ö B

hypostatica DVARVM IN CHRR fto naturarum vnione amp;nbsp;eiLis cffcélis, placida amp;nbsp;Chriftiana difceptatio Theodori Bezacj Geneuenfis EcclcfiæMiniftri,

^^PVPi EV SEAEHIVM EIGNOTÙ M» D. L X X 1 x/ y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

DE HYPO STATICA

DVARVM IN CHRISTO naturarum vnione, eius cftetlis placida amp;nbsp;Chrifl:iana,cum D. lo-HANNE Pappo,Argéntineiifis Ëcclefiæ Doftore,

THEODÜRI R EZzÆCeneue^ßs Eccleßte Miniflri äßceptatii).

Didervnt âmî-ci quidam mei ante quinquennium , nomine meo, de indu-ftria, Hebraica forma in Nathanaelem Ne-fckiu demutato , excerptas à quibuf-dam meis aüditoribus duas Homiliasj icjuas in hac fchola pâulô ante facrani fynaxiii habuefam, vc doótrinam tum de hypoftatica vniöne,tum de facramé tali corporis amp;nbsp;iangùinis Chrifti præ-fentia, quæ perpetuo in his amp;nbsp;aliis plu-a.ij.

4* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E V N I o N E

rimis Ecck'lns fonuir, adücrfus contrarias fenrentias tuerer.Eas vero quü taii-to poft tempore viftim fueritD. loanni Papj)o Argentincnfi Tbeologo refuta-rCjCaq.refutatio inter ftudioforum manos vei;ictur,puto veritatem ipfam a me poftuJare vt iliius rei’ponftones ftu-dioiiùs expcndam, öóx'cquid contra noftram fcntentiam valcrenc,expona. ld antem eó libcntiùs facio, quod hæc diiputandi ratio, qua lingula argumeta dilcutiutur amp;: breuiter ac perfpicue lin-gulis relpondetur,multô mihi videatur aderuendam veritatem accomodatior quam fi quis perpétua oratione,tu aliéna rccitansjtum lua proponens,vtatur. Teftis eft vero mihi Deus,nihil eile mihi aliud propolitu , quam vtveritatem turn in hocargumento turn in exteris magis ac magis, fauéte Deo,intelligam, amp;s intelledtam pro viribus afleram.Vter autem in errore verfetur, penes legitimam Eccleftæ fynodumiudiciumefto.

Summa, e or uni qua. Beza rièCœnA Domini dtjl'eruit 7 amp;nbsp;p April.

iK^nno

primunt

HYPOSTATIC A. j

Vrimtim Argumentum Bez£.

CHRISTY s non dicitur pevfona retpedu vtriufq. nacurse, fed tantum refpedu natutæ diuinæ. Caufa ell: quia fl natura huniana effet perfona per le, Chriftus coinpolit’ effet ex dua-bus perfonis. Natura igitur humana nihil aliud eft, quam natura, quæ fufteta-tur à deitate affumete,amp; perfona Cliri-fti ante incarnationena fuit talis,qualis nunc eft.

ReJponÇio Pappi.

Fa L s V M , erroneum, impiutnSC blafphemum hoc effe facile demo-ftraripoteft.Primuna enim id conuinci-tur ex ipffus D. Bezæ verbis , vbi vnio-nem hy poftaticamffc definip, vt fit ex qua refultat vnica hypoftalis,vt exani-nxaSó corpore perfona hominis. Si igitur ex vnione perfonali duarum natu-rarumin Chrifto refultat vnica hypo-ftafis, neceffe eft ante illam vnionem Chriftum alio modo,ncmpe folius dci-tatis rationc,pcrfonam fuiffe.Iam vero poftquam humanam naturam affum-pfit,longe aliter, nempe quia diuina 86 humana natura, id eft, creator Sz crea-

a.iij.

6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6 ï V N I Q N E

turn in vnicate nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vniti ftinti

pcrfonam dicendum efle. Deinde li Chi'iftus folius deitatis ràtione perfona dicitur, fequitur liumanitatem Chrifti aut efle accidens huius perfonx , aut cerce extra cam per fe fubliftere, quoru illud aliqua ex parte Marcionis defidi-tio Chrifli corpore : hoc veto Neftorij denaturarumin perfona Chrifli fepa-rationc deliriu, redolet, vt iriterimta-ceam quod in Deum non cadir accides reliquaabfurda quç ex neceflitate inde fequLintur, lam veto nihil ad re pcr-tinet quod inquit : Si Chriftus nö.foliui deitatis fed etiam humanitatis aflum-ptæ ratione perfona dicitur, fore vthn-manitas per fe perfona conftituat. Non, çnim id inde fequitur : amp;nbsp;noftri no docent humanitärem per le amp;nbsp;feparacim çxiftere amp;nbsp;perfonam di ci, fed huniani-tatem in ipfam deitatis fubftanciam im eircalTumptam, vtDeus amp;nbsp;homo vna fint laâi perfona.Porto nihil etianobis obftat, quod dicitur Chrifti deitatcni ante incarnationemvel alTumpta hu-manam naturam ftiifle perfonam,videlicet fecundam in S.Trinitate hypofta-fin. Nemo enim eft qui hocncget. Vç*.

HYPOSTATIC A. nbsp;nbsp;nbsp;7

rumtamen hocquoque verum efTçcô-tendimus, quod. Chrirtusiam poftin-carnationem aliaratione perfona dici-tur. Nam quuante ilia perfona edit ca-tum Deus, iam certilTimu eft Chriftum Deum iSó hominê efte in vnicate perfo-næ,in quo certe omnis uoftra falus ver-titur.

j4pologia

HI c cogor ego,Pappe, in ipfolimine modcftiamôC mclioré quoque! in meis citandis fidem defiderarc. Con-uitiaomitto, quæ tibi Deus condonet. De re ipla agamus. Sic agis aduerfu me quad in Chrifti perfona humanitatem exdudam. ' Id quo iure facias ex meis verbis æquum eft vc indicium fiat. Mea vero verba hæc fût. ’Dkamu.s vhi ngittir de Chril/o ^uidvocentifiperÇoftA, an illad ^uodveluti compoÇitum cfi ex deitate affti-mente nbsp;nbsp;carne ajpimpta^ta vtfi liceatno^

bis Chrisiu in frufla ficare pars illius per-^ fonaßt deltas , dr pstrs altera hntnanitas?-îiecjuaqttam. Nec cnim Chrifliss uocatur perfona p r o p r i e humanitatis re^pe^ Sluffed diuina taniurn, epuancjnam non ah hùmanitate feparata,V.tvs\ox. rerbum eit fiwttl natura perfona: humanitas autem a.iiij.

8 '

no efl aiiud (juÀm natur a ijuamp; ( vt loquu»-. turin fcholis } perfonatur fufientatur 0 deitAte Affumente, ut non duo fint Chrijlh [cd unicum Deui fiimul (fi homo -, ex ^uo[ihï natur Am afi[umptam uniuit. Itaque du-plicitcr calumniaris, quum dicis negare me Cliriftû dici perfona vcriufq; natu-ræ reipedu. Nec enim qui iic loquitur, negat Chriftû dici perfona vtriufq. na* turæ, fed finguîarû naturar.um tanqua partium rcfpcclu:quemadmodumhominem quempiam minime nego dici animæ amp;nbsp;corporis refpeélu, etiamd negem hominem effe vel animæ vel corporis feorfim habita rarione. Sed hocintereftin hac iimilitudine, qudd homo, neque quod ad animam, neque quod ad corpus hgillatim attinec,eft perfona : Chriftus veto folius deitatis rei'pedlu propric perfona eft. Proprie inquam, Pappe, quam vocular.i quum omitteres , certè calumniam calumnia cumulafti. Nam ea propric diciturhy-poft ads, qua’ feipfa fubh'flit:quod dice-re de humanitate, neque aiPuméda, ne-que iam aifumpta potes, quin totidem p.erfonas quot naturas cum Neftorio, aut conflatiçiam tertiam aliquam hy-pofta/in

hypostatic A. 9 poftafin ex duabus hypoftalibus cum Eutichetc conftituas • atque adco quin vclis 'tc'v aÓjpv auc ante alTumptam humanitärem non integram perfonain fuiire,aut in ipfamtriademhypoftahn quarcam inducere . Supereft ergo vt humanitas dicacur amp;nbsp;fit ita pars com-pofiti, vt tarnen fit perfona improprie, nempe non feipfa iubfiftcs,fed ad verbi hypoftafin redudta, quæ, vt refte ait Damafcenus, fadEa etiam eft ipfi hypo-ftafis, cuius verba poftcarccitabo. Re-ftè igitur aiunt fcholaftici duas qui-dcm eiTe in Chrifto naturas, fed ab vna earum nempe à verbo fumi hypo-ftafeos nomen amp;nbsp;rationem, non ante ab altera,putahumanitate: amp;nbsp;Chriftu, fecundum quod Deus eft,perfonam elfe, fed vt hominem, nequaquam per-fonamdici dcbere. Nec aliter accipi-cndus eft idem Damafcenus, Chrifti appellans, qua de re fie rede ei ufd é fcho! iaftes, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicit

conftendum ejfe filittnt Dei incArnAtumfi-cundum compofitionem, i» ipfi duai fiAturas inter fie “vnitM in njnA compoßtA hppofiAfii, CompûÇitionü quot;vox no habet vtil-gAtAm amp;nbsp;ttitAm Acceptionetn -, vtfit Alicttr

XO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE VNIONE

totiui ex fuis partibtts coxßitutio.

^nim in Chrifiofuit eiuff»ocli

tio ex diuinitAte humAnitAte^ (juumiät duæ nAturaminïlnefiatipßus ChrifH psf‘ tes' Non entm fotcfi ßmflicißima diui nitas cum alto tjuopiam fubire comfoßtiS' nem confiiîutionem^quoniam idÇfnnnut ßfnplicitatis rationi derogaret. Sed differentem à. priore rationem habet ha^ compoßtio, deßgnans duartim naturarnw-in vna hypofiafißmplicißima 'vnionemßr tra totins conflitutionem expartibus. Ute. Autem vnio quum noßra mentis capW^ longe excedAt,non niß dorneßicis dl“ eteno-ßraßragilitate petitis reru nominibiwve-luti ejuibußdam adminic ul is inßnuari ne-bis poteli.idcirco nuncupAtione compoßtio-nüplerttnejue exprimitur., eßpertotius ex duabns diuerßa natura partibus conflit»-tionem tanquam proportionale, quiddant declaratury quam Catholicapie conßteaW Eccleßa,qubd ßcut anima rationalis (fl ca-^ ' ro unus eß homo, it a Deus ßy- homo 'uniis eßchrißus. Hine igicur colligipoteft ' quo iure me vc mihi ipfi repugnantem î accufes, amp;nbsp;modo vt Mardonitam re- ' [ prehendas,quafi humanitärem Chrifti ' vclim elTe accidens, modo vt Neftoria-

nura

HYP o s T A T I CA.’ H num, quail humanicatem à dcitate fc-iungam. Ratio veto quam attuli, cur Chriftus PROPRIE folius deicatis re-fpcólujipfamquoque videlicet huma-pitatem fuftençantis, hypoilaiis dica-tur,etfi D. Pappo videatur ad rem non faccre, eft tarnen ßc appoßravt nihil aptius dici potuiffe contendam. Sic e-nim ad verbum Damafcenus hac ipia de re differens. Ayrap^tiv nature »ostr!amp; Deta 'verbum (iß'umpfit, ko» qu£ per fe anteafubfißeret indiuiduum ejfet-,ae ita, podeà fit in ipfio aJfiumptOjJed(pux i» ififim

Jubfifi-eret. Ham ipfia hypofiafis Deiverbiy fa£la eflcar/ti hypoßafis.Quis enixn non videt ß humanitas ante af-fumptionem Rrit hypoftaßs, neceffario (equi Chrifti hyponaßn ex duabus hy-poftaßbus effe conflatam, quæ ß intégra: poft affumptam manferint, Nefto-rianifmus neceffarió confequetur : ßn veto humanitatem deßiffe perfonani cffe dicamus, tuncfanè vnione perfo-nali non affumptam, fed abfumptam fuiffe carnem dicendu crit. Quqd fi de-nique ex vtraque vnam tertiam faélam effc dicamus,turn fanè vitare Eutyclic-tis blafphemiam non poterimus. In

12, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE VNION!

his fi tu mihi affentiris, immerito me re-prehcndifti : fin minus, tu vidcris quo-modo contraria poffis confirmare. Et ex his quoque liquet iniuriam mihi abs te faólam, quum mihi tribueres quod mihi nunquam in mcntem venit,quöil videlicet dixerim talem ante incarna-tionem,qualis nunceft, fuiffe.

Secudum rgumentum Bezit. OMnipresentia Sgt;c omnipote-cia funt proprietatcs Diuinitatis:

Si ergo communicatæ funt Chrifto, fequitur error Patripaffianonum, videlicet vt töta Trmitas fit incarnata.

ReJIgt;onßo Pappi.

VEr V M eft, funt hæc propria tonus Trinitatisfed tarnen alia eft omnipotéda gignês,alia genita^alia pro cedens ab vtraquejd efl:,alia Patris, alia Filij,alia S. Sanóli.Confidcratur .n. hçc quafi '^oç êr:fiquidê Deus Pater in Tn-nitate eft quafi principiu origo reli-quarum pcrfonarum. Dicimus autcm non aliam omnipotendam, quamfili) Dei Chrifto homini communicatam efte, in cuius videlicet fubfiftentia iph huina-

. HYP OS T 4 tl CA. 15 humanicas 1'ubliftac, Nam omnipoten-tia Filij Dei nihil aliud eft, quam ipfe -DeifiliuSjin cuius perfonae vnitatem Humana nacura aflumpta eft.

Apologia Beza.

RVrsvm in temelioremfidemin citandis meis , amp;nbsp;non immerito fortalTe feienciæ quoque plufculum de-fydero. Nec enim ego vnquam fcripli deitatis proprietates lio fuifte Chrifto communicatas,fed aduerfùs Brentium fiólacobum Andrcam, 60 alios eiufde dogmatis aftercores , negaui fuifle in Chrifti carnem elFulas, quoniam hæc eftufio hypoftacicae vnioni ex diametro répugnât,nedum vt per earn fitdefi-nienda. Ifta veto quantum inter fe différant, resipfa demonftrat. Itaque te vehementer rogo, vt quum noftra Voles reprehendere, attendus ilia con-) fideres, ne ipfe tibi monftra confingc-re videaris. Qiiod ft ad vnionem na-turarum fimiificandam tibi vifum eft poft alios aliquot Patres vti communi-cationis voce,rcótiüs tamé dixiftes Garni Clirifti, quam Chrifto'communica-tas. Ad rem autem ipfam quod atti-

14 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;b E V N I o NE

net, fie ego fû amp;nbsp;in his homiliis amp;iani-pridem aduerfus illos argumentatus’, non fimplicicer, vc tu es arbitratusj led ex illorum hypothefi. Si ( vt illos fai-pfiflemox oltendam ) Verbum faôtum effe carnem, fiue hypoftatice vnituelle carnijid vnum declarat,quod Verbum fecundum quidem non aliter fit in ilia carne,qüàm in re qualibet^ 1'cdm carnem illam alTumptam omnes fuas proprietäres elFuderit ( quas ipfi poftcà definiunt Omnipotentia , Omnipt!^' fentia , Omriil’eientia amp;c. ) turn co-fequi tota triadem fuifle incarnatam, / id eft, in hanc carnem effufam j quod P ftæ proprietäres non fint Verbi pro-prix, led ipfius abl'olute cofideratæ dci-tatis. Tu vero quid relpondes ? Suni fimneshxproprictates (inqüis^î’h-nitAtis f fed tamen aUa efi omnipotente gignens , aUa genita, aUa procèdent vtraeptte, id efi, aUa pAtris^ aUa Fil^-, S. SAnFii. Dicimui Autem xion AliAin otn' nipotentiAm quiim Filij Dei Chriflo minicommunicAtAm, Sedaudi, Pappe , in qua tandem fchola didicifti plæ res efle omnipotentias? Nam fi hoc verum eft, pluresquoque erunt elTentift

HY r o s TATI CA'. îy ac proinde plures Dij,alius vidçlicet cii JUS cric cflencia gigncns alia eifentia, alter genicus, alia videlicet genita efïétia» tertius dcnique ab vtroq. procedens a-lia eifentia ab vtroq, proccdéte. Âtqui iftis notionib’ Gignctis, Gcniti èc Pro-cedétis haétenus credidi no ipfarn eifé-tiamdiftingui, fed hypoftafes cpftituigt; Concede igitur eiTentiam Sgt;C eius ac-tributa, quum ab eifentia non rCjCcd ra-tione tantum différant,per fe quide ab-folute, ad peribnas verb quod atcinec • in patre quidem oirc/pXquot;? W iit filio autem amp;nbsp;Sp. Santto al7iaTû/ç relate f idque realiter vt ipgt;Ge perfonæ re-ipia inter fe diftihguarttur) confiderari. Sed habere aliquid à feipfo amp;nbsp;habere ré candeabalio, no facit vt resipfaquçha betur fit alia amp;nbsp;alia, veru illius rei poife*-ffores ipfos inter fe habedi modo diftia-guiti Notiones igitur perfonalcs treà numoro Giguere , Gignigt; Procedere, perfonas totide nuïneto reipfa diftin-das conftituupt, ac proiftde rede dici-tur, Alia eft perfona patris, perfona videlicet gignens:alia nlius,perfona geni* ta ;• alia S. Sandus, perfona ab vtroque procedens, vTrdp^iwç videlicet

ï6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEVNIONE.

nonautemcflentia. Hæc enimc/Tennâ tota eft in ftngulis, quanuis noncodem fub/iftëdi modo : ac proinde neq; aiiara gignit, neq; aliam eniitdc quoniam iw tocidem dij,quot eftcncix euaderet : ièd perl'ona perlóna.pnra pater fïliu g’gnic cftentiælùæ roti’per modügeneratio-nis communicatæ nbsp;nbsp;tcrtia ei uidé elle-

tiæ peri'ona per modu proceftionis con-ftituirur. Idëdecirentialibus.ipiiiis dei-tatis attributis ftatuendfi eft,ac proinde ' lient vniis eft Dcus,vna eadcmq. eflen-tiâ, ita vnicü cfte eadé iJJa vnica omni-potentiaomnipotêrcm ,ficutait Atlw-naiiu^,quanuis tres fint perfonæ eadetn ilJa vnica eftentia Se iilUê ilhs effenci^il^-busproprietatibus prçditæ. Nequeve-rohinefequitur Patrem quoqueS^ Sp* S’andum fuiitc iucarnatos, ü eadé amp;nbsp;nica eft trium perfonarum eftentia omilipotcnna. Nam loge dliud eft di-cere eandem eftentiam ac omnipoten-tïam fuifte incarnatas (quo’d verum eft . quûvnieaamp; fingularis fit hæc eftentia ' Se omniporentia) quàm eandem perfo-nam,quod fialfum eft,quum alia fit per-_ fona Filius, quàm Pater aüt S. Sanéftus: ac proinde eadera quidera ilia vnica

cfleuj [

'H Y P o s T A T I C À. 1*7 effentiaSd. omnipotentiafic incarnata at non in tribus illis pcrfonis, fed in fo-hus Filij perfona. De his ß ßc iudicas, nimis certè impropriè inußtate alia 'eHe gignentem, aliam eße gcnitam, a-liam procedentem omnipoteiitiam di-xifti, pró éo quôd dicendum fuit, vna quidem amp;nbsp;eandem eflè triùm perfona-rum omnipotentiam : fed quæ modo ficut in Pâtre, modo ficuc in Filio, modo ßcüt in S. Sando, propter diuerfas perfonales rationes conûderetur. Hoc igiturdemüs te feripfiffe : dico tarnen ex Brentij amp;nbsp;aliöru hypotließ, qui liy-poftaticam vnionem fola proprietatu omnium in carnem affumptam eifu-ßonedefiniunt, confequi quod illis ob-ieci, nempe ßc tres perfonas incarßatas videri : quoniafn videlicet ipfameflèn-tiam Dei (ßue Deümfecundiim iaicui) excepta ilia effußone omniû proprie-tatum; non aliam eße in Cbrifto,quam jnreqßalibet difertefenbunt. Etenini ß hoc verum eß, amp;nbsp;ex èdeu comunica-tionedependet ißa proprietatum effü-ßo, quum totaatnain illa carne ßc eße ßatuaturvt vbiqueeft: ßtautem oAa? tota vbique, tota etiam oXaç proprie«

'18 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE VNIONÊ

rates eflujidendo feipfam tocam incar* liant.

'T'ertiumt_^rgu)nentMmBez£.

IA c o B V s Andreas in thefibus dicic: Inhabitionem Filij Dei in Cbriüo hominenon aliter coliiiderandam e(-fc, qnàin in aliis rebnsdêd differre tan* tiim fccundum magis nbsp;minus, quia in

rcliqiias res Deltas eftûdat aliquas pro* prietates, in Cbnftum verô omnes, id quod faJiiim eft. Sequeretur enim inde Dciîacc omnibus rebus, amp;nbsp;ip/îs quoq* dæmonibusperibnaJirer vnitamelTe. '

Rejp onÇio Pappi.

Andreas pro fe rcfpon* débit, Scimus autem ipfum non ire inbeias nÜA ratione Deitatein comnnb nicarirebus omnibus quas creauit, i£' démit bue vfque fulîentat, amp;nbsp;alü ratione bomini Cbrifto, cui perfonâH-tervnitaefl:. Ncque fcripbt aut dixit vnquam , vtopinor,bos duos modos communicationis, tantum fecunduni tnagis S)C minus difFerrc; (ed libencer bu- j tebitur illos diHcrre toto genere,amp; plus ctiam quàm gcnerc,

i^pob^ii

9

HÏÎOSTATiCA. 19 Ëez£.

Vrsvm in mco rccitando argu-.tV mento vel tu alic^uid hîc omilifti Vcl cette qui tuas tefpondones dcfcri-pfcrunt. Addidienim prætermiffû abs te épithetum essentialem in quo totavisargumenti polîta cft. An autc ea in te feCerim Brentio Sc lacobo An-drcæiniuriana^age ex ipforumrnet ver-

Bis à me toties ptolatis diiudicetur.

Ex ifto Euangeliftæ ditto, Verbum »«»lt;!lt;«. caro fattum eft quod de Cbtifto dici-tur non de Petto , difctimen Chtifti 06 tionZoquot; Pétri in eo ftatuendum eft,quôd Rlius Deictli fuaeffcntia itnplet Petrum fient Sc hominem Chriftum,noh tarnen cómunicat Petro omnes fuas proptie-t ates, fed tantum nonnullas. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Difctimc inter Chriftuôô alios hb-’’'**' ' mines non conftat proptie in habita-tioneftlij Deiin filio hominisdedeom-municatione propriciatu quibus filius hominis ab inhabitante hlioDci otna-tutjVt humana natutafit teceptaculum i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;anguftiflimum omnium celcldiu di-

( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ninorubenehciotum.Elæc igitur Brcn-

tius, Andréas veto fie feribit. Noneft imaginanda aut hngenda alia Dei in

ió nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ß Ê V N I o N E

7« lt;/;)/-»- Chrifto,quàm in crcaturis rcliquis o'in-maiesi-ate Hib ,quoad»OTa.v,diuinitatis prælentia: hominis qiix vc il! cvcaturis ivipycta difccrnitur, ^’quot;^’‘^quot;ciuôdaliainaliisagac operetur : ica in Chriftiim tota cftunditur, vt iam ex

tra ipfum nihil y fetl in hominc amp;nbsp;per hominem Chriftum Omnia in omnibus

operetur.

Arque hæc cft communicatio pleni-tudinis omnis deitatïs, de qualoquitur Apoftolus Coloiï.i.

Apoftolus per formam Dci,fecundu rirmm Chriftus dicitur æqualis Deo, intellcxit donà in ipfam carhe'm alîuin-f‘’S- ’5' pram realiter effufa.

Rcs omnes à Deo fublîftehtialitcr fuftentantur.

Homo Chriftus dicitur Deüs, non quia Deus lit in ipfo (qin omnib. crcaturis cft, non modo natura, fedetiafe-cundu lubliftcnrias} fed quia in alTum-ptioneGarnis dédit huic hominiomne poteftatem in cælo, Sgt;c in terra amp;nbsp;com-municauit ci oitiniadona, amp;cc.

iblslem. Dniinitas hominis Chrifti non cil ilia amp;nbsp;æternacum Pâtre amp;: fa-fto Spiritu eftentiacommunis, fed có-municata à fecunda hypoftafi. Et vt vnô

HYPOSTATIC A. II vno vcrho dicam,quum hominem ehe Deum, dicimus , nihil aliutl intclligi-mns, quam quod homo ad dextram Dei ledeat. Nam carnem aflumerein Deum,nihil ahudelt quam omnéfu-am plenitudinem ei communicare.

Inter inhabitionem Dei in fandis, amp;nbsp;in Chrifto hoc vnum eft dilcrimen, quod fanftis diftribuat fua dona dime-la, Chrifto au tern immenla,

Chriftus homo hoc habet commu-’’''-^'’^ ne cum omnibus fanctis, quod cumeo Deus perfonalitcr fuit vnitus.

At cÔtrà Luthcrus in quada condone. Quod Chrftusin forma Deifuiftc prædicatur,certè diuinitatc indicat,ite qupdfeexinaniuifte dicitur-.porro ina-nitio Só I'erui forma, quid aliud quam humanitärem teftantur?

Hæc igitur illi, quibus vides cos a-perte ifta teftari Deitatis Chrifti fine formæ Dei appellatione non iplum , fedeius donorum eftufionemin carnem allumptam fignificari , quod mere Neftorianum eft.

Deum non aliter, effe in Chrifto, quam in omnibus creaturis, quod Si ipfumeft Neftorianum.

b.iij.

tl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D £ V N I Ü N E

Deum effe in omnibus creaturis etia fecundum fubiiflcntias, quod cft ine- i rum Manicheorum delirium , cum illis luperioribus eft prorfus affüç-£«w. , j Perionalem vnionemDei amp;nbsp;hominis in Chrifto elTe cómunem omnibus fanftis: hoe v N v m efledifcrimeii inhabicationis Deiinfanólis,quódfan-élis diftribuac fua dona dimeni'a, Chri-fto auccm immenfa.

An nó hoeeh verb, Pappe, dieere per-lonalé vnionê Deitatis'ÏS ?vó7ain Chri-ho dift'erre ab inhabitatione Dei in ß-dis (quam ifti quoque perfonalem viu'- ; onem eile voluut ) non 7«roç fed ttAwv? Si hæc forte tam monftrofa 60 in Ecclelia Dei intolerabilia pvo-bas , quo te loco haberi decet? Sin veto damnas ( quod te, re tota diligen-tius expenfa , fadurum fpero ) vide, quæfo, cuius caufæ amp;: quorum homi-num parrocinium fufeeperis.

Scdamp; aliud habeo quod in hac tua refponlionedehderem. Scis enim verbum communicationis in hoc argumé-to ambiguum elfe, vtpote, quod ad v-'nionis colequentia effeôtâ referripoti poflàEjquàm ad ipfam vnioné quum hic

hypostatic A. 2-3 aganius de ipCa tSAÓjöu vnionc hypo- -ftacicacum carne. Vocabulum aurcm vnionis etfi lacobus Andreas non du-bitat vfurparc de Dei in lanftis, imb in rebus omnibus inhabicatione diiTeres, vt paulo antccitaui, mallé tame tc ilia infamvocemvnionis vfurparc. Deinde quale etiam iftud eft? Deicatem co^ municari rcb^ omnibus? Deicatem res omnes crcaffc Sc redemifle ? Nam ego quidem iftaportentanunquam adhuc audieram, quamuis omnia in Deo elfe, viucre moueri, ipfi quoq; propham vates viderint, atque adco omnia louis effe plena dixcrint.ldudyero Deum hu: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;res omnes Çtiftentare^ fi tu

accipis VC de vircute ilia return omnium VC créa trice,ica quoq; conferuatri-cc,concedo. Sin verb cum lacobo Andrea fubfiftentialiter,id efi:,hvpoftaticb res omnes à Deofuftentari vis,mox à te ipfoSetuo Andrea didetis, quumChri-fto pofteavni perfonalem vnione, êó jd quidem reétè amp;: orthodoxe, vcndicas.

^Artum Argnmentum Bez,£.

PRop R IE T A T E s Dei fût propria quarto modo .Ergo non pollue comraunicari alicui creaturç : alioquia b.iiij.

non effent proprie, tcd communes., Deus ïpoliarecur lùa gloria.

ß.ejlgt;onfio Pappt.

Ne G o confequentiam: Siquidem illç proprietäres humanitati Chri fti communicari dicuntur non eodem modo quo ipü diuinitati, ied aliter. Na quu diuinitas eas liabeac per naturaro, humaniras earum particcps eft pergra-tiam,quo modo etiam ipfa filij Dei ei-fentia communica tur.

Apologia Beza

AG-iii 03 Q o lacobi Andreæ ftro-pham, quihæc Auguftini verba e-, ludens ; jS^on ePi confe^jueas vt(juod i'O iDeo ePl, itâfitvhiqttc vt Deu^: {_Augvfii-ftiti non negat (inquit J hnmanttateW' ChriPli 'vloi^ eße, fed negat eo modo v-hi^tte eße ojtto ejl vb^jue diuinitas Quaii, yerô Auguftino aut cuiqua ante Brcn-tium alij vencrit in mentem ei. natura;, quæfublata circûfcriptione nufquam fit, irnà ne fit quidem, aliquem vbiqui-tatis modû tribuere. Sic tu quoque argumentum noftrû eludis, ncgas, quoi! tarnen ncgari iurenon poteil:, propriû quarto modo definerc effe proprium, ctiamfi alteri communicctur , modo

HIP o STATIC A. XJ nan cadem ratione comunicctur, qua, eftalceri proprium : ac proinde mane-le dcicatisluas proprietaces,quamuis af fumptæ carui commvnicentur,quonia propriæ lune deitati per naturam, fiat àutem particeps car um humanitas pep gratiam. Sed quis tibi concedet(exem-pli gratia ) fiquis fundùm hærcditario. iurc polildens, alium liberaliter admi-fcrir in commune illius pofleflîonem, fundum vni anteà proprium idcirco non euadere.communem ^quoniam illius quidem lit hæreditario iure, alte-rius verôexgracuitobeneficio? Nam. certe non communicationis modus, fed eiufdé rei communicatio qualifcû-que facit vt proprium euadat commune . Deinde quînam erit proprium quarto modo, quod foli cuipiam non compcrit,quocunquc modo non com-petat ? Præterea nihil iftorum, vt opi-nor,negabis,omnia videlicet Dei attri-« butaeffe quidem in ipfo elTentialia, arque adeo Deumipfum, fedquod ad res extra Deum poliras atrinet, magnum tarnen elfe inter hæc diferimen : Sé quu lit quædam analogiæfpecies inter Deum creantem ipfiusopéra, fient in

zg nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de VN-IONE

rebus creatis fubftanciam illarura ac deinceps carum accidentia confldera-tnus, fic in Deo atcributa quædam nobis quodaminodn ipfammct eius eilen-tiam cogitandäiic proponerejVtnulli ratione lint illis creatis rebus comrnu-nicabilia, veluti feipfo cfle, æternum, iinmcnfum,limpliciiïitnum eiïèrqUæda vcró veluti quarundä qualitatum fpe-ciem in Deo nobis reprefentare, nem-pebonum, iuftum, mifericordem eifc^ que analogica quadam liotnonymia rebus creatis non vt efTentiæ, ted vt qua-htates per accidens attribuantur. His ■ ante pofitis, necefle eft vt quæ dicis per gratiam humanitati alTumptæ commu-nicari, vel ad prius,vel ad pollerius at-tributorum genus referas, quoniatn ad vtrumque non potes.Quod fi ad podc-riorareferas,quum difertè dicas licipß filij ciîentiâcommunicari, vt eiuspro-prictates jfequetur veile tecum Bren-tio,vcl cuinNeftorio potius, Chriftuin eife Deum per accidens, id eft, non natura Deum , fed donis ex cellen-tidiinc in carnern clfulis, cærcris faiv clis elfe diuiniorem : quod dogma, Vt einolliret Iacob;.is Andreas, exco-

HYPOSTATIC nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17

gicauic fcilicet m(pov nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, quuin

diceret v nit Am eßecarni Deitatem tjuafi per accidens. Sed vbinam iftud inuenent, qui difertc fcribit Deum cH ^Aniiii Omnibus perÇonaliter 'vnitum ,ne-^«e Deitatem chrifli eße »cndJifßed dono-rum omnium plemßimam eßufionem -, id eft vers Aceicle/ot^riAxa? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d ad. pri

lls attribiitorum mere eiïentialium genus id referas, præuaricaris profcftQ. Tum enim communicationis nomine vnionem intelliges-, quæ quum faluis cuique naturæ eflèntialibus proprieta-tibusfaélafuüTe intclligatur, non iam in ipfam humanicaté fuerint illæ proprietäres efTufæ : acproinde hypoftati-cæ vnionis definitionem à Brencianis allatam prorfus euerteris, arque adeo meum argumentum prorfus confir-maris,

^^ntum \^rgumentum Beza.

SI proprietäres diuiniratis commu-nicatæ fuiTÆ bumanæ naturæ. Ergo cftæterna ôôinfinita,vel coguntur ali-quas proprietäres exciperc , amp;nbsp;à feipfis dlifentire, quum videlicet anted dixif-fent omnes proprietäres humanitati cf fç commnnicatas.

18 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE VNIONS.

Âejpoafio Pappt.

N Ego confcqucntiam.Noncnir» dicimus has proprietäres hiima-tiæ naturae per lé amp;nbsp;fcparatim confide- * ratæcommunicatas efle jfed in concreto, homini Chrifto, quacejjus videlicet perfonalitervnitus eft filio Dei, Et lue racionenon abfurdum eft dicereetiam hominem Chriftum effe aeternum, infi-nitum,omnipotentem amp;nbsp;omnipræfen-tem amp;éc. quia vna çft fubfiftentia per-fonæ ÙTnçabmt; cum filio, qui æternus eft, infinitus, omnipotens, omnifeius, omnifapiens, amp;nbsp;omnipræfcns. Ani-maduertendum tarnen hîc eft,ne ideô tantùm Chriftum omnipotëtemamp;æ-ternum elfe dicamus,quia ipfiusdiui-nitas talis eft, fed ctiam fecundnmhu-manitacem,vcrè ( fuo modo talis dici debet: non quatenus eft humanitas per le amp;nbsp;abfolutè confîderata, fed quatenus , vt diximus, alTumpta eft à deitate in vnionem perfonæ.

zyfpologia PezA.

ATq^i tam neceife eft, vtcuicô-rnunicata eft in fefe, fine eftentia-hs fiue accidentahs Infinitas,fit ac dica-‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tur

tt Y P o s T A T I C A.

tor infinita, quam neceffc eft album ef-fe cui impertita eft albedo, due per na-tinam, due per graciam id fiat : neque id magis inficiari pv-)tes, quam folem meridie non lueere, Eos aucem quorum dogmati patrocinaris, per diuini-tatem Chrifti non intelligere illam soi-'u'/h , qua Deus clt ; fed dona quamuis fupra omnem menfuram, tarnen non aliter in Chrifti humanitarêj quàtn in cxteros fanótos effufa,ideóq. -hypoftaticam vnionem in genere face-re Chrifto cum omnibus fanâiscom* muncm, paulb ante prolatis ipforunl verbis oftendimus .Itaque quum ad hy-poftaticam vnionem rcfugis tanquarrt Chrifto propriam, non vides caufatn abs te prodi, quam tuendam fufcepiftiî Vos autem poftquafine vlla exceptio-hedixiftis omnia qusc deitatis per haturam propria funt, realiter per gra-tiainfuiffe in humanitatem aftumpta effufa :cögi tarnen aliqua excipere ex 'Veftro iplbrum teftimonio liquet. Co-ccditischim humanitatem Chrifti effb cteatam,neque infinitam,neque im-menfam. Ergoneque àv-wact, neque aeternitas prin«ipio carens, neque in-

DE VNIONE

finiras, nequc immenfitas illicommü-nicaca fueric,quas tamera clÏe Deicatis proprictatcs inficiari non poteftis. Ali-quas igitur vos cxcipcre ac proinde a veftraipforumfententia dcfcifçere ia-teamini neccITe cft. Age tarnen, expen-damus quod fit refponfionis tuæ mo-mentum. Negas humanitatem à nobis dici æternam, infinitam, omnipoten-tentem,omnipræfentem, eciam ü di' catisomnes deitaris proprietäres iJIi ci-fecommunicatas. Gedó quamobrem?

( inquis ) non dicimia comniunï-CAtas e]Je humsinitAti per fe fepArnWi conßderat£ifedin concreto homini Chti‘ fto y quAtent-ü 'unitta eYtfilio Hei, tjM ti-tione nihil prohibet did eftAm Chridurn hominem ejje Aternum -, inßnitum, omnipotentem Reélè profedo fi paulô apertiùs loquereris, hoc ipfum quod rcfpondes paulô meliùsintelJigeres.

Nam, quæfo, quid fibivult ifludgt; NON PER s'E.îldem-, inquis, tjuod NoN separatim. Ergo difcedisà Brcntia-nis, qui quum ( vt paulô antè oftendi-mus ) difertè fcribant Heum non Aliter inefje Chriflo homini Çecundum verbi cnoxpuAm reliquisfnn^iS) imovnitnm (ß

Deunt

HYPOSTATIC A.

T)eum rebus omnibusÇecundumÇuhfiflenti-)fwj,neccffe eft vt vel ab ipfis aperce dift fentias, ( quod fi Geis, rede riicis ) vel vt cum illis hominem feparaiim a ver-bo in Chrifti perfona, vt in reliquis rebus cófideres,ac proinde nobis hoc tuo rcfponfoilludas. Deinde quum hxQ duo Sepratim consideruri, amp;nbsp;Confiderari quAtenus efi 'unu Çubfifientiu per^ônii filif Dei è- hois, inter fe opponis, none rur-fumlacobuin Andrcam vt Neftorianu nobifeum coarguis? Deinde quid D. Luthero fiet, qui hoc fentientes quod tu dicis,hominem videlicet efte omnipotentem,imperitos vocat? Eius enim hxc ipfa hint verba in concione quadagt; vt tu minime ignoras, ^^dum, inquit, imperiti omnipotentem in Chriflohomine faciunt permifientes daas nuturas atque operAeorampurumprudenter. Audis igi-turillos à Luthero VC Eutychianos co-argui qui Chriftum ftatuunt hominem

I effeomnipotentem? Perfe, inquies, co-ßderAtu. Atqui àBrecianis non nih per fe atqgt; adeo feparatim vt rchquos lan-ftos ilium confiderari docuimus. Res autem itafc habet,vtte quoque fpcro, vbi fine præiudiciQ iftam caufa dihg®-

52, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE V N I O N E

tius ex P endens , facile iudicaturum;^ Cóereta nomina Dei amp;nbsp;Hominis fçpc 'nó ipfas nacüras,feti perfona declarant, idquevcl diflintlè, vc ü dicam, Deus 'uerbumfa^iiii eß caro,S£. chrißus homo cß exßmineHAuidU^ in quo dicendi genere Deus Si Homo av^jid eft,in fele amp;nbsp;fuiipfius ratiöne habita eónfide-fant diftinctè. Verbu enim ipfum fattu eftcaro,vc loquitur Damaiccniis,ad fuam fubßftcntiam carrie reduóta, SC Chriftus homo cil in femetipfo cx Da-üidis femine: vel nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;id cft, ita vt tota '

coniunélinï confideratam perfonam quamuis ab altera tantüni liatura de-hominatam defignet, cuius generis du-plices funt attributïones. Nam hcTt-Äicr/^Ta rSv tvipyi^'v, id eft, ipfarumo-perationum efteóta quamuis à duplid operations, eaq; diftinÓtè in duabus na-turis conhderata promanerit, tame to-tiperfonæ vt fubiedho tribuunturpropter '5%£;^lt;»p«w,ideft, mutuamcômea-tionem,qua* eft hypoftàcicæ vnitionß ctfeftum. Sic dicituT VnuseiTe mediator homo Chriftus lefus : Mediator cnim eft Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quamuis ab al

tera tantum natura homo nominatus',

SC

HYPOSTATIC A.

amp; Deitate quidem diuina, humanica-re vero Humana peragence, quod non animaduerrens Scancarus Eeclefiam pcrturbauit amp;nbsp;Arriahisarq. Tritheicis aditumaperuic. Altera aucem att'ribu-tio in eodem illo pofteriore dicendi ge-ïiere, quo videlicet perfona Chrifti ab altera tantùm natura in concreto de-nominatur, ea eft qua vel proprietatés uatiitaruelTentialés velearum tvfpyéiitti quamuis re ip fa fubieda fuarum na-turaru non egredientes,de Chrifti per-'fona, ab altera diuerfa natura in concreto dcnominatà, dicuntur j fic videlicet vt Humana de Deo, diuina de ho-mine prædicétur , quod Damafccnits tir'nJ'ooiv vocat,imrneritiflimèà D.Lù--thcro, illam certe non intelligente, fla-gellata,pleriquc Verô «oivav/dv TOv appellant, veluti quum Deum glo-riæ( Verbum videlicet ) dicimus fuifte crucifixu, amp;nbsp;homilie Chriftum, quum cflet in tetris,foiftc in cælo,qua in rö. fere confiftit noftræ controuerhæ cardo. Quoniam enim Brentiani hypo-ftaticam vnionem definiut reali in car-ncmipfam Deitatis proprieratfi haud fecus fquamuis abfquemenfuta) qur,Hl

«

14 D E V N I o N E

in cæteras res crcaras effufione, vt pau-lô ancè oftendimus 5 confequitur ipfos vellc proprietäres diuinas hotnini tan-quam fubiedo per gratiam inhærere, quum non aliter cæteris rebus crcatis iniint, quod dogma apertiifimè ex hx-reii Neftoriana quod ad ipfas naturas, ex Eutychiana quod ad proprietatiim ,cflentialem cft'uiioncm attinet confia-turn Kenmitius quum ingenue refelle-redebucritjobtcgere temen

ctaç nomine ôc igniti carbonis oppo-Jitâ fimilitudme ftudet. Tuvcrolî quid fit iftud âvTv fatis intelligis,re-ftiùs profeétô fcntis, quod fie facillimè cognoueris. Priniùm circunfpice quæ-nam fila diuina fint quæ liomini affum-pto, amp;nbsp;quænam Humana Dco Verbo tribuantur. Omniâneî Omnia certè fine vlla prorfus exceptione.Quamob-rem? quia tota Deltas naturamhuma-nam totam afiumpfit. Itaque ó ÂÔygt;ç ta , verè dicetur creatus, conceptus,palTus, mortuus y i'epultus , excitacus à mor-tuis, quàm homo file æternus, immen-fus, omnipotens, omnipræfens, omni-fcius denique , vt vno verbo omnia compleôlar, vnigenitus file Dei Filius contra

Hypostatic A. ƒ ContraNeftorium.Num vero eflcnria-licei“ autpotius accidentalicer vel,vclo-iquiturlâcûbus Andreas, quad eflentia-liter? lino prorfus efl'entialitef. Quâni-obremgt; quoniam ipfamet eflcncialis Deltas in Verbi hvpoftad eflentialein humanam naturam tota ( vt pore qu£B diuidi non poflic) aifumpdc. Ecce igi-tur plus vobis etiam multo largimur, quàm poftuletis. Vos enim cogimini excipere ttUTOcn'cu», ætcrnitatêi principio Carcntcm, infinitatem immendtatc amp;: cxconfequenti profefto, fquicquid dicatis)omnilcientiam omniprefen-tianiinr At nos nibil prorfus Dei elle dicimus, quod bomini aifumpto non tribuatur. Vos itidem lt;E^;^quot;pgt;icnv ex altera parte, qua videlicet diuinis hu-tnanatribuLintur, debilitatis.Nos fate-mur quidem in hac hypoftatica vnio-ne dorainari naturam alTumentem, fed nihilominus pari prorfus ratione diuinis Humana atque Humanis diuina tribui docemus. Qua in re igitur diflide-mus? nempeineo quodiftud fcaSquot;’ wto vel certe non intelligere potcftis -, vel non veàlè explicate. V ideo enim, vos illud accipere incerdugi pro pek se, c.ij.

’^6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE V HI ORE

id eft, hupte vi amp;nbsp;natura : quo fenfu di-xifti paulo ante humanitacem habere propriecates diuinitatis non per natu-* ram, led per gratiam amp;nbsp;ex dono Dei.

Interdû autem(vt hoc loco) iftud per. 5e exponicis separatim , id eft (vt iftud duriusdiduminterpretor ) feor-■ 'firn, diftinlt;ftc, abfolute : quæacceptio gt;nbsp;tolerabilis eflec, nili mox illam depra-uares, quum id quod de concreto ve-ïè ,id eft, de perföna ab altera tantum parte,putà ho-mirie denominata dicitur ad abftraèlum,id eft ad naturam ipfam 'humanitatis accômôdas idque certc ’•fuperuacaneè, quuin humanitas, vt * mox dicam, nunquam nili infefena-' turam ipfam hominis declarer. Omni-“'no verô lt;$(3’ aW inhac difputatione opponitur -ra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, quorum illud

quidcm aliquidin femeripfo fmequale ' cftin fefe fiueidex natura lîue pergra-quot;tiamhabeat,iftudverô quippiamnon ‘in fcfc led in alio line alrerius cui âdhç-let rcfpctlu conlideratum lignilîcac. Sic »exempli caufa , credentes dicun-tur iufti, aazriÂoi, non in fefe,(elt;i in Chrifto, cui tanquam fubiedo inhæ' ret iufti tia, quæ nobis mvfticè cumipllt;’

H Y P o s T A T I C A. 37 per fide vnicis imputatur ; quamuis hçc limilitudo ad rem ilia provins no quadrec , quoniam credences non modo , fed eciam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non

autem^S-’wuTK; iullicia Chrilliiufti-ficancur, inChrillo vero non eft a^oç aMûÇfquod non vidic Brencius per-fonalem vnionem faciens cunftis fan-ftiscommunem) fedduncaxat a^oi(g^ £*^o. Cedo igicur qua racione Homo iftc Deus eft ? cerce non in fefe vllo modo fed in Verbo in quo fubliftic. Icem, qua racione Verbum eft homo? cerce non in fefe vllo modo, fed in carne alTumpca. Eadem eft aucem prorf'jsi cflencialium quoque propriecacurnat-cribucio, quxipfarum elTcntialium na-curarum.Qua racione ig/icur homo ifte-eft non modo omnipocens, omnifcius,. omniprxfens veru,mcciam æccrnus amp;nbsp;vnigcnicus Dei filius, increacns, infi-i nicus, immenlus,amp;; quicquid eft Deus. Verbum? profeélô non in fc(e(fiue lui-, ipfius refpeétu fine feorfim fine coniun-« ftim eum conlideres ) fêdfèçundum a-liud,ncmpe Verbi in quo fubftftic re-' fpeftu. Neque viciflim alicer Deus glo-j riæ dicitur conceptus ex feminc Da-

Ç.Ü).

PE V N I o N E

uid, natus,palTusjmortuus, fcpultus,fu* fcicatus à mortuis, amp;nbsp;quicquid homo cft:quód h agnofcere in animum indu-cas ( quid autem eft ifta veritate aper-tius) ecce, mi Pappe, pax erit Ecclefiis reddita, omnibufque fublatis conten-tionibuscælum ccrramque exhilarabi-mus. Nam quod addis Christum dicen-dum e^e oninipoïentem sternum etiitn quod ad humunitAtem uttinet^non tAmefli inquis, abfolute confideratam (ed ijuaU' »US esiajjumfta, eredo tibi ipfi, vbi at-tencius quid hoc rei fît diipexeris, di-fjshciturum *. imo eriam futurum vt à te hac in re aliquatenus ij ipfi difletiant, quibtis viderivis patrocinari. Obiècro enim,quïd eft humanitas nih ipfa in fe-fe humana natura? quid eft Deitas Chrifti nifi Verbi hypoftafis infefe conliderata? Euolue facras literas ,con« fuie omnes omnium ætatum interprétés J conftile denique teipftim abiqiie præiudicio, amp;nbsp;fàteberis, quales res hint in fefe abfolute,tales appellatiuis abftta ftis nominibus fignificari, amp;nbsp;alioquin nihil in appellandis rebus certu amp;nbsp;fta-tutumfore. Quid veto? ft humanitas. non abfolute conftderata^fed quatenus

hypostatic A. 39 affumpta eft, æterna eft ( vc tu fcribis) cur non indem Deltas in ea qua affum-pfit natura dicetur nata, paft'a, mortua, excitata? quod eciam audio Andream Mui'culum’diferte proEteri,vt iam Eu-tychianil'mum eiurare non poflit? Scio quid refpodeatis, nempe Deitatem no fuifte arteftam in feie carnis affumptæ inftrmitate, ( quod tarnen aperte dicit Mufculus quot;) fed humanitatem contra adumptam fuifte in maieftatem diuina. Concedo,faluiscuique naturq proprie-tatibus. Sed quid hoc ad rem ? Nam proprietäres ( vt ipfe Kemnicius fate-tur ) neutrius naturæ fubiefta egredi-untur. Itaque non magis dici poteft effuia mortalitas in Deitatem,quam in humanitatem etuTOcna Zc infinitas , ac cæteræ proprietäres vlqueadeo eften-tiales vt accidere nulli fubiecto poflint. Nec enim magis poteft aliquid fieri infinitum ( cohæretautcm cum infinita-re omnipræfentia neceftario perpetuo-que nexu , ficut circumferiptio cum narura finita') quam aliquidfieri Deus accidentalis. Audi, quæfo, Pappe,quid ' dicat Damafeenus lib. j. cap.3. quo nemo accuratius hanc quæftioncm ex-c.iiij.

'4° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CE VNIONE

plicauit. ^^modo, inquit, nxtura 'VNA esiy contrAritts ejj’entialesproprietates

Vides damn an realem enuiionem Brencij. enimfierips-teii-, vt CAdemnAturAfiecundum idem ere-Ata fit nbsp;nbsp;ificreatA^ mort alts amp;nbsp;immortalisa

(ircufifiripta incircunCcripta? (l^d eft aucem secvnpvm idem aliud,quàm quod dicim’, in code lùbieélo? Nam a-lioqui natura hominis eftfimulamp;. mot’ talis Só immorcalis, fed illud quidem fecundum corpus,iftud vcrofecundum animam. Ac in Chriftoillæ proprieta^ tes oppoheæ fêcundùm duas diuerfas nacuras dicucur, ideoqj vni amp;nbsp;eide na-çurç in fefe vt in fubieÂo couenire nul-lo modo polTut. Relinquitur erço pi'O-prietates eflcntiales redè quidem per-mutari in concreto proprer gratiam v-nionis,fed nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non M-n -.in

abflradlas verb nominibus cam falfam elfe hanc enuntiâtioncm.,HumA^itAs efi AterioA Vil omfiipiteffsi/î quàm fi diccres,Humauitas efi Deitas in Deita-te. amp;: tam impium elfe dicere Deita-tem ejfie creatam aut circunficrif tam in af-Jumpta humanitAte y quàm Deitatem ef-fi hun^anitater» in aJfinmptA humanitat^^., Çaufa,

HY P o s T A TI CA. 41 Caufa eft, quoniam vt ait rcftc idem Damalcenus lib.3.cap. 4. Diitutis humtfnitatis nomina ip^as fubfiantias ßue natur as re^refentant-'Dci -ver o amp;nbsp;hominis nomina modo de natur is dicunturymosTo de hjposhß, il[o tjuod partis rationem ha~ hetrecipiente nomen totins, veluti quum perfona ipfa Chrifti vel Deus vel homo vQcatur.

Sextum \^rgumentum Bezat.

De I T A s Chrifti omnia quidem agit in humanitate, £4 non ab humanitäre feparata, fed tarnen non per humanitatem; vt corpus fuum excita-uic ex morte,diuinafuavirtute, no per carnem vel humanitatem fuam.

Bejponfio Pappi.

PR I M v M fi Deitas Chrifti ali-quid agit no confcia autfociahu-manitate, fequitur humanitäre affum-ptam elfe non in totam fili] Deitatem, Ïed tantum in partem eius aliquam, de quo alibi plura diximus. Deinde duse naturæ in Chrifto ne inipfa morte quidem fepararæ fuerunt ab inuicem: led manht earum vnio hypoftatica. Licet enim corpus iplïus ab anima turn verè feparatum fuit, tarnen anima, præftan-

41 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E V N I o N E

tior videlicet humanitate, femperper-fonaliter cum filio Dei fuit vnita. Cum anima fua igitur amp;nbsp;per animam quoq. diuinafuavirtutc Chriftus corpus luu ex morte refufcitauit.

t^fologia. BezA.

SI c V T elîüfio realis eiTentialiura proprietatu extra fua fubicftamc-rus eft Eutichianifmus .• ita quum hy-poftaticam vnionem ex eo definiw quod Verbum agat omnia per huraani-tatem affumptam mihi quidem vide-mini manifeftetranlire in Monophy-iitaru amp;nbsp;Monothelitarum caftra. Mu-tuus enim eft amp;nbsp;infeparabilis nexus na-turarum cum eftentialibus fuis pto-prietatibus amp;nbsp;earundem energiis.ltaq; ficut duas naturas quarum vna non eft altera, fed alteri bypoftaticc vnita, fic earundem amp;nbsp;proprietates eifcntiales amp;nbsp;energias abfquevlla traffufionealia-rufn in alias diftinftè feruati necefteeft, Deitate videlicet diuina, humanitate veto Humana peragete, quamuis à,7nn-gt;jilt;Tp^-nt, fmt toti perfonx communia tum propter vnionem turn propter co-operatione ipfarum naturarum. Coo-pcrationem autem intelligc, non quod vna

HYPOSTATIC A. 45 vna eademque fit vtriufque encrgia, fed quod ad vnicum a.Tivngt;^ilt;Tng. con-currant diftinftç fingularum naturaru adiones. Excmylo fit excitatio Lazari amortuis. Ad hoc opus concurrunt aftio Deitatis propria, nempe repetita connexio animæ Lazari cum eiufdem corpore .deinde aftio humanitatis turn fecundum animam fcogitauit enimSc voluit anima Chrift-i q, faciebat Deltas 1 turn fecundum corpus, clamante lingua, Lazare veni foras. Sic fanata eft hæmorroiffa corporis Chrifti contra-ftu.quauis propria fuer it Deitatis aftio fanguinem illius fiftere.Cuiufmodi alia multa a Damafceno pulchre explican-tur li. 5 .c.15. Sed ôt aliudconfiderandd arbitror nempe ficut aftiones ipfe na-turarum diftméfx funt, ita etiaçi aftio-nes quafdam effe fingularum naturaru fimplices Si nudas ; vt exempli gratia, voti/tjt.id eft,prima mentis conceptio eft nuda ipfius mentis a£tio,qua. fi fermone cuipia declaret, tunc eft aftio non fim-V, plex, fed ob admotâ corporis aftioné 11 nbsp;nbsp;nbsp;copofita. Sic in verbo ^pnæ fnt Si vni

11 nbsp;nbsp;nbsp;Deitari figilatim confideratæ immancn

* \ les aftiones fimplices quas^i per huma-

44 D î V M I o N E nitaté fieri dicas,non minus pecces qua fi humanitatcm in ipfam Dcitatemcó-uercas. Cliriftus certc vt pote verus Deus Patri â/lt;pilt;OTOç,ncc cflùfîs dunta-xat in carnem donis ficut amp;nbsp;reliqui fan-âi, vt vultlacobus Andreas, fed vete , nouerat quidincordibus ho-minum laterct, vidit abfentem Natha-naelem, omnia babuit fibi præfentia. Patri femper cooperatus eft in mundi gubernatione : num,quæ{b, per huma-nitatem, quanuis non fine humanitär te, id eft, Deitate ab humanitate no fc-parata? Quod fi quid in iftis operata eft humanitas cu Deitate, Eumanitas po-tiusper Deitatem operata fuerit,quain per humanitärem deitas, vt veftra a’xu-nullo modo fit in iftis quæcô-memoraui, tolerabiliSjUifi dicere maji-tis animam per oculum, quam cculum per animam videre. Reótè igitur dixi amp;nbsp;dico TDV non omnia fecifie per humanitatem. Tu verd vt hoc elude-res dicere maluifti quot;jSlon confiia AUt focia-huminitAte^ quæ verba non poffura ego coniiccre quomodo fis explicaturus, nifi quod exiftimo te prius illud ad Sï«-pofterius ad ■sjociÇ/v ipfam accom-mo-

h Y P OS TA TI C A. 45 modatarum , vt videlicet nihil fcieric Verbum quod non fimul fcierit huma-nitas ipfius, neque lit vllum opus Dei-tatisin quo non lit ipfa cooperacahu-manitas. Iftud veto cuiulmodi lit age-dum ligillatim expendamus. De focie-tate quid nobis videatur iana diximviS) quod expeélabo dum refutes. De fci-entia nonignoro quid nonnulli,ac inter illos Damafcenus y fcnferint quali videlicet ab ipfo conceptionis momé-to anima Chrifti perfedtiflima fapien-• tia fiierit prædita, quod tarnen Am-brolius reàè negauit, quem Lombar-dusfruftrain partes fuas traherecona-tur. Ne veto diutius aut pluribus ea de re vobifcum contendam , ecce tibi D. Lutheri verba ex accuratiflimc fcri-ptaconcioneinDominicum diem natal! Chrifti proximum, in hæc uetba Luc 1.51. Puer autem crefcebat amp;cc. ' Tinxeranty 'vsxlt;:^\tytirgutulic[tiidain nouü fidei articulum yChriflum in infiàntiy lotjuutur, conceptionis fux etium Çecundum hominem fuiff^e plénum Spiritu nbsp;nbsp;fipien-

tia, adeo vt nihilprorfus in ipÇum potuerit pos^tea quouis modo immitti, quafi anim^ eiusfuerït inmodumvtris yquem tta im~

46 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E V K I o N E

fleas vt nihilfraterea queat in recifer(lt; Nefciunt fUne ifli amp;quid los^uunturé quid Affirmant. Ét mox-. t^mfle^iAMUt igitur njerba EuAngeliïia (f ea ifuint jimflicißime de Chri^ii humAnitate intel-ligAmus qua DeitAtù inlirumentttrn •veluti domus quad Amfuit, plena fenpef (firituBei. Atü non femper earn fimilttef mo uit, fed alia Atque alia ratio ne fecatt-dum diuerfitatem negotiorum oeeaße-num rem Patrû agendi. ^Ita, licet nttn-quam ei abfuerit ^iritus Sanctus fictd corpus eius per incrementa temporis fut-crefcebat, rationis 'vfusquotidtereilile' batur auttiorpro modo natura vt hominibus-euenit.^ ita fiy Spirituscontiniui penitus iUifefe immifit., mouttque illurrt pro atatis ratione potetius eir ad plttra.ilt' que enim figmentum eft quod Lucas sit, Corroborabaturftiritufed vt verbafiusnt ita ftmplicifitme quoque res euenit, vi quantum acceftit atatis , tantum (T gnitudinisj quanturn^ero magnitudinU, tantum fr rationis, vtf^ ratione auiticr, ita fr ftiritu euafit robuftior fr fapientii plenior coram Deo in feipfo, fr coram hC' minibus : neque hac verba opus habent S‘ lia gloffa ifed hac huius loci natur alls i^“

HIP o STATIC A. 47 ttlligentiA fine fericulo^ ChriîtUnA efi. Ec mox. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fit ita comparatum ut

omneshomines augeAntur^corfore j rAtiû-»e.y fiiritu ^fiapient'iA , neqttefiitqui aliter fiehabeat, voluit Lucas htc de Chrifio il-ludpradicare, quodPaulttsficripßt Phil.2. Chrijlum fie inanittififie SiCc. nempe Chri-fiumadeundem modum fiefie hahuififie dP cum tempore etiam aliarum rerum incre-menta accepifi'e yfied accepijfie prafiantius aliù , fÖ quad ingenio fiuerit nobilior (fis-diuinis dotibus opulentitts aliù ornatus. Hocpaôto nihil eritdifificile in verbdLucx, modo arceantur argumentoritm iflorunt fiubtiles Audis, Pappe, Lutherum, quem vnum omnibus quoties libuic, opponitis, figmentum Maieftaticum, effuilonem realem omnium Deicacis proprietatum in carnem, operationes omnes per humanicacem ab incarna-tionis momento , tuum denique hoc relponfum ex profelfo damnantem? Tranfige igicur cum illo, aut potius fa-terecumveritace,eciam h non omnia cgic Chrifti Deicas confcia auc focia humanitace, non tarnen propterea to-tam humanicacem à cota Deitate af-fumptam non fuifle, quod cer.tè cogi-

48 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E V N I o N È

tare debueras non minus valdè ab* furdu elle, quam lî diceres totam Dei' èatem non adumpliffe tocum corpus, qüoniam pedibus non videat vt ocu-lis. Quinetiam, quæfo, quum tü, ve-ricus ne alioqui hypoftadca vnio dii-folitatur,contendis humanitatero fuil-fe fociam confeiam omnium Deita' tis adionu, quid obfecro per humani-tatem incelligis’ animam profetbo quö de fcientia quæritur, quia feientiæ iub-iedtumnon eft'cotpus. Ageigituriire!' ftc argumentatus cs, cur non rede lt;iuoque conclufero , vel non aiTumptu fuifÏc corpus à Verbojvcl corpore quo-que Chriftum omnia fciuifle cognö' uiiïe? Sed hoe te fefellic,quód cum cobo Andrea aiïumptionem carnis a Verbo fadtam pro effufione donorurU accipis (quum non aliter poflis partem Deitaris interpretari )id elljvnionçrti ipfam pro eius effcdtojfiue, vt in icho-lis loquutur, gratiam vnionis per quam homo fuftentatur in Verbo, cum tia habituali, ideftj donis à Verbo ih ipfam carnem efFufis, permifces, quï 1'anè dona eth tanta funt quanta iri vl-lam rem creatam conferri immitti pof '

\ .

HYPOSTATIC A. 49 polTuntjadeo vt nomen habeac,hace-ciamratione CiiriRus fupra omneno-men, nihilominus camen infinira efle non magis polTunc, quam humanitas jpfi Deitati fecundum exequari, VC videatur non fatis polTe reprehcndi vox ilia Brentianorum,qua inquiunc fe exæquare humanitatem Chrifti di-uinitati non soia, led : non ef-fencia,fed pocentia .• non natura, fed gloria; non fubftantia,fed maieftate. D. Lutherus quidem certe non minus falfe iftud Omnipocentiæ carni inficæ figmentutn, quam alterum illud Om-nifcientiæ deridet alia concione iam-pridcm édita, Si iam antea citatahis verbis, Jmperiti quidam omnipotentem in Chrißo hominem faciunt, permifcentes duos natur as nbsp;nbsp;opera earum parumpru-

denter. Hæc ille,re£tè fane fentiens, quern non excufauic, fed graui probro alFecit Hamburgenlis die, qui nuper banc concionem inter Lucheri næuos Fepofuit,aducrfus quofdam Icribens.

Cæcerùm vt probatem hypoftatica vnionem neque ex proprietatum effu-fione neq. ex cooperatione naturaru, qualcs illas elfe vultis, definiri opotte-d

50 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE VNIONE.

re J prætcr nonnulla quibus non relpo-* des , illud quoque protulcrain ,quôJ Verbum dici non poffic ptjEftandfliinu illud opus rcfurrcctionis per humanitärem fuam, fed in humanitäre fua, lola virtutefuæ Dciratis edidilïe , quodex his iphus verbis probaui , potefiatew habcûdeponefidi Animnm me am

ill am accipiendi- T u relpondcs, qn^i' uisicparato ab anima corpore, Deica-tc ramen fuiJÏeperfonalitercum animi' vtporiffijTia humanitatis parte vnitam ac proinde vlv per ammain quoQ! 7d\ corpus fuum exitalTc. Atqui videlis ne in hac refponlioncmultiiin pcccaris.Etenimfi exiftimas Deitatem .poil corporis ab anima feparationem tuilî'e dunta^r cum anima pcrfonali-ter vnitam, nemo Chriftianus te feret, quoniam altera laltem ex parte hypo-lïarica vnionem dilTolucris, quod live-rum elTcr, Icpultura Chrifti nobis viui-^hca non effet.Illud autem extra côtro-iicrliam eft, animam Ghrifti, quandiu - cum corpore iplhis coniuntla fuit, hülle medium quid dam conneelens Deitatem cum alTumpto corpore, eâdem veto per mortem à corpore luo fepi-■ rata

HYPOSTATIC A. 5t rati,tunc Deitacem fuiffe medium vin- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

culum animam fuo incccuetu cum corpore ôopulans, quamuis illæ per mortS effet (eparata : ita vc ante morte extrema in Chriffi copofitionefuerint Dei-tas amp;nbsp;corpus,anima vero medium,poft mortemvero Anima amp;nbsp;corpus, Dci-tas veró medium : Deitate ramen Sc ante Ô6 poft mortem,humanitärem to-tam I'uftenrante. Deinde quomodo tandem ifta verba, Poteftatem habeo deponendi animam meam, refponfio-ni tuxAccofnmodaris? ptæterquàm e-nim quod de altera tantum huius di£ti parte, nempe de pofteriorc refpondes j quâuis id quod deponitur Sc quod rut-fum aCcipitur interucnire in ipfa de-pofitione ÔC refumptione lit neceffe* quis tarnen tibi concefferit deponen-tem amp;: refumentem agere per illudi-pfum, quod deponatur 60, refumatut, id eft, agens agere per ipfum paticns? Qupd 11 ctiam iftud tibi largircr, Anima, quæfo, eftne rota humanitas per quam vultis omnia agere Verbi Dei-tatem? Quod ft anima non eft à corpore feparata, ctiam ft per illam fó-. Um agar inrerdum Deltas, cur fepara* r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;......d.ii. '

DEVNIÜNE

tam à nobis dices humanicatem a Dei' rate, nili faceamur Deitatem quicquid

Septitnam Argumentum Beza.

HVmanitas eft inftrumen-cum diuinicatis. Sedinftrumentu non I’empcr neceflario eft vnitum effi-cienti, ita vt quicquid efficiens agitjper hoc amp;nbsp;CÛ hocinftrumcnto, quodillifit vnitu,agac, vtpatec de fabro amp;nbsp;inallco.

Bejponfio Pappi.

VE K V M hoc eft. Sed S. Scriptu-ranos docet ihumanitatem eiuf-modi efte inftrumentum filij Dei, quod ei perfonaliter femper ht vnitutn. Et-go eft manifefta hmilitudo.

Apologia Beza.

aN o 'n IK iA Brenciani hypoft^* cicam vnionem co cccperuntde-fînire,quôd Deitas agac omnia in Chri-fto per humanitacem, obicci iUis quod dilToluere nunquam poterunc, abiur-diftimum hunc efte parologiimum a no caufa,quod aiuht in fcholis, ad caufam. quoniam inftrumentalis caufa he pie-runque extraneü, quod familiari cxe-plo, ,

H Y r O s T A. T I C A. 55 plo àeclaraui. Tu refpondes magnain ef[e diflàmilitudinem , quod ipfum di-àum volui,vt eos rcdargucrem, quibvis patrocinaris. Cogita,quçtb, an hoc Ht proferre quippiâ,quod me errons coar-guat ; quod fane fi facercs, ita ine bene Deusamec, vcmetibi adftipulatorem haberes. Deinde fi eorum dogma , probas, qui Deitatem feribunt non a-litcr in Cbrifto fecundum fubhften-tiam vnitam , quàm in rebus creatis omnibus, confidera.quçfo, mi Pappe, annontutetibiipfi répugnés.

O^Auum Argumentum Bez.Æ,

PRæ t e r. e a Deus’patcr creauic omniaper filium,S6 tame Pater Sô Filius nonfuntvnitihvpoftaticè. Sunt enimdiuerfæ hypoftafes.

Rcjponßo Piippi.

NI H IL ad rem,quia feriptura nos docet vnionem elle perfonalcm.

natur arum in Chrifto, quæ ram eft ar-fta, vt neutra aliquid agere poffit extra confortiû alterius, vt fupra diélum cft.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d.iij.

^4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E V N I o N E

Apologia Bez£.

M o rurfum nihil minus appolkè refpondcre potuifti.Etenimfi qucnw piamagerc omnia per alium eft hypo-ftatieç vnionis defüótio vc ij voli'it quo-ru fententia tuendam fufcepifii, often; das oportet quïnam non fint Pater, Filius amp;nbsp;Sp. fandus vnica Hypoftafis, aut negandum antecedens ( quod non poifis nee nolis, opinor) aut cedendum cft veritati.

7^0num Argumentum Beza.

CO M M V N I CATio idioraatum id eft, pVædicatio, qua vnius na--turæ proprietas tribuitur alter! natura; in concreto, refpedu pcrlonæ Chrifti realis eft, refpeétu naturartim vero verbalis tantum.

Refponßo Pappi.

FX-lsv-m. hoceffedemonftrantno-ftroru hacdere éditafcripta,prç-1'ertim veto D. Luthcri Sz Brentij Schekij.Namquum humana natura fit à Dcitate aftumptain perfonæ vnitaté ita vt ipfius non fit alia fubftatia quam filij Dei dequitur ncceftario, quuin filij pçi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;üt ipfihoc, quo diximus,

modq i

HYPOSTATIC A.

modo communicaca, vt eadcm ratio-ueDeitatisChviftiproprietaces ei vere amp;nbsp;realiter communicatæ fint. Siquidé lilii Dei proprieçatcs nihil alind fnnt, quam ipic filius Dei. Communicatio igitur idiomatum realis cft Só vcra ,non verbatis.Nam quod metuunt, ne nature confundantnr,fruftra funt ioliciti. Dicemus enim alia ratione has proprietäres Deitaticompetere,videlicet per naturam (vt loquuntur ) alia veto ratione ( verè tarnen amp;: realiter ) humani-tati, videlicet per gratiam,8ópropte-reaquodalTuniptacfta Deitatein vni-tatem perlbnx . quæ omnia millies à noftris exDei verbo perfpicuc declara-ta funt. Longe verb alia ratio eft pro-prietatum humanitatis ,ft cædiuinita-ti in concreto tribuantnr,quiadluini-tati ab humanitate nihil communicari poteft. Nam Deo nihil quicqnamac-cedere vel decedere potcft , qnum fit perfeftilfimus. Hum anitati antem à Deitate non tantùm fubfiftentia, led etiam ftimma maieftas communicatur. Manifeftum ergo eft diucrfam efte ra-tionem prædicationis Só communica-tionis idiomatum.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d.iiiv

DE V N I O N E

Apologia, Beza.

Ht c 111c eft fcopuliis in qno tei-plum fpero, vbi rem totam dili-gccius amp;abfquepræiudicio infpexeris, taiTurum opinor eos ip{bs,quos commémoras,impingere , qua de re millies ipiisrefpondimus. Si CÔmunicationis vocabulo intelligicis ipfam naturarû vnionem, quum ea talis fie vt proprietäres fingularum effentiales non egre-dianturfua fubiettaf quod vefterquo-que Kemnitius ingenue fatetur ) non potes vlio modo vel Deitatis proprietäres humanitati, vel humanitatis Dei-tati aliter attribuere quàm jçgtr’ non igitur realiter,nifi perfonæ fine tonus ex duabus naturis compofiti re fpe du, quarum tarnen alteri duntaxat na turæ reipfainfint. Sin vero Communi-cationis nomine ( quodfacereteappa-ret) non vnionis giatiam intclligis, fed id quod ex ea vnione eonfequuta eft m fefehumanitas ( quam gratiamdixi-mus in fcholis habitualem idcirco vo-cari amp;nbsp;ab ilia diftingui ) primiim diftin-guédaftiitliomonyrnia ex difputatiœ nis legibus, ne de vno rogatus de alte-rorefponderes. Deinde tibi proban-duni

HYPOSTATIC A. 57 dum effet, quod eft prorfus naturam aliquam poffe ex gratia rei-pfa donari eflentialibus altcrius pro-prietatibus, id eft, humanitärem poffe per gratia euaderc Deitatemffue Dei-tatem aliquam exiftere poffe precari-a'm. Stat cniru iftud, ft cut accidentalis bonitas, mifericordia , charitas ab ef-fentialibus in res creataS promanat, ftc -etiam iufinitarem omnipotentiam, omni fcientiâjomniprælentia aliquam non poffe alij vllo modo nacuræ,quàm ipfimet Deitati ineffc, quern fcopulum ' vt vitaret Kemnitius pro effuffone rea-li nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fubftituit, immemor illam

ab vnione dependere,quæ proprietäres in fuis fubieéiis retineat, ac proinde e-nuntiationes inde profedtas foils con-cretis conuenire, qua de re alius erit, vtfpcro,dicendi locus . Nam cum ais aliter communicari Deitatis proprietäres humanitati, quam humanitatis Deitati,vçrum effe non poteft,ff ad gra-tiamvnionis referas. Eft enim eâdem prorfus vnione hypoftatica Verbum Homo,quaHomo Verbum, amp;nbsp;qua ra-tione filius Dei fuit crucifixus, Filius hominis erat etiam in cælo,quum effet

’jS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E VNI ONE

ill terris, nempc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non in fefe,

quamuis dignior lit natura alTumens, quam afTunipta. Sinvero ad vnionis leffeótareferas(vt tu fane lacis ) conce-dimustibi non fuilTe Deitatem ab humanitäre affeä:am,fed humanirate ine-narrabilirer ab vnito libi vcrbo fupra res omnes creatas eueélam, lie ramen vt infra illam femper fubfidat. Q3am-uis enim elFefta communicabiliu Dei-tatis attributoru habeat omnia amp;:qui-dem fumme per gratiam quç funt Dei-tatis per naturactamen ea,quæfunt vni ÖÓ foli naturæ infinitæ per fe propria^ certum eft tarn elTe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quam

verum eft non pofte plures efte reipfa infinitates -, Deitatis ( vt ita loquar | fubieftum nunquam cgredi,

Decimum rgumentttm Bezd..

COntroversia de Cœna Domini in eo confiftit, quomodo ligna, id eft , panis amp;nbsp;vinum , amp;nbsp;res lignatç, id eft, corpus amp;nbsp;fanguis Domini coniungaturdn reliquis enim co-uenire oib. inter fe amp;nbsp;nos. Dicit Dominus Beza coniungi hæc facramenra-litcr : Lutheranos autem dicere, quod eoniun-

HYPOSTATIC A. nbsp;nbsp;nbsp;59

' coniungâcur corporaliter, cÆcntialiter, amp;nbsp;realiter.

ReJ^onßo Pappt.

XI 0 s non nainùs dicimns coninn-iN ftionenieffc fact amentale, quam ipfi. Verum hoc intereft, quod ipfifua facramentalem explicantper (piritua-lem, Sc putant corpus ôô fanguinem Chrihi non vere amp;nbsp;realiter eile in Cce-na, fed quatenus fi.de percipiatur.

apologia Beza.

SI putas, Pappe ,nos fic de rei fa-cramentalis ,idcft, ipfius corporis languinis facramentali præfentia ftatuere, vt fi fide percipiatur, adfit,fin minus abfit, quafi videlicet Sacramenti veritas à fide accedentium promanet, ficut etià Sorbonicus Thcologus Spen-fanoseft calumniatus , iniunam nobis lacis. Seito igitur nunquam nos effein-ficiatos ebriftum in cœna^ ta vete fefe, quàmipfa fymbolaquibufuis lacramé-taliter , id eft, facris vifibilibfuque ft-gnis ac ritibus adhibitis offerte, fed di-uerfo modo, fignavidelicet corporalia corpori corporali modo , rem autem cxlcftem menti, fpirituali, intellc-

éo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E V N I o N E

duali modo .• amp;: ilia quidem litu ipfo locipræfentia, Chrifti veto corpus K fanguinem ita fitu loci abfeiiiia, vt in-telleótui tarnen vefè per fidem perci-pienda proponanturrex quo confeqiii' tur Ipintualcm quoque Hue myfticain cfle, Sii lt;r;^ajv intelligendam facra-mentalem lignorum amp;: rerum coniun-dionem.

K^diKit Papptts.

O s veto dicimus, quum Chriftus etiam fccundum humanitatem fua nccclTario vbique lit Ç propcerea quod videlicet in vnitatem perfonæ cum fi-lio Dei alTumptaeft iplius Iiumanitas^ tarnen in Coena fua alio modo corpore amp;nbsp;fanguinefuo præfentem efle^quàm adcft aliis rebus omnibus, videlicet fa-cramentaliter, vere tarnen amp;: realiter.

' Rejpoadet Beza.

M Ô quum hypoftatica vnio eo différât à commix none, quod proprietäres naturarum elTentiales fua fubie-da nullo modo egrediantur, fed hoe confequatur duntaxat , vt afTumpw natura fiat affumentis propria in vnu coalefcens, tantum abeftvc propte-

HYPOSTATIC A. 6I propterea fit vbique humanitas, quia' eft affumpeaà Verbo, vt contra idcir-' co abfit,quoniam faluis fuis propricta-tibuseftaflumpta. Deinde vide,quæ-fo, quînam ifta cohæreànt. V is hu-manicatem adeife vbique propter hy-poftaticam vnionem,amp; tame alio modo in Cœna adeife. Atqui ft propter hypoftaticam vnioncmeft vbique,eft quoq. in Cœna hac ipfa ratione : vcl biquitatem ifta confequetur vbiquita-teni non elTe, ft tot loca excipias in qui-bus Cœna celebratur. Itaque vt ftbi conftaretiftatua refponfio, dicendum fuit,nifallor,non Alio modo, fed Ano etiam modo, vt duplex lit realis præfentiæ corporis in Cœna fundamentum, by poftatica videlicet vnio, amp;nbsp;facramentalis inftitutio. Sed quorfti hanc, ft quidem ilia fufftciebat ? nempe inquies, vt facramentalis fit, id eft Ç vt opinor ) vt adiunäis fymbolis fancia-tur.Hocautemft vere dicis,iam npn aderit corpus , quia dixerit Cbriftus, Hoc eft corpus meum, fed id tantum diàum fuerit propter adiunftum pa-nem. Quorfum igitur,quæfo3 ilia verba quum libuit perinde aduerfum nos

6z nbsp;nbsp;nbsp;ÜEVNIONE

detonatis, quaß vcrbo Dei fidcm defö^ gcmiis,amp; ccftamencumFilij DciirrF tumfaciamus? Num enim ßgna Coe-næ Domini adhiberi ex mandato Dei 1 vnquam fumus inficiaci ? Vemmquo-modo hîc trandges cum veftrx alioqui corporalis prçiènnæ præeipuis defen^ foribus? Nee enim illos ignoras doce-re ab vnis verbis Inflitutionis Ccena; petendam elFe huius concrouerliæ db fcepcacionem , quorum non eft ne-celie locos cicare . Quod aucem Sacramentaliter non vis oppo-.•ni ToJquot; VERE REALITER , in CO tibi alTentimur , modo realicacem nullam ponas quæ Garnis circunferipeam pro-prietatem tollat, nequeduas oppollras ,qualitates eidem fubllantiæ, Circun-feriptioné videlicet S6 Incircûfcriptio-nem tribuat , quæ repugnancia certè non tollitur, etiam li Circunfciipcio-nem tribuas naturæ, Incircunfcriptio^ rnem veto gratia;.

r- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pappuii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

QVV MQ^E illi negarent id fieri

polTe, vt videlicet corpus Chrifti dmul femel muleis in locis eflet, iri^ troduda

HYPOSTATIC A. 63 troduäaeftdifputatiode vnione dua-f um naturarum in Chrifto, qua demo-ftratur non modo id fieri polTe , fed omnino necefium effe, vt propter pcr-fonalein vnionem vbicunque eft Deltas Clirifti, ibietiam fit ipfius humani-tas ; alioquin enim fore , vt dua fint perfonæ Chrifti : vel vna, quæ fola fit diuinitas amp;; vbique : altera quæ fit Deus amp;Ó Homo, quæ certo cœli loco confideat ; vel fequitur humanitärem non affumptâ elfe intotam Deitatemgt; fed tantum in aliquam eius parteni. -

ReJ^ondet Reza.

VErvm eft profefto quod dicis,’ obiefto nobis araiumento de veri corporis quantumuis glorificati cir-cunfcriptione,Lutherum primum cce-pifte de ifta vbiquiftica præfentia 'non-nihil difterere ,feditavt ex abundant! hoc faceret, amp;; hanc quæftionem facel-fere iubetet. Sed Brentius illo Icilicec oculatior , id vnum cccpit vrgere , Só cælos ipfos potius vt Se inferos vbique conftituere, §6 articules incarnationîs, afcenfionis Sz feffronis ad dexteram Pa-tris potius advnamSC candem rem re

1

D E V N I o N E

uocare,quàm vericati cedere, Sed

‘ nbsp;nbsp;cobus Andreas in refponiione ad Sper'

Jngum ; Noa erubefio, inquit, filiM , faierifi ea eit »AturA humimt proprietas, , vt non niji in vno Aliquo loco effepoßit, ■ neq’ic À diuinA natura ipfi communtaït ■ •vilo modopoßd, (jno nbsp;nbsp;ipßa cum TsyÇâ i» i

fluribus aut omnibus locis ejje c/uedt: me i

^jßerenda ver a corporis nbsp;nbsp;fan^uiM i

Chriiiipfentia in Cœna.,ne ad momentum ' quidepugnaturu. Si enimftmpliciteride[- । fe imp oßibile fat ear, qua ratione id fiert pojfe ex verbis Cœna demonsirare com-rer? Ferba enim Cœna Dominica {vt idem alt amp;nbsp;in thelib’’amp; cotra Heydelbergefes) tantum funtverba dijfenfationis torpor is nbsp;nbsp;Çanguinis Chrifi iam anted“ ex

aha caufa^ communicata videlicet proprie- 1

per vnionem -, ef'entialiter in pane d“ J vino,ßcut in alia quauis creaturaprefen-tis. At contra Kemnitin«, ßupnhm, ! inquit, de generali illa corporis Chridi vbiquitate drprafentia in omnibuscreattf rts ne inter veter es quidem fatis condat, ncc^ ipforum fententia dr testimonia ton- j ßentiiinttideo illa in medio relinquim -ß hundetquifque infuofenfu.^t HeilmliU5 ïndibro de Cœna. nbsp;nbsp;c)unm natur a m

Chriß

H Y P o s T A T I C A. ÔÇ ‘Chnßo ma.niant diïhncht , non dicimui humanam nAturam Chrifli ejje ^/bique, n'a dicïmtis corpf^i Chriïtt ejj'e in ligno, in la~ pdtbfisßn frttgibits. Item, Vt maneat eui-dens difcrimenhumAniamp;naturx^ diuinA in Chs'ifio y non dtcimm vbique efje corpui Cbrifii, [ed rcci^imtis modum loquendi A Patrtbiti traditum ChrifiM efi vbiqucy^ videlicet communieAtione idiomAtum, id efiy diuinitas e[l vbique ér propter vnio^ nem duArum natur Arum hypofiaticAmyal-teritts nature proprietär Toti perfioniS in éoncreto tribuitur . Quid veto ? nuper admodum iUe Hamburgenfis aduerfus Palmeriuin fenbens, Sô noui corporis doftrinæ à certis Theologis nefeio quitus fabricati propugnator, an non a-pertè vbiquitatis mentionem TnxpepTû’ç faftam à D, Luthero dicitSc ad vna inftitutionis Cœnæ verba nos reuocatî Nam etiâtot iam ante feculis,quicquid feribatKemnitius, explola fuit a Scho-lafticis ipfis vbiquitas, tefte bis verbis l Thoma lib. Y. fentent. dift. 37. quæft.

3.art. Corpus Chrifii neque in quantum corpus j neque in quantum efi diuinitati vnitum , hoc habet vt fit pluribiss locisi y ides igitur quàm multos ex ruis ipftè

e

é6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEVNIONE

habeas tuo ifti argumento répugnantes , in quo certe miror potuifle abs te colligi ^ feparatum iri »Attirai, ß vbtcun-t]tie adelt Deltas ( adeft autem vbique ) non adß.t etiam h timanitas gt;nbsp;Nam, quæ-fojCtiain ß caput non eft vbil’unt pedes» num idcirco caput à pedibuseft fepa-ratum ? an idcirco radij à folis corpore fciunfti quod hi tcrram convingant, il-hus corpus tarn procul in cœlis ablit? Nunquam igitur feiunfta eft Dcicas, quæ vbiqueeft, ab humanitatefinita, quæin cæhs nunc eft,amp; alibi nufquam. Ncque idcirco non fubßftit in toco Verbo humanitasaftumpta, quod finita quumßt, infinite affumenti no co-êxtendatur. Reótè quippe Auguftinus ait, non elîe neceflarium, vt quod in Deo eft fit vbique fieut Deus, quem locu fruftraconatur lacobus Andreas cludere,quafi particula sicvt , non identitatem , fed paritatem duntaxat déclarée.

Vndecimtim Argumentum Btza.

OB 11 c I T Bcza fententiam no-ftram pugnare cum ipfa rei fine corporis natura, cum analogia fideiamp;J cum

HI P o s TATI C A. «7 tum facramentorû natura. Nam quod ad corporis nacuram attinet, Chriftus ( inquic ) habet verum corpus. Ergo il-lud vi/ibile,palpabile in certo loco:ó£ per confequens non potefteiTe in plu-ribus locisjvbi Cœna adminiftratur,vel fi maxime ibi clïctdaltcm videri, palpa-ri 5c lèntiri pollet.

Rejpo)fßo Pappi.

PRimvm Vilibile, Palpabileamp; Se-fibile elle non funt propria corporis, quatenus corpus, fed quatenus co-loratum eft.vel aliis qualitatibus imbu-tum : quibus omnibus corpus Chrifti gloriofum caret, noftraquoque corpora poft refurredioné carebut. Q^d autcin Chriftus poft refurreebonem di' fcipulis Ie confpiciendü præbuit amp;nbsp;tan-gendum, non eo fequitur corpora glo-rificata oIcS-mto fiue lefibilia efte -, quid Chriftus illam infirmitatem ad tempus alTumere voluit, vt ftibuenirct difcipu-lorum increduhtati, amp;nbsp;demonftraret fc verèex motte refurrexifte. Interim il-lud quoque meminifte oportet quod pauloantê diftumeft, facramentalera 5c non phyficara nps prxfentiam in-troducerei,

68 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE VNIONË

apologia Bezn.

IMÔ 1Î credis Ariftotcli rcfti in hiS quidercb. maximeidoneo,

Tmv aiffov :Só reélç, ßcut ait poé’ca qua-uis alioqui impius.T angeve cnî amp;nbsp;tagi» nili corpus, nullapoteft res*Quôdlieft ttTïTûv, neceflç etl quoqueeiïe coloratu, ac proinde viûbile in fefe. Omnia igituf ifta muruô fe confequuncur in corpore verè humano amp;nbsp;phyfico, quale fuitjeil amp;nbsp;cric in æcernum Chrifti corpus. Alioqui non elïet firmum necfolidû Chrifti argumentum, V idete amp;nbsp;palpate. Spiritus carncm amp;nbsp;o (Ta non habet: neque inde coargui Marcionitæ polTét. Etquod dicereaudes corpora noftra corporels omnibus iftis qualitatibus poftrefurre-dioncm caritura, vnde tandem hauli-fti?Non ignoras enim hoc fuilïe Orige-niltarum dogma, quôd fpiritualia therea poft refurrcdioncm noftra futu-ra hnt corpora,quæ nec tactui fubiace-ant, nec oculis ccrnantur, riec pondéré pra;graucntur,nec pro loçorum,in qui-bus futura hnt, varietare mutencur. Et quu Origcniftis obiiceretur illud Chrifti , quod modo citaui, illud ipfum ref-pqndcbant quod rcpefis, amp;: quod refu-

tans

HYPOSTATIC A.

tans Hieronymus aduerfus loliannem Hierofolymitanum, quid refponderic nolle te arbitror, quid hac ipfa de re plurimis io cis dillerueric AugutUn’. Ac Brentius quidem vefter, fateor,relpon-dcc fe minime ncgare iplius naturalis fubftantiæ rclurrettioncni. Verum, quæcfthæc fubftantia, cuius qualica-tes clTentiales refurrettio no perficiat, led aboleat ? Chriïttti •, ais, hanc infir-mitatem ,c[vl2. videlicet vifibilemôc pal-pabilemfe confpiciendum prebuit, di-fcipuloritm cauÇa a^umpfity quot;vtßdem re-Çurre£lioniÇu^faceret. Sane quod qua-draginta dies adhuc viuere cum difci’-pulls fuftinuit -, quod cum ipfis comedic qui cibo amplius non egebat, Sóli quid fimile in hilloria relurrcdtionis narratur, id ilium nbsp;nbsp;nbsp;ovyjf^Tdßctaiv tc-

cifle non ambigo . Verum quod vili-bilis amp;nbsp;palpabilis fuerit, eodcm non tantum quod ad materiam , fed etiam quod ad veras amp;nbsp;formales corporis J proprietäres , corpore præditus, ablîc vt tibi concedam Infirmitati tribuen-dum, quum è contrario vna quæquc fubftantia fuis fpecialibus proprietati-bus perficiatur,quas gloria no deftruit, e.iij.

D E V.N I O N B

fed illuftrac. St hæc tibi non fatisfa--eiunc -, faltem illud conßdera, quam fit ablurdum, exiftimare Chrifto inillo fvto illuftri adnentu iftam, quam voca-tis, infirmitatem, qua vultis ilium fta-rim à refurreftione caruiiTe, refumptu-rum, vt abfoluco demum iudicio rurfus earn deponat. Née emm negabis hue ilium viiibili fpecie venturum ficuta-fcendit,quia Angelorum teftimonio a-lioqui rcfcllcrcmini. Icaque fi vobis. credimus, qui nunc eft inuihbilis,fiet rurfum vlcimo illo die vifibilis,idque in gloria fua, amp;nbsp;quidem vt nobisetiam faéfis à refurreótione inuifibilibus oc-currat. Denique quoddacramentalem amp;nbsp;pbyftcam præfentiam inter feoppo-nis, ft ad rem ipfam fignificatam fimul intclledui verc oblatam refers, tecu probamus, fatetes cum ApoftoloEph. y. quod ibi agit in nobis Dominiis, om-nem naturalis intelleótus facultatem longe latequefiipcrare. Sin vero realem eo ipfo corporis præfentiamiignis teftatam lie intelligis, turn tibi afifen-tiemur quum hyperphiftca amp;nbsp;antiphy-fica vnum ôi idem elfe nobis demon-

^ddii

HYPOSTATIC A. 71 ^ddit Pappii-s.

SE D, inquics,(altem proprium corporis eft, vt (it quantitate prædi-tum amp;nbsp;finitum. Vcrum hoc eft ideoq; nondicimus Chrifti corpus extenfum vel diffufum eftein infinitam molem. Imo dicimus iam poftquam in cælum afccndit, non alia ratione elle vbique quam erat, quum in terris ambularet aut in ipfo pundto conceptionis in vtc-roMariæ Virginis :amp; vt iftud plcnius explicem, dicimus Chriftum iccundu humanitatem eftc omnipotentem amp;nbsp;omnipræfentem amp;cc. non ratione corporis gloriofi , fed propter vnionem perfonalem. Nec eft, quod dicant fc nihil detrahere maieftati humanitatis Chrifti, quumipfam fubiiciunt naturæ legibus , quia Chriftus etiam aftum-pierit formam ferui, ôc omnes huma-nas infirmitates excepto pcccato,quod tarnen non déroget ipfius humanitati. Ergo multo minus ipfi derogate, fi ci attribuantur proprietates human! corporis. Refpondemus cuira Chriftum quum in ftatu humilitatis, vt loquun-tur, Sr in forma, vt Apoftolus ait, ferui in terris ambularet, non minus fuifle e.iiij.

yi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E V N I O N E

omnipotentem amp;: omniprçfentëquàm nunc. Imo in ipfopunóto conceptio-nis häc ei maiellatem perfonalis vnio-nis tributam effe, quam tarnen non leper exeruit, led tum lolum, quum ei vilum tuit.

login BezA.

IM Ô non arbitror hoc efle appo-litum rel’ponfum. Necenimquæri-çur an alio modo nunc lit vbique Chri-fti humanitas, quam quum adhuc in terris ambulatet : fed hoc probatum volui, neque olim quum in terris effet, vbique fiiifle , neque nunc quum in çælis eft, vbique elTe, quoniam videlicet amp;nbsp;tunc erat amp;nbsp;nunc cft organico vere humano circumfcripto corpore præditus Chriftus. Iftud denique nihil ad rem , eo vno exccpto,quöd om-nmo fit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, verum organicum

corpus elTe vbique, nbsp;nbsp;tarnen in fua dé

finira mole permancrey quum vni ei-demque naturæ non polTmt repugnä-tia tribui, teile in hac ipfa difeeptatio-ne, Theodoreto, Vigilio, Augullino, jpfo denique Chrillo cx corporeçfub-fiantiæ' proprietatibus, corporis veri-tatero

H Y P o s T A T I C A. 75 ptcm adftruence.' Quod autcmaddis humanicatcm Chrifti effe omnipoten-tena amp;. omhipræfentë,non ratione cor-, poris glorioli, fed propter vnione pcr-foiialcm, quînam tandem cumdefini-tione vnionis pcrfonalis confentiet, in oua difertc exprimitur , proprietates cuiufque naturæ elïentiales faluas per-manere? nempe ft dixeris omnipoten-tiam iftam omnipræfentiam efle aliquid no inhærens humanitati vt fub-ieóto,fed Deitati proprium, quod tarnen tribuatur humanitati, vt in ipfa Deitate fuhiiftenti’. Et certè nilî ita eC-fe ftatuatis, confcquctur duas efle om-nipotentias amp;nbsp;omnipræfcntias , vnam videlicet cflentialem Deitatis, alteram accidentalem, hue , vt ludens lacobus Asdreas fcribit , quah accidentalem, humanitati infitas. Præterca ( vt mo-do dixi ) duas reales répugnantes proprietates vniamp;; eidem fubietdo eodem tempore attribueres,quod falciflîmum amp;nbsp;abfurdiflimum efle non ignoras. Sed illud rurfum vide quam paruin cum. Brentij amp;nbsp;Andreæ placitis cohæreat, quibus tarne veile te patrocinari video, pefiniût enim illi hypoftaticam vnio-

74 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E V NI o N E

nem reali omnium 'Deitatis afRimen-tis proprietatum in humanitärem ai-fumptamefîùfione. Quïnam ergohu-manicas non fuerit efïufarum in iele proprietatum receptaculum’ Dcinda iidem nolunt Deitatem aliter effe human! tati Ghrifti quàmcæteris lanâis perfonaliter vnitam,eo vnico excepte, quod, in fanólis demenfæ, Chrifti veto humanitatiomnes Deitatis proprietäres fint erfufæ. Confiât autem donain fanótos effufa, efie qualitates illis tan-quam fubieóto hærentes. itaque quum præceptorum tuorum fententiam fta-bilire veile videaris, illam tarnen euet-tis, autilli potiùs feiètecum deftruunt. Video enim illos hæc eadem prorfus aro'ç-rtTO fcriptitare. Sed, age, demus ita hoe cfie vt tu mmc vis : sitquc femper fuerit pofi vnionemomni-potés Só omnipræfês humanitas Chri-fii y non fua, fed hypoftaticè afiuinpti Verbi omnipotétiaamp; omnipræfentia: quînamrurfumà lacobo Andreanon diifenferis , qui ne videatur fccunda-l'iam quandam Deitatem coinminifci, refponderefolet humanitatem Chrifti cfie quidem vbique, fed non eo modo, quo

HYTOSTATICA. 7^ quo ipfaDeltas vbiq. fitî Etenim fi hu-manitas eft omnipræfens per Deitatis oirinîprçfentiâ,-cft certè omnipræfés ea ipfa omniprçfétia,qua Deltas eft omni-prælcns, quaijuis hoc illi per vnionem perfonalem accidat non ex natura fed ex gratia. Imo quînam rurfus à fciplis non diftenferint Brentius amp;nbsp;lacobus Andreas, vt qui difertis verbis teften-turfeper Deitatem Chrifti nullam ef-fentialem Deitatem, fed doua incarné ipfam effufa intelligere ? Pruis ergo quomodo ifta inter fe confentanea fine demonftres oportet, quàm refponfum tuum admitti poftît. Res autem ipfa lie fefe habet. De toto quopiam oÂaç conliderato reftê ôô verè dicitur, quod tarnen non nifi parti Totius proçric conuenit : at de vna parte dici vere no poteft, neque quod eft alterius partis, neque quod eft Totius. Sic exempli gratia reélèdixeris Pappum ( quod nomen eft totius oXaç confiderati ) loqui feribere amp;L tarnen folumos Pappi loquitur, fola manus feribit. At partem aliquam Pappi nominans, puta o-culum vel pedem , oculum loqui aut pedem feribere non dixeris, hue lîgil-latimfiue in vnico Pappi organico cor-

• D E V N I O N E

pore coninnétos illos conlideraris. Sic agedum, coniideremus in Chrilti pcr-fona Deitatem Verbi humanitaté. 1 Reétè dixeris lefùm ( quod nomen eft totius perfonæ ) elle lebouam, increa-tum, infinitum, omnipotentem, om-nifeium , omnipræfentem, üc quicquid eft Deitati eflentiale , quæ tarnen illi toti non nili Deitatis refpçftu con-neniunt ; itémque lefum elfe conce ptum in Maria , natum, crucifixum, mortuum,fepultum, àmortuis excica-tum, SiC quicquid eft humanitatis, quæ tarnen foli Deitati non humanitati ■ competunt . Vides igitur de toto Chrifto confiderato reftè dici, quod tarnen de Toto Chrifti, id eft,de fingulis eius naturis laKum amp;nbsp;iropium fuerit affirmare, nempe vel Deitatem efle conceptam, mortuam , crucihxa, amp;^c. vel humanitatem elTe Ieliouam,amp; increatum , aut infinitum quidpiam, quantumeunque iftas duas naturas in vno Chrifto vnitas elfe fatearis. Ratio autem cur hoc ita fit duplex eft,vna quoniam abftraéta nomina Deitatis aut humanitatis nunquam naturas nid diftinélè 6«: quales funt in fefe déclarât, ideoq. '

hVpostatica. 77 ideoq. nullus hic locus'diftinótioni in* ter nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;: gt;Cs^’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: altera,quo-

niam vnionaturaruin hypoftacica fuas cuique illarum cdcutialcs proprietates ïelinquic illibatas, ac proiiide cHïccrc nonpoteftvt vel Deitati huniana,vel humanitati diuina citra impictaté Eu» tychianam tribuantur. Aut igitur nobis oftende, Pappe, vbique Hue Infini' 'tumefle (hæc enini neceffario cohæ-rent J vni folique Deitati non efle pro-priê amp;nbsp;elTentialiter prorfus incömu-nicabiliter proprium : aut illud nobifcü fatere humanitati quantumuis perfo-naliter cum Deitace vnitæ attribui citra Eutychianifmum manifeftum non poffe. Namquódamp; Deo Verbohu-manaSóFilio hominis diuina tribuun-tur,vt fi Deum quidem gloriæ crucifix urn vel paffum, Filium autem hominis sùternum, omnipotentem, omni-præfentem dicas, ( quæ omnia proptet vnitatem perlon,r contra Neftorium vere amp;nbsp;orthodoxe affirmantur ) longe abillisfuperioribus diuerfumeft: quod Vtinam tandem aliquando placide, no-bifeum agnofcatis, quum ad omnes i-ftas controuerfias tollendas 36 redd.e|i-

DÉ VNIONE dam Eccldiis pacem hæc vna expeditâ fît ratio reliéla. Itaqiie iîgnificari to-tam Chrifti perfonam nontantiimcX toti perfonç communibusjfedctiamex vtriuis perteôtç naturæ propriis nomi-nibus concretis, puta Dei, Verbi, Filiji Hominis ( Chriftus eirim ex pcrfcdis duabus nacuris in vnica fubiiftentiâ conftat ) turn ipië fcripturæ vfus often-dit, cum ipfa ratio poftulat ad vniraté perfonæ demonftraridam j vt eft refte in veteribtis fynodis aduerfus Neftoriâ-nam blafphemiam definitum. lam verb quum in vnione naturarum hypo-ftatica ex qua pendet totius Chrifti perfonæ vnitas, proprietates cftentia-les fubieôta neutrius naturæ egredian-tur, vides neceflario confequi Deo fine Verbo tribui Humana, iteinqüe Fi-lio hominis diuina , non quidem a/Âov ( eft enim Neftorianifmus Alium amp;nbsp;Alium poncre in Chrifto ) neque

( eft enim Eutychianifmiis elTentiales proprietäres naturaru tranf-fundcre } fed à!^o id eft, Deo quidem Humana quatenus Homo eftgt; FiJio autem Hominis diuina quatenus Deus eft. Itaque cam funç falfæ ift»

Nefto':

HYPOSTATIC A. 7^

'Neftovianx enuntiationes , Detts Fer-bum non eflnAttt' ex virgine fieque cruci-fxtu netjue mortuM :£gt;c , Filius homing »0» eït Aternus -, om»ipote»s, omniprA* fe»Sy quibus ■videlicet pcrlona diuidi-tur ; quà'in iftæ quoque Eutycbianæ, Deus Ferbum efi conceptus natus, cruci-fixus, mortuttsÇecundum Deitatem : ét Fi^ lius hominis eiiAternus, omnipotent orn-niprA^ens fecundum humAnitatem^ qui-bus effentiales proprietates transfun-duntur. Iftæ -veto demumfunt Chri-ftianx ÔC ortbodoxæ prqpter vnitatein perfonx ex lyypoftatica vnione rcful-

l tantem ,Deus Ferbum eïtconceptus , nA-1 tus ycrucißxus finortut,

dum. bumanitatem, fiuc in carne,vt lo-quitur Petrus, fine quatenus homo eft*.

Filius hominis efi non tAntum omni^ potent ■, omniprAfint, fid etiAm Aternus ille lehouA erÂtque incaelis cpuum efi'et in-terris, éfiejue nunc quoque in terris^ quan-uis fit in Cie/ti.dedlecundumDeitatcm, hue quatenus Deus eft., quibus enun-tiationibus ôc vnitas perfonx demon-ftratur ,amp;óvniohypoftatica citracon-fuhonem pr oprietatum ftatuitur. inde veto tc üiud neceÖAïkQ confequitur^^

8cgt; DE vnionE'

verum quidcm eflè diuidi CJiriftumtli' ü vbicunqueeft Verbum, dicatur etia efTe Filius hominis, quum Chriftus iit Vnicaperfona Deus homo :ac nonké, h dicatur non adelTe humaniras vbi-cunque eft Deltas. Nam Filius quidcm hominis eft Deus,quanuis non luiipii’j fed Verbi refpeótu fecum hypoftaticè vniti, Sc Deus Verbum amp;eft homo, non infefe, fed in alTumpta naturadiu-manitas vero quantumlibeÉ vnita, non eft tarnen faóla Deltas, ncq'ue Deltas eualit humanitas, ftue eflentia line ef-fentialibus proprietatibus, Itaqueiam conftat tropum tiotvü)v‘a.i; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiue

intelligendum cftc non de naturis iphs, fiue hgillatim fiue coniun-ébm eas fj^e£temus,fed de ipfa perfona, non Kifm fed oAaç conliderata, vt amp;nbsp;fcriptura loquitur óc tota Eccle-fia perpetiio confenfu docuit. Itaque à feipfo palam diftentit Kemnitius, qui poftquàm reifte falTus eft elTentiales proprietäres fuà fubieifta non egredij amp;nbsp;glorificato Chrifti corpori manere faluam organic! corporis fymmetriam, realem tarnen naturarum

in abftraiftis, id eft, in ipfis naturis ftu' tuât

HYPOSTATIC A.’ St tuat'iquæ quidcm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft tropi

}6a/vavta« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuiidamentum , ôi

quum fit rcciproca, ftacucndaqvioque eilet vtrinquerealis, quanuis aftumens natura in hypoftatica vnione domine-tur. Itaque li fivmu effet Kemnitij fundamentum y vnioncm habitnaletn cum

vnione ipfavum naturaruconfundetisj. Sc illamjquod ad humanitatcmattinct, nimium larges id eft, ad infinitatem vi-que extendentià -, tam vera effet hæc c-j nuntiatio, Heitas ef!fp4y?4,quàmifta,/?«-manitas esiom^iprixfens. AtquivtraquÇ falfamefteoftendimus ac proinde ^pnenv effentialium proprictatum, vt amp;; ipfavum. natur arum de fola perfona in concretis neceftario intclligi.

Sed ôc in forma fer ui explicanda lia-beo de quo tecum difeeptem. Scio du-pliciter ilium Apoftoli locum explica-tum fuiffe à tcccntioribus præfertim. Veterssenim fummo confenfu,, Si re-ftè quidem meo iudicio, per formam Dci iplam Verbi Dcitatem , per formam lcrui humanitatem intelligunti ali) verb per formam Dei intelligunt ea qux Deitatem ipfam confcquuntur, quot;viItiformA Igt;(i eße idem declarer arque

81 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E V N I o N E

ica fe gerere vt Deicati conucnit, Siâ J/t forma fer ui efe idem lignificec atqueie-fcjdiirimulaca Deicatis maicthite ac po-teftaccjicavc Icruumduncaxat prabc-re. Vtraque iiiterprctatio hypoltadca vnioncm eilcntialis turn Deicatis tuin Humanitatis confiimac:quoniam Deo maieftarc æqualis elfe no pocell,niii qui cl'icnrialicer Deus eft. Icaque inauditu

inrolerabile eft Brentianorum dogma, quo ftatuüccarnem aftumptainelle non acda , 1'ed Deicati parem , qui error fuit Arrianæ hærcfcos fundamentum,donee àiofaoiaç hæcab-furdicas animaduerfa in Ecclefiaroin-uelierct. Vos igitur omnium primiau-ftore Brentio amp;; ei’adftipulatore laco-bo Andrea ( Lutherus cnimin maiori-bus poftillis coufque non progreditur, fed infecunda, quam atculimus, inter-pretationc lubfutic ) tertiam interpre-tationem excogitaftis , qua tum Dei tumferui tormam Humanitati ,idque inaudita prius ratione,attribuiftis. Vul-tis cnim per bçcverba,Informs Deiefe, omnia qua; lime Deicatis per naturam (acin primis omniprxfentiam due V-biquitatem } eftiifa per gratiam in car nem

. h Y P os T ATI CA. 8) ncmafTumptam, ab ipfo conccp^ionis Garnis momcnco, ßgnißcari, quam v-nam DcitateminChrifto lacobus Andreas agnofcit.dbrmam auccm ferui elle illius Maieftatici gradus dilTimulatio-nem,quod Eutherus îpfe eoîoco,qucm fuprà citaui, miris modis exagicat ad-uerfus eos qui interpretantur îA Dulfjcire. Et certc ex hoc fonte orta ch Marcionis ôlt; Aphihar-todocitarumhærchs,quæ lullinianum Impcratorcm perdidit, qua de re quia pleniflîmc in rcfpôfionc aduerr Breu-tium difputarim, plura hoc loco noä commeraorabo.

Pappiii.

03 11 c IE B A T libi Beza hodros dicere, quaiidoquidem Chriftus corpus haberet gloriofum j ideo vide-ri id non elfe circunferiptum inftar a-liorumcorporum humanorum.

Ad hoc ira rcfpondeC. Primo id no diciappofitc, quia quum Chriflus Cœ-narn inftituebat non fuit tum corpus gl orificatuin, imbiaha iatn cruciHgcn-dum, probrohiïima morte afficiens duin erat nbsp;nbsp;huius ctiam cfucis amp;nbsp;inhr-

Eij.

§4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E V N I O N B

jnitacis pró nobis cxanrlatx memorb nobis renouatur in Cœna Domini. Deinde refpodet gloria non ademilfe corpori Clirifti nacuram, fedpcrfecii-lè infirmitatem vc Auguftinus lo-quicur.

Rejponßo Pappi.

VErissima hæcfont:fedniliif contra nos, quia non dicimusvel Chriftum iécunduni Humanitatem elfe omnipræfencem propter glorifica-tionenijVel cornus amp;nbsp;(anguinem Chri-fbin Cœna eflfc præfentia propter ra-tionem corporis glorioß . Sed dici-inus omnipræfentcmquidem eße fern-per vbique propter vnioneni perfo-nalem -, in Cœna vcro præfcntcnf cite facramcntaliref ( vcrc tarnen amp;i. teaJi-tcr) proptcrea quod id ipfe Chtiftus nobis ik polliciîus, cuius verbis fidem habenrus, de modo præicntiæ nihil foliciti. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

Apologia Bezx, QN OT) corpora gloriofa fateris. J ciTc circunicripta niß ad iplins Chrifti corpus referasccrce appofitè

lien

hypostatic K. 8^ non refpondes. Corpus aucem Chrifti poft receptam gloriam quum fateris circunt’criprum mancre, prinavun omnium vide quid fis Andrew Mufculo rc-fponftirus. Sic euim fcribit in fuis de incarnatione thefibus , 'vnm amp;nbsp;idem ChriHui elf^ficutfecundam affumen-tem fic^ Çecundunî a^Çumptam nudts localitatii phyficdi legihiu etl frbiè-cdns^ nee loeorum terminis circfinlèriptiS'S. Et ne refpondeas Mufculum hoc intêl-ligere de Maieftatica omnipræfentia, quapa à glorificatione diftinguis, vc-lim à te expendi quid de glorificatis corporibus difertè fentiat lacobus An^ drcâs. Si nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(inquitcontvaHcy'

delbcvgenfes ) confideramits Çectindum Hatumglörißcati corporis ■gt; iuxtA quem ei conformes femMy hoc quidem impetrAuit^ quod nuUo corporali loco fit circunfiri-ptus ; verum ob hanc catifiam nondum esi .'vbique prüfens j qtiemadmodum nos vnA cum beatis Angelis non fiimtis futuri •vbique prafentes -, tarnen corporaliter niillo loco erimus circunfiripti. Scio te refponfurum prqrfus inter vos conue-nirc, quoniam lacobus Andreas cor-« Jjoralem, tu verb naturalem locum ex-f.iij.

D E V NIO NE cludis. SeJ hoe nobis non fatisficit, Nam h verum naturale corpus clTe tarcris quanuis gloriofum ( fatcberis autern nili ( quod non arbirror ) velis corporis veritatem ac naturam glorifi-catione fuilTe abfumpta ) hmul neceffe ell taccaris illud verè natural! corporal! loco contineri, Tuum auteni NON VEI quid aliud quam locus non locus? At Chrillus, Vado, inquit, vobis pararc locum . Et, Volo vt vbi fuero , ib! lint. Et Cyrill!, Theodo-rct!, AuguHini, Vigilij, Damafceni tot citatos a nobis locos, difputation^ Hicronymi hac ip ta de re aduerfüs lo-hannem Origeniham, perpetuum de-niqua Ecclelîæ aduerfus Marcionitas, Eutychianos y Monothclitas, Mono-phyiitas, Aphthartodociras, teftatum tot iynodis tonlehun refclleretepriùs oportuerit,quàm iftud non vbi Si locum veri corporis organic! non cor-poralem nec naturalem probare poflis: quamuisde futur! leculi çôditioneno-limus extra Dei verbum quærere,nc-dum pronuntiare. Q^bdautemhæc Chridi verba cum Nicodemo in terra |oqqent!s, Filim hominis qui efiincælùy

HYPOSTATIC A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;87

de humanicate uitelligis, liaftcnus in co tibi non affentimur, quod quicquid de Homilie dicitur,putes de ipla Humani-tate dici, immenior videlicet de Homi-ne quoque propter vnitatcm perionæ córra Ncftorium dici etiam Deumno tarnen Deitatem. : eàdem prorius ratio-ne, qua de Deo Verbo dicitur quoque Homo, nontamcnHumanitas, quod Eutyclietem fefellit, ficut in fuperioris argumenti Apologia demonftraui. Eft enim '5%x;^p»tnç reciproca, vt quanuis affumcns natura doininetur, tarnen no magis vniatur Deltas Humaniiati, quam Humanitas Dcitati. qua de re vtinam ablque prçiudiciolegcris SiL ex-penderis differentem Tlieodorctum, eo magis idoneum veritatis teftê, quod aliquando ifta non intellexeritVigi-lium ex profeffo iftorum errorum op-' puguatorem martyrio nobilem, que olim Tubingæ Dormilium lacobus Andreas magno cum luo dcdecore nuncupabat : Cyrillum, Damafeenum denique, cuius totustertius pene liber orthodoxæ ftdei in iftis refutandis con-iumitur, quæ vos affirmatis. Denique quodhanc omnipræfentiam dicis non t'.iiij.

8^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E V N i O N E

competere corpori Chrilli qnatcniis glorifïcatumcft , fed propter vnionein pcrfonalê) quæab ip(b mométo incar-nacionis cœperit,n5 facis intclligo quo-modo verc dicatur. Primum enim non ignoras in hoe ipfó argnmento quicun-que aduerfus Eritychccë difputarüt hoe fumerepro confeflo, quod neutra natura poflic répugnâtes proprietates rc-cipere. Itaque reétè fatemini, vt èC K'cmnitius,Hurnanitatem turn inhrnii-tatis tempore fuifle, tuin poft gloridc^-tionem manere in fefc circunicriptam, vt iftam omnipræfen tiam ei in lci'e hue, vt loquutur,liabitualiter tribuerenulJo inodo poflitis,q, tarnen vbiq. inculcare vaJde fanè rcruin iftarum imperitus Se-jueccerus non vcretur,quid/ït^öéT’*A\o

gt;^3-^avTo prorfus ignorans, autfeite ie diftimulans. Quid igitur,obfecro vos, ad ftabiliendam omnipræfcntiam vnio perfonalis iuuat’Nam ii circa nferiptio-nem non adimit Humanitati, quoniam faluas relinquit e/fcntiales naturaruin proprietates, certc omnipræïèntiam in earn nôn eft'undit, quæ ex neceftaria c5-fecutionc cireuferiprioni répugnât. Su-pereft igitur , vt dicatur Humaiiiitas omni-

HYPO statica’

omniçtæfens Kff’T' , id eft, Delta-' tis V erbi rcfpettu, Hue non in iefc, fed in ipfa Deicate, in qua fubfiftit. Sed hoc rurCum non minus abiurdum fue-ritdicere , quam ft dicatuv cuiufpiana corpus intelligcntia præditum, non iii Icicjed in anima quîcum eft liypofta-ticcvnitum. Nam \t corpus SC anima hint duarum diuçrlæ naturæ, ftni-queproprictatibus reipfa diftinftarum rerum nomina,itaetiam Ç vt rcébè inquit Damafcenus lib. 5- cap. 4. ) Dci-tatis Humanitatis nomina, duas na-turas reprælcntant, ac proin'dc non ni-li »ytS-’ aüTO, id eft , qualcs funt in I'e-

, mctipfis conftderari poffunt. Atvo-cabulorum Dei Sc Homi nis in Cbrifto

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex duabus pert'eiftis naturis 1'ubftftcntis,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;alia ratio eft, quarn D citatts SC Huma-

i nitatis. Dei enim Sc Hominis voces I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;turn deipfts naturis dicuntur ( vt idem

I nbsp;nbsp;nbsp;eodcmloco docet Damai'cenus Sc fçpe

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iâ obi'eruauimusl turn propter pcrlonæ

1 nbsp;nbsp;nbsp;viutatcm,iplam quoque totam laypo-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftafm, quanuis ex altera tarrtum natu-

I ra denominatam , declarant. Itaouc I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contraNeftor iu r eifte-dicimns de Chri-

1 fto , Hie Deus nofltr in terra n/ißbUis

9° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE VNIONE

conjpe£{tti eß , non ßcundum quod Dem cfi ( verba funt Damafceni ) fedfecu/i-dum ejuod tufe idem efi homo : amp;nbsp;, Hemo ide eßincreatmßvBLf^^yimfiilpabtü dr incircufifcriptm,y]tïc[\xe.y non fccuu-dum quod homo eft , fed fecunduffl quod idem ipfe eft Deus. At perfonalis vnio quum non efficiat,vt vna amp;nbsp;eadé fit Deltas ôi Humanitas, fed tancùra vtvnumôô idem fit hypoftatice Deus amp;nbsp;Homo, non vides, Pappe , ptfojv non efle naturarum, fed perfonæ, ac proindc nec éovTO neque aMopoffevel Humana de Deitate,vel diuinade Humanitate in abftraftoprç-dicari, quin pro vnione confufionem adftruamus?

Denique quod ad facramentalepræ-fentiam attinet,aperte definire te opor-tuit an huncmodum facias à ftiperfori-bus tribus diuerfum. Tres enim cum Kemnitio modos præfentiævnicocor-poriChrifti attribuifti. Vnum, quem per ferui formamintelligitis, quoiuc-rit circunferiptum localitcr in terris, id (vt VOS vultis) permfirmitatem: alterum quo fit in cælis circunferiptum fimul ôâ glorificatum : tertium denique quo

HYPOSTATIC A. 91 quo fit vbique præfens propter perfo-nalem vnionem. Pontificij tranffubfta-tiatores veftrum Omnimaiefticu mo-' dum alTcruerunt quidem reipfa,fed ob-tcilum alio quodam ineffabilis omni-potentiæ diuinç inuolucro. Viderunc enim, amp;nbsp;aperte faffifunt, hoc dogma quod VOS tuemini, conliftere cum ve-ritatecarnis alTumptæ non polïe,nifi a-liud retugium, quam vnionem hypo-ftaticam haberent. Sc ex veteribus fy^ nodis cdoch, reólè xoivcv/jtv intellexerunt in concreto tantum vfur-pari. At Lutherus omnium homi-num primus ( quod line conuicio didu velim ) quum realem corporis Chrifti in terris præfentiam , id eft, eundem prorfus errorem, qui in hunc' fcopulu pontificios.impegit, fubftituta tantum TranlTubllantiationis loco Confublta-tiatione,tuendum fufcepilTet, primiim quidem ad Inftitutionis Cœnæ verba refugit, fed ita vt in iis vllum elTe tropu pernegaret. Deinde vero quum illi ob-iiceretur quod negari non poteft , nullam elle alicuius didi interprerationem admittendam , quæ cum confelTis arti-çulis fidei pugnarct,realem autem prac-

CEVWrONE

ïênnattî Chrifti,quç ex iJJa ip/ius expo-îitioncneccflario conlêqucrctur, turn vcrirati carnis Chrifticircun{criptæ,tu tiufdem in cçlos afcen/ionijSc: ciufdein ex cæJis aduentui ex diametro repu-gnare, tune pro eo quod cedere veriw-ti oportuit de facramcntali iignoiv rei dgnificaræ coniunélionc aliter, quàm de rcali eorundem perceptione ftatuercjconrentionis ftudto, Sc pccca-tis noftris fîcmcrentibus, errorcmeer-tc multiplicauit, cuius pœnam iampri-dem luit EceJefia. Hinc enim fàdû cft, vt tripliccm iJIû exiftendi modu vni cidê corporis fubicvto tribucret, eo ta- lt;nbsp;me inclinas vt, omifla vbiquitatisquæ-ftione,ab vnis inflitutionis CœnæDomini verbis dogma rcalis iJlius realiter cû pane ccnfubftantiatç,amp;: orc fuinpte atq; comclæ carnis præletÆ niteretur. At contra Brentius proram pup-pimhuius realispræfcntiæ turn in Cœ-na turn in rebus omnibus clTc vult omnipræientiam ab incarnationis mo-mento : clamitat exprefsis verbis laco-bus Andreas, feie nid iftud ftattiatur nctantiJJumquide de verborum Cff-na;inftitutione cum Zuinglianis, qnçs vocat

HYPOSTATIC A. 93^ Vocat jlicigatur um: Andreas Mufculus palam fcribit afcenfionem Chrifti non elTc mutationem loci,fed tantum corporis dilparitionem : Kemnitius omni-maieftaticum fpcótrum fulcit waç non ad hypoft aiin, led ad mutuaru naturarum realem commeationpm ap-plicatione. Tu denique.ni tailor,quail Luthero alTentiens ex Cœnæ verbis quartum præfentiæ genus ftatuisgt;quod facramcntale vocas, de cuius modo na fumus, inquit »foliciti. Quafi veto Ltu iherus in confeffione non dicat aper-tiffimc hunc modum effe definitiuum, ficuti 1 pititus lunt in locis. Sed age, a-nimaducrteris ilium de definitiuo præfentiæ modo manifeftilfimum Luther i errorem : cur, obfecro, pro vbiquitate fic depugnas nifi vt realem hanc præ-fentiam ftabilias? Imo verb quum hunc modum dicis elle facramenta-lem, imprudcns certe ilium deftnis Sc explicas. Sacramentale cnim clïe modum conftat quum id quod menti,turn audibiliverbojtumfymbolisvifibilibus adhibitis fignificatur , itidem quoque per fidem fpiritualiter ftugdura datur.

^4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t3E VÜI ONÈ

Itaque inanis eft oinnisifta de facra^ mentalis præfentiæ ineffabili raodogt; qui planus eft ac perfpicuus,difputatiogt; teftantc merito Auguftino iion polfe facramenta ftuporcm habere vt mirât quum neque nouum, neque ( vtitaJo-quar miraculofum fit res aliquasvifi-biles ad fignificanda S£. obfignanda in-telleftualia in rebus etiamciuilibusad-hiberi. At ft de ipftus in Ccena facra-mentaliter ftgnificatæ rej perceptions dilTeratur, tulic fane cum Apoftoloex-clamamus, Magnnm efte hoc myftc' rium. Etfi enim ex verbo Dciedodi fiouerimus quid ibi cum fymboli'- de-xur, nempe corpus amp;: fanguis Domini: cuiobiedto proponatur,nempe intel-ledhui : quo inftrumento rccipiatur, nempeper fidem:in quern fineiTi,nenv pe ad ætcrnæ vitæ fuccutn ex Chriftö mvfticè nobis incorporato hauriendû:

J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

qua denique virtute peragatur, diiiina videlicet ac plane fpiricuali; quo modo tarnen diuina virtus id efnciat, non magis intclligerc pofte nos profttentnr, quàmquînam eademillavisex nihilo omnia condiderit. Hæc aurem noftra quum palam articulis fidei fingulis

Hï r o S T AT I C X. 9Ç amp;nbsp;natuï æ ac hm kier ament or um ad a-mufamp;m refpondeant, atque adeo Infti-tuüonis Cœrvæ verbis nullam vim afférant 1 ßc^uidem facramentalia facra-mentaliter lie c'xpommtur') nunquam-nc,mi Pappe, quó nos abripuerit con-tentionis feuor, intelligemus? manqua fpiritum erroris nobis illudentem a-gnolcemus ? nunquamne depofrtis prxiudiciis opus Domini tandiu,a qui-bus minime oportuit, impeditum,có-muni tonatu pr ol'equemur?

’ Decimnmtertium \^rgumentum

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bez.£.

\ T71D ï. 1 analogia non patitur , vt J? dicamus Cbriffi corpus fimul St (emél effe pluribus in loers, qvria Cbri-ftusaCcenditin cælumverè St vifibili-ter,SC indeventuruseff iudrcare'viuos St mortuos. Nemo autem venit in eu locum vbieff.

Reffonfto Papfi.

VErtssimt fuut iffr anlculi

Rdei.V t,afcenfio Cbriffi non fuit illuCio i Mccndit enim viffbilitet vr iam non ampbus nobitcum Irt vilrbffr

9Ô nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JD E V Nr o N.E.

ratioîie amp;modo , fient erat eum difœ pnlis, (lum in terris ambularct. Sed interim nihil prohiber, quin Chriftus Ctiam fecuiidum humanitärem perfo-naliterfit vbique,quemadmoduin ib-pràdcmonftrauimus. Et hue pertinet quoddieitad difeipulos : Pauperes Ic-Î)er habetis vobifeum, me auccm non emper. Manifeftum enim cft id de vifibili amp;:naturali prædêntiaintclligen-dumefie, alias falium cflec, Ecceego vobifeum £um vfque ad eonfummatio-nemfeeuli. Nam pronomen Ego,non tantumDcitatemChrifti dénotât, icd totamcius perfonam,quæ ex duabus nâturis, diuina fcilicet humanacon-ftat.

ApologU Bez£.

DV VL^x fuit argumenti noil noftra primùm ætate propolici, lcd ab omnibus eruditæ vetuftatis pa-ttibus ôi: reeeptæ orthodoxæ fententtó interpretibus ad probandam carnis Chrilli veritatem vfurpari fundamen-tum, eins videlicet afeenfio non præftl-gioCa, fed vera, realis, ac vifibilis in fu-peras regiones lupra omnes cælos : Si eiufdem ex iifdcm locis vifibilis fiitura, vobis

HYP0ST4TÏCA.

Vobis etiam coiifitentibusjtcuerfio. T u tantum ad altcvum nempc ad prius, refpondes. Hæres igirur adhuc in po-fteriore, ôô tibi tuerit explicâdum,quo-mododicatur quilpiam vonireincunl locum, vbi iani antca reipfa exiftebac. Inujfibilemenim fieri ex vifibili,amp;: contra ex inuifibli vifibilem, idem fignifi-carenequit^ atq. Abiie amp;nbsp;Redire, i-piius reimodo vifibilîs, modo inuifiblîs^ fed eius potiùs,cui modo fit vifibilis mo dôinufibilis, refpetbu.. Atcertè neque ipfahiftoriæ narratio, neque vllavllius feriptoris Chriftiahi audoritas, neque ipfa noftræ falutis ratio cum corporis Chrifli veritate cohærens pati poteft, vtin aliquodfpeétàculum conuertatur tins Afcenfio, quo fcilicet teftaretur ' Chriftus fefe in pofterum, quod ad humanitärem attinet, diuerfo tarnen modo nobifcum,ncmpe inüifibiliter, futu-tum, Reâè igitur fentisi quum fateris illufionem non fuiiïe : amp;. tarnen fi non abiit, quum abire,fi non afccndic,quû . afcenderededuccntibus eum vfquefu-pra inibes fpetlantium oculis videre-tur, 11 denique ( vtnonpuduit Andreä j^ufculum l'eribere ) afçéfio Chrifti fuie

98 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E V N I o N B

tantum difparicio cuancfcétia, quid tocum illud aliud, quammeraillulioamp;^ prçftigiatrix fallatia fuit? Imo vt inui-iibiie tunc fadum dcmus Chrilti corpus , Sgt;â , ficut 1'cribit D. Lutherus, definitiuo, id eft, peculiar! fpirkibus in loco cxiftenciæ modo elle inceperit, quid hoc ad realem præienciamiiipâ' ne, tuncinftitutaCœna cumnonmo-dô viiibihs eftet, verùmetiam l'ummx inftrmitati proximus? Quôd iîabiplo incarnarionis momento inuiiibiliMté UH adlcribatis eadem ilia radone,quâ omnipotentem ilium eftedicitis : aure-go nihil prorfus video, aut fateamini t neceireeft, hmul, iiidcmquemomenhs corpus eius fuifte vilibile amp;nbsp;inuiiîbilc: autquôd afpcélabilemiè præbuit,veras præftigias huile : Chriftum difei-pulis ilhiftirc,quum ex veri corporis or-ganici proprietatibus etiam poft relut- ‘ redionem , nempe quôd reipfa tum cerneretur ( quo etiam argumento vti-tur Johannes Catholicæ epiftolæcapi-te primo ) veritatem fui corporis pro-baret: fuerintq; his argumentis friiHra profeôtô oppugnati Marcionitæ, li vl-Jo modo Hue in (cre,Hue in alio propter

vnio- ,

HYPOSTATIC A.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;91^

'vnioncm perfoiialem inuUibiUs fuit e-ius humanitas. Imo inuifibilem effe, t^uod ait recte Kemnitius, eandem in cælis fymmetriam corçoreç civcunfcti-ptxq; naturae t'eruave, quînam inter fe cohæreant? amp;i. rurCum ii vihbilcm circunfcriptum eiïe , eft inhrmitatis (quinaveroinfirmicas fuerit, quod eft ipùusiraturæ eftcntialc?') 6ó tarnen cir-cui’criptus eft in cælis Chriftus proptec vericorporis modum, Çvc expreftclue-xurThcodoretus, Cyrillus, Auguftr-nus, Vigilius, tu ipfe denique Sc Kemnitius aftirmatisl tuerie nunccertè vnö Sc codem momento corpus Chyfti.ni-firmnm quidem in cælis apud Patrem in fna gloria, in terris veto pores Sc am-plius quam gloriolum: Sc itaftet vtgt;quu. freut alcendit ira etiana ad orbem terrarum iudicandumfit venturus in maie-ftatefurnma, rvrrfum faftus in terra ex inuifibilivifibilis fuamicilicet infirmr-tatem répétât,rdquext in fempiternu. inftrmus cuminftrmis ,id eft, viftbrlts cum vifrbilrbus membris furs resnet-.vel Ytfpcttoxulo iudicii perafto rurfura rn-uifrbilis cum inuifrbilrbus taftrs mem-biis furs regnet, ftqufdemrllud corrftat

S-'j-

loo EE VNIONE oportercnoftracorpora corpori Chri-Iti gloriofo conformarii Atqui omnes ad vnum patres verbi diuini veftigia fcquuti ex afcenfione corporis Chrilti in cx’los, atque adeo eîc eiufdem in cæ* lispn quos atcendic addextrampatris, collocatione,idcft,ex co quod ex cælis poceftateni à patre fecundtun Eumanb taceminonfliesres fubietdas acceptam exerccac, veritatem corporis circun-fcripti aduerfus Marcionicas,amp;eiuftlé à. terris abfentia concludunt. Voscon-* tracx his ipfis vbiquitarem Qc inuifibili-tatem eius adftruitis,viqueadeo vt Bré^ tiüs aperce turn cælos tum inferos vbiq. ftatuat, ne vbiquitate fuaexcidac. Locos autem aduerfus hoc dogma amp;: ei Dei verbo, öi. ex omnibus parribus ci-Catos,itemquc quos aduerfum nos pro-fertis nunc non attingam. Vnius tan-cum huius diédi Chrilli expohtioncmà Vobis allatam mihi refellendam video. 'Nj.nty inquis,EGo totAW per-Çonam Christidenotat-.ergo humänitA-tem. Quidigitur? putafne quiequid dó tota Chrilli perfonadicitur hngulis c-ius nacuris,fiuefeorlîm lîueconiunôdim illas conlidcrcs, conuenire? Ergo fihoC verum

HIPOSTATICA. loi

verum eft, dicamus Chriftum quoque fuifteante Abrahamum fecundum hu« manitatem,quoniamdixit, Ante A-brahamumego fuin. Quidï cum dice-ret Chriftus , Glorifica mc ca gloria, qua habui apud te priufquam bic mun-dus exifteret, nónne idem pronomen priorcquidemlocoad folam humanitärem , pofteriore vero ad Deitatcm folam diftinftè voftpfi refertis? Nee tarnen proptereadiuiditur Chriftus cum Neftorio, fed naturarum proprietäres aduerfns Eutvhcen,ficuti par eft,diftin-guntur. Sir ergo fanè maneatque torus Chriftus,perfonaliter fine oX{ôç,non confideratus, nobifeum ad con-fummationem vfque feculi.Quid cnim nobis Chriftus Deus prodeffet, nifiho-nro fit amp;nbsp;maneat ? Sed quis vobis cou-cefïerit quicquidperfonaliter,ideft, de totaperfona dicitur, etia de Toto per-fonæ dich Num, quæfo,cuiufpiam ani-mamà corpore diuifero,fi eins animam dixero elfe in cerebro, ac pr oinde à pe-dibus fitu abefte? Num corpus cuiufpiâ in partes feco,ft caput eius dixero ibi no efte, vbi funt pedes? Chrifti verb verba de (uaapud nos perpétua permanftone g-'Ü-

ï©i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEVNIONE

non ad humanitaccm iptam, fed ad Spiritus i pliLis diiiinam viitiitem cffereferenda , acque adco patres omncs quafi. coitione faóta, quid patres? imp ipiuW Apoftolum Heb.4.bamp;: 4. ex afcenfione amp;L felïione ad dexter am patris in calis, äbfcntiam humanitatis Chrifti à terris necetïaria demóftratione colligcre,qua prolatis claris, planis, perfpicuis tefti-moniis alibi toties fit à noftris denion-flratum, quo fpiriru fuadente fieri dixe-ro,vt contrariæ lententiæ tuendæftu-dio ne nos quidem audire placide nob licum confêrre fuftineatis? Piitads nimirum probe ad ilia omnia femel elfe rclponium , fi duplicetn ftatuaris prx-fcntiam, vnam circunfcriptam amp;nbsp;vifi-bilem, alteram inuifibilem amp;: incircun-fcripcam, quam Lutfierus in confclfio-ne definitiuam, Brentius planediuina amp;nbsp;omnimaieftaticam fàcit. Veriiin quis vobis iftam diflinflionem in Ec-clefia Dci omnibus feculis inaudiram concelîerit, ex qua præffertim tot er-ronea necelTariô confequantur? Vcre-mini ne perfona Chrifii diuidacur, nifi vbicunqueeft Deltas,fiatuatur etiahu-manitas. Et tamc hoc ipfû palam létire, diccre,.

HYTOSTATICA. I05 diccre, fcribere Brcntium lacobum' Andream,eorumque fautores non ani-maducrtitisgt;quum apertis verbis docét Dcitatcm fubfiftcntialiter omnibus rebus amp;nbsp;perfonaliter omnibus fanftis v-nitam ; nee Deitatem fed, tantum pertóc mpgt;»nixZtd elle in Chrifto fpcétandam? Fruftra veró metui dilfo-lutionem perfonæ, neque naturarum tolli,imó perfonalem vnio-nem turn vcrèrctineri,quum proprietäres naturarum elïèntiales diftingun-tur abundè turn à veteribus omnibus turn à noftris demonftratum arbitror.

Decimumquartum Argumentum Bez^.

CQvi'T'amp;.K'DicroKtK fut Finitum amp;nbsp;Infinitum.

Rejponfio Pappi.

NO N magis contradiftoria funt quam vnam 66 eandem perfonam elTc Deum 66 hominem, id eft, creato-rem 66 creacuram. Creatura fiquidem finita eft, creator vero infimtus,qui tarnen effc articulus fidei nobis propolitus adcredendum, non autem vt ad humane: rationis regulam eum examinemus, ' g-dij.

^04 nc,quum fcrucamur n3aiefl:atem,oppri-maniur à gloria

^^pologia. BezA.

IM ô , quæio t vide niim fan's appo-iitè rclpondeas. Nec enim liraplici-ter dixi repugnana ciTc Finirum amp;nbsp;In-finirum f quis enim id ignorât?) ièd dixi quum hæciintita. contradiccntia,vt çidem fiibicdlo tribui fimul no poilînt, de carne Cbrifti dici verè non pofl’e. At tu quod de carne, id e/b, alTumpta natura dixi (quæ etû per ie non fubiiltir,. tamen fubfterni luis qualicatibiis non definit)ad iplàm perfonam trahis, de quafaceor quidena dici Finitiimamp;In-' finitum , fed duarum diuerfarum natu-rarum refpeôtu , vt tu ipfe explicas. Num verôquum vnum amp;:eundemhominem dicimus mortalem elfe fecun-dum corpus amp;nbsp;immortalem fecundtim animam, idcirco mortalitatem fimul amp;nbsp;immortalitatem corpori vel animæan tribueris r* Fuitigitur hoc demum tibi de quo quærebatur demonftrandum, qurnam videlicet verum efiè polfit, id eft verbo Dei confentaneum vnum Si idem corpus Chrifti eodem momento çftç in cælis fymmctria fua amp;nbsp;quantitate

HYPOSTATIC nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lOJ

late circunfcriptum ( vt reótè loquitur Kemuitius ) amp;nbsp;tarnen fine in fefeamp;in abftrafto (vtfcribic Sclueccerus) ßue in Deitate Verbi ( vt alij ænigmaticè lo-quuntiir)eire omnipræfenceni vnionis pcrfonalis prærogaciua , quam tarnen omnibus fanótis communem elTe vult lacobus Andreas. Quod aucem ais non • eflefcrutandam Maieftatem in vnionis myfterio, in eo pbi planeaffcntiinur: fed eos negamus lioc crimine teneri, qui falfas verbi diuini incerpretationes ex arciculorum fidei analogia loco^ rum collatione dignofei volunt.

Ucctmumquintum \^rgumentum £ez,^i.

SI hærendum eft infingulisverbis^ nec vlla admitti debet figura,fequi-tur vt folum corpus fit in pane, amp;: folus fanguis in vino : ita corpus amp;nbsp;fan-guis Chrifti feparantur à fe inuicem.

Pappi.

On idfequiturexnoftra fenten-tia, quia non includimus corpus ‘ Chrifti localiterpani,Só fanguinem vino, ficut Papiftæ. Sed dicimus corpus ianguinem Chrifti cum pane vino prsefentia efte facramentaliter.Modum

DE V NI o NE

nutem præfétiæ crcdimus propter ver ba Chrilli: non autem qualis lit,curio: fè definimus.

/ jipologia Beza.

IM ô ( excepta tranffubftantiatione) eadem eft vtftra fententia quç Papi-ftartim, Lutheroquoque manifèftèin confeflione maiore Nicolaum Papara laudance. V nitis autem vtriqiie in infti-tutionis Cœnæ verbis w' funèv prxcife abfque vllo prorfns tropo feruari. Weo dixiqiiumin priore parte Inftitutionis mencio tantum fiat corporis, in pofte-rioreverô fanguinis, niti finecdochev-trinque ftatuatur, necefiariô feqiii fo-lum corpus efleinpane folum fan-guinemin vino.-neque ru fane quicqua hîc refpondes quod ad rem fiiciat.Nara fiuelocalirer id fiat, fiueàlio vllo vel cognito vcl incognito modo id fieri di-cas, firmum tarnen argument! mei fun-damentum per/tabir. Quod autem di-cis corpus amp;nbsp;fanguinem cuinpaneamp;î vinopræientia elfe facramentaliter,!! eo i’eni'u abs te dicitur,quo fentit laco-bus Andreas thefi 55, nempeab infti-tiftione Cœnæ non pendere præfeu’ tiam corporis, fed cantiim eins difpen-fatio-

HYPOS T ATI CA. I07 fationem fillam enim ab vnica vbique præfentia Maieftacis,quam vocat, efle petendam) priùs erit tibi cutn illo rran-ligédum quam nobifcum diCputandû, qui amp;nbsp;ipfi in facramcnto, id clt, facra-mento repræfentatam, adeffe carneiïi Chrifti in Cœna, amp;c nobis i'piritualiter per H dein fruendam dari minime diflà-temur, tefte toc ante annis D.Zuim glio beatæ memoriæ in Confeffionc Régi Galliarum Francifeo primo di-cata.

DecïmumÇextum Argumentum Bezx. SI corporaliter comedimnscorpus Chrifti, traiieimus in ventricu-lum, turn nullus eft vfus manducatio-nis.

Re^onÇiû Pappi.

E M o ex noftris tam abftirdè SiC Capernaiticè atque more

(pit-yiv loquitur. Non dicimus nos corpus Chrifti fumerc corporaliter, orali-ter, dentalitcr, amp;tc. fed facramenta-liter, vt iam aliquocies eft explicatum.

Apologia Beza.

OB s E c R o te, vt ex vetercformula agamus, Inter bonos benè

io8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E V NI o N E

agier oportet. Vos ita prorfus acci-pienda elïe verba inftitutionis Canx ÏDomini dicids vdfonaiu. Quidteiii-iiat igitur iftud, quód Chnftieorpusno folutn, fedfacratr.entalitcr -, id eft, vnà cum pane, manu propriè açcipiatur amp;nbsp;«re comedatur? Nam fi res ita fehabet, quînam ncgaueris alterum efle nccei-1’arium, nempe vt vel ftatim corpuse* uanefcat, vel in ventriculum quoquc vnacum pane traiiciatur? Non poceftis tarnen hoe ferre, amp;nbsp;nos conuicium vo-bis facere clamitatis. Atqui Deus mi-hi teftis eft me non conuidiandi animo lie loqui, fed quoniam, tefte D. Luthe-ro in tradatione de Conciliis, amp;nbsp;reipfa hoe clamante, non fatis fani hominis eflè videtur negate coni'cqués, cuius fa-tearis antecedens, quod etiam Brentiu ad vbiquitarem pedibns ac manibus af-lèrendam epegit. Et certc hoe dixi amp;nbsp;dico, non nili pohta vbiquitate ftare vel tranflïibftantiationem papifticam vel confubftantiationem vcftrarh pof* fe, ac proinde quiequid ifti fefe deftrue-ti fiindamcnto fuperftruitur, corruitu-rum fimulatque fpiritus erroris effica« cia deherit : qua in re, vtinam amp;nbsp;ni, im

Pappe,

tiïÜOSTATICA? lO^

Pappe, amp;; omnes ij, de quorum alioqui tum doâ;rina tum picrate ientio quod decct,operam præclaram tandem ali-quando nauetis.Sed,vt ad rem redeami iron ignoras gloffam iuris Canonici in Cap .Ego BerengariuSjde Confccr.dift. X. inhæcverbai kantra VinttWitjua in iliAri ponunturt Çoluf^ facra/ne»-tum if etÏAm verum corpui faftgüin? Domini nofiri lefu Chrißt eße eßfßualiteie non folum facramentofed inveritate m^^ nihui Çaeerdotum truUArhfrAngi-ßdelium dentibus atteri, admonere, niü hæc pru-denter accipiantur, futurum vc in rna-ioremhærefin incidamus. At Luthe-rus in maiore confeflrone,quam fand fupprimi vt alia fatis multa præftitif-fet, ^Md^anifinc^ïti ft y idipßm VE-* RE KT PROPRIE corpori Chrißi tri-huitur propter facramentalem coniunSiio-nem. ^iale igitur gloßu in iure CnnonicOy tpuum ?(icolAHm Papnm reprehedit, t^uod dicat atteri dentibm verum corpus Cbri-fii.^yitquevtinamtam Chrifiianè egißet

' emnes PapiSyVt Pontifex Ule cum Tiereng/t-\ j rioegit in ifia confeftone.Üxcille.Quöd« ' fi facranrenralis coniunélio ita eft realis

Vt proprie dicatur de corpore quod de

IJO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEVNIONB

ipfo panis eïemenco, mirum fanequid-dam tcccris, nifi ccia concédas propiie ac rcipfa corpus frangi f vbi qiiiJeni frangicur, quod audio non inagisin ve-ftris Eccleins,quàm in Papifticisobfer-liari ) iplis dentibus atteri, in vcntricu-lum defeendere, atque adeo concoqui nobis ailimilari, niii malitis cum Pa-piftis præfenciam illam deiinere,liniul-atque fpecisrum forma depcriic.

Deciwumfeptimum Argumentum Bez£.

CH R I s T V s dicic, hoc facitein mci recordationem. Mcminimus aurena non rcrum præfentium, fed vel prætericarum vcl abfentium: Ergo corpus Chrifti non eft præfens» Jiejponfio Pappi.

HÆ c, verbanonloquhturdefub-ftantia Cœnæ Domini,fed de fine, vfu amp;nbsp;frudlu cius, vc meminerimus per veram fidem, videlicet eius mortis amp;nbsp;paftionis, qua fumus redempri : non vcrccordemureius rei, quæ nobis in Cœnaexhibetur.

apologia Beza,

TV viderisex quoiftarumHomi-^liarum mcarum loco iftud argu-mentiuu

HYPOSTATIC A. HJ, rncntu depropfevis, quemadmodu alia noiiullate video parti ex noftris præte-riide,partim tibi cóflnxiLÏe,nili forte al-tcrius alicuius culpa id eucncrit. Habeo tarnen quod refpondeani. Hæcenira, inquit Cliriftus, facite in meirecorda-tionem ; quibus verbis ego non video quïpoffisinficiari^ non tantum ipfius mortis, fed etiam ipfiufmct corporis Chrifti pro nobis traditi Si fanguinis pro nobis effufi vifibilia avnivTm nobis illic ad excitandaeorum etia. ipforum recordationem præbeïi, certe vt infefc acreipfaabfentium. Quorfum enimli res ipfæ præfentcs fifterentux, ilia adhibe.rentur ?

DecimumoefAttum Argumentum Bezit, O N euacuatur figna^ctiamfi corpus Si fanguinem Chrifti non dica-mus efle præfentia,quia in quot;Baptifmo lignum ,id eft, aqua,non ideo vanuna eft Si inane, quia languis Chrifti per a-quam figniftcatus , non tamen copu-, latur cum aqua.

’ 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Rejponfio Pappi.

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hr I s T V s de aqua 'BaptiCmv

nondixitjHic eftfanguismeus.

iil nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;BEVNIONÊ

fed in Cœna dixit, Hoc eft corpus meu; amp;nbsp;de vino, Hie eft fanguismeus amp;Ci Quæ verba turn proculic,quum Teftä' tnencum fuum condidit,nec locucus eft ænigmacicè.

apologia Beza.

certe cranftubftaiitià-toribus potius, quam vobis coniie-nerit live refponfto. Nec chim put» Vos inficiarijiion minore virtute,quàm corpore amp;nbsp;fanguine Chrifti in Cuenä pafcamur ad vitam æternam,nos eins (anguine in Baptifmo ablui. Quod ft fanguis Chrifti in Baptifmo, quanuis cum aquaipfa minime realiter præfens (vobis confiterttibus)tamcn adablüen-da credentiüm peccata fufficit,hecpro.-pterea euacuatur Baptifmus,quöd prüfens reipfa cum aqua fanguis no effun-datürzcur ad animos in vitam æterna reficiendos corpus amp;nbsp;fanguiriem Domini minus fufficere dixefirrius, etiamfi reipfa cum panis vini ftgriis non co-pulentur? lam verôquodadTeftame; ci vocem attinet, ft minus id putaris ad Baptifmum, quàm ad Cceiiam Dorni-ni pertinere, præterquàm quod res P p(à te redarguetit , quum fan^uiné

Cirifti

H Y PO S T A TtCÀÏ

Chrifti in Baptifmo remiffioncm pec-catorum confcqui non minus quàm in poculi facri fumptione Sd Chriftuna inducrC) ipfiq-, inferi, vna fcpeliri aè refurgere non minùsjquàm ipü incor-porari in Cœna dicamur : excluferis certc à Chrifti tcftaméto inEnices priùs naorrentes, quàm ad Domini menfam poffint accedere. Pucidum autem illud ac millies recottum à Papiftis fcrculumgt; quodin teftamenti faétione nullus fie x Vlli tropo locusj ncl'cio quid cibi inmë-temveneritjvt nobis reponercs. - . J

Àrgtunentuw SezA. --DI c I T BezamagislpiricualcmSC abilrufam atque irteftabilem effe corporis Chtifti coniuliélionem nobif-cum,quam ipll comminifeuntur , atq. hoftra lit, qua videlicet ex ipfotum len.^ tentia corpus Chrifti, quod in cælis eft iiobis in terra exiftennbus, perfidem efficaciter coniugatur, quod longe mat ius fitmiraculû,quàmfi præfens Chrifti corpus præfentibus cöniungeretur. ^ejponfio Pappt.

NQ n mirum eft hoc eis figmentij magis placere^quum fit opus mall

II4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE V NI o NE

nuumipforum,ab ipfis videlicet prxter amp;nbsp;contra Dei verbum , Si humanæ u-tionis perfuaiionemexcogitatum. Et ccrtc id eft, quod dicimus : ipios fidei fuæ maiorem efficaciam potentiam tribuere,quàm ipH Ghrifto.Nam quum Chriftus dixerit fuum verum corpus Si fanguinem adeflc, putatidabipioprç-ftari non pofte : interim tarnen fideiluç tribuut, vtnubes pcnetrct,ôi Chriftum in fuprcmo cçlo collocatum verc Si cf-ficacirer apprchendat. Non autem quæritur hoc loco vtra præfentiæ ratio humanæ naturæ videatur magisfpiri-tualis Si abftruià, fed quid Chriftus di xeric.

Apologia Beza.

J M ô nobis iniuriam tacis,Pappe,qua . tibi condonet Dominus : ac etiain contra Dialedicorum régulas grauiter pcccas. Aftumis cnim illud ipium de quo quæritur, Num videlicet Chrifti verba hnt ita, vt vos vultis de corporali præfentia in pane, an verb de corporis quidem præfentia,fed myftica Si (piri-tualiintelligenda. Deinde Si à teipfo Si à Brentianis omnibus deficis, quum ad ftatuendam iftam realem corporis

in

HnOSTATICA.' ilj in pane præfcntiam ad Clirifti verba refugis, quam ramen tories iam an-cca adincarnationcm üue vnionem hy-poftatica retulifti.-cuins virture Ci ,Chri-fti corpus cft vere vbiqyc elTentialicec,, nempc amp;nbsp;in pane banc ipiam ob caufä extiterit, non quod t^xerir, Chriftus, Hoc eft corpus meum. lt;nbsp;Inftiturio ante Güçnæ hoc tantum ettecerit , vt ibi dc-! tut amp;nbsp;ficcipiatur .Prxtcrca quod ais noa plus tribuere fidei, quam Chrillo,quo-niamfide credamus ap^reliedi Chri-; ftum, quanuis longiflîme remotum', tarne negetnus efficerc. poile Chriftumgt; yt corpus amp;nbsp;fanguis ipfius^vere adfint^ in eo rurfü nobis magnatn iniüriam farcis. Primùm enim quantameuqueyinti fidei tribuimuS) an non Chriftoipfi-^-^ feribimus? nifi. forte puras nos vfqueaA dco infanire,vt fidem credamus in fefè haue vipx habere,ac non potius Chriftu in credentibus quiequid promifit vna 1'ui Spiritus virtute efficere. Deinde nq funpliciter, fed ex hypotbefi dicimus Çhriftum no pofle corpus fuum in tçrf. ris ita, vt vultis, fiftere, quoniam videlicet mentiriac proinde cohtradiÊtorià Vellc,vel facerenon poffit. Contradu h.üi

* *

i)È-vNioNÊ

ftoria au tem elTe dicimus -, Chriftüm v* rifeo corpore,éóqne verè organicaqua^ citate amp;e iymmerria prædicij,fimul eo-démque momcnto elle hoc ipfo corpore reipfa præfenré in terns, quidem vel omnibus ldcis,vt voluut Brentiani, atqueadeovbicnnque eft Deltas? veh vt hoilnulli Wodeftiores volunt, quot fôcilt;'Cœna Dötnini rite celebraiun Höccïne veto eft Chriftr Dcitatc omni-potcntem inficiari,an'potius illamcum ipfîus^patcfaôYâ'Vblun'tate copitlare, amp;nbsp;ex fi'dei analogia titque'adeo eX facra-rn'éntoruminftîtùcionis lîrie æftimare?' Siê ^dcïtc n os'ipffe ^qubque Àuguftinus àrgùfhen tari dbedit, qüem locum rogo te,vt'dïligeucei* évpendas, prout fepç iàWi 'è'ftis admohici'/*^' Minime' 'i|;itnr i^ibras duplex illud; Manichædril’idc-* Kriütn, qui Dedfri «ÿdîdem rebus omni’-b'dÿfnlîtum vclnfi rerum ipfaruiti'eîTen-tiàlém parccm'folnnîabant , Chriftum verb in omni ligno amp;: fruótu cuiusérià virtutemin Solè , lapientiam iuLuna pohebant. Illiid atitcm prius commen-tumlidixeroapertîirirtieà lacobo Andrea rurfum inuchi, num ( quæfo) fue-yim mencitus ? Scribit enim dilcrtis

verbis

HYPOSTATIC A. ii»7 verbis, Deum, quod ad eïïentiam atci-net,effe fubfiftencialiter in rebus omnibus , 64 pcrfonaliter omnibus fandis v-nitu, quod puduiffet ipfos Maniclixos fortaifeproftteri, ChriftumveroMa- , nichæitantùm in omni arbore fruftu collocabanc ; vos vbique eife rcipfa totum contenditis. Et quidem quum id viderent Manichæi quadrare natu-rali corporinon pofte, aperte imagina-riumtantîun quoddam corpus illi tri-buebant. Vos autem iftam repugnan-tiam nihil veriti, verum corpus Cbri-fto tribuitis, fed quod virtute Deitatis fit vbique, id eft, cor pus non corpus, finitum fimulac infinitum,tiue quantum 64 non quantum, quod nobis quidem certe videtur ipfo Manichæorum commento abfurdius. Quid autem ad hæc Auguftinus ? Prius quidem illud multis locis rcfellit, ofteudens longe aliud effe Deum, quàm à Deo, 64; per Deum exiftere. Pofterius autemfic réfutât libro aduertus E auftum vicefimo, vt dicat,fi Cbrifti corpus effet in omni ligno ftu£tu,oportere alterumifto-rumfequi, nempe vt vel,fi corpus iftud vnicueffeftatuatur,fitper omnia ligna , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;h.iij.

H8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE VNIONE

diftentum, ac proinde in nullo ligno tocum exiftat, vel vt totidcm corpora Ciirifto tribuatur, quot funt ligna.Ob-fccro vcro , an non idem prorfus re-fponiü multó magis nobis liippedita-tis, qui Chrifti humanitärem vultis nó tancum in tot panibus, quot panes in Cœnæ cclcbratione in toto terrarum orbe diftribuuntur, ied etiam in omnibus locis line cxceptionc incxiftere? Necdcluit Manichæis, vt eo ipio loco traclatur, quod obiiccrcnt de pane my-ftico, in quo i'efe diccbant Chriftianos habere adftipulatores , vt qui tot fimul panibus Chrifticorporis nomenattri-bucret. Num igitur Augulbnusadhy-pohaticam omnimaieftatem, num ad TO pHTovillorum verborum rehigit?Ne-quaquam profefto. Tunc enim erant iita Ecclefia: Dei prorfiis ignota, amp;nbsp;fei-plum fuo gladio ingulalTcc , quoniam hxc eadem in ipfum rctoriilîent Ma-nichxi, quæ fuiflet in ipfos iaculatus. Sedduo refpondet, vnum quodpanis ille, quern Chriffciani corpus Chrifti vacant, non nalcatut, led tabs fiat, quum Manichæi omni ligno naturâ i-qelfe Chrifti corp’ diccre t, quod amp;: vos

HYPOSTATIC A. 119 hodie ncccffe eft fatcri ex dogmate ve-ftro conCcquijCX quo tempore Verbum caro faftum eft -, alterum quod panis iftc fit corpus Chrifti m.^ftice ,id eft, iacramentaliter duntaxat , cuius re-fponfionis vides nullam vim efle po-tuilïe,li sacramentaliter amp;nbsp;REiPSA in,vel fub,velcu paneefte, vnuin Só idem figniflcarent.

Figeßmatn Argumentum Bez£. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X

yN Aftisdicitur, Corda Chriftiano-rum fuiffe coniundta, quia videlicet corum idem fuit fenfus,amp;ó voluntas ca-demieodcm modo Cbriftus nobis con-iungicur per fidem , vt idem cum i-pfofentiamus. Nee eft neceffe idco, vtadnos de cælo defeendat.

Rejponßo Papfi.

V L11B I in Scriptura docetur non alio modo Cbriftum Eccle-fix l'uæ coniungi, quam ftdeles inter fc coniunfti fmt. Sed hoc certum eft ex S. literis, propter perfonalem v-nionem Cbriftum etiam fecudum bu-manitatem effe vbique.

b.iiij.

P E V N I O NE Apologu Bez£.

E hoc quidcm argumentum m Homiliis illis noftris inueniftj,Pap' pe , neque vnquam diximus loh luncate tenus nos Chriiho confociari. Imo talîî femper fumus opQrterc nos ipfummet Chriftum participaremeque ignoras quomodo Cyrillilocum ex li-bro ipluis decimo in lohannem cap. I J. interpretari confueuerimus, vbi co-piofe myllerium iftud cxplicatur. tcris ergo tranflatione qued:ionis,quocl çcrtç faólum non oportuit :■ quod vt meJiiisperf^ncias, I'cicoinccr nos non quid nobis a Deo. Patrein Cœna ip/ius detur contronerti , quuin Si: ipiiim C hriflum, quæ ip/ius carni infunt, Sc quæ ab ipió in nobis elHciuntur, no/lra fieri ad /alutem oportere vitro, fateamur : fed in eo pofitam e/Te con-trouerfiam quod in fimplici quidein verbo , ac etiam in Bapti/ino folam vim ’iyipynTix.hjij Chriili doceatis nobis, communicari , in Ccena. vero ipfam præterea Chri/li humanitärem mani-bus amp;nbsp;ore fumenda vna cum hgnis dari veJitis.'vnde fequitur ilJius,quanuis (vt yulasj nonlocaliter, tarnen eo ipfoin loco»,

H Y P o s T A T I C A. Ill loco,realis in iplisfignis,corporis 1’anguinis Domini incxiftentia. Nos auttm efficacicatcm effeóta ipfius Chrifti ncquc in verbo limplici,neque in facramentis feiungimusamp; turn i-pfuinmcc, tmn quæ ipfius carni infunt, in lacramcntis quidcm myftice figni-ficari, fpirituali autem virtute per fi-dem nollra fieri affirmamus, vt nulla hie fit corporis noJlri aôtiopræter me-ram iptam lymbolorum acccptioncm. De hoc igituv quum quæratur, de eo dcmumrelpondereteioportmt. Nam quod de perfonali vnione inculcas, fatis iuperque eft à me demonftratum dehomine quatenusDeus eft,namde ipCa humanicate fiue (eorfim,fiue co-iunftim confiderata intelligendum.

Vige^imum^rimum K^rgumentum Bezgt;£.

SOl in cælo cxiftens radiis luis nos calefacic, nec opus eft propte-rea ad nos in terram del'cendat. Quate non igitur eadem vel multo maior fit . cificacia Solis iufticix,ilt;ieft-5 Chrifti.

Befpovßo Papfi.

quadratfimilitudo.Nam Sol; J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ytrcliqua aftra, ■virtute fua Sc in-

ÏZZ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEVNIONE

fluxu quodam in nos agunt ; verum CIniftus ita in nobis operarur, vt limul ipfe fit præicntiflîmus quod S. fcri-ptura manitellê tcftatur, pcrfonaJis quoquc vnio euincic.

j4pologia BezA.

Me a hæc verba func . So-

lii quAntujnuis proculpoßti CAlore_j •vniuerß(4 orbis vegetetur , nofi poterit ßilicet Chrißits, carne fangaine in ca-lo^ermanentihui 'vßjueadeo vere eße nostrum mysticumca^ut-, vtaternavitaßc-cum nohis inflillet. Minime igitur ifta vt paria, fed minus potiris cum raaio-re comparaui : neque fanè tibi facile fueric Jioc argumentum refutare. Fallens autem vehementer li putas Chri-flum ipfummet idcirco nobis commu-nicari, vt eius corpus cum noftro clfcn-tialiter coalclcat ac veluti ferruiniiie-tur. Nampotius,vt eft fpintualis modus iftiuscommunionis, ita etiam fpi-ritualis eftipfius Hnis, nempevtabipfo nobis communicato quicquid ad falu-tem noftram requiritur partim nobis imputctur,partim in nos vnà cum vita tandem ipfa æternafpiritualiterperfidem deriuctur.

Hï POSTATIC A. 12-3 Vi^eßmumfccundum ^^rgumentum

BezA.

CHkistvs no alia ratione nobis præfcns eft in facramcnto

Cœnæ ,qiiain olim lanétis patribus, vt tcftatur Apoftolus i. Cor. lo.Ergo non. eft præfcns corpore fuo.

Befjionßo Pifppi.

PA V L V s co loco minime id di-cit,quodipfi fingunt, videlicet patres fubveteri Teftamento eandem e-Icam nranducaftc nobifeum : fed inquic iplos ludæos, quos Dominus ex Ægy-pto educebat, eandem efcam mandu-calTe, hoc eft, hülfe membra Ecclcfiæ ôê participalTe iiidem facramentis ; nihilominus tarnen cos qui peccaue-runt à Deo punitos effe. Idcirco cauea-mus nobis Sc non permittamus nobis licentiam peccandi, propterca quod membra fimus Ecclefiç.Certum autem eft maximam effe ditferentiam veteris Sc noui Teftamcnti , propterea quod iam credimus in Cbriftu incarnatum, qui reuera nobis adeft , non tantum Deitate fua f quemadmodum patribus olim ) fed ctiatn humanitateNam

Ji4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DB V NI o N I .

propter vnionem perfonalem non po- j teft nobis adciTe Deltas, quin limul ad' lithumauitas.

v^pologiit Beza.

RN KSV M. aberras à noftro ar gumento. Neccnim vnquam iu inficiatus corpus Domini præienscffe in Cœna, fed facramcntaliter non rea-li inexiftentia in, fub, vel cum pane •. Si vere in Cœna percipi, fed fpiricualicer per fidcm,non manibus aut ore.Vt au-tem vtrunque probarem,id eft,vt iftam reale inexiftentiam,qua tu rurfum non inftitutioni, led hypoftaticç vnioni tribuis , oftenderem, etiam ß polTibilem cfledarem, tarnen ad veritatem facra-menti amp;nbsp;vcram perceptionem corporis Domini neceifariam non eire,pro-duxi quod teftatur Paulus, Patresni-mirum eundem potum bibiife,amp; eun-demcibuin atque nos manducaffejid cft,ipforaet Apoftolo interprere,Chri- ' ftum ipfum, eumque totum ; etfi reipfa nondum humaniras ipßus erat in rerum natura, nedum vt realiter illisve-teribus lymbolis inexifteret. Etenitn neque abfque Cbrifto fuit vnquam ft'

HYPOSTATIC A. 11$ lusaut fides,neque Chriltusdimidius vllos vnquam feruauit : ex quo confe-quicur illorum fidei fpiritualiter iarn turn fuilïe præfentem(de iure Videlicet, vt loquuniur ) Chrifti humanitärem nafcituram ficut noftræ fidei itidem fpiritualiter nunc eft eadcm præfens, i-pfo, VC loquicur, faóto : tymbolis vide^ licet variatis, eadcm aucem vbique tu refignificaca,tumfide, Ô6 eodcm præ-fcntiæ facramentalis, ac fpiritualis pet-ccptionis modo . At tu contra con-tendisnoneflehac Apoftoli mentemj Vt dicat patres amp;: nos, fed patres potius omncs eiufdem inter fe cibi , nempc Mannæ,amp;eiufdem potus ,ncmpe riui ex pecra profluentis, fuilïe participes.' Arqui ne tu quidem opinor in co nt ro-uerfiain reuocaris, facrametaveterum, quod ad rem fignificatam attinet, fuif-fe cum noftris eadem, quanuis fignis diUcrfa.quum Chriftum èâ quidem tc-turn (quum dimidius nihil profit ) a-dumbrariilcvehturu,noftra vero Chriftum qui venit , qnæ temporis differentia nullum in re ipfa diferimen con-ftituit, ficut copiofe plurimislociscx-plicat Auguftinus. Sed negabis for-

116 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, DE V NI OKE

taflis Apoftolum eô refpcxifle. Audii-gitureundemillu Apoftoli verbis bc-tiim difertis verbis noftram cxpofitio^ nem confirmantem. Sic enimillc datuin Ioh.45. vtiampridem Illyri-co üJi tonus Germanie pe-fti obieci. Eu' dem fatum Jpiritualem biheru/it , tudemeundem-^ corf oralem non eundem. ^^id enim illi bibebani? Bibeba/it de jfiritualipetra,fetra autem trat Chrisbts. ndete er go.Fide manente ,figna Çtint vi-riata. ibi petra ChriElui tMobii ChrisiitSr epuodin altariponitur. Et illi prormpne Çaeramento eiuÇdem Çhrifli , biberunta-cpuampro^iientem de petra, nos quid hA/e-mus noruntpideles. Si Jpeciem ;ui(îbtlcnf intend as , aliud e Et : fin,,verb intelli^Aby lemfiignificationem, eundem potum fiiri-tualem biberunt. Et rurfùs ip. tradatu De pœnitentiæ vtilitate, quem ciTe non video curdubitemus.£«WfWj üiquit, cibum manducauerunt. ^id efi t-XttDEM., nift Qyjs.}A ETiAM nos;

VigeÇimumtertium ^.^rgumentum Beza.

FI D E abfentia nobis funt præfcii' tia, èc quæ nondum funt, quia fides

HYPOSTATIC A. xirj des eft. hypoftafis rerum non exiften- , num.

Hejpoftfio Pappi.

VEr V M id eft ; fed non inde fe-quitur Chriftum nobis non alia rarione eftc præfentcm, quia manifc-ftè S. literæ nobis perfonalem ipfius omnipræfentiam confirmant. Deinde fi ratio præfcntiæ Cbrifti penderetex noftra fide, non tantum mifcrc nobif-cum ageretur propter noftram incre-dulitatem , verùm ctiam fides noftra, Yt diftum eft, præftanuor potentior cîTet ipfo Chrifto, Ytpote quæ Cbri-ftumnobis præfentemfifteret,vel ab-fentem effe cogeret, prout videlicet qnilibet vel crederet,vel noncrederet.

jipologia Bez£.

ÜErsohatem. præfentiam mi-ramur,Pappe ,à te non diftingui ab bumanitatispr xfentia, quum,vt to ties eft à nobis antea inculcatvrm, aliud, fit Natura, quàmPerfona, Sc pcrfonalis v-nio faluas relinquat turn Deitati,tum bumanitati fuas cffentiales proprietäres, fuafubieÛLa non cgredientes,quan-uis in bypoftafi vnitas. Mteram au-

ti8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;BE VNIÔNE

tem partem tuæ refponßonis, quid at-tinet pluribus rcfucare? Non cnimdi-cimus fidem cflacerci vt res fi^nificata facramcntaliter-adlit,quum hoc ab vna Cœnam inftituentis auótorirate pen-deatîvcl fidem fua virtute apprehen-dere, quod ipli facramentaliter præbe-tur, quum fides ea in re fit potiùs Tveo^'n quam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Chrifio vide

licet fefe communicante,fide verô,quæ amp;nbsp;ipfa donum Dei eft, eum recipience; Sed video vos certe libcnter ab ipiis Papiftis arriperecela,quæ innostoi-queatis, quum illos oportuerit potftis communi conienfu , vbi qUidem nos calumniantur, oppugnari. Obiiciunt igitur illi doceri à nobiSjquod à fide pé-, deat facramentorum veritas, quafi cre-dentibus adfit Chriftusffacramentaliter videlicet ) incredulis autern nonitem , quod falfifilme nobis irnpingicur. Fatemur enim facramenta turn dignis, rum indignis integra præberi,ac proin^ de fine dignè,fiue indigne ad ea acce-datur, tamfignum,quàm res fignifica-tasquibufuis accedentibus offerri. Sed ficut cæcis Sol ctiam lucem prçbens tarnen nonlucet) idque cæcorum vitio, tt

HY P o s T A T I C A. 119 vcrcâcdicerc liceac Solem lol is viden-tibus lucere, Só oculorum aciem cfficc-rc,uon vt Sol luccatj fed vt intuenti lu-ccac : iia dicimus fidem efficerc, fiue fide inccrucnicntc fieri, vE res tymbolis fignificatæ credentibus adfintj incre-dulis abfint. Aut igitur quid dicamus non mtclligis 5 autcalbmniam à Papi-ftis contra nos mutuaris.

Figeßmumquariuffi \^4rgtt.mentiim Èezx.

Al T Beza non obftare fibi Cbri-ftionanipotentia, quia ctliDcus poffcthocfacere ,tamennon vult : id. quod his articulis fidei probarc cona-tur, Afccndit ad cælos , Inde ventu-ruseftiudicare vinos Só rnortuos .Deinde quia Derrs noir vult contradiamp;oriai nanr id effet mentiri. Sed Clrtiffunr ba* here verum corpus,Sc interim effe om-niprxfentem ^c. implicat contradi- gt;nbsp;àionem,

Reß/onfioPappi.

Plkr mV m quis fit fenfus borum articnlorum fidei, Sc quod Cbri-ffusvere uobisprxi'cnscffc vebt s fixpe demonffratum eff. Deinde bxc non

i

JJO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE V N I O N E

impHe.inc concradiélïoncniifjuia did-feus dicicur elle oiDnipoccns (ccunchin] humajdc:ucDi , non quatenus eüliU' ni.ini[:isfquo teniu veraclïcc concradi-diio ) icd (}uaccniis pcrfonaliccr vnda clt Filio DcL

e^'^ologia Bezx.

JMd nunqiiam cuinccs in bd ard-euhs Aiccndcrc ôc Venire c exIis alicerquàm propric eiJcaccipiendajac proindc vcrani acpbyllcain muratioiié Joci dcclararc, qiiomodoinrelligcndos (dJè bos ddei arcjcu/os nemo aba/cen-iionc Chriiiiad hoc vfque feculuindii-'birauir. Deinde,quxfo, quomodo ta-dein hoc dictum inrerprecaheris, Cbd-flum eircpnricnccm Iccundum huma-nicatem, non quatenns cft humandas, iedquatenus cil vnira Filio Dei? Num cnim alia rarione humaniras cire pareil humanicas, qn.im qua ration eefrinfe-(chumanitas iuisciTcntiaiibuspropric-tatibus conilahs , quantuncumquend in propria, fed Verbi Deitate fiibiiilar^ ' Sed hominem hnc conûJcrare porcj turn in fcfe ( Se hâc ratione vbiqncillu eife dicerc nô minùsEiitvchianû dicrit, quàni

k I P o s T AT I C A.

quÀm fl dicas hnmanitatem vbiq. elfci quoniam homo in fcié conlidcracus nihil aliud eft quam humanitas ) tum ^cgtT’ ttMojd cft,quatenus Deus eft,ftue vni-tus Vcrbo,quo refpeötu qui vbique clTe negarit,Neltorianus ftt oportet. Et ita demum vitatur contradidio in con^ crcto, non inabftrado.- quod li lemel cxpcnderitis, ecce pax eft Ecclefiis rcd.-dita, nec vllus , liue tranfubftantia-tionis , ii'ue confubftantiationis, hus vbiquitatis controuerfns locus erit re-lidus.

rigefirtiumquintum Argumentum BezA. *

AF F E R T Beza diftirtdioncm ex.

fcholafticis, vt Chrifto fecundum gvatiam vnionis collata ftnt omnia do--na ; lecundum gratiam veto habitualc, quædam tantum, videlicet quoru par-ticcps cffcpollitcrcatura ; nam tameili mcnfuradonorum in carne Chrifti Gc fumma,tarnen efle mcnfuratam per confequens dcGnitam.

Rejponßo Paptgt;i.

Hy 1. c diftinclioni aperte rcfra-gantur S. litera:,vbi dicitur datam*-elle Chrifto omnem potefta^cm in

i.ij.

Iji DE VNIONE

lo amp;: in terra, quod certc deJ!iumaiiicate , non au tem diuinicate ipfius intclli-gi poted. Siquidem diuinicaci nihil datum cft, arit dari potuit, vtpote quæ ah arterno omnia habuerit. Item Apofto-lus inquic Col. i. In Chrifto habicarc omnem plcnitudincm Dcitatis corporaliter. Et alibi dicicur , Datum cielTc Spiritum non ad mcnturam.

Bez.t.

V M igitiir,quæl'o, exiflimas cau-Erm abcffcdtis in iacris literis non diftingwi, aucidcmelTc, Homo efi Dein •vnita, in vnAm perfonam humanitAte ac-que, Heus affumptam naturam ornAUtt Juisfittefinitisfitte infinitis donisl Dicerc certc non potes humanicacemcllciub-icidum cuiinliærcac Deltas. Et tame nccelTecft te fatcrihumanicatéclle fubicaûjcui inhæreat omnia dona,qii:E à Verbo cum ca vnito.funt amp;. in anima, amp;: in corpus Chridi cdula. Qui fit igi-Uir,vcgratiam vnionis qua Homo cua-lït Deus non in fele, led gt;(g.T aAXofnent-pc in alTumen te Dcitatc) à gratia habi-tuali, qua homo ifte Spiritus dona fine menfuraaccepit, diftingui nolisJ Quid? an no tu iple hac diftinédionc vteris im-^

HYÏOSTATICA. 135 pruàens, quanuis concrctuoa cumab-ftraào,iAcft,perlbnam,vt modo dix^, cum natura confundas, humanitatcna ncgans vbique effe, c^uatenus eft huma-nitas, fed quatenus vnica eft Dcitati? Scd,inquis, datus non eft'ei Spiritus ad menfuram. V erum quid hoc te niuatji verum eft, quod tu ais,nempe banc ina-menfitatem in ipfa humanitate non in-eftc, fed in V erbo cui vnita eft? Agitur emm bic de donis ipft bumanitati,vt fubiefto inbxrentibus. Seito igiturbtc drei datum efte Spiritum Cbrifto fecu-dum human itatein, id eft, dona Spiritus fanfti in ipftus bumanitatem t'uiffc cft'ufafinemenfura, id eft, nonabqua ted omnia, n ó aftquatcnus fed fumma. Verum quorfuna bæc ad eft'entialesiV-las,amp;6 gratia quidenr babituab incona-municabilesDeitatis proprietatesî Sed f inquis') data eft citas bunaaaaitati omiais poteftas incxio amp;Ó iia terra. Efto .Qms enina boc aaegat’ ius videlicet onaniu. creataruna reruna adtniniftraaadarum, vtei fteftataar onanegerau. Nuaaa verb proptetca efteaatiabter vbique effe eius bunaaaaitate retdivas coaacbatcris, quant fa dicaaaa Solena, quoaaiana ius babet to-

154 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE V N I o N E

tius hcmifpbenj iUuftraudi, totum he-lt;iifphcrium fuo corpore implere, aut totum elTe in iingulis iJIius parcibus? vcl Hilpaniarum rcgctn , quoniam pote-Hasjllicll attributain maximam orbis tcrrarum partcm ab Occidentali India in Oricralem, idcirco iifdcmillisrcgio-nibus corporaliter adcflc? Ais dcniquc ex Apoldolo omncm Dcitatis pleiiitu-dincm in Chriflo Jiabitarc Coiporali- quot;nbsp;ter. Sane ira elb ,idcôqucintolerabilis efteorûerror, qui plcnitudincm Dei-tatis interprétantes plcniffimaæ dono-rum in CJirilli carnem cfFuiîoncm, proprictaces eficntialcs naturarum cum Eutychete permifeent : Ai, quum difertis verbis dicant Dciti-tem fubdllentialiter omnibus rebus adclTe , amp;nbsp;omnibus fanftis perfo^ nalitcr vnitam , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vnioncra

in èfjpTiinxZtz) , hominem Deum in hominem diuinilfimum transformantes , perfonam cum Neftorio di-uidunt: vtroqueinde promanantc cr-rore,qubd gratiam vnionis quo Chri-Aus eft Deus homo, à gratia habituali, hue ab illius vnionis intra ChrilH carnem efleftis non diftingunt.

HYPOS TATIC A. 135 ri^eßmumfextum \^rgumentam Bczx, dcmandticxtiontz^ Im-ßiorum.

IMpios non pcvcipere vcrum corpus à. tanguincm Chrifti, fed nuda ligna inde vult probare Beza,quia Chri-lli corpus non lit fcparatum à luo Spi-ritu, qui vbicunquc eft, viuilicat: im-pios autem idcirco cfte rcos corporis Chrifti,non quod reuera fumant corpus Ckrifti verum fanguincm , fed quia id afpernantur , fine non dilccr-nant,vtPaulus ait.

Rejponßo Pap^i.

PR IM V M impios ctiam fumerc vcrum corpus Chrifti amp;: vcrum fanguincm inde conftat, quia Iides no-ftra non eft caufa præfcntiæ corporis amp;fanguinis Cbriftiin Cocna, fedipla Chriftilaluatoris verba, quibus nobis idpollicitus eft; alioquin {idem noftra faeimus potcntiorem ipfo Cbrifto,vt fupra diximus . Deinde quod impij no inde viuiftcantur fed id percipiunt ad iudicium, idftt propter illorum incre-dulitatcm. Incrcdulitas autem homi-i.iiij.

13^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE VNIONE

num,Dei fidem non exinanibit. Rom, 3. Nec Chriftus idco mendax eft,quia ipfi nocreduc. Et notandu efl. hoc loco Chriftum non tantum elle fàluatorc fî-delium ,fedctiam iuilum iudicem im-piorüm. Sicut alias quoque pntdieatio verbi Dei piis amp;. fidelibus cft odor vitx ad vitam : inipiis vero amp;nbsp;infidelibus o-dor mortis ad mortem.

^^poloaiii Bezx. i

J) R I M V M omnium illiid miror,cur quû ancea rôties realis prælétiç corporis Chriftiinreb. omnib. caufamel-îè dixeris pcrfonalem vnioncm ,nune idipfum inflitutionisCœnæ verbis tri-buas, quæ tarnen, fl verum illud clEno præfcntiæ corporis in Cœna, neque in pane, fed facramentalis tantum præbi-tionis veceptionis caula fuerit. Sed, age, hoc omilTo ad rem ipfam venia-mus. Ais fidem noftram non efle cau-fam prælcntiæ corporis Chriftiin Cœna, fed ipflus Chrifti verba, ac proinde tam dignos quàm indignos corp’ Chri-fti fumerc. Concede antecedens, ne-que quifquam vnquam noftrum dixit Sacramentorum veritatem à flde acce-dentium pendcrc.-imô turn flgnum tum rcs

HYPOSTATIC A, I57 res fignificatas facramentalirer Chrifti ipßus volunrate amp;: inftituto fempcr coniungi, amp;: accedemibus quibufuis præbcri fafli fumus, vbi rite Cœna Domini adminillratur,fiue digni due in-digni accédant. Sed confequcns ncga-miis, quoniam tarn abfurdum cfTc ar-bitramur contendere à quibufuis iiimi lignu amp;nbsp;ré fignificata,quonia quibufuis præbeatur,quàinfi concludatur Solem omnibus lucere, quoniam omnibus lu-cemfuam præbeat. Ratio iftius abiiir-ditatis hæc eft , quoniam res quidem terrena , id eft, panis Ö6 vinum cor-pori, resautem fpiritualis id eft corpus Chrifti fpiritualiter amp;nbsp;in fpiritua-lem vfum præfens, intelleftui ac fidei prxbctur ; ex quo confequitur, quum quiuisos corporis adfcrat,quofuisici-dem ftgna fumerc : Sc quum foli cre-dentes fidem afférant ( vnicum rebus figiiificaris fumendis aptum inftrume-tum) à Iblis credentibus res lignificatas fumi. Quod ff excipias, quum res ffgni-ficatx foK fidei præbeantur,hinc conle-qui non præberi iis qui fide funt defti-tuti, perinde lane fuerit ac fi dicas fo-1cm cæcis auc cxoculacis lumen fuum

IjS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE VKIONE

non ofFcrre, quoniam à fobs oculatis lux Solis pcrcipiatur. Quod li mcore-Iponfocontradicis, ad ipliim Brcntm nonduinvbiquitai'ium proiiocod'^ adcaquæin Iohan.6. difertifliiTiis verbis iam olim Icriplic.

Venlo ad alteruni argumentum,quo concendiinus Icparari Chrifti corpus a Iba vircutc 1’plricuali no polTe, ac proin-dc indigne accedences iplbin non par-ticipare. Ad hoc tu refpondcs,quod ilb ex Chrifto vitam non haurianc, cue-nire iploriun incredulitace, quæ non poflic Dei fidem exinanire. Concedi-iniis vtrunque, led. negamus quicquam hoc ad rem propolita facere.Nec enini, cuius culpa id eueniac , quæricur,lcd an corpus Chrilii fumplilTe credendi lint, qui in morte manét, acque adeoi-ram Deimagisacmagis in fclc cumulant, nedumvtex Chrifto alimoniam vitæ, neceftario vinculo ipli inhærenté pcrcipiant., Nequenos veró,vtmodo declarauimus,fidem Dei exinaniriin-dignorum incredulitate dicimus,etiam li lignum tantum fumant, niß tbrcalfe P U tas adimi loli lucem ab iis qui con-tendant ipfum cxcis non lucêrc. Re-

hypostatic A. 139 fpodcspoftca Chriftum proponituin vcrbo turn in lacramentis,non tantùni VC fcruatorcnY fed cciam vt iudiccuY. Sed ne id quidem, ecfi vcrilTimè,tarnen, appofitè dicitur .Nam fer iiator tyuidem eft corum, qui ipfum oblatum appre-liendunt (id eft, credentium, quoniam non nifi fide apprehenditury-Index an-tem corum eft, qui oblatum (ua incrc-dulitaic rcfpuunt. At tu vis ilium Sea credcncibus Scab incredulis rceipi ,ab illis videlicet ad vicam, ab iftis veto ad mortem •. quod mihi quidem non minus abi'urdum videtur, quam ft dixe-ris lucem Solis fticut quibufuis oftertur, ita ctiam à quibufuis rceipi, fed bonis quidem oculis prxditos.ipftus luce illu-ftrari, oculis autem priuatos excxcari. Id autem co ctiam ipfo conftrmatur, quod tu fubiicis, quod videlicet Euan-geli) prxdicatio fit piis St impiis multis communis, fed piis quidem odor vitæ advitara, impiis autem odor mortis ad. mortem. Nam vt ira facramencis , ita ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quoquejn ftmplici verbo diuino prqdi-

' catotu fip;na turn res ftgniftcatas fem-pcr ncccftarlo coniunOiasagnofcirnus, ftue tilt credatur ftue minus, v t feite ad-

140 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE V N 1 O N E

modum facramenca Auçruftinusvilibi-lia verba nuncuparic. Signa lunt igitur in præ dicatione verbi diuini, voces ipfç quibus aurcs feriuntur , res liguificatæ funt ipfa dodrinæ Chriftianæ myftcrià ad credendum vocibus illis explicau. Quid igitur? nempe vocesaudiuntur à quibufuis,quibus prædicatur verbum. Res autem lîgnificatas folifideles, in-telleébas per fidem ad vicain æternani recipiunt : increduli vero partim ne in-telligunt quidem, partim vtcunque in-tellcôlas, incredulitate tarnen iua re« fpuunr. Chriftus igitur ipfe tum in verbo tum in facramentis cos quidem, à quibus fumicur,id efl, fideles viuificat: incredulos autem non receptus, fed rc-pudiatusiudicat.

E Q_v E eft quod blafphcmi ifti metuant, ne Chrifti corpus, fi verè cum pane exhibeatur, etiam à canihus voretur, quod horrendum eftamp;diâu ôôauditu. Nonenimtam irreuerenter amp;nbsp;irreligiofè à nobis Hæc mvfteriatra-ftanrur, vteacanibus obiieiantur. Præ-terea Cœna Domini no propter canes, «lut cæteras belbas, fed propter homines

HYPOSTATIC A. I4I ncs Chriftianos tantùm eft inftituta. Ncque lacramentum eft vnquain id lt;|uod effc dicitur extra vlum , quein-admodum noftri ex verbo Dei contra papifticam corporis Chriftiinclufione ÖC circungcftationcm fxpenumero de-inonftrarunt. Denique ait Beza D. Brentium nunquam viuente D. Phi-lippo Mclanfthone aufum fuiftc men-tioncna t'acere vbiquitacis,quam ipfi ita contumelioCc appellant. Id manitefte tallum eft,quutn ctiam inipliusD. Lu-theri fclieis memoriæ fcriptis hxc ipfa ' fententia ex verbo Dei diligentilTime contra Zuinglianos afferta Sc defenfa reperiatur ,inlibro , cuititulus eftprac-fixus, Quod verbain Cœna, Hoc eft corpus meum, adbuc firma fint:amp;: in (ua magna confeflione.

ÂplogîA ßezi.

N Em o nos adbuc fDeibcncfi-cio) Icgitimo iudicio, imo ne coram illis quidem accul'atoribus.fimul^: iudicibus citatos,vllius blaf-. phemiæ coarguit. jtaque ab omnibus ' nbsp;nbsp;nbsp;con Ceruos fuos ab fente D omino v etbe-

rantibus ad Dominum, arque adeo ad,

I4i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E V N I o N E

Icgitimum conferuorum etiani nollro* r 11 m cog n i ti o n em, p r o ii o ca m u s, Dcu m inccrcà prccari, vtlianc quoque nobis abs te immcricilTime faétam iniuriam tibicondonet. Quodauccm Iiucappo-liiifti,aliunde quam exiftis incis honin liis de{ump{dli:amp;: fcbolalbcos ipfos iibi iftiufhiodi penc infinita obiicerc non ignoras, qiiæ nunquâ diiroiucre potuc-runc, nee fane poccrunt, quoniam ex reali præfciitia amp;c cónexionc corporis cum ßgno neceflanô efiîciiintnr. Qufi ü vero ex bac quoque veftra doârina eadem ilia colliguntur, quâuis protrâl-fubftanriatione Confubftanciationcm inicio, ac mine tandem pro bac amp;nbsp;ilia Vbiquitaté ftatuacis? Negas igicur vos ita irreuerencer loqui. Atqui non quae* ritur an lie loquamini fed an ex vcftris polîcis ifta confequantur, quæ nos qno-que fine borrorc ne cogitare quidem polîumus. Falleriscnim vehementer 11 nos iftas quæftiones moiiere nili inui-tosputas. Ponite igicur nos c\ vobis ouærerc(nec cnim ex quoquam vernm difeerenos puduerit)quînam iftaexiis, quæ tanquam piecacis arcem tutamini, nocfficiacur.Hîc fine pcCGamus,an vos potiùs

HYPOSTATIC A. I45 ponùs,qui çtvcontAUtiVius non Cxtisfa-citis’SeiUdrern . Non ignoras canes Sc porcos à Domino vocarieos iptbs, quos ramen contcnditis ipV’um corpus Domini lumcre, nilailo ceric minds il-Usimpuros,imd ctiamiplis canibus aut potcis immundiorcs. CiJ^id igitnr laic ptatexis ? Non funt,inqnis, Cacramen-taextra vlum. Concedimns-. fed quid liCum vocas’ Legitimam ,opinor,admi-laiftrationem. Qupdfiigdnr inipfov-fu ,m ipia, inquam, légitima aàionc taleqnidpiamaccidat’ Non funt,in-quis,beft.iis,fed bominibus inft.itntaCa-cramenta. Sane ita eil. Sedfi reipfa abCqueijllo tropo in ,itib, Sc cum pane illo adetl ipftam cor pns Domini viqnc-adeo,-'jt a quibufuis iiue indigne fiue digne accede ntibus , manu Sc ore corpo-ns iumatnr qnmam iiludad iolos bo-mines rciltinxeris’ Quod autcm refers de inclu^one Sc circnngetlationc nilailprofe£ld adrlaombum.

Supered illnd in quo tn me men’ ■ dad) accufas •. qnod videlicet alicubi dixeritn btentinm non nib mortuo magno illo bcatæ mcmorix Philippe» bias de Vbtqaitate cqntr oner fias

Ï44 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1’ £ V NI o N E

mouille. Tu con rd prouocas adLu' thcrû, qui de Vbiquitate anccafcriplc-ric. At e'go non de Luthero, lcd de Brc-tioillud Icripli , quem negate non po-tesarcanum irtud omnimaieftatisad o-bitum vfquc D. Philippi mulTicalfc qui-dem nonnunquam, ac nunquam nilÜl-lo excindlo aperte effacum, cuius rei telles tibi omnes eius libros ante illud té-pus feriptos tero. Scriplit quoque non-nihil tune de Cœnalacobus Andréas» quo videbatur viam quandamadeon-cordiam aperirc, quuni Wcflphalus amp;nbsp;Helhulius, nulquam tamen adhuc Vbi-quitate, quali monllro quodâ Gorgo-nis, apparëtc,nosgrauitcr oppugnârét» Turn, inquam,nulluni de bac re verbii» fed ®e.£ iS pniii gt;(e/^ côflU'o/oçdifccptaba-tur. Quanuis enimlllyricusamp;: eius la-élio Philippi auftoritatem apudingra-tos difcipulos imminiicrent, zelo taæé bonorum iftorum virorum præponde-rabat hominis auèloritas, needum fatis ad hæc inflillanda Principum aurcs patebant. Sed in primis cos cohibcbat iplîus Lutlîcri, à quo roti pendere veile videbantur, admonitio grauifiinia, qui ctli ( quod omnibus non contentiolis plus

HYPOS TÄTIG A. 14 ƒ plus facis confiât) tutti calore difputan-di vitra metâ proueótus, tum peccatis noftrisfic mcrentibiis ifliusj Vbiquita-, tis fundamenta poftea iecerit,tarnen id fecilTe tanquain cx abundanti videri voluit. Quod ne quis à meconfiótum dicat,amp; vt omnes intelligant quibiis gradibus amp;nbsp;quo fpiritu ad iftam con-certationem fit peruentum ,ecce tibi* Lutheri verbajquæ primus ego non cito, ex tomo lenenfi, 8. fol. 375. rttur cfuomodo Chri^tmpoßd ejfe corpora-liter in Çacramento quum tarnen •vnuni corpiti nonpoßit ßmut 0“ ßemel eße in plu-ri^iiulocis.'iAdhacegoreßondeo. Chrtßui, dtxit ^uod tbi adeßenjelit ,.ideo Dere e^f inßcramento cjuidem corporaliter ßr ideo veraciter eH ibi : n e cty^E debet alia caußa iltiuicorporalisprßentiaquartj quam hac tantum. p'erba enim tßa fic ß)nant,idcirco neceß'e eït ista ßcri 'vtßnat'. ßuod autem ad tpßum corptts attinetpoteß Chriitus quando vült, Dbique ß“ in omni-bus locis efße, ac ideo alia e^l ratio ipftni^ quamnofiricorporis. Dc KbiquitateDel in, emnibiif locis praÇentia, non debet dtßti-tari. Longé enim alia res eit in haccaufai. Audis, Pappe, Lutherum afTerere qui--k

I4lt;gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE V N I ü N É

dem corporis Chrifti Vbiquitàtetïi V-bicunquevult Chriftus, fed (vt Papiftæ quoque docent ) quæ abipfiusabfolu-ta voluncatc ac potentia pendear, nulla perfonalis ac vnionis mentionc la-fta? Audis ilium veile præfentiam corporis in pane ab vnis inibtutioiiis Cœ-næ verbis pendere? Audis illumnolle prorfus ,vc quæftio de vbiquitatein hac controuerfia audiatur? Sed in aliis po-ftea feriptis ,inquics,perfonali vnioni difertè vbiquitatem adfcribit. Concc-do: fed num audiendusin foro teftis, qui iibiipii contradicat? lam autem aii-dias ctiam quid olim ij ipfi,qui nunc i-ftud dogma qiiàm acerrimè tutantuf, deillo fenferint, nid forte contra con-feiehtiam tünc iftafcripferût, quodfa-De non puto. Sic igitur Sefibit Kemni-tius contra cocilij Tridciitini décréta, FurtdAmentû, chrifit ift Ccena D. Luther monuitno ejfe collocandi' in diffit-tAtio/ic de 'vbiejuitAte,Çed in veritAte ver-borum institutions. Sic quoque Selhec-eerus primo de Cœna Domini librogt; ISjtno hîcdocet Aut contenditde vbicjui' t4te-,hoc est.,^uedcorfti5 Lominißtvbi^ue. Item ) 2(on efineeeff'e quene^uAm de vbi-quitate

HYPOSTATIC A. 147 tjttitAteÇolicitum e^e,aut diff ufare quomo-d( Chrifii corpus fit vbique -, fed tantum hocloco quaritur de institutione verita-te ChrifliyomnifotUis Dei. Kc irmlto ecia acrius Hefliulius Si quidé reétiffime in libro deCœnajBx/rzï ö/e/ö'jinquitjVzï^iï-turqui rixas de 'vbiquitate immifeU.^ufi enim in Chrifto natur amaneant diflinéiiHt non dicimus bumanamcarnem Chrifii effie vbique, nondicintui Chrifii corpus efje in ligno, in lapide^infugibus. Item, -uf eui~ dés illuddiferimen humana diuina natura maneat in Chrifie, non dicimus vbi-que efie corpus Chrifii ,fedreeipimus modtó loquendipatribustraditum, Chrifius efiv-biqtte, fcilicet cornmunicatione idiomatumt id eß,diuinitas eius esivbifi^, ^propter v-nione duaru naturaru hyfofiatica,alteriu5 naturapreprietM toti ferfdna in*concretfl ncc aliter viuentead-huc Philippe amp;: aliquot poft annis fcri-pferunt pleriquc licet præfentiæ realis in facramento propugiiatores, donee Brentius clafficum canens 'îeadhç iaceret, aperte Lutheri admonitioni verbis iftis eontradicens in traótatione verborumChrifti, In domo patris mei, concédere nbsp;nbsp;fateri non vult corpui

kij.

148 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pE VNIONE

e^e -i »tA/3ifeUe per boe decU-' rat, et(i multa verba tagtet de vera praß-tia Cbrtßi Cæna Dominica, donis item heneficijs ejua nobis in ea oßeruntur, /juoil tame in inttmo cordeÇit ZuingUanus\x.cK^ in Recognitione , ^^i non credtderint ebriitum vna cum corpore (^fanguineßo verè in Caena praÇentem eße priùscjuÀro verba Cænarecitauerint, non video tjuo-modo efftegerepoßint magicam Papifiaruw eonßecratwnem. Item, Credendumeficorpus ßanguinem chritü iam antcapn-Çentia eße per eius cMaiefiate, ßentta verbû inïiitutionis annuciatartun-tum iSf'/y?r/7gt;»z/’»r.Quid autem lacobus Andreas De colloquio Malbrunenß? ßPweunp^ dicuntP\r\c:pç\\x.,Çecredere ver irrt çorporù fanguinispramp;ßntiamin Cccnf-tarnen vbiquitatem, ftcuti ea à nohisde ^faicfiate hominis chriPH docetur, negat-, hos certe oportet aut Magicos Papiitas eßci aut in intimo corde cum Zuinglianis fentb rf.Item, contra 1'heologos Heydelber-^cïiks.^uicun^ bancMaießate zbiqdt-fatis nobßcum fateri nolunt, verufunda-rricntü prafentia corporis chrißiin Coe^^t negdt.QmA Lucas Oßander in illis ßj’s yerè tribunitiis concionibus? InteUig»'^) inquit,

HYPOSTATIC A. nbsp;nbsp;nbsp;Ï49

inquit, Zttinglianifi fundamentum Vhi-quitatu euertere pofent quod exreliquis argnmetis nihil pojfetcontra ipfos obtineri. Hæc igitur poft Philippi dcmum mortem diihdia inter VOS aperte primùme-ruperunt,qu3Evtinam, vincente yeri-tate, féliciter componere mallent non-nulli .quamtot Ecclefiaru excidio co-munes aduerfarios exhilarate,Sc Tàeftiæ plagamfanare.Nos quidena nullana légitima cognitioné autpriuatâ etiamov-refugimus , cnius loco ftvi res geratur f vti coeptum eft ') Sc pfendana-themata ohtineant, videat, audiat, re-quirat Dominus.