cw. AD IOANNIS STVR-Mil, Rectoris Argentora-tcnfisïïntipap’pos,amica

• , cru'^HTÜO'ii^,

SCHMIDELINI, TiiBI^^CENSIS Pi{Æ-pojui^quam Sturmitti impugnai, avuvu,u.(^, ' (.

yQut fahrum forceps, aut ars indo^afefellitt ï/^Hvàv yolwt cudere^f'nit i^ip,

iNGOLSTADir,

SENHORNIANx4 APVD \Y OLFGA NGVM Edervm.

Nobili ac

CLARISSIMO VI-R.O, DOAIINO SEVVALDO Müller in zweiraden, illvstris-SIMI Bavariæ Dvcis Wieheimi Cvbi c V t A RI o, amp;c.Domino amico obferuando, Iacobvs Rabvs Doäor.

Theologus

S.

ItTO ad TE ad iVrYEMII I noßri. (iydntipappos

meam typis euulgatam, 'vty cfuamp;de noiiis SchoU ^rgen^ tmenfis rixii in Aula nu-per copiofißrmone difiußi-mHS)ac nomhil etid deplorauimiUt ea^in conße-ciutiiotibi continuo obuerßntur quem AuIa negQtia)‘~ütßthinter dum dßrahuntj,ac à cogi~

2 tationc

Epiftola dedicatoria, tdtiom ßudiovuw Tt^oi’iix wa^fxJ'o^a ßptcule con uertuntj .T'uaeri' mea, fùb mhra felicib}^ aujjfic^i nominü tm tn luce?nprodit: Jta(^ magnopere ab s te peto ^jt acctpias, ad tLcpuitatem ludicij 114.13 aduerfdriorum interpre-tationes componas : qui fi quem impetum fe-cerind-), tua fieetus autorit at ç_^, facile pau-corum dierum firmombu^yquicqitididfMtit, depellam^. djalc^. ç:ÿ^ufi,o weo aAcilitit/O) (a lend. Septem b. ip; 8 0.

IdIjIoan. Stvrmi, Antipappos tuos/àc diligenter legi qnx adnerfus 7r ogt;irlv} iftumtuuin oÀûj^^isiKo/j cftudifti: ac quamuis lego in hac facra meffe mea, quant propitio ' D EI Numinc, copiofam naftus iùm gt;nbsp;ingenti

variarum occupationum Ecclefiafticarum „ concionum, feriptionunaqipublicarum mole oppreffus fini : non potui tamenjvel in medijs hifee laboribus meisquijvel etiam

Scbolætûæ (tuamenim merito appelloquot;) obliuifci, in qua puerviginti propemodum abhincannis, prima inftitutio-nis meæ literariæ,ac fiqua in me eft, eruditionis ornamen-ta,fubdiucrfisnoucm Clafiîum præccptoribus non abfque

* frutlu fum confecutus. Itaque memoriam Scholar iftius li-bcnterconferuo,eamqj,vtde vrbeveftra, quæ me tarnen primo'nafcentem excepit, nihildicam, ftudiole colo,qubd quot;

1 nbsp;nbsp;ingenioli mei culturam, quantulacunquc eft, iph aliqua ex

1 nbsp;nbsp;parte debeo ; amp;nbsp;nonnullosadhuc quidem in confpeftu tuo

1 , verfariexiftimo,quipræclaram deea,actcctiamipfo, exifti-\ mationë mcam, quam coràna multis llluftribus viris, apud 1 nosprimùmjdeinde in Italia, in Aulis ac Academijs pailim, 1 nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;læpè,Slt; alacriter verbis difertè cxprcili, teftari, h velint,

1 poflùnt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' '

/J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Conftitui

De Stvrmii

Conftituiautcm in huiitfec mcmoriæ fîgnificationcm, deipfisillisx'Kntipappis rnis, panculahîc apud rein medium afferre:in quogenere fcriptionis,etfi meimparem tibiefle fentiam ( vi enim amp;nbsp;orationis inipctu facile me vincis) tarnen boniratccaulTæconfilüsjtentabo aliquid,ac ad banc tccum colloquendiopcram, nonnihil ftudij curæque mex conucrtam.Dimicatis, tu,inquam,acl. Pappus,ex cadem fchoia,eademq5 Cathedra, veluti Cadmçi frarres inter vos» accertatispnblicè,dcfubfcriptionc,nifallor, eiusConcor-diç,quant cùm Schmidelinus Tübingenfis ntagno,vtfa-retiir,Iaborc hadenus fabricauit,tumceu Idoluni quoddam Delphicumin vniuerfmn omnibus adorandunipropofum dumq; is in ca,exterarum,Gallicæ videlicet, Anglicæ, Flan-dricæjBrabantic£E,amp; aliarum quorundani diflidcntiunt Ec-clefiarum cödentnationc fuperciliofè poftulat, approbatio-nemfuæ Concor dix efflagitat : répugnas tu,ac condemna-tioncni hanc intentpeftiuèpetiais, qua in rc quàm tu cauts agas,pofteadicemu5.

Nonfertiuuenilis Pappiferuor, hanc tuam maturi-tatein,fed vt Schmidelini caulTam defendat,in lucent mox profert, ac ad dilputandunt proponit, nefeio quas mixtas ieditiofas certè eas, quibus canos tuos,tuamq; ac tuo-ruiît prudentiant contumeliofèprolcindit, in odium apud plerosq; fviæ profeflioitis hontinesadducit,ac veluti ex Try-podefententiantfanguineferiptantjaduerfus tepronuntiat, quant tu qui dem cenfura tua conatus es dcpellere, neq; tarnen effecifti pœnitus,quo minus amp;nbsp;virulento quodant Epi-tomate, te tuamque aninii morumque luHfliJwdenouoin-uaderet.

Non dubito, quemadmodum Formulae FabrOjhac difeipuli aduerfÿs Præceptorem,nô dico TsafjHtria (quemad-niodum is quidem interprætatur)ièd nbsp;nbsp;nbsp;-7® H«/xa]ovT©-',vc-

A / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hementer

A M T î P A P I s

hementer grata eft, fie in fenatu veftro vicifilm multosefle prxftantes viros, quiinPappo velleuitatcm hanc deteften-tur, vcl refponfum ad CenlUram tuani defiderent grauius aeprudentius.

Sed quid facias, obfecro Sturmi, ’aTri'^oici iftis Pappa-phagisjlcuiufculx huic lanugini helxincs herbx,floccis,inq, volantibus ac diifluentibus in acre,qui nimirum rcrum vlii dcftituti,addidamcn, non iam dico rede rationis,àqua longiflimè abfunt, fed vel proieétifTimæ li bid in is fuæ,quam affedant, omnia perturbant, mifeent, confundunt,vt ad Homeri illud natos quafi efle dicasi ’aiu'/ (p^tvtt’KÓ^ÉÜovraf’. £cf (J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ahi) KwTrito sAauviJ;/ ^aêcvra : quod iu-

uenilium cogitationum impetuprxeipitatus Pappus, non intcllexit ; quantumuis de charitatis amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuæ offi

cio mirifice grariendo glorietur.

Mirus lane faftus eftac tumor huius hominis, odiofa omniuo præfumptio: qui cum flagret im modico fui Audio, amp;nbsp;cxiftimationi fuæ (quod folent, fere qui ftatura pufilli funt)incrcdibiliterindulgeat, tantum de ilia fibiputatde-trahi, quantum videt alios,ad certiorem rcrum gerenda-rum, adionumq; infeholis ac Ecclefijs veftris grauitatem contendere. HinecxaggeratioillaTragicacorum,quæ moderate tarnen abstedidafunt: hinc maliriofaintcrpretatio fimpliciterexpofitorum:hincdetrad:ionum atqueinfama-tionum aculei; hincpericulorum intentationes,etiamin benemcritum, cumq^ Præceptorem ac Redorem quadra-genarium,tantaacerbitatcfulceptæ, vt quid dcmirariac re-præhendcrc in homincdebcas,amentiamnè, an veroim- i pictatem ergaPræceptorem, non facile dixeris.

Quærita'icubi Ariftoreles, cur luucnra fit audacior, contràfenedatimidior; aecauffam reddit hanc, qubdiilis imperitia rerum confidentiam pant; his rouhorumexpe-rientia

DESTVRMir

ricntia malorum, cundationem. Etpræclarc quidemrc-Jpondit: fic enim ferèaccidere videmus, vtqui 'ï/j-Trilpi'a Iiac carcnt, ardua quidem tentare nonnunquani aufinr, aufintræpcnuinerô, nonnifiad manifeftunivitæ comma- -nis exitium. Sunt enim in rebus mortalium infinita ferè, quæ quantum habeant difcriminisj difficulter, imó nullo modo inteiliges, nifi facias pcriculum.

Bella ac fpcciqfa rcs videtur inter äuHcos obambularC proccrcs,inrcgijs vcrfari ncgotijs, accó anhciant impcriti : Scnes verb, quibusvfucognita rcs cft, ab eainfciicitatcii-bcntcr abftincnt,amp; cum lapientc dicunt.

quicnnq^ yoletpotenst

yQulte culmine luhrico.

^le dale islaturet quies»

Objcuru4 pojitoloco

Leniperfruar Qîio, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\

Bullis nota Qwritibtüf

Aitas per facîtum fluat»

Siccnm tranfierintmei

^dullocum firepitudies,

Tlebeiitsmoriarfenêy:. Siefuaue videtur •àtlt;^arSti cpiÀa^HÂiaç: Sed quinôrunt,quosaculeos figathæc curio fi ras, aliter fentiunt : jaheet amp;nbsp;breuvi eï(^., quee^ue dolenda ÿoluptas. EtJetpwtw meejlui gaudia fiimma dolor. Sunt qui bellum optant : Sed ct7rlt;J?o) folùm optant. Qui miferiascalamitatesq; belli expert! Hint, modis omnibus fugiunt, depre'cantur, propellant, rem videlicet talem, qua non cft alia magis impia, vel calamitofior vel pCrnicio-fior,vclhærcns tenaciùs, vel tctrior,amp;in tocum,hominein-dignior,nedicam Chriftiano.

Pariratione iucundum videtur Pappotuorixari,alic-naimpetere, esteras condemnare Eccleßas, fusq) deq;mo-■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ncrc

Antipa P PI s. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

ucre omnia, adeoq;clafficum canere,aduerfuscos,quiad charitatis Pappianæ modum eruentuni ilium, nonacce-dunt videlicet yXuKuçb TroXtiU.©-': atqui veto feni tibi fecus vidctuf,alieno videlicet tempore nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illas effe publi-

catas,peffundari his ip fis autoritärem Academiæ,Senatus, aliquorum etiam Principum exiftimatione; Seni, inquam, qui non adràîiraçôvTafolùmjquodPappusfacit Tlt;xp.£»gt;ovTa,amp;exPappi inftituto paulo poft certo euentura, quod Pappus ncgligit, prudenter animaduertis. Pelicem te, quificfemis,acbeatum tuorum Nauarchum; aftutum verb ac vulpe quauis callidioremPappum,qui répugnât,ac autoritäre lua, veluti altera Herculis claua profternere cogitat omnes,quotquot ex vobis in hanc prxcocem Genij ipfius fententiam. non difcedunt. Obfecro te,mi Sturmi, ft ad Pappi placita agendum, ac condemnandæ funt exEcclefie, quas condemnareinftituit: que mala has noninuadent? ad quasmiferias calamitatesq, eæ paulb poft nonextermina-buntur.

Qui condemnantur, iudicatum facere tenentur, vti nbfti; feu poena luendafit capite,feu pecunia,feuquouis modo alio : nihilenimR.eip.Chtiftiana:petniciofius,quam. cùm condemnatiimpunè abire permittuntur. Ergo fi vel Pappus ipfe codemnare vult, vel condemnatasàMagiftratu capiteEcclefiasexternas, an non lanienx miferas ouiculas obijcitjvel manifeftofairem capitisbonorumque difcrimi-ni gt;nbsp;Q^orfum enim fententite ferri debent, décréta inter-poni,fi,qui condemnati funt,iudicatum facere non tencn-à tur.

HuicPappi temerariîe ftultitiæ, ac ftultæ admodum i temcritati, quod intercedis, facis pro Magiftratu tuo, quod 1 debes, pro mediocritate tua, prudenter, pro hofpirijlure, quod G allis tuis exulibus illis prcftas, humaniter ; dum cö-

B demna-

De Styrmit

demnationispoteftatein àPappo, huicqj coniiindisauferî, pericLiIa inde mox con/ècutura ottcndis^ncc curas admo-duni,quodUle T?ifs'a,incptit:,quad vcró adfor-jnamneccflarió poritam,aliaadcüc poffintj quàni forma* adiundaacintinièanncxa.Siad Scholani tuam hic Pappa-ph^giis vei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;acceiri{lct:,âd hanc amcntiamnun-

quam, vcopinor, faiflccpcobpfas ; vtctinque maiori re-runi vCu in ceteris camiiTct:. Seis PJaronis ilJud, eruditis nonpofltMion probâii, quod Scholæfuæ vcfnbuiofipicn'-riinmusingeniorum rcrumquc obfèruator prxfixit: ayïc-p.i7fnri^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iteflTu Dchoe diâodirpiitnnt alij alitCL'. aciu-

dicantnonnullij Philoibpluimà Schob ïùa tanq polbtos ac^pphanosnrccrcimpcritos Geometrie,cuiiistamcElcmc-ta tune omnibus, quorquot libemlitet inftituebätur, Ibtiin à teneris tradi foicbunt. Ego Piatonem non dciludio fim-plicitcr iocutuni fuiûe exihimo, fed de motibuspotiùs,:tc adionum honercate,vra, mcnhim, a-quabilirarc : hocque ngnißcAße docentibus, medioctitateni in oiScijs omni ûudio obfermmdam ac con/èruandara eiîc : quemadmo' dum amp;in Gorgb, cum reptehendit iniuilam opinionem Calliclis,ncgligerceLmi ait Geomctrbm, hoc eil, a'quabib tatem acmediocritatem. Imo ex vniucrioPbtoneconûat, eum cÖhiltó aciibenter exempb Gcomcttica ad motesgur bernarorum ac docenrium alios accommodâûc:amp; alien-bi faaLiiiïimè ait, ^td/j ccn'ysa/xîr^e/fjjioc eil,dirponerc onmia fuauitcr, âcccrtUrima lege viûueriamnaturam giibcrnate, nihilperviolentiam agete, fed fiio ordincdiiiribucrc, eon-tinci:e,efficcre, xilimatCjiudicate dagub,

Eodemmodo,cùm dicitdd^ii^^ayiM/j-aTftiQ-^ii^r'Tt^eertè jngeniaintclligitdocentinm velgabernaaduin alios, eaqj ' non inepte ad mores accommodât,. cxchiditH traélatione rerum grauiilimarum, turn Diuinarum præcipuèSanâio-

num cos, (

Antipappis.

num cos, qui vim earum nonintelligunt,quiRcrampubr cxternarum ratio nem non affequuntimqui fine cognitione ac prçmeditatione, corum, quçeuenirc polfiint, inéquali-tcreó,quofcrtluuenilisimpetus,ruunt,quinon obferuant, quo temporeagant, cum quibus,quid, quomodo agant, num fie agere expédiât,an officiât,quorfum côfilia aliorum contendant, fedadfuam ipforumlibidinem omnia profe-quuntur. Profefto fi ad huius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Platonici nor-

maminftruftusScholam veftram acccffiiTct Pappus, abfti-nuifietjputo/abhocinianojncdicamplerisque veftrûm de-trimentofo condemnandi cacoëthe, adcoq; tempori ceffif-feqquodvnicüfaûioipfius rcquirit,ac nifi cédât, opinione citiVIS diffluet ; fed amp;nbsp;ea obferuàfiet, quæ tu ex Chryfoftomo iuAntipappotuofecundo affersjdemoderandisindoftrina fententijs, amp;nbsp;exercendaergaalios externos cbaritatis

vtcunquc oi ovoi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pungantur : quod ipfum

fane amp;nbsp;tibi, amp;nbsp;Ecclefijs iftis, quas in UTToßtoii commémoras, imb amp;nbsp;Gallis tuis exteris , quibus iftic patrocinaris, amp;nbsp;quos Pappus infidiosè notat,longèfuiflet vtilius,fubfidiumq^ ad vtrasoe partes conciliaudos futurum oppolitiffimum.

Nunc iftadigladiandirixandique dementia, quid effi-citisgt; Primo Academix dignitas ruit, deinde Magiftratus autoritâs laborat, tuuslabafcit ; périt exiftimatioea, quam habere debebatis, humanitatisjxquitatisjprudcntiæ,

; vacillât amp;nbsp;P appi dignitas;Sc quod maximû cft, ipfius S chmidelini Concokdia, tot fudoribus quxfita, apud pauculos pact a, à plcrisque explofa,nomen amittit verita-tis,dileaionis,conciliationisfraternx : vtnuncdemum ve-

i nbsp;nbsp;rum elfe comperiam,quod dehacipia Co N c o R d i a inge

niöse quidam hocdifticlao nuper infinuauitt

/Qttfabrumforceps, aut ars indoEiafefelUty ii?Kvtw yoltiit cuderz^ifecitïf^ii.',

B 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pateri

De Stvrmii

Fateri ccrtè coguntur prudentes,cffc hanc Concordi« formulam^qucmadmodu ipfam quoq; Confefllonem Au-guftanamMÂAo/j£gi(f©-',quam iadârint quidem, annishuc-vfquepropemodum odo,Fabri cufores,neq; ad exitnm tarnen deduxerint, tanto tempore, in tantaagendi licentia, tam opportunaperfîiadendi quiduisoccafionejfœtum feil, immaturum ad cuius conceptum plerique naufeârint, ne quid dieamdepartu, quem onines hadenus cxecrantur» cxibilant : tantum abeftvtiam obftetricentur , hoceft, vt fubfcribant, commendent ; nifi quos Maiorum fuo-Tum autoritas ad approbationem, visq; manifefta coëgit : dequibushîcnoneftdicendilocus. De v m Immortalera, fihoenon aduertitis,amentatijfi negligitis ftupidieftis.Sed ncq;amcns,neq;inopsconfilij,neq; ftupidus tu es,Sturmi, qui in tempore præuidifti quidem Pappinianorum confi-liorum turpitudinem,acauertcre conatus es,quæ manifefta cumnominis veftriignominia,tum Scholæ iadura poftcà cuenerunt. At verobeatiorcm te, fi in tempore anertifles, neveladvaluasaffixæjvelvfpiam Theiès Pappinianæcx cathedra Argentoratenfi dcfcnfæfuiflent.Scd circumuenitte Pappus, imô manifeftè contempfit, qui Redorisdignitate pofthabita,tc nihil minùsfulpicante, adpublicationem fux dilputationis procelïït : alioquin vel centum Pappis, vel du-centis Schmidelinis,vel trecentisMarpachijs fat fcio, te op-pofuiflesj nec vnq paflusfuifles,!! benète cognofeo, Magi-ftratum tuum totfl:udiofisadolcfccntibus,lêdquiddieo? vniuerfæciuitati veftræ venerabilcm, inufitata hac agendi temeritatc contaminari.

lam quid ad Cenlbriam Pappi maieftatem diduri funtjhaciam condemnati,quorum oculi in veftram præci-puèScholam hadenusfucrunt coniedi? quifratres vosex-iftiraârunt,nonhoftcs: vicinosjnondifiundos, amicosnon lido-

A, N T I P A P P r s.

liàorcs’.Ânnon putas tu graue cos vulnusaccepiffc ex hoc Pappi tui inipcrato Anathemate? Cumqj ad propinquita-tis officia,veftris præftanda,huc vfque propenfi fucnnt,tum pulchcrrimam illam operarum mutuam Kotvuvîav vobis quàm intime voluerint coniundam ; an tu putas, eos hac inreitaeffe confirmatos,vt non retroccflvirj fmt,poftquam vident,quibusfuaquàmpericulosècrediderint, quàm ho-ftiliodio Scholaveftra aduerfus cos,eorumEcclefiasjdoétri-nam,dicamamp;fortunas digladictur? qubd fi contingat, vt recedant,vt vos déférant, achoéleshabcant,qnosamicos maluiflèntjan nonRcipub.veftre luâ:uofum,plerisq; etiam veftrnmexitiofumhoccftfuturumîHîcego mnlta amp;nbsp;con-fulto quidem premo, qua: tu prüderer perfpicis, ac animad* uertere me intcUigis ; nolo cnim pericnla exaggcrare,quæ contétionibus iftis gencrantur ; Hiftoriæ plenæ funt, moro-fiorahominü ingénia ( quale amp;nbsp;Pappi eft) Ecclefijsôc com-munitatifæpè incommodaife ; rurlus moderatione volun-tatnm ac fentcntiarûRefp.prxclarè effe conferuatas; quem-admodum apudPvomanos Scipiofapicnterfcciflelegitur, quemeumnon abduceret ambitio à moderatione, commun! falutioptime confuluit ; contrafiagitiosèMarius,qui cùm vreretur gloria Sylla:,conatuscft eumvifpoliare, ôeex-ercitu Scprouincia: dumq-, hoc cogitât, patriam implicuit crucntilïimo Scluûuofiffimo bcllo.

An verb non eodem modo Pappus vefter? planègt;dum nimirura xgrè fert,efle alios pra;ter ipfum, lua virtutc confidentes,homines exccllentieruditione,rcrumq; vfu inftru-ftos, vritur Thrafo ; amp;nbsp;quia manifeftè non poteft fraudu-\lentcr inuaditEcclefias,qua: abs te nominantur -, condem-naudos diétitat omîtes,ad quorum Inftitutionem, hæ ipfae, tanquamexputridisfurculisinfeâ;æarborcs,ad hanc exifti-mationisopiniouem fuccreuerint ; adimendam hanc opi-

B 3 nioncm

De Stvrmii nioncm efleiûihominum gcneri, nec côccdendum,vtdin multumq; fcipfisglorienturjexterminandos eos eflc,eoferè modo J quo Magiftratus furcm exturbat ( vtar enim magni Difputatoris Simili Haqueo puto, aut id genus charitatc quadam Pappianaaîia.

O durum carnificem, quiin viros fc dccuplo dotdio-res aceminentiorcs,qui Lutheropappos iamdudum explo-fcrunt Sccxtcrminârunt,imô in vniuerfas corn domos,Ec-cJeliaSjtantoodio debaccliatur, vt fuamfuorumqslalutcm non nifi horura cxcifione conftarelîbi poffe pu ter, neq; bene bcateq; fcfe viucre poflc arbitretur, nifi ad clafticü ipfius vis protinus affcratur fuo calculo condcmnatis, amp;nbsp;ad arbi-trium voluntatis fuæ omniapcrturbentur.

Ethane animi fui acerbitatem palliare nihilominus audet pulcherrimo illo titulo charitatis Chriftianæ Pap-pusjquafî verbcharitaspriuatævindidæftudiolafitjamp;non potiiis Alt;x«?oû«M?:.paticnsfit,bcnignafibomniaferat,qncin-admodum tu cam in Antipappo primo luciiicntiùs expref-llfti. Blanda fane cft charitatis appcllatio, amp;nullinon grata ' mortalium : fed ad Pappinianâ hanc charitatem, quis qux-fo toto ani mo ac corpore non cohorrefeatrSimilis eft chari-tas Pappbcomptæamp;ornnigeneremundifexusillius mulie-ri exornatæ amp;nbsp;redi mitç,pigmentis ctiam atquc fuco colora-tæjquæ tamenSe animoleui fit amp;impudicojamp;corpore morbis confedo, amp;nbsp;occulta fœditate turpi. Non enim negari poteft, qui n Pappi Ch a kitati v a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;infigniter ad o-

culum teneantzied intereainternam fuæ libidinis fœdita-tem aftutè cclatjôc lapidem infinu occultat,qncm iacere cogitât in incautosvosjacMagiftratui hoc ipfo in manus gla-dinni porrigit,potcftatemq; tradit,(euere in fcçiis fentientes animaduertendi.

Ncgarc quidem conatur Pappus, fc ad extrema hæc afpicerc;

Antipap p i i.

afpïccrc : û quid detcrius propter crrores errantibus acci-dat, hoe per accidens, amp;nbsp;Karoc ö'uAêsêH.^w^’acciderediditat.

-Sed impudenter negat; amp;prœclarè tu folio Antipappitui primi43.huncipfius fucum quem à Schinidclino mutua-tuseft,euertis .'amp;ccrtum accidens illud,quod conihtu-tioni rei neceflarió adhæreat ; qucadniodünö poteft hoini-cidium condetnnari,vtnon homicidam quoque iphim cö-dejnncs,non contra homicidium criincn intenrari, vtnon contra homicidam ipfum Magiftratü excites rfic nnnquam poterit Pappus condemnare errorem, qiiin non errantes quoque ipfbsAlagiftratniobijciat,quod finon vidit Pappus initio, ex te animaduerterc poterat; fi difliinulat improbus cft,i inpius fi ex contemptu rationcni cxcutiat.

Mhèrosvos, qui docendi munus huicgloriofulo, nc quid dicam ex tuo animo durius,tam imprudentcr credidi-ftis.Quid enim ex hoe hominc vel fpei, vel lucri? Condem-nat eos , quibus cum debebatis cfle gratia proximè con-iunéli. Quidehicit? animos videlicet vtrinque exacerbât, partes inter le de. nouo commitrit, Magiftratum à focijs, fociosàfeinuiccni,alios fufpicionibus, alios fimultatibus, alios fcditionuin vfurpatione diftrahit, onmia vcftra con-fundit,mifcet,pcruertit. An non infignisiftæcac comme-niorabi lis plané eft charitas ?

Fucrnntiam olim amp;nbsp;ante hæc nohra tempora, non minus atq; hae noftraa;tate,variæhominumfcparationcs, congrcgationcsinnumerçdcdvixvllus coetus,totdilcordijs, toteondemnarionibus infamis fuit,atque hodievelirifunt; quibus fi côiungasfatalem illam lùpcriorum vefirorum ca-lainitatenijMagiftratuumputaveftrorum inter fe inuidias, aut odia etiam manifefta.5 ecquonam , Sturmi , modo tandem autqtitas amp;nbsp;maiefias vefirarum rerum ercéta conliftct? an non cogitate debebatis , nihil effe tam populate.

Di Stvrmii

pularc,nihil tam multitudini veftrx û lut are, quam pacem, concordiam)amp; quietem, fine quibus nec obedientia apud VOS vlla efle poteft : nihil contra per niciofius vobis,quam fe-ditiones, amp;Imperiorum detredationes, nihilexitiabilius, quàmSchmidelinoSjSelnccccros 5 PappOS, cödcmnationfx amp;nbsp;indc pœnarum variarum,amp; cxhiicerurfns omniu prope-modum mileriarum autores? funtnimiruminftar Ates il-liusHomericæjdum validiflimo corpore difeurfant, innu-meras ^uincias,ciuitatcs,oppidajregna etia integra magnis itineribus,ingentifumptuperagrant, à fronte concordiain promittunt, à tergo verö nilnifi diflenfiones perpétuas, nec vnquam hacratione inter vos defituras, moliuntur. Corda-tos VOS, fi Sc Litas illas louis filias excipere contingeret, quæ poft tot annos tandem gratiam inter vos aliquam concilia-rent, vclad fyncrctifmum /altem cönedercnt,quosinuidia tarn late difpergit. Haeprofedo animorum voluntatumq; veftrarum difiundione,tamfcruenti aeexitiabili condem-nandhexterminandi vos inuicem, ac beluino penitus inua-dendi eftu,quo modo,vel tacentibus nobis,quos Pontificios appellatis,fenfimintcreant,ac feipfis corruant Ecclefiæ vc-ftræ,ipfi,vtputo, amp;quidemfifapitis, magno cum dolore, alpicitis,amp; non immerito deploratis.

Huie igitur ferociæ Pappi quod occurris, Sc demen-tiam reprimis, amp;nbsp;autoritärem Scholar tuæ défendis, tein-pcftiuèficisjVtinamquod meditaris, obtinere etiam poflis, nedum apudhoftem eflicere.Condemnariis vultEcclefias, vt appellat,extcrnas.Quas,rogo? Hic tu candoremin Pappo non immerito defideras,quia^£tf(l ad iiróiï(fip nolit defeen-dere, Tr^oou^so-tJ lanc aftutiflima,nec aperte demonftrarc, quas Ecclefias intelligat, amp;nbsp;quafnam condemnare inftituerit.

ille quidem fraudulentam amp;nbsp;callidam prætexit,quani abs te quidem pucroUm accepit, /ed non probe didicit, vt fufpi«

Anti pa» pij.

fufpicioftc fc libcrct; at verb vt maxime lubricus fitjOceuka* rctaméfGfc,autiniiolucrc in tantum non poteft,quin,ficu* ti forex ctiam non vifus, nihilominus fuo ie prodit iudicioj fie vaferrimi hominis cogitataôc confilia,di£lis,fcriptisgt;cha-raä:eribus,amp; quod tu addis, congceflibus detegantur. Qm» aisjfici

Nam dum ab Accufatotis fubfeilio»ad tribunal prætoris 'fubitó cÖfcendcrCjamp; illas trifles literas,apud Griecos e,apud LugræPt(^-‘ latinos C, apud Germanos 5Ö totiesingeminare, amp;nbsp;pro di-ftatoriafuamaicftatcdctonandopronunciarctamfa’pè au-det : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Condemnamus, 7ötr SîîctÔdffîlIKn/ quis ex nbsp;nbsp;cjj

primishorum verborum litcris non aperte colligat, quof-nam condemnet,nimirum non fuæ fecis miniftroSjied alios nönullos,Thcodoros,puta,CaIuinos,Cing!ios,Capitones, Vrfinos,Vezclios,Vcrmelios,amp;c. EtEcclciiaseasin vniucr-fum omnes,quibus inftituendis ill i prxfuerunt,Hclucticas » Anglicas jGallicas, Phryfias, amp;nbsp;quotquot has ipfas vbiuis gentium fcquuntur.

EntibiPappituiindoIem,addolos quidem præclarc compofitamjfraudibus ac aftutijsoppletamjatvcro, fi non Wü nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TH/; s'yXsAi/j comprehendas,arétiflimQ

nodo fic conftrilt;flam,vtclabinonpoflit,amp; adCabalæfcili-cetabflrufæ illius fuæ,myflcria,vcllpontcfuadeincepsca, quæ celare fluduerat,cuomat.

Hue cæca ambitio amp;nbsp;gloriæ immenfa cupiditas hune hominempræcipirat. Qms hune apud vosnoninfamiilli IncendiarioHeroftratocomparauerit,qui cùmobfcurus amp;nbsp;inglorius viuerct, vtnominis claritatem amp;memoriam im» mortalem fibi compararcr, peflîmo apud fuos facinorc, tcmplum Dianælongé ampliflimum igne fuccendere non dubitauit.Sic enim Pappus vefler cupiditate quadam gloriæ infatiabili æftuans,vt vulgo celcbrior habcaturTheo*

C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;logix

De Stvkmii, logiæ Doctor ac C«nfof,nouitm ac fuheftuni cxtcrnisEccIc-fijsincendium excitât,quo fipoflctj earum templis cladeni amp;iniuriam non vulgarem efletillaturus.

Sed non maceretfefc diu affligatùe multùm Pappus haccondemnationis libidine :incptè accum manifefta fui nominis gloriæquc læfione adhancautoritatcm afpirar,c quaiam olim,vnà cum fuis,abhisetiam ipfis,quos h'ic con-dcmnare inftituit,magno multorumpreftantiffimoru viro-rum confenfu turbatum, deiedum, procalcatum cite no-uimus.Condcmnarc vult bellusMitioCinglianos,Catuini-ftas:athorumgrauitas,ante multos annos amp;^Iem amp;nbsp;patrein proftrauitjPappüamp;^itherumjVtriqshorüEcclefie nomen, ludicandiautoritärem,veritatisque opinionem ademit.-c Scholis templisquc ibis eiecit. Vbi verb hoc faótum eft ? Quafi verb ignorare hoc poflit Pappus , quod inuicinia, concord!ac cöfentientepiur!inoruin,pr!ncipum etiâviro-rumvoluntate aperte,gloriose, audaftcrgeft'um cHH'cidcl-berga;,aio,hoc accidit: ex Academiafu!men hoe in ipfos e-i'niflumcft,profcftbrcsfueiunt,a Caluini placitis dependë-tes,quidamnatamcapitceorum doctrinam procul è Rep» fua expulcrunt-NegatPappus ; en annales temporum,en legem Acadcmiæ,Profcflbrum expreffam.-Lutheridnquiunt, amp;ßrentijCathechifmi extra Ecclcfiameijciantur,amp;EoRV M SCRIPTA NVLLAM HABEANT A V TO RI T A T E M., Au non hoe eft condemnare, ac veritatis opinionem Pappo proli,amp;patripotatoriM.Lutheroadimére? Qiiidvult ain-plius? HocdecretononLutherofoIbm,fcd iphquoqÿCou-feiÏÏoni Auguftanæ omnis auroritas præcifa eft,ni(i Catc-chefin iftorum capitum aliam acdiucrfam àConfcflloncef-Ic vel fuiffe dicant,quod equidem diduros non opinor. Sed àquibüspftccifacft?libentertnim repeto : abhis ,inquain iplïs,vtdixi,quos Pappus thefibusacdeclamatiunculisfuis

Antitappis.

iuguîarc, Ôc Magiftratui punincndos, mukandos abijcerc cogkat.Poflcm amp;nbsp;Tigurinorü alioru mq; eius farinx homi-«uin cenfuras aduerfus Luthcrum, huiusq; difcipulos, in. medium affcrrcjfcd nolo vt fermocinatio hxc mea Epiftolx modumcxcedat. Dabitur aliasj fi ncccflc fucrit, hxccom-mcmorandi,ac difcutiendi locus.

Quidtununcad hxeSturmi? an non Plagiarium di-cas Pappum, qui dum alios ferire ftudetj ipfevapulat3amp; slo' KofaKiz'’ proijcitui', qui prior Indices iftos condemnare, ac ad tviPdßimarum auium iftarum prxdam deftinarc cogita- __ rati ObfccrotC;quidtuiudicas'’lmÓ3ais,quidtu? Dicamli- )* berè ; aüyffus,aio,abyflmminüocat : Cingliani Lutheranos, •* btfrcticibarcticosp.rodunt, Óc hxreticusPappushxreticos h..«« iuos condemnac. Nolo,Sturmi,pûtes, hxc abs mc pronun-ciati;cxmcis; rnalim cgodchominibusiftis longe proferre preCtantiora ; exillorummetcgo orcloquor,qui fcriptispu-* blicis hacfeic ignominix notaipfoscontaminarunt.-quos ego nomino , talcs fcipfos mutux corum condcraarunt faitiones.

Quanqinonhî.cfolùm,vcrum multis iamannis ante, ae quidem ftatim fub initium dogmatisLuthetici, talia fulmina ex ceptafuêre : quemadmodum teftantur hiftorix no-ftri temporis.

Nam fimul atquc lugubre illud Euangelium fuum Lv T H E KV s promulgate cœpit, ftatim ad intcrnecionis ful-menproceft'eruntalijcemplurcsgt;ac arma contra cum arri-puerunt P atimontanuSjCarolftadiuSjCingliuSj Muntzerus, Bullingerus,óctot cottfcftionum fcriptoresalij,qui in Schola ipftus edotki » ab eo fecefüonem fecerüt-,nec quisquam inter cos fuit-,qui Luthcrum non cxecrarctur,ac pro hxretico, ac t nbsp;nbsp;mcndaciorum Magiftro habendum affir marct,quod cx fcri

ptis corum vtiinquc editis liquidó apparct.Sic folet nimi-

C X rum

D t S T V R. M I I

rum contcntionis Spiritus, ipfos ctùm côtcntionum Magr-ftros, feceßionc fada, ad odia plufquam Vatiniana,rixas maledida impelicre.'quodtc,Sturmi, vclim,quàm pruden-tifliuièconliderarc.

Ipicnofti ,quid deEcclcfia Chris t i tcficturfcri-Ciait.6. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ptura,quaconfidimus : cfle videlicet cam tcrribilcm,vtea-

ftrorum acicm ordinatam : at veró ifti Babylonem cxcacffi-ccrccogitâruntjin quanihilordinegeratur,nullusin rc ali^-quafcruetur vfus ; fed omnia incerta fint,acpcrturbata. Ta-' Ic Ipedaculum Heroes ifti, hui quam ftrenui Gigätes noftro hocfeculo exhibuerütjCxhibentqj quotidicjdum Lutherus, fuamEcclefiamdcfcndendo,eödemnat Cinglium,amp; Cni-gliuscondemnat Luthcrui'n,camq: adicpertinere aftirmat Rottmannus,amp;contrafcntitMünzerus, atqucin fuocœtu habitareputatSponfam Chris t i Schmidc!inus,ncgat Beza : ac viciflim is fuos Ecclcftam vocat, amp;nbsp;reciamat , cum Vveftphalo Ilyricus ac iura Ecclcfiæ fua cflc fcribit BrcnziuSjamp;repugnatcumBullingcro Caluinus. Quidplu-t' lt;nbsp;y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ribus opus eft? Sicut Philofophi olim,licet omnes varia fen-

tiren t,amp;multas in iedas eflent diuifi, quarum vnaquæquc aliascucrtcrct,vtfcfuaq;confiirmaret,acfeipfasciuilipropc-..i nbsp;nbsp;nbsp;' modum bcllo conficcrent, finguli tarnen fc fapcre, Sc alias

defiperc,atq;ab arccfapientiæprocul abcireafîcruerunt:Ira ifti, cùin fie feinuieem diflenfionibus inteftinisiugulant, nemo tarnen alteri cedit, fed vt alias tollat,fuamquiiqda-üioncratutatur,camq; Christi populum,fedfalsó iadb tat,aducriantcs Satana* tradit, ac fempiternis gehennæ cru-ciatibus mancipat. Quid.hoc monftri eft/ an non hoe plus cft, quam condemnarc.

Lamentaris puto, dum hæccogitas, acaduertis pro prudentia tua,religioncm.iftam hac voluntatum difiun-dioncnonpolTcnon perirc; Scdâllud magis dcplorarc dc-bes,

Antifaptis.

bcsjSturmijCuiusoculivcI naturaftillant lachrymas, quod hoe diücnfionis malum eó v/que apud iftos inualuit -, vt vix vilam medicinamadmittat.Adfunttcftes: omnia clara,eui-dcntia,cerra.Nam tametfipax non femel Sc tentata amp;nbsp;fada fit,nihil tarnen fubfccutum cft aliud,quàm quod paucis an-nisiurcrieclis,pra:liailla concertationum ac condemnatio-nuin veftrarum, vclcxlcuifsima vnius aut alterius Saxonis vmbra,vel de dolati (paree verbo) fabri,accrbè inter vos rc-cruduerunt,vtpaxiprailla,magisad renouandum bellum, quàm concordiam conferuandam vidcrctur inftituta. Sic -nimirum,qucmadmodum amp;nbsp;beluis,rixatoribusiftis contin-git : quælicct à natura féroces fint, quiefcunt tarnen illcfie: ftimulis ramen a^iratæ fæuiùs furcre confueuerunt, amp;nbsp;pre-cibusinfuamaliorumq;pernicicmferri.

O dcploranda diuerfarum religionum capita, amp;nbsp;ad Garamantasvfqucrclcganda, quiverè ,dum fefè colligerc iaditant,difjïcrgunt : Itane ( vt cum S. Bernhardocosallo-quar) de monte abfciflum fine manibus,montcmfadum, amp;opplentemmundum vniuerfum,CHRisTVM videlicet, ’ DEifiliumveftrisinclufum effeantris finguti ereditis? Lo-'quorenim iam cum diffidiorum capitibus, non tecum, SturmijEumnèvos De vm exiftimatis, qui tantisfciïïioni-bus amp;nbsp;difTcnfionibus inteftinis delcdetur!’ An non is ad naufeam vfquevobisinculcatinfacrisliteris,gratum impri^ mis, atque iucundum fibi efle, vt qui nomem ipfius fan-éiificarc cupiunt, vnvm incolant Ecclefiæ domicilium,/' idem omnes fentiant,ncquaquam verb diuifum fibi C h r i-STVM imagincntur. Charitatemné, o mi Sturmi , quæras tu,apud eos,qui fibi ipfisfaä:ifuntdecicsherctici,nequcvlla Spiritus dulccdine conneétuntur? Qui fèipfos non diligunt, an tu putas alios diligcrc, Sc ad charitatem infirucrcpolfc? Ecclcfianuié quæres apud cos,quorum fi quemq; roges, vbl-

C 5 nam

De Stvrmii

nam cafît,idtantùm audics,quod fingulisplacet, qui nun* quamTo-TOa-rrow,totum videlicet Christi corpusiuy-fticuni,fcd fuam quisquc partem dcmonftrant, accoaxant fcrè ranarum inftar .• cccc hîc cft C h r i s tv s, ccce illic : hîc vita,illic mors: hîc falus,illic condcmnatio,hîc vines, illic exanteraberis.

Tu veto cauc, Sturmi, ne vllamcorum verbis fîdein vnquam adhibcas:aut lî quid talc hadenus paflus esjper canos illos tuos,qui te de fempiternitate commonefaciuut hilarircr abijcc.Nam cùm fuam finguli partem pro Ecclefix conftirutione tibioftcndunt,tumpalàm menriuntur, amp;nbsp;ad-uerfantur ci, qui dixit,Eccleiiam fuam, non in aliquaorbis parte, vcl à Pappo, vcl à Beza, vcl à Caluino conftimea-dam,fed toto terrarum orbe diftundcndamamp;propagandam cfle. Qnpd dum celant te, amp;fuo te modo inefcarc fperant finguli, en tibifrudus Cathedra; iflius:quosobferuarcde-bes: frudus taies, inquam, quorum acerbitas noneoruni inodô,qui cos comederunt,fed ctiam eorura,qui nunquain guftârunt, dentesftupidos hadenus reddunt. Quid, dico, profert vniuerfa ilia cohors, quàm rixas, düTcnfioncsjfcdas, contradidiones linguarum, vt fandi vatis vcrbavfurpcm, quas qui non dcclinauerit, quanto maximo poffit ftudio, fieri nequitjVt caput C h ri s t v m cum Simeone illo vetulo amp;nbsp;iam fepeliendo obtincat, ex quo totum corpus compa-dum,amp; connexum per omnem iunduram lùbminiftratio-nis corporis,fccundùm operationcm,in menfurameuiusq; mcmbriaugmcntumfacitjinædifîcationemfui, in C h a-RiTATE?Qiud, iterum dico,moliunturhiJupi vefpertini aliud,quàm vtdilaniëtvltimispafcuis referuatum gregera, ac vt efliciant, ne Christi Ècciefia,quæ cil terraviuen-tium,vnius labij lit,amp; ne idem atqj vnum omnes âc ientiant amp;loquantur.

Ego

Antïpaïîis,

Egoverófic cxiftimo,DEi fingularibcneficio ac pro-uidentiaergafuos,quosamat,fadumefle,vt qui hac ætatc abEcclcfia icic vitro pr£cfciderunt,amp; cam diuidcreconan-turdj jpfi qiioq; varijs fe iam diffenfionibus Sc opinionibus laccrcnt, amp;nbsp;tantum non confidant,ytappareabefficaccm fuifîc, efleq;adhuchodie,vocemillâ, quæquotidieexipfius Eccleliæ voto interpellât.-Præçipita Domine, diuide lin- pßim-s^. guascorum.Diuifitprofcctóimmortalis Devs linguaseo-nimhorribilemin niodum,amp; permifit, vt turris ifta Ba-bclis tam altè progrederetur, vt appareret, corura terrain non efle vnius labij, non câdem eos tueri doftrinam,fed tot apud cos efie fentcntias,quod capita : tot fides, quot volun-tates.'tot dodrinas,quot mores : tot caufias blafphemiarum, quotvitia,totcondemnationcs,quothoftes.Vtinamobfer-uarcnttandcmjquoddicitHofeas: diuifum dl cor corum, nuncintcribunt.

Ac interi jflent forfitan lamolim, nifiquorundam am^ bitio öi auaritia, *) 7r\H-r|a,v.M ür q tw/j Kar« TTi'sii', illud impediuiflet. Qiiàm verb profimda falutis fuæ obliuionc capiuntur,qui ficfaciunt? Quid bis ipfis. nnlcrabiUus? Itane mentisluæoculiscapti funt,vtnonperpendant, Ecelefiain eflevnam,indiuii'àm,liortumconclufum, ad quem aditus ptophanis amp;nbsp;vnitatem minus cui antibus patere non pofiit ? Vtinam iterum,iterumque aio vtmam,intclligant loliim, Ecclefiam, fi in Lutheri antro domicilium habeat, apud Caluinum efienon pofle,amp; fi inter Thcodoriftas vel Cin-glianos locus ei fit, nec apud Lutherum , Marpachium, vel Pappum quæri dcbcrc: deq; rcliquis errorum Magiftris, horumq; difeipulis idemftatuendum efie ; quando illud vfu comprobatum cft,nullacosdoctiinæ concordia, nullo fra-ternitatis vinculo, nulla charitatis koivmvi« contineri, fed tam grauibus inter Ie ipfos difiidijs feparari, quàmeafunt, qui-

Di Stv huit

qûibusdiflidcntànobîs,quiDEi bcncficio amp;nbsp;Catholici fu-musjôc habcm ur,amp; vocamur*

Hofcc inquam, Sturmi, animorum cucrforcs cauc, ac in id incumbe fedulô,vt,fi faluas partes illas cfle veils, in-tempeftiuæ illæhominuàreligionc exorbitantium inter le condcmnationcsjtua nonnihil autoritäre accedente, ruant, quarum ncutri parti vlium ius competit. Quid enim Iuris Pappo inTheodoros,Cinglianos,Caluiniftas? nihil penitus Quidvicifîim hifee in ipfum huicq; coniundosrnihil. Qno crgoiurcconcurruntjamp;fcinuiçcm condemnant, amp;nbsp;ad la-qucumpræparant, nondum ad tribunal fedente eo, cuius eftjciufccmodi fluftus, autoresq;corum, uiac poteflatefua compefcere?nifi quod hæc condemnandi libido hominum Hereticorum propria eft,ac in tantum quidem propria, vt fi figna aliadefint, hoc vnico certè, àlegitimoac v n o,ncc V N o i'altem, fed verè ac radicitus eriam inpietatefideq; VNIToDei gregclêpararhacdinofciqueant.

Sed non potes tarnen tu, Sturmi,intcrca,dumhæc ego dico, vel tu contra ipfum Pappum, ciusq; condemnandi alios affeftationem dimicas,non, inqua potes,omneni iudicandi ac condemnandi poteftatem religioniChriftianç adimerc, multo veto minus illuddiccrc, cuiuisinfua fidc credendumeircjacobiddiiTcntientes à v e ro, quodtelle Apoftolo, V N V M clTc debet, fuæ libidini rclinquendos, nec vlla Cenfurae Ecclcfiafticæ nota percutiendos. ludican-di enim autoritas, amp;nbsp;condemnandi male fetientes potellas, perpetuo penes eos fuit, ad quos pertinuitThefauri Euange-hcidcpofitumjVtvidelicet ülibatum acillæfum conferua-rctur, ac nonobijccrctur cuiufuis tyrannidi.

Negastuhoc: entibi demonftrationcoculariinnixani rationem. Quærocxte,quapotiirimùmratione conferua-taàtot fcculis cft,vel fuit, Chrilli Relpub.nc vcicx Arrij, vcî

Dona-

A N T I f A P P I s.

\

Donati,vcl Macedonij,vcl Berengarij, veUIiorû hominuni perditiffimorum labc contaminapetur.jfedpcrmaneret illi-batailla /ponfa dileôtifui,inque huiusîfinu, hoccft, placi-tis,inftitutione,doâ;aiia,perpetuô actutoj^’ccharitatequc firmata quicfceret?Hacprofeclôvnica autoritate iudicatio-nis amp;nbsp;condemnationis, nec tapotesfatcri,veii5,nolisjaliud. Etcniniquàm primùm ad gloriam D ï i noftri obfufcan-dam, fplendoremqacEccIefia; perturbandum vel euerten-diuiijhominum iftorum partes progrederentur a ftatini hæc ipfa corum autoritas in promptu fuit, penes quos idem depGfitumeufl?odiëd um afferuabatur, nimirum ■rà x.aamp;ô’Ko/jt quod vt aflcruet,quod femel accepit,fic extimdtAnathema-tcfuo,quicquid veritati Catholicævfpiam aducrïàrctur.Er-gOjquemadmodumhæreticis ac pfeudododoribus mûdus vix vnquam caruit : ficnec Ecclefia poteftate hac vnquam fuit deftituta,fcdfubfidio hoceospræciarèfcmpcrvicit, op-prcffitjvthacmethodopropcmodum vnica, vel memoria ctiam iftorum, vt fie dicam, Partiariorum , qui à corpore T5xa^oA«Icfcamputauerût fempiterna obliuionc depierit.

Sed quis tarnen ex co potiflimum iudicauït,condcmna-uitfecus docentes,quàmEcclefiæ régula prae fc fcrcbat?Im-mortalis nimirum Deys nofter, gladio verbi oris fui, amp;nbsp;poteftatehac,quam in quibuldam légitimé eô vocatis, in-ftituitjcommunicatacumcisnonnulla honoris fui portio-ne. Et qui funt demum ifti? Ipfc vero tu hoc,Sturmi, ex Sadolet! olim tui,Bembiqj humaniflimisad teliteris feire de-bebas,ctiam tacentc me : fed tarnen repetam libenter in honorem nominis tui, quod viri tanti,tamprarclaraorbisamp; vrbislumina tuæ perfonæ detulerunt: cft Papa Romanus Ch Kl s TI Vicarius,fucceirorPetri, fuprcmasTaKaeoxaHyt-'gt;n^w/^^dux,paftor: acqui ad confilium tanti principis adhiben-tyr, horum hoc munus proprium cft.

D Hîc

D V S T V R M I r

Hîçcgo mod.eßiam iiite requiranij ac grauitatem ia-pondcrando hoclcrmonemcojdignam virrntc ma, fenio, prudcntia ma. Neq^enim ad ampliorcni huius rei demoa-lirationcm Epißolain hanc fufccpi : Sc in proinptu, inque tabulasacbißoriasrclatacfienöfti, Chrifliani orbisConcilia, qux fidcm faciunt verbis-mers, tamctfi nonnullireda.-nicnr:Con,ciJiainqnam,hiftoriæ fcriptorum fide probarx, confenfus omniüpublicus,confuemdo fanftiffimorum pa-tmm,amp; quid non? omnia hæc cxpreGè, inquam, tcflantur, ita feie rcm,quemadmodLim dico pcnitns habere.

Quid vero deicriptura?nequeilla me deftituit, Sturmi. An vero tu ignorarc potes, quod ad pontificenidixit CHRisTvs;quicquidIigauerisin terris, iigatum crit amp;nbsp;in cœlis; quid vero cftligare,nunquidiudicare, condcnmarc? certe ficcß.Ad quem Pappum,Besam,Caluinum vnquana fic dixit? Neque vero de externaacciuili condemnationc lo-quitur Christvsjfcdde falforum ctiam Chriftianoruin, impiarumque hærcfum opprclTione, quam fiibintelligit, vthocnimirumpaftore,hociudicejgreximmunis fit, à pc-ftilente alienarum opinionumcontagio.ErgopontificihçC antoritasincumbir,tanquam primacorporis Christi in Ixac terra miiitantis pafioritnon fccus,atquc Petro cadem curaomniü primo commiflafuit, fupremo nimirum eiiif-demcorporispræpofito;non fecus atque cadem àfuccef’ foribus per tot fceula fuitvfurpata ; non leciis ,atq; demon-ftrarc etiam hi ipfi pofTuntjfi opusfir,poteftatem hanefupre-raohuicordiniexprk-efcriptoipfius Christi, aeperpetuo Ecclefiæ vfu imprimis competere.

Aduerte hæc Sturmi,quæ brcuifEmcattingofoIuni non explico:quæ,fivelisjfcire potes ;fi quid Pappus habet; qiiodcontra obijcier,aufit: fin nolis tu,nechabeatPappus quoddicatpcrmittitequicid vtrinqjvobis; in cadem Scho-laca-

Anti ? a ê pis, lacathcdraqidoccntibus,pcrfuadcri,vt crcdatisdiortifti cfft vtividicent:veftvura,vtmdicioparcati5,officium■. Scd ob-ftrepunt nihilominiisalij, amp;c non. tKT«)i Trv'mrS-ii/j, fed liuius vniusPappiorecontenduntjUihil talc Pctrodatum,ric quid dicam de Pontificc.

Vidcamus igitur,vt fine contumacia rcfcllam, quod hi coutumacitcr atrcruutÆnaugelia claraypcrfpicua fum ; vt ab omnibus ctiam GncinterptetciuteUigi pcffint,cùm ad omnium falutcm faciant. Caueamus ergo rcncbias Diuinx huiclucioffundciCjUubibus folam obfufcarcrfcd meta verba aceipiamus.Petebat à difciputisDorairmsjquem 'filiuiïi borainis credcccnt ; refpondit vnus Petrus, qui profeâo non rcfpödifi.ct,nifi habitus inter eos fuiflet primus, qucm-admodum Chryfoftomus animaduertit ■. nam in a’ii)5,nec Andreas,necPhilippus,necThomas cdentuli crant, fed au-datler vel quxrebaut,vel refpondebant interrosati. Htc in rcvtiq-,ardua interrogati funtplurcs; imo orancs; refpondit vnus Petrus,St Domini lui gloriam non minus gloriosè quàmaudaûer confclTus eft. Promifit ergo ei Chm st vs viciffim quafi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ prohactata confeffionisfiduCià-,

amp;cùm promifilVct, donauit etiara mox, claucs nimirunl non coelijfed cœlorum,quod nulli Apoftolorura alii eonti-giflememini. Nam aut fimplicitatcm Euangelij peruertet Pappus,autimptopriftfatebiturfermonera Domini. Audi verba:Ti e it quis erat: Petro feib n a boclaucsregnicoelo-rum,non cœli : non pari ratione vobis omnibus. Si id vo-luiffetDominus, anné defutura illi erant verba: bîon opi-nor. Et quicquidligaueris,erit ligatura, amp;tc.Nodum in feir-po querit Pappus?vultneaudire Dominû foliPctro prse cq-

1 tcrisloquentem? Qmd cd verb, quod tantum diftatorem.

1 laterequeat? nififortecaipfiusanimoofliciut,qux -rc’xVKifti» 1 nbsp;nbsp;nbsp;ipfum vid ere non permittunt, ira,inuidia,ambido,dunT

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D z alius

DeStvrmii

alius çflc ) habcrialius ctipit. Verba finit ad-Petrum ibîum : Petre amas inc,amp;plus quàm hi?reipondit: tufcis,quia amo tc:pârcccrgo,parcc fccundàipâfce tertio ones meas. Quid hoceft Sturmi? quem exApoftolisvnqiiam derecadein rôti esinterrogaui t? quis ter vnquam refpondi t?mira cil ter in-terrogantisvis,mira terrefpondentisfidcs.Quis igitureft,qui dubitarequeahtanquamprimopaftori Petro,hancimpi-osvidclicct ^xL-cCiun propagatorcs Jigandi, condemnandi, cijcicndi, Ercultatcm deberi.

Sedfortealijsctiam ApofioIisdixit: P E tr e , rogaui pro TE,ncdeficiat Fin ES tva,amp;tv confîrmafratrestuos. Solùm Perrum certè aMocutuseft his verbis, tanquam fum-mum futurum,óefortiffimum in extremis ae de/peratis rc^ bus,dubi;s amp;a^Hiä:is,aliorumD^cem,cuigubcrnationisra-tio prxcipiiè compctcrct^

lam fi bonus vit cilPappas, pcrfpicuè refpondeat mihi : derciidurus terras Dominus,amp;in cœlum afccnfurus,vtruni huiusPetriruccefforcm} Vicariumin terris vnum velpliires rciiquerit.Abfurdumcfi,fidixeritnuJium:amp; Devm capuc in terrisEcclcriz amp;hominum, finchomine cffevclit. Sci~ m us orbis,cc!EJi,terrçDominu efie immortalemD e v M.Sed numpoAfealiosnullosrcliqait orbisReâorcs? annon ho-minibus hominem præeïîc volait?. Sidicat, inftituific euin plates: apagefîs- num beiuam muitoruni capitam patat voIaiiTceßeEcclcûam üiam De VM?amp;intcrca, omnia qux benefehabent, amp;nbsp;rcctè diipofltafantjadvnamrcfcrri:or-bem ad vnumDE VM,diem adibIem,no0lem adlunam, ex~ creiratn ad Ducenijnauem ad Rc£torem, nec deeûc anima-libas qaoq;,aaibasjaatetiam minatalisillisformiciscapat i vnum ; folam Ecclcïîanihoniine.vno,Rcâote vnOj arbitra vnocarere?

Scdniliiîtefctttrclinquaaias tcûïmoniaf qaxmcta-

men

Anti rAjris.

men nondiim defcrucrunt: fola rationc vfurpatæ à D eo confuctudinis oftendipoteft, inter Eeelefiæ Dodo res, non nupcr natos ( hi enim imperium omne detredant ) fed ex antiquo autoritärefua confidentes, aliquem iurcDiuino cminentiorem cæteris efle oportere, cuius fithanc iudicij accondemnationis cenfuram vfurparcacadminiftrarc. Ita cnim confentancum eftjVtD e vs,qui fynagogæ olim vnum atq; fummum prxfccit pontificera, cuius arbitrium in rc dubia difeeptationisvoluit efiefinem , vt morte eriamplc-dendum dccerncret,pcr fuperbiam fummo pc-nrifici non obedientem, multo magis etiam nunc fua: prouiderit Ec-clcfiç, cum reuera no minùs iâ fit vniusarbitriû,neceflariû, quàm fueritolim,intorcapita,fadiones,partesdilfedo vni-us Ch RI s TI corpore ac nomine.Qiio non videremus rem Chriftianam iam dudum inter tot hacreicsac fchifmata pro-tradaubnifivniusautoritas controuerfijs omnibus præua-luiffcr,at)ouibusfegrcgâflet hçdos, aefratres crcdêtcs in do-mini autoritatc fua confirmâflet? Aut quem difeeptatio-numfincm polliccbiminivobis etiammet ipfis,Sturmi,vbi omnibus par rclinquiturdefiniendi, condemnandi,iudi-candiq; poteftas? An non ipiè ordo natura: talc quid, hoc cft, autoritatisin v N o præcraincntiam expofeit? Qiiidfchola fincRcdore?quiddomusfîne pâtre familiâs? Quid ciuitas fincpræfidc? quid regnum fine rcge?confufio, diffidium, horror, ar alla in omnibus.Omne videlicet regnum in fe di-uifùm,hoc eftjfuis gradibus ac gcomctrica fua proportionc non conftansjdefolabitur.Rurfiis, quid Redor fine potefta- Lut.tt, te? quid pater familiâs fine iudicandi, ac fontes domo cxpel-lendiautoritate?quid præièsin ciuitatefine lidore? quid Iudex fine carnifice? quid rex fine imperio? Non âTcz^wfoIùm pariet,hæcimpotentia,fednefcioquam ctiam horribilcm quiduisaudendi liccnriam,contumaciam. EtputatPappus,

D 3 fiiam

Dr Stvkmii

fuamEcclcfiæ Christi poteftatem acaiiroritatcnij qtiœ licet fpiritualis fit, tarnen nonTO]amp;ôrfK.lt;â^ folùm,vcrùm ctiam TO7roiMouvlt;j/jexinftitutoris fui voluntatc acccpit,cfle adem-ptam?NoliadpiftrinvmiablegarcEcclefiam, Doârinamca àSponib cœîcfteniacccpit, hanc tuctur,cu,ftodit; leges ad conferuandam cam accurate prçfcribit,obicruantcs haruin amat,ncgligcntcspunit,iudicat,contuniacescondcmnatjè cœtupiai um ouium eijeir, à corporc Christi abfeindit : J.Auyitß.Ejii. vel voce multorum, idem tarnen fentientium, quod fit in JO.ad Bümfa. eoncilijs , vcl vnius Pontificis, cuiius hocantiquitus colla-

PI/”'«/’« tnmadhucfuppctit. An Pappus hocinficiabitur?

initiumiin- Scd quidopuscftlonga laboriofaq; commcmoratio-tMcenuoPafa^ rcicuidentiflin'iæjvbitotius Chriftiani fcculi cdocemur Cj^tat'them gcftisrànuilocnimvnquampoft Apoftolos v.niucrfalis Ec-Aejieccato O- dcfiæ nego£ia,ftatuendo, dcfinicndo, iudicando, dicam 2c Roman.Pontif. fed

;r.2i. nec alium pro fuperiori Magiftratu fuo in. tetris vnquani ^‘^llPefTb ^S^lt;’HitEcclcfia,prxter.hunc: quod perq facile mihi effet, saab.ij^’ cxS.PP.fcriptis-liquidóconuinccre,nifibrcuitatisffudimn meçohiberct.

{ap.iS.

Augu/f.Ejiii: ftans,frendear,amp; ex ira dentes concutiat, omnia agat pro li-svvMmoremimaprofun leuit.c^-iib.2. fundis.-ficniliilominus ab antiquitatecorrftitutum eft, vtfi ^tr(ia,ca.^o. quisdçhocalitcrfcntiret,quàmà maioribus nofiris decre-tum eflcGamp;vfuabimpp. Concilijs, laccrdotibus confirma-tum, impunè omniuquafi telisobrucrctur,ncvnius culpa, concitataDEi ira omnes pœna afficeret. Etcnim in hifee DEvs,impictatem;ia.alijs,quódrebcllcshuicMagiftratui ac xcfraótorcspatiuntur,n,cgligcntiam vlcifcitur,qucmadmo-dtim teftantur exempla; hinc vitra quàm dici aut deplora-rifatisqucat,noai4nidkaiuEccIcfiæ,fed ipfiusctiamim-pc»/

Antiîappi s.

pcri;hoftesindics magis magisqjcrefcunt, eorumq; fîrmaî-turroburjdiim adpræfcriptumûndiflîmaruna Jcgum, ac ad autoritatcinvtriusq; Magiftratusjpfcudodoäiores illi niatu-xèfatis non coërcentur.

Prohleuitatcm gentisnoftrar, apudquam pins vnius ant aîterius Apoftatæ opinio, quàm maiorûprobitas, quàin ©ninnm Doctor ûconfenfus,quàm Ecclefiç autoritas,qnàm Christi mandata,quàmtotfcculis totq; populis appro batafnbPontincc pièviucndicôfnctudo valuifl'c vidcatur. O calamitatera omnium voce dcplorandam,in Germania tantûcontumaciæhoftilitat-is’q,; ergaSanétum hune Magi-ftratû nuper inualuifl'e, in rehgiofa inquâ Germania noftra, cuius officium pauJö ante erat, religionem fedemq; Roma-n:am,x'\poffolicam, amp;nbsp;ineafummum,Ch kisti autoritäre, in his terrispræfidem,cùm armis,tû confilijs dcfenderc. Vi-dete, qui hanc poteftatem Rom.fedi negatis, vidctc ia-quam,ncdum dignitatem Rom.Pontif.oppugnatis, dignitatem Rom.impcrij expugnetis. Non certe amplius immi-nctis pontifici rhicmagnacxparterainas veftrasiameuafitj Dei protedione tutus: fed imperatoriimminetis,immi-netisprincipibuSjimminetis-Imperio.Vndcenim nobis imperium? vndc principibus eligendi fnmmum Imperatoren! potcftas?quis eft rerum noftrarum tarn impetitus,qui hæc in Rom.pontificcmnonrcfcrat?Iamfirogem,Romangt;ponti-fex, eftné fum mus pontifex? caucdicas Sturmi, non eile. Nam moxinterrogabocgotc,quopacto Imperator, Impe-ratorjamp;EIcdorcsEledorescruntjfi Romanus fummuspon-tifexnoneft?Itacftconncxa vtriufqj partiscaufta, vt vtram-q.ueaut damnarcjaut abfoluerc necelfe fit-

Hie te collige, Sturmi, «5cartende quid facias, qnórapiaris, amp;nbsp;ad hune Magiftratum Ecclcfiafticum , à quodilccflifti, amp;te, ôc Jites masque tuas, amp;nbsp;Pappos tuos,amp;

D 4 Mac-

Ü I Stvr.mii

MarpachioSjamp;^uicquid-difcordiæ inter vosenatum cft, rur-fus compara: hmciudicij dcxteritatëjamp;veritatisprçftantiam hauri : lacunasiilas defcrc , quæ inficiunt non refocillant. NatuscsparentibusChriftianis,Orthodoxis,fandisEcclcfia: legibus olim adoleuifti :Christvm igitur arque orthodo-xos compledcrc.AdolefcensfaduSjlocutuscs vt adolcfcens, deprccarc DominûjVt errata iuuentutis tue expungat: nunc confcnuiftijfac quodfenem decet^canos tuos non annis, fed xnaturitateintcllcftuspondera. Fecifti quid iratuamp;nontUj fed iratus fccit: fi difputando in feholis tuis aliquid deuium dixifti,contra hune Magiftratum acerbiùs depugnâfti: non ïèmpcrvcraafFcrunt in medium, de rébus in fchola difie-rentes. Lapfus es : homo es : r-aXivwtf'a/) age. Effice tandem Sturmhvt neqj germani nos neq^îtali illitui amatiflimi ne-gare pofilntjte non difertûtantùm,fcd eloquente etiâ. Præ-gnâs es linguarû cognitione^fatcor: fcdcauc,ne dum in tot Jinguisaducnaamp;hofpcsesjin nulIaciuisfis.Difluadeqnæfo oratione tu3,quâtû teperfuafifle putas. Cocilia te religions redde te nobis,Sturmi.Nam furentis cft,nonprudentis, ib-lùm veile fiiperc:putafné ingcnioautdodrinaonmes,qui fubobcdieotiaMagiftratusiftius,amp;in haciegenoftravixêrc, autviuuntjVnum tecxcellcrc,amp;tclôlùmïàpcrc,cùm alijin-faniant.Ipfeinfanisprofedojfîid credis. Sed’fapics tùmpri-munijCÙmEcclefiammatrem tui amantifllmam audîcris: Pappos amp;alios qui funt Karà /.i£^«,abieceris, tc KaâôÀo/j amplexus fueris.Huc te Saluatoris noftri prçceptum compelhr,au-toritas inftigat,benignitasprouocat,trahitimmenius anwr, nemoriturusaliquando, quemadmodumEuangelij verba fonaiit,pro publicano amp;Ethnico non habcâris folùm, fi rc-pugnasjverùrapenitusetiam condcnmêris,non àPappojà quo,nccimmcritô quidem,condemnationcm nullam fers; fed ab immortaii Deo, cuius tribunal arótiflim unique iudiciam nuUomodoexcutics. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vnum

Antipap pis.

Vnunitandem abstepeto,Sturmi,vtvideas, ncdum amp;Luthcranos amp;nbsp;Caluiniftasamicosquxrisdntereaaccidat tibi,quod dc ncutralibus,vt vulgo nominantur, feu medijs Atiftoteles annotauit, vt ficut qui in medijs ædibushabi-tantjab imo infumêris, defupev autem fordibus defluenti-buscoiumaculêris. Vale. PoftCal.lulij 15 7 9*

IN TRES CONIVRATOS HO-

STES ACADEM1Æ WITEBERGEN.

Ioan. Maior D. lo-

, A C HI M V S.-

T^ßaudum artificesdn nos triacri--minaßargunt^^ nbsp;nbsp;nbsp;( Cyclops.

FlacciusArStöusfiurraj^agus^ sq^ Euangelij qubdßt deferiptiofalso Tradita»BretttadA ^atù ab ore refiert.

Tî'anquamnos ratio doéfrinafugerit einst Ter GfuamPontîficisfugimpis ante iugum^,

Alter ait : notha nos legere ^e.mplaria:ßtcra: Frid.Cele-Obijcü huic ludo grande:,ßeleße3ßelii^. ftinus.

Si nodoHi e^i codex^filidt nihil inde prob at umLs Vangionum quddo cœtus^in^rbsfuit. f eß, Tertîu^yintegru Ch ri s t v m negat ore doceri : lacobus

Etßc dstrudißtib tortura mgr a net eße edi.» hk oheuntjautowobieredientd

H^CjAugHfleitHo todendacalumma tore edl, ddßamej^ Papam h^c armant crtmino^ teej^ prcmotttj.

Q Cocule» ÂPœcht duo» ^üobis d'tcere crimen» Etfacere etoßdem eE reütgtonis oput.

[æc amicainquififiofcu examination^ Rcucrcndiac CiariiEmi D. Dodo- W ris IacobiRäbvs nihil continet Orthodoxæ rcligioni contrarium;^'J$ Idcoquctutôi-mprimipotcftj irali-benterteftorego

ÖTH O £■ r S E N Rï I C H cictatis 1 s. SV, S S. Th'iclog. quot;Pro-feffor orâwâr 'tM, eiufiUincigMii'l- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

tatis fro tempore Dscaniti.