quot;^Babylonioru regnü, Mpyriorum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Deutonum, Lombardorum,

SenonumGallorum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*OrdoWc

Saxonum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confufusi

Indorum,

Hunnorum,

Sueuorum,

.Ægyptiorum,

Gothorum,

Siculorum,

.Mrgiuorum,

l'^ißgothorumi

Cretenßum, '

Lacedamoniorum,

Ofirogothorumt

Scytharum,

Fhejfialorum,

,Mngl(^^^tn,

.Muarorumfijoc efi Hngarorum

Sicyoniorum,

Britonum,

priorum.

Lydiorum,

Pannoniorum,

Hinulorum,qui ßint inconfîniis

.Mma’i^onum,

^thenienßumi

Afia amp;Europafiuper Mao^

Macedonum,

Medorum,

tidas paludes.

Hebraorum,

Droianorum,

JAtndalorum:

Gracorum,

Romanorum,Regum

Sardorum regnum.

îtalorum omnium.

amp; Conßulum,

Item,

Francorum,

Sicambrorum,

De Sibyllis 'vatidicis.

4

) P E RIS D I VI S I O-

Hoc autem opus j in viginti partes di-üiditur: videlicet^

• »

Sub veteri

^creatione rerumquot;' inuifibilium amp;t vifibiliura.

Teflàmet

ïto f hteci 'quot;Adam,

I

Z ■

3

4

5

' 1

Adam, Noë, Abraham, . Mofc, lofue, Samuele,

«

Noë, Abraham, Mofem, lofue, Samuelem, Dauid, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;=

Z 3 4 y 6 7

- 8

P lO i ï

A

Dauid, Roma, Dario, Alexandre Ma-

. gno’

?Iuda Machabæo,(

Romain, Darium, Alexandrum Magnum, ludam Machabæum,

i.

9

I I

izÇ

pars ittcipit.

/amp;peruc-,

) omnes Prophetas,

’3^

à vel ab

) omnibus Prophe- ( tis,

Sub noifo

K

lohanneBaptifta,

nitvfque ad

Tefia-

) lohannem Baptiftam,

mento:

•

Bellumciuile,

D

H

D I6

17 i8

19

ZOJ

1

Beilo ciuili, Orientali impë-rio,

Carolo Magno, Anglisamp; Saxoni-bus,

Rcgalibus, ^Catalogis

Orientale imperium,

Carel um Magnum, Angles, amp;nbsp;Saxones,

Regaliainfignia, Catalogos, ^Vrbanum tertium,

i

^7

i

î

^0 I

CHRONIC.

bui aternitatù.h.\.\ài^(2i?LKi. dicentem; 7« es Deus, in te eïi Deus. In eo quod dicit; 7»fj7)^^.-intelligc Pattern. In eo autem quod dicit; InteefiDeus: imelligc Filium. Item idem ipfeEfaias,vt vnum lolum De-um efleoftenderct,fubiunxit,dicens; Non e^i alius extra te Deustveretu es Deus abfcon-ditus, Deus ißael. Pater quoque de Fili o dicit ; Ante lucifer urn genui te : id eft ante o-mnia tempora. Sicut amp;ipfcFilius,fâpien-tia, de fe feipfo teftacur,dicens; Nondum erantabyfi,amp; ego conceptafum-,necdumfontes aquarunt eruperant ; ante colles parturie-bar. .^ando praparabat cœlos , ader am. ^uando appendebat fundamenta terra, cum eo er am, component omnia.

Quodfi quçris, quomodo filius à patre fit genitus?dicimus,quia fuç diuiqitatis arcana nee Apoftolus didicit, nee Propheta vel aliquacreatura cognouit. Eßiias enim èàâx:,Generatione eius (juis enarrabittàxcdtz-tiä beams lob ; Sapientiam Dei patris ijnde inuenies^Ax.cm.zXx'oïi Radix (àpietiie, amp;origo Eilÿ Dei, cut reuelata f/?.?Chriftus enim lie à Patre venit,ficut fplendor à luminc: ficut verbum ab ore : ficut fapientia à corde. Ifta Prophetarum teftimonia in hoc loco detrinitatefufficiant.Qui autem pluravo-luerit,in traélatu Proph?tarum huius li-bri,quos inter nouum amp;nbsp;vetus Teftamen-tum plenarie dcfcripfimus,legat. Ibi enim de omnibus obieólionibus amp;nbsp;calumniis Iudæorum,pofuimus prophetarum autoritäres, amp;; ira plenas refponfiones, vt Chri-ftiani à Iudæis,in difputationibus huiufee-modi, fuperari non poflint. In hoc autem præfenti titulo, de tribus perfonis, fecun-dum Athanafium, id eft de fide catholica,

verfifice fuperaddimus ; atque firailitudi-nes de foie, de igne, amp;nbsp;de aliis quibufdam, ad declarandas tres vnius fubftantix per-fonas,di(ftauimus, ficut annotatalcguntur inmetris.

Item de tribus perfonis. ^ntecreaturamgenitor Dem ^genitura, Erima^ natura,nautt ßatuitij^futura: T^rtma ßilus vera, trinus Ö -vnus erat. Ethus a patregenitus,Dem in deitate, Spiritus a patre,nati^fuit bonitate.

Stc {res perßonaßub dettate patent, Hicvnum,dtuerfaDeum tria nomma pandunt', £^l Eater,e^natus‘Deus,e^i amp;nbsp;Spiritus almus. Tres it a perfinas nomina trina finant, ^i^libet hic perfona Deus‘Domtnus!^ vocatur-, Sed Deus esi vnus cjui creditur, vnus amatur, ftm adoratur, relhgionepatrum.

^^libetaternusDeus e^iprerum dominatort

PARSE nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xó

Quailbet omnipotent,cœli terraf^ creator.

Nee tarnen effeDeos tres,perhtbemuseaSt Exemplum trinitatis, amp;nbsp;fimilitudo de foie.

Si ejuatosjuorsjua te moueat homo,reßieefitem, Sol tibi ßlendoremfimper parit ati^ calorem.

Sol,calor,Ç^ ßlendorßcßmul eJßefilent, fres tpuotp^ perfinaßc ßunt deitate fiub vna, QuodperÇonarumfubßantiapermanet vna;

^ua^ /tmulpariter,fimper vbiijuemanent, Sxemplicaufii,Pater eîîfiubfiantia fills, Filius ePlßlendor,calor ePl vtriufi^ vigoris,

Spiritus ipfi Deiperpetualis ei.

Itemfimilitudo de tribus virtutibus animæjin trinitate.

Fantaßa,(l^ Ratio,Memoratio,tres animales firtutes fubPlantiuaßtnt, ßeciales ;

Spiritus hitsperagens,vnus agendo manet.

Item fimilitudo de folio triplica-tOjin trinitate.

Si triplicasfolium,pltca trinafif,clitamevnum, In tripUcifolto triaJunt,vnum^^^ refismunt, Sicétiam varias* tres facit vna vias.

Similitudo deigne,in tnnitatc. £sî ignü,calor,Ç3 motus-,ßc ipÇa vtdentur, ft neijj dißttn^ia, neq^ dßangenda pntentur^ Nam triaßc [emperfertttda^ ignis habet. SicT^ater nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Spintas,indeitate,

fres ßsnt perjome.panterßbi perpetnata. Et tresßsnt zmam^sjuodrattonepatet,

Item fimile de gladiojn trinitate. fersens expringt;itKr,perßna^ trina notatttr-i Ter tarnen expreßlu tmns Dem ejße probater.

TJßce per exemplum de ratione datum. Ißunc ßt tn exemplisgladim,ßt mucro,ßt enßi, Non ibt tresgladios(ubtrmo nominefentis-y

ZJnuseritgladius,vnus vtipßDeus,

Aliud fimile de verbo,in trinitate. vno verho tria peruenientia cerno.

Scribe volo, vis, v ult, r rz.« ßunt, vno data verbo-, Sedtresperfanas,x\s,NQ\o,'t\.\\tc^G,ßnant.

Item ßmile de nomine, in trinitate.

F res etiam cafiss, ex vno nomineßirgunt.

F)icia(las,iu(ii,iuii:o,tresßmttbicaßes;

Sed tribus his vnum nomen ineffedatur.

Fer ^uo^fil,fil,fil di£lus,filpermanet idem, Nominibus^ tribus diSlus Deus,eFlDeus idem, Nominaßc triafunt,vt triaßnt nbsp;nbsp;idem.

De creatione;amp; ordinibus angelorumj amp;nbsp;de diabolo; amp;nbsp;de animabus iànétorum.

DV M cœleftium ciuiumfecretarima-mur,fupra modum fragilitatis noftrx digredimur. Vndeamp;de angelisloqui per-timefeimus, quia folius Dei feire elt,quomodo diuinorû Ipirituum in cœleftiglo-

a iiij

entiæ, incircunferipta amp;nbsp;inæftimabiliter dilatata eft: fedcoparatione diuinæ feien-tiæfatisangufta. Similiter amp;ipfiangelorn fpiritns, comparatione noftrorum corpo-rum, fpiritus fnnt : fed coparatione fummi amp;nbsp;incircuferipti fpiritus Dei,corpora fnnt. Igitur amp;; à Deoinmundummittuntur,amp;: Deo femperalfiftunt. Per hoc enim quod circunferipti funt,exeunt amp;:mittuntnr; per hoc verb quod incirennferipti funt,intns cumDeoiemperlnnt,amp; femperDeo af-fiftunt, amp;nbsp;ab eo nunqtiam reccdunt.Ergo amp;nbsp;faciem Dei Parris femper afpiciunt,amp;: .in mundum adnosveniunt. Adnosveni-unt fpirituali præfentia foras exeuntes; amp;nbsp;cum Deo funt,amp;: præfentia Dei,aqua rc-ceirerant,per internam cotemplationem confernant. Sed quia angclorum nomina perftrinximus,fupereft vt officionim ipforu vocabula exequamur. Virtutes\^\-tur funt,illi fpiritns,per qnos ligna amp;; mira-culafreqnctius fiunt./’fl^^^ire.v funt,illi qui etiarn iplis bonis fpiritibus præfunt. Bomi-nationes vocantur,qui poteftates amp;: princi-patusinaltatranfcendunt. BhroniSwwx. illi

fpiritus vocati,quibus ad exerceda indicia prçfidet Deus.Thronus enim in Latino c-loquio fedes appellatnr:v^dcDauid;7»/?-des (uper thronum , qui iudicas œquitatem. cherubim qnoqne dicitur plenitndo feien- ; tiæsamp;ideo illaagminafublimiora,Chcru-bim funt vocata. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;verb vocanturj

quæ,fingnlari propinquitate fui coditoris, incomparabili ardent amore. Seraphim nanque ardcntes,vel incendcnres(vt dixi-mns)interpretantur,quia interDeum amp;: illos,nulli interfunt. Adillosanteordines, qnos diximus, angelorum, tatos homines credimus afeenfuros, quad funt eledi angeli, qui illic remanferunt, fient fcriptum

Statuit termines gentium ,Çecundum nu-mer um angelorum Bei. Ad hçc altera quç-fhio nobis proponitur; Quomodo diabolus inter angelos bonos aliquadofcribitur efle?vt in libro Iob;^zÿ»zy(inquit)fZZ4»z Satan ante eos ; fcilicet inter angelos.Qualiter cum eledis angelis elfe potuit, qui, da-mnarüs per fuperbiam, à ccclis amp;nbsp;à lorte

qui,quamLiis bcatitudinem amiferit,natu-

ram ramen angelisconfimilemnonami-fit.Et fi culpis aut meritis prægrauatur, co-ditione tarnen fubtilis naturæ extollitnr. Ergo inter filios Dei, id eft inter angelos, rede Satan coram Deo adfuifle dicitur: quia intuitu illo, quo Deus omnipotens omnia fpiritualia colpicit,ctiam Satanamj ordine fubtilioris naturæ ipfius videt;tefte ^c\vçt\xtx^ç!^^QX\;,()cultBominicontempliin-tur honos malos. Sed obiicitur forlitan nobis quia fcriptum elt ; Beats mundi corde, quoniam iffi Beum 'videhunt. Satan veto qui mundo corde eile non po reft, quo-modoviderepoteftDeum’Qrmd ita ab-foluimusjquia dicit Scriptura,Satanam inter filios Dei, id eft inter angelos coram Deo adfuilî'e : fed non dicit eum vidifle Deum. Venit Satan, non vr videret/ed vt videretur. Stetit enimcora Domino,fient cæcus ante folem : quiradiis quidem folis perfunditur,fed lumen nonvidet quo illu-ftretur. Virtus autem diuina quæ omnia intuerida pénétrât, immnndum fpiritum, ) non fe videntem, poteft videre; qniadum

imniundaDenfuginnt, Deum latere non pofltint. V nde quia om nia nudafunt diui-no cófpeel;ni,Satan adfuit prefens præfen-tided Deum fe videntem non vidit. (^od autem dixit Satan ad Dominum fc inter-rogantem; Ctrcuiui terram, er ambulant earn per gyrurn ist «rewzzz/daboris eius angu--ftia defignatur. ideoqj laborando terram circuit, qui in culmine cœli quietus ftare contempfit. Quidumfenontranfnolâflè terram,fed perambuLâft'e infinuatjquanto peccati fui pondéré in terra prematur, dc-monftrat. Hine ait Dauid ; In circuitu imfij

formantur, fed mentes innumerismodis Dei celßtudinem admirantur amp;nbsp;veneran-tiir. Deus ergo tue angelisloquitur,quum eis voluntas eins manifeftatur. Angeli ante tunc Deo loquututj dumper hoc quod

pore egredientem videre non polfimus, quomodo animam viuere credimus poft mortem ? Hane quæftionêin Dialogo fol-uit Grcgorius,diccs:Qmd mirum(ó Petre) fi animam egredientem non vidifti,quam ttiam manentem in corpore non vides?Et addit: Si,dum mecumloqueris,non vides animam meam, nunquid propter hoc,me exanimê efiê pûtes? Anima enim ficut in corpore inuifibiliter eft, ita inuifibiliter exit à corpore. Quod fi dicis;quôd cogno-ïcis animam viuam efiê in corpore,ex ipfis motibus corporis cognolcis: fed ea dilce-dente,motus eius no fentio; amp;nbsp;ideo nefeio an viuat: relpondeo, quod resincorporeâ lion videtur per rem corporeajlêd res cor- 5 porea videtur per incorpoream. Oculus nanquetuusper omniacorporea afpiciat; nifi res incorporea eum adiuüet, nihil vi-debit. Toile enim mentem, amp;nbsp;ftatim o-culus qui videt, non videbit.Subtrahe animam inuifibilem à corpore,amp;oculi corporel aperti nihil videbut.Vnde lêquitur, quod vifibilia nûquam nifi per inuifibilia polTunt videri;amp;in hoc mûdo vifibilia per inuifibilia dilponûtur. Sicutenim creator Deus eft inuilibilis, ita fibi angelos amp;nbsp;animas creauit inuifibiles:vti ab eis Deo inui-fibili inuifibiliter miniftretur. Et ficut De-us àlpirando, implendo amp;nbsp;regendo,inui-fibilia viuificat; itaper inuifibilia lêmper vifibilia in hoc mûdo reguntur. Sed for-tè(ô importune dilpurator)dices;Non credo viuere anima extra corpus, nifioften-deris mihi aliquas eius manifeftasadionei amp;nbsp;opera extra corpus : ficut ea manente in corpore,per motus corporis earn viuere certioramur.Rcfpice itaq; corpora lànifto ru mortua amp;nbsp;exrimfta amp;nbsp;partim in pulue-rem rcdaôta, quales motus amp;nbsp;aôUones ofi-tenduntin mûdo.Ægri ad ipfa venientes fanantundçmones eftùgantur,mortui fuf-citantur; amp;nbsp;alia miracula per easinnume-rabilia fieri comprobatur. Item animæ iu-ftoram corporels oculis in cœlum deduci fiepe vidétunaliç in Ipecie hominis, vt lân-dl Martini:aliæ in fpecie columbæ,amp; aliis modis. Videntur etiam angeli déférentes eas:videntur Apoftoli:videnturamp;alij làn-di Dei adftare morientibus,amp; confortare gt;nbsp;eos,«Slt;:deducere animas eoru.Dequibus, qui milita volunt legere amp;nbsp;cognolccre, ad Dialogû beati Gregorij recurrät,moneo.

Loqui autem Del ad diabolû,eft ipfum diabolum de prauis eius adibus arguere, amp;iniquitatis eius impetus refrçnare.Dia-boll autem relj?Ôdere,eft omnipotentem Deum nihil pofiê cclare : ficut in lob Icri-ptû eft; CîrcuiMterrAm,^ferAmhtiUuieant. Tune enim interrogatus à Domino, nihil I celare potuit,lêd circuitus amp;laboresfux prauîtatis expreflit. Norandum autem quôd hune mundû voluit creator confta-re ex angelis amp;nbsp;hominibus. Angelorû qui-dem ordines nouem conftitult,hominum verô vnû. Inquib.trinitasdeitatis amp;vni-tas defignatur. Nouenarius enim numerus per ternariû tertio repetitus,fignificat trinitarem. Vn^s verô ordo,indicatvnita-tem. Vt Deus ab angelis amp;nbsp;ab hominibus intrinitatCjamp;vnitatelaudetur. Quôd fi quæritur;quando Deus angelos creauit? dicimus,quôd tunc, quando dixit Deus, IiAt lux: angeli fadi funt. lux fcilicet de luce Deo. vnde amp;nbsp;primus angelus didus eft Lucifer. Proptereadicit Pater Deus ad fi-11Û; AnteLuctferumgenui re; id eft ante an-gelum ilium,qui Lucifer eft nuncupatus. Noluit diccre; Fiant angeli; led dixit,Fiat lux;vtper cxcellentiamlucis, fublimis natura angelorum infinuetur. Græcaautein lingua, Angeli, nuncij diïcunmv.ArchAngeli verô fummi nuncij nuncupantur. Vnde coeleftes ciues ,femperquidem funtlpiri-tus; lêdfempcr angeli,id eft mifii,efiê non pofihnt:quia tune tantum angeli funt,quü per cos aliqua nunciantur.

Quæftio, cuius erat Dominus quum nulla erat crcatura?

^nte creAturAm,dum nulla foretgeniturA, Nullajj natura,ne^ueproditaformafuturA, Cut dominAbAtur,cum dettatefua?

*DtmejuequumT)ominus Tgt;euiipfefuijfelegAtur, EU Opus quot;utpateatcui materie dominatur.

NAmßnemAteria non dominator erat.

Solutio

Solutio quæftionis.

Ëjfentia lt;^uidemfuitrite dominatio pridemt Fi}^ relatiu'e Dominas^ p'ofl conditor idem.

Hane tibide Tiomini nomine toilefidem. Omnia venturafibifientprafentiafimper, ijuafi fabla videt,nofi:tt^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;potenter f

'OndepatetDomtnum turcfwjfie prius. Natura quidem angelica, tanqua ignis Ipifitualis efle defcribitur, vtaitPropheta: rnus angelos, dicentés, Michael, Gabriel, Raphael, feias hæc non efle nomina an-gelorum,fed agnomina,ab hominibus in-uentaamp; frequentata; vtpcrhæc dignitas amp;nbsp;officium eorum deftgnetur. Vt Michael dicitur, quaft Deus, qui eft præpofttus paradift. Gabriel, fortitudo Dei. Raphael, medicina Dei. Tanta eft enim dignitas amp;nbsp;feientia angelorum, vt videanturptopriis nominibiisnonindigere.

Sieprimus angelus, non proprium,fed accidens nomenhabuit,Sathahel, id eft

Quod fl quæriturquaread obedientia poenitentiam non füntreuerfi,ßcucre-uerßisefthomo’DicimusjquiaficutnuIlo inftigante peccaiierunt ceciderunt,ita etiam Hullo inftigante pœnitereamp; refur-gerc debuerut.Eft alia ratio;Quia Ipon-te fua malum elegerunt, iufte ablata eft eis

voluntas bene volendijideoqjnunquatn |)oflLint redire.

* iiæritur cur no redemit Chriftus dià-bolum perditUjficut redemit hominem?

Vnde dicimns, quod angeli omnes non funt ab vno angelo procreati : ficut omnes homines, ab vno hominc prouenerunt. Sed omnes angeli,pariter flint aDeo crea-ti. V nde ft Chriftus, ab vno angelo angeli-cam natiiram fumpftflèt,fölum ilium an-gelum redemift'et, vt mori no polfct:ftcut per fol urn hominem Adam,amp; omnis eius generatio eft redempta. Deus cnim pro fatisfatftione noluit aliquid, nift mortein äccipere. Angeli autcm,mori no pofl'unt. Et ideo irrecupcrabiliter perierunt.

Ideo quæritur quarc non creauit eos Deus tales, vtpeccare non poflent? Dici-musjquia fecithoc propter iuftitia, vt ali-quod initium boni vel mali ex arbitrio eo-rum fieret, quod à Deo remunerari debu-ift'et. Nam ft ita creati fuiftent, vtpeccare non poflent,eifent quaft vinculo colligati, nullum per fe ipfoshaberet initium boni, quod cfl'et remunerandum. Dedit ergo 'eis liberum arbitrium,vt fua fpötepoifenc amp;: vellent,amp;; nollent, vndc poiftnt bene Vel male remunerari.

Sed forte diccs,ôlelt;ftor;Quarecr'eauit Deus diabolum,cum feiret eum inalurn eflefuturum?Refpondeo,quia propter o-peris fui ornatum.Sicut piéîor nigrum co

40 iorem fubfternit,vt albus apparentior fiat'; ftc per præuaricationcm malorum iufti clarioresfiunt.

Sed ft dicis ; quare loco illorum alios botios angelos non creauit?Scias,quiaalij pro eis reftitui non debucrunt, nift tales effent,qualis illi fierent ft permanftfl'ent, nonvifavelcognitavllaposna peccantiu; quod eft impoffibile. Nam qtiado illi pec-cauerunt, mox inpœnamtranfterunt.

y o nbsp;nbsp;Quçritur ft dçmones omnia fciant?Di*

cimus, quia ex fui natura multam habent fcientiam ,non ramen omnia feiunt. Sed quanto angelica natura fubtilior eft,quant humana, taro in omnibus artibus funt pe-ritiores : futura nefeiunt, nift quantum de

aftrorum fcientia colligunt, amp;nbsp;quatum eis à Deo permittitur. Potrö,cogitatiohesamp; voluntates nemo feit nifi folusDeus,amp; cui ipfe voluerit reuélare.Dæmonesbonum nec feiunt nec polTunt. Ad malum verb efficaces funt ,non quantum ipli volunt, fed quantum cis à bonis angelis permittitur.

Boni angeli in bono ita firmati funt,vt cadere non poffint. Non poflunt dico, quia nunquam malum volunt. Diabolus verb inbonoconlîrmari non potuit, quia non tandiu in cœlo permanfît, vt poftet firmari. Nec tarnen cafus diaboli fuit con-firmatio aliorum,fed meritum ipforum. Cùm enim vidiftènt malos per fuperbiam mâlum eligere; ipli indignati clegerunc creator! fortius inhærere. V nde continub pro remuneratione acceperunt colîrma-eft anima hominis; dignior angelo crea-tus cfle vidctur,quia ad imaginem amp;nbsp;hmi-litudinem Dei creata eft. Minus eft enim lîgnaculum fimilitudinis , quàm ipfa fi-militudo. Sicut fcriptura vel piiftura,minor eft illo qui lculpitur,aut pingitur ? Boni angeli omnia fciunt,quiaipfum Deum, fcientem omnia, fciunt amp;nbsp;vident amp;nbsp;con-templantur; nihil eft inrerum natura, quod ipß non poffint.

Caius autem malorum angelorum minuit numerum eorum. Veruntamen homo creatus eft,vtimpleatur numerus ele-diorum, tarn de fubftatia corporea,quam de fpirituali. Corpoream fubftantiam di-co j de corpore hominis, quodconftat ex quatuor elemetis. Vnde amp;nbsp;microcoftnos, id eft minor mundus vocatur. De quo poftca,autoreDeo,dicemus,cùm de crea-tionc Adæ primi hominis traiftabimus.

Ifta de angelis amp;deanimabus ûnôlo-rum, amp;; de iniquis fpiritibus, pro modulo noftro prolàicè delcriplimus;conlequen-tia vero de eadem materia verlibus cxpri-mcmus.

Item de Angelis. ey^ngelus ejfe Dei cœlum, cjuum (ipe legatur, Credttur aternus immortalisé^ creatus^ Nec tarnen omnipotenSyt/t 'Deus efie datur. ‘Frima creaturafuit angelus,almafigura, Tempore,menfurafatis optima, non morttura, F'trgine natura, c celte a vitafua.

Fer tribus ordinibus cœlt flatione locatur,

N^umine nomintbus dtftinguitur variatur. Ferre mtnijleriumfub dettatedatur.

J Q NominafpirituumfileElor in ordine ^uarit, Fojfumus hic Adichaél, Gabriel,Raphael^jfateri, nyfmpliusincleri neficio Jàrtegeri.

eyfngelus eil cœlum ejuodpojfidetipfi creator, Cœlicœlorum^uibus alphUÇ^a dominatur, Tot a ijuibusdeitasajpicienda datur.

De anima hoininis,quomodo fit cœlum Dei.

Jnterior epuo^ no lier homofit in ordine calumt Ftt^^Deifiohum deitatisnumineplénum, Sifinepeccatovixeritante Deum.

Q^modo carnalis homo fit fimilis Deo.

Carnalisfie for ma Deofimilanda putatur, Q^m fit homo Chrifius, homint deus ajfimilatur, Stefirndis Chrtfio carne fit omnis homo.

Qubd internus homo nofter eft dignior angelo in fui crea-tione, lecundum •Eulebium.

Sicut Efatasfolet ipfeprophttafateri, Suppofitis titulis cjui miht teil is erit.

Dicit éfaias.tu Cherub antefuiili, Signaclumfigni Domini,fidpoil cecidtiîi. Tufignumfignifednecimago Dei.

De eodem,fecundum

/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Efaiam.

oyTngelus vtfignum narraturimaginis ejjè, Sed nihdeil tllud,cuifignum nofiitur efiè, 'Unde nec eilfimilis,fie nec imago ‘Dei.

NamJculptura facitfignum.nonpar tarnen ifii Cuius habetfigt;eciem,ne^cuifignacula fingit, • Necfignijpeciesfignificata tenet.

De eodem,lecundum Eufebium.

£ffe Deofimilisfàlus valetillevideri, CuTDeiis vnitus voluitfub carne teneri, Cuius obfiejuiis, angelus aptus erit.

Q^m legimus ^uondfi dtxtjfe Deum,Faciamut, Cl ut bus hoc tune ange lie is dixifie nega mus,

Jmmopatergenito dtxerat tfia[uo.

Lucifer ipfe Deofimilis fiert rUeditatus, Niox ejuafi peccator pro crimine pracipitatur, Q^pe Deo fimdis non er at eJfe datus.

Si non die fuitfimilis,cjuum maximus effet, Credere non,alios fimdesfore,dico necejfe, »Ail homo fit/imtlis,lt;juumfit imago Dei.

De

De operibus fex dictum.

't

QVI viuit in æternum,creauit omnia fimul. Omnia fimul amp;nbsp;femel fecit.

Diltinxit autem per partes in fex diebus. tribus diebus diftinxit elementa,amp; tribus ca quæ funt fuper elemcnta. Primo die itaque fecit diem æternitatis, id eft fpiti-tualemlucem,amp; omne fpiritualem crea-turam. Sccunda die fecit cœlû illud,quod creaturam fpiritualem à corporali fecer-nit. Tertia,mare amp;nbsp;terram. Aliis verb tribus diebus fecit ea,quæ infra funt.f^arta die fecit diem temporaliratis,amp;folemamp;: luna,amp; ftellas in fupremo elemento,quod cftignis.Deindcaercm amp;nbsp;aquam. In aëre fecit volucres: in aquapifces.Itemincraf-fiori parte aquç fecit aquaticas aucs. Quin ta die,devltimo elemento,ideft de tetra fecit quadrupedia, Seomnes beftiâs. Et licet apud nos,lapides amp;nbsp;mctallaiudicen-tur infenlibilia, omnia tarnen creata fenti-unt creatorê. Nihil enim fecit Deus,quod eum non fenciatîomnia enimDco aninia-tafunt, amp;nbsp;Deo viuunc,amp;: fcntiunt créâto-rem. Cœlum fentit eum,quia eius iuflu, inceflabili reuolutionc , circuit fcmpcr. Vnde dicitur; fecit cœlos in inteüe^u. Sol ôé luna amp;nbsp;ftellæ fentiunt Deum,quia loca fui curfus inenarrabiliter feruando reperunt. T erra fentit eum,quia iuifu eius firmataftat fuper aquas,Sefrudum reddit in tempore fuo.FluminaDeumfentiunt, quiafempcr ad loca vnde cfïluunt,rcuer-tuntur. Mare amp;: vend eum fentiunt,quia imperante co quicfcunt.Mortui eum fèn-tiunt,quia ad eius imperium refurgunt. Infernus eum fentit, quia eoiubcnte reddit quos deuorat. Omnia brutaanimalia

finis iam confummati præordinati operis. Mane , eft incœpti vel ordinandi operis principium. Ad hæc de foie amp;; luna,atquc de aliis planetis amp;nbsp;ftellis,quædam alia ver-fibüs,fecûdum dodrinambeati Clementis Papæ,dicemus. Veruntamen cùm de firmamento amp;nbsp;fyderibus feribere pollicc-mur,non illam aftronomiæ artem,vel o-mnium fyderum feientiam promittimus, fed ex libro Hierarchiæ , quem fandiffi-mus Papa Clemens cornppfüit : quem etiam Dionyhus Areopagita eftimitatus. tam de lÿderibus,quam de elementis pau-ca ponemus. Alios verb aftrologos, aut necromanticos nonfequemur.Nequc illas etiam philofophicas tangemus miran-das fubtilitates, fed plané ac iimpliciter,fi-

ne præiudicio melioris fententiæ, rudes amp;nbsp;ümplices in hoc elogio intendimus erudite. Quod fî quis altiora quxßerit,abfque huius operis detradione, fubtiliores dodo res poterit plurimos i nuenire. Ea igitur quæ nos feimus aut poflumus,in propatu-lo verfificè ponemus..

De aftris,lècundum librumHierarchiç fanóli Clementis Papa.',amp; Dionylij Areopa-gitæ.

Iam laborincumbit fiecies deferibere mundi, Vnde priorfummtfuit orbis forma rotundt, Trimatf materies, tempor a,figna,dtes.

Fulgettn Ecclefia liber aptustnafironomta, Cut fdnlH pofuérepatres nomen Hterarchiam, Ille docet relia mfiire per afira viam.

Primtss eum Clemens confi ripfit Papa beattu^ PoflDionyfiushuncab Athenes efltmitatus, Quos epuia ver a lego,nunc tmitahorego, ^Mitera doHrina necromantisin aflrologia, Con(ona damoniis magis efl epuamphilofiphia, Hane ego fhrifltcola firtbere nolo viam.

De manahyle,ex qua omnis creatu-’ racorporeafadaeftàlunari , circule inferius.

Cori^oreHm ejuoddam fritu d deitate creatum, Confufumfrma^ careKsfuit,hfe vocatum^ QuA^Detis ex majfa cftnEla creajje datur.

T)nm confufaforet graute indigefiaf molei, Canditor ex more formai dédit abfflabore, T)ixit, tltcoftnt qtt£ iuhet effe T)ene.

Optimapart maffttpuam nofiiturtpfe creâjfe, Purior acleutorfuit,bancvbtfeptiratadfe, Inde prias cœlum dico creajfe T)eum,

Hoc cœlumfrmamentum prins ejfenotatur, tÆnea materies aplanosefi rite vocatum, Intpuo fjderea no luit ejfaloca.

Omnia nan^ poloßfyderafixa manerent. Omnia fi voluens ea volueret,at^ moueret, Excurfusif pares,mole trahente,durent, quot;P^efltusathereocredunturfifierecœlo, quot;îfam variisftadiis curfu variantur ab £uo, ynafacitgjrum tardius,vna pritts.

‘Proxttna funt terra, epuaplus radiare videntur, Qua minas irradiant, magts ilia remotaputentur, Orbiter athereisordinefabîa lacis.

Errantesflella fiptem dant lumina cœlo, Qua variisfiadtis,curfu variantur ab Suro, Signa mouensfignis quifyueplanetafitis. , Nan/j^planetarum locus, ordo,^radusvariatur, £fi Sol, efl Luna, Cjllentus îjerats, nbsp;nbsp;Mars,

Iuppiter,C^ gelidiflella noaua Senis.

De diucrfitate ecelortim. «

TRescoelieflèdicuntur.Vnum corpo reum amp;nbsp;çthereum,quod videmus-,al-terum fpirituum,in quo fpirituales creatu-ræjid eft angeli, habitare dicuntur;illud enim cœlum, fpirituales creaturas a cor-poralibus omnino fecernit. Tertiumcœ-lunijid eft empyrium, dicitur intelledua-le ; in quo fanlt;ftorum animæ , fummam Trinitatem cum angelis contemplantur. Cxtera.'verßfice ßderaferreplacet.

De æneo firniamcnto,quod fepa* rat fuperiores aquas ab inferioribus.

Jnter aifuas aejutuprimttmfletitordinecœlumf z/£nea maienu^velut ont formater roluttftr Aternü mottbmMteDeum.

dtelt;j^ futtmßc perficitordinecurfum, Kt repetatrurfumreijttte ceßa.nte recurjum. Sicfuit acfiet ^nec datur vllt t^utu.

Centenae aptai.,mmui vnafert cataraÜat, Ordine compaSlas,c(£leflihM tmhnhut âptas^

PerejuM dituui} plttrtm a caufafuit.

Luctfer elatusdecœloprMtpitatus, CumreliijuisfociispereM cecidtffi putatur., lilectarnen indemeansipßparautteae.

Indecadunt imbru,rurfiu^ fuperna capejfunt, ^^rum temperte ru in dulcedtne crefcunt, fnde^ ßuSltferis vita coaua redit-.

Hacatjua terreflrùfalfisdatfalfa faporu, ^.^rCtxta tarnen roredulcu captt indevtgoru, Dulcia de moregermina naiafouet.

De æthereo cœlo,in quo funt fydcra.

Extat nbsp;athireum ijuod adornant ßdera ccelum^

Lunaßtinferior.folaltitu obtinet auum,

Hac duodum curruntßdera miragerunt. Luna fubalterne reßlendet ad tnfima terra, Humiditatie opue magii omntbtu apta referre-, No^urnof tenebras candtda lunafugat.

Curßbus oppcßtis cœlum cum folerotatur, fur? ne temperiu plus limite digrediatur-, StcDetuoppoßta,fidmoderata créât.

Quod fubftantia folis eft odieS maior quam terra.

O^luplafiat maiorßgt;lu fubfiantia terra, ^Quim^uupla luna potefi terrarum climataferre, Et i^uartamterraparuulafiellarefert.

Perfeäus motus perfeEla^ forma créât a, Ordtne perpetuo currit, natura beata, Obfetjutis Dominifiat,fiattone data.

Quod fol in prima creafione fua fopties fplendidior erat quam nunc, amp;nbsp;propter cafum primi liominis fox partes fui fplen-doris amißtj

Septuplaluxfiliifuerat,ijuam ßl dédit 9lim‘, Tune vt Adam ceeidit,cecfdtt pars multa nitorw, Septtmapars nunc eß,fexpertißepatet, Qu^ fol omnia viuificat, äuget amp;nbsp;nutrit.

Sol magisin relù^uisforma rutilante rotunda, Omniafœcundat,nutrit,fouet,auget,ahundatf Omnia viußcat,^uamate,te)ra créât.

Circuit hune mundû cita forma rotunda rotundu^ Luminefœeundumfacit omne ejuodeß ortundum, IO nbsp;nbsp;Cunllatf, dum refugit fol, tenebrofafacit.

Dum latetinferius, nox efi-,dum defuper extat, Lucediem reparat,miranda^ lumtna praßat\ Sic fuga dat no^em,lux^ reuerfd dtem.

Sjdera terngenis nafcentiagermtnapraßant, Frtgtda cum caltdis lungunt ftmul vtcoaleßant. Etnatos floru fertilitatefouent.

Sunt velut arttßcu mundt^oßrt^ patroni, L'empara dant,variiifulcantibus arua coloniequot;, dpfai^ dant homint Viuereßue mort.

Quod ftellæ fentiunt amp;nbsp;habent lo voluntarium motum.

De proprio,lotjuor,arbitrio dareßdera motum, E’iuere perpetuo,mundum dtßonere totum, (ßirrere Çf ad proprium ßc remeare locum.

Jtiobile nam corpits,velvi,velßontemouetur, ^Efutla tarnen vis eß.^ua tanta mauere putetur, Ergovoluntate ßderamota patent.

Q^od lydera ttaturali cibo fuo vefountur quodam-

• modo.

3 O Syderibus natitra cibos efcas^parauif, Humor ai^uactbuseß,ejuo vtuere ßdtu amauiti, f'quot;tfiitur tndefatie,nam recreatur atjuis.

Sicut (ß inlignu pinguedtne vefciturignis, Humida fydereis eibus eß fitbfianttaßgnis, Humidanamcalidis funtratione ctbi.

Et,velut a terra vefeuntur Çf arbor nbsp;herba,

Corporaßderea fouet humor, vndafùperna-, lilam calor humore ferefouerefolet.

Sydera ß brutu nbsp;plantu vtuere praßant.

Plus ea ejuambruta, velplantas,vtuere confiât, Senftbui vita fiare probatur ita.

De fuperioribus ccclis, focun-dumPlatoncm.

Cre^tur^ plurescœlos fundafß creator, Hejeiot^ua ßecte,ejua materta variatos, De ijutbus htc taceo, vident ilia Tlato.

Nee tarnen hoc cœlumfaieor noutfie Flatonem, Quo Deus excelfiu fidet, trnperat^n regiones, Haevthomo taceat,Faultca tußd monent.

De diftindione elcmentorum, y o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;primum de igne.

Ipß fisperficiem remanentisin ordinemajßt Conditor adfupera loca dicitur ante leuajfi, Siccaleuiscaltdaparspriortgnu erat.

De diftindione aöris ab igne.

Troxima

quot;TroximA flans igni pars altera,dicitur aër., Httmidns calidMS,leuiseflflattt^flnafte.

zAlta pettt plane, fumma^^flemper habet. De diftinólione aqux ab acre.

Tertia pars grants efl, patet inferior a petijfe, Hnmidafitgtdafit,potMtt maxfltixafttijje, Hac It a format a flux a vocatnr aqua.

De diftinôlione terræ ab aqua.

’Ultima parsmajft, ^tiaflfexgrastis, infima ejnarit, Frigida,ficca manens,hAc terra meretnr haberi, ^f^modo connentantferma legendns erit.

De aótionc S^: commixtione elementorum.

T^unc elementorum pateat natura prior um, quot;Unde fit ailio,mixtio,pajflo,nomen eorum-, Q^modo conueniant, mßnuare tiolo.

(^t^ttuor h ACflbifunt contraria,per genituram‘, tgt;^ggregat hAC, vna virtute T)eus,paritura-,

Mtxta^dant vnumgermen, indefumus. Optima mixturaflbimetcontrarta,mota Çtgnit,Ç^ hinc oritur fubflantia confina tota, in compoßtü non elementa locat.

Hocelementatum noncontinet hoc elementum. Et neij^compofltipars efl,neij^parteretentum, Deßnit eflecfuodefl,compoßtum/fj manet.

JPH'amflcompoßtifint componentta partes, lam necj^ tranfltio fit,nec commixtio partis, Nec complexatum corpus ab indedatur. De quatuor huftioribus corporis.

^jMttuor humor es hum ano corpore tend, Stc,velut apatribus,generanturab his elementis, 'Er oginieflmiles,rationepares.

Feruida,frigida,flcca, vel humida funt elementa, Omnia corporacondita,confinadant elementa, AFotibus,ordinibus,hAC magis,illa minus.

Ignis habet choleramfertfanguis ab aère norm am, Terra melancholic a efl,fit aepuis in flegmateforma, Q^ttuor tfla flmul corpora viua regunt.

Horum temperies dum corpora prifcafoueret, Omnia tuncpoterantfatisincorrupta manere. Tunc erat integritas omnia flinaferens. vbipeccatum corrupit materiatum, Omnet^uod eflnatum corrumpttur variatur, Febribus morbis laditur omne caput.

Deetymologia elemen-torum.

Seu leuefiugraueßt ,flnflle corpus erit. £x incorporée non dicascorporanafii. Ex infinflbilt,non dicas fenßle nafei, Hac loejuor exempla Alacrobiana bona. Ex incorporels non corpora nataputemus, Senfibushumanis elementafubieHa ’videmtu, Spiramus,btbimus,tangimus,afpicimus.

Hac acjua epuam bibimus,ea ver ax eil elementum-, Terralt;f epuam premimus,nihtlominus efl elementu, Sic sptsoq^ fenflbilis ignis (ß aër erit.

J Sunttameninfeëla,vtfufvidenturinepta, zr4ppoflta,nonvnita,fitntfecereferta, Qua fl non vtdeo,nonminusefl'efcio,

Q^d elementa non funt infeóta per vnionem , fed per adiundio-nemdicut aqua eft iunda vino,amp; non vnita;vn-deetiamfeparari pofTunt.

Fflaepuacum vino,ßednonaepuadeflnit ejfl, ßnonvideamproprium tarnen obtinetefli, Integraparticuliseflaipuatotafuis.

Hac duo tunllafimulfcio me diflungerenôffè, Sedres vnitasfilui,negat vnio pojfe, Sic fore epuum videos, hoc elementafeias.

Simile de lade, in quo eft cafeus amp;: butyrum amp;nbsp;aqua, non tarnen vnita,fed adiunda,quia poft'unt abinuicem feparari.

J O Cafius butyrum par iterfisb lable tenentur, J\ion tarnen vnita,licet vnum lac reputentur: Sed res vnita,non variatur ita.

Item fimile de campana, cuius me-talla poft'unt artificio feparari.

Funditur ex variis campana finer a metallii, Qm putat hanevnofubflflere corporefallit: Iflam manus artificisfiparat iliaflttis.

Quod res vnita feparari non 40 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poteft.

Unie natur A nefeit dijfoluerepartes, Sedloca iunElurafactli dijfoluimus arte, Soluitur Çfl paries, vnio ver a manet, Sic elementata,nunipuam dicas elementa, 'Ifam licet infell a fint omniafece retenta, Integra particulis flsnt elementafuis.

^lflomen id inuentum epuafl dicitur Hylelement urn, Simptafit minimap ars corporishoc elementum, QM,velutapatre,cunSla creata patent.

Quod elementa funt leniibilia,licet propter infedionem fuam perfede fentiri non poflint.

Corporafunt quafiimpla loipuor,poflunt^ vidert, Sed vix tllapotefi quifquam,finefece tuers.

Quod elementa componentia non remanent in compoiitis vt elementa,fed dc-finunt elfe elementa,amp; fiunt aliud quid.

Hon in compofitisfunt componentia rebus, Nd neop^ funt quod erdt, neqjfitquodißtpfafuerüt-j Ftunt non quod er ant, defiit id quod erant, Authoritas philofophorum fuper hoc.

b if

Etat enim àfpedus eius ßcut fulgur, amp;c.

Hincvelutignitos folet angelus ederevultutf Tefienttens alba,fulgore, nitc^eq^fultus,

Jgneus apparet,nec tarnen igné calet.

Quis potuit fcireamp; narrare illa quæerant ante hominis creationem’fecundum fententiam quo-rundara.

Fertur Âdamlongas laterum formâjfe columnat, ïnquibus rerumflatuitdeficriherejummas-, qutbtu accipimusfiqua vetufladamus.

S ententia Eufebij,contraria priori.

Sed non fertur Adam quandoq^ prophetàfuijfe, Siueprophetiapracontafcrtpta dedtjfe-,

Tjecplacuijfe Deo ,fl remanente reo. 'Dnde creata prius prior ipfe notâjfe negatur, Nec docutjfefuos ea tune ignota putatur,

«yAlterafedratio,lucidtorq^datur. tÆflimoper Âïofln jècreta reporta priora^ Si bene projficiat Afojés nouit potior a.

Spiritus tpjè Dei tune rejèrauit et.

Dixit Deus, Fiat lux.

Non aderant tenebrit,quumlux'Deuiipfiniteret, Sed loquimur tenebras, quia dum confufa maner et Omnia,juntformislucidafafla fuis.

Lux er at ip fi Deus,fid lux à luce creatur '

5 ® Spiritus angelicus,cui cœlica vitaparatur. In quibus 0quot; legiturfipefidere Deus.

Quæftio; ß homo eft dignior an-gelo; quare dicitur; Minorafti eum paulo minus ab Angelis ? fecundum ►

Eufebium. a

Dum caro fit verbû,dum (^hrifluscarne tenetuti Carne minoratuspaul'o minus ejfe videtur, Nam,quafiferuili vefle,latebat ibi.

animalis homo fallus deitatis imago

Nonminor efi,fiddigniorefl,formatapropag0, Nampatrisin dextramprafidet alma caro.

Partis PkiMÆ Finis.

•UI J

Cribentib VS nobis de prima hominis creatione,quoties plu* ra vel magis diueria ponimus, qua inlibris Moyfis fcripta reperi-unmr,idiotæ amp;inuidi quidam fubiànnare videntuf, aflèrentes, nos de propria adinüentione omnia, amp;nbsp;no de authoritatibus fcribere,quçcunque iph in bibliotheca nequeunt inuenire; tanqua extra illam alia: non eflent authoritates.

tos aihgnare curamtis antiquitatum auto-res,ampliora fcribêtes: à quibus ipiè Moy-fes amp;Ç Efdrasamp;ioiêphus,aliiqj veteris Te-ftamenti authores, fi volucrunt, poterant plurima didiciflè. Immo pro ccrto credi-mus, quód ab eis plura quàm fcripierint ihdicerunt.

Primus itaq; protoplafles Adam,quein omnium renim icientiam,amp; omneis artes legimus habuiflè ; amp;nbsp;poft fui creatio-nem, diuturnitate temporum multa didi-cifl'e; potuit amp;: voluit iuniores fuos, ea quæ ipfenouérat,edocerè.

Poftea filius eius Seth,qui vfque ad portas paradifi legitur proceftÏfl'e, pliira nouit, amp;nbsp;ad pofteros ea tranfmifit.

Cuius filius Enos, docuit fixum filium Cainan.

Qui docuit fuum filium Melalehel. Ille etiam filium fuum lared.

Qm docuit Enoch.

Ille autem filium fuum Mathufalam.

£t ille filium Lamech, pattern Noe.

Ab Adam viq; ad Noe funt tantùm decern generalionesiftæ,quas diximus: quas omnes fefe inuiccmvidcrcjamp;docerepo-tuerunt.

Vltimus autem eorumNöë,amp; tresfilij eius, qui nati funt ante diluuiu,potucrunt omnes priorum antiquitates ad pofteros tranfmiîîflè: amp;nbsp;præcipüè filius eius Sem, qui ante diluuium centum annis natus eft. Et legitur poft diluuium quingentis tri-gintaquinque annis vixifle. Ille plurima vidit,amp; docuit.

Abraham quoque imbutus omnibus artibus Chalda;orum.

Et Berofus, qui omneis libros Chaldai-cos deflorauit.

EtMochus,

EtÈftius,

Et Hieronymus Ægyptius.

Et alij authores barbari,qui permulta icripfcrunt.

I O A qtiibus omnibus hiftorias amp;nbsp;authoritates trahimusjamp;tenemus amp;nbsp;docemus.

DE CREATIONE PRIMI hominis,amp; de eflèntia ipiius.

quidfit Anima-, amp;nbsp;quomodu corpui xbquot; animauniantttr?

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M V L TI s prudentibus viris

confirmatum eft; hominem exànimaintell!gibili,amp;cor-pore, tam benecopofitum, vt ncquaquam oportuerit cum aliter fieri,vel confiftere. Sed exeo quöd intelligibilem dicitur habere ani-mam,dubitationem habent; vcrum fiiper-ucniens inrclleóliis animæ, vt alius, aliam inrelligibilerti fecerit: anintellc(ftum,ani-3 o ma à femetipfa naturaliter poftederit ;

hic eius fit optima pars, vt oculus corporis.

Sed quidam, quorum eft dodor Plotinus , aliam eflc animam, amp;nbsp;alium intellc-óum dicentes,eX tribus hominem con-

ftare Volunt, corpotefcilicet, amp;anima,amp; intelleólu : quos imitatus eft Apollinarius, Laodicenfis epifcopus ; hoc nanque firmans fundamentum propriæ fententiæ, 40 amp;: rcliqua fiipcrædificauit fecundum do-drinam propriam.

Quidam verb no feparant ab animain-telledum,fedfuçeirentiçprincipalemeftê ilium afleuerant. Ariftoteles aute potefta-te quidem intelledu complaimatum efle hominirefert: adu verb extriniecus nobis contingere probat; noeflentiam hominis fupplentem ,icd fuperuenientem ad pro-fedura

feótum notitix amp;nbsp;cotemplationis anima-lium. y aide igitur paucos homines,amp; fo-los philofoph antes, adu intelligibilem ha here animam confirmant.

S entent ta P latents de anima hominis.

P Lato veto inquit, hominem nonefiè vtrunque animam amp;nbsp;corpus, fed ani-mam corpore tali vtentem; melius con-templatus quæ funt circa hominê. Et inde i nos côuertit ad animæ folius diuinitatem amp;nbsp;ftudium, vt animam nos ipfos elle cre-dentes, animæ fola bona diligamus arque fequamur. Virtutes quidem amp;nbsp;beatitudi-nem, amp;nbsp;non corporis defideria,amemus; tanquam non exiftentia hominis, led animalis principaliter,hominis verb confe-quenter,quoniam amp;nbsp;animal eft homo.

Sed aliter digniorem. corpore animam efte, cudishominibus manifeftum z eft. A b hac nanque m OU etu r corpus, vt in-ftrumentum; quod mors demonftrat.Separata nanque à corpore anima , omnino rcmanet immobile corpus,amp; abfqUe o-pere,vt femoto artifice, immobilia remanent inftrumenta.Manifeftum eft auteln, ^uia amp;inanimatis communicat; amp;:irra-tionabilium animalium partici pat vita, amp;nbsp;rationabilium notitia communicat.Com municat nanque inanimatis per corpus, amp;per quatuor elementorum temperan-tiam.Plantis verb communicat amp;per hoc amp;nbsp;per nutribilem virtutem, amp;nbsp;generati • uam vitam. Irrationabilibus autemcom-niunicat,amp; in his quidem per moderatio-nem amp;nbsp;per motum ad placitum,amp; per ap-petitum,amp; per furorem,amp;: per fenlibilem atque flatilcm virtutem. Hæc etenim o-mnia communia funt hominibus amp;nbsp;irrationabilibus ; licet non omnibus omnia. Coniungitur autem per rationabilitatem quoq; incorporels amp;intelledualibus na-turis, ratiocinans amp;nbsp;dignofeens ac diiudi-cans lingula, amp;: virtutes fequens, virtutuq; fummitatesconcupifeens, beatitudinem fcilicet ; ideoq; tanquam in medio eft, in-tclledualis atq; fenfibilis elfentix, homo: coniudus quoq; per corpus corporalesqj virtutes animalibus animaris amp;:aliis inanimatis. Per rationabilitatem verb coniun-dus eft incorporels fubftantiis, vt prardi-du eft.Creator enim gradatim amp;per modicum,coniunxit ad inuicem diuerfas na-turas : vbi vna elTe vniusq; generis, omne creaturam conftaret. Vnde bene maxime

patetjvnum efle omnium exiftentiu ctea-torem. Non enim foltim vniuit eftentiam indiuifibilium fed partem, fed amp;nbsp;lingula ad inuicc adiunxitproprie. Quemadmo-dum nanq;in vnoquoq; animalium vnR uit infenfibilia fenlibilibus, vt ofla, axun-giam,atq; pilos, aliàq; infenfibilia fenfibi-libus neruis, amp;nbsp;lie ex inlenfibilibus Si Icn-libilibus compofitum efle animal : non o folùm compofitum, led etiam vnum exi-ftens oftendit. Eodem quoq; modo fecit amp;nbsp;in aliam fecundum fpeciem creata con iungens ad inuicem gradatim proprietate amp;nbsp;mutatione naturx,vbi non multumdi-ftarent inanimata omnino à plantis, ha-bentibus nutribilem virtutem. Neque hx planræab irrationabilibus fenlibilibus animalibus omnino diftarentmcc irratio-nabiliaarationalibus alienarentur omnino, amp;inconuenientia non line quolibet clTent natural! amp;nbsp;colliganti.

Diffèrt etiam lapis a lapide virtute quä-libet. Lapis magnetes prxcellerevidetur aliquorum lapidum natura ac virtutem, in hoc quod manifeftè trahit ad fe, arque Continet ferrum,tanqua efcam fibi facere volcns. Et non folùm in vno ferro hoc ef-ficit, fed amp;nbsp;aliud per aliud ferrum cotinet, dado cundis ferris habit is fuam virtutem.

nens aliis plus fenftbilitatis, aliis verb plus mobilitatis,ad perfediora peruenit irrationabilium animalium. Dico autem perfediora, omnes fenfus habentia longiùf-queirevaicntia.

tionabilibus ad rationabilcm, rationale a-nimal hominem fecit. Neque hoc repente condidit, fed prius aliis animalibus animales quafdâ notitias amp;nbsp;ingénia aftutiasq; ad faluationem indidit, vt propinqua ir-rationabilibusîpla apparerent. Et fie crea-uit homincjVerùm rationale animal. Hoc etiam modo,amp; in voce quærens,inuenies ex fimplici amp;nbsp;vniformi equorumamp; boum exclamatione. Paulatim verb Variam ac diuerfam coruorum amp;nbsp;modulantium a-uium voces, donee ad articulatam amp;nbsp;per-fedam hominis deuenias vocem.Sicqsar-amp; ration! nuntia cam faciens motionum amp;intelledus. Etftc omnibus,omniacon-cordantercoaptauit, colligauitq; amp;nbsp;inv-num conduxit viftbilia amp;nbsp;inuiftbilia,généré hominum mediante.

Ideoq; bene Moyles creationem expo-nens, poftremö amp;nbsp;vltimô narrat hominê fadum,non lolùmquôdomnibus rebus propter eum fadis, necefte eftet prius cre-arivfuieius omnia, amp;nbsp;lie ipfum vtentem hominem apponi; fed quia inuiftbilis ef-fentiæ atquevifibilis, quoddamoportuit fieri vtriulq; colligamentum, vt vnum ef. fent omnia, amp;nbsp;ad inuicem compatientia, necàfeipfis aliena.Fadumeftigiturvtraf-que colligans naturas animal homo.

Ad enarrandumigitur breuiter fapien-tiam crcatoris,hæc fatis lint:Quod in medio irrationabilisrationabilisqjnaturçho-magifque corporea concupiuerit, dilexe-ritq; vitam irrationabilium : hisqj merito quoq ue connumerabitur, terrenusq; vo-cabitur, iuxta Paulum, amp;: audiet : Terra es., amp;tn terrant reuerteris-,?iC comparât us es iu-mentis, drfimiiis falîus es illls. Quôd lî per rationalitatê egerit, floccipendens omnes deleiftationes corporeas, ad diuinam amp;nbsp;leftis, fecundum quod diélum eft; .^alU terre nus-, taies amp;t erreni-, qualU cœlefiis stales

Rationalis veto naturæ capitale eft; ma la fugerejÔôauertiàmalis.Sedquia bono-

rum lue quidem ftint communia animæ amp;corporis ,hæcadfolamanimâquideni magna pertinentia gt;nbsp;dum corpore anima vtitur,vbi virtutes : hæc verb lùnt folius a-nimæ,fcd ipfam folam, corpore non indi-gentem, vbi beatitudo, amp;nbsp;exiftentiü con-templatio.Quicûq; igitur hominis vitam, vt hominis,viucre elegerinr,amp; non vt animal , ad virtutê perueniunt, amp;nbsp;ad beatitu-dinem. Sed quæ ad virtutes,quæue ad bea titudinê pertineant, in fequentibus deter-minabitur, cùm de anima amp;nbsp;corpore red-diderimus ratione. Ignotonanq; quid lit noftra anima, inconuenienseftdevirtu-tibuseius diftèrere.

Sententia Hebræorum de homine.

HEbræi verb hominem in principio, nee mortale manifeftè, nee immor-

vtriufq; naturæ. Ita quide vt ft corporales imitatus fuiftet paftiones, corporales inci-deretpcrmutationes.Si aute animæ me-ditatusfuiftetdona,immortalitate dona-retur. Nam ft in principio m ortalem eum fecilTet Deus,ncquaquâ peccantem morte damnarct.Nuilusetenim mortale mor-talitateinfeftat. Siveroiterumimmorta-lem eum Deus^eciftèt, ncquaquam eum 30 nutrimentocgentemcreâftct. Nullum e-

indiget.Neq; ficfacilepœnituiiret.Sed fa-dum immortalem,ftatim mortalefccit. Neq; eniminpeccantibus angclishocap-paruit fadum, fed angeli iuxta principa-lem naturam immortales permanfere, a-liam recipientes pro peccatis vindidani amp;nbsp;non mortem.

tus fiqpotens autem in procedeti tempore perfedè immortalis fieri, quod eft pote-ftate immortalis. Quia verb non contulit ei ante perfedione cognolcerc fui ipftus naturam, prohibuit guitare lignum feien-tiæ. Etant nanque tune potins,amp; modo funt, virtutes in plantis maxime : tune ve-rô velue in principio creationis mundi pu-cuiufdä fruóliis, notitiam faciens proprix naturæ ; amp;:noluiceû Deus anteperfedio-nem, feire propriam naturam ; ne cogno-feens feiplum pluribusindigêtem, corpo^ rali ftuderet vfuijderelinquens animç vivr tûtes.

tutes. Ethac de caufa prohibuit etim acci-pere frudum notitiæ. Sed tranfgrediens homo, amp;nbsp;feipfum cognofeens, à perfc-dione cecidit,amp; corporalibus necelfitati-bus egenus fadus eft. Operimetum igitur Confeftim quçfiuit.Dicit enimMofesiJ’«-ènshomocjuiaeJJèt. Prius autem in extafi fe-cerat Deus eum,amp; in ignorantia fui.

Cadens igitur à perfedione, ceciditfi-militer amp;nbsp;abimmortalitate, quam poftea recepit gratia creantiseum. Poftruinam verb J amp;nbsp;carnium fubintrauit comeftio. Prius cnim eum à foils terra: frudibus fatis habere iulfit, quiahæc erant in paradifo. Sed deleta perfedione per ruinam,neccf-corpus habet homo (omne autem corpus ex quatuor dementis con füllt) needle eft cundum qualitatem : diferafiæ autem, fe-cundtim inanitionem ( difcrafia,id eftdif-temperantia: crafis,id eft temperatia.) Ex-inanitur nanq; fcmper animal, per mani-feftos poros, amp;nbsp;per immanifeftos ; de qui-bus poftea dicemus. Necefl'eeft igitur aut cuacuatis corporibus æqualiaalimcraap-poni, aut animal diflblui per indigentiam ciboruintrocuntium. Siccis verb exiften-tibusamp;humidis corporibus etiamfpiritu cuacuatis, necefle eft ficco amp;nbsp;humido nu-trimento indigere animal, atq;ôô fpiritus. Eft nanq; nobis efea amp;nbsp;potus neceffarius, propter elementa ex quibus conftamus; Vnumquodq; enim proprio amp;fimili cibo nutritur,contrario verb curatur.

Sed elementorum hoc quoque per fe, hoc verb per quædam media inferuntur. Vt aquaquæ nunc per feipfam,nunc verb mediante vino amp;nbsp;oleo, vel cundis humo-rofis frudiblis. Nihil enim aliud eft vi-num, nifi aqua vinum fada. Similiter autem amp;nbsp;ignem accipimus, nunc quidem per fe ab ipfo igne calefadi, nunc verb mediantibus his quæ comedimus bibi-mus. In cundis nanque rebus, fine maior fine minor pars ignis confperfa eft. Eo-dem quoque modo de acre fir. Per fe quidem vtimur, aerem anhelantes, amp;nbsp;circa nos ilium diftufum hærentes, amp;nbsp;incom-cdendo amp;nbsp;bibe'ndo trahctes.Per aliaverb, mediantibus omnibus aliis quibus vefei-xnur. Terra verb per fe quoq; nullo modo

accipimus, fed per quxdam media. Terra nanq; fit frumetum, amp;nbsp;frumentum com-edimus. Corniculæ autem amp;nbsp;columbæ, atque perdices,frequcnter terra cibantur, homo verb mediantibus feminibusamp; le-guminibus atq; carnibus vefeitur terra.

Quoniam verb non foliim per pulchri-tudinem j fed amp;nbsp;per fenfum tangibilem

Er non folùm propter hoc, fed vtfugere-musqualitatum diftemperanciam dif-folutionem continliationis corporis. Id-eoque medicis Sz curatione medicorum opus habuimus. Nam permutatione fada qualitatum, needle eft per cotrarias qua-litates ad temperantiam red ticcre corporis conftantiam. Non cnim, vti quidam nouerunt, calefadum corpus infrigidare, fimpliciter pertinet medicis,fed potius rc-ftituere ad temperamentum. Sienimfri-gidetur fimpliciter,in dontrariu morbum deueniet difpofirio.

Needfitas igitur fuit hómini cibus amp;nbsp;pottis propter euacuationcsamp; diaphorc-* lias. Senfibilitate quoque opus habuit, vt nullamnaturaliterhabcatfortem petmu-tationc. Domo verb opus habuit propter diftemperantiaaeris, amp;: propter feras : curatione autem propter mutationes quali-

tarum,amp;: fenfibilitatem inditam corpori. Si'enim non ftiifl'et nobis fenfibilitas, non dolercmus : amp;nbsp;non dolentes, curationem no quxreremus, amp;nbsp;doleremus cum igno'j rantia,mali paffionem non fentientes.

Sed propter artes amp;nbsp;difciplinas, nos o-^ pus nobifmetipfis habemus ad inuicemi Qma verb egemus ad inuicem,multi in v-yo num conuenientes,communicamus al-terutrum, propter ea quæ vitas funtvtiliay in congregatione hominum;qua congre-gatione amp;: cohabitationem, ciuitate nomi nauerut:vtdejppinquo,amp; nodelonge au-xiliaremtir ad inuicci A natura enira con-

grcgabile ciuile animal fadus eft homo. Nullus etenim folus hbifufficitino-mnibus.Manifeftum eft igitur,quöd ciui-tates propter cómutationes propter di-fciplinam conftitutæ fuerint. Sedexdua-bus hisdignitatibushomofingulariterho noratus eft. Solus etenim veniam percipit pœnitens, huius folius corpus mortale exiftens,immortale fit : amp;nbsp;corpus quoque peranima,animaveró per corpus. Homo nanq; rationaliü folus, fingulariterhabuic in pœnitendo venia dignus fieri. Naneq; dæmones, neq; angeli pœnitentcs, venia digni fiunt. Ex quo fado maxime Deus iuftus amp;mifericorsapparet. Angelis nan-que nullum habêtibuscompulforium at-trahens ad peccadum, fed naturaliter exi-ftentibus Jiberis à corporalibus paftioni-bus Sgt;c necelfitatibus ac deledationibus, tionalis, fed amp;nbsp;animalis, neceflitas verb a-nimalis funt paftiones , quo merito frequenter collidunt rationem hominis, amp;nbsp;ad peccandumimpellunt. Quapdo igitur cxurgens homo reliquerit hoc, amp;nbsp;ad vir-tutes inceflerit, do natur ei venia iuftæ mi-fericordix. Et ficutproprium eft homini rifibile, quiaamp;folihuicineft,amp;:ômni; fie mini fiiper omnem rationale creaturam abfolui per pœnitcntiam à vinculis pecca-torum. Etenim folihomini hocdonatum eftamp;omni. Et femper in temporemun-danæ vitæ habet hoc, poft mortem verb nequaquam.

De natura, angelorum hominum.

Ç Imiliter autem quidam angelos ne-nitentiam percipere veniam quia mori iftorumeft ruina. Sedanteruinam, ad ii-militudinem vitæ hominum, dignos fuif-fe venia. Sed peccantes angeli dignam re-ceperunt vindidæ iuftitiam, perpetuam quidem amp;nbsp;fine venia. Manifeftum eft igitur, quod quicunq; pœnitentiam non ac-ceperitjfingulari dono proprioque hominis profcribuntur.

tium difciplinarumquc dodrinam addi-fccre,artiumque opera exercere. ideoque diffiniunt, hominem animal efle rationa-

Ie,mortale, mentis amp;: difciplinæ percepti-bile. Animal qmdcm quia homo eft fub-

ftantia animata fenfibilis, hoc eft nanq; a-nimalis diffinitio. Rationale verb eft,quia vtfeparetur abirrationabilibus; amp;nbsp;morta-lis eft, vt diuidatur ab immortalibus ratio-nabilibus.Mentis autem amp;nbsp;difeiplinç pcr-ceptibile eft, quia difeendo inhxrent nobis artes amp;dilciplinx. Nam habet homo poteftatem perceptibilem amp;nbsp;mentis amp;nbsp;ar tium : fed adum difeendo atq; ftudendo percipit. At dicunt nos hac diffinitionem apponere fuperflue. Valere enim ablquc haediffinitionevolut. Sedquia nymphas amp;aliaquxdam genera dxmonumintro-ducunt,longxua quidem,led non immor talia, vt amp;nbsp;ab his diuidant hominem ; ap-pofuere mentis amp;: difciplinæ perceptibilem.Nullumnanqueillorumaddifcit,fed naturaliter nouit quæ nouit.

Hebræorû verb dodrina habet,omnia

mineat.Quantoenimampliuspræminet, tanto plus nullo indiget. Quærendumcft igitur naturam,rationale quidem,indigen tern omnibus præmcmoratis. Q^æ igitur altera tails apparet,præterhominem?Col-ligitur ergo propter hominem fada fuilfe irrationabilia amp;nbsp;inanimata.

menfurato viu quibus principatur, vti ; non ad fatigationem,vel læiîonem, eain-deficientercogere, necgrauitcramp;sintole-rabilitcr onerare. Peccant igitur, quiirra-tiona-

tionabilibus non bene vtuntur. Nam nec opusprincipis faciunt,neciufte. Secundum quod fcriptum eft : lußm conjeruat 4-nimasiumentorumßtorum.

,^od Detts alia propter alia creauit.

At iufte quis dieet, nullum propter a-liud, fed vnumquodque propter fe-ipfum fadum eire?Separemus igitur prius animata ab inanimatis, amp;nbsp;videamus,fi in-animata poflunt propter feipfa fada efl'e. Si cnim hæc propter feipfa fada elfent, quomodo nuirirétur animalia ? V idemus nanque naturam concedentem animali-bus efcas de terra amp;nbsp;de frudib. amp;nbsp;de plan-tis: cxceptis farcophagisjideftrapacibus beftiis,pauciflimis. Sed amp;nbsp;his quidem in efeam habentibus animalia terra pafeen-tia;vt lupi amp;nbsp;leones, agnos amp;nbsp;capras

amp;(vt ita dicam)marinam herbam pafeen-teSjVt exhisamp;alij fiilucntur. Sed horum voratores faéli funt illi, qui vocantur pfyehia, amp;nbsp;hi quide aliorum, amp;: hi alij itcrum voratores exiftentes,donee perueniant ad vltima terram, efcam mari habitam,aliorum fubftantiam faluantem.

Manifeftauit ratio plantaru genus non propter ie ipfum,fed ad nutrimentum ho-minum,amp; aliorum animalium fadum ef-fe. Si igitur hoc propter hominem amp;nbsp;ani-maliafucrit, manifeftum eft qubd amp;nbsp;cau-fæ generationisamp;s hominum incrementi propter hoc fadæ funt. Igitur amp;nbsp;aftrorum motus amp;nbsp;cœlumamp; tempora amp;nbsp;pluuiæamp;s omnia talia, propter hoc fada funt. In ci-bis velut in circule, femper proccdenti-bus indeficiens permaneat natura teren-tium frudus, vt inueniantur hæc quidem

nobis. Si igitur in honrine, velut in imagine quadainfpexerimus, quæ funt exterio-rum, per eä cognofcimus, dcmonftratio-né facientes eorum quæ quxruntur eftc.

Videamusetiaminnoftra anima irra-tionalitatem, ex quadam eins parte. Dico autem efle irrationalem appetitumamp;fu-rationem hanequide principantem, hæC verb obfequentia. Et banc quidem iuben tern, hæc verb iufla necenitatibusqj, qui-bus ratio fuppofuerit, deferuientia, vt lai— uetur fecundum naruram homo. Qubd ft noftroru irrationabilium, rationale quod in nobis eft, dominatur: quomodo non confequenter idem dominabitur exterio-rum irrationabilium,vt ad neceflitatem ei o data fint? Nam à natura eft difpofitum,ir-rationale feruire rationali, vt in nobis de-monftratum eft. Manifeftat autem hæc fadura multorum animalium, ad ferui-tium cbgrua fada : boues nanq; amp;nbsp;omnia iugalia ad agriculcuram amp;nbsp;ad ferendam fiircinam fada finit. Multa verbauiumamp;:

num eorundem,amp; ad medicamentum a-liarum ægritudinum quales funt ierpen-tes theriaeæ vocatæ.Compoikiones,quales adinuenit ratio,vt ab iplis eifdem ve-irenatis oppugnentur venenata, amp;nbsp;oppu-gnatis eis tanquâ ab oppolitis auxilientur.

Sed amp;: data funt homini à crcatore, dc-cem milia virtutum,his omnibus oppu-gnantium, repellereamp;: contrahere amp;nbsp;an-nihilare,atque digerere fubdolas eorum poteftates. Sed quia alia aliis conueniunt vtilitatibus , communiter omnia ad cura-tionem hominis perficiendam nata funt, etiam quæ aliis vfibus font inutilia.

Et hçc quoq; dicla font fecundum mo-dernam fobftantiam noftræ vitæ. Nam fecundum primatiam fobftantiam, nullum aliorum animalium,aufom erat laz-dete hominem, fed erant ei omnia famu-lantia amp;nbsp;fuppoftta, atque obedientia, donee fe retinuit à propriis paflïonibus, amp;nbsp;ir-rationalitate, quæ in ipfo eft. Non fe au-tem retinens à propriis paftionibus, fod conrentus ab ipfis, dignè obtentus eft amp;nbsp;à feris exterioribus. Cointrauit nanque amp;nbsp;iftorumlæftp,cum peccato. Quodautcm verum fit, hoe manifeftumeftex hisqui optimam vitam ducunt.Nam illçfi reper-ti funtaferarum rabie, vt à leonibusDaniel,amp; Paulus à morfo viperæ.

Qfos igiturdignèmireturnobilitatem huius animalis, colligantis in feipfo mor-talia cum immortalibus, amp;nbsp;rationabilia coniungentis cum irrationabilibus, amp;nbsp;fe-rentis in fua natura omnis crcaturæ ima-ginem ? Et propterea homo , microco- 3 ïmns Græcè nominatur. In tantum fubli-matus ad Dei præfentiam,vt propter eum fint omnia amp;nbsp;præfontia amp;nbsp;futura. Propter quem Deus homo fadus eft, per-tingens ad incorruptionem , mottalita-temque ignorans,in cœlis regnat homo ad imaginem amp;nbsp;fimilitudinem Dei fa-ûus, cum Chriftodegic, filiusDeieft,o-mni principatui aepoteftati præfidct. Sed qu is enarrare valcbit huius abundates pof4^ feifiones ? Pelaga tranfit, cocliim contem-plando tranfoendit,aftrórum motus amp;nbsp;di-ftatias ac menfurasnouit.Tcrramamp; mare vfofruefu poflidet, fera amp;nbsp;cete decipit, omnem difoiplinam amp;:artcm amp;nbsp;regulam dirigits liccris quibus voluerit, exponit. A. corporeinnulloimpeditus,prophetatfu-tu ra. O m n i bus p ri ncipatur, om nia ten Ct: gaudet in omnibus. Angelis amp;nbsp;Deo lo-quicur, creaturæ iubet,dæmoni bus impe-rat, exiftentiû naturam difponit. Deo co-operatur, domus templum Dei fit;amp; hæc omnia per virtutes acquiritamp; beati-tudinem.

Sed ne vidcamur nimis accurate in

laudemhominis prorumperç,amp;naturam non cxponere, lecundum quod propo-fuimus,hicfermo claudendus cft;fed maxime naturæ abundantias dicentes, natu-ram exponamus ipfam. Vidcntes igitur quantarn ingenuitatem percepimus , quod planta fiimus cœleftis, ne degenc-raremus à natura,vt talibus donis noQ'ap-pareamusindigni,neq; nofmetipfos tanta ÏÖ priucmus poteftateamp;gloria; ne pro mo-dico tempore breuique deleól:atione,o-mnium fempiternorum amittamus gau-dium; fod per bona opera amp;nbsp;abftinentiam malorum amp;nbsp;reiftam intentionem,cui mar xime diuinum cooperari folet, nec non amp;nbsp;frequentibus orationibus ingenuitatem conforuemus. De bis igitur fufficiant hæc.

Sed quia hominê ex anima eflèamp;cor-io pore,prçcedens formo propofoit,prius de anima narrareincipiamus, derelinquen-teseaquæ valde funt fobriliaamp;s difficilia, plurimisque inqüirentibus ignota.

De animay^ententiie. philoßphorur» non-nullorum diuerj^ in-

congruat,

N On ignotum eft antiquorû omnium fentëdas de anima eflê diuerfos. De-mocritus nanque amp;nbsp;Epicurus, amp;nbsp;omnis Stoicorum feä:a,animameft'ecorpus fa-tentur. Et ifti idem hocdicentes,decius eflentia difeordant-

Stoici nanque fpirituni earn dicunt,ca-lidum «5^ inflammantem ; Critias verb, fimguinem earn dicit, amp;: Hippon philofo-phusdicit aquam:Dcmocritus veto dicit eft'eignem. Nam fecundiicum^ rotundæ figuræex atomis compofitæ,ignisamp;aër, animam perficiunt. Heraclitus autem to-tius animam vapjorem ex humidis elle dicit; earn verb animam quæ eftinanima-libus, cxgencre nafei exterioris vaporis dicir,amp; eiusquieftinipfis.

Iterumq;, dicentium animam efle in-corpöream, ineptaeft difeordia facia. A-lij nanque fubftantiam cam, amp;nbsp;immorta-lem dicut. Alij verb incorpoream, fod nec fubftantiam neque immortalem. Thales autem primus dixit, animam efl’e quod femper eft mobile, amp;nbsp;à foipfo mobile. Pyr thagoras autem aitelfoanimanumcrum, fciplum mouente. Plato verb inquit, cam efle fubftatiam intelligibilcm à feipfo mobilem , fecundum numerum conuenien-

4y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L n K U JN 1 L

tern. Ariftoteles verb,eam dicit efle exple-mentum primum, corporis naturalis offi-cialisq;, poteftate vitam habentis. Dinar-chus quoq; ait, earn efle harmoniam quatuor elemetorum, hoc eft temperantiam amp;concordiam elementorum, non con-ftantemexvocibus,fedin calidorum corpore, amp;nbsp;frigidoru, amp;nbsp;humidorum, amp;: fic-corumconcordemtcmperiem.

Sciendum verb,qubd amp;nbsp;horum alij, a-nimam fubftantiam efle dicunt. Ariftote-Ics verb amp;nbsp;Dinarchus, non fubftantiam eandem omnium animam efle diuerfam per lingula. Et iterum in feipfam redeun-tem ; velut Manichæi, amp;nbsp;quidam alij. Alij verb multas amp;nbsp;differentes fecundum fpe-ciem. Alij verb vnam amp;nbsp;multas. Omnia verb fi dicantur his obiicienda fententiis necelTe eft fermonem producere.

Contra eos qui dicunt animam e(Je corpus.

COntra omnes, animam corpus efle dicenteSjfufficiant qux ab Hammo-nio magiftro Plotini amp;nbsp;Mummij Pytha-goricidiiftafunt. Sunt autem hæc:

Corpora propria natura mutabilia amp;nbsp;conuertibiliaefle, amp;nbsp;diuifibilia, amp;nbsp;omni-no ad ignotum exfecabilia,nulloq5 in i p fis indilfolubili permancnte.Indigent aliquo componente,amp; conducente,amp; velut con ftringente,amp; continente ipfa quod animam dicimus. Si igitur corpus erit anima, vtetiamfi fit tenuifli mum, quid ite

robuftus motus circa corpora efle intror-fus amp;nbsp;extrorfus mouens : amp;nbsp;qui mouet extrorfus, qualitatibus amp;nbsp;quatitatibus fit de-terminatiuus : qui verb introrfus,vnione amp;nbsp;eflentia,interrogandum eft eos, quum omnis motus ab aliqua virtute fit,quç virtus fit ilia, amp;nbsp;in quo eflentietur ? Si igitur

virtus materia quædam fit, eifdem iterum vtemurrationibus, quod fine materia eft, fed matcriatum : aliud quid erit à materia materiatum.Quod enim participat mate ■ ria,materiatum dicitur. Quid erit igitur quod participât materia ? vtrum materia illud idem , an immateriatum ? Si igittir materia, quomodo materiatum ,amp; non

P A R s I 1.

Quod ß dicatur,quód corpora triplici-tcr dimenfibilia funt. Anima veto per to-tum corpus difFufa,tripliciter dimenfibilis fit : ideoque amp;nbsp;corpustomnino rcfpondc-bimus quod omne corpus fit tripliciter di menfibile. Sed no omne tripliciter dimen fibile,eft corpus. Etenim locus amp;:qualitas, incorporea exiftentia fecundum feipfa, fecundum accidens in quantitate quanti-ficantur. Similiter autem amp;: anima perle ipfam adeft indimenfibilis. Secudum accidens verb in quo eft exiftente tripliciter dimenfibili, conlpicitur Sc ipfa tripliciter

Non eft fanguis dicendus anima, quod quidam dignofeentes efle, fic fcripferunt amp;:dicunt.Igitur fi fanguis eft anima,quan-do pars fanguinis effluineffluit amp;nbsp;pars ani-mæ.Vaniloquiananq; funthæc. Quia de homiomeris, ideft,deconfimilibus pars ablata, idem eft quod amp;totum. Eft enim aqua amp;multaamp; minima. Similiter amp;nbsp;ar-yo getum amp;aurumamp;omnes horum partes, non dilFeruntab inuice fecundum eflèn-tiä. Sic igitur amp;nbsp;ablatus fanguis, no minus erit anima quam rcmanens fanguis.

Sed illud eft magis dicendum, qubd fi fanguis ideo eft anima,quiaeo ablato,mo

ritur animal,omnirto amp;phlcgmaanima erit,amp; choiera vtraque. C^alccunq; nan-que eorum defecerit, finem vitæ hominis conducit. Amplius quoq; ; Si horu quodlibet anima eft ,amp; hepar amp;nbsp;cerebrum amp;nbsp;coramp;ftomachusamp;rrenés inteftina,amp; alia multa font anima. Quolibet enim horu ablato, moritur animal. Sed amp;nbsp;multa funtanimalia non fanguinea: animata verô,vt quç dicuntur fclachia malacya, vel vt fepiæ marinas amp;nbsp;vliginesamp; fimilia, amp;nbsp;omnia oftracodermata,amp;:molles ha-bentia cochleas, vt locuftas amp;nbsp;cancri amp;nbsp;a-ftaci. Si igitur font animata, amp;nbsp;non fan-guinea, manifeftum eft, quod non fit fan-guis anima.

Contra illos qui dicunt animarn ejjè aquam 'velaerem.

PRoponamus rationes ctiam contra eos qui dicut animam aquam eflè, eo quod aqua viuificare videtur omnia, amp;nbsp;ea abfq; viuere fit impolTibile, fed omnia de-ficiant : fed nihil abfque nutrimento viue-rc putant. Igitur amp;efcas omnes animam dicunt. Contra quos dicendum eft,quum multa animalia fint non bibetia,vt de qui-bufdam aquilis dicitur amp;nbsp;perdicibus, pof-fintqj viuere abfque potu, cur magis aqua erit anima quàmaër ? Abaquananq; pof-fibile eft abftinere in logum, anhelare verb aërem, nec per modicum : fed nee aër eft anima. Multa nanq; funtviuentia,fed aërem non anhelantia, vclut apes amp;nbsp;fphi-cas,amp; formicæ, amp;nbsp;reliqua non fanguinea. Et marinorum multa, amp;nbsp;omnia quæcun-que pulmonem non habent. Nullus nan-quepulmonem non habens, anhelat aërem, quod amp;nbsp;conuertitur. Nam nullum nonanhclans aërem, pulmonem habet.

pi, referunt rationes quaidam, exponen-dum eft harum folutiones,vt easPlatonici dilfoluerunt.

Contra illos qui dicunt animant ejfè cor pits.

OCcurramus illis nunc qui dicunt ani mam efle corpus.Cleanthes nanque talem colligit lyllogifmum : Non folum (inquit) fimiles eflicimur parentibus fecundum corpus,fod etiam iêcundum animam, paflïoni bus, moribus ac dilpofitio-nibus.Sed corporis eft,fimile atq; diflimile, amp;nbsp;non incorporel. Corpus igitur ( inquit) anima eft. fed fi fecundum animam fimiles amp;nbsp;diffimiles,non dicimus ex parti-bus:totum no conftabit. fed falfiim eft, fi-mileamp;: diftïmile non efle incorporel. Dicimus nanq; numéros fimiles efle, quoru latera font fimilia,vt fex amp;:vigintiquatuor. Latera nanq; fex funt duo, amp;nbsp;tria amp;nbsp;quatuor. Et fenarjus numerus hanc habet ana logiam,duo quidem ad quatuor,amp; tria ad foxduplarationereferuntur. Na quatuor, I o dupla duorü funt, amp;nbsp;fex trium : fed incorporel funtnumeri. Etfiguræ quoq; figuris fimiles erunt, quæcunque angulos reótos habent,amp; latera fecundum eandem ratio-nem circa reiftos angulos. Sed amp;nbsp;ipfi ij-dem figuram incorporea confitentur efle.

Amplius, ficut quantitatis eft princi-pium,æqualc amp;nbsp;inæqualc: fie amp;nbsp;qualitatis fimilc amp;nbsp;diflimile proprium eft: fed incor poreaeftqualitas. Erit igitur etiamincor-10 poreum incorporeo fimile.

Iterum inquit ; nullum incorporeum compatitur corpori,ncq; incorporeo corpus. Compatitur autem anima corpori. Condolet enim infirmanti,amp; excifo; amp;nbsp;corpus etiam animæ,tunc fcllicet cùm ru-befcente fit rubeum, pallidumq; pauens. Corpus igitur (inquit) eft anima, fed alte-rumcócelTorumeftfalfum. Quod autem nullum incorporeum corpori compatia-3 o tur, nunquid nam in fola anima hoe ade-rit? Hoe enim talc eft,velut fi quis dixerit ; nullum animal fuperiores genas mouet. Crocodilus autem fuperiores genas mo-uet:non erit igitur animal crocodilus. fed falfa propofitio eft quæ dicit, nullum animal fuperiores genas mouet. Ecce enim crocodilus animal eft, amp;nbsp;fuperiores genas mouet. Eodem modo fe habet, quura dicitur; nullu incor poreum corpori com-

detnonftratione, quod ßquis concellèrit verum efle, nullum incorporeum corpo-

reo eópatfitamen quod confequitur, non erit manifeftum: quod compatiatur,fcili-cet anima infirmanti corpori, amp;nbsp;excifo corpori. Dubitatur enim fiue corpus fit quoddolet,accipiensab anima fenfibili-tatem, mancatqj ipfa impaflibilis, fiue etiam cödoleat anima corpori. Prius autem yo tenetur magis afapientioribus: fed nullus exdubiis colligit lyllogifinos, fed exma-nifeftis. Ex hls quoque quæ fiint circa fobftantiam, oftenditur, quædam incorporea compatientia eflê corporibus. Qualitatcs enim incorporeæ exiftentes, pa-

patientibus corporibus patiuntur, ipfae indiflblutione generatione fimulper-

De codent.

CHryfippus verb dicit:Mors eft difiun-iftio animæ à corpore.Nullum autem incorporeum à corpore difiungitur, neque corpori coiungitur :fcd anima amp;. con • iungitur corpori amp;nbsp;difiungitur. Anima igi tur (inquit)noneritincorporea. Sed ho- ' rum verum eft, mortem elTedifiundio-Dcm animæ à corpore. Non autem adiun gi incorporeum corpori, falfum quidem eftvniuerfaliter di(ftum,amp; in anima verum. Falfum quidem, eoqubd litera incorporea exiftens, amp;nbsp;adiungitur corpori, amp;nbsp;difiungitur à corpore.Similiter amp;nbsp;albedo. In anima autem verum eft : non enim adiungitur corpori anima. Si enim adiungitur , manifeftum eft, qubd adiacet ei. Si autem adiacet, non toti adiacet. Im-polTibile eft enim corpus corpori totum toti adiacere,amp; fic non erit totum anima-tum animal. Vt fi adiungitur corpori,cor-pus quidem ex parte erit animatum,fcd to turn non erit animatum animal. Qubdfi totum fit animatum, nec adiungitur, nec corpus eft anima. Sed animal totu eft animatum ; Igitur neq; adiungitur, neq; corpus erit,Su feparabitur,incorporea exiftes. Quia verb non fit anima corpus, manifeftum eft ex iamdidis. Quod verb non fit harmonia,deinceps dicendum eft.

Contra, illos qui dicunt antmam ejje harmoniam.

Am impugnemus etiam illos, qui di-cunt,animam harmoniam efie. Qtiia

quæ funt in Phædone Platonis.

y na igitur eft,que conftat ex præoften -fisabeo. Præoftenfumeft nanque,quód difeiplinæ fint rememorationes : hoc igitur acceptum velut manifeftum, expleuit rationem hoe modo;Sidifeiplinæreme-morationes fiunt,erat anima noftra ante-quam in hominc fieret. Sedfi harmonia eftjpriusquidem non erat,fedpofterius fada eft,adaptatocorpore. Omnisenim compofitio non aliter fe habet, quam ilia ex quibus conftat.Nam communio quæ-dam eft compofitorum compofitio, har^ monia exiftens, amp;: non impedit earn non pr^ceifiiTe ea,ex quibus eft compofita,fed potius fubfequi. Oppugnat igiturharmoniam animam efl'e animam; amp;nbsp;difcipli-nas amp;nbsp;rememorationes efie. Sed hoc verum eft. Falfum igitur eft animam, harmoniam efie.

Amplius, anima amp;nbsp;repugnat corpori, amp;principalcm obtinet rationem, domi-nans ei ; fed harmonia net]ue præcedit, neque oppugnat: non eft igitur anima bar

perrnutationem iulcipit harmonia, fecun dum fonoritatem. magis amp;nbsp;minus exten-fa. Anima autem ab anima, non erit ma-gis amp;nbsp;minus : harmonia igitur non er it a-nima.

Amplius ; animavirtutem amp;: malitiam fufeipit: harmonia autem,concordiam amp;nbsp;difeordiam non fufeipit : harmoniaigitur non eft anima.

Item animafufeipiendo contraria, fe-cundum partem eft fubftantia amp;nbsp;fubie-ótu.Sed harmonia, qualitas eft,amp; infub-ieólo : fubftantia autc à qualitate aliud eft. Igitur anima ab harmonia aliud eft.

hilinconueniens eft, fed non propter hoc harmonia erit anima. Neque enimquia virtuteparticipatur,virtuserit anima. Ga-lenus autem teftarividetur in demonftra-tiuis fermonibuSjtanquam nihil de anima appareatloquens:fed eft videreex his quç dicit, vt magis velit crifim ( id eft tempe-rantiam) efle animam. Hane enim conie-

pocratis confirmans rationem. Sed fi hoc eft, manifeftum eft, quia amp;nbsp;mortalem earn efiTe nouerunt. Non omnem autem animam,fed irrationalem folam;animam hominis rationalis dubium eft hoc di-

yo cere.

Qma verb non poffit corporis crifis efi feanima,exhoc manifeftum eft. Omne corpus animatu amp;: inanimatum, ex quatuor dementis conftat:nam horum crifis, id eft temperantia , corpora conftituit, c ij

13 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CHRONIC.

verb explementum : amp;nbsp;hoc quidem du-pliciter: vno,vt fcientia : alio verb,vt con-templari amp;: ftudere, quod eft in adu eft'e feientiam : amp;nbsp;quoniam in confiftendo a-nimamamp;fomnus eft,amp;vigilia,ad hanc rationem vigilia erit cotemplari. Somnus Verb habere feientiam amp;nbsp;non operari, fed prior eft fcientia quam adus.Ideoque pri-mum explementum vocat fpeciem ƒ fedum in ipfo quæ recipit vifum materia o-culi. Vocatur amp;nbsp;ipfa æquiuocè oculus.Spc cies verb fine forma, amp;nbsp;explementum pri mum oculi, eft ipfe vifus, qui dat ei pofte videre. Secundum autem explementum, eft adus oculi, fecundum quem videt. V t igitur mox genituscatulus nee vnum habet explementum, poteftatem verb ha-

cipere inanimam. Vtenirn ibiadueniens vifus explet oculum,fic amp;nbsp;in corppre nata anima,explet animal: vt fine corpore nun quam fit anima, nec corpus abfque anima. Corpus etenim non erit abfque anima, quia corporis erit anima,amp; propter hocin corporc confiftit. Etin tali quidem corpore per fe ipfam non exiftet, fed primam quidem paffibilem partem animæ, animam vocat, feparans rationabilem. Sed oportuit totam fimul accipere animam hominis, amp;nbsp;non fecundum partem; amp;nbsp;hic debiliftimse partes de toto apparent.

Deinde corpus dicit habere potefta-tem viuendi, etiam antcquam fieret ani-

PARS II.

mninoatftu. Principaliterenim quod informât animam, nihil eft aliud nifi vita. Vita enim innata eft animæ, corpori veto confequtnter.

Quod dicit igitur falutem idem efle quod amp;nbsp;vitam,non vitam animç dicit,fed corporis. Etficcauillatur ; corporalis ete-riorum eft fufceptiua, fecundum fpeciem cicm diuerfa mutatio effet, permutaretur amp;nbsp;animal : ideoque fubftantia, fecundum fpeciem contrariorum non eft fufceptiua, fed quæ eftfecundum fubietlum, hoc eft corporalis. Anima igitur fecundum nullum modum poteft explementum corporis eft'e, fed erit fubftantia incorporea,fui-met expletiua efte. Secundum partem et-cnim fufcipit contraria, vt virtutem dó vi-

anima? Corpus enim non eft per fe mobile. Primam igitur generatione mottis vo-lens oftcndere,nó primam,fed lecundam oftendit. Si enim immobile mouit,primu fecit motumdi verómobile,per fe amp;nbsp;aliter mouit,fic motus generationemexpetiir.v tus eflent, nunqua ftarentleuia amp;nbsp;grauia: fed ftantjpropriCi aifumentia locum. Non igitur grauitas amp;nbsp;leuitas, caufæ funt primi motus,fed qualitates elementorum.Si au-tem amp;nbsp;hoc concedatur, quomodo poftet eft'e ratiocinari,amp; laudare,amp;: difcernere once elementorum,nec corporum.

Amplius,fi fecundum accidens moue-tur anima, amp;nbsp;corpus per fe, etiam nec exi-ftente anima per fe corpus mouetur. Si au tem hoc eft, amp;: animal erit abfque anfma.

c iij

creancur, ficut fit in lèminibus :quia ho-tum generationem alia iterum putredo coferuat. Creationis verb optimum opus eft,ex nonexiftentibus exiftcntiafacere. Si igitur ex vniufcuiufque femine animæ fiunt,rationc prouidentiæ fiunt,amp;corru-ptibiles funt, vt alia quç ex progenie gene-' ris fiunt. Si verb ex non exiftentibus indu-cunturjtatione creationis fiunt,amp;: non eric verum quod Mofes ait: ReguteuitDcmab timni opéré Çno. Sed vtraque lùnt inconue-niencia. Non igitur modb animæ fiunt.Il-lud enim quod oxv^Patermeuioperatur : no ad creationem, fed ad prouidentiam di-étumefled placet.

Contra i’dos qui dicunt,animam de anima procreart.

VIdetur autem Apollinario, animas ab animabus gigni,vt àcorporibus corpora. Propagari nanq; animam per generationem ait à primo homine, in omnes qui funt ab ipfo,vt amp;nbsp;corpus; amp;nbsp;neque prç-exiftere animas, neque modb creari. Hoc nanque dicentes, cooperatorem fadunt Dominû mœchis, quum ex his pueri na-feuntur. Et erit falfum quod ait; Requieuit Jieus ab omnibus operibu-s [uis: ß iterum amp;

adulrerio generatur, prouidentiæ rationi relinquitur,ignotum nobis exiftens.Sed qui nouit quomodolibetrimariqux funt prouidentiæ,nouit omnino quod generator, vel per vitam fuam,vel perfeipfum, vtile ad futurum; amp;ideo concedi illi inani-

mationem. Huiufqj rei fuifteiens acdpi-jnus indicium, Salomonern de vxore V-riæ Dauidgenitum.

Contra Manichiios,qui dicunt-, omnium hominumunamejje animam,

NVnc dicamus contra Manichæos.

Confequitur enim vt Manichçorum lentcniiam perferutemur, quam de anima habent. Fatentur verb earn immorta-lem amp;nbsp;incorpoream, atque vnam folam efle omnium animam diiperfamac diui-fam per ßngulacorpora,inanimataquide amp;nbsp;animata:hoc quide amplius partidpa-re,hoc vcro minus, amplins ânimata, minus veto inanimata, multoqj amplius cœ-leftia: vt fic vniuerfalis animç partes,eflènc animæ fingulorum. Et ß quidcm indiui-duè diuidi eamdicerêr,vtvoceminaudi-entibus,modcratû efl'etmalum.Nunc au-temipfàmfubftantiâanime diuidi dicunt; amp;,quodomnib. eftdcterius,principaliter earn in dementis eflèvolunt,amp;:diipertiri cum ipßs in ortu corporum. Irerumqjad fe reuerti diflolutis corporibus,vtaqua di-fpcrfa,itcmqj colled:aamp; commixta. Etdi-cunt, puras animas tcndere ad lucem,! ux exiftcntcs.Graues autem à materia tende-re in elemcnta,amp; ab dementis in plantas amp;nbsp;animalia. Sicque fu bftantiam dus diui-dentes, corpoream oftendentcs,acpaß-ßonibus fupponentes immorralem efle dicunt. Sedincidunt in contraria.Diccn-

mnari, iuxta magnitudinem peccatorum vnientes eas,iterumq; per fe lèparanres:eo qubd amp;nbsp;vmbrçjuce prælènte,diuidantur, amp;nbsp;aCcedente nubilo vniantur.Sed impof-fibile eft,hoc in natura intelligibili fieri. Etenim vmbræ fènfibilium funt: amp;nbsp;fi concédât eas quis amp;nbsp;diuidi amp;nbsp;iterum vniri.

Contra Platonemqui ojnam amp;nbsp;multos animos ejje affirmât.

P Lato verb philofbphus amp;nbsp;vnam cfle,amp; multas animas docet. Vnam cflètotius animam,multas verb partiû,vtad totum animandum, totius anima fit propria. Ite-rum^; ad earn, quæ fecundum partem fit propria vniufcuiufque anima. Et didnto-tius quidem animam diftendi à centro

ter. Hanequoque animameflècircunfe-rentem drculariter totum amp;nbsp;corinentem amp;nbsp;coftringentem quodeftmundicorpo-reum. Indigere autem corpora continëte, in fuperioribus monftratû eft.Facere veto hoc propriam ait animam. Viuere cnim vnumquodque propria vita, amp;corrumpi folutionc propria. Namvbicontinecur èû 5° conftringitur, corpus efle dicitur: quum veto difloluitur, corrûpi. Et viuere quidé ait omnia, non autem omniadreanuna-lia. Difeernuntur enim ab animaris plan-tæ,qnia crefeunt amp;nbsp;nutriuntur,hoc efljua-fdbili amp;nbsp;nutribili virtute. Irrationabilia

c hij

quid tale; amp;nbsp;commixtio vini amp;nbsp;aquæ vtiq; corrumpitur. neque enim pura eft com-mixtura,ncq; vinum.Et talis mixtura per appofitionem faóta,rcfugit iènfibilitatem, propter tenuitatem commixtoru.Manife-ftum ante ex hoc, quod iterum ab inuice pofliint ftparari.Spongiaenim oleo intin-éta, puratamp; fugat aquam. Sic amp;nbsp;papyrus. Senfibiliter autem feparare pcrfeâè vnita, omnino impolfibile eft#

Si ante nec vnitur,nec adiacet,necco-mifceturzquæ crit ratio, vt dicatur animal vnum’PIato igitur propter hanc quoq; in-conuenicntia,no vult, animal ex anima corpore eflè, fed anima corpore vtentem, atq; taquam corpus induentem.Sed habet ratio hæc quoddam inconueniens. Quomodo enim vnum efle poteft cuminda-mento anima? Non cnim eft vnum,veftis cumveftito.

Hammonius verb didafealus Plotini, quæftioné hoc modo difloluit;dicens,in-telligibilia talem habere natura,vtamp;vni-antur vaicntibus ea fufeipere: quemadmo-du corruptibilia amp;vnita,maneantincon-fufaamp; incorrupta,vt adiacentia.In corpe-ribus enim vnio per mutationcm coueni-entium omnino operatur,quia in alia corpora permutantur,vt elementa incompo-fita, amp;nbsp;cibi in fanguinem,amp; fenguis in car-ne,amp; reliqua membra corporis. In intelli-gibilibus, vnio quidem fit, fed permutatio non cbfequitur.Non enim confiftit,intel-aut integrum exiftere,aut nó exiftens,non inueniri. Sed neque ad non exiftens cor-rumpitur. Nam non eflèt immortalis ani^ ma,vitaexiftens,fi in mixtura permutare-tur. Anima alia fieret, iam noneflèntiua. Quid autem conferret corpori anima, fi non obtinuiflèt ei viram ? Nonigitur anima alia fit in vnione. Oftenfo igiturhoc, quod intelligibilia impermutabilia fecun-dum eflentiam fint, neceftarió confequi-tur,quód iplavnita no corrumpantur,quï-bus vniuntur. lo-itur amp;nbsp;vnitur, amp;nbsp;inconfu-fe vnitur corpori anima. Quod autem vni-tur,compaffio demonftrat. Compatitur cnim ïibimèt animal, vt vnum exiftens. Quod verö amp;nbsp;incofufa permaneat, pater, y o quód anima quomodo liber feparata à cor pore in fomno, velur mortuum illud iace-re relinqiiit:folummodo autem fumigans illud vita,ne omnino pereat.Secundum fc in fomnis operatur, dilponens futurum,amp;:

cget.Quod enim parte non habct,quo poteft loco circumfcribi? Locus enim,quato fubfiftit ? Nam locus eft terminus circum-habentis,fccundu quç circuit circfihabitu.

Qubd fi quis dixcrit;Ergo amp;nbsp;in Alcxan-dria,amp;: in Roma,amp;vbique eft mea anima? Cotingeteum locum iterum diccrc:Nani amp;nbsp;quod in Alexandria,amp;: omnino ibi amp;cibi locus eft.Scd omnino anima in loco non eft

eft,niflincoëxiftentia.Monftratum eft e-nim quod loco comprehcndi nonpoffit. Quando igitur in coëxiftentia loci alien-' ins contigerit efl'e intelligibile, aut rei in loco exiftentisjvfualiterdicimus illudibi efle,propter adum eins, ibi oftenfumlo-* cum, per coëxiftentiamamp; operationem, accipienres. Oportuit enim diccrc, ibi o-peratur:amp;: dicimus,ibi eft.

nê,per quam vnitû,manfit in confufum amp;nbsp;încoprchenfum,non fecundû animæ rao-dum. Ilia nanq; exiftés eorum quæ multi-plicantur, videtur copati corpori quomo-dolibct proprietatë,amp; teuere quandoq; amp;nbsp;teneri. Deus ante verbum i n nullo à com-municatione corporis amp;nbsp;animæ mutatus, vnum: manens vnû, quodcratantevnio-

ne. Nouus itaq; eft ifte modus mixturæ vnionis, commifcetur,amp;: manct omni-no incommixtus incôfufus incorru-ptusamp; immutatus : non copatiens, fed co-opcrans folùm,nequc fimul difl'oluendus, fimulqj permutandus, fed adaugens ilia: ipfe autem non diminutus abipftsjvtma-tingens amp;nbsp;inconueniens eflc,commifceri mortali naturæ diuinam permixturam amp;nbsp;mutationem. Sed nosperitiffimiseorum vtentes teftibus,exuimur caufationem.

Dicitur autem à quibufdam,maxime ab Eunomianisjvniri Deumverbum corpori non fecundum fubftatiam, fed fecundum vtriufq; virtutes.No enim efle dicunt fub-ftantias vnitas Velcommixtas,fedvirtutes tûtes autê corporis officiales, iuxta Arifto-telem,dicût efl'e fcnfus.His iraque,virtutcs diuinæ commixtæ, vnionem feccrunt fe-cundû illos. Sed nouimus qubd nullus eis concéder demonftrancibus fenfus,corpo-reas efl'e virtutcs.Dctcrminabiturenim in fequentib.maniteftè,quç flnr propria corporis, quæve animæ, quæve vtriufque; amp;nbsp;inpropriis vtriufq; fenfus organicorû po-igitur,vt prçdiélû cft,fccundum propriam naturam incorporeorum,inconRiie vnio-nemfierifubftantiarûaiequaquâmcliorià deteriorijiinohacvnioneroborata à me-liori. Quia verb eft pura incorporea natura,diffunditur quidcm fineimpedimcnto per omnia: per earn autem nihil, vt per to-tum fe diffundendo vniat. Quia verb per fis inconfufa.

Non eft igitur caufa huiufmodi vnionis beneplacitum Dei, vt quibufdam glorio-fis videtur viris, fed natüra, Accipere enim corpus perbeneplacitû fi qnis dixcrit,be-nc dieet. Vnicnm verb noncófundi,non flt fecundum beneplacitum, fcdfecûdnm propriam Dei naturam. Gradus autem a-nimarum amp;nbsp;afcenfloncs ôôdefcenflonesj I qnas Origencs inducit, nihil obandientes dininis fcripturis,ncque accedentes Chri-ftianorum dodriniSjprætcreundum eft.

lamina, omnium memhrorum.

OMne corpus ex quatuor elemétis eft compofltum ,amp; exhisfadû eft.Sin-gulariter autem fangnineorû animalium corpora, ex 4 humoribus conftant, fan-guine, flegmate, rubcaqj choiera amp;nbsp;nigra. Ea verb quæ non funt fanguineorum, ex

in ipfis loco fangninis.

Singulariter verb dicitur,quando prin-cipaliter ex eifdcm aliqd fit,vt fit,ipfa 4 ele mentorum comixtio, 4 humores,humo-rû non fine homceomera,id eft flmiles par

Chriftus eftcrucifixus : de qua arbore, in fequetibus dicemus, cùm de nouo T efta-mento tradabimus. Ilic multa conferipfit, amp;poftcris reliquit. Ite fuit magnushifto-riographus Manethon,qui defcriptionem fecitÆgyptiorum: fuitetiam Berofus, qui deflorauit omnia fcripta Chaldæorû: fuit Mochus,amp; Æftius, amp;nbsp;Hieronymus Ægy^ ptius, amp;nbsp;alij multi barbari hiftoriographi. Mofentarnen taquam à Deo mifrum,in- i ter omnes fummti reputamus. Nec tarnen propter eum alij funt abrogandi. Cætera vcrfiis dicent de primi hominis creatione.

fadus eft.

Condidit hac ex fi,fidnon homo cœperat efiè^

Tunc fatisexprefi'evifumfuit efiinecefie, Ftquafifiante dom'o cultor adefiet homo.

Qitod Adam de terra r ubea for-matuseft. ’

Formafit ex rubeo terr arum condita limo, Fla mine dittino caro vittida fnr^it abimo, 'Ütttere fiirat etfiiritus ipfe ‘Dei.

Terra carofaEia, epuinisfit finfibnsapta, Ordinecompa^la, tendit rationis ad an:a. Ft rationali mente meretur ali.

FaElus non natusfiiat Adam, tellure creatus,

Ipfe quidemgenuit,nen ipfifuitgeneratus. Sit ai^po^igenuit,necgener ata fuit.

Tellusfa^acaro,fit Adamprimaua propago,

Fit de carne caro,fit ab ojfe creata virago,

Nos quoque terra fumus, nam caro fiet humtss,

Nec terra fola,fid quattuor ex elementis,

Priflina Jurgentisfitnt membra creata parentis, Nomine terr eno quattuorillafero.

Quod humanum corpus diciturMi-crocofmos, id eft minor mundus.

CVm legimus Adam de limo terrç for-matum, intelligedum eft, ex quatuor elementis. Mundus enim ifte maior, ex quatuor elemetis conftat; igne, acre, aqua amp;nbsp;terra. Humanumquoque corpus dici-turMicrocofmos, id eft minor mundus. Habet naque ex terra carnem,ex aqua hu-mores, ex acre flatti, ex igne calorem. Caput autem eius eft rotudum, ficut coelum. In quo duo oculi,tanquam duo luminaria in cœlo micant. V enter eius, taquam ma-habet cum arboribus. In capillis amp;nbsp;vngui-bus, decorem habet cum graminibus amp;nbsp;floribus. Senfus habet cu brutis animalib. Ecce talis efthominisfubftatia corporea.

Videndum eft et!am,qualis fit fpiritua-iis fubftantia hominis, quæ anima voca-tur. Anima creditur, ex igne fpirituali confiftere,in quo imaginem amp;nbsp;fimilitudinem Dei acceperit. Per imaginem, for-mam intelligimus : per fimilitudine, qua-litatem confideramus. Diuinitas in T rini-tate confiftit, cuius imaginem amp;nbsp;fimilitudinem anima tenet. Habet namque me-dus habitauit, ibiq; mortuus eft, amp;nbsp;fcpul-tus.Cætera verfus dicent.

Quod Adam non in puerili forma, fed vi-rili creatus eft,extra para-difum.

Forma creata viri, nonfit ßmilü fueriU, Immo tricennalisfit confimafaEla virtlt, Fquot;4a dies tribuit nomen efie viri.

Zlnde Caingenuit ter quinquefluentibus annis, P'oilgenerautt Abel,totidem venientibusannis, Sic bis quindenis,natus vterque venit.

Quod Eua in paradifo formata eft.

EVacreataeft in paradifo,dc latere viri dormietis: vt ficut in carne vna, ita per diledionemefletmanfura. VndeAdam euigilans dixit: Hoc os ex oßibus mets, amp;nbsp;caro ex carne mea. propter hoc relinquet homopa-trem (ß matrem, adhærebit 'vxori Eua non côneepit, nec pçperitinparadi-d

Inde CainfKit,alter isy^belvirtute beatns, Necfueratßmtlii vita,vel vfin^eis.

Abel obtulit agnum acceptabilcm Deo, Cain verö paleam repu-diatam.

T^rtwta Abel iufiui ßDomino fritu obtulit agnum, Reddtt et Tiorntnw meritum promunere magnum, Cjratta nanc/^ Dei plena referturei.

Obtulit Ç^paleoi excujfo femme frater, Qt^od ijuiafraudepatet, contemnitur à deitate, Ößfm ne^ corda latent,nee malagefiaplacent.

Q^aamf Camftnfijfet lt;tgt;4belcaptajfefauoreTn, Et munus pro fraude fuum mermfrèpudorem, Fratres adinteritum corda manus^ mouet.

Afensmalafurtiuafratremfuribunda trucidât, Primui in hoc mundo Cain impiw, efl homicida, ‘Primut infernifertur mire viam,

Adam plorauit Abel annis centum, amp;vouitfilios ampliusnon procreate.

7 «7?« Adam defleuit Abel,ptenuifj dolore, quot;Uouit ab vxore non amplius edere prolem-, fyAIge lue aduentensfra ngerevotamonet, Dicit ei,tepatre mei nafientur Hebrat, OextraDei donabiteu regnum Chananai', FtlttuipfiDeipoflortetur ets.

'Utereeomugio,Detu imper at {angelus im^uit) Seminibus terrena tuts Deue ipfr relimpuit, T‘epatrenafreturvirgine matreDeus.

Voce data coeli,pater annuit orefideli, Ordine coniugij confinfit Adam mulieri, XJnde piamfobelem, pofleritate gerit.

Natus abhmcefl Seth, Domino i^ui iuflus obœdit, Afratrisferitate Catnproculinderecedit, Rebus (flexemplù dogmatafdnSladedit.

Quum eflèt Adam centum amp;nbsp;triginta an-norum,occifus eft Abel,fecun-dum lolcphum.

^uando Cain maSlauit lt;gt;Hbel, prior illetyrannus, Centum trigintaprotoplaflus vixerat annos, Ft poflhac centumfletlachrymanter eum.

eft Abel frater tuus?dicit Dominus.

Hoflia tuncperAbel legiturprimauafacrart, ^yinteDeum iuflus potuit prior ille not art. Primus (fl exemplum mortisinorbeparit.

fratuspro mortevirilocjuitur Deusipfr-, Efl vbifrater lt;vAbel? Cain: Hoc ego ne fl io,dixit, Nu nejutdfism cuflos fratris (fl aSlor ego?

Hon potes tnfelix (flixit ^eus} ifla tueri, Terra necempoterit madefaSla cruorefateri, Semper eris profugus, vtr maledtSlus er is.

Deeodem.

Jlle refert-,Feniam videornon pofle mereri, Crandior efl culpa,^uamgratia poflit haberi, 'Unde meis meritispœna perennts ent.

Semper eroprofugus, vagus (fl mifer,orbe latebo. Et t^uta iam merui,pertmar quocuncjue manebo, Hndtqueterrigenis hofltamortisero.

Qui occidcrit Cain, feptuplum punie-tur,allegoriacft.

IN eo verbo quod de Cain amp;nbsp;Lamec di-xidfe legitur Deus, à Tandis patribus al-legorianotatur:Qui occident Cain,id eft, ft quis occident Cain, feptuplum punie-tur. Qi^aftdiccret: Si quis occiderit Cain antequam pcragat vel porter poena invita fua.Ipfe Cain, poft morte fuam in filiis fuis ’ ° feptuplum punietur, ftilicetin diluuio,vbi feptem progenies Cain poftea funt fub-merfæ,quo cafu ftptupla pcena Cain defi-gnatur. Similiter de Lamec intellige ; qui occiderit, id eft, ft quis occidcrit Lamcch, antequam pro occiftone Cain, quern ipfe occidit, in vita fua lentiat pocnam, feptua-gies fepties punietur poft mortem, feilicet ipfeLamech in filiis fuis. Progenies enim Lamech 77 perierunt in diluuio. In quorum m orte punitus eft Lamech, feptuagi-es fepties. Hane allegoriam ponit Orige-nes amp;nbsp;Eufebius, à quibus Auguftinus Hieronymus, non difeordare videntur. Cæterade Cain amp;nbsp;de Lamech, verius dieet.

Item de Cain, Verftfice.

Nolo ,Deus dicit, quod morte Cain perimat ur, ^mfruiseum pertmet,fibtfrptupla pœnaferatur, J O nbsp;nbsp;tnde Cain vita falua manebat ita.

Ergo Cainprofugustenuitpartes Ortentis, Acctpit vxorem, dement ft ab ordine mentis, Procréât (fl natot pofleritatemalos.

Cain primus conftruxit vrbem nomine filij fui Enos,

Q^ndo Cain generauit Enos, conflruxit (fl vrbët populos habitareßmul rogat atq^ perurget. Arte latronisibipradaßt amplaßbi.

Hndepatetplures natos (fl Adamgenuijfr,

£x qutbus (fl populos genttos Catn aggregat ipß, Rerum rapt or es,quifua caßrafouent.

Pondera,menfuras,Catn edidtt,ordtne metas, Subiugat (fl populosßbtquos fua continet atas, At fcelusathleta,nulla nocenda vetat.

Septem progenies Cain in diluuio perie-re,vnde videtur allegorice feptuplum pee-namportâflè. «

Septem progenies quas ipft (ain generauit,

Tempöre diluuij/itb aquis ‘Deus ipfl necauit, Septenum numerum fiptUplaplena parit.

y o Septuagintaiêptcm progenies Lamcch in diluuio periêre, vnde Lamech punitus eft feptuagies fepties.

Septupla feptuagies Lamech quoq^ pœna notatur, Cui totidemfoboles tune vnda necà/feprobatur,

Talis ab his numerts allegorta vemt.

77 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C H R O N

Quis primùm in mundo adinuenit tentorium vel taberna-culum.

Venator prior ipfefuit,feritateferinus. Primus inualidisretia merßtaquii.

Quis primus adinuenit cantum amp;:organum.

Vir defiirpe Cain Iubal,fuper omniaflore Caudet, in mundo prior inuenit ipfe canorem, Cantibus organicü,organa prima mouens.

Quis primus fabricauit in îercamp;: in ferroà

De Tubal,TubAlnatus,ferrariùs extat, Primusabaretulit,yuicyuidbonaformulapraflAt £tIpeciesferriprimus in orbe dédit.

Verba auctoris fub com-omnium quæ feripta reperiuntur, fuper-uacuum æftimamus, cùm in computatio-ne illiufmodi nequeat vtilitas inueniri. Po-namus igitur vtiliora écnecelTaria, niamus ad diluuij caufas, congruis autho-ritatibus cxplicandas. Sicut his verfibus explicamus.

Inutilia in hoc loco efle præ-termittenda.

ITominaprifcorumAdoßsenarratauorum, Qui mores,qua ■vitaforet, quad tempus eorum, Qua loc a,quis 'Aumerus,quodpecus, atq^forum» Hac tibi ne fortefaflidia lebla reportent, Aggredimurfortem mundi deferibereflirtem, Qua Deus alluuij ebmata merflt aquis.

Deditapeccatis,horridafada fatis.

Dcenitet hsnc hominèDominum,quandoqj creâffe, Crimine qui proprio cùm tanta nefanda patràjfet, Crimsna non timuit, qua moriendo lust.

Præfatio authoris,de Enoch amp;nbsp;de Elia.

QVoniam de Enoch lâcra Icripturaiii hoc loco porrigit mêtionem deipfo Enoch amp;nbsp;de Elia, ea quæveraciter iècun-dum authoritates antiquorum poflumus, in mediû proferemus. Ioièphusdicir,pa-radiitim eflè in terra Eden, in Oriente, vitra Océan um. Quidam autem liber,in Ec-clefia fanôti Matthæi, vitra Britanniam in finibus terræ, inter Adus Apoliolorum nofeitur efleconicriptus,in quo de Enoch amp;nbsp;Elia ôc de eorum manfione, fatis diflhiè narratur.Quç feripta cùm Iofepho,iêcun-dum præfatamrationêjin eo tantùm con-cordare videntur,quôd paradifus vitra O-ceartumfita in Oriente narratur, amp;nbsp;quod in ea Enoch amp;nbsp;Elias feruantur: amp;nbsp;quod lo-ca, fiue regio paradifi, efleaureaamp;gem-mis precioiis conferta, putatur. Quatuor etiam flumina paradih, quæ aiirum amp;nbsp;gê-mas ad vlteriora tranfportant, id ipfum ab effedu môftrare videntur. Nos autem iè-

j ô cundumprçfatamiànctiMatchçi feriptu-ram, eaquseaccepimus, veriificêhîcan-notamus, abfquepræiudicioaliorurti qui veraciora nouerunt. Anriquiffima enim, amp;nbsp;arcanâilla, non aliterfcimus,niiiquan-tum exfcriptisprecedentium,de quorum, veritate confidimuSjCrudimu r. V erfus igitur audiamus.

De Enoch qui tranflatus eft in paradifum.

Inter iniquorum turmas Sßgefia malor um,

4® Gemma beatorum fît Enoch,forma bonorum, Quemlegimus flslumtuncmerutffipolum.

De Enoch amp;nbsp;Elia, vbi amp;nbsp;quo-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;modoviuunt.

Q^ legis hoc, quia viuat Enoch, fldifeere quaris, Qualis ei requies,qua vitaßt,erudieris, Itlira^ß quaris,mira docendus er is.

Hiftoria de Enoch amp;nbsp;Elia.

Finibus Oceani maris,eli locus vltimus orbis, Qua penitus nullis agitantur tempora morbis, y o nbsp;nbsp;nbsp;£fl ibi temperies,perpetuata quies.

Fccleflam fanblifub ea regions Mathai, Sandiflei tenuère viri,monachïGalilai, D antes Britania dogmatafand a Dei.

, nbsp;nbsp;nbsp;Qß} mariumfinesferutantur vltima terra,

Vt valeant populis po fl tempora longa referre, Quys ibs materies,qua loc a mundus habet.

d iij

Littora Pritannia locus ille tenet monachorum, Fquot;ode mouet curfumfanSliffima turba virorum,

Adiraper Oceanum multa videre volunt. Vela vehunt validis ereSla per aquora ventis, His fuper ait a maris per tempora longa retentis,

Soldpolifacies, aquora folapatent.

Sic ratis in pelago plenis tribus extitit annis, Longaq, materiesfuitiis,htncinde vagandi, ^fibblisfij nimts deficit efi a viris.

In medio marium velutareafl abat imago, Fœmtneaff ecie, fuper ardua faxa, virago,

Ilia fuis digitisperuiamonflrateis, Mox iterillud agunt,quod monflrat inire virago, Hincetiampoflcrasfletit altera rurfusimago,

Quafimilt digito monflrat iter pelago. “Risrfus ad indicium digitsfua velaferentes, SPerguntgaudentes,montana remota videntes, t^idontibus inffellisffes bona venit eis, Non ibi terrafuit,fidmonserataureus ille, Aureaplanities,furgunt abindefauilla,

Qtfit radios agitant,Ç^ quafifulgurerant, 't.^irus odor montis,mtrusq^fitus regtonis, Hec tarnen htc aderant animaliafiue colons,

Cùmfuerit regio tota refer ta bonis.

Hum ratis ad portum fuper aurea littora vergit. Pars tenet vna rates hominum.pars alterapergit,

Cernere qua forma, qua loca montis erant. T)um^ die tota montes peragrando laborant, Veffere confpiciuntvrbem regienis tn or a, validismuris aurea totafuit.

Por ta fuit claufit,gens tangere nonerat aufd, Sedforis expeflans noblisfub temporepaufàt,

Ut videant homines quos ibi mundus habet. Non homo,non animal,neqj voxibifallapatefiif, Tfullus abhinc exit,fed mox, vbi mane diefiit,

Dr bis portapatet,quam penetr are placet. Ingreditur cœtus fan£lijfimus ille virorum, Ft videt ex auro ffecies hinc inde domorum.

Non habitatorum cernit ineffeforum. Vrbeq^perffeEla tandemfatis intus (fl extra, Inuenit ecclefiam gemmis quroq^ retextam,

Ft clauflriflieci^ aurea tota nitet. Aurea cumgemmisflabat quafivirgo Adaria, Ingremio matris quafifilius,almafophia,

^Ailtaris ffecies aurea tota placet.

Aureus efl paries,gemmis^ decenter abundat, esAureagemmatafunt tella,per omniafulua,

Eijfecies operis lautior ar te fuit.

Adfuit his vtfis odor inclytus,vtparadifi, Adenshominum,tremebunda prius, latiffima rifit. Or at (fl inquirit quis dominetur ibi.

Hamp;c er at ex numero quafi centum turba virorum, £t duo presbyteri,foctj taxant ur eorum,

Aiiranturq^chorum,perfficuumd^filum. Adirantur nauta loca tamdefirtamanere. Ft fatagunt hommes aliqua ratione videre, Qutppe nee ecclefia clericus vdus adefl.

’Dum duo preshyteri clauflrum peryuirere pirguï, Forte per ofitolumloca paruula,lflendida,cernunt, î °

Aty^ vident binos fedefedere viros. Hofittu officio furguntambofiniores, Hosÿ,! falut antes, adhibent reuer enter honorem, Qy^rentes qui fint,yutdfibiturba veht, Refpondêre virifR^ionefumiu aillai, ‘Dtfctpuli Chrtfiifuimus,fanSlifi^ Adathai,

Htffanisdedimus dogmatafanlla Dei.

Venimus hanc patriamfimul locafiinlla videft, Dos dec et,Ô patrÈS,nos cum pietatedocére,

Qtfisrexeflpatri£-,quislocavefira tenef, Uos^o quidfacitis-, quod opus-, quod nomehabetifi Si Chrifiumcolttis-,fidogmatanofira tenetis-,

Si dabit Oceani nos remeare Thetis?

Item de eodem.

Inclyta barbafinumfuerat,longiq^ capilli, Candida cafiiries-,nautisif petentibus tllis, Surgentes panter verbadederefines.

Rex nofter Deusefi,cœ It terratf creator, chérubin (fl Séraphin cufiodtbus vrbs habitatur, Angelici ciuesmœnia nofira tenent.

Canttbus angeltcisfilennia nofira reguntur, Corpora noffra ctbo cœlefiifimper aluntur,

Visq^ cibis nofiris (tnquit)oportet ali. F fiat erna q uf es nobis nunquam variandis, Vna dies nofira centumfinit ur tn annis, Nam centum fimper continet vna dies.

*Dum tribus htc “Phabus potuitff lendere diebus, Annis tercentumfinuerunt corpora rebtss,

Sicut(flinvefirisnouimusejfelocis. In patria vefira puert dudumfinuerunt, ^flosmatrespoildifiejfumvefirumgenueruttt,

Nullus (fl ex ipfis eras ibi viuus erit.

Septima progenies hominum, velfix ta, recejfit, nbsp;nbsp;’

Terra nouispopulis (fl regtbus vndiqj ceffit,

Uosqjfineseritis,quumvenietistbi.

U os duo presbyteri qui Chrifio participatie, Surgit e pfallentes Domino,miffamq^ canatis, Nos volumus vefiris participare fderis.

Hoc fuper altariplacetornamenta par art. Ft miffamcelebrem,cantumif Deo celebrari. Ft corpus Dominicumptetate dari.

Fine dato milfa,finiorum men fa paratur, (Panibus angelicisficiorum turba cibatur, Httc bona qua comedunt,funt alimenta patrutu-

Flias(fl Snochfueranttllifiniores,

Sicut (fl ambofimulpropno tefiantur ab ore, zAd quos (fl nauta verba beat a m ouent ; ■

Vidimus in firiptis,quoniampro nomine Chrtfii, VJS ho fles antichriflifieriflatuiflis.

éVpro lege Deibellageretùei.

vos perimet.fedcorpora non tumnlabitf Chrtfins e»mporlhsic,propria virtstte necabtt, 40 Dicite ^uandofit hoc? Surgit nbsp;imjuit Enoch',

Hlt;tc,velut ajferitis,ftatuit dtttina fophia, Nec tarnen hac nobis dixit,ejuo temporefiant, IllaT)eut tenuit claufafuturafibi.

THicere cjuis tentat,ejtt£ nulla docent documenta, Mente^ei claufit,funt ilia futur a retenta,

Indiciocœli tempus nbsp;hora venit.

Item de eodem.

Tfine ait Helias-yempus monet vt redeatis, Pondera,fi vultis ,auri gemmafi^feratis. Proffer a nauigiofit via veftrafiitis.

nydura falutifera vefiris dabit aquora rebus, In^ domos veflras ducet vos quinq^ die bus, Hic vidéo iuuenes vos, ibi cerno fines.

Item de eodem.

Tertia lux abiit,ficiorum turma recedit, îfauibus inuentis, maris aura peroptima venit, ^Qjünq^dies ‘Deushis inredeundodedit.

Litte-

Lfttora Bfitanniafinesq^ vident (fiahlsi, Ecclefiam fanëli conantur adiré Aiathai, Quadederantolimdogmataßaniia Dei, Non er at ecclefia quam primitus hi tenuerunt, Non abbas,nonßunt monachi velut ant 'eßuerunt. Non vrbs,non populus,mœnia primaßerunt.

Antifits nouus efi,noua plebs,nouus ecclefiagrex Efipatria noua lex,(ß principtbus nouus efi Rex, Ipfortuaßuntveteraßngulanatanoua.

Tfon loca,non homines,non cognouêre loquelam, Eruptis lachrymis ficum tenuere querelam, Namfibt non patria',nen homo notus erat, Ipfi quißuerant hodießorma iuueniles, Alanefinefientesfient pelle piloq^ ßeniles-, Decrepitos,viles,ße, mijerosq^ vident. Quolibet ingenio tandemßuagefia loquuntur, Fix ^ß ab Ecclefia monachistbt ßußeipiuntur-. Et reßerunt longas, quas habuere,vias. Tres numerant annos peregreßuper aquora teniot, Qiyosmonachißriptos cernuntratione trecentos, Sic etenim Itbri pagina monfirat ibi.

Hac apud ecclefiam JanHifient firipta Mathai, Sicut tbidixêreviri monachi (ßalilai, Qui mihi noluerit credere, credat eis.

Conclufio huius fcrmonis,de Elia amp;nbsp;Enoch;

Enoch patria tjuafnnt re^uiffcant, R»rßtsadhifloriMp)lertia nofira recrefeat, Scribere de Noe tempus Gf hora monet.

Quöd folus Noe inuentus cft iuftus indiebusfuis.

Solus homo iu^us Noë,Çolus^ heatus, Dieitur à Dominofolapietate vocatus. Et pater in mundo po/ieritate datus, Item de Noe amp;nbsp;de area.

ty^rcafitinmedio li^oe^laboreparatur, Omne genus rerum mandatur vt ingrediatur, Bina^ cum binie falua tenentur ibi.

Annis contents ar cam Noefabricauit, Tune homines vtpœniteantpleruntjj-vocauitf

Qm contraTiominumdeßpuere magis. e^rteferunt varias area conßfiere valuas, Oclo^ fert animos homtnumpro tempore faluas^ Omne ejuod imponunt,ßtb paritatecolunt. Stant pater Ö materßant G? tres ordine nati, Sem,Cham,cum laphet, vxoribus ajßociati,

Cater a diluuio cunElapertße rati.

Omnia dumgenera rerum conclußacoartant. Intus exterius bene conÇonaclaudttur arca^ lam T)eus ipß pluit, iam caro lapfa luit,

Meritor enixi fontes rumpuntur abyjß^ CeehtusemijßfluEius miße en turin ipßs, Etcataraüarumfundit in orbe Pharon.

Qi^draginta dies pluiturper climata mundi-, Mergit ßß infundit loca, régna,furenttbus vndiSj Nulla^ iamßecies montis in orbe pateti

AEontes Armenia cubitis ter yuimjj latenteSi Sufiiptunt homines opes,htncindefluentesj

Tluraq^ reptilium corpora merßa vehunti VlTieusextinxitcjuaprifitnocorporafinxit, zÆyuora conflrinxit,ceeliiyj foramina vinxit^ ; Etnimisirataseedereiußltaquas,

Sper at homo pacem,ßola Domini pietate, Nam reprimentur aqua,ttrraq^ßccapatet.

De barbarishiftoriarum authoribus, qui erant ante tempora

Moyfi.

ÄEftimant quidam à tempore diluuij vfque ad tempora Niniamp; Abrahx, nullas hiftorias efleconferiptas. Quorum temporum feriptores fubferiptos, vixifle, lofephus narrat.

Illorum autem vnus, nomine Berofus, fic feribit: NauisNoe, quxin Armeniam venir, circa montem Gordeitim,adhuc a-liqua parsed.

Item ManalTeas Damafcenus in libro Hiftoriarum fuaru oduagefimofeptimo de eadem caufa dicit : Eft amp;; fuper Milia-dam excelfus mons in Armenia, qui Paris

appelUtur, ad quem multos ftigienteSjno-o uimusadiluuioliberatos.

Itemlofephus dicit: Nemo putctfalla efle quæ difta funt ab hominibus primæ cetatis:illi nanque,tanquam nouiter à Deo fadi, diu viuentes, amp;nbsp;regionem fcdantes, Aftrologiæ, amp;nbsp;Gcometriæ vacabät. Quas fcientias ipfi difcere non potuiflentj nifi Deus vitamvfquc adannos fcxcentos eis ad fpatium conceffilTet. Per tot enim an-

Cuius reiteftesfuntomnesilli, qui Ægy-ptiorutn amp;:Græcomantiquitates primæ* lias fcripfcruntjqueadmodum Manethon illcjqui defcriptionem fecit Ægyptiorum; Si: Berofus, qui deflorauit omnia fcripta Chaldæorû;amp;: Mochus;amp; Æftius;amp; Hieronymus Ægyptius. Hefiodusquoqueamp; Stathius Sc Philenus in hoc concordant«

Area refeditfu per montem Armenixa

Älontibus Armenia,dumßulgur G? vnda receditf

DuHamanuTiomintfeltciter area refiditi

Gaudia terrigenis arida terra dedit, Tanta fitingluuies ^ß ayuarumßuxus abundanSf Quad dectmomenfi vixtota reuertiturvndot

Pixtjuoçfj [edatas terra reßumpßt aquas i

d ^iiij

'^uodaNo'é'vfjueadtjAbrahainfunt decent generdtiones.

Enos, Cainan, Malalehel, lareth, Enoc, Mathufalam, Lamec, Noë; Anni autem ab Adam vfquc ad Noe (fecundum Septuaginta interprétés) funt, bis mille duce-ti fexagintaduo, SecudumHieronymum autem, mille fexcentiiexaginta.

Itemdeeodem.

Dinumerans ab Adam natos Noëpatriarcha, Dr Ogema ast ejjè decem,dum condtdit arcam, ÖßM ego verflcuïis ordsne pono meis.

Sunt ab Adam,Seth,Enos,Cainan,Adalalel, laret, Enoc,

Ibïathufalam,Lamec,Noëfuit vltimusex hoc-. Has sta progenia dtfcefuijfie decem.

Incipit proœmium egreflo Noeamp;: filiiseiusdearca.

Egredientepatre, veniunt traordinefiratra-, (lofiephus (fi Ado fis refierunthacomnta late, A eputbus opt ate Chrontca nojlra patent.) Cham,Sem,cum laphet,primosgenuereparenta. De eputbus (fi varie pofuttDeus ordmegenta-, ÿ: vultus hominum,fic variauit opus.

PQ^speperit natura pares,tpUos patris honeftas Efi'e bonos voluit,deprauat iniquapotefias-, £t cadit in vitium epuaepue prop agofiuum.

quot;Paruulapaucorumfuit hie tunc turba viroruntt e^lCoreip^ pafiorum labor eH (fi epus flus eorum, Artefierunt aratrum, vomere rura colunt.

Non erat armor urn firia, non templa deorum, Idola non ader ant Ulis, neep^ cultor eorum-, ^mppeDeumfigt;lum,cum piet ate colunt.

Tunc ne^ Dapatissfiuerat,neip^ Pontfleatus-, zj.0 Hon eratarchatus, ne^ mar chia, nec comitattsi, Non erat armattss mtla in orbedatus.

Non eratariolus.ne^ clericsssordtnetonfiu,

Non erat vrbs,netjj dux,ne^ rex,ne^ lex,neej^ cofdh Traita non ader ant,necgladiator erat.

Nonfiuerant vifia epua nunccelebrata videmus-, ^Qussfiutt tnuentor? vel vbt? vel epuando ? canetsstHt Sed vartu titulis, dflaribusipj modis.

Imperialegenus puad,(fi vndeflt,ecce canemus-, Qfsstfitecta regumfiuertt primau'a?fier emus-, 'i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vndefiit (fi regum linea? norma?genus?

Nin

CHRONIC.

Nec tarnen in firiptù fermonecaremus Hebrao, Nam bene concordant mea chronica cam Mofeo, Omnibus tn tttulis commemoramus eos.

Omnia regnorum pajjim loca,pritlia,pangamf ^efla coatjueua perfingula tempora tangam, Sie genus ß?Jpecies chronic a noftraferentt

Degencrationibus Cham

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;filij Noe.

Chamgenuit Chanaanyde^uoveniunt Chanahiii,

■^t^f Gomorrhai,Tebufài,funt Heuai, Stue Phereßeijfirteferente T)ei.

Has gent es populus partim de le uit He braus, Sanilus ab tÆgypto citrn duceret hunc Mofeus^ Cutdedit e cœlis manna plutjfe^DcuSt ai(alcitur ex Taphet ieyijjur,fi-atresqj ßyuentetj Tleyuibusinnumerawniuntperfeculagentes, ^uarum cunSa dare nomina,pojfe caret.

De generationibus Sem.

Inter eos populos yuos Sem genuijji putatur, ^Primus apud Babylon Nembrot regnajfe notatuYi Longa decem cubitü regiaformafutt.

Sententia Iofephi,magni authoris.

Creta infuladidaeft à Crete primo rege Cretenfium, patre cceli, qui poftea ge-nuit Saturnü,patrem louis.Sicut bis verß-busfubrogatur.

Qualiterdiuifæ fintjamp; vbi, generationes filiorum Noe. Sem fcilicet habet Aß-amjCham tenet Aphricam;

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;laphetautemEu-

ropam.

Traditionepatrumyficdtutdogerminafiatrum-, Sem tenet archatus tylßa-., (^ham continet tylphros-, laphet in £uropa fit pater tlle patrum.

De Aßa iftæ genres exieruntjde femineSem,tcfte lofepho.

Prodiit ex .s4fia regnum prias tt^Jfyriorum-, Perfarum regnumfuit inde,fimuly^ tJ^edôrum-, Inde fuit Babylon-,lt;juafta régna colunt.

De Aphrica iftae genres venerunt,ex femine Cham,tefte lofèpho.

^Aphricafert Izumidas .aliis virtute minores^ Inclyta Carthago caput extittt inregione, zÆmula Romanistpralialongamouens.

P A R S I I L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^6

De Europa iftæ genres venerunt,de femine Iaphcr,tefte lofepho.

Roma fub Europafit, Gracia, Troia,remota Francia,‘Pannonia,gens Teutona, Galba tota, OmnûÇ^ Italia, plura^ magna loca.

Detcrminatio annorum ab Adam vfquead Noë.

ANniabAdamvfqueadNembrod(id eft vfque ad diuißonem linguarum) funtjfecundû Hieronymum mille,ducen-ti fexaginta feptem: anni à Noë vfque ad Nembrot centum amp;nbsp;vnus. Numerantur autem fecundum Iofcphum,amp; fccundum Ißdorum,hoc modo generationes, à dilu-uio vfque adprimum regem Babylonum Nembrot.

Sem genuit Arphaxad,biennio poft di-luuium; qui trigefimoquinto fuæ ætatis, genuit Salem; qui anno trigefimogenuit Eber; qui trigefimoquarto anno genuit Rehu amp;: Phalec, amp;nbsp;Irari, pâtre Nembrot. Tune faâacft confufio lèptuagintadua-rum linguarum.

Rehu cùm eßet annorum trigintaduo-rumgenuit Serueproauum Abrahæ. Sertie cùm eflet annorû triginta genuit Na-chor.Nachorcùm eflet annorum triginta odo genuit Aram. Aram cùm eflet annorum feptuagînta genuit Abraham, anno quinqilagefimoquinto imperij Nirti.

Abraham vixitanniscctum feptuagin-taquinque. Poft mortem autem Abraha: vixit Sem filius Noë annis trigintaquinq;: ifte Sem vocatus eftMelchifedech. Aco-fufione linguarum vfijuc ad tempora A-brahæ, funt centum oiftuagintafex anni.

Anni autem à diluuio vfque ad Nembrot, fecundum Septuaginta interprétés, funt quingenti triginta amp;:vnus:fecundum Hieronymum, funt centum amp;nbsp;vnus: quos Hieronymus amp;nbsp;Ifidorus ita computant, ficut fuprà didum eft; fcilicet, Sem genuit Arphaxad, biennio poft diluuiumj Arphaxad anno trigeßmoquinto genuit Salem,amp;c.

De Nembrot rege primo Babylonis, filio fcilicet Irari.

De natis Irari,i^uemgermtne Semgenerauit, Nafî:iturillegigas, ynem Ilymbrot rite vocauit,^

Forma decem cubttos continet,aty^ magis. Hic rogat lonitum de Noéfemme natum, Artibusvtdoceatregnum capture paratum-,

Aflrologusfuit htc, yuod petit ille facit. Iß-e monetfiatres, yuos nouer at ejfe féroces, Etfocios degermine Sem, cunilos^ nepotes,

Vtdomtnum Nembrot ad diailema vocent.

^ut ne^ue confinfum iuueni,neepj régna dederani-, Sedgeneratio Ch dm fibip'ofidiadematalerunt,

Hos et Babylonadificâjfieferunt.

Undeputat Nembrotdefimine Chamgeneratum-, Curltpuiaper Chanaan fibificdiademacreatur,

Sed melior ratio pramemorata datur.

Sententia lofephi de Nembrot.

lofiphus hune Nembrot pingitferitate minacem, Et nimis audacem,validum,fauum,ftne pace.

Nunc fiua pompa iacet,ejnam recitare placets Jpfiprior laterem coxit,prior edidit vrbem. In campo Senaar,fludutt componere iurrem, Ó^aaput'at in caelum tangerepofieTteum.

Nititur tpfi Babel turrim coniungere caelo, Pojfit vttnde Tleogens praaa refifiere telo, y

Si Deus alluato per der e tentet eos. Turrefiatis ntfi,coelumfiint tangere vifi, Qt^sfvbi diuifit diutna potentia rißt-, eÆthera dum quant lingua malignaperit.

Hebræorum origo.

Fit modo linguarum confufioprima nouarum-, Vna priusfuerat, numerus fiibcreuit earum-, Âlœniafalla ruunt,proficit iUe param.

Hebræa lingua fuit in orbe prima.

Vna prias lingua fuit omnibus, vna loquela-, Hac eadem periit-,quie.fila vigebat Hebraa,

Solus Heber manfit qui laqueretur ea. Hanc nati dtdtcêrefiiifub turre Babeli, Sic ab Heber pâtregeniti dicuntur Hebrai,

Totaifpofieritas nominafiruat ei.

S ententia Eufebij de temporibus Nembrot.

EVfebius dicit : Tem poribus Nini erant homines,magis ferino ac beluino more viuentes, quàm humano.Non vrbes ad focietatem,non mores adhoneftatem,no leges ad iuftitiam habentes. Artium quoque amp;nbsp;philofophiæ nec etiam nomen erat apud illos, fed agreftes amp;nbsp;vagi per deferta, ablque vllis iedibus vagabantur.

Tullius ctiam dicit in prologo Rhetori-cæ:Fuit olim tempus,cùm magis homines paiTim beftiarum more vagabantur, amp;nbsp;G-biinvidu ferino vitam procurabant, nec rationeanimialiquidminiftrabant. Vndc nequenuptias celebrabant,nec certosG-lios habebant, fed tanquam aper fylueftris cæca pugnandi libidine trahebantur; cum ramen adhuc cis nullum eflet genus armo-rum, neq; vfus bellorum; propterea etiam

Semiramis regina, inortuo Nino mari-to fuo, primo gentium expugnatore, non eft contenta terminis à marito impofitis, fed tota AGam, excepta India, fubiugauit, 0^ poft mortem mariti rcgnauit quadra-

ginta duobus annis;quæ neque morte ho-ftium,neque hominum coitu potuit fatia* ri. Ninus ante fagitta percufliis prius mor-tuuseft. Semiramis quoque aquodamfi-lio fuo fpurio tandê occifi eftjpro eo quod ipfa eudemftlium,inceftuofe fecumcon-cumbere prouocâflèt. Ille idem Glius pro earegnauit, nomineNinus. Filij auteip NembrotverGbusaflignanturGc.

DcGliisNembrot.

O^o tttlitnatos 7\[embrot,patria variatos-,

Cres puer,ex fiatram numero primus reputatur, Cuiui tnprtmisitifula Cretafuit.

(res rex primus er at,CUIUS fuit infiula Creta, £t Nemhronitafex Belus erat Niniuita, lofiphus antiqua commemorauit ita.

De rege Belo,pâtre Nini.

Belus poll Ncmbroi,regniim tenait Babylonum, Subiugat tÆgjptum-,regnam capit ^Jfiriorum, iÆdtficat Nintuen, imperialefilum.

Filius ell Ninus,coniunx/f Semiramis eius. Non minor in bello,nec habetfisa praltapetus, Famasjy regina maior in orbe vtget.

t^iFiagna Semiramis hac,Ntno coalentemarito. Seder at in Nmiuen, fiilio meliorepento,

Vrbis opesrenouansadmeltoracito.

Continuit ternas Niniuen confiruSla dietas, Hasfibi regina flatuit contingere metas, Qsm reliquos reges régna tenere vetat.

Qum iter am relttpuip'oll dtdtcere viri. Has artes longis Cham firipfirat ipfi colamnù. Ne velab igne fimulpereant,velhiantibus vndiS} tÆrea, vel lateris, cjua^^ columnafuit.

Ninus earn pepulit, ne rex foret ipfirebellis, Omnibus exuflis lt;pHosficripfierat tpfi hbellis

Nam timet artefisa nefisa régna ruant.

De T rebeta Glio Ni ni,qui vrbem Treuerim ædiGcauit

in Gallia.

Filius ell Trebeta de Nini fimine regis, Cedere quem regno, regina nouer ca co'égif, Ut pater elegit régna nouer ca regit.

Talfas abhtncTrebetafiubiit Germanica régna, Fundat ibiTreberim,fluuio prafiente APofella, Pofi,eademTreHeris,Belgica Romafait.

Trebct^;

Sem,fîliusNoë, habitans in Canaan,qui primus facerdos Dei fuit poft diluuium. lob quoqueprofiliis fuislegiturDeo alli-duè oblationes amp;nbsp;facrifîcia obtuïiftb: qui ctiam homo gentilis ante tempora ludço-rum fuit. Prius etiam fuit modus iàcrificâ-di in pane amp;nbsp;vino, quàminlànguinehir^ corum autvitùIorum.Vndefequitur,quia facrificia Chriftianorum priora fuerunt anteDoininum, quàm facrificia ludæo-^ rum. Cætera de Abraham verfibus expli-camus.

Item denatiuitate Abrahæ, verfificè.

lam variispopulù de femme Sem generatie, Et variis hominum Itnguüßudum variatie, EdiditC^TharagerminafanSlafatü, ExTharafit Aram,fit alter filius Abram, ^yLhram praclarafidit cum coniuge Sara, Q^m Domino char am vita pudica parat. Item de eodem Abraham.

Jam t^uini^uagenum Ntnui tran[cenderatannum^ Tempore nafcentie Abraha,ficchronicapandunt-, ^pfeprior verum credtdtt eJfeDeum.

lufiitia fimilis Abraha, non venit ab area, Seminelt;juifidet,nonfangutnis,eapatriarcha,

Eiiu nan^fide nos veneramur idem. ^Abram natura lingua^.^ probatur Hehraw, P'oiifit Chaldaus patriaffid p'ofl Chananaut,

ALjfiicafit ratio,cur iubet ifia Dette,

Dixit Dominus ad Abraham:Ego funi Deus qui eduxit te de Hur Chaldæorum.

Chaldaoscoluijfe Deum narrabimiis Tgnem, Ignie in Hebraicofimat HVR moderamine lingua, Uur Deus ignieerat,cuiue aSlaferam.

Hurigiturdum linguaDeum Chaldaa colebat. Tunc puerosfitpertgnefitospro legetrahebant,

Qut bene tr außer at purificatue erat. Ft Hue ergoThare cjuem nomine diximus Abram, Et germanus Aram, Chaldaica vota negabant, ^^ppe Deo cœli tunc holocaufia dab ant. ^mbofid indignepariteriailantur in ignem, Indigneclamantltngua,moriantur inigné, Curfejuia,ejuem colimus,non coluereDeum, ^Alngelue accedens, Abram deportatabade, Sed rogue excedens, homines comburit ades, Deperitvfiue Ardm,faluus abiuit Abram. Vnde Deus loejuitur, Ego fum Deus Hie de or um, ^ut Chaldaorumtetraxit ab Hurpopulorum,

Et Chananaorum luffit adtrefolum.

Abraham tranfiit de Chaldxain terram Chanaam.

ÄNno imperij Nini cetefimo decimo-tettio ; régnante apud Aflyrios Nino quarto ; régnante apud Sicyonios Telexio rege quinto; Abraham cum Sarai vxore amp;nbsp;cum nepote fuo Loth, filio adoptiuo, traf-iuitinChanaan.

De Loth nepote Abraham, filio Aram.

èyJbflulit ignie Aram, de cuius[imine fit Loth', Ilie nepospatruuni[iipuitur,nutritus in Enrot', In terra Chanaan nunc habitare parant.

fitrnfierétfier Hie Sarai, nec fernen haberet, Fallus adoptiuuspatrui Loth,dicitur hares, Nomen officium cum bonitateferons.

Abram peregrinatur in Ægypto cum Sarai.

A Bram fame copulfus egreflus à Ch^' naä, fècedit cum S arai in Ægyptum^ amp;nbsp;dum percgrinaretur,ibi docuiteosgeo' metriam amp;nbsp;aftronomiam, atq; alias artes quas didicerat apud Chaldxos: ôdextunc Ægyptij artes nouerunt, à quibus poftet Græci didiccrunt. A Græcis venir làpieO' tia ad Romanos:à Romanis ad Gallos. Ab

principiuni regutn^principiumque bel' lorum,tefté lofepho* In Occidente auteiU haec omnia terminantur.

Item de peregrinatione Abrahæ, verfificè.

Ortdfdmee vdlidd,de terrd depulit Abram^ Frdnßt in zÆgypium[octa cttm coniugeSdra, :QMlibet ingenio ß recreare parans.

Vtr rogat 'vxorem,fefingat vt ipfafirorem', Denitjue de more conflrtngitttr tpfi timoré. Ne dolw ad mortemfaemina pttlchraforet, Jllafattet,ftttdioi[^ cauetne virmoriatur: Ingredttttr,rapitttr,fua dttm (bror effe p/ttatttr, Territtti inter ea,i)ir efttafifrater erat.

Tolliteam Fharao,filenniamagna parantar:

*Pramia non paucafiatri pro mttnere dantttr:

Ornaturtha,Iamnf:reJj)icitifia‘T)eu^.

Uox dit 'e cœlis'i Nolt conttngere Sar dm: ^bflinuit rex, ndm timuit.pldcduit AbrdrH, Dei plurima dondt et.

FœmtndgentiU redit impolluta cttbili, zyFrte^fdbtili remednt d climdte Nili^ Ne mord longd viri,ddmnd rep ortet ibi.

Sic redit in Chdndd SdrdiiCum Loth redit Abrdfifi Hinc holocdtifld pdrdnt,Abrdm pdter erigit dramt Fdfcit in Stlo nuncdnimdlia Loth.

Loth diuidit paftores fuos à. paftoribus Abrahx;amp;habitatin Sodomis fupra lordanem.

Copid cfimpecornm nimù excrettijfet auorttm, Tnrbaq^ pafiorttm male rixabatttr eorum, ‘Dittiditterpopulfu, dittiditttrfr^forttm.

Loth tenetirriguafltttttj lordants agrorum, Vt docet hiflorta, confiniafunt Sodomorum, Rura Gomorrhaicontinuanturei.

LothcapiturabElamitis, fèd Abraham li berat eum.

Lothmanet in Sodomts, campisfr^ vagatur apricttt “R^x venit armatw hofliliter ex êlamitü, Et reliipuifecum, tollat vt omnepecus.

Loth

Loth capitur,pafiorrapitur, locus expoliatur-, Infispuitur pater, eripitur L oth ylatro necatur, F aliter euadit Loth, £lamita cadit.

Dum rediity captosfi^ tulit patriarchafiuperbos, Obutiu eflfibi Melchifidechyrex at^ facerdos. Presbyter ipfie Deiyrexbenedixttei.

Frabet ei décimas Abram,protemporeprimas, Fanem cum vtno dat presbyter, or dîne primo, Ordine Alelchtfedech, hofliafianHafidehac.

De rege amp;facerdote Domini, Melchiiedech.

Semfuit ille fieneXytpui Alelchifidech memoratur.

Vfiipj dies IfiaaCy sjui peruixtfie notatur, tVbCore^ (hriiltcoUfiefiuafiacra refert.

Sicfisa progenies per tempora fiacrificauit, Vfi^ dies Aaron,ieadem fiter a non variauit-, Sed noua lex Aloyfipofi holocaujla dédit.

De Ifmaële, filio ancillæ Agar.

Confiltis Sarai filerilis doUuspater Abram, Sufiipit ancillam thalamo,epua dicitur Agar, Naficitur Ifmaél fie générante pâtre.

DeEodemIfmaële.

Ifimaëlhinc oritur,de yuo venit I/maélita, Fofi Ifiaac venit, sjutgerminet fifiaélitas, lofiphus (fi ALoyfis ijlafatenturita.

Non vocaberis Abram,fèd Abraham,dicit Do-minus.

2^ome Ahram ceff!nt,Abraha fatriarchavocatur, vor,non Sarai,fid Sara vocanda notatur.

Fr ole repromijfiafies bonafiemper erat. Incipit circunciiîo prima in Abraham.

InDomino circuncidi mandatur Hebrsus, tylmodoprsputijfiignum portât Fharifiatu, Hù^charaltenbu) vtituripfiDeus.

De viiîone Abrahæ.

Fres videt ipfi viros,fid vnumpronus adarat-, Fresfimulimplorans vnum pius ho fies honorât-, Fresfiumpsêrefiimul, quem dédit tpfie cibum.

Fres Çunt perfinsydominus perpenditurvnus-y

Fresfiuntytrescomedunt, tribus obtultt,accipit vnus: Frinapatet deitàs-ytrinus vnus er at.

Loquitur Dominus cum Abraham dé futura fubuerhone So-domae amp;;Gomor-rhæ.

Fxcidium Sodoma.grandisipj ruina Gomorrha, Notafit hic Abraha-yCaufiampatriarchaperhorret, £t petita Domino yW male perdat eos.

Tfieperdatgratisiufiosibi cumficeleratis,

Ne,propeccatispopult,fitpœna beatis-,

Refiondit Dominus cum pietatefiatis: Pro paucis iufiis,multisparcetur iniijuis. Si tarnenadfiuerint-yaliospuin turbaperibit.

Func AbrahamfiluifyfiatDeus vltoribi.

lam genus humanum penitus peritfie putatur, 'i^mo^prater Loth virreputatur ad hoe.

Ft lia concubitu patrie arte fiuagrauidatur, Vt réparent homtnes, vt mundus refiituatur, ' Sedpateriflafàtû ebriusipfifacit.

'll na Moab peperityde tjuo ventunt AFoabitsfy ^ylltera gignit Amon, de i^uo veniunt Amonita, £t variagentesyin region efita,

Abraham,timensruinam Sodomo-rum,iterum peregrinatur inÆgypto.

Ferra Gomorrhaa, Sodomsf^perufiaplatea, Fum luit alla reayiticinattmet Chananea,

F er raq^ Chaldaa mira vereturea.

Frigit htnc ar at Abraham cum coniuge Sara'y Confia luit Domtnum,dumgefla timeret amara', Cedatvt aChanaan,vxor ipfiparat.

Dumperegrinatur,dum Sara virum con^atur, Dum locus optatur, sjuo vitafalute regatur, Sorte ferente Dei, (pes bona venit ei.

Nam Gerararex Abimelech fiufcepitIlebraum-, Sara timens Dominum,faluarejludet Fharifium, Efièfitumfionfitmnampjnegabat eum.

Ipfa nitensfacte,vario variata decore, Dacitur in thalamum^cjuia rex vrgetnr amore, Gaudet vt ingredttur rex fid Ç^illa dolet.

Vox ait e cœlü ; quot;^x cede thoro mulierü, \ ^^mmedoJiejuariicontingere-yiam morieris'fi Hamp;c vbiflupra gerie reXyperiturue erü.

T^gddeviro fionfam, thalamum^relimpuepetitüf Rex timet audttum fugit indcyTJocat^ maritum-y Dixit, £xitofœmina,valdectt'o:

Dglle vir •vxorem-y cum dixerie ejjefirorem. Fraude tua vereer cœli meruifiefurorem-y Cur mihi tu mendax,iftaflagella mouee?

Ille refert-y timui pro coniuge verafareri.

Fingere mepottu«fi-atrem volut muheri, Peflem namj^ virifiœmina pulchragerit.

quot;Rexait-y z/ibficedae cum coniuge,manera tollat'.

Si nbsp;nbsp;nbsp;tarnet) merui,peccando pericula,folf(iin,

Necme {ijuix.fi)reunt dtxeriianteTieum.

Denatiuitate Ilaac.

ANno ab Adam 1640,à diluuio 531.

Anno à diuiïione linguariim 131, ab imperio Nini régis i y y ,natus eft Ifaac, fnb rege quinto Aflyriorum, régnante a-pud SicyoniosT elexion quinto,fuprà mè-morato.

Item denatiuitate Ifaac.

Dum centum foret annorumpatriarchabeatMi Sape reprorntf iti Ifaac patrigeneratur,

Sara dtuftertlu, tota vetufia parit.

Sarafua prolu p ariens elata fauore^ £ùcit ancillam^nefortefiuatur honore, Ijmaël eiicitur,['ed pater indedolet.

Dicit ei TDominus^Nolt pater inde mouerl, ^Jmaél hic,ßne te,poterit mea dona meren, tyill Ifaac hares vnicus {inptitßrit.

Ifmaël cum matre fua ciicitur indefertum.

^anibusaJfumptûfÇ^ aejua,pater, vtre recepta^ e^Incillafcapulis ea ponderaponit inept a,

Pellitur abft^ mor a mater illeforas, ^yimbo petunt deferta Tharan, nullo comitante, ^um comedunt, dumfipe btbunt,aflufuperante, T)umf^ morantur ibi, deficit -undafibi. Mater ibt mijera plorat,lt;puoniam caret vnda, Namgrauiorefitipuerafiuat,Ç^ perabundaty

Q^rit^dmatref quidin vtrelatet. Siccatur puerißtiens caro, iunlla calori, fnetpiente morißetfomina nata do Iori,

Ne videat mortem,vadit ipfa mort. Angelus accedit, dum mater ab inde recedit, Et releuat puer um cuiusßtis intima ladit, Etfontem viuum,matre mdenteßedit.

Cuius aquapotu.pariter vefiuntur herba, zArcus adefi puero, quofungitur,efca ft herba, lt;syfrteferas laditfercula carnis edit.

Nubit9n zÆgqpto,iuuenis,prolesqj creatur, ^ens ab eogenita,pbf Ifina'élita vocatur, quibus efi lofeph venditusatquedatus.

De morte Saræ. tennis centenis vißs,^ß his duodenis, eydtq^ tribus pl€nis,Sara lux vltima venit, Cuitss inmortevirpatriarchagemit. Abraham ducit fecundam vxorem nomine Ccthuram.

‘Defunlla Sara, Cethuram tulitilleßcundam, ^roleiffaecunda Cethura parientis abundat, Nectamenhisgenitis vir ft a rura dedit.

OmniadansIfaac,nilipßiuris ademit, Fratrtbus extremis, qua tunc bona contulit, emit,

Efi Ißac hares,patria tura tenens.

Chronica contemporanca de lano primo rege Italiæ, amp;nbsp;de Caä-lio rege Cretenfîum pâtre Saturni.

quot;ßegnat in Italia fubeodem temporelanus, Ille coauuserat^faac,fiveralegamus:

Nunc rex Calius efi Cretica régna régent, Caltus tn Creta legiturgenuiffie Saturnum, •Infula cui regnumfiruauit honore dsurno,

UtDeusinterraritevocatuserat,

TentauitDeus Abraham, vtimmo- ' laret ei filium fuum Ifaac.

abraham tentatur,Ißtac -vehementer amatur, fmmoletvt natum, Domino mandante,vocatur, Dergit eum propere facrificarepater.

Nunc fuper altart,gaudet puer tpfi ligari. Vult holocaufiari Domtno,'viuensqjfacrari, Vtiltif fuo propriofangutne thura dari, ty4dpatris ergofidem,pueri mens confina prident\ Prafi'ofit ipfiqutdem,parcitfibttrtnus Cÿ idem,

Vtxqj benigna Det -vota relaxat ei, Cornibus apfixus arics fitb vepre pependif, VtDeus efiendtt,libamen abinderëpendtf, Sic pater abfiedit,fic holocaufia dedit.

Verba authoris,

Rar'dDéus tentât, fed tbi tentâffievidetur, quot;Ut fidei meritum, -virtutefequente.probetur, Non ego laudofidem,ni moderetur idem.

Cùm lego tentari, iufium perpendo probari, Ignibus artepari filet aurum clartficari-,

Clara magis clara, caufa probata parat, De coniugio Rebeccæ amp;Iiàac.

Pâtrefenefcente,fummaffluente finella. De MefopotamiaBatuelisnata Rebecca, Dulchra firorLaban,peruenitin Chanaan.

Detulit auratos pulcherrimafœmina pannos, Dum quadragenos Ifaac pertingeret annos, ^ungitur vxori ,fietus honore thcri.

Q^tfuit annorumJponfa -veniente Rebecca, Rot fuit hacfierilisproltq^ putatur inept a, P'ofigenerauit eigermina,forte Dei.

Dixerat ante pater, ne fœminafit Chananaa dabitur puero,ftd fponfaferatur Hebraa, Edita de propria fanguinitatemea.

^^4 Chanaan Ifaac nulla ratione recedet,

Ipfi manens haresregionis er it Chananaa, hanc ego pofiedi, qùam Deus tpfe dédite

De morte Abrahæ.

ANnoabAdami,73y.àdiluuiô467.

Anno 2 8 y imperij Aflyriorum, régnante apud AflyriosregeXerxe, cogno-mine Baleomapud Sicyonios verb regna-te Turmacho rege Sicyoniorum fêxto. Moftuus eil Abraham, amp;nbsp;fèpultus iuxta Saram in fpelunca fua.

Item de eodem verfîficè.

Centenosfixagenos,pariterif decenos, Infuper quinos Abraham dum perficit annos, Clauditeum tumulis hofiita terra fuis.

IfmaélatqueIfaae ^Abraham patrem frpeliuit,

Jjgt;elttncaßbi tumulus e^UAm Sura fuhiuity Ü4mho iacent pariter tumb afit vna ßbi,

'' IfaacperegrinaturinÆgypto cum Rebecca.

Ortafiames^Ifiaaceiecerat à regione^ 'Uenit ad Abimelech regem,fitfieptus honore, Se negatvxorcm pulchra Rebeccafore, Sponfia viri,fimulata firor,ne vtr moriatur, Ftlla Jororformofà thoro regtsfiiciatur, Sed ne tangatur voce minante datur.

Voce minanteTyei, cito redditur vxor Hebrat.

Jtlunda Rebecca redit,fialuatur honor T^harifiti, Maneralargavehit,qua tribuuntur ei.

Incipit regnum Argiuorum.

HOc tempore concipiente Rebecca, oritur regnum Argiuorum:quod nomen habuit ab Argiuo primo rege fuo;cu-ius primus fucceffor nunc regnat Inachus, rex Argiuorum ; régnante apud Aflyrios Armamitta rege ibi odauo. apud Sicyo-niös verb régnante Leucippo. apud Argi-uos régnante Inacho primo vel fecundo rege Argiuorum, Nafeentibus geminis ex Rebecca,Iacob fcilicet amp;nbsp;Efau.

Concipit Rebecca geminos in vtero colludantes.

Concipit ex Ifiaac,Domino praß ante Rebecca, Luttante! geminos tumida matrice recept at, Etgsmtni rara ventre duella parant, Co nfiluit Dominum m ater, creftente querela-, ^fia diupattar? Caufiam Deus tpfi reuelat-, Han^j ntmis trepidant moefiat^ mater erat.

Parturies binos populos, ex te vententes, Tempore perpetuo contraria bellagerentes. Primus erit maior,pofl:eriort^ minor.

t^'Caior iurefioridabiturfierutre minori, ^Ui prior exieritfisbiicetfe pofieriori, Gens minor efficitur magna,fiauorepoli.

* De natiuitate Iacob amp;nbsp;Efau.

Dumpareretteneros enixa “Rebeccagemellos. Profilions vtero luSiatur vterq^duello, Plantapedisrapiturfiatretrahente manu.

Qtà prior appareificfiatre trahente tenetur, Vt quafipofleriorvulgirationeputetur, Vndefigurat'e bella futurapatent, Rufus adefi Efau prior, htfitidus atq^ pilofiu-, Lenispelle Iacob,cute,fionte, manu fieciofits-, Fit^ Iacob placidus,fiater in enfeprobus.

' £H Efaupatrt chärus, Iacob eßgenitrici, quot;Raro manent (ocii,raro^ videntur amici-, Ifie Deo placuit,dtfilicet illefibi.

Efau vendit primogenita fua Iacob.

Ffurtens £Çau,laJfusi^ reuerfiss ab agris, Ventrem lenticulu dfiatre petit faturari, His^ protogenita vender e ßuedari.

Gracia rege carettnondum quisregnatinipß, loue fit Danausregnans,regnoqjpatrijfans, Danao Danais,nomina prima dedit.

Supputatio regum amp;nbsp;regnorum il-lius temporis, per totum orbem.

HOc tempore imperat apud Aflyrios BelochuS nonus rex Aflyrioru. Apud Argiuos aute regnat Foroneus filius Ina-cbi.Et apud Sicyonios eft rex Leucippus c ij

fuprà memoratus. iifdem diebus fubrege Foroneo, Græcia dicitur legibus amp;nbsp;iudi-ciis primicus informata. Phegius autein frater Foronei, tune mortuus, tanquatn deus à Græcis eft adoratus. Inachi etiam flia,nomine Ilïdis, ab Ægyptiis pro maxima dea eft culta amp;nbsp;venerata. Illa If is dicitur fuifle regina Ægyptiorum nata ex Æ-thiopia,quç literasÆgyptiacas adinuenit.

Iacob fugit àfacieEfâu.

In MeÇopotamiam pergente Iacob peregrino^ Ordinediuino îapidti cùm dormit in tmo, tfio magna Tiei mt/Ja refulßt ci.

Scala Deifaila,gradibas cœlefiibm apta, z/Ingelicis pedtbtu reliafiationefitbailay iylrce^ fixa polißabat adima foli.

patet afienfùeÇurÇam rurfum^ refienßei^ Fit tpnoo/j concentiif,cœlo modulante retentm,

Nec licet Inc firibi, tpua modulantur ibi. Fuigilans patriarcha iacob,terroreij^taEluf, Angelicos tam terrtbila conßderat aliuii

Et ntmü expauityCÙm tremefaliue ait\ O tpuam terribilis locm eß htc\ afitmo cœli ^Fortaßomunfj^Dei^oterit mir anda viderr. Hie lapii in titulumßanEiißcanduf erit.

Er exit lapidem quopertulit ipfefiporem^

Defuper tnfundens oleum,cordii^fauore

'Ll Ota dedit T)omino,'verba(j^ fanil a moueti Sit comet iß cufiosDeushicmthißt^ vtator^ Hofiia pacific a meßacrtficante fier atur

Func ouüy iß vituli 'viiltma {dixii} erit.

Pergit ab inde Iacob-, deut ipfie vir um comitatur\ Fenit ad optatum Laban, domut aptaparatur, Gaudetinagnato Laban,iß ipfie Iacob.

Chronica illius temporis deMinerua, amp;nbsp;de diluuio in Græcia tune faéto.

ANno ab Adam 19 68,à diluuio 616.

Anno à diuifione linguarum yxy. Anno imperij Nini regis AfTy riorum x 6 o. fub tempore Ogygi regis Eleufinævrbis, 4° diluuium fuit : quod diluuium à nomine ipfius regis Ogygi eft appellatum. Tune etiam Minerua ad lacumTritonisin virginal! ætatc dicitur apparuifIè,vndeTri-tonia vocatur : régnante decimo AfTyrio-rum rege Balco,amp; nono rege Sicyonio-rum Mefapro,amp; Api rege Argiuorum tertio. Cætera dceodem verfibus exprimun-tur.

Itemdeeodem.

Func iß in Außnia,tpua Graciaprimaputatur, zHltera dtluutjßecies mandßi notatur\

Particularefiuit,Gracia fila luit.

Inßtla tunc Fhraciafiertur genutjfie Alineruam, Ftrgofinitfiapiens,andax,armù^ proteruaf

Flogmata Fhilofiophit edidit iUafinit. Diilapriui Pallatfiuita Pallantegigante, Nanij^finitmanibut huncipfianecanerat anti,

Lanafinis digitisfila priera tnlit.

lacob accipit vxores,Rachelem amp;nbsp;Lianijfilias Laban auun-culifui,

Laban habet geminas propria de coningenatat, Frimafinit Lia, F.achel altera rite vocata, ' nbsp;nbsp;nbsp;'Gtra^fionfia lacobfit datione rata.

Fraude tarnen Laban, cui firuit vt optio fiat, Dum cupitipfi 11.^01001, prtorefifibi tradttaLia, Sed magishic aliam tollerefimper amat.

Liaprtntpeperit.'Pachelinficecundaremanfit, Compueritur fierilis,prinata^fimine planxit, £t tandem peper it germina char a viri.

Lia Ruben parit iß Simeon,peperitquotp^Leni, Poil peperit ^udam, tune matrixclaujd tpuienit, Foil fit Gad,iß Afir,puosfibiZepha dédit.

Fur fut Lia parit, cniw de corpore nati, ^fiachar iß Zabulonßtnt à pâtre rite vocati, £t numerum tribuum, catalogumóp^ fierunt.

PofipeperitgeminosBalam,per crura ‘Rachelû, Ingenubus domina pariens anctlla fidelit, F)an iß lifepthalim nomina fingit eis.

Ipfà quot;Racheltandemficecunda, lofiephgenerauit, (^t^mpateripfi Iacob,fiuperomnesfiemper amanit Htcißin hifioriisincljftagefla parit.

Laban promittit dare Iacob,pro mer-cede fua,omnes oues varias

amp; maculofàs.

Cùmparerent amba,ficecundo ventre firoret, Et pater afiiceret, numerofiuccreficereproies, zHllopuitur fiocerum,verba^^ moeßamouet:

Cùm tibi feruierimterpuinipjfideliter annis, Hit^ met ïam dextra Dei benedixerit agnis, Sunt tibi multtplicu mefiacientegreges.

Pane a prinsfiuerant,ijua multiplicata videmnt, Fn locupies,ego fiumpauper,nthtl{tnijuit'j habemiHi ' Follegreges,dixit,profiiiciamifi mthi.

Ille refiert,fiundensfi^ preces,dtxtt,remanebit. tj^ercedis ipuodcuntp^ velu, condullus habebit, lt;sHccipe ^uod ipuarû, tu mihi pafior ertt.

Func gener, Hocfiaciam,fifiailts diElafiipuerif, Omne pecut fiuluum me tollereß patierù, isy4tcpf decus varium-, tunefiocialis erit.

Dilla placentfiocero, rurfiut^ fimulfiociantur, Pramia tpna petitt,genero firttta locantur, Omne lacobficumducit ad arna pecut.

lacob ponit Varias virgas in canali-bus ouium bibentium,vtinde oues variæ gene-

rentur.

Dum biberent pecudes ad aquas retinente canalf, Impofitit virgas vartat, quas decorlauit, Q^ndo btbens ariesgaud€t,onts^fiaUt.

t^rteparat virgas varias ,fic decoriatat, Ftfiaciant varias pecndes,lana maculatat, fihi pro pretio nouerai ejfi datas.

Hic

quot;Purfin aitfenior-ydtc:£ur mea nomina quarlst JSlon lacob{intpmt}erù,fiedÇ^Ifi-a’èlipfivoceris-y Hoc tibi perpetuo tempore,nomen ertt.

Ttuuni quot;Domine ' dixit lacob) exprime noment, jfiolo^cMi dixit,Domini te quarere nomen\

Si Dent ePl tecum, nemo nocerepotePl. Claudicat ergo ^acob,(juia mar cuit ilico neruns^ PTec comedtt neruot ludaui cordeproteruuf^ Compatienspatri, cjuem videtiPla pati.

^lle locus Phanuelvulgirattone vocatur, ;Q^o Deus ati^ lacob lull am celebrafie notatur^ ^Mvada lordanus prima reuerfius adtt.

lacob pacificatur cum frarre fuo Efau.

Valltbiu acpratis lordanis ab hinc peragratist ^fiaél iratipergens per climatafiatris,

Hdtutteigratismuneramultafiatis.

Tunc erat inSehur, £fiau,ejuadicitur Edom^ E'ndefuofiatrigaudens occurrit in £glon, Nec tarnen hac recipit,ipuis. bona mittit ei.

tJ^unere mittentiseuanuit ira potentis, t^ccelerans Efiau,dumfigna videtvenientis,

Pronus tn amplexu vocefialutat eum.

Obtulit hofiiitium tunc,gaudia vir celebrauit, Munera pramifianon accipienda putautt.

Sunt mihi diuitia,nil volofiat er,ait.

In Alefipotamiam, ejuam dtcimus ejfi Damajceit, Sic lacob ato^^ £fiiu,fi)ciisgaudenttbus adfiunt, £t bene pacifice verba benigna tenent.

Pace datafiatri,fefiinat ad -ulteriora, Fortiter in Chanaan,fisa turma venire laborat^ eyirua tenetplacita,iamfiuafigna volant.

Dina filia lacob opprimitur à filio régis Heiiæi.

Dum Iacob in Chanaan pecudes per paficua minat, Cernerefefiinat regionemfilia Dtna, lt;sgt;4udet ignotam pergerefiila viam.

Solafisb arbortbus dumfilta flaret Hehrai^ Filius Heuai,dominus regnt Chananai, e^bfiulitorganicum virginitatis ei.

Âlœfiapuellafittis,pro rebus ei variatis. In mediispratisplorat bona virginitatis^

P lac at earn iuuenis pluribus arte datis. Regis Cÿ in th alamum corrupt a puella vocatur, Kt Iacob vxorem deteamfiibi,fipe rogatur.

Dtcit ad tfia pater-, non ea verba placent, ^Qj^m circunctfiss populus nofitatur Hehr aus, Huberenobifium nonpofiit homo Chananaus^

Id sfuoq^ ne fiere t-,iujfierit tpfie Deiss. Sicircunctdi velletis vosintmici, ‘Pro modulo legis fieri pojji mus amici,

Ettibi legeparinofirapuelladari, ^nnuit his dillisparsregiaconfionapatrii £t circuncidifiatàgunt fi,praputiati, ‘Petrinisgladus vulnera paruapati.

His itaconcifislfivulneredante laborem, Ttrtia maiorem lux intulit ip fa dolorem. Hoc fimptoma dies tertiaferre filet.

Hulnertbustumidis nimis tnfidiantur Hebrai, Dum iacetinlellislanguens populus Chananai, Impofitis gladiis colla fecantureis.

Omnibus occifis tuncDina puellula rifit, IO Fratribusafcitis.ijuatellapaterna reuifit, Extinlitsif vir is prada fit amplafuis.

e^^t pater iratus,ficarguit ordine natos-, Trifiis e^o video reges in fiaude necatos, Iflaq, mors populimors mihi(dixit)erit.

£cce lebufai vel Heuai,vel Chananai, Gomorrhai, dicent: moriantur Hebrai, tJllForfiss ero mortisfimplicitate mei.

De variis terris venient huc,plangere funus, Paruula turmafumus,pauci epuafi cernimur vntHi lam timeo ne nos morte coaepuethumus.

Q 'R^fpondent pueri:’Pater,vt puid tanta vereris, Nonnefor or noftrafiuprumfuerat mulieris?

Culpafit horribilis,pœna perennis erit.

Dum timet ilia facob,cœlefii voce vocatur, Tranfiat in Bethel,ihi paxfibi plena paratur-,

Der git, Ifi hinc pecudum compuht omnegeMft' Duncfaciente Deo,terror tenuit Chananaos, IPfepatria profugoshosperfepucrentur Hebraos, HocDeustpfèreos ordinefaluateos.

lacob erigit aram Domino in Bethel.

5 0 £rigit inBethelaram,patriarchafidelis, Migrât in £uphrata ,partumcelebrare R^chelili Beniamin hinc oritur, mater ah indeperit.

Nomina natorum lacob edidit ifia fisorum-, EH Ruhen,Simeon,ludas,Leut,Çad,l^ -^fif, Iffachar, Zabulon, Dan,Nephtalin,efi rpuocp^ lo' Hlftmus in cunllis Beniamin tilefuit. nbsp;nbsp;nbsp;(fepb’

De morte Bàac,

ÄNno ab Adam 3 090. A diluuio 6y 8. Anno à diuiiîone linguarum y y/. 40 Anrioimperij’Aflÿriorum, X92, régnante apud Aflÿrios rege 11, Baleo : amp;nbsp;Sicyo-niorum rcge 9, Mefapro nomine : amp;nbsp;Af-giuorum rcge tertio,nomine Api: mori-tur Ifaac cùm eflct centum oduaginta an-norum. Tune erant filij eius lacob amp;nbsp;E-fau , centum viginti annorum. Poft ilia tertipora tranfàlt;ftis annis triginta, loftph venditus eft in Ægyptum, rognante regc Ægyptiorum nomine Diapolyta, cogno-yo men eius verb erat Amalès.Tunc tames intolerabilis orta eft inÆgypto.Etlofeph fadus eft princeps totius Ægypti,de quo Pompeius amp;nbsp;luftinus hiftoriographi Æ-gyptiorum,fic fcribunt.

lofepli inter fratres fuos minimus fuit, cuius

cuius cxcelletis ingenium erat. Sed eum fratresinÆgyptutn mercatoribus vendi-derunt, quiprodigiöru fagaciflimus crat: amp;nbsp;fomniorum intelligentia condidit primus ; nihilqj ei diuini vel humani iuris in-cognitum videbatur ; adeo, vtfuturam a-groru fterilitatem prædicens, fruges con-gregaflèt. Tantaq; eius expérimenta fue-runtjVt non abhominejfed à Deo reipon-ûviderentur.

Item de eodem,verfifice.

Centenis ^uin^uagenis iam ter epuoepue denis ^nnisprateritisfifaac lux vliima venit,

Cui lacob at^ £fau digna fiepulchra dediti

Deloue,filio Saturni.

T'tinpore tpuo montur Ifaac,rex luppiter olim 'Rexeratin Creta,cutus resfiribere nolim, Rite Deuspotuit luppiter ipfe coli.

Rex homo citmfuerit, potuit Deusipfi vocari. Regibus pojiulisfiluspotuit dominari, Rebus ingeniis tunc er at abfi^ pari.

De loue firiptaprius miracula multa videmus, neij^fufitptmus,ne^ verafuiffiefatemur-, F'era tarnen volumus dicere,iure tenus.

luppiter ex patre Saturno natus Athenis, tyi ejuo i]uadriui],triuijf^ fcientia venit, Legis artisibi tunc tdioma dédit.

De fouefummorum venitgeneratio regum, ^oueprincipium tenutt deferiptio legum, hue philvfiphidogmata multa legunt.

J^agnus Alexander louis eil degermineproles, Ti'oiani,Graci reges,hoc fiminefiorent, Romulus jtÆneas,germen ab inde mouent.

Qut louianorum modo regnagubernat auorum, Filius tllorum deus eH de prole deorum, fuppiter his regnum tradidit, atepue thronumt nor prima louis Ifiobes regnauit Aihenis, Ipfa prior legesfcripfit,ipuas luppiter edit, EtTroianorumgermina pnmadeditt Dardanus gfi Frotus,Ifitobis defimtne nati, tJIiFœniaFroiana fiunt condere prsmeditati, AFroio Frotam rite vocautt earn.

Alterafionfa fouis,pulcherrimafœmina I uno, P'oHgenuitDanaum,epuoprincipeflringiturvno Gracia,^ua Danat nomma prima tuhti

Crédité, Romanalex ante fuit fouiana, lura^ mundanafunt à hue condtta dar a, Ftjiia progenies Romula régna tenet.

Romam venit lex,ant'emanebat Athenis, tyi foueRemantlegumfuntdogmatepleni, ^^as hodie leges difitmus ipfi dedtt.

quot;Urbs Athena fuitfub nominefalia Alinerua, “Viper earnfemper artes fapientia firuet, Hoc decus mgenij luppiter ipfe dediti

In terris qui tunc potuit vir fummus haberi, Hunc populi voluereDeumfumm'e reuereri.

Sic louis tn terragloria maior erat.

De lofeph amp;nbsp;fomniis eius,cum fexdecim eflet an-

norum.

D»mfixtttrndecimü foßph tranfittideretannumi magü cunElk pater hunc opt ar et amandunti Semper erat thalami clattiger ipfepatrie.

CriminapeJJima,fratrtbies injtta,fipe reue lat, Nulla patrte thalamo qua nouer at horrida celât.

Fratribusin multieperntciofits erat.

Çrandia fimnia viditjÇ^ omnia manerenelat. Fratribus omnia funt nimie horrtda,tota^ ver a j

Ftßoipualiserat,paginanofiraferat. , Grandis erat melfts,nobisi^(icanttbus,in(puit, ^nte meum veflricunlit cecidere manipli, imitera t^uafuerit vifio,narro tibi-.

Sol 0“ lunaßmul,vndenaj^ßderaprona, ^y4nte pedes cecidere meos,medtai^ coronet

Solus adorarifians^ videbar, ait^ Nunspuid adorar t,dtctt pater,inde put arts ? ^yiut epuaß rex noßerßertßcpoß'e probarts?

Hunc etentmfenßsm vtßo dtHaparit. vgt;4rdua dum puert miranturfimnia nati, Eerdere cum poterint funt ipfim pramedttati,

Ne fieret prtncepsßc prohiber e rati.

SDum numerus fir atrum perpafiua lata vagatur^ ) SPracipientefacob,puerarripttillemeatum,

K: videatfratres,fictubet ipfipater. Exit Hebron,venitf^ Sichen,dum paficua quetrit, Contigit indegreges longaflatione moueri, Ruflicus inT)othain £fiimo,dixtt,erit.

Dum venit in Dothain.puertncipit ipfivideri, Tfiemo putat vitam venientispoffe tueri, Somnia pui cecinit,dicitur,ecce venit.

SPramia pua merutt ferus accufiator habebit, Somniafiprofint ipfimorientepatebit, 7fam manibus nofiris intertmendus erit.

In medio fratrum Rubenpuerum mifiratus.

5 O Nepereatpenitusplenapietateprecatur, Et remouendo necemfundtt ad tfla precemt ^bfit,ait,fr atrum manibus quodfieperimatur, In fun dum veteris cifl er na proticiatur, Ne pereunte reocommaculemureoi

Fratrtbus auditis,Iudas ait,Ifmaditis Vendamus puerum,fiparcereforte velitis, Dudus in lt;LÆgyptumßt peregrin us ibi.

lofeph venditur in Ægyptum,Pu-tiphar cunucho Pha-raonis.

40 Mißapatri tunica ed,quafanguine tingitur hœdi^ Friflisait ,pueri fera peßimamembra comedit -, ßfui mthiperpétua temporaflenda dedtt.

Perpétuante patre lachrymas,gemitumq^doloris, Futiphar eUnuchus emtt hunc.princeps Pharaonis, Praficit gf domibusfnnumerisfj bonis.

lofeph mittitur in carcerem Pharaonis.

Clauigered iuuenis, formafpecie^ decora, 'R^fitcit hunc domina,fecumtf cotre labor at. Sape renitenti non datur vUa mor a.

famedtothalamtdumfoeminapronarefedit, Fefle tr ahittuuenem,trad:usfine vefle recedit, Spreta dolensmulter voeferando redtt.

furrite vosfamult,fuccurrtle (dixit ) amici; Crimina tentantem tuuenem,lud amine viei, Fortior exiltit,vefle manente mthi.

Crimtnementito,monfirauit ifia marito,

e iiij

fDictt inuito,cognofierefafla venito, 'Ultio fit celebru, poenaiy,i magna cito.

Carcereregalipuerefl damnat’ts Hebraus, Nulla firte reus,epuia verus erat Phartfaus,

Fquot;tde fuis mentis adfuit ipfi Deus, far cere confimtli piflor pincerna^ r^gi^, Conficij lofiph,dtfiunt fua dogmata legis, Etyuafidoflorem femperhonorefouent.

Hi duo,bin(ifimulcùm fomnianofieviderent, Conßltum ^ofiph pariter nituntur habere, Undeßmuliuuenifimnia vifaferunt, Nlator ait -, Ktdi botros trespalmtte natos, In crateremeo yuos comprima viutficatos, 'B,ex meus inde bibit.pocula char a fibi.

Tune puer -, Ecce tribusßc car cerefiante diebus Te faciet Dharao primts conßflere rebus, Fismod'o ch ar us ei, ejuafi memento mei.

Ptflor,vt expofita feltciter omnia fiiuit, Pofeit vt exfiluat ipua fimnia priflina vidit:

Namputatdfimtli Uta venirefibi.

*Panes deco flos,me confidente miniftro, ^nte meum regem vtdeorgeflare cantfiro, Quosfßauiscœltdiffiipat (inyuii} edit.

lofiph ait J Faciet 'Pharao te mane vocari. Etfiper eculeum propter male fa fl a leuari, Stc tua tunc roflro vifiera carpet auis.

Obtinet effeflumfirmo recolendus Hebrai, Demporepofl modteo ‘Pharaonisvifiovenit, Hnxtus efficitur rex,timer inflat ei.

lofeph interpretatur foinnia Pha-raoniSjamp; fit princeps to-tins Ægypti.

Dune pine erna memorfit agefl a refert Pharaoni, Etmonetvt lofiphiam nunchabeaturhonort, Ft pereum valeantfomnia vifa coli.

Carcere regalt, cjuo cernitur tpfimorari, T')tlitur,ornart iuffus,lauacroy^ lauari, Regisinafltefiumanevocaturali.

Quaftte regta,vifio myflica,mota patefiit. Curia regia fomnsa regiafoluere nefeit, ßtpuer Hebraus filuet fß ipfi Deus, Rex.fiptem vidtjfe boues,pinguedine pulchras, Dixerat,(ß totidemnimta macredineßccas-, Pinguempofihoram beflta macra vor at. fn calamoflucas fiptem rutilare venuflas, F'iderat,f$ totidem vaeuas,ventoy^ peruflas-, Sed vacua craflds ore patente vorant.

Befiia fiptena,ntmia pinguedine plena.

Et calamiflic a yua tunc ruttlabat amœna, Temporafiptenafertilitatis erant.

Toi fl venientficca ntmia macredtne vacca, Et totidemflttca venient,vredtnefrafla-, (2uamp; funtfignafamis,perntciofa nimis.

Pinguia yuafuerant tunc temporaficca vorabunt, Horrea plena nimis tuneftindttus eUacuabunt, £t tibi nonfruflus optima rura dabunt.

Out regntfaluare velitfiatum Tharaoni, Horrea regta congreget omnta dettf reponi, Sttyf,^ per zÆgyptum parstibiyumta boni.

Conjulo lege fort prtpone vtrum regioni. Cun fl a per lÆg y pt um tibt dentfrumenta coloni, par tent annifertilitate boni.

Q^mfuerintanniflerilef po^ htc veuientei, t»a recrtabitcopiageMes^

Sic dabtturpopulis efca,fauore tuo. D!n:a placent iu»enis,procer»mfiler tia plautiitt Jujfu Ulins coeMi Pharaonisobiindit,

Et ijMaßconfictumtam reuerentnreum. Dicit et rex j SemeT)et,tibt iamfictari, AEecnpio^tefiibflttno re^no dominariy

Omnia tjua teneo,fi(fetpe legepari. Sede mea fila minor es, Çola^ corona, Cat er a tjua teneo regnt tibt confero dona,

Et iibi reSlorißngula trado bona. lt;tgt;4nnuliu ifle mens,tutu ePl,regnii^^ potefiof, Omnibns in poptslis ttsa tarn dominetur honefl^'t

TMpatertÆgyptf,profitce {tpnisfo) mthi. Ponttnrin curmm ‘Pggte,piter tPe beatus, Laftdatnr,vehtiur,pracombnstnßnHatnr,

FleSiit et procemm copta multa caput. Hß^men habet lofiph,cognomen abarienotatfflit Deniij^ Saluator regnt plemn^,^ vocatur,

Nobiltorgenere,tam ßbifionfa dattir.

Putiphares lofiph ficer,ef{prrncept regtonis, 20 l^^*filt;^^t'elî,Ç^presbyter ell itiam Pharaonic, Nomen habens Afinethyfilta.fponfafit hac.

Ferttlitasvenit,colttur,tandemç, recedit ;

Orta fames valida,bonapnfiinaprorjns ademth

Cfsn^a per nbsp;nbsp;nbsp;yptumtriflia mra de dit.

Jam populo pereuntefiame per climat a Ntli, Norrea regiapracipit omnia rex apertrt, Ktctbns apopulisacciptaturtbi.

Fama recensfrumenta refert venalta régis, ^ua lofiph tribisenda docet moderamtne legU, Jpfidomum régis fiafiinet atyue regtt.

, Q Fratres lofeph defcendunt in Ægy-ptum, vt emant fru-

mentum.

^ane carens, prefiks^fiame patriarcha beatus, ÆttitiniÆgyptum def erre ctbarta natos, Beniamtn m thalamo detinettpfi lacob.

Nouit eos lofiph fid ab iit incogntttes,intputf, Dicite ipuifitis,eflis neparenteproptnysiil Exploratores vos ego dtcofore.

Nos,aiunt fratres,ex vno credito patre, Bis finifttimnSyVnumperttfie putato, 'Ulttmnsinpatrta cumpatreviuus abefb.

Dicit eis lofeph: luro mtht per Tharaonem^ Nfy vtdeam puer urn,non tbit is à regione,

Expedtt vt veflrafingula dtfla probem. 'Unus ait Stmeon j Ale carcere epuafi Ugari, Fratribus emiffis vale ant vt difla probar i, In^ tuum thalamum paruulus ille dari, Ite reuerfuri.puerum deferte minorem, Obfis ent Simeon,ne deetptam ‘Pharaonem -, His diflis reltofUt mox tier inde mouent. ^fiitmptis afinisfrumenta cibosifferentes, Singulagefla patri referunt,de corde dolentes, Sed magis tndepatrtmcondolutffi patet. Saccus vt excutitur,decufid moneta vtdetur, Omne datumprecium facco remouente tenetuf, Aliranturpueri,plus pater tile vetus.

Flendopater dixtt •, lofiph fera magna vorauit, Beniamtn zÆgypti domtnuspro morte vocauit, Hu etiam Simeon commortetur,ait.

Ruf'

Rurßts aitgenitor ; luuenem per do Simeonem, *Perdidimus Iofiph-,puerumßperdo minor em, In mœroremeo fiim mortturusego.

*Deßciente cibo,dicit Rjiben genitori, Crede mihi puerum,nato mihi crede priori, ^^m niß reddtderim,iudicer ipfi mori, H-.tt ei ludasiFater optime,ne pereamus, Crede mihi puer um, fi viuereßc valeamus, Hunc nifi reddidero,do caput atq^ manus, Eccefame morimur,efia pereunte perimus, Stpe repromtffitrn puer um nißferre veUmus j Credepater puerum non re habere minus.

Eße neceffi pater £Ùm iamfatis ipfi vtderet, *Praflat eispuerum cautaflatione mauere, i^Fiunera de Chanaan optima multaferunt.

lofeph occultât feipfum fratribus fuis præfentc Beniamin.

Beniamin Çfifratres à lofephfratre vident ur, Stat puer in media,pia vifeera cunSla mouentur, Eruptis lachrymis proßlit ipfeforât.

ßnde lauans vultum factempro tempore mutât, Rurfus vtingreditur,iuuenes cum pacefalutat, i^Itq^ vacant Stmeon,ordinepontt eos.

tß^funera dé ChanaanplacideporreSta recepit, Etquid agat genitorgentti felertiaquartt, Gaudtafelafibi pelîore claufagertt.

Imper at vt fedeant,vir doUus dfi tpfa Miner ua, Tempus ü? atatemcunliisreßdendoreferuat, Hatq^ protogenitafingula,firtefua.

* Maneiubet puerisfrumentaferenda par art, £t iubet infaccis pretium velut ante Itgari, Beniamin infetcco clauferat ille cyphum.

Ter medium terra, cùm iamproperanter abirent,

State cito iunenutterrita turmaßlet.

Reddite er aterem domini,ciuemfubripuißis, Cur benefalloris bona tollere non timuißis?

Exceßum fielerispœnafequetur,atti Hoc cratere filet dominus meus auguriari, His gß inauguriis cognofiittniqua patrari j

Refiondent iuuenes inßmulorepari ;

Hoc vitiumfceleris hic quomodo poffit haberi l

Pracipias quari,quifi nequit inde tueri, ‘PrincipistÆgjipttquam cito feruuseritt

Sit velut aßeritis,vir att,ßc optodoceri,

Sic damnandus eritfur,^uem patet iß a mererf,

Qturite quem veßrum poena relataferit.

ZJndiqjfaccorumfrumentumpracipitatur,

Omniafcrutaturvir,Ç^ omntbus inßdiatur, Beniamin exfaccoproßliente cjtpho.

, Propudor,im'o dolor, neeßc dolor, imo dolores,

tflï^ens iuuenum conf»fa nimiiyconßerfa ruboret (/)nciditexanimts,mœfia,cad»ca,dolent.

Seruulus arripiturideducitur,atlt;j^ Ugatier, Tttrtna dolemfee/uituryConfufai^ cordefecaturi

QfßfysftttatfratrKm demeruiße caput, «yllntepedee loßph,cum turba caducaiacerit, Sbi^efcta ijuid referat,ejuid agat,piua verba mouereti

'1‘otaiacet ß Upida,vifier afraEi agerent. Surgite,lofeph ait \Nunejuid nonauguriari^ ^J^ouimut ? vt noßra bona fubriperetis auari ?

Hunepuerum ßruum culpa remordet^iti Peßtondent trißes -, cum nonpeccauertt iße^

Qtü ßolet illiusfatü alleuiare dolorem, Eiui SßaßeSlusmembrapaternafouet. Sed tibi complacuit not cogere per Simeonem, Ut dar et hunepuerum pater,enpereundo dolore, Qualiter huncdederatßplacet tpßlotpuar. 7foimiferi,venientefame,epuaßiammorienta, £t tu a praceptafuper omnia corde timentet, Quotfumut hic nati diximtu ifiapatri.

*Da pater hunepuerum,da ejuafumm abßj^ timoré^

Nee dubitesÇaluum cttm piet ate fore.

Tunc ait ipßpater \ lam perdtdimtee Simeenem', Perdidimtts lofeph -ypMertimß per do minoremj

Trtflis ad infer num ßtrttiu tre volet.

Hic ego fum loßph,egofum,conßditefratres, Htlttmeatis {att} moueordignapietate, Zit T^ominoplacuit fomnta noßrapatent»

Intulit amplexusgaudent,dedit efcula cunSlis, Omnibus tn medto diuino munere ittnSlü,

In thalamum regitfama relata venit j Zleneruntfratres lofeph ■,rexgaudeo,dicit, Qupti]uotfuntfratres,ijuotsjuotfunteiusamicii

Si veuient,adhtbentgaudia magna mtht.

. Fertemeos currtu,multosif,parate camelot, Currite,ferte patrem,cunttosifjferatis Hebraat,

Nos cjuaß dileSlosfußetpiemtss eos.

Nunciatur Iacob, quia lofeph filius eius viuit. ■»

Fratribus in Chanaan celerißationeregreßit, Tium refer unt hac gefla patri, quaficredere nefeit, Et velut âfimnis euigtlanter ait-,

Si ^ofiph viuit,lofeph mthifkfficit,inquit, Filius ipfe meus,mthigaudta plena relinqsiit, Dimidium^ mei viuere teflorei.

Fit noua vita mthi,nouaßnt mthigaudia,dixiti Spiritus his diSlis,quaßtam de morte reuixit, lofeph vita patet,pergoviderepater.

Iacob confuluit Dominum, an per-gere expédiât ei in Ægy-ptum ad lofeph-vrfd puteum iurarnentipatererigitaram.

Et petit vt^Dominuefaciat noua prodita dar a, iy4niterexpediat,^Modpatertpfiparat.

^erge. Dem dtcit,fid ‘vtenfilia ducat, Semper ero tecftm,teprotego,tejj reducam, ^^ndo reuerterügermtne magntu erü.

lacob intrat Ægyptum cum feptua-ginta animabus.

lacobiÆgyptumnatü comitantibus intrat^ SDetulit hinc antmeu numero quafi(iptuagintUf bouas oua^multipltceitj^greges»

Ettioringrediiurcurru pater ordtne vedue^ Jofiph in amplexut p atria dulcedine nexus y O feula continuatfietibus ora rigat.

ZJita patris crefcit,caro torrida tota quot;virejeit. Spiritus excrefcit, ejuiagaudia mira capejfity

Plena datur reijuiesjata fit illa dies.

tj^ane pater fofiph perducitur ad Pharaonenty Su/cipit illefenem multo -veneratus honore. Et iubet vtfedeat, verba benigna mouens-, Cunüa per lt;tÆgyptum nofit loca pafi;ua lofeph, Elige eputupar tes cupias magis in regione, ‘Pone tuosfratres,yua magis arua placent.

Elis benepatratis^f undis^per arualocatie, ^nmediispratis fiatuasfolatia patris,

Frumentigratis porrige,mando,finis. En terra Çerfin,vbi copia fulget agrorum, Complacuit lofeph difionere caftra fuorum,

Ftnetisyli^ agris,pifiibus,aptafatis,

lofeph vendit alimenta

Ægyptiis.

Excrejeentefamepretto quo^ déficiente, ElEurmurat tÆgyptus,clamant nimis efitrientet, ‘Deficit argentum,defieit ipfi ctbus.

Tolle boues-, tollantur oues,armenta^ terra, £tpopulos concede tuos alimenta r^erre-, Eerra iacetfiertlis,gent tua tota périt.

Omnegenuspecoru ‘Eex,dans alimentajucratur, Vult^ facer dot umgenus vndi^gratis alatur,

Subditiss ipfe Deis dat fuagratiseis.

Item de fame Ægy pti poft quar-tum annum.

Qf^ttuor eccefamis annishacarte redemptis, yndi^fiumentisplanguntmiferanterademptis.

Clamor adeiî populi,gens alimenta petit -, ‘Ut prius argentum,fic nunc animalia défunt, ^-^ldareiamdemum,nifi corpora noflra valemus', Nudi nanefj fumus,nuda remanfit humus, Nos erne cum terra,firuos fub Rege refirua, Totafame moritur populorum mira caterua ;

Saluatornofier,annue,tollepreces.

Elle refert ; Sic tollopreces,vt climata regni Omniafint T^gis-, tpuicyuidfibi Ntlus adegit, Quicyuid terragerit,canone Ty^is erit.

Sic tarnen in terrafrullu volumus moderari, Quinta ejuodadfifi umpars debeat inde locari, Fro vidu populi cater a cunda dari.

Cundafacer dotum volo libera rura put ari, Quos facit ante Deos Fharao pleruny^ vocari,

Munere regalt dat r euer enter ali, Elac ego legeparifiatuo ficperpetuari, Cunlla per iÆgjptumfife aha mando no tart, Regis obfiqutis lege manente dari.

chronica. Ulina tempor Is de regi-bnsgentium,

U’Is temporibus apud Ægyptios coti* JLjLftruâum eft idolum magnum in ho* norem Apis, Regis Argiuorum ; quidam tarnen dicunt, in honorem lofeph, quih-beraUitcos à fame; quod idolum, Serapis vocabatur, quafi idolum Apis, T empöre autem chriftianorum deftrudum eft, fit’ lo Theodoftoimperatore.

De eodemfimilia Chronica,

MOrtuo Api,filiuseius Argus,aquo • amp;nbsp;Argiui poftea funt appellati,patri lucceflit in regnum. Huius Argi tempod-bus mortuuseft lacob; régnante apudSi-cyonios rege Erato ; apud Afl’yrios adhuC viuente rege Baleo. Erant autem omneJ anni lacob centum quadragintaodo.

T une etiam,dclatis aliunde feminibnS Grxeia cœpit habere fegetes primas. Et notandum,quód Græcia, quæ per fapien-tiam omnes fuperexcellit prouinciaSjfe-mina fegetu ab alicnis; fed leges amp;nbsp;fàpien-tiam àfe,amp; ex le,primùm rccepit.Et prius iudiciis amp;nbsp;legibus, quàm fegetu m femini' businformatur.Ca-’teraverius dicunt.

De morte loftph in Ægypto. Centenis quadragenis bis quattuor annis, 5 O Jfiaëlin terris vixit digne memorandis ; 'Uixit in zÆgypto quinque,decem^, duos. Mandat in zÆgypto fuafunera non fepeltri, Sedpatrios tumulosfiatuit reuerenter adiri-, Tranfiulit hune lofèph,nam requiefiit ibt.

Item de eodem,ex chronicis libro-rum gent ilium,

IOfeph in Ægypto moritur, imperant® apud Aflyrios Amynta vigefimofecuæ do rege : apud Sicyonios vndccimo reg^ 40 Clemineo : apud Argiuos adhuc Argo r£' gnante. Fueruntautë omnes anni IofepEgt; centum duodecim. Cætera verfus habend deloièph.

Proies amp;nbsp;ætas lofeph.

Contents annis plenusfimul (ÿ duodenis, Frincipis lÆgypti lofrph lux vltima venit, Nephtalin Manajfes,progenitorsgémit.

Chronica eiufdem temporis, de rege Cc' crope,qui primus loui bouem immo-

I ° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lauit,amp;: primus loui aram ere-

xittanquamDeo.

Tune lacob è medio pro temporefluxerat at as, Cum dominum fecropem rege tenet infula Creth

Ille loui pecudesprimus in orbe necat, MaUat ouesfibi,fiue boues,prior erigit aram,

IIJ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;GUlrKlUl

Jofephm exponit,quia charui erat Tharasni, tÆthiopet populi tuncbella dabant regioni^ TerdtturiÆgyptt copia multa boni.

Plebs vbt vaßatur,APoßs à rege vocatur, tJMltlitta princepsßt,fufiipit is dominatum^ Obuius iÆthtopumgentibus eße datur.

Inuidet zÆ^yptus dum cernit eum dominari, Conßliumq^ parat qua debeat arte necari, lt;iy4ut modofirpentum dentibus eße cibus.

Sicperdeßrtum mandaturhabere meatum^

Copiafirpentum quo tanta manereputatur, Deuoret vt Aiofin confiscios^ duces.

Cautus adhsc APoß non haefuit arte caducus-, Püanq^ fiutfutt tngentj moderamine tutus, nfiîvenenorum prauenit arte dolum, DuHa ctconiadeuorat omnia parta venena, Protegit agmina milttis omnia gutture plena, Nec remanetfirpens qui modo damnaferat.

tÆthiopum tangit confinia,terraq^ plangit, ‘Dißpat fiangit Nadaber,quam circumangit, Paila petitpacis Pex,toleranda fiatis.

Nam,ltcetinutfitm,APofien pro pacepetitum, Ftlia conßieiens decreuit habere maritum, Ducitur in thalamum,rem tenet atq^ßtum.

Mofes reuertitur de Æthiopia in Ægyptum.

Pur fus in liÆgjptum Mofes dum pergere quarit, Sponfà dolet ,gemitu^ mouens cupit hoeprohiberi, Spasfua nanqjpertt,non ita,dixit,erit.

Annulus eil Mofi datus mcenttuus amoris, ^yPlter eràtremouens quodhabetfortuna prioris, His er at vxoris mens variât a dolis,

Subriptt ex digttis prim um ,dat nbsp;nbsp;abla fiquentis.

Sic vxoris amor cadtt,eiî ohliuio mentis, Immemor eficitur,nefiit amare virum.

Fœminaplena dolisfiefiana relax at amoris, iyFrtefactt Mofesfitvt immemor ilia dolor is,

P er git ab zÆ thiopisfintbus ipfiforis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-4

'üiPlorab histerris,Moß redit ad quot;Pharaon^, ^pfiq^ viSlorem ‘Pharaoßfeepit honore, Inutdet^gyptus,ficutf^ ante filet.

Mofes interfecit virum Ægyptium, amp;nbsp;fugit in Madian.

Cumfiruo 'P^ishomodumrtxaturHebraus, e^Ffitciens Mofes,quia nemo videtpharifaum, fiercuttensfiruum vulneremaÜat eum.

Tune timutt,ne culpafibt tormenta refundat, Subfabulo propere firuum fipeltuit eundem. Ft putat hac altos aila latere viros.

Quum^ duos tterum certare videret Hebraos, rguit hos: att alter ei, Me per der e quaris ? Debeo tarn perimificut alter hert ?

T'srrttus htne Mofes,iramq^ ttmens quot;Pharaonis, Currit ab vrbeforis,regntfugitiuus aboris. Circa defirtum iamfua rura colit.

Mofes accipit vxorem filiam lethro facerdotis Madian,nomine Sephoram.

PF at a facerdotis lethro, de Madianitis, Sephora fit comux Mofifub palmitevitis, lurat,^ infcrtbtt,quodremanebit tbi.

Tempöre poil modico Regis lux vltima venit, *yFg yptipopulus nimis eil infeflus Hebrais, £t labor nbsp;nbsp;Ituor crebr'o recrefett eis.

Iam dolor in c ce Ium planilus^ r eßltat eorum, Reßicit Dominui mifirans tormentaßorut»»

F'enit,vt ipforumfaluet in orbe forum. Feederis anttqui memor eil,quiffdera condit, ^uodpepigit,quod turauit,quodfipeßopondit,

Ter qued a cœlis auxiltaiur eis.

Eß.sl braha memor,eß Ifaac memor Çfi populotV^i Q^spremit lÆgyptus nimiaferitate laboruW, ® nbsp;nbsp;Todet Cÿ illorum pacefiquente dolum.

chronica eiußdem temporis ; vndedi-cantur Perfi, df quare.

ANno ab Adam 31^1 y ; àdiluuioi 8 8 6 ; anno à diuißone linguaruiHi 78 y J anno Imperij Adyriorum y 2 y, ap paraît Dominus Mofi in rubo ardente Eodem tempore Perfèus à Gracia in A fiam, nauibus tranfueéliis, barbaras ge»' tes domuitjeasqj nomine füo Perfàs voeu uit;amp;abeo difti ßint Perla;a Perfis au-tem diôtum eft regnum Perfarum.

Prima apparitioDominiadMo-fen,in rubro ardente.

Tium Moß minaretoueshincindevaganta, i^Fßicit hinc ar der e rubumßamma creuitante, Fronde tarnen viridis eil,velut antifuü.

Vado videre rubum,dixit,mirabile ßgnum, tgt;rirdet,(ß tllafumiam permanetvndtq^ hgnutib

Hac Deus tpßgertt,vtfiograndis ertt. Ardet (ß tncaßum,quta non cadit igntbus aßutftt Uox att ex alto ; Moß,Moß:ait,adßm ;

Iße locusfacer eilßa citbfi^e pedes.

Calceolos depone tuos.pedtbusq^ refilue: Et virgam quam ferrefiles per pafiua,tolle, HacloquoripfeDeusttupuereilomeus., Territus hinc Moßfaciem velaminecelat, Forti or eßettur tandem,faciemqj reuelat, tFAFagnus enim ttmor eil,vifio mawrerat. , Dicit et Dominus-, Abraha DominuTDeus aßuiti

En populum dignofio meum dtfirimina pajßm, Defcendi,veni,quàm cito liber erit.

Vlt;ide,voca populum,populiq^ vocafiniores, Dic,quia iam venit mifiris auf erre dolores, Puniet iÆgyptum qua mala tanta fouet.

Ille refert •, Domine,quisßm cut tanta reuelas i Traultu ego lingua,non eil mihidtgna loquela,

Quomodo tantaferam,qui modo nullus eramgt; Dicit et Dominus j Sgo fum Deus ille creator, Et muti ßrdi^ Deus verusfabricator, Tade,nihil timeas,tevocat tße labor.

TucMofes Domino-,Precor,hac mthiiußaremittl) J^uem mißurus eras faluatorabathere mitte, Ille poteil populumfiluere iure tuum.

Tune velut iratus loquitur Deus ; Eil tibifiater, Ore loquax Aaron,tpßm ttbi tunge loquacem, Ute quacunq, placet dtcere nulla tacet.

Ille tibipopulo liquide firmone loquatur.

Te[icretaT)eicœlefiian6jJeparamr, Tf me A mAnâAtA myflicAferre datur.

J^ontis Oreb locus e^,vbi plebs me a facrtficabit ; Sed petiittts prius zÆgyptum plebs expoliabtt^

Hoc in monte mthifAcrificAndA dAbit. HegnA PherefÀi,^ebtefri,feu ChAnamei, ^ttj^ PhiltfiAtfpoptelis trAdemus Hebraü, La^IcÇ^ mellefiuunt lt;jUA trtbuemus eis. ^Am cunEli qutA defunbii ttbt ßtnt mimici, PHiltimeAs,confl Anter eas me a dexter a vincet, Te lt;Jftoof^ viblorem,dextera (ummAfouet.

PPecfttbiti) ptfptelus dtmittitur À PhAraone, prins affitgAm terrore meo regionem, Qtui lAchrymAs popnli perdittone mouet.

Hicit eiAs[ofis-,f»eritßt^itAfiio mot A,

Quis Dens esi,i^nod nome hAbet,tpnAßnt ßtA votA^ Die mihi ^nid refer Am ? ttt Dens iß a not a.

Die -, £go fnm ynt fnm-, DominnsprAcelßis eorum\ PPouit AbrAhAm,dilexit IßtAc, SaluAtor Atiorum, IfrAélÇ^ lofeph,'PibephtAlin ÄfAnAßen.

^wdßßgnA petent,APofes aù ? exprtmeßgnA, Dtcit et Dominns,factes mirAcnlA dtgna, Proiice tu bAcnlum cjnemgerts ipfe manu.

*Proiectt,coluber^fnit,morfnm^^minAttir-, file timet •fDeus tpfi inbet CAuda CApiatnr, Q^uttm^ mAnu CApitur,ejuifuit eil baculns.

'PnrßsAtt •, cognofie mAgis,iamßgnA videbis. Tolle mAnnm,jnbmitteßnu ,clanfÀm^ tenebisj

Intnlit tenuit,faila^ leprAfnit.

^IbA nimis leprofA m Anus,dum tot a videtur. In proprtnm reuocAreßnum puer tpß iubetur. Dum tenet hancgremio,fit mAnus Apt a caro^

Mofes amp;nbsp;Aaron annunciant filiis Ifrael, apparuiffe Dominum in rubo amp;nbsp;venifle.

Doilus abit Moßs -, A Aron occarrit eunti, Eece venit Domtnus dtcunt populo per eunti ;

MonfirantßgnA DeiplebsbonAcrediteis.

Sephora vxorMoß circuncidit filium fuuin cultro petrino.

Incircuncißm portabAt Sephora nAtum^ Cut Deus irAtns puer um mailAre minatur, Petrinogladio ttsne cAro fiUa datur.

Ht legimns,prtmusglAdiusfuit tile petrinus, Quopuerum ctrcuncifumper temperaßimus, PPon legitur cultrum petrA dedtße pnus.

Stetit Mofes corain Pharaone.

St Ant Mofes Aaron pariter cor am Tharaone^ P^irga Des monfiraturei,faltente dracone, Hac ’vbißgnafouent,credere dtila monent.

Philofophi régis alios fnxère draconeSy

Hirga tarnen Domini reltt^uoscitodeuoratore, . Durioreil lapide rex, ne^ iujfa tenet.

Tjerfts ait Dominus:Sic dictte -vos ‘Pharaonit Dtmittatpopulum,t^uiaßdtmitterenolit, Uerberapercipietdignus ipßmori.

fn proprio primogenito Udam Tharaonem, Ladtt vtipß meum,patietur ipfidoloremy Ißael HebrAUs filtus ipfe meus.

De prima plaga Ægyptî.

Tlagafuit prima,dumfanguine PJtlus abundat, Hndi^fmguintbusfons,fanguineriuus tnundat^ Fons vbtcumyj turnet, fangumitate rubet.

Thtlofiphi régis eadem ßentfingere mß, Quos Deus eltßtconfiila^^ carmina rtßt, Damonibus Dominus praualet ahf^ niß.

Dum fit it lt;iÆgyptusgrauis eil angufita rerum, Ejfodiuntputeos atpuasfodiendo tuier unt, Omnis homo e]uerttnr,nec mala ferre ernennt.

I o Plebs ait intra fefiam cernimus ejfe necefie, P^x petat expreße quodfanguinis vltio ceßet,

Et progente 'Dei iam moder etnr ei.

Poil mandata Det magisaffiiguntur Ebrai, Hndeßbi nocuiße putant verbum Mofii, Et quaß morte reifape loquuntur ei.

PPosfacitisfætere magiscoram Pharaone ;

Tins patimur,plns conterimur, crefiente labore-, Ißaelopprtmitur, turba repreßa dolet.

Secunda plaga Ægypti. ty4ltera ranarumfuit vltio magna nouarum, X O Qßpf‘iuot vbiq^ palus pepert t, quot riuns aquarnt, Omntbus in domtbus non nocuêre par um. Tuncßper omnia vafiula plurima rana refidit, Omniafercula,cun(lacibaria,ranacomedtt, In^ thorum régis détériora dédit.

Thtlofophi ranas etiamfinxere madentes, Rana tarnen Moßmagis afßigebat edentes. Spendet ei Pharao quodßbi reddet eos.

Jfra'élignorat,neq^fentit pondera rana. In terra Gerfen nullofunt tempore plaga, Tardius maneßngulalata manent.

T ertia plaga Ægypti.

° Tertiaplagavenit,cyniphesimplentregiones, Morßbus tnnumeris agitant hinc inde dolores. Omniaperflimulant,omnia laßt dolent.

Philofophi nequeunteyniphes per carminaferre, Hndiq^ percyniphes vrgentur Ü? intima terra, Plecmod 'ophilofophifitnt fine clade fui.

Quarta plaga Ægypti. Inclyta mufcarum magnarum copia venit, ^Itto quartafuit,thalamo cum rege comedit, , CunllaperzÆg jptum vafculaplenadedit.

Quinta plaga Ægypti.

'Ultio quinta venit -,périt omne pecus regionis, Percutitur,moritur,plaga venientefuroris.

In domibusperiit deperiit^foris, In terra Gerfen animalia plenafuerunt, quot;Pexcitusexploratßßcforet or dine verum, Legati verum rege dolenteferunt.

Sexta plaga Ægypti. Omnia corpora vulnerat,vlcerat,vltioßxta, ^ulaq, regia vulnere perditafunera prafiat, Hlcera philofophi tune habuêrefui.

Septima plaga Ægypti.

Septimaplaga venit,cügrandtnelulphur ignis, Haßatisvehementer agris ab arbore lignts,

Depereunt pecudes,bes,equus atq^greges. Ifiaelin Çerfen manetinteger,atq^fuperfies, Omnis ouis regionis obit,fua junt ßne pefie, Largtusipß Deusprotegtt, äuget eum. f

Décima plaga Ægyptî.

Plaga venit decima,loejuitur Deus tpfi deorum, Finis adefl horum,dectma vsniente laborum, En faciamfignum grande per omne{blum.

Omnistn tÆgypto primogenitus morietur, prtmogenito regts dolor inctpietur, Omnis hemogemtum perdet, órtsAt petttu.

Per medios feriendo lare» ibit parattyniphus, Tercuttet primogenitos ^uos repperitintus, Drorfu» tPebramp;a domus nefitetilludonus.

Stgna tarnenfecum populus retinebtt Hebraus, ejuibus efiemeus nofiaturhomo Pharifieus, Intereaty^ reus,viuat vbity^meus.

Signa dabtißnguu hœdt morientis agni, Quy tubeo tangt pofle» habitantis nbsp;nbsp;vngi,

Tt domus aplagisfaluafit ilia magts. Illefit anniculus,maculistncognitus agnus, t^fius,(ÿ à populo tot us properando vorandus, Quahter hune comedentregula nofiradoett» SubcinElt lumbis fandaha vefiraferetis, Ceft antes bacutos,agnum propere comedetts, a4z.yma,laHuca»,tunc comedenda puta.

Allcgoriade pafehaDomini, amp;nbsp;de agno aftb, etenimphafi,Domtnifit tranfitusifie, T(e(ctolt;^uidlrgt;ijuimur,edtf['ere myftica Chrifie, Ut valeatpopulus myfiica nojfe tuus.

Agnus erat Chrtfius,gemino degerminediClus, AJfusjd efi pafius,moriendo Deus cructfixus, Afidt hune populus fium crucifigit eum.

^pfi caret maculis,lt;puiamundtcriminatollit, Sanguine nosredimtt,iyuia nos moriendorefiluiti Fronttbus inducit fanguinefigna cruels.

Os agni non comminui tubeo, Deus inepuit, In cruce dira Dei legimus nonfrail a rebnijui, Tune (puoq^ mors agni vita redemptafuit.

tÆgyptusfuit infernuSjSjuo careers lentus Extrahtiur.po.pulus,agno mediant e redemptus, Tunefinefermento viuere iufiit eos.

Azyma,purafides, mens benemundanotatuf, Zabulus Pharao tunc in mare pracipitatur,

Eripitur populus,vincit vbi^ Deus.

Omneprimogenitum Ægypti occiditur ab angelo percutiente.

Sanguine dum pofiesmandaret ofiia tingi, Agnus adefi afius veluti prsceperatigni,

quot;01110 dena reis venit,Ç^ ira Dei. Omne fitpradiilum Deus vno perficitiilu, Rex prtus inuiilus,nunc vtilus,vbtyj reltilus,

Omneprotogenitumperdit in orbefuo. In medio noUis fignato liminepofiis, €cce Deusfortis pertranfit, ig angelus hoßis

PercuM ingladio, vtrbere,AIarie juo, Primitusinterimitprimogenitum Pharaonis^ fnde fieri t reltcyuos vbicuniy^ manent regionis, Dercutitomne domi,maaat dmnefioris,

Pharao dimittitiftàelab ÆgyptO.

Hac necefirtita,rex obtulit vitro petita, Orget aß muit at, dißedat vt Ifiaehta, Nepereantvita,nemorianturita.

Dum Deushos ceditgensprorjus Hebraareceditf tJAFutu'o vafia petit,populus prafianterobedst, Omnedecus regnigens tremefiaiia dedit.

Ifraéletycitur,iÆg yptus expoliatur, Azyma confiettur ciuodabhincproperadofieratUft

Jnclyta latitta plebis euntis erat,

Quof

I2I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C H K U JN 1 I

Qimt annis per manfit Ifraël in Ægypto.

Dublus in iÆgyptüpopulus quem carmine pango Bis centum triginta duos ibi manfirat annos, Ttmpore quo venit,firteferen te redit.

K^Tilliafexcenta tune fub Pharaone retenta, nbsp;nbsp;nbsp;।

bDicimus exemptafDomini virtute redempta, Exceptispuerisfoemineistf fuis.

coru,amp; de prirtia ficu,de primo cau-le,de prima oiiua,amp; de aUis rebus mirabilibus.

Tune erat Italicusfitpiens rex nomine Eicus, 'P.egnatapudÇracosDanaus,primaua^ficuSf

Nuncfitapud Danaos,caulis apud Siculos, Juppiter eccefiuas mûris etngebat .Athenas, Succedit Cecrops rexfingensidolafeena,

Tuneprior tn Cretacreuitoliuaferax. Tune nbsp;Trometheus, quifilius eil Atlantis,

Elatfiatuas hominis humano more meantes,

St quafi. viuentis her is imago fuit. Promethei primus fabius fuit annulus arte, ^^m iubet ex ilia manuum confifiereparte, Qua meritb dignus nomen habet medicus. Jllequidem digitus fubquadam traduce vena, Reßicit ad cordis loculum,quagemmafirena, Qwd vir tut is habet cordis in imaferat. kjA nnutus ex ferro,primus fuit ad medàcinam Corporis humantferro prohibenteruinam,

Q_uum neq^per neruosdamna venirefinat. I\denfiiras rehquis fuh eodem tempore Ceres Infiituitfigetes^ deditfitbfalce iacere.

P A R S V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Iii

Heu per defertum populttm curperdere vuttis?

Nonne eratiÆgyptus variisfuffulta ßputchris? bDum pateremur tbi diximtts iß a tibt.

Ecee Deus nofier {illofis ast') opprimet hofies, Si veniuntpoll vos currus quot;Pharaonis vt obfient, fongaudetemagisàammorientHr,ait.

Ifraël tranfit mare rubrum.

Vox ait ad Alofen,quid clamas territus ad me ? lam virga mare tange tua, tranfite per amnem, Vtvsafitpopulispermareficcatuis.

Ï O nbsp;nbsp;nbsp;tangit,maris vndafugit,vtaficcapateßit,

Stat quafi murus aqua, virga maris vnda timeßit.

Tranfit ad hinc pofttlns^tranfit nbsp;omnepecus.

Jidane,vta dufnfartep(itent,‘Tharaone vidente, Infiliunt équités yveftigia primafiquentes, '^quot;ota^gensregiscMrribw arma vehit.

Per medias d»m rmles aquas ia m pergere tendit^ Ira Tieifitccedit ei,meritumq^ rependtt, Et iubet vt Alofivirga feratur aqu/s.

7ange marisfluxus iungantur vt vnd^q^fluHuSf Fiat tn ^Ægypto perficula plurrma luciuSy ‘Fexcumgentefisa,crimina morte t.uat.

Submergitur Pharao in mari rubro.

Flublibtu aquoreis fitbmerfa manu» Eharaonist IntulttoÆgyptogemitum finefinedoloris^

Corpora fiubmerfiaprotulitvndaforis. Pralia fopita dum conßicit Ißaelita, Cernit inaudit a ,fitetgens mortuavita,

Plebs beneßortita falua remanfitita.

De aqua Amaren in deierto, vbi ca-ftrametatifunt primo loco indeferto.

buscontinetur.

Armanis egrefliis eftlfrael dc Ægypto.

Jfiael armattssdimittiturà Pharaone^ Exit ta tenebris later um cejfante labor e^

TrißtortyEgyptus depopulata dolet. t/4rmatura Deimirahilis adfuit illis, Hube dtem claudit, noÜurna^ lucidat igni^

Dux Eieus tpfi via noble fit at^ die.

Pharao perfequitur Ifraelem Jn curribus amp;: in equis.

SPex loca dsßrti, rubri maris aruafiquentes, Eltro vident gentes Pharaonisfignaferentes^ t/Ittontti populi, turba refert Mopfi.

Gloria cantatur Dominofefium celebratur, Dirigiturpopulus,viaperdefertaparatur, jbfunc ad aquas Amaren eafira beata manent. cy^fiat eis aqua claraßtis,fidprorjusamara, Turba btbit,magis indefitit,magis optât auara, Plus populi clamant,plusq^ fitireparant.

Ipß Deusfigno Mofi iubet or dine digno, Tangat aquas ligno,fiantq^ßpore benigno, Tingit,ecce venit copia dulcisaqua.

Ifraël caftrametatur in EIim,vbifiint duodecim fontes, amp;nbsp;feptua-gintapalmæ.

Nuncabeunt,nihilinuentunt,defirtafi(bintrantf Confpiciunt palmas in He hm, quafifiptuaginta, Palmanitetpratispratariganturaquis.

Pomis dablylicis,campisq^fiuuntur amoenis, Irrigui cernuntur ibtfontes duodeni,

Laßiss bß eßriens Ißaelita venit. Tranfit Heltm,defertai^ Stn,ceßdntefarina Sfuriunt, metuunt^famis venienteruina, ' I nbsp;nbsp;Clamant,ne populum morteperirefinat.

Cur Deus aut Aloßs nos in defer ta vocauit ?

Vt quid in lt;tÆgypto non nosDeus ipfe necauit ?

Cur modo nos Alofes hue moriendo trahit? Quandofedebamus fiper ollas carne refert as, Qi^aßeciem Ccreris regio ditiffimaprafiat, Tunepotuitfaturos ipfinecare fuos.

f ij

145 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;GOTFRIlbl V

Temforafunefia ÄioßfedttEiiopramp;ßat, ‘Ter loco, deferta^tantum tttmulatio reflat, Eccefame morimur^dumfine panefitmtu.. lam Alofis (fi Aaron, dnmiurgiaferre netjuirenti Tunc aiftnt populo j Ra^utefiatlptritiutra, ‘Plebs bona vade file,nosmfièramuridem'.

Q^uidfumus ante Deti ? nthtl efi hie nojlra potefloi-. Ad Dominum def er te preces, ‘Deus omnia praftat,

Panepoteflpcpuloshicfatiarefuos.

Voce ‘Deus A{ofi,popults turganttbusdn^uit^ lam populi timuêre met fine pane relinqui,

Amodo de coelo panecibabiseos.

, quot;Lie(pere iam carne ventremfatiable inanem, t^ngeltcum panem fumetu ab athere mane, Undefat is comedet plebs cariturafame.

De cotiirnicibus manna de ccelo fiiper Ifrael.

auflralisvolitat numerofacoturnix, In medtis cafiris,capitur denfiffimaturmis, tfi/illaneif de calls vndiopj manna dedit. K^HHanna iacet,(pecie res affimtlanda pruina, Gufius eratfimila velmixta melle farina ; Indefatis comedunt,iurgia cunlla filent.

‘Dum comeditplebs manna Dei Ittijfimafefio, Exclamant, mana hu ? quod dicimus ejje, quid ell

A mana hu,manna,lttera nofira notât. ( hoc^ ordine amp;: qua menllira manna comedebat Ifrael.

Ordine manfur a populis erat efcafutura, ifeefine menfura ‘Deus hanedtjponere curat, Ham fuit ambobusfratrthus tfie modus.

Cuiq^ viro menfura datur non ampltus vna, Hane homo quottidte manducet ordine fumat, Hac Û» in Hebtaico dicitur efiegomor.

Dupla,die (ext a,datur hac menfitra r equiri, Sabbatha nam celebrant, ne^j tunc licet tllud adiri, Idnoncomputruitquodretineturibi.

Si qua dies alia plus iuflo manna recludit, -Tndtqj computrutt,'vermesif putredorefudit, Ifte modus manna,materies^ fuit.

K^Hanna quat er denis annis durauit Hebrais, Hie cibus in cœnis itafitffictebategenis. He foret efitriens autfameltcus eis.

Cuius formæ vel coloris fùerit in anna,amp; cuius fa-poris.

tfiMlanna,quafi caliros,album mane refedit, Aft vbi Solvenit Itquefallum prorfiss ademit,

Rurfus Ûf efca ‘Dei mane refulfit ei.

Pracipttur APofis in vafe recondere manna, Idf, refiruari ‘Dominus per(ècula mandat, Ut videant hommes ques modo mundus habet, De temploDommiTttus cum Tejpafiano, Manna tulit Domini, Petrus tenet in Later ano, Fabula non agitur, Chronica ver a cano. file cibus Domint tantum durauit Hebrais, Donee ab iÆgypto tam iura vident Chanamti, Amodo qua cupiunt terra mtntftrat eis.

Pcrcuflic Mofes filicemjamp; egref-fa eft aqua in Ra-phidin.

ITERBIENSIS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iM

Dum foret in Raphidin,aqua tune defefit alumnt^s Utr périt atq^ pecus,nififlumina detfitib undis,

Diebs male confirata,dapater ( inquii}aqfta(^ Hanne vides quia nulla quta refiatpereundi, iyPccelera,ne gens pereat,dafiumina cunllis, Perlocaficca magis cur peritura trahis?

Tt quid ab liÆgypto populusfiduHus abtuit, Ifennefuit melius per pafcua viuere Ifili, Sccefiti morimur,potus abundat tbi.

Ira mouet Mofin,populi iurgante caterua,

Qmd clamatis fiit }gens afi!era,turba proterua I f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qtfid ttbipojfe meurn ? créditépoffe Deum.

Tune ait ad‘Dominum -yVideor quafi iam lapidAfh Oro,Deus, tubeas vefitgia nofira nigari, Otu populo dederasperuiaficca mari.

Tox att ad Mofen : Properaprocede parumper, Ecce tuus baculus defaxofiumtna rumpet, Diebs meatotafatis tarn fatietur aquis.

Du petra percutitur,moxfiumina magna videtttf) Grexfimul populus panter potaretubentur, Congaudent^ fatis dum recreantur aquis.

lofue pugnabat cum Amalecb,amp;

‘° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mofes orabat,

Pugnaturus adefi Amalech princeps Chananauh Sub duce nunc Io fisc populus pugnabtt He braus, Bella videt Mofes,quem tuuatipfe Deus.

Erellisfurfum mantbus dum fiatMo(ius, Ttncit exfuperat,villor^ videtur Hebraus, Depofitis manibus,fitfugiendo reus.

Rurfus vterigiturdiutna manus Mofei, Ifiaelexjuperat,fid deficiunt Chananai, TAlter obtinutt pralta,turba Dei.

Hur Aaron,tenueremanusfurfum Mofii, ® £l lapidt cui terga tulit virfiando refedtt, Siegrauttas manuum nulla noctua dedit.

Quumiffuas partes Mofifacit Optio fortes, Soli? in occafum lofue iam percutit ho fies, t.Hrma tulit mane, vilior vbiq^ manens. '

Quqd tempore lofue Troia cœ-pitædificari.

Temporibus Iofue,lurgunt noua mœnia Troia, Dardanus ^Trotus louts ambofemtnepollent, Ht duoTroiana mœnta prima parant. Fratribus iis btntsnoua Trota creatur ab imis, Tndiq^ (ublimtsfit turnbus infit a prtmis, Mtlitia populis plenafuperba nimts.

Tempor afi regum gentilta commemoramus, vAtrius in Gracis tam tune régnaffeputatur, Faunusin Italia tune dominatorerat, chronica i/lius tentfioris quando data in monte Sinat,qualiter tunc origtnem hahuit regnum Am azonum.

ÄNno ab Adam, 400y , à diluuic’ izóyjanno à diuißone linguariiH' 11Ó4, anno impcrij Nini régis Alfyrio' rum 800: data eft lex Mofi in monte Si' nai. Eodem tempore ortæfuntmuliercS) quæ vocantur Amazones J tali occafion® ficutbîcfubfcribimus.

Olli'

Quidam RcxÆgypti nomine Vefor, indixit bellum contra genres, quas tunc vocabant Scythas, à Scythia regionc. vbi Scythæ fuper ipfum regem Veforem tri-umphauerunt, amp;nbsp;totam Ægyptum cum maiori parte Aliæ obtinuerunt.Tune duo regij iuuenes à Scythia expulfi,Plimus fei-licetamp;Scolopeius, cum ingcntimultitrl-dinc, in Ponto amp;nbsp;Cappadocia confede-runt. Vbi dum vicinas prouinciasdepo- 10 pulantur, ipfi omnes per inlidias occifi funt: quorum omnium vxores,exiliofi-mulamp;viduitate permotæ,replctæ auda-cia, amp;nbsp;fœmineæ fragilitatis oblitæ, mafculos fuosqui fuperuixerant,occidunt,amp;:

Le ‘Pytphidin,montis Sinai conßnia yuarit, Lex Lomtnimanibus A4oß mandaturhaberi. Scripta Lei digitofertur oreLei.

Imper at,vt montem nec homo,nec beflia tangat, Lie moriantur,ait',Mofcs eafortiter angat, K^nte Deum voueant veße venire noua.

tßVContis enim Sinai loca non ßsntt anger edigni, Tfec licet attingi yuaßiritus ambiit ignt, Solus erit Moßs cui modoßinllapatent.

t^itadraginta diesfub nabe fuit Adoßus,

Tune didicit yua poßdocuit populumTharifaunt, Seins G? ab/y^Ciboperfiitit anteDeum.

Scripferat in lapide legalta iura creator, Cùmÿ^ tulit tabulas dementis culmine lator, Conflatum vitulum repperit arte datum.

Stat Dens iratnspopnlo,mortemy^ minatur, Confiablis tabulisAdoßs pro paceprecatur, Vixiffuis prectbns viuere tUrba datur.

Parce precor ,parceLens,iram deßiper arce. Dicer et sÆgyptns y nod eos feduxeris arte, 'Gtßmul innocuos plaga necaret eos.

Hac prece placatns Deus ipfi reconciliatUr, Lex^ reformatur,gens territa latifcatur, Defiruitur vttulus,parcit ad tfla Deui.

De conftrudione tabernaculi Domini per Mo fem.

Cumpopulis habit are Deus pro tempore venit, Venit vt infiruat, ordinet omnia dogmatecœli, Gnde tabernacltforma paratur ei.

Ordineyuofier et,voluit de lege doc eri, Vt valeant inibi Domini rejponfa rneriti, zAlulafacerdotis facrificanttserit.

^nnulfu tabMlA.,paxillKs,ve£lù area, 'üafa tahernacli Ätoßfitm dogmate parta, Portic'M adiicitKr,Çanbiaef^ vêlafimul.

Onjchinilapidamp;sgemmarttJKfalgidaforma, Sacra facer dotttm Çatis ornament a perornant^ Hünon altare,nonhumer ale caret.

ni’ropoßtospanti,menfim,candelabra,veSles, Lttmtnaßcholocaafiaparantaharia vefles,

Ante tabernacalum propitiatorium. ^Ænea craticula yua tuncholocaufia locabanti Cortinas atrijfunes^bafis^parabanti Labrum cortinavibiima multagerit. Seruabant vefies vefiibula fanSla vtroram, Iurafacerdotum yui legemerentur eorum, Quiy^vices Aaron obfyuiumÿjColunt.

Artißccs Oper um Tieus inflruit aty^ laborumi Scalperefculptilia.ßecies variarecoloram,

Intus cÿ e.xteriusglorificarechorum. Befelehelfutt Ulefaber defemine luda, nAiùrea yuididicitfacili dißanere cude, Etlapidum vatiosminßcare modos.

mini amp;nbsp;arcam.

ts^ra Lei,vel men fa Dei, fin vafit vel area, Trogenie Leui port ant ur nomine Cahat, Sicgefiator eat ne fiera tangat ea.

Hacfacra nany^Lei nudi tanguntTharifii^ Talior enim moritur,fed Aaronfrater Adofiii lurefacerdotum tangit Iß aflat et.

Filij Gerfen portant coin mnasamp; bafes amp;: capitella amp;nbsp;claues.

Lora tabernaculi capitellay^fiue columnas, Etclaues,pariterif bafis,^ cateracunlla, Progenies Gerfen lege iubenteferet,

Praecepit Dominus à caftris eiici omne quod eft im-mundum.

Omneyuod immundumper caflra videtur haberij ImperatacaflrisLominiuprorfiisremoueri,

Nec populofleciesamodo Jordis erit.

Murmurauit populus ,amp; multi ex eis ab igne vorati funt.

Adore fuo Unguis populus dat probra malignis^ Suppliciis dignis yuofdam cito denorat ignis, y O nbsp;nbsp;nbsp;fat er a pars timuit,conticuit^flbi.

Maria foror Moil, leproia fadaeft.

Tlebs ait ad Mofin -ycibus hie iam naufeat ore, Trade cibos carnis,foltto nos pajcito more, Optât in syEgjptoJe modo turbafore.

f iij

Toflnlat à Domino Ädofef ejuoÇdamfinioref, Otu modo clamorosportent pariter^ labora, Mtirmurenim popubiurgia multa mouet.

Hac prece de patribmflatuit Deue ipfe prophetat, EdereiudicM cjHis. cauÇn petebat atas^

Tollere nbsp;nbsp;nbsp;refecat lex,ratio^ z/etat.

'Undefiror Adoß legùur dixißeßdaria ; JSlon Aioß tantbmßed tfltegloria *fuit^

Nec Moßßoltßtint modo verba polt, tß^ottti ob iß a 'DeM,vlcißitt{r in mnliere, ißd€ox elephantiafacit tllam peße b^uere^

Pelbturd cafirii,dignaflagella feront. SeptimafaEla dtef,Adoß bonitate pr ec ante, Utfiera reflaftrat,caro mtinda reßtrgit vt ante, y(tio dignafuit, bngua ßperba btit.

Naufeantibus eis manna,ve-

Tquot;recent ostf virotlegimw tune morte retentot, Cater a plebt ttmuit quaßne cladefutt.

Virga Aaron floruit amp;nbsp;protulitfron-des amp;nbsp;nuces in tabernaculo coram Domino.

Curat Aaron, nemurmure plutpopulus moriatftft £t petit vtßgnum Domino perhibenteferatur, Cui magü ante Deum ponere thura datur.

Conßituunt virgAs totidem quotfuntßnioret, dt Deus ofiendat ^uis dtgnior extet honore, Cuißmulincenßgratta dandaforet.

^rida virga nucetAaron cum fr onde reportât, ‘dßullaf^ de reltquis miracula virgula monflrat. Iurafacer dotisflortda virga tuht.

nit coturnix.

Dum peterent carnes quia manna naußatefca, £cce coturntcum Dominus quaßfiumina prafiat, In medtis caflris efca volabat eis.

Tollere pracipttur quantum valet or dine vefei,

Ferre modum nefitt populus,nam plura capejflt^ Sedcaroferuatavermtbusefianatat.

Ira Dei mandatur eis dansfulgura dignis, tffCillia bis dena,ter milledeuorat tgnis, Hac vbiplaga venit cater a turba tremit, Dicit Dominus adlofue ; nofleres, an aduerfariorum ?

Dum/peculatorespramttteret in regiones, Terretur poputus bellorumferre labor es, Rur/iss tn ^Ægyptum tam remeare volent.

tßACotus ob ifta Deus ,populum maHareminatur, Ne pereant homines Ado/es lachrymando precatur, O Qt^ prece de cœlitgratia parcit eis.

Aperta efl: terra,amp;deglutiuit Dathanamp; Abiron,cum centum quinquaginta fe-nioribus fequacibus eorum, amp;

CÛ vxoribus amp;nbsp;filiis,omniq5 fubftantia eorum.

Lis erat in populo,contentio per feniores.

Solus Aaron quta thura Deo referebatodore ;

lt;iy4nte tabernaculum iurgia multa mouent.

Bis centum quinquagenifuerantfiniores, 4® Iura facer dotum prafumentes honores,

In quibus ira Detßuaflagella mouet.

Dathan Sß Abiron,prafataif turba virorum,

Dum dare thuravolut praßntemanupopulorum, Ferravorauiteosobtinuitiffilum.

Deuorat infernus viuum cœtumfeniorum,

Vxores, natosq^ fuos,famulostffuorum, ^Itus eratfaltus,exitiflt;/iforum.

Murmurauit populus, amp;nbsp;percufllt è cœlo Dominus, quatuorde-cimmilliaamp;quadrin-gentos.

K^Curmurat ex more plebs improba, digna dolore, Commouet afuperis Deus ather a,plena furore. Copia conterttur turba caduc a do let.

tß^tllia btjfena,bis mille,quater quoq^ centum.

Filij Leui portant vafa tabcrnaculi,amp; Cortinas, amp;nbsp;accipiunt décimas, amp;nbsp;dant de fuis decimis décimas.

F'afa tabernaculiferuatgeneratio Leui, Dtlla colore leuifacra cortinalta neuit, Obfequium Domino nolle dieq^ dedit.

Sufcipit décimas defrublibus vndtque terra, Unde fokt décimas decimarum rite referre, Omnia Leutta tunc decimabat ita.

Murmurante populo in deiêrto Sin, dedit eis Mofes aquam depetra.

In defirto Sinfluuio potuq.^ carentes

Dußtiunt,dumiam pereunt,clamant vehementett, lurgia dant Adoßprobraq^ multa nimis.

Vox att ad Ado fen •,fltientes collige turmas, Percute tu laptdem,fluuiales iam dabtt vndas, luit,^ afiiuit,eil aqua,turba bibit.

Increpat inde Deus AaronflmulÇf Adofium, Quodquafl morte reupopulum tueantur Hebraat Quorum durttes peffima turbateum.

Tunc iurauit eis ; plebs qua modo iurgia quarit, Régna repromtßa nulla ratione videbit, Imofuis meritis hie moritura périt.

Ta quoque dux populi,vel A ar on,non ingredierii, Perloca defir ti peregrinafipulchra mereris, Hiccumfratre tuo tu moriturus er is.

Veflibus exuitur Aaron virtutefuperna, Ftltus Eleazar vefittur vefle paterna, Vndefacer dotis nomen onusq^ tulit.

Adox vbi nudatur Aaron,infata vocatur, £t cadit exanimisflefunSus ad hoc tumulatur, In defirto Sin,flc meru'iffe datur.

Murmurante populo multi ex eis à ferpentibus deuo-rati funt.

Adurmure crefeente popult/Dominumq^ mouente, Undiqueferpentes nimiaferitdtefurentes,

Agmtna multa vor ant prorßu Çf abfque mor^’

Afina loquuta eft ad Balaham , prophetam.

Rex

Tex-vbicafira Dei Balacviditagminalata, Tt maledicat eis Balaham iubet ire prophetam, lt;t/4ngelm athleta flansmalediEla vet at.

Bergere dumproperat Balaham ve^latui aflella, Trget inflimulat,flans befliafixa rebellât. Et lotpuitur domino verba timenda fluo-. Cidereme noli, tibiflruio prompta labors, 'Bjtflssceflgna poli, caueas obflare furors, £nfe potes Dominspercutiente mori.

Ereüo capitegladium videt slle msnantem. Si maledscis eis,ait angelsis,intersmamte, SicupiaSjvade: fed maledtSia caue, Stansfuperaltafinexdumcafira be ata vider et. Tunc voluit,fèdnonpotuit,maledtSla mouere.

Noxia dum volust ferre bentgna tuist.

Chronica illius temporis de regno Ar-giuorum,amp; de regno Sicyonio-t rum, amp;nbsp;de morte

Moli.

ANno ab Adam quatcr millehmo quadragefimolêxto; à diluuio,mille-fimo duccntelimo fexagelimofcxto ; an-no à diuifione linguarum,millcfimocen-telimo fexagelimoquinto ; anno imperij Nini régis Afl'yriorum , oôlingentelîmo quadragelimoprimo; régnante apudAf-{yrios decimonono rege Amynta ; apud Athenicnfes veto quarto rcge Erichtho-nio ; apud Sicyonios Corace rcge deci-mofexto ; apud Argiuos,decimo rege Da-nao, mortuus eft Mofes ; amp;nbsp;loco eins fub-ftitutus lefus, hue lofue, dux amp;nbsp;iudex po-puli. Et extunchabuit populus Indices,vh-que ad Saul,primum regem Hebrçorum. Cetera de Iofuemetrafuha£laferent.

De lofue hlio Naue fucccflb-re Moh.

êxtremo vensente die vitaAfofii,

Dux lofuefamulsu ACofl prafertur Hebrats, Signa triumphantss fàpe reportât eis.

iJAtontis in ar ce Naborfletit ante Deum Aiofests Adonfirat ei Domsnm ipuacuncj^tenet Chananasss, Omnsbsss infpeSlisaddidit ssia Deus-, Saperepromsffam populo nunc profpice terr am, Hac fibi polbcita meagratia régna refèruat, Hane Abraham pettit, hac tribuetur ei.

Terra Adoah ftiith£c,lt;^t{(tmortuHf eflMoÇeru, Signa ppultura populfn tionz'id/t Hebrmja^ Ne fits tjuo corpM tranflulit tpfe 'Dem, Centenos btjjenosiam vixeratannos, Cùmlegttar Adofis mortenttbm annismerandus, ty^modo delofuefiripta legenda patent.

LIBER IVDICVM.

lofue tranht lordanem hccope-de,amp; omnis Ifrael

cum eo.

LIttora lordanis lofue tranjire paratsss, puffst vt area Dei perflumtnis altaferatur, Dumiubetvtfiat praparat vnda vias, Vndafitvtpariamp;s.fluusopro parte tumente, ^Alteraparsabittfundoflcco remanente, TranfltvtarcaDei turba ficundat ei.

Eluminis ex fundo lapides traxit duodenos. Et totidem pofusttjuos ahftulit ex alseno, Vtfacragefla Dei perpetuentur ei.

Venit timor Hebræorum in omnem terram.

volataudita, cpsua tranflit Ifrdélita, Tndii]^ contsgua tremuerunt régna petita, 'B^um ejutfque timet ne patiatur idem.

lofue circunciditpopulumpoft trauhtum lordanis.

Nunc iter urn csrcuncifus narratur Hebraus, Deniep,flebs obiit epuam duxerat hue Adofesss, nouus populsss, epuem regit ipfè Deus. ^mod,ononmanna,fedfruélibtss à regsone, Efca datur populo, vario varianteflipore, Terraff melhflua gaudia magnafouet,

Dicit Dominus ad lofue: Noftcr cs, anaduerlariorum?

Dux erat infpecula dum régna cupitffeculari, o Cui datur à Dominoprocul affifiente vocarr, 'Ifoflercs,aut altus? retuht hsciflait-,

Bux ego fum populiepuiflumina calcat Hebrat, QutDominuscœli sam régna dédit Chananai-, Dixit, ipfaDetformarefulfit ei.

Dux bonus expauit,lt;puem tune Deus ore vocauit, Bronus adorauit, Deusspfi.ducemreleuausf, iiAccelera,Iericho iam capietur,ait.

Raabmeretrix faluatexplo-ratores hliorum

Ilracl.

f iiij

ip GOTFRIDI

Exploratoramp;i dux mißrat in regions, Hos^ Raabmeretrix,placito l»ß:eptt honorgy fL^i^ortû ab interita faluat,^ artefoaet.

Coccineum pahnum,mitrorftm parte te tendit, Inßgnttm populo tjui noBe dte^ pependit, Ne qua morteream plebs facraperdateam.

kxc3. Domini circunducitur, amp;nbsp;cadunt muri le-richo.

*Dux iubet vt populus vrbemßper arma requirat, ^rca T)et fericho ter duEla quater^ regyrat, Egt;um finuere tubis, murusab vrberutt.

^rruit -vtvenit populusgentem^peremit,

Sola Raab meretrixfuaßlt;^ redempta redemit, Omne quodin lericho vixerat, igne périt.

l^^cquidhabet Jericho mddatT)eusignecremafiy ^tr,pecus,(^ muiter mandatur vbiq^ necari, isßfurea vaßi TJeo iujßrat ts^ dari.

Vtrfuit in populo tune mandati violator, tyJrguitur furttyiujßuq^ ducis lapidatury

Ira Detftluit,paxq^ reuerfa datur.

[TERBIENSIS ^5^

Sol ftetit à GabaOn, dum lo^ fue pugnaret.

quot;R^x Ebron, rex lerimot, rex lerufaleni, quot;R^x Eglontunc,rex^ Lachis,dum bella paraff^^ Caflra mouent, lojise pralta dir a dare.

JÇraél in Çabaoncertamine reflititillis, quot;Euncplutt a Dominogrando permixtalapiüt^t 'üulnera de cœlismuhtpltcantureis.

Regia ßgna ruunt,popult vextllaßcuntur, ^ercutn tngladto It)fite,gentesmortuntur, 'Uulnerihuslapidumcorporaplura cadunt.

Solßetita Gabaon,fulßtq^peratherafurfumy ^tßulit occafum, negatorbtlunarecurßsm, ß)upla fit tlla dtes,nulla fit enfi quies.

Reges quinqueßmulvna latuerefiielunca, Extrahtt hoslofue poflquam necat agmina cun^tt /n cruceßsßenfios vulnere perdit eos.

Tune regem AEagedan regem percutit Irattt Etreges Eglon,Ç^ regem percuttt Edron, ^n regno Dahir,vir muiterq^ périt.

Omnia montana loca,régna captt mediana. Et fegis Sadoc terram tenet vndtqueplanam. EtterramGerßonvßuelocum Gabaon.

lofue fufpendit regem Egi inprælio.

‘R.ex Egi cum plebe Dei dum bellarependit^ Interiit cum gente fua.,cajusq^pependtt, rbem regalem dux lofueus habet.

Terror Hebræorum venir in

omnem terram.

Terror Hebräer urn loea régna grau at popular urn y Copia bellorumgladtis tnfertur eorum, 'Uifibusarmorumdtripuere filStm.

tenet arua mare, proper ant iam belierpararey Elumine lordaneventunt adpralia mane, Q^tquot tbi reges cistf citraif manent.

Obutus extat eispopuli moderatorHebrai, t^ï'Cartecalente Deicadttomnedecus Chananai.

Omne quod arma vehit fuppedttatur ei.

Gabaonitæ veniunt ad lofue, amp;nbsp;decipiunt eum.

Çens Gabaonita,metuensßccumbere vita, Horruit audita quafecerat ffidélita,

lt;iyErte^ menttta,fie,fiua faluatita', T)trigit ad lofueiuueneshacverbaferentes', quot;R^ejpice legatos de longinquo venientes, iam fumus attriti corde,labore,fiti. dalceolos nofirosfecit via longa vetußos, Suntveteres vtres, pallia rupta vetufia, In ducis eccemanus omnia nofir a damus^ Fœdere pacßco cuptmus pettmus^ tueri. Cum populo Domini iubeas nos femper haberi, Ordine quopetitis{duxptus mquitßrit.

Deaptturpopulus, quiadum longtnqua putatur, Proxima fiat Gabaon,fidpax data nonviolatur, Negensfraude fisafalfa tulißeluat.

Fraude reuelata, plebs tmperattllab'èata-, Utuant pace data Çabaon,fidpeypetuata Etgnaferat populo,fubdttagefiet aquas.

Ifta funt nomina regnorum, quæinfurgunt contra loïùe.

Haecontrapopulum confurgunt climata regunt, Rex Iabin,!iyEßur,Ioab,Eglon, Seremonq^, Rex tsyigas^ rex Chanaan venu ex oriente.

£fi abocciduisgensnumerofanimis.

Tentt igt;4morrhis,usß'ebupaus,venu Heuatss, Rexef Pherefius, Cethaus, venit Hethaus.

Ne timeas Iofue,tunc ait ipfi Deus-, AEox vbipugnabis lofue,regesfuperabis, Subneruabts equos,currus{aitfgne cremabis^

Arma tuis populu omnia capta dabis.

Sicutarenamarisduinpralia multiplicari Dux videt, arte parifefiinat ad arma pararù Obuiagentiliscopta vita cadit.

His cuo deletis, Aßur confinia cepit, beftimunita,populum fifi^ recepit. Cater a qua ceptt rura,cremanda dedit-.

Cltmata lordanis, maris omnia littssra maoni,

Ter^ decern reges fuperat,necat,obtinet,angitt cunllorum, rex, locapuraforumy

Define AEufit mea fofue taxare trophaa, Bella gigantea manus incljta geßtt Hebraa.

Qj^numerarequeat,qua fuperantureat lofue moritur, amp;ftpeliturin monteEphraim.

Congreg^at ex more fofisefinior finiores, Regna^ dinumeratDomint fortttafauorei

Script a manuAEofiperpetuanda monet. Jnnumeris cafis populis terraq^ tqrannis, J- O idectes vixße decern lofue datur annis, tyiEontefit Ephraim tumba parandafibi.

ludasiudicatlfrael poft mortem lofue.

Dum cadit in fatum lofue, ludas moderatur, Sufctpit archatumpopuliyiudex^creatur.

155 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C H R O N I

Hofiibtssingeriturypugnatin omne latus, Percutit aufiralempatriam,facit efieiugalem, Marte Pherefitum regem capit in lerufalem, Tnditjue Marte caletyViUor -vbisjue valet. Sape créâtfibi turma duces, /juibus arma tuetur. Sape reos coluère deos,plerun^ merentur

Ponderapeccati fiiuaflagellapati.

Gentiles coluere deos ,tettgere puellas-, Idola dum celebrant.genttlia vota referuant, ity^fiaroth ati^ue Bahaltdola gentis erant.

Philiftinorui-n,vt experiretur ineisifrael.

Q^ncjue Philifiaos fiatrapaspieus Chananaos Seruat,vt indomitos pereoscafitget Hebraos, Sicfiimulabateos dumcoluere deos.

BellaPherefitusvel Heusus fiu Chananaus, Sic Ö Amorrhaus,Sjdonius lebufisusy Intuht in populum,ßc iubet tpfe Deus.

TQt mala tentantem plebempro crimtne tandem, quot;Pex MeÇopotamta bellofiuperauit eandem,

Oüoifi plebs annis fitbditaferuit ei, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

5^Chronica.

ANno ab Adam quater millefimo quinquagcfimofexto: à diluuio,millefimo ducentellmo feptuagefimo fexto: à diuifione linguarum millefimo centefi-mo feptuagefimoquinto ; Anno imperij Nini régis AfTyriorum, oólingentefimo ' quinquagefimo quinto ; régnante apud Afl'yrios vigefimofecundo rege Lamphe-re; Tune Cadmus Græcas literas fedecim fecit ; Apollo etiam cytharam condidit,amp; artem mcdicinalem inuenit.Eo tempore orti funt Theologi,qui de diis falfis carmi-na compofuerunt, vt, Orpheus, Mufeus,

Lihus : tunc etiam finitum eft regnu Ar-giuorum,amp; tranflatum ad Mcdos,vnde fuit Agamemnon frater Menelai, mariti Helenæ,quæ rapta à Paride portea fuit.Eo tempore erat Othoniel Iudex in Ifrael, quemadmodum verflbus explicamus.

Othoniel iudicat Ifrael,amp;: eripit eos de fcruitute Syria;.

^fiaëlarHatuSy Dominum pro paceprecatur, Ttrprobus Othontel,tudextn plebe creatur. Cuius ab ofiiciis pax reparatur eis.

Eripit OthontelpopulumfiubregeSprorumy ‘Pacts Hebraorum locus e^i,finis^ dolor urn, Dndeperomnefiolumltbera rura colunt.

Ifracl feruit regi Eglon Moabitæ pet duodecim annos,propter peccata fua.

Dum^uadragenus cumpacereuoluitur anntis, Othoniel moritur^udex adpralia magnusy

Deditachtmoniû plebs cito laplafstlt.

^dola, ejudißta rstr^us coUt Ifra 'éltta,

Tradtt eosDomtnusfub Eglon regem Moabitai^t Plebs licet snuit aßbditaßrttit tta.

iy4nnû ter denis plebs improbafiruarefidit^ ^MXilium TDomtnipopsslopeccante recedtt, Innumeros gemitw turba coan:a dedtt, lamfatis attrttis parcit Deus Pßaelitis, Q^s pitss muis ciio libérât à Adoahitis, Tempora pacific a tssrbacadstca fitit.

Aoth ambidexter iudicatlfrael,amp; libérât eos de feruitute Moab.

Surgit Aoth dux in populo, lt;pui fialuet HebraoSy Pugnatvtraip^ manu gladioturbat Chananaos, Interimit^ Moab,(jut cruciabat eos.

Portât z/iothfiua dona Moab, rex donaferentemy

Poflobitism Sangar peccaffileguntur He hr si. Plebs daturin mambus regis labin Chananai, ludicto^ Dei fubdtta feruit ei.

^^^torefito Domtnus lachrymas vidit miferorum, 40 In torrente Ci fin hoftes delcutteorum, /

Interimit Stfaram,fuflulit omneforum.

Duxregislabin Sifaram fit,nomine cutus ‘Ifongentes benefalcatosdatin agmine currus, itAnnis bis denis plebs ea feruit eis.

Chronica.

ANno ab Adam 4061 , à diluuio

X081, anno à diuifione lirtguarum 118o,anno imperij Nini regisAflyrioruni y o 8 óojtemporibus Deborçprophetifîæ, or-

Sabinorû)fLibIano primo rege Italiæ. Cui fucceflit Saturniis , à filio fuo loue illuc profugus.Deinde Picus rex, filius Saturni, qui cögnominatus eft Stereos,pro co

ipfe primus agros ftercorauit. Poft querri regnauit Faunus,amp; poft eum Latinus; cuius mater nomine Carmentis,nympha,li-tcras Latinas inuenit. Latinus autem pu-blicauit eas,amp;: authorizauit.

Sifaram dux régis labin viiftus fugitado^ ftium tabernaculi Domini,fubpallio fœminæ abfeohfus, q uæ trans-fixiteum per tempora,amp; ibidem mortuus eft.

Debora iunc mulier legiiur vixijfeprophètes, ludicis ofiicio dum regit or dine plebes, Subpalma ijuadam fœmina filafideni, fila virum Barach, Domino mandante,vocauit. Et iubet vtpopulum difionat ad arma parari, Neptahm Çfi ALanaJfes arma parabit, ait.

Sic inmonte TbaboriubetagminafànSlalocari, Promittens Sifaram cum gente fuafitperari, Omne decue labin,imperitfj fui.

^nte vtrum Barach Sifaram certamineplexus, £t profuguslatitans multeris vefleretedus, Tempore transfixum fœminaperdit eum.

HisitadeflruilisDomini virtute tjrannis, Pace bona ^uadrageniepopulue manet annis,

Vota refert Domino turba redempt a fito,

Traditur populus in lèruitutem, amp;nbsp;liberateumDominusper Gedeoneni.

Pax annis epuadragenis ^uia venit Hebrais, ‘P.urfits iujfa Det mal'edefiictunt Pharifii,

St tpuafifipe reis pœna refurgit eie.

Sub APadianitas tradit Deus Ijraehtos, *Pralia mortfera veniuntgrauiusrepetita, Oëlo gemens annisplebs ea feruitita.

Dux oritur Gedeon,cuiusdecetadanotari, Subditue efiDomino,Dominusiuhetarmaparari, Dimicat in APadtan,rex ab honore cadit.

flando potauit aepuae,ad be Ila vocatur, i‘scendo bibit. Deus tmperat abuciatur, Tercentumtuuenee flare bibendovidet.

Nec tarnen hipaucicertaminie arma tuiere, zArdentes adbella faces buccinasf^ dederunt, Stc/pj triumphantes plena trophaaferunt.

Salmana,cum Zebee,tuncin helloceciderunt, Tunc cjuadragents annis cumpacefuerunt, Tempon bus Gedeon regnaipuietaregunt.

Vxores de morefouens Gedeon adamauit, Septuaginta spuidem natos Gedeon generauit. Copia natorum pralia dtra trahit.

Abimelech filius Gedeonis iudicat Ifrael.

Tfatus ah ancilla fuit Abimelech Gedeonis, fudicat htc patrtam, loca, iura tenens regionis, ludtctum poputi cumferitate colit.

Germanos necat tilefuos fupra memoratos, fpfi^poif pauca rex a muliere necatur, Dumtactenslaptdem vulneratida caput. nbsp;nbsp;nbsp;ƒ

'Uulnere dum moritur,feruum rogat vt tuguletur.

Ne tantum dominum muliermaëlaJJèputttH^t Néve fiuum per dat regt af am a decue.

Decodern Abimelech,filio Gedeonis fpurio.

IF’iribus Abimelech Domini moderam'tne fiit^^' Et tribus tn populis annis cum pace peraëlis, In populo Thelam culminefummue erat.

Poft Tholam fucceditlahir,amp;: iudicat IftaCl.

Tholam hie denie annisfit a fata peregit, Succeffit lahir iudex,populumfjfubegit, Hic annis totidem régna paterna regit, Ttr denos natos lahtr genuiffeputatur, jQ^os afinis numeropartlivedaffenotatur, Totaf^tuncpopult turhafauebateis.

Tbola iudicat Ifrael.

Ttmpore cjuo Thola iudex tn patribw extat, fêteer at Antheum manm Here ulu arte paUflt^t EtT'roianorumvafiat tnorbefolum.

Nunc regnat Laomedon,arteifertvellerüaurtttlgt;^ Thefiue tndomttum pugua perimit Aitnotaurur»i Aiinotaurw erat,fub breuttateferartt-^!^tut reginafueratfirut^ eoipuina. Semper amani crimen fuit htc,a^or^ ruina, Temporapacificanulla manereßnens.

£««d erant gefia, ludosagitarepaUfira.

fnnefla tribuit fua iura motefla, tJ^ore/^C(trnificu/£UM atrox^futt. ^urea Trotanis dum velleraprotulit agnw,

Fama per omni a dim at a prodtta,prodidit agntttHi InuidtaStcului lafon ademtteum.

Nunc Agamemnonifit (jracia fubdita fili, nyitreui buncgenuit,i]uem regem dixtmiu olitth

Tollit apud Siculos ’vndupue lura folt, Jtahcumlegimué nunc régna tenere Latinum, Tufiiaihura decs legitur nunc ederep rimum, Hnde/atis late nomma Tufia patent.

TliolaiudicatIfraeljamp;Latinalitera amp;nbsp;lingua fit in Italia.

Dum iudexFhola fit in Lß-aelille prophet a, Lingua Latina venit,fit literadantepoeta, Kerbaloejui Gracaiamnoua lingua vetat.

Sola per Italiamfuerat tunc liter a Çraca, (jramma nouum tribuit Latiw rex atq^poëttt, Tullta rhetorica,ltmat atra vetat.

Traditur populus in Icruitutem Amon, quern tandem libérât iudex eins lepte.

Terribilis,fortis,qHi nafiiturex meretrice, llle^fert populi cumprobitate'vicemi fnterfeeit Amon regem ,fitperans AmonittUt legem ‘Hominiifoteet Ifiaèlitas, Sexannis populam fitlisat £ƒ augetita. Abcflam fit iudex in Ifraël.

TJenit Ahejfam index, -vir Bethlehemita, Pacei^firtita faluat beneregnapetita^ Omnia defendens in regionefita.

Terdenoj natot datur Abefidmgenutjfi, £t totidemnuméro nataspulchras habuijfi^ iHnnis fiptenisiura paterna regn.

Venit nbsp;nbsp;Angelaniudex,tutor regionis,

Htc legiturgenitus de firte tribus ZabuloniSi

Pbfl annos denosfertur (ß ipfi mori.

Abdon iudicat Ifraël.

Nunc veniens Abdon, cunSis moderat itr Hebrats Filius efiHelba,contrarius efi Chananais, «Hnnis oPloTiei terrafauebat ei.

Jfle lt;]uaterdenosproprio defiminenatos, Trotubt, Ö recipitper eos totidemgeneratos, ^t^saßnistotidem ducerefipefilent.

Chronica illius temporis, de regeTro* ianorum Laomedonte, ôc de Agame-mnone rege Græcorum, amp;nbsp;de

Samfone fortiffimo,amp;: Hercule.

ANno ab Adam 4 o 8 o , à diluuiô .1300. anno à diuifionc linguarum

I X o I. anno imperij Nini regis Alfyrio-rum 8 77. rapta eft Helena à Troianisj vn-deTroia deeem annis obfefta penit.Me-nclaus Helenam vxorem recepit.Æneas profugus,ingreirusItaliam,Latini regis fi-liamLauiniam vxorem accepit:de qua reges Albanorum, amp;: poftea Romanorum originem habuerunt. Reges etiam Fräco-rum,fiue Franconum, id eft Teutonico-

originem trahuntdicut in fequcntibus fuo loco plenius (autoreDeo)dicemus,quum de caufis Romanorum traôlabimus.Sam-fon autemamp;Hercules fub tcmporcTro-ianornm, pares ætate ^fortitudinefuilTc dicuntur,qui ctia ambo fraudefœminea perierunt. Samfon per Dalilam vxorem fuam,opio potatus,amp; rafus,cæcatus eft à Philiftæis; Hercules verb per Deianiram vxore fuam tunica toxicata indutus ,tan-quam cera ad ignem dicitur liquefaclus. hoc autcm ei fccit vxor ad vindidam, pro

mam nomine Hialam.Seruus autcm mif-fus ei ab vxore cum prasdiôla tLinica,voGà^

PARS VI.

Rurfusapud Dominumgrauitir peccant^harifiif Zlnde Phibfiaispopult traduntur Hebrat, Temportbus longisfiippeditantureis.

Turba (juateriampajfa decem defieueratannot, iQ^mfortis Samfon oritur,vir roboremagnus,

Ftltus efi Adanuhe, corde manu^potens.

Ille Thtliflaos affltgentes Pharifios, Sape iubenteT)eoferîurfuperajfe trophao^ tJlbCoregiganteoMarte retunditeot.

Tugno Samfinem legimus maSlaße leonemf Cuius (ÿ ipfifauum mellisßufiepit ab ore, Mortua dumßccabefliatotaforet.

Ille Thtltflaam qua tune erat in regions, Sußetpit vxorem,patre non prabentefauoremi Illudenim Moyßlexinhiberefolet.

Terq^decem numerolegitur mallaßevirorum^ Ex LAfialona,ßoltum^ recepiteorum.

Hxoris/ßfuadetulit ante thorum.

Vulptbus tnuentis tercentum,temporeventif ^gntbus accenßs caudasligat,arteretentis, Concremat figetes quas mimicus habet.

^Hrbortb'ss, domthus, pariter cum meße crematiSÿ Htnetis deuaflatis,vel abigne voratis,

Tjxor tpfi pater perdit ur,ipfi latet. Sub petra latitabat £than,cogunturHebrat “l^eddere Samfinem,lt;^Hia damna dédit Chananaitf ^^arttftr inpetra fic^ lotjUHntnr ei\ Hónne Phtliflat penttw dominantur Hebrats? Car dommis tnferre tttis non damna vereris?

“P^ddere tevolamiis, ^uodcrucieriseis. ille*differtnecem,patiari^ ligari, tJKe Tjin^um deferte 'virumpofihac cruciari^ sS^ÏHnda manns vefirafie remanebit,ait. JO Sam(ônzgt;tarripttur,populopleHenteligatura Funibiu arblatur,deducittirvtpenmatur., Jn medtis campis hoflthus ipfi datttr.

U tribus argutis, cito profiiictt illefialuti, 'üincftla nexa cutiletMcr validifiimarupit^ AFandtbulas aßntvidtt,eas^jtuitt, OJfiThtlifitnoipopMlot maüans afintno.

Sicyoniorum, S)L de aliis caufis.

ÄNno ab Adam 4179 gt;nbsp;à diluuió 157y,à diuifione linguarum 1174, anno imperij Aflÿriorum millcfimo,rege vigefimo nono , Onco imperante apud i ö Ally rios; Rege ctiam Athenienfium quarto Mcfànto, régnante in Latio ÆneaSyl-uiojfilio Pofthumi Faunij, filij Lauiniæ: Eli facerdote iûdicante Ifraël regnum Sicyoniorum defecit,quod oébngcntis an-nis vel amplius durauerat.

DeHelilacerdoteDominiin Silo, de origine Sa-muelis.

id facerdotum Domini dum pojjidet Heli, Helcana de T^amatha pater efficitur Samueli, ^nna prtwfierilis fit piàmaterei.

*üouerat hune T)ominomaterijs pateri^pdelûi Tradituie^l Heli,placet obfiet^uium Samuelü^

Se^puerDomino nolle die^dedit.

Fertur in Stlo tuncfœderu areafiuijfie,

Cuius ad obfieejuium Samuelpuereditùs ipfi, o^nteDeum fabaothvefie nitebat ephod.

De duobus filiis Heli facerdotis, facrilegio luxuriaque de-ditiflimis.

Tunenatos habuifie duosdat'urillefàcerdot, Ordine presbyter os, auidos, Issxu^ proîeruos\ Ophnicum Thinees ad fi:elerojaceler, ^nte domum Domini fier tum pepigere latenter, HsHima dum colitur, crudam raptùnt violenter, Sape minus coHos diripuére cibos.

Tropofitospanes rapiunt hinc indefietyuenter, Quolibet alueolo carnes rapuèretridente-, In iemplo TDomtni régula nùllafiuit.

Presbyter infipiens populumparit infipientem, Ipfie^ lege carenspopulum datlege careniem, Dejpicitur vita defipientis ita.

Prophetia amp;nbsp;villo filent, propter peccata, amp;nbsp;Deus parat ho-ftem contra He-bræos.

^ra fitper populum ficeterojum vehit Hebraum, Fhde Philiftaum Tlominus vocat,vrget Euaumi Ht yuafimortereumdepopuletureum.

fiacie TDomini tune proiiciuntur Hebrat, Somnia non veniunt, neq^ vifiofit Phartfiàis, Fit Deus omnipotent nunc altenus eisi

SAMVEL.

N 03e quieficenti fiacra vox loyuitur Samueli, O Samuel,Samuekvocempueraflimat Heli, Prouidus exilions, concitus aflat et.

Tlicit ei fienior, non hac ego voce vocaui, Ffle magis Tlomini vocem.prius ipfi notaui-, Haae puer dormi, vade,magtfler ait.

Ter^yuater^Tiei vox infionuitSamueli, £t totidem vteibus pueripfiecucurritadHeli, lt;t Ignorabatenimejuisloyuereturei.

*Dicit etflnior: Stplushac voce vocaris. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

Hon venias adme,reflondens ipfie,loyuaris', lt;iyfudio te Domine,pracipe tjuafio magis.

HKe reuertente ,dum fismeretiUefioporem, SermoT)ei rediit,T)ominimoderatusabore, DtHa fienisdoHus, nuncpuer aptamouet.

T)icit et Dominus -, Herbumloijuar,ôpuer audi, Qtüfiyuisidaudierit tune vtraçf^ tinniet auris. Sufi;ipe,netimeas dtHa refierremea.

' nbsp;nbsp;Omne malum yuodcumy^loyuarveniet fitper Heli

T^am pueroscohtbere fiuos legemi^tueri Noluit,a populo nunc abolendus erit.

^pfie ruet,natt^fiuigladio perimentur,

èt populo mea pUg/t venit,pafllm morientur. Qui non corripuit corripietur, ait.

idllTane fini fiancita Dei puer ipfi reuelat, Claufit tenens audtta finexpro tempore celât, Quippe timor Dominipellore magnus erat.

' DeplagaPhiliftinorum, quæ venir in populum Domini,tempore Heli facerdotis amp;nbsp;filiorum

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eius Ophni amp;:

5 ° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Phinees.

c^rma Philiflaa dumrurapremuntPharifiaa,

Plebs cadit enfie rea,gentes habuere trophaa, ludicio Domini bella paranturea,

^lIlTillia bis bina de plebe caduntrefiupina, Quam Deus inclinât, dânat,promit,vrget adima, Ifie mala yua celebrant amodoflare final.

Turba reuerfia domum plangitcectdtflecolonum, Miraturÿ^ Deum fi non habuiflepatronum, Purfits adarma volant,beUa referrevolwit.

Hnde die yuartaclamant^Dortemus

4° Dresbyteros portare duos hanc inde coarSlant,

145 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;GOTFRIDI

' Ophni cttw Thineuhancfttper arma ferent. loca bellorum venitomne deem popular unty Voce^ tuba, trumba,clangorrefonabateorum, immodiemftrepitue concutit omnefolum.

^rca Dei prima pracedit agmina minat, TerraT^hilifiinatimet 4 reboanteruina,

Kidie/j conuenit,cordei^fiablagemit, Qgüdfaciemw, ait? venit Dem ille de or urn, Tut or Hebraorum ,deuafiator regionum, mit arcaDei,nemo reßftetei.

*gt;4ttamen ê fatrapteßortai^ reßfiitegentef-, Carde^j ßurgentee gladiis exponite mentes, Obpeccataßui plebs eaflperuit.

ty4gmine congreßpugnant certamineplexi, çyirca Dei cecidit,populus dans terga reeeßtt^

Et duo presbyteriprimb necantur ibi.

Terdeciès millena cadunt paucis^ reliElie, ^rca Dei capitur,populistnfanguine vielte, ‘Ducitur ante Dagon arca‘Deißabaoth.

Area Domini capta eft àPhiIiftæis,amp; pofira antedeum Dagon, amp;nbsp;vir ejuidam venit de prçlio nun-tiare hæc facerdoti

Heli»

^tr pereuntetriburemanens ßtbßtnguineviuui, Vulnere paßiuMS,currendo redit fugutum, iAjperJüs cineregefia caducarefert.

^nte fores templi tuneßde refederat Heli, E'ir mißrafiat ei,feniorperßngulalt;]uarit, ßt,(^ 't^ftde Tjenttyqua nouafaSla geritt Ille refert,mifira popultmat'e praliaparta, Et natos cecidißefitos,vbi decidit area, Omne decus populi prorßss ar car uit.

Tallsts ab introrfumfenior cadit ipfi retrorfum, Confiabla ceruice cadensfiangitçiuo^dorfuf^, Kt^tafinis vita fata coatjuatita.

tyinnis centenis minus vno vixeratHeli, Jurafacer datum Deus ipfi dedit Samueli, ^y4modo proßieiam quid facit area Dei.

De plaga Philiftinorum quitenc-bantarcam Domini capti-uam,amp;:de cafu Dagon.

Zlrbs erat A^tumfamofa, caput regionis, ^s^fuit area Det pedtbus fisbiunlla Dagonis, Q^mpro rege poligens ^hananaa coltt.

JiJane Dagon cecfdit,releuat gens praua iacentem.

Rurßis mane cadit,defiruxit area cadentem, Nanq^ Dagon capite fiat mambus/fcarens.

tJi]Jitttit in vrbe Deus varias per vifiera morbos,

Mißt eismorbos,dedit ileon,atcfjtenafmon, l^atibusegredtturlongaonabj^ loco.

tyJnus^^ ex taliscoxarefrscantepependst, fntumuit,crepuit,putrutt,mortem^rependit, Ifia Dhilfiaisintulttarca Dei.

Omnis homo target,generalisplagaperurget, Deficiunt tur ba,clamant vehementer invrbe, Exeat area Deine moriamur ei.

Tollitur, eiicitur,ctrcumq^ per arua refertur, Inde magis moritur populus fubpeile repertus, fntus abfij domo, clade necatur hemo.

VITERBIENSIS ^4^

Fertur in Accaron, clamant magts Aciarowt^’ Tollite VOS arcam,difcedite,prorjusabite, f^d fibi vult Dominus,non retinere licet.

eAlter a plagaDei patriam vehementer adettt^’ Mùribus innumeris fige tum vafiatio vemt, Firmulier^gemtt,ß'ubius nbsp;nbsp;her ba périt.

Conueniunt Jatrapa,recolunthincindedoloreti Henitiß ariolusnecromanticus aregione, ^^Itter area foret concilianda,monens.

eAcctpiuntvaccasfœtas,plaufiroqjfitbartanti

Detentis vitulis imponunt defisper ar cam,

J^t videat populus quid facit inde Deus.

Si reUas peragrando vias dtfießerit area, CrediturhacplagaDominiprovindice parta. Si cacusarua capit,non Deus ifiafacit. isAttamen hinc ar cam vaeuam dimittere nolatih

Munera non parca, capfa retinente reponunt, Nam placare Deum, donaferendo volunt.

Quot retinentvrbes,totidemfabricanturÇ^atitgt; £x auro mundo fiant vt munere fani, Ettotidem mures confiituerefabri.

Drocedunt vacca vefiigia re(laftquentes, Ifiaelajpiciens vidit vaccasvenientes, Drofiicit recipit,gaudet, easq^ tulit.

Intus nbsp;nbsp;exteriusvidet,^^ confiderat arcam,

zAbfyjfiicerdotefubitb fit vtîlima vacca.

Confiinguntcurrum,conficiuntif rogum.

At quia tarn temer 'eiDominifitcra nuda videtttJl^ Ira mouet Dominum citiusq^ perire merentur, Kodedaturpopulisincljftaplaga ntmis.

De Bethjamitis quos tuncpeccafienotauit, Hna decern deciesfenioresplaga necauit, Sed de plebe magis copia damna trahit.

Milita quinquaginta Deus de plebe per emit, 5 O Quum^videt populus quia tot commotus adeftub

Dixit if ingemuit, quidfaciemus ei?

Inde vacant homines habitantes Cariathiarim, Dicentes, Arcam Domini, miscre Philtfitm, Follite VOS arcam ,vosteneatis earn.

Gauifi^fines, cunn:is^ Cariathiarinta, Sufiiptamus earn, dicunt,reuerenter adite, SufitpithancMinadab,vir bonus à Galaad.

Filius Aminadab Eleaz.arfanblificatur, Sub quo cufiode nunc area Dei teneatur, Sicrequies populo,vita^filua datur.

^Arca Dei capta quum fiptem menfibus eßet, 4® Hltio magnaDeidedtt hancremeareneeeß, Q_t^m redit in patriamglorificatafuam, quot;Reddit vota Deo populusdecordefereno, Droiiciunt^ deos quofiunq^ tenent aliénas, eAfiaroth if Baalim comminuuntur eo.

Populus Ifrael petit regem à Domino,per SamueJem.

Dofiulat d Domino populus pro iudtee regem, iQm neq^ iufla neget, neq^ fiernat viuere lege, Qgßßt Hebraorum ius,populumq^ regens,

Hac ita dum quarit, iubet hunc Deus ante docert, ® Qms fit honor régis,quod onus,quisfafius haberi-Hacfibifipopulus vult,Deus{inquttfirit,

Samuel prænunciat populo omnia iura regis ' futuri.

Iura dedit Samuelregis relegenda futuri.

In toto Ifrâël non erat gladius, prætcr gladium lonathæ amp;gl3^ dium Saul.

2Vö» erat intotogladimvellancearegno-, Ferrariiisvefaberynechomoejuiportetemenditm, Solmcumlonatha rex gladiatta erat.

Terra Ploihfiai ferrum fabricabat Hebrais, ‘Ffec licttit fabricare domicun^is Tharifiiie, Tie gentuarmorttmforte daretureie.

Tomer afctafarcula,raflula,fae ligones, Furcula,runcula,falxftca defuit,Ç^ pugionee,

Omne genus ferri vendidtt hofiis eis.

loriathas folus cum armigero fuo percutit Phili-ftæos.

Esi;ikens Jonathas filo comitante cliente, eyJrripiens arcumfamulo dum contulit enfim, Cafira Philiflaa mane videre meat.

zPlrduus ills locusfiopulis cum rupe pependit, fmpiger afiendit proper ans,arcum/^^ tetendit, jQ^a fibi procliuam profiicitarte viam.

Confortâtfamulumlonathas,nefortetimerei3 T)icit ei,geniespoteritT)eus hasremouere, Defuper auxiliumiammiferandoferet,

Jpfi Deus fignum nobis hacfirteparabit, £cce Thtlifiausfinos homo forte vocabit, Tincere nosgentes moxDeusipfidabtt.

^fi homo ß dicef, Difi édité; protfiss abite, Hac mihi parco vice, metuens difirimina vita, Sic remearelicet,retro petamus iter.

Tix manibus pedibus/f viam rapuêreßspernam, Cens vbiprofiicit,hos putat exiliijfe cauerna, Tocefi^ tarn kni dicit-, Hebrae Vetii.

Procedit Jonathas famuliferitatefitpuente, Profiltt ingentesferiens hinc inde potenter, tJ^unere dante Dei nemo rebellât ei.

Jpfatf figladiisgens plenafurere trucidât, Jpfi fui dum cafa ruit fit gens homicida, Gente cadentefera terror Terror erat.

Cacus Hebraorumfirepitum perfenfit eorum, Qt^ritur hinc Jonathas,vbifit dux magnus eoru. Et ipuiadefuithic,ej]eputaturibi.

Caflra Thihfiai dum cafa vident Pharifii, ^yirca Deiprafertureis,comitanturHebrat, AJerfiqffinguinibus dextra natabat eis.

Saul facit ediHumdicens .Hominem matedilium, S^i capiat villum, nifi vider it vndicp, villum, OmneFhilifiaum namvidetipfe Deus.

Mel fuit in petra,lt;]uod longa parauerat at as,

Plebs tarnen abfiinuit,Saul regevetantepropheta, Quippe cibum tangi regia iuffa vêtant.

JJefiterat Jonathasfi rege cibum prohiberi, Äiellis enimmodicumvirga retinenteconiedit, Foß;^fuper gentes plena trophaa dedit.

Sole recumbente, Saul ejuarit ab omnipotente, Si iubeatgentemperimtfub noSlefipuente, Sed refionfi Deinen modulantur ei.

Rex ait-, O popult puifhammalediJlamereri JJontimuit Domtntl nullavaletarte tuen.

Si Jonathas fuerit, iamperimenduserit.

Dicit ei Jonathas modicum de melle comedi, (ris, JJunputd ob hoc mortarlPater impuitjob hocmorte-

Confirgens populus, “Ffon ita {dixit^erit. Jfla falus noflra, Jonatha de munere venit, Tollamus Jonathan, Deus indepotefi mifireri, Saluuseritiuuenis,epui bonatantagerit. tyibßinuit populus, neplusmod'o perfipuerettttf zrimodoplagaAJoab, Edon,Amoniffipuetati

Percutiunt hofiaslongius atip^ ficus.

Præcepit Dominus Saul,vt occidat regem Amelech, amp;nbsp;omnem gentem fuam,amp;: omnia pecora fua.

Foil viUos reges,poftplurimapralia lata, ^ujfa Dei ventuntregt,referentepropheta, Tade premas Amakch, noua bella petot-

Jndicat amp;nbsp;caufim tpuare nonpralia paufant, Timportbus ÄJofiepuiagens Amalechfutt aufi,

Bella referre Deo,fidarte peribit eo.

JJenit abtÆgppto quondampopulus AJofii, Dextra Dei concejftteiterram Chananat,

lt;ty4tque Fherefii régna parauitei. quot;R^x Amakch tune in lofueprtmus fuit hoftis, Etcuneistulit arma fiis contraria noftris,

Tt cadat ergo reus pracipit ec ce Deus,

Verba authoris.

LongamiiiisDominißntentia fipe tnoratur, Digna tarnen meritis tandem modulataparatitllt; Feccati^fii débita puifipj luit.

Si puis enim quarit bene velmàkgefta mererit Spes bonanulïaperit ,nec enimfub tudtce ceeli Uir bonus immunis nec malus vllus erit.

Q Longa {Deus dicii) Amakchpeccata reuiß-, JJuneregemcumgentefuatecadere mtft, Caditeconfifiprorftss abfq^nifi.

J^ir, puer multer,pereant, animantia terra, Omnia qua viuunt fitagasocetfireferre, Rex regiotf fua falla maligna luant.

Juffiofancitacompletur ab Ifraelita, Rex Amakchita capitur pugna repetit a, Caficarentvitamultaperarua fita.

Omnta cùmvicit,qua regis erant mimici, Saul makdeliquit, quia plurima viua reliquit,

Uiuus hic zyJmakch car cere vinSlus adef' 40 Q^m quia non cadit,neq^ iujfts viSlor obedit, vincenda dedit Deus à vine ente recedit, lt;tyJdfuit Samuel,miJJus ab or eDei, Dicit ei -, mandata Detfireuiffe vider is, Hec regem pecudtimve gregemfiluajfe ver erts, quot;fudteio coilt SaulmakdtSlus eris.

FœnituitDominum,regem te fidecreafß, Fœnitetexftipula minimum teglorifieaffe, Temeliorveniet,quituaregna reget.

Sinon peccaffes, regnum tibi perpetuaftès, Tfunc alium regem DominusDeus euocatadft, Omnia cuitradet,tu breuitate cades.

y ® Saul ait •, Hacpecora,qua viua tenere videmtss, Sacrificanda Deo certaftationeferemus, Tfon ea funtnobisviua,fid eiuserunt.

eyJbfit,ait Samuel-, Dominus non dona requirit, Q^rit obediri,non muneris arte potiri, Pellora non pecoraficrtficate viri.

Non holocauftaDeus,fedcorda fideliaquarit,

Muntrf

tJ]Funere non eyuarit fedmentefide^mereri, Hac ipui donagerit lege beatus erit.

Saulproiicitur à facie Domini, quia maiidatis eins non obeditiit.

Saulrogat ante Deum Samuelisvoce tueri, Dt pietate veht Deusipfefuimifireri, Iratus Samuel,Non ita fitxiferit.

Rex metuens, chlamydis Samuelispraripit oram^

Etfatisimplorat,atens-,T^ro me pater ora, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y

Dum trahiturveflisfcinditurabfy, mora.

Sctjfavefiefua,Samueliratusin ipfum. Sie ait, Hocregnum fietteprafidefeiflum, fcindente peris,tuquooi^fctjfuseris.

Samuel occidit regem Amalcch, propria manu fua.

«ydrripiens Samuel Amalech, iubetvtmoriaturf Pinguts homo nimtum rex,agat,ritevocatur, Ouem Samuelgladto percutitex medio.

Dofl acias cades,Samuel remeauit ad ades, Hec Samuel regem,nelt;y^ rex vidit Samuelem, iydmodoDauidtca chronicaÄdufa feret. fade Domini Saultrifiis mane recedit, Triftis ad hac Samueldamnatoprincipefleuit^

Adotus iS inde Deusprotulit ifia fini-. Cur hominem quem defiitui tucompatieris, ludiciis obfiaremeisfailis^videris, ^Iterius régis cultor nbsp;nbsp;vnSlor eris.

£x pueris Efai Dauid mihi tolle minorem, Ille mihi placuit,ßd ei prsfiemus honorem.

F'nge citopuerum,nullafithoramorA.

Chronica.

ANno ab Adam 441 3 ; à diluuio I ly y,a diuifione linguarum 11 y4, anno imperij regum Aflyriorum Nini, 11 y y.apud Affyrios rege Triciadeimpe-rante; puer Dauid,paftor ouium,filius Ifai Bethlehemitæjvnàus eft à Samuele in re-regem Ifraël, manu Sa-muelis.

Saflor eratpecudumDauid puer Ule fide lis, 'Ungiturtn regem Domini, mantbus Samuelis, Spirttue tpfi Dei continuatur ei.

Saul erat in Gabaa,ejuemljgt;iritustlle maltgnus, Vexat exagttat,grauiort verhere dtgnum,

Infert damon eidigna flagella Dei. Qfuritur a medicis,i:jua debeat arte mederi, Fertureumcithara modulamine pojfetueri, Hanefibifi tulerit,(juam cito mîtes erit. ‘Dumfurorille redit,dum regiavifeera ladit, Subfidium e^uarit SaulrexDautd cytharœdt, Vmit inflnutt,mitta membradedit.

Sapefttrorregis, puero modulante,receffit, Sapius acceffit, toties puer agra reprejfit. Sic puer nbsp;nbsp;cjtharacautioregüerant.

*Igt;um furor rabies cjtharareticente citaturf Cujfide vtthpfterum transfigere,ftdvariatt(ry

Transfixuspartescafftdenanij^patet, Territw inde puer metuens à ret^e recedit, £t •velut ante fuit pec udisfit pajlor (fi hœdi, Débita fisbfidia cura paternadedit.

Exercitiis Philiftinorum cum Goliath ftat contra Ifrael

pugnaturus.

Turba PhiliFiAa,montana,cacumina cinxit, Dralia iam vetera ccetusvterq^ parat, Exiit à ca/lris (joliath vir corpore fortis, Spiritus horribtlis,populi^ teterrimus hofiis. i^icriter armatus circuit 0 mne latus.

Verba authoris.

lt;sgt;drma viri ffiire velis bello properantts. Scire potes, mea Adufit docet, quiaforma gigantis, Sex cubitosplene dtmidiumq^ tenet.

Grandis er at galea capiti,velut area tefia, t/Ereus clypeus,ceruictbus altior extat.

ris ad hac ocrea,crura pedes^ fwent. ^ÆrealorteapenfatfixmtUiaficlos, Cufijis habetferrt fixtcentos pondereficlos^ Litta ■voluentt grojfiorhafiafuit.

^rma T^hiUfiaimetuunt vehementer Hebrat, Necpugtl incafirisex ommbus efl ThartfitiSf pro lege Dei Adarte refiflat ei.

SxittediElum regie, (^utcuni^j (joltam P'tcerit, illegener regts pro munerefiat, ‘^^^ßbi fociumfide coaijueteum,

PræualuitDauid inPhiliftæum in fundaamp;s lapide.

Henerat ad fiatresdeferrecibariaDauid, HACvhidiflribuit,dum regia diSla notauit,

Dumq^ Dhilifi-Aos ipfi videret,atf, ^ydrma Dhilifiaifi dexter a vincet Hebrat, Sipugiliscaputabflulerim Goliath Chananai, £nfecadentereo vismemoreflemei?

Ille refert-,Adeus efiogener,focius^ voceris, Si poteris,ßcutloqueris,fidona mereris, Sed quia tarn puer es,quomodo vtlloreris?

Hic ait-, S Domine,potut mallareleonem, Hrfi terribilem nouifuperare furorem, Cum mihipafientem tollere vellet ouem.

Vt Deus iflarum mihiconterit oraferarum, He valeantpecudum pertingere membra mearum. Sic ifi eum reput at perdèrepoffeparum.

Spiritus tmmundus defordibus eil oriundus, Incircunctfies,fid ego deitatis alumnus, lt;ty4rbitror immanem vincere marte canem.

Induitur magnisDauid regalibus armis, Arma nocent membrisgreflumprohibentia paruis I Etgladiuspueripendetineptus humi.

Reiicit arma puer: nam fingula reddidit illis, Cotleilie^ per a trinisdemorelapillts, Jn mantbusfundam detulit artefisam.

Sic\ait'jincedam,fic membrapotentia cadam, ^ylrma virtfoeda deitatis munere ladam. In Domino dtrum mortificabo virum.

g iij

G OTFRIDI

Terror inefl^ populle, neq^ ßes bona défait iUie, ».^^ttrantur ptteram paacisbellarelapillis, Confidanttf 'Deum perdere veile reum.

Sic puer in baculopopulußtebtantibue iuit, ^SMens fcelerofa virt puertlta peblora vidit, £t loipuitur puero-, Qmdfacis{inejuii)ibi?

Fuße ceinem cjuaris,mea non{aii)arma vereris? En duibus cœlifuper atheraproitcieris, £fcameiscanibusiammoriturw eris.

imiter ait-, Conßdomagis fuperareßiperbum, InDominobellare volo,verbum^proteruum Crtminisingluutes vir maledtblelues.

Euolatexfunda iaciemispetrarotunda, Per mediumfiontiscapiti conßxa redundat, Intima dum cerebriperforât, tile cadit.

Enfi carens Dauid, caput amputat enf cadentis, Morsf^ fusgentis fit tune cito morsmortentis, Nempe ‘Phtltfiatcommortuntur ei.

Çensfugttextemplo, tutore giganteperempto, Çaudiajunt populo pueri probttate redempto, Rexifßicergenerum lege recept at eum.

Optât eum Ionaihai,foctaregnare for ore, Etus efi ammo nimto connexus amore, Gltfcit eum focium femper vhique fore. Chronica illius temporis de Vlyfte, amp;nbsp;de Diomede,amp; de aliis mirabilibus.

ANno illo , quo Dauid præualuit in Philiftæum, Vlyfles condidit inßni-bus Hifpaniarum ciuitatem Lixabonam. Eodem tempore quædam quaß incredi-bilia in Græcia contigifle leguntur; videlicet fociosDiomedis inanes mntatos: quæ etiamaues,ipfo Diomede in Dcnm trans-lato,circa templum eius,in infulaDiome-dea,nonprocul à monte Gargano ßtnm, volitent, aquasq; ibiminiftrenr.Qnod di-dum Varro poeta ( vt dicit Anguftinus)in tantum probate vidctur,vti eædem aues à Græcia yenientes, eum tanqnam einem fuum vißtent amp;nbsp;recognofcant,aliasqlt;o-mnes aues «àfe tanquamalienigenas,diris morfibus omnino repellant.Quodvt fa- 4° cilius credatur,introd.ucit Varro in exemplum illam famofiffimam Circen, quæ fo-cios Vlyflis mutauit in beftias: introducic etiam Arcades, qui tranihatado llagnum. legunturinlupumconueili.-dequibus ad-dit, quia ß ipß humanas carnes non com-ediß'ent, poll oclo annos iterum in hu-manam formam rcdiillenr. AlTerit item

Varro ; quendam hominem,nomine De-mutum,de facrificio Arcadum guftalîe,amp; propter hocinlupum ellè mutatum,deci-mo tarnen anno in priftinam figuram elle reuerfum ; vnde etiam dicit Varro; deum Arcadû elfe deum Lycium nominatum. Græci enim lupum lycum vocant. Qiw

VITERBIENSIS

omnia vtrum amorc deorum ßioru coH' fingant, ar. ludificatione dæmonum vcr^ eße putencur, no eft meæ intentionis pro' bare. Auguftinus ramen dicic,dcquodani viro nomine Præftantio, aßlio ipßus ftantij le audiftè, quod vcnenum in ftimpferit; vnde in ledlo quaß dormienS multis diebus iacuerit: vbieuigilas,cabd' lum fe faiftumeftè, amp;annonâ lient cabal' IO lus portalle le, retulit. Narrat amp;nbsp;idem AU'

guftinuSjCÙm eilet in Iralia,de quibufdanr mulieribus audilî'e, quæ viatoribus in ca' feo dabant diabolica machinamcnta,pof quæ in iumenta conuertividebanrunqu* peraftis operibus libi tune impoßtis, humanam formam redibant,amp;menteDr rationabilem tcftatifuntfe interim habU' illè.Item de Macario eremitalcriptumiO' uenitur,quôd puella à malcßcis in equui” 2,0 mutata, amp;nbsp;ab amicis ipß Macario præfcfl'

tara, non videbatur Macario equa,fcd pæ ella: amicis verb fuis omnino videbattd^ iumentum :vbi vir Dei,adDcum preci' bus fulis, amp;puellam fecitomnibusappa' rere verè fœminam, amp;nbsp;amicorum eins o' culos à præftigiis dæmonum liberatos ft' cit afpicere veriratem. Vndeapparet,tlï' monés humanas mutarc formas in beft' as non polie, fed oculos hominû liiis ma-chinationibus lafcinarc,ita vtaliud lit cot* pus,amp;: aliud vidcatur. vnde Paulus ad Ga-laras : Oinfenfati Galatæ,quis vosfafeina-nit?Nuncad hiftoriam Hebraicam verft ficèreuertamur.

Iratus Saul dixit, Mihi mille dede-runt, amp;nbsp;ßlio Ifai dccera millia.

GentePhilifiita pereunte refargit Ht braa, Stiulvt tnvrbt wiea.t,occMrru amœnuchorea, gtgantra bella. lanebat ea.

Adtlle dabant regt Saul, dena^ milita 'Tdauid, Aiotm ob tntttdtam rex, cantica tota notatttt, /ratm^magt^.ßcfurtnftu ait.

Mille mtbt tributtntgenero lot milledederunt^ PPon mihtßdDautdßaudis potior a ttderunt,

Nec ßneßtpplicto canticalßixtt'jerunt. Latidtbiis obtaiis, Saulodttoptttprobitatii, £t parat ingenerum nocitttra pencula gratis, T^rotegit huHC Jonathas,cowpatiture^fatiii Coniugistnthalamottibethunc rex noble necartf

(onficio fonathat corde fdelù erat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;-

In pâtre propoßtumfonathatdum fentdiniquum. Sape iuuatfoctum, plerunq^ tuetur amicum, Cuiférus,impatiens,intuldifiapater',

Ultro virum rapientitfilius es mulieris, Perdere te quard, quemfimperamore tueris, Si rex Dauid erd.,glorta noflra perd.

zAlterad hac-, Peto parcepater.paxobfecrofiat, Dum licud nos eripuit,moriente Goliath, Fallere nolofidemtutffiquarüidem.

Dauid fugit à facie Saul in montana.

Inflarerat lapidis cor regis trafurentis, Ille docetficium iam tela cauere potent is, Pramonitus Dauid mane latenter abd.

Fugit ad Achimelech,vbi tunceratarca fiphid, Tolld ibtgladium quem viceratipfi Golia, ^Presbyter hune aluit dtfigt;ofititq.piè.

Fama refert régi, qua presbyter tile peregit, Collafacerdotum necefiptuaginta fubegà, Cœtus ibicecidd,quilocafanllarégit.

^n nece tantorum quos ajferopresbyterorum, ç^lbiatharfolus deflirpe remanfiteorum, !

Filius Achimelech deferuit^filum. lurafiicerdotum tuld exul ab exule Dauid, montana pelons iuuenafibt conficiaud, Cum qutbus exiltj longa pericla trahit.

Fania dédit regigenerum fiib monte latere, Cuius in exetdtum proper at rex cafira moueri, Cir citer infidtas aucupis arte ger ens.

Dauid abfeidit orani chlainydis Saulinantro. ,

Tune ab infidiu circundatus vndiq^ Dauidi eLAFontls ad antra redd,quo dijfugiens latitaud, Dentris ad obfiqfdum rex ibifilus adit.

Dentreq^dum crépitât, du ventrisadalla laborat, Dauid abinterius chlamydis clam fuflulit or am, Nefiius egreditur rex,ventt illefiras.

Stans procul hinc Dauid,de mantis ver tic e died, ‘P,ex,cur perfequeris vefligtafimper amici, Ladere tepotui,tuquoq.jparce mihi.

Tt pot uit vefiis tua me truncante rectdi.

Sicpotuit cerebrum me percutienterelidi, Cum tua fùbgladio vdafuijfit tbi.

Ale quafi vermiculum tanto conamine quarts,

Et pulic em bone rex nimium vexare vider is, ludicet hac Domtnus,cur mala tantageris ?

quot;Eex conuerfus ait:Dauid,charijfimefilt, luftior es ficero,tu regno iurepoiiris, eAlii ego non tribui debitafalla tibi.

Pœnitet erroriscefiaud ira fur oris,

Te quoq^ iamgenerumfludio complellor amoris, Tupeto liuorisfiigmatapelleforis.

N.uncfili promdte mtht,ciim régna tenebis, J^i^d natos in pace meosdomtnatorhabebis, Huius enim regni tu moderator eris.

Fædere percufio,rex latiar inde recedd,

Ordtne polhcdis Dautd reuerenter obedit, T,ex abd,^genera nulla nociua dedit, Dauid ingreffus node tentorium régis Saul, tulit inde cyphum ar-genteum amp;nbsp;lanceam

requiem regis rumpere nolle vend? 'R.Ê^^gt;*ldhtc: 'Pro regenechic fuerat tiht cura. Te duce,te vigtlifua vit a fuit perdura, Sed necego vdam perdere quaro fiiam. Lancea iunlla cypho,manet hic,ego tollere nolo^ Hacpuer accipiat,quia montisin ar ce repono, lura mei Domini tollere nulla volo.

De Nabal amp;nbsp;Abigail indeièr-to Canneli.

tn P atria Çarmelt,nomine Nabal, T^iHÙiis tunc innumeris quafifonte natahat, Nd tarnen hoffttibui cum pietate dabat. Grande virifcentufuit,^^ vtrfcenorepienut, pauper erat Dauid latitans rebut egenus, ffuifpecut hofpitium tunc dabatat^ nemiUi Dirigit armigeros,efiatfibi quarere TDauid, Rufticutarmtgertsalimentapenta negautt, Probraq^ non modica turpiter or fits ait. Dumredeuntiuuenet animtferitate timentesj tydudit eos Dautd.tratus ad hacvehementer, Q^cquid habet Nab aligne cremare par ati Vxorerat Nabalfiapiens vultuq^decora, Illa cibos varias,dona parare labor at, Pergit,(^ tnfidias prauenit abfq^ mora. tfihlunusvtarmigertsfiolertia dat mulieris, ^pfd virofitagit veniam placando mereri, Ira cadit luuenumfiDauidamicus ent.

T)um redit tlbigail,mulierformofiafidehs, ty£re ,domb, Cerere, multisd^ referta camelis, Febribut interiitforte mantusei.

Lege maritali magis hanc Deus ipfi beauit, Deniq^ complacuit recipi pro coniuge Dauid, Sponfafit Abigatlpronuba lege pari.

Dauid habitat in Sicclech,vrbe régis Achis Philiftæi.

QuamDauidfociis^ fuis reX tradtdd Ac his Dauid(^ AbigatltUnchabttaudibi.

De morte Samuelis in

Rama.

Tune martens Samueldatur in Rama fipeliri, Quius exequias populus decreudadtri, Tlanxit eum Dauid,confocij^ viri.

Saul Sdlonathas amp;omnes fortes Ifraël interierunt in monte Gelboc.

Ä/ontfi Gelhoëcttm bellagerenda venirent, ’nttmprOperanthincinde fnM confiigerevires^ Hoß thus tnjpeëtie Saul nimie arma timet.

Confuluit Tiominum, Dominut reßtonfa negauit, Fœminapythonum pythonica fana parautt^

Sußttat nbsp;Samuel y ut redtutuus aif,

Quid mefolltcttaelcur noffefutura labor as? Ecce manui ‘Homtnt, nulla tibiproficit hora, Tucumparte tua{rex}cadisab/^mora. ‘Eurfiu et dtcit; Domini tedextrareltquit, Zydltera pars vicit, nofiripertmentur amici, Cras eritis mecum, define, parce mihi.

Concidtt exantmis rex,omni rohorefraSlus, Pallidus erigitur,multerùvoce retrabltie,

Etus armigeri condoluere viri. Fœmtna comp at tens puer is alimenta parauit, Et regem licet attonttum,guflare rogauit, Dum prectbue vtSlus guflat, £amus,ait. fßaeltn campis totus qutcunq^ remanfit, quot;E,ege reuertente committere praltaJanxit, InßruSlis cuneis cacus tn arma ruit.

^ylla Thilißaa cito caflra repellit Hebraa, Htnctt,Çfi exfupsrat,nanctfctturtpfa trophaa, ‘Flenaif fangutntbus Afarte retundit ea.

Interiit Jonathas,numerofa^turba fuorum. Viribus armor um cadit omne decus populorum, Ißael interiit,deperit omneforum.

He rex d manibusgentilibui interimatur, ^rmtgeroferientefuo Saulenfi necatur, luffus enimfamulus perforatipfi latus.

Adane reuertenta repetunt campejlrta gentes, Inde caput Jonatha regtsffimulreferentes, liylflaroth ante Deum turba locauit eos.

Corpora caßrum mûrisßifienfa reponunt, Grandis Hehramp;orum filertia noble vtrorum forporafubripuit,qua venerando colunt.

Philiflæi refpuunt auxilium Da-uidin bello,quia fufpedus cfl: eis, in monte Gclboë.

quot;Dublus in obfiquiis régis qui dicitur Achts, Vir ‘Dauid,famuli^ fui fuper arma paraît

Gentibus obfequtum prabet armaJâtis. Difitltcuit fatrapis adpraUa ducere Dauid, QMppe Phtlillaum lt;foltath prius ipfinecauit, Vndeputant ipfum veile nocere magie.

Segregat ergo fiios Dautdredeundo mintjiros, £t redit in Stcelech nullo reUocantemagiflro, Dum reditipfidomum,ßnttt invrbedolum.

£x Amalechitis venientes nanq^ latrones, Expoliant Sicelech capiuntif viros,multeres. Cum quibus vxores Dauid abijfedolet.

InfeqUitur Dauid veß:tgta prima ferentes, Longius apatriavidetillos noblefidentes.

Quamediis pratte cœna fitampla fiitis. Conjuluit Dauid Dominum fivincere pojjit, Vade fDeus dixitßua dexter a conteret hofi^es,

Tutt obttnutt,gensq^ caduca luit.

Irruit in cœnam tanquamfuribunda leana.

Inter eunt hofies fiantferculafanguine plena, t.^agnafutt prada,glorta mator erat.

Armiger qui nunciauit Dauidfe occidifle Saul,occiditur tanquam male-faä:or.

'tlulnereprofiratopopulo velAfartenecato, Fama refert bello jonathanfitccumbereprato, j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et regemgladto iam periifie fiio.

^A^rmigerinterea qui Saulprius enß per emit, IJefitbus exctfßs laniato corpore venit, Certior vnde redit vir,noua certa dedit.

Sic bßßccunbli viblifitnt finquii) He brei, K^]Aortuue efl Ionathae,ego regtefabla peregi, Signa tibirefero,quafimementomei.

*Porto tibiregis armtllas bß diadema, tiAmodo cum regnofiel tibi gloria plena, Df Deus inflituit, tolle quod eius erat.

Triflis bfi attonitusDauidcadit,atqj reßergetlh Ingemutt lachrymans alios defiere perurgens, io nbsp;nbsp;Planblus erat Celebris,mœror vbiq^grauie.

Déplorant lonathan bello cecidißi priorem, Ftplanguntparitercecidijfevirosprobiores,.

Regia membra dolent idolothita fore.

O mans Gelboë,montanarefertacruore, Tibon habeantpluutas,careant perßcula rare, Fertur adhucfierilie terra cruentafore.

Qui tulit armillas iuuenis,qutfert diadema, DemanibusDautddum munera ßerat atncs^’ Dona tulit mortis,deniqj dtgnus erat.

Dicit ei Dauid: Eu qui diadema tuhfii, In Chrtflum Domini committere non ttmuifii.

3 ® nbsp;nbsp;nbsp;Officium mor tie,mortefcquerie,ait.

^blibus armigeri quantociue Hie necatur, Spesq^datifieleriefic morte viri variatur, Fata fut Domini nam moriendo luit.

Chronica illius temporis, de regibus amp;nbsp;cauhs Troia-norum.

ffiis temporibusTroiam defisribit Homerus, ^Anchtfem ‘'Priamumiffimulregnareferemta, Gefia^ tang€mus,merogat ipfà Venus.

40 NaßiturexPriamo Paris,b^ laudabtlisHebloft De quibus anneblo breuiter quam plurima leblot, ffatera qua remanent magnus Homerus habtt' De tribus in mundo mulieribus,vna mouetur Quafiio,quaßecie reliquie mage pulchra putetOti Obtinet hic Helena iudiciale decus,

Illa Aienelaum legitur meruijfe maritum. Cuius auus lafin rapuit vellus rei^imitum, Vnde dolus Paridiegefia rependi't eie. 'üelleris eblcaufa,ßderatplusferuoramoris, Vult “Paris hinc Helena corrumpere iura pudofiti Vndefimulpoterunt Heblor bfi ipftmori.

Hifloria Priami,ßtadiaforte reportant, SPraliaTrotana Paridis conatibus orta, £n per verßculos inßnuabo duos.

Verba authoris.

V'itur arte “Paris, Helenam rapit vndeßb arratti Gracia Troianos denis deuicit tnannis:

pbit

ryy nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CHRONIC.

vit io di^nafuit, dirutaTroia lait.

Gracia Troianos ijait. tancfaperejfepatatart

T[on erat exT)anais ,gens Itala nanq^ probatar:

Nobilis Italia Gracia maiorerat, ladicio veriß cjuamp;rimat ißafateri: Inclyta longaui reßripta legantar Homert^

Itala namtellasGretciamaior erit.

Jaßerat Iliades Aienelaus vbii^j crem ar i, Hine Helenam reciptt cjudprimas amator am aait

Lege maritalifiruat,honorat,alit:

Partis Sep

PARS V I Ï Ï. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïy8

elî PriamasfParisyÇ^ probtti tïePlor in Ftliaflat Priami Venus nbsp;nbsp;Caffandrafibylla, {iUa,

Vtait ÇS Antenor,cuius (ß aüagero. nbsp;nbsp;.

Exiit ioLneas ßammis crépitante plate a

Filius Anchißs 'Ueneris^ trophaa

Vtrgiltus melius carmine narrat ea.

Italicus legit ar iam tanc regnaßi Latinos, Ipfe Latinorumßgnauitgrammata primus, Carmentem matremßcdocaißepatet.

timæ Finis.

DAVID REGNAT in Hebron.

ANnos triginta Dauid tranjeenderat atas. Cum prias in populopotuit regnarepropheta lujfa Dei refouens,noxia canSla vetans.

Dum iubet ipfiDeus Dauid diadematefungi, Sola tribus luda tenet hunc,regem^^ perungit. Quern regntfolio,prtma recepit Hebron.

In relttjuis tribubus fsbofith regia proles, Filius oceißregis prsifumit honores,

Vtpater ante filet regia iura colens. K^blilitia princeps Isbofith,dicitur Abner, Sed Dautd régis princeps,Ioab,regit agmen,

Qmfil,fiiigt; regi, regia iura regit.

Hl duoprtmates,regaliaßgna regentes, K^Lrma premunt armis,contraria votagerentBS, Iura petit Dominoregia, quif^fuo.

Tifiina Gabaon loab confedit ad amnem.

Stantfimul armati,bella patrare rati, ^bner ait:Surgant iuuenes ß cufigt;ide ludant, Refitondit loabfiPlacet,vtfi vulnere trudant, Profiliunt iuuenes hinc ß ahinde decern. itAlter in^lterutrumgladio lu fire minifiri, Quify^ pugtl pugilem perimit mucrone vicijfim, Vulnertbus paribus corpora cafa cadunt. Cœtus vteriy^falit,congrejfus vtriny^potenter, Obtinet hie Ioab,fugit altera pars vehementer, Quißgeutij^ viri Marte necantur ibi.

TuneAfaheliuuenem,caprearum more velocem.

^ermanam loab, Abner iagulaait atrocem, Caius hie loab, fiater Tjltor erat.

Isbofeth filius Saul, occiditur in doloàfcruisfuis.

Dampuer Isbofith leSo dormire vocatur^ Forteßporatas,fartimgladio iugulatur, liAinte pedesDauiddepofuere caput.

Dam caafam feeler is cernit perßngula Daaid,

*Perfidiam iuuenum dtgna feritate notauttf Criminis exemplar poenafespuetur,ait.

Trancatiscunliis mambas pedibusif wroram. In cruceßlpenfafient cater a membra latronum, Qaiperimunt dominum,talia dona Tjolant,

Dauid tenet monarchiam in Hierulalem.

HofiibtU extinliis,crefcunt magnulia Daaid, Ifiaëlapplicuit.fifi^reconciliaait,

Vngiturin regem,regna monarchus adit. tsAnnisfeptenis primo regnaait in Hebron, Et trigintatribus,tenait diademata Sion, Quafibi pracipai culminis aula fait.

Dauid percutitPhiliftæosin valle Pliaralin.

Quam iam regnaret Daaid,uenere Philifiini, Rexif reospercufiit eos invade Pharafim, Rarfus dam veniunt, rarfiss in arma cadunt, Dauid deducit arcana

Domini.

fn terra Gabaath Dominiconfederat area, 'Ot popalus deducat eam, rex ipfi coarSiat, Hane in Hierufalem ^aippe ref erre placet.

Organa cum cytharis Iß tympana cum cytharœdts,

Vt refonent Domino gefiantur in agmineptebis, Regiaperfona,tympanaUta finat.

In currupofisere nouofolenniterarcam.

Et iuga,iunlla babus nouafisnt ex or dine parta, Cantus erat Celebrisgaadia magna nimis.

Prefilt turba bouem,bos calcitrat,ß mouet arcam.

Oz.a manu tenait,metuens,ne décidât area. Quant tyuiafafiinuit concitb morte lait, Ky4nte boues,Oz,a legituriacaißinecatus, Inde vtr interiit,lt;jao credidit ejje beatus, Fit timor in populo,ßc pereunte viro.

Rex mortem metuitfagiens,arcam^ relinyait. Tangere ejuis poterit,vel eam yais deferet,induit,

Si mihi non liceat,déférât alter eam. Seruat eam ziirßtcias Obet, pro tempore claaßtnt, lt;tA[rcaTgt;eidam claafa domi,fanIUJßmapaußtt, '^pßushoßes Obetprofperà fimper habet.

‘Dumlocuplesforethoßies Obet,plenasf^ bonoram^ Or dine rex conßderat hac,cœtusyj ßiorum, £t fiadet in propriamfrera referre domum.

Dam veflitus Ephod,arcamdedacit in vrbem, S ait at, Ç^^^in itinere cantabant vndiy^ turma, Spernit eam Aiichol,car tenuißet Ephod.

tAlrgait ilia virHm,dictns:Qtiitgloria régi,

5»ficui anc^lla^,fi dijioopertm adegit ?

T»rpiter in populo regia membra, regit. T^ex ait: Ante Deumfaltare decet Thartfiumi Ipfi ’Thibflaumfuperat, confortât Hebraum, ludaitum regnum qui dédit effe meum.

^^/toretui patris,quta nolo fuperbmhaberi. Domino potûi fublimia dona mer eri, tyb{ttùego,placui,vttafuperba périt.

Hæcfunt rcgna quæ fubîu-gauitDauid.

Climat a quaßta,rex obtinet Ifiaéîita, Gens licet inuit afibifubiicttur Mo a bit a, Terrafibi Sprtefubditafirutt ita.

Omne Thtbflaum regnum reueretur Hebrdum, Serait zASthaumilebufitumfiruit Heuaumt

SerûttAmorrhaum,placat,honorateum, Vndiq^iam regnum régît dilatât amœnum, Sabba,tributarium tribuit per tempora franum,

Seruit rex Adaz.er, aureafranaferens.

Rex in Idumea,Dauid tulit ampla trophaUy Subdit a fit p atria qua prima fuit Chanan^ay Terra Çomorrhxijubditaferait ei.

Ab/âlon inuadit regnum pâ-tris fui Dauid.

Centibtu populisgentilibus exfisperatis, Tpbus Hebraorum percbmatapace locatie^

Lis oritur gratis commemorandafittis. Namconfi)iratispopulis,adiniquaparatisy Filius Abfalon,rapuit diademata patrisy

Rexpiuseiicitur,rebus vrbedatis. Tolliturinuito regnum,confertur iniquoy £grediturprofugtu,Dauidïordanepetito,

Optimaparspopuliypulfaremaiifit éi. Copia multorum cum regefletitfèniorum, Ordine bellorum^cunei rimantureorum, strma per omne folum.

Stans patrie ac nati çunei pro parte locati, Pugna fit in medio, fugit hinc manus impia nati, Mille^ vicefiesycorporacajdiacent,

Dignaflagella Deus puero pro fraude rependit, Abfalonhincprofugus,quercuretinentepependit, Nexus erat ramo tunc,quafipijcis hamo.

^uercus enimflauisfuerat connexacapillis, Mula^ dum tranfit ,perflgt;na pependit tn illis y Solus erat iuuenie,nam pertêrefui,

Diditeum loabprincepsfiefitati notatus, Irruit in iuuenem,nimioffurore citatus, (fufpideformofum perforât tpfi latus.

Dixerat ante pater,natum non veile necari, “Vnde timent équités pueri de mortegrauariy Eîilatitanshodiequif^ timortpari.

Morte reue lata, planxitrex horridafata, Çaudiafunt abis, fibi mens mœroregrauatay ^rguit huncloab dux^ationerata.

'Pfon decet ô Domine,regemfuper hofie doler e, Nec decet hunefiere,qui te fiuduit remouere, Gaudia nongemitum curia noflrafer et. Surgit ab obfcuro qua fédérât ante latenter, Etfèdet in porta,regab more decenter.

Et loquiturpopulo mens rediuiua fuo, Parsinimicafatis timuit,rebus variatis. Et quafi rupta ratis velprada paratapiratis.

Subiieiturgratis rebus nbsp;vrbe datis,

Subditur Achitophefqui mouerat vndt^ bits, Qtfifluerant hoftesfliunt per climata mites, Dergat vt adpropriagaudta,cuiq^ licet. Regiapars voluit quandoq^ malt reminifii, Rex nuUospunire malos,hoc temporeglifcit,

Tltiô nulla fuit,crimina nemo luit.

Esbinenobgigas occiditurin belloaDauid.

Régna quieta tenet Dauid,proparte marina, î O Signa Phibftina,renouant certaminaprima, Cum quibus Esbtnenob virfuit tllegigas.

Hafiafuit mira,quam miro corpore vibrât. Cuius habetferrum ter denos pondéré bbras, ^rruit in Dauid,fid prius ipfi cadit.

fMbiflaiflrater loab, percujfit eundem. Qui reltquos hofles nimiafleritate ret undent,

Prafidioregts,regiafigna regit.

Tunc metuens populus, ne per dat in agmine Confiituere nouam fuper omnia prabalegem, iMmodo quod regem bellafubire negent.

Nanq^ lucernafui regni rex ell kodier na, ° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;populifiruare volunt virtutefuperna.

Ne dum bellaparat,vulnereforte codât.

^Hltera pugnafuitfuper agminafaila 'Philiftt^^t TirpercuffiteoSjgenitusdeJlirpeBathaim, Non er at hic Dauid,gens tnimica cadit.

Tertiapugna datur qua Martegigas iugularl, Litia voluente cuigroffior hafla dabatur, Nomine Toljmitus^erdidit enfle caput.

In quartapugna viSloria noflra redundat, Omnta pefflundat lonathas in fanguinis vnda.

Germani Dauidfilius fiflud agit. InfônuittuncPflalteriummoderamineDauid, ’ Diligo te Domine,virtus mea. tune modulauit, Streliquospfalmosglorificanterait.

Sunamitis datur Dauid in fubfidium feneiâu-tis fuæ.

quot;R^efènefeente iamfrigida corporis atas, Lbfcera debibtai,raucedine peSlorafaedat, Et iuuenum curas frail afineila vetat.

Aubtij regisfamuli dixêre 5 Ltenite, Subfidio vita fit Abifac ei Sunamites, Sic dominum regem fi recreare libet. Nam fenium refouerepoteilffleciofa puella, Ilia caler efuofi membra fintbafiruat, Proficiet vita: nam renouatur ita.

Artepuellarfdumrexftuduitrecreari, quot;Pfatus Adoniasfat agit rex ante leuari, St noua continuofcandala magna parit.

Filius ajfenfu patris regnare putatur. Curia primatumfiduila,flauere vocatur, Caufd cita Dauid diffllicuiffle datur.

Fraude reuelatafluerat iam ccena parata, Mox abit ingratapars regia,flraude notata, Debtuitfiibitb cœna timoréfuo.

Srigitur Salomon,de coniuge natus Tria, ^uem Deus edocuitfublimia philofiphia. Hune recipit regem regius or do pie.

Regia de more dum mula vehit Salomonern, 'R,^x,du€epracone,tulit ornament a corona, CejfttAdonias,occuluit^ dolens.

Sfibditur altari.metuens àfiatre neeari, Kwfaltitari datfi'ater enm reuocdri,

Vmat AdontM.ntl vereatur^ait.

in Bethlehem.

tHnnts tricenis,bis duilis duodenis, Commemoranda finis 'Hauid,lux vltima venit^

Rurfus Adonia culpa legenda redit.

'Fofiit Adonias,pro coniuge nunc Sunamiten,

Iratus Salomon,negateiusparcere vita.

Renuit patrisfiupra puella pati.

Æneas intrat Italiam cum

Afcaniofiliofuo.

Nunc venitlt;iÆneas Troiana pericula paffWi Climata Didonispertranfit,in aquora lapfiss,

Naufragus Italia littora prima tenet. Hum petit Italtam celeri vellantegalea, FiHorapud Latium legitur captaffetrophaai

QjgaTiberisfluuiw,rura martna meat. Jpfigener Friami,propria de coniuge natum, HuxeratAfcanium,patriavirtuteprobatum, (uigenitrix Creufa, filia régis erat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Pulfus vterq^foras,Latij confidttin ora, Humfimul explorant,qua ruraforent meliora,

lt;iAld regem Latij concitafama volat.

'R.ex ait,Iliades qutd aguntfiatione Quirites?

Cur vemunt ?fi bella volunt ?fi quarere Utes?

Quo modo per campos regiafigna nitent.

Ur be Frenefiinafuerat tunc regta prima, Quafibi contiguafauet optima terra Latina, ‘R^galifide rex nbsp;nbsp;amata fidet.

Filiw atq^ pater,tunc cafira Latina videntes, ^dregem veniunt,fitblimia donaferentes,

Qualtafunt dona,litter a nofir afinat. tOlFagna fuit Friami quondam Troiana corona, Quam pater ^neas regt pro munere donat,

Quum data dona fonant,laHdibw aula tonat.

Gaudet in aduentu regum, rex ipfi Latinus, Fit pater Afcanij chariffimus or dine primus,

Seruit et Latij totw vbiq^finw.

Uirgo venufia nimisfiatnata Lauinia régis, Dum videtlliades,fieciemplacanter adegit,

Gaudia dans oculis,vulnus amore vehtt, Fifii nimisplacuit forma rutilantepuella. Cuius amorfaciet Latio confurgere bella,

•syFtq^ duellares Adarteferire pares.

Hane pater lt;iAfianijpetit,çfipro coniugeglifiit, Rexvbi pramijfis precibus comm er eta difitt, t^nnuit late,dtli:a relata placent.

Mater ab oppofito loquitur clam regepetito, Non valet vna duos meafiliaferre maritos,

Nee decet inuito,iuxta negare cito.

quot;RegiTufiorum quam defionfajfe videmur, FradereTroiano,videas quo ture valemus ?

Nec ratio patitur,nec iubet ipfiHeus.

Frgo maritatam nofibistr adere natam.

Solui coniugia nunquam patiarefacrata, Filia nofira data,fiet dattone rata.

Certequodefi,iuuenisprobus pulcherrimus ille, modis millegladio pramaior Achille, fÆneasfiniorfiat probitate minor.

^^Fater vt Hiadesfic defiituijfe labor at, pater euacuat quiequtd regina perorat.

Ira mouet regem, dixit C? abf^uemora; Fœmina vult iuuenem thalamoßernit^^nilem, Spemitur à 'Ll ener èipuem gloria monfir at herilemt Omne putat vtle cui genitalefilet.

Opto mihtgenerum,^ui fiirpe refulget auorum, Cuidedit Italicum regnum,cenfisradeorum, Fgt;et ßbi virgineumfilia nofir a thorum.

£cce dea Fquot;‘.nerfdata funt rejfonfa dear urn, Sortefuturorum,lt;juiafiet mundus eorum, His dedit Italtcum fupiter ipfifolum.

Nam dew ipfi delt;t Feneri dixtffeputatur, Troianafiboljijuod Itala terraparatur, Cui video regnum fic fine,fine datum.

JFlatre dolentefatis, tunc virgo Lauiniaplanxit, Qwefiio defiritur,res imperfebla reman fit, , fndubium venit,quis modofionfiss erit.

Æneas occidit Turnum regem Tu-fcorum ^oüfum Lauiniæ: amp;tollitvxorem.

Y»lcor}tmregiffuit vrbsSaturniaTurnt, Qmw fttndajfe ^riits legitarfor tuna Saturni, Sponftfuit Latijflia régis ei.

Famarefert Latium TroianaclajfepetituWf ^ndicat fponfamTquot;urnij,variare maritum^ Snfe^congrediturßionfu -vter^ citus.

tSiFarte duellarimanus huncFrotana negauiif Sponfam praripuityfegnitm ßbi coAciliauit, Sicfocerogenerumfors variataparit.

£nfi ßbißcerum,regemfacit effe Latinum,

quot;UndeFtburtinum caftrum tenet at^ Lauinum, Vtrgo dolet Turnumfuccubutffe Tjirttm.

Summa dolor tangtt,regtna Lauiniaplangit, Fi^or ad hac pangit, dominam^fatis pater angit, TJtcito viflorisßtfoci anda thoris.

Sic licet inuifum rectpit regina mar it Um, iQ^ßbi ^ufßtum regnum conformât amicum, Hane tenet afittus,gaudet honore citus.

Fx hacßirpe boni nafeunturin orbe coloni. Qui caput imper ijfiunt,mundif^ patroni. Regnant iure fori, munere dante poli.

Citm moriturFurnusfubiio poFl bellapatratat Se,regina dolen5,lagt;pueo fußendit Amata, Cum for et zÆneafilta îfonfi data.

De templo Salomonis.

À Nno ab Adam 444 3, à diluuio, .ZX, I x8 y, adiuifionelinguarum,! 184. Anno imperij Aflyriorum i o 8 y. Regnan te äpud Aflyrios adhuc regeTriciade: Salomo filiusDauid,regnauit in IfraeLTem-plu autemSalomonis conftrüélum eftjte-

te in Italia Pofthumo Syluio,fiIioÆneç ex Lauinia. Cuius temporib.Albaciuitas in Latin eft ædificata,ab Afcaniö filio Æneæ nato ex Creufa filia Priami,apud Troiam. Indicium Salomonis inter duas me-retrices de infante.

Ifiis temporibus Salam oni quafiio venit, Qsndfibi caufa velttßclam muher mulieri, Subripit infantem ? quid rationis erit?

Hnm erat vtuuspuer,alter noHe »ecatus.

'Una petit viuum,petit altera yuod moriatur, Cognttafic, puer urn mater habere datur.

Cum foret tn Gaboon Salomonis viclimafaSa, Ufon petit à Dominofierifibi régnafuballa, Imb quod ipfi Dei iura reuelet ei.

Nolle quiefeenti dicit Dominus Salomoni, Quidpetis ? ille rßert,Teto iudicium rationis, Ouq vale am populis condore iurafori.

Rex neq^ diuitiaspetiit,neqjtemporamulta^ oAut inimicorumfieri pro crimine mulHam, Sed petit vt docilis mens tribuatur ei.

Tsx ait è cœlis,Habeas qua munera quaris, lufla quidem quaris,fed adhuc maiora merer is, Racificusffapiens, diues amandus eris.

Salomon regnat,amp; templum Domino aedificat.

Ttmpla parans Domino Salomon fuperaddidit aui-Regibus euillis,fuperat certamine Mauris, fium, Paxißdaturpopulisvndiqjplenafitis.

templodedtt,atqj'Cethina, Thilofophosfsperat regtsfapientia mira, Plurima damonia carminis arte ligat: Toil malepeccauit,pbil idolafana patrauii, oAfiaroth Baalim,altos^deosperamauit. Quos aderauit,proh dolor,inde eadit.

De Roboam filio Salomonis

ANno ab Adam 448 5, à diluuio

152y. Anno imperij Aflyriorum 118 y. Régnante apud Aflyrios regeTri-ciadcjdiuifum efl; regnum Ifrael. Régnante Roboam filio Salomonis, fupertribum 3 luda, amp;nbsp;Beniamin : leroboam verb econtra,régnante fuper alias decern tribus Ifrael,in Samaria. Extunc autem reges Ifrael à D omino cœperunt alienari in S amaria amp;nbsp;in Hierufalem,amp; (vt breuiter dica) omnes reges peccauerunt, à Dauid vlq; ad trans-migratione Babylonis, præter Ezechiam öclofiam: fuerunt tarnen inter eos pro-phetæ, vt Elias amp;nbsp;Elifleus amp;nbsp;alij Deo dile-di.In tantum autem reges amp;nbsp;pópuliIfrael 4b peccauerunt : quod proiedi à facie Domini, omnes funtin captiuitate exilium q^ dedudi. Primùm Ifrael de Samaria, amp;:

Regnum Ifrael diuiditur inter Roboam amp;nbsp;leroboam fer-uumeius.

Pacificumpbil dtùtditür regnum Salomonis, leroboam contra Roboam partem regionis Dtrtpit,Ç^ turbant omnia mtlle modis.

Ftltus fÿfiruuspariltrtxantur honore, Filius tn luda tuht ornament a corona^ ^tutÜMnumerarelttai opes honores, Seu pacem cut nojfeplacet,légat tn Salomone, Scriberedereltquu amodo Mu^a monet.

HÎC incipit hiftoria R(H mana.

JJalienus hifi or teafiries, praeeßtt Hebraa, iAmodo procédant tttulis,Tomana chorea, ‘Deniy^ ludaica iurefeifuuntur ea.

Nee veteris Tefiamenti referenda reliwjuam, Gefla coamp;cjuamp;ua recolens communtter,tnlt;juatift Tono^pofieriusquodpateteßeprtus,

LLec mir urnfipofierius ponahtur Hebraa, Imperium lt;puta Romanum tuht inde trophadi

Virtbus (^gladtisfuppeditauit ea. Si Latij reges, numero cupis ipfi tenere, Nomina catalogo,potes hie dtfitnlla videre. Or dine cjuo peteres chronica noftraferent. Tagina nofir afonat,^uo nafriturordtne Roradt Qua tulit tmperij Csfarprobitate coronam, (farolus relayui Tomulagefla tonant.

Linea Troiana patet htcfatisï^ louiana, T,egna^ Romanafatis htefunt carmine clartt, ^modo deLatiofiftula nofir a canot.

Æneas moritur,filiusciusAIca-nius fuccedit ei in Latio.

tfljßonteTranefiinoTroianapotentia prima.

Nan^filum Latij tunc tenuereßmul. Coniuge prägnante, veneruntfata mariti, Tunepater Afianio nato,fuaregna relit^uitf fibi deuicit Marte,calore,ßti.

Tarturit infilua, regina Lauinia natum, Pofihumui esi infant, Syluius inde 'vocatut) Nampatrishumati, natustnorbefutt.

Sufiipit Aßaniutfratrem,ßluisoriundumf Oßieio^patrü tenere nutriuit alum num, ^uem legit urnatis pim adamaßefuis. èAfeanius primus,t/rbemßbt condidtt Albam,

Qua reliijui reges regia iura regent, Trogeniti reges ex tpfi femtnenatt. Sunt Albanenßs hac poferitate vdcatii

HicfUoy^Romana mœniaprimaparant. ^fcaniusgenuit Iultum,primum lùliorunt, . Quo patrefummorü datitreße prop ago 'vtroruttfi

Cafarentm luliusdetulttindethorum. TloluitAfcànius luliumfua régna tenere, Sed magisinflituit yubd Pofihumus illafouertt, (fermano potius regia iura fer ent.

tAfianius rex Albanus,cum ter duodenis ^nnis régna regit, fiatri fuagloria vend, tß^ïater ei Latij turapaterna dédit.

De Sardanapalo vltimorege Aflÿ-rioninijqui prinaam culci-

CHRONIC.

PARS V I I i.

cffœminatusamp; viliflîmus, qui cû mulie-ribus femper incluÂis, filare, texere amp;nbsp;cul-citras atq; pukünaria plumis implere,pro-priis fuis manibus omnino deledabatur. ïpiè enim prima puluinaria dicitur inue-nifle, à fcorto meretricum nondifcef-lîfle: qui dum inter fœminas refidensfila-ret, amp;:aprxfeóto fuo Barbato nomine, Mcdorum principe, fie inuentus fuiflec, concitatum eft aduerfus eum eins imperium, quia regem elFœminatum Ce pari no pofle, fatebatur. Quibus ille reipondit di-cens: Non babebitis de mç triumphum. hoc diâo, fefe in magnum ignemproie-cit,vbicxtinôluseft. Ab eo tempore, illud potentiflîmum imperium eft à Médis de-uiôtum,amp;fubiugatu. Sicut deinceps,per tempora fingulorum regum Hebræorum. amp;nbsp;Perfarum,fiue Medorum dicemus.

Denominatie omnium regum Ajjyrio-rum, çfi finis eoruni.

COnfideratidum eft, quod eo tempore quo regnum Aflyriorumdebilita-ri, amp;nbsp;quafi mori incepit, regnum Roma-norûab Alba vrbe per fucceiroresÆneæ vfque ad Romulum cœpit oriri,amp; ab vrbe condita nafei. Nomina autem regum o-mnium Aflyriorû funtifta: Belus, Ninus, Semiramis, Zammeis, qui etiam dicitur , NiniaSjideftfilius Niniamp;Semiramis. A-riuSjAlarius,Xerxes, qui^|^aIeus,Arma-mitês,BeIocus, Baleins, Aitliadas,Mamir-tus,Mathaleus,Salmanafar, Sennacherib, Sperus, Mamilus, Sparetus, Alcathades, Aminthes,Belleparcs,Lamprides,Sopha-res,Lampares,Paminas,Sophar,Mitreus, T autas,T eutheus,Oueus,Derciles,Eupa-les, Laoftenes, Piriciades, Osfraticus, O-sfrathenes,V acrazenes, T onofcon,Colo* ros,qui amp;nbsp;Sardanapalus,hçc tepora erant, venicnteÆneainltaliam, amp;veniëte An-tenore cum Priamo iuniore in Panno-niam,amp; inde in Germaniam,de quibus iil. hoc locoverfificè dicemus.

ï)e Priamo iunioreamp; de Antenore, qui poftea vocati funt Sicambri,amp;: poftea Germani,amp;: deinde Franci.

Jtalicis dominispôfitis tjuosgignittÆneas, De Priamo iaaene,canat inclyta noflra chorea, nsAnnae mafia meafiargecattamos ea, Jndao dtatdimusTrotanofiemineprolem, Vnaperitaltam fiampfitdtademata Roma, fÀltera Teutonic a régna beatafioaet.

*Prole fiub ^nea, ventant reges memorati.

Ntinc decet vt Priam'i iuuenk,fleM oydine hati, Clarafit hù titulis tot a prop agofiatii.

cyfmodo Teutonicafitblimia gefia »otabo^ zAd Priamum ventoydei^uogenerofia propage, Carolnf efl genitM,ctiiHf alia dabo.

nA Triamo Prtamtu iunenis p arien teJorere, Prole nepos ont str, patrtso receler, dm honore, Cttius hiflortam promere Adafiavolet.