Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:

Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned in full. The following scans are, in order of appearance:

CONTROV E RSIIS RELIGIONIS HOC SEä CVLO M ÜTI S , A D V£RS ARIA quædamfcnpta:

Jn quibtis 'vtriufq^ partis dißidentiüm Argumenta^ adScrtptura dtuina cano^ ' new explorantur amp;nbsp;lefuitispo~ ‘ tißtmiiw reßondetur: confer ipt a (ß édita

j.Matthiæ Thoraconymi Traftatus de VNIO-NE HYPOSTATICA duarum in Chn'fto naturarum.

4..£iufdeni S TRE N AE,Examinatoribus propo-litionum de Cœna Domini à Cafpare Pilcio, Paftorc Ecclcfiæ Saroficnfis,editarü,propofitç.

S.Eiufdcm D IS C V S S I O.fcptem Paralogifmo-Tumpro aflercndaorali, ipliufmet natiui corporis 8cfaiiguinis Chiifti, perceptiohe, conft-ftorum.

C.Icfuitarum CARMEN, aduerfus au Aorcs lu-liani Pfeudocalendarij, Varadini imprefli, Anno t 5 8 5. amp;nbsp;defenfio Calendar! j Gregofiani, Claudiopoli in Tranflyluania édita.

7. VENTILATIO Scripfi illius.quod inferiptü eft, Aduerfus auftores luliani Pfcudocalenda-rij amp;c.Thoraconymo auftöre.

«. Eiufdem DEFENSIO VENTILATIO- ‘ N VM, aduerfus Stephanum Arätorcm.in qua itTülw delefuitarum ordinis inftitutionc refe-nintur.

' ÿ.E PIS T O L A ad Stephanum Aratorem.de no-uo Capite Ecclcfiæ amp;nbsp;de primaiu Papx.

VIRO CLARISSIMO, VIRTVTE ET DOCTRU NA PRAESTANTI, D. ABRAHAMO CoIbingero,Auguftano,ami-co fuo S. P» D.

V PERIORIB VStzz?»; ßbui , duo eruditi (ÿ ’virtute frttßanter Iu~ uenesdohannes Czana. dins Vngarfts^e ^ifeber geß: (ß Demetrius Cr4 ' couius i TranßßluanuSf ex Argentoratenß Academia, hue ad me mißerunt,de Religionis cjuihußdam contrôler sijs Scripta e^uadamydoSlißimorum ali-(juot vir or um, tum vt ea legerem, tum vt illa qua nondum iuris publtci faSla erant^ typis excudenda curarem,

Vt autem tUa intuens, Domino noßro \.E S V (Christ O,Jèdenti ad at ernt PatrisdexteramEccleßaßuapraclara dona, Paßoresdnquam, amp;nbsp;do Slor es danti^ hosjj neceßßarijs SpiritusßanSiipraßdjs in-(t 2 firuen.

flruenti

, grattas toto fe£tore egi quodEc-cleßjsDet in Vngaria nbsp;nbsp;Dacia olementer

benedicit-, eis^ tum alitis i^ùofdam 'virtute docirinapraßantefpatres Ecclcßarunt (ß doLiores dedit:tunietiam Petrum Eete-xaßum Eccleßa Varadtenßs lgt;îinifirumiamp; Hatthiam Eboraconymum^ea Spiritusfan liigratia inßruxii, ßt tenaces f delis tllnu fer moms cjui ad doïirînamfacit, poßint e-tiam exhortarifer doclrinam fanam, ß contradiccntcs'conumccre: Sic eundem af fidue oio, quot;Jt nos ôin^es vnum in feipfo fa^ ciat:ß njt Eccleß/s Sarmatia, Tranfflua-mæ ß Vngaria,'qita noflrisin Domino cbn-iunSîafint,ac Eèitefiis noßris, 'vbettim be ne die at, ß ab èaruin nosirarumq teruici-bus depellatoi^niuni Antichribiianoruni dolôs,'vim.^fauitiam ß latrocinium, piuum autem mihi prafanduin effet in bac Scripta,de nulla realia ■verba mihifa^ cienda effe dui^i quam de ea qua utinam amp;nbsp;mihiipf,dpalqs,quibuspro v eri täte pu gnandd eß ,femp cordi ßfumma curaßti Religio Euangelica,qua diuinitùs Eccles fia nodra illuHratafunt,noiîra non ea,fed

Del iffßtn, e^ui inenarrahili hdnitate fua mot HS/am nobis patefecit/cvult nos eam amfle^i sproßten efficaci tllafide, labo-riofia chant at e çfi tolerantifie.

a'profefiione ergo do^rina Euangeli^ ca,âbfit ajperitas agrciiis (fi incocinnagra His^pab eiujdem verb defenfione abfit odid erga contradicentes^ abfiit contumelia. Se--tungt enim pojfitnt ilia ditterfiarum fiecie^ rum accidentta,dififienttre (fi odiu.Etenimj vt alicubi Melanchthon p-m- verefiripfit, difient ire iudictum eÜ mentis fed odium flamma eii voluntatis.

Et autem omnium optime Euangeliumy Dei coopérât^ (fi doceamus (fi defenda-musfide fincera,charitate ardete-, voce cia ra,viîa inculpât a^moribus elegantibus,in.-utEla patientia/fifiiita velit Deus^mortis fangutnisj^ nosiri martyria: hAC,de yutbus or dîne breuitery^ agamperpendenda erut,

I. De Perfionis inter fie fie confierenttbus^ hoc Theorema confideretur. Etiam aty^ e^ tiam videndum, cjuo loco quifiy^ fit apud Deum,non quofit apudhominem quo cum Uh controuerfia eil.

PiiiM Dei eos,tn quibtti alujuid efl vera^ DeinoticiA:amp; eosqui feipfit fa£iù holes' effe declarauerunt,nequacjaam eodem loco habet,Marc. (). iQ. 40, Matth. 12.30, Ac in,-terdumeSaulo Paulum efßcttyAci.g,

Inßüamui ergo uehligijs 'unici nostri do iiorts,et exeplo eiut edoéitdnjirmos,in qui-bui aliquid Chrihti edi, affumamtts non tagt; wen adcertamina dfj])utattonum,quib.tlli nonaJ[ueuerunt,Roma4.i.H£reticuautem hominem poli vnam aut alteram admont-tionem reijciamus-.'vt quifciamus euerjum eße huiufmodi, Q-peccare, 'vt qutfuopte tu dicio condemnatusßt,Tit.3.to .ii.Sed tame ne quem temerehareticupronuciemui: zte rum eum tantum,qui inuinctbtU cuperut-cacia,negat, IE S r M CHR IS TV M in carnem ^deniße,! .Ioan.4.3. Necetiam teme re quenquam fchifmaticum effè dtcamtts, nt(t quem adeb earn aie eße comperertmits^ z/t dißertitu ChriHußngat ßebia nomea-ßciß:at,ac lt;htyoscca-ia( amp;ßcandalorum in Ec cleßiaßeu auSiorfeu approbatorßt,i. Cora, t3.Rom,i6ay.

reticos amp;nbsp;fchifmaticos precise redarguut, amp;poJi -vnam alteram admomtionem reijciantyTita.i^^cd' ?gt;io,

Pritts autem quam etiam pÿ doclores p aflor es,in theatrumprodeant ad conutft’' cendos alios,infeipfos deflcendant,Jecum ip fl habitent, non hoc flolum obfleruentf Sintne dono dijudicandi Spiritus dex-tre diflerendiflat is insiruSîi,nécnelIpfls 'ne I tempore flurgendum -vt dicant, an 'verb al fl ? Sed etiam, \^n 'ne amp;nbsp;antea-a a vit a memoria, di^uro fidem vel col-latura videatur, vel detrafllura ? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'-

Sunt,qui féliciter vel doceant,vel exhor tenturiinfleliciter autem différant. Sunte-contra fleltces ,quum eflflqllogiJiice difpu.^ tandum collatis rationibus teiiimonfl: minus autemflelices, quum esi erudienda autconfolatione erigenda Ecclefla, Agno-flat quiflj^ fuum donum : agnoflcat efl flbi quadam deejfle', necfit in ft ar edentuli, qui veflcentium dentibu^ inuidet^

citatos furgere ad dicendum : (juam nosy (jMtfcu minus exercitatt ^feu impramtdi^ tati acceffemus. ntiorpine eflaudientis^ (juàm dicentü condition t alicubi, Augulti, nusdixit.

Solicite autem cauendum eJl ne male a^ nia vita infamia,etiam ver a dicentißdem ahroget-.eocj^ nomme à teneris vita inno--centia, Çinceritati Çimplicitati fummie ßudendum : quia non de nihilo eit,vulgb quoddicitur : Moresperfuadent-, nofermo,

Sunt, quihus vocatio amp;nbsp;tempus amp;nbsp;alia circtimdantia imponant neceßitatem ex tempore yamp;tVt videtur, prater at at is ra-tionem, dicendi ,pro defenfione Euangelij amp;nbsp;gloria Det. Hi ßfe ertgant amp;nbsp;confoletur Jententia promijitonis ChriHt: Sedquum tradiderint vos,ne edote fohciti quomodo au t quid loquamini: dabttur enim vobis il lo momento quodloquamini. Non enim VOS est is quiloquimini ,jed Spiritus Patris V edr I,IS eit qui loquitur in vobis, Matth. t0.1!}.20.

2.lam (ß hoc Theorema conßderetur.Ni fi Religio ipfiius Religion is caujfia,propugne-

Reiie dtcit ttr, non eodem loco haben dot, tifm eos qui in Religione errant yßedReli. gionts oftnione nioti : hos enim ceu ferre aquum eil : tum eos, qui'in Religione erran • ßd non propter Religionemßedpropter quasitiniy ’vanamgloriam ,potentuni gratiam: aut quia mala cauffapatrocini-um (emel fußceptum , deponere praposle-ra tpjis religio eil : nam ht improbi funt^ ac eorum or a obturanda fiint DeiSeruis,

Sed enim amp;nbsp;tslud •vere dicitttr, Eos-, qui de Religione reci'eßentiunt, (ß earn voce ßriptis tuent tir ,feu propter Religionem id facer eyVt Dei gloria,^- Ecclefiaadificatto-ni-fideliter feruiant'.efr hosfdos Chridii te-fi es ejfe: feu propter aliud^Tjerbt gratia.^glo-rta caHfa,aut vt rem faciat, td ipfum pra-flare:(^ hos Mercenarios eJfe,

Hoc igitur agamtis vgt;svlt;cyü,i amp;nbsp;fumma. cum fidcyX/t propter Religtone,caujj'am aga mus Reltgionis ; acvtnauigatesad Cynofu rà ident idem rejpiciunt ,fic nos quoque ad Religionemyeram, qua, vt Deum Spin-

îgt;De ^AliionihuSy quarum alia necef-far ia et ut tiesfuntyalta. no necejfarta amp;nbsp;tn~ fugifera^ teneatur hie Canon Apoflolicui: Stuit as et ineruditas quaßiones req ce feiet tus gignerepugnas ^2gt;Tim.2,2;. f^orfum atttnet qu ar ere y An' ne infidèles CænaDo^ minica abutentes^vefcantur Chrifii carne^ drbibdt chrifii fanguine^ quum tn eorum gratia non fitinfiituta Cœna^quunihtlip-fis neq^ cu Chrifio/teq^ cu fideltbfit commu ne ? quu deniq^ Sacrament afideifolisfide^ ItbusSacrametafint? lam illud quarere quorfum tandeattinet forportsne ore ma-ducetur Chrisîicaro-.quumentis^nonuen-tris negociuin Cccna myfitca agatur?quum ea qua in os ingrediuntur, in uentrem de-feendere Ddefus ip fie afifirmet? Marc. 7. iS. 19. quu deniq^ negocium hoc fidei fit? Item: ^idedat mus arrodenspanem confecra-tum:quu nihtl habeat rationem Sacrameu ti extra ufum diuinitus tnflitutum?

4 .Hicautemfinisfiemper pia mentipro-pofitusfitfiapietia cœlefiis cadidato, veri

( tas charitas anteponenda ßtnt toti Mu-i do. lux ta diuinu oraculum :D1LIG IT E

VERlTATEMamp;PACEM^Zach.S.iQ. Itenr.Vf^ ad mortem decerta pro Tjeritatet amp;nbsp;Dominui Deus pugnabit pro te. Item: liA.Hêiib'auÏfSb'cIi i}v nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'ueritatemfe

el antes cum char It ate, prorfus adolefca-mus tn eum qui ell caput, nempe Chrißus, Eph, 4, IS.

Se d'un de tandem, dieet Mens pia, cœle-ßis Sapientia Candidatum dignofcaml Ex eße clu Sapientta, qua tales efßcit candida tos fos.qualu tpfa eß.Eli autem ip fa purUy pacißca,moder ata,traldabiiis, plena mife-ricordia frulduum bonorum, abf^^ dtju-dicatione (ßfinefimulatione,lac.s.i7. Pla-i cet entm eidepraceptu Apofiolicum: Seruu i autemDomtni non oportetpugnare,fedpla cidii eße erga omnes,aptu ad docenduytole-rdtem malos, cu lenitate erudienteeos qui contrario animo fit nt affect 1,2. Tim. 2.24.

De terrena autem, animalis ß damo-niaça Sapient ia, non fallentibus not is, di-citur: ^odfiinuidiam amara hab et is, (ß irritattone in corde veßro, negloriamini.

Theophraflas ait Appranomos in 'vrbe Attica, repeterefilitos, hanc Legem : k-yopd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Inforo ahliinendam à me^

idfiudiose, conftanter çp Çincere tum maxime, quando 'veritasdefendendaell., frafiemus,amp; fanctam Chrifii lefiu caufiam agamus nonfinepuritate, ficientiafinita^ te,bonitate,Spiritufiancio, Charitate non fiimulata ,fiermone 'ueritatis, 'virtute Dei, armis iusitcitt dextris finiflris ,perglo-riam (fi ignqminiam,per conuicia (fi laU' des'.vtfieduLlores, fi tarnen 'veraces'.’vt A-poslolt noHrt 'uerbis 'vtar,qu4 extant 2,Co Tint h A.6,

Vifium autem mihifuit, Clarifiime 'vir, etiamalienorum Scrip tor um dedicatione., publice profiteri ,pr£itàtt fi conlianti tua erga me beneuolentia, quam multis ma^ gnisifi beneficijs te slat amfeciili,mepluri' mùmpfi quidem ammo libenti,debere:fi precar I Dominum lESV M,'vt tibt tmpo.

fierum det^^Vera confiant er die en do, BeneficentiA ofjicta ita declarando 'vttibi frAluceatH’eecw'rK »i «À/dftâTTivx intKOa-fiova-a^^cui^iS, Eo aute nominefelix es, ejubd quum apud illttHrif-fimum poienttßimnm,'verAqg Religionis fiudio (dr am ore flagrantißimum Dueem lOHANNEM CASIBilBVMTseigra tia^^ Comitem Palatinumad Rhena,Ba^ ttariaq, Dstcem, amp;nbsp;Ele il oralis Palat inaîus Tutorem öquot; AdminiHratoretn, ob ea dona quibus te Deus indruxit,in ver a magnaq^ fis gratia,hac vterispublice quidem ad Dei gloriam, ad Ecclefia^ Reipub. Academia Veftra. inPlaurationem : cuifianemirabilis ter bene dixit Dominus : priuatim verb ad pios homines iuuandos ornandos :ficvt Ebedmelecum leremia Prophet a amicum^ nobi^ rcprafientes.Experiris igitur efi expe^ rierispolihac quoq^idquod voxdiutna di xit-.Honor ant es me, honor abo : contempto-res autem meifiues ßent j.Sam.2,}o.Expe nerts etiam in medqs tuts cur is (fi labori-bus, amp;nbsp;tinted dtuinum beneficium, de quo Prop het a Ießaias,ait:Dat defeßo virtutem.

amp; defe^o 'uirihus robur copiose fuppedi^ tat. Deftifecuntur qmdempueri defati gdtur:^ luuenesprorfits intpingunt:at eX' peciantes lehoua mutant'vires-, ap:endunt pennts velut Aquila:currut,ne^ defat igan tur,pergunt,neq^defattfcunturAfa.4o.2ç, £ene ’valeA-tnicorum meorum lumen

Quoufq; machinabimini peruerfa contra unGquemq/ Vuiuetüuos conteremini, eritisq; tanquam paries in» clinatus Jcniaceiiaimpulfa,

ILLVSTRIBVS ET MAGNIFI-ClS DOMINIS, D. ALEXaNDRO KenJi/Domtno VvOLGANGo Couacciocio, c Voa minoLadislao Somhorio: InclytiRrgni Tranfjyh uamie/iue utttr'n Dacia, PrafMus optimis cy laudatifsh mis, dominisey p4fh)wt Ecclefiarum cx Deiuerbo Refor» matarum htnifftifsimis.Gratiam amp;nbsp;pacem i Dcö Patre (y Domino noßro 1 E s V Christo.

MpEDOCLfes Agrigctinus, Illuftres Sc Magnifici Domini,qui omnia, qua; in rei'um natura quouis pado cohæ-teant, exlite QC amicitia coftarc affirm a-uit,

vit, non poftrcmum in clafle Pbilofb-phoiTi uetuftis têponbiis dignitatis ac cxiftimationislocum fciniir. Hiiiusopt nioni de primordijs rertim SCcohæren-tiafquam fanéopinionê Phyficas fcho-las tiatftanti cuipiam rcdarguere baud fcio an perdiffîcilefit) Gcnonnulli faue-runtjUt eam nôin natura modo, ôô (cn-fuac corn muni perceptioneconftantib, rebus,ucrumetiam in moribus locfi ba^ bere dicercnt.Nonomilîà tarnen ilia ex-ceptione, quôdin natura 2lt; elcmentari-bus rebus omnia, in moralibus autem mult3,cxbis difsimilimis èC à mutua c5 iuncfbontiabborrêtifsimis qiiafi principes,oriri uiderêtur. Ac ne paru probabi literdiccreiudicarêttir exempla redde-bant quibus boe ipfoium placittim ni-teretur. Aiebant extiitiorum amp;uirtutû repugnantia ÔC utrorumcß continenti-bus inimicitijsjOptima quædâô^ ad generis bumani incolumitatem tùm pro-curandam tùm etiam tuendamnecelîà-ria prouenire.Verbi gratia exmalis mo-ribus oriri bonas Leges. Hommes à natura

tura bené informatos miLidiciç turpitu-dineperfpeéla,iuft(ciæ,Iibidims fœdtra«

; tiaeftudere. Tum autem rnendaeq odio èC fuga multos euadere magis uertdû cos.Nec pauciores dedecore ignauiç S)C timiditatis (êcum reputato, ad iuftâ for-

j temfocictatis humane,diuturnitatêRei . pub.communêpacem,ô^ omnebonorum genus, his rebus duabus ,amicitia uirtutisSC odio uitiorum quafi inter fe cofligentibus plcrumcç progencrart.Ec fexcenta alia funt generis eiufdemquæ

, in earn fententiam afferri prolixiiis com memorando pofsint. At uero hanc ego difputatiunculam nec excutio in prüfen , tia fcrupulofius,nec etiam operofc diétâ iam fententiam refello.Prçftat earn que-ftionê(An uidelicet lis 8é amicitia ad bo nos etiâmores producendos aliqd mo-

ÏHudfateormihinequaqua pl a eu i He h a-* ó:enus,quüd quidam ex TlieologoriÏ numero Ecclefiæc^ Do(florum,qui prg^ fertim res diuinas amp;nbsp;cœleftes cûPhilofo phiciscôfundereamp;in unum chaos mi-fcere pro deledamento habuerunt, lon-gidsabhaciam commemorata Ethico-rum fententia progrefsi,eandem non ue ritifunt ad Ecclefiam ctiamSC huiusin præfenti hac uita conditionem extende-te. Dixerunt nee initio otiri Ecclefiam, nee poftea ortam atcß adultam per tot fecula durarepotuilïè,nifi lis amp;nbsp;aduerfa-tio quæ inter Dei regnum ÓC tenebra-rum principatum fuir,ad amandum De-umeicß parendum ftimulis quafi addin's homines ad uitam æternam præor-dinato« omnibus tempovibus excitaC fet. Plurimafuntfn hac opinione repre-bendenda : quæ percenfere non eftinftt-tuti mei. Nee tarnen huic paradoxe Theologico addic^i, teftimonio facra-rumliterarum penitùs fedeftitutos arbi trantur. Negant enim abfc^ ratione'di-xiflè Paulum:Oportet hïcreles eflè inter

N V s C V I A T O R I A, üos, I .Cor. I n 19. Qind magis contràgt; rium rationibus Eccle(îe,quàm hçrefcsî* Et tarnen barumaduentu hoc boni (pe.-randS efleApoftolus affirmât,quod qui probatt ftint amp;nbsp;Deo dignifut fie eu Igna tioloqiiar)manifeftifintfuturi,Deumcg ueru exipliiisuerbo agnitum ardentius complexuri.Sed hec probatio,exPaulo defumpta,quod cùm bonafitipforum gratia dió:um,non unditç ad inftitutum ficdifputâtium quadrarepoteft. Nemo quidê dubitatfanus,militantem hancôî permiftam ut Auguftinus uocat, Eccle-fiam, difsïdqs litibus quæ perfæpe iit hærefes abeunt carcre ex diuina difpofi-done non pofiè. Sed tamê quæ bona il-lis iufto iudicio imittendis fideliû cœtut Dominus procurât, exaccidenti potiùs emergerCjquàm ex arcaria horS uel alio-rû phyficorum priheipiorum, ôf uel con fentanea inter fe uel diiîèntanea affecfli-one fubnafcijluce folari clarius eft. Ecqs enim non uidet cum quod naturæ ipfo-ru peculiare eft exfequuntur lites, incre» dibilêin modum nomini Chriftiano tlo 3 Z cere^

ccreî' Mittamus uetera exempla, noßri duntaxat téporis ftatum, qui ob concer rationes atep lires in religione adextre-mumiferiarum deuenifle uidetur, côfi' deremus. Pcftca enim quàmclarifs.ue-ntatislux, abaÆs Pontifictj regni tenc-bris denfifsimis, piorû mères illuftrauit, cooita mox funt inter ip.forum Refor^ marorum afiertatores pcftilentifsima ôd iTiaximè exirialia partium ftudia, quç cô à plurimis exafperarentur ponds fodi-catidoquàm comprimerenturmitigan' do,in aperras dimicationes,in pernicio* fa odia, in optimorum uirorum proferP p tiones amp;nbsp;exilia, denicp in bella calamP tofifsima,quibus intégra? prouinciæfu-neftarentur,erupcrunt. Rapuit minime fegnis hâcoccafionem deuotus ille Dei SChominû hoftis fpiritus, amp;nbsp;mox, tarn-etfi paulô ante defperabundus amp;nbsp;de fuga cogitans, redintegrate aciem per^ turbatam exercitus fui,duceAntichrifto Romano aduerfus Chriftum eiusq?Ec* clefiam cœpit. Confcripficitatp nouas ctiam nonnullas Monachorum legio^

neSjîefuitarûuidelicetnumcrofa agmi-na,qui quidem Mcnachi lefuitæ (uc à ïc fuperfummara blafphemtam ipfi afeip-fisappellattjCum Ifcariocæpotiùs fuiC-fent dicendi)homines hypocritæ:

Introrfum turpes^J^iecioÇipelle decorat imperato adlutum reliquis Monacbis, ueluti Seriphqs quibufdam rationisfi-lentto,difputando arcp fcribcndo, amp;ui-riliter fatis in caufa Papali tutanda fefe gcrendo mul co rum animis impcritoiü hanc fpem ingenerare noftto tempore fuut uifnfore ut aliquado Papatus inter-mörtuus maximo totius Mundi applau fu reuiuifcat.Hinc hodie etiam eorundê Monachorum non folùmblandifsimæ èC ad aflèntandQ captandumcç côpofitç orationes,quib.molles auriculç gaudct, nee folum magnifica promina,quç à Pô tifieqs maximo hiatu excipiuntur ueru etiam faftuofi uultus incefïliscp: tS auté Stentorei clamores minaccç acerbæ ÔCt gloriationes impudentifsimè. Vt plané nobis uetuftos illos non iam Chrifti fo-Cios difcipuloSjfedThemiftoclis Icga

tos Äthcnis ad Andrum miflbsrcpræ-’ fentare uideantur. Qin legati pecuntas Andrijs imperaturi, ut in Vrania Hero^ dotilegimuSjduas Deas fortifsimas inuidifsimas,quarutn una PithoxhoC eft,Suadela:altera Anâche: hoc eft,Violentia feu Necefsitae nominarctur,àfe addudaseftèper fummam infolentiain dicftitabant. Sic ifti earn affedare uiâ uilt; dentur, ut nos fie ftatuere coganu-wa-ÿewdyKlw neCcio quâRoma,amp; quidéex intimo pedoris Pôtificij ferinio in Vn- -gariâ opera huius noue focietatis efle ap portatatn. Mirum ni breui nos omnes fl perfuadendo minus pofsint,maiore etiâ uiexperiendo Romipetas efficere,fint conaturi (hoc enim barbaro nomine in fuisSupplemêtis appellant eos,qui reli-gionis ergô Vrbem peregrinates acce-dunt)3ut certé daturi operâ,ut nônullos pecunia quàm côfilio abundâtiores do--tftis dolis Sefacetisfabricis quibus dele-ó:antur,ufi,emungant.Qui tarnen fi fua retinere noient facile refpôdereduas il-las potentes Deas afferentib. poterunt,

ad exemplum Andnomm,qui Suadelæ amp;nbsp;Nccefsitatt Athenienfium indtge-tib.diuis,füas Sfipfi duas inutiles Deas, Penian,ÔôAmeclianiâ:hoceft,Pauperta té amp;nbsp;Defperationem in ipforü infula cOt morantes opponebant: quod refpofum no magis certé Andrijs qudm nobis Vn garis totciadibus attenuatis att^ exhau»

' itis conuenit. Horum autem tarn impe-tioforuin auidorunu^ Monachorûdo-rtrinam fi excutiamus Illuftres amp;nbsp;Ma* gnifici Domini, côpcriemus caufæfuæ: hoc eft,Papalis,qua defendendam fufee peruntfirmamctum,admodumlubrico amp;nbsp;falfo ab ipfis imponi fundamento: T raditionib. nimirum, feu Verbo cuidâ non fcripto, fed ab ipfis conficlo, quod admittere amp;nbsp;fequi proxima eft SC breuifi fima ad omnes bærefes uia. Hine profe* lt;fti boni Monachi peftilêtifsimas quasep dotftrinas denuo obtrudunt Ecclefiae iamdudum talium fatictatead naufeam ufq; defeftæ: amp;: tarnen hoc præter alia o-mnia urgent ut tn tanta ueritatis E* uangelica£luce,ipforumfafcino amp;prac-ß' 4 ftigns

fti'gîjs dementati Pontifîcem Romanff cuinfuis idohsSC creaturis cernuiado-remiTs.Plura dicere de hoc peftilero ho* minû gencrc hîc pofTcm, qui nos nÔ dc-finunt hærencorum,LutheranorQ, Cal-uiniftarumcp probrofifsimis uocabulis perfide traducerc.Hotû in Ecclefiam in-grcfTutn cui reipotiùs quibusueperfo-nis debeainus,quàm intefiinislicibus faforibus harinn,non intelligo. De qui* busdepîorandi aliud tempus efïèuide* tur. En itac^ uobisMagnifici uiri Phyfi* câ illam difcordem cÔcordiam, fœtibus optimarum rcrum producendisaptam

moribus eriani moderandis multuin adiumenti afferentem.SolebatM. Cato Plutarcho tcffe in cius uita, 11 tes ôC difsi* dia dedita opera inter feruos amp;nbsp;familiäres fèrere, côcordiam eorundê pertime-fcenSjSC hoc uelut optimum exemplum Oeconomicæ prudentiæ alqs etiâfub-tjciebat. At nobis ut fum ma effet in ter Deidomefficos in diuinorumdogma-tum amp;nbsp;profefsione amp;nbsp;defenfione cÔcor dia,optabileétat. Turn enimminusamp;^

glonationum SC infukanonum â nouis üiis Monachulis au Jiremiis. Verum c-nimuero, quid fi Dominus quiiuftus indicia cxercet redifsima, patitur intjci Eccicfiæ fuæ zizania difsidiorum, urhorum occaGonequafi refumptis ani mis ruinofam dlam Babylonem Roma-nam Pondficij alacrius defendant, quæ in pœnam noftræ defidiar ad finem ufcp Mundi, ut ad uigilantiam fubindeexci-tcmur,perduraredebeatC’Confiniili ra-tione ut in Romanis hiftorrjs legimus, P.ScipioNafica rationem reperiendam eile dicebat,quemadmodum Carthago poftdebellatum Annibalem ne delere-tur,fedutftans 2C incolumis ciuibusRo manis alioqui ocio amp;nbsp;ignauiac fe traditit ris, aut inteftinis contentionibus labo-raturis, terrorem perpetuum oftentaret. Nec fané nos inficiamur, Monachatum iftum nouum afsidue nos uellicantem, ut Pontificio regno incommodare ali-quando no leuiter, fic nobis plurimum prodefTe: ut uel ex Marco ifto patre Sa-barienß lefuita,hoc Scripto breui,quod

E P I s T o t A nuncuobisllluftres amp;nbsp;Magnifia uiri of fertur,à merefutato,fiteuidens. Exagi^ tatilleprimum uocationé noftrâ,quod non nifi puri Laid,ut loquitur, habendi fimus, utpote qui Chrifma,ralurâ 5lt; or^ dinationem Papifticam non habeamus. Hîc noftrûm eft adhibere curam, ut ali-quamex hofte utilitatem perdpiamus: fadendocp afsidué officio noftro perfid cere,ut nos ueros Dei operarios, légitimé in meflem ipfius emiflbs elîè , ipfa mefsis congefiæ accumulatæc^ copia Sé ubertate, frendentibus ipfîs, ÔC noftram uocationcm fruftrà allatrantibus,dccla- T remus. Exagitatetiam coniugia noftra, S)Cfornicarios inceftuoibs«^pios Eccle-Gæ miniftros in matrimonio uiuêtes uo-cat. Repellatur hæcfcelerata calumnia caftitate amp;nbsp;pudidtia noftrorum coniu-giorum,quod pcrfacilé aflèquemurjfi ipfi pietare ac honeftis uitæ exemplis, fodabus diuinitùs nobts afsignatis pre-Jucebimus, proindec^ uigili cura elabo-rabimus,ut illas Dei timentes QC nÔ tàm monilibus quàm rtioril^us, ut grauifsix

NVSCVfATOMA, mè Fiilgentius monet, ornatas cfficfa-mus. Interea turpifsimæ aducrfartotuni contugia damnantium libidines, in ocu lis totius Mundi fitç maxima cum liber-tate reprehendendæ funt. Ad hanc uero breuis libelli editionem quodpertinet, llluftres Sé Magnifie! Domini uoluiil-luminueftro nomineappaicre: ciim SC uos iftiufmodi uocatione (qualis ab ifto nefarie' uituperatur) præditosEcclefiæ miniftros maximo in precio habeatis, publicecç in cœtibus fidelium audiatis: nee à meo officio alienum amp;nbsp;abhorrens efïe uideatur, gratæ erga uo s mentis te-llificatione aliqua, ifta occafione defun-gi : fub quorum præfidio patrocinioeç plures iam annos pro uiriü modulo Ec-clefiæ feruiens uiuo. Reperietis in hoe Scripto,quç ad ueftrâ eciâ’.hoc eft, Prin -cipû uirorum dignitatê aflerendam,con tra noui iftius Monachatus obtretftatio-nes uirulentas pertineant, Si enim fic pergitur ( ignofcite libéré quidem fed uerè fcribenti) futurum eft, utiamiani ab iftis plufquam Angelicæ fanditatis Mona*

Mónachis in plebeiorum amp;nbsp;eorum qui-dem prophanorum hominum turbam conijciamini.Hoc ut Deus auertat,mo-nachoscß iftos peftilentes mcrepet, fupgt; plex orOjdeprecorcR ab eodennprimum quidem, utSerenilsi'mum Regem qua diutißime incolumem feruet, pergatcj permanum ipfius uiAorrjs fit fide præ-ftantem plurimos in annos tot regnis ôi prouinctjs Chnftianis benefacere. Dein de, ut Principem illuftrifsimum cutus pueritiae eiiifdem Dei prouidentiauos nutricios addere dignata eft,Spiritufiio fando iamnunc moderari amp;nbsp;omnibus benedidionis fuæ muneribusadfenili-tatem ufi$ profequi ÓC cumulate indem dignetur. Poftremö,utquam Deus pa* cem rebus Tranflyluanicis ueftra lllu* ftres ÓC Magnifici Domini, uigilantia, confîliocç ufus,adfempiternam ÓC in o-mnem pofteritatem duraturam guber* nationis ueftræ laudem , memoriamcp gratifsimam,concefsitlargituscpefi,ean dem propriam efficiat Qé diuturnam: uosqj fimul felices Si beatos ad Ecclefig

8C Reipublicæ emolumenta procuran-da,8C ad ornanda prædara ingénia,ben» gnus tueatur.DatumVaradini zy.Mar tij Anno 0.1585.

qui, ^non inficiando confiterivideä-tur,quemadmodum inquit M.,Tull, tn Orations Sshiiana. Congeßitfuriofits ilie Monacht-ts Sabarießs tn Eiolefiarum sx Pa^ fifmo reformataruni PaHores ( quorum in numero noflrum nomen profit eri mini' me erubefcimtu) tarn tetra criminapvt ntfl Jubfiribere ip fl, nbsp;nbsp;de qs qua obijciuntur^tA

cite confit er I ’voluififemus,tacere ad tarn d' trocesaccufationesnonpotuerimus. Nulld nobis miniflrantibus vit am ac heatitudi' nem at ernam,nullumfalutisprafldiumfit randum eße : quod nos de Paptfiicis fiacrtfi-culis turpiflimis quaquam idololatrisprO' nunciare nunquam au flfumus. Laic os eßt nos idiot as, immb etiam laicos et prophi nos Magiflratus noflros : Praterea nos qui in matrimonio 'uiuamtes non légitimas con iuges,fied cOcubinas fcorta habere,(fi qui ex Hits,flufcipiuntur,liber os, quos 'vnacurn honeiliflimis matribusin Dei timore tnfli' t litmus educamusq^, (fi quibufcum De urn Koflrum domi,foris,publice(fipriuatim in omnh

' nos ejje ex fornicatione genitos\Hamp;c erg» amp;nbsp;perrnulta coßmilta per btlem Moriacha^ lem nobis exprobrata, cjuis nifi Monachus c]ui[piam, autperditxßontis Teßsita, cum filentio peraudienda ludieajjet ? Omitte i-ta^ admirari Lecier ae^uißtme nbsp;^tdcbis

, omnesenim tnfinitum effet)eodemßylotirât ionis , part( vt aiunt} mon et a à nobis -reffonderi. Cat er ùm an ho die Marcus isle

, I 'viuat certum non haheo, Huius cfuidem O-rationem cum A^is laurienßhus Pr ago. ex-

' cuffam Nicolaus Germathius Eccleßa Hel-mecienßs mintßer pererudttus triennium ab hinc mt hi legendam exhibuiticut reßo» deri à noßrorum aliquo,Nobilttatem Vnga j rtafuperioris 'vehementer deßderare ate-' ‘ bat.Signißcabat etiam aulicum nefcio que^ ’ hominem minime malum hac Orat. le£la

Papi ft am ab teil a religions no Hr a eßfte fa-’ £lum quod Monachum ißum 'vera omnia * pradicare iudicauifftet.Nec etiam illitd tgnti ' rare debes cii lefuttam iilu toties Dalma-' tarn appellaui nthil minus in animo mihi

ijuam vniuerfam gentem ignomi-fita Notare. Haber emus quidem quod irt Dalmatis ture deßderaremus quorum fermulti fufferendis Monachorum dede-cortbus mercenarias fiontes locartt, confeßionemfidei fua quaßui habent.Sed^ nulla eil innocenttßima natio, ut doHiß» quidam medicus^ nufer ßcrifflt. i/iihtvero quod aduerßariuni i^um Dalmat anomie ne ferßrinxi , nihtlo aquius aliquis ßtc^ cenßere fotefl , quam illi qui in EpHiolit ßcrifßf.Dalmatüdij marefaciant.Tu Ora' tionemfrtmtim leßuita, quam vt Afologta framitteremus ( ne illi deßuffreßts^boni huiusßocijßui obieHionibus conqueri foß» ßent)DauidSigemundus 'vir doHißimus et leßuitü minime anitcus nosßubmonutt,fer'

I quis forteignarus ueteris co-Ifuetudinis(Prçfulamplifsimc, i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;patres,auditoresq;

J inquâ, ignarus ueteris in Eccle{ïamoris,cele-berrimihuius conucntus,amp;facrofanftç Sy nodi,exuarijs amp;nbsp;longé difsitis prouincijs, unum in locu colleft-sEjSc frequentia mire- / lur J amp;nbsp;caufam fcifcitef : Huic ego, alijs cô-pluribus omifsisjduas trésue maioris mo-menti,huius cogendç Synodi caufas,affer-rc non grauabor. Nam primô fanftifsimis prifcorum patrum côcilijs fancitum eft,ut certis temporibus,quisqueEpifcoporum, fuæ diœcefis conuentum celêbraret,uerbi diuini præcones infpiceret,gregisq; domi nici partores recognofceret, amp;nbsp;accuratiùs inftitueret. Quod adeô hacturbulentifsi- j, ma prifcæ fidei,religionis auitæ,amp; catho-licæEcclefiajjin uniuerfa Pannoniauafti-tate,neceirdrium faâuerat ,ut fineingenti • animarum iaitura, hic Venerabilium uiro-rum fenatus, nulla ratione prçtermitti pof fe uideretur,maxime cùm pro ouili matris

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A Eccle-

s. Ecclefiæ propugnatores , rari,inerudîtîgt; lorpefcentes fine : courra uero earn toc îmmanifsimorum luporum acies , fune-ftifsitnique dæmonis copiæ , innumerae propè hærefes , teia contorqueant, amp;nbsp;i-pfam folo æquare , fumma ui connitan-tur î quin eô miferiæ res prolapfa eft, dum eiufmodi falutares Synodi à Ponrificibiis haberi defierunt, ut plerique paftorum, paftoralem manfuetudinem exiientes^ra-3. pacium luporum immanitatem amp;nbsp;fe-ritatem reipfainduerint : quô fadtum eft, ut perdita ilia ouicula, Iesv Christi feruatoris noftri humeris , ouili priftino reddita,amp;agnî illijcuræprincipis Apofto lorum Petri commendati, non iam à fero-cibus beftijs, fed ab ipfis, qui paftores ui-4ebantur,propèdifeerpti fint,amp; deleti. Ec hocquidem eo faèium eft, quôd àlegitimi fui præfidis, amp;nbsp;pontificis obediétia fe fub-duxerunt.Vt enim membra necefle eft lan-guère,âc cmori,nifi à capite, fenfuum ofd' ci n a, U i tal em lu um m O tu m, fenfu m q j deri uentificnifi pecoris dominici cuftodes,ab

4, Epifeopis,fuis uiuis capitibus, uigoreiH haufcrintjamp;reâèpafcendi gregis artem di dicerint, feipfos primum,greges deinde

. Domini cûâosjueriuiuiqspabuliinopia: - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;id eft/

Î3 eftjUerbi diuini famejnterimanr necefTe eft: Quo magi SUOS, in Chrifto patres ob-feruandifsimijlaudadi mihi uidemini, qui y, uocem^uperiorisueftri non,ut complures faciut,aurefurdapræterijftis, fed poft-babitis priuatis negotijs, rcbusq; domefti cis, præfuii ueftro morem promptifsimè gerendum efte cenfuiftis, Vifum eftigitur, operæprecium me faifturum, fi hoc tarn fre quenti eruditorum uirorumconfcfTu, qua breuifsimedicerem, primé, quis uerus fa-cerdos, amp;nbsp;Sacrofanftæ Eucbariftiæ mini-ftercenfendus fit : deinde, qua morum in-tegritate amp;nbsp;innocenna,qui tantum myfte-rium conficit, facerdotem efte oporteat. Peto ergo auobis, auditores ornatifsimi, ut me hifce de rebus dicentem,attenté, bó naq^cumueniaaudiatis. Hocigitur,quo4 demonftrandum amp;explicandum fufcepi-mus,-nimirum,quistandem uerus facer-dos.amp;facrificii nouæ legis adminifter,ccii feri debeat,nullo pafto dubitetis,auditores optimi, tanti elTe momenti amp;pondc-risjUt eius folius ui, aduerfariorum noi ftrorum errores amp;nbsp;feâas,funditùs euer-ti necefte fit. Nam fi conftiterit feftari^ 7» os minime habere ueros amp;nbsp;proprios .Sa-cramentorum miniftros, cui dubium eric,

nee uera Sacramenta,nec ullu falutis praff-» 8, fidium apud illos inueniri ? Ac primü qui-dcm,nemo Sacramenti ullius minifter,auc uerbi diuini prædicacor, uel paftorEcclc-fiæ efle poteft, nifi prins legitime uocetur, j». amp;nbsp;mittatur. Hoe, nifi diuinis teftimo-nijs planum fecero,non eredatis. Vas ele-öionis diuus Paulus ad Rom. to. Quomo-do(inquit)prædicabunc,nifi mirtantur? fient feriptum eft:quàm fpeciofi pedes euan gelizantinm.Qiio loco hocaduerrendum, Apoftolum totam fidem ad uocationem reducere,ur quemadmodum capeumpe-dibusimpofsibilefueritambulare, ficnec , uerbumDei fruftuosè quenquam difiemi nare,àbfquedébitamifsione. Hæcenim mifsio,quafi pedesquibus procurrunte-liangelizantesjappellatur: Ad Hebrços ne rô ç.fic:Necquifquamfumitfibi honorem, fed qui uocaturàDço,tanquâ Aaron. Rur-fus J. ad Corinth. 4. paftores Ecclefiarum dicuntur miniftri, difpcnfatores myfte-riorumD e cquis uerô iuredifpenfare, 8£ adminiftrarepoteritbona dominifui,nifî ; ab eo accepta facultate ?quis alienosthe-fauros.pro fuo arbitratu amp;inuitodomino, fine fcelere erogare tenrabit ? Sanftus ponà Hieremias uatû clarifsimus, in per-fona

Ibsvitæ 8 a b a m b m. ç fona domini i4..cap.falfó(inquit)uatïcin5-turProphetç in nomine meojiion mifi eos nee locutus fum ad eos, uifionem menda-cem amp;nbsp;fcduâionem cordis prophetant no bis.Cur,Ô Domins, uilionem médacem prophetant?quia inquit,non mifi eosmam 2;. cap, NonmittebaYn (ait Dominus ad Prophetas) amp;nbsp;ipfi currebât,nô loquebar ad cos,Sc ipfi prophetabât.Veniétaduos.di-citurMatt.7. Qtiid hoceft,uenientaduos? fuanimirum authoritate: nos poma nata« m»s,mihi Spiritus ruggefsit,ficuolo,fic iu beo-.quod genus Euangeliftis,ipfemetDo uiN V s(Ioannis i.)huiufmodi præbetcô-giarium.Omnes quotquot uenetunt,fures funt, amp;nbsp;latrones. Qiiid hoc?quotquot ue-* nerunt, fures funt amp;nbsp;latrones ? mihi res no liquet,explica oro nobis Sanfte Auguftine doftorum celeberrime, quidnam hoc fit? Omnes (inquit diuus Auguftinus traftatu 45.fuper Ioan.) quotquot uenerunt: id eft, non mifsi, hoc eft, quotquot iniufsi arrogant fibi Sacrament! conficiendipotefta-tem, quotquot fuo impetu Euangeliti predicant,non mea,fed Domini uoce, fures funt Sc latrones. Cui fententiæ (licet contra fe)tamen Lutherus etiam fubferibit: fu per Plalmum Sz.liftoribus dandum aflerit, A J qui

e Ob-Atio M. Patris quiuocationem fuam fufficienter nó pof-fet comprobare.Quamobrem cùm nullius euangelizatio, nee cura paftoralis, aut fa-cerdotium latum effe debeat, nifi amp;uo-ceturjSc etiam mittatur, ut facra Biblia te-ftantunrelinquicurnuncucdoceamuSjnul lum exnouisiftis feftarumauthoribus di« uinitùs unquamaut uocatum autmilTum to, fuifle. Dico igiturLutherum.Caluinum,

Bezam,amp; quotquot nefandifsimi hærefiar chtçnoftfo feculo graffaci funt, autetiam-num graflantur, ad res diuinas exerctn-das 5 nunquam ritéuocatos mifiosue fuif-fe. Vnde tibi hoc confiât ? dieet forfan ali-quis: iam planifsimè oflendo, quæfo ani-müaduertiteauditores: SiLutherus, Cal-uinus, amp;nbsp;aliæ profligantifsimç peftes Hu» gariæ diuinitùs uocati amp;nbsp;emifsi ad prædi-candum funt, eam uocationem autimme-diatè ab ipfo D £ o fadam effe oportet, qualis fuit Mofis,Prophetarum amp;nbsp;Apollo« lorum,qui immediate à Deo amp;nbsp;Chr.i-II, s T o uocati fuêre ; aut ea uocatio erat me-diata hocefl, per homifies miflbs, amp;nbsp;uo-caros à b £ O ad taie officium, quæ uoca-tio dicitur ordinaria:quæambæuocatio-nes ex i.ad Galatas petitæ funt. Paulus A-poftolus (inquit) non ab hominibus, ne-que

ï E s V I T Æ SaBARIEM, qaeperhominenijfedper Iesvm Chri-stvmamp;Devm. Atqui neutro planémo- 12« do,id eft, nee mediate, nee immediate,jfti hærefumduees uoeatifunt:non priori mo do,id eft,non immediate à folo Deo ; nam qui perfe aBipfomet Deo uoeatur amp;mit-tuntur, eos fuam uoeationem euidenti, Sc diuino figno.Se operibus miraeulofis con-firmare necelfe eft. Sic Exodi 4. Moy-fes, cum mittenti fe D £ o, difficultatem ludæorum in credendo allegaftet : Non credent (inquit) mihi,fed dicent, non ap-paruittibi D o m i n v s . Si nonaudierinc (inquit Dominus) fermonem figni prio-ris,credencuerbo figni fequentis. Parira-tione Helias oftendit fe elfe miffum hDeo permiraculum : fimilirer omnes Prophe-ïæ , fuam uoeationem fignis amp;nbsp;porten-tis comprobabant. Quid ? Chui st v s ipfe mittens Apoftolos fuos,nónne po-teftatem eis ftupenda opera edendifimul contulit ? nónne profedi illi in orbem uniuerfum docebant, Domino coopérante , amp;nbsp;fermonem confirmante fequentibus fignis ? At obijeiatforfitanaliquis ; Quor-fum funt figna ? nihil opus eft miracu-lis 5 nerbum D e i planum eft : maxime üeró opus eft mitaculis, fi uis me non du-

8 Oratio M. Patris bitaretc diuinitùsabipfo Dko uocatun amp;miflïim effe.Vocationem enim banc,no tæhæneceflarioconfequuntor:primo,ut amp;nbsp;iiiiqui mittitur, fit nota, amp;nbsp;ijs,adquos mittitur.Si enim ille, qui miffus eft, non fit certus defuauocatione,ancipiti fempera-nimo diftraftus hærebit:amp;fiijs, adquos miflïis eft, dubia amp;nbsp;incerta exiftir eiu s mil-fio,meritô ambigunt,num ab eis fit audié-dus:cùm D e v s nonoperetur,neciuuet quenquam,nifi eius unius opera,quilegi-timèmiflïis fuerit. Dicisergo,ôLuthera-ne,amp;tuCaluinifta,teà D to immediate miirum?id uerô ego pernego:proba igitur, ' fi fidé tibi adliiberi uis, edc miracula, profer fignaamp;prodigia. Nonpofrum(inquit) miracula edere : nec ego igiturullo paflo tibi fidem habere. Hoc enim pafto Domi-nus I fi s V s apud loaiinem i5.(ludæos cri-mine purgat)Si(inquit) opera nôfeciflem in eis,quç nemo alius fecit,peccatum non haberent.Perpende tadem ô Martine, uim horum uerborum: C h k i s t v s ipfe, nifi miraculis fuam doârinam ftabiliftet, ad credédum fibi neminem obligabat ; amp;nbsp;uos impîaueftra, amp;nbsp;importuna dogmata, nul-lo edito figno,aut miraculo, uultis à nobis credi, amp;nbsp;pïo diuinis recipi ? quaî ifta tanta tcmeri-

Iesvitä. Sabamen. 9 temeritas?adeóne uobifipßs placetis?cangt; tümneuobisarrogatis ? O' infana capita, »d. 6 funera Reipub.Chriftianç;agite,refpon- ' dete,Gpocefti9:quiseftregiim autprinci* 17. pumhuius feculi, qui legatos fuos adex-tetas gentes , abfque euidenti fuæ mifsio-nis teftimonio figilloq; proprio mittat ? amp;nbsp;nifi fic mifsi fint, præterquam quod eis nemo fidé habet, nónne impunè amp;nbsp;ludibrijs amp;uincuiis onerantur f Q^ódfires huma-nas,nifi accedentc folida probatione, cre-dere nemo cogitur : uos uultis , ne cane »8. quidem claudo auobis unquam fanato, ui tróutcredamiis D e v m uobislocdtfuuos abipfoin confilium cœlefteuocatos ; uo-bis in re omnium grauifsima, animas no-liras amp;nbsp;corpora,nefcio quo deportandail-licô committamus Efto hæretiçe ftulto-rum, plena fint omnia, amp;infinitus numerus : ne tarnen bic etiam bencuolus uefiri 19. nouiEuangelijjteauditores naöum cxi-ftimes, nobis hoe perfuadere non poteris. Præterea fi ifti hæretici,ab ipfomet Domino funt uocati,curnonglorianturhacmif. jo. fione ? Confueuerunr enim fanâi Prophe-tael'aepenumeró in commendatienem fui uti'.Haec dicit D o m i n v s:item aperte de-fignant locum Sc modum, quo uil'us.eft eis

D E vs,amp;quiddixerit.Quaporróanimïa-» lacritate Dodorgentium teftaturfuam uo canonem?NotuiTi(inquic i.ad Galatas) fa-cio nobis fracres Euangelium,quod euan-I gclizatum eftame,quia non eft fecundum homine, neq; enim ego ab homine accept illud, neque didici, led per renelationem Iesv Christ I. Caluinus uero nihil rale de fua uocatiot^efenfit, imo concrariuni do-cetlib. 4..cap. 3. inftit.leift.io.n.t4.Enrhe-22« rus quoque argiimentis Anabapciftaiuin coaftus, fatetur Epiftola de angulaiibus concionatoribusje non immediate à Deo uocatum. At occiirrunt nobis hîcCaliiini-ftæ.Beatus loannes Baptiftajnquiunc,immediate fuit à D E o uocatus, amp;nbsp;tarnen te-fte Scriptura J fignum fecit nullum : non i-giturnecefteefteu, qui immediate à D f, o mittitur,miraculis fulgere. Egregia uero Caluiniftarum modeftia, ne dicam petu-lantia,diuo loanni Baptiftæ fecompara-34.. re. Sed uideant ifti,longé maximum inter diuum loannem Baptiftam, amp;nbsp;nouitios i-ftos Doaores eftediferimen.loannes (in-quiunt)Baptifta fignum nullum fecit;efto, quid tum?ideóne tuç adulterinæirruptio-rii patrocinatur ? ô tenebricofum homi-num genus : nónne uidcs diuum loannem fuam

Ie s V 1T A Sabarien. h fuam uocarionem amp;nbsp;mifsionem, expreffæ Scripturæ teftimonio probaffe ? nonne deipfo clarifsimè Efaias Prophetaiam o-limuaticinatus état? Hic eft(ait etiam Do-minus) Je quo l'criptum eft:Ecce ego mirte,amp;c.ltem: Ego uoxciamantisindefer-10. Aùducantnobis etiam aduerfarij pro-phctiamde fuamifsione,citent proie, fi poffunt, Scripturas, euoluant facros codices,inueniét certc diuerfam quidem à prç-conio diui Ioannis,fed tarnen uerifsimam 27, fui aduentus prophetiam, 2. Timoth. 3. In nouifsiniis(inquit)temporibus,difcedenc multi à fide, qued uenturifuntilluforesin deceptionem. lam uero ciim non tantùm immediate à Deo, fed etiam ordinaria uo- ,8. cationefanûus loannes fuerità Deo uo-catus, nec quiequam fidei repugnans do- zy, cuerit,miraculis non itaegereuidebatur: filius enimPontificiserat,ScinueteriTe-ftamento, ordinariauocatio ex fuccefsio-ne Aaronica dependebat. Quid hicifti de fe fimile dicere poffunt ? qui amp;nbsp;uocatio-nem ordinariam oppugnant,amp; fidei tur-bulentas opiniones in plebe diffeminant. Sedmihicrede,nondefuere miraculadi- 30, uo loanni, viel ipfo Melanchthone teile,in 3. cap. Matth, Bone Devs, quam inu-fitata

îx Oratio M. Patris ficara eîus concepcio, quàm mirumillud tripudium, amp;nbsp;exulcacio clauG adhuc intra maternauifcera? quot inußtati effeAus in ipfa infantuli circumcifione corufcarunt? quæut diuus Lucas ait, diuulgabantur fu^ per omnia montana ludææ.Cùm ergo an-tefignani omnium huiusfeculi hæretico-jj. rum,àD e o feuocatosamp; mifîbs efle,nc minimo quidem argumento probatepof-ïïnt, tota Scriptura eos condemnante : eu» dubiumerit,noneos paftores,fed lupos efle ? amp;nbsp;quia per ianuam, ut probatum eft, ingrefsi nonfunt, fed furtim irrepferunt, oreipGus ueritatis, fûtes ipfifsimi uocan-^2. tur,amp;larrones. Sedpofteaquam hocilJis effugium extortum eft,aliam fibi uiam mu niunt,aliterque fe,quàm hoepriori modo, uocatos di Aiiant:uia ordinaria : id cft, per homines à D e o mifloSjeam fibi poteftaté 33- concionandi amp;facrißcandi traditam. Per mihi hæc ipforum placet probatio : difeu-34. tiamus igitur fupremum hocillorum per-fugium,utomnibus tandem elucefcat,hos fafcinareplebem, amp;humano gencri illu-dere uoluiïïe.Dicis o Lutherane,amp; tu Cal-uinifta, ordinaria uos efle uocatione uoca-jy. tos:ideft,perhomines:cedô inihi,quinam jfli homines^ Catholic! Lpilcopi? antea quidem

IBSVITA s a b a R I ï N. IJ quiclemLutherus gloriatus eft, Ce ab ipfo Papa uocatum effe ad officium docendi, nec efte paruipendendam banc uocatio-nem,quôd ea faceret,ut fua dodrina firma, amp;nbsp;rata effet. Sedhæcpromotio parumcô-modieiattulit, nec diu eius dodrinâde-fenditmam libro, quem aducrfus falfô no-minatum ordinem Epifcoporû infcripfit, inEpiftolaeidem præfixa.quæriturfibi no ampliùs fuum Dodoratum, amp;nbsp;ordinatio-ncmpatrocinari.Ego(inquit)perPapalem amp;nbsp;Cæfaream indignationem titulis meis exutus fum,amp;totbullis erafus eft, amp;dele-tus ifte charader, ut neque DodorTheo-logiæ,necquicquameiufmodi uocer ampliùs. His ergù uerbis omnem fibi adem-ptampoteftatemLutherus queritur. Non

V eftitaque quôdglorienturhi nouitiae fidei 3®« affertores ,le à Catholicæ fidei hominibus effeuocatos. A' quibus ergouocati funt? à plebe,inquiunt:cuiLutheruslib.deMiff3 39, priuata, amp;nbsp;undione facerdotû fol. 143. ta-tumauthoritatis tribuit,utaffirmet,ipfiim Diabolum, dummodo à plebe uocatus fit, poffe dare uerum baptifmum,ueram abfo» lutionem,amp;ucrum corpus Sifanguinem Christi.O' impuri hominis os longé im-puriu» ; qua fronte hæc diceie aufus es ? ô fcelus

14 Oratio M. Patru 'i rcelusïpfurrijamp;impietasiquibusenimtö ’ alijs nominibus, ac ranca improbitate di- ' gnis appellem ? utinam priiis animaiTi, quam graueolentcm iftam eriorum ac fce-lerum fententiam exhalailes. lam inteilt-gitis auditorcs,quo Spirituatflatifcedifsi-morum errorfi duces,nouum fiium Euaiii gelium afflidilsimæ huic patiiæ propi-harinc. Sed mifsisLurneri blafphcmijs, remipfamperpendamiis. Plebs,aiunt,uo-cauitamp;mifitnos. Ergo i a ca,amp;légitima eft

4'* noftramifsio. Acinpumisfalfifsimumeft, I 4^« Laicos poflealicui dare poteftatem con-cionandi,amp;prdinareia£erdotem: quo pa-43* âo enimquifpiam alteri earn poceftatetn conferre: quam ipl'emetnó habet,poterie?

44.. quis ueró ignorât, ciuilem magillratum, nihilprorfus iuris,nihil poteftatishabere concionandi,uei Sacramentaadminiftrait di?cùm huiufmodi officia amp;nbsp;aftiones non

45^. fintpoliticæ,amp;cciujles,fedfpiricu31es,Si . ad folos Ecclefiæ paftore^fpeftent.'^Quód 4lt;ï. fimagiftratus ciuilis habet ins uocandi,S£ ordinandi facerdotes êc concionatores, ciim ab eo.quæ leges antea ratæ habe ban-tur, nunc abrogentur, pari ratione, penes magiftrafum elTetius abrogandi facerdo-tium,hcuti fuerac eciani condendiiquo ni-

I hU abfurdius unquam dici polTet, in Sa- 47. ' çramenta,eorumque minillros profanes 48. homines ius obtinere ? Deniq;inuGtatum ' eft Sacræ fcripturæ,folam plebem ordina-' ' reSâcerdotem,cùmnurquaiTihuiusieite-

■ ftimoniumexcet,folosLaicoshocprçftare 49, pofle.Paulus enim gt;. adTimot.j. difertè amp;nbsp;50, ' ’ modum,8cforraamcreandiEpifeoposTi motheo præfcribitjnullapopuli faéla men

I plebs, Apoftolorum etiam remporibus oc * '! dinabac. Imô ipfe Timotheus per imp ofi-' j tionem manuum Pauli ordinatus ibidem perhibetur.Tito etiam pcrEpirtolam præ« cipit.utipfe.non plebs,cîniftituat presby-teros perciuitates. Hoc quidemuerum ell,Laico8 polTe eligerepaflorem fibi,non tarnen ordinare;multum enim differunte-leftio, amp;nbsp;ordinatio : eleftio eftafliohu-mana : ar ordinatio aftio Christi eft : itaque eleûio mutari poteft ab homini-buSjUt omnes noiiimus;at ordinatio, quia à Christ O inftitutaeft, mutationi non eft obnoxia: lté, eleftio eft exploratio quædâ petfonçordinandæjUtrum is,quifacris ini tiâdus cft,aptus fit ei muneri, qualcm uita duxerit,fit'nefaeris literis ornatus; at in ordina-

Iff Oratio M. Patris ordinatione,quiaSacramentum eft,confer turipfum officium,amp; poteftas fupernaiu-' rails. Male ergo amp;nbsp;uitiofifsimè colligas, plebs habetius eligendi fibi paftorem, babebit igitur etiam ordinandiicùm hæc di-uerfifsimainterfefint, amp;nbsp;in infinitum di-$3. ftent. Aliud effugium Luthcrus lib. de ca-ptiuicate Babylonica fuis comminifcitur. Omnes (inquit) Chriftianifunt Sacerdo-tes;fed hoc indignum eftrefponfionertol-iitenim omnem uocationem,amp;mifsioné: quod palam eft contra Scripturara, utiam docuimus : quod amp;nbsp;ipfimer fuo authori difplicuit:aliud ergo effingit: Conciona-tor fum , dodrinam Apoftolicam doceo, ergo fum legitime mifliis. Infignis hæcfane, Scualidifsima confequentia eft:fi fron-. tisaliquid amp;nbsp;cerebri huichominireliquu eftet,merità pudere eum debuerathuius argumentijuideatigiturquid resipfacon-linear. Duofunt,auditores,inquouisPa-ftore fpedhanda , doftrina amp;nbsp;uocatio , amp;nbsp;quauis doArina bona fit,ramen fi uocatio non fit légitima, repudianda eft doArina: quid hocfrepudianda fanadoArina?ita dice repudianda.An non Apoftolica etiS do ycS. Arina amp;nbsp;uerifsima erar,quam Diabolus de Christo prædicabat, cumLuc«4. dice-ret:

1 B à V 1T A Sabamen. !ƒ tetTu es Filius Dei: nihilominus tarnen loqui à Domino prohibetur.quia uocatus nonerat.Sicnos ab aduerfarijs,non proba tionem fuæ dodrinæjfed uocationis requi timus : fcimus cnim DoMiNvwIoan.j.di- ç/. cere : Non potcft (inquic) homo accipere quicquam, nifi fuerit ei datum de cœlOiVn deigitur plebi ea facultas,ut pro fuo libi— to marius imponerejConcionatorem create, Sacerdotem ordinäre pofsitîquando ei de cœlo kæc poteftas oblata eft? Idæc cum 5?« itafint,auditores in C h r. i s t o dileétilsi-mi,necLutherum,necGaluinû,nec quem-piam hçreticorum,nec immediate,nec me diatè uocatum, aut milTum fu!ffé,aut pote ftatem alios ordinandi accepifle, ut abun-, dèprobatum eft: fequitut euidentifsimè, apud eos nullam elle péccatorum remil-fionem,nullam ueram uocationem amp;oidi hationem, nullum corpus aut Sanguirtcm Christi , fed nuda taniummodo elemen-tapanisamp;uini,nullam dcmum ijsmini-ftrantibus uitam æternam, aut beatitudi-, nbsp;nbsp;nbsp;nemefTefperandâ'.rurfus eorû miniftros,

fimos effe populi impoftores, 8c idolola-triæ inueûores, qui panem 8c uinurn,uel, btSacramentarij Lutheranis obijciunt,Ce

18 Oratio M. 'PatrIs rcrcmamp; Bachum pro Christo uenefan' rur.Etquia non funr,utaudiftis, legitime ordinati, nee intrarunt per ianuam, mani-feftifsimifuresfunramp;lâtrones. Ego, in-quitCHRïsTvsJoannis ii.fum oftium:qui ergo Christi ordinanone,quç ab initiö Euangelij in Ecclefia durât,non intratin ouile, fur eft amp;nbsp;latro, ut furetur, maftet amp;nbsp;perdat ingrefluseft: nulla etiam Ecclefia î)s eft reliqua : docent enimipfimet,Ecclc-liæ figna legitimam efte Sacrartientorum adminiftrationem, legitimam uerbi D ei prædicationem, quænequeunt fierinifià îegitimis miniftris. Fugiteitaq;,charifsi-mi, per D e v m nos oro, fi qui Babyloni-cam iftam confufionem haftenus fecuti e-ftis.'fugiteinquam, rapaces irtos lupos:fu-citehomicidas animarum ueftrarum,qui fubfpecie paftoris,iugulum ucftrum pe-tunt, 8e fempiternos cruciatus intentant: redite ad gremium matris ueftræ Ecclefiæ Catholicæ,in cuius finu amp;nbsp;tucelabeatitu-dinem,regnumq; immortale uos adeptü-ros confidite. Dixi de Sacrofanftæ Eucha-riftiæminiftromuncquafanâitate eum ef' feoporteat,paucifsimis perftringam; quç-fo ut fincm etiam pari beneuolêtia audiagt; tis. Certum eft apud omnes nihilfublim«* efte

î E s V I T JÇ. S AB A R IE N. 1# êffe D E O ter maximo,nihil fanftius I e s v Christo,DüiFilio at Domino noftroî tùmigiturille idemprorfus,quemludæi truciaffixeruntjamp;quifuauirtutc cœlospé tijt, quiqüciudicaturüs eft uiuosamp;mor-tuos, ille inquarh idem, in S a c r o s a n-CT O MiiræSacrificiOjàSacerdotelegiti-tno offeratur, amp;nbsp;contreftcturqua tandeni ânimiamp;corporis caftirate,quauitæinte-gritate Sciilnocentia, tàm fublimis myfte-hj miniftrum, quod Angelicam étiam pü-titatem requirit,ornatnm cffe oportet?Sed horretmens dicere,erubefco amp;nbsp;doleo ex intimo corde,dicendum tarnen. Quotus dj» quifqüe Sacetdotum Si. Parochorum eft, qui non turpifsimis üolnptatibùs indul-gcat, amp;nbsp;cœno luxuriæ fe foedifsimè contaminer,amp;polluat?amp;quod fcedifsimum eft, ira Omni libidine contaminati, abfq; pœni tentia,abfq-, criminürrt expiatione, omnift conditorem,D o m i n v m Angelorum,Fi-lium D h 1 æterriijluisfpurcilsimis mani-bus circumferuntjamp;iii abominabilein cor dis ftiicloacam demergunt-.prô hefas ;pe-ius fratres mei charifsimi, peius Deo lora det omne mortiferum peCcatum , quàni nobis uermibus fcatens tadauer : amp;nbsp;dë-teftabiliorilli eft luxuria,ebrietas,auâritia,

Jo Oratio M. Patris quam nobis peftifer aliqiiis Draco , auf Crocodiliis. Cùm itaque Sacerdos aut e-briolus,aucconcubinarius,(funtautein co cubinarij, 6c impudentifsimi quidem om-nes illi,qui légitimas fe thori confortes ha bere^alfifsimèarbitranfur)abfque conf'ef-lione facramentali peccatorum ad Altäre accedit, facrificium conficit,quantum pu- • tatishorrorisamp;naufeæ Chkisto Domino, a tarn fpurco miniftro exhiber! ? fané ccntuplo plus, quam fi horribilis leprofus autpeftilens,amp;uermibus exefus amp;fenii-putridus homo, te uellecampledi amp;nbsp;exo-îculari ? En quale præmium, quod laudis genusiEs V Chmsto Redemptorinoftro, Sacerdoces impur! reddunt, uerè iuxta poHolum,rurfum crucifigentes Filiû De!» Indicate uos ipfi, audi tores, fi quis feruô-rum,regis unicum amp;tenerrimumFiliû, in fordes aut cloacam aliquam conijceret, nonne crudelem,barbarum, tyrannum di-ceretis ? quid? nonne Sacratifsimæ Man« uirginis amp;nbsp;Dei Patris Filium, Sacerdos in Altari confecrat?qui fi impUrus eft amp;nbsp;adulter, an non quoties communicat, toties i-pfumkium Dominum tot probris afficit, ôc in faciem cædit. O D £ i mifericordiam inexplicabilem:ô 1 e s v Chmsti patien-tiam

lîam inauditam:qui tam multos fui illufo-tes amp;nbsp;Pilatos tam diu patientifsimè tolérât, amp;nbsp;ad pœnitentiam præftolatur. Olim ut î.Regum cap,6.fcnbitur,eueftigiô iniu-riam fibi illatam ulcifccbatur.Ofa enim nô corpus Domini,fed arcam tâtùm, cùm indigné attigilfet, continuo perijt: Abiathar 6^. facerdos, Dauidi petenti panes facros da-turus,nonne prias fçdulô percontatus eft, numipfe,num comités mundi effent, maxime à mulieribus?Hoc uero noftro impio feculo non défunt, qui nofte turpifsimam amplexantes Venerem,mane in Altari uir. ginis ScDei Filium, ijfdem facrilegis con-tingere manibus non ucrentur.Atiolenti-fti,quihuicfceîeri fernanciparunt, amp;fce-difsimo Spiritu fornicationis aguntur.tur pemuitamfuam etiam defcndere,ncdum îeria pœnitentiairatum D £ v m placare.V-xor(inquit) mea eft, lege matrimonij earn mihi copulaui, peçcato igitur uaco.Hîc de ijs animaduertite,auditores,qui ab hçreti-cis ordinantur, mihi fermonem non eflenj enimutoftendi,Laici plané funt,amp;non Sa cerdotes: quocirca fi ali quid alterius impe dimenti non intercçfTerit, mairimoniale-gitimé contrabere poffuntï Sedutrum ca-iholicè oïdinatus Sacerdos,uerum matri-

Oratio M. Patris fponium contrahere pofsit,hoe nunc agi-/ lur.Dico igitur: Sacerdotem catholicè ot‘lt;' y dinatum,nullopaûo cóiugium inirepof* fe, etiamfi millies fibi inuicem cófentianr, amp;nbsp;fidem mutuam præftent;fed corum mai trimonium elÏe meram farnicationem, incertum,facrilegium, Curitaquæfo ?quia fuoipfius ore, inhabilem fefecitadmatri-moniumfufcipiendum: inipfa enim ordi-natione quifque Sacerdotum, nemine co-gente,exliberaanimi uoluntatc,perpétua cartitatemfeferuaturöm,Deo pollicetur; neeullus ordinatur, nee ordinari omnino potert,nifi confentiatin perpetuam con-tinentiam. Cùmicaque tali uinculo quifque Sacerdotum fe obrtringat,ufq;ad mor tem carte uifturum, npnne impedimentu, Si obicé contrahendi matrimonij ponuntJ nónneirriti funt eorumçonfenfus,amp;Sa-cramentum matrimonij jiullum?Æ.ternam itaq; damnationem incurrunt Parochi o-mnes amp;nbsp;Sacerdotes, qui fub honerto titu-Jû matrimonij, contra fuam confeientiam amp;nbsp;potertatemVœdifsimè luxuriantur : regio ProphetaDauide 75. Pfal. fie attertäte; * ' Vouete amp;nbsp;reddite Domino D e o uertro, amp;c.Difplicetenim D £ o rtulta Scinfidelis promifsio : amp;nbsp;ad Tim. j. Aportolus de ui-dula

I E s V I T X Sab ARIEN. 25 duis loquens,quæ cafl;ita,tern,D s o fpopon diflcntjciwnluxurrarç fuerint in Christo, 74’ Bubere uoluntjdaninationem habetes : q.! primam fidem irriram fecerunt. En caufa, quare morti æteruæ tradantur: quia prima fidsmirriramfecerunt: quia uotumfemel Dto præftitumuiolarunt: quia,tefte diuo 75'. Petro in Aftis 5. mentiti funt Spiritui San-öo, cùm integrum antea fuiflet eisiungi matrimoniOjipfi fuafpótefcDEo cófecra* runtjSc nunc perfidi impofsibilem fibi con tinentiam clamitant,amp; nefariè repetunt, 7lt;^’ quod obrulerunt Deo , ideö Sathanæ iure optimo, amp;flammis tartareis ætcrnû man-cipandirquia primam fidemirritam fecc-runt. Aedices,raatrimoniumChrisxvs 77. inftituit, ut fi duae perfonæ contrahant, nullahumanalegc pofsic dilTolui: quod e-nim Devs coniunxit,homo ne feparet. Sed nullum argumentum eft: Ecclefia e-nim Catholica matrimonia légitima nec 7^»’ prohiber, nec dilîoluit,nec etiam fi ueller, polTet dilToluere: fed tantùm docet,hoc quod putaturefle matrimonium, non elTc uerum matrimonium : quia fcilicet perfonæ ipfæ non funt aptæ ad contrahen-dum:fic enimftatuitEcclefia,Sacerdotes fi 79« yelint inire coniugium,nullum id eße ma-

»4 Oratio M. Patris trimonium:quia lege Ecçlefiaftica cautum eft, neminem ad Sacerdotium, nifi ccelibê admittendum : poteft igiturmarerEccle-8o. fia,non quidem cogéré quenquam,ut caftè

uiuat, fedfi uelit Sacerdotio fungi,cœli-bem utuitam ducat. Heus tu, obifciet hïc aliquis , Apoftolus nónne fcribit, opor-tet (inquit ) Epifcopum elTe unius uxo-ris uirum, Diaconi fint unius uxoris ui-ri : conllituepresbyteros fi quis eft unius uxoris uir : itaque non eft,cur matrimoniu Sacerdotumirritum dicas. Sed nihil re iu» uathiclocus : nam fi unum quemqueEpi-fcopum diaconum, presbyterum præcipit Apoftolus unam habere debcre uxorem, femetipfum, amp;Titum, ScTimotheum, amp;Ç loannem Euangeliftam, hac uoce damna» uerit, amp;nbsp;Epilcopatu indignes pronuncia-uerir,qui uxores non ducebant: imo Apoftolus ad Cor. 7. cupit omnes cfte ficuti fe-metipfummon eft ergo fenfus ifte Apofto-li,utEpifcopi,amp; Sacerdotes uxoremha-82« beant:quiaEpifcopos continentes elfeiu« bet. Reftèigiturhuic arguméto diuus Am brofius ad Vercellenfem refpondet.haben tem,dixit Apoftolus , filios,nó facientem: id eft, fiquidem habeat filios,fubditos hâ-beatin omni caftitate, hoceft, quod diuus

Iesvita Sabamen 2$ Chryfortomus exponitjnihilfanciens,hçc dicit Apoftolus, fed modum præfcribens, qualesfcilicetelTedebeant, (i habeanc li-lios. Eçclefiaergônonexcluditmaritosà facerdotio, fed præcipit, quales ij effe de-beant. Plurimahïc rnihi aliaoccurruntar-gument^ex Sacra fcri peu ra, fandis patri-bus, concilijs, canonibus,amp; perpetuo ufu Ecçlefiæ,quibus cœlibarus Sacerdorum a-ftruitijr,fed orationis uela contrahemus. 84, Quamobrem, patres religiofifsimj, cùin incellexeritis , facerdotem neminem elTe poffe, nifi Sandæ Romans Catholicæ, Sc Apoftolicæ Ecclefjae authoritate confecre tur,unde fit,nulla Sacramenta, nullam Ec-clefiam,nullam remifsionem peccatoruin elTe ubilegitimus Sacerdos nonell, quod hæreticis ufu uenit, Sc Sacerdotes omnes, tota uita caftos elTe oportere,nec matrimo niumpolTeinire,Scfifacratifsirnum Ie 5 v Chms 11 corpusconfecret Sacerdos, aut fumac, nel quoduis Sacramétum exerceat in peccato mortali,eumnouo mortali pcc cato fe obftringere:quia Sacramenta, quæ funtuafadiuinae gratiæ,non nifi puro corde , Sc mundo peftore funt tradanda ; non enim tefte ScripturaSapien. i.in maleuo-latnanimam introibitSapientia, ( quæ eft

Christvs Dowlinvs) nechabitabît gy, in corpore fubdiro peccatis:Rogo uoSjpa» tres obferuandil'simi,arque obteftor,pcr Iesv Christi mortem acerbitsimam, arque per ueftram omnium falutemjic in-ftituamusuitânoftram,ut tanquam ciui-tas fupramontempofiti, tanquam fal opti musjcorruptis fratrum noftrorummori-bus condiendis aprifsimus, tanquam ar-des lucerna, ad depellendas has tenebras, quibusinHungaria Catholica religio ob-fcuratur,idonei efficiamur. Etenim fi nos, qui uafa Domini, qui fanfta fandorum fc-ximus, qui dauern fcientiæ habemus, qui pafcendo gregi Iesv Christi præfici-mur, quiluxmundi,qui fal terræ à Domino nominamur, fi inquam nos, aut igno-rantia rerum diuinarum laboremus amp;nbsp;in lege Domini cæciimpingamus,autauari-tiæ,ebrietatis,Iuxuriæ,amp; reliquisnefan-difsimisfcclerib.nos obftringamus, adâ de fide,aâû de religione, aftû de falute o-mniû eft.Veniatnobis in mente, non modo, quamfacimus, regniilliu s fern pi terni iadura: fed etiam pœnarum amp;nbsp;tremendi iu dicij horror,quod fubibimus, fi noftra culpa uitiorum amp;nbsp;hçrefeôn monftra crudclif-fima,ouile Christi naftauexint : memi-nerimus

nerimus etiam, iniquifsimam efle comma tationem, ut pro rnomentanea uoluptate, ^cernaluppliciapatiamurmomentaneum cnim eft , quod deleftat: æternum uerô quodcruciat. Quem cruciatumànobis auertat C h r. i s t v s , perpetuæ uirgi-nis, amp;nbsp;D 11 Filius, cui fit cum Pâtre

ratio Sabaria à M. pâtre lefuita, pra/ènte Eptfcope, infrequenti confejfu Pontifcioruni:

Ercum fanc'mihi erar,M.Pater lefuita, atque adeo exploratu, replures iarniicaudio,annos Romano Antichrifto militantem , idqj Sabariæ, Vibe S. Martini narali-bus in toto orbe Romano pernobili , lie

abundare fophifmatis atq; cauillis ad men dacia tua,quç nuper in fynagoga ueftra O-JefuitaaicS ratione quadamfutilideblateraftiegregie r«if»onfrin: ac lefuiticè defendenda:ut nemo aduerfus etidasprom: eapropter baud mediocrem mentien-P“' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tis authoritatem, amp;nbsp;urbis impune uerbum

fafturus efle uiderctur. Veruntamen quia noftræjhoc eft, Vngarorum confuetudinis non erat,commentaquorumlibet terræ fi-liorurn, præfertim non omni ex parte fatis cautè fucata admittere : proptereà breui hocfçripto bona tua amp;Sabarien(îum pace periculum faccreuolui,num nam aliquid ad tuas criminationes diras omnino amp;nbsp;capitales, quæ contra Reformatas ex Papil-mo Ecclclias funt inftitutæ , refponderi poftet.

2.Ne autem me ignores, oratoriè tecutn înprçfcntianon agam,necut tu fecifti.de-clamabo in corona: ne tui Gmilis forte eua dam ftultus, quipræternecefsitatembra-chium concalefacere üelim, ciim facilior pugnandi extra hoftem ratio iniri pofsit. Tu enimomnes lefuiticæeloquentiæner: Jefuit^ntra uos expediuiffe amp;nbsp;contendiffe uiderisin hofiépu^a eOjUthac oratione aduerfarios Romans rei. fedisiugularesabl'entes,qui in Couentu illo Sabariéfi) crudelitatis ueftræ peifidio-fæ nonignari,comparêre noluilFent. Illud autem mihi unicum propofitum erit,otin-uolutæ tuæ illædeueroSacerdotedifpu-tâtionesjitemqjde Euchariftiæminilfro, dedignitate eius quiEucharilHam confi-cit,quoad eius fieri poterit,euoluantur.Et-fi enim di Ri nQ è omnia loqui amp;nbsp;traftare ui-deriuis: tarnen (qui uefter mos eft)ita mul ta mifces ac confundis,dum te iplum pro-pofitæ tel finibus non connues,ut ad trau-des tuas deprehendendas attentio quæ-piam requiratut: ne nihil tibi tanto lefuitæ laudis à nobis tribui conquerare.

j.Principiodeturbulentifsimauniuerfç Jefuita pri-Pannoniæ uaftitatedéploras,quæadpri- fcjev anita fcæ fidei,religionis auitæ Catholicç Ec- religion,»plt;« defiæ euerfionem pertineatzquæquidem

1.2. uaftitasuobis confilium Sabarienfis ilKus fenatHShabendi,urgente necefsitate ex-preflerir.

Quæprifca Uobis amp;auita religio fit,nemo ferè eft, qui ignorer Romanæ enim fe-dis placita nihil in diuinis literis fundagt; menti habentia,amp; cum his, atque adeô fc-cum etiam plerunque aduerfis frontibus pugnantia(quç tarnen fub fpeciofo Eccle-fiafticæ tradicionis titulo obrrudantur) firifeam amp;auiram religionem uocare fo^ etis,amp; qui hæcfumma ope defendûr,Ro-mano Pontibei addiAi, ij^demum uobiS funtCatholici.

Sed quæprifca fit fides, amp;quarh hullani de hac in Vngaria abolira uaftataque iu-ftam conquerendi caufamhabueris,pau-eis cognofce.Vtra tibi religio antiquior ui-detur ? Eâne,quæ unouerboD t ilongè anriquifsimo nititur, ncc ullas hominum, nifi ad illud examinatas recipit tradition nés an ea, quæ Dei uerbum authoritati Pa hominum fubijcit, amp;nbsp;pro uerbo Dei uen-fitrtligio, dirat ea omnia, quæcunque hic uel ille ne-bulofuoarbirratu commentuseft? Quid eft,quod uetuftum dici 8c prifcuiViinRoa manareligione pofsit? Vetuftum opinor «de uultis, quod Petrus ob egregiam fidei ton-

sns REfOHMATlS. ?t confefsionem ab ipfo Chrifto fpiiitualis i. Monarchaamp; caput Ecclefiæfit cóftitutus, Primatut quo lUre tituloc^; fuccelTores etiam ipfius Ponti.Rom, gauderentRoraani uidclicetPapæ. Dein- n. de amp;nbsp;illud prifcumuobis eft : imagines amp;nbsp;Imagina. idülaamp;lfein templishabenda,quælibre- * ’'♦ rum inftar fintidiotis: TumhaeciMiftam hiftrionum ueftïtu loco CœnæDominicæ 'efte celebrandam J in qua Chriftuspoftu-nicam femel fââam oblationem, qua Paulo tefte fanâos reddidit confumatoSi de inregro quotidie immoletur Deo Patri pro uiuis amp;nbsp;defumftis.Ordines Monacho-rum elfe diftinftos oportere, ut alii Augu-ftiniani fin t,ali j Benediftinr,alii Francilca-nijdiuerforum rituumomnes acmerito-

rum, in quibus tarnen lefuitica focietasj cuiustu es membrum,cmineat. Denique nbsp;nbsp;y*

cœlibatum miniftrotum Ecclefiæ , ftato-rum dierum ieiunia,orationes, pro demor tuis, 8calias id genus quifquilias fcruan-daselTe. Hæcl'cilicetuobis funtantiqua quot;

dogmatajhi prifeæ fidei præclari 8c Sacro-fanfti articuli, quorum abrogatio anoftris Ecclefijs faQa in primo ftatim orationis ingrelTu tanto» tibi mcerorum ac indi-gnationum fludus excitauit. Sed ut ne tantopere uaftitatem religionis in Vnga-ria

}î Apologia pro Eccle. ria lugcas, aut faltem ut poft tam amaróS fletus oculos æquoanimoabftergeas,au-dinunciam,quç'nam fidei ueræamp;antique capita noftris in Ecclefijs , eorum, quæ iam recenfui dogmatum, locum occupa-u eri nt.

44Confitemur Chriftum uAicum efte Ec clefite caput, amp;nbsp;hunc titulum hominine-Epltf mini efte tribuendum, ci'im caput Ecclefia? p. ij. tale efte oporteat, quod pofsit uitam dare corpori. AdPettum autem quod attinet, ftandum elTe iubemus ipfiufmet teftimo-i.Prf. I. nio, qui presbyteros inftituens , Sympref-r.t. byterum fe non principem aliorum appcl-G41.i.p.»4 lat.EtPaulusreprehendere Petrum minus refto pedeincedentem nonueretur,quod illi facere, ft Petrus à Chrifto princeps A-poftolorum fuiftet cóftitutus,amp; caputEc-clefia;,capitale eerie futurum erat. CuiuS quidem rei confideratione motus quon-‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;damPorphyriusille, non fineblafphemia,

Flitrony.ii ütHieronymus tradit,Pauliarguebatpio-yiuguji. ÊS cacitatem,quodprincipem Apoftolorum piji. }o, coram fuilTet aufus reprehendere: quam infaniam pontificiorum commentis de Pe tri primatu,maxime conlentaneam,perfa-cilè illis etiam temporibus orthodox! re* futabant.De Papis autem,Petri (ut uos nu-gamini) '

gamîni) fuccelTonbus, non potes Marce pater ignorare, à Gregorio Magno Papa- Regiflri UK rum omnium coryphæo, cuius ætas in an- 4^quot; num Chrifti D.LXX Vl.incidit, difertè efle diâum : præcurlorem Antichriftifore eu, qui Oecumenicum paltoiemcccaput-' . Ecclefiæfefe dici uoluerir. In cuius quidé Gregorij fcriptis prolixe pluribus locis, multisq; argumentis probatum reperies, non porte in terris onum aliquod monftra poht.^ntio» ri autertc caputEcclefiæ. Vndeautemamp; chenum. cuius concelTu amp;c quàmægrè,hic titulus f^iJeaGra ad Romanum Pontificem peruenerit, per- tianumDiß. facile eft hiftorias illorum temporumle- 59. Cdn. genti cognofccre.Phocas is fuit, qui Papæ Nuilus. £1 tantum imperium confirmauit, homo con ƒ% fceleratus, amp;turpis paricida, qui occifo Sabtllkut, Mauricio, primus ut quidam Poëtaad no- ®’ men Phocæ alludens ait, Romanum fuffo- ƒ• cauitimperium. Secl ad alia pergamus.I-maginibusueftrisauitis proauosProphe-tarum,amp;ipfosPropheras opponimus,qui g imaginibus doceri quidem homines ue-luti perlibros, dixerunt,fed non aliud qua mendacium : Scillis inclTeeruditioné,led non aliam quàm uanitatis.In MilTæ ueftræ locum, cuius nuper nomen extitit,ueram Cœnæ dominicæ adminiftrationem fub-

Î4. Apologia pro- BccLe» lUtuimus , quæ confiât ijs ritibus , quos CKRisTiinfticutio haber,quosquc Apofio lus à Domino fe accepifle, Corinthijsque tradidifle fcribic, Vbi nihil admodum eft deMifiaTheatrica, nihil de hiftrionico ue ftitUjde gefticulacionibus, de unicataii-rùm IpecieLaicis danda, de Sacrificie pro uiuis amp;mortuis. Ordines Monachoriim quocunque fint titulo amp;nbsp;nomine abole-mus prorfus : ut dulcifsjmo amp;antiquifsi-mo Chrifiianorum nomini locus efiein Ec i.CiM’. i.r. clefiapofsit. Ncgatenim Apofioluspio cuiquam eorum nominibus hominü,qui crucifixi pro nobis non fintjlicere gloriari.

Sedamp; illud peruulgatum eft arque no-tum, iftos ordines minimè antiques efie: amp;præfertim Suicicam iftam , cuius tu columen es, ibeietatem 8i. familiam nuper fuifte inftitucam,amp; quidem contra decre-Sdhtll. hu: tum concilij Laceranenfis Romæ fubln-iKi concilij nocentio tertio faâum,quo in decrero ca-memimt,En uetur,ne numeius ordinurp Monachorum nead.ÿ.t;«. deincepsaugcaiur. Extateiuldeminter-diäi folennis repetitio amp;nbsp;confirmatio, irt Lik.i-de^, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Concilij Lugdunenfis

lubBonifacio VIII. editis,inhæcuerba: domifc«! Religionum diuerfitatem nimianijiie con-» fufionem induceret, confilium confulca

prohibitione uetuit. Et poft pauca : Repe- ‘ • tira conftitutione diftriftiiis inhibemus: lt;« Ne aliquis de cætero nouum ordinemaut “ religionem adinueniat uel habicum no- “ uæ religionisaftumat. Et hæcquidem Bo- ‘ (■ nifacius. Quare non dubitat Frater Ange- Tit.Rtligio» lus CiauaGusinfuis Summis,omnes ordi- fus.

nes Keligioforumpoftprohibitionerncó-cilij natos excommunicationi fubijcere; ut hoc etiam inter cætera lefuicis curæ ef-fe merito debeat, quemadmodum cum hoc tanto Canonifta amp;nbsp;lureeonluito, de tuenda noua hac ipforum le ft a tranGgi pofsit. De cœlibatu laccrdotum quidattii Cano.Vettr net dicere?Nofti Canones Innocenti), Sy- nimus. Diß. ritij, Calixti amp;aliorum,non itaanciquos, Crfn. qui uno Apoftoli uerbo refelluntur, quod Presbyte: eft antiquifsimum : Honorabile coniugi- rkDiji.ir; urn inter omnes • Denique fuperftitiolo- Cun.fresbyi rum ieiuniorum,ofGcioium,amp; orationum pro defunftiSjamp;conGinilium fatuitatum, nouitij autores funt, id quod (nih res ad-modum confefia teftataque eftet ) abunde exhiftorijspoflet doceri. Quocirca quæ tua frons eft.quis pudor, Maree pater, qui prifeam Gdem appellate Romanas confti-tutiones non uerearis’ Quid uetuftilsi-inum exomnieorumnumero,quç anobis

abrogata atque adeó uaflata efle quere-ris, profcrre potes, cui non à nobis uctu-ftius dogma opponi pofsic facrarumlice-rarum?

5. Porrô aurem ut rua ifthçc querimonia plus non fojiim approbationis uerume-tiam commiferationis apud catholicos au dicores confequatur, dicis eo rem redijfle, - utnonfoliim lupi fandas ouiculas incur-fenc, nerumetiam qui paftores uideban-tUFjlupinam feriratem induerint,atq; adeó fi qui fine matris Ecclefiæ defenfores,eos eiTc turn ratos tum iucruditos. Qiio quide loco quos alios carpas, praeterquam illos ' ipfos ueftrates, qui ruentem in Vngaria Pa patum adhucutcunq; fuftentant,non pof-fum exiftimare.Nam qui cum Papa amp;nbsp;cum Romana fynagoga non faciuntampliùs,hi quot;if.SS. tibi Paftores nec funr,utinfrà pererudicè fcilicetdemonftras, nececiâefte uidentur. Citrfmifus Qtiæ tua ingenuitas,quód tuos ctiam cjj/rd wfflit attingis,poftet uideri lauae digna,nifi pla-tnolRbras ne fyncerioris zeli earn expertem eftede-chio,lefuigt; prehenderemus. Neq; enimficleniterat-ur, quelenirermaniïm olim uulneri admoue-bant fanfti Prophetæ, cùm uitia reprehen-denda eftent Sacerdotum: ut laris euidens cuiq;non ftultifsimo ex iiU tua cenque-

sus REFORMATIS. }7 ftione,quam contraueftros dominicipe-coris ut tu loqueris cuftodes quafi aliud 4. ' agens inftituifti,pofsit efTe, cuiufnâm mo-ali Romanæ Ecclefiæ reformatio, difcipli-næqjreftâuratiojà uobislel'uitis fitexpe-ftanda, qui mcri profefto gnathones eftis Paparum 8c Epifcoporum : quoties ad neceiïarias aut negligentiæ aut importu-nifsimorumfcelcrum, quibusilli cooper-ti funtjinfeftationes uentum cft,deprehen dimini aut bouem in lingua habere, ut ue» tere prouerbio eft diftum,aut certe mutu cancm, qui ufque adco faueat faucibus, ut contra manifeftos fures amp;nbsp;latrones fatis ' habeatpertenui murmure edito dentes re-ftrinxiffe. Contra uero in laudes Prælato-rum ucftrorum, eorumq; qui his promptif limeobediuntpcrornandas,quam prodi-gaamp;impudens turba fitis,tumiftatuafcri ptiuncula,tum cætcræ ueftræ farragines præclarè docent.

6. Sedhis omifsis propius iam mihi tecum conferendæ manus funt Maree pater, feu (ut baud pauloreftius mihi qui dem no minari polfe uideris)Marfe Aper;8cexami nanda duo ilia capita abs te pertraâata: Statut eau» quorum explicationi catholicæ tâtùm tri- fn cypantt buis, ut non dubitans affirmes, unico ifto tw.

ariete, nullis alijs a dhibi ci s machinis omnia fundamenta fubrui polTedoârinæfc-ßariorum.Vocas autem non abique contu melia feótarios,qui uniuerfali Ecclefiæ ad-, hærefcences perdiræRomanenfium leftæ uuncium remiferunc. Sed quæ ea capita fint,audiamus.Vnum eft;Quis uerus Sacer dos amp;nbsp;Sacrofanftæ Euchariftiæ miniller litcenfendus.Alterum : Quæ mornprobi-tas amp;nbsp;innocentia uitæ in eo Sacerdcte,qui Euchariftiam conficit, neceflario requira-tur. Neq; uero illud obfcure fers,quor(um has non acutas quidem, fed tarnen iflo loco infidiofè in medium addudas quæftio-7, nes pertinere uelis. Nara illud te perfum-mamirnpudentiam iaélas contra nos con fcdurum : nos uniuerfos qui extraRoma-næHierarchiæfepta fumus,nee proprios Sacramétorum miniftros, necueraSacra-menta habere, nee ullum apud nos falutis

*’• inueniripræGdium,atqueadeôquod Apo ftolus de infelicibus EpheGjs fcribit, fuilfe illos quondamabfque Christo , abalie-natos à Sandorum Repub. extraneos à pa dis promifsionisjfpem nó habentes. Dei-que expertes in mundo-.idipfum de nobis amp;nbsp;præfenti ftatu nollro iure optimodici polTe.

s 11 s reformatis* 39 - Quaquidem accufacione, cùm nihil ne fingi quidem pofsir acrocius, opera à me dabitur,UC firma ali qua Siperlpicnarefpó-fjone,iftud os cuumimpudens amp;uirulen^ tum obturetur: nerabiolus canisquifpia Dalmatiens de toc per terrarum orbemu-niuerfum Reformatis Ecclefijs,nô fine glo riæ Dei detrimento,amp; dcdecore nolïro tiiumphum egifle uideatur.

/.Negas ergo paterîefuitice ,Iegitimos r.s.toai. miniftros iis in Ecclefijs, quæ à Romani

Pontifîcis imperio defc!uerunc,monftr3-ri poire?Ita,negoinquis. Nequeenimno- Jntentio Ita tas illas habenc uerorum Ecclefiæ pafto-rumaiocationem mifsionem,quotquot inueftris cœribus hoc nomen ticulumque

loi IfgitiniO!

Ncqueenimtibiiitud réméré pronuncian ci,æquè réméré quifquam credec. Icaque pergis refpondens : Omnesuocatos diui-nicùs ScmilTos ad minifteriumEcclefiæ.o-portetaucextraordinem,hoc eft,ab ipfo D E O immediate, (ut uulgô loquuntur,) uocacos miflbsque elTe; aut ordinario modo,hoceft,mcdiatèperhomines , Supe-rioris generis exempla habentur in Mo-fe, Prophetis, Apoflolis. Mediate uero milTorumpoflafcenfionem Chmsti in C 4. cœlos.

40 Apologia pao Eccle« cœIos,utEpi(coporum,ac diaconorum, amp;nbsp;his fimiliû longe maximus fuit numerus. Acqui aduerlarij Romanæ Ecclefiæ, qui le pro dodoribus gerunr,nec extraordinem immediate,nccordinario modo leu mediate per homines uocaci mifsiqj lunt.Ne-que igicur prorlus ullo modo.

Ego uerô hîcprimûm fententiam opi-n—.,!/:-,;« nioni tuæ contrariam concipiam ac pro-Debul/iomt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r

tétionislefui «unciabo : Eccichas nimirum extra Pa-«M. patum poficas habereuerbi miniftros tàm immediate uocatos , quàm ordinariè leu mediate ; teq; qui hoc negate aiideas non folùm fophiliam calumniolum Hagitio-fèmendacem, fedimpium facrilegum,amp; confcelerati animi nebulonemrebusaddi«

Firmamefit tum y' pro: iatio depul: ftonis.

BxtraOrdi ndrij O’ Or-dntitr^ Ect cltfittru Rta formdtarum win/iii.

8. Aioicaqj forcifsimos illos amp;nbsp;inuidif-fimos heroas , nimiruni Viclephum, Huf-lîum ,Hieronymum utrunque Pragenlem amp;nbsp;Florentiini,Lutherum,Zuinglium, Oe-colampadium, cæteris morialibus aduer-fus impietatem Antichriftianam uoceni mittere non audentibusà Domino exci-tatos,diuinum iftud opus repurgandæ à lordibus amp;nbsp;fæce humanarum corruptela-rum cœlcftis dodrinæ, nollrohocquidein nomine felicifsimo feculo, ôcanimofè ag-grefloB

sus,REFORMAT! s. 4.I greiïos effc, amp;nbsp;admiranda felicitate perfe-cifle. Porto autem eofdem pios ac fanûos uiros conftitutis iam Ecclefijsmaguonumero emifilTe in agrum Domini operarios ordinario modo,qui hodie per orbem ter-rarû tàmin finibusEcclefiæ Christi pro-pagandis, quàm in tencbrarum regno radi citùs extirpando nequicquam frcndenti-bus Diaboiis amp;nbsp;Romano Antichrifto ma-ximo fucceflii élaborât,fuamq; indurtriam acfedulitatem eainrcD t o amp;hominibus abundèprobant.Quod dum affirmo, nihil motor,fl Marco patri lefuitisqj omnibus i-liarumpantur.

9. At qui dieet credo Marfus ifee Aper, aut potiùs Dalmatiens,omnes i!los,qui e-numerati funt,à Romana Ecclelîa,quæ ca-tholica dicitur, unàcum fciipris amp;nbsp;doftri-na fuareprobatos,6canaihematepcrcufr „ nbsp;nbsp;nbsp;.

Egouerôidnonignoro,memimq;præ. clarècatalogum quendam prouobis Pon-tificijs fuilTe conieâum, qui dodilsimo-rum uirorum, pro hæreticis auihærefiar- ïntfrcli/I(«n chis damnatorum nomina contineretjàPa premv^^ata P æ e m i li a ri j s, ac i n P ri m i s ab 10 an n e D el- apud S .loî, lacafaBeneuentano, autcertèucriiis, So- atemplo; domitano Aichiepifcopo'.quinonitamul Xnnoif4ç.

Apologia pro Eccle» lis ante hune concinnatum catalogum an-nis libellum etiam cdiderai Veneeijs apud Troiatium Nauum typographum , typis publicatum, delaudibus Sodomiæ, quod Icelus amp;nbsp;fœdifsimam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;De vs

ipfe igné amp;nbsp;fulfure cœlitùs demiffb, amp;nbsp;to-tius regionis horrenda conflagratione, in-Grâtian. teritu, malcdiftione, ad hune ufque diem ji. 'durante, in illis aliquotciuitatum incolis èftperfecutus, quam Papiftarum etiami-S’“*** pforum canones ( tametfi impurifsimo-rum)execntntur abominantur, quam i-Mufonius ci pfi etiam Ethnici ara(,à pw^izappella-ttnte Sio= runt,ipfe diuinum opus perhiber, feq; hoc uoluptatis genere profitentur unicèdele-ûari,uc ex hoc argumento Archiepilcopa-l,tglt;ttus lis lucubrationisjCgregium Marce pater, foflolicus, Cameræ Apoftolicæ Decanum, in toto p(or»mfon- ilhiftrifsimo Venetorum dominio lega-dénatorSoa tum Apoftolicum pofsis agnofeere. Sed domiM. longe aliud ell, ex uerbo Dei abEcclcGa amp;nbsp;pijs doâoribus iurè condemnari, aliud amp;: obfcœnis Sodomitis, Cinædis amp;nbsp;exo-letis falfô mendaciterq; traduci : quos ni-lî amp;nbsp;tu(iitnôiriiuriafufpicor) impurus es, haud negabis impurorum fpirituum ccr-îilsima efle organa mancipia.

sus R E F o R M A T I s. 4} înterrogabis meforralTe illud: quoargu- T^ndecißtt, mento conftare dicam jquos recenfui,im- Reform.Be mediate fuifleà Deo miffos amp;nbsp;excicatos cleftaruPa» ad çœleftem dodrinam reformandam. E- Jior« extra gpuero tcuicifsim interroge: Veros Chki orJindnor S U acEuangelij teftes atque profeflores, diuinittls eßt doârinæ cœîcftis fortifsimos amp;nbsp;conüân- fi tifsimos uindices , humanorum menda-ciorum Christo fuam omnejn gioriain derogancium ærernos hoftes,meritorum Fili) Dei aduerfus perfuaGonemimpiam iuftitiæ operum grauifsimos aflertorcs, Diabolici regni amp;c omnium , quæ in hoc funt abominationum euerfores : denique ueritatis in uerbo D e i reuelatæ ad fan.»-guinem iifque, ufq-, adignem,ad gladios, ad dira exquifitaque tormenta propugna-tores, aliundè ne tu, quàm à Spiritu fanfto excitaricenfespotuilTe?Negat Apoftolus ‘ Cor. ti. elle quenquam,qui Ch r i s r v wDominu p j-dicere pofsit, nifipet Spiritum fandum. Tu qui Christi maieftatem uoce, feri-ptis,acfolidaui Spiritus defendûtjacueri-tatem in ipfius Euangelio patefadâ in con fpeâu totius mundi fanguine obfignant fuo,à Spiritu S.excitâtes elTe,tibi non per-fuadebis ? Atueronos dum ipfa, quælola ijinci ne quit; Ventas ; pro illis felicibus a-

44- Apologia pro Ecclb hfen wor4. nimabusamp;ftetamp;loquatur,firq; palam,do murconJem ^irinam eorum piam, amp;nbsp;cum fundamentis nationépon Scripturç congruentem,atq;adeóillami-tißcüm, pfam Scripturam, rede amp;abtq; commecis traditioniim interprcratâ hnfle:fi nelcis,pi lite non facimus bone Dalmata, amp;iftiul-rnodi cenfores aut potiùs tabulas Papales, quiefFeratorum canum in mórem,diuinos noftrarum Ecclefiarum Reformatores al-latrare non defiftunt, ad doruos relega-mus,

’lt;• Sednuncquonamtuargumenco, ex-traordinariam paftorum Ecclefiæ Refor-gt;4rgu«ifti0n niatæ uocationem impetas,arque euerte-jefiââcum remoIiaris,uidendum,Proferte,inquis,mi tontra uocd racula, quibus immediata uocatio ueftro-tiontm Mil rum Anciflitum comprobaripofsit: quan-m/i.Ecfl.R.e doquidem omnes in Ecclcfia extra ordine fornutaExt à D £ o excitati miraculis teftatam facere irdordmas uocationem fuam,utipfis credatur, necef-f'Mm- farió debent.Atque in hoc Argumento tra ftando, exornandoq; adeo fuitli fuperbus Sifuperfluens, ut quaG in latifsimos Rhe-torum campos pleno curfu inueftus ef. fes, atque eiFufus , perinde uifus fis ex-ultare.

sus RBFORMATIS. 4$ i^uoadfieri porerir,præteritis atq;conté-pris, quæ ni dedita opera fcurrari, amp;nbsp;Epi« fcoprtuiauribus delitias faccreiiolés, per fummam impudentiam Sc improbitatem in nos ingefsifli«

ja.Dicis ergoprimumamp;exPauIoacIe- 9, remia ipfisque Euangeliftis fine aduerfa- jf. rio probas, quod nunquam eftànobis ne-gatum.-neminem Sacramenti ullius mini-ftrnm jautuerbi diuini prædicacorem uel paftorem Ecclefiæ nifi priùs légitimé iioca tum acmiflum, eflepoire.Eftita-.tecum M* p. fentio. Sed antequam progrediamur longiùsjilludabs te quaero,an eodem pa- quot;ÿ* fto probari pofsit extabulis diuini iuris: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^*

Epifcopos tuos arque Prælatos , Mona-■' chos item uarij generis,acfacrificulos,arque adeo uos ipTos etiam lefuitas , legiti-mam uocationem ac mifsionem habere?

Hoc inquamquæro, an qucmadmodum confiâtlolos légitimé uocatos ueros elle miniftros,eodem modo uerum fit, uos le-» Andi^^fmt gitimæ uocationis,eire participes,amp; ob id ^nipro Itgit ad ifthæc difputanda fatis idoneos. Immô uerOjinquisjàRomano Pontifice uocatio- l’ifim nem ac mifsionem habemus. Audio. Sed UndeRomanus Pontifex, quam amp;nbsp;cuiuf-modi habet? Certé non alia uocatio mil-

45' Apologia pao Ecclk-fióue diuinaad Ecclefiam Pontihci ueftro totiq; eius lateliitio attribui poteft, quarri E/i.ij.P.j. cuiufmodi in monimentis Prophetarum, Jtr.e,p.t7, deuocândisad régna peruaftanda præda-toribus Dei in ira eius,amp; de rnictendis fer. pentibusacBafililcis,pafsimJegimus. Na qif ad ilia Scripturç uerba attiner,quæ uos ad Papalem uocationem probandanrac-cert'ere foie cis ; Tu es Pecrus amp;nbsp;fuperhanc petram.Et illudiOraui pro te,ne deficiacd Papalis tiOi destua. EcrPafce ones meas,terrepeticÛ3 eationis ttfli fomnia funt ( ut quidem à uobis perperam monw, allegantur) ægrotantium Pontihciorum : quçutaliquid ponderis olim liabuerinca-pudfeclum prius, non tarnen eadem fu-tilitate qua à uobis proponuntur, admitti ilia iam ætate ab hominibus fani capitis fol ent.

13. Quare fi compendium facere refpon dcndi uobis uellemus, de noftrauocacio-necontrouerfiam litemque mouentibus, iureoptimounum illud dicerepolfemus: Iftamquæ uobis de uocatione nobifcum ell concertationem iniquifsimè elfe com* M.TttliCie. paratam.quoniam quidéintolerabileell, t. ut fummus orarorait, rationem uitæ alie-nærepofcere eum, qui nonpofsitredders lo.ii. fuæ.Sednediuerticulaquçrereuideamur,

sus 8.eiORMATIS, 47 examinanda funt tua argumenta. Subijcis itaque:Lutherum,Caluinum,Bezam,amp;a-liasVngariæ pertes nullam diuinitùs habere uocationem,necimmediatâjnec me-diatam. Acius quidcmimmediatæuoca- ' tionis hoc nomine ( utpauló ante dixim») illis adimiSjquod fignamir3culofaamp; pro-digia, qmbus côhrmari extra ordinaria uo catiodebeat,tibirequircnti proferre non pofsint.

(4.. Antequamrefpondemus, libetitidé M’iraeula quærere: Cùm tu eo tempore, quo per mi- lt;]uo iurerti racula homines doceii De o fuituifum,iâ ijiiirantpon olim rranfafto,prodigia adhuc amp;nbsp;niiracu-larequiras, an nonfatis magnû fis ipfe no-bis prodigium? Nihil enim iniquitibia Ce.Cwî.Dfi me fieri arbitrer, dum iphus Auguftini uer bis iniquitatem ortédo poftulationis tuæ.

’ Miracutorum fané donum non ijs tâtùm, qui extra ordinem funt uocati,(ut tu fom-niare uideris ) fed in omnibus minirtris Ec clefiæ, quomodocunq; tandem ad munus irtud adhibitis,temporarium fuit, Durauic autem non ultra,quàm quoad Devs illud uidit tépertiuècercisquibufdapfonis col-latûjædificationiEccIefiç, amp;côfirmationi Miwidor» cœlertis dodrinç porte inferuire, idq; ex fa Cbariftmt piéti ipfius difpéfatione. Nam fi miracula

48 Apologia pro Eccle» ut infe funt confideres , propria ccrtè amp;nbsp;necelfaria fignalegitimæuocationis, fiue ordinariæ, hue immediatæ, ilia ehe non Hugufîinut polîunt; nifi uelis Pfeudoprophecas etiam Qp*/?ion» quorum plurimiclaruerunc miraculis, ue-«}. Et lib, uocationemlegitimaqjhabuifle.Quo Ori qyjjjem nominefapie-tifsimèD e v shoe Ecclêfijs cäuit, ciim Reforma-ttcaf,4.7, jQj.gg nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(pjf^culis talibus qualiaur

gent amp;flagitant Pontificij, deftitutos efle uoluit. Si enim nuncilla peragerentur, in promptu iftis nebulonibus eiïet,quod no-». ThtJl.},, bisregererent: Antichriftum aPaulo præ» ’•9* nunciatum cum potentia amp;nbsp;fignis ad efd^ caciamerroris comparatis uenire debuif-fe:quodipfumnos D e 1 beneficio (quan-doquidem miraculis ad ftatuas amp;nbsp;imagines reliquiasque Sanótulorum,qui ab iphs coluntur, edi lolitis libenter Sc ambitiofè etiam gloriantur) cótra ipfos torquere rc-ftifsimèpolTumus. Cùmpræfertim egre-giècognitum habeamus amp;meminerimus illud nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Spiritus fandi ex legCjDeu

gt;gt; ter. 13. Quum furrexeritin medio tuiPro-)gt; pheta, uclfomniansfomnium,amp;dederit gt;gt;nbsp;tibifignumamp;portetum,euenerirq; fignii gt;, amp;nbsp;portentum, quod loquutus eft tibi, di-gt;» xeritq;: Eamuspoft Deos aliènes,(quos non

StlSRÉFORMAtlS. 4^ honnofti,) amp;nbsp;calamus eos ,non obedies Herbis Prophetçillius,nee fomniatoriilli: “ quiatentatle H o v a D t v s uefteruos,ut “ fciat an diligatis Iehov am D e v m ueftrö “ tötocordeueftroamp;animaueftra. Hæcad “ vierbum Mofes* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“

Hoe ergo in iftadifputatione fixum nobis effe debet aduerfus præftigiasMo-nachorumlefuiticorum:miraculorum doï num nifi permittatur fapienti difpélatio-nieius,quifolus nouittemporum oppor-tunitateSjamp;hocetiam, quahdo,quibusq; dfm confet ætatibus uigere figna miraculofa debeant, miractt quibus fitperfonis eorum exhibendo-rum facultas attribuenda; neutram uoca-tionem, necimmediatam, nee mediatam, neeeius quæper miniftros utrocunq; modo uocatos anilunciatur, doftrinæuerita-tcm.cófirmare poiïe.Exemplo fint C h r i- no s T I miraculaab ipfo édita, plena uiptutis, Deofda plena maieftatis : quæ cùm inquieti ludæi tantöperè flagitarent, tarrié quid illis pro- *J* fecerint ad fidem amp;nbsp;ad pietatem,tum eft^'^ ’ declaratum, cum Chri si o in terris edente miracula, quafi ea meritó eludendaSc minimi facienda effent, è cœlo fignum pe-tebant: contra ueró cum èeoelo lignum e- Luc. ti, deretuc miraculofa uoce iftbine delapfa p.’ÿ.

ÿodnn.i J., v.iâ.

,, quæ dé Christo teftificaretur, tonitru ef-fe excitatum, impudentifsimè nugaban-tur.En uobis lefuitæ,quid amp;nbsp;quantum mi-

Miracula ai l'a funt fubii ta hreuia^ alia diutun na feu quaß froduda.

lacula ad legitimam uocarionem declaian dam conférant. Sed qiiæGeric non iniuria quifpiam:Omnia ne omnino miraculaab-dicenc Ecclefiæ noftræ, cùm ab earum pa-ftoribus negatur miraculis amplius opns efle ad dodrinæ uocacionisqj confirma-tionem.Refpôdemus autem: quod de cef-fatione Si. abrogatione miraculorum à no-bis dicicur, id de ijs D £ t operibus admi-randis,quæ confeftim ut fada funt nullo temporis traâu in fenfus quafi fe ingerûr, animumq;non nullo turn Hupore tû etiara metu percellunr, effeaccipiendum.

Subitæ quidem amp;nbsp;inufitatæ acpræter-naturales operationes, quales fuerunt re-fufcitationes moitiiorum, extemporalcs (ut ita dicamus) morborum dirifsimorum adCHRisi I inuocatum nomen curatio-nes,amp; confimiles a]iæ,nunc quidem nulla præcipua necelsitate requiruntur.Proinde quôd Dominus iuterdum noftro etiam fe-culo autin terris prodigia exhiber, aut in aêrcautinipfiscœlisdenique, (cuius generis acnotæ anno M. D. LXXI EfteUam nouamingentis magnitudinis amp;fplendo« ris

Stis reform ATI s, ris in hemilphærio ipfius regionis æthe-reæ feprsncrionali uninerfus propèórbis habitatus ampliùstres menfes cófpexit:) ld uero non ràm ad confirmationem do-drinæ ChiilHanæ, quàm ad homines de breuiinreruallo aduentus nouifsimi ludi- iKiraculisRf cis commonefaciendos merico peitinere fmmatitrc dicimus. Et tarnen omnipotens il!e return Author, qui in omnibus openbus fuis eft tur. mirabilis, non omittit in doftrina etiâEc-clefiæ propaganda, in fleftendis ad Euan-gelij oblequinm hominum mentibus quâ-tumlibet rigida ceruice præditorum,po-ftremô in omnipoteftateadiierfafia,quae ueritatis progreifum impe^itura uideba-: tiir , debellanda , hngiilaria quædam amp;nbsp;maximorum miraculoriim loco ducen-da diuinæ fuæ uittutis documenta exhi-bere.

Sint itaq; hodie nobis,(ne te bone Suita Sabarienfis ulre.riùs tàm grauem patiamur exaftorem) lîgnorum initar bc prodigio-rum, hupendæ illæ prædicationis ueibi diuini ehediones,quæ in hominibus reno uandis,amp;perinde quafi de integro crea-rentur , Christo luciifaciendis clarif-Cmèconipiciuntur. Quideiiim? Nonne uidemus ad primam de Christo amp;nbsp;cius

^2 Apologia pho Ecclä. bcneficijs inftitutionem alios prophaiîîs fupernirionibus abdicaris dacaq; Dto gio ria ad Ecclefiæ coiifortium fe aggregare? Alios qui blafphemi prius erantamp;perui-caceSjnihi'qj nec fraudis,nec fæiikiæ dum ucritatis opprefsionem magna ui moliren turprætermitcebâc, cæca obftinatione ab-icfta quafi mantis dantes mitefcere ? Non-nullos èfumma rerum ad falutem attincn-tium ignoratione uelut è crafsifsimis tens bris ad cognitionem amp;nbsp;lucent clarifsimä dodrinae cœleftis amp;falutiferæperuenire? Deniqueplurimos exidololatriæ fece, eX uitæ coniaminatifsimæ detcftandis fordi-bus,ex tenebricolarumlibidinum uoragi-neemergentes ad Chriftianam fanftimo-niamamp;melioris uitæ inlliturum fcfe con-uerrere?Pofleauteni iiel debere etiam me» ritôuitærenouaræ innocentiam morum-lt;|ue integricateni miraculorum loco cenfe ri in Ecclefijs noftris,facile admiferit.quif-quis unicum ilium præclarifsimum fané Chryloftomi locum ex commentarijs in Matthæum fibi expendendum propofue-rit. Cicauitiilum nuperinhocipfoargu-mento uerfans dodifsimus noftri tempo» Xsi.Sidttl, fjs Philofophus idemqjTheoIogus acutif« iimusicuius uirilaudesetliiJloquidemlo co fi»

CO filentio poriùs honorandas quàmînfir-mofermone,ut Hieronymus alicubiloqui t-'iKf, tur,celebrandas mihi eireftatuo.-tamenu- j», num iftud quod de illo fentio difsimulare non pofliim: efle nimirum ranti ingenij ho minem,tàm perfpicacem,tàm acri iudicio, tanta eloquentia amp;nbsp;falfa deprehendendi ac refutandi^exteiitate prçditumjin eum fînem àDomino noftris temporibus exci-tatum,utueiègloriari pofTet Christi Ec- Sadeel no* clefia, ualidifsimum fc amp;nbsp;admirabilis effi- ^roiei(oMlt;«f cientiæ malleum habere, quo lefuitæcum leus hfuitis fuis artibus diabolicis amp;nbsp;ueteratoriaSo-«Vf/iKr. phiflica conterantur: quemadmodum è di uerfo nonnulli ex Papæcmiffarijshæreti-corum mallei olim non minùs falfô quàm inepteuocitabantur.Sed nuncChryfoho- InMatth.ho miuerbauideamus.Si (inquit) exauaritia miiîf, inliberalitatemtranfieris,ficcamamp; man- “ cam manum recuperafti.Si theatralibus lu “ disfpretis reliftisq;, cœcus Eccleüafticos “ petieris, claudicanti pedi inçolumitaté re- ‘ ftituifti. Si oculos tuos ab alienaforma, amp;nbsp;“ à meretricio afpeftu reuocaueris, cæcum “ teilluminafti. Si diabolicos cantus defpe- “ xeris amp;nbsp;eorum loco fpirituales Pfalmos di “ diceris iam loqueris tumanteamutus cf- “ fes.Hæcfunt maxima miracula,hæc figna “

,, eximia,quæ fi faciemus præclari erimus amp;nbsp;,, illullrcs,amp;uicarnæcernaniconfequemur. ,, Hæc Cyprianus.

Redifsimèaucem ille ipfenoftri tempo r.is Scriptor amp;nbsp;Difputator eximius atque finguiaris,miraculis noftris accenferi affirmât amp;nbsp;demonftrat etiam oportere, inælli-mabile beneficium refiauratæueræ 6cor-thodoxæ religionis Chriliianæ, euerfique regniPapalis Antichrirtiani,quod ipfe Do minus magnis potentilsimorum Monarcharum tùm fauoribus tiim uiribus fubni-xum, incredibilibus autem copijs ad tuen dam in mundo authoritatem fuam exhy-pocrifi colledam,undecunque inihuâum, fummis præterea opibus ac prælidiis cir-cumleptum,non alia rationequammfir-mifsimis ulus medijs, aliquot homunçu-lorum ex ip fis Satanæ ergaftulis exrraéfo-rum uoce,chartajcalamo,fanguine,labefe-cit 8c dillurbauit. Qua de re plura ille nie ac pereruditè dilïerit, in libro de légitima Vocatione Paftorum Ecciefiise Reformat?, quern de omnibus qui de controuerlia no lolum Miraculorum, fed etiam legitim» luccefsionis, Ordinationis 8(. aliarum hue pertinentium return plenius ac uberiiis e-rudiri uoiunt, maximoperè etiam arque

etiam commendo Ethæcdiâafinrdeno-ftris miraculis, quæ pliira funt quàm Pon-tificij uellent, undique miraculis dluinæ uirtutis ipfos urgencibus circumclufi amp;nbsp;obfefsi, intereà uerô externa amp;nbsp;fubito ap-parentia, certisque remporibus peculiaria miracula fruftrà amp;nbsp;improbè requirentes. Non enim ignorare polTunt quid de hoc miraculorum genere olim lcripteric Augu ftinus, cuius hæc ueiba in lib.de uera Re-lig. leguntur: Sed accepimus maiores no- ** ftros eo gradu quo à temporalibus ad æter “ na conlcenditur, uifibilia miracula, (non “ enim aliter potuerunt ) Cecutos effe: per “ quos idadum eft, ut neceflaiia non elTent “ poUeris. Cùm enim Ecclefia caiholica per “ totum orbem ditFul'a atque fundata Gt,nec “ miracula ilia in noiha tempora durare “ permifla funt, ne animus femper uifibilia “ quæreret, amp;nbsp;eorum confuetudine frige- “ fceret genus humanum quotum nouitatc “ flagrauit. Hæcille. Etfanæ operæpre-“ cium crtjUtad propofitum reuertamur,abs teDalmataifto loco quæiereiEcquonam Scripturæ teftimonio ifta nota cxterno-rum miraculorum quam contendis ad legi timam uocationcm irnmediatam necef-fario accedere oportere, probarià uobis

pofsit. Nam quæ quidem in oratione ift4 Sabarienfi afFcrs ad id probandum quod affirmas eiufmodi funt, quæ uel abidioU quopiam audiendis noftrorum concioni-Rff«f4ntKr bus exercitatOjatq; adeo ab ipfis pueris fa-^r^.Poniiï cilèrefucçcur. Primumexemplaproducis: ficiorum Je Mofis , qui in Exodo legitur, antequä miCgt; Miraculorii fus eft,miraculorum edendorumfacultate necefsitaie. diuinitus efle donatus. Heliæirem;prære-ij. reà Christ i amp;Apoftolorum.Ex quibus concludis omnes exrra ordinem à D e o milfos miraculaedidifle.

7. fxem, Atqui nos non exempla.fed rçguUm le« f gemq^requirimus; qua tu duplex diuinis literis afFerre nullam potes, pauculis exé--pliscitatis uniuerfum quiddam côcludis, atque hoc modo non Ecclefiarum noftra-rn doâores nulla uocatione, fed te ipfum nulla præceptionum Dialefticarum cogni tione efle præditum euidenter oftendis. Quôd fi regulam non proferebas,fufficien tem faltem enumerationem exemplorum ad perfedam indudionem conficiendarri prætermittere minime debebas.Nam ii’iT)«« Prior Ana: gt;ogt;»,(inquit Ariftoteles^ôîiàwaiJtci/i/.Atq; nos lyt.lih.i, ca. quidem de Mofe,HeliajCHRisi o, Apofto »Ö, Iis amp;nbsp;multis alijs tibi concedimus, extra-ordinariam eorum uocationem miraculis fui fie

fuiffe teftatam: de omnibus autem, qui c-iufdé uocationis participes fucruntiain-de ab initio, idem fcntiendumeflepernc- Adl. gamus, cùm exempla multa difsimilia re- Jrfuitarum. periantur. Quidenim? Ande Abdia,Mi- ‘i'»««»« chea,Nahum,alij sq; multis, qui tarnen cet tifsimi fuçrunt Prophetæ, amp;nbsp;quorum fcri-ptamaximo amp;nbsp;inæftimabili Ecclefiæbo-no leguntur,ullas miraculofè faâorum hi-ftorias Marcus pater legere unquam po-tuit?Nullas profeftó.ut noftra quidem fert opinio,nifi forte ipfe tantus Iefuita,ex ab-dito quopiam ac tenebricofo Vaticanæ bi. bliothecæ angulo puluerulentas aliquas Sanftorum Veteris Teftamenti Legendas fuis Monachis inlucem produxcrit.

Idemdicimus de centum illis Prophc- «.Reg »® ”-tis,tempore Achab ôclezabelab Aulico il-lo pio homine fecreto in loco abftrufis amp;nbsp;conferuatis,quorum ne unus quidem repe riebatur, qui feruente perfecutione amp;nbsp;abo lito propemodum diuino cultu ad populi animos aut ab idololatria reuocandos,aut inuera religione confirmandos è latebris prorepens miraculaederet.Quid de çæccr edi» ris miraculorum dono carennbus Prophe nbsp;nbsp;celtbret,

tis dicam? Celebris eft memoria eoriim in miraculit Ecclefia, quorum PlalmiintetDauidicos defliiuti.

$8 Apologia pro Eccle. ! leguntur, in quibus princeps nominaruf i *. Paral. Al'aph, cuiusPfalmis perinde uc Dauidis, ii.p. JO. RexEzechias muleis poftannis Devm lau ’ dariiufsir. Ettanta huius authoritas fuir, Zodn. lo.p, ucipfe ChristV s lermonem Dei per hunc I jy.fx Ppi. aJ principes elTe faftum dicar. Huncconle ’ «i.p.ó. quunturEthaiijledithun,Heman, Core óC !

filij huius.Hi oinnes nulla edideruntmira« cula, Prophetæ efl e(renr:aut li qua edide- î Ad GrifMt runr,ex Marco patre, opinor, audiemus. CoLndat. Sed nos ira fentimus: quia hi om- ;

nes puram doftrinam in cærerorum Pro-phecarum,qui miraculis claruerunt, libris comprehenlam annunciarunt,miracula terorum Prophecarum hoc doni genere prædirorum iftis attributa amp;quafiimpu-taraefle. Quod cfim ira fit pari iure amp;nos, quemadmodum illi , ad noftræ nocatio-nis confirmationem, C h k i s t i Apofto-lorumq; miracula, nobis ipfis tanquapro-pria,(fi tarnen per hunc Dalmatam licebit) uendicabimus ; cum ifta ætatc profelTores ueræ dodrinæ tàm mediate quam imme-diatè excitatos miraculis defticutos Di gt;nbsp;s effc uoluerit, etiamfi dodirina fit cadein quæ olim cùm idoiieum dilponente D t o tempus fuit, miraculis ell coufirmata, pet eqs paricer qui mediate, amp;nbsp;qui immediate uocati

dinariamuocationem comprobâdani id- nem/racw/o ciico opus elTe,utuocaiio Sc illi Gccerta, qui mittiîur.Scijsad quos mittitur : ne aut ille ancipiti animo hæreat,auc ifii ambi-gantjOiim ab eis lit audiendus. Peregie- P-ffponfto. giam lanèargumentationem. Quafi ue-rônullærationes inteinofcendi légitimas uocationes fint extra earn, quæ in miracii-lis confiftit, aut quafi una hæc omnium fitceriitsimalummeque neceflaria quod

Joannes ceitè Apoftoius, quamuis iplius t/^ri»norm4 leculo donum miraculorum uigeiet, non fpiritiiimt ramen hâc nobis normam Ipirituum pto- probanJo^ bandorumanex D e u fine, nec ne, led a- rKm w funt liam multo certiorem prælciibit. Per hoc miriifiilit, (mquit) cognolcite Spiiitum DtiiOm-nis Spiritus qui confitetur i e i v m C h k i- i./oaiin. 4. s T V M uenilFein carne, ex D e o eft. Qui- » i, bus ex uerbis poteritfiuidebiturDalm^-ta nofter condil'cere,certam Icgitimç uoca tionis extraordinariæ (quatenus quidé ea fub indicium Ecclefiæ cadere potell) no-tam elfe, ueram amp;nbsp;finceram dodrinæ de Fiiio P h 1 profçfsioné.ôç pQ miraculoruin eden-

ffo Apologia pro Ecclb-i.Tm. J. edendorum facultatem. Et Paulus femel Tif.i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;atque iterum notas enumerans uerorum

Epifcoporum,de miraculis tacet,quamuis ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illaætate in utrifque,ordinario modofi-

«8. Sed adhucprobas idemtuæ difputa-tionis firmamentum ex C h r i s t i uerbis lll.AfgtMn. ad ludços:Si opera non feciflem inter eos, Abauthoriz quæ nemo alius fecit,peccatum non ha-tate Ch/ifli. berent. Vnde illud elicisJudæos remotis loan.tf. miraculis à Christo crimine purgari, quandoquidcm ille nifi miraculis doâri-namftabiliuifletfuam,ad credendumfibi neminem erat obligaturus. Et hanc uim uerborum Christi Lutherumfatispro imperio iubes etiam atque etiam perpen-dere, in eum finemjUtagnofcere amp;nbsp;fateri cogarur, infana capita amp;nbsp;funeraReipubli-cæ Chriftianæ elfe lefuitis pronuncianti-bus omnes eos,qui fua dogmata importuna nullo edito miraculo pro diuinis recipi Rt/poiVio. uelint. Refpondemus fententiam illani quam perpendi iubes, non uim uerborum Christi eire,feduanitatem fpeculationis tuæ. Qiiid enim abfurdius dici poteft,qua Ch R I ST V M non obligate ad credendum fibi, nifi eos, inter quos miraculafecit? Ar-qui

(jui hoe fcqui ex præclara ifta ratiocinatio-netuanemononuidet. Sednonanimad- Error» let uertifti fcilicet fæpenumero inScripturis fuiiici origo easlocutioneSjquæfimplicemnegationé er f0)ifr4 habentnontam negate,qu'ani collatione ^Kiir obfert fafta cum alijs id ipfum de quo eft óratio inftiruta,quodam paéto extenuare. Quód nifiiftam obferuationé ampleftaris, quo-modo hæc didta explices,equidem ftudeo cognofcere. Adam non cft deceptus,fed t.Timot. *. mulierfedudarea peccati eft fafta.Miferi- p.14. cordiauolo, Sinon faciificiû.Etapudloâ- Ofea 6. nem;Laborate,nó pro cibo qui périt,fed q 9. permanctin uitâ æcernam. ltem;Nó roga- ö-turns film Patrom pro uobis;amp; fexcenta a-lia. Non ergo ea eftuis uerborum C h r 1-s T i,quam tu finxifti: non peccaturos fuif-fe ludæos ,fi miracula Christ’, non uidif-fent.atque ideo in ipfum non credidiflent. . nbsp;_

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IT 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K Hwg.Df con

Aiioquienim nec Herodespeccatumna-beret cum omni fua aula, qui ciirn fignum aliquod Christo exhibente fe uilurum fpcraret, nec quicquam non modb tigni, fed ne refponfi quidem obtineret, contu-melijs Scludibrijs affedum eum Pilato re-mifit ; nec haberent peccatum innumeri a-lii,qui docetem ipfum audiuerunt, Sc quidem ita ut mentes eorum percellerentut fuper

me hue locii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,^05 diligenrius, amp;: magis deX

tere quam tu,earn uim quæ in uerbis Chri ^«1 u/ dm-. ST 1 inert,exanalogia Sc'iptiiræ perpenda; ffrpr«/ .per mus. Sieur Adam non peccaiiir, nec dece-ptus ert,quia He minùs aliquanro amp;nbsp;porte-cant exP n - rorcalle rolerabilius peccauitquam peccdtimn^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;”0» U’I’S (ignis acmiracu-

haberet:hoc Chris r i, non haberent peccarum,id e/},Jiâitarct ert,minùs peccarent, amp;leuiùs fubirentiu-apudDci tri dicium,quam ij interquos Christvso* hmal nihil pera admiranda fecit. Vnde ramen non (fuoquidem conl'eqiiitur, quia grauiùs peccant obrtina ipforttm iu! re increduli, qui miraculis non mouentur, dieio)Jipec= proptereàillos,qui(olam CHMSTido-cd/fe. Hdc (rtrinam auditam line miraculis non admi-

txpofitio cii lerunt,nihil peccarte. Qnod li amp;nbsp;illi pec-noßra coriz

gruit, utap: pareatex Us trdijue, hoc teßimoivium nalJe ofd; tantcr lefuh tarn citduifz

carunt, peccas tn etiam fatue Pateratque inlulle,* tk quidem fi minus contumacirer quam ludæi miraculorû fpeâarores, baud parùm tarnen fcelcratè,qui neges nortra dogmata ex dîuinis literis amp;faixrto Domini north 1 f. s V Christi Enangelio deprompta line miraculis credi oportere.

fe . J''ide Tijcoi. Be^am optime de Ecclcfia meritttm Dodorem^ tjuem rabiofut iße Pater fctde lacerat, in Ioann, dnnot. cap. 1 lt;♦ P. » i. * Sceleratum lefuitaricm poßulaiitnt demiracidi!.

s 11 s RETOR MATIS. «TJ Nee ueró réméré hoc dico, peccato hiiic luo fcclus ineffe, quod tute fateaiis necef-feell, uifi expungere ex Euangelio Mat- Marifi.ti.rt thæi malis hæc Ch mstj uerbai Natio Ice- i6, lerata amp;nbsp;adulterina figqum requiiit. Vides igitur Maree pater in quantum crimen in-currepsipfe,dumludæos tuos,adulterina nationem crimine purgare, ex C h r. i s t i ueibis cótra C h k i s r i mentem uoluifti-

lo.Sed illud perquam commodeabs te didumeft, noftra dogmata impia elle amp;nbsp;importuna. Deimpietate,quamnoflris OrthoJoxo dogmatibus impingis, nihil aliud dicam, til doflriM qukm te impie calumniari, ctim non alio ’«* nomine d.odrinam noftram impietacis ac-cul'es,quàm quód miraculis fuperuacuis non confirmetur amplius ,fatis fuperque olim confirmata. Importunitatem autem eorundem dogmatum noftrorïi non pror-» fus nullam elTe intelligimus, amp;nbsp;minorem illa in uoce abs te nobis fieri iniuriam, baud grauatim agnofcimus. ER enim cer-tè noRrum Euangelium uobis importu-num, utpote quod traditiones ueRtas im-pias, fuperRitiones, dominatii tyrannicu, quieté, ocium, uoluptates,luxü, libidines tam fubitö inturbauerit, amp;nbsp;quali in medio ciirfu incerccperit. VoluilTetis cnim certè

uosdiunus Deo amp;hominibusilluder6 Sed dogmata noftra ueluti lumine Ioci»l tenebroGs illatö, (parùm fane opportune. ut uobis Uideturj)fraudes ueftras amp;(. turpi* ; tudines omnium rnortalium ocutis fpe* ’ ftandas fubieccrunr. Non aliaratione ui*

delicet Christvs quondam importunuJ Diabolis fuitjqui ilium ad fé uexandos im/ Matth, 9. p. pörtunè ante tempus, fiue adeó tepors *9- alienouertiffeconquerebantur.

21. Quaproptertu, qui tâtragicèfeu po- , tiùs Cérauricèfruftrainnos exclamas : O' infana capita,ô pertes,ô funêraReipublicÇ i Chrirtianæ; teipfumptorfus uacui capitis j elfe demonrtras,utqui etiamfuricra Rci-1 ' publicæ Chrirtianæ appelles eos, qui fün* damentaiecerunt nortrarumEcdefiarürri. ' Funerattfit Funera quidem certè fuerunt Chrirtianæ fletpapiflaril Rcipublicæ,quatenus illorum pleriq;ne-OrthoJoxi ftra Opera funt excarnificati, 8!. ueramEc-cJefiæ dodrinam fuo fanguine pro Christ I nomine profufo confirmarunt. Funera Sc hodie funtillorum fuccertbres,, quos tui Pontifices, quantum in ipfis ert,maâât pafsimamp;occidunt:amp;ij,quosoccidereno t polfunt, tarnen funera funt,mori êtes quo-tidie,hoc ert, femper ad mortem pro caufa ueritaiis obeundam paraci.Sed fiidem uer , bum

bumPauIo aliteraccipias : hoc eft, de ijs, qui ftrages amp;nbsp;funera edunc corporum fi-mulamp;animarum:uos certèeftis funera, amp;: ill primis Pontifices ueftri,quitus impunè nobis adminiftris licet amp;nbsp;in corpora uitaq; hominumgrairari,amp;abfq;rationisreddi-none plenos currus animarum ad tartara quotidièdetrudere, ita ucnemini inteiro- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

SuBezam peftes eriam Vngariæ uocas, qui nunquam Vngaiiam uiderunt. Tametli Connah:-' qUodadhoc ipforum abs re excogirarum Itfuicùij'c-. elogium attinet,(quandoquidem eft quæ-dam Hieronymo tefte,etiam honorifica có turnelia) fubfcribimus tibi non inuitiha- “O mia ftenuSjUtadmittamiis nonCaluinum qui-dem amp;Bezam,fed tame Ch «. i s t v M,per ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Spiritum fuum,in Caluino amp;ßeza,atq; e- Ç/ ’ namin nobis horum diicipnlisldicendiim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-■

enim eft quo acrius lekiitas mordeat no-ftrain Domino gloriatio ) elTe peftem in Vngaria portae inferorum,amp; regni Anti-chriftiani, id quod tacentibus nobis ipla res indicat, amp;Pontificij (quorum copiæ his in regionibus ac ficaccifæ iam lunt, uc noniinmeritoad Triarios Icluitas redijl-

Apologia pKo Eccle« fc uideantur,) fateri necefle habent. ’ tn. Arg.à 23, Vrges prçtereanos eciam fimili quo* i Smiti. damaRegum amp;nbsp;Prnicipum hiiius leculi Is gatis fumpto : qui nifi cum eiiidenci luae mifsionis teftimonio atque figilló mifsl ; fint, non folùm floccipendunrur,uerum e« tiam male muldantur. Quod fi res huma-nas nifi accedence folida prcbatione cre-dere nemo cogicur.inrolerabilecire uoci-

*8' fcraris, quodnosDh)Confilioamp; mandata uocationem nofiram niti nullo miraculo ClauJscanis produ€lo ne claudo quidem cane un-àZf/«itiîofci quam à nobis fanato, affirmemus. Mih* ieâus. uerô fimilitudo non difplicetàRegum K.tfpon[io, Principum legaris duâa. Sed quæroil-lud ex telefuita, paterpatrate populi Romani Qiiiritium : ecquænam alia euiden-tia teftimonia mifsionis fuæab his legatis tu efflagitabis , quàm literas uoluntatis Dominorum à quibus mifsi funt, telles, Sc figilla imprelTa,quibus hæ literæ, ucau-thenticç habcri pofsint, muniuntur Sc coo firmantur? Nam non te arbitrorufqueeè Qj/tttefliz infanire,ut extra hæc tellimonia , quæ s monialegati fufpicione nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;; hoc e(l,ementitS

exfcitfrr ff: Jegationis legatos Principum huiusfecu-ntantur, li uendicant, aliqua etiam prodigia amp;mî-racuiofafadaabijfdem exigenda efleferi-lias:

fias*, cùm ne à Icgatis quidem fedis Ro- Udgl manæ iura uellra præter hæc duo requi- fomm.fikt. rant.fXuod li amp;nbsp;à noÜris Paftoribus feu me Dr Eleâ. d:atè leu immediate mifsis hæc duo figna exegeris, profercntur eatibi optima fide: i.CóJ.i. Scripturæ primum Sacræ, continentes le-gacfonîmde pacificatione cum D eo,amp; Teßimonia lalute æterna hominibus propter C h r. i-s r V M donanda.Deinde Symbola feu Sa- ’^^ß^'orum cramenta,promifsiones gratiæD Eiinftar figillorum,exiphus CHRisTiinftitutione ”’‘*‘** confirmantia. Sin autcm tibi bis teftiriio- Cldttdâargu

nijs non contente placueritadhuncmo- wenMtio mi dumaduerfumnosargumentari; Exigun-turàlegatis Principum huiûsfeculi tefti-monia literarum amp;nbsp;figillorum : Ergô amp;nbsp;à *” üertris doâoribus exigenda funtteftimo-nia miraculoium : Turn ego dicam amp;nbsp;fi-

militudinem amp;nbsp;argumentationem tuani clauJicare , uelut olim Romæ claudica-

bant canes Capitolini, quibus quod præter necefsitatem allatrafl'ent eos, qui clara luce Deos falutatum uenilTent,crura,ut Ci Oratione cero fcribitjfuffringebantur. Inquaqui-proS.Ro/ï ; dem claudafeufimilitudinefeuargumen- Aner. 1 latione tua fananda cenfeo te occupari . potiùs oportere, quàm in ifta tanta mira-' culotum edendotum impotetia nobis obi 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ex iedanda^

Curtlaudoz rum canum miractdoß fanatores Rtf, Jicclef. mintßri tfft nolint.

Eußochiut «rndtionttm prüfet cs-f Uz

ieftanda,quôd ne claudum quidem cancifl unquam a nobis fanatum pofsimus prodii cere. Nam ad nos quidem quod attinet, claudos canes fanandos relinquimus ue» ftris fanftulis,quos religiofa amp;: deuota an« tiquitasmonaftica diuerfos diuerfismoP borumgeneribus medendis amp;nbsp;brucisetia animâtibuSjdomerticispariteracferisjCU' ftodiendis arque curandis præfccirnec ta tùmnobis permittirnus,ucimpunènos la-turcs fperemus,fi claudis canibus fanâdis Euftochij ueftri, quem uenatores Papiftæ inuocanc,munus inuadere,amp; eins ira'pro« uocarenon ueriti fuerimus. Nifi fortafl«

nur.

Huhe'titt Eußachi)

bus remitti,quem inter fcyphos amp;: perpo-taciones noâurnas infanis clamoribusjad coileoainca rabidos caninorum larraruum fonos atté* mbutcuratii peratis conformatisqj, à proceribus auli' Jjj, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cis, alijsque uenarj^nis ftudio d edi ris coH

34.. Neque tarnen uideturiftolocopræ' De Occult, tetmittendum illepidum iftud de claiido Nat.Mirac. cane diderium amp;infacetiam, inuitis om««

■ nibus Gratijs excogitatam haudquaquain ex declamatoris iftius Sabarienfis qui tûc temporis auditorum fuorum patientiaab-

utipro deleftamcnto habuit ingenio pro-1* ueniffe.Vfus fuit ante hunc eodem ferèio-

i* candi genereStanislaus HoGus Epifcopus HofiusBpif, !) Polonicuszqui ne claudum quidem equu à T^armtenfit • Luthero Scdifcipulishuiuseffefanatüfcri

• ca mctamorphofi commutauit, non co fo-lum;quia ne HoGj Gmius uideretur.caucn-dum eratjuerumetiam, quiahoceuidenti

5 nachorum genus,qui cornicum oculos có »« ' nbsp;Gxiffeuideriuolentesreliquam Monacho daudu «ne

' quilinio ducunt,tantum præftare inuenié-- di argutia Sophiftis fuperiorum tempo-1 rum , quantum canes cquis generoficate ' antccellunt.

25. Sedutclaudis equis canibusq;,quos OKeflio: PontiGcij pro canina fua facundia nobis Curnon^lo obijciunt ualere iufsis, ad tua Marce pater Sophifmatareuertamurrtandeillud etiam obijcis. Si noftnilliprimi do£tores,quos etaru, hæreticosnominas,ab ipfomet Domino funt uocatijCur non hac mifsione glorien-tur? Cut non Gmiliter faciant acProphetq? *«. Qui his ueibis confueuerunt in fui cómen

f. tnflit. Stâ. is.tt. 14. Luiherus Et piß de Angu lar. Concioi tidt.

ro Abologia no Fcclej dationem uti : Hæc dicit Dominus. Etâ' perré defignanclocum ac modiim,quoui' fus fir eis Dev s,amp; etjam fignificant qui^ dixerit: cuius fimile quiddam enam PaU' lus fecit Galar.i. Ne autcm pan'im probabi liter dixilfe uidearis nortios ilta gloriatio« ne non fuilfe ufos, Caluini amp;nbsp;Luther te-ftimonia producis. Rel'pondenius niliü minus noftris prohibitum efl'e,quàm U' li mifsione gloriari, amp;nbsp;ilia uerba iilurpâ' re:Hæcdicit Dominustquoties Iccunduni Scripturas Prophericas amp;nbsp;Apcftolicaslo-quuufur. Immôcum nolbi hociempo-re D E I uolunrarem annunciant,amp; fceh'

AnHeform. ta. quidem hominum ac impietatem de» £ccl. Mini- tcftantur, aflliâos autem promifsionibuS firi glofmri gratiæ D e i çonfolancuratque fubleuant, fofsmtdich fiue ordinaria Ilia, fiue extra ordinemmib tes:Hacdi, fi fint, tutiîis atque certiùs (quodquiden' eitDoniinut, ad homines attinet) quam Prophetæ ut' teres 8^ Apoftoli illis uocibus utipofiiint' Nam depromuntur illæ ex eorum Pro* À. phetarum Apoft lorumquelibris.quibu«

aut miracula fuerunt conceifa, aut reueU-tiones fadæ , aut euentus prædidis rc' Iponderunt: ira ut illi nobis confirmatib lima fuæ doftrinç monimenta reliquerint: quæ ipforum ætate à piurimis in dubiuifl uocabantur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quod

Quod ueró extra limites à Prophetis Reuektîo» amp;nbsp;Apoftolis definitos non gloriantutno» mbusttfcris ftri fie loquentes ; Hæc dicit Dominus : pat authm» Etnec locum etiamaemodum dcfignant «ciinouit quo Devs ipfis fit uifus , eo fit, quia ab lîotiie Ecde illisucteribusfatis dare omnia ad cogno- [“»«terfpo feendam Dei uoluntatem pertinentia funt perfcripta Spiritus fanûi impulfu: , quæ Screuelationibus ac miraculis D £ V s Deomifs uoluit confirmari , ita ut nec nouis fcri-ptionibus Catholicis amp;nbsp;authenticis, nec reuelationibus ac miraculis hodie opus fit J ,. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* noudi affert

■ -vi kn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

hitereauero ninilobliat,quominusni-hilquicquama fe proferentes ,nec nouas reuelationes iaââtes, fed ueteres perPro- ^utmadmoa phetas, CH«.is'rvM8c Apoftolos fartas fit-

• mifsimèretinéteSjScutalij retineät,quod ,„f. inipfis eft,procurantes ab ipfo Domino it. mifsi dicantur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KiJftt Zefui

xd. Ad Caluini teftimonium quod atti- uj/iwCdU net, eft illud quidem uetum, Caluinu non uiniafcop«» fentire fe immediate à D eo uocatumeffe. mofiUoeiufz

terium-.hoc eft,Paftorum collegium in Ec-clefiaGeneuenficonftituebant,quipræe-laceo tépore Vilelmus Farellus amp;nbsp;Petrus ‘ Viretus,doftiuiri,8caPapalib.fuperftiiio-

nibusîampridemalienilsimi. Quid ergo aliud de fua uocatione fentire potuit ? NeC tarnen idcircô uocationes extraordinarias negat Caluinus, cùm fe uia amp;nbsp;modo ordi- , nario efle uocatum concedit. Nam eiuf-dem libri quarti,quern tu citafti cap.j.feft. D'flin^io J J. diftinguit inter folennem atq; externa, C..Mniinter qyæ publicum EccIeGæ ordinem fpe-jo’entm ftu flat,uocationem, amp;interarcanamillam, taemamo’ cuius fibi quifq; Minifter coram Deo Conner drMnJ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quæEcclefiam teftem non ha-

turCaluinumfentire, eos quianteipfum , folenni Sc externa uocatione caruerunt, amp;

tarnen ueram doiflrinam Euangelij prædi-carûr,arcana amp;nbsp;extraordinaria rationefuif fe excitaros.

iHtheri uot Ad Lutheri autem reftimonium hoc tibi* catio rmxta. refpófum fit M.p. fuiHe illi negociiim cum ii. Anabaptiftis nouas reuelationes extraDsi

uerbum iadantibus. Hos ut refutaret,fe i-plum pro exemple ftaruit,amp; quamuis immediate etiam elfer à D e o excitatus, ta-MirMKOfdf men negat fe immediata duntaxat uoca-:o mimßro^ tione niti:amp;redè quidem,cùm fæpenume ■,,in f-cclei róaccidatjUtiniifdem perfonis certifsimç tp.oninfre uotæ ordinariæ fimul amp;nbsp;extraordinariæ rm. nbsp;nbsp;nbsp;uocationis adßnt,quodin Mat(hia,in Pau

sus REïORMATIS, 7} lojin Barnabba apparuit, in quorum uoca-lione arcanum D e i decretum,amp;Eccleliæ cenfiira concurrcrunt.

NeautemLuthero idufuuenineneges, amp;alterutram, non ambas uocationes ilU attribiiendas effe calumnieris, artende i-pfius hiftoriam, Pontificijs non periucun-dam , quam ego paucis hïc perftringam.

Poftquam enim ille Auguftinianæ ledæ In r^'ifiiZfo fraterculuSjUt I luij ueftri ueibis utamur, è nu clauftris aut luilris potiùs Papifticis, Deo '94 coripfius exftimulante,8c zelo gloriæ Filij fui inagis magisq; accedéce emerfic: fiinul ImmeJiata acprimùm ilium inuidi animi uirum5amp; in defendenda uerirate admirahi'ii amp;diuina ‘‘o* quadam foicitudine, conftantiaq; prædi-tumelTeomnibus conibrit, ad puriratem doftiinæ reftiruendam 5 amp;nbsp;adPapatiim e-uercendfi uocatus eciam per homines fuit.

Per quos ueió homines? Per Magiftratus Orlt;/i«drilt;x amp;Jprtncipes, nonfolùmno aduerlancejfed mtdiata etiam applaud ente ac pro tanto Dei bene- ^‘im.uocai ficiojgiacias agente populo Chriftiano to-tius propemodum Germaniæ;cui iam du-durninrolerabileeffeuidebatur,quod ob-i ** ■ T- 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, . . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• o * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• ti/tdoru plrt

' diPontificiorum,amp;præfertimlegatorum Romans Curiæ, qui perid tempus non fi-

74 Apologia, pro Ecclb-pd^. 15J. ne fumma,utidem loiiius aflentitur, impu décia bullacas indulgcnriarum nugas,quæ effent dare pondus idoneç fumo,per tem-pla circumferebanc, ut his pecunia incauti emungerentur.

4« 47 V* Veruminquis,non MagiftratusSC Anfempn Principes ius uocandi amp;nbsp;ordinandi Pafto-Epifcopiha res habent, fed Epifcopi. FateorEcclefijs teaiitiuseH, iam conftitucis,ubi ordinationi perPtei-gendipaßo, bycerium locus effe poccft . Quamuis ne rnnfc d/i; cuncquidemauocacionis amp;nbsp;eledioni.s iu-prlt;fffrfd. repopulus (utamp;cu conccdis) mulco au-Q(/d»iJoor« tern minus Principes excludficur. Ac quo-dwdziocj-fc ties de incegro, quod ad externam ac uifi-kâio mini, bilem formam accinet, auc çonfticuendæ /JrorirmÊf- autreformandæ funt Ecclefiæ,præccricis duces fidei amp;religionis cuftodes magtj atus effe mentiuncur, cum ramen eorum culpa re^uirat, g^fcclere religio fir adulterata atqj corrii-pta pij Principes à D e o exci rati uerii cul-tum ac.orchodoxamreligionem eleftis amp;nbsp;ordinatis Paftoribus, qui acorruptelis fal* fæ doârinæ fine alieni, reff ituunc.

Pontificia aS.Sed hoc loco operæprecium cff,quid •tirAofon maxime Poncificij obijeiant expendere. rrd Prina, ProferuncVfiæRegisexemplum, quicùm ftt, Sacerdotibus nequicquam prohibentibus thymiama adolerec, in poena ulurpati mu» neris

sus REFORMATIS. 7^ neris alieni lepra eft à Deo percuffus : quo qtiidcm exemplo tanquam larua eciam Bp'A Pa«!» Paulus 111.Pontifex Komaiius patrum no tlI Pomifi, ftiorum memoria Carolum V. Cæfaré ter- Maximi ricauit,quôd ille iiiconl'ulto Ch a i s 11 ui- “‘JCaroI.r. caiio.concdium in proximum autumnum audiendis painbus in negocioreligionis dilsidenribiis indicendum promifilTet.

Reîpondemus autem nos, nihil Ponti-cqs V!iæ exemplum luftragarnquodlon-gè aliud fit Sacerdotem fefacere eum,qui „rJokm/è Magiftratus eftacPrincepSjita officijs Sa- Prm» cerdotum proprijs fefe ingérât: aliud item cipemcfSaa curare, ut legitimi Sacerdotes adminiftrét (trJotes mo facra,ac purum D e i ucrbum abieftis cor- Jerariacrte ruptelis annuncient.Adolerequidem thy- gtrt, miama Sacerdotum fuit , ncc quifpiam Rex aut Magiftratus authoritatem iftarn facrificandi fibi fumere debuitunquam.At Uerô qui non adolent thymiama, necra-piuntad fe Sacerdotû officium ullain parte,led tamenPrincipes cùm fint, officij ra-tione depofcente.curant, ut religionis pu-ritas aut integra côleruetur, aut uitiata re-ftauretur,ad iftud exemplum minime pertinent.

Apologia ano Eccle«

pcruetßnn qui fola corpora pafcantjcfle cenfetisfnon Jrfuitarum autemhominum ratione ucentiumamp;im-ieMaÿflrg, mortali animapræditorumcurarores, qui tibusiuJit etiamanimabus fidelium debeant fedulo fium. prouidere? AtinquisLaicifuntMagiftra- *• tus, nihil iuris ac poteftatis ad concionan-dum amp;nbsp;Sacramenta adminiflranda obci-nentes. Refte:fed plurimum iuris ac pote-ftacis penes eofdem eft ad repurgandam à falfis dogmatibusEcclefiam, quod non eft concionari, necSacerdotum munus ufur-Magißratui pare. Sedramen quod PrincipesLaicis taicifuntlt connumeras, quo iure quaqueiniuriafa-fiitis, ciasjtu uideris,aucij potiiis uiderinr, quorum in ea re dignicas amp;nbsp;muneris excellen-tiaagirur.

Exempla iff- Ac ut te hîc femel paucis abfoluam, fanliorum cùm prçfertim infràhocargumentum tra-re^umetma dandum fit fufius, dico exemploauobis ÿîjtratui'Kiui produ(fto,fed nihil contra nos facienti, V-perfonasmù fiæ Regis, qui prgefentibus Sacerdotibus nifierto iJot amp;acciniftis ac incenfum adolendum,atq; UMI dmotif adeà fedulo prohibentibus,adioni facrifi-falfisdoHoz candi fefe ingerens, magnam impietatis ribus elt^e: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fufcepit, opponi à nobispoftee-

xempla lofiæ amp;nbsp;Ezechiæ Sanâorum Regum : quæ nos, ut opinoCjmagis tirent, quàmnosiftud Vfiæàuobis civatum. Hi duo

duo Reges uitiaco amp;nbsp;pene dicam oblite- prineîpam ratouero D e i cultUjamp;idolis perloca ex- populiDei celfa fuperiorum Kegum incuria partim, Reformatio partim impietate ereftis, fimul ac primùm mï Rccleftit regnum inierunt,nullam moram duxeruntfocwrator» interponendam,quin continuo librum fœ ^^elusetindu deris coram populo legendum curarent, P'quot;’“’* populumuotoaducrum D e i cultum, amp;nbsp;eius præcepta cuftodienda obftringerent, imagines 5ftatuas, amp;nbsp;reliquageneris eiuf-dem idololatriæ inftrumenta in cineres có uerterentjSacerdotesidolorumpartima- *ï* mouerent,partim occidetent, deniq; abo- i.Pard.jj. minationibus omnibus è medio fublatis inuetcrem religionis ordinem à D e o per Prophetas mandatum uniucrfos amp;nbsp;fingu-los mortales rédigèrent. Et hæc omnia fa-cientes affirmât facra hiftoria fecifle bond inoculisDomini. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i-

f ui t,a fu p e ri o rib u s R e gi b u s ,u e 1 i p fi u s D a- p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

uidis exemplo fatis conftat,qui inexilio cxiUouotiim côftitutusuouetDîOjpofteaquampatnæ Je lUbgio:: compos fueritredditus,omnia re,quæ ad ne cuitu Religionem amp;Templi D e i decus orna- Dei ewrado. mentumque, atque etiam ad Sacerdotum finftituatur. fanftitatem pertineant, diligétifsimèpro- Pfalm.iii, uifurum, AtqjhæcquidemdeLutheri uo- lt;ypafsim,

catione,quam ucipfe mediatam fateturef-fe.itanonnegarpræcel'sdk diumam çxci-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tacionem,immà id pafsim Ims m lcripris

affirmat.Nec tamen necefle elî tne üiius li-brorum locos bîccitare, ne Sanâmnuiiu mortuum deniioquafi exliumatiim uideat cogcrc ad dicendam (lum caulam coiam F'ndf iMffc. nobis Pontificijs : hoc ell, in foro alieno. odermtPon Nam uos quidem iiiumueluti hominem *iA*^V* pcftilentem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pi'o interiiecino ho»

ftehabetis, non alia de canl'ajfi Eraimo ma gna ex parte Papiftæ credinius, qnâqnod ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coronam Papç infulas Epilcoporû Ôe uen-

30. Venio nunc ad lefutationem tiiam XnB4pi/Î4 «^eloanne Baptilla,quem ais perperàmà txmplo rf: noftris citari,probate nolétibus,immedia« Âfprofcrturtam uocationcm polFe carere miraculis. uocationet Erratis,inqiiis, negates eu, qui immediate iminccliatat àD E o mittitur, neceffeelTe fulgere mira-fo/Jr «ro-f culis, eô quod telle Scriptura loânes eriâ miritcuht. Baptiflafignumleceritnullum. Moxauré immodeltiænos acculas his uerbis;Egre-giauerôCaluinillarum modcllia,nedicâ petulantia Diuo loanni Baptiftæfe com-f. Otîfffio; parare.

•M* RtfutAt Ego uero hîctuam M. pater modeftiam multis modis deüdero. Primùm,autim-peritè

sus RE to RM ATI s. 79 peritè prætîvrnifilH, aut fraudulenrer fup-ptel’sifti Cljrylcftomi notnen, qui primus contra tui fimiles fatuos miraculorum fla» /:ion«.47,in gitatores hac obieécione eftufus. Sice- MattJîrfwn. nim ilîe ; Ecquod miraculum edidit lo-annes Baprifta,qui rot tantasque ciuitates erudiuitfNam Euangelifta tedatur.eum nihil miraculosè egilTcjdicens: loannes qui-dem lignum fecit nullum.

Hîc mihi libet uicil'sim tibi iftud repo-nere: Egregia ucrô lefuicarum modcftia, ne dicam fcelerara audacia , feripturæ fi-mulamp;îoanni, non quidemBaptiftæ,fed uerè Chryfoftomo meritum ex re nomen hâbenti aperte contradicerc. Ad noftram uerômodeftiam quod attinet,feitote le-fuitæ aliud elle Diuo loanni Baptiftæ feie quempiam comparare ; aliud contrauoi Monachos probarc illius exemplo uelle, docéce Scriptura ipfa,amp; authoritate Chrys follomi fuffragante,immediatas uocatio-nes pofle carcre miraculis.

Modeßtu PS tiftxJtruitaî

hominum Pontificemuellrumadmoneri- - f * tis modeltiç’qinle Chmsti uicanum per- ferriuultPt hibet, quife Diuo Petro non folùm côpa- trottDtiha ratjUerû etiamin eo, quod à nemine pati- nortmfibi turfua faâa iudicarij illo fuperiorem fâ- arrogat.

Aa.4.v.i$, cir, cùm Petrus iplefæpenumeràfeiudp cj-f. candumalijsu!trôobtulerir:qui denique Dti maieftatem fibi arrogans omnib.crea-turis ad Ecclefiam pertinentibus amp;exrri hti’llaClf-- hancpofitis,ne Angelis quidem Paradifi rirndi r/. exceptiSjius dicitatq;imperat?

fiser anno Sed quid de Poncificibus dico ? Vos ipfi tandem ô fuperbilsimi Monachi leTuit:« Modrfli ht difcite modeftiam, amp;deGnice uofmetFi' fuitce. lio Dei comparare, cuius faluificum nome ururpantesjhocquafi uelum crudelitatiiie ftræ , fraudibus , ingluuiei , ac fordibus prætenditis.

Autor fciia 32. Enimuero Patriarcha illeuefterLo* lefuitarum iola,feu quis alius,fi nihil aliud in D e 1 có-tumeliam feciflec, locurüsuc effet, ob id iola. folum pœnarum gehennæ reus cenferi o-lefuitarum mnium Chriftianorum coufeniu debcrer, nomenfxfK. quod ueftræ leftæ nomen iftud lefuiraruni tuur. focietatis 1 e s v indiderit.Quamobieni inquis? Nonne communicer, quicunque Christo nomen dedimus in baptilmo, Chriftiani appellamur, quod etiam ipluiTi Xn«e c!gt;ri= nomen nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft ab eodem D e i Filio?

ßijnusperM Eftita.Sed lî moJellum tibi lanâçq; illi fo-de lefuita cietatituæ non ell,dicam quid inter hæc ^uis ilt;of4ri duo interfit : quôd communiter omnes h* fofsit. deles Chriftianiappeliantur;ßc, quóduos

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pecu-

, ne,gratia D e i amp;nbsp;Spititu fando,Sc quiderri '* in Reges amp;nbsp;Sacerdotes. In eo autem quod ? nbsp;nbsp;1 E s V Nomen déclarât fupra omne nomé

' conllitutum, nemo D e i Filio necconlors /por. i. ® nbsp;nbsp;nbsp;eft,necfcgt;cius,quoniam quidemutexinnu r.ó.

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft b'aluatormèc eft prætereàaliud fiib cœ-’’'9-

* anteietint Antiochienfes iili, qui perPauli , ôcBarnabbæ prædicationem ad fidem con ' uerfi , indicandæ fuæ profelsionis caula, * Chriftiani quam lefuitæ dici maluerunt; A^^or.ii, ’ nbsp;nbsp;nbsp;quæappellatioàSpiricuDeiauthorepro-

! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hil adiaudem amp;nbsp;ornamentum faciûtipfo- parte i.rit.

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rû focietatis.Sedhabeo diftinAionis iftius cbrifiiantit

authorem Pelbartum Temefuarienfem è paragraphe • noftra gente , Monachum Minoritam de x.

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;F ob fer-

«1 Apologia PRO BcctÉlt; obferuanria: quianre L x x x.annos:hoij eft,anre exaudirum in mundo lefuirarurn * nomen in libros Senrenriarum commen- -t taria fcribens fidenrer banc quæftionem i mouer:Quare Chriftiani populi ab hoc no mine C h m s t v s denominanrur, non au tern à nomine 1 e s v uocanturlefuiræ?Re-fponderaureminreralianomen Ie s V di- . uiniraremFilij D 11 refpicere,cuius eftfai- i uare proprium , ut apud Efaiam dicirur: **•’’*• Devs iuftus amp;nbsp;faluans non eft præter me.

Eundem autem Dei FiJium quaCnKisTvs PoßiUa fui eft;hoceft,undus,communicarenobifen.

per Euitng. Eiufdem prorfus eft fenrenriæ DoâorFa* indie feßo mofus.qui in leftiones Euâgelicas fcripiirj

amp;ipfe eriani Georgius Vicelius,propemo dum lefuira : Ne femperMonachos de in-duftria ci rare uideamur, quorû obfoleros commenrarios inrerrancidas nuces amp;nbsp;in-

feJit Colon, fol.6^7.

'Ktde Iambic cos Senarios

P.tbyrà.

rerpulueres repertos à nobis conlulino-nunquam moleflifsime ferunrieluiræ, id '■ quod ex aceibis xMogunrienlium querimo nijs nuperediris conftar. Faremur fané,

quod à nobis in ifto genere fir, tædio non uacaie, quod ramen perferendum neceßa-rio nobis efTe ad lefuiras infamia amp;nbsp;dedecore Jocupl eran dos animaduerrimus.Sed hie uideoi lefuiras audire relponfanresgt; qui

ifto nomine uocari olim ducem populi pctrHosi pd | I) E iMofis fucceflbrem, ^multis póft fe- pwóDdwidi culis fummum eciam Pontificem non de-decuericmecproptere'ablafphemiæaut di uinæ Maieftatis Içfæ accufentur ij , qui hoc nominis illis indiderunt. Atqui refpo- /opf (iliut demus Ducem ilium 8c Pontificem fum- ï^un ijm cy mum typos Christi umbrasque fuiffe, I'fusyHeb. atqucideo minus indignos, qui he appel- 4f -s.

larentur D e i prouidentia atque confilio, fäctrt cumuerum ilium ksvm figurarent mundi Saluatoi em.Pofteauero qu'amille eftexhi bitus,celTauilTe umbras quis ignorât? Ne-mo igitur umbrarum euanidarum exem-plo inlcfuitico nomine aut ufurpando aut defendendo niti poteft aut debet; aut (i quis nicetur,uc incogitans Scprauas imitator umbtaticum fe mortalem atque ad-eo ipfarum umbrarum umbram effe fatea-tur necelTe eft. Ac de lefuitica quidem mo-deftiahaiftenus. Nunc quam argute M. p; difsimilitudinem exempli Baptiftae ulte-rius demonftres, attendamus.

34..Non egebatjinquis, miraculis Ioan-nes. Quid ita? Quia,ais,uocationem fuam D- Obieflti ScmifsionenqexpreffoScripturæteftimq- refutit

nio confirmabat. Vaticinatus fueratolirrt de ipl'oElaias.Deipfo etiam.Christ vs ait fuifie prædiâum per Malachiam.'Ecce ego mitro. Negas autemnos Prophetiamde n oftra mifsione proferrepolfe,ni fi forte ilia uelimus gloriari,quæ z.Timoth.j.extar, quam magnopere defcriptioni aduentus noftri, aututpaulo fuperiùs loqueris,adul terinæirruptionis,accommodaram cfle tu quidem affirmas.

Hie uerô te deprehendö manifeftè à te ipfo difsidétem,qui uerbum D £ i feu Scri-pturæteftimonium extraordinariæ uoca-tionis notam fufficientem fuiffe dicas in if, f$. loanne, cùm totius tiiæ difputationis non alius fit feopus, quàm ut probes ,neminé, quiuerbum quidem D £ i habet,miraculis uerô dellituitur , pro immediate uocato autmilfo elfe ducendum.

PäPortt 3'î' Eft autem ira ut dicis, loannem Scri-Rf/. Ecclti pturæteftimonio uocationem fuam pro-fiarmnScrk bauifie.Falleris uerôineo, quôd eodêtefii ftura teflir monij genere nos carere exifiimas. Habe-mont’sfuam mus enim cerrènon folùm purifsimü D e i «oMûonem uerbum à fecibus ucflrarum traditionum fiabiliunt, repurgatum, uerumetiam in hoc Oei uer-bo exprefia uaticinia mifsionis ôc uoca-tionis eorum, qui nouifsimo hoc feculo

nundinationes, Ôc infinita eiufde generis malorum agmina ex EccleGa femel extur-barent,amp;ueram acuoluntati Dt linuerbo patefaftç congruentemjpfius colédi ado-randiq; rationem quafi poftliminióinilla reducerent. Cuiufmodi inter plurima eft ^pof.14. hocin Apocalypb; Vidi Angelumuolanté ”•7. permediurnccelijhabentem Euangelium “ æternum, ut Euangelizaret incolis cerræ, ‘ ‘ Ccomni genti amp;nbsp;tribui,amp;linguæ,amp;popu-lojdicentemuoce magnatTimete D e v m ‘ amp;ei tribuite gloriam; nam uenithoraiudi “ cij eius:8cadorate eum, quifecitcœlumôC terram,mariaamp;fontes aquarum,

Quo ipfo loco alio rum præterea Angelorum fit mentio, qui primo huic fuccinen tes epinicium decantarunt de uifta lolo æquataBabyloneciuitate.meretrice ma- ßi. gna; ÇRoma autéliîc per Babylonem me-retricem,Hieronymo interprète,atq-,adeó , Tertulliano ipfo intelligitur,)quç de uino “ fcortationis fuse mifcuit Regibus terræ, fontr4 quam fub interdi£fo D e i omnipotentis nemo deinde adorarc dcbcat,qu'am nccef contra Mar fc fit, una cum fuis mercibus amp;nbsp;mercatori- noium I. ».

«ff Apologia pro Ecclb-bus (ic cótemni,u[ nulli niortales mercan* di amp;nbsp;negotiandi gratia ad earn acceflliri lint ampliùs. Qjiorum quidem Angelo* rum (ut fic loquamur) perfonis primos il* () los célébrés amp;nbsp;diuina fortitudine prædi* tosEuangelij noliri Athletas fignificatos ac prænunciaros fuiHe, toto mundo unà nobifcum âtceftante,ipfoqueappiobance D t ü,affirmamus:Cùm ad illorum doftri* nam,induftriam, fediilitatem, Si felici fsi» moslaborum fucceifus exadcfingulæhu* ius feu uifionis feu Prophetiæ partes con* gruant.

36. Quodfiuobisodionoftriardenti-buSjSi inuidiæ tabe propemodum cófum* ptis, quibus ipfa obftinatio Si ftudium ue* ritatis opprimcndæ iampiidem bonam mentem omnem eripuit,ifthæcapplica* tio ad ftomachii non fecerir,quçretis baud diibiè : Ecqiionani argumento probemus uibonem iflam Ioannis ad primos illos reritatfacTi Proceres noftros pertinere. Nobis ueró te/iit pra 'h ill promptu refponfio erit : ipfam faâi ue-élioniidcpa ricatem,quæ in noftrisillis impleta eftj'a-fioribui ßcz [is luculentum eife huius rei leftimoni-rlefiarMnRe uiTiicùm non aliud etiam Joannes, nifi hu-/“rm. ius generis habuerit argumentum, quo ilia Piophetica di ft a de le fonaie planum face*

sus REFORM ATI s. 8/ faceret.Sicut ergo in loanne impletum eft, quôd uox clamaiitis fuerit in deferto, quod nias Domini præparauerit, quod ante ipfum apparitoris munere funftus ue neric, amp;nbsp;hac impletione comprobacum eft illas Prophecias de ipfo fuifle éditas : fie in noftris non fine magno Antichrifti malo perfeâa atque impleta fuerunt hæc omnia ; Quod uenerint fumma celeritate, amp;nbsp;uenerintEuangelium æternumnon tradi-tiones hominum, non Legendas non De-cretaPontificiahabentes. Deinde quod III, omni populo, tribui,linguae, genti, non fibi tantum amp;nbsp;Mufiis ( quod uos Latine miffantes amp;nbsp;Litaneas cantillantes facere foletis^Euangeliumannunciarint. Præ- lUl, teteàautemjquod unicum D s v m timen-dum adorandumque amp;nbsp;eius uoluntatem feftandam proponentes, Babylonem Ro-manam meretricem feptem montibus in-fidentem, de gradu quantumlibet tumul-tuantem deiecerint: Denique quôd mer- V, catoribus illius , merces ipforum , Mif-fas , imagines , reliquias , indulgentias, medalias amp;nbsp;confimiles nugas uiles amp;nbsp;con temptas efficiendo maximum luftumat-tulerint.

5 3 Apologia pro Eccle» neinine ne malignifsimo quidénegari pof fint:dicimus impletionem uifionisIoaO' nis in noftris Dodoribus excellenrifsimis profedó D E I organis fadam cei tifsimuna efleargumentum, deliisolim eamipfam ZocusPauli uifionem fuifle propofitam. Qiiare Pauli de/aZ/jt dos Prophetiam de npuifsimis temporibus, floribus, Pd quam ad nos accommodare uolens no fo-fgt;ißis c? /f- Jùm maliciosè, uerumetiam ineptè atque fxititadd^ confuse citas,utnihil ad nos pertinentem piaïui, Papiftis tanquam proprium quoddam pe-culium relinquimus : de quorum aduentu Apoftolum agere, fi difiindè amp;dilucidè, utfe uerbahabent, utrunque locum cita-iiiireSjclarifsimè apparere poterat. Scd ui-dclicet forex eflehîc quidé noluifti, q tuo i7. te indicio perderes,eoq; fecifti, uçutrunqj locum miiceres, neutrum autem citâtes, ne nbi proferenda eflent ilia uerba:Spiriti« bus ledudoribus attendentes,ac dodrinis dæmoniorum, per hypocrifin falfiloquo-rum,cauterio refedam confcientiam ha-bentium,prohibentium contrahere matri-monium, amp;nbsp;iubentium abftinere àcibis: quæ omnes notæ non noltris Paftoribus Marce pater,fed tibi tuisq;Pontificib. San difsimis inuruntur.

sits keformatis, 8 lt;gt;nbsp;luæ ,ut uideanc leftores earn à me no præ- /nfpiijiimrf terrationem exagicari.Habent,inquis,ue- paulilocortt rifsimam fui aduécys Prophetiam: z.Tim. ciMtio. 3. In nouifsimis diebus difcedent multi à t.Tim. 4. fide,quod uenturi funtillufores in dece- »-Twj-j. pcionem.

Mihifanedeiftacitatione cogitantiue-nit in mentemjdem tibi ufu uenifle, quod Cornelius quibufdam rabie alFeilisfoletjqui tandem Ctlj’Mli'e.f. perhibencibus Medicis hydrophobi effi- cdp. 17. ciuntur. Hieniminaliquemlocumtranf- Plin.lib.i^, currereçupientcs ufquceopergunt, duin ad aquam oppoficam perueptum eft,qua confpefta fubito expauefcunt, amp;nbsp;quam-uisacriterficiant, tarnen formidine aquæ urgente ulteriùs minime currentes retror-fum fe reçipiunt.Et profeftô,cùm iftos in-duceres illufores in deceptionem uenru-ros,qui in contextuPauli nulli comparée, amp;nbsp;teipfum decepifti, amp;nbsp;tuis auditoribus magnis certè afinis,illufifti:idemq; tibi ac-ciditquod nonnullis infeliciter mendaci- ez busaccidereuidemus,quibusperfæpè »A lidmmmtiri Jiauxrifi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inquit Balilius. uolentesnon

Arque hæc quidem de rationc tua,cur loâ- pojjunt. nés extra ordinem mifius miracula edere Cont.Eui non dcbijerit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nom. hb. t.

90 Apologia pro Eccle» ilJ, Obitz litudinem,arque id etiamipfum, quod Io-flioiMt Rf/n annes nihil indiguerit miraculis ex eo, quod Sacerdotis erat filius , Sc in Veteri Teftamenco ordinaria uocatio ex fuccer« fione Aaronica dsprendebat. Hie non pof-fum laris incogicantiam tuam mirari, qui tarn futilirer amp;nbsp;infulsè raciocineris : Fuit loannes Sacerdotis Filius ex ea tribu, quæ fuccefsionem Aaronicam habebac: Ergo fuit etiam ordinaria uocanone uo* catus.

Quæro autem ego ,utrum omnes fue-rintauteire perDti legempotucrintSacerdoces , qui ex Aaronica'familia orci el-fent?Non ficinfanis opinor.hoc ut affirma reaudeas,nifiomnes illas obferuationes in deligendis perfonis adSacerdotiumad« hibendis, quæin lege extant,adulcerinas iewif.ii.cj- minimequea Deo mandatas uelis pro-nunciare. Quod fiadordinationemSa-cerdocum deleâu opus fuit(quamuis cx Aaronica familia omnes alTumerentur in Veteri Teftamenco) calemauceipordina-tionem, ad illas obferuationes conforma-tam loannes Zachariæ filius ut liquido confiât,nullam habuit, quanta eftteme-ricas amp;infcitiaBaptiftæ officium,quodre-ueià Prophecicutn fuie non Sacerdotale, àfuc-

fuccel'sione Aaionica fufpendere , Sc Cdmîf. zlt;fc ordinariam fuiffe eius uocationem con-cfcari« I,«f, tendere? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i.p.tô,

40. Addis prærereà unam rationem, lÿ, curnon ica ualdè loannes miraculis egere fituilus. Nihil,inquis,fidei repugnans do- niZ. Otir» cuit. Redè: Sedquî minùs eadem ratio flionis rtfus ad nos etiam exculandos de miraculis, wiio. quorum tu tàm inciemens amp;nbsp;rigidus ad iuhumanitacem ufqjes exaftor, ualere de-bct^Certè nec nos, nec illi primores noftri fanftifsimi uiri quicquam fidei repugnans docuerunt. Immô hæc caufa illis fuit de-ficiendi à uobis Po ne i fi ci; s: quia omnia amp;nbsp;fidei amp;nbsp;uerbo D e .,in quo fides fundata ef-fe efebet, contraria uos 6c repugnantia do-cere penitùs perfpiciebant.

4t. Sed in bac deßaptifta difputatione r*. reuocas te tandem, amp;nbsp;cùni fuperiùs con- miraf«» celTeris id quod concedendum neceffario Muerit fuit : Bapiiftæ uocationem miraculis ca- «0» ruifle, eô quod illis non indigebat ; nunc non defuifife tarnen Diuo loanni miracu-la,Melanchchonis etiam authoritate, qub magis nos prema.s,oftendis. Ais conce-ptionem inufitatâillius fuifle'.deinde profers tripudium illud Sc exultationem clau-fi adhuc intu materna uilcera, deniq; mi-

gt;1 Apologia pro Eccle-randos illos effeftus, qui cùm in eins cif* cumcifione ueluti corufcauiffent,diuulga« tafueruntjUtLucas air, fuper omnia mon* tana ludææ. Nos hæc omnia fie effe geftâ concedimus.Sed diftinguimus intermiralt; Dißitiguiiur cula natalium Ioannis,amp; inter miracuU inter miracu uocationis. Nam ex eodem Luca tene-Idortusetuo mus loannem multis annis antequam fe rdfiow. oftenderetirraêli,priuatum uixifle. Tandem uero illi uocationem efle diuinitÙJ oblatam,cumannoXIIII.imperij Tybe-rij Cæfaris fub Pontificibus Anna amp;nbsp;Caia-phauerbum Domini ad eum eft faftum in deferto,

42. Manet ergo adhqc illud firmum 5 Ioannis uocationem miraculis caruilTe : hoc eft,utEuangeliftafcribit,fignum abipfoe-ditum efle nullum, cùm tarnen extra ordi-nem fuerit à D e o excitatus. Etfimul maner etiam, ad extraordinarias uocationes légitimas amp;nbsp;ueras non Temper, fed tum cû Deo idoneum efl uifum, requiri miracu-la,ut etiam ad ordinarias.Si ergo hæc mas Rabiofa 7r» nentjacettuum illud lt;ri/Alt;îr'ipair;«a, quod tàm fuita coclu= præclarisargumentisfnbiungisrNosàto-ta Scriprura condemnari pro hæreticis, amp;nbsp;lupos elTe non Paftores, cumq;non peria» J g, nuam ingrefsi fimus, fed furtim irrepferi-mus.

StIS REFORMATIS. Sj musjoreipfius ueritatis fûtes ipfifsimos uocarijamp;latrones.

4;.Cogorautemhicego refpondercfe-cundum llultitiam tnam, ne fapere tibi ui-dearis. Eho fycóphahta amp;nugatorimpu-dens, ortende age nobis quo unico Seri, pturæloco euiceris amp;nbsp;comprobaris hafte-nus, eos omnes, qui ueram Ecclefiæ fcri-ptis Prophetarum ac Aportolorum com-prehenfam doârinam relidis traditioni-bushumànis D e i uerbo repugnantibus defendunt ac propaganr, fi miraculisca-rearit pro hæreticis elfe damnandos ’ Hue enim certèfpeâauit tota ilia fuperior oratio tua, in qua ad propofitæ rei probatiO-nem (ut manifertum nortra legentibiis fore confido)nihil tu quidem attulirti prçter meras caiumnias, ex perperam citatis 6c miferè dirtortis Scripturæ locis coagmen-tatas: quæ profeftô inanes fueruntac fri-gidaE,atq;adeô(ne quid grauius dicam)ie-iunæ,multô magis, quam effe lolent feriæ illæ uertræieiuniofæi

Ad luporum autem nomen quodaf-tinet, quod nobis tribuis, quæro non iam palatio re* abs te , fed ab omnibus j qui paulo rriinus torlt;jitetur quamtu, tuiq; fodales Romano Pontifici in Pontifia addiäi mancipatiq; funt:ij ne lupi fint, qui not.

Fontificif lu pi er lamftte corporum humanoru.

Pontificij 4-nimarum lu

f’«

S»4. Apologia pr.0 Fcctiet^ quód unicum C h « i s t v m fummumPa'' ftoremagnorcanc,amp; uocem alieiii non au-diant, quotidie m idantur, lauianrur, cX' duntur,rapiuntur,dilpergiintur : an ij po-tiùs, per quos hæc laniena Diabolo horri-bilicer debach ince exercetur? Nos fane Marce pater fie exifbmamus; Etfi ftulco-rum plena funt omnia apud uos Pontifi-cios, te tarnen nuJli ex auditoribus tuis Sabarienfibus ulla orationis ad inducen-dum accommodataEjui amp;nbsp;copia poflTe per-fuadere,nos magis merito quam uoslü-pos efie nominandos.fi dilaniationis corporum hiimanorum amp;nbsp;uexationis ratio ha beatur. Et quidem homines ij,in quorum corporauos gralfiimini, non Turcæ funt, nonPerfæ,non Tartar! aut Agareni, fed cx ijs nationibus orti,qui multis ab hincfecu lis C H R 1 s T o nomen dederunt,amp; etiam-num ex D E 1 uerbo ilium agnofeunt, celebrant,inuocant, uenerantur.

Cæterùm in animas hominum graffatio amp;lupinaferitas,quae'nam eft,fi ea non eft, quam Pontifex Romanus plenos currus animarum adTartara quotidie demittens, amp;nbsp;quidem abfque redditionerationis, ut fupra diäum efi:,immaniterexercci? Nam nos quidem nullas animas iugulamus,nul lac

sus RÈFORMATIS. 5$ îâspro noftra libidine laniamus,aut(îne ra tione ad Tartara detrudimus, fed omnibus in C H K I s T V M credentibus amp;nbsp;bonum operantibus , falutem æternam ex gratuita O e i mifericordia certo promit-timus.

4.4.. Sed nec illud etiam ftolide patet probafti, quod temerè amp;nbsp;incogicanter affirmas, ad nos pertinere, quôd Christv s Veritas dicitiFures ôélatrones effe eos,qui perianuam non funtingrcfsi. An enim non perianuafn ingrefsi fumus? quam tu ianuam aliam ad îngredienduminEccle-fiam jdomum D 11 uinentis fomnias, extra eum,qui dixit: Ego fum oftium ouium, ïodtm.i»^ per me fi quis ingredietur,feruabitur,p.7.9. nbsp;nbsp;nbsp;,

ingredietur, amp;egredieturamp;pafcuarcpe-riet? Ingrefsinosfumusperhocuerumo-ftium l E s V M C H K i s T V M amp;nbsp;eins Euan- lanua ptr gelium, quod pure profitertlur amp;nbsp;annun- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»ngrt/

ciamus.PerPontificem autem Romänum, fifunt Erde eiusquetraditioneSjamp;percommentitinm Rff» ordinationis Sacramentum : hoc eftjper Mwii/ïr». pfeudothÿrum ingredi noluimus , quod uosfecifiis,furtim,cailidèacfénfimfubre-pentes, amp;nbsp;iamPauli ætate myfterium ini-quitatis opcrari aggrefsi, uerè fûtes ôc la-

9G Apologia pro Ecclé-Clattfuhtdii Probacum à me haftenus ell aduerfiis fputationi! tuam accu'acionem uanifsimamEcclefiaJ de Euraors noftras habere ueros Paftores,quorû non-dinaryi. nuili extra ordinem à D e o excicati ad Pa-pifmom deftruendtim, amp;nbsp;ueriratem cock-ftem ab Antichriftianis fordibiis perpur-gandam. Nuncmihiiamcxpeditiornrion-Hratur uia ac ratio ad refellendum re, qui exhaufto rubore noftros Paftores ordi-iiaria feu mediaca uocatione carere con-tendis.

45. Arque Utah aufpicioboHO proficifci pro aturEc uelipfo re iudice uideamur, primum hîcti bi ruisq: Epilcopis eratificabimur, concc-floret Ordi ^emusq;refte auobis negari, ulJos ellea-fiarior * nos, qui' concionandi fimul Sc facrifi* candi(uttuloqueris) poreftarem habeant. ?sleque enim cerrè aur extra ordinem aut ordinario modo uocati noftri iushabeiit concionandi amp;nbsp;facrificandi , (ut quidein uos Sacrificandi uelbum de oblationeiii' numeris uicibus repetita Christi coram Patre pro uiuis amp;nbsp;mortnis accip£' re foJetis. ) At habent poteftatein con* cionandi amp;nbsp;Sacramenra adminiftrandi, ugt; trocunqueiint modo uocati. Sed nunc ds uocatis ordinaria ratione agendum nobis eiljciim tuæ nuge immediatam noftrorum Eccle-

4-6. Cedo inquis,mihi;quinamiftihomi jy, nés, per quos uocati liintRomanæledis Vocatiolegi aduerfarij f Hîc tu noli expeaare,dum tibi tima Mediae proferaittEpifcopos tuos cacolycos,quo- u nonpen» rum ordinacionem , quôd nobis adimis, detabordi:: quam nunquam habuimus, eft quodtibi «ationr Ro, gracias agamus . Nam hne c.ontrouisrlia G nilt;i!M/e«c4c per lacrones illos PontiGces tuos G per ‘'lt;’^'*'lt;1. Cardinales amp;Epifcopos,prailatos item 8c fuffraganeos , amp;c reliquam Huiulmodi col- Pontifex Ids luuionem effemusuocati,la^trunculos nos ‘r^nculandi effe ultrô fateremur. SeduertraGtiftaper

, hos fadauocatio,uos eftote latrûculi,qui-bufcumluGtet ac mundo excæcaso illudat Satan amp;nbsp;Romanus Antichtillus. Namßc hoc inter ptæclaras amp;C Apoftolicas Leonis X. PôciGcis ueftri uirtutes ab hiftoricis re-cenCerur, quôd petite folicus fueritludere latrunculis.

4.7. Ac inquis,Lucherus aliquando ifta per Hoftros taûa uocacione gloriabacur, quam minimèparuipendcndam effe dice-bac.Nos uerô refpondemus,iocô ne an fe-riôid Lucherus dixerit,lacis cercumnon effe,cùm tu locum (conl'cius ut credi pat eftjinendacij tui,) non annotaris. Sede-

too Apologia pro Eccle« tiamfi reuera ira fenferit aliquando E.uthe‘ Eï rus : ramen ilium pofteà Aunptwpjiffi-Tz'Aralp . uerfuï faltb termultô infoimarunr, id quod reftimo' nom.or£l,£r niumpropriic confefsionisabs tecitatiini f'fiop- fatis oftendit. Sed quos tandem tibi homi Qizorwnni nes proferemus?Plebemnc ? Nequaquani fiomiiiKmoï eriam:Si per plebem idiotas tantùm amp;nbsp;me pn-d tiocati chanrcos, cæterosq;id genus imi lubfellij homines intelligis.Sin autem Magiftrarus Mmijiri. etiam,utuideris plebeijs annumeraSjquid àbfurdi erit, fidicam plures ènumerono-ftrorum per Magiftrarus ac Principes efle uocatos,populiaftenfu ? Hocidem fupr» de Luthero affirmaui , amp;nbsp;hoc iuris pios Principes habere, ut falfis Paftoribus r«» ieâis legitimos amp;c ueros fubftituant, o* ftendi.

tfghiniam Sed nolo re hacnoftrorum refponfione uocdtionem eftecontentum, quod per Magiftrarus amp;nbsp;ttorJmdtio» populu uocati lint ordinario modo. Quan non^fripo/quamfi contendcrem ab infima plebe uo^ ft per plthl, C3.ZOS elTe, arque etiam ordinatos , quid contradicerepoflentleluitæ? An non Sa-* cramenra, quod ad dignationem attinet amp;nbsp;reuerentiam fui, parem rarionem ha-bent ?i Eft autem Ordinatio uobis unum ex Septem Sacramentis. Nccpoteftne-gari Baptifmum uerum ac legirimumEc-defiaî

SI 14 kï F O R M A Tl J. tO* clefiæ Sacramentum pofle fecundumue- Cttufdfi, Rros Canones in cafu,ut loquiminijiiecef-ficacis j'aplebeijs nó folumuiris ,ucrume- /imMu.

De Co'.iftcr^

Quod fiuerum eft,utuos ftatuitis cxilla dipinfi.4. régula , quæ tradit Sacramentorum uim Ji?, ex dignitate adminiftrantis non pende-re, qui minus ego reftè affirmarem , Ordi-nationem ab idiotis amp;nbsp;plebeijs homini-busin paricafu necefsicatis:hocefl,defi-cientibus ordinarijs Paftorum amp;nbsp;Presby- , /ï terorumcollegiisadminiftrari poffe ? Nifi forte plus conterre arbitrammi Oidina-tionem ad minifterium Ecclefiafticum, qu'amBaptifmumadfalutem,quodnequa mfrtt.Cin. quam fentite uidentur Scholaftici Sc Ca- Srffntmrn» noriiftæ : id quod ex eorum libris ad liqui- tHm.DeCoit dum probari poteli; Sed nolo inquam uo» frcr. Diß.4. hu'ic refponfioni, quod per plebeios ho- Can.perBa* mines, amp;nbsp;qui h's dignitate antecellunt, ptifmum. Magiftratus , uocati umus , acquiefcere.

Nam poft Ecclefiam fummo D h ibencfi- lt;!»«ƒ •£«lt;”’ cio perhomines diuinitus immediate ex-citatos reformatam, per cofdem fic etiam ordinarium minifterium , Sc legitimam paftorum eligcndorum rationem reftitu-tam elTe dicimus, ut omnes iam à collegio Paftoru cxaminati,approbati,atqj ad præ-

lOi Apologta pro fieciB-dicandum emifsi, ueri Ecclefiarum Mini' ftri cenferi debeant.

cationem,acprætereànullain nobis relin-quas, Lutheri diâum affers exlib.de Miflâ priuata amp;nbsp;unâione Sacerdotum. Luthe-rusjinquis, eiils libri folio 243. tantum au-thoritatis tribuit plebi, ut affirmer ipfuni Diabolum dum modo à plebe uocatus fit, porte dare uerum baptifmum, ueram ab-folutionem, uerum corpusamp;fanguinenl Christi.

Iwfieri db Hictibiunumilludrefponfumfit. Lu-éiumdeMh therum uehementioris ingenij hominem, niflerio dia= quali ad Papatum initio concutiendum ac fcoüjfxpendi pelTundandum opus erat, nonpaucapro-nuncialîe amp;nbsp;fcripfirtTe paulo rigidius, quæ aut fimpliciter nullius articuli fidei detri-mento reijcienda fint, aut certè corn modi interpretatione emollienda. Atq; utinam, Xwfifri do: quantum nos Luthero tribuimus, cuius firma neijua dogmata,nifi prius ad uerbfiD r rexigatut ijitdmfecun: nequaquam recipimus, tantundem à 110-diispapatuf Jjjs nihilo ampliùs Minotauro illiRo-tuangtlkit. mano,Pontificiuertro Satanæ uicariotri-bueretur.Hoccnim fi fieret,minùs labora-remus. Veruntamen ficùm hæcfcribebas præftudio Epifcopi tuilautèaccipiédire-cordari

s I I s R E F o R M A T I s. lOJ cordari potuifles , inter duodecim illos C H R. 1 s T 1 dii'çipulos atq-, comités unum Diabolum, qui tarnen legitimus fuerit A-poftolus, cffe repertum, nequaquam tato-perenaufeaflesjuec illam turpernconui-tiorum Icntinam tumulo ac cineribus Lu-theriuitahac mortali defunAi fupeifudif-fes; qui G hodie in uiuis ageret, crede mibi Marce pater, miriGcum uobis iefuitis no-uis Monachis præberet congiarium.

49,Sed hoc loco tuam de uocatione pet plebem fafta : hoc eft ,per omnes eos, qui funt extra Hierarchiam,Gue priuati Gnt, G-ue Magifttatus, difputationé excutiamus. Aisnoliros paftores,quos obiterfemelac iterum noui Euangelij profeffores 8c noui tiæ Gdei homines appellas,uel inprimis uocatione tali gloriari,qui ita dicât : Plebs uocauit amp;nbsp;miGt nos.

Ad calumniofam nouitatis accufationé quod attinet,ignorare ut maximeuelitis, nonpoteftis, multauobis efle àpijs 8cor-thodoxis Doftoribus noftrisrefponfa,amp; hæcin primis ; Id uerius elTe quod priusid 1,16.4.««ra prius, quod ab initio id ab initio quod ab Marfion. Apoftolis,exTcrtulliano.Quare cum pro= cul ualere iufsis hominum commentis fo-lam ueritatem doûrinæPropheticæamp;A-

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G 5 poftolicæ

104. Apologia PRO Ecole. poftolieœ recipiamus, non pofie cuiquam reâèfentienti, fidei noftræ confelsionem uideri nouam,nifi quibus fcriptaipfa Pro-phetica amp;nbsp;Apoftclica noua funt. Er quia confefsionem noftra hac tempeftate acme moria Cæfari Principibusque oblatam Confefsioniz obijciris,à qua ueræ pietati addidos Con-fiarii dppL fefsionifias , barbarifsimo quidemuerbo, Imio Irfuita fed barbariore iudicio appellitare foletis, rcfponfum etiam à noflris eft:non id tempus conüderandum efle , quo fidei con-fefsio exhibecur, (cum Petrus Apoftolu« piè DOS ac diuinitùs iiibeatfetTipereffe pa-ratos ad edendam fidei acfpei noftrçcon-fefsionem ) fed folam confelsionis fidei ueritatem fpcftandam cfle,qiiae fit ad nor-mam diuinarum literarum, (fimodouos eas lucifiigænô auerfaremini,)exaniiu3n-da. Ad hæcamp;fimilia plurima audienda cùm uos iam dudum obiurdueritis, fimul- . que magis muti amp;nbsp;elingues pilcibus ipfis faótifiris, non arbicramurneceflarium ef» fe nouas nos refponfiones folicitè com-mentandoelaborare. Redeoadgloriatio-ncm quam nobis tribuis de uocationepei plebem fada.

n;«J inuer.z turn.

i.Pd.}.

p.if.

Agnofcimus te fatis aftutum amp;nbsp;uerfipel-lem, qui ut in oratione ifta præclara, omni J

sus REïORMATlS. lO'^ nia habsres expeditiora,aduerfariositibi finxifti.quales uoluifti. At uero nos nihil minus in animo habemus uirboQe, quàm te patronum in hac caufa adhibera , aUt expeétaredum ad ea,quæ interrogamur, 'a te refpondeatur. Itaque præuaricatot impudens recede de medio, faceflein ma- y -lam rem cum fiditia ilia non nofttâjfed tua uoce : Plebsuocauit amp;mifitnos,nihil te nobis opus cil,parce uerbis, pe/ra-lium aut per nos iplos quæ inftituimus tranfigemus. Ecquis autem ignorât nihil minus frcquens apud nollrosefle, quàm prærogatiua uocationis per plebemfaftæ gloriari? Neque tarnen proptereàuerum cft,quodcontendis Magiftratum ciuilem i.4.lt;. potellate ordinandiPaltorespenitùs eflc 4«. defticutum,

5o.Hoctuuisconficerehacprimùmra- PStificij «»» tione,quod nemo pol'sit cóferre alteri po- gäntd Magi teftatem,quam ipfe non habeat. Et manifeorJi-ftum eft, inquis, Magiftratus ciuiles nihil poteftatisad concionandum, nihil ad fa-crificandum habere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4Î.Ç7. js,

Hîc te dico fœdè errare, qui nefcias di- R“*“» Ttfa ftinguere inter ius exetcendi aliquas a-ûioncs,amp;interpoteflatem iniungédi cer-tamuncra, quorûmunerum funteæaâio-

riéspropriæ. Parum hoc ;w:çipis ? Siafi-ninas tuasiamp; bcnelongas aures arrigere •te non pigebir , ego pancis iUud cuiuf-modi fit, te docebo. JPofi'unt ordinarij amp;nbsp;legitimi Magiftratus.munera Conferreido peisperfonis/amecfi adiones eorurn mu-Zn Mlt;igißra= neruni exerecic nequaquam uel necejle hâ tuum m njz--1303111 uel.p.oisint. Verbi caufa poteliatein .obcinetRexaur duxexercituSjUoniinandi clefufmtlii creàndi-præcojies in caUris^tamecfi tudinibus ib Rgx prçcont.uni Eacere ipl'e per officiij non lujlratiim, pofsit,ac nec.debeat quidem.Conliinili ra tione Magiâratiis in aligna Repubiica Me dicos fideles ac peritos adhibere atq;inCi uitatemaccerleie poteft, utcuivqneipfiin-; .! terea Magifiratiii medicinam.faditare amp;nbsp;pharmacis concinnandis occupari nonli-ceat. Eodem prorfus modo pij Reges ac * Principes,in conlliruendis amp;nbsp;ordinandis ijs, qui prædicando uerbum Dti amp;nbsp;Sacra-menta exhibcndolegitimeminifleriu ob-eant, dilsipatis prælertim ante perfallos Paftores Ecclcfijs,plurinium iuris habent; nifi tn fortalPe cenlcs fecundç duntaxat ta-bulæDecalogi, non autem utriufqj cnlto-des Magirtrarus eiTe.

Neueroexcipias, quod in politicis rebus fieri polTe cercum eft, id locum no ha-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;here

rum Regum populiludaici fupràà m« po-fitate remicco, quietG nec concionaban-tur,nec lacrificabanr,tarnen concionatori- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

bus falfis amp;nbsp;facrificulis idolorum interh-ciéndis autèmedio pellendis,ueris autem Doétoribus Sc Sacrorum Miniftris eligen-dis, nihil à Regio fuo munere alienum fa-ciebancquicquid intereà Cardinalis An-glicuscum cæteris fophiftis dePontificia dignitate garriat,quem non puduit fciibe-re,Regem,quatenus Rexfit,nunquam Sa-cerdoti infuo munere præcipere, ledpo- polnr, De» tins Régi Sacerdotem quæ facienda lunt fms.Ecclef. præfcribere.Quod fanèpronunciatumine Vnu. ptifsimis ab ilïo rationibus probari facile intelliget, quîcûq; libros illius ad Hem icû Angliç Regem Magnifico quodam ftyli o-rationisqj genere feriptos multisque elo-quentiælunsinibus diftinftos, atque adeo hoc nomiitcieftione eruditorum non omlt; nino indignos,peruolueric.

51. Sedaneequam prodeatin medium fecundaratio rua, qua ius inPaffores amp;in minifterium Magifîratibus eripere cona-ris,infaniam tuant Seftoliditatem ,quæ in hac contra Magiftratus inftituta dliputa-lione fingularisineft, paucis detegamus.

io8 Atologia pro Eccle-Scribit; Gratianus Hadrianum Papam, in C. fJadiüz SynodoLateranenfijCui centum quinqua-ginta quatuor Epilcopi interfuerunt ius ij.Cmft» cligendi Pontificis Romani amp;nbsp;ordinandi, todo, atque etiam Epifcoporum per omnes pro» uincias conllituendorura conlecrando-rumq;,Carolo Regi Francorum lolenniter attribuiire ; Etquicunq; contra hoe decre* tumfentirct,anathematis pœna publica-quot; tionisque bonorum afficiendum lanxilTe.

Hoe ipfum Decretum Lso Papa cum toto Clero ac populo Romano, Ochone primo régnante in perpetuum confirma(Te,amp;fub pœna excommunicationis, perpetuiq; cxi lij obCeruandum edixilTe apud eundem legi tur. Vnde igitur tanta hæcaudacia lelui-tis Pontificiæ dodrinç aduócatis nulla toi-tius Romæ confenfu confirmatonim Ca-nonum habita ratione contra ius Princi» pum in eligendis Epilcopis tam dito cla-lefuita Pa» moloque fremitn dilputare?' Poflumüs-palium Cd» ne hoe quoque Dalmata,ex te audire ? Ec-nonitmir/ii, quidfentis, in quos te laqueos malèfaiia niorao funt illhactuauehementiaindueris?Ecquida-tnathemd. nimaduertis tuorum te Pontificum decre-4i-4ï. to, quód Magiftratuum ius in ordinatione 4â. Epifcoporum attentaris , minimequo id fartum teâum reliqueris, cum tota tua fo-cietate

sus HîrORMATIS. 109 çictate Suitica anathema efle faflum,di-gnum exiliojdignum fufpendjo?Sed teuer torad rationes tuas.

5’-. Dicis fecundô officia amp;nbsp;adioncs Ec- I/.Rdilorte clefiaRicaSjCÙm Spirituales fint, non poli-ticæ, ad lolos Epifcopos pertinere. De a- 4î« ftionibus amp;nbsp;officijsjateor ita effe: At aliter eft de moderatione feu rcgimine turn offi- SpniwoIiL ciorum turn aftionum Ecclefiaflicarum,cu ius poteftatem penes Magilhaïus effe ui-deor iam fatis oftendiffe. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gißratiis.

Qiiodfiaftionibus Sc officijs Spiritua-libus gubernandis non præeffent Magi-ftratus,fequereturpropcerea,necperlonis quidem,quæ officia fuftinentamp;aftiones exerccntjeospræeffe. At Apoftolus om- tocusPaiili nem animam poteftatibus fublimioribus Rom.to.db iubctfubieftam effe,quem locum impie Origmeror quondam ab Origcne deprauatum, (cum’’“P'“** illeiftiusuocis (wätr« notionem^d lolos homines t^i/*iilt;»t:hoc eftjanimales,»i'U'iU« Tixàt.'hoceft.Spiritualcs excludeng, teftrin-geret;) Chryfoftomus fieexpofuit: Omnibus hæc præcipiuntur, Sacerdotibus patiter amp;nbsp;Monachis; non autem ijs folùm, qui huius uitæ negocijs occupantur, id quodftatim inipfo proœmio déclarât A-poftolus, cùmfic dicit : Omnis anima po-teffatibus

IIO Apologia pro Eccle. teftatibus fubiedafir. Eciamfi Apoftolus, ctiamfi Euaygelifta,etiamfi Propheta, uel alius quiLiis fueris, Subiedio enim ifta pi® tatem non euertit.

Hæc Chryfoftomus.Cuius exucrbis fa-plh-Mtium eft cuiliber exiftimandicopia,Papi' titcmigt;tores, ftas gubernatorum politicorum ius amp;po-reftatemin Spiritualibus abnegantes,mâ' nifeftifsimos effe Magiftratuum conterU' ptores,amp; fedas Anabaptiftarum ac Liber» tinorum,quarum ipfi originem ad nos fab so impudenterrcferunt à Spiritu Papi' ftico elTe progeneratas.

Ï7Z r4fio 53-AbfurdumetiamrertiolocoinduciS) Ttfutatä. ciuilcs Magiftratiis qui teauthorepro» ^lt;5, phani liintjius habeantuocandi amp;nbsp;ordinâ-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;di concionatores,cofdem habituros efl®

te perablurdum elTe, qui fruftra ablurdica» tern in re plana: hoc eft,quod aiunt, nodu in fcirpo quæras.Nam cui dubium eft Magi ftratum ciiiilcmpolTehadenus abroga-re Sacerdotium,ut falfis impijsq; Dodoii-busreiedis,ueros legitimosq;fubfticuat? HocfecilTcfcribuntur Reges illi in Dti pQ pulo,quorum non femel à nobis fada niê-lio eft:qui fi hodie in uiuis agerent,propha namiftam amp;nbsp;patibulo dignam temeritats tuam,

tuam, quod prophanos appellate non ue-rearis eos,quiRépublicam cxDei ordina-tione gcrunt atq; gubernant,impunitam minime dimitterent.

54..Sed hie temperate mihi equidem no Comwoni«« poirum,quin uos appellenijô Chriftiani otbis Monarchsamp;Principesiliuftrifsimi,pf*' quorum bona pars Papali iugo onerata, ’ miferrimis etiamnu accipif modis. Quo-ufq- tandem Romano huic proftibulo matri abominationum teterrimæ,tyrannicû inEcclefiam D e i imperium exercenti fa-fees lubmittetis? Quoufq-, ilia beftia lepti-«eps,quanullaunquam poft homines ha-tos fuperbior exorta eft amp;crudeliór,ue-ftra hac nimia facilitate amp;nbsp;patientia abute»l tur? An non hoc ftupendum amp;nbsp;monftri mile eft? Reges Chriftianarum nationum Potificum decretis fubelTe ? eorum pedes/ quibus crux Christi conculcatur, exo- Xnrfie rrwa

fculari?8t omnibus diftatis aclegibus,quç cei in cah non ad Dti laudem amp;Ecclefiæ commo- cMmemii

dum ,fed ad Romans fedis faftum augen- Rom.Pon»i» dum, amp;nbsp;Papalis animi efftenem libidinem lonus explendam diriguntur,abieftifsimahumi Iitate obedire? Nonne fatiùs erat his ftu-dijs pofthabitis ultore gladio, quern non ftuftrauobis attribuit Dhvs,primum qui-dèm

dem FiliJ D 11 gloriam ex Antichiifti mä-gt; nibus uindicare: deinde uero fundionis

ueftrædecus amp;nbsp;maieftatem ab iftis profli' garæ impudeiinæ monftiis iieriùs qua hof minibus labefadatam airerere?Qiiam fane t ad rem exemple tuo prçire uobis nuper ui , debatur Carolus ille V.Cçlarinuidifsimus amp;C laudacifsimus : qui acerbis quibufdam contumelijs Sc iniurijs irritatus, capta pet louiuiintih Pompeium Cardinalem urbe Roma, ho-taPoin/ieij ftemluum dementem Pontificem in arcs CoiCard. Molis Hadrianiunacum purpuratisPatti-bus aliquandiu obleflum, ad efcas afini-narum carnium, talium palato afinorurn aptifsimas compeHebat. Idem uobis to-. tius mundiiudicio Sc confenfu faciendum effet.

PótificnpoJ Confiderate enim oro, cumanimisue-tentiacy 0pi ftris, quid illi iam inde ab initio à uobis tusauâiper exegeiinr,ßmul autem quam obfequij ue-Prinnp«. , flj-j mercedem rependerilit. Imperium j urbis Romæ occafione fabulæ de dona-tione Conftantini Magni,qua nihil uanius effe poteft, nihil futilius , adimi uobisæ-

I quis animis palsi eftis. Dodifsimos ui-[ ros mendacio huic deteftabili libris etiam liRi.Criti editiscontradicentes,interquosnon AC‘ rciitrando, icurfius modo lurifconfultus ab Interprets

Clementinarum ciiatus j uerumetiaLau- TÎt.j.Rowd rentius Valla ante c x x. anno? fuitjin i- niPrinciptt. ftorum gratiampfædonum, ultró defpica* Lib.dtfidßt tui duxirtis . TitulumuniuerfalisEpifco- Donat.Cófl. pi,quod ipforumPaparum teftimonio,ne- dc^woFoU mini nifi Antichriftiano conueniens biulurparepermififtis. Veftram (ignofci-te : dolens hoc dico ) in pijs hominibus contrucidandis prouifionem operam . *' •11- 1 ix- lt;• -c 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Q «iroruwiij*

illislocauiltis* Sacnhculoseorumamp;cæ- , teram raforum turbam ad ipfos attinen- ; tem donationibus agrorum, prædiorum, l latifundiorum opulétifsimos reddidiftis. Denique in ueftras ipforum ccruices atq; capita ius illis attribuiftis,ut nemo ueftrü,^ ' nifi impetratajaut precio muneribusquc ' empta Romanæ fedis confirmatione rcdè legitimeq; fe regnare exiftimarit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

At uos contra pro iftademifsione, ne .Xng«m4 dicam feruili morigeratione hanc ab illis mere« lt;jui gratiamreportatismtquotquotMagiftra- Pontißm ' tum geritis, amp;nbsp;ad Reipublicæ clauum fe-dentes,magno humanigeneris bono,re-gna, imperia, prouincias ciuitatesq;tem-peratis, in numero fecularium,carnalium, , , Laicorü,prophanorumlt;^;hominum repo- , namini;Vt uobis omni difeeptatione, amp;cl coenitione rcrum facrarum interdicatur;^

I Vtanathematisfulmina, fi qua in re cupi-* I dicatibus eorum non fatisfeceritis.fempef capicibus ueftris parata elfe intelligatis: jDenique ut calcibus illorum in colla ad-imifsisatq; reccptispropeftiferisaniman' Jtibus, Balilifcis, amp;Afpidibus,immópro PdulusJo:! {Diabolis, (nimirum iuxca Pfalmi prædi-ttiut Elog.l. Idionem,)conculcemini. Certe ilium Pfal“ i.P'oi/dtrrrf rjii locum quo uos honertat Romanus Pó' pnbfof nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mentiofit conculcacionis Afpi-

dumamp;Bafilifcorum, de Diabolis AugU' Elt;^»eputetisilium f ^«01 1/uobis contumeliose fenciendi atqueloquendi confuetudinem ^lexandr'i lt;ledidicilTe tandem,feq;ad modeftia maii-lll I fuetudinemqjrecepifle.opcrçprecium eft, quid hac noftra memoria uobis ufu uene- i /ritjConfiderare. Aulus eft Doftor quidam Ftieronynii ' primarius Papæ fatclies, Hieronymus CO- j Mtiti^ MnfJM gnomento Mutius clarifsimos Imperaio-dcjdwddcMJres Carolum amp;Ferdinandum,atq;adeóu« Llainiuerfam nationemGermanicam uelutob ' Imperium præterius Si fas occupatirmad ifeqjtranslatum.mordacifsimo libro edi- k (to per omnia régna totumqj orbem terra- I 1 rum traducere. Eius libri à lulio Papa 1U-promulgato breui,quod uocant,cóftrmati | ,amp; dilaudati uerbahîc uobis adfcribam, ut I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;impu-

sus REFORM ATI S. tlÇ impudentifsimum huius obtreftaroris ue jmpuJenf ftri faftum, amp;arrogantiam, extremo,non cbtreSiatia hominumtantùm (ad quorum falutem il- Hieronymi læfam Principum Maieftatem conferuari Muiijcontra I pertinet,)uerumetiam D k ijRegna confti Prindp«. 1 ruentis amp;transferentis odio, logé dignif- Foî,7i. 1 fimam,omnes perfpiciatis . Barbara,in-quitjGermaniænano, Impcratoriamdi-

I gnitatemnonabfq; tocius Italiæ præiudi- “ cio fibi ufurpauiffe haudquaquam fatura, “

I inuidaq-„quod Christi Vieariacus apud ‘ lt;nbsp;l nos fit, ut nos omni gloria omniqucbono lt;« \ priuet,inhancrebellionisphrenefim inci- «« Idit. Quid ad banc indignitatem addi po-teft?Sedconfidimus fore,utaliquandouo bis De VS mentes oculoscp,ad iftas fraudes

l pturis fiat mcntio.Ego uero cur de ordtna» I tionc ilia folenni a’iquid ctiam Ceremo-I niarum habente, concedere hoc non de-. nbsp;nbsp;beam,caufam nullam Perfpicio. Sedtamé

11(7 Apologia pro EccleJ te^tmauo diatas amp;nbsp;ordinarias pofle conftarecitra fo eationescon lennem illam ordinatione. Exemplofint fiart pofi illiuetereSjàpijsRegibusinlocumSacer-fmt^tüamß dotumidolacolentium fubrogati,de qui-dfc/it

sanrè diximus; quos minime creden-mi ordintf: dum eft à Sacerdorum collegio, quod tue erar nullum,fuifle folennicerinauguraros, amp;nbsp;ramen habebantur ijdem,quód ad facrii munus aMagiftratibus populi D a i adhi-biti efl'entjlegitimi Sacerdotes.

Fallituritaque bonus (efuita, ft nos illis Pauli locis magnopere conftringi urgeriq; cenfet; i.Timoth.3.amp; s.amp;Titi,! Vbiaitfic præfcribi formam creandi Epifeopos, ut nulla fiarpopuli mentio. Quod aliquate-nus falfum efte uidebit amp;deprehédet, qui diligentiùs artender, quæ i. Tim.3. v.7. Et 5.v.2 2.EtTir.i.v.6.dicuntur.

Sed etiäfi nulla his in locis nec exprefla nec tacita mentio fieret plebis, quo nomine omnes extra fuum Clerum pofitos PÓ-tificij cóprehendunr,non tarnen effet con-i, fequens nullius legitimæ amp;nbsp;ordinariæ uo-cationis arbitriü acius penes Magiftratiis Cdn.2^ullus. ac plebe efte. Porro Sc ipfeaduerlarius con cedit plebi (rametfi non fine Papalium Ca dif.Di/l.öj. nonuminiuriafi Grariano credirnus ) Ele-Can.t^efi. ^lionemPaftorum, quæ certè uocationis pars

STIS R E F O R M A T I S» . ’ ƒ bars eft potifsirna , unde læpe eleûîonis uerbo ipfa uocatio indicatur,ueluri inillo /orfnn.tf, Chkisti difto;Ego duodecim elegi nos.

56. Eftaucemin priniis friuolumamp; nu- 5*' gatorium,quôd Eleftionem amp;nbsp;Ordinatio-nem cam anxie luperftitiofeqjinterle ifte diftinguic, amp;hancilla facere conaturmul-. cis parcibus fuperioré.Eledio,inquit, plci-bi concedicur,Ordinatio non item. Efte-nimEleaio,aaiohumana,Ordinatiouerö Bîeaîônitâ aftioCHMSTi eft. Turn prætereà: Eieäio Ordinatto^ mutari poteft ab hominibus. Ordinatio uero mutationi non eft obnoxia. Deniq;: 'J Eledio eft exploratio quçdam perlonæ ad ordinandumidoneæ. AtinOrdinatione cóferturpoteftas fiipernaturalis. Eftenim Sacramcntum Ordinacio.Hæc Marfus ifte Aper, magno uidelicec conatu , magnas nugaSjUtaitPoëtaComicus.Ecquis enim Dißln^ioBi unquam prçteriftum dixit,aut eleftionem teâionis er elle aftionem mere humanam autordina- Ordination tionem mere diiiinam ; non autem utram-que diuinam perhomines adminiftratam? Quod ueró ad mutationem artinet. E-leftionifimul amp;nbsp;Ordinationiillafæpein-cidit, quoties occulto quidem , fed iu-fto tarnen D e i iudicio poft Eleiftionem

118 ÄfOLoGiA rko ÉcetBi bantur, ut inluda amp;nbsp;multis Apoftatis fa-dum uidemus. lam uero quod ordinatio-nefupernaturalem granamamp; poteftatcm confetti fomniat,cuiufmódi eft ƒ Quonam Scripturæ teftimonio nititur ? Si ordinatio Sacramentum eftetjUt falsö ftatuunt Papi-ftæ, tarnen gratiæ cœleftis efficiens caufa itiinimèdicendaeffet,cùm ex Apoftolica dodrina Sacramenta nihil aliud, quam atf-Rom.4.p. ftü» wa^fayUxseffe didicerimus: hoc cft, G-’I' giia feu Ggilla,quç non conférant gratiam, SacrdmenM fed per Spiritum S. collatam exteino fym-nonconfei bolo conßrment.

rmtyfedobß Sed ut de Sacramentis omittamus dice gdantÿra» j-e,Ordinatiofané,quamifte urget,nihil eft aliud, niG uocationis legitimæ amp;nbsp;ele-dionis publica ac fülennis declaratio, qua Oramafio tarnen carereinterdum falua minifterij di-f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poffunt ij, qui ad EccleGafticäfun-

' dionem præfertim perturbatis tempori-kilione rfj , o i •■ff • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. i»

bus, amp;presbytenj ftatu minus corUmode * nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;fehabenceaccerfuntur. Vndefacilequili-

betfanus iudicabit Ordiiiationem nequa-quam totgradibus,quotifteuult, fupra E-ledionem enlinere,atq; adeo hac etia inferiorem effe. Qua quidem in parte longiot effe nolo,cum Gt ad reliqua lefuiticç decla mationis membra properandum.

57. Dicit itaq;deincepSjLutherumduo lutlaJefu aliafibifuisq; effugia comminifci, quou- txa^ito* triufque uocationis iure exclufus/utcunqj tarnen legitimi Sacerdotis nomen tueri pofsic,amp; in aliqua parte hærere iftius dignitatis.VnumelhOmnes Chriftianosef- js. le Sacerdotes: Alterum, Omnes Apoftoli-cam doârinam docentes eHe legitimos Paftores. Acpriùs quidemilludgt;decom-muniSacerdotio omnium Chriftianorum refponfioncnondignatur,qua tolliaito-mnemuocationem amp;mifsionem. Vetùm Defenditur in eo apertènon iam LutherOjfed Apofto- ^uiherus, iis obloquituraduerfariusjquinos Regale i.pft,». Sacerdotium amp;c gentem fanâam appellat, quotquot crcdimus in Christvm Iesvm, amp;ijdéaiûtàFilioD e inos elTedileftos,amp; lotos fanguine ipGus à peccatis noftris, Regesq; 8c Sacerdotes coram D e o Pâtre ^poc, t,c4, fados. Proindein Epiftola adHebr.eu- ij. iufmodi fimus Sacerdotes perCHRisTVM fadi,pulchrè declaratur, ubi dicitur : Nos per C HRisTVM afsiduèofFerre Deo Sa-crificium laudisjfrudumlabiorum confi-tentium nomini eius.

Sequitur itaq;redifsimèfenfifleLutherum, omnes Chriftianos elTe Sacerdotes, cumin ifto quidem nomine nihil illi inter

fedifférant. Nectarnen conficiturhinc, quod ifte inferc, tolli omnem uocationem amp;mifsionem. Nam etfi omnes Cbriftiani funt Sacerdoces-.MiniRii ramen Eccleliæ /In fint ulli ßcPaftores no omnes funtjfed ij duncaxar, Sacerdotes qyi lolenniter uocantur: nifi forte pro fua »« nouo Tfi fapientia lefuitica Sacerdotes amp;nbsp;Paftores fiamcnio, in nouoTertamento lynonyma effeauiu-mat, quod non ante nobis pcrluadebic, quam euidens amp;nbsp;liquidum Scripturæte-lïimonium produxerit, ubi poft uerum amp;nbsp;æternum Sacerdótem D e i Filium exhibitum, Sacerdotum adhuc,qui uiftimas ul-las D £ ■*» offerant,prætei laudes amp;nbsp;confef-fionem nominis diuini(quas offere omniû eft Chri(fianorum)fiat mentio.

faeerJotit Nec tarnen lumusnelcij, in fcriptis ue-uocabulum terum Sacerdotis uocabulum admodum auemadmox ß-equeßs effe,eafignificationepofitum,ut dimufurpax jyßßjßifi pcclefiæ déclarée. Atqui manife-

’ uo Teftamento nec Apoftoli nec Euange-liftæ,nec Paftores, necDodorcs Ecclelia-rfi,Sacerdotes,pecuiiaii Scfolisipfis debi« to nomine appcllentur. Eat nunc aduerfa-rius,amp; clamitet ifiud effugium de generali Noui Teftamenti Sacerdotio ipfi auchori 4‘fplicuifte. Cerceß uiiniiocabuli ufum ciuldem,

sus REFOR MATI s. I 2 I eiufdemjquiin Scripturis eR,fpefl:es,fepo fira paululû ea difpuratione, quæ de iioca-tione eft Minifttorû, nihil à Luthero apti-us magisq; concinnum dici potuit, quàm noftros Partores elTe Sacerdotes, eô quod omnes Chriftiani fint Sacerdotes.

58.111 altero autem,quod à noftris exco-gitatumait, plufculum ludat,identidem Calumnidït Lucherumincrepitans,iit (îupidum pudentem,qui omnes Apoftolicam doftri namprofitétes legitimos Concionatores efle, ridicula confequentia arfirmet. Sed hîcetiam cumfua umbra ludatur insptifi. fimus lefuita , amp;nbsp;aduerfariorum rationi-bus, ad fuû fenfum Sicaptû accomodâdis fingendisq; delicias facit. Nufquam enim Lutherus dixit abfque légitima uocatione èc mifsione aliqua quenquamlegitimum Paftorem fieri poire,etiamfi Apoftolicâ do ftrinâprofitcatur.Diaboliexcmplûquod Diabolîtxf» allegat,puerile admo dû eil Si ad rem mini mèperiinet. Verûquaeftgarrulitatepræ- lefuita ali ditus,futiles Si. inanes rationes quàm nul-las afferre ad fuftinenda fua commenta ma uult.Sanam inquit,amp; Apoftolicam dodlri-nâDiabolusprædicabat,cûdiceref.Tues i,ue,4.v, C H K. I s T V sFiliusAltifsimi:Ettaméquia uocatione caiebas loqui à Christo pro-

Apologia pro Eccle«

112

hibetur.Enpræclaramargumentationem, in qua non caufaaffercurpro caufa. Prohibe tur Diabolus Io qui aCnRisTOjOÓ quia fanam doftrinam prædicabat, uocatione aurem carebar, cum ornninènecprædica-tio,nec uocatio ad prædicandi munus, ad hocaD E o reiedum amp;repudiatum genus pertineat : Sed primùm : quia non erat Christo cordià tarn turpiamp;illaudato authore profefla laus amp;nbsp;perfonæ ipfius co mendatio; Deinde quia tergiuerfatorille maliciofus fraudulenter alTentando mo-ras neClere amp;nbsp;quafi diem proferreexeundi exillo hominc infelici amp;c calamitofo, mo-Mdufc. 8.P. liebatur : id quod exaliorum Spirituuim-^9- mundorum hiftoria apud Matthæum amp;

Sed quo ore etiam fceleratus ifte Patriar cha Sabariefis Diabolum doârinam Apo-ftolicam prædicaflc,affirmare audet? Nam utconcedamus ucrum efle perfe, quod di cit Ch R 1 s T V M SandumiliumD e i elfe: tarnen ex ijs uerbis, quæ fiftæfuæconfel-QfiomoJo fionipræmittit,manifeftum fit,uerit3tem falfao- fal- ore mendacis mendacium effe faftam: Idt^Diaholi quandoquidem I e s v m Nazarenum talé de Cbri/îo Mefsiam amp;nbsp;D e i Filiu fateturfe agnofce-confefsio. re,cui'cu Diabolis èi. eorutn regno nihil fit

negorij. Proprercà dicir:Q_uid nobis eft res cum? Arque hoc pafto uerirarem diuinæ promifsionis,quæprimaeftin Paradifo fa fta, quantum in iplo eft, conuellit : qua in promifsione hoc difertè dicitur à Domino : Inimicitias ponam inter re, amp;nbsp;inter mulierem. Semen ipfiusconteret caput ruum.tu uero conteres ei calcanéum.Gtyi-bus uerbis mendacifsimè contradiciturà Diabolo , negante quicquam ipGs cum Christo, aut quod confequens eft Christo etiam cumipfis negorij eftc. Pores i-raque nifi cæcus es,uidere nofter Dalma-ta, inGdiofifsimum in ifta confefsione de-litefceremendacium, ueritatis fpecie fu-coq; conuelarum,arque ea re miilto perni-ciofius,quam euidens in aliquod apertuq; (ut ficloquamur)falfiloquium.Nam quod M.Tullius quondam de Iniufticiahominu cieero Oft in generepronunciauit:Nullameflecapi- “ fie Lix. talioremiftius generis peftem,quàmeorû “ de lujU* iniufticiam, qui ciim maxime fallunt,id a- “ olt;t. gunt,utuiriboniefl'e uideantur:idipfum “ de mcndacijs Diaboli redifsimè dicipo-teft:eanitiiirumtum efle maxime exitialia ciim id maxime author amp;nbsp;pater mendatij agitutueraxefle uidcatur.

124 Apologia no Ecole» Via£gt;olt fui credimus, Apoftolicam doârinam conti-ror Apoßot net:quîfanèlefuitçcumluisPontificibus, itcadoflrmii ^cq- adeo cum totaRomana Pfeudecclelia, lefuitis, diabolicas omnes doélrinasjin qiiibus aut officium Christi negatur, aut benefi-ciorii eiufdéhonos amp;nbsp;gloria minuitur,pto itftâtie D'u: Apoftolicis ampledi foieant. Vnde facile holisßniti) quilibetexiftimabit,quo iure, quaq; iniu-»X, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ria,nos ifte hoc loco tacite Diabolis cópa-

ret, quiipfeintereàdiabolicum frcmitum Apollolicam dodrinam illoto oreuocas, Diabolo finitimum fe elle,quod ad doÛri-næ profefsionéattinct, egregiè nobis de-monftrat.

Alttra cant 59- Non excurio breuitatis caufa, quae clufto kfuii quafi retraftans fuperiorem difputatione tlt;eplenam= de uocatione quæ fir per plebem, fubte-piffdfwca- xuit. Ad conclufionem eius partis uenio, nundacioi quæpriorinparticionefuit,utinitiöeftab ri«». hocPontificio Oratore ( Si tarnen Orato-repotiùs quam códuólitio tabula ut fuprà etiam dixi,)propofitum.HaGigiturin con= clufioneidem quod fuprà urget : noftros Paftores omni prorfus uocatione carere, amp;nbsp;nullam illis miniftrantibus remifsio-nem peccatorum,nullam beatitudinem amp;nbsp;uitam æternam elfe fperandam. Ad hæc,i-dola loco C H RI s TI ab ijs,qui hos feâen-e tur.

lUr,adorariin cœnaDomini: Cererem ni-mirum amp;Bacchum,ut Sacramentarij ob-ijciuntLutheranis.

Bene habetaucem, quôdfuamconclu-lionem tarn acerbam in nos torquens il-lud præfatur: Hæc cû ica fint;Ea incelligés, quæde utroq; uocationis genere ineptif-fimè difputauiCj quæq;ànobis ex diuina-riiin Jicerarum bona fide aäduäis teftimo-nijs lune refutata. Quid fi ergo, amp;ego,(ut P'*” fdàtk opcimo iure uidcor pofle ) contra excipiâ; conclu-Hæc cùm ica non fint? Arque perfacilè hoc modo prçferuida ifta noilri aceufatoris e-loquencia,tûauté grandiras uerborum Sé incôfulta uehementia in neruû erfipet, aut potiùsin fumumamp; fauillam euanefeet.

Qiiod uerôad eos attinet, quiin Cœnæ Anreâè Lu doârina Lutherum lecutià nobis dilTen- therà peais tiunt.reprehcndi eos ànollris (quod uo- naciusfetiui bis fit nocum leluitæ) minime negamus.

Arque in primis in eo reprehenduntur, quodTranlTubftantiatione,deailla Papi-ftica, idolülatriæ parente explofa ac repu-diata , eius tarnen fororem germanam Confubftantiationem , pertinaciùs reti- Confubßan» néantacdefendant.Quçfiadmittetur,ne- tiatio^Trâfa celTe erit profeâo ( quod bona ficquorun- /ubßatiatioa dampace didumjuobifcumunàpanem amp;nbsp;nisforor^ uinum

1ZS Apologia pro Ecclb-uinum ipfos adorare, baud paulo maiore, quam genrilium infania, qui no panem amp;nbsp;uinum,fed horum authores adorabat.Nec . eft, quod auttu dicasaPapiftis panemin Chrijfus P“’* Ç H R 1 s T V M tranfliibftantiatum adorari, w nf^ualt;]ua fratres illi noftri affirment, Chrisi vM

■ iunftum. Nam Sacræ liters Ch ri s t v m noninaltari, n’ecinpane, necomninoiri terris, (quod ad corpus feu carnéàttinet,) fedfurfum in cœlis quærendû efle docent, atq; etiamSpiritualiter colendum ßcado-randum.

frMres cur Dixi autem illos fratres noftros,propte agxofcantur iç's, quôd necinueræ fidei fundamentis à i nobis nobisdilTentiant, amp;eiusculpæ,quæhac mdoamp;ind accufatione obijcitur, quôd panem ado-Or nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eorum fintaffineSjatquead-

tWoxii dif 1^' alij,nifi quos adhucautPapiftici fer-jmtiunt, mentireliquiæ capiunt,autcontradiâio-nis Spiritus tranfuerfos agit,ne in ucritate agnitaacquiefcant.

Vifsidia in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;paucula qiiædam hîc dicenda

Eccltsijs Re funtdedilfenfionibusnoftrorum, de qui« formatis. bus nimis uerum efte uidemus,qiiodin ge Hieron.£pi. nerc depeccatis fcandala offerentib. qui-udDitiMi dam exueteribus pronunciauit, quôdni-mirumillafint«a;ii'«î’lt;w’A»(i'lt;^i»/lt;Jgt;'«j«'. Nullis enim

Stis REFORMATIS. M7 enim alijs epulis tàm delicatepafcüntur, amp;fuosPontifices pafcunt cacodæmones iftj lefuitæ Romanæ aulæ parafiti,quàm commemoratione nimiùm ( utipfi gloriâ-tur) prolixa,eorum certaminum, quitus Ecclefiæ Reformatâe ftudijs partium uhdi-que glifcentibus miferabilem inmodum, quafi interfe coUiduntur.

Primum negandum non eft noftris in Hefpifio ai Écclefijsj quæ Papatus iugum ceruicibus obiefhontm exciiflerunc fuis, dilTenfiones (amp;quidem deiebusmaximi momenti)reperiri. Sed tarnen qui difsidia nobis exprobrantjE-uangelij profefiToribus, fuam potiùspro-dunt mjiwjj'ixam'aiV diabolicam, quânos fpo-liant titulo ueræEcclefiæ. Quid enim ? An DîpJMjion difsidia notæ erunt lefuitis fie ftatuenti-bus falfæEcclefiæ? Hoc certèfi detur,nec ƒ* Ëccltfue. in populo Dti,quo tempore CuRiSTvseft exhibitus, uera fuitEcclefia,utpotèin quo uariæ feftæ fuerint,Pharifæorum, Efleno-rum,amp;Sadducæorum. Neeprimitiuailia Ecclefia ab Apoftolis Christo incœlum reuerfo plantata,ifto nomine digna cenfe-bitur, quippe quæ diuerfis feftaru amp;nbsp;fehif-matum fubinde exorientium faâionibus minime caruerit, dequibusfic Apoftolus: Afior.ia, Exuobis ipfis ueftroq; numero exurgent

«iri loquentes peruerfa,uc abducant difci-Epiß.i.Ca. pulos poft fe. Etloannes : Exuobis exie-X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;runt,fed non erant ex uobis. Nec nero ob-

fcurumeftunam Corinchiorum Ecclefiarri fingulari ftudio à Paulo colleftam , amp;nbsp;in C H R. I STI fideinftitutam, etG muftis acil luftribusSpiritus S.donis ornaca eftetjmul _ tas feäas habuifte.

Permittit hoc amp;nbsp;ordinat etiam iufto fut» JjCUS COtCHt t 1 • • fx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;! /“ nbsp;nbsp;• P ‘1

now fcan- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E v s , uc Eccleiia ipnus in hoc

dala amp;nbsp;ha- niundo ueiTans,à conrenrionibus, falGs refis m Ec- lt;Jolt;ftrjnis, fcandalis amp;nbsp;hæreGbus tuta efte clefia eße fit nullo paifto pofsit:immó ut his afsidue ex* nat. erceatur. Ethacquidem in parte baud ra-ro Diabolo fuas catenas laxatacremittir, Auguflmi utnonmodoambitiofaingeniaamp;ad con-mmHierot tentiones nata excitet ad tumultuandnm nymoamp;flie quodam quaG flabello, uerumetiam exa-ronymi cwn fperet interdum eos ad fua dogmata mor-RM/Jino at dicus defendenda, qui nihil minus, quàm cerbd fon» turbare EccleGam amp;c profcftum uerbi D e i fenfio. retardate in animo habebant. Exemplo fiieron.ad Gnt Hieronymus amp;nbsp;Auguftinus,qui quan-Auguß.Epi. tis de rebus aliquando inter fe dilfcnlerint jo.CP Î Î. ex eo inteliigi licet, quod alter eorum al-AdRuff.Et (-ej-j hæreGm, quidem fceleratilsimam attribuerenonGtueritus. QuiddeRufhni cueodem Hieronymo Tragœdijs attinet dicere?

STIS REFORMATIS. 125 dicere?Qui fanèRuffinus fi hæreticus fuif» fet,amp; tot erroribus affinis,quot illi ab Hie-ronymo perbiletn amp;nbsp;iracundiam expro-brantur, nunquam hos duos Theologos Angurtinus ad priftinam familiaritatem Sc Augtiß.ad gratiamreconciliarejtanquamutrofqjbo- ßier. Epifl. nos uiros amp;nbsp;in fundamétis fidei orthodo- J4. xoSjtétauiflet.Quai e non eft quod nocife-rétur lefuitæjhæreticos eile amp;nbsp;quidé fuo i-pforum iudicio condemnatos,quiamiflat interdum per altercationem ueritate, per-tinaciterfuis placitis inhærentes,acerbiùs fefe mutuo criminantur.Sicfuntamp;difpen-fanturDu fapientisiudicia, utimprobunt illud ambitiöse contendendi cacoëtbes nequâquam ex moribus milirantis huius Ecclefiæ extirpari penitùs pofsit : ut ne quis in hac mûdi figurajquæ prætcritjper-feûam expedet confummationem corpo ris C H R I s T1, quam nonnifi addicmad-iientus ipfius confequetur. Intereà mo-nemurà Paulo Apoftolo,ut omnes, qui a- j, liquid aut perfeftum aut ad perfeaionem r,i j. quam proximè accedens adepti fumus, i- . dem fentiamus. Quæuero nobis parùnT aut nullo modo conueniunt cufratribus, expeftari iubet, du ea D £ v s ijs,qui bona fide Sacras literas traüanr, reuelet aepa-tefaciai

Quodfi Suiraeflem,amp;enumerandis ex» probrandisq; diiïenfionibuSjquæinueftra M.p.pfeudecclefiaiiigent, uelutifus cæni ' uolucabro iuxta uobilcum deiedarer, qua Jnn«jt«r4 muitas Monachorum ScMonacharum, e-difsidiaPfttt asq;interfe diuerfifsimas, achoftili odio decclefia ihuicem pugnanres fedas proferre pof-pontificiie, fem?Ciiius tarne rei ntfpecirne habeas, le-gaslicebit, quæaliquotabhincannis He-(■.vt rebrandusTubingenfis contratuosfoda-.ƒ•gt; les Ingolftadienfes dodifsimè perfcripfir, cuius in libelio anno i 5 7 7. edito,plus qua c X X X V 1. ordines ueftri,ftudijs acritibus inter fe differentes, mulcö aUtem magis di gnatione amp;nbsp;meritis,ad alphabeti ordinem recenfentur.

At facitille, dices, ordinibus Papiftîcis luculétam iniuriam,qui ut nominibus dif-I,i[gt; def^ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inftitutis, unirate ramen re-

ttHonefiatt ligloois animorum interfefunt deuin-C/frjcoriwn nbsp;nbsp;nbsp;• Qi'am h oc u eru m fit,præ ftantifs i m i d 0

tap. s. doris Ridæi RhenenGs potius uerbis qua floruit cirt noftris declaremus. Suntillius fuperhac fa annwn reuerba: Teterrimum chaos ortumeftin »467. EccIeGa hodierna per noftros Pharifæos: ,, inter quosnon modicaeftdiuerGtasinG-,, de amp;aiijSiam didis : fedunusnititurme- .

sus REFORMATll IJI liorefl'e alio,fanâior,approbanor, Mino- “ resfracrçs fe fandirace præferunramp;iufti- “ tia. Prædicacoies Iciontia amp;nbsp;dodrina,Au- “ gliftincnies,Carmelitæ, Antonitæ, Bens- ‘ ‘ diftinenl'es,Bernarditæ ècomnes alij, iibi “ mutuo cfcncrariaucur, obloquiintur, amp;fæ- “ piùsalij aiios perl'equunturûn quibus ne- “ ra animoiuni diuerficas non uniras inue- “

nitur. Habes M.parer quàni belle ordinib. ueftris inter fe quodad fideni amp;nbsp;religioné attinerconueniat;^potuifti in Benibiuer ftri Epiftoüs aliquid legere de Ciceflrinen fiuni contra Ambrofianos furore amp;Tragœ dijs : itemq; in uotumine Clementinarum Clcnetitin. de Beguardis monachis amp;nbsp;Beguinis , qui- Eib.'i.De bus Ordinibus ipfo recenfeiice Pontifice

Lib.ö.Epiß, 3$.

Rom.orto hærefes llagitiofifsimæ amp;facri legiorum plenæ obijciunrur: ut tu amp;nbsp;ont-ncs Papiftse delinaris tandem diflenbones noilroruin aquiiinis aut uiperinis potiùs notare oculis,ad proprias talpæ.

6t.

'Tk -J J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;! nbsp;nbsp;•

T næc quidem de uocationelegu Rcfutatio rima Minilhorum Ecclefiæ ex Pa- par^ paru ueftro Antichrirtiano refor- tij deutmas

matçtibilintrefponfa.Reliquum eft, utad houîi /«/ais ea,quæ de Sanftitate uitæ amp;nbsp;innocentia t'iM. ueri MiniftriEuchariftiæjÇuctuquidem lo

iji Apologia pro Egclb. queris ) pofteriori parce declamacionis i-Hius difputancur,ljc crarifeundum.

Ais Miffae facrificium, in quo Christ vs à Sacerdoce concrcä:ecur, amp;nbsp;Deo Pacri of-feracurfumma animi amp;nbsp;corporis cafticace amp;nbsp;uicæinnocentia prorfus Angelica pera-Mi/Janihil gi oporcere. Nos delegicimis acueris Sa»-minut (jiidm cramencis idem affirmamus, ex quorum Sacramen: ccnfu Miflauellra idololarrica merico ex-titm. cludicur,ciim nec nomen quidemhuius in Scripcuris Sandis excer, nec horren da iila blafphemia.quä hæc con einer, Ch r i s t i obiationem unicam prophanans acq; euer tens, ferri in Ecclefia debcac.

Reuerentia Abficergo, ucaliquid cum ilia commu-CcenitDomi ne habeamus,a qua coris pedoribus abhor ni débita fet rcmus.Cœnam lanè Domini iuxca Dei in-dulàmculca fticucionem cum religione, fandirace, re-dd. uerenciaque, ucpoce corporis amp;nbsp;fanguinis Christi Sacramencum, exhiber! ac-cipiq; nos præcipimus,amp; fidelium cœci-bus fedulo inculcamus ex Apoftolo, profa nam amp;nbsp;indiligencein huius cradacionem ingencium pœnarum in haceciam uica,,ac tridium calamicacum publicè priuarimq; iSamS P elle cau(am,uindicâtc in eos Domino, qui (S’ corpus Filij ipfius non difcerniinr-

füfsî amp;exanimati, quis non uidet contra nos facere? Vt enimille nonreftè necdc-cencer ferebac arcam,bobus ignauia ipfius Ö/irrrtHs amp;nbsp;ofcitantia in tranluerfum declinanri- flum ntora bus :ficuos Ecclefiam ueftramàreûa fim- ^wefi/rmpa plieitate diuinæ inftitutionis declinare paisi eftis ad Humana commenta,falebras« que mendaciorum,amp; mox temerè fpurcas ‘ manus Sacramentis admouentes, turpîIsi mis ea amp;ipfi Diabolo erubefcandJs, aut(fi illeuobifcum unànefcit erubefcere ) cenè ridendis fordibus abominandarum fuper-ftitionumpolluiftis.De Abiatharauté Sa-cerdote, Sc quæftione huius pofterius te-* fpondebitur.

62. lam uero prodis apertè, quidMilTa gj/quot; uellraram fplendidè commendanda elfe- Commroiti ftum ueliSjdum omnem effrenati oris uiru tioMiffa PS lentiam in coniugatos amp;nbsp;matrinionij le- tificite /rau* ge copulatos Eccletîæ miniftros effundis. dieß.Matrix Quorum duo genera conftituis : Vnum fnomodiuini eorum , qui à uertris catholicè ordinantur.-

Vide autem hîc an non reftiùs fueris di- CorJrddü öurus , Romane , quàm catholicè : ni-fl forte in Dialeèlica Icîuicica uiliuetlalc cum particular!idem ualct. Alterumeo-rum, qui ab hæreticis funtordinati, hoc cft, âb i)s , qui patefaftam in uerbo D 11

*34 Apologia PRO Eccle. ueritatem amp;nbsp;uniuerfain Scripturam ample ftuntur, Romanorum aurem Ponrificuin comméra,fuperftitionesq; ex eodem Dti uerbo deceftabahcur.Priores iilos,quèd fa cratifsimæ Virginis matris, amp;nbsp;D £ i Parris, Filium, fpurcis manibus contredlent, cir-cumfcrantamp; crucifigant impuros abomi-Purilditi nabilesjfacrilegos pronuncias. Hos uero, tjuoddicii quod puri Laici finr, quamobrem à Matri-murdi im: monio arcendi efl'e iiideantur,caufam nul-furis Cltfh lam eiïecontendis. Ego uero impure Cle-cis,feredum n^e de tuis cacoiycis Papifticè ordinatis il laattributaomniaperfacilèadmiferim,có ceflcrimq; übens,impuritatem, abomina-Ipfi Jtfuita nonem,facrilegium,Mifl'aticæidoloma-facrificulorû niç,amp; Miffariorum facrificulorum propria /(lt;or««ifros quædamornamentaefle. Dehisiraq^iion J certabo tecum, quod ad nos minime atti-. nbsp;nbsp;nbsp;' vineant.Inftrue eos,utlubet,obiurga tuo ar-

^1'. bitratu amp;nbsp;exhortarcrdumiiJud fi pofsis, ca ueas,neÆthiops Æthiopesdealbare,aut ZmpKilfntM ^eriùsjiatrolatrones carpere,amp;ad uirtu-iêrûitaruis- ’^em infleftere uelle,irrito labore uidearis. Mcordta,La nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;noftris refpondeo,quos tu amp;nbsp;fru-

jroî uocan: fttàamp;improbè iu ordinem idiotarum co-riuRff Ec« gerelaboras , cùm amp;nbsp;Sacrarum iiterarum tief. Minh cognitionc per D e i gratia excellant,mul-flros. to magis quam Rafi illi tui, amp;nbsp;axungia Pa-

pâli-delibuti, non Euchariftiæjfed Miflæ adminiftri : amp;nbsp;ut fuprà diffusé acperfpicuè crificuli non àmeeft oftenfum legitimam,ordinariâq; Eiicharifti^ uocationem, (licettot fententüs amp;: fena-tufconfultis ueftris confixi,)ad EccIeGç mi nillcrium exercendum habeant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

Neque tarnen id iplum,quód uerifint Ecclefiæ miniftti impedimento ipfis eft, quominuspleriq;,qui fe charifmaillud co tinentiæ non habere fentiunt.fanaè in Do mino Matrimonium contrahant, maritiq; fiantjUthoc remedio à D E o conceffo amp;nbsp;inftituto,libidines uagæ, amp;nbsp;quæ ex hrs na« fcunturl’celera, in quibus uos impune uo« lutaiTiini,amp; turpis etiam concupifccntiæ flammç ac incendia auerti declinariq;poC-fint.Caftitatis enim in cœlibatu ß charifma côtincntiæ defit,præliafuntdura,(utpræ- Augußinus clarè Auguftinus inquit;) Vbiquotidiana lib.dthont-. eftpugna,raraautemuiaoria.

Omittohicmulta exdiuinislitesistcfti moniacolligere,quibus dogmaiftudim-pium de Sacerdotum cœlibatu in cótem-ptum primç illius in genere humano ordi-nationis dîuinæ excogitatum, refutetur. Poffum diuinam benediftionem profcrre, qua confirmatum honeftatumq; Matrimo niu m,ncc minifterio Ecclefiaftico, nec alij

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ï 3 ulli

Apologia pho EcclB» ulli uitæ generi labem ac dedeciis afperge re poteft. Quo refpiciens Apoftolus gra-uilsimis iierbis rlfimf/ ijlud elle affirmauir, amp;àfiinvTCf/Xf/ quemlocum fupraetiain çitauimus.

Q)iiJin^ae Deinde in promptu funt uecerum exem FfrJoti/’w Sacerdorum, lub priori TeHamento, Vet. Tejia, quorum uos cum tanto ftudio decumas ae fncnti maxii pompam uellium uua cum ritibus quibuf-tniprobétKc dam Sc Ceremonijs,non line iuftifsima lus defendant daifmi accufatione defendatis, dcbebatis pontißc^, eorundem etiam fanâimoniam , caftita-

Zupanaria Roma,

ßartholoi tnausCdffaz naus dor.

lemq; cpniugalem imitari, explofis mere-tricibus, quarum ingentem numeru amp;nbsp;am plifsimos greges luis in uiuarijs, ucl PvO-m4 ilia ueftræ fauvlitacis fcaturigo palam fouerc dicicur. Caueautem iftud ex con- . uenciculorum nugis accirculorum autex uagis ruinoribus habere me exiftimes. Au-dent,qua funt impudcnria,lureconfu!ti ue Wmji ' ftn lupanaria Ecclefia; Romanæ,quæ tole-ti. con/i . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iurcnaturali ob ualetudinem reli-

77.g,370, necefsitaccs debeant, uoluminibus etiam editis defcndeie . tt adhticindi-

gnabimim nobis li Romam ueftram, Anti-chrifti ledern appellabimus JVleretricein il lam matrem fuimcarinnû Siabominatio-num terra., qua in utbeSçledç^ccepimu?

sus R. E f o R M A T I s. 1J7 exipforum Pontificum numero fuiflenon loannet i j. neminem^qui in fcorti complexu uitam B- Anno Dom. niens fœtidainamp;c abominabilem animam 964.riJe exhalaueric, UC redo tramite ad Satanam Pi‘tiindm a-tranfiiet , cui uiuens plenas uini pareras i'Mifrandii prrebibere erac (oÜcus.SedhociifwaföViijin gratiam Sandilsimorum.

Conitacaucem Prophecarum etiàm nô-nullos coniuges habuilfefuas Jncerquos princeps Ezechiel uxoïis fuæmencionetn Esicch. 14. facit. Tàmautem non erat probro fandif- «’• »0.17, fimo amp;præftancifsimo Spiritus S.organo, *®-uxor,dum Ecclefiç miniflrans dodoris officio fungeretur, ut non fitueritus diuiniC. fimo libro fuo aüquid etiam de tempore mortis illius infererc.

Nec in nouo etiamTeftamento quif- Matth. 8, p. quam ignorât Pétri (ocrum ,amp; Philippi E- ,4^. uagelilîæ quatuor filias Prophetantesmeç A^.tt.p. etiam Pauli comparem germanam ex Epi- ^.Ciment ftola ad Philippenfes, quem tarnen locum AlexanJri. nontàm ego, ad Pauli Apoftoli uxorem uftromdftM» refero , quàm Clemens Alexandrinus ex^'^’ r-ueterum fententia de ilia interpretatur. Philip, j.v, Scd abfcedamus paulùm ab ijs teftimo-nijs amp;exemplis, quæ ex Sacrisliterisin» nuinera depromi polVunt. Adantiquita-tem ueniamus Apoftolorum temporibus

tj8 ArOLOGTA PRO Ecclb-!iroximam,cuiiis tradirionibus pluspïiarft lonoris deferunc lefuitæ, quam iphs Scri-pfüris fanftis.

Epi/lola ad 6^. Achanafius de Epifcopis Ægyptij« Dracontii!. Si de Moiiachis ita fcriptum reliquic.Mul-5, ri ex Epifcopis matrimonia non inicrunt: gt;5 Monachi uero libcroniin parentes luncra 5, äi,queinadniodurn uiciisim Epifcopos fi-, , liorum patres aniniadueitas, Ignatius aU-Bpiß.adPhi tem uetuftior Athanalio, (quippe qui Po-ladelphiejes lycarpo aüdicori Ioannis Euangelillæiri'r-pa^.4.}.Pa- j()i,i/«^-fuiiTeperhibetur) ficinquit: Gratu-loruobis uirgines lanäimoniam, utHc-liæ,r?(uæ,Melchiledech,Elilœi, leretnia:, Baptiftæ,Ioannis,Timoihei Titi, Euodij, CleiTiencntis,qui cœübes uixerût. Ecmox addit: Horufn fafta à me mentioeft, non quo uituperatos uelim reliquos Sânéto?, qui nuptijs copulati fuerunt. Opto enim D f. o dignus in ipfoium ueftigijs inueniri in regno D h । : ur Abrabaini, llaaci, laco» bi,Iorephi,Efaiæ, ôi aliorum Pröphcta-runuitem ut Petri/Panli amp;nbsp;aliorum Apollo lorum, qui in coniuetudiue coniugali ui-X er lint.

P4g.4î. Eadem Epiftola Apoftolico prorfiis Spi ritu diciturab Ignatio : Si quis Ö e v m Sc Chus I » M conficecur , conuptionem autcrti

àutem amp;nbsp;imniundiciem uocat Icgicimam coniugij miftionem, amp;nbsp;liberorum procréa tioné,aut cibos quofdam abominabilcs, taÜshaberincolain leu inhabicatoré Dra-conem ilium Apoftatam. Qui quidem I-gnatij canoncs, Apoftolorum eciamafie-rcntes coniugium, dilertiliimè oftcndunt Syricij décréta Scaliorum, quæ conlueru-dini coniu^ali Sacerdotum.rrîundiciem 8c puritatcm auferunt,contaminationem au= tem amp;nbsp;pollutionem tribuunt, doftrinam clTe à Diabolo profeélam.Nec uero eft iRo loco audiendus Hieronymus,qui louinia-no quondam Petri coniugati aliorumque citTtlotün. Apoftolorum obijcienci exempla fie relpó debat, utnegarce Petrum pofteaquam iii Apoftolatum fueritalTumptus, officiü có-iugaleretinuiirc : có quód experfoua om-niri Apoftolorum dicat: Ecce nos reliqui- ^atth. mus omnia,amp; fequuti fumus te. Quod in- p.jy., eprifsimum cómentum perfpicuèexuer-bo D h ; BonauenturaRom EcclefiæPref- Dtrtmp. byteramp;Cardinalisrefellit,ciiminquit:So crus Petri tenebatur magnis febribus.Scd « ‘ fi foetus erac,cius filiam Petrus habebat in “ uxorem. Nee ea ob Christi difcipulatum ‘‘ diHiiferar,quia Dominus contranum dice «« bat; Matrimoniu nó cfie malum,fed bonû. lt;«

Dionyfius Coiinthius Epifcopus.refte EufebiOjEpiftohim ad Gnofios Cretenfes fcripfitjn qua Pinytum diœce'is illius E-,, piFcopum adhorraturinhæcuerba:Ne gra ,, ueillud onus decœlibatufrarribus tanquä ,, necelTarium imponito : habeto potiusra-Socratesl.,^ tionem multofum infirmitatis. Quidplu-1, f.i i. Soi ra ? Saris nota eft. Nicenæ fynodi molicio Kotn.kt.c, de perferenda nouiria adhuc ccclibatus le-ge,cuicumfonorauoce contradicens,in-tercefsiflerPaphnutius, à Synodo fuicab-rogata,ut authores funt Socrates amp;nbsp;üozo-menus. Et audi tandem Dalmata Synodu nJe Gra- Gangrenfem/in tuum capur, his ucrbis ful tianilCa^,^ minantem: Si quis difcernit inter Presby-non. Sijj terum cóiugatum,tanquam occafionc nu-ptiarum,quod ofterre non debeat, quodq; *8quot; nbsp;nbsp;nbsp;,, non oporteat eo miniftrante de oblatione

I . Quód G exemplis etiam eftopus , Hilarius Celebris PiûauienFis Eccleliæ in Gallia EpiFcopus, tefte Mantuano Poëta Pon-tificio coniugatus Fuir. Nam utinquit ille; NonhorruitillaTempeftate Devs thalamus,cunabula,tædas.Idem legimusin hi-ftorijs de Nazianzeni patre,deNilleno, Ira tre Bafilijjde Spiridionc,de quo illud con-finnat

sus REFORMATIS 14» firmat hiftoria : cùmuxorem amp;nbsp;liberos ha-berec, non tarnen proptereà fuiiTe in di-uinarum rerum exercitatione alijs dete-riorem.

Hue adde patrem Bafiiij, amp;quos Vicc-lius etiam.alioqui adulator Pontificius inter coniugatos recenlet; Valerium,Feli-cemTertullianumjLeonemjSilueriumjO-mnes Epifeopos autPresbyteros.Quoma iorefttua MonachePleudonymetemeii-tas amp;nbsp;impudentia, qui diabolico prorlus ore tot prællantifsimos uiros, tot clarifsi-ma Ecclefiæ lumina, pro fornicaiijs, ince-ftuolis, lacrilcgis ad Tartara detrudete,amp; damnation! æternæaddicere (nihiliple ç- , *' ternæ damnationis ignem facrilegis diui-næ ordinationis obttedatoribus debitum ’ * perhorrelcens)non erubuifti.

05. Sed non obtredlamus matrimonioj Ajîutalefuît inquis.NecEcclefiâ catholica niatrimonià tarum txte^ prohiber légitima, fed tantum pro fuaau- pho» ihoritatc lege cauet, ne quifquam ad Sacer dbtium,nifi cœiebs admittatur. Refponde ergo hoc primùm mihi lefuita: Quomo-do hbi fatis conftecueftraEcclefianonnifi' cœlibes ad facerdotium admittens ? Cùm aliquando fanxerit canonem in hæcuer- Dîfl.iS.C^ ba:DiâConi quicun^ue,cùmoi4inantMr,fi Didfo»»».

14^ Apologia pro Ecclei ,, in ipfa ordinatione proceftatifuntdicen-,, tesfeuellehabereuxores,nccpoffeconti ,, nere: hi fi poftea ad nuptias pernenerinr, ,, maneant in minifterio. Deinde amp;illudre-

Si prohibeas certis in perfonis coniugiu: Et,fi eafdemperfonas propofita infamise amp;nbsp;reieôlionisàfacerdotiopœna, àconiu-gio arceas-Nonne nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;funtîQuâ-

Pont'tficij tillurn incerualli interhæcinterccdit? At-dedeeorim quiilludantiquum omnino proprieq;fuu fuortm cab obtincntPontificij,eautfe docerenegent, liJiabnega^ quæ in ipforum libris totidemliteris, amp;nbsp;»or«. ijs quidcm fæpè uncialibus utficcuHie-Tom.«1» in ronymoloquar,perfcriptadigitomonll:ra frafat. lâbri ripoffiint. Vtautem cóftetliquidius apud lefuitas.EuangeliciseffeoculoSjUthos no necefle habeantutendos petere à Pontifi-cijs,agq aliquot inlignia teftimonia contra ipfos ueteratorie fuam nuptiarum prohi-i Contra lout bitionem eiurantes,producamus. Hiero-nianumcr nymus ipforum, iftain parte profedo nec pafsim. pius nec orthodoXus, nuptias quaslibet damnans, finemcarum mortem eifc con-Gratianus tenditjquemadmodum amp;nbsp;peccati. Et quia Caiifa it.tj. femperorandum eft,inquit, ideonuquam j.Gin.Q;»«! coniugio feruiendum . Er Iiuctorquetil-modo^ lud Matth.î4..Væ prægnantibus.Ité : Hæc una

sus REFORMATIS. 14} una eft,inquit,differentia inter uxoremamp; fcortû,quodtolerabilius eft unieffepro-ftitutam,quàm multis. lllud autem mani-feftifsimum: Si propter anguftiam tem-poris habentibus uxorum ufus tollitur, mmf. inJer. quantô magis non habentibus ne acci- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

piantjimperatur? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

Tertullianus autem : Matrimonijjn- rit, Je quit,amp;ftupriuidetureffe differentia,fed hortat.Cafit utrobiqueeftcommiftio. Ergo,inquis,8c primas nuptias damnas ? Nonimmericô: quia amp;nbsp;ipfæ conftant ex eo quod eftftu-prum. Contradixitimpiæhuic amp;nequa-quam ChriftianæHieronymi amp;Tcrtullia-ni fentençiæpluribus in locis,necabfque uehementia D. Auguftinus præref alios multos redè de nuptijs fentientes. Lega-tur liber Definitionum Orthodôxæ fidei cap. 3. Confentaneaiftis dicuntPapiftæ o-mnes,amp;in his Icfuitæ.quantumcunq; pin gereimpiafuadoghiata,amp;fulpicionépa- i- .n trocinij dodrinæ dæmoniacæ aniouereà nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

feiplîsftudeant. Perpetua enim ipforuin ponr'ßct} eS eftconfuetudo,opponere coniugio cafti- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;en

tatemjitautunumexhisperimataltcrum, fiita em co;i unde fi ipfis credetur coniugium necefla- »nzer riôpro reinceftaamp;impudica damnabitur. ftopponunt. Sedrefpôde mihi fi potes lefuita, fi matri-

monium eft uc uos ftatuiris Sacramétum^ qui poteft caftum non efle ? Aut cur Sacra-mentum iftud inceftos facir urenres ipfogt; cum Sacramentorum ea conditio fir,ut pet Sdcraneniu illaetiam famftificari nos oporteac? Quale ciimfit Ma= quæfo hoc eft Sacramentum, cuius ufus trimoniujta participantes, in primis autem Sacerdo-tnm probro zgs, ad quos peculiariter pertinet Sacra* tjlfitcrißat mentorum traólatio, caftitatc amp;pudicitia euertitîHîcucrô uobis hæretaqua, utdi-citur,amp; ne facrilegi deprehendamini,in a-‘^9- fylum authoritaris amp;nbsp;conftitutionumEç* clefiæjUeluti iarrones in Ipeluncam uof-metrecipitis:affirmatisq;caftum eftein a-lijs ordinibus coniugium, præterquamin Sacerdotibus, quorum matrimoniaince-ftus funtamp;facrilegia,obuiolatam Ecclefiç authoriratem , quae lege cauit, nemineni adfacerdotium, nifi coelibem efleaJmit-tendum.

Pdpi^fjJo: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bone uir paulo ante ex

florrr mKtu Hieronymoamp;Tertulliano, qui mordicus wr/ûm IW, àuobis ex diametro cótraSehpturam fen-ptiarumho^ tientes defenduntur,probaui,atque exue» Jifi. ftractiam caftitatis amp;nbsp;coniugij flagitiofa antithefi cóftanomnes omniü nuptias, cu-iufcunq; fint ordinis j ( ex ucftro qnidem fenfu ) inceftas efie. Alioqui enim nee Sa-cerdotes

sus REFOR MATI s. 145 cerdotes inccftare ( ut hoc Virgîlianum uerbum ufurpare liceat) nec ftupri ac pro-fticutionis loco haberi polTent nuptiæ, quorum uos utrumq; firmiterafleueratis. Porro aucem abs te quæro,an non Satani- Sdtamca ca potiùsqnâ Ecclelîaltica authoritate Sz tp,non lege fit caucû, arcendû elTe aliqué à Saccr- clffidßicaau dotio,qui cœlebs non fit ? Quid aliud hoc tf^oritattjua eft,quàm matnmonium.fub pœna infamiç ^ptiaspro^ amp;nbsp;à minifterio Ecclefiaftico reieftionis diabolica doftrina in Ecclefiam introdu-fta prohibere?Sed de hoc fuprà egimus: amp;nbsp;5eni«it, lit. legi potcftin libro Sententiarum, Leonis • Eifi'37, Papæ Canon,coniiigium Clericorumcer- quot;S;®-ta tati one permittens,prohibitioniPonti-ficiæ uehementer contrarius.

67. Ais prætereà matrem Ecclefiam non so. cogéré quenquam,ut cafte uiuat, fed fine- Prodigiofa lit Sacerdotio fungi , cœlibem ut uitam ducat. Hæc tua mifuauishomo,uerba finit. Dicoautemego, nec matrem ho-neftam efTe tuam Ecclefiam, nec matro-nam,fed meretricem, quæ non fie inftituat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

Plus fatis notum eft illud ueftrum : Si non cafte , cautè . Quod quidem ludicrum îoculare fiiftitiumq; diâerium uideripof-fet, nifi in Canone Cœleftini Papæ fun-damentum

Gratianus Called î o. «• î*’on dtbet. Üem confira niant S'choi lia Can. Si lt;]tlt;is'Dift.3i, EtCan.Prtf h'tfr Diß. iS.

i4ff Apologia pro Ecole. damentum haberer,in quo hoc prçcipiriir; Epifcopum aucPresbyterum de Ilupro aut adulterio perpetrato cum ijs mulieribus, quæeifiiafuerinr pcccataconfelFæ,accu-fatum arque conuiétum, tum denique effe deponen Jum,cùm aJlu lolerciaque cauere non poruerit, nein confcientiâpopuü de-uenirer:fi uerô fallere noticiam popuii ua-luerit,minime eiFe puniendum.

Q.uis hîc non nideat Papifticum Cano-nemab hoc Sceieftino ad tfecernm potiùs gentiliumprçfcriptum amp;nbsp;rationem,quàm adD ti mandatorum inftitutaconfoima-

Plntarch.in tum?Tradunc hiiloriæ iicuilFe Spartç pue-FifdLxKt. risacadülefcentibus furarilegibusLaco-nicis:fic tarnen,ut deprehcnlj ftagris cçde-Hypocrith rencur. Quod Lacedæmonij fanxerunt o-cte Pdptßdi limdepuerorûfurtis,idem decreuitPont.

Ttm contra Rom. Jg fuorum Raforum adultexijs. Et mcosjcor quemadmodum pœna ilia deprehenforû puerorum non ad coërceiidafur-plin/' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad excitandam eorundem furantiû

neqiiitiam, ut callidè ingeniofeqj furaien-tur, pertinebat: ■fie Pontificius Canon in eosfolùm Sacerdotes, quorumadulteria publicèinnotuerint,pœnam ftatuens, non tàm moechari Clericos prohibctjquâeof-demin mœchando cauteprouideq; uerfa-

sus REFOR MATI s. ï ^-7 ripræcipic. Nec ucrô réméré abftinetàco- rc-gendo ad caftitatem Ecclefia cacolycaj^ue ipfa cafta non eft, fed fornicationibus fpi- PoiüiCfj^ ritualibus amp;nbsp;corporalibus contaminatil- Eçdti'm, . Gma.NouitoptimèmundusueftrasÇiK âs fola exccrna fornicatione in præfeniia, à nobis agâtur,fœdicatesjquç non in ?.ngîia folùm compcrtæfunc (ubi circirer annum Chrifti M. O. X X X V I i.uilîracione per dice- C.;fî/ ■' cefes,Henrici v 11 i.Regis iuiTu faÔajingés numerus Monachorum adulterorum, fcor tarorum,pæderaftarum, in Monafteri/s eft inuentus, quorum eriam nomina in hbro Breuïarij compercorum,qiii publicè exeat, til-y-rCi recenfentur:)nec folùm in Germania,ipfa- ci:j fjt !'■ que Ita!ia,amp; in alijs circûiaccntiLusrcgnis uMi'ë ■gt;, deprehendi folenr, uerumetiam inrerru- ptrtDri.in. dera parietinasq; clauftrorum amp;nbsp;cœnobio= mm dirutorum,in noftraVngaria ad lio-diernum diem, non line horrore uifunrur.

Vix alla certè fuerûr tnonafteria,jjs ex nio-nafterijs,quorum 'a fundamentis iufto D ri iudicio cuerforû inf^ufta cadauera in bac parria hodie cernimus , quin habuerinr qiiædam aut fubterranea aur alioqni le-creta amp;tenebricofa inter iplos parietes lo ins ca, ubi ofta mortuorum infantium rccon- turner, derentur,ex effieni ociolorurn acdeiica- ßi.

148 Apologia pro Ecclä« toruiTj Monachorum (cœlibum tarnen o-mnium amp;nbsp;caftorum ) fornicandi licencia progenitorum. Non fané inepte nee fal-Xit.Volaterranus monafteria uocaret foil«, latium miferorum , 8c decoftorum refu-giummifi exiliteradmodumamp;mjnutèfœ-dam iftorum locorum conditionem de-fcribere uideretur.Nam præterquam quod fua culpa miferi amp;nbsp;decodores in hæc fe la-tibula abdere folent : nihil errabis, fi quoi tibi pafsim clauftra conuentualium occur-rent, totidem ganeonum , fcortatorum, homicidarum, puerariorum, mollium ci-nædorutnq; caftella amp;nbsp;receptacula uiderc Scriptorum te minime dubitas affirmaueris. Sed code Pontificiorii ingenio præditi lunt fcriptores Pontifieij, »id(Kr4«fn= quo iam aprincipio lefuitas noftrospræ-jfentttm. ditos elfe diximus. Attingut quidem ftylo fuo regni iftius Eabylonici fordes turpifsi* mas: Verum de his ficplerunque timide amp;nbsp;quafiuacillantibus digitis fcribunt,atque n Locrenfibus condcrent leges, autEle-phanto alfem porrigerent:ut in prouerbijs dici folet.

óS.Poflem multa fané teftimonia profli-gatæ amp;nbsp;deteftandæ Monachalis libidinis adducere, nifi ab ijs commcmorandis ip-fa abhorreret oratio. Porró autem nee its

na ualdè necefle eft huius generis exempla recenl'eri quibus Papiftar51ibri,(ipfius Paftfli Dei iuftifsimo judicio ad probra fua enar- pr^rfon« randa monachos impellente,) funt refer- fuorumfcei tifsimi: tacentibusci^jnobis iftorum turpi-tudinesnonloquunturlolùm, uerùmeciâ proclamant.Immö ueró Pontificij fcriptos res, Sodomæorum peccatafuaprædican-tium menfurâ in eo excelTerunCjquö d mor mos Sandos,in primisq;Mariam B.V.im-pudicifsimiscogitatis fadisq;fuis,acde-teftabili nequitiæ patrocinari non obfcu-rèprædicant. Legat cui eritocium quiq; pauculas aliquot bonas horas perdetenó grauabitur, fermones Difcipuli de Têpo-rCjubi fermone 1Ó4.. monachus quida Cœ-nobij Secretarius falutatafubinde Virgmé

Maria,cumeiuslicentia,(ficuerbafotiant üonachui hirtoriæ obfcœnifsimç)ad fcelus délibéras tumperpetrandum node intempeftacgre Mariafwi di folitus fuiffe narratur. Leganturetiam huius argumenti miracula B. Virginis ab hocipfo Difcipulo colleda,itemq; uolu-men quod Speculum exemploruminfcri-bitur. Sed nimirum recentiores Monachi ac facerdotes caftitatis in cœlibatu funt ftu diofiores.Nam in alta pace,amp;ignauo ocid fuperioribus feculis permultos fuilTe ui-

iÇo Apologia pro Eccle ta morîbusq;diflblutos, faniores Papiftaè CrfMfîor« ukro facentur. NosuerôPapifticum Clc-^cafliores turn qui hodieeft, ex ipforum régula cau-ueteribusmo tiorem quidem eOe, quam prifcum illud Mffcîr no«i Monachorum uulgus fuerit , concedi-tnonachi. mus:caftiorem autem efle audafter perne-gamus.

Nonlongeabieris M.Pater.Confidera tecum, quid hominis fit præter innume-ros alios ,articularius ille amp;unguentatus, qui nuper Agriam uagabundus luftrauic Épifcopus.Tonftrinæ ipfç de tanto præla-topalamquotidie,quod uerifsimum eft, loqufitunEum dum his in terris ftantead-hue Papatu fit uerfatus, maximum fuifie Sodomitam : amp;nbsp;pofteaquam hinciftô, ubi Pdrn««rnos nuncuiuit, migrauerit, cœlum mutauiftc, trnnCifliui. nonuicam impuram in melius conuertif-Seriptumefl fe.qdquod eiufdem turpicudinis cótinua-tJoneabunde fit teftatus. Quare nihil pro-i'^sfadum efte lemel atq;iterum,fquem-Sciliett aumodum pnmanj uiri, qui in re prælenti fuerunt grauifsimi telles confirment) qua utexipfiusPapifticicófilijl'entétia, carni-fici infelicibus ligiiis uftulandus tradere-tnJuMt ma tur.Et fic I’e res habet. Eiretcnim hauddu-terKom.Ec biètraditus,amp;fuo merito quide, nifi (quæ rltfa. matris ueftræ Ecelefiæ M. pater ergaim-puros

s H s -R E F o R M A T I s. 1 5? I puros liberos milericordia eft , amp;nbsp;îndul-gencia,latis ornate difercèqj tua ifthaco-ratione celebrata) per ipfos iudices noxæ eflet exemptus : qui ipGfibi, (ut credi par eft) malèconfcii eranr, baud multùmillis abiîmiles, qui Ggillatirn è templo exibanr, pofteaquam C h k i s t i refpôfum de mullere adultéra, ab ijs, qui Gne peccatofo- Paraniia a» rentjlapidibus obruédaaudiuifl'ent. Quid pud f^arroa plura attinet dici?Satis norum eft uetus il- nem^ ludac uerifsimum uerbum aputl M. Var- de iiwgM ronem.'Canis non eft caninam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iduna.

Habet tarnen hic talis apuduosunàcu ReutrmJuf, fuiGmilibus, Reuerendifsimi appellatio- dior, dißi-nem.Sic enim Epifcopos ueftros compel- mut.eïPdp» larefoletis : non fané ineleganter Epifeo- Ji'cd Gram* palem dominationem ac uirtuté:hoceft, maticapeti* rem prorfus nullam,uerbo,quod in lingua tacompara* Latina eft nullû,déclarantes,ut M.Tullius ^îonisfomut cuidam olim obijciebat, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

. temprincepsin Vngaria propugnat, (1er-licet ut labra laftucis quadrent:) hicpios uetbi Diuini Miniftros,quos aperta ui non poteft, calamo amp;nbsp;dentata charta,feriptis-que uirulentis infeftatur.Edidit nuper Vn» garica lingua ( nihil enim quicquam ut in-fignitcrefttudis, haélenus Latine, quod

i$i Apologia pro Ecclb-nosfciamusfcripfit) huiuspropemodutn argumenn libelium, in quo eædem ratio-nes:quæ hie M.pater ad oppugnandam uo cationem noftram afferurepetunturruthiC ne ab ilio, an ille ab hoc ea habeat, decer-Occaftofcri nere uix pofsis. Ea cùm ego pro noftrislio ftahuituAi niinibus raprim refutanda fufeepiflem, amp;nbsp;pologiie, negocium iam ad medium fermeprocef-liflet, turn denique in AdaSabarienliain» ci di, exquibus banc Orationem quodali-quid neruorum habere uidebatur, in præ-fentia mihi examinandam confutandamq; defumpfi.Quapropter ru'perfedendum elfe ftatui labore uernacula lingua cum illo çoncerrandi.-hæceadcm quæ tibi M. pater refpondeo,hbi ille etiam refponfaputetf Volo enim nos tâquam duos parietes for-didos de una eadéq; fidelia dealbare. Sed nimis uereor, neÆthiopes Gtis pociùs,ut fuprà quoq; memini, qui necipG uos mUr tare pellem ueftram, (ut eft apud Piophe-tâ)necab alijs ullo pado dealbari polsitis.

6^. Fatemur itaq; ftolide Dalmata nihil abs te efleiftainoratione ueriùs pronun- ‘ ciatum,quàm quod negafti ab EccleGa ue-ft W Q, V h N qj' AM C ü C l VT CAST?

VIV A t: fie tarnen ut aliquid huic tuæ con fefsioni ingenuæ deefle uideatur. Nam cùmaisEcclefiamuertram non c o g e r n tjuoddeejî fuos,ut CASTE uiuant,dicis benè.fed non ingema lex plcnèjUtloquituralicubi Auguftinus:quâ-doquidem ueftra Ecclefia non folùm non fffdomde cogit ad cafte uiuendum quenquam, rumetiaminnumeros homines diabolica fifticœlibatus legCjad fœdèincefteque ui-uendum,aut compellit aut’certè inuitat: dum plus honoris defert concubinarijs amp;nbsp;fcorcatoribus,quàmconiugans.Quemad- Enc^.e.ip. modumeapitaiis illeEcciusin Enchiridio de CaUt.p. fcribereauluseftinhæcuerbaJsjquiplu- “ '*^9» res habuitconcubinaSjpoteftinSacerdo-tem confecrari : qui uero pluies légitimas “ uxores,non poceft:amp; addicrationem,quia ‘ uxoratus non poteftaccommodariadre- “ præfentationem Sacramenti. O'peruer-“ ficatem diabolicam , ô Icelératum uerti-ginis Sefornicationis fpirirum. Nonexa- Lih.Deßnit. giro in præfentia illud quód contra Augu- Orthod.ßd, ftinum pluribus concubinis implicatos 5« confecrari in Sacerdotes polTe garrit.Cum ‘ * illc de Clericatus impedimentis agens fic aliquandofcripfcritjfi modo liber non eft ((•‘.eA;n7fap©-.- Maritum duarumpoftbaptif-mum matronarum Clericum nóeffeordi-

1^4 Apologia PRO Eccle. nandum.Neqjeumquiunamquiderrijfed concubinam habuit non matronam. 1 an-tiim Anguftinus. Sed illud miniis eciani in Eccio ferendumeft, quod concubina-lios præ uxoraris bonorandos elFe ftatuic, ucfacerdocio etiam ünrdignandi ,acuiiis dignicaccconiugati arceantiir.

^nchiriJion

Bccianii pui y J •jui'-tm i'iicjrii'n.

Herod, li. i.

Irfiiitte ctirfi iMres,

7r.i:ide,u;f, fi.-.rds frf'-.on ev Tifißola /l.dlerifht /^pi/c.A:!^u jtd.ii.

At fortalsis aliter lentiunt Iefuitç,amp; En» cbiiidio illo Ecciano nibi! utuntur. Immó uetó nocEnchiridion:id cft.bunc pugioné (hac eniin fignificatione illam uoceniufur pat Herodotus ) femper amp;nbsp;ubique luis in manicisjinq^marfupijs circumlerunt ccH loco, quo freti, ex temporequories opus ijs,qui contra Ro-manam religionem fentiunc. ld quod nee mirandum quidem uideri debet,cùm ïefiii tæ curbtationibus aiTuet! grauiorem l'arci-nam Scinllrumentum bibliotbecarium fc-cum traheie miniis fæpèpolsintacloleat. Forrô conîentaneum eil, ( ut amp;nbsp;boe obiter addamus (piofano buictccij deliiamen-to, illud, quod Canon quidam impuden-tiæ pler.us habet,ab Huldericbo Epilcopo Auguftano finguiaris innocentiç li fanäi-tatis uiro m Epill.ad Nicolaum Papam ci-tatus.Verba Canonis bæc funt : Honellius eftpLVRiBvs üccvi. 1 Eimplicari,qua aperte

sus REFORMATIS. 1$$ aperte in hominum confcientia uultu cum unacolligari. Vixitautem hie Huldc-riehus circiterannum Chmsti nongente-fimum, cuius Epiftola graai oracionema- t^'idrCtfret trimoniaPaftorum Eccleliæ d'efcndens,fi- riBibhothe* dumueroamp;adfcicitium hypocricaru cœ. camnouae* libatumacricerimpugnans, inßiblioihe- dit pit-for, caPIolandicainuenta: Bafileæautem Anno M. u. Lv.excula,amp;ab interitu uindicata publice exeat. Sed quid opus eft ueteruin teftimonijs ? Cerce Gregorius à Valentia Hifpanus ,impudens leluitaac uirulentus nuper admodum 1'cripfit cocidem ucibis: Sacerdotem uxorem ducencem grauius peccare,quàmfcorcâtemautadulteranté. cc K,tfut, Eflc enim non coniugium,fcd facrilegivim lt;« /tpolog. idfacinus faccrdotfuNecignorari à quo- “ fjerbradi quam l'acrilegium grauius clFe peccatum quauisfcorcacioneautadulcerio.Hæcille. “

O' ferale amp;nbsp;deceftatum caput, lefuitain HifpanuiTi,cumfœdo ifto obtcœnoq; per-uerGfsimæ opinionis monftro in lolas terras deportandum.Refponde G potes ô Va-lentienGs : Si negem. matrimonium facer-docLun elle (acrilcgium, ut uerilsimè pof-furn,quam tu alTeres rationem ad Gften-dam (uftinendamq; impiam iftam opinio-nem tuam ’ Nullam aliam potetis, quam

i$lt;y Apologia pro Eccle« Cur contrât quod contraftu macrimonij facerdotibus élut mätrit interdiâumàueftraEcclefiafir,cuius pro-monçp«r= PijjjjtjQ.ji quempiam aufu temerario (fic dotalis'fa* claufuîæ loquunturbullarum Papalium,) contraire,niliilfit aliud quam facrilegio fe-

adtiltcrij differentia hîcconfiftit,aptifsima ^Julteridtt confecucioneinferre poffumus, quemad-fcortationes modum matrimonium facerdotum eft fa-/dcerJohw«

m facinus propterea quia ab Ec-wnf cri7™ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Romana prohibetur, ficfacerdotum

nydcrifs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcorcacionesque propterea non

facrilegia : quia ab eadem Ecclefia ue-ftra minime prohibentur, amp;adulterando impunèatq;fcortandoPoncificij faccrdo-tes nullam uiolantEcclefiæ legem. Si e-

nim uiolarentaliquam, adulterij deliâum amp;nbsp;fcortationis, idem nomen facrilegij, cu facrilego (utuos uultis) matrimonij con-Sellcconuet trafti facinore,fibi acquireret. Ecquis dubi nit tntprchis jare amp'iiis pofsic, quin optime lefuitæ Cinadit, interfe,alij alijs tarn belle fuccinentes con fenciant ? Dicit M. pater Sabarienfis ab Ecclefia fua neminem cogi ut cafté uiuac. Dicit item Gregorius pater Valentienfis matrimonium facerdotum ob uiolatas Ec

tem amp;nbsp;fcortationem non item. O' fapieji-tiam leluiticam. Hïc meritöfanèilla Aügu ftiniuox locum habere poteft: Quisun- Au^Jl.cm* quam itadcfipuituchocfaperet? Amplius tralulianum autem quærendum eft,nunquidnam aliud lit.ö.c.t. cxhocPontificiorum inlulfifsimoparado xo confequatur.Si nihil prætereajllud eer tè unum in primis commemorabile : Quia pontifidj p Poncificij facerdotes, dum fcortantur amp;c a- cerdotetnon dulteranturlacrilegio fe non obftringant, poffunth^be hoe ipfum argumente effe quód minime « templa lintanobis pro templis Spiritus S. habenz Spiritus Sa» di.Alioqui G templa D e i effent, non pof-fentcótaminandisperadulterium amp;fcor- * Cor.j.p. rationes corporibus fuis facrilegij fcelus nófufcipere, G quid Paulo Apoftolobaud paulô meliori.qu'amPonc.Rom.fit,autul- ' A***’.;

70,Ne longum Gt,G tu una opera Roma-nam EccleGam patronam fcortationis, arque adeó matrem effe fatearis, hoftem autem legitimi coniugij àD e o inftituti(hoc enim, ut diximus, addendum neceffarió eft)palmam damustuæ illi de ueftraEc.,' cleGa fententiæ, qua hoe dicitur ; neminem ab ilia ad calle uiuendum cogi amp;nbsp;obli sari. Ad uosccrtèlefuitasMonachorum Cdjîi Icfuu (quemadmodum pcrfuafum uulgó eft,)w, fanftif.

1^8 Apologia no Eccle. fanftifsimos quod attinet, caftitatis lege noh teneri focietatem ueftram fatis reftan-cur ilia cœlibarus ueRri portentofa dede-* cora,quæ Viennæ,Auguftæ,Ingolftadij, a- ' lijsq;inlocisiuftum D e i indicium in dies (uc nuncio rumor ferrur,patefacir. Eft fané rumorenequaquam dcnihilo,inrerlabo» randum pro ueftri Pontificis reftauranda authoritate J fiquando no reftè fub manus fucceduntincepta.fruftrationum tçdia arque incommoda non fatis libcrali uos fo-latio demulcere confueuifle.

Habcmus amp;nos in proximo recctes fe-fuitarum colonias inTranftyluaniam à Ro mano Potifice intrufas ucriùs quàmindu-ftas,quç mulcum agendo hadenus pro ty-rannidePapali in integrum reftituenda, ni TrSffyluani hil propemodum egerunt, amp;necegregiu tnftsltfuitte. quippiam,autfalcem à bona famautcunq} cóprobatum capiti illi fuo amp;nbsp;Creatorina-uare poruerunt: fiunum tamenhocexci-piaSjquod excitatis infano fumptu Colle-gijs amp;mediocri ccetu difcipulorum in-, ter initia coliedo quorundam filios Nobilium magna mercede nihil fapere do-cuerunr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

cOniugiumab ifto oppugnarur, ueniendu eft. Aitfuo ipfius ore inhabilem ad Matri- Ohex Ponti monium fieri eum, qui exliberaanimi uo- fcct luntate perpetuam caftitarem, continen- wMUiuotu. tiamq;D fc o pollicetur. Q^o locorurfus non impericè tantùm,fed etiam fpurcèim-modefteq; Continentiæ 8i. Caftitatisuo- 79. cabula, Sc res etiam illis fignificatas,Ma- 80. trimonio nuptijsq; opponit. At nos iden-tidemipfiillud Paulinumreponamus:Ma PuerllisJea • trimonium rl/uio// efte amp;nbsp;iftîaÿjtfi inter om- incona nes. Et quçfo quis eft omniu,qui non faci-lèanimaduertat puerile importuni huius blateronis leuitate, cum fupra dixeritEc-clefiam fuam carholicam no damnare nec prohibere nuptias ? Qui poteft quæfo non damnare Matrimonij contraftum, qui illu extra caftitatis limites collocat, cùm nihil interhçcduo:Caftum amp;inceftum,purum, amp;impurum,tanquam mediuminterieäft eftepofsit? Perfricate itaq; froncem,fi qua habetis,lefuitæ,amp;;a!terutrum facite ex his duobus :aut Matrimonium benediftione diuinafancitum : quia caftum nonfitpro-hibcte : Et fie quod bonum eft dicite malum. Aut ne prohibete, quod ipfi 1'enticis impurum efteatq; inceftum,in Ecclefiauc ftra: Ecfic quod malum eft, dicite bonum;

^4.1. Ut neparum meritô.VæilludapudEfaiam denunciatum capitibus ueftris 1’uperueni-re uidearur. Inrerea ueró nobis non per-fuadebitis caftitatem matrimonio effe op-ponendam,aut illamab hocfemper,ne-cefTarioque feiungi oportere, cùm ne Eth-nicos quidem de legitimis nuptijs ram t.Georg.aJ abiedè ignominiofequefenfifle unius Virlt; fincm. gilij ceftimonio conftet.quificinquit; In-tereà pendent dulces circum ofculanatij PeSdnfla ca bta igt; v diciti a m feruat domus . Cui r^irgi.c.io. fententiæ fauetAuguftinus,exprefsèno-Item contTd minans caftitatem coniugalem amp;nbsp;pudicas aduerfar.Lt nuptias. EtEpiphanius congreftui coniu-giietproph, gaiiffiiurJn/T« tribuit,hoceftjmundiciem 82 fanftitatem.

Et quid deFulgenrio celeberrimo Afro-rum Epifcopo ,nulliq;ueterum non confie s.lip.i.Htz rendoTheologo attiner dicere ? Quoties ille,quæfio,pudicitiæ coniugalis,duabus illis eloquentifisime fieriptis, unaad Galla Ppiß.t.tt}. uiduamzaltera ad Probam uirginem epifto lis, mentionem fiacit ? Execratur, (inquit quodam loco)adulterinos concubitus ca-ftitas coniugalis, amp;c honeftas uerecundiæ tenax.Et moxiVtrumqj donum D £ i eft:8c coniugalis pudicitia, 82 continentia ui-diialis.Sed quid ueterum colligo teftimo-nia^

sus REFORMAT!!. TffI nia? Annonipfæ Icfuitæ cogunrurqiio-ties pro renata ( courra fuum ramen com-modum)quod uerum efl fareri uolunr,te-ftimonium ferre de puritare conîugali.Legi pofluntPerriThyrçiMogunrienfis the- ^ntkhri fes coniugalem caftirarcm inculpatäpro- .s.Tha nuncianris ex illo Apoftoli diólo:Sj acce- ji78, peris uxorem non peccafti,amp; fi nupfetit uirgo,non peccauit.

Ar enim refpondebir hoc loco,coniu-gium Sacerdorum non eo nomine infame apudipfos eile, quiaperfefintimmundæ nupriæ, fed quia prohibitioni Ecclefiæ ab ijs, qui femel in cœlibarus legem confen- 79« ferunt,non fterur. Kefpôdimus fupràhuic exception!, amp;nbsp;eriamnum dicimus : fi uerû eft Pontificios non damnare neinSacer-dotibus quidem nuptias, fed contumacia duiitaxat, Scuoucndi leuitatem,illudne-ceflario confequi: debereipfos Sacerdo-tibus coniugatis etiam Ecclefiæ lex ilia, quam iaftant,ràm æqua eiretjquàm eft ini-quifsima, non crimen fornicarionis, in-ceftus, facrilegijjfed inobedienriæ dun- Can.^iitfn taxatamp; leuiratis impingere; cùmpræfer- neDi/î. i6. timipforum etiam Canones inter Sacer- cScil. dotes uxorem ducentes 8c inter fornica- fftoegjatii. îios,nonfolùmobpecGatiinæqualé mo-dum,

Tffx Apologia no Eccle« dum, uerùm etiam ob pœnæ irrogandae menfuram diligenterlatis diftinguant:ex-,, prefse dicente glolTa; Presbyter matrimo-,, nium contrahens ab officio deponitur, nó ,, àbeneficio : amp;fecundum hocmagis puni-,, turfacerdos qui fornicaturquàm qui legi» ,, time contrahit, eó quód facit ( fornicans) contra facrum ordinem 8c etiam contrale-,, gern, amp;nbsp;ideó minùs peccat ducendouxo-5, rem:quiahocfibi licere credit.Hæcgloffa.

67. Atcùm in Sacerdotum matrimonio üU tam terra fcelera concurrere M. pater affirmer, euidens eft, fallacifsimèlefuitas ho-minibus imponere, dum aiunt coniuges Ecclefiæ miniftros non ob coniugium, led ob contumaciam, futilitatemq; uouendi Sjmtixhie; abipfisreprehendi. Sed quale illud quæfo fuitica. eft ? Suo ore nemjiie cogente inhabilem fe 68. fecit. Qin'inam? Sacerdotes. Vtinamhuic parti tuæ orationis uerborum tantiim in-eftet folœcifmus M. pater, non etiam reru ac fenfunm fœda barbaries, 8c infcitiæ fa-crarum literarum darum euidensq; telli-

priiiftjuaren dicimus illud prius efle quæren-dum,tjudm dum,quam de præftando perpetui cœlibai dtwiofob tus uoto agatur: An fe fuo ore inhabité fa-M.iJo agdK cere ueile ad matrimonium contrahendi'i mr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quif*

qiiifquam debuerit,qui fe charifmate con-tincntiæ defticum efle, atqj adeó uri etiam fenticbat?Minimèueró debuit. Obftabac enim mandatum nóà larua PontificiæEc-clefiæ, fed ab Apoftolo prætcripcum.Si nó continent, nuptias contrahant, melius e-nim eftnubere,quam uri.Tum illud Chki- i.Corint.f, sTizqui poteft capcre,capiat. QuodpoAe-rius pet inuerfionem redditum hoe modo: Qui non poteft capere, ne capiat,aut ne fruftra captet:omnes illas inhabilita-lesjomnes obices M.pater,Pontificios,im petu quodam diuinæ ueritatis euertit, in nihilumque, quod nihil antè fuit, re- 7x.7j.

72. Ad diftumueroPfalmi: Voueteamp; pfdî7ç. teddite Domino Deo ueftro: quid refpó- DiflumPp. debimus? Nihil ampliùs,nifi quod ipfe M. dtuotisredx paterfatali quadam incogitantialapfusfta dendistxpHz timfubiunxit,ficinquiens:DifplicetD eu in ftulta Scinfidelis promifsio.Quod dat,3C- ï*/-’■«“’'quot;ï“* cipimus,amp; Goliathum iftum corde amp;c au-ribus incircumcifum fuo fibi gladio ad hue modum iugulamus.

SiftultaÖcinfidelis prómifsioDEo dif-plicet, quod aut fatentur lefuitæ, aut cum pudore negate non pofluntiPtomifsio au-tem de perpeiuo cceiibatu, ab ij s faûa,qui L non

1^4- Apologia pro E'c ctî* non fintperpetuæ conrinentiæ capaces,amp; ftulta eftamp;infidelis : difplicere earn D t o dubium non eft, atqjidcircô refcindenda efte.Anrecedens Herum eft,ueru igitur co-fequcns.Coelibatus promifsionéà nóido-lieis fadam, ftultam merito uocari, ex eo probari poteft,qnod ne ciuilicerquidemfa pientis efle ducirur,fi aliquid cuipiamre-cipias,quod præftare non fitinruafacul-tace cóftitutum.Qiiantö minùs cum Deo ' talibus promifsis ludere fapiehtis eft? Deinde nónne ftultus mcrico cenfendus eft promiiror,qui Deo id fpondeat, quodillc non requirit?Adeó aurem non requirir,ac-ceptdmue habet Devs cœlibatum perpetuum ab ijs, qui dono conrinentiæ carent, ut contrarium potiùs præcipiat, ut ex Apo ftoloamp; Chmsti uerbispaulóantèoften-dimus.Infidelem uerö efle eandem cœliba tus promifsionem mnltó etiâfadliùs pro-bamus. Quam enim fidei ueræ partem ei promifsioni ineflepurabimus,quÇpoftea-quam eftfaAa^non preftatur,cùm nectalis «utpræftari ullo pado pofsit.

PStificMde 73-I^HOfamenhîclunr,quæàPontificijs prafldJitijt afferuntur,minimeprætereunda. Primum ^ua temerè aiunt Votarios iJlos luos,amp;religiofos, de uoutntHf, faculcatepræftandi uora, perfidem certos cfle,

effc , etiamfi continentiæ doiio fe carere L fentianr,quandoquidem D e v s donafua cSâ.Tridc'ti reftèpetencibus non deneget.Refponde-Sfyîioniî s; mus fæpennmerô D s v m lua doua peten- Can.ç. tibiis negate, cùm illa non reftè (ut amp;nbsp;nos B-tfpomfio. fentire uidem!ni)hoc eft,non fecundumi- Qyidfit rn pGus uoluntatem petuntur. Nonpetitau-tem continentiæ donum iuxta D e i uolun tatem,qui temeratio irretitus uoto,quafi c fyngrapha cum illa Maieftate agens, po« ftulat fibi id dari , quod fapienti confi-lio illius certis duntaxat perfonis concedi debet.

Poflùmus autem iure fané amp;nbsp;noftro infti jei tuto conuenienter hoc locô leluitas per- fuitispropoi cunftari : Ecquis'namipGsreuelauerithâc fitadèuotî!. elfe D E1 uoluntatem, utquicontinerenô pofl'untjuoto feobftringant,amp;àDeo con-. tinentiç donum pétant, amp;nbsp;Gue illud detuj. Guenon detur, nihilominus perpetuó cœ-libesuiuereperfcucrent? Quorfum ergo superßitioft nobis Pauli regulam Iefuicæ;Si non conti- uotarij mhil nent, coutrahant matrimonium ? Quare prfcibusfiiis qui contra banc D e i uoluntatem manif^e- dDfoofctiné , ftataminipGusuerb.o, fpreto acrepudia- reposant.

to incontinentiæ remedio à Dt o iftud donum cfflagitabunt,haud immérité) non fo-lùmfpcfuafruftrabuntur, uerùmetiam ut

tCG Apologia pro Ecclb-ferui fcelerati amp;nbsp;impudentes obmutefcc» re,amp;aboculis ablccdereiubebuntur.

Summa eft ; non pofliint acceptæ efte in D E I confpeûu uotariorum hypocritarum preces, quèd fide careanr,quæ uerbo D f. i nitifolec. Nonnititurautemuerbo Dei îftorum nec uotum,nec poftuktumjoece-tiam fides,immô contra illud nititur, cùm D £ luerbumiubeatdono carcntes matri-monium ampleéti, nô auté illo reiefto atq; contempto ad cœlibatum amp;nbsp;totius uitæ Cüntineiitiam/ruftràafpirare. Vouete ergo amp;nbsp;reddite,inquit Pfalmus : fed uoueri debent reddenda, Sc quæ reddi pofsinr, non autem ftultè acinfideliter promitteii-dafunt,quç necprçftari pofliint,nec à Deo præceptafunt, nec quàd D e o grata fint amp;nbsp;accepta, teftimoniain facris literis ha^ bent.

TT.

x.Tvm, r.tt.

74.. Deinde afFerunt qiiofdam Scriptu-rælocoslefuitæ, quibus damnantur, qui aut fidem D e o datamfefellerunt,aurpro-miflTafuaretraâarunt. De uiduis agensin-quit Apoftolus'.Iuniores uiduasreijce. Na pofteaquâ luxuriatæ fuerintin Christo, nubere uolunr, damnationem habentes, quôd primam fidem irritam fecerunt. Vn» de inférant, mcrti ætetnæ amp;c condemna-tioni

ills REFORMATIS. IßT tiontaddiciuiduas:quiauotiifemel Deo præftitumuiolauerinc, quofead uiduira-temantèobftrinxerant.HucetiamifteHeryÿ. maphrodicus trahit quafi obtorto collo Pe num ex Adis, cap. 5. affirmantem Ananiä Deo mcntitum dignum efle pœna eriam corporali. Non hie agam de craffa ueteris Rtfponftt, Interpretis non facrarum modó literarum, fedlinguæctiam Græcçinfcitia, qui itail-lumlocumEpiftolç adTimoth.uertit,utà M pâtre citatur.Si cui amp;nbsp;cupiditas eft amp;nbsp;o-ciuminipfauerbainquirendijis dodifsi-ma noftrorum interpretum amp;nbsp;præcepiorû fcriptaconfulere poterit. Vtnefemperad unumHieronymum (fi modôiseftuetus interpres) tanquam ad fcopulum adhære-feamus, quem Pontifici) unum amp;nbsp;fol um, quod ad Biblicam translationem attinet, uigereamp;ualerein Ecclefiacontendunto-portere,atque adeb adorandum etiam unà cumMariaeffe, quam ilie caput ferpentis côculcaturam,in primæ promifsionis uer» fione,matrem Filio fubRitués,hoc lierem Setnini Mulieris, erubefeendo er-tore pronunciauit. Atque hune errorem permirum fane eft maxima animorum ob-ftinatione defendi à Icfuitis amp;nbsp;Pontificijs, ut fatiùs elfe ducant Academicam de congt;

iffS Aîolqgia pro Eccie« textu legédo dubitatioiieni inducete, qua Mariam fraudare imaginaria ifta amp;i nun-quam illi expetita laude amp;nbsp;gîoiiola terpen DoevusAn, tis debel!ati.acq;,contiiti, ucexDoegiLu-dradius De, Tituni rabiotis pro Trident. Concilioferb fensfideïrri ptisjamp;aliorum apparet.lllud uidetiirquç« det.tinieli.4. rendum, quæ'nam ilia Gt prima tides, tu-Greg.l'alét. jus abnegatio damnationem uiduis illis Ecfttt.Apol. Paulinis afferat. VotiimnetMinimeprofe-Hcb.cap.f, ^5jCÙm nulla iioti non folum mentio, led pdg.iio^. netenuifsima quidéfuipicio in Pauli uer-

5js deprehendatur. Oftendant aucem fi t' pol^uncaduerfariisFidei uocabuluminfcri /df/f n jFs ygjj fignificatione ufurpatum. A.-lioqiii nihil haciptoriiPaulini loci citatio-ne abfurdius erit,nihil alienius. An enim uolunt omnes matronas lefuitæ , fidem Christi profclTas in uiolcntauiduitatc feruanda tales facere, qualis ilia ipforum fuitFrantifea Romana uotaria ? De qua fane nec audeo,nec faliia uerecundia pof-Lib. 11, fum etiam, quod Volatciranus annotauit, pa, ifi. hîçâdfcribere: demirorq; hiltoriciim non ignobilem nequaquam eße ingenuo pu-dore prohibitTimarque receiitum, quoini-? Ad Caleßi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dignam omnium ignorantia, ut

ntimßpißo, fie cum Bernardo loquar, amp;. perpetiiofi-iilt;i, lentio quantum fieri ppfsit copiprinicn-dam

NosueróprimamfidéexanalogiaScri- fiJtt pturæpro ilia ipfa fiduciain D s o acquie-'^M^, fcenteper Ch k i s t v m,amp; de toraChti-ftianifmi profefsionejin Baptifmo primu. fufcepta, 8c poftea bonis etiam fanftisque operib. ieftaca,interpretamur.Eade phra-fis Apocal.a.extatjqui locus hunc fic lucu-lenterdilucideque explicar,utnihilomnu no loci lefuidcis fucis impofturisque re-linquat.

lubeturibiloannes fcribere miniftro Ec clcliæ Ephefinæ : Habeo aducrfum tc quiddam, quod charitatem tuam primam oeferuifti. Memor ergo eftoundc cxcU dcris, Scageprenitentiam, amp;prima opera faciio. Vbi nemo non uidet codem fcn-fu primam charitarem amp;nbsp;prima opera ab loanne, quo primam fidem 'a Paulo dici. Qnemadmodum autem primam charitatem amp;nbsp;prima opera reliquilTe Ephelinua illcdicitur Angelus,fic de his uiduis iu-nioribus conqueritur Apoftolus,quænon folum prius Ch8.istvm inBaptifmo pro-feffç, uerumeiiam poftea ad officium pau-penbus Ecclefiæ,peregrinis,affliftis,æ-gtotisqj minifttâdi,adhibitç, nihilominus

»70 Apologia pro Eccir. procedente tempore nuptiirientes, amp;nbsp;uo» lupcacum illecebrafenfucjueagitatæ,quia nuptias Inas intra cœtum Chriftianorun» minus honorificas fore ob leuitatis notam

uerebantur,non dubitabant fidem C H n i-s T labijcere, utuelludæisueigentilibus ^afciuirt ci nubere polTent. Ethocerarlafciuirecôtra traChrißum C H R i s r v m ut Paulus loquitur, non au-tem in C H R 1 s T O , ut M. pater Apoftoli Marius «f ueiba citauit, fuos fcilicet fecutus Româ-Cic.traJit nenfes, non Græcæ tantum linguæ impe-ltb.7.Epi. riroSjUerumetiam Græcorum iptorum cô temptores,quorum inter maiores fuifTe o* Eib.s.Je Jim accepimus non neminem,qui Græcos 7ri«if. Lib. amaret, ut ne ad uillam quicîem fuam

rontr.proî

phan.bier.

Grçca uia ire dignaretur.Habes expofitio* • nem loci Paiilini, quâ probat Aibanafiiis, r°'***’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;VincentiusLyrinenfis,amp; ipleetiaHic.-

fat.inEpifi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;75. Alterum iierà ilium ex Adis locum

quânam rationis fpecie ad uotum cœliba-tusconfirmandum accommoAles, equidé nonintelligo.Agituribi dehypocrifi Ana-niæ èi. Sapphilç.in deponendis ad Apollo lorum pedes facultatibus pecunijsq; de-prehenfa. Mcntiti illi Deo funt, fatemur. Sed quidhocadcœlibâcus amp;perpetuçcô-linenciap

tînentiæ uotû?Verû tu cui foléneeftquid-uis exquouis conari probate,fie quantum arbitrari pofiiimjfentis.Si métientes Deo, Anuetocee* iterofTerendum facultatesamp; côfecrandû, Lbatashonu exicium fibi certifsimum accerfunt, quan- nésDeo cen tà minùs pro innocentibus habebuntur, qui pofteaquam femetipfos DEo,fufcepto cœlibatus uoto femel confecrarunt.córra-fto marrimonio ad Satanam transfugiunt, flammis Tartareis ætcrnùm mancipandi? Rcfpondeo: Principiumhictu amp;quidem geminum péris. Nam in pofteriore cônexi auius hypothetici membro fumis tibi,quç maxime font controuerfa.

Primum,confecrari hominem Deo per fufeeptum cœlibatus uotum. Item : Con-trafto matrimonio eum, qui uotireus fit, ad Satanam, inferis mancipiandû transfu-gere. Horum utrumq; falfifsimum elfe di-çimus,exiftimamusq; rcâifsimèiudicatu-rum eum,qui duo hæcinucrfione quadam interfe,utuera elfe pofsint,permuranda Aatuat. Namcertèad Satanamtranficis, quidoârinam abillo profeâam de prohigt; • bitione nuptiarum legitimarum,quæho-noratæ funt amp;nbsp;impollutæ inter omnes,fue rit amplexus. Contfà uerô D e o fe offerr, amp;nbsp;confecrat,quicunque feortationis uitan

Apologia pro Ecclb dærefpeéiujamp;aliarumcaufarum finalium, ad quas inftitutio matrimonij refertur,có-iugioàD E o benediftOjipfius nomine in-uocato copularifepatietur, amp;intciimho-neftè, fobriè , ôc cun) fanäificationc fu-um uas habens , exclufo morbo gentilis coneupilcentiæ uc Paulus, grauifsimè æo-nctjtotum fe fiftet Deo hoftiam uiueii-^.^4.4' teiTijipfiqucacceptamperl E s v m C h k i-*‘4‘ s T V M.

En tibi M. pater, quid'nam fit aliquetn D E o fe offene amp;nbsp;confeciare. Tibi ueio fi creditor coniugati poftuotumnon Deo confecrantur , uerum Satanæ mancipan* tur. Audimus non piam nec Apoftoiicain, necoinninoinEcclcfia ferendam uoccm, fedingratum ac deteftabilem grunnituin ex ore , riûibusque Suitarum prodeun* tern.

Opponamus autem huicporcorii gre-gi à Diabolis obfeflo Cyprianum,qui Apo ftolico prorfus fpiritu, Apoftaticâ Romani Pontificis doârinam, quam tanta rabie nouns ifte Monacftatus propugnandam 4i. fufcipitjiampridem refutauit. Sicenima-

gt;, licubifciipfit: Quod fife ex fide Çhkisto . gt;nbsp;gt;nbsp;dicauerunt, pudice amp;nbsp;cafté fine ulia fabula »gt; perfeuerent. Itaforçes ôcftabilespræmi*

Slis RBKORMATIS. 17} umuirginicatis expedent. Siautemperfe- “ uerarenolunrauciionpoffunt, melius eft “ utnubant, quam ut in ignemfuis delicijs “ cadant. Certè nullum fratribus aut forori-busfcandalumfacianr. Neceft,quodhïc “ clamitec mifer HoGus , puerorum inftar, T-lofianaCya^ qui aliquid in fabarepererunt, priuatam priana ftnti hanccfTeunius Cypiiani opinionédenu- titedufio, prijs earfi, quæ poft uotum non pofliint ft uelinc, nee ecia uoluni G pofsint cótincre. Conftatenim non aCypriano folojfeda Coëpifcopis pluribuSjin quibus Cçcilius, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Vidor, SeduliuSjTertulluSjiiominantur, Gngulari diligentia amp;nbsp;accurata delibeta-tioneadhibita earn epiftolamadPompo-nium efte confedam : id quod ipfa teftatut inferiptio, quam G infpexiflet unquam fy-copbanta illc , nequam fandifsimum ui-rum amp;nbsp;Märtyrern nihil tale meritumpti-uatætemericatis tam malitiosèiuGmulaf-

amp; plurimos alios facrofanda illa ueftra jmpuJtnsau Oecumenica generalis Tridentina Sy- T'ride» nodus j tnaximo fupercilio , nimirum tinorut»,

ut quidam fecic: Sæuo Neptuni fréta tri-dente fui,anathematis fulmine feriit, cùm ftatuitinhæcuerba: Si quis dixerit polTe Cdno«. Ä. omncs contrahcre marrimonium,qui non Stffis. fentiunt fe caftitatis^etiamli earn uouerint, habere donum, anathema fit. Nos uero ut prçfraftam iftam conciliabuli Papalis fa AmtdPaz tellitij audaciamretûdamus,libenrifsimis animis Panormitani,Gerfonisque fenten-tiam admittemus, qui fimplici Laico fcri-pturam producenti quam toti fimul con-cilio:amp; excellenterin facris literis erudito cuipiam,authoritatem Catholicam profe-renti,quam generali Synodo,plus efle cre-dendum fcripferunt; ut hoc modo anathema illud à concilie in Cyprianum amp;fimi-les reólè fentientes uibratum , merito in capita Tridentinorum , ueluti rcpercuf-fione quadam faxeæ ueritatis, recidere o-

normirditi tt Gerfonis de Synodorum Mthoritate fmttniia.

Anrefcmdé= Obijcis tarnen nefarièrepeti,quod testemrraria oblatum fit D t o. Apage iftam mi Herma-«oM répétât phrodite ftoliditatem. Nó repetunt ij, qui duod obtifi temerarianotarefcindunt,quod fueritob-Urint Deo. Jatum D e o ,fed ftultam tantum amp;nbsp;incon-lultam promifsionem per fummam leui-tatemea de re fadam,quæofferii Deo nec dcbuit,necpotuir,corrigunt,incentionéq; malum

s II s REFORMAT! s. 17$ tnalum alioqui exitum habituram in melius, pœnitentiæ amp;ueri acfpiritualis D e i cul eus meditatione conuertunt.Qua de re quædam Veterum diäa edifee, quihaud pauiô meliores fueruntamp;uiriamp;Theolo-gi,quàtTiauctuauc tuusille Epifcopuscû iota Tridentini conciliabuli fæceinunam maflam conflatus. Sic ergo ifidorus.'ln ma Zn Sgt;noB. t, lis promifsisrefeinde fidem, Sein turpi uo i-to mutadecretum. Et:quod incautè uoui-fti ne facias,impia eftpromifsio, quæ fee-lereadimpletur. Elibertanusautem Ca-non: Definitie incautalaudabiliterfoiuen daeft:neq;eftearespræuaricatio,fed te-meritatisemendatie.EademfuperhocBe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44.

dæfententiaeft,itadicentis: Sialiquidfor tè nos incautius iurare contigerit, quod obferuatum in peiorem uergat exitum, libéré illud falubriori confiHo mutandum noucrimus, ac magis gt;nbsp;inftante necefsitate femel pcierandum,quàm pro uitando per» iurio in aliud crimen grandius diuercen-dum. Porrô ut hoc unum non omittanius, hæc Omnia diûa, exPatribus recitata egre gîè confentiunt cum ilia Pontificij iuris Regula,quæin decretis Bonifacij v.n.ex-tathis uerbis: Nó eit obligatorium contra bonos mores præftitumiuiamentum. Rfe. ,9. ©• Sed 7«gt;^.

Sed fortafsis excipies,non incauta efTe nectemeraria, nec bonis moribiis noxia uotariorum ueftrorum promifla:necob-feruara in malum exitum uergere. Hie nero ipfarei ueritas per fe lucer, in rocius mu di oculis pofita. Noti eftis nobis , Mona-chi,pIusfatis,i/4i«s/vutIoquunrurGræci,w^ •• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïif»«9i':defefsi 1'umus iâ olimfatietace au dié;

di de ueftris iJlis libidinum portentis clau» ftralibus: netibiM. pater uidearis in ultima India ad hofpites tranfmarinos decle-ri ueftri continentiauerba facere. Pontifi-ciuscertècœlibatus ficfuperioribus fecu-lis orbem terrarum impleuit amp;inquinauit libidinibus abominandis , utexhisfœtor JnRhythms diritas (uelipfiusPetrarchæ ueftri tefti-Itauciscitan (ponio ) ad ccelos pertigeritin ipfius D f. t Euftbio cófpeüum ; nec eft dubió quin Sodomarri ° ’ etiam Gomorrham in eiufdem iudicio

77. Nunc tandem aliquotPauli locos de Epifcopo.qui unius uxoris uir cfte debear, i.lbidemv, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ nbsp;nbsp;-n-

■ à noftris adducifolitos, quemadmodum gj explicetM.pater,uideamus. Oportetb-• pifcopumuniusuxorisefleuirum.Diaco-ni fint unius uxoris uiri. Conftitue Pref-byterosjfi quis eftunius uxoris uir. Vnde reftif-

sus RBFOrMATIS. 177 teâîfsitnè colligitur ac inferturlegem de cœlibacii miniftrorum Ecclefiæ laon eîTe Apoftolicam , amp;nbsp;propterca Pre'sbÿteros atquePaftores maritos effe pofrc.Relpon-detautém paternicas lefuitica, alió hæc di fta pertinere, minimeq; exPauliuerbis,id quodnos conficere ftudemus fequi: alio-qui ablurdû effet inquir,hac ipfa uoce Pau lipnmùmipfum Paulum,deindeueioTî- Ttrgiuer^ motheum,Titum ScloannemEuangelirta ûolefuitica^ Epifeopatuindignes pronunciari,qui u-Xores non ducebant.

Quis hîciftum Sophiftam uafrè amp;nbsp;impu denceràfcopo difeedentem, amp;nbsp;Ineptèrà tranlîlientem non apercé depre-hendat? Heus Iefuira,uigila quæfo : reclu-de oculos, amp;nbsp;uide tuce ipfe fanus ne hîc fis aninfanias. Nonillud nuncagiturfint ftSc necœlibesamp; continences Epifcopacu di-gai, fed: an qui cœlibes effe ncc uolurit neepoffunt, à dignitace amp;nbsp;honore Epifeô-patus capeffendo arceri debeant : quam legem Apoftolicæ doârinæ Concrariam effe illis Apoftoli diftiS euidentîfsimè probacur. Vt antem maxime tibi Pauliii^ cœlibem fuiffe concedamus ( qMamliîs abpirJu net Clemés,utfuprà diximuSjdiuerfumfehle adigtrt tti rit)prætcreà cœlibes etiaitiTirnôfheûrh, n.mtur.

t7S Apologia pro Ecclä« Ticum, loannem Euangeliftam:tamcn nihil abs tc minùs fir, mifero Monacho, amp;nbsp;i* plamaleuolentia iciuno, quam utnosad incommodum adigamur , qui nunquam fenfimus omnes Epifcopos adunumma-fitos necelTario efle debere, aut fic oporrc-rcEpil'copumunius uxoris elTeuirunijUC qui cœlibem uitam côtinenriæ donc præ-diri aganc, Epifcopatu indigni fint repu-tandi.

Quinimmô aptiores eriam amp;nbsp;expedi-tiores ad Epifcopatus obeunda munera, præfertim affliäis cemporibusamp; calami-tofiscum Apoft gt;lo agnofcimuseos, qui cœlibis uitæ infticutum fcquuntur , dum extra periculum uftionis: hoc eft, extra ia-ûum telorumdiabolicorum, amp;nbsp;eorû qui-dcm ignitorum fint conftituti. Qualium fane hominum in ipfa C h k i s t i Ecclefia pcrexiguus :inPontificiaautem nullüs o-mninô efl numerus. Quod cùm ita fit,acce dimusAmbrofij amp;nbsp;Chryfoftomi fententiç, nec illam in controuerfiam uocamus,qijæ eflmihilhîcfancirePaulum de eo,quôdo-mnes Epifcopi unius uxoris uiri efiedc-beant, fed modum tantùm præfcribere, quales fcilicet efledebeantjfi procondi-tione fua ad cœlibatum minime idonei, in matri'

T«bi uero febricuîofe fomnolente pà* ter, fi penfum tuutn abfolucre uolcbas, no id erar proban dum, quod à nobis non ne-gabatur: modum hîctantum præfcribi ab Apoftólo, qualéfnam Sacerdotes fi mariti fint amp;nbsp;liberos habeantjclTe conueniat : fed illudpotiùs oftendendumî exclarifsimis illis amp;nbsp;tertio repetitis Pauli uerbis non rede colligi, probariq;, Sacerdotibus licere elfe coniugatis. Qnod tu fane ne uerbo quidem artingis : fed alias res agis, amp;nbsp;tan-quam mus in pice hærcs, airtutaîiud fimi-le tibi Monacho adaptemuSjUerfutæ illi amp;nbsp;nequam beftiæ unlpeculæ perfimilis es, quæ imminente nenatore cùmfeuidetiâ iam cauda apprehendendam,al!0 arque a-liô earn interfugiendum identidem traij- ‘'o”“ cere confueuit. Vt feitè admodum ueteres Peripatetici,Sophiftam JivoâîifaTCflisii/j hoc elljUtLatini (aliunde tarnen petita transla tione)reddiderunt,lubricumanimal elTe dixerinr. Ad te tarnen quod attinet M. pater,nequaquam finemus paternitatem tua ifto loco SophifHca lubricitate illa tantum pollere,aliquo pado elabi utpofsis . Médius enim tenetis, amp;nbsp;iam iam ego crafsi

i8o Apologia pro Eccle.' mendacij crimen fronti tuæ meretriciç îm pingam, cuius tereum eflcjfaniiudicijle-ftorib. planifsime quafi exerro digito dc-móftrabo. Dicis ancequam perorcSjUC tua uerbahucapponam:Ecclefianonexcludir Palpdiilec? maritos à Sacerdotioifed præcipit, quales crajjiim let jj ( mariti Sacerdoces ) elTe debeanc Supra fuitce menda dicebas : Ecclefianon cogit quen» quam ut caftéuiuat, fed fi Sacerdorio fun-8o, gi uelitjccelibem ut uiram ducar. An ergo Pfeudecclefia ueftra non excludit à Sacer-dotio maritosjfi Sacerdorio fungentes cogit ccelibem utuitam ducant ? O'menda-• cem obliuiofum. Quare monendus es mihi M. pater,Epifcopum tuum ut exores, habeat aliquando Dodlorum Medicinæ Presburgenfium amp;nbsp;Viennenfium,fenatum atq; cocilium,qui tibi tanto Pontificiæ do-dnnæ patrono artificiolam memoria con-cinnent, (polfe enim dicuntur, ) ne dein-ceps taminarrificiofus mentiendi author, dum pro Papæ decretis propugnas,de im-prouifo perinde atque nunc deprehenfus, merito tuoridearis.

/S.Sed quia tandem orationis uela con-trahere te uelle ais,nec ego quidem Ledo-rem tenebo diutiùs, fi antequam finem fa-eio, triaadhuc Seripturæ locaquibushy-poeri*

sus REFORMATIS. 18 f pocriricum amp;nbsp;emencitum cœlibatum ue-Hrum défendit Oratio tua,paucisexami-nentiir. Primuslocus eftin meditullio amp;nbsp;QyttfîîôAà quaG corde orationis de Abiatharis Sacer- biatham. dotis percundatione lupercomitumDa- 6^. uidis puritate,præfertim à rriulieribuSjan- Defumpt^ tcquamfanûi panes traderentür,inftituta: bitcobitâià qua tu obiedione, tanquâfplendido quo-dam amp;nbsp;illuftri embleniate banc lucubra- Cdii Sciat tiunculam exornare uoluifti. Hiftoria ex-tat (.Samuel.2i.Hinc uerô quid aliud M.pa terinferfe pofsis, qua quôd omnes Pôtifi-cü (tacite tarnen) fatentur amp;nbsp;aflerunt: ma. trimonium impurum elTe amp;c immuhdum, nonuideo. Sienim puritatemhicSacer-dos requirit,quam nifi in cœlibatUjnulqua elle ifti lefuitç uolunt, fequitur ad iftorumquidem normam , omnes coniu-ges amp;nbsp;nuptijs copulatos impuros elle.Arque hoc loco rurfus uerum elTe compe-rieturquodfuprà diximus,Papiftas , omnia omnium coniugia damnare, non tantum Sacerdotummifi force ftatuat quis,Dà uidem amp;nbsp;pueros eius, comitesque omnes fuifle Sacerdotes, inquibusfiue Abiathar fine Achimelech(utrumque enim ei Sacer- p.i. doti nomentribuitur) puritatemàmulie- Mar.i.Pi libuSjhoc eftjUtPôtificiainterpretatio tra» »s.

t8i Apologia pró Ecole» ditjCœlibatum requirere debuerit.Sed hoC abfurdifsimumefljamp;diftu ftultifsimum.

Quare fi lefuitæ audiendi funt, plebeio-rum etiam amp;nbsp;omnium ordinum in gcnere humano matrimonia uelut impüradam-nanda erunt: quandoquidem fi Abiathar puritatemnd eft, cœlibatum in pueris, qui Sacerdotes non erant,requifiuit,confefta-riumeft, fimariti fuerintnon cœlibes,comices DauidiSjimpuros fuiiïe:quæ opinio tàm Abiatharis (fi icàfenfic,) quàm lefuita-rum ica prorfus fentiencium, Apoftolico il li pronunciato ; Honorabile coniugium amp;nbsp;torus impollutus inter omnes, è regione opponitur.

Seduerba uidenda funt AbiatharisjOe expofitioni Pontificiæ exagitandæ, cuius abfurditas per fe eft euidens, immoremur. peir.Mdro'. ergo curiofa fuit quæftio importun! jni.S'am.ii» gacerdotis, quod dodifsimiquidam fen-pag.iiS, jjunf.autfipiècordateq; locutus eft Abia-thar J quod perfacilè lefuitis, [ ne nos no-ftrorumauthoritaCibus pugnare diâitent) concedimus: puricatem Papifticâ:hoc eft, autcœlibacum,autab ufu coniugumabfti-nentiam requirere in illis Dauidis comiti-bus nonpotuit. Quid ita?Primö,nufquam legerat in diuinis literis coniugiii elleim-purum.

s 11 s R E r o R M A T I s. l8j purum.Meminerat enam,fe coniugem ef-fe,autfinon fuerit.plurimos alios extrait pfum Sacerdoces in matrimonio uixifle, qui non fecus qnam Abiathar facros panes ttaaabancjamp;illis uefcebantur. Quinamer go Sacerdotum puritas facros panes uer» fantium amp;nbsp;coniedentiuni,eoipfo, quód marici eflenc,non impediebatur ? Oauidis autem comitum puritas, nifi à mulieribus: id eft ( interprecibus lefuicis ) ab uxotibus abftinuiftent conftare non poterac. Quare fiininftituco permanebis M. patelt;, utin-terrogationem hanc de coçlibatu acçipias, nihil de Sacerdoteifto, quod piutn fit, auc quod omninó cohæreat,fentire poteps.

Nos autem dicimus, quod res eft, alias ituit.if. fuifle pollution* ex muliebri contadu rationes in Vec«riTeftamento,qucmadmo-dum legalia ilia interdida fatis omnibus notajoftendunt.Nec pluribus uerbis eft o» pus ad quæftionem iftam Sacerdotalem: An pueri mundi fuerint à mulieribus expli candam.

75». Porrb autem duos pofteriorcs locos ad uotiui coelibatusconfirmationem pertinentes in extrema oratione collocafti, quibus agmen claudendi negotium dedif« le uideris. Paulus ait; Cupio omnes effe,

'184 Apologia PRO Ecclb-ucego fum. Ergo uult omnes eiTe cœlibes inquis.Refpondeo aliud elFe optare: aliud præcipere; aliud item eupere, aliud fpera-re. Et cur non fubijeiebas homo uerlutif-fime quod immediatèfequiturinPauli có-textu?Sed unufquifque, inquit, proprium donum habet ex D e o,alius quidem fic,a-• lius uero illo modo. Poftremo ais Paulum

uelle Epifeopum elTe continentem. Veru id eft. Sed continentia noneuerti coniu-gium,amp; elTe fuam etiam matrimonio ca-ftitatem, fupra eft oftenfum.Itaq; hæcetia diiftaaconfirmanda necel'sita.tecœlibatus Epifeoporum longifsime remota funt.

* • So.Haecpoftquam expofuimus,permit-perorat jendum tibi eft,orationis ut uela contra-tionemltfui has,dum pofthac caueas, ne in ueritatem tuamRtjp, diuinam eiusq; aflertores plenis impuden tiæuelis (quod hacorationefecifti) inue-hâre.Nunquâ enim mihi crede,fi deinceps uela faciesjportum tenebis, fed antequam appellas,aut remlgio felfusjlabore nauiga di fruftra confumpto, infaniam tuadeplo-rabis,aut tempeftate iræ diuinæ ad feopu-lû (ubitô allifusjiiaufragium fidei falutisq;

t;, facies. In extrema orationeexhortaturfu-um Alînoclerum hic lefuita ad prælucen-dumpopulo Chriftiano npdodrinafolû, fed

sus REFORMATIS. iS^ fed etiâ moribus,amp; intégra à uifiorum cor ruptelis conuerfarione uiræ. Redèid qui-déhonefta oratio eft.Sed nereorfanè,ne ni Exhortation mis fero ifte receptui C3nat,cum toto atte- n« Ponûfit liante mundo,Pontificiorn ta doélrina qua «oriwndd mores nó ex Dei uerbo,fed ex humanis cô métis,amp;friuolistraditionibusfintiamo-lirnformati, amp;nbsp;reformatio eriam eorundé quæàlefuitis oftentatur, nequaquamad regulam facrarum literarum,fed ad Humana décréta amp;nbsp;ceremonias quafdam,Iudaif-mum,utfupràquoq; meminimus redolen tes inftituatur. De doftrina nunc nihil di-câ.Cçterùm moralis inftitutio uellra M.pa ter,eodé zelo de ebrietate Sacerdotibus fu gienda,quode barbaàfuperiorelabro ab-fcindenda, itemq; deueftibus Sacerdota-libus bis in anno ad minimum lauandis, amp;id genus alijs nugis prçcipiens,omnem E.thiceJefui difciplinæ Ecclelîallicæ grauitatem quafi neruisincifis labefaftare mihiquidemui-detur: quandoquidem rituumiftorum o-mniû nôalius ferme eftufus in uerafanéfi-monia amp;nbsp;pietate, qu'am qui canum effe fo-letinbalneo,utdiciturinprouerbiis. Sed tame ne quid de his obiter adduftis exem-plis indigneris bone lefuita,poterunt fa-crificuliueftriconfentientib.etiâ nobis,

ipforum inRirutum approbantibus, face» rCjUtnon nurriant baibam : immo (uthoc auftariuni fuperaddamus, ) nec capillum ßarhdfdcrh quidem unum.Barbam quidem nucrire no ficuiiscurno dcbebnt ex interdido ueftro,ne ilia Chki» twriendd. sri fanguinem,queni àfe in Mifia exorbe-ri gloriantur, contaminent, quern multis alijs modis contumelia afficiunt profa-Cur depildz nant. Capjllum autem idcirco gerere non tos e/Je eof= debebunt,ne quiâimperitusreturnfiifpi-dm fonuc; cetur in aliquo eoruin , pilum unum aut «wf- Chriftiani hominis, aut omnino boni uiri forilt; fupeiefle. Adueftes ueroillorumeltien-necitiic^udtn das, amp;nbsp;emundandas quæ fub illisdelitef-Iduatuur, cunt fordes,multis fiuminibus noftraqui-dë fententia opus efleidógè lane pluribus, qua quos Xerxis exereitus ille ingens,ut in hiltorijslegimus, quondam exficcabat. Idur.Clt;»ßi, Si.Antequam finem facio.remadhucu-Qn. ii, namreiatu non indignam exijidem regu-lis lefuitarum morahtus, perpendamus. Venationis ufu amp;nbsp;aucupiorum Clerofuo interdicuntlefuitæ, quorum utrorumque ad uoluptatem quæhta exercitatio ^an-difsimu ipfum amp;Beatifsunu Pont. Rom. afsiduè occupatum habetmt ex ipfis Papi-fticoru Scriptoru hiftorijs nouimus, Qua de re ad fumraæ gloriæ apicem adfcribeie

sus REFORMATIS. l87 nongrauabimur, quæàP.Iouio hiftorico- ir.4.p.i96. rum alioqui grauifsimo in Vita Leonis X. “ Pontificis.amœno quodam Scdelicato, Çfi “ ira dici licet) ftyli gcnerefunt perfcripta. “ Siccrgoille: Venationibvs etiam amp;nbsp;au-“ pontj/(x cupijs nobilioribus adeo tekoite Aude- ‘‘Rom.mu! batjUtfpurcifsimas fæpe tempeHates,in- ^'tus in ue^ falubresq; uentos.ôc frequentia manfio- ‘'ndtionit. num ac ninerum incommoda obliinatè ‘‘ contemneretxonfifus getati ac firmæ paie- ‘‘ tudinijquamequitatione uarioquemotu ‘‘ corporis tueri fe pofTe exiftimabat:præfer- ‘ ‘ tim fl inambulatiQnibus apertis uagare-‘‘ tur,acanimam innati caloris copia ælluâ- ‘‘ tem amp;nbsp;cœlo libero amp;nbsp;multo fpiritu récréa- *lt; ret. Et mox: Manlianam uillam fecun- “ dumTyberim,quinto ab Vrbe lapide,quä= ‘‘ quam proximi Ragni halitu amp;nbsp;caliginofi “ atiris intemperie propè toto anni tempo-re infamem hyeme maxime fréquenta- ‘‘ bat. Exeaenim,ueluti exportuuenato- “ rum clalfes in fubieâos Salinarum cam- ‘‘ pos ceruorum copia célébrés educeban-‘‘ tur. Inuenandoautemficutipræceptaar- ‘‘ tis ad normam exadioris diScipIinæ pa- ‘‘ tientifsimè obferuare cratfolitusjita feue- ‘‘ ritatem afperè admodum.uir alioqui Ie- ‘‘ nifsimus femper exercuir,in eos prçlertim ‘

188 Apologia pro Ecclb ,, qui petulanci difcurfu,autuocibus réméré ,, edi cis improuifa feris eiFugia præbuiflent: ,, ira ut daros fæpc uiros acerbifsimis con-,, tumelijs oneraret. At fiquandoimperitia uelfortuito errorehominu, aut feris fub= gt;, tiliore aliquo infperatæfugæ compendio jj feruatisjUelijs denfo in nemore contuma-,j ciùs latentibus infeliciteruenaretur, incre gt;) dibile eft, quali uultus animiq; habitu do-}, lorem iracundiamq;præferret. Proptereà }, amici familiäres ea téporis momenta pro* ,, uocandæliberalitati maxime aduerfa fedu gt;gt;nbsp;Io deuitabant: quando alias fecundumo-}gt; pimam uenationem,ac praefertim uario ac ) ) infigni aliquo labore nobilem, maxima be neficia incredibili liberalitate collocaret.

5gt; Rurfus : V r b s ftatim Viterbium ad aquas gt;, calidas euolabat, ubi coturnicum perdi-gt;j cumqueSc Phafianoruin aucupij^aliquaii gt;gt;nbsp;diu erat intentus : quod genus auium ac-gt;gt; cipitribus ac afturibus arte edodis fingiu »jiaricum uoluptatefedabatur. Tum au-jgt; tem illud: I n o e per Tufcum agrumue-gt;j nabundus modicisitineribusadmarecir-gt;gt; ca Grauifcas amp;nbsp;Centumcellas defcende-»jbat. Quo uiae flexu apud Cornetum in Tarquinienfilongèceleberrima ceruoium »gt; aprorumque uenatio parabatur, amp;nbsp;ca qui-dcm

dem in peramplaplanicie,acmaxime ad “ tendendasinfidiasopportuna,quæartifi- lt;lt;nbsp;cio naturç humanis uoluptatibus arriden- « lis perpetuis terrenis collibuscinâa,in-gentis amphithearri Ipeciem ad ferarum “ exitiumuenantibuspræbet. Hæcamp;plu-ra eiufdem lentenciæjouius. Ex quibus reÛè confideratis æftimaiisque facile qui-libetanimaduertet,quæcunquein conuen liculis lefuitarum tanquam impia amp;nbsp;à fer-uorum D e i humilitate aliéna abhorren-tiaq; publica deliberatione prohibeantur, cxeorum genere effe, quæ maxime arri-dent,cordiq;funtPontificibus ipfis,à quibus eo quôd Paftores fint, amp;nbsp;quidem uni-uerfaleSjin uniuerfum gregem exempla eu iufcunq; generis manare^quç cirra pericu-limetum ad imirationem recipiàquibuf-uis debeant,refl:ifsimum eft.

81. Quodfidicant,Pontificiæ Maiefta-ti condonandum efle, quod minùs pof-fit concedi alijs inferioris Cleri ordini-bus : Refpondemus , nugas elTe meras: cùm Apoftolus prælatorum dignitatem noninaucupijs, non in uenationibus,a-lijsque id genus uoluptatibus amp;nbsp;harum li-çentia,uerùm in folicitudinedcEcclefijs Rom. çonllituat. SedcondonetuiPontificiRo- r.s.

IPO Apologia no Eccle. mano ilia uenationisaucupiorumq; oble« datio. CondoneruretiamEpifcopis Vnga ricis,quos (i in ordinem cogere (ucuelleui demur) aggrefsi fuerintlefuitæ, prouin-ciam, ut mea quidem fert opinio, capient duram. Non ignora eft res noftratibus, Tranftibifcanis præfertirn, Epifcopum ti-tulo tenus Varadienfem,qui perpaucis ab-hinc hebdomadis lazouij, non fine fœda uiræ fceleracifsimè aûæ infamia poft Te re-lióla, decefsit,hofpitium ciirfori cuidam,^ feu utnunc loquuncur poftæ Pontificio ad hanc nouam focieratem attinenti prçbuif* fe. Qui quidem curforcum non peraman* ter nee pro dignitate noui iftius ordinis accipifeanimaduerteret, (nequeenim cu-mulabacurmuneribus necetiamcuiquam aulicorum eratinanimo, fi difcedere uel-letjfcinderebono lefuicæpenulam) dice-re nonnulia liberiiis de diftoluta Epifeo-porum Vngaricorum uitaingrelTus fuir.A-iebatindignos efire,qui Epifcopi uocaren-tur,nihil aliud agentes nifi helluantes,ue-nantes,aucupijs incumbentes,amp; quod ca-puteft,fcortilla diuerfaquotidieclaralu-ce ad fe accerfentes. Subiungebat(quam uerè hic non excutio,)Prælatos Italicos qui fuboculis Sanâifsimi uiuerent,aliter habere

habere uitæ fuæ rationes inftitutas. Quæ uerba ad Epifcopi aures ciirn perueniflent, licillius animum percufTeruntjUt nifi le-fuira tempeftiuè fe i Rhine amouifler, milites aulæ eiufdé primarij,ipfius domini fui imperiojbaculari pulfatione obiterprçmif fa, præcipitem fuerinteieduri.Nemo itaq; quibeneuolus fic,fuadere lefuitis debet,ut Vngarici cleri amp;nbsp;in primis Prælatorum a-nimos ad aliquem môdefliæ pietarisque fenfilm retrahere ftudeant.Plus illös cubi-li3,culina, aues, pifeâtio , pinguisq; feri- * autpmi na,quamaut regnum cœlorum,aurPonti-ficiaeartiplitudinis amp;maieftatis ittcolumii tas,capiunt. Et cur obfecro non fint in iftis Epifcopis ac presbyteris tolerabilia quæ inPoncifice non folum non danturcrimi-ni, uerurrtetiam laudi ducuntur?

1Ô antelaudauimus Leoni códonanda elfe teonis ceilfetiex quibus illud eft,quod Sodomiæ laborauerit infamia, Cuius præclaræ excu-fationes ab hocipfoafferuntur: Pnmiim, quöd alia fint Principis uitia,al)a hominis. Deinde quod feruidæ ætatis, amp;nbsp;profperæ üaletudinis æftus aliterfulbneri infræna-riquenonpotuerint. Ad hæc:quod Leo xfliw Sim PontifeXjàquibufdam Talpa didus,quan- cerus in tum- figr.

ï5i Apologia pro Ecclé» tumlibetimpurusfuerit,adfamam rarriert fuperiorum Pontificum collatuSjCaftitatis continentiæquelaudem mereatur. Arrigi-teaures enamatqueenam,noftri lefuitæ-' Ecquidiftaaudins?Ecquidueftrorurn uos Pontificum pudet? interquosLeoX.So-domita longé omnium caftifsimus taiiti hiftorici amp;nbsp;Epifcopi confefsione iure o-ptimoreputatur. Quod fiRom.Pontifi-cem libidinari amp;fœdifsima quæq; perpetrate pacienrifsimis animis fertis,ô præcla ri äfnosm præfeftiq; moribus,quo iure quç-fo cæteris tum Epifcopis ueftris tùm pres-byteris, quod feras uolucresq; confeden-tur,crimini dabitis?

VtMtont ^3* iHud eft totius mundi iudicio inouï« Chrî/Îi tolerabile, quod lupi ifti Pontificij perpe-Pontificij. tua uenatione oceupantur non iam feia-rum,fed Christi ouium,quas mifer« rimèmaâantamp;interficiunt, quarumfan-guine annum iam fexagefimum igni fer-roque crudeliter haufto fitim fuam rabi-dam explere nonpolTunt,quarum nenö-inen quidem ac memoriam in terra uiuen-tium fupereire fummam omnium fuö-rum amp;uotorum Scconatuum,iampridem ftatuerunt. Nihil enimminùs ferre pof-' funt, quam fi uideantpios ac fimplices homi-

sus reformatis. 193 homines uni C h r. i s t o perfidemad-diftos reiedis hominumdodrinis,mun-doque abnegaro poft exantlatos miferæ huius uicæ labores ad æternæ felicitatis portum afpirare: cùm carnalesipfiinter-eàfint,amp;; uoluptatibus terrenisinebriati: necprimitias Spiritus habeant, quibusi-pfum Pontificem Romanum carere , at- ’■'‘quot;’«fjC'«”’« que in eo uno minime efle Petrifucceflb- ^^** ƒ”*• S’««» rem eximius quidam lefuita nuper fcrr-pfit. Quod ipfum anamp;UOS fentiatis de

' pimus quàm primùmrefcifcere. Hocc-nim pado Sandifsimus D. V. (nonenim N.)Papa, Spiritu adoptionisquo omnes filij D 11 donari folent deftitutus, deterri-mus omnium mortalium Ch r 1 s t 1 nomen profitentium , aut quoquomodo a-gnofcentium erit,(nedum caputEcclefiç,) atqueadeô uerinominis amp;tituli Si k v o» RVM SEKVV6, uocati poterit, eo tarnen fenl'u quo ifta phrafis femel in facris Bi-blijs ufurpatur,Gen.p.his uerbis: Maledi-dus Chenaati, feruusferuorum eritftatri-busfuis.

84,. Sed tantum fit de Venatione in Sy-nodo Sabarienfi prohibita, amp;nbsp;de alijs qui-bufdam friuolis canonibus lefuitarfiaufpi

ts»4- Apologia pro Eccle, cio ibidem(quodnecbenèuertat) promuï ga ci s ; quç sn ali qui d ad pietatem Chriftia-nsm amp;nbsp;fandos miniftrorum EccIeGartico-

riim mores faciant amp;qüatenus àPoiuifi-cijs ipfisjfummis pariterac infimis feruen-tur, noneftobfcurum.Solemus Sc nos,nô lodffcwittr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exemplo(quâuis hos noflro cern

Camer dich mundusiîleinlipidus landetacadmi eofdemM. p. dauern Icientiâe ha-dam ctauib gloriolius quam iicrius ueterum in-gloriantrm; ftarPharifæorum affirmer)fed officij racio-tffe ne admoniti, obceftari noftros fedulo etia iiaKt Sisara acq;eciam perDominum Iesvm Chri-lt;ju,tdam:ex s T V M , amp;nbsp;perillurtrem iamq;propinquu, Arißopha^ atq; adeo foribus imminentem aduentiitn nisCercal.ee eius.ut fintin fpecuîa femper,nec uIJû dies Iftr. Item^ nodesq; pro Écclefia orandi finem faciat, ex it c.Lu,^ ut earn Dominus poftremis hifee difficili-aecldueauä temporibus aduerfus Pontificios fu-am ablata j-ores potenterconferuetactucatur. Nec d it ieis,ut taritfiiTi ofgpQj ygfunietiam ccelefte uerbfi, nfpiiffrenf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j j„ jpformy,

fores calot 7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ i- • i

aeliterannuncient.ac prædicationem hu-rum. Tales . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;. i n ■ c t

cldiies no- autnontafemque,lanétç uitæ amp;nbsp;hone-ß-os Pharit ftis morum exemplis confirmentaeftabi-ßeos Jefuitas üant.Diligenter autem aduigilent, 8c cum pofsidere na animisfuis quam attentifsimè obferuent abnutmus. artificia Sâtanæ atq; Antichrifti quibus in

hac poftrcma, amp;nbsp;ad inceritu ue rgente mun di state fecuros homines capta re, atq; ip-fos etiam(fi fieri poHetjDei filios in fraudé exitialê inducere illi moliuntur.Expendâc . prætereàfecumuelin primis quod genusWÎ^*'• MonachoruSc quale fit iftud lefuiticum: j de quo egomeum,quam potero breuifsi» I mè fenfum exponam.

85. Duo funt,qus de Antichrifti ruina amp;nbsp;euerfioneàPaulo prçdicuiitur.Vnû,Quôd . conficiendus fit Spiritu oris Domini.Alteram, quód illuftri eius adueniu abolendus amp;quafi obliterandus. Cófecit fane Dei Filius Seruator nofter cuftos acuiudexEc-clefi.-iefus,pergitlt;^;in dies conficere uerbo fuo Antichriftumiqui tarnen durabit ufque curalitPS, ad mundi finem.Quod ut fieri pofsit,lelui tifieia Pfeu, tsexorti funt non in poftremis,qui finun- dffdf/îj«/î turiuRo Dei iudicio ad tempus inEcclcfia (jutadfinm graflari.’imô quibus hædatæfunt utquatefa£luin amp;coUabentem Antichrifti doiTiinatum,ftylo fuo amp;nbsp;perplexis infidio- ,1 fis(^; difputationibus futîulciât,quô perdi- I tusillc homo, ad lelu Chrifti D.N. diem l exterminandus eradicandusq;, atq; adeó in nihilum redigendus, referuetur.

iptf Apologia PRO Eccle« uerbo confedariq; non deGftemuSjbona^j in fpe erimus,Papalis imperij infigne il-lud, triplicem coronam apud inferos con-^atam, qualem ipfc Satanas apud barba* htmfleriu ^os illos Calecuthenles Indos ferre dici-lib.6.Coft tur,malleo diuinæiuHiciæ,acueritatisin-üiûæjpropediem comminutum iri : arque «087, etiamfore,ureucrfoprimatu Antichriftia-nojlefuitæ ipfi, qui ilium tanta ui defen-dunt,pro infigni ea,quam fpe fibi nunc de* ' ftinant,gloria,infignem fe ignominiam fo-cietati fuæconciliatam,aclempiternS de-» decusreporraffeintelligant. NecfanènC nunc quidem recentes ifti Sophiftæcon* tortis illis, quibus fc iadant,argumentorâ ftrophis ac difpurationû,magnopere nos perterrencNec etiam caufa ulla eftjCuraut Papam Icfuitarum Creatorem nimisper-horrefcamus,aut eius Palatiumj unde bru-ta anathematum fulmina uibrâtur, aut de^ Xî.î.£pi/l nique Tarpeiam illam federn atq; arcem, » O. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quæ ut Hieronymus ait ad Marcellam fcri-

LAE VAR A DIENSIS CONSCRI, pta 6c edira, tn gratiamlc-fuitarum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(

^ibuf accedit tnfiituth C^onachi^ Car)nen,v»i titulfis eß indit I E S V It Ai Intitulutn PATRis,quoIefui-tæ fuperbiunt.

HV N T omnff Patb.es fwrfcdS VITA, Et turnet hactiiulo pérfiJa fefletfuo» Efi Mitrcus P A T E K, tfl FranriftM o ipfeloannet, ?lntonilt;j! uigrtfama decora P A T R1S, ' nbsp;nbsp;^outmuj cy P A T B, E M P'o/gdn^i nomme difluwt

i Et Stephanum P a tX e M GregoriiMnif ftmul. I Dnii.]; non ddeo lt;]uifcjuam efi lebufita mmvtut, Sordifcusaut plenui,^uiti P A.TK6.e/[eueüt.

Stdfiomnes Pat re s,f/l'nef)iï Puter omnifcutKmti? (Terrn fioriemgeoitrix ) at Pater efl SdtdniJi.

Himc referont P a t r. e m faßu^uita, arte Suittr, QfiarehotTartareoiquitne^eteJfe Patres?

Ma R C B ^uiif infams, quit te dementia urxatf Auden' te dodita^itiparare tarisf Doâus es;at doflrinaanmas tua perdit cr olinf In Styÿattecumpraâpitabita^uas.

DI C fflAi MaTee,Patritgaudeseur nomine tantÙMf Ctirn tibifttfoboles non ni/i clàm,gemtaf

NOmen lt;itMnmMJo/«ffMr/i«npîéreSviTAI Stiliret immundis fontfuibus fimtles.

Slis RfeFOKMATIS. 199 tnficitilla luto ijuofuit difcrimmt fwllo: iiKj^uintu har doiïot garruLt ftiïd «iro:.

Ddmndnt «r capitis Romule Papa tibtf papa tibi,atf mis impura mentr cmadit Grande nefas faluis mifsificart pilis.

Grande nefasfanSlas non «nflum ac c edere ad aratj Hocetenimpietascardineueflrafitaefl.

I.mlt;}«iniHt,C5- Monncftii Porcigmisip mis, (crines^ Jura itidem dehes tu noßra relintjurre nobis, Ft liceatfurnmi iußa fonare Dei.

Ft^ fimul D omirt) licent myßeria C H RÎ s TI i K K A s I s populo tradere uerticibus.

-, T ’ X ^fbfrontfif protriifus nuptr A R E NI $ ConJi^iPdulntnom»»« omenhabrt,

Ptr lt;jutm funiculos ex iida nfÆt A R E N a Pap!f,ouilgt;us Cbrifli Jum parat inßdias, fiic uhi peUueensflauas deuoluit Arenas, Chryftus 0 wtido pcrmcat artia pede.

d^ruM Domini iaâis confpergert A R B NIS, Nt vireatfanÜo gtrmine lata feges, Verum ut puluereauento difflantur AkEHA E-t rap't has fubitis turbidus imker a^uis, Vt fera diluuies madidat ruerrit Arenas, Alta'ip littoreas fuhruit unda domos^ Sic te diuimt tempe/las auferet ira. Dum ßruere m fragili littore te^la paras, uferet i {2d /inwf te Paule tuos'f 5uûdr, Qj/ot in luctm nigra lacuna dédit. l!am ruit aggeßo furgens in pulutre turris, f'fepfundatflakHtsputris Arena Jomot.

8 I I s 11 ! K O K M A T I J. lOX Proierefalfilotjui infantes diJicére Suita, Artifieem ftc tu proditionis agis.

Deniif non monachis ealicem interuertere Chrißi Rtlligio efl,papula tjuem Jedit ille fuo,

Erra,PantifieiJtuaius,proditaro-fut PoclaTum,uafro uafriar Autalycos ' ' Perge faueretuas,ptrgetxarnartSuitas, ialituat labris conuenienter habet.,

M L1V s mcetfiXyb'iM« S poelamin^, NetjiudaJonatatranfualetexabaco. l^am ^uibus his uafts piceaos applieat un^urr, Migrartmtatulosmarfupiiitnffaltne, ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

lOX

Apologia Pro Ecclk.

Ingcniofus Sc ftudiofus bonorum literarum Adolefccns exEribulo lerjc, Monachorum quondam olitore,con-fîliumuitæad pacem amp;nbsp;fecuritatemgt; nec nonadiuftam nominis gio-tiaminftituendæ.ex-quirit.

O C ijwo^ tonjiibis Eribulffidebbtaai* de,Aoo.

Q^O ftwtuZaire mojo pvfsim inifticémOf da iiita

£r faciÜ at^ auum tufts agiure folutiSgt;.

Perctpias agt;imo,attp artes Mufasip benignat Deferere intenJo,lt;juia me didcedint duamt Prtrcipud.Agrtflis Corydon cyDtniea durut Traidlanto ftmulos taurum, cr fibi farcula habento. Me iuitet itigenuas peólus toluifje prr d««. f^ec tarnen Mrered,(baud beni fams eft ueluli mot,) jmplffnus caiifis populi deciderebiet quot;Rixofas rupio;mihi nrr ciuilia cordi lura,ntc arridet Tempb pbbeia caterua:

fiii,

s r IS M5/ORMATtJ, XO J ßit,lt;jui cotwenta clamant mmtdt docentA Dondrim tathcdras Pltbants, ijui fmul urbtt Oppida^ intrarurtjiam libtrtate reüfla Mancipio feft mox dedunt, attp cathedrit ,tiffixi,in priMt prra^untfua munia luctt. Quin etiamduâisprrmvltiuxorihus^horwH^ laqueisfatui,dun ponderafumunt AutrfandaafmSyhellum amp;nbsp;fbciale cape}[unt. fie/liiiis eueniant itigrata hac pralia noftris: Moriuus efl,targuent cuius mala tadia uttam.

Accipe,(ijuando^uidem curas uita^laboret • Sbn, Pauperiem^: jimul msfsis ambagibushorret^') Copia ijua uiâus tibi ftt ratione paranda, Sudores nimios citraflaterum^ ttcmultut, Principio witri modo conmemorata ,faliuit Cautius tnfemicams,afflatuép Chtmara, Publica res ualeat ualeant ciuilia iuM, Plebanis male ftt,fsa lt;}uos facundiafottes Conijcii in miferas,maneatfuapanamaritot.

Tu ^enio tapiti'ip tuo bene confide folers, Vt quoiies uitalibet inflrumenta beata Pn mere, fint praflo,nfc te hac e^ucefiueris extra, QyoJ capiam( juarit) uiia^enusfintereamfl Non iflud caput efl:dicam: Monachalibus explt Delicijs fuff entern aiiimam.Si noueris uti Taoi faeili norma, fapient mox omnia norit, Omnia peruincrs,experto crede magiflro. Sr j ttioii/it opus efiSi tu Monachaliaiufla lllapHtas,lt;iiM Clatflralesperprifcatulerunt fgt;f $ Sttla^

X04 Apologia pro Ecclb« Stc la,puJorifi rir exculti ueßibus, atip Chordis pracintli rigidi(,procul auiui «rrdj.

Qyid mthi calopodas,tjuid nwcf meditare tucuUoif IJe titi fit tanti Prantifcui^ne tihi clara Praful ah Hippona, fed net fanilifiimut ille Bemardut doâiiie potent fiieronymus orit^ Jflorumutritutylegetauttolleretufet

Carmeli^ domui,Cf cellie Cluniacenfts. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

Omwd tjuee fanofi (fuit fibi peilorr cenßet, fJon oholo arato fibi comparet. fiorrida uita eß trempe eueuUigerûm, quoi tu fi tramite reÜo Rem repuin,iam uixhomnum dii^abere cmfu, ßruta uiriî ment tß,quot uafla obleRat rrnnar, Pritrupii nemorit patientet uiuere dorfo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

Conteinplare etenim,quotie{ mendita caterua Saltibut è denfiipi orepent tendit ad urbeti Qykm fitda illuuietfquam front adrafa pifor»« ^cabricid,^fordern olidit putredine tappief At tarnen hi talet faecit attp utrihut amplit Armati, uieot adeunt cr ditia lußrant Preediafalldcet,tùnetaplataperagrant, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

Atep ita fi quicquam Cercrit ßaehi'ue recentit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, i

Sie tui JifsimiUs ratio,eautut'f putato £.jjecuculligfris fatiuSyMonachis^ minutit, ]Puntbui,inc»^c^i ^utU funt, n arbore eelfa ^ffraflitptnderegttlisyCjuàm uiuere talct. ^t utro noua nunc emegt; fit fiila per orbem t^on modo ^ua monachot claujirales, nee modo P4tr« Sacrificosfuptrttiueru'm Hegetïp Duces'lt;p Dtuieijs ,fama, dodrin^ laudibus amplit.

Ciefaribus,Regi, D«rifcMifIiirïfi(i Dynaflit Prmeipibusip HÏris C H M S T ide nomme Ji« Christicolas faütefiihircnomenficinpfitlBSV ffommibus cunâisfublrmius,optima feHa, Seâa modeßa,pudent;tum reUigiofa,fidelit.

Uanc tuft fapiet,rebut,generoje,rtlifiit Ingrediereierit bic cccleßis «itd ,futurlt;t PrwfipitMn, Soeiw (juonidm famoßts IE s V InceJtïjMpHt (3- ficmmd inter mitild condtt, ffec tu fonudtles ntc tu captabis «emoj CUujirorum aut tenrbras, aut auia [ußrafirarum, Sed Regum atip iyucum,h0ne,Sanflorumlt;p PaparUfit t^fipftrére oeuiiicdtip Oceunum pelagus'ip Hft-fdnttfflfitiùî,gontni url nommu Jflrum Depitucnt unJlt;e,^udm te tua gaudia, SeJ ntinc 1)4 uacuas aures non te iniucunda Jorrati^O' Semotum d curit arrimum. Pofltjuam IE s V1T A Fafiut «,/mpfrio te du^lum idm «ede potentie QjMdri^dam es pulchergeflato uertirtmitrani Zndieium ijua fii,T^entorum quatuor Ortis Sufctud ittrii redd^orum.zlt ne neglige R O M A M.

loa Apologia mo Ecclb« t'lfere Pontißcm prmcepttibi cura fu:\7 Kils Etimiat célébra laudes Jtr ad tethera famam. R O ta A caput mundt,Flos lerra^SanHalp K O M A R O M A falutanti donans calefùa regaa.

Pipifticum Rom!prtas,erit cstota cantatas in Vu, B B. uocabuIS. Carus Pontifici, o-fublmi mente repofiuc. yUde ett(, Qjûi libi iam tandem tali contendere uecort

Audeat,ô magni ter o amplius,inctytefeme Pontificis'fJam tu folidifiima fulmina gcfias Numinititalici. louis aies et. At tibi curlt;t £ffe utlm,ne forte loco marcefcat in uno Jlletuteuirtuiis honos,lt;:y uiuidafama. (ipo magit,Çut primùm Roma deuotus aiV Medalias tibi quafifii,) per cunâa uagare Regni,tuo (jueerens mox ho/pita teâa uicifsim Pontifiei.Aude igtur noflra tellure relifia Cumreadtxtremasnutndipradiuitisoras^ Occiduo fub Sole fitaSfijUit n obilis auri Muneribut faite,per uafia profunda petunlur, Kenugiopromptisiuuentit nuper iberit. Q};o ftmul accéfii,fiibti contjuiremetalli F'im zntfgnom/f JrtHffi properans. f-'eriim interei tt Qj/iJ prohibe! chartitdoâumfallacibus utif Scribe igitur IE S Vfoc^r,ijuaeunef putabit a' nimiumflultûcredi tibipoffe,difertit Teflibushaud opus efl,credent longintjua propintfui, age non cuitjuam fando exauditaper orbem

Sed ntip tt uaga uita iuutt citrfus'^p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

Bx loto:latulo maÿt aulat telfaîf Regum Atria,aueît iubro tt uiuere ftmprr amtcitm.

Sicmeuùt calamo trißcm folabcrt R o m a M Dufflrilt;fgt;idoy?ri{gt;ri('ontrdrid^ult;«f Buthero^ Scripta^p Clt;«(Kmi lactrabis dtntefuperbo. At ijuotict uarias in ftilas didita turba Te trabet ad uiua certandum uoce,(fit ißud lnterdum,nulta eß ijuoniam fmeera uoluptat, Omnis commoditasfilafert incomtnoda fecunj;) Pontificem proprij laterit drfende mifellum Oppofitu; Patres Graiasparitertp Latinos In teßes adhibe, pro T R. D it I o UIB V S atf C O N c i L11 s pugna.Caleßispagina uerbi Flexilis crfluxa efl:lt;:s- «'il tibi uilior alga Si modo fis faniu. nbsp;nbsp;nbsp;^uis Décréta citabit

( Aut ilium, dédit baud meritum rui G amp;nbsp;a TIA nontfll,) Hifiorieésue It bros uafer adutr/drius mfians, yt proferre notas magnisjueat Anti CHMSTl: Prouitid fit tibi mens,iales non ton^e libroSf Auerfari tiiam, cr liijuidb confeffd nf^dre Tutd Nid efl.Nugas,commtntaip uana uocato Prodidii immenfo ^uacunf uolumtne Papa. Poßmodi nam poteritji non tt ttmpora iailtnt, Papigtnas libres anti juo rtddtrt bonori, Indultuid Papte facits, RB ilt;jue fauebis, f^am nihil efi iuflum,fi non fit idem Mile Ro MA,

Torfttancr luJistupraficiértregenJis; fl!clt;]uidopiu fadof Plum conduiremagißer Di/cipulo s,auri monies promitte,nec illoi ß landicÿs captare pius mendacibus^uf^uam Turpepiuai ampullas iace magnas amp;nbsp;tfuaterrebrt Pulpita,/ungc mindt praceptis atip precatis: Crefcentes tu^mdis mfla fermonihus utres: Sic facili nifu Romano baudparua ereabis GaudiaPoütifiei./emornamturbauirorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

At tfuo ßtgrauis cere manut tibi,RegiusilluJ Dependat ßfeusfophiam ^uèd uendere gratis TafoleaSjpafm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;celebrabere fama.

Attamen baud fiffris tihi ßt ditefcere cura^ Agreßes habeas moneo fortes^colonos: Horttm opera afsidul facias, quorum indiget ufus, Etclaufainfcribas auro: ME tangbre NOLI. Qjtod fs perdilior quifquam paupérue colonus Prapinguem J^enerisgußarit luce fuillam, Siue adeo bubulam,Romana oracula contra.

Mulâetur boue,fruiKento,uino,lare,nimmir, Turn quotiesplenis redijt uindemia labris, Èxige follicitus decumas,ne rußica pubes Auertat qtâcquam: Calcatas comprmeri uuat

iff*

sus REïORMATIJ. iOÄ tpft tMimamhusnuntiuam pigrêrt^olontn Qj«di »Kj/f pif/wr jfjpdrff m inttrutrtere futci Quopoffftmtditanroculit hommm derei j(4rff fcoiwjfudtjui traädre negot'u caret, Sed ntfublwem rapint teglotia numdi Infipidas hominum uoceimalamultamouttrtüt» InfrAfiui lolrraji te dixére S VIT AM Confirr.iti' aut alit]uidfßaiuapatientius audi. Porro autem uxorem,nt f «ra doinefiica trticatf lurgia ne ijuindo ueiuatu lites!ft moleflie^ Pracipue caueas,t? conmhialia uuicla P'itiipera,haudßultefapiens. Q)iidfimalè uexet Te furiofa l''enui,prttß6 turba anipla luparum eß^ ' P'adecitus Romam, aut alier.os f ont-ntf leÜoSf ^xna ft Rotnam deßnt collegia tjuinta, lamß dofirmam'f tuam,moret'^probatot Pertaßts ijuifquam carpdt,uel libera faÜit Bxterws audax eliminet^ocyus illut» Exerce aueibui non extra mania fixit. Cur etemm improbus is manicas O' ferrea uincïài Vincla pedum,rauco ßrepiiutjuandoip moleßut Splendore af^eretf longo caue tempore uiuat. Sit locus interior tenebrts oßirdibus horrent, Qjiàm radyt Phabi, Sty^s admotior umbriti Detrudi^ub dignut eritau mißus abibis Pontißcis ueMa,infemas ruet illef xb tmtbras^ Nff mmui iJfirf à uultus furiofut cz acer Sit tibi Calmnos contra, feeuos'tp Eutheros. Net uiridet tabulis «mj, [ed rubra ßgtüa

Appmde,o- nitiJte uarianspulmentaculimt iauiicijt multit dijfertus tranft^ uitam.

VNIO.NE DVARVM NATVRA-RVM IN CHRISTO MEDIATO-re breuibui ^.efliombu^s com^-‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;frehenßii^

Tune fi quis uobis dixerit.Ecce hîc Chiiftus, aut.Eece illic,aut;Ecce in dcfcito eft, aut : Eecc in conclauibus:cauctc,ne egredimini.ne credi-totc. Ecce prædixi uobis omnia. Surgent eniin Pfcudochnfti amp;nbsp;Pfeudoprophetæ, ôc edentfi-gna magna amp;nbsp;miiacula, ita ut fcducantÇfi fieri pofsit}etiam cledos.

QhÎî utrus Cbri/lHi.ijuii Pftudochrifius, jJ ex I)Of Parue eoÿrtofcn^Leiloramict ^libro.

SPECTäBILI et MAGNt-Fico Domino, Domino Fran-cifco Dobo de Ruzca, Corhiti Comitatus Barfienfis ac partium Regni Hungariæ Cifdanubiaharum fupremo Capita-neo,amp;c.DominO ac Patro-

SEruatornofler Chrißta lefiti'i citm adhtic corporaltfua fèntia in terris 'verfaretur^ pradtxitfore^ut foflremis te^ poribus multi exoriantur Pfeudofrophet^e, qut mifiris mortalibus, eo quedßmfUcent Euani^elij 'ueritatem nonreceperunt ,loeo ^eri Chrißh'uarios Pßiudochrißos ohtrußit rifint. idd ita-,amp;fablum iampridem eße^ amp;nbsp;ßeri adhuc hodte^perßicuum mantfe fium eil. Etenim inde ußj^ à tempore Apo-ßoloruniyßncera Chrißi Eccleßa cum tali -bus Pßeudoprophetis conßiElärt luÜari neceße habuit. ßiuippe viuo adhuc lohan^ nsEuangelißa-, erantiam qui negareni a-

ter nam Chrifit deitatem: er ant edamejUt »egarentojeram ipfitts carnemßuehuma' nttatem. Iggc it a longe poß memoriam A' poßolorum^ eandem concordtam, mutatii duntaxatperfinis Diabolus millenequi' tiarum art if ex egtt. Ver am nantp^ amp;nbsp;ater-nam Deitatem Chrißt negauit ArMs,Sa' helliits,Samofatentii:'veram eiufde carnem fiue humamtatem negauit Mar cion ßufp-ches,Apollinaris. Hocautentfculo cjuiàquot; quales Pfeudochrifii a fedutlonbui PfiU' doprophetis Mundo obtrudantur : ex his i' pßs^ qua hoc Traiiatulo continenturdegets tibus cognofeere licebit, Atq^ hac quideego^ ßcpoßulanie ratione munerù mei^non it^ pndem auditoribus med propofui expli-caui: Cunq^ eadem non indigna efaudtcH' rem-, qua cupluribus communicarentur àquot;. iatiiis propagarentur, euulganda ejfe yidq^ fib auficio incl-pii nomind Magnificently quot;Tua ^putauit Cum not qualifiuq^ tefiißcatio mea erga Tuam MagnificentiamgratitU' dints ext ar et :fiquidemfeptimum iam an-nu liberalipatroctnio [ufientatwne Tit A Magntficetia vtor : turn vt non obfeure in-telligant

P K A r A T I Q. 11$ teîligant omnes, qui hxclegent^ Tuant Ma-gmficenttant ver am de vero Chrißo Serua tore noflro doclrinam libeterc^r ex anima amglecii:id quad vel ex eo frxfens at at in-telUgit,etfutur a queq^ cognofiet,quod Tua Magnificentia magno fludio in earn cur am incumbit, vt viras do^rina, virtute ,fide ac fie täte praßantes cùmfcholts turn Eccle pß m dit i onefuapraßet os habeat : ßcut e^ tiam habet. Enimuer 'o hac demum res de^ eus fflendorem nominis pariser acgeneris magis ac magis 7ua Magnißcentta ad-augebit. Etfi enimpulchra extmia laus eilTua Magnificentia ; Non fiilùm tat tan-tasq^ curas acfolicitudines dies noBesq^ pro fitlute nbsp;tranquilhtate afßtciapatria ani

moßper ferre ,fied etiamfor titer (fi viElo.-riosecrebrb cum haße bar bar a fiangutnens Chrißianum ßtiente confligereitamemul-to maior tfi nunc eil,(fi apudpiam poßeri-tatem er it ex eo -, quod Magnificentia Tna, pro vir Ui fua parte fidelem (fifedulam dat Oper am,vt cum fiudio bonarum lit er ar um fineer a etiam fi incorrupt a Euangeliq do-clrina prop age tur ac confieruetur, Nempe, O ? quanto

quanto bona illa cadcßia.voce Euungelq ^atefacia,terrenis et caducü bonis praftät, tanto maiori laude dignißint, qui ea ad normam volutatis. diuina in falutem mor^ talium (dr laudem nofninis diuinilateßat gi ac conferuariprocurant, Sedhac lam' pridemnotiora ejje Eux Magnificentix ar-bitroriqudm vt me hoc temporeplura verba de ijfdemfacere necejfept, ^are quod fupereÜytoto peel ore votafadoy vt xterMU Dei Filius T)ominus nbsp;nbsp;nbsp;S er u at or no fi er |

Chrifius lefusPT’sx Magnificentix cumfuu \ omntbus y longa (fi opt at a vitx ffiatia dementer largiri dignetur, Patachiniy Menfe ^priliy Anno Dominii sS 6^

Qtfid nomindtur kuio i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!•

Nio fine iiniciOjGr^cè îfndit di-fta,eft duaniin pluriiimuerç-rum coniundio amp;nbsp;copulatio. Eius uariæ funtfpecies. Incer-dum enim inareria cum formas

interdum accidens cum tubiedosinrerdii partes cum parcibus ad conftituendumco tumuniuhtur.

Differt'ne unitai nb unioned nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11,

Maxime.Vnitas eninijquam Cræ-ciuocanc, autprincipium numeri bgnifi-cat, licet ipfa numerus non fir: aut naturae identitatem(tit italoquamur)in ijSjquçnu mero differunt.Verbi caufa,Petri,Paulijo-hannis, quiauna omnium trium eft natura fiue efTentia, nempe hymanitas : uniras e-tiam fiue identitas eftnaturæ ipforum. In perfonis autem Trinitas confiftit,eó quód / horum trium interfe diftinftç fintrres per-gt; fonæ,quarum fingulae unitatemperfonæ conftituunr.

Eft fane uniras quidemPerfonæ : quia unica duntaxat eft perfona Chriftus. Vnio uero feu unitio narurarum:quia in Chrifto duædiftinâænaturæ, diuina uidclicec amp;nbsp;Humana,unitæ copulatæ funr.

lllJt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qjtid uocas naturdtnf

Idem quod eflentiam fine fubftantiam, SiC quod Græciwia^r ÓCf^i^dicunr. Hæce-nim promifcuè tum Grçci tuLatiniTHeO-lûgi pro eodem ulurpant.

rquot;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qjtti itirô ?

Idem quod Lacini perfonam amp;fubfifte-tiam Græciautem promifcue^'saff/^/jV®«*-iiriôiKiiTttf) appellant.

VIL lftilt;intelligo:tantigitur ^uidfithypoßaticadua-rum in Chriflo naturarunt unio, fcire aueo,

Hypoftatica duarum in Chrifto natura-rum unio, eft humanænaturæexfubftaii» tia Virginis Mariæ ßne peccato fada af-fumptio in iiniratem perfonæ «»gt;()gt;». Qu^ alfumptione inô®' Dei Filius carnem af-fumptarn

BVAR.VM NATVR. IN CHRISTO. 119 fnmptamûd eft,humanain naturam,fuam propriamfecitjinloquitur Cyrillus.

Habet. Nam Latini Theologi earn etiâ incarnacionem appellant,ficuti Græcos, præfertim Athanafium amp;TheodoretG,qui earn nüncaâeitigt;lt;»ii/,nuncii'*â(gt;»»ir'A': id eft,in-carnatiönem fiue carnis aflumptionem: nunc deniq;ti'«lt;’flf «jrifffix': id eft,humanitatis alFumptionê nuncupant.Vndeipfum Chri ftum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: id eft,Deum ho

itai nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ixz

A' primo ftatim conceptionis mométo. Acipfahumanitas eoncepta quidem efto-peratione fanfti Spiritus præter uGtatum 4uf. ordinem naturae, ac fupra omncm mentis humanç captumûncrementa autem fua ha nbsp;nbsp;nbsp;,

buiîfecundum ufitatum naturæ ordinem, lac.i.ó. tum in utero matris Virginis tfi extra hunc 41. j». inlucem édita.

Dei uerbum nobis proponit.Primùm cùm Chriftum uocatlmmanuelem:id eft,nobi-fcumDeum. Quam uocem Græci conati funt exprimere, çùm Chriftum s'\av4‘'ii' appellarunt. Deinde locum El'aiæ clariùs exponit Iohannes Euangelifta, cû docet qui ab initio erat apud Deu, qui erat Deus, per quem omnia fada lune, fadum efte carncm;id eft.hominem : Caro enim in facris literis,phrafi Hebræa,fæpif-fimènatnram humanam fignificat. Deniq; turn Iohannes tum Efaias apertiùs intcJli-guntur ex declaratione Pauli Apoftoliad Heb.cap.2. «4.. «6,ubi dicit FiJium-Dei participe fadû eftecarnis Scfanguinis, eûqj^f fumplîfte fernen Abrahæûd eft,humana na turâ ex femine Abrahami. Atq; hac loquen di formula pleriq; ueterû myfteriû ipearnâ tionis Filij Dei decJarabâr.Ex hac declaratione intelligi pofsût etia hçcloça loh.x.ip-2i.2.Cor.ç.i9.Phil.2.7.Col.2.9,i.Tim.3.16.

Hocnimirum,qubd myfteriûhypoftati-cæ unionis commodifsirnè explicatur uer bo,alfumendi. Vndecertô colligituraliâçf fe naturâaftumentem, alia item alTiimptâ: Ac proinde duas efte perfedas in una Chri fti perfqna natiiras,deitafé uideliçet sc hu-mani-

p.VARVM natvr.. in Christo, zzi manitacem, perfonali unione incófusè,in-conuertibiliter, indiuulsè,infeparabiliter, copulatas amp;unitas efTejUcloquicur Syno- Anno Domi dus Chalcedonenfis contra Entycheten. «14? y.

SiperfeihtduttinChriRonaturtefunf.nóniie XIIL e(ùm du£ perfotiit? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .

Minimègentió. Nam etiaminhomine duæfuntnaturæ,altera corppreaamp; corru» fttibilis, altera incorporea amp;nbsp;incorruptibi-is,anima uidelicet rationalis. Quæ tarnen nonduas, fed un am tantû hypollafin con-ftituunt.Sic quoqjin Chrifto,licet duç fint naturç-.non propterea tarnen duç perfonç, ‘ nec duo Chrifti, nec duo Filii,akerPei,al-terMariç; fed unus Chriftus,unus Filius à Hrt.y.j. îTâTsip 8càA«BT«p:id eft.fine Patre,fine matre.

Q^îfififlwd? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XIIIL

Quoniam Chriftus poftfaftam alTum* ptionemhumanitatis,perfona feu hypo-ftafis propriè uocaturamp;eft,non refpeftu humanæ naturae, quæ in deitate jov-hhyv fu-ftentatur, fed diuinæ tantum, quanquâ ab Humana minime feparatæ.

Quia Humana Chrifti natura nunquä ex-titit,nifi in deitate tovjio'j.», à qua etiamnum fuftentatyr Sein çternûfuftétabitur.Quod fi unquam Humana ilia natura à Chrifto aflum-

3HZ DE HtpOSTATIC A VNIONE âfiumpta,pnus utperfonaextitifler,quànJ àxô® aflumeretuniam fané duarum perfo-narum fadafuifletunio : acproindeChri-ftus ex duabus perfonis conftaret. Qui error fuit Neftorÿ, refutatus amp;nbsp;damnatus in /.D-of. Synodo Ephefina prima.

Id ueró minimeconfequitur. Nam amp;in ' cuiufuis hominis unica perfona duæfunt naturæ corruptibilis 8c incorruptibilis, qtîæ tarnen amp;nbsp;eflentia amp;nbsp;proprietatibus di ftinguuntur.Nam altera eftfpiritualis, alte ta corporea. Spiritualis proprium eft ra-tiocinari,intelligere,difcerejdocere,difpu tare, numerate, 8cc. Corpore« proprium eftire,ftare,federe,iaceredormire,amp;c. Sic quoq; Chriftuseft una tantùm perfona in duabus naturiSjUt propterea,nec naturç i-pfæ,nec naturarum proprietäres uclaboli-tæ uel fic confufç fint,ut ex bis tertiölt;]uid» dam, nempe una Chtifti eflentia amp;nbsp;fubfifte tiajCelfaiucenaturarum difcrimine, reful-tet. Qui error fuitEutychetis Monothele-tarum , Suenkfeldij,amp;bodie eft Vbiqui-ftarum.

Declar4p'.anitM^uiduelis^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XVII»

Hoe dico.Sicut per unionem hypoftati-cam neq; deitas in humanitärem, neq; hugt; manitasindeitatemconuerfaeft:itauniu« naturæ proprietäres elTentiales in alteram naturam nulla ratione demigrarunt.Idcirgt; co fola natura «gt;gt;iyis eft ærerna,infinita in-circumrcripta,immortalis,omnipotens,O3 mnifcia,creatrix omnium return. Humana autem natura certo tempore cœpit,amp; eft creatura, non rerum omnium creatfix^, eft finita amp;nbsp;circumfcfipta,non eft omnip.otés, Scmortalis fuit,quanquamiam non fit,ne-quenataeft omnifcia: quia creuit fapien-tia,amp; ignorât diem exttemi iudicij, Luc.2. 5ï.Marc.i3.3z.

Cùm indiffblu^ilis pt ijla unio : nónne «fiififet XVIII» lt;ieit4S,fic lt;]uoq; humanit4S Chrifti efl infinitif (tc proinde ubiq^ ?

Nequaquam. Infinitas enim perinde uti æternitas,ita eft folius deitatis propria,ut in creaturam nulla ratione cadere pofsit; alioqui Deus effet mutabilis.Ptoinde cùm humana in Chrifto natura fit creatura:fini-tam hanc amp;circumferiptam effe turn tempore turn loco neceffe eft. Et de tempore quidé non dubitantur.Numeratur enim iâ àparta

de Mypostaticä vï^röNÉ à pareu Virginis anni i $ 8 6. Sed an loco e-tiam finita amp;nbsp;circumferipta fichumanicas Chriltiuehementer difpucatur. Cireöferi« ptumautemamp;finitum.etiâ loci refpeftuj elTe Chriftum,qua homo eftjacra Scriptu-ra locuplecifsimc teftatur, fiue ftatn humi-liationisjfiueglorificatiohis cófideremus. In ftacu humihationisjcu in prçfepi iacuit, non erat certè tuncalibi.EtAlagi eu non Ic rofolymisjfed in Bethlehem tantu inuene-runt.Et CÛ in Ægypto fuit, in ludça nufqua repertj eft.Et duodecim annos natus puer exiftens,cu in téplo difputaret, alibi, licet quçfituSjiiufquâ reperiri potuit. Deniq; cu in cruce penderet,cuinfepulchroiaceret, alibi certè tunc corpore præfertim fuo, de quopotifsimu difputatur,nufquâfuit. Sic quoq;inftatu glorificationis, cu egrelTus effet fepulchrOjin eo poftea, licet quçfitus,-repertus tarnen no eft.Et Angeli dieur:Ec-ce locus übipofuerunteufn. Surrexic,hon eft hic.Dehinc diuerfis tulocis turn tempo ribus cófpiciendiifeexhibuit. Prihni qui-dé eo quo relurrexit die,Marîç Magdalenç manè uifus eft in horto. Deinde poft meri-dié duobus euntib.in Emaus.Tcrtiô uefpe riundecimdifcipulisfuis lerofolymæ. Et poft oâo dies ibidéeifdé, Tandéadmare

dVàrvm NATVR. in CtlRIStÖ. 2x5 Tÿberiadis difcipulis pifcantibiis.Præter- t.Cor. ty. eaamplius quàm quingentis fratiib.Denî, 5. quedieq-o.uifuseft multis,qiiôs iple edu- lt;nbsp;Cor, tj. xitlerofolymis in monteni Oliuéti, ex eu. 0. ius uertiee fublatus éft in iiuberh, ex nube ferebaturin Cœlii, irhô penetrauir onines nbsp;nbsp;nbsp;1.’

Cœlos, arque ibi tibi ubi uult liberrimè in gloria amp;maieftate inefFabili maner ufqj ad 4.*lt;gt;• tempora reftirurionis omnium; id eftj ufq* **• adexrremûdiem ultimi illiusiudicij: idqj fieb.8,4, adeb ut fi nûc in terris effetjiie Sacerdos q-dem eiïet. Chrillus igiê humanitäre fua amp;nbsp;corpore fuo finitus ac circûfcriptus eft,ad-eoutnunc nônifi fupra pmnes Cœlosfit, quaiitûuis interim nlaieftate deitatis fuæ, in Cœlo amp;nbsp;in terra nul'quam no fit : fiquidc deltas infinita Si. incircumfcripta eft.

Nonne diuclUtur iÜa unio:fî Chrtîius humant- XlJi» täte fua ubiq; non fit ï

Nequaquam. Finitumeniminfinitofn-ftentatum diuelliab eo neutiquam poteft. Atqui humana natura finira en, quæ ab infinita Mye deitate fuftentata, tâto minus ab ea diuelli 8c diftrahipoteftjquantoar* àior faâa eft hypoftatica unio.

116 DE HtpOSTATICA VNIONE mero, quale amp;nbsp;Chrifti eft,adu ipfo in multi s fimullociseffeeftimpofsibile.Déinde quia fimul sûu ipfo inpluribuslociseflc eft tantum naturæinfinitæ, qualis certèhu inana Chrifti natura non eft. Deniq; quia facra Scripturanufquadocet,corpus Chris fti uel nunc eflejUel unquam fuifte fimul in . multislocis,fed enim contrariumdocet, uti fuprà oftenfum eft.

XXL AtquiChriftmeftomnipotens: nonne igiturpo-tefl corpore fuo tnultis fimul in locis ejfe?

Adhuiufmodi quæftionérefpôdetTet* tullianus aduerfus Praxeam fcribens his iierbis: Planèquidem Deonihildifficile-Sedfi tam abrupte in prçfumptionibusno ftris hacfententiautamur,quiduis de Deo confingere porerimiis quafi fecerit:quia fa cere potuerit.Hæcille. Nempe igiturnon tâtùm quid Chriftus pofsir,fed multoma-gis quid uelit nobis confiderandum eft. Qgidautemuelit nos de corpore fuofen-tire,id nobis uerbo fuo patefecit.At uerbû ,ipfius nufquam döcet, ipfum corpore fuo fîTiuîtis fimul inlocisuelnuncefle,uelun-qsamfuifle.Tantum ergo fapiamus qiian-norma uetbi diuini permitncur.

NÓ„nf utrbnm D« rft, Pattern Euchartftiie cije cor~ XXII, pus Chriüf.is uerô partis tn mullis locis eH, ergo zf corpus chriHit^

Cócedo,panem Eucharifticum effe corpus Chrifti, fed facramenrali amp;nbsp;impropria Iocutione,quatenus nimiru panis eft fignu amp;figillu corporis Chrifti pro nobis traditi inremifsionempcccacorum. Atqjitapanis eft corpus Chrifti facramentale.Quip» pepanem hunc'_Chriftushon locum,fed fa cramentum amp;nbsp;myfterium fui corporis con ftituit. Er uidequàmineptafichæccolle-ftio.Panis eft facramentale corpus Chrifti. Çrgonatiuû corpus Chrifti eft in pane, ac proinde muleis fimul in locis. Quafiuerb Chriftus in prima Cœna docere uoluiftet fuos fideles,Corpus fuum deincepsin pane Euchariftico locum elfe habiturum.

Potet'ne leßimotiijs etiam pilt;e antiguitatis probare, XXIII, DifltnUas effè turn naturas («m earum pro-priftdt« in ebrifto {

Perquam fane facile. Audi igirurbreui-ter, quid hac de re Patres Orthodox! fcii-ptumreliquerint.

Ignatius difcipulus lohanis Euangeliftç in Epiftola ad Polycarpii. Expefta Chriftu Filiu Dei in tempore, qui omni tépore ca- . ref.palpabiléjOmnemq; cótaftum refugie-

'118 ÖE HtPOSTATICA VNfONB tem , utpote incorporeum , proprer nos ueró in corpore rangibilê palpabilé; om nibus pafsionib.carencé,propter nos uerô pafsionib. obnoxium faâû ut hominem, lt;juas omnib, modis propternos tolerauir.

Tertullianus in libro de S'. Trinitate : Si homo tantumodo Chriftus,quomodo adert ubiq; inuocatus?cu hçc hominis natura non fir,fed Dei,utoinni loco adelfe pofsir.

Gregorius Nazianzenus in Epirtola ad Cledonium i. Neq; enim homine à deitate feparamusjfed unum eundeq; profitemur, priùs quidé nó hominé, fed Deum amp;nbsp;Filia unigenitum,amp; feculis omnib. antiquioié, à corpore rebusc^; corporels purfiaclibe-rum. Portremoauté etiamhominé faliitis norti ç caufa affumptu,carne pafsibilé,dei-tare impafsibilé, corpore circumfcriptum, Spiritu incircumfciiptû terrenfi euiidéamp; cœlertéjfpeftabilé amp;nbsp;intelligibilé,loco cô» prehenfibilé amp;nbsp;incôprehenfibilé,utp eun-dé hominé rot Ci hmul acDeu, torus homo in peecatû lapfus refingaf atq;inrtauretur. leronymus in expofitione fidei ad Dama zumJllorn blafphemiâ execramiir qui nq-ùo ferifu aflerere conâtiir,à tépore fufceptç rarnis omnia quæ erât deiratis, in homine demigrarte:amp;rurfum quçeranthumanira-

DVARVM NÀTVB-, in ChRÏSTÓ. 2 10 tis in Deum efTj tiansfiifa. 'Vi quod null^ unquâ hæreGs dicere aufae^,uid»;arurh3Ç confijfioneucraq^ exinanitàlubftaatiadi-uinitsns fcilicet amp;nbsp;humanita'tis.

Arhanafiusin SymBolo: Æqualis P5C0 fecundû deitaré minor PatiejPecundfl humanitäre. Qui licet Deus fît'amp;L homo ,n.ort duo taméjfedunus eft Chriftus. Vous av c nô conuerfione deitatis in carnéjfcd alh'nn ptionehumanitâtis in Deû Vous omn hÔ non côfufione fubüâtiçjedunitatèpQmç.

Idéin difputationecôcra Arium:Eius eîl ire Scuenire qui aliquibus locorû tcrmmisr citcûfcribitur, amp;c eum ih quo erat deferens locû,ad efl in quo nó erat,ueniebat. Cæte-rùm Verbi deltas uniuerla implens, null locorum terminis feparatur, ficuti nihil ell und difcedatnta nihil eft quo ueniat.

Gregorius NyfTenus: Quis hoc dicit.qd^^ Circumicriptione carnis, quafi quoda uafe amp;nbsp;re-eptaculo natura in fini ta contineatiif.

S’euerianus;Chriftus erat Cœleftis amp;nbsp;tec renus,uifibilis amp;nbsp;inuifibilis:Cœ!eftis fecfi-dum deitatis natura: uilihilis fecundû car-nem : tcrrcnus fecundû humanitatis natii-ram inuifibilis fecundum Spiritum, In loco li SI tan 5 fecundum corpus, extra lucunJ politus fecundum Veibum.

Auguftinoscontra lüdæos lib.j3.cap.17. DeiFiiium feeundumrubftantiam diuini-tatis fuæ,inui/ibilem,incorporeû, immor-talem Scincircumfcriptü nos credere có fiteri oporcef.Iuxta humahicatem ueró,ui-£bilem, corporeuriij localem arque omnia membra humaha ueraciter habentem,cre-dei'e conuenii amp;nbsp;confiteri.

IdemEpift.57.ad Dardanum: Chriftus fecundum formam humanam, non eftpu-tandus ubiq; dilFufus.Cauendum eft enim ne ira diuinirareaftruamushominis urue« tirarem corporis auferamus. Non eftau-tem cohfequens utquodinDeo eft,ira lie ubiqjjUrDeus.

Theodorerus in 2. Dialogo: Vnum Filiu Dei agnofco ÔC adoro Dominum noftrum lefum Chrifturh.Deiraris uero Schumani-latisdifferenriam efte didici. Duasinipfo naturas confiderare amp;nbsp;urriq; conuenientia tribuere oporrer.

Vigilius libr.4. VnusDeiFiliusidemq; hominisfaélusFilius, circumfcribiturlo-co pernaruram carnis fuæ, amp;I0C0 honca-piturper naruram deitaris fuæ, Hæc eft fides carholic3,quam Apoftoli tradidcrunr, Marryres roboiarunr, ÔC fideles nunc ufq; cuftodiunr.

S( huimnims Chrißi non eâ exieijuttU deitati: XXIIJ J» Chriflus non uidetur efje fuperiorftn-dii Angelit O' eMif Deif

Iftud uero neutiquam confequitur. Duo enim funt Chrifti ornaméta,quæ ipfum, tiam qua homo eft, longé fupra omnes An gelas amp;nbsp;elçftos Delçollocant. Primùm e-nimhumanain Chrifto natura propter in-«ffabilemcopulationcm, quahypoftaticè uniraeft: deinde propter admiran-dam exaltationem logé fupra omnes crea-turasad ineffabilem gloriam amp;dignitatç eueifta eft,ut uidere licet Heb.».5, »;. Apoc. Ç.tx.ij.Hæc tarnen ineffabilis gloria,neque ipfam eflentiam humanitatis,neqj proprie rates ipGus cffcntiales aboleuit. Proinde hrfœdo errore funt, qui uelpropterunio-nem,uelpropter exaltationem illamdo-cent, corpus Chrifti perinde ut deitatem i-pfius, ubiqj elfe, uelfaltem multis fimulin locis.Etenim fi corpus Chrifti eft ubiq;,eft etiam infinitum: amp;nbsp;fi eft infinitum, eft ipfa deltas: quodfieftdeitasiamcerténoneft corpus. Siautem multis fimulinlocis eft, fieri non poteft,quin rot fimul fint corpora quotfunrloca. Quod totum tale eft, ut abfurdius eo nihil ef-fepofsit.

Cerrèiitiq;.EtG eiiim nna tâtùm eft per-fona Chf’fti ex dùabus natnris conftans poft unionem ; ramen quia amp;: naturæ amp;harum proprietäres faluæ permanenramp; incôfufæ,reftè dicitiir amp;nbsp;crediti)r,alind tf-fe deit3rem,amp; aliud humaniraré. Sic en’in diuerfifsimas diias narmas d'fcerni ac di-ftingui necelTe eft ; cùm impotsibile (it,ut ucl d ei tas in humanita’tem, uel hu manna? in deitarem reapfe conuertatur.

Neqiiaqua Necenim alius cftDeiFftius amp;: abus Mariæ.Quia unica dûtaxat eftper-lona ChriftijUtluprà declaratum eft.

R dlè fane, Alius eft enim Pater,alius Filius, alius Spiritus S. Quia haclocutione Matf.j 10. ries diftii)i‘l:æ perlonæ fignificantur, quæ lûh.ia. i6. luis perfonaiibus proprietatibus difcer-nuntur.

Parris proprietas eft elfe genitoré. Filij efte genitum.Spiritus fanüi ,procederefi-ye einanare ab urroq;.

E/tncwfró inpndî.iffù»« TfinÙJtelt;tfiudatlt;j; aliud!quot; XXIX, Non eft. Aliud enim Ggnificataliam rem fiuealiam elTentiam aiiâmue naturam. Ac enimiieró Patris ,Filij amp;nbsp;Spiritus Sandi üna eademq; eft natura fine elTentia,Spiri-tusuidelicetæternus amp;nbsp;fimplicifsimus,cu ius elTentiales proprietäres, ntpote æter-nitas,infinitas,immortalicas,omnipocen-tia,omnifcientia 8c cætciæ, cómuncs funt omnibus tribus perfpnjs.

Hifc ijuidfw na effè tncclligo: At uerö tiónne infinita,- XXXt tem ac proinde ubicjuitjiem humante ßtae naiuriC uendicat Chriftus,cùm in(juit:lgt;iullus afcen-dit in Ccelum nift qui defcendit èCae-lo, füius hominis qui efi in Calo f

Minime gentium.Hoc enim amp;nbsp;fimilia fa Cræ Scripturæ de Chrifto dida intelligen-daSiexplicanda funtfeciidum dodrinam communicationis idiomatum.

Quill rftcomwHrticdtio idiomatum i XXXh Quod Græclxigt;ii'œi'lt;a(rîA(i|«âTa^ dicunt,id f \ Latine communicatio proprietatum dicii« poteft, Eftautem communicatio idioma-^ tüphrafis f^i formajoquendijin qua pro-f« prieras unius naturæ tribuitur perfonæin concreto(nóinabftrado)idq-jpropterhy- U poftaticam duarum naturatumunionem. '*

XXXII, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;concretum

Côcretumhîcdicitur nomé totiusper-fonæab alcerutra natura deduâum. Verbi caufa:Deus, Dominus gloriæ,Filius Dei, funt nomina quæ tocam Chrifti perfonam deitateSc humanitate conftanté defignac, qua.muishæcnominaà foladeitatededu-ftafint.Sicquoq;Filius hominis,Filius uif gînis, Chriftus homo,funt nomma quæ to tam perfonam duabus naturis conftajitem defignant, quancumuis hæcnomina ab hu manitate tantum deduâa fint. Abftradum uero ûgnificat nomen, natura abfolutè de» fignanSjUt deitas,humanitas ; item,diuina natura,humana natura.

Idipfum quod Dialeâici quarto modo proprium cuiufq; naturæ dicunt.Exempli caufa.’ Æternitas, infinitas, immortalitas, immutabilitaSjOmnipotentia, omnifcien-tia,eft proprietas folius deitatis.Sic homi-*'* his,quatenus homo,propriû eft,loqui,fie. 're,ridere : q latenus auté homo eft animal, propriû eius eft fentire, dormire, uigilare, • efurire, fi rire, fatigari, de loco in locû lao-• pte impuKu moueri. Etquatenscfthomo •' corpusanimatfi, proprium eiuseftuege-tari,

DVARVM NATVR, IN ChRISTO. 2? 5 tari.nutriri, propagari.Quarenus ueró homo eftabfolutè corp9,propriü eius eftefie qaantû eflecircûfcripc«,enein certo loco.

QMor/ttm iftit tont enucleate i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXXIlUt

Quoniam mulcuintereftinpfona Chri-fti,non tantum naturas amp;nbsp;proprietates ea-rum diftinguere; fed etiam redè âc uerè de myfterio unionis hypoftaticæ tum loqui tum credere.

Qaomoilo igitur de Chriflo locfuendutn cil? XXXT^ ïta ut ipfa ueritas requirit. Requirit au té hæcutquæcunq; Chrifto fecundu utranq;

Sicrem accipe.Quoniâ Chriftus ex dua-bus naturis confiât, peculiares deipfo lo-cutiones exiftunt, quæ uero intclleólu ac-cipiendæ funt.

Reftè igitur dicirur:Deus («»lt;?gt;©'uideli-cet)eft hic homojfcilicet ex Virgine natus, Etrurfum;Hichomo,ex Virgine fcilicet na tus,eft Deus. Atqjitaconcretum de concreto reâèhîcprædicatur,fed hocintelle-ftu:Deus Jtió©quot; eft homo, non infe, fed in airumptahumanitatc. Et uicifsimhic homo ell Deus,non in fe,fed in aflumente amp;nbsp;fiiftentante deitate nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enim ifta fic

DE HïPOSTATICA VNIONE piieutu Eurythianaconfufio.atqjitaChri Rtunec iierè Deus,nec uerè horooefet, feJ aiiiiâ qi’iddâm ac proinde ne Seruaror qijidern e»rec.TaiKum iiimirum intereftre ûède Chrifto tum loqui tum rredeie. Reftè præterea dicitur : Deus ótio')-©' eft conceptus,nacus, paflus, crucihxi:s,iiior-tuus,fepultus,amp;c.non quidem in i'e: ideft, non fecundum deitacem , uerùm in natura affumpta :id eft, fecundum humanicaceiu.

' Sic quoq^jHichomOjfcilicerex Virgiiie na tuSjcft æcernus, infinituSjimmorcaliSjOiP-nipocenSjamp;c.nô quidéinfe : id eft,non le-cundû humanânaturam, fed in airumente nacuraûd eft,fecundu deitatér«i'gt;Jgt;» Et raies quidé propofitiones ueræ luntamp;piæ creduntur. At ueró falfæ funt amp;nbsp;irnpiæ liæ lûcutiones. Deicas eft caro, deitas efthu-manicas, Deitas efthomo:Deus efthuma-nitas . Item humanitas eftdeitas,humani-tas eft Deus: Homo eft deitas:item deicas eft concepta, nata,paira, morcuaritem humanitas hue,caro eft æterna,finita,immot talis,omnipotens,omnifcia, amp;c, nbsp;nbsp;nbsp;, .-

XXXrEdijjcrt lain gu^locutiones intelligendte cr expli-candæ ßnt fecundum doéirinain corn-municationts idiomatum ?

Eæ tantum propofit

tioiies in quibus denominacio peifonç eft ab una natura : proprietas autem quæ toti perfonçciibuitiir eft akerius naturç. Verbi caufa. Cùm dicitur,Deus eft paftus, niQi’ tuus,lep(iki}s,amp;c.in hac propoficione no-m n perlonæ(quod eft Dtvschabet deno-nunationem à deitate ; ptoprietas autem, quæ de hoc lubiedo Devs prædicatur.eft altenus naturæ,népe humanæ, cuius proprium eft pati, mori.fepcliri. Sic turn dici-tur; Filius hominis eft ante Abrahamiim. HÎC nomen perfonæ,quod eft,Filius homi nis, ab humanitate deduélum eft. Effeautem ante Abrahamum proprietas eft,non humanæ Chrifti naturæ, quæ loge poft brahamum elTe cœpit.l'ed diuinæ toSx«'}.« na turæ,perquam mundus fadus eft.Hoc mo do intelligenda funt etiam hæç Scriprurag difta. Deus proprio fanguine acquifiuic Ecclefiam.Dominus gloriæ à ludæis cruci xói fixus eft Filius hominis cum Nicodemoin i.cor. x.s. terris toquens defcendit è Cœlo amp;C. eft in Çœlo. Hæc amp;nbsp;fimilia dida liera lunt per çommunicationem idiomatum.

DE Hypostatica vnionb tica duarum in Chrifto naturaru unio:qin'a Î7itfgt;©-Deiis,faâ:us eftcarö :id eft, homo in unitare perfonæ,fic ur unus idemq; fit turn Dei turn hominis Filins, acproinde uerus turn Deus turn homo, ut etiam fupra deck ratum eft.

Norma, [i cupis,hæc fané efto. Proprie-tas uniusnaturænon prædicarurdealtera natura in Abftraâo, fed in concreto tantu: Vel,ut planiùs dicam.-Proprietas unius na-turæ non prædicarur de nomine Abftrado alterius naturæ,fed tantum de nomine có-crero totam perfonam defignante : Exempli caufa. Proprietas unius naturæ,huma-næ uidelicet,eft hçc,pati,mori,efurire,fiti-reuiomé ueró Abftradlumalterius naturç, diuinæ uidelicet,eft hoc, deitas:Concrerû autemhoc, DEvs.Proindenonreûèdici-turhoc modo,Deitas eftpaira,mortua, efii riuit,fitiuit,amp;c.Reftè autem ifto,Deus(né-peô?i»gt;©')eftpairus, mortuus, efuriuit,fiti-uit,non quidem in fe, fed in natura aflum-pta.Sic quoq; non reétè dicitur,humanitas eft æterna, omnipotens,immortalis, infini ta. Redè autem:hic homo(uidelicet ex Vit

bVARVM KATVRa tN CHRIStO. 2}^ gine natus) eft æcoinus, omnipotenS, im-mortalis,infinitus ,non quidêiiï(e,(id eft, in humanitate)fed tn alTumente natura : ut amp;nbsp;hoe iam fuperiïis inculcatutn eft.

Ncquaquam.Illud ènim perinde eft acfi dicas, Chriftus qua homo eftjUbique eft: Vel.Chriftus fuAhurrtanitate ubiq; eft-.Vel, Chrifti humanitas elft übiq;,id quod eft ab= furdum, amp;nbsp;pecCat c óntra daiam normam: quia propïietas deiratisÇeffe ubiq;)prædi-caturdé nohaihe abftraào alterius naturç; id eftjde humànitaïe.Quod fi iftud uerè dia Cerètür,uerè dicere tur ctiam hoe, Chriftus fccudumdeitatena fuam eftmortuus : Vel, deltas Chrifti eft rriortua. Sedhoceftim-pofsibile-.Ergo amp;nbsp;illud,

, Non «gitur omnes dc 'Chrifto loeutiones per coma XLI* mttnurttionem idiomatum inteüigen-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dlt;ccre:)tpltcandlt;efMnt?

Non certèded cae duntaxat,in quibus u-nlus naturæ proprietas prædicatur de nomine perfonæ ab altera natura deduAo, ut iam toties diftum eft.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qu,idergcgt;declt;eteri$locutionibHi XL IK

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;flatuendum eftf

24-0 HÿPOSTATICà VNlÖïjÉ turæ,à qua eit dcnonunano rotius perfoi nç ill liibieftOjttic locutio talis elt propria, necopuscltea explicareac declarare per cómunicarionem idiomatum. Tales func hæ propolitiones ; Fiiius homiiiis eft paf-fus,mortuus, crucifixus;lté : Filius Dei eft æcernus,inuTiorralis,crearor Cóeli amp;nbsp;terrç. In his enim amp;nbsp;fimilibus propofitionibuS turn piædicata turn lubiedaah eademna» tura dep ndent.Verbj caufaiFilius Dei, eft fubiedum amp;nbsp;nomen totius perfonæàdei» tare dedudum. S!cetiam,efle æcernum, proprietas eftipfius Deitatis.

Secundo. Sic quoq; cum dico ; Chriftus Deus eft æternus, eft omnipotes, eft créa* tor return omniu. Itent:Cbriftus homo ere uitfapieiitia,aerate, granâ: locutionesac propofitiones eiufmodi funt ufitatç amp;nbsp;p-priç, neqjnerelTe eft eas per cómunicatio* nem idiomatfi explicare. CÛ enim dicitur, Chriftus Deus ; perinde eft ac fi dicatur, Chrtftus qua Deus eftmel, Chriftus fecun-dum deirarem eft æternus:acproinde,acfi dicatur, Chrifti deicas eft çterna.Sicquoq; ciimdicicur, Chriftus homo .perinde eft it dicatur,Ch«ftus,qua homo eft,uel, Chri* ftus fecundfi h'imaniraté,acproinde Chri-ßihuinaiutas treuitfapiétiâ, aerate, gratia.

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Teitio.

bV*RVM NATVR. IN ChRISTO. 24t ■ Terció. Cùm dicimus:Verbum caro fa-üumeft: Deus Faftus efthomo; Deu^ Verbum elf homo-.Hic homo Chriftus eft Deus ; uerat quidem funt etiâ hæ propofnio-nes propiorhypoHaticam unionéjed non necelïe habeiit explicavi, per communica-tionem idiomatum: tametfi æquè fint inu-fnatæ,unionem duariim naturarumtlcfi-gnantes ; In bis ehim proprieias unius na-turæderiibiedo: fed natutade natura, in concreto tarnePjpi æter omnein naiui æ or ' dinéprædicaiur. Nee til!um eft in tota natura exemplum, quo ifta locutio déclarait pofsit.Etfi enim ufitatum eft dicere, Homi nem effe uulpem,lupum,l©onem: Moyfen «lïe Deum Pharaonis; tarnen eiufmodilo- -cutiones figuratæ funt, amp;nbsp;per Metapho--ram explicaiurmt fit lenfus: Homo eftleo: id eft,homo eft fimilis leoni: Moyfes eft Dcus'.id eft,fimilis Deo,uel,eftloco Deia-pudPharaonem.

I Seruator,Redemptor,luftificator,Lihera-1 tor,Mediator,amp;c. Huiufmodi propofitio-nes uere funt,non cómunicatione idiomatum : fed amp;nbsp;toti petfonæ, amp;nbsp;utrique natu-ræprædicata earum conueniuntiquia lunt nomma offieij, quæ ad totam perfonam fic 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uitamq^

24^ DB Htpostatica VNIONB utrarnq;naturamfeferuntur:tamecn diftïn ftcquœdajti gefsit Verbum Deus,quçdam diftinftècaro Verbi,fed nee Verbum Deus abfq; cariie, nee earo abfq; Verbo Deo. Arque bane loquendi formuJamueteres no-minarunt »«iJ'KToZvj/i«', quali dicas eommune operationem utriufqj nacuræ.

flue proprietdium realis’ne eft,dn ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uero fecus habeti

Opportune queris.Proinde quid hocrei Ctdiligéreranimaduerte. Communicatio jgiturproprietatumrefpeâu perfonærea-11 s eft.Proprietas enim unius naturae, quæ de nomine eonereto, perfonam defignan-le prædicatur,reuera ipfi perfonæ ineft.Et-enim ipfa perfona ab altera natura deno-minataeftmon tarnen exeluditur altera na tura.Ergo cùm dicitur,Deus proprium fan guinem fudit:ideft,morruus eftproEccle lia: uera eft propofitio per communicatio-nera proprietatum.Eftqj liæcrealis cómu-nicatio proprietatû ratione perfonç. Qui» reuera hæc perfona, nempe Deus Jilt;)gt;®'ha-buit fanguinem, eumq;fudit pro Ecclcfia: non quidem qua Deus eft,lïquidem deltas fanguinc caret: Sed quaienus idem, qui

DVARVM NATVR. IN ChrISTO, 243 Deus dicirur,ert etiamuerèhomo fangui-ne præditus. Cærerùm refpcftu narurarG, eiufmodi propofitiones nequaquam reales funt-.id eftjproprietas unius naturæ ne-(Juaquam uerè poreftprædicari de ab ft ra-fto nominealterius naturæ. Etfi enimre-ftè dicitur : Deus proprium fanguinem fu-dit pro Ecclefia: non reétèramen dicitur: Deitas proprium fanguinem fudit proEc-cIefia;Siae,quod idem eft,Deitas mortua eft pro Ecclefia. Deitas enim fanguineca-retamp;immortaliseft. Namficutdeitasef-fentiales proprietäres fuas non commun! cauitcum humanitäre,utrefpedu natura-rum pofsitdici realis fafta communicatio proprietatumdta neq; humanitas effcntia-les proprietäres fuas cum deitate cómu-nicauit,ut deitas reapfe poffer dici habuif-fe 8c fudifle fanguiné.ac proinde mortuam elfe. Quod fi realis communicatio pro-prietatum refpeüu ipfarum naturatum ef-fc ftatueretur,fequeieturipfas natuias con fufas elfe. Quod eftimpofsibile. Quomo-do enim æterna amp;nbsp;infinita deitas conucr-teretur in humanitärem tempore amp;loco circiimfcriptam ? Et quomodo humanitas tempore amp;nbsp;loco circumfcripta conuerte-teturinætetnam Scinfinitam deitaté?Rea-

144 Hypostatica vnione lis igicur communicatio propriecatiim re-fpeàu narurarum nulla omninó ell. Viide confiât errorisreos eße qui phyficâamp;rea-léin ipfis naturis Chriiti proprietatum có-municationem comminifcuntur,tanti'i id-eó ut omniprælentiam feu ubiquitaté car-nis Chrifti, ac proinde oralé(ur loqt’i'tur) jpfius manducationem flabilire pofsint. Quod quidem nihil aliud efl,quâ fœdifsi-mum errorem partim Eurychetis, partim Capernaitarum ab inferis reuocare.

XL nil. Atqui retüè dicilur. Torus Chriffus ubiq^i^ergp humanitas,ac proinde caro ipjltu ubujueeü?

Sicquidem loquuntur quidam exVete-ribusiTotus Chtillus eft ubiq;;adduntau-temj'ed non totum Chrifti. Perhocenim naturas diftinguunt, perillud uniratem perfonç infinuanr.Totus ergo Chriftus eft paftijs, mortuus, fepukus : fed non totum Chrifti: quia deltas non eftpafla, mortua, fepulra.Sictotus quidem Chriftus eftçter nus,omnipotens,omniprælenslîueubiq;. Atq; Gcpraçdicata omnium propoGtionö, quæ per communicationem idiomatum, de totaperfona Chrifti ueræfuntaccurate ad naturas fuas reftringi oportet.

Proprietas unius naturæ, qhæ de tota perfona prædicacur, reftringendaeftad ea naturam, à qua ta’is proprietas depcnder, idque per certas loquendi formulas: Verbi Caufa.Hæc propoGtio, Deus eft mortuus, Gc ceftringitur:Hæc perfona quç eft amp;nbsp;Deus Sc homo morcuaeft fecundum hiimanis taterh, fecundum carnem : Vel,moftua eft humanitäre,carne:Vel morrua eft, quaho-mo,feu quateniis homo eft:Vel,mortua eft in aifumpta humanitate Gue carné.

Potéj’nedufmoitreftriiÜionemtcüimonijs A- XLVtt po/lolicitcomprobattf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Poflum. Conftat cnim Apoftolos, qui Spiritu Dei locuti funt, eiutmodi reftri-üionem primes ufurpafTe. Qua enim proprietärem unius naturæ uno ajiquo loco de rota Chrifti perfona enunciant, earn a-lioinloeoad fuam natura reftringunt.Ta-liafunthæc.

li U s Dauidis. Hoc Ad. t Rom.i.j.re-ftringiturGc: Ghriftus eft Filius Dauidis fecundum carnem: id eft, Iccundum huma nitaiem.

ii.Matih*

1 i.Matth.i.i.Chriftus diciturefie exPa-tribuSjDauide, Abrahamo amp;nbsp;cæteris. HoC Rom.S.^.GcrcftringitunChnftus eft exPa-tribus, quod ad carnem attinet, qui eftfu-pra omnes Deus laudandus in iecula.

111.2. Cor.i^.ç.dicicurrAn non agnofci-ïis lefum Chriftum in uobis efte.Hoc uero Rom. 8.9.10. U. ad Spiricum deicatis Chrifti reftringitur.

1111. I. Corinch.iç.j.Chriftus dicituref-fe mortuus pro peccatis noftris. Hocue-rô, «. Pet. 3. (8. Et 1. Pet. 4.1. ad carnem: id eft, humanitatem Chrifti reftringitur.

v.Ioh.i.i^.Ioh.io.iS. Chriftus diciturfe-metipfereducemfecifleexmortuis t Verû hoc Rom.1.4.. i.Pet.3.18. ad Spiritum deita-tis iplius reftringitur.

V 1.Chriftus eft omnipotens, Matth. 28. ïS.Heb 1.2. Hoc ad energian deitatis ipfius reftringitutiPhil.j.u. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

Ex his teftimonijs Apoftolicis fatis eui-denter perfpicitur, proprietäres unius na-turæ , quæ toti perfonæ Chrifti reftè tri-buuntur in concreto, reftringendas eireadfuam naturamper abftraâum.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aide

Adde hit confenfum orthodoxe XL VIL ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;antiquitatii?

Gregorius Nazianzenus in «. Epiftol.ad Cledo. Nemo afcenditin Ccelum, nifi qui c Cœlo defccndir : Hæc fimilia diéla in-telligendafuntpercommunicarionéidio« macum, propter tjuarum naturarum unio-nern;utcùrndicimus; Chriftus habitat in cordibus noftris, uidelicetnon fecundum apparentem naturam,fed fecundum inui-fibilem; Quia ficut na(uræunitæfuntjita etiam attributa naturarum permutantur.

Theodoretus in Afynchyto: Sic de Chri fto habenda eft oratio, cùm de naturis lo-quimur,fuum cuiq; tribuamus, amp;nbsp;fciamus quædam efle deitatis, quædam humanita-tis propria. Cùm autem de perfonauerba facimus, communicanda funt naturarum propria jamp;hæc atq; iila Seruatori Chrifto tribuenda funt, amp;nbsp;idem appellandus eft amp;nbsp;Deus amp;homo:amp; Filius Dei ScFilius homi nisFiliusDauidis,amp; DominusDaui-dis'.Et fernen Abrahæ,8c conditor Abrahç. Atq; idem de omnibus appellacionibus di ûum putemus.

24^ BE HyPOSTATICA VNIONB propter ijn;one amp;nbsp;Filius hominis,amp;Filius Dei,amp; æcernus,amp;: temporalis,ScFilius Da uidis,amp;: D..miüus Dauidis. Etalia huiuf-modi fimiliccr.

Vigilius Marryr.Iib. r.contra Eutychia-nos. Secundum proprietatem naturæ Iola çaro mortem lenfit,iola caro lepulcuræ officium habuic ; fecundum unionem auteni perlonæ , Deus moituus eft amp;nbsp;fepultus. Quia perfona Verbi in carne eft quæ mortis difpendium fenfit.Ergo fecundum proprietatem naturæ caro mortua eft non Verbum : Item fecundum unionem per-fonæ, ßc caro defcendic de Ccelo, 8i bum eft inortuum arque fepulrum . Cùn» ergodicimtis, Dominum palfuniamp;mor-iuuni,non expauefcat Neftorius : quia fecundum unionçm perlonæ dicimus. Rur-fum cum dicimus, Dominum nec paiTum ncc mottuum; quia eft mnino impafsibi-lis,non formidec Eutyches : quia fetiiduni naturæ proprietatem dicimus.

Idem lib. 5. Impium amp;. lacriiegum eft,ea quæ lunt propria carnis Chrifti ad naturæ Verbi proprietatem rcferrc. Et quç funt propria Verbi,proprietati naturæ carnis a-|crihere. Et impium eft homini ea quçfunt propria çarnjs pet excepcioaemproprie-tatis

DVARVM NATVR. IN ChrISTO. 24!» tacis alicnare à Verbo, amp;nbsp;quæ funt propria Verbi eadem exceprionis lege aiienare à carne:cum lit eis urrunqne in Chrifto com mune,iSc Chriftus lit ucrunque.HçciIti Panes dehis jquæpropiælenciinfticuco luf- ' ficcrepollunt.

Secutus duâum facrç Scriprurç,Chriftô uerum amp;nbsp;ætcrnum Deum elTe fie probo.

111. Quia quamuis ex Bethlehem prodîe ric, quo ad carnem : idem tarnen egrelfum fuum habet ab initio à diebus æcernitacis, Mich. 5. i.

Vin. Qiiia Chriftus feipfum inculpatfi obtulit Deo perSpiritum æternum. Hebr. J). 14. Hocautem deSpiricu deitatisrÎAÔt, qui perfonali uiiione in Humana natun, tanquam in templo, habitat,intelligéduni efle, liquet ex hi s locis,Ioh.2.i{gt;.2«.Ioh. 10. i8.2.Cor.5.«9.CoIofl'.2.9.i.Tim.3.i6.Phil.î. 6. /.Rom. 8. ii.Rom.4.uPetri3.i8.Hcbr.2. 14. id. 17.

xin.Qiiia eadem per omnia operaturFi lius,quæcunque operatur Deus Pater,aC proinde eiuldem eft cum Deo Pâtre poten næ,Ioh.ç.i7.'9-

xiin. Quia ipfe Chriftus omnib. cleiftis Dei inde ulque ab initio Mundi confert ueram-ueri Dei notitiam, lohan.i.»8.Matt.

dvarvm natvr. in Christo, zatSpiritu fanfto,Ioh.(.33.Iohan.i5.26.Io» han.10.15.

xvii, Qnia Chriftus perinde inuocan-dus eftac Deus Pater, lohan. 14.14. ». Co-ïinth.t. 2.

XV111. Qtlia in nomen:id eft,inagnitïo-oem amp;nbsp;culcum ipfius Chrifti, perinde do-cendi amp;nbsp;baptizandifuntomnesin Eccle-fiamrecepti recipiendiüc,Gcuti in nomen Patris amp;nbsp;Spiritus fanâi, Matth. 28.19.

Hæc tam manifeftafacræ Scripturæte-ftimoniafatis fuperó; demonftrant,Chri-ftum Filium Dei elle uerum 8c æternum Deum, rerum omnium creatorem Sc con-feruatorem.

Ac^uiefco in ißifiat t^uomodo probdJ Chrislumßc xL IX» eße uerè hommem,ut zy anima rationa-

Eadem facra Scriptura, quæ disante Spiritufanao confeftaeft,ac proinde de ueritate eius dubitare nefas eft,nos abun-dèhac dere érudit. Quippeipfe Chriftus fubinde fe appellat Filium hominis, Filius aucem hominis idiotifmo Hebræo tantun

ïÇX DE HïPOSTATICA VNlONE dem fignificat quantum.homo. Deeodem toties lcribicur,quàd lîcFilius Dauidis,Filius AbrahæjFilius Mariæ. Speciaiimau-tsm,qiiod ad animarn rationalem atciiiet, nonne dicitur creuilTe fapientia ? quaquiâ ncc corpus , nec deita.s crel'cere poruic, d^animaiflud inrelligaturoportet. Turn nónne ipicmet Chnihis inquit potelb-rein fe habere ponendi animam liiam amp;nbsp;recipiendi eam? Prærerea cùm inquit:Pa-ter, lit nunus tuas commendo Spititum meiiin , urique de anima illud accipi ne-cclTeelt: cùm de corpore de deitate ipfius hocintelligi abfurdum fit. Adhæc,quirl eft, quod ait: Friftis eft anima meaufqiie ad mortem ? Denique , nifi ipfam aai-mam rationalem Chnftus alTumpliftctine-que uerus amp;ç perfetlus homo fuiftet: ne-que integrum hominem liberalTet à po-teftarc inferorum.quod utrunque perab-furdum eft. Proinde turpitererrabatA-poih'naris, qui Deitatein uiceina-nimæ rationalis in Chrifti corpore obn-nuilFet iomniabat. Quod autem ad uerita-te.m humani corporis fpedat, quid aliud agirur in facra Scriptura , cùm, toties (îc mentio capitis, manuum,lateris, pedtini aliorumque uerè humani corporis mem-brorurn?

brorum? Arque ita unus idemqueChri-ftus Mediator amp;nbsp;Setuatornofterert uerus tum Deus æternus, lumhorno exuirgine inleçulo natus.

Quid fft Mediator { nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L,

Eft perfona læfas amp;eas quæ Içferunt perfonas intet fe reconcilians, idq^ depre-candojfatisfaciendo, amp;nbsp;cauendoneam-plnis fiatiniuria. Sic Chriftus eft Mediator inter Deum contiiinacia hominis læ-fum,amp; intergenus humanum peccato irç-queDei obnoxium fe interponens, Sc u-tranque paiçem reconcilians.

Eius rei hæ funt caufæ. Primó qnia nulla finita çrcatura , neque Angelorum neque hominum ne dum aliarum return pro genere humano æquiualens xurfper-lolueie potuit Deo ÇDeo inquam,non Dia bolo: quia Deus erat oftenfus,non Diabolus^ idq^ ideo quiacùmDeus fitinfinitus, infiniia etiam ipfius ira,acproindeipfum quoq; peccaiû ratione offenfi. Dei infiniiii çlleijopotcuit eciâ Mediacoiem infinity na

1^4 Hïpostatica vmione turç,ac proinde Deum efle.ut omni expar« te iu/litiæ Oei facisfieri poiTer.

• I ). Cùm genus hominumfueritpropria I poflefsioFilijDei (lohan. lo. ip.Iohaii.i;« Z.IO.Î4. ) quam ipfi Pater dedit; neminem magis decuic quærereamiflamillampof-fefsionem,quàm ipfummet qui earn pofsi’ derat. Idcirco etiam ultrô perSpiritum ætcrnum feinculpatumobtuIitDco,Heb,

111. Cùm folus Deus fit Seruator, uim , peccati,mortis,Diaboli amp;nbsp;inferorum,prêter folum Deum fuperarepotuifletnemo, Efaiæ

111 i.Quia in domo Dei;ideft,in corpo-ribus cleâorum,habitare, luce amp;nbsp;lætitia cœlefti eosperfundere,nulla creatura,prç-ter folumcrcatorem, poteftjHebr.j Roman.8. tt.

Caufæ huius rei funt. «.Quiaordoiufti tiæ Dei hocpoftuIâbatjCÛ homo peccaue* rit, ut homo uicifsim poenas lueretamp;legé Dei impleret. z. Cùm Mediatorexdecre-to Dei aeternum Sacerdotium obire de-buetit, opoituit eum habere quod oiFerret fa cri-

DVARVM NATVR. IN ChMSTO, 1$^ facrificiutn pro expiationc peccatorum, Hebr. 2.14.. J5.i7.Hebr.4..2.3. 3. Vt elefti Dei talem habercnt Ponrificem,qui in om. ‘ nibustcntatus (abfque tarnen labe pecca-ti) pofferaffici fenfu miferiarum iplorum, Hebr.2.i7.Hebr.4..i5. 4.Vctantomaiore cumfpeacfiducia,pcripfum,utpoieFra-tremnoftrum,adthronum gratiæ accede-re polTemuSjHebr.^.ió.

i.Qui debuit effe fernenmulieris,non iiiri, Gen.jaç. 2. Quiafecundumutranq; naturam admirabilem ipfum effe decuit, Efa.p. 6. 3. Vtueritastypo Melchifedeci refponderet, quippe reapfe debuit effe,tn fineParre, quo ad humanitärem : rum fine matre,quo ad deitatem,Pfal. no. Hebr.7.3.

4,.Vtexclufa generatione naturali amp;nbsp;affum ptacarneperinumbrationem fanftiSpiri- Matth.i. tus purus amp;immunis apeccato effet. Ne-rno enim eiufdem culpç reus Mediator elfe poteft, cùm ipfc potiiis Mediatore indi-

geat. 5. Quia fic oportuit impleri ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Prophetiam Efaiæ y, 14.

£ IIII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quot funt officia tAedta’oriif

Tria potifsimùm. i. Deprecari proeî parte qiiæ læfic. z. Sarisfacerc parti lælï’ Câuere ne ampliùs fiat injuria,

Id quidem abundè docet lohan.i/.capî' cefuiEuangelij. iftamautem deprecatio' nem non lolùm tempore carnis alîumptÇ» ' fed etiam antequam fecuJa temporum in* ciperent dud, faftam effe uidetur Apofto* lus innuere(Hebr.5gt;.i4.)cum inqiiit: Chri* ftum perSpiritum çternum l'eipfum obtu-lilfe inculpatum Deo. Hue etiani alluderé uidetur Apocalypfis, ubi lcriprum eft: A-gnum ilium maftatum eHe, à jadis miindi fundamentis. (Apocal. 13.8.) Quod erfi de uirrute ac efficada meriti Chnflireâèin* telligirur:tamen altius etiam quiddam pet id infinuari negari uix debet: modofici-ftaaccipianturj utanalogiæ fidei nihil répugnent.

Duplidterfanè.Primùm legem impfen-do pro ipfis;Secundô proferendo pœnam, quant

DVARVM NATVR. IN ChRISTO. 2Ç7 quan» ipfi iii çternum meriti fuerant. Quç duocùm ciedimus noftra caufa fafta eflfè, eaqtie fide nobis applicamus, fie fit ut iufti coiam Deo reputemur,nó nolira fed Chri» lli iulliiia.

Id ipfe quidem efficitbaptizando Spiri» tu fandlo, per quem clamamus : Abba Pater, atque ita cum fiducia ad thionum gratis accedimus. Præterea duâu Spiritus fanfti etiam atque id operam damus,ut uo luntatem Dei faciamus . Sicubi aurem deficimus , ficuti fane permuhum defici-mus, id nobis non imputatur ad damna-tionem,fed merito Chriftitanquamum-braculo quodäm tegimur , nobisque e-iufmodi defeftus per Si propter Filium Mediatorem condonatur . In hac enim uita fubinde illud cum Paulo Apoftolo Rom. 1 fateri cogimur ; non facio bonum quod uolo , fed malum quod nolo , hoc fa-i cio. Vbi autem Filius Dei uoce lua om-nes mortuos excitarit, tunc efficiet ipfe, ut uita cœlchi induti , depofita om.

) ni infirmitate carnis noftræ , deincepa nunquam oftendamus Deum. Viuemus autem

hh. t4. J, quiinipfum credimus, non quidem in hi-loh. fee terris, fed illic ubi nunc ipfe eft corpo-Bph.4. to. ralifuapræfentiaJiocertjfupraomnesCce los , quo ipfe nobis iam præiuit,atque ibi in ineffabili gloria 6c maieftate fuaad dex-tram Dei fedet, omniafibi fubiefta habés. Vnde fane non prius corporali præfentia defeender, nifi in extremo die huius fecu-li,iudicaturus uniuerfum genus hominiim Dan 7 *f‘ ’Tioftuoriim pariter ac uiiiorum. Defcen* Aboci ^» filtern non ad terrai ufqjipfas, fed ad Mif nubes duntaxat,ex illis iutlîfsimiiudiciî Mat.i.à.64- fententiam difturus. Tune eleftiDeiin i.Thtff- • occurfum Domino in aerarapiencur,arq; ,7. itacum ipfo fupra omnes iftos afpeâabi-les Cœlos,emigrabuncin æternas illasjip-Zofc t4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;præparatas manfiones. ibi

ColoUquot;-

ucnerunr,quæ præparauit Deus ijs,qui ip-fum diligimt.His bonis perfruentur fanfti Dei homines,qui uerum Chriftum.Dei Fi-lium : uerum,inquam, Scæcornum Deum eundemq; uerum homineminunicaper» fona,unicum Seruatorem fuumagnolcûc, col U nt,uencran tu r:eumq; corporali iplius prælencia non alibi mû lupra omnes Cœ-los

los ufque ad nnem feculi efle llatuunr.Qui Eph.4.. »o. uero ex deprauaco fenfu facræ Scripturæ Pfeudochriftos libi conlingunr, colunt,ue nerantur,eoldeinque alijs obrrudunt,ii o-nuies Pfeudoprophetæ funt,amp;,nifi refipue ïintjæternis illis bonis excludentur.

Itine nuquam legifti uel audiftijifta Ser-Uatoris noilri uerba?Tunc(i quis uolris di-xerit;Ecce hic Chriftus:aut,Ecce illic; aur, Momj. Ecce in deferto eft : aut, Ecce in conclaui-bus. Cauete ne egredimini,ne crédité. Ecce prædixi uobis omnia.Surgétenim Pfeu dochrifti amp;Pfeudopropherç,amp; edét figna, amp;nbsp;miracula, itautfeducanc (fi fieri poßit) ctiam eledos.

Obfecro, ißa mihi pleniùs C!' pllt;iniùs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;px,

Faciam libenter. Audiigitur. Pfeudo-prophetas facra Scriprura nominatomnes cos,qui in religione fall'a pro ueris docent; qui uerbum Dei facris Codicibus compre-henfum deprauant: qui opiniones fincerae fidei Chriftianæ répugnantes fpargunt,tu-entur, defendunt : qui deniq; miferis mor-

zeo OE Htpostatica VNIONB I talibiis Pfeudochriftos in cæca cerebri füi i phantafia confidos, agnofcendos amp;c colen dosproponunr.

' Sunt profefto : amp;nbsp;quidem longe pluri-mi. Primùm cnim tOta ilia cacerua,quæâ Pfeudodeo illo komærefidente, Magno, inquam, illo Antichrifto dependet, arque docehdis morcalibus præfefta eft,P'eiido-prophetiç rea eft,ac Pfeudochriftos infinites hominum generi agnofcendos,adora-dosq; infinuat arq; intrudit.

NunquÀmne audifti qualia illi docent I de Pane Euchariftico ? Docent enim à multis iam feculis , idque Concilias fuis dccifum habent, Panem Eucharifticum, faâa confecratione , perSacerdotem, ica tranflubftantiari , ut fub fola fpecie Panis tantùm, amp;nbsp;praeter fpeciem Vini, fitue» ra caro Chrifti, amp;nbsp;fanguis amp;nbsp;anima amp;nbsp;deltas , amp;nbsp;totus Chriftus, ac idem corpus ab-folutè, amp;fub una qualibet earum fpecie-rum fingulariter : uri eftin Bullacondem-nacoria Papæ Martini Quinti,-in Conci-lio

DVAB.VM NAjtVR. IN ChrISTO. Iffl Ïio Conftantienfi,anno Domini 14,18.dc-rerminacum. Ex quibus uerbis fatis fu-perqje opinor.intelligis tot hïc Pfcudo-chriilos confingi êt ftabiliri quot an-quam fuerunt , funt amp;nbsp;erunt Panis Eu-chariftici fruftula, quæ illi hoftias nominate confueuerunt . Vide autem ftupo-rem iltorum hominum longe maximum* Credunt enim ipfi, amp;nbsp;alijs quoque per-fuadere conantur. Quodlibet fruftulum panis Euchariftici reapfe tranCmutari , 6c (utipfiloquuntur) tranfTubftantiari in ue-rum corpus fanguinem,animam 6cDeita-tem Chrifti : idcoque holtiasillas fuasad-orandas mil’ero uulgo oftentant; Vulgus autem fruftulum Panis pro Deo adorat ac ucneratur; quæ certè ingens 6c horrenda eft idololatria ; quis enim, oblecro, fana mente præditus, credat ex panis fruftulo, per confecrationem,hoe crt,per aliquot Uerborum pronunciationem , ullo modo fieri polte, non tantum corpus 6cani-mam uerehumanam,fed etiam ipfam dei-tatem? quis item credat,ex tarn paruula creatura, fola uerborum quorundam pro-hunciatione faâa , ftatim fieri creatorem infinitum 8c æternum f An non fic mu. ubilis effet Deus ? nónne fic honor foil

Deo debicus cieaturç darecur’quibus eer-tèrepiignantilla:Ego Deus,Sinon mutor. £/dM4t. Item,glorjam meam alccri non dabo. At-queficuidesRomaniftas infinicosmiferis . morralib.confinxiïïePfeiidochriftos quos illi partim in delercis oftentant, partim in urbibus,oppidis, pagis,arcibus pafsimcil cumferunt acreponunt, partim ciborijs, monftrantijsjCauernis murofum,alijsq;P® netralibns includunr, partim deniqjcarnï li gulæ deglutiendos præbent.

LXII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;profeäo ita ut du if : fed vónne prater hoi

Sunt certè permniti adhuc,qui partini uera Si æterna deitate, partim uera hunia-nitate carenté Chriftum in ebria fua phan-tafia fibi confingunt:Qnanquam etiam ill® tranflubftantiatus Romaneniïum Chriftus turn deitatis rü humanitatis expers eft.Si-quidem panis duntaxatfruQulü eft amp;per-maner, etiamfi millies more ipforum con-fecretunid quod amp;nbsp;oculi Sc lingua teftan-tur. Quod fruïlulum cum pro Deo habei-tur Sc colatur, purum putum ido-lum id eiïe quis neget?

IftifuntSeruejani (qui uulgó Ariani di« cuntur) fic diéti à Serueto Michaele homi-ncHifpano eolt;^;nequifsimo,utqui amp;ani marum mortalitacé aireruerit,amp; Moyfen ri diculum impoftorem fuiffe fcripferit. Chri ftumautemnon Deumhominem,fed di-ainifsimum tantu hominem fupraomnea homines donis diuinis aDeo exornatum, j ßcredemptorem conftitutum effe docuit. Quam opinionem falfam amp;blafphemam elTe, exijs, quæfuprà de Chrifto Mediato-reex facris Scripturis acculimus,manife-ftum euadit.

Qy funt tiutent qui Chrißutn uen tum deitite LXIIIT» («in JiMiiwnitart Ciirenfem fibi com-minifcunturf

Illi ipfi, qui Vbiquitarij nominantur. Hi ’ enim nobis horren da opinionum monftra f deChrifto pepercrunc. Docent nanque in Chrifto diiplicem eife deitatem, unam æ-ternam,qua i ab æterno extitit, amp;nbsp;häc communicantem nominant: alteram au« temtemporalem,quam communicatam, ScinFiiium Mariae quali transfufamabæ-terna mSiió» deicate affirmant. Et de hac co I

2ff4- o® Hypostatica vnione municara deirate intelligunt loca Pauli, ubi Icnbit Chriftum in forma Dei ciïe, amp;nbsp;in eo corporalicerhabicare deicacem. Qua abfurdicate nihil cftabfurJius. Si enim æ-terna deitas aliam deitatein rei creatæôC finitæ communicarec, fequerecur earn elfe tum murabilem,tum partibilem, quod eer lèeftfaltîfsimû. Deinde ijdem vbiquitarij ' dilertè docent, etia humanitatéin Chrifto ^eiïe duplicem:Vnam circumfcriptamamp;lo Jcalem : alteram ueró exæquatam deitati ! illi communicatæ, quam æquèinfinitam i elle arque communicantem tradunt. Si ita ' ipfam humanitärem coinfinitam effecom municatæ deitati fomniant. Atquehæceft ipforum nbiquitas, hue ommpræfentia, quam maieftatem Chrifti efle contendunt. Porrô coniunâionem iftius communica* tç deitatis amp;nbsp;coinfinitç humanitatis (quo-. rum neutrum reapfe nufquam eft ) unioiié ( hypoftaticam Vbiquitarij nominant. Etlic ' in îlultifsimo cerebro luo Pleudochriftum iibi confinguntamp; temporal! amp;nbsp;communi-cata deitatc arque coinfinita Inimanitate conftantcm,qualis certè in rerum natura niilquameft.

Gæterùm iftius Vbiquitarij Pfeudochri-fti coipus(quod ramen cftnon corpus) di-cunt

tunt fe in facra Cœiia manducare. O'hor-ribilifsima opinionum monftra. Horribi- , lior ccrtè hærefis ab orbe condito uix un- ; quam cxtitit. Qnis autem non uidet etiam, irtos homines idololatras cne?fiquidé me» rum cerebri fui figmentü cultu diuino pros fequuncur. Hæc ueró portenta peperit de-lirusillc Senex IohannesBrentius, fœda '*’*** lacuna ubiquitacis à feculis nunquam au-ditæ. Idq;uidereeft cùm in alijs ipfius li-bris, turn potifsimùm in Recognitione 8c eoquemdeMaieflateChrifticonfcripfit.

Quod ne ipfi affinxifle uideamur , age **• uerbaipfiusreferamus.SicigiturilleinMa ^«arto» ieftatefua. Voco autem in præfentia,ficut amp;fuis locis fuprà,diuinitatem Chrifti,non cam., quam Filius Dei in leab æterno ha-buitjfed quam tempore incarnationis Fi-lio hominis communicauit, feUjUt Augu-ftini uetbo utar,participauit. Alia enim eft diuinitas comunicans feu participans-.alia cómunicatafeuparticipata: Gcut alius eft donator,aliud donum ipfum. Hæc eadé in Recognitione ipfius leguntur.Atq;itadu-^Plt;‘S'*'^’ ® plicem elTe deitatem Filij Deiftatuit. SicN“^*®’ quoq^duplicé fibi confingit humanitärem^ Chrifti, exdiftoquoda Auguftiniperpera uaitfig. intellefto.Verbacius funt.Duo tribuit(Au 68,

tse DE Hïpostatica vnionb guftinus) Filip hominis: FiliOjinquâ homi nis:akerû, carnis nifirmitatc, qua fe humi-liauirSt faftus eft obedicns ulq; ad morte crucis,amp;fecundum liant infîrmiratem fuie in terra,ambulauit, uifus eft,concionacus, paflus.mortuus. Net lentiendum eft quod fecundum hancinfîrmitatis formam fucrit Cdfo ubifii tune in Cœlo aucimpleuerit omnia. Alte-taria. j-yni diuinitarem carni participatam, qtia caro eleuara eft pctfeftè ad omnem deita-tis plenitudinem,ut ficutDeus ipfe eftom nipotens amp;nbsp;omnipræfcns : ita amp;nbsp;caro ad omnemdeitatis plenicudincm perfedèe-leuata,omnipotens effet amp;nbsp;omniprælens. InRecognitione perfonalem uironem fie definit.Fit hîc iermo de inhabitarionepef-fonali eins Deitatis, quæper Filium Dei feu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Filio hominis communicatut:

dehacergo dicitPauKis.-Ineo habitatom-nis plenicudo deitatis corpor41iter.Hçcamp; pltirima huius generis opinionum môftra Vbiquitarijs accejita feruntur-

Sunt fane adhuc quidam perinde Hel-leboro purgandi acipfi Vbiquitarij.aute-tiani RomaiüRæ. Etfi enim è: Brentianam illam

DVARVM NATVR. IN CHMSTO. aff7 illam ubiquitatem,amp; Poncificiam tranffub ftant!acionem,refugere amp;reformidare ui-dentur: tarnen nihilo meiiores in fua phan tafiaconceptas fouentopiniones.Quippe * tum fcribunc turn uociferantur audafter, Chriftuni corporali fua præfentia non tan-tùm in Cœlis , fed etiam in terris reuera cf-fe:atqiie adeö docent, corpus Chrifti uerè humanum in quolibet fruftulo panis Eu-chariftici reapfe integrum elle, idque ab omnibus facra Cœnautentibus,impijs pa-riteratq; pijs ore corporeo percipi amp;man ducari. Hi perinde,uti Romanillæ, tot nobis Chrirtos corporea forma præditos có-fingunt,quotunquamfuerunt,funt amp;nbsp;c-nint fruftula panis Cœnæ Dominica. At enimuero talcs Chriftos corporali forma inpane Euthariftico latitâres Pfeudochri-ftos elTe, cosq; qui talibus Chrifti diuinos cultus adhibent idololatriam exercere ma nifeftum eft.Qp’PP® unus duntaxateft ue-rus Chriftus Seruator humani generis,ue-rus tum Deus tum homo in hypoftatica u-nione. Hicuerus Chriftus,qua homo eft, hoc eft,corporali lua præfentia inde ufque à tempore Afcenfionis fuæ,noiyiifi longé fupra omnes Cœlos eft amp;nbsp;erit ufq-, ad tempora refticutionis omnium: Qua ucro De-

XffS DE HyPOSTATICA VNIONE us, hoe eft, Spiriruali deitatis ('iiae prxfen-tia,non tantùm totam rerum naturamre-git amp;nbsp;fuftentanfed etiam una cum Deo Pa» tre amp;nbsp;Spiritu fando in omnium fidelium corporibus tanquam in templo habitat,e-osque ueraueriDei notitia, fide,d’pe, di-Icdioneaclftitia donat iXexornat. Huic ueró Chrifto Seruatori noftro una cum Paire amp;nbsp;fando Spiritu,fit honor,laus,célébra iio,gratiarum adio amp;nbsp;gloria peromnia le-cula ufqjin æternum,Âmen.

Vm maleuolorumamp;inuidorfl meo-rum iniquis calumnijs ad quofdam difieminatum fit. Me honoriamp;glo-riæ ærerni Filij Dei, Domini N. I. C. more Seruetanorurn impie detrahereac deroga-reuieceffarium effe iudicaui, hanc breueni Apologiam ac defenfionem mei calum-niæ, maleuolentiæ acinüidiæiijorum oppon ere.

Ddminus N.I.C.æternus æterni Dei Filius,ueruscDeus ac uerus homo,omni tum interno tum exteino honore acueneratio-ne,urpotè timoré,fubiedione, diledioiie, iii-

DVAR.VM NATVR. IM CHRISTO 159 inuocatione, fide, fpe,corporis amp;mem-brorurn modefta compofitione,incurua-tione, gcnuum flexionc, manuum fubla-tione,capitisapertione,amp; fimilibus ho-norarijs gcftibus, cum quouis loco actem porc, tum iilopotifsimiim ,quandopublic! cœcus ad dilcendum uerbum Scpcra-gendum ciiltum Dei confluunt,ab omnibus lanfte amp;nbsp;religiöse honorandus amp;nbsp;co-lendus eil.

Verus amp;æternus Deus,omni tum inter-no tum excerno honore ac ueneratione religiöse amp;nbsp;fanfte colendus eil.

Chriftus lefus çternusDei Filius eftue-rus amp;æternus Deus,Iohan.5. verf. 20. Hic (Filius Dei lefus Chriftus ) eft uerus Deus amp;uita ætcrna, Roman. 9. verf. 5. Chriftus eft fupra omnes Deus laudandus in fecu-la,Heb.p.verf.i 4.Chriftus perSpiritum æ-ternum feipfum obtulit inculpatum Deo, loh. I. V. i.Sermo ille (id eft,Filius Dei)qui abinitio (ideft,abæterno) fuitapudDeö, erat Deus, Mich. 5. verf.'i.Egrefius eins ab initioadiebus æternitatis, Hebr.7.v.3.Fi-4ius Dei neque initium neque finemdie-rum habet.

Etgo Chriftus lefus Dei Filius omni tum interno turn extcrno honore ac ue-neratione fanâè amp;nbsp;religiose colçndus eft.

Creator amp;nbsp;confcruator Mundi ac omnium rerum,omni tum interno tum exter-no honore acueneratione reli giosèamp;fan-ftècolendas eft.

Dominus N.I. C. eft creator amp;nbsp;confer-uator Mundi ac rerum orçnium,Iohan.lt;. verf. Omnia peripfum (id eftjperFi-lium Dei ) fadafunt, amp;nbsp;abfque eo faÂum eft nihil, quod faftum eft. Item : Mundus per ipfum faftus eft,Hebr.i. verf j,»o.Filius Dei fuftinetomnia uerbo potentiæfuæ. I-bidem de Fili o dicitur: Tu initio Domine terram fundafti amp;nbsp;opera manuum tuarum funtcceli.

Ergo Dominus nofter lefus Chriftus tum interno tum externo quouis honore ac ueneratione religiose amp;nbsp;fa«âè colen-dus eft.

11L i^rgumentum. Qui pcrindehonorandus eft,uti Deus Pater, amp;nbsp;perindè utiDeo Patri omnisinternus externus honor ac ueneratio. competit.

Dominus N.l.C.çternus Dei Filius per-inde honorandus eit uti Deus Pater,loh. 5.v.z3.Omneshonorent Filium prouthonorant Patrem. Qui non honorât Filium nonhonoratPatrem.

Ergo Domino N.I. C. unico Mediato-ri amp;nbsp;Seruatori noftro,perinde ut Patri, om-nis internus Scexternus honor acuenera-tiocompetit.

IIII, K^rgumentum, lehouahDeus,Magnus Deusiudicatu-rusuiuosSc mortuos pollremo die Mundi, Vnus Dominus , per quem omnia, amp;nbsp;nos peripfummmni tum interno, tum ex-terno honore ac ueneratione fanâè Sc religiose colendus eft.

Dominus N.T.C. eftlehouahDeus,eft Magnus Deus iudicaturus pollremo die mundiuiuos amp;nbsp;mortuos,eftunusDomi-nuSjper quem omnia,amp; nos per ipfum,le-rein.ij.verf. 6. Et hoc eil nomen eius, quo uocabunt eum,lehouah iullus roller, Tit. ï.verf.g.Temperanter Sc iullè,amp; piè uiua-mus in præfenti feculo expeftantes bea. tam illam fpem dcilliiHrem illuin aduen-tum gloriæ Magni illius Dei acberuatoris nollri,nempe lelu Chrilli,i.Corinth.8.v.6.

t-rt DE Hypostatica vnione Nobis unus eft Dominus lefus ChriftuS per querh omnia amp;nbsp;nos per ipfum.

Ergo Dominus N. 1. C.omni lum inrer-no, îû externo honore acuenerarione ùn-ûè ôcreligiosè colendus eft.

Qiii eft eiufdem cum Deo Pâtre eflen-tîæ, ei perindè ut Deo Patri omnis internus ac excernus honor ac ueneratio de* betur.

Dominus N.I. C.efteiufdem cum Deo Pâtre eflendæ : quia eft proprius amp;nbsp;Unigenitus Dei Filius, Roman.8. verf.j.p.lo-han.i.v.

Ergo Domino N. I. Chrifto perindè uC Deo Patri omnis turn internus tumexter-nus honor ac ueneratio debetur.

Qui eiufdem eft cum Deo Pâtre poten-tiç,is pe rindè ut Pater omni interno amp;nbsp;externo honore àc uencratione fanâè colendus eft.

Dominus N.I. C. eft eiufdem cumDeo Pâtre potentiæ, lohan. ç. verf. \7. lÿ. Patec meus ufque adhuc operatur, amp;egoope-tor. Item : Quæcunque facit Pater,eadem etiam

Frgo Dominns N.I.C. perindèuti Patel omni incerno amp;externo honoreac uene-racione lande colendus eft.

In cuiufcunque nomen perindèdóce-muracbapcizamur, atque in nomen Dei Panis amp;nbsp;Dei Spiritus fandi: ei perindcuc Deo Patri amp;nbsp;Deo Spiritui fando omnis honor ac ueneratio, turn interna, rum externa religiose amp;nbsp;fände prseflanda eft.

In no mé (id eft, agnitionem amp;nbsp;cultum) Dei Filij, perindè ac Dei Parris amp;nbsp;Dei Spiritus fandi docemuramp;haptizamur, Mat-ihei i8. verf. «9. Docete oinnes genres,ba-ptizantes eos in nomen Patris,Filij amp;nbsp;Spi« ritus fandi.

Ergo DominoN.T.C.perindeutDeoPa tri amp;nbsp;Deo Spiritui fando, omnis internus amp;nbsp;externus honor ac ueneratio religio«« amp;nbsp;fände præftanda eft.

In hunc modum hac de re, ego Matthias f horaconymus, hadenus »per Dei gratiam,credidi, docui amp;confeftus fum: lueundem modum nunc etiam conftan-ter credo , confiteor : ad eundem modum deinceps quoqj,iuuante Dco,crede^ re,

I EX AMIN ATORIBVS PROPOSITIONVM DE C OE-na Domini a' Caspare Pilcio, Paftore Ecclefiæ Sarofienfis dignifsi-mo editarum , miflæ à Matthia Thoraconymo,initio Anni Domini 15 8

Panibus in facris fl prtffîo rfi corporr Chrifius : Quàmmulcos C^rißos tfft nectffe foret.

At nwlti non funt Chrißi^uerttin mihcmi ipfeeß; Er^o nee infaeris panibus die latet.

Quippefiipra calot omnethine corpore abiuit, Qyem rrdiirt nobis ultimus ille dies.

-gt; ■-

-Hfquot; »

; :i

. ;

Vmirttenigcrcrh Exami PropoGtionum decocna Domini à Ca* fpâré Pilciô, uiro egregiè tum do^ ^0 turn pió editârû ,multa abfur^ da contra articulos fidei Chriftiä« hæincogitanterafferetcînôporui a mihi tcmperarfc, quin pauca adip» foseadêdercfcriberem : cû quod exanimo cupiamillos ferrantes ih üiârcdireaûm quod comilttonià, in Chrifto mihi charifsimi, Opti* mamcàufam in ifto conflitR:u per^ inde mihi iuuâdam efTe centerem, quemadmodum fortes amp;■. laudati milites,qui fub codêuexillo ftipês

dia faciunt, fa cere cofueuerunt, uC imprefsioneiTi hoftium à fuis com militonibuSjfua quo(ç arma alacri ter uibrantes, depellere conentur* Rem autem totam breuibus fyllo^ gifmis compledor ♦ Scribant alij longauolumina,mihineruofabre uitas placet. Nihil longo labore opus eft, ubiparuo negotio res conficipoteft. Et multas hoftium copias parua manu Rindere glo^ riofum eft. Tum ueró pugniDia« ledici prefs iris feriûc animos, qua palmæRhetoricæ. Quid:’quod breuis amp;nbsp;manifefta uis fyllogifino« rum fæpè uel inuitos ueritatiaften tiri cogit. Denique ut multi fint, quos numerofa delecftet oratio: plures tame elfe putantur, quibre uiSefuccindagaudeant. Acbre« uitas quid? mea ficexculata efto.

P R Æ r A T 1 o. 179 Cetera ftrenas hafce meas ad Examinator es quidê illos miiïas fub aufpicio tarnen noministui,No# bilifsime Si ornatifsime Domi#

( ne,Patrone obferuande,euulgan# das effe cenfui : cùm quod explo# ratum habeam, te nô folùm totam banc.controuerß am prob è intclli# gère : fed etiam omnia doó:rin3C Chriftianæ capita præcipuapræ# clarè tenere, ut qui fubindeleâio# , ni facræ Scripturæ uacare foleas: tum quod qualecuncp feriptum boemeum, amp;nbsp;gratum amp;nbsp;ufui tibi fore fperaremcontraeos,quifre# t quenter iftic tecum amp;nbsp;cum alqs di# ' fputantes, corporalem Chhfti in terris præfentiam amp;nbsp;manducatio# nem,rem licet per fe abfurdifsima, ueritati uerbi diuini exdiamea tro repugnantem: prodigiofista#

2.80 P^AFATl’o. I mennihilotninus abfurditatibus, S^puerilibus paralogifmis, pcrso queutifti Examinatores, tueriaç defcndcre conantur.

Quod rneum hoc gratificandi tibi Oudium, ut æqut boni facias, reuercntcr aç demiffè rogo, tecp cum tuis omnibus quam optime ualeçe ex animo opto»

? N toto illo Examine ueftro, quo ueras Cafparis Pilcij de cœna Dominica Propofitio-nes falfitatis conuincere per-peràm conamini, ad unû hqc,

ô boni Examinaiores, fçopum contendir tis;ut uidelicet doceatis amp;nbsp;obtineacis,Na-tiuum Chrifti corpus ex uirgiRe Maria in unionem hypoftaticam alTumptum, reuera ore corporeo hominum in hifce terris çumpanc Euchariftico mâducari àdignis 5cindignis,pijs amp;impigt;s, fidelibus 8c infi-delibus,quicunq; ipfam Euchariftiâperci-piunt.Veftræ igiturfunt hçPropofitioncs. i.NaciuumChrifti corpus,uiuum utiq;8c glorificatu,ore corporeo,in, fubjcftmue pa ne Euchariftico reapfe manducatur. x.Na» tiuum Chrifti corpus,eft in cctto 8cuiGbili _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^4- loco

î8i STRENA Mat. Thorac. loco hîcin terris, utpote in paneEiichari-ftiæ in manu miniftri, in oreadeocj; intra corpus cuiusq; fumentis panem Euchari-fticum. 5. Natiuum Chriiiicorpusadui-pfo eft multis fimul inlocis.

Omne corpus omnib. fpecicbus motus phyficiobnoxiû eftuerèphyficû fiuenacu raie corpus. Suntautem fpecies motus ge neratio, corruptio,accrctio,(liminutio,al-teratio amp;nbsp;motus localis. Corpus Chrifti partim fuir,partim adhuc eft omnibus fpe« cieBus motus phyfici obnoxium.i.genera» tioni,quia côceptum amp;nbsp;natum eft.z.corru» ptioni,quia uulneratû amp;nbsp;mortuû.j.accrea-tioni, quia creuit ex parua quâtitate in ma-iorem.4.. diminution!, quia fudans Si fun-dens fanguinem attenuatum eft. akcra-tioni,quia famem,fitim,fatigationéamp;fimi lia fenl)r,3tq; ex mortalitate ad immortali-tatem giorincatum eft.tî.motui locali,quiâ ex Bethlehem fugitinÆgyptû, indcredijt in Nazarerh,hinc 12. annos natum uenitle rofolymam, ^o.annos natum ad lordanem utbaptizaretur: deuiq; ex lerololymisin montem oliueti, inde in nubé,ex nubcpe-netrando orbes cœleftes alcendit longéfu pra omnes ccelosjbiqj manebit ufq} ad té-pora

Examinator propos, evch. missæ, x 8 } pora reftitutionis omnium,atq-, tune uicif-fim defeendet ufq-, ad nubes, amp;c.

Omne corpus Gnitum amp;nbsp;unu numero, unum etiam duntaxat aäu ipfo occupât lo cumubicunq-, eft. Corpus Chrifti eftGnitü amp;ununumero corpus. Ergo corpus Chrifti unum duntaxat occupât locum ubicun-que eft.

Ergo corpus Chrifti non eft phyGcum; Sed conclufum hoc impofsibile : Ergo ne-ceffarium iftud.

Omne corpus phyGcum,aflu ipfo eft ta-tum in uno loco. Corpus Chrifti eft phyG-cum:Ergo corpus Chrifti aftuipfo eft tantum in uno loco.

Omne corpus uerè humanum(quia phy fïcum) aftu ipfo cft tantum in unoioco. Corpus Chriftinon efttantuinunoIocO) ut placet Examinaroribus. Ergo corpu« Chrifti nó eft uerè humanum. Sed ruri'uni conclu (urn i/twaTOf/. Ergo arütgt;xlt;ùigt;jizhoc.

Omne corpus uerèhumanü(quia phyfï' cfj)dfl:uipto eft tanrfiin unoioco. Corpus Clirifti eft uerè humanfi corpus: Ergo corpus Chriftiaâu ipfo efttantuinunoioco.

Efle fimul aduipfo in locispluribuseft tannim naturae infinitae. Corpus Chrifti u-nicum eft fimul adu ipfo in locis pluribus, uti bonis illis Examinatoribus uidetur.

SolaaeterrtaDeitas eftaflu ipfoinmul-tis !ocis;Qiiia cadem eft in omnibus.fiqui-dern infinita eft.

Examinator, propos, evch. mis sa, 18 $ Corpus Chrifti aftuipfo cftinmultislo cisjUt uobis Examinatoribus placet.

Solaçternadcitas cftaauipfoin multis locis. Corpus Chrifti no eft æterna deltas.

Corpus Chrifti glorificatu reapfe ore cot poreo comeditur, ut uolut Examinatores,.

Si cótramaioré excipercuelitis corpus Chrifti: 6 boni Examinatores, refpodebif uobis,de eo ipfo efte difputatione, neq;li-çercin arte Logicaidéperideipaffirmare aut negate, atq;itapetere principium.

Omne corpus quod ore corporeo reapfe comedif eft corruptibile. Corpus Chri fti glorificatum non eft corruptibile. Ergo corpus Chrifti glorificatu reapfe ore coç-poreo no comeditur. Quod eft uerifsimu.

Nullnm corpus glorificatum amp;uicaS'gt; ternäin coelisuiuens ore corporeo in terris manducatur. Corpus Chrifti ore corpo reo in terris manducatur, ut fomniant Exa minatores.Ergo corpus Chriftineceftglo riiîcatû necuitam^ternam uiuit in cœlis, id quodeftimpofsibilc.

Nullum corpus glorificatum amp;nbsp;uitam ç-ternam in ccelis uiues ore corporeo in terris manducatur.

Corpus Chrifti eft corpus glorificatum amp;nbsp;uitam æternam in ccelis uiuens.

Ergo corpus Chrifti ore corporeo in ter^ ris no manducatur, id quod eftneceflariu.

Omnes impij amp;nbsp;infidèles percipientes panem Eucharifticfi eduntipfummetcorpus Chrifti,ut docent Examinatores.

Ergo omnes impij amp;nbsp;infidèles percipie« tes panem Eucharifticumhabent uitam Ç-tcrnam.quod falfum eft.

Ergo nulli impij amp;nbsp;infidèles (quamdiu tales funt)corpus Chriftiedunt, quod ue-rumeft.

Vbicunq; Chriftus eft corporali fua prç-fentia, illuc eciam inuocatio amp;nbsp;adoratio Chrifti dirigenda eft.

At Chriftus corporali præfentia eftinpa ncEucharifticOjin ore amp;nbsp;intra corpus cu-iufq; fumentisjUt diftitant Examinatores.

Ergo ad panem Eucharifticum, ad os Sc ad corpus cuiufuis fumentis inuocatio Sc adoratio Chrifti dirigenda eft. Abfurdö.

Vbicunq; Chriftus eft corporali fuaprç-fencia, illuc etiam inuocatio adoratio Chrifti dirigenda eft.Sed ad panem Eucha rifticum,ad os amp;nbsp;corpus fumentis inuocatio amp;nbsp;adoratio Chrifti dirigenda non eft.

Ergo in pane Euchariftico,in ore aut intra corpus fumentis corpus corporaliprç-fentianoneft. Verum.

Sinatiuum amp;nbsp;iam glorificatum Chrifti corpus integrum amp;nbsp;omnib.humanis mem bris conftanseftin quolibet fruftulo panis Eucharifticij in quolibet ore amp;nbsp;corpore fu-mcniis

iè 8 STRENA Mat. ThorAc. mentis panem ilium ; fequirurinfinitaelTé glorificata integraque Chrifti corpora,ac proiride infinitos etiam Chriftos integro numano corpore præditos. Sed profeftà hoc totuin confequens eft falfifsimumSc bJalphémüm. Ergoamp;totiim antecedens.

Si forte hîc excipere uelitis, boni Exami natores, Huiufmodi colleftiones eïïe eX humanaamp; cæcarationededuûus, ideocjj contemnendas amp;nbsp;execrahdas potiùs eiïe^ quàmrefellédâs:petô amanteràuobis, do cete me ditiina amp;acutifsimè cernentera* tioneueftra, docete me uerbo Dei.ecquo-modoillud confequens non neceHariôeX antecedente fuo dcducatur,amp;. herbam uolt; bis porrigam.

Si natiuû iamq; glorificatû corpüs Chrî fti in cœlo amp;nbsp;in terra multis fimul in locis autubiqjeft tanquâ unummeceftecft iftiuS corporis parte.s poftafcénfiohem tenuifsi mè diduftas amp;nbsp;extéfas efie longé in maio-ré quantitatem,quâ uifæfnntexmôteoli« ueri in ccèlum fubleuari : amp;harum alias in cœlo duntaxat, alias inter cœlum amp;nbsp;rer-fam,alias uerô in terris efle:atq; ira non in.i tcgrum corpus ehrifti àfingulis, fed par

ÉkAMINATOR.. ÏROPOS. EVCH, MISSÄ. Z 8 5 tem duntaxat percipi. Et per confequcns crunt etiam noftra glorificata corpora târç molisiSiquidem fcriptum cft,fore haec có- phil. formia glorificato corpori Chrifti. Atqui omnia hæc confequentia funr falfifsimai

•Cibus mere Ipiritnalis ore corporco nó percipitur.Corpus Chrifti natiuü ore cot^ poreó percipitur, ut Examinatores fapint. Ergo Natiüum Chrifti corpus non eftcibus merè fpiritualis. Atqui hoe conclufum falfumeft. Chriftus enirri de carne amp;fan-guine fuo loques agit, Verba fua Spiritum ficuitam elTcjid eft,fe carnem amp;nbsp;fanguiné fuucibum amp;nbsp;potum fpiritualem folaiidc (hæc'cft os animç)percipiendûinfinuâuif-le,loh.d.v.j5.6j.ltem docet i^aulu8,i. Cor. «o.v.j.4..Proinde uerum erit hoe.

Si fideles ante narum Chriftü fidè tart.» turn, nos üéió amp;nbsp;fide amp;nbsp;ore earneo cihó amp;nbsp;potum uitsie æternæ pctcipirnuè : lequi-

i9O STRENA MaT, T H O R. A C. luriliiuscibiamp;potuspercipiendi amp;u!tæ cxeo confequendæ dupiicem eflemodü. Atqui unus duntaxac eR modus conle-quendæ uitæ æternæ, Aólor. iç. ii. Ergo u-nuseciammodusmanducandi amp;bibendt cibum ac po turn uitæ æternæ, nempc qui fit fide in Spiritu non ore corporeo.

lam nunc, boni Examinatores, mihi re-fpondete. Sufficit'ne ad falutem,cibum amp;nbsp;poium uitææternæ tantû fpiritualirerper fidem percipere,an non ? Sinonfufficit, quomodo fideles ante natum Chriftum fal uati funt?Si ueró fufficit,quare uos pro ifta confiâa, amp;nbsp;exLacunis Magni illius Anci-chriftihauRa,natiui corporis Chriftireali interris præfentia amp;: manducatione, more Andabatarum, tanquam pro arisaefo-cisjtam incogitanter depugnatis ?Tot interim ineptirudines, tot abfurditates, tot falfitaces dietim cumulande: miferum uul gusamp; ipfam iuuentutem fcholafticamle-ducendo: amp;eos,quos fraterna charitace compledti debuiftis, uiros nOn pefsimos, traducendo, calumniando, conuitiando, perfequendo.Anputatis impunè iftareli-Aurum effe Deum, nifipœnamrefipifcen-ciaanteuercaris?

Vorfitanhoc mihi rcfpondebitis. Chri-ftusipfaiieritas dixic:Hocert corpus meS. Iduero dixit de pane iplo. Ergo iplepanis eft corpus Chrifti. Ergo uero, fic iftud efle, libenterconcedo. Sed dico, Pané efte corpus Chrifti facramentale: quia panis eft fa-cramentum naiiui corporis Chrifti:NÓ dico autem,uti uos diûitatis, Panem ideo di ciSceffecorpusChrifti,q, natiuumipl'um corpus Chrifti reapfc inuihbilicer in ipfo pane localice 1 fit amp;nbsp;lateat,atque ita uerè fit in terris,Sein Euchariftia orecorporeo per gt;nbsp;cipiatur. Totum enim hoc eft

Atqjhicrurfum refpondete, fipoteftis; Dilcipuli Chrifti in prima cœna,prçter cor pus Chrifti facramentale : id eft, præteri-pfum panéfraQum ,benediftu amp;nbsp;diftribu-tû,comederimi'ne etiâiplum natiuü Chrifti corpus ore fuo corporeo ? Si dicetis co-medille, turn comederunt aut ulfibile tune ipfis natiuü Chrifti corcp,aut aliud quod-datn inuilibile amp;nbsp;infenbbile in pane bene-dido latitans corpus.At uihbile tunenatiuum Chrifti corpus oie corporeo no corne derunt ; quia corpus illud in medio ipforû menfæ accumbens fuit, panem amp;nbsp;pocu-lumbencdiûum diftribuens. Sedneque

i9i s TR EN Æ. Mat. Thora c. iilud inuifibile amp;nbsp;infenfibile comederunr, quia tale corpus cHnon corpus, neq^pro nobis rradituni, tic tabs in pane Jantans Chriftus eft Pfeudochriftus, qui necmor-tuus,nec (epultus,nec refufcitatus eft,nec fedetin ccelis ad dexcram Dei. Relinqiii-turigitur.DifcipuIos in prima cœnataniû facranientale corpus Chnfti rid eft, facra-mentum corporis Chnfti, ipfum uidelicet panembenediftum.orecorporeo mandu-calTe: ac proinde tali manducatione,fecun dum earn,quç fide fit,uos quoq^ debereelfe Contentos,non fingere ea, quæ in rerum natura, extra ueftram ebriam phantafiam, nufquam re ipfa exiftunt.

Si forte uos etiam ex me quæratis,Qins fituerus lenlus huius propofitionis;Panis Eucharirticus eft corpus Chrifti pro nobis traditum:Relpondeo;Hic eft.Panis Eucha rifticus eft facramentri corporis Chriftijp nobis traditi:acypindc,PanisEucharifticus eft fignum amp;nbsp;figillum corporis Chrifti pro nqbis traditi:fiue,quo.d idem eft,Panis ille fignificat amp;nbsp;obfignatnobis corpus Chrifti pro nobis traditum:Sic de poculo. Panem autem Eucharifticum elfe Sacramentum corporis Chrifti, negate nec poteftisnec debs-

txAMlNATÖR. PROPOS. EVCH. MIÎSÆ. lp 3 ^ebetis. Eundem autem elTe lignum acfii gillum,uos negaie inrelligo, quod perin-de ert,ac G decis,Rutain elTe herbammegei tis aucetn elTe plantam:aut G detis,Animal elTequidem corpus: negecis auté efle tub-ftâtiam qua ruditate, quid rudius elTe pcf-Gt,non uideo.

Omne facramécum diuinum eft Ggnum amp;nbsp;Ggillu diuinü,Rom.4..v,ii Panis Eucha-tifticus edlacramenru diuinii. Ergo panis Eucharifticus eftlignü Si figillu diuinum.

Eft auté panis ifte facramentü corporis Chrifti pro nobis traditi; Ergo etiam fignl amp;figillum corporis Chrifti pro nobis traditi. EtGgnu quidé eft; qa GgniGcat, nosq', admonetutrecordemur, corpus Chrifti p nobis elTe traditü in remifsioné peccato-rti, iuxtaillud ; Hoe facite in mei tecorda-tioné'.ïtéiftud Pauli ; Quotielcüq; ederitis panéhunc,amp; poculti hoe biberitis,mortê Dominiannükiatis,uiq;quo uenerir. Sigil 1Û uero eft:quia cóGrmat Si oblignac nobis hanc promifsioné gratiç Dei,Corpus uide licet Gli) Dei effe ^p nobis tradttir ad morté in remifsioné peccatorü cibü uitæ æter-nÇ.Atq0ia,opinorjUidetis,Fallam elfe opt

294 STRENÆ Mat. Thorac. nionem ueftram,qua ftari.ii(:s,Non panem ipfum effe fignum amp;bgiliû, (ed ipfummec corpus iiiuifibile (fi ramen hoc corpus e/Te poteft ) in pane i 1 io latitans ; qua fanèfen-tentiâjne ipfa quidéablurditas abfurdior eflepoteft : cùm omne fignum amp;figillû lit alterius no fui ipfius fignum amp;figiilô. Vn-de Sc illud confequitur, cùm negatis pane elfefignum amp;nbsp;figillum corporis ChrifiijPs nem in Euchariftia tantùm effe panem, Et relationem eius no elfe ut figni ad fignatu, fed ut loci ad locaiû, quia dicitis : Corpus effe in pane. Et quia hoc corpus, licet præ-fentifsimum fit(utficloquar) nimirumin manu,in ore,intra corpora fumentium: tarnen neccerniturnec tangitur: fequiturid non uerum, fed confiâum effe corpus :(i' quidem omne uerum corpus prælensfa-nis fenfibus ue! cerni uel tangi poteft. Ac proindc conßäum iftud corpus, quod eft non corpus , iiixta iieftiam opinionem eft fignum 8c figülum natiui corporis Chrifti incœlo exiftencisfid quod eftimpofsibile*

Nunc icerum,fi pofeftis,mihi refpôdete: Quà,quæfo, Log'lt; â , Dialedicâue confici-tis hanc ueftrâ cül!câioné?Panis cœnçDo minicæ eft corpus Chrifti pro nobis tradi-tum;

Examinator, propos, evch. missæ. 29$ tum: Ergo ipfummet corpus Chrifti pro nobis traditum eftreapfecorporali prüfen tiainpane itlo.

Ac ut ueftram incogitantiam faciliùs a-gnol'catisjfic formo. Panis eft ßgnum ac fi-gillum corporis Chrifti,id quod iamde-monftracum eft:Vel,quod idem eft,lfte pa» nis eft facramétalc corpus Chrifti: Vcl, Ifte panis nobis fignificar amp;nbsp;obhgnat natiuum corpus Chrifti pro nobis traditii : Ergo natiuum Chrifti corpus reuera corporalifua præfentia eft in ifto pane Euchariftico.

Ecquid uidecis.Talem Dialefticam non effeueritatis,fcd pcruerficatis. Peruertit e-nim uerba Chrifti tutnfitu, tumlenfudi-Uerfo. Quippe exfubieélofacitprædica-tum,amp;contra: Et pro Panis, dicitin pane; Atq; ita panem, quern Chriftus facramen-tu corporis fui conftituit, ueftra Dialeftica locum eife confingit. Quafi ucró Chriftus cœnâ ilia fua locum corporis fui in omnib. fruftulis Eucharifticis inuißbilicerocculta ti inftituiffet : cu potiùs in ilia ipfa ccena a-bituamp;abfentiafuam corporale difcipulis fuis tones inculcârit, idqj his potifsimum uctbis;Creditis in Deum, amp;in me crédité. Todn. 14.1, In domo Patris mei (i. in ccelis)habitatio- ». nes multæ funt (fcilicet non pro me tantu, 'f 3 led

fed eciâ pro uobis ) Gn minus dixilTem uo* bis.Proficifcor paratuius uobis locum :Et cùm profeftus fuero,amp;paraueio uobis locum, ruilum ueniâ (nempein ultimo die) .amp; afluniâ uos ad meipfum, ut ubi fum ego fofî.iô.y, (id edjin cœlis) amp;UOS Gris , Nuncabeoad eu qui mihc me: Et ueritaté dico uobis,expédie uobis ut ego abcam.niG.n.abietOjCÔ lob, 14. iS. fülator illc no uenietad uos . Abeoamp;ie-deo ad uos.Si diligeretis me,gaudeietisu= tiq;, q, dixeiim: PrcGcifcorad Patré. HæC iierba Clutili lunt plena confolationis.Sonar aût de corporali à nobis migrationeamp; B.hr.4 14, abfentiaChhlb,q humanitärelua pénétras hpb.4..io. uniuerlos orbes cceloiû loge fupraonines t.î. cœiosafcenJit: deitatis interim præfeiitia Mjt.iS.if. omnialuGentansamp;gubernans intotare-runa natura. Nempe igiturgaudere debem Gdeles, quod Chriftus corporali fua præ-fentia abeft : quia mine ipGs parant locum fupraornnes cœlos, amp;nbsp;poftea redibit af-fumpeurus eos ad fs.

la tandc ahencu , imo uero adamantinU ex uerbo Dei arte logica conGruâû oppo-no muru, qui omnia omnium hominiiora carnalia à manducatione corporali corporis ÇhriGipio nobis traditiexcludit.Hunc

Examinator propos, evch. mis.sæ. j s 7 ftiutû taiitû abêti ucà tribus quatuôruc E.-xaminatorib. dirutum iri metuam : ut per-luatifsimû habeam, ipl'as etiam inferorum portas cfi Omni poteftate luaaduerfus eu ne in çternû quidcm prçualituras elfendq; adeo utGcôtraria huicmuro. uel Angelus è cœ'o protulerit,euin pro anathemate à fi-dehbus habendum être doceat Apollolus. cal, 1.8. Is proinde murus talis ell. ,

Nullum corpus uci èfinitu,uerè phyGcû, u?rèhumanû, quod reuera penetrâdo cœ-los,longe fupra omnes cœlos alcédit, idqj ficutibimaneatulq^ad tépora refticutio-nis omnium : id eft, ulq^ad excremû diem iudicij : nullum inquam cale corpus adai^ pfocorporali tua pi ælentia ell infra orbes cœlelles in regione hac elemencarimoii u-liq-, in acre,non in aquis,n n in terris, non in cëplis,nô in pane,nô in manu,no in orc, nôdeniq; intra corpus cuiufquahominis.

Acqui natiuum corpus Chrilli,quod pro nobis in cruce pependit,ell corpus uerè fi-nitum,uei è phyGcum,uerè humanum, ue-reque penetrando cœlos longe fupra omnes cœlos afccndic, ut ibi maneat ufquead tempora teftitutionis omnium ; id ell,ufque ad extremum diem iudicii illiusulti-mv. id^ue fic,utfrnuncCbrilluscorpore

%i)8 STRENÆ Mat, Thoi^ac. fuo in terris effet, ne facerdos qtiidcm effet, teftante hoc Spiritu ill o Veritatis, qui Apoftolos in omnem ueritaré diixit.Marc. j6.»5gt;.Luc.i4..5i.Aftor.i.9. i.Pet.;. zi. Hebt. 4.ix^.amp;7.26. 8c S.i.z .i.Timoch. 16. Co-lofr.3.i.PhiIip.2.2o.Ephef.4..io. Aftor.j.ii. Hcbr.8.4..

Ergo natiuum Chrifti corpus, quod pro nobis in cruce pependit, aftu ipfo corporal! fua præfenria, nufquam eft infra orbes cœleftes in hacregione clementari; non in aère,non in aquis.non in terris,non in tem plis,non in pane,non in manu, non in ore, non deniq; intra corpus cuiufquam hominis. Atq; hie ille eft adamantinus murus, perquem triumphabitueritas.

Quiconque homines docent, Chriftum corporal! fua præfentia hie uelillicin tetris,ante ultimum diem Mundi,reapfc elfe: illi Pfeudoprophetælunt,amp; Pfeudochri-ftum mortalibus obtrudunt.Sicenim prç-• dixit Seruator nofter inquiens : Tunc (i qyjg y obis dixerit : Ecce hie Chriftus,aut

-ll- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I L

• ecceillic, aut ecce in coiiciauibus, cauecc ne crédité,Ecce prçdixi uobis omnia.Sur-gent enim Pfeudoprophetæ, amp;c. Iftiexa-nimatores.amp;horum fimiles,docent,Chriftum

Examinator, propos, evch. missa. x9® ftum corporalifuapræfentia reapfeeffein terris amp;nbsp;in omnibus templorum conclaui« busjubicunque Euchariftia adminiRratur, adeoq; in omnibus fruftulis panis Eucha-riftici, in ore d'eniq; amp;nbsp;intra corpus cuiuf-uisjfumentis.Similiter docent Romaniftç,® qui Chriftum corporali fua præfentia in pa tie tranffublUtiato, in cauernis murorumi in çiborijsjin monftrantijs fuis conclufum oftentant,amp; adorandum præbent. Vbiqui» tarij autem omniü hominum ftultifsimi, Chriftum corporali fua præfentia, fcribut amp;nbsp;uociferantur elfe etiam in omnibus la-pidibus,lignis,plantarum folijsjpyrisjpo-misjcaleisjcantharis ceruifiarijs,panibus, amp;nbsp;id genus infinitis rebus. Sed enimuero exuerbis Chrifti Seruatoris noftri, fupra omnes cœlos nunc corporali lua prælcn-tia gloriose regnantis, fatis fuperque in-Itelliginius, Non credendum efte talia do-ccntibus.Omnes enim talia docétes Pfeu« doprophetæ fuut, amp;nbsp;miferis mortalibus Pleudochriftum obtrudunt, atq; ira aliud * Euangelizant, quamfanftusPaulus cæcc- Gatt.s.9', riq-, Apoftoli Chnfti.

JOO strbnæ Mat. Thorac. reuocandi uos ab errorein uiani uenratis, Erratis enimerratis grauilsimè, amp;nbsp;falfum pro uero rum ipfi hauritis, tfialijs adper-niciem propinatis. Rehptfcire igicurrelipt feite,amp;fimplicem ueibi Dei uentatenato-•to pedore ampledimini, magis timendo Deum qiiam homines,utpobicis eófilhte coram rribunali Fili) Dei, ciiin de cœlocor porali fua præfentia ad nubes ulq;,omiub. confpiciendus homimbus,redibit, ac candem , dida fententia Iudici),riirlus cum o-rhnibus eledis Cuis lupra omnes ccelos,u-bi nunc ipGs iocum præparat, reuerretur. Tunc certeexperiemini (fed uidete ne magno ueftro malo ) Chrilhim corporal! fua præfentia non in omnibus folijs arborum, nonin Romanifticis ciborijs, non in templis lapideis, non in omnibus fruftulis pa-nis Euchariftici, non in oribusamp; corpo-ribus hominum latitauiflquot;e;uerùm gloriose fupra omnes cœlos, inde ufq; ab Afeenfio-nis fuç tempore,fuper omnia regnauif-fe.Ei fit laus amp;nbsp;gloria in fempi-terna fecula, Amen.

Examinator., propos, evch. missa. 30 1 pp o'S TO VS YPEPASPISTa'S I T Hquot; S n A N T OY S 1' A 2 T o/ aajUATamp;Xaiiv, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Tiv/itt Sas'ttéyiiit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ait;ifoffilt;ev.

Elaarx, (lyi tAiwaóii Ti'i u/’ i/iifa^a]« ü|Uä» E'^ill’gt;iaaiu'^amp; Tcvro rè Myfta

Ey nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a/i, \f/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vai^'tfi fiVmtt

Tlai^iaif/ifzvi'ft/alt Wt arai'niriiii »vi Uvrr\'Xitiit^ [Ixifjïaifr'ifz fii'hoit aai/Tiai/izÏv'Ji kat^fis, E’(rin\v»ai/« ^ïf:'^iiTKfifavoiiz\ff^, K» à:lt;4!ult; *|Uijv«i kfall^K^ffajaySf/, 4i5 U'^fnHi à^'^ixiiyHf'Tis triTru’J'iTa'ia/' axsffi} Tclchiv alailtóyais rcla/ïffi tshif/i^cn Ê'jzjï®'ï|U^i w»Xfl àif,;gt;8à)(izj «f «l'çfjâJ’rit, Aa!|U«x%t,«i'8piii!r»i, «»‘-Jioi JA 0xat.

I éf ;(xamp; S/u/ui m'h« lii/ioii tii/a]0tnßiamp; «, 1'i'Mr,dxâr®',KjU“f, •'*’1 erai^a (Ui’isi Ucfit, Oïnfisè JliaKeiizsai fvytts(avifgt;\vfuu' vasî/uft0fii uai avj-Si, O‘Xv0o^T0itf lipaltffiiyifz iifaizä Sr», Eî|r « xjJi àiiTift iffÄhTo w farai/Se.

O'iXatcti/ arâi/Tif à aâ/tari tfati/fiKfitnt Xeisoî xî®' ii(v,aâti» itan«igt; ««.

Itefvplà) ài/'iSïlieaSft* é* Utfvpii Mvlùf ai/siji^ àc éx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tirai'ü) masif/ àiihêlita!) gpoufäfi

K« iiTa!'J}(i,us epaeèf/ eixuviga/uSS, Efii/'iiph.iiij efarisn^Sgiy vuifB'tßfJlo'ie.

(Kaà TgTiilifiiûi^Xfi^ii/ ûri travroBiSTrâ) ftafpB'iff ojgvgt ßfijü//,') éxrtf'tAvr Jt xara) ârà à'tfa/taKpif/iigijs EitiBgi'a‘i!lt;^flt;Xfiriiàgt;ii^àxaxamp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i-''

OiJ'i Tl les ri i!afamp; yailu/ii/TaSSa vaTHf», Elsvéxiff\xvro'X'i»seroilri Ult;,Jiiiilai fiOSiâiii.

AifixTW.tififxslifiaieis era'xif/Kjiaiiàf/iDfuu T Afidati fiifinaf/ auv \e(ä\va'ißMefi.

Oiix?(i/ l/■il’JeJlé}■el Vjufis^eî sù/xaTi'xuinnfâ éfiitini erfi Xfimus lefal'il'i.Xfisofi/uifii Ói/xif c^ies êira \TriJS^m^è Jlutlaoii, Ovn Âiu/igieBt Ufa^a/uipei àel.

üuû Jl’ lifiVs fiipiei ‘iiiJ'iamp; erpex.tpûld'iÇl'ieie' Oixafa\f/yiiiiiiaigt;i/ia]iX(ises“pv, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

AoO'iS'MXs aarauifir' ocTm'hd'^fiif/ otif aKyi.a vogifirhXwt. àiiTtTiVft‘‘Tieois ffixfiacJlia(Mfl''Ljïiilreit^

Kfal^Ivnai/JoxfaTtip Xe/sot.lt;Âii aaficiji xrai^t, éfi ^rcXip ycan Ïi/t’ àiJ'xc tuv^^olc.

Km U nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ft^yaxiii ÿJviTÏpi àaôi'f«'

Vxa,'^Aa XpisS trxi^aei aâ/xx o-'iîi«, Egt;iTtÂ®'ftàiiit4çi)/ori tjiaoî«tff5jUaô ^Zpiavirip infjwf/ tsap/ceifi ni Oâi/aJ/fi,

Tïytua nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6011TO1 fû/uinilfif/ Huffif/

Eifi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ai/iit 6'10'10 a-oifof/.

SîfjUÛI 6't0l0 ^ay00l b.tX'holTt UoCKOJT't OtffOlt^'lS' Oi/0\Ka «V lifTott wavl'iti tâfiot 6ïi.

Nflà jaà âto(ir,t(»a7'f tbA (7V^tîi(,gt;/ffXlt;çva tH '2jiiiu0ili\i0 Jr'ifiiil* T’Cjfxofoitl'i tiinoit.

Qout/ua^a Ti^vijOyd'taTr'talav'l't M1amp;10, Ko« gt;à() vn'i^TK jiOtof/tKSf! 'âtif

^iràf ojuatjoàTÜjft'iV a0ti}'‘0rtaffa^iy0i'j®'' noX^am oroó/putli^yiiiff )if»0ift0i wcmàin^f*.

ji'Tamp;îy'tligt;0fS(isAia6itiiiJr)i't[oliM0i‘ ' Mtö|V «fa w aoTi) ht tifia àvi/^i fioltSi

Àpramp; oyiXfisi^fo'is Koi0io01a\sii0 rj mlj rai/Tbi ftipTrJei i/o^ffif à^iff éf/o0p»T9 Xpiiisfiicr®' îax'i/joi6iflii0' Koarén/Ulf/ftH/ài fiaxtKi fiap^if/w, n«f tji/ yoûi/ Aufoîloo sopormUri çiayni}/ ‘^âfta 6i0!/i i'^Ti 0UV epavof/ mimi ï^«.

Sifi0:'Jamp; ov ^XTKf aplofi ftvsiuofi ïsi,‘ A»’U|UÏ)i/ifT®quot;tetftoiJocXsi tÔis©'.

Kpa^'i'J'i yàf^aàfia X(gt;iso!gt; on tr'if/if apTiP' SÎaa Xa0os iifii 0Ûiuttl fis apriii Î01.

ois ivxyyisiof/ T0lt;!''-. notvss f^soifss ïfî, tsfisa 70100001 äsß'ifii üai oTiisoi,

FX\M1N4TOR.. propos. F.VCH. MISSA. Ï®5 pHjuatT/ AuJfaj .oy «JTAWr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ifiêis*

'S^Sifjioi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iffxerj

H\ cA’ cc;a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«gt;if n. o apT©‘\'!^9

ÏMîif,' croî t ni ßa.oi'^ws /lurJ^ói^ali ffi^çayi/d Ei(V oiiH vr-a^'-oftf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/icopoflf j

n/sti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Q:7rC7:(gt;odi ayf^at'

0,v nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wivolc Xcrçflf ^$/vft aura iKUtf^

Ttfvtxa gt;«p fiiifv i/iitrif/,ttgt;9 Jooaun /It* avroo* ilifjivi Tir fftft TotVTfl\f^ av]u ifi.

'* Kctt on vju(]'ipa /liyfiiot]i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ï^o-

^»pèfifyip T\ ÔtXôkJtf opâi'J^s arroffiioTrci ttl^ Ntföttfiftf dyiiipf Sti ^pot'ftr- ßporif^.

Tovri

Kan^a}iaôfti‘ ïJ'itSl ''’leaittl àTtoKfxJ'i rauri, Ai/rla t Jluuttjia afifu aJmH ï/i^, Tîri«’ aJtilSfif TiSi/ur/fyiM rtürt rfoxêüfiir-Safna Swv fiasa} fafainx iris Ï/a.

DISCVSSIO SEPTEM PARALOGIS MORVM PRO ASSERENDA ORALI IPSIVSMET .nadui corporis amp;nbsp;fanguinis Chri-fti perceprione conficlo-rum, Sgt;^c.

Matthias thoräCo-NYMVS CASPARI PlLCiO, • PASTORI ECCLESIAE SARO-fieiifîs dignifsimo, fratri in Chrifto diledo,

TSI 'vulgus hominum dijjen-ßone concertatione,cjutt 've-ritatts causa initur-, plerunque offenditUTi atcf^ eiu^odijcri'

pta ne le^tionéciuidem aut auditione di^ gnaeß'eceafit:tamen cïtmnecejfefit'ueni^ t Cor. tti reharefes,exhareßbusautemdißidiai •vt »tanifeßi fiant y qui probatifiunt ,ncqua-quamßnifiro imperiti vülgi ludicto ceden dum,certamen^ pro veriiatefiemelfiufice-ptumdeferendumesi,

Verè enim quidam, quifiquis illefuit, de pro»Mciauit:v nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ty« auei'

I tLu , »Ti J^iKou-ow^ Vutg^o aiitem unnumerandifünt omnes ,qüi »ibilo me^ hits,quam vulgus,fapere didicertint: quan tumuisßtis ipforu calculis lonfèfupra vul' gui fe eminere decretUm habent. G^.bd

ris: quonjintu in defendendo negotto Eu^’^ gelicA ver it at is praclare ad viEiorittm cot^' j tendas : in hoc conflantiam (dr fortitude nemanimitui tihigratulor : teq^amaMf''^ ' rogo hortor, vt ita,ficut cœpiiii, gts deinceps etiaro fro ajjirenda veritii^ eœlefii^arma verbi diutnivibrarenetef' ßs Mihi qui dem nihil dubium eEi, tos fore, quitotof eElore Filio Dei gr/tdtt aElurifint, quod tali tua of er a ex tarn df^ ßs ignorantia tenebris liberatißnt. j rz/zw caufa nihil non faciendum ejfe, cbd' j fliana Vtique ch ar it asfuadet ac cogit. Ed' rienimnonfoteß, quin animus vera^^t in Christ urn illußratus, multos ad agrtt' tionematerna veritatisadducere, erran-tesqüe in viam reuocare cufiat atquecon-tendat. ld quod te quoquefineert fact' re video J tumalß fcriftis tuis, turn dlo, quo feftem argument is, fro mirabiliilU Oralitate excogitatis rejpondes. Etft an-tern fie reEle amp;nbsp;filer ter omnia in Refon-fitone ilia te facere ludico: tarnen futauià '

I '^identt{r,altquanto exqutfitiits dtfititten^ I tlos ajfttmerem, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tn re pro v trilt mea

farte ^ficvtputo,elaboraui, vtfterem ip^ fos etiant aduerfarios agnituros jaf-fttros efte_j, Ky^rpttmcnta HIa fit a quibfts tantopere confident, valdè exanguia à“ elumbia ejft tantum abeli^vt vitîoriant fterare poßint. Ttbi autem hanc dift cußionem meant inferiptam ejft voluifra^ terinChrißo dilcÛe, non folùmvt inteL

' ligeres te mihi charißimum eJft : fed vt cegnofeeres^etiam me, erga infirmasillos, quorum cauftt tantfincere laboras, eadem

I animipropenfioneferri,quaprimo quoq'ue tempore ipfos ab erroribus in viam vertta^ tu redact etiani atq^etia opto : quod vtfiat faxit aternui ille Dei Ftlius, qui filtti men -■ tes hominum,vera Det coonttione,fide,Jpe, lititia,pace amp;nbsp;vita at erna donat at que beat.Cui ßt laus,celcbratto,honor amp;nbsp;gloria nfempiterna fecula, Amen.

SERENUA ÖRALI IPSIVSMET naciui corporis amp;nbsp;fanguinis Chri-fti perceptioneconfi-élorum.

R O quocttni^ Chriflui mortit' tu eii, ille come dit hihitco^ ptu amp;fanguinem Chriîli« Sed Chriflus mor tutu pro toto homme,non tantum pro interiorty

Ergo lotus homo tarn exterior ore corfO' risyquam interior oreßdei comedit fuhßan ttalecorptu Chriilt,

In hoc Paralogifmo niuka funt repre-hendenda. Primum enim Maior manes amp;nbsp;obfeura eft propter triplicem ambigui-tatem, Vila eft in his uerbis : Pro quocunq; Chuftus monuus eftlt; Hæc enim uelfie poiTunt

poffuntintelligijPro quacóq^ parte hominis , ut pote, corpore amp;nbsp;anima conftantis, Chriftus mortuus eft : ilia ipfa pars corne-dit amp;nbsp;bibit corpus 8c fanguiné Chrifti : uel hoc modo ; Pro quocûq; homine Chriftu« mortuus cftille ipfe homocomeditamp;bi-i bit corpus 8c (anguinem Chrifti.Altera am biguitaslatetinhoc mébro: Illc comédie I Sebibit. Eftcnim duplex manducatio 8c potatio, Interna 8c externa, Spiri tu ali s 8C corporalis,Fidei 8c oris cameijAnimæ 8c corporis. Tertia ambiguitas ineft his uer-bisrCorpus fanguinem Chrifti.Nam cor pus Chrifti trifariamfignificar. i.Natiuum 1 ipGus corpus ex Virgine natum. 1. Corpus myfticum,quod efthcclefia. 3. Corpus fa-cramctale,quod eftpanis Euchariftiç.Sanguis item Chrifti duplex eft. ». Natiuus, 8c ii aut effufus, de quo in cœna Domini agi-tur;aut non effufus,qui in ipfo corpore re-1 manût.2.Sactamentalis,qui eft uinum Cue poculum benediftum. Ac propter tot qui-dé ambiguitates Maior propofitio 8c oh» feura 8c inanca eft.

Deindeetiam minor turn ambigua turn perplexaeft. Incertum enim eft quid hic per Inicriorcm, quid item per Exteriorem hominem Ctintelligendum.

Internus namq; fiue interiorhomo com muniquidcm iilu loqucndi dicicuripfaani ma larionalis : Phrafi autem Sacræ fcripcii-J. t6. ræ,Internus fiue Interiorhomo, nomina» i.Corint. ». turtotushomo regeneiatus corporeamp;a» tf, nimaconftans, qui ctiam homo fpiritualis amp;homo nouusappellacur. Sicquoq;ex* ternus fiue exterior homo cemmuni lo-quendi ufu fignificat ipfurn corpus homi-nis:aliàs ucrô(quâquam rarà,amp; quod-lcia ç uix ufpiam in facris literis) fignificaitocu ' ■ hominem corpore Sc anima conftanrem 1 Corinty nondnra regeneratum , quern ApoAolu» ’ uocacinfideiem,animalem,incarneuiué-Rom,s.4.s. rem,fecundum carnem incedcntem.

Oftenfis totambigiiitatibus apparetPa^ ralogifmum faftum elle ex pjuribiis,qiùiTi tribus terminis,ac proinde eiufmodi colie ftione nihil legitime concludi. Vtautem planius innotefcat fallaxconclufiojâgedi-ftinguamustum termines, tiipropofitio» nes,ad incntem eius ,quihuncParalogif-mum produxit. Apparet autem partim ex conclufionehuius,partim cxParalogilmo fextohoc uoluific Pa’ralogiftcn, utMaioi ÔC minor propolïtiones hoe lcnfu acci-piantur.

Md'fr. Pro quacunque parte hominis Chtiftus ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mor»

morruus eft, ilia ipfapars hominis come, ditamp;bibiinaciuutn corpus ócfanguinem Chrifti ore carneo Sc olTeo.

At Chriftus morruus eft pro utraq; parte Minor. hominis,nempè anima amp;nbsp;corpore.

Exhis præmifsis necelTariô talecondu film conftcitur : Ergo utraq; pars hominis, anima uidelicet amp;nbsp;corpus natiuum corpus Scfanguinem Chrifti coraedit ôcbibic ore carneo amp;nbsp;olfeo.

Atenimucro conclufum iftudmanifeftè abfurdum acfalfumeft. Quomodo enim anima,quçeft Spiritus,ore carneo Sxofteo comcdit aut bibit? Proindè cùm minor propofitiofit uerifsima, Maiorcm falfam elle ncccfle cft:Siquidcm telle etiani Apo-ftolo: Exueritate nullum promanat men. i.joh.t.ti, dacium.

Proquocunq; homine Chriftus mortu- Maior. useft; lile ipfehomocomcdit Sibibitna-tiuum corpus ôc languinéChrifti ore carneo amp;nbsp;olleo,

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;N 5 guincm

PAHALOGIS. CONPICTOA. I guinem Chrifti comederunt Scbiberunr, ore fuo carneo amp;ofleo. Sed rurfum con-clufio ifta falfum amp;nbsp;impofsibilc colligit. Quomodo enitn illi ore carneo Scoflco co mederunt corpus,quod nondum in rerum nacura extitit? Proinde cü minor propofi-tio huius fyllogifmi fit uerifsima: lUaio-rem falfam, abfurdam amp;impofsibilcmef» fe necclFc eft, quod demonflraiTe opor* tuit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Pro quocunq; homine Chriftus mortu-us eft: illeipfehomo comeditacbibitna-tiuum corpus amp;fanguinem Chriftiadui-tam æternam ore amp;nbsp;modo tacùm fpiritua-li:id eft,fide à Spiritu fando excitaca.

At Chriftus mortuus eft pro omnibus e. ledis. Ergo omnes eledii comcdunc Si bibunt natiuum corpus amp;nbsp;fanguinem ip* fius ad uicam æternam ore ac modo ran* turn fpirituali:ideft,fideà Spiritufanûo excitata.

fropoßtio negans Oralem manducation nem mult a pant ah fur da,Ergo repudiada^ , D I s c V s s I o.

Maior huius Paralogifmi reöè intelle-öa uera eft, tarn in Theologia quam in Phi lofophia. Minorueró diRindioneeger.Si qui enim fine,qui negér oralem perceptions panis amp;uinibenediâi in coena Domini ufiirpandam efic,ifti fané non folu ab fur da, fed ctiani impia ftabilirent : fi quide id ipfum facere præcepitSeruator. Qui ueró negantjUti qos negamus, Ipfummet nati-* uumcorpus amp;nbsp;fanguinem Chriftiinfacra cœnaore corporeo percipiinhacregione Elementari : percipi autem fide tancùm amp;nbsp;modo fpirituali affirmant, un nos affirma-mus : certé illorum fentétia uericaci amp;nbsp;tori facr.E Scriptuiç confentit.Quôd eqim fide tantû (Scfpiritualiter :id eft,modo fpiritua« li perfidem à Spiritufanfto incenfam,cor-pus amp;nbsp;fanguis Chrifti edacur ac bibaiur, pater his rationibus.i.Quia Chriftus eft ci-bus amp;nbsp;potus tantùm fpiritualis;id eft, qui non uilî fpiritualiter,per fidem, in hac uita ad falutem æternam apprehéditur.2. Quia Chriftus eft cibusuitæ æternæ non cadu-cæ.j.Quiaipfe Chriftus dixft,ucrba fuade io4n.6,£t, mandu.

manducatione carnis fuæamp;depocacione fanguinis fui fpiritum amp;C uicam eße, hoc eftjpiricualiterintelligenda dfe ad uitam Kternam.

(^od aucem ore corporeo caro amp;nbsp;fan-guis Chrifti nequaquam percipianturper-cipiüe debeant,probatur hisargumcncis.

«.Quiaipfi difcipuli Chriftiinprimacœ' na ore corporeo ea nópcrccpercó. Corpus fiquidem in medio ipforum menfæaccu* buir; fangnis autem noedum effufus erar.

ï.Quia Chriftus, qua homo eftjCorpore **• fuo utiq; finito, ficafediét longè fupra om-nes cœlos, urillicmaneatufq;ad extremu diem iudicij, qui dies cùm nondum illuxe ritChriftum corporali præfentiaiiihocE» lemétariorbe ulpiam enefalfifsimum eft, tantum abeft,uc eum quifquam ore carneo amp;nbsp;ofleo attingere pofsit.

Nucin Paralogiften retorqueamus hoe argumentum,quo ueram fentenciam feiu-guiacurum putabat.

Ex quacunque propoGtionefequuutur mulca ablurdajamp;quidem manifefto uerbo Dei repugnantia: ea eftrepudianda ona cû fuisabfurditaiibus.

Atquiex hac propofiiione,Natiuiiiani glorificatum amp;nbsp;integrum ChriHi corpus, reuera

teuerâ exiftit in hoc orbe Elementari, in té plis,in manibus miniftrorum, in quolibet pane Euchariftico, in quolibet ore carneo Euchariftiam percipienie:atq-, infuperc-tiamcomeditur: ex hac inquamPropofi-tione, quam Paralogiftes defendendam fu feepit, fequuntur plurima abfurda ueibo Dei manifeftè repugnantia , praster alia, quæ breuitatis caufa oniittuntur,hçc præ» cipuè.

».Si integrum corpus Chrifti reâpfeeft in quolibet fruftulo panis Euchariftici,amp; in quolibet ore fumentis, fequitur tot effe integra Chrifti corpora, quot funt fruftula panis Euchariftici.uel faltem, quot funt di uerfalocain quibus eodem momento cœ-na Domini adminiftratur, ac proindè toii-dem Chriftos corpore humano prædiros: contraillud :VnusDominus, Vnus Chri« ftuSjVna fidcs,Vnum baptifma,amp;c.

2.Cùm corpus Chrifti fit ucrèhumanum ac finitum corpus, fequitur tempore facræ cœnæjcorporali prçfentia Chriftum défijG fe,eire fupra omnss cœlos ufq-, ad extremû diem:contraillud:Chriftum oportuitetc-lofufeipi ufq-, ad tempora reftitutionis o-I mnium.

efl in templis in pane Euchanftico, inert fumentium , fcquicur Chriftam corpore fuotum autdefeendere de cœlo, aueno-uum hîc in terris create corpus, imó ué* fô multa corpora^quod utrumq; perabfur-dum eft.

Efficiturigitur neceflaria amp;nbsp;demonfttâ* tiua conclufione , Illam Propoßtionem Oraliftarum tx agro amp;nbsp;ßnibus Ecclefiçor* thodoxç longe propellendam amp;nbsp;extermi-nandam elfe.

Primùm de maiori gratias agoParalo-giftæ. Conceflaenim maiore propofitio* ne,fuapte fponte corruit Oralis mandiica-tio natiui corporis Chrifti, quam Oraliftæ indignis, impijs ac hypocritis Euchariftia percipientibus uindicant . Deinde di* ftinftione addita perfpicuam cfficiam Ma* ioreiu. CorpusigiturChrifti, utdiftum «ftgt; i

«ft,trifariam fignificat. t. Natiuutnipßus corpus.1. Mylticum. 3. Sacramentale.Sic amp;nbsp;languis Chrifti bifariam. 1. Natiuum Chrilli fanguinem. 2. Sacramenialerrt. Ncgleftahac diftinâione, Maior fimpli-citer uera efle nequit. Nam etiam non legenerati fæpc percipiunt corpus amp;nbsp;fanguinem Chtifti facramentalcm. Sic quo-quc corporis myftici multi impij funt participes, fi quidem in ipfaEcclefia multi tales uiuunt. ReRtiâa autem maior ad natiuuin corpus amp;fanguinem Chrifti eft uerifsima: Et uerum eft totû argumentum hoc modo formatum.

• Homo autem regeneratus totus tege-neratus eft,corpore (cilicet amp;nbsp;anima.

Eigo totus homo regeneratus corpore fcilicet amp;nbsp;anima fit particeps corporis amp;nbsp;fanguinis Chrifti , eo modo quém facra Scriptura oftendit, nempè fide quà fola Chriftus ad uitam çtemam man-ducatut ac bibitui ab

^alicunqueinHrMJnento interior hf' mecomedit eä“ bibit corpus dr fangutnetl^ Chri^i, tali amp;nbsp;fimili inflrumente comt' dit dr bibit etiam exterior homo. Sed teriorßtoJ^irituali: Ergo exteriorfuocot' p or alt.

HÎC Paralogifmus magnam incogiran» tiamauAorisfuioftendic. Nam Quale amp;nbsp;Tale fimilitudinem eiufdem qualitatis de* notant. Quae autcm limilitudo interfpiri' turn amp;nbsp;corpus?inter fpiritualc amp;c corpora-le?DcindeIegitiniarationcargumcntandi £c concludendum erat. Sedinteriorho-mo:id cft,ipfa anima, inftrumeto Ipiritua-Ü,nemp« 6de (quodprimus etiamParalo* t gifmus conclu fit) comeditSc bibit natiuo corpus amp;nbsp;(anguinem Chrifti: Ergo etiam exterior homo: hoceft, ipfum corpus hominis,natiuam carnem 6c fanguiné Chrifti pcrcipit. Quç conclufîo rede intcllcâa nihil abfurdi infert. Corpus enim ex le nihil facit,fed ex anima, quauiuitamp;mouetur. Ergo ur animaregenerati hominis orcfuo fpirituali: i'd eß,hde, comedic ac bibit ciba

amp;potumuitæ æternæ : fie quoque corpus eiufdemanimæ focium, quod utplaniùs fititademonftio.

Vita æternauiuiturtantùm ex manduca tionefpirituali,quæ fit per fidemChrifti. Corporafandorum uiuunt uitamæternâ. Ergô corpora fanûorum uitam çternam ui uuntexmanducatione fpirituali laniùm, quæ fit per fidem Chtifti.

Intérim agit per Exterim. Homo (piri^ tualis eliinterior: Er^ necejje elivthomo Jpiritttalisper os exteriorii hominis corner dat bibat corpus (^fanguincm Chrtsîi natiuum.

Hie breuis Paralogifmus in multas in-curritreprehenfiones. 1. In prima figura Maiore particular» exiftente nihil necefia-rio cocluditur. Eft autem ifta particularis: Quianon omne interius ,ncc temper,nec omnia agit per exterius. Multa enim homo,mente atq; animo agit, ad quæ corpus amp;nbsp;aliæ tes extern^ nihil adminiculi confe-X runt.

5^4 Paralogis, conîictor. . rune. 2. Minor quoque ambigua eft. Nant homo fpintuaIis,aiKincelligifur, fola més amp;nbsp;anima hominis quod Gt efTentia Ipiri-tualis: aut phrafi (acræ Scripturæ iuteJIi* gitur torus homo regeneratus anima amp;nbsp;corpore conftans; in qua fignificatione, Homo fpiricualis partim eft internus, par* tim externus, fiefentiente ipfoetiamPa* ralogifta ur in fequenri Paralogiimo ui* dereeft. Pluseftinconclufionequàm fuit in præmifsis . 4. Sunt etiam ejua-tuor termini : Vnus internus : Alter, Agit: Tertius, Homo fpiritualis : Quartus, Co-medit per os exrerius. 5. A'genêread fpeciem concludit affiritiatiuè , quod eft plané nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quis enim concédât

hoc? Agir: Ergocomedit: Quod per* indeeftacficolligam , uideo animal: Ergo uideo Leonem. Quis item moxad-mittatiftud? Comedic: Ergo per os externum : ciim etiam internus fit edendi ac bibendi modus, fic fentiente etiam Pa-ralogiftæ. 6. Denique quid magis puerile dixeris , quam fi fic colligas ? Res interior agit quædam per exteriora : Er-gô res interior comeditper os exrerius. Quisnon uidet fcopas dilfolutas? Sed ta-

tnedat fequitur quod non pilùm interior homo y fed etiam exterior homo, carnets ejfeis membrti conf ans corpus amp;nbsp;fangui^ nem Chriflicomedatç^ bibat,quôtiefiun-que ad cœnam Dornini accéda,

Hic Paralogifmus eftfiliapraècedentisj æquè turpis ac ridicula, utipfa matereft. Primum enim incurrit in petitiortem prin-cipij’.jquoniam incertum per æquèincertum ptôbaie nititur. Quippe id ipfum.dö quo difputatur amp;nbsp;anibigitur,pro dato, con fefto Sccertöaccipit. Hociplum enim di-fputaruramp;qu^rituf.Vtrum ore extevno na

I tiuum corpus amp;nbsp;languis Cbrifti percipia-tur: ac proinJè carneis amp;nbsp;oHeis membris edaturacbibatutjquod quidem de corpo^ reamp;fanguine Chrifti facramentali ; id eftj de pane ac uino benedifto,uerum eft. 1-fta fiquidem carneis amp;nbsp;olTeis membris reuera percipiuntut Sc deglutiuntur. Sed

de natiuo amp;nbsp;finico corpore Chriftij'anl glorificato , amp;nbsp;non nifi longè fupra om-nes cœlos ufque ad extremum diem Mundi exiRente uerum elTe nequaquam po-teft.

Deinde fcribere amp;nbsp;confireri, Nariuunt corpus flc fanguinem Chrifti glorificati, CARNEis ET ossEis membfiscdiac bibi,quid aliud eR, quàmpurum putum Capernaitam agerefNifi fortè hoe interfit, quod Capernaitæ carnem ChriRi fruRula-timedendam fibi putarunt: OraliRæ ueró ingenue amp;perfpicuèfatentur,fe rotum amp;nbsp;integrum natiuum illud corpus Chrifti ORB CAR.NEO ET OSSEO petcipC-reacmaiylucare. Nee iRis iam fapitillud AuguRini : Quid paras dentem amp;nbsp;uêtrem? Crede, amp;manducaRi: Nee illud Chrifti: Verba quæ egolocutus fum,fpiritus amp;ui-ta'funt.

At enim uideamus,quorfum res euadet, Cuerum eR,quód tarn admirandç Oralica-tis auétores mordicus tenenc ac propu-gnant.

Quiequid in regtone Elementarl car-neisamp; ofleis membris apprehenditur,id ctiam externo aliquo fenlu percipitur. Na tiuum

fmum Chrifti corpus carncis amp;ofleis mé-brisinhac regione Elementari apprehen-ditur,utuoluntOraliftæ. Ergonatiuum , corpus Chrifti in hac regione Elementari extcrno-aliquo fenfu percipitur utpotCjta-ftu,uifu,guftu olfaétu. Atqui hoc conclu» fum eft falfum, amp;nbsp;contradiâoria ipftus ue-ta eft, concedentibu s ut puto, etiam Ora-liftis,acproindè uerum crit hoc côclufum.

Quicquid in hac regione Elemétari car-neisamp; offeis membris apprehenditur,id etiam externo fenfu percipitur. Natiuum Sciam glorificatum corpus Chrifti inhac Elementari regione nufquam externo fenfu percipitur. Ergo natiuumamp;iam glorificatum corpus Chrifti in hac elementari regione carneis amp;nbsp;olTeis organis nufquam apprehenditur.

Cuiufeun^ retparticeps cß interior ho^ mo regeneratus-, tlltus xtjue particeps eft, e^ tiam exterior homo regeneratui,Sed homo interior fttparticeps corporis fanguinis ChrifiiÆrgo eor undent fit particeps etiam homo exterior,

Dis-

Hic fyllogifmus bené conftrudiis 5: re-4tèintelleftus nofter erit, nó Oraliftarum, Vt autemfentétia illius planiprlitjficeum in form o.

Cuiqfcunq; rei anima regenerati hominis eft parciceps fua propna perceptione, einfdemreiæquè parciceps eft iplumetia corpus percepcione anirnæ.

Arqui anima regenerati hominis parti-ceps eftnatiui corporis amp;fanguinis Chri» fti propria lua perceptionejfaää fide,quæ eftmanuSjOs amp;oculus anirnæ.

Ergoipfum eciam corpus hominis rege nerati eft parciceps natiui corporis amp;fan-guinis Chrifti perceptione anirnæ,faââfi-F de,quæ eft manu s, os amp;nbsp;oculus anirnæ.

Vt uera efleintelligarur maior declara-bo eam,amp;reciprocam efte oftendam Qui-cuiiq;igicurgaudetaiittriftaturanimo oh remaîiquam, is etiam corporemeliùsaut deceriùs habet, Aitenim S'criprura:Bona fama impinguatofla. Item: Spiritus triftis exiccat oft'a. Ica qui nimiùrri pafcicopcata doftrina , is etiam corpore leuiùs habet. Hau Ht ut foiida confolacio animo con-

ceptaleuiterferat magnos cruciatus corporis 5 id quod Martyrum exempla docér. Sic qui giato cibo pociiue corpus reficit.e-ius etiaiTi animus hilarioreft,quemadmo-dum fcripcum eft : Vinum lænficat cor hominis. Date liceram merentibus,amp; uinum afflidis animo,bibant amp;nbsp;obliuifcantur mi» feriæluæ. Cuius ergörei particeps eliani-ma hominis eiufdé amp;nbsp;corpus : amp;nbsp;cuius rei particeps ett corpus,eius etiâanima. Parti cipem autem effe alicuius rei,eft præcipuè ulum fruftum habere illius, tum aftu, tutu potentia,tum lpe,tum reapfe. Atqj ita ma-ioris reciproca ueritas,raiis,uc opinor,ma nifefta eft.

Exhisitaftantibus iam etiam hoccon-fequitur : Perceptionem animæ fufficere corpori:Etperceptionem corporis fuffice» re animæ.Planiùs explico quid diûum ue-lim. Ex cibouelpotuanimæproprio(ut ex doftrinæ aut confolatione ) participa-tionem amp;nbsp;ulum fruAum habet etiam corpus: idqueita utcibumanimi proprium, tantum os animi percipiat non etiam os corporis.Et rurfum: Ex cibo uel potu proprio corporis (ut pane,melle,uino) parti-cipationem ôculumfruftum habet etiam

animus : idque irautcibum corporis tan-tiim OS corporeum non etiam os anim® percipere necefle habcat, pro uero amp;nbsp;foli-do ufufruäu habendo. Cæterùm diuerfii uÿs cibus pocnsue tum corporis tumani-mæin hominem ingreditur. Etenimci* bus potusque animæ aut per aures, aut per oculos hominem ingreditur. Quip* pe uerbum Dei amp;nbsp;quiuis alius fermo, quo anima iuuatur aut læditur , aut per aures audiendo aut per oculos legeudo hominem fubintrat; nonautem per gu* laautperalias uias meatiisue corporeos. Sicetiam cibus corporis (utpanis,mel,ui-num)tantùm per Oefophagum fiuegulam hominis fubftantiam ingreditur, non per aures per oculos, aliósue meatus corporis. Nihilominus tarnen utrinq; ufushu« ftus ad utramq; hominis partem,ad animä uidelicet amp;corpus, redundat.

Ciim igitur natiuum corpus amp;fanguis Chrifti oreanimæ:id eft, fide,uerè amp;lalu* tariterpercipiatur ad uitam æternâ, quod neaduerfarij quidem negate uel poftunt, uel audent:utiq;confequenseft,tali per-cep tione non folam animam, fed etia corpus ipfum recreari, nihilqj necefte eflead falucem,

falutem,ore etiam carneo amp;nbsp;offeo iftum ci bum 8lt;potum actrahere.Eft enimChriüu» cibus amp;potns merè fpiricualis,qui non ni» fi fide cx auditu aut leftione concepta , fic edituramp;bibitur,utipfein homine,8c homo inipfomaneatacuiuat. Quemadmo- Joh.6.^). dumid ipfe Chriftus teftatur inquiens;Vcr

' ba quæ ego locutus fum, fpiritus Scuita • funt.Iüem:Qui edit carncm meam amp;bibit Zob. 6, $4, languinem meum, habetuitam ætcrnam, 56. idemqjin me manct, amp;nbsp;ego in eo. Item: Omnes eandem efcam fpiritualem ede- i.Como» runtjamp;omneseudempotum fpiritualem j. biberunt. Biberunt enim exfequente fpi-rituali Petra'.Petra ueró eratChriftus. I-

I tem; Ego fumpanisilleuitæ:quiuenitad loh.â.tf. 1 me nequaquam efurict; amp;nbsp;qui credit in me

1 fa Herum eft. QuienimucnitadChriftum nunquam fitit, Ôc qui credit in Chriftum nunquamefurit. Deniq-,quiipfummanducat, necefuritnec fitit. Nempeigitur credendo in Chriftum, ipfum accedimus, atcingimus , cernimus, edimus,bibimus, idq-, ad falutem amp;nbsp;uitam æternam tarn cor porum qu'am animarum. Totam ergó rem

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X •} Qui-

Quicunq;cibiis acpoius ore animæue-rè ac faluraricer ad lalurem corporis pari» teratq; animi percipitunenm cibuin acpo turn ore etiam carneo Siofleo percipini* hil necelTe e(L

Caroamp; languis Chrifti eft tab’s cibusac potus, qui ore animæ uerèacfalutarirerad lakitein corporis pariter arque animi per-cipitur.

Ergo carnem 5c. fanguinem Chrifti,®-re eriam carneo amp;nbsp;offeo percipi nihilne-cefieeft.

Quôd fi Oralis naciui corporis amp;nbsp;fangui nis Ghrifti perceprio ,ad falutem corporis amp;nbsp;animæ necelTariaeft : fequetur nullos, •gt; qui ante natum Chriftum uixerunt, nullos etiam Chriftianorum infantes mortuos faluatos elTe.Id quod neceirariâcôfequen-tiâficcoHigitur.

Omnes faluandos natiuum corpus amp;nbsp;fanguinem Chrifti ore carneo amp;nbsp;olTeoper-cipere necefTe eft: utquidem Oraliftæfen» tireuidentur.

Nulli homines ante Chriftum incarna* tum mortui, amp;nbsp;nulli Chriftianorum infantes ante ufum Euchariftiæ extinai,nati-i|um corpus amp;nbsp;fanguinem Chrifti ors corpo*

Ergo omnes hommes anteChriftumins carnatu inortuos, oftme^q;infantes Chri-ftianorü ante ufum Euchaiiftiæexiinûos faluari impofstbile eft.

Verumenimueró conclufum hoe m^-nlfeftè fallum eft, qnod utique exMaio-le dedufturn eft: fi quidem Minor ucriC. fima eft : Ac proindè Conirariam Maio-ris ucram ciTe neceffe eft, quæ fic habet:

Qmnes faluandos natiuum corpus 8c fanguinem Chrifti ore carneo amp;nbsp;offeo percipere impofsi-bileeft.

o C datur omntbtts^^ ah omgt; nib use osna Dominica 'vefceü' tibus ore corp oreo fumitur^ cfuodpro nobis traditum pe^ pendit ac effufumeilin crMceadremißiH' nem peccatoram,

Sedeffentia corporis (ß fanguinis D,'^gt; 'I.Chrifli pro nobis tradita pependit acef-fufa eii tn crucead remißionem peccatoru. ^^Ergo eßentia eiußdem corporis (ß guinis Chrißi datur omnibus ab omnibus caena Dominica uefeentibus ore corp»' treoßimitur.

traueramrationem argumentandi. Idem enim per idem probare nicitur,amp; id, quod in controuerfia eft , ad confirmandum affumic, quod eft petere principium. Id iiimque quod in cruce pependit amp;nbsp;effu-fum eft ad remifsionem peccatorum, qua-dam periphrafi nihil alihdeft,qu'amnad-Uum corpus amp;nbsp;languis Chrifti : amp;nbsp;contra,Natiuum corpus amp;nbsp;fanguis Chrifti eft id ipfum , quod pro nobis rraditum pependit amp;nbsp;effufum eft in cruce ad remif-fionem peccatorum . Quanquarrt non tantum is fanguis Chrifti ad remifsionem peccatorum effufus eft, qui in cruce fiuxic exuulneribus Chrifti,fed etiam ille, qui in horto fudore , in domo Pilati Hagella-tione Sc fpinarum coronatione elicitus , fuit.

Quód autem idem per idem nitatut probatehicParalogifmus, manifeftum e-uadit etiam ex analyfi ipfius. Quæratur enim,Quare omnes cœna Dominica ue-fcentes ore corporeo ipfummet natiuum Corpus amp;nbsp;fanguinem Chrifti percipiant? Refpondet Maior:quia idipfum percipi-unt, quod in cruce pependjt amp;nbsp;effufum eft in remifsionem peccatorum. At enim-uerb

5 J (? TRIVM JARÄLOCISMOR.' uerô hoc ipfum quæriturac difputatur. V-trum uidelicet omnes cœna Dominica ue-fcences ore corporeo percipiantid, quod in cruce pependic amp;nbsp;effufum eflinremif-fionem peccatorum. Quod certèæquèin-certumeft,acipfumconclulum. Manife-ftumigitureuadit'in hoc Paralogifmo erratum eife perpetitionem principij.

Ne quis aucem in hike uerbis Maioris: In cruce pependic Sceffufum eft,uim argument! fitameiTe exiftimet,agehocquoque peraÄalyfin difcutiamus. Qjiiæro igitur, curomnes cœna Dominica üefcentes natl UÛ corpus amp;nbsp;fanguinem Chriftireapfeore corporeopercipiant? Siquisrefpondeat: Quia naciuum corpus amp;nbsp;fanguis Chrifti in crucepependit amp;nbsp;eflFulus eftadremifsio-né peccatorûjis certè nihil agec. Quç enim hæc fuerit colleaio?Natiuum corpus Chri fti pependic in cruce pro nobis traditurti Ergo ore corporeo reapfe manducaturab omnibus facra cœna utentibus. Scopç dif-folutae.Tantum igiturabeft,ut iftud Argumentum demonftratiuèconcludac (quod tame in religione Chriftiana neceftario re-quiritui^utne pjobabiliter quidem inferat concluhonépro admiranda ilia Oraiitate.

ÄciftaquidemPiralogifmi folutio ma-nifeftaamp;lufficieiiseft. Nihilominus tarnen fiue Maiorem fiue conclufionem eius fall'am elTe per colleûionem abfurdorum declarabo.

Natiuum corpus amp;nbsp;fanguis Chrifti ab o« mnibus ccena Dominica utentibus ore coc poreo percipitur, ucquidemuultParalo* gifinus ifte.

Difcipuli Chrifti ufifuntccena Dominica,tune cùm primû ilia inftnuerecurƒ Chri fto corporali præfentiaipGs confp^^uo,arque adeo contiguo.

Ergo difcipuli Chrifti natiuum corpus amp;nbsp;fanguinem ipfius ore corporeo perce-perunt. Et per conlequens, quia corpus Chrifti tune uidebantjuifibiliteretiasrnil-lud manibus perceperunt amp;nbsp;ori admo*. Uerunt.

Sed enimueró conclufum hoc abfurdü «ft. Difertè enim Scriptura innuit, Chriftû tunc corpore fuo in medio difcipulorum fiue ftantem fiue fedentem codé loco fuif-

I feconfpicuü,qui poftquapanemftegitamp; diftribuit corporels utique manibus fuisj dehinc interieäa aliquanta mora,ijfdem maniKus fuis etiam poeulum porrexit * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ul ft-

J}8 PAB.AL0G1S. CONFICTOR. uifibiliter : SicutnatiuumSc tuncconfpi-cuum corpus Chrifti, nequaquamaquo* quam difcipulorum ore corporeo appre» henfum amp;manducacum fuerir. Difcipul* enim Chrifti contcntifueruiitcuncorecof poreo perciperc corpus amp;nbsp;fanguinem Chrifti facramentalem:id eft, panemamp;ui' num benedidum: Naciuum autem corpus amp;fanguinem Chrifti contenti fuerutpeP* cipere folo ore animæ, quod eft fides.

Quod fi quisconcendat, prærerpanem amp;nbsp;uiifum benedidum , corpus etiam fanguinem Chrifti natiuum à difcipuliso-re corporeo fuifte pcrceptum : Quæro quomodoperceperunt* Vifibilicerneffic utrrianibus acceprum oriadmouerinr,3n uerœinuifibiliter ? Arqui non fecerunthoc uifibiliter. Chriftus enim corporefuoeo-dem loci fiue ftans fiue fedens per inrer-ualla porrigebatipfis turn panem fradum, turn poculum benedidum, ut difertelo-quicur Scripcura. Sed neque inuifibilicer illud orecorporeo perceperunt. Quomo-doenim ore corporeoinuifibiliterpercc' perunt corpus coram inuifibile confpicU' urn Scpalpabile? Quod fîOraliftæ dicant in ipfopane corpus amp;nbsp;in poculo fanguinem

ttemiatuiffe, quod cum pane ?lt; poculo o-re corporco abfumptum Gt; Relpondco.ca le corpus non fuiffecorpus,neq^pro nobis tradicum,ideoque tale ab ipGs non elTe percepturn. Quippe eiufmodi corpus,qcP uel tunCjUel nunc in pane Euchariftiæ rea-.pfelateatjin return natura, præterquam in phantäGa Oraliftatuni,nec fuit,nec eft,nec eritunquam.

Nunc Scaliud abfurdum colligam.Nati-uus languis Ch ri fti pro nobis effufus ab o-mnibus cœna Dominica uefcentibus ore corporeo reapfe percipicur,utuultParalo-g'ftes*

Difcipuli Chrifti uG funt cœna Domini-câtunccùni primùm inftituereturà Chri-fto,corporali præfehtia ipGs conlpicuo.

Ergo difcipuli Chrifti tunc perceperiic amp;biberunt fanguinem Chrifti pro nobis iam effufum. Sed conclufumhoc manife-fteabfurdum eft. Nondum enim erat effufus fanguis Chrifti. Nam quodChriftus ait; Qui pro uobis effunditur.manifefta E-nallage eft ptæfentis pro iam iam futuro, certitudinis caufa ufurpata. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

I Cæterùm doceri uelim ab Oraliftis.Hoc ïéporequémnam fanguinem dicant le bi-

here ore corporeo in cœna Dominica ? il-lumne qui in corpore Domini remanfir,an eum qui effufus eftîlllum non, quia diler-tè Chriftus inqnir: Qui pro uobis effundi-tur. EfFufum autem tunc Chrifti fangui-nem putântnerecolleâumefre?ficutnunc in clarificato corpore Chrifti exiftat:anue’' ró ibidem pafsim difperfum lerofolymis permanfifiTe ? Si dicenrrecolleftum elfe amp;nbsp;in clarificato corpore Chriftiexifterehoc ipfis probandum erir.Si uerô effiifum non recolledum dicent fe bibere: Quæro, quis huncinoraipforum déportât, cùm talon* gè ab lerofolymis abfint.

Veri Chriftiani nee pofTunt needebent alio modonatiuum corpus amp;fanguinem Chrifti percipere,quam perceperuntdifci» puli Chrifti,in primailla cœnafacra. Vte-nim eadem eft ratio habendi «itamæter* nam : ita idem etiam modus percipiédi ci-bum amp;nbsp;potum uitæ ætcrnæ.

Atqui difcipuli Chrifti in prima ilia cœna hatiuum corpus amp;nbsp;fanguinem Chrifti reapfeore corporeo non perceperunt,ut iam declaratuin eftlt;

Ergó neq; alij ucri Chriftiani natiuû cor pus amp;nbsp;fanguinem Chrifti rçapfe ore corpo reo percipiunt.

ItemiQualis fumptio corporis amp;nbsp;fan-, guinis Chrifti fuffecit difcipulis Chrifti ad lalutemin prima illacœna: ralis etiam o-mnibus alijs Chriftianis fufficit. Sed difcipulis Chrifti fuffecit in prima ilia cœna cor pus amp;nbsp;fanguinç Chrifti facramentalemftd eft, pané amp;nbsp;uinû bcnediaû, ore corporeo fumere : natiuum auté corpus Sc fanguine Chrifti ore animæâd eft,fide uera pcipcre.

Ergo omnibus etiam alijs Chriftianis ta lis fumptio corporis amp;nbsp;fanguinis Chrifti fufficit ad falutem.

Cuicuni^ tnßrumento fumptio vnitti in ’ cœnA Dominic A conuemt, eidem etiam al-teriui conueniat oportet.

Sedon corporis fumptio ziniusud eilypa^ nis (ß quot;vini in cœna Dominica conuemt.

Ergo ori corporis couenit etiam alterius fumptio-.id eßyCorporis etfanguinisChrißi,

Quocûq; inllrumento fiimitiir panisamp; uintim cœnæ Dominicæ.eodem iiifbumé-ro fumi oportetetiamiiatiiium corpusamp; fanguinem Chrifti. Nego in ifta propoh-tione conlequens legitime deduótumefle exantecedente. Q.iiæ eft enim hæcconft' quentia,Si dicas ? Hæc res traftacur inrtrii« mento ferreo: Ergo amp;nbsp;ilia res rraiftatur fer-reo inftrumeiito. Deindè quæ eft ifta ne-cefsiras aftringere corpus amp;nbsp;fanguinem Chrifti ad oris corporci perceptionem?Cil diferré uerbum Dei doceat, Carnem Si Ian loan.ö. guinein Chrifti elfe ciburuj Sipotumlpiti-i.Cor. 10. tualem. ,

Sedage, ueniat fub analylin Paralogif-mus, amp;nbsp;iliegitima colledio luapte fponce apparebic.

Quæroigitur: Quarc in Euchariftiana-|iuum corpus amp;nbsp;fanguis Chrifti ore coipo reo reaple percipitur? Si refpondeas ,quia panis amp;nbsp;iiinum percipitur ore corporeo, certeutiq; nihil ages.rtgeres qriidern ,fina tiuum corpus Chrifti lub pane Eutharilti-co lubfummi polTet, ut homo fub animali, rucafub herba. Non pofte aucem itafub-fummi,

fummiparet exeo, quod panis amp;nbsp;corpus Chridi natiuum fint difparata. Eft quidem caro Chrifli panis uiræ æternæ,fed tropica ^citnproprialocutione. Manifcftum igi- '** tureft, ctiam in hocParalogifmo funicu-los exarena textos efie.

^icun^ fanem 'vinum code manque at lonii amp;nbsp;po talionis 'vocabulo tnclu^ dit, is eodem etiam inßrttmento, manditca tionis potattonisI'umi afßrrnat,

Sed Chrifitts panem, 'uinum, corpus amp;nbsp;fanguinemfuuin in cœna eodem manduca • tionis (^potationis'vocabulo includit.

^rgi) eodem etiam inßrumento, nempe , ore camp;rporeo,fiimi afßrmat panernyVinum,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S O L V T I o.

Lex enim lyllogilniorum hypotheticoru hæceft,ut tum minor, tum conclufio , ncc plus nec minus affumat amp;. inferat,quam quantum Maior habet aut in antécédente, aut inconlequente.Hicautem minor plus

344- TB.1VM P AR A LO G I s M o R. airumit. Antecedens cnim quod in Minore fubfiimitur,in maiore nihil meminitcot ports Scfanguinis Chrifti. Nihil igiturco-hærctinargumento.

Eftoautem, formemus fanèficMaioré, urnatiui etiam corporis amp;nbsp;fanguinis Chû-fti mentionem habeat, amp;nbsp;uideamus quant firma htargumentatio. ,

Quicunqj panem amp;uinumnatiuu corpus Scfanguincm Chrifti eodem mandu-cationis amp;nbsp;potationis uocabulo includit, is etiam eodem inftrumento maiiducatio-nis amp;nbsp;potationis ftimi affirmât.

Sed Chriftus facit illud.Ergo amp;hoc.Negt; gatur confequentia. Qjjia manducationis amp;nbsp;potationis fine manducandi amp;nbsp;bibeiidi • uerba in facris literis bifariam fignificant. Alia enim eft manducatio pocätio corporalis,qualis conueniebat agno Pafchali, Sc qualis cóucnitpani amp;nbsp;tiino Euchariftiç* Aliauero eft fpiritualis, qualem Chriftus carni amp;nbsp;fanguini fuo tribuit, Ioh.d.vcrfq$. 54.,d3.amp;Paulus i.Corinth.to.verf,3.4. Fieri igiturpoteft.ut prop ter hancæquiuoca-tionem idem uerbum manducandi amp;nbsp;bi-bendi aliter atque aliteraccipienduni fit, iuxtareguiani: Talia fint pr^edicata, qua-

Nihiligitur cohæret iniftaargumentations. Quod ut magis perfpicuum fit ex-plotetutParalogiftnus per Analyfin. Quç-ratur ergo : Quarc pariter natiuum corpus

I amp;fanguisChrifti acpanis Scuinumbene-! diftum reuera ore corporeo petcipiantur? I Et refpondeataliquis: Quia Chrillusnon 1 tantum panem nbsp;uinum, fed etiam nation

I lis corporel manducationem 8c pctatio-I nem,eft etiam alia manducatio Scpotatio, I nempe fpiritualis ac fide! , quæ eft osa-nimæi

Deniq; abfurdrtatem 8cinfirmitaté Ma-ioris declare fimili. Sic igitur quifpiam ra-tiocinetur.

I Quiconque eodem uerbo circumciden-di includitpræputiumuirgæ 8c cordis fiue ! animæ-.is eodem etiam inftrumento cir-cumcifionis eâ petficiaffirmât. SedDeus

1 facit illud. Ergo 8choc. Atquihæccolle-1 ftionequaquamualet. Ergo necillauale-le poteft. Siquidem de fimilibus protfus idem eft iudicium.

His ïgitur tribus Paralogifmis.Orali'j illa natiui corporis amp;nbsp;fangiiinis Chrifti perceprioftabilirinonpotefï. bedneqiie alijs ullis argumentis ftabiliri poterinun-quam. Oralis eiiim natiui corporis amp;fan-guinis Chrifti perceptio in rerum natura nee fuit,nee eft,nee eric in

Z2V ^VO A DVE RSARÎO RTM de Gregorianö Calendario peruerfum iudicium, cjuod idi fuo Galen-dario ajfuerunt, con-futatur.

Simuletiam uera caufa,acratio dagt; turobquamomnino neceffa-tiuQi fuit Calendarum mutationem fieri.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D A K I C L. 11.

k nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Z CHRI

8c fl criinprsiTeiir labia lU4,iiis telligens. Qurefeiitentiape-quaquam uidetur in iqeTio-

iiamueniffe ijs qiioru opera, acinduftria pfeudo illud Calendarium pro Anno m. n. X X c V. inluceprodijc.Itaenimnii'ii per-fuafum habeo,quód (i boni illi niri fapicn» tifsivni Regis lierba ante oculos fuos hä-buiffent,nunquâm (proh pudor) irnpudé-tiaillorum eoufque progrelTa fuilTet, lit eâ qaamhaûenus apud Ie tacite reiinuetunt, infcitiarn ; nunc tandem in apcrtam luceni proderent,atqiieab omnibus perfpicien-dam,8c irridendam palam propónerent; Nam quamdiu ftólidi illi tacuerünt ; Vi-ti fapientes ; confilij, atque rationis pari ticipes ; Aftrologiæ, ac cæterarum difci-plinarum periti lueritatis amantes -.bcne-Uoliinomnes;magiftiaiui,acfuperiotlbuS fuis obtempérantes : fibi ipfis confeiiri entes : ac grati denique ijs qui beneficium a-liquod in eos contuliffent, uideri poterat. quot;SimulatqUeuerb balbutiie co:perunt,lo-guel3,ac uox ipfa cos manifefto s omnibus ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’Ll z red-

^$0 DE Gregor. cAtENDARtö* reddidit, quàm fapientiæ omnino nihiî, ■quàm panim cerebri, quàm multunj ftoli-ditatis habeant, quàm Aftrologiæ ac otn-nis Ferè bonæ,achoneftæ difciplinæ exper tes,quàm ueritacis ofores,quàm malcdici, quàm immorigeri,quàm uerfipeHés,quàm ingrati in bénéfices exiftant» Verùm ne quis exiftimet haecomnia à nie réméré in innocentes uiros di^ta, aut confifta elfe, docebo breliiter expröprio ipforü aeferi-ptoteftimonio metalibus epithetis,acti« tulistâquam proprijs fuis coloribusreâe acuerè eos depinxifle* Extantfanè,amp;in prom'ptu funt impuri, Si mendaces illoru nominum uerfus quos Calendario fuolu» lianoaflüérunt, in quibus illi uelutiiluiuâ quadâm imagine utcunq; fuos moresex= preflerut. Et cùm priùs paucis noti effent, lîunc omnes etiam qui longo locôrUfflfpâ cio feiunûi funt,in egregio illo (fi DijspU cet)opufculo,tâquam in lucidifsimó quo» dam fpeculo confpicere, ac contêpiari eos poffunt.In illis enimuerfibus quosipfifub finem fui Calendarij tanquam appendice, feu figillum quoddam appertderurtt«

Primo omnium craffaeorûignofânti» detegitur. Quia foli ipfi reprehendereau-dent, quod omnes alij omnium nationu, aC

aclocorû doûifsimi uirijuehementcrlau-danc,fufpiciunt,8c ampleâuncur. Çertè cû nemo reûè iudicium ac fententiamde re aliqua ferre pofsit, quam ipfe ignorât, dc-bebantillijignari Mathematicarum difci-plinarum, primo omniomperitosharum return confiilere: caufas ac rationes fadæ mutationis inquircre ; inquifitas diligétcr (ne mernoria excidant)notare:poftca tem poris momenta:quæ quotannis redûdant, reûa fupputatione fafta, ad horas rcduce-re;amp;exhoris dies conficerc,atquc fie tandem locum.auc angulum aliquem quærc-te ubi emergentes ac fuperfluos dies repo nerént: quandoquidem ipfi eosfibieripi, aut auferri.nec uolund, nec finunt, nec pa-tiuntur. Credo equidem quôd fiCenfores illi nullam anni partem uacuam, aut mutila reperilTent, cui hos fuperfluos dies fine graui aliquo errore, ac animadirerfione af-fuerent,aut ipfi eos de Calendario fuo iam ptidern expûxilTcnf, aut cette peregrinorû ac mercatorum tranfeuntium humeris coi ad extremas mundi oras deportandos gta lis impofuilfent.

DEiNuEueroinijfdemuetfibusinapcr- I J tas calumnias temeratij illi prorumpunt, amp;nbsp;de Pontifice Romano, a quo nihil un-

quam

DE Gregor, caienbariq, quam damni, autincömmodi acceperunr, peruersè ac nialitiosè fciitiunt,ac iudicat, Q^iod certe nó in fchola Chrifti didicenu, cuius haue unä, Sicenftanté fuiffedoâri-nam S. Lucas reftatur, qui efi ex Cathedra dilcipuJos fuos fie docuifle commémorât: •^•5- Eenedicite maledicentibus uobis,amp;orate pro cakimniancibus uos. Sedneque iiiA-pofloium Pauium gentium Dcaoréhanc doârinam referre pofliint, qui in epiftola P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fua, Romanos ad quos feribit aliterinftru-

i'-. li. ensjîcdicir: Bénédicité perfequentibiis uos:Bencdicite Sinolite rnaledicere. Sur pereli ergo ut banc fuamin maledicendo licrntiam Euangelicæ libertati aferibant, quàm qui ümelalFecuci fuerinc,iicebiceis, quicquid iibuerit.

Poêtæin fuis Verfibusfenec Ecclefiaftica poteflatem reuereri, necCiuilé Magiftra-tum curare. Cùm enim uni, eiq; fupremo Chrilliani orbis præfuli fefe opponant,in omnes alios iniuriofi exiftunt. Non enini hæc nota/alsô Poritifici ab illis iniufta, in tino tan tu hçretCapite,fed ad reliqua quo-que Ecclefiæ Catholicæ mébra deriuatiir. Nâutjn humano corpore membrorûadfe in ui ce côfpirqtio, Si fumma quæda côfen-

fio eft,nccunü fine iniuria, ac offenfa alcc. riusmébrilædicur. Icaquoq; cogitare eos oportebat in corpore Chiifti fore,qcf eft

I Ecclefia:nimirfi quod tâta iniuria S.Pontifi ci illata, in ipfum quoq; roti? Imperij Chri ftianilmperatorem. Reges,Principes,Duces,Nobiles,acreliquos aurhoritace,pote-tiaacdignitatis fplandore conlpicuos, Sc præftâtes uiros (quos illi ipfi mébra Rom. Êcclefiç efle fatécur amp;nbsp;norunt)redundabit: qhanc cam graue iniuriâ,amp; uerbis ,acuer-iierib.mehcó uindicarealiquado poterfit. Afferunc illi. Hoc fignfi eiTe Ancichrifti qui fibi lus murandi tépora ulurpabit, qd inde aliud cócluderc polîunt, nifi quodomnes ij quos paulö ante cómemorauimus,mem bra quædâ fine, ac facellites Ancichrifti ? liquidé ab ijfdem Calendariû hoenouum in primis eftreceptiim,ipforum uoluntate ac iufsione impreifumieorundé opera ac ftu-dio per amplifsima Régna, ac lacifsimas prouincias difleminatum, ac propagacum cft. Sed non refpexeruncforfan acuciilli Dialeftici adeaquæexhocunico ancecc-déte ficabeis pofito,ac daco,côfequuntur. Ec quidem fi ica eft,poterac infeitia iftorum hominum aliquam exeufationem habere,nifi cùniea fummarn quandam teme-Z 4. ritatem

J^4 GiïGOK, CAIEND ARIO, ri[4cem,acque audaciam cóiunxiflent: q(f in re tand momenti non prins macuro ad-hibito confiJio tam præcipites in ferenda fententiafuerint.

conllantiç eorum non obfcurum argumé* tum,quöd in tam paucis Verficulis Tib’/p-fis répugnent, caque dicant quae non ma* gis contra nos,quam contra ipfos faccre ui dcantur. Oporcebac quide mcndacesfalie memoreselTejfi omninouerfldicerenole« bant.Nunc ucrö dum in alin feueri, amp;nbsp;çqui nimiû Indices cfle uolûc,côtra feipfos len-tenciamincauti pronunciant. Aiuntenim: Hane murationé CaIendarij,fignûtireAn-tichrifti, èc tame poil paucas liiieas ipfiluu modum tradunt, quem pontificem fecutu eiTeuoluifTent. Q,uanquamhæciploriiratio,quâ tantopere prædicant, amp;nbsp;quafifola fequendam fuiile docere uolunt, neccerta /ir,nec perfefta,fed inconftans, mutila, amp;nbsp;uariabilis: necpotuilTct nifiperplures, èc frequentes mutationes opus ad priftiniim ftatum reuocarc. Quæro ergo nûcabeis û adhuc fateantur, Hanc mutationemàpon tifi 'e fada,notam,ac ßgnum efle Antichri-fti?Quod G ita efle concclTerint,coocedant amp;nbsp;âlcerum quodfcquiturnecefleeft,niDni-lum

rum ipfos quoq; ad Antichrifti uexilliï per-tinere:fi enim proAntichrifto haberi debet qui femel immutat Calcndas, quod Póti-fex fecir: Ergo illi magis Antichrifti nomine digni cenfendi func,quinó Icmel, fed 1 e piïis tempora mutare uolunt.Acqui ucró il li eiufmodi modum tradunt, qui nó poteft uno ac eodem tempore reftituere totum quod collapfum eftft'ed per diuerfas uiccs, quarto quoq; anno unadies expungenda eflet.Quarc cófequiturmanifcfteillos po-tiiis hoe nomine,ac titulo dignos clTe.lam uerófi etiam Pontifex Romanus Ioannis Regiomontani rationé fecutus fuiftet (qd* omnino futuru crat,ut illi diuini Vates có-ijciunt, nifi ille præmatura morte præuen-tus,amp; extinöus fuiftet) quid quæfo diftu-ti étant de fuo Regiomontano?Q.uam fen-tentiam'laturiinnoftrum Pontificem? Aut oportuiffet eos ab utriufq; calumnia abfti-nere : aut certè in utrüq; iniuriolos exifte-re.Non ignorant illi Vates neminem facile fidem eorum uerbis daturumefte, nifialiunde magis fide dignum tefté accerferent; quocirca probare nituntut hanc Antichii-ftinotam exOanielis uaticinio, qui inter alia quç de Antichrifto prænunciat, etiam hoc ei tribuit ; nimirum quod is exiftima-

DE GrEOOR. CAIENDARIO, bit fe fus habere mutandi cempora.Sed ui» deamus fi facer Prophetaibi deCalëdario Gregariano (quodne'cint;r lomniandum quidem ei unquam occurrit)loqu?rur. Et quidem fiita effet cum nullus ex Gregorij prædeccfforibus hanc mutationemin or-bem inuexerit.fequiturnulli ulque ad Gre gorium xiii poncif.nomen Antichrifti tribui potuiffe, ciim ramen plerofque illihoc falto tituloappellent.Quod ergo illudlus eft quod Antichriftus iniuftè fibi iifurpa-bit ? Arbitroraliud non elle nifi libertatem uiolandi amp;nbsp;abolendi dies felios qui ubiqj locotum apud Chnftianos amp;nbsp;Catholicos magna cû religione obleruari cófueuerüt. Si cnim uerum eft(ut Apoftolus Paulus tegt; ftatur) quod ipfe feipfum elaturus fitfupra omnequod dicitur Deus,aut qffcolitiir, nónne etiam confequens eft, quod totü di uinucultum alio trâsferet?Ad cultû auteiii Chrirtianû pertinet feftorfi certis quibuf-dam anni diebus obferuatiorquæ ipfe om-ninó abrogabit,amp; alia in eorö locü propha na amp;nbsp;abominada fcfta pro arbitrio luo lub-ftituet. Atquehoc ut faciliùs 8c expeditius perficere pol'sit,egregiè noui illi Euagelici ei uiam lam præniunicrunt. Qiiippequod plerofque feftos dies tot retro adis feculis à Chri*

1 V D I c I V M, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;î $ r

' ichriftianis per corum orbem pïè obier- luth.rofn, Uatosjamp;religiosè frequentatos,omninó t.fol.7.pag. remouerunt: Cæteros uerô dies quos ad* b. probat hue in aliqu.a ueneratione habent, ira à plc hocipfot P/t becula feruari uolunr, ut tamé in libertate, pijiasfacere^ atq; arbitrio cuinfq; fitpoficfieosautmu- o- quiJem tare,aucin aliud tépus transfcrre: aut certè fiitauifumfueritjetiani exannuo dierum Indice delere:arq: ab aris.actiplis fuis re-,

I I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* j r.*. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«

mouere^explodcrejacqua logitsime jppul ’ fare.Qiiaquidé licctia noui illi artifices, amp;nbsp;Poétç in fuis carminib.omnibus Chriftico» lis data, 8c côceffam efle apertè côfingunr. Qvinto fiimma eorum perfpicitur in-gratitude in eos à quibus baud uulgari be^ neficio nupcraffeéti fuêre. Ipfi enim in titu lo libelli aperce fatenrur, fe Ephemeridas ' fuascxM.Petri Slouacij Cracouienfis Aca demiæ Aftrologi Ephemeride tranlTum-pfilTe. Quodquidem ufqjadeô uerum cft, Ut illi non rem nùdarn acfolam , fed amp;ipfa uerba ab eodemauihorc mutuaiïe depre-hendantur. Vnde liquidé conftat,eos ne-quaquâ praecognituros fuiffc, non dicârc-motos,acinccrtos futurorum temporuin euétus, fed eciam quidhodierni diei férus uefper fecum fit afportaturus:fi nô habuif-(ent nofttæ[eligionis,ac fideipræeuntem

H®. DB Gregor., calendario, gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aftrôlogum qui eis tanquam cæcis,amp; pal' ।

I •; pancibus faccm,acmanûpræbuiflct. Qu* enimeft Anus tarnpræfagarcrumfutura-rü quæeos docerepotuiflet, quódhocan-lt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;no,Pitorum,Milij,Ciceris,ac Fabarum ab

nia terra fufficicntcm copiam de fc fit præ' bitura?Quis eft Agricola tarn praffcius an* nuiprouentus, qui Tritici abundantiam: Siliginis mediocrem prouentum ; Hordel inlocisdediuioribus fatijnfœlicempro' greftum,aut diuinando promittere, aut co ieAando prædicere eis aufus fuiflct ? Qu* quidem omnia diuini illiProphctæigno-ralTentjfi non in Vitulonoftro (utcfi Sam-JuJic,t4. fonemihiliceatloqui)araflent. Etbuius quidem paulo ante accept! beneficijnon tarn ciCÔ obliuifci eos oportebat.Multö ue ro minus permittere, utinlœlixifte, amp;ab-orriuus fœtus uix bene in luce editus, Vi-peratum more, in propriam fuam Matrem mordacibus, ac uenenatis fuis dentibus, defæuiat. Sed fequitur nontaropatréfua proles;amp; Simius Simiam procréât : atqjut in prouerbio eft: Malus coruus,malü qiiO' que cxcluditouum. Etquorfum hæcom-nia? nimirum ut benèlefio, amp;nbsp;perlpeâoi-ftorumhominum infami libello, faciliùs ßcueriiis deipfis quoqueauthoribus, prudent

dens Lcftor iudic^re., ac fcntentîam fuam ferre pofsit.Deinde uc cognofcar,quàm o-mnino nihil huiufmodi hominibus in gra-uioribus, amp;nbsp;magis arduis quædionib. cre-dendum,aut cônfidendum fit, liquidem in te parua, Sc extra omnem controuerfiam^ apud omnes homines qui fani funt cerebri, polira, tàm pcrtinaciter agunt, tara turpitcr hallucïnantur , tàm aperce men-tiuntur, tàm audaûer omnibus fel'e op-{»onunt', tàm petuersè iudicant,tàm inique fentiunt, tàm inlideliter fe gerunc. Êt hæc quidem ita fe habere,facile il le per« fpiciet,qui benè priùsleâis acperfpeâis ijsquâe fupràà itie diâa,amp; præmonflrata funt,ad alia quoq-, quæ confequuntuc tticntemjcogitationemt^jfu- '

Caufafeßor.immuiaUitPapa Calendasi-'./^:jLibcTtasfed inhis.cßdataChrißicolis.

At Deus b oc probibet, ijueoi timuißi decet. v’ Qt/ippe diem undecimum uuli ptinium Mtnfis baberif ® Etnondum exortospratcriißeßies.

Annis ijuinijuaginta fexb’ßextusomißits Ceefaris ad normam reßituißit opus, Tempori

VI fapit In uetetinoii ftetlatione dierumt Quod noua fit meliot, qua I'uit iliaueta)« X Illatn Uentilis;dedtt hanc tibi Papa fccUndaitt, Nos magis huic hurneros liippofulfle decelt;, ' I tft Antichriftus quitempdfd mfitat,ut inquis:

4 Si petfafta foret ratio, fequereris eandem: Sinon peifefta eft,die ubi deficiatl

ti Si bteuis cft fomnus acftec,Cui quzfo doletis Pontificem paucos execuiflc dies!

I Taedius adnoimam fie redijflet opus, 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t4 Adde

Hine centeno anno poterat biffextus omitti: Htee ratio confions firma fatiséfi foret.

I tf

Et nifi mors ilium Romo itnmatura necaffetf lam pridem forfan res eafada foret, Ac ita certe eijuidtm dodi eorreda uiderenf, Temp ora,ml uulgo perdpienterudi. fifunc tiu'gus,nunc aodafitnul ttirbatd caierua efit Nos ijitia meniiri proful ab urbe docet.

X’ nulla iujjitt fponteptrt^it opus, flt;/olii!t tn lucent dubio procuiedereuiuus, Nempt lt;juod hunc mancum uiderit effi librutlh AjironornifieeiterpoPmoTtem protulit iUuntf Et tali dandt munere Ponrificem.

Inde hoe e^e^itmfdlictt extat opus, Atijui ccnfmfu ptragi res deittit ifht Totiusimperij non modo Pontificts, Imo Ceefartas lt;]uacunlt;p fecuta Calenddt

I4 Adde quod hïc ratio uafi»,amp; non firma fuiffet; gt;nbsp;i Naniq; fuum augmentuni quilibet annus habet.

1$ Eft fatiustotas femeliraniutaffe Calendas, f er plures ad iter qu^m rcmeare uices, 16 Regioinontani uia longior ilia uidetut;

Monftrata eft bteuior femita Pontifici. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

tj Si turbatafuit plebs uos turbaftis can demi Mentiripopulo quos docetipfe Satan.

10 Confilio res fafta Dei eftF-icclefia mater Scilicet ut natos bine probet ilia fiibs.

It Sed quis quxfo mo dû fpernat ? quein Papafecutus, Dum iubet ad prifeutn fecla redire ftatum.

1} Non dedii in Incem Irbruih.tatus elTe le jendum Hunc, ptius àmultisinon quia mancus erat.

14 Mortuus eft author libri.non fautot; habere Tutorem poruitpofthumus ifte fuuin.

1$ Papa fibi oblatum librum dat in Vrbepentis: Leftus 8e admiflus tradiiur inde typis

it Sponte fecuturus corrcélas rité Calendas Nilnocet.-inuitos fulmine Papa ferit.

18 Mifit ad Afttonomos Komanus Prsful ab Vrbe, ludicium potuil fcribcre quifq; fuum

His trädenda fuit tantit prottincid molis: Multifijuàm foluSyCernere plura ijueunt.

At quid opusueteresddeo emenddre Calenddsiquot; Ante forts propè adeß ultimas ille dies, Qfiin potiissfdnfldm ßudtdtnus ducert uitdirtf

}e Ceinis ut afta probe les eft: quodfi piobus eftes^ , Hoc quoq; nobifcuin tu fequeieiis itei.

JI Qmd uctat incettam fluxo cum temp ore uittm Bmendaie fatisfcum fit utrumq; bonum.

' ■......A P Q L O GIA calendar.il EMEN-D A T I, IN QJ^ A T O T 1 V s MVTATIONIS FACTÆj V E R. V S modus ac necefTaria caufa

jVonpoitrant certum ßßa tenere^radum. pTOgrtßuras trat paulatim longius error

tainpridem in uotis habuit Germania lota^ Rurfus M i« folidum reßituatur idem.

Ante triginta aimos comnwni uoce Tridents Res ex Concilio eß crédita Pontißci.

flanc rem Pontißces nonperfeccrepriores: Gregorius tan dem fponte peregit earn.

Et ^uoniam totum fuerat fe:uand t per Orbcm, Cv mmuni banc uoluit iudicio fieri.

Conuocat Aßrorum Romam ijuoßcuntp peritos, a' ijuibus hoc peragi poßeputabat opus.

In ijuibus exilfli« docuit rdtione Cyelorum, Tempora adantitjuam po/fe redire uiam.

I'li iuditij trHtifldfitTw/omnidpfnydnf, Xjjunt ijuod deerat^perficiunt'if librum.

Papa librum capit^cr »otitw trdnfnjitMt tn Orknt: Pracipit,hortatur,fuadetyUt drripidnt.

Tranfmijpim,populop.ropofucrefuo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Nonfecus à elara quam fugit umbra die. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

E’go fie ueterespulße proeul inde Cdlend#, P'k «fci eonfißant obtinuêrc lorutn,

j Moxin Pdiinonid’nnMgrdr«nt;Oedo,Clieiit« IKt te Pa'rono perfiiierentur ifci.

Sie dgf Pdtroniw) quafi fis ijudido^ futurus /Iflor in dd erfum,quod Jore eredo breui.

gt; f^amnoß'auafloferuanturin orbeCalenda: l^eßra elauduntur non nififine Irreui.

ffempe qi:od dd nornum noßra eß reuordtd priorem : a' uero denis ue/îrd die bus abeß.

1 £x noftrii ueßras tranffemptas eße Calendar I Id (lejiri titulus monßrai dbunde libri.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A a j Ement

Qytero uftu/iatem tjuam Jare uultis eisf peniip ft iftttres adeo placiiért Caltnda,

!lt;/!igt;!cpri’:!d eß dtini Jdnus origo bifrons, ’nen dole! integriMi Menfem pro Menft locd/ftf

Denitp tfuißjuis ddhuc retintndds effe Cdlenddt Afferit antiqudsiis mdle mente fdpit.

Qjiippe quid à mendii purgatas nouimus e/fl : Qjtod caret emnigena labeperire nequit.

Suntcp nouit génitif Je nota pâtre Calenda: Et talent protein gauJet habere pater.

P T I , CLAVDIOPOLI I,N Transylvania editi, qvoo^ injcriptum eßtAduerß/^ au^iores luüa-ni,vt ’vocant Pßeudocalendarß

QVA OyiDEM ventilations PBRSPICVE et BREVITER DECLARA» tur,quodSlt; quale fit illud genus hominum f qui fibi citulum societatis Iesv uen-dicant: qui fint qui Pfeudochriftum morta» libus obtrudunt: quid de dierum obfcrua» tione tenendumiquis fit, ÔC iibi refidcat IMa« gnus ille Antichriftus; quid denique de Pla* netariorum Aftrologia fentiendum fit.

Seilicetapldcit'Hprodeß'auerttre ttjentem: Si placitura noctnt,ß nociiura placent.

PRÆ*

P ’T’O*'* ) ad (tuldti'am dus» ne forte fibi ipfe fapiens cfreuideatur.Dignafanèfentcnna quæ pauló aldus expendatur: plus fiquidem in rectflu habet, quam prima fronte promittit* Quippe hocilla Gbiuult, utaue« ritate contra mcndaciutn ftemus* Vtenim fapientiauis quacdam a« nimi eft ucritatem perfpiciens amp;nbsp;cuftodiens : ita ftulddafons amp;o« dgo mendaciorum eft, uentads igt;ä gnara 8^ expers. Non ab reigitur per Salornoncm Spiritus fancftus præcipitjUtftultdoquiauanorum hominum ui ac robote ueritads

quod nulli hominum plus noccrc foleant orbi terrarum ,quàm tllib pfi, qui cùmfîntftuhijGbitamfti miram quandam fapientiæ laudé impudenter arrogare non dubi* tant. Qualium hominum catcruæ cdm pafsim plurimæ funt, ut diamp; tur: Stultorum plena funt omnia: turn baud fcimus, an ulli homines ^què ftulti ac mendaces fint,quàni illi ipfî,qui hoc feculo omnes pene Mundi angulos perreptantes, bicp nefcimus cuius lefufocietate faft uosè arrogantes, genus morta lium pafsim aut mifcrè feducunt, aut in uia errorum confirmant fia# biliunt^: adeo quidem,ut non du bitemus pro certo affirm are, IftaiTi lefujticam focietatem ad eos de^ mummitti,quibus Deusgrauitef offenfus eft. Hi enim in negotio præ«

præfernm reUgionis Chriftianæ, præter mendacia amp;nbsp;meras decea ptiones aliud penè fpirant nihil» Id quod uel breue illud kriptum, quod nuperuefpertilio quidam ia ftius focietatis in lucem emifit, ab« undè teftatur. Quo d ne iniuriâ ip« ! fis obijcereuideamur, age, quid hoc rei fit,ordine uentilemus,Sine certarum autem perfonaruminfe« lt;fi:atione,reg cumrebus,rationes cum rationibus amp;nbsp;argumenta cum argumentis con« grediantur.

” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;matiifeftos omnibusred-

,, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;no nihil , quam parum cere-

jgt; bri, quam multum ftoliditacis habeant, 5» quam Aftrologiæ ac omnis ferè bonæac gt;, honeftæ difciplinæ expertes,quamuerita-ï5 cis ofores, quam maledici, quamimmori-” gengt;quam uerfipelles, quam ingratiinbe-»gt; neficos exiftant.Hçcille:uel illi potius foei) lefu in clauftro Claudiopolitano laci» tantes(eommuni enim confenfuhocquic» quid ell prodijfTe putamus) de nobis Ec-clefïarum Chrifti minilhis, cæcerismlite-ratis hominibus in Hungaria exillenn-bus:quç quam fintluperbèacquearrogan-terdida,qui legit audit'ue,quin intelligat, arbirramur efle neminem . Omnia nobis adimunc, quiaforfanfibilolis,pulcherri-mis I'tilicet Mundi luminibuSjOmniainef* fe peifuaium habent.Quæ quia fingulatim deinceps perfequendo probare nituntufj quam id ucraciter faciant, age difpicia-rnus.

Ven t

PRimó omnium crafTa eorum ignoran-tiadetegitur. Quiafoliipfircprehen- “ dereaudenc,quod omnesalij omniii “ nationum ac locorum doâifsimi uiriue- “ hementer laudant, fufpiciunt Sc ample-ûuntur.Hæciili:quid nos nero? Sanè qui-dcmadhucpueh ex Grammaticis didici-mus: Superlatiuos fine genitiuis plurali-buspofitos, ablolutè ufurpari propofiti-uis cum aduerbio benè,egrecièjUaldè Do-ftifsimos igituruirosndeft,benè:egregiè, ac ualdè doftos pafsim in orbe terrarum eiïe plurimos: qui tarnen nouum iftud Calendarium nee laudant,nec Cufpiciunt,ncc ampleftuntur-.ut uelint maxime, negate ta men ciirn minime pofsinnipfimetfoeii le-fumclintnolint, fateantur oportet, fe hoe loco turpiterfallum dixifi'e,imôueiô mé-titos grauitereffe. Noncnimhæcimpru-dentes Sc non præmeditati protulerunt: fed Rudio fallendi ac nocendi: cùm non nelciant. Multas adhuc, easque intégras turn regiones turn uibes amplifsimas, ui-ris doftifsimis neutiquam deltitutas,Gre-gotianum Calendarium nee laudare,nec fufpicere,necampleól:iullo modo uellemt

578 Gkegor. calendarh interirh taceamus, multas regiones atque uibes, non nifi inuitas iugum innouati Ca lendarij lubijfTc; tantum abeft ut laudarint aut lufpexerint iilud.

Sed undc quælumus, tam audaxlicen-tia mentiendi illis focijs lefu ? Quia nimi* rum Sanâa, Catholica,Romana uniuerfa* • lis Ecclefia concilijs fuis iampridem de* terminauit.non tantùmhoc.Hæreticisfi-dem non efie feruandam : Sed etiam iftud: Licere mentiri bona intentione. Qiiia fci-licet hæc pulchrè confentiunt præcepto Rom j.s, Apoftolicot Nonfunt facienda malaute-ueniantbona.

At quid mirum ram impudenter iftos mentiri ? ciini feftae etiam luæ ementitiam originem palam iadare ipfos nihil piideat. Rogati enim Curfefocios lefu nominent, Refpondere folent:lgnatium Laiolampri» mum feâç huius auftorem,bona gratiaPa PÇ, cum duodecim focijs,quos Apoftolos fuos nominauit,religiofam peregrinatio-Anno Domi nem,Ierofolymam uerfus quondam infti-tuilTe : cunt^ue per tempellates progredi non polTet reuertilfe adPapam pro incho-anda noua feda: In itinereautem lelum il-li apparuiiïe multapræcipientem, amp;c.at-quehanc effe caufam, ut focietas lefu di-cantut.

eantur. Hic uerö,quis non uidet ? hoe to-tutn aut commencitium elïe : aut filefus Laiolæ jfti appaiuitjhunc lelum non fuilTe Seruatorem Mundi ex uirgine Maria na-tum. Sacra enim l'criptura diferiè teftatur, lerumDeiFiliumfupraomnescœlosafeé. Eph.4. lO’ diffcjibiq; manfurum effe ufque ad tempo xfl.j.n-rareftitutionis omnium : id eft,ufq; ad ex-tremiiudicijdiem. Tantum enim tune re-dibit lefusDeiFilius, nonquideminter-rasdeorfum,fcdinnubes duntaxat,indc ’7. fententiam didurus,omnibus confpicien-dus,iterumq-jCÛelcótis fuisfupra omnes cœlos rediturus.Illic enim funt fedes uitæ æternæeleftis Dei præparatæ.Is igiturïe-fus,qui Laiolæ claudo amp;nbsp;delperato milici (pedes enim in,.bello traieftus militiade-leruerat) in itinete apparuit, unus cx illis

I hauddubièfuit, de quibusFilius Dei fide-I les l'uos diligentifsimè ptçmonuic dicens: I TuncGquisuobisdixerit,Ecce hic Chri-1 ftus,authïc:nc crédité. SurgentenimPfeu dochrifti amp;nbsp;Pfeudoprophetæ,itautfedu-! cantÇCi fieri pofsit)etiameleûos.Ecceprç-dixiuobis. Qvrare,fidixerintuobis;Ecce

I in deferto eft, Ecce in conclaui eft, ne cre-I dite. Ex his inielligimus,Pfeudoielum 1 fuiffe,quiLaiolæilliapparuit: Pleudoie-

3 80 Gregor., calendami fijm efTe, quem Pfeudoprophecæ Roma-nenfes ex pane Eucharirtiæ rranlTubftan-tiato in ciborijs aur monftrofantijs conclu fum tenenr,adorandumque circumferunt auteleuanc,adoratum moxdeuorantde-gluciuntqueimpie: Pfeudoiefum quoque eircintelligimus ilium,quem maleferiati homines clamitant latere in omnibus fo-lijs arborum,in omnib. lapidibus, pomis, pyrisjCafeiSjCantharis ceruifiariis,acdeni« que in quouis fruftulo cœnæ Dominicæ. Nempeigitur lefus ille MarciuulcanoLa-iolæuifuSjPl'eudoicfus fuit. Et quia homo nó fuit(poftea enim in itinere euanuit)an-gelus fuit aut bonus aut malus:fed bonus non fuit: quia boni Angeli humanam Chri fti lefu formam ad fallendos homines nii-qu.am alfumunt. Malum igitur fuiiïe nccef-le ed.En quamfanftaorigo focietatislefu. Sedadrem.

», Einde ueró in ijfdem uerfibusin a-” I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;calumnias temerarij illi pro-

,, quo nihil unquam damni autincommodi ,, acceperunt,peruerseac malitiosèfentiunt », aciudicät.Sicilli. Quisaucemcredatiflis, nullo

nullonos unquam danino perPontificem Romanum affeftos cffe?Nam uel hoe damnum Scincommodum lógè maximum eft, quód Romanus Pontifexiftam médacem focietatem lefu iam etiam in Tranfylua-niam amp;nbsp;Hungariam effudit. Quis dubitar, maximum eile damnum abduci à uero Chtifto, amp;leduci ad PteudochriRum? Et quis nelcic, iftos Laiolanos Pfeudopro-phetas.partim ad Pleudoiefum Laiolæ ui-fum, partim ad Pfeudochriftum ex pane obmuimurato confidum,tum adorandum tu deuorandum feducereta puerosquam plcbem ipram?Ü‘ profanifsimam profani-taté. Qiiæ unquâ gens Deos fuos uorauit? Ecquis eftmortalium.cui uel mîcaratio-nisfupereft, quin uel ipGs manibus craf-fifsimum mendacium RomanenGum Pfeu doptophetarum palparc queat? Docent e-nim Panem Euchariiliæ, manentibus tantum accidentibus,puta rotunditace, colore, fapore,reapfe tranffubftantiari in ue-rum Chrifti corpus, ac proindeuerum c-tiam eiTe Deum adorandum. At enim producanc ex lacris liteiis uel unicum argumentum,unicum fyllogifmum demon-lltatiuum, uteiusrei certafcientiahabca-iur,pïæl1iabûtfciliccthoc,cû quadrupèdes cerui

9 82 Gregor, calendarii cerui in ætere uolabunt. Quid porró au re? Nonne miferam iuuentutcm amp;nbsp;plebem ad idololatria tum in pane obmurmurato, tu in ftatuis exerccnt?Nónnc fanftosrdemor« tuos etiam inuocare,illis feruire, ftatuas i-pforumueneraridocent? Quid.^ Nónne publico fcripto , ifti ipfi Claudiopolitaiii uefpertiliones tradunt,Laicosleäionefa-crarumliterarum arcendos efle?QuiaPfeu doprophetæifti olfaciunt (ut Cntinexcu-fabiles«ni refipifcant) miferam plebem facile palpaturam effe crafsifsima ipforum mendacia,fi Sacræfcripturæledio ipfi co-cedatunquod ne fiat, modis omnibus im-pedire conanrur. Quanto melius beatus Tiomd.^.fu illc Cbryfoftomus:Audite,obfecro(ait)o-rnnes feculares. Comparate uobis Biblia animae, pharmaca. Si nihil aliud uultis,uel nouum Teftamentum acquirite, Apoltolo »gt; rumaä:a,Euangelia. Hoc dcmwi« malorum i t omnium eü caufd^tjuod Scripturit ignordntur. Non gt;» omnia in humeros noftrosreijeite, Oues », eftis:uerùm non irrationales.Multa amp;uo-biscommittitPaulus.Hæcille. Quæcùm fint uerifsima, quis negabit, Papam pluri-mumdamni afferre conariin HungariaSc Tranfyluania, dum contrariahis per luos lebufitas tum iuucntuci in fchola, tu plebi

TErtio aperteoftendunt furiofî illipoê tæ, fe necEcclefiafticampoteftatem “ reuereri, nec ciuilem magiltratum “ curare.Cùm enimuni eii^jfupremo Chri- “ ftianioibispræfulifefeopponant, inom- “ nés alios iniuriofiexiftunt. Sicillidenos “ bis'.Malitiofcfanéacfalso. Reueremure-nim amp;fanftè colimus fummum præfulcm orbis Chriftiani, nempe Chriftutn lefum Seruatorem ac Deum noftrum.Sed amp;nbsp;ma-giftratum ciuilem multum curamusino-mnibus quæ pietatem nonuiolant: adeô utetiam pro malo magiftratu nota facienda efle fateamur. Alioqui certum habe-muSjDeo potiùs obediendum elfe quam hominibus , etiamfi mors oppetenda fit.

1 PontificemautemRomanum ,mandataq; ipfius uerbo Dei repugnantia, ideo non curamus,quiaexDeiuerbocerto fcimus, hune ipfum elfe infignemilium Antichri-ftum, quem facræ literæ nobis depingunt 8c fugere præcipiunt; idquod porteade-montirabimus 8c refutationem à lebufi-i ticis uefperiilionibus expeftabimus , h quid

DEhincmendacij nos arguuntlebuli* cæ Claudiopolitani,nosq; innosip-fos lententiam dicere aiunt,quod xiftiment nos prælcripfifle modum muta-di CaJendarij, Cum interim mutationem fadam Antichrifti nota efle dicamus. Nos autem nequaquarrvconfiJio præfciibendi ilia diximus fcripGmusue; fed id folùmo-ftendere uoluimus, Si confenfu totius Im-perij aliarumq; prouinciarumeodemCa-lendario haftenus ufarum.tali quapiamra tione mutatæ fuiffent Calendæ:quoquo modo commodiores amp;nbsp;faciliores,nec tur« bis tantis, nec mendacio implicatas fu-turasfuifle. Interim admonuimusneid quidem magni momenti eße :eó quód ab operofa curiofa'ue temporum obferuatio-' ne liberos efle Chriflianos aperte doceat C4l,4.io. Apoftolus,dicens:Dies obferuatis,8cmen feSjamp;temporaamp;annos. Metuodeuobis nefruftrafarigatus fim apud uos.Quçcùm ita fint, facile boni amp;nbsp;candidi uiri mcelii-gunt, nos neque mentitos elTe, nec fen-tentiam in nofmetipfos dixifle, nec ad Antichrifti uexilla pertinere, uti pueri-liter noftri lebufitæ nugantur.

QVæro ergo nuncab eis,fiadhucfa-lt;lt; tcantur, hanc mutationem Galen- te ’ dari) à Pontifice faftam, notam ac t lt;nbsp;fignum efTe Antichrifti ? Sic ille quxrit. lt;« Nos ueró quærenti refpondemus : EfTe notam Antichrifti, amp;nbsp;quidem Magni il-lius Antichrifti, xar’ftc difti. Sienim in typo Antichrifti : id eft,in Monarchia flue Græca Gue Romana, hæc notaextitit; neceffe eft etiam in antitypo: id eft,in ip!o Magno Antichrifto multo euidentiùs ean dem extare:fiqu;dem typis antitypi fuccc-duntjhiq; illis femper planiores magisq; perfpicui funt. Atqui hæc nota à Daniele poGta extititin typo : id eft, partim in An-tiocho Epiphane, qui abominationé intu-littéploïerofolymitano: partimin Monar t. -chisRomanis:idq;tritaria:primó ufurpâdo çy, Gbi ius imperiale amp;nbsp;facerdotale Gmul : deinde cóftituendo facros dies tu indigenis tum exoticis dijs: dcniq; inducendo noua Calendarij forma.Qui enim feftos dies cos ftituit memoriç mortaliü fcftiuitate aliqua tranGgendoSjis quodämodo putat fc pof-femutare tépora contra ordinationé Dei, qui fex diebus operari : feptimum ueró

memoriæ

? 8 ff GrEOOR. CALENDARIl memoriæ creationis rerum omnium con-fecrariiufsit. Ita etiam is putatfe tempora mutarcpoiTe, qui nouam Calendarijra-tioné inducens,ut Iulius Cæfar fecit.prin-cipia anni alibi figit, quàm ubi fixa habue-runtprimi homines:quos conftatab çqui-noótio autumnali annorum initiaduxiffe-' Eóquód tune MundusfuifletcreatuszSi-cuti etiam tempore codem pro inftaura-tione Mundi natum efle Mefsiam ex facris literis perfpicuè doceri poteft. Atqjhoc eft,quod Daniel de typo Antichrifti amp;de ipfo AntichiiftOjtefte Ieronymo,foreprç-dixit,utuidelicet putetfeetiamtempora mutare pofle.His itapræmifsis,necenario iam conficitur,tum ordinationem dierum feftorum pro celebranda memoria morta-lium, rum mutationem Calendarij certif-Ca.Conßaru (imam elTenotam Magni illiusAntichrifti: tinuslmper. quorum alterum ciim à multis iamfeculis diß.^a, Romani Pontifices,Imperialeacfacerdotale ius fibi ufurpantes faâitent: alterum uerôante triennkim inftituerint,amp;ad fi-nem ufqj Mundi forfan mordicus retine-bunt: liquidem inuentionum fuarumob-feruantifsimi efle folent:quis quæfo dubi-tare poreft, Pótifices Romanos àmultisiâ feculiselTe Magnum ilium Antichriftum?

SuccefTurumautetn Magnum Antichri-ftuni Romanis Monarchis fuifle, ipfe A-poftolus fubindicatjinquiens: Nuncquid obftat noftis,ut is fuo tempore retegatur. lam enim peragitur myfterium iniquita-tis;Tancùm qui nuncobftat,obftabit,uf-que durn è medio fublatus fuerif.quæ uer» ba de Imperatoribus Romæ refidentibus interptetati funtiam olim Tertullianus, Chryfoftomus,amp;Hieronymus/ecuti Pro- /ïpoc.»7.9. phetiam Spiritus fanAiin Apocalypfi ex- i8. preflam, quæ locum meretriciBabyloni-cæ; id eft, Magno illi Antichvifto defigna.

I uiturbem tunc fepticollem dilt;ftam,quæ u-! tique non nifi Roma elTepoteft. Ipftau-1 tern Pontifices Romani ultro confitentut Ifeimperatorum federn Romæ occupalfe.

Sic enim fcribunt(Caufa iz.quæft.i.cap.Fu turamEcclefiam^Conftantinus primus fa» bricam rempli primæ fedis beatiPetriin-ftituit,adeó ur federn Imperialem relinque ret, amp;nbsp;beato Petro fuccefToribusque luis profiituram concederet : ubiglolfa. Ergo 1 imperium eft apud Ecclefiarn Romanam. I Idipfum clarius docet ementira donatio I ConftantinijUt eft dift. ^6. cap. Conftanti-I nus Imperator.

narcliiafuit typ us Antichrifti Magni.'Qua* to prodeft lulianum Calendarium retinere præ nouo Gregoiiano?Re!pondemus:Ni-nil magnopereijs, qui foperftitiosè,more Romanenfium, feftorum dierum obferua-tioniaddidli fuut. Qiii ueió remora omni fuperftitioue , ideo tantum illud reti-nent,ut quoquo modo initia amp;nbsp;fines aftio-num aliorumque euentuum in uitanotari pofsint (uti nos facimus ) hi certètantunt difFerunt ab obleruàtione Calendarij Gre-goriani, quantum .à tenebris lux, à node Cotx.iö. dies. Notum enim eftillud Apoftoli:Ne-mo uos iudicet ex parte diei fefti. Qiian-quam hand fcinius(G quid in his rebus mo méti elîet ) an optabile fit,initiaannôrum, propter memoriam creationis Mundi amp;nbsp;nati reparatoris eiufdem , more primo-rum hominum ab æquinodio autumnali Giil.4.10, duci.Atenim quia prohibemur dies, menfes, tempora amp;nbsp;annos obferuare: his de rebus non ufqueadeó loliciti fumus:Con-tenti interim diem Dominicum docendo difcendoque Verbo Dei impendere. So-Icnitatem etiam natalisChrift pafsionis, rafiirredionis, afcenfionis amp;nbsp;pentecofies docendo difcendoq^ Verbum Deifinefu-perPitione confumimus.Gregorianumau

gorianum Calendarium inuitâercceperût, fentiamus:Nos uerè idipfum, quod de ca-' ptiuis,quibuscompedesinijciuntur, qua« ' illificgeftant,ut,fipofsint,libenterdepo-nereiielintjConfecutiid uel preciouclfu-

«I ga,uelquouis alio modo . lnterea,quii ab inuitis geftandæ funt, animo forti fe-tuntur.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\

QVod ergo illud ius eft, quod Antî-chriftus fibi ufurpabit lt;nbsp;Arbitrorai ’liud non elfe, hifi libertatem uioladt amp;abolendi dies feftos , qui ubique loco-1 rumapud Chrillianos 8c Catholicos ma-î gnàtumreligionc obferuariconfueuerût. ! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ce X Hæe

590 Gregor, caundarii Hæcegrcgius iile arbiter, Apoftolicèfcili-cec amp;nbsp;uerè CachoIiçè.Qui fi tunc,cùmhæc fcribcret, mandati Apoftplici meminilTet, prçcipientisj Ne quis fideles damnetrefpe du diei fefti: credinius equidem,nihil minus ip C in tnentem ueniflet,quàin taies in-epcias cumulate . lllos enim feftos dies, quos perpaucos obferuationi dieiDoroi-nicæ pia antiquicas fine fuperftitione ad-iecerac,ànobis quoque obferuari, neifte quidem Arbicerignorat. Quos ergo dies feftos à nobis negligi deploratmiler?Nem peeosipfos,quos longa Paparum cater-Uâjiurè uidelicet Magni Antichrifti, intro-duxit,propter honorandos fandosfuos: quos tantoiam numéro adauxir, ut,fi u-nus annus mille diebus conftarer, uix tarnen finguli dies fingulis Tandis colendis fufficere poflent, quandoquidem non i* gnotum eft, ut Mifiales libri amp;nbsp;Calendaria Romana teftantur,compluribus Tandis fin gulos penèdies totius anni deftinatosef-fetquoscertè nos, utpote ftatuta Magni Antichrifti,ne tantillum quidem curamus: memores illius:Sexdiebus operabe-ris, amp;nbsp;faciès omne opus

VENTIIATIO.

3 91

SlenimuerueftjUtApoftolus teftatur, t.rhefj'. quöd Antichriftus Ce ipfum elaturus fit “ fupra omne quod dicitur Deus , aut “ ^uod colitur,nónneetiam confequcns eft, “ quódtotum diuinum cultumalió transfe- lt;« ret ? Ad cultum autem Chriftianum perti- ‘ * net feftorum certis quibufdam anni die- lt;« bus obferuatio : quæipfe omninoabroga- ‘ bit,amp;aliaineorum locum profana amp;abo- “ minauda fefta pro arbitriofuofubftituet. “ Atque hoc ut facilius perficere pofsit, cgre lt;nbsp;‘ giè noui illi Euangelici ei uiam iam præ- ‘ « munierunt.Hæcille. Egregiusfcilicet Ar-bitetjamp;loci Pauliniinterpres eximius,di-gnus quern in finu atque oculis geftettota Huugariaamp;Tranfyluania. Quis enimun-quam putaffet,Paulo Apoftolo, Deum numenfiueAßalt;rjua,idem fignificare quod cultum diebus fcftis obferuari folitum? Et cui unquam in mentem ueniffet, Efferre fe fupra Deum amp;nbsp;fupraomncnumen,idem effe,quod abrogate dies feftos à Pontifici-bus Romanis magna fuperftitione intro-duaos?Hunccine talem arbitrum amp;nbsp;inter«

I pretcm Vcfpertilionem in tenebris teda citcumuolantem dixcris,amp;non potiiis al-

33i GrEGQR. ÇALENDARll tifsimè fubueâam in ipfo meridie aquilam redâ folem intuentem? Sedàiocis ad fetia ueniamus. Auditeigirur Vefpcrtiliones CIaudiopolitani,animoq; diligenteratté-dite,amp;,fi poteftis,aperite ocqlos métis,ut uideatis lucem ueritatis.

VbiPaulus Apoftolus,imô perhuncSpi ritus fanélus dicit: Homo Iceleratus, filins perditionis : id eft, Magnus ille Antichri-îtus fefe opponit amp;nbsp;effeitaduerfusfiuelu* praomne quod dicitur Deus autniimen, adeô ut in templo Dei tanquam Deusle-deat.præ fe ferens, fe elTeDeum ;non po-tcft hic nomen Dei amp;c numinis nifi ea fi' gnificatione accipi,qua facræ Scripturæu-fitatum eft. Atqui Scriptura facra nomine Dei amp;numinis potifsimùm (jgnificat, pri-mô æternum creatorem Mundi, fçcundo Magiftratus ciuiles. Q^uidam dicunt etiam cultum diuinum. Sed id in Scripturafacra non eft: quanquamnequchocabinftituta noftro prorfus repudiauerimus.

Proinde fi perfpicuè docebimus, Pontifices Romanos à multis iam feculis,fecungt; dum pofitas fignificationes Dei amp;numinis , fefeopponere amp;:efferre aduerfusom-nequod diciturDcusautnumen,itautin templo Derledcant tanquam Deus,præle feientes

fcrentes fe efTe DeumzconCequeturhaud dubiè,Pontifices Romanos amnltisiam feculis effe illnm ipfum Magnum Antichri ftuminfacrisliceris defcriptu. Hocip'fum ergo agamus: utque res perlpicua amp;nbsp;plana fiat, totam ipl'am fyllogifmis apodiâicis conficiamus.

Quicunquehomo maiores fibihonores externos in Mundo ufurpat, quam fummi teftimonio Dei Mundi Magirtratus , qui dij nominantur amp;nbsp;qn'am Chriftus uerns Deus in ftatu uifibili exiftcns fibi ufurpa-üit:is Omni dubio procul efFertfefupra id quoddiciturDeusautnumen. Pontifices Romani a multis iam feculis maiores fibi honores externos ufurpant, quam fummi Magiftratus ufurpant,amp; quam Chriftus æ-lernus Deus in ftatu uifibili exiftens fibi ufurpauit. Nullienim MonarchæMun-di,nullireges aut principes hoc unquam fecerunt, ut in publicum prodeuntes coë-getint homines procidere in genua felt;^ue adotare; neq-,Chriftus Seruatorin terns Cs xiftens unquamidfecit.Pontificesautem Romani iampridemid faâitant. Progrcf-fi enim autleüicis in publicu portati,præ-

conio clamari faciiintjA basso,Abas-s o:id eft,prociclite ad genua, piociditead genua.Secus uerö faceredeprehenfi, mox tufte.s fatellicum Papæ fentiunt. Deinde triplicem auream coronam neqiic monarchs neque Chriftusunquam geftauir. Nifi quèd Indi Calecutini,tefteMunftero Cof-mographojfimilem coronam capiri Caco-dæmonis, quem adoranr,appingunc, amp;c. Ergo Pontifices Romania multis iamle-cuJis fupra id qiiod dicicurDeus autnu-menfele cfferunr.

Quicunque homo contra ius naturale amp;nbsp;contra præcepta Apoftoiica dilpeiifat, is contra præcepta æterni Dei dilpenlat, acproinde fupra Deum acnumê feie eifere opponitque Pontifices Romani à multis iamfeculisiusdifpenfandi contra ius naturale amp;nbsp;contra Apollolum fibi ulurpant, id quod ipfimet fuis Decretalibus tellaii-tur.Caufa i^.quæft.d.his uerbis:Papa contra ius naturale poreft dilpenfare . Etibi-dem:Papa contra Apoftolum difpenfat.Et in Summa Angelica ad uocem, Papa: Papa poteftlimitare amp;nbsp;diftingucreius diuinum:

ErgoPontifices Romani contrapræcepta æterni Dei difpenfantes fupra Deum ac nu men fefe efferuntopponuntq;.

Quicunquehomo præcepta ætemi Dei abrogatjContrariaque illis fieri prçcepit,is aduerfus æternum Deum ac numen fêla efFertopponicq; Pontifices Romani iam-pridem l’ecundum in Decalogo præceptû Dei ex ordine reliquorum exturbando, amp;nbsp;decimum miferè difcerpendo,abrogarût, id quod uarij ipfcrum libri, præfeitim uc-10 Catechecici teftantur. Quippe confiât exfacrisliteris,exiofcpho,Philone,Na-zianzenOjChryfoftomOjCçterisque ortho« 4- Xrwi^. doxis Patribus ,fecundum Decalogi præ-ceptum effe hoc:Non facies tibi ullû Icul-ptile,nec ullam firoilitiidinem, non incur-uabis te eis,neque coles ea,amp;c.Arqui con-trarium huic piæccpto exftatuiis Roma-norum Pontificum eft, quod omnia iplo-rum templaidolis Scimaginibusinfinitis, quibus fe homines incuruant amp;nbsp;cultum rcligionis ergô præftant.refertifsima funt.

Î9(Î Gri^gqr. CALBNPARII liadorandum fculpuntamp; pingunc. Pon-? tifices îgitur Romani iampri dem aduerfus aeternum Deum ac numen fefe cffeiût op-ponuntqj.

Quicunq; homo iudicio mortalium ho. minum fefuasqjaftiones eximitjis maio' rem fe facit eo, qui fe fuasq; aftiones iudicio mortalium hominum fubmittit. Pontifices Romani iampridem iudicio mortalium hominum fe fuasqjaftionesexeme-runt,uti ipfimetteftantur,Dift.4o. Cap. Si Papa: ubi glofla:Papa à neminepoteftiudi cari.Item:C3ufa iz.q.a.cap Non liceat: ubi gloffa : Papam nullus mortalium iudicare poreft. Deus autéçternus,fe fuasqjaftio-nes iudicio mortalium hominum fubijcit, uti fcriptum eft,Efa.«.v.)8.Efa. 5.V.3.4.Ergo Pontifices Romani iampridem majores fe faciunt Deo æterno, ac proindead-verfus Deum ac numen fefe efferunt oppo nuntq; quod demonftrafie oportuit.

Deinceps paucis monftrabimus (brcui-tati enim de induftria ftudemus ) Pontifices Romanos iampridem prç fe ferre,feefi feDeum,ac proindefe æternoDeoexæ-qualTeacetûmnum exæquare.

VENTILATIO.

3'or

Quicunq;Ratuta fua mandatis Dei exç-quatjidetnleipfumDeo exæquac. Pontifices Romani ftatuta fua mandatis Dei exæqqantjDiftinft.tp.his Verbis: Sicom-nes fandiones Apoftaticæ,Apoftolicæ di-âum uoluimus fedis açcipiendæ funt tan-quam ipfius diuina uoce Petri firmatæ, amp;c. Ergo Pontifices Romani fefe Deo ex-aequant.

Quicunq; homo fibi fubijcit (quantû in fe eft) omnçm humanam creaturam , is Deo fe exæquat. Cui enim omnis çreatU-rahumanafubeftjiiifi Deo? Pontifices au-temRomani iampridem id faciunt. Sic e-nimtonatipforum Canon: Porto fubef-fe Romano Pontifici omnem humanam creatura declaramus, dicimus j definimus amp;pronunciamus omnino effe denecefsi* tatefalutis. Ergo Pontifices Romani Deo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Quicunq^homo fibiufurpatius transfe tendtamp;conftituendi régna fine Impetia, is t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deo

Deofefeexæquar. Solius enim Deipro-prium eft auferre reges amp;nbsp;conftituere reges. Pontifices Romani iampridem id fibi ufurpanCjUti fcriptum eft,dift. 22. ubi glof-fa. Papa Habens utrnnque gladium tranftu lit Imperium. Et diftina.jgt;lt;ï.cap. Cum ad uerum:ubi glolTarPapa deponit Imperato« rem.Ibidem,Cap.Si Imper.ubi gloÏTa : Papa tranftulit Imperium. ItéExcr. deEleft. Venerab. Papa rransferre poteftlmperiu. Item Caufa iç.quæft.d.ca. Aiius.EtCaufa jz.quæft. I. ca. Futuram EccJef ubi glofla: Imperium eli apud Ecclefiam Romanam, amp;c. Ergo Pontidcés Romani fe Deo exç-quant.

Quicunq; fibi uendicanthuncritulum, quódfint CaputEcclefiae,fponfusEccle-fiæ,Summus Sacerdos : is Chriftoæterno Deofefe exæquat. Hæc.n. facra Scriptura foli Chrifto rribuit.Eph.J. 22. Col.«.î2.Ioh. 3.25gt;.Eph.7.x3.Efa.6|. 5. H'eb. .i4.. 1$. Heb. ^.26.8cc. Pontifices Romani iampridé om nia ifta fibi uendicant. Ergo i/dem Chrifto

Quicunquecaputtotius Mundi,Caufa caularum, amp;nbsp;Dominus dominantium elTc dicitufjis proculdubió æterno Deo exæ-quatur. Pontifices Romani iamprîdem id-ipfum eflc dicuntur.utinlibris fuis teftan-turlohannes de Turrecremataamp;Felinus pafsim.Ergo Pontifices Romani iampridé æterno Deo exæquantur.

Quicunque homo exiftens nomen Dei fibiufurpat,amp;quidemfic, utnegeturefle homo amp;nbsp;dicatur efle caput totius Mundi caufa caufarum, dominus dominantium, fupra omnem humanam creaturâ elatus, Habens ius transfierendi Imperia, amp;c.is o-mni dubio procul uero amp;nbsp;çterno Deo exequatur , amp;nbsp;palam præ fe fert fe efle Deum. Acqui Pôtifices Romani à multis iam fecUs lisjCÙm homines quidemfint,nomen tarnen Dei fibi ufurpant,ut eft dift.pd. ca.Sa-tis euidenter,amp; faepe alias.acid quidem fie utnegentur efle homines,ut eft in fexto dccret.cap.17. ubi glofla : Papa non eft homo; qui idem dicituretiam elfe caput totius Mundi,caufa caufarum, dominus do-æinan-

400 Gregor., xalendarii minantium, elatus fupra omnem creatura humanamSêius rransférendi Imperia fibi uendicanSjUt iam monftratumeft. Ergo Pontifices Romania mukis iamfeculis ue roamp;æterno Deo exæquantur,ac proindé præ feferunt fe efle Deum:quod demon-ftraiïeoportuic. Hadenus credimus fa-tis demonftratum eiïe.Pófifices Romanos iampridem præ fe ferre, quod fint Deus quodq; fupra omne, quod in facris literis dicitur Deus autnumen, fefeextulerint. Nunc obiter declaremus,etiam fecundum illam fignifieationem Dei Scnuminis, qua Vefpertilio iilc ftridit,Papas eiferte feie In* praDeum acnumen :id eft, fupra cultum Dei. Ad fincerum cultum Dei pertiner.Nul las facere ftatuas aut imagines religiofö cultu colendas.Atqui Papacum fuis refer-tifsimahabettemplaeiufmodi idolis? Ad fincerum Dei cultum fpedat: Solum Do* minum Deum adorare eiq; feruire. Atqui Papa cumfuis religiofam adorationem amp;nbsp;feruiturem,partim in fe ipfos, dum fe ado-rari faciunt, partim in demortiros fanftos ipforumq; confiftas reliquias, partim ina-bominanda idola fua tranftulerunt. Ad fincerum Dei cultum pertinet, Eucharia ftiam ab omnibus Christi a n i s itaii-furpari

furpari ficutChriftus Deusinftituit.Atgui Papæ cum fuis Spiritualibus poculum nbi folis retinent, amp;nbsp;totam Euchariftiam ini-dololatriam conuertunt, dum amp;adoran-dumpræbent,Schanc foli factificuli fub- gt;nbsp;indeufurpantj eamguc pro uiuisamp;mor- ' tuis conficiunt,totam item Miflam pro fcé leratifsimis etiâm nebulonibus dcmur-murantjdummodo facrum numcrent num murh. An non hóe eft cultum Deialiö transferre, quàm Deus inftituit? Denique hulkim eft facrum,quód non Uendant Ro-hianenfes: Cölkim etiamipfum, quo id-eó carebunt, quia uendiderunt, quam-üis nemini tradant : Verè nanque Pocti quidem dicit :

QHod guis enim uendit nuUo fgt;éfl iure tenebit. Sed dchisfatis. Addamüsiam duocorol* lariaSc Corönidem imponamus.

Magnus ille Antichriftus hoifio fce-leratus, filius perdicionis faciens apofta-fiam fiue defeâionem, feder in téplo Dei tanquâ Deus,praé fc ferons,fe effe Deum,i« mó opponens amp;nbsp;efferésfefe aduerfus om-ne id quod dicitur Deus autnumen. Ac templum quidé Dei, Phrafi Paulina, figni-heac

ficat ipfam Ecclefiam,ut pater ex i. Corinr. i.id.i.Cor.ó.ip.i.Cor.d. »6. Eph.2.2i.22.Se-dere autem hïc fignificat ordinaria uoca-lione 5 ratione excerni ftatus, more i u dieu amp;nbsp;Pfincipum poteftacem iudicandiamp;gu» bernaiidi alios fibi uendicare acretinere: qua fignificationeuerbu'm fedendi fæpèin facris liccris ufurpatur pafsim. lam uero cui ignocum eirepoteft?Pontifices Romanos à multis iam feculis Cathedram Petri amp;nbsp;federn Apoftolicam perpecuô iadarej« pfosque in templo Dei:id eft, inEccleha Catholica iudices omnium à nemine iudi* candos federe tanquamDeum, præfefe-rentes fe efie Deum: arque adeo efferentes amp;opponentes fefe aduerfusomne quod dicitur Deus amp;nbsp;numen. Quæ ciim ita feha beanr,an non neceflario confequitur,Pon tifices Romanos à multis iam feculis effe ipfifsimum illum Magnum Antichriftum, hominem fceleraturrt, filium p erdi tionis, uerbo Deideferiptum; acproindefincens Chriftianis tum ipfum,tumftatutaipfius maximefugenda elfe?

Quod autem hoc loco quidam Pontifi-cijjTenriplum Dci, delapideo templole-rofolymitano diftum efle, perfuadere uo-lunt, id multis rationibus uanum amp;nbsp;nuga-toiiurn

torium efle declaramus.Primùm quiaiam olim illod cuerfum eft. Deinde notum eft zo*om. tîK quo id fuccelTu ludæi permiiTu Iulianiin- j.Mp.ü. ftaurare ftuduerint. TumPropheraHag-gçuSjde fccundi tantum,non ctiam de ler-tij alicuius templi gloria per Chriftuni adducendauaticinatus eft. Dcniquccerium eft nunquam inftauratum iri : turn quiafacrificia lecundum prophcciam Daniells Chrifto exhibito finem fortita funt:

turn quia omnes typi ( typus autem fuit i- D(W. 5.17. pfumetiam cemplum) in Chrifto elTcde-fieiunt.

Magnus ille Antichriftus fedet in tem-plo Dei tahquam Deus, ebrius fanguine fanftorum Scmartyruin lefu Chrifti,eftque magna meretrix amp;nbsp;materlcortationum ac abominationum, cum qua fcortantur reges terrç,amiâa purpura amp;nbsp;cocco.Si inau-rataauro,amp; lapt dibus preciofis , amp;nbsp;marga-titis , Habens poculum aureum in manu fua,plenum abominationibusamp;immun-diciafcortationis fuæ,fedens in Vibe fe-

404 Grégoh, CALEUDARII lis cum uninerfa colluuie fua , fedentïrt Templo:id eft, in Ecclefia ranquam Deus; diftind. ca. Satis euidenrer. Idemcjus ebrij func fanguine fandorum óc marty-rum lefu Chrirti, quod fatis teftanrurper-fecutiones Si neces illat£e,olim Valden-libus amp;nbsp;hodie Hugonotis in Gallia, Vi* clefïanis in Anglia, Hufsiris in Bohemia, Euangelicisin rota Europa. Prætereaij-dem funt magna ilia meretrix amp;nbsp;mater fcortationum abominationum(|ue terræ: idque tum fpiritualiter , turn coipörali-ter. Spiritualiterfiquidem, quia déficientes ipfi aliosque feducentesà uerofpon-foEcclefiæ Chrifto Deo,honorem Chri-fto debitum, partim in fe ipfos Pontifices, partim in idola amp;nbsp;fanólos demortuos (fi ta men fanäi eße poflunt quos Papæ fan-ûos efle declarant) ratione mediationis, I inuocationis, uenerationis amp;nbsp;duliæ cul-tüsue tranftulerunt quod certè facraScri-ptura fcortationem Sc abominationcm uo cat, idque tum re ipla, tum libris infini» tisita elFeteftanturPontificij. Corporaliter autem id ipfum funtmultipliciter. Pri-XnnoD nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enim Papa lohanna nona re ipfa fcot

tumamp; meretrixfuit (fanftum fcilicetcaput Si. lumen Ecclefiæ) amp;in ipfaprocef-lione

lîone in uîa inter ColofTçum amp;S,Clemeni tis facellum Romæ peperitjpariensque in» terijCjUC fcriptor Catholicüs Platina,cæte-rique eiufdem monetæhiftorici teftantur. Deinde Pontifices ipfi,Cardinales, Epifeô pieu cota colluuie J^a manifefti funtfeor» tatores, adeo ut uix nTillefimum reperias, qui caftus diciqueât. Atq;haticlicentiam Sabent ex perrrtifsionc Clementis, Petri Apoftoli (fi Deo plaèet) fuccefiToris,qui (uteft caufâ ii. quæft. t. ca. Dileétrfsimi) •ex Platone coniugum fiue uxoruVn com^ munidnem aftruit. Aitenim: Amrcotüni communia elfe debere omnia ; Inomnifc«! lt;iutem[i(nt fine dubio ^coniuges. Et quamuis glolTa dicat, non quod ad ufum carnisT, fed quo ad ufum obfequij ,uel quo ad di-leftionem: tarnen apparet talem glolTam 8t côaftam Scambiguam efTe; Cùmeiaê-ris amp;nbsp;fplendoris Solis fimilitudo in textu pofita côntràüeniat,amp; ibidem gloffa com-rhunenfi effe dicat aërem quo ad ufum.De-nique quod fimpliciter ratione Venereæ libidinis amp;nbsp;fœditatis communionem mu-lierum aftruunt Romanenfes , teftatur non{blurri id qiiod eft diftinft. 82. Canop.

' -Quia'aKquanti , ubi difertè fie fcribitur(; I Tornicaxionis caufahodicnemo eftdepda 1 il*’’J uii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dd i nendus:

40ff Gregor, calendarii iiendiis:Sed etiam res ipfa, amp;nbsp;oculi omnium penèhominum teftantur.Nónne enim aperte concubinas (id efticorta) aluin i-ftorum plurimi ? An non fubinde lupana-riauiGcant? An non maricatis etiam abu-tuncur ? An non m ulcas uitiant Virgines? Decürunuin Capifuföm,unum monallc' rium,una ciuicas ,unus pagus lub Papatu, ubi id impunè non liceac fiatque.Quid? iMónne manifeftèfcripferuntPhigius, Eteins ,loachimusPerionius,meJiusefleu* xores Laicorum à Spurialibiis ( à Spiri-malibus diüum uoluimus) illis uiolari, quam uxorem ducere?Neqne ueró ipfi Spi rituales tantum ita fœdè uiuunt^Sed etiam cuiuis liberum permittunt. Vbienimplu-ra funt lupanarta, quam in ijs ipfis Vrbi-bus, ubi RomanafanAafcilicetuigetreli-^io?Qjiid porrà autem?Num ignotumeft, Papam Romæ annuatim cenfum percipe-re àmeretricibusjlupisjproftibulisjâlica-rijs, fcoitis,quæ loiigifsimam quandam incolunt plateam,in qua uix ulli æquècre-bro, ac facerdores, canonici, cæterique i-ilorum Spuriales conlpiciuntur. O'fcele-ra,ÔCatharmaraMundi : Ecquandocfle definetis? An non Venetijs plus minus fe-xaginta milliafcortorum qnouis tempore numerari

numerari pofliint ? Ad haec,Nónne Iohannes X 11 i. huius nominis Papa duas foro- luhpraa. res, plurimas uiduas amp;nbsp;uirgines ftupra-üi[?NÓnne idem ex æde S. Iohannis Late- Marwi.j/o« rancnfis publicum lupanar fccit ? qui amp;nbsp;' w,c?c. Diabolo facrificauit Sgt;c eundem inlufua-leæ inuocauit, ôcdenique inadultcrio ut Canis confofius eft, Sanftifsimus fcilicec Pater Dominus uefter. Nonne Alexander Sextus nominis huius Papa cum filia i«m habuitjteftc Poëta Sanazario ? Nonne So-domitæ fuerunt,Sixtus quartus,Iulius Secundus amp;nbsp;plures ali) Papæ Sanélilsimi? Quid ueibisopus cft?Domefticaexempla nos docenc,quàmcallil)ntEpifcopi,Piæ-polîtijPrælati, Canonici Scfimiles Roma-nenfes. Et dubirabimus adhuc Romanam Ecclelîam cumfuo capite elfe Magna me-retricem,matrem ac fontem fcortationum ôcabominationum terræ?

Quiduero amplius? Nonne Pontificea Romani amifti funt purpura amp;nbsp;cocco , auro amp;nbsp;lapidibus preciofis amp;nbsp;margaritis ? Nonne uniuerfum imperialem habitum G» biuendicant?ut eftinconGélaConftanti-ni donatione,diftinft.96. ca.Conftantinus Imper. Nonneidiplumteftanturornatus, câlulæ, ftolæ amp;nbsp;toius milTalis ille plus qua

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D d 5 mer«-

'4ÖB Gregor, calendariî pieretricius habitu?jplcrumqj auro, argen ro, purpura, cocco, gémis niargaritisqjin prbibus præfertim amp;pafsim inftruAus.

Præterea,nônne Pontifices cçteriq; Rof manenfes, à multis iam feculis aureum po culumin manu :id eft, in poceftatefua ha-bent ? Laicos fiquidem iamdudum ifto fpoliarunr. Iftud autem poculum,nónne plenum eft abominarione amp;nbsp;immundicia fcortationis fpiritualis ? Hoc enim poculo in honorem fanAorum, pro uiuis amp;nbsp;mor-tuis, pro expiationcpeccatorum facrificia ! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inifife omnia celebrantur:Cùm tarnen uni»

Deniq;, Nónne caput RomanæEcclefiæ Papa, à multis iam feculisin VrbeSepti» colli quæolim regnumhabuitfuperreges terræ , cum bona parte cateruæ fuæ refi-det.^Hæc enim eft Vrbsilla, ut Poêtæ di-t Gcor?. • Sfptem quie una fibi tnuro circumdedii (trees, Ef qu£ montibui è fcpteintotumeircumjjgt;i» f'tirrtlib. s, Orbetn, amp;nbsp;quæ, tefte Varrone, Septicol» Iis diAa fuit. Sin aliter : age oftendant nobis boni lefuitæ , aliam in toto Orbe terrarum Vrbem, quæ eo tempore, quo Apocalypfis feripta eft fepticollis difta fuerit amp;nbsp;coronabimus illos. Ex quo il-

lud intelligunt,mentiri fe,cùm dicunt,Ans tichriftumiliumniâgnum Ierofolymis,in lapideo templo Dei, aut Babylone feflu-rum cfTe: quas urbcs nec diäas, ncc reuera fep ticolle s eße exploratum eft.

Ciim igitur Pontifices Romani cumu-niuerfa colluuie fua à multis iam feculis in templo Dei fedeant tanquam Deus ; cùm fanguinemartyrum lefu Chrifti ebrijfint: ciimfinc magnaiila mcretrix, materfcor-tationum 6c abominationum terræ, ami-fta purpura amp;nbsp;COCCO amp;inaurataauro,amp;la» pidibus preciofis amp;C margaritis: cùm ha-[ beantpoculum aureum in manu fua ple-I ijumabominationibus ßcimmudiciafcor» ' tationis fuæ : cùm deiiiquc in Vrbe fepti-collirefideant, ita uti Spiritus fanftus fu., turum prædixit : Ecquis obfecro morta-lium erit amplius,qui adhuc dubitet, Pontifices Romanos à multis iam feculis ef-fc ipfifsimum ilium Magnum Antichri, Hum prædiûione Spiritus fanfti ram per-fpicuè delineatum defcriptumque? Nos quidem certó affirmamus ex Dei uerbo, Quam certum eft manè folem oriri, uefpe-ri occidcre : tarn certum clTe, Roms iam-pridem Magnum ilium Antichriftum fc-dete,

Ite nunc Vefpertiliones Claudiopolira-nijamp;fandifsimo domino ueftro, domino Papæ Romæ fedenci pedes exofculamini: Ite amp;nbsp;fignificatc illi, iüos in Hungaria E-uangelicos,fimulatq;balbutire cœperunr, loqueJam ac uocem ipfos manifeftos red-dere,quam fapieniiæ omnino nihil, qiùm paruin cerebri, quam multum ftoliditacis habeanr, quam omnis ferè bonæaclione-llæ difciplinæ expertes, quàm uericatis o-fores exiftât, quàm Antichrifto negleâio-nedierum feftorum, quos fanftifsimiPa-pæadinuenerunc.uiam præmunianr.

Imo uerô,remotis iocis, aperice oculos mentis ueftræ amp;agnofcite, uos uerifsimè ede l'atellites, Aramineis baculis potentia Magni illius Antichrifti fruftra propugnâ-tes. Qiiüd fi iam cerniris,quid obliatquo minus in uiam ledeatis ? Ea propterenim hæc amp;nbsp;uerbofiiis amp;nbsp;acriùs, non tàm contra uos,quàm ad uos fcribere uifum eft; utde-ferto Antichrifto amp;nbsp;Pleudo DeoüloRo. mæ refidente, ad Chriftum uerum Deum, fupra omnes cœlos gloriose regnantem in omnem creaturam,uos couuertatis, arque ira unà nobifcum hîc amp;nbsp;in uita ærerna.quç ilbcubi nuncChriftus Seruator corporali præfcntia eft,eIelt;Sis Dei præparata eft, ip-fum

fum fincerè laudare amp;nbsp;celebrate pofsitisï quod ut fiat, nos quidem toto peflore amp;nbsp;ex animo optamus,amp; dante Deo ,ita fore, benèfperanuis. Atq;hincuidetis utputa-nius.Nos hoe modo benedicerc uobis,qui nobis maledicitis:Orare pro uobis Deum, Utuos conuertat, qui nos calumniamini, amp;fuo modo etiam perfequimini. Intcrea iuftæ reprehenfioni amp;nbsp;uehementiæ no-ftræ, fperamus uos libenter uenianidatu« ros effe.

-'gari beneficio nuperalTefti fuêre.Ip-fienim in titulo libelli aperiè fatentur,fe Ephemerides fuas exM.Petri Slouacij Cra couienfis Academiæ Aftrologi Ephemeride tra nffum pfiffe, Hæcilleiquæ cùm feri-beret,fobvium tunc fuifle quis credat?Si e-nim fâtemur,ut fanéfatemur,nos quçdam ex M. Slouacij Ephemeride tranftuliffe; quoiurenosingratitudinis reos agit? Cû agnoftete profiteri acceptum beneficium fit uel præcipua pars gratitudinis, qua amp;nbsp;Deus amp;uiti præftante, uel foîâ ma. gis contenti funt,quàmuiâimis autdona-

41% Gregor, ca.lendarii rijs muleis. Porrô fi uoççm Ephemeridos accipirpro libro,in quo diurnalcs prædi* ftiones connotantur; facile condonainus: Sin Ephemeridas intelligic totam dige-Aionem amp;nbsp;conformacionemlibellidiarij, inquoaâa diurna,Phafes Lunæ, meules, l'eptimanæ, dies fefti amp;nbsp;profefti, cæceraq; eiufmodimore ufitato confignanturdifpo nuntuiqj, in eo, magiiopere failituramp;fal-litVefpertilipille:Çùm Dei beneficie id uelâdolefcentes in feholis noftrisexCô» putica amp;fphçricadoftrina prtarepofsiut.

VNdeliquido côftac eos nequaquam præcognituros fuifle, non dicamrer motosac incercos futurorû tempo-” rum euentusjfed etiam quid hodierni diet gt;’ férus ucfperfecum fitalportatuius (appor ’gt; taturus forfan dicere uoiuit)fi nonhabuif-?» fentnoftræreligionis ac fidei præeuncem ” Aftrologû,qui eis canquâ cæcis Scpalpan-” tibus face aç manum prçbuiflet: quæ.n. eft gt;» anus ram præfaga rerum futurarum, quae »gt; cosdocerepocuiflet,amp;c,Sicilië,rabulam potiusquàmuirumbonumagens. Quid enim? Iftéue Vefpertilio, aut quifquamh-ftrologus, ftatim manè exorto foie omnia ^cutifsimèprofpicerepoteft, quæ ferns ne

fperapportet?Cùm prouetbio dicatur:Ne» fcis quid férus uefper uehat,amp; uel inter ca-licem fupremaqj labra improuifa multa e-ueniani.Tantum abeft,ucquifqualógèan.F tequam fieri incipiunt, futura córingentia certo prçfcire ac prçdicere quear.Nos qdé tépeftatum,eleftionu,terra^;nafcédorum cóiefturam, Petro Slouacio ingenue acce-ptam tulimusme quis fincerioris doûrinæ amator putaret elfe in Hungaria,qui uanas Scincertas futurorum contingentiu præ-didiones,more Aftrologorum, confede-tur,quam cóieduram in noftram Ephemo-ridemiranftulimus, nonfanè ideó.quód putaremus futura contingentia certó præ-dici poiTe, cii ipfe etiâ Slouacius tantu di-cat effe coniedura, quæ utiq;incerta ex fi-gnisnotitia eft, ut facile uideas amp;nbsp;ipfuni cetti nihil andere polliceri : Sed partim ut

I cófuetudini aliquid daretur: Partim uerö, 4 amp;præcipuèquidé,'utfapiétes Sccordatiui ri experiétia obferuarent, qua nihil certi in eiufmodi prçdidionib. fit, cû plerunqj có-ttaria aut diuerfa prçdidis eueniât.Quis.n. credatjpofleAftrologos iftosPlanetarios futura cótingentia, quç jppriè fic dicuntur, ex eredione figuræ cœli certo pnofcere ac pdiceie poffe?Vet9 ac uern eft illud'.Ti

àà nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Item : 'm Ifarm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ri ƒ mVtf

*iitir«(!ffix«'.t.Pucantfânèmulti futura contin-gentia certo præfciri pofTe:amp; Claudiopo-licani Vefpertilioncs idipfum putanr.Nos autem cum hos, turn, quofuis alios certis amp;nbsp;perfpicuis rationibus doccbimus,Fucus ra contingentia,quæ propriè fie uocantur, à nullo mortalium, antè quàm caiifæip-fonim propinquæ inaâufint, certôpræ-nofei acprædici pofie, nifi peculiari pâte-faftione diiiinareuelentur.Hancfententia nô deponemusjuifi cùm uerèamp;folidèno-ftra argumenta refutatauidenmus,qua61îc habent.

Solus æternus Deus uerè amp;certô longe antequam fieri incipiunt futura contin-gentia nouit:u tfuntpax,bellum,copia pe-nuriàue rcrum,peftis, mors morbusq;ali-cuius determinatus,diuitiæ, paupertas, e-ruditio, pluuiajferenitas, tempeftas amp;nbsp;fi-milia certo tempore aut loco determinata. Gencf. 4». i6. Efa.42.y.Daniel i.zî.Eccleî. II. 45. Arqui nullus homo, nullusq; Aftro-logus eft æternus Deus. Ergo nee homo, nee Aftfologus ulliis longèantequamfieri incipiunt ueiè Se certô nouit futura con-tingentia.

Nulla futura contingentia propriè Gc fta, antequam Gcri incipiunt, uel arteuel certa fcientiahominum comprchédi pof-funt. Euentus rerum, quibus prædicendi« Aftrologi occupantHr,omnes lune propriè difla futura concingentia.Ecclipfes autetn amp;certum planetarum Gtum,pröpriè dken do,nó Aftrologi, fed Aftronomi certö prç-feire acprædicere poffunt. Proinde cuei)quot; tus rerum, quibus prædicendis Aftrologi occupantur, nec arte nec feientia certa cô-prehendi poflunt,ideolt;^;neqjpræfcientia, neq;prædiâione certa.

• Certas enunciationes,niG Gntprincipia notifsima,ut feiantur, demonftrau necef-fe eft. Atqui enunciariones de fu turfs con-tingennbus, antè quàm Geri incipiant, de-monftrariimpofsibile eft: Cùm nec arte, neclcientia comprehendantur ulla. Ergo eafdem certas elfe impolsibile eft. -

Quorum certitudo eft impofsibilîs hq-minibus, ea nullo modo certo fçire, præ-fcirijprædicipolTunt.Enunciatorumde fu-turis

418' Gregor, calendarii turis contingentibus ccrtitudoeftimpöß* libilis hominibus:quianullo modo demo» ftrariquéunc. Ergo enunciaca de futuris contingentibus certo fcirijptæfciri,prædi« ci nulla ratione queunt.

Exincertis principijs , nihil certi fciri, prædicipoteft. Aftrologoru principialunc incerta. Ereâionem enim figuræ cœli, ex quafutura contingentia colliguntj alÿa-liamtradunt: Sic ut eadem cœlifpaciain diuerfas domos cadere contingat. Deinde planetæ J quorum motum illiporifsimùn» fpeftant,niinquam ad eundem inter fefta. turn perueniunt, utexmultis meniorijsfi-miliumeuentorum experientia,amp;exlon-gâ éxperientia firmifsima principia con-ftitui potuiflTent. Vndefit, utjficntinun-quamadpræteritas facies cœli futurîeac-commodari queant: ita prætcritis euengt; tibus contingentibus futur!euentus omni ex parte fimiles efle non pofsint. (^uæ enim caufa eundem ftatum nunquam habet,eadem fimiles effeélus, non dico multos,fed ne duos quidem,producere unqua poteft,üt rationepræteritorû futuracerco deterrhirîari caufarû fimilitudine pofsihr. Quæcùmitafint, confequicur neceflarió', ex

6x Aftrologorum principijs,fi tarnen prin-cipia di ci méréntur,nihil certi fciri,præfci-ri,prædici,pofle.

Quodcnnq; principiijm nulla omninó idonea ratione doceri poteft, utpro certo affiimetur, id incertû eile neccffe cft.Atqui Aftrologorum priucipia in conftitutione domorum cœli talialunt, Etenirïjcönn-guæ domus, quinta Scfexta cufcoittrarijs euentibus producendis ßgnificandisüe da iæfint:Cùm quinta bonam fortunam,iex-ta malam fortunam habere dicatur: ire cut mortis oâaua potiùs, quam primas : amp;ui-titprimapotiùs,quàm oftaüâuel quæuîs Mlia fignificatioh'ctri habearnulî^'omnino idonea rationexfoccn poteft'. Ergo princi-pia Aftrologorum incerta elTe necefleeft| ac proin de longe incertiora eaquæ ex illis CQniefturâcolliguntur. * nbsp;nbsp;nbsp;.

Quod fapîentiores Philofophi in feien* tijs naturalibus certufn elfe demonftrarc hon potuerunr, id minus fapientes demô* ! ftrare pofte incredibile eft. Atqui fapien* liores Philofophi ut Sçerates, Plato , Ari* üotelesßc cçteriprç’diftionem futurorum contin*

4» 8 Gregor,, CALENDAR.li contingentium ex motu cœli cercam efle nunquam potuerunt demonftrare. Ergo minus fapientes qualesfunt noftriAftio-logi amp;nbsp;quiuis alii,fucurorum contingentiu prædiâiones certas clTejdemonftrare pofte incredibile cH.

Nunquam ex caufis remotis de futnro cffeftu caufæ propinquæ nondum agentu certi aliquid ab hominibus pronunciari potcft. Acquiaftra amp;planctæ funtcauf« rcmotæ, elemenraSc uoluncatcs homiiiu caufæ propinquæ futurorum contingenlt; ciumin terris. Ergo ex aftrisamp;certofitu planetaru defuturis conringcntibus,cau-lis propinquisnondupi agentibiis,certialiquid ab hominibus pronunciare non poteR.

Quod Spiritus folertiorßc antiquiorex motu cœli, priufquam fieri incipit,nullo modo prænofcere ac prædicere poteft; id multo minus fpiritus tardiorßipofteiiot æcate ex motu cœli,antequam fieri incipit, aliquo nrodo prçnofcere ac prædicere poteR. Atfpiritus Diabolic«, qui folertiores amp;nbsp;autiquiores funt fpiritibus feu menti-urt;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bu»

bus humanis , ex motu cœli quæuis fu-tura contingentia nullo modo certo præ-fcire ac prædicerepoffunt; id quod patet ex anciquifsimis oraculis, quæ partim ob-fcura partim ambigua fuiffc conftat,quale eft illud :

Scfimilia. Pofliintquidem dæmonespræ-dicere futura contingentia , fed tantum uel ea, quorum caulæ iam agunt, uel ea quæ ipfi reprobis , quotum dominantur, immittere poffunt, uel denique quæ ex prædiétionibus diuinis cognitahabet. Ac longeante præuidere bella, pacem , fa-mem,peftem,Scfimilianon polfunt. A-lio qui hanc prærogatiuam quomodo fi-bi uindicaret Deus , cum ipfemec dicat; eq.4x,9, Prioraecceuencrunt,amp; noua ego annun- E41J, x, n, tioantcquamoriantur. trgo multo minus mentes hominum futura contingen-tia ex motu cœli ante qu'am fieri inci-piuntullo modo certo prælcireacprædi-cere queant.

410 Grègor. caleRùariI tïaue non conftat. Prædidiones Aftrolo-gicas dc futuris contingentibus expericn» tia m u 1 ti plici ter re feil i c, falfaque amp;nbsp;uanas efle declarat. Ergo tales prædiâiones demonftratiua fctentiapræfcientiâuenofl confiant.

Scîentia præfcientiac^ue naturalis amp;nbsp;demonftrariua neque à Deo neque à fâ* ni s hominibus lidecur, prohibetiir, dam-natur, Genef. i. «4.. Matth, id. Sapienc.7. i6. amp;c. Scîentia præfcientiaque ( fi tarnen ita dici meretur ) Allrologica fiu6 Planetaria fiue Mathematica , ac^prædi-ftiones de longe futuris contingentibus amp;àDeo amp;fanis hominibus iidentur,pro-hibentur, damnantur, Efa. 47. 13. Deu-teronom. 18.10. Et Auguftinus libre quarto confefsionum inquit: Illos Planeta-rios quos Mathematicos uocant Chri-fliana amp;nbsp;ucra pieras expellit amp;nbsp;damnat. Ergofcientia,præfcientia aeprædiftio A-ftrologorum non eft feientia, præfcieniia-ejue naturalis ac demonftrariua : ac pro-inde ut incerta fie inutilis prorfus ac ua-naeft,

Unî,amp; mirificè uobisplacets, quodnoii folùm remotos futurorum temporum e-Uentus , quos nulla Anus quantumuis præfaga nouit , fed etiam quid férus ue-fperuehat,acutifsimè præuiderealijsque prædicere pofsitis, fiue per uofmetipfos fiue per ueftræ fidei præeuntes uobis A-I ftrologos. Quinimo refutate hæc, G po-ieftis,amp;ubi refutaueritis, tune nospro-I Uoluti ad pedes ueftros ingentes uobis üeftrisque Aftrologis habituri amp;nbsp;aâuri lu-mus gratias,quôd ueftro beneGcio,ueftra-prædiûione longe priùs, quàm Geri incipiuntjfutura contingentia prænofcerc ac præuidere pofsimus.

Es T Antichriftos , qui tempora mti- “ tatiutinquis. Sic ille in uerfihusfquo uno uetfu,primum quidem falfum di» citjcùmnoftri uerfus fie habeant:

, : Hoc Miichrißi (ignuni ben’è notiintîM eße, 1 lt;nbsp;Tempora mUtandt iw quid habere uelit.

Nequaquam eniim nos credimus Anti-1 chriftum polfe mutare tempora, fed quód *’ iple putabit fe polfe mutare,amp; quodius ' inmandi tempora habere ùelitt, uraiti'ci i-

D«t.x. n, ptura.Dcinde lecum ipfe pugnat. In fron- j te enim fcripti iftius hoc cx Daniele ap-pol'uitxlpfe Deus mutât tempora amp;æta» nbsp;j

tes : quod propheta fie inculcat RegiBa* bylonico , ut inteliigat id folius Dei efle j , proprium. Ifte ueró acutifsimusuefper* tilioputat idipfum reapfe poflecaderee-tiam in Antichriftum,quód certè falfifsi-mum eftûdcjj ut planiùs fit, fyllogifmo de- . claramus tali. Tantum uerus Deus mu-tat tempora. Antichriftus non eftuerus Deus. Ergo Antichriftus non mutât tempora. Et rurfum ex fententia aduerfarij lie colligimus perabfurdum. Tantum uerus Deus mutât tempora. Antichriftus mutât tempora. Ergo Antichriftus eftuerus Deus.Sed conclufio hæc impofsibilis. Ergo falfa etiam alTumptio cum propofitio neceflarió uerafit.

Hæc funt quæ refponfo noftro digna efteiudicauimus : Cætera taliafunt, qus ucl pueri friuola Scieiuna efle animaduer-tere poflunt. Nam quod Vefpertilio il-leauguratur, perituras efle antiquas Ca-lendas,nouasnunquammorituras, idue-rum fitnecne,tempus docebit. Sicquo-quequod obijeit, Ephemeridem Varadi- I ni imprelTam neque auäorem oftendere fuum,

1 fuum,neq; Patronum quempiamnaftam ' elTe’.prætcrquam quód cxemplo ipfefuo id comprobare uidetur,qui neque nomen «didit fuum, neq;Patronum fcripto quac-Guic fuo : notum eftillud etiam, plutimos 8c antiquifsimos eosc^ue utilifsimos ex« tarelibros,qui necPatrononeccerco au« ftore nituntur . Taks igitur amp;nbsp;fimiks ineptias ipGus perfequi nobis animus tion eR: fatis eHe rati,tale quidobieciflo tumidisamp;arrogantibus iRisDodo« tibus, in quo fatis fuper^ue

lt;^rator Stephane^Aegidi miniß^^ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Suitic/x, libelltingt;'

^-^ßfliprior hue fodahtatis. o'failum bene : tu prior laceßi Tgt;igno munerenon tuumfo dalem. P-nnuncpicrilegigßodalitati leju mitt tl ur hic breuis libellus. S^equi conßilg^plfifa mox dabuntut.

EfponCurus ad tuas,Stephanç Arator calumnias, idoperam daturus fum, ne par pari tibi referamcôuitiando. Tiienim identidem meftolidumuçrjti

latorem,indo(Slum Rabulam, ho miné im-pudentifsimunijindodumGrammaticum amp;nbsp;Scholafticum, cornutum Caluiniftam, üerfurum hominem,indoâum amp;blalphe-mum hæreticum,blafphemum amp;nbsp;cornu-tum afinum, impium uentilatorem.inipiû Capharnaitam,ftolidum afinum, iofullum Grammaticum,cornutumbelluam Sedc-çhiæSpurium,Plutonis deniquedifcipu-lumappellas. Non magnoperehis mo-ueor.Nam qui me norunt, facilç intelligét, me immcrito tot tuis conuitijs appeti. Tu forfitan non indignusiftisepithetis,qua$

tlfZS CONTRA CALVM STEPH. AraT in me cógeris, effes : Verùm ego te bonunt Patrem,amp; Stephanû Aratorem nominafle, contencus ero.PofTem equidemnonabre, te Erratorem potiùs quàm Aratorem no-minarCjUt qui amp;nbsp;ipfe multipüciter erres,amp; alios in errorem inducas, id quod tibi hac rel'ponfione planum fum fadurus : tarnen, quia opinor eiufmodi iocis tibi homini, utapparet ex Epiftola tua, facilè bilem moueri,iamq; plus fatis ira ergame incenfum elTe , enitar ne hacmearefpon-fionete magisinflammem. Mifsisigitur conuitijsjcalumnias tibi tuas detegam at-que diluam, amp;nbsp;ueritatem, ita ut res poftu-lat,pro uirili mea parte,defendamacpio-pugnabo.

N refptfnfione ad primam uentilationé ftatim (inquis) in aperrum mendacium ,, prorumpit uentilator ifte,dicens: Corn-,, muni confenfu lefuitarumfaftumfuifleil-,, lum libellum : cùm nihil ego deillius edi-,, tione fciuerim priufquam ad me fuilTent ,, exemplaria milTa. Hîctu,bonePater,dua-lumcalumniaiumreuses» PiimùmquÀd

VENTILA.TIONVM DBFENSIO. 427 mendacij arguis eos,qui putant communi confenfu lefuitarumClaudiopolitanorum libelium ilium prodijfle.Obfecro, fi quis ti bi dicatjEgo te puto effe Monachum Fran« cifcanumjOum tu iure illi refpondcbis,Mc tiris ? An nonpotuis, quodhumanicas re-quirit ipfa,male putas, erras, fecus t'es habet: Nam lefuita fum ? Deinde difertèSe perfpicuè nos fcripfimus.putare nos,com« muni confenfu lefuitarum, non omnium, fed in clauftro duntaxat Claudiopolitano latitantium,fcriptum illud prodijfle?

Calumnia igitur eft,cùm fcribis,nos gc-neratim affirmare lefuitarum confenfu fa-ftum fuüTe iliumlibelium. Sedobfecro quæhæc eft Dialeftica ? Ego Stephanus Arator nihil feiueram de editione illius li-belli, priufquam exemplaria admemifla fuiffent. Ergo is libellus non eft communi cófcnfu lefuitarum Claudiopolitanorum editus. Atqui ô bone Pater,Varadinum tu incolis non Claudiopolin. Quod fi tarnen illià tua præfcfturapendent, amp;nbsp;te infeio tale feriptum ediderunt,eft fané quod cum ipfis expoftules • Addis poftea : Mentitur fecundójfe amp;nbsp;fui fimiles ChriftiEcclefiæ elfe miniftroSjCÙmfintprodromi Antichri fti amp;nbsp;miniftri Satanæ.O' bone Pater,quam

41 8 CONTRA. C ALVM. StEPH. ArAT, facile hoc tu dicis,cùm nihil probes,ram fa eile id negatur:cum præfei tim euidenterà nobis demonftratum fit,caputillud ueftru Romæ refidens, ipfifsimum efle An tichri-llum,inuerbo Dei defcriptum,cui no nos, fed DOS adhærefcitis, ac proinde non iam prodromi, led Satellites ipfius Magni An-tichrirti eftis, nifi quam folidifsimè apodi« xesnoflras confutauerips,

INrefponfione ad fecundam uenrilatio« nem noftram,adeo iratus es bone Pater, ut per irammulta dicas,quæte dixiffe parum iuuabit, amp;nbsp;forfan etiam pœnitebif. Noftiillud:

impejii in inimum,ne poßit cernere ucrum. Idem tibi non Inc rantùm, fed in tota ifta Epiftolatua Apologetica euenit : id quod ex fequécibus patebit.Primiim enim quod iniquo fers animo me fuperlatiuos diftin» xiife, dicisq; earn rem nihil ad inftitutum meum facere,in hoc ego crediderim uelip fos lefuitas, fiue compatres, hue difeipu-Jostuos, tibinonefleaflenfuros. Deinde immc«

VENTIL ATIONVM DEFENSIO. 4!^ fmmeritö Icribis, me eandem cantilenam more cuculi bis occinere. ludicent can-didi leftores, an Taw7i)xogt;ia: Gm ufnSjquod fi etiam feciffem maioris emphafeas cau-fa, dum manifelte fallam propoGtionem refello , quid obfecro peccafTem? Quæ- (« ris poftea, die mihi homo impudentifsi- lt;lt;nbsp;/ me,nónne Calédariumnouumreceptum lt;, eftin HifpaniajGallia, Flandria,Portugal- , lia,Italia amp;nbsp;Polonia? Audi hone Pater. Cur lt;nbsp;lt;nbsp;feorßm quæris de Flandria, ciim Gt pars Galliæ?Cur TeorGm de Portugallia,cùm Gt pars Hifpaniæ? id quod ex Colmographis difeere potuifti. Efto autem, receptum Gtnouum Calendarium à tota Italia, tota Hifpaniaamp; totaPolonia-.tamen à tota Gal lia receptum efle , quistibicredet,G forte afGrmes? Nam amp;nbsp;Sabaudia pars Gal-liæ eft, quam non recepilTe perfuafumha-bemuSjUt taceam interim dealijs Galliæ partibus.Pars etiam maior Germaniæ Gre gorianum Calendarium non recepit ; non recepit Anglia,non Scoria, npn Oania, no tota Hungaria, nec totaTranfyluaqia, uel teipfotefte.

Has autem regiones,prouincias arq;in-fulas quas dixi, uiros habere doâifsimos, id eft, bené amp;nbsp;egregiè doûos , num, tu negaro

4JO CONTRA CALVM. StEFH, ArAT. negate poces bone Pater? Ex quo confe-quicur neceflarió, falfam clTc propoficione illam Volfgangi Patris, qua dicit : Omnes alios omnium nacionum ac locorum do« difsimos uiros Gregorianum Calendariu uehementerlaudare, lufpicerc, ampledi. Ecli autem illam propolicionem emollire tu conaris ) rellringens earn ad prouincias duntaxat Chrillianas amp;c Romans Eccle-fiæ addidas : tarnen manifelliora funt hæc Patris Volfgangi uerba : Omnef omnium tiiitionumaclocorum dodtßimiuiri, quàm uthîc eiufmodi tuæ rellriûioni locus elTepofsit. Et quis nefcit doâifsimos in fuo genere uiros non tantùm apud homines nominis Chriflianijfed etiam apud alias quafuis na» clones etiamnum elTe ? Porrb quod addis teinrelligere,Turcas etiam Gregorianum Calendarium laudafle amp;nbsp;recepilTe, lî ue-rumidelTeputas, nimiumcredulus es, èc dignus qui auriculas Midæ habeas.

TErtiô finquis) impudentermcntitur, Eccieham Romanam amp;nbsp;côcilia derer« minalTe,

VB NTILATIONVM DBFENSIO. 45 1 minaffc , licere bona intentione mentiri. lt;lt;nbsp;Scd heus lu bone Pater; Ego me facile à mendacio uindicabo . Ratione«nim id uerum effe euincam. Etenim tu non ne-gas, ut ne potes quidem, A' Romana Ec-clefia iampridem determinatum efle, Hæ-reticis (ideft, ijs qui erroribus Romanae Ecclefiæ fefe opponunt ) fidem noii effie feruaidam. Hocfatis eftmihi. Exquoal-terum illud neceflarió cófequitur, id quod etiamdiûum uolui, quamuis tu aliter id accepetis.Meigiturnoneflementitum ex hocfyllogifmointellige. Quiconque homines publico confenfu determinant,hæ-reticis fidem datam non elTe feruandam; ijdem etiam determinant mentiendum effe . Fieri non poteft,quin uiolatio datæ fi-dei cum manifefto mendacio coniunfla fit. Arqui Romanenfes iampridem publico confenfu determinarunt, Hæreticis fidem non elfe feruandam,id^ue cùm aliâs, turn in Conftantienfi fynodo reipfainlo-hanne Hufs amp;nbsp;leronymo Pragenfi decla-rarunt:idcmlt;^ue fecitlulianus Cardinalis, cuius impulfu Vladislaus Rex Hungariæ ßcnfi. doc, fidem Turcis datam uiolauit,magna(^5 cia-de luit. Ergo ijdem etiam mentiendum effe determinarunt. Et rurfum fie ; Quicun-

CONTRA CALVM. StEPH. AraT. quefidem datam bona incentione uiolari pofTe decernfit,ijdem bona intentione me tiendiim efle deeernunr. Atqui Romanen-fes faeiuncillud ; Ergo amp;hæc. Arque hæc eftprætef alias una caufa, quod Romanen fcs,amp;interhos maximelefuitæ dehæreti» ciSjUtloquuntur, quiduis confingereau-dent.Sic manifeftè métitur AntoniusPof-feuinus inEpiftolaad Regem Poloniæ,cû in qui t:Geneuç lamiarum curba, no ira pri-dem fuit cantajUtiph iam miniftri, nifi fee-dere cum dæmonibus ifto, horum fjbi ftu-diumconcilialfentjam eitius quamdeni-que fietjfefe deturbatum iri,ad teterrimas illas tenebras,præfentirent. Idem ibidem Lutherus cum uefpere bene potus, contu-mclijs inEcclefia editis cubitûiuilTerJnle fto repertus eftmortuus,quidquidad eius uirç corporisqj fœtoré tegendû procuraue rirlonas deillius morte meritiri.Quafi nero Poffeuinus longe tue abfens melius fei-uerit quomodo fitmortuusLutherus,qua lonas præfens . Tanta eft in Romaniftisj præfertim uerô leiuicis, audacia mentien-di.Quiduis deijsjquife erroribus ipforum opponunr,quos hæreticos uocant, pofito omni pudore, nulla etiam habita ration« confeientiæ confinguntlt;

Tr« calumnii Ara'o ris difuuntur,cr oüenditur lefuitdi ejp' feiïjrios cumiocoin

QVartö ( inquis) longiiis apropofito «lt; degredituraftutauulpecula,nefrau» lt;«

-quot;des eius cognofcanrur:probandum ft fibi alTumitjNon onines Chriftianorûpro-iiincias rccepiffe Calendarium nouum, amp;nbsp;ipfe traâat de origine löcietatis lefu, de «lt; modo exiftédi corporis Chrifti fub Eucha» tiftiæfacramento. AudiOjbonePatetjquid te moideatjratuq-, faciat, adeo utuixfcias “ qd dicas. Certè piætercalumniashicquo-nihildicis.Primùm enim lógius apropofi= to non firm digreflus, led duas audaciae inmentiendo lefuiticç caufas paulo altiùs repetiui:Vnam ex determinationc con-cefsione Ecclcfiæ Romanenfis : alteram ex ementita origineueftra,de quapoflei pluribusagam. Altera tuacalomnia eft,c5 dicis me probandum aflumpfilTe,Non om» nes Chriftianorum prouincias nouu Calendarium recepiik. Atqui Volfgangus Pa ter nihil de Chriftianis prouineijs IcripGr, fed de omnibus omnia nationum doäifsit

4?4 CONTRA CALVM. StEPH. ArAT. mis uiris, utiiamuidimus. Calumniae-tiam hæceft, quod fcribis me traâare de modo exiftendi corporis Chrifti fub Eu-chariftiæ Sacramento.Ergo non hoe tantu ex teftimonijs facrariim literarum déclara ri,quod uerus lefus Deus amp;nbsp;homo,CorpO rali fua præfentia nee Ignatio Laiolæfit uifus,nec fit in pane tranflubftantiato,uc uos docetis.necin omnibus lignis,lapidi-bus,cafeis,pyris,pomis, amp;nbsp;quouis fruilulo panis cœnæDominicæ, utFlaciani amp;nbsp;Vbi-quitarij docent.Sed dehis poReapluribuc agam.

Subdis poRea : Ex uerbis ergo eius tab's poteft formari confecutio.Iefuitæ ementi-tam habent originem ab Ignatio Laiola. Ergo non recepit torus orbis Chriftianus nouum Calendarium. Item : Sub Euchari-ftiae facramento non eft realiter Chriftus præfens.Ergo non omnes prouinciæ Chrt ftianorum receperunt nouum Calendar! ii. Quis te indoöe Grammatice talem con-fecutionéformate docuit? Imó ueró qui» re, bone Pater,fie calumniari amp;nbsp;argumen-tari edocuit? cùm ea mihi affingis in fe-cundauentilatione,quæ uerè aclégitimé nunquam illincelici polTijnt. ludiccntfa-nè omnes tui compatres, Marcus, Franci-fcus,

VENTIL dTIONVM DEFENSIO. 43 $ fcus,Iohannes, Antonius,Gregorius,Volf-gangus deniqueipfejmo iudicent omnas iudicio aliquo præditi Iefuitæ,utrum tu in fecunda mea uentilatione ficmeratioci-natum elTe iure collegeris ?

Porrö(inquis) mentiturnoftrü ordinem lt;lt;nbsp;feftam appellando ; cum nihil unquamdi- lt;£ üerfum docuerintnoltri Patres, nofter or- tc do, amp;nofter Ignatius à com muni Ecclefiç lt;lt;nbsp;doftrina.Eia ueró bone Pater,Stephane A- lt;nbsp;c rator,iubco te elTe bono animo. Ego me à mendacio uindico tali fyllogifmo. Quiconque homines à communi Ecclefiæ do-ftrina diu’erfum amp;nbsp;credendum docent, ij

, funt feftarij.VefterIgnatius, uefterordo 8c ueftri Patres, tuq^adeo ipfe à comuni Ec» clefiæ doftrina diuerfum amp;nbsp;credendum docetis.

Docetis enim ueru lefum Deum ac hominem corporal! præfentia in terris appa-ruilTc aliquandiu lociumitineris fuifle, Ignatio Laiolæ pvçceptaque dedifle,quod haftenu s præter Iel ui cas nemo unquam in Ecclefia docuit, nulli Apoftoli, nulli Panes , nulli denique ordines Mcnachorum Iaut Sacerdotum Romanen Gum. Verter igi tur Ignatius Laiola, uerter ordo amp;nbsp;ueftri Pâtres feftarij funt, tuque una cumipGs. ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ff De-

)gt; Dehincitainfers: Seftarij igicur fuiirLUi ,, ther, Caluinus, Francilcus Dauidis,amp; alij fimilis farinæ hæretici. O' bone Parer Sre-

lis e(t hæc tua conieqiientia ? No fier ordo nôeftfeaa:Seftâiij igiturfunt Luther,Cal» tt uinus,Francilcus r)auidis,amp;c.Haha he.'R* de mecum bonePater,aut fi mauis,Ringe» re,ufque dum ilia rumpantur, non tibi,led Codro.

,, -» gt;r Entiturpræterea(înquis)nosemeh ,, / y/l titam habere nortri ordinis origine» ,, ''‘NouiccnimLufitania,Hifpania,I-,, talia amp;nbsp;Gallia nos legitimâhabuifleamp;ori» ,, ginem amp;uocationem,nonfolùmàPontin ,, ce fupremo partoreEcclefiæ, fedetiamab ,, ultimo Occumenico concilio approbata.

Cur tu mihi iterum,bone Pater, feorfim nominas Lufitaniam, cum hæcpars fit Hi-fpaniçTagoSc Doria fluuijs comprehen-.fa?Deinde ultimum Oecumenicum concilium fuicTridentinum. Atqui in hoc,utex fumma Conciliorii F. Bartholomæi Garan zaeapparetjiiullalefuitarum mentio.Tiim ut

UC fine fcripto fada fit aligna : tamé appro-Eacam elTe quis tibi credec?Cùm idem Ga-ranza his uerbis opuà fuum concludat. Hacfelsione placuit omnibus finem impo lt;nbsp;» ni huicconcilieTridentino, confinnatio- te nemque à fandifsimô Pio Papa quarto pe« lt;lt;nbsp;tere,led à tribus Patribus reclamatumSc k intercelTurh fuic.Adhæc ubi egoprobaue- «« ro,eumlelum, qui Ignacio Laiolæappa-ruit, uerumlefurn exuirgine Maria nacum y/i/.Con: non fuifle,concedes hauddubiè, bonePa- dHi ratera^ ter, fedæ ueftræementitam originem elTe. ntnfa hdbiti ^ed dehoc paulôpôft. Denique qui or-«’’«ogt; i'i do contra duorum corlciliorum prohibi- IimJerrlh tionem adinuentus efi:,uti uefterlefuitarû, ÿof lt;^ômib. cum ementitæ origiilis efle confiât. lô.tüwl.

QVæris deinceps : At ru impife CaL lt;• uiniila,à quo babes originem,nifi ab “ impuro Caluino.Imô uero, die mihi EoneRomanifia, Ècquando ego me dixi autlcripfi clTe CaIuinifl3m,CinglianH,Lu-theranum fimiJem ? Quis tiEi dixit me originem meamad Caluinum referre?

4?8 CONTRA CALVM. Steph. Arat. Nfiquid ru'puras, nos qui Romaniftarum, Arianorum, Tritheitarum, Anabapriftarii, Flaccianorum amp;nbsp;Vbiquiftaruin errores có-futamus fincerum Dei uerbum fequences, itadefipere, utaCaIuino,Lutftero,Cin-glio amp;nbsp;fimilibus nucupari uelimus? Quod 1Î qui funr,qui feLutheranos appellaurJUi ucique teftimonio Lutheri ftuJtitiæ con-demnanrur. Isenim tomofecundo Vice-»gt; berg.fuorum operum ficfcr/pcum reliquit: jgt; Non ira cu St V L T e: Audi quçfo,amp;patia-gt;gt; ris tibiperfuaderi. Primùm obfecro filen-»gt; tio nomen meuni prætercatur, neque fe »gt; quifquam Lutheranum, fed Chriftianum ,gt; profiteatur. Quis enim eftLutherus ?Et il num mea eft doftrina ? Num ego pro quo-gt;} qua crucifixus ? Non ficcharifsimi. Exrir-gt;gt; pemus ifta fa ót io fa nomina, amp;nbsp;Chriftiani »gt; uocemura Chrifti nomine, cuius doflri-gt;9 namampieólimur. HaftenusLutherusfe-curus doftrinam Pauli Apoftoli,qui uetuit i.Cor.x.ii. Corinthios nominare Ie Cephæ, Apollo, t.Cor.f.ii, Pauli. Contraria aurem faciuntRomanen-fes,quorum alij fe Francifcanos ,alij Bern-hardinos,4lq Auguftinianos,alii item a-Jios nuncupanr, idquereligionis ergô:ac proinde hoc ipfo oftendunrfe defijlTe iam elfe ueros Chnftianos.Veri enim Chriftiani

VENTIL ATIO NVM DBFENSIO. 439 ni contenti func appellationem à Chrifto habere,quam ipfi Apoftoli approbarunt. Aâ.i i.

Quidporró dicis bone Pater: Caluinus lt;lt;nbsp;(inquis)rnorbo pediculari tanquarri Hero: lt;e desille impius confumptus cft. Oeco- et lampadius fuis ipfius fuorumq^manibus lt;lt;nbsp;clam peremptus eft. Caluinus præterea 5c t e Beza proditores etiamfueruntRegisFrS- t« ciæamp;Reginæacliberorumeius. Hæctu, «e At quos laudas teftes ? Lindanum, Coch-læum, Surium, Genebrandum. Atqui hi tuæ farinæ funt homines,æquè ucraçes ac« que tu. Mearum partium fcriptores in teftes uocato, fi uis ut tibi eredam talia dice-ii:Sicuti ego Pontificios fcriptores tibi có-plures citaui. Citas tu quidem etiam Lutherum cùm inquis: Oecolampadius fo-“ cius Cinglij igniris Satanæ telis amp;,haftis “ confolTus eft,utfcribit Lutherus libro de “ MifTapriuata. Atqui in toto eo'libro, ne “ mentio quidem ulla cft Oecolampadij,tä-tum abeft ut uerum fit,quod tu citas. Ec-quid te pudet, bone Pater,tanti mepdacij? Cinglium in bello occifum elfe obijeis. Quid tum poftea ? ludicio Dei fic illi mo-riundum fuit.

44-^ CONTRA CALVM. Sjeph. Arat. hnxerunt Pontificij :obfecrOjnum ficprOf baftijine Caluiniftam efle, meqjàCaluino origiiiem habere.

} gt;nbsp;Pcrgis poftca interrogare rne:At ru quid }gt; de iioftro Parre Ignario poteris dicere?quç gt;gt;nbsp;criminaiuftè ei obijcereîAn quia caufa de-5gt; uorioi'ii (erofolymam profedus eft ? at) gt;gt;nbsp;quia miles fuit? Audi bone Pater. Parui momenci eh quod meinterrogas.Ego ma^ jus quid ex te quæro. Die nobis, uefterille Ignatius Laiola,fuit'ne lerofolymis an nô? Si fuilTe dicis, uide quid faciès Laurentio Surio,quem paulô antè laudafti, qui iinpe ditum reuertifTe fcripfit in cômentarijs aiiJ XiSr.t.Eï. no Dornini 1^4.0.editisrSi fuiiïe negas.qd magno illi lefuitarum Apoftolo An»o-nio Pofîeuino, qui in Epiftola ad Regem - Poiou’ç hckiibit'Ignatrus primo multam ptenicençiaîn egitiSummis autem laborib. Lxantb.nSjCü maria traieciflet,Chrifti Do-mini pat'entis loca inuifît. Ecquid te urit jfta qnæfliuncula ? Sed oftendam tibi elFii-gium . DiefuilTe potentia,non aôuiaut fi mauiSjdit fuiffe uolûtatç animo, corpore non itemiac proinde fuilTe amp;nbsp;non fuifle: Sic faluabis utrumqj feriptorem, Sc cû Pa-rribiis Claudiopülitani,s poteris çanere, Çaudeanws,

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' '■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CA-

SEd mirtamçiocos. Äd ferîa redeamus. QiiodautemcaliimniaFis(tuaStepha. «t ne Araroruerba refero ) blalpheæo o- «« re,eum militem defperatum fuifTcjid nulla ‘ lt;nbsp;ratione,nulla hiftoria fide digna probate lt;« poteris. Ego uero amp;nbsp;ratione amp;hiftoria «« bo.Kationem quidem talem afFero.Homi-nes defcrto uitae fuæ genere,qui fe ad mo-nachatum transferunt, exdefperationeid faciunt. Ignatius Laioladeferto uitæfuæ genere, militari uidelicet ad monachatum letranftulit. Ergo ex defperationeid fecit. Si negas hanc confequentiam efle necefla-riam latcertèprobabilem elTe negarenon potes,ciim amp;nbsp;prouetbio dicaturiDefpera^. tio facit Monachum. Hiftoricum autem à te iploaliquoties laudatum tibi do,Lau-rentium Surium,qui inij», quos dixi,com-mentarijs,exdcfperatione(nifi me fallita-nimus) fcribit Laiolam nauum' otdinem occepifiTe.

Conaf(inquis)deindeuétilatorifte egre «« g'us ^bare,Chriftü ucru nó potuiffe Igna

44^ co Mi’». A CALVM. Steph. Arap. tio apparere. Calumnia hæc quoq; efttua Stephane Arator.

Ego enim in feciindauentilationenuG quam fcripfi,Chriftum uerum non potuif-fe Ignatio ueftro gpparere. Potuiftet enim, ft uoluifTetzEt dico etiam Stephane Arato-riapparere poire,fi uelit. Sed probandum tibi incumbit, uoluifle Chriftum corporal! præfentia Laiolæ defperato militi apparere. At Scriptura facra nihil tale habet.Sed necueftra Romana Ecclefia credendiiad-huedeterminauir, Chriftum lefiim Serua-torem'Mundi Ignatio Laiolæ corporali gt;nbsp;modo uifum efTc. Qua igitur auftoritaie credendum id efledocetis ? Tu quidéhoc argumente rem tradere uideris. Chriftus eftomnipotenSjUtpote uerus Deus amp;ho-mo(hoc etiam ego credo)amp; potuitLaiolç corporaliter apparere (credo amp;nbsp;hoe) Ergo apparuit. Hocueró eftquodnoncrcdo: quiaexantecedentibus non legitime con-cluditur. Seis enim Stephane Arator,Dia-lefticos reftè docere : A' pofte ad elTe non ualere confecutionem.

,, Pergis tandem inquiens : Sedquotan-,, dem id probat argumente. Quiaferiptum ,, eftEphef.4..amp; Aâor.j.Chriftumueruma-,, feendifte in cœlos amp;nbsp;federe àdextrisDei.

Ergo non uerus lefus.fedPfeudoiefus ap- “ paruit Ignatio.Hem bone Pater; Vfque ad- ' ‘ eo tu prçter calumnias fpiras nihil.Neq^.n. ego fiCjUt tu fcribiSjfcripG. Cur tu non citas feriem meorum uerborum ira uti fe habet, ut boni uiri ac ueracis officio fungi ui-dearis ? Quod cùm tu prætermittis, ego mea uerba , fie necefsitate ipfa urgente, hîcrcpetam amp;tibi denuo inculcabo. le-fuitæ docent, ïgnatio Laiolæ lefum in iti-nere apparuifie multa prçcipientem-.atque banc erfe caufam ut focietas lefu dicantur. Hîcueroquisnonuidet? Hoc totum aut commentitium efie,aut filefusLaiolæifti apparuit, hune lefum non fuilTe Seruato-rem mundiexuirgineMaria natum. Sacra enim Scripturadifertèteftatur,Ielum Dei

I Filiumfupraomnes cœlos afcédilTe (Eph. 4.1 o.)ibique manfurum efie ufque ad tempora reftitutionis omnium;id eft,ufque ad extremi iudicij diem(Aft.3.2i.)Tantum nim tuncredibit lefu s Dei Filius, non qui-dem in terras deorfum, led in nubes dun-taxatjinde fententiam didurus, omnibus confpiciendus(Matth.î6.64. z.Thefral.4.

i 17.) iterumq^cumeleftis fuis fupra omnes cœlos rediturus (lohan. 14. t. 2. Illic enim funt fedes uitæ æternæ ele^is Dei præpa-

44-4- CONTRA CALVM. Steph. Arat. ratJe. Is igitur lefus qui Laiolæ claudo deiperato rniliti in iti .ere apparuit, units exiilis hauddubiè fuit, de quib. Filius D i ficleîes luos diligétifsimè præmonuit.Tûc fi quis uobis dixerit:Ecce liîc Chrillus, aiit hîc ne credite:Surgcnrenim Pfeudochrilti amp;Pfeudopropliecæ,ita utfeducant( fi fieri polsit)cciam eleâos. Ecce prædixi uobis. Quare li dixerint itbbis: Ecce in delerto cft:Ecce in côclaui eft,ne credite.Ex his in* telliginipiPfeudoiefum fui»re,qLaiolæiifi apparuit.Haélenus mea uerba.Quid tu aûc J, ex^hiscollegiftifAismeficratiocinari.Vers JJ lefusafcéditincœlos, fedctàdextrisDei. JJ Ergo nó uerus lefus, fed Pfeudoiefusappa JJ ruitIgnatio.ludicent,qui lcgfit,an tâfrigi-dèuttu fingis, ego fim ratiocinatus. Sed tui etiam ratio mihi habenda eft. Video te obefænaris Aratorem efle. Hanc tu pauli-fper emunge, ut uim arguméti mei odora-ri pofsis : uel potiùs abflergeto caliginem ab oculis tuis,ut fplendorem ueritatis cernera queas. Ifte quidem ScholafticUs, que tu ex alto delpicis amp;nbsp;couirijs adobruis,uin culis ueritatis exuerbo Dei depromptis,i-ta te conftringet,ut elabi non pofsis. Idq; cralfa Minerua, more Scholaflico perfpicu is iyllogifmb, ßci/s quidé dcæonilratiuis, non

VEUTIL KTIONVM DEFENSIO. 44^ nó probabilibuSjCÓficier.Audi ergo, bone Pater,amp; difcejueritatem Euangelicam eti-amaScholafticOjCtiam àGrammatico.

Qnicücj; homo circa annum Mudi 39^1. licaflumptus eft, lïue ficafcenditlongè fu-pra omnes cœlos, utibi permaneatufqjad tempora reftitutionis omnifnid eft,ufq; ad diem ultimum mundi: is utiqjanteulrimü diem Mundi corporali(fiue uifibili fiuein-uiGbili)præfentia in terris nufquam quihomo Chriftus lelus Dei Filius, circa annfl Mndi 3961.(10 alTumptus eftfiuc Gca-fcenditlongè l'upra omnes cœlos (Eph. 4. io.)utibi permaneat ufq; ad tempora relH-tutionis omnifi (Aft.3.2i.)id eft,u(q; ad extremum diem Mudi. amp;rgo homo Chriftus lefus Dei Filius,ante dieip ultimum Mûdi, corporali prçfentia in terris nulqua eft,nec uiGbiliter necinuiGbiliter. Etpcrconfe-qués, quicunq; interea téporis pro Clviftq lefufe in terris oftentat,uti fecitis, qui de-fpcrato militi Ignatio Laiolæ apparuit, Ffeudochrillus amp;nbsp;Pfeudoiefus Gt necelTe . eft. Ecquomodo tibi fapit hæc ofFa,bone Pater? Quippe hincillud etiam confequi-tur,Pfeudoprophetas ; id eft,doâores falß effc,quicunquc contcndunt uerum lefum Dei Filium defpetato militiLaiolæappa-xuilTe. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HÎC

M4f.tC.i9. Hïcfiforcéilludmihi obijcereueIis,Vbi funcduo ueltres coaâi innomine meo.il-

Mat.i8.io. licfum in medio illorum. Auc illud: Ecce ego uobifcum fum omnibus diebus ufque ad confummationem feculi.Refpondebo, me non negare Chriftum efle ubique, imö credo ipfum in fandis fuis tanquam in té-plo fuo habitare, fed non corporali,uerùtn ipirituali deitacis fuæ præfentia, ut docet Rom. s. 9. Aportolus: Vosjnquic, non eftis in carne, lo.u, fed in SpiritUjfi quidem Spiritus Dei habitat in uobis. Quod fi quis Spiritum Chrifti non habet, is non eft eius. Porrô fi Chri-Xit. contra ftus in uobis eft,amp;c. Huc facit illudTertuI Pr^nram. liani:Si homo tantummodoChriftus,quo« modo adeftubiqjinuocatus, cùm hæcho-minis natura non fît,fed DeijUtadelTeom-

Hom.if.in ni loco pofsit? Et illud Origenis: Nece-nimhomoeft,qui eft ubicunque duouel tres congregati fuerintin nomine eius,fed Epi/Io.t.aJ uirtus diuina quæ eratin lefu. Itemillud CWoiMi«». Nazian.Chriftus in nobis habitat, non fe-cundum earn partem, quæin oculos cadit, tib.io.ftk fcdquæ intelledupcrcipitur. EtCyrilli perloh.cap, iftud:quomodo igitur pollicitus eft fecum ci.s fucinfi ufq; ad confummationem fecu-li?NulIus ambigit cû adcœlos afcenderit, quamuisuittute Spiritus femper affueric, præ-

VENTILATIONVM defensio. 447 tgt;ræfentia tarnen carnis ilium femperab-fuiffe. Deniqj’ftud Auguftin. Chriftusie- Ppifl.fraii fus ubique eft perid quod Deus eft,'in cœ- Darda, 'loautem per id quod homo eft.

Duplex mendacium crgeminæineptilt;e Aratoris deteguntur, çr lt;}uomodo Chriüus Paulo

SEd redeamus ad tuas, Stephane calum nias.Cerne,inquis,prçterealeôlor,quâ impie Scripturis facris abutatur,nó le-

cus ac cacodæmon ille qui Dominum in •feferto tentabat.Scriptum cft,mquit,uerG lefum in cœlos afcendilTe; Ergo non appa- ‘ tuituerus lefus lgnatio,fed Pfeudoiefus. “ 0'cæcitatem plulquam Cimeriam. His “ paficisuerbis duas fimul Chrifto,impius “ Ubula,inuritblal'phemias. Primo negado “ * eius omnipotentiam, quem icauultcœlo “ 3Ffixum,ut inde mouere fe non polsit. Se- “ tundo negando eum Ignatio SediuoPau- “ lo apparuiire. Hæc tu, bone Pater.quibus “ duarum blafphemiarum me reum agis,fed profedó immeritô. Mcntifis enim(igno-fce quæl'o mi Pater)me negalTe omnipoté-

tiâChrifti Fihi Dei.neq; hoc probare potes L. in æternû;Mentiris etiam (rurfus ignolce) me leripfifle auc dixiiïej Chriftum ficaffixfi eiTe cœiOjUtinde mouere fe nó pofsic.Nü-quam fcripfi,nunquam dixi,nunqua inani mohabuihoc. Credoequidem,Chriftum f ’■.4.*4- lefumFiIium Dei, corporali fua præfen-tià ufque ad diem extremi iudicij non eiïe alibi nifi fupra omnesccelos, quospene-tralFe fcribitur , ibi4ue libéré eiïe ubi ubi uukin fummagloria amp;nbsp;maieftate lua.Cre-Df Pidf cz do cum diuo Auguftino, qui inquic,ubiamp;: Symboloca^ quomodo fit in ccelo corpus Dominicum, fir.ö. cufiofifsimfi amp;nbsp;fuperuacarteü eft quærere: tantummodô,in ccelo eiïe, credendum eft; 7n Epifl. ad Credo cum eodem,cùniinquit:Chriftunt Darpan, nbsp;nbsp;Dominu noftrü, unigenicum Dei Fi li û Pa

tri æqualem,eundemq; hominis Filiû,quo maior eft Pater, amp;nbsp;ubiq; præfentem totiirn eiïe non dubites tanquam Deii, amp;nbsp;in eodé téplo Dei eiïe, tanquam inhabitâtem Deu: Ètinlocoaliquocœli proprer ueri corporis modû. Quid porrof Blafphemû meais ciïe,quod nego uerum lefum apparuiiïe I-gnatio ueftro amp;Paulo Àpoftolo. De Paulo Äpoftolo moxuiderimus. Ignatioau-tem Laiolæ uerum lelum apparuiiïe, tune eredam,cùm tu expedite,fiuc lolueris,fiuè étiam

ŸENTIt ATIÖNVM DETENSIO. 44® ttiam fecueris nodum, quem paulô ante ti Bi obieci.Conans quidem probare,uerum lefum apparuilTe Ignatio militi delperato. ' Sed quibus argumentis? Primùm quidciTii Potuituerus Ictus apparere Ignacio Laio-læ; ErgO apparuit: Deindeucrô:Verus le-fus apparuic Paulo Apoftolo:Ergoetiam Ignacio Laiolæ.

Viden* b ne frater, qiiàm firma fie ifta tua Dialedica? Sed de Paulo Apoftolo üidearhus . Apparuit ergo ipfi Domi-nus Icfus ? Certè fane. At num prælen-tia corporalijfic, utcarnalibus oculis Paulo amp;nbsp;focijs ipfius uifus fie ? Nequaquam. Socij enim nec uiderunt Chiillum , nec uocein ipfius audiuerunt * Sed neque Paulus corporeis oculis uidit Chriflum. Pfiùs enim in terram concidit amp;nbsp;fplcn-dore inufitato excaecatus eft , ac poRea dem um uocem au di uit : Saul, Saul, quid meperfequeris? Hine Auguftinus de hoc loco dilferens ait uocem Chrifti cœlitùs in aures Pauli formatam fuilFe . Qiiid Uerbis opus eft ? Ipfe Paulus Apofto-lusinqiiic (z. Corineh. iz. z. ) Nouihomi-» nem in Chrifto anie annos quatuorde-cim : an in corpore, nelcio : an extra corpus , nelcio : Deus nouit, raptum in lercium

4^0 CONTRA CALVM. StEPH, ArAT rertium ul'q; cœlum,amp;c. Ex quibus uerbis Jiquetlongèaliteruifum efle Chriftum Ic-fuin Paulo, quam ut uifum cHe Laiolæ nu-gantur lefuicæ.Legimus præterea Chriftû lefum confpeflum clïc etiam Stephano protomartyri: Sed amp;huiclongè aliter qua ^^•7. f6. Laiolæ.Confpexitenim cœlos apertos, amp;nbsp;Filium homiuis’ftantem ad dexcram Dei. Quippe acics oculorum Stephani proto-martyris promaioriconfolationeadeöil-lullrata fuit, ut immenfa inter cœlum amp;nbsp;tcrramfpatia obtutum ipfius nihil impe-dierint. Sic ergo uifus eilStephano uerus lefus. Quomodoaurem Ignatio Laiol«? Nempein terri s,amp; qui dem hc, utaliquan-do comesitineris Laiolani fuerit, Gcrefe-rentibus lefuitis. Forfitanautem cumLa-iola amp;nbsp;duodecim Apoftolis ipfius etiäam-bulauit per tabernas , latitauit per popi-nas(cibo enim amp;nbsp;potu uiatores egenr) cu-lices palTus rotüdos:utin Florum lufitHa-drianus Imperator . Sed mittamus

NObilifsirnahîc nobis exorta eftquç-ftio, quamuis lefuitis minime grata: uexanda tarnen amp;e difcutienda ple-niûs: cùm haftenus à nemine, quod fciam, fatis ucxata amp;nbsp;difcufla fit : Vtrum uidelicec Denis Icfusjcxuirgine Maria natus corpo-rali præfentiain terris uiatori Ignacio La-iolae, defperato militi appariierit. Aclc-fuitæ quidem id uehementer affirmant,his Dfi argumentis. Potuit apparere, Ergo ap- ‘ paruit.ApparuitPaulo Apoftolo (addafur etiam Stephano ) ergo amp;nbsp;Laiolæ Ignacio. Sed obftacqiiod defperatus fuerir miles.Id feite d it ui c Polfeuinus. Primum egit multa pœnitentiam,deinde exantlatis lummis la uoribus,maii.i traiecit, Chrifti patientis lo ca imiific. Pulchre Icilicet omnia, fed non fatis firmiter. Hæretadhucaqua, amp;nbsp;multa fubfunt dubia. Nosautem conllanter ne. gamus,uerum lefum ex uirgine Maria na-tum corporal! præfentia in terris uiatori I-gnatioLaiolædefperato militi amp;focijsi-pfius apparuilTe. Huius negationis argu. mentahæc func.

Frimu m quidemacoptimumjdeoq; re-petendum: quia Chriftus lefus quarenus Sph.4.10. homo ert, ficafcendicfupraonnes calos, Atio.i.ii. urcorporalifuaprçfentiaillicmanfurusfic in gloria amp;nbsp;maieftate ufq; ad tempora refti tutionis omnium.

Deinde quia in fymbolo Apoftolico lie confitemur : Afcendit ad ccelos, fedec ad dexteramDeiPacris,indeuenturus eftad iudicandos uiuos amp;nbsp;mortuos : Non confi-lemurautem, necScriptura ufpiam tradit, Chriftum corporali,præfentia ante ultimu illud judicium de coelo defcenfurumamp;ap pariturum uel Laiolæ uel quibufuis alijs hominibus.

o. Tertió quia uerus lefus defcendet de cce Mdt.xà.64. loinnubibus cum gloria amp;nbsp;potentiama« gna.Ergo nee uerus fuit lefus.

flefcr.8.4, Quartó.quiafacra Scriptura difcrtèin-quit:Si Chriftus effet in terra (corporali fci licet præfenriamam de i n fi ni ta Chrifti dei» rate nihil ambigitur) ne facerdos quidem eflet;At Chriftus eft æternus facerdos. Ergo in terra non eft. Vnde fie colligimus ampliùs. Si uerus lefus in terris appa-ruit Ignatio Laiolæ amp;nbsp;cum ipfoambula-uit:Sacerdos elfe defijt. Sednon defijtefle Sacerdos, cùm æcernum habeatfacerdo-fiurn.

VENTItATIÖNVM DEFENSIO, 4Ç ƒ Bum. Ergo uerus lefus Laiolæ in terris nó apparuitjiieq; cum iplo ambuIauit.Deniq; Chriftus Dominus ipfesTiet prædixit multos Pfeudochriftos ante ultimum dienl' üenturosjfed amp;ipfis,ôlt;. qui ad ipfos dedu-cunt credendum elTe uetnit.Cùm igiturle-fus Laiolæ confpedus ante ultimum diem Mûdi adueneritjPfeudoiefum fuiffe necef. fe eft, amp;nbsp;Pfeudoprophetæ funt, quiPfeu-doiefum uerum feCum fuifle contendunr. 1 nunc Stephane Arator,amp; me blafphcmiæ reumaccufaamp;damna. Redeoad tuauer-baiErgo Pfeudoiefus (inquis) fuit qdixit: “ Saule,Saule,quid me perfequeris?Preudo- ‘ iefuscûcxequoexcufsit: O' fuauecapitu» ium;Itane ufquequaqj te ridendum propi-hareuoluifti? Vbi enim feriptum eli: Sau-lumtumcumfocijs fuis equitalTe? Piâorq cômenta tibi impofuerunt. Et tibiiam pul chrapiéturaeft^pfacra Scriptura. Succiné tibi, bono Patri,ab re tua, à præfeftura tua, nihil ocij fuit,ut hilloriam cóuerGonis Pau li infpiceres ? Sed hæc leuicula fane præte-teamus,amp; ad maiora pergamus.

intellige ergo hidoftc amp;nbsp;bialpheme hç-rctice,inqs;Quôd ficuttûcuero lefus fimul ** eratincœlo à dextrisDei,lîmul inter- “ iis diuoPaulo apparuit : Sicamp;cû Ignatio

4^4- CONTRA CALVM. StEPH. AkAT. appar©rer,potcratidélefus uerus amp;inter-ris amp;in cœlo perfuam omnipotentia præ-fens elTe.Ain'iierô bone Pater, ueiû iefum corporaliprçfcntia,fimul in cœlo amp;nbsp;in terra fuiiïe,cuappareret Paulo ? Quo id uei o Scripturç tertiinonio?Nul!o prorfus.Etui-de in quos telaqueos induas?Si uerusChri ftus corporali prçfentiain cœlo fimul amp;in terra fuit, dUo corpora amp;nbsp;duos Chriftos fu ilTe neceJlecft: Atqui duo corpora dtiosq; Chriftos ueros efte polTe eft impolsibile. Ergo uerus Chriftus corporali præfentia, CÛ Paulo appareret, fimulin cœlo amp;;in terra non fui t.Etuide quam firnium fit tui'i argumentum Chriftus eft omnipotes,Ergo CÛ Paulo amp;Laiolæ apparuit.fimul in cœlo amp;nbsp;in terra fuit corporali fua præfentia. Ar-qui Deus no omnia facicquæpoteft,fcd ea pfd.tj y.r. tantùm quæ uult, ut Dauid inquit : Omnia quæcunq; uoluit lehouah fecitincœloôi in terra.lam tu mihi oftende, Chriftû Deû Uelle corporaliter in cœlo amp;nbsp;in terra fimul eire,amp; eredam tibi. Volûtas auté Chrifti in uerbo ipfius eft patefafta . Da mihi igitur uerbum,qiiod certè in ærernum nonda-bis. Audi,Parer, Tertullianû aduerfus Pra-

,, xeam:Planè,inquir,Deo nihil difficile.Sed » gt;nbsp;fi tam abrupte in præfumptionibus noftris hac

VENTIL ATI o N VM DEFENSIO. 4$ hacfentenciautamur,quiduisde Deocó-fingerepocerimus,quail fecerir, quiafacc-tepocuerif.

SIcamp;inEiichariftiç Sacraméco(inquïs) apud nos amp;in cœloper eâdem omni- ,, potentem luâuirtiitépræfens eft.Cre. j, do ego, bone Pater, Chriftum amp;nbsp;omnipotente amp;nbsp;in Sacramento Euchariftiæ,atquc adeö ubiqueefTejCÙminuna perfonanon tantùm fit homo finitus, fed etiamDeus æterniis amp;infinitU5. Verum longé alius eft ftatus noftræ controuerfiæ.

Non enim hoc quçritur(quod nemo ne-gat)an Chriftus fit in Sacramento Eucha-riftiæ:Sed hoc an corporali prçfentia reuera ficin quolibet fruliulo panis Eucharifti-ci:uel,ut ex fenfii Romanenfiû loquar, hoc in dubium uocatur, utrum panis Euchari» fticus lie tranlTubftancietur,utiam defines elfe panis, reapfc fit corpus illud,quod in cruce pependit,ac proinde caro,fanguis,a-nimaamp;deitas Chrifti, ut in Synodo Con- Cdra^a M ftincienlî determinatum eft. Et tu quidem fméeiuiCi-. hauddubièhocfcntis,qcFSynodusCôliâ. ali».

4-55 CONTRA CALVM. StEPH. Ab^T. tienfis decerminauit;Panem uidelicetrea-pfctranflTubftantiari in uerum Chrifti corpus, anima amp;deitatem, Sipanem nóam-^liùs eHopanem,fed tantùjn accidentia pa nisremanere poft fadam cófecrationem. Ego antem rotum iftud falfum eiTe dico,amp; euidentifsimis racionibus demonftro.

I.Nullum corpus,quod natura amp;nbsp;loco di uerfum amp;nbsp;difsitum eft ab altero in alterum jilud corpus tranfl'ubftantiatur. Panis Eu-charifti eus corpus exiftens, amp;nbsp;natura amp;nbsp;lo co diuerfiis ac difsitus eft à Chrifti natiuo corpore : Naturâ quidem,quia panis ex firing 8v aqua in fornace coquitur:corpus ue ro Chrifti exuirgine Maria natumcft:Lo-co autem,quia pants in terris eft,Chrifti ue ro natiuum corpus fupra omnesccelosma net ufqucad ultimum Mundi diem. Ergo panis Eucharifticus in natiuum Chti-fti corpus reapfe nequaquam tranfl'ubftantiatur.

11.Corpus fenfu deftitutu inanimarationale tranlTubftatiari eft impofsibile. Panis Eutharifticpeft coi pj fenfu deftitutu.Ergo pancm Euchariftieflin anima rationalem Chrifti tranffubftantiari eftimpofsibile.

I I i.Creaturam amp;nbsp;corpus fenfu carensin ^eitatem tianflubftantian eft impofsibile.

VENTILATIO NVM DEFENSIO. 4.57 Panis Eucharifticus cftcreatura amp;nbsp;corpus fenfucarens. Ergopanem Eucharifticum in deitatem ChrilU tranflubftantiari cft ims pofsibile.

111 i.Quodcunq; corpus nullam fui mu. tationemullis fcniïbus exhiber,id cranf-fubftantiatum efleeftimpofsibile.

V. Irem: Quem panem facra Scriptura eriam poft confecrarionéfiuebenedidio-nem panem nominar,eum rranlTubftanria-tumefleeftimpofsibile.Veriras enim Spiritus fanftiinScriptura nódiceretpanem, qui panis effe defiiftet, facram fiquidem Scripcnram ueracifsimam efle necefteeft. Atqui pané Eucharifticu facra Scripturac- t. Cor i»' tiapoftconfecrationé fiuebenediftionem ig, pané adhuc nominar Ait.n. quoticfcüq; e-deritis pané hunc. Et mox: quifquis ederit panéhüc.Ettertio: ^pbctfc homo,amp;itade paneillo edat quis.Quis au c negate poteft ipfam manducationem fieri in Euchariftia poft benediftioné feu confecrationé.Panc ergo Eucharifticum poft faftä confecratio-hem elfe tranlTubftantiatû eft impofsibile.

V J.In quocûqjpane nullö membrû uerc humani corporis oftédiacpcipi poteft,eü pané reuera in natiuû ac humanu Chrifti corp? trâfiubftantiarû efTe eft impofsibile» Acqui in pane Euchariftico, eciam poft confccracioné,nullû membrû uerèhumani corporis oftendi acpercipi poteft.

Ergo pané Eucharifticum reuera in nati« uu Chrifti corpus tranflubftantiari cftim-pofsibile;Et per cófequens, panis Euchari fticus maner panis etia poft cofecratione.

Refponde,Stephane Arator,ad hçcaigu rnenta,fi tibi proba eftmater, fedens in ur-be fepticolli, habens aureum poculum in manu fua,amiéla purpura,cocco, auro ,ar-genrojgemmis amp;nbsp;lapidibus preciofis. Ec-quid fentis, bone Pater,te ui ueritatis pun-gi,urgeri,premi ? amp;nbsp;quidem ab indofto GrammatiCo.

Quid tibi fiet, fi tibi negotiu erir cu do-äis noftrarum Eccleûarû Theologis? For-fitanhocmihirefpódebis ? Hæcarguméta flint exratioiie humana deprompta.Irâne bone Pater? Age igitur tu exratione diui-naii.ex uerbo Dei profer argumenta,quib» jpbes panéEucharifticûreapfe trâftubftan tiari in natiuû Chrifti corpus. Profetes fci-licet ad Calendas Græcas : Au t fi profetes, talia

VENTI LATIONVM DEFENSIO. 4Ç0 talia erunc,quale hoc tuum eft.Chnftus cft omnipotens . Ergo panis Eucharifticus tranflubftaiitiatur.Pulchrèdixti.Cófer mihi iam iftos terminos in fyllogifnium,amp; nioxtu uidebis quatuor eflcjac^inde fco-pas dilTolütaSjquibus lefuitæ nee purgare, hecrepurgarequidqüampoterlint. Acin-quies (Gcutfanèinqs) Chriftus dixitzHoc eft corpus meuni quod pro uobis traditur. Ergo panis Eucharifticus reapfe tranflub-ftantiaturin corpus, animam amp;nbsp;deitacem Chrifti. Eiauero,transfer mihi rurfum hos terminos in fyllogifmum , amp;nbsp;quatuor eflc deprehendes,ac funiculos exarenacótex-tos habcbis.quibus certè nullum Theolo-gum ,acneindoâum quidemScholafticû conftringere ualebis.

Qh» fit genuinus fenfus uerborum,Hoc rß corpus meum : cr rurfum tranßubßantiatio çy ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confubfldntiatio expu~

SEd bene res habet, quàd tandéuerbo Seruatôris noftri ,Pïoccftcorpus meû pro uobis traditû,prOtulifti. Hîcergo pedé figamus,amp; quæfitiftorüuerborû uc-ra lencentia,age,difpiciamus.Atq; id more Scholaftico, perignê Logicu ad examé rc-

4lt;yo CONTRA CAivn Steth. Arat, uocenius, uc ftipulæRomanenfium Vbi-guitanorum ßcfimilium jiftis uetbis Chri-fti fuperftruftæ exurantur. Ad ipfam igi-turrem.

Principio in confelTo eft,per Hoe fignifi canamp; demóftrari panéperCoRPvs mevm fignificari natiufi Chrifti corpus,qcF ex uir-gine Maria natö in cruce pepédit.j? pecca- ' ris Mundi. Deinde in confefTo eft has cnû-ciariones æquipolicreacidemualere:Hoc eft corpus meum pro uobis traditfi: Etpa-nisEuchariftiæeftcorpus Chrifti nobis tradirü.Tertió datur etiähoc, In uoçe Hoc amp;nbsp;Panis eße fubiedû, tarnen Corp us meu fîuecorpus Chrifti elTeprædicatum.Quar-lôjNemo opinorinficias ibic,hæc duo,Panis amp;nbsp;corpus Chrifti,difparata efte.

Age igitur, Stephane Arator,diernihi, ecqualis eftifta prædicatio, Panis Eucha-riftiae eft corpus Chrifti pro nobis tradiru? Propria certè ac regularisnoneftrquiade fubiedonódiciturunu ex quinq; prçdica-, bilibus. Neq; eft inuficata:quia non agit de unione perfonaii duarûin Chrifto natura-ró,amp; quçinde confequuntur. Relinquitur ergo eiPe Impropriani, ac proinde Tropica figuratamuend quod etiam fic euinco.Om ms prædicatio (excipio inuficatam)in qua

VBNTILATIONVM DEFENSIO. I de fubiefto difparatum uel difparati paf-fio dicitur,auteftfalfa, autfi uera propria ac proinde tropica figurataueeft. Acquiin hacprædicatione,Panis Euchari-ftiæ eft corpus Chrifti,difparatuin de difpa rato dicitur:amp; quia uera eft prçdicatio, im-propriam ac proinde Tropica figuratam-Ueeflenecefleeft.

Quifna igitur hie tropus ineft ? Dico in-effe Metonymiam.Et cfi hæc multiplex fit, dico efte Metonymiam fignati: quia res fi-gnata amp;nbsp;obfignata : id eft, corpus Chrifti, prædicatur de ligno ac figillo: id eft,de pane Euchariftico. Hocteftatur amp;nbsp;Augufti- cap.it.aii nus:Nó dubitauitinquit,Dominus dicere, Hoc eft corpus meu, cii fignum daret corporis fui. Et alibi tradithanc régula muleis exéplis declaratam,ciiminquit:iMfolftScn-ptura logui^ut rcf fignificantes tantjuam iBm, guie/t-gnificaniur,appellet.Quod auté Auguftinus fi-gnudicitjidTertullianus figura nominat, iifc.j.foird cuinquit:SicDeusinEuangelio quoqjre-uelauiepanem corpus fuû appellans, ut amp;nbsp;hinciam cum intelligas corporisfuifigu-ram dedifle.Et aIibi:Acceptu panem amp;nbsp;di-fcipiilis diftributum corpusfuum ilium fe. cit, Hoc eft corpus meum dicendo : id eft, figura corporis mei.Figura autem non

CONTRA cALvM. Steph. Ar'aT. fuiffctjiiifi ucritatis elTet corpus. Sed amp;ip-fe Auguftinus figuram pro figno ufurpauit Pfal.^.DominuSjinquitjludani adhibuitin cóuiuium, in quo corporis amp;nbsp;fanguinis fui figuram difcipulis commendauit amp;tradi» dit. Prætereapanemelle fignüacfigilium Rom.4.11. corporis Chrifti,ficoftendo. Omne Sacra-mentum diuinitiis inftitutum eft fignüac figilJum gratiç Dei.Panis Eucharifticus eft Sacramencum diuinum. Ergo panis Eucha rifticus eft fignum amp;figillum,nempe corporis Chrifti pro nobis traditi,per quéno» bis gratia Dei conciiiata eft.

Sed iam reftat ut impropriam amp;nbsp;tropi-cam iftam locutionem ad propriam amp;nbsp;regulärem reducamus. Proprio autem amp;nbsp;regulari fcrmoneficfonat: Panis Eucharifticus eft Sacramctum fiue myfterium corporis Chrifti pro nobis traditi. Item: Panis Eucharifticus eft fignum ac figillum corpo ris Chrifti^ nobis tradin’: VeJquodidéua iet. Panis Eucharifticus fignat amp;c obfignat nobis corpus Chrifti pro nobis traditum. Signât quidem, quianos admonet memi-nüTe Chrifti pro nobis traditi:Sicutinquit: Hocfaciteinmei cómemorationé. Obfi-gnatautéquiauultut certo credamuscor-pus Chrifti uerè pro nobis traditum e/Fc.

VB NTIL ATI o N VM DEFENSIO. 45? Eodem prorfus modo declarandæ funt hç quoq; propofitiones. Panis Eucharifticus eft nouum illud teftamentum, per corpus Chrifti pro nobis tradirum,ftabilitû:id eft, Panis Eucharifticus eft fignum acügillum/o-, noiiiillius teftamenti quod ftabilitum eft corpore Chrifti pro nobis tradito.Sic quo-que Panis quern frangimus eftcommunio Corporis Chrifti:id eft, Panis quern frangi-mus fignac amp;nbsp;obfignarnobis communio-hcm feu focietacem amp;nbsp;coniunftionem no-ftri cum Chrifto. Er ficde altera pane Sa-Cramenti.Ex his iiquer,tropum nec in fub» ieftonecinprædicatoeftc, fed infolaco-pulaEsi: quia hæcfola declarationemre-quirit,amp; declaranda eftperfignacScobfi-gnanuel per eft fignum amp;nbsp;figilium, ut ofté-lum eft Atqjhoc réfuta fi potes Arator.

lam ueró fie argumentor. Quod ex propria prædicatione nullo modo colligi po-teft,id neq; ex impropria colligi poteft. Ar-qui exhac propria prçdicatione,Panis Eu-cliariftiæ eft fignum amp;nbsp;figillum corporis Chrifti, non poteft colligi nec tranlTubftan tiatioPontificiajUecconfubftantiatio Ca« ^pernaicaru; Ergo neutra eciam colligi poteft exhac impropria,Hoc eft corpus meii, 8cc. Etrurfum. Quodexunoæqualinon fcquitur,

4ff4 CONtRA CALVM. StEph. AftAT fequitur,idneqjexaltero æquali fequicurj fed exhoc:Hicpanis eftnouum illud teftä mentfiin meo corpore,non fequicur tranl-iubHanriacio aut côfubftantiatio:Ergo ne-lt;jue ex ifto, Pânis hie eft corpus Chrifti, quod eft æquale priori.

Procedo ad abfurda.Si panis Eucharifti* eus reapfe traflubftantiaturin naciuu Chri fti corpus, necefte eft tot efte Chrifti corpo ra amp;nbsp;tot Chriftos humano corpore prædi-tos, quot funt fruftula panis Eucharifticip omnesEcclefias: Sed impofsibile hoc: ergo amp;nbsp;illud. Et rurfum:Si panis tranflubftaH tiatus eft reuera natiun Chrifti corpus, ne-cefleeft panem tranflubftantiatu eftepaf-fum,rnonuum,fepulcum,refufcitatum,in coelos alTumptum. Atqui panis tranfTubfta tiatus nee eft pafliis, nec mortuus, nec fe-pultus,necrefufcitatus,necin coelos aflutn ptus. Ergo panemtranlTubftantiatum im-pofsibile eft efte reuera natiuu Chrifti corpus : Et per cofequens panis tranlTubftan-tiatus, necuerus Chriftus, necuerus lelus eft, fed Pfeudochriftus amp;Pfeudoiefus,ac ueris Chriftianis fummefugiendus, prout Chriftus fieri præcepit.Matth.24.v. 2J.24. ,, 25.1 nuc,bone Pater,amp; die nos neq^yheo-logiam neq, Philofophiam deguftaffe: die

tjos blafphemos alïnos , quód Pfeudoic- • fum efle dicamus.quem Romaniftæ in Eu-chariftiafumunt,aireruant,circumferiit.O'‘ milerum amp;nbsp;miferandum Chnßü,quinunc iäincaueis, ciborijs Scmonftrantijs côciu ditur,ita ut loco fe mouerc nequeat : iipét camposjuicos ^compitacircumfcrtuf, at qui ambulate nequeat,iam deniq; pergula in uentrem traijcitur. Et tales quidé Chri-fti funtinfiniti Romanenfibus, totuideli-cet,quot funt oftiæ confecratæ.

Vbiquiftisautéetiam plûtes :qaippenó tâtùm in fingulis ctuftulis Euchatiftie cot-potali ptæfentia Ghtillum latete uocifetâ-lur, fed etiam in omnibus folijs atbotumj in omnibus lapidibus,omnibus pyris, ca-feis, pomis,cantharis,amp;ubi non? Ego aii-tem conftantetfchbo,dico,aio,clamo,uo-ciferotjOmnes illos ChriftoS efle Pfcudoa chtiftos. Nobis enim una fides, unumba-ptifma,unus Dominus,unus Chtillus, qui cotporali præfentia eft in gloria amp;nbsp;maiefta le fua ineflabili, fupra omnes cœlos,ufque ad tempora reflitutionis omnium, dum interim Spiritu amp;nbsp;üirtute deitatisfuæ nufquam non eft,arque adeô per

At quçras;P.'inis igiturEucharifticus, nullónc modo Chrifti corpus certè'.Sed non cranirubltantiatus ne-que confubftantiatus, uerum permanens in materia amp;nbsp;forma fua qua cercè non mu-tatur,nifi fine amp;ufu.Ex communi enim pa ne fit facer panis, qui iam non u en tris, led mentisjanimç ac fidei cibi eft: Ftdes animç os eft:Fides enim fola eft,quæ cibû amp;nbsp;potii fpirituale Chriftii apprehêdit. luxraillud: jlug.Traâ, Credeamp;manducafti. Item; Qui creditin me,nonfitietunquam.Atq;ira panis uoJu-loh.6.}f, tateamp;ordinatione diuina mutaturquide, fed no nifi fine amp;nbsp;ufu:Et idco corpus Chrifti appellatur, modo fcilicet facramentali Efd.9,6. amp;expafto.Rem planiùs accipe. Deus Pa-Rom,8.3t. ter donauit nobis Filium fuum amp;cuiplo omnia. Sed ScipfeFftius feluaq; omnia no bisdonatjficutipfe amp;nbsp;donator bcdonii fir. iHf.xi.xj. Etpadfcitur nobis regnum ftium cœlefte, eph.i.6. communionem amp;focietatelui:itautiam Epb. f. JO. fimus cohæredes regni, amp;nbsp;concorpores i-£p/j, jt. pfi, caro de carne eins, os ex olsibus eius.

Idconosiamamicos,iam fratres amp;Ioro-• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tes,

VENTIL A T t o N VM DEFENSIO. 4ff7 reSjiam fïlios,iam fponfamnominatfuam. Hoc eûillud fœdus,padum,teftamentuin, de quo Ieremias(cap.p,?(.) Ioquitur,quod fœdus Scpadum morte fua ftabiliuic Chri-ftus(Hcbr.8.io.amp; 10.16 VAd firmacioné hu-ius pad) ad dit uilibilia ligna amp;nbsp;fîgilla,ut ui dere cIljLuc.iz.ip.Hæc Cigna Sc ngilla iam dicuncui corpus amp;fanguis Chrifti, iam no uum illud fœdus feu padum,iam commu-nio corporis amp;nbsp;fanguinis ipfius.Perinde ut fponfusjadis Cponfalibus, donat fe Cpon-fæincertafpefuturi coniugij. Eiusreidac certum fignum amp;nbsp;figillum hue arrham,né-peannuium, quo dato, en habes me cerrô, inquit: Et fponfaacceptoannuloiHiceft meus fponfus.Siclcepcrum diciturrcgniu quia eft certum fignum amp;nbsp;figillum collati in aliquem regni . Sic fa fee 9 amp;nbsp;fecures apud Romanos . Eodem igitur modo, panis Eucharifticus , qui eft fignum amp;fi-gilium corporis Chrifti pro nobis traditi, hobis eft etiam corpus Chrifti pro nobis traditum , maioris nempe certitudi-his causâ. Hæcfunt myfteiia Chriftiana: quæ qui non intelligit, quid fitefte Chri-ftianumn n nouir.Ecquid iam cernis,hohe Pater,plenam confolarionis ueriratem? Si cernis , da gloriam Deo : Si non cer-Hh nis,

*’ T Tlnc(inquis)admaioremimpietaxent ” |~j progreditur irhpius uetilator negä-’gt; quot;^doDei prouidentiam,non ualés Itul ” to fuo ingenio capere, quomodo fit Deus ’ ’ prüfens in pane,cafeOjUino amp;c cçteris crea-»» turis.Rurfum calfiniaris,bone Pater. Ego enim non abfolutè de Deofcripfi,fedde Chrifto quatenus exuirgine natus eft,qua* tenus conl'piciendus in nubibus,quatenus in forma humana eft, fecundii quam no eft ubiq; noninmultis fimullocis,fed fupra omnes cœlos duntaxat,ufq; dumredeatiu dicare Mûdum in nouifsimo die. Cætero-qui deitas ipfa, quæ eft inPatre, in Filio amp;• Spiritu S.cii fitinfinita,ubiq;eft,in quaom niafuntjuiuuntjmouenturjutdocetfacra

,3 Poftremó (inquis) in fine fecundæuéti-,, lationis argutus Dialedicus infert, quafi , J iiiciflet:Pfeudo igitur lefus, qui Laiolç ap-,, paruit, uel homo fuit uel Angelus.nonho-,, mo,q^uiaftatim (ego non ftatim,fed poftea ,, fcripfi)euanuit: Si Angelus uel bonus uel malus:

VENTILATIONVM DEFENSIO. 4^9 'malus;nonbonus:quiaboni humanaChri ti fti foimam ad fallendos homines non aflu i munt. Ergo malus. O' puichram confequé « lt;nbsp;tiam.Baculus eftin angulo jErgo tu es afi-nus. Hæctu. Sed nein his quidem bona fi- «t de agis. Ego.n. fie fum argumeritatus. Ve-rus lefus eXuirginé Maria nàtus àfcéditfii pra omnes cœlos (corporali uidelicetprç-fentia) amp;iHicmanetüfq; ad nouifsimum diem Mundi.Etinde nonredibitniiiin nù bibus ad indicium. Et Chriftus uetuit cre-dere illis,qui dicunc;Ecce hicautillicChri ftus.Exhis intuli. NèmpeigiturlefusLa-iolæuifnSjPfeudoiefus fuit. Et quia homo non fuit, (pofteaenimiiiitineré euanuit) angelus fuitaut bonus autmalus. Sed bonus non fuit: quia boniangeli humànam Chrifti (efu formâm ad fallendos homines nunquâ airurnunt.Malû igiturfuilfe nccel-fe eft. Sic ego. Qiiod argumentum cùm fit . fortins qüàm ut foluere pofsis,interim c-ïeuare 8c eludere coilaris,his uerbis.O'pul * i:hrarri confequentiam.Baculus ell: in angu ‘‘ lojErgo to es afinus.Atqui hocnon eft fol- “ here argumenturn. Relponde igitur dire-ftè:Et nega,fi potes, antecedens, nt neges conlequens. Si illnd non potes,Hoc ad-mittas oportet.

Hh 2

470 CONTRA CALVM. StEPH. ArAT. »’ Eadem (inquis) forma argumentadi uti »» poiïumus dccórraapparitionem D. Paulo »’ faaam:Nam quiilliapparuituelhomofu-»’ it uel Angelus,uel bonus uel malusmó bo-” nus, ergo malus. Non uidcs ftolide Calui» ’’niftaquöd tua blafphemia eciam inApo-” ftoium Chriftiredundat. Dico igiturquöd unusatq;idemueruslefus Deus amp;homo ” fuit, qui D. Paulo amp;nbsp;qui Ignatioapparuit, ” non au tem Angelus nee bonus nee malus.

Haâenus tua,Stephane Arator,ucrb3.bgo uerô nego eandem argumentationem in apparitionem D. Paulo faftâ torqueri pof-fe. Eo quôd Laiolæueftro dcfperato militi nihil commune fit, utfuprà oftendi, cum Paulo Apoftolo. Necmeaargumentatio blafphemia eft, quæ redundet in Apoftolû Chrifti. Tu enim nullisargumcntis eófir-mare potes Laiolæ uerum lefum apparuif» fç. Quid enim eft?Potuitapparere. Ergo apparuit;Apparuit Paulo ; ergo amp;Laiolæ. Ecquid te pudet, taies nugas defendere ? 1MÓ mirum. Talibus enim nugis pleni funt multi libri Romanenfium, qui inlcribûtur, GeftaRomanorum:Vitæ Patrum:Speculu hiftonalc,LiberLiponiani,Abdiç,Sophro ni;, amp;Legéda Sanftorum.ln his legere eft: ChtiftumPetfo apparuiffeRomj ante por tam:

VBNTILATIONVM DEPENS I O. 471 tam: Sandum Alanum ubera Mariæuirgi-nis æqucacChriftumipfumfuxiffezEihu-ius generis inünita.

IN nentilatione tercia,negas Arator, da-nofumcfle HungariaeSi Tranfyluaniae, quod Pontifexlefuitas illis inifcritzimö idiucro efle orbi Chriftianoais,eó quód lefuicæ extirpent Caluini, Lutheri amp;nbsp;alio-rum hæreticorum falfa dogmata. Obfecro quæ funt ilia falfa dogmata? ubi, quo libro auobis Icfuitis refutata.Tu quidem uenti-lationum refutationem fufcepifti. Sed quam folidè refutaris , iam opinor intel» ligis.

Secundum damnum(inquis) quod lefui tæ Chriftum in Euchariftiaadorandü pro-ponót. Calumnia, imó mendacium eftme ira fcripfiHe. Verba mea hæc funt: Q.uis ne-fcit iftos Laiolanos Pfcudoprophetas,par tim ad PfcudoiefumLaiolæuifum, partim ad Pfcudochrirtum ex pane obmurfnura-to confidum, turn adoiandum turn deuo-randum feduccre tampueros quamplebé ipfam?Sic ego. Verum autem mefcripfiHe,

472 CONTRA CALYM SrfPH. ArAT. haftenqs etiam perfpicuè demonftraui.Tu fi potes folidis rationibus ex Scriptura facta petitis refellc.

Addis poftea : quaG non hoc to ta Eccle-” fiaatempore Apoftolorumdocuerit. Ne-go dogma tranlfiibftantiationis à tempo-je Apoftolorum in Ecclefia extitilfe. Nam apud Patres orthodoxes Tranftiibftantia-tionis uocabulum ne extat quidem. Tantum abeft utdocuerint ex pane tranftub-ftantiato, fieri uerum Chrifti corpus,anir mam, deitatem, ac proinde uerum hominem acDeumadorâdum.EtfcimusTranft fubftantiationem pro articule fidei intro-duftam efte demum ab Innocétio eins nominis tertio Papa, AnnoDomini 1198. Ad-” dis amp;nbsp;hoc: quafi non idem Chriftus præci-” piat dicens; Accipite amp;nbsp;comedite, Hoc eft ” corpus meum. Refpondeo: Chriftus pané I acceptum , fradum amp;nbsp;diftributum iubet accipere amp;comedere,nonautem adorare, Nam hunc difeipuli fedendo accepcrunt amp;nbsp;manducarunr, non tranflubftantiatum fed benedidum,Chriftointerimcorpora-li præfentia in medio ipforum accubantei »5 Miratur ( inquis) ftolidus afinus quod 55 nos ueri Dei amp;nbsp;hominis Chrifti lefucor-tgt; pus fumimus. Et quærit quæ^ensfuos dços

VENTILATIONVM DEK5NSIO. 475.' deos uorauit. Eciam hïc calumniaris, Nonfcripfi enim ego neque miratus fum, quód uos iicri Dei amp;nbsp;hominis Chriftile-fu corpus fumatis:Sediftumftuporem miratus fum ueftrum, quód panem obmur-mur^tum amp;nbsp;tranffubftanciacum pro ucro Deo habeacis,non iapropane nihilomi nus uerum Deum deglutiatis.Viden'iquid hoe rei fit?

Moxfubdis : Audiimpie Capharnai- lt;lt;nbsp;ta, Nulla gens habuitdeos itaappropin- lt;lt;nbsp;qualités fibi, (îcuti adeß nobis Deus no- lt;lt;nbsp;fier. Eftouerum fit,Deum ueftrumuo-lt;c bisefle ualdèpropinquum:tâmé dicquæ-fo, bone Pater, quæ hæc erit Dialedica; Deus noßer nobis ualde propinquus eß: Ergo ipfum ore corporeo manducamus amp;nbsp;deglutimus ? Et non uides in quanta abfurda tc conijeias? Sed fruere fen-fu tuo.

Tandé fubijcis:Legeindo(ßeafine,Chry foßomG,Cyrillum,Hieronymü, Ambrofiu amp;nbsp;Augußiiiu , amp;nbsp;exillis cognofccs doftri-nam hanc de Eucharißia non eße noßram, fedtotius Ecclefiæ amp;nbsp;omnium antiquoru Patrum. Non credo, bone Pater, quod dicis. Nam dogma tranßubßantiationis ueßrae , orthodoxae antiquitati ignotum

474 CONTRA CALVM. StEPH. ArAT. fuilTe oftendi, Sc fallîfsimum elFe perfpiciiè demondraui.Ecnili longiim toret,iam tibi oftcnderem , ex iftis Patribus, quos me legere iubes, earn quam defendo de Euchari ftialententiam elTc uerifsimam.Sed uide-bo p,iiùs,quid ad hœc refponfurus es,amp; po flea, fi neceire erit, faciam Jibenter, quod dico.

Hicmirari milii fubir,curtu Arator nihil refpondeas ad hæcmea uerba, quæ in ter-»gt; tia uentilationepofui. lefuitæ docent,pa-»gt; nem Euchariftiæ,manentibus tantum acci gt;gt;nbsp;dentibus,piitarotunditate,colore,fapore, gt;gt;nbsp;reapfetranlTubftantiari in uerfi Chrifti cot-gt;gt; pus,acproindc ueium etiam elTe Devi ado» )} random. Atenim producant ex facris lite-»gt; ns uel unicum argumétum, unicum (yllo-) gt;nbsp;gifmum demonftratiuum, utfius rei ccrca ») lcientia habeatur. Hæc ego quæ tu uerba perinde atq; periculohlsimum quempiam fcopulum longè prçiernauigafti. At enim, fiuerus es Romanifta,amp; germanus filius JVIatris Catholicæ,produc rationes, pro-diicarguméta fanâæiilius Pandoræ:id eft, trâirubftautiationis ueftrç.qua folapenè di telcunt amp;pinguefcuntRomaniftæ.

Tranfueftus hune fcopulum,tâdem per-3 3 gis:Tertium(inquis)damnû, quôd nos do» ceamus

VBNTILATIO NVM DBFENSIO. 47^ eeamus luuentutem idola colere,propo- “ nendo iIIis Chriftum in EuchariRiaadora- *• dum, uenerandos fanftos amp;nbsp;eorum imagi- “ nes.Neqjhïcabeftcalumnia.Non fcripfi e- “ gouos Chriftum,proponere adorandum in Euchariftia,fed panemobmurmurantu, que’m diciris tranlTubftantiari in uerû Chri ftum,quod ramen eft falfifsimum.Refpon. lt;nbsp;« des poftea.' Ergo idolacolueruntamp;alij fan c t fti Patres,qui nacin re nobifcumidem fen tiunt.Atquifanâi Patres non docent idola lt;lt;nbsp;colere.Et tu nihil ex Patribus praeter nomi naipforumaffers.

Dehincinfers:Imdueriùsuosimpij Ca- “ pharnaitçhominesidololatrare docetis, fi guram Chrifti corporis amp;nbsp;panem piftoriG ‘lt; pro Chrifti corpore adorandum propone- “ do.Quid teiuuatmentiri,bonePater?Dic “ ubi egouel quifquam noftrûm docuimus I figuram corporis Chrifti amp;nbsp;panem piftoriG pro Chrifti corpore elTe adorandum ?Cer-tè hocnunquam probabis. In prima cœna ' difcipuli fedendo fine adoratione panem i benedidum perceperunt: ita nos quoque i non quidem fedendo,led ftandoeiindem panem benedidum fine adoratione teueren ter tarnen ut rem facrâ decet, petcipien dum elfe affirmamus Sc percipimus.

14ÛOS ïeiiione facra Scripturie non tjji drcen-doSfZy lefuitds hitrsticosejfe de» monflratur.

( JbemusLaicis leólionem facræ Scri-gt;gt; -^pturæ.Atqui hincnon damnum, fed 1} urilitas magna in Ecclefiam redundat. Ap-

paretcertè uel cuoipfius exemplQ.Tu-n.fi ab ineunce pueritia,ut Timotheus feci t, fa eras literas didiciires,nunquam te in Apologetica iftaEpiftolatuaita turpiterdedif fes. Sacra Scriptura lux eftanimarum. Hâç pefpertiliones lefuitici ferre nonpoffunt, ideireoetiam alijs muident, filij tenebra-rum. Sedaudiamus argumentum Arato-»gt; ris. Vndeenimhærefesnatæfunt (inquit) 5gt; nifi ex Scripturæ facræ leâione : quæ dum »gt; àLaicis nonintelligitur, inde fibierrandi a occafionemfumunt: Sicuti fecerunt Ana-gt;, baptiftæ,Adamitæ,Pichardiftæ, Hufsitæ, gt;} Lutheran! amp;ueftri Caluiniftæ.Hæctuaeft

bonePater,infulfifsima ratiocinatio. At-qui necomnesLaici.necnulli clerici qui fa cram Scripturam Iegunt,hçretici fiunt:Faç i(giturmihifyllogifnium,bonePâterxamp; ex puris

VENTIX.ATIONVM pEFENSIO. 477 puris parricularibus,quid aliud quam ine-ptiæ tuæ apparebunt,amp; te omnibus riden-» dum dabunc.

Quid tâdem melius affers ? Deum enim quilibet (inquis) fuo ingenio uultuerbum ‘ lt;nbsp;Deiinterpretari,relifto Ecclefiæ fenfu amp;nbsp;“ SanöorumPatrum,necefle eft,ut,quot ca- “ pitafunt,totfententiæamp;hærefesnafcan- “ tur.Hîcprimùm quæro ex te, unde probas “ quemlibet uelle fuo ingenio uerbum Dei interpretari? Deinde quç ifta eft ribi necef-litas, utquot capita funt legentium facras literas Laicorum, tot etiam lint fentéciç amp;C hætefes?Nônnemaiori ex parte facra Scri-ptura ita eft plana,ut facile à legentibus in-telligi pofsit? Hiftoriæ facrarum literarum fierfpicuæfunt:Perfpicua eft doótrina deca Ogi amp;nbsp;explicatio eius.Perfpicuç funt Pro-phecarum condones de faciendo bonoamp; fugiendo malo.Sunt fateor quædam, quæ ui cio hominum obfcuraefte uidcntur: Sed nûideo penitùs facra leâionearcendi funt Laici?cft quæ obfcuriora funt,uel in publi-cis leftionib.amp; concionib.miniftrorû : uel priuatim ex cômentarijs Qnftorum uirorû cognofci pofsint. Proh pudor ufq; adeóne obbrutuiftis lefuitæ ? utqcFuelboni pueri bonum, honeftum amp;pium elfeiudicat,id

4^8 CONTRA calvm. Stèph. Arat uos malum, impium amp;hæreticum effe di-catis.Vos quidem maximi hçrenci eftis uel una hac de caura,quod leftione facrarum ii terarum arcetis eos,quorum caufaillæcô-fcriptæ lu nt.

,, expedite omnibus pafsimLaicisleflioné facræ Scripturæ permittere.Deo gratia,bo ne Pater. Non omnibus,inquis,Laicis. Ergo aliquibuspermittendaeft facrçScriptu ræleftio.

, At num til potes determinate, quibus permittenda amp;nbsp;quibus non ? Num tu car-diognofta cs?Num tu feite potes,qui bene earn intelligent,uelquimalè?

,, Qiiidpræterea? Quodfi diuusChryfo-,, ftomus (inquis) fuis auditoribus fuafitle-dionem Bibliorum.'Vnahirundo non facie uer. Ergofiego,bonePater,oftendamul-tas hirundines,liauddubie facientuer, amp;nbsp;uerum crit, à ledione facræ Scripturæ non arcendos elfe Laicos,quicunq; eam legere pofsintflmo permittendam clfeledionem facrarum literarum cuiuis ordini,ætati amp;nbsp;fexui ebriftianorum prçfertim hominum. Pfal. S6,â. Hieronymus fuper ilium uerfum: Dominus narrabit in Scripturis popu!orum,amp;c. Populorum,inquit,quia totius funtpopu-

VENTl L ATIO NVM DEFENSIO. 4-79 lï,amp; non tantum faccrdotum, amp;nbsp;totus po-fiulns Scripturam legere poteft.SicTertul cap. ianus fcribi.t omnes,Chriftianos conue» ^polo^ett nifle ad diuinarum literarum lediones : óc addit.His fanólis uocibus fidem palcimus, fpemerigimusjfiduciam figimus.Sic amp;nbsp;O- Hcm.i,. rigenes: Vtinam,inquit,omnes faceremus inßj'a, illud, quod fctiptum eft: Sctucamini fcri-pturas. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 ■'.i

Et Gregorius in Epiftola ad Lcandrumj Sacra (inquit) Scriptura, amp;nbsp;cibum robuftû uiris,amp;lac pueriS habet: In ea tunielepbas natare, turn agnus pedjbus ingredi poielK Et Auguftinus fichortaturpopiilum iNob Cap.dfZ««» folùm fufficiat,quod in Ecclefia diiiiAas-l©: étiones auditis , fed etiam in domibus ue-ftris, autipf) legiteautalios legchffs ccqui rite. Chryfoftomus âutem non hacraiùm Pnm.^.Ctft dicit: Audite feculares.omnes^ coimpaœate uobis Biblia anima pliarmaca:fed etiâgra* r uiter arguit fuos auditores quod Scripty- Maith. I3S no legant, eos(^; diligenterbortarurut cum fuis domcfticis exfacrisScripturis’fer monem conferant, ôtaddicamplinsk Hoc illud eft, quod omnia quafi unatpefte cor-rumpit, quod leóïionédiuinarum Scriptu-rarum ad folos putatis monachos pertine-le. HæcDiabolic«infpirationis (attende

480 coStra 6Atm Stéph. Akat. bone Pater) operatio eft, non finentes in-tueri thefaurum ut diuitias acquiramus. Vi den’AratofjCompIures hirundiries amp;ue-rum uer? iamej; tempus efle iaciédi femen-temuerbi diuini etiampriuataleâionein quorumuis hominum animos? Sed refpó-dead hoe, bone Pater; Quod tori Ecclefiré cófcriptum eft,id fingulis,qui fciuntlegere licet. Atfacra Scriptura roti Ecclefiç cófcri pta eft.Ergofacrâ Scriptura fingulis qui fci untlegerelfcet.Etad hoc:Qiiod alio docet te aut legente omnib.in Ecclefia audire,di fcereamp;meditari licet, id etiam priuatale-öionc fingulis legercjdifcere amp;nbsp;meditari H »• cét. Atquifacra Scripturaaliö docenteaut legente omnibus in Ecclefia audirejdifce-re amp;nbsp;meditari licet: quid enim aliud fibi uultmandatum Chrifti : Profeéli in mun-dum uniuerfum prædicate Euangelium ó-M4r.aS.19. ran* creaturæ ltem:profeâi docete omnes genres , docete eos-feruare omnia qiiafc wandaui uobis. Sacram ergo Scripturani priuata etiam leétione fingüliS legere,di-fcereamp;meditariIicer.^Sed quid ego te mul tis moror?Infpice exordia Èpiftolartim Ai-poftolicamm qnarum pleræqjad intégrai Ecclefias feripræ funt :idlt;^; fic, ut etiam ab Col. 4. *6, ifs legi iübeantur ƒ quibus inferiptai ho'fi ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;flint.

VEN TIL A TI o NVM DEFENSIO. 48* funt.Quin ctiS, quç ad certas perfonas p ri— üatim datæfunt, uradTirnotheû,Titû amp;nbsp;Philemonem,ficfcripcæfuntj ut ab eoianl tempore totius Ecclefiæconfenfu,amp;pub-licè amp;priuatim easlegere,difcere amp;medi tari ad emédationé iiitç amp;nbsp;incrcméta fidei, fpei,charitatis,omnib.amp; finguiis in Eccle-fiapermiiTum fit.Et hæcquidern,quædixi, üerifsima efie,maniteftum eft. Nunc Übet unum epilagrnaadijcere. Quicunq; «ütef Caißü »4* Scripturam facraintclliglt, quäfenlüs Spi 5,5. titusfanfti,à quo fcripta eft,Hagirat, hære-ticus appellari poteft.Vel. Qui alicuius té-poralis commodi amp;nbsp;maxime uanæ glo-riæ principatusquefui gratia falfas ac nouas (jpinionesuelgignituelfequitütjishç reticus eft. Atqui lefuitæfacram Scriptu-ramalirerintelligût, quàmfenlüs Spifituà fanifti flagitat, utfuprà demonftjatum eft in uerbis:Hoc eft corpus meum:amp;nuncin eo, quôd totam Scripturam à Laicis priua-tim non efte legendam pertinaciter côten-dunt:quas opiniones,licet ipfi non genue-rint,fequuntur tarnen conftanter,idq; ideo utapudfummfi huius Mundi principe Pa-pam, cæterosq; Reges amp;nbsp;principes uanami erudirionis gloriam,præbendas amp;nbsp;primaà inter omnes feftas Romanenfes obtineâr.

quod res ipfa teibtur. Ergo Icfuitae haere-tici funt,quod demonftrane oporcuit. Tu tarnen,bone Pater, ne defpódeas animum. Refipilce,amp;noneris haereticus.

gt;gt; Pergispoftearuarijs autem nominibu» »gt; noshiccerræ filins appellat, nunc uefper-»gt; tiliones,nunclebufita$,nuncSuitas. Ego ueró npn nego duo priera me ulurpane: Suitarum ante nomen in toto fcripto uen-tilac^onum nufquam efle certo fcio; utiam rurfus magnus calumniator,ne dicam mé-dax,efle deprehendaris. Quod autem ad-dis, bcftiarum clTc cornibus uentilare.id-eoq;mihi cornutæ beftiae nomen compe-tere,ac proinde Sedechiç filium me elfe, in eo ualde miror acumen ingenij Aratorij. Sed iam ad confutationem uentiiationis guartæueniamus.

** T^quartauentilatione, Refpódinosre-' gt;gt;nbsp;I uereri fupremum orbis Chriftiani præ-gt; i '*'fulem, nempe Scruatorem Chriftu : Hie ru quaeris Sed cur non uis audireeiusin terris uicarium ? Papam,opinor, inielligis.

Ad hoe ego rcfpódi amp;nbsp;nunc quoq; r^^fpo deo:quia isipfeeft Magnus ille Antichii-flus, id quod etiain à me demóftracum eft. Ecuidebo quid fis refpófurus. Moxaddis: Ignoras impie, quid Dominus de luis fuc-eefibribus dicat,quiuos audit me audit, amp;nbsp;qui uos fpernit.mefpernit. Ego uero iftud non ignoro. At cnimuerô nô dePontifici-bus Romanis hocdixitChnft9,led de duo-decim ôefeptuaginra difcipiilis fuis ,ut ui-dere potes capite decimo apud Matthçum ßcLucam-Siigitarhocdeuicarijs uis intel ligere,fuerunt omnes Apoftoli amp;nbsp;difeipuli ipfius uicarij, ac proinde omnes finceri E-üangelij doétores qui ipfis fucceiTerunt.Pô tificesautem Romani cum uniuerfacollu-uiefua,non fuccefierunt illis, fed longé re-celTcrût in dodrina, uita amp;nbsp;moribus, quod clarius eft quàm ut probatione opus fit.

Inrefponfionead quintamuentilationé a ais bone Pater,me non folùm non extrica- t « ri, fed magis etiâ inuolui côtradidioneieô « t quôddicamad Antichrifii mébra pertine- elt; te mutatoré Calédarij,amp; quôd nihilominp lt;lt;nbsp;ipfeformam amp;C modû mutandi praefcribS. lt;c

Vfq; adeè tu , bone Pater, tui fimilis es, qui calumniaris autfalfum dicis. Qiiæ e-nim egocoditionalicer aut cumaliquare.

ftriâione fcripfi, ea tu peiindeaccipis, ac/î Categoricè amp;nbsp;fineullalimitationeàmedi ftafuilTenc, quod utiq; ucrè efl calûniari. Si nir bonus eiTes,id cercènon faccres. Atque iucuelilIudThucydidis meminilTe debes: iit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1“^/' « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tivàc\s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tss

BKtorTas âïïiAitoîm. id eft,Caluninias boni ui-rinecipfidicere,nec didasabali^saudire debenc.

N rerponfioneadfextam uentilationem iterum dicis me modum mutandi Ca-lendaiij præfcriberc , quod fimpliciter fàllum ejre,quilibet candidus ledor obfer-uare poreft.

Addis deindcjMe omnia fefta,quae à mil le trecentis annis in Ecclefia CathoJica ob» feruata funr, abrogare præter diem Domi-nicam,naralem Domini,refurreâionem.

Hîcprimum falfum eft,omnia fefta,qu£e Romana Ecclefia obferiiat, ante mille tre-centos annos obferuaricœptaelïezNâuel Feftum corporis Ch ri ft i, quo maxima ido-Domi lomaniam exercent Romaniftæ, antean-»II iiti. nos duiitaxat trecentos uiginti rres,abVr-bano eius nominis quarto,inftinduTho-

VENTIL A TI o Ny M DEFENSIO. 48^ ihæ Aquinatis introdudum eft. Deinde nó fcripfi e^o me abrogare omnia fefta,fed ip-dicaui tantri, qnæin noftris EccJefijs cclc-* brarilolaant, remota omni fuperftitionc. ' Deniqjfallum eftjquodais, piKtcrDo^y-' nicam diem, natalcm Domini,refutieélio-nem : Ego enim addidi eriam Pentecoftçn amp;nbsp;AfcenfionemDsOmini.

Dehlncfubiugis: neq;iftafefta pur^tjOb “ alium finem obfcruad^,,uifi ut annücjet-ur “ ïn illis uerbum Dei.Ncqj hoeita rcfers^ut à ‘‘ mefcriptum eft.Ègo enim fcripfi,nos dlcm Dominicum j eos, quos dixi,dies feftos, docendo amp;nbsp;difcendo qerbum Dei tranfige* rq,quæ duo fi abfunt diebu§ feltis, «os pro-.fananamp; uipiap.m^nifeftum cit^etiamumil lumferuileopusaquoquamfi.eri.

Quod pofteafcribis,meperper4^cona* ri probare, Pontifiepm efie Zuitichriftumi ad.ht¥Ç/ibi ab\i,ijdfum refponCorps, po-fteaqqam ujde.jçç) tc a3 duodecim apodixçs pôauæiientilatiqnis ^liquid refctipfilfe.ll-lis enim immotis ftantibus,hæc,quætu a$. fcrs.cófifterepullo modo poilejcertura pft* Sedaudiamu$,iamfequêciatua uerba:D^- lt;lt;nbsp;mü,inquis,proponitinfulfusGramatteus «« q«æfti9ncm,quid derepurgatis uocéEua- lt;« gelij Ecclefijs fentiendum fit, qui inuîtæ ««

4Ûlt;r coNTiLA cAivM. Steth. Arat. ,, Calendarium Gregorianum receperunr. ,, Vbiprimum grauiter contra Grammatica ,, peccat, ponendo nomeninuitæpro aduer ,, bio in«/'è. Hæc tu,bone Pater, perquam

fane Gramaticè. Scilicet. Equidé fie fcripfi necerrauit Typographus, quæ, uidelicet Ecclefiæ,inuitæ rcceperuntrhoc tu ira cor-rigis,qui inuitè receperunt.lllud uero quid aliud eft,quàm Rmrndjre Magnificat,vï uiilgo dicitutiFetturcnim quendam feiolum, cû legerâtin Cantico Mariae hæcuerba,D^pfr fit fupérbos,fie corrcxilfe,Difpcrfit fuprrbouan. Sed die,bone Pater, nónneLatinè dicitur, Facio inuitusjfeci Ihuitus? amp;in plurali nugt; merô;FaciTnusiûüîti ? Sicinfœmininogc-nere,Facio iniiita,facimus inuitæ?quç ccr-tèformaloquendi frequentioreftapud Ci ceronem,quàm hçc:Facio inuitè,aur,facio inuito. Ecquid erubefcis,bone Pater,cùm f)ræfertim tute in ifto tuo feripto eadem oquendiformaufusfis, quam in metatn incogitanterreprehendis ? Oeinde qualis cflifia tua Grammatica, Ecclefijs qui, pro quæ?Sedagfe pro noftro candore ipfi te cx-eufemus. Putatnus hocautfeftinarioni» tuæ fphalcna elfe : ut qui in fpacio quinde-cim horarum cam ncruofam cpiftolam A» pologeticam, eamijjbenèlongam confe-cerit:

VENTIt ATIONVM DBFENSIO. 487 ccris: aucperSynthcfin excufari poffe, ut fit,qui fcilicethomines, exquibus conHac Ecclefia: quale eRillud: (n Eunuchu fuam. Item: Centauroinuehitur magna.

Nihilo melius eR id, quod poRea dm Uerbosè perfequeris, fumpta occafionc ex hoe nomine Inuitæ.inprimis falfum eR,in-quis, quod uocc Euangelij repurgatæEc-clefiæ coaftè confenferunt: quia nulla il- ** lis uis illataeR : Sed ficut Catholid uo. ** luntariè amp;nbsp;libéré paruerunc,itaamp;illi. **

Nam qui diu multumcj; reeufac aliquid fa-cere, tandem ueró aliqua neeefsitate ur» gente Facit, utique Latinis inuitus Facegt; tedicitur: quod ex iRo Ciceronis uidexe potes.'Facere inuiti amp;nbsp;reeufantes coaâi fu-mut.

Pergis poReazIbii ergo amp;tuetiamim- SiLaimü tfl pie ucl inuitus,ubi ubi Fueris, amp;nbsp;pedes Pa- ’éi» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;:

tibi Stephane Arator, quia Rrefptrunt Pfeudoprophe« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;——-

C A-

it -M lt;-Oxfubdis:Etfiminçamp;metHsmor-•’ / V I f’s jJI’sincétacus fuit,nonne debuif» gt;»^ quot;^fentpro Euangclio ifto ueftroCal-jj.uiniano mortem potiù^ eligere, quàm An-it tichrifto confentire? Refpondeo, fadi fui quîfq; rationem rcddat.ubi res ipfa amp;nbsp;tem-,puS poftulabunt.Quid enimattinetadhoc riüî refponderepro aJijs,quod tâinuidiosè quæris? îftud autem filentio præterirc mi-nimèpoiTum , quôd odiosè nobis Calui-niânum Euangelium exprobras.

Die,Stephane Arator, quis unquâEuan-gcÜnm Caïuinianum confcripGt? Oftende hbru qui ficinferibatur. Vbi uidifti?ubile-gifti?profercalumniator reftes au t tabulas. Nübis no eftâliud Euangeliu præterid,qlt;F facris literis Continetur.Romanenfîum iila c.Qaudacia amp;nbsp;fumnia impietas,utprçterE-pangeiia facris literis côprehenfa alia fibi coniingere præfumant. Sicuti circa annu Domini udo.Monachi Parifiéfes fecilïc Ic-locfirh guntur, qui plenum blafphemiarû Euange I t Math. lifi excogitarunr, quod Euangeliû æternû 'nftenfit nuncuparunt,cuius etiâàPoïKÎfice confir-t-'jlûfKuî. mationé C^nouicapoHularunt^quS ramé pbfinç-

V EN Tl LA TI o N V M DBFENSIO. 48 9 obtinerc nó potucrunc. Etnotü ertPfaIce- •( rift Mariæ,anno Domini «^54. Venerijs im; preHum,in quo omnes Pfalmi Dauidici.nó • line horrenda blalphemiaMariçadaptâcur, fie ur pro nomine lehouæ, Elohim, Domi- gi jioman. ni,Chrifti,nomen Mariæubiq;fitfubfticu. parag. lû.RomanenlîûetiamhæceHimpieraSjiit bus ad bac. uetus amp;nbsp;nouum Teftamentuin ideo dunta ƒ Xat recipienda elfe tradanr, quôd de his re-cipiendis fandi Papç Innocentij prolaca ui deatureflTefenrentia. Item,quod omnia decretalia mandata fedis ApoHacicæ fie eu ftodiendafinCjUt, fiquisinillacommilerit, feiat fibiueniam denegari : amp;nbsp;quod eiiildé fedis iugum etiam intolerabile , toleran-dumcamenfit:idquod certèficin Papatu. Toleran turenim turpifsimaidola,quæ uer bum Dei rolerari prohiber. Toleratur dogma Tranffubftanciationis , quod plénum eH horribilis blalpheniiæ; Tolcracur alte-rius partis Eucharilliæ ademptio , quod fummum eft facrilegium. Toleratur pro-hibitio , ne laici priuatim legant facram Scripturam, qui primus eft gradusad im-piecatem . Toleratur impium dogma, dubitandum cuique elfe de remilsione fuorum peccatorum , qiiæ triftifsima eft auimarum cainificina . Sed ad ea iam li 4. ucnia-

490 contra calv«. Stefh. Arat. ueniamus, quæ ad feptimam uentilaiio» I nemrcfcripßfti.

QUitfeßäab Apoüolisobferuatd, (jujci Ro-mantdis introduâa. Petrum uix unguam Rom^ fuifje.

GOnatur hîc confutarc è Stygia Plu-ronis paludenatus Scholaiiicus,hac i, propoficionem:Antichriftusaflumct ,, ßbi ins uiolandi 8c abolendi dies feftos, ,, qui ubiqiie à Catholicis magnareligione ,, obferuati funr. Primo refpondeiApofto-,, Ium prohibuüre dies , tempora 8c anlios obferuari: Maliciosèaliquoties uerba Apo ,, ftcfli contra fefta Chrirtianoriim detor-,, quens : cùm ille contraceremonias amp;fefta jgt; ludæorum ageret:quæiam ceftauerantSc gt;gt;nbsp;in locum illorum,Chriftianorum fefta in-) » troduci cœperunt. Non ergo , indofte *, SchoIafticePJutochienfis,prohibct Apo-gt;) ftolus obferuari Chriftianorum fefta, fed ,, ludæorum.

Hæc tu,bone Arator: In quibus primùm falfj reus es. Ego enimin feptimauenti-latione nufquam fcripfi, Apoftolum pro-hibuifte, dies tempora Bannos obferuari.

VENTIL ATI ONVM SEFENSIO. t Nempe igicuraucperiram,auc per negli« genciam mea ueroa infpicere contempfi« lti:quod utrunque turpe eft lanto confu» tatori. Deinde contra mulcitudinem fe» fiorumRomanenßum illud acculi,fex die« bus operaberis,amp;facies omne opus tuum, amp;c.C^id CU autem ad hoc?x\ihil. Sediam defeßisuideamus.

Scripferat Pater Volfgangus Screchius, Abolicionem feßorum Romanenßum eße notam Antichrißi. Hoc ego ucrum cffe negaui, eö quód Apoßolus'difertefcribat: Chrißianos ex parce diei feßi non eße iudi candos uei damnandos. Nempe igitur hinc illud potius colligitur, Ancichrißia* no more facere eos,qui obnegledam muls titudinem feßorum Romanenßum Chrißianos iudicanc amp;nbsp;damnant utiPoncißcij faciunc. Quid uerö tu ad di dum Apoßo-li^Dicis contra ceremonias feßa ludæos Cofo/: rumegiße Apoßölum. Eßo. Acdicquæ-fomihi, fic'ne abrogata eß cota lex ccre-monialisjUtuel eandem, uel fimilem quo-quo modo iili præcer Chrißum amp;nbsp;Apoßo-iosalicui homini ferreliceat^ Siliceredices, uolo id mihi teßimonio facrarû litera-rum probes,quod certè facies nunqua. Sei mus enimin nouo Teßamento aliorum fe

4-92 CONTRA cALVM. Steph. Arat. ftorum,ab Apoflolis celebratonjm,præ-terdiçiDominicæ,Palchatos amp;Penteco-ftes, mentionem extare nullam . Demum poft mortem Apoftolorum inftitutum eft fcftumnatalis Domini, AfcenGonis amp;E-piphaniæ. Cætera fefta dehincalia aiijs fubftituia nulla nec necefsitate ncc uti-lirare Ecclefiæ . Quippe florenril'simas amp;nbsp;purifsimæ Eccleliæ fuerunt uiuenci-bus adhuc Apoftolis Domini:amp; quæ pro-xtmæ fubfcçutæ funrquæcum multitudi-nefequentium feftorum caruerint, ea neç necelTaria,necutiliaefleconftat : Acpro-indeomifsionem illorum, nequaquamfi-gnum elTeregni Andchriftiani : cùm con-trarium podùs uerum elle appareat, uel ex co,quod diuinis honoribus fanâosfuos in horum feftis Romanenl'cs prolequun-turquandoquidem fpôtèconfitentiirAnti chriftum honores diuinos aliô translatu-rum elfe.

Horretfinquis denique)Plutoins difci» ,, puluscelebrarefefta Apoftolorum, Con-,, fefl'orum,Marryrum, B. Virginis, quæà ,, Romana Ecclefia introduda lunt: amp;non ,, horret obferuare diem Dominicum, Na-,, talemDomini,Refurreftionem Sc Pente-coftcn , quæ ab cadem Romana Ecclefia intro-

VENTILATIO NVM DEEïNSIO. 49 J introduóla amp;nbsp;præceptâ funt. Ais tu qui- n dem,bone Pater, præcipua illafeftaàRo-niana Ecclefia introdufta amp;nbsp;præceptâ cC. le : Sed quia hoc nullis idoneis rationi-bus confirmas,ego certèid credere nô pofs fum. Conftatenim Apoftolos diemDo-minicam , Refurreâionis amp;nbsp;Pentecoftes fcftum lerofolymis amp;nbsp;alibi more Chri-ftiano celebraffeantè, quàm ulla Chriftia-na Ecclefia Romæ fundataefiet, amp;nbsp;antc-quam uel Paulus uel Petrus Romam uç-nirent fine quorum audoritate à Romana Ecclefia tantas folennicates introdu-üas elTe planeert incredibile. Ac Paulus quidem Apoftolus Romam uenitanno fecundo Neronis, anno Domini 58. Quo tempore Petrus Aportolus Romæ non-dum fuit. Nam fi fuilTetin primaPauli A-pologia eum non deferuirtet (z.Timoth. 4. id.) Neque Paulus ex Romano career« tot Epirtolas fcribens fibi temperate po-tuiflet, quin nomine Petri, ficurialiorum, falutem Ecclefijs afcribeiet. Quanquam Eafc.Ui.tt quodadPetrum Apoftolu attinet, magna f.4. ertdubitatio,an unquamRomæ isfucrir: cum difertè icribat Paulus , Euangelium Gal.2^.7.9^ præputij fibi, Petro autem Circumcifioqis Aiio.ij.gj, effe concreditum, pro quo exequendo etiâ dex-

494 CONTRA CALVM. StETM. AkAT. dextras iunxiiTe non dubkarunt. Ex quo titud confequererur : Si Pecrus Romani ueniiTetad docendas genres, eum firmagt; ti iunAione dexcræ paâi uiolatorem eX“ ritiire,quod de canto Chrifti Apoftolo cregt; dere perabfurdum ek : adeô quidem ut olt;* mninó cutiùs eiTe pucetur arbitrari Petrum Apoftolum Romac nunquamPapatu fun* Aum fuilTe, ac neRomam quidem fponte ueniiTe, nili force uinâum amp;nbsp;coaâumad fubeundum capicis fupplicium. Ec de his quidem hadenus.

HAbeSjScephane Arator, ad Apologe* ticam(utuocas)EpifloIam tuam,Regt; fponlionem non quidem ex tempo* re,neque in fpacio x v.horarum,fed plus c-tiam quindecim dierum , quamuis inter multipliées alias occupationes , confcri* ptam.'ad quam li quid refpondercuoles, primum hoe re rogo, ut ex plauftro loqui deßnas,desque operam, ut non conuicijs, fed argumcncis Scraiionibus caufam tuam agas:

VENTILATIONVM DEFENSIO. ^9^ agas:quam G bonamhabes, nihil opus eft toc tancis(|ue conuicij szli ueró malam, con uitijs eametiam deteiiorem reddes. que hîcillud tibi in men tem ucnirc poreft: itnrtitf/n’Sitiiiäa {ir®* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n ti Uaxtfi'*

X^titTi^ax' ivTic/uSltf/Sixifcat. Quod fi tameo tibi cordi eft, conuitiando fuperioreme-uadere uelle, ego ingenue dico , me hac in re tui fimilem eflenolle. Equidemi-ftam laudem amp;nbsp;palmam tibi tuisc|ue Iegt; fuitis non inuitus concedam , amp;nbsp;in arte conuitiandi te àa^iixijir nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;î/ù/ty/SK

facile patiar. Tu tarnen réûiùs fc» cens fi amp;nbsp;conuicia , amp;nbsp;fontem conuitio-rumiramtuam miflam feceris, teej^uepo-riùs ad earn, quam humanitas requirit, le-nitarem dederis. Ar,inquics,tu mc calunu niarum,tu falfi Sc mendacij reumagis?

Agoequidem, amp;nbsp;forfan etiam perago: fed non immerito. Nam ut eft in pro-uerbio : Scapham ego non poftiim nili Scapham nominare.* quod dum facio,cer-tè non conuicior. Quod fi iniurius tibi fum,demonftra, amp;nbsp;culpam deprecabor. Alterum hoc eft , quod à te impetratuin efleuolo. Quaefojfiquid ad hæcrelcri-bere uoles, paiiló attentiùs, quam in uengt; tilationibusfecifti, amp;nbsp;legiio öcperpendi-to

to ea, quæ hîc à me fcriptafunt. Jmofî quid refellendum fufceperis , mea uerba bonafide,uti mefacereuidcsciraro : ne-qiiemihiaffingito , ucnuhcfecifti,ea quæ exuerbis meis nullo modo confequuinur. Nam hocquidcm quid aliud eft.quàm fuo fibi arbicratu fingere aduerfariumjquénullo negotio confieias,id quod pueros quan deque in placeis facere uidemus,quiex-trudum zmpjuoÄMxaij,/: id eft, ftramineumho-munculum , ligneo enfe amp;nbsp;bafta fuccin-dum , lapidibus baculisque cum magna uociferatione dcijciunrconficiuntq;.Qua-lisquidem triumphus amp;ridiciilus amp;ina» nis ucique eft, quern ego nuce cario-

VENTILATIONVM DEPBNSIO. 497 r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P o T h' P I

if nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M E T A N o B'I N.

“Txto fjXs' ifxeifgt;tii f(cjr.: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CTfi{^«hiSA*

hquot; ivct lt;dniy^iX(^ftç^H Iv cu/«c})^ovigt;tggt; quot;EtAri na-yrt^cç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tx,

OvTré^ l'yyxTiüi ƒcttjj uxpä» f«lt;r»s‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

A’goc^fc bu J'où.jjiteiiji bxKói^KhKK btttcis, tiHTtfiyUÏtvll bxK^ KKD^ÿSèii/ J^lÙi^OVlJiÎÂfi J £i ve^ôswijbxKoi/ J^cù^ovx lt;f)/Vyi rar^Vf* fi'g« dû/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si^^x (uïîewoicui eu «Tijetif,

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TffaTreû/ ÂtTrijVHTrufirme XGi^i?»

4jgt;8 CONT. CAL. Stï. Ar. vbnt. def. 2^^ addefenfwnem noßram^ ne^ ad carmen ifiud quidquam refponderunt lefuitA v/qne ad h oc tewifus»