Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:

Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned in full. The following scans are, in order of appearance:

wp»3 ^iiuidnj juwtoj :jiqtgt;utptnb‘ï/j pi^fH^ *4Plt;]PUir pn jrtup inÿ rp^j.jcfutt

ptdpfwdonpoqx ‘MipuppijJostj ,.... ’ fujS/tj ^Sfipru^

U3A]

Uomiiutb. i ' . ■' bum,

«I Mfte uerbw dniecedit ttomindtiutit O ^è^fitiifcu nbsp;nbsp;''•»tis, eiufdcm numeri

y.' er perfott£;ut, xil Ego doive ' ’quot;nt.

Tugdndes, N. ;-liMUr. Genitinuipo^uvrbum.

Sum genitiuum pofluldi, quotiesfignißciitpof‘=‘ fcßioncm ; ut, Hec ucßii eR pdtris. Auti,d ali^uid pcKtinere: ut,Regum eä:'tuerile^s^dentii eH ntibit^imutAre. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;.

iib abs ium corant cUm

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ut*’'.

■ï?»gt;ït«*'

.'ï-JOMRï'

Atotl'ï'/s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cï'.:i.u 't-.icig'A

. ' ■. .oîîùi*' jniv Î 4;-.? 'ftnvto^

-,-iï'.öï\gt;;. 5,. »j-ACkS ■'«'sîsiî'Jo »•« p ;, o ■ irvi'AV nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ï. -aïï’

De libro Concordiagt; de Confeßione Eccleßa lArgentinen • fiStTerda, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

MIS VlRlSjD^ ARBOGASTO RECHBVR-geroPrætoriojD. îoanni Carolo LorcheroConfii-lari, amp;nbsp;D. Friderico GottesEemio j Reipub.

aV^LlCA ET T El^TT LG AT A iflhoc fcrtpturienteleculo querela e^, tAmplißimi V, Scholarcha, de Theologorum,eorwmq^He qui Theologica traçant, mututs concertationibm amp;nbsp;infeSlationihui: neque défunt interpios etiam, qui minore cumpericulo Ecclefiie dißi-gt; mulari, quàm refutari poßeplerofq^ hoflium quot;Verx doEirinte infultjts txifliment. 'Nam aut ipjam do£lrinam impugnari aiunt,qux amp;per Je clarafiti neq^ ynquam contradiHoribui carere poßit: aut yitam do-tentiumiquamrebttf snon 'ygt;erbi} excufandam eJJ^e put ant. lAddunt tlianii in ’yeritattsfape defenfione,aut refutationeerroruminon eum feruarimodum, quern Chrißtana requirat cbaritaset manfuetudo-.'Vt nonnunquam Eccleßaßicis dogmattbtifi baudpauloplws defendenti-am tmmodeßia, quàmaduerfariorumnoceantargumenta. Quamuts autemnon nihildicunt, qui itafentiunt ; eE^tarnen, quodipforum rationibtif reßonderi debeat,acpoßit. Et illudinprimü, etfiipfaper feyeritas clara fatts nbsp;nbsp;apert a e^cupientibw earn cognofcere : ita

tarnen earn aduerfariorum cauillts 'ytplurimiim inuolui, yt nifißntt « quibtußmpliciores admoneantur ,facilimè in errorem permulti foßinc abduct. Et certèt yeritatem doBrinte ceeleßtt, nemo clariùst

nemo a^ertiùs traJielit ipfo Spirit ufan^o^^uiper Propletas ^po^ ßoloslocutuiefl,ipp)j^filio T)ei,lapientiaxrerniPatrM)Dnoamp;jer-uatore noßro lefu Chrtßo. Ettamei^uot defenßones,^uot refutatio-nes^in horum concionihu^ eir libris reperiunturfEleqj 'ygt;ero,quialem^ ferfaturifunt, qui quot;veritati reßßant amp;nbsp;contradicant gt;nbsp;ideo yeritas ipßn def endenda non e^ ; fed contra potiiis, cum nunquam inimicuf yeritatifiSatanatiquiefcat; pij s quoque '^linißris elaborandum erit, ne defertaab ipßs amp;nbsp;prodit a quot;Veritas quot;videatur. lam, cur yita amp;nbsp;mo~ tüïS» : res yeritatem defendentium calumniari foieant aduerfarij,nemo non yidet ; nempe, yt quotu doBrinam refutare nonpoffunt, eos fuß)eBos falte amp;nbsp;inuifos reddant auditoribtts. Ei igiturbona confcientia opus eßpijs’Minißrtspropter d)eum;itabonaetiamfama,propterproxi' tnu;nepropter ipßs yeritasdoElrinxcceleßts, quam defendunt^ blaf pbemetur. Etßyero negari nonpoteßt ndfemper huiufcemodi infcrb ptionibuf moduferuari^qui debebat ; tarnen Chryfoßomo etiam auto-re,tutiùsfcandalumpermittitur,quàm yeritasno defendatur. Quin amp;nbsp;ipfe Eaulu^ animum amp;nbsp;’nfoaioio'ii] fjeSfari y ult docentium in Ec-cleßa^eir ex eoM ipfaßue elocutione, ßue a^ioneJudiciumßeri; Siue INSANIMV Sjnquit(infanire enim dicuntur,qui ardentiore lo pro yeritate depugnant JdeO jn S A NI M 7 S; ßue fanifu^ musjvóbisfanifumus^cbaritasenim Chrifli conßringitnos, 2. for. Charitas,inquit,non qua bunc aut ilium comple^imurfedCbrißiJoc eß^quam Chrißogt;amp; eiugt;sgloria debemtu.Itaq^ non omnesbuiusargu-mentifcriptionesimprobaripoffunt:ßed ea demum, qua yeritatetn oppttgn^nt, amp;nbsp;erroribus patrocinantur : qua autem yeritatts defen-fionem, eSr errorem refutationem continent, eafanè necefßariaßnt txißimanda.

Ego, yt de bds Defenßonibus metsfate ar, quod res edf^, maluif- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

ßm operamßudtumque boc,altjs,yelEccleßa yelScbola negocijs im-pendere fedgrauesprofeBo caufafuerunt, qua me amp;nbsp;adfcribendum, ' (umpnmum ^ntipappos accept, amp;nbsp;nunc adedendum,ndtarn bortata

Dedicâtofia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5

funt, ^uàm impuhrunf amp;nbsp;coêgerunt. lAgttur enim de Confeßione tnea, quamtoto nunc decennia, in ijlhac Eccleßa amp;nbsp;Schola ,pro tenait ate donorum meoranti per Domini tarnen graciant ,puhlicè pro-pofui. Earn yer àßpatiar ad hune modumiferiptts ex hac ipfa Aca^ demia, cui feruiQ:,editi!,palam traduci: quid aliud, quam male mihi conßius yidear : qui ea , qult;e quotidie doceo, amp;nbsp;inculco auditoribtts mets, non etiampubliée außm defendere f Qt^anquam yerà nullius mihi errons confeius fum : it a tarnen aßeÜus animo ßum, yt paratus firn doceri amp;nbsp;monerià quolibet, qui SeripturarumÇaerarum autorb tatem mihi afferat* P^ieißim tarnen oßßcij mei eße iudico , ijs, qui Confeßionem meam oppugnant, ex earundem Seripturarum oracults errorem,ßpoßim, oßendere. T^equeprofe^o defuerunt hts menßbus, quinonfemelinos mihidixerint , tarn diuturnumßlentium meum, pro defèrtione yadimonij,àplarifque haberi.Ego yero, quia audiue-ram editionem Antipapporumßc exeußri, quadinßeio autore fuße-pta eßet, minimeproperandumputaui,ßed expe^andumpotiùs, dum

de edition^ c.onßlio,amp; de author is inflituto,certiùs aliquid cogno-feerem : amp;nbsp;tantum non perfuaferam mihi, reipfa oflenjurum ilium, hancßbi editionem dißlicere. Cum autempergere ipfum iam yideam, Ùpropoßtum fuum yrgere: mihi quoq^ abrumpendum eße hocßlentium exiflimaui. ,Accedit eÿ hoc, quod,Aduerßarius, Confeßionem meam accufare non contentus,famam etiam, amp;nbsp;exißimationem meam eiußnodi criminalionibus yiolat, yt nißei reßondeam, amp;nbsp;hanc à me iniuriam depellam, neq^ bonus yir, neque bonus ll^ipublica no-fira ciuM eße, aut haberi queam. Quidenim ißaßbi yolunt yerba, i»fecundaadyos,clarißimi D. Scholarcha,epißolaf pag. 22«. Mo tuoPappurtijfie conversionem maiorem RE1PVi»

LI c AE afFcrat, quam inde ab occafu Capitonis, öi Bucc# d.amp;HedionisfenferimuSjfi principatu obtinebit. Etfequen-

SederratPappuS:,qu'odME OPPRESSo,fperatfe, ^UoàinftituitjConfequipoflè. Q^ibus egoyerbis,maximame ab 3 ipß

i^foiniuria affîct, Ù Cf 'tminosè acfuf^iciosè, noif^^ereiaccnfarirt-J^ondto etproteßor. Taceo iam Ixfa maie flat crimeniquodfagA'i6. tta callidè tra^at^ytßde eo litem ipßmattere yelimsflacilè jeßetet ilia ^erhoru luhricitate elabiflöße, quot;tt nihilominiis tarnen jußicione bac, tanqttamßimulu, in leüoru anirntt relinquat. Htf ergo de caue ßt, tnearum ^uo^ “Defenßonum e dit tone m flut aui eße neceßariam,

Q^èdautem jub amfllißimo yeßro nomine, Clarißimi amp;nbsp;flruden^ tißimt 7). Scbolarcba, aflflarere eas 'volui: eiws ego rei, net^ flaucio~ res, minorii momenti, caujas babeo. J^rimtim, yt dißteflationem banc noßram,adfuum tif comfletente yt yocantfludicem reuocaretn. (floram yobiis enim, amp;nbsp;coram ijs, quos yobts ex quot;Minißerio Eccleßa-ßico, amp;nbsp;Academia aduocatteratts, uAntiflaflfli ißt recitari debue-rant, amp;nbsp;mex eiHoq^ “Defenfiones audiri; non autem Geneuam, amp;nbsp;inde in totum orbem Cbrißianum, ißa transferri cotrouerßa. Et yos^uü dem,ne ißhucfieret, ßatüfeuere mandaueratts:fedfllus tarnenflotuit • irrequietorum quorundam, qui nifiturbatts rebut, non fferantfefloß-ßeemergere,ßratu täquot; aßutia. f^obts igitur, amp;nbsp;ijs, quosyobtsaduaca-ueratis, Tbeologis amp;nbsp;Troßefßoribui, bas quot;Deßenfiones mitto, yt ytra^ iam flarte auditaßatuatü et decernattStquod ad gloria, T)ei,et tran^ quillitate Äcademix noßrx exißimabittiflertinere. T^mouet qui-dem à cognitione bac,Theologos,aduerßariui in fins yïntiflaflfi maio-rii,flag.2t4..bis w^w.'Hcc omnia huiufmodi Hint,vt à Senatix, a Scholarchis, A. i v R E C O N S v j, T i Sj cognoamp;i öóiudica# ri pofsint: nec^ opushabent tuo GonfiÜoa ncque tui ßmiliuiu» Sedno exißimo iflfiut eßaiyobts flrxfiribere,quibus in bac co^nofctn' da caufa coßultorib. et adiutorib.yti debeatts. Deinde,yt liquidooße' dere yobis flofßem, quts noßrum, cdcertationis buitts tir dißidij,^^^^^ haberi debeat. Videoenim,dißutationi mea: quayerametyerbo Vo-tnini confentaneam eße, nemo flote?^negare : banc tarnen ofliniofttm fllurimUm detrabere, quodindeinitium difiidijiflius ortumdidtur. ■Et certe,ßi id initiücuiußq^ a^ion^ debet aflflellari, ynde occßo yd ßdii

Dedicatofîâ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X

ß^afumttur, non negarim, Jißiutationent meatn: tnkîum effe iuiur (oncertation^. Cùm entm iamduium hoc acerhifacii fu« in librutn Concordits'^irtu euomere cupiuij/èr aduerfariitf j neqtte alin daretur occaßodflhanc arripiendam putauiCi^ttie ranco ei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(gt;lacuit,i^Hod

fuhofßcijßti, amp;nbsp;T^^oratui pileo occultare ße omnem ijlam amaru-Itntiam^oße ßierauit. Si AMem id cuiufq^ rei initium efßeputandum tß,'ygt;nde res i^fa oriturpromanat:alia huius dißidij initia haud difßeulterfoterUnt dsmonßrarß, idq^ ex ipßs aduerfarij ^nti^appts, Qwtiesenim conqueritur, meSenatui perfuadereconatSelïè, Scholam concordem eflê cum Mintfterio, ód in eadem efle fententiadefubfcriptionelibriConcordiæ: 2lt; petijflê me, vt per Scnatû liceret Scholæ fubfcribere nouo Corpori docfïri# nae:pagM- 8lt;gt;. 94. toó. \77. 253,20. totiesyeruhuiits dißidij ini-tium amp;fontemdemonßrat. Hem^e t ferre nonpotefl^ neq^ ’'VHlt, ye Schola, h. e, Prof efforts Schölte, cocordes ßnt,amp; idem de religione ^inißris Eccleßtefentiat. Hoc, quia me audiuit afßrmaffe,amp; quia metuit, ne probata à '\lagiflratu noßro Formula Concordie, concor^ iiäe’tiam religionis inter°Miniflros Eccleßce tifProfefforts neceffa^ rio deincepsfouendaßt; idcirco comouttur,irafcitur, amp;nbsp;indignés mo-dùindignatunomnem^mouetlapidem,yt Schola hxc,cum Helutti-cispotiùs,et txttrés,quàm eu ^ugußams Confeßionts Eccleßjs co fett' tire yideatur. (duamuts autextertsipfe hotninibus perfitadere eone~ tur,mtliore lt;amp;nbsp;faniorepartem Conuentut Academicipag.^i^. çÿ\77» fedettriamillia ciuiupag.z^t\..infHafententia effe,et à mea,quit tO' tius J^tniflerij fententia eß,diffentire:magna tarne,et meliori ac fa-nioriparti Conuentus,qute etpuriorés do^rinie,et cofenfus Ecclefite et ichola eftquàmßudioßßima, amp;nbsp;tantx ciuiumultitudini, quxnobét (trti ‘Minißrü Ecclefia,quàm ipfi,notior efi,initerid hac ipfa affeue-ratione facit.Et ctrtè,nemini adhuc Profeffori,'vos ampliß. 7).Scho'

permißß{S,yt CingUana aut Caluiniana doUrina in Scholapa Ecclefix noßrx Confeßione publice infeéîaretur.

It nbsp;nbsp;huiui ^uo^ue erga '^eram loSÏrinamfludij »tum ’^eßrt» tum mt^

Horis acfaniorispartis Conuentns jicademici»teßimonium deditU'' tione hat mea extare 'volui, yosj^ cohortart, amp;nbsp;ohfecrare, 'vt in earn, euram deinceps quo^,ficutfacitis, incumlatis, quot;Vt yera religio,amp;. inter quot;Profefforespax, in Academia yeßrafloreat. Ego, tametß'ta~ rijs Eccleßa Cathedralis occupationiius implicites, quantum tamtn adiuuanda sätprouehenda Theologia fludia elaborarepotero , optima femper fide enitar, 'Bene in Chrifio Seruatore noflro 'valete, At/i' plißimi amp;nbsp;Prudentißimi D. Scholarcha, Terficript. Argento^ rati, «8. 'Martij, quod die ante annos 17. Concordia inter Ecclefia Minifiros, ö* Scholg 'Prefiefiorts» cuius in his ‘Defienfionib. aliquoties mentiofit, confiituta

T)e Charit at e nbsp;nbsp;Condemnatione

Chrifiiana,

ANDEM ALIQVANDO, STVR# mtantc diemi8.Calend.Maij,anni npappi tuiinmanusmeas vénérant, Maior fiC Epitomicustquibus primam meant defend fionê,anno fuperiore i578,eodem menfe,eo# deni'cß die tibi exbibitamgt;rcfutandam fufcc^

pifti.Itac^ illt pafsim prius ab amicis homtnibuscp tuis lecRi defcriptijölt;tandem Geneuæantediuulgatifunt,quam cgo cognofcere potui,quomodo mihi abs te efict refponfum.Scis eniitt,minime verum efle,quod in indice fcriptorum,quç tuo , Volusuine continentur, pofitum cft, Antipappum maiorcm inibfo Âtaâem 'tx noflrtt {tetu récitatum eße : fcis etiam, falfum cHe,me huic Äntipappo fecundo ,Epitomen, vt tu nominas, primaemcacOrationisoppofuifle, Et fcis,te ante annosqua^ draginta in lacobo Sadoleto grauifsime rcprehcndifle hoc ipfum,quod ego nunc in te , ÖC in ifto tui voluminis indice, defidero,

Sed ifta diuulgationc confecutus tu iath cs, quod pag. np« cupcrc te fignificasjVtZ^ü/cwi/w/emof««#, eäfhac tuayoxft^ i^VAgenaria, ^uam o^primi quouis periculo fropoßtownpaterertf»

Euro^am commemoretur: mihiautemnccefsitatcmat tu lifti,publice quocp tibi refpondendime homines extcriar#

to T)efenßo ILT),IoannisTPapfh , gt;nbsp;bitrentur, ant te inuftS ad di(ceptationehanc pertracfïö a me efleraut me tuis iftis Antipappis ita perculfum fraóö'c^ fuiflè» vtneqjfidci'neq; officijmeirationc ampli'us reddere potuelt;? rim^SiStan^ vadimonio deferto, tjHfxH/j S'ikmii tibi reliquerim»

Recitabo igitur ante omnia,noüræ difceptationis, noftra# rumcßfcriptionuhiftoriamivt quantum fidei mereatur que* rela ilia tua,tuic^ voluminis index,omnes intelligant.

CumtU22.Marttj,anno j$78.quodiefiniturusego eram difputationê meam,mihi intercefsides, ca'cp ferme omnia co# ftiemoràflès, quae Ô6 in primam tua ad Scholarchas epiftolä« Si in Antipappum primu poftea retuliftirnó paiîùs es,vt me# miniftûme tibi ftatim refpondere, vt quidem volebâ : fed di# miflb tuncdiiputantiu cœtu ,ad quintum Aprilisdiem redi# re ipfos iufsiftirtunc enim 5gt;tL alia plura argumenta allaturum te,36 meam refponfionem auditurumefle«Ego,tametfigraue mihi erat,in adolefcentum animis eâ de meis thefibus,meocp inftituto fufpicionem,quam mihi oratione tua moueras, dies totos quatuordecim relinqui:tamen,quia dilatam, non ablata ' mihi efle refpondendi facultatê arbitrabar,tribuendö tibi hoc petenti putaui.Sed tertio ftatim a tua intercefsione die gt;nbsp;figni# ficatur mihi per Decanum 2C ViG'tatores,Scholarcharum vo# luntatem mandats eflè,ne vlteriîis difputando pergam, Si tu eodem diCilicet in prædio tuo abeflès,refciuifti tarnen, no mod'oquidmandatum mihi eflctSchoIarcharirnomine, fed etiam quid ego Decano ôi Vifitatoribus refpondiflèm:ôi po-ftridieftatim,icripta adScholarchas epiftolapriore,ôilau* dato ipforum confilio,fignitîcafti ipfis,cuiufmodi diiputatio# nem mecS propofueris fufcipere.Hîecepiftola, quan^non multbpbftinaliquorum manusperuenit,ame ramenante prima Refponfionem meam vifa non eftu'deotp ad earn fcri# pto refpondere,eara'q^ fcripto meo refutare non potui. Metui

ïafftcnjftoftitacxplicatam fuiflè controuerfiafiinoßraScho* Iarchis,vt debm't.’öf poftremaMartij,cum poft progrefsionei Clafsicorum vocatus ab ipfis eflem, manifeftó comperi, non fruftra hunc menni metum fuiflè. T antó igitur magis elabo* randum mihi putaui, vt difputatio tertia, ad quam tu refpon* fionem raeam diftukras, publicè haberetur. Non tarnen im^ petraubquod cupiebam,SCquod ncceflariutn putaba: hoe fo# km obtcnto,vt præfentibus ScholarchisjProfefïoribus itê, ÓC Ecckfiç miniftris quibufda,in loco Capitulari D.Thome col loqueremur; idquodfuitquarta Aprilis. Ibitupnmumtu# urn Antipappum ditftaftt : QC ego die «j. pbft,hoceft,i8.CaI. Maij,ibidem prima Defenfionê meam partim ditftauhpartim recitaui, cumtp tu ad deliberandum refpondendu paucos tibidies dari poftulaflès,ita inter nos couenit,autoribusScho» Iarchis,vt mihi quoep adhuc femel refpondere tibi liceret,atlt;^ itaomnis lis ex æquo amp;nbsp;bono internos dirimeretur aScho* larchis,amp;^ijs,quosScholarchaefibiaduocauerât,Scbola£Pro# feflóribuSjSC Ecclefiæ Miniftris. T u aüt in adornando Anti# pappo tuo maiore, quatuor amplius menfes cófumpfifti,neqi mihi eS, vt debebas, neeg vbi debebas,recitafti: lèd Scholar# chis dam cxhibuifti,fperans,opinor, nunquam mihi eius fo# re copia,nihiloép minus te apud eos,quibus gratificari hac in# tercefsione tua voluifti,id quod cupiebas,effè(fturum, Net^ Antipappo maiore, eius’cß infinitispropè,in perfonam,offici# urn ÔC confefsionem meam,criminationibuscontentus,Epi# tomicum quoep adiecifti:hoc inuento colore, quod ego iampri-«J Efitotntn me«e refutationüfecerim, quofaciliùs defcrihi)amp; lon-ÿ'us miiti, amp;nbsp;in remot as regiones dijkergipoffèt. Ira en imfag 225.

, amp;nbsp;eande tibi in diuuîgando yeniam daripoflulas, quampo-f^^«tmego mihi arrogauerim. Hanc Epitomen vnde nadfus fls,nefcio;nec^enim ego cuiquam, præterpaucifsimosami# ços^cûquibtde Defenfione mea prima deliberaui,eâ oftendi:

nclt;Ç a ffîc fcn'pta fu»t,vtcpitomc,quæ ad alios mi'tterctun fed prima deh'ncatio 00 adumbratio clîèr meærefponfionts. Et ferre poflîim , OC non modo ferre poffùm, fed etiam oro Ampîffsi'mos viros,D.Scholarchas noftros,vt diligentifsime inquirant in cos, a quibus tu Epûomen hanc accepifti: inteb !ïgent,nunquam hanc fuiflè voluntatem mcam,vt iftaepito^ me difpergeretur. Qnanquamj fi fecilîêm etiam, quod non feci : an'non amici tui Germanicam epitomen fparferunt in* terciuesprimi Antipappi, poftridie ftatim, qu'am a te dida* tus fueratjcaiç me contumeliofifsimè exagitàtuntç'Quid igi* tur flagitîj admififièm, fi iuftae defenfionis loco, illam ipfatn Epitomen aliquibus oftendiflêm^

Sed hos Anripappos tuos, licet riîultis pbft menfibus oblatos Scholarchis, ego tarnen ab illis impetrare non potui: propterea quod perfuafi illi fuerant, nullum aliud eorum ex* emplum eflê, qu'am id, quod ipfis erat oblatum: ideoeß, quia conuitîjs magis, qu'am argumentis certarete animaduerte* bantjfupprimere eos decreuerantu'ta vt vere,iuratusetiani,fi neceflè fit,affirmare pofsim,nullum me feriptum exemplum videre potuiflè, qu'am pridie eius diei, quo impreflum Fran* cofurto accepi.

Quæ huculc^ narrauijverifsima eflê multi viri boni SC do* ûi in hac Ecclefia ÔC Academia, multi ftudiofi adolefcentes, ipfi denicp Scholarchae, non ignorant, Vnde nunc iudiciû fi* at, vtrum ego te ad hanc difputationem inuitum pertraxe* rim.’vtrumtu Antipappostuosin cœtu Academiærccitaue* ris: vtrum denic^ Epitome ego meam Antipappo tuo niaiorl oppofucrim, eamqt in remotas regiones difperferim. Qux» fialitcr fefehabere deprehenfa fuerint, qu'am 'ate funtcotn* memorata:magnam niihi'a te, mjlla râea culpa, inuidiam fa* Aam eflê conflabit.

Dc tpfa autem editioftc Anti'papporum tijoruft, vtrum cofcio te,vel fufcepta prinib,vel perfeda demS fit,vtrâ ad cos homines, quoin in vrbc editi funt, miflos cos fuiflc fciueris, vtrum ea in vrbe non modbamici tui habitent,fed etiam pro» pinqui commorati fuerint, qui tc ccrtiorcmfacere dC admo# nere potuerunt: etfi multa de his dicere poflem, fupcrfcdebo tarnen : QC quia ita vis, eredam, tibi non placere, editos efle. Editi tarnen funt,8lt; non raodb alibi,fed etiam in vrbc noftra venales proftant. Refpondebo igiturtibi,8C eaidem partes, quas in prima Defenfione mea propofui,fequar:cum amp;(. vtri-qucnoftrîim iamnotæfint,6Ceffîciant, ne noua partitionc occulté agere,amp; latebras quærcre, altcruter noftrû vidcatur. Etcerté»lianeipfam diuifionem non ad calumniam 8C

An'ftotelicam fabricatus fum, aut vt quêquam contra te excitarem: fedncccHarib vtendura mihi ilia fuit, propterea quôd tu ipiè odto ilia capit3,quæ principib propofucras,ad ea membra reuocâflé te fateris,pag.87* quæfuntin diuiGonis meæ parte priori : ad publicationem thefium,ad inferiptionê, adpræfationcm,adtheies,admodum difputandi. Nam exitus crudeles condemnationum,adlibripotius Concordtæaccu« fationcm pertinere,iam antea fatisortcndi.Infcriptioncm au* tcmamp;præfaticncm jidcirco coniunxi »quiahæcilliusiatio-nem reddit. Poteras igitur tu ifta cDrot^oA ƒ, qua partitionem meamexagitas,fuperfedere;Ô!5 hanc,quam tu ipiè te fecutum efléfateris,diuifionem retinere.

Inifibautem pag.Sd.trescauiàsaffèrs,propter quasmaluc* tis in oppugnanda Difputatione mca, perpétua orationc vti: quaiû prima nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;altercationem metuerKt rt nanium tua tot a

l^opofîta.Âittra)quod ini^uior tuafuturafuerit (onditiojji tibi no» ^‘'^j/fettuas antitlejes in mediumproponertitÿ tasptrpetuaoratio^

matten,/is^rimi. Qja(î verb altef »- ffttnlisnietuefida tibifuentta perpétua oratione, finSnon malto etiam magis: cum longe facilius fit, ludificari tergiuerfando aduerfariuni, dum perpétua oratione vttmur, SC ea, quae nos maxinielac# dunt,afi:ute difsimulamus : quam ciim poteftas datur aduer# fand, vrgendi fuaargumenta, adiuerticulisadremipfam nos retrahendi. Deinde, no iniquam futuram fuifle tuam c5f ditionemjpfiiamtuiAntipappi teftantur.Cumcnimlicitum tibi faideG fingulas meas thcfcs refutare, eo ordine, quo à me funt propoßtat tu vix quatuor aut quincp attingis, reliquas per contemtum,ad forum fcrutarium abIegas,Pag.2i4.Et no cogitas.quac in publica tua intercefsione,mea fuerit conditio, cum tu quae velles,diceres,rae refpondetem audirc nolles,fed milTas faceres difputantium Scholas. Denitç.nec exemplum Colloqutj V ormacienfis iuuare te poteft. Neq^ enim tunc vcl Melanchthone dam Eccius,vel Eccio Melanchthon,contu* meliofa fcripta fparfit, aut a publico congreflu, ad latebrofas fcriptiones confugit.Sed iam ad ipfa capita tuarum reprehen* fionum accedam:eisc^ breuiter,SC ver'e refpondebo.

Primum igitur caput eft,de publicatione thefiumrvbicum ego oftendiflem , ex lege Academica, curationem illam ad Decanum magis pertinere,maxime per abfentiam Redoris: tu Sc aliam interpretationem legis afFers, SC ad decretum conuentus Academici a lege prouocas,0C te ab vrbe abftiifle negas, tunc ciim difputationis thefts exhibendat mihifue^ runt. Quae cuiufmodi fint, videamus.Lex iubet,Decaniim vna cum Redore, vnumquem^, ad quern ordo dilputandi pertinet, eadere monere, vttempeftiue idfaciat. Sihanc primam partem legisftruafles, ÔC me de Difputationeinfti# tuendavnacum Decano admonuiffts ; poflestuoiure à me poftulare, vc thetnata quoque exhiberem : neque refragatm fuilftm.

fuifièm. Cum autem tu hucus'c^ Decanis anhuis totara ftanc curam pei mifcrisjnon potes à Profeflöre tbefesexigt; gercjcui Difputationem nondum mandafti, Et quomodo tu faceres, quod in hac lege mandatur tibi,cùm tnanifeftum « fit,te eam nô intelligereCNoIo enim fufpjcari,te lcientetn:V^ facerelegbcùm pag. pi. verba legis, ©011 btt Decanns

vnnb neben bem Redore, einem bet ^acwltcf fetwanbtcn/ wannjbnclU ■örbnunej jur ïDilpntrt^ tton fotbett/an^ctgen/vnb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bte themata, bituort

Wdnbifpntietenwil/bepe^ttcjen. Cùmhæc inquâ verba fie interpretaris amp;nbsp;conftruis, (K^it bem Redore, vnnb îteben einem ber ƒ denket perwdnbten 12C banc potelt;^ ftatem eflè dicis particulae ZTeben f frattr T^Uortm etU tamterttin,fociui eins Faoiltatütinttlligatur, À cuitu Tref effort iiabenâaet^Tfiffutado . An non ego in prima Defenfione meapag. 47. fîgnifîcaueram,æquius amp;nbsp;làtius mihi videri, amp;nbsp;ad concordiam inter Profeflbres retinendam vtilius, in# fpedionem thefium, fingularum Facultatum collegis Pro# feflbribus mandari , vt de fua finguli Facultate iudicent? Quomodo igitur tu mihi tertium in banc Legem de in# fpiciendis thefibus ingeris i aut fî ea eft legis fententia, c'um nihil in me non reprehenderis,cur noniftudquoque notaftiç' Sedne tu ipiè quidem hac tua noua interpretatione, legismultùmconfidistideoque ad decretum Academicum confugis: quod ipfum pro me eft. Fadumideft Decano Dodore Tuppiogt;amp; iubet difiundiue, vel Redori, vel De# canothefesexhiberi,non vtrique coniundim . Curiftudî! quia tu hanc curam Decanis hadenus libenter permififti: ^Decani non aliter munere fuo fungi redepofljunt, qu’am fip«tuâabièntiam,tuum quc(Ç expediant.Je^/ ‘Dtcanufgt; in# ît nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^rafanonem ownino addtndam effe eiixir:

T).^éiriac1}iuf t ^ui tuxeflFacultattSideptriculoteaiwwMt» Imb nó dehortatus eft Decanus: fed liberum mihi reliquit » lî vellê,brcui præfiitiuncula ca commemorare,quaf ego ipfidi* ' xeram de mco inftituto QC propofito. Neque adhuc arbitror, clrm D.Marbachiusthelês ipàsprobaret,lêd non omnibus placituras metucrcGproptereanon fuiflèdiuuIgandas.Sedin vrbe te turn fuide dicis:lècunda cnim Marti),hoe eft* Domi^ nic3 Oculijin pratdium te profedum eflê dicis : 8gt;i. nona, hoe cftjDominica Lactarcjreucrfum. At ego tertia Martij exhi# bui Decano theCesjdep non clanculum,(ed cumcflêtin exagt; minequintaeclafsisjeicpadeflèntipfi Vifïtatores. lam quale eft illud, quod legem quoque Senatus contra me affers, qux vetuitquicquam edipublicc,priufquam ab ijs,quibus in Can cellaria hæc res commifla eft, concedatur î* An nefeis igitur. Legem iftam ad Difputationes noftras non pc r tin ere, amp;nbsp;fan's eflê ijs,quibus librorum edendorum cura mandata eft,ipfl quoqt Magiftratui Catis eHe, fl vel Reeftori vel Decano, Dû fputationum thefesexhibeanturc'

De inferiptione mearum theCiurti reiponderam tibi, nihil me occultàflê; quia non fimp licit er de cbarkate, Ced charùate Chriftiana Qijxfiiones dux : Diiputationem inftripferim: ipCascpquxttionesaîtjscharaifleribus fuidè expreffàs, vt ne

hæcc'TituIS priùs a me affixum fuiffèparieti Collegfj, quàm tota Diiputatio à Typographo exprefla eflêt : 8C tanquam Dianæ tcmplum incenderim,ita exclamas pag. . Quà y»' ^uamîn hac Academia, quû in^lla Academia auditur ali^uidfe-fijJeßmilef'Cumtardmsprogxedetetürinexcudendo Typo# graphus : vt tarnen icirent adoleicentes, fore Diiputationem, (eu thefium potiùsexplicationem, proximo Sabbatho, eu# rauititulum afligendum : QC tarnen dies totos nouem in

tiium lüanit us ver fat« funt thefes expreflæ, qu ajft argufltc# (a contraria afFerri debuerint. Biduo ante primum Sabba# thiim cuiuftç menfis, theiès affigi folent; primo Sabbatho explicantur : fecundo SC tertio » argurhenta contraria oppo# nuntur : quarto, fequitur declamatio. Quære, vtrum in alqs Academijs tam diu SC tam accurate tradenturdifputatio# nés:8C comperies, fatis iuftura fpacium nos haberepubli# cationis. NuUa igitur TrtjTrt'çeet, nuHa'ue nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nreis thefi^

bus, nulla procacitas, nulla occultatio, Facile etiam in te, tuicp fimiles retorquere poflêmtiaramillamPcrficatn,prc« ciofiorcmomniumCæfarumfi^ Impcratorum,riue Roma# norum,fiue Græcorum ,fiue Turcarum pileis: fub qua non condemnatorioslapides, vt tu me aceufas ,fed omnium h«# refeû5nimpunitatem,ipfamc^otfitoTHTot,ô^ Epicurifmum oc# cultatiSjVt docetthefes me« 54.35.$9.Sedrc mitto vos ad infignem Lutheri locum,quem prima mea De# fenfione citaui,quicßplanifsimc oftendit, Charitatem ad vitam, non ad Fidem pertinere . Quod præterea attuli in mcadefenfione,eadem inferiptione SC Gregorium Nazw anzenum vfum in Aô-yoiq èçHvixoîç : hoc cum negarc non poG fis,eleuare faltem ftudes,allatis quibufdam ex principio fer# inonis tcrttj, quibus bella domeftica religionis deteftatur, SC ad charitatem hortatur « Sedeurnonea confiderafti, quac funt in primo fermonc,qu« funt in hoc ipfo,quem citas, fer^ mone tertio In primo enim certe h«c funt : Kçawcùp tjxTrct# « («ç ô|xoïoi«(; h vTTtç tvatCeîûtQ i'iasao'iç. Mcliuscftpropietatc «« difsidium, concordia fucata: Et: MHS'a«;onc8’«{jitÀ6'yeipgt;oTi « Bxtfapa’pHVHp OtyKTTHTtOp» OlS'Ot ytpjWTftç SOtOflp TIVût ßiiÄTl'siip, « '‘TtoUsù^iAxCiçûTûtTKpopioïoiotp , otMot THvyi HXÀHpjKsàtTri' xoi^ « Müj ffuïotsTatfttp.Nemo arbitretur me dicerc,omnem paj; «• cera acceptandam efle. Nou i enim » vt diflènfionem quan# «

** dann optirnam, ka SC perm'ciofifsimam concordiani : fsd ea demum bona eft,quæ bono, ÖC ipfi Deo nos coniungit. In

»» T/vx'i; H rfu^xcPiOOi/àp ÄfxetvopJ; Tüt; tTT» xotRiÿo'VSûto'aç 'rilt;i otjj t7icUlt; »’ tu (p^ovâ^i; Sæpe,inquit,melius eft aliquos difsidcre# gt;» quam concordes efle. Quis enim bene fenttens , laudet »gt; conipirationem in re mala C EftSCaliusapud Nazianzenum »» Cermo.o'wrxtiTil^iamp;' infcriptus,in quo ifta certe funt. To Trtgi’ 3» ^IS'S TroAi/j.^-iijS'etnvvfjttii ,tt TC^ p.'gt;L‘)(^lt;amp;tUKKTlt;)t. ^(^iso'fiTop^’^HUKof 3gt; TtKSttTrçaopKflttrûtÇûtoS’waotç ’tfxàp^xxSato'xVTot.bVtaçBïtûofxtpxx« »» Tût T'a A0ygt;STnlt;i xàhS'-iûiç vtpi'tvrtçrt i^iot J'o^otjj Tnç i7riftK(ixç,gt;s}cif i» HXKâçTO KXÂàii6Hçivop.iiJ, KSÙ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ivvap.i)-; fjtX)(ô[jtivai iKsÙ'

gt;» râp HpLiTi^ap oçap, K9Ù xotMïap t» 7rnv/*(XT©-'.Pro Chrk 3gt; fto belligerandum eflè oftendimus,ÔC in ipfa pugnaChrw »» ftum pacificum QC micem, dC portantem infirmitates noftras »» imitamur.Nerp pacem tarnen fie colimus,vt propter opinio# » nem Ienitatis,quicquam contra verbum veritatis tolerefflusj »» neque enim bonum male vçnamur, fed legitimepugnantes, »gt; pacem tarnen colimusjntra noftros limites,2lt; regulam Spw »» ritus confiftentes,

Sed iam ad praefationem venio: de qua Ledlori æquo per# mitto iudiciumjrecfte'ne cgo,vigefimum fecundum Èzechi# clisjô^ quartum Atftorum caput citauerim: an tu redius pu# tes,errores répugnantes verbo Dei,6C dogmata falfe, labefa-eftantia fundamentum fîdei, non tanta peccata, SC tam apew ta 3C manifefta crimina eftè,quam funt ea,quæ leZechieÜs reprehenduntur S)C damnantur: aitr Tetrum nonJamnäß^t Sad-Jucieorüerrore,licer manifeflü,li(etptitaijfet damnArt,t^2^. »02.15 quóddicis me eos,qui errores tolerant, theft quinquagefima patroneserrorum nominate,cum ego in prima Defenfione

• ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aperte

ïpen’e oftendam, non cos patronos errorum a fnc ftofhinari. quicrroresrefutandoscflè negant,fed qui admoniti, errores tarnen pertinaciter defendunnid ex fequenti ftatim quinqua# gcfima prima thefipoterat intelligi, vbi autores prauorum dogmatum nominantur tjdem, qui prius patroni errorum. V Qyamdiu autem tu in hac feritentia fueris, propter charw tatemnon eife damnandos errores Caluiniftarum, fiuede# «m annos, fiue viginti, non iam difputo : SC fi perges aflc# uerare, tcpetitum eflc fecunda illa pracfationis meae parte, brcuiter me expediam, dC illud fiue Catonianum fiue Au# fonianum, tibi occinam; Confcius ipfefibidefeputatom# niadici.

Sequuntur ipfaethefes: quas in primo Antipappo ita vi# tupcr*afti, vt dicercs, nullas tales, inde ab exordio religtonis elfe publicatas.Oftendi tibi contra, idem fenfiflè,amp; fcripfiflc Lutherum,2lt; Philippumripfum ctiam Bucerum eiufdem ar# gumcnti thefes in noftra Schola publice propofuiflê.Horum teftimoniorum authoritatem quomodoeleuare conensgt;vi# dendum eft. Ergo Lutheri authoritatem fic tradtas pag.uj. c’um commcntarius ille in epiftolam ad Galatas anno 58. edi# tusfif.videri ilium fcnptum,6C in Schola propofitumeflè an* teConcordiam annijd. Ego verb amplius concedotibi.jç. anno editus eft.Quid igiturc' proptcrea'nc authoritatem nul# lam habebit, aut veruni'ne idcirco er it, Lutherum in eadem tnecum fententia nunquam fuilfe, quia fuit ante annum tri# gefimumfextumz’an verb poft trigefimifexti anni Concordi« am,aliter fentire cœpitde condemnatione errorumf quod, lametfi probares,non tarne efHceres,vt Lutherus non fcripfe» tit,quod fcriptu ab eo efle oftendi.Fruftra igitur cömemoras, falutê.tibi et Caluino a Luthero in epiftolaadBucerü afcriptä An.i^jj). Fruftra etiä iudiciö ipfius de libris fuis,ad Capitonê

bicnm'o ante perfcnptum,adduds. Quae cnira hæc eft ratio confequentiae c” LutherusmeSC Caluinum (alutari iufsit, de quibuSjVt ôd de Capitone atque Bucero perfuafus erat, quod fincere et candide agerent, hoc eft,anni trigefimi fexd forma lam amplederentur vt eft in eadem ad Capitonem epifto* la:lufsit igitur hos,de quibus fic fentiebat,falutari. Ergo pu^ tauitcontra charitatem Chriftfanam efle, damnare errores, et ab Ecclefqs errores pertinaciter defendentibus,per public! confefsionem ft ftiungere. Quis vnquam fic argumentatus eftraut quis ncfcit,6^ Caluinum, 5gt;C te,longe aliter vos poftea explicâflê,qu am de vobis ftnftrat Lutherusç’De ipfis autem libris Lutheri, cur non magis tibi placet indicium Capitonis, quieos tomis diftinlt;ftosedi,etad pofteritatem conftruari vo* luit,quam Lutheri modeftaQChumilis excufatioc' Imb,cur ipfius Lutheri conftnfus j non magis tibi probatur : qui fate# tur,ftidnegocq Crucigeromandàflcî’ Eiufdemfarinaceft» quod de Dogmaticis S)C Erifticis Lutheri fcriptis ftmel at# que iter um afters, pag. ji 43 d/ .251. Non cnim ego ex erifti# ciseius ftriptis authoritatem tibi attuli, ftd ex Dogmaticis. Neque hanc diftindlioncm tibi concedo, vtalia fitdodri# na in Dogmaticis Lutheri libris, quam in Elenchticis, quae tu honoris videlicet caufa Eriftica vocas:SC nego, eos,qui di# ftindioncm hanc introduxerunt,0^ a quibus tu earn rautua« tuses, probafle hoc, aut probarc pofle. Quod Philippi SC Buceri teftimonia eneruata efle putas hac obieda Gorgo# ne, quod ipfi in fuprema vita fua, amicitiarn cum Hehetif cis Gallicanis Theologis coluerint,et Helueticas amp;nbsp;Galli# canas Ecclcfias pro veris Ecclefijs Chrifti agnouerint: nondö ficnosdementafti prolixailla tua digrefsione , vtnon fcri# pftrintidcircb prius,quod ego ex ipforu fcriptis adduxi. Ita# que vt probare pofsis, mutafle ipfosfuam de Sacramentaria caufa

lt;3iifafentcntiam : non hoe tarnen cfficies, vt non prins idem fenferint,qnod ego meisThefibus defendo. Confideraui di# ligcnter omnes Philippi ad Caluinum 8lt; BulIin^rü,amp;Har# debergium epiftolas : vt rationes colligcrem, quibus motus fuctit,VI aliter de EcclefiarG Hèfucticarum SiC. Gallicanarum ^oâoribus fcntiret,quam fenfit eo tempore, quo Augufta« ’’^mConfefsionemiufluPrincipum conferipfit. Sedfatcor *lt;bi,nullam reperi: ne^ tealiquattireperirepoflèputo: nifi fortaffe hoc caufac fatis eft, quod vidit, fc ab ijs,qui veram de Coena Domini dodrinam defendebant, alijs quo$ nomini# busaccufari, NeCgtuhîcFlacianisme proptereapatrocinari dices« Ipfe Caluinus ijfdem in confilrjsjjfdem in adionibus, eadem in Philippo reprehcndit,quac turn qui Flaciani appeb labantur, in eo defiderabant. Sed Caluinus clam per epifto# las id facicbat : Flacius, Gallus, alij,qui viciniores erant illis adionibus, palam. Ideo his magis quam Caluinoirafcebagt; tur, Ciim igitur caufam aliam non reperiam,malo cam ipfi# us fententiam fequi, quam ÔC rationibus firmauit, 8d eo temgt; pore défendit, quo de recipiendis in focietatem 06 fraternitasî tern Cinglianis, maximis multorum ftudtjs agebatur. Non iuferui primae Defenfioni rneac, Philippi ÔC Brentij dehac caufacpiftolam,ad Landgrauium, anno gt;530. in ipfis Augu# ftanisComitijsfcriptam gt;nbsp;quod prolixitatem verebar : nunc autem epiftolis ad exteros clam fcriptis, epiftolam ad Princi# pem Impcrtj, SC communicato cum alijs confilio fcriptam, opponam. Eius verb epiftolac htec fententia eft, ÔC hscc ver* baetiam«

llluftrifsime Princeps, Domine Clementifsime. Seri# ** ptumde ineunda cum Cinglianis focietate ,fiuefraternitate, nobisrcdditum,ftudiose diligentcr'c^legimus : 6C C. V. hugt; milim'eoramus, vtnoftnjm refponfum dementer accipiat.*«

»» Poilùmus enïm Deum vocareteftem, nos nullius höffltrtis gt;j nee ftudio, nee odio,in hoe ncgocio laborare: imp diflènfio^ »» nes illx ex^imo nos pernirbât, ita vt nobis in hac vita, nihil sgt; adacerbifsimidolorisienfumgrauiuspofsit accidere, quam 3gt; hocipfum.VidemuseninimultosfingendisopinionibusIu-« »gt; derc, ex quibus poftea in Ecclefia, QC animorS diftra(5liones, »gt; Sópertarbationesconfeientiarum maioresexoriuntur, per gt;, quasetiam fubinde ad alios errores, maiori cum pcriculo co^ ,» iuncflos, homines dilabuntwr; cuius reiiam multa exempla „ extant. Qi.iidara enim, quiinitiôduntaxatde Cœnaalleges rias in medium attulerant, iameafdem inalijsarticulisqaæ# », runt,nempe Campanus, Martinus CelIarius,Carolofl:adius, Felinusr^inhocomnianimicontentioneelaborant,vtper » faó:iones Sgt;i. vim, ß aliter non pofsint, erroribus fuis patroci# 3, nentur. Quiconatus,noniôlumcruentabella,fedàdiftralt;s 33 dtiones inEcclefi'a,ÔÔdifsipationes Imperiorum»aliquotfe# », culis,imb ad finem vfcp Mundi non inftaurandas,minantur. 3, Deum immortalem ,quam trifte fpecftaculum eft, horrenda 3, ïfta,veltacitisduntaxatcogitationibusperiequit’ Perfuadeat „ ergo C. V.fibi de nobis,nos ita non his rebus dele(ftari,vt fen 3, rio etiam perturbemur, nec, de’quo fortafle fufpecti quibuf# ,3 dam efle poflumus, captandæ laudis gloriae'cß caufa litcs con? „ tentionésé^ mouere.Atc^ideo etiam humiliterC^V.oraraus. ,, vt refponfum noftrum dementer audiat.Breuitatienim ftu* „ duimus,ne C* V. detineremus longiiisrdeinde etiam,qubd 33 noniudicaremus operæpraccium nosfaduros, fiadfingula 33 capita fcripti nobis propofitirefponderemus.

Vides Sturmi,priulquamreliqua, qua: funtin hac Epifto# la deferfbam, quib.tum Philippus, diftraeftiones iftas amp;nbsp;pet# turbationes Ecclefiarum pariteramp;T Imperiorum imputaue# rit;quid de Felino noftro ftnfertt Qi. fcripferit:quomodo am* bitionis

titionrs pon'îts Sx: crudeliran's falsbinfimulan,quamfratcrni7 tatem cum Cinglianis inire maluerir» Sed videamus ea, quæ ^cquunturinipfaepiftola.

tfes.qui aliquo errore impliciti funt,tolerari poiïunGvtSc ipfe ** SeruatorChriftusdifcipuIoserrantesferebat. Atquidodlri# ** ’^^prodigiofasnonmodbintroducuntin Ecclefiam,ièdetilt;! anidefendûGprofratribus agnofccndi nô funt.Nulle.n.mo# lt;*■ doimpîjs Si. incertisdogmatibusaffentiendum eft. Quare, “ qug in ipfo fcripto,quod nobis redditum cft,de tolevandis inc quot;nbsp;forais proîixb agitantur,de ijs deniû intelligcnda funt,qui inc “ certa dogmata nô conantur defendere, Etenim Diuusquid? PàulusGalatasinfraternitatemfufcepit: DE JIS avtEM, “

Qjl ERRORES DEFENDEBANT, DIXIT: VTlc‘« NAM ET ABSClNDANTVR, QJ/1 VOS LABE-««quot; F A CT A N T. Hæc noftra eft de bac re fimplex fententia, quametiam fperarausnosDeo approbaturos. Quomodo.n. coniungere cum aduerfarijs fraternam amicitiam poflumus, SC confentire,vt errores ftios pro vera amp;nbsp;pia dodîrina propuc tt gnentxum Sx: conCcicntix vulnera ftatim fenfuri, nec medics cinam ex ipiôrum feriptis ( quae illi fatisfaciat ) inuenturific lt;« ’^uscBonofortafsis animo ,candidocp autpr huius feripti die «« 4’utationem iftam inftituit:fed nimisfrigidè,derebusThcoc ff ^ogicisloqui videtur:quia SfCerrorêinarticulisfidei,Scriptuc n ræ teftimonijs fuffultis approbat,amp;r certitudinê de qfdem, in « Eccîefianonputateflèneceflàriam. Atquandoconfcientiæ lt;» inter certum amp;nbsp;incertum flult;ftuanf,iniudicioDeifeueriore « inoconfifterenequeunt.Diuusui.PaulusdicitîQuicquidnô »lt; foex fide,peccatum eflè.Magna ergo cura,diligentic^ rerum « foctarura experientia opus eft, vt fides in feuerifsimo illo iuc tt dcioforaaà^immotapofsitconfiftere. Eipropterea articuli

»» deSacraiîicntis,quibusquotidic vtimur,ncquaquamcotcffl4 »» nendiautafpernandi funt, Sed facile coniedurafaccrepoCquot; »» fumusjvnde nouahæc Theologia proficifcatur gt;quæ parutn « referre exiftimat, quicquid tandem inEccIeßa doceaturtac gt;j Deo fatisfadlumefleiudicat ,fi primum quidem^ocio pacil^ « ftudeamus,deinde vitam virtutibus politicis vtcuncgexor^ » nemus. Sed fi ea perfecfira ÔC abfôluta ad bene beatcq? viuen# J» dumratioefl,multiPhilofophiEthnici,in numerumChrw }» ftianorumerantreferendi.

Vides iterum Sturmi, quac Sgt;C quotThefèsmeaeinift» cpiftolaPhilippiBrenttj non contineanturmodo, fed eüf am afièuerantifsimedefendantur lam audi ÔC confidera te» liqua.

» Quantutft ad fecundam partem propofîti negocijatti# ,, net,de Concilio inftituendo,fi qs rationibus cogeretur ab Iffl ,, peratore, ficut icriptum efl, poflet pro Concilio agnofei. At ,, fiue Concilium inftituatur, fiue non inftituatur » certé nemo „ cogenduseft,vt verac filt;piædodrinæ,quamprofitemur,re* t, nunciet.Præterca diligenter cauendumeft, ne nimiafubtili# tate,qu3e tame nihil habet certi,curfus docflrinae veræ ôf cer-„ tifsimx impediatur, quod iànè iametiam aliqua ex parte fieri „ experimur.Poftremb, C, V. obiècramus, ne in hoc magno „ QC arduo negocio patiatur fe 'a verbis inftitutionis, ad nefeio „ quas allegorias abduci.Nam in ordinationibus diuinis, progt; ,, prieras verborumretinendaeft. Etquidem, fi rationes,quigt; „ bus Cinglius mouetur,confcienttjs ita fatisfacerent, vf in itif

dicio Dei,tjs niti pofsint,facile nos allegorias ipfius approba# „ remus.CERT VM AVTBM EST, NON POSSE AO „CtVlESCERE CONSCIENTIAS ISTIS ARGV^ „mentis. Deinde, manifeftumeft,horribilitereospeccagt; „ rc,qui incerta pro certis defendunt, ô^occafionem præbent non

non rtiodo fchifiliatis,fed ctiam bellis. Oraflius aut C.V,v£ ** fentendam pro tenuitare noftra de his rebus fcriptain,cle^ *• mentcr accipiat.Nam fandifsim'e confirmare poffumus,nos •* compendtj noftri caufa,nihil horum fufcepiflè: fed orarcDe^ umOpt.Max. vt C. V« non modólibcram ’afalfisdogmati# lt;« busôCerroribusconfeructjfedinrcliquisetiam pcriculis clegt; ** mentertueatur. Vidcmusenim,DiabolummagnaÔChorrü ** bih'a machinari confilia: quare cauendum eft nobis, ne quid «• temere agatnus. HaecCelfit. V« breuibus refpondere vogt; luimus. Qu'odfiharumrerumexplicado copiofiora C.V. “ requiretur à nobis,agnofcimus hoe nos debere C. V. 06 qui# demfummoftudio,acpaulófufius,quam nuncfecimus,fu# musfaduri. Deus Opt. Max. Cclf. V. dementer tueatur. ’« Amen,

Ad banc Philippi £lt; Brentq epiftolam fatis copiose re# fpondensLandgrauius:pritn'um quidem extenuare errcrcra Cinglianorum conatuseft,his verbis.v/^r/ hoc,tßede Sacrament tfitrror,ab illo( Galataru )planè tjï diuerjufßquiaem ynanimi con-^ jtnfu yntitn Chrißum ertdimw amp;prefiiemuTi in quo etia yita ater^ repofitam hahemw^KLec ilUtquoserrare djcitii,diuerfum « fentiuntifedyerbo Tieiper omnia credunt^eif in cauja Cœntena ^‘^Ppf/edyerh/if fenfu tantiim à 'Volis diferepareyidentur’^ Jgu in omnihui alijs articulé yohiftufacianti tundtm^ C^^ri-fiß^gt;juitn'vos,profiteantur}acChrißum J^iritualùer in Cœna matt •tteari^eanq^ manducattone adfalutem neceßßariam eße^minimf nt~ ^tnt,neq^ Dcq yllam inßrmitate aut impottntiam aferihant, necfu~ attpiniones alia oh caufam defendant, quam quod etefidei Ckrißia^ •*« articulii,e2r 'verho i)ei magü confona amp;nbsp;confentientes effe yide-^tur,ac Chrißufi'vtpoteglorißcatum corptu hahensßlludqjnon '^elt;^ *^*f«ginandoßt deßinatum,ftri aliter, quam ßiritualiter mandu^ aeptrdpi nopoßit;hat dißenftOidißraBio^leparatio ó* difteßio,

nob^ qiitdem minitrtè yidetur necelJaria.T^cindz ranones aliguaa fubrjcûiCLU'fraternttatem ineundam eflè cum Cingh'anis pu) tef.Quarum primam hanc ponit '.rthocfaciatisi non düdntu [altem quot;ytos moueat ,jed'vulgi quoq^dneiufmodi lociddegsnttsamp;'vi-uenttSihabenda ejl ratio,quad licet erret, tarnen erroremj/ertinaci-ter non défendit,aut excufat, ex eoq^ multi yeßra opinioniamp;fsnten^ tixfunt addidli. Si yero natio ali^ua condemnanda amp;nbsp;funienda ef-[etfCommunepericulum fontes pariter cum infontibus op^relfurum tffet.\:A\iic caaCæ,paijropbd eres alias rubiangie ido ordine,Sd de ijs crudiri cnpir.,i.Q^odChriflugt;s dicit:Sinite.^^ania cum tri tico crefcere,amp; Paulus inquit, nihilreferre ,ytrum Chrißus, rOli-'velperperampradicetur, modo Chrißusprxdicetur. 2. Q^odLutberus ipfeßatimin initio repurgatxdoClrinte ,ferioamp; diltgenter °Ma-gißratuPoliticumhortatuseß,amp;publicedocuit, non effeofficijipß-us ,’^el libellos editosabolere, yel condones impedireß/iuidem poteßa tiPoltticie,tantiim corporumcürfacultatum,non Hero animarie amp;nbsp;confeientiarum gubernatioßt commiffa amp;nbsp;mandata.yQuod Cinglia nt nondumfint errorts conuiCli,'^eleiufmodifaltem erroris,^uimaie flatem Deioppugnet.^odrembEpilogi vice ipibs admonec, ne Cxfari cir Principibus Cinglianos armis opprimendi,fontes pariser tuminfontibusperdendi, amp;nbsp;multum innocentas fanguintsfundendi occafionem amp;nbsp;occpo^fxiip prsebeant, cuius rdpericulum adomnesChri ßianxßdeipropejfores effect inundaturum, nosj^ non minus, ^uam a-lips,comprehenfurum,yelhancopinionemCßari amp;nbsp;Principibus,a-liam Dero Heluetijs defendentibus,ea resfunefla hella excitet,rußL d interfe digladientur, éf mutud yulneribus contidans,multipu-ptlli esjr yidux poffeßiontbus acfacultatibus fud omnibus exuantur, ac deni/^ feditißx multitudind anteßgnani à '^agißratupolitico ad fupplidum rapiantur,amp;pro merito puniantur,

Hictu me tackeridebis,?i dukS putabi's^qucd ip/èmea vinetagt;vt aiunt,cædâ * Si cotta me grauilsimi Pnncïpisautoi’ rkatcra

TîtatcafFerSjte'qj illius teftimonio iuuem» At vclim’te fequen têquocp epiftolâ,qua fuperiori Landgrauianærefpondcrunt Philippus amp;nbsp;BrentiuSjCÓfiderarc.Iam.n. fatis mihi eft demo^ ftfarcjcum idem quodtu,têporenô minus exulcerato £lt; pegt; ’^iculofojraaximusillcPrincepsfentii-ct,diuerfam tamefuiflc ^’OfûThcoIogorûfententiamjneepabeatumquidê illos diG lt;efsi(ïè,etfi intempeftiuaaliquibus videbatur.Ita ergo Landgt; grauio rcfctipferunt.llluftrifsime Princeps,Domine Clemêÿlt; tifsime,Ea,qu3c debemus animi fubiedione 06 reuercntia C. ' T.gratias agimus,qu'odliteras noftras clcmctifsime accipere *' ôôlegere non eft dedignata^necdubitamuSaquin omnia ex bono fint profcdïa animojquæ de publica pace conferuanda, “ ÔC de fubditorum facultatibus defendêdis, in literis nobis ex# hibitisfueiuntperfcripta . Igitur denub débita fubieôione “ petiSusaC.T. vtexcaufis indicatis, plan'efibi perfuadeat, nihil nos proterueautpetulanter faifiuros: fed omnia nollra “ côfiliajomnesq; aôiones noftras ita moderaturos elle, vt ealt; “ tu Deo fimul Ô6 hominibus probabilem rationé reddere poG ** fitnus. Ad hoCjC. T. ignorare non poteft,nihil nos hadenus *' velfcripfifle,velfadîis defignaflègt;quod Cinglianos iure offen ** ôetCoautlædereeorûfamâpofsitjVel ex quoipfi inliumanita “ l'^’nnoftrâcolligere 06 reprehendere queant : fed quod vete ** affiïmarcpoffumusjhæ dilfenftones eb grauioresnobis acci«: dunt,qubdmultos exillorû parte amicoshabemus optimos, “* quorum rebus Ô6exiftimationi, ex animo confultum cupi^ “ jnus.Qiiod verb F R ATKRNiTATEM attinetjC.T.ex ligt; “ terisnolfrisfatisperfpexit, NOS EAM APPROBAre, ’• Av T RATAW HABERE NVLLO MODO PO S#“ fiquidem eares multis pcriculofis ac perniciofis fcan- *•

U certifsimam eflèt pracbitura : ita vt multi eas ** client concepturi cogitationes,nos non tantum eorumdo# D i ôrinam.

j» (?lnnarti» vt puram, veram 8lt;^ finccram probare at^ recfpcre» »» verum eti'am confirmare öi ftabilire , quam tarnen coram 9* Deo defendere non poflumus.

3t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Secundo, C. T. facile colligcrc dC contjcere poteft,ex ea

»gt; xe. lögeplura öiS maioraadnos,quam ad Cinglianos,pericula „ S)C incommoda peruentura inundaturaelîè : idqj multi» t, grauibusdecaufis,quibusrccêfcndis, nunc temporis infifte^ „ re, minime opus efle videtur« Igitur de Concilio petendo ,, vrgendo nihil certi conftituere poflïiraus,non qubd fidei no^ ,, ftræcertitudinem, exConcilîj placitisamp;fdecretishaurircSi ,, petere neceflê habeamus: fed vt calumnias amp;nbsp;rncndacia,quw „ bus multipliciter deformamur amp;^oncramur, araoliriQC ab# „ ftergere pofsimus.Quodfi,Deo agente,faclS fucrit,nec con# „ fcientiae noftrac praegrauabuntur, aut dodïrinæ purioris car, ,, fus,vthadtenus,'a Cacfar.Maieft.impedietur, CingliarRedo# ,, (ffrinaedefenfione Scpropugnatione,Conciliumminimeim# „ pediendum eflèarbitramur, cum probari ca 5C tolcrari non

pofsit, Neenoftro quidem iudicio, viderc SC intelligere pof» ,, fumus, quantum momenticoncordiæfarciendar,Sc paeipcr ,, Imperium conferuandæ, eiufmodi defenfiofitallatura. SI

enim Cæfar.Maieftaftaretfententia,SCconftitutumeflct,do# Clrinam Cinglianorum armisperfequbetfundituseradicarc, cere’e ob earn cauiam confilium nequaquam eflèt mutatura, qubdnos fraternitatemSCaraicitiamcum illisiniuifleinteb ligeret.’led ea res,noftra quidem fententia, turbas audura,S(J ,, triftiores motus datura eilet : id quod non abfep multis fuipi# J, rijs, SCgrauibus curis fæpifsimecogitamus. lam verb, cum „ noftri, mala confeientia, nec ferib SC ex vera fide, doefirinam •J Cinglianam defenfurielîènt,quam gratam rem eiufmodi de* fenfionefimulataDeo fintpraeftituri, velamens, vtopina# murjintelligit.

Qubdvcrb didtur,vulgihabendam eflèranonemdicctdo ** drinapctatiir:adilludrcfpondcmus,IN concilio* Non de PERsoNis, sed t a n t t m de” doctrina, pvraneet consent tNS VERB o DEI EASIT,DEriNlRlquot; A T QJT B DECIDE Quod c'um agitur, vnufquifque ' fideifux rationêredderc tcnctur,fedex€cutio,quain falfam ” dodrinamanimaducrtitur»innoftrismanibus nó eft pofita.-Ac res Chriftiano nomine digna eflètji in executione,difcri# men quoddam inter Magiftratumamp;fubditosferuaretur,id quodinEcckfiahadtenus fieri confueuit. Spcrarous tarnen ” fore.vtficiuitates Imperiales Caefari fe fubticiant,2lt; dcbitam obedientiam praeftent, haec res fine fanguinarioaliquo tuï^ raultu tranfigatur ói: componatur. Facerent ctiam, noftro quidem iudicio »Principes »cumLutherani»tum Cingliani, ** rem laudabilem, fi docHrinam » quam profirentur, non armis “ defendendam fufciperent, fed nobis noftro periculo earn “ propugnarepermittcrcnt: id quodFridericum Eledorcm, ** piaï 2lt; laudatie mcmoriæ,fcciflè,cxeoapparct,qvbdLutbeÿ “ rum contra Gxf.Maieftatcm defendere noluit.Cuius excm« plum,Vi Principes fibiimitandumnuncproponcrent, £lt; nos maximis liberarcmur curis» pericula imminentia libentius “ fubiïc, 06fortiori animo perpctiSC fufferre parati cfièmus, vacarentcp Principes 2lt; Magiftratus omni cura atcß culpa. ** QiiódC.T. nos violenta Cinglianorum perfecutione delegt; ** âari fcribit, in co fane nobis, publicæ pacis 2lt; concordiæ ** ftudiofifsimisjfummafit iniuria.AcnoSjbcllaEuangelqprae« “ textufulcipiendadugcrenda effe fcmper dilTuafiflè »manife«“ Ifiuseft, quant vt demonfirationc cgcat. Noftrara enim do* fumamjuo tantum alibi,verumetiam btc defendere,minime fubtetîugimus. Ginglianos vexoadbellum gerendum paragt; **

n tos SC i‘nflnjdî-os,ac ea de re rumufculos hîc Aagaftæ, muîciî »1 in locisfpaifos et diflèminatos eHè, verè afßrmare poirurnus. »’ Sedcùi'neacaufa,qiiæ agicur, Dei fit, Dei quoc^ tn cagereda « petendumjmplorandum SCexpetftanduin eflc auxilium ar# » bitramtinqut procul dubto noftrinonobliuifcetuGmodófa? » nis confihjs SC ficitis mcdij's rem gefierimus SC defcnderiraus. » Vt.n.Iefaiascredentemfeftinare non vultn'tanosquocpex# » pe(9:are æquum eft,quid Deusfuo fit fatflurus têpore,quem admodumEzechiam SCaliosexpeclaflèSCauxilium impe#

» trafiê legimus.Fidë nifi tn periculis conftituti exercuen'mus, gt;» nunquam quid Fides fit,didicen'mus.Igitur C. T. rogamus, }gt; ne hunianis præfidtjs eiufmodi rem tutarinimiumfeftinet, qux caufam etiam optimam dcfenderc non potuiffè,fæpc

» compertumeft.ArticuIps nos certos habemus,SC plane eiuF », modi,quos ad extremum fupplicium vfcp, id quod nobis ma ,, gno eft fûlatio,defendere pofsimus. Hæc habuimus, quæ vt », C.T.clcmentcr accipiat intelligatjfubiecftifsimerogamus. f, Si verbharumrerum C.T.longiorem SCclariorcin expüca# „ tionem defiderauerir,eam fcripto comprehendere,etC.T.oflt;^ „ ferre haudgrauabimur.DeusOpt.Max.C.T. contra omnia „ mala SC pericula protegat«

ISta igitur Philippus fcn'pfit SC fenfit i’ub initium Com in o rumannitrigeßmijc'um de communi Confefsione à Lu theranis6CCinglianis,vt appellabätur,Imp.CaroloV.exht^ bêdadeliberaretur,nec^minusrcsomnis Jyalo «xfxiî« quam nunc.Sed quia tu Pliilippuminterpretera facis Äugu^ ftanx

ftanæConfefsionisrage videamus^quæ ipfius de Cinglianis fuerit fententia, tune cùm Auguftanani Confefsionem luf?* fu Principum confer ipfit.

PrimùmergôcxComitqsSpirenfîbusanni içip.adOecoif bmpadiumficfcripfk: Egonolim alicuiusnouidogmatisin « Ecclefia vcl autor vel defenfor exiftere : c v M o M N ï A, «, QVaE INVTRAQVE parte FIRMISÿ« SIMA VIDENTVR» EXPENDl: DICAM,e PACE TVA, NON TAKEN EO IN TVAM„ SENTENTIAM. Nullam enim firmam rationem inue^ r« niojquæconfcientiædifcedentiàverborum proprietate fans,« faciat.Et pauló pbftrtlacß fimihi veftrafentêtiade CóenaDo tlt; miniplaceretjfimpliciter profitercr.Vos abfentis Chrifti cor# pustanquâin tragœdiareprçfentaricontenditts.Egode Chrt fto video extare promifsiones,crovobifcüvfcp ad confum? a mationem feculij àC fimiles ;vbi nihil opvs e S T ,( DlVELLERE AB HVMANITATE Dl V 1# ,» NiT ATEH. Proinde fentio,hocSaeramentum veræpræ# tt fentiæteftimoniueirc. Quod cum ita fit, fentio in ilia Cœna, et præfentis corporis xoivavi'ap eflè : cum proprietasvciborûcû „ Bulloarticulofidei pugnet,nu11a latismagnacaufaeft, cur eä «« del'eramus.Et haec fententia de praefentia corporis, conuenit „ ^^scumScripturis,qusede verapræfentia Chriftiapudnos Joquuntur.Naillaeft indigna Chriftianis opinio,quod Chri# ftiisitaquandam cœli partem occuparit, vt inca,taquamin# clufuscarcerifedeat.EtrurfustVeteresc'um de refurreiftione „ difputant,allegant Ccenam; necinepte mco quidem iudicio. « Significauitenim Chriftus Apoftolis ,fe refurreefturum elTe, j, t\uiacorporisfuixoivaviotpinftituit. Necefle enim erat, vt vigt;

corpus,quodnobisimpartiendum erat. Quod ft vete#,, fesfenfiftènLabfens corpus regxxfentat i,qucmodo inde pro# „ barentxefurretftionemf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Lepro# Jt,

Leprofâm te eurem mentis habere oportet, Sturfrn', fi tfl» pondera verborum amp;argumentorum non ièntïs« Affirmât, fe omnia vtriufqj partis argumenta expcncilIc^Öf tarnen non j're in fententiam OeeoJampadrjtaffirmaG fe nullam inuenire rationem,quæconfcienti'aî, difcedcnti àpropn'etatc verbot rum Chn'ftbfatisfaciat. Apertis verbis aceufae Occolampa# dium^qubd abfentis Chriiii corpus tanquamintragœdiaro piefen tari contendat: apertis verbis docet, in ijs proniifsionb busjin quibus præfentia Chriili nobis promittitur, humant tatem a diuinitate non eflè diuellendam. Præfentiscorporis Koivamp;n'aii fatetur, earn Kotvavioip, atc^ proprietärem verboriï, negat pugnare cum vllo articulo fideirindignam Chriftiani» opinionem eflè dicitjputare,Chriftum ira quandam cœlipar? temoceupâflê,vtineatanquaminclufus carceri ièdeatJau/ dat denique veterum argumentationem, qui ex dodrina de Coena Domini, articulum de refurredïione noftrorum cor^ porum demonftrarunt. EiufJem argument!' amp;nbsp;fententiæcft ad Martinum GorIitium,Paftorem Brunfuiceniem epiftola, •* Quantum attinet ad fadionera Zuuingh), iubeo tebono ** animo efle.Ego agnoubcoram auditisantefignanis illius fe# ** (fî:æ,qu'am nullam habeant Chrifiianam dodïrinam ; tantum ** pueriliterphiloibphantur.'idebnonpoteruntdurare. Omnis ** enim plantado, quac non eftex Dco.eradicabitur.Cum totis ** ièxcentisannisdiiputauerint, nihil afferunrprætcrhancvo# ** cem,Caro non prodeft quiequam. Hanc nuper torquentad ** Chrifticarnem. Vidifti,quidegocohegerim de hacre, vnde meamièntentiamcognoicerepotes» ego aiori aïji#

I L L I AFFIRMANT, CHRISTI CORPVS ’’NON FOSSE NISI IN VNO 1-0 CO BSSB. ” idebconftanterarguaseos publice nbsp;nbsp;priuatim,cum eritoc#

cafîo» Vitupercs hoc quoque in eis,qubd de vfu Sacraiticnjî ** torum nihil dicuntjOulla eft mentio fidei iuftificantis, in orn^ nibus Cinglianorum libris. Ciim nominant Fidem ,non in^ telligunt illam,quae credit rcmifsionem peccatoruni,quf ere# nos recipi in gratiani,exaudiri amp;nbsp;defend! a Deojled inteb quot;S^nthiftoricam.Vfum ant fiCexercitium fidei, Chrifiianos *^006oportet. Vale. Chriftusgubernettuumminifterium. »»

Dies quidetn SiC annus huic cpiftolç non eft afcriptustfed quia meminit libelli fui, in quo collegit teftimonia Pîw trumde Coena Domini, editipaulb poft Comitia ilia Augu^ ftanameep hanc epiftolam longo interuallo ftcutam efle cre^ dibile eft.Inilloautemlibello, plane improbat 8C retjeit Ca? roloftadtj,CingItj,Oecolampadqfententiam. Ego,inquit,has “ PatrunjfentenciasftatuoçHTâçaflèucrare,qubd corpus Do^ mini verb adfit in Coena Dominica. Eos autem, qui in Patru fententijsdecurrunt ad hyperbolas SCallegorias,dick quærei^ *« re nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Etallato Auguftiniloco exepiftola ad **

Dardanum,hæcexplicationis caufa fubiungit. Neque verb quifquam mihi perfuaierit, Auguftinum hoc loco fic alligare «lt; corpus Chrifti ad vnum locum,vt alibi eflè non pofsit. Quid « enimafferri poteftpræterhumanærationisiudicium,curhoc « focoincludamus Chriftum in vnum locum t’Et paulb pbft: « Neque ego vllam fatis firmam rationem inuenio » cur ab hac « fentetiadifeedamus. Fieri poteft,vt aliafententiablandiatur « animo ociofo, quæ eft magis confentanea humano iudicio, « præfertimficinftru(ftaô(Sornata argumentis erudite cogitalt; « hs. Sed quid fi'et in tentatione, ciim difputabit confeientia, « habuerit caufam diflentiendi a recepta lententia in « ccclefia;’ Tuncifta verba, Hoceft corpusmeum,fulmina «

crunt. Quid Ill's opponet mens perterrefacfla;' QuibusScrw pturts, qua Dei voce muniet fe gt;nbsp;ac fibi perfuadebit, neceflàsî ribfuifîè hîc interpretandam Metaphoram Et rurßjs : Ego itaque (cquor Veteris Ecclefiaî fententiamjquæ affirmât,adlt;s edè corpus Chrifti in Cœna, ac iudico hanc habere Seriptu«® ræ teftimonium* Non enim inuenio firmam rationem, cur nomine corporis in verbis Cœnæ oporteat tantum abfen^ tis corporis fignum intelligi.Neque ab hac fua fententia Phi; lippus difcefsit, velanno37.cùmSmalcaldicis articulis fub; fcripfitjVt infra videbimus: vel 4ucum Ratisbonæ cum Pom tificqscolloqueretur .In Aóiis Ratisbonenfibus,quæ extant tomo quarto Philippijiæcêftipfiusde Cœna confeCsio. De „ Sacramento corporis ÔÔ fanguinis Domini Chriftus inquit:

Accipitc,manducate,Hoc eft Corpus meum:2lt;^ deinde^Hic „ eft Sanguis meus. Ideb fateraur, in Cœna Domini vere 0^ ,, realiter Corpus ôd Sanguinem Chrifti adefle,0(f cum pane ôi vino exhiber! fumentibus. In ijfdem Comitqs, Philippus, vna cum Bucero 2lt;Piftorio,fequens fcriptum de Cœna Do; mini obtulit lo. Maq, Elecftori Palatino Friderico ,renuente Granuellano id acciperc,

9» Illuftrißifflc Illuftris Domine, Magnitudo negoctji in quo verfamur,nonpoteftnonafferre moras aliquas. Ideo

3, reuerenter petimus, vt boni confulatfs, qubd non cnius refpondimus. Necmirum eft,propter abufusmultorumfe;

3, culorum , difficiles iam dc Cœna Domini dcliberationcs eft 3, le.Speramusautem,Reuerendifsimis SCdodlifsimis viris 33 ledis ad colloquium,fatisfatfiuram efle confefsioncm noftræ a, do(ftrinx deCœnaDomini nuperexhibitam,quæadcom; a, munem Concordiam certeprofuturaerat. Nam perfpiciie aa, tcftati fumusnos ampledi QC tueri omnem confenfum Ec;

tlèriic CatHolicæ,qubd in Cœna Domini confecrato Pane Slt; Vinojverc Qi realiter adfint ÔC fumantur Corpus ÔC Sanguis ** l)omini.'I'eftati etiam fumus,nos improbare eos^ qui ncgant ÂdeflèA verc fumi verum Cornus Chrifti. Abborremus.n. » Vïophanis iudicijs in bac caufà^ vt ipfa formula exhibita, ÔC ** ’Apologiaolim édita teftatur. Nec in libro, quem Inuiôlifsi? **

Imperator 'a nobis infpici voluit,plus eft,qu am in noftra ” formulamifi qubd in margine libri qutedam verba, vt appas rct,ab alio authore adieâa funt ♦ Miramur igitur Reuerens ** dos Dominos deleôos, non fuiflêcontentosnoftrafimplici €lt; perfpicua Confefsione J quxcerte ad Concordiam profus ** turaerat. Retinetcnimid,quoddôcerineceflàriumeft: fed quot;nbsp;delediaddiderunt alios articules, quos omittere ad Concors ** diamvtiliuseflèt^PrimùmenimjCÙmrctinemus doôrinam ** de præfentia corporis Chrifti, quid Opus eftquærere demos ** doCRccentesfunthædifputationcs deTranftùbftantiatione ** amp;fimiles,nccintelle(ftæ ipfisfcriptoribus: tantum abeft, vt populus intelligat. Loquimur igitur verbis Pauli, Si vz'y quot;nbsp;terum Patrum, Cum Paulus dicat, Panis quem frangis *« mus, eft participatie corporis Dominitnos quoeç dicimus, cum pane confecrato vere adeflè SC fumi Corpus Chrifti, lt;« ’ Sic ÔC Irenæus locutus cft,conftare Euchariftiam duabus rebus,terrena ÔC cœlefti: nec dubiumeft,cumterrenam, ** panemvocet, quinhuic adiungat rem coeleftem, videlicet Corpus Chrifti. Et Cyrillus : Dominus fragmenta panis deditjinquiens. Hoc eft Corpus mcum.Non ait,dediftè *« accidentia Panis, Noua eft hæc imaginatie, quae finxit « accidentia fine fubiedfo , vnde natæ funt in finitac quæ^ “ ftioncs inutiles , de muribus rodentibus panem confes «« cratum , SC fimiles , indignæ grauitate Ecclefiæ . Denis «« que eb proceflèrat vanitas difputatricis illius Theologia: lt;«

in hac quæftione,vt fucn't opus emendati'onc« Interim filent s» dum erat de veris vtih'tatibus tanti munen's. Epiphanius db »gt; ligenter defcribens ÔC dogmata Ecclefiae, ÔC Sacramenta

Domini jinquit: km nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ô , it S'î i£vt^

»» ftç^aoyôvHo’ip^ Pag.4lt;J3JiD;3. Id eft: Cibus quidem, pa; »» nis eft J fed in eo eft corpus Chrifti, quod viuificat« Difer; »» tè inquit. In eo: Nondum enim orbis terrarum vocabu;

lum Tranflubftantiationis audierat. Cyprianus inquit: »» Nec poteft videri fanguis eius,quo redempti 00 viuificatifu; »» mus,efle in calice,quando vinum defit ca1ici,quoChrifti »» languis oftenditur. Auguftinus fatis fibi confiât, fi reâe »gt; intelligatur : Panem 0^ Corpus coniungit. Quod videtur, »» panisefi, quod fides pofiulat inftruenda, Panis efi corpus »* Chrifii. Et perfpicuum eft Gelafij Pontificis Romani tex »» ftimonium, qui inquit: Certe Sacramenta, quae fumimus, ») corporis 0^fanguinisChrifti,diuina res funt, propter quod gt;» SCpereadem diuinæ efficimur confortes naturæ, tarnen a* nondeftititeflefubfiantia vel natura panisSlt; vini. Sic 8^ a» NicenaSynodusIoquitur: Non attendamus ad panem Si poculum in diuina menfa pofitum , fid attollamus men; » tern, fide cogite mu s, in ea menfa iacere agnum Dei, Sic, »gt; Coniungit panem Qi corpus Chriftt. Nec ignoramus, re; a» centiores Scriptores poftea philofophatos effe de abiecfiio; », ne fubftantiacpanis, 8C maxima turba eft recentiorum fcri; agt; ptorum ♦ Sed nos cum Paulo Sii vetuftaEccIefia loquimur, »gt; Qi haec fententia præcîdit quafdam periculofas quaeftio; », nes, Audimus autem Docfiorem Eckium nuper poft ex; », hibitam formulam, coram vobisinnoscontumelioseinue; », dum effè,ô(S crimen nobis obiecifle,qubd fraude corrupta Qi » fuppofititia teftimonia citemus. His calumnqs fidem no; 9i ftristeft»tnontjsdetrahereconatur:fed eritiudiciumfanorff, prüden;

prudentuftî cruditorum hottiinutn toto orbe terrarum, de quot;nbsp;vtraeç rcjvtri plus fidei QC ïudïcij in citando adhibeant. Nec « venimus rudes ad banc caufam:(cd peruefti'gata cft nobistoo “ taAntiquitaSjamp;quaficumtota Ecclefia délibérantes in quiss ” ûuimusomnium veterum fententias, vtnoftrisEcclefijsfi« *« ™amamp;: falutarem dodrinam traderemus, amp;nbsp;acquiefeimus « ’neafententia,quam exhibuimus,quam piam, ÔC adfedâ« ** das difeordias vtilem iudicamus. Sed fi Dodl. Eckius volet «« excitarc maiora certamina,prouidendum cft bonis guberna* toribus^ne taies contentionesinflamment, ÔC augeantdifsi^ dia. Hæc commemoramus gt;nbsp;vt cùm conftet,nos retinere ve# ** ram præfentiam, ne cogamur recipere ea quæ addidit recent «« tiorætasjde abiedione naturæ panis.Adiedîi funt articuli de « reponendo Sacramento.ô^ de repofita panis adoratione, quij vbieft vfusintegri Sacramenti/cu vtriuftß ipecicijocum nô ** babcnt.Nam vinum repofitum,ftatim corrumpitur, nec nos lt;t vfumvniuspartis, autabufus inde ortos confîrmarenoftra ft approbatione poftùmus. Sicut inmultisEcclefijsnecquon^ « dam reponebatur, quodfupererat poft conftcrationêjVt do^ «» capitulum TribuSjde confecratione^Idebarticulos a De? ««

Klt;îftsoblatosnon recipimus, S)C reuerenter oramus, vt banc « .''arnrefponfîonemCelfitudines Veftræboniconfulant; » adreliquam collationem offèrimus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;«

f A Vorfum hæc tam multa de Philippo, deip eius in bac ç^controuerfia Cœnæ Dominicæfententiac’ Vtconftet iulT nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tune,cùm Confefsionem Auguftanara

fe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcribcretjin eadem nobifeum fententia^uii?

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;E 5 ctiani

l! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ctiam fraternitatcm cum ijs colci'e nolutfleu'deocß nouuifl no

I' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;€flè,aut in Ecclefijs Auguftanæ Confcfsionis inaudicunijfed

vetuSjSC verum,Slt; redlum,8gt;;^ ab ipfo Philippo fadicatum'.vt iicetimpendennbusgrauifsimispericulis jcrroreSjdamnen# tur,8C vera Ecclefia per publicam Confefsionem (efe ab alijs Ecclefti's errores pern'nacker defendentibus fegrcget. Hic Rhodus noftra,S£urmbcft:hic falrandum «bi erat,S6 conna# riiim probandu eius,quod ego feci, QC faciendü eflè probaui. Nccp ad honoré ÔC exiftimationéPhilippi pertinere puto,qu3 tufaluam efie ôiS incolumem veile vidcficupis,expriuatis €piftolis,8C ipfo demum raortuö edi«s,probare,qubd fentenz

L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«amde fraternitate cum Cinglianis ineundamutarit,qubd

II nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non amicos tantum, fed fratres quocßcharifsimos ÔCrcuerc!»

p' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dos ipfos nominarit : qubd açroAxrçaotp nobis imputarit, SC

L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TO 7rot.VTcit.x^ reiecerit. Qna: ego pro me recito teftimonia, SC

contra te afFero,maioris autoritatis funt SC ponderis: non dó,quia publica funt, SC publice extiterunt omnia, viuente adhuc Philippo : fed etiam, quia tempus Auguftanæ Con^ fefsionis, de cuius fenfu controuerfiaeft, propiusattingunu certifsimum teftimonium dicunt,quæ tum nonPrinci^^ pum modó,qui Confefsionem illam Imperatoriobtulerunt, ied Philippi quoqt fententia fuerit.In qua fi non perfeuera^ uit : nullum inde Ecclefijs Auguftanæ Confcfsionis præiu# diciumgeneratur :ipfe autem tua quoque Confefsione re# ( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prehendenduscft, pag. nbsp;nbsp;nbsp;qubdfcntentiam fuariinonex#

• ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pofuit fimpliciter,0lt;^ fine ambiguitatedn toto mundi thcatro,

fed in clanculartjs epiftolis, metuensexiliaÓÓ alia pericula. Vis aliquid dicam grauiusç'FIucftuantiSjô^ titubantis, ideocß non bonæconfcientiæ fignum eft,qubd Heluettjs SC Gallis dam fignificafle dicitur,fe cum ipfis fentire,0lt;^id publiée pro# fiteri non eft aufus : maxime cùrà tot Epiftolis à Caluino ef#

Contra D. Sturmium» 39 fetextirtiulatiiSjVt idfaccrct.Viuente adhuc Lutlieroa anno «5;45,28 Juni] hæc ad ipfumfcnpfit Caluinus, Epift. Vtinam, vtmeangit,ó^c,pag.55.

flenior tandem de liac re (Jonfeßto tibi extorqueatur f i/erißimutn fjtitiemßateore/ße,quod doces:amp; quodplacidogeneredocendihalfnatßudttißi animos à contentione reuocare,prudentiam modéra-fionemjj tuam Inudo , Seddumlocumbunc^tanquamfiopulumalD jutm refugis, ne in quorundam oßßenßonem incurras, plurimos, qui aliquidcertius,in quo acquießcant, abs te requirunt ,fußenfisper-ßexosq^ relinquis. autem,'Vt me aliquando tibi dieere memini,. nonßatis nobts boneßum, earn do^rinam, quamplariq^ SanHi progt; pria fanguine teßatam reïinquere non dubitant, «e atramento qui-dem eo^ignare. ^d hanc ergo plenam amp;ßolidam mentis tuæ ex-plicationem,forte yiam tibipatefacere nunc yult Dominus, neper-petubhareant dubij,qui ab autoritäre tuapendet,quos.fcis effequam plurimos£,t ^o^Siforte, quod tibi aliquando dixi,oblitus es gt;nbsp;nunc in tnemoriam reuoco,nimis charum nobis efß atramentum ,ßea lite-rtt teßari dubitemus, qua tot ex medio grege martyres quotidiefanguine fuo obßgnant.r^.Cal .lulij ».55o.Etrurfus 6. Cal. Septetnb. 1554. P^g’ ‘3?’ ’34‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;indotti amp;nbsp;turbulenti bei*

lumSacramentarium aparte quot;Xießra innouant (bocfalfum eße,infra probalitur ) quos etiam ipfos tua taciturnitatefoueri, boni omnes gemunt amp;nbsp;queruntur. Quantumuis enim audax fit infiitia : nemo tarnen dubitatß liberiiisprofiteri quodfientis, in animum induceres» quin tibi facile fit j eorum intemperiem aliqua Jaltem ex parte feda-re. TdeC^ero itabumanitatis oblitus fum gt;nbsp;quin eir mecum repu-tem, amp;nbsp;alijs quoque ofiendam, quo cum bominum genere nego-tium tibi fit, quam teanxium perplexum^ teneatifia rerum per-^ iHîktioj quam multa circumjficere tibi tjecefie ßt , qua tuum curfum impediunt acmerantur. Sed nihil tanti ei^,yt furiojis homi-

hominiiui tua dißimulatio aJ turbanäas lir dißifundas EccUß^^ franum laxet. Taceo tarn gt;nbsp;^uam preciofa nobü efße debeat fanx doBrtnxfrofeßio.ScK, annüpliu triginta t defixos tn f^f^ü innumerx multitudtndt oculos,qux nihil magß enteret t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

dociletn prxbere. l^uidi^an hodie ignoras »plurimos ab ambigua um» in qua te nimM timide cantines,docendiforma dubiosfenderef^Q^o» ß ttbi fyncerèfolideq^ teflari,quod effet 'vtile cognita, liberum noeli^t faltem danda erat opera,ytfrxnares ißorum intemperiem,quident-hilo importune tumultuantur.Quid enim obfecro ßbi yoluntf Clama uit tota yita Lutherus, non alia de re fe contendere, nifi^tfuam Sacrament^ yirtutem affereret.Conuenit,non inanes eße figuras, fed reipfaprxßari,quicquidfiguranten quot;Baptifmo adeffe ßiritus effica-ciam, 'vt nos abluat amp;• regeneret : facram (fœnamßirituale eße epu-Ium,in quo Cbrißi carneamp;fanguinepafiimur. Ergo infedando tu-tnultu, quem tknuo concitantprxpofleri homines, caufa magss 'vide-tur fauorabiie, quam quot;Vt inuidix metu ceff^andum fit ; cuitts tarnen *varias agitationes ,in iflogradu eß-ugere non potes. Danda foliim Opera e!^,'gt;i)t aheneue Ule bonx confeientix murue, non eas modo ,ßd quamlibet yiolentos totiuf mundi impetus fortiter fufiineat. Et pag. ftan'tn fequente ij$. inepiftola ad Märtyrern annoeo# dem eodem'cß dic,De ‘Philippa -valde mihi dolet. Ergo ei nonfa'

eî^,yelquocunq^ tulerit hominumgratia,flexibilem mutare, quot;^el ßlentio prodere 'veritatem,nificordatos Dei feruos, ad quorum imi-tationem potitis ipfiem eniti decebat, inflxUere adfuam molliciem co^ netur .Prxclarè yeroabs tefaUu,quodte liberum yerx doBrinxde-fenfirem foreprofeffus es.Sic enim tuo exemplaprxfcripta eif ei régula, quatenuspaxfouendafit, 'vt fcintillam aliquam yirilü animi i ßirare aliquando di fiat.Hifi thi; d^roMT^icLi; pridem interior animi tui fenfits mihi cognitus r/Ç, quem etiam non dißimu-las in tuts lit erts.Sed mihi dißlicet tua ifia nimia tarditas, qua non tantùmfoueturjfedetiam augetur eorum dementia, quos tampetu^

Idnttr rut re *tïdes in tottut Eccleß« perntciem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*9t tt^i non itit

factie fit ttales beflias firtenare » quod tamen^anum efje arbitror^ fimodo auderes: fcts tarnen »ajfie fiiccujjut officia noflra minime pentere , quin praflare nos etiam infitmma defperationsoporteat, quad ’^tus exigit. fisc yero illa mihi excufatiofatüfacit, maleuolos,qui te o^frefium cupiunt, bint captureplaufiibilem materiam. Qmdenim f^urifuntfierui Chrifti» nifi/fréta inuidiagt; contemptsfinifiris ru-^iwlius,pofihabito etiam dt/criminummetu iquxcunque obfiacula inherit Satbani 'vitlrice confiantiafiuperent f Certè,quantumuis in te infaniant, nihil tibi durim ab Ulis impendet,quàm quot;Vt migrare ifi-iinc cogaris ; quod tibi meo iudicio complures ob caufasff ont è optan^ dum foret, fiertim, yt timendafint extrema quaque, tibifemelfla~ tuere necejfe eil^,quid Chrifio debeas,ne ingenuam '\gt;eritatis profießio-nemfttpprimens,ad earn opprimendam quafi taciturn patrocinium im frolùhominibitf accommodes,^. “d^Lon.ilvlartii, 1555. Pag.« plaufibilefit 'Mundo, 'vel odiofum, me non latet. Sed mihi nihil pluris prafcriptam à 'Magifiro normamfequi. quot;î^ec dubito,quin hec ingenuitaspijs eÿ' fanis gratior tandem futura fit, quamflexibi-lü ö* mollis docendi ratio, qua inanem metumprafeferat. Qjwdte Deoö* Ecclefiadebereagnofcis,obfecro te,yt quam primtim foluas» ^^eniminhanc reminfiflo, qubdparteminuidiain teexonerans, t^tttundem me leuatum iri confidam, /2^inpotitisfiliceat,quicquid tgt;t tt oner is iam incumbit,pro meo in te amore at que obferuantia pa-fatusjfjgQj humeros fufcipere tfedtuum expendere ,'Vt monitor non accedam,nifi dubitationepioshomines,qui tere-f/iciunt, mature libérés, te yix ynquamfoluendofore, fAdde eti-etm,quàdnififerum hoc amp;quot;Veffertinum gallicinium ( Nicolaum Gallum intelligit ) te expergefaciat, pigrum merito ottines cla~ t^fiunt. 10. (falend. Septemb. »55$. Pag. 167, ad Farellutii. 'Phi' acerrimuf ero hort at or ( 'fidelicet »quot;^t Eiieflphalo reff onde-^^•)^tdquàm Untus fit^ non ignoras, to. Oblobr, ijjj. Pag. «8$.

fulinde falleniii4 imperkis fucum ex tuo nomine y iJe bamfa-cere aJuerfarios ) ne'^iderer in re tnm dara tergtuerfarigt; quod mi^ nimeingenwtm erat ,fidemtuoreßimoniofepiiii def erre non dubita-id. Hac in re culpam t de qua me purgare opertepreciumfit, adei non agnofco, quot;vt iure optima eonqueri de tua cundatit^ne liceat, Et-fi à turbulentes certaminibut abhorres, fees tarnen, quidfuo exenS' flo Paulus omnibus Cf^rißi ferutsprxfcribat. fertèmaiortibi, it quam in eo fjedatafuit gt;nbsp;moderationts laus non ed^ a^petenda. Ciita ergo ilia fumma lenitate prxditus,per fiditiones intrépide tranße-3gt; rit f net eadem nobis moleßaßt hodie conditio. .gt;ic tibiomnint 33 ia/n 'videndum edf quidem mature, ne ttbi apudpoßeros dedecori 3} ßt nimia taciturnitas. Quodßdum fuis telis indique teconfodi-3} ant hippocent auri ifli, expedas ,timendum rurfus, ne parum op^ 33 portuna cenfeatur Confeßio, quam tanta neeeßitas extorjerit. Qjßd 33ßmors occupet P Ivonne 'vt tihidecedat omnis autorisas ißdesque 33 abrogetur îferuiliter timidumfuiffe clamabunt p Quam infamiam ,3 '^t absteextergerefeßineSinonespluribusyeriismonendw.^,'ELon » .rdugußi3 xqqj,

Quia,mquam, Iiis tot, tot annofum exhoftstioni? bus ÔC ftimuh's expergefacfîus non eft Philippus : vt pas I'am ïèntenriam fuam explicaret : flult;fliiantc , amp;nbsp;titubant te, ideoqàe non bona confèientia dico eum fecilTe, quod vos ipfirm fccifTe contenditis t jpfi'qüc plane euemflè, quod mepiftolaad Oecolampadiumlchpfèrat; nullam feßrmam j^ranonem inueniïe,quæ conÇcientix difcedentiaverborunt propn'etate fatisfaciat. Et in Iibel/o,in quo recitantar tes iîimonia Patrum : Sed quid fîct in tentan'one ,,cum di/pu:« tabitconfcientia, quam babueritcaufam dilTenciendiarecamp;s ptafentennain Ecclefia ç' Tune ida verba, Hoceâ corpus rneum, fwlraina er«nt. Quibijfs Scnptuns, qua Dei voce muaîQt

Wum'et fe j ac fibi perfuadebk i neceflarib fuiflè hïc interpre* tandam metaphoram i Ifta fulmina, Sturmi ôd Caluine ,ifta penuha verarum caufarum, Si teftimoniorum Scripturæ, cohibuerunt Phiïippum,nc aperte -in veftracaftra tranfiret: rtonodia, non obtredtationesjnon metusexilq. Hïc tururgt; fus, Sturmi gt;nbsp;vt facis pag. t7lt;ï‘ omnium literaeorum hominunt oJiain me cencirabii t amp;nbsp;illorum fiylosin me exacues: Si rurfus ftultum me effèdicis,quitantopericulo me vkrb obijciam. Sedquidfacercm^ Philippi teftimonium,quod tibi oppbe fui,fie eleuas: feraperilium cum Helueticis Si Gallicanis Ecclefiispacemcoluiffetetiam ferions literis eorum dodfrû nam probaflê. Mihi igkur oftendendum fuit, neque Phi# lippumfempcr hoc de Helueticis Ecclefiis fenfiflè, neque toties cxtimulatum, publice confiteri aufum, quod cl am adT Heluetios Si ad Gallosfcripfiffeipfum dicitis» Si ifta ad ho# norem amp;nbsp;authoritatem Philippi non pertinent gt;vt cert e non pertinent : tibi imputa, qui ad Philippi teftimonium, tibi obietftum, aliter refpondere nonpotuifti, quam Philippum non perfeuerafte in ilia fententia, Nihilominus ego pro# baui Si demonftraui, Philippum idem publice fcripfifle, 2ô docuifte, quod ego in raeis thefibus defendo : ftue in ea fenjs tcntiamanfcritjfiueeamingratiam Heluetiorum ÔC Calui# gt;^itautauerit.

De Bucero ka me putas tuis À07ok; circumuentufh , SC kretitum, vt nift plane tibiaftipuler,non modo contra of# ficium faccrc debeam videri, qui in bac Schola 5C Ecclc# fia ,aliam qu'am Bucerus doftrinam defendam : fed etiatn Magiftratura fuperiorum tetnporum huius vtbis accu# ,ciqbe infamise notara inutere, quod dodrinam falfam, P 2 ÔCcon#

ôfconcionatorcsfal/bsdefendent, pag. in qua (AafoAf quam fiseloquens, ScTquhm tibi placeas, crebernmx,ôé qub dem minime neceffatix eias repctitiones teftantur. Poteram autem hanc partem reiponfionis meæ ad eum vique locum difFerre, qui eft de Confefsione quatuor ciuitatum , anno ijjo, ÔC altera Confeftione anni 1^4.8. Sed ne ereptum mi; hi putes Buceri teftimonium, de quibuidam ftltem te mogt; nebo, ft tarnen à me quadrimulo Doclore moneri te pate; ris. Initio igitur, etfi omnia tibi concederem, quæ vis: non; dum tarnen effeciiles^vt non eiufdem cum mea argumen; ti diiputationem Bucertfsaliquandohabuerit: ÔC adhuc fab fum eflet, nullam talem diiputationem, ante Thefts meas, in vlla Academia Ecclefiarum reformatarum fuiift ha; bitam. Deinde, vtrum Bucerus Helueticos Theologos poft Concordiam anni pro fratribus ftmper agnoue; rit, vehementer dubito, bC cauias dubitandi has habeo. Pri; mam,quod annoftatim ftquente,Concordiam anni Smalcaldiæ, articulos ibi confcriptos probauit : inter quos qui eft deCœna Domini, in hæc verba, in hanc ftnten; tiam conceptus eft. De Sacramento altaris ftntimus,pa; nem amp;nbsp;vinum in Ccena,ei]e verum corpus amp;nbsp;fanguinera Cbriili : ôé ftntimus , hæc porrigi SC accipi, non tantum a bonis, verum etiam a malis Chriftianis. Fortaift dices, Bucerum hunc articulum nonprobaift : non enimfubftri; pfifft eum articuh's Smalcaldicis , licet Smalcaldiae fuen't. Hoc enim obfcure quafi mtviTfft Daniel Tofftnus in male; dica Sc contumeliofa fua coniblatione. Sed vide, quam pa; rumhonori SC authoritati Buceri SCaliorum confulant,qui hocdiuerticulum quærunt. Aut enim vna eademqiieeft 6C Concordiae anni 1536. SC articulorum Smalcaldicorum fententia : SC cur renuifftt Bucerus fubftribere i maxime

Contra T). Sturmtum. 4.$ cum articuli Srtialcaldici exphcatiom's QC rcpetftionis caufa additi fuennt Confefsionj Auguftanac. Aut fi pugnant ar^s ticuliifticum ipfa Cona»rdia : tuncnon modbin Luthero cætcrïs, qui fuperioris anni Concordiae fubïcn'pfèrant. Io* ’^’»Pomerano gt;nbsp;Crudgero t Philippe, Menio, Myconio, ^csôfconftantia mérita defideraretur, qui no vnum annum ^^dâflènt Concordiam : fed in Bucero quoque Sgt;C Bartholom *’’?oLycofthene reprehedenda eflèt vel negligêtia, vel timii# qui tam apertæ defedioni non reftitidenf, At non mo# dó non reftitit Bucerus; fed domum quoque rcuerfus, nun# quamdeftitit, illud ipfum Concordiæ negodum apudHel# iieticos,0C Tigurinos præfertim, vrgere, quamdiu non mo# dófpesaÜquafuperfuit, fedetiamfpeiqualifcunque vmbra: donee Henricus Bullingerus, vt omnem ei fpem præcideret, eadeipfü, ÔC Concordia ilia feripfit, de quibusin poftrema parte epiftolæ ad Comandrum Ecclefiæ Curienfis Rbeticæ Paftorem itafcribit : Propterea autem hanc partem illius epi# ftolae hîcafcribo,quia haeciêcunda mea caufa eft,^pter quam adducinopoflum, vtcredam,Bucerum poft anni Con# cordiam , perpetuam amicitiam cum Helueticis dodoribus toluilTe, Tandern, inquit, ad criminationem Bullingeri ve# lt;t ’'‘Ojquam proculdubio non calumniofam modb ,fed etiamfi tt î^mcalutnniofanon eflèt, QC ipfo ÔC nobis indignifsimam « dtcabitnt fandi omnes, qui cognbrint, quæ inter nos adbuc, « tuminhac ipfa caufa Concordiæ , tum in communicatione « facriMiniftertj vniuerfa,adafunt,quæf^noftraininos exti# v teruntofficia.DicesforfitanjTamennec ArgentinenftsMi# ft dftros, nectenominauitf Hoc minusegitingenue. Nam « ^oûi^bitinficiasjfenosperftringerevoluifle. Siigiturpalam pßccaffe nos iudicabat, debebat nos iuxta Pauli præceptum, « «lam palam coram omnibus arguere, QC noftra nominatim «

« €tiam, Scriptuns QC ranonibusconfurare:fin debcbat pnua# «» dm nos moncrc: id quod non modo ipfe Dominus præcepit, »gt; fed ipfe edara fandle, idcp non fenaii, promific. A Retralt;ftagt; » rionibus meis nullura ego fcriptum de hac re euulgaui: amp;nbsp;de gt;} hisipfis, præfenteD. VadianoBafilcæ confiltj mei rationes »» expofui J ÔC quidern ab eo nondum hac de rc appellatus* Ifti » enim homincs obtredlarc abfendbus , quam cum Pauloer^ « rantes coram reprchendere magis ftudent. Si ei verb mca ra# »gt; tio nonfatisfec/tjcurquæprætereadefiderabatjveltune,vel n poftea Tiguri, cum ad ipfos veniflèm, non cxpîicauitt' Diu » raultumtç cum illis egi, vt conuenire alicubi, atqj digna gra^ « uitate, iuftotptemporeexcutere vnavclfent, quæinternos »} côtrouertuntur: Qugrere nos vtrintç veritatem,Chriftûpro# s» mififlè fe nobis afFuturum medium, fiin ipG'us nomine con^s ), ueniamus^ dC 'a pâtre impetraturum,quicquid per ipfum con# »1 lèntienterorauerimus: vnam hancradonem fraternac colla# », donis cfiê,qua cum Apoftoüipfijtum omnes veriEpifcopûet „ Ecclefiarum Patres, nebulastamdogmatibusquarareliqnæ „ adminiftrationi offùfas difpulerint. Ver um quàmlibet im# M probe huiufmodicôuentumamp;fmutuam communicationctn „ rogauerim,eaep de caufa iplbs non femeladierim, fæpiùs me „ obtulerim, nunquam tarnen irapetrare ab illis potui, vt fuiad „ eiufmodicolladonemcopiam mihifaccrent,Etfiquandopu# blico confilio conuentum Bafilea^cft , manibus ôi pedibus ,, femper repugnârunt,ne controuerfias, propter quas compo# „ nendasaderamus , coramLegadsexcuteremus: cum^‘P^ inter nos committeremur.moras quoad potuerunt abrumpe# „ banu Nos tarnen nullam practermifimus occafionem,c'olHos ,, adducendi, vt fententias coram virispqsôôcordatis confer# ,, rent. Vbicunque intelleximus cosconuenire, ipfisnosad# ,, iunxinms : etiam cum iamcœpiflènt nos fuis Iiominibusp»#

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rinn

fùiti afiiiVe coftitnendare, eoslt;p ita contra nos fnflammafïènt, »lt; vtplæn'queamicorura, qui audierant,quacTigunde nobis “ Voces iadabantur, debovtarentur nos Tigurum proficiici, «lt; tnetuentes, ne infigni ibi altqua iniuria afitceremur » Atta# *• n'en jcurti nobis ipfis probe confctj efïènius fynceræ in illos dilcftionisjcoque nee ab ipßs poiiêmus expetflare, quæ font ininiicorum: cum anno 38, fttidio Bafilienfis Senatus fiC Mi;? « nifterijjConuentusCiuitatum, quæ inter HelueticasEuan? “ gelium pun'iis profitentur, inditflus effet, vt de inftitutacoiv fenfione EccIeCiarum , indotflrina Sacramentorum tandem « conftitucretur 3 libentevconuentum eum, adiungentesnos Bafilienfibus,adiuimus,fratribus Tigurinis non folum inuo? catijfed etiam,quod ipfi teftabantur,inexpelt;flati, fummeque ingrati: idquodetiammultisalijs argumentis comperimus, quæhîcprætermitto. Hoc tarnen commemorarevolojVtvi# deas mi frater , quibusillinosapud fuoselogqscommenda^ «« tint* Ciim primo die Conuentus,oblatis Confilio literis,quas aSenatu noftro attuleramus, operiremur refponfum in «« ftibulo eins aulae, in qua folet haberi Senatus : quidam aegr'e lt;« retineri potuerunt, id quod poftea refeiuimus, quin illic co# rammulta hominumturba nobifeum contumeliofis verbis '« expoftul'aflentjcuradipfos veniffemusgt;EcclefiamacRem# publicam perturbatum « Haud tarnen potuit excitata in# « dignatio animorum ita comprimi, quin grauifsimæin po# « pulo contra nos voces iaólarentur : quin dC ftudiofus qui# *« dam adolefcens nobilis , verßbus nefcio qijibus nomen no# « ftrum fœdare conatus ßt» Nos enim verfus non vidi# «* ’quot;«s : (ed cum intercederemus pro eo , iam ob id in car# ** ^«etn coniecflo , fenfimus illi veniam aegr'e admodum im# *«

quanquamei 6lt; adolefcentia , Sdnobilitas (id quod *« loriân fpeclauit is » qui eum ad hoc facinus impuliOcc

patrocinaretuf. Que verb dicemus QC ah'os,6C hfîcadolefcefl# »gt; tem ita contra nos incendiflê Nos cert'e cum nemine Tigu# »gt; n'norutn,quamcumfolisverbiadminiftrisjd^fempervel »gt; coram,amp; id fine publico iufïu, fiue ad id pro noftra in Domw »» no coniunôionc,ab ipfis admifsi, vel per arnicas literas de his »» rebus egimus. Quarc iure 0^ lege tam publici Confihj,quani »» priuatat amicitiac, vel potius publicae etiam in facro Minifies agt; rico focietatis, polliceri nobisdebebamus, quae fuiflènt inter 3» nos acfla, ea ad alios non emanatura, præfertim tam inimice. a* Vides igitur, mi frater, MiniftrosTigurinosoffictjerga nos a, parum me mores fuifle. Atqui fi vera Chrifti inter nos focic; aa tas conftaret, SiC à publicis ofFendiculis, ita vt oportebat,abigt; aa horreremus: eflènt in noftro ordine, qui eos in viam reduces aa re conarenf♦Qui fi nihil efficerent priuatim; publico Ecclefig „ Concilio mederi huic malo molirentur» Nam hoc, cum ipfa a, communis Chrifiianorum inter fe diledlio didlatrtum fingu^ ,, lariter exigit omnibus nobis iniunda pro Ecclefijs cura ôd „ folicitudo* Sed dices: Vt Tigurini te non rede ordineacgt; ,, cusarint, quid tarnen, fi verb:' Quia Bullingerus tantum cri# „ mina,atrocifsima quidem illa,in nos torquet,8lt;f nullam ratio# nem adducit: nos no minus illo Ecclefijs fidelem operam im# „ pendimuSjfideicp noftrac non adeb obfcura argumentaexhi# „ buimus:fperamusapudomnes verefandos,mcum NE GO ,, tantundem vafiturum,quantum illius Aio, Numeratnosin# terimpiosPapiftasjEpicurebs, Anabaptiftas, ÄT vocatVer# ,, turanos,ac accufat leuitatis,inconftantiæ,ô(S cauponationis in „ profefsioneReligionis:qua nulla poflet elTe grauiorimpictas: caufascßhuiusefle fubiungitmetum,Ôifftolidam reuerenti# „ amhominum. Ita perraittitfibi indicium de cordibus noftris „ facerc,nec vllam tarnen affèrt coniedurac fuç caufam:putans „ fbrfan,fe tantum in EccIefiaChrifti efle,vt fan's ipfi fit,fi quern

Contra T). Sturmîum, 49 perdicufncupit j tantum accufare , nee opus fît vHa profen e teftfmonia, vel rationes. Ego» gratia Domino^nullius horum omnium, quæ nobis magna fane in nos lenirate vfus impinlt;gt; “ gitjCriminis mihi confeius fum,neqj vllius nos vel ipfi vel alij quot;nbsp;‘^onuincent vnquam, ob ea quidem quæ nunc de Euchariftia quot;nbsp;^^ntimusfit^docemus. Veraenimfunt,Slt; verbo Deinitun;?'^ In hoc autem, leuitatis, S)C nos, ÔC Bullingerum condemn “ ”3mus,qubd vt ipfe adhuc, ita amp;nbsp;nos aliquando, L I^THE, \0 ET ALI IS SETLTE^TIA'U ASCT{L^^ [LLE TLTrLQJfA^ FI^-IT, Qj^o D I’D E ’M FOl^MAS QJfASD AM^* KßlECIMTS, Æ CFM SC’KJFTFT^U^* CQHSO’FLAFLT. SED EO, C^F 0 D M E L I 0-\A ET C E’RJT 10 ’F^A SE QJ' IMF 'F^I D t^OFLSTAFLTIÆ. E ST IFl STFD 1 0 FE, \1TATIS E T CH1lt;JSTI, KFLLIFS L E-FIT AT IS, Vtinam autem Bullingerus nonlèipfum amp;fuosftolide,amp;fparum Chriftianèreucreretur,populique fiii indicium non plus æquo metueret. Nam fi ipfîs non ob# « ft3retamp; hicmetus.amp;fuifuorumqjaliquorum admirationi^ mia J in verifsima rationc, ÔC fandlifsima confenfione, quam toticsnobis confîrmârunt, conftantius perftitiflènt. Sedde «lt; hisalias. Egotibi2lt;^ alijs fratribus, in præfentihæc fatis fore “ arbitrer. Namalia négocia grauiora plura fcriberc non « permittunt.FaxitChriftus,neiftisimportunisftudqs,Eccle;î fijs magnum malum dent IF SI COKST AFITE S lH te ECCLES IIS HOMI-^^

Dominus ilIosSC nos dirigatjVt ipfi, non nobis con^ “ ^^ttiiïs. Valc. Nunc enim plura non licet. Qubd con# lt;e fî^nteseflê aioin perturbandis Eccleftjs, indeprobo, quia te contempto communi iudicio Ecckfiaî , quod eis toties lt;e G obtuÿ

50 T)efenßo 11.2). loânnù Tapßi obtulimus , tarn fruc atquc falfifsimè cnmfnanrur veros fidosque feruos Chn'fti. Id enim vtique eü: perturbarc Eci» f» clefias, Sed tu vak, äC no« ama, Argentorati, 1538. in Ocio/ gt;» bri.

De hsc fecunda caufa iterum dicendum mihi erir, chm probabojEcckfias Helueticasa nobis difcefsionera fecKk, non a nobis reiedtaseflê,

Tertiam caufam fumo ex adis Ratisboncnfibus 5(: Vorgt; matienfibos, anni 41, fid ex fcripto fupra poßfOrCui vna cum Phifippo Bucerus QC Piftorius fubfcnpfcrant, Quo tempore ' n Heluetiorum dodirinam de Ccena probalkt Bucerus, profcdîô candide non egiffèt^necp viri bonifatKflaseffètob ficio, dirsimul3ndo,quod tune maxime eratexplicandum. Pontifier) enim TheoJogi noftrorum Confefsionem propto rea impugnabant, eb qubd tranfKibüantiatio reieifia crat; Si Cingbani ludebant in voce a d EST,5i contendebant,fpb ricualiterreuallegoriceadeîTecorpus Chn'ftiin CcenaJroc efi^nô verb adefiè, ièd in vno loco cœli elTe, Si per fidem in^ 3, telligi prælèntiam. HîcnihiltergiuerfatusBucerus,Teftati 3, edam fiimus, inquitcum Pbilippo S)i Piftorio,-nos improba^ 33 re eos,quinegantadeire,8i verb fumi verum Chrifticorpus. At qui nam hoc il/o tempore negabant d Num'ncaliquiin Vtopia,aut trans Sauromatas obfcurihominesdAIinimb,fed Heluertj, Si qui Heluetiorum dogmata Ibquebanttir. Eos igicuranno 1^4.1. improbandos cenfuit. Quantum verb inter Jmprobandi Si Condemnandi vocabula interCit, fuoloco oftendetur, Sd odendetur in Eccleßa quidem vera, condemn nare errores aliud nihil eile, quam improbare.

Sed nunequartam caufam addo, cur credendum tibi non fît,Bucerum cum Helueticis Tbeologis pacemibmper äT amiciciâmcQliiiilè;exipra videlicaHduedorum Confe fston ne, qui

ilt;€,qui per hiftortcum Cu um LauatcrumjBucerufîi acciifant, ^ttodambigttalo^ueaeii forma filidam Concordiamfantire conatus fwrit:dtfeipfisautemglorianrur, quod liberè aperte egerinc, ne Cvcordiaftttata amp;nbsp;infdiajaimaiorespoßea tnrbaspareret. Pag. 30. ’

2lt; 37. b. hæclegunf, poft hiftoriam mortisipfius: Htc^ir jgt;ecando dißidio inter Lutberanot amp;nbsp;Cinglianos, tnnltum quidem ^ferie, laioris infumferat, fedinfelixfueratfHcceßuf. Ac tametß fntdtitgrtgij'viri, magnum ilium magna rei conatuminipfolau~ darent, modum tarnen non omnes probaiant. Quèd autem ipfe ad Lutheri fententiam propinsyifi^ eß accedere, non aliam ob caufam faQumputatur, quam quoddiffenßo de Ccena Domini obßiterat,quo inittiis Ârgentoratum amp;nbsp;Sueuicayrbesi in fœdits Smalcaldicum re-tipertntur. Non veram caufam récitât Lauaterus, fed malafi# de hanc maculam Bucero afpergit, qubd foederis tantum Sraalcaldici caufa, ad Lutheri fententiam accefterit* Quibu« enira rationibus ttiotus fuerit Bucerus, ex fecunda parte epi* ftolæ ipfius ad Comandrum apparct, quam infra fuo loco re* citabimus. Satis igiturconftat,Bucerum,pofteaquam''ömnia tentauit, in reuocandis in viam Tigurinis, non modo malam gratia intj(ïc,fed pefsim'e quocß ab ipfis tratftatü amp;nbsp;acceptum fuiflè. Quid, qubdnequeCaluinoBuceridotftrinadefacra Coenalatisfacere potuitc’ vt eft videre lib. Epiftolarö pag. 82. necpBucerusj Petri Martyris difputatione Ahglicanamdc Euchariftia,anno 1549. habita,per omnia probauit: vteft vi* dere intomo Buceri Anglicano pag.532« amp;nbsp;8^2 « Inprimis aut legaf eiafdêepiftola,ad D. Ioan, Brentiu feripta, anno 1550« oäauo menfeanteobitum, cuius Originale, vtvocant, eft Bebenhusij: cgo autem verba duntaxat quaedamgt;exearepe* tarn: vt omnes intelligät,quid de Sacramentarijs fenferit Bu* verfaretur in Anglia. Hec autem funt eius verba:

•» De Domini Docfloris Martyris libro ccrtc tam doleo» •» qua’m quifquara alius: fed ea diiputatio condidla fuit, amp;nbsp;pm# , M pofitioncsconftitutafjpriufquam cgoinAngliam vcniflcm« »gt; Meo monitu ilk in pracfatione multa pofuit, quibus præ# 9» fentix Chrifti fidem plcnius exprimit. Apud regni fum# gt;» mates , mult'um valent illi qui omne fuum Minifterium, 9t in ardum contrahunt, de difciplina Ecclefiæ reuocan# 9» da , nihil funt foliciti : horum torrens , huic noftro ali# »» quid eripuit. Dum efleapud nos, omnia recîliusôf pleni'us. »» Dumilli voluntcauere Chrifto Domino , ne eumincluda# »» raus, detradum cœlo, in pane, Si præbearaus horainibus fl# » ne fide raanducandura , quod nerao noftrura cogitat : ipfi 3gt; ebprolabuntur , vteumcertocoelilocophyfico »fineomni a Scripturarura teftiraonio, includant, Slt; de exhibitione eiuSt 3» 8C præièntia in Coena loquuntur tam dilute (imb , qui# gt;, dam hæc verba nonfçrunt) vtnihil» quäm panera, ôf vi# 3» num, inCœnadillribui, fentire videantur. Simplicemno# 33 ftram iententiam, nemo adhuc in me reprehendit, nec quen* », quam etiam audiui, qui earn potuiflet, vlla firma ex Scriptu# 33 ris fententia confutare 3 necconari adhuc quifquara id au# „ fus eft« Summa ratio eft eorum i Oportet myfteria Chrifti, 93 S)C intelligibiliter explicari« Quod rede dicerent, fi addcrent, ,» fidei, non rationi. lam aflumunt: Intelligi autem nulla ratio# ,, nepoteft, Chriftumefleinccelis, non loco phyficocircum# ,3 fcriptum. Cumq’ue fic in cœlo fit, quodfibifumunt,non Cof 33 lum nemine dante, fed etiam, fine vlla firma ratione non pof# 33 fe intelligi, quod idem Chrifti corpus,in cœlo fit ôi in Cœna« 3, Cumtßdicimus , in Cœna tarnen neminem ponere localem ,, Chrifti præfcntiam, irerum dicunt ,nô pofle intelligi, corpus

Contra 2). Sturmtum. 5^ tatiom's eorum fumtna hæc eft. Ratto non percipit, quæ vos tt de Chrtfttin Cœna exhibi'ti'one, SC præftntia docetts : ergo « vera non funt, amp;nbsp;Scripturae, quæ ea probare videntur funt « aliter intelfigendæ.Oremus pro fliis. Ex verts Chriftianis,ad^ «t hucmthinulliobtt'gerunt, quinoneflent noftrafimpltcitate, te inhaccaufa,optimecontenttjfimulatqueeisfueritcommox m ‘^èexplicata. Optote,6Ctuosomnes,inDoniino,q«amrex « Äifsime valere. Cantabrigtaî t j.Maîpçjo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;«

Non igttur cft,curBucerum ,in aduerftn'orum partes nirfus tanto Audio reducas:nifi non bona fide ipfumegifle, Si Concordiam anni lyjtî. violaflè velis fateri. C^od ex tuis. Sc tai fimilium de ipfo narrationibus,nefcio quam velis,'a pig# iifquc,qui Bucerum non noueruntjconcluditur.

Quia verb Philippi QC Buceri epiftolis,Chryfoftofni quoc^ sutoritatem adiecifti ex oratione de natura Humana: de ilia quoquetibirefpondendumeft. Quanquamtu meeolabore •nagna ex parte leuafti, qui non omiferis ilia, quæ funt in ex# trema iliaoratione. Dogmata impia,0C ab hæreticisprofeda, Sfgucre 8)C anathematizare oportet : hominibus autem par# ccndutn,6óprofalute ipforum orandum. Pag.tçj.Prouoco ^dniemoriam eorum,qui oeftaua Martij in Auditoriofue# funt: an'non ego ad connrmationem thefium mearum, »8.6^ ’5gt;hocipfo locOj 8C his ipfis verbis vfus firn. Et quid aliud fibi totus hie locus vult,qu am mea dilputatio,mea'($ defenfio : er# ^°''^®tiamnandos,hoceftrefutandos2lt;improbandosefle:cr#

Diabolo tradendos, led quax ipfisfperandum,nifimanifeftaoften# “gnaimpœnitentiæ ÔC perttnaciæ ; cum mortui funt,

4. Igt;efenfio II. T). Ioannis Taffh Deiiudiciorclinquendoseflêc' Quid magisappofitum ad de# fendendum me, Suf ad tc ipfum refutandura, afFerre potuifti, quam hunc ipfum Chryfoftomi locum i

Qiiia igitur mca milii teftimonia conftanti amp;tua con# €ra me thcfesque meas non faciunt ; age videamus iam quin^ que partitamtuam criminationem mearum thefium. Aisigi# tur^fif/êx meas intempeßiuas amp;nbsp;importunasefße,alienißimotem-fore E(cltßarum,in multarum Etcleßarum dijceptàtione, inhùfu-roribws quot;Pontificiorumpropafitas. At ego iam probaui tihi, vel æquèpericulofojvel perjculoßore ctiara Ecclefi'arum noftra# rum tempore,Philippum Brentium fraternitatemôt^fo# cietatem cum Cinglianis inirc noîuiflè. An verb non tem# pcftiuum eft gt;nbsp;tune erroribus fefe opponere, quando publiée in omaiwm fermonibus QC opinionibus verfantur fNum in^ tempeftiuus aut importunus vigil, fiue excubitor publicu» tibi videtur, qui igné fubitb exorto, aut hoftibus irruentibus, non expédiât, dum coenati fint ciues,.dum cubitu manefur# rexerint : fed ipfocœnæ tempore,nobleintempella,cùm omnesciues dormiunt,autplærique, periculum prarfenstu# ba inflata,autclamore fublato fignificat t' Non hoc modo nunc controuertitur Sturmi, vt amp;nbsp;in prima defenfionc tibi dixi, vtrumCinglianorum 8b Caluinianorumerroresdam# nandi fint: fed multi hoc etiam poftulant,vt ne vllus error, eliam quern ipfipro errore fortalle habent, etfi vererepugnat verbo Dei, etfi labefablat fundamentum fidei,vt ne vllusjn# quara,error damnetur : fed publieac tranquillitatis caufa vni# cuique liberum fitabique vllius,etiam Ecclefiæminiftri,re# prehenfione credere, quod vult. Certbeognoui, huneer# rqrem in libris tuisTurcicis efle : quanquam vere affirma# iepoflura,me turn, ciina tbefes fcriberem,0b raultisquo#

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;que

que mcsiGbus póft, demum iftud comperiflê : cum ami co cuidam diccrem, mirart me, quod tanto ftudio, quanto nub lam meminiflem, hanc caufam agercs. Non mirandum ef# feille refpondit,quód earn credendi quiduislicentiam persgt; raittim tuislibris Turctcis fuadercs : ÔC co minus te ferrç poffeaiebat, vthaec fentenna publiceconucllatur,quiaalq's quoque ante me difplicuerit, qui QC priuatimteadmonue# rint. C'umifte ergo error publicus nuncpropemodum fin sputas tu J intempeftiuum elle,cum publice refutari, Ôd lio^ .mines fimpliciores moncri, ne iftam politicam fapientiam rfibipanantur perfuaderi i Et vt concedam tibi, me nihil aliud difputatione hac oftendere voluifle,quam Condemn nationis verbum non tam durum, ncque a charkate Chrw ftiana tam alienum eflè, quin in formula Concordia? reti* neri debeat ôd pofsic, qua de re turn dubitabat Magiftra^: tus nofter: an non putas,me tuoteftimonio probare polie, mihilicuiflê.abfque cuiufquam præiudiciomeam fententb ara publice proponere cquot; Hoc enim, opinor, mihi in Db Iputationibus éc Declamationibus Concedes , quod lure^ confultis noftris præcipis Só fuades. Libro fecundo Clafsi# carumepiftolarum, fuppedirare iubes Dolorem Tup~ f tttm eliclam^toribttf, nofirorum tem^orum atque iu^iciorum: amp;

aEïionibM ,ßue Tsetica Ul« fint ,fiue bifloric«, qnia à ns-flragtatU memoria remot« funt, ifias 'vzsoöeo'.J; noflrorum tem-forum atjue iuditiorum praftrs , quta mag^ mouent , magifi-

finfut feriunt. Habet forum quot;Vrbti noflr« , inquM , mul-«wfas : tales breuiter proponer« t ör argumenta '^triufque

'Mtrique declamatori fuggerere ytilißimum fore puto. Si declamando licet facere, cur non Ôô difputando C Ne# Rietuendum puto, vt qui inter fe litigant, in ipfas Scho# ^’■filant, ÔC cura Declamatoribus aut cum Déclama# tionuoi

•ÿG T)efenßo IL D. Ioannis Tapph n'onum prxfedo cxpoftulent,fuam caufameflê,quæag{tegt; cur, Noh'etiam Magiftratus præmdïcatum fibi conquere# tur, fi duobus declamantibus, tern’us fuperueniar Palæmon, QC vel fecund'um alterutrum pronunciet, vel vtrunquc,alte# rum altera de caufa,malam caufani defendere affirmée. Pof# fern exempla lureconfultorum noftrorum affèrrc,quideijs quæftionibus,quac tunc maxime fitigiofæ erant » ôf quaruni Varia crat expe(flatio,fuam publicepropofueruntamp;defen# derunt fententiam,abfque Magiftratus iniuria : 8C Magiftra# tus abfque ipfbrum iniuria^non tarnen fecund'um ipforum d» fputattonesiudicium dedit.Qiiid qubd ÔC à Theologis Rhe# tores tuos adfuuari vis eodem loco:ÔC (cio, tibi in excrcitatio# nibus non placerclaudationemfobrietatis,autebrietatisvi# tuperationem,in quibus argumentis,omnes ferme dilèrtieflè pofTumuszted certas QC magnas controuerfiascxplicaripo# ftulas, qualis ifta, quam cgo,fî non declamationibus contrari# is,difputatione tarnen publica tradaui 5C explicaui. Non vtar ad defenfionem meam illo Paulino, quo vti tarnen iure opti# mo poflêm,€7r/s'»i9j ÊVRcufôç,«?xoufl4)ç, infta opportune, importa# ne ; puto enim me tAi^xpjTriT/fxÂO'ijamp;T^axAK'o'^meæadiecif# fc,ita vt debubamp; vt Paulus eodem locopræcipit,

Sed non vtar, ne diffiderecxcufationiÄ: defen# fionimeaeiuftac Sc honeffæ videar. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

TDeinde calliditatem ^fraudem thtßum,iuni ex infcrîptione amp;nbsp;tjtulottùm ex definitione Dtimnation^, amp;nbsp;thefibw mudtisi M in^ri-mis ex modo dij^utandiidetegiais fag. i oy.

De inferiptione SC tituloiam refponditibi: SCfraudem ottinem abefîè demonftraui ; idem iam oftendendum eft in definitione Damnationis,SC inalqsthefibus,SCinmododi# fputandi. Definitio autem raea Damnationis, duabustliefi# b«s continetur, quarta SC quinta. Sed, priws,quid in antece# dentibus

dentibusquoquc tribus requira.%confideremus. Et in omni# busquidein hoc reprehendis, qubd charitatem definiendam in principle inearuni thelium non putarim, Non cnim dc charitate.tanquäde fimplici themate difputaun inquatraëta# üone Definitie praemittitur : at incompofitisquaeftionibus, i^on femper neeeße eft definitionem afFcrrc , maxime cum *^2gt;Aquadifceptatur,naturaneceflariaeft, Cum difeeptatur, , aninplenilunioEclipfisSolisfieripofsit,nonnecefleeftSo#

kmdefiniri,nec cum de difiantiaLunæ atcrra,Lunam. Sed hancreprehenfionem omitterenoluifti: nefcomma tibipe# n'ret; quod quam facetum tibi videtur ,tam eft aChriftiana charitate alienumttam copiofam fcilicet QC ardentem formam charitatisinmeelucere,vtdefinitionenonfitopus. Itaque deferiptionemPauli,quæeft in capite tj.epiftolæpn'mæad Corinthiosjpropterea faltem percurris, 'vt oflendas, in me nub

philadel^hiam, nullum cJiarùatem fraternam amp;nbsp;Chrtßianatjt fßtÔC fub hac tiara Perfica occultare pofsis Caluini iniqu iCsilt;» ' mum de Auguftana Confefsione indicium, 2lt; Besäe aduer# fusveramdoeftrinam blafphema conuitia. Sed detegetur tü bihie pileus tam præclarus, 8é cuiufmodi tu, non lapides, vt _ me facere nugaris,fed lepram et feabiem fub illo occultes,malt; nifeftum fietteum in nobis quidem nihil non,etiam bene,vel ttiediocriter faltem di(ftum,indeteriorem partem te rapere, in illisautem nihil non laudare, aut faltem exeufare docebo, QC Leâori indicium relinquara, quarum te partium eflè arbi# ttandum fit.

Sed percurram ego etiara deferiptionem iftam Pauli# charitatis,eiufqùc exempla ex tuis iftis Antipappis de#

Quis enim non {xomçoOvfxàiJ te dicat, c'um non ex# lî siy xTTH P'‘^^s,dum librumConcordiêc legas,dumde co ftntenti# (juxhçoÎv; rogeris : fed ad earum Eçclefiarum, quæ librum hune uçi

$8 T)efeitßo IL 2). lodnnüTaffh ^«ravtT^., approbarunt,damnationefn tam cupideaccurn's ƒ Qufs non P(;gt;HS0Tit7x tuam prædiccG Qc. bem'gnitatem plufquam tionicam, in me collega tuo, lapfo, vt putas,erigendo : dura publice ad difputandu me prouocas, priuatim difputationera impedis : argumenta tua palam proponis, refponfionem megt; •w^nAoî. am audire non vis Quisautem ^«Awpte arbitretur,auteo* rum autoritatiinuidere,quorum nunc opera, in conficiendo tarn fandto tamque neceffario negocio, Eledbor Saxoniæ vtù , tur : cum omnium Dödlorum odia concitas aduerfus eos, ®v ??ƒ[»# reformandam Vuitebergenfem Academiam putant^ ^tvi'5’» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chryfogono, Sylla: libertOjipfos comparas : in fuli)igt;

te dixerit : qui animaduertat, te librum Concordia: ttjtfiTDp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: qui intelligat, nouam te Damnationis

definitionem tibi ii'ngere, eamque mihiatcributam exagicare,. ftatum difputationis quoties übet, peruerfere,difputationem ipfam procraftinare, èc in edendo finon fraudem, culpam ta^ •w (jwfrtov'U. maximereprehendendam admittere C lam quisi^vtfWtSî te affirmer, qui tibi credat gt;nbsp;vitiumhoc in iuuenes tantum ca# dere, quibus tu quadraginta ipfis aimis maior fis : neque con# fîdcret,quid fandîus (èncx Ignatius Magnefianusfcripferit, cvK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vtop tvH.cïfoiip^óvN'WV J otquot; «P ©ïÿ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H }ÀW o tÜ yvâplui'

KQcp7mrocA.Mlt;ópSiQ-' ÿupi-^^àp. Non ea,inquit,iuuen# tus facile contemnidebet,quæ Deo coniecrata fit,ledqui ma# ta mente pfæditus efî, licet prouedf a fit artate. Quis xirxnpmp te putet, tantamodeftia, tanta lenitate, tam nuHo cum fafti# dio tradîantem me, vel Collegamivel etiam adueriârium lam

•U ZHrâ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» Âutquisquætuafuntjte quæreretibiobiiciat,caîn

T-x nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;officium banc tibi necefsitatem attulerit, te in*

, uitum in hanc arenam ego protraxerim t* Natn quin æris tu» «Uflolutionem hacfcr^’doiieperHugonotos impetraturura ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tffpe*

te fpcraucris gt;nbsp;non opiner n€gabis,6lt;^ pbnior res cft, qu am vt negari debeat. Neque Roexopte nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicam,qui lælæ maie:#

ftatisreum me facere cogitas,8CnonmodbProfcflôresCol# ^xotxouƒ legas,fed ipfiim etiam Rlagiftratum, contra me excitas : quia videlicet iudicandi de controuerfiis religionisj'pfiseripio.

verofaterens,te tiri cc/iKta. me in equulco tor«; ov ^öd^aim' tS ^ods,autin rogo carnificis confpiceres : fed poti'us, cura quo# «tcûx/«.

^’■iminationes audis, veritaticongaudere vis exiftimari,Slt; ffvyxcû^jJS rf veritatis amorc excitari,cumin fufpicioneminïcitiæ,auari# ocAnSéoc, tiæjambttionisjcrudelitatis, autores libri Côcordiæ apud Ele# t^îorcs cæteroscp Principes adducere conaris. lam manifeâû TraVrat mstvd, tftjte omnia credere, quascunque tibi contra me dicuntunaut contra iftos Theologos, eaque chartistuis feftinanter ilïinere.

Quis autem non omnia fuftincntemteadmiretur,quimo# TrxvTot rcjsJ# deftifsima defenfione mea fie exacerbatus fis, vt nihil in An# jxeV«, tipappisiftis tuis omiferis, quod animo perturbato iplendida f^Sgcfsicbilis,autquodmaleferiati adulatorestibifubmini«# fttarunt cquot; Tot enim tua conuitia,ne vna quidem nauis vehc:# tetjVt eftin vetere prouerbio,Omnia fulFertcharitas,tegendo poti’us ôd excufando,quam detegendo Suf calumniando. Hoc quite nefeitfacere,confideretgt;quomodo SCquamobrem le^ fuiticam difputationem mihi obijcias: de qua ipfa, fi ita necef# farium videbitur, aefîa aliquando tejfabuntur. Hoc libenter feteor,vidum fuiflè ab illius clamoribus pudorem meum,ve# hetnenterq'ue mihi doluiflè,in tara cclebri conuentu, nihil ab ^ducrfario allatum fuiflè, quod rem ipfam vehementer fpe« '^^^tet.Sed duxcaufæ funtgt;cur earn cites: primo, quia ei inters *°??nti,Cinglianuseflèm,an Lutheranus:alitcrenim (è apud apud illos,Transfubftantiationêic)lere defendere:

do Defenßo 11. D, loannisTafß, geretiufsb Deinde, qaia leCuitxqaoc^nonpermirhvt extra cerminos di'/putationis vagareturata vt nepoCsis quidemBeut then famulum excufare gt;nbsp;auf meum difputandi modum tef prehendere, qm'n leCuitx, tarn praeclaro vidiori, patrodnen's* isivra. Omnia denique ïperat tua chantas. Quomodo enim itta per otnncs Auguftanaî Confeßionis Ecclefias diffèminare aadetf res, niCiCperares, omnes qui Caluinianam dodn'nam hadie^ nus auerfati Cunt, vna nominis tui antoritate coriimoueridC eonuerti pofle cquot;

Pnmam deinde thefin vitupéras, quod nihiJpronunciet, ÔC non thefis, Ced problema fit dubitatio cHrib nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si

nihil aliud hacthefi efh'cio, hoc tarnen conrequor,vtdefinb tionem a me peterenonpoßi's,quiftati'mprofiteerâfaffirm mo,menonomniaj quæ de charitatedicipoflunt,explicare veile, Ced certa quxdam capita, quæ Sgt;C cornmemoro theft fe«« quente fecunda: in qua tu oxymorum inuenis mixtum cab liditate iiultitia. De calliditate reïpondï lam tibi:iiultitix autem exprobrationem, feis inter ea numerari, quibus vi'r bonus non debet commoueri, vtneque infci'tiæ, deformitai# tis,aut ignobilicatisconuitt)s. Quoftiodo autem in ip fa fe^ cunda quxilione meaadbypothefindefcendam,namamp;^boc reprehendis pag. i?lt;î,in explicando modo Difputationis çon^ fi'derabimus» Quod eodem loco quxris, an omnes errores damnandos putcm,0!^an vere tantum répugnantes omnes, an etiam (ptuvo/jiSlfcn; répugnantes omnes t'fimpliciterrefponf deo, Omnes damnandosputo,0C fingulos damnandosputo: onincs,inquamjvere,non répugnantes. Nam qui repugnant, non repugnant, vt e’vMoyiifp.oç (peuKf fyllogifmus non eft. Maior autem, cur hoc quæras, auf cur me putes de tjs dogmatibus fentire, qux videntur f nbsp;nbsp;quidem, non autem funt errores. Et frufira ccruicem iadias

tanquam præclaram aliquam vidonatti adcptus ,fî miln vifus fis ita thcßn hanc fecundam correxiflè,errores f'e répugnantes, l'ta corredlarh mihi concédas, Prius enira oftendendum tibi eflet, de tjs qui vidcntur errores, non au^ tem funt, fenfiflè me, qubd damnandi fint : quinimb etiamG oftenderes, non verum aliquem errorem eflê, quem ego pro veroerrore liabeo,nunquam tarnen probarc poflès,me in his Çuæftionibus, de apparentibus, non de veris erroribus egiflc sutagere, Intertiapropofitione,quæeftexplicatio fecundae, hoceft, vtriufc^ Quæftionis,iudicem defideras: at hoc ipfum cft, de quo controuertimus, An fine tali iudicio, ôô ante taie »udicium, Paftorcs pofsint damnare errores , ÔC Ecclefiae fe ab alijs,errores pertinaciter defendentibus,per publicâ Con# fefsionemj pofsint feiûgere i an lupo venientiin ouilla vefte ftatim debeant refifteref an verb publico iudicio prius often;# derc debeant, eum lupum eflè ,eic^ interea permittere, vt in ouili graflèturjSC oues difpergat,rHa(ftet, laceret, voretî’ Præ# claram verbEccIefiæ conditionem,fi mutire non audent Pa;# flores, fi non lupos inclamare, non refifterc eis, non eripere euesaudent, abfçppublicoiudicio: maxime, cum illud vel fperari non pofsit,vel tanto interuallo pbft futurum fit,quan# tumlupisadperdendos greges plærofcpfatiseft, Cur enim vos ,qui abflç Synodi authoritate damnari non vultis, ante Synodum dogmata vcftra Ecclesijs obtruditis, idbp dam, 6C in ijs Ecclestjs, ad vos quæ nihil attinent, fæpe ctiam inferjs amp;nbsp;inuitis Magiftratibus, SC contra fidem ipfis datam ÔC de# bitamc'

Sequitur iam ipfa Definitio Damnationis : in qua hoc pri# ^utnreprehendis, quodrwrer l^efutAtionemamp; ’Damnationem ’ïö» iißinguo : ettm rtfutatio fitnt abf^ anathemate: damnatio abfq^ ejfenonpoßit, Peruertis ftatum difputationis meae,

Sturmi, non cum mea /êncentiapugnas,fèdcum eOiqaoJ CiiipCcrefutandatntibifumpfißi, nemo aufem ncgaf. Qs^is enÜTi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipriufquantfalfjtutliqutidoÜor, authisrtticus

anathemate fercutiatur, auditndumejjt^ refutandumeffe, orandum f ro ipfo eße i multa cum miferatione, amp;nbsp;ai inuitis tandem ad quot;Dam^ nationem amp;nbsp;Anathema non procurrendum,feddefcendendumpau~ latim tßi, neque de eiue emendatione deßerandum, quamdiu yiuit: quis bxc negaret tibi aut quis negauit vnquamf Ergodam^ natio cum Anarhemate,ad errantes pettmeti de qua ego non diCputo: damn ar IO nmph'dter,boceii,impxoba[io Sd retedio» ad erroreSjäf ad veros errores, verè,nó apparenter repugnant-tes verbo Dei,etfidei fundamentum labefadîances.Necpego difiraxiet diremi,quçcôianda effê oportebat^damnattonem Si anathema: nôenim anathema ad errorû, fed ad errantium damnationem pertinet: fed tu ffuvi'âftxecçtn^^nxiveu oportet bat: damnationem Si anathema errantium,cum errorâdam^ natione: Si no animaduertifb', auf oblitus edam fubitb ciuSt quod ex Chryfodomo côtra teipfum affu/eras,Dogmafa pia Si ah hxreticis pro feiîa, arguere ET .ylTlÂTHE-'M ATIS T^E oportet^ hominibusaûtparcendum,Ô!^pro g, fa!uteipf}rSoraadum. Pag. tp. Deinde,buicvitiofxc5poû^ tioni, alteram ftatim addis. Si ad meâ Damnationis debnitioif nem adt'ungis: Damnare efi fefè ab JSccIestjs taies errores pertinaciter defendentibus , perpubh'cam confefsionemfe^ lungere. At iftud,Sturmj,non ad dcfîninonem Damnationis pertinet, cum eiusfit confêquens. Si tempore pofterius4 Po^ fteaquam .n. ven'tatisopinibnemfalfodogmatf dempfi'mus dîjudicando, refutando,moncndo Ecclefias noftras; turn de^ mum ab alijs illis Ecclesqs nos per pubh'cam confefsionem feiungimusn'nudPauIifèqucntesiTit.j^io.n.Hominembæ^s Ktjcum poft vnam SC alteram admonitionem fuge, fdensi qubd

quod eucrfusfit,quiciufmodi eft, ôipeccet per fe damttatu5. lam quod quæris, pag. 202. 'Vfrww VijudicatioNem, T^efutatii^ nem'Monitionem,partesfaciam,an jpecies, angradus damnationif, non video, cur quærcndum fit. Sipe .n. partes fint, fine fpe« ciesjfiue gradus, a te ipfo in ocftuplici ilia tua enumerationCi quï mox fequif, enu tnerantur. Si ergo oftendero, tribu s hi» capitibus,o(ftoilia tuacontineri : meamcredo definitionem. nieanique fiue graduum, fiue partium enumerationem, tibi probauero. Primus cnim gradus, pag.2o4lt;. yt omnK animi mo^ tits ataffettio mala,odiam, amhitio.auaritta deponantur amp;nbsp;eradi-(tntur, yt^recatio diligens^ amp;nbsp;aßiduaiad ipfa T)eigenuapnecedat» ne à Tiiabolo attentari nospatiatur, amp;nbsp;quot;^ft cor mundum amp;nbsp;purum ir» nobù creet: hæc no Damnationis proprie -Jrf eiryov/x8/x funt, fed omnium adionum noftrarum, quiChriftiani fumus: 5gt;C ego de hac ipfa re thefibus 22.23.‘ admonui. Qyi fequûgt; turgradustres,fecundus,tertiusôfquartus,cognitio vidcligt; cettotius côtrouerfiæ, noftrorS argumenter urn cum aduerrf fartjs comparatio,diftinclio verorum Si verifimilium, neceG fariorum,0i probabilium,verorö QC falforum: hi gradus quid aliud funt,quam ipfa Dijudication’ Non enim fine his dtjudb catio fieri poteft: Si c'um primum Dijudicario nominatur,ifta ftatim tria per fe intclliguntur* Refutationem ,quam egofe^ gt;nbsp;cundo loco pofuijtu quinto collocas,ôi fateris poft Dtjudica^ tionemfequi debere Refutationem. Rede ergo adhuc enu^ tncraui gradus Damnationis. Vis aSt in Refutatione produ^ ci autoritäres, primum Scripturæ, deinde Patrum: Si tacite wcpangis,quafi egohuiufmodiautoritatib,deftitutus,Bren? '^^(alteaut lacobi Ândreæ teftimonijs nitar. Ego verb in priü ’^^defenfione mea Brentij nulla autoritärem tibi attuli,nub ’^’^etiamlacobi Andreae: didici.n.ex ScripturisSi verbo ^^Ipetendas eflè authoritates in Ecekfia ♦ Patrum fcripta,

T)efenßo IL 2). loânnù T aff h vt veneror, ira'non ftatiiti credo ,quod ex corum lïbrisaffèr/ tur,nifl vel apertis Scripturç tcftimonîjs,vel probabili rationc vidcam cos demonftrare, quod dicunt : qubd aliter fentiunt, cum pace ipforum Ôé bona venia rcfpuo. Hoc cnim ipfi pri# uilegium legentibus (cripta fua dederunt. Ncque propterea tarnen Patres Scripturæ poftponimus,qubd noseorum tefti^ monijs deftituamurtnam ilia optima fide colledîa a noftri» Prxceptoribus extant : 6C ab tjfdcm demonftratum, pefsitna fide aduerfarios noftros eadê citare folere. Non ergo in infi# nitum illud pelagus feriptornm Patrum excurramus, in quo »* facilius latere QC occultare ièie poteft error : fed Scripturaru, non quorumeunque proprijs, fed vtrorumqjcommunibus ** autoritatibus, res cum re, caufa cum caufa, ratio cum rations ’» concerter: vtrit^tantiponderismolibuscedamus: vtconfia mili in negocio aiebat Auguftinus. Et dolendurn profedb eft : cum plurimis Sgt;C infinitis pen'e fudoribus Slt; laboribus præceptorumamp;anteceiïbrum noftrorum,efFedîum fit,vtne ipfi quidem Pontifieij Patrum autoritärem fine Scripturis vr# gere ampliùs audeant, hunc eis gladium rurfus à Caluinianis porrigi, vt etfi probatum aliquid fit ex facris literis, nondum tarnen credendum putetur, nifi Patrum quoque accedat au^ toritas. Non autem fruftra me banc qucrelam inftituere,non modo aduerfariorum Catholici Orthodoxi confenfus, quositainferibunt, docent : fed multi etiam ex collegisno# ftris, recente adhuc memoria tenent, quid nbsp;nbsp;à quo in public

cis difputationibus cotra me didum fuerit. Refutationiièx^ tolocofubiungisAdmonitionemEccIcfiaru , vt ego tertio: fed ante damnationem ftptimb poftulas Synodum,amp;eam cuiufmodi velisefle, defcribis,non hoc tantum loco,fed plægt; riîcÿ altjs. At iftud,Sturmi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;noftrum eft, pofsit'ne

niftrufhiti vnaquaque Ecckfiac’ Hoc te, hominem Dialedîi^ cum ôd Otatorem, virum bonum gt;nbsp;non oportebat pro con# feflo, aut côceflo ponere ; fed rationes priiis afFerre, cur ita fa^ ciendum cenfeas, cur aduerfarijs noftris ante Synodum pergt; mittendum pûtes, vtfua dogmata noftris Ecclestjs obtrui» dant, Ô6 nos fine legitimo iudicio variarum herefe®n accu# ^^tnt:nc(^iftafacientescharitatem Chriftianam violent. In# ftàdefenfione tertia,preclarum Auguftini locum affèram ex toni, yII. contra duasepiftolas Pelagianorum: quo aperte oftendit Auguftinus, ad damnationêerrorum, rarifsim é Sy# tiodi authoritate opus effè. Sed tarnen Synodum ifthoc tem# porc haberi modo óó ratione bona, ego quoep vtile eflè puto, amp;tccuni in eaparte facio. Quoraodoautem haberi c'öirc hoe tetïipore illa pofsit,non video* Seis, quid Philippus Me# lanchthon metuerit,cùm Ihenenfes Theologi Synodum pe# twent: quam fæpe in epiftolis ad amicos, illud Gregorij Na# zianzeni exepiftolaadProcopiufti repçtierit, pag. 329. Ex«

«Ttti;TotAaSt'çgt; ÛSÈ 'TTûtvîxovMo'yOJJ, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tVl#

»XÔTTfflp, OTI (JIhA|X|XÇ ZtwÔ^V T-fcÂ©^ «i'op 5(JSNS0}),TkÆ ÄVCIp KCtHöp

quot;ä ôôc. Has ego caufas cflè arbitror ,cur nunc quo# minus vtile Principes purent, colligi Synodum: ÔC ego tamcncoHigj illam poflè optarim: fed non eo modo,quem tu Pi’^sfatione ad Pfalterium Conradi Heresbachtj expofut# Visenitn ternis PontificijsjôC ternis Euangelicis,in fingu#

lis prouincijs Circenfibus Imperij ,feptimum adiungi ipfum Pontificiû’.ita in tua præclaraSynodo fedebunt indices feptuagintagt;quadraginta Pontificîj,triginta Euangelici: ôô de# f^futfragijs, ante ipfam caufac cognitionem fuperioresiam wntpontificij. Poftulas aût ÔC in caufa Sacramentaria Sy no#

fi tarnen inter nos trigiiua viri boni QC idonei fint, qui ncquc ambitionem, necp auaritiam, necp motum aliquem animi ad deliberationem poterunt afFerre : de quo tu pag. toi. dC alias^ vehementer vidcrisdubitare. Conuocentur amp;quadragint» Sacramentarq,ex Galiia, Anglia, Hifpania, Icalia, Heluetia, Frifia,Pofonia:3^ ex his ipfis regnis fuppkantur,quos noftrg Ecclefiæ dare, quales vultis, nôpoffunt: an non præclara Sy# nodus erit^ôi xqua^OCcharicatis ftudiofac' Hoc fub tua Syno / do, fub charitatis tuæ pileo Iatet,quod fateri no audes, Iftis. tarnen ieptem capitibusduoaddis, quorum vnum omnetn condemnationem toîlit, mutato rurfus ftatu côtrouerfiç. Ais enim, pag, 206. de confcientia no»poffe iudicùtmfieri,ante^uam lt;» Spirit» S, detegatar cùas ifltt ex t.€or.j. 0 o^vctgt;t^itaiJfiioK.v^ fl©-' Et : fx» 0 Kiuç'â jtçi'vtîfc, fcûiç cep 0 Kuf/©' 6A9h, Iftis auto^ ritatibus omnem damnandipoteftatem foli Dno, SCquidem in vlttroo eius iudicio, attribuis: SC ita his authoritatibus con#^ fidis, vt neges, pag. 207.portas inferorumpofifie htdc 7*aulino prb uilegitr refiflere: 'vllum 'Philofiophum, quot;yillum i)ialeBicum, yllu Orator em, yllum Theologttm, yllum ‘Papampofifie refutare hanc j^poflo-licampraferiptionem tir 7rafX^!x4gt;ity.Cur igitur toties fateris,8£ concedis,errores damnandos eflè,Iicet non errantesC’Cur me à dogmatum falforura damnationc , quam inficiari non augt; des, ad hominum, ÔC quidem, vt tu vis, innoccntifsiraorufflr perfecutiones crudeles abftrahfe^ Paulus, inquis, nô vult iugt; dicari a Corinthtjs, necß ab vlîo humane die, neqt anteqiiam Dominus veniat.Sedifta Apoftolica prgfcriptio et

(Pn', non ad Dogmatum damnationem, dequanosagimus, perrinet, fed ad perfonarum exiftimationem SC autoritatera^ Qiios enim perfonæ fuae indicés eflè non vult : ad eor6 iudt# cium de doClrina,in eadem epiftola prouocat: àçcpcomfioiaf Âîi hCor,iQ, Et Thellàlonicenfes codetni'

paÄo iubef,omnia probarc,quod bonum eft,tencrc. Si caula quæratuGCUr doôrn'næ fuæ iudicium permittat,perfonæ non permittat Corinthqs, QC quibusiibet Chriftianis: duplex hæc adferrïpoflê videtunvnaquidemjquiainud pqs nece(îàrium» non auteni hoc : altera, quia de doêlrina fua cet tus eft. Scio, inquit,cui credidÉfiC certes eflè vultomnesEuâgelijDoôo^ res: Peififte in his, inquit ad Tim. quædidicifti, quæ tibi toncredita funt, feiens à quo didiceris, 2, Tim. 3. De periona autem fua ôô vitaminiudicium Dei non vult ingredijicet non mal'efibi conlcius, ÔC immarcefsibilem gloriæ corenam ex^ pedans, Hæc vna diftinôio, Sturmi, maximam tuorum Antipapporum partem euertit. Semper enim a Dogmatuni iudicatione, adperfonarum condemnationesdilabeds, ôi. in eaceruicem iacflas. Sed non potefterror damnari, quin SC trrans: nonerrans, quin ftatim iidlor adfit, SC carnifex, SC rogus. lmbpoteft, fed a Chriftianis pacificis QC manfuetis poteft, avera Ecclefiapoteft: aPontificîjs, ab Antichriftis non poteft. Tu iple, qui me ambitionis, auaritiæ, crudelita# ris, 8C nefeio quorum non fcelerum damnas : qui te C0

E milîà epiftola Scholarchis difputationèm meam fateris pag. 8p. nolles tarnen, vt feribis, me à liclore ad «rcerem, a carnifice ad rogum abripi,5C lenta flamma paula:? dm vftulari. Et vt tu fortallc hoc non pofsis: omnem .n. ma^ ledicentiæ vim ita in meeffudifti, vt non dubium fit, ideo te fflihimaledixifle, quia malefacere non potueris : non tarnen extuisaffe(ftibus,à tuoingenio omnes propterea iudicabis* Nihil exprobrandi eau fa feribo, verum tarnen feribo. Sæpe «uenitjVt hominesexteriad noftrarum Ecclefiarû mifericor#! ereneceftè habuerinu Aquibusautemrecepti illis mercedem retulerunt lt;nbsp;aut palam turbas

68 7)efenßo 11, T). Ioannis cxcitarunt, aut pios Dodlores, quorum charitate fteterunt, iammortuosin fufpicionem pertrahere conantur probati fui errons. Ergoi'fti, licet malam charitatïs fuæ merccdemrc# portant: re ipià tarnen oftenderunt, poflê dogmata damnari, errantibus tarnen omnemmanfuetudinem, ö^lenitateni

Alterurn, quod addisgt;eft de Ziz^ntjs non cradicandis,(ed finendis vique ad tempus mefsis. Obiter iftud attuleras in primo Antipappo : obiter ego quoque reiponderam, nemi^ nem hanc parabolam de falfa docfirina, etascj^ refutatione in# telh'gere pofle , qui quod verorum Ecciefia: Miniftrorurti officium fit, intelligat. Nunc quiaipfe Dominus Zizania in^ terpretatur filios Diaboli.’ö^quia tu me dicis martyres Gallio canosappel/are martyres Diaboli: concludis, præclarc videgt; licet, errores propterea non eflè damnandos. Filij DiabolhCi^ ue mali illius ,dicuntur Zizania, per vfitatifsimam Hebræis metonymiamrquia ex Zizanqs oriuntur,vt ßlij regni ex bo^ no fèmine. Bonum hoc fernen, verbum Dei eflè, nunquara negauerim: Q negarem, Petri teftimonio côuincerer: Re# nati non ex femine morrali,ièd immortali,per fermonem rb uentis Dei, 56 manentisin æternum, i. Pet. k Quin ÔCipüas Domini authoritate, in praîcedente apud Matthæum para^ bola, quam apud Lucam exph'cans Dominus, fie orditur: Semen eft verbum Dei. Sed an ftatim ièquatur,Zizania fab ßmdoeftrinamefle, quia fernen bona dodriha eft ,idnon^ dum probatumeft. Quinimb ipfe Seruator Chriftus, quÉ Zizania filtos Diaboli interpretatar ; in eadem interPretai' tione , quos Diaboli filios intelligi velic, apertiCsimedocet: non eos videlicet, qai dodlrinx finceritatem corrumpunt: quanquamôfhi DiabolifiltjCuat, fares, Sc:iatrones:fed

qtifpraua vita profefsionem Euangelicam dehoncfianr. Ait cnimîEt colligent è regno illius, omnia offèndiculagt;6lt; orhnes quioperantur iniquitatera. Quid'nam,quæfo te, apertiùs dici potuir, vt intelligeretur, Chriftum non de falßs dograatis,{èd de malis moribus,in bac parabola agere, quibus ÔC ipfis, vera Ecdefiaturpifsimécoinquinaturt' Nequeharcpropterea af^ fe’fOjqijafi contra me ftatim eflèt hæc parabola, fi Zizania fal^ ßnido(flrinamfignificarcnt:fed vt verum ctusfenfum, congt; niultorum prauam explicationem, ex ipfius Domini ver^ bisdefendam. Non enim probare pofles,feruosiftiusPatris^ faniilias,fignifi'care MiniftrosEccleßae : quemadmodum ne^ queillud Domini, Nolite condemnarc,Öd non condemnabi# mini.fublatam eße dijudicandorumin Eccleßa dogmatum poteftatem, potes oftendere. Haec igitur tua teftimonia tria, quibus oppugnare definitionem meam Damnationis aggrefü fuses,nihil te iuuant,Se^ aflterri a te non dcbuerunt, Oftendi autem, feptem illa capita,ßue gradus damnationis, in definit tionc meacontineri : Sgt;C quia hoc oftendi, minime necefl^ri^ um eße arbitror, vt præterea oftendam, ßc damnare errores, quemadmodum hæc definitie docet ,SC improbare plane eflè,ÔC idem ßgnificantia.

Pnufquam verb ad reliqua accedam: ncceftaria mihi hoc loco inftituenda querela eft de perpétua tua ilia ignorationis Elenchi fallacia, Definitionem Damnationis proponis, ean^ dem omnino cura mea : etfi in plures eam particulas minuis: ätque ita nofens meam probas. Interim per vtrunque Anti«? P^PPum,per ßngulas paginas, perßngulaspropeperiodes, ’‘^ömquandam,et'a me non modo non vfurpatam,fed in prigt; ’^^fJefenßone mea,in ipfis thefibus meis reiedlam ÔC réfuta? ^^^lOppugnas öd criminaris. Qnerfum i Vt in odium amp;nbsp;in? UwiaiQ me adducas; vtexternaeEccIefiae arbiiren?

lur, clafsicum in nodris EccleCiis contra ipfas cam', vt putcttt nos.fupph'ctjs ipfbruni ddecdari, Quando tu ida ex nobis au^ di'm'fti ;■ quandojcbm aUata ad te de nobis edènt huiufcemodi quacdani abaltjs, vt certbrefcires, vt noftram excufan'onern audireSjOperamdedrfti f Ego fcilicetMartyresGallicanos^ Diaboli martyres appcHatn':I'ta enim adte quidam,padsX concordix, chan'tatis ftudiofifsimi homines , detuîerant. Nolo enim exiftimare, re faltem fufpicarj hoc, ÔCquia ütfpi^ can's,proptcrea datim vctum ctedere. Ergo didum tibi ed, me iftospro Diaboli martyribus habere, probate rogos Pon^ tidcios, Ql^is te hoc tarn datim iufsit credere i an non erat vel charitatistux, vel ofdctj tui, a ram crudeh' opini'one mereno^ care Aut, d egotibinunquam me hoc dixide , ant fênfiflê probadèm, non tara faciles antes delatoribusquibufdam,pa^ blicx tranqaillitatis hodibus,ptxbere i Ad Pontiddos igif tur te relego, quorum damnationes ctudeles fanguineple^ nas infetdatis : hi tibipro /ê refpondeant. Ego enim num» quam hoc modo damnandos errantes cenfui, quern tu refufi tas: quo modo ego cenfeo, enm tn tantum abed,vtrefu^ tauens, vt etiam Ceptemplid ilia diuidone explicaueris,etpro^ bauetis.

Sextam thedn concedis mihi, fèdita, d veta dt charitas, Mirum, ni ego fend, falfam charitatem, nullius officium, au( mtinus vocanonistollere. Seddeida tuaprxclara correÆ'o^ ne fupra iam tibi iatisfacdum ed.

Etiam feptimam concedis, fed vald'e profedlb ßialigne^ Rurfus enim tanquam ad rogum damnem,ita pro Magidra^ tu podulas,vt midricordiam habere,amp;poenam lenire ei lice^ at. Quad idud de Magidratu, non exempli caud allatum dt, dd ad difceptationem propofitam f

O(?lauatn emendas, mcquc rc pre bendis quodnon res re^ lufiautferfonaiperfonii eomparauerim,feäSophiflicè ianc ^nalo^ ^iartj C9mmutauerim,amp; occulte ad hypothefin, amp;nbsp;adper [on ai defcen-dfritn. Potiits enim dicendum fui/Jè j 'Magißratus effe,gladio ani-n«duertere in criminagt;. Simile, inquiunt, non eft idem : Öd ^ocipRim eft gt;nbsp;quod per omnem difpntationem non obfevA «as; aliter videlicet damnare Magiftratum »aliter Miniftros Ecclefix. Hi enim errores damnant, fine prana dogmataab li homines raaleficos Sgt;C nocentes, Quanquam nonhosfo# lum:fedipfaetiam fcelera damnant » propofitis Legibus 6lt; Statutis. Hac parte non nego fimiliorem Magiftratum effe Minifterio Ecclefiaftico. Sed iftud nunc non quaeritur. Sagt; tisenim eft » oftendere, vt Magiftratum in fuo munere non »mpedit,nequc impedire debet charitas’.ita neque Miniftrum Ecclefiæ in fuo. Non ergo in co fimilitudo eft,quid aut quo? modo damnet alteruter horumtfed an a fua damnationc,quæ. cuique peculiariseft,chavitas alterutrum debeat abducere? 5^«^yirar«?,inquis,/oreft^»wjy^ricor habere amp;nbsp;Luthero lice-«t^roStifeliointercedere apudloh. Fridericum » hie Stifeliopo-ttß ignofcere.Bga autem vereor,ne fæpc Magiftratusbac par? tc pcccct, ÔC ne hœc charitas vera fit. Sauli fcio didum effc,. c'mnrcgi Amalecitarum Agago contra Deimandatumpe? pcrciffct Pro eo, qu'od abiecifti fermonemDomini, abiecit tc Dominnsme fis Rex fuper Ifrael. i. Sam. 15. Acbabo fcio àiftum cife »propterea quod fœdus fecerat cum deuiôo rege S^ïiæBenhadad-.Quia dimififti virum dignura morte de ma» rm tua, erit anima tua pro anima illius, ÔC populus tuuspro. V'ipnlo illius,t.Reg. lo.leremiam fcio clamarc : Malediöus» ^'iftacit opus Domini fraudulenter,et raaledi(ftus,qui probi? «^^^bdium fuum a fanguine.Hçc Magiftratibus difta funt»,. Wmi^ne prxpofteta quadam çbaritateerga fontes moue?

antur,8lt;f curam pubh'ce tranquillitatis abijciant« Ethocpfo^ pterea moneoone tu rurfus calumnieris ( oportet enim vt fca# pham fcapham nominem) me in nona thefi affirm are, in fon^ tes animaduertere ,eflê preciofum a vili feparare, inter fan# dlura ÔC profanum diftingüere , mundum èC immundum difcernere gt;nbsp;i7riscp.i^aii tbbq av2:At7ovfaç 'i^wutK’niK:

lt;Poiç non cedcre. An non te pudet,hominem tanta ætate, tan# ta doiflrina, tanta authoritate, huius tam rancidae calumniæ { fed quid dico pudet i cum fuper hoc fundamentum virulen# tifsimam aliam calumniam fuperftriias, mtduos ’Magiflratut conßituerei'vnujn Theologicum, alterum ciuilem ; amp;nbsp;in 26. amp;nbsp;21* thefimepritnam tahuletm mihi arrogare ,fiecundam cittili 'Magtflra-tui committere, eum^ue ad^ritna tabula curationem non admitttrt: iudicium deßiritibuftan fint à DominOtSenatuieriperet Conuentui ^cad«mico,eîr '^ettranü praceptorihtn non concedere.\l^l auteffl ego duos Magiftratus conftituo nam thefis nona ,quæ tota cftde MiniftrorumEcclefiacoffîciOjnihileisattribuit^quod ' non ipiàc facræ literis ipfis mandent. Vide ôi confidera loca, quae citaui: ÔC oftendefi potes, velvnum ex bis, de Mini# ftrorum officio non loqui. lam 2lt;J. ÔC 27. nequaquamde Ma# giftratu ïoquuntur, fèd de Çharitate : qubd ilia in omnibus bominibus,fiue Magiftratus illi fint,fiue priuaticiues,fiuc Ec clefiæ Miniftri,quôdinquam in omnibushominibus Cha# fitas prius fèfe exerat ôô confpiciendam præbeat, in opcribus primae tabulae, bC haec, (ècundæ tabulae operibus longé ante# ponat. Sediftam tu calumniam ex triuioabripuifti. Vulgb enim pij Miniftri, opponentes fe Magiftratuum profanis tnutationibus in religione, audire coguntur, qubd Magiftra# turn in ordinem redire, amp;nbsp;nouum aliquem Pontificatum introducere moliantur. An non putas, hac eadem calumnia petitosfuiflè Azariam furamum facerdoterti,amp;cum eo fa#

c er Jo te s Domini odoginta^viros fortifsimos,cutîi Vziæ regi facrificaturo in templo Domini reftiterunt,dicentes: Non eft tui officij Oziagt; vt adoleasincenfum Domino 5fed facerdo? tum, hoc eftjfilioruni Aaron, qui confecrati funt ad huiufee^ modi minifterium:egredere de Sandtuario, ne contempferis, tluianon reputabituv tibi in gloriam.2. Par,2d.Equidem Magt; giftratum euftodem effè fateor vtriufc^ tabulæ Decalogi : fed inprima curanda tarnen, aliudeflè Miniftrorum,aliud Ma? giftratuum officiummenio ibit inficias.Dauid rex fuit et Pro^ pheta : neque propterea fummum vfuvpauit facerdotiurn» Mofi primæ quoque tabulae cura mandata fuit : interim fumgt; musfacerdoserat Aharon. Non e-rgo,fi in curanda prima ta? bula pij Miniftrifuum faciunt officium, propterea nouum quendam Magiftratum debent videri veile affedfare. Labia Sacerdotis jcuftodiunt feientiam, QC legem requirunt ex ore t'us,quia Angelus Domini exercituum eft,mquit apud Ma? lachiamDominus cap.2. b. 7. Et Paulus propterea Timothe? umadhortatus fuerat,vtremaneretEphefi,amp;: denunciaret quibufdam,ne diuerfam fequerentur dodlrinam.t.T im. i.a 3* «andemqueobcaufamTitum in Cretarelinquerat, vtredar? gacret Ôô dureincreparet vaniloquos dC fedmîfores.Tit. ». b, 5gt;c.(o.it.d.»3,

Hadenus ad ea refpondi, quac in meis thefibus » vel rc? prehendiftûvelemendafti: ôi oftendbfutileseflèiftasrepre? henfiones tuas, 8é emendationes non neceflarias. Sed reftat »dhuc quoddam non minimi momenti caput« Cùm enim ego fcripfilTemjte non femel,fcdbiSj8lt; tertio mihiinterrogam • ti.ecquam thefin falfam eflè putares, refpondifle, omnes ve# nullam falfam: TDeritatem in me deJi^eraSiamp; falsohoc à me

» iie^, 4 fe Jî£lum ejje negas. Mihi verb quæ caufa eflèt nienticndiÿCur non metuerem inficiationemhanc tuam.nifi

Defenpo II/D. IoannüTaffh venfst'mufn eflè fcirem^quod fcn’pfi lt;; Quid autetn niepntas, ïion de ore tuo, fed de confcientia tua {entirequinegare au^ deas, quod dixifti, dC mendaciS mi’hi impingere; quod ipfurn ita Sophifticè faci's, vt fi conuinci pofles 'a me idoneis teftimo# nîjsjdiuertt'culum quoddam ad elabendum paratum haberes« 2^on(inquis')memtni- An memineris,nefcio;quôd dixeris/cio. 8. Marti] dixifti primo a eo ip{ô in ferm one noftro ,quo affirm mabas, videri tibi argumenta,quæallatafuifiènt,plumbea. Excipiebam ego,Neque po{îè,mea quidem fententia, melio:^ ra afFerri : efiè enim thefès fatis muniras Scripturæ facræ auto# ritatibus rationibus. Ibi tu fubiunxifli : l^erum eß,thefes yers funt,fed multi tas aliter,at que tu, interpret aluntur, amp;nbsp;contra fort-ient. Cumcp eadem hora domum te deducerem, idem domi^ tuÇrepetiffti.Rurfus poft ocfiiduum,c'urn in ipfadifputationc dixiflês, quæ voluifti, necp mihi refpondendi tempus côcede# res,aftê(ftatusego te,in ipfo adhuc Collegq noftricircuituj'n# terrogaui, Quafnam thefès falfas putares, ôf verbo Dei repu# gnantesç’Refpondtftfnon de thefibus agfquas veras eflê faci» le concederes,fed de meo propofito et inftituto,ôf de alioruni hominum iudicio, quibus probare inftitutu meum non poft fîm. De meo inftituto, {nquâego,nemo nifiDeus SMç, ipfaqùe meaconfcientia,rclt;fteiudicabit; quapropter nihil moror, fi thefibus meis, quas veraseflè, ôf refutari verè non poftè fcio,aliena affingatur. Neque poftea vlfura tu ad me verbum, de ifta quidem caufa. Meliore ergo iure me# moriâ ego in te,Sturmi,defidero,quam tu in me veriratem rei quiris. Poflèm ipfe quoq; veritatem defiderarc : fedfàtismiW cft,oftendere,te oblitum eiuse{îè,quod mihi dixeras. Ne tæ# men nimis leniexcùfatione huiuscriminis vti videar, atcç id ita tacite agnofcere : hanc tibi conditionem fero, minim eopi# nor inlioneftâ,aut iniquam. Si tu tribus tuis Antipappis iüis, vnaiu

vnarti Äcafum thefiumfalfam eflè demonflrafti, fficntftus ego flm, neque mihi a vi'rïs bonis vlla in re deinceps credatun Sin autem conatus tu hoc quidem es fummis non modo EIogt; quentiæjfedetiam iracundiæ maledicentiæ tuae viribus, nulla tarnen mea ex verbo Dci proftrata thefis iacet : non ego mentitus fim, fèd tu oblitus. Nam qubd poft tentatas cliquas, reliquas mihi concedis, vtvel in foro ferutario cas vendam: nihil aliud hac tua {vTfotTrtA/a effîcis,quàm qubd pi'æccptum Rhetoricum non ofeitanti Leeftori in memoriatn rcuocas,quodiubeteagt;quæ ferib expediri non pofsint,peif «fava'ûifj quandam encruare. Ita hac lenitatc vtor, vt faltem oblitumte dicam fermonum tuorum,vtaperte tibi interea denunciem, fi ifta te dixiflè perges negate ,me deinceps non niemoriam,fed veritatem intedefideraturum. luratusenim, fi fit neceflè, affirm are poflum,tc ifta dixifle, âf me ex te audigt; uilfe:neque minor mihimeæexiftunationis,quàmtuæau# thoritatis, qua ad opprimendum me abuteris, ratio eflè atquc conftare debet»

Sequitur igitur poftreina difeeptatio noftrajn prima qui^ dem parte: de modo videlicet difputationis meae : quern etfi præceptis Ariftotelicis ÔC exemplis conftabiliui: tibi tarnen fatisfacere non potui. Videâmus igitur,quid contra attuleris» Pnmùm, has mihi haftas ab alio amentatas eflè ais, ÔC ab ipfo amentatore non intelligbpag.io$.ô6 24^. Qjiem intelligas,ôd quem petas,nobis quidem in hac Academia ignotum non eft : eum videlicet, qui ante hac femper a te iudicatus amp;nbsp;comÿs mendatuseft, qubd praecepta dilputandi Ariftotelica præclagt; fe intelligat^ô^ explicate quoeß altjs pofsit.Quid igitur mirutn fnffet, fi ego quoque, de modo dilputationis a te tam acerbe ooiutgatus,eum interrogaflèm,qui tuo iudicio difputandi pf^cepta eximiè calleret f Et certè non nego,ine per occafio#

nem de illis DiTputatiofiufti præccptis curn ipfo contuhflet has tarnen haftas,qua3 contra te ex armamentano Äriftoteh'^ co ei'aculatus fumUHc ipfe neque fuppedttam'tgt;neque amcntaf? uft. An verbfihocitaeflètjfalfaproptertaelîêntpræcepta, 3gt; KXamp;OÀ'tS 3'à^eU nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CUT^IJ^G^, üTXp 1^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tOjl

}gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fXH aotSoAoucur:îii. Et p-K ôç tojovtd xylt;jp, tt^oç ó'tuTPfWa'^

» pÆ^fTDXflçHpxTzap. Ifta præcepta, Sturmi, a me non rede vfiir^ »» pata elle, debebas demonftrare : non, à meo amentatore non

Înteîlig/jdicére. Quid autem,fitu non amentatores modóha^ bm’ftbqui plæraque tibi fiiggeflèrunt, quæ funt in tufs Antii« pappis : fed etiam dementatores, qui tantam fore autoritatein tui nominis tibi pcrfuaferunt, vt quakrncunque caufam de# fendendam fufcepiflès,tepatronofidem apudomnesinue;! nirct i SeJÏK^Mip tarnen negate adolefcenti opponenri non début,fi ad VTrà^itn^ deficenderenoîui. lam aliquid dicis, quanquamquod dicis, pro te non facit. r^KSto-rp Dialedici adhibcnt,prim'uni in docendo»non in dilputando: deinde, fuo arbïtrio ea vtun# tur,non ad libitum,aut præfcriptum difcentis autintcrro# gantis. Ergo ego quocç in explicatione thefium, cum docent fis fuftinercm partes,txflêo'« vfusfum,explicata propemodum tota Arianorumhiftoria. Indifputatione,ea,quæpetebai« tur,fiue sx9fc5«;,fiue V7ro0io'iç,ncque neceiraria,neque vtilis fuit: idquodresipfaoftendif,maximecùm hæcoccafio ab ijs,qui fubornauerant adoleftentem, tam ftudiosèquæreretur. Sed rurfusobijcis, me ^uodin difiutatione recujauerim gt;nbsp;in refionfione mea nimii apertèfiecififie.Ç^ïd verb faciamc'Si intra limites legi# rimç difputationis,meipfum,meos’cßopponentes detineö,teris giuerfari me dicis,6lt; fub pdeo charitatis lapides odcultare: fi a te toties prouocatus eTno'Hpcdva óW /xh b'oxé, tIShixi rurfusne# fcio quid criminaris : denic^ ita comparato animo ad refutan# dum Defenfîonem meam vcnifti,vt nihil intadum ira rua reline

ContmTy^Sturmium» 77 rcîinç|ua*, ctfam in quo morem tibi gefsi iS^ 'ate prouocatus fum. Sed fim ineptus difputator,quando tu ita vis, modo ne fini crudelis. Crudelis autem mcrito dicar, fi aut ego in caufa fuijvtadolefcensopponensin carcerëduccref »autnon ve^ tum de ipfo fcripfi, qnbd Caluinianorum opinionem dixerit adfanguinem vfcpfe dcfenfurum eflè. Cur in carcerem con? ietîlusfic, Decanus 2lt; Vifitatoresearn , vtpofteaintellexi, caufamhabuerunt : qubdtamimmodeftede Miniftris Eci« cl€fiæ,eorun'»c^ cocionibus locutus fit, quidem falfifsime« N9nnego,fipræfciuiflèm,conqciendû in carcerem, in tercef« fiflem pro eo , ne qua mihi inde inuidia conflaretur. Tu aut, non modo inhumanam ilfam pœnam fuifle fcripfifti ad Scho brchas, Decani SC Vifitatorum cöfilio nondum cognito: fed etiam ca ipfa conuitia, propter quæ puniendû effè adolefcengt; tem Decanus SC Vifitatores cenfuerunt, Antipappis tuis, tanquam præclaraquædamemblemata,inferuifti. Ètficde ^iniftrorum concionibus fcribistu , qui quot annis quot condones audiueris, ipfe fcis, neque de illis ferm è audis, ntfi ®^5,qiiibusiucundaH^^üo'fji«Tx funt,caîumniæ in pios Mini«; fttos. lafn qubd negat adolcfcens, fe ifta de Caluinianorum fententia dixifle,in mea manu profedib no eft, vt omnes, qui tmpudenter negant,,quod femel dixerunt,a turpifsimo men# dacio pofsim abducere,Sed rede facftum eft:vt cuius tu ado# lefcentis in turpißimo mendacio defenfionem fufcepiftfis fe paulb pbfttalem omnibus probauerit, vt meritb te huius pa^ ttocintjpigcre Sdpoeniteredebeat. Quaeenimeius vita fue# f'hSC qui mores,ô6 quam intolerabilis omnibus bonis, nemo ’^'napudnosnefcit« Putoigitur,viroshoneftosmihi magis ''^'dituros,quam nullius frugi adolefteti, aut tibi, qui fateris,. ® ab initio difputationis non adfuifte« Cur «n. tui illi, qui ad O’^înia dida, nö dida,fada non fada referre foIent,ÖC qui#

bus tam facile credis, cur illi ifta quocp ad te non detulcrutttf Sed de hoc ipfi viderinG cogitent. Malum confilium con# fultori tandem pefsimum Reri, Haec igitur de raodo difputa# tionis meæ.

Pn'ufquam verb prim« huic Defenfionifinem imponam; ad duo quaedam mendacia adhuc refpondendum mihi eft» Quorum prius fæpifsime repetis, me videlicet conatumeflc Magiftratui perfuadere, quod non minus a Conuentu Aca# demico, quara ab Ecclefiaftico, poteftatem habeam SC man# datum,petendi fubfcriptionem. Pag. 88. Sp. j)4. lod. »77. 21^6. Alterum, quod mecoguareiubes pag, igd. quidaliquandodt Duce Chriflophoro l^uirternhergicofenferim, amp;nbsp;quid de 'Magtfirati-iuf de Imperatoribui aliquando fcripferim, amp;nbsp;fort ajje adhucfen-tiam. Quæ ifta,Sturmi,eft tarn fubdola accufandi ration Side Principibus,de Magiftratibus,de Imperatoribusaliquando fcripfi aut ftnfi, non vt debui, quare illud non profersC quare no aperte accufasç’ cur intra fufpiciones latere cupisç' Subdo# Iuscalumniator,quamapertus accufatoreflemauist’Audier# go quid refpondeam. De primo mendacio, quiatu,quando Conuentus Ecclefiaftici nomine , coram Senatu verba feci, ipfe non adfuifti,aio cum, qui hoc tibi perfuafit,qubd à Scho# la mandatum me habere dixerim, non boni viriofficio fun# dum, fed turpifsime mentium efle. De altero iftud addo. Si tu ex te ipfo de me affirmas, quod aliquando minus honori# fice de Principibus, Magiftratibus aut Imperatoribus fenfo rim aut fcripferim,aut adhuc hodie fentiâ,SC ita crimen male# dicentiac ergafummos Ordines, SC læfæfflaicftatismihiob# qcis:tunc ad neceflariam defenfionem mei honoris,et ad pro# pulfandam hanc tarn impudentem,8C mihi periculofifsimam futuram calumniam,vicifsimdico,te vanifsimûeainrenu# gatorem efle : quia tu nunquam, ex me talia audiuifti, vclin fcriptis

fcriptis meis legifti. Si verb ex aliorum relatione ifta hates, îjs(Ç nimis temer e credidiftf; fi militer refpondeo, eos turpifsii# me de me mentiri : amp;nbsp;nifi videri volueris, quod tu ex te ipfo iftaconfinxeris, vtita me apud magnos 6lt;^ potentes Princi# P^inuifumredderes, ÔC periculum aliquod mihi creates: ’^ominabis mihi illos calumniatpres , vt defendere faraam aduerfus illos queam: fi no nominaueris, ipfe figmenti tuius author habeberis,

ItaigiturprimamhancDefenfionem meam concludo, vt fatisperCpicu'e demonftrâflè mea confidam.i.nihil me in pu^ blicanda Difputatione mea, contra Academiæ Leges admilt;f fiflè: 2, eandemde charitate Sgt;é condemnatione Chriftiana, pvæcipuorû Auguftanæ ConfefsionisTheologorum, tunc, dim ipfafcriberef Auguftana Confefsio, Philippi maxime, amp;nbsp;Buceri, 5^ Brenttj, fuifle fententiam, quæ mearum eil the«» feon: 3, eocß nullam mearum thefeon falfam, aut verbo Dei dilTentaneam eiîè; 4. modo etiâ difputationis me veto amp;nbsp;bo:? novfumeflc: $. longifsimecpabefleabijscriminibus, quæ petfummam iniuriam mihi obrjcis. Vnde efficitur, minime tuioffierj fuifiè , huicdifputationimeæ autoritärem interpor nere: præfertim, cùm nonmeasthefes, neep meam Tzfoouçttfip, fed nouas, et a te ipfo côficflas thefes,et falfam,falfocp mihi im putatam ■JTfoûUjto'ffj, refutandamfumpferis.Quidenimtu ali^ ud, tribus tuis Antipappisagis, quam vthominibusperfua# deas,Cinglianos Caluinianos,quia non errent, non conlt;s demnandos, hoc eft, crudeliter inaudita caufa interficiendos efTeç’ At ego, quamuis tllos errate, amp;nbsp;de fummis Religionis i^oftræ capitibus grauifsimèerrate, non nego: nullam tarnen ^‘^5ïei,meisin thefibusmentionem feceram, neep illud pro^^ hare,iti(tit3ti fuît aut confilq mei. Damnationem aSt, de qua ®ggt;jnmltbalitet,quam tu interpretaris, attira planèdefinû üijVttu definiendara contendis. Cura igiturcrudelem illam

Damnationcm quæ l'ndidïa caufa homines innocentesne* cat, nunquamego defcnden'm, necpdefendendamputem: fruftra tu bac intercefsïonc tua, côcordiam, quæ paulanmin# ter Profeflores côfirmari incipiebat, perturbafti: SC nouarum rixarum » non mea difputatio, vt multi mihi libenter tecum imputarent, fed intempeftiua tua intercefsio, ÔC falfa thefium mearum interpretatio , caufa meritb habenda eft. Quod fi verb ego in Defenfione hac mea, modum, quern debui,non vbique feruaui, dolco equidem : fed QC veniam facile me in# uenturum fpero apudeos,qui conuitiorum tuorum multitu* dinem,accrbitatem Ç)C virulentiam conftderabunt. Palt;# ratus tarnen fum, omnium obliuifci, quæpalTus fum,ôô omnia deprccari,quæ fed, ant fcf cifle putor: modb veritas ipfa palmam obtineat,0i ’

STfî ne($ inuftrifsi'mi Pnncipes,qui de controuef ftjs,quæ inter Miniftros Ecclefiarum Augufta-nae Confefsionis agitatg funt hadenus,explican/ disjpiam curam fufceperunt, neque darifsimj TheologüquorS opera hoc in negocio Principes vfi funt,degt; fenfione mea indigent:8C vtrilt;^ fortafle pro fe ea tibi refpon# debuntjquæ videbuntur nccenària:tamen,quia in criminanf do ÔÔ fuggillando ifthoc Côcordiæ negociogt; maximam An# ^*p3pporum tucrum partetn confumis, age mos tibi gerarur, de libro Concordiæ quoque ca cxponantur,quatcrimi# nationestuas fufpicioias, Só aChriftiana charitate alicnifsi# mas eflc oftendant. Exiftimo autem, quæ ad hanc rem pcri» tinennad quatuor omninb capita reuocari poße. Initib enim, ctfifateristelibrum Concordiæ NON LEGiSSEtta# men öf alias dotflrinæ partes rcprehendis,quaseo in libro contineri audiuiftGtum illam præcipue, quæ eft de Vbiquü täte. Deinde rurftis Auguftanæ Confefsionimetuis, neca hoc nouo Corpore dodtrinæ abrogctur:SC Auguftanç Con# fefsionbquatuor Ciuitatum Confefsionem adiungis, quam ’'onminus,quàniPrincipum Confefsioncm,faluam eflê cw incolumem. T um,de exteris Eccleftjs vehementer fo^ hcituni te eflè oft€ndis,ne quid eæ detrimcnti,hac noftrarum

Ecclefiarum concih'ati’one accipiant, SC hac in parte Princii» pesquofdam atqueOrdines AuguftanxConfefsionisfoci# ostibiafcifcisjnefoluscuram hancfuftinere videaris.Dcniqf alias qnafdain Confefsiones, vtillam Miniftrorum noftrx Ecclefiæ anno 4.8.vt Farelli,2C Vircti,SC Caluini/aCapitonc S)C Bacero approbatam, vt taam etiam peculi3rem,tanquarn Aiacis clypeum.Iibro Concordiaï opponis^eascj; idoneas ptP tas eflè,per qaas Ecclefiæ onanes exteræ cumGermanicis co# cilientarjCt difsidia omnia toIlantar.De his quatuor capitibu« fi tibi refpondero, nihil prçterea in Antipappis reliqtium eflc arbitronquod refutatione indigeat. Nam quç contra ipfos au# tores formulæ Concordiæ efFudiftbea,quomodo eu charitate Chrifiiana,cuius te patronumefle profiteris,conièntiant,tute videriSjNonredra via ingrediialiud verbis dicere,aliud tedS animo habere,fua errata aliorü criminationibustegere, abu# ti memoria rerS præteritarum,niti potiiis veile autoritäre po# tentiæ,quam veritatisjn fuacontentione 6C aceufatorem eflè veile Sc iudicem, priuatim fuis alFecfiibus indulgerc,fua fcri# pta Sc fuas opiniones defendere, minorecuram in religionis controuerftjs gererePrincipum, nonhorü item,vt fuamex# iftimationem SC autoritatem tueri: hæc inquâ,criminahomi# nibus pqs,SC quærentibus tranquillitatc Ecclefiæ obijeere no charitatiseft.fèd maIeuolentiæ,ÔC odq, SC inuidiæ. Negabis fortaflèjte hæc eisobi]cere,8C aliorum has de ipfis fufpicione» SC querelas efiê dices; quafi verb inter acculâtorem SC teftem falfum J multum interlitc' aut quafi tu nonproptereaiftorum fufpiciones et querelas recireS;,vt alrjs perfuadeas veras e'flè,6£ vt autores libri Concordig taies ab omnibus exiftimentur elfe, quales tueosfufpicionibusSC tuis SC aliorum depingisîf .Charitas multicudinemdelicfiorumoperit, vtex Salomone Petrus docct;fed tu nô modo vera crimina no celasjièd etiam falfa,SC vel ex fufpiçionibusnata,vel ab iniraicis afperfa am^

plificatiotiibus tufs exaggeras,amp; per falfa cnmîna,vcrafn do^ drinarn fufpedam facere conaris. Mtrari autê fans nequeoa cùm non modo tam multa de libro Concordiæ fama atcp au* ditioneacceperisjfçd toten'am fcripta ci libre oppofita exeuf# f«is,tuis'cß Àntipappis inferucris, noluiflè te tarnen ipfi libro Concordiæ,quo de côtrouertitur, tantum tempon's tribuerc, ''t vel femel ipfum perkgeres.Scis vêtus iIIud,f*H Tt

*«%7rçip nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;[jivSei] otxwHÇ.T ibi autê eorum, quibus liber

Concordiæ,altjs alias ob lt;aufas difplicet, teftimoniS fufficit* Vt nô modo pro te credas,fed etiam alffs perfuadeas,eflê in eo quædam praua, ÔC abfurda dogmata:fiC neutiquam ferenda. Into ca quocß huic libro tribuerc non vereris.quac in co aper* tifsimè damnantur. Opnor, inquis, pag. 23 d. hoc agitât cîàm in formulam Concor dite, doSrina lllyrici defubfldtia hominis irrepAt. An tu opinari hoc poflcs,fi primû libri Côcordiæ caput legif« fes^an tu opinari hoc potes^qui feias, quid côtra hâc Cocordi*

tj ipfi moliâtur,6lt; cdât,qui Ill frici de fubftâtia peccati fen» tçntiâ defendûte’An verb,cum qug in CâcellisPrincipû fecre tofcrib2tur,ad te tamc perferûtur.ea que Antonius Otho^aut MarcusVolmarius ediderût, ignota tibi clîè potuerût i Saltê amicûtuû Spangcl^ergium inter^ogâlïes, ecquid ipfi de libro Côcordiæ videreti^r.i^iê tu viru,quâdiu in vrbe noftra fuit» nonaliâcertêob caufam amicitiatuaet familiaritate dignutn pucaftbquam qubd librû Côcordiæ ipfe quoqjjicet alqs, at(^ tUjarmisoppugnat.Nâ quç delllyrico eadê pagina addis^non inagis ad me pertinêt.quam quæ pri'us pag.1d4.de Hefshußo fçripfiftûnei^cum Hefshufiushofpitiû peteret,nc(çcum Illy ricusimpetraret, in vlla ego parte velËcclefiaftici yel Aca* d^iciMinifteri) fui.Hoctarnen fciojminim'eintegrum tibi

gt;per redintegratam proximis annis cum Dodîore Mar* ®3cliio, concordiam, vt hæc, amp;alia huiufmodi, fubinde ’noueaSiS^ veter es contentiones rcuoces. Deinde pag. 1 d à,

Tgt;efenfio II L T).Ioannis Tappi, corumquoqueteftimoniovtcris,qujbusnonpÏacetBergcn^ fium Thcologorum fententia de libero arbitrioje Lege, de Euangelio,eius'c^ definit{one,de vfuLcgis,de defcenfu ad in# feros:qua commemoratione quid qua:ras,pag.ftatim fequen-te expIicastßwow’Oi/ohorumTheologorum^ofiulatAfacili refutari fr)ßint,non quot;video. Ac refutatafunCtinqu’ÿSf ‘bJefciotneq^ ftio an illis ßcfAtisfa^um,tiiti hxc corrigipoßulant.^t ru rfus : Kideo hac refu-tare elfe difficile,amp;longioris temporis. Hoc igitur agis, Scurmi, vt nullum libri Concordiac caput non infufpicionemfalfido gmatis adducas, Et certèea capita quoc^infufpicioncmhoc iocOjSi^his verbis vocas,de quibus mihipag.idj. conceflèras, ita ilia explicaripofie,quot;vt nulla inter nosfit controuerfia. Cut ergo eorû tu tcflimoniojibri huiusdoiQrinâoppugnas, quibus in «O ipfo po{lulato,quod citas, minime aflêntiris i Qi.iomodo enim a(ïèntircris,quicôtinenter raihi obtjcis, quad in aliafue-rimfententia de libero Arbitrio»amp; de quot;Prisdeftinationeiinperturba tione fchoîixnofirtt,tpu«eextitit anno ót.in claßetyt opinarisfecuda, cum contra Pnedeflinationem amp;nbsp;feruum arbitrium pugn.âfie me dicis,amp; affeueraffeAutherum librum fitum deferuo arbitrio condem-naffe. Vide,quam libenter credas calumnqs, vide cuiufmodl i 1 !i homines fint, qui talibus rumufculis aures tibi demulcêt» Ego anno tfr.demum ad banc Scholam veni, ipfiscp Cal. A# prilisjciu î anni ä te,8C a D.Chriftiano Herlino.vna cum fra# tremeo Andrea examinatus» ôd ad prima claflèm deduc^us fum.Sed necp lt;Ji.anno,necg in prima claHè, côtra Lutheri de feruo arbitrio librum, quicquä difputauigt;necß fane per ætate (eramenim tune puer annorS quatuordecim) de ijs cotrouer fjs,qux-tuncagitabäfur,iudicare potui : vt,ctiamfi aliquida me tunc diä:ä aut fafiü fuillet, quod libri ilÜus Luthcri au# thoritati poflet detrahcre,minime tarne id mihi debeat obijei.

defc conar{s,vtmodboftendi:tarnen in duobusiIIisgt;qUae funt de Cœna Domini, amp;nbsp;de perfona Chrifti,potifsimum e* hborandum, ôd Vbiquitarem,quam tu,tuilt;$ fimiles ,odiofo hoc vocabulo norninare foletis,totis eloquentiæ tuac viri# busoppugnandam putafti. Quia verb religio Chriftiananó ‘•i petfuafibilibus humanæ fapientig verbis,fed in oftenfione ipiritus ac potentiæ confiftit,vt fides noftra non fit in fapien# fiahominum,fedin potenna Deûagc colores illos Rhetori# cos.quibus Vbiquitatcm déformas, paulifper'are ipfafecer# namusrvt quantum ponderis amplificationes illæ tuae,ÔC ex# cbmationes plufquam Tragicæ habeant, videamus. Ac ini# tio,confider3ndumeft,qualem tu Vbiquitatem oppugnes» Sïpifsim'e enim cuenire folet,vt ciim verum dogma aliquod euerti argumcntando ab aduerfarqs non poteft,qucmadmo# dumnultumfancpotcft:tanquam pro Iphigenia ceruam, vt cft in Poetarum fahulis,fic pro vcro illo dogmate, falfum ali# quodfiCabfurdumfubftiruant, idqj non aliter omnibus in# gentj viribus oppiignent, qu'amfiidacerrimèdefenderetur, Vbiquitatem ergo,quam non tam refutandam,quam exagi# tandam tibifumpfifti,ita defcribispag. td». quod Chriftû fua tarne fanguine,in Coenaeffe pofle non putcmus,nifi de# feendat c coelo, vbic^ fit, vbi facra Cocna adminiftratur, LOCALITER. Quid enim aliud fibi voluntifta verba, quibusdiftincSionem inter abfolutam amp;nbsp;reipetfliuam Om# nipotentiam, qua ego tarnen non cram vfus, réfutas lt;nbsp;tnetß,^iSiSacra»tentaliter effè, amp;nbsp;realiter ,plurimùm it^ttrÇedifferuntitamen ybiSairamentaliter localiter non *^Cvtionßat ex articula Con(ordia.QuodfiifludtS^,(ertiinfito ^‘■^^ßdetßdem ad dexteram Dei omnipotentid, in gloria Tatrdsi e^,eum fuo corpore,ante extremum ditm dejetndere, que~

ßta carne cÿ'/anguine in Ceena effe^offie nonp»tas,nifi Je/ceJat^^uain Oecola)npa!iiM,^ui dtcit^fedentem in cxleßi gloria,pojfe ahfij^ deßcen^ fu, yirtuce jua fitbllanttali, amp;nbsp;yirruce ’^tnifitrijjui,in Canaßa, carnem amp;nbsp;janguinemfuum,lt;si^ue at^ in terrdsfecerat, difcipulüsßtif (ommttnicare, Atquc cgo, Sturmi, necß vt e cœlo defcendat» neceiïàriumeflè »nccg localiter vbitçeflè corpus Chriftipu# tozfedtu hocmihi, noitristp Ecclefijs falsbtribuisrnoftraau» tem breuiter hæc eft fenteutia dC confefsio.Aducrfartj noftd ßali •* r Ijqç præcipuè argumente negant, verba infîitutionis Cœnae 'k^octo ^nràp accipiêda eflè,quia Chriftus corpore fuo furfuro afeenderit ad certum locum cœli, quem ipfi appellant DeX# . • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;teram Patris, neep inde defcendat ante extremum diem : SC

corpori Chrifti veritatem humanæ naturae detrahiconque# runturji id in facra Cœna, vna cum pane exhiberi vefeenti# bus,SCab illis percipi affîrmetur.Huic argumente vt refpon# deamus.firmis rationibus, Ôc ex Scripturae facrae authoritatc petitis oftendere foIcmusXecalitatem iftam^ex qua ipfi con# tra præfentiam cerporis Chrifti in facra Cœna argumentant tur,necp Sacramenti huius rationûneque cœlogt;in quod Chn' ftus corpore fuo afcendit,ncque corpori gloriofo fîlf| Dei conuenire. Qiiæ tria vt probemus, non longe abeundun» cft.Euchariftiamex duabus rebus conftare,D. Irenæusau# toreftlib,4,cap.j .terrena8Cccelcfti.Quasduasres,D.Au# guftinuslib.Sentent.Profperiexplicatjterrenam quidem, vi# fibilemelementorum fpeciem,coeleftem autem, inuifibilem Domini noftri lefu Chrifti carnem ÔC fanguinem.Umtu ipfcjSi; rccft'e quidem/afErmaSjôC ex articulis Concordiç pro# bas,corpusChrifti,vbi Sacramentalitcr cft,ibi localiter no ef# fe:quanquâ non concede tibi, vt inter Sacramentale ÔC rea# km præfentiam ftc, vt facis,diftinguas. Hoc enim veteris SC HQMi T eftanaenti Sacramenta differunt, quod Lex vmbram obtinuit

futurorum bonorum, non ipfam rerum i’iflaginem» Heb jo.a.i.qubd ilh'c vmbra erat rerQ futurarum,hïc aöt cor^ pusChrifti\Col.2.c.i7, Nifi ergo 'are ipfa ad figuras amp;nbsp;typos Sacramcntaliterôd realiter qui præfentiam corporisChriftt ’’^‘^cra Cœna negant, fub hac o/acvuibna vt plurimum (etc oc^ ^“‘tant, qubd Realiter Sgt;i Localiter pro ijfdem accipiunt:Slt; 9“'alocaliter corpusChrifti in Coena non eft,ne realiter qui# id adcffè concedunt. Faceflat igittir à Sacramentali torporis Chrifti in Euchariftia pratfentia, localitas^neque ad tstnoppugnandam tam impertinenter adhibeatur. Corpus Chrifti in Euchariftiaj cœleftis res eft, vt Irenaeus docet,non tertena, inuifibilitcr exhibetur^ vt Auguftinus admonet. DeindCjmulto etiam minus Localitas ifta.exqua argument tantutjcoelojin quod Chriftus corpore fuo afcendit, cóuenit. Cum.n.epiftola ad Hebraeos teftetur,nos babere Pontificem magnum,quiPENETR ARi t coelos, lefumfiliura Dei,fap.4,8c s v b L i m i o r c oe l r s fatftus fiGcap.y.cer# te cœlû illuda'n quod afcendit,amp;; id,quod pcnetrauit,quoquc fublimior fadus eft,pro eodem non poflunt accipi.DifFerenlt;ï tiamautêvtriufquecœhïnemo D.Pauloredius explicaue^s rit,quiadEphef.4.ficait;Qui defcendit,idem cft quiamp;^ afcêgt; ditfupra omnes cœlos, vtimpleret omnia. Et prius cap.t, verf.2o.amp; fequentibus:Deusefficaciara roboris fortitudinis fuae exercuit in Chrifto, cum fufcitareteumexmortuis,Öi federe fecit ad dextera fuam in coeleftibus, fupra omnê prin^ tipatumA poteftatem, amp;nbsp;virtutcm,amp;; dominium, omne tiotnen quod nominatur,non folbm in feculo hoc, lêd etiam Hfwuro, Sgt;C omnia fubiecitfub pedes illius,Slt; eS dedit caput mper Omnia ipfi Ecclefiae,quaeeft corpus illius, com piemen* tijtn (ius, qui omnia in omnibus adimplct. Infinita po* \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;teftate^

te date, æterna felicitate id cœîiiin definit PauIuSj in quod ChnftLisafcendir,noncircunircnptione ,autinclufione certi alicuius loci,qnae animalis huius vitx, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eftjnon

antem coeleftis illins proprietas autperfecfiio. Qijadcfcli ampliiis dnbitas,ad primam epiftolæ ßuceri ad Comandrutn fcriptac partem,te remitto. Nam qiibd obijcere aliquis vellet. Iohannis i4,cap.in domo patris cceleftis manfiones multasöi locum commemorari ; locum habere non poteft, nifi cadem opera in ccelo,8^ domum materialem, conclauia.quæ funt fiojui, parietibus intergerinis diftindla, collocare Iibeat.Sugt; pereft» vt ne corpori Chrifti quidem localicatera conuenitt oftendamus, rationeafcenfuseiusinccelum, SCfefsionisad dextram aetcrni Patris. Siue igitur corpus Chriftieomodo confideremus, quo id 'e mortuis cxcitatum, cx animali fpiri* tuale 3^ gloriofum fadlum eft, fiuc amplus etiam attenda# mus, corpus hoc, filq Dei corpus cfiè,8C propterea maieftate prxditum,Iocum nullum habebit Localitas. Corporis enim gloriofi proprictatcs fiuc dotes, non funt vitæ huius animalis imbecllitates ,quæimpediunt, quo minus ea,quac magnit.ugt; dinis rationem habent,vniuerfacomplcamus, quac’cp à Paulo nominantur,«.Cor.«$. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a’ri/Ai'x.acô-tirax,corruptie vide^

licet, ignominia ôô infirmitas: fed quæ eft incorru^ ptio,J'o|olt;. gloria,8C potentia: quaenon infinitam qulgt; dem faciunt corporum glorificatorum naturam, fed ab inft; mitatc tarnen 8^ imbecillitate vitæ huius animalis libérant.In corpore autem filq Dei: non pars aliqua Deitatis ipfius inha«! bitat,ficutnecp partem extra partemeahabet: fedtotaeius plenitudo ineft, teftante id Apoftolo ad C0I.2. äfproptet hanc inhabitationem ea, quae nobis funt magnitude, progt; pter5/HrL5lt;rw5t€jflxpnoftrorum corporum nosimpediunf,ne# ipfa compleamus, Chrifto funt pundi inftar, nbsp;nullam ha^

Contra T),Sturwitunt, 8^ befit fBagft{tudincm:fedpracfensip{c omnibus,oîhtii'a admi# niftrat.ôCgubernat.Hæceft ilia tot calûntjs impetita ,tot hac# refean reajvt'vos Ioquimini,Vbiqm'tas,nifi qubdapcrto Del verbo ftabilitur. Matth.28. Data eft mihi, inquitSeruator Chriftusjomnis potcftas in coelo ôô in terra. Data cft autem ei,vtpoftomnesPatres,quidametiamex Aduerfarijs, rei cutdentia conui(fti,fatentur,fecundum eamnaturam.qua minor eft Pâtre. At idem ille, cui omnis poteftas data cft, fi* liushominis,quidquacfo fubijcitÆt ecce Ego vobifcßfum, omnibus diebus,viquc ad confummationem feculi. Et priùs ’8. Vbi duo vel tres congregati fuerint in nomine meo, 1B i fum in medio eorum. Sccundiim quam, quærat aliquis, na* turamt'Fortaftê enim diuinara tantum. Refpondeat pro no# bis Apoftolus: Vnus cft mediator Dei amp;nbsp;hominum,H O m o leliisChriftus. Mediator ergo nofter HOMO lefus Chri# ftus vbi eftC Refpondeat ipft pro ft, Vbicunqp duo aut tres congregati fuerint in nomine meo. Vbi verb congregantur duo aut tres in nomine ipfiuslt; Quiperdiuerfitatcm lingua* rum cundarum Gentes in vnitatefidei congregafti, vtca# nitEcclefia:ôôvtMaleachiprædixit,Ab ortu Solis vfqucad occafum,magnum cft nomen Domini in gcntibus,amp; in om* ni loco facrificatur fid ofFertur nomini ciusoblatio munda. Ergo ob ortu Solis vfep ad occafum, £d in omni loco eft me* diator nofter HOMO lefus Chriftus, non omnia ipft locali* terimplensjficur nec Diuinitas vbiq^efttalirationc, fed om# nia præfensipfe habe nspraeftntia,à 'a nulla creaturaftpara* tusautdiftindus.

lampofteaquam veram Vbiquitatis Chrifti Domini fid ^‘uatorisnoftrirationem explicauimus fidaflèruimus; vi* «cajm^ etiam, Sturmi, argumenta, quae in contrariam par# tem 31«rs,Pnjnum locum ei iribuemus,quod ex lezechielis

pó T^ifen/îo IIL T) JoannbTa[)pi, primo capite afFers. Surfum enim tne aß^icere tubespag. t/S. â intueri hominem,filtum hominisgt;hoc e^,filium T)ei lefum Chrißum* in folio amp;thronoßtofedentem,tir ibi querere dexteram ‘Deiinglo^ ria,täf non ’vbit^^ quxrere Chrißum,qt(i illicjolium, amp;nbsp;thronum gt;nbsp;federnfiiam habet. Sed qualis hxc eft argumêtandiratio : Chngt; ftus non eft vbicp, quia icdet ad dexteram gloriæ aeterntPai* tris An non multb redrius 5C vcriiis nos argumentamun Chriftus fedet ad dexteram gîoriaî æterni Patris corpore fuo» Dextera atite h ec nullo loco, aut termino corporeo finitun Vbtcß ergo Cliriftus eft codemfuoillo corpore. Quäc5clugt; fionem quicunep ne^atj's manifeftb dexteræ Dei partem extra partem tribuit,eoc^ SC fînitâ facit,8C corpoream. Si. n. ali^ cubi dextera Dei eft,vbi Chrifti corpus nô eft^diuifa iam ipfa dextera Deieft,ideo'cpSCpotentiaôC magnitudine finita. Vn de,quae ÔC quot abfurda fequantur,fi quisdifertuseflê vellet facilim e poflèt explicare. An tu verb,Sturmi, i^nem ilium loi^ nube micantem amp;nbsp;emicantem,feUucidum illud Hafmal in nubticir^ €um nubentjcircum folium,circum animaliadßfa-animalia,amp;‘ illoru interfe connexionem,amp;necefitudinem^ rotam illam

amp; aj^e^lum rotarutn tharfuntiTit rotam in rota media, ipfam etiam altitudinem rotarum,horrorem intuentiumßumina in ambitu rota-rum,amp; canthosimmenfos'.in. tu hæc finitæ alicuius,SCcerto lo# . CO indufaî potcntiac Cigna eftè putas i An non in menteffl tibi venit, confimilis Danielis Propbetx vifio,quiin vifio/ ne noeftis vidit tanquam fîlium hominis adduci ad AntiquS » dierum,SC darieipoteftatem,5Chonorcmj8C rcgnum,Slt;î onigt; nés populos, tribus SC linguas ipG feruirc,poteftatem eius roTESTATEH AETERNAM eftè,quæ nonaufere* tur, SC regnum eius NON COrrvPTvm i ri : quant poteftatem Nebucadnezar conuerCusad Dominum, fupra »pG Deo totidem verbis aCcripftratJiac quoque appéndice adieâaî

adædîat Et oiïincs habitatores terrae apud eiitïi,infiihilum rcputau Cunt. Nccß aliter de ifthoc throno, quem tu localem facts,tnilliamillium Angelorum inipfoilliusthroni circuit tuexplicantjÄpocal.Ç.VOCC magna dicentes: Dignus eft agnus,qutoccifuseft,accipere virtutem,ÖCdiuitias, 8Cfapi# entiara,amp;: fortitudinem,öi: honorem, 8C gloriam, öd benedi# äionem. Quin £lt; omnefn creaturam, quac in ccelo eft, 8C qu« fuper terram, 8iC quac fub terra, 5»C quæ in mari,Sgt;d quac ineis funtomnia,ibidem audit Iohannes dicentia: Sedenti inthrono, ET A G N o, benedidio,8gt;dhonor,8d gloria,ÔC POTESTAS IN SECVLA SECVLORVM,ÖC quatuor animalia dicentia, Amen, ipfos'«^ viginti quatuor feniores myfticos cadentes öd adorantes viuentem in fecu# lafeculorum. Re(ftiüsergofeceris,fi cum primolezechie# liscapiteprimum,quartum 5gt;C quintum ApocalypfecùsCfunt enimfnterfe plane gemina) contuleris. Facilime enim ex haccollatione difces,thronum iftum, ex quo tu argumenta# tis,nonloci,nccp localis inclufionis, fed poteftatis, öd gloriae diuinxeffe * Cum autem gloriae Öd omnipotentiae diuinac no tninima pars fit, V b i QV e effctcert'eeamnaturam ,cuiom# Bis poteftas nbsp;nbsp;gloria data fit, vbique effe poffe ,atque adeb

tffe conftat. Alteru deinde arguments tuû, eft ab autoritäre PatrS,apud quos negas pag. 168.191 nbsp;nbsp;1. autoritärem vn^ ha#

buiffe Vbiquitatem: öd ne falsb hoc videar is tories inculcate, pag.tiî.locum quondam affcrsD.Hieronymi,quo vno om# ’ nes omnium veterum fententias comprehendi exiftimas.

Ronvtar hocloco praefatione, qua tarnen reóifsirabvtipo# ttxam, de author irate Patrum »arque ipftusctiam Hierony# B^hqaatenus ea admittendaftt. Sedhoefolummod'ooften# ûaiti'.Tveque Hicronymi locum,quern citas, contra doôri# namnohï3^na quicquam pofte ,ôd efte inipfo Hietonymo Aoâïinx itofttx muha proeclaxifsima teftimonia, Propo# M a fttum

Tgt;efenfio IIISD. loannis 7 äfft, fitutn cfi: Hicronymojib.z. contra Peîagianostoni. 2. often# dere, nonfacih'a ,quemadmodum ilh aUèuerabant, ftd diffi# ciliajatfp adeb impofsibdia clft Dei mandata. Id turn multu alfjî argumentis probat, tum ifthoc etiam gt;nbsp;pag.îS/. tom.î.a, quod ipfi Filio hominisapudEuangeliftasqugdamimpofsi# bilia fui lie dicantur ; vt, amouerc afelecaliccm pafsionis, facere virtutes in Nazareth,latere infinibusTyriamp;Sido# nis,diem horam Ccire vltimac confumraationis. Ifta Hie# ronyrausjôd rede quidem, ad humanam Chrifti refert natu# ram:fed in hac ipfa, carnis infirmitatem conftderat, 8C pâ^ fionem expendit, Slt;Sdiipenfationiàfflyfteriumrcfpicit,vtin fimilitudinc earundem infirmitatum,non t(p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, fed vere

filius hominis credatur Chriftus. Si hucufep teftimonio hoc Hieronymi vteris,nihil abfurdi habet : led neque contra noJ facit, qui hæc'ipfa non modo fatemur, led etiam ex ftcundo ad Philippenfes capite cxplicamus. Non ignoramu? equi# dem, in eo capite, formam Dei, dC ferui, pro ipfa diuina SC Humana natura à plærifque Patribus exponi: fed SChocCd/ mus,eofdem maximo confenfu ea, quæ mox de exaltation« Chrifti fubqciuntunad humanam naturam referre« Inde nos colligimus, cum eiufdem naturæ reipedu,cpnueniens fit Chriftum exaltari, cuius ratione prius fefe exinaniucrat: formam quoque Dei,0 to rffotötoijadnaturamhuma# nam pertinere : maxime, cum Chriftus ratione diuinæna# turx non red c dicatur eftè in forma Dei, fed potius ipfa for# * ma DeijaTTxvyao'^xot thc o|hç, ly nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ri'; vTrosmaç ccvrii

Neque vosargumentationem hancnoftraminuerterepote# ftis vt dicatis,quia priore huius loci parte de diuina natura ex# pofuerunt Patres, ideo SC pofteriorem eodem modo expli# candameftè tquomodo enim Chriftus fecundum diuinam uaturam^qua eft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hsù ou’îi'fij) Trar^î»

Contra T)» Sturnttuw» pj txaîtaripotUKc'Hoc videlicet fenfujteft/monium ißudHic# fonymi übi concedimus : quodcur tarn alterepetiens, vt de libero arbitn'o quoque autoritatetn infereres, caufam nullam video,nin rurfus pungere me volucris,tanqu â male de libero arbitrio fenti'entem, Sed lege librum Concordiacj cuiego de omnibus capitibus aflentior, amp;nbsp;fi quid contra id caput, quod eft de libero arbitrio, babes, profer. Sed vt ad Hieronymum redeamus,nemo fimpliciter vel tibi, vel Hieronymo conce# det,quod carnis infirmitas in Chrifto,menfuramfragilita# tisfuenonpotucritexcedere«Veliftafaltem Scripturae tefti^ moniaperpende,0(fcumhoc Hieronymi pronunciatocom^ para.Et vidimus gloriam etas (CuiusC Verbi incarnati vide* Jieet)tanquam gloriam vnigeniti 'a Patre,plenum gratia Sd vc «■'täte. Ich.I. Et 3. NON ad wens vram datei De# us Spiritum, Pater diligitfilium ,6c omnia de dit in ma# nuseius.Et Col. 2, In Chrifto funt o h n E S tbefauhfapien# tiæSCcognitionisabfconditi. Cuinunccredemus, Sturmi, Hieronymóne,quincgat carnis infirmitatem,mcnfuram fra# g'iitîtis tux pofle exccdercian lohanni, verbum incarnatum plenum elle gratia 5C veritate ,NEQ.VE AD MENSV# M accepiifeSpiritum affirmanti,6C Paulo, omnesfapien# fix cognitionis thefauros in co abfcondêti, in quo tota ple4 nitudo Deitatis inhahitat corporaliterc Certe lohanni 6cPau# locredemusiac ne ipfequidem Hieronyrr!us,vbi exprofeflb banc quæftionê tradtat,rcpugnat,fed ftultum elle ait,eius po# tentiam vnius corpufeuli paruitate finire,qucm non capit cœ Ium,2C tarnen eum,qui vbicß erat, etiam in filio hominis to# tUTOfuifle docet.Verba eius in cpiftola ad MarceHâ Tom.3, P^g'î?.d,hecfunt.ExtremaIchedulacontinebat,vtrum poft « J’^lurrei^ionem quadraginta diebus Dominus cum difeipu# « usconiietfatusfit^ßc nunquam alibifuerit,an latenter ad cœ# «

»» Ium afcendent,atcp defcendentamp;f nihilominus ApoftoKsfu# »» atn præfentiam non negaritî’Si Dominum Dei filium confû »gt; deres,profeó:ó nó ambiges, etiam ante refurredionem fie in ï» Domintco corpore habitâfle Deum verbû^vt in Pâtre eflèt,ee »gt; cœîi circula m clauderet,atcg in omnibus infufuseflèt gt;nbsp;2C cirf 9» cumfufusj'd eft, vt cunda penetraretinterior,QCcontinerct »J exterior.Stulcum eft igitutjillius potentiam vniuscorpufculi jgt; paruitate fînire,quem non capitcoelumrô^tamen,quivbiqije eratetiam in filio hominis totuserat. Diuinaquippe natura, », ÔC Dei fermo in partes fecari non poteft,ncc locis diuidi, fed 9* cum vbiep fit,totus vbit^ eft.Erat igitur vno eodemcçtempo* », rcjÄScum ÄpoftolisquadragintadiebuSjamp;Tcum Angelis,SC 1, in Pâtre, ôC in extremis maris finibus erat:in omnibus locis „ verfabatur,cum Thoma in India,cum Petro Romæ,cuni a, Paulo in Illyrico, cum Tito in Creta, eu Andrea in Achaia: »a cum fingulis ApoftolisÔC Apoftolicis viris,in fingufis cun* », (ftiscjj regionibus.Qiibd autem dicitur quofdam defercre,aut », non deferere,non natura; illius terminus ponitur,fed eorutn 9» mérita dcfcribuntur,apud quos eflè,vel non efle dignatur. Et eodem tomo epiftolæ ad Hedibiam, quæftione nona,pag.

„ i4.8,d.Haccdicimus,nonqubd aIiumDeum,alium hominem », eflè credamus,Slt; duas perfonas faciamus in vno filio Dei, fi* », eut noua hærefis calumniaturrfed vnus atc^ ide filius Dei, SÇ „ filius hominis eft,36 quicquid Ioquicur,aliud referimus ad di* a, uinâeius gloriam,aliud ad noftram falutem,pro quibus non », rapinam arbitratus eft,eflè fe aequalem Deo, fed femetipfijm a, cxinaniuit,formam ferui accipicns,fa(ftusobediens patri vl^ „ ad morte,mortem autem crucis, ÔC verbum carofadîmnelt, a, ÔC habitauit in nobis. Hocipfurti tomo etiam nonocofirmat in fine CommentarioruminMatthæum,pag. Sd.d.IHipo* ante crucifixus,qui fepultusin m jnyloj

ftti!o,qui'fnortuusiacueraGquipoftearefurrexft. Etcodem lt;® tomo verba Apoftoli Ephef.4. quae fupr à citauimus, fic exi? pliQtiir.Quôdautemafcendirgt;quid,Slt;c.)ExponitjCur dicagt; tur afcendilîc, quern NvSqvam NONefle non dubigt; «* umeftjfecundiim fed. formam ferubadquam nonlocaliter, feddignanterdefcenderat. Vtadimplcretomm'a : gloriatngt; lt;« umphantisjfiue quæ fcripta funt,Hue dum iam humanitas cu «« biuinitate vnum effeóum eft.Difco ergo ex Patre Hierony « uiOjfilium Defqui vbicßeft,etiam in filio hominis vbi(^, vnoeodemé^tempore;,in omnibus locis verfari,cum fingulis Apoftolis SjC Apoftolicis viris, in fingulis cundlisc^ region!# l^us; difeojChriftS ratione falutis noftræ ,quâ in hu mana fua *i3turaoperatuseftjnonarbitratQ eflerapinamjfe eflè æqualë Eeojfed femetipfum exinaniuinè:difco, ci omnê poteftatem datam,quipaulóantecrucifixusfuerat:difco denique, N v S# q_V A H NO Nefleeumjquiafcendcnsinaltumjcaptiuam duxitcaptiuitatera,eundemomnia adimplerejnomodbquac fcripta funt de ipfo in Mofe,amp; Pfalmis £lt; Prophetis, fed etiâ, ^uiaiam Humanitas cum Diuinitate vnG effèdîum eft.Haec 'goex Hieronymo difco:tibi autem^Sturmfprooemium eo# ^umDialogorum,quos citas,difcendum fuerat. Teftatur. n. •quot;ic,pag,26o.d.le nonodifle homines,fed errores,nec aliquo# *« ftim infamiam quatrere, fed magis dolere vicem eorum, « qui falfi nominis Icientia fupplantantur : atque ctiam ora# *« ’'«qui Catholicam fedtantur fidera, optare cupere dara# ’'arehærcfindtominesemendarbjautcerte fi inerroreyoluc# lt;« •^'quot;tpermanercjnonnoftram culpameflèjquifcribimus jfed lt;« ^’‘quot;mquiraendaciumpractulerunt veritati. Vides^Sturmi, « /^'^Hieronymum patrocinium fufcepilîè thefiu mearO, 2lt; ' “quot;^tionismeæ duplicis,quaium vnaeft deerroribusS^

errantibus, altera de culpa, quorum vido pereant ipfierran# ■ tes. Sed aliud quippiam Pater te docebtt Hieronymus,fi ** dilcipuluseiusefle volescSi quisautem falsólè infamari cla# ” mitat,5C gloriatvr nostra sentir b, “T V N C VERAE FJDEI PROBABlT AS; quot;SENSVM, C V M APERTE, ET ABSC^Vß *’DOLO ad VERSA DAHNAVERI T.Mino; ” riscjp peccad eft/equi malum.quod bonum putaueris, quam ” nonaudere,quod bonum procertocognouen's,confiteri. In;

telligis'ne ex Hieronymo caufam,cur nos,qui magnas 8lt;nc; ceflarias quacftiones controuerti perfuafum habemus,pacetn vobifcum colerenonpofsimus:Slt;curvos,qui animistan; turn, öd fufpicionibus, non dogmatum contrarietate difsidi-um agttari clamatis,aperte S)i abfquedolo, A D V E R S A. DAMN ANDO, veræ fidei afiènfum debeatis probare, S)C fi verum eft,quodprofitemini,iuxta Auguftiniadmoni; tionem,mentena tenere ,linguam corrigere. Satis multade Hieronymo,quem propterea credo e reliquorum Patrum numero te Ie legiflè, quod ei ôi^aiviAoit ego pattern habuerim, tibi non incognitum: quippe cuius etiam amabiles mores commendas-PoHem autem QC plurimorum aliorum Patrum plurima citare teftimoniarni ôd ante me hoc turn multi altj fe;. ciflèntjtùmcopiofîfsime etiam DoAornofter Marbachius; cuius tu libros ea de controuerfia Icriptos, fcis a Magiftratii prius iudicatos ôd approbates eflè, qua m in publicum ede; rentur. Ergo neep Svripturac,necp Patrum autoritäre, dodri; nam hanc V B i q^v i t A t i s adhuclabefadafti.Ä«/«;

tas locum quot;vn^uam habuit ; Kbi^uitat 't ipßetiam reclamant Schoß fiici:ita/f^ ne/^ in Generaliinety in 'Hationali Concilia à te illapotirit J^Mlt;/i.Siquaerara,quomodo probes hoc, quod de Scholafti;

cis affers.iationcfh fat fcio nullam aliam afïèrcs, quain eflê il^ lud à lefuitis Ingolftadienßbus abundcdemonftratS.Ideo'tç tliefes illx Ingolftadianac tanti a vobisfi'unt, vt femeliuflu RedorisM.Efromi Vuitebergæ,2lt; rurfus Geneua;,procujî täte Beza,fint reeufæ. AfFinis huic ration! amp;nbsp;ifta eft, qua nûc multivtunturgt;femper nosprofeflbseflè,idem fentirecum Romana Ecclefia, non modo de Trinitate , fed etiam de perfona CbriftnSC communicationc Idiomatum î nunc am» Km nouam iftam Vbiquitatis dodrinam ab iplîs Pontifia cqs datnnari 2lt;cxplodbideoqùc metuendum eflè,ne banc vnam ob caufam pax nobis publica pereat. At ego ftultus peneilliVefpertilionicrediderafn,quivt rationem ineutw daefcilicet Concordiac demonftraret,(cribcrenonerubuit, VbiquitariosaPontificijsmaximis præmijs condudos eflè, vt^clefias Germanicas paulatim ad obedientiam Romanae Ecclenærcducant. Sed extra iocumjion diligcter legifle vio demur Auguftanam Confefsionem ,qui Ingolftadianorum fulgore percelli fefe aiunt. His enim verbis prior Confefsio^ nis parsclauditur : Hæcfer’efumma eft dodrinæ apud nos, in quacerni poteft, nihil inefle, quod diferepet a Scripturis, vel ab Ecclefia Catholica ,vel ab Ecclefia Romana, q^v

Ten V Sexfcriptoribusnotacft.ErgononfimpliciterEc^ clefiac Romanae dodrinamfuam iudicandam permiferunt, J. ' îuteiconformem eflè praedicârunt, fed qvatenvS

ex fcriptoribus nota eft, Scriptoribus autem non qs, qui Auguftanam Confefsionem fecuti funt,fed qui anteceflè^ runt.Iam ante exhibitam Auguftanam Confefsionem, Lu# dwum dodrina hac, ad refutandos Sacramentarios vfurti ^^^gt;ncminicftignotum. Cur Chrifti corpus in (àcraCœna ptatfens fit, amp;nbsp;verb exhibeatur , atque etiam percipiatur a vcfcetitibus t hanc apud auditores noftros non conten#

tioro?caufamafFenmus, quiaipfe Dominas ita affifitauenf; Sóquia fie Paulus etiam explicet per vocabulum rojväjvi'ä?: SiC quia noui Teftamentiratio non Symbolica aut typica ,fed | cxhibiriuaSacramenta.atqj etiam ipfum fanguinem Chrifti quo fancitumeft nouum Teftamentumpoftulat, Quando autemfimplex SCperfpicua haec doclrina, SC confolationis plenifsimah contentiofis in dubium vocatunSc voIStas Ser^ uatoris,cx impotentia eiuidcm(non pofîê enimncDeuifl quidem facere,vt Chrifti corpus omnibus in locisj'n quibus Coena adminiftràtur,adfit,Martyr et Beza fcripfcrunt)refel^ ïitur,neceflarió ad retinenda veritate inftitutionis Chriftbhec ‘ quoqj dogmata explicada funt. Qiiód aüt adipfos Scholafti# tos Theologos attinet,magna in ignoratione verfaris.Nefcis ' enim, inter Thomiftas dC Scotiftas hoe quoc^ vehemêterco^ । trouerfum eflè, Vtrum idem corpus pofsit localiter eflê fimuJ • in diucrfisIocis.FusetracftathâcquaîftionêloannesDunsin commentario ad librum quartum Lombardi, diftind, »o. q.

(, 2.nospaucaquacdamexcerpemus.Hîc,inquit,tcneturàmub , tisconclufio negatiua:fèddiuerfidiuerfimodèprobât:etpoft

*’ recitata aliquot dodorum, óófua quoque argumenta. Con# tra iftam opinionem, negatiuam fcilicet,hoc fuffïcit in gene/ rali,qubd quodlibet tenendum eft elle Deo pofsibile, quod

” nee eft ex terminis manifeftum impofsibile, necexcoim# pofiiibilitas vel contradidio euidenter concluditur. Et

” poftrefutataargumenta piïusallata: Dieoergo adquæftio# ’’ nem,quôd éft Maxima mihicertifsima, quód Deoeftpofsw bile omne,quod non includit euidenter contradidionem,5^

’* adquod non fequitur necelTarió contradidio.Hoe eft huiuf# ” modi. Ergo eft pofsibile Deo, vt patebit foluendo rationes, Dieo ergo ,qu'odDeöfimpliciter eft pofsibile, idem corpus ” fimul facere in diuerfis locislocalitcr:hoc patet ex intelle# w du terrainorum. Quód efira quodlibet concedam feeun#

diifti Maximam mihi notafn.eflê pofsibile, quod nofl inclugt; ** ditcontradiiflionem euidenter, necaliquoauthoreaflcritur ** includere: eftiftud fit huiufmodij quia rationes quæinduÿ cuntur ad probandum contradidîionem, non videntur con* cludcre.vt patebit refpondêdo. Concede fimpliciter pofsibi* ** le Deo, idem corpus localiter fimul efle in diuerfis locis. ** Et quaeftione tertia eiufdem Diftincîionis, qua quæritur, ** Vtrumcorpus Chrifti pofsitfimuleflè in cœlo,6Cin Eucha* “ conclufionem (affirmatiuam videlicet) certam efle “ cuilibet fidcliait:fcd vnummodum poftendieflètalê,qubd perconuerfionem altchus inipfum, pofsitilludcorpuseflè ** ^libi, quara in loco fuo naturali, non localiter, fed Sacra* ** tnentaIiter,5C hoc modo fcilicet Sacramentaliter corpus Chri ftipofle eflè alibi, 8C in p’uribus locis.Sed hunc modum fta* tim réfutât, amp;nbsp;tandem fic concludit: Died ergo, quod cor* “ pus Chrifti de fadîo hîc fit poft confecrationcm,vel conuer* fionem, ÔC fub Sacramento. Non tamen fic,quin poflet eflè “ non per conuerfi'oncm, ôic. Et forte ini,quinegant,Deum ** poffefacere corpus fuumin pluribus locisaliter,quam per tonuerfionem fub Sacramentoraegarent etiam hoc, nifiquia ** fidesdicit hoc,De modoautem ifto eflcndi,fcilicetnon quan titatiue,velnondimenfiue,vellocaliter, non video.fipo* “ teft idem fieri in pluribus locis non fub modo naturali,quin etiam pofsit fieri modo naturali, cum tn primo fint duo mira* tula, vnum fcilicet in fi'gnificado præfentiam corporis hic,Slt; aliud in feparando ipfum a fuo modo naturali;in fecundo tan tuna vnS.Sic ergo poteft eflè modo naturali, ficut fub Sacra* « tnêco. At(^ eadê plane ex Scoto repetit Gabriel Biel letftione ^^'Per toturh fuoer Canonê Miffæ. Audis'ne ou am no recla

S, et qui eu ièquûtur, vt etiâ localiter idê corpus in plunb,loç^p£fmjjj.Qjjjjjjy2fpj.ppjgj. diuinâomnipotcntiam:

quod tarnen nunquafn nos affîrmaui'fftus. Sed quid muîtfs opuseftç’AnnonLuthero probn'vice aTofiànoôi alijsob# ijcitur,qubdexPctro de Âliaco,quem Cardfnalcm Cameras cenfem vocant^dodlnnam fuam de Euchanftia hauferitc' Sed perinde vobis eft, duftirnodo peftiferam matrem Vbiquitat* tem,inuifam toti orbi reddatis,quam vera ôô inter fe confeiv tanea de eiusPatronisfcribatis,

Priuiquam verbadquartum tuorum argurtientoruSige# nus accedam : non abs re fortaflè fuerit^hoc ipfo locoDifpu^ tationem illafn, ÔC Syllogifmum nodalem de Omnipotentia Dei excutere.Sgpifsime mihi obijcis.qubd falsb accufem ex^ feras Ecclefîas gt;nbsp;negari ah ipfis diuinam Omnipotentiam. Quanquâ non hoc ego feripferam,fed ßmplicitcr admonue# ram,De Omnipotentia quoc^ Dei inter nos controuerti. Sed eftojta,vttu vis,fcripierim ; quibus merationibus mendactj conuincesç'Æ'^owo« crederepoffum, inquis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;26t,ilium î)tiOin

nipottntiam negare^^ui ex animo confitetur,Credo in Deumpatrim Omnipotentegt;quißc orat^Omnipotens Heut^miferieors Tfomint, ora te perfilium tuum Tiominü noßru lefitm Chrißu, yt mei mifirearii. ^i hoc modo confitetur,hocpaSlo oratihicne negat OmnipoteMmf Tune hune audes dicer e impiu efße, amp;nbsp;T) ei inßeiari omnipotentia.^ Ifthæc tuæ rationes funt:fed vidcjqu am multb redius «as in# uertâ.Ego non credere poflumJIlS Dei omnipotentia crede-re,aut ex animo confiteri. Credo in Deu patrê,aut vere orare, xOmnipotês Deusjamp;fc.qui affirmât nulla vi (ne diuinaquidé) fieri poflèjVt res creata fit vbiqpret hoc propterea affirmât,quia afïumit,corpus Chrifti rem eflê cr.çatâ, quod facit in Orothe ƒ tefuo Petrus Martyr Vermilius pag.d.Neque firmum eft ar gumentum, quo vtitur, Patres Jcilicet veteres, Diuinitaterti Spiritus fàndi ex Vbiquitate probàflê : vnde corpus Cbri# ftijfi vbique fît,non am plias creaturameflè, vcIcerte,Palt;« (res iUos pro âflêrenda Spiritus fand! diuinitate non rede argu#

argilfflentatoseflceffidatur. Aliter énïm Vbi'quitas Spiritui fando,alitcr autem corpori Chrifti attribuitur: illi quidê pro^ pter i'pfam diuinam elïèntiam.huic auteitipropter vnionis ^YPoftaticxgratiafn^Ita«^ Spiritus quidem fanduSjpriitibód: pef feÄ primo modo eflêndi per fe, vbique eft,ac propterea Deuseflèprobafm'. Nulla enim alia ratio afFerri poflèt,pro# quam Spiritum fanflutn vbicp cflè diccrcmus. Corpus autem Chrifti non ex fefe,aut fua natura, fed ex vnionis gralt; tia, vbicp cft:nc ipfam quocp perfonam afliimentem partirijSf diuifibilctn facere j adeocp duas perfonas conftituere coga# mur : quarum altera aflumptam habeat humanam naturam, fiuc vnitam fibtaltera non habeat. Non,inquam,credojillutn I^riotnnipotcntiam ex animo credere,qui hoe filiumDci neget pofte, quod ipfe veile fe in verbo fuo edixit. lam de pane benedieftionis ipfe Dominus pronuciauitj Hoe eft cor«s pus meum,SCde vino beneditftionis fimiliter,Hic calix nou6 teftamentum eft in meo fanguine « Sed nodalem quoque Sylfogifmum iftorum hominum confideremusjan dilui poi# fit, ». Otnnia yult Deuf facert» illa fitri necejjarium

quot;Deui non yultgloriam faam dart altert j 'Vf con-tradicentiafitnuleffe 'Vtra. Ergo quadam nonfitri, neceffarium t^.Ex quo efficitur^Deum non poffie nonfacere^qua 'vilfiacire, quot;vel fieri yelitJE^Q tibi in ifthoc Syllogifmo,Sturmi, nodum oftê^ dam/acrarum literarum fubfidio fretus, fed non quera puta^ fias.Maiorem facile tibi concedojMinorem quoque, praeter ‘nSiffiai; illius partem prioremtac proinde nee Conclufionerti ’'^gomeceiusCorolarium tneque vllo tarnen adhuc nodo ^^iïretitumeftefcntio: fed te nodum in feirpo quaere aio» ^V^'neipium quærcre.Cùm enim facile largiamur tibi. De# P ®^'^ua no poflèjVt Auguftini verbis vtamur, quae fi pof* ‘^f^noneîfçjQæmpQjçjis^vt peccare,feipfum negare»raori,00

his fiiTiiIia, quaî qui pote II, non ttiodb non Omm'potcnSjfcd feruus eriam SC mancipiû eft pcccati, mortis, SC Satanæ.'cùrti hæc inquam facile largiamur tibû tmimiam eftoftendcre,vt corpus Chrifti vbicçfitcum pcrfonaaflumente,exearunire/ Ttim cenfu efïê, quac diuinam potentiam minilunt ,aut cun» luftitia Dei,autcum voluntate pugnant. Qnamdiu hoc non ' probaucris,frurtra nodalem iftum Syllogifmum iacffabis,fni ftra negabisjiftos Deiomnipotcntiaminnciari.quinon con* cedunbChhftum id,quod in fuo verbo promifit,etiam poflè. Sedquid hoc eft, quod tuin tHStï« Minoris propofitioniï tuæ,inter ea,quae Deus non vult fieri, hocquoqi commemo# fas,gloriamluara dare altenVMetuo ego fane,ne quis hîcan# guis lateat, ne quod prauS dogma hîc (efc tan^ in infidijs océ cuItauerit.Lcgo apud Iefaiamcap.4.3.5C rurfus 4.8. Ego Do# niinus, hoc eft nomen mcum,gloriam meâ altcri non dabo. Sed priorc quidem capitc adieCÎS video, Necg laudem meam fculptilibusrpofteriore aût hæc pracfîxa. Propter me »propter me faciam,vt nô blafphemer: vtrobiiÇ aût profano cultui Ido lorûopponi omnipotentiâ diuinam. Metuo igitur.ne quod apud Prophetam contra Idola dieftum eft, tu de Humana na# fura aftumpta in vnitatem perfonacfilq Dei pefsime accipias. Et certe commemorate tibi poflèm quendam tuum amicum, quicùmexhis ipQs verbis concludere vellet, Vbiquitatem gloriam elfe diuinicatis,hoc quot^ argumento a me refutatus cft,qu'odibi non proprieagatur de Gloria Vbiquitatis,fed de gloria Inuocationis.Hoccumnegare ille non poflèt, fubin#

•» tuïi Canonera Ephefini Conflit)8.Siquisaudetdicere,aC* ** fumptû hominem coadorandû Dco Verbo, ÔC conglorificâ# gt;’ dû ^cônuncupandû Deum,tanquâalterû cum altero(nain ’* Con fyllabafuperadietfta hçc cogit intelligere)ac non potiii« »’ vaafupplicatione veneratur Iramanuelem, vnamlt;^ ei glorw

; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ficationcra

Contrat. Sturtnium» îoj ficatioftcffi depêditjiuxta quod vcrbû caro eft,anathema fk.-Hinc concludebam,fi faluis humanae naturae proprietatibus,-vnicafupplicatîQne vencramur Immanuele, vnamc^ ei glo» tificationê dependimus, juxta quod verbû Caro eft:etiam fal« nisqfdetnhumanæ naturae proprietatibus, vbicpeflè pofte c3 verbo afliinaente Carnem aftîimptam. Hoc eft, quod confi# derate te velim,necpgloriam Domtni,Fiho hominis attribua tam interea numerate,quae Deus fieri non velit : meminiftè cnim te oportet eorum,quæ ex Danielis 7^ Sgt;C Apocalypfeas quintofupr'a funt anata,de gloria Domini, huic filio hominis data atq? conceftà, Atc^ haec de crimine negatæ Omnipotent fiæ,àquo quam procul tu tua ifta txettfa abfis,bonis omnibus' prjs dijudicandum relinquo»

Sequitur quarturh argumentum tuum, fiue quarta potiùs icCü[^tio,Eße yiilelicet P'bi^uitatem matrem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de~

ßturaniiniß (ompefcaturymaiores calamitates farere. Et, eße Ebi. jwtatemfermentum,quotota maßa puritatii corrumpi queat.^'n^, ’l$gt;'57.pag,259. Siaccufare fuflScit,inquiebat ille,ecquiserit ’nnocens Sed magno teftimonio niteris, cum d^ToÄocT^floip Vbiquitatis facis filiolam,Sunt igiturVbiquitatis duo magni nominisaccufatores,tu,amp;^ cuius tu teftimonio vteris ; Qi act

cuCatio eft grauifsima,Efie eam agroÀaTfaaç matrem. Miru, nifi ex veftra accufatione Vbiquitarios Pontifietjs ftipendiat tiosfecitVefpertilioille,qiriReginæ Angliæ tam manifefte ®dulatur,66 fine ea pace Germanicaru EcclefiarS cöfieri pofte ’^fgat. Sed non rccufo, quin mala fide in tota hac defenfione ''^fiatus eflè debeâ vidcri,fi tu vel vnico argumcto,tam atrot ^'^^ccufationem,non dico probäfti,fed probare conatus es^ probationis loco tibi fit Declinatio Vbiquitatis

*nîc cnfm tibi faltandum erat, cum Rhodi eflès gt;nbsp;vt oftende^ res, de îllis feptem capinbusfalfamcflènoftrarumEcclefia# rum Iibri Concordia: dodlrinam: ôi hoc apertis Scripturaf» rum teftimonijsoftendendumerat,noniterahonibus, gémi# nationibusjcommorationibusjexpolitionibusjrenou^ioni# bus, quae ab Oratoribus quidem nonfpernuntur/ed a Phw iofophis, nccp ab his modö^ied à Theologis etiam, onini^ bus4gt;iAxAKfli(« repudiantur. Multienimfunt,vttuipfcrae docuifti 4.Partit.DiaI.ij,ornatus fucofi,0^ tumidiatiÇinfiatf, in quibus idem fæpc dicitur, non probandi ibiùm caufa, ve# rum etiam ornandi,0^ memoriae gratia. Confiderandurh igi# tur eft, ne ifta inepte adhibeantur, praefertim in difputationi^;

bus. Non fum autem nefcius, quibus abfurdis Vbiquitario# : rum do(ftrin3,totum fidei Chriftianac fundamentum conueb ! leredicatur. Sed quia haccabstepracteritafunt, hoc quidem loco rcfutationc non indigent : ego autem tibi eorum, quos defendendos fufcepiftij Symbolum fidei bona fide recitabo: non vt verba ipfbrum fonanb ftd vt ipforum mens eft atquc animus,quem SCftriptis fuis quotidie produnt,8C in difputa^ tionibus familiaribus non poflunt tegere. Credo in Deum ” Patrem multipotentem, creatorem cœli 6C terrae, fed qui in ” femel creata rerS natura nihil vel velit velpofsitimmutarc. ” Credo in duos lefusChriftos, vnumfilium Dei vnigenitu, ” Dominumnoftrum, qui nei^ perfonam, neque maieftatem ” fuam, necç acftiones realiter, fed nomin'etenus folum, cotngt; ’’ municat cum altero Icfu,concepto ex Spin'tu fandomato ex ** Maria virgine,paflô fub Pontio Pilato, crucifixo, mortuo,K ” ièpulto,quidcfcêditad inferos,8C die tertiarefurrexit amor;

tuis,afcendit in coelum, vbi Phyfica locatione fedet ad dexter ” ram Patris,quae eft certus ôô determinatus locus, ex quo ” venturus eft,ciim alter illeChriftus Dei filius iudicabit vinos de mor f

ô^mortuos. Credo in Spirits fandtiim, vican'urn abfentis ab lt;• Ecclefia filij hominis,Sâôam EcckGam Catholicam, fanjcflo^ ** rum communionem eiufmodbin qua piorum liberi, ex ipfa natluitatis prærogatiua,etiam ante BaptifmS, funt in Dei fœ# *• dere gt;Remifsionem peccatorum, Non carnis,quæ ad vitam «• xternamnonaliturnecßfuftentatur in facraEuchariftia,fed «* ’ngt;niætantùmrefurreôlionem,Et vitâætemamr Quibustu «• quot;‘c cxclamationibus Q(. vociferationibus non vterisf Sed be#

»quod tu ipfe, omnes iftas Rhetoricas àv^Hirai; Repetitioni pfincipijannumcras.Oftende ,fi potes,Slt; fi bonus es,quicqua Jniftoabominandoamp; blafphemo Symbolo,falsó imputari qs,quorum tu caufam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7roVHçàlt;:,Ttsç Äoynt; Ävpodiapi defen#

dendam fufeepifti. Sed quia hoc oftendere non potes, cedb quintum tuum argumcntum«A«f/»fr»f ccepit qui Jem hoefunda-Vitnto tn iotrouerfia de Cœna ‘Domini ytiifedabjiinuit, neq^ cogitas^ quamobrtm abflinuerit Amotxi non cogitas, quomodo in to# mum S.Ihenenfem Germanics irrepierit,2^cuius verba fint, quæcitantur.Vidi aliquando,ôd defcripfi ePfaltcrio cuiufdâ M.IoannisGaleni Vuitebergenfis,quihîc ftudiorum caufa vixit in CoIIegio Prædicatorum, anno »563, fequentia verba: D.'Pbilippui °Melancbtbonpropria manufcripßt buec 'yierba de Sa-tramento eorporif çr fanguinù Cbrifli in Dominica ’Palmaru, ante wertentianno ilt;^6Q.in libellum DoBAMaiorü. Ferum corpuf eiy ye-ftiifanguii exbibetur in pane amp;nbsp;poculo.Quaßio iam oritur, quomo-^0 Cbrißuf poßitejße corporaliter in Sacramento ,ctim idem corpui ^onpoßitejße in diuerßs loeit?7^ßondeo,Cbrißut dixitße aßßuturu, ^'c^oyere adeß i» Sacramento,amp; corporaliter:nec quierenda ei^alia '^‘■^^^ßverbum itajonattergo necejße efl itaßeri. Qwdyeroadcorpttt

V*^do yultjpoteß eße,ybicunq^ yu!t;quare alia iam 1 r'^or^or/i amp;nbsp;noßri,ratio.De Kbiquitate non efl diflutandum in ac^^ntrontrßa,nec Scbolaftici dicunt de hac Kbiquitate ,ßed reci-*^^rgt;»plictmßtnttntiam de corporaliprxßentia Chrifli, Deitat neq^

torpui ne^fanguintmî}lt;tlgt;et,f!!r tflconiun^a humankatiChrißii^ tfl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;humanitas Chrißi coniunHißima eliui»itaei;amp;ßnt Deicat

fSirHumanitas in Chrißo infeparabiles,ergo Chrißi corptu amp;ßanguif in SacramentOytiuf^^ aBione,ßnt quot;vbi^tiuxta quot;verbum, Hoc eß cor-fui meu,Hiceßßanguismeus^Et,Ero'Vobißcu'vßqj ad conßmmatio-nemfeculi. HocigüurfcnptumPhilippi,dumconquiruntur ca,quæ memoriæ caufa Lutherus in diuerforum amicorü li* bellos notauitjin illam quocp congeriem irrepfit.Et nemo, qui in Icriptis Lutherict Philippi tres au;t quatuor pagellas aliquä do Iegit,iudicare non poteft, Philippi hunc ftylum eflê, non Lutheri.Nec^ vUoalioteftimonio,quàmiftofuppofititio falfo oftendi poteft, Lutherum ab hoc fundamêïo in control uerfia de Euchariftia, quantü quideadt'A-t-yxppaduerfariorßi abftinuine.Qi.ianquam hoc ipfum teftimoniu,nifi illa verba,; De Vbiquitate nö.eftdifput3rtdum,SCc.dc monftrofaaliqua» amp;nbsp;ab articulis fidei abhorrête Vbiquitate accipias, de qua nec nosdifputamusjft ipfum liquide euertit.Nam SC ante,ö£ poft hæc verba,vera de præfentia corporis Chrifti in facra Cœna» deep ipfa Vbiquitate,ex vnione perfbnali refultante doótin^ recitatur,vt cuiuis non contendoib manifeftu eft.Qu'am vO rbconftanter doeftrinam hanc Lutherus retinuerit ÔC defen;» dcrif,vel ex præclarifsimo illo commentario,quo vltima vcw . baDauidisexplicauit,anno ij^j.vidcre licet.Nospauca indc »» dclibabimus ex tomiS.lhenenfis pag.147.0^ «48. ÔtcfBo|î«{ ” ltd; nutt yrrttvÏÏlhîglmge/btc Dernttfft/vn

” betu IPrtôbcbtdtct felbö 1boc^btoben gefügt/M »» ©ott3tf4.4i.fpnd}t/3d?ivtn inctnei£b^t^dncnt Artlt; ” btrn gebe/nod; meinCob ben ©oQen/fonbevUc^ ctneni »» lt;VDenfd?t ban er ftc nit gcbc/bcv ntt von ctvtgbettgeive^ gt;gt;nbsp;fen tfï/rvic ©ott/fonbev btt ^eitltcb lt;^ttjtfang?/ gebot«/ w ftetbltcb ift/tc^ptc^u bonwn ivtr an^bettt

Contra T^^Sturntinnt» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«

««W« ÎTcfï^mcnt: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;otcv lt;*

Cbtilluó I nit wie ter tolle gei|l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fon^ «

ÇVvvib.rtacb bet cvflê (ßeUwt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bie ewt^e «

^evvonewigBcitlïcv/vomlJrttw^ bat 3^3®' ** ®€mlt obev (BotjV««/bat von ewigïcit/ « gant^ vnnb voUig/tvic et |ie f^l va P .^.ftlbc beran ‘« mcbtbfttcv Ite jm alfo gegebc/ï a^ cv I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(ßiwdXtlvn “

vetn «nbetc ! bic cv vo ewtgtett glt;^ rtcctcbc ƒ bann ca « »nmwigïcitbcVelt/VAtcvbctnöong j Onbnitiio ®o«Veit/Jonbev bctb V Pet^ 1 cintQcCbottbeit/vnblctbetvec^t gc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Robben

ÿirtitb/w mttton ‘^9quot;‘Xf/n i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.,

•quot;^^VttÇon/ vnnb aud}vcd)tev ® ^nittcvdcgcbi/* ‘^««(Cattbciu.2VUeatlt;lmtvvom^tc^^^^ ^«ttb.vkvmo/ OOiv

ret^/SKanen vnSîîctifcÇê gvSoré/ fait |?abtdgt;fuv^mxxxntvlid) ivcrb/^LWt? ba tlt;^ ^ïDmfd? wavb ! ^ub fie ^eitlicß eitipf^in0f^ «acl? i)er 5^ettfcb§etf/»nb bennhcbscb«it«»^‘^” mem Stuffcvfleb»! vrtb 2tujfart ! ba es bat foUt« bfffrt/ bart vnb vcvFlâret tverbcn/tvtc 0. paul«3 Xont* lt;• ipt'tfbt/igr t jî verbi Aret ober vertvetfet/etrt 00« (Boh tesbrAfftt^Ueb* 3oblt;^»»ßö nennctô verblAret crtp.^ sDer tDet' tge (Betfl tvar nofb »it/ban nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*^^7

nd Wt^^làvct, T eftimonium hoc Luthen'jquaquam eft ló^ giufculum,omittendurn tarnen non putaiu,vt ex eo,quæLiJ therj perpétua fuen't fententia, omnes redtius intelli'gerent.

De Buceroidem affirmas,quoddeLuthero,eadempagi# naipi. lgt;Ionneiinquiii obferuafit'Bucerumetiamine^iflolaadCo'’ mandrum iflud attent dffe-fedj)oflea dißimuldfje,quo adliotuitiCüt jflud quælo tam aperte de Bucero i Bucerus vt difsimulaue# rit, quo ad potuit, quod non modo in epiftola ad Comandriî ièd in articulisetiamFrancofordiæfcriptis, amp;inipfa adhuc Anglia^in Exomologefiot($o£/?JHâç fcripta tâ diligenter incuh cauit.Sed tibi fcilicet'de Bucero affirmare licet,quod libendif-fimulâflê ipfum quedam dogmata,quo ad potuit:nobis,quod ipfe in Retracftationibus fuis de iè ipfo fatetur,meminiflè non licet. Ad hoc etiâ arguments pertinet,quod pag. fcribis, Vbiquitatem in iècundo Vuormacienfi Côuentu a Melangt; chthone ad pedes authorisabiedtâeflè,ecc^tëpore ne hifcere quidê aufos,qui iam fe regnare putant,ô^ optimorS Sfprudê# tiisimorS PrincipS autoritate abuti cogitât. Scilicet et hoc ad Philippi exiftimationem pertinebat, ne ignorarent pofteri; Cum ei in illo Conuentujiuflu Brcntq, Lutheri liber Trtçi' rS çht'^ verborurà Cœnæ, bblatus, abeocp petitumeflèt, vt paucas illiiis libripagellas, quibus de Vbiquitate agitur,per#

Contra T). Sturmtum» loÿ îcgwctJ tantum eum libro Lutheri honorem habuiflê, vtne afpiccrequidem dignaretur,fedcS ftomacho ad pedes eiusj rjuiattulevatj abijceret. Hæc eft ilia Vbiquitas ad autoris pegt; in conuentu Vuormacienfi abiedlaa Melanchthone. Eiufdemgengj-fjefj-^quo^j fæpe repctisj poft Melanchthon nis,ô(:Bullingeri Caluini demum mortem, natâ eflè Vbin ^‘•’‘^teni.pag.tgo.Simulac Philippus Melanchthon diem fu* obijtjerupiflè Vbiquitatem, ôi cum antea in latebris fefc occultaret/ubito prodtjflè,pag. 142. quæ tpfa quomodo inter ^econfentiant, tute videris. Lutherus hoc fundamento vfus cft.Bucerus idc attentauit, miftura eft to Truvrayv ad Elctfton rem ÄuguftQ, vt exhiberetur Acadcmqs Saxonicis, fed nô eftexhibitum.Vbiquitas in conuentu Vuormacienfbad pen des autoris abiedaeft : 2lt; tarnen non in latebris fefe occuhan U it ante Philippi mortem,fed etiam poft Philippi, Caluini, Slt;Bullingerieti’ammortem,nata demum eft.Sedpaium ten fert,quam confentanea dicas, dummodbin Vbiquitatem tjuamplurimadicas.

Haecfuntquinq;tua argumenta, quitus Vbiquitatem txagitandam putafti. Sed ne vllum caput libri Concordiae fine reprehenfione abiret,ne hoc quidem in co tibiplacerc oftendis, quod Svvenckfeldianorum errores damnantur. If^onJum://or«m,inquis pag.îjo. caufa cognitaSed vbi tua ell memoria, Sturmi An noninprioreSynodo vrbisnon ftrxjSvvenckfeldiusipfe auditus,2lt; aBucerojCapitoncjHen dione, cæterisrefutatuSjamp;reietftuseft^Quære in Cancellis tribarum noftrorum gt;an non anno 1548. cum publicam ille '‘'HÎusdifpuiationem peteret,lult;ftuofifsimo nonnoftrae mo*

J fed totius Germaniæ tempore , hoc refponfia Magifttatn noftro tulerit, fatis videri ipfum auditum,2lt;erro* ïisconijiifluni. Ergo, quo ad noftram quidem Ecclefiam, O 3 Svvenck*

S vvcnckfeldianorum caufa cognita I'am dudum eft.Dealia/ ruEcckfiarum iudicio, paticris opinor Bezam tibi fatisface-re,cuius hacc funt verbaepiftolaçj». pag, 173. lgt;lullde^hodit Eccltßa,qua nonimpurißimum Suuenckßldium.'Vt plane deteßabi^ Itmexecrttur.Vbiquitatituobqcispag. 1S2. quadhominibinfeft ^lacere '^elit, quod potentibin aduletur. l\.t tu caue j SturmJ» nc vna hac fententia-, piacere aliquibus, 8(. adularitixa chari# tas volucrit.

P^rcurri hacflenus ea,quæin ipQs libriConcordfæ dogma# tibus reprehendis, aut in fufpicionem vocas:ö(^ pcrfpicuc oftendünullotenecß vero,necpvenßmih'ade'oargumento* vlJum docflrinæ caput euertiflè ; illud autem oranium mim'# m'cjin quo omnium maximeelaborafti, Vbiquitatem vide# licet.Salua igitur doclrina libri Concordiac eft,ÖCfaIui ßngu# lorum dogmatum articulL

A b T E R V M diuifionis noftræ caput erat de Con# fefsione Auguftana, tum e3,quam Principes, tum quam quatuorciuitatesJmperatohCaroIoquinto,in Comitijsan# mtdgeßmi obtulerunt« Dicara de vtraqp perfpicue SC bre# uiter. In Principum Confefstone articulus decimus,qui eft de Cœna Domini, his verbis perfcriptusfueratab’initio: De Cœna Domini docent, quod corpus SCfanguis Chrifti vereadfinc, ÔCdiftribuantur vefeentibusin CœnuDominii ÔC improbant fecus docentes. Hæc autem appendix, E T IMPROBANT SECvS DOCENTES,propter Cinglianos adiedla fucrat, nulla habita ratione intercefsionis Landrgrauij, de qua fupracÓmemoraui. Annis aliquot p'oR, mutatuseft hic articulus à Philippo,illa£çappendixjomifl!a, De Coena Dominidocent,quôd cum pane SC vino verèex# hibeantur corpus SC fanguis Chrifti vefeentibus in Coena Domini, Quamobrem Philippus hune articulum mutauc#

. Contra Tgt;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hi

ritjfi^curappendicem illara omiferit, nomeumeftdiuinare.^ Hoc tarnen confiât,poft Lutheri raortctiijôd datam Ecclefijs Auguftanæ Confefsionispacerapublicara in Iraperio, cœ» piffc Cinglianos, fe quocpeius Confefsionisfocios iatfiare,-Quæ quidem gloriatiG,eb vfcp peruafit,vt tandem non tj,qui LuthcridoôrinamretinentjÀuguftanæ Confefsionis men# tem atq; fententiam tcnere dicantur,fedquicum Heluetü cisôô GallicanisEcclefns confentiunt. Hoc inde probat e ni# tuntur,queraadmodum amp;nbsp;tu,Sturmi,facis,quia verum fen# , fum Si fententiam nemo melius Melanchthone intellexeritgt;.

qui tarnen poftremis vitae fuæ annis,cura Bullingero, Cal ui# ïio,5ialqs eiufderaopinionis doótoribus,arlt;ftifsimamaraigt; citiam coluerit. Sed cuiiîfmodihæc quæfo eft argumentatio: Philippusamicitiampoftr-emis anniscoluitcum Cinglianis, Ergo etiara primis annis, quibus Confe fsionem iutfu Princi# pum fcripfit, non ipfe modo Cinglianis fauit,fed omnes etiä EcclefiæGermanicænonputauerunt tllo tempore ,crrorein Cingltanorumdamnandum efic » Supra oftendi,quæfuerit Philippi de bac controuerfia, publica fentetttia viuenteLu# thcro;qu3c omnium etiam Gerraantcarum Ecclefiarumtunc fuitfentcntia t ÖCveliraprobari non pofte ,LutheromortuOi-aliter Philippum coeptfle fentire. Sed quid tu putas v-irosbo# Itosjintcgritatis ÔC candorts amantes, cogitate ,quando in fe#-tunda Defenfionc Caluiniaduerfus Vueftphaluraleguntt 5i 'vtrbulo declaret, me à faa mente defle^tre y frotinut iefijlam.Et in vltima adraonitione ad eundem, fol. i?. E^o Umerè co^erior 'Philippi wowiiwe abufiii, nullas t^nownii« «otfli re-««[«•Tcjlirnonidj^ttic citât rueß^halu^,non efi mcumrcfellerftne^ut'.

, quid inter ^riwios confliBtn 3 amp;nbsp;caujanondumdart-^ lîzâilwtiJ'çjjçpijj^j^ Jjojnwu lt;td ne^4nd«wi ntmn tunt'Veretundoi quorundiwninjli^rttio{3ftorƒ€'rî£ jöc. EtmoxtioJumqttoddixi Cr qui

tir guident centies ,fiopu4ßt gt;nbsp;confirma, non ma^/i à me Piiïip^utHt qnam kproprijs ytlceribut,in hac caufapoße diuelli. Etfiautem to* nitru,^uodà violent ds homini^us inßabat,metuens( quiddicam,in-telligunt,quibus notafuerunt Lutherifiabella)non tarn apertefiem^ per,quam optdjjem,fiententiamßtamprotulit ; non tarnen edi^,quàd Equot;^efiphaltPS abudfi agerefimulans, oblique eumperfiringat, quafi mortuo demum Luthero cœperit ad nos defledtere . ‘Kam cum ante annosfeptendecim de hoc capite dodlrinx inter nos contulerimus,pri' mo congreßu nunquam Syllaba commutandafuit. Item : Catertttif» dePhilippo fi adhuc ambigitur, annofat is manum confirere quot;videert lt;nbsp;ye tacitus amp;nbsp;fiecuruseiuf yocem expeiloPUxc anno «jjS. viaen^ te adhucPhilippo Caluinus IchpG't. Sed, vt dicere cœperaffl, non hocquærendu eft,quid poftremisannisPhilJippusfen# fenc,aut non ftnftritrftd quae earum Ecclefiarum, quarS no^ mine exhibita fuit Confefsio, quæ ipfius Philippi, eodeni tempore fuerit Iententia,id quod fupra copiose oftendi. Nci^ que ipfi Caluiniani negant, fi prima Auguftanæ Confefsio«’ nis verba rerineantur,amp;^ appendix ilia, Improbant fecus do^ centes,non omittatur,non pofte Ce bains Confefsionis patro* cinio vti. Vtrum verb banc ob caufamarticuIusmutatusfi'G ÔC iUâ appendix omifta,n5 meum eft,vt dixfidiuinare. Quia verbhanc Cinglianorum ÔC Caluinianorum fraudem anim# aduertunt IlluftrifsimiPrincipes, 0^proptereaprimam Au* guftanam Confefsionem »eam'cp non mutatam nec^ tarn,in ifthoc Concordiæ libro repetunt : ad alias artes UH co^ uertantar, vt quoquo modo primam illam Confefsioneme manibus Principum excutianr,S(5 fub Iec3da,fiue mutata, la* tere poftint.T u igitur ipibrum patronus, primam Augufta* nam Confeßionem his efogifs ornas. Poftulas, inqais ad me p3g. 11$. jiugufianam primam Confefiionem reßitui, nulla faB^ emeadatione ynà cum ipfiuf ydpologia » An non in ipfa apologia,

fjiîlxSe\H,bocei^, tranffuifi^ntidtiopanit concediiur Et tum ad~ hue eleuatio Sacramenti l^uitebergx recefta eratiCum^pologia feri~ leretur. Et pag. »46. non rurßu im^anatio quaritur,du ^po-lo^iaanni ^urtpofeitur » rfM non eleuatio amp;nbsp;artolatria in excelßs eir infAzriirijs,tlo‘pomfis'Veneratioextrayfuminßitutumf‘ At(Ç hoc ipfumpag.iöS.repetitur.Et Ambrofiusille Vuolfius^quico^ traPatresßergenfes fcripfitgt;ex profeffohoc agit,vt peifuade^i athominibus, decimum artieuîQ Auguftanæ Confefsionts, fie vt initio Caefari exhibitus fuit,mere Pontificiura eflè : 6C ptopterca neceflariam fuiflè eius emendationem : fub qua Eciliect Cingliani etiamlatere poffent. At multis ÖC euiden^ tifsimisteftimonijsoftendipoteftjLutherumdecennioantc exhibitam Auguftanam Confefsicncm,T ranflubftantiatio# nemimprobafle* Na in libro de captiuitate Babylonica, que anno 20. cdiditi alteram captiuitatem Sacramenti altaris facit lt;« T ranflubftantiatione m, to m. 2. lhe ne nfi ,pag. j lt;S 1 .b .Et qu am gt;nbsp;uis fcquente ftatim permktit, qui voletTranfTubftantiatio# «' nem tenere:tamen hoc fe agere teftatur, ne quis fe reum hæ# «t refeosmetuat,fi in altari,verum panem verum'cp vinumero «e didevit.Etpag.267. a. tranffubftantiationem enumerat,inter lt;e nugas metaphyficas. Quin amp;nbsp;in libro contra Regem An# lt;t glix.biennio poft editogt;hoc ipfum, quod permilerat, aperte retra(ftathis verbis,pag. 528. b.Quare neingratusfimmagi# lt;« fterio Domini Henrici,nunc muto,8lt; tranflubftantiare volo « ttieam fententiam, 8lt; dico, Antea pofui nihil referre ,fic fiue lt;« ficfentias de Tranflubftantiatione: nunc autem vifls rationi# lt;« fgt;us ÖC argumentis aflertoris Sacramentorum pulcherrimis lt;« ^teevnojlmpium eflèjôC blafpbemû,fl quis dicat,Panê tranG «« ^d^^antiarijCatholicum autem glt; pium, fi quis cü Paulo digt; lt;« ^^t “anhquem frangimus,eft corpus Cbrifti, Otftennio igi^^ « tut aut decennio ante Confcfsione,Tranflubftantiatio Vui#

tebergae locum ampli'usnon habuit, Eleuatio autem Sacra^ tnentbctfidiutiusin vfu manfit,tta tarnen expficata fuit, vt »tçTBAoc.7f3xç,aut venerationisextra vfum infi:itutum,nulluni fueritpericulum, Itaenimdc EIeuationeLutherus,eoipfo - libro,quem modócitaui,de captiuitate Babylonica pag.ió^.a. *’ Idem facit, qubd Sacerdos mox confccrato pane, amp;nbsp;calice.

eleuateundem,quo non fefe ofFerre aliquid Deo oftendiï. ’» dim nullo verbo turn mcminerit hofi:iae,aut oblationis, SctJ ” cftSCidipfum velreliquumritusHebraici.quo leuabantuf. ” quac cum gratiarum adïionibus accepta Deo referebantur: »» veladmonitionofi:n,quo prouocemur adfi'demteftatnenti •* huius,qiiod turn verbis Chrifti protulit obtulit,vt fimul

fignum eiiifdem ofi:endat,SC oblatio panis proprie refpódeat ” huicdemonfl:ratiuo,Hoc eftcorpusmeum,nosc^ circum^

ftantesceu alloquatürhoc ipfo figno. Sic oblatio Calicispro^ prie refpondet huic demonftratiuo, Hic calix nouiTelta^ menti,àc.Fidcm enim in nobis facerdos excitare debet,ipfo »gt; eleuandi ritu.Qiibd autem in prima Apologiæ editione Bul’

garrj teftimonium citatur, in quo mutationisPanis2CVini mentio fit,id non ftatim ad ipfam Tranflubftantiationêper^ tinet. Nam SC altj veteres fcriptores,quibus certÜsimumeä Tranflubftantiationem ignotam plané fuiHè , mutationis fubinde meminerunt,fed non huiufmodi, qualempofterio’’ ribus feculisexcogitarunt Scholaftici : fed qua panis percp piens vocationem Dei, vt Irenaeus ait : SC tarnen lt;pvcfip ov pif Tütj5x'A\ap,fecundum Thcodorctum,iam n5ampliuscómu^ nis panis efi',fed corporis SC fanguinis Chrifti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dc

hac mutationeBulgari] quoc^ teftimonium exponi itapoteft, vt nulla plane fit metuenda necp TranlTu bftätiatio, necp Äotrgsx.Et tarne Principes,!! voletis, libentcr vobis concedet, Vt Ülo 3u Igari] teftimonio non vtaminümodb ne in Cinglia# • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;noruni

fiowm caftra tranfeatis,aut ipfos, nifi agnito crrofcjft noftra indycatis.Qubdfi videant vos fineerè agerc,non grauabun# turpofteriorem etiamConfefsionetn,quxNumburgifub# fcnpta,S6 Imp.FcrdinâdojVt aispag.id/.oblataeft.rctinere: niodo ne ex primagt;quam nunquam abieccrunt, aut abtjcien^ dam pufaruntUllud t Et improbant fecus docentes, eradatis, I^on autem fatis tibi efi, Sturmi, primam iftam Confefsionê Äuguftanam fufpedlam rcddere:nifi quafioblitushuiusao cufationis,«lt;igt;« alrogart hac nouaftrmula metuas pag.ij/.et Qiioniodo enim abrogatam volunt hanc Confefsionem^qu» camemanibus hominu iampridemexcuflam,amp;mutatam, inafpcclum amp;nbsp;lucem reuocant,6lt; redintegrari volunt ïquot; Ta# km Auguftanam Confefsionem Principes habere volunt» amp;^hunc cius redlumSCorthodoxumintellediumjVtfubca Cingliani latere non pofsint,neq} nifi errore agnito, cius nomine cenfeantur. Fruftra tu igitur Bezae QC Caluini, amp;nbsp;Gallorum fanum SC orthodoxum intelledlum ,ipfi Con-kfsioni Auguftanae conciliate conaris pag. Fruftra eti# amintercefsiones Principum pro Gallis, religionis nomine captiuis, afFers:quafifuisilli intercefsionibus,Ecclcfiarura luarurade Cœna Domini dodlrinæ præiudicare voluerint: nîalam profedîb mcrcedemelcmentiæ amp;nbsp;mifericordiæ 11# luftrifsimorum Principum rependis, Sedhoc veftrum eft, amicitiam noftram ambire , amp;nbsp;miièricordiam implorare: quam vbi confccutifueritis,eampro approbationedogma# tum veftrorum iaâitare.

Sequitur de Confefsionc quatuor Ciuitatum, de qua tu ’to’Mninus multa,ne(Ç paucioribus locis^pag.nj.ud. n/. ji8, 155,158. ^^5* 2^y26o,lixc enim eft CuaillaHelena,proquanon vnoiam decennio depugnas, P 2 Vehemen#

' Veherflcntcr autem miror, te de hac Confefsionc verba adgt; hue i'n ifta contentione facere audere, atep ctiam pag.îyp.mi# nari mihi quartum Antipappum gt;nbsp;quoomnetnfupen'orunt temporum controuerfiam te expofiturum ais : tarnen me aceufas^quod vulnusiftud refricare cupiam.Annon tu iftud vulnus refricaSoqubvt Cingliani ÓC Caluiniani locum habere apud nos queant, quatuor Ciuitatum Confefsione^toties regt; petitis contentionibus abuteris. Annon in cotrouerfia

' chiana,de quatuor Ciuifetum Confefsione contentio fuit; quot;^Annon Arbitri Magiftratû interrogarunt,ecquam ipQ Con(î feisionem pro fuaagnofcantc'Principumjan Ciuitatum^ An/ non MagiilratusrefponditjPrincipumfe Confefsionemap/ probaref Roga tu Scholarchas patronos noftros, annon liæc fententia Magiftratus noftri turn fuerit:roga eos, qui in Câ/ cellis fcribunt:roga Confules:audies quid fint refpôfuri.An-non Concordia illiusanni ad Principurn Confefsionem no» reuocat ƒ Annon Conradi Huberti cum Dolt;5î. Marbachio eadem de re controuerfia,fie a Capitulo Thomano explicata c(l,vt faluo honore quatuor Ciuitatum, ÔC maiorû noftrorß» fecundiim Principû Confefsionem examina probandorutn inftituantur; Non credo, te nulla amplius memoria eflè » fed memoria nolle vti, vbi ilia propofito ÔC inftituto tuo officie» Hoc quàm te deceat,iftapracfertim ætate Sgt;C autoritate,confi/ dera tandem aliquando,amp;cogita aliquando,quædc tefutura fint bonorum iudicia,fi pacem SCconcordiam nullam féru aO (è videaris, ÔC tuo arbitrio quofcuncg infetflatus eflè puteris» Poflèm multa de confefsione quatuor Ciuitatum diccre, multa de ipfis CiuitatibuSjearumc^ Ecclefi)s,SC Ecclefiarum ftatUj quo tempore illarum feripta fuit âfexhibita Confcfsio: quorum ego per ætatem quidem meminiflè non poffum» fed telles tarnen producere poflèm fide dignos, QC omniex/ ceptio/

ccpttonf fttsiores. Sed quia proximo ftatifn poft Confeftio^ “ ncm anno, Argentinenfesjac Sueuiæ ciuitates aliquot,Smal^ ** caldiæ Dogma fuum de Cœna Dominicopiofibsexplicagt; ** runt,06 aSaxqnicisrecepta ipforumfuitinterpretatio,vtSlci danusteftatur lib.S.Superfedebo nuncquidemhaccomme# “ moratione, S)C fatis mihi en't, oftendifle tibi, contra officium tefacere,qui ciuitatum Confefsioncm cum Principum Congt; fefsioneæques.Non enim ipfa Ciuitatum Confefsio,fed Co# fdsionis interpretatio, aPrincipibus Smalcaldiæapprobata fuit.QuæaQt,quoties inhanccommemorationeingrederisj defchptisLutheriEhfticisfubinde repetis,pag. maxime 114. ’67.2p.adea, quia in priore Defenfionerefponfum cftabun# de,non ero nunc longior. Philippi ccrte fcripta non propte# teavttupag. up. «24.12p. 132.136.160.107,»7 lt;J.187.133.24d.cri# minaris,plane abolentur,aut ex Ecclefia eqciuntur, quia pro norma dotfti inæ poft facras literas no poftunt vfurpari.Qua# re enim ipfe in iftis fuis fcriptis controuerfiamdereSacra# raentaria non manifeftibs explicauit,vt iudicari de ipfius fen tentia pofsitc'Ipfe igitur Philippus pertinace fuo filentio,quod inipfoadhuc viuente vtracpparsreprehendit,nequetuipfe laudareaut probare potes,fuisfcriptisobftitit,quominbsin liiscontrouerftjspro normaetreguladotftrinae pofsinthabe# ri. Non igitur eft, cur hac in parte quenquam aliura accules, autcrimineris.

Poft vtrancp Auguftanafti Confcfsionetn,etiam extcris Eccleftjsmetuis,nequideae conciliatione noftrarum Eccle# fbrum,autdamnatione errorurafuorum,detrimentiaccipi# ^’^tgt;n'eue contra Charitatem Chriftianam tyrahnidiPontifi# t’æ a nobis obqciantur. V aria eft ifthaec querela tua,66 pro# peper oinncs Antipapporû paginas difperfa. Ac de condein

nation« quidem, de Icgicitno iudicio Eccicfiæ, quod cofU demnationemdebeatantecedere,infecunda Defenfionets# bi refpondi: vnde iftud tantum repctamjnimicam,6lt; falfam, 6C Sophifticam haue eflê tuam interpretationem vocabuli Condeninanonis,qua inuidiam non mod'o tbefibus meis,fed ÔC libro Concordiae compararc conaris«Non autem decet vi' rumbonum eiufmodi calumnia, inrepræfertimtamgrauu QC ad tarn multas Ecclcfias pertinente. Sed tu in noftris Ecgt; clefijs neminem eflè putas ea charitate præditum, vt pro affli* dlis Ecclefijs extra Germania, Dcum precetur. De me certè fcribis, pag. 274.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;neque in Scholis, net^ut in concionibiu mtif

Audiuerismeynquamfro Eccleßjs GalUcAnis T)enmpricatumef-fi. Tu verb audiueris i Ecquam igitur fcholam meam, aut concioncm toto hoc decennio,quo in Schola dC Ecclefia iain ininiftro,audiuiftiç'Nec^ quifquam eorum, fortafle dices,qui ad me referre folent, quid infchoIisSCconcionibusfuisdigt; cant SC faciantTheologi, vnquammihirenunciauit,tepro EcclefijsGanicanisDeumprecatumefle.Credoenim,te,quc aMagiftratu vnacQ Conuentu Academico (hocefiyttu^a^.

to/. 1/7. inetrpretardf, melioretirfAniorepart/ Connenttif J ßecula collocAtum e[Je dicis contrn Jioßeset lu^os Ecclißx:^2g.i^^. credo inquam tc, cum tu in Ecclcfiam non venias,alienij oculis SC auribus ibi videre ÔC audirc, ôd ex illorum relatio^f ne notare,quac redïe aut perperam fiant. Atqui ego quotidie, 8C in Ecclefia,SC domi Deum precor,non modb pro Gallica/ nis,fed pro omnibus afflidiisSC perfecutionem patientibiis Ecclefijs: SCnenefcias,haccipfisprecor.i. ne Dominusipfis errores,quibus infeientes imbuuntur a fuis Doftoribus, inw putet.2. vt eorum quoque capitum, in quibus errant gt;nbsp;veratn ipfis cognitionem, 5C lucetfi impertiat. 5. vt in afflidioni# bus patientiam SC conftantiafn Iargiatur,ne fuperati crucian# busjvc^

buts, vcn’tatc m agnitam abnegent, Sgt;(. ad Pontificia Idoh rur^» fus fefe adigi patiantur. Poftremó^vt perfecutores ipforum, aut i'pß ven'tatem agnofcant ,aut à Domino coerceantur, vt cademipfinobifcumpace 00 tranquillitate frui pofsint.HæC cumipfisprecor,non putocondemno eos,necjPontificio* rum tyrannïdi obijcio crudeliter cnecandos. Sedregem

'Princi^em Condaumihisredesproximos regni Gallia, co-demno,{'ittl)icrcditur:,^aàdà/uahareditate Pontifidam crttdeli-frf^fWrfrfed»f,pag,255.At vbieoscondemnoC'In Epitome vi* delicetmea,vbifcripfi, pro religionc pugnare,facrisliterfs prohibitum eflè.Supr à commemoraui, cuitifmodi bæc Epigt; tomefitj8lt; in quem fine a me fcripta. Non enim, vt cuiquam communicaretur,multc) autem minus, vt tuo Antipappo fc* cundo opponeretur,eam confeceram:fed memoriæ caufa, vt quibus derebusrefpondendum mihiefletgt;vnoquafiintuit tu a/piccrem, Si quid igitur in ea minus adhuc explicate fcri* ptum eftjpetenda erit eius interpretatio ex ipfa prima Defen# fioncmea. At illicnufquam reperies ,me negare legitimo Magiftratui liccre fubditos fuos dcfendere, cum ab extern© bofte,fiue religionis,fiue alio quocunq^ prçtextu,iniufto bel# loitiuaduntur. Vtrum autem Galliæ regnum, eiufmodi fit Regis Nauarrac ôô Principis Condæihaereditas, vttalem de# fenfionem fubditis illius regni contra ipfos Reges debeant, tam ego quatftionem nûquam arbitratus fum vel ad me, vcl adTheoIogosjfedadIurcconfultospcrtinere. Sed non mo# ôocrudelesnosfacis erga Ecclcfias exteras,fedetiam TrAwït# ; quôd dijudicationem iftarum controuerfiarum nobis ^’Tiamus,quæ tarnen non noftrarum Ecclefiarum propriæ ''^^ifedomnium communes: ideo'cp non putas Ecclefiarum controuerforum explicationcm ccn# Çri pofft^nifi conuocatis 80 congrcgatis omnibus Eccle# ‘5^'Qya de re quanto in crrore vcrferis, vnicus te Auguflini locus

locus docere poterit,quieft tom.7. in fine lib, 4, contra duas igt; epiftolasPelagianorumcoI.pjj. d. Quid eft ergo gt;nbsp;quod di# »i cunt (Pelagiani ) de fimpIicibusEpifcopis, fine congregatie# »» neSynodi,inlocis fuis fèdentibus,extorta fubferiptio eft^ „ Nunquid beatifsimis S)C fidccatholicaexcenentifsimis viris, t, Cypriano Si Ambrofio C quorum teftimonqs Auguftinus a erat vfus)ante iftos aduerfus iftos extorta fubferiptio eft; qua » eorum impia dogmata tantamanifeftatione fubuertunt, vt »gt; qug contra eos manifeftiora dicamus, vix nos inucnire pofsi#

mus tquot; Aut verb congregatione Synodi opus erat, vt aperta „ pernicies damnaretunquafi nulla hærefis aIiquando,nifiSygt; » nodicongregatione,damnata fit; cumpotiusrarifsimxinue# ,, niantur » propter quas damnandas necefsitas talis extiterit; », multoc^ fint.atq? incomparabiliter plurcs, qug vbiextiterunt „ illic improbari damnaric^ meruerunt, atque inde per cæteras ,, terræ deuitandæ innotefcerc potuerunt. Verum iftorutnfu# „ perbia,quac tantum ic extoHit aduerfus Deum, vt non in ilfo „ velit,(ed potius in libero arbitrio gloriarfihanc etiam gloriam ,, captare intelligitur, vt propter illos Orientis Si Occidents „ Synoduscongregetur, Orbem quippe Catholicum,quoni# ,» am Domino eis refiftente peruertere nequeunt, faltem com# ,, mouereconantur,cumpotius vigilantia nbsp;nbsp;diligentiapafto#

,, rali,poftfa(ftum illiscompetensfufRcienscj iudicium,vbi# ,, cunt^iftilupiapparuerintjConterendi fint, fiue vtfanentuf ,, atcpmutcntur,fiue vt abaliorumfalute Äfintegritateviten# ,, tur. Vides,quam multa fint in ifto Auguftiniteftimonio, quae ad cauiam hac faciSt.Ipia primum quæftio, noftræ con* trouerfiæ plane gemina, vtrvm l 1 C E a T sinE CONGREGATIONE SYNODI, AB EPI# SCOPIS, SIVB MINISTRIS E C C L E S I A^ R V M S V B C R. I P T I O N E M CONTRA F A L#

JA DOGMATA PETERElt;Deindcrcrponfio,pronolt; biscontravosapertemih'tansjNON opvs esse CONgt; GREGATIONB SYNODI, SED VBICVNQVE LVPI APPAREANT, IBI CONTERENDOS ES# * E.Tum rationes, quibus hæc conclufio probatur : quarum vna a perpétua Ecclefia: confuctudinc fumitunaltcraapcr« ucrfo falforum dodlorura confilio in petenda Synodo : tertia *b ipfopcriculo,quod adEcclefias redundat,fi fecus fiat. Po# ftrcmoóC modus, ód finis ciufmodi damnationum Ecclefia# fticarum^J^arifsimashacrefesinueniridicit, PROPTER Q-VAS DAMNANDAS TALIS NECESSITAS ^XTiTERiTjVt Synodi congregatione opus fuerit : (cd Eiult'oati^incomparabiliter plures,quæ vbi extiterunt, i L# I'ïC iMPROBARi, D A MN A RI lt;xy E mcruerint. Habes confuctudinem Ecclcfiscjquæ hac femper libcrtatc vf3eft,vtprauadoginata,quæorirentur ,fingulis inlocisdi# iudicarentur. Addit,hoc cflc falfis Doefioribus propofitum, vtfiperuerterenequeantorbera,faltcm commoucant. Ha# bes pefsimum confilium, cui profedïb non cft obfecundan# dumdiabcsódpericulumjquodadEccIefiasredundat, fi an# te Synodi congregationem neminifefe liceat falfis dogtnati# busopponere. RequiritprætereacompetensfufRcicnsq;iu# diciü.fedlBl, VBI IPSA FALSA DOGMATA EX# T1T E R V N T; quod nos nemini adhuc negauimus : amp;nbsp;ma# gna impudentia videtur eflè,afRrmare, Cinglianos tot iam li# brisedicis,nondum tarnen fan's auditos cflêiôd ne ad Cinglia# norum quidem exiilimationem pertinet, vthominesarbi# ^’^nturjipfosnQn^utnomnia, quibus dogmata fua fulcire ß\^?^‘3rgumenta protuliflè, fed quaedam, tanquam in fub#

MS»adSynodicongregationem referuare. ludicium igi# QUodex totillorum librisfit, non debet incompetens

!Z2 Defenßo IlLT),IodnnüTapfh auc i'nfufFicjcns videri, Dem'c^ Si finis damnationum Ecdef fiafticarum confideretur : non vt gladio carnificis abfuman/ tur.'fèd vt vel fanentur nbsp;nbsp;nbsp;mutentur, fine vt ab aliorum ft#«

Quia verb in hac cara öif foUdtadine pro cxtcris Eccle^ fif s, multos tibi focios afciicis gt;nbsp;omnes videlicet eos, qui libr» Concordiæ hadenus renuerunt fubfcribere , ipfi quoque idê qaod tibi,rcfponfum fibi purent« Neep dubito, quin idefti TheoIogi,Libri huius autorcs,ièd pro donorum fuorum z'X.f cellentiajcopiofius ÔC grauius refponderint. Et certe Illuibil*’ fimoEIedori Palatino iàtisfecerunt; ne tu metuas^neniini CaûsRcri in hac caufa potuific,autpoflc.

Qubdautem Neuburgenfiuni quoq^ Theoîogorum,5(î Dodl« Hefshufij teftimonio hac in parte vteris,vehementer a te erratum eft, qubdfcriptafuppofititia, nbsp;nbsp;famofos libellos

proFerre in publicum inftituifti. Et fane, vel bine conijeere poteras, non modbquantum rumufculis nugiuendarS ociof ibrum tribuendum fit,fed etiamquo Spiritu ducantur,qui fiuiufmodi mendacia concinnant. Non autem alij hoc bcif unt,quam q, quorum tu de controuerhscapitibusdodrinatn défendis,aut faltem non aipernaris. Lege Hefsbuftjexcufa/ tionem duplicem : duplid enim excufatione ei opus faitt propterea quod Falfanus,quipriorem epiftolam confinxerat» pod editam primam Hefshufij excufationem, aircram efianJ epidolam Engere aufus eft .’lege inquam^ôC videbis,quif bus hominibus tarn libenter credas. Qiiin Illuftrifsimi Prfncipis D,PbiIippi Ludouid Palatini epidolam cdendere tibipofTum, qua de illo libello, fuorum,hoc ed Neuburgenif^ fium Theologorura nomine edito, grauiCsime conquer^ tur»

POSTREHVH diuifionis meat” caput eft de rjs Confeft» (ronibus, quas tu libro Concordiæ opponis, quasep idonea» I eflèputas, per quas Ecclcfiæomnesexteræcum Germanici» concilientur, difsidia omnia tolIantur.Sed quonam tu pa* fto tot EedeOas ccnciliabis, c'um in vna Germania quæ dif* ficultasnt,vi,jgjslt; Et certè, fi cum cxterisconciliaridebent EccIeG'ae Germanicac, ipfas priùs inter fe confentire necefle fTentârunt Ecclefiae Saxonica: cum Sucuicis Helue* ticisconcordiam ahno » $ 3 4. amp;nbsp;ea,quoad Sueuicas quidem 3ttinecnon modbfancita tune fuit, fed hue etiam vfque con* ftanterretenta ÔCobfcruata.Heluetieæjpoftcaquam diu fru# fttaà Buccrofolicitatæfont,tarnen earn Concordiam afper# natæfunt, fimufe^ Si 'a Saxonicis Si 'n Sueuicis Ecclefijs diG «fioncm feccrunt.Ita enim deanni ^6, Concordia,Lauate# fus habet ad verbum in fua hiftoria pag. 5 8. d. Senatut Ti^u^ rittiii, 'KliniJJrh Ecikßxfitit ,prttftntibu^ ttiam ßondit, capita ilia Concordia objeura eff^e, amp;nbsp;ambigua.fi trgo nollt j»bltribere, ta agprobart. Et pag. iequente. ^trna coaCla tS^ l^ntralts Synodfif ad tÿ.diem Obîobrtsdn c^uaCCC. paroebi t mintit jvatuor fuerunt. Et quan^uam Heluetij declaratiouem ijlatnfuct ^o^feßioni nihil adutrfari iudicartnt, nontatntn plaçait fabferi-itre.Etpjg.p Inhocctetu (qui Tiguri anno 1Ç j8. menie ^pnU fuit) derejßonfo Luthtro lt;/rf«(/o(qui Heluetiosadhanc anni *53ö.Concordiä Xeripta amieifsima epiftola inuitauerat) fffduutndißeptatum tfl cum ^uctro,qui ambigua loqutndi for-

*»^Jolidam Concordtam fancirt conabatar. Tigarini obfcurè tir f4-jpnojf lo^ui nolthantß'ed liberi amp;nbsp;aptrtètnt Concordia fucata,cär l»-f'^^^jitipoßta »naiores turbas pàrtrtt^}Axc Lauaterus.

Exquibus,quomodo Concordiaannitrigefimiiextiad ‘^^•'letios, Si proinde ad omnes exteras Ecefefias, qua# ^ümeadem eft Confefsio^pertineat; quod tu pagina » 6 fa#

tis incogitanter fcn'pfifti, apparet. Neglecfîa igitur ÔC repiM • diata hac Concordia, aliam Tigun'ni inftitucrunt gt;nbsp;cum Ge# neuenfi'bus ÔC Neocomenfibus anno »y P. quam in Caluinihis verbis Bezadefcribit. CaterumhotEctleßjsGer-manicii infli^um yulnus, contrario beneficio Dominus a^udHei-uetios compenfauit, Fartllo ßmul ac Caluino Tigurum frofeilts, VT CVM V I S V S E S S E T QgV I B V S D A M CALVINVS CO N S V B S T A ƒ1 T I A T I 0 NI NONNIHIL EAVEREfde eommuni in ea re omnium Jdelueticarum Eccleßarum confenfu omnibus lit^ueret. He^ueye-ro difficile fa^u fuit, printer bonos amp;nbsp;y er it at amantes conue-niret; Scripta e^Q igitur fumma omnium Helueticarumamp; ticarum Ecclefiaruut approbatione confenfio, qua prafertim ’Bub' I lingerum cum Caluino, Tigurinamque Ecclefiam cumGeneuenfit arBifiimo yinculo, magts ac magis colligauit. Haccipß Con# gt;nbsp;cordia, ipem omnem Concordiæ inter Eccleßas Auguftanx | Confersionis, 0^ HelueticaS, ex imis quafl fundament« euertic : indei^ occafio oblata fate loachimo Vueftphalo* , quem tu tam miferé innocentem exagitas, contra Calui# numCcribendL SienimTigurinf, ÔC cumipfîsrcIiquiHel# uettj, Concordiam annii5rjlt;J'. approbaflent,amp;^veIipfaBu# ceri expUcatione ßtisßeri Qbi paßi fuiffène, nunquarn cb j vique prouecfîum fuiflêt triliiCsimatn hoc dirsidiam, Sed j vel Vueftphalo, vel nobis imputarct controuerrix haiut diutarnitatem aut exacerbationem, nemo, qui rcrum gee j ftarum memoriam liabeat, poterit. Cum autem interea) , J ica merentibas peccatis noftris, Germanicæ quoque Ec#^ cleiix mukis diCsidtjs perturbatae Cint i certe Ci de ineune dapace vtiliter deliberare volemus, inteliina priùs vulnes ra curanda funt. Permitcice ergo nobis, vt ptiuCquam vo, tjiicura agaraus, ipfi inter nos poCsimus conCentire : nee 1

Contra T).Sturmium. 115 que iftaffi cribrationem, qua hucufqucDcnu’nus nos cxlt;j crcuitjodiofiusnobisobîjciteautÎTrjxu/çtxaxfflç: nam amp;nos tefpkerc poteft Dominus, vt iam dem€ntifsimecœpit:ÔC vos,fi Concordia veftra non reóe vtafflinbamp; ca alijsinfultc# tis,punire.Dcinde verb, cbm de Ecclefîarum noftrarum pa# cc ^ Concordia conftabirjibenter quoi^, quantum permit# tet Fides, vobifcum pacem colcmus,

Sed iam tuas illas Confcfsioncs vidcaftius, quarufti prima eftMiniftrorumEcclefiæ noftrç,anno 48,edita.Hanc quotß nee in pnmo Äntipappo proponercineque iamrepetere de# buiftijidcp propteranni t5d3,Concordiam,Nam ÔC ipfaquo# que in difsidio Zanebjano iatflitata a vobis, Qi. Principum Confefsioni fuit oppofita: vt ex mifcellaneis Zanchi apparet. Qyiaergoanni«;?, Concordia nc huius quidem meminif, non debuiftituillam,Principum Auguftanac Confefsionis pioinftituto opponere. Eoc^magis hoc in te reprehendendS eft,quod non de ipfa Confefsionis huius dodlrina laboras, vt lamen vis viderffed de titulo folummodb,quia in eo affirmai tur,hanc dodtrinam inde ab anno vicefimo ,in Eccleftjsno# fin's fonuifle.Vndc condudere conaris,eandem Temper fuif# fe Buccri dodîrinara, fiue ante, fiue poft Vuitebergenfem Concordiam,fiue ante,fiuepoft editam maiorcmLutheri Confefsionem.Hoc fi exlfto titulo probarc non pofles,nun# quam Confefsionis huius authoritatc vtcreris,quæ cum tua profedb Confefsione non confentit. Vtrum autem tituli huius hæc fit fententia, Bucerus ipfe redifsime nos docebit ^nfecundaEpiftolac ad Comandrum parte, in qua ingenue btctur,de tribus fe capitibus,poft leeftam Lutheri Confefsio# *’emmatorem,fententiam fuam mutâflè, triplicem fuum errorem agnouiflè. Ea verb iftius epiftolat pars fic habet ad

116 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;III. T), hännls 'Papph

•I verbum.Expofui nûc tibi,frater ch^riCsitïte, quid nos offlflîîi t» quocquot Ecclefijs miniftramus,qua: fuat fub adminiftrauogt; »• ne I mpcnj RomanÉde facra Eucharifl:ia,SC credimus,â6pro/ »gt; fitemur. Nunc declarabo, Q. V ID INTERSIT inter haec, •gt; dCea,qua: Eq^v idem de hoc myfterio ante fenfiôirdo-aï cui.quara Concordia nobis cum Luthero, SC Ecclefijsjqua: »j ïèmper cum eo fcccrunt,reftituta eft. O.nnis autem varieta» »gt; in his connfttt.Primum, quôJ Luthero ÔCeis,qui abipfo », bâtjtribui crafsiorêde prxîèncis 8^perceptione Dominiinfa-», era Coena fententiam, quàm deprehenderim poftea , E T „NVNC TESTIFICOR. ILLIS VNQJTAMJVlS# », S E : quanquam earn ftntentiam,magis adeo ineflè ipibruni », verbis,quàmanimisiudicabam. Deinde, quôd formasquaû », dam loquendi improbaui, SC ctiam oppugnaui,tanquain ill£ », mentes hominum,adeîementorumexiftimationemnirniani a, detraherenc, Qi facerent nonnihilad imminuendam fincengt; «J tatem ftJacix in Chriftum. Ee forma? crant,Sacramenta con^ i, firmare ftdem erigere conftientiam,Elîè Si percipi Cbdiluai a, in 3icramento.3C,Percipieumcorporah'ter:quasformasnSC 3, agnofto me vfurpare poflè pie Si vciliter. Tertio, qubdciiiu », tf,qui non viua vera:^ nJe EncbarUîtx communicant, hoc B, cibo fabjtis non fruantur, ego Hits fimpliciter ademi omnciii •gt; Chriftiin Sacramentoperceptionem,quam nunc no adimo^ HancBuceri declarationem,ficum Ôonfefsionis anniqS.w Culo compares.facileanimaduertesjtitulum hunenon præci-puè ad articulum Cœnae Dominicae, fed ad totum docfirinsl genus rcfpicere,quod ab anno 2o. in bacEcclefta faeratpro^ pohtü. Ah'às.n.quomodo titufus iIle,ÔC hæc declaratio côctlif ari pofsint,non video. Veras aut tituh' illius fen fus, ex ipfa ib lias ConfefsionisoccaQonefamendaseâ. Accufatifueranl tune temporis Minidn, perfamofatti quendam libellum,»

Tenebriofte quodam hmcinde fparfum,qubd fpi'fitu feditio* fopræditi eflcnt, non minus qu'am Monaftenenfes Ana* baptiftæ.Hanc calumniam vt a iè depeUerent/ummam fuae doiSrinacjilla Confefsione repeticrunt,óc:ineanihileflêfe^ ditiofum

pn'ufquam hanc de anni 48, Confefsione tradïatio^ ftem claudammon abs re fueriGcaetera quotç,quæ eodem IO0 co in epiftola ad Comandrum fequuntur ,recitare, in quibus ^’'•'ons fui cauiàtn exponit,amp; mutatæ fententiæ rationem lt;« redditßuccrus.Qubd verb,inquibdefentêtia, vel verbis polt; « tins Lutheri,8c omniumjquieum fequebantur,non reóteiu^ «« dicaui,ôc crafsiorem eis iententiam attribui, hac fere tres cau«« »c fæ fuerunt.Prima,qubd de donis Domini in Luthero PAR# « ClVSjSCdcfacultatibusaliorum, acetiâ proprioiudiciobe^ lt;« iiigni'us aequo æftimaui. Altera,quædam animi olFenfio inde « oblata,qu'od illi fua,vidcbantur defendere præfra(fKùs,ÔC nos « in plçrifcp aditiodû iniqiie accufarc,eorumc^ reos agere,quo;: «e rumCgratiaDomino)fciebânos minustcneri. Tertia,qubd ce negabatur vllus ineflè tropus bis verbis Domini, HOC EST «« C o R P V s MEV M,ÔC côntendcbatur,cbm dicitur panis cor lt;e pusChriftieflè,accipiendumfubftantialiter.Fafcorquidem, lt;e . qubd fæpe non vùlgari anîtni compofitione, volui a me re# lt;« mouerecunôlasafFedîionescarnaleSjfiueergaaliosftudtjjfi;? ,lt; tieinaltjsfaftidq^ygl irijjignationis, turn maxim efîduciâ in# lt;e gentjproprii,ipfa'tÿ Domini verba propofita mihi,quam firn# lt;e plicifsimeintueri,8C exillis folisdifcere.Sed nefcio,quo fato, u qua'ucirainnosDominifadumfitjVtcumLutherus, quod lt;e rins omnia fcriptaclarifsimeteftantur,hanc vnamquacftio# lt;«. ï’sniperuadlarit t An in facra Cœna fit 8C pcrcipiatur etiam te corpus,5lt;fanguis Domini,vel tantum panis SC vinum: amp;nbsp;de rc Wodo omnem inquifitionê a fe reiecerit:Ego verb, quod etiâ et. Ädlibriap€Uifsimbhabef,nontantüm pançaiOv vinum,fed «

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;etûiu

•» Cœnaagnofcerem,inDiiputationemtarnen DE MODO, »» quomodoin Cœnaexhibeatur Si recipiatur corpus Domini, ” raptusfim.Naninecego,necetiâOecolampadius, vtipfein »’ Dialogo fuo,quem de hac re vltimmn edidit, de eo, An cow J* pus 6^ languis Domini in Eüchariftiaadfint,diiputarevoluigt; »» mus,fed de modo tantum,quo adiïnt. Non quæftionem An », fit,(èd Quale fîtjtratîîare propofitum crat.In eaenim difpiitagt; », tione,v£ercpita vcrfatifumus, vt iudicati fumus non de mogt; », do præièntixjfed de ipfa praclèntia difputare,ô^ ftatuere,nihil », quam panem 6C vinum,tn menfa Cfiriftiexhiber!. Nccffli# », rum hoc eft:namamp; vulgus do(florum,etindoc^orum inEc# „ clefijs quibufdam Helucticis,cum volunt hodie notare,quoJ », de Euchariftianon redefentire putant,dicere folentdlli afFur », mant adeffe in Sacramcuto carnem 8C fanguinem:ÎDtfe »» len nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ba ßdben.Ex quo dido,quid tu aliud

n intelligasjquàmiftosquific Ioquuntur,putare veram de Eu# » t» cbarillû fcntentiam eflè, quæ ccnièt carncm 66 lànguincm „ in menia Domini non adclïè,atquc ideo nihil adelïè,dari'ue, J, qu'am panem Sd vinum; Ego autem, ficut nunquam vel do# • gt;, cendo, vel fcribendo, illam vfurpaui interpretationem ver# borum Domini, Hoc eft corpus meum, id eft, Hoc fignificat „ corpus meum,vel,Eft figura corporis meiu'ta difertèfcmper „ afFirmaui, in Euchariftia a fidelibus tam vereaccipi corpus t, Domini SC fanguincm,qu'am panem et vinum.Tantiimad# t, ieci,illa ipiritualiter percipi, non corporaliter,hæc corporal!# „ ter:in quo tarnen nouit Chriftus, me percipi Chriftum non „ itanegaflèjVtLutherusidafFirmabat, NamperclpereChri# „ ftum corporalitcr,intellexi,perciperc eum cum pane 5c vino aliquaPhyficarationeconiundum.Itadefinitum ’a me hoc

•*u6vv/^i«impeditusfum.Nam Lutherus ncquaquaffl in bunc *« fcnfumXedita vtfupracxplicauigt;inteIl€xiGChriftunicorpolt;s raliter acci'pi pro eo,quod eft, verum corpus Domini hoc Sa# *lt; cramcnto,quodcorpore noftrofumimus, ver'c percipi, nul# “ lam corporis Chrifti Phyficam,in, née cum pane copulatie# «* neni.neccutn fenfibus noftris communionem ftatuit. **

Hxitacjdifpulfæ mihi funt dignatione Domininebu# «« videre, quænam eflêt Lutheri germana fententia, «' vtbancveramamp; orthodoxamagnoui,neep vnquamimpu# •* gnare voluinta alijs quoeç idem teftari, pcrceptamc^ luce fra# lt;« tribus communicare debui.Primumitaquc,quod nunc aliter « apud me habct,eft,quód Lutheri,vtanimo nunquam,ita iam « nee verbisjquod aliquando putauijneffe fententiam ilia craG «« fiorcm de praîfentia Domini,quam oppugnaui,iudico. Por# lt;« rb,quod attinet ad formulas loquedi de facro Minifterio ver# bi Sacramentorum, quod alterum eft, de quo fententiam « wutauijinde impegerâjqubd verba Sé fymbola Domini,non « yt verba,ôé fymbola Domini, ficut Lutherus, fed tantlim vt « aMiniftrodifpenfantur, Sé hominibus externe percipiutur, lt;« confiderabam.At confideranda aeftimandaegfuntzita vt ea »« ChriftusinftituitjSé vfurpare iufsit.Cum is ergo omnê vfum «« cum verbi,turn Sacramentorum in hoc praecipu’einftituit, vt « fides in fe in nobis plantetur,augeatur Séconfirmetur,dicen# « dum plane,Sacramenta confirmare conicientiam,implcre ft# lt;« dem, non id quidem ex ft,aut qua externac res funt, fed qua «lt; fymbola funt, quibus Dominus fua dona offert Sé exhibet. lt;« Vishaec,ôéopusipfum,Dominifunt,in quemfiquisSacra# lt;« ttientainfpiciensfefenonattollit, ficut is Sacramenta non a «lt; ' Domino percipit,ita fraudauit fefe ipft frudfu eorum. Itaque lt;« quod q homines,qui irreligiöse Sacramenta fumunt, nullam lt;• fidcifux inde côfirmationé, (èd condemnationê potiùs perci# «lt;

»gt; piuntjjd non vitio Sacratttentonim,fed fumendum ßnqm'eä p nee vtSacranicnta Domini exdpiunt.D.PauIusnufqua vel » dc fuo, vel de Minifterio vniuerfo loquitur vbi non faciat •t vfurti eins valere ad gignendâ nbsp;nbsp;prouehendam fidê Chrifti.

•» Qnbd venire facpe Romä optauerit^huius qua caufam afFert? »» Nunquid vteorum fidem confirmaret impartito illisaliquo 9» Charifmate fpirituali,Sóinuicem ilJorSfideconfolarcturc' Ita 9» amp;nbsp;inuiièreTliefiaIoniceniès,iè ctiprjflé fcribit,vt quæ illonim n fidei deerant perficeret.De facro verb Minifterio loquês vni^ 9gt; uerfimad Ephefios, confirmât datos miniftrosomne genua }gt; adcoaptationem QC perfedionemfaneftorS, ad ædificationé 9» corporis Chrifti,amp;^c, Ia quid aliud Miniftrtquâ verba ÔC a» cramenta Domini adminiftrantî’ Horum certé dilpenfatione gt;» idomne conftat Qi perficitur, ad quod ipfi Ecclefiæinftitud »gt; funt. Vereitacp Qi verba et Sacramenta,quórum eft difpenfa/ », tio Miniftris credita,confirmandis confeientqs, perficiendfijl •gt; fidei,vt a Domino tradita funt,fic debent ctiam,cum à Mimgt; », ftris difpêiàri, atc^ accommodari, tum a reliquo populo Dei ,, cxcipi,ô6 vfurpari. H AC ITAQVE IN RE SENTES/ „TI AM PLANE M V T A V I. Nam quaslocutionesdefa/ „ cro Minifteriojhoc eft,verbo et Sacramêtis,quibus iHa inftni mentafalutisô^communicationê exhibere,indc£ß fide proue herc,ô^confirmarepraedicantur,tanquâ vulgari erroriPapi/

„ ftici gregis, verbis Sacramentisper fe fidcntis,magis qu'am „ prouehendae fiducig in Chriftu accommodatiores,aliquando „ reieci, Qi Sacramenta magis adeb pro tefleris ibcietatis Chri/ ,, ftianorum interfe,quamfymboladiuinifauoris, habui. EaJ „ loquendi formas cognouipoftca,non minus adfinceraChrI „ fti commendationem, Qi puram Religionis procurationem. ,, idoneaseflè,quàm funt côiêntaneae diuinis Scripturis,atlt;^in ,, illis vbiej traditæ.Sed hîc mutâruntfententiam nobifeum,ôi „ Miniftri Ecdeßariim Helueticarû vniuerß, Etenim,cumin ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• ZuingltJ

Zuîngîîj Iibr/SjS^ aMorufli,Iocuttbnes illæadfïiodufh gra^; ** uiter reiedaefint, Sacramentisconfcïentiasacfidëconfirma;

ri : illa fententia dcfenfa, Sacramenta tantum cflê teflcras «« Chriftianaecommum'onisn'n Confcfsionc tameilla,quam ïlli rctneliusperpenß,D.Capitone,8^ me,pracfèntibus, compos ** fueruntiConfitcntur, Sacramenta nonfoïùmteflçrasquafdâ lt;• Chriftianæfocj'etati's, fed Slt; gratia: diuinæfymbolaeflc,qui# bus Miniftrj,Dno ad eu finem.quê ipfe promittitjofFcrt Ôi. ficifjCooperentur.Et quæmaiorpofsit excogiari perucrfitas, « quam Miniftros Domini, quibus hoc vnum in omni ftudêlt; •• dumeftjvt Domino fe fidos SC vtiles Miniftros præftent,mc# lioreftirationcm adminiftrandi diipenfationc faîutiscogno^ ft uiflèjamp;fpcrfequidetcriorcmç’ Autcumerroreoppugnaue^s tint qua: re(ftafunt,eo'c]pEccIeßas perturb arint» nönidcum « agnouerint, ingénu e fateri, SC magno ftudio conari, vt quod ff damnieo errore dederunt Ecclefijs^commendando illis, quæ te veriorafunt,8Cdeteftando,qua:praua,farcireî’ Hacinparte lt;e Oecolampadius,non ita,vt ego, impegit. Nam confirmation « nem fidei Sacramentis Temper tribuit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;«

Circa tertium, de quo nunc aliter, qu afn aliquando loqui lt;e videor, perceptionem Chrifti, quæ percipientibus iudicio lt;c eftjadcundê modö fe res habet, vt non idem confideraucrim te perotnnia,qyQ4Lyfj^çj.yg nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eafolummSss «e

ducationc Chrifti, quæ falutis fit, SC cogitaui SC diflerui. At lt;e Lutherusdeperceptione Chrifti, quæ verbo SCfymbolisoE te Krtur,fimpliciter loqui confueuit.Iam ccrtufti eft, efle hoffii? t( ’^es, quialioquiChrifto verecredunt, qui tarnen Sacraraenn te

quo fibiofferri Dominum fuum non dubitant, indigne cc ^o^adcondemnationem fui,pcrcipiunt,có quod non grato t« religiofo animo Dominum excipiunt, nondijudiÿ «ntescorpus Domini. Id quod Paulusin Corinthtjsreprcif «îndit,quos tarnen ponit in numero fratrû SCvcrccredcntiû, ,

** SCfeîungitaMundoveIiquo,qm’perit» Æquc Conftat,cfllt; ** quofdam,quorum cor,tametfi bona terra non fitjnec nifi tem »» poran'afidccrcdat: tarnen ficut verbum Domi'nifemen vitas *» externèjita Ôc fymbola recipiat, vt Dei verbum, QCfymbo^ »» la, atlt;$ ideo fuo quoc^ modo,id quod verbo Si fymbolis of* *» fertur. Nam per fpcculum hoc ÔC ænigma iftiquotp vident» •» rcCec^ ad Chriftum ipfum,quadantenus attoHunt, vt dici non »» queatjhos nihil quam panem Si vinum,Si non etiam corpus » ôi^fanguinem Domini, quod his fibi iymbolis pra:bcrinô*

' i* runt,percipere« Etinhacquoi^quæftioneOecolampadiuS 3» Luthero coniènfit,ô(f dodlrineCatholicæjVtin Dialogo foo» J» adduda authoritate D.Bernhardi,ipfe de fè teftatur, Etenim '' a» ficutaudiunt quidam verbum Domini, nee tarnen in aniniü » demittunt, vt ibi vim fuam vcl aliquo padlo explicate,Sata# » na il lud eripiente,quos Dominus nbsp;nbsp;nbsp;afsimilatn'ta funt etiani»

33 qui Sacramenta externa tantum percipiunt,nec dona,quæil* »gt; lis ofFeruntur,Satana inde reuoeâte animum, agnofeunt vel a, fentiunt. At rurfus que madmodum alij funt,qui verbum Do 33 minietiam çum gaudio recipiunt,adeô vt ftatim enafcatur,Â 33 vim fuam explicet,quanquâpaulc) póft, vel acftuperfccutio# a» nis percufliim, velfpinisfimulenatispræfocatum,pereat:fie 33 funt etiam, qui verbalDei vifibiIia,Sacramenta,ad hunemo# dum excipiant, ô^dona Dei, quæ illis offèruntur, fide qua# » dam, quam Chriftus T^oo'xouçop vocat, quam mox tarnen ab# „ tjeiunt, imb nunquam vero corde ampledtuntur» Atque 3, cum vtrieß non iuftafoJidacÇ cordis boni fide recipiunt ver# „ bahxcDei, tarn vifibilia, qu'am audibilia: ccdunteaipfisin „ indiciumcondemnationërôôtarnendicinonpoteft,qubd 3^ hi tantum fonum verbi Dei, Si non etiam docftrinamipfani „ vitæ 0(5 donum cœlefte, atque Spiritum fantftum recipiant, 33 veltantum aquam, aut panem, amp;5vinum in Sacramentis, „ et no vna vim regeneranonis,ô5communicationêcorporisct fanguü.

fanguinis Domini;fed ficutlaboransatrophia,dbufiîquidem. fumtt,at(^ in ventriculum demittit,nectamê co alitur,etiamfi ‘« ilium in ventricule concoquat : itafunt,quiip{àquocpdona « Defquç Sacramentis difpenfantur, modq aliquo intelligunr, compleCtuntur ôf fentiunt, nec plenè tarnen eapercipiunt, « vimlt;$eorumexperiuntur, folidèrenatûChn'ftoc^infitbatcp tt lt;opalli;Qijaniplcnametpcrfedlam Chriftifruitionemjmâgt; lt;« ducationem fui vocat. loh. lt;î. Quem folum locu intuens alii? lt;» quandojNoN Nisi vivificam christi mangt;« Dvcationem admittebam,rebartÿChnftum, lt;« cumfitcibus viuificuSjSCnonpoflênonadvitam manduca? lt;« ri.Sedverbum ipfum Dei etiam in (è viuifîcum cft,amp; tarnen « in indicium ôô condemnarioncm auditur, intelligiturab c* indignisjresqjipfateftatuGtriaeflè genera Euchariftiam fu^ «* nientium,Vnumcorum,quiinfl:ituto6CpromifsioniDomi# a ni plane nihil credunt, nbsp;nbsp;lacra fymbola , non pro fymbolis «c

Dominijfed tantum pro pane,Sc vino habent. Hi,ficut nec « mente plus,quàmBlementa agnofcûtn'ta nec amplius aliquid «c percipiunt. Âlterum genus eft corum, qui perfuafi diuinitus « lunt/ibihifcefymbolisipfaDeidonaofFerri, nec tamêeadiÿ tt gnareligionc cxcipiunt.Ifti,ficutea mente et voluntate facris *« fymbolisparticipant, vt etiam ipfis donis Dei, quæ agnofeut, ,t communicent.'itancquaquamfola fymbola,f€d ipfa quoque ,« ûona Dei,afnpledîuntur,6C percipkint, quanquam non iufte «« »pus perfruantur, Sedbibifariambabent.’alrj enim nuncj^ iu^ « nam ndem fenferunt, dignamc^ donorum huiufmodi exifti:? mationem fecerunt,fidc modo temporaria inftrudli. Alij do#,« natifunt fide Chrifti folida, Sed earn (id quod vfu ucnit Co;

generis funt, qui fide plena, £lt; etiam vigente,donac^ „ .vddignçgt;{|ijj^jjj^te^S^çj;anientiscommunicant. Hæc non

folum ex lila parabola Domini de femine verbi Dei/ed etiaifll V ex vndecittio prioris ad Corinthios, 8C multis mille alïjsIociJ a» Scripturæjclarifsimêcognofcipoffunt* Habesiam optime »gt; Comander, iN qvibvs vel sentent »»Am, VEL DOCENDI RATIONEM a Vf »»T A Kt M. Neciddudum, vel turn primum^cùm omnes »»cum Luthero articulos fubfcripfi,feci: ftatim vtLutherus »» fuam de facra Cœna Confefsionem magnamedidit,inteb »» ligere cœpi, E v M NE CVV AQ.VAM CHRISTI ». IN PANE LOCALEM INCLVSIONE«.

»gt; AV T V Am CVM ELEMENTIS t »»LEM CONIVNCTIONEM ST ATVEKt, a» CL.V AE indigna SIT CHRISTO, SW a» VE VERO HOMINE, SlV^ IN C OE# »gt;Li s REGNANT £♦ Atque ab CO iam fuadcre Eclt; »» clefqs de hoc myfterio confenfionem molior, interi^ moH# »gt; cndum,quaccunc5 in hac controuerfia difputata funt,non fo-»» Ium ex libris eorum, qui primas in hac Difputatione par# »» tes habuerunt : fed abipfis etiam autoribus, coram cunda »gt; cognofcere, quam licuit.diligentifsimeftudui.vtmihimco »» iure videar fumere , cognitionem haudquaquam incer-}» tarn, aut leuem, omnium, quæ in hac Difputatione verfata }» funt, quæq^ praccipue vtrumque ofFenderint : Et ciim ad# 0 modum multi in caufa hac, per quam multum iudicarc »» fibi permittunt : vcreor tarnen , vt valde multi fint, qui earn adhuc, quantum ad iudicandumnecefièefi;,perfpedam

clefqs,quacipfumfequuntur,confenferim, earn rationera „de facra Euchariftia difïèrcndi , quam hîc tibi perfcripfi, AMPLECTJ COEPÊRIM, cur id non etiam ftatim pron#

pfofitcn' voînen'ftijamp;Tteftatum fccerim Seito, hii* frater, in ** cohabuifle ranonemEcckfiarum, S)C vniuerfim, 6Cpecu^ ” liariter Helueticarum. Cupiebam non nouarum diflenGo ** ftum offèndiculiSjEcclefias rurfum concutcre, fed pacem fogt; ** HdamcS(Sis(^ approt«fatn afitrrc.Tuncin hancconfcnGo^ tJcmoptabam venire maxime Helueticas,cum quitus Gn^ “ gularem confuetudinem Dortiinus nobis ab initio Euangelij ** teftituti concefsit. Tempore ita^ opus fuit, dumfratribus “ 8t^fymmiftis,cbm confilium,tum iententiamj'nreftituenda bac Concordia,approbaremus.Vbi itacp eb res perduda fuit,

non contemnendis laboribus, quos Si feribendo Si pcf “ I’tgrinando fufïinui, vt Symmiftae in vrbibus Impcrijpla;^ “ ne,amp;vtHeIueticiin præcipuis dogmatis,de quituspugna^ quot;nbsp;turn fuit, confenfiflênt, in his fcil. Sacramentanonfofum ** Chriftianæfocietatistcflêrasjfedetiam fignaeflè diuinæ be;: neficentiæ, quibus communio Chn'fti exhibeatur: Sacrum Minifteriumefle adminiftrationcm falutis.nonexternarum tantum vocum Si fignorum : In Euchariftia non folum pa^ “ netnamp;vinum,fedetiam Chriftum ipfum percipi,quaeonv nia infunt in Confefsione Bafilienfi : turn ftatim euulgaui ineasretradationes,iuftamq’ue Confefsionemedidi, deem« nibus quatftionibus j de quibus variam Si diferepantem a “ LutheranisEccIefijsfententiam icquividcri potui, Quani? quam ÔC anteade his quædam in Jibello ad Monaftericn# ** fespræmiferam. Sedpoftquam mvltis tentatis*» curii Hdacticis Ecclefijs, S P E M de Confefsione plena harum,amp;^præfertim Tigurinorum, P o s v i s s e M: tagt; ’* raê vteotempore minor cratfiducia generalis concordiae c5lt; ** nciendaea'ta etiam omnia pertradaui adhuc contradius. Iftae tne detinuerunt,vt in hac caufa non omnia,mox ** vtcognoui,profitenda etiam public’eiudican'm.Secundam **

hanccpiftolac ad ComSdnifn partcfnjianccquidem obcaü^ fam ifto loco præcipue adduxi^vt videresjtpfum Bucerunt facertquibus dc rebus poft editam maiorem Lutheri Confeft fionem, id quod fuit anno gt;528. fententiam fuain mutauerif, Sl. cum LutherojSC Ecclefqs,qu3c ipfum fequuntur » confen^ ferit. Sed funt 2lt; alia multain hac parte huius epiftolar, amp;(. hgc inprimis duo,confidcratione dignifsirha: alterum,qubdcau/ fam reddit, cur non ftatim hunc cum Lutheroconfenfurtt profitcri voluerit,8C tcftaturti fecerit: alterum, qubd iam tufti, ciim ifta ad Comandrum fcribebat» de confenfionc plena Ecclefiarum Helueticarum , Sgt;C pracfertim Tigurinoruffl« fpem pofuerit: vndcquam verum fit, qubd tu EcclefijsHeh uezicis Concordiam anni 48.vindicas.iudicaripoteft. Qn*’ verb Bucerus his verbis,3ó hac epiftolç ad Comandrum par*’ te fatetur, fc agnita Luthcri fententia, in partes ipfius iuifle: necß vt tu facis, inter eriftica Slt; didadica ipfius fcripta diftin* guit:non poterunt faneEccIefiacextcrac, vel hanc Buceri epiftolam,vel decennio pbft fcriptam anni 48.Confefsioneni ptobare, nifi in Luthcri fententiam ipfæ quoquc cant, rum quoque EccIefiarum,quaeLutheri icntentiam conftan/ ter hucufi^fecutæ funt,Confefsioncm approbent. NetpTi^ gurini aut Helueticac Ecclefiac eidcm 48. anni Confcfsioni fubfcribercpoterunt: nifi improbato pribs amp;Sreiecfiomaio^ rum fuorum amp;nbsp;anteceflorum de armijd. Concordia,amp;de Bucero iudicio. Quod ad nos attinet, non coadi,fed volcn* tes0lt;Slubentes,ConfefsionemilIam probamus; fed qmneJ tarnen noftrarum Ecclefiarum controucrfias incaficexpli’ catas eflè,vt pro formula Concordiæ vfurpari pofsit, videi'G vf in prima etiam defenfione tibi dixi.non poflumus.

Secunda Confefsio, quam profers,eft Guilelmi FarcHi, amp;nbsp;Ioannis Caluini,5i^Petri Vireti, probata SC laudata vt ortho-

orthodoxa aBuccro 8C Capitonc, vi'uo adhuc Luttie.ro gt;nbsp;poil anni i53({.Concordia,qua tu Confefsione me, ÔC impudentiç, 6Cimpietans, S)C arrogantiæ crimineirretttumtenertexiftigt; mas.niû tantorum virorum , Buceri ôdCapûonisautoritati fubVctfeam.Sed quid ifti in hac Confefsionc.vtorthodoxuni hudcnt.vidcndumeft.Primùmhoç^odnegantChnftumi jn facta Çœna præfentém l o c À L i f E R, aut vbicç d i ïo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9 -

ïVSVM.gtnoshoc ipfum ncgamus, ÔCfalsbid nobis tribui. (=■ veltpfwsBuccriteftimonio probamus. Deinde,qubdaffir* ßiant,pancm,quemfrangimus,Slt;ca1icem,quempercipimuSi, cffe nobis vcr'c corporis ôC fanguinis Cbrifti communica* tionem. Etnosidcmaffirmamus,2lt; feribdocemus. Poftrcfî tnôqubderrorcmin Ecdefia nonferendumagnofcut»nuda amp;nbsp;inaniaChriftum ftatuerc infacrafua Cœna fymbola,ôi noncïcdercjhvc ipfum quoque corpus,Sé ipfumfanguinem Domini pcrcipi-.boc eft, ipfum Dommum, verumDeum oC hominem. Et nos itidcm hoc ipfum agnofcimus. Quid vcro caufæeffc putabimus, qu'od duo ifta noftracEcclefiælumina. non fimpbciter Confefsioni illorum trium fubfcripferunU îtdoç^oîo^îûipciustam diligenter, ÔC pro modo fubfcriptiwis tam copiose cxplicarunt lt;nbsp;Non longe petenda caufacft, t ipfamConfefsionemcumfubfcriptione conferamus. Sunt tnim ttiabxc capita in fubfcriptione multo clariùs, qu am in ipfaConfefsione propofita , Oftenderc igitur voiuerunt. quomodo ipfam Confefsionem acciper et ne vei lui ipfi tres» Nelali^ poftipfos, vttc lam videmus tacere, af iter earn inter-pumentur ,fiut dcLocalitate, flue de corporis 2lt; fanguinis Ct«\fti coramunione ,fiue denicçdefignorumôCreifigna# ta. Sacramentali » Cum autem fpem bonam da illis corvQtpiffent ,pofCe ipfos paufatim ad probandam E.C# deûarum aoamp;car um Concor diam, quae tunc r ecensV uite?

I j8 T)efcn{'io 11 LT). Ioannis Ta^ph bergac facflaeratjaddudj'n meliorem partefti, Confefsionetn ipforum interpretati fiint. Qi^od qii’am diu Ipes aliqna plenç confenfionis apparuit, ftudiose a fe facftum elïè, Burcrus fu# pr'ateftabatur. Nam vt de Concordia anni »536.cuiniprß non egerinr^aut vt pubh'cam illam a(fiionemgt;prïiiatahaccÓ* fenfione eneruare voliierint, id verb minime eft ad HJem. Qubdautem banc defefefpem ilîi deincepsfefelJcriintjS^ äd Concordiamanni ^6, quam profctftb omnibus perfua/ fifsimamefle cupiebatBucerus, non modbpropius non ac^ cefterunt, fed i'jsetiam noua Confefsionefcnpta/econiun^ xeruntjquiConcordiamillam noftrarum Ecclefiar»m,olv fcuritatisSCambiguitatisiam antea damnauerancreiuscen'e reiculpam,neque Bucerusjneque Capito debent praeftarc: neque probari inde poteft, qubd Geneuenfis amp;nbsp;Argentic nenfis Écclefîæ,eadem femper de facra Cœna, QC coniundi* articulisfuerit,autefle debeat Confeftio. Illacnim repudiata anniConcordia, quam hæc conftanter rctinuit,adhuc retinetjcum ijs confentire cozpit anno 1549.qui diuerfuni,atgt; que ipfa Concordia,fentiebanr.

Poftrema omnium eft tua Confefsio,feptcm bypotbefi/ bus diftincfta,'amp; fimilitudinibus quibufdamilluftrataiquae ipfa quocp expendenda eft:cum non modb mirifice tibi plagt; ceat,eamcgtanquam vnicam filiolamexofculeris: fedetiam exea indicium fieripofsitSt!debeat,quarumte partium,in ifthac controuerfia Enchariftica,efle exiftimandum fit. Hagt; (ftenus cnim, vt Cinglianis,aut Caluinianiste annumerare* mus, ferre noluifti. Prima igitur hypothefis tua hæceft: Sifiliui ‘Dei,perquem omniafa^afunc, ante^uamfa^tn effet, ante quam earnem accepiffet amp;nbsp;induiffer^potuir dare leitam, animatn, ffiritumiCarnem amp;fanguinem Adamo: certe nunc homotù T)eui atqut iomi »indutuf carne, iioe cfÇ, incarnatut de SpiritufanBe,

fegens dtxttrampatr^ in gloria t nunc in^uam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;ƒ licet

tlicere,facilii(sfotet^^eantlemcarnem amp;nbsp;eitnJem fanguinem com-municare. Prima ifthacc hypothefis tua fateri videtur, Chriiî ftura fcdentem ad dexteram Patris ingloria,facilimepoflc carnetn öc fanguinem fuum communicare, QC hoc ipfum, ^uod fatetur,probare videturcx ipfa Filij Dei omnipotent; tia. SedS(^confefsio huius hypothefe»? infinita j ÔÔ propte# teaoDfcuraeft;amp;^ pj-gbafi'Qi^çj^ exterac Ecclefiae nun# cnim per carnem öiS fanguinem ^nriiti,quæ communicantur.fiue per communicationem carnis 5C fanguinis Chrifti intelligasjexplicandum pri userat, quam velcxterarum,vcl noftrarum Ecclefiarum confcnfum quæreres. lam tu nobis pro carne 8C fangutne Chrifti, cuius communicationem hac hypothefi nobis largiri,vis videri, fe# quentibus hypothefibus, Spiritum Chrifti,ßenedicftionem. Chrifti, Subftantialem virtutem corporis Chrifti fubftituis;

in ipfa hypothefi prima non explicas, vtrum in facra Cce# na,an extracam,hanccommunicationem carnis SC fanguinis Chriftifieriftatuas. Necç de dextra Dei fatis aperteponis, vtrum ea locum ccrtum humanx Chrifti naturæ attributum, andiuinam 5C ætcrnam gloriam,tibifignificet.Qiiac omnia fi explicates,facilime intelligi poftet, quarum partium Gs, 6C quibus patrocineris. Deargumento autem ab Omnipoten# tiapetito,refpondebunt tibi exteræ Ecclefiæ, eftè illud infi'r# wum, pcriculi plenum, di propterea fufpeeftum. Sequitur etgo altera tua hypothefis. 'Per quem Spiritum * Pater Qhri-

Ftliumfuum mortuum refufeitauit amp;nbsp;yiu^cauit per eun-^^iritum^ carnem noßram, amp;nbsp;fanguinem nofirum, totumque mortuum, carnt amp;nbsp;[anguineIE SF C ßiPJ-D Û nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»'^^lC0E24

hocprottunciatunijmyftcria apen're incipit,non modôpnmç hypothefc»s,fed etiam fidei QC Cöfefsionis tue.Modum,quo caro 0(5fangm's Chrifti nobis communicentunexplkarccon ftitm'fti,eumi^facis spiritvalem,PerfpintutnPater nos viuificat,aIit,ô(S reficit in Coena Dominbcarne ÔC fangui«’ ne Ifefu Chrifti. Concédant igitur tibi hanca7rolt;fO(r/pexterx EccleßacjSC te Cinglianum, ÖC Caluinianum efle,teftimohio fuo comprobentTed noftrae Ecclefiæ reclamabßt, Si Paii^ Ï0 probabuntin facra Coena^non Spirits fantftS, auteius do^ num aliquod Si efficaciam, (cd P A N E M, quem frangimuî, eflêxafVtóvZap corporisChrifti, S^hancxo/vfflv/ai/iuxtapræce# ptum Domini fieri accipiendo etedendo PaneraBeneditftio* nis. Male ergo te facere dicent noftrar Ecclefiæ, qui in cxplw catione KoMailxt; huius Sacramenti, fignorum Sacramentaliff obliuifcaris. Si ob auulfas res fignatas,ad fpiritum transféras. Non autem ncgamus,vt in toto Minifterio, fic in facræ quo/ queCœnæ celebratione adefiê Si cooperari Spirituni fan/ dura : fed haec Spiritus fancfti præfentia 55 cooperatio, vnio/ nempropterea fignorum Si rerum fignatarum nequaquam tollit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eJi creario amp;generat 'io omnium rerum natura.ù;

fic yna eJi regeneratio fjtritualii , gropria homing (ab ilia natumli fieparata ) t^^nee per Fidem Spirit urnjanSlum data atip^ acceptAinO' luram nojlram Âdamiprimi parents culpaper dit am in integrum refiituitiamp;’filios ‘DeifacitAl^'i hypothefis, quaccftde Regene# ratione fpirituali, aut ad inftitutS hoc nihil facit,cum tn quao ftione de facra Cocna, de ea rcgeneratione, quae perfidem fit Si Spiutum fantftum,nihil agatur.-aut tacite negat, quod no* ftræEccIefiac nunquam tibi concèdent. Si quod non modb Vuitebergenfi, anni i 5 3 d. fedetiam Marpurgenfi,anni

Concordia aperte concefium nobis crat. Ita enim habet Marpurgenfis deciraus q[uintu3 articulus : Similiter de vfa

Contra T). Sturwtum. iff de vfu Sacramenn' CfacræCœnæ)confenti'mu'S'j qubd, si^j CVT VERBV M,a Dco traditum ÓC ordinatum Ctgt; vt infir# masconfcienn'as, adfidcm 6C dileóionem cxcitetper Spin«» turafanâum. Ita etiam in Concordia anni «530. perfcriptum cft. Ueo inftirutum eft (hoe Sacramentum) vt teftetur. gra^ nam amp;nbsp;beneficia Chrifti fumentibus applicari, ÓC ver'e cor# ponChnïfiinfgi-f^ Sgt;C fanguine cius ablui cos, qui pœniten# nsm verb agunt, ÔC fide in Chiftum fe confolantur. Has ousshypothefes fi negat tua tertia hypothefis, quam procul 3Concordia abfis, ipfe tu vides; fi non negat, infcitèhuc aWata eft, neque ad propofitum fscit. Ncqueipfa, quam afters J fimilitudo quadrat. Eft vna quidem crcatio,amp; gene* fatioomnium rerum naturalis : fed non cedem modo, quo* creanturaut generantur, ctiam aluntur dC fuftentantur res naturales. Ita ÔC Fides aliter in nobisgcncratur, per verbum videlicet ,fecund’um illud Apoftoli, Fidcs ex auditu : aliter autemalitur ôôfuftentatur , per corpus videlicet amp;nbsp;fangui* nem Chrifti in facraEuchariftia, Euertit igitur potiiis,quam confirmât hypothefi'n tuam fimilitudo allata. 11II. Vt dn-ftx peneratio gt;nbsp;yna naturalfs,alia ßjirifualü : ßc etiam duplex htneaidioel^, f^naoninii natura, turndicerttDein iCreßdte amp;nbsp;multiplieatt. ^Altera ßirttualts, qua omnibui futsfidelibm btne-£xit, eSr fum, tiim illam Ceenatn irtßitutrtt, tér nunc,in qua nelit tenant'tbus cum illo adel^. Non fruftra monui fupra in fecun* dæhypothefeoscxplicatione, fignorum te Sacramentalium cblitum eftc. Ec iam certe ab illis BENEDICTION EM, quam diuinam vocationem Irenaeus ncminat, abftrahis, in fideles fiue cœnâtes transfers. Ncfcio,quæEccIefiaî hanchypothefi'n approbaturæfint, ncftrænon probabunt; neque de exteris tarn malefentio , vt probaturasputem, fiC fcacprobatiouçfna çxPauIolixcverbaerafuras, c a 1 1 X

quot;benedictionis cvi BENEDICIMVS: amp;nbsp;ex verbis inftitutionis, Accepitpancm,bencdixit. Non autem nego, Dominumin facra Cœna fuisetiamfidelibus benedicere : fed per hanc benedidlionem, illam alteram rob 1ère veile, qua Pani QC Vino benedixit, hoc eft gt;nbsp;elementa haec confecrauit, vt P E R E A corpus QC fanguisipfius nobis cxhibcrentur,fiue vt Paulus loquitur,vtipfa fint K O I N N I A corporis ôd fanguinisChrifti,hoc verb neutiquamftgt; rendum eftin Ecclefia. Apponis autem Sdquintamhypogt; thefin de eadem re. Quàm late amp;nbsp;longe jefe henediliio “Dei amp;nbsp;Chrt‘ ,ßf explicat ram longe amp;nbsp;late feji cor^orrs tirfanguinii ftti tio,amp; communicatio, focietas ex^licat, Explicat fefe lot^' rum in Cxna T)omini ienedidio ipfius ; ergo etiam exhihitio,amp; cont' municat io i tirfocietas carnti eirfanguinis eius. Ergo quot;vbijut lotO' rumparticipamui amp;nbsp;fruimur amp;nbsp;incor^oramur carne amp;nbsp;jangwnt eiui, eir corporibus conformes, dr irviJ.p.oç(poi euadimus. Ifthac hyƒ pochefi, etfi aliud agere vis videri, Sdidj quod agis, ftudiose. difsimulas : hoc tarnen agis, vt credendum nobis fit, neffli* nem in facra Cœna de corpore 6C fanguine Chrifti particigt; pare, nifi cui Dominus benedicat, hoc eft, nifi qui fidelis fit-Hoc enim tibi vis,cum exhibitionê SC communtcationé cor^ porisÔd fanguinis Chrifti, cum focietate carnisChrifti» incorporatione, d^cfv/j.p.o^ao’ctconiangis: quafinemo ad iu# dicium edat facram hanc Cœnam,aut reus fiat corporis Chri^ fti. Vbiautem, Sturmi,anni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Concordia eftc'nonnc

contra tuam iftam hypothefin,0d contra eius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;italoi’

quitur. Secund'ofentiunt, inftitutionemhuius Sacramentf »» per Chriftum faeftam, efficacem efle in Ecclefia Chriftiana, *gt; nec pofitam efle indignitate vel indignitate Miniftri, qui w Sacramentum porrigit, vel illius, qui accipit, Qu are, ficut

Paulus dicitj etiam indignos Sacrartientum tnanducare : ita fentiunt.etiamindignis vere exhiberi« corpus 6t fmguincm Chriftüóó iNDlGNOS vERE«t A c c 1 P E R Ejc'um inftitutio, mandatum Chrifti «« Dommr fauantur. Sed taks acctpiunt ad iudicium, ficut lt;« Paulusinquit, quiaabutuntur Sacramento, cum fine vera lt;« pœnitentia dC fine fide accipiant. nbsp;nbsp;Taceo, quod effcótum

facræCœnæ,quem ilia demum exeretin refurrediionc iu# ftorura,tuhuicvitae, ÔCfpirituali vnionicum Chrifto,quac firptrfidem,attribuis. Alitur quideminfacraCoena, Di# uo Irenæo tefte , carnis noftræ fubftantia ad immorta# litatem; fed non propterea inhac vita ,lt;ifv(Ap.o^4gt;oi euadimus corporibus noftris , corpori Chrifti. Qui transfigurabit, inquit Paulus Philipp4 5. non autem-,qui transfigurât cor# pusnoftrum humile, vt conforme reddat corpori fuo gio# tiofo. lllud etiam praetereo, quod exhibitionem , 2gt;i com# municationern dC focietatem carnis fanguinis Chrifti, vbiquelocorum explicas,qu'am longe 2lt; late fefe beneditftio Plei amp;lt;nbsp;Chrifti explicat. At ea non in facra foVum Ccena fele txplicat, vt negate non potes : quid igitut, ft exbac tua by# potheftconcludamus, non vfqueadeo neceftarium efle fa# CI3Î Ccenac vfumteum etiam extra earn, carnis ÔC fanguinis Chrifti vbique locorum participes fieri pofsimus , vbi di# uinafefeexplicatbcnedidiioC Quid ftiniftahypotbeftcau# fa Wet, propter quam neque ad coetum Eccleftx noftrse, neqnead facrx Coenac communionem te applicaslt; V /. Q««U in €«to turanJo lutum amp;nbsp;f^utum Chrifii fuit , tlt;»le 1» tÄTn« [(tn^Hine «olw communielt;tnHo , panM amp;nbsp;'vinum

ft ^lt;ile in muliere menßrwa fatiente » fimlria Qhrißi Jttit, twtu5 attdHu ipirtutem pinitatw «ctept : talein Cana 2)o»inj, thijKut*, ej? npini funt fluorum ^ußatu earn«

{zf. 4- T)efenpo UI, T). loannii Tapfn, fanguine^urticipamuftyt caro ex carne ,amp;osex oßibitc tjusl miif. Tandem aliquando de Elemcntis, fine Cignis Sacra/ mentalibiis: fêd vide,quam procula Concordia receßeris. Luro ÔC /puto fuo non ad exhibendum corpus 5Cfangui/ nein fuum vfus efi Dominus , fed ad curandum caecum;

millier mê{lraapatiens,perattaéîamfimbnxCbnQ;i. non corpus,aut fanguinem Chriftijfed yt tu ipfe explicas, virtu/ tem fanitatis accepit. Produntïgitur te duæ iftæ hypotbcfe'» qubd non corporis Chridi, ied virtutistantùm illiusamp;^po/ tentiac præ fentiam credas in facra Cœna. Adde,qubd ne(p àe luto ô^fputo,neque de fîmbrâfua Dominus dixit: Hoc eft virtus fanitatis :quemadmodum de Pane benedidionis af/ ftrmauit. Hoc eft corpus meurii ♦ Concèdenttibihasduas Iiypothefes exteræ Ecclefixtfed hac conccfsionc,ad Coneo^ diam minime accèdent : quin imô,quæ 5C quanta fk inter noscontrouerfia,apertiiis qu’am folent,declarabunt« Vi^ deamas autem 8CQmilùudines, quâs fubijcis : J^tex coßa 'Vna,Euatotafa^taefi[^: itaexfuiflantiali yirtute cerforit €hrifli,ef rurfum incorporamur,quot;^! talenoflrnmettadat,j»ii-le eiui in cceleßi tSr aterna yita exißit. Ét : Qttitlnam Je anima if corpore tuoßucfstcorpue neßipfum mouere, an ipfnm algt;animao))i-tiem morum acciperebannen extinflaanima, omniif à corporematvt ef^ßuilattuf amp;c. Er quam yim anima noflrajn tot um corptu w-firum, omner^ eiuf partes habet,in carnepaßenda, eam yim à Sß ritu Chrißinoßerßiritus in cetleßi illo ciho non accipiat^ Spiritui inquam noßer in Chrißo regeneratuf, hunc cihum non communicHi »mnihuf tirßngulit corporüpartilgt;uf,yt yerè nos mortaleshomiei^ Chriflo noßro,anima amp;nbsp;corpore, carne dr [anguine ceneorporemiC!) eiuijj carne drfanguine, coopérante Spiritufanflo, in yitampafcs-murßmpiternam»yt hoc ciho amp;potu,ex omnium corporihua, yno» (or/uf cdnßciamur,^uodef^Eccleßa,il\x quis te,Sturmi,in fimigt; litu/

B.udtQedecoftaAdamiÂEuatoIoquidocuityttonogt;cx MMalivtatccorporisChrifti«rurfas.ncor^^^^^^^ ApoftoUautorta.cmhabctifthxctuaora«oÆoftam^^^^^^ MamicntubftanualivirtuœcorponsC nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P Hjeccft

AHoceft COR P V s M E V M. lamcx Âd’raKoto.tua fta lt;tà, prias non effet: noto autem ™'P°™ ctaritonod efftciunrat feeandutn ^'■'^‘'’quot;XTimXrali^ 'usnonfuerinnfedaluntat 5^5“^'quot;Xc“«Âquente ßmili-taus8C vitæxtemx^Latetaut ÔC m n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nnidem aux*

tadine«inaioinaabfutda,quanramadiftam^ ftionê pcttinct.de dupbcich'ifticorpoi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AjCœn»

amp; de quo inteUigendum fttjHoc eft co^u nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ft»

licctexvobisperPidêinme nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Verbaioftusbee

iVfetUjquidadquemBczaftripftï^^E.pi • nbsp;• nbsp;nbsp;« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jc^ptya.

(unt. mçirSîixMxKTiK-s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*DMTL/C/-

tentiarum ^.dipinH.Lift fortaffe exiftimandum ftt.vUos ftc ftn\u\fCe,vtdupkx corpus Chïiftoveipft^^ft’^S^’^^’^^* tVenusiux ftmüitudinis fentenüa eft’.pafti quidem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

'^^WmueCbïifti. inde’c^ipfosedarrr corpusewsUerv.vea idij«Ççv[itumeîftcï»rvôauttmpcrpanemauica\ftem cue w ÔVOUB lt;^\iic£us rgitur nos a fYtnboftsdiuink'usaàhâcxow^.otv inftiwüsÂ^Sçttkum,abÇcç Scripturx teftiruouro auocas;^ ûu coTVotisctftnguinisCbriftiprÿentiâaftruere vis wderiMgua SactantentaVia cuacuas’.quemadmodumaVq gt;nbsp;àû p^veuuamr ♦

Hæc tua eft Confefsio, Sturmi, quam Auguftanæ Cotifef« fionisEcclefiæ nunquâ probabunt: exteræaûtambabus,quo(l aiunt,manibus,etobutjs vin is excipient : vnde quarû parttïinh èC cuju s religionis lîs,facil e perfpicirur. Quanquam ctiam fint Confefsione tua perfpici hoc potuiHèt ex tam folicitis amp;nbsp;Ion/ giLime quæfitis calumniarû et blafpbemiarum Caluini SCBc/ zx exeufationtbus * vtad iTnroKÔfxvç ctiam confugiendumtibi fuerit pag.190: 3^ ex tam acerbis ÔC crudclibus noftroruiïi Dogt; lt;florum aceufationibus.

Quod igitur fupereft,Sturmi:cùm neep vllius errons librufl» Côcordiæ potueris côuincererSC fine caula, Auguftanæ Con^ fefsioni, ôi. Ecclefijs exteris, ab hac côciliatione Eedefiaru no/ ftrarû metuas: neep mcliorê hac,que in manibus iam eftjineun/ dæ Concordix rationem oftenderis;quæ omnia perfpicuetibi funt demonftrata: hortor ego, ÔC per tuam falutê obteftorte,ne contra ftimulum calcitrare pergas,et iram in die iræ,quo patefi/ et iuftum indicium Dci,tibqpfi cumuIare.Sed potiusda gloria Deo,SC quos ncc^ neceflària,necp vera intcrcefsione tua offen/ diftijcos voce etiam tua fenili in viam reduccre ftude: vt adue/ Canti iamiam Domino,cum gaudio occurrcre,ÔC multorS alio/ rum vtilium Iaborum,SeholisSlt; iuuentutiimpenforum,prae/ mium in ipfa vita æterna accipere pofsis. Dominus auteffl Si Seruator nofter IefusChriftus,qui eft pax noftra,ipfe nos in fei ipfoiàlutaritcr faciat vnum,ficut ipft et pater vnum funu cui vni foli vero Deogt;Patri,FiIio, ÔC Spiritui fan^

lt;ftû,Crearori, Redemptori ôi Sancftifi'catori noftro, fit laus Si graiiarumadio