Confcicnticc ßtisfiat . Nihil in fa-mam laboremus : fequatur vel mala, Hum bene merearis.

fJMelior eti piet atù caußt fufceptadißen-ßa, q^uàm ajße^iibmßeruiens corißenßo.

RjÄuis eft, amp;nbsp;pietatis mcdiu-tione dignifsinia ,f Domini ac Scruatoris noftri Chrifti lelu de cauendis falfis Prophctis

conimonefadlio, his à Matthæo Euangcli-fta verbis prodita : Canetevero vobis àpfcu^ dt^rofhctis, qui ventunt ad vos cum veßi~ Sentis ouium, euîn intu^ fint lupi râpâtes, adnionitione verè paternierganos a-raoris bencuolentia referta,« cpbÂa,^ gt;(ç^ fat ’ïf ^vÿç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vciiucrCos amp;(. fingulos

cautioncm adhibere iubet addeclinandum periculum longe graulfsimutn,quod Ecclc-fisc omntbus fcculis allatum fuit à falfis do-»-ftoribus, per quos hoftisillius Satan, maxi-I mam femper generis huniani partcin, fana-) ticarum opinionum delirio, ae fiiperftitio-: num irreligiofarum cultu fafeinatam, à dc-I ducente ad vitam femita anguftifsima,abdu-xitadviam latani amp;nbsp;patentem interitus atq;

cxitij. Quemadmodum enim, ab exordio mundi, æternus DEVS per fideles verbi fui præconcs Ecclefiamfibicollegir, aquajfe-cunddm fuam ipfius patefadionem, verea-gnofceretur,inuocarctur,amp;celebraretur:iM Ipiritus ifte mendax amp;nbsp;hoinicida,fubornaa5 afeemifl'arijs, dodrinæ cocleftis veritatem fallaciter itnitando adulterauit, aefraudum impofturis fedudoSjfada fcccfsionejà ccciu incorruptam Dei vocetn ampleóï:ente,iu varias, cum fideiamp;falutis naufragio, feamp;s diduxit.

Hoc ita fc habere, teftantur in Mofaica politia Coritæ, qui præ le ferentes ardoreffl quendam cultus diuini,ftudiumq; fingulaie alTerendæ libertaris,quam à Moylc amp;Aaro-ne tyrannicè opprimi calumniabantur,con-cionibus popularibus vniucrfam plebislfra-eliticæ multitudinem concitarunt. Teftantur, Prophetarum temporifius, quotquoc comminationibus amp;nbsp;prædidionibus diumis réclamantes, populumq; in fallam Ipem ad-ducentes,lecuritate ac confidentia ebrios in peftilenti£,fcrri,famis,captiuitatis précipita- , ucrunt pcrnicicm: fincq; vHa Dei mifsione, fine iulTu^fine m'ïindatojfalfas præfenfiones, diui-

diuinationesj nugas, animiq; fui commenta iaótitantes, ipfius nomine vaticinati fuêrc. Tcftantur idem, Chrifto ipfb in terris con-cionante, Pharilæi amp;nbsp;Scriba:, cum vniucrlo facerdotum clerojqui, occupata Moyfis cathedra,intolerabili traditionum fcruitute ac iugohomines onerarunt, feueriisimi cxa-ftores eorum, qux afeipfis maxime negli-gebantur : cum interim, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;præ-

textu ad auaritiae amp;nbsp;rapacitatis fuæ occulta-tioncm abutentcs, domos deuorarent vidu-arum amp;nbsp;orphanorum.

Ex bis igitur, amp;nbsp;id genus alijs cxcmplis compluribus, quæ hue affcrre non tamerat laboriolum, quam hoe loco fuperuacane-um, demonftrari poteft commoditas atque necefsitas huius commonefaébonis, quæ ß-multacitam in fe continet prædidionem de füturo,ad finem vfque feculi,Ecclefiæ ftatu. Ideoenim hanc à Chrifto præmoneri con-ftat, quod nunquam defuturos ei videbat i-ftiufmodi impoftores ac feduétores, Aduer-fus quos eandem ßmiliter apud eundein Euangeliftam quafi præmuniens,i//lt;a!(?ze,in-quit, fie nbsp;nbsp;nbsp;voifallAt: multi enim uenient in

neminc meo, (juife Chrißos eß’e perhibebunt^ «■ 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mul-

dedpient. Et paulô póft : Exißent, falfiChrifii, falfivates, cjui tunU for tent A amp;nbsp;fradigiA edenty'vt infraudem iUiquot; ciant.ßfieri foßd^etiam eleclos.

cum ita ftnt,Chriftum nobis ipfis, qui, fecundùm Apoftolum in extremaficU‘ lorum incidimtts y'iïoez concionari putantes, adhibeamus ad banc cautioncm, quampar eft,attentionis circumfpedionifq; curam, ac diligentiam,eamq; tanto magis,quanto plu-res, autftulta crcdulitatc lapfi, aut profana fecuritate impulfi, grauiter in hacparteof-fendunt, cuiuis credentes Sfiritui, aurcfquc fincdifcrimine nunc huic nuncilli patefa-cientes dogmati,quod fcilicct, vel maiori parti reâum videri, vel ijs placere animaduertunt, ad quorum arbitrium amp;nbsp;nutum to-tos le fingunt, atq; accommodant. Quibus fane,in negotio religionis prorfus difsimili, hoc perfualum cft, quod de caulis ciuilibus iurifconfultus cnunciauit, quicquidfrincifi flacuerit, id legis vigorem habere. Itaq; falu-tis fuæprodigi, in Epicureo quodam Chri-ftianar nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contcmtu, dodoribiis

fuis rationem omnem doârinæ, fidei,amp; confefsionis reddendam autumantcs, fc crederc

crcdereprofitentur, c]uod lt;5 ipfôruni credac: quafi verô aut aliéna aliquis fide apud DEVM iufiificetur, aut non fu®

vnicuiquqi confefsionis referenda fit ratio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

Verùmenimuero bonivin,in afFeâa-tione fimplicitatis minime à Chrifto appro-batæ, dum modo his modo illis promifcuè aures accommodant, atquc oculiscapti du-ôorcs infuper fequuntur cæcos, prarter id ^uod fatis oftcnduntjveritatis fibi ac doCrrt-' næ orthodox® cognitionem minime coidii elle,non indignes Icmetipfos pr£bent,quosi DEVSiudo iudicio impoftoribùs illis,ru-fticam fidem , hoc cft, fatuam la^vTr^Beioui efflagitantibus, pro ipforum arbitrio fedu-cendos,expilandos, ac dilaniandos relin-quat. Quorum fimiles nulle modo efle de-cetChrifti amp;Apoftolorum difcipulos: Si-qnidem illc infilijslucis frudentiam rcqui-ntjiubctq; legatos lues efl'e prudentes,ßcut K yfx/’C»zc/;amp;Phanf®um quoq; laudat me-Xuf fibi rcfpondentem : hi verô auditorcs poftulant i^öj'/jtti.’f.reprehendunti^ atq; eos,qui quouù doÊirinA 'vento, arundinis iiiitar,4^zzi?«r. Quid?quôd hoc nomine lu-j

dsei Berrœenfes prædicantur, ac Theflàlo-nicenfibus perhibentur generofiores, quod non æodô fumma cum auiditate Pauli amp;nbsp;Silae doétrinam admi(crint,fed etiam ea non content!, quotidie fcripturas fcrutati fint, atq; ad harum normam, quæ ill! docebant, examinauerint ? Atq; cum in ijs, quæ in capitis amp;nbsp;fortunarum difcrimen adducunt, nemo non magnam adhibeat cautionem; cur non pari,vel potius maiori vtemur

in vitando falfæ dodrinæ veneno, fempiternam animæ ipfi necem afferente ? Q^mobrem non eft quod cxiftiinct aliquis , admonitioncm banc de cauendis fains dodoribus minime ad fc pertinere, necmultùmfua intereffe, cui aut quali do-drinæ affentiatur, nomcnq; det ; quod ple-rofq; nuncfacere videas,qui,vtipfiaiunt, fimplicitate fua catechumenica contentijfa-tis fe putant fcire, quod ncfciunt.

Sed nos ilta proccrum amp;nbsp;paftorum fuo-rum fidci mancipia miffa facientes, poft de-monftratam breuiter commoncfaâionis huius opportunitatcra amp;nbsp;neccfsitatem, de-inccps indicia quoq; perfcquemur, quibus bonus illepaftor, qui amp;nbsp;via eft amp;nbsp;veritas ac vita,

vita, nos docuit, lupos iftos, ouium pellibus indutos agnofcere. At, quæ funt ifta, qusc-rataliquis,indicia ?(_z/fruciibiueorum, inquit ipfe, agnofcetis eos. Hifunt fcilicet iplb-rum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hæc yvu^a-iJLa.m hie eft

J lapis illc Lydius, ad quem dodorcs ifti, fub J veftimentis ouium occultantes lupos rapa-» cesjtanqjaurumexploraripoflunt. Quem-I admodum enim arbor vnaquæq; frudus e-I ditjfuam radicem fine bonam flue malam p referentes ; n eq; exJpinis vu4, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex tribu-

il coHigitur : ita feges ilia corrupto-1} rum dodrinae cœleftis, quæ eftfadiovafta-tfixouilis Chriftiani ; de frudu liio cogno-feitur.

Ceteriim,cum hominum frudus fint, vcl pictatisac virtutum adiones laudabiles amp;nbsp;honeftar, qux funt opera bona; vel illis contrariæ impietatis amp;nbsp;vitiorum, quæ mala pethibenturopera; luporum iftorum, vcl potius furum amp;^atronum,qualcs funt quot-quot ante Chriftum vcncrunt, id eft, non mifsijfiue ablegati abeo, nec formam tc-nentes fanx dodrinx,in ouium ftabulum ir-repferunt, amp;nbsp;nunc quauis fe ratione infinu-ant,fruól:us funt vocis diuinx deprauatio, amp;nbsp;f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«'5' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cor-

cotruptela veritatis. Hæc enim longe cer--tiorindex c(t,quàm vira amp;nbsp;nrores, qui /îmu-Jationum inuoJucris teôii læpenumerofal-lunt, acccdente præfertim, ad probitaris Si inriocentiæ /peciem fucatain, atq;

tt/A«54çi, quibus, ad feducenda cordaho-minum rninimè nialoruin , nihil eft efßcaci-us. Sicutautem/*r, fecundum Seruatoris noCcri dióium, non ’venit, nifi vtfuretur, vt wadet, ft perdit: jc.i iJloiiim dodrinao-xnnis comparata eftj non ad Adißtationcm, quara diuus Paulus requirit, fed deflruâio-nem ; non ad cohortationem, fed labefaéta-tionem; non ad conßolationein,fed^ect\xfoa~ tioncm. Hæc enim funteftedla eins dodri-næ, quæ non ex Deo eft, fed ab humani ex~ titic ingenij coramento. Ideoque nec Dei gloriæ in/èruit, fed fuo velißcatur honori: non audirorum confuJit vtiJitati amp;faluthfcd proprio inhiat eraohimcnto amp;nbsp;quæftui; non homines Deo per Chriftum adduce, fed fl-

Qiiid ? quodeadera inlanientis, vtcum pocta Joquamur,fapientt^tconfulta, de qua-dam feientia litigate appcllata abApo/loIo ßlß

falßnominisßientia: atq; inflataperfuaßo-ne copiç ciiiufdam reruæ inopis,relidis bonis,amp; vfitatis, amp;nbsp;proprijs verbis, noua quæ-dam amp;nbsp;ignora cornminifcitur, aut de obfeu-ris commentarijs, vel faltem non receptis depromitaudoribus ? Quæ, cùm ab incor-rupto Ecclefiæ fermone, verotj; vfu abbor-reant, prorl’ufq; aliéna fint ; ncc rem, qua d® agitur, cxplicant, fed potius inuoluunt, ac dubiam reddunt. De quibus tarnen illorum artifices, inani quadam oftentatione, atque aucupio vanifsimæ gloriolæ clati, acq} aura populari prouedi,magna contentione, non fecus atq; pro aris amp;nbsp;focis, dimicant ; fibiq; contradiccntesjpiaeq; ac religiofæ antiquita-tis teftimonia amp;nbsp;audoritatem, atq; cofenfus catholici congruentem de dodrina verita-tis cœleftis fententiam, perpetuamq; con-cordiam opponentes, conuicijslacérant a-trocibus, amp;nbsp;exquifitis incefiunt makdidis.

Habent enim falfæ iftius dodrinæ ven-tilatores hoc quafi folenne amp;nbsp;quotidianum, vtad vulgus imperitum,cui lua potius commenta, ac monfira opinionuni, quam meli-ori.parti probate contendunt, declama-tione, atque populari concione parata, aducr-

aduerfus rationcm inueh«intur amp;nbsp;fapienti-am humanam : quafi vcro ad fatuos amp;nbsp;bru-ta, vel ctiam ftipites atque truncos pertincat falutare diuinae veritatis præconium. Et eft in ijs tanta odij acerbitas atq; innnanitas, cui tarnen Ipcciem obducunt pietatis, fióftCpucnvêvirsCaeiSfyt Apoftoliis inquit^t/«/ auvAfjtiv ajuTijs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: vt Cadtneæ cuiuf'

dam vidoriaï vefana cupiditate efterati, non attendant naufragia rei Ecclefiafticïj vedi quandoq; in cadeni cum ijs, quostatn ( boftiliter infeótanturjnauicula:eos duin pet* cuntes videanr, vt ille in Apologo, haud-quaquam ipfi concidcrc dctreâant. Nequc enim fuæ virtutis diffidentia deterriti, nifi per deprefsionem ac ftimmcrfionem alicnæ» îè confiftcre atq; eminere poflc confidiint.

Erat autem Chriftianæ caritati hoc maxime confentancum , aduerfus communem veritatis hoftem animis amp;nbsp;fraterna volunta-te coniungi, non diftraftiones quatrerèmu-tuas, aut odiorum foucre difsidia. Sed, proh dolor, in i Ra leuitatis prsefunitione, atq; au-daciaïlicentia,fuis cupiditatibus patrocini-um prætexente veritatis, eo peruentuni eft, ' vtaemo iiiQ'mS’y Âo-yof^ct^èüTait

TzJp ctKHovTur, (loqui enim nobis fas fit cum Apoftolo) operæfc precium fecifleexiftimet, nifi aducrfantes ipfius ßsSyiÄoisüwtpuAcijs, fuper quas, ædi-ficattone diflentanca atq; abfurda, cxtrucre conatur proprij capitis figmenta,concitata ineosipios plurimorura odij infedationc, ac maleuolentiae inuidia, pcnitus euertar. Quam enim quifq; opinionem fomniauit, aut alicundc arripuit, eani dogma eiTc vult ; ad quod ali)s comprobandu, fi fuæ ipfus la-boret audoritatis infirmitate,quafi tibicincs lupponit aliens; nihil curans Dei sterni iu-dicium, nec quicq; penfi Habens, quod cultus idolorum ac fuperftitionum erroribus corroboratis, vna cum veritatis amißionc, Ecclefiæ quoque ftatus labefaâetur, atque hunc conuellentes, proq; illispropugnan-tes, adiuuentur.

Et eft enim vccordis improbitatis,atque obftinats perueifitatis tanta cæcitas, vt, fa-' tali quadam calamitate, mentis amp;nbsp;intelli-gentiæ oculis capta,non dilpiciat peruicaci-am iftam, ad fuum ipfius cxitium pertinerc. Quod quidem amp;nbsp;os veritatis indubitato comrainationis cuentu prædicens, non mo-do

do in bac vita «cxs'^ji' , hoc eit, cxcidium at-que cxtirpationcm ijs niinitatur,fed ctiam in futura conicdioncm in igncin gehennæ impendere ijs fignificat, cum ait : ^xcitn^ »rbor namp;fjfert firu^um bon um, exciditur, (S’ inignem conijcitur. Hie tandem cxitus,hæc pœna manet eos, qui,cum pietatis amp;nbsp;fanâi-moniæ fimulatione,in ouiculas fibi com-miüas graflantur, fuffurantes Deo debi-tam ipfi gloriam, acChridum, quantum in ipfis eft,meritifui laude Ipoliantes,ru-Ihcaque credulitate fruentes eorum,quorum non modo areas, vendendoijs nenias ac fumos, argen to emungunt, veriim etiam confeientias affligunt, implicando ipfas çSv^'^oq^evTZiiv, hoc ßolidt' rum amp;nbsp;inerudttArum ^uxflionum,ç^\iAS iccii-CÔ Apoftolus merito vitare iubet,Iabyrin-this atq; ambagibus.

Sed longiorcs fumus, quaminftituera-mus ; breuiores certe, quam rei magnitude) poftulat. Atq; exprefsit nobis hanequere-iam minime fimulatam iuftifsimus dolor, quern nobis afFcrt commiferatio plurimo-rum, inprimis vero iuuentutis fcholafticar, quam indies à corriiptoribus iftis fanioris doâri-

doârinæjCUtn falutis ipforum iadura, fedu-cividemus. Neq; veró aliter nos facere finit ratio niuneris amp;: officij, quod in Ecclefia Dei curantibus, doéhinæq; ac difciplinæ pi'æfetïis incuinbebac. Ad cuius debitain fnnâioncm -y cùm amp;nbsp;de exemplo vnici pa-ftorisnoftri ac cuftodisChrilhlefu, deque Apoftoli præceptojomnino perttneatatten-tio hæc fiue nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P‘‘o incolumitatc oui-

cnlarum nobis traditarum, ne (cilicetblan-ditiarum iliecebris incfcatæ,luporuin in e-pentium fraude amp;nbsp;infidijs circumueniantur: nemo, qui officij noftri partes paulô diligc-tius æftimauerk, banc fcdulitatis circuin-fpcâionein, admonicionifq; folicitudinern vitio nobis vertet.

Accelsit prætcrea ad hune curationis publies refpedum ctiani necefsitas qiiædâ priuata, vt minime ilia quidem iucunda(5înilt; . kvAyn^cv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, fecundùm

' veteris poets vcrficulum) ita allata nobis ab i ijsjquibus perfuafuin eftaudoritatem fuam, ( pro qua ftabilienda, quàm pro attruenda 1 veritate, rnagis laborant, neruofque inten-I dunt fuos, minime pofl'e confiltere, nifi ob-! tredationibus amp;nbsp;calumnijs labefaétent aliéna m.

nam. In quo tam egrcgio conatu, mininit j à procacitate ingenij ipiórum alieno, etiam ‘ nulla à nobis lacefsiti iniuria, non putarunt fibi cxpeéUndam occafionem, cuius matu-ram oblationem non ferebat cupiditaseo- , rum amp;nbsp;ambitio, amp;nbsp;noftra dencgabat mods-ratio ac patientia, fed de fepe, quod dicitur, arripicndam.Videbant cnim,quod res eraf, Anhaldinis vna cum finceritatc religionisj ac veritatis profcfsione, vnicè cfTe propoil- ; tum ftudium colendi pacem amp;nbsp;concordiain | cum omnibus, à quibus non effent inique prouocati; inprimis verb cum vicina Academia VX’itebcrgenff, qua cum fibi, ab initio vfq; repurgatæ doârinæ cœlcftis,aninio-rum amp;nbsp;voluntatum fuauifsima fuerat con- i iunâio. Cuius vinculum, vnà cum vicinita- ' tisatq; iuris hofpitijcognatione,tamarâèv- • trofq; inter fe colligauit, vt neq; temporum varietas, neq; hominum quorundam raalè feriatorum iraportunitas, eam diiiellcrcpo-tuerit.

Atq; confirmauitinfupcriplàmvclina- , ximè confenfus dodrinç liuius ditionis cutn fcholæ illius doâoribus, atq; Ecclcfiælumi-nibus, quos cum grata bencficiorum abi;s

PRAEFATIO, acccptornm recorJacione nominamiis, P. tMARTlNl LKT ERI, amp;nbsp;communis prarccptoris noftri PHILIPPI miE’ Lang HT Hon IS. Quibus cum quanta» fupcrioribus annis, reuercndilsimsr ac bcatilsimac memor\æ P RIN C J PI G E-ORGlO nbsp;nbsp;N H A LDIN 0, fidelifsiino

CHRISTI lESV miniftro, ac ttk-ÜtÿKT»; amborum fortifsimo, intcrccflcrt a-micitiæ amp;nbsp;confuetudinis familiaritas , ac prorlus necelsitudo, quorfum attinet com-naemorarc ?

Et eft verb in rcligionis amp;nbsp;fidei confen-lione, ad conciliandos, amp;nbsp;amoris beneuo- ’ lentia conglutinandosanimos, tantum mo- i » menti pofitu,vtnibil fit ilia in banc partem efficacius. Hate vinculum eft amicitiæ ; hxc ciuium focietatis amp;nbsp;coniundionis columcn; hxc fundamentum, quo legum nititurau- a » ûoritas ; bate tranquilbtatis publics priua-taq; firmamentum. Iraq; banc ipfam vt far-tafutedaruerenturPA/2VC/P£^ lt;.gt;4N-Ha LDIN I., non dégénérés à profap-ae , fuæauôtore, cui facri ignis cuftodia,hoc eft, rcligionis amp;nbsp;lacrorum tutela ac defenfio G^iSCANlS nomen fecifle exiftimatur, ß nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nepo-

nepotcs 5 nihil prins hubuerunt cura, diïi-gcntia, fortituJine, conlbntia in defcn-demù vcriratc cœlc(b',ac propaganda ad polleros iliibata Auguftana confelsione, pro qua maiorcs iplbrum in vitæ ac fortu-narum difcrimen fe conieceranr.

SiCLitaurem^ quod princeps philofopho-rurn vcrc kripfic: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kïvi TOif

’a.véj ’ïiiKmv.uv hoe eil, vtRo-inanæ cloquenriæ parens expohiit; Muße»' r»»i canttbult; mututis, mut an für ciuitaiitm ßiitu-s: ita poftquatn , ncicio qua innouario-nc, iemcl à veteri illa religionis Chrift anx, a LFT ER 0 dr C\[E LA NC H'J HO' NE traJitæ atq; ülullrarx, harmonia pul-cerrinia, luauilsimoquc concenru receffain eh,hmul non ahlq; Eccle(i.r perturhationc, probroq|; ac dcdecorc fcholæ VVitcbcr-gcnhsjabcfaótari cœpit rei tcclenalhcæpjx ,ix: tranquillitas , arq; hitali quadam tempu-ruin iniuria, paularim inrerruinpi eius, de jquadiximus, confuctudinis vins acconlcii-1)0. Ncq;enin) noitr huitis Theologiæ au-Ctores, atq; Concordix diicordis architeâi, ;»quo animo ferre poteranr, quod conftitu-tütu Videbant Anhaldinis, L FT ERVM

amp;PUl.LlP P KM potnis præceprores Cues, amp;nbsp;Augiifl-anxConfeisionis incorrupios agnoicere interprètes, qiiain ipiorum ani-plfiCti declarationcin, non modo ab vtriuiq; dogmate difi'enraneani, led etiam à norma veritatis, hoc tfr, à canene Icriptorum Pio-phetieoriim amp;nbsp;Apoftobcorum, ac purx an-tiquitatis conlen!n,dilcrcpanteni,

Qui, vt (uæ ipfms 'iknçaexnou;, ac fcccfsios ï^isadodrina (onante in Ecclefijs rede fen- , tiêntiuos, vniueilos amp;: fingulos non euntes in ipforum fentcntiain,callidè infimularent, atq; apud eos,quorum prxcipua erat potena tia amp;nbsp;audoricasjtraduccrent ; ex LVTE R[ ïcriptis,ad cunisnominis mentienem, propter ihulb em cclebritatcm, omnes commo.-uci i animaduerteb.mt, ehdis ferè ijs, qugt ah ipl'o, ftruente ccrta'miuuni contentionc, vehementer amp;nbsp;acritcr prolata, caulaq; gra-witate amp;nbsp;infcitift qnorundam importunita-te vrgente, aliquando inconlideratius édita fueiant,h,s inquam excerptis,atq; alieno lo-•co,nulla negotiorum, nulla tcmporum,nul-la deniq; hominum, quibus cum illi res fuit, ratione habita, ingetbs, fupra ca, magis in-confentauca atq; abhorrentia, ne dicamus ß Z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mon-

monftroß, cxtruere conati funt, non ïïnc maxima illiusipfius deformationc atq; in-fimia,cuius audoritatem quafi facrofan-dam ac perpetuam, ad opinionum fiiaru n j pnrtenta detorquebant. E*1 autem noccnï adniodum amp;nbsp;perniciofa res, humanæ ratio-’ nis artificium amp;architcdura in dogmatibuï 3 3 diuinis, fiuea malicia, feu quodam non ira-proliando confilio, pcruerio tarnen ftiidio, ac finiftra contentionc,profeda . Hanc igi-tur fingularis exempli arq; omni reucrenria viri dignifsimi audoritatem vcntilandatri-bunitijs concionibiis ,atq; fcripcis futilibus ad cœlum vfq; extollendo, trito pfeudapro-pbetis more, fecnnJàm Prophetx querc-iam, /«/» cum tritico Dei puleat miß ere non dcfugcrunt.

Veriim, cum iftosqnoq; d )di inxruï aderés, tanquam frumenti retrimenta, ven-tilabroPHILIPPI d^'IELrlNCHlHONlS ad vcntulum excuti aeperpurgari perlpicerent; ne quid rclinquerent inaulum , «J' vt ell in prouci bio, in hoc in-fiibuerc, vt poftremos illos Ecclefix anti-ftites,animis Sc voluntatibiis lempercon-iundifsimosjin explicatione doôèriuæ cœle-ftis

PRALFATIO, ftiî diflentanea tradidiflc , pcrfuadcrcnt Imnm«, mcdiocribus, inficnis ,* atq; fcripto-rum L FT ERI lînccritatem imniodicis cfFerendo laudibus, errorifq; Sacramentarij infimulando CFIE LANC HT HO N EM» omnemlibris huius fidem amp;nbsp;auftoricatem derogarent. Atq;5Vtani[ni fui cogita ta com-modius ad fineni deftinatiim perducerent, fijra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confentanca inconfentanea

tonquifcntes, inq; tuirificcac duriter iLF' TS.RO didoruna cxplicatione fuam o-ftentantcs fcientiam, ac verum diuinarura cognitionem incredibilem, multa non fans intelleäa, pleraq; ctiä deprauata, rcpudiato omni ftudio ac cura diOinóic explicateq; lo-qiiendi, nouatoq; dicendi amp;nbsp;doccndi généré, obfcurataq; verbis mire excogitatis öva-tionc,nouam commentifuêrcdodnnæ fur-mani, ncq; fibijpli confcnticntem, ncq; rc-tincntcm ’iJm •CszFU'wTrus^iv tzÄ vyteqioiiuv Cui tarnen vt fidem facerent, non tantum apud ftolidam plebeculam,{ed etiam apud eos, qui fe primos efle omnium rerum volunt, nec funt; dogmatum (uorum infir-mitatem atq; abfurditatem,£F’7'£Ä/' au-öoritate fubleuarc ac comprobare attenta-a 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ runv

rnnt: cum tanta quidem fuinmi ilLus eccle* fiallæ ignominia, vt, (5 qui ad rhacblarti no-hiiniipjîus inurendam coninraOent,vix.iJ-liid fædius contair.inare pC'tiicnnr.Lcranjcn epprubria illa £ VT EEl^ ciTm tanta (vt Ctiami proreniitatcni hué afcômodcmiis) pudcndei iim NO AF. Jcnudafionc, Lnte-rat.'OS je quant Chrißtanos' perhibcri nia-Junr, cun. ilk/jüa tuit modtdlia, non racdù de ino noniinc vocitari noliierif, frd etiam pnbhcc proRflns lïr, qptare fe, vt fuilibn ponus intercant, q; vt veritas do-ftnnor in Ecfle/îa, non jvîa facraruinlite-raruni nitatnr auétorirate.

Eqnidcin tien dubiramns, quin haruin rcrnin tnenrio multis futiira fit in)uauis; dc nobis enini conieâuram facimus, qutbus ntinimè iucundnm c(l eornm meminifl'e, quæ lopita potins , atq; ex oninfmemoria, vttaq; nolfra euulfa eße mallemus. Scd vicit tarnen noßram atquanimitatem ac patien-tientiam aduerfarioruni malicia amp;nbsp;impro-bitas, fecitq; vt in hune fermoncm noftra prolaberetur oratio, non illiini quidem fu-ïceptnm à nobis ad accufàndum corum qucmpiain, de qutbus hadenus côquefti lu*

mus, quorum immanitati nuila par cffe pof-firacculano; fcJ ad innocentiænodræ ex-' culationein ac dtfcnlîonem probandam ijs, qui aduerlariorum noftroruni calummjs ' pccfuabstin lira dc nobis hilpicari eoepe-runt. Etellcnim iftius farina- hominum, ciios, fi a principe f mili-x calumniarornni diabolo a ppcüarc fas fir, Dl A EO LI S’I AS nominare polsiinus, tanta erga opinionuin luaruni coinnitnns aducrlanics odij (æuicia atque irndeliras, vr, non contenti aip'eritatc foncionum atiocinm , quibns exagitarunt baclcRiis, qnotqnct Icirain iplorurn lobo-' Icnvhoc eft,Pandoram iilam deolciilari le-cularunt, atq; mier eos, pi æcipuc Anhaldi-nos,quos vicinorum appeliationc miferæ plcbcculac dins txeciandos propinarc ge-ftiunt; bac inquam accrbicatc non contenti, etiani ihartis in publicum non tam ediris/ quatn cuolanribus,inleftcntui Ecclclias hu-ius principatus, nulla lacelsiti ab qs iniuria, meraq; incitati pctulanriæ procacitate,vel potius furore quodam inlaniïc. Neq; vero tantum has animo gladiatorio impetunt, quantùnr illarum inlpeéforcm, fidelemquc Chrifti fcruum , ac collegain noftrum amp;

P RAP F ATI o. îTO^^lt;)t;%ïÂüCarilsi!num, AinÜngutn. Qjcn» conuioji iaceratinrivic nigris fai.bus, vcPo-ëca inquit, amp;nbsp;morfibus dcntis cruenti Jiftri-élum, neq; vnius aliciiius erroris falloinfi-nmlatuni, non modo collegis fulpeôhim reddsre, fed etiam in proceruin cxcremu.Ti odium addiicere fummopere laborant.

Quod cum haélenus, propugnantc pro ipio veritjte,nullis machinis,nulle ingenio, nuila arte, pro lubitu luo efîeduin dare po» tuilîent : ecce in Solern tandem amp;nbsp;puluerein prodijt arlliera vêtus,fed corpore quàm animo robultior, qui aperto illi Marte bellum indiccret, D. 10AMINES CMÆ TTHAE FS, Douæiftius Theologiæ in Icliola VViteber-genfi Dodor ac profclfor. Is, poft pugnic velitaris quafî præludia quædam, quibusargumenta fex Anhaldinoruin, neq; tam An-baldinorum, quam totius orthodoxx amp;nbsp;œ-cumcnica: Ecclefia? argumenta, reali idio-matum communicationi,hoc eft,naturarum in Chriflo confufioni oppofîta, impugna-uit, cùm promifla fibl temerè viétoria exci-diffet, propterca quôd in antagoniflam in-cidiflet minime ad arma rudern, omni col-leda amp;lua amp;nbsp;cohortium auxiliarium manu, extre-

extremam belli aleain expei in voluit. Cum-que perfualt;uin fibi haberet,le rerrorc noini-nnm parnè ipfo fono tiinendoruin, De’frf»#' videlicet, amp;nbsp;collegij fAcultatis 7heologicA in ^CAdemia FFiiebergenß, æmuluni fuuin ptütinus, quafi fumo apiculas, repullunim, lignum lUuJ in prima acic contra Anilin-gum cxtulit»,

av^^a.^euç ign irus, exilHmaret An-haldinos, VvlcJl-Za.v/j.ej, vel copijs. quoquc Vbiquitarioruff}, in quorum veteranus illc feu vererarorcaftris nierctgt; primos bellum indixillc. Nobis profeiio etiamnum nihil prius in votis cfl, quini veterem cum vicina Academia pjcem amp;nbsp;amicitiam conffanter tueri,cui 8lt; (hidia nolha amp;nbsp;officia,lalua ve-ritateSc confcientia, pro virili probare tcm-^ perparati fumus ; neq; liuius nospropofiti vclhuc vfq;pœnituit, vel pœnitcbit in po-fterum. Itaq;,fi quid in liac lecunda Defen-fione,quam rurlus adnerlanorum nobis cx-torfit violentia, in aliquos Icholæ ilbus pro-ceres didum videri poterie inclemcntius, id aon diduiU} fed lefponfum exiftiinabitur ß J eoruiH

cornm ralnramji, quibus, vr fiiæ patroci-nentnr Vbrqiiitaris pcrtcnto, in animo «ft per/»nhaJdinorum latns, ing'i'um perere vei iraris,atq,'ccnueilere crthcdoxum Céca-tholiCHin depcrl'ona ChrTti conlenkim.

Hoc iia k- habere,leäcr intelligsns amp;can-didtis, quod côfidimus,dç Icripn huius apo-lügctici pelleólione paiilo artentiorc,æftima-bir. Cnins qnide iikcriptioné, quin Ariftar-fbi noffri antiqnü obtineres, carpcndoexa-g'raniii fint,no(frain in dla requircntes nio-de/hani, vcl porins arrogannain norantesSi infolen(iair,diibium nobis non cft, Sedar-ripianrlanc boni viri hoc quah pabulü oh-rreólarionis Si ca!uinniariHn,qnirnm fagina incnndc frn»,hbiq; in ca dclicias ficcrecon-lueiitrnnt. Nelli æ certè inodelbæ non huf Jiloruni defngerc anéloritatc, qnibus, qim^i amp;nbsp;fundamentj hums contioiierliæ probe perlpeôla haberent, amp;nbsp;lophifniatiim partis pdiKi l.T pra h'igias, ac incndacioruin impo-Ituraç, Si conrextos ex arena fiiniciilos, latis jr.relligercnt, vilnm luit hnne ipinm leciin-da hinc Defen/îoni titnlum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;præ-

ponere. Iraq; cùm ranroruni audorum ob-letun fimus Yuluntati,malunaus aducriarioî noftros,

noftros, fi omnino iptorum cenfijræfiibc-unda nobis eft feircriras^noBram Jcfi Jcrare modtftiam, qnàm ab ijs«, qui amp;nbsp;d'grutare 3c bcncfiCIj? plurimum apiid nos poflunc, fi a-litcrfeciflemus,requiri officium. Mmims «nim honcfiati duximus conlencancum, re-fragari eorum virorum iudiciy, qui pro ca qna inrtruéh funt dodnnæ orthodox! co-gnirjone haud quaq; db quidem vulgari, i-lt;^onci in hac controuerfia cfle pöllunr vcri-tJnsarb ni;!?c,pro fua erga rcmpub Anh-I-dinam pretatis fideiq; titbit! affedsone, ac ftudio (inguhiri, profireri earn Si ich amp;nbsp;cum aliis,G res poitulcr, non cnibelccnt. Eft n. hx ipfis perfuJum, quod in epiftola qu.i-dainConrtanrini hnp. legitur, Eum, qm â vcritate aberret, aberrare abipioDco: Si-quideni Dei Filius Deus verus,e{f ipb etiam veritas, ficut iaprcntia Dci. Scd de virorum fflorum piscatc, virtutc, integritate, ac cum ingeni) iudicijque dexteritate coniunfldfa-picntia, in prxdenti quod res erat prxdi-care, no finit nos amicorum notlrorum,qui fob fapere fibi videntur, inuidix amp;nbsp;raaleuo-lentixobtredatio, accalumnia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_

P RAE PATIO, foribiis noftris, non coruin quos diximuJ, i fed noftrain hanc efle inlcriptionein, fineti- । tulum.Et,qiiid tanden^ cenienc immodelbx in illo qui fiducia bonxcaiifx, vidoriam ' veritati debitam, fennone ac fcripris vendi-cat? Quod fi iufticiæ maxiinè proprium eft funnicuiq; tribuerc, quoinodo à inodeftia alienum cxidimabitur, quod ciim iuflicii coniunâum ccrnitnr? Itaq; fitis inirari non ! polFumus, quid in nientem veneric, vel an- i tagonirtx nodro D.^ïatthxt, vel ) certaminis huius arbitris^ wirfÂtoci â.^’x^aai, quos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;olim ap-

pcUatos accepimiiSjVt in Defcnlîoncnoftra, quam ipß vt parum modeftam, atq;, vt ipfo-riim verbis loquamur, ôC^/çjx.^p TivTJit^v fuggillanr, modeUiam requircrent. ' An vero ungulares illi modefbæmagiftrii-gnorant, dignani Chriftiana profelsionc niodeftiam nullo paôto exclu dere meu» in aflerenda veritatc cœlefti ? An fines illius excelsiflc arbitrantur ipfâin veræmo-dclhæ idcani FiliumDci, quando, autad-uerfus ludxos dodrinæ fuæ veritatem,ac pcrionx xternitatem afTerens, in fe contu-meliofos atq;adcô blafphemos,

T R AETATÎO, kAbra/j/t Sobolem, amp;nbsp;ex fatred 'ubolo, cuîtu tfera menda.cys amp;nbsp;homiàdijs imitentur, ge. »««wcontcndit? autjcuni Pharifæoruin amp;nbsp;Sciibarum faftum recundens, n\.\nchypocri-tlt;is, nunc expiUtores orphanorum amp;nbsp;'vidu^-nunc fatues lt;^clt;stcos, nunc fepulcrît deulhatû fimiles pronunciat ? An iminode-ftiæ reum peragent præcurforein illius lo-ânnemBaptiftam, quôd Pharifæos amp;Sad-dncæosiurticiæfuæopinione inflatos, ace-picurea fecuritare excæcatoSjfîne refipifcen-ti« fruélu aliquo ad fe venientes, falutat compellationcnnnimèipfis honorifica pro^ ^tntei’viperinx ? Kn. deniq; immodeltum perhibebunt, organuin Dci elcdum, Paulum Apoftolum,eô quod Ananiain ponrifi-cera Maximum, iniuftè vaptilare ipfumiu-benté,purietem appellat dedbatum ? deque iniuriaab co fibi fadla ad Dei tribunal pro-uocat? Mittimus nunc ccteros Apoftolos, quorum modeftia, baud quaquam difsimu-latione afl'cntatoria, quam amici noftri ex-petere vidcntur, veritatis prodiditdefenfio-nein. Mittimus illorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;marty-

pures nommât NicoJaitas, falium fibi nomen rumcntclt;;,volnpratum amarores, amp;!ƒ' cophantas. Ncq; tarnen faceie poflurauS admonenteprxfertim n-os'conucnieotiano-minis, quin vnuni adliiicexemplum haâ«-nns com mem Gratis adijeiamus, amp;nbsp;quidein marryris conftati(simj,,qui cognominisfui! vnms ex collegio iRo noua? m.odellia’jarqin! auditor, non. vt hic, ApuRoli Vbiquitans deJ Apolloli Ie(u ChriÜi, cui etiam luobn-guine teftimonium perhibcre non dctreamp;lt; iiit. b,cum aliquando.Romx obuiani fadus eder Marcioni, atqueab cointerrogaretnr, num ipl’um agnofeerer, £^z»-vertf,relpopdit, agnoßo f/rimogeniium DtaboU. Agite dum, Modediç doôïores,an,hærcrico ilia rclpon-dentem, putcris parum habuillc modellix-

Sed VOS nimirü talem in Anhaldinis effla-giratis modeftiam, qualcm foletis poftularc in fubfcriptoribiis veftris paradiis, (]»’) ne effæ jaéluram faciant, ventris cailla o-mnia afl'entantur, patribulq; ßcrgenlibui vitro 3rridentes,amp; ingenia eoruin admirantes Jim ul, vtGnatho ille comicus,

Aicunt,laudant,id rurjkm ß negantdait^ lt;llt;int ldQ tempora, ô mores. Et ta-nien niancjpia Hla, amp;, vt Oratij verbis vta-'Tiur, feruumpecits, ciim vel fputiim hngant ®orum, c]ui hoc ipfis obfequium amp;nbsp;x£gt;AaK«-obiecerunt, fâcere cos icriptirantes o-n'nia,VT OFEAM SERVENT: cum ^urnma omnis amp;nbsp;pudoris amp;nbsp;verecundiæ, ne dicamus confcientiæ amp;nbsp;exiHimarionis, pro-fl’gstione, audcnt profiteri, fe modeliilsimi præcepcoris lui, quem honoris caula noini-

PHILIPPI^ CMEL^NCHTHUNIS ^cqui moderationem,ac tempri iedere, hoc quod Ictnper lapien-tislithabicuin . \ cuius viri modcftiaamp;la-picDtia, gt;(g.K9^yj\ei illi tantum abiunt, quanta “qui maxime.

Ccterùin nos iftos, qui pofthabira, quam in lege lua Deus requirit,confeisione veritatis, nec quieq^ penh habentes, quam pfecibus quotidianis, h creJere fas eit, ex-polcunr, nominis diuini lanctificationem, liibltriptionc Catechetica non Critica fa-äu exern'ant inum ; iftos iuftils. Dci iudicjo, ad cuius amp;nbsp;iph tribuna!, rcddituri coram eo fubicriptionis futc rationell), appcllaiijnt, vnà

vnà cum patrum amp;nbsp;fratruni fuorumrelin» quentcs manipulo, deinceps rationes exfu-tiemus, quibus'Amlingi immodefliam,«^-deßtA apex amictts naßer dem on Iba re fo-natur. Operæ cniin precium fuerit, illariint robur ac ncruos cognofccrc;præ‘ertim,q''^ audorem habeant difputatorem tain valentem.

.^f4lt;a'(?W4w(inqnir) PPitebergenfei»’ modefiiam Çuam mirißceprudens ßcripßt, tam diu ßruß'e, quàm diu pax vigi*‘ ' er it cumßdeißncentate contunSIa. Quidiquot; bis, Matthæc, non fatis modeilum? Mini' ine mirym ignota tibi cfle Græcorum 8t La^ tinorum poctarum amp;nbsp;oratornm depacce-logia ; ncq; cniin literas tc poliriores ma^ni-faccre,non fruftra nobis fidem fecerit^qoód te loqui feribisvt potes,boc cfl,barbare,m-lcitè,indi(ertè, amp;nbsp;omnino illoriiin more,in quorum catalogo nomen extat tuum,ob-Icurorum inquam virorum, quorum elf' gantia amp;nbsp;latino Hechingenb tua refertadl reiponfio, Illud tibilam veterane atq;eine-ritoEcclefiæ antilbti,amp; qnidem iacraiüln«-rariiin profedon publico, non in mente vc-niflc iatis mirarinon pofluinus,quodregitis

PfPpKcta de pace amp;nbsp;Côcordiajcuîuï fragrâ* tiam balßtmo confert Aaronù vertici b^r-bi ptperfußfinde^, adpen nbsp;nbsp;nbsp;veflb limbu

defluenti, itemq; rori eœlefie, Hermonù amp;nbsp;Tianis montant irrigatjti, præclarc enuncia-utt,fratr»m5inquicns, coniunâionc fuauiC-fima omnem contineri faliitem incolu-tnitatem ; quippe à qua,de niandato diuino, tedundent cominoda vniuerfa, ac perpe-manfiira. Quod fi, didante Spiritu fan-ÛOjDauid verc ilia retulic, num ab Amlin-goimmodeftc didum exiftimabitur, quod cum vtroq; locutus ell ? Sed tibi fcilicct ho-' mini pacifico, facem voee fratendtnti (yt Hicronynii illud tibiappHcemus)lt;y’cyclt;Zf-firuenti ; ’verbify [onantt eoncordiam, re exi~ genti pruitutem, quod ab Amlingo de kholaveftra veredidum erat,propterea vi-fumfuitinfolentius, quodtalcm amplede-fis patem, qualem Concordiæ vcllræ avchi-teétus, pro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cudcndojac luci te-

nebras niiicendo extudit. De qua Ignatij illud non infeite viurpaueris; Maleditta fit tmnu Concordia, defiituta fineeritate do^ iirina.

lt;^tveroDefenfioni fica^^mlingui co-th. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;roni-

roniclù •vice querelam adiecit cathedre theri, flAnum fact entern-, qttàm reuer ent er de fiudijs iAm in KcAdemi a FFitebergenfi dS' centtum nbsp;nbsp;difientittmfentiAt. Hie tuam i-

pfius,Marthæc,requirimus modeftiani,qui, quod tibi,amp; mi fimilibus, hoc eft, MA N P TATE fua doârinæortbodoxæ obftrepen* libus,S AG IT T A Sq; veneno illitas in innocentes eiaculanribus, Sc fine M VLTA ITlt; VGE optime de^EccIefia meritorum fatnam carpendo arrodentibusjdidu crat; id tu, (qua fronte ipfe videris) quia arnicoriim hint ornnia communia, cum ceteris collcgis tuis communicas. Et quid eft, quod tc cathedra; querela oftendit ? An non legifti, quod Scruator noftcr Pharifæis rcipondet, indigne fcrentibus acclamationem populi Deum celebrantis,/quot;^/ inq^iens,ƒ/»^’WA Ufides mox lacMturos ? Itaq; inirari non de- , bes , tnulsirantibus in Academia veftra pleriiq;, quos præceptorum fuorumhono-renj Si exiftimationein, præ alijs, voce amp;nbsp;kriptis afl'ercre par erat, nunc cathedram pro antiquis dodtoribus luis verba facere incipientem, aducrfiis dégénérés ipforuiii /ucceftores audioritateni corundem yin-

dicare » Qua?, fi te fus querimonia non teri-1 giffet, haud clamares : ncc, quæ de Krio i» fluteis fuii differ ente, de^ Neflor^ deltrÿs, amp;nbsp;i'Utjchiantt h^refi ^tb Orco reuocata, mifclla

I fecmn qneritur, tibi accommodares, nifi omnium iftorum errorum, vel furorum po-! dus, tibi optime efles confeius. W tv^or oikku nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7m( ciipçuv ctÄttnctittj, lecun»

Sedpergit Amlingum immodeftizin-fimulare Matthaeus,quôd de formuUCen' ardu, de Apologia, amp;nbsp;eita autoribtu.nonJa-^iimodeflèiudicet. Hine ilia? lacrymz. At-qui hoc laudifibi ducit Amlingus. Cur e-ninijautcoHuuiem iftam hærelium maioris faccret, quam audor ipfius praecipuus, quem Chrillianat ac lacrolàndæ Concor-diae pagellis (abfit inuidia vero) in itinero nates terfiffc, atq; ita excmplû manu exara« tum mutilafle, à fide dignis accepimus ? aut, cur compilatoies eins honefiiore ornarct clogio,quam fe ipfi mutuosquippe qui fe intus amp;nbsp;in cutenorunt? Eccui enim ignotr funt, quæ mukorum vfurpantur fermoni-husjlaudcs egregiæ, quas alter altcrum cri-minando amp;nbsp;rccriminando fibi tribuunr, 2 awbitio^

a^hitionû fcilicet, Auaritu, leuitAtû, inetn^ fl Antix, inßdeUtAtifiprodttionüf additnus et-iam frofitnA int^ix fecuritAtis. Nimirum has in Epifcopo vinuces Apoftolus requi-nt, cùm eutn iuhet ««yxAijny wctf , a{

omOKafAOÿ , (Agt;l CUjdA^fl , fdtl O iyAÄiV, fdtlTlK' Ç9iveigt;, [A'i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, p.ri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qu®

f^t ^^Atthxi perflnAin nrits mAletTA^iAt, trAductndo e»gt;n, irridends, multAruminliinuUndohArefium. Bona verba quæfumus Matthæe : nam lenicer qui fx' iiiunc, fapiunc magis, fiComico fidem ha-bcmus. An te fugit, quod Laftheni Olyn-thio Sccomplicibus eius Philippus rex Ma-cedonum refpondifle perhibeturjndigiian' tibus illis quidem, qu.'ritantibulq;, qiiód nonnulliex regiO fatcllitio proditores ipfos appellarcnt ? Lxuos nimiruni aiens, ^A^te-fles homines e(fle MAtedones, ligonemli' gonis Afjicerent nomine. Itaq; non e(l quod inique feras, Amlingum Francia Oricntali oriundum, nationc, quod de ea præcipuiini gentis illius, atq; adeo totius Europæ lu.neu öc decusprodiditjCcterisGcrraaniæ popubs

fifnflùitre, amp;nbsp;magü ruflica, : à cuius tu inge-nuitate amp;c candore niinium quantum abcs ; nbsp;nbsp;nbsp;,

cum vulgo dodorum homines vanos, hoc ^^•,mtnd«ces amp;nbsp;infidos^ (^ltuu inanuj^. fro gratâbfts afiutißime comfonentes, (ira cnim ' Apollinaris apudGellium nomen illudin-terpretatur) appellare , dcceptum fortafic lingua: peregrina: confueiudme. Ecquidverö dmodcRia alienum, inAria-

I gt;^oiiim, Ncftorianorum, Eutychianorum , Patripafsianoium,Mtnothelctarurn,Sabcl- ' lianorum caftris ara mcrcntes, hæreticos à noEis nuncupari?

Sed de Amlingimodcftia laris, vcl ct-Jam niinium : nunc tuam quoque videa-mus, vt, fecundùm adagij fci moneni j/’wr- ' -ftirAmiuxtafMrfurd^\]\.ß\ctm\x^. Quod li hoc tibi pcrlualum ell,quod lummus Philo-lophorum cenluit, modeltia: maxime elle confentaneum 7» ecuirS•KiA'rjfiv, (eii (vt di-uus Paulus loquitur) to llhat ?rflt;i'r?fii*,hoc eft, res fuasagcrc; vide Cis Matthae, quomodo modeftiæ laudem, quam Amlingo inuidens tibi arrogas, tucri pofsts. Quid enim tibi rei fuit cum ^nhaldinii eccleßji, vt in cas àf *^eTfïce7nlt;rK07r!if, contra Petri edidum, in-

quifitionis cuiufdam ius fumerfis ?Cur Art' haldinor um argument A non tibiobwdajfed ex confeniu Ecclefîæ cathoIicsEjad præmu-ni«ndas fuas iplorum ccclcfias,aducrfus no* uxThcologi® corruptclas , ftudio amante pacem amp;nbsp;veritatcm congefta,tu nulla ada-dusnccefsirate,mcraq; impullus ainbitio-nis arrogantia,amp; infolentix faftu,nepa-rum didicifle videreris, nifi alios cxagitarcSj confntare aggreflus es? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

Cogitare debcbas, Matthxc, illudpic- i täte præftantis amp;i doftrina exccllentis luftini martyrfs, quo Icripfit:

lt;è nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-n azwe-nv èn quot;iimvefjiifnov ècwrd

Perfuadcrc.n.fibijquicquid à fuis cogitatio-a nibus amp;nbsp;rationibus difcrcpct, id nullius elle y mométi; nec quicquam pulerum duccrc,ni

fi quodipfc inuenerit, hominis cft nimium I •’ fibi tribuentis, ne quid dicamus grauius.

Nolumus cnim illud Theosnidis in te de-torquerc : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oonf'l .• tu vide reliqua.

Quid? quôdpræclaraiflaconfutatione tua non contentus, cum cramben etiam rc-coétam reponcrcs, prxfixa in fronte lepidi nu Traciatus mentione Theologi aheuiut Serueßani, ad ducllum nosprouocareaufus

es? An hoc, Mattha:e,eft, fccundùm Apo-ftoli pi æccptum, TK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non po

tins 7nÀî/3îrç^y|Uflwi'.'’quod non modo à mo-deftia, quje,in opinionis de fe conuenicntia, neceflaria excquendo, neq; alienis fe inge-rendo ncgotijs, (uæ obit fundionis munia : fed etiam, fi Platoni credimus, à iufticia prorlus remotum eft. IIlt;im curioßts nemo eli, Comicorum omnium lepidifsimo. Quodquidem ita fe habere, tuo exemplo confirmas. Quid enim tibi cum illußri Gymnuß», quod optimus amp;nbsp;gc-ncrofifsimus Pr. loachimusErncftus, Pater patriae, Ecclcfiæq; amp;nbsp;Scholarum nutritor, pietatis bonarum artium culture , non Amlingo, vt tu calumniaris, aperuit? An non hxc peruerfa eft improbitas, amp;nbsp;in tanto

I Theologo, quantum te videri Icribis ijs, qui Traâatum tuum lutulcntum literis com-mendarunt fuis, minime exeufanda malc-uolentiae inuidia, non pofte te fine ftoma-cho ferre, quod vides, tua amp;nbsp;fodalium tuo-rutn opera, exterminato c fcholis veftris Chrifto.eicéiæq; puriori religioni, fugatxq; humanitati ac literaturae politiori, angulum' relinqui, vbi latitent ; cum tibi amp;nbsp;tui fimili-

bustofa ferè patcat Germania,refcrentur aulæ proccrum, aperiatur curia, pandantur templa,primas accubationcs præbeant con-iiiuia,feisioncs (upremas concédât collegia? Quid tibi porro cum officinn TyfographictiA Vercris nempe, quod res eft, veteraror cal-lidc, neaureum illud doélrinæ Philippi Melanchthonis corpus, cui excudcndo ve-ftrx non vacant amplius officinæ (occupât« fcilicct inprimcndis fcriptis polemicis,nu-gifq; inanibus amp;nbsp;ncnijs obfcurorum viro-rum, amp;nbsp;corum,quos, fecundùm Satyricum, lentt iftÇtnabile firibendi cacoethes) quodq; cumauâoreipfo, terræmandatum, psni-tulq; obrutum malletis, quam in honiinum verlari manibus ; hoc tu vcreris ne apud nos, in Ecclcfix amp;nbsp;piarum fcholarum vfum, typis publicetur. Hxc non fingi à nobis, amp;nbsp;tu idoneus cfle teftis potes, qui conhlioruna iftorum fuifti particeps : amp;,fi recufes, tefta-buntur, fi opus fuerir, viri inprirais honcih amp;nbsp;Hde digni.

Define igitur, Mattha:e,ruam nobis feabiem alFricans,in Amlingo modeftiam rcquircrc, cum qua tantum tibi vides efls commcreij, quantum cum pudore libidini, cum

fum frugalitate luxuria?. Quid ? quod ne gregalibus quidem tuisjEcclefia?, te Icilicct ludKCjluminibus ? quorum concionci fu-nofa?,amp; fcripta futilia, conuicijs refcrta funt ' tain atrocibus amp;nbsp;obfcœnis, vt ne in vids quidem amp;nbsp;lu (Iris audiantur tctriora. Vcriltn aufuscs, nififallimur, ccnfor modeftus He grauis,quod in te tuilq; fodalibus defidera-bas,notarc in alijs : cumq; ex tuo ipfius o-culotrabem vitiofx opinionis nondum ex-emifTes, de extrahenda aliorum fcftuca foli-citaii. Quod (I nobis in confibj tui rationes inqiiircrc, ficut tibi corda no(ba fcrutari, fas eft, videris Mattlixe^quod Amliiiguin falf) criiuinaris , ftp i a rum iinitari exem-pluiTijipliis in ammo babuifle. Qhiemad-modum enim il!A,re(le Piinio,^'^/ fensereß tpprehendfeffafàatramenie, epuod^s pro fn-guineesiftn/aßala alt;jU4 abjeonduntur ; ira tu, cum teneri teatq; conltringi animadiier-teres rationibus arguinentorum euidentiC limis, oculis minus perfpicacium tc furripegt; re conatus cs tcncbricofis atlumniarum, ct-ttillationum mendadorum, 4C fiphifmttum tHorumpramp;ßigijs^ atq; inuolucris. Arq; cum in uerbofa ac confufa refponfione tua fri-

geres^neq; inuenires, vel quid ftâtueres, vel quid iabefaâares, vel quid deniq; folueres; exrevifuni fuittibiRhctori aftuco inliunc quafi locum communein demodeftia itn-modefta euagari ; ne prorlus tacendo contra patres tuos cum Anhaldinisfaccre cxi-ftimareriSjid quod lectori non prorfusofci-tanti derelponfionis tuaetergiucriationeli-quido patebir. Nobis quidem tu vcteraforû tua,quamuis Orci galea ablcondiius,non facile elaberis : ac bona fpts eft, verfuriam tuamjpoftq; femel vcteres college tuijcccle-fiarum fuperioris Palatinatus miniftri, tibi, præftigiator fallacifsime, laruam detraxe-runtjalijs quoq;, nifi prorftis ad impofturam tuam conniuere vclirtt, cognitum iri.

Sed tuura eft cauere,ne,quia nihil lîmuc latum CÜ diuturnum, fraude, quam inulcis nunc callidc facis, deprcbenfa, vel gregales tui dicam tibi fcribant præuaricacionis; vel, qui modo opera tua, tanq; lippo oculov-rirurMagiftratus,dc eadé edo(ftus,iufta in tc tcnebrioRem maximum feueritateanimad-uertar. Q^æ fsnè in te exempla ftatui noli-mus, quod neq; ex tua; neq; complicum fu-orumcuiufq; malts amp;nbsp;calamitate, voJupta-

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tent

1 tem capiamus: tantum abeft,vt miferis Sc aff' I fliâis,quod tu cum tua cohorte foies, fuper-bèamp;malcdiccinfultemus. Quicunq; verô ' iftam tuam fraudulentiam, qua veritatem in ' iniuftitia detinesjèquatur exizus,de quo no-' ftriim non eft (latuere : to 3^

• illetandé fequatur, hoc tibi perfuafum elfe debet, quod etiam homini religionis Chri-ftianse prorfus ignaro, amp;nbsp;quidem Comico, dubium non füït^Ejfe frofeêtèDeum,^ui,quÂ

auditj., amp;nbsp;videt. Is cum antea tibi confeientiæ iótu lacrymas cxcufleritjuo» li huius feneritatem admonitionc grauiori denuo cxperiri.Non .n. te coram hoe indicé excufabit, quo ad amicos prætcxtu vti con-fijcuifti,TEMPI'S dtquot;neeeßitat etiamvós taulta docebuntfacere.de quib. ia nó cogitatü. Quæ q; honefta fit oratio,amp; digna Theologe excufatio, tibi amp;nbsp;collegis tuis seftimandü rclinquimus,qui mutuum vobis foletis dar« teftimonium,ficut mutuum muli.

Qua quidem opinionc laudum propria-rum ac nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inflati, psnitufq; ebrij, ve-

1 ftrorum cum alijs dogmatum cómunicatio-nem, ac congreffrts profefsione Chriftiana

P R ÂE FAT 10.' non îndignos,amp; ad exphcandas horum fera* porum controuerlîas fummopcrencceflàri-os, magna contenrione rcfugitis; feitu langue exofos habctis cos,qui iftiiiC-modi conuentus pio ac rcligiofo Üudio ex-petunt, eorum^ audores lunt; quippe vof-metipfi, (êciindùm Bafîlij didû contra Eu-nomium, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, (É

TnrnmovTiscaBt. iCüÄeeQ-e. Cuius pcrivca-dæ, Si, quæ vobis cSniunis eft ciim ijs,quoJ BafiJiiis ibidem de/cribit, eiedionis bonorum amp;nbsp;dodorum virorum, Si furrogationis in corum locum minus idoneoriim:(cF5'

gt;($(/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tp.p.oçe Ts/i^tjç, vtTheo-

gnis præclarc dixit) non e(t quod dubitetis, futurum aJiquandü vt rationem vos redder« oporteat Ecclelîæ,coram tribunaJi feuerifsi-mi amp;nbsp;iullifsimi iudicis, fentcntiara laturidc viuis amp;nbsp;mortuis nemini feculis infinitis re-uocandam.

Sed finis tandem fit huius adnionitionis, no Mm propter aducrfariosnoftros, quitus verba virtutem non addunr, quippe contu-meliofc deridentibus atq; in/édantibus o-mnes, qui iuftis Si idoneis de caufis ab ipfo-rum lÿnagoga diflentiunt,q; propter iuuen-

tutcmfcholallicam, CUIUS aurcs amp;nbsp;his amp;id genus alijs fubieétionibus crebro perfbnarœ non eft inutile. Si quo .n. tempore feges cor« ruptoruin lanioris doânnæ fccunda fuit, nuncccrtè feracifsima eft , herbgs effundcs ïcloliuin,bono feniini,h.e.lalutari voci Eu-angelij,qiiam exfinu «terni Patris protulit films Aoy(^,nocentifsimura. A quapericu-luir. quod nobis imminet, tanto eft grauius, ejuanto ingenij hominum mendacis procli-uioreft prolapfio ad errores^mendacia, incitante illud faftidio quodam veteris do-^irinæ,ac promouente iniupcr pruritu auri-um nouitatis cupidarum ; cuius guftum fua-uifsimum offerunt phrafium nouariim com-menta,nullis retro feculis inEcdefia Chrifti txauditarum. Quas^vel fuis indulgentes cu-piditatibus, vel gratifiçâtes amp;nbsp;feruientes nu-tibus amp;nbsp;voluntati aliorum,proptcrea arripi-unt auidius,quod non rationis,fcd imperitz multitudinis icruntur iudicio,non ex verita* tc,fedopinione rem zftimantes,ncq; póde-rantesjfcd numcrantes fuffragia. Etfunt.n, pleriq;iftoruin non difsimiles duibusThu-cydideis,(h?Aoi oyTifnJii à« ttnTTUV,

P R AË TAT I o'. tudinis pr«iiidicium, fallorum, vt ab initio diftum eft, dodorum, non modo ftmulatio fanditatis, qua vcluti velum obtcnduntfu? impofturæ, in orefempcr habendo nomen Domini, fcdetiam perfuafio facultatis ver-borum promts, atq; fuauiloquenriæ expc-ditç,quæ,ad irretiendos fimplieiorcs,ifti ho-minum gcncri rrita eft amp;nbsp;famdiaris.

Qimd fi cum his, quod tamsn hac «tate raro vkjveime vidcas, etiara coniunda nt, nihilo tarnen *magis dodrin^ illorumfidcs habenda eft, propterea quod miracula ipfa neq; veritatisneq; fanditatis iatis certum perhibeant teftimonium. Sed illud potius cum animis noftris afsidue cogi-tandum, quod de iftiulmodi præftigiatorib« amp;nbsp;hypocriris Mofes præccpir,y?^»â',dicen5, apttdvQS, Aut VAtes, ant fimnuter extiterit, qui V0büßgnum aliquod a»tprodigiui» edit: 0“ tarnen ident vos cohortetur ad deos aliénés, tgnotosßequendos colendoß^: nelitßte illiiM aut vatis orationi, aut fomniatoris ob-temper are fontnio. Tentât enim ves leuaDeut veßer, vt dißcat an fi toto corde at^, anime i' Kietis.'^ç.c^, no il^ud/^poftoli nobis perpetud obueridur, admonentis, tametß angelns e

PRAEFATIOï («le diiterfuf» not deceit ab eo,quoil ipfi do-. ( (uerit.ttihilomintti eum deteßaoilem ejjè habe »dum.

* Iraq;, etG fchifmata Sc harefes, quarutn nullis vnqi retro feculis maior fuit vcfania, quam hac délira mundi feneâ:a,appcréte indies magis magifq; die nouifsiino, à Diabolo omnis amp;nbsp;fophilticae Si érrorum fanatico-tum patre proGcifcantur : ramen, cùm hoc ip illis boni fit, quod Apoftoluvndicat ; 'tva.

cpa,i/sÇ9i ßrutTKis vel noc nomine 1 aiiuiraè exiftimandura ell, cas cafu quodam fortuitoactemerariocucnire. Hoc autem fibiperfuafum habeantfubicriptorcs acfe-i âatores illarum efGcacitatem iftam decc-I ptioois atq; impofturac errorum Si menda-’ ciorurn,.quafi fatalem pocnam efl'e difsimu-j lata: ab ipGs ac repudiatæ Gmplicls veritatis, ! «a n^'iamp;c^cn mÿ-nç ei fjct; Tnçtvauti'nç T») , cv^eK^eBUTif c» ty, à^Knt, vt Apolloli verbis hanc concludamus prxfationcm, quibpinione yoftralongius procefsit.

D E V S a’ternus Pater excutiat è cordi-busnoft'ris focordiam Scveternuni fecuvi-Utis, ne in vtramq; aurcm dormienubus obre-

obrépens hoftis Eccîcfiæ amp;nbsp;Filij ipHusSi-« tan, cum profanitate ac peccandilicentii ferat zizania,ac fanioris dodrinse corrupte-]as. Quod ne in noftro quoq; coetu accidat, fua lapientia ac Spiritu facrofando regat, ac moderctur cum docentes turn difcentes vQ' cetn EuangehjjVt illi quidcm rede fecantcs dodrinam veritatis, hi vero toto pcdorc S' am amplexantes, ftudeant grata Deo fice^ ie,ac fuam quifque ornare profclsionem morum probit3te,ac fandificationc ipfipb-cente, per Chriftum lefum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Do

minum ac S'eruatorem nortrurn , cuivni cum Patre amp;nbsp;Spiritu (ando, fit laus, honor, vidoria, amp;nbsp;gloria fcculis infinitis- Amen.

SerueRa : Die fefto falforum Prophetarum Anno (alutis fupra inillefimum quingcn-tcfimum odogeli-mo quarto,

SvF ©fu, aveu i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

MIN VS ELE-ganter,quam verè,ab hifto-J ricoru principe Tito Liuio didum perhibetunVeritaté bborare niinis fæpc , aiunt: extingui nunquam .Quodidem D.Hieronymus ' vfurpauit, Veritas, inquiens, laborare ^uidetn poteft, vinei tainen non potclh Cuius rei etfi in communi quoqueho-roinum focietate, amp;nbsp;negociorum ciuili— nm vfu,locupletem habemus teftem ex-perientiam : ramen baud fcio, luculen-tiufne tellimoniu extet eo,quód in con-trouerfia apparct omniü illa quide gra-uifsima,de Chrifto Immanuele,vnico Ecclefiæ fundamento. Si capite, in quo vniuerfæ noftræ lalutis cardo verticur-Quo magis enim præcipuus il'e fidci Chriftianæ articulus, iam inde ab hære-ticoruin veritati aduerfântium exortu atque origine,exagitari confiieuit; hoc darior ciuldem in medijs tenebris veritas feniper eluxit, non minus quam (vt

Nec iam oliin duntaxat vcritas^dil-. fipatistandé, amp;nbsp;finni inftar euanelêen-tibus Sopbiftarum ftrophis, vidrix eua-fit; verùtn etiâmniini Dei opt. maxi-. miinefFabili conceflu atq; munsre,roa-gisinagifq; indies repurgata S^illuH«-ta, veluti exdcnfiïsiniis errorurn nebu-lis paulatim emergit, amp;nbsp;in medijsetiain afflidionibus atq; ærumnis, fugata Co-pliiftice, palmain obtinct. Docuincn-tuni huius rei inter cetera longe euiden-tilsimum pcranius licet cûm ex aliormii, qui ortnodoxæ fententiæ bac in parte vellcientes vel infçientes hadlenusre-ftirerunt, perplexis plane, amp;nbsp;fibi nuf-quam ßtis conftanti'pus di/putationi-biis: tùm vel maxime ex D. Johannis Matthæi Smalcaldenfis, Sic. noua ifta i re/ponfione,qua Traôiatum luum de V- [ nioneperfonali,amp; coramunicationeidi-omatum

SEC r N DA DEEENSIO. 3^ omatum reali, ab ouo (quod aiunt) l e-texcntlo non tam défendit,quàm inani-bus verborum inuolucris obicuratum, amp;nbsp;plenis conuiciorum plauftris defor-inatum ipfeniet euertir.

Cutn cnim hoc vnicè propofirum fibi habercr, vt quibufcunq; in proætu fit ac fieri pofsit modis, Anhaldinatn Ecclefiani, àciiius tùm miniftris, tûm fitielibus membris, nullo verbnlo,ne-tfüm iniuria vel lacefsitus, vel Jæfus cft vnquam,fi non inuilani, faltcm fufpe-âam rcddcretfummis, medijs infiniis ; mirabili Dei iudicio accidir, vt eiufdem bcclefiæ doétrinain, fidemq;, (qiian^ boftili adortus animo) magis ipfe con-fitfflârit, effcceritquc, vt apud ncmincm reâè intelligeùtem in dubio relinqua-tur, illine, quos præter rationem conui-cijs infeétatur, an ipfe, qui cornici ocu-lum, vt dicitur, orthodoxe fcntianr, do-ceantûe. Qiia quidem in parte, fi (quod -rcsloquitur) vclificaturus ijs, quibus vt offarius allipulator ventris ftudiomife-rain locauit operain, dcnuo ad exagitan-

dos vicinos, pacis ftudium feria cum ve-ritatis indagatione coniungentes,le in-citari paffiis eft ; ipfe vidcrit, ne aliquan-do Bilcami,cuius exemplum fequitur, mcrcedetn auferat. Anhaldinis cerrè prolixa iam opus nó eft refpófionc,cutn ftngulis in pagellis id ipfû, quod hi pro» fttenrur, Antagonifta eoriim amp;nbsp;verum amp;catliolicura efl'e demonftret: vt de-ploranduspotiuSj quam accufandus vi-deacur,qui vfque adeo conuiciandi libidine fefc obledat, vt eriam id, quod in : fuis baud obfcure probare Ce oftendir, in illis reijciar,damnet,execretur.

Veriim cnimuero quod eft corum proprium, qui falfæ cauiæ patrociniura * fufcipiunt, vt extra olcas (quod aiunt) vagentur, amp;nbsp;omiftis ijs, quæ ad rem fa-ci unt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;milceant, adeoq; ad pa-

ralogifmos lêcundum plurcspropohti-ones confugiant,amp; materia cumuJando alienam argumenta dilputationis nôe-uoluant, fedinuoluant; caulamq; tricis nouis implicent, no explicent: vel faite probanda pro demonftratis leâori ob-ijci-

’j 0 fl

4 n f

ç 1

1 1

(

i)ciant,quod eft T5 er nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;indc

occafionem captent, tiagicè in eoS5quos fiiæopinionis applaufores non habent, ' debacchandi : idem Smalcaldenfi ifti v~

neinverboDci, amp;nbsp;ofthodo'xæantiqui- ' taris ô^o\|/,^(po;fteftimonijs itamunitam deprehendit, vt neq; quod in fententia, cjuam ipfemet défendit, neq; in phrali, (juam vitro fatetur t»; TOlr vyiecftémiiv • , xssnivTraenj àva.Âo'yav elfe, iure cars patjinuenerit : totus in idincumbir, vt

' leftori pcrfuadeat, cum ceteris quidem Ecclefiæ Anbaldinæ miniftris tranfigi facile pofle, cum Amlingo non item B J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poffe.

pofle, Atqiic ira vnicé dar operamjv' àcollegis Amlingum auella't; fenten-tîamq; huic ab illis diflcntientem affin-gat: illostolcrandos, hune nrinimèfe-rendum dcmonftrer. Quo quidera in-uento baud frul ce fàpit homo ,verfunis. Quos cnim coniunâos miniinè expii-gnatufaciles agnofcit,ab ijfdem inter Icdillraéiisjamp;quafi difsipatis, certam-lî-bi viâoriam policetur. Eftq; illi hoc quod agit,cura architedishhri Concor-diæ commune. Quotiesenim ifti eos, qnos euerfüs haéiertiis voluerunt, aper-to Marte expugnari non pofle fenfe-runt, per cuniculos aggrefsi funt, vt a-nimis colleoarum à fe mutuô abaliena-ris, poftea inter quos reconciliationein tentarent, haberen,t. Atq; is quællus riunc eftmuItôvberrimus.Verùm,fîqf‘ dirtraéfiones quærût inter ^ïnhaldinos, qui coniunctam cum veritatis ftudiopa-cemcolunt,ijfdem,ne errent, Apofto-li illud meditandum reponimus : a nt^iiirirùtv v/^cis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;73

ec.1/ Gai. ƒ. yerC, jo. * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A

SEC VN DA DEFENSIO. j-Etfi autem ita comparatum eft, vr, vbi renim teftimonia in promtu liint, verbis minime opus fir, arque Anhaldi-norum defingulis doétrinæÇbriftianæ capitibus fcntenria orthodoxa amp;nbsp;catholics nemini obfcura efi'e pofsit(edirä prç-fertim eoninde iam nunc Dci beneficio rclponfione ad triumviralem in cupa Erphurdica ncn ira pridem conlarcina-fäm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cfzivciciç \pev(^'am-

quam omniu rtdelcntientium, ^iccundum Scripturæfacræ normam, controucrfiam ifiam decidentium iudi-ci)s iatisfaóturam fjjeramus ) tarnen ne vanifsima noui ilHus declamatoris

(c ap.t't^oeTT^c^ plus quam Tbcrfitica, iuuentutis noftræ fidci com-^ n-iflæ tencras aurcs profanari,amp; impe-ritioresaviä veritatis abduci patiamur, coniinunicatocum collcgis confilio,dc vnanitni eorundcm conlcnilu, breuiter boc fcripto dcmonftrabit Amlingus, fintentiam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;acque\

ƒ. lt;^NHALD INOnVM ftis Anhaldinis,amp; omnibus orthodoxis, quàm late bic orbis patet difperfis, com-inunem profitetur,non mödo aduerlus D. Ioannis Matthæi criminationes ad-huc immotam confiRere, verùm ctism cum fempiterna veriratis laude viâori-'am ex illis reportare, confedo luis ipfi-ustclis difputatore.

Veruin cum rotics idem proteftetur, ^non ferefponfurum amplius Amlingo, quicquidfanèin medium proj:ulent, led potius verbum illi polfremum tanquam aniculaeiurgijs indulgenti fcilicct, vltró concelTurum : ea quidem vox quaniuis grauitatem aliquam lenilem prælefe-rat, reuera tarnen cum anili conîunâa eft leuitate. Sic ergo ad illud tain belle excogitatura probrum Antagoniftafibi ab Amlingo relponfum habete: non efle Anhaldinis propofitum, more ani-cularum, vel etia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;concerta-

re de poftrema vocula, aut litem ex lite ferere, led potius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ev«-

€etcti p,v7V^Kgt;v ex fonti'bus Iftaelis deri-uando explicate. Quaincaula cumille primam

pHmam noftratibus litem mouerit, nee verho prouocatus vnquain, nee iniuria laceGitus vlIa ; minime par fuerit, ipfuni Vel probi is impedire, vel inanibus voci-ferationibus interturbare, quo minus altera pars, cui alteram iudicis aurem i-pluni ius naturæ, quod eft à\f'^a/xa, tS referuanda^B docet, exaudiatur.

Neque fane id tenîtaret, nift conlciçn-dam illi potius, quam feientiam deefl’e liac ipfa incaufa, cui reclamante intus tonfeientia fubinde patrocinatur, palam eflet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;igitur iftiufmo-

di anilia obijcerc Amlingo conatur, vt 11 hac quafi Gorgone abfterreri fe pate-retur, velutiq; in lapidem conuerfus ob-niutefccret: habcretpoftea,de quo,ad-uerfarijs fcilicet erroris publice conui-àis, thrafonicè apud fuos,quos turpiter iam propter miferam offam Gnatbonis inftaradulatur, gloriari poffet.

Verum enimuero cumpoftrema vox veritati debeatur, amp;nbsp;mendacium ' tandem omne conticefccre atq; obmutc-feere oporteat ; fitq; fidei ratio redden-

JC ^^NHA LDlNORyM d-ijfecundu^ Apoflclum, quories nc-cefsitas flasTi'tat : has amp;nbsp;id genus alias ob caufaSj'qræ incptijs iftis anilibus longe funt grauiorcs, hoc libi omnino per-fnalhrn habtbic D. loannes Mattbat’S) Ambrgu cum collcgis fuis vcritacis in-quire'iu-.e adercndx ftudium sdeo cord! cffcj vr eianibus illud huiiis miin-di rha^auris antefcrendnin, cidcinq; O' rpru3si''æhuius comm^da atq;inccm-nodajaudcni ac \ ■ Jftcijtionempoft-habc’uia icrio iampridccn apnd animum fuum fiatueiir, manumq; femel aratro Chrilli adniotain rcrrahcndain niin-quam ccnfear. Quin potius Gregorij illud Magni, quem Japicns antiqui-tas iam olim ah ingdnij picraris cxcel-lentia Thcolcgi cognomento henora-uir, cum fidclibus in ChrifeoSymmy-fiis incdirarur Anilingus : viiw^'iCjwäÄci'

, Ell etiam Do-mii'.' præceprrm in promtu : sins aywidzi/ 'ufei 7i]S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a

GeûS'ZtTc^sfj^^enl lt;ra. Sirac. 4- Quoni-am adiuftidam tandem reuertctur indicium, amp;nbsp;illam fequentur omnes, qui i rcâo Innt corde ; fecundum Pial-muin

Qikinquam (fatcndum enim quod tes eft)ad conuicia quod atrincr, quibus inulierculæ,amp; id genus hominum mu’i-erculis non abümile, fcobleéi:ant,pal-raam fualponre Aralingus Antagoni-fiæ deferr, relponfurus ad hominis iam propèfexagcnarij (tàm grandern enim lenatu iaélat, pag. voces malcdi-fas verbum nullum, hoc regitans poti-us, ne vencrabilê caniciem, Si amygdali comam,qua fqrtafl’e iam veftiri cœpit (Amiingo enim de facie ignotus eft) va-nitatibus amp;nbsp;nugis, quibus plus nimis in duïfit haâenusjderidendam ipfe-pro-ftituat, aut in illud vulgô tritum fefa præcipitct : ^Ôivç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fjceyav

Qi^d H vnico fphalmate graphi-co,hoc eftjliteræ Thetaomifsione, in cognomine nonfatis exprefib, cuius o-riginem

12 i^NHALDlNORyM rigincm librarius, quod illius operæ tùm pergra’cantiutn fort alle tabernas frcqucntarent, grxcatn potius, quam hebræam cfie putauir, adco fefe deijcipafTuseft, vt plus quam fcxcentis ilkid conuicijs rcmuncranduin fibiexi-ftiinaiic:cn culpam dcprecantcs, loan-neni Matthæuin, fi (^TxptaTOfa, yn^cpievÿç fcrio deinceps nobilcum exc-cfabitur, loanni Matao rcftituimus inrcgrum,lcftoremq; rogamus^vtin pa-gclbs Defenkonis Anhaldinæ, fïcubi lAÓ,Tai(^ ille occurrerit,d)pbtbongo fyb labæ pcnulnmæ theta præfigat : mcmor illius apud Aufonium : Tuumq; nomen theta iedilis hgnct. nbsp;nbsp;nbsp;Eft

Viceritergo conuiciando D. Ioan' nes Matthæus,amp; Amlinço vitro ceden-te fit dicacior acprocacior, adec)q;po-ftrcmam^quam captauir,vocem auferat. Intcrea cauftim publicam prolequantut Anhald/nijVt vi(ftoriam,foli Chrifto dc-bicam, non AiuJingus reporter, fed is, ft“*

SECrNT)A DEFENSIO. i} qui e(t via, veritas amp;vita;rclitlaAntago-mftæ conuiciorum Sc contuineliarum licentia acpoteftate. Magni eniin a-nimi eft, iniurias defpiccre: vitionifq; contra contumeliofifsiinum genus, non cue vifum dignum,cx quo peteretur vl-fio. Illc inagnus amp;nobi]is eft,qui nio-fc rriagnæ feræ, latratus minoruin ca-uurnfecurus obaudit: fecuduin Sencca. f-t rcéiè iam olim Acfchincs, fciteq; :

'’Sii' 3^ix.^ATeiv Wr Àvô'^cimjVMV Äli'y^a■fJ^uv. Quam grauifsimam dignitatis pleniC-fimain (ententiam cum ponere in Cæli-aua defenfione Cicero vellet, ex Acklii-ne eam propc interpretatus eft : ô magna (inquiens) vis veritatis, quæ contra hominum in^enia, calliditatem, foler-tiam, contraq; ftdas omnium inftdias heile feperfeipfa defendat.

Ceterùm vthabeatledor in con-Ipeäu feripti huius fcopum, ad tria po-tilsimum capita reftringemus oratio-ncm,ac refponfionem noftram. Pri-mum crit repetitio fententiæ Anhaldinp

i4 t^NlI ALDINORVM dc Chrifto Immanuele, quam Amlin-gus cum Symmyftisjimmó cum omnibus lelum ilium pro nobis crucitixum reclè colentibus agnolcir, amp;nbsp;proficetur eandem atq; communcm.

Deinde præcipqa D. IoannisMat-thæi x^jjo-^!gt;;^7wdetegcntur ,ac refuta-biincur, Yt omnibus planum fiar, rcipfa nihil ilium ab zXmlingo diuerfum vel {entire, vel probarc, liccr in coruni, quibusfeaggregauir, amp;nbsp;quorum pane vefciiiir,grariam, Confefsioni Anhaldi-nx, quamadeo non cuertir, vt {Ingulis in pagellis confirmer,flrenue maledice-re videatur: omnibus iliis malediâisin fijum ipfius ) di avjjLÇiùmSt cius capita redundantibus. v

Poftrcmo in dodrina de {acratifsiino cœnxDominicæ myfterio dcmonftra-bitur,Anhaldinis iniuriam fieri,(eqiAn-tagoniftamipfiim profani/simis prodi' gatifsimorum Sacramcnrariorum erro^ nbusmagis magii'q; implicate, atq; re-um peragere.

CApy^, :^0D NIHIL Dl KERsi-'A-f^ à zetern EccleftAt^ÎKhaiditKt njiKi-t!{f» ab omnibtes orthodoxie per 'unii uerpm terrarum erbet» d'tCperfis, de

p præfentia igitur, quo J rcs poftnhf, ■^’iediucrfiu'n«ibco,quod nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;é

w eft, fcntirc, autprofireri Am-]lt;ngus videatur; Si vt oiiinibus palam fi’bvnam eandemq; eflc mirtiflrorum Ef^clelîæAnhaldinæjCÛm de cetcris.fidei Chridianæ articidts, tùm inprimis aSi »ïf H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cveraoüdxre'ii'ç, fjce-yt^n dijç et»

l'eM'.tcntiam, confelsio-nein,atq; doélrinam : vifum fuit operæ ptcciii, ante,omnia repeters de articulo illo veræ Siorthodoxæ explicationi^ lû-niaiTijficuteadcm, communi Ecclefîæ Anhaldinæ nomine, iam ante quinquennium in conuentu CafTellano cx-liibitajamp; alibi poftea typis publicis édita ‘îft. Eain vt prudens leâor ad lâcræ '

Scripturæ amufsim ac trutinam exami' ner,amp; fecundum ciufdein canonempi® dijudiccfj rogamus. Sentit enim ac ptO' fitetur Amlingus vnà cum Syinmyftis, amp;ciindis pietatis orthodoxs amorc ßu« dioq; flagrantibus, vt fequitur.

lt;^3mentum cft Ecclefis, t-Corinth, j. amp;nbsp;ipfa vita æter-na, lohan. 17. compledatur fimul Filij | Deiperfonam amp;nbsp;ofßciurn, lincero corde credimus,amp;clar3 voce profitemiir, . quicquid nobis de eiufdcm tarn perfo-na,qudm officio, pcrfpicuo verbo Dei prslcriprum amp;nbsp;reuclatum cd. Obuijs enim vlnis,amp; ambabiis manibiis, imrao tota mente corde ampJexamurregu-]am omni exccptioneniaiorem,quædo-cet: NihiJ de Dei üiic edentia, ßue

SECONDA DEFENSTO. 17 voluntatc, deque eius Filio, Domino nüftro lefu Chrifto, vel credendum, vel îfleuerandum eflê, quod à Ucrx Scri-pturæ Canone diferspet.

Retincinus igitur fanéra amp;nbsp;rcligiofâ fide totius Ecclefiæ Catholicæ orthodoxs confènfum : niinirum, vnicain cfle Domini noftri IcfuChrifti perfo-tianijfcdduasnaturasjdiuinam amp;: hu-•nanam. Diuina Âoy(^nominatur,quæ ' verè ab sterno perfona eft, diftinéta à Pâtreamp;Spiritufando,amp;tarnen eiufdé cflentiæcum Pâtre amp;nbsp;Spiritu (anélo:qui Pater, Aoy^, Si. Spiritus fânâus,cft lù-peromnia Deu$,vnus in cflentia,amp; tri-nuj in perfonis, benedidus in fccula. Sed Humana natura certo tempore aC-fiiinta eft à Âoya ex Deipara virgine Maria, nobis per omnia æqualis, excepte peccato.

Hoc mirandumfœdus feumyfteri-uraduarum naturarum in Clirifto, no-Diinamus vnionem hypoRaticam, quæ non eft Verbi percarnis incredibilemj/^. quandam capacitatem inclufio nec

tranfinutatîo, nee confufio naturarum aut propnetatum, aut operationum inter ièfe: (ed copulatio, vt tora feripfit antiquitas, vere ineffabilis, qua Verbum, hoc eit, (ecunda perfona diuinita? tis, mairam certam ex genere huinano, nobis, fecundùm integram animamamp; integrum corpus, verè confubftantia-lem, in vtero virginis à Spiritu ßnßo fanéhficatam, dehniro tempore aflum-fit, Sifibi copulauit, non foliim infepa-rabilitcr, veriim etiam fecundùm hypo-rtafin : non quod cx duabus naturis, Humana videlicet S^ diuina, tertia coaluc-fitaliqua, qiiæ partim diuina ïît, partim 'jhumana : aut quöd adicäionem perfe-

næfinda Trinitas fufeeperit ex incar-nato Deo Verbo : led quod vna in CHrifto perfona fitac manear, ipfius ni-mirum Verbi propria, quæ humanam naturam alfumram geltet, fuftcntet,ac foucat.

Nonenim aflumta natura inChri-Ito, lècundùra quam nobis per omnia, cxccpto peccato, a;qualiselt, perfona: ratio-

Mtioneni habet, fed dependet ab aflu-mentis Verbi Deitate, tali ordine, vt ne quidcin effet, nifi hc àDeo Verbofu-lientaretur amp;confèruaretur.

Vrque bæc perfona æterna eft : ita poftea impoûibile clt, banc maf-fam ipß infertam , non fitnul manere. Nun^; enim naturam, quam femel affunifit, delerit: immô' nec in morte animam aut corpus defcruit, etfi tum verè faéla elt feparatio aniinæ à corpore.

Perfonæ itaq; vnitatem Si naturarum vnioncin tuemur: adeoque vnum eun-demq; Dominum noftrum lefum Chri-ftum, Dei Si MariaeFilium, in duabus naturis,abfq; omni confufione, permu-tatione, dillraóHone, atque feparatione, nunq; fublataeffentiali differentia naturarum propter vnionem; fed potins fal-uis vtriufq; naturæ proprietate, volun-tate, amp;nbsp;operatione, in vnamq; coeunti-bus hypoftafin, confitemur: vtrunq; Si impiæ diuulfionis, Si impiae confufionis Icopulum cuitantes.

Quod enim ab æterno erat Filius Dei, permanfic ; quod non erat, afTum-ßt: non amittendo, quod fuum erat, led lufcipiendo, quod noftruni erat, inqiiit Vigilius. Et in tota quideni a Hum ta natura, vt in ferro ignitoflain-ma,lucct: nec tarnen colligacus eft cor-pori, led ipfe corpus continet,vt amp;in eo lic,amp; extra omnia,amp; in lînu Parris: neq; ciim lit in omnibus, fit pars aliorum, led omnia ab eo vitam , fuftentationemque accipiunt, fecundum Athanafium. Nec diftbluiturperfonalis vnio, tametfi Caro, aqua nunquamfeparatur Verbiitn, non fit vbicunque eft Verbum. Qux cnim in Deolunt, non hint vbiquevt Deas, tefte Auguftino. Sique hominis anima, necefsitate naturat copulatacor-pori vbique eft celeritate cogitationum, lalua perlonæ integritate : qua; necefsi-tas cogit nos dicere, naturæ carnis Dei-tatem incJufam, aut pariter cum Deitate carnem vbiquelocorum, adcoque infi-nitam efte ? vt præclarè Nyfienus in Catcchefi argumentatur. Hue merico rcgulain

SECVl^-DA DEFENSIO. zi rcgulam Cafsiani rcfcrimus : Non mi-noris crroris efl:. Domino noftro lefu Chmlo impropria addcre, quàin propria derogare. Quod cnim non ira di-c;tnr, v: eil ; crianiß honor videarur, in-iuria eft,

Etfi autem myfterium hoc omnem 2, omnium crcaturarum captum cxcedit: ofß^ tarnen ofßcii confideratio caulas tam niirandæ vnionis vtcunque cxplicat. chri Milhiscnim cU Filius Dci propter nosßt. homines,amp; propter noftram falutem, vt tfletfummus Rex Sc Sacerdos generis humanijhoc eft, vtfieret Mediator, Re-danitor, In ftificator, amp;Saluator nofter.

Cumque re'demtio noftra fimulamp; perpeftionem Sc deftruftionem mortis, vt hreuifsime rem maximam eloqua-nmr,flagitarct,ncc in vnam,candcmqtie naturam adtiones contrariæ cadcrent: congruebatomnino ex mirabili iufticiae amp;milcricordiæ diuinæ temperamento, vt pcrlona mediatrix diftinftas habertt natiiras,ne vel morte inferior,vel ab ciufdem guftuprorfus immunis efletded

vt noftris quod remedijs congruebat (Leonis enirn verba referamus) vnus at-' que idem Mediator Dei, amp;hominum, homoChriftus lefus, amp;nbsp;mori pollet ex vno, amp;mori non pollet ex altero, iuxta didtum Irenæi : Sicut homo erat, vt ten-taretutjlic amp;nbsp;Verbum erat, vtglorifica-retur, requiefcente quidem Verbo, vt poflet tentari, crucifigi, amp;nbsp;mori t amp;C men humanitati vnito,vt poflet vincere, amp;perfcrre, amp;nbsp;benefacercjSe rcfulciu-re, amp;recreare.

Quemadmodum igitur naturariini diftindho nequaq; diflbluit perfonx nitatem, nee perfonæ vnitas confundit naturas: Ita vnumamp; commune offici-. urn efl,ad quod vtraq; natura, quod fu-um eft, confert: Verbo quidem, quod Verbi eft,opérante: carne veto,quod carnis eft, exequente,ficut vetuftas oliin rede' locuta eft. Diuina enira natura fu-as habet adiones cum Pâtre amp;nbsp;S'pirifu làndo, verè diuinas amp;nbsp;iramenlâs: hu-manaverô natura agit, amp;patitur, qusc humanænaturæconueniunt. Exvtrî-ufque

SECONDA DEPENSIO. ij ufque autem naturæ adionibus diftin-ôè fimul infeparatiin concurrenti-tus, oriuntur communia ilia beneficia, feu apotelefmaca, quæ funttotiusperfb-næ5amp; nominantur aftioncs theandricæ. Verbi gratia : Refufeitat diuina natura huinanam,non refufeitat feiplam huma-ïia,ncc moritur diuina, led humana tantum : amp;: tarnen voluntas apprb-liathancobœdientiâ, ineamq; conlen-tit, ac meritum no mm.us quàm ipfamet . obœdientia, amp;nbsp;per côfequens vniuerfe teJetntionis noftræ opus, feu beneficium, eft totius perfonæ, tanquamaôfio theandrica, qualibetagete natura quod fuum eft. Sic amp;nbsp;miracula fiunt à perfora, natnrarum vtraque cum communio-nealterius agente, quod cuiufque proprium eft.

Propria eft enim diuinæ naturæ vis ac potentia edendi miracula, vt, cùm (juinque panibus pafeuntur quinq; mil-lia,cùm rtfufcitaturLazarus,cùra lânan-tur leprofi,cùm mutis vfus linguæ reddi-lur, cùm aqua in vinum mutatur t fed C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exerit

excritfele hæc vis atquepotentia natu« læ diuinç in natura afïumta.vtjcùm ma« nu frangit panes, cùm attingit loculuæ, cùm claravoce euocat morcuum,cutn digitis tangit corpus. Ita miraculoruni fons eft omnipotentia diuinx natursc, fed Hunt miniftcrio naturæ afTunitæja-gentis quod fuuin Cil. Non quôd,per-indeatquercdemtionis noftræ opus v-tranque naturam conhinétim requirit, ira neccffe fit, oninia miracula minifte-riocarnis perfici : fed vt fint teftimonia comprobantiaDeitatem Mefsiæ, adeo-quedeclarantia mifsionem amp;nbsp;officium tïlij Mediatoris.

Hinc natæ funt regulx: Quôd in Scripturæ diâis difcernendæ fintappel-lationes, qua* fignificant proprietates naturarum , Si appcllationes officij-Quodquc aliud fit loqui de proprieta-tibus amp;nbsp;adionibus naturarum inChri« fto:aliud verô de toto redemtionis amp;fal-uationis generis human! opere. Item: Quod neceffe fit in Scriptura dilcernerc dida de ftatu hunuliationis Chhfti, amp;nbsp;cxal-

txaltationis, ad quam intrauit per pafsi-oncm, amp;nbsp;rcluneâionem fuam, cüm tiuidem neuter horiun vnionem liypo-ftiticamimminucrit.

Et hæ regulæ Hint fundamentum vtilifsitnæ maximeq; neccflariædodri-næ de communicatione idiomatum, lt;iuamEcclefia vêtus orthodoxa lîri cura ex Scripturæ diâis, quæ de Qrifto propter diucrfitatcin naturarum (iifsirailiter loquuntur, fidcliter extru-«atn,tam Eutychianæ quam Neftori-înæ hærefi oppofijit. Quænequaquam cftipfa vnio hypoltatica, fed potins mi-randæ illius vnionis , qualifeunque c# tiunciatio.

E(l cnim communicatio Idioma-tmn,prædicatio, feu forma loquendi, qua proprietas aut operatio, vni naturae conuenienSi tribuitur perfonæj certa lege ac modo,videlicet in concreto, quod totum agens hyphiftamenon figfiincat, Habens vtranque naturam : quia hæc duo,Âffy(^, Si: humanitas affumta, funt vna bypoftalis: non antem in âbftraéto, C ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quo

Et bas ipfas formas loquendi, m quitus alterutrius naturæ propria pef' fonte tribuuntur, declaramus perparci-lt;u]am diUinâiuam ng-iù, lecundûm, vel iuxra. îdq; excmplo vocis diuiaæ: natus ex femine Dauid fecundùm carncro»

Mortuus fecundùm carnem amp;c. Ven eft enini Idioinatum communicatio, quatcnus res eft vera : 8i ficut naturæ v-nitælunt, fie etiam naturarum attribiita permurantiir, vt fâpienter Sc pièNazb anzenus ad Clcdonium fcripfit. Atq;ita nequaquam nudos Chrifto titulosattri-bnimusj fed demonftramus ex verbo Dei, non fadam efle pbyficam antrça-lein Idioinatum rransfiifionem, neq; ad vtranque naturam accominodandaffl efle vel proprietatem,veladionem,qus de Perfena fecundùm altcrutram naturam pi ædicatur. Nam inde nccefl'ario fequerctur vnionis bypoftaticæabolitio, rotiufq; huius myflerij deletio, amp;nbsp;natu-rarurn identîtas, iuxta regulam Liitheri: Negans

DEF ENS 10. 27 Negans proprietäres, negat naruras. Ht Athanafij : Quorum operacio eft ca-lt;icm, eadem clt natura. îii verô 'vna naturaeit Chriftus, quomodo ipfi tri-l’uentur contraria ? Iccundiira Theo-doretum Dialogo 2.

Quin potius quæ deClirifto dicun-quot;Jr(inquit Cyrillus libro ƒ. deTrinita-‘c)fic inteliigenda funt,Yt nec,quæ Dei-coueniunt, humanitati iplius tribii-2ntui':nec quç humanitatis propria iunr, âdDeititeni iplius dctorqueantur. Vlt;-■luscnini idcmque ChriRus eft(inquit fulgentius lib. ad 1 hrafyniund.) qui i luodhumanumertjhabetDeusin veri-

humanæ ; Et quod diuinu eft, habet iioraoin veritate diuinæ naturæ.Redain ^fgo fidem tuebimur (tefte Athanalio lèrm. contra Arianosjfi quod vtriuiq; quot;aturæ proprium eft, confideremus, amp;nbsp;îb vno vtrunque præftari animadnerta-nius. Id fi à nobis fiat,nunqu3in in erro-fem prolabeinur.

Hine iain dependet vcra dc maicftate Chrifti fcntcntia,quam diftinétc expiica-ums

mus iuxta regulain Nazianzcni: Alii quot;it cficonfideratio rdi) ratione eflentiæ,’' tfl lia ratione œconomiæ, boceft, iDylWJijl ß‘gt;^ incarnationis amp;offici]. Vtcnim Schob''Hii

Chri rtici crudité dilbnxcrunt inter gratia^ ßi. vnionis, gratiain capitis, amp;nbsp;gratiaintcr prærogariuæ fingularis, quam tiain habitualcm nô inepte appellànint M Ita iuxta hos tres gradus coinmodifsiai^

dcclarariamp; intell'gi pefle cenfemuso'tu, mnia tam Scripturæ quàin Patrumdi' éta, quibus aliquid Chrifto liomini if ttç tempore datum afferitur. QuicquiJc' gt;1Di iiim eminentiæ habet Chriftus liomo,iiljtti3

habet vel ratione vnionis hypoftaticï cum Aoy^.vt arternus Si vcrus DcuS! vel rcfpcâhi officij, vt Eccic/îx cpui: Jjj vôlratione doncrum, qua? iniefe,amp; fC' ilij cundùni ftfe caroChrilii accepitipartini ant^ partim portglorificationcnijVtJi- (ifj tata, amp;vnétalupra confortes.

De inaieftate igirur Domini noftri Icfu Chriffi profiteinur, nos indubitati fide credcre, qnöd (cciindùm Deitatem Du luam æternoPatrijamp;Spirituifanâo^per

Jigt; ’’Hinia æqualis ßt, eiufdem cum vtîoquc 'Oentiæ, cariindcm proprietatum eflen-;fi|'idiuin, eiuldem maieièatis 8i ^lortx.

finfti na Deltas, arqualis gloria, coæ-*®fna maicftas. Hue ctiarn Cyrilli di-^umfpcâat: Mifsio amp;C obœdientia non (it *öllunt æqualiratem efl'cntiæ, aut poten-]ilt;'‘æjfed diftinguunt ordinem perfona-0' '»ni.

■f 5!

in 5quot;

Humanitärem vcio ipfius fatemur 'ftatiiram efle, qua: in fc nec efl'entia, quot;^cproprietatibus, nec adlionibus, nec quot;’’ieftate Deo æqualis faéh fit. Sicut e-'quot;111 Verbum ab æqualirate paternæ glo-f'ænon recefsit: itacaro naturam no-generis non reliquit, vt rurfus Leo-''jsaphorifmo vtamur. (i^nquam ve-f^non minus quam diuina natura,pro-ffictatesfiias efl'entiales perpetuo etiam 'quot;itnartanaturaChrifii rctinet: tamcnSc

fl ’nte amp;poft glorificationem, longé fu-:gt; I'fatdignitatem, dona, amp;nbsp;excellentiam 1) ’»’iniû crcaturarum rationalium. Nam .f ^nodi’ternus ac vnigenitus Dei Filius banc

hanc maflàra naturæ affumcæ fibipro“ priai» fecir, eamqiic vnione Jivpoftan- c «J fcuperfbnalij infèparabiliter,ac confufèfibi copulauit: id nullifânâû^ ti

rum anseloruni aiit homintim conti' c git, neque banc dignitarem quifquâin V Angelorum aur hominum fanâoruni J) coniêquetur in tota ætcrnirate. Hilt;: 1 enim e(t mirabilis iJJc Gigas gemini 1| fîibftantiæ,Pâtre amp;marre orbus: Qg! P iecundùm naturarum , ex quibuscon- li ftat, difFerentiam confideratus, fimul amp;nbsp;Ç Patri, amp;nbsp;Spiritui fainäo, iuxta diuinaffl''! î' Nee non amp;nbsp;matri, amp;nbsp;nobis, vt caro de, h carne noftra, os exofsibus noftrisjl h iuxta humanam natiiram, etiam in glo- lî; ria, cil, manetque nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Rationc igt;,

verô indiuiduæ fingularitaris, feu vnio- tii nis in hypoftafi, lecundùm quam nec nudus Deus, nec nudus homo eft,fed g-vtrunque in vna eademque perfona: hi differt Sc à Pâtre, amp;à Spiritu lanfto, amp;3 fi, matre, amp;nbsp;à nobis, vt Damafeenus tefta- o, tur hbro /. fidei orthodoxæ cap. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ft,

Quæaurem maior hominis potell ^iïetnaieftasamp; gloria, quàm non tantum obumbratione altilsimi,rerum præ-tsrieriem, à Spiritn fando conceptum, ^'^iüibata matre virgine nafci, amp;inde 'tique ab origine o mms peccati in æter-tgt;utnexpertem elfe, verùm etiam cum ^ERBO conftitucre vnam hypofta-^'u?Propter hanc enim vnioncra hy-poftaticam de lolo hoc homine, leuFi-^'oMariæ, rede dicitur: C^ôd homo Ehriftus fit æternus,amp; omnipotens Dei

jj; Edius,quod de neminc alio vel Angelo-jj’ tumvel hominum dici poteft. Non e-j nitn Angelos,fed fernen Abrahæ affum-^'uEbr, 2. EthanevnionishypoRaticæ

uiaieftatem, non tantiim quotidianis uiiraculis fnæ Chriftus Eccleftæ, fed v~ uiuerfo infuper mundo,vel maxime per h gioriofam illam carnis fus refufeitatio-j.1 uem, vifibilemque Spiritus fandi effu-jl f'onem, quam euidentifsimc, quail ad utulum, virtute omnipotentiæ demon-feauit, Yt_ Apoftolus teftatur Rom. /.

Propter hanc etiam vnioncm pcrfona,quæ eft Filius Dei amp;nbsp;filius Ma' rix, ab omnibus creaturis rationalibus, Angelis amp;hominibus, adoratur amp;in-uocatur, vna cademque adoratione amp;nbsp;inuocatione, cum Deo Patre, amp;nbsp;Dw Spiritu ûndo.

■ Præterca cum Filius Dei totumo-pus redemtionis generis humani, in hac mafia natur« alTumtæ perfccerit: ioci-ameam, feu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;id eft, participeni

reddidit omnium viéloriaruin fuariim aduerfus regnum peccati amp;nbsp;mortis. C^am enim in huniana natura pa/sio-nem amp;nbsp;mortem IuftinuitChriftus,e3 Iola eft lacrificium propiciatorium, amp;nbsp;Ai/Tfav ftifficiens pro peccatis totius mundi. Ideoq; hæcfola Chiifticaro, quia nimirum faâa eft propria Verbi cunda viuiftcare valentis, vt Cyrillus loquitur,viuifîca eft.qua mundo vita re- ' ftituitur : ûcut ex folius lela Chrifti pie- ' nitudine amp;nbsp;merito,tanq; ex vitx amp;nbsp;làlu- 1 tis perenni fonte, Sandi omnes hauri- ! unfgratiamconiundam cumdono per • gratiam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Accedit i

Accedit hucjquôd in hacipfà natura Chriftus à morte fufcitatus, in eaque ad dextram Patris collocatus, amp;nbsp;ad rc-gnum amp;nbsp;facerdotium perpetuô exalta-tus eft, fadus caput Ecclefiæ fuæ, 8: per-ficiens omnia in omnibus: Ita vt fblus in arcanum confilium Patris, adeóque in fanda fandorum perpetuô ingredia-tur, videatj amp;nbsp;intelligat voluntatem Pattis, colligat fibi ex genere humano Ec-defiam,feruet minifterium Euangelij, intercédât pro nobis, obumbret ac te-gatnos, fuæ pafsionis, mortis, effufio-nisfanguinis, amp;totius obœdientiæme-rito, remittat peccata, effundat Spiri-tum fandum, reftituatiufticiam, vitam, aclætitiam acquiefcentem in Deo: E-amqueferuetcontra portas inferorum, contra tyrannorum ac hæretico-tumpotentiam Sc furores: denique amp;nbsp;niortuos tandem refijfcitet amp;nbsp;Eledis vitam, atque lætitiam ætern am commu-tiicct, pofteaquam eos in cœlum ad fefe tranftulerit.

Præter ho fee gr a dus maieftatls,perti-D nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nentes

34 K^NHALTtlUO^VM nentes ad excellentiain perfonæ amp;nbsp;offi-cij Chrifti, fupra ipfos Angelos, nedum confortes,natura humanaSaluatoris no-llri, grat!Js,don^sornament)s,perfcâ^o-nibus, eminenrijs, prsrrogatiuis, adeoqi poteftatCjtnaieftare, amp;nbsp;gloria,(ecundùin Spiritus landli pienicudinein,citra mcn-furam etiam in lefe, gradatim ab ipfo 'li' nicionis moinento locuplctata He quafi inunäa eltadeó, vt iinpletis iam omnibus ad falutein noltram in hoe mundo necelfarijs, gloriæ honoris coronam, nonienqne fupra omne nomen,tanq; obœdientiçpræmium adepta,in fublitni prxfcrtJin illo lacerdotalis,amp;rcgiæex-altationis, faftigio, lola Deitate lit inferior , amp;nbsp;à creatis ceteris rebus, licet non genere,ramen gloriæ, vitæ,lncis,lâpien-tiæjiufticiæ, potentiæ,ac lætiriæ abûdan-lia amp;nbsp;fupereminenria hoc eft, numéro amp;nbsp;gradibus donorum, quâm longifsiine diamp;rat.Qux tarnen omnia vt veré à no-bis, nec animo comprehendi, nec enar-rari lingua polîunt : fie ab idiomatis na-turæ diuinæ, quæ funt æterna, infinita,

SECVNDA DEPENSIO. 3S amp;nbsp;eflentialia-, neceflario difcernenda lünt, iuxtadiéla: Cuniautera fubieéha «ifintoninia, excipitur proculdubio is, lt;iui fubiccit ci omnia, i. Corinth, /ƒ. Item,Caput verb ChriftiDeus. z. Corinth. It. Sicut Chriflus caput eft Ec-clefiæ. Ephel. sgt;

Vnde Auguftinus : Chriftus in tjuantum Deus , cum Patre fibi nos iubiedos habet : in quantum Sacerdos, oobifeum iili fubieótus eft. Lib. z. de Trinitate cap. ƒ. Et recte Magifter fen-tentiarum de aflumta Chrifti natura concludit: Non eft carni datum, pofte onrnia facere, qua? Deus facit, nc omni-potens, amp;nbsp;per hoc Deus, putaretur. iib.y, diftindt. z/.

Hocenim diferimen nifi accurate obferuetur amp;nbsp;rctineatur, neq; diuinitas Chrifti,quæ æterna amp;infinita cft,ab hu-ttanitatedifeerni; neq; eflTentia amp;pro-prietas creaturarum,ac Crcatoris,diftin-gui retie poftunr. Cauendû eft ergo, ne ita diuinitatem aftruamus Chrifti Hominis, vt veritatem corporis auferamus.

Gloria enim infirmitatenlj non verita-tem carni abftulit, fccundùm Augufti-num. Et ficut Deus non mutatur mife-ratione: itahomo non confumitur di-gnitate, vt iam oliin columna fidei orthodoxs fcntentiam grauifsiinè decifam edidit. Eftque reseiufdem periculi» aut diuinam Chrifti tantummodo jaut humanam fatcri naturam, quia vnuni fine alio non proficit ad {alutem,vt Vigilius Martyr teftatur lib.}. contra Eu-tychen. Et Hilarius, lib./», de fide.

Hsc eft, pie leélor, Amlingi, amp;nbsp;o-mnium fidelium per vniuerfum terrarum orbem de Chrifto Immanuele con-fefsio amp;nbsp;dodrina: plane (vt vides) ea-dem cum ilia, quam ex Epiftola Leonis adFlauianum iam olim Synodus Chal-cedonenfis, Imperij Marciani anno fe-cundo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;çiÂi]v,yt Nicc-

phorus teftatur, hoc eft, reélæ fidei co-lumnam appellauit, amp;nbsp;de qua âjf. Epi-/copi ibidem congregati vnanimicon-fenfu cxclamarunt : Hsc vera fides, hxc

SECVNDA DEFENSIO. 37 bæc fanda fides, hare fempiterna fides: gt;n hac baptizati fumus, in banc baptiza-mus. Omnes iracredimus: hæcPatrum fides, hæc Apoftolorum fides. Anathema fit, qui ita non credit.

Simili Epiphonemate eandem cotntnendans dodrinam Vigilius Martyr: Hœceftfidcs (inquit)amp; confefsio «tholica, quam Apoilolitradiderunt, Martyres roborauenint,amp; fideles nunc vfque cuftodiunt : lib. y. contra Eu-tychen.

Quod/figraue moleftum non eft, conférât pius ac prudens ledor c-iufdem confefsionis Anhaldinæ explication cm, cum Agathonis Epifeopi Romani ad Synodum Oecumenicam fex-tam,Cônftantinopoli contra Monothe-lethas congregatam Epiftola, quæ fe-()uenti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;con-

cluditut: Hæc eft Apoftolica arque Eu-angelica traditio, hæc eft mera confefsio pietatis, hæc eft Chriftianæ rcligionis vera atq; immaculata profefsio; quant

S! ’ r^NHALDINOEKA^ non Humana adinuenit verfutia,{èd Spiritus fànôtus per Apoftolorum principes docuit. Hæc eil firma, amp;nbsp;irrepre-henfibilis fanâorum Apoftolorum do-étrina, cuius finceræ pietatis integritas cjuoad vfque hberc prædicatur, in re-publicaChriftiana imperium ftabilietur, amp;nbsp;exultabit. Hadenus verba Aga-thonis.

Idem ergo, niliilq; aliud cum Ani-lingusfentiat, credat, doceat,defendar, pixrfiteatur; penes leótoreni non ofci-tantem, neque præiudicijs occupatuni, iudicium efto, habuerifne D. loanncs

SECVNTgt;A DÉFENSfO. sff SECVNDl^M CAP. ^FOD D. lOANNES CM AT-thtus nihilpfAler inania nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v-

npprobet^ tùm con-firmet,aaeûj^ per^^mlingi liitus,ßiurgt;t ipßtis tier um vbiquißicumy cuiui fe aßipulatorem ßmuldt, eXA' gitet.

Ad hoc caput aggrefTuri protefta-mur ante oninia , qua poflumus» lt;]uaque dcbemus forma me]iori,ne quj$ ta,quæ «/.«pÉt'nxiWTïfai? alicubi dicenda trunt, in fufpicionem adducat, amp;(. calu-mniofc interpretetur. Etenini Anhal-dinis calumnias calumnijs, aut conuicijs conuieia, quæ tot amp;nbsp;tanta funt in male-dicaamp;futili D.IoannisMatthæi rcipon-fione, VC plura, aut maiora vix conipor-taripotuiflcnt,rependere animus nocfr, fed potins Icapha fcapha appellantibus, fine vcrborum inuolucris, quid reißt, de qua agitur, leäori planum faccrc.

Decet .n. homines ingenuos ingénus oratio, quiq; veritatis ftudio a,vev ttTTOTjfafficiunturjijfdem hoe proprium eft,vt reduin redum, curuaq; curua vo-cent: Idqueeomagis, quod dirain ali-quando tefte Propheta imprecationera, Bafilius lo-qiiitur) audirurifintij, qui lucein tene-bras,aut tenebras lucem nominant. S er^ uabimus autem huncordineni,vtcon-ftituto prius rca K^ivofJiévu^ quid ad Syl-logifinos Hertzbergicos refponfum fit, breuiter examinemus : hinc aliquot excufluri, quibus in fex argu-mentorum, de quibus præcipuè agitur, fblutionc Antagonifta vfiis eft: poftre-mo, quid in tabella paradoxorum, exi-pfius tradatu coUeda, ab eo conceflum nobis fit,quiduc in medio reliduni,con-fideraturi. Atque in his omnibus fum-ma tantiim falbgia rerum(vt Poetæ verba hue accoinmodemus ) fequemur, multa de induftria præterituri, ne pari cum amico noftro ledorem ct/xe't^oe^nf onercmus, vclpotiusexcruciemus.

Quod jgitur primô omniû ad confti-tuenduai caufæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aninet,in quo

difceptationis cardo vertitur, in eo certè ' Præuaricator cum à feipfoj tùm à Patri-Busßergenfibus,quorum dogmatis pa-ffocinium fufccpiffe videri vuk, nimi-quantum difcrepat arque diflentit.

StJUim enim controuerfiæ de perfona Chrifti liber Concordiæ , conuerfus è lingua vernacula inlatinamgt;amp; Lipfiæ Anno ƒ i». editus fie conftituir, arque ex-ponitj vr'diferté affirmer (pag. ƒ/ƒ. amp;: principalem in hac controuerfia 'luæftionem elTe, an inter DIVINAM slt;hvmanam natvram ’flChrifto,propter vnionein perfona-

RE ALIS, hoc eft^vera, amp;nbsp;reipfa E-XlSTENS in perfona Chrifti fiat ^onimunicatio; iftiufmodi videlicet,vt VNa natvra alteri proprietäres fuas communicet. Eodem ’giturrcfpicientes Anhaldini, D. loan-‘risMatthæi tradatum de vnione per-lonali,amp; communicatione idiomatiim, ’’laftrucndam amp;nbsp;declarandam Concorj

diæ formulam inftitutiim, non in aliami qijàm de qua didum eft, fententiam, vel pórueruntyvel debuei-untaccipere,niü amicam luuin dConcordiæ formula, li' cet manum ei dederit(quod inter fra-terciilos iftüs infolens non eft)di(ren-tirc, line certa amp;c euidenti rarione fufpi' cari vcluiirent. Itaque explicata initio T^'f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6iAv\vfJi.lci., quaiii triplicew

eile ne ipicquidcm 13. loan. Marth,fus inficias ire potell, liquidem fîbi quandam finxerat inter idiomatum i^aivuvniui^ Si eorundem partieipationem, feu p.e-iz%y,v, qua Chriltus lecundùmv-tranq; naruram ftatuatur efl'c omnipo-tcns,omnilcius, vbique (ld quod in rota bac controuerß.! proculdubio catifæi-pßus eft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bac, inquam, expli

cata, ad hunc quafi foopum relponiio-nes noftras dirigendas duximus, non tarn de phraß, quam de re ipla difleren-tcs ;ß/ne cominunicatio idiomatum tails quædam (vt in illius tradatu deßniebatur) participatio, qua ASSVxMTAE NATVRAE

■ • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HV-

HVMANAE realiter, id eft, non Verbotenus, fed in rei veritatc fuani pcr-fonam comniuncm fecerit, ita vî HV-MaNA NATVRA, in pcrlona i^Aoy^,bMNlA DIVINApofsi-lt;leat, Sc C O M M V N I A cum ^ERB Ohabeatjâd cominuncni poC-Efsionem,vfum, Sc eftsCtum. Hæc enim A^tagoniftæ noftri verba efte, negari ’’^npoteft. Sedquidifte ad bocipiifsi-'’'uiii caufæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex ipfius libro de-

Eriptiim ?Participationis vocabulo no-lit velit fe vfum elle fateri cogitur ; Vertun femel duntaxat atq; itcrû id à lè fas ^ii profitcturfpag rcfpólïonis teS ) nee ’fripicndum tllud fuiflc, vt ex co, quæ ütfua de hoc myfterio fentent!a,æftima-tttut. Quid ergo ? An non vocabu'a üintrerii notæ, vt lêrmo ipfe animi cha-tâftereftêNû aliûde,q; ex fuo ipfiusore, Ittundùm Seruatoris noftri didü, ludi-t’re Antagoniftâ noftrum: aut aliam, q; ''5rbahabent,præfertiin in rei iplius de-I linitione,fententiam elicere debuimus? j enim (inquit) quoniodo vocalÂlo-i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ruin

rum inopia laboremus in tam alto æy' fterio cxplicando, non poteft Amlingo jgnotum elTe. Et tibi profedo D. loan-ncs Matthse , cathedram praefertim Lutheri atque Philippi occupant!igno* tum efle non debuit, quod grauilsiæe Auguftinus monuit: Nobis ad ceitani regulam loqui fas efie, nc verborum li' centia etiam de rebus, quæ his lignifie cantur , impiam gignat opinioneni. Lib. io. de ciuit. Dei. cap. Omnino enim nos in Ecclcfi.a docentes exemplar vyttcivóvTuv Äo^ui)) vt vniuerlæ antiqui-tatis orthodoxs confènfu attendus con-1 5 fïderato,abftinercmus à licentia, vel pO' !( tins temcritate nouas fubinde loqucndi formas(quod nous Vbiquiftarum, per-inde atq; veteri Eutychianorum hærefi V foléne eft) gignédi,quæ partim errores, b partim difsidia pariunt.Quidêquod pag h ƒƒƒ. participationem amp;nbsp;comunicatione ' b in cadem fignificationc te accipere tj proïRs ? Eft igitur communicatio idio- i

SEC VN DA DE FENS 10. 45 ®atmn realis nihil aliud,quàm realis eo-■aindem participatio. Et per cofequens, '^tDiuinitasin Chrifto per omnipoten-^iani cflentialera, ita caro affiimta per o-ttinipotentiam participatam eft omni-potens. Quis ergo negauerit, fecun-*111111 Vbiquiftarum deliria,aliam efle o-’’inipotcntiam participantcm,aliam par-’idpatam, vt lam olim ex profeffb con-*^nditBrentius?Et quae tandem ifta fuit ^ccefsitas, feu inopia, qua te adadum ’l’iiritaris, vt hac voce vtercrc,nifi quod ^«erum dodrina de communicatioiie ■iiomatum non contcntus.ctiam ijs gras ^ficari voluifti, quorum pane vefeeris? Sed horum tu ipfe optimus tibi efte te- . ftis potes.

fic format difputator: An propria funt naturarum, propter Vnionem perfonalem communia fint pftfonæ ? pag. ni. Quod cum ab An-liîldinis minime negetur, amp;nbsp;propofitio-I 'I's (quas fic vocant) abftradiuas, de 'luibus folis in libro Concordiæ,amp; eiufi-ism Apologia lis adhuc pendet, D. lo-

annes Marthæus, pagina rei'ponfionis luxjifs. amp;nbsp;aiiquor aJijs per vniuerfun’ libnim loris apercé rcijciat, ac damnet.' nectonccdat, quôd Patres Bergenfes contcndiinr, Cliriftum elle omnipotcn-rein,onmifcimn,oninipræfentem fecun* diim vtranq; natiiram, fed potius dog' ma illud portentüfiim efle vociferetutt (pag. ƒƒƒ. ') perfpicuum /âne cft pludcnti leôtori nihil præuaricato-rem i/î:um,quod in Anhaldinorum con-/c/sione iurc reprehendat, habere; i collegis verô, amp;nbsp;formiilæ Concordis ti5m aucoribiis, tum fub/criptoribusin-geniiis (ftatu præ/errini caulæ mutate)

Ji« OTUirar har qiiidcin in parte, tam phra/î /cilicet, quam fententia eun-dem di/crepare.

Qmd igitur ad noftræ fententiæde-fen/îonein reliquum eft, qiiàin quædam notenriir, quibus ift® rlero /uo fucum facere conatur,quando nimirtim abftradis formulis palam reie-éiris amp;nbsp;damnatis, in concreto fe loqui alici itjCtiani cum carncm Chrifti, ftuc huma-

^^cri^TtA DEPENSIO. 47 ^^manatn Chrifti naruram in pèrfona hoe eft(vc ipfe interpretatur) '’oiïiinem Chriflum , omnipotentem contendit. Eft enim in hac propo-fitione proculdubio concreti amp;c abftra-^fimanifeftaconfufio. (^od verb ad-Corpus Chrifti cum ani-®'3inperfona nAóyn fc pro ijfdem ha-^^fCjacfi diceret:CorpusChrifti no per fotifideratum, fed vt à perlon a Verbi P^ffonatû cftjfiue quatenus homo eft,amp; ^’‘iftit,rationeper(ônæ eft omnipotens, '’aitiipræfens. Hæctota explicatio nihil ^ffaliud,quàm caulæimplicatio.De card's enim a Verboaftumræ,non de Verr ^iincarnati omnipraclentia lis cft ; ncc yerbum incarnatum, fed carnem Ver-“’vbiq; efte negamus. Q^od fi nobis 'oncedit, cur dedita opera ventatem obfcurat ? Sin improbat, ; l'bimet ipfi aduerlabitur, defendendo I ^vfurpando locutiones abftraôlas,quas , 'amen reicctas vuIgSc damnacas. Ad in-1 ''rma igitur ifta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;idem, quod

4i ^NHALDINORVM ne videlicet inanibus verborum gijs lud.'it, fed difertc potius exponatdi' di incongru! fententiam. Nam inter* pretationis orthodoxae approbatores habebit, qui diuinain Scripturam do* cem fequi volunt. Hxc ille in fin’ 1 Dialog! 3-

Conftituto nunc caufæ in quo D. loannes Matthæus non Aæ baldinis, verum fibimeripfi, atque for* mulæ Concordiæ autoribiis amp;aftipula* toribus répugnât, proximum erat ex* pendere, quidnam ad duosillos Syllo-gifnios, quibus iam ante fcxenniuni Hertzbergæ probatum eft, Realem idi* omatum comraunicationem in Chrifto nihil aphyfica differre, fed vtranq; pari ratione vel afferendam , vel repudian* dam effejre/ponderit. Uli enim fi con* ftent, Antagonifta ipfo tefte, caiifa, qiiam contra Vbiquitariosdefendimur, conftabit tota: Sicut ijfdem euerfiscau-là cornier. Veriim cum prudent! Jedori hac in parte Gtisfadum abundc pure* mils in aflertione 42- argumentoruffi

r (lt; 11' [1*

r r i' i' r

ifl iP K» (i

V 5' il) I«)

ifi (' Ilgt; 5$

fccensànobis édita aduerfus Apologi-3in Erfiirdenfem, actum hîc non age-tnus, fed de ijs duntaxat,quæ, cùm non-^um cxplanata fint.notatione non in-^igna videntur, perbrcuesfubijcieinus toinmonefaóbones.

Inprimis ergo leâor obferuabit, Antagoniftamdifertè affirmare, phyfi-^âinidiomatura communicationem non in rerum natura. Definit autem '^nijqua humanitas œquè atq; diuini-f’$in Chrifto fubiedum fit omnipoten-*'æjOmnifcientiæ,amp;vbiquitatis.pagjy/. Qâod cum itale habeat,omnium re~ ^siudicantium confcnfuvanifsimas cfTe 'lecefTe critlibri Concordia: propofitio-''^Squôd corpus Saluatoris fit,vbkunq; 'pfius Deitas cft. pag. //ƒ. 71a. Et quôd Zinnia plena fint Chrifti, etiam fecun-humanttatem vt loquuntur ibi-Patres Bergenfes, pag. Quin P°dus (inquiunt) quocunque locorum collocaueris, eodem humanitärem Chrifti vnàcollocarc te oportebit: ^e.Iftiufmodienim locutiones an non

rei fubicélæ locohabent Chriftihumî-nitatem ? An non de affumta haturî propriumillud Deitatis attributum,»-mnipræfcntiain nimiruinjVt de fubic-do prædicant?

Cum autcm hoc ipfum libri Con-cordiæ approbatores realem idioinatum communicationcm nuncupsnt , vel hincmanikftumcft, phyficam idioraa' turn communicationem nihil à realt differre. Vtrobiqiie cnim attribututn diuinæ naturæ proprium prædicatiir de Humana natura , quæ in iftiufmodi prædicationibus tenet locum fubieâi*

Deinde, vocabulum Reale dicitefl’e atquiuocLim amp;nbsp;ambiguum : fetj; illud nó nili verborum inanitati, amp;nbsp;fraudulentæ (vt loquitur)allœofi(in hancenim,quo-ties elabi non poteft, omnem fuambi-Icm cuomit) opponcre : nee communi-cationem docere , qnæ naturas ipCas in Chriftojfed perlonam potiusrefpiciat in duabus illis naturis fubfiltcntem. pagJM Quid vero diflentaneum ab hac explicatione Anhaldini (éntiunt, docent-

SnCK^NDA DE FE N S10. st fen/ue, quorum dcfenfio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in

l’ac vocabuli R E A LIS vfurpatione, communicationem idiomatum non nio-verbalem eflepernegat, fed ctiam(vt ^Uin fcholis loquamur)rcalifsimè rea-Itnijhoc ell, vcram amp;i cumreipfa con-gfuentem efl'e afl'euerat ? Atqui fi id eft ‘noratione TsiAj/S-ef, quod in rebus eft ’gt;«!': Et per communicationemidioma-’gt;Jin vtriusq; nature proprietäres vni fidemq; perfonæ adfcribuntur, non ti-fidotenus, fed W ai/-n, vt reS vcre inhx-fentes:quomodo hoc ipfo concefl0,non finnil concedatur oportebir, eadé ratio-fic-iqua reale opponitur ei,quod eft ima-ginarium, amp;nbsp;fiôlû, asp-ovav ts tômunicationem quoq; idiomatum realem candem cum phynca cffc? Nifi forte Filiunj hominis realiter quidemfite-antur elfe ommpotentern, omnifcium, vbique, à?A’ k nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quod,quid crit ali-

ult;l,quàm faditmm quendam in Chrifto F)emnfoinniare,atque ira in Samofa-teni amp;nbsp;Ari) blafphemias præcipitem ;e dare ? Conduditur ergo hinc etiam, E 2 Realem

Realem à phyfica idiomatum cómuni-catione in Chrifto, fola nomenciatione excepta, nihil diiferre. Sunt enim vtri-ufque naturæ proprietäres, de quarum communicationc agicur, attributa cùin realia,tùm phyfica.Nec,vcl omnipotcn-tia,vel omnifcientia, vcl omnipræfen-tia realis Chrifto tribui poteft, quæ non fit-nji^uratalis, Propterea inimotuin eft illud, 8c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ecclcfîæ

quod quicquid realiter omnipotcns, o-mnlfciura, vbique eflc verc dici poteft,idem T^cpuirtt efle Deus, aduerfus hæreticos neccflaria,amp; cui refraçari ne-mo pofsit, confequentia, merito dicatur amp;nbsp;credatur. Nec iftius fuæ aftertionis, quæ fola totam Patrum Bergenfiiim p.a,TKfoÂCQ4aiv, in hocprælcrtim articulo, funditus euertit : Quod videlicet in Chrifto, quo ad naturas, nulla fitcom-municatio, ncque realis, neque verbalis admiftenda : pag. ƒ77. vilain idoneam afFerrecaufàm poteritD. loannes Mat-thæus, præter cam , de qua diéluin eft, nempe quod attributa Deitatis lint res

seconda DEPENSIO. SJ TCiTtiç^vin^ùis. Vt itaFilîus hominiseo ipfo, quôd realiter eft omnipotens, o-ranilciusjvbiqiie, deinonlirctur efle Deus, èptcHai!^ Patri amp;nbsp;Spiritui fanclo. Nam ab ilia patcrnægloriæ æ-qualitate,ctiam carne noftra indutus, minime recefsic.

Terne, diléftè negat Antagonifta, inhaturis Ratuendam, aur conceden-dam vllarn communicationem idioma-tum,etiam verbalem, nedum realem. Vt enim dïcendum non eft, quôd diui-na natura fit Humana natura, amp;nbsp;contra: ita nec dicendum eft (inquit) diuinam naturam pati,triftari,mori3amp;c. aut,bu-manam naturam efle omnipotentem, omnifciam, omnipræfentem, amp;c. Nam talibus nulla veritas fubeft prædicationi-bus,quia rcalisjid eft,phyfica (habet ergo ipfcmct hos termines pro æquipol-lentibus) idiomatum participatie» inter naturas Chrifti, non eft in rerum natura. Hæc ille.pag. j?/. Quorfum igitur flatnoribus iftis opus fuit haâenus aduerfus Ingolftadianos, qui thefi ex-

k^NHAL'DINORVM plicatoria de maieftatc hominis Chri-üi 2p. ex codem fnndamento nobdcuffl concluduntj non effe Grammaticam tantum feu verbalem idiomatum com-municationem in perfona Chrifti: in natura vero, ne Grammaticam qiiidem, Icu verbalem fieri pofle? Cum cnim to-tidem propd verbis enidentia tandem vcritatis conuiétus D. Ioann es Mat-thæus idem hoc aflerat ; vidcrit ipfe, quomodo non eadem aflertione contra-dicat collcgis fuis, qui pro licentia in facilitate theologica confequenda dilpu-tantes /xnuoefi?, thcfiaƒi7. feel. z. co i-pfb nomine lefuitas, qui toti in co élaborant, vt illitis fucis pingant }\.vyp.a. pontificium de transfubftan-tiationc , Sacramentarijs accenfuc-runt.

Quarto, Amlingum toto cœlo errare clamitat, quod phyficum amp;nbsp;reale in di-fputatione depcrlona Chriffi accipiat. pag. j/y. Sic. Quafi vc-ro, quando phyficam idiomatum X9iw-tifM nihil differre d reali cum ortho-doxis

fes fentiunt amp;nbsp;credupt Anhaldini, propterca cadcni vocabula pro Syno-nymis habeanc, quod Ainlingo nun-lt;juain in menrem venir. Suani ergoD. loannes Matthaeus, qui à le toram anti-«juitatem, inpriniis verb inter Eccle-fiafbcos feriptores doéirinam de vnione l'ypoftatica,atq; communicatione idio-inatum in pcrlona Chrilti folidè ac lu-tulentè traétantein èc expücantcni Da-niafccnuæ, dodorelq; SchoJalbcos eru-lt;litiores cum illo pic conlentientes, iani (iuduni deglutitos cll’c foinniat, bac in parte infeitiam prodit. Erroris enim o-pinione cum vulgo dcccptus, quæ idem Significant, putat elfe Synonyma : quod 3n Thcologum, immô etiam Dialeâi-cumtam acutum, amp;nbsp;quidein iam ferme lexagenarium, in Academia præfertim tatn illullri præcipuo loco profitentein tlccear, non cft nollrum dicere,fed alijs non fequentibus ftudia partium relin-(juimus dijudicandum. Ex libro autem Dialeûiccs Damafceni,cap.?2.amp; jy. di-ferimen dilcerepoterat inter tz» ïtiAo«-

mud, trunjumud. Synonyma cniw amp;nbsp;voce Sedefinitionc inter fe conueni-unt. VerEi gratia ; Petrus, Paulus,laco-bus, Scc. funt amp;nbsp;dicuntur homines mua-1/yf.iaç, id cfl:,vniuocc. Nec aliam vcl nominis, vel rei dcfinitioncm fortitur hominis appellatio, fine Petro, fiuc Paulo, fine lacobo , fine cuicunque denique mortalium accommodetur. Polyonyma vero rem quidem eandem dénotant,ve-rùm non ijfdem vocabulis expreflara. Idem ergo Realis amp;nbsp;Phyfica idioma-tum communicatio in hac dilputatione fignificant TnÄvuvvfdus, non tmvunvfius-Alterum enim iftorum Epithetoruin gr£Ecum,alterum origine latinum,de-duâione vero barbaruraeft: à quo tarnen minus abhorrct D. loannes Matthäus, quia non ita delicatum fe efle gloriatur, vt de loquendi proprietate, nedum puritate, fibi fuifque anxielabo-randum efTciudicet. Qmn potius lo-quimur (inquit) vt pofliimus : pag. (cur non laltem vt debcmus ?) ideoquc etiam fuo mauult fenfu abundare, quam

SECONDA DEPENSIO. S7 vernacula Ecclefise loqui ; cum qua lo-(juiannitentera Amlingum eo nomine fuggillare non erubefcit: pag./a^.Quaii veró, qui in Ecclefia loquimur, non fi-mus obligati ad Dei potiusjquàm no-ftri arbitrij eloquia; aut quafi etiam non fit pars quædam ftudij veritatiSj cautê, propriè, perlpicuè loqui: 3Ut non prædicetur ab omnibus finis votum oratoris veteris J qui optauit fibi iiri, vt etiam fculpta loqui pofïêt. Verùm illud efto. Nobis svavÄou fit, quodapud Clemente Alexandrinû ex-

Theodoreti illud : lî 9^ Stois ^^aovç, lt;^(fiô,vctf 'n asnyyifJ^ov rtiS a'ytai

AfTentimur etiam, contra bar-l’aricam illam abfurdifsimarum phra-fium vocumque f^gLjvomixieuiy Scholiaftx Damarceni,lib. cap. ^2. Qui vilefcerc prorfus, amp;nbsp;fordefcere(inquit)ea, quæ in difciplinis feria, Si grauia funt, quoties barbaris, infulfis ■, Si ineptis exprimun-tur nominibus, Ideoq; par efre,amp; æquifi fimum, paieras feientiarum, fententias

SS ^NHALniNORTM nitidis, aptis, amp;nbsp;accofnmqdjitis cxprO' mere diä:i©nibus,ne barbariem fapiant, j. aut hon orem. Hxpille., nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;{

Quinto ;Realc(inquttD. loan.Mat-thæus)Iâtiuspatet,quàm7àlt;^)wnx2i'. Na t, etiam perfona non eft nnda rclatio, feJ ç efi: quiddam reale. Quid tum ? An pro- f ptcrca in Chrifto aliud eft reale, aliud j, phyficum naturarum attiibutum? Aut , turne iplius oblitus, phyficum arcali di-ftingues, quæ tarnen in naturis Chrifti vnum Sc idem cflc vitro fateris? pag At cuira (inquis) nullam o-innino inter naturas communicauoncni concedimus, fed de communicatior.e loquimur, quæ ht peribnæ ? Ad hoc re-ïponderaus,ncq; de poftcriore inter nos Iitcm eire,2c libri Concprdiæ feu ftatum caufæ te mutafte, iam anteo-ftendinvus : ncq; prions alfertione ifta plus ni ni generali vel ijs, quibufeum colludis,vel nobis, quos refutare fruftra canaris, vllo vnq; idoneo-argumente te fatisfaâurum. Etcnim ficut rota libri Bergcnfisjamp;fuffragatorumi^us vis in

SEC r N DA DEEENSIO. Sß ^ocófiftic,Ttpcrfiiaderi nobis pariamur, farnem ChrÜH afliimtam non minus,^; Deitatcm Verbi .aflumentii, efle enmt-potentem,omnifciam, vbiq; (quod cum funobifeum iam perneges,quid facis, ^uiin venoftram aduerlus irtos confef-^onem tno ipfius calculo confirmes^) 'f3 quod tories afferis, muito eft

quàm vt hoc eft, fine o-®ni exceptione feu interpretarione con-ffiJere pofsimus; videlicet quo ad na-in perfona per fefe confideraras fl'illarn O M N I N O conununica-f'onem admirtendam efle,nedurn rea-j’w. pag./(lt;ƒ. Si 47'J- Item: Nul-i '”’1 prorfus communicationcra natu-f3rum inter fe ftatuendam, vel docen-qualicunque N O MI N E ea ''ocetur. pag. 3S7. Item: Omnera fonimunicationem idiomatuin , quæfi-’f'nternaturas Chrîfti, fimplicitcr nè-§3ndam efte. pag. Hxc igirur 1 ^iftiufmodi axiomata toties absterc-P^fita, amp;nbsp;inculcata , plus fatis qvti-'■31 vniucriam Patrum Berge nfi urn

ffo t^NHALDlNORVM p.ei.7UjoÄoyiougt; confunduntj nofq;, amp;nbsp;qui nobifcum faciuntjhoc eftjOinncs orthodoxe fentlentes, ac docentes, ab omni hærefeos fiifpicione, nedum crimine, te ipfo indice,adore,amp; teftc abfoluunt. Verum enimuero adeo luntiftaabste Si. /ine detcrminatione aliqua prolata,vt abfque reftridione â'SJÀâfin-telleda, vcl conce{ïâ,non pofsint non in# cautum ledorem in Samofateni,quiNe' ftorij (vt Theodorus Rhætenlîs fcribit) auus fuit, hærclîn prtccipitare. Is enim, atteftante idem (pag. iibro Con-cordix, à quo tu hac in parte non minus, quam à nobis dilTentis, eadem,qu» tu confidentia, inter naturas Chrifti o-mnem prorfus communionera,feu com' inunicationem fimpliciter nc^ando, \piÄoi/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jiv

oiKijajv. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^t/Q (^va-fis

ti t il il t f

t 1

I t t (

I t t ( i t

‘‘W y^TOM^rnts Âayn. Hoc eft: Do-’’’‘num iinpiè dixit, nudum fuifle homi-o«ni,in quo DE VS Verbum',ficut amp;nbsp;infingulisProphetishabitant: ac pro-'ndc duas naturas feparatas, Si: citra o-‘i'nemprorfus inter (ê communionem, ^^ncommunicationem, in Chrifto efle:

Snâfi alius fit Chriftus, alius Deus Verbum in ipfo inhabitans. Hæc enim de ^ïulo Samoßtcno, ciim à Theodoro ^Hætenfi, turn à Suida (quod non igno-fîre teputamus) manifefte referuntur. ^eruni aduerfus iftam hærefin, etiâm-nutn ignorantiæ'^ne infcitia an terneri-fatis arrosantia àD. loanne Matthæo •■Enouatam, nos quidem inter naturas Chriftiomnimôdam omnium proprie-amp; operationum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adeô

noninficiamur, vt eandem non tantum rMlem, fed etiam eumCyrillo, Daina-^Eeno, amp;nbsp;veteribus orthodoxis reliquis, hoceft, eflentialem appellate •ninimè vereamur; nedûvt hac ratione

Antagonifta cuicerit, realem à phyfica diomatum communicatione(fiue ivùxnv, fiue

fiuc fjt.(Ti%riv, fine tropum à.vn^a'jsciçvo'S. i(3»^v'n!t^ fignificet)inChrirto quicquain difcreparc: cuius doôlrinæ prolixiorcin explanationcni pctatleftorex defenfio-nis noftræ pagina nona eu fequentibus. Verèenim Amlingoinaftix hacin parte à formula CÔcordiæ,amp; eiufdem Apologia adeo diucntir, vt etiam Bafiliuin lîbi liabcat aduerfântem,qùi humanâ Chri-Hi naturam Deitatis participem faétam eflèteftatur. In cuius tarnen teftiuionij allegatione aliquid defiderant Megapolenles, vc videre eft in Chytræi, amp;nbsp;coiîe-gariim ipfius, de Apologia Erfurdenû Cracouiæ recens edito iudicio, pag, amp;nbsp;2/. Realiter communicatiir Diuinitas humanirati hanc fummain dignitatem, quôd eft caro Filij Dei coærerni propria: ■côtulitei vniuerfadona cœleftia,quæin naturam creatam pofliintcadere inex-cellilsimogradu : cômunicauit ei focte-tatê offîcijMediatoris interDeû Sthomb nés,capitis Ecclcftæ,gubernatoris, amp;: iu-dicis totius mûdi:cômunic3uit ei focieta-tê honoris amp;nbsp;adorationis vnius cii

Hæc omnia falua^ne rclinquat D. loan. ManhæuSjNulIâ prorfus inter natnras Chrifti comunicationcm fieri nimis au-lt;iaôerpronunciando,pag.jÿo. penes le-ôorem non inertem amp;nbsp;rudern efto iudi-cium.Quas ifti diras,exccrationes,amp; de-Uftationes nô cumulaturi fuerant, fi taie i^uippiam à noftris hominib. proditum 'ÛetrEât nunc,amp; Antagoniftæ huic no-ttro corona imponant, cuius rcfpófione (licet virulentil'sima)adeó non funt con« uiäi,Dei bcneficiojvilius erroris An-lialdini,vt hyperbolen illam dereali idi-omatuDeitatis cu carne participatione, (juatn fülam haftenus hnpugnauimus, nonfoliim cx agro Domini nobifcü D. îoan. Matthaeus ad orcum vfq; extermi-natam velit; verum etiam in contrariam bäc,dc qua diólu efi (nó aliter, ac q Scik lä vitans in Charybdim incidit)re ipfum hyperbolen demergat; adeoq; ad nofiiä confelsionc fententia aggregando lua, longius,q; probate polsiinus, à fuis afii-■ pulatoribus, fucum tarnen iltumnon-I duin fortafsis animaduertentibus ( im-prudens

tf/ ^NHALDINORVM prudens fciens'^ne ipfe norit) recedat. Hæc igitur tecum aliquando D. Joannes Matchæe lobrid mente reputans, vide fis j vt de veritate reâc tibi abs te fci-licet, vt gloriaris, illuftrata gratuleris. Vclhinc enim (vt tuis te bellis epipbo-r nematis rernuneremur) cognofcet, ini' ino videbit (vt Jcribis, pag.

giftratus tuus, videbunt collegæ tui, amp;nbsp;tota (nifi in meridie cæcutire dedita o-pera velint) fubfcriptorum cohorsin-telliget, qui fis, amp;nbsp;qualem doârinain in peâore géras,amp; infchola,temploque doceas.

Quæ porrô ad binos illos Syllo-gifmos Hertzbergicos tuendes hïc re-peti potcranr,ea omnia cum prolixe fint ,(vt iara ante didü eft)in refutatione no-ftra, quam Apologiæ Erfurdenfi nuper oppoluimus,declarata,amp;2j-.argumento ibidem inferta, non opusefle arbitra-mur, adura hïc agere, neledtoris bene-uolentia Si æquitate abuti videamiir: cum præfêrtim res ita fit plana, vt iam pridé talia nos à tergo relinquerc ; ad ca veró,

verô, fecundùm Apoftolum ( Phil. verC quæ à fronte lunr, contendere docuerit, ne de lucis exortu fub meridiem dubitare,aut in ftadio pietatis non progradi veile exiftimemur. Conférante cum his breuiter iam repetitis, nec non in alfcrtionc 4z. argumentorum prolixins enarratis, D. Ioannis Matthæi , nec cuiquam obfcurüm c-% præmunitiones illas Hertzbergicas nec friuolas nec elumbes elle : tantum îbeft, vt bellus ifte Dodor(qui quàm fit ab impudentia, vanitate, Si afrogan-tiaalienuSj res ipfa loquirur) fine mani-fiefta calumnia hoc loco impudcntiacjva-nitatis, amp;nbsp;arrogantiæ Amlingum accu-fiarit,quôd viftoriæ palmam veritati po-fius,quâm iftius nugacitati déférât.

Ceteris igitiir breuitatis ftudio hîc præcifis, accedimus iam ad SEX argumenta, quibus nominatim refutantur patrocinantes doârinæ vbiquiratis,quæ nihil aliud eft, quàm Eutychiana, Si Schuencj^fcldiana naturarum in Chrifto tonfufio. Sed ne in ijs quidé prolixiores F nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;efle

cfleînftituiinus, quod amp;nbsp;42. illis argu-mentis cadem inierta, amp;nbsp;in di-lputationc Moguntinenfi non minus, quam In-goHbdiana iatnpridem à fefuitis,quibus nemo Vbiquiftarum in hunc vfq; diem relpondit, nedum lacisfecir, ncfuofere-pctita ,. prolixe confirmata lint, (^uid? qiiod Antagoni'fta iple Amling» eadem vulc rclhrutj, vtinuicia; contra phylicam fcilicet idiomatum transfufi-onem, quam non rantiim explodit, verum etiam auditorcs liios,amp;: pios omnes rogat,atq; obteftatur,ne cui,talem com-rpunicationem idiomatum doccnti,fi-dem habcant, pag.j/^.

Itaque cum a pud neminem, qui or-tbodoxa: fidci clementa , primoribiis faltem, quod aiunt, labris deguftârit, dubium lit, quin vtriufque naturæproprietäres Si aâionesreuera, immô et-iam perlonæ competant : cum-que fufiragante ipfâ Concordiæfqr-inula y controuerfiæ cardo non ineo vertacur, quidnam perfonæ commu-nicetur,

SECOND A 1gt;EEENSI0, ƒ/ nireturjfed potiusquid in Chrifto na-luræ aflurotæ congriiat ; finie eadein pon minus, quàni Verbi aflumentis Deitas, omnipotens oninifcia, vbiquer Öenique cuin à D. leannc Matthæo b«c ira decidantur, vr vcritatis cuidcntia conuiéiusj in Anhaldinorum vel po-tilis totius Ecclefiæ cccumenicæ amp;nbsp;catholics Icntentiam pedibus eundo, di-ferte ncget, humanam Chrifti naturam velomnipotentem, vel omnifciam, vel otîiniprælêntem cflTc : immô talibus * prsdicationibus veri nihil fubeflè, vl-tfo fateatur : pag. 337- iHa,inquaiTi, o-ninia cuni ita fe habeant, quid reftar, ^uam vteodeinD. loanne Mattliæo Si ^amp;ore^Si telle, amp;nbsp;iudice, rota ifta Pa-trum Bergenfiura, de rcali idiomatuin Deitatis communications feu partici-pationcfadlacarni, dilputatio, ex agro Ecclefis cxterminetur,amp; de veritate or-tliodoxa, quam Anhaldini cum omnibus Icfum crucifixum rede inuocanti-bustuentur , ac profitentur, gratum Deo cJtowxw canatur ?

Omiflâ igitur prolixiorc ram eonin» dem fex argumenrorum düfenfione, quippe quæànobis fuperiori defcnfio-nerationibus ßtis'firmata arbitfatnur) tantum ad x^jyfTipô^/ïTasquædam rcfpon-debimus, quibus ifte, ne obmutuiflc, ac vcritati ceßifle vidcatur caufæ fuat futum facit. Quorum hoc primuni eft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. -1

qui realem communie at ionem^ id eïtfphj' ficam proprietatum transfufionem, int» Chrißi natur OS fiert aut fiaSlam efie, do-euer» 'vnquam. pag. Rsz. Qmifi veto primis funefti hiiius certaminis autorib. non fiierint (vt cum Dialefticis loqua-inur)vocabula ifta xquipollcntia, eifun-derc, communicare, conferre, ornate, vngcre, euchere. Quod ne quis fingi à 'nobis fufpicctur , pcrfiialüs perpetuis Antagoniftænoftri clamoribus, vocife-rantis cum laruis à feipfo confiées Ain-hngum dimicarcjconfideret pauca te-ftiraonia ex infinitis, quibus iftorum li-bri

SECONDA DEF EN SI O. 05, tgt;ri fimt referti. Sic enim iam olim D. Bientius fcnfit/îocuitjcriprirauit.

Recognit. iff. Incarnationem chrifli, Fibj Dei ctiin ßlio hominis 'vnionem, ’vocamts^ coniunFlionem diui-

amp; human A natura in Chrißo, in qua diuina naiura EFFVNDIT omnem fiam maieflatem in humanam naturam^ BORNAT earn cœlefli Jua 'virtute, gloria,honore^ac dtgnitate,

Recog. 22. It a DEES ß coni un git vnit cunt homine.^ vt in ipÇum omnem ^'iam maiefiatem CONFERAT, nec vno tantum nbsp;nbsp;alt ero, aut et iam mul-

*h,ßd inßnitis, ade 'oip^ omnibus, omni-inquam fuis cœlejiihus ac diuinis DO' ^IS ORNET. Et paulo poii: lam ^»de abaterno conflitutum eft^ut Filius l^ei fieret Filius hominis in flenttudine temporis, in quem omnis diuinitatis maie-flasCONFERRETER. Item-.Ajt diuinitits E F FEN DE RET omnia ma-^ßatisfuabonain hitmanitatem^

70 lt;^NHALDINORVM , (arnat io Chrißi^ ßeit vnioperfonaUi fe txtendat.vt Filina DeiEFFFDER It hominis omnem ßuam ma iefia-tem, 'videlicet.^omnipotentiam, omniÇcF (ntiam^omnijußitiam, emnipr/tfintiam, Ö-omnifelicitatem, amp;c.

Recog.30. Afprmo igitur perßonakm duarum natur ar um nnamem in Chrißt tam lat epaterCy^t Diuinitaa non vnarn tanturn ç^r alteram partem ßkamaicßa-tis, jed cmnemßüarn ntaießaiera in htn manitatem chrißi CONFERAT, ^ud reEle communie at io idiomatumt ld ed, proprie tat um 'vocatur.

Recog. 41. Verbum ßc car ofaElum ■edy “vt aternua Filiua Dei it a habit et in ßlio hominis, vt EVE HA Tipßumvnü ßcum in diuinam maie (latem, ((r EF-f VN D AT in eum omnes fuas PRQ' Igt;RIETATES.

Recog. m. 114. Incarnatio iUudßgoi-ßcat, quod Filius Dei inhabitatione ßain ßemine Abraha, (jr impUtione eins,F R-^ RV N DA T in ipßum omnemaießatisJtti

t^(piuyum acplenitudinem. Et hoc eU difiricnen inter Chrtflum amp;nbsp;aliothomi» tics, communicatio dittinarum proprie-tAtum,o^uibt-ts Filitis hominis ab inhabitant e FilioDei O RF( ATFR,feu prst (onforttbfts Jitis FNGn FR. H«c Brehtius, cuius lèntentiam aperte per vniucrfum librum fuum impugnat D. loannes Matthæus, qui tarnen negate non erubeicit, à quoquam iuoruni gre-galinm communicationem phyficain docendo traditam efle. Sed hæc ha-ftenus.

Venio nunc ad fecundum illius nimirum : q»od de natura ^hrißi humana loquatur, non IN SE (onßderata,Jed in FE RBO. pag. 7gt;7. Quafi verb afliimta natura vel exiftar, Vel confiderari pofsit extra VE R BVM. An non igitur in eum quadrabit illud Sophoclis: àtn/^oç p.a,raijis cpÄeiv^ tin] fatiöüfBpn ; de quo tarnen penes alios efto iudicium. Quid verb fuis iterum patronisjamp;Ecclefiæ non IefuChrifti,fed fuæ,hoceft,Iacobiticæ, fiuc lacoban-

•-» ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P il nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;drea-

dreanse luminibus relpondebit, quos cciam hac in parte fibi manifeftè habet aduerfantes? Sicenim iam olim Joannes VVigandus, lib. de comm. idiom, pag« HuntMitas in perfón.t Chr/fli vltrA donafua natur alia accipit realiter àdiuina natura flurintAs proprietates.^ TA LIpacto, vt etiam IN SE habeat aepoßiäeatilloi àdiuina natura communicatif proprietates.

Item ; D. Selnecerus Anno 72. ad The. B. Humana natura non exfe, non per ß, non Jeorßm, non extra perfinaf» ehr iß i.fed in Chrißo,at^ adeo IN SESE etiam habet omnempotejlatem, idell,di-uinam plané amp;nbsp;aternam SIBI datam* ehr iß Oy (ß in ehr iß 0 ^potentiam in coeb amp;nbsp;in terra : amp;c. G. vit. b. H. i.

Item : Habet IN SESE(etß non per fi, aut exße, necßeorßm extra ehrißum) potentiam infinit am amp;nbsp;diuinam. Ii.4-i Hæc igitiir confideret diJjautator Amlingum non cum proprijs, feu à fern etipfo confiâis, fed cum Vbiquida-rumlaruispugnarcagnoJçar^ r i .f'... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tertium

'«int ignitum confugit ; in cuius tarnen äpplicatione iterum baud obicurê o-ftendit, fe àlibri Concordiæ arcbiteébs difïentire. Ciim cniin ilH peipctuô fi-^ilitudinem banc in ore babcant,ad de-darandatn realem fuam, quam commi-nifcuntur, idiomatum communicatio-‘’tmjnofterille düputator non admo-'^uin difsimulat,ferr.ii^itifi-^tlitudi»em necftiaquAm extcndere. pag.

Sentit ergo nobifcum potius, quàm 'Ufflijs, in quorum gratiam pcrpetuis Sc à/A^iCoÂtetfç ludit: o-®niadiôturus planius^nifi ventris ftu-^iumTrJ ^üÄivw iplum cogeret. ï't haâenus quidcm de primo argu-niento.

In fecundo argumcnto prolixe An-iialdinorum aducrïùs Vbiquitarios confirmât fcntentiara : præfertim cum di-firitnen inter abftraôtum amp;: diftradum äpptobet, pag. 31^2. quod nec.iHi obfer-üarunt, qui D. Heshufium Epilcopatii «xuerunt-j- neç iftj:perlugderijß!jä.pati-

iintnr, qui ßmpliciter abftraftum Im-iranæ Chrifti naturæ extare negant; t^uornm non aliani ob caiifiin in afl'cr-tione noRra adiierfus Apologiarn Er-iurden'iem menrio nominatim facienda fuit, quàtn ne cum proprijs(vt Anta-gonifha garrit) bruis pugnare videre-inur. ^^d ? quôd fibi ipß rcpii-gnans palam (quod res eft) affirmât;

titna omniaßc conftderare inChrißOtVi •uni eiden'ß^ Chrifii indtuidno, fiut non tantum humana, ucrÙM et tam dtuina natura idiomaia pramp;dia-tione minime verbali, Çed potins realt (propter t'eritatem ipjant, ^ux ver bis in-eiljtnhuendo communicet. pag.ytfquot;^. Si crlt;ïohTceft communicatio idiomatuni rcajii.\ quam défendis, quorfum accu-fârnur, quafi fiJam Vnquani impugna-iierrmns? SiquidemÇquodnos cum o' mnibus 'crthodoxis gt;fentinuis , idem, quoquc Antagonifta nofter fôntit; ab-fhaétas nimirum formulas ,de carnis Chritïi omntprxfentià oinnipotcntiâ,

•I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Omni-

' SPC VN-DA DE FE N S10. gt;ƒ ornnifcientia rcijciendas, amp;nbsp;damnan-‘das efle ; non admittens, carnem Chri-ftiin abftrado, etiain in perfona per fe confideratam, efle oniniporen-, omnipræicntem vt habent ex-prefla verba, pag. /ƒƒ. quæ hoc lûco recitanda duxiinus, vt pins Icäor ^ïin prointuhaberet, Si propius con-Werarc pollet. Non cnim dicinius (inquit)’ in abrtraâo carnetn Chtilti 'fle omnipotentem, omnipræfentem, Sic. Illas abftraéhas formulas reijciraus ^idamnamus. Hæc ille.

Quôd fi iftaverè amp;exanimO‘di-1 cit, Omni fane internos lite fliblatave-ritati Confelsionis Anhaldiria?, in honorem non noflruîUjfed eins, cui foli laus, honos, Si gloria leculis infinitis ^ebetur,. palmam déférât opctrtebit. Haeiplâ verô declaratione, fient Hefi. ^nfi) ifte aduerfarij.s, à' quibus Epifeo-patu exutiis efl, aftipulabitur : ita toti fi-niul Patrum Bergenfium irvvt^iu rc-damabic. Quod ciun ipfemet (vt appa-rct)

arripuit, leélori perfualuriis -, nain-ram humanum inV ERB O ejfe ipfum hi-winem C hr iß um nee abßraölhßd concret i ejße loc ut tones quoties die At : Car-nem chrißi^fiue huntanant Chrißinatu-rAm,in perßnariRiya eße omnipotentem. ^jßdenim humana (inquit) natura ehi inperßna T^Roya, quàm homo ChrißusyAUtßlius Maria ? Hæc ills. pag.JfO-.

Veriim quis ira rudis eft, qui non, etiam nemincadmonenre, in hiicepro-pofitionibusNeftorianam fimul amp;Eu-^ tychianam abftraäi Si concrcti, hoc eil, naturæ atque perfonse confufionem a-gnofeat ?

Ludit etiam iJla phrafi: Corpus Chri-ßi, faluo corporis modo, in VE RBO vbiq^ prafinti, praßens eße, non in Je, neeßma!’ cum VE R B Oßecundum modum VERBI Quod idem cfle vult, ac ß dixerit, tninem Chrißunt eße omnipraßentem-no»

Quis vcrô propofitiones in concre-tovnquam cxnoftris impugnauit? Suos ergo ipfius focios tedc luggillet o# porter, quibus ramen fafcinum obijcit, oxcogitatis iftiufinodi effugijs arque co-'hurnis de omnipræfentia corporis in VERBO,feu in VERBI perfona.

cnim audientes incauti Pandora: ^obfcriptores ,• protenus idem ilium, H'lod ipfi perperam fentiuntjdocere au-•omanc, cum reipla contrarium dcfcn-^tjamp; noftram aduerfus librum Con-'ordiæ fententiam confirmer.

. auxiliante Chriflo Domino amp;nbsp;'(ruitore noflro, de cuius maieflute l^rUagitur,deincefsfl fropugnAturum^ P^opagaturum aduerflus omnes infero-^'•’nportasflangepromiittt. pag. JfT/.

Stet ergo promifsis, amp;nbsp;Concordiæ' formulam breui ad Orcum (vt diuinans 'oquitur, pag. collapfuram, vna Ijjni Realiifta feu phyfica idiomatum ^'itatis faóta carni partjcipatione, non

eft quod dubitemus. Cum auteni gt;-ftiufmodi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fæpius oceurwfl^

libet hîc fequentem qusftionem^vWa cum fubieda ad ipfa'm refponfione le-doriconiiderandam.proponere,i)fa2tp, quibus concepra, Sz expoftra fuit in Sy-nodo Quedlinbmgenli, verbis,

C))rißus Deiu homo eH Dotninui i gubernafor omntum treatnrArum, non i abfins, fedpr^tfèfis, fecundiim vtrAntjAe i natur Am in conereto : non tAmen ßcun^ 1 dùmintello^fis humantcApAcitAtem^AUt | fecundùm cenditienem, 'velgroprietatertiy i aut rationem huiutficuli, non localittr, lt;nbsp;non fhjpcè, non circumfiriptiuè, non inr (lufiuè^ non quant it at iuè (vt loquuntur , Stholaßici) non vißbiliter, non ßnßbili- i t£r, Jèd planédiuino modo,foli omnifo^ j tent ia diuina not o, amp;ppßibili^ nbsp;nbsp;in vet' 11

bo eitu promtßo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;( i

S'ECy^DA DE P'S N S10. 7^ hune c^umßionem feto à Reueren-amp; cUrißitnis virit, Dominù Theelo'^ l^Brunfificenßbfes, cate^oricgm reßoa-ißnKem. ^^edlinbur^i, 2 ff. Ia»uur

frofofîtiô fraflantißimi'viri D. Da-^otù loach, à Reufl wra eü tot a, fi vno in loco corrigatur, nimirum, vbi ^gt;iiu»auntur hac verb a : S E C V N-ÖVM - VT RANQ^VE NA-kam‘in concreto. , ^^taßsenim fecundùm 'vtran^^ natur am ^^‘•(rfia eli ab ea, tjua dicitur in Concreto.

1 ^odßvolunt Dontini in Concreto loqui, ' ^quot;^fintinjure. Agnoficitnuî etiam in ' ^'^ticreto, totum Chrifium apfellari, Sed fecundùm •vtrantjue naturam in hoc habet y etiam humanam natu-

I ''^^Chrifii effè omnifrxfintem, idquod H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nos

nos afjirmAre ver emur^pref ter rationes, quas alibi difertè expojuimus. aj, lanti-arÿ, lt;^Hno S^. ■. nbsp;nbsp;nbsp;. c' ' '?

T'tleman. neshufivu.i). ^aniel^affnian.D. quot;^aßlius Satler. L. Joan, ^-JlS^altZaiïdd.

'Habes D. loannes Matthæe D. Hcshufij fententiam, hac qiiidem in parte ortbodoxam, noftræq; é/a.óypfilt;pefi cut tu iniiiriam fäcis, quando fcribis, hominis itlum chrißi omnipotentiam cpncedere , emnipraßntiam negare. Ncc eniin hominem Chriftumomni- , præfentcm eße negarßed carncm Chri' Üi: vt veJ binc etianj coniiincaris falßca-tis, quando tibi in ceteris propoßcionb

! bus, de omniCcientia, Se omnipotentia, cum iJioconuenjre/bmnias.Q^a/ivero ' ijldem, quibus tu, ambiguitatumprx-quot; j ßigijs ludar, vtillud in concreto diäutn / fentiat: (

fentiat: Caro Chr'ifti in VE RB O e!i o^ tnnipotens, omni feta. Hoc vei o in ab-ftraólo : caro Chrißi est omni^otens, o-fnnïfiia. Qiiin potins aliam, qnàm in Verbo , non agnofeit camera Chrifti. Ideoque Abftraäura non pro diftraéio fuinitjfed camera Chriiti omnipoten-omnifcianijnon autera vbiq; effc ffntir, fine determinatio illa, vt Diale-fticiappellant,

E R B O) addatur , fine omitratur: camera Chrifti à Verbo nufquatn feparatam,extra controuerfiam fit. Pronunciatur autera de propofitio-•luinconditioneex confideratione fub-æftiipfius, non fyncategorematura. Si ^nim fubiedi loco vocabuliira naturæ ponitnr, propofitio eft abftradiua ; fin perfonæ vocabulum fubiedi locura te-propofitio eft (vt Scliolaftici lo-H^untur) concretiua. Hæc ipfis quoque ^ätechumenis plana fiint. Et hadenus ctiam de fecundo argumento.

Tertiura argumentura agit de diflFe— fïntia Ipecifica, quæ duarum in Chrifto

naturarum vnionem' conftituit, eam-quc à prioribus tribus præfentiæ Dei gradibus difcernit. Miris autemmo-dishïc, duni ie explicareconatur, lê-jnecipfum ifnplicat,amp; rricas tricis cn-inular. Differentiain fpccifïcam eflei-pfam rei formain negare non poteft, atq; ideo nolens volens concedcre cogi-tiir, ld quod rem conftitutam confequi-tnr,non elle diifsrentiâ eius fpecificam. Qjrodenimconfequcnseft, non poteft idjcuiuseft con(èquens,conftituere. Jd qiiodomncsüna mente præditi agno-fcunr.

Stat ergotertium argumentiim, er-iam ipfo telre,fixum adbuc amp;immotii!n. Manifeftis enim verbis fe concedcre, niinimeq; rcijcerc ilkid /cribir,quódArt-haldini Icntiunt, hypoftafin(non autem communicationem idiomatutn) efl'e v-nionis duarum in Clirifto naturarum diflerentiam fpecificam. Vndeetiam hypoftatica diótafit. Vnionis enim vox præfentiæ huius genus exprimit: epitheton additum vnionem bypolfaticara (vt

SECONDA DEFENSIO. J) (vtcum Dialedids loquamur) fpecifi-cat, amp;nbsp;à ceteris prxlentiæ Dci gradibus difccrnir. His crgo polîtis amp;con-ccfsis, nihil erir, quQd in argumento i-plo defiderct.

At enim (inquit) nss non feccArt tDnßdtmw ß realent communtcationem ilt;iiomatuni,lt;^UAm nos ciocemus appella-titne ßecißcA differentia dignamurs Pag J«?/. Additquc rationem : j^ia res, ^^^■ explicatio rei vera, ßint-vnitm ^tnt. Vnde facile eolhgi pot est (\v\QßvL}fi-lt;}'tidem Ivjpoft at ica. unto dfferenttAmfpC' ajicam conJHtuit, quod ntubo magü ta-differentiam conßitttat id, qttod vni-perffnalem per ea, ex ilia fe-^gt;uintiir, explicat. pag. .?7/.

Item : Sed ut tandem me prorßa (inquit) fit unio hjpoflatica, Ffft contendtt aduerfarttu meus, ffeei-differentia : Inde ucro conclude •, ff ‘^poßaßs conflituit differenttam ffeci-quoad cet eras prafèntia Det gra-quanto niagù utrt uniunis hy-Iflutiea expltiatio ilittd prfftabih

Hæcille. pag.///. Ecquis acutiorerii Dialedtcum vnquam audiuit, quàm hune, aperte rem cum rei enunciations, amp;nbsp;explanatione, fine peccato(vt fibi ipfi blandiens ait) confundentem? Siqui-dem ergo res amp;nbsp;explicatio rei funtv-num amp;nbsp;idem: qua frôte vnionem ipfam cum reali idiomatum, quam fingif, j(9lt;-Fa««. vnum idemque efl'e negat? Verûni iftatamfunt manifefte vana,vt niuem albam non efle facilius perfuaferit audi-tortbus fiiis Anaxagoras, quàm Smal-caldenfcm iftum ddputatorem fobrijs auditoribus fija commenta perfuafu-' rum credamus.

lllud verô Cabalifticum quiddam aut Seraphicum haberc videtur, qiiod realem communicationem idiomatum commendaturus, nunquam non fuas addit : cuiulmodi fiint

.• pag.;?7ƒ Item, quam in meo Tra^atu doceo. Item, deMEOadieçi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cum cnim

eandem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;etiâmnum pro-

SECrNDA DEFENSIO. gf ïïbusad calcem nofti’æ defenfionis ap-prclsisante/j’. annos défendit; nee ita pridem ex Damafceno deduxerit Icn-tentiatn eandem,quam omnes orthodo-xi ; etiam ij, qui ante decennium difsi-pata Schola VVitebergenfi fuis eiedi liint laribus, ac profitendi munere re-nioti, quoique probrolb nomine Sacra-tnentarios proclamât: immôquamipfi etiam Pontificij nobifcum profitentur communem: neminem ira hebetis, aut obtufi ingenij ede arbitramur, quin etiam non admonitus intelligat,aliud fen-tire loanncm ilium Matthæum, aliud fimulare : cuius rei rationem fuse olim conkientix, amp;nbsp;feuerifsimo iudici,atque filio hominis fe redditurum certofibi perfuadeat. Ad eiufdemi-gitur tribunal illud etiam reijciatuis quod contra conlcientiam, amp;nbsp;citra o-innem prorfus rationem, haud recufat eorum patrocinari opinion!,qui per ma« nifeftam graduum prxfentixDei con-fiifionem contendunt, in quolibet homi-immö etium in quulibet er eut ura duat

concurred e infcparahdt, i»il/[Jolubilt •vincKb vnitiu fubfiaMtM , rei ntmiruf» i:-eutA nxturant, Cr Verbi omnb /nßcntiOtü a V B SISTE N TIA M. p3i’. Quod paradoxiim itaeftab-iiiWun!, Ik bîalpJ)cmum, vt etiam in A-pologijErfurdcnfi, tanqnam atypofa-norum verborum aiienuin, expIoJanir. Confidcret igitur pius ac pruJens le-ÔOTj tJin belle inter iftos Harmoftas roniienire,qudm inter vulpes Samfonis, caudis qiiidcm colligitaSj fed capitibus niniiuin quantum diHradas.

Pag. ?J?ƒ, ncgjt, fè curnniiunicatia' nern., (èu participttionen talent comwi-ni fit, qua diuinitoi 'S Äoyis cum fitù attributiffactafit carntf afiumia diuinitit^ propria. Verùin neilkid Atrdingi com-incntum efTe blaterct, recognolcatfoci-orumfuornm fuffragia, quorum,in af-fertione quadraginta duum argumcn-torum minifterij Anbaldini, aduerliis triumuiros iftos fiue cuparios, fine cau-ponarios, w Äa-ycv tSßS /(^TUjÄsiiatnui, rfij , fccundùm Apoftoluni(2«

SE cv N T) A T^EPEliSIO. S7 Cor, 2. verf. 27. amp;nbsp;2. Cor. 4- vcrf. 2.') nominatini tafta eft mentiojCitatis aliquot iftorum fentcntijs : in fine srgunienti vicefimi fexti. In quorum e-i^iin caftns militât, amp;nbsp;omnia Jüa (vtioquitur, pag. 440-^i-'dmaicitnè vult ffe confot2a eorundem proculdubio partes tuebitur, communi præfertinj funi ipfis teft'era vtens.

Et nelongius abeamus, qusrimus (^xipfo, quidnam diferiminis fit inter il— las locutiones : Humana Chriflinatura l'ßidet,Jet2 habetpropriam Diuinitatem Vtrbi, ad communern vjum, dr effeSiunt. Et; human a natura, vt in Chrißo, feu Chrifli, hoc ell, Verbi incarnati perjona Ç'fhfiflit, propriam habet Hiuinttatem Verbi, ad communemvfum, dreffedum, päg.^^ä’. Fatemur, nos hebetiores efle, qiiam vt liafce prædicationes à fe mutuo difeernendas, aut de abftraûo alteram, • alteram de Concreto accipiendam efle, fufpicari vnq; potuerimustquaru diferi-inen qui demonftrauerit,is critnobis,fe-cundum Maronis Pala:monem,magnus G 4 Apollo.

Apollo. Siquidem ergo porteriorem ap-probac D. loan.MatthçuSjCur improbat priorem ? Humanitas enim Chrilti,nifi quatenus in perlónaVerbi fubfiftitjpro-culdubio ne effe quidem ftatuenda eft. Nee Humana natura Chrifti eft ipfe homo Cliriftus; Sed homo ChriHus eft Verbum Humana natura veftitum, feu eidcin Hypoftaticè vnitum, Hoe eft,Ver-bum inearnatum. Qiiod quinegat, ipfa fideiprineipia eumNeftorio amp;nbsp;Euty-cHenegetoportebir. Aduerfys autetn negantem prineipia fruftra fdilputa-bitur.

AftipulaturnobisGabr. di. 7. quæ. vn.lib.^. euius verba Hïe adferibemus : Natura, affumta, humana, ne^ eli Chri-ßui, homo, Deu^, omnip-tens, ne^^ stterna^ ne^ creatnx : fed e^ pur a creatura, affumta d Heo in quo amp;nbsp;homofubfiflit communicans Heofuam dc' nominationem, qua. uere dicitur, amp;nbsp;ed homo. Hæc ille.

SlcrNDA DEP ENS 10. Sff nari bypoftafi differentiam natiirarutn non abolcri, aut rolli, vt qucmadmo-dum diuinæ naturæ idiomata manent fuifemper finiilia, id cft, immota, in-tcgrajita quoque natura: afTumtæ pro-pi'ietates MAGIS feruenturin Cbri-fto, quàm in vllo mortaliuin feruari pofl'ent: puta, qnod amp;nbsp;perfeélione, amp;nbsp;puritate hypoftalis ilia, in quam vtriufq; naturæ proprietatcs àn^ctf^v£çaT'gt;i îvwalt;i (vt Damakenus loquitur) concurrnnt, omnibus alijs bominibus longifsimè an-tecellat.

Verùm Antagoniftæ noftro illiid vfu venir, quod Nazianzenus fcribit, tSts TITlsi TSt? M^enxsi? Thjl T!sKÓ,vIw, if 'ml’i'opoiitÄTO)' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Id quod Daina-

Icenus ijlden) propè verbis repetit amp;nbsp;de-darat, inquiens : tSts èçtiimiSv -mç

ÂÔyiiç, lecundùm ThcûdoretunaÇDial.?. pagj^7.)hoc eff, verborumpræftigijs ludere. Vt enim G s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;per-

t^NlîÂLTgt;INÔKVM perfuadeatleiäori, Verbum O MNIA ƒ natur um ajjarntam agcre, adeo vt et' jam corpus ChriHi returreétionis fuæ,, jpfo afl'erente, inftrumentipn iuerir, quod tarnen, omnium fanorum confen» fu ,proculdubio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iJiud fuir,

cui vita crat rellitiicnda ; Thomæ pro-ferrtedimoniuin fuæ fententiætamnia-nifeifè repugnans, vt quod noftraiu magis aftrueret, vix aliud in medium proferre potuiflèt æque neruo-fuin, Aemirum profcólo fit, vfqiie adeó centendendi Hudioiftum occarca-tumefle, vt ne quidem animaduertat, quid fuse caufæ vel profit, vel obfît : ins-lifque prorius dogmati fuo inconfenta-J123, amp;libi ipfi contraria eft'utire, quam vcritati manus dare. Palam enim pro nobis refpondet Thomas (quod idem eriam magnus nofter Lutherus difertè affirmst) niinirum, Virtuie diuiniutu, (ne cfuidem per mortem 'n ei ab uniinA Chrißi jVel ah eiufdem carne fepanta) non ante tn uirtutc ajpttnta, natura, ani-mam tn defunSü cor pua redijjje ,reÇu'

SECrNDA HEFENSIO. fit ^tnte animant corpore, qrum moriens ^hïflu'S À corpore depOjuerat, re-lnw/eah anima corpore, quod demi fer at.

Qird auteni hoc virium aut pon-(ieris habet ad nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ilbid proban-

natar.i agatoXiy^^? Aut: ^lôd omnia f 'erbum per humanam natu-’’»m agat, tanquam per tnftrumentum ? Êïfienim hoc ita fe haberct; tanicn ad 'nionein duarum in Chnfto natutarura ^ypoltaticain efhcicndam adeô non fut-ficeret, vt eandem loluerct: cum ea, 'piorum altcruni funtbones fuas obit pîraltermn, vnita eflcfiue perfonaliter, bie alio vnionis genere, minime nc-cefle fit. Neque enim cum fabro iecuris 3utmalleus eil vnitus, etiamli eius in a-jendo vfus fit : neq; cum dioptra vnitus ^ftocu]us,etiamfi ad cxplorandam ma-gnitudinem dimenfionelque ea vtatur Geometra. Quomodo igitur non i ol— j ïunt vnitatem perionac, qui vnioncm »aturarum in ea re conftituunt, amp;nbsp;per fâdefiniunt, quat nihil minus cil, quant '^io? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vciùin

Verùin cum i(b pafsirh, vt hocfuum ti| auditoribus periuadeant5alt;i Q fimilitudinem animæ in hominc , 0' *« M N E S fuas aétiones (etiam inorgï' H, nicas, vt nimis craflè philofophantur) tt per corpus cfficientis, confugiant;n5 \ in re manifefta bonas boras confuma- n musyexpendatlecum ipfeprudens atqi it pius leftor, an non monttrofum, im- ti pium diéiu fuerit? Deitatem, ficutani-mam, peroculos corporis videre, pet i aures corporis audire per intelledum ti humanum intelligere, per voluntatem i| humanam veile: miniftcriodeniqjhu- t manæ naturæ,tanquam medij,feuin- t ftrumentij cognofcere arcana æterni Patris, amp;c. ciam potius, Deitatis benefi- I cio amp;nbsp;efficacia, fuas operationes exer- j ceat anima amp;nbsp;corpus naturae alTumtæ. (

Quam verô illud etiam ab omni Tbeologiæ orthodoxæ rationc alienum cft, quûd regulam Leonis quot;Vtra^ fit' rrtAtn Chrtfio ad commto^e apotelejifta i' vente, vnitè q^ntdem, at non indtfiindè} per vniuerfura fcriptum, paginapræfer-

tiÿ, ita deprauat, vr neget, aliud in ^hrtßg diuinam,aliud humanam agere quot;‘’/WÂW.Quafi verô tHh

quot;on liabeat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8i expreflè adJi-

quôd Verbum operetur, quæ ’frbi fane, amp;nbsp;caro exequatur, quæ car-’’■sfunt. Akerum enim in Chrifto ‘'»urijs fuccumbit, alterum corufeat mi-'âculis.

Ac licet teftcDamafceno Chriftus ’S’tdiuina humanitus, amp;nbsp;Humana dei-non tarnen inde efficitur, quod di-’•■öanatura humanas, aut Humana diui-‘’îsperagatoperationes. Iftaenim opc-f’bonum confufio totum proculdubio ynionis duarum in Chrifto naturarum ‘'ypoftaticæmyfterium euerterct. Quin Ntius TzJl/ ^v/a.A'mv ^vvajâiç, ’^nçà.yT'S eve^’yeio,. i^s

Ta efWcivt^s^M, dîiç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;àiirS iiTïrïiaxev.

'uis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tei Ttjç ci,v3^!j)mTi]Tciç. TU-i

Tij tSÂâ'/i{}^ô'iJ}Th azjujyjfJL!^/}t;ïjfi s vas gt;nbsp;voiiji/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;e’*J*'j)i lù eï\ a^ü,, icc,

QukI ê quöd JJ), loannes MarrhæiiS ncgans nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;àLeone àvn t^çéi/ciazÿ(

policam efFe, manifeftc contradicitSy-nodo œcuinenicæ fextæ, quæ dîâuin illud (vtraquc natura agit cutn altcrius C 0 M M V N l O N E quod proprium eR) magna alFeueratione exponitdc vnionc, contra Monothelctarum cor-ruptelas. Sic cnim inquit Synodus: Cpenturvtra^^ forma cum alttrtm (om-nittnione qrtoâ proprium est. Non enint dtxit, qttod minuit, aut immutauit ,aut confundit^'uelabnegat hoc,quodproprio um ed, 'vtra^ natura, de hû : qua in VM ^^'drq^CiiriJlo jùbfantialiter vnitajunt. Sedopérâtur quidem : cum alteriw ^ittm communione ; vt amp;nbsp;dtpfferentiam eflen-dit per hoc : quad O P E RAT VR, ^OD PRO PRITM EST: â

IT 10 NE M ßgmficetfer hoc, '[nod dicit‘. CFM A L T E R IFS , ^OMMFNIONE. Toin.ConciU.

Verùm inrc omnibus manifefta lt;luorfum immorari opus eft? Stat igitur kontra Anragoniftæ noftri oppugna-fiones inconcnlfum adhuc teitiuin quo-lt;iuc argumentum,quod quidem, pt æter ’'Iduetas rationes, teftimonijs criam Ful-gîntij, Cyrilli, Theodoren, amp;nbsp;Lutheri, îflohis probe munitum, iiio iphus cal-fuloconfirmât Antagonifta, Itq; omnia flon tantum Smpleéii l'cribit, quæcunq; de difcrimine naturarum cum idioma-'is fuis in Chriftodoceat Amiingus: Sed ^tiam litis componendæ conditionem fe; Si /ƒ (inquiens) f contrArio Accife^ ^(ht^uodn^iturarum proprtAperfonx corn-ftnt communÎAdis tntcr nte amp;nbsp;ipÇutn cowpoßfa. pag. rSn aè tsTç (^id ergoreipon-I debimus, prætcr illud? Si quod loque-I ris(entis,nccaliquid monftn aii3,Kgf»T;j-( fiif Sc compofita lis cfto. Vident ' itcrum

t^NHAL DINORVM itenim Concordiæ difcordis, Subfcrï-ptores, feipfos, npn Anhaldinos àD. loanne Matthseo, qui torus iam norter eft, hærefeos argui. Id quod innoeçn-tiænoftræ,amp; reliquoruni, qui nobi-fcuin orthodoxe fentiunt, teftimoniuni perhibet vt lucuicntiftimum, ita gratil' lîmum, amp;: longe maximum.

4ilt;âam, qua ftngularis illeà ceterjs tribus præfcntiæ Deigradibus, feu modis difeernitur, tnrealtffuefhjli' ca idiomatum Deitatis cum carne part ici' patione neeptaepuam elfe eptarendam. pag. 4-12- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;422. Eo ipfo igitur An-^

haldinis nolens volens aftipulatur, Si gregalium fuorum hærefiarchæ contra-dicit, cuius commentum hoc elle confiât,ctiam D. Heshufio tefte,quôd diffea rentia vnionis hypoftaticæ fpccifica ex reali ifta idiomatum in Chrifto commu-nicationcpendeat.

SECONDA DE FE N S10. dtcUntione fua, vno (vt diffe-^tntiAJpecificA nemine dignatur ; nihd en fn rt pécari certo ßhiperfuaßa Jciltccf. pag ■///. Etfi autcm Anhaldinoriiin Syllogifmum, quein fcopticé Amlingi-funivocat, miris caluninijs nunc hue nunc iftuc dccorquec : tarnen eandein Icntentiain alijs tantum verbis (ne videlicet indiferens ac parum cloquens vidc-itur) conceptain rcpctit, probatque. P’g.

Cetcrum commodior^ fivocabula, ^luàm ea^quibus vtitur, de communica-taniiniruin carni in Verbo, ad coinmu-nem vfum amp;nbsp;efteólum, idiomatum Dei-tatis pofTefsione, non habere, amp;nbsp;cumfor-^daConcordiAßpiQdi eft to eq~ ^1') loqui caufatur : pag. 414- 44o. Quaftverö præter facram Scripturam, *^uius xjztFiSTO'Zsramp;itnf vytetii/ai/Tav Äo-yav ab ifta H0iv!)n[4,ieigt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;plane di-

Icrepat, vniuerfa orthodoxa antiquitas, lt;]uæ iftarum nouitatum prorlus fuit i-gnara,non fatis commode de hoc lacro-bnfto myftcrio difleruerit.

Quid ? quod à prAceftcrum Lutheri ^Philippi doLirina mtnimè receßijft videri vuit,pag 4io, in quorumuuisa fcriptis monftra iita miriiicarum phra-finm nulquam occurrunc. Conftat autern ipio Luthero teile, mutato di-cendi genere, mutari fiinul genus do-ccndi. Et quidquælo ij, quos ex A-cademia deturbarunt; diuerfum à corpore düdrinæ Philippi, in quo medulla Icriptorum Lutheri comprehenfa eil, pro.telsi funt , aut profitcntur? Quid vero eit fumos vendere, aut ledtori pi æ-Üigias oftundere, aut quid potiusüeo amp;nbsp;hominibus illudere eft , ii hoc non eit; quod docdrinAm de commumcutie' ne idtomitttm à prAceptoribuf traditAnt ex ßhoU yritebergenß exauthorAjfe (vt Anragoniltæ verbis vtar, pag. 4^^^ •videri nolunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tarnen fidosafler-

tores proclamantSacramentarios, Arianos, hæreticos, Scythis denique amp;nbsp;7 urcis longe détériorés,planeque indi-gyos (proh dolor) qui Solern alpiciant? riæc tu Chiilte lefu, conniuente Magi-ftratib

SEÇVNDA DEFENSIO. fifi ftrati!,audis,vidcs,intelligis. At tu Do« mine vlqiie quo ?

Quàm vafrè aiitcm illud eludere co-tiatuf, quod inDefenfione Anhaldina '^xtatêpag. 112, humanam naturam non accepifTe, vt feipfam fuftentarct, nedum ''t omnia, ficut Verbum W ri^s ^’Jta/jisaç etory(id quod in ipfà ctiam Vnionc foli diuinæ naturæ Chrifti compatit,hiimanæneutiquam)fuftincar,tue-atw,alat. Cum enim hoc negare non *®fît Antagoniüa, qua fronte illud ex-ftilanerit,quôd humanitatem iam olim ^nchrißo Deitati.^non quidcm îs(na, Jèd

; non cjfcntia, fed potent ia ; non ^lt;‘tnra, fed gloria-, non fubjiantia, fed 'quot;^»leflate exaquarunt if, quorum ver-^a(nifi nos animus fallit) non no-•piQatis eiiam autoribus facile açno-fcit? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;°

At erJm (refpcrdet) Z^c non in Pffnitas,, fed maieflas est humana na-‘ ^'*tamp;inchrifio,'vt non per fein propria-î^fonajubfijlat, fid tn V E R ß O. P’o-¥zt^. Qupmodo ergo non adciuf-

dem maieftatem potius, quatn iniperfs' ótionem referendum erir^elTe potentM, fciencia,i^ifaja, amp;nbsp;proprictatura reliqua* rum circumfcriptione, feu finifatCjafTu-mentis Verbi immcnfitari, vtcreaturani Creator! inæqualern ? (^omodo non vrriiifq; in Chrifto naturæ maieftatem amp;glônam obicurantmagis, quam iJlu-ftrant, quiabfurJilsima fophifticatione, natnras inter fe diuerftfsimas (creatri-cem, inquam, amp;nbsp;creatain) e^acna., potential maieftate gloria, Icientia deni' que, amp;nbsp;omnipræfentia exæquanc ? Cum prælcrtJin immenfttas vel exxquatio ereaturæ cum Deo, non fit eins perfc-dlio, fed deftrudlio ; non eins gloria, leJ ignominia.

Sicut enim proprijfiima Dei gloria, amp;perfcâio, quam pafsim fibi in Scri-ptura vendicat, eft eiusluperomnes res creatas eininentia : ira creaturz pierfc-dlio amp;nbsp;gloria eft, infra Deum ea efte conditionc excellentia, in qua Deo placcat, amp;nbsp;ilium alTcqui finem, ad quern condita, amp;ordinata eft. Propria autem

S^CrNDA DEFENSIO. i6i FiJij Dsi gloria eft, quod ex immenla miftricordia èi. ainore erga genus hu-nianiiin,voluit in vniratem fuæ perfonx sflunicre, in aternum in ea gcftare niaflam ncftrx natura, quanqnam (unis nia gloria ornatain, tarnen Deitati fuæ nonæqualemratque ita fieri fcipfo minor, vt nos omnibus creaturis maiores «fficeret. Ha-c nulla vnquam fophiflica EUtrti poterunr. Eo ipio igitiir, quod liumana natura fèipfam non fuffinct, in bypoftafin omnipotentis Verbi ’fiiimta eft, demonftratur fatis firma ad probandû confequenria, ca neinVerbo quidentî (extra enim Verbum nihil eft, ''tcum (choiis loquamur, negatiuè) elle oninipotentem, oranifciam vbique, vt iijftcnus Flaciobrentianorum hærefis f'iriüfé contendit. Hominem veró Chriftum omniafuftinere, tueri, 8gt;^ ale~ ft,extra controuerfiam cft. Hoe igitur Pgt;obando,amp; illud improbando,vel faite toncreti amp;: abftradi tcrminos, hoe eft, naturam Chrifti humanam cum homine Chnfto confundendo, quid facit D. loll 3 annes

anncsMatthæus aliud, quàin vt feniet-ipfum cuinPandoræ tain fubfcriptori-bus quàm autoribus confundat, An-haldnios orthodoxam defendcntcs reli-gicnein confirinet?

Muka in Antagonifta; pagellis feien-tes præterinnis,quæ, ad huiusprafertini ar^uinenti refutationem, niiniuin otio luo abutens cumulât, partiin a feopoa-henil’sima, partim extra omnem con-trouerfiam pofita ; in quibus tarnen plc-rifque, ne nihil reipondifle videatur, Jta fîbi placet imnioranti, vt oboriri fîi-/picio lectori pofsit, qualcs nam iînt tandem,quos ifle exagitandos tanta ver-boruin amarulentia hbi propofuerit. Sed defenfionis Anbaldinæ collationem cuin ifta dicacifsiini declamatoris l'çoc'zma prudenter inftituenti, facile et-iam nobis tacentibus quidverum fal-fuinq; fit planum fiet.-vt ineptè'faâiiri videamur, fi ad fingulas iftiiis digrefsio-ncs refpondeamus.

SI^CrNBA DEFENSJO. loj vnatn candemq; in Chrifto bypoftafin ülam ætei nam, amp;nbsp;Verbi, hoc e(i,iecun-perfonæ T rinitaris,quæ cft ip(e Filius ßei, propriam, vrriuiq; natiiræ efiehy-poftafin icripßmus; pagina Defenfionis noPiræ diiiinœ qiiidcm, vr connatii-ralem per natura; humanæ verô,vt con-üiftentatæ {mjjv^peçi^aviaj;, Iccundùm Damafcenuni hb. 3. C3p^.)per vnionis, Hcn realis alicuius participationis, gra-t'am ? Si explodendâ elle banc fententiâ Wdicatjin dilpntationibus præfertim:cur tandem in thtfibus fuis ex Damalceno toneâis,quibus omnia, quîe in formula Concordiæ de perfona Chrifti difl'erun-gt;iir,ex fundaméto eucrnt,aboletq;,tanq; normam doéîrinæ crthodoxæ repctijt Quod aût Verbi hypoftafin Amhngus l'aturæ alTumtae cÔmunicarâ elle fimpli-dternegârit vnq;, negetuè, id ex abun-dantia cordis fui feriptitauit dilputator, füius vanifsima vanitas, à qua ramé alie-nus vult haberi,vel inde £flimetur,quöd pagina Defenf Anhaldinç nona prorhis contrariü difertis verbis extat afTertum.

Qualem vero compolKioncm.tandem in Chriftofingatboino fanaticus,quan-do ne id quidcin ferre potelt,qu0d, licet poft vnioneni vna eademquc vtriulquc naturæ in Chrifto hypoiblis fir, non tarnen partiin Humana , partiin diui-na dici eademrcólè pofsit, fed diuina tantuin. Hoc eft, Dei Veroi propria, ne videlicet feipla per incarnationem vcl perfedior faäa eflc,vel ante incarnationem imperfeâior fuiffe vidcatur (minor enim feipfo fadus per incarnationem, naturæniHilominusfuæ amp;perfo-nalitatis non amifirperfedionem) Hlt;tc cum in dubiumvocct dilputator, qualem tandem ex Chrifto, quern iTwjïwi' efle minime infitiamur, Hypoftafin fibi fabricet, vel Hine colligat prudens le-dor,quôd ctiam a Moguntinis Theolo-gis annotatum eft, vbiquitatis patronos non fine dolo voce perlona: abuti pro i-pfis naturis in Chrifto coniundis,vttcrs tium aliquid ex vtraq; conftatum hand obicure comminifei videantur, contra vulgatifsiraam (vt illorum^ verbis vtar) fchola-

SE C y ND A DF.EENSIO. lo^ ^cliolarym, totiufquc orthodoxæ anti-S^itatis doétrinam.

Ad cauillationcm vero, quod aliud Giften ta ri in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vel à Logo; amp;a-

l'üdin eo fubliftcre, fîue perfonari, amp;nbsp;gt;nbsp;(’tficloquamur) indiuiduari,pag. 44ogt; f^fpondemus breuiter amp;nbsp;perfpicuè: fuftentandi verbum nude pofitum '^ïprimo gradu præfentiæDei vfurpa-'üfiacceptionc generali idem fere iigni- ! ^fansjqiiod GræCiS eftlt;^/ö«r ‘’nicn in hoc rayftcrio longe aliud li-^niGcat,nec ponitur nude, led vicandæ ’■tiGiguitatis gratia habet additam diffe-f^ntiam, vtfufteutariiu Verbi pcrlona, ^'bdain, quod Græci ßgurheantius di-

ZV tijS ÄO'/u v(pi^^scj. Id quod ^cholaftici magis etiain barbaris voca-'’quot;lisfuftentihcationis Sz luppolitatio-’''sexprefferunt, quat ipfis nihil aliud I'gnificant, quant pcrfonalem natura: ^pendcntiam terminare. Aóyf^ enim, 'dteDamafeeno lib. 3. cap 2, fadus eft Jiypoftafis fuæ carng eiq; in feipfb pra:-öüit id eftjexiftendi rationem.

Et hinc eandem àvvv^çx-nv dici ait idem Icriptor, in Dialed, cap'^^. amp;nbsp;44- pro--' pterca quód ab altera bypoftafi aflum-ta,in ipla luam habeat exiRentiani. Solins enim huias maflæairiiniFæ tÄz) ^tv, cv Tfii^ Aoya èvuTH yf^yg/^cwS^Jecun-ddin Athanafium : Hocelt, Ipfiuscar-nis exiftentiain in ipla vnione Verbi de-fîgnamus. Dial. deTrin. Vnde yetcrcs rotundè amp;nbsp;eleganterdixeiunt: éi/XÂ yS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'à/na, AÔyÿ Hæc

cuiîiia elidunt adiicriarij noftri ca-lumnias, quali prinnim amp;i quartum prælent'iæ DEI gradusconfundamus.

CtiiB aufeni hue inuentum fibi ven-dicct,amp; iingtilare ingenij lui acuirsen dientet in et», quôd alia lit ratio natu-ræalfumtæper le, alia in Verbo confi-deratit: opponamus eidem, præter côfi-gnata lam antea orthodoxorum vete-grauilsimam illam ex ediélo lulliniani decerpram Icntcntiam: Humana C hr ißt natura .PER S E ABSOLV te num^uam dicitur. quianec fubßßentiam ,/eu perßonamht^ huit,

SE cv ND A DEF ENS 10. 107 fi J if) fiibfißentia Dei Verbi imti-^rn, 'vt efièty accefit. Hæc ille.

Cünfideret nunc leôor refponfionent prçuaricatoris ad obiurgationein pagina l^efenfionis noftræ i3J. Antagonj-ftarum hypothcfi extiudam, qua vnio-nein hypoilaticam duarum in Chrifco naturarum, exallertione Domini;Data elt mihi omnis poteftas, per realem fci’icet, quam finguntjidiomatum eommunicationein , quod negare non poiVun!:, amp;nbsp;finegent, prolatis in me-duim icriptis iplorum, quœ in prom-tufunt, conuincipofTunt , fie cxplicâ-tunt batte nus , vt Dtitatem Verbi aflumentis darrieem , feu communi-eatrieem, aflunitam verô eorum , quæ data fint, hoc eft, omnium Diuini-tâtis idiomatum receptrieem afl'ere-fent. Vnde inJiffblubili confe-cutionis ncxu inferri pofle oftendi-mus., vel inter Patrem amp;nbsp;Fllium (is enim huic omnia in manus tra-didit , qui etiam à Pâtre poteftatem omnis carnis fibi traditam reuera ac-cepit)

accepit) vel inter Patrem, amp;nbsp;tncdiatons camera (liquidera naturæafluratx, non perlonæ milFæ oninia rradica efle con-tendunt ) vnionera hypoftaticara fa-ftam elle.

Id vero pcracutus ide Dialecticus, vcl logipus potius (Aoyalt; cnim Græcis • nugæ lunt, neque ille tanto baétenus conaw aliud prxftitit, quam xtÄcytx.S, hoc eft, nupatoris noracn inde abftule-rit)cum loiucrc non poftft, lalfa den-fione cleuanduni putauit. Confequen-tiam enim abaculo ad ansuluin valere

1- J nugarur. päg. 44-5- ' Verum cum aliud litLucianicum èp.'zs-oq-ATL'M, aliud di/pu-tatorcmagere,obieétioncm illara ctiam-num vrgemus, nec rail explofaVbi-quiftarura, quœciinque Cbrifto in tempore data funt,ad lolara camera reftrin-gentium, raatæologia, illius confecu-tionemnegari polie clara voce profite-rnur. Hæccura ira fint, remifsis iamle-porum amp;nbsp;facetiarum patri Icorainatis èi cauiilationibus, quas varie hoc loco niilcet D. loannes Matthæusjad rcli-

Quartuin isiitur argumentum, vt ab Amlingo eftpropofitum, atq; enuncia-tum,Antagonifta ipfo tefte amp;nbsp;iudicCjfi-xum adhuc confiftit, Sfimmotum. Atq; cum hoe pag. 44g. reftè illis op-poni profiteatur, qui proprictates natu-tarum in Chrifto fibi inuicem, vel inter fecommunicari reali participatione do-teantmobis etiam tacentibusleólor non tudis prorfus atq; obtufus agnofcit,contra fuos ifttim gregales teftimonium di-«re, amp;fu/Fragari Anhaldinis,qui nun-quam improbarunt, auc inficias iuc-funt, quod propria naturarum (vt An-tagoniltæ habent verba : pag. 449^ am-Wum, vnain communcm pcrfonam l’abentium, communia fint, non fibi 'nuicem, vel inter fe, led vni eidemq; psrfonæ, quam communem habent. ^eriim huic alTerfioni totum libri Con-t^ordiæ amp;nbsp;Apologiæ Erfurdenfis chaos répugnât.

Ad quintum argumentum quod atti-Oet, fatetur vitro dilputator, negari non poll’c.

^Q^z.^argumentumillud, quod Amlin-gicuni vocat^tamctfi hoc non Amlirt-g(,quæ nulla eft,autoritäre, fed totius orthodoxs antiquitatis colenfu nititur, initialam eßt dentonflratione contraphj- I ficamidiomatum xatvaiiiav, q»a videlicet Ij Deitatis idiomata naturx Verbi aßumtamp; ' realiparticipations trchuuntur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

non detrectet laruam Diaboli appella-rCySi iuisgregalibus adeo contradicat, vt inter naturae nullam ornnino admit- p tendant eße communicationem clamitan- p' longius ab ipfts,quàm pro-bari, nedum poftulari à nobis pofTeiam ante oftendiiiius, recedat; communica- 5 tionem autem idiomatum realem dici I

concCndat, non qui dem naturx humana, quaß illi omnipotentia, omnifeientia, feu omniprafentiayrealiparticipatione com^ municat a fit, fid pot insfolins perfona incarnat a refpeliu ; quia videlicet realiter, idest reuera, fiue in rei ver it ate Ipt Jo-qiiiturpag. perfinailla incarnate, hocest fillus UïUriXjfeu homo ille Chri-fius

Hæc, inquam, cum ica le liabe-nihil etiam hîc inter D. loannem ^atthæiim, amp;nbsp;Amlingum difltnfio-''Uni relinquitur, quin potius Atnlin-’'Jsgraco pedore ac voce pro Victoria, ^fcitati Anbaldinæ ipßus etiam An-' f’gonidæ (ufFragio comprobatæ, beni-concéda gratum cJ^rwctoi* Deo vi-^tori cancndnm arbitratur. ßiä^e7ailt;^

àAgt;;-9ïlt;ô£^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nff) Tilt;çct.ycM àtn^

Quôdverô de formula Concordis ^priinis eiufdem compilatoribus feri-ifios vbjquitater» carniChri-attrihuere, neijue memhrorum

'^itria natur Ain Chrifli affumtam exui^ ßatuatur -, non minus quant affumentü 'Deitas. rehua omntbtis

'^^^0 adcjfe ,Adeovt Cbrifli etiam ß' ^'tndùm humanitatem flena fint omnia l^filicet; id verb neque dodifsimo in-‘'r Pandoræ fubferiptores Heshufio '' perfua-

perfuadebit, ncque nobis fidcm fcce* rit. Et circumfertur Cracouij im-preÆa de Apologia cuparia D. Chytr^i ac ceterorum Meg-ipolcnlium Tbeok)-gorum cenfum, ilti aflertioni niniis li-beraJi ex dianaetro repugnans, Ma-nebit ergo Vbiquifta, donee in Vbiqui-ftarum'caftris milirare perrexerit, D-loannes Matchaïus : Aur, ii vbiquitatis dogma ferió nobilcum (vt verbis præfe fert) auerlatur, bardos, amp;nbsp;Rupidos effe oportet, qui non oJfaeiant, 7dn% enfff xsuS'eti/ cvt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßa,^etr^ ei'

cundùm Homerum. Iliad/. Ody/T^-Præferrim, cum non iraprideni euinin publica dilputatione cuidam afferenti (voce quam pia^ ipCe vidcrit) corpus Chnfti non tantiim in cœna, vertim et:-iara (horrc/co referens) in cœno ad-effc,magnoperê gratulatum acceperi-mus de tarn aperta I'eiJicec finceti confeisione. Sed verfipeJlisifte pauJo püli in pvandio abamico quodamconi- , pcHaias : Quanam fronte,quoueanini® ) : propoûâonem tam impiampropugnare I, poffet: (

SECONDA DEEENSIO. „j poflct; Mi Domine, refpondir, hæc ani-nio non {ctio publicè àmediéla funt. En tibi VVitebergenfium difputato-rum dignam Theologis grauitatem. Sed de hac plura dicere non eft necefle.

Vbiquiftas autem genusdocendi,amp; ffirajès multoties mutajje amp;nbsp;variaffè (id quod etiam Monophyfitarum hæ-fcfi nioris fuifle confiât) audaéler ne-gatD, loanncs Matthæus, quafi non in pianibus fiht varia iftius feélæ, amp;nbsp;ferner, 'pfa deftrnentia fcripta. ld quod vel’ Eine teftimet prudens Icélor, quodini-f'o transfußonem, effußonem idioma-

Deitatis, adeoj^ totius plenitudinis ^(iin carnem, c'ii profeflo defenderunt, 'uius tam craflLv, acrobuftiorem, quam ’■aiicus noftcr eft,interpretcm requiren-^islocutionis, pudere iam illoscœpit.

Atque ijdem etiam carnemajßum-inße habere omnia, clamirârunt, Deitatüßnt profria: quodD. lo-’nnes Matthæus iam reijeit: vfus iple-^stparticipationis voce pro idiomatum quod iam fadum nollet. Immo

„4z ^NHALDINOR^M farticifationem omnem natumram amp;nbsp;propriet at um inter fc, voce amp;nbsp;fcripto re-ijcere amp;damnare Ic profitetnr: pag. 462-formtiUm nihilominus Concordia cum j^pologia fe per omnia {cqut iaóiitans: pag. Tain belle fibi ipfe conftat Proteus iftc Thcoloçorum.

Triplex cotnmunicationis idioraa-tum genus finxic initio Cbcmnicius, quod portcntum non ita dudum Anno nitnirutn S2. s- Odtobr. lenæin publica difputatione dc Euangelio, tbeh 4S, de-fcndsrc conatuseftD. ßalth. Sartorius: cum in formula Concordiæ tantum fiat nientio triplicis prædicarionum generis, Abftraéliuas de carnis Chrifti omnipo-tentia, oinnifcicntia, 8c onipræfentia lo-cutiones défendit Apologia Erfurdcfis, quas D.Ioan. Matth, ad Ôrcuin relegat.

Declamitatum eft haélenus, negantes corporis Chrifti vbiquitaté elfe intus amp;nbsp;in cuteZuuinglianos, quain tanien chi-mæram ne quidem Antagoniftanofter tolerare fuftinct. Verba cœnæ propriè accipiéda efle, ncrao haétenus inter Lu-theranos dubitauir,quod orthodox! eu-

SEC y N DA DE FE N SI O. iij ènfus rcfutatio non itapridcm in lucem édita pernegat: plurib.-nimiruin in locis lanc defendens fententiam; Nunq; Lu-theranorum quenq;,quod ipfis conilet. Vel docuifle, vel fcripfilïc, quod verba fàcræ cœnæ {HOC Hi CORPUS AIEFM, 8ic.)fimplicitcr ,pprie lint intelligeda.

Afcenfionem in coclum cflcineram lt;lifparennam, quuiam publice profcfsi ^uerint, non ignotum ell. Phrafin illam Qimis horridam mutarunt haâcnuSjfen-tuiri non mutarunt. Sed quid in rc tna-Difefta moram ncßimus ?

Corpus Chrifti diuerfæ à noftro fpe-deieffc, quod contendit Flacius, nobi-Icum impugnatD. loannes Mattbæus: 'lui tarnen illudipfum cum noftris cor-potibus in eadem arbore fubftantiæ feu tabula prædicanientali contineri perne-gstjingratiain nimirum fuorum colle-gârujqui definitionediueriuinà noftris quot;gt;rporibus corpus Saluatoris efle fin-gut'j ac verirus fortafsisyfte ab JVpologiç trfurdcnfis autoribus diflentirc videa-''iV) qui corpus Dominicum propter

jfó ^NHALDINORrM vnionetn cum Verb o hypo flati cam et arbore Porphyriana (quam per con-temtum fie vocant) excludunt. Quibus nos refpondcmus : Etfi donorum illud prærogatiuarugradibus, ac numeroj inter omnes creaturas cxccllencilsimuni eft: tarnen amp;nbsp;natura fua corporea,e(l in-ferius angelica, quæ mere (piritualis eft: Si VC corpus hominis, licet anima ratio-nali animatum, non minus tarnen aut magis, quàm corpus rci fiue inanimata?, fiue brutæ,eft, manetq;fubftantia; ita ctiam corpus Scruatoris,Iicet Verbo hy« poftaticè vnitum, eft tarnen, manetque îùbftantia vifibilis, palpabilis, circum-feripta, non magis aut minus, q; noftra corpora : nifi forte Si Domini ipfius de-finitioni, quee extatLucæ 2^. reclamare, amp;nbsp;corporis alTumti cum noftris ipiomnew in dubium vocare, aut certê caput, pe-dcs,manus,amp; cetera Chrifti membra,ex articulo creationis cxcludere, adeoque ipfum cœna: Dominicæ myfteriuin, in quo nos veto corpore, non vmbra,aut phantafinate corporis, amp;fanguine vi-

SE cv ND A DEFENSIO. nj ôiniæ pro nobis in ara crucis immola-palci credimus, ac profitcinur,fundi-*us euertere, hoc eft, aperto Marte in Eiitychianoriim ,Docetarum, Valenti-'‘ianorum ,Theopafchitarurn, amp;nbsp;Mo-notheletarum caftra tranfire libcat. Quanquam cnim (vt hoc obiter adda-■îius) ratione vnionis duarura natura-funi hypoftacicæjChriftum cumDatna-ftenolib.^. cap.j. tainaPatrc, amp;nbsp;Spi-fitii fandho, quani à inatrc, amp;nbsp;nobis ©-^nibusdifferreprofitcrnur: tarnen ra-^ione diftinótionis naturarum (riiTr^T^ mwazrietQBij à.uivv Secundum enira diuinitateni, I’atri, amp;nbsp;Spiritui fanöo t Secundum au-tcin hutnanitatem matri, 8lt; nobis eft confubftantialis. Nee alia inChrifto corporis veritas eft, quam in nobis. Quomodo igitur non in eadem nobi-icum arbore fubftantiæ, hoc eft, in eo-^tmarticulo creationis comprehende-Wur^ Cetera,qup in quinto argumento cumulantur, K^gt;;trÇ)v^7a, eiusfunt fari-næ,vt cuiuis vcl mediocricer falte ortho-

doxæ fidei dementis imbuto palam fanant,nihil habuiffe difputatorem,quodin Anhaldinoi'um dodrina notarct. Super-fedebimus igitur hoc labore, ne onibus tricis, quib. leobleâat, foluendis autdi-lucndis,opera fimul oleamq; perdamus. Fatetur vitro, quod nunq; non profcfsi fumus: Propria natur arum in Chrißo n(' quaquam inter fi çomunia fieri {hoc enitn qui doceat, bisflultum ejfie, pag ^7^.) Stii ditterfirum natur arum propria vni per fi' nx communicari. Id ergo qui feriô St cï. animo nobis concedit, an non omnia conceflerit?

Q^d autcni tria ifta aduerbia (verè, fiubfiatialiter, realiter) in negociocœnx fyn onym3(vr loquitur, mKvdwi/.a. reâi-us dixiflct)hoc dt,vocabuîa æquipollen-tiaefle(vt funt)conccdir: in myfterio Verbi incarnati negat, pag. ^77. ijs conciliandu rdinquimus quibusnuHa religio eft,vnum idemq; druerfis in fidei Chriftianæarticulisfimtil verum amp;fal-fum efle, amp;fibi Si alijs perfuadere. No-bis fane haudquaquam perfuaferint, qui

S'ECrNDA DEFENSIO. qui hebetiores nos eile fatemur, quam '''tifta plus quam Seraphica aflequamur. Nam verum vcro pro noftra fimplicita-tc lemper confonum cfl'e ftatuimus. Proindequod in vna doérrinæ ChrÜli-anæ parte verum ell, idipfum in nulla falfum cfle polTe conftanter credimus.

Qmd vcroß illudhic attexeremus, quod per inuerfionem propoßtionis, quam pag.?-/j?. rede feribitefle catholi-cam, amp;nbsp;veram , ex qua certifsima de-monftratio extrui pofsit firmißiraa qui-dem confequentia, fed falfifsiino fenfu toncludimus ? Vbicunque videlicet reale amp;nbsp;ellentiale dift’erunt, ibi eflentiæ tfle identitatem , amp;nbsp;perfonarum non tflentiale,led realediferimen: ßcut eft inmyfterioTrinitatis. Hocenim Aixcp à^tufxa, totidem nobis verbis præ-icripfit Antagonifta, ignolci fibi petens, quod Amlingum doceat

AlTumimusigiturjfadturi profedus noftriin Icliola noui Dodoris pcricu-lum, vt fequitur: In myfterio Verbi incarnati reale amp;nbsp;eflentiale differunt.

Sic enimfèntit D. loannes Matchæutj propugnans realem in Clirifto commu-nicationsm idiomatum , impugnans phyficam.

Ergo nolit velit, in myfterio Vcrbi incarnatijiïmu] cumEutychc n £Tiamp;ÿlt;nii/ toller5amp; cum Neftorio fbtiietTSÉTïöw®-ÇK77IP. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ex maiorecniin

illa, quæ catholica, amp;nbsp;vera eft, ccrtifsi-mam demonftrationem extrui poflê, AntagoniftaipfefalTuseft. Aut igi-tiir conlequcntiam reólè inde extru-ftam concédât oportebit : aut, fi tcrgi-ijerfctur, minorcm nobifcuni reijcict: atq; ita, in myfterio Vcrbi incarnati reale amp;phyficum non dilFercnt, fedpo-tius phyftca idiomatum communicatio ftmulcum reali vel aflerenda , vel da-mnanda erit. Non eftdedccus diftipulo profiteri, per quem profccerit. Agimiiî

D. loanni Matthæo, mate-riam amp;nbsp;argumentum nobis fuggerenti adnoui extrudionem Syllogiimi,quo realem, hoc eft, phylîcam idiomatum communicationem pofthac impugne-mus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ex

Ex ciufdem autem axiomate dcin-fepsfic quoquc argumentari nosreâè polie conhiiimus. Vbi eflcntiæ eft iden-titas, amp;perlonaium non eflentialc, fed feale diierimen ( fient eft in myfterio Trinitaris)ibi REALE amp;nbsp;ESSEN-TIA L E difterunt,

Ergo,vbi non eft cflenria: identitas, Sfperfonarum reale diferimen (vtin niyfterioVerbi incarnati) ibi REx^LE,

ESSENTIALE non differunt. Valet proculdubio confequentia ex loto à contrario Icnfu, cuin vtrinque lub-•sftuniamp;prædicatumfint paria.

Quôd autem excipit Antagonifta pag. 7^^. sso. in Ferbo incarnato rnanere ’^ 'ap.cÿr.ov diuina naturx cum Pâtre, amp;nbsp;^/gt;iritu ßincio, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ab V'

tlbirum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;realiter äi-

flinèiunt, Paralogifmus eftfecun-lt;lùin pluies interrogationes, nihil ad rem faciens. Necenim, vt fehabeat Verbum ad Patrcin, amp;nbsp;Spiritum lân-ftum,fed vt fe habeat ad natnram aflum« titîi} quæritur. Quid verô ftatus caufæ

toties variatus, præterquam malæ caufe contra conlcientiani patrccinantium à.imKÿ-iô.Kçy.m prodit ? Præfertim cum p3g. vitro fallus fit, rej^ecî» natur A' rum in ferfina Chrißi^communicationtm idiomatuM realem àfhyÇica nihil differre. De hac jgiturlola (non de ilia, qua vtri-ulq; naturæ idiomata vni cidemque pen fonæcômuniafunt vtrealiter, ita etiam clTentialifcr, per gratia nimirû vnionis) cum difceprenius,quorlum dedita opera liccm extrahit? Siue enim (quod o-nines haâenus Vbiquiftæ fcceiunt)rc-fpeâu naturarum communicationem idiomatum realem propugnet aliquis, ruhileam à phjfica differre, vitro (quod res eft)fatetur D. loannes Mattbæus, eam^^ nec de cat hold afide, nee in rcrum natura effè, in ipfo libelli fui exordio pag./. Icriptitat: fiuceandem rcfpeftu perlbnæ dicamus realem , quod re vera vni eidemque bypoftafi vtriufq; naturae idiomata infint, conftabit iterum vna-nimi omnium rede fentientium con-fenfu atqusiudiciojnihilpræternomcn-clatio*

SECONDA DE FE NS 10. i2î •^lationetn à phyfico differrc reale : nifi forte filium Mariæ,qui realiter fimul eft t)eiis,adeóqueomnipotens,oiTinifcius, vLique^non idipfum efTc lotn-nietdilputator ; vt eadem nimirumra-tionc iiliuin Dei^qui realiter fimul eft homo, adeoque mortalis, id ipfum non effe concludat. Qiiod lt;]uàm fit abfiirdum, etiam catechume-•lisnon eft ignotum.

Porro Görlitianx orationis aurorem film Amlingo in codcm luto hxrere ca-lumniatur, quem tarnen nihilàpræ-foptoruni Lutheri amp;nbsp;Philippi d'o-ftrina de coniinunicatione idiomatum fliftentancum Icntire manifcftum cff. Quod fi ergo in toto fuo tradatu, aè co~ faridemfrxceptorftm docirina. nihtl pro-fofuttyaut défendit D. loannes Matthäus aliennm, vt iadatpag, 4S2. hacrebit ill eodem nobifeum luto,atque de exau-toratione (hac cnimvoce deledari ilium videmus) non minus, quam ij, in Suorum vt vulpes inirauit nidum, qui-uufque qua eft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nequiter

infultat, Û quando coram Harmofta-rum triliunali caufâ cognofcetiir, peri-clitabitur : nifi, quod infolens iftis !w-minibus non eft, 7rffllt;riw;7îA(,7/?às agere voluerinr.

Extat autem altera ibidem édita oratio de Synodo E,phefina, aduerfus Nc-ftorij blafphemias. In eadem fcfCj tan-quamin (peculo, (lï libet) contemplari poterunt Vbiquiftæ. Qiiod fi Anh-I-dinoriim fideinquafÏ in tabella defcri-ptam cognoiccre voliierint, perJegant eiufdcm orationis caici apprefliim Sym-boliiin Antiochenuin, aduerfus Pauluin Samofatenum, cuius nepos Gerinanus Neftorius fuit, auique iiii impietatem inrtaurauit. Etfi auté alijs coloribusfu-um dogma pinxit Euryches ; tarnen Phil. Melanchthon, cuius nomen perpétua rcuerenria dignifsimum eft, lib.y. Chronicorum,idem cuna Samofateno ilium voluifl'e, haud absrc fufpicari fe feribit.

J f i

J j i

1 i

Seconda defensio. uf [nbßßit in perßm Fer bi. Ergo etiam cor-lgt;fiChrifli, propt créa quoâ in perfin/t ’llocali fubßßit, pr^fèni eïi perfonaliter, Çihtn localttatefùa nAturaliy nbicnnip.persona, in nbsp;nbsp;ßubßflity prttßns eßß aßßrmA-

Quis hæc audienSjDominum Ioan-, •lem Matchxum ab Vbiquitariorum liærefi non abfolnacfcilicet? Cur non fîdé rationc fic argumentatur? Perfona Verbi infinita,xterna, Sc increata c(t. Corpus Chrifti fubfilHt in perfona Verlui. Ergo ctiam corpus Chrifti, propre-fca quod in perfona Verbi infinita, æ-^«rna, amp;nbsp;increata lubfiftit, faluo veri corporis modo, perfonaliter infinitum, æternum, amp;increatum eft.

Pag. ^7/. humanam nAttirAm, ne qui-1 lt;l(gt;n in Aaya, idiomata Deitatis in Je re-! cÿcrcfatetur. Fallum fit ergo necefte crit, quod Anno ƒlt;?. VVitebergæ di-Iputatum eft,thefibus leäionis primae 2ÿ6. naturam Chrifti aflumram realiter omnipotentem efl'c W , naturam

126 k^NHALDINOUrM naturatn autem diuinam W«Fa/.Aut, ß realiter omnipotens eft caroChriftijC-rit etiam realiter Deus. Atq; ita Euty-chifmus ftabilietur, cum nulla fophiftic^ illud negari, aut euerti pofsit, quod nihil præter Deum realiter omnipotens fit. Simile huk eft, quod pag-affirmât, aflumtamna-turani ncc per fe, nec per accidens, in ft habere aut pofsidere diuina idiomata. Collabatur ergo atque concidat illud oportebit, quod hafitenus inter oinni-potentiam Verbi, amp;nbsp;naturæ aftiimtædi-ftinxerunr, vt inter

Per fen Am deni^^ Chrifli commune efei fubieStum vtriufe^ mturA froprietatum, perpetuoclamitat. Quod fi à/csAi^sifi accipimus, res non carebit dolo. Sic e-nim vtriufq; naturæ idiomata fuftinet Verbi incarnati.Gzspfainf, vt tarnen inter idiomata perfonalia, amp;nbsp;cllentralia di-fcrimen maneat, nec ipßrum etiain na-turarum proprietates in aliquod tertiuin coalu-

SECONDA DEFENSIO. 22^ foaluifle dici pofsint. Ideoquepro-Pofitiones concreti perÀFÂÀyOTP in ab-Ibaâiuas refoluræ, fuam cuiquenaturæ pvoprietateni afsignant, vr, liccthonio Chiidus reuera lit creator cœli 8c ter-■■æj non tarnen propterea humanitas freatura elle definat. Sic ergo hy-polhfis Chrifti, fiue ab alterutra, amp;nbsp;guidera diuerla, fiue ab vtraque natura 'lenotninata, vtriulque naturæ propri-Wates recipit, vt nihilominus fuani, '^uilibet idioiuati naturâ, tanquam proprium fiibicduin, cui hoc vel iilud idio-■quot;a reuera com petit, aut inhæret, fub-fternat.

Reftat fcxtum argumentum, cuius ^oncliifionem verifsimam efle, ctiam-clara vocc profitetur Antagonifta: P’g' 47S. 479gt; Quid ergo habet ^Uod carpat ? Vt vetcri Græco-•quot;Um verbo , Äe^Tsrei 'ïïi'ji Cpt-

( qualem iftum efle Molthanfij fognomentum à Studiofi^ ipfi indi-'Uin alicui pcrfuaferit ) piiiTs

J2S k^NHALDlNORrM fingit fibÏ,quas refutet, ne conuiélnî obmutuifle videatiir,opiniones,fed tam abfurdas, vt Amlingo, nc per {omnium quidem, illarutn quicquam in nientem vnquani ven ent.

Mariam certe ipfins Dei Verbi ge-netricem efle, adeo non negat Amlin-gus, vt cum non nifi in Verbi aflumen-tis hypolfdi natura illa^fecundiim quam niatri nobifq; omnibus homoufios eft, fubfiftat, ne quidem ex matre Cbri-ftum, qua homo tantiim eft,nafcipo-tuifle exiftimet, id quod ex ijs, quæ de inftantanea vnione,pagina Defenfionis noftræ i()7. ex Thoma recitata funt,ma-nifeftumfît. Neq; enim naturamil-hm nobis confubftantialem à.vvm?«gt;Tgt;h ncq; in alia q; in Dci Verbi hypoftafi, cui per vnioncm cvwii^^TtçisiQii eft,vir-go mater peperit,vt hoc nomine verèamp; propriè fit, atq; perhibeatur.

Et quorfüm tandem vniuerfum illud vbiquilticum chaos, cum tota Ecclelîa Oecumenica,ex fontibus Ilraelis, Si or-thodoxa antiquitate, inipugnat Amlin-gus,,

? il c

t f f t

t I t t i I J

( (

i f

SEC VN DA DEF ENS 10. 139 gus, vt Chriftum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoc eft,

'pfuin Dominum gloriæ pro nobis paG-Ium cfle ratum mancat, qui in corpore lt;:oniplente cœlum amp;nbsp;terram, hoc eft, vbiquiftico,neccapi, ncc cruci affigi, *gt;ec occidi (nifi (^ctvminoui ngîj^ÓK^tnv) pottttftet, ncdura vt viétima pro nobis ^ääus pabulum animabus nofttis fci-pfum prœbuiflet?

Q^am vcro fanda ilia (tl Deo pla-cet)Concordi£E formula cum Apologia, fitab vbiquiftico portento (quod An-f’gonifta ipfe, amp;nbsp;vcre quidem lie nominal) immunis, non eft opus, vt à nobis iterum commonefiat. Requirat dodif-fimi inter fubferiptores Heshufij,,nec öön D. Chytrati, amp;nbsp;ceterorum Mega-polenfium Thcologorumcenfuram. Illi tonfignatis pagelJis demonftrabunt, ^uoties, quibulq; verbis vbiquifticum 'lliidportentura in Concordiae formula Propugnetur.

Qvmd fi leluitas audirc poterit, hoc ipfumcx Apologia Cuparia ei demonlirabunt Theologi Moguntini,quorum

difputatio extatjdignilsinia quæàpâtn-busBergenfib,amp; eorun dé aftipulatorib-cuoluatur, atqr, fi quid c^^osïb^aTïCJpipïi proferre habcnt, monftrata falfitatere-” fellatur. Dentigitur opcraiiij ne vcriu-tem (vt Antagoniftæ verbis vtamurj pag. ) reticenres, aut non dcfen-denteSj eiufdem violatores ùç (pu^a deprehendanfur, vniuerfo orbi Chnftiano éaucsv

Quod autem tories verbalem Ain-iingo ( nefcio quam ) Allœofin obijcit, vel vnica illa afl'ertione vanitatis mani-feftæconuinci poterat, quod nimirum pagina defenfionis Anhaldinæ /ƒ.

fcribitur ; û verbale reali oppo-natur, vt vero coranientitium,hoceft, merèimaginarium amp;nbsp;phantafticum,cui nihil rei fubcft, fed quod vanistantnm titulis ludit; hoc (inquam) fcnfu adeo non impugnariab Anhaldinis realem idiomatum cóinunicationetn, vtrealif-fimè realem, hoc ell, verarn, Si cum re ipfa congruente afl'erant; immónihilin Chrifto,nifi quod verum no fit, verbale

SECVTJDA DEFENSIO. ,ï| tfle, ingenua amp;nbsp;clara voce profiteantiir. Hatnunc D, IoannesMatthxus,amp; ab Omni vanitate fc altenuni eflc iaditcr. Amlingo certè inflidi â vcterano (vetc-ratorem enim appellate nolimus)totco-lapbsnon minus quàm in aducrfafade cicatrices fortiter dimicanti uvFtp ïe^uvn vitio verti poterunt. Dume-nim iüe verberando, bic vapulando vtq; ambo defatigantur, à vapulantis parte ventas interim fixa ftat Sc immola, gratumq; Chrifto duci, atq; vidori (üsji'Wt’öi' mcditatur.

Qmd? quod inter tot conuicia amp;nbsp;probra, quibus homines innocentes af-ficit D. loannes Matthæqs. malcdido-rum proCacitati tÙv iiCg/v accumulando, ctiani infultat ijs,quos penitus oppreflos potius, qiiara fupcrltitcs efle mailet, craflbq;, id eft, bene faginato boui fefe 1 comparât pag. 94. ne alienus ab eorum videatur caterua, de quibus apud Pro-phetam in agone Filius Dei lamentabili '^occ exclamat : Circumdederunt me boues multi, tauri pingues oblcdcrunt

BZ ' lt;^NHALBINORVM me. Veriitn enimuero fi fapis D. loan-nes Matthæe, pofito (upercilio mature tibi caucas ab iiio,qui propediem te,non vt Mariya Apollo, excoriabit duntaxat, fed excoriatum ny csir azui^Anç fjiiçyço^

Recognitis haâenus fex illis argu-mentis, quæ Antagoniifæ bilem moue-runt, reftabat vtad tabellam paradoxo-rum, ex eiufdem traóhatu colleéla, acce-deremus, examinantes,'breuiter, quæ-nam iniftis palliandis lt;pa,çpiet)(gk adhi-beat, Non minus enim feite, quam vere ab Euripide didiim eft in Phœnifsis :

xè mtxtAuy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;èçp.yjv^fjLA'taf-

' «X« 2^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0 nbsp;nbsp;aJï)(9f AÔy@^,

Verùm cum tories in verbalem ne-feio quam allœofin debacchetur,prius obiter fàltem ex veteribus orthodoxis appeÜationes nonnullas communica-tionis idioraatum, proprer ftudioiàm iuuentutem, vt non tam de quo erudia-tur,

tur, quàm in quo confirmetur habeat, cxpücabimus, pbftea breuem fubieâu-fifynopfin Paialogifmorum , Si ftro-pharum , phrafiumq; ab hypotypofi Scripturæ facræ J'if warav difcrepan-timn,amp; fœdifsinié aberrantium, quibus fe (uofq; D. Joannes Matthaeus horri-lgt;iliterfafcinat,ac demcntat.

KBivuviocf igitur t/hap.a.-ruv appcllatio-nem rctinemus, non tantum quia vfi-Utior, ac familiariùs notât [J, verurn etiam propter perJpicuitatem. Eft autem cominunicatio idiomatum talisenunci-andi formajin qua idem pra.'dicatum,al-terius vtrius naturæ Chrifti, fine diuinae nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;।

Jiue humanæ proprium , tribuiturper-fonæ ab altera natura denominatæ, a-‘leóq; diuerfîs JùbicéHs (diuinam videlicet fimul amp;nbsp;humanara naturam fine

t^NHÄLDI NORKAf implicite, ßue explicite fignificantibus) fit cemmunein concreto ; ßc' tarnen, vt akeri proprie avn, vel àvn .• alteri improprie feu figurate, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vcl ÿ

Qm lubtiliiis irta riinantur, pr^di-catum tantum volunt eflc attributi nomen; qui verb fimplicius amp;nbsp;popularius nomen ctiam akeriusnatiiræ proprium admittunt. lUifubieélfitantùm nature alterius, amp;nbsp;quidéa prædicato diuetfatjhi verb vtriulq; etiam naturæ (rluiftMTiKav. Nec in rcipla diflenfio eft, cum conftct cadem rationcfvidelicet, propter vnita-tem perfonæ) Chrifto Si nomina, amp;at-tributa turn Dei trim hominis compcte-rc. Vnio enim facit, vt naturarumamp; nomina, amp;attributa,communitcrpræ-dicenturdcDeo amp;homine:ncc poflunt prxdicari naturarum vcl attributorum nomina altera fine altcris. Vnde etiam apud Thcodoretum iotvoTijut ivai/.a'mf, K^yaivónjTtt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non difeerni vi-

demiis. Si Deus homo eft, etiam mor-talis,crcatus, circumicriptus eft, Si cona tra. Sicjfi homo eft omnipotcns,£Etcr-

SE cv ND A DEF EN SI O. jj; nus, amp;c. eftetiam Deus, amp;nbsp;contra. Et lt;)ui(îem vtrunq; eodem fenfu, amp;cadem tlecaufa. Rurlus:cum nomen media-toris vcl Chrifti, ab ipfo officio, no qui-dem alterijfed potius vtriq; naturae com* pctentedenominatam perfonam figni-ficct: certe mediator omnipotens amp;nbsp;tnortuus dicetur propric fecundum v-nam, improprie vero, id eft, per com-niunicationem idiomatum, fecundum îltcram naturain. Eft enim omnipotens, non fimul qua Deus,amp; qua homo, fed tantum qua Deus eft, »ytS-a (vt Damafeenus loquitur)

tSTmT^'oç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lib.?.

cap.jg. Etmortuus eft,’non qua fimul homo amp;nbsp;Deus, fed tantum qua homo eft. Hoc tarnen difcrimine obferuato: in ptonunciatis illis,Deus eft mortuus, homo eft omnipotens, cxprefTam ac mani-! feftam;.in his aurem,Chriftus eftomni

potens, Chriftus eft mortuus, comprac-henfam amp;nbsp;implicitam effc communica-tionem idiomatum. Nam,fi mediator eft omnipotens: Mediator autem non

nudusDcus,verum etiam homo cft:lt;ânè ti qui mcdiatorem omnipotentem dicit, p hominem quoq; omnipotentem dich.

Similiter quia mediator pafTus: media- d tor autem non merus homo, verum et- ? iamDeus eft;certe mediatoré pafliim di- li ccns,Deü paflu dicit.Neq; .n. mediatori tribui poteH pratdicatum Dei proprium, quin idé tribuatur homini : neq; homini a competens, quin tribuaturDeo. Atq; H ita in illis : Deus eft paflus, homo eft o- o mnipotens, communicatio idiomatiim p eftfimpliciter/ in his vero, mediatoreft t omnipotens, mediator eft pafliis, com- t municatio idioraatum eft,non âwÀâiû t fed nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'n.Qua enimDeus,mediator eft nbsp;nbsp;c

omnipotens, perfe, amp;nbsp;proprie, c {*04/77. Qiu idem homo, omnipotens eft mediator, rg-r Eodem modo, qua f| Deus, mediator paflus effedicitur /ytT t

Qua vero homo, mediator paflus t eftpropric. Ergo huiufmodi locutio- nbsp;nbsp;1

pellatio vtriq; natura: communis,de qua ti vcl nomen, vel attributum altcrius na- t turæ

SECONDA DEFENSIO. ßr turæ proprium prædicatur, dici pofTunt partim figuratæ, partim propriæ.

Quod autem jdiomatum commu-f'icatio alia fit realis, alia verbalis, rede ^facile refelliturper alia huic formæ bquendi indita à vctcribus nomina, ^luorum aliquot recenfebimus.

Cafsianus fyuecdochen appellat,quae ’il vätvuviou/ idiomatum fe habet, vt ge. itis ad fpeciem. Et fie intelligatur The-odoretus dialog. 3. quia, quod eft proprium naturæ tanquam partis, tribuitur roti perfonæ, licet à diuerfa parte feu ■ratura denominatæ, fed nomine con-rretojid eft,alteram partem feu naturam ronnorante, vel fimul compledentc, ruiusnaturæ prædicatum eftproprium, Darpafeenuslib, 3. cap. 4. manife-ftè inter tropos refert, amp;nbsp;àm^anv no-■ninat, quafi dicas, alternæ attribution is niodum. Tribuuntur cnim Humana I^eo, amp;nbsp;diuina homini Chrifto. Semper tniminfubiectoperfonam notante in-tclligitur ea natura, cuius prædicatum «ftpropriû, licetà diuerfa natura fubie-

)',8 i^NHAfDlNORVM ftuin denominetur. Vt, cum de Chrifto loquens dico : Homo ille vbiq; eft : in-tclligo quidem hominem Deum, nomino tantiim hominem. Hinc locu-tio figurata exiftit quia prædicatum competit quidem luhiedo,verum fecun* dóm illud, quod mente fubintelligitur, non fecundum hoe,quod voce fubießi exprimitur, Cumq; fententja ad intelle-ótiim fit referenda, hinc etiam fadutn eftjVtülam prædicandiformam nónulli nuncuparint.

apüd Damafcenuin,qui primus hanc vocem in hac parte doâri' næ vfurpauit, vix aliter, qu.àm pro (nuai ip(â pofitam inuenics, ad arftifsimura videlicet jllum Sc infêp.irabilem natuva-rum nexum fignificandum,qui commu-nicationis idiomatum caulà amp;nbsp;fiinda-mentum eft. Et,fie quoque, pro ipfani-mirum vnione nexu, feu complexii naturarum muruo,Damafceni Scholia-ftes hanc vocem accipit, cuius régulant de cômunicatione idiomatum,quæillius enunciatio amp;confequens feu eftcâii eft,

it tt

'I h h ’n

gt;1’

'tl h

SE er N DA DEFENSIO. ,39 'i'enioria dignifsimam hîc ledori,quo Mins ab Vbiquiftarum ftrophis caucre gt;bi difceret, comincndandam fimul du-

Veruntamen (inquic) ftimwopere (nuendum^ne ex huiufmodi alterna at-^''ibtttionisffêu pro friet at 11 alternationit \^'^f»ißione(t^uam idiomatum eommunica-^^Ofiemflerii^ nuneufant') ineptir-eferga-'^^)amp;,faeroru elei^niorum metM trans-eas neSlamusprepefitiones, lt;ju.t ab-/'‘o’ila fuut, amp;prorjus impropria. ^^an-^^luide in dtjeiplinüpotrjitmüm ditiindf ^’^nmiwif lA^lPROPRlAy qaàm FALSA, i'*fgt;treijcienda. Hze ille, in cómentarijs ’'iöamafceni caput quartü libri tertij.

Hanc phrafin communicationis idio-'’'’tuni(qua etiani adiones amp;nbsp;pafsiones '^itunturefTejimiTio reuera funt totius p^ffonæ, feruata tarnen vtriufq; naruræ i.Pfoprictate) Cyrillus cum orientalibus 'quot;'Epiftolaad Acaciuin MelitenfcmE-P'fcopum, quæ tanq; gemma in tota hac 'ontrouerfia cluc'et , vocum 2lgt,lt;^oaai ’Ppellat : quod ea, quæ perfonæ in con-i'ffto tribuutur, per particulas DISTIN-

CTI VA S ad fuam natura referâtur : Iwc cft,quôd per partitulâ;lt;^liftinótiuâ,amp;: na-turafjnaturaruq; proprietäres difcernan-tur: amp;nbsp;ramen perfonæ vnitas retineatur.

nunijThcodoretusc^ÉtÂety^i' wp.Aïu’i vocant, eodem, vt apparet, fenfu cum tropo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;apud DamafcenuW'

Et eft cur crcdatur,idé voluifle, g, uoiuç nomen prîmi in hac parte doâri-næ vfurparunr, quia fumitur aliquando tÙTi '^ç cvci^Aytjç. Obfcurius tarnen tfls videtur, quiageneralius eft stv/aov eius, èc quia minus vfitatiim, ncq;fub initio rcpurgationis dodrinæ, præfertim ac-I cedentc certaminum puluere, amp;nbsp;niulta inuoluente, atq; obfcurante,omnia fatis dextrc explicari amp;nbsp;dici potuerunt. Quüd fi nulla vnquam actas repcrta fuit, quæ ab omnibus àxvCsÂayieiiç prorfus eftètimmunisj præftabat commodain-terprctatione vulnera quxdaiu fanarc, quàin fophiftica vocukriun cauillatione 8c exagitationc vnguem fempcr in vlce-re habere^oleiq;, tf -niSy ÀKa7ritgt;ii loco ace-turn.

tt ci î

ti P P V

tum,irnô ftl nîrruiH^uè accto morda-ctus affuhdçi^è!, atquc omncm mcdica-ïonèîn furent^ reipucre , vcl ctiam Médita quafi opera lanationem iplam '■upedire. quot;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

;0!T ääo dicimus hominem ilium ' (deChrifto loqucntes) elfe omnipotentem, vt Filius Dei mortuus efle refte di-eitur, fed nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non satrn. Nc-

idem illis fit, quod alias Gr«:« eiseft -nôixÿ^v nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Haec cnim

tfïfsiora lunt,quàm vrrefutatione indi— §eant : ad harum tarnen rerum explica-t'onemtanroperd neceflaria, yt ex vno P®ne iftaru phrafium dilirrimine bene Perfpedo, tota hæc controuerfia (nifi '’’Ide fallimur)plane ac perlpicue dccidi Pofsit. Habetautem 7s;(5tTlt;x2Ao locum, j fori nifi in prædicationibus de concre-feu complete nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad quod

(c a)^o requiritur. ts t(gi.T’àv7d na-i'fris quidem tanquam iubiedis pro-I Pfijs fua defignat attribnra competentia:

)42 lt;^NHALDI1^0RrM verùm cum pcrfona vtriufque natur« vna fit eademq; jCtiam illi to ouiff » congruet, pro vt nïmirum vsl oÄugcon- J iunétim,vel diftinélf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confîdera- ,

bitur. At, cum pcrfonalis vnio neqiia^ » efficiat, vt vnum amp;nbsp;idem fit Deltas quot;j hyrpanitas, fed tantum, ytvnusamp; idem ç fit bÿpolraticè Deus amp;nbsp;homo : iccirco, ficur )j -zs^xû^tjoiç non cft naturarum , feorfim confideratarum, fed potiusper-fonæ,' in qua Deus fuftinetliu-in'anam naturam, illi vnitus eft, vt in cam quodammodc immigraucrit,c3mq; , totampcruaferir, amp;vnione hypoftatica totam totas complexus fit, adeoq; (citra tarnen inclufioncm amp;nbsp;cxarquationem) , in tota natura affiimta Juceat; (hoc cnim , appeJlauit Damafccnus, vt ■ ipfemetexplicatlib. 4. cap, ,9. ) ita ma- , nifcftum ed, neque;(5c3-’£Ä4/TO, nequc f(^r «Äo, poifc vel humana de Dei-täte , vcl de humanirate diuina pro- ! prie in abftraéro prædicari, aut intel-îigi, quin pro vnionc confufioncma- , JiTuamus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l'

SECONDA DE FE NS [O. ,43 Facit Dainakcnus ctiain menrionem explicatione •^çjîevi-

lib. 3. cap. jp. Aspira/ ô tÇtmç S77Ç (inquitj'argïip^tnf, ctâv nsdiA ’ni/a, lt;Aâf.uaç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Âé^eus. Hoc cft ;

Tropus ille pciipbraiis,id c(t, circumlo-cutio dicitur, fi quis duo quxdain vnica «liftione compledatur. asm^ p.tMgt; tIù)

tIuj ngLtimv,)^ aÄÄtis è à,ÂÂ)i(^óas-lt;gt;«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tÂü nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liijj tz-

ÿ^ze fZieui rS^iS'Sc-vé^-yntu Aeyomf, Jbo ms c^t^ticu; vaUf^ fJivS'vO CpvûTùlV MJt5. '^S /iSl^ ôeaVjTSÇ iw-tIm ^étoui. Q ai^^uTisni-ns ctvrS, tlùi '^^^UTnvluu cjut^yacu). Hoc cft : Q^tn-’dtnodum enim in gladio candentcv-quot;ini perhibemijs , quæcum fedione foniunda eft, combuftionem ; itemq;, vnâ cum combuftionefit, fedio-: »«m ; aliain veto fcdionisjaliam vftula-,lt;ionisdiciinuse{re fundioncm, neq; v-»ius amp;nbsp;ciufdcra vtranq; naturæjquôd

J44 ^NHALDlNORrM ignis quidem propria fit vftulatio, fern autem (èftio : ita vnam Sc eandem Chri' fti Deivirllem adionem nuncupantes, duas intelligiinus duarum ipfius natu-rarura fundiones : diuinitatis quiJcm i-pfius, diuinam : humanitatis vero, cffi-cacitatein humanam. Hrc ille. Vnd« colligimus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DamafcenoefTc

communicarionem idiomatum implici-tam- in prædicato : quemadmodum in iJIis ; Chriftus eftomnipotens, Chriftus eft mortuus amp;c.eft implicita in fiibicdo. Adio enim Theandrica compleditur operationes vtriuiq; naturæ. Cum igi-tur hæc Deo, vel homini tribuitur, fine id,quod vtriufqj naturæ eft, vni attribu-itur, ac proinde partim propriè, partim per communicarionem idiornatum. Vt, Deus nos redemit. Ergo, Deus pro nobis eft mortuus : quia mors continetur in aporelefinate redemtionis. Item, Homo nos redemit ; Ergo, homo fecit di-gnum,amp; effieax, icii fufficidns fuura iiipplicium,ad nobis pJacandum Deuni- j Hoc enim compleditur nomen redeni* j tiojiis, gt;

SECONDA DEFENSIO. ,4; tionis,cam tame nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cvnÄnii'ms'u-

i^ç/a, Deicatis fit ,ppriû, reftc iterCi Da-tnalcê lib.j-capjf. Na redcmtio pertinet adChrifti ofnciû, quod totiusperfonaî ert,fccundùin vtranq;, no fecundùm al-terutrâ duntaxat naturâ confideratæ, fed conleruatis nihilominus naturarû ,ppri-etatib.Sc opcrationibus,qi]ç ad huius of-ficij executionê requiruntur, amp;nbsp;concur-runt. Prout ergo intelligitur in bis ,ppo-fitionib.pratdicatû, ita propria vel im-ptopria ntlocutio. Deus nos redemit, pro nobistradendo in mortem naturam iiiam bumanam,propriè loqilendo. De-iis nos redemit, moriendo pro nobis, amp;nbsp;»ddendo efficaciam fuæ morti ; hoc qui-dem proprie,illud verb per communica-donem idiomatuni. Deus nos redemit iuo fanguine,per coniunicationem idio* tnatum. Hxc homonymia prædicati ma-gis apparct,fi fubieftum fumatur abfira-I ûum . Nam amp;nbsp;Deitas cft redemtrix, 1 amp;humanitas cftredemtrix; Verùm di-I Uerfo modo, amp;nbsp;neutra quidc SOLA : vt i conftet illud,folum Filium Dei,qui non

J4lt;î ^^NHALBINORFM eft alius,quàm fiJius hominis, licet reue» ra fit aliud amp;nbsp;aliud,elle reJemtorem no-ftruTî.

Denique apud eundem fcriptorcin fit nicntio rS anaTmÄiv, quod excmplis ita explicat, vtidem eile appareat, quod ànTi^ams feu x3ivÔtj;ç ovop-ATUv, quando videlicet naturæ fibi inuiccin communicant fua nomina amp;nbsp;piædicata propria per reciprocationem, feu reci-procam quandam conuerfioncm, fed non nifi in concreto. Deus enim propter vnionem communicathomini, amp;nbsp;homo Deo fua nomina, amp;nbsp;artribuM feu idiomata,vt non tantum Deus, verilm etiam homo dicatur Deus, omnipotens, creator : ncque tantum homo,fed etiam Deus dicatur homo, pafrus,amp;c.Sic^5sû'-ej?, Aóyikijif, V7re^v\l/âuajç earn', ficut lii , Verbo ci/iJKflWinff, xej/aiTJf,

Oîç, TKTOfiiJtnf, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tribuun;

tur. /«Tai' ùç S?n nruv tîj tvurnTf Àyô,7rKÂiv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inquit Damafeenus,

Profutura autem eft iftirum appella-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tionura

SECONDA DEFENSIO. ,4^ tionutn confideratio æquo ledorijad Sophiftarura ftrophas, quibus ludunt, amp;nbsp;infidias, quas jn hoc myftcrio ftruunt imperitioribus J facilius dignolcendas, fautiqfq; declinandas ac fugiendas:qua-rum nunc fynopfin ex refiduis Anta-goniftæ nodri pagellis bona fide colle-dam,breuiter (quod vnicum in hoc fc-cundo capitc reliquum nobis ell) fubij-ciemus.

Sic cnim argumcntatur D.Ioannes Matthæus, realem idiomatum commu-nicaiionein diuerlâm eflê àphyfica con-tendens,quam fatetur elfe confufionem naturarum : In Chriß« non tuntumna.-tura.ßueejßntia dicitur Res, fed ferfi-Htm nbsp;nbsp;nbsp;rem dtcimns.f4g.3g. Ergo com-

Ad hoc refpondemus: Immo,fiuc perfonæ, cui vtriufq; naturæ idiomau infunt, fiue naturarum refpeclu rcalis dicatur communicatio idiomatum, nihil diftcretà phyfica. Infiint enim vni ci-demqjChrifti hypoftafi poft vnionem

k^NHALDINORKM vtliufq; naturæ idioinata realiter, amp;nbsp;eC-fcntialiter. Nifi forte realiter omnipotentem, amp;nbsp;crucifixum credas, quem ne-ges id iplnm elfe efl'entialitcr. Et hoC quidem fenfu cùm realem,tum phyfi-cam idiomatura communicationem, rc-Ipcétu Icilicetperfonæjomnes orthodo-xi concedunt.

Atrefpeôlu naturarum,qualem ha-ftenus defenderunt Vbiquirtæ, com-municationemidiomatum realem nihil àpkyfica difterre, eamq; nec catholic« hdei confenrancam,neq; omnino in re-rum natura efle, totidem nobifcuin verbis, Scfyllabis, Antagonifta ipfefa-tetur.. pag. ,.?9. An non ergo cum ra-tione infanireexiftimandus eft, qui im-pugnetamp;negct, quæ paulo ante vitro conceflerat?

• plurib^is, nedum omnibus commune ed, non ad vnicam tantùm mat cri am refirin-gipotcïi. At vocabulum Rei(vnde com‘ municatio idiomatum realû dicitur) prAquot; terc^itam ejuod inKvsniaoi eïi, ettam inter

SECyNDA HEPENSIO. 149 ’’‘îîîfâwKw eOTƒ^^t, tranßenden-tia nulgo 'fiominant, refertur, omnium commune, pag. 39- Ergo'vocabulum

non tantum ad natur as C hr ißt re~ ßringendum eH. Et per conßec^uens, com-tnunicatio idiomatum reads, et tam teße-du perßna intelligipoted,

■ generaliter àtsKaiç vfurpantur. Sed inhac difputationeRealis dicitur idio-tnatum communicatio , non àanXdç, Verum gt;lt;517»77, nimirum aut naturarum, autperfonærefpcélu. Ettamcn neutro-biaphyficadiffert j quin potius relpe-du naturarum (Antagoniik ipfo teile) vtraq; falfa eil : ficut refpeélu perfonæ, omnium reâc fentientium fulFragijs, traq; eft vera. Hoc fi expenderit D. lo-annes Matthæus, vanitatem fuam etiam nobis tacentibus animaduertet, quando Sacramentarios, quos per contumeliam ficvocat,femper in ore habere vocifera-tur:pag. 40. Nullam (ßzxXxzzx} comma-nicationem realem feripojfe,ftne eonfu^

ßoKe nAturarum fßsH transfuJiGae propri' etAtumph'^ßca. Si qiios enim J:c vnquam docuiflc ipfi confiât, aurores proférât,vt conueniri pofsint: fin ex abundantia cordis iui ifia confinxir,definat iuasalijs laruas obijccre. Quelle etiam illnd efi, vcrc (vc ibidem fcriptirat) mendaciumß-fhißicum^ vclpotiusdiabolicuni, quad •uerbali quidam allxofi^ quam fc appellat (Satanx, ni fallimur, aiiiain, in quam tanquam Gorgoncm infernalem, quiequid choleræ percoquere non pof lunt Vbiquifiæ, certatim euomiint) ßoloi Appellat tones ofßcy^ non atuem diiti-nAßmulnAtttrA idiomAtA, Chrtflo homtni in concreto tribuAmus. Sunt i fix calurn-nix euidentiores, quam vt refutationff indigeant.

l^ag. 4,. fingir, hominem Chriflum it A eße omnipotentem,vt ettAnt humant-tos Chrifli idioma illud diuinx natura, hoc eil, omntpotentiam habeat amp;nbsp;poßide-At ad communemlptt noue, amp;fine vllo vctcruin exmplo loquitur)‘zy«w, dreße-fium. Qimmodo igitur omnipotentia

SE er N DA D E EEN S10. jç, sbhuinanitate Chrifti ira poflefl'a, ma-ncbitidioma diuinæ naruræ proprium?

Pag. 4'2. negat, devno eodemij^ fuhteéîo communi, c^^unlc esi illud Ohrifii vC^içti/^ev, in quo difiinElci con-•(brrunt naturA~,ßnita, amp;nbsp;infimla, creu' fa, nbsp;nbsp;increata, Cre, unum idemj^ negari

fimul amp;nbsp;afßrmari-, hoc eH,Attribut a inter [econtrariaprixdicarij)oJJè. Cm opinio-ni non tanrutn Dantafeenum lib. 3. cap.3. repugnantem habet, quem ifte in publica nuper diiputatione contra vniucrlam Vbiquiflarum fynagogam propugnare aufus fuit : ac licet quxdam in iltoi um gratiam conceflerit, non tarnen ferioid faótum effcjadamicos po-Itca profelTuseft : verum etiam totam orthüdoxam antiquitatem contrarium vnoore (latiierc, vel folius Theodoren probcjmus commonefaäione, cuius ve-titatem Decanus amp;nbsp;collegium Thcolo-gicum in prattationc Kelponfioni reue-rendi amp;nbsp;clarilsimi viri, D. D. Ioannis Matthäi,collegæ ipforum, ac fidclis Chrifti ininiftri^prsefixa j Anilingo, amp;nbsp;L 4 illisi

KZ t^NHALDINORVM illis, qui cum eo fâciunt, fraterna bcnc-uolentia prædicauit : m

TzJp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f(ÿîf mum, }cà,néii/ci, a'd'

quot;ni^ï “dirOifu^pioTlety dial, 2, non enim t««?«. x^UHKi a^pfta^emç contraria ipfi attribuimus, ad aftrucndam videlicet fubftantialem differentiam tziFp ^vo (pvasciit, évuümrZ» ÀXr)6»tcui,^çp.iô,v

irôi'Ôem tS ôiara^ÿ^vtDamafcen.loqui-tur. Sed audiat ciufdcm Theodoren vti-lifsimam declaratie nein , dialogo eo-dem : Duos in Chrifio n^turas conßäe' rare, dr tribuere conuenientia o-fortet. Si vero vna natura eït Chriflut, qttomodopojßunt ij)ß accommodari contraria? Hæcille.

Quid autem cft accommodate Chri-fto contraria, quàin de vna eademq; c-iufdem hypoitafi, tanquam fubiedo nwamp;tTU, amp;c cominuni, vnum idemq; ra-tionc dillindionis naturarum fimul ne-gare , amp;nbsp;affirrnare ? Quod cum impro-bet D. loanncs Matthæus, audiat itc-rum nobis aftipulantemTheodorctuin«

^um enîm ele naturii loquimur (inquit (iialogo eodem) fiturn cuig^ trihunmtcs, fàamui, quidam effè diuinitatis,qttA-^»ihumanttatü frofru. Cum autem perßua verbafaamus,,cor»municanda fxat Katurarumpropria, nbsp;nbsp;nbsp;bac at^, ilia

*}lgt;e[laiidui eli amp;Deue,(^hôMi9,amp; Eilim ßliits hominis, çirfiUu^ Dauidis,^^^ ^ominits Dauidis, amp;nbsp;pmen^Abrahx, Konditor Abraha, idem dealijsappella-^^onibus omnibus di^umput émut.

Idem dial. Nos enim diuinitatis ' 'is'hu.manitatis talempramp;dicainus vnio-vt intelliganiu4 vnaftiperpsnam in~ ^btipfn, eundem agnojcamus Deum hominem, vißbilem dr inuifibilem, ^ircumßriptHm, dr ineircumfcriptum, alia omnia, quacuncf^ diuinitatem dr ^iwianifatcm defignant, vni perßnti. aC' ^lt;inimodamus. HadenusTheodoretus.

1 Pag. 4z. harepos damnat Amlin-' quod Chriflum emnipatenlem eßp ^ffirat, non qua homo, fed qua Deus eii. ^^amnet igituv codem calculo etiam

Pagina eadeni, Si fequcntegt;fic ra-y, tiocinatur : Chrtßui opera domini,amp;of-ßcij fut per httmanans naturant Operatur. Ergo natura humana in Chrtßo eii i»' ßrumentum OM.li 1F AE Oper um dtuï-ntt omnipotenttA. Vel, fi httc neges,erit illudetiamfalfum. nbsp;nbsp;Q^is non miretur

ƒ Pag. ncg !t, quicquatn ab autort-quot; ' bu4 Apologia Cupar ia feueriufiulè in fcho-laflicos iheologos diflum iffe, (fr lefto-rem ad earn partem, qua Sr emen fi bus eii oppofita, relcgflt : cum Anhaldini fedio-nis primæ caput fecundura notarinr, vbi pag. 4.,^. Si quam rigidifsime tota icholaUica Theologia , amp;nbsp;nominatiin Bonauentura cum Magiftro S'cnten-tiarum perftringuntur, atq; explodun; t'.ir: de quibus tarnen pcrhonorifictnn illud D. loacinmi Camerarij (h/avijitif coivAoyad) iudicium, pagina Defcnfio-nisnoitræ )ó$. addudum,minime ini-pro-

f ( t 9 (

C 9 C

ti Ci 9 li h i/ fl »I

iigt; 2 *1

piobare audet, pagina refponßonis luæ 5-a. ludicct ergo prudens leéior, (juàm belle illi cumErfiirdicæApologiç îutoribus conueniat. Verum Bremeo-liuin bîc arrodcre nomen ei libuic, vc burcolamin muftaceoquarreret. Sed cur non potius Theologus i(le,quiin ’liorum vitijs (vt Oratij verba hucac-cotnmodemus ) ram cernit acutum, Quam aut aquila, aut ferpens Epidau-fius : confelsionem illoriim typis publi-^’tam fibi refutandam furnit, vt habe-’nt fimplieiorcs, quod fiigere, qubduc ^uicos oporceat. Sui nimiruminge-inopiam proderc voluit. Niß enim ’fiiitßfjoiii (yt de fc vere , de Amlingo fdfo fcriptirat, pag.

Eidem à Chrifio totaliter fuijß cxcln-ab initio conteftionù, nee tamenß-^’*1 excludißd»ciantyC.ote.\\^\t pag$'6.y8.

igitur, fide totaliter cxclufa, non i^ul excluditur fiducia ? An non 'niucrfalis negatiua oppofita parti-cula-

culari affirmatiuæ contradidionetn cfquot; ficit? Chrylippum iiîc lcdor adhibe^^ oporter, qui nodum hune tibi foluar.

10. tia Omni A ettAm hominum cogitât ionO {imid, ijuidemÀ primo’vntttonishyff' fiütîcx initia.^ Adeoep^ Çecundum quodeun^, temput contempt Art at que intelligerilt; cum Bonauentura negat Butherus; M quod demonftauinius paginis Defcn-fjonis noftræ jgo, jgj. contrariuin affirmât D. loannes Matthæus : pag.óó. Quæritur, huicne porius, an illis allen-tienduin fit? Quqd fi animam ChrilH adu ipfofifnul cognofccre omnia, qux Verbum cognofeit, negauerit Antago-nifia,vtpag.9j,aflertionispriorisoblitiiJ Jenegarefimulat,de hac quidem qua:-fiione lis inter nos compolita efto. Sed ipfe viderit, quomodo cum aflcclis fuis tranfigat. Qmcnim omnia fimuladu non confiderar,non eft omnifciiis : cum nihil aliud fit omniJcium efle, quàmo-mnia fimul adu contemplari. Verè au-tem hoc de anima Ghrifti dici non poteft.

«jucns, falla cdpropofitio Patrani Bcr-genfium', humanam Clirirti naturain realiter elfe oninifciain contcndenciiim. Qmdciiiin eft aâu omnia fcirc,quàm feipfa, feu realiter omnia feire ? Sin minus: duplicem fingantomnifeientiam, ncceffe erit; alteram aâu, alteram Juust-talein, contra fymbolum.

Profefsionem ignoratæ diei,Mar-ƒƒ tiß. non fuilTe ignorationis infirmita-tcm, fed tacendi difpenfationemvna-.nimi cum orthodoxis antiquis,ac recen-tibus omnibus confenfu profitemur. At vt caro non eft milfa , fed in carnem Verbum: ita difpenlâtio illa noninfert omnildentiam carnis , lcd incarnati Verbi, vt Nazianzeni confier :

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vvif Ô,v9^a7nç, à,lt;rôv^r@^ ^v.,

lt;lilpurator, apud neminem ex Patribus feperiri Amlingi ilUdglojjè ma fcilicet : ^»od çignitum habuerit Chrißiti vlti^

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P‘’S-

pag. 70. 7), Huie reponimuSj quando* quideni Lutheri teftimonio minime ob-Icui'o nee contemnendo fucum quen-dam illinit Antagonifta, pag. 75.

gloflemati refiftentetn, tam Luthero, quam Ainlingo manifcftè ailipulan-tem ac patrocinantem. EccuienimÇiü-quit) duhium effepoteli, ^uin hora}» qui' clem, VT DETS (apenaures Nazian-zeno D. loannes Matthæe )

haheat : ignoret autem VT HOMO, Hamapfarens,feu'vifibilis(^QQ eft,Humana) natura difeernenda eFi ab inuiß-bdi(\iQc eft diuina.) ^Mpropter ignt-rantiam HrMANn AT I,non Dl‘ VINITATI adferibendam ejfe, PlE, dr RE LIG lOSE fintimta. Quidpo-tuifl'etclarius pro Amlingo diciaducr-fus D. loanncm Matthæum ab ipfo prafertim Gregorio, quern antiquitas ortbodoxa KSt’T ©eaRoyev nomi-nauit, de quoveritatis tefte omni cx-eeptione maiore, non immérité illud vftirpaueris : c-ts ptoi àvtiq 7^11(0,0^01. Vi-fum

fl 9 il il 1.

V ti n h tt V

I-P t

} }

fum autem opera:piccium e(l afffribcrc autoris ipüus verba, idq; cùm propter iuuentutein ftuJiofam, tLun, ne exactor iftefeiicrus nodiim in Icirpo quærens, habcat quo J carpat, ficut in Lutlierî verfione : homo nimirum interprcta-tionis vetcrumadeôaccuratus rcligi-ofus obferuator, vt in difputationc lua «uper exDamafccno inftitura, purifsi-inæautoris infuo idioinate diétioni ne veifionem quidcm paulô cominodio-femadhiberefuftinuerit; fttiusefle ra-tus, obfcura illa amp;nbsp;barbara (qua delc-Ôatur) loquendi forma ludificari ledo-feni, quàm genere orationis terfo proprio caulæ Vbiquifticæ infîrmita-'cffl , vel potins inlulfitatcm prodere. Sunc autem verba Nazianzeni hæc: îaâtni/ godj/Aov, 'lm •ytvâinKl ùç ©eàf, , «ypoai/ Je nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ùç civô^aTm, olv ik ts ^eif-

I ’’l'HKx/ tS ùiiTlùj ’ZsÇ^a-^iycç/eui, ‘ a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inù tSmcç, Tairiluj

j 1^11' ^i^üxmîw \ssnvciiouit ùçç ibù ayvoiojv TB ivff'eSeçxCfi't à»-, »

6i àv isms ce2TKçKy,i ó Äayf^, cvnuidu fxtjdiv'siKsev 3^^gt;j-miâa’ ^tj, nyt ^svtiamp;v . iiJ)/ A?ib.aii gt;nbsp;üTu ^f; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;1 yvMcnçTzSv

72Öf- J^ox« Jg {/.otTis 'av cy,€Wü)S ècvd' yvi^ÇtCüÇTT^v i);Â,a,ç ^lÄcÄsyuv tjç P'f X^sp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;on ô vioç ü/)\uç ’o'Ü^i li)

tipte/^v ij Tbjj u^v, us à mry^^. n awciyiif^/.iov, vTitli}/. o Tmir,^ ytvôi-(Tuet, 2^ à ùi(:S. us ^ijÂov, 'ón yvuçov tSto f^/jde Ätji^ov,njs'}t^óv!S lt;pvcéus. Oral. i. defilio. pag. gr. 2,7« Lo'cus e græco in larinum lcrmonem conuerfus integeriîc habet: y/» omni' h tu 'ntanifeftttm eîi, nouijjé eum quidem (diem ilium) vt De um: profit eri autim fie ignorure eum, n/ hominem, fit nimiram quodfiub oculos cadit, fiecernas ah eo, ^ufd mente amp;nbsp;intelligentiA cernitur. Hoevt fiufiieemur in caufia eli, quadfil/j appelUtit abfiluiapianè eli amp;nbsp;libcru, abf^Mieil'tO' ene aliquu ,cuiu4 illefilinsfiit : vt ignon-nunem hanc in meliorem interpretanttt

SEC VN DA DEFENSIO. ,6, fort en/,earn humanitati, non diutnitati «JJct ibamtu. ^uèd fi ratio hamp;c fiatü efi idonea, confiifiente hie qusfiione, nihil in-^itiratur ainfUus : fin minui, froxirnum fuerit exifiimarcy ficut cetera omnia, it a tognitienem rerum maxtmarum, ad gent-*srem,tanquam ifÇam caufiim,honoris qua-dam reuerentia dfilio refer ri. lam fine hac quidem alicui fatisfactunt, isne^le-gijfie, ne^ intelligere mihi videtur., qutt nifirorum lit er at or urn aliquis, nimirum, ^uod ne^fiUue aliter nouerit diem ilium out horam, atq^ Pater : vt hoc inde effici quot;oideatur : ^oniam Pater cognofeit tern-fut illud: ideo amp;nbsp;Filius. Atq^ ita manife-fium fiet, à nernine illud cognofei, ne^ tomfrehendi, nifi à prima cauja. Hæc Nazianzenus.

Deus efi. Ergo, non tantum qua De-'verùm etiam qua homo, hoc eii, ficun-dtlm mtranq^ naturam efl omnipotent, Ingenium hominis. An non fimili con-lècutionis ratione reftè collegerit ali-M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quis.

quis,cum fecundùm vtranq; naturam eflë increatum, æternum? vel potius, quia hoc falfum fit, neq; illud conftarc? Eritigitur eâdem ratione iccundùmv-tranq; naturam incrcatusjæternas,vel c diuerfo.

Conccdit pagina eadein; Natunnt ' humantmjfecHnclùfMle(etum\'^ PERSONA) confidentam, non effe omni-ßiam: Et nihilominus vrget, CAndem perfinalifer consider At am, prout tum Ver^ bo ajfumente vu a eH persona, fine vnum indiuiduum per/onAle, efie omnifid am, feu reali communtone dtutnam omni-Jdentiampofitdere, amp;nbsp;habere ad(ommU' nemvfum amp;nbsp;effedlum. Equidem fate-miir noftri ingenioli aciain obtufiorem cfle, quam vt perfpicere pofsit rationem conciliandi ifta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;putidas

Quidenim différant,NA- ' T V R A M\ humanara fecundùm fc IN PERSONA confiderarc; Et, eandcm vt cum Vcrbo affu-mcntc vna eft perfona, confiderarc, neutiquara afTcquimur : cum hoc nobis per-

perfuafum fit, naturam afliimtam extra pcrfonani Verbi aflumentis confidera-taiB, elîc inane nomen.

®fS ÄBysi fecundùni Atha-nafiura. Etredè Damaiccnus : Fatemur (inqiiit) tn Chnßo faluas ejfè duoi natu^

dm lt;«?lt;«, nßf dyd p.iÇs)( TiQiVTii £}ca,çÿiij d)d )]viif.^!xç À))b.ij^ec]S d dlâTiçKavi ïw^era. lib. J. cap. 3.

vit A nondHin p^rinde iliuflrem eße,ac fut Hr a ett intudiiM, tn caleßi confiietu-dine,^ua}» Scriptura nominat vtdereßt-dundfAtiem.tpä^.C^, Docétque pag.gt;^, rerurn ßabihum (yt loquitur) dißinElos ttUm tnAnimAChrißi grAduiefße\ ncc poteft negate , (^uemadtnodnm notitit principiorurn ßteculabtltHm dr prAElicoru mturAliter nobis infit a., quAmfiholAfitci Jctentiutn AnintA inditAtn, flue infifim »omittAnt non ACptiè in infanttbm, At^ Adnltulucet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;itaetiAm experi'

fcientUm Af^ttißtam, ßue ex^erimentA-lem Appellant y cum atatum increment u JuA habere increment a : pag. 6j.

Q^omodo igitur, his omnibus pofitis èc conccisis, ab ipfo conceptionis in-ibntij omnibus fimul numeris amp;gra-dibus,fcientia humana in Chrifto perfc-ftaamp;abfolutafuerit? Etfi cnimdefci-entia fumraa: bcatirudinis, quod excipi-at in Chrifto , habere hbi videtur:

Mraen ctiam illam non perin-de ACTV ip(b fulfiflein ftacu humi-liratis, vt iam fulget in ftaru glorificatio-nis, extra controuerfiam eft. Non igi-tur ifta, quae nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de triplici feien-

tia animaeChrifti, omnibus numerisamp; gradibus, ab ipfo conceptus momento, abfolutifsima amp;perfclt;ft:ilsima difputat, fine cuidenti contradidionis implica-tione, â'siAÔ'S'admitti pofliint. Multo minu.somnifci'cntia infinita, qualis Dei eft,animæ Chrifti reipfa comperct : cum ilia fui nunquam dilsimilis, ledpotius aótu ipfofemper talisfit,eorutnq; quæ feientia continentur,gradus omnespro-cul-

Qua'ppgina 8)- ex anathematifino Cyn'lij l lie ma propenir^ita funt or-tbedoxa, vr pro Anhaldims nihil potu-jfiet dici ccn.mcdiiis, arq; adiplorum ftnttnti. m aftrvcndam ncruoßus. Aut igitvr prararicator ifte ijs aftipularur, quos in ipecitm refutandos lulccpit : aut à feiplo ßmu],amp; collegis fuis diflen-tit. Siue eninihomoj fine Deus dicarur ChriüuSj fupponitur bypoftafis diuinaî fnnil arq; bumanæ naturæ^ fecundùm Tbomam. Vanumfit ergo ncceflc erir, quod pcrvniuerfum librum contendn: Cerpui videlicet in Chr^fto humAnum (um anima raticnali, h»c elt, ipjam natter am ajfumtam nihil altud ejji quant i^iffim hominem Chrißum. Difïerunt tmm natura Humana in Chrillo, Si homo Chriftus, vt pars, amp;nbsp;totum, fi perfo-nam illam irvv^^7jiigt; confideres. Id quod etiam Catcchiimcnis notum cft. Quid igitur fophifmate illo ineptius, quando ita nugatur : Credü, Amlinge^ cum Seda fJM 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^0-

omnibtts orthodoxit, hominem Chri-flum accepijp; diuimtm omnipotentiam ? Immo credo. Sicredd^curnegaiaßum-tam natur am, qua fine homme nonin^ telligttur, accepijfie perfina afiitmentûO' tnnipotentiam, cum incigeret in per'fini omnipotenti fiuhfificre ? pag. gf. Hïc aufculta paucis, cur non eredam. Et ratio eft, quia cum alterutra natura in ab-ftraâo nominatur , non lupponitiir hypoftafis,amp; natura Humana eoipfo, quod afliimta eft , non eft faéla fibi ipfi hypoftafis, nedum omniporens, ▼erum omnipotent! hypoftafi vnita eft, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

Priori no difsimib’s argumentatio hate eft; Si refiicies redfiuhfiftentiam, fiue per-finam diuinitati (fi humanitati commune m, animaduertes liquido vnampetfini communia habere, aua natur ar ufiunt propria : (fivnam ferjonam^ quocun^ nomine 'vocetur, fiue Dei, fiue hominit, omni-potentem efie: (fi accepijfie omnipoten-tiam, cum homo fieret, quam ab aterno habuit, vt Detts, pag. ç6. Sunt hæc

S-£Cri^T)A -DEFENSIO. ^6^)-Omnia pcrfpicua, amp;nbsp;plana. Sed falfum eft, quod inde concluditur : Ergo Chri-fitti non tunlùm qua bem,feä et tam qua homo, id eft, icfundiini vtranque natu-ram (Ludit enim ambiguitate particu-læ diftindiuæ, quam ab vnitate pcrfo-nzadnaturaruBi proprietatem,amp; vice verfajquotiesipfi commodum eft, ana-turis ad perlonam torquet ac retorquct) eU omni gütens : Et qui dem ab inßanti concegtus. Qu cd ii ita fe haberct, quomodo fuiflct infans tuez 2.) fari nefcicns? aut quomodo non cucunifletab inftanti,amp; eredo in-cefsiflet corpore? quomodo deniq; eo i-pfo cœlum terramque non impleflet gt;nbsp;iamtiim, cum ab vberibus matrispe-pendit ? quorum nihil cum hiltorica veritate congruit. ^id igitur eli fimetigfum in regrobum graagitare fen-/«/»(quôdfalfô difputatorAmlingo ob-ijcit) quam inter difparata, hoc eft, concretum, amp;nbsp;abftradumnon difcer-nere?

Si perform Fil^Dei pot uit acapere quoi hûbuit^ quitfutur ter at hominisperfont^ per'vnionem perfnalem. Fr go ntturt humant tffumtt potuit acceptfe amp;nbsp;habere in perjona, à qua afumta eÛ, amp;nbsp;in qua ftbfjlit, idipftm, quodperfina pottiit ac-cipere propter afumtionem etufdcm natura^ pag, 87. übfecro te lcélor,an non binecolligipoteft, etiam lUud va-num effe, quod vulgô contendunt, non niß car ni data efè omnia, qua in tempore Chriflo data funt ? Hocenim nifiva-nuni fit, fibi ipfi non conftabit D. Ioan. Matthæus,quando exMagiftro lentcn-tiarum noftram confirmât, fuorumau-tem collegarum doârinam refurat;afi' ferendo videlicet nobifeum, perfnant flq Dei omnipotentiam, quam ab aterni habuit, in tempore accepijf, quia futurt erat hominisperfona. Sicut igitiir palam eft, nos, negapces humanitärem Chri-fti realiter elfe Deum , non propterea negate,hominem Chriftum realiter efle Deum; ita manifeftumeft,nos hominem Chriftum realiter omnipotentem, omni-

SECONDA DEPENS 10. jó? omnifciuin , infinitum agnofccre; etlî Humanitati cius ifta deitatis attributa realiter conuenire pernegamus. Ne-ceflariô cnim, ficut huic fiue homini, fine humanitati, data vel communicata eft Deitas; fie etiam omnia deitatis propria : Et ficut Deojfiuc dcitati^commu-nicata humaniras ; fie et-am omnia hu-tnanitatis propria. Etficut ifte homo Deus eft, fie eft omnipotens5.amp;infini-tus. Eftautem DE VS non fecundùm humanitärem : ergo nee fecundùm ean-dem omnipotensj omnilcius, immen-fus : Scc.

Pag. 90. Negat, omnipotenttam,o njni[cientiam, amp;nbsp;omn/prtfci'itiamyhuma-natur A communitari pojje, tanquam formam: quorfum ig’tui-rpag.j^i.) eitlem naturæ aflumtar, prxter formam ferui, ctiam Dei formam, quæ nihil cft aliud, quàm omnipotentem,omnilcien-tem, amp;omniprælentem cfle, adfcribit?

P*’8- St’i- Fatetur ambiguitate quot;voca-buli fe ludere, quando exaltationem no-1 nunans non intelligi vult de ingrejfit

Chrtßi ingloiiamfCOnJun/watoßa'tuexi' Ko-tiittonis, ßilpotna de ajfumtione cur- j) » V ih Verbi kjfutßafin. Vcrdm etfi fum- t in mu illud quideni faftigium honoris u crt, fublirtere non in fiia, fed in ipfius Verbi hypoftafi : tarnen Eccleïîæ par- ç fcndiim fuerat, ncc confundendi arti- ( cull fidei Kevcipaviotjs irtiufmodi ç

Î Tim. 2. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

Pag. lt;)(. '^mlingum idem decere, j iO. quod Patres i/limdecueri/ft,{lara voce aß J ßrmat. Conlutet ergo prius oportet । tocam orrhodoxam annqintatem, quàm , Amiingum hæreleos condemnare ag- ] grcdiatur. Iraquc fua voceabfoluit, । qu m reiim peragcre Hudet. Hocci'ne ] frifcigt;um,a» malitiant, vel ilUm fOlitU j (um hac loniundlam (vt Antagon (ia: ; verbis vtamur, pag. 92. ) ßrenui f/rodi-lt;/^dixerjnius ? Quódfi inexphcatio-ne fententix'orthodoxe minus latisfa-cir D. loanni Matthæo Amlingus,con-fulat præcbrum illiid, amp;nbsp;vcreaurcum Corpus dodrinx Philippi, à quo nihil diuerfum velfcntit, vel credit Amhn-

SECrNHA l^ErENSIo' Jrj gus. Quantum autem non modo eom-muni till pratceptori fuo lcilicct, ye-rutn ctiamdo(ännac,exipfius vtilifsirais inonumentis üpienter colleftæ, amp;ç in vnum corpus digeliæ, Eodic tribuat fa-cukas Theologica VVirebergcnfis, vel fola itta concio ibidem à D. lacobo Andreae, Anno 79. Dominica,, polt Trinitat. habita, amp;nbsp;cum triumpluli qua-dani ouatione pollca tum Drcldætùin Magdeburgi in lucem édita (vbi Corpus illud, quod diximus, doârinæ, doll mali amp;nbsp;fce’cratae impofturx maligne ac perfidiüfe inlimulatur) plus I fatis ad omnem pofteritatem tefta-kitur.

Pag. ,0,. difputat , ortheäaxos Patres non cententos voce hâacuç.vfur-ft/ji infuper vocAbulum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. V e-

ruin hoc illo prius in vfu fjifle, cx hi-•Jloria Neftorij amp;nbsp;Eutychetis con-ftat.

Pag. p?. „9. Propoßtionum 22. r»m ( homo Chrißtu est omniftotens amp;nbsp;Filfut HEI est mortusts ) decU-

rationê,qne fit ad hi bira particula diftin-óiua ;(ÿ(.T!»(fccundùm) horribili amp;nbsp;profana audacia, poftliabita totius lacrat Schptura: amp;c orthodoxæ antiquitatis autoritäre, reijcic amp;nbsp;iniquifsimc damnat.

gt; Pag. ,09. )29. frouocat ad omnium ' fi^fiyiptorum.^ïyQC cft, Concordiædif-cordis afleclarutn 'voces (^rfirifta. Que nimirurn fc aftringit ad reddendanids fingulorum paradoxis amp;nbsp;amp;KvçsLi/)^i»Li rationcm ; quoru quafi cataloguai infti-tuimus in alTcrtione qnadragintaduüm argumcntorum ab Anhaldinis recens édita, amp;nbsp;oppofita Apologia: Erfurdcnfi, ad quorum confiderationem lctorcffl remittimus.Cum enini D.IoanncsMat-thæus rôties ncget -n Kçtvi/jSljuov confißert in qua fiions de communicatione idiomu^ t um reali, quo ad naturae interfefi'. ne-ccfsitas ipfa poftulauit, vt ibidem citatis amp;nbsp;nominatim quorudam libri concordiæ vcluti interprctum verbis arque fen ten rij s, nihil horuni ànobisfin-gi, demonftraremus.

(‘ift, chrißiy tejhbui Cqrillo, Athanaßo^ ^oncilio Epheßng, alqs^ froprta ßt fa-iia, Dei Ferbi caro. \criim cum ilia iplä äppropriacio, quam Græci èmeiaai» nommant, tcfle Damafcenolib. J. cap. zf.

lt;^vcnx.a. mna, a.n7^a.Qt, (pba^t ieKtf- ' Ô«Â nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, }ßf Tamp;lp (putnnuif

c* Teu^q, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rurfus manifeftum

fit ac liquidô patet, nullo inter phyfi-cani Si realem idiomatum communica-tioncm argumento idoneo diftingui. Qiiin potnis ratione quidem perfonæ vtraq; vera, rationc verô naturarum vtraq; procul dubio falla fit, neceflc eft.

Hÿ-Î2?'P4-argumen-^vxix-.ChriflwDeuscßhomoe^i'vnaper- 2f. fi»a. Nonigitur orthodoxepoßumus di-(ere, Chrißum omnipotentem eße^ crea-itrem, at^ßußentatorentrer um omnium, JM Deus ed^autpaßum eße,quä homo est, Q^dautem hoc aliud eit, quam Euty-chia-

chianormn fitnul, amp;nbsp;Theopafchitaruni errorem in Ecclcfiam rcuocarc ? Porro quomodo illud conftabit, quod nihilo-roiaus, velit nolic , fateri cogitur, pig- J2i, dtuina conuenire perfonï Chrifti, fecunddtn diuinam naturam: amp;nbsp;Humana eidetn perlonse conuenire, fecundùm humanam naturam. Pote-ri/ne perpétua naturarum differentia confiftere, fi negcs, qua Deus elf, crea-torcm cfïe Chriftum, non item qua Homo ; pafTumquc cundem cfle, qua Homo cft, non item qua Deus? Aut fi-demmc mcrebitur, toties non tantum in manifefta contradiébonis implica-tionc depræhenfus, verum ipfâ etiam fidei principia labefadans amp;nbsp;conuel-lens?

' nicationem cum Lut hero Jèdocere freß-tetur. nbsp;nbsp;nbsp;Atqui rcalis idiomatum cotn-

municationis, apud Lutlierumne qui-dem in Polemicis (\t vocant) exprefle vUam vfpiam mentionem fieri, certiCgt; fimum eft. Vbicunque autem (infcri-y ptiS

ptis præfertim didaólicis) de myfterio Verbi incarnati, ex profeflo difTerit, vt in Portilla EcclefialHca HeBr. j. Item de nouiisiinis verbis Dauidis: arque inprimis in aurco ilJo commenta-rio de vltima concionc Chrifti , lo-înn. ,4. manifcftuin ell, nulla vocu-la, nifi forte contra fententiam autoris , detorra, cum patrocinari Vbiquiftarum ■ fomnijs. Quod fi quis Polemica eiuf. i dem fcripta , in quibus, inter cetcras I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;femina etiam vbiquitatis

Iparla reperiuntur, nobis opponat, is nc tutherum cum Lut'hero committat, via derit. Nos ab irato amp;nbsp;perturbato, ad r pacatum fibique reftitutum, ingenua amp;nbsp;! libera voce prouoca1?imvis. Quid? quod j tadem pagina D. Ioann. Matrbius non i Untùm leipfum, verum etiam Lutheri i I’olcmica, amp;nbsp;totam Concordix formu-I lam cum ciiildem Apologia, nec non v-siuerfara Vbiquiftarum cateruam r«-ifutat, Sc Anhaldinorumdoélrinam fuo ;ipliiis calculo confirmât , quando ne-

Chrifii, ^»4 ehr ißMflatuitur ejji omni-fotens, omnißeiftt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;etumfaßi'

bilis, ßcunäiim vtran^ »Aturam. Harte enim doHrinam prorßus nouantjö“ halte-ntu r» Eccleßji tnauditam, nedum ab or-thedoxd apjrrobatamejße, contendir ibidem, pag. )28. Definant ergo in Eccle-fia tumultuari propter illam «*,ne quid dicamus durius, qttod CI-MN l A plenafint Chrifli^ etiamßecurt' dùm humanitatem. Item, quocun^ loct-rum Heum collocaueris,e9etiamhumani' tatem Chrilii vnà coUocandant rjfi. pag-Concord. 747.

Qezirvtm (\d\3. atm aduerfirio.^eitti '' nullibi extat, pagnat Amlingus, vt itc-rum habentAntagoniftæ verba,pag p?-quorlum amico nortro opus fuit lufci-pere refutationem fex illorum argu-mcntorumi, quar etiam^num aduerfuî oppugnationem illius confiftuntfixa amp;nbsp;immota ? z^t ubißunt,Amltnge, (fit enim percontando inftat difpurator pag. i;o.) quicarnem chrißi dicarrt «rnnipetentern^ emnißeiam, amp;vbirj^,reali ßtH(

SECONDA DEFENSIO. jr? finephyßcafArtiàfatione, cum quihui tu fuguât fRefpon. Nifi apud te, amp;nbsp;tui fi-. miles Pandoræ fiibfcriptoi es clTent, nulquam eflent. Qmd eniin, inter vos, amp;nbsp;dotlilsimuni inter fubfcriptores HcC-hulîum, certaminis aliiid glifcit, quam quôd hic abltradiuas quidem locutio-ncs, qiias Apologia Erfurdica fie votât, de carne Chrilti oqinilcia 8t omnipotente probat, improbata tarnen vbi-quitate ? C^id ? quôd realem idiomatum I (ommunicationem eandem ejje cumphy' fica,\\oc eft,vtranq; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;naturM re~

ßicfamut, faflus es ipfe ? pag. ?lt;). Rclpe-Ipeâu autein perfonæ , præterquam quod minime ncgamus,fiIiumManae j tfle omnipotentem realiter ; eundern ! «iam effentialiter omnipotentem efle. Intrépide atque con (lanter afl'cucramus.

Veriim enimuero cum diet de aliquo tequiratinejjè, adeô vt, temet iplb telle, Pâg fO5'. necefle Ç\z.^omnepradicatum in~ fjß fubieile, de quo diàtur ; qualénâ hoc quôdnegas, omnipoten-^lam, omnifiientiam, aut omniprafinti-N

gin à vobù naturamp; Chrtßt humaM, vt Jubie^o, attribut ? pag. )?,. Quid cniin propofitioncsiftac abitradiuæ (quas in tertio gencrc communicationis idioma-tum, nouo inquam illoj amp;nbsp;à veftratibus nûdius tcrtius confiélo, etiâmnum ratas vult habcri Apologia Cuparia) aliud funt,quam prædicariones de bumani-tate Chrifti, vt fubicdo, cui attributail-]a,cx tua ipfius hyporhefi, insfle oporte-bir, vt nimirutn caro Chrilli ût omni-fcia,omnipotenSj omniprælcns? Hoc fi negas (vt te negate non obfcurè pro-fiteris) euertifti vna voce totum illud forinulæ Concordiæ chaos, amp;nbsp;Anhal-dinorum dodrinam, vt cil

tuo ipfius calculo confirmalh. Id quod prudenslcdorTion obiter confiderabit. Vertitur enim in hoc arguinento totiiis cardo ncgoqj, nec, ad diluendas aduer-larioruin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ineptias, pluri

bus rationib. opus ell. Quin potius cum Ëufebio lib. 4.. hiftorix Ecclefialbcæ, cap.j7.vnico aphorifmo tora controucr* fiâ diremturi relpondemus fyllogiftice.

«Çw negat (inquit Eulebius) qitodeli',fine dubto culpahile iudicat efiè,quod negat. Negat autem D. loanncs Matthæus, ’^uenquamfie doctitJJ'e,attt dixijje,quoei ct-ro Chrifiifit omnifiia^ oninipotcnsgt;'vbj^. p3g- £■'‘8° ’pboj quôd negat has propofitiones, qiias tarnen omnes Vbi-quiharuni hbri , Si inprimis formula Concordiæ cuin ciufdcm Apologia defendant, fine dubio culpabilcs lu-dicat efle, quas negat. Itaque impro-bat cum Anhaldinis eandera dodri-nam, cuius in fpecicm gratificaturus ijs, quibus propter offam afl'cntatur, infelix patrociniuin fufeepit. Poteramus hîc itcundo feripti huius capiti finem im-ponere, Ecclefiæ iudicio acquiefccntcs. ivuvvf^ov 5*)' ff fecundùmPindaruin.Elt;J'.^.Nem. Verùm ne quid lcrupuli rclinquatur Icdo-ri J vifum fuit etiam fequentia adij-cere.

Pag. ,?2. (JlfagKO eonatu (inquit) eontenderHnt Seicrament»rÿ, nullAm rettle comuMcatiotïe velferfionA filij Dei, N » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»vcl

•ve^ natur a, vel fr opr iet at um ejpatiali-um, vel aclionunt fieri ,amp;c. Atqui An-haldini diuerluin lentiunt, adeo vt fi reale opponacur imaginario, 8c xgivavia pro èvua^ accipiatur (licut ab ipfo D, lo-anne Matthseo fccus accipj non poceft, quando eandemhjfofiafin, licet natura incommunicabilem , facit tarnen i» Verbs communicabilem ajfiumta carni, pag. ,34. ) nihil in Chrilto, n;fi quod faHum fit, non reale elfe, ingenuaamp; claravoce profiteantur, id quodvidere eil paginis Defenfionis noftræ ().8c}$-Ex hac ipfa igitur Antagonirtae hypo-thefi Anhaldinos non eile Sacramcn« tarios concludimus. • Cui enini definitiv non cenuenitÇyt candem cnniiplo ina-xiinain, quam fic vocant Dialedici, liuc accommodemus) eidem nec definituw conuenit. 1

Pag. 14,). tot am controuerßam diri' mifojje fcribit, fiVigtltum audiamu£amp; pquamur. Accipimus conditionem. Quis enim ex nottris vnquam reiecit VigiliuiiL? quem Vbiquiftæ, plus quam 5 f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ther-

SECONDA IDE F ENS 10. )9} Therfitica impudcntia, vnà cum Thco-doretOjinter Sacramentarioi u pan onos abijccrc, amp;nbsp;pro fua autoritate (Icurriîis tatem dixerit aliiis quifpiam i ci indigni-tate motus) Dormiliumfcopticè nun-cuparc confucucrunt.

Paquot;. ,47- ExThsodoreco ficargii-mencari videtur: Aua^s lt;^nilinge, ha-binent Chrtßum inÇe comere omnem d uinitatem. Ergo »on O's/ abfurdum, di-uinam nafuram cum grogrietatibus [ids ellefitidtbw ab humana aatura haberi, iX'lgoßideri, Refpon. Valetfcdicetcon-Pquenna à dilparatis, hoc cft,a concreto ad abllraâum. Item, mutaro gencrc prxdicationis vfitato in inuGtatUjfeu re-g'dari in fîgiiratû. Id eft,vt Antagonifta ludir nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;à bacalo ad angulum.

Pag. ,ç6 alhpulatur Anhaldinis, quod txinanitio amp;exaltatioreferendafintad S/, gerßnam Filÿ Det incarnatam, hoc eht, ad leßtm chrtßum. îs enim fe exinani-

, amp;nbsp;gregterea Eater eum exaltauit. Hac omnia probamus, vt orthodoxa,amp; contraria dogmati vbiquiftieoj de folius

Ï8X lt;^NHALDlNORrM naturæ aflumtæ exinanitionc, amp;nbsp;glo-rificationc. Dedaraûoncm verô, quam adijcit D. loannes Matthæus : Exitia-nyjjè J'e Chrisiunt, exuendo furmam Dei» ^càpiendoformamJèrui. Item , Exaltai um enndem ejfe , deponendo formant ferui , amp;nbsp;accipiendo donatum nomtn, cpiodeîtfuper omne nomen. Pag. jf?. e-am verô nemo conceflent,nifi cura A-rio inter formara Se eflentiara Dei, nec non cura Marcione inter formara ferui atque effentiam horainis dilcernens : a* deoque cum Sabellio negans difteren-tiain inter Deitatcm mittentem , amp;per-fonammiflam; curaque Monophyfitiî duas Chrifti naturas hypoftaticè vnitas in vnam tertiam ciTentiam conflans. In tot ne præcipitemur monftrolîfsimo-rum errorum, velpotius furorum laby-rinthos, humiliationera mediatoris, ne-quaquam ab incarnationis momento, fed potius ab ipfo decreto reparationis noftræ, æftimaraus Et très nominatim gradus humiliationis aferibimus Ver-DO, non tamen ablolutc , fed relatiuc confi-

SEC VN DA DEFENSIO. m confiiierato (à nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, àXK’ èttove-

l^idi Aoya) videlicet intercefsionem pro inparadifo; ap-probationem decrcti de ordine amp;nbsp;modo reparationis nöftrar, iam ante ipfius niundi fundamenta iaóla ; denique ftatuto tempore eiufdcm decreti execu-tionemjaflumta carne. Nam horum triumgraduum nullus inChrifto natuj ræhumana’ competit. Deprecari enim. ab initio pro gencre humano, veile o-boedicntiam dcbitam iufticiæ diuinæ, amp;nbsp;dcfccndere de coelis ad affumcndam carnem,vtdecretoillifatisfiat: hæc nemo vnquam rede humanitati Chrifti afsignaueritjnifi eandem cumApollina-riftis cœlitus dcfcendifle fomniet.

autcmpoftea inVerbo incarnate con-fecutæ lunt contumtlia: amp;nbsp;pafsiones, eai adfe quidem pcrtincrc iudicauit Verbum,-^ Ttjç èmetuaiaç ÂÎyu (vt Dama-Icenus loquitur) fed non nifi in natura, affumta, iftis obnoxiajfuftinuit.Vt igitur exinanitio neutram excludit naturam, fcdtotiuspcrfonæ eft invtraque natura

,84 ^NHALDINORrM /ubfiftentis, fcruata urnen vtriiifq; proprietäre ; Tra etiam cxaltatio nee naturas confunclit,necpcrfonam diriniit. Verum hare alibi prolixins à nobis amp;nbsp;alijs flint dcclarara. Confiât Melanchtho-nem toram luani doétrinam de hodicr-na difputatione hauflfle ex EpIiefinaSy-nodo, quam inrefponfione deêontro-uerfia Stancari integram extare in bibliotheca Phorcenfi græcè fcriptam te-ftarur, dignifsimara fane, quæ hifee præfertim temporibus in lucem edcre-tur. Sequamurergo fcholas Melanch-thonias, amp;res plana crit. Vocabuloenim ^XlNANlENDI^tefle C^leUnchthone, ctmfrehenditur tota. Chrifii humiliatie in incarnat ione, minifl er io paß tone, 0quot; mtrte : in c^ua nen it afulfit gloria dittine tJt faflea.cùm exaltaties eH aä dexter am Patris. Nam fllius Dei duplictter confldt' ratur: ABSOLUTt amp;nbsp;RELATE yflue, vt DEE'S cum PATRE amp;

^tjfliad obœdientiam çfl humiliâtionem pßione (ß cruce, item adannuncian-dum

( t J t J

gt;

( i

lt;

( j

(

SECONDA DEFENSIO. jgj-^umEttangelium. ReJpeElu fuypfi(a,id ahfilutè, Xôy(^ non pot uif humtUari^ jtdreJ^eEiumißionis. HOC EST^ Jic-exinanitio îoiAtn humiliattonent Filij ^ei cotnpleElitur, titnqittin perfin^t mijjx: ßt exaltdtio Chrißi referenda eïi ad gla-^‘ficationem totitu perfina, qua postpafi-^nem exaltata eFi tn regno ó‘facer dot io. ^tß enim natura diuina fecundùsn ff^ ^'tt refelt U fui ipfiu^., nee humiliari^ nee f^altari, nee minut nee augeri potest : ^lt;irnen,quaientts conßderatur Filius Dei.

per Jona fnijft ad minijterium, df ad '‘^xdientiam, inpafione cf morte, reeiè I ^tibuitur ci humiliât io : quia vult ober-l‘lient iam, ad quam mijfus eit, çf non vti-j ^'tr contra voeationem potentia diuina. I i’ottqnam vero Jatûfalium est ira diiti-! . amp;nbsp;tempus humiliâtionû praterqt. ‘lire agnofeitur dtuinitas huiusperjona, amp;nbsp;eonjpicitur gloria regni cf facerdotij tpfius, quam habet fecundùm vtranq^ na-iuram. de qua cf in articula ßmboli diet Et eil: fedet ad dexteram Pair is omnipotent, 1 fit- Haftenus fcholæ Mclanchthonix.

)86 t^NHALDINORrA't His omnibus aftipulatur Auguftinus» cüius vnicum hïc aphorifmuni leftori confiderandum fiibieciflè fatis fit : Mif-fio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pilij (in quit) exinanitiofuimet^

ipfiM esi^ amp;nbsp;forniA feruilis ttcceptio: quod redÏè intelligitur^fèruata et tam Filij cum Pat re aqualitate itatnra. H æc ille i n ca-putó.Euangclij loanniSjtradatuzó.pro-pefineni.

Etfi igitur per incarnationé Vcr’ui ad fumma dignitaté cueâa eft caro aflumta; tarnen in difputatione de difcriminc cxi' nanitionis at'q; exaltationis, non cratafi cenfionis articuïus (vt iam ante didu cft fæpius) ncduin fefsionisChriftiadlt;lex-teram Paths in cœlis, cum incarnationé confundendus.Nec enim dcfcenderc de cœlis, amp;nbsp;hominem fieri, idem eft, quod jn cœlos afcendere, amp;nbsp;ad dexteram Petris confidere. Qnin potius,vt aftiimta carnc noftra fieret vidima, defccnd.t Verbum decoclo; amp;nbsp;afcendit tandem comummatis omnibus, vnde defcende-rat, vt in eadcm carnc, in qua ab initio madatus fucrat, Apoc.)?. regnaret ad dexte-

«iexteram Dei in cœlis, ad quatn ^tamen Verbum ipfurn nunq; regnarç de.fierat; ncdum vt accipiendo formain ferui, propterea formam Dei exuifl'e vng; dici pofsit. Definat er^o ludcre vocabuli ex, altationis oiJi.uvvp.iA feu sçquiuoçatione difputator, ncillud, quod extra contro-üerfiâ eft, in difputationévocando, tur-I tas in Ecclcfia minime neceflarias vcl •nfeius vel data opera foucat ätq; augeat. j nbsp;nbsp;Qma autem D. Philippi nutoritAte in

itpruuadodi^o PhiLz, opponamus ciufdem enarrationcm,quç ’n locis extatjamp; areuerendifsimo ptin-' npe Georgio Anhaldino amp;c. citaiur in prima concione de nariuitate Chrifti, P’g- J8. vt fequitur: Ctnuenit dictunn Ire-^ii de Ver bo tempor epaßionü Chrißi re-! ^nitfiente,adillud Phil. z. ^i ciim ejjet 1 forma DEI,id eli,fapientia amp;nbsp;pot ent ia. ' ^i^ttalù Patri : non raputt aqualitate Dei, ^oc eH,cum mi fists efiettUt obaediret Deo

pafiione, non fee it contra vocationem, ^‘dfiipfismexinaniuit, idesi,non cxercu-'^t'ot ent tarn fisam : amp;nbsp;humiliauit fi, formam

rmmß:rui accipiens^ hoc eti, induens itif» huniiinn nAlttTA mortAlitAtem: Habitu iH' tte/itUi w homo, id esi, affeSiibtts,pauore, lrißicü,dDkre ■■ amp;c. Hæc Philippus in locis. Hüccongruit etiain Leonisex-plicatio ad Flauianuni : ExinAnitio HUgt; quA fe inuißbilü vifibilem prAbuit, creator, ac Domintti omnium rcrum, V' nui 'voluit eße mort ah um, inclinât iofuÜ mifirationtf , non dcfeliio potefiatii-Obfcruer autcm puis Lçétor, tantatn fuifle Epiflülæillius ad Flauianum apud Patres in concilioChalccdonenfi congregates autoritatem, vt non tantum -niç, hóe eil, columna re-dæfidci nonnnaretur, verum etiainin tabulas decretornni cius referretur hic canon : Si qui [quam text um illiut, aut •vnum iota dißutauerit, nbsp;nbsp;non earn in ogt;

Pag ,64. cxplicar diIpntator homonym iain particulx (S E C V N D VM) ex Petro Lombardo hb. ;. dift ,0. nobis Dei beneficio nec ignotam, nccingra- j

SECVi^DA DEEENSIO. ,3lt;gt; । ta'n, ncduni aJiieriain. ld quod in afler-tione quadraginra duCiin argumcnto-ruin adacrlui Apologiam Erfurdicam liquida deinbnitrauinius. Cuniq; tories protedetur, ßhi äijputatiunes fnifti-»-‘jjè fgnota^, pag. ne^ (X igno^ fiuxtjje , aut (aßt /ibi excidiße, ^uod firipférit: Chrißumfilium DEIeJß, 5 ttiam ßecu^dtim quod homo, f^ag.

ftßimumenimi/ludejßeßojox, SECrN-b r M, vaitatemferfina exprimât : Sed j ƒ cauß, vel natura notetur ,falßum eße, ' P^g K’îquot;« nbsp;nbsp;nbsp;Hæc igitur cum ira le habe-

Anhaldinis quo iurequaue iniuria vel reprehendat ille vel carpat, proferre polsit: lane rcs ipfaloquitur, nontam Icicntiam Antagonilte noftro, quàm conlcientiam deefle, amp;nbsp;niagis ab eo col-

I legas iplius,quàm Anhaldinos, virulen-10 ifto feripto cxagitari atq; refutari, Vtautera difenmen eft permagnum, lèd abillo minime obferuatum (ficut“^^ videreellpag inter bas duas for-oiuias: Homo Chrißus.^(^,Chrißus homo: quoni-

J^o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

quoniamvox poftcrior priorcm (vtio- ■ quuntur) déterminât: ita manifcftuni •eft(quicquidetiani fuo more ogganni-at diiputator ) longè aliud eflc, quando Thomas inquit : Chriflm Çecundùf^ ^utd hic vel Ule homo, efi Filim DEI: -Et aliud, quando D. loannes Matthæuî in quit, pagina tradatus fui 43. Chrißtüt 1 etiam ßcifnehim Uittel quoeleit homo, ell । 1 fliui DEI. Nam cum dicitnr; SE' | C FND VM quod htc 'vel Ule hsmi . 1 Chriflus, perlona defignatur : cum vero 11 dicitur ; fecunddm Uhtd quod ell homo,di' ' ; terain Chrifto, videlicet creata natura ji

dtnotatur.Semper enim mafculiniipro' nomenperfonam,neutrum autem na-turam exprimit. Vt docet DamaftenuJ lib. ?. cap. quot;7. Vnde ctiam,Thoma teftcgt; Chrißuiffecunddm quod hie homo^neqtt*“ quameli creatura. Loquitur enim pro-pofitio de perlona, quænon eftcreata. Ax, fecundtim quod Chriflus homo, crcaturu. Exprimitur enim haclocutio-nc natura alTumta. Verilm cu res expli' ’ catioribusloquendi formulis cnuncia^* poßjf)

. (

1 J

c tl

Pag. J72. mcntionem facit difputa-tionis Theologicæ aduerfus Vbiquita-rios de pcrfona Chrifti in Academia Moguntina, Anno/f85. 7. Calend. Se-ptcmbr. habitæ. Cum ergo in eadem fi-inulcomprehenfam habeat Anhaldino-fum'srêi^a^üfa'srst lentcntiam, atq; ifta omnia congruantcum Damafceno, qui I prxcipuas orthodoxæantiquitatis gem-■iias hinc inde colledas in methoduin fedegic : age rogatum volumus D. lo-’nnem Matthaeum, vt, quid vel àDa-•nafceno, vel à fuis ex Damafceno nu-per co.Hedis Si publicè Anni huius diezp. Mai) VVitebcrgæddputatistheebus , Moguntinorum Theologorum ^cntentia ddcrepet, nos enidiat. \ Hic J^bodus, bic laltet. Plane enim in ea fu-■iius opinione grauifsimis peHüafi ar-i ^mentis, tliefesnuper cxDamalccno, bcetamp;methodo admodum perturbata^ ^^genere orationis fubobfcuro (ne di' fainus barbaro) propofitas, quo ad fen-^tntiam cuin Moguntinae dilputationis fente n«

çti[ef.x9Ç} viderit ipfc, ne cataftrophen fi-bi attrahat tragicæ quàm comicæ iinii- ( liorem. Nihil cnim illiaDaniafccno J diuerfum docucrunt, ideoq; thefesln-^ golftadianas, quas fibi Antagonifta no- j lier ignoras efle fimulat, commenda-runt luiientutijtanquam veritati, ctiain ab hohibusalïertæ, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Iftevcro

ciim idem fenriar, ore aliud præfcfert» fuoiq; adeo collcgas ß non aperte réfutât, lalfe tarnen deridet,vt aliquando, nifi maturè fibi cauerit, duplo vapulet.

lllud demum peracutum eft, qiiod * ledori foluendum relinquimus : Vhi^ régnât Chrtfliu fecundùm vtran^, mtU' j ram. Ergo 'vbic^ fraflo eli(ècun^dtlm V' tran^ natur am. Vbi^ enim praßoßt of ortet, i^ui’vbi^regnat. pag.,79. Non abfimilehoc cRarguniento D. Andrea: Mulculi: ilUautem profecli pradicaut' runt quot;vbi^ Domino coopérante,C^larci i(gt; Ergo caroChrtßi eH'ubi^.

SECONDA BEE ENS 10. 19; Chrißi, nobis quidem, fi dextrè, id eft, fecuiidiiin, non contra fidei analogiam expliccntur, minime ingrati,nedum ad-uerfi ( Localis n inn rum , (acramentalû, amp;perßnalis) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pag. j8o. amp;deinceps

perpetuô in oie babetdiipntater, 4//^ ƒ-dem Çitnt cum tribua iß is modis ejßendi (arnisChrißi, quos commiuifcitur liber Concordiar, pag. 7)% quorum primus tii circumßriptiuus, alter definitiuus, ter ' tiusreplettuus, quem Vbiquiftæ vocant rnaieftaticiim: aut ab ijfdem funt diucrfi. Siijdcm, non opus eft noua refponfio-ne, cum plus latis verborüm de ifto commento in aflertione noftra contra Apologiam Cupariam faótum fit: fin diuerfi, co ipfo conuincitur D. loannes Matthæus,quôd ab hypotypofi formu-!æ Concordia difccdar,quam in ea pro-culdubio parte videt elle languidiorern, quam vt,nó inquam defcndi, fed curari pofsit, nifi ifto alexipharmaco ad-hibito. Quia vfero nuper quida cx colle-gis eins quatuor gradus pratlentisc etiam torpori Chrifti competcre magnis da— O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mori-

f94' ^NHALDINORrM moribus contendit; inter feprius con-lien ia nt, tréfnc,vel quatuor, an fex,fiuc edcndijllue (vt barbarorum terminis v-ramur)ade{rendi, hoc eft, alicubi cfl'cndi iiiodos conihtuendos purent. Antcq; .n. illud inter ipfos aurores conftitutum fit, niilla refutatione vel triceps,vel quadriceps, vel fcxticcps ifiiutmadi commen-tumindiget.

Pag. ,3i. amp;: ,s;. molli brachio per-ßringit dagma Brentiitnarum^negantium. loe alu item corporis Tiominici in cœlo-, nec dißimuUt, ea ipj'a opinione ex tu Dontu n»;n in gloria mentbroruf/t corporis hu-'^anißfnmetria. nbsp;nbsp;Qmd ci go in cœna

reiinquent Ecclefix , cum ne quidem veram corporis humani fubftantiam Domino concédant in gloria? En fiib-fcriptorum Concordia? difcordis har-moniam. ' Contra ne gant es enim loca-ütatem corporis chrijti in cœlo dijputat ’ licet trépidé propter corycæüs,(vt exiftimamus) verc ramen : Si quidem a-perte contra forrnulam Concordia:,qu3e afcenCionis articulum, quafi extra con-trouerfiam pofitum, filcntio præterijr.

Pag. )84. ambiguitatc ludit : NuUi-~ bi ejji C hr ijl um, 'velfotiui Aeyey S E NE ajjumta naturn: ncc ejje alicubi Chri-ftum hominem SINE humanitate. Illud enim (SINE) vel de ieparatione, vel de infinita carnis cum Verbo coëxi-ftentia inrelligi pbrelL Et de illa quidcm Verae, dehac verö falf.fsirnæ erunt prx-dicationes. Vt enim poll vnionem nulla carnis à Verbo feparatio; ita ne qui-dcm eiufdem cum Verbo infinita coëxi-ftentia ftatui vel admittidebet. Quo-modo igitur conftabit, quod pag. )8f. fcribit Antagonifta; Non jè agnojcere ali-quam pra/èntiam Verbi, in qua non fit frafientia corporis anima ajiimta. Certèenim, colloquente Domino cuin Nicoderao , non erat corpus amp;nbsp;anima Chrifti in cœlisjvbi Verbum eratj Et cum exanime corpus Domini iaceret in fipulcro, non fuit cum latronc codera niomento in paradilo: licet nulla, ctiä in öiorte fa da efletV crbi ab anima aut corpore diuulfio. Vcrilm ifta ita plana funt, Vt TO TTÇiwras nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tnçicûs eu

♦fs negare oporteac, qui contrariiim fen-\ , tiat. Ac libéré opponimus Antagoni-ftæ Vigilium Märtyrern lib. 4. contra Eutychen ira dillerentein : Nam^quan-do in terra fuit caro Domini non er it tJti^ in cœlo. Et nunc^ quia in cœlo eilt non eii vti^ in terra. Et in tant um non eLt, vt fecundùm ipfam Chriflum fere-mtu expeStemus 'venturum de cœlo, quern fecundùm Verbum nobifum eft (redimui in terra, amp;c.

bio ufi cc\6ia.ü,vtu, , ludicet pius leélor, qualiafint ifta difputatoris quando tér mntaris verbis idem boe en-“^0. thymema repent: Corpus chrijli vni-tum eLiperfona Verbi. Ergo 'vbig^ est cum Ver bo feu, vbtcunq^ Verbum efè dicitur, ibidem etiam corpus Chrifti adefe, vel praÇens efe oportet, pag. ,3y. Immo, quo-modo non'vbi^efct (inqiiit) corpusillud, cuius fubßfentia est ipfa vbiquitM? üam perjona Âô-ya, qua fùa natura vbtq^ eLt, quid ab vbiquitate differt ? Pag. )$6. Me.7aj07iüo ntthil vnq; audijlfie nosfate-niur.

SECONDA DEF ENS 10. J9gt; mur. Etfi enimperfonari’Aeyy fua procul dubio natura, cum Pâtre,amp; Spi-ritu fando vbiq; eft: tarnen nec pcrlo-ua Aoyy cum vbiquitare,t|uæ efTcntia-lis, adcoq; communis Trinitati, rationc éjwcüfneef proprictas eft,confundi debet, quafi nibil prorfus ab eadem différât, quod hic manifeftèafTeritur : nec in Ecclefia orthodoxa exauditum effe inde ab origine inundi vnquam credimu's, quoâ n»turA mediitorit ajptmmfubßßen-tiaßt tpßn 'vhtqnitas: nili forte in Sabellianorum caüra furenter irruere libeat. Vtcnim vbiquitasnon cft propria Verbi, fedtoti Trinitati communis : ita fi vnio Deitatis cum aflumta carne fubfi-Hicin Vbiquitate: quomodo non tota facrofandaTrinitas incarnabitur ? Si i-fta Patres Bergenles inter fc conciliate poflunt ; Ejßentia Dei est ifgt;ß immenßta^ (de qua propofirione minime dubira-mus) Ergô ferßna 'SNIHIL differ! ab 'vbiqmtate, (ß per conßquens^ natura à Ferbo affumta ffbßßentia eii i~ pßa vbiquitoi: Si ifta (inquam) inter le O 3 poflunt

)98 t^NHALDINORrM pofliint conciliare patres Bergenfes, fa-temur fanè, nos obtufiores fuilfe haéle-nus, quàm vt iftiufraodi plus quà-m Sc-rapliicaCabaIam,vcl sx ipfo libro Con-cordiæ, cóinuni hærefium ferê oninium lentinajni niauis cloaca, fuipicado colli-gere potuifl'emus:tantum abeft, vt ex fa-cro canone demóftrari pofl’c credaraus.

Simile Enthymemarepetitur pag. J87. Corptti C hr ißt locale ajßumtum esl i» vni-tateinperfinA Verbi 'vbß^pramp;ßentis. Ergo carp tu Chrißi localepreißns esl, vbieun^i Vtrbum diciturprafins ejße. Alias efii»t ve aßßmi c^uidem pofnißet in unit at em perjöna ubi^^prxßentis.

Item : Tota Verbi perfina ubhpjprttquot; fins esl,non pars quadam eius. pag. 2^9-Tota Verbiperfina vbi^^prafins,nonpatt qtictdam eins,in ajfitrnto corpore^eß corpm in ipfia fiubßßit. Ergo corptis Dosniniafi fiumtum ubi^prafins esl.

\el ; Perfona Verbi ubig^prsifins eil-Subfiflentia corporis Chrifli eil in per fön* Verbi, Ergo nullibi prafiens eil p'erbum, ubi nonfiimul eÜ corporis aßitmtiprafi/i' tia, pag. J88. Maiore audacia alTerit vbi-

SECONDA -DEFENSIO. )99 quitatem corporis, quam ipfimctCupa-rij Triumviri, qui earn rcftringunt. Scd nos rcfpondemus, àdifparatis nihil fe-qui. Suntcnim quatuor termini. Aliud efl,corpus Domini aflumtum eflejaliud, cfieperfonam in corpore aflumto fubfi-ficntem . Item ; diflenint amp;nbsp;ifla; Totam Verbi pcrfonam eiTe ; Er, efie corpus in tota Verbi perlona lubfiflens. Etenira tota quidcm perfona Chrifli,{cd non to-tum perfonæ vbiq; eft.Quin potius Da-malcenum difputator audiat, didum il-lud Scruatoris : Eccc ego vobilcum fum omnibus dicbus vfq; ad confummatio-nem feculi, tz« tzizwIt» , etiam poft Domini rcfurrectionem foliDcitati ùs^q~ accommodantem. zyf'3^'(in-quit) jueS-’ içi. lib. 4. cap. 19.

Vcrtim ifte(vt eft homo falfus)fuis pa-radoxis ftde dcrogantes irridere pergit : 0 î^ÆJ-fin qui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pag. jep. Q^r-

lum crquot;o inter Scvthas reccnfcmurmo-Ö nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

mines prorfus nullius fànæ fidei,cum ne I quide Dominus ipfe'onr (5/13417175-«? ab-' ieccrit, amp;nbsp;infirmiores rccipcre,non peC fundarc, Apoftolus iuflerit? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pag.

Pag.JSÿ. fer omniprxfentiam corfo-risChrifii nonintelligi infinit at em cow-tendit. Cum autem pag. ,86.

tiam ctrfirif Chrifli efie ipfàm ijbiqui-tatem Icripferit, explicet iplc, qnidnam vbiquitas Si omniprælentia ab mfinita-te Sc immenfitate diiFerant ?

Pag- fcribit, quodtotiaChrifitit, adeojj fit4 affumta humanitate taw vert (fr realiter omnibus creaturii frafiens fit, quit» verè^ realiter humana natura in vnitatem ferfiontu Àoyÿ afiurnta ell : amp;c. Vcnim ambiguitas later in plirafi, aflumta humanitate. Aut enim præpo-fitio (C VM) fabinrclligitur, vt vbiq; locorum carnem vnà cum Verbo prx' fentem coexiftcreputes, ficut Vbiqui-ftarum vulgus inrelligit : Aut funrduo ablatiui defignantes cofequentiamjVtfit fententia noftræ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Verbum

nimirum, poftquam carnem afl'umfcrit in vtero matris, nihilominus atq; ante incarnationem creaturis omnibus prx-fto efTc, ctiam fine carnis infinita coexi-ftentia.

feel diuerßo modo. Fer bum quidem fro~ frie täte ejfentteeßu/t, neituritm autem aß fumtatn, diuino quodam modo, rationi hu-manaincomprahenfibili. Atqui ne qui-dem Verbum alio quam diuino, huma-næq;,immo «tiam angclicærationi in-compræhenfibili raodo,cft vbiq;. Quid? quod formula Concordiæ pag.r,8.r4*^. tefertomnipræfenciam carnis Çbnfti ad modum rcpletiuum foli Deo proprium? Et Apologia Erfurdica idem myltcri-Utn corporis vbiquiftici déclarât feçun-) dum modum dexteræ Dei ? Eft autem ' Chrifti Deltas ipfa dextera Dei. Ergo

Corpus Chrifti non aliaratione,quam ' ■pfa Chrifti Deltas, vbiq;eft. Atqueita pugnabit D. loanncs Matthæus amp;nbsp;le-cum, amp;nbsp;cum patronis fuis.

Pag. )9?. D. Heshußj fententiam de ^^biquitatee delirio videtur in dubium vo- , ^^re,deß eaambigere : quahvero afto-tuin Q^dlinbcrgenfium quae lippis amp;nbsp;tonforibus nota funt, quorumque ex-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cerpta

202 ^NHALTHNORVM ' cerpta nonnulla fiJc digna palsim cir-ciiinfci'untur,fclus ipIe rudis ht amp;nbsp;igna-ruSjde quibus vel collega iphus iiiillo conuentu norarius docereemn poterat, nifiiurifiurandi religione,vteft homo hiigulari fanctitate amp;nbsp;fide, addo ctiam modeftia, prohiberetur. Viuitautem optiinus illoru teftis D.'Heshiifius, qui, fi vbiquicatis cominencum approbat, cur qiiædain eriam cx Polcnhcis Luche-ri tranlciipta, libroq; Concordia: infer-ta, non aliam ob caulam, quain quoJ ineretriculæ ilii patrocinari viderentur, repudianic? Venictaliquando tempus, quando confcicnriæ amp;nbsp;Deo refponden-dum voois erit,' qui ad tribunal vfque Chrifti nihil à formula Concordiæ di-uerfum vos profefiuros fanélè rcccpi-ftis, àqua tarnen amp;nbsp;calamo, Scvoce (id quod haftenus extuisiftis pagellis non vno in loco demonftrauimus) nedum a-nimis amp;voluntate diflenntiï,hoc eft,vc-ritati dédira opera fucum facientes,Deo firnul magiftratui nedû credulæ ple-beculæ aufu irreligiolb illuditis.Attcnde cniro,quanta cum lâcrse dcuotionis obli-

SECrNDA DEFENSIO. 20? gatione £Ïiy7JJt^ifti,ni mauispeamxw, vel potius KfyaiTixó,) , koivotiku manum Hedsritis. Hæc enim egregij i'ftius fyn-cietißni veftri quafi fiduciædaufula cft. Pag. Concord. Lîpfiæ editæ 789.8lt; gt;90. läconJpeSiu igitur De: oninipotcntii,amp; Cora tota Eccleßa Chrißi^ qua nitric qua all quads in ^ofleritats er it, ciara uoie amp;diÇcrtètefiamur: quiid declaratio ilia noflra,de omnib. c'cmemoratis controller^ ßs artictdii,amp;nulLtfrorßi alia, reueraßt nofirado^lrinaßdes, ^confeßioJn eaper gratiäDeijntrepido animo cor a tribui} aU i eßt ehr ißi chparehimiis-.de ea itific itidici fatione reddituri.Contra hanc declaration lie etidnihil'uel occulte vel aperte loque' mur, autßcribentiuißedin ea, Domino nos bené luttante, vßq, ad vitaßne conß antes perßeuerabintus, In eins rei fide matura cu deliberalione,in timoré Dei,cfi nominis i-pfius inuocatione,proprijs manib. huic de-clarationißiibßripßmtts,eafi^t)firmauifnus.

Item : pag. ypr. cp^odautem hacßt Omnium noflrtimfides,doHrina, (ficonfeß fio (de qua in nouißimo illo die iudici Domino noßro I E S V CHRISTO

204 t^NHALDINORrM rationem reddere parati fumr^ ) amp;nbsp;quod centra hanc deilrinam nihil fclcc-• cultè uel aperte dicere aut fcrihere, fed per gratiam Dei in ea confiant er perfo' uerare velimus : tn eitii reifidem, in vcro Dei timoré çfi inuocatione nominis eim hanc cpifomen proprijs manibusfubfiri-pfimits. Adlum Berga iÿ. CA'taij, '-^nno DominiHÄÖtenus verba obliga- ' tionis.

Mirum proftâô, vos non toto pe-âore cohorrefcere, qüotits fobria men« te vobifcum dirain iftam Pandorse vc-ftræappendicem reputatis, vos prarfer-tim (inquam) qui non (vt quidam fub-fcriptionem fuam exténuantes fe excU' I Tant) cateclicticè, verum criticè, vel po- ; tiVS hypocriticé fubfcripfiftis : nee qiiif-quam tarnen veftrütn ea eft erga Deunt amp;nbsp;veritatciT), cut bellum indicitis, pieta-te, reucrentia, amp;candorc, qui cum ijs» quos Diofcorus in finjili olim religio-nis negocio deceperat, ferio culpam de-precans profiteatur IMPROBAE MANVS IMPROBAM SVB-SCRIPTIONEM. Pag. ,

Pag. Prxßfjtiam corporû chrißi in VerbOfCum eittfdemin cjnouu hordeo,^^^ fceno, braß'ica, omnibufj^ cantharis cere-utßarß omnipritfentia confundit, qiiain itidem di(putatio Liceiitiatorum Vuite-bergcnfiuin, Anno go. afleruit : qua au-ftontate, quoque fundamento vtrique viderint.

Pag. ,96. Nullam (inquit) Verbiper-fenam agnoßimtu, quàm qua in anima ^8. (l?“ corpsre Chriflißtbßßit. Atqui eadem ab-æterno non iiibfiltcbat in anima amp;nbsp;corpore Chrifti. Ergo vel ab æterno nullam habuit, vel aliam per incarna« tionem öAoy©-' hypoftafin nadus ell. Minime quidem negamus phrafes illas ) ortbodoxæ antiquitatis uv.cv eis, Kffl «■■di. Veruntamenaliud eile cenlemus, CLini Verbum in natura alfumta, amp;nbsp;cilni natura alTumra in Verbo lublidere dici-tur. Illam igitur ambiguitatein ab An-tagonifla, non abfq; doli amp;nbsp;impoftura: fulpicione, inexplicatam relinqui lub-Ueremur. Quorluni enini ambiguis lo-cutionibus opus cflj vbi res plane amp;nbsp;per-

fpiciïc enunciari poTcrat ? Natura Chri-üi Humana per Ie awT/sçanç, faâa eft ctvmçK-ns KSM lt;^vvlt;peçjjKija,, fccunduin Danialcenum, per affumtionem in vni-tatem perfonæ Verbi. Quod fi ira in bu-manitate afTumta fubfiftit ctiam Verbum, quid Ario rcfpondebimus bja-fphemè cxclamanti ; crop cbx jjr-quando non er at ?

■^9' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prjefèns ejfe,

quodtotics de corpore Chrifti à/zeç^fi«' ille inculcar, vel pro zquipol'enti-busjvel pro neceftario connexis Habeaf, necefle erit. Atqui in præfcpi,crucc, fe^ pulcro Sic. nulla erat corporis Chrifti ôniprsefentia. Ergo ne quidé in perlons Verbi tùm fubftitifle corpus illud conlê-quetur.Atq; in bac opinione cfïéformUü lâConcord.pag.7)8.manifcftu eft,quan-do fecûdùm primû eflendi modû (quali • vfus eft Dominus,eu in bis terris corporaliter conucrlàretur) furenter negat, corpus ipfius inDfo(ncdumDeoVerbo perionaliter vnitü)fuiire, aut hoc modo in cœlis apud Patrem eflè. Pag- î

» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I.

Pag. ,9gt;. *(54T aZ\9 cattfalem, non di-fiin^iiuam ejfe contendit, quafi dicas, aXKn. Vt humanitas Chrirti non quidem fua natura Tn , ficut diuinitas, fed gratia per vnionem accepta, fiuc ; vt dicebant Neftoria-ni,fit otnnipotcns, omnifeia, vbiq;. Ex quo coniêquetur saun idem valc-J te, atq; ex fcfc, olffsdiy, led inepte, amp;nbsp;falfo vtrunqy.Nâ hoc modo defoIoDeo propricdiccretur n saun. Qui^d .n. habet cetera,quod aliûdcnô acceperint?

Pag. J98. Non de natnra (\nqfi.\t) fid deperjôna qtmeßio eH, Sic igitur contra dilputatorem èx ipfius hypothefi ratio-1 cinamur : Corpus Chrijii eli, in ^UMtuw esiperfo»4 : vel. Corpus Chrifti ^on nißrationeperfonA esi vbi^, pag.ajo. Sed ipluni corpus non ell perlona, ncc per fe rationé perfonæ habet : verùm in Verbi alfumentis perlona conluften-Utur. Ergo, licet ilia perfona , in quam corpus vnà cum anima Chri-ftiper vnionem hyportaticam aflumtum tft, procul dubio vbique prseftô fit;

zog ^NH ALDINORFM tarnen ipfa humanitas aflumta non vbiqne, Neccnim c«nfiq»e»se^i, i)eoßint, far it er cum Deo vbi^ tßi : fc' cnndùtn Aiiguftinum ad Dardanum-Et longe aliud eft, perlonaliter vnitun’ elfe Verbo, quam vbiq; cum velin Vef bo creatis rebus omnibus praftô efle.

P^g- ,99- Credendam eße damit ' licet nu!la rat ion e comfrahenfibilcm colquot; forts Chrißi omnifraßentiam. Refpoii' । Ni fi fidei præluceat expreflum Dei bum,noneftfidcs,fedmeraphantafiüj i feu id eft, îmaginatio amp;nbsp;opini- | 0, de qua feite Nazianzenus : oi/)inf (in' quit) lyKätni 'C!r^K97r^ç.

, Pag.202.PerfonamNON POSSh {cribit, IBI eße TOTAI ambt natura, in quibus Chrifli fer/onafrbß-ßit, non/kntfrafentes. En tibi omnipo-tentiæ Dei egregium aflertorem, difertè videlicet negantem , pofle hoc fieri, vt rota adfitperlona Verbi, fine aflunP rar carnis infinita Icilicet coèxiftenriï. Quid enim eft omnifotentiadiuina mt' , dum (vt ipfe loquitur pag. 2/2. ) fraßri' j bere,

SECONDA DEFENSIO. 2»9 hoc non cft? Autigitur poft lâlutfterû c5ceptû,ante^ partus appropinquaret, dimidia tantum Verbi perfbna, no tota fuit extra vtcru; autfimulin vtero, amp;nbsp;extra vterumvbiq; eu Verbo coëxtitifle carné Immanuelis, concedendû crit. Vtrumuis ftatuas, toti ^ÿmboli hiftoriâ fûditus euertes. Hîc di-fputator arifta acutiorvelit nolitfvtipfius verbis vtamur, ^n^.io^.')cegetur quiefee-fe, «utJèipfumtjtfer get, fr «cifite dabit.

Pag. 204. nouum KçtiirCfvytm arri-pit,«c^Â«w4«4«» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«bomnifr«-

fintiaferfin«, ne^ diuinum ù faßione ex-(ludendam eße alfercns. Atqui n e hxc quidem ambiguitas dolo caret. Aflèn-timur autem, fi cxclufio naturarum fc-Parationi opponatur ; ftn earundem fta-oiliat confufioncm,ita vt natura aflumta «que ac diuina vbiq; efle,amp; hæc perindc atq; Humana dolores, cruciatus,amp; mortem fenfiflè ac fuftinuifl'e ftatuatur, minime gentium aflentimur. Amplcfti-inur enim propofitioncs illas: Tota per-' fona Chrifti vbiq; cft; et: tota perfbna

paffà eft, fine alterutrius naturæ exclu-fionc, hoc eft, feparatione : verùiii Js toto perfonæ tam vbiqiiitatem , quàm pafsionetn pernegamus. Pafl'us enim eft Chriftus carne, amp;nbsp;vbiq; eft Spiritu. Quj fccus credit,contra fidei analogiam credit, Si expertem fundamenti fidé iadat. Etiienim adione« amp;pafLiones, perfo-næ ftinr,refped:u vnionis,n5 naturaruiu feparatim confideratarum : tarnen etiatu in ipfa vnionc,non, nifi fecundum illam naturam , cuius funt propri«, perfonX œngruunt. Idq; planum eft adeô,vt |ug.2o$-. noftram tandem fenrentiain de xiiicr’inine inter totum Chriftum, amp;£0-rum Chrifti, prius à fc reiedam Antago-li'ita ipfe approber, feeufq; docentes (hoe eft, cæcos iftos libri Coneórdiae fubfci'iptores)manifcftè reprobet, atqi ica fuo ipfius exemplo fatis comprobet vericarem vulgaris didi, quo monentur jncndaccs (quibus merito etiam annu-neraotur Sophiftx)vt fint memores.

Ac lêcundum veteré verfum : (S'XcvfS/i À'VsKaSt 7mm^«’'irus 7t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^g'

Pag. 206, negat , fe v{!Amcorf.Bris j-r Chrißi vbiquitatew probare \ Et pa-gin 2,0. humaKA nalur.« Chrißi (um Vtrbo 'ubique lûcorum cBexißentiam ex-flodere videtur: cnm niliiloniinus pa-ginisao^-. amp;nbsp;2ü8. perÇonA chrißi (ecun/ • ~ ' üùm diftinâionemiucnraium diuerjos «mnipr^fentu modos attri buat.

Argutulum veto iftud : Si vbi-i lt;jnitai diuimt natur et non eîi extenßo, ^-dijßußo inomnialoca mundiEr^o , fiec 'ubiquùtu torporù chrißi potehiejji (oextenjio, pag. 2ogt;. Redigarigitur corpus Chrifti ad fubftantiam Spiritus j infiniti , nec (mftp.eTçia, mcuibrorum . obftabit, quin vbiquefit, non minus Qiiam Deitas ipfa, cuius nulla moles ell, fine vel extcnfione, vel diffulîone vbi-«nceft.

Pag. 2,1. iteruin fimpücemthoceH, fatuam ac rufiicam credulitatem ß;u pro fide commendat, Arplingum perfiringit, captum ratio-»û i» corfiltum adhtbentem Icilicet. Quafi vero ad myltcria regni cœlorum

vel rite tradanda,Dominus iplê non re-quificntindifcipulispi^w;^««», vt Apo- I ftolus lt;p^óv)jlt;nv. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

corporefùopr^finteejjèpoJJè,FBICrîf‘ voluerit', ibij^inprimü, rBlß »dfuturum, vt infiera cœna verbo jui ' ' '■ promißt) in(ànus,immoimpius,amp;plan« quinegaret. Sed corporis î vbiquitatem id minime fulcit. i

Pag. 2,4. Se quinq; pagcllis fequen- j tibus incegris, fudat D. loanncsMat- ( thæus in exeufanda deprauatione dißi Chrifti: Nemo aßendit in cœlum, niß qui deßendite carlo, drt. Ioann. 3. Vc' , rùm cum totus Patrura orthodoxorum confeflus ibidem .cauiam noftram agat, amp;nbsp;difputator plerilquc in locis nc qui-. dem difficeri aufit, fe alio fiue refpedu, fine fenfu, quam illos, de hoc dido dif-feruifle, ledor ip(e dijudicet,noftram^ne orthodoxa antiqnitas, an vero noui ifti-us declamatoris fentenriam confirmer: cui quantum tribuendum fit, vel hinc ctiam

SECT N DA DE FE N S10. îjj ctiam in promtu cft colligere, quod pag. 224. haud veretur afleuerarc opti-niam amp;nbsp;verißimam txponendi Scriptu-ram ntionem eße, fi ad tjuadrupUcem iliumfien/ùm. Literalem fiue hifioricum^ Fropologicum, Allegoricum.^ Anagegt-cum accommadetur. De qua barbarie (ne quid dicamus îp.^a.'nKÛitOv feu graui-us) extat indicium Domini præccptoris I Philippi Melanchthonis in fccundo Rhetoricorum : longifsimè procul du-hio i (Dus xsJtxoiTjMeîf antefcrcndum.

Pag. 222. aUpam minitatur'^mtin' necharaderem fynagogæ Cainicæ, cuius proprium eft non Verbo fedfer-' rojhoc eft, carnis potius, quàm Spiritus gladio pugnarCj difsimulct. Et hic qui-dem nouorum Dialcdicorum quartus cft modus foluendi argumenta : Iccun-dùm illud Antichrifti,cuius idola amp;: par-ficidia ftabiliunt Vbiquiftæ : Fombarda-lladiofuti haflaflammiloquentes, nbsp;nbsp;nbsp;Scu

(vt eft inter græcos verfùs, quitus pfeu-doprophetarum ingenia,morefq;, ar-ttia dcfcribunturjquiq; ante annos fupra

114 lt;^NHALTgt;INORrM milldimum plus minus trecentos Patri? Achaiae, antiquifsimis plané charafte-ribus cxarati in meinbrana,amp; epiftoli? Pauli adThcfFalonicenfes adiuntti fuilF® perliibenrur)^o^Clt;t^J()^lt;ipelt;n^ffivey;)'«lt;j’' ' Trv^^ÂÂe^Tii.

Pjg :i9. recurrit ad »^gt;,!rlt;ptijlt;7Bypa' ; ginæ JS8 Tot» fubßßeatia Terbi,aoHJ)»tl alifjua ^ubfijlentix eiui(n»m p»rttin extf^ ptrte^ nogt;i habet) facia eil fubßßenft* ■ (arnii. Sed tot a lila fubßßeatia esl vbi^ Ergo Caro eil'vbi^. Refpon. Imino id» i Vo quod totum faduin eft carnis, vel potiu$ 1 carni fubfidentia, eft, amp;nbsp;inanet vbiqufi) lt;nbsp;tarn poft,quam ante incarnafioncm,neC i j vnq; ab afl'umta carne diiicllitur: lic«^ *’ caro,quæeft, nianetq; finita eftentii, 1 propterea non fimul vbiq; fit aut coexi' ( flat. Propria enitn Verbiaftumenti? e non tollunt propria natur« aft'umt«,neC j vniohypoftatica naturarum diftindio- n ncm abolet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ

Pag. 2?2. ficargumentaturD. loaO' d nes Matthscus : Filiue Dei,qutillocaliit^ C ßu n»tur»,l9t:9 continetur, propt er corfU* t '' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loc«ltgt;

SE er NDA DE EE NS 10. !)ƒ locale, quod ajptmßt : ficundùm Nazita.. zenum. Ergo etiam caro ajp/mta ia r'rbo vbi^ ^rxfens, nbsp;nbsp;per conjequensß^

1 bgat : Corpus Chrißi perßonaliter esiv-! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;infnitè z'bi^ elt : qui a per-

fina eït. i/bi^ tantum per inßnitißimü imrnenßtatem. Aboleatigitur lymbo- -lum de vnico infinito atqne immenfo, Qiiod veró corpus C hr ißt non concedit f]ß fitbiecîum •vbiquitatù , coipfoim-pügnat totum hbri Concordia? amp;nbsp;e-'ufdem Apologiac ly ftema, in quo fum-•na contentione allêruntur Si defen-^untur abftradiuæ iftae locutioneî: Caro ^brißi eH omnipotens ,omnifcit t'vbig^, trroris igitur condemnat D.Ioan. Mat-

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. thaeus

thxus illos ipfbs, pro quibus fe dimicare fimulat, Dcum fimul ac homines ludi-brio Habens.

Pag. ajf. quartumfr^ßntfx ‘Deitnü-' dum, quem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;appellarunt vctc-

res, hoc cft, ßngularcm, foliq; rnafTîf illi indiuidua: competentcm quam fibi hypoftarice in vtero Dciparæ virginis copalauit i Aoy©-, ud crtuturas in nere extendit, modumj^ frafintu D(( ferfinalem APVD CREATTRAi nominat. Quod quam fit à pijs auribuJ abhorrcns, ledor piusctiam nobis ta-centibus dijudicabit.

Cui ctiam illud ællimandum relinqui- j ƒƒ• mus,an no aperte Neftorianifino patro-cinetur propofitio ifta ä.'mÄaf enuciata ? tjttodverum huma.nu corpus cum animii jaluo corporis modo (^rn^ura, infinit hsbestJubfiflentiam, pag. 236. Nifi cniw cothurnis Antagonifta dcledaretur, ab iftiufmodi à^^iCeA/o/ff Scphrafiumflc-xiloquarum ngtfvoTtfjiietff procul dubio , abftincret. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

Pag. cadcm fcribir, natur amfinitam pf^ß*** infinit»., id esi, ab vhiquttate, njel infinit atefiniri, terminarifperfienari.^ tirindiutduari. Confundicergo perfo-nam Verbi cumeflentia, quæ eft toti Trinitati communis, adcoq; Sabellia-nifmum in Ecclefiam inuehit. Quod fie probamus : Id, in quo natura Chrifti aflumta perlbnatur amp;c indiuiduatur (li-ccatenim nobis hicvti ad explicandam rcmipfam barbarisalioquin Scholafti-corum verbis) caro fadum eft. Sedin vbiquitatc, vcl infinitatc, quæ eft communis Patri, Filio, amp;nbsp;Spiritui fanfto, perfonatur amp;nbsp;indiuiduatur natura Chrifti aflumta,fecundùm D. loanncm Matthäum, pag. 2^6. Ergo vbiquitasjvel in-finitas Patris,Filij, amp;i: Spiritus fan(9:i,hoc eft, ipfaTrinitas in communi eftentia, non eflentia in vnaTrinitatis hypoftafi incarnata eft : lecundùm Sabellium,

Pag. 240. amp;nbsp;pafsimvrget rcgulam x, à præceptoribus traditam, quodad diui- it fionem operum fiquatur diuifio perfina. Sed ab ijfdcm præceptoribus tradita etia

CTÈ tgt;iNHALTHNOnrM 'gt;■ ab era régula obrtruare dcbuiffec, quod ad confunonê cperü fequanir confufio nsturjrü.

•yHci, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïccunciùin

Dan ab Îib.î. cap.jó. Atq; haecEutyche-tis^ lila NtHorij blafpbemiæopponitur. te in banc manifeftè impingit difputa-tor, pag- 24?. quan do hjpoßaticam diM-fum inChrißo nat »rarum •vnionem non / kribir, proprièloquendo poßimtu dtcerc' hoc agtt aiuina nutfcra Chrtfit y iHudfaett hftmana eiujdem natura.' C'uid igtrur Drirafceno (quem confia , cx ftfiptoribus veteribus Ecclefiaf fuiii narn 'anæ dePeo doctrinæ diligenter'colle'-.tun ■ quatuor librfs comnlc-xum , eoiq; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ànçi^»] '^ç

»ïi' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;BLv^çuTHVi^ (^vinf,

ic^vo.' ^iS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t^iet, ii ^aii

cvimç^TH Çcûiif. èttid ofauç xaivôiç àp.t^O' li^iiii/tKA'n^y^lgîn etu-nT^cCssso^tanuC. lib. t cap.

SECrNDA DEFEN^IO. 2,9 git in Chriflo'vbiquittttem y ptrfinaUm, ^naturaltm. Ent ergo multiplex vbi-quitas, cuni tres in Deo perfona; fint, amp;nbsp;lolius Fil’j vbit^itas fit communicabi-lis. Verum hæc omnia contra fymbo-lum. Opponamiis igitur Vigilij illud : Si Verbi öquot; ar nis vnn natura eftqua-modo, cum Verbum vbi^fit, nan vbc^ in-ueniAtur (ir ara ? Iib. 4. contra Euty-chen. Eadem enim confcqucnti^ per innerfionem nobis argumentari licebi; Si cara, propt créa quodperjonaliter Verba lin it a, amp;nbsp;nurq'tam extra Verbum esi,v-bißest cum Verba, ent eiu(dem.cumco~ dem natura feu generis, amp;nbsp;candmanis^ ifaetpv^ç, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftu cannaiuraliS,fe~

Sednon elteiufdem^ vcrùm longe diuerfilsimar naturæ. Non igitur pa-riter cum Verbo vbique cfi, licet perlo-nalitcr Verbo vnita fit, amp;nbsp;nufquam exi-ftat extra Verbum. Nec enim elFugi- ‘ um iftud in cauGm illi quic^; profuerit, quod fempcraddit, fi loqui amp;nbsp;intelligi veile de carne in Ver biperfinoi cum extra

Verbi perßnam ne efle quidei« carnctn Chrifti conftet J amp;nbsp;Chalccdonenfe dc-crerum(vt iam ante diâum ert) exprcfle doccatjin perfenaVerbi multo MAGIS naturæ afl'umtæ proprietäres fèr-uarij quam videlicet in vllo mortalium, quorum pcrlbnæ funt impuriores amp;nbsp;fraeiliorcs, feruari vnquam polTent. Aflumta enimeft, vt feructur, non vt abolcatur.

Pag. zdj. NAturas Chrißiinterß in' communicAbiles eße fcribit, id quod liber Concordia: ex Theodoro Rhætenfi, Si Suida,inter Samofatcni amp;nbsp;Neftorij errores, vcl potius furores^ retulit: vt lùpra didum eft.

Pag. aha. fatetur, Çubfifiere carnem ' * intotaperfinn Verbi perfinaliter,itA vt ÀtoUperfinafufientetur. Vcrùm idfu-pra in Amlingo repræhendir.

Pag. 16?,amp;nouc,amp; periculofè lo-quitur; NAturnmfinitamÇyte.^ corpus Chriflï)ratiene infinité fuAperfonA,in ^uafubßßitj eJJivbiÿj: non quad ipÇa in ßefitinßnitnredditAt fed quèd faluafuA ßnitA-

SECONDA DEFENSIO. 22| finit Ate, 'vbiqnitAtem i» ferfinAfiuAÏnfi^ nit A foßidcAt, cum perfinA communi communem hAbcAt. Sane iftiufmodi co-thurnisncq; illuftratur, ncq; ftabilitur, ncque propagatur veritas.

Eiufdem farinæ cft ( noftris certc auribus haâenus inauditum) quod fè- 7^* quitur pag. 264. PerßnAmFerbi extrA terminos diuinA nAturtt extendi, amp;nbsp;communie Ab ilem ejjè, quAmuii nAtura diuinn, jgt;er quAm perfina Jubfijlit,no extendAtur. Addantur enim mtfid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, vt

pofTunt, noftro tarnen qualicunquein-dicio longe côfultius fuerit, \::smv7rult;ni

Knyav receptam amp;nbsp;appro-batam ab Ecclefia, iuuentuti inftillari ac commendari.

Qium veto clumbe amp;nbsp;friuolum i-73’ ftudfit, quod pag.260.270. 27). nobis ter repetitum opponit, ex fequenti col-leétione oeftimetledor : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jeu Fili-

UiDei ,tjUAmuti noturA vbi^ fit,filum-modo tAmen in vtero 'Deif ata virginii, amp;nbsp;non vbi^,humAnAm nAturom Ajjumfit. ^rgo ettAm cor^ut ChriJH licet Ab inftAnti

conceptui perfc/taliter (vt Antjgon'^s Cûr\tevilt;iit} vbi^ßt in Jolo tAnîfn Dti^ fArx virginu vtero conceptunt tii. K e-fponden)us,neque à concrcto ad abfti â-Üutn, neque ab tnfinito ad {ïintnmjwc : . eft, à diiparatis valere argntnentjrio-nenv ita enirn fequerctur,Chri(lum cfle bicorporem, vcl multicorporcni, quod de Geryonc Poètæ fabii’antnr. Iniier-tanius ergo fyllogifmum dif'piitatoriî toticSjCeu cratiiben,Tecodum amp;appofî-tuni. Siquidcmcnim corpus ClirilH ncq; à Aoy« vbiq; afluintiim, ncq; vbiq» terrarum crucifixum , aut fepultutn e(H ergo ncq; àmomenro conceptionis, ne-que tempore pafsionis vbiq; illud fuilfe» neceflario concedendû erit. Er per con-fequens; non foluirur perfona, eciatnfi vbiquitatera corporis ChrilH negeiniis.

4- Neceßei 'mayixt^ejße.vt emneprxâicatttvt inßt fnbie£îo. de quo dicitur. Ergo corpus Cbrifti cft pedbna. Vel : Corptu ehrt fit locAlrterpatitur, amp;nbsp;perßnabtef

eJÎ . Ergo, vt à localitate locale di-citur,ita à perîonalitate quiddam perfp-nalc, amp;nbsp;ai) vbiquiratc infinitum dicetyr. Et fie locale fimul atq; illocale erit, fii-ainq; ipfius Habens PER SE hypoüafin. Dici enim de aliquo requirit ineffe. Si

1 Hoc negetur,vrgemiis aliud : Humanitai Chrijli (in eo euim nobis aftipulatur D. loannes Matthæus) mn eltptbielfufuo-mntpotentijt, omnifcienti.t, on/pr.([è»tix. At inpropsßttonib. abßrailtnis de C hnßi humunitate^vtßibieilo,ißA ornniapr^di-untur. Ergopropofitiones ttbfiraElÎMt ficvocütnt.funtfalßt. Atq; ira nofler Antagonifta réfutât ipfemet Apologi-, am Erfurdenfem, cui fefe patrocinari fî-tnulat. Hem confenfum.

^3^.z6lt;).Corporù Chrißi^int^wt^v ■ biquitoiperfinalù, nulla alia ell, quàm v-biquitoiperfonaFerbi: ht vbiquitatem perfonæ Verbi 2.6]. ßmul eßntia-lernßu naturalem efle fafluseft. Ergo ctiam corporis Chrifti vbiquitas, quam afferit, fimul eflentialis leu pHya fica cft. Quod fi negauerit, tri— plici-

234 ’^NHALD INORVM pliciter Chriftum vbique efle ftatuat o-portebit: Bifariam nimirum fecundùm diuinam nacuratn, qua amp;nbsp;n^turaliter fxrfinabter vbiquitatem habet, vt fcri-bit pag. 26,. amp;nbsp;tertio fecundùm corpus, non quidem naturaliterfimul nbsp;nbsp;ferfi-

’ Brentium.^ tribucntem vni cidcmq; cot' poriChriRi fimul localitatem amp;nbsp;illoca-iitatem, vt amp;nbsp;vifibilitatem 8c inuifibili-tatem, pag. )2. De perlbnali vnionc.

Pag. 2gt;4. Ne illam quidem propo-fitionem inuiolatam rclinquit, iaer» Chrißus quot;( fecundùm aliud videlicet amp;nbsp;aliud, vt Cyrillus loquitur) amp;fajjus, 6“ nonfajjuseß'edfcitur. Id quodetiamin Cyrillo reprarhen debat olim Neftori-us, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;elfe obijciens, quod eun-

dem Filium Dei pafsibilem amp;nbsp;impafsi-bilem affirmaret. Item: Vbtquitstem cot' foris Chrißif er finalem (quam fie vocal) contendit difputator,lt;^ articulumfiieb pag. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pag.

Pag. 279. Amlingum cum ÇocijsÇuit ferfidè negAre criniinatur, Filium Fiei, in quantum homo natta, aliquid (qualecun^^ Jit) per incarnationem realiter accepiße in tempore, Vcrùm hoc nunquam infiti-atuni cfle Amlingum adeô certum elt, vt criam hanc ob caufam ab Apologia Etfurdenlîs autoribus nominatim^ pet-ftringatur. Iterum crgo, cum quibus hîc pugnctjdifputator viderit.

Pag. 28f. Chriflfts homo faSius omnipotent iam in tempore accepiffeïzxùivaxcï 7 Luthero fecundùm humanitärem. Et reâc. Secundùm cnim hoc loco vnita-tem perfonæ manifeftatæ in carne figni-ficat: nifi forte teftimonium Pauli Roman.,.ibidem adfcriptum '2samp; -ni nç CH ^tuja,p.(i. Sic. ad ipfam. car-nem potius, quàm ad Verbum incarna-tum reftringerelibeat. Nihil ergoiftis teftimonijslubleuantur Vbiquitarij.

Qmn potius Antagonifta pag.286. o-fuumipfiusClcrum réfutât, difertè feri-bens : Poteflatem ijitA amp;nbsp;iudicij^non ad natur tu chrijli.fed ad perfinam Fili/

riferendam effe, c^c. Ec approbaf , Anhaldinoruin ïenientiaro , quoddaf!’ Apud Euangeltfias non refpniat nudlt;i^ . carnenijjeddeterniinatiooffdj^acurn-bcntù totiperÇonx. '^^orjuiu igitur h-r-^xcleos cofdem condeiunarcaiidccj“

nam efjicij C hrifli natur am ajptmtam r(' ^«.ïiterptrticipemejfe negauit Amlinous?

An re non piidet D. loannss Mattbxe iftius fa,a.TccfÔTt]nç, tamqne jfpurcf mem dacjj,quale habet pagina impurißimi Icrjpti tui 290? An eniin humanam Chriflo natur am ittdiçü ßmul partes obi' turam negcmus ; cum non niii in ea fot' ma,lcu natura appariturus ßt, amp;nbsp;habi-turus cjtxn tm^iyyivzmA aircfTores Apo-üolos, collocatos S^i duhr^ 0'ßv'Si, vt iudicent duodecim tribuum liraelnas? Matth, jp. Luc. 22. Fides enim Apofto-lorum (qui amp;nbsp;ipß ex [fi-acle onundi ßi-erunt, ijque viri idiotte, amp;nbsp;tarnen Chri-ßiim amplexi,atq^ rainiftri regni Dei fa; ébj Ifraëlitis omnem excufationem ad-emtura cft : id quod etiam de Nineuitis, amp;nbsp;regina Auftti pcrhibetur. iMatth p.

Verùm'.hanc totam quæftjoneüi dedans Chrillo œpic/iisintè explicarani iniie-niet ledor,. aiguintnto Iccundo receiï-tis noBræairerrionis adiicrlus quartum caput ApolügîæCupaiiæ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Pag. 296, ;eo. wç^3X.^'vtru)ii^, fiatun: extna-nittoNÛ amp;nbsp;txaltattGKÙ taniùm ad n'aturam affumtam reßringendum tße. herum ergo contra VbitjuiBas Anbal-dinis aftipulatur, illofq; per Amlingi latus contodit,licet ahena a formula Con-coi diæ fe minime dodurum protehetnr, P^S *^9^' h’ilicet dénota- amp;nbsp;fa-riaci'i(ini«E iliius ?quot; eïamp;rnx-ÿ'obligationis ac lubtcriptionis, dequa pauloantc di-öumeh.

Pag.'Î04. ÎOÇ. Eurniiiatientm Medi ttoYh exdudtt à vettris teftamenti Eide-jinjvbi Fer b am Kondum c ar0fad um erat. Quah-ni igitui primi parentés Mediato-rem habucrunt, aut quomodo madatus «Itagnus Dei ab initio ? Apoc. ß.

Pag. Joy. Prorhis vno ore animoq; 0 lum Anhaldinis omniiiotentiam, omni-.frajèntiam, omntjcieentiant fcribit hu-

tndnitati Chrifli non in tthfimCto conflit' rAtAreulftercomfetere,ftdhominichri' flo : profttercit quod homo Chriflu^perf militer idem eH, cjui Ftlitu Dei. Im prU' ’ denrer igitur ac (tolide,fi hæc vcra lunb A vt proculdubio verifsima funt, D. Hcf' ' hufius Epilcopatu fe exui palTus eft.

meritô cxploduntur abftradiuæ propO' fitiones,aflertæin Apologia Erfurdenfi' igitur confcientia ab eo,idcm proO fus nihilq; ^liud fentiens docens^ue Jz#' ■Ungfu,frocUmAturSacrAmtnta.riui?^Vi'

diamus enim quid porro concédât D* loannes Matthæus : Si died ( inquit) Chrißtts eîi omniptensfeundtim diui' ncimnlt;ituram,concedo,non nego. Qui J ergo concedis ? Concede, prprticuUni 4 dflin^iHomdici, Chrifumef^e omnip tenternfcundùm diHimtmniitnr4m,Mti

quid in Amlingo,quod iure culpes,reli-quumfiet? Hæc enim omnia, nec eft quoddubites,(vt in prouerbio cft)Amlingus amplexabitur,a’lt;zylt;?zw/^quot; ! turn conßrmum (vt Icribis pag. jjp,)

■ Quid?quôdmanifenècçntradicis . turn Brentió, tùm Selneccero ,'lt;]uando addis 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;natura affumta mtHam in Je,

habeat omnifotentiam ßbi realiter com-municatam. pag. ;o$. llle enim(quod negari non poteft) dupliccm Chrifto ox ninipotcnriam (communicantcm amp;com-rnunicatam) affinxit, amp;nbsp;hanc ifle lid SESE habere Chrifli carnent fcriptiran vndc ctiam recens illud coinmentuni e,\i\.i\t^lt;juc)daliudßt,omnipotent emyOmni-Jcium, 0“ emniprafeniem did -rddvajfMi' I ud'rdt'x.csv. Item, ejße in natura ajßitnta [ xaç/triJi.co d^tctr.uèiç, quod in aßumente fit tâ'tui/.a. «(TjâJitf.

Siepag. ?)o. contra totius libri Con-i cordiælyftema amp;fcopnm decidit; eiuß modi communicationem Idiomatum realem, qua reßeSlu natur ar um eße dicatur, neq^ tn rerum natura eße, neq^ cum doEiri-na catholicade duabus natures in Chriflo^ , inconfufe (fi inconuertibiliter vnitis,con-, cordare. Q^id autem pro Amlingo pof.

' P^g- ?)ƒ• per calumniam qbijdt Sa^ cramenturijs (quos fic vociùquoii DU Am dr eanäem chrifli fer(o)i'am,ßae apfelletur Igt;etis, fiue homo, humAnas amp;' äiuinM propria At es habere' \ h^mAnA^

diuina operA communiter efjt' ertgt; Qmn nominee calumniator enfft, qui vnquam id negarit, vreonueniri polsit.

9^ ^CTîJt-iXTJJtiWf, a)ît^û quot;^^(piiunJ' KMç Äe-ycAv, fecundùm Theodoretiifn-Nee lacis cîl obijcerc criincn, ni(î,'i'deni-confiéhim non cfl'c, rationibusminime fallentibiis confirmes.

P-y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^omuûui, feu (vt Dama-,

fumta propria fit aliumehris Verbi, ex- ' tendit cô vfq;, •vt etiam VerbiAjfumentU ; dtuinitAtem CArnù ajptmt» fAÔfAm eßt 1 proprtAm contendAt. S»d veniam nobis - ‘ dabit bac in parte aflenfionem fidpen-

dentibus, donee,quod temerè 3fl'erit,ex aaétoribus receptis amp;nbsp;orthodoxis pro-bauerit. Acquifitum enim amp;aflumtum (nifi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loqui velimus) pro- I

Pag. 'ib Vr frateènilos fuos placaO rer^ E.püpgi loco contacts obrutt c^mlin-gum.. ,AT.;libus.eniinJ3,ttfculis grcgales^’ ïuos riiauittr fi ui, atqùc iftiufniod’i eîe-' gantijs delicatulas ipforuin aures ob Ie- ' ftart non ignorât. Verum ifta, qiiæ fua lernet ipfa vaqitäte, nobis tacenti-bus, reftllunt, confutare luperuacane-umlucrit. Ad ea igitur, qiiæ reftant, progrediemur. Satis enini iamlatisab-fnrdorum numerus accreuit, cum ad: odoginta duo fupci tor.a paradoxa, quac in prmia noftra Defenfione notauimus^ alia nunc 8$. accelferint, vt niinirum a-micns amp;nbsp;popularis nofter fuoexemplot fidemfacerct, NI HIL ESSE ERlt; RO'RE F OE C V N DI V S; atq;, fc-cundtun Ariflotelem , «Fff ànTra^côems vi)}^aeru/^ëcifnetv. Cum enim fidesChri~ fiiana lit cofulattua, vt habet tritum nhid Thcologorum axioma , feienter amp;nbsp;perlte dixit Irenæus : Ot^inia mtilè intelbgendo feruertere eos, qtà

CAPVT^. TE PT IVM. ^OD EXTRA^OMNEM CVL-^am caufam^ ^nhaldtnis err or es SacrementArios obÿàAt D. Ioa»-nes U^^lAtthttis, quorum iffimet culpA omnium mAximè teneri

CON STAT EX HISTORIA Ecclefiaftica Eufebij, Iib.4. cap. )7. tam fuifle quondam apud Ethnicos Im-peraiores cxofiim ChrilHanoium no-rnen, vt (atis cxiftimarint caufæ ad fubij-cicndos exquifitifsimis fiippliciorum tormcntis homines cuiuscunque aetatis, fexus,ordin is, auc dignitatis, quibus lai-* tern id nomen tribui comperiîrent« Et-enim Lucius quidam,vir Chriftianus, Audiens ab Vrbicio iudice capitis da-mnari raulto prius carceris fqualorc ma* ccratum Ptolcmæum ,hanc vnicam ob caufam, quod Chriftianum fe profitere-tur, graui cum oratione reprchcndit; ^^id queÇo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CAuÇx. esl, quod

ne^ Adult er urn, neq^ corrupt orem, Aut ho-‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;miet'

SECrNDA DE FEN S10. 235 wiàdAm,AHt Utronem,raptoremj^aut aL teriiu cuitulibet facinoris reum/fiâ tan~ tùm fronomifte Chrißiano, quod hoc fi •uocAbulo confejfiü eH nuncufiAri, ad mor-Um duct hominem prAcepiJii '? Non funt hxc digna pio Imper at ore, nee fipientißi.-mo puerofilio eiia, ne^^ ficrofinata, quji agit 0 Frbici. At ille uihil aliud inqui-rens, viderii mihi (ait Lucio)ö^ tu Chri~ Jlianiu ejfi. Cumq; Lucius refpondilTet, hoc planéfum; etiam ipfum Vrbicius ra-pi paritcr iufsit ad mortem. Ille, Gratias, '\waß,\tyago,quodme nequißimorum domi-norum firuitio abßlutum, ad bonum amp;nbsp;0-ptimum Patrem (ßRegem omnium Deum remittiSf Sed amp;nbsp;tertius quidam, pari in profitcudo nomine Chriftiano oratio-nis libertate vlus, pari quoqj nccis fup-plicio affeétus eit. Hæc Eufebius.

Qmbus non difsimilia luftinuspri-ufquam proprium (vt itcrum Eufebij verba retineamus ) defudaret, aliorum, qui ante fe martyres extitcrant, deferi-bens agones,in primo defenfionis fuæ libro refert, huiufmodi tandem Apo-

iî4 ■ t^NHAL-DlNORVM -phrhegmare addito (quodvuerus poftea conipri-jbaiiir, qnando tnrpilsimi hominis Crekentis Cynici,

lt;piÂcy(ÿi^'3rÿ , tam moiibus qcam pro-fcfsione «nis, viriilentia infîdijs ad martyrium raptus /»//’/(inquiens) tiltaliauo iftvrutn, ijuibui fr» ’verttatere' ß it I y ßnt Ht sßere far at as inßdias. V i d e-atleérorChiiftianæ antiqaitatis ftiidio-jiis hiftoriam illam, vt memoria di-gn J.imam, ita genere orationis tèrfo graiiiq; defer pt. m ab ipio luftino phi-kifi pho amp;c mairyre, in exordio prim» ad Senaten) Ronianum pro Chriltianis Apologiæ.

Landern in fententiam, iniquita-tem daninantiiim pios ob folam nomen-ciaVonem, lucnlcnter amp;nbsp;prædarc refii-t; t in Apologetico adiierlus genres Ter-iidlianus,inter Latinos Ecclehæ feripto-res antiqmfsimus, SO Lir^ N OAt I-N / S PROEL I yM nbsp;vocans : ad-

difa granilsima bac fentenria ; pag. 809.' Chrißiantis,ß nullit^ ertminis nomine re-s s Hi est, valdè tfifeßuni, ß ßlitts nominii

SECrN’DADP.P^NSlD. i?gt;-trimeneii.\y^ Et paiiló poft; pag. 81). Nunc igitur,fi naminis odium.tü,ijuii no~ niinum reatm ? Çidto euim eïi'. in Kommi-hiM innocuii etiam nomen tinn»euum.,^ 3 3 Hæc illcjSc alia quàmpliinmaçquæ prüfens ac diligcns Iciftor ex iplo auétore ' CQgnofccrepotcrit. '01 lt;*1’ igt; -, Qnod autem iam olim Chriftianij acGtdit, vt nullius conuiéti vétcrroi is, vel keleris, ab hoininibus (oeleraciisi-mis ad^necein^vlq; diuexarcncurb idem-hac noftra (proh dolor) xrâtc expcri--«ïur, qua viq; adeô inuidiofum cft'e^c^-pit, non fine ;:pr,ob'rpnamp;boHtiKimeita '''Chrütiani.nominis, ab bode rcanqudlU tatis Ecclelî» Diabolo coiïfîcbim Gai- ' uiniftar.Uin amp;.Sacramcncarioi’urn,iinmo ctiam Lutbcranorum nomen, vt qui al-tcri infidias ftruerd^ amp;capitis pencuhim crearecupiat,fatis'fibipuret, fi quo iure quâue iniuria, vel apud noftros Sacra-mentarium, autCaluiniftara,vel apud Pootificios Lutberanuwi ilium procla-met. Qmd ? quôd nihil tàni ablurdum 8c ab omni religione alicnum eft, qood

non inter articules fidei rccipiatur, amp;nbsp;Oi^gt; raculiinftar adoretur, ac colatur ab ijs, ' nbsp;nbsp;lt;]ui perindeac fi, nullo prorfus veritatis

t autfaUïtatis difcrimine habiro,quidlibaÉ pro quolibet temcrè approbare, hoe cftjcum ration e infanire liimitia fapien-tiafit,moderatioresgt;amp; ad yerbidiuini normamkcxigcntcs ireligionis' contro-uerüara, Sacramentarios eflc perfuaderi iibi pariuntur. Reftè enim (entire idem illis videtur^atq; ab alqs, quos opprefTos cupiiintj difl'entirc. r'

Qua ex re pratter cetera mala incom* modum illud longe maximum in Eccle-fiam inuafit hadenus, vt veritatis fundamenta pleriq; nec inueftigent^nec cu# rent,fed quo quifq; imperitior,amp; in cu-mulandisaufu profano Sedatorum nominibus , traducendifqueijs,quosprje-conceptisopinionibus amp;nbsp;cupiditatibus fuis aduerfari putat, amarulentior, vel fi mauis,impudentior eft, co religiofior cxiftimetur, zeloq; pietatis prarditus fla-i grantiore.

SECONDA DEFENSIO. 257 thæus in theatro fuo appJaufum captans, aduerlus Amlingum calamum acuit, amp;nbsp;Anhaldinam confefsionem erroris Sa-cramcntarij fulpedam reddere conatur, quam tarnen, fuæ ipfius confcientiæ te-ftimonio conuiftus, ne in vnica quidcin fyllaba erroris vllius conuincere potuit, quantumuis earn in iftorum gratiam, quorum fe gregi ventris aggregauit ftu-dio,^Ä7^A/Ä^Ä^amp;ii/,miris inodis exagi-tet, amp;nbsp;plane rabioïî inftar canis allatrcr.

Verùm ne hac quidem in parte pro-lixa opus eft Amlingo relponfionc, qui, primùm Apoftolicæ memor conimone-faâionis, ad probrofà ilia Caluiniano-riim amp;nbsp;Sacramentariorum nomina cum Nazianzeno refpondet '.^içîeivôç ei/xi-9^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7m^ tzJi' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ivop-o,-

TibiverôD. loanncs Matthare, qui pro Chriftiani* fmo Lutheranifinû venditas, Lutlierus ipfc (fandum Dei organum) refpon-deat.

Audi cnim, quid feripferit, Tom. 2. Gcrm.^lt;lt;/2, inquit,»i?wf» memnßleri, .2- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ne^.

ne^ quenquam Lut her an uw, fed chrißi-rinitmper'hiberi ^is .n. esi Lutherus?tei~ men meel non est do^ririfi, nee po quo-quam ego in trucem fuhlatits f 'um. imquè ferebat Pnuluf, Chrißianos fi nuncupre Paulinos aut Petrinos, quos ChrißianoS 'vocarifaT ergt. Vnde autem hoe mih: mi-feroi^ futidovermium 'utri, vt Chrtßi liberos altquis contemtißtmo meo nomtne apellet ? Abßt hoc à nobu, dtle£li amtci : quin abolitü nowimbus Jthißnaticis Chri-ßtanos nos ape Ile mus,qui Chrßi doiîri-nam ampleêltmur. Papße merit o nomen ’vfurpant ßhifmattcum, quandoquidem non cent ent i do£îrina amp;nbsp;nomine Chrßi^ etiam PapÇeLPatores haberivolunt. Sint igitur Pap fecial ores, quia Papm agno^ feunt magiflrum. Ego net ajllius fum, neC eße volo Magißer. Ego cum Chrißiano^ rum Eccleßa vnicam catholicam Chrißt do^rinam amße£ior,qtti folus noßer est tJrlagißer. t^Latth. 23. Hadenus Lii-therus, cuius verba ita interpretari co-nati fumus. Quantum igitur, quite Lu-theraniini pronteris, à LutlrcranS inge-nuitatis candore abfis^intelligis. Au*

\ \-Audi etiani Adiana/ï-nn, omni ex-K ceptioneniaioiein illuni orthodoxa: fen-tennæ amp;nbsp;fi Jei teiiem. Sic aiitem ille in oratione ieciinda contra Arianos : Nan-^unm populni Epifcoporuin fuoruf» Homim, in t^uem créditant fuit, nonun , %gt;furpautt. Certè non À bettü Apofisiit friceptorihuf nofirù, minijlrijg^ Euan-gelij Seruitoris noflri t nomcndationein adepti fwas, fed à Chnfio Qhr!/ii.wi \ff‘fumm,amp;perhfemur. llliverà, qui ^nUundefideifujt originem deducant,mérita audorum fuoram vocdgt;uLt, puiu eo-ram, quorum aJfecLiJuntf-vpirpunt.

frnpter, cum omncs à Chrifto, Ç hr if uni amp;nbsp;ejfemui, amp;nbsp;dcceremur, expla[i4ieit . tJMircton hjireßarchi t reliqut autem^ qui cum exploßore Mur doms remu n fere, ■ Chrtftianorum tiîulum retinueruat^-qui •vero'JMarcionemÇeSlutifuêre, afin C^itri-fiianideinceps, fed Marc tonif x nuncn-pati pint, Neque 'uero hic pdùm.pd^etiAyn Valent inus,Bafilide s, 'Jdanichxus, cf St-( mon Magus JèEfatortbus pia vocabuU impertierunt, indej^ fact um, vt fij

chai, al^ Simoniaci, alij Cathaphrjges Phrygia, alÿ à Nouato Nonatiani vocatf ßnt. It a t^Ielitius eie^ui à Petro amp;nbsp;Eft-ß:ofo amp;nbsp;martyre. répudiât o ChrißianO' rum nomine, ajfeclat fuos ex ß Melitta' nos deneminautt. Eadem quo^ rationtgt; beato Alexandre Arium eyciente, ÿ, ejUt Alexandre adhafirunt remanjerutit Chrifliani: Uli vero , qui vnà cum Arlt feceßienem fecerunt, nomen Seruateri^ noJiri Alexandre cum ßürelinquenteti Ariani deinceps appellatißtnt. Hæc ille»

Expcnde porrö,fi übet, Ignatij illult;l in eptftola ad Magncfianos : Dignt^ nos exhibeamus cognomento, quod acceß' mus : qui enim alio nomine appellaturpt^' teriflud, hie non eH Dei: non ßtßipi^ prophetiam illam, qua nobis ait, vocabitu^t nomine noue, quo Dominus nuncupabit eum, eritpspulusßtnEius. ^uedä“ impletum esiprimo in Syria : nam in Att' tiochia dißeipuU C hr iß iani appellati ßtrtt» Paulo (ß Petro Ecclejiam fundanttbw» drc.

His ergo fubfcnbens Amlingus (HAvixàv5^ HIM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^vvct^uv C^ti-

T^S7n^aç'i^tçia)V'TÎu)yÂÙ^cugt;Kn/éivf fccundùm Theodoretum) adcô nona-ftipulatur ijsjquiChiiftiani nominis ob-liti, vel Luthcrani vel Caluiniani au-dire geftiunt, vt eofdem non dubitct inter cùô^uirsÂATÇcii é ^S'uKtXa.'t^citi re-ferre, quod Domino feruum praefcrant. Ponantur cnim Gabriele etiam Archan-gelo riue Luthcrusjfiuc Bucerus,/ïue Caluinus, fine Philippus, fiue quicunq; alius,amp; fandiores amp;làpientiorcs fuifle, quales certè cum fummis etiam ingenij dotibus, amp;nbsp;virtutum præftantia , quæ in hacelFoeta mundi feneéla caderc potuit in viros heroicos, minime illi quidem fuerunr, nequefe perhiberivoluerunt: quod nemo corum,qua praediti fuêrc modeftia, fcfc aicifxa.^, nedum o-mnis expertem ftipulæ profefl'us fitvn-quam. Scd ponamus, tales illos quidem extitifle, quales fingimus, iccircónc illo— rum cuiuipiam potius, quam eius, cuius preciofo fanguine redemti fumuSjnomc adfcifcendu nobis fuerit ? R Om-

Otnnino autem grata mente Am-lingus vnà ciim fidelibus Symmyftis ac ampleélitur, claraquc voce prædicat arcanum Dei indicium, quod Antagonifta iplius, cuius Anhaldinos criminis iniimulare,reofq; peragcrc co-natur, ab eins etiam fuCpicions eofdem volens nolens abfoluit. Attendat enim inrelligens 8: candidus leftor, quod res poftulac, quid ad fingulas illas ra^ tiones,quibus inDefenfionetertij ar-gumenti ad depulfionetn criminis minime dißimulandi vfi fueramus,refpon« dent D. loannes Matrhæus,8c conuieijs exceptis (quorum veniam, nobis facile ipfi ignolcentibus, fibi à Domino fieri petat) ne lyHabara quidera inuenict,qua veltantilli nos erroris conuicerit. Quin potius 'verbis amp;phraßbeti Eccleß^ nosls-^Hiyamp;funni fanorum 'uerborttm in expli‘ ctindo tremendo hoc m^flerio vti, vitro fa-tetur. pag. 499.

Qmd ergo defiderat ? Alittd nos loopti^aliudßntire clAmitat. Quis veto hoc illi, quibus ue argumentis perfuafit?

seem‘b A depensio. 243 aur cuius'^nam Spiritus afflani amp;nbsp;patefa-ôionc ilt;llt;ompertum habet? Loqiiatur ipfe de myltcrio Verbi incarnat! phra-fibus Scripturæ atq; Efclefiæ,nec genus dicendi nouuni comminifeatur ; ideinq; vt faciantifti, quibus fc ventris ftudio mancipauit, obtineat; amp;nbsp;nullum poR-hac cum illorum quopiam verbum com-mutabimus. Sicenim præclaram rftam Concordiæ formulam,quæ nouo dicen-» di genere introduéio, veterem amp;nbsp;dicen-di, amp;nbsp;docendi formam abrogauit,eucn-tusipfe ex agro Domini lubito rurfus extirpabit. Q^od fi à confefsione tories ànobrsrepetita, ac literis quoq; tradita genere orationis, licet non terlo admo-dutn',minime ramen,vt fperamus,oblt;cu* ro, diuer(um(quodabfit) fentiremus, a~ liudq; in ore promtum, aliud in pedorc reconditum gereremns, iudicem habi-turi eramus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;filium hominis;

cuius cgregius ifte carnis omnifeiæ pro-fefl'or partes fibi arrogat,ipfo etiam Momo Lucianico,qui in hominis aVolcano affabre faâi opificio præteidtos argue-

’ 244 ^IÏHALTUNORVM bat ab artifice clathros feu fencftcllaSj peótoris parieti inferendas, per quas in-trofpici pofTet, ne quid intus lateret ab-fconditum, perfpicacior. Nimlrumcx realis idiomatum communicationis af-fertione eo vfq; audaciz vcl potius ve-fàniæ progrefl'us, vt eandcm fibi plané cum Domino fcrutandi cordis penetralia perfpicaciam comparafTe Ibmniet. Id quod homini profano amp;nbsp;maledico minime concedendum putamus. Corde enim(fecundiim Apoftolum) Chrifto, amp;nbsp;in Chriftum credimus : ore confeC-lionem edimus hominibus,quæ,ciiin ^ntagonifta ipfo tefte,»«quot;^ fhraßbui.ne^ Jenß((ia.ctiSitmo0.o calumnia)^ßnorum •verhörum canone, nbsp;nbsp;orthodoxo Eccieß/t

confinßidifirepet'i an non hoc ipfo ani-mi morbum prodit, ac contra præcc-ptum Domini, quod iubet ^iKctfcu xßveiv, fufpicionibus carnis induJget potius, quam vt Spiritu Chrifti fe regi patiatur, quo minus doärinam, quam ßana. •verhörum forma, tradi, (ß explicari à nohis, velit nolit fateri cogitur, crirninc erro-

SE er NBA DEFENSE o. 24$' erroris non excufandijoullo prorfus er-rore demonftrato traducat ?

Verum vtconfcientiaj fccundùm vêtus verbum, mille iqïïzs , \ta.Jé, fuof^ confeßionü noßrA ferßicuittite ßnee-riîAîe redargui, inique ferens, fuo lernet indicio prodens forex clamitat. Atqui nobis hoc tum quidem propofitum non fuit. Cum autem arcanum Dei iudicium ctiam bac in parte fe exerat, nec appli-catio vll.1, quam quæ àfua cuiulque ht conlcicntia, certior lit, efficaciorue: atq; non ita pridem ab ijs ipfis, à quibus vt corpore, itaetiam animo amp;nbsp;fide diC-cefsifle videri vult, baud obfeuris argu-mentis dcmonftratum fit, àChamæle-onte ifto mutatis duntaxat pbrafibus idem adbuc dogma defend! : nos fané ita perfpicaces non fumus, vt nobis liqueat, fuos'ne magis fraterculos in bac etiam caufa -z;© ^mva, quem-admodum in ilia -arêi is' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, id

quod non prorfus ftupidis palam elfe confidimus, fuggillet, vel lepidé ludifi-ceturjquam eos ipfos, quos vtfucum

ï4lt;’ lt;^NHALDlNORrM ßinplicioribus, iniFzul^jc aduertentibus faccret, exagitandos fibi propofuit.

Sed nobis(inquam)minitnc propo-ÏÏturn cft litem alienam noftram facere, Itaque ijs, qiii non Icui adduéli fufpici-one, led certis arguments common I Vitilitigatorcm iftum præuartcationis jnfimularunr,fe expurger. Anbaldinis verô hypotypofin vy^ezfvévruv Ao-yav i-pfo telle retinentibus parcat, nec a Juer-fus proximum falfuin telHmoniiim per-hibeat, hortamur.

Quodautcm prxfcntis inftituti ratio lert,nos aliquot argumentis^qux Antagonilla ipfe luo fe gladio iugulans, nobis lïippeditauit , dcinccps docebi-mus, à Sacramcntarijs erroribus lèélain Vbiquiftarum, cui lî corde amp;nbsp;aniniogt; quod profretiir, addlélus nondum cil, corpore ramen feaggîutinauir, amp;nbsp;abdo-mini narus non laudi amp;nbsp;oloria:, fefc

Z» . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

illorum facctc obiecit) feruet vt olfarn,minime elfe immunem. Primum igitur argumentum fie habet. Sa-

Sacramentarij funr, qui facrum cœ- j næ my llerium ignominia afficiunt. Hoe faciunt autoree amp;nbsp;afl'értores dogmatisV-biquiltici. Ergo, quiequid contradicanr, funt Sacramentarij: Minorera fiue.w fic probaraus: Non maiore res aliqua affici poteft ignominia, quam fi in vfum à fine proprio toto généré diuerfum conuerratur. Vbiqui' ftæ cœnam facram, quam Filius Dei iu-fticiæ fidei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ciïc voluit (quibus

verbis Apoftolus, quæ adfinem Sacra-mentorura pertinent, complexus eftv-niuerfa) in finem toto gencre à proprio difcrepantém vfu, hoe eft, ad extruen-dum inde nouura fidei articuluni, de' corpore Chrifti replente cœlum amp;nbsp;terrain, totaq; cum fpecie, turn definitione à noftris corporibus diuerfo,impie con-uertunt. Ignominia igitur, qua maiore non poflent, facram cœnam afficiunt. Sigillé cnim, aduerfus teftamenti diploma, feu tabcllam fœderis, abutuntur, totamque Symboli hiftoriam labefa-dant.

IL Sacramentari) funt, qui laudcm Chrifto vcritatis detrahunt, hoe eft, qui non contend W verborum infti-turionis,ad pcregrinam confugiunt teieur. Vbiquiftæ non contend ad peregrinam, imino plane prodigio-fàm verborum inftitutionisin cxplican-lt;ïo myftcrio cœnæ Dominica confugiunt. Ergo Vbiquiftæ fœdifsimi funtSacramentarij. Propofltione huius fyllogifmijquain Maiorem vocantjficut amp;nbsp;prions, quia nobis Antagonifta no-ftcream diâauit, minime controuer/â, Minorem probamus. Prætcrquam C' nim, quod verba Domini (Hoe eft corpus meum, quod pro vobis traditur) interprétés ifti, feu mauis gloflatores, diucllunt,ita vtprius membrum propo-fttionis illius de nuda corporis Chrifti fubftantia(vt loquuntur) quam fimul ledferam amp;nbsp;viuificam efte fingunt: contraillam làcræTheologiæ maxima:

SECONDA DEFENSIO. 249 Caro Chrifti tantum eft viiiifica : pofte-rius vero feorfim de fruftu intelligant (quafi vero caro Chrifti alicubi lït fru-âus fui, hoc eft, vitæ in nos deriuandæ cxpers : adeoq; àpo(p£A^ç)totam infuper propoGtionein inucrcunt amp;nbsp;peruertunt, prædicato in lubiedi,amp; fubiedo in præa dicati locurri diftraéhs, Sc copula -mnKuç explicata.Vt, Hoc eft,idcm illis fit,arque Hîc,vbi fitus panis efl, coëxiftit. Qmd? quôd corpus illud Domini proprictati-bus corporis humani plane Ipoliant, amp;nbsp;pro corpore in ara crucis, immolato, quod naturæ fuse limitibus (vt Ambro-fius ait) circumfcriptum elfe nunquam definet, corpus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, hoc eft,

mere tropicum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ima-

ginarium, quale Marcionitæ coramini-fcebantur,^?^, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;à rufta,

quod neccapi, nectradi, nec immolari potuit, adeoq; noftris corporibus fimile ipt,uvup,uf, non czrycavôjUaf ; id eft, corpus non corpus; feu, pro fubftantia, corporis vmbram fubftituunt. Qmd cnim nifi Marcioniticum phantafma eft cor-

Xj-0 ^NHALDINöHrM pus vbiquîtariuni, ab omnibus corporis, human! proprietatibus abftraftum, amp;nbsp;loco nullo circumfcriptum : deniq; rota i definiricne à corpore palpabili vifi- | till dinerfum ? Quod blaipbemum do- ) ' gma, vt olim antiquifsimi i!li Ecclefix

Anti Hires, amp;nbsp;Marcionis hæretici Anta-goniftæ grauifsimi refutarent,ab codcm facræ Eucliariftiæ Sacramento, talem, cjualem nos profiremur aduerfus Vbi* quiftas, corporis Chrifti vcritatem pro-liarunt,de qua ipfemcc aperte dixit: Palpate amp;Yidete,Spiritus carncm Sc ofl'a non habet,ficut me videtis habere. Niß qua corporii qtulitai, aitTerfullia. qua tii carnea ßt^eppofietur, certè non mß carnet fangiiinem kabebit, at^ ita conßflit prt-bath corporis à teßimonio carnis, nbsp;nbsp;pro

bai ivcarnis à teßimonioßanguinis. Eo-deiTi modo ChryfoHomus Homil. 6|. ad populum Antiochenum fumta ah Euchariftia probatione, talem carnis Chrifti veritatem amp;communicationero, contra Marcionem,Valentinurn,amp;Ma-nichacura agnofeit amp;nbsp;aftruit, qualis in noftrx

S'ECVNDA DEPENSIO. 25') noüræ proprietatc naturæ'eft uflnmca. QuinEutycbianos

i perité confundebant , refutans apud Thcodorctum orthodoxus, inxer alia, quod negari non poteft, à Dominica; cœnæ (ymbolis amp;nbsp;antitypis talem eor^ poris ChriRi veritatem, cüius in inyRc-rio veré participes cfficimur, probat, , quod priorera fuam habet amp;; retioet formam, fignram, amp;nbsp;circumfcriptipT nem*ad.coq; corporis eflentiam ; qua rouis immortale fit facl:'im,amp; ad dexteratn Patris collocatum, ab orani creatura ad-oretur. Quam argumenti ratioxiem w-dem quoqiie modo iecutus cft Gelatins. Hanc aute.m à cœnæ Dominicaiyrabo-lis tic afTcrtam ab orthodoxis contra Eutychianos fimul amp;nbsp;Marcionitas corporis ChriRi veritatem, qnia introdu-éta amp;aflerta, propter vnionem,corporis ChriRi fine in. pluribus,tiuc omnibus in locis præfentia , Patres Bergenfes çum difcipulis Si aflèclis fujs negant, non

«gre ferantjfe ex hoc orthodoxoruni Patrum argumento inter Eutychianos, amp;nbsp;Marcionitas, qui amp;nbsp;ip/i fœdifsimi fu-cruntSacramentarij,rccenfcri. Eft au- j tem amp;nbsp;ifta memorabilis Chryfoftomi ad Cæfareum Monachuni, contra Apolli- ' nariftas, ab Euchariftiæ myftcrio, ad confirinandam corporis Chrifti verita-tem fumtaprobatio. Sicut infan£lißcat!gt; ]gt;a»e Domini^ qui mediante Sacerdoie I't' berattu eH ab appellat tone pants, di' ^ntts eit habitus Dominici corporis nomi' ne, natura tarnenpantspermanßt, nbsp;nbsp;nott

duoper hac corpora-, fed vnum Filÿ corpm pramp;dicatur: it a quo^ in vnitate per fen A Chrifli, 'vtra^^ natura incorrupta,propri-etatisfeua conjeruat agnitionem. Cuius argumenti vt ratio amp;nbsp;confequentia con-ftetj non minus oportet veritatem corporis, cuius appellatione panis, per fan-ßificationem Sacerdotis dignus eft fa-ftus, naturæ fuæ proprietäres retinerc, quam ipfa panis ianótificati fubftantia amp;nbsp;natura man«, Atq; ira Vbiquiftas con ftat, omnium tarn vetcrum, quàm re«

SECONDA DEFENSIO. 2^3 centium hærefium deliria in Ecclefîam reuocare, vt non immeritô inter hærc- ' liarchasprincipatum lîbi vendiccnt.

Tertiumargumentumeft taie: Sa- III. cramentarij lunt,qui veram in cœna ve-ri corporis Dominici praefentiam ne-gant tollunt'^ue. Vbiquifta: idfaciunt. Veraenimilliusprælêntia(vtcum fcho-lisloquamur) præfupponit veram eiuC-dem eflcntiam : amp;nbsp;fublata carnis eflcn-tia, tollitur atq; cuanefcit præfentia. Sed quid faciunt Vbiquitatis patroni ? Corpus Dominicum ex ipfà etiam arbore fubftantiæ, quæ nihil aliud ell, q; Wi' t» J'eti, TüS’i» Ttiiv Je 77 fignificantiii diftri-butio, excludunt, nedû vt verâ corporis pro nobis traditi eflcntiam, qualis ipla cft,rctineant. Id quod in antécédente fyllogifmo euidenteriam dcmonftraui-tnus. àJuctTsi' 2^, ^vtnv c^iis 'nA iJiafji.ci'mvt fecundûm Dama-Iccnum. Hincillud Synodicum contra Eutychianos amp;nbsp;Accphalos: Sublatapro-fùetate naturalt, naturamperimi necejfe fli. Fnde enim (inquit Vigilius Martyr)

verM Tietii amp;nbsp;homo Chrißus elt, niß itt ver it ate amp;nbsp;profrietatc vtriuf^ natura ? Et grauiter Theodoretus; Sublato .. 'xn-quit, vtriuß^^ natura frofrtetatum discrimine, nee de Deo, vt Dee : nee de he-mine vt hontine, cogitare relié (ÿ loqui pojßtmtis. ^^a natura (vt iterum habet dccretum Synodi Conltantinopolitansc lextæ) cogneßi aliter non f et ellniß pet ßubßantialem, qua earn deßgnat,propri' Ct at cm. Ergo ciufdeni commenti de carne Chrifti vbiquiftica, hoc eft,phan-thafmatica aflertores,ex lacra cœna veil corporis Dominici fimul præfentum(li-cet ore nihil magis, flenciam amp;nbsp;præ-fentiâ crepent iadçntq;) reuera tolJunt.

Quarti argumenti hæc eft collcâio: Sacramentarij derogant omnipotentiat .Chrifti. Idem faciunt Vbiquiftat. Ni/î enim profan« ipforiim Vbiquitatis com-mentum obtineatur, de vera corporis Chrifti in cœna præfcntia aólum elfe clamitant. Quafiverô non alia rations Chriftus, omnipotens illc omnipotentis Patris FiliuSj carne fuaEcclcfîam vers

sècrNDA DEP EN SI o. 2^;-pafcere qucat,nifi eandem TisOTxóïf.vbiq; locorum, iuxta vifibilis dementi pofi-tunijper mirabilem quandam coëxiftena tiam fiftat. Sunt ergo Vbiquillæ, quod probare intendimusjSacramentarij, veils rernilque fugiendi.

Sacramentarij funt, qui in cœna là- y ! era ftatuuntnndafigna. Vbiquiftæne 1 cum Pontificijs vim inagicam verbis confccrationis tribuerc, aut perpetuum ■ cthrono codefti defeenfum amp;afccnfum comminifci vidcantur, corpus Domini etiamanteaâionemcœnæ, in, amp;nbsp;cum, , amp;fub pane (quas phrafes in bocmyfte-' rio receptas, amp;nbsp;myfticè, hoc dl, facra-, mentaliter intclligendas præclari ifti Concordia: difeordis architeôbi contra orthodoxam antiquitatem TJTnxwintcr-pretantur) reuera præfto elfe fingunt. Et ex verbis inrtitutionis non prælên-I tiam, fed tantum difpenfationem, vt lo-I quuntur, hoc cft,diftributionein 8c partiel-

ZJ-Ó V^NHALDINORVM ticipationemæftimandam docent. Non enim difsimulant, neque dam habent, quod pafsim contendunt, 'verba, cœnA (quæ propiiè loquendo, ctiam Luthero tefte, funt verba promifsionis amp;nbsp;gratis) w» ejp; prafentix tllii/i corporalis ,pro dimicarefegloriantur, zne^'yn'ndei» id eil, • effectua \ fedpoteflate ô^'vi'T^ç'm.vm^iS' moti iam antè prafins adeffè cor pits DO' i mini, 'verùm non ni fi adhibit ü'verbis, vt loi^Ktintur, difienfiationis, à 'veficentibttt participarifieu per dpi. Cui igitur obfcu- 1 rum eit, ab ijs per verba cœnæ, quæ fub oculos cadunt elementa panis amp;nbsp;vini» tantum nuda effingi figna participant ibidem corporis amp;nbsp;lànguinis Domini, iamq; .pridem lt;»»ƒ(? fiacram illam ailio' nem.^immo etiam antetpuam ex 'vtero tris in hanc lucem ederetur, ab ipfio, vt fcribunt, conceptionis momento, non fis' lùm in pane hoc^ (ir ißo calice, fied in uis etiam communipane, amp;nbsp;omnibus can' tharis cereuifiarijs, adeo^j in cpsolibetficc' no (fi hordeo, per mirabilem çjuandatn carnû maiefiatica Deificationem, reapfit prafientis? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quid ?

Q^idêquôd corporis vbiquiftici i-maginatio non tantùin nudafigna (rc-Ipedu eorum, quæ iam ex Vbiqirifta-rutn prolata lententia in medium ad-duximus ) verum rcipfa minus ctiam, quam nuda figna, id eft, figna plane commentitia (rclpeähi cius, qudd dogma illud ncccflario ronfequitur; vel cum codem,ncccflaria amp;nbsp;immotacon-fcquentia coh«ret)in facra cœna fta-tuit? Cum enim corpus vbiquifticum fit Corpus mere imaginarium, tropicum, Marcioniticum, phantadicum, aançHgv, xFu/Lioy Cquale in rerum natura nunquam extitit : tantum abcft, vt in iftiufinodi corpore prorfiis commen-ticio Filius Dei vel manifeftari, vel pro mundi vita tradi, hoc eft, aeterno Patri »mmolari,atq; in ara crucis,vcluthoftia, nifi 3^ JwijOTi/, madari potuerit) iccirco nullum eiufdem poteft efle (vt cum Pa-trib. fic loquamur, quod citra calumnia, accipi volumus)vel Symbolü,vel fignu, vel figura, vel antitypon,Yel finjp,óezivoif, Vel vel nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enin»

r«(teftegraiii($imo contra Marcioncm icrtptorc, Tertulliano Lb. 4.) ut elt fha^tapna, figunm ca^ere non potell: boe cltjVC Daaialcetv.is expli£at,orat. de itnagiivbns : ^od c or pur it expert eli, q-todij^ »ec oc»lii uidetur, nee circumßri' bitur.necfurmtinhabetÇvt corpus vbi-quibicuïn ) nulU pot est eße imago. Nam,vtvcrc inquit contra Eutycbia-nus Dialogo fecundo feribens Theodo-rctus ; T-jpumßmilem oportet eße uerita' ti. Si Autem caro in Dininitatu n ifnrarri (fnblato videlicet proprictatum diferi-inine) nbsp;nbsp;nbsp;mntita ; curpereipiunt (Icilicet

Eutyebiani,quorum progenies eft Vbi-quilhrutn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corporis ai-nTOTcOi

ettm ßperuacanexs ßt tjpus,vhi ßblatA eßueritas ? Hæcille. Itaq;deijfdem (Euryebianis puta, quorum hodie dogma (eil imprudentes, quod dolendum; leu (cientes, quod deteliandu eft, rena-uantVbiquiftæ) difertè ait Leo, cpift.j*. ddd^od, cum proprie tat es humant cor porti inChrißo negent, prorßus frußra com-ratsnicent iOquot; nullam ei us corporis habeant^ par-'

Hæc omnia cum ka fe habcant, nu-nifeftum cft, Vbiquiftas, qui nefigna qutdcm nuda, fed prorfus commenritia, amp;nbsp;reuera nulla, inlacra Euchariftia fta-tuunt, fimulq; cum archetypo vcriet-iam corporis «-Jtitow abncgant, no tan-tùm primas tenere inter fanaticos Sacra-mentarios, verùm eriam feipfosjproh dolor, à corporis Dominici ex-cludere: vt nonmirumfit, quôdtanto-perein vifeera Chrifti, quibufeum nulla ipfis focictatis,aut participationis con« iunôtio intercedit, læuiant.

Sacramentarij lune, qui negant, ve- y I. rum illud Domini corpus, quod ipfe in ara crucis pro peccatis mundi tradidit, participari àfidelibus (eu Cbriftianis in lacra Euchariftia efttnriahccr amp;nbsp;corpo-

) t

! «

I '

)

, t

r c

i5 fi

200 ^NHALDINORKM pcrhiberi autumet ? Cui enim ex difpu-tationc Anno go. VVitcbergæ habita, thcC zî?'. fed.,, no liquidô patct, ademta corpori Chrifti proprictate naturæ, qua finitum, amp;nbsp;circumîcriptum in loco efledicitur, veritatem naturæ ncgari, Si eidcm verè adimi ? Q^d cum ipfi, ita vt rcs cft, profitcantur, intcrca tarnen n vcl (vt hodie nonnulli abfut-ditatein iftam pharmaco, oa^willo qui-dem, fcdnon fâtisidonco, mitigarc co-nantur) ts fumma cotentione a-ftruuntjCx eo^; eiufdem corporis in cœ-na Tmoÿtncu) nffj cenfent æftimari' dam, nifîqucid obtincantj devera eiui-demincœnapræfcntia verbum nulluffl amplius cum quoquara fcfe commuta-turos pafsim protcftantur. Q^modo ergo.fecundùm hanc caufam præfentiæ, corpus Domini vcl cHcntialiter vcl corporaliter in cœna vcl aderit vcl partici-pabitur ? quod tarnen orthodoxorum nemo vnquam infitias iuit,aut iturus cft-^ifquù enim nos in Chrifio, fer corfO-ralem üfts nAtiuittitem (vt aduerfus Ari-um

I SEC VN DA DEVENSIO. z6r um Hilarius loquitur) amp;Chriflum rur-ßt4 in nobis per SAcramentorum m'jfleri-t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nAturaliter nbsp;nbsp;ejj'entialiter inejj'e ne^

J gut : idem natur aliter Patrem in Chrifloj \ amp;nbsp;Chrifiumin Paire ejfenegabit: quod

Arius facicbac, fingens inter Patrem 8c Filium tantum voluntatis Scconfenfus, non naturae vnitatem. Quod blafphc-mum dogma grauifsims refutans Hila-1 lius, inter cetera rationum fuarumfir-' mamenta,argiimcnto vtitur duélo àBa-ptifmo Euchariftia quæ fint voluntatis amp;nbsp;confinffisfilùm.fid fer feil a, nbsp;nbsp;nattiralis noflrn, in Chriflo vnita-

tis (quam fomnium carnis Vbiquifticæ, , cum qua nobis plane nulla cognatio in. , tercedit, prorfus delct aboletq;) nrjfle-ria Cf Sacramenta. Vide locum lib. 8. de TrinitateapudHilarium. Cum quo i pulcrc congruit illud Cyrilli (lib, )o. cap.,?, in Ioannem)quod Auguftanae confcfsionisApologia citât; Chriflum in nobis efe docens, non tantum habitudine ijuadam, qua fer caritatem intelligitur^ fedetiamfarticifatiene natur alt, hoc est,

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;huma-

humitnx natura ptx nßbtjcum incorporé' itone. C OR PORA LITER enir» Tilitif per henedi£îï«nem myfiteam nohii ‘vt homo 'vnilur: Jj/iritualiter auiem nit Jietts, (ui Rpiritu4 gratia, noßrum ad nO’ uarn wtam, dr diurna natura participé' tiontnot Spirit um redintegrans. Et nexu^ ’vnionii noßra ad De um Patrem Chrißnf eU : nebii qutdem vt homo, Dep auttt^ Patri vt Deu^ nat Ar aliter unit its. Eiliuté enim Dti, natura Patri vnitum, CORPO' RA LI TER, S TBSTAN TI ALl' TE Rß^ accipientes, clarißcamurglorißcP murjjtßapremxftiLii natura participesquot; tefte codé Cyrillo lib.jj. cap.2% in Ioan-

Verum horum niliil VbiquiftrE! quorum dogma vt ablijrdifsimis perpC' tuarum ce^TjAoj^«!' implicationibus in* uolutum eft : ira vel maxime hoc in loco profanam aurorum prodir, ac publice deridendam omnibus (ana men' tc præditis propinat, quod cum exo* mniprælcntia fiue generali,fiue fpecialh aut, fi mauis, particular!, fiue rellriâa, quam non ira pride ex ifto gtege aliqui, no aduertentes cótra-diólioné, vt in fcho'

SECONDA TfEFENSIO. aó; lis loquûtur, in adicâo, ira diftinguerc cceperût,carnis Dominicç in cœna præ-fennâ (quâ illi ,p niyftica topicâ fibi, vel potius vtopicam fabricant) artinient,ni-hilominus quod res eft, nolint vclint fa-teri cogârur, carne Dni: faltca nainrtx,^ub~ ßantialt 'veritate, nee eJJentialitertKcc ac~ adentabtercnifirxjtnieincße. Cumq; in cœna voculas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ejfentiahter.realiier,

corporaliter, nihil diflcrre concédant : in eiufdem cœnæconunentitio iflo funda-mento eafdcm inter fc,nefcio qua fuhti-litatis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diftinguGt,ita,vrcarni

Dominica non quidem eflcntialiter,fcd taincn realiter, licet nec per fe, nec per accidens, vel w mcvm'/ß, vel faltem ra adferibant ; Quafi verb in carne Chrifti res ab eflentia différât.

Non poflunt ergo Vbiquibæà Sa-cramentarionim hærefi, ad quatcunque ctiam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;recipiant,eximi: fed

ipfi potius errorum, quos Anhaldinis refragante confeientia obijciuntjCon-uincuntur. Id quod in præfcntia pluribus pcrfcqui nobis animus non eft.

Nanijfi hoc nunc ageretur, ncquaquam nobis difficile fuerit totidemSylJogifmis Antagoniftam conftringerc,quot ratio-nibus ad critninis iftius depulfioncm iatn ante vfi fuimus. Verum quid opus eft accenfo lychno, in ifta prsefertim ritatis luce, quæ Sole meridiano clariof eft. nbsp;nbsp;Hane cnim fententiam, quani in

EcclefiaAnhaldina,Dei fingulari bene-ficio amp;nbsp;gratia,cum omnibus per vniuer-fum orbem œcumcnicum dilperfis viris p'.js atque orthodoxis vnanimi -njs c» }(^ {lt;nr\^ux^ conlenfiï tuemur amp;nbsp;profitemur, efle iplâm Eiian-gslij vocem, amp;perpetuam veræ Eccle-fiæ doôfrinam atq; confenfiim, certifsi-mum eft. Nec dubitamus, bonos amp;c pios agnofccre,hanc explicationem verc elTe Ecclefiæ dodrinam, eamq; grata mente ampleôfi. A.C de tota rc prouocamus ad confenfiim Ecclefiæ,id cft,peritorum 8c piorum,Eius Ecclefiæ teftimoniumgra-uifsimum effe iudicamus.

S'ECVN'DA iepens 10. 26Ç fùa ßndifsimo cibo conftct veritas in facra cana, negare adeô non audct di-fputator, vt clara voce cidem teftimo-nium perhibeat, quod loquatur uerbû Ecclefi^ f vtAtur formaftnorum ver-borum. Q^dautem vernaciilam matris Ecclefiælinguam 3 gt;($!/7Äz)7zÄ vytctf-»oi/TO» ÂÔ’/uy xj:3û^gt;70ts-atnigt; hadorum feüi-culis comparât, pag. ^.99. plus fatis pro-dit,quantum præclarus iftc DoétorVer-boDei tribuat, quoue loço habcat ora- ' cula eius facrofanéla.Qiios non,vocife-ratores ifti,lùis clamonbus rcpleturi e-rant orbis terrarum angulos ,Ti (quod abfit) tam profanos nobis fermoncs ob-ijccrc paflcnt, quales funt, quod filû ca-frinù comparât Anhaldmorum in reti-ncnda hypotypofî fanorum verborum ftudium atq; folicitudincra.

Q^d autcm Amlingus vel neget, vcl negârit, vel faltsm in dubium vocâ-rit vnquam (quod ifte non vno in loco calumniatur) corpftt Chrifti prafens ejje in fiera cæna, 'vsrè, effntialiterffiue realiter, immo etiam corporaliter-, adeô

fallüm e(t, vc ne vnico quidem argu-ir.ento idoneoplanü idfacere potuerir, nee;in policrum probaciirusfit. Qmd? quod iiulUni aiiain ob cauiam Anhaldi-ni reftifcrmt baé'tenns, refiituri etiam dcinceps , avv , kçh p-óvoi,

Janaticæ vbiquiltici loninij opinioiii, quàm quod veritateni corporis Dominici deleat, atq; ita vrriinq;, cum incar-naqonis,tùm cœnæ lacræ tremendum illud myfieriumfunditus euertat. ^ièd tygo chrißtfs Dominui, etfi corporeßMo lo~ (aliter vißbilitcr ad menßam aßide' ret, cum Jacram irßitueret caettam, ac friKiui (am admintßraret : mhilominM tarnen (bis cnim verbis lententiam fu-am deicribit amp;nbsp;cxplicardi(piitaror)/ötzw fuum corpu-s, Çiltto ipfliu modn.,admandu-tandum dedent dijcipiddßud, 'vt illudin commemorationem tpficu rnanducarent: idjpium fi Amlingum, aut quenquam in Anh.aldinatu ncgareiufpicatur, errat totocœlo: cum hoc ipfum feriptis no-ftris prodamus, profiteamur, afleramus. Non jgitur Amlingum, fed fuam ipfius \siso-

SECONDA DEFENSIO. aór refurat, talia fcriptitans, pa-gin. s-o). Recordari autem viilgari Isr-monetriti proucrbij debebat: 'C::zióycsc(gt;

Fatetnur ctiam Anbaldrni, corpus Chrifti in,fub,vcl cum pane ilîo pri’eas efle, vnione lt;acramcntali, cusnq; Anu-gonifta ipfe localem corporis ad fitum panis coëxiftentiam rei)ciat,ncc nifî in cœlo iam illiid localiter adclFe, vt foli fc ilicet V erbo hypoftaricè vni: û eft (cuius interea facramcntalem in erena,vbi-cunq; ea fccundùnr Doin.ni militutuiTi celebratur, pi-^efentiam exfra centrouer’ lîam cfl'c putainns'idiferns verbis per to-tum librum alTcrat : olëum ëe operatn perdit, Anhaldinos nibil îiorum ne-gantes exagirando. Quin porius ip'e vt-derir, quomodo fibî cum gregabbus fiais conueniat, cœli Iccundum locum ab inferno diftinói:ionem,amp; beatoruiu cor-porurn in altera vita circurnferiptiontm negantibus, immo cx doürina de quatuor gradibus prxfentia: Dei, ipfi ctiam humanitati ir Asyif, quadrupikem prf-kn-

»08 ! ^NHA I'D IN O R rM fcntiægradum honibili nouitate affin-gentibus ; id quod in publica condone, hoc anno, Dominica Quaßmodogcni-torum qucndam apud ipfos fuauilo-quentia fua nimium crcdulis auditori-bus perfuadcrc aggreflum efle conftar, de quo non immcnto illud vfurpaucris, quod de Dcmocrito Cicero pronuntia-«it, neminem vnq; maiore auétoritatc maiorcs nugas protulifTc.

Quod pr^fentiii njeritatemßmplki fottM fide AmplexAndAm, quàm modum ficrapulofie inijKirendum Icribit, in eo nc-quaquam ilk rcfragamur, ita tarnen, vt fidcs non fît pratlucentis cxpers Verbi imaginatio. Modum veto ipfum plane ignorari facultas Thcologica Acade-mixFrancofordiana: pernegar, cuius in Epiftola quadam hxc verba extant publice : Modum prafentix Chrijii nos i-gnorure falfio dicitur. Et paulo poft : Mo-dut certèprxfintix 'vers corporis, nbsp;nbsp;fiin^

guiniseinspacramentalis,in,amp; cum SI^ C N IS ’vtfithtUhus in cœnafilertim eli net us nebii, nbsp;nbsp;nbsp;certus, vt à nemtne pofiit

SECONDA DEFENSIO. lé? negari. Hxcifti. Tam bellam audias docentium in fcholis vbiquifticis har-moniam, quando ifti nonfsimum efle M O D V M concendunr, queni nofter Ulc prorfus ignorari, adebq; infcruta-bilcm eflc affcrit.

àfacr4mtt2tariit hxrcfi plané abftltà 'voluijjèt, fiinpliciter quarendumfiiiße clamitat:Sint'nepro Sa-cramentarijs habendi, qui corporûChrifli (ßtluoeiui modo) praßntiam ilbcalemin ßicra cœna ejje credant, propter vnionem eim cumpane facramentalem ? Sedfac ita quarfijfle Amlingnm : Nec enim^s-Tjxôifad quæfîtum, fi abfic calumnia, rc-fpondere dctreélabit. Atqui illocalcm pracfentiam qui ftatuit, non hoc ipfo ab-lôluendus cft ab omni errorc (àcramen-tario, quôd etiam Stenc^feldius, amp;nbsp;ante ipfiim Eutychcs , illocalein corporis Chrifti in cœna præfentiam minime ne-gârint. Eft enim (nifi ambiguitatibus ludcre velit Antagonifta, quod ipfius perfonam, quam fuftinct •, nequaquam decet) illodaliter adeflcj longe diucrfiim

270 ^NH A LDINORTM ab eo,,qnod lacramctali vnioneprxfcns eflc J.citur. Etenim illocaliter quæ ad-funt,adlunt dehnitiue, c^uertxid/nodum (his cnim exemplis ad rein explicandatn vtitur formula Concordix, pag. 7J3.) 'uijksperaèrem.lument autfene^ trat^ at^ tn ÿs rebitt eft, neÿ^ tarnen loco ctrcumj'crtbitur. Quod lî hoc modo corpus Domini in pans amp;nbsp;vino cœnx tifs ftatuemus (vt quidcm dilerte formula Concordia ftatuit) adcô nonreti-nebimus in cœna corporis Sc fanguinis veritatem,vt plane in Ipedrum commu-tecur, refte ipfo Aquinate, cuius verba in præfationc Dcfcnfionisnollræ (b. 3.) recitauimus.

Credit AtfiUngtHieadem (non aUo^nos eorfore in facra EucharifliapaÇciyCodtmj^ /anguine re/ci, de quo in Sqmbolo conßte-mur,quod illo ipÇo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;malt at i pro nobis

agni Dei redemtifimui, cuiits nobis ex hi' bit io, applicatio, (ir ohßgnatio in fiera co;-napr/fintatur. Et quis inter Chrifto fideles, nifi forte perpcram inlhtutus, di-uerfum credidit vnquam ? Sed hoc crc-dcrc.

SECONDA DE FE N S10. 2-^^ lt;ieve, amico noftro error eft Sacramen-tarius,qui etiain vitio verrit Anhaldinis, q’.tcd ne latum qui dem vnguem à -rzd jeeundù^ Domini injlitutum d/feeden-dum centendant, nedum committendum^ verbii tefiatsris nata in cerebro htt-rn^inogloßaajjingatur. fi igirur S.îcramcntarium eft, là fecundùin Doinini inftitutum vrgere, nechuma-nani gloflam verbis teftatoris præferre, quorlum ifti clamores, quibus ipfito-tum ferc compleueruntorbem, de reti-nendo rdfugiendis cæcæ ratio-nisglûftematis ?

Piideat iftos parum fideles myfte-lioriim Chriftianx fidei patronos eô vfi. que veCano contentionis zelo progredi, vt non modô pacis amp;nbsp;tranquillitacis pu-blicæ vfura, fed facrorum etiatn coin-munionc frui prohibeant eos, qui ad prima caufæ ipfius principia, tanquatn ad facram ancoram confugiunt, amp;nbsp;in verbis Domini (qnibus nullum afylum tutius elle poteft) a,vdj ksh ilt;nai, (c acquiefeunt. Itâne difputa-tori

tori cum Collegis conuenit, qui in prar-fatione fua (A.f.) ijfdem nobifcum ver-bis proteftantur, quodvtdelicet àßincitK diuinitut dtcretis 'velUtum 'unguem dip cedcre religio nobU ejjè debeat. Id quod hoc loco amicus notier, vt eft homofa-cetus, falfè deridet, nec vulc videri r» çtirS difeedere.rametfi (vt cum Dia-ledicis l®quamur)/r4»^i^zzj' extremis fropofitionem Domini

Quid? quod ne tyngramma qui' dem illud, quod Lutherus Ecclefiæ ita commendauir, vt fuæ ipfius confeftio-nis loco idem amplexari 8: exofcularifc fcribcretjtccundùm hunc Ariftarchumj ad reftituendam Ecclefiæ pacem laris eft idoneum?pag. Ç2,. fîî. Elleboro caput expurger ncceflc erir,fi quis hic non ol-faciar, fuæ iftos opinionis mordicus re-tinendæ, amp;nbsp;vecordiiim aftcâuum rabi-cm explendi, quara Iblidæ in Ecclelia pacis conftitucadæcupidiores elle. Vc-rùm,vt vt illud fc habcarjquidnam caul® putamus efte, quod ram pertinacircr ad

Polemica Lutheri prouocant ? nifi forte ipfam Nicolai Papx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ctiain

in dccrctorum glofla reiedam, quam (yngramma improbat, approbatami Luthcro in contentionis amp;nbsp;certaminum feruore, magis vt putatur (quod tarnen pace tanti viri à nobis didum fit) odio partis aduerfie, quam vero mentis iudi-cio, in Ecclefiam quafi poftliminio re~ uocatam rclint. Atqui cum Amlingi de Luthcro indicium minime inhonorifi-cum^D. loanni Matthæo ex illa ipfa,cuius mentionem facit, ad quendam ami-cum,Vbiquiftarum (vt apparet) collufo-rem, perferipta Epiftola pcrlpedum fit, non erimus hie prolixiores. Nobis fine minime aduerfum eft, quin in lucem prodcatiftacum amico (lt;^ZAof

i i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;) vclita-

tio,cum nihil habeat, cuius Amlingum pœnitere pofsit, calumnijs praefertim malcuolorum occurrentem magis, q; alios lacefTentcm.

ftrain aftringi nequa^; patimur, quoJ audor ipleniec fè inftUcis UUm concer-tr.tionis adeà perti.fum fuifje fcripferir, vt,nihil indefrul'ba vtludÇe,veL»dalioi redjjje,piilii'n affrmarit. Neque taineib cùiii de vtilibui’verilq; aliciibi fencen-tijs, pt'œciarain doilrinam continent!-bus, leélorein adinonere poiTevidean-tur, prorius reqeienda arbirramur. « 9

TivA nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cAcavfh Wx

Quid ? quod D. Joannes Matthx-iH.pag. J 38. Àmlingo crimen falfi impin-gert conatur, propcerca quod Sacramen-Z4 aaciore Luthcro(To.n. 3. Germ. Ten.

foi.^o’.b )lentiataflerâtq; SPIRlTf--ui IA ejfe, non ^uidem in obiecJo.fedin •Lgt;fà. Kelpondsatautem fallario ipfi D-Çiiytrxus,qui bac in parte,vt amp;nbsp;in mul-tiaaiijs,contra D.loanncm Mattlixinn

Aniiingi .(cntentiæ paJàm fuffr3gatur,in hbdio de Baptifmo Si Euchariftia recens VVitcbcrgx per Zachariam Le-j nuin edito, paginis. 23:?. amp;nbsp;x’S lgt;iU3çns; S.ebîè Sntramenta,

Cœna rtonfirà quo^ue, nen que deer um •verba allegoricè intelligendaJif2t,fèd aléa Tatioue, Spiritualia •vocantur. Primum rattend {aufk-eflicieKtü, quéa non hutnano arbitrio/edà Deo ip(o(eu Spiritu'Deifan-Üoiaß'uuta amp;nbsp;ordinataßnt. Deinde ra-tione (auf infirumeialls^quiajùnt CM E-D lA Jeu ORGAN A, per qua S.piritue fn-{tu^ adfalutem at er nain in cerdibta cre-dcntium efjicax ett. Pojlea caujarurnfi-«alinm, quia Spiritui ce anima nofira a-lenda Ce recreanda, fdeß^ excitanda Ci* exercenda Jeruiunt, bonaßiritualia Atq^ aterna^ remtjsiorcm •videliiet pecca-torum JJiritualem cum CHRISTO toniunliionemdußieiamyae falutem atcr-nam credentibus efferunt, exhibent, çf ohßgnant. Hxc lüe : quem pag. 247', nobilcum etiam vei’itatis euidentu con-uièlum fatcri repcricr Icâor, ccrptta Ohrißi, quod in ara crucis pepcndit, amp;nbsp;quo in cœna Dominica, vt agno pro peccatis nortris maétato vefcimur, ex pradicamento Jubßantia minime exilu-üendumejfe; id quod Apologia: Erfur-

Ncc dubitamus,quin Mcgapolcnfib. Theologis veritas notior fit, q; profiter! illamaufint. Quos VVitcbcrgxad Solt-qucllenfis quondam Eccleiiz mini-ftrum édita nuper querela de erratis or* thographicis,amp; à typographo (quifquis illcfit) Cracouienfi partim omifsis, partim vero transpofitis commatis atq; colis, in publicatione cenfuræ ipforum de Apologia Cuparia, adco non excufaf,vt fuomct ipforum tanq; forices indiciofe prodant, quod non in omnibus afti-pulentur triumviris cuparijs,qui, caUida quadamreftri(âxT?Ç5w2Âetx!^lt;naÿ exce^ ptionc adhibita, palliare conâtur fuâjde qua pugnamus, Vbiquitaté, cuius patro-ni amp;nbsp;afiertores ab illis fiint quafi

deprehenfi, Scconfignatispagel-lis conuidi. Quod ü omnino (vt quiri-tantur) aliquibus in locis pracclara ipforum de Apologia Erfurdenfi cenliira corrupta eft, cur earn non emendatio-rem in vfum Eccicfix publicum edunt?

SECVNT)A'D'EPENSIO. 2» cur tedé aliam, ad impet ij proccres fcri-bentesjquani publiée docentes, fencen-tiam proficentur? Neq; enimdecom-matisjcolis'ue, aut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;typogra-

phicis,fed de reb.iplis dimicamus.Quor-fum ia vtrunq; pedem claudicant ? Si fi-liutn hominis (vt quidam ex ipforutn collegio, præfcribensTironibus concio-nanoi methodum, cfFutiuit) mirabilem in terris Protea fe gefsifl'c fentiunt, agite totara nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hiftoriam in Mar-

cioniticam ^óxgt;!lt;nv conuertant: SiniRa (vt lenifsimè dicamus) ex agro Domini exterminanda nobifcum cen-fent, quovfquc in doélrina veritatis in vtrunquc latus claudicantes Volcanum Àp.tpiyyevm imitabuntur? Iftiufmodi ccr* tè fiue tergiuerfationibus, fiuc collufio-nibus, Pontificiorum idola amp;nbsp;parricidia ftabiliuntur magis,quamvel eucrtuntur, vel auertuntur,vt hac ratione femetipfos potius, quam alios impeditæ perEuro-pam propagationis regni Chrifti accu-fent, rcofq; peragant oporteat.

Vcrùm quid in Theologo, Lutheri T î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;præ-

præfernin catïiedram occtipanre, inro-krabiliuï, quàin inter Sacranvenranos errores à prciitloluiherano ilto IXitlo-

\ re, n.iinerari efa;« hoe, q’ioJ Anhaldi-I nicuin vniueria Eceicfia occumen-ica' ceniént, verbii inflitiiiionis mhit'mtf-

Tntiui e;i Verbo,dubt t. qu im fidere glorie: Textui durabitjgloßiprofunst cadet.

finariciis. ,^^idhecl\x\c\wx.} eii? Ricrt-t ione.ney. Sacrament arÿ ipfipro ijs poffent haben,qui junt. ^juia illerum nutlui elt, ^ii cenjeat, t» 'verbts infiituttonis ab quid ejfe mutandum, addendum, vel admen-dum .'’'pag. ç-ÿf. Quid verô de ijs, quibus aqua amp;nbsp;igne intcrdicendutn ptitant, ho-norificenciiis,ab Apodata præfertim(W av/a.^£^t luf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yivb-

lecundum Nazianzenum) feribi police,quàrn pro hareticisillos habendos, quibus religio fit,vel latum vnquem à Domini tnßituto recedere ? Siccinc D. lo-annss

annes Matthæc ludicruni ribi videtur, quod toties in Lege Domini feiicrilsinië reperitnm extat; Fieu aädetts adVerbiM-, ^tied z!obd loi^uer, kcc auferetis ex eo. Dent. 4. Item: HeaddAsquict^u^m'vcr-bdiU'iut, ne arguaris, inuenurijÿ^ men-

Proucrb.îo. Vide fis, netuomalo veritatem comminationis illius implcas, quæ in fine facri codicis extat:eôw -nçâ^.^ è'ri quot;SrÇÿÇ 'idvm, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;è ©£«{■ cùmv

laç'^riycii. Kÿi idvnç à.Çetldri'i^Tn'TîtV AéycvV tS amp;f5, àtpotfçyjarl à ©eoj d adgt;-éfcdjS'dÂeuç d^s dyica. A poe. 22.

Qnàtn veto profaniim, é kev^nv il-lud efi, ^uodex vbiquitatc corporii Chti-ßi celligi fcribit, afud Chrifinm ver um Deum amp;nbsp;hominem, nullum yer hum eße impoßtbde l‘ pag. lt;;lt;;-■ Hoc tpfum enim eR, quo Chritti Immanuclis omnipo-’ tentiam in gyrum rationis ducunt,amp; nU fi corporis Vbiquitatem (corporis, in-quam, Vbiquitatem, qualeVncunq; tandem) obtineant, amitti fomniant omne id, quo teftatum fiat, apudCbriltiiin 5^-

aiô^umv non cflc impoßibile omnc verbum , Luc.). Eatnunc D.loannnes Matthæus, 8c fe Vbiquiftam efle neget, | qui tarnen hoc in loco difertis verbis | maieftatcm Chrifti fcribit efle illami-pfam non Chrifti, fed corporis Chrifti Vbiquicatem,^«4W exfundAmento vnio-niiferfintiti fcilicet docere^ ac contra Sait ament ariosÇe defendere gloriatur. Habet igitur proSacramentarijs, non qui cœna: facræ inftitutionem, aut vcram corporis pro nobis in ara crucis madati , præfentiam in cœna, fed qui corporis i Chrifti oranipræfentiam, hoc eft, Vbi-quitatemncgant. Qmfquis ergo profa-ni iftius diiputatoris ac matjcologi cen- i fura Sacramentarius perhibcri non vult, hune Vbiquiftam efle oportet, amp;nbsp;affingerc Chrifto corpus, in quo nee nafei, nec ambulare, nec capi, nec ma-dari, nec immolari potuit. Quod quid . eft aliud, quam vniuerfam dodrina: ’ Chriftianzhiftoriam abolere, Deumq; fimul amp;nbsp;homines ludificari ?

SECVNDÂ DEPENSIO. 18| ator ^excludi * SÂcrAmentarÿs (quos per opprobrium fie vocat) Chrißi emnifottntum ex fiera cœna, pag. Sed quo argumento vitilitigator ifte Anhaldinos huius criminis rcos pera-getjvelideo explodcntesVbiquitatis fo-mniumjquôd omnipotentiæ teftatoris quafi limites figendo, palam detrahat. ixeoenim,qitod eorpui Chrißi (inquit D. loanncs Matthæus , pag. ç-ôi.)/« Kiyufrafinseïi, PBICPNaïue frafens eJfidicitHr (hoc eft, ex corporis Chrifti Vbiquitate, quam alibi nominat perfonalcm)firmifitmè concludimtUy non deejfi Chriflo modum difiribuendî corput finm, cunt fane cœna ficramentaüter nitum. Hæc ifte. Nos verb etiam ex Ec-clefia exterminata, atq; ad auélorcs ipfi-us rclegata corporis Vbiquitate, feu o-mnipræfentia, nihilominus certi fumus, non deeftè omnipotenti Chrifto modum ftandi promifsis. Itaque fortius, * quàm iftijomnipotentiam teftatoris afle-hmus.

j/ r erbà Chrifii non oredendttm Çit, CfH^-Tf. auiiKfum oiuti inteücSltis^tcrjprcere ^^teanr-, nerno vnquani noHrûin (éniît, r’.oc^iruic, iniiiio neqviidcm pcrfebriin i ji'iniauit ; cùni eo ipfo , quôd facram cœnam proHtemur treraendum eflc nyfteriuu) (Vbiquiftï illud cum mira-cido confundiint) nihil aliud velimus, qnàm elfe id longiisimè fupra amp;nbsp;extra omnern non lenluum tantùm verùtn ctiain inteiledus arque ration is captiim pofiruCT, nec nifi fideli mente pcrcipi-Euanefcit erqo haccriam caîuinnia, amp;nbsp;t 2 crimine obieitoAmlingum cum Sym-mylhs abfoluit,

^uodâutem ipfa verhii Apoßoliy qui X d Dovnno fe accepiße [cribit, qux nohii ira.didttylud'îhrio exponit, amp;nbsp;erroriiSi-(ramcnttirq tnßinulare non erubeÇcil, pag yóó. iulto ülius iudicio amp;nbsp;vindiftx permittimusj cuius Apoftolus ille vas fuit clcélnm.

In ceteris pcrplexæ amp;nbsp;diflentanex fuæ rcfponlîonis pa,gellis, præftigiato-rcm

S^CrNhA T^EFEKSTO. 255 rem veriüs5 qüam Jineeruin Eccleßx Doctorem agit-. Quid auteni cauilla-tiir obcrefbror ifte,liquidem ^((Jenn,qHi-httiippe verhit, quænegare non poctli, biquiwur ? mmtrum Dorhini in jacra, cœna alt;icjj'e,facriiwentali püfiivr/itum. Plus nidiies I'f^dtm (in-quanT)verb’is, ean-deni Icntentiain repent, Icâori inculGit, vei bolus di’puta-tor,quæ tarnen nobis obi)eiéns\/^wwÆ«*i Sicr liment ar ij errorù 'centincrc vocife-ratur. pag. Ç67. ■

Quid?quod ctiam Sacramentarijs erroi’ibus accenlet, pag. 5'69. Durandi illud in kholts Theoiogorum tritum, cuius in vicefima quarta ratione nien-tionem fecimus, pagina Defenfionis noltræ ‘?9-.~ Verhum audimtn, motttm fen-timta, modum neßimti^,fr£fi»tiaM cre-dtmtts,(irc. Dexu'è eniin illud intelle-«äum, nequaquamhnprobaii pofle feri-pfinius, amp;nbsp;quo lenfudcxtrè intell'gen-durii iudicaremus, non noftris, led eo-rum verbis, amp;nbsp;quidem metricis, expo-fuimus, quorum audoritatem (fi nomina ad-

na adfcripta fuiffcnt) merito faceret plu-rimi. Vei ùtn ifte pro ca, qua turget, in-folcntia arrogantia, ferre non poteft, qttod Htirandum dextrè intelligenditm iudicemM. Quafi vero perindc fit, fiuc dextrè, fiuc finiftre aliquid accipias, aut interpreteris. Quod fi omni dextro in-tcllcdu exclufo, àtüÂwff Durando fijb-fcribet Antagonifta, non poterit vela confiibftantiationis, velatranflubftan-tiationiscommento lèfe vindicare,quód j altcrutri horum errorum Durandum addiótutn fuifle, nemini vel mediocriter literato, atque in Icdione fcriptorum Scholafticorum verfato , dubium eflc poßit. Quem tarnen à topicis, neduffl vtopicis,hoccft,vbiquifticisimaginatio-nibus,in bacdilputationc longe fuifie alicnifsimum, ex ilia confiât arsumen-tatiftne,quæ extat lib.4.Scnt. difiinél.n* quæfi.2. Ejjè in Sacramento ntnedha-éere nouum VS L Nam (rBI)eRt ett' cumber if tio corforis, i circumfiriftiont locifrocedens. Cum igitur corfm Chrißt non fit in Sacramento circumficriftiuè, fo-tet,

seconda DEFENSIO. 285' let^tjuodnon eîlinco,tanqu(tm inaliquo VBI: nec (fer conjcquens) eii ,vbi frius non fuit. Hæc Durandus, deS. Portia-nocognoininatus, qucin Gerfon Do-ftorem appellat refolutifsimum. Vixit autîm Anno Chrifti ,;,8.

Sed cum tota hæc controuerfia com-poni facilimc pofle videatur,explofa fal-tctnVbiquitate(quam D. loannes Mac-thæus ipfemct hand obfcuris indicijs ab-jjcere videtur, quod tarnen,ne offulæ ia-(âuram faciat, callidè difsimulat) amp;nbsp;ex-clufa confufione myfterij atque miracu-li (cft cnim facra Euchariftia, fccundùm veteres orthodoxos,trcmendum myfte-rium potiùs, quàm miraculum) finem htc faciamus excutiendi otiofa difputa-toris fanatici nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Ad conuicio-

rum autem, quæ inter mhZAKa, volumi-nis iftius plurima reijcimus; ad conui-ciorum (inquam) plauftra quod attinct, rcfpondcbitipfe de his aliquando con-feientiæ, 8c Deo. Leâoremjquod reftat, oratum volumus , vt fereno vultu, amp;nbsp;mente ab affeduû fumis illibata caufam tanti

Pilius Dei, qui régnât ad dexteràni æ-terni Patris, cftq; præfes amp;nbsp;cuftos Ec-clcfiæ, fuo fanóto .Spiritii regat docen« tium acdifcentium animos ,linguas, amp;nbsp;vitani vt exelnfa omni fufpicionum a-^ inariilentia eoalefcant tandem in vnum cum ipfo auf^ct J nihilq; prins, nihil an-tiqnins habeanrpacis^iidio,cum verita-teint]iolabili,quæ elEvnicumpacisfo-lidæ fnndamenriim,coniunâo : Deum-que aternnm Patrem, qui mifl'o Filio,amp; Spiritofanâo fibi coactcrnis, Ecclefiam inter nos colligit, cvfjtpui/a

colant, clt;na nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, (É

Hxcfirifß^ dile^it, ta.metß»ih 'd omni' no opw fnit, nbsp;nbsp;ßriberem : ßfficit enif»

Eu^ngilica traditio, [èdref^o^den. duinßiit ; itifft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dgßde ine.t interry-

eram.,tùyn propter ecs, cj^ui conten-tioßiu ingerunt Jan innen ta, qui bru tn kentern iionvenit, eunt, qui ex proprijs lo^uitnr, rnendacia lorpti. Ne^^ enitn, vel puUritudinem, vel gloriam l orperis Dei, fae eii exprbni hitman» intelieiht, ('ed ca, qua act a fant^ lècitndùm Seripturam (onfitendaßunt; D E FStj. qui elf, adoran-duA eli, adgloriam (ß confeßionemßuA hunianttatii, çir/pem jaliitiino-

ncnmiriîquo nd ramnâ f: qntûadbnr œflnn q'dUTntwquot; çdime ^dmntjw «ci sïïfmi nwhjtoôuôawvqiMVdcdiWf Ul«» bnncnmi q: wdiœx^îIMnoa Clhtfltnen ûrtxowdiw Ihïw^ïMaliqd fta(mn«^‘ÎFt«fttntfzamq:airTie fîdvr Rlt;gt;Iv»î‘î»i»fMm U«i^^»trtP'?A'otm dlmi*q:mi)A)Vnr«lnmWkW enWa dhumehfOtrtn^ÄdiiJimwn rbq^w

fiifrmfWptiiMK crccmtw ütUMoarniam^C pifippi qiwnt tnu» aoùcws“ a?dnKScraxldinma^ot^m trepxttnounrp^ooii^qui imflUm (Ibt ofltmnnpoatnt tnçncumûniraômipictr‘Sî 1 tpfi (wmmm aipmnreflù

xclt qw lt;VftiMn9Rfti9«MMc «thu^ lnmJMWgt;djjâ;«Wîgt;î'îtW»' 6} lt;{m» fïïb^iMMBnd iMk tvnwt?

bflr-a5CüTinn«W‘0*Ttoihf-tm»ü4wa’‘lt;itt4TO0aip’Cr‘Vttaann’»wrflwp^^p TCAnr'V’tvdwn amp;iU3'Cr ftnmwa (bolïmfciwimntr twwämmrrottfpiCWAf »flr ^wmlt;|wîHatm‘fiîKgt;aôtrdxtr4*‘ixmv-0îqiîôui«mr4i«âawîtttî0î9ac»tm , nttc Octndum mi*0tfbfOme lt;W OnHha rwn pwtmmnmd'ati^MW'j «wvrôî*.. rv.«wmflnnfmn «wmr b‘çîA4ô‘tr‘i‘Wmaw ^obc-iUMSiö: wnc qtu»^w piaf 'A, tócaft^ianotnfi truwirmtwif viwtcuô crOf inrUimr ntimqwd w q tocom» ^tpKfTXirflmrfmnM\nacmrqncoflf4»:vtónrnwmmngi^va:fl:^^