitum facict vocabulum , quo æter-iram latibulum amp;nbsp;cegumentum contra omnia malorum tela comparatum denotatur. Nos pullosfubmatrisalistegi dicere volentes,hocverbobuhen vtimur;amp; dumfigni-ficamus quempiam fe debere tutelæ maioris alicuius fubmictere cura omni humilira-te, idem verbum vfurpamus. Quifquis ergo Docana hoc accentu pronunciabit,is fic intelligcndus, vt dixifle videatur, nobis magna animi fummilfione perpetuô iub cruce latitandumefle: quod quàm Euangelioconièntiat, redeque cum omnibus làcrisliite-‘ Cr«x perpe- bs quadret,nerainê Chriftianorum puto latere. Nobis enim crux perpetuum icutum tuomfiutum effe debet aduerfusomnera cacodæmonis impetura jfubquotam fubmifsè nos debe-occultare, vt nihil ab imbelli puerorum innocentiadilfcramus, fiiprotegi quidena impetum. ab ea velimus ; quando fuperbos amp;nbsp;fuis viribus vel minimu fidentes Deus ab alis crucis fuæ repellit; nec quemquam fecuriflîmo hoc tegmine dignatur, qui non totum fefe de-Humiiittu uouerichumilitati- vinuti illi quidem nulli Philofbphorum cognitæ, immô apud eos foquot;h^inc»quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habitæ, verùm tali, vtpeream lolam vnicumiter ad crucis tutelam paterecùm

Prophetæ, tum Chrillus ipfe amp;nbsp;exemplo præceptis frequenter repentis oftendic. Redè igitur Docana fic func vocata.vt no fuam modo in breui tempore habeant figni-ficationem; fed mutato etiam accentu illam nobis fuggerant viam , qua ad æternitatis donum'peruenitur . Quod fi litteram mediam è tenui in mentem vocemus, Dogana virtuserit æterna, ea videlicet quæin cruce perpetrata, omnibus vitam meruit lèmpi-X303. ternamsco quod »Dog idem fit quod virtute præditum efle. Vide vt alia reda pronun-ciatione defignentur/,alia cognatione quadam cxeifdem elementis moueantur,amp; vc omnia ramen eodem=tendant. lam amp;illudmonemur,vtoptemus®ocB-anUdeft,vti-nam tandem adfis;ceu \lt;fqui infpicit amp;nbsp;vitam asternam fymbolonotari intelligit,dic3t: Rogo vt tandem properes amp;nbsp;adfisj quo quid aliud dicitùr,quàm, Adueniat regnu tuum^ iih 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fraterno

-ocr page 275-

L I B E R X V t

fraterno tuo amore nobis comparatum. Plura (une quae vel accentuum mutatione, vel litterarum co»natione nobis indicantur, quæenumerare nihil attinct, cum hæc fufli-(ffant ad aperiendum;yocemipfani wón minus ad Cimmerios, quam fimulacrum per-* rinbfe/ Er hxè qmdém plura iorcaflè'quàm fat« de Docanis » frâcernl amoris inter Ca-ftorcm amp;nbsp;Pollütéttïfymbolö/duodedm angulosextetioresê quatuor internis^greflbs-deliheante ;qtta‘figiîH^fotlus rriündî duodenarioäefignati falus gemina vita,à pyra-’ ihidéquatuor ang'ulis abfolueä, amp;quot;'pr(itïcipe omnium corporum proficilèi denotatur.-QÙÔd’ii pro tó ampHfudihéamp; Iriaieftate per'omnia wbis Diocanorum myfteria dif. cur/èrtdüm eÂèé^^attjue iri fing^lfetum iacris litteri^lyraphonia annoranda, hiaximägt; cöihmentaria cólligctèöpórtéret. Diïodenario autem toiius mundi plenitudinem de-ßgnktiamp;gcmiriärn Vitäm'altetam priorem à patredatamjalreram poftcriorem,quam a àPFihbèorpbra'to muhdus aecepit,amp; alias indicaui,^ fuo loco latius explicabo. Magnas gfaitias habeo Grniimefij ièrmonisaudori ,cdm ob aliainfinitadiuinitatisarcana nobis’« communicata,‘ tUm ob duodeharij apud nos nomen, fie exprefium, vc duplicem hartb^ vitatarlarîifimacbmpoiitionedefignet : quam vc femper maiórcm in modum venera-

tüs fijfn : ita Ibtige vehementiote mécàpcum iènü admiratione ,dum eam cum Doeä-^! nis conferrem ,’videremq. nu'iireri'nomen adamuflim cum eorum quadrare notatione, quam infigniter'äüXit illud teftimonten : Ecceagntis'T^ei, ecceqaiteUitfeccatamandi. Quid enim cönuenientiu^ ,qüàm düodenario mundum denotari, edm numerus fit pîenilïimïis,quinqUe partes cotriplexussquæfic eum reddunt exiuperantem, vtquater-nariöfèipiêexcedac,quem Ddc’ariaifl'mediocompleäuntur. Qidscftautem hiequa-ternarius ? Id indicat Cimbricum nomen quo quaternarius amp;nbsp;ignis notatur. Acceiîîc enim mundo vitra omnem fuam meniuram Pollux,qui eftcorpusigneum,infiriiro ar-dens amore;qcKgt;d in meditullio Docanorum inclufum,duodecim angulos excludit,amp;' totimundodepurgatogeminamconfertvitäm. Venturanunceftpaullatimeô,vttô- -tiüsmundanæmachinæ figuram in Docanis expreiTam fuiife intelligamus : quem-admodum hæc duodëcim angulis reäis defignatur ; ita in Herculisdabula duodccim etUslaboribus,quibustotum orbém'ab orani raonllrorum genere liberauic,iniignicur.’ Hisconnexam cernöalteriuscuiufdam fimulacri incerprerationem ,equo Ægyptioru idöiomania ex omnibus iàcris vel iymbolis vel nominibus falfos iîbi deos fingentium, magnum ilium Serapirifomniauitjquem infanus Porphyrius Plutonera eflecomraen-toseft. Noftra non referc quid delira hominum deos de fomniisiuis fabricantiura in-

- genia de prifeis id genus vocabulis vel conhnxerinc, vel*feiede cuiufpiam vetuftioriS' auditione accepiiTe dicant ; quando nihil raihi certius eft,quàro eos omnes qui hifee in rebusveriati func,nihilprorius eius IinguænouiiTejCquaprifcahæc nomina mana-runt. Ritus ramen ant'iquos diligenter obferuo, vt eorum nirairumdudu ad prima exordia fuperftitionis adfeendam: quod ciim aliasiemper, turn in hocceleberrirao Se-rapidis idolo faciendum mihi putaui. Crebio repetere cogor, cacodaemonum fraude amp;nbsp;mendacium antiftitum auaritiafadum olira fuiife, vt nomina vel diuinis oraculis pandendisdeftinata, velfanam aliquam de rebusfacrisiententiam complexa,ad im-ruundos fpiritusdetorquerenturjacque ica peiTimus daimon boni nominis prastextu naiferis mortalium mentibus fc'vclut Deum quendam iniinuarer. Hine èfymbolis fa-cris dij fadi, hinc exftitit Harpocrates filentij cuftos , hinc Canopus fpes omnis erudi-tionis, hincdeniqueomnes turn Ægyptiorum, turn dij gentium ceterarum. Annotaui modóè Suidæcommentariisjin Serapidistemplofigna iifucnta fuiife.crucis iiguram exprimencia : qua de re quid Rufinus memorix prodiderit, recitare non grauabor. Is enim magnificentiffimum eiusin Ægypio templumitadefcribit,vtcentumgradibusStrofidûi» ad illud vndique aditus patere dicat ; monte nimirum aids fornicibusexftrudo ,ad pa-uimentum amp;nbsp;reliquam fubftrudionem fuftinendam ; in quibus diueriorum vfuum^^,«J. cellæperdiueriôs mæandros adeundæocculebantur . lam fuperiora ipatiofæ exedra: Sc paftophoria amp;nbsp;domus in excelfum porreótx occupabant, in quibus vel æditui vel àyvdlovT^ç, id eft, caftitaté feruantes, habitabant. Porticus deinde totum ambitum in-tcriorem quadratis ordinibus diftindæ dccorabant. Mediofpatio ædes erat pretiofîs columnisin altum eduda, quam ingens Scrapidis iimulacrum itaoccupabat, vtdextra akerum,altetum parietem finiftra ferè condngeret : quod exomni genere metallorum

YY 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ligno-

-ocr page 276-

HIER QjO/LxY P H Ç O R V M hgnpKtiriiqujcgt;in.v;jftam'Corporis molem çoqflatHm fuiffoferebatur. I^uiuscapitimo^ diftSiirapdlJius.çrat-iQuid verà vel .totQfiniulacriQ,.vel;piodio dei)ptarecur,nonfati^ t€fr4igyptrôs eo.nftabat ,7Vt facikdödp fiçniede^us aHunde amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fynihPiHWb

alilid ioMeduw tuillc-jjEï hæc quidejtt.de teniplp^tMqio : qui^qs ifUiet alia HuÉnuft adâiîvt^bæcV€f'baio'ÊC)diamp;jllitdjapttd:«6lexan.df}?fn;5filHltn!(Ç/tgt; Q^d/epara thoiaçp$i • nbsp;nbsp;SerapjSi qui per IragulteqùafqueidoiiwsiinrpânetlbySjt jpwigreflibus^, injppftibus etiatq,

Rc.feaeftris «rant^iiaiajbïcilTi füncomnc^.amp; abraifeiyt-j^e yçiïigium quixlçn? yfqu^pa velt lipnainis. appellation aut ipfîus, aut ctùudtbec alcöridspgynonis renwiefçt fed pçro.bis) ctucùcClQaiinjcæ.ûgitium vnufqüilquÂÎft poftibMftjJwPiï^ÇflîbuSj^lnfeç^riSjMipanç-) Craèii öfl*5tibjusjeolÜn3nifqlje'depingerec.’Ö£öid cùm faâ;ujiiï çQe bifliù rdperfpçt^ut ex,paganism i«;i)rdacixw»etn rei .magna:'ex. tradiwnQrftbkïi et àqu.qiHtF*' P9.™.A?^R4aW i Æ5^/.«flr«»»\\^i^’.^erhibeiHnr4ijSigbum' hoc .nlt;î)iftrutp I^(nHjp,ç^çr,uçis ijn^pje iU^ quas ^unÇ; cftidieerdbcales litcctashabere Ægypfjj^/ftyntMi'.excetqçi^} }ntnti,7 Itfflsrörutïïij qdasapudiillosfunt ;içlenîflnti$,.'Quiv|%,ljij;fiç#xfe^5ojcai?u)ii^ançeÉre,^e-gt; rvttttttîtcrpretationem ,iVita ventura .j Djceban| .firgf) jû-qui epp^ j^dpÿiwboneTÇft^irnv geftafilnKonueßccbtantur ad fîde.m j îta fibi,ab.ftiafiqhi§ilt;Si^itnm;iquqdrir^C qu^iOpnCj c.QilAur!urtamdttgt;)ftarcut!,quamdju;.videsejtiïi.figJweïiiftvidveuilfq/n^qqf$ciretyita,Kynni dé«£eidirvvt magis hi qui eraneex- feGerd.otibusjÇQl;flft^i^iftri^tepypJp«i,§4 fidera ppn-p Hérwrentur , quàm rlh quos erf(X«m.-pr^ftigi^^dfecftpÇ{9mW3çj^p^ç/^4iq|elt;^^abap«t;gt; H^ffRndnus :,qu« adieci, quoqrtiui3«erflqretgt;,2?ftyq|rifû§ Taujipn^yfitiorunrtioFi^» fuifle pró v.icæ venturæ teßerai.quo dqtojaio ihlufliftq^wrjrç.'aliquiiS^uid rei cacod^pi^i ryfueriEciim Taig amp;nbsp;qpæ cominunio diaboloctreailiguo/eruci^^xjuo/ugari, nona/licij Serapidu fi- Icituri Hic apei té ccmas, Serapidis fimulacrum-prileb aid abud Ipeâ^pquàmad i(dl9no ^5’blâaiâm . Hieroglyphica Bembi; tabula quot dat nqbiKfaçps qfligi^ijVuiq Tw^^-b fieSia- nieulo,toncntes,quas fi cacodæmonum.formas eire.dUïiSi.çi:^lic^nghi5j.^!S vu^iUaBij Momantam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pcftcs cui cruxita placucrit vt.çaipf^^l^.çr^pinfilJfiçjtÿfinter fejyu7,^j

bola.cbncQrdent,necefie.eft fichas imaginesinterpn^tgHjVteaj^prapgur fignid^t^ß quibus crux vitx venturx nota fitamicaï. Hinc noselieÿÿnusjid genqs;figurasoraeulo-^ rum ocGultaffedenotationem • quatnmaligni Ipiritus, contra lécorqpâr^atam cernen-i tesn.iofigni fraude in rem liiam verterunt amp;nbsp;mfiéris prortalibqscüni,err:orem inftijja.hi runtî.vt epiâuris facris falfos fibi Deos cornmipilcerçntur.. Quamuis ergo Secapidijfri turn nomen tum fimulacrum ad cacodxmoniscultqn) hac via fiçiirolaplumjpridytaoj men apud pril'cos ad longé ditierlam notationemrefierebatur. Quoniam ergo Taufre-^ quentifijmum eâ in notis hieroglyphicis, fitque moddexpofitum , vitx venturxdr^?,.

7 buifle notarionem ; ftupidi proriùs fimus, fi cogitemus facras has piduras principio adi cftcodxmones mortis audores colendosinucntas fuifléi Quin contràomninoremha-:i here cernimus, totum nempe hoc piduræ genus àd veram vitam pertinere, fi ad prilcas i V : nbsp;nbsp;' fuasorigines referatur amp;nbsp;examinetur, Videamus itaque quid Serapis, in cuius templo

FtrpkyriM^ Suidas cvuces inuentas feribit, ante idolomaniam denotarit. Malchus illeTyriuSjacer;^ rimus Chrillianx rcligionis hoftis , quem Grxci Porphyrium nominatunt, plurimum-ad earn rem diligentixeontulit, vt qux veterum Ægyptiotum opinio de Diisfuifiec, exploratüm haberet. Is in libris refponforum feriptum reliquit, fe certô comperifie»! Serapu ijuit Sqrapin eum Deum vocatum fuifle ,qui malignis dxmonibus imperaret,atque eorum , jfiûnam vjm, qua miféros mortales impeterent, coêrçeret. Hac de caufia lyrabolum j abipfoliornioibuscommonftratum, quo malignxfurixexpellerentur. Q^ôd û hxç । ita. habent, eaqueà prifeis acceptaopimo;quem,rogo,alium inueniemuscuius hx prx-

■lt;- .çipux fint partes^quàm ipfum Dei Filium inca^natum? Percundemur prophetas, con-j . -fulain us, omnia diuinaoracula, ôc expendamus in illis, cui omnispotcfias data fit jn amp;,in terra,amp;: apud inferos; certè non alium quàm Chriftum reperiemus. Audia-

mus Danielen! hac de reloquentem : lt;^df^icteham, inquit, egoin'viÇionenoSlis, nbsp;nbsp;,

cccefium, nuhibta call quaß FiUm^ hominis 'veniebat, er 'vfque a.dantiquum dierumperue-nitjxß-tnconl^eciueius obtulerunt cum amp;nbsp;dedit eipoteflatem amp;nbsp;honorem regnum, amp;nbsp;omnes popuii , trtbtss (ir lingua ipßßeritient. Poteflas eius poteßas mternA -, amp;nbsp;regnunt eius quod non corriimpetur. Hxcille, amp;nbsp;plura. lam quis nelcit Draconem cum totofuo exexcitu pedibus Agni fubiedum elfe, amp;nbsp;ab eo Iblp viduraSi quis ergo hoc honore dignus

-ocr page 277-

tï B I K X V I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2,^1

dignus quem Serapidi prifci tribuerunc, certe non alius dignus qiûm is cui antiquus dierum earn dcdic poteftatem, vt totum mundura à Draconis tyrannideliberaret. De hoc Sibylla:

Te duce qua manent feeler^ vefligia noßri. Irrita perpétua foluent formidine terras-.

Er mox;

Oecidet ferpens, dr fallax herha ueneni Oècidet.

Veriorps itaque Porphytius quam ipfemet feire poflet, duces fccutus eft, dum de pri-Icorum fententia Serapidieam dedit poteftatem,quadæmoniâca rabies, in humanum genus fine intermiffionefæuienSjCoêrceretur. Atquod'nam fymbolum illud eft aucr-runcum, quod hominibus ab ipfo commonftratum efledicic ? Quod ? Ipfum nempe Tail ; quod vt manu iua tenere in ænea ilia Bembi tabula Regina omnium antiquita-lum clarilfimè vidétutj ita in eius templo inuentum efle, turn cum ftatua deiiceretur, veterum fenptorum teftificatione cönfirmaui. Nunc igitur cernimus, quid vero Sera-pidi cumTau , èâ quàminfigni impietate amp;: nefändo facrilegio facrum Serapidis fignum ad nefcio quern d^monem fit tranflatura . Sumfit perfidus ferpens eius fibi in-fignia à quo erat conculcandus atque proterendus; vt hos fairem quoad poftet furtiuos{^^.^^ impios præHperet honores. Sic miièri mortalesab hofte fiio decepti,qui fèmper aftu

amp; dolo graftari confuetus inter alias ftaüdulenti confilij machinas amp;nbsp;hanc fibi impoftu-ræarripuitoccafionem, vt Serapidis,cuiuserat, dæmonesomncs depellereac coerce* re, fignapræferret; atquein hac fua infidiofi belliofficinatamcallidè veriâtuseft,vt Deus omnia myfticahumanae falLitis fymbola iam ab hofte occupata amp;nbsp;fœdo iàcrilegio poll Uta exfecrarit, amp;nbsp;vltricibus fl^is dcuouerit; Vtpote iam non amplius ad honorem fuum,fedad aduerfatijviuminhominibus decipiendis relata. Plurimas ternus, vir in primis amp;nbsp;dodus ÄC piüs, id genüscaCodæmonis fraudes eleganti indicauitjinfinito pluresin medium prolaturus,fi lingua: noftrædudu altiùsin mtnda-mo»ufrandi-ciorum patris officinam penetrate potuiftet : quod quamuis facere rieqüiuitiillam ta-^*“-men apud Chriftianos veritatis inquirendæ aperuit viam, vt quiuis clare cerneret, ma* ximam idolomaniæ partem à pictatis füpelledile furtim fublata acceptam audam-que femper fuifle. Huius igitur iudicium teftificationemque lecuti, fic in idololatrirc domo difeutienda verfabimur,vt femperomnes notas diligenter exaniinemüsjquo hinc ptopria mendaciorum inftrumenta, hmc furtiua cognofeas: amp;nbsp;in his quidem dc-prifeis ingenua: indolis fignis procedamus ad vetuftum vindiciarum ius, quo ea qux quondam Dei fuerunt, liberali manu in antiquum decus aftcramus. Videamus iam nunc^ ain nomen quoque cum hjs quæà Porphyrioproditafunt, concorder. Complures quid co notareturqu:rfiuerunt, fed in hóe perinde atque in aliis Cimmetiisvöcabuliregregiè funt hallucinati. Nobis non difficile eft videre quis Serapis fit vocandus,fi litterarnfn Je- seMfü et/- ' ^uamur cognationem'.^er vocali longa omne id notat quod dolore cruciat j S^ hihe^quot;” quot;nbsp;pro fcabie frequenter vfurpatur.'2(f-tBi0 idem eft quod abftergo: amp;nbsp;fi per diph-ihongum pronutics,idem dixerisquodLatinus efterret,Abluebam. Hinc mox'Ccrnai duplex Wj quo Graeci ceteri^uC'Carent, exemtum ;amp; F quod fono ipfi Phi refpóndetjiri P litteram tenuem tranfiiftc: vnde ex ^et-af-Wt0 Serapis faâum.nômcn eius pro|?fiom,‘ qui dolores noftrosamp;fcabtem äbftcrgit. Artimaduertis'ne hîc duoiridicari, ôdablutio-nem, amp;nbsp;abfterfioßemç cxiguavnius litteræ difèrimine : amp;nbsp;rurfus non dolores modô in cögitationem vocari, fed fcabicm ctiam, qua totum corpus fœdatur? Quod fi quis no-ht^tr fyllabam longam efte,qlnaapud Græcos breuisefferatut jis feiat non femper in extetisvocibus accentumieruatum fuifle: amp;nbsp;alioqiii/fi placear,^erficinterpretàbor,^»«, vt lemen defignet; vnde apud Latinos Sero, amp;nbsp;apud nos verbum , venerei congréflii^ habens notationem':lt;iua via cdm Serapisiserit qui lèmen fuum abluit atque miindat, tumindicabitur,e«ndem omnino efle amp;eum qui genus humanum lèuit, amp;eum qui abluit eius fôrdcs.’Intcnigis'ne hîctribus fyllabis exponi quod D. loannes in principio Euangeli) fui expreflitj vbi aperte dicit : Verbum, quo cælû amp;: terra creata fuhtVcarné Âirumfifle,amp; in mundû ad hominû peccata abluéda venifle?Sed hæc cuiuis obuia. Nue igicur quia in vocabulis Cimbweis alia tcâa via explicâtur,alia foni quadam cognatiohe

nionentur.

-ocr page 278-

HIEROGLYPHICORVM

monctiir,geminain tota Serapidis nomeclatura habebimusügnificationéjalteradu prima fy Ila ba breui accetu,alteram du longo profercturjamp; vtramq. vni ioli Chrifto conue-nientem. Ex hac modo nominis folutione perlpictiû fit, qua de caufia prifci illi lacroru muincru cur magiftri Serapidis fimulacru ex omni genere matcrixcogeflennt ac coagraen-tarint ; quod Rufinus amp;nbsp;alij memoriæ prodiderunt. Conueniebat enim omnium

IX omni ma-ttrit Renert conießunt.

rerum facori jVteofimulacro fingeretur, in quoomnium.feminalium rationum fiuc idearum velligia cernercntur : amp;nbsp;rurfus par erat, vt is qui toti rerum vniucrfitati nito-rcmfuum ÄrdecuselTet reftituturus,eam habcret eifigiem, qua ab co omncs totius mundi res pingatum iri commoneremur. Viden’ iam, vt omnia inter (econcinna qua-dam harraonia quadrent, amp;nbsp;ad eiufdem myfterij refcrantur fignificationem ? To turn mundum in Docanis,Caftorisamp; Pollucisagnouimusduodenarioexpreflum; hîceun-

AtodÎM in

»atarit.

dem materiædiuerfitateindicatum habemus. Vnum reliquum habcmus in Serapidc muiacr'^ 3ntiquiiatis monumentum; modium videlicet capitis vertici impolitum,cuius amp;nbsp;Rufi* ------ nus amp;nbsp;Maternus fccit mentionem. Quibuldam hinc occafio data, vt Scrapidem lofcpum exiftimarint ,eoquôd is Ægyptiisfrumentaper modiosilt dimenfus, atquc

îJume, enfe-tluncuU.

Jllïat. 'ft tn.

€aia

hoc commentum lohgececedit à vetcrehieroglyphicorum confuetudine ; quorum, vt nihil ad hiftoriam rerum aquopiam geftarum pertinet, ita totam difciplinam ad facra fpcdareiplum nomenprofitetur. Vcllem profedoquiiquam (criptistradidiiTctjquo nomine hoc capitisornamcntum apud facerdotesolim fueritnuncupatum. Nam qui modium vocant,limilitudinera potius quandam menfuræ.quàm cuiufquam vecerum audoritatem fecuti videntur. Ærea Bembi tabula vafculum hoc quale quale eft, amp;nbsp;quocumque tandem nomine vocandum, fic depingit, vt modiolus efle vidcatur anla-tus, quo nimirum ex maiore aliquo vaie vel frumerfta vel liquores hauriantur: quod' ft noftrati lermone ab viu fit nominandum , ^ccppct dicetur. Verum eadem tabula in alia effigie anfam omifitjqua ratione non ^cqjpcc nobis,led jTatlicn vocaretur. Agtwlco fane in vtroque nomine infigne notationis arcanum : amp;nbsp;illo quidcm video cxprimi crcatorem ; hoc veto totius iuftitiæ fundamentum. Stepper enim ambiguæ fignifica-tionis eft ad creatorem amp;nbsp;ad capedinem qua de maiore vale haurimus ; ita vt fi notam hieroglyphicam creatoris quæras, nullam queas, quam hare fit, commodiorem inner nire. Ciimigitur hanccapedinem Serapidis capiti imponebant,denotabant fe eius dare effigiem, qui Si. homo eflet, Si omniumcreator; quo quid poteft verius de Chrifto dici ? Cur autem crcatorem Stepper vocemus, alibi me puto tradidifle : Inc obiter rc-pctam, fcqj idem efte quod ex maiore vafe ddpromo : vnde is qui id facit, feepptt nun-cupatur. Deus ergo ex infinitis Patris fui abyffis totam machinam mundanara certa quadam menfura depromens,^repper à noftratibus indigetatur : qua voce nihil poteft fignificantius excogitari ad creationis modum ob oculos ponendum,de rebus in quoti-diana confuetudine notiffimis. Numafuas habuit capedunculas, quibus thus ex ar* culadepromebatur; quarum formas in vetuftis ciirn marmorjbus, turn numifinacis frequenter vidifTe meminij minores illas quidemquam vt capitis amplitudinem aequa-rent , fed alioqui non prorfus Ægyptio Serapidis ornamento diffimrlesj Nunc ad modium eum cut vt anfa deeft ; ita hoftorium poteft «adhiberi. Minimum hoc raenfur« genus jîfôatfecn hypocorifticôs nominamus, quafi menfurulam Lattnui vocaret, Huius igicur infpelt;3:afimilitudine,amp;nomine in memoriam vocato , ftatimin menrem venit Vt raenfiiram cognofcamus, eo quod vox diminuens Jfôat contineacr, Si præterça ftw addat,quod idem eft, dum vt verbum vfurpatur.quod nofco vel nolce.. lara JliatCon* uerfum j'STamprofert, quo decorum in genere denotatur. Moncmurergo vtmenfu* ram earn cognofcamus,qua fua Deo Si generi humano iuftitia confiât;quae nonalia eftquam meritura Chrifti, per quod folum amp;;iuftum Sc decorum mortalibus cotingit. Quid hie primdm miremur,breuitate'mne in lignificando, an cospiam myfteriorum tarn exigua notaindicacorum, anconuenientiam vocabulorum, cum iisquæ de figura intelligenda offeruntur ? Fruftra hietoglyphicorura interprétât» quatritur, vbi nomina fignorum ignorantur j eo quod femper nOtæ cum vocabulis fint oonferendæad vc-ram intelligentiam, eliciendam . Nunc itaque quis verus fit Serapis , Si quxi fine eius fymbola, Si quomodo capienda,6ß quem Tauinter.ca habuerit locum, breuiter ios-dicaui:

-ocr page 279-

’ JT O xh-É È s. ' üc V f. ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;llSy

dicaut.‘‘è qüibüs tônieàüram facerelicet de tota reliqua hieröglyphicortitn difciplina, quam de vera véræ rëligiohis fighificaciönead hörrendam idoloi-ßaniam amp;nbsp;infanas fliil-tifîîmariim fuperrtitionum nugas detortâm videniusr Qucmadmodiim verô Serapisgt;4/gt;« »ominii nöftras eft vocabulum à prifcis Cimriaènörüm puens àpud Ægyptios rclidunuta Sz. terä nomina in facräs vfitata . Apisén'im idem eft quod / id eft', is qui abluit amp;nbsp;dcterget : quo rioraitte bos vocabatut, magnat vidimæ typus j tuius fanguine mundi peccatilm eiretabluendumi Quoditaefletaciliuscredes, ft feias Pontifices maximos Romæita creari folete, vt bonis madati(anguine confpcrgerentur;quointel!igeicturi omnia cærimoniarum genera ad magnam vidimam referri debcre, cuius (olius (anguine turn ceterfomnes Jtum Pontifices ctiam maximi elTent expiandi. In Api Ægyptij Luria’ (îgnum quærebant j proprerca quôd quemadmodrim Luna de fuo lumen noni«»« '« habet,(cd à Sole mutiiatUrjita amp;nbsp;(acrificia,quamuis magna, nullam adferunt ex fe {'3,^!*^^'**''*^'’'’, lutem ; fed quicquid liabent (aridi, id «ab vna vidima accipiunt in ciuce immolata. Quamobreni Ægyptij antiftites in accanisfuishabebant,tanti(percæriroonias duratu-tas; dum ilia vita vcniiret, cuius Tab lignum gerebat:quod aliaratione,amp; illaquidem prophetiea, dicete potuifTentjtantifper ritus vmbratiles man(uros,dum tranliilTet Luna: qua de re plura in Gallicis annotaui. Habcbat Apis in peélorc Tau quoddam exi-.-c/’« in ft-guum è tænia (u(’pen('um ; quod Cælius quoqueRhodoginus è nefeio quo icriptorcjin antiquas Luas reculit leótiones. Varia funt amp;nbsp;pæne infinitade Api amp;nbsp;Serapi verenim commentariisprodita , (ed ex iis nihil certiuscolligas, quam de tanta opinionum di-uerfitateliquidoconftare , nihil (âni in vulgus cognitum FuilTe ; amp;nbsp;corum maximè ie-quendam (ententiamjquiSerapin, Apin,Ifidcm , Ofiridemj Anubincundem faciunc Deum, aliis amp;: aliis modis confideratum. Qtii quid (igillatim quifq. dixerit,(cire volet, is fibi Deorum hiftoriam à Lilio coliedam in mantis (umatjè qua tarnen tota nihil fd»-rc eorum intelliget, quæ nos c tenebris protraximus ; non alterius magis quam ipfius Tail adiumento,quod turn pri(cafuafigura,tum vera norainis rationeluculentiirimum facit iüdicium,omnesfacrasÆgyptiorum figuras ad hoc vnum excogitatas fuifle arque depidas.vt tandem agnofccretur, omnes vccerum facrificiorum ritus ad Chriftia-nam (pedaiTe religionem. Addamus nunc fuccinde quis fuerit Ofiris : qua in re nihil opus eft longa inquifitione , ciimconfeftim vox nobis indicet; cui verètribuenda Nos enim pro Domino noftro dicimus «©nefirer. Hinc Ofir, mutaro E longo in I Ion-gum-quod in Lilio quoqueamp;raultis aliis vocabuliscueniffc cernimus, vt in Franco-rum iniigmbusianriotaui. Ofiiisergo,dumficredditur,vtvltima etiam terminatiode Cimmeria lingua manafTe dicarur ,ddem adivdibum denotabit quod Latinus verte-tet, Nofier Dominui eH, Eadcm via .Ills idem fignificat quod, Eft Eft.apud Latinos;quoƒƒrf;ffy,wl,^. geminato,Eft (apientia, per quam.Pater mundum creauit, indicatun, binario ætt rnara Fdij genituram exprimentc:quod mylteriumin numcris Cimbricisexplicatum. Vt igU tur Filiusalias Verbum, alias Sapientia, alias aliisnominibus nuncupatur ; ira ab Ægy-ptiis (àcerdotibus (ignificantifl'imè vocatur, Eft Eft* Hinc mox magna (ignificationis efficacitasineo deprehenditur, quodiDcus Ivldfen in'Ægyptum legaturus iuHic vt di^ ceret: EH mifit me-, ceu id Pharao Ar (acerdotes mox ofl'ent intclleduri; vtpote qui few rent, Deum in arcana lingua illud nomen habere ; qho Eft defignatur. Quodautem Ofiridis membra aTyphonedilccrpta difiedaque Veteres finxerint, illud non aliud O/ir'u cur a dénotât, quam miferos moitales ; qui Dei membra cantifperfuerunt dum (è diuortiO ƒƒ-turpi non feparalfent, variis erroribus fuilTe dilieófos. Qj^fiuit autem Ifis (iue Sapien-f^XT ” tia diuina, vt membra rurfus in vnum corpus coirent,quod per mafculam Ghrifti V-ir-tutem amp;nbsp;leoninum robur tandem confecuta eft. Typhon autem draco eft, teif 5De-()up-I)ondicerctur,id eft, is qui fraude fua fecit,vt nos actollere,A: ad (upera ad(cen-i 0^^ nbsp;nbsp;nbsp;gt;“gt;-

dere nequeamus. Quod (i mauis à 'STup-fion vocem venire,eandem propehabebis ex-’”^ «cce^eru. prefTam notionem * '3rupenim amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad contrariorum fignificationcm conuertunturf^j-,,,,

amp; lt;up quidem fupremum apicem notât : |amp;ut verb id quod contra in profundum eft îûuu depreffum. 'îTüp-hon ergo is erit, qui nos ab apice, ad quern adfcendercdebuilTemus, defraudac.amp;inputeum præcipitat omnium miferiarum. Qiiid htcopus eft longis logis amp;nbsp;variis errorum ambagibus, per quas Plutarchus amp;nbsp;ccteri in Typhonis natura per-fcrutanda feruntur j ciim luce clarius ûc, h.xc qux de Oliride, Hide amp;: Typhone dico,

non

-ocr page 280-

2.64 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HlEROCLYPtt.lCORVM

Canif pra flantia.

non cum vocibus tantum, fed cum facris etiam litteris adamufGra conuenire; nec fre-quentia crucis figna in Hieroglyphica tabula imaginum manibusftudiosè comprehcn-fa permittant, vt alio quam ad Chriftum Ægyptia: figurae pertinere dicantur? Anubis porio exitiofifiimus dæmon à Porphyrio per craflamignorantiam vocatus, nomine fuo nobis ortendit, fe Spiritus fândi gclfifte typum. Quid,quæfô, odorefubtilius,quid cane fagacius? Rurfus,quid cane homini fidelius ? Quo.d animal ignorantiam magis ex-horretNum'nc aliud animal eft ad hominem fida fua cuftodia tuendum magis ido-neum ? Interroga Socratem , ecquid magis vel regium vel philofbphum quàm canis agnoicat. Quid ego hic Mænam commemorem ? quid Vlylfis canem ex Homero re-petam? quid cetera exempla figillatim cnumeremjcum nemo fit fenfus tam obtufi, vt jifnM oß- nonimmenfam canis fagacitatem fubodoretur ? Fingunt Anubin Ofiridis amp;nbsp;Ifidiscu-it^cußos^' fuiftejalij toti return vniuerfitati euftodiendæ ab illis ipfis præfedum. Nos de fymbolorum natura , amp;nbsp;iisquæde Anubi proditahabemus, nihil dubitamus, quin AnubiiSfiri- Anubis Spiritus fàndi hieroglyphicum fueritfignum, quitotam mundi machinam, ƒ» s.jymbo. S£ quicquid in ea continetur, in efientia amp;nbsp;natura fua euftodit. Hinc illud: Et Sfiritut Domini ferebatur fuper aquas. Sunt qui animam mundi apud Platonem eo modo in-telligant, vt vis fit f piritus, totam return vniuerfitatem in agitatione fua perpétua con-tinens, atquc fuascuiqueparteseuftodiens. Hue Virgiliusrefpiciens fic facit Anchi-fen canentetn:

Princifio calum amp;nbsp;terras campos^ liquentes^

Lucentem^ glebum Lun a Titantaq^ alira Spiritus intiss alit ; totamq^ infufa per artus CÂÎens agi tat molem, nbsp;nbsp;nbsp;magno fe corpore mi feet.

Non male igitur illi qui vel Oromafde, vel nefeio quo alio duce feribunt, cælo amp;nbsp;terra: amp;nbsp;aftris fabricatis, Anubin præfedum fuifte cuftodem ; atque idcirco optime diuinam ciusvimcanisfiguradenotari; eoquôdnecad fentiendum fagacius, necadtuendum fidelius,nec ad propellendasiniuriasaniraofius aliud animal inueniretur. Vidcatergo Malchus magnusille, vt videri vult, myftagogus,qua:^nam pernicies,quæ peftis ê canis figura coniedari debeat. Nobis perfpicuum eft, nec prifeorum hominum audori-tatem , nec eximiam in euftodiendis hominibus animalis indolem, nec facras Ægy-ptiorum figuras ad cacodæmonisalicuius fignificationem nos vocare; fed contra mo-ncrc, vt cuftodiam tutelamque noftri ei comraittamus, quihac tefiera voluit denota-

Anubit tty- fi. Exponatut ergo vocabulum , quo cernamus num amp;nbsp;hoc eiufdem rei habear nota-.. ...


tionem . ïtn rju-ïui^ idem nobis eft ac ft Latine dicas. Ad cuftodiam fum prxmonftra-tor. Nec mirum , eduplicatodigamma Beta fadum fuifle,cùm illo Grxti ceter«que gentes,præter Cimbros,carerent. Admirabilis huiusnominiscftcompofitio, qure ni-mirum lie tres fyllabas compledatur, vt amp;nbsp;oranes ad vnum Spiritum iandum poflint referri;amp; præterca fie numerari, vt fingulæ fingularura hypoftaleon oftendant proprie-tates;amp;: vltimaquidem propriead Spiritum fandum dicaturpertinere,vtpote cuius fit, præmonftrare omnia quæ nobis funt ad falutem necefiaria : qua in re vera eft cuftodia;

Wi«.

Wi£i.

ea quidem tam propinqua, vt in arce noftra excubias agat, fi nos quidem ipfi praefi-dium eius non ciiciamus. Hunc fpiritum Deus perpetuum amp;nbsp;vniuerfæ ecclcfiæ,amp; fin-gulorum hominum voluit efle cuftodem. Qiiia vero Wijs vocali longa, non præmon-ftro tantum dénotât ,fed prolàpienteetiam ponitur-, fit vt Anubis fic accipere queac interpretationem , vt fit, lapiens ad cuftodiendum in vnione. Sic enim dicimus, Î5)e ftapen an fiucn/ pro co quod eft oucs ita cuftodirc ne diipergantur. Eft pro-fedôerga homines eapræcipua Spiritui fando virtus, vt eos in vnione cuftodiat, amp;nbsp;in vno corpore ca:leftis gregis contineat : cuius vnionis conleruanda: fiipientia Anubis nomine defignatutjfi poftremam fyllabam pro fapiente capiamus.vt paffim apud nos vfurpatur. lam vt facrorum nominum rationes copiofæ funt,licebitamp;aliud eâ-dem voce intelligere. Nam fi toiö breui accentuefferatur, cum denotabit qui cufto-diæ,qua in vnum colligimur, cercus eft: quod xque commode Spiritui fando applicator, in quo folo certa eft cuftodia, neminem vmquara quern fufceperit tuendu,fruftra-tura. Sed quod crebroalias monui, id hicrurfus monendum, fic plurimasrerum diui-narura nomenclaturas contexi,vt alia amp;: alia iis vel dcnotentur,vel vieiniaquadam fyl-labarum

-ocr page 281-

■ * LIBER XVI.

^abirnnrmrfneantur.’Anubiscnim licet nihileortirti quæ modôcxpofui, fignificaret, ■cotfiis ranien ièrmonis noitrhnon imperito darum eft quid defignet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, quo

qmóisincelh'gitjVnam (ólam éftecuftodiara quæcertalit;quaft dicetetur: Hæc Vna lóLrtiiilodi.r numquam faller,quæ fymbolo hoc den'ótatur.VidefiTcqiiam nullo modo uc deui) inetymôlogia aftignanda ferri queamus, vt à tutela fidftqUe'euftodia in Anubis nomine aberremus gt;nbsp;Nee' mirum , fi in “îîn vel ent vel am vel rin intelligamus, cüm ' nbsp;nbsp;'

èrnnia hæcpro dîaledorum varietate Vniushabeant hotationem. Sed hoc minütinsi lt;nbsp;r. , jQuamuis ergo qnæ prins dicla’furtt in Anubis lionline non incommode intelligï'cè’É'-namus, poftrema tarnen hæcexpoïîtio mihi in pThftiS arridet,vtpoteq«æ‘pulceriimani quot;nbsp;‘ Cónuenientiftimarnquefymbolo compledatur'i^ftintiam, qUa videlicet omn'escdrtît tnonefîant ,in Spiritu fàndovnicam efte fàlutis’ftntlam ; à qua fiexcidaràus'jSfrûftià eamialibi iimus quæficuri. Quamobrem fi Ofiridem amp;nbsp;Ifidem nobisadeflc velimui^ necelléeft vt hos in animis noftris Anubis euftodiat. Conferantur’'modô hic noftra cuni illis quæ vel à Plutarcho vel abaliisvariis iomniis font inüolutà- .'amp;ad nuHumfai num exitumdedutla;amp;: mox cernetur,fimplicem cfleamp; per om'ntó fibî èoncordêrri lcrmonem veritatis. Nihil tarnen éft quod clafius habeat indicium'amp; lucülcrtciüs! àilt; gumentum jhaîcad Chrirtianam religionem pertinere,quàm fimulacrailla, ipaà'mUi mbus tenentia ; quæ de hieroglyphica Bembi tabula bona fidcÆnéâsVicus /me fâ’[WuJ pra:fcntc,depinxit. Vtenimaliaà dodisvirisfic oratione ornari'queant ,-vt ahquafirt iâltem probabilium rationem habere yideanrur; illud tarnen Tau tories repetitu'ni,'amp;: ' '' ' totdiuerforum raanibusapprehenfum nullomodo poteft vclhiftofia:i, welnatiftæ ,{Vel “ fapiéntiæ primæ applicari. Quamobrem magnum de Tau apud höS iJhiftrcs’philölbi - Ó.J phiæ magiftros filentium -.adeô vt neiple quidem Porphyriusvoluerà explicare ,^Uôdi nam eflet illud fymbolum quod Serapishomimbusad cacodæmones repèllédos often'J difièt; veritus,ni fallor, fi confelTusid fuifièr, ne compelleretur amp;iilJudfGonfiteriitotam hancænigmaticâhieroglyphicoru diieiplinam ad Chriftianam vitam portinero, cuius nimirum crux eflet infigne. Noftrates è media plebe homines* Tau peeuiöri nomine crucem fandi Antonij nuncupant, eo quöd D, Antonius fempcr ita pingatur, vtuoniX^,, ^Xz-Tau modo manu gerat,perindeatquchieroglyphica fimulacra ;fcd et)pjcnulam‘ctiam'^*»“’’- nbsp;nbsp;nbsp;’

babeatinfignitam : quod equidem non dubito quin ïd fadumfit ,quôd D. AntoniUi?D.gt;n/»î«ttï Ægyptius eflet, acea quæ deTauferebantur apud faliorum numà-num facerdoces, diifl'et ; eoque hoG figno prælato doceret, vitam illam quam venttiram exfpedauerarit/„MB« ô- iara adefle ; amp;nbsp;ea, fi modo vcllcnr, perfrui licerc. Älirör profedô banc in hoediuô pin-J gcndoconftantiamhadenusab annquoapud nos manere-.nec quemqüam repçrtum qui cauflam erneis ad cum modum formatæ explicaret. Ccteris^enimlàndif cr-tKes dantur cum indicibusfuperiûsexftantibus .ita vt quatuor redi angülicrucis figura^ex-» primantur :loli D. AntonioipfumTau veracrucis figuraappingitür/cuinullùs iüpe-* riùs index,quem Pilatus affîxerat ,adhærct. Nùfquam mihi pidores æquè at^uedrt boc figno pingendo grati fucrunt;amp;’cô quidèm gratiores, quôd eur hanc fîgùîâm D. Antonio facerent peculiarera , prorfusignorarentl: quo nomine fideseorum magis cxofculanda. Quamuisenim non alio vllo indicio quæ vera crucisantiquaîfuerit for-^ maIcircmus, attamen de hac diligentia imitationis; videremus, amp;erucem apud- anti-' quiffimosTau fuifle, amp;nbsp;hoc ipfum fignum illud eflôqüodÆgyptij facerdotesventuræ-vitæ notationem habere allere bant .r D. autem Ariwnium honefto loco in Ægy ptoiP'quot;'y^”'*' natum fuifle, amp;nbsp;maximam vitæ partem in Thebaideegi'fle, D. Atbariafius te docebit, qui admirabilcm fandilfimi hominis vitam defcripfit/inter cetera hoc etiam comme-morans ,cum crucis figno diaboli impetus fruftrari lôlere. Veriimcnimueródieet hïc' aliquis, deTau tradis ita funtOiOQuid inde? Num idcirco tu fallbrum deorum,' autpotids cacodæmonum nomina Deo äccommödabis, amp;nbsp;Ofiridem amp;nbsp;Ifidem Anubin Chriftianisobtrudes? Licet crebrb refpondefim huicobiedioni;rurfus tarnen idem repetcre cogor, amp;nbsp;palam clamarc, me amp;nbsp;ante femper, amp;nbsp;nunc iterum negare.i cacodæmonum hæc principiô nomina fuifle, fed ab iHfe facrilcga impollura ad cultum fuum detorta. Cdm enim ipfidiuinós fibi honores poftülarent,neeeos veris nomini-bus poflentadipilci.jproximumfuit ^vt cuius hottöribus infidias tcndebant, eius

I. • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ZZ trtuios

-ocr page 282-

Ig6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HiEROGLYPHICORrM

titulos fumèrent affingerenc ;quo illis honeftati, aras omnes amp;nbsp;facrificia Dco foli débita occu parent. Sic cacodæmon Delphicusnon Apollincm tantum fc voluit nçnii-nari; (èd lie etiam ab iis qui templum intrabant voluit falutari, vt ei tamqua vero Dco Ei, id eft, Es dicerent ; quod vt ab omnibus audiret, rempli foribus inCcribi curauit. Si ©Àw»)» î/«- tam impudensfuit incndacifliraushicdæmon,vt verbum omnibus notât amp;: apertae t»buia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fignificationis fibi fumeret, quanto facilius nomina ignorât notationis potuit vlurpare?

Sed farius fuerit ipfum furem audire, plagium fuum confîtentem. Difficile fortaffis id fotutt fiü exiftimeturin tanta veteratoris callidiratc : faciam tarnen vt manifeftô teneatur ipfà vjttrfure. çacodæmonum confcffione, Panisriiomen vnum de veris Dei nominibus eftc,dcmon-ftrabojtametfi impio facrilcgio iat^j^hm fuerit eins pofleffio à dremonibus arrepta ; amp;: tanto^p.luribus ludibtiis in quinata,, quanto id quod nomine ftgniHcabarur magis crac djemonibusdifpliciturum,tumcdm eilet ab co cui nomen reucraconueniebat.abfo-lut.uip-jReferamjtaquehiftoriam commemoratu digniffimam, qua non hoc tantiim quod dico demonftrabitur.fed vna ctiam aperictur, quam follicite Deusgentes omnes monuerit^Chnftum venftTe, non fol dm naturae portends ad id vfus, fed ipfis ctiam fpi-f jtibus mahgnis nunciisSe: prxeonibus^ Plutarchusnihil minuscogitâs.quàm fc religio-ncm Chriftianam , à qua non minus quam Ammonius,Plotinus, Porphyrins, amp;nbsp;ceteri eiufdera farina: philolophi fuit alienus, teftimonio fuoiuuarc • h:ec (ententia tenus in iisquaîde Qraculorum difputacdcfcdo,prodidit,inquibus tranferjbendis Latinis Xy-fintanhile- landfivctbisvtcmur, De morte autem ,inquit, Geniorum narrationcm audiui,viri »4 »*0 fatuvaut.vam, Æmiliani rlictoris ,quem!amp; veftrum nonnulli audiuerunt. wfow. ** pateffuit EpithérfeS jCiuis meus amp;nbsp;Grammatica:dodor. Isaiebat lèaliquandoin Ita-liam fiauigare intcndifle ’jamp;conlcendilTe nauim quae amp;nbsp;mercibus amp;nbsp;muliis vedoribus efletonufta. Subvefpetam verà,,cùm iuxta Echinadas eflent, ventum pofuifle, na-uimque inccrtodicfu prop« Paxas delatam. Vigilafte turn vedorum plerofque,multos criamunum à cocua potafle. Turn fubiro ab infula Paxis auditam fuifte vocem , quas Thamum qóendam.nominaiirri eieret ,'non fine admiratione hominum. Erat autem ‘Thamtis.ifte Ægyptius gubernator,paucis vna vehentium de nomine norus. Hunc bis Tun w^fBw.vQeacum filuifte,tertio vocantifcdcdiffe,cumqUecontenta vocedixifle : Vbiad Palo., jçj veneris .annunçiamagnum Panem efle mpituum. Perterritos aiebat Epitherles,’ ’hoc aud»to,yniu.erfos-,fw: inter fe dil’pucaffejpracftaretnc exfcqui hoc mand3tum,an verà omittcre, ncqtie quicquam curioscagere. Thamum autem ftatuifte, ft ventus fpiraret,' v.u^tacitum fc præteruedurum r ün màlitia ad eum locum pcruedis exifteret, expolîtu-. rum quod audiuiffet. Poftquam ad Palodcsperuentum fuit ,ciim ncque ventus eflet,' neque fludibuSimace exagitaretur,, Thamum è puppi verfus terram profpexifle, Ô5 quod ioaudiueratdixiffe: Mortuus eft magnusPan. Vix dum conticuifleilium,amp; gc-mitum magnum exauditum fuiffe, non vnius, fed miiltorum admiratione mixtum J Quod autem fieri folct cum cucnit aliquid multis teftibus praefentibus ,ftatim rci fa-mam Romæ fuifte didicam .ThamumqüeàTtGæfarc fuifte accerfitum,ac Caefarem ita certo credidifle, vtde Pane illo dihgenter inquifiuerit. Dodos verb, quos ille multos fccum habebat, coniecifte eum efle qui Mercurio amp;nbsp;Penelope fuiflct natus. Hxe Plutarchus. qua: vtinam quamdiligenter cxpoluit amp;tteftibusconfirmauit, tam bene in rem fuam vertiftet, ac tandeny qtiis magnusiPafteflet, fe ipfum diu multumqua lui temporis homines togando reddid:iftet cerciorcin.. .Nequeo profedo fatis demirari il-lorum craftam amp;: lupinamignhranti4m,quiapudTi. Gælàrem magnum Panem Mcr-curijôd Penelopesfilium iudicarant}coquodhic,fi vllus vmquam fuiftec,omnium minimus meritohaberetur,amp; löhgè illi Pani poftponendus,cuius Euander, Herculi :tqualis,facra ex Arcadia in Italiam diçitur tranftuliftci Quidan ignorarunt,quanto ille amp;: maior amp;nbsp;antiquior eftet, qui Titanes Panico terrore perculfos deuicit ? Num-quam apud Herodotum legeranty Panem vetuftiffimum inter primos Deos apud Æ-gyptios habitumfuifte? Supinam profedo agnofco negligcntiam ,dum magnus Par* ad Penelopes partum refertur. Videndumergo quis Pan Tiberio impcrante mortuus fit, ad cuius nuncium dzmones amp;nbsp;admiratione fuerint pcrculfi,amp;magnqgemitulic-tora complerint. Expoftulat diabolus cum Chrifto* quod ante tempus pofteffione 1'ua vetufta

-ocr page 283-

t I B E R X V 1.

vetufta expellerctur: cùm iam (c libi laqueum in inorfe Ghrifti praparanda nexuii-fe depreliendiflet, fera pœnitentia duôtus,Pilati vxori fuggeflic.vt mai itum à cnndcm-natione fanguinis iufti prohibèret.Verùm fruftta. Cùm igirilr iam mortiiuseffet Ghri-ftus, cuius iolius mortecacodaimonum imperium eft euerlum, mcritogemuctunt amp;nbsp;fh» ciularuntquotquoc viquam diaboli fuerunt. Glirirtus igitur magnus Pan è(l; tantum abeft, vt de dæiuone quopiam maligno mors hæc ad Palodes nuntiata lit intelligenda’. Nequeenim Dæmones vllitum tandem mortui lùnt, nec pôiletiam in mortem in-rfderünt, fed ftatim. ab initio cum fuperbia amp;nbsp;inuidia æterna morte f unt condemnati.

Confideremus ergo quis Pan dicatur fuiOè. Inter omnes conuenit Dcum elfe paflo- pan veu^ rum. Qu,is verôialius Deùs partortim ,'quàm Chriftus? Iam amp;nbsp;ùlud quôd tonus mun* 'di imaginem geffi’fle fcribatur Joli itidem Chrifto conuenit ,quifolus vei us Deus erat «X«»!'* amp;'hÓmo;fólus opifex vniuerforunif ih iiSfaäus homocorruptioni obnoxius.tntum mundum Deo Patri tonciliauit, amp;^humanum genus à morte liberaiiit; Av*r«ezoçob id nuncupatus, Romani Lu perçu m hominarunt, co quôd lüpos à gregibùs arcerct: quod quàm in Chrirtù quadret, quorfùm raultisexplicé ? Necalià tabfla Lycæusapud Ar* £ƒ««lt;. cades-.tametù id perperam ad montem pleriq. retulerinr,cùm religio mon'i,non mous Deofecerit nomen. Sic amp;nbsp;Nomios.àlegequam tulit ætcrnâ, amp;nbsp;Lampens, à fpJendoré Nimies. mortaliù tencbrisillato.vocatuseft jiion à nefcio quibus montibus, vt Græci credide-runt,cùm hi potiusabipiOnomihandi fuiffent. Quôd aiitem t^ÿpioç dicatur, non ml rum,cùm inter agreftes maxime ùt verlatus, amp;nbsp;inter afinum amp;: bouem in vitam edi-tus ,pro mollibùs cunis præfepe nadus. Quoniam porrô cum pilcatonbus ferè veb-farctur,aAz7rAse^/TXÇ vocatus eftrquæ nomcnclatura quàm aptèinChriflû cadat.quis non videt? Quisprætereamagisê/apxêJc dicendus, quàm Ghriftusjin quo fôlototiuS Vitæ eft plenitudojqui paucis panibusSd pilciculis multa hominum tmllia lattirauit, qui vinum ex aqua fecit , cuiqilc fempcr plus lupereft quàm mundus totus capere •polTit? Qui de parentibus huius veturtiffimam lequuntur lententiam , aiunt eum è Fa’tk ptren-cælo amp;nbsp;terra genitum ; amp;nbsp;merifô-qüidem.eo quôd pater eiu.s lit cæleftis,mater ter-rcrtris. Qiiæ de Panis ortu fabulantur alij,délita (unt anilium nugarum fômnia, ra.

-nihil ad verum Panem , qui Tiberio imperantc mortuus eft, fpeétantia. Diéhisatr-temeft Pan,non Græco nomine,fed Cimmcriö,a lamp;«aini/qùod eft contentuili redde- «O'»quot;» 'Teamp;C (àtisfàcere: à quo i9ai-|)an/amp;conrradè ^aan/ideft, ftrennuus fatisfador-, ceu in hoc fatisfacboniscertamiiiegallus quidam gallinaccuSjquonihil eft ad regnum luum defendendum animofius; adeô vt vitam potiùs amittat ,quàm deimpeiiocédât Hæc igitut vox îôan vel nemini,vel Chrifto maxime tribüendai qui,qbô Patri (uö tælefti pro mortalium genere fatisfaceretjlànguinê fuum amp;: vitam effudit. Longum lit omnia exa-minare: quorùqux mcdacibus cacodæmonis figmétis corrupta non lunt vcl inqnina-ta,perfe latisclara funt,his modôiadisfundamentis. Vniinl reliqiiuni eft inueftigare, qua nimirum de re Syrides didus fit, amp;nbsp;lèptem fiftillarum eompadnr4 Id breuiter ex- syrîites. pediam . SeptenariusSapientiædiuinx lacer eft fiue Mineruæ ; qua de re velea quar alibidocui legito.vel confulitoPhilonem. Sapienriam autem fiftulæ lonanti accom faiifrpn^-i«odare nihil aliud eft,quàm Sapientiam efficere, vt omnia in toto mundo toncinant j celTante omni vocum in regno cælefti.quam inuidus Draco excirarat,dilcordia. Dr-Uinæigiturfapientiæ Muficaroti mundo, iam multis numerisdiltono , per Verbum ter Tatris incarnatum reftituta, feptemplice Panis fiftula denotatür : quam vt hic primus inucnit amp;nbsp;ablôluit ; ira fuis paftoribus perpetuô docendam reliquit ; cuius auditioncjymbttum. omnes cacodæmones veluti Panico terrore perculfi obftupcfciint. Quiaigitur hxc Sy- gt;nbsp;rinxin morte Chrifti prorfus fuit abloluta, ad eum modum infonuit non hominum chrißi mor. folùm auribusjfed ipfisetiam elementis, amp;nbsp;toti cxlo, vt omnia veluti attonita,con(ue-ta fua munia defererent. Sol lumen fuù, nullo Lunx aut alterius corporis obiedu, om- eut»* ^'**'^*' nibus terrislubduceret,iplà terramultislocis dehilceret, amp;: imos manesaperiret, iple etiam barbarus miles amp;hircofus centurio clamaret, Deum mortuum elle : Cacodx-mones prxterea magno fùodolore idemteftarenturitavi veritatis cogente.non fociismodôfpiritibus,lèd hominibusetiam nuntiarent. Magnum Panaobiilfe.Totnni igitur mundum hxc fiftula acuto lùo fono,tum deraum omnibus obllrepcns ftupete-

Z Z Z cit.

-ocr page 284-

X^8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HlEROGtYPHIGOKVM

cic,amp;: Panico terrore concuflic : mox indeliarmoniam (uam omnibus comunicàtura, qui modô aures haberent ad audiendum. O admirandam Dei bcnignitatem, cüm efr gaomnes, tum crga gentes/ quibus vcvim fuam fummum imperium oftenderpt, , - . per Dæmones ipfos à fè iam per agnum de ui dos nuntiauit, magni draconis caput à magno Pane raortuo efle contritum. Er è quo tandem loco nuntiauit?-Nempe vndç fama non ad Iinpeiatorcm tantum, fed ad omnes gentes mox qlRc peruentura; non illaquidem tum demum intelleda, verdm reftifieationero ab ,ipiis holiibus Chriftiani nominis conftrrnatam perpetuo inter dodos conferuatura . Quam/omnibus votis

, 7. optandum , ne apud quempiani.mortalium hoc teftimonio Chridiana leligio fit fua-den.da, tarn ego contra vereor, ne patiljatim pipits exiftant, apud quosid genus argUr jn.enta pluris fint, qu«am fcriptura diuinitus infpirata. Sed efto, nonopps erit: numjin-deefficitur,vt malum fit mirabiliaS«: ftupenda Deioperaconfiderarc,quibushunrani gciierisïâluti variis modo fuccurrere molituseft? Vel ingratifliraps fit oportet, vel ini-quiffimus bencficiotum ærtimator, cui hoc fingulare Si. numquamtalias auditum mi-raculum indignum videatur vel diligenti examine, vel copiofa frequenti comme-moratione. Vtautem ad id veniam.cuius gratia hiftoriam hancexpoiui,vide ipipm hie cacodæmonem fateri, Panis nomen non fibi, fed Chrifto conuenire ; tametfi eo miieros mortales multisad illud vfque tempus fæculis varie lufifiet • Ait igitur magnum Pana, id eft j magnum pacificatorem mortuum elfe ; id eft, ca ratione qua amp;: mortalis erat, amp;nbsp;ad latisfaciendum pro hominum peccatis de mulicre narus.Ratioigt-tur nominis Cimmeria eft,non Græca, nec à Græcis intelleda; vti Si res ipfa Si cogno-, mina declarant ,amp; multo magis falli Panes. Quiaenim Panis nomine iatisfaciendi placandiquenotioquædamdefignatur, fpurciflîmæ bclluse, quo plusignominiæiàcris inferreut. Ce Panes Si Ægipanes efle pcrfualèrunt;quôd videlicet arredis membris mq-liebri prurigini fatisfacerent: quo fuo commento vt impietatem feeleris auxerunt j ita nobis hoc attulerunt emolumenti, vt luculentam nominis rationem in fermone no-ftroinueniremus. Nuncitaque perfpicuum eft non illud modo,quisverusamp;: magnqs

Inuus Si Incubus amp;nbsp;Ephialtes, Si nelcio quæ alia fit voca-intmiaaiui, tus : qua in re manifcllacacodæmonum fraus deprehenditur, qua veræ pacificationi turpiflimam libidinis fatisfadionem fuppofuerunt, fefe gallos Si ftrennuos ad iniatia-bilem feminarum cupiditatem explendam facri nominis prætextu profellî. Queraad-modum itaque hoc nomine turpiftimc abufi funt amp;humani generis Si totius religio-nis hoftes; ita de ceteris quoque cogitandum : Si ficuti hie quid à Dæmonum menda-ciis , quid à prifeis pietatis magiftris Si ialutis vatibus profedum fit, facile dignofeitut; ita in aliis etiam promptum fuerit iudicarc,quid Dei fit,quid à malignis fpiritibus poft-ea corruptum Sc inquinatum , Si ad mendacia detortum : quo tarnen in foro parum felix erit illius induftria Si follertia , qui veræ nominum interpretationis ûc ignarus. Cum ergo nunc de fymboIoTau inter hieroglyphica frequentiftimo docuerim, pri-fcam Ægyptiorum religionem, quæ poft in idolomaniam tranfiuit, ad vera Chriftianæ fidei oracula totam IjjedalTe, videor mihilatis magnum Scvalidum argumentum oftendi(Ie,quo vera Si perennis fapientia diuinitus horainibus data demonftretur,nec ' aliunde quam è noftra rcligione pendere, nec ad alium Icopum quam ad Chrifti cru-cera fpedare.-quod folavocis «Crut ratio examinata fie ante oculos ponit,nihilvtcla-crucisfimu- riuselTe poflir.Quoniam veto ex Ægypto aduerfo flumine in Æthiopiam iter patet,amp; reZarZgt;‘in «lagna olim inter illas regiones commercia fuerunt^non dubito quin in religione quo-coUo amp;nbsp;que vetuftiifima, magna in multis fuerit concordia, Nulquam certe gentium maioreft crucis fimulacrorum vel in manibusvel in collo ferendorum «-fus, quam apud Abyfli-nos frequen- iios: quod licetde communiomnium Chriftianorum confuetudinc manaftedici pot tiifmui. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tarne Ægypti vicinia, vt aliter fufpicetjSc eredam hanc tam aflîduam Si peren-

nem confuetudinem adcandem originem pcrtinerc, ad quam oftendi D. Antonij cru-cem referri debere . Addequoderueem eo nomine ab illis vocari intelligam ,quod û ad prilcam Cimmeriorum linguam cxaminetur, mirum in modum quadrat cum ipfius Tau myfteriis . enim crucem vocant : quod vocabulum licet à verbo Sav Hcbræideducerent,nos tarnen fulpicamur vocem Ogygiam elfe, acperindeacTaii Sc Crux

-ocr page 285-

LIBER i - X V I.

1S9

1amp; Crux Cimbricam fibi interpretationem poftulare . Qiiod fi ita efle nobis detiir, -JQa-thc-al dicemus apud prifcoscrucé vocarilblere ; propcerea quod mefura elTet,per quam omnia redo fuo ordine.difponerentur,ccu J®at-fric-aldiuifisfyllabis diceretur: •atque rationem banc fequcndo, litteraScin cum pundo dextro legenda eflet. Veriim iquoniam huius rei nihilampliüyexploratum j quam idquod ab eo memoriæ prodi-turaelt, qui Lexicon Hebræolatinum in Biblia .Gomplutenlia icriplit ; Siisabsiv lic deducac, vt eo Capientiam, qua; infolacrucis cognitione eft, denotari oftendac;atque eins afl'ertioiii ilkidaddi pollît, non läpientiam modo, fed profpeiitatem quoque hac vocedenotari, fi à hzvf deriuetur ; qua: tota homini decruce pendet :inolo hic nimium Lufpicioni mea: faucre ; contentusaliisampliiiscogitandidedifTeoccafionem . Neque porroaddere volo, apud Chinas etiam cruccm intet facta figna haben ; fed qua afudci^nm. caufTa, ab iis ignorari. Nam vt ad Abyflinos per eunuchum Reginæ Candaces Euan-gelium venit-,ita apud Chinas quoque amp;: vicinas Orientis vltimi genres vel per D.Tho-mam, vel per alios prædicatum fuiire nihil dubito: amp;nbsp;quo minus dubitem, non pauca funtquæ me impellunt. Quamobrem nenouishifce.velfaltem talibus,vtpoft Chri-ilum natura videantur exrtitifTe.antiquiirimaÆgyptiorum monumenta inique comparera , latins fuerit ea qux ambiguæ funt vetuftatis, hue non aduocare. Quid cnira opus oft iis quadtree ipfaclariora mihi videorreddidilfe, per dubia amp;nbsp;controuetfàiar-gumenta caliginem aliquam adferrefPræftiterit fane totam difputationem ad breuem redigere fummam,vcvnoobtutufimplexamp;: nudaveritansfacies tota cernatur. Dico t igitur figuram Tau amp;nbsp;figuram crucis antiquam , quam in D. Antonij amp;nbsp;manu amp;nbsp;pæ-nula cetnimusjeandem prorfus elfe; atque id Ezechielis teftimonio vnà cum D. Hie-nymiexplicatu non obfeure indicari : Quinetiam hieroglyphicis Ægyptiorum notis tarn aperte doceri, vt fi quis vlterifis difTentiaf, cum co non magis velim altcrcari,quam cum eo qui effronté im pudenda iis quæ oculis omnium cernuntur, velit aduerfàti. Ac-cedere deinde ipfius Crucis etymologiam; qiiæjtametfi nihil eflêtceterorum,luculen-ta tarnen veritate demonftraret, quæ ipfius Tau fuerit figura. Si enim crux Tau Galli-cum efi: Virgilio,fi crux ad formam litteræ Tau Græcorum faâafit de Luciani teftifi-Catione ; qui alterutrius figuram norit, vtriufque nont. At lirtera Tau Græcorum no-dffima eft, notiffima etiam forma fcipioniscum ligno tranfuerfo, quem velclaudican-tes, vel ceteroqui non fàtis firmiaxillisfubiiciunt. Quid igitur reliquum eft dubitatio- TauUntr^ nis,quindicamusantiquiffimam Tau figuram camipfàm effe, quam Græciamp; Latini-'*^*quot;''’* feruarunt. Cùm igitur D. Hieronymus dicat, fua ctiamnum ætate Samaritanorum Tau crucis figuram habuiffe, amp;nbsp;Samaritanorum charadetesohm etiam Hebtæorum fuiffe; neccffariacolledionc concluditur, litteras Samaritanorum à Poftello nobis de- stmarit»nf pidas, fi non in aliis figuris,atfaltem in Tau non effe genuinas, cùm neque Tau Græ-corum,neque crucem reprælèntct. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loâepiaetm»»

Ciîm itaque nunc fatis raulta, quantum quidem propofita nobis fett difputatio, de ‘JJ*

figura Tau, de eius antiquitate amp;: myfteriis dixiffe videmur ; reliquum eft, vt Tau voce adorationis Alphabetoexpreffæ fententiam accommodemus : quod nifi faccremus, extrema claufula ad fermonis integritatem neceffaria defideraretur. Vt in fingulis voci-buspliiresfefèfrequenterofferunt lignificandi rationes,quas intuitus nomenclator, earum vel hanc vel illam fccit com politioncm -, ita in tota etiam hac Alphabet! oratio-ne plures totius fyntaxeos cauffas lecutus videtur. In primis itaque vltimam litteram litter» Tau fecit, co quôd Tau vltimus finis effet omnis omnium humanorum fcelerum ex- cur»ifhabtti piationis.Qucmadmodum igituroperura omnium finis vltimum eft eorura quæfiunt/”quot;**' itaamp;Tau vltimum fuit in oratione. Nulla enim orationis,nulla facrificiorum vis tanta vmquam fuit,vtnifi ad cruccm Chriftitamquam adfineraextremum referretur atque CO pcrficeretur, quicquara faceret ad falutem. Atque hæc ratio vel per fè vel ex iis quæ dida modo funt,fatiseft aperta, Sententiam verô fie abfôluit, vt in duas

partes diuidi intelligatur ; in lt;c ôCÂu : èquibuselifa prioris partis vocali ,Tau fit :quo fignificatur, ad antiquum. Rogatenim præceptor, vt obfcurum Canopi lumen Spiritus fàndus ad antiquûcrigat. Et eft fané hæc primaria ipfius Tau ctymologia,qua crux ica nomin3tur,quiafolo eius medio peruenicur ad antiquum Patrem vniuerfôrum.

ZZ 5 Hue

-ocr page 286-

170 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I E R O G L’Y P H î C O R V M L î B E R X V t.

Anti/juut (herum.

Hue etenim cetera» rationes referuntur, amp;in hoc Antiquoacquiefeunt, tamquam in iummo bonorum. Hic eftilleantiquusdierumjfummusapex totiusrerum vniuerfita-tis, cui primùm ante omnia conuenitvt 2(u vocetur, eo quod prior lit omnibus rebus ereatis, amp;nbsp;ab æterno Filium genuerit; à quorum vtroque Spiritus iàndus pro-grefl'us, antiquam complcuitTrinitatem . Dicitur itaque 2tu/ vel abï^au/quôd omnia lülus teneat atque conièruet ; vel ab A amp;nbsp;V,quibus principium progreflus in Jatitudi-nem amp;:amplitudinem denotatur, vt «atura déclarâtlitterarum. A Patreenim.velutà

iummoapice, progrelTus incipit^ perinde atque in rebus fenfui iùbiedis,à punéto in Jir neam/amp; hinein luperficiem progredimur; autpotiùs vtèpundo fuprtmo pyramis dclcendit; ita à Pâtre defeendunt oftinia. In circdlo item æternitatis Pater habet ratio-, ƒ nem céntrijèquo linea extremacircnlumcomprehendenseduciturjamp;£ tot imaginari« diametri, quot punâa in circulolongiflîmèappofita^qucunt cogitari; atque hoc modo Irrtca iriièrecurrensècentro primüm eduda,quandam Filij habet fimilitudinem : amp;Ç diametri centrum amp;nbsp;circumferentiam' vbique coniungentes, amp;nbsp;totum circulum ah -extremo ad extremum penetrantes, pulcerrimè Spiritui fanttocomparantur. Vt ergo in.circulo centrum eft iplumStu/à quo progreflus in latitudinemmcipit; ita Pater au eft ,.initota æternitate tribus perlôniscomprehenfàj à quibus res creatæita procefle--runt,vti circulum vidimusablôlutumpn.quo èlinca circulum finienteiplùm centrum cognofeitur, non aliter atque Pater per Filium , in quo primùm le dilatauit, amp;nbsp;omnia ad qua: feie dilatauit, Spiritui landodeuinxit. Rotunditas igiturtotius mundi pnmum diuinitatis;quæ tarnen tantoipfo mundo lùpcrior eit amp;nbsp;latior, quanto fi-tuium. mitum 'infinito minus efl: amp;nbsp;anguftius. Et nos quidem dum hæc animo concipimus, paruum quendam mundum nosiplösconftituimus, poteftate tarnen tantarum re» -rum captu ex eadem origine deriuato. Hine igiturlcmionis noÜri architedus omnia antiqua amp;nbsp;veneranda 2tu vocauit, eo quod quadam tenus pro fua quæque portione ad ipl'um primum2t« referenda videantur. Magnaitaque icnioribusreuerentia exhiben-da; finon aliadecaufla, at (altem hacquöd adraifli fint in tarn venerabilis norainis communionem. Exhac ratione Aurora, Aura, Aurum , IJeraut/Alauda,amp; fimilia fua «utot. nomma duxeruntj quorum alia aliislocisdeclaraui. Pro 3tu“îtuttiefrequenter dicimus cimbru^frt- patagogicum , cuius vfus eft nobis familiariflimus. Quia vero duplex noftrum iutnt. digamma nonnumquam apud Hebra’os amp;nbsp;Latinos in Qcoramigrat, pro vetereamp;an-tiquo pny, didum efl, quafl lt;J5oot-auüje diceretur. Nos vulgo proeodem efferimus lt;lpot-aulDer^.Hoc obiter additum voluieaoccaflone ,quöd Antiquus dierum pfv vocetur . Verum ert amp;nbsp;alia apud Hebræos vox , ex 3ïu nortro relida. enim quid aliud eft, quam 3tu, digamma in Bet permutato ?quod non Hcbræi tantum, (ed Allemani etiam crebro faciunt .'•pro lt;©uer «Öamp;cr amp;nbsp;fimilia pro flmilibus efferetes. Pater igitur ab t antiquitate nomen fortitus eft, (i vox ad primam linguam examinetur. Videmus itaque Alphabetarium noftru dodorem à Patre progrelfum in Patre preees fuas lermi-nafTe,atque ita integrum orbem abfoluilfeiquem nos (ècuti femper oremus, vt Spiritus fandus nos per Filium erigat ad illum qui (blus propriè lt;6oot auUic amp;nbsp;ab drei poteft.

FINIS.

I

-ocr page 287-

'Difplicebït fortaßii nonnullis nbsp;nbsp;Hierc^îyph 'tcü Gorûpù^

falfomm aecmm ad Deum Chrtßiana?n rtiigio-^ ncm referat. Sed cwn htucprohahiliterfaciat, nbsp;nbsp;abfc^ue reliçîo..

nii noßrJt. dispendio, nbsp;nbsp;ex operis deduct tone confiât, meo iudicio

hoc opittcum rebqtiü quA approhauh edipotefi. li i. Kalend, iiept. Lxxiiii.

Molanus librorum vifitator.

-ocr page 288-