Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:

Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned In full. The following scans are, in order of appearance:

C OMPLECTENTE.S HISTO^ RIAM DE ORIGINE , PRC^P^ G ATI ONE * T MIGR AT I O N IB V J gentis,amp; retatationem praccipuorum euentuuni,qui in Ecclo« fia ôd Republica vf^ ad ntcem rrnoric / Hun* ' gar*æ ÔC Bohemiæ regis acciderunt*

Torem d. M a X I M IL I aN V M I I. a V glt; S T V M , H V N« ’ gariæjBocmiæ ôôc.Rege’tTijAüftnæ Atchiducem êCcSikfia*

Pnncïpem amp;nbsp;dommum clementiffimum,Proces tnium j fubicdifsima rcüereyti'a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

PS AM Ê’ÏTVli.AÈ roCEM INGENIO» fus ^flt;£Ïïx ^ojgtA hoc duld carmine expreßiti “Kefeto qua natalefolum dulcedine cundos y^llifitjimmemores mé-cfinit ejje fui.

^fificimur enim naturali fuaui defiderio er^a loca i/la, quee nos na/centes exceperunt, iSquot; '^hi auras hitales haufimus. Illi ipfi etiant parietes cunte cubilia bonæ menti dulcia^ Junt J qute fueruntprima yit^e nofir^e hoff itid,

Ideoljir laude fapientia p^cipue Celebris J^lyjfies apud lgt;eterem Toetam non modo ajferam flerilem filtam Ithtffam ma^nlt;£ aliarum refionum yjbertati anteferf: hierum etiam inpracipua felicitatefua optât fumum de patrijs pójfe'})idere focts^ nbsp;nbsp;nbsp;ISlec 'yjé^o '^ju nbsp;nbsp;familiaritate/olum illeamor^

accenditur) fed ipfe fap^ns natura conditor ) hos blandasflaiflmaS) molles animis hominum impreßit flit eos excitent ad confiderationemma» ^narum rerumjlt;t^anmrem illorum bonorum) qua ip/e^ult in Yita praci». pue ajfid conferuari^

Omnibus hominibus non monfirose efif^risjexilium infuaue eîb^quod) 'lat 'Princept Tllaebanus apud Euripidem inquit, ili nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Äayc!K

Or bit OS enirn ipfa calamitofa eîlj ^lon^a tela plerunq. ma^orummalo« rum exilia comitaturquidem ^partant in Elefiafua caflrenßfonue» runt: Curat nemo Imagos ladere nemo lieretu^ j ISlon exul cura ducitur ejfie 0 E 0, Illam ipfam acerbitatem Cti* infelicitatem labi confideramuS) aut eKperimur : 'ygt;ult ^)eus, lit animum nofirum fubeat recordatf^le pri* mo^eneris humaniexilio ii^rimis infelici iSa luEluofo.

Klt;:re natura hominumuffrba fuitpoïi lapfum. Fîomo enim merjus in peccatum ^mortem ^)eumred:orem excujfirat. Kicißim ifitur^eui hominem à feauuljum deferuit) d(:fijtq.eum lucefuafapien^aj iufiiciaj Yitaimplere. ßatu etiamimmortalitatisi^r beatitudinis) ex Para» dijo infiolßudinem ad magnasi)ita arumnas ex9ruditur. Etadhuequt» ^^ubt. Ipfa laero pracipuè Ecclefiaexul eît)qua multi^ail^mitatidiustin^ac'iiita premitur) rarodefenfionem politicam adipifcitur. j^^niora eiujdem Ecclefia membref) fapifitmè trifiia Jufiinent e^ltl\ Smul lier o inter ipfarurn tantarum^ijer.iarum fenfim) deJanationei^r^ßiOi^^o^^ ^oftri co^itandumeïL '

^âmiranda fapîentla is' extmmenja lomtatej ipfePilius ^tifa^ws , PÎI ^eprecator pro ^nere humano C’* ajjumta nofiræ natum lumante f ^^onte fa^us e?i exulj^uflauit j^utus 'l^itiX.calamitates, Jufli» nuit ptenam pro^enere humano j ^gt;1 nolis patriam iPternam beatam red* deret. Jftte i^itur molkiflamme ßnt commottefa^iones de coeleftt patria, ^fnde eFl origo animarufn, 'pbi no ft rum nbsp;nbsp;nbsp;’zs-ox'irdjf^ , Earn Jaamus ejje

amandam isr expetendam. Huncporturnnmnes eleEi^in hoc ^erumnoft 'Pt» exiliofide nbsp;nbsp;pia^^e funt complexi. Cupio odaXviv, inquit ^poftolus,

lt;yeJfiecumChrifto. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;••

f^t fejfus Cr moeftus Id^tor fCaca de noble tnfoUtuAine i^nota ^ns (S'erransy auide auroray lucemj dulce hoj^itiufh, quietem Juauem Juorum confteEum expetit: ItafifnbliinhuiusW^etenebrisy lt;3'triftiexi» Iio J cupide ^ternam illam patriamJufticiunty'pbi depofito hoc fo^iumypec» catorum (s' cali^inü onere, luce is confteEu T)ei is beatorum firuentur^ is rurfw Juoi, quos pnenüferunt ir^illas felicet manfiones yjuauiter com^^ pleEentur.

Sedquia T^eusinhac y^itaItoce Euan^eltj fitbi colligit Eccle/iani is ^etern^e Jfitteexordiaj in iftis ipfts mijerii tugurÿ^ quot;Vult inchoari, fimul ilium amorem 'Pult eJJe ftimulum y quot;Tt fingulp Pera ornamenta patriae maiori cum cura tueantur, inter qult;e deinde certi is diftinbiigrcfdusJunt confide» randi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• • •

Trimufis pr^ecipuus, eFi Per^e Ecclefi^ focûttoA. Illa enim Pera is natiua eFlpatna. Singuli igitur non fumum tantùm in patria optemus is FpeEemus y Pt idle Ethnicus politicusy Sed demus operam fuo quiftq^ locoyPt is publice is priuatim Sol iufticia Ftlius Dei itobic oriatur is luceat, accendens in nobis ilHus Pit^e ifitia, qult;e in altera cœlefti ft atu perficietur, Tlon igitur tantum laÿfundiay/olumj murosyparietesyfedmulto magisPe^ ram^Ugioi^m cuftodiamus yeam^ puram is finceram tanquam pr^eci» puum thejaurum is nobilißimam patrimony partem pofteritatt con/erue» mus. • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;huncprimum ficopum, caetera Pita bona funt emnino referenda.

Ipfa Imperia is ^eftub: Deus Pult effe hojfitia is muros Ecclefiariifota etiam educatioy Oeconomiarum is Folitiarumg^ernatioyad hoc fummunt bonumyad ptam Ecclefiarum conftitutiona^^ pertinent. Etquia cceleftis doErina propagatiofine ftudys is Uterisfieri nonpoteFlyPt quidemfemper erudita fuit PéritEcclefiayintelligamus hoe capitefimul diligentiam di/cendt artes Pita neceffariics, is amorem doErinarum y is bonarum *literarum comprehendiy at^ cuiliheltfuo*loco commendari. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Secundus gradus inter patria ornamenta eE y»^ipub: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;is

Politici flatus confideratio. ßlagnum fecus isif^gne.bonumtllyJ^ere patriam y in qua iufta eE forma gubernationis y lA ^olitiS^ dffit^lina honeftè regitur. S'îpienter Plato dift utat y dißimiltf effe p'oces is /onos fingularum Politiarum, Pt quidem nunc Tyrannidis Turcica V aliorum crude»

DEDTCA.TÔRT Â, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

cruJeltum ïmpiorftm Tmperiorumjyhrbari aj^ert funtfonitusjtâ'iri» dem optime definiem caufam hanc, inquity AV TlSv 'ZFOÂtr^aV lîùv

i^Kvliv TS^aç^ ’TT^gç oùô'ÿaizirHi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mç ézircf^ot^

ffiài^sTKi. lüademum^j^ub: qud con/entientem'Vocem ad Tieum homines Jonat isr conjentanea^s ahiiones l^oci ii/i edit floret

^hîè quidem Tlato. P'oîuittas enim T)eï eTb/ïJt in totogenere humano femper immota norma^ubernationis fit y ^ecalo^us retlè intebleEius, Et 'ïgt;ult ^eus, Magifirat^m ejje quot;Vocem ^cuftodem a:tern(€ fucé legisJn l^eriC ^liflonisplanfationeEcclefiarum defen/wne y in duties 'Ipitte ofljctjs, Eruditum etiam eïi Êlogii^ Eindaricum) quad breuiter prtecipuasliirtûtes politicos nominate in^e sluioflA nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tl ßÄS'^v X3-0Äicav ÀaXpAÂfjÇ

, gt;9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;mpiiof ci»d)}affj ■zaXiÎTli ,^vinaj vnsiideç ’i^CtSÄH

s^Kovid ÀÂt^^gt;v ijÇç/v ns^a p.vf'n^ ^^aifAv^v. In ea 'Torhe Eex habitat, nbsp;nbsp;nbsp;•

Jororeseius J lujticïn fundamentum'dfbiumy lt;tsrconcors Tax flli^ieThemi-dis, qutejunt ciifl odes opum, nbsp;nbsp;Isolunt iniuriam arcere,matrem fa fl us.

tertio loco ajj)icieni^ funt Occonomicaegubernationes. Ingens orna-mentum eli Oeconomia re^e conflituta,iftquaf(£dera coniugiorum fanllè ZSf cafl è fer liant tir, 'ï)bi nutricatio, educatio iSquot; infiitutio /obolis, mandat is S)Et ii^natunt reffondet. Etcur^pafslufticiæ fitjjeruirelsaletudini, etiam ilia diligentia ,natrix Sedulitatis, frugalitatis , lande dignaeli, qu^elj qthe isr luxuni, aut inuüodicasprofufiones, fimulq,lordes isquot; fqua-lores fiimiles barbaries \Àmaxobiorum totam rem fanitliarem in plaufiris ^iehenttum, fugit (fj' in rebus ad Vitlum, ad habitationem, ad Iseflituni pertinentibus fdelellum, mundiciem, i(jr eligantiam natuneconuenientent amat feruat. Grata etiam mente celebrandaeli T^ei bonitccs, fœcundait-iis terrain, agros fiumina, Isenoó metallicics, Sr tribuenfis ifta mune-ra nutricationii J fine quibus caetera bona hoheri isr retineri non pnjfunt. J fia quidem hunt pr^cipua ornamentOj propter c^u.e finguli ciu^ Isirtute pietate prtediti, patrice amorem 'iS' objeruantiam debent.

Sed non Jatis eîl ^ntum pr^efentis temporis flatunrafl^ijfe, ygt;e» Yumcura digna elt hoinine j^efro JJelîare antecedentia tempora, isrmaio-rum quot;nirtutem confiiderare. Tr^ecipua enim parspietatis erga patriom, per-finens ad Cratitudinem, eli cognofierehifloriam, itsr res ^^floâ apudmaio-rcs, Gfata i^nivria retinendaeît antiquitatis^progenitorum,aquibus noii^^i orlgo ell flirpisj Sed qui fuefuntvoiiçui, à quibus ilia orna-Legum lt;5quot; difliplina; accepimus, is quorum recorda-tioneßfft^mur^t Ginritd bona ad pofleritatem tranjmittamus.

• f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^’homines aut regulis aut exemplisl^dicent, is tempora

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;}( itj inlsita

in Ifita recurranï, intjuit Thucjfdiiiesj hißori^tprudentia quot;i^irtutls ma» ^tflra eïl. P^ehementius autetn mouentj '^’tdius erudiunt exem^ila dorne» fiica maiornm lt;lsr ^^natorunij Et ingejis dulcedoe^t hominihone/iojmaio» rum ’I)irtutem S^lendorem intuert. Sin^ulari quidem confiUo T)ei in omnibns^entibus excultis laudata forma ^li^ionis flatus politici/unt excitatie aliquce heroics familie egregtfl donis adconflttutwnem Ecclefia^ rum fijp Imperiorum ornatit, *, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• , \

Et quamuif prob dolor, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eîl, etiam beroicarùfapientiam

'ytirtutem facile amitti, 'Pbi humana anima a ^eo ^mpUus non re^itucj fl» cut exempla Jilexandri^'Th^nifloclisj Saulis Crniultorumaliorum fatis oflendunt: Tarnen certwfl eït diuinitsts bommum^radus effe diflinBoSf fropa^antur etiam 1)1 Thy flci docent, aliqua yirtutum femina lt;iy' i^niculi inpofleritatem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aliquantifler aliqui ex poflerisin heroicisfamihjs do»

nis excellunt. TpElè dixit T^o'^a: Fortes creatur fortibus lt;7 bonis, Saptenter ettam^cripflt Tindarus: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ii '^vc^av ddn-jtecTd ck Tm-n^a» Tnn^tiiv

Cenerofl parentum animi natura infilqs excellunt. Sed potior caufaeîl) quod T)eus ipfe excellentes familiasflruat, Cealiquos expofle» ritate pricflantibus donis ornat^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

In hifloria i^itur patrie co^noflend^e iy celebranjte funt familieef qUiCa ^eo reliquisfunt prtelaf^ {y^dtfttatcefuntfapienttaj l)irthtibus is* Jucceßibus ditiinis. Et quia innarrationibus hifloricis duplicia exempla occurrunt, alia de Mifericordia , alia de ira i)ei teflificantia : Oremus S)eumfPt ip fl nosre^at, is'nos facial l)aja Mifericordia is* organa no» Jiris animabus is'alqs falutariaj non autem flanyts Faja ir^, patrilt;e is* generis humani pefles, flcut rfiultü proeft antibus lgt;iris accidit.

EdiditThucydiHes hifloriam orauißime isTfapientißimefcriptam^ quam omnium tetatum eruditie iS' prefer tim fapientes politici j admirati funt J iy taj^ien m illaipfal)ixl)nus l)ir bonus inter^ubernatores ISliciaA de/cribitur. Tflliqui j 'ft Taufanias dixit fuerunt parricida: patrice^ ^quod ifuidem 'l)ocabulum eït longe triflißtmum. Ft iÜe fortis Imperator militesßos prMiaturos, alloquitur is'monetj iJt finguli putent in fe mo» mentum totius rei collocatum effeflta quidetnjjnAes ciueshoneflos:er^a pro» • priam patriam aßellos eße oportet iSquot; defet flngulos operas is' oflicia omnia ad falute^ isquot; tranquilUtatem patrice conferuandam conferre. lu» uemus igitur flnguli patriam) primum quidem is' pr^cipue ')iera animi pietate, iS' ardentibus aj^ud^eumprecibus. FlifleniniT)ominus cuflo» dierit ciuitatem ) fruflra 'lfigilat) qui cuflodit earn. , S)eindMiiif^li fuo locO) patri^e tanquam dulcifitmlt;e matri ptireant, i^ magna cura ^ialitAita patriafludeanttueftjis'cogitent) tali fl fodere óllAtofl^t^deUfpiona, religionis ) linguarin^ ) artium, ctuilis dafliplin^ cw^ipfo patrikoniopo» fleritati tradant^

Ji'E'DJCAÏO'RrA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

\/1pud Ji^Énophoiftetn optimus ^x ^rcpidamus ytta faas Spdtià^ pUf^natuYos a^atur : PiunCy inquitduesfimusflrenuij lt;(^ ariimolij

nlç S^yty^o^atç ilùj . Qult;e li)ox (puidem Ijerè heroica in quacun^^ente omnium animis debet effe infixa, ^ebeturpatricC reuerentia^debetur obedienÿa j accedat etiam diligentia in quot;nitandis ciutliunt diffenßonum motuum occaßonibus. TSlemo^laxet frenos iniußis cu* piditaübus ambitioiiis , odiorun^^j curioßtatis jÿfque incenfus patrie tran^ quillifatem turbet. Imo cogitetur ßmuleidem deberi ci^siK^Mi tolerantem qtia/dam offenßones iniurias-, lt;fftea/dem pad publieke condonantem. f^t quidem in omnibu?prudentibus feriptis ) de hac ipfa l)irtute yia, j plurima extant pr^ecepta. ^oaatê quiiead pacem [unt leru/alem. quot;Hon deferite con^regatidhem '})eflran^ '}}oce ^iuina mandatum eîl. Et nunc quidem lanicum tantuminß^ne diElum ex I^latoneaßeribo.

îAttTÇaç n Tnt't^os -nlv aTXuv lt;TsÇ$yivcùv cbTrnv-mv Ä/zxanfav sçj vdtçis, oifjLïó'Ti^v (e àytMTs^v hv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^o7ç, TtK^ aùtb^ui-ariiiç mç v^v

, é dCnôiigt;i Jh , pid,XKov nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ôii/7iivlt;ly nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wâtï^^c.

Natria maior debetur honos, q Ijelmatri 'ïJelpatrij nbsp;nbsp;nbsp;omnibusparentibus^

Illis enimomnibtispr^eßantior Janlîior e^i)lt;(^ in maion habetur autori» tate,apud D eo s iffhonlines ßapientes.\^iort etiam reuérentia coliturima» ^is etiam ceder e^ blandiri oportet patrite niorofæ lt;ijr iracundiCjqudm patri, Eiufmodi quidem pietatisfig^^ri^itudinis cult um etiam noßr^e^en«^ fis Sileßaedues dulcißimeepatriae noßrtt debent, .HameaDeibeneßdof illa ornamenta, qud^nominauimus j féliciter adeptä eïb, eaqdßngulis dilt;‘ ligenter aßiei plurimi fieri ^equißimum eît. tdi autem htßoriam noßrai gentis j qu^e ^eraitrnatiua pibîurà èii patriae, hadenus deßdera» ri j cuius quidem neglellionis hanc reperio caufam, quodcerU annotation nes yetußiorum temporumin bis Iods ßrtptte non ßnt. Ham cum ißt populi ferio dodrinam Cbrißianam acceperint, nan patuit in h^ec loca a^d tus ytris dodisj qui Annales potuißent conflituerey (tj'ßfqua oUmcona Jeripta funt monumenta, ea iU(e creberrimæ migrationeSf mutationes or ’i^aßationes plane abforbuerunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Sußepi igiturin me laborem ißum^ lt;t:tramore patriae lt;üi^(ßeipuit ex antiquitate iSquot; annotationibus recentioribus j Annales j quales potuif contexui j eo'/que f cumati harif: operam hortatores aßtduos habeam'ioiros dignitate isr fapientia prd/^ntesj nunc Deo iuuanteedo. Sub M. X C. 'ï)ero feitdbus außicys prodeunt ißi breues commentary imperaa tor Alugußej quia ÎA. J. l)t quidem clementißimo ts“ exopta* tißimo Domii^ 'Silefi^e ,eiufdem hißoriafure optima debetur. Semper quid^/llJi^oid Monarchs Principes ledi^ie hißoriarum Ot*

Jerdst^^^j^rofä*) cirn ßt condita ad immortalitatem auide conßderat an» tiquita^^d ßatum. \^t ratiocinationes ab exemplis Jun^^ alunt is'augent -prudential. .

T). 'Maximiiianus qntdem T: ita fludiofnslnßoriarum futjjè perlile^ tuTjlft etiam commentarios rerum/uarum diBare /olitu$ ßt.Et ^.Carolum Qtantum Imperator^m laudatißmumycum alioi hi fl or ia^ fapienter fcriptOA, turn ipfum etiam liolumen Thucjdidis diligenter in ipfa feneBa legijje audi» uimus. S). etiam Ferdtnandus j beatißim^e nißmorioi) (S' dilexit fludia bu fiorica) (s'ma^nis fufhtibus litiles hiflortcos inlucem(S'ygt;/umhominMn prodtixit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Recipe i^ituj^Imperator ^u^uflejferena frontejis* clementeNwc te^ nue flriptum ^quodper me M. •'iT. C. communis exhibetpatria, Qfp£ quidem pro eximia lt;fnÄe?s^^q. (s' flobUcitudine at^aßeBione paterna 'M. T. bumilimacumdemßione aßt^ratiasyis'fefldeincepsetiampietati (S' benßütati y^u^uftee tuae comn^ndat. Tribuat teternus (j'propitius S)eus C. M. T. lon^a(s'fieliciayitajjgt;acia,^ubernatio]^mpiam, trânquillàmilietami(^florentem)faciat^lgt;t M. T. C.i diutißime^ 'ï)t talus in ilia Gigant cea flatua) Im/ferium or bis Chrißtant fulciat) Juflent tet (S'feruet) donee /eternum ^gnumin cœlo ineboabitur.

Glogouiie in quot;yirbe Elyßoruni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L Maÿ quo anteannos

3 8. ©. Ferdinandus Imp. celel^auit Saofum Fluptiale cum laudatißima Jua dfonfa Mna Fladtslai Hungary (s' ^obemit^filia. Mnnd 117Q’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

7 L T Ä APVD ^APTENTES iCRU ptores leguntur qq^relae de ïniuftis ca# iumiWjs èc maledicentia.

aJîyoi^, inquiï vêtus Poeta, Maledicentia eftlugubris morfus. Ertidmodum triftis amp;nbsp;queriîla vox extat in libn's Sacris : Calt; lumnia conturbat fapientem, Si. frangit robur cordis eiu». Maxime autem ifta vb tima mûdffenedla, quæ quafi effecta eft,amp; minus v«ras virtutes gignitjprona eft ad calumnias,amp; multos qub dem,vt olim de Archilocho dicfcum eft,faginat maledicentia. Ideo etiam bona amp;nbsp;fcelïcia ingénia me?u Sycophantarum debilitantur, vtmagisfefc abdant,minuftj fêpatefaciant,aucinlucemprodirc velint. Præcipuc vero omnibus ætatibus feriptiones hiftoricæ cxpofitæfuerunt calumnrjSjamp;f iniquiflimis etiam imperitorum iult;* dicrjs,quod ideoaccidit, quia de eÄntibus maxin^a pars homb num iudicare feiet, non ex vera ratione, fed ex affèlt;îîibus. Dome«« fticis vitqs amp;nbsp;erratis blandimftr tx ntlurali quadam cpiÂMJTÎef,, odio vero caufæ vel partjs aduerfæ etiam rede fada depi^uantur fini* ftra interpretatione.

Ego itaeç currunccefiàrtjs de caufis hos Commentarios faciam publicos, publicê mabetiam munire 8^ exeufare volui,contra iniqua aliquorum iudicia. Et principio de confilio amp;nbsp;voluntate mea verc affirmo,menon voluifie vlla narrationealiquemprdinem hoiw (forum hominum in vita fauciare, aut contumelia afFicere. jNon enirn illo Satyrico aut Momico genere feribendi, quoJ nunc apud multos eft plaufibile, deledor, fed cupio feruire bonis mentibus, quibus inquiGtiode veteri ftatu patriæ ndftræ grata e(tLeges hi* ftoriæ me non tranfilqflTe arbitrer. Etfi verointerdum narration* bus* præfertim infignioribus fubqcio Epiphonemata Etbnica, ta* men hoc iure in reprehtnfiowem cadere non poteft.

Nameum ex lententiaoptimorumautorum,hiftoriafitpars Philofophiæ Ethicæ, ôd ornetur hoc ampliftîmoClogio,quod fit magiftraôi fecûlum vitæ,certè exemgla ad Régulas accommo* dare flgç^e eft. Infirma enim eft ratiocirfttio ab exemplis petita, amends Uo^trinæ njoralis,quæ docet de virtutibus,fu* ftenjÂiîKô^aid'ctfrtim normam reuocetur, vtquidem prudenter luris^ilultus dMt: Non exemplis fed legibus iudicandumeft. .. Sua nltur^igiwr iudicat hiftoria de exemplis^ euentibus, vt Phyfica de fuBftantia 8C caufis reruna conditarunj, Modefte tarnen

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mc

me libcrtate ilia hiftorka vfum'efTe opinor, certe inprimis di'xi, pc«; tulanter neminem lædere volui»

Glifcit nunc controuerfia de Religione omnium acerrima» Ego vero liberè profiteor, me eHe ciuem veræ Sc finceræ Ecclefiæ DEI, quæretinet SC amplediturveritatem monftratam in fcrk pris Propheticis Si Apoftolicis, cui^fcp fumma expreffa eft in con^ feflîonc illa, quæ olim potentiiïimœCæfari C^irolo V» At^uftæ fuit exhibita» Idfovbi incidunt narrationesde ftatu, mutation^ bus, 8C difputationibus in Religiene, fcribo quid accident, ve:a recunde meam fententiam (^gnifico. Necßenim hiftoricusinunt præcipuum neruum hun^næ focietatis in hidofia præterire poteft. Et ludere Pyrrhonio more in t«Ii caufa pium non eft. Seuereenim dicflum eft : Nolice errare, Deus non irridetur. Mihi a^em fatis eft, fi perfeucro in Thefi, ordinem nullum in vita volo ddormare, finguli in lèiê defcendant ôd inqutrant. Quare meveniam abillis, qui fapientia amp;nbsp;moderatione excellunt^Si quibus ordo hierarchy eus carus eft, impetraturum confîdo»

Difeedo interdum jjiarrationibu» lcriptorum Polonico^ rum, cum videam, res illas aliter amp;nbsp;probabilius recitatas efte â Germanis» Et manifeftum eft^ non /olum negligentiam fuifte ve^ terum hiftoricorum in iftis popuTis magnam, fed eos etiam fæpe nimium affèflibusindulfifle» Netjvero aliquis fulpicabitur, me odio gentis ilia immutafle,quia egogentem Polonicam ortamd nobilifiima amp;nbsp;antïquiftîma ftirpe Heneta maxime veneror, 8^ videmus cam continua ferie prima antiquàate nunquam fuifte cfîœram,fed femper pepep'fTe ingénia excellentia fapientia,pru^ dtntia politica, fagacitate amp;nbsp;artibus bellicis» Et huic Regnogt; quod tôt feç.ilis â ceruicibus noftris armaScythica Sd'Moicouitica arcetjtota Europa debet gratiam,amp;inprimisSiIefia,quæ coIonia 8^ filia eft Ijuius Regni,atlt;j cum eo multis ofïîcfjs 8C ardifiTimis vin:« culis coniundiftîma»

* Mihi etiam priuatim cum multis præftantibus viris in haC gente d^Icis 8^ fincera intercedit amicitia. Sed vt nulla Imperia funt fine erratis amp;nbsp;miferrjs : ita in hoc ewam^egno fuerunt diflimi* • les gubernatores, 8lt; diftimiles etiam edtnerunt Euentus,quod ta# men gloriæ S^autoritati publicæ nihil detrahit. Hiftoria vero requirit fidelem commemorationem rerum quæ accider|int. Ex • vetuftioribus autoribus, guos fecutus fîm, oftenlt;ÿf ipfius lcripti contextus. Recentes annotationes habui ad manus etjam non paucasjfcriptas in præcipuis vrbibus^collegfjs 8^ccenobl^y

Multa del^müs viro induftrio 8^ dotftiftj^o FraVicf^Fa# bro,qui diligenter inquifîuit, veteres hiftorias, fed B qucmhæc ledio iuuabit, is feiat, îè praecipuê debere gratiam viro fepientia, . doârina,

AD LECTOREM, dotfln'na , magna dignitatc præftantiiïîmo D» Sigefrido Rilt; bifchio VratislauienfijJnuidiffîmi Imperat. Maximiliani II» per Pannoniam conßliario» Isenim,cuminhocftudiumincubuiflet multos annoSjSd lam dèlineationcm hiftonæ d pnmis exordtjs prudenter inftituiflec, pqftea mira fagadtate amp;nbsp;fedulitate omnia vetera monumenta,quæcunq^ extant in Proufticia apud Principes, vrbes, monafteriaÄ collegia,Tnquifiuit, nbsp;mihi omnia communie

cauit Ifberalifsimc,amp;monuit de rebus necelTarijj fapienter amp;nbsp;a^ maneer» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• •

Huius igitur mtmoriam grata pofteritas, fi quæ noftro hoe labore fruetur, reünebit. Nunc oro ennnes viros bonos, vt in Icj» gendo adhibcant candotcm,8C fi qyibus nota funt vberiora,vt ea ad ornandam patriam proférant» Ego,fi Deus mihi vitam pro rogaiftrit, amp;nbsp;ad has operas otium amp;nbsp;tranquillitatemcon« ce(rerit,etiam Ciermanic^pi editionem inftituam»

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;comprehcnduntun

ANNOTATlôNÈSpr£cîpudrum muta^ tiontim (T euentuum, qui ticciderunt ciuitd* tibui Ducatu! Glogouienßs in Silefia inft* riori nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;299

Apologui de Vrfo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- it)2

Ardo£ gentes halitarunt in Oriente ibid. Ardoarum gentium ueteres fedes 12 Ardoarum gentium triplex lingua Teutonica,

Ardoarum gentium migrationes ex oriente in Europam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12.269

Ariorum habitus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem

Attic£ urbis mos in fepeliendis corporibus c£» forum in pr£lijs pro patria , i

Attila extinguitur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem

*Cilßmiri, Mathiie ZT yladislai Regum congrefa fus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem

Caßmirus parat bellum 'm Sileßam i8d Caßjj^irut per ironiamfuit inuitatusadnuptiat

Caßmirut Poloniie amp;■ yladislaus Bchemiie Rea t^es excommunicantur à Legato Pontificio

Catt US fluuius Sil^e uehit arenam auream 2^ Caufa uera odiorum er bedoi^m inter Polonos

ChriflianorumRegtemodia ztr ambttiones exda cuerunt gladios Tuj^icos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i7o.isi

A(lt;(( üj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chriflot

INI

Chriflophortis Lurßm tclegitur ex ciuitate Gio goutenß

Chrtßophorus Nimciia CapitaneuiDucatus

Glogouienßs

Chroiiicorum libri, d Philippe çy D. Pf«ccro coiifcripti, comiwnJantur

Chrißophoriis Nigfr Lrffro duddcißimiff laqueo necdtur

Cmbari£ matrU Priderici T^rtij Jmperdtoris 'mgem robur

Cimbri funt Germdni dpud üerodotwn ç. 10

Cimbri cy Hcncti hnbncruM protnißuds fedes

Wo»

Cimlrorwm primd profeüio dd Tduricdm Cher ßneßum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Cimbricum bellum

Cimbrorum wl Gcrmdtwrivm tnißrdbilis ges

Cimmerij Homeri funt Cimbri

Cimmerij funt d Gonwr

Cimmeriorum hiflorid dpud Herodotum 9

Circdßorum Regio ubißt

Cireumgeßdtio pdiiis Thedtricd quo tempore tnflitutd ßt

Clemens Ppifopui Smogrenßs

Clemens Prim'ts

Clemens extirpduit idolomdniam wid.

Clemens Septimus oppugndturd Pompeio Co^ lumnA

Clemens pricfedius Glogouienßs fortiter fefe gerit in prxlio^drtdrico

Clizdorffid munitur d Conrddo Glogouienß 89

Cobend

Ccelibdtus Sdcerdotivmßdbilitur in Polonid 6t

Calibatus Sdcerdotum inflituitur in Sileßd 272

Collegid Canonicorum fuerunt fcholæ t

Coüegium S. Crucis erigitur Vrdttslfliite db

Henrico Prebo

Collegij Vratisldu^cnßs intefiind dißidid 38S

Colomdnnus Hungaria Rex uioldt milites Gode= fridiPilionei

Colimbi Genueltfis res geßte *

Cemetd nuncius mortis Pclesldi Poloni dppd^ •

Cometd uifu^cAdrdere temporeCdßmiriRegis

Polonid:

Comefd proximo anteeeßit circumgeßdtionem panis confeerdti

Cometd conjpicitur ,ßgnificdns d denuncidns clddem Bohemtd •

Cometd denuo conßieiuntur

Cometd arßt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;181.221

Concilium Pifdtium Cf Medioldneltfe contrd lu= lium

Conrddus Albus Olfnicenfis eijeitur ex fuo Du= catu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

ConraditsCdßr mmatui^cÜumPolonis 32

Conrddus Albus coniie^ll^le cwm Ldtronibus

Sohemieis er Polonitis

Conrddus Cdfdr Polonis infert bellum 38 Conrddus Primus Glogouienßs moritur ) 7 Conrddus ßlius Henrici Sdrbdti extinguitur

Conrddi Secundi Glogouienßs nuptilt;£. 80 Conrddus munit Pridomidm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem

Conrddi Glogouienßs crudelitds 'm nepotem 87 Conrddus Glogouienßs reconcilidtor 89 Conrddi Secundi Glogouienßs exitus ibid. Conrddi St'mduienßs ßmphcitds nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;91

Conrddus »imus Pr'mceps Glogouienßs 304: Conrddus Henrici Bdrbdtißlius extinguiturin

Conrddi crudeliftts in nepotem ex ßdtre 309 Conrddi mors nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem

Corrrddus Epifcopus Vrdtiilduienßs dmduit Ce» remonids nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

Coributhus euocdtur ex 'ß^mid 123 Corpora humdtid mdxime immutdri ab dëre cir» cumßante « •

Coßenfe territoriun^dmittitur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;309

Glogouienß nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;303

Erneflm Tfcbamerm reconciliatur Régi • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;33g

Etbnarcbie Polonite nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.^2

Etbnicorum condones quales fuer'mt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2gâ

Euangelq lux quo tempgre CT occaßone 'm Paa patu obruta er ext'md^A fuerit

Europa oculis fublatis intuetur Eilium Dei 23g Europa nunc fatalem impendere mutatio^em er

FERDI N»A N D V S I. Romanorum Impea rator, Hungariic amp;nbsp;Bohemiic Rex, Archiv dux Außri£, Pr'mceps Sileßtc 254

Eerd'mandm Primus eü expertm prtefentiant

Dei

Eerd'mandi Matalis

Eerd'mandi fludia CX prieceptores ibid, Ferdmandm Erafmum femper nom'mauit Præa • ceptorem

Ferdmandm fuit pA'itm Matbematum 233 Eerd'mandm fiudiosè coluit fratrem Carolum

Exempla uirtutum effe imitanda

Exemplum Pr'mcipis pie migrantis ex bac uita etiam fub trifli caligme Papiflicaram fupera ftitionum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;103

Exemplum fumma er deteflanda leuitatis 'm, Prmcipe

Exemplum puniti borribilis parricid'q g g

Exemplum 'mußtata crudelitatis gg. 233.306

Exemplum burnana mfirmitatis 'm 'Boleslao Sea

Eerd 'mandi Ciefÿ-is elogiwm de Repub: 'Vratisa lauienß

Eerd'mandusRexHijfaniteaum Caroîi Quinti moritur

Ferdmddus Aufriæ Dux célébrât Huptias E'm« dj

Eerd'mandi C£faris conuiuia qualia fuer'mt 2jg Ferd'mandm C^farter fuitVratislauiee 2gi Eerdmandus Caßr récupérât Ducatwm Sagaa nenfeim à Mauricio Eledore

Eerd'mandm Pifearim Dux Caroli Qn'mti occu= pat Mediolanenfem Ducatum 243.243.24’6

Eerdmandi Pifearij mors ctf mores acj'ortumt

F Abianus Schönetebius, eques auratus potens confilijs er Opibus

Eames borribilis'm Polonia • 33.266 Eames borribilis 'm Sileßa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;94.266

129. 30g

Famespradidaab Agabo

Eatalium pœnarum imago

Eerd'mandus Hiflianid^l^ê^tpolis Rex

tur

Fames borribilis 'm Polonia

ladislai Regis ßjonfalia

Ladislai ß'onfafrußraaccerßtur

Ladtslaocreatur periculum lt;i L^atisPonfifi* cijs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidetit

Ladislaus Rex pièexpirlii^

Ladislai inoritüri ftrtpo ad Georgium 17p

Ladislai fepultupa l

Landeshuta^ccupaLitki Jvhat^'JJrnemoruni

Roge

rMANissiMAS VRSIS fuit confuetudo, vt publico 8^ honorifîco reeAutrtus. funcr^effèrrentnr Uli qui ex ciuitatc in prsciqs pro patria occubucrant : vbi poft exequias præcipuæ digijitatis ftnatore, in cœtu pepuli accurata laudabantur oras tioneî quaô^ qjortuisfuushabcbaturhos nos, viucntcs ad ÿrtutem accendebantur, _ propinqui's defundlorum lu (flus verbis

amp; re ipfà eximebatun Nam liberi impubères interfedorum publi* ca impenfa ad maturam ætatem alebantun

Récitât verojiiftoricus grauiflîmus ac (àpientiflîmus Thucy^ dides orationê eiufmodi funebrem fub nomine Periclis,quam olint oratoreseiusætatisfècutifunt. Verum quia, ex perpétua quadam confuetudine Thucydidea, in eam quafi omnia,qu3C prudentiftîmè amp;nbsp;acutiftîmè cogitari poierant,infard^funt : ita vtea rerum maxH »warum denfitas formamorationis obîcuret,8Ccontextum verbot rutn efficiat quafi confragofum.ô^ infuauem : Plato ciuis fàpiens amp;nbsp;amans fuæ patriæ propofuit formam meliorê ac fuauiorem : quam quidem Socrates, fuoconfilio, mulieri fapienti 8^ ingeniolæ Äipao ftæ attribuit. 1 bi inter reliqua dicitur,merito terram Atticam fuis ciuibus efte amandarrgt;8ô colendam præ alrjs, quod ipfà, ex conlèns tienti teftimonio vetuftatis, SC præftantiftîmam naturam inter oms nés, nempe hominem, progenuerit, 8^ pçp conièruatione eiufdem duplex nutrimentum liberaliter producat : res quidem ex terra na^ tas pro cibo corporis : pro animæ vero alimento honeftas leges rc^ ligionis, 8lt;: ciuihs difciplinæ : quæ inter bona huius vitæ funt fum« ma8^ nobiliflîma» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Hanc fapientiflîmi Platonis orationem vere honeftam cUM legerem, cogitabani etiam Silefiæ noftræ fuos ciues 8C alumnos, no* minoTem animi gratitudinem amp;nbsp;obferuantiam, quâm Athenienlès fuæ Atticæ,deberc. Namgt;ôd hæc noftra prouincia,quæ magnitude nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;®*'”’**

ne Atticam fortaflîs plus qi^na duplo fuperat, eft, vt ille fuam Ithas cam célébrât, X9t^^oîÿa^®-,^nutrix fcccunda 8«J bgnefîca homi^ num î quibus in vt.rocp fexu, Dei benefîcio, nec ad figuram amp;nbsp;de^ eus clt;tfpons, n V ad bonitatem ingenioruqj quid deeft : 8^ quæ, be^ nedicn^Ê Deo, res ^feentes ex terra magna vLertate in plerifcß lo* cis fuiwL alicubi,venas auri, argent!, plumbi Sd ferri gignit î re^tiam^i^y^ftftûm, ndn modo fuarum, fed multarum aliarum

fuppeditat : 8c pÄcterea multis feculis excultæeft dilciplina honeftiore, quâm ait) populi effêri ôû inhumani ; 8^ inpnmis ftudio pietatis nunc aiinos Coot excelluit, 8^

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A noftra

noflraîttatcin multis locis fouet 1 kde fias èc Scholas reJi^iofâbe-» neficentia confo'tucas,in quibus fonat voxcceleftis dodrjnæ,ô^ homines ad vcram Dei agnitionem amp;nbsp;inuocationem fleéîuntur : Ita vt bac in parte, eac^ præcipua, jpfias etiam Athenas, amp;nbsp;alias orbis regiones Idolorum cuitu inquinatasjon^è fuperet.

Hæc Dei dona decet nos agnoicere, grato animo celebrate, 'ea^ nos ad pietatem Ôd virtutem mSiorum noftjorum imitandam exufciterit, vt hæc patriænoftræornamenta tueamur amp;nbsp;augeamus, Sôcogitemus,nosin hac mortalj^ÔC ærumnofa patria aditum qiiætf rere oportere ad veræ patriæ poflèlïîonem,vU» ceHante culina,cor4 poranoftraeruntauguftioTa, ad gloriam corporisipfiusFilij Dei immutata, ÔC animæ noftiliori cibo, quam eit Platonicus confipes= ôluô(f.perfufionediuinælucis,iufticiæamp; æternæ beatitudines pa^ fcentifr*

Kutfffiscon^ ^0° vtmeo îoco amorem officia mea patriæ often^ filiimh derera, quam vero amp;nbsp;dulci amore complector ,ttfi occupatus alifs laboribus SCmoleftijs multis, mediocricura antiquitatem noftræ gentis ex varijs ijsq; diflîmilibus monumentis inquifiui : vt aliquac hiftoriæ veteres noftris hominibus fîeregt notiores Si. ftirps no^ ftræ gentis,quafi ex Cimnferqs tenebris eruta,aliquo padlo in^ notefceret,

Fmirio A«« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diftribuo autem AnnaîVs itfdûas partes, ex quibus prior reci*

nalium, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tat natales, Tnigrationes 8i mutationes noftrai^entis : deinde hifto^

riam præcipuorum euentuum, qui in his populis, præfèrtim ab an^» nis 600. pofieaquam Silefia rcligionem Chrifl^ accepit, acciderunt : Altera continet breuem delineationem Si Silefiæ, qualis nunc eft, Si vrbis ipfius metropolit^næ, inclytæ Vratisïauiæ : præterea cho^^ rographiam partikularem illius partis, quæ nominatur Ducatus Glogouiegfis, Si annotationem rerum memorabilium,quæ iftis vrbibus contigerunt. Non expedabunt vero ledores, in hoc bre* ui fcriptq particulares defcriptiones omnium vrbium ôdlocorutn^ Tabula chû- buius regionis. Nam Tftelabor requirit minus occupatum, ÔCcuni rographica ^am édita iit pidura, poterit ea infpici. Sed breuem hiftoriam con»» sile/îte, do, quæ originem nortræ gentis. Si rcs præclarè Si memorabiliter apud maiores noftros geftas,monftrct: qt^pd ipfum bonis mentibus amp;nbsp;patriæ amantibus gratum futurunlfeon dubito ♦ Nam pius eft, patriæ fcribere fada,labor «

sikpafuit Fuit autem hæc inquifitio milTi fatis laboriofa ardua, cum tteglcda ab non modo in illa annalium,amp; in iplà fcriptionis,*quæ noA ante mub bijioricif. fecula apud nos co^^it,negledione : verum etiam clemum ilt;/ipfbas rum fcriptorum, interdum incuria,interdum qVadam male^Iêtia, iuftum corpus hiftoriæ contexere mihi diftîc*lè fctgrit, Mennnimus virum pietat^amp;^ dodrina præftantem Philippum

fæpe conqueri folitum de gentis noftræ Germanie^ infœlicitate , cüi nec fapientia nec heroica defuit fortuna Et tamên res geftæ Im^ , peratorum

peratorum præftantium confîli’o Si v/rtutc, ex infdtia. fcriptorum aut omifTæ aut deformatæ funt. ItajCum noftra Sikfia gcnucric principes aliquos excellentes pietate,iufticia ÔC fortitudinejquales fuerunt Boleslaus procerus, eiufdem films Henricus Barbatus,ne^ pos Henricus piuSjôd quidam all) î tarnen adeo negligenter res ik lorum annotatæ funt, vÄuido amp;diligenti ledori nulla ex parte fatisfiat » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Monumentbrum veterum tanta cft penuria, vt periti reruni Silefîarum fcribant,non monftrari pofïè alias litevas vetuftiores in Silefia,quâm quæ editæ funt Priderico bCæfàre,anno Chrifti 1200* exceptis paucis monafteriorum .fundationibus ex quibus Vicentina vetuftifïîma tempus hoc anno»ôo* antecedit* In paginis vero, feriptis fàcerdotibus Polonts, breues reperiuntur narratio« nes de Silefîa, 8d quidem vfix 200, annorum* Fermé enim Siïefiæ «nentionem facere incipiunt fub eam ætatem,quando filqs Vladis« lai,ope Fridcrici»BarbarofTæ,âprincipibus patruis attributaeft Silefia, nbsp;nbsp;T andern vero, vbi Silefîa defèrtis Polonis coniunxit fe niftorie sikn

cum regno Bohemiæ, illi quidem mutili hiftorici eam ex fuis chro« nbsp;nbsp;nbsp;chroni»

nids quafi relegant, nec amplius,nifi quafi aliud agentes,de ea ferk bunt : ab co etiam tem pib re, alia fcrijita, compledentia certam fè« riem rerum geftarum,non funt édita*

Copiofifïîmus autem inteüomfies feriptoresPolonos eftlo« hannes DuglofTus, qui floruit ante annos loo, nec ^um hifloria ipfiustypisexprefla^fl:,exqua pofteriores fuas deferipferunt EpihiftoricosVfh tomas. Ego præftiti quantum potui:fî qui,inuitati hac mea opc^ ^onof. ra, plura aut meliorü edent, illis vn^ mecum omnes boni Sc patriæ amantes gratiam haFebunt * Intcrea cogitent boni vêtus illud : à» fii; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;grati anfpleólantur iftas micas,ex

varijs fordibus colleólas» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Certé debemus hoe patriæ,8ó prjs manibus maiofum noftro« rum, vt dona Dei, quibus eos Deus in hac vita ornauit, celebrc* mus : exempla virtutum in ipfis imitemur ^a^ non mirfhs diligen tcr,quim hæreditates ÔC poffefsiones, in nos transferamus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

/^Rdior narrationem ab hac nota Hypothefî, Gonflât ex anno« ^^tationibiA certis, Silcfiam dodlrinafti Ghrifti rccepifïè fub an« Ecefc/tk chri numfati Saluatofis ocr* tune cùm imperium Romanumamp; Ger« manittim adhuogubcrparct Otto primus princeps vere heroicus, «^quiEdcgt;'s Chrifti apud Henetos, Danos ÔCvic^os populos pia

cura amp;nbsp;liberalitate ’conftituit : Et parebat tune hæc regio Principi Poloniæîlta lenitn tota gens tune nominabatur* Ab ea quidem

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' A ij actatc

ætate indpîunt hifton'æ vcteres noftri populi» Nam ante lïlud fci culum nullus vfus fuit fcriptionis èC literarum in his locis, aut ceri te is multo ante in ilia barbarie defierat»

Sed cum ætas ea valde recens lît^nec dubium elle poffîtjongê ante prouinciam banc,in qua non cft magna aëris amp;nbsp;foli inclement tia,cultam fuiiïèjquærere oportet,qualesAeam populi tenuerint. Et cum non extet deferiptio melior ,qjiam eft Tacitiapud antiquos, autoritatiipfîus plurimum tribuo» Jpfius igiturVerba examinabi^ sileß^ ueteris Netj tatwen noftri eft inftituti totius Germaniæ veteris in« hiftoriam, ièd de Silefia^otiffîmum verba fumus faefturi ♦ iijs Moribui. quis autem expetit integi^m deferiptionem’eum remittimus ad feripta bptimi noftri Philippi,qui in bac etiam parte verë fait Ger« maniælumen: deinde adChwnicon Clariftimi D,Peuceri,qui veftigia fancfti ftiipatrisimitatuseftfoeliciftïmèjamp;^ quædam pie« nius expofuit»

Apud Taciturn generalis appellatiojcompkcftens multos po« s«f«ortt»K di» pulos,eft Sueuorum, Hos conftituit quadruplices» Suntenim alr| ftmdiegctes, Septentrionales, vt Senones, ÔC vicini populi ad littus maris Bal« thici : Alrj Auftrales, vbi ftint Hermunduri, Narilci,quot;Marcoman« nijQuadi : Ali) Orientales,Pennoniæ SSrmatiæ finitimi,vt Lysi , Art), Heluecones, Manimi,EIyftj,Naharuali : Quidam autem funt littorales amp;nbsp;maritimi, vtjjodiones, Rugrj, Lemourj,Suiones, HieKilt;e uete- Aeftij èC Sitçnes» Hoc palt;fto limites Sueuiæ veteris fuerunt AI« rw limittf, ßj'jjj mons Carpathus qui olim Sueuus dieftus^ft, amp;nbsp;continuo tra« lt;ftu ad orientem excurrit, amp;nbsp;mare Sarmaticum vel Balthicum» stMto de Aflèntitur autem etiam Strabo, qui feribit, Sutuorum gentem efte maximam»

Vnde autem nometf ipfum dedutftum fit dubitari poteft* ' Exiftimant aliqui, ^entern lie dieftam à Principe : Sed tarnen non« SueuU ety« dum ita licjbebit etymologia : QC Berofo, qui texuit fabulam non ’««-'‘’gw* biftoriara,parum eft fîdei ♦ Non dubium autem eft,multas efte ap« pellationeS apudvetere« fepevnius gentis,quas feriptores Græci velRomani,tanquam ignoras,mirédeprauarunt:Ijcut inprimis noc familiare eft lulio Cæfari, amp;nbsp;Ptolemæo. Cognata igitur ngmi« na ftint Sueui, Suedi, Suiones, Sidini vel Sitones,Syebi,quos Pto« lemæus collocat ad mare Cafpium* Iiyniûlis aquilonaribus ad* huehodieextant nominaSuedorum oNortuedorum : vndecre«

dibile eft, ex vtteri lingua gentem ira appellatam elfe â fîtu verfus Auftrum : ficut aliam à plaga aquilonari» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Narrat Tacitus ^peAiliare infîgne efte Sueuôtum omnAim, etiam ad lènedam vfcp, cælariem ad humeros vfqj alere amp;nbsp;^emit« tere : quod quidem obièruatum efte Ièculo,ftfperiori,adhuc jpemi« nerunt feniores^ Tribuit vero genti tantam pictatem^noi)£S. t» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tenuerunt earn partem,vbi nunc funt oppida veterjs Marchiæ,

didlam efte putet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoc eftjàcultudiuino, Progreffas

flint aiitcm idæ genres Sueuicæ ante ætatem lulrj in Rhetiam S: Vindcliciam loca Germanise magis Occidentalia, vbi hæfit appel# swm w/gw* lacio hums populi, Ideo Strabo Sueuos ad fontes Danubi) col# R*’«’* locat. Abhuius gentis nomine fluuiusSueuüs dictus cftjqui nunc Sprea nominatur : ôdfortaflis ipfi montes etiamSudcrcs, quifue# runt limes Sueuorum ad ^ccidentem* Nam apparet,nomen hoc sudetes eife ab Auftro» Plinius appellatione generali Hermionum,hoc eft, militum, icribit comprehendi Sueuos, Hermunduros, Cattos Cheruicos : Sc manifeftum eft, præcipuum robur militiæ fuiffe in Herminna ter bas genres,quibus^Augufti ætate dominatus eft Harminius. Et nominat Plinius flumen noftrum Viadrum eo in loco Guttalum, JjenviadrM quæ vox fine dubio eft Gotthis. Lingua Wcneta eum fluuium de# uel odcrci. inde nominauit Oderam, quod, teft? DugloiTo, eft a rapiendo vcl Ipoliâdo, quod inundationibus crebris latè vicinos campos vaftcc»

Oblèruetur igitur, veteres, prælèrtim autem T acuum, popu* los Silefiæ générait appellatione Sueuorum cenfuifle : eofdem Pli#: mus nominauit Hermiones,boc eft, Germanos. Nunc accuratiïis incoîas ipfos inueftigemus exTacito* Hermunduros ôi^Narifcos feribit vicinos eife Marcomannis Si Quadis. Sedes Hermunduros Mo«fcr rU rum notaeft, quiaexprcÎTèferibit, A#)im otiri in Hermunduris, sdefu.. Sunt autem fontes Albis in iïIis iugis montium, qui hodie nomi# nantur Gigantæi, aut potius R.tpkæi,amp; abiunt paucis miliaribus â finibus Silcfiæjquales nunc funh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Tenebant verrToIim Hermunduri trigonum ilium inter Ab tiermundwôn bimamp;Salam, à foncibus Albis ferme vfqj ad confluentem , qui rumfcdeî. hodie appellaturMiirya, veteribus Myfis, qui vn^ cum Henetis tandem immigrarunt, Narifeos Ptolemæus appellat Variieos, quos dicit habitafte ad montes Sudetes \^rius Auftrum,cof(^ vici# nos eife Marcomannis feribit Tacitus. Manft autem hodie ap# Àurcomnni pellatio Marcomannorum, qui funt Moraui, ficdidiJSquod fue» Mor^ui, runt in limite Pannoniarum. Marck enim veteri voce limitem fignifîcat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Nariici igitur erunt illi populi,qui nunc vocantur Voitlandij^^rZ/for«« amp;:parsaliqua Bauariæ fuperioris. Hos très enim populos,Tacitus fedes, dicit efle frontem Germjniae, amp;nbsp;porrigi ad Danubium vfcj, Pto# lemæus Marcomannos di^ntftos ciTe â Narifeis inquit interiedu fyluæ Gabretæ , quod nomen aliqui putant eife Germanicum, bie 25rcrtc/hoc cft,mofttana planicies: qualit eftadNori# u4. cum,cui nomen Narifeorum eft vicinum.

Quadi collocantur,vt fint magis Ot’ieittales,qu^m ifti,ita Vt cynddoruvi veriu^Occidentera vicinos habeant Marcomannos, ad Orientem

Äq«iJoncm.Lygiös,ad Auftrumj^Pannonios: ÔC occuparunt lt;Jialt;rattoSt' bonam partem Morauiæ, Silefiæ illiu^quæ nunc di# citur fuperiqr t vbî iunt ducatus Tefehinenfis , Ratiborienfis, Opolienfîs*, oppida Epifeopi Vratislauienfis,traôtum ad radices

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A itj tnotitiilift

A N N A L È s S ILES I Æ monti’um Sudetum : Deinde ferme Poloniam min or cm vniuefi

CärpxtJjimon fàm» tergo horum, id eft, vcrftis Orientem, ad radices Carpathi tif itceoU, nbsp;nbsp;mentis, collocant Tacitus Sc Ptolemæus alias gentes,quas volunt

M4rfî niutl ignobiliores Gerraanis, quamuis illis fint Sueui intermixti, Hnrß, Nominant Marfignos, qui forte funt Marfi,quorum meminit Plutarchus in Sylla, etfi pofteriores afl Ardum inter Cimbros Marfos numerarunt, Variae enin» fuerunt gentium harum mi^ grationcs,

Dkunt vôcabulum fignificare loca paluftria 8^ bumilia, qua* lia ibientefiein vallibus montium, poftea fuijt Gotthini, baud du* GiUicilvngua bio Gottbi,Ofi, Burq:extjuibus Marfignos amp;nbsp;Buriosdicit loqui fmt tteneto, Ij'ngua Germanica , Gottbos gallica gt;nbsp;quam ego interpreter fuifie Henetam.Nam ita video loqm etiam alios ex vetuftis fcriptoribus, pannoniett Ofos Pannonica, qua? fortaflis tunc aliqua ex parte fuit Græca.

Exiftimo autem fecundum defcriptionem Tacitfi iftas gentes Grrfcrf. confediiTe ad radices Carpathi verfus orientent Nam partem A* quilonarem pauld póft commémorât : amp;nbsp;crediderim illos ipfos TrânffÿluMi Gotthinos non procul abfuiffe à Tranftyluania, vbi adhuc hodiç funtteliqui^ funt rcliquiæ Ciotthorum,boc eft, Germanorum^ Idee Tacitus Gotiborttw. fgnificat,iftos habitare in nffontibus, facit eos metallicos, ficut ad* huchodieiniftis iugis montium funt venæmetallica?. Burios eti* am vicinos, non fuiffe ignotes Graccis manifeftum eft inde, Burij iitCa’= quod in Comcedqs ferui nominantur Burriæ: quod aliqui dicunt efte quafi Bruges, aut Bituriges,fadum eft?â Phrygibus. Et ab SemiwCo. gcntibus Gotthicis, vicinis Græcorum funt nomina fèruo* madijs. , Getæ, Daui, Myfidis : Hos autem populos facit vedigales partim Quadis partim vero Sarmatis, hoc eft, Scythis 8C Henetis verfus Orientem. Poftea*vltra montem Sueuum vel Carpathum, in illam lat)fsimam^laniciem,vfcß ad montes Bohemicos, vel fon*

Albis,^ad Aquilonem ad ipfa pene vfcßoftia viftulac, collo* • frehendit si^ Cat præcijaue Lygios: quæ appellatio quafi eft generalis , con* ueniens pluribus, illiÄ^ potentibus populis, Ptolemæus amp;Stra* «bo vocanteos Luios»

Numerat vero Tacitushos, Arios, Heluecones, Marymos Elyfios 8d Naharualos. Interhæc vocab^Ia pene terribilia procul dubio latent maiores noftri veteres Si^frj. Sed hic etiam,qui opti* ine conrjeit, vates eft optimus. Ferme enim cum gentibus iftis no* mina etiam iftterierunt : Conabimift? tarnen explicare pleraqj, pro* Arij froximi babilibus innixi conieduris. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

cafpitho. Primam gentem iifker Lygios nominat Aricfe, qui videntur mIX/IXo! P^'oximi fuüTe Carpatho in prima era Poloni^e maioris, \jt nunc Ï* Polonia funt vocabula. Deinde in ilia planiciecapiporum Polonia? maio« ntAioris. ris videtur co^ocare Heluecones Manimos,aJ rip'ani^fcß Vjai. P.lygiorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aquilonarem. Vitra Viadrum ad montes Bohemos vfiç ftatuit

Braïidebufgenfèm ftatuit IIingos,qui ôôjpG funt Elyfq, vbinunc videlicet eft Sileßa media, inferior, vtrat^ Lufatiajad Sueuutn flu« uium vf(ß amp;amnem Eliftrum. Verfus Septentrionem vero Occidentem conftituit Naharualos,in cam regionem,vcarbitror, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ingt;i

vbinunc cftMaibuia, ad ipiam vfcß Lithuaniam, Deinde vb tra Lygios ad oftia Vifttilæ, vbi nunc eft pars Pomeraniæ Prufsiæ, locat Gothones, qi^ funt Gotthi,a quibus cft appel» latio Gnus Codanî,vbi nunc eft Dantifcum. Deinde in ipfo vifluUaiuu littorc Oceani funt Rugrj,pars Pomeraniæ amp;Pr*iisiæ,itemLe# mourj, qui funt Liuonienfes. nbsp;nbsp;Pbftea numerat Suiones, Suedos

Henetos SC Teutonas mixtos,Prucinos,Vçnedos, Fennos, Baftar» fparfos per illa fpaciofalocaLiuoniæ vlterioris, Finlandiæ,

Rufsiæ vel Mofchouiæ , Lithuaniæ ad ipfam vlque Tauricam Cherfonefum, qui tarnen, tefte Tacito, in naturam Sarmatarum vel Scytharum dégénérant»

Inuenimus igitur,incolas veteris SileGæ fuiftè Quados, de« Sileßlt;eueterit inde Lygios, præcipuê verô ElyGos, fortafsis aliqua ex parte ad ripam Odcræ Maninios* Difficile veróeft diuinarc,vtrum aliqua reftent veftigia 5?el indicia ve^erum appellationum in hac regionc, inter tantas ôd tam varias harum gentium migraciones mutationes« Vrbes fuiffe ^njiis jocis magnas amp;nbsp;frequentes,

qualcs nuncfunt,non eft credibile* Nam ab omnibus feriptorb süeßaueterii jbus traditur, populCs iftos fua ferme in plauftris circumtuliffè, uejUgiamtw» paratos ad profeêtiones quotidianas* Deinde ctG quædam loca, vbi religionis Sc cdmmerciorum caufa fuerint conuentus cele» brioreSjfua habuerunt nomina : tarnen ilia tandem amiffà funt, vbi Polonia vnà cum Imperio ctiam linguam fuam in hæc loca propagauit, atc^^ ita V’^etuttiffimorum locoruw appellationes in bac terra funt Henetæ» Interea tarnen credibile eft^aliqua ve^ tera nomina effè conièruata, eaqûe tune, cum vrbes conderen» propagata its tur, in vfutn efle reuocata. Grata cnim fq/et elfe recordatio ve# tuftatis «

»Nonfunt autem alienæ appellationes iftæ veteribus nomi» inibus, Lignicium , LibuGum, Luebena à Lygtjs vel Lutjs : Sui» niZjSuibuGum d Suionîbj^ velSucuisî Quariz d QuadiszMa» na d Manimis » Deinde oorabia d Sorabis vel Seruijs : Sagana d Sacis , 8lt; G quæ aliæ poflUnt inueniri alIuGortos : non enim quærimus demonftrationes in talibus , fed præcipua æftimatio fumitur d cogftato iono» Poft hanovctérum ciuium SileGæ indicationem, inq^iirenda cft origo horum populorum, ôd Ety» mologiæ nominum.*Stultum veroeft, G quisarbitretur, paucos Jiominesttoft diluuium in hos gelidos amp;nbsp;alperos mundi angu» ïos feiè abdidiffe, amp;nbsp;inter hæc frigora gentes ha? eflè natas nbsp;nbsp;sileßagentU

propagatas; * • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;primn origo,

Primi generis humani parentes in regionem Oricntaîerrt amceniiïîmam amp;nbsp;blandiffimam collocarifunt, 8^ poft diluüium fencxNoa,propter mernoriam veteris Ecclefiæ, amauit illam prilt; mam generis humain' patriam, eamlt;^ cum filqs Si. nepotibus fuis excoluit : quam, etfî l'n ilia aquarum inundatione Si illuuie magna fada fuerat mutatio, zx ipacrjs di'erum vmbris in Gnomone ob* feruare potuit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Deinde,pofteaquaminBabyIone Deus multitudinem,infti* tuentem nouostultus, Si Humana præfidia fine mandato Dei,fer« mone confufo diflîpauit, paulatim pofteri Npæ in vicinis regioni* bus fèdes quæfiuerunt : ne« dubium eft,primo tempore repletas ci* iè terras clementiores ôéorienti viciniorcs, demum autem creften* te multitudine populorum, 8?inualefcentc tyrannide Monarchia* rum, muîtas gentes noua ïoca quæfiuiflcjôd aliqua agmina in hæc climata Borealia commigraftè, Netß ex fob's conieduris ifta ratio* cinamur,fed indicant hoc fcriptorcs magnæ aiftoritatis, vtpauld póft referemus.

Natales verô noftrarum gentium vbi quærimus, ad fcripta diuina nos potiftîmum refpicere oportefr.Et eft hoc vnum ex præci* puis teftimontjs conuincentifeus,folius Ecclefiæ dodrinam efle ve* ritatis immotæ Si indubitatæ,quod nulla alia volumina veriorem Gef« Arflof monftrant gentium origine«!, q«afti ftriptura facra» Prius vcrd fcrzporiamp;j« icriptoripus antiquis Liræcis excerpemus nomma gentium no* Mttribuf, ftrarum Septentrionalium, Si vetuftas ipiarum ftdes indicabimus, deinde earundem originem Si primes parentes ex libris facris quæremus,

ïrt Homero, omnis b'teraturæ, vt olim didum, parente anti* quifli'mo,qui vixit ætate Efaiæ Prophetæ, numerantur quinqp po* puli Septentrionales : fed ex illis plæricg tune adhue habitabant in Keneti uelPA» Afia» Pribîùm facit mentio Henetorum vel Paphlagonum, qui iè* desfuashabuerunt in littore ponti Euxini» Sic enim inquit î

f)Ua Homera. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* , c’ lt;nbsp;~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Tribuit Poëta genti Henetæ robur militate, Si ,vt Sfrabo hunc verium exponit, eximiam peritiïjmfei equeftris,amp; narrat eti* „ r . anijDionyfium fuperiorem ab HenetiTad Adriam folitum eflè pe* SArmAtlt;e. tere generofï|pï fobolem equorum* bunt autem qdem Heneti oi

Venedi: Si Ptolemæus inquit, maximam partem Sarmatarum eftc Henetos. Deinde funt in Homero Afcani), de quibus inquit:

ctv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;riys Alt;ntó,Vilt;^}toei^gt;lf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÄaTceuiiijS.

AicaniuSjproculdubio, eft ab Afcai^sfïIio.Gomer,vt poftea kfcdnij funt dicemus, Si communis eft opinio, Hebræorum Tuiftci^es efledi«^ Tuifcones, dosquafiab Afcanes» EtfuitinillaregionePhrygia’,adhucRo* manis temporibus, ad vrbem Niceam palus Afcania» ‘Notum eft etiam

tliâmadhùc quædamioca in Germania nomen illtid retinerè/od crebra in Romanis hiftorqs fît mentio Teutonum»

Tertiofunt apud Homerum Myfî,quibus/ficutobferuauit j^yp^pui «iam Strabo, tres magnas virtutes tribuit, Fortitüdincm, Tempe« rantiam SC lufticiam, Nominat enim éos lt;^n^om73vs dÙiB-^uttuv . Sta« tuunt veróeruditi, Myfos5iodietenere trigonum ilium,vbi olim habitabant Hermundurû Mentionem etiam facit Homerus Gim« . rneriorum, qui funtCimbri» Boscollocat in remotifsimas partes °* Oceani verfus Ar(fl5:quia iam tune forte audiuerat de Cherfonefo cimbri. Cimbrica,aut certè depimbris habitâtibus ad paludê Mæotidem»

Deinde apud Homerum vßtatum epitheton eft, %ô,âk9v, quod etiam Veteres, vt Strabo, amp;nbsp;alq interpretati funt de ærc No« i^orkuapuï rico, Qtiia iam tunc in Norico præftantes fuerunt ferrj fodinæ* In carmine Argonautico Apolloni) etiam de Henetis dicitutî

mlt;n A cjie7?lt;(^ e’jwCewiAóüe . Et fcribitur ibi , Paphlagonas tosdieftosefte pofttrioribus temporibusàPaphîago Phinei filio* In eodem Poirta ad littus Euxini ftatuuntur Mofchi, amp;nbsp;jUOOJ'UüfllJOi’ Additautem commentator, uoûxttüo« funt ligneæcafæjamp;gcnsîMopb/rfp«^ ti iam tunc feritatem inf^aaem tribuit, Sed inter veteres non eft sliusjâ quo iuuari poflimus melius, qujwn Herodotus, qui accurate In fua hiftoria feriem amp;nbsp;fedes præcipuarum gentium diftinxit,ôd incipit narrationem iuam ab eô ferm« tempore,vbihiftoria facra definit. Sunt in Herodoto narrationes de Cimbris^quos dicit ^^imnteriorun cietftos fuifle ex fedibus fuis Scytis nomadibus,amp; tranfijlfe in AÆ am minorem : Deinde tarnen eofdem â Croclb fuiffe reieclos,

Inter Perfas numerat Germanos, eofq; dicit fuifteagricolas, pofteaDaioSjSacas, NomenGermanialiquiexiftimaruntcire vo» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

ecm Romanam, amp;nbsp;inquit Strabo, eos ficd^Romanis fuifte appellâ^^ ne^dotum^

, quod prorfus cflent fratres Gai lorum,hoc ?ft, feri amp;nbsp;agreftes, Vcrurti illud fuiffe in vfu,longe antequam populi ad’Rhenum Germunimii^ Romanis innotuerunt,turnhæc Herodotijtumetiam aliæ narra« tiones nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Deriuant aliqui hoc ex fono noftræ linguae, vt fit Hermenner, • ficut Uermiones,aut Garmhan : fed concittnum eft, quod tradidit Philippus,\’X)cabuIum ef^ ex ortu Hebræo,amp;fignifîçaremifèros exules* Non autem iftis g^tibus cultum èC linguam Hebræanï fuifleignotam, pauld póft oftendemus. Daq deinde funt Dahi,amp; aiunt v’^ocem ipfam ai fapientia fel feientia efle fadanrüSacæ putatv tur efle Saxone^jSt: vocabulum fignifîcat Sacerdotcm,feu vatem: Sâcdrumdpui Vnde fuiit nomma Saga,item rioftnjm Se^en.Addit autê Herodo# ^erodotum tuSjSacas 2 Perfîs hahitos fuifle pro Scytis,Quia iftæ genres ad ma« reCafpium fèdes» fuas Ifâhuerunt,vbi crebro faeftæ funt mutationes.

Præglrea nominat Myfos ÔC Paphlagonas,qu(^ facit vicinos mji/i cr pj-Phrygum SC Lydoriïm,ficut etiam cæteri.Inter Paphlagones verô, , verfus Golcliidêjftatuic L-ygios,qui meo iudicio funt Silefij vetercs.

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• Dicit ’

Dieft ctiam,Medos olim appellatos fuiflè Anos,Iiæfiflc po# Arij äpudHeßea hanc vocem in illis populis, qui ctiam non procul â mari habitarunt, fuerunt vicini Badrianorum, Spgdianorum nure Cdjjgt;ic Carmanorum,quæ genres adhuc hodie adueriiis Turcos fortiß» vm. (îmè præliantur* Defcribit armaô^ habitum eiufmodi Ariorum, hodie ferme eftnobilitatîs Polonicæ» Supra autem di(îlum eft, Arios fuiflè incoïas Poloniæ maioris»

Sdmtdt^ dpud Sauromatas vel Sarmatas Herodotus numerat inter Scytas, . Mentionem ett'am facit Getarum,qui iam ea ætate habitabant pro* pc Thraciam,adTauricatn Cîierfonefum, vicinis in locis» Mc* morabik autem eft, quod dicitjaudiuiflè iè^Thracibus, hoceft,^ Gotthis, ad ripam Aquilonarem Iftri vfq; ad Henctos Adriaticos sygititedpud habitare gentem quandam præualidam,quænominatur Syginæ; Herodotwn. vocabulum autem lingua Lygiorum fignificare mercatorem, Lon* gius vero ad Ardum effe foJitudines incultas, vbi ingentia ex* amina apum viuant* Hoc tarnen ipß verifmilf non videtur» Quia exiflimat illud enorme frigus huic præièrtim infedo exangui fu* turum intokrabik* Sed res ipià oftendit, apes, animal ad laborem natum, maxime dekdari ilia dierum^olfticialium in regionibus , Ardois longitudine, in^qs degere agminibus frequentiifimis, ne(j tarnen in illis fuis cauernulis frigore enccari*

Arflorgf«« Mofehi ôi. Moflynæéi cellocantur in illud littus Euxini, apud^^^ apud^pollonium, èé alibi : Itaapud Herodotum ferme tri* dot«w. pkx claflîs reperitur gentium, quarum itT plaga Ardoa apud ambri funt Tacùum, amp;nbsp;alios fît mentio» Aliæ funt Cimbricæ, quæ compre* populos Gcrmanicos, aliæ Henetæ, quæ tarnen cimbri Cf He ^h'm in Afîa, amp;nbsp;poftea in Europa promifeuas ièdes habucrunt neti hdbuerüt cum Teutonico popuIo ? aliæ Scyticæ»

^omifiudffe^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;llj hiftoria reditus Græcorum poft interfedum

scytæ fuerunt Cyrum iftniorem, in eodem littore Euxini nominat Mofehos 8C diuerji4Cim= Moflynæcos,ôd vituperat cos propter crudelitatem barbariem« Mentiobera etiam fa«t in eodem littore Paphlagonum» Thu* ^aphlagZetf cydidcs in fua hiftoria grauiflîma tantum meminit Getarum, dpudxeno^ qui tarnen ex Aiia ad ripam Iftri migrauerant propc Thraces S£ phontem. Odryfios, vbi regnum condiderant, c^ius tantam ait fuiflè po* gnum'apud’ tentiam,vt Rex Geticus quotannis)|p£ reditibus ordinarqs accc* Thucydidem, périt ad 2.4000, Coronatorum,

Araoi gen^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Poftesftjuam igitur pleroft^^x populis Ardois inuenimus

adorientem fuashabuiffèfedes,^eftatinueftigemus, quæ fuerit prima iHorùm origo, amp;qua rationê*cos in hæcloca Araodrum Boream migraflè exiftimemus ♦ Si quis.vero noftram hanc gentium crû diligentiam tanquam fuperftitiofam,amp;niftis 4v'biamridebitaut go ex librii afpernabitur^illi refpondebimus, quod apud Platonäk{i Socrates l4cw. jjj ßjg apQjQgfa ad indicés opponit : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J)gt;voç^^fçtiç7n(pvi(çf.f^,

annales s I le si té. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I l

Wibüs nati Rimus. Quarc nosetiam maiorcs noftrosi’nquirerc,amp; ’ ad prîmes generis humani propagatores refpicerc æquumeft,

Etfi vero in appellati'onibus hepotum Noæ, â quibuson'go cft populorum, diflimiles funt ratiocinationes, quarum aliquæ ex Iibn's Prophedcis habent certitudinem, aliquaçprobabilinituntur conicAura : tarnen multa exfllis l'udicari pofRint.

A HIio laphet, Gomer,ory funt Cymmerq, qui poftca di(fti funt CimbrijSC ipfum vocabulum fignificat finitorem. Fuit prima fedcs Cimbrorum in littore Euxini Aqudonari,à Ccjchide vfcg ad paludem Mæotidem,vbi fuit Bofpf^orus Cimmerius: amp;nbsp;funt qui affirmant, etiam hodie inCoIchide vRim,linguæTeutonicænons dum defijife. Illi Cimmerq tandem auda Jiominum in mundo frequentia vrgebantur d Scytisjqui 3^ Ponto ad Aquilonem in^ cercis vagabantur fedibus ad Caucafum vRg : video d veteribus Scytas illos nominates po/ieK?«?. Putantur vero orti effed Magog Flio laphet, voeabtfïum fîgnificat de tedo, hoc eft,populum vaga^ hundqm, cui in plauftris iuntculinæ, cubilia amp;nbsp;ftabula,ab his orti funt populi Turcici Tartari.

A Madai funt Med^quod ideo indice, quia Arij,qui nu« Arijfuerunt merantur d Tacite inter I^ygios, fcribmitur fuiife MedijS: Rrabo perfpicuè ait, ees habitaRe ad littus maris Cafpq» Gentem græcam nbsp;nbsp;nbsp;fwwUi

Mefech funt Mofehi, vox eft ab extendendis arcubus. . Omnes feriptores huît genti afteribunt crudehtatemamp;Tferitatem Mefech. magnam, amp;nota eft querela Pfaimi; Heu mihi quod exulo in pptei c{ue» McfechSCCedar, id êft,inter Mofehos Sd Arabes, Nam cum di# ftantia longiftîtna non htd Cappadocia, vbi olim fuit fedes Mo« fchorum,in Synam,potuit ea gens nota efli Iudæis,amp; fignifîcatum eft, Eccleiïam vitimis mundi temporibus afflidtsm iri d Mofehis, ScTurcis, qui ab Arabibus attradli funt* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Ex filtjs deinde Gomer eft Afcanes,vnde fermé omnes He^ bræi genitoseffe fcnbuntTuifcones,ideft, Jquot;eutones, gia vocabuli rcligiofa eft, Sjgnifîcat enim euftodem, vel facers doten» ignis. Fuit autem cultus ignis apud vetuftatem fermé prF • lt;nus,ortus facrifierjs patrum, quæ incendebantur cœlitus, vndc, ßeri cum lychni accenßabillo i^ne aftèruarentur, pofteritas ritum ib cultuumde luinmutauit in fuperftitionem,ölt;: idolum,quodcenftantcrrcti* nuerunt Perfæ, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p

giam 0^ PaphlSgoniam in Afia minori,«Efl.Öd alius inter filios Comer, Riphat, vryie ortos cfle feribunt populos Septentrionales, SArmutie, habitantes ad rAontesr Riphæos, 8lt; appellati funt alio nomine Sarmatæ,^VÏemoria vero dignum eft, quod feribit loRphus, Ris Kipiw fue» phæos efle Paphlagctnas amp;nbsp;Henetos* Conientit enifti cum PtoIcî:»'^lt;»^He/iei4 mæo,qui dicit, maximam partem Sarmatarum eife Henetos, . . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ex

Ex A fia igitur in regiones illas Ardoas Rulïïac amp;nbsp;Mofcorum pro* greffî funt»

Inter fîlios lauan eft EIifa,a quo lunt ex teftimonio multorum Aeoles in A fia minorL Valde autem cognatum eft hoc nomen Elyfijs Lygqs, SC Lygrf ab Herodoto in eandem Afiam mino* rem non longé à Paphlagonia coIlocaTitur. Inde igitur gentem no* ftram deduco* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Pia verd ifthæc eft appellatiOjquia fignificat Glutem Domi« fortaftis qaia ipfe Elifa fuit dodor monftrans fuis nepotibus Ialutem,amp; bona cœleftia» Vltîmo loco inte^fîlios Sem eft Gether, Gottfctpzit à quo deducuntur Geta0»vel Gotthi, Vocabulum fignificatmili* * Gether. Etiam Gotthi födes fuas olim in Aßa habuerunt. Myfos fuiC Kyßfuerunt pofteritate Lydorum, ftribit Herodotus : Quod fi verum eft, Lydij. M.yß funt Ludim filio Mizraim,^ quo funt orti Aegyptq*

Hac funt fermé appellationes noftrorum populorum, quae reperiuntur apud veteres» Nam de nominibus Tecentioribus poftea KrüoArwM ^iccmus, Habitarunt igitur in Afia minorijantc tempora Perfica, genf/am fimul Myfi, Afcanrj, Lygtj amp;nbsp;Heneti» Et rurfus pauld amplius ad terefjidef. Orientem amp;nbsp;Aquilonem ad mare Ca^^m vfi^, Sóin aliqua par^ te Armeniæ Mofchi,Cimbri, Germanisai), Sacæ, Arij, Syebi, amp;nbsp;vItra hosScytæ,

krUodriM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Confiât autem harun» gentidm fuifle diftindlas Iinguas,8lt;^ de

gentium tri» Scytis qu^dem certum eft eos fermone, moribus omni viuen* TeutonuA^^quot; ratione populis his mitioribus, 8c humanioribus fuiffe legre« Heneta er Ab Recitat Strabo, veteres fcripfifle, olim in illo littorc Afiae hif diuerfÄ minoris fuiffe vfum duplicis Iinguæ,quarum altera fuit Paphlago« SfhyticA. fjjca vel Henetajaltera proculdubio Cimbrica vel Teutonica. Ideo etiam poftea Antiochus^ Hicrax, reliquias de exercitu Celtarum amp;nbsp;Germanorum,qiÄ duce Brenno Græciam amp;nbsp;Afiam inuaferant,dc« duxit in Veteres fedes Henetorum, tanquam ad Gentes cognatas moribus 8^ lingua,amp; dióla eft terra ilia Galatia»

SiCut igitur â p»ncipio promifeuas habuerunt fedes; ita fimul etiam gentes hæ coniunêlæ ex fuis fedibus antiquis commigra« tempore iftarum misrationum non confiât, gentium mt» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.n . j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

grAtionesex oecvno anno lira acciderunt, tarnen cgnfentaneum eft, circa mi* eriente in tium Monarchiæ Perficæ, poft capttj^n Creefum, magna agmina Ewrppdw. iftorum populorum Afiam reliquiffe, cum dudores Cyri crude-liter graffarmtur, amp;nbsp;fièrent initia fibuæ tyrannidis»

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Narrat hiftoria,tantam fuiffe fl lorum bellorum afperitatem,

vt magna hominummiJïtitudo, viri cum vxoribus,amp;f paruis natis in naues confeenderent, 80 fefe fponte nauibus merfis in aquis fuf* ^J.^J^^‘^^J^quot;focarent,vtmanus irati militiseffugerent» • Sc^;a’bo fcribit,bis di* Henetorum. uerfis tempo^bus Henetos fèdes nouas quæfiuiffe : pÂynum qui* dem duce Antenore tranfijflè eos ad littus maris A^riatici : fècun« do vero euocatoscos fuiffe â Cimbris,cum quibus fe côniunxerint,

Nam cum Cimbri in illoïittorccommodifsimcponentpcr naujgationes amp;nbsp;itinera terrcftria fitum regionum Borealium ex* plorare, crcdibilc eft populos illos, lingua amp;moribus cognatos, oppreiïbs noua tyraniüde bellorum jfuifleedocflos defpacjo# fifsimis illis Campis ad Aquilgnem,quiauterant deferti ,aut fine vllis fèdibus fixis percurrebantur â Scythis,

Teftatur lîmilitcr Diodoruf Siculus, gentes progrefTas c-aniodonu sU Paphlagonia Mctlia,latifsima ipaci^i ad Septrentionem occus pafle repulfis Scythis,eofdem deinde Scythas, vbi limites inaperrj PerGci nudatos præfîdtjs iftarum gentium inuafiflèntjVicifTe èi. in# terfecifle Cyrum,

Crebra autem tune acciderunt multorum populorum in AGa exilia» Nam amp;nbsp;ntagna agmina ex lonia nauigationibus in oram maris Gallici deîatafunt, vbi conditis vrbibus,amp;f praefertim Maii filia,inilludlittus, eruditionem amp;nbsp;ßpientiam græcam importa# runt. Eadem ætate, tefte^ephano, ex Tharfo, vrbe amp;nbsp;portu Ci# Stephantude bciæ,magni cœtus ex ^em noftris Lygrjs,fecuti Iones,littora »ligrationibui maris Gallici verfus Italiam compleuerunt, amp;nbsp;tam regioni,quam mari fuum nomen indiderunt« qpi p^puli quidem toto vitæ ordi# ne diu à vicinis fuerunt diuern. Credibile vero eft, inuitatos eos fuifledTyrrheniSji^ui aliquanto ante colîedi ex Lydrjsin Italia conièderant*

Subillam igM ætatem gentes Henetæ, Afcaniæ, Lygiæex A fia minore commotæ,Cimbros fecutæ funt,cum quibus,exco# gnatione linguæ amp;nbsp;morum, coniunxerunt fe multi populi ad mare tes uicerunt Cafpium, Germani, Ari}, Darj, Saeæ, amp;nbsp;alij, q«os Ptolemæus nu# Scythe, tnersLt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Apparet enim ingentia horum fuifle agmina , non Iblum quod ampliffîmas regiones compleuerunt,'ÿerum etiam quod gen# rem Scythicam, quær multitudine ôdrobore tune inprimis ante# ccllej^at, vicerunc 8c repulerunt» Paulatim tarnen,vtcredo,plures* populi, cognitis fuccefsibus priorum, Sô amplitudine loCorum,fe# cuti funt: ficut nunc vid^enaus fiibindc colonias ex Hifpanfjs, 8d vicinis infulis, inorbem recens inuentum, emitti : progrefsiones etiam illas non fubito in rem«tifsima loca, fed p^latim faâ:as efieopinabile eft.- Ideo primum adTauricam cherfonefum,ad paludem MæÂtidem,8ôadofl:iamultorum Ijuminum,quæibifefe in Euxinum infundunt,confederuntî vnde ôdibi manfitappella# éiioeidTMri^ tioBofphori C^menj certum eftj inilla vicinia diu habitaffe cherfo^ gentem C^tthica’m» V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttefum.

Fuit in.Taurica 'cherfonefo Celebris vrbs, qiîfem feriptores multi non reâ:è nominarunt Theodofiam, cum apud Demofthe# chetfone/i^

’ ' nem vocctup Teiidanajid cft,Z^ciitfc^|)ûnfên/quam ætatcaiiorum tenucrunt Genuenfès, donee immams ilIetyrannusMahometus, quiConftantinopoh'n ccepitjenam hos populos deuorauit. SunC Hi/îom dere ^men qui conftanter affirmant, adhuc hodie reliquias gentis Got^ rumTMrica thîcæ fuperefîè, quæ noftra vtantur lingua, SC recitare folebat D» cherfenefo. Philippus fèrmonem D, Pirchameri Neribergenfîs, qui narrauit, mercatores Noribergenfês,nauigatyros cum Venetis in Cretam SS CypruiTjjtempeftate in littus maris Aegæi,non procul â Bofphoro Thratio,eiedoa: ibi cum ignari bominum amp;nbsp;locorufn,oberrarent, confpedum fuifleabiUis adolefccntem, qui currum ducebat, auditum fuifîè procul ipfiuj cantumreum auteln accederet propius, agnouifle iè eum verba Germanica fonare. Tum veró pauidi,rati fpedro aliquo le terreri iêrd êandem eum compellant fua lingua, cuias eflèt. Ille,manu oftenfîs vicinis montibus, reCpondic,non procul inde fuam abeiîe patriam, in ea«^ babitare fuam gentem, quæ efîèt Gottbica, nec in ilia valle fefe rerum n^eflariarum copia cgere,falem tantummodo aliunde peti,quem inclinante Autumno, antequam per bybernos menfes itinera niuibus intercluduntur, fo^ leant importare, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Illi ipfi etiam veteres rmani ex j^nfTyluania, quos aliqui fabulofefingunt ed traduclos d Carolo magno, cum isinlocaea nunquam peruenerit,reliquiÿ Gqftborum funt,qui fub regno Ma« cedonum,amp; ante late in ton's Ulis regionibus dominabantur, v£ Thucydide annotauimiis : amp;nbsp;Rex G«arum Ly fimaebum captum dmi^’ vnum exceleberrimis Alexandri dudloribus cepit,amp; bonorifîcê P- eumdonatumdomum remifînTandemillæiplægentesGottbicæ Henetæ,Iatius progreflæ, Pannoniam, amp;nbsp;Germaniæ etiam par« prej?/ funtab tcui complcuerunt : OppKffi funt deinde ab Hunnis amp;nbsp;ab Attila* H»«nK er nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vir præftans^ietate erga Deum 8^ pat^'iam, Philippus com«

rnemoraba«,cogitare fc,gentes illas Afiaticas dudores itinerum ha* ifraelito; fue= IfraeÜtas, Nam poft difperfionem decem tribuum, plurimi runt duilores rr “i- nbsp;nbsp;nbsp;■ nr- . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o,t ■

Cimbrorum. Hfacbtæ m Afiam minQrem migrarunt, oi. his gentibus, ae quibus locuti fumus,feimmifcuerunt,quod fingulari Dei confilio amp;nbsp;bonis* täte accidit, vt hoc modo multi etiam ex Ethnicis de vera agnitio« ne Dei erudirentur»

tudtci fuerunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Herdotus feribit, in Colchi^ ,^bi olim Cimbri habita*

Chriftum, in Germania frequentes inter noftros homines,quos di* ligebant præ alijs populis,habitarunt ludæi. Sciunt etiam illi, qui* bus nota eft vrbs Vei^etaamp; Italia, Iudæos,eô vel ex Media,Turcia jjyperborci 8c Conftantinopoli accedcntes, callere noftram linguam Germa* nicam,ea^ familiariter vti* Apudpleroftj ex^e*tuf^ftimis fcripto* ribus multa fabulofe dicuntur de gentibus Hyperijôreis,fluibus ta* men nullam ceftam poffiint affignare federn : loca enimt?cciden* taliamaximêincogniufucruntvctcribusGræcis, . • .

Prædicant autemomnes infigncm corum pîetatcm, reïigio« nemjamp;^momni généré virtutemplanèdiuinam:amp; narrant,quo* tannis eos décimas, amp;nbsp;mimera fua mififle in Delum,quæ dicunc ed efiè perlata ex mari Adriatico: ibi autem verifîmile eft mimera ea, partim ab Ifraelitis, partim â pqs hominibus, quos liber Ado^s rum nominat viros religiofbs, ex Germania Hierofolymam,fecuiv dum mandatum leois,milia elT^

Hanc coniecfruram âjvero non efTe aïienam inde confiât, quod apud Pindarum fontes Iflriconftit*iunturefreapucfHyperboreos, qui dicuntur in ripa iHa habitare. Mirum efi autem, cum celebre nomen apud Poetas fit campi Elyfij,nön inquifitumeflcjquæfitßmtmuKmati origo illius appellationis» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nou^ fedes

rt. j t . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i t GermMotum.

gt; Non eit dubium Poetas voluifie nominare regionem beaa tamificut pofteriores fcripferunt de Infulis fortunatis in Oceano AtlanticO) ita fortefli's illa vetuftas ex fermone patrum amp;nbsp;maio* rum audiuit,pias Sc religiofas illas gentes Afcanios SC Elyfios, qui fuerunt cuflodes, amp;nbsp;propagatoreS pictatis SC religionis , fe* cefsiflc in longinquas regj^ies,quafi in alium mundumjfugientes tyrannidem 5^ bella, vbiïivita quietâbSc beata Deo fermant : vn« de poftea mentio Hyperboreorum ÖC Elyfiorum à Poetis obferua« ta eft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• • nbsp;nbsp;nbsp;•

Scribit etiam Tacitus,inter Nabaruaîîos populos Lygiorum, eftè lucum confêcratffm religioni, nee coli ibi fimulacra, fed facer# pecuUn^ dotem præfidentem, ornatu pene muliebri concionari de duobus dns,quos aliqui dicdlit efteCaftorem ôdPolIucem. Planéfimilia de Hyperboreis commemorat Diodorus,citans veterem ftripto* rem Hecatscum* Referunt autem ifti mutila, SCquæ ex incerta H^pertom tantum fama acceperunt. Perfas non admifift»fimulacra in culti* apud lAeca-bus fuis autQr eft Herodotus,quod jpfum acceptum a ludæis gen# tes iliæ retinuerunt. Ideo inquit Tacitus, potius ilium culturn fu* ifte religiofum feedus, adquædam exercitia pietatis virtutum luertmtfimui inftitutum, qualis nimirum fuit lex Mofaica. Habitus etiam fa# Ucra. cerdqps,quequot;m defcribit,non multum diflimilis eft ab ornatu Pon# tificisdudaici.

FortafTis etiam illi jp^uo fratres, qtios veneratæ funtilla* saardotis gerttes,fuerunt Moyfes Slt;f Aaron,præcipui populiIfraelitici do# (ftores* Sed nos conietfluras rÄitamus, quas,ii cuipl'obabiles vit dentur,retineat: fin minus, cxplodat fané, neq^ enim in hoc, v’^t ilfc dicebat, vertittfr iaius Græciæ. Hoc taftiet* homini prudenti eile perfuafcrimjpopulos hos non modo cultum amp;nbsp;veftitum orien# Germant reti, talium gentium^^quod fjriptores teftantur,fed etiam religionem candem,ÿj-hæc locapmportafte, ficut annales Po(^nicinarrant, ^auUrnimpTr^ fub Vladislaolagellöne,ante annos ±oo. vbi Lithuani primum tarunt mhtefi fidem ChriftiJprofiteri cœperunt,præcipuum in illis locis fuiftc

cultum facn ignis» Et certum eft, has gcntes,quæ ab l’nitio fucrunt meîiores fîmplidores, non fui (Te cito inquinatas ilia minfîca 8^ portentofa Idoîomania, quam excogitauit vafhcies Græca, amp;nbsp;olt;lt; ftcntatio Italîca : etfi deinde pofteritas paulatim fuit oblita vetuftæ pietatis, 8Cfimulcum humanitateciuilietiam veterem religionem exuit, deprauata SC efïèra fada iftis cotitinuis migrationibuSjbel»* lis, aiperitate cœli,ÔC confuetudine^vicinqrum barbarorum.

Cogitandum vcro cfl pqs mentibus in iflis totamp;tâmloni« lia ginquis profedionibus, quæ bon potuerunt fieri fine grauiiî)mis ærumnis ôô incommodi^, de primo generis hümani exilio,amp;dc fîngulorum caïamitatibüs in hoc mundo vbi extorres Vagamur: vt expedare difcamus reditum »d veram amp;nbsp;beatam patriam in cœlis, cuiusmonftratoreft Filius Dei,cuftos Ecclefiæfuæ, cui in domo Patris fui parauit manfiones æternas Sgt;£ fceîices.

GerVMni Quaratione fingulæ prouinciæ inter gentes iftas fintdiftri^« mifcue Mi» bùtæ,non recenieo,fed remitto ledorem ad Chronicon D.Peuceri, Urunt, mihi fatis eft explorafle Silefiam, quam occuparuntLygrj,qui fue^ runt Sueui, id eft, Germani vel GotthlS^mnino autcm confentalt; neum eft etiam antiquifsimistemporibus, præfertim in his finibus vetuftæ Sarmatiæ, promifcuas fedes fuiftè Germanorum amp;nbsp;Hene* torum : iicuc pafsim eius rei lt;xta«t documenta,Vfitatum eft,vt fæ* pe vicina Içca eafdem habeant appellationes, icd alter lingua Teu« tonica, alter Heneta,

Stralonis te» Ita fcribit Strabo, Tracibus amp;nbsp;Getis permiftam eftè gcntetti ßimoniumde Gallicam Lvgirifcos,quam ego puto elfe Henetos amp;nbsp;Lygios : lm* bititioneGer» P^^ium tamen ante tempora Gotthica fuitpenes Germanosjid elt, er Lygios^Sc valde probabflis opinio eft illorum qui exiftimanc,illos Hencfor«}«. pupulos, qui conftîlbant ex German is vel Gotthis Henetis,obc* dientibustamen Germanis, didos eftè Vandalos. Scribit Dion, VMdalifiMt libro Albim oriri in montibus Vandalicis, Procopius dicic GcmMtii O' Vandalos eftè genten» Gotthicam, 80 noftra lingua tamen ita ap* Henetos, Ergo mixtos fuilfe hos populos oportet. Nec difs üenetorum ferunt figni ficatione hæc vocabula, Heneti, Venedi, Vandali^ab dppeüntiones, ft,Vallen,Galatæ, Celtæ,quia omnia fuqj vagando,8c ipfum no* men Heneti fignificat

Apud Plinium quafi opponuntur interfe Vindelici,qui trigeuones nbsp;nbsp;ipfi funt Varftlali,vel Vinden, nbsp;nbsp;Ibgeuones : ibi aliqui arbitran-

tur Ingeuones fignificare agricolas amp;indigenas, Vandalos vero mercatores, qui propter tommertia fufcipiunt profediones : Agri* gricolas autem amp;nbsp;indigenas illos alio nomine 4idos eftè Francos,

J. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ferme hæc opinio congruitad Herôdotum’quifcnbit,^ ripa

V4n(fdlh ïftri adAdriîffn vfq? habitare Sigynas populos,pofterosMedo* rumjcof^ vti habitu Medicojvocabulum autem ipfujn-lingua Ly*.

gjorum fignificare mcrcatorem. Non potuit Herodotus digito tangere loca ifta,quæ Græcis non erantexplorata : (cd voluit proa cul dübio deßgnare Vandalos,amp; credo etymon nominis elle Gcr^ i inanicum, à profîcifcendo. Et præterca ifta narratio Herodoti fit nobis teflimonio , gcntes noftras ex Oriente hue commigrafle* Confietigitur,Silefiam ol^nifuifle fedem,partim Qiiadorum,par^ tim Elyfiorum 5 aliqüa ex p^te Manimorum*

Quale fit Etymon appellationis Quadorum ego non inuenio: fi quis putet cfTe diefirionem Henetam,ab audacia S^rferitate fadam, non repugno. DeI^gpsamp; Elyfij^dixi meamfententiam. Mani« mi videntur per Apnærefindidi ab Aljnanis, quodeftab Alanis, Vandali, cum inuaderent Galliam, amp;nbsp;Hilpanias, dicuntur (ècum traxilTe Alanos amp;SucuoSjquæ gcntes proculdubio exhislocisfe commouerunt* • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ,

Etymon vocabuli Philippus putabat cfie hebræorum Elan, id eft, iuuenis. Nerhualli apud Taciturn, funt Vandali Boreales, tiorhuaüi Norduallen. Quare SC hæc appellatio fententiam noftram de boreales Vandalisconfirmat, Arios fuilTe Medos,exStraboneSgt;C doto oftenfum eft. Vtnmi Heluecones fint ex noftro idiomatc auxiliatorcs,non affirm^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Eutropius libro fexto inquit, Hcluetios,'cum quibus dimica«! nduetiffuai nit Cæ(àr,c(re Quad os; hæc opinjo fi ^^era eft,illæ iplæ gcntes Heb QuaJi, uencx ex his regionibus,quæ nunc funt regni Poloniæ^ed funt pro* pre(ræ,ea,vt credibiît eft, ætate, vbi tota hæc gens Sueuica colonias cmifitinRhetiam,Vindcliciam Qi. aliasprouincias vitra Rhenum. neluetij ex Nechodie mores Srtngcnia Heluctiorum aliéna fünf à natura Si# neluicontbui lefiacâ.

De Sarmatis,qui vitra Lygios ad Äquilonem habitarunt,fa* ciliseftratio. Græci eosnominant SauromÄas,amp; vocabulum fignificat ducem altitudinis, quia verfiis cardinem terraVidetur af* furgere in altitudinem, aut quia populi ilîi exiftimati funt habitarc ad montes Riphæos, vndc Qi Riphæi funt appellati. nbsp;nbsp;Ex teftimo*

nio vero lofephi Si Pcolemxi, fucrunt magna ex parte Hencti,pro«^ habile tarnen cft, in ilia plaga Arcftoafuiftè illis permixtos Scytas, fed tales,qui leges Henetorum acceperant illis parebant.

In latiffîmisigicur Âmpis verfuspolum,vbi nunceft Ruflîa, cum vicinis prouincrjs,qua: fortaftis amplius4oô.milliaribus corn* ple(ftuntur,fedes habuerunc Hlt;neti Septentrionales.« Mofehi vel Moftîneci,quorum appellatio in illis locis hæfit,his fuerunt mixti, tefteTacito,atfqui Teutonici, SCpaffinretiam Scytæ;(èdita, vt Aufiralest imperium effet penes Henetos, qui tarnen in illis locis nominati funt Sarmatæ,l^poû:ea^Mofehi. Appellatio autemHenetorum manfit pênes‘HênetosAuftrales, qui primum dieftifunt Venedi, illis accelteriint noui’coloni ex Sarmatia,qui vniuerlûm illud littus compIeuernrA^iuperatis etiam Si pulfis Gotthis veteribus incolis.

y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B irj IbinuiK..-

Jbi fiunc funt Prouinciæ Illyricæ Seruia,Albania,Rafciaamp;^alises amp;nbsp;tanta efl autoritas linguæ Sclauonicæ,vtipfius in aula Turcica maior vfus fit, quam fermonis patri).

Græci quidam ignari harum rerum non diflinxerunt inter Gr£dtion digt;= Henetos vel Sarmatas Scytbas.Ideo narrationes de iuflicia Scy« /îmcrwttM« tharum, amp;hifloria Zamolxis, qui füît auditor Pythagoræ, SC terSeytOfcr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n________----- â Strabone amp;nbsp;^lijs vetuftis fcriçtoribus, fæpc nominari Gallos, id efl,Vandalos,atlt;5 ita lingua Gallica illis fignificat linguam Hene* tam vel Vandalicam.

Nomen Sclauorum quando cæperit dubitatur î certum ta« men eft,non elTe vetuflifsimiJm. Suidas dicit, Sclauos elfe gentem vitra Iflrum. Illis quibus lingua Heneta nota efl, dubium non efb, vocabulum elîè facftum à nobilitate ÔC cclebritate gentis, quæ bac appellatione fcCe voluit diftinguere â Scytis vchTartaris ♦

t7Numer^tis veteribus ciuibus Silefiac,inquirendæ client bifloriae ^illius antiquitatis. Verum, cum nullus aÄ exiguus fucrit vfus literarum èc fcriptionis apud noflrosmaiores,cxmonumentis pa* trqs nihil cognpfccre pofTumüs. Germanis Äredo aut græcos, aut potius hebræos charaderes fuilTc vfitatos : led eos, præfertim in tantiSjöe perpetuis illis rftutationibus,adfacra,non verdadanno;* tationes rerum geftarum adhibuerunt. Latina vero lingua illis plane fuit ^'gnota. Et fi quæ etiam fcriptaeflent, illaiam dudum millies interfjlïènt.

De religione wterum Germanorum noftras indicauimus Ibas idolatrias, èC fuperflitiones fimuf tzgio, interfperfas fuilTe reliquias gentis Ifraëliticæ, amp;: cum illis al^quos ex noflris conlenfille : ficut proculdubio ab initio non fuit ea gen^ tiumharumbarbaries,quæ poflea iiwleuit. Difciplinæhoneflas commendata efl etiam à fcriptoribus Komanis,amp; illud teftimonis« um ab holle prolatum,maioris eil ponderis.

Tdcitui kuii Ell hæc VOX Taciti: Plus ibi boni mores valent, quam alibi drfMjï bonæ leges. Signifîcat cRim noflros maiores naturk,educatione Sgt;C confuetudine à fceleribus abhorruilîc, quæ alilÿ nec Icgum dodlrk na,nec pœnarum lêuefitateprohiber! polTant^cj^amuisScilIani 2E[chyIuildtf ^ntiquitatem inpuniendis fceleribus fuilîèafi3crîoremjrrtum efl, datscytasuel Etiam Aefchylus Scythas,id efl, Henetos, nôminat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;de

Henetos. nbsp;nbsp;Saxonibus fcribûur ,quod çtiam ante acceptam fidem-Chrifli, ad*

■ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ulteros

lïîtcïos rtiares Si. fœminas viuentes cremauen'nt. Defebüs geftis veterum Teutonum non plus fcimus, quam fumitur ex hiftorrjs hofti'um ipforum præcipuè Romanorum,

Hiftoria Romana primum célébrât direptionem Romæfa# tflam anno vrbis sc;. à Celtis. Appellati funt autem Geltæ non i folum illi, qui incolebant regnum, quod nunc nominatur Gallia, fed etiam ipfi Germani, ficut aliquoties fcribit Suidas,Germanos ädripam Rheni habitantes, nominari Celtas,ejqftimant autem eruditi,vocabulum elfe idem quod Galata, Galli amp;nbsp;Vallen. In cavero expeditioneTuerunt plures SC diuerfæ gentes,amp; procul dubio etiam multi ex nofths. Senas in Italia aiunt eHc conditas

. d Senonibus , qui fuerunt vicini Biyßorum ♦ Nominatur dux eorum Brennus, à cuius nomine Brennopyrgum in Senonibus plerit^deducunu

Etfi vcrd ad extremum exitUs fuit funeftus Gallis î tarnen eos fatis iuftam caufam belli in Romanos habuilTe apparet : Netß etiam vidioria crudeliflime fuiflent v(i, fi non irritati fuilTent â Romanis. Poft annos^inde los. narratur alia expeditioCehB^^^^,-tarum,fadla Juce Brenno in Græciam, ibi magna fe multitudo ditio mGr^s^ per Pannoniam in Macedoniam infudit : Si quamuis multum acce« perunt detrimenti t tarnen lupej-ftit^ fuerunt reliquiae,quibus fedes in Afîa minor! ad fluuium Halyn, vbi olim veterum Hene* torum fuit patria, d5tæ ftint, ad eos fcripfit D. Paulus : Si appas« ret tunc etiam gentemcam fuilTe pronamin fuperftitioncs, Si ni» mis credulam,ideo appellat eos tMS)]TSUS »

Annis fexaginta poft hanc expedltionem, celebratur aliud celtictm hek fcellumCelticum in Italia, vbi Marcellus confclinterfecitducem luminitAlia. CcIticum Viridomarum, Sdretulit Romam fpolia opima. De« inde poft annos n 3 defcribitur bellum Cimbricum, quod fuit crudeliflîmum, Si durauit pet quinquennium. Scribit Plutars chus, irruifle in Italiam 300000. Cimbrorum Si Teutonum mili« i^eUum. tumi traxifle autem illos fecum turbam mulierum Si puerorum infinitam, fuifle fermonem, exercitum ilium colledlum eftè inde à palude Mæotide ad Rj^num vf^ ♦ Ergo Si noftri homines fuerunt intermixti.

Initia fuerunt læta Cimßris complentibus oAnia horribili laniena Si va^tionc. Trucidarunt in aditu Alpium sooo. homi* ties ex Romaiiorum excrcitu. Sed tandem fatalicalu bisvidli, 8C ' crudelifsima ftrag« ad internecionem deleti funt â Mario, cui mu«» tier ludaica .Mattha*in«fuo cxercitu vidoriam praedixerat. Dies vltimi ôâtruculenti^mi prælij fuit 2^9. Iuli},quo int^rfedli fUnt ho« mines izoodîi.capti coooo»

V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B «Ö

CMHlgt;rorHw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tanta autem fuit (æuida aut immanitas vidorum,vt vin fu^

«e/Gcrmnox gi^ntes ex acte feipfos madarentin caftris, matres luguîatis liberis rum mifera^ feipCas intcnmcrent, SC cum arbores deeflentj inucnd font, qui cob Ww ftrdget. Jq cornua boum alligauerunt, à quibus raptati nbsp;nbsp;nccati funt*

Confpedia eft in caftris infcclix mater pendens ex præalto carpen* to,cui ex vtrocg pede parui nati ftrawgulati funibus pendebant» Acciderunt hæc annoabvrbe condita cyx, ante natum Chnftum ferme centefimo.

Hæc no(|rorum maiorum triftia cum vxoribus 8C paruis nalt; tis exilia, tragicos etiam interitus legentcs, cogitemus de ærum* nis generis humani,amp; de ira Dei aduerfus petcata, qui in bis popu* lis etiam idolatriam amp;nbsp;crudelitatem puniuit»

I Neque vero folum ex^rna bella a maioribus noftris geifa funt : verum domi etiam fuerunt mutationes , misrationes tria ftes. Gens noftra Sueuica circa hæc ipfa,vt arbitrer, tempora, cum mota fuis iêdibus non proficifceretur vniucriajn Jtaliam, autindc effetrepulßi, Rhetiam Si Vindeliciam inuafît : 8lt;^, fî Eutropio cre* dimus, Quadi ctiam fuos Heluecones in ilia iuga AIpium,vbi nunc funt Heluetij, collocarunt : ßellis dein^ fulq Cæfaris, non folum multæ gentes afflicTtæfuntj^d etiam M^etiorum aliorum vir* tus inclaruit. Récitât autem in fua hiftoria, ctiam Marcomannos adiundis fibi ArijsjSueuisamp;Salgs^^ub Ariouifto regein Galliam aduerfus Cæfarem miîitatum tranfijfîè*

Tem^ore Auguftijcum plera^pars orWs terrarum effet pa* cataj5lt;^ circa illos ipfbs annos,quibus Chriftus adolefcentulus in lu-dæa cum matre amp;nbsp;lofeph ad feftiuitates vfttatas Hierofolymam proficifeebatur, in Germania fuerunt borribiles motus, cum Dru* fusGermanicus, Auguf i priuignus, vniuerfam Germaniam ad Albim vf^ concutgret. Verum is non mulco poft ad Moguntiam ex vulnerç mortuus eft , amp;nbsp;anno ætatis Chrifti vndecimo, tres le*

Hdnniniusui=^ gioncs Romanæ d Principe iuuene, amp;nbsp;præftanti virtute Harmi* fù ßioj trucidatæ funt,interfcclo Quintilio Varo. Poft quam cladem J^ojyjæ maxima fuitcônfternatio,quia Auguftus metuebatjHar* Minium redâ progreffurum in Italiam. Et quidem Drufum vi* uentem,amp; in medio curfu vidoriarum hortatus erat, ne tratîïcen*

Fuit vero in exercitu Harminq robur militiæ Germanicæ, quia potentiflifTiis gentibus ad Albipi amp;nbsp;Hercyniam fyluam domi* nabatur,amp;^in communi periculo multi ex viciniseumfècuti funt. Tandem artifices Romatjorum Borj amp;Sueui,ideftfifti noftri po* puli concitati funt in Harminium, ex quibus diffenfîonibus ci* uilibus magnæ acceptæ funt clades. Nam,lcribjt Strabo, vxo* rem,filiumtrimum,ôôfbccrum Harminî) Romàï dücftos effe in Triumpho. ^pfe tarnen fuit vidor, amp;nbsp;cuili anno.dJbdecimo poft vidoriam Quintiliariam floreret potentia âî’autoritäre,

lt;!omi ex infidrjs â fuis cognati's, qui conducfli erant â Tiberio,intcf# Harmmiui fedus eft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;domi necatuf

Ex ruina. Harmintj deinde creuitpotentiaregniMarcomatv'*^“^’ nici, cuius autor fuifle putatur Maroboducus, qui adolefcens j^ttroioducut Romæ vixitj amp;nbsp;reuerfus in patriam amplum regnum Marcomau’ Mtorregni norum,SC Quadorum corÂüdit. ScribitStrabo eum domuiiîè ma# gnam gentcm Luios,qui funt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;præterea populos Sueuicos ad

ipfumvicg mare Balticum: ödtranftuIilTe regiam fuaminBoHca miam (ita enim legendumeft apud Strabonem ß^eucv) in quam multos ex Marcomanniscollocauift Manifeftumcftautem,ma# gnam f uiiTc illius regni potentiam, ctim prouinciæ, quæ nunc incp piunt Morauia cum parte Auftrali ipfîus Bohemiæ,vniuerià Po# JoniajSileiîa, Marchia amp;nbsp;Pomerania«d mare vfq^,eflent côiundlæ» Rex iftc cum patriam fæpe magna cum gloria defendiiïèt, amp;nbsp;accri» rimerefifteretRomanis,diicordiadomeftica regno pulfuseft,ôt fugiflefcribitur ad*hoftes fuos Romanos, at^ita Rauennæinexi# ÜOjpenè Gcut Themiftocles, Coriolanus, Alcibiades, multi alq coniènuit,8lt; inglorius extindus eft»gt; Talia funt ludibria fortunæ bumanæ, ÔC tarnen illi ip^uentus gubernantur Deo, punientc fuperbiam humanam,amp; mutante regty propter peccata*

Necj tarnen amiflb illo rege potentia Marcomannorum ex# tinda eft* Domitiani ætate legic^Rogaana cum duce interfeda efl in Sarmatia, Hoc eft, in bis ipfîs locis. Nominat Tacitus amp;nbsp;aliud genusregium Tudrt,quiTudrus fortalTiseftjqui An’toninorurn tempore Romanos fortitereftadortus, '

Coniunxerat fiBifœdere rex Marcomanrtorümomnes vici# nas gentes, ipfamcj etiam Sarmatiam,amp;, vt fcribit Iulius Capitoli# nusjV’fc^ adScythas. NuVucrat enim inter«focios,populos Ardoos, cumKomunH^ Baftarnas, Peucinos, Oftrogotthos, R oxolano«» Hæc confpiratio tantum attulit Romanis terrorem, vt vterlt;^ Imperator. Lucius amp;nbsp;M. Antoninus Philofophus, inGermaniam profedionem infti# tuèrent, Se ait Eutropius, non fuifle lenius bellum, quam fuerunt Punica» Inipfoautem apparatu belli, qui fuiteô diffîcilior, quod magya pars militum atroci peftilentia illius temporis effet con#** fumpta, Aquilegiæ Lucius Caefar extindus cft Apoplexia,ibi cum M» Antoninus cadauerefusjRomam reueheret,bellum extradum

vires hoftiutn incerea audæ : Perado tarnen funere,Imperator validilsimas copias euocauét ad hoc bellum,vbi^ Gaïenus,VC effet euflos valetudinis Imperatoris, cxercitum iuffusefl; fequijve# rum’ipfe apud-lt;3æfarem pla idum SC facileni impetrauit,vt in ftu# df)s fuiSjSó feriptionibus librorum in vrbe relinqueretur.

Totum aul^êbie»nium inbelloilloconfumpGt Antonihus,etG ducebat f^cum exercitû rôbore amp;nbsp;multitudine præflantem. Et cum fæpe afperrima fièrent prælia, acceflit tanta ficcita?,vt milites Sô cqui Gti perirlnt Jbi in exercitû Romano fcribitur precibus legionis

V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cüiufdam

tuiufdam Cliriftianæ impetrata efTè largapluui'ajamp;terribib'afulsî mina in Quados ceciderunt» Parta dcmum vidoria Imperator huiclegioni deditnomen Jt«e^uyoCcA@-,ideft,fuIminatr]x, amp;nbsp;de^ creta fada contra Chriftianos aboleuit* Multitudini captæ e?i: Marcomannis dédit Antoninus fedes in Italia.

Acciderunt hæc circa annum Chitfti 17 o. Nee tarnen quic* üerunt ifti populi jfed fubinde au(f^' nouis auxilqs, Pannoniam amp;nbsp;vicina loca inuaiêrunt : amp;nbsp;tantam virtutem,5lt;r vires Quadorum 8^ non Marcomannowum fuifle dicit Tacitus, vt ad fuam ætatem vfcß re* Rorn^nl. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gente iplbrum retinuerint, Sgt;C fæpius pecunia quam armis 3

In hl ft on'a Dectj deinde fub annum Ch rift i 270. narrantur beÏIa Romanorum cum Gotthis. Sub iftam ætatem condiderunt cotthicum imperium liiurn Gotthi, cumquibus proculdubio plericß Gotthi Regnum. Pannonia ad littus Balthicum vfc^ felè coniunxerunt. Sicut Ta^# citus Gotthinos ad Auftfum Orientem5amp; rttrfus Gotthones ad Aquilonem facit vicinos Lygiorum. In illobello perierunt Delt;* cius pater 8C filius, Deo punientc tyrannidem ÓC facuitiam in Chri* ftianos ♦

Iulius Capitolinus SdWerodianus narrant,etiam Maximum ante Dccium paraflè bellum in Sarmatas, verum in ipfo apparatu cum elle interfedum, Sicq^ aut«m ab vnaparte commouebant Id validifsim^cum poterttia Gotthi : ita ab altera parte Marcomanni Quadi,adiundis Gbiauxilqspopuloruml-Tcnetorum,afsiduè in Romanos bella moliebantur. Aureliani ætatc circa annum Do*

2,74. populi regni Marcomannici inffar rapidi torrentis in ium ingent ’pfani Italiam penctrarunt, SC capto Mediolano multisqj alijs vr* turn AwreZw» bibuSjterrorem fimilem Cimbrico vel Celtico Romanis ineuflè* ooc^ßre. runt. Sed Aureltanus Imperator bellicofiiïimusamp;fcelix tribus magnis prSeIrjs ad Placcntiam amp;Ticinum eos vicit, dcleuit,cuni prius tarnen magnas clades accepiffet. Neq? poft hune Imperato* GcriMitid rem finis fuit bellorum, quæ excitarunt populi Germanici Sc He* fuitfuuUi neti i Alemanni, Franci, Marcomanni, Gotthi, Saxones, donee impeno ï^o^^mperium Romanum ab ipfiseuerfum eft. Et quidem ab initio apparuit, hanc gentem, quam nunquam edomuerunt Romani,Ft* talem futuram huic Monarchiæ : lît^t olim Græcia fatalis fuit regno Perfico, amp;nbsp;noftro Turci, Reprefsi tarnen funt aliquot annos populi^oftri virtutc Impera^orum, Conftantini, louiniarii amp;nbsp;aliorum.

Qt^/dZ oppH* Valentiniano deinde res fuit cum SaxonibuV circa annum gnaruMtVi* Chrifti 37o. illisrepulfis mouitbellum inQu^os,qui inualèrant lent'munum. Pannonias, 8ô accefsit ad Brigionem,au^ad43rig9tium oppidum Brigotium Quadorum, t^fte Paulo Diacono, qui fcripfît paralipq^pena Eu* cumincenfus ira vehementius cum'legatis*.Quadorum contenderet y vena ipfi in pedore rupta eft, vnde pofl: paucos dies

perîpneumônia exti’nólus eft. Vtrum ilia vrbs fit noftra Bregâ in Silefia fuperiori non affirmabo gt;nbsp;ibnus tarnen Sgt;C ficus affînia fiint.

Circa banc ætatem, extinda ftirpe amp;nbsp;autoritate règum Mar^» comannorum, videntur ccepifle initia potentiæ Vandalicæ in bis noftris regionibus, quæ geits procul dubio conflata fuit ex Germa« nis amp;nbsp;Henetis, Quia cum Teutqpum vèl Sueuorum vires tot expe« ditionibus, amp;cladibus valdeeftent attritæ, ÔCfubinde magnæca- gt;nbsp;teruæjpopulis quærentibus nouas fedes,hinc inde feconiungerent, ex vicina Sarmatia in bas regionesn'oui mjgrarunttoloni,qui ipfis Germanis font interfperfî.Sed iam tune cœperunt inimicitiæ inter Gottbos Si Vandalos.

Gottbi fob Valente, pul fis præfidijs Romanis, Pannortiam occuparunt. Deinde præfedis fib'orum Tbeodofq attradi funt Gottbi or ifti populi in Italiamjâ Ruffino Gottbi,à Stillicone Vandali. Got« VrfHau/w» ibi tandem anno Cbrifti 4i4.fob Honorio,duce Alarico Româ zê, die Augufti tefte Cedreno ceperût* Vandali peruagati Galliam, in Hiipaniam irruerunt : fed inde pulfi font à Gottbis,amp; ab ipfis Ro« fnanispræfîdibus,cuocatin^pbricâ,ibi Genfèricus reximmanem fæuitiam in pios exerçuitj^ia Vandali^ficut ifti populi omnes,cub pa Cæfarum Græcorum,qui taies ipfis miferant do(ftores,contami* nati erât furoribus Arrianis: amp;nbsp;duij» obßiderent Hipponem,in vrbe mortuus eft Auguftinus,confomtus ingenti animi dolore, propter ruinas Si calamkatcs Kcclefiæ,anno ætatis 76»anno Cbrilîi 450« Gen* lèricus poftea regnum Vandalicum in Apbrica coftituit, ex quo eft adortus Itab'am,amp; Rolnam anno Cbrifti 45'9. captam fpoliauit.

Durauit autem regnum Vandalorum in Apbrica annos 9?» defijt fub luftiniano, vltimo rege vilt;fto amp;’captoâ Bellifario. Sub codem luftiniano anno Cbrifti 5'4ô.tertio Roma otila rege Goc« tbico capta Si deftruAa eft. Sed bas biftorias recitare intégras non eft noftri inftituti: fatis eft nos inquirere noftræ gentis mutationes. Qusc fuerit fortuna Lygiorum, qui domi i]^ fuis fedibus manfe« rant,etiam fignificat biftoria.

^empöre Valentiniani tertii,circa annum Cbrifti 434. Attila Hunnos exScytbia Orientali in Pannoniam adduxit,quorum fuit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

niultitudo,ô(^ trucenlentia%^inia:amp; non folum Gottbos fibi fob« iecitjVeru etiam populos, quicun^ Carpatbo erant vicini,domuit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

Si perlpicuè dicitur in biftoria, fiHrurjffe ipfi Ardaricun» regem Gc» pidarum, qui nunc font SepuffjjOrci Si ipfi à Gottbis,deinde Mar« comannos,Sueut)s, Quados. Ifte motus At*ilæjrruentis,non mini« «nacaufa fuit,cur GottbiSi Vandali facilius fefepaflî funtinlta« liam Si Galliam ypeari.

Vandali impars Gbttbis miferunt ad Attilam oratum j vt sœui» ipfis venire* auxilio in^ifpanias contra Gottbos. Ibi iTle Tyrannus tu » lt;nbsp;plane Stygius dontraxit ex omnibus populis fibi lèruientibus quin« \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quies

qui’es'tentena millia hominum, infudit (c in Gcrmaniam ódGal^« ham vbi omnia tanta rabie immanitatiscompleuit, vtad eius fa* mam tanquam infernalem fpirantis flammam,totus orbis expa* uefceret.

AefjiwRonM- Occurrit ipfi tarnen ad Tolofam Galliæ vrbcm,Aëtius dux peritus amp;nbsp;fcelix , qui optflno confilio adiunxerat fibi h'oHenctoru Gotthos amp;nbsp;Francos : imó narra^^hiftoria fcriptaeaætate,omnes amp;nbsp;Gotthoru, populos ad Aquilonem, inter quos fuerunt etiam Sarmatæ,id eft, HenetijVicini^ttilæ, ad exercitum Aetij, tanquam ad reftinguen* . dum commune incendium, côncurriftè : amp;nbsp;tandem ita atrox prac* hum commiftumeft,quale fortafsis aliudingenere humanonon fuitjCæfà funt centum odoginta millia hominum.ÔC magni torren* tes fànguinis, raptantes fecwm cadauera, fluxerunt»

Theodoricus Etfi Victoria pene fuit ambigua,cum zx partibus Aetq cccidiG (èt Theodoricus rex Gottborum, tarnen Attila campo ceflit,amp;: re* liquias fui exercitus reduxit in Pannoniam. Aetiusfuo quodam confilio noluit vrgere vidloriam, quod tarnen poftea perdiditIta* lianu

Non autcm hæc fubiao acciderunt * Nam cum Attila in va* ftatione Germanise amp;nbsp;Gallisc confumfiflet annos pene fêx,primum annoChrifti 4î‘î'*adToIc4àm^aBfuseft. Rediens in Pannoniam Attila inuajit collegit ogmes copias, tanquam alter Phaeton, minitans orbi ter* itaham. rarum faces amp;nbsp;cineres» Inuafit igitur Italftm , cepit aliquot po* tentes vrbes, 80 cum Romam effet petiturus, mirabili Dei confilio â Leone Epifeopo vrbis, amp;nbsp;fenatoribus le^atis cxoratur,vt vrbi Attila nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Rurfus igitur domumredrjt, amp;nbsp;meditabatur bellum in

^uitur, Sarmatas amp;nbsp;Germanos/ Sed cum illi noua nupta adduceretur,in conuiuio repentè*fànguinem vomcns cxtin(ftuseft,correptus pro* 'cul dubio Apoplexia forti,quæ eum eueftigio ftrangulauit»

Attila;ßHjui= Ita fubfto liber^tus eft mundus grauifîîmo terrore circa an* âifuntàGot num Chrifti 45'9. Pofteius mortem,cum ipfè tantum fecifîet this. vaftationeSjnecß vllam formam regni conftituilfet,fîlq ipfiu^viéfi, Hu;»ni cr A^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pannonia pulfi funt, quam Gotthi recupcrarunt,amp; re*

uari occupant tinuerunt annos centum. Deinde ^rTus ab Hunnis confirmatis Pannoniam. auxiirjs Auarorum viófi fiint. Inde eft appellatio Hungarorum,ab

Mortuo Attila,amp; artritis gentium noftrarum viribus,tot mi* grationibus amp;nbsp;cladihus», credo non multopoft cSepiffè Sarmatas vicinis prouincijs dominari, cum quidem in Germania ^‘^^'itium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;potentia,quæ illos impediret, N|m Franci,Saxo*

foi mortem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sueui, ôÿilerit^ aîij, iam in Italiam 5c Galliam migrauerant :

Attihe. ipß autem Sarmatæ aucTti auxilrjs vicinorum Rojsÿilanorum ' ahorum,fedes defertas Lygiorum 8lt;: aliorum Suciiorum occupa*

ninh Inter Gotthos tarnen amp;hos populos ïam fuit inimicitia. Namamp;f rheodon'cus rex, quem nommant Veronenlèmjoca vb tra Carpathum depopulatus eft,

Eadem verd ætate Longobardi, ex fuis ledibus progrcfsi, tongoldnîî occuparunt Noricum amp;nbsp;f^nnoniæ partem : quod ita accidifle pu* re= to, quia genres illæ Germanica? ÔC Sueuicæ, refpuentes imperium Sarmatarum,vltrô patriam relfquerunt : quæ fuit,tefte Ptolemæo, ad medium Albis,îirca Magdeburgum, Sicut autem inaliismk grationibusplures fuerunt populi,coniunlt;fli,etfi d^apellatiopenes illos manfit,qui fuermnt autores amp;nbsp;duecs î ita tune Senones, amp;nbsp;pro*= cul dubîo,multi ck Lygijs,Longobardis fc adiunxerunu

Manfèrunt in ilia ora Pannonia? annos quadragintaduos: Longobdrdoa Tandem annoChrifti ycs. tranlgrefsiinltaliamjinde depulerunt Gotthos, 5^ conftituerunt in ea regnüm,quod durauit annos ao4»

D Ecitauimus biftorianl veteriTm lïygiorum, qualem ex icriptis •*^antiquorum exqerpere, amp;nbsp;probabili coniedura afiequi potui« mus: nunc autem nouum ièculum amp;nbsp;nouum regnum ordimur. Primum autem, cuf» tam triftes cafus noftra? mentis in tam terri* bilibus migrationibus amp;cladibus legimus , fubeat animum no* ftïum cogitatio de miferqs generis humani,8c deira Dei delcntis totas genres propter peccata : Si fimul filio tZ^i monftratori pa* triæ magis beatæ amp;nbsp;ftabilis, nos commendcmus,amp; fperemus eum Ecclefiæ fuae pra?parafle federn quictam amp;fauflam,quæ eritfine ærumnis in domo patris fiai, vbi iunt multæ manfiones*

Port: interitum igiturAttilæ, defertisfedibusnonfblum vc^rmutæ funt terum Lygiorum, verum etiam vicinorum Germanorum, Seno* ex iium, Hermundurorum^Marcomannorum ,Boiorum,commouit fc gens Sarmatica ex illis atifplifsimis regionibus, quæ nunc habent silejum. nomen Rufsiæ vel Mofehouiÿ, ab ipfo mari glaciali vfcp ad palu* dem Mæotidem,amp; has‘terras occupauit,reliquiis mcolarum co« adis, vt ipforwm acciperent Imperium» Supra autem de origine gentis huius diximus, quam exiftimamus effê Henetam, amp;nbsp;diftin« guendam à barbatte^Scythica vel Tartarica.

Hæc dpinio,quæ*nititur conieôtiiris probabilibus, procuP‘lt;gt;'’«lt;‘f^ f«w dubio cfTaccipiend/. itaep mirum eft,inueniri intertpfos feriptores volonos,eol^primi nominis,qmmaluntgentemluamôclauoni*^^.j^,^ ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hicam

ni cam ex Scythis Caucafo educere, quam earn honefta origine an* tiquitatis ornare.

Conftat ex indicationc veterum Geographorum, Sarmatas hæc ipfa loca inhabitafte, quænunc funt Mofcouia» Perfpicuê vero dicicurab antiquis,maximam partem Sarmatarum cfleHe* netos. Sedes vero Henctorum veterfim monftrantur in A Ga â vetuftis fcriptoribus: addunt etianjmulti,eos Cum Cimbris ad Ar* óum migraftc. Quæ igitur eft ratio, earçqpcandi indubiumf Si quern mouei nouitas appellationis Sclauorum,v*t ideo exiftimet gentem etiam eftè nouam,is cögitet,valde vGtatum efte,vt populi mutatis fedibus, etiam vel à loco,vel ab euentu aliquo noua nomi* na quærant; Geut ipfa ItaIia,Ganiaamp;Germania fæpemutarurtt appcJlationes. Ita cum gens êarmatica, id eft, Heneta in liac parte Europa? noiium regnum conftitueret, etiam recentia vocabula quæGta funt, quibus fefe à Scythis, amp;nbsp;ab ipGs Mofchis difcerne* rent, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Omnes fcriptores Polonici narrant, gentem Sclauonicatn duoshabuifte ductores,eofcßfratres Lechum8dZe hum. Lcchi agmen compJeuit fedes veterum Lygi^jmm ôd Quadorum : SC po* tirus efthislocis Gne bello ^uia amp;nbsp;fei^e tunc ea erant deferta. Si fi quæ erant reliquiæ veterum incolarum, illi fortafle ipG Sclauos accerGuerunt metu vicinorym. , *

2^echus occupauicamccnam illam vallem inter montes Sudc* tes/edentilîus ipG Marcomannis amp;nbsp;Hermunduris : eamcß, ieruato veten nomine, appeJIauit Bohemiam. ImmiGtetiam nouoscolo* nos in regionem veterum Marcomannorifin , quos nominauic MorauoSiaut â Gumine autexaiiriqua appeJlationc,Si Gmditer alios in ilium traiftum, qui eft inter Albim Si Salam, qui didi funt Sorabi,quod ipfum nomen eft Sarmatis : vnde etiam eft Sorauia oppidum SilcGæ. Aliud deinde agmen magnam partem Into* ris BalthiciinuaGt,illi Vindi, Veneti vel Heneti funt nqminati.

De appellanone Poloniæ,quæ gcnti' Sclauicac, propagatas in has noflras regiones, attributa eft ipfi autores patrfj non confennunt : deriuant aliqui vocem pfanicie, alt) â dudorc genlt;« tis, Mihi vesifimiha protulifte vWetur vir omnibus vitæ orna*

• PoloHi diäi i ^^ntis clarifsimus D. Sigifmundus ab Herberftein,qui in hiftoria fua Mofcouitica, ex ginnalibus Mofehorum tradidïc, olim ad no* bilem vrbem Kiouiam,vbi eftconfluens Neparis Si Boryfthenis, non longè aripa paludis Mæotidis,habitaftepopurosRuthcnicos, qui dicebantur Poleni, id eft, Campeftres. Inde igitür |?roculdu* bio commota ?ft maxima multitudo Sarmati(^,quæ iu noftra loca migrauit» Et credibile eft nomen illud vxtuftum efto. amplif* J. Gmailla

fîma iïla gens Sarmatica, olim etiam vocabulis diuerfîs fuit diflin» (fia, qua? iecum deinde in has regiones importarunt»

Exiftimo verd Polonos dicflos eiïè rcfpedtu aliorunijqui dice* bantur Riphæi, hoc efl, montani, quod propius mundi cardias nem, aut ad montes habit^i*unt, cum ipfi Poloni incolerent agros vicinos Euxino ÔC Auftro» Eî^Riphæis vero vcteribus multi iè^ cuti funt Zechum in Bohemiam,qui, vt opinabile eft, fuam appel* tessUe/îæ i lationem iftis montibus impreflèrunt» Nam altifskna iuga Sude* Rj-tum, quæ Silcfiam attingunt,adhuc hodie nominantur montes Riphæi vel Gigantæi.

De rebus geftis Henetorum ab initio,pauca aut nulla extant monumenta,fèd poft receptam Chrtfti dodtrinam , quædam ex veteri ferm one maiorum annotata fuerunt. Ego in hoc breui fcri* pto non texam integram hiftoriam regni Poloniæ,cum hoc à meo confilio 8^ argumento fît alienum» Exponam vero breuiter tem# pora præcipuarum mutationum in hoc regno, cui tune Siléfîa fuit fubicéla : 8C oftendam eorum congruentiam cum hiftorqs Germa* nicis. Copiofîus autem dejfribam ea, quæ propriè pertinent ad Si* lefîam « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Imperium Lcchi exiftimatur fuiflèplacidum amp;nbsp;quietum,nec Lediregiwm traditur, quos habuerit filios fefyrftites, aut quam diu ilïi régna# uerint. Dicuntur eo tempore condita quædam oj^ida amp;nbsp;ar* ces in Polonia, ftruAura non multum magnifica, vt Gnefna,quæ uris fuit fedes Principis, SC dicitur fîgnificarc nidum» Poft interitum ftirpis Lechi in Polonia fuit Ariftocratia,Prouincijsdiuifîs inter feptera Principes, quos ipfi fua lingua Veiuodas,fcriptores ha» Ariflocrdti4 tini Palatinos nominarunt: cuius dignitatis fîmulacra adhuc ho# Polonia. die in Polonia confpiciuntur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Abrogato rurfus ftatu Ariftocratico, delatum eft regnuni ad quenda’rt Cracum, quem multi inepte nominant Grachum,amp; affîngunt fabulas de Romana origine : ille gandidit vrbem,in ve# teri fede Quadorum, Cracouiam, Mortuo pâtre Craco amp;nbsp;filio Lefeo, regnaflè dicunt apud Polonos puellam Vendam, filiam Sdit cra» Craci, viraginem animofam, quæ fortiter défendit patriam ad#co«Mw-uerfus vicinos, 6^ ferme eot^gm tempore Bohemica hiftoria narrat de puella Valafca,quæ Bohemiam feptennium cum fuisvirgini# bus obtinuit» Hiftoriæ funt Âmiles veteribus narmtionibus de Amazonibus»

Fuitilli bellutn cum vicinis GermaRis,,quihauddubièfue# runt Franci Si Saxojjes. Nam illi feribuntur repreftiffè Sarmatas, Caufa belli narr^tur ,*qu^d duxTcutonicuspetiuerit coniugium Vcndæ,8i^umeaPrincipatum quotÇ* Hunni deinde confirmât! adori» acceffionc Au;irorum,qui ex Prouincia lura,vitra Mofeouiam fîta, unturPolo» fe commouetahc, Si Gotthis rurfus regnum Pannoniæ, poft cen* niant»

2g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A N N A L É s s I L E s I Æ »

tcfimum annum ferme ab exceflu Artilæ,eripueranf,adorti func etiam vki'nam Poloniam, quæ, cum eo tempore effet fine certo Principe,fcribitur effe defenfa quodam Premislao, qui deinde fadlus eft Princeps*

Poftea recenftntur duoLecbi, pater amp;nbsp;filius,quibus inter* CdrohdMä^ bellum cum Carolo Magno, quotîincidit in annum Chrifti gitHi repreßit 78ó. aut circiter : amp;nbsp;excitatum eft Itbc occafione, quod Poloni, aut Polonos. auiditate prædæ, aut metu potentiæ Hungaricæ, coniunxerunt ft cum Hungari? aduerfus Germanos, eos reprefsit Carolus, amp;nbsp;ex Pannonia fuperiori eiecit, ereêèa contra eo^ Marchia orientali, quæ deinde nominata eft Auftria. PoJonos etiam Carolus ter* ruit, 8Cad petitionem pacis adegit, qui Aquifgrani per legatos reconciliati funt Caroloea Cbnditionc, vtperfpicueteftanturfcri« ptores illius feculi j Eginhartus alrj, vquot;t Imperatori foluerent trh butum.

Idem Carolus,adarcendos Polonos Germania,muniuit Brandeburgum anno 789. collocatis ed colonis ex Alfatia, quos tarnen Poloni non multo poft mortuo Carolo eiecerunc» Nam fill} buius Lefti,quos habuit plures,^m^rcs fedes Longobardo* rum, Senonum vicinoruiU inter fe partiti funt, excitatis muh tis munitionibusftfeaduerfus Germanos defenderunr. Cumillis tarnen populis Henetis, Polomsn^ Bohemis, afsidua bella geffiffc fcribitur Ludouicus Caroli filius, circa annum Domini 8 3o, Anno Domini 823. Francofurti ifte LudouTcus Principes Hene* tos, ad fe accerficos, pacauit,

Polonica biftoria deinde commémorât, duos Pompilios Principes, pattern quidem virum non malum : fed filium ftelera* tum,quicup!ditateregnandipatruos Principes veneno fuftulit,0^ deinde memorabifl Dei iudicio àmuribus 8d gÜribusfcribitur efft difcerptiis cum coniuge amp;nbsp;liberis. Refcratur igitur S)C bic euen* tus inter exempla pocnarum diuinarum, propter tragica peccata hominum * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Deinde euetftus eft ad regnum quidam boneftus amp;nbsp;medio* cris fortunsa ciuis Crufuicenfis Piaftus,quicelebratur obb^nefi* centiam bofpitalitatem. Ab hoc ciue^ræftanti pietate ÔC bene* ficentia deftendunt longo ordine reg^ Poloniæ : illis extintftis, ex ea familia adhuc fuperftites funt Inclyti Principes Lignicenfts

Brigenfes? Fuit hoc circa annufti Domini sro» Ludouicus Bal* bus Cæfar Principem quendam Sclauicum fub idem tempus bel* Io vielt,amp; excæcauit« • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Poft Piaftum collocatur Semouitus curuigubernacio fuit fœ* lix. Recuperauit aliquot ex Prouincqsjanflifris lt;^ifcordia Princi* piim ; amp;nbsp;mujja ademit Morauis. Arnolphus Cæfàrqjjca annum Chrifti 8 8 8» Morauos domuit:amp;Sclauosînlimitij3Uscocgitad ftruandam pacem. Poft hune numeratur LeftüsOuartus filius

Semoniti, qui fuie amans quietis amp;nbsp;pacis» Illi fuccefsit Semomys« îüs, qui amp;nbsp;ipfè contentus fuis fînibus quieuit.

Sub bis duobus Principibus circa annum Chrifti 910,pro«« ximi hune fêquentes, Principes Sclauici,qui tenebant tune bonam Marchiæ Brandeburgeniîs Ôd Miihiæpartem, SC bis adiundi Boc hemi crudeliisimè vaftaruht vicinam Germaniam,fed fub annum 920, ab Henrico Aucupe graviter cæfi funt,ôd pkritç ex illis de^ Hewieuf Au* uidli Sc domiti, Principem Bohemicum captum coegit, vt fieret tributarins Romani imperip CepitBrandeburgvmjôCalialoca^*^ anno 9^7« vt Germaniammuniret aïiquoftabili præfidio, in limitibus conftituit Marchias, Brandeburgenfèm, Mifncnfem, Lufaticam,quibus præfecit viros nobiles, præftantes robore animi vfu militiæ qui deinde multos aniios afperrima bella gefïèrunt chiM contnt cum Polonis éc Henetis vario fucceiTu» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SeUwt,

Quâm igitur tune Silefia illis continuis bellicisexcurfionk bus fuerit afflidla, 5^ exhaufta, facile poteft «eftimari» Semomyslo nafeitur vnicus filius,ifqûe ccecus, Mieslaus ,qui poft feptimum œcatis annum ex miraculo vifiim rCcepiffeicribitur, quod fuitoa men fignificans, fub co J^'ncipe veram lucem Chrifti populos Sarmaticos accepturos ♦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Hadenus annales Polonici recitant hiftoriam valdc perple* xamamp; mancam* Sedabhoc ijipore, quo Chriftiana doArina huic gentiinnotuitjamp;abexterishominibusdodis cum religione fimul Iitcræ,amp;aliqBa ftudiorum initia illata funt,etîam rnonu« menta publica meliori cura conicripta funt, amp;nbsp;ea, quæ memoria hominum adhuc extabant,repetita.

Nunc igitur Principes amp;nbsp;Reges Polonorum fuo ordinc no* minabimus, amp;nbsp;ea quæ Silefiæ acciderunt explicate referemus.

CEràdodrinam filq Dei amplexa eft gens Sclauonica* Quia ^iferoac» natura prona eft in fuperftitiones, amp;nbsp;quia propter continua

bella, eâque immania, noft intuit aditus dodoribus Euangelq in hæc loca* Contra veto in ôermania fuperiori cito iemina Euan* gelij fparfa funt. Quia in Germaniam penetrabantï^mani exer* cituSjôd conftituebantur ibi coloniæ Romanæ, in quas,pietate ho* minum nobiliufn, vocabantur Apoftolosum, difeipuli , qui ipfi, quo^ in his locis, vbi «laior eratmodeftia morum, libentiys vi^ uebant, quam inGræaia vel Afia, quæ erant horribili turpitudinc contaminatæ.

Legimus.igitur,Dionyfium Areopagitam venftTe Lutcciamgt; Lazarum redfkitatum ex morte Maffîliam, Maternum audito*

Apo/lolorum Pétri Argentoratum, Crefcentem Moguntiam Cïementcrtl difcipuli do^ Mctiin 5 Lucium Cyrenæuin, qui fuit filius Sipionis Cyreuîvi iî* cueruntm lius,qui Chriftum iuuitin geftandacruce, AuouftamTiberiam, qua? riunc eft Ratifpona» Marcum Pauîi Comitem , ad vrbem P a flau.

Ab bis igitur iam tune vox doÂrinæin illo populo propa* gataeftjamp;S citât Irenæus honorifîcèteftimonia EedefiarumGcr* manicarum: VIteriorcs autem gentes, Gotthicæ, Vandalicæ, 8Ó deinde Longpbardicæ, culpa Imperatorum Græcorum infedæ Rint labe dogmatis Arriani,quodipfideindeimmanicum fæui* tiâ defenderunt, grauiffîme afflidis pijs , ^ui retinebant verita* tem in hoc articulo : ita vt verè exiftimari poiîit tyrannidem rabiem iftamirritaiïèiram JDei ,amp; fatales pœnas attraxifle in hos populos, quiplericg miferabiliter trucidati ÔC deleti funt.

Magnus, qui in quodam diplomate affirmât,bellum fègcffifîèjVt nAmpropagalt;‘ Saxonica in pofterum,non fibi, fèd Deo feruiat. Inter gentes «ù (« S(lt;xo« Flenetas,nationes Illyricæ amp;vicinæ^rimæ Chriftianam dodlri* nam acceperunt,quodacci^ifTeferibimtfubannum Chrifti 8Co« iUyric£ gètes conceflum eft, vt in templis vterentur lingua popular! : cum frim£ inter in fenatu Pontificis inter deliber^tiones de hoc negotio, fubito,vt nenetoidcce» dicunt, audita effet vox: Omnis Spiritus laudet Dominum,quam* peruntdoéiri- j. gx vetuftioribus recitant,amp; credibile eft,hoc teftimo* nium tunc ab ipfis legatis Cyrillo Epifeopo amp;nbsp;airjs citatum fit* Morauos deinde eru^qt Methodius, curawte hocArnoIpho Im^ peratorc : ne^ multo poft Bohemi quo^ ad Ecclefiam accefïèrunt, ferti'E.ccleß£, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ggg eodem Methodic,qui tunc erat exul*

FuiHe hoc circa annum Chrifti 8 9 y» confiât, amp;nbsp;in hiftoria Aencæ Syluij errorem effe centum annorum, quem zgp fufpicor

Prouinciasetiam Poloniæ pauld póft emanabat notitia Euangelq, amp;nbsp;pafîim inftituebantur congrelTus in fyluis, 8^ locis folis, ob metum magiftratus, tandem cum in aula quolt;^ religio illucefeeret, Princeps perfuafusâ fuis, appétit nu* ptias fîliæ Du.is Bohemoruqi Bolc§Iaf(qui iugulauit poftea fra* trem Venceslaum, quem Bohemi intÂ fandos numerant ) puellae

DambronicjE , quod nomen fuit etiam auiæ paternæ, fœminas fceleratæ. Cum his nuptrjs Mieslaus fimul religionem Chriftia* nam fufeepit, accepto f^cro Baptifmate Gncfna?» • Fuit hoc anno

9 c r» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

t.giditK Car’ Statim pofteaquam hoc Romam delgtflm eft, Pontifex îo* dittalisTufcu* hannes 13. mifitin Poloniam Egidium Cardinaltm TufcuIanum, ' lanitf confti’ gyj- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Regno conftituit Epifeopatus,vt nomiiTant, amp;nbsp;Ec*

rcîigionfsjæ populum crudircnt. Ex edidio itacß regio,(jmuïachra ïdolatn'ca vbicß in Polonia publice confracfta ÔC exufta func,die feptimo Marti), is fuit co anno dies Dominicus quartus in quadra^^ gefîma,quem nominant,Læcare Hierufalcm.Horum Encæniorum memoria diu conferuata eft in hac gcntc,amp; co Dominico die gefta# t3 funtfimulacra terribilia^fimilia ipccftris,inpcrticis,caquetant dem in cccnum deturbata, qui mos adhuc hodie â pueris puellis jn Silefia reprælèntatur, 5gt;C noininatur dies ille Dominica mortis» Quia ctiam malos genios foicbat colere,amp; placare vetuftas Ethnic« ca, nc nocerent, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Qualis autcm ftinc fuerit forma, vel ftatus religionis,often»» Religionifflat dunt hiftoriæ illorum temporum : Plurimum creuerant fuperfti* tiones fub Ludouico pio ImperatorcjCaroli filio,amp;paulatim con# firmati funt multi tetri abufus, fed tarnen Monarchia Pontificia/iMw. nondumfuit ad fupremumculmeneueda, Ideolt;^ ilia ipfa collet giaCanonicorutn^olimfueruntfcholæ,inquibusadolefcentiaeru# diebatur in dodlrina coelefti,in bonis artibus, amp;nbsp;fimul habebat ex# runt fcboU, ercitiaprecationum Scledionum in templis :illiscollegns Epifco# pus, tanquam præcipuus redor amp;nbsp;infpedor dodrinæ amp;nbsp;difcipli# næ Ecclefiafticæ, præeraefîîcut circa ilîam ætatem Otto fccundus, filius præftantifTimi Imperatoris Ottonis primi, adolefccns didicit literasamp;Ecclefiacdo^^tî'inamin collegio Hildeshemenfî,amp;^publi* cè vna cum fuis æqualibus in tcmplo ^ecatus eft, amp;nbsp;cecinit»

T aies fcholæ tune etiam in Polonia conftitutæ iunt,quæ ctfî fua habuerunt iam centagia î tarnen non fuerunt illi abufus intole# rabiles, quos excogitauit ætas pofterior. Ideo amp;nbsp;facerdotes tune habuerunt vxores, Sd nondum inftituta illa theatrica circumgefta^p^^^^^ tione panis, minus erat idolatrici cultus in mifs^ : necß homines ita riti, ad ftatuas fele prouoluebant : nondum etiam noua ilia examina Monachorum nataerant;ctfi,vtdixi, paulatimluxvcrædodrinæ extinguebatur, quac fermé tota conticuit centefimo anno poft hanc ætatem, vbi Pontifex Romanus ,oppreflis*Imperatoribus Roma# nis,ad fe omnem poteftatem traduxit»

Magna autcm Iibft-a[itatc Principis, conftituta fiint nouem collegia in Polonia , ex tfbibus Gnefnenfi præfeccrunt Archie# pllcopum : qui eilet præcipiius gubernator mnnfterr) in toto tuu in pô/o* regno î addunt quidam , candem dignitatem atributam etiam nw. Gracouienlî, fedquammultopoft amiferit. Inter cætera collegia fuit etiam Smogrenfe, quod deinde fuccelTu temporis Bicinam, tandem VratislaiTiaJn translatum eft» Eft autem Smogra igno# snwgreÀfli fgt;ilispagusinp’artc AqîTilonari Viadri, milliaribus fermédeceni diftans ^Vracisbuia î vnde æftimari poteft, Silafiam tune non«

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C ftij dum

dum habuiflè vrbes frequentes, amp;ipfum collegium non fuiffc mile Epifcopatui Vratislauienfi, qualis nunc eft.

Fuit autem primus Epifcopus Smogrenfis GodefridusRo^ manus vir dodus amp;nbsp;pius, qui rexit Ecclefiam annos feptendecim inter magnas ærumnas amp;nbsp;labores, cinn populus adhuc mordicus quafdam opiniones amp;nbsp;ritus idolatricos retineret,amp; nobilitas,ficu£ narrat hiftoria ,barbaricam exerteretcrudelitatem. Beneficentia tarnen Princiçis, etiam iftis dodoribus locuples conftitutus eft vidus» Nam attributæ fiint Epilcopis in omnibus Prouincrjs de»« cimæ ex omnibus frugibus agrorum. Qftod ipfum ficut in ilia vaftitate regionis nondum excultæfuit neceflarium : ita fequenti ætate multas peperit offènfiçnes in Silefia, Epifcopo iusfuumde,* fendentCjPrincipibus verôamp;ordinibusvolentibus excutereillud onus nimiSjVt viîum eft,graue.

ïntcr alia fcribitur in biftoria, nobilitatem, vttedareturftu« dium fiium in defendenda æ propaganda religione recens accepta, Chrifti feciflèpubliaimdecretum, vtSaccrdote incho-liliMein a*2te recitationem Euangelq ad aram jk^nes nobiles gladiosali* tcmplif. qua ex parte nudarent, cof^ choro relpondente vfîtato cantu^tan* dem reconderenu

Eadem ætate Hungari^ etiam fîdem Chrifti ampicxa eft, amp;nbsp;^ca Stephano régi ipforum impofita corona,quam Mieslaus etiam pe^ cepit religio» tiuit â Rom’ano Pontifîce, fed rciedus fuitad’ïmperatorem Otto* nem chriflia» nem Tertium, cuius maxima fuit autoritas etiam in Italia, â quo deinde filiusMiesIai titulumregium impct^auit»

Hic autem cogitandum eft, cum ex confêntienti teftimonio hiftoriæ totius mu^di, fatalis Periodus regnorum,poft quam gra* ues (oient incidere mutationes,fîtquingentorumannorum,quid k^Regwrü nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;regnis Hungarico, Polonico amp;nbsp;Gallico,in quo tunc

am noua familia Hugonis Capeti,Caroli Magni ftirpe excufla, ccepit regnare,circum2Îîfta hac periodo fît expedandum : amp;nbsp;notum ^ft qualis iam facies public! ftatus in his regnis confpiciatun Deum igitur precemur, faciat vt poflimus effugere ventura mala, amp;nbsp;Rare in conipedu Filff hominis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, •

Mortuo Godefrido Epifcopo SdTogrenfî fucceftît Vrbanus vrhntu Epia etiam Roman^is, qui accerfîtis virûdodis, èC adduda fupelledilc feopui smoa vtilium librorum, ftudia literarum in Silefîa excitauit, Fuit hoc ff-enfis. anno Chrifti 983, Annç deinde 98 7. gens MofcOuiticavel Ru* thenica didicit amp;accepit ritus religionis Gra^cæ,qui legatis miftîs ^iMturEcdea cxplorationem infpedionem Ccremoaiarurii Ecclefiaftica^ fijt GMfor«quot;placuerant quam Latini : (icut vfîtatum cftjiomincs negleda dodriha delabi ad externa (pedacula.

Tantum autem pofteagcns ilia addidit ftiperftitïónum, vt fpfî Græci cos nunc vix pro fuis agnofcant* Cum apud ipfos,tefl:û virograuilïîmo ëC nobilifsimo Sigifmundo ab Herbcrfteinj nun« quam populus publica cxplicanonc dodrinae, amp;nbsp;concionibus eru» diatur: Caput pietatis collocatur in quibufdam fuperftitiofis ob« (Cuationibus, amp;cultu ftatiJarum :amp;fquiafunt oppreib tyfannide horfibili, opiniones fui Principes etiam in religione folent habere pro lege immutabili î propemodum fcut Athenienles dégénérés olim fecerunc deCretum , quicquid vifum elTet rggi^ illud eiTe pium iuftum. Tueatur nos Filius Dei ab impietate ÖCcrudclita* tc Mefech amp;nbsp;Cedar,

Gubernatio vero Mieslai alioqui fuit tranquiïla. Scribitur duo tantum geibife bella, Ruthenicum, quo deinde fæpe Poloni implicati funt, èC ßohcmicum : vt collocaret in ducatum,patruum filium Boleslai pupillum , quem aliqui proceres afpernabantur, OrnaiTe dicitur P«3uincias cxtrult;n:(s aliquot vrbibus Sifarcibus: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

mterquas etiam numeratur Vratislauia, cuiusinitaurationem o# mninoinhæc tempora putoincidere; ficut etiam Glogouiæj Sed urbiumsUe» de his infra dicetur, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fi* tfxor^ia^

Anno 987. horribilis fuit fames i« Polonia,in töto mundo, propter magnam fterilitatem ♦ Deceffit Mieslaus Anno 999. Reib quitfuperftites Boleslaum filiuna^ n^otem Mieslaum»

“^Atus eft anno Chrifti 9ö7. ex mullere Bohemica, quæ fuit ’ nepris S. Venceslai ex fratre,vt fupra dicfluim eft. Fuit Princeps

fapiens, iuftus amp;nbsp;fcelix, amp;nbsp;verè fuæ gentis Auguftus. Impetrauit ablmperatorc Ottonetertio nomen regium. Impofita eftipGcOü rona Gnefnæ ab ipfo Cæfare. nbsp;nbsp;Scriptoren Poloni referunt, Ot^ profiafcitut

tonem exvoto profecîtum Gnefnam,vt inuiièret fepulchrum Alt; GnefMtn. dalb^rti,interfedi propter dodrinam â Prutcnis,Sc defcnbunt*^ pompam plufquam Perßcam, qua dicunt exceptum ÔC tradatum fuiife Cæfarem à fuo Re|c^*

Ifta procul dubio vanitate veterum hiftoricorum confida funt. NecpenimOtto Imperator potens amp;fcelix,obhanccaufafn tam longum iteringretTus efle putari debet : cum ea ætate nondum in frequenti vfu effent illæperegrinationes, amp;nbsp;Martyr ille recens parum effet notus^Germanis, Deinde neiç tune potuiteffeille kftus, amp;nbsp;oftentatiopu^;purac amp;nbsp;auri in Polonia îcum rcgnüm ad* bue effet youum, parum excultum vrbibus, atlt;ç ideo minime opu* lentum, ita vt ipG foiptores non arbitrentur, tunct'fum fuiffe iium mifniatis ädrei vel argentei in Polonia«

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Se4

Sed credibik cft Bokslaum,vt cxcmpîo Hungariac, fuas Pr uincias incertam formamregm redigeret, quod ad hæredes fuos poHèt tranfmitcere, appetiuifîè nomen regiurn â Cæfare, amp;nbsp;Otto nem etiam pacis èi. quietis publicæ caufa, vt tandem ilia longa bel* hinter Sclauos,amp; Principes Impert),præfertim Marchiones, fi* niret, non grauatim hoc itcr fijfcepifl0lt; Neq^ dubium eftjCxquifi* ' tos UH fiiiflè habitos honores pro ratione ætatis illius, vbi non* offo terh’zM dum valde regnauit luxus» Imperator hofpiti fuo Boleslaoregi ortuMtBoles: donafiè fcribi£ur vnum ex clauis, quibus Chriftus dicitur confixus ftumi. digni« efle in cruce, amp;nbsp;lanceam D* Mauricq.

Oblcruandum vero eft,quod plæritj ex fcriptoribus Germai RegnuviPo» nids, propinquietiam illi ætati, narrant, regnum Polonia? tuneel* tutarüMiim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tributarium Impew'o : illudqj non modo vero confênta*

peho^^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^damin fequentibus narrationibus fubinde repe*

titur» Hiftoria Polonica hoc conftanter negat,etfî hæc foçietas,Sd fubiedio imperio tune florente, cui^ aliæ genres nobilifsimæ parc* bant, regno huic nihil eflet ignominioià»

Optandum erat ab omnibus prudentibus, Ecclefîæ,patriæ^ amantibusjtalem cfle regnorum in EurtJpka coniunlt;fiionem,vt emi* neretaliquis infigni autoritje, amp;nbsp;potentia munitus,qui efièt Dux publici confilq, ôd murus contra incurfiones barbararum gentium^ quæ SC huic SC alijs regnis mtnanfur excidia»

Tales’olini fuerunt Cyrus, Auguftus, Conftantinus, Caro* lus Magnus,fub quibusMonarchiæ conftitutæ funtarmis 6^le* gibus : in ifta vero fæculi noflri dilsipatione,odtfs amp;nbsp;dilsidtjs Eu^ ropæ,fatales impendent inteiritus,

Vc firmior efiet concordiatuneinita,Ottoncptemfuam ex Rix4 neptif fbrore Mechtilde filiam Erenfridi Comitis Palatini ad Rhenum de^^ondenir R-’xam,dclpondit Mieslao filio Boleslai,pueroduodecimanno* lÂtesldofiii» rum,quæeodem anno inPoloniammifiàeft,ibi^ cducata. Inter Bo/ff/rtz. feriptores exiguaeft d^ßenfiode tempore« Nam Poloni feribunt, Ottoncm Gnefnæ fuilR anno i o o i. Deinde fuifie eum fupcrfti* ^em annos duos, quibus ordinem SC Principum Elgflo* rum in Germania inftituit : volunt^eum venenoextindumefle, anno 1003. Hiftçria autem Germamc^ nominat annum loou mords Ottonis, Sed diuerfitas hæc leuis ôd parut momenti eft»

AddlbertuiE» Adalbcrtus vero ille , Polonorum numen,fuit Epifeopus pifeoput Pr4lt; Pragenfîsjpræftans pieta«e vircute : Is cum Bohemiam,propter ^en/is gcntis impietatem,rcliquiflet,profeduseftialtaliam,deindepal* Mirtyr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hungaria óc Polonia Ecclefias re^en» nafcêntcs infpexit*

tandem Prufsiam, adhuc tune idolatricam,adqt5eam djChrifto erudire coepit, Sf ibi â populo barbare interficitur, anno 997» dauer eius emit â Prutenis Boleslaus, amp;nbsp;Gnefnæ fep^ijt. Dies ' mords

ïftortîs dus, qui eft Apnlis,totiPoloniæ eftfeflijs, præcipuè Vero Gnefnenfibus, vbi célébrés tune funt nondinæ.

Inter belIaBoIesIai pn'mum nominatur Bohcmicüm,dequô difsimiles funt narrationes,aliæ Polonorum,aJiæ Bohemot-uæ : Si aceufâtur AeneasSyluius,qtiodfuerit Polonis iniquior» Graues clades tarnen Boleslauni tunc iijtulilfe Bohemiæconllat : adeoc^ genti imperaflè tributum. Scribiturautem,Bohcnaos irritafle Po* BobcwiVrf cr lonoSjCum extremamoram Silefisc ad montes Sudates cnentdesï populad. Ita fub hanc ætatem fadum eftinidum bellorum inter genres Henetas,Polonicam ÔC Bohenxicam,quod muleis annis poft primo. fubinde folitum eft recrudefcere eo^ grauifsime fæpe concuft’a amp;C afflifta eft Silefia, quæ propter vicinitatem|fuit expofita primis periculis.

Anno ÏOÔ8. conuerdt fè Boleslausâd belluni Rufsicum vel Mofcouidcum,quod fuit difficile, amp;nbsp;tarnen fauftum Bokslao. . . Nam muleis magnis praelqs Mofchos vicit, èC vfcg ad Boryfthe* nem progreiTus eft, occupata vrbe Kiouia, vbi olim fuit PoJonoi Mofihof. rum patria. In eo bcllo tanta fuit virtus ipfius Boleslai,vt Molchi appellauerint ipfum acrem» Tertiuna bellum Poloninominant Saxonicum ,quod inchoatum eft anno 1012, ód durauit vitra quin# , quennium, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* • nbsp;nbsp;•

ScribuntPoIonicaufamBölesläümhancbabüiffie,qUodgert»* . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

tes Sarmaticæ,dilt;ftæ*Heneti amp;nbsp;Vendæ, in littore Balthico amp;nbsp;ad Albim fluuium pafsim Germanis eftent oppreffi amp;nbsp;domiti» Vo* GcnjMn/aw. lunt autem,regem fuutn impunê peruagatum elfe vniuerlam Ger* maniam Septentrionalem ad ipfam vfcß Cimbricam Cherfonefum, Sfad ripam Salæ trophæa amp;nbsp;limites ipfum fixiftè. Verum ex confenfu hiftoricorum, qui illi fæculo fuerunt vÊ:iniores,intelligi potert, Boleslaum repudiata pace, quam cum Ottone iniuerat fub ' Henrici Bauari imperio, quem inido ciudia arma, amp;nbsp;deinde bel la Tioîestuii pri» Italica excrcuerunt, inprimis vicinas Marchia^, Lufaticam amp;nbsp;Mif nenfem cum exercitu percurrifle : occupaffe edam vrbes Budifsi* ‘lufetmnt nam Mifenam,vt Heneds feu Vandalis, quos in fuam potefta* «rW tem Marchionesredegerant, eifetpræfîdio.

Etfi autem ad Cimbriÿm vflt;^ Cherfonefum eum viôtorem peruafifte noftri feriptores non commémorant, vix credibilc fit, robur penè vniqerfæ Germaftiæilli tam facile fuilfe ceffururn, quod Carolum Magnum totos triginta annos reprefsit ; tarnen Vandalicam gcntem,quæd ripa Albis ad Salam vfqthabitabar, cum aliquot annos co«iun(ftam cum regno Poloniæ rednuiffe, confentaneum eft. •

Hiftopæ noftræ narrant, tantam fuilTe tune Van dalorum vandalcrum crudelitatem, vt eciam odionominis Germanici doc^trina Chrifti abieda, reditehrad veteres idolomanias î ôd Epifeopatus Magdc# ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bürgens

burgcnfèm Mcrsburgenfem, Mi'fnenlëm, conftiïutos ab OttortC primojarmis di'ruerentjEpi'fcopis trucidatis : quod fine dubio fidu* cia auxiliorum Polonicorumfadumefl. Sed Henricus Bauarus, fèdatismotibus inteftinis,arma conuertit inPrincipem BohcmJ* cum,qui fpretaautoritate Cæfàris iefe tributarium Polonoruni efîêcerat, amp;nbsp;intra paucos annos, vt Teferunt noftræ hifioriæ, non modo Bohemum ad officium CQimpuIic, verumetiam Vandales domuitjEpifcopatus ôdtempla diruta inftaurauit,amp; Boîeslauni ad feruandai/etera pada adegit. Hoc tarnen ego crediderim, non infighi aliqua clade, fed tranfadione cum Imperatore eum redijP feingratiam, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Pacem Germanicam excepit bellum Pruffîcum, Habitabant PrußM uete^ in Prufsia ohm populi, 8^ ibi adhuc funt reliquiæ illorum, rifincoU^ lingua Henetæ vel Sclauonicæ plane diffimili vtebantur, ficutÔôin locis aliquot Liuoniæ , cui erant intermixta vocabula latina* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

De origine gentis illius,neminem probabilius quid afferrc vidi J quam D. Peucerum virum Clarils; qui putat eos in illas rc^ giones Artfloas, defertas tunc.^ Sclauis, qui felè in Germaniam Poloniam infuderantjnigrafleex Valàchia,8(f fuiffeolim colonos Italicos collocatos in Valachiam ab Imperatoribus Græcis, vt ar* cerent Sclauos ab imperio Coijftantinopolitanojfed fuperatos tan* dem multitudine ôd vi Scîauorum,patriam reliquifle*

Etfi autem pofteritas inter barbares, vt illeinquit,barbara fada eft : tarnen aliquos mores gends ItalicSb veteris in quotidiano vfu balneorum,in ritu funerum,in cremandis cadaueribus fuo* rum, retinuerit, Huic genti, quæ amp;nbsp;tune, multo poft mordfi eus fua retinebatiidola,intulit bellum Boleslaus euentu fan's fcelici. Bo/ej/4Mlt; pri^ Nam aliqui ex Borulfis tributum illi promifèrunt. Verum ante ingreflüm nobilitatisSdordinisTeutonici, nullus fuit finis bcllo* rum amp;nbsp;tumultuum. •

VItimum bellum denuo ipfi intercefsit cum Mofebis,quod tarnen cito vna vidoria, ea^ infigni fingt* Domi fuit iuftu^ Ôd in* duftrius in vniuerfil gubernatione, amp;nbsp;inprimis commendatur pie* ipfius erga tenuiores,quibuspraafidTo erat contra crudelitatem nobilitatiSjadeo vt,fi ipfiefient imperiti,fuo fumptu curaretillis patronos,(i|ui caufam iplbrum proponerent : amp;nbsp;fæpe tam reuni quam adorem inopes, vfque ad finem litis fumptu fuo in aula aleret« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Recitatur didum cius memorabile ,|malle feCe ibla gallina vefcijamp;^ interea æquale ius omnibus fficene, quam inter magnas delidas vitæ conniuere ad fcelera potentum. Laudatur etiain in primis ftudffiraeius erga religionem, amp;nbsp;munificentia in Eccleßas« Diftinxitedam prouincias regnijdiftributisoneribds militaribus.

ANNALES SIL ESI Æ, vt in RibitJS cafibus Reipub: faciîis SC Cérta eflct colletflio excrcp tus, quæ ratio adhuc regno illi falutaris eft j Si in limitibus, ad argt; cendas incurfiones hoftium, crcxit arces amp;nbsp;munitiones. Dehicß tab's fuit Boleslaus, vt certum fiteum annumerailduin generis humani Principibus qui Deo ad conftitutionem Pccle^ liaruna Si regnorum cxcitah ftint. MeritÓ igicur retinenda eft eiiiS memoria, tanquam Prindpis ar^ati â Deo fapientia,virtute Si {cè^ licitaté in rebus gerendis»

Habitus eius depingitur, quod fuerit temperar»enti quodarri* modo medrj inter biliofum Si fanguineum* Ideo fuit animofus SC promtus ad magna fadnora fine crudelitate. Si in pace modeftus Schumanns» Deceftit anno ioz;. proximo poft mortem Hen« rici Bauari, anno ætatis J's. Ante mortem inftituit fibi fuccefto« rem Mieslaum filium, cui moriens Rempub: Si Eccleßam dili:* gentercommendauit, illique futuras calamitates Si clades regni prædixit. •

Narrat Duglofliis, Cometam eo annO fulfifte, qui exiftima# comeu op, tus fit fuifte nundus mortis regiæ. Sepultus eft Pofnaniæ, ma« gnum^ fui defiderium populis fuis reliquit»

•’adeo vt ante mortem parum mente conftaret, Rexit eum Re« cunJufimlgt;e^ gina Coniunx, mulieiquot; fapiens, quæ cum ex confiderâtione poten« tiæ Germanicæ, Si amore fuægentis hortatrix eftèt viro,ne oppo« neret fele Impcratori ,venit in odium apud Polonos. Qiiiefcente îgitur Mieslao, cum etiam alioqui infcclix effet præliator,Bohemi recuperarunt Morauiam, Si præfidia Polonica ex fuo regno eiecc« runt» nbsp;Imperator etiam Conradus Saliquus, vir acer Si prudens,

Henetos in locis Germaniæ imperio coniunxit. Creueruntinde Duces Mechelburgenfes, Refpublica Lubecenfis Si alij.

plane repudiato imperio^Qlonorum, facftum efle Imperrj Pdn» dpem : quod fi verum eft, nbn video qüomodo potuerit ab Otto« tem pritici= ne tertio , Marchio Brandebiwgenfis inter eleftorus cooptari. Gernu^ Pomeraniam tarnen Mieslaus armis retinuit in fiia obedientia. Moritur io34.fepultus Pofnaniæ» Coroijationi Mieslai interfuit Clemens Bpiftopus Spiogrenfis,ifte repurgauitSilefiam ab omni« bus idolatrrjs Bthmcil. Fuit homo Romanus, mortuus anno 1027, fucceflbrem Habiiit Luciîium Italum j qui inhoneftos mores fui Sacerdotijlèuerê caftigauit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Ortuo Micslao, ciim fîlius propter ætatem tencn'orem, noil# ^’-*dum aptuseflèt ad gubernationem, regnum commendatuni ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;efl Rixæ reginæ: Sed ea iam tune inuifj erat Polonis nbsp;creuitdein«

de odium inipfam. Etfi autem hiftoria Polonica earn aceufat prolt; pter auaritiam, tarnen annales alf, valde vetufti manuferipti laih dant eius pietatem amp;nbsp;iufticiam : feribunt autem earn in fe concitafîè odia gentis, quod exempïo Boleslai foceri, coberceret nimiam Ib centiam nobiîitatis, quæ partimadhuc impiicata idolatriciscuîti-bus, partim exferitate morumjgraiïabatur inEccIefias,exerceba£ tyrannidem in fubditos, afpernabatur autoritatem reginæ.

Kixd regmd In ifta cuni mub'er prudens Sd iànôla, fîcut ipfi fatentur v/(/Ki uni Polonijinfidrjs nbsp;nbsp;manifefta vi fe peti videret,profedaeft in exiliunt

fmiropr^^. Conradum Cæfarem in Germaniam, cui vt ius fuum in Polo* eifeitur 'm niam ieruaret integrum, tranfmifit vtrume^ diadema Regis Re# exilium, ginæ : afportauit etiarn nobilem thefaurum ex Polonia pro viâticô Ôd alimento. Filium adolefcentem , auttuncflatim, ficuteredibiR eft, fecum abduxit, aut, vt alîqui voluut, eum ex Hungaria,quo fe^ cefTerat,accerfiuit,eumdeinde,cumprius domi autoritate patris CdfimirM me adhibituseffet ad ftudia, nfifit Luteciam in fcholam,qui infpccfla grcdftur mo= etiam Italia, femper fua perfbna difsimulata ^tandem ingrefïiis eft religioncm Monachorum ordinis Diui Benediéii,vbi inliteris,ô^ exercitqs pietatis exul vitam fuam tranflgered^creuerat.

Pûîonîd durb Jnterea Polonos fècuta cft Nemefis, Regnum intefîinis fedi* ter fuit afflb tionibus, exterijis bellis penè funditus perditum eft. Nam cunl tyrannidis, nobilitas etiam ijafa inter fefe latroci* nia exerceret, orta efl feditio multitudinis ruflicæ,quæ paffim cru* delem in modum graffata efl, Sc iam reuocabantur veteres idola* trici cultus. Mofehi «tiam abvna parte Poloniam latifsimê flint ^depopulati. Quidam Maslaus occupauit Mafouiam, eamqué de fuo nomine dixit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Bofcfwi dtro- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;altera vero parte Bifetislaus B^iemorum Princeps,vltu*

citer udflattt tus vetercs iuiuhas, cum exercitu infefeo Silefîam amp;nbsp;Poloniam Poîoniaw. uafit : Cepit, fîcut dicitur, nominatim Vratislauiam, vt ferihic ^Iiiius, Cracouiam : deinde Pofnanfam,atc5 etiam federn Regiam Gnefiiam, quam vn^ cum templo benefîcentia Principum Polono* rum ornato amp;nbsp;ditato fpdïiauit,amp; inde auexit corpus S. Adalbert!; etfi Poloni præ fe ferant, Bohemos Gauden^ cadauer ex errore, pro Adalberto abripuiffe,penè fîcut apu^Herodotum Rex Aegy* ptiusdeccpifïodicitur Cambyfèn. Itac^nunc etiam ea r» in dubio efi^ÔC vtricj fuum Adalbertum oflendunt.

Hæc acddenint anno Chrifti lo^g. Nec reliquiflet Poloniam Bohemus, nifi Conradus Imperator,exoratus precibus ReginæBoJ?eff;irffrlt;to Rixæ exulis, quæpopuli fui, quamuis ingrad, mouebatur interitu, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c^rfg

cum vi SSarmis retraxiflet, quod bellum inchoatum à pâtre Con^ co,irddo.^ rado,qui' anno proximo póft decefsitjfîlius Henricus Tertius,tefte Rixdexulfer^ Syluio, eft proiecutus : is tandem capta Prasa metropoli Regni, regnum Principemadpacemadegit. ,

Adrjcit Syluius, tunc ex fententia ImperatorisSilefiam fuiflc relidam Biletislao,aut Prædislao,vt alq eum nominant,ita vt quo;lt; tannis Prouinciæ huiu^ nomine tributum Imperio Romano pen« deret, quod fuit auri triginta, argenti lyo. librarum. Hoc fi ita accidit,neceire eft Silefiam pauló poft^ Cafimiro effe récupéras« tarn, 8^ baud fcio , an non poftea hoc prætextu Iohannes Rex turBohem^ Boheraiæ,Silefiam àPolonisrepetiuerit. nbsp;nbsp;Litigatum eft etiam damp;iwperd-

Interea reliquiae ex nobilitate Polonica fêró peccata fita intel« lexerunt, amp;inierunt confilium de reuocando Cafimiro, cum à matre cognouiffent, eum in Gallia Cluniaci elTe Monachum, pro« fedieó inuenerunt eum mutato non»ine dici Carolum,amp; iam fa« cris initiatum» Mulca tentarunt, vt iuuenem placarent,tandem etiam impetrarunt â Romano P»î»tifîcç,vt eum folueret religionc» reuocaturad Sed Pontifex Polonis “sfauem, amp;nbsp;penè ridiculam multam irapo« regnum. fm'j. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;emTi/xiairn^

Ex populo enim finguli iufli funt foluere quotannis Pontifici Ronuw nummulum vnum,vt’indeinæde D. Petri Romæ perpétua alere» Pontifice. turlucerna,quamuis hiftorici vetuftiores affirmant,initio datos efïè ternosnummulos, cribrum auenæ,fiigitur exca pecunia, -^21 quæfuic maxima,conflatafuitRomæfax, opottct eamfuifleva«UregnumPo^ ftiflimam. Pcnfionem hanc nominarunt nummum S« Petri,8Cin= tribuu^ de fcriptores Poloni fumunt argumentum, vbicunc^ ille numera« tus eft, fuiffe eas regiones ditionis Polonicæ^

Secundo,omnes Poloni viri iulTifunt rädere caput exemplo Monlchorum. Tertio iniuniftum eftnobilitati, vt in templis ex collo fafciam lineam fufpjpderent,quali vti folent Diaconi : vt ita meminiftent, recuperaflè P/lonos regem,qui fuiffet Monachus Diaconus. Cafimirus matrem non perfuafit, vt rediret in Polo« niam,cum fœminafapiens metueret,ne vetcresoffètffiones recru« defcerent, filium iuuit pecunia, amp;nbsp;ab Imperatore Henrico ipfi im« petrauit diadema, 8C nomen Regium. Ipfe in Germania Magde« moûtur burgi,aut, vt ali) vUuf t,SalfeIdiæ vitam finijt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mfiermiM.

Cafigîirus renouatis cum Cæfarc veteribus pacftis, redijt'in Poloniam a^o 1041. Regnum ferme collapfum ^irtute fuarc« ftituit. Duxit’iA matrimonium Principis Ruthenici filiam, amp;nbsp;hac

affinitatc gcntem eam fibi concih'auit» Dci'ndc auxiîtjs Germanicfâ rccuperauitMafouiam,amp; autorem defe(fî:ionis,inftrudî:um auxilqs Prufïîcjs,fudit ôi^interfecit» Pacato regnoaquot;bhoftibuSjCœpitcon* '

muniurt» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Tune jgitur exeruit nomen /uum Vratislauia, Sc in eam vr^ bem,au(flam frequentia hominum amp;nbsp;ædifict)s,Cafimirus colle* gium Epifcopi, quod paucos annos, propter cladeâ beHjcaspn op* pidulo Bïzina fuerat, tranftulit anno r o r x. illud^ pluribus rediti* busdonauit. Sum autem in ealèntentia, Vratislauiam culturam nomen fuum accepilTe ifto mterregni tempore, quando Bohemi Silefiam obti'nuerunt,etfi mftauratio pri'us â Mieslao primo fuerat inchoata, vt quidem fuo loco copiofius exponetur.

Regebattunc Ecclefiam banc Hieronymus Romanus,qui G*i pultus eft Vratislauiæ in ædefacra lignea vili,dicata diuolo* banni. Apparet verô,gentem noftram fingulari pietatis quodam affèdu, complexüm eiTediuum Baptiftam, quod ipfum â primis noflris maioribus fuitacceptum.

Nam in hiftoria regum Longobardorum in Italia feribitur, tanta venerationepopulunjilIu4Îgt;,quiinhac vicinia iedes habuif, 8c ex Silefia fuit collecflus, proiècutum eflè S. Baptiftam,vt vulgo exiftimatum fit, eos vinei non potuiftè, antamp;quam cultum iftum fpernerent. Cafimirus etiam, vt gratus eflet fuis nutrict)s,colonias Monachorum Benedidi in Poloniam deduxit , amp;nbsp;fodalicium vnum collocauit Leubufium in Silefiam ad Viadri ripam, vbi olim fuerat Celebris cultus idoli Ethnici.

In tota vita êC gubernatione fuit iuftus amp;nbsp;clemens. Deceftît anno 105*8» reliquit fuperftites filiosduos, Boleslaumamp; Vladis* laum» Etiam huius mortem præceftît Cometa»

VVit vir acer beIIicofi.is,bencfilt;iuÂamen8cliberalisinfuoS, amp;nbsp;initia rcgnifueruntgloriolà, Trî^afperrimabella gelsit, Bo* bemicum,Hyngaricum amp;nbsp;Mofcowticum,latis fœlici cum fucceftu, amp;nbsp;Bohemicum quidem finitum eft per nuptias, nam fororem fiiam collocauit nuptum Prin^ipi Bohemortim. DicitUr autem exer* citus ipfius corruptus elfe otio amp;nbsp;voluptatib|s in vrbe Kiouia,qu2e propter vicinitatem græcas delitias vfurpablt?

Interea dum nobilitas in fèptimum annum abcftè^mulieres domi confueiftrunt cum ièruis, amp;nbsp;ex illo prohibito concubitu plu* rimæ pepererunt, Nobiles mariti, re comperta, defôrto Rege re*

41 currerunt domum. Rcx eos confecutus, animaduertit in defer to » res caftrorum afperius,8ó infantibus mulierum abieeflis,catulos Ad/itferw vberibus earum admouic* Ipfe etiam rapuit nobilis viri coniugem, cacß eft abufus» Accufaturprætereajquôdin gubernationc fuerit fæuus. •

Ëtfi autem videtur efle prægrauatus odiofacerdotum, tjuod fuit magnum, tarnen Si. hoc eArnplum monftrat, quanta fit imbe^ cillitas hominum, in quibus non modo valetudo,robur corporis, aut fortuna, fed etiam ipfa virtus, quæanimæquoSdamdecuseft, leui occafione mutatur amp;nbsp;extinguitur* life eft, qui iugulauit D* eXXT Stanislaum,amp; fuægenti conciliauitperpetuum patronum. Quam« to,to.su» uis vero credibilc eft, Stanislaum,qui fuit Epifeopus Cracouienfis, fuiffe virum fantftum ,cumq] pietatis zelo arfiftè, tarnen in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Epu

Dicitur obuirgalic Regem propter fcelera, amp;nbsp;hortatum eile ru, ad vitae emendationem, quod faeftum dignum eft Epiftopo Eccles fiae. Cum autem hac libertate in fe iram irritaifet Regis, quæfita funt artificia,quibus viciftim premeretur amp;nbsp;excuteretur : ficut talia confilia Sinonia vfitata funt in aulis. Subornati funt igitur,qui cri-minarentur Stanislaum, quod inuafiffet alienum prædium» Epifeo# pus vocatus ad Regent, cum »^n poifet emptionem fuam aliter probare, venditorem fuum, vt aiunt, qui ante triennium mortuus erat,refufcitatum ad Regem adduxit. Iscumfatis excufafifet Stas nislaum ad Regem, amp;nbsp;ab Epifeopo tandem efïètinterrogatus,ait optaret per aliquot annos effe fuperftes in vita,refpondit, malle fe, vt precibus Stanislai pcenæ purgatorrj, quæ alioqui non futuræ cß» fène amplius longæ, jpfi mitigarentur, vt pauld póft in ccelum pofis Ct migrate, atqj ita exanimis in fepulchrum relatus eft.

Apparet fabulam banc fiótam efte à facerdotibus, produceiis tibus venum fuas indulgentias , amp;nbsp;incen^entibus purgatorium, quod ab initio conftitutumeft Gregorio, moto à Speiftris : etfi illæ narrationes magis verecundæ funt,quamifta,quæaftcribic^ huic^piftopo miraculum, quod pene fuit gloriofius,quam refufei* ratio Lazarijillud^ voliJhtcfteeditum propter retinendum Vilem aliquem pagum. Sed vanitîs facile fe ipfam redarguiè. Quia etiam peritis antiquitatis notumeft,«ommentum hoc deferiptum 8din Poloniamtradurftum efte exHeluetia, vbi in Monafterio Seccin* genfi plane fimile in omnibus circumftaotfjs miraculum accidifle narratur fac'lum â Fr|:delino Scoto fub annum Chrifti S'oo,

Fuit hoc anno roz4f’poft quinquennium idem Stanislaus Re^i gem, nihüemendantem fuam vitam, imitatus forte «xemplum D, Ambrofi),çûbhceexcommunicauit, Cracouiæcantum amp;nbsp;atfeio«« n’es facras iuftuîit, Ibi Rex iratus iuflic eum trucidare ad aram, g,

Mafj. Cadauer difTedum in partes canibus obiecflum eft, quod di* cunt tarnen defenfumà quatuor Aquilisjquæ alioqui in Polonia faro confpiciuntur,coaluiflè.

Fuit ba’cquidem ficuitia Regis iniufta, etfi amp;nbsp;zelus Epifcopî potuit exccdere modum: tarnen feditio, quæ contra ipfumfurqs Polonilt;e re nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;acccnfàeft,non poteftexcufari. Nam cuni facerdotes

c«fr. querimoniam derulifient Romamftid Pontifîcem,ille totumRe* fumeiURog gnum fulmine fuo ferijt, iufTjt claudere omnia templa,amp;S tandem ^Ko PoHti= alienatis animîs nobilium, ordinum, ipfi Boleslao infidiæ ftru^ ' untur,atcç ita infœlix Rex anno i o s i. in fpoptaneum proficifcitur exilium in Hungaria paulô póft egens amp;nbsp;miierextinólus eft,

Suadente dcmum Pontifice,amp; efficientibus hocSacerdoti* Bolcgt;!äuiSe= bus, ademptum eft nomen regium Poloniæ, amp;nbsp;ipfifacerdotes or-namenta Regia clam ad fe tranftulerunt. Inde Polonia plurimis CXtu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

annis citiilibus diflenfionibus ÔÔ cædibusinea Principum multi« tudine vilitatc quaflata amp;nbsp;mifcre debilitata eft. Fuit autem is HiWeîgt;rrf;i(/î« Pontifex Hildebrandus,qui etiam noftrac Germaniæ fuitfatalis, PontifcxGer,^ cum fub Hcnrico Quarto, maieftatem Sf potentiam Jmperp Gern inant£crpo^ tnanici ftiis confilijs infidiofis euerteret,8d Monarchiam Roma« Numeretur 5gitur amp;nbsp;hie Boleslaus inter exempla Humana? infirmitatis, amp;nbsp;fimus memores ilHus did/, maximis ho* minibus maxima accidere gt;nala«r*Obferuetur etiam, qui fint fru« dus regni Pontifietj.

Refertur de hoc Boleslao elegaris fadum, Allatafuerat in aulam magna vis auri argenti : ftetit ibi quidam facrificus inops, fpedator, isadmirans diüitias illasaltumcepit ingemifeere, audit Hoc R ex, quærit, qüæ fit Caufa meeroris fui, Refpondit ille, admirafi fefe opulentiam amp;nbsp;beatitudinern Regiam, deplorare ve« rôfuammiferiam,cuinihil harum pulcherrimarumrerum domi fit. Rex Hberalis, equidem faciam, inquit, vt amp;nbsp;tu fis beatus, iubet eum tantum auri amp;nbsp;argenti accipere,quantum poflit auferre fuo palliojilludcç cum videretur effe lacerum amp;nbsp;infirmum,Rex cnn ^rauic ipfi affèrri recentius, Sacerdos, ficut natura hominum effc Rudriti£ auara, tantam molem in veftçm illam infarfit,vt redituro domum, explebiih ex- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oncre, cum nolet quid abr)cere,^eruices fradæeftè dican«

wpiw». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Rex cognito cafujcadauer ôf^al^umjtanquam damnatum

OVlfô fratre commendatur gubernatio frltrj Vladislaö,tituluä Eth/urchd! tarnen régis illi non tribuitur,repugnaj4titnis Eßifcopis,qui tunC Po/om«. exemplo fui Pontificis, ÔC Epifeoporum Germaniæ, funjmam fibi in regno vendicabant autoritatem : nec placari poterant proptef cædem Stanislai, nifi iniurias fuas cummalo puftlictSjvlcifceren^ tun

lur. Nam cum amplius ducentis annis nullus efletRex in Poloni’a, amp;nbsp;Principes ipfi inter fediflîderent, nec magna eorum eiTet auto^ ritas, regn um miferabiliter Scythis, Mofchis ôdinteiïinis bellis fuit.laceratum»Fuit autem confuctudo,vni ex Principibus tribuerc fummam autoritatem in regno/ui alq parèrent: cum ipiî nominanc Monarcham incommode,nSs eum Ethnarcham nuncupabimus.

Jnitium gubernationis VUdisiai incidic in annum Chrifti ÏO82. Nupta fuit illiludith filiaducis Bohemiæ» Fuit Princeps bonus amp;nbsp;quietus,qui bella fuain primisconfecit per legatos,ferme ficutJuftinianus» Gefïît diuturnum bellum,amp;vario cumeuentU cum Prutenis Pomeranis. Ira autem tune creuerat fuperfl:itio,vr Princeps vota faceret pro fufeipienda mafcula proie D. Egidio in Gallia, ad cuius Monaflerium mifla eft iplcndida legatio cum mu« neribus.Iam enim cura pietatis penè tota relegabatur ad monachos, vnde amp;: pauld poft diuerfa examina monachorum prodierunt»

Cum in Pommnia bellum non fatis effet profperum,pcrfua^ fum eft Polonis,puniri milites diuinitus, quod tempore quadrage# lîmæ foliti eflent veCci lacficinifs. Mortua Regina etiam Bohemi«! cum bellum fufeitatum eft, 8c funt concitati Bohemi in Polonos ab Henrico QuartoImperatore,qui anno loscî. VratislaoPrincipi Bohemorum ,Moguntiæ in conucntulmperq, tribuit nomen amp;nbsp;dignitatem regiam, ôC fimul adiii^icaujt illi Morauiam,tanquam princepsor» Prouinciam regni, fecit^ illi poteftatem, vt Silefiam, Lufatiam amp;nbsp;totam Poloniam ad fe traduceret: cuius conceffionis caufam nuF lam aliam repcrio,quam quod Cæfar querebatur, Imperio non ex^ cutirSilejU, olui penfiones conftitutas promiffas recens fuo Patri Cafimiro Monacho: deinde quod Vratislai fideli opera vtebatur in bello ciuili contra Saxones,

Narratur exprefp, banc partem Silefia?,qufe nominâtur infc^ rior,runc ex diuturna pace bene cultam crudeliter à Bohemis fuifle direptam Ôdvaftatam* Anno 109 4» tarnen translatum eft belluni in Morauiam, ibi«^ qua ratione fit fedatuir^ vidoria, an vero,vt aliqui volunt,prctio,non fatis conftat, Nec multd poft ciuilia bella cxercyerunt Poloniam. Sufeeperat Vladislaus filiuni nothum, Sbigneum,animi, vt ap^aret, quidem generofi , fed turbulem sbigtieuitno^. ti, nimis^ ambitiofi : fed cum, cum legitimum haberet ex luditha vxore Boleslaum bonæ indmis Principem,ablegarat in Saxoniarn, vt ibi viueret in Monafterio. IntiTea in aula ex fucceftiémilitiæ cre^ Herat quidam Palatinus Cracouiertfis,Secechus: is,ficut in rebus fe^ cundis homines raro manent modefti, abufus fiia fortuna ÔÔ gratia secechuf apud Principem,mLjItês ex nobilitate amp;nbsp;plebe iniufte affiixit: ita vt plurimi etiam ponente! vifi in voluntarium exilium in Bohemiani proficifeer^tur. Exules tandem inftigati â Bohemis, Sbigneum cum aliqua manu Germanorum, Monafterio cducftufii^adfe accer« funt, atcß ipfö dufce petunt Silefiam.

JJ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ANNALES S I L E S I Æ*

Solebant vcro tune Principes Poloni in Silefiam collocarC gubernatorem, qui fedem fuam babebat Vratislauiæ : is tune erat quidam comes, qucni nominant Magnum, illi intercedebantini* micitiæcum Sececho, Sbigneus igitur cumexuJibusaccedensad Vratislauiam nunciat gubernatori, fe non venire vt hoftem patris fui, fed vt frangèrent tyrannidem Secechi, qui fefe amp;nbsp;totum rclt; gnum per vim opprimeret, confie quem auxilia à Silefqs peterent» fctiam ordinibus Prouinciæ grain’s erat fuperbum illiusaulici gnum, ideo fecipitur Sbigneus in areem,

Vladislaus pater,mifra legatione, mandat Vratislauienfibus, rntiflduia Vt Sbigneum eijciant : fed illi profitentur,nûnquam fefe diCcefTin'e défendit exif fidg Principis, fed orarc tantum, vt exules, homines honeftos, non ^Fr'mc^em nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;crudditer opprimt Sed Princeps cum exercitu ad vrbem

accedit : ibi cum populus, præeunte Epifeopo Ziroslao, ipfi pro* dtjflet obuiam ,amp; fupplex veniam petrjlTet, rêdritcumillisin gra« tiam. Sbigneus autem raetuens iram patris, iam in Pomeraniam fugerat, vbi tandem prælio vidus ÔC captus eft â pâtre. Non muï* to poft tarnen Vladislaus bonus pater, exoratus precibus Archicj pifeopi, Sbigneum non foliim recepit in gratiam,fed eum etiam de» lio legitimo Boleslao, in adeunda hæreditate exæquauit. Ifti duo SfcfcbuîfH* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Principis Vratislauiæ inierunt confilium in Sccechum,

nf«r m œ« ilh's^ annitentibus pellitur in exiliura,amiflà priftina dignitate liwn. loco,

Talis fuitexitus illius aulici,qualis apud TiberiumSeiani,8i multorum aliorum , qui fua fortuna potentia abutuntur ad oppreftîonem infîrmorum. Eadem ætateBohemirurfus

SileGam ,amp; ad Vratislauiam vlqueproceftcrunt,tan« dem,vthaberentTlabilem receptum, Camenzium areem ad ripam Nifiæ, vbipoftea Ccenobium conftrudum eft, munierunt : illam tarnen paucis annis poftrex Bohemicus nepoti fuo exlbrore Boj* leslao, filio Vladislai^ reftituit.

Intulic etiam Mofehis bellum per filium Boleslaum, fœlici cum euentu: fed ferme Polonis femper fatisfuit,fiMofchpspolt; tuerunt arcerc fuis finibus. Nam rarq^os longius profecuti funt, Moritur Vladislaus 11 o a. anno.

BolefldUi ter* N°quot; habuit Polonia Principem, quj fi^rit gerior fodicior præliator, qu^m ifte Boleslaus : amp;nbsp;quidem, etfi n^turæ boni* tas SCgenerofitas magna fuit, videntur fuiffe inipfo impetus ni* miscalidijcum paffîm omnes vicinosin ièirritàrên Nectarnen plurimis

Adortus eft initio Bohemos, amp;nbsp;Morauiam fermé totamva# ftauiu Deinde inftaurauic bellum Pomcranicum ,amp; in haebifto« ria primum fit mentio Glogouiæ, Narrat enim Dugloffus, Bo^ Glogoui^ ur» Ieslaum,vt Pomeranos deluderet, collegiiïcexercitum Glogouiæ, bis prima præ fe ferens expeditionem Bofcemicam, fèd inde fubitó mouit in Pomeraniam, Fuit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ita vt cum paucis familiaribus

Cum profpiceretbellum Boheinicum futurum cflè grauius, plcraque loca oportuna in Silefia munijt, Exordia igitur mub torum oppidorum Sdarcium in hoc tempus incidunù Nonmulrô poft immifeuit fefe bello Hungarico» Henricus enim Quintus Imperator iuftas caufas irarum habebat aduerius Colomannura Regem Hungariæjqui fratrem regno expulerat,amp; milites Chri« ftianos, qui ad Godefridum Bilioneum, Imperatorem expedicio* nis AfiaticæcontraSarracenos amp;nbsp;Turcos, per Hungariamiterfa» ciebant,pa(rus erat violari amp;: deleri»

Régi Hungariæ mißt auxilia Boleslaus, diim in caftris Cæfariseftet Princeps Bohemiæ Suantopultus iplè intereaBohe« miamdeprædatuseft» In Hungâna nihil effêâumeft» NamRex cum Cæfare amice tranfegit. Poft hoc bellum Boleslaus fratrem rfe* Sbigneum,cui pater Mafouiam,vtaliquiferibunt, Poloniam maiorcm etiam dederat, infimulauit proditionis, eum^ ex regno excuftir. Rurfus igitur infœlix Sbigneus exulatum in Bohemiam conceflit.

Anno 110 9. exarßt bellum Germanicum cum Cæfare Hen^ rico Quinto. Illud cum deftribatur â fcriptoribus Polonis mb rabili cum Iplendore virtutis Polonicac, recitabo primum hifto» HezmeogKMjn riam ex ipforum Chronicis, deinde indicabo, quid de eo bello to cafare, Germanici fcriptoresvicini illi feculo,at9 etiam vetufti annales Poloniciannotauerint,

ab co Regt Hungarico, ^propter deuaftatam Bohemiam, præ# ti imperdtoris terea Sbigneusexul aftiduis ^recibus opem â Cæfare implorabat. expeditio m Henricus colledlo exercitu, quern fequebatur Suantopultus Bo# hemorum Princeps cum fuis côpfjs , amp;nbsp;Sbigneus cum exulibus, jji,ußum op^ Silefiam,quætunc Poloniæ parebat, ingreditur. Libufium oppi#pjd«»î capi-dum limitaneum cepit,ôô illud,profceliÄbelli aufpiciodonauit ‘^bHenru Archiepifcopo Ma^^urgenfi. Deinde accedens ad Viadrum adoritur Bythoniam, quac habebat arcem tune munitam, hodie vero illa dijfuta eft,amp; oppidum in alium locum translatum,ea vero fira oppugna^ præfidio Pölonico fortiter defenfa eft, ita vt Imperator non fine

Poftea feribit Duglolfus, Cæfàrem in hac vicinia occupaftîs oppidum Recenum, quod diu ante in memoria hominum effe de# fijt» Deinde adortus eft Glogouiam» Fuit autem ipfi difficile fupe# rare flumen Oderæ,cum ripam aduerfam ad vrbemBoleslaico«« piæ tuerentur. Cæfàr tarnen nouo vado inuento non procul ab vr# be,die S. Bartholemæi ante meridiem, dum populusaftat miflæ theatricæ,exercitum in alteram riptm traduxit, èC multos ex agmi#

neBoleslai incautos opprefîît,magna tarnen copiarum pars in vr# G/ogoKJii op^ heni cuafit ♦ * Deinde inftituit oppugnationem vrbis Glogouiæ, quam tune feribunt fuifle frequentem,fed parummunitam,quod muri ex vetuftate eflent collapfî.

Oppidani petierunt à Caefare indudas quin^ dierum^vc Prin=« cipi pofïènt fignificare de fua condidone, Sgt;C promiferunt, fi ipGs in# traillud tempus præftp non effet fik dedituros vrbem, Et,Cæ(àrc hoc poftulante, præcipuorum ciuium èC nobilium filios mifèrunc incaftra pro obfidibus, Interea ipfi reficiunt*murosï Boleslaus nunciauit Glogouienfibus, fortiter agerent in defenfionc patriæ,{c ipfis affuturum in tempore : fi tarnen, quod adhuc expedtaret au# xilia Hungarica SC Ruthenica, intra quintum diem non veniret,nc propterea Cæfarem reciperent : fed potius libcrorum obfidum ne# cem cxcidio patriæ anteferrent : fi fecus facerent,fe iplbs finito bello cum fuis regno eiedlurum. •

Obtemperarunt eines fuo principi : Cæfàr iratus terribiletn inftituit oppugnationem : 8d tandem, vt obfefTos acerrime fefe de^ fendentes flederet obfides fenatorum amp;nbsp;nobilium liberos machin nis alligatos telis fuorum obiecit. Non pepercerunt bis ciues, fed extrema quæ^ fubeuntes hoftem reqeiunt. Cæfàr tandem fuos

reducit in caftra ,amifli's multis fortibus viris: ex quibus nobiles Germani domum remifti funt, Bohemi vero in campis ad Glogo# G/ogott/rf fuit fepulti. Ciuitas Glogouienfis propter hanc fidem amp;nbsp;conftan# cara Polonis. tiam erga Polonos multis feculis poft femper genti illi fuit cara»

ïncerea Boleslaus audus accefïîone nouorum auxiliorum, ex diuerfis partibus kk Cxkri oftendit, amp;nbsp;fubitis incurfionibus ita eumretinuit, vt nunquam vniuerfum exercitum mcenibusàv^rbis suantopulfut pof^^t admouere. Cogitauit etiam , qugmodo Cæfari detraheret Princepf Bo= auxilia Bohemica, quæ feiebat effe rl^bur in exercitu. SuantopuP in« toigitur ftibornat percufforem, ^ui fub fpecie transfugæ Princi# tetuorio^iuu- caftrfS, SC quidcm in tentorio Cæfaris, hafta transfixum oc# rici, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cidit die Septembris 2. i» Sicarius,confcenfo equo fugit, SC aliquot

qui ipfum perfequebanftir vulneratis, euafit ad fuum Principem. Bohemi territi morte fuiDucis, 8d metu tfelÜ domeftici, dilapfi funtjSc vnä cum illis Sbigneus,qui erat iiwifus Im«peratori,eó quod Poloni nihil ipfum fefe commouerent. Imperatori plgcuit relin# quendam effe Glogouiam : prius tarnen in caftra vetierunt legati Polonorum petentes pacem»

Câefar redeliberatajillis refpondct, daturuin (e paCerti Bo^ ïeslao, fi veb't cxoluere penfionem, quam deberet Imperio, Sbi« gneofuum patrimonium reddere. llli refpondent, nunquam Po# Fonos ignobikm toleraturos feruitutcm,necSbign€O homini in« fido ampbus habituros fidem» Cæfar multa locutus de potentia împerij jthefauros fùos,magnam vim auri argenti illisoftcndit: paldsincomm vc vidèrent paratos eße neruos belli. Ibi vnus ex legatis,annulum nobtUum aureüm digito detradum ad reliquum cumulum auri adiecit, cum bis verbis : lungatur aurum auro, Cæfar nihil offenfus ea pro« teruitate, ctfi intelligq’et, fefe contemni, refpondit noftra lingua, ZDabMncÇ/ quæ verba Polonis diligenter obferuata funt, amp;nbsp;vni« uerfa familia deinde nobilitatis illius ita appellata eft. Nominantur enim Habdanci.

Cæfar difeedens Gloglouia, deflexit Vratisîauiâm verfus, èam etiam tentaturus. Initincre Boleslaus confirmatisauxilijs fo« ciorum fubinde carpebat extremum agmen CæfariSjiiec dienec node requiem illis concedens: tandem,cum exercitum Cæfaris multis paruis prælijs, difcelPione Bohemorum, 8c ex contagqs vi« deret eife faâum imbecilliorem, cum co iufta acie non procul Vratislâuia conflixit.

Fuit acerrima pugna, duÿiô cum euentu, fed Silefq ex infi« dqsadorti mediam aciem Cæfari5,ordinesturbaruntgt;8dfecerunt®^^^^^^^' jnclinationcm prælq,ita vt Cæfariani effùfa fuga dilaberentur; Ipfe pralio umcit etiam Cæfar abiedis ornamentis ægrè euafit. Parta vidoria Po« Henneum. lonorum cadauera fepultafunt, fed Germanorum bellijs difeer« pendarelicta funt.

Poft paucos igitur dies, cum numerofigregescanum eo vn# Qmm' dique accurrerentjöc tanta eorum eßet rabies, vt^viatores tutó lo«lt;ie nemmah». cum ilium practergredi non poflent: multi cnim^canibus lacera« bantur, in vtra^ lingua campus ilk caninus dicitur, XDunbsfeföt.

Etfi autem nequaquam gïoriæ noftrorum maiorttm inuidc« inus :|amen in hiftoria veritatem inquirere neeeße eft. Inuenio igi^ tur diffentientes ab haç narratione Duglofsi, non folum Germa« nicos feriptores, verum cfla» annales vetüftiores iplorumPolo* norum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Atcg vt taceam cæteros ,biftoricus gratlis 8lt; prudens Abbas Vrfpfrgenfis, qui illam ætatem attigit, de bis rebus talia feribit. Poft hæc ad Polonos,gentem longinquam.mouit exercitum : muk Hi/lornGfr.« toque ibi atcç diutino defudans labore, diu negatum à terra illa mmiPo/ontj tributi exegit debitunn Exiftimare igitur poßumus,concurrißc dijjentiunt, caufas bcllijplures,inter quas tarnen hæc fuit præcipua,quod Polo« ri penfionem conftitutam fub Ottone,amp; renouatam^b Cafimiro Monacho negaKnt»

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et fl vero feriem vniuerfî belli non defcribit Vrfpergenfîs, ta*

men exitum tandem Gæfari fuifle feelieem fîgnificat. îllius magnat cladi's ad Vratislauiarn, quæ penè fimih's fuit Canncnfi,noftri non meminerunc. Aliqui ex Germanis memoriæprodiderunt, ipfuni Boleslaum à Cæfàre prælio fuperatum captum efle. Verum, eut hoc ex cerds rationibus credibilelioneft,ita maxime verifimi* lis eft narratio vetuftorum annaVum manulcriptorum, vbi tradi* tur 5 Çæfarem ad Glogouiam acceffîflè,eamcg irrito conatu oppu* gnaffe : mouiffeedam ad Vradslauiam, lèd exercitum i quotidian nis excurfionibus Boleslai ita afflidum, vt Cæfàr fledifepaflus fit ^olesldiKter= ad pacem, propofîds condidonibus longe æquioribus,quâm ini* Jdeoedam DugloiTuSjamp;Sreliqui commémorant, ut r ajar. ßoleslaum anno fequend ad Cæiârem Bambergam perfedum, ibilt;^ CxCari eflè reconciliatum, pace etiam per connubia fancita* Boleslao enim ipfî defjaonlàtaeft Adelheidis filia Henrici Quard, foror Cælàris : Vladislao autemfilio Bolesla* adolefcentulo pro* mifla Chriftina filia Henrici Quintfi

Boleslaum reuerfum Cæfare, reperio aliquandiu commo* Gîogo«/*! ï'atum efieGlogouiæjquam vrbem quafiatam prioribelîo refti* rtfiùutio. tuit amp;nbsp;ornauit. Hifce igitur annisnouamætatemhuius vrbis cœ* pifïèiudicozeam^ in alteram rioam Auftralem translatam efï^in eâquepauld pofteredum eft Oollegium Canonicorum,quod vr* bi tarnen non admodum fuit vdle, Sed hæc Icgi poterunt fuo loco^

Anno Till, rurfus exarfit bellum Bohemicum » Nam cum Boleslaus videret Cæfàrem implicacum efte belîo Italico eontra Pontifices,ipfe inuafitßohemiam ex veteri odio gentis,eam^ latif ; fimè deuaftauit» ^ed retraxit eum bellum Prutenicum : ad quod ' cum anno ièquend eflèt profedus, interea agmen quoddam pra?^ î dabundumâ Sbigneo emififum Silefiam afflixit, quod tarnen vir^ tute incolarum deletum eft*

VladislausBohtmorum Princeps, fradus magnis cladibus, pacem fecit,anno^ proximèfequenti,ficut conueneratin conditio* siigneture» nibus pacis , Boleslaus fratrem Sbigneum reuocauit ab «cilio» uocatusabex’- Reuerfus vero eft domum ad netem,^Nam cum proceres aulica ca°urTfrA^ë. occinerent Boleslao, Sblgneijm nihilrcmittere de priftino ingenio,eum^ domi grauiorem hoftemfuturum,mandante Prin* cipe trucidatus eft. Conflata ipfididtur eflè hæccalamitaspræci* pue fadione Secechi.

Talia folent eflè flabella crudelitatis fcelerum in aulis, quibus plus malorum,qu^m abipfisPrin|ipibusoritur. Ideoin MitximiTyrif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Romana recitatur didum cuitridam Maximi Tyrrj, qui

Te^atdii,^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;meliorem eflè Rempub: nbsp;propè tutiorlt;m, in qui

Ipfè Boleslaus obadmilTum parncidium vehementer indo^î luitjiiecß vnquam hoc conlcientiæ vulnus ipfi fads coaluJt, dutn vixit.i IZI. nuptïæ celebratæ func inter Vladislaum filium Boleslai cimdtKduàt

natu maximum,natum exmuliere Ruthenica, Chriftinam Rt chriftmamfi^ liam Henrici Quinti magno cum fplendore. 11^4. Boleslao etiam negoti) quid fuit in Dania.*

Älebat in aula fua iuueneqj egregrj fpiritus Petrum Duuinum Danum,qui autoritäre amp;nbsp;potentia in regno Danico creuerat. Illius precibus expugnatus Boleslaus,mifit claiTem in Daniam, quæ inde auexit patrem Petri cum magnis opibus ♦ Ifte Petrus condidit Monafterium S. Vincenti) in fuburbijs Vratislauicnfibus, in quod collocauit MonachosPræmonftrateniès, vtnominant,quod fuc»« celTu temporisaucflum eft diuitqs ingentibus,amp;fuum Abbatem, fi non pietatis, ialtem luxus præmonftratorem egregiê pauiu IIlud FtwdMio mo« metu belli Turcici,ienatus Vratislauienfis demolituseft. Monu* mentafundationi»monafteri) Vicentini édita funtanno ïi5lt;gt;.fub quot;nbsp;nomine filiorum Boleslai, cum pater recens deceffiifet. Necj alia extant vetuftiora in noftra hac regione. Anno rixy. deceflit Henricus Quintus, cui fucceffit Lotharius Saxo. Extremus adus vitæ Boleslai fuit lugubris.

Cclebre didum eft Pindarfbonam confcientiam fuauem dfe nutriculam iènedæ. Neque eniiH quantumuis florens fortuna ho ? BolcfUm ter» mini dulcis eft, vbi confcientia eft faucia ♦ Contabuit veró Boles«: tim cxtinguio laus mceftitia propter necemfratris Sbigneitncc vlla verareme::^quot;^''quot;^quot;^“^quot; dia in illareligionis caligine amp;corruptelis,anxiæ mentiadhibe# bantur. Profudit opes fuas liberalitate prodiga in collegia amp;nbsp;mo* nafteria, corpus fuum macerabat vigilijs, inedia, laboribus feruili»» bus amp;nbsp;fordidisjveftitti fquallido Sgt;^ afpero.Tandem magna ex par^ tc pedes Sf nudus quidem, habitu ruftici hominis, ne agnofceretur, iuit in Galliam ad S. Egidium, quem coluerat pater,rurfus magna pecunia effufa in Monachos amp;egentes. Fuit hoc 112-9. Deinde anno iequenti 1130. pedeftri itinereinuifitfepulchrum S. Stepha* ni Regis in Hungaria. Tertio adqt reliquias S. Adelberti Gnefîiæ, quæ^unc recens publice erant propofitæmultitudini. Boleslaus adornamenta ipfîus contulit odoginta libras auri, amp;nbsp;gemmas multas raaximi pretij, DNeojue tarnen lie fanari potuit faucius ani* mus, ignarus verse amp;nbsp;viuificæconfolationis, quam monftrat vox Euangelij* Neque folum fapiflitiam amp;nbsp;animi vigorem amittunt magni Principes, fed etiam fortunam,quod accidit Boleslao.

Anno 1133* pjo8cilciturad bellum Hungaricum, vtrcducci« ret in regnum paçrium nepotes fuos ex forore,amp; cum metueret beb Silcßi graut» lum Bohemicum, muniuit Vratislauiam præfidio, ièd Bohemi ir^ rumpentesinoileuamjplures quara trecentos vicosa pagosexub ferunt,abduda*ingenti præda, Boleslaus reuerfus, vaftauitali=*

quam partem Morauiæ* Bohemus, cum metucret fe armis Polo* norum futurum effe imparem, confugit ad Lotharium Cacfarem, iSjVt teftantur hiftoriæ Germanicæ, minatus eft bellum Boleslao, nifi penfiones, quas à duodecim anni's debebat imperio, exoluc* rct,amp; Bohemiam relmqueret incatftam»

boleskuf ter- Boleslaus lam fenex,ideo(^ minus Jnimofus, 8^ cum peteretur tiui petit p^-bcllo Mofcouinco, ad Imperatorftm profedus eft Bambergam fem anno I,Hi'» eum datis muneribus placauit, cum Bohemo paiftus J eft inducias triftm annorum, amp;nbsp;pauló poft etiam pacem fecit, quia accepit magnam cladem Mofchis,exercitu eius florentiftimo pros« pemodum delete,ipfe vix xgrè ab ignobift milite feruatuseua« Mofchipr^ ßt. EfFudit omnes fuas opes in redcmptionem captiuorum, nem

Palatino Cracouienfijqui fugæ autor fuit, reuerfus domumgt; mifit pellem leporis, colum fufum, vt exprobraret ipfi timidita* tem ÔC animum mulicbrem : Ille ex mcerore voiuntario fufpendio vitam finijfte dicitur* Cum igitur ad priores dolores etiam ifte accederet, Boleslaus ex melancholia mente errare cocpit. Relpuc^ bat congreftus amp;nbsp;colloquia hominum , in fob's locis ieipfum ex* cruciabat: perindevt deillodicitur: Campiserrabat Elæis, Ipfc fuum coredcns,hominum veftigia vitans: Tandemlentatabc confumtus eft, pofteaquam le(ftaTotum annum fuiftet affixus, ad* cptus finem vitac,qualis contigit Bellerophonti, Aiaci, Herculi, öd Webnchcita multis alijs præftantibus viris, Eftenimhoc heroicum, quod nos etiam monet: nec eximiam fapientiam,nec florentem roictim. nbsp;nbsp;nbsp;fortunam hominum fine Deo effe diuturnam,

* Deceffit anno 1139» cum Lotharius cum proximo anno ante IßolesltttK ter- era .'x r • f • r* • nbsp;nbsp;nbsp;. . nbsp;nbsp;nbsp;/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;« nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

ttuf f^pißime antecelliflet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ruent huius Pnncipis virtus öd glona, indc

Atieconflixit. æftimctur, quod icribitur, quadragies fepties eum iufta acie confli* xiflcjöd femper fuifte vi(ftorem. Vixitannos 73. imperauit tri* ginta iex»Temperamenti fuit medrj inter languincum 8d melancho* licum, penê ficut Alef ander magnus. Ideo fimilis ferè in ipfo fuit ad præliandum ardotjÔd periculorum mortis^ contemtus.

Reliquit fiiperftites filios quinque: Vladislaum,cui attfibuit ditionem Cracouienfem 5dSiIcfian^ci«nfummaautoritate,vteffet ethnarcha : Boleslao Crifpo aff^nauit Mafouiam amp;nbsp;vicinas oras: MiesUoPoloniam maiorq;n: Henrico puero oramLubli* nenfem : praeterqt autem filium infantem Cafimirum,natum paucis menßbus ante fuum exceffum : rogatus caufam, refpondit, currurrt ßokslii tertij geftari quatuor rotis,fed fuum Cafimirumin mediocurrusfeft KufjrtMum de fm-ufrijSd tandem ad iftum fummam rerum j^menturum, Aetate huius Principis, Anno 1131. SobiesIauS Princeps Bohemorum, qui Lufatiæ «nagnam partem occupauerat, inftaurauk öd muni* uit celebrem vrbem Gorlicium, quæ prius fæpc fqerât vaftata.

CVcccflit patri ex teflamento anno 1140. Fuit Princeps, vtap^ Sparet, non mal us, fed quince ingenio nec robore animi vakbat* Initio ftatim Bohemi vaftarunt Silefiamjatq? ita patria noftrajinter perpétua bella horum duorum^regnorum, fuitinfcelicifïîma, quæ femper primos i(flus excipiebat. Bellum tarnen hoc tunc cito defijt, Principe Bohemorum mortuo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Anno proximo poftjCœpit difTidium inteftinum inter fratres, culpam huius rei Poloni transferunt in Chrilb'nam vxorem Via# coniunxvU^ dislai,filiam Henrici Quinti, cuitribuuntfaftumintolerabilem, ambitionemjauaritiam, ÖC inprimiscontemptum gentis Polonicæ.

Fuit quidem feemina nobiliffima, cuius Proauus, Auus Pater «ifo. imperauerantj Sif ipfe Conradus Cæfar, qui fuit natus ex forore Henrici Quinti,propinquo gradu cognationis cam attingebau Hæc tanta claritas fortafîîs muliebri animo auxit fpiritus : fed fuit eertè fuperbia amp;nbsp;contumacia nobilitatis Polonicæflagitiofa, quas ipfam, Sc Cæfarem quoc^ faftidiebat, amp;nbsp;Vladislai patientia SC credulitate abutebatur.

Scribitur exconfilio Chriürfrtaef-difputatum effein conuentii Polonicoî efleé Rcpublica, vtProuinciæ parèrent vniPrincipi: nam in ilia difîîpatione amp;nbsp;dilaceratione Regni nihil pofîè geri fa# . . lutarc» Proceres regni monuerunt VladisIaumjVt feruaret ordb nem inltitutum à Patre : inter quos præcipuê libéras voces emitte# bat Petrus Danus/uius fupra fecimus mentioiicm : is,cum antea in odio cfTet apud Dominam propter iocum quendam fcurriîenijtunc etiam Principis animo ab ipfoabalienato, crCîuacft illicalamitas ex gynecæo Principis» Hiftoria digna eft quæ obferuetur.

Fuerat Petrus comitatus Principem ad venatioiles, vbi cunl nox eos in ly luis opprefTifTet, in cefpiteparcê cccnati funt,8ô deinde fuper vile ftragulum fefe proiecerunt» Ibi Princeps per iocum ap# pellans Petrum, inquit : Amice, tua vxor hac node cum Abbate Scrinenfi longe melius cubât» Petrus, in quo fuit faflus magnus,vC F’rincipem rurfus morddfet*^ refpondit : Fortaflis Domine SC tua cum DobiefTo mollius qui^fclt. Erat autem Dobieffusnobilis Gcrmanus,quem Poloni oderaat,amp; vulgo fpargebant,parum ho# neftam illi cum Domina effe familiaritatem. Hoc fcomma petu# lantiusvalde vulnerauit pedus Principle ad quern priusrumores huius rci erant dclati»: tunc quidem tacuit, fed cum coniugi fbllici# tudineni fuam exponoret^, ilia, ficut par eft, graues in Petrum con# cepitiras»

Ex occaGone autem huius diffenGonis, cum mirftjs earns etiam cfTetPrincipijconiunx maritum Principem perftiaGt,vt eum eX

fetrui Daniti vrbc Vratislauienfi, vbi filiæ fuæ celebrabat nuptias^rapi curarct * deinde linguam amp;nbsp;oculoscxecuiL Accidit hocannoii44» Fuit poft banc calamitatcm fuperftes| quinquennium , ÔC currt Petri Dani niortuus eftèt , fepultus eft Vratislauiæ in monafterio S. Vin^ mirs cr centi) : Lapidi funt infcripti ifti rythmi : Hic fitus eft Petrus, •«crex. Maria coniuge fretus, Marmore fplrtidente, pâtre Vuilhelmo peragente» Caluaria Petri adhuc^onfjxlt;fta eft, cum cccnobium, anno trap, euerteretur. Etfi pcena fuit aCperior, tarnen exem* plum eft dicftiglliüs î à,%eiÂivuy 7iâ(^ ^vçv%îa,z ipiè Petrus diciturfuifteautor malarum rerum apud Principes Polonorum : ideOjCum Romam adfjftetad expiandafuaYcelera,amp;iniun(ftuni illi eflet, vtfeptem templa conftrueret, ipiè ædificauitfeptuaginta fèptem,inter quæ Vratislauiæ fuerunt hæc : Monafterium S.Vin-centij, amp;nbsp;S. Mariæ in arena : Item templa ad S. Michaëîem, Së S. Martinurn tarnen poft illas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fatisfadioncs ficftas,

Deus illi impofuit alia feiicriora: iîcut fcyiptum eft : Verelt; bar omnia opera mea, Scio enim, quod non parcis delinquent!. Ifta vero calamitas Petri irritauit Polonorum animos in Chrifti* nam quam maxime, 8ë non deiîerunt nobiles inter fratres ferere lb tes,donee res erupitin manifeftum bellum,

Obfedit Vladijîàus'f^TTreS^'n vrbe Pofnanienfi anno 1145'* (ifMOMefttrdb Archicpifcopus Gnefnenfis’ex vrbe profedus eft in caftra Arebiepifeo* Principis, amp;nbsp;publice eft eum execratus, abiens etiam carpento fuo P®’ euertit tentorium Principis : quod omen fignificauit euerfionem regni. Ipfe Princeps mira patientia omnia tulit, nec dixit nec fecit in Epifcopum aliquid inclementius : quod fignum eft bonitatis na* turæin ipfo.

Tandem,CUÇ1 fui negligenter cuftodirentcaftra, omnia circum ipfum plena eftènt proditionum amp;nbsp;infidiarum, obfefti eru* perunt, amp;nbsp;exercitum internecionedeleuerunt. Jpfe Vladislausde* fertus ab omnibus fuis, profedlus eft in Germaniam ad Conra* cl5n/l/gt;wfHwi durn, petiturus abipib auxilia. Poloni Chriftinam coniugem ït'cTur'^^- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dominam ipforum cum paruisliberis,nulla habita ratio*

if,«^7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fexus 6^ ætatis, eiecerunt» Sic finiftro quodam fato, conifubia

Principum Polonorum cum Cæfarilÿjs^ermanicis læpe fuerunt infœlicia ♦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

CReatuseft Ethnarcha pulfo fratre anno11^6. Fuit Princepf jur mmatur bonus 8ë fortis, fed , vt apparet, tena’x offènfionum, ôd vafer» beliumPolo^ Magno ftudi^apudipfumcontendebatConradus SuedùsCæfar, nw. Vt reftitueret fratrem cum coniuge èC liberis, fed fruftra. Ideo

ANNALES S I L E S I Æ anno it 4^ Conradus Polonis minatus eft belltinijfed cum Po« loni, præfertim diftradli in plures Dominos , vrgerentur belîo Mofcouitico, promifcrunt fe futures çfle in poteftate Cæfaris,8ô parituros iuri«

Cæfar, perfuadente S. Bernbardo,profcô:us cft in Afiam : vnde tarnen re non bene geîfa redqt, vno prælio non magno fudit copias TurcicaSj fed perfidia GipccorumjOptima conGlia rctardata funt. Anno 1149* eledus eft in Epifeopum Vratislauienfem no« bills Holonus Valtnerus, is, cum bilefia ea ætate luWnde excolcrc« talauietifis, turjCtiam fuum collegium emendauit: templum Catbedrale ex lapide conftruxitjamp;inftituit ritus inCeremonqs80veftitu,quas attulilfe dicitur Lugduno ex Gallia. Multa vero neceffitudo no-ftræ genti cum Gallia olim intcrcelfit : quia Luteciæ amp;nbsp;alibi, opera Caroli magni, amp;nbsp;fuccelforumjftudia erant excitata,amp; erant melio« raquâm in Italia*

Anno 1149* Conradus Cæfar conatus eft rcducere Vladis« laum exulem. Boleslaus vir callidus excurGonibus repentinis in« tercIuGt Cæfari comeatum, amp;nbsp;tandem cum ad Viadrum,qui tune valde aqua intumuerat, caftra haberet,vcnit ad Cæfarcm cum fra« tribus : vbi cum denud caufam fc æquo iudicio Cæfaris permilTu« rum fponderet, Cæfar, qui erat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-dnn folum placido,verum

ctiam Gmplici,promiGt illi pacem*amp; reduxitexercitum,nelt;5 tarnen à Boleslao conditiones impletæfunt»

Hoc locoSc illud annotate volui, magno confenfu biftorf lohdnnesJe corum traditum effe, anno Cbrifti 11 y i. adbuc fuperftitera fuifte in Tcwporibi« Gallia virum nobilem, qui fuerat armiger Caroli magni,amp; nomi« nabatur lobannesde temporibus. Vixit annos 372. Anno 115'2 uixit atuios pauld ante mortem Conradi,Vladislaus impetrauit à Cæfare exi« guas copias militum,quibus adortus eft SileGam,8c vexauitpræ« cipuè oram Vratislauienfem, conftruxit etiam duas arccs in SilcGa Niemicuna amp;nbsp;GrodiGum, quas etG præGdio muniuerat, tarnen à Boleslao occupatæ funt ♦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Eadcm ætate Principes Germanise, populos Sclauorum in Mifnin amp;nbsp;ad littus Baltbicum,valde afflixerunt amp;nbsp;deleuerunt: tum quod effent immorigeri Prftacipibus, tum odio gentis Poloni« cac, quæ videbatur crudelitlt; agere cum genero, Glia nepotibus Henrici Quinti : In locum illorum accerGuerunt nouos colonos ex Saxonia Belgico.

Succeflerat Conrado Fridericus Barbaroffa,viracer Scim« paticns iniuriarum, öd amantiffimus patria?. Is pri mis annis Impe« rfj fui pacauit intefünos motus Germaniæ : deinde ingreftus eft Italiam, in qua tunc motus MediolanenGum, potius autoritäre quam armis compefeuit : neque,vt falfo à paraGtis BpntiRcijs delt; formatur, Italiam turbauit aut iniurius fuit PontiGcibus* » •

Cum aiitem reuerfus effet in Germaniamiamp; conùentum Prin^ cipuniconuocafîet Herbipolin, Vladislaus exuï,quem tuncale^ bantreditus aliqui donati ipfî Conrado, cum tribus fîlijs adoleß ccntulis, fupplex facffus eft Imperatori, 8c pctiuit opem contra in* iurias Poîonorum. Fridericüm,fua fjaonte , ficut fuicineoanimuS excelfus, incenfum hortabantur Principes Germani, ne Imperijôi propinquorum fuorum miferias i^gligeret*

_ Ëtfi igiturftultimotus Mediolanenfium eumreuocabantin karo/ße expe^ Italiam: tamert prius bellum inPoIonos decreuit.Mifîiis vero lega* in Po/o* tis in Poîoniam^iubebat vt aut Vladislaum cum filijs reftituerent, Impcriofoluerenttributum,autexpe(flarentbenum, Ipfe,cum Po* loni in fententia pcrfifterent, hyemem in apparatu belli confumfit»

Anno proximo 1178, cum magno Scfirmo exercitu, quem etiam fequebantur Bohemijin fines Poloniac progrefTus eft« Boles* laus etiam in illo diuturno metu belli Germanici magnas contra* xerat copias,£lt; habebat auxilia vicinarnm gentium valida: ta* -men ratus fèfê imparem futurum robori Germanico, Silefiam vl* tra Viadrum miferabiliter exufTit: vt itabofticopiam comeatu* urn præcideret: Conflagrarunt tunc Bythonia, Glogouia, 6^ alia bona oppida, incenfa â fuis»

Fridericus Viâ^znjaaL^^^ugufti nemine prohibente trän fit, Vagatur impuneinagris PofnaaVnfibus amp;nbsp;Vratislauienfibus :nclt; que Boleslaus, qui interdum cxinfidrjs fefe oftendebant, Cæfari Äudebat fe opponere. Bxercitum quidem Caefaris ex malo viamp;UyèC inopia rerum neceftariarum, inuafit morbus contagiofus,præfer* tim diftèntericus : ipfè tarnen, vt vir heroicus, nihil de ardore fuo remittebat. Ibi Principes fratres metuentes fuis Prouincrjs,impe^ trata poteftatc adeundi Cæfarem per Bohemum,profedi funtin caftra Cæfaris, amp;5upplices ad genua ipfius proftrati,veniam amp;nbsp;pa* cem petierunt»

rrtdericui Fridcricus, Vt confuleret honori Impcrr),coegitBolesIauni iuramento fiifc purgare, qudd non ad contumeliam Impe*

gratidm Prin^ nbsp;nbsp;j f^d alifs de caufis fratrem eicciftèt. Deinde Fridcricus, ficut

fupphca. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Boleslao pacem his conditienibus»

Reftituat fratrem, de damn^ i^fi illatis,refpondeat iure 6^ legibus Magdeburg!: Imperatori multflae nomine foluat 2,000» libras argent! : Princ!pibus,qu! Oæfari militarunt,libras 1000: Au* licisipfius 200. Coniugi vero Cæfaris xo.libras auri: Poftremo,Im* perator!,profic!!cent! a^ bellum Italicum, fuo fumtu mittat in aux!* lium trecentos équités. His conditionibtis, quamuis duriftîmis, tranfègit Boleslaus, adduflus metu extremörum malorum: Fidem tarnen deinck in eo fuiftè defideratam multi feribunt.

Vt autemjfirmior effet pax,Mieslao Princip! Poloniæ maioriS» Bolcslai fratrijdefponfataeft Adelheidis neptisCasfaris ex fororc»

'Aftno ïiyp. Vladislaus poft exilium tredecim annorumjreditum v/lt;£d/j/xwSo in patriam parauit/ed in ipfo apparatu, feu morbo feu veneno mort» fratribus dato, vt aliqui fcribunt,extinguitur : fepultuseft Aldelt;f burgi, vbi etiam Chriftina vxor confenuit,quae nunquam amplius °'*' * Poloniam appetiuit.

Vladislaus rcliquitttts fdios fuperftites :Boleslaum,qui di# dus eft Procerus : Mieslaum, amp;nbsp;ConradumjCui tribuerunt cogno mena gracilitate crurum, eum patercurauit educariinftudqsab Abbate Fuldenfi : Quia erat valctudine imbeciîli. j^lortuo pâtre. Principes Poîoni ,nepotes orphanos,etiam contra pacfta,non rcce* perunt : idco Boleslaifs,qui erat iuuenisegrcgius,fecutuseftCæfa«' ccna 'dimicAt rem ad bellum Italicum, amp;nbsp;inobfîdione Mediolanenfi,ex prouo# ex pronocif^ catione dimicauit eum équité Longobardo, ftaturæ amp;nbsp;roboris va» ftiflimi, quem fuperatum occidit,

Eo in bello etiam Fridericus falutauit Vladislaum, Bohc» Pri» morum Principem,Regem,cum nomen hoc,à fexagmta annis vfcp, nbsp;nbsp;ußtrpat

Principes Bohemi non vfurpaftenttloco Aquilæ nigræ, attribuit ipfî pro inügni album Leonern cum cauda bifurcata, Fridericus igitur,capto tandem deleto Mediolano,reuerfus in Germaniam anno 11 g 3» Principibus Poloniæferid mandauit,vtfecundum pas lt;fta,nepotibus patrimonium fuum rgddej-ent.

Cum autem Cæfar grauiir/jjiôla^lo înTplicaretur, fraude amp;nbsp;fcclere Alexandri Pontificis, ita vt filq Vladislai ab eo non poflent fperare opem,tranfegerunt cum patruis,vt omiffa Polonia minorï, contend effent ea prouincia,quæ SileGac nomine cenfebatur.

Facula eft igitur diuifio Silefiæ inter Principes adolcfcentes vldcdsJjifili} hoc modo : Boleslao Procero affignata eft Regio Vratislauienßs, p^nitintur cum ilia vicinia, quæferme eft vmbilicus SileGæ : Ducatus autem SileGæ fuperiorisjverfus Morauiam 8lt; CracouiRm,vt Ratiborien# fern, Opolienfem, Tefchinenfem obtinuit Micslaus: Partem Si« îeGæ inferioris vicinam Poloniæ maiori,ôô Marchiac,accepit Cons radus, qui federn fuam Gxit Glogouiæ. De Lufatia vtracg certas ppe turn eftvario euentu. Manferunt oppida quædam in poteftatc Prin^ipum SilcGae,aliam partemtranftuleruntad feMarchioncs •• J/lifnenfes, deinde totam eatji occuparunt Bohemi.

Ab hac igitur ftirpefiâ^ia Polonorum defeendunt Principes SileGæ, quorum adhuc alic|Ïii funt fuperftites, vt fuo loco dicemus, SdSikGa prius afflidiaScexhauftaperpctuis vaftationibusbellicis hoc tempore cccpit refpirare 8C coli.

Quidam ex feriptoribus Polonicis rgfcrunt, non multo ante hanc ætatem fuifte n«tum nomen SileGæ, ÔC Hngunt huic Ety* mon, quod didbi pnt Silefi}, quah Slezaci, id eft , conuenæ : quia a Sbigneo notho primum, deinde ab his Principibus ducii Gnt varij amp;diffimiîes.populi inhanc regionem, Saxones,Ikïhcmi Stalij. Verum cum fnulta répugnent, ego non alFentiortfed Gmplicitcr

puto J repctîtamc(Te veterem appellationcm Lygiorum amp;nbsp;Ely Go* rum. Nam etfi veteres Lygq opprefTi funt â SclauiSjqui Imperium amp;Iinguamfuam in bæcloca propagarunt: tarnen conlêntaneum Silcßddccepit eQ jOianfiiTe aliqua vetera nomina,quæpofteain vfumreuocata GfrX«^ Colonos ex Germania Principes hos, qui materna origine ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;crant Germani, amp;nbsp;cum Germanis multis vinculis amicitiæ conium

di, hue deduxilïè certum eft : Et e^rudæfunt paulatim vrbes, lin# gua amp;nbsp;moribus Germanorum introdudlis. Pofteaquam V’erô Sile* fia regno Pc4oniæ auulfâ eft, lèrmo etiam Sclauicus penè ex toto vn^extinóluscft*

Iniecerat Boleslaus nepotibus qua fi compedes* Rctinuerat enim fibi munitionesquafdam in Silefia oportunas: vt, vbiopus eftet,cos continere poftet in officio, Aegrè tulit hoc Boleslaus Pro# cerus,quod tarnen eftetimbecillior,ôd inftaret bellum Pruteni# cum,diftîmulauit hoc.

Si7e/îj «ypo= Silefrj igitur, coniundi cum Polonis, mouerunt bellum in gditturâso* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;afpernabantur Imperium Polonorum, amp;nbsp;fimul re#

Nam anno 1167. flos roboris Polonicià Prutenistrucidatuseft, interfedo Duce Henrico Lublinenfi, fratre Boleslai,cuiusauus raaternus fuit Hrnr^iis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Imperator. Regio ipfius at#

Mesldut cri* Poft biennium Principes Silefq pararunt bellum in Boles# yjjMi uenitin hum Ethnarcham, propter veteres amp;recentes iniurias. Boleslaus

Crifpus, qui venerat in odium nobilitatis amp;populi,interccffione ' iacerdotum confecit cum illis pacem,præfidrisiuisextotaSilefia dedudis. Nec multó poft nobilitas Cracouienfisconata eft Bo# leslaum Crifpum^eturbare ex imperio, amp;nbsp;dignitatem transferre in Cafimirum, cuius tarnen modeftia tanta fuit,vt conlpirationi il# lorum nollet aftentiri.

Anno deinde i y. Boleslaus deceftît, reliquit fuperftitem vnicum filium Lelcum’, qui eft nominatus Albus : eique tutorcm

quot;^On magna fuit autoritas amp;rpotentia Principum Poloniæ, in ilia regni diftradione : ideô de illis multa diccrc non eft opus.

Fuit hic Mieslaus natu maximus inter frawes,ideo dignitas gu# bernationis ipfi eft commendata. Erat autenî Princeps Polonia: maioris amp;nbsp;Pomeraniæ. Rexit hoc tempore Poloniamannos qua# tuor. Quod^utem diceretur efte afperô^ immitis,coi^piratione Epiieoporum amp;nbsp;nobilium ipfi adimitur gubernatio.* •

Accîdit boc anno 1177, quo BarbaroHa, nouo Si tyrannico ^idcricus txcmplo, Pontifici Venetqscoacfluseft fieri fupplex» Boleslaus Si? B^rbtrofft lefius fuit occupatus in excolenda Si ornanda Silefia. Anno 1iPoquot;tZ^ quot;nbsp;in rnonafterium Leubcnfe, quo Cafîiuirus olim collocauerat Bene? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;”

diâinoSjadduxit ex cœnobio Portenfî Ciftercienies: Quia amabat Leubenfc nw» ordinem ilium propter matfcm, quæ in Porta fuit fepulta, Bolcs» Jausetiam,vtreferunt annales, Qiunijt amp;amplificauic Lignicium Si Lubenam.

Poteft igitur exiftimarijOppida illa multd ante fuifTe condita: rignidum cr neque alicnum elfe veritate, nomen à veteribus Lygqs elle dedu* clum. Mortuo etiam t?onrado Glogouienfi,inferior Silefiaper* uenit adBoleslaum.CafimirusPolonicusexpleuitvaticinium pa* cotirdJu^spri-tris Boleslai : renunciatus eft cnim ethnarcha Poloniæ, Fuit Prin* Glogoui» ceps bcneficus Si humanus. Mieslaus fenex, cum feie munqfiet af? finitate Principum Germanorum,molitus eft bellum in fratrem: fed nihil impetrauitÄ generis Germanis. Otto etiam filius ademit Jill magnam Poloniæ maioris partem. Sub hoc Principe magna nitinpetefu^ pars Pomeraniæ occupata eft Marchionibus Brandeburgenfi? temMarchigi bus ; vnde poftea funt orti Duces Pomeraniæ,fubditi Imperio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bwii/e.

Anno 1179, orta eft diften fio inter fratres Principes Silefiæ, Boleslaum Procerum Si Mieslaurn_^tiborignfem, qui, vt credh bile eft,irafeebatur fratri,quoda^letraduxiiTetSilefiaminferior rem mortuo Conrado. Occupata tunc efïèfcribitur Vratislauia â Mieslao : verum Cafimirus ethnarcha mature diftidia inter ipfos fedaujt : Et Mieslao, vt quiefeeret, partem in territorio Cracoui? enfi attribuit.

Cafimirus deinde emendauit ftatum Pcipub: Polonicæ, conftitutis iuftis Si honeftis legibus, fuftulit barbaricos mores no? ^thnArchd bilium, qui rapiebant ex alieno, Si fæuiebant in a^ricolas, Si bona conda legei facra. Has leges confirmauit Alexander Pontifex, Si cgit Polo? Polonia, nis gratiam,quod fub Friderico Cæfare,fcmper ipfum agnouiftent pro Papa. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Fuerunt deinde varq motus in Polonia: Mieslaus auxihjs Pomci^norum occupauit Poloniam maiorcm,fuperato filio Otto? * nc: Cum quo tarnen deinde pa^m fecit. Idem b/lieslaus d nobili* täte Poloniæ minoris, quæ*æfre ferebat, à Cafimiro coherceri li? centiam ipforum, reuocatur ad gubernationem, fed tarnen pauld póft rurfus ceflit Cafimiro. *

Anno deinde 119x. Principes Silefiæ vnó cum Cafimiro inerunt ad bellum Prutcnicum, Si foelicite* rem gefterunt. Bien* nio poft moritur Cafinfirus Princeps pius 80 iuftus. Tab's fuit gu? bernatio illius temporis in Polonia, vtfimilis elTetanarchiæ, fternebaturjiaulatim via adirruptiones Tartaricas,quæ gens pan* 1Ó póft, ficut accipiter ranam Si murem præliantes inter fefe, de* glutiuit. • • •

Prætend funt, non folum Principes Sikfîæ,qui adhuceranC in odi'o apud nobilitatem, verum etiam Mieslaus : hoc fuit poo^ ma Epifcopi CracouicnfisFulconiSj qui euexiï Lefcum Album, liumBoIesIaiCrifpi, vt ipfèconfilia gubernationisregeret. Secu^ turn eft ignur ciuile bellum. Mieslaum fenem iuuabant Silefq : fed is, non expedatis auxilfjs Silefîorunf, conflixic cum dudloribus Lefci, nonprocul dCracouia.

In eo prælio vincitur, filius ipfîus Boleslaus necaturjipfe acce* pitvulnus. «R-eiamperdita fuperueniunt Silefi},quos ducebanC Mieslaus Ratiborienfis, Sgt;C laroslaus filius Boleslai proceri, illi in^ ftaurant prælium Polonos pellunr. NoA tarnen longius procegt; dunt,cum vidèrent fefe deierid Mieslao feneamp;^fuis: ita poft vi* doriam Cadmæam vtracß pars quiefeit,

caUbdtiK [4:^ regionum, Cardinalis enim Capuanus Petrus, miftus d Pontifice cerdotumcce^ Cælcftino tertio,venit in Poloniam,amp; ex mandato Ponti ficio fan* pài«Po/onû. jgogfYj cœlibatus inter Sacerdotes in Polonia, dircmit multa coniugia, SC maritis vxores ademit : quæ tyranniSjnon potuit fiert fine dolore multorum piorum hominum. In Bohemia legatus ilU pene fuiftèt difcerptus. Ita ferme centefimo anno, poftquam Hih debrandus Pontife^ Gern^ni| iugum ccclibatus impofuit, coiv iugia Sacerdotum in Polonic^prohibitafuut. Nec egodeifto vulnere Ecclefiæ difputabo longius : ied cogitetur, quod impuricas ina,quæ hanc prohibitionem fecuta eft, fatales mutationes Europa: attraxerit, ficut feriptumeft: Omnis anima, quæ fecerit abomina* doues haSjdelcbitur* Neque etiam pq in parte aduerfa fuis morbis amp;nbsp;vitfis blandiri pofliint.

perftcutus, Odeftit is nouercamjôd accufabac patrem,quo'd æquior eilet filqs ex ea nads, qudm ipfi : Adiutus igitur d patruo Milcsiao, ducc Ratiborienfi, ita afflixit patrem, vt cogeretur ipfi cedere Vra* tislauia. Tandem p^tri eft reconciliatus : qui ipfi tribuitterrito* riumNiflenie. Ifte laroslausanno 1198. eleduseft inEpifcopum Vratislauienfem, amp;nbsp;odio patris amp;nbsp;fratris, patrimonium filtern Nifi fam cum vicinis oppidis Eccleßac^^nauit. Sed propter ingrad* tudinem erga patrem dedit poenas/VvIbrtuus eft anno 12,01. 23, la*

Boleslii Pros nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Boleslaus Procerus deceifft codem anno, 6, Decembris,iepul*

«nmö«cr tus eft in monaftcrio Leubenfi. Dominatuseftin Silefiaannos 33» EpMpbj«»j, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jyg,, vxores, ejuarum prior fuit mulier Moftouitica Ven*

ceslaua, ex qua fuftepit laroslaum Epifcopum, amp;nbsp;Boleslaum, qui „ , ,. mortuus eft adolefcens t præterea filiam Otiliam. Duxic deinde ceriliberi. Adelheidem,quæfuit foror coniugis ConradiSueui. Eapeperit ipfi Henricum,qui nominatur Barbatus: Conradum,mortuum inadolefcenda: lohannem,qui educatuseft apudaniam,amp;mor* tuns in

tuus in pueritia, fepelitur in porta, SC Adclhcidem nuptam Dio* poido Marchioni Morauiæ

ËxtinAis autem quatuor filnsipib viuente,rcliquit fuperfti* tem vnicuni fîlium, amp;nbsp;hæredem Henricum Barbatum» Hic Prin« ceps præftans pietate amp;nbsp;virtutCjdignus eft,vt grata memoria ipfius confèruetur. Fuit cnim àiKipjf Silefiæ, quam ornauit legibus amp;nbsp;vr* bibus. Sepulchre Boleslai funtinferipti tales verficuli;

A/TOrtuo patre adeptus cft vniuerfam SiIfGam,exceptailïa ora, ’^quæattingitPoloniam Morauiam. Nam eamtenebant filq

Mieslai. Coniugem habuit, fcéminam fandlitate amp;nbsp;bonitate vitæ præftantem, Heduigin, filiam ducis Meraniæ Carinthiæ amp;nbsp;Iftriæ» Soror Heduigis fuit Gerdrudis nuotaJReoiHungariæAndreæ, quæ peperit Elizabethan! Thuring^a^rn : cx^æterea Belam, qui patri in regno fucceiïît, ex quo nata eft Cunegundis, vxor Boleslai Pudici in Polonia: amp;ita invna familiatrès fceminac, Heduigis, Elizabetha amp;Cunegundis jfunt inter fantflos numeratæ, Sedde ftirpe hac poftea plura dicemus.

Henricus exemple patris ftuduit patriæ addere culturam : ad quam rem aflîduèipfi fuit hortatrix Heduigis coniunx, quæjCÙm eiîèt orta ex nobili ftirpe Germanica jpaflîm n»agnæ familiæex Germania in hanc regionem commigrarunt. Anne 12, o 3» cœpic ædifîcare célébré collegium virginum, Trebnicq. Laboratum Trchnicenpi eft in hac ædifîcatione totes annos fedecim : orde eft Ciftcrcienfis. mondfterMnt Monafterium conditum eft fub honore D. Sartholemæi, amp;nbsp;virlt;s gines l^uc translatæ funtex coenobio Bambergenü,vbi frater Hed» nbsp;nbsp;•

Locus ifte eletftus eft Ä '^Sto Principis,qui ibi periculoie cum cquo in voraginem cœnefam fuerat collapfusi Nomen dicuntefte fadum ex euentu* Nam cumPrifleeps ftrucftura iamperfedla in^ terrogaret virgines, ecquid peterent amplius : nullius rei fefe vir=: gines refpenderunt cgere,fubiecit Princeps : Nominecur igitur Trebniz, id eft, nullftis rei egens» Attribut! funt Monafterio huic reditus pre aJendis niille hominibus ex bonis dotalicrjs S, Heduigis : amp;nbsp;dicuntur infumta in aedificationem, amp;nbsp;alios vfus, 40000. ^oaclimicorum, vt nunc numeramus , quæ fumma tune grandis fuit Z '

Toto tempore ædifi'cationis homines malcfici,damnati mortem, miffi funt hue ex tota Prouincia,vt laboreftclera fuaex*) piarent. Interea dum Princeps 8d*Domina occupât! funtin ot* nanda fùa Prouincia, graues calamitates domefticæ eos oppreffe* runt.

Gerdr«(/tó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Anno enim 12.13. in Hungaria *Gerdrudis Regina, fbror S»

Regi«lt;cH»M=Heduigis,miferabilitcr d Baroi^ quodam Hungaricoinrerfecfla eft. Accidit hoe 2, g. Septembris : Sc funt de ea cæde diffi'miles nar* rationes. Aliqui enim fcribunt, fratrem Reginæ, qui fibi fumebat multum licentiæ, ftupraffe illius Baronis coniugem, Sc ad hoc fcc* lus habuiffe adiutricem fororem Reginam.*Aliqui autem narrant, Hungaros ftruxiffè infidiasvitæ Regis amp;Reginæ,quodputarc* tur nimium euehere Germanos,præteritis Hungaris.

calixmmiflea nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gerdrudis Ecclefiæ Vratislauienfi donauit auream coro*

ridlii in £c= nam, qua ipla fuerat ornata : cam collegium conflauit,amp; fieri inde curauit calicem, ad ufus facros,exquopopuldsfanguinemChrifti hauriebat in fanda cœna, quales paftîm in Germania ante ætatcffl

fynodi Conftantienfis in vfu fuerunt,amp; funt illa ætate nominate minifteriales» Eodem anno exarfit luóluofum bellum ciuile intet filios Henrici Barbati, Conradum öi Henricum»

Sufeeperat quidem ex con^ge Heduige tres filios,Boleslauffl, Conradum amp;nbsp;Henricum ♦ Illis, cum effent adolefcentes,pater, qui hortante coniuge Heduige ad exercitia pietatis fefe conferebat,di* ftribuerat Prouincias, vt ipfo viuente afliiefierent ad officia gubet* nationis4

Boleslaum collocauerat in extremam oram Silefiæ inferioris, in ditionem Libufenfem, quæ longe excurrebat in earn partem, quæ nunc eft JVÄrchia, amp;nbsp;Lufatia inferior. Sed Boleslaus Prin* ceps prodigus amp;nbsp;negligens, magnam partem oræ illius Marchio* ni Brandeburgen fi in perpetuum vendidit, amp;nbsp;ipfè pauló poft cce^ lebs defceffit,vt quidam Dugloftus retulit. Conrado,qui patri ca*

rior erat, attribuerat aliquam partem Silefiæ inferioris, Crofnam, • Saganum, amp;nbsp;Lufatiam luperiorem : illi^ nupferat filia diÿris Sa* xoniæ. nbsp;Rcliquam autem Silcf^affignabat Henrico,quemdi*

ligebat mater. Conradus erat in^nTo turbulento,amp; oderat no* bilitatem Germanicam, quæ erat apud fratrem matrem, de*

■Augebant auterrbipli ani'mum auxilia Polonorum, cum quw bus fêle foiebat coniungere* Parentes cifm magna folli'citudine amp;nbsp;lacrymis conati funt eum placare : fed/um vidèrent eum incita* ri fuis furrjs,pater fèceffîtGlogouiam,mater ver.o^Nimpfecuin» Fratres colledis coptjs præliati funt inter Lignicium^Goltper* gam ad pagum^qui hodie etiam nominatur Ecclefiä Ruffä» lbi,poft dimica*

dimicationem atrocem,vi(floria manfit penes Henn'cum,cum Ger# manorura efièt virtus in ea pugna eximia*

ConraduSjamifib exercitu, fugit Glogouiam,vtpater]pfum contra fratrem tueretur. Ibi, cum poft paucos dies in fyluas By# Uu^ ncnrid thomienfes ad venatioîies effet profecftusjmemorabili Dei iudicio, ^‘'rbdti punientis inobedicntiam lifterorum, propè pagum Tarnau gx equo prolapfus eft, amp;nbsp;ceruicibqg fradis occubuit. Cadauer rela® , turn eft Trebnicium, ibi «à forore Agnete, quæ fratrem tenerri# me amabatjfepultuni eft. Mater Heduigis dicitur praeuidiffe ipfius ? interitum, Hocvulnerc domeftico accepto, Henricus Barbatus ipfe cœpit rurfus onerS gubernationis fubire.

Anno 1217. Henricus Princeps fapiens 5 amp;æftimatorpru# dens virium Polonicarum,quæin ilia Principum muItitudine,SC difcordia erantimbecilles,ConradoPrincipi Mafouienfijqui val# dèpremebatur beIloPrutenico,autorfuit, vtaccerferet ordinem equeftrem Teutonicorum,qui fenominant Marianos. Is ante an« nosviginti feptem in Palæftina cœperatjcum adbuc Hierofoly# maexpugnata â Godefrido Bilioneo in ^oteftate Chriftianorum cftet, amp;nbsp;latè iam in Germaniam erat propagatus, fauente ipfisFri^ dericofecundo Cæfare.

Profitebantur ftudium amyli^andi rdigionem Chriftia# namjSi^propagandi limites ImpeiqT’Quibu^n rebus multos an# nosvtiliter Europæ feruierunt. Confilia autem Prutenica, pri# mum vndecimo anno poftjcuentum fuum acceperunt,PoIonis iam turn ab iftis vicinis fibi metucntibus.

Mcmorabilis etiam eft hic annus propter tyrannidem Ar# Caliiituf Sx» chiepifcopi Gnefnenfis, qui primum hoc tempore multis facerdo» ^‘^rdotum tibus vxores, quas etiam' poft edicftum Pontificium, editum ante annos viginti,rctinebantjeripuit,amp;coëgit eos abiftrarc coniugium.

Anno I2 2L SCtriennio proximd poft dicitur in omnibus . his regionibus^fouiffe famés peftilentia atrociffima. Eodem tempore quidam NicolauSjhomo nobilis, qui fuit Canonicus Vra« cnfee^gitur. tislauitnfisôd Cancellarius Henrici Barbati ,imitatuspietatemfui Principis,8c multorum aliqftu^qui tune quafi certabant inter fefe in condendis Monafterqs, pr^dia fuajquæ habebat ditiffîmadega# uitadcultumdiuinum jamp;extruxit ccenobium amplum, quod de nomine fui Principis appellauit Ffenrichouium. Tandem cum fibi nondum fatisfaccret,ipfe etiam religionem illam,quæeftCifter# cienfium,ingreffus eft. Annotarunt alq, iftum NicoIaUm quarto anno poft in vita lua facerdotali non vero monaftica, emigraffe, fed in talibus non oft res megni momenti aifftaAzet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Anno etiam 1220. tres nobiles fratres Comités de Virbna, Stephanus, AiidVeas amp;nbsp;Francifcus erexerunt locuplesMonafte#

virbninfcs rtUm Suidhiciæ, quod nomihatumeft S, Manæ. Hæcfamiîià dcminicon^ deinde aliqua ex parte migrauit in Poloni'am maiorenî,quætunc ^ft^riu^^id» parebat Pfîndpibus Siknæ: èC fiint indehodieiuperftites nid», rtobiks Dômïni de Rifsina, quorum domi'cilium non procul ab* eft d Fraunftadio,virj præftantes virtute humanitate.

'Anno 12XZ. vniuerfa Polonia amp;nbsp;Si'kfia, indida magna cx^ pcditione,fecitpen'culum,an pofÄnc Prutenos perdomare : reprcft fi funt 1111 qui'dem, fed vinei non potuerunt. Fruftra etiam cuocati funt milites Liuom'enfcs : nam illi robori huius gehtis,quod fuit èximium, ôi. non indignum origine Romaaa, fuerunt impares.

Anno 1225'. pene erupiflet bellum ciuik inter Sikfiam amp;nbsp;Poloniain J fed illud tarnen adhuc in herba fublatum eft. Lefeui albus retinuerat dignitatem Ethnarchiæ, Sc cum ea ditionem Cra* touienkm. Is, quamuis fuit Princeps modeftus bonus:tameit hon potuit vitare offenfiones aliquorum, 8^ aceufabatur, qüod iii quofdam nobiks fuiftèt afperior* Ideo pars aduerfa accerfebaC Henricüm Sikfium,cui alioqui ea dignitàs tanquam Principi natU maximo deberetur.

Henricüm Principem iuftum amp;nbsp;pium, non mouit alia caüfa, vtilitas ReißuhiliaMjiUf^nter illos motus bellicos,amp; metum fubhdetran-c Tartarorum,qui iaia tunedeftidis Mofehis,incumbebant Polô* ÿuiminti. niæ,opus eflet Principe potentijamp;S armato cxcelknti autoritate,qui poffetopponi Prutenis ,Tar taris Aalijs barbaris gentibus. Ideo, quamuis multum diftuadentc S. Heduige palfus eft fe pertrahi itt banc fententiam, 8d colkdo exercitu profetftus eft in Poloniam Occupaturus Cracouiam. Verum, cumartimaduerteret,Lefcuin carum elfe Epifeopis, multis honeftis hominibus,abiecftis armis cum ipfo citd tranlègit, Cracouiam ingreftus, à Lefeo amicè ha* ' bitus,domum redqt.

Henricui Sur Tanta enim fuit virtus huius Principis, vt pietatem,etiam battu diumi^ optimis occafionibuswmplificandac fuæ potentiæ anteferret. Bien* tui tegitur, nio poft accidit cafus plane tragicus in Polonia. Mikrat in Pome* * raniam gubernatorem Lefeus Suantopultum, is, florens opibus gratia populari, vokbat fe nomrt^ri f rincipem Pomeraniæ : Et iuuabat eum Vladislaus Dux Poi^niæ maioris , gener ipfius» Lefeus,rc deliberata cumHenrico Sikfio,quem amabatvt pa* trem,ftatuit eum publico conuentu Principum Poloniæ, tanquam feditiofum, opprimere fine armis, cum magna eflet potentia Suan* topulti. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Indicitur igitur conuentus totius regni, jn villa quadam Po* ïoniæ Maioris, Gaufana, vocatur ed Suantopultus : fed ipfe iam præmonitu^de fuo periculo, viciflîm ftruebat infidia^vitæ Prin* cipum omnium, vt dekta ftirpe regia, dominatum totius regni in* uaderct. Atque ita decimoquarto die Nouembj adiutusdgeneroj Princi*

A N N AL ES SILESIÆ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Z—

Principes, Lcfcum amp;nbsp;Henricum, qui tune balneum ingrcfli erant, cum armatis adoritur»

Lefeus, horeantibus fublcuantibus eum fuis in cquum nu# dus exilijt fugit î fed Suantopultus eum tanquam verum hoftem perfequens,quamuis acerwmè fefe defendenccm,obtruncauit. In# terea Henrico, qui exætate iam grauiserat, amp;nbsp;ad fugam ineptus, immilfi funt pereuflbres inbaliteum: Quo iam ex vulneribuscol# lapfo, obiecit fefe gladijs hoftium quidam Germarjus peregrinus de Vifenburg, qui transfixus gladio, demum feiè proiecit in Hen» ricum: Ibi ficartj,cunn vtrumcgexanimemputarent,difceirerunt, Henricus autem fe colligens, clamlelt;flica Vratislauiam delatus eftjamp; pofteritatem Vifenburgtj ad magnas opes amp;nbsp;honores euexit*

Ita diuinitus bonus ifte Princeps, ex media morte retradus feruatus eft, virtute fui miniftri : iîcut Alexander à Clyto ad Granicum : recens ad Peftum Hungariæ à viro nobili Princeps Mauritius. Suantopultus,cum Princeps diftinerecur alqs bellis multis, poflcfïionem Pomeraniac retinuit.

Vidua Lefci, mater Boleslai Pudici,amp;^ nobilitas Cracouien# nenricui Bdr-fisaccerGuit Henricum Barbatum,vt tutorio nomine Rempub: batusrenuitr^ ditionem Cracouienfem admitpWàfètr'fceuirum Conradum

Ducem Mafouiæ, vidtïa propter crudelitatem oderat, GcutSC re# Jiquus populus : amp;nbsp;cum Henricus floreret opinione pietatis,ÔÔ po# tens effet, fperabant eius gubernationem vtiliorem futuramRei# pub. penèperditæexignauiafuperiorum Principum,quàm Con# radi. EtG hoc ægrè tulit Conradus, tarnen prius fefe muntjt con# tra Prutenos.

Roma igitur vocatur ordoTeutonicuscquitum,quipaulô crudferorum ante AGa àSaracenis pulG erant, Profelt;ffus eft eô cum equitibus ordo migrât ordinis Henricus de Salza magifter,ille cum Principe Mafouio certis rationibus tranfegit, de quibus adhuc hodie difeeptatur. Hoc tarnen conftat , illis fuiffe attributurn agrum Culmenfem, Pruffiæ vicinum,ea conditione,vteffent munis Poloniæ ab ea • parteî:ontra irruptiones Prute^rum, qui erant hoftes acerbifsimi Polonorum,eofcß Gneinterni^nionefatigabant. Neqj dubiumeft, Polonos intanto metu,8d Am inter domeftica diflidia nihil opis à gente fua expedlarent, valde fuiffe liberales, præfertim in donan# da tota Pruffia, quam bonos illos Germanos prius fanguine fuo «mere oportebat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Confirmauit hæi» padla Pontifex Romanus Gregorius No# nus,amp;^ prseterea Frfdcricus Secundus, in cuius diplomate refertur, agrum Culmenfe’m, SC oram quandam inter Pruffiam amp;nbsp;nouam Marchianf,Slt; quiequidä Prutenis caperent deincei^,ipGs dona# tum effc. Nlt;cp dubium eft, contra officium fieri,quod Fridericus Cacfar iuftus ÔÔ bonus accufatur, quaG fuo diplomate conGrmaue#

ANNALES SILESIÆ, rit falfa, non expreffa in padis, cum ifla gcfta fint ex confenfu vtri* ufque partis. Sed hæc longiori difputatione examinarenoneft necefTe.

Conradus, cum Germano milite limites fuos verfus Prufïï* am muntiflct,moto belloconatus eftjdenricum dcpellereexDu^ catu Cracouienfij quem eredis multis munitionibus firmaueratî Sed Conradus bisacie vidus, amp;nbsp;iRniflb fîlio, domum redrjt.

Henrictu Brfr Hycme eadem proditione, vt fcribit Duglofliis, quorun* fcafi« càpitur nobilium , Henricus in Polonia minin' in templo aftans esrdnnittitur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Conrado oppreflTus, in Mafouiam abdudus eft.

Henricus filius,qui nominabatur Pius, motus calamitate patris, fübito quas poruitcollegit copias, îiberaturus patrem. Sed S* Heduigis, cui ab initio confilia mariti, implicantis fe rebus Polo* nicis, difplicuerant, anteuertens expcditionem filij,ipfa in Ma* foiiiam ad Conradum profeda eftjcum^ precibus, 0«^ lacrymis exorauit vt ad pacem fe fledi pateretur* Conradus motus fœ* minæ fanditatc amicè cum Henrico marito tranlègit, Renuncia* uit Henricus iuri fuo in Ducatu Cracouienfi,ctiam præftitoiu* ramento: Ôé vt firmiercflet pax,duæ Neptes S. Heduigisex fi* lio Henrico,quas ip^Tprpw««r¥\nna filia Ottocari Regis Bohclt; miæ,duobus filrjsConradi funt promiflæ,

Heduigis fes Jca. fanda bæc foemina imitata exemplum Sapientis Abigaef* 1^114^'^'^'“* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inteftino bello, pace bis regionibus reddita, mariturn

Elizabctha Thuringiaca,neptis S.Heduigis,relata eft inter Sandos. Con* Tburmgfu radus propter fæuitiam in magno apud omnes erat odio : amp;nbsp;Pon* cdrd/Xj«” Romanus nouainflammabat bella, abfoluit HenricumBar* SMHorum. batum â iuramento, iuffitqùe eum erjeere Conradum. Recruduit igitur bellum inter cognatos Principes, quod primum fedatum eft anno 1236.

Interea anno 1233. cum in Polonia maiori fiiperftes eflet FrffwTfSpdt Princeps Vladislaus , Sputator didus , qui fuperioribus Poloniâm WA’ annis fuerat adiutor Suantopuli|i in opprimendis PrincijÂbus, iorem. Henricus memor veterum iniuriarïlmfóó vt præfidio effet nobi* litati in Polonia maiori, quam cruiltliter fpoliabat Vladislaus, multum dehortante ipfùm coniwge Hcduige,exercitum duxitiii Poloniam maiorem,camque fermé totam in fuamredegitpotcfta* tem. Vladislaus fugit ^d Socerum in Pomeraniam,

Henrid B4r. Hcnncus Poloniæ maiori præfecit Bruwonem Nepotem fu* bati nepotes um cx Adelheide Ibrore, filium Diopoldi Marchionis Morauiæ» txjorore. fsJam hunc Ciopoldum Bohemiæ Rex Ottocarus ex4^rouincia fua decerat : vxor vero cum quatuor filijs ad Henpçum fratrem fugerat. Ex quibustres in Silefiâperierunt,quartus mortuus eft

ANNALES SILESIÆ, in Coltcgio Magdeburgenfi. Ab hoc tcmporc ad mortem vfquc Henri«Bdr« Henricus habuittitulum Ducistotius Silelîæ,maiorisamp;minorisUti niM/tw. Poloniæ»

Anno I a 3 ß.fuerunt nuptiæ inter Conftantiam filiarn Henrici Pij, Sc CaGmirum filium Conradi MafouienGs. Eodem tempore Vladislaus Sputator,auxilf)s Pomeranorù adiutus, deprædatus eft Poloniam maioremjSC Bruno^em Nepotem Henrici BarbatijPræ« fediumPoloniæ maioris,perproditionem trucidauit. Scriptores Poloni opinantur, ipG accidiflè banc calamitatem,quod vexaret E« pifcopum PoGianienfem,’quem etiam aliquot diescaptiuum tenuit. Anno 1237. fuerunt nuptiæ Vratislauiæ inter Boleslaum G'» lium Conradi MafouienGs , 8C Gerdrudim Gliam Henrici Pij. Heduigis, etG erat in vicinia, tarnen in vrbem non acceffît» Henlt; Henricus B4j' ricus Barbatus,cum effet EthnarchaPoloniæ,multainmoribus con/li^ Sc legibus barbaricis Polonorum emendauit : 8C Rempub: hone«^“'^ ^em^ub, ftius conGituit»

Annovero 1238. cum ad componendas rcs SileGæinferior ris proGcifceretur Crofnam, in itinere cœpit langucre, 8C pauld póft 19. Martij Crofnæin pia confeffionc deceditjPrinceps fa^ venriem piens, pius, iuftus, SC verê patriæ noG:ræ EtG autem non eft ““ annotatum, quot annos vixerit, t^^ncolfî^re poffum, eum non procul abGiiffe ab anno ætatis feptuagefimo, quem pater Boles« laus excefferat. Heduigis maritum ardentiffime dilexerat, tarnen quodam prætextu religionis illius ætatis fafeinata, eum deferebat, 8c totos annos triginta maritus ex voto, quod præfente Epifcopo fccerantjcaiu non attioit,a quo tempore Henricus, vultu etiam pictatem præ fe ferens , comam SC barbam aluit, vnde cognomen Rarbati accepit» Heduigis etiam maritum Prinaipem non alloque« batur, niG quando pro calamitoGs erat deprecatrix : vbi tarnen te* ftes aliquos femper adhibebat.

Cum ipG eßet nunciatus morbus Principis.non acceffit cum, neque in funere eum Geuit : fed cum ex immiti ftudio pietatis, præ« fertim in feneda,animus eius quad obriguiffet, difputauit, impium • effe, ftgniGcatione ludus diuin^ voluntati veile aduerfari. Sepub tus eft Henricus inmonaftelt;fC TrebnicenG. Hunc Principem Heroicum Deus excitauera^, vt in hac noftraSilefia, pulfabarba« ricjpietatem 8C humanitatem plaataret.

Anno 1232. dcceffit Laurentius Epifeopus VratislauienGs, Lme-nfiiME« vir magni ingenrj 8C induftriæ. Scribitur jnorbum contraxiffe in pifcopi« com» pago Preichau ex nimio amp;nbsp;affiduo odore rofarum,qui fortaffis illi catharrum 8C febrirrt conciliauerat. Tanta autem tunc fuit ambitio doreropniw, Epifeoporum: vt,cum Laurentius in publico confeffu nolletccdcrc luoniCraÄJuienß, luo ipfe Romam profedtus Gt,ft jmpetraret diploma à RoatiGce, qud fua EccleGa VratislauienG Sd reliquis præferretur*

-^turbata crat armis Vladislai : Relt;Jegit Gnefnam in fuam pOi« teftatem, nec multô poft Vladislaws ex mœrore animi, propter miflum patrimonium,in Pomerania obq t, Cadauer tarnen Polias’ niam, permittente hoc Henrico, delatum eft, ibiqûe fepultum ♦ Re« liquit fuperftites duos filios Boleslaum amp;nbsp;Prjmislaum: illis vt pa« trimonium films rcdderet, Heduigis mater valdeinftabat,ièd ni« hil profecit. Retinuerunt igitur tantum exiguam appendicem Po* loniæmaioris verfus Mafouiam,

uiieihtaHoc tempore aiunt in Maibuia memorabile exemplum diui* fouiniftsdip ni iudicî) oftenfum efte,in Mieslao filio Conradi Ducis Mafoui* expilaret fuos, amp;nbsp;illorum bona per vim abriperet,in conuiuio, quod ex fpolijs mifèrorum apparauerat, concerptus confumtus eflè dicitur à gliribus 8C muribus. Ita antiquitas non fruftra dixit : Malum virum vel mus mordeat.

ß l sUm PU-- Boleslaum Princeps CraccHiicnfis,qui fuftinebat titulum Eth« diTiMlt;/Kciï «» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nulla apud alios Principes crat autoritäre, vt ièfe

-xorem cune= munirct contra Conradum Mafouienfera,duxit filiam Regis Hun« gtMjfirf?«, \ garici Belæ Cunigundim, cuius Auia paterna fuerat Gerdrudis fo* ror S, Heduigis, Accepit dotem luculentam,amp;S ipfi coniuges,pr3C« ftantes forma Ô6 ætate, mirabili illius feculi fuperftitione,vc imita* rentur exemplum Jdenrici Barbati èC S, Heduigis, perpctuam fo* uerunt continentiam, amp;nbsp;confuetudine coniugali prorfus abfti* nuerunt, Inde Princeps iple appellatus eft Boleslaus PudicustaC Cunigundis præcipuam laudem fandimoniæhabuic.

ÎN Propheta admodum triftis querela de diftîpatione gentisîf* •quot;^raeliticEe rccitatur: Iniquitates noftræ,ficut venti diftîpauerunt nos. Ait Propheta,propteridola,amp;:fcelera,decem tribus Ifracl fedibus fuis auulfas, in*Ionginquas barbaras regiones dißedas effe, perinde ficut vehementes ventorum tuwiües cumulum palea* rum,magno impetu fublatum in auras», iblenrdiipergere,ita vt nunquam illgî quifquiliæ poflînt recolligi aut coacerwari: ita in pœnispublicis, vbi feCe noaæbarbarx genres infijndunt,totæ familiæ abripiuntur, parentes complcxu libeforum, vxores à maritiâ

warîtis auelluntur, in diuerfas plagas barbarid orbis ad fer* uitutem, ipfa morte triftiorem, abducuntur : vt plerumqùe in toto vitæ fpacio miferi homines de fuis duldfsimis corporibus, paren* tibus vel liberis nihil penitus refeifeant,

Talia nuncaccidunt ih vicina nobis Pannonia, vbigraffa* tur crudclitas latronumTurcicqrum: Ettalis ante annostrecen* tos 8Ó viginti odo, fuit facies publid amp;nbsp;priuati ftatus in tota Po* lonia,amp; in maxima parte noftræ Silefiæ, quando rabies Scythica patriam noftram laniena horribili compleuit,8cinnumerabilem hominum turbam aut •rucidauit, aut ïn rigidiffîma antra Ardoa, adfua plauftra barbarica abreptam, auexit»

în hæcigiturtam luduofa fpedaculavbi intuemur, expa* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pof’

uefeamus deiræ Del aduerfusfcelera hominum magnitudine, amp;nbsp;feriam cogitationem de emendatione vitæ noftræ inftituamus, raemores illius triftiflimæ comminationis Chrifti ; Nifi pœni* tentiam egeritis, omnes ita peribitis» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Imminent nobis ex vicinîa gentes immani rabie noftrum cru* orem Gtientps Tnrrira. Tartarica_^MnfcQuitica : Sc qualia fint repagula, quæ humana induftriagn hoc animorum noftrorum torpore, amp;nbsp;publica fegnicie atque difeordia, illis obqcit, eft in confpèdu. Precemur igitur Filium Dei,qui eft magnus Mi* chachftatis in excubi-js pro filijs fui populi, vt ipfe à nobis ar* ceat barbaricas vaftationes , ncc finat hanc terram, vt Propheta minatur, anathemate percuti» Nunc recito hiftoriam verè tra* gicam.

Anno 1140. dicuntur magna agmina Ta’î'tarorum erupif* T^t-Mrorum fe ex vltimis limitibus Ardois in Græciam, fed tunc funt reiedi abimperatore Græco Alexio. Cefterunt igitur rurfus ad palu= dem Mæotidem, ÔC Ruftiam vel Mofeouiatp inuaferunt. Poft Txrtmwm« annorum verô aliquot continua bella, Mofehi vidi funt âTar* taris, magna pars RulTiæ eft fada Scythis vedigalis,

Tanta autem fuit tyr* feruitutis Tartaricæ,vt Principes Tdrtttri cru* Mofcouitici,qui alioqui potentialopibusantecelluerunt,etiam deUterimpe* plcbeio nuncio RegisTartarici,^etituro tributum,pcdibus,ipfii^o[chii, fedenti inequoobuiam prodirent,poculum ladis equini,quod gens ilia habet in delitqs, porrigerent, amp;nbsp;Juttas ladis, quæ Scy# thapotantc iniubas^equi cxcidebantjOrelambercnt. Legato rcci* taturo literas fui Principis fubfternebant prcciofam veftem : ex . pellibus Sîipellims, vt nommant, iple, cum tota nobuitate inli* funt in dens genibus; mandata Tyranni aufcultabat. nbsp;nbsp;H8c tam turpe Mopouw

Anno 1240, Tartan’,progredî ex Mofcouia, depopula» fîint Poloniam ad n'pam Viftulæ vfquCjabduda magna præ(3î bominum Sc aliarum rerum, Eadegi hyeme denud reuerfi funt, amp;nbsp;Viftula amne glacie concreto, ferme ad ipfam vfc^ Cracouiani nemineprohibente vagati funt, itipinis Sgt;C cædibus omnia compkn» tes,

Sedebat Boleslaus Pudicus, Pn'nceps luuenis Sc imbcciIIiSj ci inibeciüio Cracouiæ fpedlator incendiorum dirq^tionis Prouinciæ fuX, cum inter Principes Polonos nuHa eiïèt coniuntffio,nihil poterat rebus fuis afïèrri opis, Vtebatur veroremedqs valde peruerfisî cumulabat miffas, inuocationeshominum mortuorum, cultus tuarum : cum ifta fatales illas pcenas attraxiflènt,

Tdrtdrorum Anno vero 1241. quafi tota gens Scythica,cx fuis fèdibus irruptiones profiliens,locuftaruminftar,regiones Europæasinuafit :Sf, cum peuißimd. duplex collegiffent agmen : Alterum, Ducibus Batto Caida«“ no, vt quidem verifîîmæ hiftoriæ teftantur, in Hungariam, quam propterfoli bonitatem femper appetiucrunt alienæ gentes,irrupitî Tdrtdri ud* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bella Rego y wtfo ytotum triennium crudeîem in modum

fidnt Pdnno» vaftauit : Alterum vero, duciflPeta, inualît Poloniam, Sgt;C primum quidem, quafi antecurfores emiGt: fub initium Quadragelîmæ, qui ingentem turbam hominum vtriufquc {èxus,vindam loris ab^ ripiebat, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Tdridriuin* Huncglobum,qui nondum erat maximus,adorti funtali^ cuntPolonos. quot fortes viri Poloni, colleéîis copijsnon magnis exnobdita* te amp;nbsp;populo, qui, etfi acerrimê dimicarunt,Sdmagnam ftragem hoftium ediderunt: tarnen tandem fuperati multitudine,cefferunt, Interea Tartaris iùperuenit nouus exercitus, qui dicitur expleuif* fenumerum roooooo hominum. ïftediuiGt feièin duoagmina, quorum alterum advaftandam Malbuiam miffum eft: alterum redâ petrjtCracouiam,

rdrtdrorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;publico metu,etfi d^m idoneus redlor,tarnen præ*

crudelitds. fedli regni, moti Ipedaculis nimismiHrabilibus, cum non modo pagi ôdvrbes ab omnibus partibus arderent,verum etiam con^ taminarentur templa, rideretu^religio Chrifliana, amp;nbsp;miferi ho* mines nobilcs 8C ignobiles aut paffim madlarentur, excruciati omnibus tormentis, ajit vindli pecudum more raptarentur, con* traxerunt quospotucrunt milites, amp;nbsp;corpdra/ua furori Tartarico obiecerunt.

Puonatum eft non procul à Cracouia acerrimê *8. Martij: fui uincunt lcd Poloni rurlusvicti multitudine, amilJa præcipua nobditate Polonos, gentis, fugientes fefe abdiderunt in fyluas. Boleslaus Princepsin Carpa*

j Catpatum montcm fugit, 8C ibi cum coniugs fua delimit» Craco* Tartaridirh uiaab omni populo deferta eft, quam Tartari fpoliatam incetii piufttcr in^ derunt» Neque diu ibi commorati properarunt in Silefiam, vc

;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Principem Henn’cum, cuius pocentiam metuebant,imparatum op«

Ripas Viadri ad Ratiîïoriam prændio munierat Mieslaus a Dux RatiborienGum, is Tartaros, qui primi flumen ingreiîî fue* ilt; rant, fortiter repulit multis interfedis: Sed deinde jconfpecla tanta multitudine,expauit difcedens cum fuis,recepitfefead Hcnricum* Inde Vratislauiam delati funt, fperantes ex ca vrbe, quam ciTe caput in Silefia didicerant, vbercm prædam, Sed cum t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vrbs ea ætate nondum valeret robore militari, parum effet mu«

; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nita, ciues res fuas in arcem comportauerantjipfi vero diiceflci»

( : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nem arcis: fed manifeftc ibi confpccta eft præfentia Dei,defen« flraoppugnât

i lt;3entis aliquas Ecclefiæ reliquias. Tartari enim territi funt flams ! ■ mis ex cœlo cadentibus, 8d latè inter çrdines ipforum difcurfan# tibus: amp;nbsp;ita precibuspiorum abarce,ficut olim Attila ab vrbe Aurelia in Gallia fulguribus ôc tonitrji^ rsisdi funt.

Proximo die pofl: Dominicam Pafchæ coniunxit fèfc cum illis alcerum agmen, quod Mafouiam vaftauerat, atcç fîmul reôfa Lignicium contendunt» CompleueratfamadeirruptiorieScytha*

I rumvniuerfam Germaniam,amp; ingens eratomnium mctus : fed cum Imperium tune certo caterer gubernatore, ÔC maebinationiî’

' tus Pontificum omnia effent diftraâ:a amp;nbsp;peffundata, non fuit ea alacritas noftrægentis in arcendis Scythis, quaîeolim fuerat ro» bur animorum fub Ottone primo, qui Hunnos trucidauerat»

Contraxerat tarnen Henricus cxcrcitun»trigintamillium 110/ minum, quod vni Principi etiam bac ætate,vbi iftæ regiones lon^ opponit fe gè magis funt populofæ, faólu f(^et difficile. S. Heduigis in illo tumultubellico,cum virgÿjibyf amp;nbsp;nuru Anna,coniuge Princi^ pis,rccipit fefe in oppidum Çrofnam : abiens autem, etfi fefe præi ïieduigis filio iagirc mortem filrj diceret : tarnen Henricum complexa, hortata eft, vt fortiter fefeimmani hofti pro Ecclefia SxlRepublica Chris ftianaopponeret,amp;:aut fpeciofam vitftoriam dehofte reportaret, autjfi Dco ita videretur^honefta morte occiîmberet.

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ gt;nbsp;nbsp;nbsp;■ r n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'1 He/irfci« Fini

Ipfi Henrico- egredienti Lignicio infauftum omen aceidic* pene opprimi’s T^ula enimex templodiuæ Mariædelapfa ferme lt;ÿiput ipfi fre« tur ruina, gilîet : proceÇît autem in campum, qui Volftadia dicitur, ibiq ho? ftem expedlauit.

Exercitum fuum diftinxerat in quinque agminajmotusda«^^ Polonorum, quos récentes copiæ Tartarorum in media viólori’ . oppreflerant, Primumagmen conftabatexmilitibusvoIuntarijS) ^firuiNeie^, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ætati's morCex Germania bine inde colledi eranc, Si

fignati cruce teftabantur, feCe paratas efle fubire mortem pro de* fenfione Ecclefiæ Chrifti : His adiunxerat metallicos foffores^acci^ tos Goltperga, vbi tune erant iocupïetes venæ. Duélor huiuS agminïs erat Boleslaus exul,filius Diepoldi MarchionisMora* uiacjamitinus Henrici.

In iêcundo erant Poloni ex maioriS^minori Polonia vocath quibus præerat Sulislaus. In tertio erat Mieslaus Dux Ratibor rienfis cum fuis copqs:is tarnen iufluseftinpugna lêlècumfecun* do agmine coniungere. Quartum tenebat Pompo Magifter Prüf fisc cum militibus fui ordinis,qui itidem, vt viri fortes,ad arcendoJ barbaros accurrerant. Vlfimo loco conftiteratipfePrinceps cum robore exercitus, qui ex SiIefijs,PoIonis ÔC militibus Germanis fti* pendio condudis conftabat. Totidem aciesTartari infiruxerantî fèdita,vtquælibet longe vniuerfum exercitum Henrici fuperaret»

HenwKtp/îw CommilTum eft prælium die nono Aprilis, 8ô inchoauit pu* tonßigit cum gnam acies fignatoriHW-cruce, amp;nbsp;metallicorum : nam hoc poftula* uerantd Principe. Illi primufti agmen Tartaricum repuleruntî

fèd cum incautè finerent fèlè à reliquo exercitu longius auelli,mul* titudine hoftium circumdati funtjô^omnes denfîfsimo quafiim* bre fagittarumjcrant enim penê nudijobtriti. CeciditibiMarebio Boleslaus inter primos animolc dimicans.

Coniungunt fefe euelligio agmina Sulislai 8^ Mieslai,amp; fe# runtur in hoftem audaderjneque deeft lucceflus. Nam cum habe* rentpluresarmatos baliftis, facile illi inermesfagittahospepule* runt amp;nbsp;iugularunt : Tartar! fuis laborantibus fubmittunt duo ag* mina, neC tarnen Poloni cedunt*

Ecce autem in medio ardore pugnæ audita eft v’ox horribilis, equitis ignoti,errantiscircum latera exercitus,inclamantis no* ftros lingua Sclauonica, Fugita, fugite : Ibi Mieslaus ciÂn fuis conturbatus, principium fugæ fe^^euafit. Henricusautem af* fatus Pomponem,eumlt;^ advirtutqfn cohortatus , cum reliqui« duobus agminibus Tartaris Ièfè*opponit,tanta4 fuit virtus noftro* rum, vt Tartari effùfê inciperent fugere.

Interea fine diabolicis præftigijs,fiue panico terrorc quopiam, ficut verum eft illud Taciti : Primi in ompibus prælqs oculi vin* cuntur,noftri funt turbati, ladlabaturîî Scychis vcxillum, in quo vifum eft depiélum caput monftrofi hominis ;quod voragineni quandam fiy^norum Ôô halituum teterrimi fcctoris eruïlabat, bar* baros caligine fua occultabat, noftros verd terror^ feetore ene* cabat»

Vtrümhæc ita acdderint,noncertóaffirmó, GensqUidem ï quot;Scythica femper fuit deditaincantationibus amp;vencfiçtjs: èC antcTdr^riM^gï } r nbsp;nbsp;nbsp;præliuni humanas hoftias madaüerant, vt femper cuna Magia

!, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diabolica,infanticidia funt coniunâ:a. Tali igitur fpedio acies

C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;noftforum tcrritæ S)C diflblutàc funt : amp;nbsp;cecidit ibi Pompo Magi* crudferorum/i

t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftcV órdinis cum multis fortfbus viris» Henricus cum paucis fuo#

f rum in media hoftiurn acie nufguam fugam refpedans præliaba* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

lt; tur : tandem admonitus^ fuis cacpitfeferccipere^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' tarico.

Erant adlatus ipfius quatuor tantum vin’ nobiïcsjinter quós (^ogoüienßs J vnus fuit Clemens Præfedus Glogouienfis, illi omni ope conati prafeäus t funt Principem eripere, cum equus ipGus faucius amplius rton ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P’^og^’^deretur, cum in equum recentem impofuerunt» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pw,

1 nbsp;nbsp;nbsp;■ Ex comitibus vero vnus Iohannes antcibat, amp;nbsp;ferro Tar«

I taros fubmouebat: eum cum animofe fequeretur Princcps, amp;£ vlt; I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;num ex Tartaris,qui maxime eum premebat,gladioferiret5braî»

chio fublato ab alio Scytha proximo hafta ad alam traiedus eft, . ix equo exculTus* Comités circa Dominum præliantes etiam oc«!

cifi funt: Solus Iohannes euafit acceptis duodecim vulncribus, quem cum perfequerentur nouem Tartari,.ipfe nadus in fuga tres alios Chriftianos, illis fretus conwértit fefe, amp;nbsp;oâo ex illis Tarta* ris fua manu iugulauit, nonum autem captiuum abduxit» Poftea, vt Deo pro tanto beneficio effet gratus, ingreffus eft religionem monachorum Dominicanorum»

Tartari cadaueri Principis caput amputatünt iltud^haftæ infixum circumtulerunt»Lignicium vrbs incenfa eft,fed arx valido incendifwr. cft munita præfidio, ab eo cumTartari poftulaftent dcditionem, xcfporifum eftjpro vno Principe necato,fefe habere pluresDomi# nos adolefcentes, quos non effent deferturi^

Tartari attenuati tam cruentà vidoria, amp;nbsp;metuentes arma ex vicina Germania, nihil progreflî vlterius, vaftata Morauia,ad T^rttHreuer fuum imperatorem in Hungan^ funt profe(fti. Tanta verô ftrao tuntur w» ges Chriftianorum édita efl'e^ucitur : vt, cum Tartari poft viifto» riam, fîngulis cadaueribus fiftgulas auriculas pracciderent,nouem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ma»

Corpus Henrici abvxorc Annacxfextodigito finiftri pedis àgnitum eft,8lt; Vratisl^uiæ in TemploS. liCobi fepuîtum. In loco Henri« pç prælrj etiam templum conditum eft» Hic fuit exitus Generofi ÔC fepultura. verè Prj huius Principis,congruensad vêtus didum: Propatria decuseft magnum profundere vitam: cui tota Germania,quam fuo fanguine texiç,‘rie earn etiam, ficut Poloiiiam, Scy thæ percurrerent, debet gtatiam.

Etß cnim Pn'nceps ipfe mortuus eft: tarnen ita vires Tartaro* rum attriuit, vt ßbi ipfis diffiderent, Sc ad fuos reucrterentur. Fuie Henrico nupta, vt ftiperius retuli, Anna filia Ottocari primi Bo* hemiæ Regis. Sufeepit exca liberos nouem, quatuor filios,amp; quin* que filias, Fili) fuerunt Boleslaus Caluus , Henricus Tertius, Vladislaus 8^ Conradus. ExquibiKduo,VIadislaus amp;nbsp;Conra* dusjconfilioÂuiæ,miffîfuntadftudia,Patauium initaliam Via* dislaus,ConradusLutetiam:amp;f deftinatiab eaadfacra : cum di' uißo Silefiæ inter tot Principes videretur inutilis»

Vladislaus Patauq boneft«^ vixit Sdbeneficentia multorum animos ßbi conciliauit. Nam inter reliqua officia, folebat tenuio* rum ciuium filias, data dote ex fiio, elocare, ne turpi quæftui addi* cerentur ♦ Is deinde creatus eft Archiepifeopus Saltzburgenfis, quia propter ftirpem maternam carus erat collegio illius loci.

Conrado promittebatur Epifeopatus Bambergen fis, quem multi ex familia S,Heduigis tenuerant: led ipfe repudiata eadi* gnitate à fratribus patrimonium repetiuit, vt fuo loco diccmus.

EXlt;P 0 Sn 10 STl^^lS iS' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Heduhti.

Sânâorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;laudanda eft profanitas illorumjqui aut fimulatione reli*

lominumme^ I- ^gionis,aut barbarie quadam veteres hiftorias hominum,quos wri^rchzjcrt- Q^us excellentibus donis ornauit, negligunt amp;nbsp;alpernantur, Sed vere pietas Deo grata eft, exempla præfentiæ ipfius in fandis ho* minibus intueri, 8C ßlio Dei,conferuatori Ecclefiæ,qui perpetuo fi* biagmenaliquoj exgenerc humano exccrpit,gratias agere, ficut rede didum eft: Hos ego cum laudo,laus ea tota Dei eft,

Etfienim pofteriorum temporum in Ecclefia non eaeft fince* ritas,neque is veræ ^dei fplendor, qui fuit ætate Apoftolorum, Sé pauló póft, 8é præter alias fupcrftitiones,quibus deformata^ft Ee* clefia, etiam pernitiofus mos in cr|ku Só adoratione hominumfan* dorum , qui ex hac vita difceflerunk ffiuedus eft : tarnen etiam in • ilia caligine teftimonia de Ecclefiæ conferuatione, amp;nbsp;de præfentia Spiritus fandi in eledis édita furtt,

Nos etiam praccipuomodo debemusgratitudinem Heduigi , Silefiæ,quæolim,nog vt domina,fed vt mater patriam noftram amauit,eamqj plantatione religionis,literailt;im 8C virtutis excoluir» Heduigiipi» De Vita igitur ipfius breuem habebimus fermonem. Nata fuit naf«, Heduigis pâtre Bertholdo, Duce Meraniæ, Carinthiæ amp;nbsp;Jftriæ î matre veroîAgnete nata ex Marchionibus Auftriæ, vt quidem ipfa hiftoria,quæ in templis Iegitur,perlpicuè alTeuérat,

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I \

Fuit autem lainilia paterna exfti'rpe Arnolphilmperator/s, hati zxpoftericate Caroli M.agni, qui anno Chrifti nongentefirno perqt pthiriafi. Is habuit filium naturalem Rapoldum conditorem ftirpis AndechelTanæ in Bauaria : vnde poftea nati funt Principes, qui tenuerunt ducatus lftriæ,Carinthiæ Ôd Meraniæ,quant fcri^ ptores multi non rede nommant Morauiam.

Ducatus autem Meraniægiempore Friderici BarbaroHæ,amp; Hierdniie dua paulô ante, nominabatur Regio ilia, quæ olim fuit fedes Narifco# fuca irum : poftea didta eft Voitlandia* Extinda enim mafcula ftirlt;s pe Ducum Meraniæ fub Friderico Secundo, ducatus ille à vicinis, cum nullus eftet certus Imperator, difcerptus eft ♦ Partem enim Epifcopi Bambergen fis, 80 Vuirtzburgenfis : Aliam autem par^ tcm Burggrauius Norimbergenfis,occuparunt*

Cenuit ea familia aliquot præftantes viros, inter quos cek^ braturOtto Cancellarius Henrici Sexti Imperatoris, qui poftea faôtus eft Ëpifcopus Bambergenfis, amp;nbsp;Pomeranos fidem Chrifti docuit,vnde Pomeranorum Apoftolus eft vocatus. Inuenioaua tem annotatum alicubi, Bertholdum patrem Heduigis, à quibuG dam ordinibus, mortuo Friderico Barbarofla, propter opes potentiam vocatum efte ad Imperium contra Philippum Bamber* genfem, Bertholdus tarnen, cum ajiimaduerteret huic, munito ftu* drjs principum, fefe futurum imparem, volens de fuo iure ceflit. Nonextinóla funt autem odiainfilqserga Philippum, qui deinde anno 12.08. Ottoni Vitelfpachio PrincipiPalatino,cui Heduigis filiam Gerdrudem defponderat, adiutores fuerunt,vt Cæfarém in* terficeret.

Nati funt Bertholdo quatuor filq : Ecbertus Epifcopus Bam* Hed«tgw frda bergenfis : Bertholdus Patriarcha Aquilegienfigt;: Henricus 8d Ot* F’quot;“” toMarchiones lftriæ,qui omnes anno 1231. fuerunt in exercitu Friderici ducis Auftriæ, cui materna ftirpe erant cognati, in bello contra Regem Bohemiæ. Sed cum propteynortem Friderici co* piæ dilaberentur, nullus fuit illius expeditionis fucceftus. Ex iftis fuit v^timus Otto, qui anno 12 4 8. Plafleburgi interfedus eft, w cum eoftirps mafcula deleta. I

Collocauit idem Berfnoldus nuptum filiam Gerdrudem •Hd«igK co» Andreæ R^gi Vngariæ, quS â Barone Vngarico in fua aula, pro* pter adulterq procurationem, vt^utabatur,miferabiliter eft inter* negwidu, fecfta», Ex ifta Gerdrude nata eft Elizabetha, nupta Principi præ* ftanti Ludouico Landgrauio Thuringiæ Haffîæ, qui profecftu* rus ad bellum Turcici^m in Afiam, Brunduff) decelfit. Ifta Eliza* betha, foemina fan(?la modefta, à mariti fratre in exilium pulfa eft , Bambergæ ab Epifcopo cognato in monafterio nutrita» Ex huius tarnen filia Sophia, materna ftirps eft Laitdgrauiorum Haftiac, ' • •

Ex Bda deinde Rcqc VnQan'æ, filio Gcrdrudis, nata cft ncgundis vxor Bolcsiai puaid,Principis Cracouienfis : quæ etiani opinione fanftitatis Celebris eft: ita vt fingulari fatohæc familM Keduigisddo^ foeininas nobiles ob pietatem produxerit. A teneris verô annis lefcentia, vfquc laudata eft probitas Hcduigis,in qua fèmper eximia fuit tno^ deftia,amp; ardens ad prccationem amp;nbsp;exercitia pietatis ftudium. Pro* miftà eft Henrico Barbatoannoætatisduodecimo, eiqùc deinde luculentam attulit dotem, cuiusftiaximampartem maritusPrin* ceps,ab ipfa exoratus, in condendo amp;nbsp;locupletando cœnobio vir^ ginum Trebnicenfi iniumiit» In Si le fia vere ita vixit, vc fuerit in* nocentiæ, fànditans manfuctudinis exemplar»

Hiftoria de ipfa inepte amp;nbsp;barbare feripta, célébrât tantum ipfiiis opéra ceremonialia, amp;nbsp;dura exercitia in vieftu, cuitu corpo* ris, in fuftipenda inedia, vigilijs fimilibus . Etfî autem ilia, vbi fîunt fideVera in Chriftum prælucente, amp;nbsp;vbiiufta lèruatur me* diocritas, fuam laudem habent, ficut etiam externa diftiplina in re* Hfrfwgïs uir= natis pulchrum decus eft : tarnen in bac pia foemina alia ornamenta nobiîiora fulferunt : neque folum virtutibus Ethnicis, autgeftibus illis externis, tanquam folio ficus, tecfta fuit : fèd, cum intus in cor* de ad Deum effet conuerfa, SsT gubernatorem baberet Spiritum fan(ftum,accendebantur in ipfa virtutes diuinæ,vera lux agnoftens Deum,amp; vera fides, ad Deum fiducia mediatoris accedens, ardens pietas, dilecftio, caftitas, benefîcentia erga Ecclefiam 8d Rempubli* cam, abæ^ multæ» Harum virtutum teftimonia amp;nbsp;documenta in tota vita ipfius lucent»

Ipfa non folum apud Principem fiium deprecatrix eft pro populo, pro affiidis, fledfit eum ad clcmentiam, amp;nbsp;iufticiam, ve* iWwjgw dr» etiam apud Deum :amp; ficut pia amp;nbsp;modefta Eftber, eft focia Sé denî pittdf. duciffa communium prccationum, ardentibus votis Ecclefiam Si Rcmpubb'cam Deo commendat : Ita, vt ex aftîduo infèflu in geni* bus, etiam grandes amp;nbsp;duri calli in genibus ipfius excitati feriban* tur: Nequedubiumêft,propterhuius fandæfccminæprcces,ælt;î rumnas publicas eftè lenitas, nbsp;nbsp;arma Scytbica repreffa.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fuit deinde fuo Principi hKs^gtgx ad propagationem reli*

gionis Si. pietatis in bac gente: Necj^ie fuo labori fuis^fumtibus pepercit, vt latè per totam proyinciam EccIefiæamp;Scbolæ,qu2C olim fucruntin monaftcrfis,conftituerentur. Curauit etiam Sile* Heduigif fiam omari vrbibus, legibus, aifeiplina amp;nbsp;ædifiefjs : ficut non du* bitim eft, banc regionerft tuneprimum cultigram accepifte, Accer^

’ fiuit ex Germania multas familiaSjqui noui coloni litcrasô^bu* manitatem fimul bue intulerunt» •

Confta^verô,non efte opéra meliora interbqmities,qu^m communicâtionem fapientiæcccleftis, amp;nbsp;boneftariwn/Iegum in fo* cietatc

ci’etate politica, quæ hæc noftra regio ab ifta benefîca omnium mai tre accepic, mores ipfius ita fuerunt placidi, itâcg ab afperitatc alie^ nijvc, ficut Cyrus Xenophontæus, nunquam vehementi ira,etiam in magna rei indignitate, exarfiffè legatur»

în vita interiori ita erat amans caftitatis, amp;nbsp;tanta fuit in rebus aduerfis patientia, vtctiam*in alteram partem potius deliquerit. NamjCum fexies fuilTet puerpgra, tandem maritum magnis pres H^duigis cibus ed adduxit, vt confuetudini coniugali renunciaret, ab eâque quot;'f’“’ ferme triginta annos fefe abftineret,in morteetianimaritiamp;filq ‘ adeó fefc Deo obtemperare oftendebat, vt edere geftus aliquos mœfticiam fignificantes impium effeduceret,

ïfla quidemsS; alia fuperftitionum labe, ex fordibus ætatis ib lius fuit afperfa, vt femper in Ecclefîa alias maior,aliâs minor eft lux : Et tunc, fabricata iam monarchia Pontifîcia, amp;nbsp;orbe terrai rum vbiq; nouos monftrofos foetus monachorum parturient te,tetrumchaos abufuumEcclefiam contaminauit,quibus contât gqs etiam ipfa inquinata eft» Scimus autem, monftrata veritate Hedwigw in» cœlefti y redargui idolatricos cultus fuperioris ætatis in cultu ftat tuarum ÔC mortuorum hominum, in profanatione facræ Coenæ,

Opinio, qusc damnat coniugia, in animis hiiius amp;nbsp;aliarum fœminarum inoleuerat, ex iniqua lege cœlibatus : càm vita coniut galis,impuritas ÔC contaminatio pietatis elfe exiftimaretur: Nequc interea erudircntur homines de mirando confilio De^quinaturam hoc modo condidit, hune ordinem propagationis in genere but mano, circumfcriptum certa lege, ex arcanà fua fapientia inftituit, ficut dicitur: Dixit Deus, non eft bonum, hominem eflefblum» Neque etiam pfis foeminis ardentibus zelo pietatis proponebantur hacc fimilia didla, commonefacientia de veris exercitfjs fidei 8lt; diledlionis : Saluatur mulier per filiorum gencrationem, fi manfet rint ih fideamp;diledlione.

Hos fontes fi dodloresillius ætatis monftta{rent,intelligi pot tuilTei;, coniugium elfe veram caftitatem, 2lt;,vt Paulus verecunde w loquitur, debitam beneuolentiap inter coniùges Deo non difplû cere. Nec impium eft, in Âom parentum, liberorum aüt propin« quoruna efi'e in moerore, n?c ilia ftoica monachorum eft laudanda. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

IndoluitChriftus in morte fui amici Lazari,^^ lofepb often« dens fîgna moeftiCiæ propter patris fui dgcJelfibhem, noh refiftit voluntati Dei. Qtiia ^trumeg vult Deus : nos calamitate 8^ morte' nofivorum aftici,.cum ipfe naturæ hüm*anæimprefterit : fimul tarnen apprehenfione verarum confolationum ex Euangelio Ueduigiiprot dolorem moderari. Inter iftas maculas tarnen,cum nftftra domina fundamentum*faiiæ doélrinæ retineret, nbsp;fidücia mediatoris quo«

tidiè ardcnter rcmiflionem peccatorum peteret, non fuit abiecti propter illas ftipulas, quas ædifîcio Chhfti indodi dodores aiïuc« banc»

Êt funt in omnibus Tandis næui multi amp;nbsp;magni, non tamert contra confcientiam, ÔC quas illijcum fint admoniti, non pertinaci* terdcfendunt, ficut oftendunt excmpja Apoftolorum 8^ multos rum aliorum. Ideo dulcis Paulo eft monftrata confoJatiOjqui aitî Fundamentum aliud poni non pAeft, præter id quod pofitum eft quieftChriftusIefiis. Dies inquit Apoftolus dedarabi^qualis fit cuiufque acdificatio,5ó ille,qui detrimentum patictur, Taluabitur vt -perignem. In verisenim tentationibus ma»ifeftum fit piæ menti, nonfubfiftere ftipulas commenticiarum opinionum, amp;nbsp;fimul De* us errores etiam in Tandis, multis triftibus exemplis punit, ficut huius Tandæ Tccminæ, tam multæ 8lt;^ graues fuerunt ærumnæ, vt

non dubium fit J earn ilia magnitudinecalamitatum commonefa«* dam amp;nbsp;fradam, non modo fuiflè modeftiorem ,Jverum etiam quafi omnium mundanarumrerum fuiflepertæfam.

Vidit cnim tragicum exitum Tuæ ibrores RcginæjSd qui, quod grauiftîmum eft jftelere fratris ôdSTuo accerfitus cftè putaba* tur. Viditdeinde filiam illius Gerdrudis Elizabetham Thuringia* cam, Termina m Tandam, marito mortuo, miferabiliter, in exiliuni proqcijvbi paulo póft mceror*e animi contabuit. Conipirationc prïçterea fratrum, interfedus eft Philippus Bambergenfis CæTar vtilis Imperio, èc quidem ab illo ipTo Ottone, qui futurus erat ge* ( neripfius : Ideo necato illo noluit filiam promittere alteri, Ted earn vna cum cæteris Tororibus in collegium virginum Trebnicenfe in* clufit : Paulô póft conipexit dimicare exemplo penè Thebaico, inter Tefe filios, iugulari multos ciues, amp;nbsp;homines innocentes, ip* Tumqûe deinde filium, terribili exemplo diuinæ vindidæ,ceruices ex equo frangere»

Vulneratus eft ipfius maritus, optimus Princeps, ex infidijs lethaliter, abdudus dtinde in carcerem, vbi ipTa Tuo labore,preci* bus 8e lacry mis, eum liberauit 8e diflidia parauit» T andern poft mortem fui Principis fuit ipedatrlk horribilis lanienæ 8e tyAnni* dis Scythicæ, quæ fuit grauior cfÏMn^quàm nunc eft alperitas Turcica. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

In quanto igitur earn doloi^ fuifte credimus, cum vidit hanc regionen) ftudio ipfius religione 8e vrbibus excultam ,crudelen) inmodum-vaftari, vri, dirjpi,8e deinde filium Principempræ* ftantem pietate 8e virtute,patrem multorufn filiorum,anteftne* dam in prælio à Scytis trucidari» Hie tantofum malorum con* curfus etiam virile öe conftans cor, potuîflet frangere : ipia tarnen addida precaaioni,8efontibus verarum confolationunï,ctfi fuit triftior ôd toruior: tarnen earn animi retinuit æquabjlitatem, vt verê

vcrè de ea prædicari poffit : T amen per ipfas lucct ærumnas fides. Sednoninftitui nunc longum panægyricum, Tantum inhaclu# ftoria breuem etiam huius Sandæ fŒminæ,quæ fuit huiiis regio# nis finaulare decus, mentionem facere volui, O

Confumta mœfticiaamp; ærumnis, in pia inuocatione Chrifti uMgifde= deceffitanno 1243. biennio poft cladem Lignicenfem, ly. Oétos bris, cum aliquamdiu decubuiffét ex torrido,vt apparet,marcore, quem ex curis genere vitæ afpero contraxit. Anno vigcfimo ueduîgisapo» tertio poft deceffïonemcius,Iaborantibus in bac caufa multis po# tbeofif, tentibus viris, à Clemente in numerum diuorum relata eft, èC in# ftitutæ folenncs feriæ, cum precatione S)C cantu valde fuperftitiofo. ïuflî funt homines exuuias ipfius inuifere, cas adorare, amp;nbsp;ab ea bo# na 5 quorum folus Deus dator eftjpetere. Ea nos merito répudia# musjcumfciamusjnequaquam ornari pios defunélos, vbi defor# tnatur Deus : Sed gratam ipfius memoriam confcruemus,Sd Deum oremus J vt fubinde excitet Principes 8C dominas pietate amp;cari# täte in patriam præftantes , vt ipfi inter nos perpetuo Ecclefia colligatur, quæ eum agnofcat amp;nbsp;celcbret fine erroribus idola# tricis.

Reliquie beataHeduigis numerofam pofteritatem, quæ diu Heduigiipo» in Silefia eft dominata , èC adhuc hçdie fuperftites funt inclyti Principes Lignicenfes Bregenfes, nati paterna quidem ftirpe ex vetufta familia Regum Poloniæ : materna verô ex pofteritate . Caroli Magni amp;nbsp;Beatæ Heduigis, quæcerteeftnobilitascximia, Quos Deus,etfi diadema Poloniæ illis per iuiuriamdetra«dlt;tMOTbiIà^w. âum eft, ornauit multis præclaris vitæ commodis, Si, quod ma* ximum eft, vera agnitionc Fili) fui: ita vt hic etiam exemplum diuinæ illius promilTionis confpiciatur : Gen«rationi redorum benedicetur: quam PoêtaEthnicusacceptamalicubi in poema fu# umtranftulit,eCmSfut mÄui» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;U.

k • ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Principes.

Henricus Tertius Boleslaus Caluus Conradus Vladislaus Ar# Vratislauienfîs. vel fæuus Lignh Glogoui* chiepifeopus cerffis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enfis Sa# nbsp;nbsp;Saltzburgenfis,

* * . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ganenfis nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;poftea guber

* . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nenfis. uitnfis.

G Rata erat memoria Henrici Pg apud Polonos, ideo poft abi^ turn Tartaroruin Boleslaus, Henrici filins, vocatuseftad Du^ catum Cracouiehlèm, eledus in lummum Principeni, quia Bo«* leslaus pudicusexiftimabatur perfifTe» Receptus eft Cracouias cumiæticia: fed citoexeruit feipfius natura: fuitenim fjLu^ÓKamp;-y-(^i ftupidus, infanS iniuftus» Ideo fa«li negotio eurn ex Polonia excuftit Conradus Mafouienfis:amp;dum illi litigant, intereaTaf^ tari rurfiis per iuga Carpathi ex Hungaria ftfe tumultuaria ma* nu efïùndünt, Cracouiam opprrmunt nbsp;nbsp;diripiunt, necatis pluri*

bus hominibus, quam prius. Nec multo póft amifit Boleslaus et^ iam Polom'am maiorem. Nobilitasenim,qtiædeteftabaturipfiïjs atrogantiam, reuocauit filios Vladislai exulis,modeftos Princi* pes, Primislaum amp;nbsp;Boleslaum : Ita nec fapientia, nec fortuna hu* mano confilio ad hæredes poteft tranfmittû

Auia autem Heduigis hortata eft nepotes, vt omitterent Po^ loniara,SiIefiam vero ipfi ornarent amp;nbsp;tuerentur diligenter. Sed ftatim poft mortem S. Heduigis Boleslaus Princeps prodigus iniuftus, voluit fibi fuam aflignari partem in Prouincia,ne coge* retur reuereri matrem amp;nbsp;Epifeopum Thomam, quern mater cole* bat amp;nbsp;audiebat. Fada eft igitur tab's diuifio, vt Boleslao, iplb ita digente, tribueretur Ducatus Yratislauienfisgt; Lignicenfisautem Glogouienfis ditio relinqueretur Henrico: fimultarnen vterlt;^ alcerum ex fratribus, qui deftinati erant ad profefliones facras, ha* beret in hæreditate confortem: Henricus Vladislaum: Boleslaus, Conradum, Poft exiguum tarnen tempon's intcruallum,Boleslaus partem Lignicen(em,tanquam meliorem poftulauit : amp;nbsp;quamuis iniquum petebat,tamen â matre vidua,quæ paci ftudebat,impetralt;* uit quod voluit. •

Fuit hoc anno 1244. Non multó veró poft idem Boleslaus, turbata pace, excitauit graue amp;nbsp;exitiale bellum in Silefia,quæ non* dum fefe ex vaftationibus Scythicis collegerat. Conradus enim mutata voluntate repudiauit Sacerdotium : quia Auia eum inui* * turn ad illud addixerat : amp;nbsp;quia ilia familia non amplius èrat gra* ta in Franconia : Rcuerfus igitur l^utecia hæreditatem luam’â fya* tre Boleslao petebat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Vladislaus autem, qui creatu?erat Archiepilcopus Saltz* tiifitroref, ßuj.genfis, integrum fuum patrftnonium fratri Henrico reliquit, IbiBoleslai nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuit intolerabilis. Poftulabatenim rurfus,Vt

fada commutatione diKatuum, Henricus migraret Lignicium, fratrem Conradum placaret, fibi auteih Ducatum Vratisla* tiicnlem daret integrum. Sed hoc ordipesfuid.ifluadebantamp;irt* iufticiam Boleslai deteftabantur. Ortum eft igitur Ciuile bel* luin inter ftaFres diuturnum, admodiim Silefiæ faneTlum*

ANNALES S I L E S I Æ. . o, quot;7^ Anno ia4V. pnmumadortus eft Hcnricum fratrem Boles« vr4«s/lt;««ilt;t laus, conuocatis militibus, prædonibus vndiqucex Germania : udfldtioigt; accurrit Vratislauiam, ea poft incendia Scythica adhuc erat cxi* guaSc infirma gt;nbsp;quidem formam nouæ vrbis tunc accipiebat, Donata enim fuit iure ciuitatum Germanicarum , abolira bar« barie Polonicaj ideo ciues4aaftim ex Germania ed confluebant, ofe nouis tunc ctiam mœnibus cingebatur. Inter illas difficultates./îJet vrxt«» tarnen fuftinuit trimeftrem obfiÄonem Boleslai, amp;nbsp;eum reinfedla^'^““*”** abire coegit ♦

In reditu autem diripuit Sc incendit Nouororum,amp; templo, ad quod mifcri homirtes cum vxoribus paruis natis confuge« rant, vt rcligione loci fcfe tuerentur, ad quingentos homines fœdê inflammato exuftît» Reuerfus domum totam Silefiam latroni« No«ofon«« bus complcuit, qui deinde grauiter Prouinciam affiixerunu Natn cum illis ftipendia non exolueret, agros hinc inde font depracda« ti. Inuenio apud DuglofTum, eo tempore ipfum â foa nobilitate, quod exiftimaretur mente errare, captum amp;nbsp;cuftoditum fuiftcjtan« demque, cum refipifcere videretur, dimiftum cfle, Neque tarnen fie quieuit.

fuis hominibus ditioribus oppignoraflet, denuo Vratislauiam, quamuis infoeliciter ,inuafit. Nai^ non modo cum clade reiedus nbsp;nbsp;cdigt;itwt

eft : Sed pauld poft etiam ab Henrici fratris militibus exceptus ÓÓ Vratislauiam dudus eft* Frater, hortante proculdubiomatre, eum honefte habuit, èC cum fidem dediflet, fe Conrado patrirao nium daturum, dimiffus eft»

fictj, milTi ex concilio Lugdunenfi ab Innocentio Quarto,quibus mandatum erat, vt peterent auxilia contra Fridericum Secutidum, tifice. Cæfarem, quem Pontifices tunc crudeliter perfequébantur : amp;nbsp;vt Viciflim quodam officio hâne gentem rufticam deiiniret,nuncia« ieiuniduetegt;i turn eft illis ex decretO Pontificis, ieiunium^nnuum quadragefi« rwsik/t«, mæjdeincéps non à Dominica, quam EcclefianominatSeptuage-fimatS, vt hadenus ex ritu Gri/:orum vfitatum foerat, inchoan« dum efTe, fed fcrius more lèonAno, agitatis prius Bacchanalibus: Ira , cum temulenti hominet libenter admitterent orgia Bacchi, Pontifex impetrauit nummot» •

Profedi ndem legati in extremam Scythiam, ad magnum Imperatotem Tartariotim Chamum, petituri ab eo, vt Chriftianià hofninibus parceref, nec in eos amplius fæuiret : Exhibitismü« ncribus quatuor ànnoruîn inducias dicuntur impetrafle : quam« Uis de ea Itgatione itinere fcripta, plena fabularwm 8^ ineptia* rum,editaf^fr . nbsp;nbsp;nbsp;gt;

Bo/exZdi« Cdl‘ Boleslaus vero rurfus fuis furijs exagitatus, vt netuos belh «iMcHcmïSMCorraderet, extremam oram Lufatiæ amp;nbsp;Silefiæ inferioris,agruni Ifßdtn. Libufienfem amp;nbsp;vicina oppida BrandeburgenGbus Marchionibus ^PP’g’^orauifjöd Vratislauienie territorium tertid vaftauit. Paulo pdftjalienaris à Cc fuorum animis CrofnenGs ditio Conrado dedp ta eft : Struebat illi inGdias frater Boleslaus : in Henrico vero Vra« tislauienie parum inueniebat præGdi), fugit igitur in Poloniam maiorem ad Primislaum Principem Gnefneniem, cui foror Prin* cipum SileGæ Elizabeth erat nupta»

Qomdii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Primislaus coHocauit Conrado nuptum fuam ibrorem Salo*

mcam foeminam pietatc præftantem Sc cuni miifa legatione nihil uicjisnuptie. jmpetraret Boleslao, vna cum Conrado totam SilcGam, quæ duobus fratribus parebat, dcuaftauit: locis facris tarnen pe* perceruntjSf vt eftèt certa munitio,vnde perpetuæ Gerent excurGo* nes,fuit autor Conrado,vtpropeGlogouiamnouamarcemmu* niret,8dineam præGdiarios collocaret: hancfcriptores non rede nominant ßythomiam,cum Gt Pridomia* Notum eftenimex maiorum, Principem Glogouicnftm domicilium fuum in -pago Pridomia nabuiiie,

Exea munitionc,habeoautores,qui vtrumeg Principem,Heti* ricum 0lt;S Boleslaum,captos efleferibunt: quamuis Boleslaus corruptis cuftodibus clapfus eft^ tarnen,vt fcribic Dugloftiis, Hen* ricuspromiGt,aut fe fratremaddudurum, vt tribueretipGpatrilt;* monium,aut feie defuo illi aliquid daturum. Demum igitur ixr?» Glogouiæ fuit conuentus, caufa conftituendæ pacis inter fratresî ibi , annitente Epifeopo Vratislauien(è,amp; nobilitate regionis, Bo* ConriJiH Se- l^^slaus ducatum fuum cum fratre Conrado diuiGt,ipG^ attribuit rundutoecu- Glogouiam, Saganum, Sprottam, Crofnam, S)C vicina oppidâgt; p4tG/ogo«M. quæ tarnen tune /Ton fuerunt multa.

Autor eft Dugloflus, Anno i^ro. Ottocarum Bohemia! regem occupafle Ducatum Opolienfcm in SilcGa fuperiori, eumtÿ tradidiGe Glio ftio iwturali Nicolao, ab eo^ pofteriores Duces Opolicnfts eftc propagatos : quod tarnen, vt mihi parum comper# * tum in medio relinquo, Poftren^is ex OpolienGbus Principibus Iohannes videri voluit, familiam man^ Mieslao Boleslai Proceri fratre continua deicenGone adhucelT^upcrftitem, Aeneas Syluius afteuerat, hunc Ottocarum fuifle SileGæ Dominum, quod fortaft Gsinde fparfum eft, quia ducatus iftos SileGæ fuperioris inuaferac» Paucis annis póft Boleslaus PudicusCracouienGs, amp;nbsp;Vladislaus RatiborienGs, Opolienfem ditionem late \jaftarunt,vt inde Bohe* mos excuterent, fed nullo cum fucceftu. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Annp 12.5'4. non Gnc magno Iabbre,8^ grauibus impenGs St stiniildi in curia Ronftna obtineri potuit apotheoGs S. Stanislal^anno poft a(gt;oiheofii. „gegnj ipGus centcGmo feptuageGmoquinto» Multi prudentiores ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex ft*

tx Senatu Cardinalium aduerfabantur, cum ludicarent, hoc modo religionem proftitui ♦

Narrat hiftoria, in ipfo articule renunciationis publicæ ado« lefcentem mortuum, qui ad fepukhrum efferebatur, precibus S» Stanislai reuixiffc :Sed nos, qui talibus miraculis non affueuimus, donamus illis fuum aduocatum, contenti noftro mcdiatorc,qui eft ad dextram aeterni Patris,interpgllans pro nobis, Vixdumièdas! tociuili bello inter fratres Silefios, Boleslaus nouum incendium excitauit.

Qucftüs fücrat Epifcopo, exhauftum fefe efTc multorum an« norum bellis, 8d grande acs alienüm contraxifle, ideo orare fe, pa* teretur décimas, quas ipG ex veteri inftituto foluebat, in fümmam pecuniae commutari, amp;nbsp;promiltebat illi in annos fingulos decies mille marcas, vt nominamus. Negauit Epifcopus, hoe Gbi aut lice« rc 5 aut expedite, ÔC iUs fuum dcfendcbat. Boleslaus autem irri^ iatus,anno Epifcopum cum ditioribusduobusCanonicis ^pifcopum ruri captum, amp;nbsp;veftibus exutum in carcerem abduxit, Archiess vriimU«« pifcopus Gnefnenfis è ueftigio ad fua fulmina decurrit, nbsp;terribili

fonitu campanarumquotidièBoleslaumeftexecratus. Iftas diras cum Boleslaus negligcret, querelam hanc detulit ad PontiGcem Alexandrum Quartum, ïs vt veteres iubebant, icv^gt;!x.(îa vfurpans, mandauit Epifcopls Polomicis, Si prseicrea Archicpifco« po MagdcburgenGjVt Poloniam amp;nbsp;Germaniam in arma aduerfus Bolcslaum concitarent» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

Extant literæipGuspIenæ hypocriticæcrudelitatis, Sedin« terea Thomas fradus fquallore carccris,datis obGdibus promiGt, fe in territorio trium fratrum SileGae, nam reliqui duo Vratis« auienGs GlogouicnGs , conniuebant, ad milTyrum commuta« tionem decimafum : amp;nbsp;prsetereafoluit marcarum bism illc» Scriptor Polonicus addit Epiphonema, Si iudicat hos Principes propter hoc fcelus Regno Poloniæ excidilTe,

Ab hoc tempore Sacerdotes, qui tunc foli fcribebant annales, 8ó de Çrincipibus ex affeólu fuo iadicabant, Boleslao appellatio« * nemSccuitribucrunt, Epifcopus tarnen proximo anno poft, in Synodo prouinciali teftatus^,nihil feeorum feruaturum,quae cum Boleslao effet padus.

Anno 12,?7, deceffit Primislaus'^ Princeps Poloniæ mato« tîsjiuftus Si plus, itâqueContinens, vt d^eoferiptum Gt,nun» quâm cumébrium,aut*ira incenfum vifum fuiffe: Non exceffe« rat annum ætatis trigeGmum fextum, Elizabeth vxor, Glia Henrici Piî,peperit illi filium Pofthumum Primislaum,cui de« inde ex loffgo. interuallo diadema Regni Poloniæ*eft impoGa lUm* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• • .

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eodent

Bolesltua cal= Eojem anno acci'di't caftjs ridiculus. Non coaluerat vulnus uuscapituri oflènfioni's inter Boleslaum 8^ Conradum : 8dquia recens decefTe* fratre Cotira- Prfmislaus, cuius auxilijs Conradus nitebatur, Boleslaus ratus adueniflè tempus, quo fratrirurfus poilèt detrahere Glogouiam, amp;lætusillofucceffu zx Bpiicopocapto,perfpeciem amicitiæ fra* trem ad conuiuium Lignicium inuit^uit. Conftituerat autemiH cum detinere ♦ Sed Conradus pjæmonitus de fuo periculo,Slt;^ ira* tus fratri propter perfidiam, cogitauit quomodo in cum Fadnasr^* torqueret. Clam igitur armatam manum in lucum propeLigni* cium abfcondit , ipiê cum familiaribus ad fratrem ingreditur, quem, cum in porta obuium babuiiïèt, eufti comprehendit, èC vo* catis fuis equitibus ex luco Glogouiam abduxit. Non tarnen cum eo egit crudeliter, iêd tantum coegit eum numerarc pecuniani) quam ab Bpiicopo muldæ nomine extorièrat : vt extaret exem* plum huius difli : Væ qui ipolias,quia ipoliaberis. Item ;

Terrlt;emgt;tut Anno 12 J* 8. 8^ proximo poft f annotatum eft, Poloniam va* «î Polonia. J/do terræmotu elfe concuftam,quo ab omnibus iudicatum eft,gra* Tartarirw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;denunciari. Et quidem anno 1260. denuo Tartari,qui

fia uafiant dudtores 5c adiutores babebant Mofchos, vniucriâm ferme Polo* Po/onùwcr niam per fpacium trimeftre pycurrerunt,8lt;f crudeliter depopulati Cracouiam, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cracouia vrbe 5C multis alrjs oppidis captis 80 inceniîs,ad ip*

c uciFcrillre Hifce annis etiam pertinax 5C aiperum bellum geftît ordo nuearceiit Bo Teùtonicus in Prufli'a, 8lt;: magna tune fuit virtus nobilitatis Ger* ruffos crfcr* maniæ,quæ iponte militatum in ea pia caufa proficifeebatur, amp;nbsp;fuo Po/ozjj« corpore 8lt;^ iànguine arcebat a Polonia ïmmanitatem barbarorum, quam proculdubio, niß ifte fuiftèt ipfis obiedus murus, tune bei* lis ciuilibus,amp; vaftationibus Scythicis plane exhauftam, totaru dcuoraflent. Qiiare non dubium eft,gentem Polonicam ordini ifti multis nominibus gratiam debere.

CowrZrfpro- Anno 1264. terribilis fu|ft Cometa : eo^ ipfo annb inili* xime antecef= tüta eft circumgeftatio theatrica pani^onfccrati. nbsp;nbsp;Anno ï 2 g c,

fu circwngc= Vfatislauiæ r. Deccmbrislt;Henricus Tertius, Princeps Msem^craU. 5c amans fui populi« S^pe autem in hiftoria Silefia, 8C de ifto Henrico quoque refertur, quod Principes veneno fint fublati»

Henricus Ttr Bgo Sikfijs tunc nota fuiile venena vix crediderim : fed illudru* £gßj.g5 fx veneni b^ftu contradas eftefu* uunjts nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sepultus eftinmonafterio S.Claræ.

Habuit duas vxores : quarum prior fuit filia Conradi Ducis Mafouiæ, Iifditba : Peperit illi Henricum Heduigin : ex altera, quæ fuit filia Ducis Saxoniæ,nullos liberos genuit.’ filio attribuic

tutorem Vladislaum Archiepifcopum fratrem, qui commigrauit Vratislauiam , eâmque tutorio^ nomine quadrienniiim guber* nauit«

Anno laG?*. mortuuseft Thomas Epifcopus Vratislauieni! fis: reditus Ecclefîæ illius VladislausâPontificc adtricnnium ad fuos vfus impctrauit : Trie«niocß pôft ipfe Vladislaus cxtindus eft jPrinceps Celebris ob munificentiam in cgenos»

ANnus 1270» fuitpîenus prodigrjs,quæ Ggnificaruntiequentes purtut ^^motus amp;nbsp;clades» Muîier nobilis vno partueffuditpucros tri# ßrofe facwu ginta fex, eofcg viuentcs, fed qui ftatim poft cxtinfli funt»Viadrus ÔC Nifta in Silefia fanguine fluxerunt. Hifce anniSjdoncc fuit pax, Conradus GlogouicnGs, vna cum coniuge fuafœmina pia amp;nbsp;be* nefîca,occupatus fuit in ornanda SxS augenda Glogouia.

Hoc igitur tempore exiftimatur collegium facerdotum, cui clogoiddex^ tune maxima pars ciuitatis parebat, in illamquafiViadriinfulam cohtHr .ii coft* elfe translatum, vbi olim fuit vrbs : In templum vero vrbanum facerdotum collocauit monachos•inftituti S. Dominici: Stru# Ôuratarnen priusimmutata,8^æde facrapulchcrrima eredaTö# Sdcerdotum risverô collegio templumfuo fumtuextruxit,8ôiniUudftatuam coUegiumex fuam pofuit» In oppido arcem condidit, ÔC relifta Pridomia in lu^'i^infuldnt vrbem commigrauit. Ipfi etiam vrbi, adhuc oppreftæ barbarie Çuhurbdudtn feruitute antiqua, leges iura Germanica donauit,vt plures ciues trdnsfertur, , bucea Reipub: euüoji4jaz,aUicerct»

Gubernauit hæc confilia omnia Salomeducifta,fccminafa^ pientia amp;nbsp;pictate excellens, deceifit anno 1x71. fepulta eft apud (((cnfuwom Dominicanos, quos ipfa in vrbem vocauer^t. Conradus egens twr. pecuniæ eodem anno acceffit ad fecundas nuptias, 8c liber is fuis in# duxit itouercam, Brigittam Tbeodorici Marchionis Mifncnfis • filiam, Conradini illius viduam,\ui fcelere Pontificis Neapoli ne# Conrad«« se« catuseft. Attulit Conralt;3o dotem aureorum dccies mille. Non cundm gIo» multd poft nuptias Boleslauiæ pene oppreffus effet à fratre Boles# souienfî^ac» lao,qui denud ilU tendebat infidia?jfed euafit tarnen»

Anno proximo póft Brigitta mortua rprfus cum magna clade courddm gt;««1 inuoluit. Nam cum dobs nofnine Marebioni Mifniac oppignoraf# tatur propter fetCrofnam jGreiffinfteiniumjSi quafdam alias arccs, ncc vxorc mortua 'redderet pecunianî jMarchio pater bona ea dotalitia occu* pauitjSc A?chiepifcopoMagdeburgenfi vendidit, Aifiao 127y.dc# ceffit etiam Heduigis coniunx BoleslaiLignicenfis,nata ex familia

Pnncipum Anhaltinorum i Ipfe ftatim poft contraxit matrimO*' mum cum filia Ducis Pomeraniæj quæ tarnen offènfa vaois nibus marid;pedes ad patremeftreuerfa*

inpnfw «ox I” Polonia inter aïia portenta boc anno, l’nfans medrj anni fatidicit, prorupifle in hæc verba fcribitur: Venient Tartan Polonia capita præcident. Interrogatus vnde^oc fciret, dixit : ADeo:S^ , cum rurfus quærerent,quid de i|ifo futurum eftet,amp;r meum,inquit, caput præcident, idqûe duodecimo anno poft accidit, Henricus Probus Vratislauienfîs, cui curatores fideles multum pecuniæ cor raferantjanno 12.76. oppidaoppignorata^â Conrado Glogouien* fe J redemit, cum in padis ita conuenilTet. Grauiter hoc tulerufit patrui, Boleslaus SC Conradus, qui ære alieno erant oppreffî.

Anno proximo poft Boleslaus Lignicenfisjcuius fuit impro* ' Hen cnormis, Henricum adoleftentem, rufticantem in fuo pagO) captum abduxit. Caufa prætexebatur, quod hæreditas, relicfta a ium'Vrdtis:^ Vladislao Archiepifcopo, non minus ad ipfum ÔC Conradum fra^ luaienfem, qu^m ad Henricum pertineret : qüod tarnen erat expreflc contra vetera pacfia primæ diuifionis. Vratislauienfèsconquerun* . tur de hac iniuria apud vicinos Principes, amp;nbsp;petunt auxilia : ilH moti hoc ftelere indicunt Boleslao bellum, cum alq turn etiam Pd* mislausPofnanienfis,natus ex fororeBoleslai,SdConradusGlo* gouienfis: Vratislauienfèsetiam,cumfcirent Boleslaum vfururu auxilrjs Germanorum, Crolnam hypothecæ nomine tradiderunt Marchioni Brandeburgenfi pro aureis quatuor mille,ea condilt; done,ne ipfe ièfe cum Boleslao coniungeret. Sed Boleslaus numc* ; ratis ftipendijs multos milites ex Germania ad fe traduxit.

Bo/HrfiwCdf« Rurfiis igifur anno 1277. die S.Georgq infcelici fato Sp lefiæ fit atrox pugna. Boleslaus habebat in fuo exercitu tres filios, Henricum, Boleslaum amp;nbsp;Bernbardum. Iplèpater confpeda mullt; titudine copiarum Jjoftium, deiperans devitftoria, coniecit fein fugam. nbsp;nbsp;Sed filius Henricus iuuenis animofe pugnam reftituit,ôi

tandem vidoria,quamuis cruenta, potitus eft, Captus eQ in co prælio ab Henrico Primislaus Pofnanienfis. Vratislauienfesta^ men, vt opem ferrent captiuo Princi^i fuo, ad Ottocarum Bohc^ mum, cuius tunc magna erat potentia, confugerunt : ab co petiuc«^ runt, vtaut authoritate,aut afmis apud Boleslaum nepotemfn* um ex iorore, dimifti'onem fui Principis impetraret : amp;nbsp;vt eum ft* cilius fletfterent, ditioncm Glocenlem ad tempora vitæ Regiæ,ipfi tradiderunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* *

^olesUm cah nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ottocarus, qui diftinebatur alrjs Ijellis, pacem fecit in Silefiaj

umextorquet ftdiniquärn. Nam Henricus Probus Boleslao ceftit Nouofo^ StrjoSniam, Stro2am,Greiffenbergum,amp; aha cîuædam oplt;

Vrobo. pidula. Ira captiui Principes Henricus Probusj amp;nbsp;Primislaus J dimilli

«Jimifli funt. Henricus Probus Crofnam â Marchione, cui exoluit ^^qIcsImh çaJ» aurcos fexies mille,recepit* Nondiu fruebaturiftalæticiaBoles« uus Prince{gt;s laus. Nam anno 1278. mortuus eft Princeps iniuftusjôiquifæ^*^^^'”'^. pe mente delirabat, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;txfmÿtitur»

Scribitur mandafle^t porei pafcerentur non granis frumen« torum, fed fceno, quia æftate vefccrentur gramine. lufferat quen« dam pledere capite, qui fupplwium meritus non erat : Ablegarunt igitur eum familiäres, renunciauerunt Principi, eum cfTe ne^ catum. Vidit autem poftea eundem Goltpergæ, amp;nbsp;perfuafuseft à fuis, multos ex mortuis in montes Goltpcrgenfes commigrare» Sepultuscft cum coniuge Si liberis Lignictj in monafterio Domi* nicanorum,quod ipfe erexerat.

5 Henricus Quintus Boleslaus Princeps Bernbardus agiïis, Obæfus, Princeps Suidnicenfis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qui deceffît fine

■, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bignicenfisjôôde«: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v liberis 1280,

» 1 A I quo defundus eftpoleslaus Lignicenfis, Henricus HcnwMlt;Prolt; f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Probus poft necem Ottocari Régis Bohemiæ recepit ôitio^ii^redpitdu

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nis Brandeburgenßs, qui tunc erat Bohemiæ gübernator, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Anno I i st» nouum fcelus inter Principes noftros ortum eft.

I Henricus Probus tune non refpondens nomini fuo vlturus veteres HennciMPro« l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iniurias, fubfpecie amicitiæ ad fe vocauit Henriÿinî L igniccnfem, cdpit er

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Henricum Glogouienlem, Conradi filium, 8C Primislaum Pofna« 0=.

’ I tune erat PrincepsCracouienGsjanimofusamp;iuftus vir, motus rei I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;indignitatc jColledo exercitu ex tota PoloÄia,omnemditionem

, ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vratislauienfem ad ipfa vfque moenia vrbis vaftauit: Captiui

' Principes tarnen non funt dimil|l. Tandem, vtfeliberarent: Pris mislaus agrum Rudenfen^n Polonia Henrico Probo ceftit : reli«

I qui duo Henrici promiferuit, fe vocatos, quocunque tempore, j ; Henrico Probo cum triginta haft^tis militaturos»

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Anno 128 4, Henricus Probus quædam ademit Primislao

in Polonia maiori: 80 ^um videretur id bellum futurum eile Ion« gum,Thomæ Epifjopo amp;nbsp;Sacerdotibus imperauit pecuniamin bellum, quæ cum ipG eftetnegata, conuertit arma in Epifcopum,8lt;2 ipGoppidajquæcunquepoflidebat,ademit. TorGt indium ob hoc facinus fulmen. excommunicationis Archiepifcopus Gnefnenßs.

\ Sed cum Vïâÿslâuiæ omnia templa claudercntur, amp;nbsp;Sacerdoces V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnes

omnes conticuißenc, Franfcifcani Monachi , vt gratifïcaréntuf Principijvfitato fuo more fonabant amp;nbsp;boabanc, Ideo Henricus oP dinem Sacerdotakm afflixit grauius,

Accufauerat Principem Epifcopus in concilioLugduncnfi, fed Henricus ibi, vbi omnia venalia fun», largitionc abfolutionem impetrauit» Ita Epifcopus mœftus ex Gallia domum reuerfus eff, S^conceflit ad Ducem Cafimirum^atiboricnfem. Poft aliquot veroannos Henricus iratus Cafîmiro,quodhoftemfuum recepta* ret, bellum ipfi intulit,0^ Ratiboriam obfediu

HfHww Pro Epifcopus placaturus Principem prccibus, quern minis ex^ bitt recona= pugnare non potuerat, ornatu folenni ex vrbe in caftra hoftium Epifco^ pj-oceffit : cuiHenricus,quafi fubitoafflatus numinealiquOjfup^ plex faduseftjSd ea,quæipfi detraxerat,reddidit. Tanta etiam poftea eum inceflit religio, vt nonfolum facerdotibus nouum cob koium Vratislauiæ,fub nomine S. Crucis conderet,munifice illud donaret,anno nempe izs«. Verum etiam dicitur Epifcopo obtulifte dono ipfam vrbem Vratislauiam, quam tarnen Epifco*’ pus, veritus odia Principum, accipcre noluit, Obhancinrclb gioibs liberalitatem, facerdotes obliti omnium oftenlîonum, eum cognominc probi ornarunt,

caftmlrut o- Memorabik etiam hoc accidit, quod hoc tempore Cafimirus folietfis con^ Opolienfium Dux, fefe regno Bohemiæ fubdidic : vbi tunc impe^ fttm rabat Venceslaus, Ottocari filius : attj ita paulatim Bohemi pedem

Re^e Bohe^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reg,'one pofuere J cum nulla tunc effet Principum Polonia:

Anno 12.89. mortuo Lefco Nigro Cracouienfl flne libcris, vrbs Cracouienfls, in quam Lefcus ciues Germanos collocauerat, amp;nbsp;multi ex nobilitate vocarunt ad Ducatum, dignitatem Eth*

Henrfci« Pro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Henricum Probum : quern vrbscupide recepit, amp;abo*

butdimicettde *^*iibus ordinibus Plinceps renunciatus eft, Sed anno proximo Cracouienß poft Principes Poloni,qui faftidiebant imperium Germanicum, Ducatu, iiibornarunt Vladislaum Mafou^ Principem,quem poftea à bre«* uitate ftaturæ, Loâicum, id eft,cuDitakm dixerunt ; eum^ auxilrjs iuiieruntjVt Henricum excuteret. *

Decumbebat iam tunc Heyricus, tamen,cum viderentur ha’C pertinere adiniuriam totius Sikfiæ, impetrauit copias d cognatis Principibus. Fuerunt igitur in exercitu illo Henricus Lignicenfis, Primislaus Dux Sproftenfls amp;nbsp;Saganenf^, filius Conradi Gio* to gouienfis, ôf Boleslaus Opolienfis, Pugnatum eft 26. February dicut profli= ânno 12,90, non procul .*1 Cracouia: ibi cum Sikfi) fuperareniut S'*/.?’'^‘''f‘’^multitudinef amp;nbsp;cecidilfet in acie fortilTime dimicans JPrimislaus

Sprottenfis adokfeens,Poloni vidoriam obtinuerïint,fedmulto fanguine fuorum emtam* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

Vladislaus victor,ficut fides cadit cum Fortuna, Cracouia ■potitus cft: fed eandem pauld póft recepit* Henricus opera ciuiuin fibi fidelium: amp;nbsp;Vladislaus habitu Monachi euafit* Hinc eft, quod veteres annales Henrico Probo thbuunt nomen Regis Polt; loniæ : fed tarnen ea dignitate non diu potuit frui*Nam dum Hcn^ ricus Ligniccnfis Cracouiai Rempub: conftituit, interea 2,1. Au^ gufti, domi moritur Henricus Probus» Scribunt illi efle fubmv decedit, niftratum veneniim : ego credo*:um ex lenta tabe deceftiftc»

Henricus moriens fine libcris,teftamentö, vt creditum eft, Hcnwi Proa bæredem fcripferat Cenradum Glogouienfem patruum, fed Vra* bi teftamen^ tislauienfes accerfebant Henricum Lignicenfem, cui erant æquio^ res/lllo ingrediente vrbem amp;nbsp;tenente arma,Conradusfremcns do# mum profedus eft* Ducatum Cracouienfem Probus affignauerat Uns. Primislao Pofnanienfi.

Pene defeffus fum in recitanda laniena noftrorum Principum, amp;nbsp;tarnen adhuc reftant détériora» Cogitent veró affentatores Pon# tificq, vbi hæcenormia exempla perfidiæamp;S fcelerumlegunt,art rede declamitent,noftram banc primamætatempropterdodri# nam rcpurgatam efte efferatam»

Poloniæ fuit conditio tuncmifera,quæfubindcexcurfionî#^oî‘’quot;'‘^‘«R«* bus Scythicis, M.ofcbouiticis,8d Ljthuanicis exercebatur : nec^ ha# bebat Principem, cuius ca effet authoritas, vt aut domi pacem tue# retur, aut foris hofti fefe opponeret» Cracouienfes appetebant Pri# mislaum Pofnanienfem t fed Venceslaus Bohemiæ Rex inuitatus â vidua Lefci, Sgt;C adiutus à Marchionibus Brandeburgenfibus, Bobewi« magnam partem Polonia; minoris occupauit: ôi iam tunc cœpit Vlurparetitulum Regni Polonia;» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

’ Anno I a 91. Conradus Glogouienfis monitbcllum aduerfus conrudm cfd . Henricum Quincum Lignicenfem propter occupatam Vratisla# gouienßs op^, uiam : amp;nbsp;quidem plera^ oppida Henrici afflixit Si vaftauit» Habe# bat Henricus fratrem Boleslaum Suidnicenfem Principem va^ tian vr^twU« fr um Si cupidum pecuniæ i is, cum vter^ l^rinceps frater Si Con# uienfem. radus amicitiam Si opem eius exDofcerent,callide decepit vtrum^.

Acce’Vit primum âfratredonaljppidalaurauiam SiStrigouium, suidtdce^nfa nec tarnen mifit auxilia» ^lam etiam focdere coniunxitfefe cum crefdt ex Conrado Glogouienfe, necftie tarnen ilium etiam iuuit.

Non multo poft Henricusj»vt vberioriboloexpleretcupidi# tatcm fratris 5donauit illi oppidaFrancofteinum,Reichenbachi# urn’ Si Strelam. Boleslaus tarnen non mutauit ingenium fuum* Conradus vero Glogéuienfis, cum bellum illi non fatis profperè procederet, ad dolôs conuerfus eft»

Anno 1X9 3» conflàtum eft periculum Henrico ex propria Conrdcîî gM# aula» Aulltus^enim quidam carusPrincipi,de cuius (Ätre Henricus propter cædem iniuftam, quamuis inuitUs, fupplicium fumferat,

Principem fuum cx infidfjsihbalncöflumentano Vratisîaüiæcâ^ ptum, prope nudurn abduéium, Conrado Glogonienf] tradidi'C die 9. Odobn's, qui nouo genere crudeb'tati's in ipfum feuijt,

Inclunt enim ipfum incaiieam ferream, cuius ea eratangu* ftia,vt nee ftare,nee federe, nee lacereetiam exporreeflus poHètiea duo folum habebacorifîciâ, alterum prb cibo admittcndo, alterurU pro egerendis exerementis, in qq^ nepotem per fpacïum fèineftre amp;■ amplius cruciauit : ita. vt ex illuuie totus vermibus èC vkeribus fcaterer. Liberauit fefè tandem^ durilfimis conditionibus. Nani Conrado exoluit aureorum tn'ginta minïa,amp; magnam partem Ducatus Vratislauienfis illi cefïi't, Namshuiam , Bernftadiam^ OlfnamjCreuzbergam, Bicinam Cunftadiam, Rofenbergam,ó^ præterea Boleslauiam Hannouiam cum fuisagris. Squallore tarnen careen's morbum contraxit,ex quo non diu fuit fuperftes Henricus.

Cuncgiwd^ Mortua eft bifee annis inmonaftén'o,quod viuertteman'to nwrftfcrp« Boleslao pudico fuerat ingreffa Cunegundis : de cuius miraculis biü^edeipfit. miras texunt hiftorias facrifici Poloni : nbsp;nbsp;vt extet teftimonium itruf

Poloniidenuo Anno 129?. nobih’tas PoîoniSe maiorisinrit confilium creAtregem, andi regis, cx longo interuallo* Igitur, cum infeelix regnumfatis diuturnas pocnasirac facerdotum propter necem Stanislai dediflet, poft annum ducentefimum decimum quintum impofitum eft dia* PriwîîdMi Po Regium Phmislao Duci Pofnanienß : Etfi magnam partem loniierextru- PoJoniac iam tCiiebat Venceslaus Bohemus, VidebaturPrimis* eidiitKr, laüs futurus vtilis Rex: Sed proximo anno poft, odauo menft Regni, Die S, Dorotheæ, cum agitarct orgia Bacchi,eximprouiib oppreifus eft Ma’Vchionibus Brandeburgenfibus, cum qui bus diU inimicitias, propter fines exercuerat, amp;nbsp;qui potius fauebant Ven^ ceslao janqiiam Regi veriori*

PrimiitatdPo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Primislaus, curg fæpe compellatus fefenon dederet,obtrunlt;»

Zon/gt;Rfxi««catuscft. Exiftimatur pœnas dedifte propter parcidium» Nam 2“/^^ priorem coniugem fœminam pr|pftantem,quod eftèt infœcunda, manibus ancillarum in gynecæo nrangulauerat, Marchionesvß vidoria,magnam partem agrorum Ifl^iitaneorum, vbi nunc eft Marchia noua,PoIonis detraxerunt. •

Henrici Quin Eodem anno mortuus eft Henricus Lignicenfis: reh'quit ti vratiihwb filios, Boleslaum, Henricum ÔC. Vladislaum: tutorem illis fratrem Boleslaun» data illi arce Zottenberga, In Polonia, interfedo Rege Primislao, quidam detullrunt regnum ad Via* vhJw/dw Lo dislaum Lodicum, qui, etfi fuit ambitiofus,tarnen, cum Vences* Bohemiæ Rex magnam partem Poloniæ obtineret, titulo Regio abftinuit j S)C nominauit fefe dominum ÔC hæfedem Po* loiiiæ» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. • •

Conradi iam fenis moderatio motus fcdaffet, rurfusSilefîa ^fuiflet implicataciuili bcllo. Nam Boleslaus m^abaturbeb Ium Conrado, quód fratri*Henrico defuncflo multa oppida per vim extorfiffet» ConraduSjqui ^nfcnuerat, amp;nbsp;videbatSilcfiæ im« minerc bellum ex Polonia,tranfegit cum Boleslao,illii^ Boles« lauiam Hannouiam reddidit : Boleslauienfe territorium fibi rcf tinuit : Et, ficut fuit ftudiofus in muniendis vrbibus, excitauit in co arcem munitam Clizdorffiam» Ita Boleslauia adiundla eft di« tionilaurauienfi. Hannouiam attribuit fuis pupillis,amp; in agro illo condidit arcem Cuzenam,

Eodem anno Vladislaus Loclicus, qui valde oderat Silefi« am, quod à Principibus SileGæ fuiflctexcuniis ex Ducatu Craco« vtadiitauf lo uienG: Si quia ipfî, iocantes in ipfius ambitionem, nominabant cum regulum , fubita incur Gone regionem ad Viadrum, praefer« low^^sücquot;» tim Vratislauienfem acerbe vaftauit, Ifte vafer amp;nbsp;fuperbus Py«/tof. gmæus præcipuè fax fuit diffidrj, inter SileGam S)i Poloniam : Si Poloniam : Si eins præcipue fcelere, 8d crudelitate fadum eft,quod gensnoftra abalicnataä Polonia, præGdia Bohemica, Si regni ib lius focietatem appetiuit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Boleslaus etiam iniquus fuit in vrbem Vratislauienfcm,quæ non femper conGlijs callidis Principis affentiebatur. Scriptum eft, cum mocnia vrbis depreftifle, fed tarnen etiam ille motus cito fe« datus eft.

Anno ïi98. decefTic Conradus GlogpuicnGs in vltimafene« da. Nam confjcere po{rum,eum egreflum fuiffe annum ætatis feptuageGmum. Viuens diftribuerat Glqs pofTeifiones, Nam Primislaus, qui in pugna Polonica cecidit, fuit Dominus Sprottæ Si Sagani. In vrbem Saganenfem collocauit monacbos euocatos ex oppido Naumburgo,cuius monafteri] fundator fuerat Henricus Barbatus, proauus Primislai. Reliqui duo fuperftites fuerunt patrie ex quibus Henricus fuit Ejbminus Glogouiac, Conradus au« tem Stinauiæ8lt; vicinorur^ oppidorum in ripa Viadri,qui cum cf« fefgibbofus , Si ad negoti^ politica incptus, aflcriptus collegio VratislauienG, facerdos Primarius, qui præpoGtus nominaturjte« nunciatus eft, vulgus eum appellauit j0crt5O0 S.èbericin.

Multum freque^|tia bominum Si opibus ditio GlogouienGs siic/l^noHU. fub boc Conrado cseuit : Si cum Poloni iam bis Principibus effent tM hue migra» iniqui,ipG propoGtis immunitatibus paffim inuitarunt in bacc loca excerm« Germanos nobiles Si ciues. Ideo multi ex nobilitate,origincm fua»quot;'.^ Pmwt-rum familiartwn ex media Germania buctranslatam agnofeunt.

•«L* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H ii) Vetuftiß»

Vctufti'nîfnæ qui'dem familiæ nobiles, ferme hue ex gionibus, quæ parebant patri S« Heduigis,commigrafunt eut audiui, vitum nobilem, docflrina egregia,virrute dignitatc loâchimiu i præftantem, D. loachimum â Berg, Inuidiflimi CæfarisMaxi^ cot/i^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Conrfîliarium, recitare : fefe in profeeftione fua, qua pluri*

liariuf. marum gentium regiones, ftudia amp;nbsp;mores infpexit : infîgnia fami* liæiuæ,Cquæ in Oucatu Glogouienfi domicilium habet) amp;nbsp;cos’ ’ gnatam ftirpem in Comitatu Tir^Ienfî Si in Stiria reperifTe. Ma' gnam deinde nobilitatem hue inuitauit ex Saxonia Mechtildis Sa* xoniæ Ducis filia Henrici coniunx.

Fuit Conradus Princeps in luos quidem benefîcus, verum tenax offenfionum. In Polonia Vladislaum Lodi* exul4t. cum, propter iniuftam vaftationem Silefiæ, Si a.Uù fcelera, furix vltrices perfecutæfunt. Venit in odium apud omncsordines:ô^ tota Polonia fèie Venceslao Bohemiæ Régi fubiecit : qui duxit Elizabetam, Primislai Regis filiam, amp;nbsp;cum ea adeptus eftPoIo* niam maiorem amp;nbsp;Pomeraniam»

Lodicus vero toto regno pulfus,errauit hincinde, pene vt Telephus inTragccdia» Coronam regni Venceslaus accepitan* no Ï3OÖ. quo anno nundinas anni lubilæi Bonifacius Oëlauus Koneu Romæ indixit. Venceslaus in Poloniæ præfeduras collocauic gente£ ußis Bohemos Si Germanos, quod ægrè tulcrunt Poloni, Régnante capitinPo^ hoc Rege feribitur in Polonia ^cepifTe vius monetæ argenteæ, importatis groiïîs quinine recens cudebanturin Bohemia :prius enimaut permutatione rerum fîebant contradus, aut vtebantur rudibus maflis argentcisgt;

Primislaus Princeps * Henricus Tertius • Sprottenfis, interfe* nbsp;nbsp;nbsp;Fidelis,Princeps

Calui Lignicenfis,mortiius»anno rsoi,-^pultus in monafterio Griflenfi, ciiius , fuit fundator» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* *

BcrnbardusSuid# Henricus lau» Boleslaus Monfter? nicenfis » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;renßs. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bergenßs.

DOleslaus Suidnicenfis pater,fuit Princeps prudens amp;nbsp;diues, prilt; Bole4lt;t«lt; “^mus onera milicariain nobilitatem diflribuit pro faeultate poG felnonum cum pnus omnes viritim militarcnt. tum conlpicerec ppfci prw« Regem Bohemiæ appetere SileGam,muntit fcfc colleda pccuniajSc excitatis multis munitionibus» 'J^unc enim Brega, Otmachania, 06 alia oppida foflis 0^ aggeribus cinda funt» Venccslaum etiam ad^ ducentem cxercitum contra ipfum, ita terruit,vt fubitd in Bohemi» am regrederetur»

Anno Ho3» Conradus Stinauienfis,annitcntefrarre,rentin* conr^disti» ciatus eft Ärchiepifcopus Saltzburgenfis,propter veterem memolt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßnf

riam ftirpis,amp; Vladislaum patruum : Henricus frater eum illuftri comitatu inftruäum dimiGt, amp;nbsp;ditionem eius ad (èfe traduxit* Sed iUe bonus Sileßus, vt erat ingenio Gmplici, cum Viennæ deficeret lagenafuæ cereuiGæ StinauienGs, flagitauit ibi aliam, amp;nbsp;cum non inueniret, fcifcitatus de Saltzburgajaudiuit ibi nullum effe vfum cereuiGæ, fed hauriri generofa vina Italica, varq generis : tum ille non paffuseft fefe auellià fuodolio patrio, Sed aperte conte* ftatus eft, malle fe Epifcopatum, quam cereuiGam deferere, atcß itainpatriamadpotum cereuiGæ StinauienGs remigrauit»

Henricus GlooouienGs oflænfus aorefti faAofratris,eum tan^j . quam hominem parum fanæ mentis, talogouiæ incluGt in turrim „^uienßs ex arcis,quæ tunc erat in ea parte, vbi nunc eft porta Nofocomq: carcerelibe» vbi aliquamdiu afteruatus eft» Tandem ànobilibus fuis,ex agris r^tur^fun StinauienG Só RudenG, qui eum diligebant propter placidos mo* res,ex arce ereptus eft,8c bona fua recuperauit* Nobilitatem illam ob Gdcm ornauit Priuilegijs 8C conceftionibus egt-egrjs: multos eti# am ad luculentas opeseuexit, Kobenam oppidulum nobiliàDo* nau dono attribuit. Verum fequenti anno poft ex morbo deceftit» Atqj ita vnicus Dux vniuerG Ducatus Glogq^ienGs eft relicftus»

In Polonia noui motus cxotti funt, mortuo Rege Vencéslao Ï 3 o 6. ’Lodicus armatus latroniBus Hungaricis St rufticis, inuaGt Poloniam minorem : cum^ cum anno fequenti repreflurus effet Vcnceslaus iunior Bohcmiæ«Rex, in itinere Olomuzqex inGdqs miferabiliter interfeélus eft. Extitvftis hoc modo regibus,ordines in Polonia maiori accerGuerunt Henricum Glogouienfem,qui po* titus eft tota ea regione : vnde multi ab eo tempore appellarunt eum Regem Poloniæ. iSed ex vctuftis monumentis apparet,titus Glogo«i* lum ipGus fuilfe hutufmodi : Henricus D. G. hærcs Poloniæ, ccnps uocd= Dux SileGæ, Dotîïïnus Glogouiæ St Pofnaniæ. T anta enim fuit opinio de ipGus virtutc,vt plurimi,qui oderant vitia Isodticijilli fe (ubijcerent, ptsSfe^tim Bpifcopi»

Inannalibus Polonids cxtat mcmorabib's vox, Inquitcni’m fcnptor, beatum fuifTe ftiturum Rcgnum Poloniæ , fi diadcma regni fuifiet impofitum nepotibus S, Heduigis. Proculdubio cnim coniundio Silefiæ cum Polonia vtrique fuifTet falutaris, nort minus quam tcrræ Lithiianicæ accefiîo: quæ alioqui, præfèrtini (j fuifTct Concordia inter Reges Poicnfcos, SC ordinem in Pruflîa, non potuiflèt diu robur harum g|^ntium fuftinere, Sed nos etiafflj quod in Comœdia dicitur, taceamus feramus quod eft fatale.

Lodlicus irn'tatus ftudio nobilitatis in Polonia maiorierga Henricum , tota æftate anni ijoff, agrum ciuium Glogouien* fiuni miferabiliter vaftauit:amp; cum Henricus præcipua loca mU* nqfiet præfidqs,nechofti pugnandicopiam faceret,bellum in mi* feram turbam aQreftium,amp; in teda redundauit, Manfit tameU Polonia maiorin fidcHennci, ad trienmïim ,Scdanno proximo ante mortem Principis, facerdotes cœperunt odifie Henricum, amp;cum ab Vladislao Lodtico plura fperarcnt,ad ilium fe infle* dlebant.

Henricus mifitcum cxercituad pacandam Poloniam loban* Henner«Ter-benercm gefiît. Interca cum titK Glogoui’^ etiam rurfus ciuile bellum fibi vidcret imminere Henricus, 6^ tnßsmoritur. mccror morbum, ex quo tunc decumbebat, augeret, 9. Decembris 1309. cxtindtus cft, Princeps iuftusindifciplina fanciendacon* Hans.

Habet Iaudcm,quod itinera omnia in Ducatu fuo optime pa* cauerit,8^ latrocinia,qnibus tunc Silefia plena erat, acerrime eradi* cauerit» Ideo nobilitatiPolonicæ, quæ amabatlicentiam,minus fuit cams. Sepultus eft in monafterio Leubenfi. Habuit coniu* gem Mechtildenf filiam Alberti Ducis Brunfuicenfis piam 3^ beneficam mulierem, quæ multa oppida nouacondidit,ineaqii0 dues Germanicos collocauit. Sepulta eft Glogouiæin templo col* legij facerdotum.

GLOGOri. E N S E S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Henricus Tcrtiusdidlus * Vxor Mecbtildis fidelis, filius Conradi, • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;filia Alberti Brun*

Henricus Prin* Conradus OIG lobalinesSti* Primislaus ceps Saganen fis, nicenfis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nonienfis^ Glogoui*

A fOrtüô Henrico, etiam maiori Polonia potituseft Vladislaus viddw/rfiM * ’ ^Loclicus, nomen regium ,etiam non afTendcntibus Princiî! J^oâiaupot pîbusSilefiæ, qui tarnen illius regni erant membra amp;nbsp;hæredes,vlt;s furpauit. Deinde,cuin LodlicuseffetinfenfîffimusGermanis,fe^ cutafunt eavulnera abalienationis, quæ nunquam potuerunt fa^» nari. Cracouiæ Lo(flicus afptrrime fæuqt in Silcfios, 8^ ciuitati eti* , am iura fua, quæ olim à Principibus Polonis acceperant, ademit : quamuis deinde patrum noftrorum memoria, laudatiffimus Rex Sigifmundus, quædam inmeliorem ordinem,reuocatisantiquis moribus,redègit.

Implicauit etiam Poloniam bello: Prutenico, quod deinde vIaAkUm multis feculis non potuitreftingui: ita cum effet in eo waAv^xy/bie'

, læuitia, oc imbecillitas vinum , multa intOElici cum luccellu lefiosipo» mouit. In Silefia tune vbieg erant Principes adolefcentes, amp;nbsp;rerum Io«t4. imperiti, nec erat aliquis excellens confilio amp;nbsp;animo, qui rebus ru^: entibus potuiffet mederi. Nunc autem, dum inter fe tanquam Cadmæi Fratres dimicant, exhaufti viribus amp;nbsp;robore, tandem in alterius peruenerunt poteftatem* Initium diffidiorum ortum eft â Boleslao Lignicenfe hoc modo*

Henricus Sextus Vladislaüs ameiis Boleslaus Brigenfis Vratislauienfis, Lignicenfis* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ScLignicenGs.

UXtinc^o Henrico Quinto Vratislauienrc,mojtuoeciamBoles* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.i

■^lao Suidnicenfe, patruo amp;nbsp;tutore ipforum, Boleslaus vocatuä cftin aulam Regiam Venceslai, qui ipG defponderat Gliam Mar* garitam : ManGt apud foccrum dum vixit* Interea tutorionomi* ne Dueatum Vratislauienfem adminiftrauit€pifcopus Henricus, homo prodigus ÔC negligens, qui magnam pecuniam pupillis difo Gpaus^** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

Reuertiturex Bohemi»Boleslaus, iuuenisanimiferocis,tut# ßoIeyU«i bidi 8^ incogitantis : is vt exoorqueret aliquid ab Henrico Glogo» Brïgcn/îs uienfe, deinde â Gips, turbatis ^eteribus paótis j intulit bellum Ducibus GlogouienGbus,quod etG tu multuaria manu, hinc inde turbulcnti«» Vario euentu geftum eft : tarnen exitus fuit fœlicior Boleslao,8ó ali« quid emunxit à cognais Principibus Glo^ouienGbus : Sed cum intolerabili prodigsîlitate donaret, confumeret ÔC diftraheret fua, breui magnæ dpés^olleélÆ à fuo patre,dilapfæ funt. T ulerunt hoc indigne frftres adolefcentes, ideo rem eôdeduxeruntgvtGerethæ* reditatis patern3c «Jiuifio*

vMWdi« d= Gonftitutæ funt tres partes î Prima /uit Ducatus Vratist^^ mensPr'vnce^s üienfisî Secunda LignicenOs î Tertia Brigenfis.Inita vero eft hï**

ignicenjist yj Vratislauienfis Bregenn, cuius territorium erat noris præcq, numeraret aureorum ododecim millia î LignicenHs vero triginta duo millia» Boleslaus cupidus pecuniæjamp;f inftrudus ad fraudem, Iponte Brigenlèm Ducaium elegit» Henricus Vratis* lauienfis, ope fuorum, fratri pecuniæ fummam quam promiferat numerauit. Vladislaus Lignic?nfis qui amp;nbsp;natura erat cerebri pa** rum fani,amp;iam deftinatus fuit ad facra,cum effet inops, fratd Boleslao hypothecæ nomine pro debito mediam partem LignV crj concelTit» Sed non diuinteripfosfuitconcordia»

Boleslaus fratri erat grauis,ideo vtisquoquomodoamou^^ ret eum,amp;^ ad aliquas conditiones adigeret,adiunxit fibi latrocinia? ditionem fratris fuiBolesIai vaftabat» Sed homomifer captus in carcerem coniedus eft, amp;nbsp;tandem, nifi mallet perire, coadus eftiniquam facere fponfionem» Renunciauit Lignitio,amp; accept fingulis annisâ fratre providu aureos quingentos, fed ifta pada, metu extorta, non fuerunt diuturna»

Rurfus prædabatur Vladislaus in ditione Bregenfi: Sdeurrt incautus oberraret, interceptus eft, in tetrum carcerem annum integrum incluftis: vbi plane in maniamincidit,ncquevnquam rede reßpuit» Nam etiam cu^n^ fratre dimiifus effet, inops amp;nbsp;mens in regionc vagabatur, amp;nbsp;pafccbatur vt plurimum ruri pa^ . ftoribus» Tandem feceffit in M.afouiam,amp; fecit nuptias ciim mu^ liere anu, filia Ducis Mafouiæ, quæ nonnihil dotis habebat, ibi^ vixit,'donec poft reditum probe iniurias fuas in fratre vltus eft, vt poftea dicemus,

borna Eodem tempore,anno 131 3:^ proximc fêquentibüs,pen^ iilisinSileßa. jnaudita fuit fantes in Polonia amp;nbsp;Silefia,adeo vt, ficut hiftorici com

fentientes teftantur, ventum fit ad humanas carnes, SC quod tertio bile auditu eft, parentes cadauera liberorum, liberi parentum, praJ rabie inediæ laceraruntamp;: vorarunt»

Non credo,in vllis hiftorrjs inueniriexemplum fimilc,prx^ «r ' terquam in obfidionibus accichffe, vbi humanæ carnes laniata: funt : ideo commonefadi iftis tarn borribilibus fpedaculi^cogite* Sj7e/ilt;e cd/da de ira Dei, cuius magnitudo intam triftibus poenis confpicfi mitâtes tur» Hanc inediam, vtpareft,atit)xpeftilentiaexcepit,quæmai» Rentesgnam partem hominum abfuanfit» Ita,cumfimulinbacnortrapai’ tria fames, peftis amp;nbsp;bellum graffarentur, facile inirerationern poß fumus, vtrum bæc noftra ætas fola fit calamitofa.

ptmus caßr bannis Bohemiæ Regis veneno necatus eft, ^uod Monachus pani toÂùMr uenec conQd-^to in fanda Ccena illenifle fcfibitur’Micut memoria pagt; M. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

trum,eodAi modo perrjffe RoinæHadriaiîum^^L*Pontificeni) funt qui conftanter affirmant, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. • .

Eodem anno Boleslaus audus viribus ex accelTione Ligni# cq, mouit bellum in Conradum Olfnizenfem,ciui tenebat ea oppia da,quæolim auus ipfius Conradus Henrico Quinto Boleslai pa* triademerat: Et Conradus fuit im par Boleslao, idco ad tantam inopiam redadus eft, vt etiam veftimenta diftraheret venderet. ïpfe Boleslaus mifertus egeftatis ipfius, reliquisoppidis ad fefetra« dudlis, reliquitConrado Volauiam, Non potuitearapina expier relacunas vefani Principis» *

Adeo enim paulo póft decoxit, vt Hannouiam SdGoltber« gam ciuibus Vratislauienfibus, ( iam enim ditefcebat Vratislauia) oppignoraret, agrum vero Nuncenfcm hypothecæ nomine trader ret Bernhardo Suidnicenfi, ó quo accepii ludæum prædiuitem, comprehenfum in itinere : eum cocgit Boleslaus exolucre odties rnilleaurcorum* Récitât hiftoria, earn fuiftePrincipishuiuskui* tatemjvtliberos fuos ctiam,obfides Vratislauienfibus pro pecunia daret.

^Ertarunt inter fefe multis feculis duæ gentcs jcxeadernftirpe siieiiorwnamp; ^^Heneta ortac,Bohcmica Polonica: inter'quæ bellaSilefia,Polowrtum di quæ fuit Regni Poloniæ Prouincia, in primo limite fitajgrauitcr ßrnäiona cr fuit affliâa, magnas vices mutationum fuftinuit.

ftiibutâ inter filios Vladislai, 80 tarnen regno Poloniæ adbuc adbæfit, quamuis illorum Principum , qui felc gerebant pro Ethnarcbis, exiguafuitautoritas : Subinde tarnen voluntates di« ftraftæ funt. Quia Poloni oderunt filios Ôd nepoi^s Vladislai : deinde ægrè fercbant coniundionem Principum Silefiorumcum Germanis, quos iudicabant infidiari fuæ libertati : qui tanquam »oui coloni accerfiti ex Germania jpaffim regionem complebant.

Ita igitur creuerunt odia, vt non folum h^s Principes,quibus fucccffîo debebatur in regno Poloniæ, inique præterirent, ied etia am noSilitas, bis Principibus, qui tarnen Regni erant præcipua membra,non aflentientibus^ ex autoritäre epifcoporum, qui pros fefto regnum hoc, ficut aliamulta,euerccrunt,priuato arbitrio crearent Reges,8lt; Principes Silefîo^ex ditionibus,quas in Polonia tenebant, dcturbarcnt.

Rebus amp;nbsp;animis hoc modo exulceratis ,fupcruenitIohannes iöW« l«* LuceburgenfiSjHenricilBeptimi imperatoriS filius,Bohemiæ Princeps humam^ûidcm beneficus, fed callidus Sc ingenii pla^ neGaÛici. ls,v'cvHguisin^lcere,odiaintergentcsauxit,Ô^Sikfios nbsp;nbsp;trdducù

' nbsp;nbsp;nbsp;Principes pîul^m ad fefe precc,pretio,8c minis tradujÿ. Afperna« foteftdtau,

fimus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Princi*

Principes Silefq rurfus cumcontemnebant,8^perïudibrjugt;’’ Regem Cracouienfem nominabant fneque tarnen inter ipfos cipes erat confenfus, nec ea potentia,vt fuis viribus fefe poHent ri. Bam occafîonem Iohannes Rex non neglexit:fedcum Prinûlt; pes Silefiæ fuperioris, iam à Venceslao vfque, parèrent Bohemia?» amp;nbsp;ipfe etiam adhuc fefe pro Rege P«gt;Ioniægereret, anno 13x2., in* rjc rationem, qua reliquos Principes etiam expugnaret.

EmitîIBoIesIao Monfterbergenfi ditionem Glocenfem,vt cam tanquam efcam, famelicis Principibus obrjceret. Non mufn póft fcelere Boleslai Lignicenfis, Iohannes Rex conftcutus eft, quod voluit. Is oppreftus ære alieno, Sgt;C egens, cum non inuenir^*' HfwimSfx« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vnde raperet, incipit vexare Henricum Sextum fratrem,

tM vrlt;lt;m/4= Ducem Vratislauienfem jPrincipem placidum imbelIem:Po* vtenftsftulauit ab eo, vt ftcum faceret commutationem, reliifta cotü^^ffè^ migraret Lignicium. Hoc cum recufaret Henricus,Boleslaus cumßohemis. immifît ipfi vmdique latrones, qui ditionem eiusdeprædabanturî

Confiliarios Henrici,qui ipfî aduerfabantur,in ipla vrbe ^7 ratis* lauienfi capiebat ÔC trucidabat.

Hac iniuria motus Henricus,cœpitcogitaredepræfdio, primum quidem deliberatum eft de accerfendo Locftico: fèd in ilîo parum fuit auxilq: Ciuitas «Vratislauienfis, quæ iam frequentie ciuium 8^ opibus florebat, hortata eft Principem, vt fefe Bolt; bemia? fubijeeret : non Iblum, quod is genere eftèt Germanus,ve^ rum etiam,quod natuseftèt pâtre Cælare,eoquc viro valdelau* dato: amp;nbsp;talia ipfe de fefe daret documenta,vt videretur futurus vti^ --lis Princeps, 8c protedor miferæ Silefiæ.

Vicit hoc^onfilium in aula, 8c miftà legatione vocatur Rei^ Iohannes, is petijt,vt: Henricus, qui nullos habebat liberos mafeu^ los, fefe hæredem fcriberet t 8c vt perfuaderet facilius, promifit Rex, fe ditionem Glocenfem Henrico ad tempora vitædaturum» His itatß conditiorflbus tranfatftum eft, S)C magna læticia ciuitagt; tum,imperiumRegi promiftiim.

Rex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vero ingratus fuit lonannes Rex erga ciuitates,*vt falfo

Bohemite ora eum criminantur annales Polonicitfed 8C tunc vrbem Vratisla« tuuit duûa=i uicnfèm multis benefieijs, iudiciowum 8C aliarum immunitatuni conceffione ornauit, 8C deindg reliquas etiam vrbes auxit ôd texit benefice: Fuit hoc anno 13x7.

Conftituto hoc ordine in Ducatu Vratislauienfi, Rex etiam animum ad cæteros Principes Silefiæ acliecit:quos,etfi potcntia ipfius magna erat, perfuafione non vero armft mouere voIebat,Slt;i expetebant eum ingenti cum defiderio ferme ciîK tâtes omnes,ipfa4 Glogouia, lt;juæ d Germanis habitabatur, qui a^abSnt difcipli* nam,amp; deteftabantur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illarum Rerumpublfcarum.T enebat

Glogoùîam Primislaus Henrici films , Pn'nceps adolefcens qui^ ' * dem, fed animo amp;nbsp;roborc virilif Is nulla potuit ratione adduci, vt fefe Bohemo fubqceret.

Etfi cnim ex Polonia exculRis erat,nec tenebat in Polonia ma« iori,nifi exiguam appendicem, videlicet agrum Frauftadicnfem amp;nbsp;Coftenfem: tarnen,ne vidAetur abijcere fpem adipifcendi regni, noluit fefe ^Polonis fegregare, f^, vt apparet ex veteribus monu* mentis, ipfe etiam fc dominum amp;nbsp;hæredem regni Poloniæ fcribe* bat.

Verum Primislaus circa annum Domini 1331. iuuenisextini dus eft venenOjVt aiunt Poloni, aut rapida febri, vt confentaneum eft. Interea Iohannes Rex laborabat, vt in fuam poteftatem etiam Boleslaum Lignicenfem redigeret, qui, vt homo turbulentus, vab de repugnabat. Redemit Rex a ciuibus Vratislauienfibus Hanno« uiam amp;nbsp;Goltbergam : ealt;^ oppida traditurus fuiflec Boleslao, fi fc paftus fuiftctfledi,fed fæpe hoc accidit,quod olim didum eft, ^aüTÓ}ï7ï;i'izaf(ni' ahucniTKi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Inuentus eft tandem laqueus,in

Venit ex Mafouia Vladislaus Lignicenfis frater Boleslai, Bo/f^tosn-qui dotem fuæ aniculæ prodegerat : is, prolatis monumentis, Io« genfis fubijcit banni Regi ius fuum in ditione Lignicenfi demonftrat,amp; de infi« drjs amp;nbsp;iniquitate fratris conquerituilt; Offert etiam Regi, fe ius fu« um illi venditurum. Rex receptis literis mittit ad Boleslaum^ illi^ rem Omnem nunciat, nbsp;nbsp;monet, nifi fefe obedientiæ regni Bo«

bcmia? permittat, fore vt totO Ducatü excidat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

Boleslaus, cum amplius tergiuerfari non pofTet, in fidem Bo« hcmiac fefc dediditanno 1331. fimul etiam Regioccafio dataeft, quafibi Glogouiam adiunxit. Primislao mortuo fine hacredibus, cadauere delato in monafterium Leubenfe, fucffedebant tres fra« tres fuperftites. Conrado Olfnicenfi à lohannedataeft Stinania. Ipfc Iohannes retinuit Guram,ÓÓ mcdiampartemGlogouiæad« tem tobdnnis eptus eft, Alteram Henricus Saganenfis accep^, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Regw Bobe«

fehac ^atione Henricum ad fubicÄiohem perdudurum. Sed curn • Henricus ex quadaminutili fupcrbia reludaretur,Rexcumexer« citu ad Glogouiam acceflit ,*6lt;: in pagum Creideluifium, qui duo-busmiliaribus ab vrbc abcft*ciueseuocauit,ÔÔ poftulauit,vt in vrbemadmitteretur. Difputatum«fuit aliquamdiu,fedcumRex dcnunciaflet ipfis,vt facerent finem ambigendi,iam.enim vexillum fuum in arce eredum volitare,vrbem ingreÿas eft, eami^ Henrico pulfo totam in fuam redIgit poteftatem.

V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fuit hoc ann^’i 3 3 3. 2gt;C præfedus vrbi à rege datus eft BarO

Bohemicus Heinemannus'Dubenfis. Henricus Saganenfis reuer* fusdomum’nqjimulto poft mortuuseft mcerore aniftii amp;nbsp;in mö« nafterioSapaneilfirepultus.

T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- Manfit

res viginti, quo tempore tarnen fubinde turbis bellicis fuit impede ta,vt pauld póft referemus.

NOn fblum cupiditate proferendi Imperrj mouebatur lohanneî Rex, vtBohemiæ adijccret Silefiam,fedetiamideo,vthacde* trada facilius reprimi poftet Lodicus,qui potitus regno Polonjac, crudeles SiScythicas in vicinis oris Germaniæ faciebat vaftatio* vlddifldl LoB nes. Nam cum fecum traheret agmen latronum, Hungaricorum 8i Lithuanorum,adortus eft Marchiam Brandeburgenfem, in

qua brem' fpado temporis exuiïic fupra 140. pagos amp;nbsp;vicos : tanta fuit barbarorum immanitas, vtnulli fexui aut ordim parce« rent.

Narratur memorabile exemplum continentiæ Si. prudenti'a: de virgine facra in Marchia, Irruperant in Ccenobium virginum milites barbari fäcuientes in corpora virginum, libidine Si crude* Iitate. Virgo autem quædanj florens ætate Sf pietate, amanf^ in* primis pudicitiæ, latronem, qui ipfam eratoppreflurusper vim, amice affàta eft : Age, inquit, mi homo, antequam violor, audi quid firn prolocutura. Video te motum forma mea vitae meac veb le parcercjcgo igitur, vttibi gratafim,artem quandammaximi certe pretij te docebo qua aduerfus omnes idus Si quafeuntj ferri iniurias poteris efle tutus ne in animo tuo vlla fufpicio vel du* bitatio refideat gt;iubeo vt in meis ceruicibus periculum artishuius facias. Munio igitur me hac incantatione, quam poftea tibi pate* faciam, tu quantum potes collum meum gladio ferito : Paruit bar* barus,ignarus puellaris inuenti, amp;vurgini genibusinfidenti,Si tacita v’oee Spiritutfl fuum Filio Dei commendanti, ceruices vno idupræcidit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Ita egregia virgo morte pudicitiam iuam redemit,Si^^era fi* dcjintuenteFiliumDeijferrum Sim^irtcm vere fuperauit. Acci* die hoc anno 13 2.0, Dicuntur fupra fexmillia hominum in ferui* tutem à barbaris latronibus ab^lucfta elfe.

Poftquam Locftico fucceftit deprædatio, afflixit deinde ordi* nem Prutenicum, qui domita Si pacata Pruflia ante paucos annos, tunc adhuedies Si noties erat in excubrjsfjroipia Polonia, contra incurfiones Lithuanorum Si vicinorum populorum , qui adhuC erant idolatrae. Si nunquam quiefeebarft, nbsp;nbsp;nbsp;Ap-*-

lohaiwes Rex, cum in Silefia traniegiifet cum Hanrico Vra* tislauienfe,vocatus in auxiliumab ordinePruteiTfçpjduxitexer* citum

cituminPrunîam. Nufquam autem fefcoRcndenteLotflico,late Poloniam vaftauit : mulca loca Mafouiæ in poteftatem Ordinis redegit: èi cum titulum regis Poloniæ vfurparet,autôritate fua or« dini agros, quos ab iplo poftulabat Loâicus,confirrtiauit. Exem^ pla monuenentorum illorum récitât DuglofTus. Principem étiam Mafouiæ coëgitjVt inverb’^ fuaiurarec : accidit hoc anno 13^8» Sed cum Iohannes regreflus elTÿ; in Bohemiam, Lodicus rurfus acciuit Hungaros amp;Lithuanos,atCß cum magno exercitu, in quo promifeuê gentes erantChriftianæ ôd idolatricæ, aduerfus Ordiäs nem profeflus eft*

Etfi vero nobilitas Germanica,motarei indignitate,mili^ -viadui tatum magno numero in Prunîam profîcifcebatur : tarnen illud loéiic^^pro^ agmen, collatum ad copias hoftiles, exiguum erat, Vigehmo Cc^ fligot crud^ ptimo Septembris igitur,anno 1331. proditione cuiufdam ducloris Polonici, quem antea Cruciferi ad felè receperant, Sô euexerant, Germani cæfi funt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\

RecenS feriptor Poîonicus,de cuius confilio labore ego foV non volo pronunciare,etß ipfe non parcat alijs, amp;nbsp;vicifiim ipfe ple=ï / rifqueex fuis popularibus amp;:ciuibus difpliceat, affingit Lodico ante prælium concionem,ad fuos milites,plane Punicam: inea totam gentem Germanicam iniufte atrociter criminatur, expro^ bratipfi immanitatem, plufquam Tiurcicam, profanitatem con:^ AnnalesPohé temtum religionist Credo, vt eloquentiamfuamirtdeformando nimîsco^ nomine Germanico oftenderet : ficut apud Alexandrum Callie Ithenes in vituperandis Macedonibus t ôé vt indulgeret fuo dolori hmmm.

Sedjficut vbi^ laudem habet modeflia t ita præcipuè ea deccC hiftoriam, qua? debet eiTe vera ÓcSverecunda narratio rerum, quæ acciderunt,condita falecandido, non feurriIitate Momi. Addunt feriptores Poloni aliqui,ex Germanis cecidiiïè 4 o o o o. ex fuis vux triginta : quæ ipfa etiam vanitas digna eft re^rehenfione. Optant dum eft,ne vnquam vel Poloni Germanos,vel Germani Polonos vincantjfed vt omnium Chriftiai/)rum arma confocientur in com^ • * tnunem hoftem,

Scribitur poft illam pd^nam eueniffe feftiuus ioeüs, Obequb jocus prolanti tabac poftridiein loco prælq Rex,vt ftragem hoftium infpiceret,êZ d nobili Polo^ vidit quendam ex fua nobilitate gfauiter vulneratum corpore fus pinoiacere,qui,cum abdomine difeilfo inteftina ipfi effluerent, ventrem vtra^vola comprimebat,rex motus hocfpecftaculo,ad comités fuos inquit, proculdubio mifer ifte homo graues experitur çruciatus. 111e attqjiens ogulos, dixit t Imô optime rex grauiorcs cruciatus funt illius, qui in eodem pago cogitur tolerare importus num vicinûm ^^cut mihi accidit. Rex deledatur lérmone viri, Quiefcas, ii^ift ,‘fi Deus tibi vitam largitus fuerit, faciam vt liber

’ fis ab eo cruciàtu : 8C cum ex mandato Regis fanatus eflêt,etiam vfi cinus ipfius amotus eft, SC pagus vniuerfus vna cum alrjs ornameiv tisipfiex liberalitate Regia donatus.

Vi(fi:oria ea nihil vfus eft Lodicus, quia amp;nbsp;Ordo rurfus vi* res fuas colligcbat, SC ab altera parte à Bohemis illi bellum confia* ; turneft. Iohannes enim Rex,qui tunceratVratislauiæ,cognita ; clade ordinis,fubito dupliciaggainePoloniamadortuseft:quo* rum alterum ex Glogouia progreftum, oram Poloniæ maioris ad Pofiianiam dcpopulatum eft : Alterum autem exercitum ipfe Rex _ ad Craconiam duxit: verum ex inopia comeatus,domum non mul* to poft redqt.

Inueniotarnenautorcs,qui affirmant,Lodicum retradum ex Pruffia, data pecunia lohannem Regem placaftè.

Anno 13 3 3* Cum ordoPrutenicus confîrmatis viribus gra* uiter aFflixiflet Poloniam maiorem,amp; Lodicusferius educensex* ercitum,tandem inducias cum illis padus eftètjidem Lodicus con* fidem datam Régi Iohanni, effùdit iram fuam in Silefios,amp; de* ;

Jidm. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prædatus eft oram vicinam ripæ Viadri,quæ tune erat in poteftate ?

Ridiculum eft verd, quqd narrant, tune plures quam quin^ quaginta munitiones peruenifle in poteftatem Lodici î ciim n« quidem tota Silefia tot munita loca turn haberet, multo minus ilk exiguus ager Coftenfis SC Frauftadienfis : SC quidem iplum oppi* n P dum Frauftadium, quod proximum illis erat, adhuc in fide Prin* « tio occiipdtur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Glogouienfis manfit. Sed Coftenum, quod Silefqs hadenus »

parueratjamifTumeft. Eodem tarnen anno perqtCracouiæ Lo* j dicus, quem Ioh«nnes Rex SC tota Silefia nominabat Regem Cra* ?

Anno issr. delecîli funt arbitri ab vtratÇ parte,â RegeCafi* miro Polono, Lodici fih'o, ÔC Cruciferis,Carolus Hungariæ Rex, Sc Iohannes Rex Boliemisc, qui pro fua autoritatc pronunciarentî fèd illa padla deinde turbarunt r^biles Poloni. Tune etiam lohan* nesRexCafimiro de fuoiure in regno Poloniæ ceflît, Caffmirus ' verd renunciauit Silefîæ,amp;^ exoluit iohanni Regi,ficut teftatuf Aeneas Syluus, 2. o o o o libras argencû

Interea in Silefîa Boleslatft Lignicenfis, cum ftrenuè egeret, amifît coniupem fuam, filiam Reois Bohemiæ, hoc anno duxit t mulierem Cracouienf«m,aut vt quidem aiuiales amp;nbsp;fortaflis redivn ; babent, Croattam benèdotatam, Ea pecunia redemit Brigam SC î Olauiam : filqs autem Venceslao èC Cudoufyrceflit de ditione LignicenfijVt de ea ipfi fibi confulerent. Ordines in gratiam Prin« cipumiuniorum ipfiæs alienuin perfoluerunt, ibj^ viuentc patt« fimul habicarunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• ’ •

ANNALES S I L E S I Æ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jqj

Anno i33r. deceffît Henricus Sextus Vratislauienfis,amp;lialt; Henricussex», buit hæredein Regem Bohemiæ, qui ftatim póft venit \7ratislauis vratisld^ I am fabbatoqui præcedit Dominicum diem, quern Ecclefianomi« mortal nat l’almarum,iuratum elt in verba iptius magna ordinum læticia. fuamditionetn I Eo tempore orium eft certamen inter Epifcopum amp;nbsp;regem tali de Bohemia: b.c^ ) caufa, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Erat Epifcopus Vratislau^enfis Nancerus, translatus ed ex Epifcopatu Cracouienfi» Nam cum acerbius litigailet cum Rege jcopiimpars Lodico y Rex iratus pugno faciem eius cecîdit y èc profugere eum tu^‘tas. Coëgit* Venit Vratislauiam, cum ali) de Epifcopatu feptennium Romæ difceptaiTent. Fuit autem iniquus regi lohanni, amp;nbsp;ipfi ap^ petenti imperium Silefiæ,qua poterat rationcjaduerfabatur. Po« ftulabat Iohannes arcem quandam in vltimis Poloniæ finibus, Mielefiam,vt haberet munitionem ad arcendos Polonos, Earn re^ gi, promittenti etiam liberalem compenfationem Epifcopus non tradidit : Rex taipen præfedum arcis facerdotem induxit, vteam dederet»

Tulit hoc indigne Epifcopus,8c fubinde maxime importunis flagitationibus arcem repofcebat : amp;nbsp;cum non impetraret quod vellet, fremens viam,qua animu fuum expleret,iniuit,amp; ingrcftus adRegem,quitunceratinmonafterio S. lacobi, cum diris coram omnibus audientibus acerbiftîmè cVuouit. Rex beneficus amp;nbsp;mitis, Rf-ctfi vidcret fefc inique contemni, tarnen nihil afperius ftatuit in fm g« paticntu riofum Epifcopum, fed repreflit feie ac inquit : Quam temerarius n«««« eft ifte facerdos, quærit qui ipfum occidat, ego tarnen fanguinem e« ius non fundam.

Egredientem Nanccrum rege pro foribus conclauis conuc« nitSenatusVratislauienOsjilli amiceaffati Epifcopum,dixerunt: reclius ipfum fadurum fuilTe fi mitius cum regt egifret,neque ita fæurjffet.IIle feruens amp;nbsp;furens ira,at ego inquit,vos etiam tanquam confceleratos diris deuoueo, neque veftrum regulum, qui regio nomine dignus non eft, metuo.

Sd cum de eo cum Epifeopo exp^ularet, refponfum eft illi, indi« • gnum cum efle titulo régis, qui in regno fuo nullum habeat Archf« epifcopum. Rex,neabhbminemaledicoprouocareturadfseui« , tiam, iuftit eum cum fuo Safterdotio ex vrbe emigrare. luflerat Epifcopusclaudere omniatempla?vrbis,fenatus autem Vratisla« uienfis ea patefaciebat, amp;nbsp;erant facerdotes humiliores, qui rem di« uinam faciebant.

Interca Rex diligenter laborabat de concordia cum Epifeopo, Johannes Rex qui erat Niflæj SÇpetebat, vt edidum tyrannicum aboleret : fed eijeit Epifio^ cum ab homine pertinaci amp;nbsp;fuperbo nihil æqui impetraret,ipfc bo^ I”* na Bpifcopî ÔC^acerdotum rebellium occupauit, eofl| folum ver« tereiufrit,mandauit etiam omnibus Principibus Silefîæ, vt idem

’X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 iij facerent

faccrcnthi fuis ditionibus. Paruit Regiv’^alde obcdienter Boklt;* laus Brigenfis, quem bona Ecclefiaftica in illa fua egeftate aliquant tum recrearunt, Spoliabat enim facerdotes, eorumque prædia bona rapiebat, vbicunqueipfi occafio dabatur.

Ecfi autem Pontifex Romanis annitentibus Polonis cenfu* ram Nanceri confirmauit, lohanniMencpauit abfolutionem, ta* *

men Vratislauienfesillamtyranpidem ferme quadriennium æquo animo patiebantur, 8gt;C interea bonis facerdotum fruebantur.

Tandem anno i34r, Nancerus Reginondum reconciliatus mortuus eft in exilio. Valde hunc prædicant annales Polonifcri* pti â facerdotibus, SCnarrantur indicia præcipuæ ipfius pietatis, quod fingulis dicbus folitus fit plures audire miflas,amp; quotannis Sacerdotibus fecundarfis,quos ^7 icarios nominantjmunera Craco* uiam mittere. Ego deipfius zelo non difputo, qui quomodo con* gruat ad normam monftratam in concionibus Chrifti amp;nbsp;Apofto* lorum,facile piæ mentes iudicabunt.

Extincflo NancerOjqui fuit fax diiïîdq in Silefia,verus imita* torPontificum Romanorum, Pretislaus RomaminuscftadEpi* fcopatum Vratislauienfem : iscum Carolo Marchione Morauiaî filio Iohannis redqt in gratiam : facerdotibus exigua quædam fada eft reftitutio,ÔÔ tarnen,vt illis expleretur animusjmagiftratus Vra* tislauienfis in monafterio S. A^lalberti fupplex ab Epiicopo nuda* tis capitibus amp;nbsp;pcdibus veniam petiuiu Carolus promifit Ecclefiae

1342t. decelTit BoleslausBrigenfis.‘Cœperat ægrota* tur, rc in ferqs Pafchalibus,cum poft faftidia ieiuni) quadragefimalis in vnamenfàtredecim pullos gallinaceos ediftet,amp; varia genera po* tuum ad naufeam vfque inftidilfet. Angcbatur autem ante mor* tem, quod nondflm abfolutionem ab Ëpifcopoimpetraflèt,amp;, vt nominabant, interdidi relaxationem : Magno tarnen labore filio* rum,miiri funt duo Canonici Vratislauieniès Brigam de node,qui iubente Epiicopo aljiblutionem illi nunciarunt, nec multo poft Princeps lætusillo bénéficie animam cxhalauit. Cadauer lèpui*

Anno 1340. aut proximo fequenti Carolus ex mandate pa* tris bellum fecit Boleslao Duel Monfterbergenfi:qui,ficutetianî Princeps Suidnicenfîs,adhuc non irifertus erat regnoBohemiæî Cum Bernharde Suidnicenfînapta effet filia Regis Lodici. Ob* fedit hoc anno Carolus Francofteinum, quod tunc erat medio* cricer munitum: Inea.obfidione accidit exemplum dignum me* moria* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Z Z 'M « Strenue iuam vrbem defendebat Bolesla^Sj quodam die eruptione, plures nobiles ^ohemosS^ Morauos, in fgrcgù èew caftris Carefti oppreftbs,in vrbem captiuosabdujperaT» Carolus ficentM, non ignarus naturae ßoleslai, in Caftra vocauit coniuges nobilium

captiuorumjfccminas nobih'tate amp;nbsp;forma præftantcs, SfinftrUulo conui'uio magnifico Boksiaum ck vrbe ad prandium inuitauic» Geflît Boleslaus morem Carolo Principi generofo amp;nbsp;bcnefîco: Peradlo prandio fcemmæ nobilcs,cum prius blanditqs Sf fingulan' comitate animum Principis emollqflent, amp;nbsp;exhilarafiènt, precatæ funtjvcipfis maritoscaptos,r»obili benefîccntia reftitueret,ibi tanta fuit virtus Boleslai, vc euefligio fine pretio captiuos ex vrbe accer* fitosconiugibus ipforum donareP:amp; fimul fpectancibus Principiî» bus in mutuos amplexus amp;nbsp;falutationcs rucrunt.

Scribitur autem, Boleslaum, fi captiuos vendere 8^ muîdare voîuilîèt, tantam potuifiTeemungere pccuniamjVtea etiam pretium fui Ducatus fuilfet fuperatura. Carolus motus virtute Boleslai,palt; cemcum eofecit æquis conditionibus. Nam Boleslaus profefius cftjfefe focium Regni Bohemiæ, amp;nbsp;muneris loco à Carolo accepit ditionem Glocenfem ,quæ morte Henrici Vratislauicnfis adRe^* gern redieratjad tempora vitæ fuæ vtendam amp;nbsp;fruendam.

Fuit alioqui Boleslaus Princeps facetus, amans vrbanitatis amp;nbsp;iocorum, fed tarnen nee profanus, nee indoótus. In morbo, cum vicinam mortem præfagiret, vera fide ad Ftlium Dei conuerfus, clara voce hoe canticum valde pium, quod fonare folet Ecclefia,cei cinit : Fribularer, fi nefcirem mifmeordias tuas Domine, tu diagt; xifti: Nolo mortem peccatoris,fed vt conuertatur amp;fviuat:qLU Cananæum 8C Publicanum vocafti ad pcènitentiam,amp; Petrum la^ crymantem fufcepifti.mifericors Domine. Edita bac pia confeiïîo* ne fuorum peccatorum, 8gt;C viuiRca confolatione, lætus ex bac vita migrauit.

Hæc exempla non fblum oftenduntjtunc fuilTe virtutem lau«« daram in nofiris bominibus, fed etiam monftranf, qualis in multis pqs pedtoribus fulferit lux veræ conuerfionis amp;nbsp;fidei : ctfi in publi* co minifterio fuit ingens cbaos caliginis Sc fuperftitionum, perin* de ficut Simeon,dominantibus in populo Dei Pbarifæis ôd Saddu* cæis, tarnen in amplexu Cbrifti lætam expedftit dccelfionem.

Änno 13 4 3. Cafimirus Pofoniæ R ex contra paôta fubito in* rrMfifdidoc» lia fit Henricum Saganenfer», qui adbuc tenebat territorium Frau* ftadienfè: Oppidum Frauftadiainterceptumeft, antequam de fuo periculo docere poflet Regem Iqbannem Henricus. Præferebat Cafimirus,ilium agrum olim â Polonia maiori fuifie auulfum, cum tarnen ea vrbs à Silefijs condita fit, amp;nbsp;totus ager hodic etiam ab bominibus Germans babitetur. *

Occupat^Hadftadia progrelTuscft ad Stinauiam,ibi cum ali* quamdtu effet grâtTatus, Principes,Henricus Saganenfis,lobànnes Gurenfis,^ ^onradus Olfnicenfisad Regem in caljra venerunc, amp;nbsp;metu maioris mali, ceffione territory Frauftadienfis pacem ob* t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 lit) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tinue^

’ tinuerunt Oppidam’s j intcruenientibus Prfncfpibus, confèruatX funt immunitates 8^ inter alias ius cadendæ monetæ, quod ex be* ncficio Prindpum Glogouienfium acceperant*.

Eodcm artno tranfcgit Cafimirus cum Cruciferis, confedis fupcr ca re inftrumentis obfignatis fîgillo regio ordinum, nec ta* men cam tranfadionem diu fcruauit Polonia* Anno laAT^Iohan* nés rcx vlturus iniuftum bellum Caiîmiri contra Silefios zlnuafît cum exercitü Poloniam, ctfî ipfArat fenex,amp; iam alterum oculurn amilèrat* Progrefîus eft ad Cracouiam vfcp, fèd inopia comeatus in Silefiam redijt* Extremum agmen ipfius in reditu â Polonis dadem paffumeftjamp;cumlongiuseuagarentur Poloni,præfertim Mafo* iii),â Conrado Olfnicenfi magna ftrage ca?fi ôc fugati funt*

lObannes Rcx rçjuerGis ab expeditione Polonica, cum 8)C inFoelici^ ■Stas belli ÔC ieneda eum faccrent acerbiorem, irafei ccepit Principi SuidnicenG, qui nondum agnoftebat Regem Bohemia? : parebat tunc vter^ Ducatus Roleslao SuidnicenG Henrico laurenfe iam mortuo, Rcx obiedft Suidniciam,quia autem non erat magna fpes vi(ftoriæ,amp; alicnus ctiam erat â f^uitia Iohannes, amp;nbsp;tarnen iuraue/ • rat, ft muros Suidniciæ manu contadurum, attigit portanA^rbis, SuiJmciaoi» ^«xcrcitum reduxit, Cepit deinde Landishutam amp;nbsp;properauit in fideturiïo^ Bohemiam ad bellum Gallicum, earn vrbem pauld póft récupéra* h»nne Rfge, uit Boleslaus,cum in vrbem ini^iGftet currus fœni, in quibus late* bant armati: quod Stratagema hac ætate in bellis Jtalicis imita« funt Hifpani ♦

lohäitniiRe Anno 134in bello Gallicocontrl Anglos interfedus eft gw ifljertwfquot; Iohannes Rex, qui ctG orbatus erat vtroeß lunTine èC admodum ft* nex, tarnen adduxerat auxilia Rtgi Gallico Ph'îlippb aftini,aduer* fus Eduardi^ Anglicum Regem. Cecidit vigcGrfto ftptimo Augufti, quo die ctiam occifus.eft Ottocarus^ Bbhemiæ Rex*

Isioîturâ Bohemis tanquam nefaftushabct:ur,quod ^uos Reges Die, Mi iugulauen't, etG hac ætatebiduo poft eiufdem menGs,ctiam tertius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bo.

- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Catharina Cracouienfîs vel Illy ri c a

fecunda vxor ,quæ non peperit, Venceslaus LignicenGs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LudouicusBrigenfis

vxor Glia Ducis The^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Lubenfis, coniunx filia

fehinenfis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Henrici Glogouienfis,

13 Vrfus orta funt diffîdia inter fratres Principes Lignicenfes, de ^^quibusbreuiflimè quædam recitabimus, neque enim delecftarc polTunt ledorem iftæ fJi,yoijea,%ien. Ca^jharina vidua Boleslai Brigen^ fis nomine dötis fuæ Brigam amp;nbsp;Olauiam retinebat: duo fratres autemfirnul habitabant Lignicn,fed culpaaulicorum,Geut vbitç folent effe talcs furiæ, creuerunt inter illos odia,

Diuiferunt igitur patrimonium: Ludouicó ceffît ager Ligni# i^f^fticenßs cenfis, in quo tunc recens erant inuentæ venæ auri vberes : Ven= agerhubuit ceslao fuit attributa Goltperga, Hannouia Lubena : Sed Ven» ceslâus vir callidüs amp;nbsp;pleonedlkus inqtconfiliafv^tfratremLignis cio excuteret, cum videret zx venis metallicis fratri fingulis ferme feptimanis centum quinquaginta libras auri accedere.

luit igitur ad Carolum, qui tune adhuc Bohemiam nomine patris gubernabat, 8gt;C illi fua oppida pro certo precio obtulit : Lu* douico, qui iam füfceperat filios eft coiuge fua,grauis erat ilia iaclu* ra : perfuafus inter illas curas à confiliarqsjqui erant corrupt! largi»

1» lionibus, cedit fratri etianM^ignicio, ipfe contentus fuit vnica arcc j amp;nbsp;annuo ftipendio quadringentorum aureorum, fed inita fuerunc

talia pada, èc obfignata ab ordinifeusditionis: Siquidem Venceslaus fine heredibus decederet, vt totus Ducatus integer perueniret ad fratrem Ludouicum, aut filios ipfius, fin verô relinqueret filios, Ludouicus quidem fußerftes Ducatum totum,quoad viueret, ob* tineretjpoft mprtejn autem fuam, filq vtriufcj fratris ex æquo Du* catum partirentur*

PofPhanc tranfadionem migrationem Luêouici Princi* pis boni 8lt; iofti yVenceslaus,qui antea fimulauerat morbüm, con-

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ualuitj

ualuit,8lt;f imitatus exemplum patris inutili fumtu fua profundebaG oppida etiam paiïîm, nolente prohibente fratre, oppignorabat» Ludouicus Lubenam redemit fua pecunia, ibi^ habitauit. Interet nati funt etiam Venceslao fîli) exmuliereTefcbinenfi,iIIis volebat relinquere vniuerfam hæreditatem, cxdufo fratre Ludouico 6^ fi* lijs ipfius» Hinc igitur nouæ natæfiînt lites, ordines Ducatus grauiter funt aduerfati Vencesla^, propter bancperfidiam, amp;L ipfi fratres fubinde inter fe dimicabant excurfionibus.

DecelTît autem poftea Catharina nouerca, 8^ putabatur iti* uenta efîè ratio dirimendi fratres« Venceslaus, vt crearet fratri no* uum periculum, partem fuam in oppidis,reli(flis â nouerca,vendi* dit Boleslao vitimo Suidnicenfi, qui fretus fua potentia amp;nbsp;fauorc Caroli Cæfaris,cum quononmulto ante tranfegerat, valdeLu* douicum vexauit. Carolus tarnen mifertus Ludouici Bregam Hannouiarn ipfi attribuit. Venceslaus verd, cum fua prodegilfet, Si venæ metallicæ exaruilTent, in magnainopia mortuus eft«

Carolus Quartus Cæfar ingrelfus eft Vratislauiam regJi Nouembris î tant! autem tune fuerunt fpiritus iiigrcditur Epifeopi Prætislai, Si fui Collegij, vt Cæfàri vix ad portas vfque VradilMiiint. Cœmiterij fui templi obuiam prodirent, Initæ funt rationes,qui* bus ad officium adduceretur Boleslaus Suidnicenfis : Si primum, vtincuteretur ipfi terror, Carolus à Nicolao Principe Monfler* bergenfi filio Boleslai emit Francofteinum,vt ex vicina munition^! agro Suidnicenfi fubinde poffent inferri damna»

Crfro?(w Cifpr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tandem verô hæ lites matrimonio funt diremptæ.Nam cum

Boleslaus educaiÿt Annam filiam Henrici fratris fui mortui,ea Carolo Cæfàri poft mortem fecundæconiugis,quæfuitfiliaRe^ gis Galliæ Blanca vidua,eftdefponfata,amp;dotisnomine vterque ducatus, Suidnicenfis Si laurenfis, Cæfàri promüTus. Boleslaus Suidnicenfis deceffit*anno 1368. Vxor Agnes filia Leopold! Ducis AuflriæDucatumobtini^'t ad tempora vitæ fuæ,mortua eft i39i» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Ag««(fowi= Nicolaus Monfterbergenfis adeptus viaticum inuifit Pale* BA Suidnicen= flinam 8d Hicrofolymam : rediens domum deceffit in Hungaria, hscyiauren^ j-gjjqufc filios ; Henricun»amp;Boleslaum, qui cum amp;nbsp;ipfi fine ‘ fbbole mafcula morerentur, hæredes habuerunt Reses Bohemiæ» Boleslaus qui vltimoloco fuperftes manfit, mirabili cafu intcrijt. Boleslai Se» Jn arce enim quæà conditore Boleslao nBmen accepit Bolckcn* cMtdi hanum,a morione mifeSf' ten's occifus eft,amp; i interitus. iudicarunt ofnen hoc fignificare dignitatis Silefiæ ^inSm Si inte* ritum, Sed hæc poftea acciderunt,

Qj^ARTrs Saganenßs J poft mortem' Primislai fratris edam Glogo* uienfis,pulfus ilohanne Rege,vxor Mech» tildis filia Marchionis Brandeburgenfîs»

Henri CVS Q^intvs ferreus Sagancnfis, poftea ex benefîcio Caroli Cæfàris Glogo* uienfis, qui fuit in Coronatione Cæfaris, 8c profeôlus eft Hierofolymam»

A^Logouiam obtinebat Bohemias Rex, camque per fuum capita# '^neum gubernabat ♦ Sagani dominabatur Henricus Quintus ferreus. Fuit vir magno animo præditus, qui fubinde tumultua* rijsexcurfionibus Glogouiam,4 Rege repeduit. Impetrauittan# dem â Carolo,quod poftulabat,anno 1360, vt poftea dicemus,

Anno 1349. amp;nbsp;proxime iequenti horribilis peftilentia non folum Poloniam ÔC Silefiam, verum magnam partem orbiscognid peruagata eft. Deftripta eft ea viro diferto Johanne Boccatio lin* gualtalica. Recitantur fymptomaAterribilia,non dißimilia illis, quæ acciderunt in peftilentia A tdca,quæ graflata eft fecundo anno belli Peloponnehaci, dcftripta eft ab Hipocrate, vt â medico erudidftîme, deinde Thucydide.

Fuerunt autem in ifta,iîgna putredinis corruptionis in aerc horribilis. In Italia alibi iacebant homines ftibito extindi in vqs publicis, quorum halitu cura afflarentur animalia domeftica, re# pente cum indicrjs amp;nbsp;iymptomatibus veneni extîncfta funt. Nar# rant aliqui, fuifletunc communem opinionem, terdam partem ge* neris humani ea lue fuiflè conlumtam : amp;nbsp;obferuatum eft, continua propagatione venenum ex oriente ad occidontem vfque eftè per# latum.

BbJoftrorum vero hominun/ca fuit rufticitas, vt crederent a • îudæis puteos amp;nbsp;fontes venenis elle infecftos, 8^ taies morbos exci* tatoSjideo crudelibus modis vbique in milêramturbamludæo# rum, nulla habita, nec ièxus, nec ætatis radone fæuitum eft,neque vidgetliftw tarnen ftelere amp;nbsp;tyrannide ira Dei potuit reftingui. Vagataefted* am co tempore per Europam colluuies quædam hominum,qui ntt= data corpora publice cqrdebant flagris, amp;nbsp;fimul cum ilia hypocriti* ca pcenitenda circumferebant dogmata perniciofa, turpitudines vitæ, multas libidiftum cowfufiones amp;nbsp;alias, perinde ficut olim Pe* pufiani, Cvpocrates, Marcion, 8^ recens Anabapdftæ, fed fcueri# täte Principuiji!7fti etiam cito pulfî iunt.

• / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Carolus

Carolus Imperator , exdndo Guntbero Suartzburgen^*» quern aliqui trabebant ad Imperium, folus rerum podtus eft ann*’ uro, amp;nbsp;ftatim fefeconuertit ad augendam potentiam,amp; ornament ta fui regni. Regnum quidem Bobemiæ, amp;nbsp;præcipuê vrbem

gam,vbi amp;nbsp;Academiam celebrem inftituit, ad earn eucxit dignité* tem amp;nbsp;ornatum, vt ruinæ adhuc fiift admirationi : Aeneas Syï^ uius,qui vidi't Pragam floren^em, fcribit earn necminorem,n^ ignobiliorem efle Hetrufca Florenda,

Dilexi'c edam imprimis Vratislauiam, qiiæ patri ipfi per fuit fida, ornauit earn ædifîcqs 8lt;f immunitadbus amplis. ex interuallo non longo Vratislauia tunc conflagrauerat, ideo Ca^ o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o

rolus anno isyj, quad nouam ftrult;fî:uram vrbisexorfuseft. Pro/ duxit ambitum ciuitatis in alteram ripam Olauiæ fluui), longo fpaciOjCxtruxit indgne templum S, Dorotheæ facrum,amp;f ciuitateni in hunc ordinem ipacia dedinxit, ita vt nulli ex vrbibus Germa« niæ aut fplendore aut amoenitate cedat.

Quia edam facerdotes CoIIegij iam tuncciuitatem oderant? eiudj crefcentem potentiam verebantur , cam^ omnibus modis impedire conabanturj'deo Carolus non folum ciuitad fuit pra?fi« dio, fed etiam legatos fenatus Vratislauiends anno is;?, cum Ro« mam ad coronationem proRcifceretur,vn£i iecum duxit, vt coram Pontidce deret tranfactio. Se^ Pontifex Carolo, nec in hac re, net in alrjs tunc morem geffit. Reuerfus ex Italia, ciuitad Vratislaui« endcommendauit ius ^magiftratum præfeduræ Ducatus Vra« tislauiends.

Tanta nimirum tunc fuit opinio fidci amp;virtutis inCæfaf« erga vrbem, eamqj itaamâuit, vt adhuc hodie monflrenturlitera; famtUaresdd fcriptæmauuCæfaris Caroli ad lenatum Vratislauieniem,vbi sendtumvrd‘ tit, nunciari dbifccquid adhuc ipd cum fuis valeant,amp;addit,lc tKlduicnfem. valdede ipds edè follicitum» nbsp;nbsp;Credo autem temporepeflilendac

\^cre igitur Carolus fuit pater nodræpatriæ, Sfinillama/ ieflate Imperij ciuitates èc magidratus vrbium , quigt;tamen tunC erant humiliores,non modo npn ed aipernatiis, fed vrbestan« quam præcipuos neruos regnorum fuorum tex]t,amplificauitle« gibus,ædificqsôd immunitatibus oritauit. PacauitedamGlogo« uiam Carolus,Sc quamuis armatus effet fumma potenda, tarnen Henricum Saganenfem in gratiam recepit,ipfiep partem Glogo* ^^’'^'^^'æ^*‘uiæquam pater Iohannes patri Henrici ademeratreflituit: Sein« ueniOjipfum Cæiàrem hoc anno Glogouiamaccepide,8c vrbem tuit, in duas æquales partes edè partitum, ita ^t vnam partem, nempe Aquilortarem, fibi 8c regno Bohemia? rcdneret,alteram adignaret Henrico, qui habitabat Sagani. *

Duple« igiturfuit gubernatioab hoc tempore in*vrbe Glo^ gouiend,Sc duplex'magidratus due fenatus, Nc^qneGlogouia ad * vnum

vnum dominum redqtjnifi 12.0« annopoft» Ipibetiamimperan« teinuenio linguam Germanicam fuiffe excultam,eam4 vfurpari cœpiftè in fcribendis literis SC monumentis publicis, cum antea fo^ lius latinæ linguæ in talibus fcriptionibus cfïct vfus.

Ceftantibusigitur diftidqs,amp; lanienis Principum,conquieuit bxc regio, creuit numero hominum, amp;nbsp;culturajadcó,vt Cafimi* '^n rus Poloniæ Rex Lodici filius, muitatus illo fucceftu 8^ induftria Germanorum in Silefia, ipfe ctiam multos colonos Germanos in ProuinciasPoloniæ,Ruftiam amp;alias collocaret,quimultabona oppida extruxerunt, 8C Rex paftuseftipfos iure Teutonico vti: Cracouiæetiam tribunal Teutonicum ercxit.

Gratamigiturmemoriam Caroli retincamus, qui non difii^ milis Cyro vel Augufto, alqs fapientibus florentibus Monar« chis,noftram banc regionem paterno amore complexus eft,amp; optimarum rerum ornamentis eamdonauit, vtvere fueritexem*» plum aurei illius didi i Bonus Princeps nihil diffèrt bono patre.

Anno 13^3» in bis regionibus inopinata tempcftas accidit, Hyemsinfcm» Nam cum menfts verni ad ipfum vfque medium Maq laudabili cccli conftitutione fegetes, amp;nbsp;res natas ex terra optime produxiß* fent, Sabbato, qui præceftît diem Pentecoftes, præter expedlatio^ nem, hybernum gelu ortum eft,iHiid^ nix alta duoscubitos iècu^ ta, quæ cum ad fextum vfque diem agros oppleret,amp; omnes ex in* teritu frugum perniciofam timerent fterilitatem amp;nbsp;famem,niuc eli* quata, ita grato humore frumenta funt rigata,vt vberritna meflis ' fequeretur.

Anno 136 2. Annaconiunx Caroli Cæfaris,filia Henrici lau« Carolo renfis, peperit Norimbcrgæ Venceslaum, qui fecundo anno poft, opera patris Cæfaris,eleduseft Rex Romanoiwm: amp;daturCa« rolo vitio, quod pIusdilexeritBohemicum regnum,quâmimpe« imezi/t. rium Romanum, à quo multa largitionibus alienauit*

\ rHnccslaus Lignjcenfis moricns reliquit quatuor fili'os, confif^ tuit illis tutorcm fratrem fuum Ludouicum Brjgenfem,is nihiî mciuor iniuharum fratn's,optime præfuit patrimonio nepotum,S^ cum Ducacus oneratus efTet ære alieno orauifTimo, induftriaLu'* douici illud magna ex parte eft exolutum, Sc Principibus DucatuS confcruatusr. Statim poft puerperium*dcceftît Regina Anna Silcfia coniunx Caroli. Cæfar acceftît quartas nuptiaSjSd^ duxit Eliza«* bctam neptem Cafimiri Regis Poloniæ ex forore. Conciliauit hoC matrirnonium legatus Pontificius, vthoc modo impediretur beb Ium, quod Carolus Cæfar illaturus erat Ludouico Hungariæ Re* gi, qui natus erat exforore Caßmiri, amp;nbsp;in regno Poloniæ defigna# tus fuccefibr. Nuptiæ fuerunt Cracouiæ tempore Bacchanaliorum anno 1363. Aderant ibi praeter Cafimirum Carolum,Reges,Hungt; gariæ, Oaniæ, Sgt;é Cypri, amp;nbsp;Principes magno numero. Præcipuus fuitfplendor cuiufdam Germani Vernici, qui erat ConfuI Craco* uienfis,amp;f thefaurarius Regis ; ly.Reges domum fuam ad epulas inlt; uitauerat. poft magnificum conuiuium diftribuit munera Regia inter Reges Principes fuo Regi Cafimiro dicitur donafte ad centum millia aureorum,itaenim reperioannotatum:addunt quidam,confulem illum primumaccubitumaftignaftèCafimir® luo Regi, fecundum Imperator!, quod an fuerit ciuile non intelR* go. Dos fuit centum millia awreorurn, lóium eft fadus inter Rci* ges, quod tarnen non fuit diuturnum.

Nam anno 1369. Ludouicusdenud fibi coniunxitCafimirum adortus eft Carolum'beIIo,quod tarnen mors Cafimiri non multo poft interrupit. Memorabile eft, quod eodem anno feribi«* tur,venas argenti Bythonienfès,quæ priusfueruntiâtislocuple* tes, iubito euanuifte. Exiftimatum eft, banc fuifte poenam crudeli^ tatis, quod pauld^ntc oppidum illud concionatorem loci illius iiv terfecerat.

Cißmirui se^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mortuus cft Cafimirus Rex Poloniæ anno 1370. Nonis No*

amdui,'R.ex uembris,amp;cum eoç^gnum inveterc ftirpe RegumPoloniæde* iPcloni£ mo=: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Puit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amans pacis, qui Poloniæ infignem addidit cuitu*

*• nbsp;nbsp;nbsp;ram, ereclis muîtis magnifîcis mlinitionibus amp;nbsp;templis. Contami*

CdßmirufSe- nabatur libidinibusamp; cum inter cæterasaleret concubinam ludai* cuiidtii euexit cam Efthcr eius interccftione,Iudæis mllgnas immunitates in regno ïiid£os. nbsp;nbsp;nbsp;ceftît. Succeftbrem habuit Ludouicum Hungariæ Regem.

vr4fwLtt/f«- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13 75*. mortuus effEpifeopus Pretislaus Vratislauiæ,

fisEpifeopa^ virexcelfi fpiritus, Sdinduftrius in augendis cenfibus fui Epifeopa* (-us. Emit vrbem ÔC agrum Groteenfem à Principe Lignicenfi, muîtis alrjs reditibus Epifeopatum fuum locupletauit, aded vt is Vntislauien^ tunc paftîm nominaretur aureus. Sed citohocodoratuseftaccipi* ßsEpifccpd-: ter Gregorius Vndecimus, is prohibuic fieri elecftionem alterius r amp;^^er fuum quæftorem coegit collegiurm pro bonis rclt; fontiüce. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pretislao fibi numerari triginta millia auiieôwm,amp;: pro rc*

ditibus Epifcopatus, cui aliquot annos nullum dédit Epifcopum, ' odi'es mille aureorum quotannis : ita euenit hoc quod dicitur : Sic vos non vobis nidifîcatis aues.

Anno 137 8. mortuus eft Carolus Quartus Imperator lauda* c'dro/i liftîmus, qui fapientiam, vi^utem, fua régna imprimis amauit, Studia pictatis 8lt;^ docftrinarum ita dilexit, vc in recenti Academia Pragenfi fæpepublicis difputati«iibus vfque ad multum diem fo« leret afliderCjibi^ fcifcitari audire dodlorum fententias de varijs eontrouerfqs : admonituSjVt in arcem ad prandium afcenderec, refpondit, fe magis iftodulci cibo animæ, quam vllis delicqsefcas rum deledari.

Similis fuit hæc pietas 8u difcendi auiditas ardori Caroli Magni, ôô paucorum aliorum ex veteribus Regibus, qui amp;nbsp;ftho* las egregia beneficentia erexcrunt,8^ in illis exercitijs pietatis amp;nbsp;do^» drinarum, ipfi interfuerunt,ficut ea virtus his dulcibus verfîculis prædicatur:

Hue quo^ feepe comeabant) fDoElorutn [apienûa fruentesj Hymnos inter nbsp;nbsp;hos choros fanant es j Cum Tyronibus aureis in armls,

Autor eft Carolus fandionis illiusauguftæ de eledione Rom» Cæfaris,quam vulgo nominantaureamBullamiea cumeompic» datur neruos SC fundamenta, quibus Imperium in noftra gente Germanica innititur, fatendum cft,etiam de Imperio Romano, eu« lus autoritärem ante ipfius ætatem labefadarant,amp;penêcuerte# rant ciuiles diftenfioncs, amp;nbsp;lèditiones, excitatæ artibus Pontificum Romanorumgt;eum optime eftè meritum.

Rcliquit Carolus fuperftites tres filios : VenceslaumRoma« norum Bohemiæ Regem : lohanncm, quem cyllocauit in Lufa== tiam, vbi non multo poft perijt : amp;nbsp;Sigifmundum natum ex Elifa« betba Polonica, quem Ludouicus Hungariæ ôd Poloniæ Rex, fa« da pace cum Carolo in fuam aulam recepit adolefcentulum,illi^ promifit nuptum filiam fuam natu maiorem Mariam : Pater autem Carolus â Ludouico Romano, ^lio Ludouici Bauari, emit ipfi Marcfciam Brandeburgenfem ♦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

'N^Ondum exceflerat annum decimum quintum ætatis Venccs:« laus,cum vocaretur^ad gubernationem.JBtfi autem vituperatur

propter luxum 8lt; iguauiam : tarnen apparct in illo fuiffe naturam îgtutuosPrin» non malam. Quiaacerrime oderat fcelera 8óimpofturasimpios«p^-rum facerdotum,amp; fuit alienus â læuitia, fed deprauarunt eum ma« lorum concilia, amp;nbsp;cum in aerate tenera caterer guberftatore, amp;nbsp;in« fpelt;ftore,a{rurfâ(î^s eu ad defldiam amp;nbsp;compotioncs,

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K i) PRIN.

Henricus Septimus^ Henricus Odauus PaiTet Rapoldus GlogOiS Freiftadienfis, Ôd Sprot* uienfis» * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ten fis tandem Glogoui*

■*amp;fœhx. Fuitcomitatus CarolumRomamadcoronationem, i’^tle exreligiofa 8lt;^ laudanda confuetudine noftrorum maioruni profedus eft in Paleftinam,vt intueretur veftigia ilia, vbipatefa* diones cœleftes editæ funt, vbi Chriftus confpedus eft.

Vixerunt fimul Principes adolefccntes ad annum vflt;^ Chrifti 1380. deinde fada eftditionis diuifio: Henrico Senior! datuseft

Ducatus Saganenßs : Henricus Rapoldus, fie dïdus à conditorc ftirpis paternæ S. Heduigis, quem Silefij appellarunt Rumpol** dum, tenuit mediam partem Glogouîæ, vicina oppida : Henri* eus,qui propter fcecunditatem diduseft PafTcrjhabuit Freiftagt; dium SôSprottam.

Anno 1381. rurfus inSylefiaortum eft bcllum,ftu facruiU clt;cp}-w«/(?f4i feu Sacerdotale. Irafcebatur Venccslaus Rex Collegio Vratisla# Vr^ttlluien tiienfi, quod nollet recipere in Epifeopum quendam ex nobili fa* ƒ«. milia dominorum de Duba, qui gratia apud Reges Bohemiæ va* lebant. Sed Collegium appetebat Venceslaum Lignicenfem,qui tunc erat Epifcopus Libufianus,8C tarnen reditus intereaprædae erant Romano Pontifici.

Inter cas di^cnfiones incidit 'naçsKÿ^pluèii quæ Regipræbuit occafioncm caftigandi facerdotes,àquibus putabat fecontemni» Nam boc anno Rupertus Lignicenfis fratri fuo Henrico Decano Vratislauicnfî, fubfefta natalicia mifitcercuifiam Suidnicenlèm, quæ tune habebatlatidemprobitatis: Vedorautemcompræhen* fus ex mandate Senatus,qui aI^oquitotusaddi(fiuseratRegi,calt; ptus amp;nbsp;in carcerem dudus eft : quia hoc fiebat contra ediduai ciui* tatis, quod vetabatimportari peregrigam cereuifiam.

Collegium in vrbem ob fadum hoc iaculatur fulmen cxconi‘ municationis, iubet claudere templa, èC cefTarc facra. Senatus que* relam ad Regem detulit, qui cum fruftra apud Collegium labora* ret de pacificatione,tandem vigefimo feptimo lunrj ipiè venit Vra* tislauiam cogniturus dt caufa. Rogauit ve«o Collegium,permittee ret, quam diu ipfein vrbeeflet,propter reueuentiam fui lacra pu# blicè fieri. Hoc cum non impetraret, oarfitira Rex Sacerdotes omnes iufiit^rbe excedere. Abbatem in arena,qui rcfpQnderat ipff durius, in carcerem duci iuiïît. Tranftulit deindj\^d fefè omnia Prædia,amp;bonaEcclefiafticoruni* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' •

Adducn funt Vratislauiam ingentes greges pecorum ex vil« pccorummi“ lis racerdotalibus5amp; tanta fuit vilitas,vt trecentæ oues tribus aureis rlt;i uHum, vfitatis vcnderentur, bos vero aurei quadrante» Magna vero ar^# mcnta abaéla funt in Bohemiam.

Anno fèquenti placatuseft Rcx Venceslaus,cum illi permif fumeflet, vtnullam faceret feftitutionem Collegio,tûncelatusefl: in Epifcopum Venccslaus Lignicenfîs» Senatus autem Vratislaui* enfis ea conditions impetrauit veSiam ab Epifcopo,vt promitteret, femper poft elecftionem noui Senatus, iuraturos fe Epifcopo, quod libertatem Ecclefiæ vclint feruare, Ita Venccslaus Rex tandem vl«» tus eft iniurias aui fui Iohannis acceptas ab Epifcopo, Neque tarnen Venccslaus Epifcopus ctiam illoquinquennio, quopræfuit, fuit vtilis Oeconomus, fed opes reliquas inutili fumtu prodegit.

Eodem anno in Hungaria extinélus eft Ludouicus Hungariæ amp;nbsp;Poloniæ Rex qui celebratur ob bonftatem 8^ clementiam erga tenuiores.Narratur de eo,quod ætate patrum noftrorum fecit Dux forer sjgifm«« Eberhardus Virtembergenfis, quod fæpe diftîmulato habituims«^» c^f‘irK. mifeuit fefe ccctibus inopum, ab illis feifeitatus eftjCcquid præfe* clifui amp;magiftratus delinquerent.

Poloniam non amauit. Nam amp;nbsp;ab initio ornamenta regni fe* cunî afportauit in Hungariam, amp;nbsp;plerumc^ Regnum per matrem gubcrnauit : quia videbat tantam ^fte licentiam nobilitatis in ea gentc, vt autoritas Regum effet exigua. Quare in illa neglecftio* ne regni vaidc oppreftî funt tenuiores, 8C populus grauiflîmis one* ribusîi præfedis regqsjqui penè fanguinem ipforum exugebant, exhauftus. Fuit fœlix præliator. Nam amp;nbsp;in Italia res magnas geffit contra Gallos in Regno Neapolitano, Annis aliquot ante mortem pretio amp;nbsp;vecftigaljum imminutione impetrauit d Polonis, vt promitterent pafluros fefe, vt altera ex filiabws pro arbitrio pa* trisapud ipfosregnaret. Paulô igitur ante mortem jaccerfitis ad fe ordinibus Regni Poloniæ,in Hungariam,dédit illis Sigifmundum Marchionem Brandeburgenfem in Regem, amp;nbsp;Senatus Polonicus ê veftigio in verba ipGus iurauit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Sigifmundus à Socero iuftu/eft profîcifci in Poloniam,8C rc= Lado«^«« gnum^n poIfelTionem accipere, Sed mortuo Ludouico Poloni iu* pSJLT ramenti oblitiinierunt con^^Iia de pellendo Sigifmundo, SC cream PohtM Re» donouo Rege. Offendebantur aufteritate Sigifmundi, qui vider g«««» batur futurus effeRexGermanus^amp;poftuIaturusobedientiam â fuis. Et multi,afiueti rapinis fubLudouico,maluinentnull^mefte Regem,vthaberentimpunitatem graftandi pro libidine,

Vt autem non deetec prætextus,inftigata eft focrus Sigifmun* sigipnundM di, mulier ambitio/â SC curiofa, vt peterct à Polonis fibi permitti, excutitur ex vtram ex filiabus apud Polonos vellet regnarc. Optimus igitur a* dolefcens Sigifmundus circumuentus iftis difficultatifeus amp;nbsp;inique täte aIiquorui^nnPoIonia,qui tarnen iuramenti religioneiplî era ne

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K iti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deuindi,

ANNALES SIL ESI Ægt; deuinêli, volens regno ceHit,ne ciuile bellum excitaret,etfinon erant ftudia fuarum partium apud honeftiores in regno,

Rediens in Hungariam,Óóibiresturbatasinuenit,cuIpafo^ crus^quæ curauerac Mariacjabfente marito Sigifmundo, imponere diadema Regni Hungariæ,ita vt vidcretur futura Regina fine ma« ritö, Sed intcfea multi ex nobilitate’Hungarica deteftati mulic* brem audaciam, accerfunt Caro^^m Neapolitanum nepotem L douici ex fratrc, is Regnum Hungariæ vi SC arte ad fefe tranftulif» Quamuis vcró Maria, monente matre, propter metum Caroli fe# cit nuptias cum Sigifmundo , tarnen Sigifmundusjqui nihil fîdcrc poterat Hungaris, veniente Carolo cum exercitu,in Bohcmiam profedus eft. Sed idem Carolus infidqs Reginæ matris pauló póft interfedus eft, amp;nbsp;ipfa Regina deinde ab alio Principe Hungarico, qui vicifccbatur necem CarolijCapta amp;nbsp;in flumen proicóla eft.

Maria verô,quæ vnacum matre capta fuit,Sigifmundo pa# ranti bellum remiiTa eft,qui tandem anno 138y. regnum Hunga# riæ adeptus eft. Interea etiam Poloniam fuæ perfèquebantur Eryn# nyes: Quaftata enim eft crudeliter ciuilibus rapinis amp;motibus» Studebant aliqui transferre regnum ad Semouitum Mafouiæ Du# cem,cuius eo tempore magna erat in Polonia potentia, eiufi^ filia demum fuit mater Friderici Tertq Imperatoris: fed repugnabant multi, prælertim ordines ex Polonia minori, Inde orta funt bella ôc vaftationes Regni,

Sileftj Duces iuuabant Semouitum ,amp; Henricus Rapoîdus Glogouienfis cum lohanne Gurenfe vfiis ilia occafione conatus eft occupare Frauftadiam, fed nullo cum fucceftu, vaftatis agris do# mum reuerfi funt. Non multo poft Poloni,vituri clades ilias,col#

Henricus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;copfjs fubito inuaferunt ducatum Glogouienlèm,fed ab Hen#

foldu^Glogo^ rico Rapoldo prCfligatifunt,pIurimit^ in vndis Viadri fuffocatf Regina Hungariæ coniunx Ludouici,pauló ante mortem ex# grftpooiwj. pijgf^ata importunis legationibus amp;nbsp;denunciationibus Polono# • rum,tandem Heduigÿi filiam virginem mifit in Poloniam,ei^ affi'« gnauittutorcm SigifmundumMarchionem: fèd eum rurfus repu# Keduigis filid diarunt Poloni, 8C ve tuer un t neregnumingrcderetur, Jpfi^utem Heduigi coronam regni die S. Heduigis Silefiæ, Cracouiæimpo# anno 13 8 4» Deliberatumæft deinde de marito dando Polonilt;e, nouæ reginæ. Educauerat Ludouicus Rex in aula fua Vilhelmum Auftriæ Ducemjipfi^ puero d^onderat filiam Heduigin,amp;,ficut Rcgum mos eft, curauerat vt cocumberent ante annos nubiles, atc^

Vi7bc/n» Att ofnnino eum ad fperp alterius regni aluejjat.Is igitur mifta Lega# /lrilt;ePri«czpi orauit PoIonoSjVt fponfàm fuam fibi traderêt,amp; amabat eum eripitur con= ardentiftimc regina virgo. Sed Poloni Ijonum Principem Vilhel# üeduh mum adeo funt afpernati,vt fruftra deprecante amp;nbsp;tegente eum Re# gina,CracouTa,quo vocante Regina feie contulerat,,per*gnom(ni# am exclufus fitjamiffis ingentibusopibus^quasfèÿiuipaduexerat.

nico,cuius auus,qui fuitferuus,rapuerat imperium,occifoiuftoîrfgeffoLùîw Principe : Perinde ficut apud Lydos Gyges. lagello contra pollicis tus, fe vna cum fua gente H dem Chrifti profeflurum, Prouincias Lithuanicasr^gnO Polonicj» adiunélurum.

atcjitaiîsG» Ia.rebruarq lagelleregja pompaCracouiamingreb:?j(fMr çyno» fus eft. Biduo poft baptizatus eft, Si. nomen Vladislai accepit. Sic yhn igitur,præteritis Principibus Silefiæ amp;nbsp;Mafouiæ, qui nati erant ex veteri ftirpe regum PoIoniæ,excluGs etiam Sigifmundo Rege Vn« gariæôô Viihelmo Auftriæ Principe,Regnum Poloniæ in fami* liam lagellonis translatumeft, cui feribunturfuifte fratres vnde« cim,roborc animi amp;nbsp;corporis excellentes»

Cafimirus etiam Vladislai filius reliquit fuperftites fex filios, Principes præftantiftimos , amp;nbsp;tarnen quomodo hæc tam numes»^®^ rofa pofteritas mafcula redaefta fitad vnicum caput vider noftra^ ætas: Sed'funt fatales Period! regnorum ,familiarum, amp;nbsp;pror-fus omnium rerum humanarum, vt quidem recèle amp;nbsp;prudenter diâum eft : Conftat æterna pofitum^ lege eft, vt conftet genitum nihil ♦

In hiftoriaLithuanica recitatur, præcipuum l«terhospopu* L,'^jjj^^^,^^ los fuifte cultum facri ignis, qui prt)culdubio ex vetuftate Ethnica genta reli^ vfque fuit propagatus. Baptifati funt per turmas,amp; fîngulis turmis lîmilia nomina impofita»

Sub hoc tempus in Bohemia motæ funt difputationes de reli* iobrfnn«H«p gione, 8^ Iohannes Huftus vir doftus piæ vitæ quod etiam ad« ƒ*** uerfarq ipfius fatentur, nundinas indulgentiarum amp;nbsp;fabellas Pur» gatorq cœpit arguere» Scribitur fumfîfte occafîonem ex libro Viclefî Angli : Paulatim deinde illuftrata funt plura dodlrinæ ca= pita, SC turbæ etiam fecutæ, in quibus fermé ab vtrâque parte pcc* catum eft.

Anno 138 3. VencesIausRex motus concionibusHufsi,ipie venceilâits paftim EccleGas regni infpexit,8CSacerdotes,quifcortaalebant, Pragaij publica ignominia affècit. Pauld póft in SileGa etiam cœ« prt ftatus efte turbulentus. Nam Venceslaus Rex ,inftigantibus^‘'^*'^ (àcerdotibus, paGTim venir in odium, quod parum fortiter videre* turaduerfari Hufliticis ipfe viribus imbecillis gubernationem

J 1 c ° U nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ StîeU^i^i»

de prædas ex bilelia ag^ant, quorum tant^fuit potenna, vt etiam £„5 vcw«-Olfnam vrbem, qu^ erat fub poteftate Conradi Principis, capes ko clt;eprr.

*rent : mandato Regis vaftatus eft Ducatus OpolienGs, quod Princeps il^e propter inobedientiam aceufaretur. Vrgtislauiæeti* am orta funt fcjmina diftîdiorum, quæ deinde in ciuilem feditio*

ordinem amp;nbsp;regem, qui cum eflèt Lithuanus, acerrime oderat or«» dinem propter clades multorum annorum illatas Lithuaniæ. Si* stgiftnundns gifmundo mortua eft Maria coniunx,amp; ipfe,perfidia fuorum, im* rfwi I pjj'çgj-yj gfj. grauiftîmisfèditionibusamp;periculis in regno Hunga* riæ.FlabelIurri autem turbarum eratVTiadisIaus Poloniæ Rex,qui, cxcuftb Sigifmundo regnum ad f^e,propter coniugem Heduigin, transferre cupiebat.Sed tarnen illi conatus eum fruftrati funt,6lt;f Si* gifmundus,ne quid fibi deeftet,vltro anno 1392* Cracouiam accef* ftlfe dicitur,vbi interueniente Heduige feemina pia Sc iufta,VIadis# laus Sigifmundo reconciliatus eft,amp; inter vtrum^ focietas inita*

Anno 13 9 4« Venceslaus Rex in Bohemia d quibufdam regni Baronibus adiuuante ciuitate Pragenfi captus,amp; euftodiæ traditus eft,cum propter dilfidia religionis maximi motus in regno glifee* ren t,neque Venceslaus illis poftet mederi. Euafit tarnen inde poft lèptimanasSeptendecimope lodoci Marchionis Morauiæ*

Prdgen/ts Ac Academia Pragenfis ex confenfu Scholafticorum Ledo* j-um Lipfiam migrauit » In SileGa fuperiori Vladislaus Poloniæ 'P afflixit Vladislaum Opolienfem Ducem delèrtum à fuo Rege Bohemo. Is, etG Polonis iufto in bello par non erat,tamcn interci* piendis mercibus Polonorum, fpoliandis paftiin ditioribus in itinere multum negotij Polonia? facefti'u

13 9 r. aut,vt annotarunt Poloni, 9 c» nobilis eft ex cia* de Chriftianorum ad Nicopolin. Attraxerant in Græciam auxilia

gentis Turcica? Principes Grxei, conficientes patham ciuihbus vulneribus, nec poftea potuerunt inde amoucri Turci, amp;nbsp;cum fe TwforHwpri1392. adortifunt Myfiam,Bulga# }n£ irruptio- Raftiam, vicinos Pannoniæ tratftus, qui tunc Hungaris parebant, inde fa^is excurfionibus Pannoniæ quoque oras, ante* quam Sigifmundus fuis pofTet ferre opem, vaftarunt,

Vlturus igitur im'un'as fuorum ÔC reprefiiirus irrucntes Turlt;lt; cos SigifmunduSjValjdum cxercitum ex omni Europa collegit. Ad Nicopolin Myfiae vrbem corubtamâ Traiano in memoriamvi«« ôoriæ parta? ex Decebalo, obmam habuit Baiazetem prjpium, Turcorum Cæfarem,cumquofummiscoprjsconflixitjamp;cum in media pugna, ea^ Chriftianis non inf^elici^Galli qui ex ambitionc primum locum fiba depofeerant, temere aciem nudafTent^exercitus nofterfeeda fuga difîi'patus indeTurcis initium datum eft, non modoin vicinam Pannoniam irrumpendi,verum etiam arma noftra contemnendi. • Sigifmundus traifcfto Iftro Conftantino# polim fuga delatus eft, inde in Rhodum pcruçpit,amp;^ demum opert Venetorum in regnum fuum reuerfus c^. Philippus Burgundiaï^ PrincepSjCajjtus eo in prælio,annos aliquot circumdutftus quam liberatus fuit» Et tarnen ipfè Baiazetes non jnulto póft fuit exemplum humanæ inftabilitatis, Vagabatur ^n’^h'a, cum innu^ merabili

merabili Hom! num turba Tamerlanes Scytha, qui,fiait olim Atlt;f tila, toti orbi terrarum terrorem incutiebat. Is Baiazetem fupera# Turcorum turn bello nbsp;nbsp;captum in ferrea cauea, tanquam bcftiam circumtulit»

T T n . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Q, * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c II gt;nbsp;f«’quot;'tTiJmer*

Va(tauitmagnamorKntispartem,cxcurn meditaretur bellumin tanescythia^ Europam quocç,8lt; iam maggas copias Pqlonorum in finibus RuG fiæ deleuifiet,morte extinótus eftjSlt;regnum eius fubito diffîpatum: ficut olim Alexandri,Macedonië èc poftca Attilæ Hunni.

Traxiffc fecumdicitur hominum duodecies centcna raillia» AbfenteSigifmundo rurfus follidtabat Hungaros Vladislaus Po^ loniæReXi SedSigifmundopoftreditum denuoCracouiam acce^ neeÏHigZï Re=. dente,amp;cum Heduigis effetdeprecatrix,tuneetiampaxeft fadla. gitid polonii^ ïpfa vero Heduigis anno proximo poft primo in puerperio deceff «“’’if«»'’ fit. San(ftitas amp;nbsp;bencHcentia in ea fuit eximia Maritum Regem,qui iniufte bona quorundam tenuiorum ad fefe tranftulerat, reprehend debat,is cumrefponderet: Redditurumca fuis dominis,fubiecit Regina, bona quidem reftituere miferis bis poterimus, fed lachrys« mas, quas ipfis excuflimus, quis reddetZ Incommoditatem etiani mariti Regis, qui earn impudicitiaeinßmulabat, etfi adillud faftif gium ab fpfa fuerat euedus, placide tulit, innocentiam fuam ptv blicc oftendit. Munierunt deinde fefe nouis affinitatibus SigiC sigijtwmdi mundus SC Vladislaus, duxerunt forores, filiasComitis Ciliæ, na^ tasexfilia Cafimiri, quondam Regis Poloniæ,SigifmundusBar* ikmx. baram,Vladislaus Annam.

Pontifex Romanis iratus Vcnceslao, quod difputationes re« ligionis in Bohemia non compefeeret, autor fuit Eledoribus Impe« i‘n,vtnouum crearent Cæfarcm: 8lt; quidem Venceslai nulla erat clt;fpr awo^ autoritas in Germania. Renunciatus eft Imperator RupertusCoi uetur tnes Palatinüs Rheni, Princeps iuftus, fed imbecillis Si inops. Ideo Italia ferme tota fadionibus concuffa Si lacerat*, ab Imperio eft alienata. Fuit hoc anno 1400. Sigifmundus inrjtrationem ,qua Venccslaum fratrem, etiam à gubernationeregniBohemici poffet venccsldM amouere. Et captus eft quidem Venceslaus fÎFagæ à lodoco Nlar# cæprdenKa chione Morauiæ,Si auxilqs Mifnci^bus anno i4ou Sed Sigifmun» ’ duseti^mincalamitatemincidit. Nam cum feuerius animaducrtelt;« • ret in Hungaros,qui ipfum,]j^aifertim poft cladem Nicopolienfem, faftidiebant,Sivno inconuentu trigintaduos Principes virosfe= S'gifmtMtd«« curi pcrcuteretjconfpiratione fuorum oppreffus Si captus eft,tradi ?

l luf^ in cuftodiam duobus adoleRentibus,quorum mater vidua î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mota mifericordia crgaRegem,qui earn lingua Hungarica fupplcx

affatus Si precatus fuit ,rf!lapfus eft, Si regnwm recuperauit, pulfo Ladislao Ncapolitaijo. Inuenio deinde Sigifmundum anno 1401.

: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;veniffe Pragam 2,9.*lunrj, 8; Venceslaum fratrem captum inde ab*

duxiffe ,eugacß in cuftodiam tradidiffe Alberto Auftriæ Principi : Viennac in amplis ædibus honeftè afferuatus eft : Sea tarnen tune ctiam euafit Si jregnum rurfus adeptus eft.

Rupertus fijius Venccsîai fblus Lignicr) dominatus eft» 'Vxot Heduigis Câfimin^Regis Poloniæ vi’dua, Non reliquît fobokm mortuus 1390»

Henricus Stigmatias filius Ludouiç» Brigenfis Dux Lignicenfisamp;fBd* genfisjftierunt duo filtj huius.

Ludouicus Lignicenfis 8d Brigcnfîs, vxor Elizabeth foror Marcnionis Brandeburgenfis primi Eledoris, cuius filia nupta lohanni Lubenfî patri Fridenci primi Lignicenfis,

Henricus PafTer poft mortem fratrum dominus totius Ducatus Glogouienßsamp; Saganenfis, moritur ispy.

Iohannes Saganen« Henricus Noi« Venceslaus Henricus De* fis feiundus â reib nus,RapoIdus Croftienfis cimus,domi* quis fratribus qui mortuus in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vbi perijt, hus totius du*

Saganum â Glolt; Dania, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;catusGlogo*

gouiaauulfit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uienfis.

WLadisIaus Poloniæ Rex infit confilia,quomodo Prouincias de* ’ tradas regno Poloniæ, arte quadam recuperaret : amp;nbsp;primutn quidem Sigifmund^im Hungariæ Regem, Marchionem Bran* deburgenfem perfiiafit, vt pmeerta pecunia Marchiam nouam, • quæ olim fuerat ditionis Pol^icæ, fibi oppignoraret : S^d cum tota fumma non exibluerctur, amp;nbsp;Sigifmunduscon filia Regis intci* Iigerct,res fuit impedita, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Conuertit feie etiam Vladislaus ad Venceslaum Regem,qui aflidue metuebat, ne omnino ftgno pelleretur, cum omnibus effet Pûîonilt;e er inuifus, illi promifit opem contra fratrem amp;nbsp;alios, Conuenerunt Bohemia Re- ipfiReges Vratislauijc anno 1404, amp;nbsp;VJadislaus,vtBohemisfu* oftenderetpotentiam,dicitur incomitatq fuoadduxiiïè quin* Poftulauit Vladislaus reftitutionem Silefiæ, amp;nbsp;quidem Rege fimplici, amp;nbsp;imbelli hoc impetraflet, nifi quidam ordines hoc impedqiTent, Fada eft tarnen pax intejr Reges, amp;nbsp;ami* ce inde deceifum eft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ *

Circitcr illud tempus Venceslaus m Ducatum Mohftcrben vencesldus gcnfcm,qui ad Regem Bohemiæ morte priorum Pn'ncipum deuo=î Jutus erat, collocauit lohantiem Tropauienfem : Boleslao vcro j„ Tefchinenfi alteram partem Glogouiæ attribuit , quæ hacflcnus uisPrincipit fuerat in poteftate Regum Bohemiæ. Horum confiliorum vide* lurautor fuifTc Vladislaus F^olonicus, vt Venceslaus hac ratione aduerfus Sigifmundum fratrem Ij^fe muniret, collocatis in limici* bus Silcfiæ Principibus animofisôc bellicofis»

Glogouienfes Principes erant adolefcentes, amp;annis aliquot ßmul vixerunt, donee Iohannes Saganenfis primüm hacreditatem fuam poftulauic. Vratislauiæ pauló ante motus à plebe orti erant, abeaque ordoSenatorius immucatus. Sed Rex eo anno fuo conG* p. Iio nouum Senatum ex optimis ciuibusdelegit, quitamen menfc ditioßs. Septembri eiufdem anni rurfus â populo loco motus eft* Ita, cum nulla tunc eiïèt autoritas Regis in his regionibus , niultum fuit vbic^ turbarum difTenGonum. Vladislaus Polonicus hifee annis denud graue bellum meditabatur in ordinem Prutenicum, quod Regina Heduigis viuens pro fua pietate fæpe auerterat: ÔC vt habe* ret prætcxtum aliqucm elegantem,putauit fefe abuti pofî'e infantia Venceslai Bohemi, quern recens Gbi Vratislauiæ deuinxerat: ad fum igitLirrciccit arbitrium controuerGæ inter ipfum amp;nbsp;ordinem» AflènG funt amp;nbsp;Germani in PrulGa, innocentia fua freti*

Venceslaus, qui in ilia etiam ignauia fua tarnen oderat iniuftf ciam 80 malas artes, anno 1409. fententiam contra Polonos pro* nunciauiu Vladislaus atrox eueftigio bellum exorfus eft,5ó quam* gaterd'mem uiseum ex Regno Hungariæ retincreconabatur Sigifmundus,ta* inPrußia. men id fruftra fuit, amp;nbsp;ipfe Sigifmudus denuo hoc anno à Calepino AmurathisGlioTurco grauiter cæfus eft. Anno 1410. Vladis* laus cum exercitu Gnes PruflGæ ingreflus eft, ctîrn fecum duceret maximos greges Scytharum amp;nbsp;Lithuanorum,enormis crudelitas édita eft in vtrumlt;^ fexum, in facra amp;nbsp;profana, adeo vt ipG Poloni iioneftiores tantam rabiem apud ipfum Reg^ grauiter detefta* rentur. Magifter ordinis auxilia e^mni Germania acciuerat : fed ea fuer^^nt imbecillia. Net^ enim ea erat in Germania coniuniftio, • quæ communibus viribus tam potentem hoftem repelleret. Pro* fljgatuseftigitur Ordo ingenti ftrage:i Vladislaoeodemanno ir. luhj, qui Polonis feftus eft,interfecfto ipfo Magiftro, amp;nbsp;multis for*, tibus viris. Sacerdotes Poloni earn ^iêloriam fuo Stanislao retule* runt acceptam, quern in acre tempore pugnæ dixerunt eft'e confpe* dum, Captus eft in eo p^pelio inter alios Coiyadus albus Dux Olf nicenGs. Poloni ea victoria non funt vG, Sf occaGonem rei bene gc* rendse amiferunt. Militaui| etiam in Pruffia Iohannes Dux Mon* fterbergenGs cum multis nobilibus Silefqs. Non multo poft pdix sigifmmdut initaeft, incompioda Polonis,ideo necpeafuitflabilTs. Mortuo emtw Ruperto Cæfaçêjclecftus eft Sigifmundus, quem Hungari noluerut f fequi ad bellum Polonicum» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eodem

j2Q nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;annales s I L E s I æ

Eodem anno rurfus Silefiæ irati fuerunt fàcerdotes ♦ Nam cum abdudus eflet â quibufdam nobilibus Suffraganeus Vrat is* lauicnfis i tota éa ditio multos menfes anathemate notata fuitjôi an* noproximé (èquenti, in curia Vratislauienfi detentus eft ob quac* dam crimina Iohannes Epifcopus Vladislauienfis, frater Principis Opolienfis : Ibi denuo fulmen facrum’in vrbcm emiiTum eft,6c vi^ magno labore placati facerdotes^g

Anno 1412-. fæua peftilentia in tota Silefia graffataeft, du* rauiteaper biennium» Eodem anno Erneftus Auftriæ Archidux duxit Cimbariam filiam Semouiti Ducis Mafouiæ, neptem Via* dislai Régis ex forore. Cufpinianus icribit, taie fuifïè robur huius FrzWm«Ter= fœminæj vt etiam vola manus ferfeum clauum parieti infîgeret» ti/ Imperator pmj. mater Friderici Tertti Impcratoris,qui etiam fuit longæuus amp;nbsp;valetudine firma» Ita non fruftra didum eft, hominem plus ac* vlddlshut cipere â matre qu^m pâtre» Vladislaus,fada pace cum crucifcris, gcüo proficb Budam profedus eft, ibi^, cum reconciliatus eftètSigifmundo, ah fczfwr Budâm. nbsp;nbsp;rgcepit ornamenta Regni,quæ Elizabetha olim Ludouici Regis

co/i/î,Anno 1414. inchoatum eft concilium Conftantienfè, quod ßs concilij fedauit inteftina bella Pontificum»Eodem anno Vladislaus pacem «xordium. initam cum Cruciferis temereiurbauit, quia videbat cos,in illa bellum fdnu;lt;‘ ftî'sdioneimperij, oportunos efteadprædam» Militabanttunc in licuminPrttß exercitu Polonorum, hauddubie addudi autoritate Venceslai Rc* fM- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gis,Principes Silefiæ magno numero : Bernhardus Opolienfis : logt;

hannes Ratiborienfis : Boleslaus Tefchinenfis amp;nbsp;Glogouienfisî Conradus Albus Olfnicenfis: Venceslaus Glogouienfis : Iohannes Lubenfis : Venceslaus Tropauienfis.

Appellaturfi eft hoc bellum famelicum,quia ex inedia amp;nbsp;con* tagqs magna multitudo perqt,8lt;^ Rex padiscum cruciferisduo* rum annorum inducrjs, caufam dijudicandam concilie Conftanti* enfi commendauit»

Hufi Anno 1417* editum eft ij^odem concilie atrox illud ftcuitiac fus ^cititr Sgt;C perfidiæ exemplum,cumlonannes HuITus emendatorprimus fupplicio, nbsp;nbsp;corruptelarum Pontificiarum, contra datam fidem ab iplb Cæfare,

crudeliter exureretur» Hifteria ea licAis prodita eft,idee earn pra;gt; termitto»

Scribiturautem, virum Cjenerolum, virtute Rdcprxilan^ tern Cafparum Sliccium, qui fuit Cancellarius trium Imperato* rum, amp;nbsp;negotijs illis tvjmine fui Cæfaris iytererat,afturrexiflè,cuni decretum in HulTum amp;nbsp;Hieronymum pronunciaretur, turneftè,nonalTentiri fe: perfidiælaccjdotum«» Quâmcenftanter fuppliciumpertulerint, amp;nbsp;quam inpia, læta confeftione decelfe* rint, Huflbs quidem hoc anno, Hieronymus autem fequenti,etiani hoftium ipforum fcriptis traditum eft, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“ƒ

Irn'tauitea tyrannis iram Dci, amp;nbsp;grauiflimas pœnas Germa« niæ attraxit.Bohemi enim,vbi refciuerunt côtra fidem publicam in fuos fæuitum efTevniuerfi quafi fanatico furore ineen fi funt, quamuis caufam ab initio defenderent nonmalam, tarnen ab hoc tempore exacerbati fcelere facerdotum, cupidi vindiétæjconfocia* runt arma5amp; paflTim domi priftium, deinde foris ctiam in vicinisre* gionibus graffati funt ferro fl^ma in aduerfarios crudelem in modum.

Conftat HufTumjCum ducereturadrogum ,etiam hanc vo» JohMnistiußt cem fatidicam edidifle j èC dixifTe, poft centum annos exoriturum cygnum, quem non,fient iftum imbecillem anferem,vftulaturi fint faeerdotes : haud dubie repurgatorem cceleftis’ docftrinæ D. Mar* tinum Lutherum defipnans.

Memoriæ digna eft ctiam preeatio, quam fubindein viaad fupplicium repetiuit : Icfu Chrifte, fîltj Dci viui, qui paftuses pro nobia, miferere mei.

Eodem anno, die fexta quæ proxime feeuta eft feftum eorpo# EcHpßssoiK ris Chrifti, vt nominant, tanta confpetfta eft Eclipfis Solis, vt fide« hombilis. ra tanquam de noefte lueerent, amp;nbsp;aues territæ exanimes décidèrent, Habco autores, qui fcribunt, Conftantiæ in eoncilio Eclipfin ac* cidifle ea hora, qua ex more Pontificio fiebat eireumgeftatio thea* trica confecrati panis : quod proculdabio pœnas euenturas propter hoc tetrum idolum, amp;nbsp;fimul inclinationem regni Pontifier) fignn fieauit : fieut pauld póft feeuta funt bella Bohemica, in quibus opti* ma pars Germaniævaftata eft, ÔCin Græcia conftituta tyrannis Turcica, quæ idolomaniæ peccatorum Europæ eft vindex,

Sigiimundus Imperator, cuius fuitexcellens prêtas amp;nbsp;prob if sigifinunditt tas in hoc eoncilio node natalis Domini ,hiftoriamnatifaluato« clt;eprB«rg-ris,cuius initium eft: Exqtdecretumà Cæfare Augufto, habitu Diaconi cecinit,amp; anno 141in eadem vrbe,Marchiam amp;nbsp;digni# cat in tatem Eledoratus donauitFriderico BurggrauioNorimbergenfi. chow. QuiayCum ipfe carcret fobole mafcula,ôdFrjdericusipfibonam operam nauaflet in multis bellis, hmc ipfi reddidit gratiam, amp;nbsp;fi* mul vtij^e iudicabat futurum imperro^ fi Princeps induftrius amp;nbsp;for* • tis collocaretur in limites Imperrj verfus Poloniam,cuiustunc ma* gna erat potentia, amp;nbsp;quæ Prflftîæ inhiabat. Nec fefellit Sigifmun^ dum fuum confilium,

Nani ifta familia Principes «fliquot fapientia amp;nbsp;fortitudi* ne præftantes genuit,Standern ad earn hæreditas magnæpartis Pruffiæ peruenit. Intere^torpefcente domi \^cnceslao, anno 1418» feruebant motus in B2hemia,8d Huflîtici incenfi ira aduerfus Pon« Eobemidre^ tificios,qui iplbs conabantprdelere,diripiunttempla innumera, gnîmagnifi-quætam fuerunt opulenta 8^augufta,vt AeneasSyluiusfcribat, nullum regnum jotius Europæ templis iplendidioribu?,quàm fue* runt Bohemicajfniflè ornatum.

|22 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;annales s I l e s I æ*

vrxtKlduieii^ Vrati'sîauiæ etiam cruenta cxarfit fcditi’o. Plebs enim acfla irî jïs feditio. fubitum quendam furorem, die i s. lulq armaca cun'am expugna* ui't, magnam partem lenatus, aut fuis manibus, aut per carnificeni trucidauit: vnum etiam ex præcipuis,exloco fublimi deturbaiiit) vbi haftis armatorum fefe induit. Deinde ex arbitriopopulifena^ tus Icdus eft. Tantum licentiæ in pftjmifcua multitudine excitaui*' confîrmauit fègnicies Regis, impunitas peccatorum,

venceslM clt;e* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Anno r 419 * I o. Auguftî apoplexia mortuus eft Pragæ Venlt;

firis morf, ceslaus Rex. Furore.n.populi Pragæ etiam trucidatus fuit Senacus, qui defendebat Pontifîcios.Eius rei atrocis nuncius cum ad Regem eftet perlatus, G mul pincerna ita loqueretur, vtcaufam horum motuum in regem videretur transferre, Venceslausftri(ftopugiogt; neeum perfequitur, atque ex ea vehementi animi perturbation^, apoplexia correptus interrjt ♦ Regnauitpoft mortem patris annoî quadraginta vnum,

^^Elebris fama fuît apudnoftros belli Bobemici,quodnominarc '^foliti funt Hufliticum hæreticum» Nam auditores feamp;a* tores Hulfijirritati perfidia Sgt;C fæuitia PontiHciorum,coniunxerun£ fefe, armis aduerfarios repreflèrunt : Et quidem, fîcut initio can* fambonam tuebantur, ita vieftoriæ illæ incredibilcs,quas adepü funtjteftantur, Deum ipfos habuifle proteeftorem: Sed deinde, cum confilia fedftiofa mifeerent, amp;nbsp;graifarentur nimis magna cum •*0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O

Infidiabantur ipfis Pontifier) varrjs artibus,8C contra eos incp tabantmonarchas,nabebant^tiam domi hoftes,qui eos preniez • bant amp;nbsp;perfequebantur. Ipfii^tur rurfus fefè communier|int,do* nec Iis earn fæuum bellum prorupit. Mortuo Venceslao, creates eft Dux multitudinis Iohannes Zifch\cuius tantum fuit animi ro* bur,tantalt;^ fœlicitas, vt veteribus Ducibus poftît annumerari.

loUnnii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bohemi Pontifier) accerfèbant fubinde auxilia ex vicinaLu^

feh^ robur f^tia, èé omnes Germani acerbe Huffiticos oderant. Ideo Zifcha, fuccejßit, ægre ferens iniurias iTias, manum quan^am militum immifit in Lufatiam fuperiorem, quæ meniè Septembri^orta eft vrbem Bu«» diifinam, ea tarnen ciuium vircute defenfa eft. Interea domi conflu* xerat adZifcham ingens multitlldo,ad€o vt toti regnt? eifet formi» dâbilis»

Sophia vidua Venceslai accerfebatSigifmundum,cuifecun* dum leges debebatur fucceffîo in regno, Sed is rurfus tune infceli^ ci exitu cxercitum contra Turcos ducebat,Legatos Pragam mi# fit, qui interea fummæ rerum præeiTent, Zifcha etiam cum fuis profelTus eft, veile feie agnofeere Regem Sigifmundum,modo relii» gioni pacem daret, quod cuift promitterenc gubernatores, Zifcha arces,quasoccupaueratjreddidit^amp; fuos domum remifit.

Sigifmundus reuerfus ab expeditione Turcica, iter in Bohe« miam parabat, venerunt ad eum legati Bohemorum in Morauia, polliciti omnem fidem amp;nbsp;obedientiam : Sed ipfe, accenfiis ab Epi* fcopis,minus benigne ipfis reipondit : amp;prius diuertit Vratisla« uiam, vt in ea vrbe, quam amabat, motus, excitatos plebe, fe* daret.

Ingreflus eft Vratislauiam die Epiphaniorum, anno i4ao. pacauit initio ièditionem vrbanam,ôi die fexto Martij fumtum eft fupplicium de ciuibus viginti duobus, qui fermé erant tribuni opi« ficum,amp; ieditionisjin qua Senatus iugulatus fuerat,aucores. Multi etiam in exilium eieefti funt, amp;nbsp;bona eorum in ærarium Senatus ib lata, Eodem tempore tulit fententiam in caufa Prutenica,

Anno enim fuperiori LegatiPontificij, ficutPriusalqMo* narchæ multi, caufam Polonorum damnauerant : Vladislaus ve= sigifmundut rd,qui egre ferebat, traduci fefe de iniufticia in tota Europa,Cacfa* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f^mit

rem fibiconciliare conatuseft : Promifit illi auxiliain Bohemos,6^ Tr ipfum arbitrum in caufa Prutenica delegit : Probarunt hoc etiam Germani. Ibi Sigifmundus Vratislauiæ,præcipué motus caufæ æquitate,deinde quod pacata iam Bohemia, putaret fefe carere pofi fe opera VIadislai,pronunciauit pro ordine contra Polonos. Hoc, cum elTet renunciatum Vladislao nbsp;nbsp;Vitoldo Lithuaniæ Duci fra* 4,1

tri,ita funt commoti,vt etiam ineiulatus amp;nbsp;fcros vlulatus prorum* perent.

Mifti funt deinde Oratores ad Cæfàrem, qui verbis adeo procacibus amp;nbsp;immodeftis vfi fuht, vt Cæfar, alioqui mitis Sf hu* manus Princeps, in Viadrum eos i^cipites, proijci mandaret. In-terceffltine tarnen Principum feruati 8c dimifti funt. Interea in Bo* hernia rurfus omnis fpes pacÄ turbata, Nam Huftitici offen fi afpc* ritate Sigifmundi,8dPragenfes,propter exempla Vratislauienfia, fimiles metuentes pocnas, nouos exe«:ituscontraxerunt, mulca op* pida munierunt, amp;nbsp;Sigifmundo aditum in regnum intercluferunr.

Zifcha,qui fermé d^utiiïîmé quieuerat,^enc fuiffet oppreffus d Pontifierjs, tandem*vi(ftor aliquot praelijs, nouam vrbem condi* dit,quam Thabor appellauft: Præterea,cum audiuiflènt de offen» Thähorurbs fione Poloni amp;nbsp;Cæfaris, miferunt legatos in Poloniaw, qui Via* dislao Regnum^Bohemiac deferrent, • • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cælar

CæfàrjCum ifta cognouiHet, conatus eft Vladislaum placard, promißt illi, Ce mitigatiirum decretum. Vladislaus, ßcut in fuitvafricies mirabilis,cogitauit quomodo Cæfarem inillis fuis periculis mullt;fî:aret, illi^ Sikfiam 8C Pruffîam detraheret : Promi* Ht fe non accepturum Regnum Bohemiæ fi Sigifmundus ipfi auxi* lia mittcret contra Cruciferos,amp;r intefea pignoris loco ipfi Sikfiam traderet, Cæfar, qui amp;nbsp;ipk ingenio vakbat,vt Polonum quadam fpe duccrct, afknfus eft j infuper Vladislao coniugium Sophia? viduæ Venceslai fratris obtuIit,Ôlt;f dotis nomine Sikfiam,cum cen^ tum millibus aureorum, Sed hscc pada, poft coronationem Sigii* mundi,non funt perfeda.

genfis promifitin matrimonium filiam Heduigin,cum ampliiTimis conditionibus, quæ poftea morte virginis omnes reciderunc in ni* hilum, Ita male proceflerunt artes Regis,

Sigifmundus cognita rebellione Bohemiæ, in Sikfia magnas Contraxit copias,impetrauit etiam auxilia à vicinis Principibus c^far’^fert nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Marchionibus, MilitaruntipfiSikfiq Duces qua^

Mt«« Bofce« tuordecim, inter quos fuit Henricus Rapoldus Glogouienfis. In* ffw*. uafit Bohemiam anno r 4 2. i. ^Arx Pragenfis ipfi eft dedita,in eatf accepit coronam Regni: ciuitatem,quæaduocaueratZikhamin præfidium, ardiifime obkdit, eamque, ficut certos habeo autores, ex illis, qui tunc vixerunt, cepiflet, nifi maluiftct vrbi ÔC regno fuo parcere.

Commifta Hint aliquot parua præh'a,pkraquc fècunda Huß fiticis: ÔC Sigifmundus deceftatus illudciuik bellum, pofteaquam præfidia in aliq«as munitiones collocalTet , Bohemia excelfit, Creauit hæc expeditio maxima mala Sikfiæ, Nam Huflitici irri* tati, multos poftea annos crudeliter in Sikfia amp;nbsp;in altjs regionibus Ztfclj4euertit funt graflati. Zifeba. in vrbe Pragenfi, tota vicinia templa di* iwigt«« o- ruit euertit ftatuast amp;nbsp;imagines, quod dicerent, eas kruire idola* tax. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“’S

Sigifmundus Cæfar, euocatis multis Germaniæ PrinÄpibuJ, denuoin Autumno Zifchæ bellum ititulit: ipk cum copijsHun* garicis amp;Auftriacis fuperucnit fub initiumanni 14ax. kdeaexquot; coy!Îgt;«4iw peditio etiam fuit infaufta, Vladislaus,vt Cæfarem premeret,eo* iTid^aona tempore fubmifit in Bohemiam Sigifmundum Coributhum tnuaditnohe^ Lithuanum fratrem,cura equitibus bis milk, vtauxiliaHufti'ti* cis ferret. Recepit euTn Praga amp;nbsp;reliqua*multitudo, SedZikha conftanternegauit,fepaftiirumRegem alieriïgcnam,

Obkdit cum magna multitudine’arcem Carolofteinum, 'Si inter alias rtlachinas oppugnationis conieda funt in areem ad duo millia vaforum repkea cadaucribus Si excrement's humanis: ex

lt;juo intolerabili fcctore obfeflis dentes computruifTe 8^ excidifTc dicuntur.ToIerarunt tarnen milites Cæfaris obfidionem patienter, amp;nbsp;tandem poft multos menfes obfidio â Friderico Marchionc Brandeburgenfi eft foluta» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Anno 14X3,cum CæCar 8)C. Polonus in finibus Pannoniæ con* ueniflènt, amp;nbsp;reconciliati eflent, Coributhus ex Bohemia, nulla re coributhus memorabili perfeda,reuocatus eß:. Zifcha tarnen nihilominus im» euoattw ex petus Cæfaris 8c vidnorum Prindpum magno animo fuftinuit,amp; Bohemia. Coributhus contra pada in Bohemiam remiflus eft,rege vel iubem te vel conniuentc.

Adeo autem fœlices erantfuccefrusZifchæ,vtSi2ifmundus eum fibi clam conciliare conaretur, nbsp;nbsp;fuit eins tanta etiam in ilia

fua fortuna virtus, vt redire in gratiam cum Cæfare,illilt;^ regnum tradere promitteret. Sedinter illas tradationes peftilentia extin# dus eft. Celebre eft hoc ipßus Apophtegma ante mortem, cum 'Zifchx mort. iufsit, vt Gbi mortuo detraherent pellem,illam4 tympano obduce« rent. Fore enim, vt, fonante fuo corio in prælrjsjhoftes effufc fugelt; rent.

Etfi non excufari poftiint omnia facinora ipfius,tamen appa* reteum præditum fuilTe robore animi eximio, 8d fortuna ipfi miris modis refpondit. Cæfarem etiam hoftem,ex Bohemia non voluit plane excludi,ö^ ipfe folus adueriatuseft,neCoributhus Lithua« nus reciperetur. Ipfo etiam viuente nondum fadae funt crudelifsi^ mæ vaftationes in Silefia amp;nbsp;vicinis regionibus.

Mortuo vero Zifcha, cum Huftitici in duo agmina conceftiG (ent, quorum alterum amp;nbsp;potentius ducebat Procopius magnus,ab terum Procopius minor, crudelia latrocinia fecuta funt. Anno i4 2(j. fadum eft initium irruptionum HuflitiArum inSilefiam. Duxiifeeos fcribitur ex vicina Morauia quidam facrificus Mora« uus Brodicus, qui deinde Silefîam grauiffimè vexauit.

Vere huius anni,torrentis njflar, pcruagatt funtmagnam partcij»Silefiæ fuperioris: oppidainfirmiora vicapta diftiparunt « Sc incenderunt, agris omnibus vaftatis. A Nifla vrbe virtute ci« uium repulfi funt : PerueneTunt Hannouiam vfque, amp;nbsp;ipfa fubur« bia Vratislauiæ fpoliata inflammarunt. Erant autem in illa ca« terua non folum Bohemi Hufticid,fed latrones variarum gentium, Poloni,Moraui,Hungari,Sc alff.

Anno proximo l^uenti eadem manq^s latronum rurfus Sile* nußiticorHm fiaminuafit, fui^eorum tanta rabies, vt Laubenæ, Hannouiæ rabies 'm si» 8i. Goldpergæ pueros in /cholis, ÔC facerdotes in templis mada« rentjSc ayoqui promifcuas cædes facerent, qualis legitur fuiftc crudelitas Mycalefti édita Thracibus,quos attraxcfant tempore

ƒ • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L ii} nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;belli

belli Peloponnefiad Athenienfès, qui codem anno in Sicilia robut fuum miîitarc amp;nbsp;imperium amiièrunt»

Eodem anno ferme ex tota Germania, amp;nbsp;vicinis etiam senti* bus, ingentes exercitus in Bohemiam dudi funt, SC tarnen ille flos UußiticinM= Europæ,quafîpanico terrore coneuHus, bofte nondum confpedo, gnum cxerd^ fcediiTima fuga dilapfuseft, onypibus impedimentis amp;machinis beUfcis amiftîs. Memini honeftum fenem referre fermonem vc* bello illi interfuerat : is dixerat, deprehen* fum fuifte manifeftè, diuina virtute, non potcntiaBohemica, Ger* manos tunc fuiftè fuperatos»

Anno Ï4i9. Sigifmundus rurftis infœliciter laceftîuitTur* cos. Amiffb exercitu traiedo Iftro fugitin Tranflyluaniam’In Sile* fia, ciim tota regio in motu effet propter arma Bohcmica,ciuitates, Vratislauia ScSuidnicia fèfe coniunxerunt, quæ,in reliquorum Principum aut ignauia aut imbecillitate,pro patria in excubijs fue*

ceps M.onfler bi aditu Silefiæ oppofuit fefe latronibus Bohemicis lobannes bergen/ts ca= Princeps Monfterbergcnfis : is in prælio fortiter dimicans non djj in prxbo. pj-ßcul â Glocio die z c» Decembris interfedus eft : percurrerunt deinde magnam regionis partem. nbsp;nbsp;Die Antonq, Vratislauienfes

eripuerunt ipfis Olauiam, amp;nbsp;non procul îi Suidnizia pauld póft Vrdtisîduien“ magnam cateruam corum conciderunt , ademta funt illis fpolia, fesreprimitnt quæ ex Ducatu L ignicenfi congeftèrant: s.Odobris copiæ Vratis^« Hußiticos, j^uienfes Monfterbergam oppidumj recuperarunt amp;nbsp;arcem illius oppidi diruerunt. Menfe Nouembri Huftîtici per proditionem adepti funt arcem Otmachonienfem, quæ erat Epifeopi, inde mub tasprædas egeruSt. Anno 1430. Ccenobium Trebnicenfe db reptum eft ab ipfis.

Sigifmundus reuerfus à bello Turcico, cum acerbe odiffet cfpTTbX= Polonum, qui non l^lum putabatur Coributhum amp;nbsp;Polonos in nst vitoldum Bohemia fouere, fed etiam infi^jari Silefiæ,quia magna pars agmi^ ifrdtitt vld-- nis Bohemici conftabat ex lattwibus Polonicis, intjt confîlium, quomodo fereret lites domefticas, amp;nbsp;Vladislao auxilia V^toldi JLithuani, quo totus pendebat, 8lt;^ pe^quem omnia bella confece* rat, detraheret, Jpfe enim Qianu minus erat promtus»

Vitoldofèni ambitiofo Cæfàr fecitfpem, fîprofîteretur feCe focium Cæfaris, quod^elletipfi tribuere ^ignitatem regianjjamp;^ tulum regis Lithuania, Gratum hoc fuit Vitoldo,amp; cum Poloni acerrime ipfî aduerfarentur, totum fèfe ab amicitia eorum auertit, nec conquieuiflèt , nifi re perfeda,fî non inopinata morte, vel pefte vel veneno fuiflet extindus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;*

ïpfe Cæfar agcbat conuentus Norimbcrgæ, 8gt;C loîianus Car* wimkcar» ’âinalis legatus Pontificius, rurfus totam Germaniam, ïn Bohcmos dmainmouet armaban Sed etiam ilia expedido,quæ fufcepta fuit anno 1431. fuit infceliciffima, totus exercitus pauidus, nunquam vifo bofte,rur^m«;. fus in fugam effufus eft, caftra ipfa à Bohemis capta funt, èc in illis ornamenta Cardinalis legati, quæ pro ludibrio circumgeftarunt»

Fucruntin eocxercitu præcipui Germaniæ Principes, amp;nbsp;in* ter illos Saxoniæ 8Ó Marchiæ Duces» Imperator exercitus crat Fridericus Marchio Brandeburgenfîs, Pulfis Germanis,Huflitici rurfus rabiem fuam in vicinos fuos effùderunt. In Silefiapopuïa* bundi vfque ad Lubenam peruenerunt,quam cum expugnare non potuiftènt, facibus iniedlis exuflèrunt.

In publico periculo coniunxerunt fefe Conradus Cantienlîs, Conradus Olfnicenfis, Ludouicus Olauicnfs, Ciuitates, Vratis* lauienfis Suidnicenfis» Menfe Maio infceliciter oblcderunt Creuzberganijquoderatmunitumpracfidio Hulfitico, Deinde totos menfes duos fruftra confumferunt in oppugnatione oppidi Nimcæ,amp;: tarnen inde etiam,amiffîs multis fortibus viris, nulla re perfelt;fta,redierunt,

Sigifmundus Cæfar, vbi bella Bohemica male videt procc* dere, nouam, ficut in eo eximia fuit Âpientia, inqt rationem* Coi* bat opera fua Synodus Bafileæ, eô inuitat Bohemos,ad caufæ fuæ deciarationem in Synodo, quod faciebateo confilio,vt legitimus feruaretur ordo coonitionis, amp;nbsp;vt abfentibus Primoribus Hufliti* corum,inter ipfos Bohemos diftidia fereret»

Obfecuti funt Bohemi, 80 fplendidam legationem Bafilèam milèrunt, in qua etiam fuit Procopius magnus : fed prius Egræ ^jjUcnJîs 'Sy» ipfis amplifljma cautio à Synodo mifla eft, quæ etTam noftra ætate nedui foY^u=gt; d foerjs Auguftanæ confeftionis, concilio Tridentino propofita l‘on cautionU eft,in eahæcfuerunt capita : VtipG quoquedecidendi haberent facultatem : Vt facraferiptura, veteris Écclefiayîraxis, concilia Sd interprétés,cumfacra Scripturacor^ntientes,in ea controuerfia ’ eftent locoiudicis: Vt ipfis domi fi^ret ipforum facra perficere: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Et ne quid in ipforum dodlrinæ contemtum, aut vituperationem 1 fieret♦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Oftendunt iftæ adiones, in illo ccctu Bobemorum fuifte ho* mines nec indodos, nec communiufh rerum in vita imperitos. In ipfo autem concilio propofita fuerunt capita diftîmilia, inter quæ banc etiam quæftionem,agitatam elfe fcribynt : An facerdotibus liceat habere proprityn ; quamuis iniquitate aduerfariorum,multa illis elfe affida conftat»

Sigifmundus Cæfar interea profedus eft in Italiam, vt fufeipe* ret coronam’impertj d Pontificc, ÔC vt Pontificem cum^ynodo re* ’/ nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A iiij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conci*

ANNALES SILESIÆ. conciliaret:fui’t hoc anno 14 3 x. In Sikßa varq fuerunt motus,Huf“ fitici n'pam Viadri vtramtÿ itfSilefia fuperion late rurfus vafta« runt, éc multa monaften'a, Trebnkenfe, Leubcnic, ÔC alia exulk“ runt»

Anno 1433» Boleslaus Opoltjnfis,qui iuuabat SC fouebat HuHitas,acie vidlus eft à Duce Ratiborienfe Nicolao. Menie veto Maio quidam latro nobilis, Qux Hulïîticus, qui tenebatarcetn Nimenièm, Petrus Polonus, â copqs Vratislauienfium amp;nbsp;Suidni* cenfium profligatus amp;Scaptuseft. Eodem anno Sigifmundo Ro“ mæab Eugenio Papa impofita eft corona Cacfarea»

Hußitideuer H Synodo Bafilienfi,dum difceptatur cum Bohemis,doifll tunturdorne» ipforum diftenHones inteftinæ natæ funt» Nobilitas enim inuidens ftids diffen» fuccclîibus autoritati Procopi), Thaboritas bello adorta eft, ' * commifla eft pugna atrox, anno 1434, mcnle lunio,Vbi vterqus Procopius fortiter dimicantes in acie ceciderunt, Thaboritæ capti, in horrea inclufi funt j amp;nbsp;magna multitudo immiftb igne crudeleni in modum combufta ♦

Bohemos leditiolos,domo eieótos à liia nobilitate,fouit Si. feepitVladislaus Polonus, eorumj^ opera eximprouilb magnat partem Marchiæamp; Pomeraniæ crudeliflîmis cædibus, rapinis èC incendijs vexauit : Ciuitas JSubena funditus dcftrucfla eft , in“ Guiena tcrfecftis promilcuè omnibus, ita vt tune didum fit,oppidum illud lèpulchrum fuorum ciuium fadum fuifte» Acerrime, propter hanc impiam focietatem, Regem obiurgauit Sbigneus E“ pifeopus Cracouienfis v/r ingenuus Si grauis» Non diu fcelere illo lætatus eft Vladislaus. Nam Calendis lunij hoc anno valdc fenex mortuuseft» *

Fuit Princeps non fæuus,fedclcmens8^munifî'us vlquead vladiiîai U» ptodigalitatem, fed vafer adeo,vt plerunque Græca fide agere vi“ geüonis mors derctur. Oderunteum fàcerdotes, quôd ipforum cenfus non mul“ lt;?■ morfs. f turn augeret» Ade^ etiam indulgebat lùlpitionibus, vt ferme ' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' mnes coniuges, quas ex ord4i|^ habuit quatuor,adultert) reas face“

• j ret,amp; deinde re euulgata per totum regnum ipfis ignofccret. Reli“ i quit ex vltima coniuge Sophia Ruthcnica duos fiIios,VladisIauni

Eodem anno in Silefia captus eft Brodicus cum alrfs quibul* dam Huffîtarum capitaneis.*Sigifmundus debilitatis viribus ßo* hemorum, egit cum ordinibus de pace, eam^ tandem confecit fuh certis conditionibus,inter quas fuerit hælt;i: Vt Bohemis integer V“ fus facræ cœnæ permitteretur : deinde priu^tim nobilitati permit' fum elfe dicitur, vt bona làcra,quæ ocfuparant, fub certa padione rctinerent ^Et Rochezanæ,qui erat præcipuus dodorjpforum,fa“ da eft Ipes de Epifeopatu Pragenfî»

Anno 143 7* Conradus Epifcopus VraxisfauknfîsjCunialia ' ratione non pofTet recuperare Othmachaniam, mum'tam præfidio Huflîtico,extorfît^duitate Vrarislaui'enfi dudorcsBohemorum captiuos, cos^ Iiberos dimifit, ÔC fîc fua arce potitus eft*

Anno 143ff* SigiTmundüs Cæfàr Pragam ingrefRisab Omnibus ordinibus honorifice fufceptus* Deceflet eodem anno, regnoST Caknd* Apnlis Ludouicus Prin^eps Lignicenßs. Conradus Bpi* mi£ fcopus Vratislauienfis, vt expleret fuas lacunas,vitro prædia Hü^ ßticorum in vicina Bohemia ÔC Moria depopulatus cft,eoscß ma« gis irritauit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- i

Etiam concordia in Bohemia non fuitdiufurna, cum Cæfar nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

Huffîticos propter religionem premeret* Sed ipfe Sigifmundus * i anno proxime lèquenti, 1437.agens annum ætatis lèptuageiîmum, qui æger, Praga iuffit fe in Hungariam dcportari, cum metueret, ne Hungari, quos in comitatu fuo habuit èc dilexit, poft mortem d Bohemis vioîarentur, in vrbc MorauiscZnoyma 9. Decembris deceftît.

Vxorem Barbaram pauld ante mortem, quæ nouas turbas moliebatur, appetebat nuptias Regis Poloniaî, cuftodiæ tradilt; dit. Atqueita Cæfaris cadauer.amp;coniunxcaptiua, fimulin Hunlt; gariam delata funt : quod fpedaculym etiam commonefccic homi^ nés de vicibus,ôd conuerGone rerum humanarum*

Hoc anno tanta fuit fames ip SiIeGa,vt paftim populus herbas 6^ gramina voraret,eam^ fæua fecuta eft peftilentia.

Cîgifmundus Cæfàr, fapientia amp;nbsp;bonitate pracftantiffimus : fêd ^infcelix bellator, Gne hæredc mafculo deceffic, ante mortem au^ tor fuit proceribus vtriufque regni^Vt Albertum Auftriæ Princi» pem, ctim quo Elizabetha Glia Sigifmundi nupta erat, eligerent» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Alberto amp;nbsp;coniugi impoGt^fuit corona règni Hungariæ AliertutAioi Calend. lanuarq anno 1438* In conuentu etiamordinum BoheîM*£«»■=* _ miæ, cum expoGtum cGTetjElizabetham natam ex præftantiffimis Bohemiæ Regibus lon^ ordine, amp;nbsp;inter Bôhcmiam 8lt; Auftriam cr fœdus folenne coneeßtum extare, vt mafcula fobolc in altera farni« ba déficiente,altera fuccedefet: Albertus ff. Mafj publice Rex Box hemiæ eft fenunciatus* Non multo poft Francofortiequoque ah Eleâoribus’ad Imperium Romanum vocatus eft»

• • ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PRIN-

Vatuorerant Conradi Olfnicenfes, ex quibus primus eratE^ ^‘^pifcopus Vratislauienfîs,qui fuscefTcrat Vcnceslao Lignicen* fi. Secundus didus eft Albus ,Olfhicenfis cuijfæpe rea fuit cum Po* lonis,amp; qui Silefîæ propter fcedira Polonica fuit detrimento. ptus eft â filio, S)C â gubernatione remotus, Tertius erat Conradu» Volauienfis amp;nbsp;Stinauienfis,pater Venceslai,qui fuit vltimus Prin^ ceps ex bac ftirpe Stinauiæ, QiiartusCantienfis,qui vnacumrelfi quis ordinibus Bohemos repulit.

AÆEdiam partem Glogouisç amp;nbsp;oppidum Guram tenebatVia* •^’■^dislaus Tefchinenfis,qui patri Boleslaofuccefierat: Isanno i44a.duxit Margaritam filiam Comitis Ciliæ amp;nbsp;Geritiæ,cum am» pladote, quam poftea^ciecit Iohannes Saganenfis. Ducatum GIo* gouienfèm obtinebat Henricus Decimus, qui Domicilium fuum Freiftadium collocauerat. Fuit Princeps fâpiéns, amanfqûe quie* tis. Ditionqp fuam modeftia amp;nbsp;patientia fiia immunen^â vaftatio* nibus Hulfiticis kruauit, Plura de illo leges in altef o libro.

Johannes Saganenfîs frater Henrici Frciftalt;ïicfifiSj vir malus Sdtyrannus» Vxor filia Lantgraui) Thuringiæ^IViortuus anno 143p»

Venceslaus vixit Rudolphus «Balthafar Vratislaûiæ pri« occubuit in necatus â uatus, omnibus bello Prute* fratre in

carus,obi)t 14 8 â. nico. elatus eft honôs rificentiflimofui nere, icpultus in templo S.Barbarâ?, |N Silefia fttperiori dominabantur, VencesIausTropauienßsS^ •^Ratiborienfis, Bernhardusjlohannes,8c Nicolaus Opolienfes, Si* lefiæ pene omnis tunc fuit ftatus miièrrimus, quæ quaflata fuit bel* lis, famcjpeftikntia, amp;nbsp;alrjs cladibus î præterea in tanto numero cPrincipum, pleræc^ ciuitates tune valde exhauriebantur amp;nbsp;atténua* bantur» Vrbes, Vratislauia Suidnizia tune mediocriter flore* bantjamp;^ erant Duces publici conGIi)lt;

WLadisïaoîagellonifucceflitannoi43 4 *in Polonia fîlius Via* v/Ät« dislaus adolefcens, etfi inter ipfos ordines aliquandiu fuerunt varnenfis m» diffenfiones» Glifcebat autem tune odium inter Poloniam ôd Sile^; (^epit-regnimt fiam. Quia, ciim diu fuiflènt iræ inter Po!onunTamp;Cæfarem,nec vnquam fida inter ipfos effet amicitia, ex leui occafione turbæjpræ* ièrtim in limitibus, mouebantur*

Deinde bello Huflîtico âgmina hoftilia^agna ex parte con* ftabant ex latronibus Polonis,qui i^lum genus immanitatis præ* termitt^bant in affligenda hac terra, adeô, vt conflderanti éxcidia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

tot vrbium, amp;nbsp;interitus multorum innocentum hominumjappa* reatTurcicam afperitatem amp;nbsp;fæuitiam tune fuiftè editam. Imbel* lem enim turbam Scholafticorum amp;Sacerdotum pafTim maôta* bant,amp;:fæpecum ftatuis homines Aiam viuos, quofcuncgadipifei •»iffiifi'i poterant, exurebanu Ideo Principes ôd ordines irritati, interdum rurfus fines regni Polonißc populabantur, 6^ nulla erat firma con* cordia inter has gen^s»

Rebus hoc modo exulceratis fuperuenit nouus motus, qui a* pertum bellum excitauit.Albertus enim Rex appellatus,non plan^ approbauerat epnditiones, quas ipfi tulerant procer?s HulTiti^o* runn Ideo illi\alicnatiâRege,anno 1438» vocarunt adRegnuni

1^2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ANNALES S I L E S I Æ,

quot;VîddislAM Cafîmi’rum, Vladislai Poloni fratrcm,adolefcentein tredecim an# \^lt;trncn/i\op=norum»Vlad«sIaus, etfi intelligebatjiftos conatus paucorum fedi* ^umCtÈrem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;infuftoSjS^ diffuadebantnegotium illudpræcipui

uida eft gloriæ opum,autor fuit fratri, vt acciperet regnurn» Mifla iuntauxilia bis mille equitunl in Bobemiam,ôi fimul fa(Sa fpes, ftatim poftiècuturum efle Çafimirum.

Verum Albertus jCuminteiligeret confilia Polonorum, fn# bito nô expedatis omnibus coprjs,in Bohemiam profedus eft. Ve# nit Pragam 11. luni), anno 1438. ornatus efl: corona regni, die Pe# cri 8^ Pauli. Habebant iêditioG,cum quibus Poloni fefe coniunx» rant,excrcitumr4000, bominum.

Cæfar,quem iuuabantvicini Principes,AlbertusBauariafj Fridericus Saxoniæ, Albertus MarchioBrandeburgenfis,contra# xerat ad triginta millia hominum ,8^eueftigio hoftem infecutu» eft* Poloni quidem ab initio, Cæfari flagitanti præliumjmafculè reijaonderant : fed tandem fibi diffidentes, locarunt caftra ad vt# bem Thabor, ne poflènt ad pugnam cogi. Venitineundemlo# cum Cæfar, 8^ dies aliquot ibi caftra Habens, paruis prælrjs hoftea fatigabatjamp;præcipuc exingentibus machinis belliciseosfubindc impetebat, ÔC plurimos difeerpebat»

Poloni territi, campo rebdo in vrbem Cefe abdiderunt,quani cùm per aliquot diesfruftra obfediflctCacfar,8Cexercitusfamcla# PoloniinBo ^^raretPragam reueriuseft. Poloni verore makgeftaamiftîse# hemidfiw * quis,pedibus domumreuerfifunt» Incidit in eos in reditu Frideri* dMttur. eus Princeps Milnenfts, penêque ab illis fuiftet opprefliis, fed tan# dem felè colligens totuin agmen diftipauit,8d multis interfedlis, vi# dor domum fedqt.

-vladiiîani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Interea V laÀisIaus laturus fuis opem in Bohemia,SiIefiam fn#

varnenftsud^pcrioremvn^ cum fratre ingreftus eft, amp;nbsp;omnem agrum Bregen# flat sikfiam. fem amp;nbsp;Niflènfem latê vaftauit,adco^ terruit aliquot Principes Si# Icfîæ,vt promitterentjlèdeferto Alberto iuraturos in verba Cafî# miri,quamprimum is coron^m Bohemicam capiti impofuiflèt»

• Sed Viadislaus de clade fuorum certior fadus, exercitu dimifllt;gt; domum redrju

Ex maiori etiam Polonia impcftis eft faiftus in agrum Glo# gouienfem menfe Septembri, 5^ pene per fraudem ftiilfetoccupa'» turn collegium Canonicorunf: fed à Glogouienfibus, quibus hoc Alterrj« clt;f f’Uf’ciatum, cum clade reiedi funt. Albertus vero Cscfar, ’oieda cftèt mei|tio pacis conficien^æ inter ipfum amp;P0I0# tùlMiam. num, freut fuit amans quietis,amp; malebat artr^ opponerc irruenti# busTurciSjPragain Silefîam profedrjseft,amp;-perGorliciumitef facienSjVratislauiam venit 18. Nouembris eodem anno.

, Vénérant ad Cæfarem Legati Poloni,quorum Princeps fuit Archiepifeopus Gnefhenfîs,fubinicium anni 1432»,'^“^^“® obre* centes

tentes clades acceptas a Polonis, nullus eft habitus honos. Adum ’ eftdepace/ed non conuenerunt. Induciæ modo âdbreue tempus, annitentibuslegatisconcilfj BafilienGsjfaâæ» Albertus Vratislav uiæ ftatum Reipub.correxitjamp;accidit ipfi infauftumomen: Ex gradu prolaplus tregit pedem,oC ab eo tempore claudicauiti bigni« fïcauit proculdubio amiftîonAn regni, interitum ftirpis, V ratis^ lauienGbus ducem belli dédit Albertum Marchionem, qui poftea nomen Achillis Germanici adeptus eft, is fortiter repulic Polo** noSjamp;f vicinas oras late depopulatus eft.

Cæfar Vratislauia profedtus eftdieStanislai, properans ad Albertus clt;e=: bellum Turcicumi Antequam autem Turcos aflequi potuit,COi farmorituritt gnouit CæfaremTurcicum, capta arce Rafciæ,quam oppugnabat, èc filio Defpoti, cuius vxorem in matrimonio habcbat,exccecato, domum redrifle. Ideo ipfe Albertus etiam Budam rcuertitur. In iti^ nere ex immodico vfu peponum in diflènteriam incidit, amp;cum nihil reueritus vim morbi, Viennam in patriam proficifceretur, in itinere Odobris in pago,qui longus dicitur,expirauit,Princep^ præftans omnibus virtutibus heroicis,8lt; qui toti Europæ prodeflc potLÜiTctjG Deus ipG longiorem vitam tribuiflèu

* Ladislaus pofthumus regnare coepit, nomino interregnum : Quia amp;nbsp;Rex puerâ regno aberat,amp; nulluserat gubcrnator Silelt; Gæ J cuius magna effet autoritas» Ideo tune fuitftatusmiferabilis huius Prouinciæ, Gcut piurimum femper folet effe mali in cùa/p%Mi Affligebatur autem SileGaduplici malo, latrocinijs domefticis,ilâî lis4 grauifsimiSjamp;Gmul excurGÔnibus PoTonGas. Graues enim crant inimicitiæ inter regnum Poloniæ amp;nbsp;SileGam. De illis igitur cuentibus pauca funt dicenda.

amp; Bohemias magnæ fuerunt difputationes diflénGonesdeelelt;s dione. Hungaris imminebat potéfltia Turcica, quæ indies maio* res acdpiebat vires, 8lt; iam adeptus erat regnum Amurathes Ty* • rannus acer 8^ fortunatus* Ideo Principes regni, inter quos iam in» clarefcebat Huniades, iudicabant quærendum effe regem, qui tu» td Ty ranno Turcico poffet opponii.

ferrent,donee ipfa peperiffet: tandem perfuafa precibus potentum, nbsp;nbsp;nbsp;Alberti

affenfaeft,vt vocaretur ad regnum VladislcRisPolonus,cuiusopes erant magnæ, ip(? robore animi etiam exCellerc videbatur. Le» gatis autem expreffe mandatadatafunt,vt, G regina Elizabeth, re nondum tfanfada, marem enixa fuiffet, ipG omiffo tjjJto negotio in Hungariam’redirent» Sed quamuis Vladislao Cracouiærtun»

• ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ciatum

ciätucn fuit, reginam peperifîè filium Ladislaum,cui procuIduHo cxiure fucceffio in regno debebatur: tarnen Vladislao, edamr^ clamantibus quibufdam zx nobilitate Polonica^hortatores fuerunt Hüngari, vt progrcderetur : Et probabat banc elelt;flionem edan^ Huniades: Quia ludkabat Turcis, minandbus excidia todorbi Chriftiano, opponendum elle virufn fortem potentem,præftf'’ \ tim cum deinde putaretur inueniri poiïè ratio, qua regina placard’’ ' tur, ôd pofthumus ipCe edam æÂte iam adulta regnaret,

iMtus ' Natus eft veto Ladislaus Pofthumus anno 1440. in Prind* quadragefimæ. Elizabeth mater coronam regni Hungariaîj quamfingulari quadam arte adeptafuerat, infanti die Palmaruin

LàJfiUàim« in cunis impofuit,amp; cum Vladislaum venientem cum exercitu me* poi/Hircoro-corona mißt educandnm amp;nbsp;cuftodienduifl ad Fridericum Auftriæ Ärchiducem, qui recens in CæfaremRogt; manorum erat eledus.

Similes erant motus in Bohemia : Proccres poft longam dif* cepCationem vocarunt ad regnum Albertum Bauariæ Oucem, cuius tanta fuit vircus,vt legationi Bohemicæ,offerend ipß ampli^ ' fimum regnum,reijaonderet : Non iè fpoliaturum infantem Ladis* laum fuo auito regno, Patrimonio. Diuinam enim vocem, exempla omnium ætatum docere, tragicas pœnas talem perfidiam fequi : SC præterea prohiber! ^fe autoritate Cæfaris,qui hoc vêtue* L^distauire« TÎt, Fridcricus ctiam Cæfar,amp; regnum ÔC regni gubernadonem ttuncùtur r(x recufauit. Tandem igitur decretum eft regnum Ladislao,intef* Bohemia. conftitud funt duo gubernatores, Mainardus,ad quem refpicie* bant Pondfîcfjjamp;f Ptarico,quem fèquebantur Huffîtici. SediHa Concordia non fuit diuturna : fuperato amp;nbsp;capto Mainardo, vniuet* fa poteftas translata eft ad Georgium Podiebraciuni,qui Ptarfeoni defundo fûcccîïerât. ïs autoritate Regia deinceps lummæ rerûm præfuit,amp; Ecclefias Huffîdcasdéfendit. In Silefiatarnennullum fuit eius imperium, fed ordines finguli in fuos regnabant,etfi La* dislaum pro Rege agnofeebant, amp;nbsp;pro eo cum Polonis inimicitias exercebant, •

Eodem anno VladisIa^^PoIonus ingreffus eftHungariam cupatngnum maximo fplendore: duxit fecum opes ingentes,quas inMuosef* Hungarite. fudit: poft multam difputadonem,inAlba re^ali coronatus eft : 5^ Corona Caluariæ S. Stephani detrada ipfitß impofita eft: quo^^ tune edam pro] omine funefto plerique acceperunt. Sed paulo póft multi ex ordinibus, quos prius terruerant arma Vladislai, rurfus ad partes Ladislai felèconuerteruntîamp;nifîfortitudoHu* niadis Vladislaum dfefendiffet, in grauel calamitates inciderepo* tuilfet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

excurfîonibus, quibus Hufliades exercitus reginæ Eh* ÜHMt varnen« Zabethæ re^rimebat, primum célébré nomen militiacmdeptus eft» fem^ De familia eius non côftat. Certum eft eum naturfifuilTe ex nobih

mulicrc Græca,patrem autem, ex fama conftantî, habuit Sigifmun« Hu-niadw dum Cæfarem : EtG aliqui dicant, fuifle eum nobilcm Valachum, S«quot;*«« Reginam tuebantur 8C iuuabant Germani, Auftria, Morauia, Si^ lefia J 8(J abqui Hungari, quibus grata erat memoria regum,SigiG mundi 8lt; Alberti. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

, memorabili exemplo,poft aliquot annos à Ladislao, fextum agen^ tc ætatis annum, gratia habita Impetrauerat ab Imperatore Gifcra, VC Gbi liceret inuifere 80 alloqui fuum regem,ad quern cum dedudus eflet, dicitur ruiffe in amplexus pueri, amp;nbsp;dixifle : Video amp;nbsp;teneo nunc tandem te mi Rex. Vtinam feires, quos pro te fufee« perim labores, 8lt; qualia vulnera pro te mihi infligi paflus Gm. En teftantur de mea Gde iftæ cicatrices, patri tuo tibiqixe vitam deuo* ui. Nulla fortunæ commutatio meum erga te animum immutable, fola mors me tibi auferet. Sed tu haec per actatem nondum intelli* gis,8^ fubridens: Quale igitur ate premiummei Gdei accipio7 Et quale das tuomiliti ftipendiumC Ladislaus puer, miratus fer«* moncm viri, iam ex generofa indole amans virtutis,circumfpe^ xit, ecquid inueniret muneris digni fuo milite. Arripuit tandem crumenam pendentem de paxillo, in qua Oeconomus feruabat ara gcntum,quod foiebat inter inopes diftribuere,ex ilia extraxit num* mulos fex, neq enim rcpericbat plures,eofq Gifcræ donabat, quos ipfe auro obdudos, pro documento regiæ hberalitatis,deinceps ex

Eodem tempore inciderunt amp;nbsp;alrj motus. Nam Concilium BaGlienfe Pap3m,qui fefe autoritati concilij anteferebat nec illi pa* rcbat,loco mouerat, elegerat Amadacum Sabaudiæducem, qui religionem ingrelTusfueratjeumq nominauit Fcelicem. Vterq Pontifex fuffragia in Europa colligebat, pro ftabiliendo fuo loco, Sed quia Fridericus Cæfar motus reuerentia erga EccleGamRo* ' manam, Eugenq partes fcquebatur, ideo Sileßa 8C omnes vicinac , Prouinciæ eundem pro legitimo PontiGce agnofeebant, amp;nbsp;pauld poft BaGlienfe concilium dilGpatum eftjCum Monarchæ illud non defenderent ♦

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;F«elix fua fponte Eugenio loco ceftit : Academia tarnen Crailt; cräcoutenPif

- potentiæ Romani PontiGcis efte anteferendam. Ipfe etiam Aeneas tSyluius, qui tunc erat feriba Concile BaGlienGs,eandem défendit p‘Ztificem, fententiam, 8^ impugnauit tyrannidem PontiGcum, qui tollerent tehc« syluij

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iudicia ex Eccleßa ; fed poftea euedus ad PontiGcatum, anathema? »’geniMw

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;te percufTit omnes, quiciînq negarent PontfGcem concilio efte fu#

I periorem. Ita Chriftft per ludibrium in hoc mundo purpura inq* cicur, 8: opinio religionis ad affedus hominum infleditur.

ij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Intere* dum in Hungaria Poloni cum Regina lissant amp;nbsp;pu«

• . ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M. q uaftauit:

uaftauit: aduerfus quem cum miflus eiïet Iohannes Huniadcs,tr^ bus fplendidifTimis victorqs Turcos repreflit, duobus Ballis inter* fcifiiSj ÔC tertio in fugam pulfo.

Anno 14 4 2.. cum magno ftudio partium agerctur de con* cordia inter Vladislaum amp;nbsp;Elizabetham fancienda, 0lt; cum inuen* tæefîènt concordiæ rationes,fpempacisrepentina morsElizabe* thæ interrupit. Fuerat ea cum re^e collocuta,reueria vero domuni magnis torminibus ventris intra triduum extindta eft, Deceftit X4» Septembris die. Retulerunt aliqui ex medicis, correptam eamfuifte vteriinflammatione,amp; difTenteria perniciofa: AIqau* tern fufpicati funt, earn venenum haufifle. Mortua regina,â Bohe* mis, qui Ladislai partes tuebantur,pax eft turbata.

Interea in Silefia perpetuæ erant excurfiones Polonorum 5^ Silefiorum, cum magna clade vtriufque gentis, amp;nbsp;omnia itinera inlt;gt; fefta erant grauiftimis latrocinfjs, quae multi ex Principibus fupc* rioris Silefiæfouebant,adeo vc magnævrbes abipfisoccuparen* tur vaftarentur.

Leonhardfts Anno 7 4 42. vcnit in Silefiam capitaneus AuftriacusLeon* HaJJènheime» hardus Haflènhcimerus, miftus ab Elizabetha, vt eflèt Dux belli rMAuftria» contra Polonos : receptus fuit â Vratislauienfibus,amp; bonam ope* fl« Dux Si- initio in reprimendis Polinis nauauit, Sed interuenerunt dolt; ejiorum, meftica difti'dia. Nam Conradus Albus Olfnicenfis, qui fuperiori* bus annis, deierto Rege Ladislao, (efe coniunxerat cum Polonis, maonum agmen Polonorum in Sileiiam duxit. Vratislauienfes impares numero illorum, padi lunt inducias cum Conrado. Sed fuburbia Lignicenfia vaftata amp;nbsp;exufta funt : ficut amp;nbsp;multa ex vici* nis locis.

In vniuerfP igitur miftra hacProuincia,quætota plena fuit multiplici Ate, vix vna fuit benigna Lite,Henricus Freiftadienfîs, qui multis ofïènfionibus hinc inde medebatur,amp; fuum patrimoni* urn tuebatur. Vratislauienfis etiam ciuitas, fua virtutc SiC fumtu graftatores repreftit. Nam ^^oqui hæc prouincia in aliorum per* • ueniftet manus. Conradus autem Epifcopus,cuius erat

ciuiti infelix,multa mouebat,amp; tantum noua incendia concitJbat,S^ clades fuis vrbibus accerièbat.

A Nno 14 43, fuit iiTitium expeditionisinTurcos,quamdeinde •^^clades Varneniîseftfècuta. Etfi autem illae res geftæ non pro* ximeattingunt Silefiam,tamen,cum finî memorabiles, amp;nbsp;toti orbi Chriftiano dfcmmunes: Quia etiam Silefia tunc cum regtio Hunga* riæfuit coniunda ; nos eas breuiter, nbsp;explicate expenemus, fecuti

inprimis Dugloffum, qui ea œtatc vixit, amp;nbsp;floruit, amp;nbsp;hiftoriam ’ planius certiufque, quam pier iqj alq, defcripGt,

ïncunte æftate huius anni, Nonis lunq , vaîido terræmotu concuffæ funt iftæ regiones omnes,Bohemia, Silefia, Polonia, amp;nbsp;inprimis Hungaria, ita vt mjgna ædificia arces pairimcorrue# glt;thlt;e,Bobe= rent, Amurathes,etfi fuperiori anno àfeptimeftriobfidioneBeP er Po« gradi,quodTaurinum apud vaeresfuifïeputatur,cumcladercs pulfuserat,8e deinde tribus prælrjs legatos ipfius viceratHunia^ Amuratha des : tarnen, cum ipfe, vt olim didum'eft, ignem fpirarec,maximo frufira ftudio bellum redintegrauit,fperans in illaEdropædiftradione, nullas vires ipfi pares futuras. Ideo milTa legatione,nulla alia cona ditione Vladislao pacem oflerebat, nifi aut tributum foluerct, aut Belgradum traderet.

Regem adolefcentcm amp;nbsp;cupiditate gloria? flagrantem accent AmurdthiJca debat ifta Turci fuperbia, 8lt; præterea cohortationes luliani Car« «««cutwr dinalis, qui miffus erat ab Eugenio, vt bellum in Turcos concita* ret. Decretum eft igitur à Concifcio Hungarico bellum in Amura« them. A Cæfare amp;nbsp;Germanis nulla auxilia impetrauit Vladis^ laus, cui Imperium irafeebatur propter L adislaum. Fridericus ta^ men, ne falutem publicam impedirevideretur, in biennium cum eo inducias padus eft, Opera vero luliani confluxit quædam mub titudo promifcua, cui Cardinalis crftcem præferebat, pro eius ætalt;i tis confuetudine,

Vladislaum iuuabant Poloni mediocribus cum coptis,quam« vl4diil4i vis ipfis bellum hoc minime placebat. Egreftus eft Rex Buda nen/is pritmt lulq, nbsp;nbsp;adortus finesTurcicos, plurima in Bulgaria amp;nbsp;Rafcia ces ‘^xpediuo m

pitoppida. Cum obuium poft aliquot diescxercitumTurcicum^“’^‘^‘’^* haberet, Huniadem cum decem millibus militumpræmifit,is de nunîAdesrMo node caftra Turcica oppreftit, eaque fœlicitate rem ge{rit,vt agmF ^wwjlragein neillo ad internecionem trucidato, dicantur interfedaefleadtrisT“^“’” ginta millia Turcorum : Per Bulgariam deinde ad ipfam vfque Maccdoniam penetrarunt. Fauces autem moijtium Hemi obfede« rat grandis exercitus Turcicus, dyÄore Carambeio xAmurathis

* propin^uo, Afiæ minorisSatrapa,cui Cæfar fuus feridedixerat, • ne in aciem prælfj cum hofte animofo defeenderet, fed itinerum clauftra obferuaret,

Carambeius verd contemta prflicitate exercitusRegq,pridieHiMtMdejC4-natalis Saluatoris,vitro Chriftianos aggreffus eft, Contrada eft

[ igitur acerrima pugna,ïa qua rurfus tortuyaamp; virtusHuniadis I ' cnituit. Præcipuè eÿjim opera ipfius totus ille exercitus fufus 5d;

I difsipatus eft, Carambeiupicaptumàgregario milite,Huniades I quadragintj aureis emit, eumque deinde vendidit quinquaginta 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M. ii] • milli*

ANNALES S I L E S I Æ. miHibus. Rex, quo minus vlterius progrederetur, fame, quac tod excrcitui grain's erat,impediebatur*

Sub initium iPitur anni 1444» confedis magnis itineribus cum triumpho Budam redijt. llledus bis lætis initiis belli Vlalt;^ dislaus, omnibus viribus, miiTis Eine inde legatisad Monarchas, bellum parauit, amp;nbsp;cum fadione La^islai inducias fecit, Interea Amurathes,remittens fuos fpir^us, pacem abVladislao peterc conftituit. Quia vires ipfius aduerfa prælia iuorum ducumlan« guefecerant, terrebat eum conibeiatio etiam armorum inter Chrilt;» ftianos Principes præcipuè, quia Afiam populabatur Princeps Carmanorum, quem præ omnibus altjs vlciCci cupiebat*

Habuit in conficienda pace adiutorem Deipotum exulem, cuius regnum filiospoflidebat Turcus: is emollire animum Hu« niadis,ä quo fumma rerum pendebat, conatus eft : Perfecit v’t Carambeius ab ipfo maximo precio redimeretur: Deinde ipfc Deipotus promifit, fe daturum ^uniadi omnia oppida amp;nbsp;arces, quas ex liberalitate regum Hungariæ tenebat.

Huniadem virum fortem amp;nbsp;fapientem mouebant non Ibluffli præmia, fed confideratio ftatus rerum Hungaricarum, qui erat vehementer perturbatus, amp;nbsp;Mi'debat non efiè earn coniunc^ionem Chriftianorum Principum, quæ Tyranno Turcico poflet opponi» Fuit igitur autor fuoRegi,vt legatos Turcicos, aduros de pace, audiret»

Amttrafhei Admifil funt ad regem, fedentem in concilio augufta cum durißtinis co^ dignitate, amp;nbsp;pacem re difputata grauiiîîmis cum conditionibus ac^ ditionibiKccperunt. Spondebant enim Amurathis nomine, Cæfarem ipfo* ” ceiTurum de omnibus Prouinerjs regno Hungariæ contiguis, adipfam vfque interiorem Græciam,amp; redditurum Regi quin* decim fortiflimas 8: locupletes vrbes 8C arces, præterea totam eam rcgionem,quam C|^ipotoademerat,vnacumfiliiscaptiuis» Acce* pit hoc Rex, 8: pauci funt iUi§ conftituti dies, quibus ifta impie*

rent* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Ita igitur padus eft inducias cum illis in decennium : amp;nbsp;di* cuntur folennia interuenifle iuramenta* Hungari enim pofitis digi* tis in codicem Euangelq, Tujei autem in Alcoranum fuum, iura* runt,fefe feruaturospacem fine dolo. Amurathesconfedavtre* baturpace,fubito omnesfuas copias in Afiam ad bellum Carma* nicum traduxit» • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Non multo poft pracfedi claflis Pontilîciæ, 8C ipie Impera* tor Conftantinopolitanus Palæologofus, Vladislao nundarunt, • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• totum

totum marc Acgeum iam â clafle Chriftianorum tcneri obfi* deri, nee Amurathi vfpiam'tranfitumin Europam patere,eum^ iuUdnui hortantur fummis precibus, ne tam pulchram occaGonem debeb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pontb

landi Turcum amitteret, fed inGræciam progrederetur» Hane oportunitatem arripuit lulianus Cardinalis, qui femper pacem «„icRTurf«. diiTuaferat, inftabat, vtRex bellum profequeretur.

Huic, cum honcfti homines Hungaria, praccipuè ex Po* Ionia, religioncm iuramenti opponerent, monerent, ne Regem adolefcentem fcelere inuolueret , refpondit is : Recens fœdus cum Turcis elfe irritum, quod fadum fuerit infeio Pontifice, fine quo Reges alq non poflent inire pacta cum hoftibus Ecclefiæ. Sefe igitur autoritatcPontificiaVladislaumà iuramenti religioneab* foluere ♦ Praeterea Turcos, cum intra diem odauum munitiones, vtpromififfent,non reddidiffent, focdus violalTe»

HæcPharmaca ,infpeciem modoprudentia,imponi confci* entiac fuæpaffuseft Rex adolefcens, quern dulcedo gloriæ, iam deguftata, hue illuc impellebat» Huniades difficulter aifenfus eft, fed tandem,ne ipfe folus videretur deefle communicaufæ,cefsit cupiditati Epifeoporum, qui fatali coccitate fine modo bellum vr* gebaut : èc vt fideliorem, magif^ promtam nauaret operam Hu* niades, promiffum eft ipfi Bulgaria^regnum finito bello. .

Ne autem Rex mutare poftet animum,lulianus ipfum nobilitatem regni coegit fub iuramento promittere, quod men« fe Septembri eius anni inchoate vellent bellum , exemplum iuramenti illius , quod eft terribile , mifit ad pracfedlos clalTis italicæ.

Poft medium igitur menfts Septembris,Rtx caftrainTur# vlt;lt;r cos mouit, 80 exercitum longe infirmiorem quam anno fuperio« nenßs attent ri eduxit. Nam præter quindecimmillia equitum Hungarorum 'm Polonorum, erat peditatus non magnus, qui ferme conftabat ** ex militibus promifeuis, cruce fign^is. Sparîh enim fama de pa« vladistaus ccjplerique illorum dilapft crant,'multi etiamterrore iuramenti Vrtrne^jbd« retineb*lintur♦ Ipfe Rex vifus eft minus alacer,quàm confueue* ratjCtfi facerdotes eum fubinde inflammabant» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Turci, vti conuenerat in fœdere, filiôs Defpoti remiferunt,

munitiones etiam plerafqûe reddiderunt, ne vlla penes ipfos ' videretur reßdere culpt^ Iftrum Rex tranfrjt tertio Nouembris*

amp; conftituerat redo itinere petere Hellefpontum, vt fefe , cum clafte Italica, quæ ibi ftare dicebatur, coniungeret, quia autem, faucesHemifuperare exercituminus valido,ipfîeratdifficile,de*

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M. iiq • flexit

Drdculæ ^4 Nicopolin Bulgaria: metropolin cum caftra haberef, venir ad eum Dracula Valachiæ Princeps, quicuminipexiiîètex* diiraoVdr-‘ ercitus regtj paücitatem : Rex, inquit, fcio ego, Cæfarem TurcP cum frequentius agmen advenationes iblere educere, quam tuas iflæfuntcopiæjquibus eum debellare cogitas, Reuertereigitur in cuum regnum, Si. tibi tuifque ^arce,

Nibil mouit regem Dracula, Mittam igitur, inquit, ad te lium meum cum militibus quater mille ,ÔCfimuI duos pernicil* fimos equosjduofcg iuuenes Valachos,fidos viarumomnium peritos, vt poft aduerfum belli cafum,vnà cum filio meo te pcricu* lo eripias,

Rex fermonem Draculæcontcmnt,quiafîdcbatclaflî. Mu# nitiones quidem Turcicasfumma vi adorin'noluit,ièdparcebat militibus, Turcitarnen,qui multummetuebant Vladislaum,fua fpontearces quafdam tradiderunt, amp;nbsp;ipfè aliquot etiam expugna# uit,

Amurdthes Interea Amuratbes cognita expeditione Regis in Græciam, redit 'm Eu« ftemens Si gemens, ex AGa. cum exercitu s o o o o, vt tradit louius, ropdm. Europam mira celeritate feCe prorumpic, Si Hellefpontum, ne# mine prohibente, paruis nauiUus traiecit. De eo traiedu, qui toti orbi Chriftiano magnas clades attraxit, diuerlæ funt narratio# Jtdlica cldßii nes:Putant aliqui, hoc accidifleex negligentia Italorum, aliqui prodiderunt, Genuenfibus in fingula capita ßngt; hum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gulosaureos datos,vt Turcos traniportarent, Quocunque autem

modo res cecidit ea, fiue fbcordia, hue perfidia, præcipue Tyran# nidem T urcicam, qualis nunc eft, ftabiliuit,

'vlddtsîdtis cd^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pu’*: ïîoe cito nunciatum Régi, is tarnen magno animo inftp

pitvdritam. tutum fuum proftcutus e(i,Si properauit Conftantinopolin, vt cum Paleologo ftfe coniqngeret, Die 9. Nouembris dedita ipß eft Varna, quæaut?\nchialo^ aut Dionyfipolis veterum fuit, Si • vix viginti miliaribus noftris Conftantinopoli abeft,nonprocul â littore Ponti Euxini,

Cœpit ftatim Vladislaus Varnam munire, Sed decimo No* uembris fubortum folis nunciatur iam confpeeftaefte caftra Tur# cica, Si hoftes ad prælium progredi. Subito igitur per caftra de# nunciatur prælium, Si rege ex abfeeflu pedis laborante, Huniadi datur negotium inftauendi aciem, Macbinæbellicæ, inquibus futurum erat maximum ad vidoriam momentum, exercitum non erant confecutæ, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Inflruxit Huniades aciem ad figuram Lunæ fakatæ, eamcß gt;nbsp;curribus amp;nbsp;impcdimcntis clauGn Expcélatum eft in catnpo ad tres Vdr«enfe pr^ horas confifténtibus fuo ordine militibusjinterea vehementes tusCaurorum cœlo fereno ortijGgna quæ in terram deGxa ftabant, faufium. abripuerunt, ÔC concerpferunt : quod pro trifti omine ftatim acce«! ptum eft» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\

Turci circumdnêiscopqsfuis per montes, agmen dextrum, vbi Epifcopi cum fuis Hungaris c%nGftebant, aggreGG funt ,quos podium. rum equi cum territi effent à Camelis,qui odore inimico folcnt cffe graues equis,ePfufa fuga ad montes trépidé dilapG funt. Sed in alte^ ro cornu mclior erat fortuna» NamHuniadesôCipfeRex,Turcos latê proHigarunt 80 fubmouerunt : demum conuerG ad altcrum cornu, vbi adhuc îulianus Cardinalis cum paucis pugnabat, etiam hoftem diffipant, magna multudine trucidata.

ïn hoc return flatu,Huniadesfugientibus nullum locum re^ vUdwlm fpirandi concedens, acriter eos perfequitur,intereaRex'adolcfcens Vdmenßs m cum parte copiarum non magna,in qua præcipuaeratnobilitasP“* Polonica,difiîpato equitatu Turcico,inuadit Phalangcm pede# pedion ftrem lanizerorum, vt nominant, in qua conftiterat ipfe Amuraî» thés, ôlt;f fuos trepidos ex fuga recipiebat î neque videbatur pericli* tari veile de fummareturn, cumdcyiâ:oria iamdefperaffetxHu^i niades, audita infœlici temcritâteregis,magnis precibus eumfru* ftra reüocat, obteftatur ,vt poftquam fatis gloriæ partum effet de hofte, aliqua ex parte fuperato, reciperet fefe in caftra» nbsp;nbsp;Suos

enim diffipatos Si defeffos, non fututos parcs robori Amurathis, Refpondit Rex animoGus quam cautiusî Turpe cffe illi,qui bel* lum intuliffet,fugere.

Adortus igitur Amurathem, contraxit cuwi eo acerrimam hmmiW« ßn dimicationem, Si quamuis cquitum nonmagnus erat vfus pro*jlr4 nuocut pter imbrem fagictarum, quibus equi conGgebantur,8i viæ cufpi* vLäMkum dibus impediebantur, tarnen manus prætoria inGgnem edidit ftra* gern in hoftili excrcitu, adeô vt tota acies nutarê funam fpedarc videretur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'*

Rtlatum etiam eft,ipfum regem fua manu Baffam AGaticura mao^ni nominis virum malt;ftaffe,atqueiudicatumeft,tuneviôlo* riam adhuc penes regem futuram fuiffe, G Huniadi denuo mo* nenti paruiffet,Si prælio excefGffet.ßed cumnihilo feciusincon* fertiffîmos hoftium cuneos impetum faceret, Si tarnen fui, foie iam occidente, aut ad prædam, aut ad fugam dilaberentur, circum* vkcliiki« ’ uentus à globo lanizerorum, confoffo equtf perqt, cum iam effet

ctepufculum» Exitum tarnen Regis nemo certô retulit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Noâ? fequenti, qua pugnantes oppreffi fuerantjgztrat^ pars fc viâam credidît» Et cum Huniades, qui cadauer regis fruftra co*

1^2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A N N A L E s s I L E s I Æ

uuniades col^ natus erat recuperarejreliquias exercitus per montes in Valachiani /zg;frf/z^a/lt;w duceretjdicitur vnus cxTurcis eos incIamaHe t QuofugitisviH j vi^floria veftra fit : amp;nbsp;l'n cafln's regrjs multi, qui fu' gam Turcorum confpexerant, regem luum vilt;florem rediturum îperabant.

Tertio demum die cadra capta funt,édita mifèrabili cædc . promifcuæ multitudinis,mulicrumjpuerorum,fauciorum. Epifco* prxiiovar^ P’ omneSjqui primi fefe iiflFugam coniecerantjinterfeâi funt» ncnfi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Julianus Cardinaîis,qui diutius reftiterat, dicitur Ce adiunxilTc Hu«*

niadi5amp; tarnen etiam is, incertum quo cafu, ab hoftibus an ab ami# CIS in reditu pcrijr. Narrant eum Valachoipoliatum, amp;nbsp;in flu# men proiedum eiîè» Ex Polonis fcribuntur tantum duo euafilTc fugajèd ex captiuis multi domum reraiffîfunt,

AnitirdtJjes Exiftimatum cft, ex Chriftiano exercitu,in pugna non cecidif# adepiusuiâo= nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;millia hominum, cum Turcorum fupra triginta

° millia pcrqlTentjadeô vtipic Amurathes dixerit, aélum de le fore,ß . iterum hoc modo elTet vincendum. Ex noftris tarnen maior pars in longa fuga extincda eft, nec effugiffe putatur tertia pars. De Po# lonis captiuis memorabilis refertur hæc hiftoria,

Vrfrwn/f pra DelecT:!' fuerunt ex omm numero captiuorum, duodecim in^ Itum fecutum genui adolefccntcs Poloni, forma corporis, pulchra carnofitat^ eümemorabiz eximfj, illi fecernebantur,vt circumcilî lèruirent fcedæ libidini Ty# le fnâum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deducdi fuerunt in cubiculum,amp;cum intellexilTentjqualis

effet futura ipforum conditio, innecem Amurathis coniurarunt, fed cum in focietatem parum caute adhibuilfent quendam Bul* garum,ab ipfo funt proditi, lllitarnen, re patefada, vt crudeli» bus fupplicqs, qwæ in ipfos ftatuebantur, fefe eriperent, foribus eu# biculi obferatis,intus mutuis vulneribus fefeconfecerunt,

Väriwnßscld^ Hæc eft ilia cladcs Varnenfis, poft quam robur Chriftiani des fuit pœnd nominis Turcis ccepit elfe defpedui,amp;fubindecrefcentepotentia , vicinorum regnoriTtn ruinæ amp;nbsp;interitus lecuti funt, Sta# tuerunt autem,ilia etiam ætate,prj amp;nbsp;prudentes homines, hqc trifte exemplum iræ Dei referendum elfe ad has comminationesdiui# nas : Non habebit Deus infontem cum, qui vanè vfurpauerit no# men eius. Item : Væ qui Ipoljas, quia Ipoliaberis.

Attraxerunt Regem adolelcentem imperitum in alienuni patrimonium Hung»!. Deinde contfti datam fidem fub graui obteftationenominis Dei, 80imprecatione cWuinæiræ,ruptafunt feedera, cum canerent clafti'ca facerdotes, Cardinalis amp;nbsp;Epifcopi, ideo fecutu^ft tarn tragicus exitus, 6lt; ipfæ tubæ belli,5ina cum re# ge amp;nbsp;exercitu interierunt,

Scnbltur Amurathem, in primo prælq conctirfu afpicicntem ftattiam crucifîxionis CîtVifti quam pro fîgno circumferebat Car* «qx in pnelîo dinalis,alta voce inclamatTetCrucifixe, fi Deus es,effunde iram vamcnß. tuam in populum tuurn, qui iuramentüm fub tuo nomine fadum, federate violant. Ipfe Rex cum caderet, vix dum excefler at annum vigefimum. Indoles in ipfo fuit mirifica ad omnes magnas virtu« ingemum. tes, fed in illa ætatejCum regeretur aliorum confilijs iniuftis amp;nbsp;pef* niciofisjS: ipfe nimis auidus effet ^loriæ,incidit in banc tarn triftem Calamitatem»

Eodem anno memorabile pradium ad Bafileam fadum eft. Nam Ddphinus Gallicus ,incitatus à Romano Pontificejad diffi« pandamSynodum Bafilienfem,exercitum viginti milliumjqui plc« rique fuerunt colledi ex Armoricis,ad mœniaBafileæadduxit» Etfi autem dilapfi funtEpifcopi,qui ad Synodum conuenerant : tas men Gallicus exercitus, qui in ilia tota ora Germaniæmagnam crudditatem exercuit,poenas dedit.

Nam cum fubito ex obfidione Tigurina,quatuor millia Heb uetiorum accerfita effent,ab hoc exercitu exiguo magna mulcitudo Gallorum interfeda cft.Euitcj tanta virtus Hduetiorum,vt,quan* quam numero longe impares effent hoftibus,tarnen non cefferint, fed in pradio omnes pugnantes interfedi fint, praeter nouem vi* ros. Nec aliud exemplum legimus ^milius pugnæ Spartanorum ad Thermopylas»

Accidit amp;nbsp;alius cafus memorabilis. Nam cum poftridie in locoprælq obambularet nobilis quidam ,hoftisHduetiorum,8£ videret quendam ex fuis Icthaliter vulneratum ibi animam agere, monuit eum,vtlætoanimotolleraret lotionemearnrofaceam,fitf gnificans cruorem Hduetiorum copiofe fufum. Hunc farcafmum cum exaudiret miles Hdueticus,qui propeineodem locomorie^ bacur,fubfidens in genua faxum arripuit,coque caput nobilis illius fregitjita vtpauld poft etiam expiraret. Nunc reuertimur ad res Silefias.

Vagabantur in Silefia, præfertim fuperiôri, magna agmina 'latronum Bohcmicorum, Polonorun?,amp;l indigenarum,quibus fefe coniunxerat Conradus Albus Olfnicenfis,illi grauiter vCxabant oppidanos amp;nbsp;agricolas. Rcfpub:’,Vratislauienfisfœdusfeciccum _ . VilhdmoTropauienfi,qui tenebat etiamducatum Monfterber« genfem. Multasarcesjoccupatasaprædonibusjcxpugnaruntjôi nijh diruerunt anno 14 45.

Anno proxime fequenti, Conradus Epifcopus,fratrem Conj radum Album, qui iunalaat hoftes Silefiac, taptum Vratislauiæ,^ mißt Niffam, amp;nbsp;tantlem dimiffus eft , cum interueniffet grauis fponfio de feruanda pace. S?d tarnen idem Conradus pauló póft ad Ingenium fwum redf)t. In Polonia minori belligerabatu« Boleslaus Opolienfis, cuiüs fuit magna autoritas, 8C iuuabaht eum vicini

Principes, Caufa belli erat,quod Sbigneus Cardinalis Cracouîen* fis, pecuniæ fumma non magna,arte quadam vfus, ad fe tranftuk* rat agrum Seuerienfem in ditione Tefchinenfi»

Anno igitur ifto Boleslaus rqercatores Cracouienlès ituros ad nundinas Vratislauienfès ad diem nati Baptiftæ oppreflîtji^ lifqucducentamillia aureormntadcmit. DemumRege interfedo fuit conuentus in Glogouia minori, amp;nbsp;ibi inita aliqua pax quæ men non fuit diuturna»

Anno 14 A?quot;* in Hungaria res perditæjièruatæfunt Deibf* neficiOjôd virtute vnius Huniadis» Huniadem reuertentem ex pugna Varnenfi, ceperat Dracula Valachus, amp;nbsp;tarnen eundein paulô póftdimifit. Huniades domi colledlis , quas potuit, copfjSj Turcos,qui inualèrant Pannoniam,adSauum fluuiumnodurno prælio ingenti vicit amp;deleuit,atque itn eripuit Amurathi fpefH potiundi regni Hungaria’« Reprefîît etiam Vlrfcum Comiteifl Ciliæ, qui Prouincias aliquasSclauonicas, pertinentes ad regnuifl Hungariæ, ad fefè transferre conabatur.

Deinde eo in conuentu, quo Hungari Ladislaum puerum re* Kuniddes gem fuum nominarunt, Huniades ab omnibus ordinibus appelk^ «Mctó«rPro= Prorex Hungariæ, amp;^atim poft infidum Valachum, attrahebat Turcos, bello fuperatum cepit, 8^ vna cum fîlio alteto interfecit, altcri autem filiorum vitam 8d libertatem ièruauiuVef^ ter fielt Drd= jpttur fuit murus Chriftiani orbis illo diffi'dli tempore» culdm yaU^ °

In Silcfia Conradus Epneopus Vratislauicniîs^cum iniquigt; täte temporum,amp;f infauftis bellis oppreiTuSjmaximam partem bpi^ feopatus amifinét, aut valde debilitaftèt, volens ceflit ea dignitate» amp;nbsp;non multo póft mortuus eft: Ei fucceftît Petrus,quem nominant Nauacum: ea res pracbuitoccafionem nouomotui, Namcuifl Principes, qui ipfi^naluifTent induere exuuias Conradi, dolerent prælatum ipfis efle alienuna, VilhelmusTropauienfis armacon/ • uertit in bona Epiftopi, amp;nbsp;paucis diebus ferme totam ditionem de/ uaftauit. Tandem eodem anno, poft clades acceptas, VÎlhelmüS

reconciliatus cfi: collegio facerdotum, opera Vladislai Glogouien^ iis Principis .

LeotihitrdiM Anno fetjuenti in Nouôforooppido, mandante Senatu Vra/ tislauienfi,capital! fiipplicio affèdus eft Leonhardus HalTenhei/ merus Duxcopiaruôi Vratislauicnfium^accufatus propter perhdi* am amp;nbsp;proditionem â fuo magiftratu» Propter earn caufam Vladis*

Vladislaus ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

clogouienps laus Glogouienfis amp;:TefchinenfisderiunciauitbelIum Vratislaui/ tjifm bctium enfibusjillofqûe grauiter afflixit ♦ Sedata eft hæc controuerfia trieiJ' yrattslauue. j^/opoft à^etro Epifcopo* Ita vere müèra fuit co/idiuo harum re^

In Polonia Vladislao fucceffît Cafimirus frater jCtfidiu fuit ca/îmiruf teroiuerfatus,antequam acciperet regnum,vt à Polonisaliquid Tcrhojdcce« cxærqucret pro Lithuanis, quibus fauebat ♦ Anno 14 4 8» in Hun# garia infocliciter cum Turcis dimicauit Huniades,

Amurathcs inuadebat^ungariam,illi vitro obuiamcum jjunùjesfu^ cxercitu xxooo. proceflit Huni^es, qui perpetuô eratin excu# peraïur 4 bqs profuo rcgnOjôétunc oblatavidebatur nouaoccafio reibe# *T«rcw. ne gerendæ. Nam fccdcre coniunxerat fefe cum Huniade Alexan# derPhnceps Epirotarum jquem Turci Scanderbaffam appella# scanderbajfte runt, vir acerrimus , amp;nbsp;præliator fœlix contra Turcos : itavtab uirtm, initio regni T urcici non legantur vixifle viri,quorum fuerit virtus amp;fortuna maior in reprimendisTurcis, quàm fuerunt iftiduo, Huniades ÔC Alexander. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ

T une autem ad conftitutum diem adeffe non potuit Alexan« der« Quia Georgius Rafciae Defpotus, qui poft cladem Varnen# fern Amurathi fuerat reconciliatus , eiufque beneficio ditionem fuam recuperauerat, cum impediebat. Huniades tarnen nihil for# midans vim hoftikm, conflixit cum Amurathe toto triduo, Tan« dem autem multitudine fuperatus ceflit,

Ceciderunt ex Hungaris Octo millia,cx Turcis triginta quatuor millia, Adeo cruenta fuit vidoriaTurcorum. Hunia# des fugiens intcrceptus eft à Defpoto, nec dimilTus eft, priufquam pro fe daret obGdem filiumLadislaum ,quem tarnen pater quot;pauld póft bello repetiitÓórecepit,

Cum vero Turci jirati Defpoto propter dimiftionem Hu4 niadura , inuaderent Rafciam armis , Huniades fubito colledis

copqs,eosita terruit, vt ignominiofafuga domumdilaberentur. Ica verum eft , folam earn dextram , quam Deus heroica vir« tute óófórtuna armat jcftefortunatajp. AnTurathes eodem an# no mortuus eft , amp;nbsp;reliquit fucceftbrem, terribilem generis hu« mani t|rannum , Mahometum filium. Huniades non multo gnxre. poft reconciliatus eft CæfariFriderico, cui indixerat bellum,quod coronam regni Hungariæ, 8c Ladislaum Regem retineret apud fefe , cum puer, importunis poftuhtionibus regnorum fuorum Omnium, expofeeretur,

Cæfar Hunia^i,qui Auftriæ oram vaftauit,ignouit,Sed Ladislaum non dimiGt, cum hauddubiè præuideret amp;nbsp;metue « reteuentum, qui poftea fecutus eft. In SileGa propter muta# tionem mdnetæ multum fuit diflenGonum . CudAatur enim

ferme in omnibus ciuitatibus moneta,caque vilis, ideo Poloni cam non recipiebant,Sdimpediebantur commercia»

Vrbs autcm VratisïauienHsj cuius magni referebat, babito dcledu J mukarum ciuicatum amp;nbsp;Pryicipum monctam edido pu^ blico vetuit expendi, vnde per mukos annos ea de re ktiga^ turn eft» Conradus Albus 01fnicenks pater à filio Conrado Albo iuniori vnd cum matre captus eft , opera quorundam dinum in Silefia, quia erat in odio, quod coniungeret ftfecurrt Polonis contra Silefiam» Tandem intercedentibus EpifcopoPe* trOjamp;f VladisIaoGlogouienfi,'ex carcere dimiftiis eft, cum filio omnem fuum Ducatum ceflifTet, atque ita Vratislauiæ vitam fu* am fintjt.

rlt;tdisldus Anno 14? 2-, profedus eft in Italiam ad fufcipiendam Colt;lt; puerR.o)n£ ronam à Pontifice CxCar Fridcricus , qui in fuo comitatu duxit forjjK Poïja Ladislaum Regem : is cum eflet puer duodecim annorum, Ro* quot;’æ coram Pontifice Nicolao recitauit longam orationcm Lati* nam, qua prædicabat dignitatem Romani Pontificis, eaque ad* hue extat»

' L Â I S LA 7 S T 0 S T H y Hun^aricc amp;nbsp;'Bohemiii , ^rchtdux ^ufirid, Trinceps Sileßee

/^Rauc erat oginibus Prouincrjs Ladislai, regem detineri in 'Ctaula Cæfaris ï amp;nbsp;fperabant, futurum meliorem ftatum o * mnium regnorum , fi ipfe Rex fua pracfentia turbulentes ter * LddiiUi Pr£= reret. Sed Cæfàr nullo pado adduci potuit, vt puerum in ea cepforconî/n ætate alienæ fîdei ^ederct, amp;nbsp;præceptorem Ladislai , virum eruditum, qui in itmere Italico , conatus fuerat furtim

laidiildufdi* Cæfàri autem reuerfo ex kalia, Auftriaci, quorum prin* mittitur 4 ccps erat Vlricus Ciliæ Comes, bellum ob detentionem La* cafare Pri=gt; (jfsJai intulerunt, ibi cum aliquas clades accepiftèt Cælàr , in* teruenientibus Germants Principibus , Ladislaum Viennam ad fuos dimifit, ilIiqûe*Auftriæ parte , quæ in hæreditatem ipß obuenerat,ceifit: Eo nomine Vratislauiæ,i?cutamp; alibi, publie^ édita funt fpedacula amp;nbsp;ludi in fignum Fæticiæ fadi.

îpfè Ladislaus lotum fèfetradidit poteftati VIrici Comi«^^ tis Ciliæ. Gubernator vero Hungariæ renunciatus eft Hunia« des, quem Rex noua dignitate ornauit,amp; appellauit cum Co« mitem Biftircienfèm, Bohemiam autem regendam tradidit Ge« orgio Podiebracio, atque ita.quafi triumuiratus in regno ifto con« fti tutus.

Sed anno proximo poft oKa eft Vlrico Comiti Ciliæ cala« mitas in aula. Nam cum imperiujm eius effet graue nobilitati Au* comes exauU ftriacæ, Sc paftîm accufaretur ob auaritiam inexplebilem, fingula* ri arte, apud Regem adolcfcentem ,egentem tuncauro, perfedum eft, vt iuberet Comitem ex aula emigrare, atque is ita paulôpdft cum ignominia aula amp;nbsp;vrbe eiedus eft ♦

Anno 145*3. capta eft Conftantinopolis 29. Matjâ Maho* confldntino^ meto Cæfare Turcico Tyranno omnium acerrimo. Anno fupe* polis expu, riori vicerat idem Mahometus regem Carmanorum in Cilicia, vbiolimetiam habitaffe putatur gensTeutonica,amp; illi ipfî Car* manni diu ac fortiter arma Turcica fuftinuerunt, Subadis Carma* nis,Mahometus pacem ,quamcum Imperatore Conftantinopo« litano pepegeratjfubito abrupit, ôCinftrudaclaflejamp;ædificata arce in ora Propontidos, vt vfum maris Græcis eriperet, afpirabat adoccupandam Conftantinopolinî Prorupit eô cum paucis no* bilibus, defpeda clafle Turcica , Ifidorus Cardinalis Kiouienfis, vt Paleogolum fuo aduentuconfirmaret»

Hoc verd anno Mahometus vrbem, terra manque diu ob^ fèfTam, tandem proditione, vt fcribitur, Gertucæ hominis Græci ( quem ipfum tarnen, deteftatus perfidiam eius ,*Mahometus po« ftea diro affècit fupplicio) expugnauit. Vbi, necato Cæfare Græ* co, inenarrabilia exempla impietatis, blafphemiarumamp;crudeli« tatis in Deum 8d hominem édita funu

Ita iŒa vrbs, quæ amplius mille annos fuit hofpitium Ec^ defiægt;fedes eruditæ dodrinæ, amp;nbsp;arx Imperij, pcruenit in pote« ftatcm barbari, qui intra proximum decennium, inde nonfolum uitutem Tur^ Græciam, Peloponnefum, Mytilenen occupauit, Athenas captas ««gt;«. folo æquauit : Verum etiam in Afia, alteram arcem Imperq Tra« pezuntem cepit» Hoc modo magna ex parte deletæ funt Eccle« fiæGræcæSC Afiaticæ,amp; extinda ftudia in ea natione,quæ in« tuertitw i geniorum fagacitate cacteris gentibus omnibus antecelluit, amp;nbsp;in tutck. pofleflîone dodrinSt fuit amplius duobus millibus annorum,

Exulgs Græci literas Si Philofophiæ ftudia imçprtarunt in Italiam : deinde , vt ille fenex Græcus fcitè de Capnione dixit,

• nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;N ij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;etiam

g£dccipit accenfa funt, Ladislaus Regia pompa Pragam ingreflus eft 2^4-» coronam, Olt;Hobris : Corona regni impofita eft ipfi die Apoftolorum Si* monisôdiudæ»

T ïgnicn hifee annis fuit ftatus admoduni turbulentus. Vidtia ^Llizabetha educabat in fpem fticceflionis nepotem Fridericum, natum anno 144c, ex filia Heduige, fed huic confilio multi eK Lignicenfibus aduerfabantur,amp; cum ipfa deceflîHet anno i4î’0‘ plane repudiatus eft vter^ Princeps Iohannes Lubenfis Friderid pater,amp; Henricus Goltbergenfis» Eiedo igitur Johanne Lubenfc, ciuitas iurauit in verba Ladislai Regis Bohemiæ«

’-'L' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- •

Facfta eft deinde ipes Principi MiGiiæ de pofTeftione Duca^ tus Lignicenfis J 8lt;^ v^arq lecuti funt motus inteftini alf) ♦ lohan* nés Lubenfis armis conatUs eft recuperare Lignicium, fed anno 145'3. die Ruffi mediocri prælio vidus amp;pulfus eftannofê^ quenti poft,mcerore animi extindus»

Anno deinde 145* 4» Scn^tu obtruncato per feditïonem,amp; ex* pülfo præfedo regio, redudus eft Fridericus cum matre, amp;nbsp;tarnen nulla fuit firma concordia, donee tandem a rege Mathia, opera Alberti Marchionis Brandeburgenfis , Fridericus pofTeflionenT vniuerfî Ducatus confècutus eft»

ïKWmceZec Vratislauiæ anno 145'1. Fuitlubilæus Pontifîcius,quia Papa iraturinsi= iHedusquæftufiiperioris anni,vt plus emungeret, nundinas inlt; dulgentiarum his gentibus domum mifit, ea conditione, vtme* diam partem viatici, quod quilibet arbitrari pofFet, fe infumtu* rum fuiffe, fi Romam profîcifceretur, poneret in arcam.Tanta tunC fuit impudentia Rofnanajamp;T caligo Germanica,

Iohannes Ca- Venit etiam in Germaniam Iohannes Capiftranus Mona* piflranus hy^ chus,quem noftra amp;nbsp;Polonica gens penê viuentem adorauit. Con* pocrita, filium autem Pontifîcis fuit plenum calliditatis» Videbat Ecclefîas Bohemicas nulla potentia poft^ opprimi, amp;nbsp;cum illæ adeptæ effent patronum potentem Georgium Podiebracium, qui Regio nomi* ne8^autoritäre præerat,metuebatne ferperent dogmataipfbrum âd vicinos , præfertifn cum ex decreto Concilrj Bafilienfis, vfus facri calicis,populo illi effet permifTus, quod ^gerrimê ferebat au* la Romana, quidem in Silefia fuperiori, èC in Polonia minori iam multi étant æquiores Bohemis quart! Pontifîcqs, •

• Delcgit igitur Capiftranum, vt is mirabili fpecie fandimo* nisc,êlt;prorata facundia,quafi Gorgonis capitehasgenusimpc^ ritas turn artium Italicarum, tcrreret,amp; in officio contineret» Pro* fitebatur is fc foçium inftituti cuiufdarn Bernhardini Senenfis, qui monachos Francifcanos, diffluences nimio luxu,ad veterem rigoo (Mit rem rcuocauerat, adhibicis multis exercitqs afperis amp;nbsp;fupcrftitioGs, choi'm sileßa. ilium Pontifex catalogo Sanâo»um recens afficripferat, ÔC Capi* ftrano mandauerat,vt vbi^ in Germania colonos huius nouæ pro* feffionis fereret, quæ futura effet propugnatrix autoritatis Pontifie ciæ.

Detinebat Capiftranus, qui plerumqj in area publici fori dif* ferebat,homines tanquam alter Hercules Gallicus,cui pinguntur pi^rdni foc catenulæ porrigi ex lingua, quibus auditores etiam nolentes attra« Lottes. hat 5 ita vt duas horas eura audirent concionantem lingua latina, quem eius fermonem alius deinde rurfus duas horas lingua vernae cula interpretabatur,

Conciones ipfius erant aut de controuerfia cœnac facræ, quæ erat Pontificiis cum Bohemis, vbi concendebat magno IfudiOjUon effe neceffarium laico , vt nominant, vti poculo fanguinis Chrifti, aut hortabatur populum ad emendationem vitæ,grauiter accufatis fceleribushominum.

Adum fuit de colloquio int(?r ipfum Rochezanam Epie fcopum Bohemunijfed illud rurfus arte quadamfuit difeuffum, quia apparebat Bohemos non admirari illam grandiloquentiam Sc hypocrifin Italicam, Vratislauiam venitanno lAîquot;?. Fe* bruarq, 8c duxit fecum monachos fui ordinis triginta, Inuedus eft acriter inpeccatahominum. Voluit abolcri ludos alearum,Slt; vbi« que tabularura illarum magnos aceruos exuffit. Inuifit etiam Suid« gt;nbsp;niciam amp;nbsp;laurauiam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Intulit autemin Silefiam duas res nonbonas: Primum mo* nachos Bernhardinosjqui fe nominant ObferuanteSjiffis«^ Vratise lauiæ, Glogouiæ, ÔC alibi funt condita cubilit^ocq amp;nbsp;hypocrifeos» Deinde aliud non minus perniciofuaa,fæuitiaminludæos valde ^4« dcceftandam. Inflammabat magiftratumjVt videreturarderezelo pietatis in illud miferum genus hominum, quibus tandem inuene ta eft caufa, quod diceretur contumelia affec'iffe panem confecra* tum,cui Pontifier) etiam extra vfum inftitutum corpus Chrifti al« lisant» Ibiiramanicrudelitatetotus^rcxmiferæ huius oentis.virû mulieres, pueri,in omnibus pene vrbibusSilefiæ captuseft, ôi ma« gna agmina fine vlla mifiiricordiæ oftenfion^ad flammas duda,8ô crudeliter combufta»

Lignicii jCÙra vrbs änderet ,^multi ludæi in carcere cremati funt. Bona eorum illata funt in ærarium publicum,amp; inde miffa munera ad regetn Ladislaum. Durauit hæc fæuitia ai^plius anno, tandem vero ijiagiftratus Vratislauienfis refipifeens , reliquam

turbam exemtam ex carcerc vrbe excedere cum rebus fuis perminf» Exiftimari poteftetiam hacimmanitate attraélas efTe pœnas pu^ bb'caSj quæ paulô póft in illis infœlicibus bellis, SiJefiam peruaga^ tæfunt. Iniuftas cnim cædes, præfèrtim promiftuas, Deus feuerif^ fimèpunit: amp;quamuis hæc gensb^fphemaeft,tamenmagiftra^ tus ab initio non debet illis præbere domicilium in fuis regionibus, non autera poftea contra lus ho^itij, Sgt;C pacem Politicam eos ma* dare.

anno fplendidæfueruntlegationes duorum Regunij longam traólationem 20» AuouftifororLadislai Elizabeth Cafimiro cum dote-centum mil* D

lium aureorum, in vxorem promifta eft, Legati ifti fee um ab* duxerunt Vratislauia Capiftranum, quern magnis precibus accer* ^°Htran^^‘‘ro Sbigncus Cardinalis Cracouienfis, Aduentanti ipfi Craco* fidfeitw uia*”» Rex, Cardinalis amp;nbsp;tota vrbs tanquam numini,obuiam pro* Poloiiiam. ceftit,amp; cum ad vnum annum ibi conimorareturjprope diuini ho* norisilli funt habiti.

Ita animos hominum terrere amp;nbsp;quafi faftinare Colet opinio fingula* ris cuiufdam fanditatis, amp;nbsp;quafi ardioris commereq cum Deo : f« cut olim in vetuftate ethnica legumlatores autoritatem fibi apud populum conciliarunt, quoÖ exiftimarentur habere colloquia cum dqs» Minos cum loue, Lycurgus cum Apolline, Numa cum Egeria*

silepa iurare Ladislaus poft coronationem Prasæ maniît amplius anno# regii'prap)^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bohemia in Auftriam, inde inuiière Hun*

tis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gariam : Sed cum per totum annum fruftra cum ordinibus Silefae

aótum effet de præftanda fide, neque illi contra leges patrias iurare vellent, nifi Rex adeffet coram, tandem profedio in Silefiam indi* (fta eft» Ladislaus Pragæ incenfus â Sacerdotibus Pontificqs, etCt ipCe fuit ingenio placidiflîmo, iniquusfuit in Bohemos ,quimu* tationem in religioije fecerant, quæ res ipfi fuit exitio. Nam totum regnum pendebat ex nutu G«orgrj Podiebracij gubernatoris, qui • eratconftans propugnator religionisemendatæ.

Prutenicibel^ Anno 14 74- fuit initium belli Prutenici, quod durauit U annos tredecim : illud cum vna attigerit etiam Silefiam , opus eft, vt præcipua capita hiftoriæ belli illius referamus» nbsp;nbsp;Erat ftn*

cita pax ex vtriufque partis confenfione inter Polonum 8^ ordinem Prutenicum, fèd non erant reftindla femina veteris odq, 8C præci* puè Cafimirus captabatqualeftunque oacafîones, quibus ad fèft retrahere poffet Pruflîam, exeuffa nobilitate fiermanica» Tandem Heneugens j^ggiua Heneta, præfèrtim vbi exfoluntur,non obfcurc refc* ’ runt natur^ gentis Græcæ, cum qua etiam Heneti v^tuftiftîmis fèculisinAua communes habuerunt fedes, mira vafricie inuenta eftbelli#

Aliquot vrbes in Pruflîa querebantur de accrbitate Crucis ' ’ fferorum, illis^ äpcrte cœperunt reGftere, amp;nbsp;detredlare imperium Magiftri,qui tunc eratipforumlegitimus magiftratus,Magifter amp;nbsp;nobilitas detulerunt querimoniam ad CaGmirumjà quo tan* magiftratu, quam confocderato opem aduerfus feditiofos expedabant. Sed ilie non modo non compefeuitPrutenos, verum etiamjquoddicitur, fuit vnguis in vlcere : in fidem taftien eos non recepitjquia nondum eiecerant praefidia ordinis. Sequenti autem anno, cum Fridericus Imperator, ad quern reiedla erat cognitio de caufajdamnaiTct Priu tenos5 tanquam feditiofos, SdiulTiifet eos parèrefuomagiftratui, quinquaginta fex oppida, amp;nbsp;munitiones in PruiTia (imul ab ordine defecerunt, 8C miffis legatis ad regem, qui tunc ceicbrabat nuptias cum Elizabetha,menfe Februario, anno 1474» PruteniCafimiro deditionem obtulerunt.

Difputatum fuit ea de re inconfilioPoIonico,amp; Sbigneus Cardinaîis vir ingenuus, quem multi honeftiores ex nobilitate Po* lonica fequebantur,acerrime banc iniquitatem,quæ erat contra fœdera, diffuaft: fed vicit ratio vtilitatis. Inftituta eft accufatio in publico coetu contra Ordinem, in qua commemorantur exempla tyrannidum Sc libidinum ipforum, partim vera partim falfajCtfi etiam quidam ex illis fibi fumpferunt licentiam delinquendi non bonam, ÔC ita paratum bellum in ordinem,

cum vniuerfa Germania, Pontifex, Galliæ Rex, Philippus Bur*î gundus, Ladislaus Rex, amp;nbsp;pene tota Europa,orabanti^ vt omilFo hello ciuili amp;nbsp;iniufto, coniungeret arma cum ipGs contra Turcos : fed fruftra fucrunt omnes preces. Recepit igitur Prutenos in Gdem

lO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ilAUlUV 1724^

iuam optimisconditionibus, permiGt vt vterentur legibus patrijs, ^n^immunU amp;infêrti regno Poloniæ fruerentur honoribus amp;nbsp;omnibus com? tâtes irege modis regni,nèuec02erentur tokrare inProuinciagubernatores Poionos. Aboleuit vedigalia, donauit illis immumtates, clt; in* primis ciuitatiGedanenG|magnam partem agrerum attribuit,quos antcapoffederatordo, amp;folum Gbi rtferuauitannuam penGonem 2,0 O O O. aureorum, ÔC vt ciuitas Gbi cum comitatu aulico, Gngulis * annis quatridui fumtus præberet»

His rebus ita conftitutis in perniciem ordinis Germanorum, quorum maiores gladios barbarico^ à ceruicibus Polonorum de* pulerant, 8^ ciuitates iftas fanguine fuo cmerant, CaGmirus exerci* turn collegit 8C Pruftîam inuaGu Nam fcditioGciues ordinem, quem fuperabant multitiîdine, eiedum ex omnibus vrbibus amp;nbsp;ar* cibus, in Mariæbur^m incluferant. Huic igitur occaGoni noluit deefte CaGmirus, amp;nbsp;videbatur facili negocio bellum Gniturus. Sed affucrunt oadini in tempore auxilia colleda mercede ex^icina Sile* Gaamp;L Bohemia^’quæducebant Rodolphus ScBalthafar Principes Saganenfes : neque. tâmen ea numerum odo millium excedebant.

Cruciferi ju^ Ea manus non magna, 1'7» Septcmbris ad oppidum Cunizam cum pCT-dfit CafimirOjtrahentç exercitum numerofiffimum, conflixit, ÔC regem' nobili clade affecit.

Nam quamuis Rodolphus fortiter dimicans in prima acie ce* cidiiTct, captus etiam effet Schombcrgius ,vnus ex præcipuis du* doribus : tarnen Balthafar Saganenfisanimoiè pugnam reftituit, ÔC. ipfum agmen, in quo conftitei^t Rex, in feedam fugam profli* gauic. Capta funt cartraregia,referta multis preciofis rebus, plurimis impedimentis. Quatuor enim millia curruum funt in* uenta«

Venerunt etiam in poteftatem ordinis,multi ex præcipua no* bilitate,in Polonia minori,qui ab ordine nimis iracunde 8^ alpcrc habiti funt,vnde etiam odia creuerunt, Autores defedionis in po* Ldifislaui rex tiohbus vrbibus magno ftudio bellum redintegrarunt» In Silefia

Ladislaus venit Vratislauiam die S. Nicolai, quo die etiam anno 15*63. diuus CælàrMaximilianusSecunduseandem vrbem, celebri cum pompa, aduentu expedatiffimo ingreffus eft,

Habuit Ladislaus in comitatu ftio duos Principes Bauariæ, Vilhelmum amp;nbsp;Ottonem, Albertum amp;Fridericum Marchioncs Brandeburgenfts, amp;nbsp;deinde Principes Sikfiæ , amp;nbsp;proceres regni rnaximo numero. Vndecimo Pecembris in area publica fori iura* turn eft in verba Ladislai ,agentis tunc annum ætatis decimum* quintum. Miffa fuit Vratislauiam Icgatio Polonica, cuius Prin* ceps fuit Iohannes Archiepifeopus Gnelhenfis. Rogauerat La* dislaus Ibrorium fuumCafimirum, vtipic accederet Vratislaui* am,amp; effet arbiter inter Ladislaum amp;nbsp;Principes Mifnenles,qui ambigebant de finibus, deinde vt fedaretur bellum inter ipfum 8C ordinem Prutenfeum, Verum Rex pace fuit alienus.

Georgy Podf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;natali Saluatoris miffam more Pontificio in ædc cathe*

‘de't^e'li^o^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Archiepifcopus, aftaiite Regeamp;Principibustibifu*

Accefferat ille morio fi(ftus,homo nobilis,Georgium fpe* dantem pompam facrorum,eum^ huiufmodi verbis affatuseft: Vuitu quidem fan's commodo tefacra noftra aipicere video, fed cogitationum tuarum folus Deus eft confeius. Rogo vero te, pro* loquere, an non fpeciofab^magnifica tibi noftra videtur religio C* Vides ne,vt Rex 8C tôt nobiliffimi Princi|)es,concordes funt in ftr* uandis ritibus Eccleiîæ Romanæ f Cur non i^itur potius his affen* tiris,quam paucis Bohemis,quorum caput eft Rochezana, qui fuas opiniones ifccentes confenfui tot feculorum antefert f •

Georgius, vt vir iapiens, dedit illi reiponfupti valde appofi* turn. Si, inquit, hæc oratio ex tuo cerebro nata.eftjnon es is,quem ffmulasj

Gmulas, 8^ tibi tanquam prudenti refpondeo: Sin auteni alrj te fub* ' miferunt, audiquodillisrenuncics: Oportet Chriftianum homio tiemin religions intueri normam fcripturæ Propheticæ amp;nbsp;Apofto* licacjillud^ fequi, quodeonfcientia fua erudita amp;nbsp;conuidla zx tefti« monijs diuinæ vocds Gbi did^f♦ Ego igitur, cum Dei beneficie cer* tus fim, doótrinam, quam amplexus fum, elTe confenfum veræ Ec* ? (lefiæDeijtKC volo nec debeo iniBgratiam vllius hominis veritas tem deferere, aut aliud externe geftu præ me ferre, aliud in corde f credere. Nam nec Deus, qui eft lcrutator cordium,decipi poteft,ôC i limulatio falfa hiftrionem quidem, qualis tu es, decere poteft,viro îiutem nobili fugienda eft.

i' nbsp;nbsp;Hæc igitur tibi habete, fi fapis : aut illis referte, qui te fubor*«

narunt, Ladislaus profeâus eft Vratislauia vltimo die lanuarrj, anno 14 îquot; y. amp;nbsp;cum Suidniciam ex itinere diuertiflet, in Auftriam redqt. Non multo poft rurfus in aula, magna eft faéla mutatie* Nam Vlricus Ciliæ cornes reconciliatusRegi,ciecitEi2ingerum vIwhî CiUa Auftrïacum, cuius haeftenus fumma fuerat apud regem autoritas.

Taies nimirurn funt Euripi in aulis Principum, 8d taies fiunt con« uerfionesfortunac,quandp, vt Pindarus inquit, fecundus ventus definit fpirare.

in Pruftia vrgebat bellum Ca(îmirus,S(^ cumbyeme prioris Bakkpr anni fruftra labóraflet, Balthafar vîro SaganenfisRegium mon# temPruffîæ, alia quædam oppida recupera{ret,totam Poloniam adarraa vocatjiam inftante hyeme. Conuenitur fegniter, amp;nbsp;fine pecunia,rapiuntur ornamenta teraplorum,nec tarnen conficitur pe# cunia vitra fcx millia aureerum.

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Inter pofuit deinde fefe interceftbrem Fridericus Eleélor Bran*

deburgenfis, fed Cafimirus conditiones pacis, quÿ fuadebant, vt ytraq pars caufam æquo iure coram Pontifice 8lt; Cæfare difeeptari pcrmitteret,repudiat,neque tarnen aliud quid cffeólum eft* Poloni vrgente hyemc domumdilapfi funt,amiiris plurimisequis, gra=gt; uiufquefocios,quàm hoftes afflixerant*lntereaÇapitanei quidam, quibus Rex ftipendia non foluerat,co»du(fta manu latrunculorum ex M-orauia amp;nbsp;Silefia,latè Poloniam vaftarunt* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Eodem anno Sbigneus Cardinalis, vir magnac dignitatis per sUgnev^ curt Poloniam, decelTit* Romæ etiam mortuus eft;Nicolaus Quintus,

s qui reliquit thefaurum duodecies centum millium aureorum, corn# n,coIlt;« Qfiw paratum in bellum Turcicum* In Auftria Cilianus, qui rurfus to# ti Pontificii turn Regem folus pofftdebat, infidias ftruebat vitæ viri clariffîmi ‘’’«P“»'»«’ Huniadis,qucm fublatumcupiebat,vt ipfe eiuipotiretur exuuqs*

Vocatur igitur*Huniades Viennam parabat ipfi necent Cilianus: fed Huniades pragmonitus,ipfum Comitem, non pro# Hiwtwdercf# cul -à Viennj equitatu fuo circundatum, in poteftaten^redegit amp;nbsp;Qj^,^^**'** cumeum obperfidiam Sifcelera accufaflèt, tarnen mcolumemin gratiam regis in j/rbem remifît»

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Anno

Anno i45’lt;j« £ama terribilïs compleuit Europam, Mahome* tum,colk(flis omnibus regnorum fuorum viribus,irruere ad occu« panda reliqua régna Chhftiani orbis,cum^ fpc ingend imperium tonus orbis terrarum fibi defpondifle, èc iam orae Pannoniæab omni parte ardcbant, flamma amp;nbsp;rapinis excitatis ab antecurforibus Turcorum.

Ladislaus, perfuafusab Htm iade eratprofeflusBudamjfè«} territus impetu aduentantisTurci, cui Hungari videbantur futuri valde imparesjfub fpecie venationis vrbc egreffuSjViennam fefß abdidic» Friderico Cæfari cum Ladislao non opdmè conueniebat) nulla erat vera çoncordia inter Principes Germaniæ, quare ab imperio nihil poterat expedtari opis» Solus igitur Huniades fùum amp;nbsp;fuorum corpora afperrimo Tyranno obiecit»

Iohannes Car» luuit cum agmen voluntarium Germanorum,quos lohanne« uoïun nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;legatus Calixci Tertrj collegerat, Qc crucc iîgnaueratii

TariM 'miîun» Capiftranus etiam propere ex Polonia accurrens 600^ lecum ad» 2lt;»rùw. duxic, Polonos amp;nbsp;pafîim in Hungaria concionibus homines ad idam piam milinam hortabatur» Intereanunciatur, Mahometum ad obfidendum Belgradum, cum exercitu i ro o o o, hominum, ac* cedere» Eo igitur fcCc proripiunt, Huniades Sc Capiftranus, cul Germani plus fidebant, qudrr^uniadi Hungaro,

Erat Belgradum circundatum duplicimuro,itavtinterme/ dium eiïet fpacium vel pomœrium fatis amplum. Mahometus, qui iècum ducebat machinas ftupendæ magnitudinis, primum murum fine intermiflîonc v’^erberauit,tandem^ diruit,ibiTurci, propofito figno fuo Imperatore, confertim truci cum vlulatu fefe infundunt: Sedéicies Chriftiana,quæinilloipacioadmurumfta* bat, alacriter eorum impetum excepit, amp;nbsp;Huniades cum expeditis cohortibus Hungarorum, omnibus ex partibus prælium inftaura« bat, ôd laborantibusopem ferebat»

Iohannes Ca» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s^a vero Äirri Capiftranus vexillum crucis vibrans, ma*

gna voceChriftianos ad foAitudinem hortabatur* Virtuteigitut grrfft praha» noftrorum Turci, amiflîspræcipuisdu(ftoribus,extramœnia pulfi fed rurfus pauló póft, vociférante amp;nbsp;caftiganteeos fuo Cæfa* re irruperunt, amp;nbsp;tarnen denuó cum clade reieifti funt* Poftea in libero campo atrox contraólym eft prælium, quod cum ad vigefi* mam quartam horam vfque duraflet, vulnere Mahometi finitum

Nam cum TytSnno ipfi acerrim? dîmicanti oculus bafta eilet traiedus, 8d ipiè femianimis in caftra relatus*Turcipugna exceflè* runt, amp;nbsp;no^e ièquenti Mahometu» inceniîs caftris trepidus iu Thraciamlt;edqt. Machinæ bellicæ, quarum fuit ingons numerus, in poteftatem Huniadis, peruenerunt, Ita rurium ope Dei virtue Huiiiadis, tanquam moles obieda, exundahs. flwmenMahotnc* tum»

Capiftranus hiftoriam bellifcripfitad Pontificlt;m,8i Obifoli attribuit gloriamrei geftæ contra Turcos, nulla fada mentione?'^''quot;”” Huniadis, ideo Aeneas Syluijus, ridens ambitionem Monachi,i. quit,in eo etiam apparuifle,cupiditatem gloriæ viros fapientes non omninopofle exuere. Pontifex Romanus in memoriam tantæ vi* doriæ, quæ falutaris fuit vniuerfo orbi Chriftiano, inftituit quot* annis eumdiem,qui fuit 6» Augufti,haberifeftum ,8lt;celcbrari^'^^“'”'?^’'‘‘”P fub nomine Transfigurationis Clirifti. Cancionesfefti inius,quæ funtvalde piæ amp;nbsp;dulces, fcripfit Aeneas Syluius Cardinalis, qui tune præcipua négocia iri aula Romana gubernabat,

Huniades defatigatus laboribus tantipræln,menfe proximo uuniddespit poft, i O. Septembris placide dccelTit, cum patriam pfjs precibus worù«n Deo commendâffet, Sc filios ad virtutem fuiffet hortatus. In mor^ bo,quamuis iam languidus 8lt; mord vicinus, tarnen in ædcmfa^ cram fe vehi iuffît, vt ibi in publico ccetu facra coena vefeeretur, Sd loknncî Cd« preces cum Ecclefia ad Deum funderet» Capiftranus etiam 2 S, piflrdijta mo^ Odobris in Hungaria mortuus eft* Hos belli motus anteceifit terribilis Comcta,qui per multos dies arGt* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Prutenis iam hoc accidebat, quod olim Græci, qui faftidie^ rant Athenienfes, 2lt; adiunxerant fe Lacedæmonqs fpe libertatis, deLycurgodixerunt,eum vino libertatis trifteacetum infudifte» Nam cumToruniæ amp;nbsp;Dantifci, multi ciues deteftarentur auarum imperium præfidum Polonorum, miferabiliter interfedi funt»

Sub exitum huius anni,Ladislaus addudus confilio Ciliani, ftatuit reuifereHungariam, quia régi adolefcentiinfufurrabat Ci« lianus, hoftis Huniadis, Régi non minus carum efle debere interi« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wo

tum Huniadis,quam cladem Mahometi, Nuncenimdemum KiyîtBcIgrds ipfum verc regno potiturum,quod antea fuiftet in manu Huniadis, inftillauit etiam ipfi crudeliflimas fulpicioncstde filps Huniadis, Ladislao amp;nbsp;Mathia, amp;nbsp;amicis per literas capita duorum adoleO centum promififfe dicitur» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' *

Duciturex Buda Belgradum fub inidum anni iat::'»mon« ftratur illi locus prælq,ô^ caftra Turcica, adhucmadentiatabo Sc cadauerum illuuie. Tenebat auteni Belgradum valido præGdio Ladislaus Huniades, qui iam perfenferat dolos Ciliani, ideo, Gcut fuit magnanimus,Regem cum aulico comitatu in arcem intromi« fit, fed exercitum quatuor*millium, quern Cilfenus adduxerat, ex« cluGt» Ea occaiione vTus Comes, acerbe Huniadem apud Regem criminatur, tanquam infidiatorem vitae regiæ»

Ladislaus^qui habebat ftudia multorum Principum in Hun« garia jinconfilio procerum conqueriturdeiiiiuria Ciliani,qui

antea patri eftèt in fid ia tus, SC vniueriàm familiam Huniadum tirpare conaretur. Moti rei indignitatc proceres, mittunt qui Cî^. ' lianum in Confilium vocent. Rex turn temporis rem diuinam ipc*

élabat : Cornes autem fîdens fuæ autoritati amp;nbsp;gratiæ apud regem, paulifper cundlatus acceflît confiliugi, fed tedus lorica validiflî* ma. Cilianum venientem Ladislaus deinfidrjsfibiftru(ftis,S(f cri* minationibus apud regem, comf»ellat, ÔC dicituretiam protulifl^ literas, ftriptas d Comite,de nece Huniadum.

Cornes verô inflatus opinionc potentiæ fuæ, Ladislaum pro* ditorem appellauit, regi^ fuo rebellem, fimul rapuifte dicitur gladium ex manu aftands fatellitis,ibi cura aîq proceres intercurre* rent diremturi Iitem,amp; prohibituri Comitera iam fcrientem,digiti v/rzf!« • aliquibus amputati funt. Ladislaus verofefe colligens Vlricum nu^^Merßa-y ‘^^’’idc fatellïtcs Hungari, qui moto tumuitu irrurf tnr Beigrudi. perant,multis vulneribus confedum obtruncarunt.

Ladislauscum proceribuseueftigio regem,attonitum pro« pter atrocitatem faód, accedit expofita hiftoria caftis,petitfibi ignolci. Profitentur etiam omnes,fèfe cura vniuerforegnoeflein ipfius poteftate, Sgt;C Comitem hoftem regni, iure occifum.

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Rexetfî adolefcens,amp; quicommotuseratnece Vïrici,quem

fermodcne^f '^^ncrabatur vt patrem, tamefi diflîmulato omni dolore, tantum Ctlianù dixic^ Non arbitrari fe Comitem iure eftè occifum : cura amid circumftantes monerent eum,vtcafum huneæquoferret animo, refpondit: Omnino ferendum eft, quod mutari nonpoteft. Non LadifhufRex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reddere vitam ademtam Comiti. Ille fîio fato fundus

reconcuMur eft,nos nunc manentnoftra,faciat modopropitius Deus,vt ea fint meliora: Quævox reois,tune etiam vifa fuit efïèominofa. Ladislao veró promittit fidem publicam, amp;cadauer Comitis in fèpulchrum patrium lubetrcuchi.

Non multo póft in reditu Rex ckmcntiflimefalutauit vidu* am Huniadis cum jiberis, S)C non modo iànciuit Àp.vri‘^ougt;, amp;nbsp;igno* uit Ladislao, verumetiam p»onunciata inßgni laude Huniadis malt; riti,iuftit matrem amp;nbsp;liberos deponere veftes lugubres, viduæfi* Iqs(^ ipfe donauit veftes purpureas auro intertextas, amp;nbsp;inftituta ed folennis pompa,epularumamp; chorearum, quafi nuptiac célébra^ rentur» Ideo filij Huniadis nihil mail fulpicati aulam Regis ftcuti funt ♦

Sed cum peruentum eftet Budam, amici regis quotidianis calt; lumnijs animum régis iauciabant, 6^ Huniadas atrociter criminal bantur. Ita Rex adolefcens incenrus,Budæ fik'os Huniadis in arce,

LdiiwtctwH«- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;occlufis, cum aliquot familiaritius comprehendi iubet. Sta*

«iW«produ^tur Ladislaus adoleftensegregius, natus annos z 4. cu* tur fupplicio. paterna virtus ex oculis fpirabat, flauis crinibus, 4^ more illius tatis, per humeros fluentibus, indutus talari amp;nbsp;au^ta vefte,eäque, quam

quam ipß R-cx donauerat, reuinélis pofi: tergiim manibus, Vbi ad * locum public! fuppli'cfi ventum eft, pauca pro cxcufatione fui locu« tus, luffus, inter vota ad Dcum, in genua proeumbit, amp;nbsp;ereda cerlt; uice, forti animo mortem expeélat.

Præco interea populo denunciabat, hoc modo puniri,qui domino fuoeflèntinfidèles. Lidor autem religata Ladislaicoma, ne Collum tegeret,iufrusferire,igt;jtans8Ctremens tereumvulne* rat,nec tarnen ceruicem abfcindit. Ladislaus jquanquam pronus interramlapfusjligatus amp;vulneratus eflet,tarnen rurfus fc ere* xiflefcribiturjamp;curn Deum claravoce inuocaflet, dixit cumeiTc ’teftem fuæ innocentiæ. Quarto demumi(flu caput illi præcidi* tur.

Fuit etiam hoc fpecîlaculum inter/triftia exempla, quorum sctas ilia fuit ferax. Extindlus fuit miferabiliter Vlricus Cornes, qui fuit in odio, non folum apud ordines regnorum, vcrumetiam apud Cæfarem Fridericum tarnen exipfius arbitrio tot régna pendebant. Deleta fuit memoria meritorum præftantifsimi quot;2“ Huniadis, quo nemo regum aut ducum res vtiliores Europæ con^ tra Turcos gedît, 8«f crudeliter fumtum eft fupplicium de filio, qui tarnen amp;nbsp;iple quadam infolentia ex gloria paterna fortaffis exitium fibi attraxit.

Gcffic morem flabellis auIicis*R.ex adolefcens, 6^ illa fpecie affCfitatiSjCumtarnen ipfè natura efletalieniflimus abomnicru« delitate, trifte fibi creauit periculum amp;nbsp;interitum, Capti funt cum filtjs Huniadis etiam alrj proceres Hungari, fed illi tarnen pauld póft à rege dimiflî funt, qui palam teftatus eft, importunitate con^ filiariorum fefeadifta confilia adacftum. MathiacautemHuniadi cuftodia inaulapofitaeft,quiametuebatur, neeftet vindex fraters iur'm cuflo^ næ necis» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

ReXjViennam pofteaquam reuerfus eft,ccepit cogitarede coniugio, tandem^ promiftaeft ipfi Magdelena, filia Caroli Ses Ladiildire^ù ptimi regis Galliæ : Ôd ftatim conftiltatum de loco nuptiarum élis gendo, quæ futuræ erant fplendidiftinaæ. Neq^*enim in orbe Chris ftianotunc erat Rex,cuius potentia poftèt anteferri vjribus Las dislai»

Certatum eft inter proceres aulæ ambitiofe. Auftriaci flagis tabant Viennam,Hungari Budam,Bohemi Pragam, Interea ves nit ad fuburbia Viennæ Georgius ghbernator Bohemiæ, trabens lècum ao'men oâingentorum equitum armatorum, qui vrbem ins trare noluit, fed tandem obtinuit, vt Rex be egreifus triduum cum eo in caftris colloqueretur.

Terrebant Bohemos,,amp; præcipuè Georgium infidiæ ftrûdæ Georgïut pos vitæ Huniadis, amp;nbsp;fupplicium Ladislai filq : ideo Georgius nulla He^rMiiKco» ratione patiebafur fefe perfuaderi, vt caput fuum fidÂ procerum aulæ crederet, qui Georgium propter religionem,8lt; propter autos umdt.

ritatetn eximiam quàm maxime odorant: ideo vrgebatimportU' nius etiam, vt nuptiæ Pragæ fièrent. Et cum hoc non impetraret, iratus domum redqt. In itinere tarnen légati regfi eum confecuti font,qui ei nunciarunt futurum, quod peteret,Regem^nuptial Pragæ celebraturum. Nec multo poft, ante diem didum,R.ex ciina ingenti apparatu in Bohemiam profedus eft.

Rex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pragæ rurfiis valde offêndtt fad ionem Georgrj,quia afpernalt;*

uenitPrag^f». ßatur religionem ipforum, videbatur agitare conGlici cum fuis de opprimendis Ecclefqs Huftîticis, quorum autores erantlegati i^disho Pontificij,qui regem fineintermiftîoneadfæuitiamincendebant. atur pmcu=* etiam in ilia ætate, grauato tanta mole curarum,fideles de* lum4Po/iti= erant amici amp;monitores,amp; fuo quodam fato finiftroexercebat inimiduas cum Friderico Cæfare, qui pro fua fapientia optime po* tuiffet gubernare imbecillem ætatem Ladislai. Quamuis etiaOi illud verilTimê in hiftoria Herodoti â milite Perfico prolatum eft, quiThebano hofpiti interroganti, cur Principi fuo Mardonio, non fignificaret cladem amp;nbsp;necem,quam ipfe in conuiuio certô pra:* dicebat,reipondit:£«i'6 J« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cù' '

. àJê 9^ TnçM Xtytvld ê^Âlt;i Trei^îi^zt/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Holpes, quod Deo ifa

decernente euenturum eft,non poteft humano confilio auerti.NaiH etiam reda monentibus nemo obtempérât»

Ladiildoj^pon» MifiTa eft legatio fumtuofifïïma in Galliam, quæ addudura fi fruftrtt ac^ fponfam , eius Princeps fuit Viricus Epifeopus Patauienfis, (crjuur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ducebat feptingentos équités, amp;nbsp;inter illos, equos odo^

ginta candidiflîmo colore fplendentes, lecuta etiam pompa mult; liebris, regrjs cum impedimentis amp;nbsp;ornamentis, tota etiam Praga in apparando triumpho nuptiali ftrepebat»

Nunciabatur venturos efle, Cæfàrem, regem Poloniæ, prasgt; . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cipuos Germaniæ Principes,frequentiftîmo cum comitatu, Maxi*

me autem varrj in omni populo ièrebantur ièrmones : alius fpon* debat fibi expeditfbnem omnium regum Chriftianorum inTur^ cos : Pontificq fperabant reges deleturos efte Huftiticos, quod qui* LdKilMt Rcx Bohemi fufpicabantur amp;nbsp;metuebant. Sed, vt hic etiam exem* exmg«« r, inconftantiæ humanæ ederetur, omnes illas cogitationes mi^ rificas iniperatus regis interitus abrupit» Ita non fruftra didum eftî Omnia/unt hominum tenui pendenüafilof

Tlt; 77f, 'n 5 iî-nf ; axMçova^ aûi^u'7r(^t Quid cft aliqpis,8c quid eft nullus»* Homo eft fomnium vmbræ»

Hift^iam autem mortis Regiæ,de qua non motfc diftîmiles, verum etiam odiofæ ÔCiniuftæ fuerunt narratiortes ôd opiniones, ' * . • refeto

teferOjVt relata cfTe fcribitur à Medicis amp;nbsp;cubicularijs Regrjs« Die Nouembris z Rex fédérât iudex in difceptatione quadara de no^ bilitate familiaruni Podiebracq Cernhauri Moraui» Nam banc litem æmulijVt Georgius premeretur/ufcitauerant,

Vifus eft autem Rex eo die 5^ corpore amp;nbsp;animo paulum eflè gt;nbsp;ægrior. Nam nec prodierat indutus ex more fuo, fed inieceratfo«» lumcorporilongam veftem talaftm,pellibus fubdudam. Invultu etiam apparebat mœror, necß eo die vifus eft riderc. Cœnauft de« inde aftantibus proceribus aulicis, grauiter amp;nbsp;modcftè quædam locutus* Sub multam iam nodem incubiculum fuumduduseft, ibicg rapulas, quæ apud Bobemos funt mire dukesjauide comedit, de fuperbibit quid ex generofa quadam mulfa, 8gt;C iam feimones bi/ lariores mifeebat cum cubiculartjSjpriufquam in ledum afeenderet, preces fuas pro more ad Deum recitauit pias amp;nbsp;ardentes, illis^ fi« nitis conqueftus eft, ftomaebum fibi dolere, eum^ grauatum vide« ri. Bohemus vero quidam monuit regemjVt ledum ingrederetur î nam dolorem fomno defiturum» Obtemperauit Rex,8d boram fermé vnam dormiuit.

Sub mediam nodem experredustorminum,quæ iam ma« gnam partem ventris occupabant, acerbitate, vocato cubicularioj ait, vim doloris fibi efle intolerabilem. Bohemus incogitantior 8C imperitior, atque etiam cupidusfoAni,refpondit: Nihil magis le« nire dolorem quàm fomnum: daret igitur operam, vt dormireu Rex modeftus amp;nbsp;placidus, ne turbaret quietem amicorum, dolo« res etiam fæuiffîmos, vfque ad horam decimam tertiam, quæ diei vicina eft, pertulit.

Tune demum vocati funt Medici : Illi, cum fruftra conaren« tur,natura iam fuperata, cordecg incenfo, per du^us aut fuperiores aut inferiores ventrem regium ab illa maffa maligna exonerare, regi denunciarunt, videri ßbi,ipfum haufifle venenum î quibus re« fpondit, feire fe ita fadum : Sed moneo, inquit, ne hoc fpargatis. Me enim nonferuabitis, 8é vobis attrahetis p^riculum.

Rege percundatur, quid doleret, deinde hortatur,vt bono fit ani« nbsp;nbsp;nbsp;•

mo, Deum ipG affuturum î rogauit etiam, vt fibi fuis^ imperaret, quæ vellet,omnia pofita elfe in ipfius arbitrio. Eum Rex oratione, valde lugubri omnibus fuis,allocuttis eft : Optime mi Georgi, in« rituri ferma quit, perfpeda eft tua erga me fides virtus egregrjs documentis« «“i Georgi»«. Nam amp;nbsp;tua ope in hoc |egnum collocatus fum, illud^ tua virtutc hue vfque mihi coQferuatura. Speraram quidem me fruiturum hoc tuo beneficio : fed nunc aliter vifum eft propitio Deo : Ego ex hac vita euocor, regntftn in tua manu erit. Peto autem à te duo maximis precibus : Primum vt iuftus fis in gubernati^c, 8lt; aequa« le ius potenti* inppi dicas Î Deinde vt meos homines,qui aul am ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O fj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;meam

mcam ex aïqs reghis comitah funt, fine iniun'a in patn'am remittas* Hoc vltimum beneficium, quæfo te,ne mihi denega»

Georgius rcfpondit î CogitationesbasregiseiTeintempcfti“^ lias, colligeret feie, breui ipfum futurum eife fofpitem, SC Deo dan^’ te in multos annos beatum amp;nbsp;florentem regnaturum. Defincret igitur tafia loqui, quæ amp;nbsp;ipfe,amp; omnes circumftantes cum dolorc audirent. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Rex vero apprehenfa manu Georgij : Age, inquit, mi Do^ mine Georgi, promitte« Nam ego quidem certo morior, fi feceris, quæ peto, ego in altera vita æternum Deum pro te prccabor; Scio enim me emigrate ad ccckftem amp;nbsp;beatam Dei confuetudinem « Quare tu ne aduerferis meæ petition!. Excuiferat hæc oratio Regis, Georgioamp;f omnibus qui aderant,magnam vim lacrymarum : ÔC Georgius dédit fidemjfe fadurum imperata.

Finito fermone accerfiti funt facerdotes, cum quibus de con# folatione Euangeltj multa locutus eft,amp;^ pia vota ad Deum miieuie, fimul etiam facra coena adminiftrata, legauitfua ornamenta Ec^ clefiæ Pragenfi: capillos autem, qui ad humeros vndiq? expanfi, tanquam aurum fulgebant, iuifit refecari, ne in morte adhuc vidCi* retur faftui indulgere : Sed miniftri, prætexentes caufas moræ, hoc neglexerunt.

No(fle cum animaduerteret vires cordis languefadas iam concidere, apprehendens manu facem, 6^ intuens imaginem Salua* toris crucifixi, precationem Dominicam inter ardentia fuipiria ad finem vfque recitauit,8C cum vltima verba: Sed libera nos â maloj pronunciaretjdeficiente voce placidiffîgaè expirauit»

Subiungit huic narrationi fane trifli, memorabile epiphone* ma Aeneas Syluius, commonefaciens nos de vicibus rerum huma* narum : Ladislaus nobiliifimus adolefcens, natus annos odlodc* cim,inipfoætatisfîpre,inipfo gloriæ.faftigio,tot regnis amp;gen* tibus imperansjtot deliefjs atque opibus affluens,inter tot auxilian* * tium manus, intra trigefimam fextam horam, poftquam ægrotarc ccepit,extindus eft«

Hæc quidem eft hiftoha mords Ladislai,quamideoretufi* mus copiofius, non folum qui^ interitus regis tune fuit in ore omni populo,amp; adhuc hodie infrequenti eft memoria apud noftros ho* mines, verumetiam,quia eft infigne exempluminconftantiære* rum humanarum, qu»d meritd animos ndftros ad timorem Dei modcftiamflelt;ftere debet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

îAiritbur^ In Pruffîa, proditione præfidiariorum, Mariæburgum oppi* deJffKr Po/o-Jum amp;nbsp;arx^nunitiftima traditumeft Régi Cafimiro iPræfedus Bohemus,qui accepit â Rege quinquagÿita fèx aureo*

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ ■ . • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rum

f Interea in Polonia minori crudeles falt;ftac funt vaftationes â militibus, quibus Poloni debebant ftipendia, eos^ iuuabant mub ti ex Silefrjs. Miflus eft aduerfus eos exercitus fexaginta mib lium,qui fæuierunt in fuos facerdotes, hoftibusautem nihil no* • cuerunt. Die X4. Nouembris,Georgius inconGlio procerum Bohemiæ propofuit , gubernatfcnem Regni vfque ad feftum Pentecoftes Gbia Regecommiftam,amp; poftulauit, neGerct muta* tio: NequealiquisipG, penes quern fumma erat poteftas, aduer* fatuseft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'■

Die xr. Nouembris, qui facer eft diuæ Catharinæ, corpus uÄfe« Ladislai mortuum folenni cum pompa in fepulchrum Caroli pro* pKitm. aui illatum eft. Putatum eft â nonnullis, ideo maturius, quam fe* rebat confuetudo,peradum efte funus,neconfpicerenturindicia veneni in cadauere régis.

Refpublica ViennenGs medicos Germanos,qui feie deprc* hendilTe manifeftas notas veneni affirmabant, tacere iuftit,nc iram Bohemorum in vrbem concitarent. In vulgus fama édita fuit, re* gem peftilentia extindlum fuifle, ÔC in inguine venenatum apparu* ilTe tumerem, qucm Medici Bubonem nominant.

Anno U?8» mortuo Ladislao Pofthumo, x. Martq ro« QgorgiWrc-nunciatus eft Bohemiæ Rex Georgius Podiebracius, Appetebant „un£tur rex rcgnum Bohemiæ præcipui orbis Chriftiani Monarcbæ, Galliæ Boheme. Rex ingentibus pollicitationibus propoGtis, poftulabat, vt aut ft« lium fuum, aut ilium, cui filiam, promiflam olim LadisIaOjtradi* turus eftec, eligerent, Scdillalegatiofadaiameledioneprimum, fuit audita. Afpirabat etiam ad regnum CaGmirus Polonorum Rexj qui habebat in matrimonio fororem Ladislai : Similiter Vib helmus Saxoniæ Princeps,cuinupta erat foror Ladislai natu ma« ior. Fridericus Imperator ad fe reuocabat clecftionis poteftatem. Sperabant etiam Auftriaci Principes. Sed ijli omnes præteriti funt, amp;nbsp;euedus ad dignitatem regiam Georgius, vir clarus conG« Iio amp;nbsp;armisjcharus^ fuis Bohemis ob ftudium religionis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

■^erat captiuus in aulaLadi^ai. Abdudus fuerat à Rege Viennam, nudes ex cdr^ fed non vnjPragam profedus eft. Quia mater Huniadum mulier generofa,amp; auunculus Mathiæ, Michael Sil agio,vtelTapud Bon* Gnium , graueiiellum minabantur Ladislao, niG Mathiam di*

tanta erant ftudia Pn'ncipum Hungarorum crga niadas, vtedam attracfluri Turcos viderentur: nifi Rex morco' ipfis geffîflèt: Pn'ufquam tarnen ex padîo Matthias dimitteretut? Ladislaus deceflît*

Georgius, intelligens fuum compendium, propere nomin^ Regis, cuius mors nondum euulgata erac, literis fcriptis Mathian^ accerfrjtPragam, eumqjinpoteftatemfuamtraduxit. Miflaautcm duat fplepdida legatio Pragam, çftiæ Mathiam ad regnum repofce* bat. Georgîus vnr Prudens,acccptis quinquaginta aureorum miJ^ libus, non folum adolefcentem dimifît,verum etiam collocauit ipfi nuptum filiam fuam,fecit cumeofocdus,eum(^comitatum vfquc ad fines Pannoniæ exercitui Hungarico tradidit.

Grata erat omnibus memoria patris,viri excelIentifTimijS^ iniplo Mathia præclara indoles ad maximas virtutes,iudiciopalt; Mrfffcw wi- tris, èi ahorum fapientum elucere videbatur. A teneris adhibitus ad optima ftudia fuerat, literas artium^ multarum femina rabili céleritate ëgt;C auiditate didicit, Erat pater imperitus linguae latinæ,in maxime arduisverd deliberationibusamp;^ tratftationibus cumlegatis Pontificis,aut aliorum Regum,qui négociafualinlt; gua latina proponebant,non vtebatur aliointerprété, quv^m filio Mathia, qui cogitationes confilia patris eleganter amp;nbsp;îplendidc exponebat.

‘ Animaduerfum eft,eum5n prima pueritia, cum audiret,Mii=‘ ftcos patrios fonare poëmata de prælnsamp;^ laboribus Rolandivel Thepdorici Veronenfis, gaudio 8c animi alacritate exilrjfte, amp;nbsp;ge* ftuspugnantium manibus ÔCpedibus expreftîfte, in eâque inten* tionefæpe magnam partem diei, oblituscibi potus^, immoratus fuit. Jdeo^ 8C parentes optime de illo fperabant, ôé Iohannes Car* lohânnh C(ir= cj/paijg Jegatus f^ontifîcius, qui illa aetate laudem fapientiæ habuif, gzXi P^Iam dixit, fe in hoc puero virtutein 8c fortunam regiam mani* thin. feftè deprehendere*

Amifit patrem anno ætatis duodecimo iintefgratulatione» verd hominum, vj^ilt;$ occurfantium? ôi. faufta optantium, ex car* cerc Budam ad ampliftimum Regnum dudius eft, anno ætatis, Vf

Vniuerfa Silefia ægerrimètulitelediionem Georgq, quia Si Huflîtici,propter memoriam vaftitatis fadlæ inSilefia,erant in odio, 8c ipfe Georgius putabatur non fuiffe ignarus necis Ladislai, GeorginsRcx de qua circumferebantur cant*lcnæ,amp; narrationes iniquæ 8c falfæ* repudidtur 4 Die zz. Martij Lignicrj fuit conuentus Principum ÔC ordinurn Silefiæ, in quo foedug fadum eft contra Georgium Regem,quein ex commun! confenfu omnes repudiabant, p»opendcbant verdad Vilhelmum SaxoniæDucem,Ladislai fororium. Erantc^ in co conuentu legati Ducum Saxoniæ, Vilhelmi amp;nbsp;Friderici Eledloris, qui in foediS illud Principes fuos aftcripferunt»

Rurfus Vradslauiæ lo./Âpnlis fœdusilludconRrmatum eft« Venerunt ad eum conucntum legati Georgij, qui poftulabant iuratnentum fîdditatis ab ordinibus, fed reieóii funt, Georgius,cuo ius prudentia patientia, etiam in ifta ætate prouedi'ori, ftn't exi^ mia, l'nibat rationes, quomodo pacatê amp;nbsp;fine cæde poflèt composî nerc turbas regni» Diligenter igiturper legatos fuos Pontifîcem deconcordia,illilt;^ reconciliatus eft. Quia aula Roma# Pontifia, na meminerat, infœliciter olim €ermaniam cum Bohemia fuiflè commiffam, amp;nbsp;fperabat arte quadam emolliri poffe animos gerts* lis ferocioris, cui faciebatfpem deconceflîoneintegri Sacrament/, quam maxime Georgius flagitabat,

MiflTæ funt igiturRoma Pontificiæ Bullæ,quibus titulus Georgia ne regni Georgio tribuebatur, atque ita,cum plurimorum animosrauitmreli» flexifiet, die 7» Mai) Pragæ coronatus eft. CircumlataeftperSile«

. fiant formula iuramenti, vbi Georgius prom/ttit,fe obferuaturum fidem traditam à viris Catholicis, quod Pontificij intelligi voie» bant de religione Romana : fed ipfe Georgius poftea interprétas* tus eft de confenfu Ecclefiæ Catholicæ,congruente ad normam feripturæ Apoftoficæ.

Perada coronatione multorum ftudia,prælcrtim eorum,qui crant amantes quietis, ad Georgium conuertebantur. Ipfe R ex ï'n Morauiam amp;nbsp;Lufatiam profedus eft, eas^ Prouincias mirifica humanitate amp;nbsp;benignitate deuindas*fibi in fidem recepit.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lodocus Rolêmbergius Epifeopus Vratislauienfis,qui ante

1 biennium ex commendatione Regis Ladislai Petro fucceflèrat, I fuadebat Silefiæ , vt idem faceret, neque inutili pertinacia clades patriæ accerferet. Non abhorrebant d ftudio pacis præcipui Silefiæ Principes, fed mirabili quodam fato Ciijitatis Vratislas* uienfisis fuit ardor contra Georgium, qualis ferme olim fuit vrs* fuädet p^cevi. bis Atticæ in repr/mendo Philippo Macedonum Rege. Ideo con* ftanter omnem mentionem pacis ’abijciebat, 8d fpargebat, edida Ponti fîcia per fraudem elfe extorta.

ïpfe etiam Epifeopus publice in concionibus laceratus cft,præ* fertim à Monachis,amp; magna affèdus contumelia,quôd contra ada •

Iprioris temporis nunc remollefceret, 8«f fuaderet recipiendum eftè in Regem hominem hæreticum, Ecclefiæ Romanæ hoftem. Ideo Epifeopus vir placidus, vt exploraret animum Prj Secundi Pontis ficis,qui recens in locum Calixti dêfundi eledusfuerat, menfe

Fuit autem is Pius Aeneas Syluius Sengnfis, qui ex parentis p«« senenßt bus mediocris fortune natus, commendatione litcrarum,quæ tunc Pontifex. in Italia renafeebantur, vei^it in noticiam potentum, amp;nbsp;primum fuit fcriba Cpncilij Bafilienfis. nbsp;nbsp;Deinde Cafparo Scliccio, Cam

locum in aula» Ibi cum innotuiflct Cæfari, amp;nbsp;probarctur ipHus duftria,commendatus eft illi Epifcopatus Tergcftinus, tandem ctiam SenenfiSj Sgt;C cum migraflet in curiam Pontifîcis,aflcriptus cœtui Cardinalium præcipua négocia fub Calixto gubernabat, illiq? mortuo iùccefîît. Ita vt ætate ilia lufilïc videatur fortunaj quæ amp;nbsp;ad præcipua régna euexit homines tenuiores, amp;nbsp;faftigium Monarchiæ Pontificiæ tribuit homini inopi 8^ penè ignobili»

Erat autem Pius non folumvir fapiens 8C callidus, vcrum ctiam omnium rertim Germanicarum valde peritus, quas in aula Cæfaris didicerat : ideo, cum iciret Georgium non elTe æquum au* læ Pontificiæ, aftutè ipfi aduerfarios concitabat, 8C tarnen eum fi* mulatione beneuolentiæ ladabat, ne manifeftum bellum accende* re videretur»

In Pruflîa nondum conticuerat bellum Polonicum, fèd hoC anno Cafimirus Rex rurfus fuam nobilitatem ad expeditionem Pruflîcam euocauit. Cruciferi habebant exigua quædam auxilia Germanorum : Polonorum vero tanta fuit multitudo,vt telle Du* glolTo , fingulis diebus ad centena millia aureorum infumerent. Nihil tarnenmemorabile gellum:fed,cum fame homines amp;iu* menta périrent,Poloni domum reuerfi liint»

Jè- Iti Hungaria Mathias adolefcens compelcebat fèditiones do* dat feditionet mellicas, quas excitabantaduerfus eum quidam ex fuis nobilibus, «îHungaria. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Calîmiro Poloniæ Rege, qui Pannoniam ad fe trahere ni*

tebatur» Sed illud agmen penè vniuerfum Mathias deleuit. Fuit deinde in iugis Carpathi nobilis latro Telephus, qui ex illis mon* tibus latê prædas agebat, multis annis» Eum Matthias non fine difficultâte cungt;manipulo lîio feditioforum hominum fuperauit, amp;nbsp;ex Regno eiecit.

Georgius verd Rex, recepta Morauia, inuenit rationem,qua fibi conciliaret Cæfarem Fridericum, Aullriacos,quiparuerant Ladislao Regi, amp;3»quos alioqui oderat, quod illi frequent! ièrmo* ne fpargerent,quail fcelere’Georgn Rex eflètnecatus,contracftis ceorgiiii rex copfjs terruit,vt Fridcrico Cælàrifefedederent» hnpetrauitigitur Fnderîcfc^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diplomata, quæ tellabantur,autoritateCælàrisGeorgi*

' um in Regnum collocatum, amp;nbsp;mandabant fubditis Regni, vt eum agnofcerent, Polleaquam.vero in Bohemiam regrelfus eft Ge* orgius, reliqui Principes Auftriaci Morauiam latè vaftarunt»

Anno 14 5*0» îfienfe Martio,Cotb’ufijj Principes Saxoniæ, Henricus Freiftadienlîs,Collegium facerdotum Vratislauienfium, ciuitas Vratislauienfis, amp;nbsp;plurimi alfj ex ordinibus Prouinciæj collocuti lÿnc de fœdere in annos aliquot faciendo ÂÎuerfus Ce* orgium Regem, Sed altero menlê poft tota fos fuit difculfaî . • Quia

Quia Principes amp;nbsp;vrbes pïæræ^ï intelligerent, Georgium ’ etiam a Cæfare eflc appellatum regem, promiferunt ipfi obedien* tiam, Sed Vratislauia vnâ cum collegio , quod acerbê oderat Georgium, quotidianis concionibus per fuos oratorcs Mena* chosjciues inflanamabat, nuUa rations paflaefl fefefledi» Sacer^« dotibus, qui erant faces publici incendij, denunciarunt bellum,Ca^» pitaneus Glocenfis, Sgt;C Princeps Tefehinenfis, qui multa prædia eof rum paflîm deuaftarunt amp;nbsp;exufTerîint.

Georgius autem, qui fperabat æquitate amp;nbsp;dementia feie ani^ Georgia i mos Silefiorum expugnaturum, Phdie Calend. Septembris venit Ma ferme Suidniciam,ea vrbscum vniuerfa nobilitate honorificeregem exa stlefiaagnot cepiu lauroniæ deinde ab omnibus Principibus amp;nbsp;ciuitatibus fas lutatus eft Rex, foli Vratislauienfes amp;nbsp;Namslauienfes,qui eorurn fequebantur autoritatem,eum repudiarunt*

autem rationem,quomodo Vratislauiam pofTetaddu^- vratiilMt4 cere ad officium fine magna immanitate» Diftribuit præfidiain opponit fe varia Ioca,vt vrbi commeatus interduderetur. Præcipui duces colt; ^^‘■’■2'°’ piarum erant Boleslaus Opolienfis,VIadisIaus Glogouienfis,0u Conradus Albus Olfnicenfis, Occupauerant Bohemi iamNouos forum oppidum,amp; aliquot vicinas arces: Principes vero ifti Galen» Odobris fubito contradis fuis militibus,exripa Viadri Aquiloa nari adorti funt monafterium S» Vincentrj in fuburbfjs Vratislas uiæ, quo fieffent potiti, facilem babuiffeht aditum ad vrbem, Sed virtuteciuium Slt;præfidiariorum militumj'acrecumilliscftcoms ■ sniffum certamen, cum glande vulneratus effet Vladislaus Gio* gouienfis, pugna diremtaeft,8(i Principescum magna claderepulfi ad lunt, ita vt poftridie totus exercitus dilaberetur.Vladislaus ex vub nereillo quadriennium decubuit, amp;nbsp;nullo hærederelido,Glogo# uiæ deceffit, Eruperunt deinde milites Vf atislauienfes, amp;nbsp;plures ex nobilitate,qui ipfis erantiniqui,profligarunt» Georgiusomiffo infelici bello, in Bohemiam redijt»

Pius vero Pontifex, vt audiuit litem Bobftnicam in manife? crcfc^Jƒ^^ Ari ftumerumpere bellum,mifitin Germaniam HieronymumLans’cb/cpifcop^ dum ArchiepifeopumCretenfem,cuimandauerat cognitionemamp; nonbenerent comppfitionem belli Boheraici, amp;nbsp;iufferat eum quoque effe arbi* trum inter Cafirnirum amp;nbsp;Çruciferos»

Venit is Vratislauiam die S* Martini. lodocus Epiftopys in fenatu ordinum grauiter differebat, fedandum effe perniciofurg illud bellum ciuile, amp;nbsp;Ge^orgium recipiendum pro Rege, in eum achter inueâus .eft Çfetenfis, adeolt;^ incandiïit, vt lodocum'vctf ^ptfeopi con^ nenum patriæ appellaret, ,Sed Epifeopus mafculê amp;nbsp;appofitere« «rwno cum fpondit : Bene, inquit, pronfinciauit de Cretenfibus E). Paulus^ KfjjTïs à« \p6CçÂ/, xctx« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eorumqj tu CS Awchiepifco#

* • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tandem

Tandem mukorurn grauium virorum opera, quitus confilia exitiofa difplicebant, Cretenfis duxit fecum aliquos pr3C^ cipuos Senatores 8£ Canonicos Pragam, amp;nbsp;cum Georgio rege in^ ducias ad triennium paólus eft, vt hoc temporis fpacio appareret, vtrum Georgius ftrio Ecclefiam Romanam veneraretur»

Inter Cafimirum Georgium Reges, interea hifce annis mi* riBcx fuerunt fimulationes, cum Georgius metueret, ne Cafimirus Pji« Pontifex ^ikfios nutantes in fide, fibi coniungeret i CaGmirus autem noikt dimnduit clt;lt;« implicari Bohemico bello durante Prutenico. Legatio Archk /immm. epifcopi Cretenfis ingrata fuit Polonis, quia Pius Pontifex Man* tuæ in Synodo publice teftatus fuerat, Cafimirum gerere iniuftum bellum cum Cruciferis, iuflerat Cafimirum ordini reftituere vf* bes ademtas*

Ardebat prasterea tota Polonia ciuilibus difTcnfionibus amp;nbsp;k* dionum ftudijs : Cafimirus Rex placidus amp;nbsp;mitis,ita contemneba* tur, vt etiam pueri publice eum per ludibrium, tanquam parum prudentem inclamarent* Proceribus regni in publico conuentii longa oratione ipfiusfegnitiem infecftantibus, brcuiter relpondit, nihil ft rede poift facere,cum deftitueretur neruiSjhoc eft,pecunia, amp;nbsp;ipfi bona regia occupata tenerenu

indibids in» Jn Pannonia interceifit^Mathiac bellum cum Friderico Cæfa* fridericT nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deinde fequentibus annis fubinde folitum eft recrudefccre.

imperatorù Rctinebat Fridericus coronam regni Hungariæ, quam olim vnâ cumpuero miferat adeummater Ladislai,amp;habebatftudiaali* quorum procerum, qui ipfi faciebant fpem de regno, copiæ etiam Cæfaris hoc anno fuerunt vidrices. Motus tarnen )ftdatifunt,6^ Cælàri multeç fadæ promüTiones,

Anno I4lt;^o*vbic]^ ferme atrox fæuijtpeftilentia, Pius verO doZ/vrdtL Pontifex,tniftrtus calamitatum fiimtuum Vratislauienfium,laf* idui£ iuiil£= gitus eft illis in quinquennium gratiam anni lubilæi, vt nominann Conflata eft per jjundinas illas grandis pecunia cuius tarnen bona pars Rornam fub fpecie bdli Turcici translata eft. Propter muta* tiones etiam monetae multæ fuerunt in Silcfia diftènfiones,

Arino î4lt;Ji, Fuîfît Gometajqui proculdubio fignifîcauit cladem regni Bohemiæ,quæ pauld pôft fecuta eft. In Pruffîa fegne Ôôinfœlix bellum Cafimirfts gerebat cum Cruciferis. Nobilitas Polonica fuccenfebat fiio regi,amp; omnia domi ipforum plena erant diftordiarum. Legatus Pontifîcius iiwiulla erat autoritatc apud regem, Quia Pontifeîè exiftimabatur fausrc Cruciferis, amp;nbsp;odiiTe Poloniam,quæ ipfi aliquando negauerat Epiftopatum Varncn* ftm,

Acfrbe autem Rex d legato obiurgatus eft, qiîod contra vo* luntatem Pontifîcis vellet Epiftopatum vni- ex Qîis attribuere, re* pudiato

ANNALES S IL E SIÆ pudl’ato illo,quem defignauerat Pontifex,amp; ita incalueruntjVt cum Capmiriregh Rexdiccretjpotiusferegnum amiffurumjquàm pa(rurum,vt Cralt; lt;^ifceptatiocu couiam ifte collocarctur ,Legatusrefponderet ,præftabilius eflc, tria régna Chriftiani orbis euern,quam autôritaternPontifîdam ^onuelli» Tanti nimirum tûnc fuerunt fplritus Pontificiorum, / r ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;W« --

CaGmirus igitur, cum fîneqi belli Prutenici nullum profpices ret J amp;nbsp;metuerctne Pontifex alicunde fibi concitaret hoftes, amici« tiam Gcorgq expetiuit, cui ipfi quoque cuin Pontifice non optime conueniebat. Decretum eft igitur,vt anno fequenti ipfi reges Glos gouiæ conuenirent»

» • • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 r XT . • nbsp;nbsp;nbsp;• Georg»«©•

buitin comitatu équités bis mille j duos bpilcopoSjVratislauientf Crf/iwin« rw fern 80 Olomucenfem, amp;nbsp;quatuor Principes Silefiæ,Conradum gescongredi» album amp;nbsp;nigrum Olfnicenfes , Henricum Freiftadienfem ,8^ Io* “quot;f“’” hannem Pribufienfem . Cafimirus traxit fecum quinque millia equitum, amp;: præcipuos regni fui proceres, 18. Maq.

Georgius fpcrauerat fe fuperaturum Polonos fplendore, fed (uit inferior. Proceffit Cafimiro obuiam ad vnum mil liar e, falus tationes mutuæ ex equis fadæ funt» Cafimirus dudus eft in arcem, Georgius diuertit in curia vrbana» Collocuti funt totos dies no? ceorgium uem, öi. tandem fcedus initum, quod ad vtriufque mortem vfquc r«per«„it eßet ftabile» Valde iftum congrelTum regum deteftati funt cerdotes, Quia intelligebant, vtrum^ regem fefe munire contra Pontificem»

Decretum eft inter alia, vt fubinde alternis vicibus in Polo? Georgiut cy nia 8d Silefia proceres conuenirent, amp;nbsp;controuerlîas finium amp;nbsp;alias amice dirimerent. Scribitur Cafimirum,Georgium adeomagnifi? ^fadere^* co excepifte conuiuio, vt ipfe Georgius, cum fe vidum videret,non auderet Cafimirum inuitare ad fefe» Poft illud focdus Georgio cre? uit animus, coegit Fridericum Maschionem*Brandeburgenfem cedere fibi de Lufatia inferiori, quam obtinuerat â Ladislao Rege: Marchio folum fibi Cotbufium cum paucis alqs oppidis retinuit» 4 Georgi# Nam Marchio tune etiam in odio erat apud Cafimirum, quod rege. exiftimaretur fauere Cruciferis,

Poftea menfe lulio Georgius euocauit ordines omnium fiia? rumProuinciarum Pragam,ibi tandem in publico conuentutosGeorgîtwRe* tum fefe aperuit* Retulft qu.^ra demifte nbsp;apud Calixtum, Sö re?

eens apud Pium Pontifices laborauerit de concordia Ecekfiarura Bohemicarum cumRomatja: Sed nihil æqui fefe pofte in fuperba illaaula impetrare. Nam etiam vfum facri calicis, qj^em Bohe* mis Bafilienfe Concilium conceftèrat,fibi negari»

Quare fe nunc publi'cè coram Deo coram jpfis fuis fuboi* tis profîüeri, etfi ipfè pacis amp;nbsp;quieti’s fit ftudiofiflîmus : tarnen,cum veritas cœleftis yods anteferenda fit omnibus rébus humanis, non (c toleraturum efle idoIaPontificia, fed pro defenfione veritatis etiam cerebrum fiium (è veile effundere, 8C honeftam, fi Oeus ita velit, oppetere mortem»

Sedebat Rex,cum ifta loifueretur,auguftisfuis indutusor-namcntis,amp; aflidebat ipfi regina fplendide etiam ornata. Hæc ora* do Regis tam vehemens vniuerfum cœtum commouit, difîïmi* liter afiScit. Nam Bohemi quidam magnanimitateamp;conftantia fui regis lætabantun Reliqui autem, addidi Pontifîci, dolebant Regem, quem crediderant reuerfurum ad obedientiam Ecclefiæ Romanæ, in fefe concitare iram ÔC fulmen Pontificis,amp;S præfagie* bant fecutura mala»

Dimifib conuentu,Georgius cogitauit de via, qua fibi ardin« adhuc deuinciret Imperatorem. Difcordia erat inter Cæfarem 6^ Principes Auftriæreliquos,qui ægrè ferebant, partemÄuftrix, quam habuerat Ladislaus, ad folum Cæfarem peruenilTe, amp;nbsp;habe^ Fri Jew;« ba^t ftudia aliquorum in ciuitate Viennenfi. Hoc vero anno,cuni CæCar fex Senatores captos inclufilfet carceri, multitudo concitata, uibuf Vien^ Cxfarem vnâ cum Maximiliano in arce duos menfes obfidebat, SC nenfibM, repofcebat captiuos» luuab^ht vero ciuitatem reliqui Principes Auftriæ*

Georgius igitur contradis ex Bohemia copfjs tulit opem Caî* fàri,eum4 eripcreexarceconatus eft, Etfi autem Viennenfès ar^ misrerjcerenon potuit, prohibitus â Principibus Auftriæ,tarnen bolles ita terruit, vt Cæfari reconciliarentur. Viennenfisducatus ex tranfadione ÿtributus eft Maximiliano Friderici filio,8^ puero, qui tune quartum ætatis annum nondum excelTerat, tutor datusell in ducatu illo Albertus Auftriæ Princeps, frater Cæfaris.

Fridericus, v^ gratus eflèt Georgio, creauit filios ipfius Prin* . cipes Monllerbergenlès, qworum familia, Dei benefido,adhuc fu' «gt;£or;go!” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft» Fuit hoc anno Ad Rhenum etiam crudelebeh

Pius Senenfis,quietiam CardinalisadhucoderatMogunti* num Archiepilcopum, quod is aduerlàretur expilationibus PontP fieps in Germania, conftituit eiusautoritati, quæ eft præcipua,infj^ cere frenum,

^tUumad nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eledus Comes Ilènbergius, h«ic inter alias conditiones

Rhenum. Pius etiam hanc propofuit, vt iuraret fe non conuocaturum eflè E* Iedores,nifi RomanoPontifice conCpltoôdalfentiente, Ita enim aftutè aut^ritatem Eledorum Ianguefacere,8ô ad ipfçs Pontifices transferre conatus eft. Aduerfatus eft Ilenbergiu^ ideo Papa eliglt; iubet Comitem NalTauienfem, 6d fulmen e^xcomm'unicationis edit

Hinc magnum bellum ortum eft, ÔC hoc anno Pridie Calend. lulq fada pugna, à Palatino vid:orecapti funt Carolus Marchio BadenGs, Georgius Epifcopus MetenGs, Epifcopus SpirenGs,Vb ricusCornesVirtembergenGs,8ôpræterea quingentiComités nobiles. Incœnaprimi diei nulltis illis effc appoGtus paniSjquod non imitatieflentlegem Cyri,qui iulTit parci agricolis fcgetisî busjtandem numerata pecunia dimilTi funt.

Menfe Martio eiufdem anni Pontifex,qui refciuerat Georlt; pj„^ gium abieciffe fpem paciGcationis cum EcclcGa Romana,ciuitatem denuoperfe= Vratislauienfem Namslauienfem ipGus obedientiæ exemit, 8Ó ^eor. fub pcena excommunicationis vetuit, ne quis Georgio oppugnatus roVratislauienfes ferret Opern. Fuit hoc leue principium fulminis , Ponti Gctj,quod deinde longe terribilius emilTum eft.

Georgius,qui pracuidebat, iram Pontificis, quæ maximis eti* amimperatoribus grauis fui{ret,Gbifuturamintolerabilem,Vra* tislauienübus poft finitas triennales inducias, alias quatuor anno* rumobtulit. Sed Vratislauia,CrctenG eos ad bellum infti gante, hocrepudiauit.

In Polonia CretenGs nihil perfecit: Quia videbatur effe æqui# crefen/îj Ar« orcaufæCruciferorum,amp; intercéda: erantliteræ ipGus, quibus‘’P“* feribebat 5 gentem Polonicam ignaram effetimoris Dei,atqueita°quot;^quot; ƒ pene cum contumelia regno eiedus eft. Neque dubium eft, Polo* nos fubituros fuifte indignationem aulæ Pontificiæ, G diutius vii* xiffet Pius.

Mahomed Tur cici ingentes fuerunt hoc anno fucceftus ♦ Mubomem« Nam amp;nbsp;Lesbon infulam potentem, amp;nbsp;paulô pôi^regnum Bofnac, Opibus Só munitionibus florens in fuam poteftatem traduxit : Re-gern Stephanum, cum vrbc præcipua laiza in deditionem acce* ptum,contra datamGdem paloalligatumfagittis conRxit,incre# pante Mahometo auaritiam 8^ ignauiam ip(^s,quodperircma*Rex Bopi« luerit,quam immenfos thefauros auri amp;nbsp;argenti, qui apud ipfum trwidrftwr. reperdfuerant,attingere. Ex eente illaTriballica.SóHeneta,, . •. quæ robore corporis præftat, IViahometus multos phalangiluæ lefitexHe-prætoriæ alTcripGtjquos milites lanizeros vocauit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;netw.

Imminebant vicinæ Pannoniæ iam vndiqueTurci jfed vir* tute amp;nbsp;diligentia Mathiæ fruftrati funt fucceffu. Nam præGdium, MdtbifWr««* quod collocauerat ad limites regni Auftrales verfus Bofnam, fœ* P^^t Bof«« liciter dimicauit cum Tftreis, deleto toto agmine, in quo fuerunt quater mille exerciAti milites, ôd magna caterua Rafeianorum, quæ in feruitutem abducebatur, liber ata eft.

In alt^o limite Aquilonari ad Tranflyluaniam, nirfus duces fui fœliciter pt\gnarunt, amp;nbsp;repulerunt Turcos. Inuitatus hoc fuc* ceffu Rex, pac«m cutri Cæfare ÔC alijs vicinis confirmauit, expe*

Anno itacß (equenti magno animo adortus Turcos, Halibe* cum Ducem Mahometi celebrem fuditamp; fugauit : eadem æftate laizam munitifli'mam arcem, vn^ cum viginti feptem alijs oppidis Bofnæ Rafciæ recepit. Eodem tempore Anconæ mon'tur Pontifex, qui euocauerat omnes Chriftianos Principes ad piam militiam contra Turcos, cuius ipfe volebat efle dudor.

Extant de ea expeditione refcripta ipfius plena mirifici ar^ viorTpontifi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuerant militiam illam Mathias Rex, Philippus

(ismterru^t, Burgundiæ Dux, Princeps Venetus. Confluebat vndique ma^ gna multitudo ex omnibus regnis Chriftianis. Sed cum totam adlt;« miniftrationem belli mors Pontificis interrupiflet miferi aduenæ cruce fignati male ab Italis accept! funt, ita vt magni greges pafTim fame extinguerentur« Plærique deinde in reditu latrocinia exep cuerunt*

Eledus eft in locum Pij Paulus Secundus, qui inclementior cratBohemis quamTurcis,eaque confilia Europam euerterunt. Pitulu^ S€cungt; Initia Pontificatus fui exorfus eft â claftîco contra Bohemos,omift

dui concitdt fa cura belli Turcici,8Cterribile fulmenexcommunicationisemi« regem Georgium,quem dignitate priuauit,6c vniuerlb regno deturbare conatus eft»

Exemplum edidi Pontificfj ledum eft Vratislauiæ r. Au^ gufti, Anno amp;nbsp;magnam in populo excitauit Jlæticiam. Venitetiam Vratislauiam nouuslegatus PontificiusRodolphus, homo Germanus, led imbutus arte amp;nbsp;dignitateItalica.

Erat autem Epiftopus Lauantinenfis, is, ficut habebat in mandatis,iniquifli'mis etiam conditionibus omnescontrouerfias inter Monarchas tollebat, amp;nbsp;vniuerfos in Bohemos concitabat» Epifcopus lodocus jtpfo accedente, profedus eft in Bohemiam,vC patriam de iuo periculo doceret» Non multo poft inde reuerlus, .reconciliauit Conradum Olfnicenftm Cafimiro Regi,cum quo ipfi erat lis propter hæreditatem vxorisfuæ in Mafuonia,placatus eft dono aureorum odies mille, fumma nempe exigua, fi æftimari debebat pretium patrimonf}» •

Mifta fuit eo anno legatio ad Tartaricos reges, quæ nomine Cæfaris Sf Pontificis eos incendebat ad bellum contra Mahomet turn Turcicum, promTflîs grandibus ftipendrjs»

Tartar! oftenderunt fè faduros poftulata, fi iuberet hocCa* fimirus Rex, Sed ab eo,vrgente adhuc bellum Prutenicum, hoC non potuit gt;npetrari» Ita odia amp;nbsp;ambitiones iniuftæ Shriftiano* rum Regum exacuerunt gIad!osTurcicosjquibus*«uncnuIIapo* tentiapareft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;♦

, Annoi4 6 6.fadaeftpaxinterCaGmirum S^ordinemPrutes nicum,poft bellum tredecim annorum. Redadlus erat ordoad Crudferi paucos,amp; Germania implicata ciuili bello parum eos iuuabat: Cæ«» far etiam à Mathia rege diftinebatur, ne poflet ipGs adefle, ideo fa^ cilius legato Pontificio, qui Gtiebat cruorem Bohemicum, obtem» perauitinaccipiendis conditionibus pacis*

Præcipuum caput tranfaâionis hoc fuit, vt Prufïia auellere^ tur ab Imperio, amp;nbsp;Magiftet ordinis effet fub clientela Regis Polo« niæ. Nam reliquæ conditiones fuerunt tolerabiles. Magna enim parsPrufliæ illis relinquebatur,quïa ipfe CaGmirus etiam expete# bat pacem, quod exhauftus effet pecunia, ÔC præuideret bellum Mathiac regis Hungariæ,viri acerrimi.

Fuit igitur etiam illeeuentus belli non funeftiGGmus Germa* nis. Nam cum nobilitas ordinis, feditione fuorum ciuium ex tota terra pcnè effet pulfajSC in duas munitiones inclufajS^ præterea, in* uadcret eos potentia vniuerfacPoloniac,regni populoGffimi,ta* men Dd benignitate,Slt; virtutefuajtot annos impetum hoftiîem egregiè fuftinuerunt, amp;nbsp;magnam partem Prouinciæ récupéra* runt: itavt8lt; hoc exemplum non malêcongruat ad fermonem Ifocratis, qui dixit, fe vidiffe exitium omnium bellorum, quæ ma* ximè varia fua ætatein Græcia geft^funt,non fecundum vires : fed fecundum iufticiam fuiffe.

Rodolpho legato fplendida munera oblata funt, fed ipfe im* petrauit,vt eadem donarentur Magiftroordinis:quareoftendit, fe affici calamitate Cruciferorum opprefforum per vim. Prutenis, qui manferunt in poteftate Regis,hoc accidit,quodXenophon habet in Epiphonemate fuac hiftoriæ de bellis Graeciæ : Cum exi# lt;nbsp;ftimaretur effc debellatum,plus fuit confuGonurrtHn Græcia,quàm ante bellum. Nam mutatione imperiorum raro mutarttur cala* mitâtes,amp; fæpe, vt aliv^s didum eft, liberatores Rerumpublicarum folentvino libertatis acerbum acetum infundere,nequeillapru* dentis Poëtæ querela vana eft, qui dicit : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;%

Rodolphus confeda pace, CaGmirum incendebataduerfus RoJolpbtßfe« Georgium : cui quidem ad inuadendam Bohemiam voluntas non deerat, fed malebat eum arte quadaqji excutere,ne videretur foedus fadum frangere.

Reuerfus inSileGam, publicis concionibus execrationibus plebem inflammabat infeohemos, euocabSt homines, propoGta fpe de merito vitæ æternæ,non fecus ac contra Turcospriusfa* [ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dum fuerat. Conuenit magha multitudo ex plebe,fed nobilitas de*

teftabatur Rirores PontiGciorum, qui patriæ attradqji erant cla# des. Dux copitfrum conftitutus eft Balthafar Saganenfis^qui exer* citus in Pruffia*du!xe7at.

Anno die ir, Man egreflî Vratislauia occuparunC Monfterbergam, amp;nbsp;pauló pôft Francofteinum» Rdiquerunt iW vrdtiilâuieit^ præfidia cquitum peditum non contemnenda. Verum DuceS fe^ fupevdtur regtj cx ditioneGIocenfi colledo exercitu ex vicina Bohemia, ad* org^j're^h^’‘ ^rtiam â Marchionibus Mifnenfibus Sc BrandeburgenGbus, y/ratislauienfes in vrbem inclufos obfederunt, ibi re defperata, c* quitatus profugit, pcdi'tcs auterft promifcua multitudodie S» Viti â Bohemi's oppreflijiugulati ÔC capd funt*

Venerunt in poteftatem hoftium muhæinngnes machinaî bellicæjquas adduxerant Vratislauienfes. Rurfusdie S. lacobi Vratislauienfes cum exercitu quatuor millium tentarunt Franco* fteinum fèd cum clade tune etiam rdeôii funt, Ita 'zs-oÂvjr^a'yfjicimût; præferdm quæ regitur iniufta cupiditate facerdotum,nunquam eft fcelix»

Pauló póft lumultus bellici ad Saganum amp;Freiftadium,fu* rente Johanne Pribufienlè, exorti funt,8^ reftinôti ab Henrico Frei* ftadienfe, de quibus in altero libro ftribctur. Legatus Pontificius, cui recens Roma noui focfj fuperuenerant, poft cladem Francofteh nenfem Cracouiam rurfus excurrit, ÔC Cahmiro nomine Pontificis denunciauit,niß ipfe acciperet Regnum Bohemiæ,Pontificemil* lud traditurumalteri,eumq? nullo modopafliirum, vtibidomi* nareturhoftis EcclehæRomanæ,

Pauló ante fuerant apud Regem legad Georgfj,qui orabant, ne contra fœdus pateretur ièfe inflammari â Pontificrjs ad iniuftum bellum» Cafimirus, Rex circumfpedus amp;nbsp;aftutus, videbat Geor* £gt;io nec vires nec fortunam adhuc deefle iuuabanteum etiam miftîs auxilijs Principes Mifnenfes ÔC Brandeburgenfes, ipféquc Georgius multos ex Proceribus ftditioHs fcelici bello perfequeba* tur amp;nbsp;vkifcebatur, ideo ratus expedandos eftè flatus fortunæ, rc^ iecit negocium in aliud tempus,amp; refpondit; Sine alFenfu omnium fuorum in re tanta njhil pofTe ftatui»

Mißt tarnen legationertT in Bohemiam, quæmoneretGeor* gium, vtftipplexfieretPondficijSC qualicunque ratione cum eo tranfigeret» Georgius oppofuit Polonis,quàmnullamcaufam tanti odi] in ipfum haberet Pontifex, à quo concelXioncm Synodi Bafilienfis non pofïèt impetraj'e : Si tarnen putaretur ipfi eiTe iniu* rius, non reeufare feiè iudicem ipfum Cafimirum, ex cuius fentenda errata fua velit corrigere»

Rodolphus quicognouerat refponfiîm Georgi), conuocauit ordines Morauiæ, Bohemiæ Silefiæ, qui dÂècerant à Georgio, menfe Decembri Vratislauiam,amp;perfecit, vt fignificareturCa* fimiro, non Je poflTe ipfum accipere pro arbitre, caufa ia^n iudicata dPontifice, cui necefle eftèt parère, ôc Gcorgium e« regno detur* bare* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

fn Silefia amp;nbsp;Polonia rurfus magna hoc anno grafîata efl ftilcntia, Valachiam infœh'citcr tencauit Mathias Rex magna uin» cum ftrage fuorum, àStephano Valachornm Principe, viro fii?

pra modum ftrenuo Si. impigro, ex infidrjs oppreiTus cæfus eft. y^ildchio, îpfè acceptis tribus vulnehbusægerledicainHungariam rclatus eih

Rodoîphus kgatus/cruorcTuo contra Bohemos ita fibi corn p,odoîphiiilegt;= ciliauit ftudia facerdotum,vt mortuo lodoco eligeretur in Epifeo# nbsp;nbsp;nbsp;Pontifia:

pum Vratislauienfem. Pontifex regnum Bohemiætanquam po# mum Endos proiecic inter iMonarchas,dequo mirifîcis ftudfjs, vratiilAuicn^i odqs, artibus ôd bellis certatum eft. Defercbat illud Mathiæ, cu=s P»«* iusfciebat eum efle ardorem, vt iêmel motobello, noneftetcon* quieturusjnifi parta vidoria. Fridericus etiam Cæfar,perfuafus rrtderia» à Pontifîce, cui totus erat addidus, ab amicitia Georgq Regis (èfe ^lt;t»= aucrtit,8c non fpernebat conGlia fuorum, qui monebant, vt in Re^ gnumillud filium fuum Maximilianum, egregiæindolis adoIeC centem, collocaret.

Renouauic igitur feedus cum Mathia, hoc poftulante, ab eo^ aftèntientibus Hungaris defignatus eft fucceftor in regno Panno* niæ. His itaconftitutis, anno 1468. mittitur legatus adCafimk rum, qui amp;nbsp;ipfe hoc pomum captabat,Prothafius Epifeopus OIo* mucenfis, is fecreto hortatus eft Regem, ne irritaret aduerfus fe ar* mafortiffîmi Regis Machiæ,qui iamhaberetamicumCæfarem, fed affinitate vtrumt^ fibi conciliaret, cum Mathias effet viduus,8^ Maximilianus adhuc puer. Hoc modo enim filias ipfius regnatu* ras,amp;jfinullus fuperftes relinqueretur hacres mafculus, fine fan* guine régna ilia ad fuos fill os reditura.

Rex, qui optime amp;nbsp;poëma amp;nbsp;autorem eins agnofeebat, re* fponditalienius 6^penèrufticè,Succeflîonem in regnoBohemiæ fibi ex lege amp;nbsp;paëlo deberi, fi quis igitur i11 ud eftèt appetiturus, fè ius fuum non negleëfurum, Mathiam nolle fefegenerum, qui ali* quoties grauiter ipfum offendifiet. Poft Prot^afiumeueftigioad* ucnit nuncius Gcorgrj,qui iam omniatrat odoratus, orabat regem, vt conftanter feedus feruaret, daturum fefe operam, vt vnus ex fi* • lijs Cafimiri ad regnum accerferetur.

Fuit hoc gratum Cafimiro,renunciauitigitur ipfi,feruatu* rum fe pada, modo Georgius etiaga faceret, vt promifla appare» rent. Interea Mathias colledo ingenti exercitu,omiffa expeditione Turcica, quam habebat in animo,inuadit Morauiam : cui quidem ad fines Bohemiæ Georgius occurrit,fed imparMathiæ,amiffîs multis militibus amp;nbsp;equis, domum regreditur : reliquit vero in caftris filium Vidorinum; natu maximum,qui paulô ante Au* flriam popalatus fucrat, à militibus Cæfaris, cum ii^autius ob* erraret, cum c-tade reicëtus, eum Mathias inclufum in quandam munitionem arftiflimè obfedit.

Frater Henricus eum liberaturus accefîerat, fed fruftra labo* rauiu Vicflorinus tarnen, deceptis ftationibus vigiliarum, elapfu^ eft. Arecs verb amp;inuniriones inultæinprimaoraBohemiæ,amp;in Morauia, Matbiæ deditionem fecerunt» CafimiruSjqui videbat prcmi GeorgiuntjCalIidè conatus eftipfi dctrahereregnum» Po* ftulauit enim J vtvni ex filns fuis regno cedcret, ita enim tam gra* ue bellum commodiflîmê polTe iedari. Sed Georgius, qui technas illas fraudulentas deteftabatur, hoc fe fadurum negauit» r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O

ïn Silefia Vratislauienles cum focijs expugnarunt dirue* siUJiicpopu= runt arcem Francofteincnfem» Eodem tempore ex vtraque Lufa^i luf truciddtur tia, concitante vbique plebem Rodolpho Epifcopo, collecfla eft infintbus Bo» multitudo fignata crucc, illi« magna mißt auxilia Henricus Frei* ftadienfis Glogouia SC Freiftadio ; verum imperitus ille populus, dum fibi parum cauet, magna édita ftrage repulfus eft, èC plurimi ex fubditis ducis Henrici deiÏderati»

Rodolphus Epifcopus eadem æftate Principes Olfnicenfès amp;nbsp;Fridericum Lignicenlèm, quibus ingrati erant illi tumukus, e* milfo fulmine excommunicationis Ecclefia exclufit, quód non fer* rent opem cæteris in profligando Gcorgio. Inuenio annotatum, eo etiam anno ternbilem coyfpccQum elFeCometam, amp;fquideni Leodimn urls nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terrarum pene vniuerfus, bellis amp;nbsp;cædibus hominum tunc

/ófolt;egj(4(«r concuticbatur. Nam amp;nbsp;in Gallia circumferebant arma jGalliac rf carolo Bwo Rex Ludouicus Vndecimus,amp; Carolus Burgundusjqui hoc anno Leodium, vrbem potentem SC claram, quinto anno belli captam exuflît, magna hominum muhitudine trucidata,aut in flumen pro* ietfta,

Fridericus imperator, pofteaquam Gbi fccdere nouo coniun* ' xerat Mathiam, de quo ita bene fperabat, vt eum appellaret filiurn fuum,eiqueabiens Auftriam tanquamtutoricommendaret,pro* feduseft in Italiam: cuius itineris caufa vulgo quidem ferebatur elfe religiofum vo|um , fed Cæfar vir omnium prudentiffimus . Pontificis autoritäre res fua? ftabilire coram cogitabat. Refpub» habuitci honores exquifitiflimos,quam vrbem fecundo fir denuo tunc rcuifcbat » Celebris fuitfermo ætateauorum noftrorum, «duRomtim, Fridericum inter epulas narrafle, ft quidem Rempub: Vcnetam amicb complexurum, ftios aytem filios amp;nepotes graues futures efle hoftes eiufdem*

Romam venir Pridie natalis Saluatoris, 8C vt hoc etiam an* notem,tanquam exdnplum eximiæ pietatis^in principibus vete* ribus J ingreifus eft vrbem hora quinta nodis, ficut ab occafu Solis folent numerate horas Itali amp;nbsp;Silefrj. lam tunc autem, pro more illïu^nodis, Paulus Secundus Papa precibuscantibus nodurnis in æde Diui Petri præfidebat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nihil moratus

iridutus ornatu, vt nominant, Diaconi, biftoriam Euangelicam vriderid cx» de nato Chrifto pubÜcè cecinic, cuius initiumcft : Exqcedidum f(ris pietéf,

Cæfare Augufto» Paucas deinde horas ad lucemvfque,in aula Papæquieuit. Mane autem ab orto foie pompæ miflæ Pontifi:« ciæ, quæ mirabili curn ftrepitu SC fplendore peragitur, indutus or* namcntis Cæfareis, ad vefperam ^fque aftitit»

Sequentibus diebus cum Pontifice amp;nbsp;Senatu Cardinalium multa fecreto tradauit, denunciatum tarnen eft, eumà Pontifice pro fe amp;nbsp;filio Maximilianogt;confirmationena regnorum Hungariæ Ôi Bohemiæ petiuiffe, rogaffe etiam Pontificem, ne ratam haberet pacificationem Prutenicam inter Cafimirum Si ordinenijquæex« prefia videbatur vltima neceflitate, falt;fla in detrimentum Im* péri] Germanici. Sed dum optimus Cæfar obit Italiam, amp;nbsp;prac* fidium quærit à Pontifice, cui fuamodoMonarchia caraerat,in* tereain Bohemia ea faéta eft rerum conuerfio, vt Fridçricus Ma* thiac grauiter inciperetfuccenfere.

Ineunte enim vere anni 1469. Mathias ducens exercitum grlt;(« 16000, honainum, in quo erat equitatus decern millium,adortus Bohemiam 8c Morauiam Georgq, ita crudeliter prouincias illas deuallauit, Vt ab omni hominum meçioria,Bohemi cladem triftio* rem fefe non expertos elfe dicerent»

Georgio deerant vires,quas tamrapido fluminipolTetopgt; ponere ,impetrauit igitur à Mathia colloquium, eumt^ orationc valdequerula ScdemilTa affatus elfe fcribitur» Qpæ meapec* ©• cata in te tanta funt, inquit, optime mi fili, vt in me ita afpere fæui* Georgij re« , re ftatueris, qui te ex carcere, vbi vitæ 8^ necis tuæ poteftatem ha* S“’” bebam, ad locuples regnum emifi etiam filia n»ea nuptum tibi data,tu verô nunc, proiedo omni humanitatis fenfu, mihi dignita* tem amp;nbsp;vitam eripis»

Mathias generofè refpondit :Nullo priuato odio, inquit,in te incenfus fum,fed quia Pontifex caput Ecclefiee, tc,tanquamhæ* reticum ÔC hoftem Ecclefiæ, damnauît, regno deturbauit, mihi^ mandat,vt te excutiam, 8lt;accedit etiam autoritas RomaniCæ* faris, ego tanquam Princeps pius Sireligiofusobedio. Georgius, lacrymis obortis,Mathiæ refpondit: Deus,qui eft infpedorSC / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iudex cordium, teftis erit meæ affectionis, ille mihi benignè tri-

buet,vt in verafide ÔCagnitionc ipfius ex bac vitamigrcm:Oro autem te, pacifcere mecutji paucorum dierum inducias, amp;nbsp;vocata ad te legatos Pontifiçios, ego ipfis audientibtfe meam innocentiam demonftrabo»

Alfenfus eft Mathias, t|ui, etfi erat afper, tarnen libenter par* cebat fupplftibus. Conftitutus eft dies colloquio,quar^is Aprilis, in vrbe Olomocenfi^ô cum acccffiflet Georgiüs,diucrtit in vici* num oppidum ^térnbergam» Inchoata eft ibi quidem tradatio,

fed cum videret Georgius,Epifcopos, qui aderant magno numero, omnem fpem pacis interuertere, petijt vt ipfi Reges foli inter fefe colloquerentur.

ObtemperauitMathias, 8^ ita duo Reges in vicino prædio fæpe 8^ diu collocuti funt. Etfi autem non prorfus conftabat,quid ibi adum effet,tarnen apparebat,Georgium conqueftumdeCa;» fimiro, quo effet defêrtus, ÔC qÄi, ipfo exclufo, conaretur filiutn in Bohemiam collocarc, Mathiæ etiam fpem iucceffîonis, præte* n'to Cafimiro 8C Cæfare, feciflè putatur. Fadæ iunt igitur indu* ciæ in vnum annum, v’t interea de conditionibus perpetuæ pacis ageretur.

régis Oftendit Matbias eo in congreffu exemplum Principis gene* ingeiiuttas. rofi verè heroici. Comitati ipfum fuerant Olomuciam in vrbem vfque duo Georgi) filrj, Vidorinusamp;^ Henricus, alletfli régis co* mitate, 8c bencuoientiæ fignificatione* Hoc cum odoratus effet accipiter,Iegatus Ponrificius, regem adit, eum^ nomine Pontificis orat,faceret tandem finem difficilis huius belli,amp; totumorbem Chriftianum periculo, focios verograuiiîîmisfumtibus liberaret. Mathias inopinata petitione motus, proloquere,inquit, Pater, quanam ratione exiftimes nos vidoriapotiripoiïè. Equidem ego viam talem non du in reperio,gui video Bohemiam viris amp;muni* tionibusegregiemunitam, diu adhuc noftros impetus pofte fufti* nere. At tu, inquit legatus, filios Georgi), qui incaute vrbem intrarunt,detineto: hoc enim modo pater,cuius ipes omnes ex filijs pendent, poteftati tuæ fefe permiitet, Nec tarnen perfîdiæ crimen fubibis, cum illis falutem 8C reditum non promiferis»

Mathias irwitatus ftclerato confilio facerdotis: Apagete, in* quit, facerdos, neque ego hoc modo fidem meam regiam con* taminauero. Comiter amp;nbsp;amice ego adolefcentes regios in via affâ* tus fum, ipft^ fidem meam 8C ftrmonis benignitatem ftcuti, vrbi feiecrediderunt, h^s egonunquam fefellero,neque magis vultus meus, quam expreffa oratio Vel fponfio, mendax futurus eft, cum fimulatio infidiofa animo verè regio fit maxime indigna, Tibi etiam,ne pofthacin regnis meis talia confilia ièras,ièriô veto, At^ ita Rex adolefcentes, honorificè donatos, patri remifit,

^Eorgius plenus bonaipedomum proficifeebatur. Interea Epi* '^icopijCjpi nullam mentionem pads tolerate poterant, perfece* runt apudquofdam ordines Bohemiæ, vt etiam inconfulto Cæfa* re,tertio Mai),Mathias Olomuciæ renunciaretur Rex Bohemiæ.

ANN ALE S SILE SIÄ. ... - 177 Mathias aliquandiu tergiuerfatus, tannen,cum putaret placalt; ’ ri poffe Georgium,qui fimik aliquid propofueratjregnum accepit, amp;nbsp;digitis pro more in codicem Euangeliorum impofitis, iuraui't fe Mdtbw re« dominaturum fine iniufticia Sgt;C crudelitate. Fada eledione, Ma* tbias vrgentibus Epifcopis profedus eft inSileßam. IngrefTuseft Vratislauiam z 6, Maq, qui fuit dies fêxta poft ferias fandæ Pentes coftes, adduxit equitatum quinqut millium, in quo fuerunt Prin* cipes magni nominis. Dedudus eft i nobditate amp;nbsp;populo ad pon* tem vfquc Viadri, vbi ab Epifcopo amp;nbsp;facerdotibus exceptus eft : Mathias equo defcendens ofculatus eft rcliquias Sandorum obla* tas ä facerdote J tandem templum intrauit, ix. peradis lacns cantios nibus J in curiam Cæfaream diuertit.

Reperio apud Mathiam tuncfuifteVratislauiac Principes Silefiæododecim. Venit etiam eô Albertus Marchio Brandebur* genGs : is honorificc fuit acceptus à Rege j amp;nbsp;reconciliauit Mathiæ Fridericum Lignicenfem, nepotem fuum, quem Rex in Ducatum Fridericut ilium collocauit, ÔC nauauit deinde Fridericus Mathiæ egregiam ^^^^î^ operam in bellis Dohemicis ôi Polonicis. nbsp;nbsp;Calendis lunq ciuitas ugtticë»

Vratislauienßs lurauit in verba Mathiæ, earn deindefecuti funt fwi4 Principes, Si alq ordines, cum Silefiæ turn Lufatiæ. Mathias etiam V ratislauia cxcurric,amp; fepulchrum beatæ Heduigis inuifit.

Régi tune nonbene conuehiebat cum Conrado Nigro Olfnigt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

cenfe, lohanne Pribufienfe, qui adhuc Georgio fauebant. Quin« tolulfj Mathias Vratislauia digrediens, in Morauiam redqt. Ge^ orgiusRexPragæ quidem iftos conatus Mathiæ ægrè ferebat,fed tarnen,ne ipfe induciasrumpere vidcretur,quiefccbat. Cum autem menfe lunio denuncialfet illi Mathias,non le pofle yn pet rare vfum facri calicis Bohemis à legatis Pontificqs ficut promiferat,Geora gius amicitiam ipfi renunciauit, atque ita aftentiente Rege,5lt; pro« ceribus regni,qui erant partium Georgq, eledus eft in Regem Bo# hemiæ Vladislaus, filius natumaximusCafimiri.

Cafimiro hæc eledio denunciata eft 19 Julrj, fed fuerunt ad« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C4

iundæ taies conditiones : Georgius teneat regnum vfquc ad mor^ï f »»'« tem, illi fuccedat Vladislaus : Cafimirus interea impetret â Ponti« fice, vt Georgius legitimo modo audiatur, aut ß hoc non obtine« cont« tur,contra hoftes eum quofeuneg defendat* Reginæ lohannæjcon« tbîrfw* iügi Georgq feruentur bona dotalia, filrjs fui ducatus, proceribus regni magiftratus ôc honores, quos habuerunt fub Georgio. Cafi« miro non placebant omnia, amp;nbsp;dehortabantur «um ab amicitia Ge« orgq magno ftudio Êpifcopi, tarnen ne videretur faftidire Bohe* ç • mos ^mifit legationem Pragam, quæ de illis conditionibus cum Bohemis ageret*

r Mathias renerfus in Morauiam, nadus eft Vidorinum fili« um Georgq,qufcumexerçitu vaftabat Morauiamjcumprofliga«

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;turn J Si

vjïîomi« turn, Sé demum 29, lulrj captum mi fit Budam, vbi per bienniuni Georgi/RegK fuit in cuftodia* His relîus perfecflis, reuifît Hungariam, turba* Cafimirogt;qui ilîi vnditj fubmittebat aduerfarios» Nam

proceres regni ab eoabalienabat, Sé Stephanus Valachiæ Prin* cepSjfocius Cafimiri, Tranfîyluaniam populatus fuerat,

Interea autem dum Rex nftdetur turbis Hungaricis, grauitet foît afflidla Silefia, Sub initium enim Septembris, Henricus Mon# genfis acerbe ftcrbergenfis y filius Georgrj, viturus iniurias patris, colledo exerlt; depopulate citu Sikfiam inuafit : Vrbes quidem, Sittauiam, Laubenam, Boles* silejtatn. lauiam, Goltpergam, Hannouiam pecunia muldauit, lèd omnia bona facerdotum, Sé pagos plurimos diripuit, Sé exuflît»

Metuebat fuæ ditioni Henricus Freiftadienfis, ideo colîeélis coprjs non contemnendis, proceiïit ad Lubenam, vt opponeret fc Henrico irruenti î fed is deflexit in agros Vratislauienfes,vbi rapi«* nis flamma Si ferro cundla deuaftauit. Sæufjt autem inprimis in prædia Epifeopi Si Sacerdotum,qui erant flabella huius incendij.

Mathias re cognita, etiam pecunia Silefios iuuerat, vt feCe op^ ponerent hofti,fed ea fuit ordinum fegnities, vt nullamitterentur auxilia^ Occurrit Henrico Monfterbergenfi in Morauia cum tu* nfultuaria manu fuorum Mathias : fed à Bohemis vi(fius Sé fuga^ tus eft* Vratislauiæ magnum periculum fuit de feditione^quia pro* milcuaturba vociferabatur,confilt)s Epifeopi SiSenatus accerfi* turn elfe Mathiam, Sé tantas clades regno attradas»

iiiatbia Rei Ardente eÿ bello, Sé fatagente Mathia, venit aâ Regem qui* gtsmgeniurn dam ex familiahbus Georgrjjqui ferro le Georgium confîxurum apertum, fpondebat, fi à rege premium aureorum quinquies mille fibi pro* mitteretur» Mathias,lcripto chirographo,argentum,quod po* ftulabat, pollicitus eft. Promifit etiam vberiora, ii quidem præ* ftitilfet i quod in 1/receperat» Non multo poft nunciauit idem net * î gladio quidem Georgium, fidis fatellitibus ftipaturn, iugulari non polTe, fed eundem veneno certô,modo hoc iuberet Rex, fefc fublaturum. Mathias verone venena Georgiomifeeretedixit,Si addidit, deledari fe voce verè heroica Fabricfj, qui dixerat, Ro* manos ferro nonvenenis pifgnareconfucuifle,exemplumq?illius imitatus,monuit Georgium,vitaret venena,nullis^ cibis,nifi prias à fidiftimis præguft^is,vteretur» •

Stephani va^ Tartan eo anno elRifi in Prouincias regni Poloniæ, fupra fl£inTar‘ millia hominum in leruitutem abduxerunt, Attigerunt: ctu am Valac^am, fed Stephanus Valachiæ Princeps, quo tunc vix alius fuit Dux bellicofior, ex loco oportuno TaxtacQs adortus, ingenti ftrage cos profligauit, capto filio Regis Tartan'ci : eum

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pater

pater poftea, miffa legatione, in qua erant centum oratores, repcf tt)t,addita graui comminatione, Sed Stephanus, vir non modo imperterritus, vcrumetiam crudeh’s, Regium filium in confpecflu legatorum in quatuor partes diflecari curauit, legatos vero palo transfixit, vnotantum refedis naribusamp;auribusadfuumresem remilTo, qui hiftoriam rd geftæ exf^neret*

Eadem hyeme,fluminibus omnibus glacie concretis,Turci irruptione faóla, oras maritimas Hungariæ per Sclauoniam ad vfque Ciliam atrociter amp;impune vaftarunt,cumCæfar ÔC Ma« thias, arte Romani Pontificis, alrjs bellis elîèntimplicitû Initio ans ni 1470. Mathias, qui formidabatiram Cæfaris , conatuseft cum placare, inuenio annotatum, Mathiam, qui inter alios in luo cos mitatu habebat Fridericum Principem Lignicenlem , acceflTilïè Viennam ad Cæfarem, neque tarnen fada eft concordia. Nam pauló poft CæfarmißtlegatumadCafimirum,qui Mathiaobfîs dente omnes vias, vix potuit penetrare in Poloniam»

ter ipfum effet complexus Cælar, quomodo ilium iuuilTet fua coras ^uertitfc raendatione apud Pontificem: verum ipfum ardentem cupiditate abamidtin iniufta proferendi Impertj, Cæfari nan feruare pada, concitafTe i^athiie, etiam feditionem in Auftria contra Cæfarem,vt hoc modo ipfum diftineret. Quare Cæfarem deinceps Mathiam dcferturum, amp;nbsp;quæfiturum amicitiam Polonorum»

Grata fuit hæc legatio Ca(îmiro,quialioquifocietatcmCæs fan's expctebat. Mittit igitur idoneos homines ex fuis in Auftris ara, qui fœdus cum Imperatore faciant, etiam de affînitate mus tua délibèrent, VerUmeum Cæfar Regem HungSriæ fefe fcribes ret, Senatus Polonicus fœdus illud non probauit :quia putabat fis lijs Cafimiri deberi fuccelTionem in regno illo.

Mathias hoc anno fuit occupatusinpacan^o fuo regno, amp;nbsp;colligenda pecunia. Nam amp;domeftic^ feditioncsipfi, artePoIo« noruin, concitabantur, SC fuperiori anno magnos fecerat fumtus. Interea Georgius mediocri cum fuccelTu percurrit Morauiam, 8d ex altera parte Henricus Monfterbergenfis Silefiam ex ditionc Glocenfi acerbè rapinis 8c flamma ve^auit. Mandante rege Mas thia,vêtus moneta edido prohibita eft, amp;nbsp;exeufa noua, amp;nbsp;quidem adhuchodie extant tales groflTi. lubente etiam Rege,aliquapecus niæfumma,vtpopulu§oppreirus miferijs belliJrum placaretur,in multitudinem conieda eft.

Pontifex, qui erat fax taftti ciuilis inccndfj per Europam, cum intelligeret, rftalè audire fc, quod fuis confilqs attrahere^ confîr» maret arma 'îmrcjca, eô^jcrduxit V enetos, quibus tune Mahomes tusgrauis erathoftii/ô^reeens Chakidem illis ademerat,vt Mas thiam

thiam cligerent Impcratorem in bellumTurckum,jpfi^fumtus Midthiâtre= promittcrent* Intelligcbat Mathias confih'altalica,quæipfumita tituluw irretirc cupiebant bello Turcico,vt progrefTus in Græciamjinde

poflet explicare, nifî bello exfententia confedïo : neque folum ^co. °vires fuas metiebatur, quæ valde impares erant Mahometo,veruit etiam meminerat Vladislaum Polonum delèrtum deceptum fu* ifleabJtaliSjSd videbat inhiare«iuisregnis,ab omnibus partibus, hoftes inteftinos, eofque grauiflîmos. Ideo,quod olim dictum eft, Cretizans cum Cretenß, refpondit, alTenfurum fe poftulatisjinodo Veneti prius oram Dalmatiæ, interceptam à Pannonia,reddcrenL Ibi cum Veneti tergiuerlàrentur,nihil fuit perfetftum»

jAnnus i4zr. rurfusplenusfuitingentibusmotibus. Ma* thias J cum hoftes cxperiretur T ureum, Fridericum Cæfarem,Po* lonum,Bohemum, Stephanum Valachum, amp;domiglifceretfedF tiOjftatuit tranßgere cumGeorgio,mifertus infœîicicaus ipfius. Promittit igitur illi regnum ad mortem vfque: Vidorino filio Iibertatem,8^ dominatum aliquem in Morauia autSilefia. Placuit hoc vehementer toti Bohemiæ, iam nemo cogitabat de accerlên* ceorgij Ke» do Polono. Sed gratum nomen pacis mors Georgij conturbauit, znmori. isconfedusfènioamp;ærumnis, nbsp;nbsp;nbsp;Martij ex hydrope deceflît.

Fuit vir cupidus gïoriæquidem, Sc vaferrimus, fed alienus a iæuitia,S^conftansin fua religione,äquanecoftentationeopum, nec vllo metu periculorum potuit auelli ♦ Monumento Adrian! V L Belgici, Pontificis Romæ inferiptum eft : Hic nihil fibi in* fœlicius in vita duxit,quâm quod imperarctî itaprofedolong^ fœlicior fuiflet Çieorgius,fi nunquam regnaffet» Corpus pro more Principum vbi euifteratum eft,deprehenfum eft,mediam fermé epatis partem fuifTè confumtam, eâque cccnofæ cuidam putrilagi* ni fimilis fuit. Inuenti ftint etiam calculi grandiufculi in fellis vc' ficula.

Pontifier), tanquam oilentum æternæ damnationis, hoc (par* fèruntjlèd notum eft, hydropicis hoc modo fenfim colliquari Sé abfumi epar, lapillos vero cum in bill's folliculo, turn in ipià epatis mafia,in ieiftionibus Italicis crebrd vidimus: quod ipfum nos com* monefacere debet, primam g;eneris humani originem efiè ex ma* teria ccenofa ÔC lapidofa, tandem fore^ vt corpora noftra rurfus in lutum tranfmutentur» Rodiezana mon'ens quindecim diebus regem præcefferat. • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Etfiautem fortaflis fua habuit vida: fitut impetus ardentes, 8^ grauium negociorum moles, non /emper fine erroribus proce* dunt, tarnen certum eft, fabellas, quæ de horrenda ip^us deceflîo* ne euulgatæ funt, confidas efiè â Pontifîcijs, hqftibus Boheipo* rum ♦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;♦

In Bohemia ordines in diuerfa ftudia propter creandum no« . uum Re^em fcindebantur» Nam alq cupiebanc Mathiamjalr) Cæ« farcni,alq Polonurn, alrj alios. Albertus Princeps Mifnenfis, cui amp;nbsp;ipfi iuris aliquid videbatur cHe in illo regno, cum exercitu yooo. Bohemiam ingrefîus eft, amp;nbsp;denunciauit proceribus,vt liberam fa* cerenteledionem,feipfis præfidiofuturum. Tandem arteBohe* morum Huffîticorum, qui Mathftm ôô Cæfarem, tanquam nimis acres propugnatores aulæ Pontificiæ, oderanc, comitia in montes Cuthnos translata funt: ibi inter magnas rixas amp;nbsp;confufiones, aut ipfe CaGmirus, aut Glius natu maximus acclamatus eft Rex Bohe« miæ. Mouerant conGlium legati Poloni, qui promiferunt, CaG« mirum pro fua autoritäre placaturum efle PontiGcem,amp;S abolitu« ni rum omnia edióta édita contra illud regnum. Præterea polliciti regniwnBoa funt, Vladislaum exoluturum débita regni, quorum fumma tre« centa millia aureorum excedebat. Mifta eft ftatim legatio Craco* uiam, quæ accer Guit Vladislaum.

Interea'Mathias, qui cognita morte Georgq, Iglauiam vene* rat,8lt;fruftraquofdam expræcipuis proceribus fuarumpartium I ad comitia miferat,â legatis Pontificijs, qui Romana diplomata profercbant,in Regem Bohemiæ confecratus eft. Deinde celcriter in Hungariam regreflus eft,vt colligeret exercitum,quem Vladis* lao profedluro in Bohemiam,opponeret. Interea Fridericus Ligni# cenGs, amp;nbsp;Iohannes PribuGenGs, qui militabant Mathiæ,amp; præte* rea Francifcus Hagecus,qui erat Duxbelliapud Vratislauienfes, cum copqs fubitarijs Bohemiam grauiftîmè deuaftarunt,graffati in bon a illorum, qui Mathiæ aduerfabantur.

Albertus MifnenGs, Ernefti Ele(ftoris frater,rebus hoc modo in Bohemia turbatis, domum redfjt, Pater CaGmirus Glium Via« dislaum inftruit ad profetftionem Bohemicam, eô quidem maturi« us, ne eum anteuerteret Mathias, qui hærebat adhuc in Hungaria, amp;occupatus erat infedandisinteftinismotibus,quosipGconcita« bat CaGmirus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

ProGcifcitur Vladislaus ex Polonia cum equitatu feptem p^rucniHtf millium, peditatu duorum millium. Adiunxerant fe ipG in primo Bohemiam. aditu SileGæ aliqui Principes, inimici Mathiæ, inter quos erant ptæcipui Olfnicenfes : raptim verô tranGbat ,quia metuebat Ma« thiam, ne is eum confequerctur. Et jjroperauit quidem Mathias magno ftudio, fed extremum agmen adipifci vix potuit non pro« cul à Glocio : atcç ita Vladislaus à Bohemis ib^eum expedantibus cum exercitu,rcceptu^ft,amp;^ Pragam dudus.lmpoGta eft ipGcoro« vladislao im* na regni Bohemiæ 16. Augiifti,ab Epifcopis Polonis,quos deinde pcena excorryuunicationis affecit Pontifex.

Autun^Jhuius annifulGt Cometa per quatuor leptimanas ^0«««copiante ortum^li^, petcurrit Ggna Virginis amp;nbsp;Libræ: putabatur jpidtur,

accctiftis efïè 8lt;f regi Marte» Denunciauic vaftationcm ærum* nas Silefiæ. Cafimirus, vt Mathiam diftineret domeftico bello, conciHauic übi iludia quorundam procerum Hungaricorum, il li fada con/jairatione, accerfunt adregnum Hungariæ Cafimirum filium, quem pater inftrudum exercitu viginti millium in Hunga* riam mißt : 8gt;C erat plenus bona fpe, Mathiam ex vtro^ regno,Bo* hemiæ ÔC Hungariæjpoflè excuii*

CdßmirM fi- Habuit in caftris ilîis quadringentos équités Silefios, quos ei4 liutregii Po= Oucatu Glogouienfi colkdos, adiuuante eos Principe Primislao ^citèr'tàuddit‘ Ganoni'co,ducebant Abrahamus Baro Donauienfis, Sdlohannes Uungariam. L^ftîus. Scd expedi'tionis illius exi’tus fuit l'nfauftus. Nam Pn'n* cipes Hungari, tern'ti' â Mathia, nihil fefecommouerunt,amp;Ma* thias munitiones limitaneas præfidijs firmis tuebatur,amp;f Polonos mora frangebat» Hycme per ocium exada ,80 profufapecunia, quam aduexeratCaßniirus,fubinitium noui anni reduxit exerci* turn in Poloniam*

Mathias vero, edodus de illo receptu, qui erat ßminimiis fugæ, adortus eft eos, interccpit omnia impedimenta exercitus, 8^ plurimos equos adeptus eft : Poloni vero cum fuo Principe,ingio* rq, 8^ cum clade domum redierunt, Interea dum ita diiîident, 8^ cruorcm ciuilem funduntChriftiani Monarchæ,Mahometus vfus ca occafione,emißt Ifabecum,magiftrum cquitatusEuropæi,viruin Wihometut itnpigrum SC immitcm, qui non folum oras maritimas Illyrici, ve* lateuadat j-um ctiarn Prouincias Auftriæ ad ipfos vfque Italiæ limites, fada chn^atw* rniferabili populatione, percurrit : 8^ cura diu in Stiria ,j8lt;^.tota ilia vicinia vagaretur,fchbitur abduxific vitra quinquaginta millia hominum»

Fridericu? Cæfar, qui erat Dominws illorum Iocorum,age* bat tune conuenius ordinum imperrj Ratisbonæ,8lt;^proponebat Principibus controuerfiam de regno Bohemico, vbi, etfi legati Pontificij 8c Mathiæ valde intercédèrent,ne Cæiàr probaretek* dionem Vladislalt;,quam pontifex dicebatefîefadam abhæreti* cis, odio religionis Romanæ,tarnen,cum Cæfar vehementer iraf* ceretur Mathiæ, fada eftinclinatio ad Vladislaum : vndepoftca luduofa bclla in Auftria iecuta funt, amp;nbsp;Pontifex irritatus in Cæk* rem, non modo optimum 8ôplacidi(ïimum fènem ,afperrimeper literasobiurgauit, verume«am Mathiam contraCælàrcmquan* tum potuit armauit»

cometddenuo MenfèIanua|'io8CFebruarioann» 147z. rurfus confpedus conßedm. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cometa, per quinque Septimanas, qui, vt annotatum eft à Sa*

cerdotibus,fuic Pogonias. Fulgebat poft Solisoccafum amp;nbsp;va* gatus eft per figna Zodiaci tria, Aquarium , Pilcesamp;^ Arietem» ludicatuii? eft tuncexcitatumSôdudumeumftiifïèàlVlercurio 8^ f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Saturno; Portendic clades præcipuisEurepaç^reignl^jGalliæ,Bel*

gicOjHungarîæ amp;nbsp;Poloniæ, Secuta eft ingens aen’s ficcitasjîta vt skci^^ acris magna Ruminacxaruerint, amp;nbsp;plurima paffim fuerunt incendia, nbsp;nbsp;mußtati.

In Pannonia Mathias deleuit reliquias cxercitus Polonici, puniuit etiam feditiofoSjÔ^ Epifcopos, Strigonienfem amp;: Quinque« eccleßenfem,qui fueruntautores confpirationis,ita terruit, vtex fl^tEpifco. moerore animi Apoplexia fuperueniente extinguerentur, CaGtni« «gm. rus autem Rex fuit in magna follicitudine propter res aducrfas filq J egeftatem fuam.

Cum enim vrgerctur multis bellis,adeo tarnen erat inops,vt, caftmîriTer» ficut narrant fcriptores Poloni, deeflent ipfi fumtusad quotidia« num vidum. Et cum equitibus, qui fuperiori anno in Pannonia militauerant, inter quos Silefrj etiam erant, non foluerentur ftipen* dia,omnia itinera in Polonia fuerunt infefta latrocinqs,

Cæfar princeps fagaci{rimus,reuerrusà conuentuRatifpo# nenfi, motus precibus Pontificis,8lt; quod cuperet Mathiam bellum transferre in Turcos, oftenditfe non abhorrere à concordia, In pa* dis fuperiorum temporum promiferat Mathias Cæfari, fefe non dudurum vxorem, vt fucceffio in Hungaria Cæfari eftet ccrta, ea conditio tunc ipfi eft remifla, fada etiam fpes de confirmationc regni Bohemici. Alebat ita Cæfar beneuolentiæ fignificatione prldericut vtrumque, Hungarum amp;nbsp;Polonuna, 8^ ipfe iam tune rcfpedarc cœpit coniugium Burgundicum î vbi Mathias, cui optimè cum Carolo conueniebat,poterat eum impedire,

‘ Venit deinde in Poloniam, miflus à Sixto recenti Pontifice, vir magnæ dignitatis per Italiam , Marcus Patriarcha 8C Cardina« Iis Aquilegienfis Venetus, vt conftitueret pacem inter tres Reges, 8^ accenderetbellum Turcicum, Mathias, etfi profpcritas præ«« fens ipfi addebat animum,tarnen Cafimiro pctentÂnducias aliquot menfium, aftenfus eft : amp;nbsp;ipfe magno apparatu moliebatur bellum Turcicum. Sed cum legatus Pontificius,de pace nihil efficeret,Ma« thias pecuniam, quam grandem corraferat, referuare ftatuit in bel* lum Polonicum, quod omnino futurum vidtbatur, Atque ita rurfus domeftica difeordia, occafio, rei præclarè gerendæ, amifla cft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Hufiancanus enim Perfarum Rex,genereTurcus, Afiam minorem pcnèomnem vaftauerat ferro 8^ flamma, captis vrbibus giww crcwit præcipuiSjTrapezunte amp;nbsp;Sinopoli,*lshortabaturChriftianosre« inteflmis ges, vt, dumipfe Mahometum in Afia retineret, illi Græciam nu« datam robore militari iauaderent, Sed fruftra hæcoccinebantur Regibus, quorum awimi domeftica ambitione 8*: odqs ardebant.

Nam Mathias,Rex pîenus fpiritus feruentiftîmi, cum audiuif* fet proponf à Cafimiro conditiones pacis fibi incommodas, renun« ciauit ipfi |fe»l^atqs ,nihil opus efle tali pace, fe propediem Cafi*

quot;quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;On nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;miro

-rurci btißb dus Turcicus, qui putauerat reges procefTurosin Græciam, amp;iu=« mefaciunt copias atmaucrat, ne eilet ociofus, trip!ici excurfione omncm udflitMem, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sclauonicam, Iftriam,6d ilium Italiæ aditum, qui forum lulij

nominatuFjad ipfum vfque oppidulum S.DanieIis,quod vix bidui itinere ab vrbe Veneta diftat,depopulatuseftjamp; abcgit vitra 12000» hominum, nee vlla in tanta voluntatum diftradione, illi oppoiiia eft defeniio»

In Ducatu Saganenfi Silefiæ inferioris, crudele eft editum fa^ cinusjquod altero libro exponetur* Anno 1473. Cardinalis Venetus,Niiræ,Tropauiæ,amp;: alibi, multum laborauit de pace conficienda inter reges, fed eo fucceflu, qui iam olim fignificatus eft: Nullafidesregnifocqs,omnislt;^ poteftas Impatiensconfortis erit. Tandem cum CafimirusMathiæquofdamlatronesimmifift fetin Hungariam, tota fpes pacis turbata eft.

Erat in Pannonia agmenquoddam militum, colledorum ex varrjs populis,quod nominabatur Acephalum,iIIud,vbi domi oci^ um erat, aut vacatio à bellis, paftîm graifabatur : 80 cum Cæfari in Auftria quidam proceres aduerfarentur, latronesillifeditiofiso^ peramfuam nauarunt,amp;quiaputabaturhocfaclumMathianon . nefeiente, Cæfar denuo illi grauiter fuccenfuit, Attraxit etiam ad fe ex illo agmine manum Polçnicam, eam^ clam auxit amp;nbsp;inftruxic Cafimirus,eamque inPannoniammifit, vt Mathiam domi reti«» neret.

Sed Mathias,tanquam minime cundator,colledis copfjs non magnis, Polonos non difficulter vielt, rccuperatis omnibus locis, ijun drier nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;®^c*^’P^uerant,8^præfidqsinlimitibusfirmauerant. Acb

Po/w» dc£rgt; didit autem Mathias ignominiæ notam præfidiarijs Polonis. Erilt; iißime puit illis arma ,«ttribuit in manum fuftes, eosc^ ira armatos in pa* , triam remifit. Nobiles ex illis iurauerunt, etiam pro rege 8lt;;patria fua, nunquam tarnen arma in Mathiam fumturos. 7 anta autem fuit acerbitas odij inter iftas genres, vt quidam præfedus Mathiæ, magninominis,ii^Jeret nunciari Polonis,le etiampœnasinferni æquo animotoleraturum, ihodo priusinfignem cladem Polono*! * rum vidiftet.

Fridericus Cælàr ea æftate congrelTus eft in vrbe Treuiro# rum,cum Carolo Biirgundico, qui hoc diu multum^ petiuerat, Fuitibiadum de multis rebysjamp;^ inter alia de coniugioMaximi*! lianiamp;^ Mariæ Burgundicæ. Sed perfici tunc nihil potuit. Nam Carolus nolebat pacifei cum Cæfare,nifi in pace fimul comprehen» derctur Mathias Rej^amicus Caroli. Cæîar v^ero, cui iam nuncia«« turn erat, Cafimirum graue bellum in Mathiam moliri, noluit af* fentiri : Præterea cum in omnibus rebas effet fpkndor plus qua'm Perficus Cÿ'oli,amp;faftusinorationc amp;geftu valdeir«Jccorus,ifa vt faftidire videretur tenuitatem Cælàris, præ fe fâJeiMttparfimo* - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uiam

niam æmodeftiam quandam Laconicam, feciita eft animorum ’ alienatio, SC Cæfar infalutato Carolo illinc difcefïîu

Reuerfus in Germaniam fuperiorem, Auguftæ Icgatis Cafi^ min promifit (è Vladislaoinßgniaregni Bohemici collaturum» Cardinalis Venetus propofuerac, vt vter^ regum, Mathias SC Vladislaus,Bohemia feCe abdicarent,amp; paterentur arbitros, vel Galliæ Regem, vel Carolum Burgundicum, vter caufam fouerct iuftiorem, fed hoc fruftra fuit» Præfedus Turcicus ex Bofna rurfus omnem fere Stiriam 8Ó Carinthiam depopulatus eft»

Sed in Afia Mahometum, qui omne robur Aiîaticum cons „ traxerat ad delendos Perfas, HufTancanus Rex Perficus duobus BxxperficM prælijs fuperatum fudit Sgt;^ fugauit, cxGs de exercitu Turcico «wjcùMdfco« y 6 O O O, hominibus, inter quos fuerunt ducfiores ordinum lyo* Mahometus territus tanta clade, non obtulit fefe amplius ad pus gnam, fèd ex caftellisjcxtrudis in faucibus montium,machinis beb licis graui detrimento Perfas affecit,inter quos fîlius etiam Huifan* cani difcerptus eft,

Cracouiæ eo anno mortuus eft Celebris Theologus Silefius Iohannes Cantienfis, is amp;nbsp;ob dodrinam, fua ætate, 8^ vitæ fandis moniamjfuit clarifljmus,ita vt eum Polortia pro numine poft mors nbsp;nbsp;rheolo«

tem adorauerit, amp;multaipfimiracu|^, Pontificianempcjaftcriplès giM Craco» rit» Fuiteius Apophteama memorabile, commonefaciens de mos deftia; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Etiam hoc anno fuit torrida aeris ficcitasjrebus terra nafcen* tibus perniciofajamp; magna fuit fecuta annonæ carita»» In celebri mes moriaapud patres noftros fuit annus 1474. quo duo Reges Ma« thiam Vratislauiæ obfederunt amp;nbsp;oppugnarunt^infcelici cum euen« tu, Hiftoriam rerum illarum breuiter recenfebo»

Sub initium Februari] Mathias, vt vlcifcerejur Polonum,qui toties ipiîlatrones in regnum immiferat^xercitum fex millium hos minum in Polonos armauit, qui fubito oras Poloniac vndiqg graui« ‘ tervaftarunt, Exufti funt fupra bis mille vici amp;nbsp;pagi, occupatæ etiam aliquot munitiones, amp;nbsp;multa millia hominum in Hungas riam abduda. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Cafîmirus Rex lénis, interca agebat conuentus fuorum ordis num,amp; fruftra difputabat de cohercenda licentia nobilitatis,amp; pus niendis homicidis, nec fuos potuit colligere,vt^epelleret Hungas ros. Pugnauit tarnen luis artibus,hoc eft,callidadexteritatc,8^ rurfus proceres quofdamHungariæ,præfertiminTran(ÿluania, quot;nbsp;fibi coniunxit^amp; contra fuum regem concitauit.Verum p^ló póft denuó fiebat n^tio induciarum, â quibus ne abhorreret Mathias, duæ eum caulæmduebanu Cupiebat enim prius pacare motus in« iij teftinos,

ANNALES SILESIÆ, teHinos, imprimis mctuebat Mahometum,qui tune grahdicunl excrcitu obfîdebat laizam vrbem,quæ parebat Mathiæ.Et quidem tantus fuit ardor huius regis,vt fubito arma in Turcum conuerte*' ret, quem tarnen feiebat robore ÔC multitudine longeefTe fuperio* rem, Nec virtuti defuit falutaris euentus.

Mahotwtuf Nam Mahometus, cum vrbem per aliquot dies acerrime,fed. ccditMathi^e fruttra oppugnaffet,certior fadfis aduentare Mathiam,bombardis uenunti. nbsp;nbsp;jp profluentem demerfis, celeri abitu cum ignominia in Thraciani

redijt. Inde apparuit, quam prodeflè potuiflet orbi Chriftiano re* gis huius vi2or, fi omiffîs ciuilibus bellis, Turcos,adiutus cæteris Monarchis, fuiiTet adortus.

, Mathias regrelTus in regnum, multos ex fuis proceribus af* flixit, ademtis illis oppidis 8d arcibus, quod exiftimarentur collu* dere eum Polono, cui propter moderatipnem facilitatem muld jobdtinef prj= erant æquiores. Interea ex Silefia etiam bellum Poloniæ illaturn u'adit'vcl'^° IohannesPribufienfis,qui ducatum fuum Saganenfem PrinCP iim tfictierem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Saxoniæ vendiderat, amp;nbsp;tune Mathiæ militabat, ex mandato

regis contraxerat exercitum fex millium bene armatorum. Senatus Vratislauienfis,ita iubente rege,mifit ipfi machinas bellicas, Depo^ , pulatus eft magnam partem Poloniæ maioris,incendit vicosS^ pagosfupra lèxcentos* Opgofituseft ipfiexercitus 12000, quem coîlegerant Palatini illius regionis, illi tarnen cum bofte animofe» amp;nbsp;inftrucfto bombardis non aufi funt congredi : ideo deinceps ad* modum contumeliofè in Polonia,ob focordiamamp;infidelitatem, tradudi funt,

Auxit autem earn fufpicionem Dux Iohannes,qui prædrjs Pa* latinorum parcebat, vt hac ratione eos magis inuifos fuis redderet» joh^;i/icsPrh Nullus auten»fuilfet finis illarum vaftationum,nifi lohannesin lufienfîs flammam in oppidoKifelio lapfus effet,vnde femiuiuus vix extra* pfiafKitin (ftus, amp;Stinauiam ad focrum rclatus eft. Cafimirustuncdefîdebat Pruffia^vbi Mathias etiam illiaduerfàrios conciliauerat; audita vero vaftationej^oloniæ,grauiter exarfitcontra Silefîam,eatm^ afpere caftigare decreuit, •

^afimrtapti^ {^dixit igitur expeditionem vniuerfalem regni, omne ro* bur fuum ad medium menfis Augufti fibi præfto elfe iuftît ; Via* dislao etiam filio, régi placido quidem, fed hebeti inopi, mißt in fubfidium belliSilefq 2-4000. aureorum,eum^ monuit,vtfubfi* nem æftatis ad Vratislauiam cum Bohemico exercitu accederet» Sed dum hoc modoindulget iræ Cafimirus,Sc parat bellum in gentem noftram,scerbum accepit nuiitium,qui tarnen âpropofito eum nec auertitjiiec permouit,vtcogitaret ée defenfione.

Tärtäri deult;( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tartan' enim infufi in vicinas Poloniæ Prouincias, traeînm

Polonia-milliaria centum,peruagaylunt,fcrro6^ flamma fæuientes promifcuè,8ôncminerefiftcnteinnumerabilem turbam hominum fecum raptauerunt. PoÛea^tl^tïTfama per Ru* ropam ?

‘ANNALES S I L E S I Æ. ïöpameiiuïgataeftjtrcs Rcoes omnibus viribus coîîedis bcHufn' ciuile inftaurarc,multi ex Monarchis intercedebant,amp; de pace age# bantj Pontifex, Carolus Burgundicus,amp; alij Principes» Verum Cafimirus,qui omnino fperauerat, Mathiam non toleraturum im# preflionem totius Poloniæ 8^ Bobemiæ,cum Hungari ipfum in Si« lefiam non eiïènt fècuturi, fuit alienus â pace»

Mathias, vt anteuerteretCafimirumjetfiadhuceratimpara«* de* tus,tarnen cito Vratislauiam aduolauit, nbsp;nbsp;ed peruenit 13. Septem# nMucnitvra

bris» Secutus eft eum poft aliquot dies exercitus fex millium ho# minum, qui diccbatur legio nigra, colleclus ex militibus veteranis lt;nultarum gentium,quos perpetuo alcbat in armis grandi cum fumtu» Poloni fegniter conuenicb3nt,amp; fine difciplina militari,atlt;^ domi gerebant bellum in fuos,præfèrtim in bona facerdotum»Ma# thias vero copias in vicinum agrum Vratislauienfem hinc inde di# ftribuitjVthaberentalimenta, fed milites, Hungari præfcrtim,gra# silcfid grdui» ues erant hofpites Silefiis, 8c pene minus tolerabiles quaiii hoftes» ter dffliän 4 militibus.

Rex, qui non abundabat pecunia, fæpe cogebatur conniuere» Dicitur appellatus efte ab Epifcopo,amp;:rogatus,mandaretmiliti#“IpjipZ busjvt parcerent prædijs facris» Rex fubridens, Optime pater,in# vrrfÄwx quit, tantae funt meæ huius tçmporis occupationes,vt ego non pof# P«» fim omnes coercere, oportet vos et»m partem aliquam commu# nium malorum ferre, amp;nbsp;cogitate non fruftra vos illud in templis fonare »* Pinguis eft panis Chrifti,præbebit delicias regibus. Extor# fitetiamdciuitatçipfaad i^ooo» aureorum»

Eodem menie venit Vratislauiam Erneftus Saxoniæ Eleólor» qui adduxit équités fexcentos,optime armatos, præterea in co# initatu fuo habuit multos egregios viros, dignitate 8C eruditione præftantes» Is perfuafit Mathiæ,vt dentio legato^ de pace ad Cafi# mirutn mittetet, amp;nbsp;ipfc diligenter per fuos intercedebat. Sed cum * dilata res eftet,amp;Mathias ignauaarmaCaGmirimetueredefriflet, Erneftus tunc nihil perfecit,d Cafimiro tarnen impctrauit, vt in vaftatione Silefiæ abftincret â Oucaty Sagane»ifi,quiipfi parebat, iurdt 'muerbd ipfc autem Pridie Calend. Otftobris publiée Vratislauiæ fîdem de# dit Mathiæ régi, propter Ducatum illum,quem d Johanne emerau Magis enim probabat caufam Mathiæ,quam Vladislai»

Cafimirus trahens exercitum 60000» in quo étant Lith# caßtniri ex» uani 8gt;^ Scythæ, fub initium OeftobÄs proceftît in Ducatum Opo# mit»s(iuent lienfem, SC graftatus eft in pagos, amp;nbsp;ignobilia oppidula regionis, quæ fermé étant deferea» Viadrum, qui ^dmodum exatuerat, facile tranfiuit, nec Ventauit Opoliam» nbsp;nbsp;Subindc tarnen in pabu#

latotes,qui incaute vagabantur,impetum fecerunt équités Mathiæ 8^ grauibtif affècerunt cladibus» Deinde Cafimirus caftrame# tatus eft ptope. oppidum Olauiam : ibi duodecimo CÄftobris me# diocrepræîîîim commiflumeft»

Mathiascni’m ante ortum Solis agmen fuorum cmiferat, vt ib lud antecurfores exercitus Polonici inuadereLSed cum illi elati pn* mo fucceffu, 8c magna Polonorum multitudine trucidata, progre* ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;derentur vlterius, accurrentibus fènfim pluribus, cum clade aliqua

in vrbem compulfi funL Mathias initio caftrapofuit in ripa Via^ drimcridionali : fed cum intelligeret, hoftem prætergreflùm cflc Mdtbiac^ftra flumen, tranftulit ea inripam ^uerfam prope Monafterium S» «(ƒ vrAtisUt Vincenti) : ibic^ diligenter fc communijt, ne incommode tempore ad dimicationem polfet cogi» 2 4. Odobris venit in caftra Caflmi«* vlddislduscu Vladislaus filius cum exercitu 20000. pedeftri ferme: Is ad

excrcitu ue^ Monftcrbergam grauia damna â militibus Mathiæ paiTus fuerat, tut m sde^ qyj infidijs magnam multitudinem Bohemorum deleuerant.

Vladislaus ea clade irritatus,Francofi;einumexufljt. Reges, pater Sd filius, poft mutuam lalutationem, cum tanto exercitu, qui roboriTurcico opponi potuiflet, profedifuntad oppugnandam Vratislauiam : amp;nbsp;primum caftris locum ceperunt prope flumen. Sed Mathias, qui ex fuis caftris perpetuo grandinegloborumex machinis ingentibus, Polonorum caftra verberabat, coegit eos vt retrocederent ♦

Cdfimiriu cr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;OmiflTa igitur oppugnatione deflexerunt ad Auftrum ad op*

«7fr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cccperunt. Sed

confilrj fccdus fuiteuentus. Nam cum ipfi reges ingenioô^ conßlijs bellicis parum valerent, nec adeflent fideles monitores in caftris ,.præterea eilet licentia deteftanda, culpa præcipuê Bohe* morum , qui nihil regem fuum reuerebantur, ad omnes partes ercotM^ßt^’^ quotidiefine vlla difciplina,autordine,multæturmæprædatuni dif(iplt»A mi- excurrebant : ex illis Mathiæ dudores amp;nbsp;nîilites, quos aut Vratis* lauia emittebat ,*aut quos in vicinarum vrbium præfîdia diftribue* rat, fingulis diebus plurimos trucidabant, magnafque cateruas ca* ptas fccum raptabant,adeo vt Vratislauiæ in vicinis vrbibus omnes turres, carceres 8c ergaftuIa,Polonis amp;nbsp;Bohemis repleren* tur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Accedebatetiam famesgrauisin caftris. Nam annonaSilefia

uox comportata in vrbes : itinera autem Polonica amp;nbsp;Bohemiea a regum ho- Mathia, cui multi ex Polonia fefe adiunxerant,erantinterclufa» fiium, Jpfe Mathias, quo die exercitus adhuc incolumis,in confpetftum ad mocnia Vratislauiæ venit, in îiltera ripa impauidus ftetiiTe fcribi* tur, amp;nbsp;cum tantas copias tantum^ apparatum armorum cerneret, gemens 8i. firemens capillos vulfit,addcns^fe dominum orbis terra* rum futurum fuifte, fi tales amp;nbsp;tantæ copiæ fib/militaflènt,iftos ve* ro imbelles Sc defides nihil fua fortunavti didicilTe.

Tot® autem tempore obfidionis, Vratislauia portas vrbis cldußt^nlt, nec die nec node claufit. Præterea, vt Polonf reiFaffiTtntur do* mum,

mum, ftatum ab initio SiIcGj, dudlore Mcichiore Lóbeb'o,ex oppi* doSuibiifio vicinam oram Poloniæ maioris vaftarunt. Deinde ju» fub finem Oéïobris Glogouiam venir Fridericus Lignicenfîs Stephanus Païatinus ZepufieniiSyillis equitatum fuae nobilitatis addidit Henricus Freiftadienfis,durftore Cafparo Nofticio. Ifte exercitus diuifus in plures turmas,in Polonia maiori magnam fccit vaftitatem, oppidum Meferici«m, quod in illis locis magni eft nominiSj cepit. In altera ora Orientali, Nicolaus Opolicnlïs etiam populationibus Poloniam afflixit. Graflabatur etiam fæua lues in caftris.

Moti igitur bis incommodis reges, pater amp;nbsp;filius, fledi fe ad caßmiri cr pacem pafli lunt. i p.Nouembris in libero campo primum congrcG fî funt Caßmirus Mathias, vbi quidem ambitione quadain ridi» vrathlMW//. cula inter reges certatum eft» Vladislaum Mathias ad colloquium non adrhittebat : ipfe autem non ignarus moris Polonici, Iciebat • Polonos poftulaturos ,vt Caiimirum nudato capite, cuin fignifica»» tione demilTioniSjfalutaret, Hoe vt eluderetjprogrefTus eft in equo vefte aurata pulcherrima indutus, caput«^ nudum, etfi aura erat a* fperrima,corona ex folqs rutæ ornauerat»

Cafimirum fui multis pellibus texerant, eas(^ de induftria cob lo obuinxerant, v’t honorem Mathiæ habere non poiïè viderctur : Inyia tarnen de confilio S^cultu Mtthiæcertiorfaôus,ipfe etiam capitis tegumenta abiecit. Impetratumcft âMathia, vt pateretur vocari etiam Vladislaum, amp;colloquio dies didusad 2 h bris, ibi prope pagum Mocor ereda funt tria tentoria, fed eo die, thia .crvla^ cumin collocutione Mathias in Vladislaum excandefeeret,nihil Regum fuitperfe(flum,5c tota resin conuentumconfiliariorum in vrbem Vratislauiam reiecflaf

Mathias exercitum Polonicum, qui inedia côntabefeebat, Sd mikram vitam vix ex élu raparutn ferme fuftentabat, totum tndu^ pafdt, um ex vrbe pauit» Nam fuper alias clades, ig, Nouembris, ineen* dium in caftris ortum fuerat, quod magnam partem caftrorum ^ol°ttorum confumiîtjperierunt multi homines,iuQacnta,8d ftipra y o o» currus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^4

onufti vidu ôd inftrumentis bellicis, cremati funt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vmiî/««w.

Mathias in tradatione pacis,vnicam Sd fîmplicem propone* bat conditionem,qua bellum perpetuo finiri poftet, Appetebat nuptias Heduigis filiæ Caßmiri. Sed turbauit hoc Elizabetha gina mater, quæ Mathiam maxime ftderat, 8d illi generis ignobi# nunoluit Mrfa litatem obijciebat: Impcdiebat etiam hoc magno conatu Frideri» eus Cæfar, Goniugi autem omnia indulgefat Cafimirus Rex, Mathias igitur, cumTe fperni videret, noluit de perpétua pace pa* Mathias pa» eifei cum Regibus, fed aflenfus eft,vt fièrent induciæ in menfes tri* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»«-

ginta,oppidaintercepta vtrinq; redditafunt,ôd captiui in ea. pace êtiani Pruteni, qui Mathiæ fauebant, ccffnprehenfi funt,

• nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Anno*

Annotatum .cft à noftris præccptoribus, cckbrcm fuifTe Hifloriade moncm Principis prædantis fapfentiaamp;virtutejEledloris Saxo^ lohanniSj Érncftum Saxoniæ Ekdlorem èC lohannem Brande*

E/fdore L« burgicum,eotempore contraxiïTe equitatum fex miUium,eum^ xont£ cr adduxifle Vrati'slauiam,amp; fuifle hortatores Regibus,vtfinercnC ami'cè componi,quos vt facilius flecterent, profefTos etiam effe Principes, fe futures hoftes illiys , qui foret in accipienda pace durior * Caufam autem cam in conuentu Regum èC PrincipuW iplendide propofuifTe Marchionem lohannem,cuius fuit cloquent tia nbsp;nbsp;virtus eximia, amp;nbsp;ita pacem fadam eflè*

Hoc vtrum ita acciderit, mihi non confiât, neque in annalk bus Sikfqs aut Polonicis, qui eo anno feripti funt, hæc narratio ex* tat, quam tarnen propterea non reprehendo» Magna enim fuit noflrorum hifloricorum incuria amp;imperitia. Septimo quidem anno poft, opera Principum Saxoniæ, bellum,quod inter Mathi* amamp;Ekftorem Brandeburgicum exarkrat, fedatumfuit,eó v* trum hæc hiftoria fpedfet, non kio*

Rebus hoc modo compofitis, Poloni amp;nbsp;Bohemi domum re* »tiodo poft inutiks fumtus profufbs in tanta expe* tiächi fortui ^kioncjfed etiam amiffîsfeptem miHibushominum, amp;nbsp;plærifque »4. impedimentis. Fuit tunc iitter aliosliteratos, quorum magnum femper ccetum fecum circumducebat, in caftris Regrjs, Gabriel Veronenfis,quern literæ Sc mirabilis fortuna altê euexerant. Erat ilk ex fodalitio Monachorum, qui S. Franciki inftitutumprofi* tentur ÔC miftus fueratâ Paulo Pontifîçe ad Mathiam in negoeijs Pontifiefjs,

Rex poft Paucorum dierum colloquium ingenium Siffbier* tiam viri agnouit, præcipuê eruditionem ipfius, in ftudqs Ora* torrjs 8d Poëticis valde probauit, nec multo poft, vt eum ciuem fui regni haberet, locupktem Epikopatum Agrienkm, præteriris mukorum Principum filijs, qui eum ambiebant,ipfi attribuit. Poft paucos deinde anflos,nefcknte hoc Gabriele, maximis precibus a • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pontifice Sixto petijt, ne Gabriel Colkgio Cardinalium alkribe*

Pontifex Collegium régi rekripferunt, aulam Romanam libentcr parituram voluntati Mathiæ, modo quemuisalium ma* Çisidoneum indicaret, Hurtt enim Monachum, obftrieftum voto paupertatis,ad tantam dignitatem euehi non polk,neccum qui inter Ibrdesinopiæ gnutritus cfTet, ad maxima négocia politicain aula Romana polk adhibern nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(

Non defqt Rex contendere poftulando, donee Pontifex ipfi moremgeflitjamp;Monachum ilium olim mcndicum,nudifqûepe* dibus incÆentem, in fenatum Cardinalium legit, QuTtarnen, vbi Romam migrauit, opinionem fui vicit, amp;nbsp;cira iiJWÄh'me arduis rebus

rebus minGca dus effet fagadtas induftria, probauit Matbiam ' inprinu's fapientem eiïe ingeniorum æftimatorem. Tune autem, cum adhuc effet Epifcopus,Satyrico carmine.Polonorumfortui nam exagitauit, cuius tale fuit initium :

Refponfum illi fuit ab Archiepifeopo LcopolienG Polono fimili fatyra, plena nigrifalis. Vladislai milites in reditu ad Suid* . nidam,amp;intota ilia vicinia/Cafimiriautem inDucatuVolauû enfi Sc Stinauienfi grauiter fpoliarunt loca agreftia, facra amp;nbsp;profa» m Poloniam. na J contra pa^la. Stinauiæ Cafimirus tranfrjt per pontem Viadri, qui preffus pondéré concidit î Perierunt in flumine multi homines Sc impedimenta, fuit hoc fub initium Decembris,

Bello huic nibilfe immifcerepotuitFridericusCæfar, quia procul tune aberat alio bello detentus, cuius tarnen, quia illuftris dus vbieg fuit fama^breuem facio mentionem. Carolus Burgun* diæ IZ)ux vir fpiritus cxcelfi Si cupiditatis infinitæ infidiabatur Germaniac, Si. conabatur in fuam poteftatem traducere omnem ri«» pam Rheni. Inuenit 'sresÇottnp belli, quod diccret ,fe opem ferre Epifeopo ColonienG Ruperto, quem fui profligauerant. Hoc prætextu obfedit vrbem NoueGum.*

Fridericus Caefar, affentiente fenatuImperii, edixit expeditio»! rriderkiM nem contra Carolum, amp;nbsp;colledo exercitu florentiffimo zx roborc cæfxr Çoluit Gcrmaniæ, Carolo obuiam profedus eft: præcipui Duces tgt;clli illius fuerunt Albertus BrandeburgenGs Eledor, Albertus Sa^ xonicus. nbsp;Durauit ea obGdio amplius anno,5lt; neuter Principum

fortunam belli experiri ftatuit: Caefar tarnen alias etiamhabebat Caufas, cur nollet dimicare. Nam occulte Gbi Carolum conciliauit, amp;nbsp;rurfus nuptias Gliæ Mariæ pro Maximiliano petiuit.

Carolus etiam, qui videbat fe imparem effe potentiæ Germa« . nicsCjCaefari affenfus eft,8lt; impetrauit à filia litgas feriptas ad Ma« 1,4t ximilianum, quibus teftabatur obtenTperaturam fefe voluntati pa» Min« tris, illiscg munerisloco addidit Adamantem magni pretq. Quac fponGo fola deinde coniugium illud, mortuo iam Carolo, amp;nbsp;rebus omnibus valde turbatis, Maximiliano ratum fecit.

Egregievero tempore illius qbGdionis Caefar eluGt artes -eridericut Gmulationem Ludouici Regis Galliæ ,qui putabatur callidiiate Cieftr derifît fualudiGcari poffe omnes homines: Promiferat Ludouicus,cui Carolus perpetuus 5|ôôquidem grauis erat boftis, Cæfari auxilia contra Carolum, quæ tarnen non mittebat, quia malebat bellum

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illud inlongum tempus duci, 80 vtrameg partem atteri.

Caefar tan.dem illi nunciauit, fe veile pacifei cum (Sarolo,cum i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in Gallia fïîttfTHtucniret præGdi]» Uli renunciabat Ludouicus,redè

faéîurum Cæfarem, fi omnes Prouincias Caroli, quæ efiènt deuin^ dæ ImperiOj armis ad fe traheret,fefe idem fadurum de illis, quæ » regno Galliæ pendcrent, Legatis ifta proponentibus, Cæfar nex fagacifiimus,recitauit Apologum, eum^ vt domum ad regem fuum referrent iuflît.

Apologiis d£ Vagatus eft, inquit, in mea Germania Vrfus vaftifiîmæ ma# vrp, gnitudinis, qui omnem vicinuqg agrum fcedc vaftabat. Tres au# tem iuuenes oppidani, præditi fingulari,vt videri volebant^animi robore, accedunt Cauponem vrbis, ab eo impétrant apparari fibi lautum conuiuium,intra biduum verô omnem Ce Curntum præftitu# ros fpon'dent, Nunc cnim inquiunt venatum egredimur necaturi ilium truculentum vrfum, quem vbi iugulauerimus, non folum corium magno vendemus , verum etiam munus luculentum a Rcpub: propter beluam illam vaftatricem interemtam, impetra# bimusgt;

Conueniunt inter le, prandetur hilariter Iiberaliter,pranfi egrediuntur in iyluam ad latibulum feræ, in quam cum opinione citius inddifiènt, maximo metu perculfi, illico omnesin pedes fe conrjciunt* Et quidem vnus in altam arborem confcendit, alius reda ad vrbem currit,tertium autem,qui erat ignauior, Vrfus comprehenfum proilrauit,amp; pedibus fortiter conculcat, ridum deinde prope os admouet» IHe confilio valde vtili, plane mortui fpeciem fimulat, fpiritu quantum poteft comprelTo. Ea enim vrß natura eft, vt cadauer non attingat: cumigiturexiftimaretiftum efle extindum, in fuum antrum regreditur.

Adolefcens tandem furgit, amp;nbsp;vrbem petit, qui in arborem confugerat,vbi ilium videteuafîfle,conlèquitur eum,amp; age,inquit, oro te,quid in aurem tibi immurmurabat beftia. Hoc mihi,inquit, præceptum dédit, ne quod deinceps vendam corium,nifi fera prius capta, Præter banc fabulam nihil tunc aliud legatis refpondit Cæ# far, quæ tarnen regem monebat, ne partiretur exuuias Caroli, nifi eum prius profligaflet.

InSilefia MSthias ab^unte hofte vocauit ordines Vratisla« • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iiiam, i'i quibus fummis precibus exoratus eft, vt coleret pacem cum

Polonis, amp;nbsp;parceret Silefiæ. Deliberatum eft çtiam de corrigenda moneta, quæ rurfus confufiones multas excitauit. Ineunte anno , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14 7. profedus eft Suidniciam, 8^ expugnauit arcem Furftenftei*

Falfb verd relatym eft â fcriptoribu9»Polonis, Mathiam tunc Mdthiäi muh profligatum elfe ab equitatu aulico Vladislai^ qui tunc procul in Ætt Principes Bohemia aberau nbsp;nbsp;Deinde afflixit multos ex principibus Silefn's,

silefit, præcipue Duces Ratiborienlès, qui putabantur contul j/Te confilia cum Polonit, Olfnicenlèm etiam Ducatum vniuerfum ad fe tra# duxit, hac, vt reperio, occafîone» nbsp;nbsp;Decefferat CcrlfaîTus Niger

Olfnicenfisj vidua illius, mulicr Mafouienfis, æqua fuæ genti,Cas fimirum in Silefia conGlio amp;ope iuucrat ,amp; inter aliamonuerat Polonos 5 vt Viadro, qui tunc admodum decreuerat,in alium ab ueum tradudo, vndi($ Matbiam vrbem obfiderent, quod qui* dem cum præfenti periculo Regis amp;nbsp;vrbisfadlum fuiffetjfi Poloni fapere voluiflent»

Ideo, finito bello,Mathias itatus mulieri minabatur, fe ipfam ex Silefia eiedurum» Conradus vero Albus frater, qui amp;nbsp;ipfe non fatis propitium habebat regem,cum Mathiam placare nonpofiet, JÜcenfem du, Zc fuam ditionem, earn y quam ex morte fraterna adiré debebat, t^tum «d fe vendidit DucibusSaxonisc, qnos fciebat valere gratia apud Ma* thiam,amp; quidemRex initio bonam fpem fecit Principibus,fed tan« dem conGlqs fuorum immutatus, qui dicebant, bac ratione paula* tim SileGam in poteftatem Principum exterorum venturam ,ipfc omnem earn ditionem feemturum profelfus eft, ÔC Cunrado nu* ineraturum pretium quod petebat»

Mathias Vratislauiæ refciuit Heduigen CaGmiri,quam faepe appetiucrat, promiflam effeGeorgioBauariæDucijLudouici G# mitiiturconlt;* lio» Abiecit tune omnem fpem veræ concordiæ,amp; plane à Polonis i«giiwn Bcft» fe abalienauit,8lt; vt in ilia viciniaoftenderet ipGs,fe non elfe in exi* gua autoritate apud exteras gentes,c9cpe^fauit ibi iplcndidam lega* nbsp;nbsp;nbsp;Ne^po.

tionem Ferdinandi Regis Neapolitanorum, in qua fuerunt multi htdnoruw. viri Principes jSenatores Veneti, comitatus ducentorum equi* turn, quæ quinto die Februari] Mathiæ promiGteoniugiumBea* tricis Gliæ naturalis Regis Ferdinandi, cum dote centum millium aureorum »

Guit per ditionem Olfnicenfem, quæ vniuerfa in verba ipGus iura* vtit. Conradum tarnen Album ad mortem vfcç gubernatoris loco Ducatum adminiftrare iuffît, GrauisfuithofpesSilcGæiftismen# Gbus Mathias, Si non folum grandibus exaólionibus earn exhauGt, fed etiam nimium exiftimabatur indylGlfe libtdini militum, qui violenter fuerunt gralfati» Ideo multorum ftudia, quae prius erga ipfum fuerunt eximia, refrixerunt : bi quidem vetus eft illud apud nbsp;nbsp;nbsp;siUfioy,

Thucydidem, qui inquit : In omnibello male audire gubernato* res, propterea quod etiam inbello non infoelici multæ scrumnæ re* dundent in populdm » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Mahometus, vfus occaGone diftidentium inter fe Regum Chriftianorum, fub exitum anni fuperioris miferat exercitum IX o o o o. militum aa domandam Valachiam, quam volebat con* ftituere pro arce, vnde Poloniam Sc Hungariam poftet inuadere. Bed Stephajjius Valachus,etG defertus erat ab omnibusPrincipi= bus ,tamenexfuispopularibus Similitibus mercedeconduélis,ar* coptlt;M Mubo« mauit mcdi^c% copias, quæ non excedebant 40000, vfus autem

opportunitate loci, exercitum Turcicum pcne vniuerftim dekuit, masna multitudine truci'data, amp;nbsp;alia in Iftrum demerfà.

Captiuos omnes palis confixit» Baiïas vero Principes ad Mo* narchas Chriftianos hinc inde mifit. Stephanus ea vidoria nihil elatusjfed publice profefliis eft,agnofcere Deo hoftem efle pro# fligatum, quem tarnen irritate ^ia expeditione noluit, fed vicinos reges appellauit de auxilrjs, quæ non impetrauiu

Datur Mathiæ vitio icriptoribus Polonis, quod Uteris mif'gt; fis in omnem Europam, præfertim in Italiam,narrauerit,fuisau# fpicijs 8^ â fuo fubdito Stephano deuiefiosefîè Turcos, Confiât ta« men præcipuam partem exercitus Valachici fuifie Hungaros,5^ de ipfo Stephano difeeptabant inter fe Polonus amp;nbsp;Mathias, Dies pugnæ fuit 17. Ianuariî,anni 14 7 r.

T yrannus T urcicus non eft fractus ilia calamitate, verum fub initium æfiatis terra mariqucjadiutus etiam â Tartarisjobfedit Ca# pham vrbem Genuenfîum, quæ olim fuit Theudafia, eam^ iexto Gofffcjclt;e gen nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prodentibus vitro,vtferibitur, vrbem Italis,in fuam rede#

tisrcliquiæ in gjt potcftatem, fimul plærasqj ex vicinis munitionibus occupa# Tdî/wd Cher ajcp reliquiæ honefiifiîmæ gentis Gotthicæ in illis locis aut

fcw«f4o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nauis quædam Caphenfium, magnitudinc infignis, quam

steph4nuiV4‘ yrs’ious Confiantinopolin duci iufierat, mirabili Dei beneficio Idchtifcripit feruataeft. Vehebat ea 170. adolefcentulos captos, forma egre# gios,fegregatosad ipurcitiem libidinofam Tyranni, amp;præterca Maho’: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fupelleótilem multam, earn rerniges appulerunt Ciliam,

Turcis, qui e|ant in naui, interfedis, dediderunt fefe Stephano Valacho,qui illam vrbem obtinebat.

Mathias reuerfus in Hungariam nihil defatigatus tanta mole continuorum bellorum,cito parauit fe ad expeditioncm Turcicam, Sd« 0(5 fub initium menfis Odobris exercitum fuum familiärem loooo,

tdcwm dreem militum, in quo cÆnt Epiicepi, eduxit, infiruólum machinis belli# cis infignibus, amp;nbsp;in ripa Saui fluminis Sabaciam arcem munitam âTurcis, amp;nbsp;firmatam præfîdio rooo. Turcorum, magno cum la# bore expugnauit, interfedtis omnibusTurcis, vicinam deinde 0« ram Turcicam dcpopulatus efi, amp;nbsp;propter frigus hybernum into# lerabiledomum regreiTus efi*.

fin^ Jn ea oppugnatione in ipib rege memorabile quid animad# ^tiUre uerfum efi. Erat is Jbmni breuis amp;nbsp;lenifiimi, adeo vt leuiffimum ^‘’oppug^f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quietem illius turbaret. Tune autem, cum horrendato#

t^one drcis iiitrua cx luachinis inufitatæ magnitudinis ederentur,muri ex ver# Sdamp;d«#. bcrationc continua creparent, terra fragore iIio fub pedibus qual#

fata quafi ^ugirct, tarnen ipie Rex in multas hoças aftum dormi# uit, quod ipfum pathos hçroicum fuilfe exiftinjariSt^fM,

Nam amp;nbsp;Alexander ante prælium ad Arbela in multam lu# cem profundo oppreffus fomno dormfjffc,vt a Parmenione vix cxfgt; citari polTet, fcribitur, animo nimirum heroico, ex longa ratioci# natione de inftanti periculo fuperando, defatigato, tandem ex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

certa fpc fœlicis exitus corpus grata tranquillitate amp;nbsp;quiete per# fundente.

Amifit in ea expeditione ftrancifcum Hagccum ducem ma# gnæ virtutis,eum in Alba regali fplendidofunere extulit. Nec multo poft Turci fluminibus glacie concretis fubitaria cxcurflone Locuftarum Hungariam depopulati funt, Volauit æftate huius anni monftro# agm'ma silc» fa caterua locuftarum in Bohemia »Silefia Polonia, quæ agros multum vaftauit. nbsp;Romæ Pontifex Sixtus,cni graueeratexpe#

dare annum quinâuapeflmum, lubilæum, vt ærarium luum ex# . pkret 5 indixit : ex bikßa multi hoe anno Komam proteéti lunt, cwmuU ÔC inter alios Fridericus Lignicenfis. nbsp;nbsp;Sed Pontifex, cui odor lu=

cri erat fuauis fub exitum anni, domi noftræ nundinas eas infti# ftituit,vtplures inefcaret»

Vere anni fcquentis,qui fuit à natoSaluatore 147«.Mathias mifltfplendidam legationem inltaliam,quacadduxitipfifponfam iunxM^^thi^ fuam BeatriccmFerdinandi filiam, virginem optimis artibus bene regu exed* eruditam,amp; quac grata cum facundia,multa ex veteribus fcriptori# buslatinisappoßte recitabaU nbsp;nbsp;Eiiï^ legationis Principes fuerunt

Rodolphus Vratislauienfis, 8d Iohannes Varadienfis Epifcopiî duxerunt fecum équités 700» Corona regni Hungariac Beatrici impofita eft die S. Lucac Budæ, amp;nbsp;ibi nuptiac fuperba cum pompa peradæjad quas Mathias per ironiam etiam Cafimirum Polonum inuitauit,

Mahometus tandem Rniturus bellum Valajhicum, cum ex# cidio gentis,exThraciaexercitum adduxit,conduxerat etiamre# gern Scythicum, vt ab altera parte fe in Valachiam infunderct» Stephanus fruftra petiuit auxibaàPolonis,nequetamenideo ani# mum defpondit. Sed colledis fuis copqs, obuiam progreffus T ar« taris, eos magna ftrage ad Borifthenwn vfque*cæcidit 8ô fugauit, ademit illisomnem prædam, impedimdita,arma, vefteS, Si vix nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

erat Iftrum: Stephanus, quia hofti impar erat,fuos ipfe vrebat Sfepb4nt«vlt;t4 agros,8ÇTurcos,qui longius excurrebantàcaftris,fubinde

dita cum manu equitum opprimebat,ita vt ad triginta millia Tur# T„ycoj repri-corum trucidafte diotut*. Sed cum Mahomstus cum tandem in# mit.

genti cum exercitu circumfunderet, Stephanus in montes fefe abdi# dit» Turci omni Valachia deuaftata, etiam vicinis regionibus Po« loniæ non p^percerunt»

5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mahomaus ad extremum coadus ex inedia, peîiilentiaJ, Si

propter clàdl^’inlftro tempeftate difiedam, exercitum reduxit» ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ri) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Neqj

Nc(^ fie tarnen fatis fibi nacuifie Chnftiam's videbatur, vcrüm duni Mathias nuptias facit Budæjipfè ex regno Bofnæ ingentem ma^ ' numprædatonamemittit,eaperruptis caftellis I]gneis,quæ ad ri* pam Danubrj extruxerat Mathias, latê Carinthiam Stiriam po* pulata cft.

Traducitur Mathias, quod hoc etiam anno Italiæ nunciaue* rit, Mahometum metuifle fuurrUbduentum, ideoq^ reliquifle Va* lachiam* Hoc tarnen verum eft, Mathiam Stephano deferto, Polonis ,mififreauxih'a,quæ Turcinon expeftarunt jillis de* inde vfuseft Stephanus in reprimendis Tranfalpinis populis, qui magis fæuiebant inValachos, quimipfiTurci, nequeobfcuruni cftjhunc regem folum tune fuifte formidini Turcis,ôd potuifîe eum prodefte orbi Chriftiano ardore amp;nbsp;fortuna fîa, nifi fata Europæ, quæ orta fuerunt ex triftibus, rjfij diu cumulatis peccatis, obftitif* Mâthiof ticct‘ Italia,annitente Ferdinando Neapolitano,mifit ipfi zooooo» ptt fumtus m nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;1 n » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i f

MttniT«rci= aureorum in bellum 1 urcicum,quam pecuniam lequenti ann.o dih fttwexittfZw, fipauit in crudeli bello Auftriaco»

Fridericûs Cæfar iniquiftîmus erat Mathiæ, 8^ fortaftis,ficut ^èfir'^ce- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iracundamultum peccant, ipfepræbebatcaufam offenfio*

licittr laceßit num. Reucrfus igitur ex Germania inferior/, amp;nbsp;à nuptrjs Bauari* ifrnMMrithitè, cis, ftatuit Mathiam bello perfequi, quæ confîlia in fène alioqui fa* pientiffîmo fuerunt plena erttirum. Confidebat ipfe fœderi Bohe* mico, 8ô Polonico, quod recens idum erat inter Cæfarem amp;nbsp;duos illos Reges : verum Iero tandem apparuit, rede didum effe La* coneillo: Pueros ludere confuefle aftragalis, reges fœderibusSC iuramentis,

Hyeme iftius anni,quæ fuitaiperrima,adiutusVladislao Bohemico exercitu 4000. mih'tum,animaduerticinproceres Au* ftriæ, quorum hdes erat fufpedajamp; qui colludere putabantur cum Mathia. Captæ amp;nbsp;per deditionem acceptæ funt multæ arces, fed moles belli in annum futurum dilata eft» In ducatu Glogouienfi hoc anno, mortuo Henrico Freiftadienfe fine liberis, magna eft fa* da mutatiojôd fadum inittum belli Marchici,quoddeferibetur • luoloco. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Celebris eft ifte annus propter interitum Caroli Burgundici, Orel/ BKr= . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r ■ r i y ar

^undici niife^ CUIUS tantus tuit iplendor lt;x lortuna, vt pene omnes rrmcipes bu* rabilii interb ropæ anteiret, Attraxit autem fibi exitium fuperbia SC 'sroXv7i:^efyp.elt; ez«îgt;;,quæ vitia multos iapientes ÔC potentes homines euerterunf. Difcefferat ab obfidione Nouefiana inflatus opinione potentiac fuæ,amp;^ appetebatnjultas aliorum proufheias.

Reluetiorum Anno 1477, decreuit bellum in Heluetios,qui ipfum non læferant. Miferunt ad ipfum legatos deprecatores,qiy obtulerunt ipfi fatisfaJlionem, fi quid deliquilTe viderentur, amp;nbsp;inter alia nar* rarunt Carolo, tantam effe inopiam popuIiHelahïcÇvt calcaria ôi. frena

amp;frcna equorum per ipGus exercitum, pluris debeantæftimari, quam omnis ca pecunia,quæ ex agris ipforum pofTet cogi. Sed Ca* rolus indulfit iræ, ôd cum Granfonium oppidum poteftati ipGus fefe permiGflet, milites præGdiarios Germanos y o o. contra paéla, Jaqueo ftrangulauit. Heluetq irritati ea crudelitate Sgt;C pcTGdia,ra* * ptim colleélis fuis militibus,obuiam iuerunt hofti.

Exercitus Caroli, qui erat inftruâi(Timus,quaG panico terro« Heluetij poti» re perculfus, ne quidem confpetflum Heluetiorum tulit, fed fubito in fugam omnes lefe coniecerunt. Cædes non magna facta eft, ve« roh rum Heluetq adepti funtomnem ferme thefaurum Caroli : Nam, dicj, vteflet admiration! legationibus Regum exterorum, quæ caftra fequebantur, vniuerfam fuam pretiofam fupellecflilem, quæ vix apud aliquem Regem erat magis exquiGta,domo fecum aduexerat»

Heluetij, quæ tune fuit gentis Gmplicitas, pretia tantarum re* rum nihil intelligebant. Tentorium Caroli, quod auro amp;nbsp;gemmis mirabili arte contextum fui gebat, ab eis infrufta difeerptum, Si inter plures diuifum eft : patinas argenteas viliffîmo pretio pro . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,.

n \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AJ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Z' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;U AdamMnobtlt;i

itanneis vendiderunt» Adamantem ipGus, qui erat m toto orbe caroliBw ten arum, tanquam miraculum naturæ, celebris,quidam vbi repe# guniicL rilTet, tanquam inutilem lapillum a'biecit,poftea aliquid fufpicans, eundem vendidit facrifico fui oppidi aureo nummo, is dono dédit eum fuoMagiftratui vrbano. Si ab eo accepit duos aureos* Noftra ætate cum perueniflet in manus illuftrium Fuggerorum,æftimatur fuperare pretio fuo reditus magnorum regum.

Carolus ex moerore animi incidit in Melancboliam,hoc eft, drolm bw» in mentis quandam alienationem, quæ ipfum ttjtum immutauit. Eft quidem 7ikÔ'(^ hoc familiare viris heroicis, ficut oftendunt ex^ empla Nabuchodonofor, Herculis Si aliorum, vt etiam hoc modo oftendatur exemplum iræ Oei, qui heroicæ animæ quoque poteft adimere eximiam fapientiam Si robur, propter peccata. Conflixit gundicuirur» demum fub initium anni 1476, cumeHeluetrj?,qui habebant au# P« fuperatur xilia ciuitatum Germanicarum, Si ab illis ingenti'ftrage eft.

Tandem fubexitumanni,cumbellum tranftuliftet in Lo#orôltwBHr-tharingiam,quem Principem Heluetij SiGermani iuuabant,ad gH»diciwud Nanceium oppidum ex magna pertinacia, cum tarnen à fuis prodi# tus effet, conflixit cum Germanis,coptjs fuis exiguis, in qua pugna oedditur. miferabiliter trucid^us tft, Si fero tandem jnter cadauera inter* emtorum inuentuSjW penè modo,vt de Pompeio olimdiélum eft ;

Anno 1477» Vladislaus vocatusà Cæfàre profeduseftirt Auftriamcumexerci'tu sooo» fecicfpem Fridcn'co,etiam fecutu* Copias Polonicas» Bxccptus cft à Cæfare exquifitis honori* ■RegniBohe^ bus, amp;nbsp;collata funt ipfi infignia regni Bohemiæ foÏenni cum pom* wixÀ cxfire pa Vicnnæ, mulrum diffuadente Pontifice èi. præcipuis Cardinal rndenco, jjßuSjqui prouidebant,inde funey:um oriturum belîum. Vladisla«« umpauld póft,apud Vicnnam agitantem conuiuia,defecitpecu^« nia,amp; Bohcmi,nihil morati imperium RegiSjteuertuntur domum, dilabuntur etiam copiæ Cxfaris, ibi Mathias,fruftra intcrcedenti* bus proceribus Hungaris, amp;nbsp;orantibus,vt potius Turcos hello peterec, inflar torrentis in Auftriam irruit, duxit fecum in caftra nouam fuam nuptam, virilis animi mulierem.

Totam vero Auftriam ad fines vfque Bauariæ peruaftaujt,S^ in poteftatem fuam redegit: Viennam tarnen fruftra obfedit,ab eaque fortiter repulfus eft. Optimus Cæfar, quem fero peenitebat fuæ credulitatis, fruftra implorabat opem Bohemorum amp;^PoIo* norum ex feedere. Tandem Cafimirus excufansfedeauxiirjs, mi* fit ipfi in fumtum belli decern millia aureorum. Cæfar iratus pecu* niolam illam in Poloniam remifit, amp;nbsp;cum Mathia duriftimis con* ditionibus traniègit» Renuq^iat iuri fuo in regno Hungariæ,Ma« thiæconfert infignia Regni Bohemiæ, ficut Vladislao : pro muni* tionibusAuftriæ numeratipfi isoqoo, aureorum; etfiMathias, cui non dabatur pecunia, diu poftea eas munitiones retinuit»

Accipiebat pacem eolibentiusMathias,quiaTurcirurfiis littus Adriatic! maris ad ipfam vfque Venctorum ditionem vafta* uerant : ôd rcfpictebat etiam Silefiam, ne, ardente tunc hello Mar* chico in Ducatu Glogouienfi, confociarentur arma vicinorufrt Principum, amp;nbsp;ipft aliquid detriment! capcret.

Annus 14^8. pauld fuitquiet!or,etfi priores motus non* • dum plane refederanc» Cafimirus,qui vbicß bellum infcelicitef proccdere videbat, animum ad pacem faciendam cum Mathia ad* iecit, Miffi funt legat!, ftibinde ex vno regno in aliud curfitantesj qui proponebant conditiones. Audita fuit præcipua legatio Polo* nica â Mathia Vicegradi, nqn procul Buda, vb! Mathias arcerrt regio 8d Italico cum fplendore,ßcut in ædificationibus fuit fumtuo* fus amp;nbsp;exquifitus,condiderat»

'm In confilioHungarico, quod fuit valdeauguftum,fóIusReic iifeeptatione Ünguam Sclauonicam callebat: amp;nbsp;quamuis legati non ignari eifent dfpÆccflppo» l!nguælaénæ,eâque ipfos Rexvti malcbat,tarnenipfi,neintel* re/])ondit Jfgerentür à familiaribus Regis, de induftria or»i^j^iQ^m fermonc S^egii^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;intégras horas pronunciarunt»- Audiuit eos Re^c

patienter amp;nbsp;attente jCumcç peroraflentjfcifcitatus eft Latine ne an PolonicèGbi mallent refponderi» Legatihoc arbitrio Regis per* miferunt»

Turn Mathias fplendidam orationem fermone latino exor* fus eft J in qua capita concionis Polonicæ diflipata,optimoordine diftinxit : Poftulatis Regfjs fapienter refpondit, amp;nbsp;eajde quibus fe* cum expoftulabat CaGmirus,gratflter SC conftanter refutauit. Pro* pofuerant vero oratores Poloni in veftibulo fui fermoniSjCxiftima* rz CaGmirûm, Mathiam præter officium fecifle, quod Epifeopos quofdam regni Poloniæ àCaGmiro alienaftet, eofcy in oppugnan# do fuo Rege pecunia iuuiftet. Artem enim efte illaudatam,mini* ineque magno Principe dignam, alterius régis fubditos ad feditio* ncmconcitare,5lt;contraius gentium religionem iuramentorum, ncruumhumanæ focietatis euertere»

Caput hoc, quod plurimum habebat aculeorum, Mathias de induftria ad Gnem vfque Gbi referuauerat, 8d exiftimabant Po* loni, diffimulari hoc ftudiofe, quod excufari non poGTet* Vcrum Mathias tandem fubridens : Renunciate, inquit, Regi veftro, olim me puerum à praeceptoribus mcis tale noema dedicifte : Honeftus eft'error corum J qui magnos duces fequuntur» Anteit meactate CaGmirus Rex,eo igitur mapiftroduce vfusfum» Concitauic ipfc in me nonfolum praecipuos regni mei Epifeopos Scproceres, verum etiam feditiofos numerofo iuuit exercitu,vt me ex regno de* turbarent. Non igitur mirabitur, G ego leniter exemplum illud aliquando imitari conatus Gm» Erubucrunt legati,qui memine* rant vera Regem loqui»

Animaduerfum eft, in tarn longo non præmeditato latino fermonc femel omnino in Grammaticam peccaffe Regem, quern fuit pEritm tarnen lapfum cueftigio correxit. Promittebatur inter alia Mathiæ nbsp;nbsp;nbsp;Ungwif»

magna pecuniæ fumma,G regno Bohemiæ vellet renunciare» Inter iftas traâationes pacis, præfedi Vladislai cdhati funt occupare Pilfnam, quam tenebat Mathias : profligati funt vero ibi cum ma* gna clade,8ô Mathias ad faciendam pacem fa'ftus eft durior : Pepi* git tarnen poftea inducias, quæ fubinde extradlæ funt, donee fe* quenti anno inter ipfos conuenit. Turci rurfus hoc anno in Carin* thiam excurrerunt» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Vratislauiæ fuit nuncius PontiGeis Balthafar de Piftia, vir BaUhttfdr ic* valde ineogitans amp;S^urbulentus» Is exmandatoPontiGcis,vtpr3ES‘‘f'quot;i’oquot;f‘5* fe ferebat, emifit fulmen anathematis in Vladislaum Regem,quem diccbat probate dogmata Huffitica,Slt; in CaGmirûm Poloniæ Re* gern, quod is hæreticos defenderet» Vladislaus enit^ Rex mitis i non pati^»yjtf fe accendi ad fæuitiam in EccleGas Huffîticas, hoc ægre ferebat itoma» Ciuitates etiam SileGæ denunciauitproex*

c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;R iif) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;commu*

In Ducatu Glogouienfi ardebat bellum Marcbicum: Et anno Mathias lohanni Saganenfi equitum Pannoniorum «^tidore Seleno Bohcmo* Seriem belli récitât alter liber» Anno 1479. Mathias, quamuis omnibus rebus fuperior5ramen ad lotiiuctnji. pacem fe fledi paflus eft. Fuit ctJhuentus Regum Olomuciæ, Malt;» thiæ amp;nbsp;VIadislai,amp; aderant multarum gentium Principes magno numero. MirifîcusibifuitijslendorMathiæ,quifuofumtu Vla^ dislaum excepit.

Accidit in illis pompis conuiuiorumresnonillepida, quac ipfà de natura Regis Mathiæ docere poteft. Conuiuia Regis nonfolumluxu amp;nbsp;magnifico apparatu, autheluationum imman^ täte ftrepebant, fed aut audiebantur viri dodi de aliqua parte do* fefti, tfirinæ vtilis dilïèrentes, aut inftituebatur dulcis amp;nbsp;fedata Mufîca. ue cdßigat qpufjc ]j|a diflimilium hominum frequentia, admiifusfuit ad Regiam homo Germanus, hiftrio, vt putabatur, nobilis. R ex linguam Germanicam, quam in carcere diclicerat, ÔCpoftea multo vfu familiärem fibi fecerat, amabat : ideoiftum audiuit fa* cilius.

Pronunciauitautem ófdaio-nAdjm, Germanica, Icripta à Poêta» vtapparebat,noninfoelici,Rd parumprudenti: ipièaddebatge* ftus mimicos non indecoros. Primum caput poematis recenfebat nomina Regum 80 Principum Chriftianorum longo ordine, nolt;lt; minabat etiam qualia, amp;nbsp;quanta fînguli daturi eflent auxilia in rannumTurcicum , illius^ exercitus ampliffimi Ipondebat futu* rum Imperatorem Mathiam, qui propter excellentem peritiam rei militaris, præfèrjim in bellis Turcicis,meritó omnibus elTetprac* ferendus.

Ex ea deinde mentionis occalîbne ille Rhapfodus longam te* 1 am laudum Mathiæ texebat, in qua virtutes quidem veras in Re* ge,vt fapientiam, amorem dodrinarum, fortitudinem, recitauit, fed illis parum ver^cundas hij^perbolas immifcuerat, quæMathia;

• aflcribcbant robur Giganteum,amp; fpeciem corporis excellentioreni • humana. Epilogus poftremo admodumimpudentereratpetax.

Mathias, quem in illo |gt;rælèrtim principum ccctu,valde iEa impudentia oflendcrat, iram tarnen repreiîît, ôd ciuili rcprehenfio* ne coruum hiantem Judificatum dimifit ƒ Audiui,inquit, carmen tuum non inuenuftum,quod mihi maximas virtutes amp;nbsp;ornamenta tribuit. Etfi autem optime feiam, me non elle talem, qualem tu me depingis, tarnen tibi non irafeor, fed hoc ita interprejor, moneri me, vt feri^ coner imaginem iftam præftantem in.\^ exprimere, ôd quidem dabo operam, ne fruftra admonitus efl^'wlear.

Verum illud robur Giganteumjillani^ Ganymedis vel Ab« folonis pulchritudinem deinceps mihi non affcribas, nbsp;nbsp;Tui oculi

tne iam intuentur,qualis firn, ideo,fi deinceps tarn manifcfta adula« tiöne peccares,nonimpetraresveniam. Prscmiumautemillud luculcntumjquod poftulas, equidem tune liberalitcr dabo,vbi euelt;« nerintea, de quibus tu vaticinaris. Nunc autem tale tempus eft,vt optare potius quam fperare ea, qtwe tu dixifti, poflimus. Imminet nobis bellum Turcicum afperrimum, ifta vero Chriftianorum ar« morum confociatio nufquam apparet* Eodem quidem ifto vrba« no fermone R.ex amp;nbsp;fatuitatem Mimi, ÔC ignauiam Principum Chriftianorum falfè amp;nbsp;prudenter reprehendit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Tranfegerunt Reges hisconditionibus.VterC^rcgunahabe« er ' at titulum regni Bohemiæ, fed dignitas elecftionis Cacfareae maneat penes Vladislaum, qui ipfam quocß Bohemiam poffideat »^^o« uinciae vero tres,^uæ'^ regno Bohemiæ dicuntur infertaCjMorauia, tMopgejiut, ^efia öd Lufatia, pareant Mathiæ, quæ,fi Mathias prior decelTe« i-K, redeant ad regnum Bohemiæ, eo tarnen euentu Vladislaus ex« oluet regno Hungariæ 40ft o o o, aureorura : fin vero Mathias V ladislao fuperftes erit, in regno vniuerCo fi.iccedet,neque Bohemi fummam illam numerabunt» , ■ )

• Interea dum ita difceptant 8d ti^mfigunt reges, magnum vul* nus inflidum eft Lithuaniæ, Poloniæ, atque,vt noftra ætas fentit, reiiquis etiam regnis Chriftianis. Nam Iohannes Mofchus vir bei« licofus amp;nbsp;impiger, qui poft trecentefimum annum ferme iugum isSoMÏgrodiwn Tartaricum excufierat, hac æftate Nouigrodum vrbem amplam «rb amplify ad fines Liuoniæ, quæ annuum tributum centum millium aureo« ƒ*»»* capitur rum PrincipiLithuanico foluebat, nemine defendente occupauit, * in qua gaza incredibilis reperta eflè dicitur ,4ta vt confentienti te# ftimonio fcriptorum referatur, trecentos currus totos auro 8lt; ar* gento onuftos ex ea vrbe in Mofcouiam translatos eftcjqui autem reliquam prædam auexerunt, fuerunt innumerabiles»

CafimirusRex bonus amp;nbsp;timidior, etfi monitus à fuis, tarnen , Mofchosnoluit irritare,fedinduciascumbofte,poftclademacce* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ '

ptam paólus eft. InPannonia vero egregiamoperamorbiChri* ftiano nauauit^Mathias. Mahometus, etfi iam ad fenium verge« bat, tarnen nihil de cupiditate ampfificandi régna fua remittebat, ÊC plenus erat bona fpe’, fe adhuc Monarchiam conftituturum, deletis reiiquis regms in*Europa. ' nbsp;nbsp;*

Hoe igitur armo mißt in Tranfyluaniam exercitum centum MctthiiW de-millium,quem ducebant quineppræcipui Baftæ. Mathias,nuper uidt reuerfus exMorauia, nihil cunlt;ftatus,copias fuas, quas continuo in armisfuis fti^}lt;ifis alebat,hofti mifitobuiam,amp;C vocafiit in Hun* ° ’ gar ia ad arma quos potuit. Exercitui tres præfécit duces, quorum

Princeps erat Stephanus Bathorus, ipfe correptus graui articulo* rum dolore,decumbebat non procul d caftris.Tria agmina ordinal uerant Hungari,ex quibus in illud, quod ducebat Bathorus, Turc* primi inciderunt, 8C acerrimam pugnam cumillis conferuerunti Hungaris vero iam pene defatigatis, fuperuenerunt reliqua duo agmina,Turcos præter expedationem exlateribus inuadunt, eos^ conturbatos in fugam defifeiunt. Concift funt ferme omnes, neque Hungari fupra quinquaginta captjuos feruarunt, rcliquos vero madarunt.

In Silefia fuit Iohannes Epiicopus Varadienfs amp;OlomUgt;« iob4nnffP4«.cenfis familiaris Regis, qui magnam pecuniam nomine Regis ab noniM Epi- ordinibus poicebat, ÔC habebat adminiftrum Georgium Stenium, pop/« Var«. Qyj nroDter artes quæftorias deinde fadus eft oubernatorSilefiæ,

cruenta feditio Florendæ , vbi Medicei iuuenes parte aduerla in templo exinfidrjs petitifunt,ex quitus alter iugulatus eft^altef vulneratus euafit. AutorescaediSjhomines illuftres,8c pracdiui*. tes miferabiliter ftrangulati SC madati funu Hiftoriam defcripfit louius.

Annofèquenti 1480. in Äudriarurfus bellumerupitt’Ma^ thias enim, qui vi morbi fuperatus nunciabatur mortuus elTe, pro^ bauit fefe viuere. Nam per Ic^atos exerdcum fuum familiärem, Auftriam fœde vaftauit» Narratur fuifle belli caufa, quod Bern^ hardus Archicpifcopus Strigonienfis magnum auri pondus, coronam regni Hungarix in Gcrmaniam aiportaflèt, Sed tarnen bellum illud rurfus cito conquieuit.

Mahometus hoe annooppugnauit Rhódum,.v irtute tarnen milicum Germaiiorum ex ordine Crueiferorum vrbs fortitereft defenfa,8ó Turci ab Infula pulß. Mifitcadem æftate clalfem inlta^î ' liam, quam nudatam præfidio Germanorum CæfarumjCapi pofte Hihomett ex- ^P^ï'abat. In Apulia multa ignobilia oppida vi cepit. Hydruntum ercitiif occu* vrbem validant expugnauit,in vidos nullumcrudelitatisgenus pat Hydrun- prætermifit,Archiepifcopurfi vrbis medium diflecuit,in promifcu«* amturbam hominum paftim fæuqt, vrbem^' ipiàm valido praCi« fîdio munijt. ßellum hoc adminiftrauit per fuos BafTas,

In Ducatu Glogouienft hoc anno Iohannes Princeps ex vrbe Kahometin eicdt Margaritam viduam Vladislai Ducis. Series euentuum alibi defcribicur. Annus proximus Celebris fuit propter mortem Mahomed Tyranni.Turcici. Adortu^fueratRhodum annofu^ periori, expugnauerat Hydruntum in Italia ipfe cum terdo exi* ercitu per Afiam,ineunte vere huius anni, in Syriam proficifeeba* tur. Sed terdo Map ad Nicomediam Bithiniæ vrbenynter fæuos cruciatus, ^ui aut fuerunt colici ,autpotius,vtarbtonexinflam* madone alicuiusvifcerisjcxdndus eft» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

In Italia Alphonfus Calabn'æ princcps adiutusjâ cæterîs Ita* , lis, præfenim audus auxilqs Hungaricis Mathiæ regis affinis fui, Hydruntum Turn's en'puitjpræfidio Turcko cæfojamp;captos TLircos ad duram ferukutem hinc inde diftribuit, Enkuit ibi opes T«rdpeB««i( r, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• • 1 If T- gt;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;- rA turexUnlicU

ra Hungarorum,qui in bellis 1 urcicis eranc exercitati» Urtum eft cjuile bellum inter fîlios Mahometi, Baiazetum ÔC Gemem,qui Geme^Maho» pulfus fratre fuit in Aegyptum,S* rurfus amilfo exercitu venir in ntetißiimfit Rhodum, petens opeiri à Germanis, qui eum miferunt in Eali^m ad Pontificem, vbi ludibrio multos annos habitus eft,amp; tandem ktr(i(tatur, apud Carolum s. Galliæ regem,fcelere Alexandri Pontifîcis,in Campania veneno necatus*

Eratquidem occafio tunc reiprædar^gerendæcontraTur^ cos, fed ciuiles lanienæ Chriftianorum Principum omnia corrupe# runt.Mathias iam incipiebat languere ex morbo articulorum,ita vt minus effet idoneus ad longasexpeditiones, perpetuo h'tigabat cumvicinis. Etiî eniminterdum erat imago pacis inter ipfum, Ca^farem, Bohcmum Polonum, tarnen nulla erat fides amp;nbsp;be;» neuolcntia, nee reliquorum regnorum vlla erat coniundio, Deo nimirum puniente peccata Europæ* Atej ita vindex dextera po* tentiæTurcicæ fubindeeftconfirmata»

Hifce annis grauibus bellis implicitus fuit in Belgko Maxi* milianus, qui duda filia Caroli MarÄ, etfi potentes habuit aduer* fajios, amp;nbsp;initia gubernationis erant infirma, tarnen fortiter repreP fit Ludouicum Vndecimum, qui fraude amp;nbsp;aperta vi patrimonium Mariæ inuadebat. Sedannoi48x. Maria Burgundica auiaB«r-Imperatorum Caroli amp;nbsp;Ferdinand!, domina præftans naturæ bos nitate,infoelici cafu, grauida ex equo in venatione lapfa eft, SC cum ex ilia corporis concuflione febris fuperuenilfet, inter lacrymas mariti Principis, ôd totius populi expirauit. *

Reliquit fuperftitesfiIiumPhiIippum,amp; Margaritam,quam Ludouicus Vndecimus, filio fuo Carolo Odauo defpondit, ta# ximdiMi men ab eodem Carolo poftea ex agrelii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;auaritia eft re* repuduturd

pudiata. In Silefîa Rodolpho Epifeopo Vratislauienfi defundo fueceftît Iohannes Rotus Vendingenfis Sueuus, vir dodrinæ ô^iohames Roa dexteritatis magnæ, cui graues deinde fuerunt lites cum fuo facersßpi* dotio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«üEp/pop«x

Sequent! anno fæuifli'ma eft gralfata peftilentia per totam Sf Glogouienps lefîam, perierunt innumcrabiles turbæ hominum, præcipuè in dus ducatta mipA catu Glogouienfi,ciuus «afuit fortuna,quæ^eftribiturin veteri’'“^'-^)!“^’^* ■ otaculo ThucydidæJ:

Bellum enin» triftiftîmumjpeftis 8^ fames fecuta funt,ita ÿt non mi* rüm fit, hinter tantas difficultates non potuilfe emergere adaliquamcelebritatem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

vladifldutBoo în Bohemia tanta fuit gubernationis deformitas,vt Vladis* Inemicui fuit laus palam profîteretur, dolere fè,quod regnum illud inops amp;nbsp;tut* vidiffeu Nam ipie,qui natura erat lentus 8^ parum effi* cax in magnis rebus gerendisjamp; præterea oppreflus acre alieno gra ui,â fuis contemnebatur. Exolueratfilijs Georgfjtrecentamillia aureorum, 8C profuderat magnam pecuniam in bellà Pannonica» Vedigalia i^itur amp;nbsp;reditus res^i erant in manibus aliorum,8d ipfc ferme precario regnabat. Tandem hifceannis,cum,inftigantibus Pontificrjs, cccpiflèt effe aiperior in Huffîticos, vt hoc modo grati* am Pontificis promereretur,iniîgnis exarfit fèditio,adeo vc ipfc Prdgenßs fe‘ Rexjin quem publicè dicebantur probra omnis generis, effet ia vitæ. Pragæ â furente multitudine Senatus trucidatus eft» Noxam tarnen hanc itagrauem,Rexmultitudini,deprecantibus ducibus Monfterbergenfîbus,remifit, cum vires fuas ipiè optime metiretur, confilia Mathiæ metueret.

A nno 14 8 4* Baiazetes pulfb fratre, vt vicifeeretur cladem s^epfclt;lt;«oVrf« patris Mahometi,acceptam à Stephano Valacho, bellum terra Valachiæintulit, 8c primo impetu, etfi non fine ftrage fuo# Hai^cÙ. rum, extremam oram Valachiæ ad pontum Euxinum, quæ Beffa* rabia nominatur, ad ripas Iftri 8c Tyræ occupauit, captis vrbibus Cylia amp;nbsp;Moncaftro. •

Stephanus impar tanto hofti, cum fruflra imploraiîèt openi bfhus'^iurat“ vicinorum regum, abdidit fe in fyluas 8^ montes* Baiazetes autem (nuerb(lt; Cd« Valachiam totam peruaftauit, 8i vrbibus, quas ceperat, præfidio fimiriPolo» firmatis inThraciam redfjL Sequenti anno Stephanus Valachiaî ni£ rtÿs. Princeps, cum Ce aduerfus potentiam Turcicam tuen' non poffet, iurauit in v^erb^ regis Cafimiri in caftris* stephanufva^ Ad imitationem autem fadi Rodolphi CxCaris, qui hoc in* idchus dclu^ ftruxit in fuperbum regem Bohemiæ Othocarum, tentorium in ditur strata- media adione dilapfum eft, 8i. Stephanus vidor tot regum confpe* Jimirorege. duseltprocumbeTe ad geijua Cafimiri,quare tarnennihil motus • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft,cum fperaret Ce ope Cafimiri recuperaturum amiffam regionem,

8é impetrauit quidem auxilia Polonis, quæ duxit Iohannes Pola* eus, qui poftea ob crudelitatem editam in ducatu Glogouienfi fuit nobilis. Sed plane irrita fuit ea expeditio,amp;f Stephanum ièropce* nituit fuæ demiffionis : Valfehiam quidem, Beffarabia amiffa, tinuit.

Kdthitu oc-i In Auftria, fyperiori anno recruduerat bellum inter Cælà* eupat vten^ Mathiam, fed puifo exercitu Cæfaris,qui non erat magnus, Mathias totam pene Àuftriam in fuam poteftatem redegit, amp;nbsp;hoC anno 14 8 y* poft longam obfidionem etiam Vienn^ ipi^menié lunio dedffa eft. Sola noua ciuitas Mathiæ, ôd manfit in fide Cæfaris*

ANNALES S I L E S I Æ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;205*

FndericuSjCuiin iftaætate amp;eoin loco dignitatis fuprcmæ non poterant ifta non efle acerba, oberrauit bine inde in Germa» ^rîderid clt;e« nia, cum comitatu odingentorum equitum expeditorum,amp;S vt me# dereturanimi fui anxietati,quæfîuit bine inde ex confoïa# tionibus Philofophicis» Paiïïm igitur Noribergæ Sgt;C alibi inferû bebat parietibus boc apopbtegma : Rerum irrecuperabilium fumma fcelicitas obliuio, Intel^igebat tarnen morte Matbiæ, quæ in illa valetudine iam tune non poterat procul abefle, omnia ca reditura ad fuos bæredes.

Anno proximo poft, Maximilianus Francofurti renunciatus cft Cæfar, qui tarnen propter bella Gallica nihil poterat opis after# creatur re patri. Imo ipfc adeo difticili fuit afflidus fortuna, vt in vrbe pr.

ex infidrjs Gallicis, â fuis ciuibus,enormi cum fcelere, in carcerem duceretur. Friderico tarnen Caefare cum exercitu in Bel# lAdximiUdmti gicum defcendcnte,dimiflus eft,amp; vrbs graues pœnas perfidiæ fuæ g luit. Rcuerendus D. Lutberus exiftimauit, Bruggenfes fcelerc ill O in fe attraxifle iram Dei,ita vt eodem tempore,refugiente mari, celebrem fuum Portum amitterent, SC emporium Antuerpiam ^‘tthidtoccu^ transferretur. Anno 148r. noua ciuitas,quæ amplius vnoanno obfeftà fuit,in poteftatem Matbiæ venit menfe Augufto»

Fridericus in conuentu NoribergenS grauem de Matbia ba* buit querimoniam, décréta funt igitur Cæfari fubitaria quædam auxilia, amp;nbsp;cum coprjs mediocribus in Auftriam miftus cft Alber«» tus Dux Saxoniæ : Sed is, cum cerneret Matbiæ impetum 5^ ro=« bur, noluit Germaniam tam diftîcili inuoluere bello, putauit red dius efte fi tolcrabili aliqua conditione polTet iniri pax, â qua non Sd» videbatur abborrere Matbias. Venit igitur cum to in collocutio# xoniciif pdcip nem menfe Decembri, 6d in nouem menfes inducias padus eft. nbsp;nbsp;«f«’' Muàdt

Anno 148 8. fuit bellum Glogouicnfe in Silefia,8«f ciedus cft armis Matbiæ ex fuo DucatuIobann^sSaganetifis amp;nbsp;Glogouien# fis, Hiftoria narrabitur libro ÎTquenti. Proximo anno poftjdudo# res Regis in Silefia, 8d ad fines prouinciarum Marcbionum,Bô Du# cum Saxoniæ,circumferebant bine inde arma,8c vaftitatem in roultis locis faciebant Hungari, Ô£milites legbonis ni^ræ.

In Silefia plane exeufterunt Conradum Album Olfniccnlèm, Mdfbi« Henrico vero Monfterbergenfi ademerunt Francofteinum amp;nbsp;resaffligunt Monfterbergam , lt;^od fauilTe diccrentur Kofti Regis lobanni Saganenfi. Georgius Stenius legatus Regiuspræcipuosordines, præcipuè verô facerdotes , grandem popofcitpecuniam, nec vb Iam admittdbat^çxcufationem, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Milites diftribuebat in præiîdia pafllm , qjuos Rex ali vok^ bat in Sikiîa ad bellutn Polonicum jquod certoinftitueratjVtk’* mel fînem diuturnæ inimicitiæiniponeret,illis permittcbaturli’^ Blt;lt;ù^ctop4«centia Sc impunitas grafïandi præter omnem modum legem* (ilcitur irtdu’ ßaiazeces Turcus Matbiam formidabat, ideo cum eo inducias tnagni muneris locoConftannnopoIi tranfmiferat corpus Iohannis Eleeniofynarij»(,quod Budæ celebricum pompa conditum eft*

vuthueferma nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ineunteanno i49o» fueruntinauIaMathiæ,Iegatiîmperalt;

adlegatum toris Friderici, Regis Maximilian», Romani Pont»fîcis,mukorum Prjncipum Germaniæ, præterea legati Turcici Sultan» ptq, Fuerunt illis omnibus arduæ deliberationes cum Rege de fedandis odrjs Si. bellis» Prodije autem orator Pontificius Cardin nalis,qui erat Duxconfilq publici inter Reges Chriftianos in pom# pa publica, magno cum fplendore à Rege apparatapn illo fuo ga* ïero,ôd longa purpura.

Turc» amp;nbsp;Aegyptq mirati form am viri, interrogarunt Ma* thiam, quifnam hominum eflètille, qui tam peregrino vteretut cuitu corporis, Rex, vt eos terre ret,fcftiuè reipondit : F fi inquit homo fupremæ dignitatis, penes quem eft poteftas etiam remitten* dipeccata hominum. Itaquidem putabamus, dicebantlegati,fpe* ciem eius auguftiorem eftè humana. Meditabantur quidem in Mathiam bellum Cæfar, Imperium, Reges Polonus amp;nbsp;Bohemus» Horum tarnen impetum iple nihil metuebat, ied ad omnem euen* tum erat paratift»mus,intercepto præftrtim bello Turcico.

j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Duci SaxoniæSi Marchioni Brandeburgenfi, qui vififue*

lohanne Saganenfe,immiferat agmen cipibus Scixo:= prædatorium fuorum militum ex Silefia, fed cumilli veniam petc* er M.lt;ir= rent, paftiis eft fe facile placari, amp;nbsp;omiflis alijs,adoriri cupiebat Po' lonurn, qui ipß erat infeftifti'mus.

jAathi/is me= Erat aduentus ipfius in Silefta iam in expeeftatione : Senatui ditaturbeU ptiam Vratislauidifi nunci#uerat, ne magiftratum vrbanumante ipfius aduentum,qui primo vere futurus elfer,mutarenc: 8cquidem tune abea vrbe, grauibus criminationibus Georgi] Stenrj, aJio* ira’gt; rum irritatus, erat alienus,ita vt aliquid mali inde oriri publice po* tuiftec. Verum »llos motus omnes,qui proculdubio eucrtifîèntSi* lefiam, amp;nbsp;alias Prouincias,aBrupit mteritus Regis,

Opprimebatur multis annis crebroarthritide,inprimis podagra fæua,fîcut in tanta animi amp;corp^'is commotione, ad quam etiam accedebant nouiamores,amp;liberalis vfuspotentium nf«r ex4p03 vinorum, necefle erat accidere. Vltimo deinde anno vitæ, natura plexia viert” vi morbi tarn debilitata, ex leui Apoplexia correpmf eft paralyfi vtriufque cruris, ita vt pene nihil inambularet. MSSfeUatur aurem tunc

Die Dominico, quem EccleGa nommât Palmarum 5facra Pontificiafibiinarcccelebricumpompa,vtquideminomniadios , ne folebateffe magnificus,peragicurauit. nbsp;nbsp;Deinde OratoresCa*

roli Oâaui Galliæ Regis, adula»oria grata facundia gloriam ex rebus ipfius geftis mirificè prædicantes, lætiiTimus audiuit,ac^! cubuit poftea ad prandium : ibi cum in menfa fecunda ficus recenc tes,allatas ex kalia, pofceret,eafque iamab aulicisdilfipatas SC confumtas cognofceret, ingenti cxarfit ira, ita vt totus tremeret, bumoribus vero agitatis, ôi in ventriculis cerebri eliquatis, eueftû gio apoplexialècutaeft.

Lapfus igitur in terram vnà cum fenfu amp;nbsp;motu vocem quocg àmifit,amp; inconditos tantum ciulatus 8d mugitus inter illosfteV* tores fonuit, atcj^ die fequenti lunæ, qui fuit quint us Aprilis, inters cepto iam anhclitu expirauit, Ita quidemin terris vitam claufit fuam Mathias Huniades, qui ob fortunæ fuæ benignitatem,amp; re^ rum geftarum varietatem Sô magnitudinem, proculdubio in perlt; petua apud pofteritatem erit memoria,

Apud Thucydidem Pericles inquit, vfitatum elfe omnibus laudare mortuos. Ego tarnen, ficut nec falfam laudem cuicç af» fcribere velim : ita dona Dei in hcroicis Principibus iudico elfe grata mente agnofccnda amp;nbsp;celebranda.

Manifeftum eft autem,infigni Dei ope fatali quadamRuthix régis licitate Mathiam ex fummis miferfjs ad magnum faftigium rerum uîrtutes. effe euedum, Curfus etiam ipfius magna ex patte fuit fauftus ÔC falutaris fuis hominibus: etfi, vt nemo eft tetragonus, etiam aliqua in ipfo potuerunt defiderari: nec male ineum quadrare inficior hoc vêtus, èt.ya.% è nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ficut neque natura, neque fortu«

nadiftimilis fuit Philippe Macedoni,qui etiaijîexcarcere adre* gnum peruenit : etfi in Mathia impettft longe fuerunt acriores, Ô4 fimiliores ardori Alexandri. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Ego enim exiftimo, huius Regis autoritatem, quam ipfi cön« ciliauit memoria paternæ virtutis , quæ certe fuit longe lau# datiftima, Si propria, eâque feelix alacritas, diuinitus fuift'e ob# iedam irruenti Mahometo, quem profetfto in illo curfu vidoria» rum,Si accelTione tot opulentiflfimorumregnorum,vulgariare# pagula non potuifleîk retinere, cum femel inbrbem terrarum ter# ribilem fuum acinacem Turcicum ftrinxiffet, .

Agnôfcamus igitur præfentiam Si opem Dei ^ui armis ) Mathiæ ilkim^rannum, quo inter Turcicos nullus fuit afperior i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S fj Si fee«

2Q^’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;annales s I L E s I Æ.

ÔC fœlkior, Pannonia amp;nbsp;Germania reiecit. Redtatum fuit apud auos noftros, legatum Mahometi Turdd aliquando fuperba ora^ done nomine fui Regis popofciiTeâ Mathia Pannoniæ rcgnum» verOjCommotus illo Tyrannico poftulatOjCum vehement excanduiftèt, reuertere, inquit, ad dominum tuum eueftigio, howcti, illiq^ renuncia regnare ipfum in Græcia benefido meo, neque diu* dus ipft bene futurum,quâm mibi libuerit,

Quod vero tand impetus ipfius confumtiftintin lanienisd«’ uiïibusjhoc accidit ex trifti fato Europac, quod attraxerunt peccata cumulata mulds feculis, amp;nbsp;fuerunt tubæ horum bclloi urn Roma* ni Pontifices,qui negledis incendrjs Turcicis, malebant deleri Ec* clefias ßohemicas, aduerfantes tyrannidi ipforum.

MdtbtMpeci» In gubernatione fuit quidem afper, fed tarnen crude!is non fuit Et nota eft imago Argonautica, vbi Hercules ex lege cogitur agitare remos,eosc^ frangit. Nam Heroici amp;nbsp;calidi illi motus non femper vinculis legum coercentur, Sc fempertriftia peccata funt %P.mS in magnis viris, qui minime hoc præftare poftunc,quod dicitur: Vince animos, iram^tuam qui cætera vincis. Ideo fa* pienter vetcrès belIatoreTfuis filrjs præcipiebant, vt iram frena* rent. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Invita dus interiori lucebantmultæ virtutes egregiæ. Af* fuefadus erat ad ftudia dodrinæ à teneris ex autoritate patris, itâque fœliciterdidicit linguam latinam, vt adhuc puer in maxi* negodjs effet orator ôc interpres patris. Ideo deinceps in ‘ regnoedamartes honeftasinprimisdilexit,amp;multos celebresob dodrinam, ad magnam dignitatem amp;nbsp;opes exinfimogradueue* xit. Inftruxit Sibliothecam maximo fumtu,ex qua noftraætate prodierunt vdliftimi libri,Polybius, Diodorus Siculus , Nice* phorusamp;ali). Ecclefiæ nomen valde femper eft: veneratus, fed auaritiam improbitatem facerdotum maxime oderat. In collo* quio quodam auiico vida^pifcoporumfeftiuifrimaironiataxafTc • fcribitur.

Mdthi« dete^ ^^^^t Hungaria, cum floreret, duodecim Epifcopos, opibus fiabatur aud- dignitate maximis principibus pares. Conuenerant vero in nïtów CT«'-aula quidam ex Regis familiaribus,0d deplorabant inter fè reli* g’onem Chriftianam in pompameffeconuerfam,reditufque Ec* clefiarum ab hominibus improbis immani cum luxu profundi.

Interuenit commodum fermoni ifti RPx, amp;nbsp;cum audiuiffet colloquium amicorum : Ego vero, inquit, non arbitror nominan* dos efte illos malos, qui maximo ftudio inferos fugiunt, quod profcdo lloftri Epifcopi folum faciunt. Superbiam tjuidem non fugiunt. Nam ea, fi perrjflet ex memoria homirlGSff, sultus amp;nbsp;in* ceffus

ceflus Epifcoporum earn reftitueret» îram adco non vitant, vt nul* quamlocorum horribiliora crudelitatis exempta cdantur,quani apud ipfos : ficutcredo hifee diebus vos audiuifle, Epifcopum,fa* miliarem quendam fuum magni nominis virum, ob culpam kuif* fimam flagris cæfura occidifle*

amp; profana fpoliant,vtopes corrîdant» Luxus nominatur magni* Gcentia, eum oftendunt tot periti coci, tot ftruôluræ popinarum maxime fumtuofarum|,denique tanti greges lenonum ôd feortoa rum, quorum appellatio etiam inhonefta cft»

Dominantur ibi inuidia,calumniæ,quibus maximè crefeunt, ocium, ignauia, inGdiæ 8lt; alia fcelera » Verum vnum eft, quod maxime oderunt, deteftantur fugiunt, illudq? hoc cft, quod fclt; dem fuam apud inferos habere dicitur. Omnibus auidefeifei* tantibus,quod nam hoc effet,fubiccitRex: Egeftas» Ea enim, tefte Poêta, inferni eft alumna, inter maxima monftra cam col« locat. Ita enim inquit: M.alefuada fames Si turpis egeft^»

Oftendit ilia oratio Regis, quæ fuit vehementer falfa, non folum morbos Epifcoporum,kd etiam nominauit fcelera ilia,quæ Pannoniæ fatalem ruinam attraxeûmt. Proximo etiam anno ante mortem, voluit ex veris fontibus Gbi oftendi, an vGtati redi« tusjcmticum pado de reuendendo , Gnt vfuræ, illis^ modum cœpit conftitucre : itaque in earn rem incubuit, vt ordinem Eccle» Gafticum,quiipfi repugnabat,grauiter fuiffet afflidurus,niG in« teritus ipGus eainterrupiflet*

PhyGcas, adeo vt ex primo afpeélu lincamentorum faciei de tem« pentt« di«i« peramento Si moribus hominum folertiffimè iudicaret. Inimici »^tionumPhy inuidentes tantæ dexteritati ipGus fpargebant, ex artibus magicis ipfum talia refeire. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

artifexî eum cum inaulamveniret menfæ fuæ adhib:bat,8ifti* xit Regio» pendium annuum xoo.aureorum illi dédit» Et quidem perpetuo talis erat forma conuiuiorum regiorum, vt aut viros doélos diffe*

rentes de aliqua parte doftrinæ ex artibus,vel hiftorqs audirct,vbi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;con-

ipfe crebro amp;nbsp;prudenter interfabatur, aut accerferetMuGcum,qui adlyram gefta præftaniium virorum in bellis Turcicis fcrmonc °”' patrio,vt multos ad virtutem accendcretjcantabat»

Animus erat in ipfo in omni re, non folum in prælqs, ex« cclfus Si mJgnihcus, Recitabatur aliquandoad menîmhiftoria

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S iq de Al«

iJ’dthùrcgK CIS J ejufmodh Viuébat AlphonfusTyburi: Oeconomus autem f Ä nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;comeabat m forum Romanum, Nam vrbsinde

reg^ ^eapo- niilb'aribus fedcci'm Italicis non magnis diftat» Quodam aucem di'c fctoH. ortaeftnobibs ambitiofa altercatio inter ccconomum Régis Pont^ciSj qui fimul ad forum conuenerant»

Expoßtaerat venuminmacello vnica murenajCaqueprona^ tura pifcis, qui quatuor libras nunquam cxcedit, fatis grandis» Expetebat earn vtercj Oeconomus, pifcator anfam banc arripiens, auferat, inquit, Murenam , qui plurimum numorum offert: Pontificius obtulit aureos tres, Regius fex : Rurfus Pontificius de^ cem, Regius vero viginti» Crelcente altercatione, inquit pifcator: Tollat pifcem qui numerauerit triginta aureos,

Obmutuit Pontificius,Regius vero data pecunia, Murenam abftubt, Laudauit fadum Oeconomi fui Alphonfus, ilbque mu* nera dédit. Mathias finita narratione prudenter fubiecit: Nolu* iffèm ego Oeconomum, fi meus fuiffèt, magnificcntiam vel libéra* litatcm in taîi re oftendcre, aut fi omnino feciffèt, laudaflem.fî Mult; renam emptam donaflet Pontifici,eâque re docuiflet,Regem fuum nec gulæ nec auaritiæ efle dgditum,

Apud Claudianum fingularis laus eft Theodoiq, quod non fueritfufpicax :ita Mathias non facile admittebatcalumniasillo* rum, qui conabantur familiäres Regis in odium adducere. Mile* jAdtJjiM oJf= ratin Pannoniam legatum fuum Nicolaum Epifeopum Madrv* mcJwwinw, ßenfem Pius Senenfis Pontifex. Ille alledus benefîcentia amp;mu* neribus Regis ,^otam hyemem in aula commoratus eft, amp;nbsp;artibus fuis itabeis in præcipuorum Principum amicitiam feinfinuauit,qui omnes eum tanquam virum eruditionis amp;nbsp;virtutis raræ venera* bantur, ilbque prodige donabant. Solus Rex primo in congreffb naturam eius,quæ eratplena fimulationum,vafricieiamp;perfidiîe, agnouit, Sc tamen*egregiê ckmnia diÏÏÎmulauit, •

Ifte ïegatus tandem infjt confilium crefeendi apud Regem per calumnias, ad quas alioqui animos, præfèrtim potentum, in* genti pruritufeiebat ciTe pronos. Accufabatproditionispræct* puos regni proceres, amp;nbsp;qui*ipfi plurimum benefecerant, Rex, vt excuteret hominem, fimulabat fe mirari de perfidia illorum, quos nunquam offendiffèt, amp;nbsp;quibus magnosjionores mandaffet,amp; vi’^ adduci pofte, vt crederet. Legatus,ytRegfin magisincenderet: Equidem,inquit, Rex ego coram vbi videbitur ifta demonftrabo:^ nam falutem tuam ego merito omnibus abjs commodis ante* fero. • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Matbias, cum J eg a tus quotidie nouas fabellas commis nifccretur, quibus animum Regis fauciaret, ftatuit eum retun* dere. Et cum ageretur conuentus Principum regni, dixit ad gatum» Age Nicolae, pollicitus cs, te.coram probaturum iniïs dias ftrudas vitae meæ â familiaribus meis, fi videtur, iam e(kt dataoccafio*

Non putabat kgatus regem krioloqui,amp; promifit fefadlu« rum, quac dixiiTet. Rex apprehendit illico Epiicopum manu,eum* que in coetum procerum duxit : Principes confurrexcrunt,amp; Ni« colaum tanquam amicum blandê falutabant. Rex vcro dixit, Epifcope nunc tempus eft, proloquere palam, amp;nbsp;nudato proditio* ncm 8d infidias, quas tu in illis Principibus deprehendifti,amp; quas toties mihi infufurrafti»

Nicolaus confufus, metu meriti fupplicq, intuens vencrans dos vultus Principum, de quibus nihil inhonefti vnquam conipes rerat, quic^ ipfi benefecerant,totus tremens amp;gemens,derpiflc) vultu conticuit. At ego,inquic Rex,nifi moueret me autoritas Pons tificis, oftenderem tibi, non decere legatos in alieno regno femens tem difli'diorum 8lt; lanienarum ferere, amp;nbsp;Principibus honeftis pes ricutum vitae creare» Tibi igitur mando, vt intra biduum regno meo excédas, quod nifi feceris,cgo tale exemplum in te ftatuam, vt orbi terrarum innotefcat, Mathiam regem fceleratas taks artes ferio odifle.

Difcefii't vipera illafinémora. Nonaddam plures narratio* nesjiftas veró inferui, vt extaret teftimoniumingenq amp;nbsp;vircutum huius Regis» Pinxit pro fymbolo fuo in moneta amp;nbsp;alibi, coruum gcftantemroftroannulum, cuius caufam hancreperio : Eripu^rat ipfi coruus nobüem Smaragdum detrafftum digito: Rex autem pérfecutus völucrem, gîobo fclopeti coruum interFecif, 8c annu* Ium recuperauit: quac hiftoria pene fimilis eft euentui, qui con# tigit Polycrati Samio, apud Herodotym. Nam amp;: is Smaragdum fuumdata opera in mare ex confilio Amafis Aegyptfj Regis ab# iedum, pauld póft recepit repertum in ventre pifeis marini.

Hiftoriarum cnim inprimis fuitgnarus, amp;nbsp;multa ex hifto#r rns Græcis in Latinum fermonem trzhisferri curauit fui vfus caufa» Polonici feriptores, qui fuerunt admodum iniqui Mathiæ,perpc# dofliifutex» tuo hofti ipforum, conqueruntur’de viris Ineratis illius feculi,t‘‘W* quodilk(fti liberahtateMathiæ,res geftas ipfius valdeamplifica# /t*'*»» - uerint, cum quibus ego non litige : fed tarnen animaducrci poteft, illam ipfam munificentiam potius fuifte virtutem vere regiam Sd dignamcommgidatione» Nam amp;nbsp;Alexander, qui in^tumfuum

• *’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S iirj Chærilum

Vixitannospenê 4% regnauit sa. Habitus corporis, ficut vctuftis ftatuis ccrnitur, fuit ferme quadratus, ftatura non r4z»r/jlt;^)n; quot;nbsp;procera : fed mediocris nbsp;nbsp;virilis, capilli flaui 8^ fubcrifpi,atque in

humeros promiffî, oculi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;viuidi genæ rubicundæ, Ion*

gi digiti man U um, ita vt æftinjpripôfîît,fuifre temperamentum ipfius medium inter fanguineum SC biliofum: qualia nimirum fo* lent efîè magnorum bcllatorum, inquibus funt ipiritus multi ardentes, non tarnen furiofî amp;nbsp;nimis ignei, Nunc reuertimur ad feriem annalium.

•Bohemiie Stieße Grince ff s, nuiis materrms Maximtliani Secundi ^manerutn Im^eratoris.

MMimitiMM ^Adauer Mathiæ relatum efi: in Albam regalem, amp;nbsp;ibi raptim, '^cum omnia plenaelTent motuum, fepultum eft. Maximilianus TAtAuj riAffi. Qæpgj. Auftriam,amp; ipfam Viennam, mortuo Mathia, facile reçu* ViAximiliänu! perauit. Hungari difîèntiebant de eledione noui Regis, Multi in* oecupAt A/- cïinabant ad Maximilianum, ficut iam olim pada certa interceflê* bam regAlem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;progreflus in Hungariam, Albam regalem occupa*

Cafimirus Poloniæ Rex volebat in regnum illud collocare filium lohannem Albertum,eum4 magno exercituarmabat. Bu* dam cum præfidio tenebat Iohannes Coruinus filius naturalis Ma* *:biæ, cui proptef memoriam patris multifauebanc. Sed vicerunt «ttmhtt, nbsp;nbsp;confîlia Beatricis Reginæ, quæ, vt mulier Hilpanica, calJide fum*

mam rei adfèlè traxit,amp; tarnen deinde deceptaeft. Placueratilli Vladislaus Rex, quem viderat Olomucrj, 8^ cum eo fæpe mub tum^cleganti latino fermone,cuius erat peritifli'ma,fueratcon* fabulata :illius igitur nuptias appetebat,8c feribitur, Vladislaus ipfi promififle coniugium, ficut prius Barbara: Freiftadienfî, filiæ Marchionis Eledoris,

Beatrix,quæ inmanibus habebattheiàuros Mathiæ:pro* vhdiilitK Bo ceres Regni ,amp; ipfam legionem nigram,vtnominabatur,infuas Vladislaum venientem cum Comitatu non g«»H«Hg4» magno, ad limites Pannoniæ excepit,^^ puifo Coruino Budam rit. collocauit, Renunciatus eft Hungariæ Re^ ir. lulq, coronatus 14. Septembris, Superuenitex Polonia Iohannes Albertus cum valido exercitu, amp;nbsp;aliquos ex Hungaris ad iè pellexit : primas vr* bes etiam gt;i aditu regni occupauit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

’ Tanderrijannitente Vladislao, qui maxime alicnuserat à cru* lobdnnex a!» delitate 5 fadæ funtinduciæ inter fratres, vt interea pofletagide firma pace» Lufatia primumiurauit in verba Vladislai» Deinde menfe lulio etiam Silefia agnouit eum pro rege.Vagabantur muU tae turmæ militum Mathiæ in SileGa, viuentes exrapto,ex illis plscræ^ concifæ funt ab oppidanis 8C rufticis. nbsp;nbsp;Eieóli funt etiam

cum contumelia exProuinciacapiéanei aliqui, quiexiftimabantur fuiffe flabella bellorumSCexpilationum.

Vratislauiæ atrox exemplum fcueritatis editum eft. Nam 4. Henriet« do« lult) publice ceruices abfciffæ funt Henrico Dominico viro ma* tnimem fend» gnæ dignitatis, Principi fenatus, quod diceretur coUufifte cum tor vrdUsld^ Ceorgio Stenio, ói. Ciuitatcm ad Regem efle criminatus. Conra* dus Olfnicenfis Henricus Monfterbergenfis, adepti funt rurfus ciuitates fuas,quas amiferant tempore proximi belli. Ducatus Glogouicnfis,pöft eiedumlohannem Pribufienfem attributus fue* rat lohanni Coruino, qui eum gubernabat per præfedlum : is mor* tuo patre profligatus fuerat à Ducibus Vladislai, 8c demum cum rege tranfegerat,vt oppida arces fuas in Hungaria retineret. Mcnfc igitur Septembri, Ducatus in verba Regis iurauit.

elapfasinducias, duces Vladislai conflixerunt cum lohanne Alber* jiratus to Calendislanuarii, 1491. eum® pr»fligarunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;two rege m«

Fada eft pax inter fratres: Vladislao eft relifta Hungaria, Alberto vero frater attribuit in Silefia ducatus,Glogouienfcm Si Tropauienfem, illique, fi ipfè fine hacrede decefliffet, fucceffionem promifit. Poft feriasPafchatisCafimirusTe(cbinenfis,præfesSi* r lefiæ, legato Iohannis Alberti, lohinrifPolaco Ceruicouenfi, viro .J maloSi fæuo,ducatumGlogouienfcm tradidit.* Eadem æftatc Vladislaus pecunia Beatricis Albarn regalem recepit. Cedebat au* tem eô facilius Maximilianus, quod vocaretur ad Bellum Galli* ^‘(ximiUdito cum, Si interucncrunt certæ fponfiones,confignatæ monumentis, de fucceftioneMaximiliani,autliber(yum ipfitisin Hungaria,fi regnoHwn-ftirps mafcula defeciftet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g^n«.

Pacauit itatotam Hungariam Vladislaus,fed Reginacnon bonam retulit gratiami Exconceffióneenim Pontificis, quita* men ipfc erat Hifpanus, nuptias Beatricis, quod diceretur efle fte# ^edtrix ded-rilis,repudiauit,Simiferam mulierftu ludificatuseft, cumpauld pifuro-Ncd« póft etiam in Italia propinqui ipfius, pater Si fratres Arragoni), ƒ« exdio regno Neapolitanoj^er Garolum Oólauum e^cerentur» Ipfa de# inde tarnen rebus pacatis Neapolim commigrauit,ibiquc vitam fini)t.

Eodem anno cœpit glifeere odium in Silefia,inter Epifeopum Si collegia Tac^dotum, quod deinde in litem ignomitWofam eru* ( pit. OffertderrfEpifeopus Iohannes fua collegia, quod in fancien* da difei*

lokmieÏRoc dadifcipli'na efiTetïèueruSjamp;äbokuerat initio (latimmukosritus, tui Epifcopui indecoros in tcmph'SjSd in proceHionibiis. Vetuerat etiam fuo quo* vr4tw/4Hù«= dam confilio modos Muficos in tcmplis^eofc^ nominabat cantuirt rit^EcclL crumpis. Nam iplèjficut 5gt;C Auguftinus, querebatur in multis fiafiicos, cantum, non pondus fancTtorum verborum obferuari,

Quamuis autem Muficaqj omnibus ætatibus in facris adhi* bitam efle conftet, ea^ omnes naturae non monftrofäc dek^entur, tarnen manifeftum eft, oportere eile modum iftius rei, SC dekdlum harmoniarum. Affixi funt libelli public^, pleni contumeliarum, qui excitarunt Öd auxerunt contentiones maximas : vnde tunCjpro* lacis multis fcekribus,facerdotes eiTecœperuntinuifipopulo.

jûhnnes Ro. Et cum dodiorcs lam legerent fcripta Hegt) Dauentrieniîs, tufhabuit mu Rodolphi Agricolæ ,amp; deinde Erafmi ,quæ taxant hiftrionicam abufus in religione,apud multos inokuit opinio,opus eflè cmen* datione, donee tandem voce Lutheri Gordius nodus dilTedus eft, ôdveri morbi Ecclelîæ monftrati. Autumno huius anni Cafîmirus Tefchinenfîs copias Regrjs expugnauit arces reliquas, quaefuerant munitæpræfidrjs Georgij Stenq, ôderantreceptacula latronum,

cajtmirm Po« Anno 149 2-, CalîmiruS Poloniæ Rex, qui inftaurabat bel* /ow«« mori-= ïom contra Vladislaum; filium , quem teftamcnto exhæredaue-tflt;r. rat propter acceptam Hungariam, confedus fenio amp;nbsp;knta febri, quam fibi conciliauerat, cum Diarrhœam ex confilio Monacho* rum repreirifTet efu panis Lithuanici duriffîmi, expjrauit.

Fuit Rex placidus,alienus^ fçuitia,8d abftemius. Apud J nobilitatem fuam fuit in odio, quod exiftimaretur elfe fegnis, Sd aduerfabatur auaritiæ facerdotum,ideo ipfi regem hune parce in johu/mes hiftorfjs fuis laudarunt, Vixit annos 64» Regnauit4?. Succeftît bertui renun= ipfi, poft longam altercationem inter ordines, Iohannes Alber* cMf/tr Polo« £ys filius, adiutus â^atre Elizabetha pecunia 8d militibus, ni£ Rex.

Iohannes Epi« Accidit etiam hoc annomemorabilisMetamorphofis.’Io# popfM hannes enim Varadienfis Epifeopus, demum etiam Olomucenfis, ftudia Poëtices præcipuè,primum innotuit Mathiæ, cum appellaretur lanus Pannoniift, deinde obingentidexteritatemira carus fuie Régi, vt totum regem pene folus poftldere exiftimare* tur,ardua quæqûe négocia adminiftraret,8daulam,fuperantem fplendore potentes etiam Principes, aleret, repudiata fua perfona, religionem Monachorum, quos Bernhardinos nominant,ingrcfilt; fus eft Vratislauiæ,coenobium fuiordinis laurauiæ extruxit,ôd hoc anno tÄnpIum Bernhardinorum Glogouiæ, px^^ore Ponti* ficio confecrauit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

A N N A L E S S î L E S I Æï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y

Menfc Martio^anni fequentis Johannes Albertus,Poloniæ Rèx,Dominus Ducatus Glogouienfîs,venir Pofnaniam,vbi fplem didè eum falutarunt legationcs Turcicæ, Venetæ,Cæfaris,Princi* pumGermaniæ Slt;aliorum. Baiazetes fublato Mathia deßerac, metuere arma Chriftiana«Moliebatur bellum in Pannoniam,amp; in Venetos. Appetebat autem amicitiam Polonorumjne diftinerctur ad omnes partes. Veneti SCreliqwi Principes hortabantur Alber^j turn ad bellum Turcicum. Rex,vthaberetfpatiumdeliberandi, paâus eft inducias triennales cumBaiazete.

Eadem æftatc præfedusTurcicus vaftauit limites Panno* niæ,8d Hungaros,qui iam tuncdefiderabantMathiam,progrefa fos fibi obuiam, magna ftrage profligauit, In Ducatu Glogouienfî, hoc amp;nbsp;fequenti anno horribilis eft édita tyrannis, amp;nbsp;ciuitatibus ea infliâa vulnera, quæ pofteritas adhuc fentit. Autor tantorum ma* lorum fuit Iohannes Polacus, præfcdlus Regius, fimilior Phalaridi autBufiridi,qûam iuftogubernatori, Hiftoriadefcriptaeftlibro fequenti.

FridericusCæfar, cui paulô ante crus,fphacelo affeâum,rcferf fridcykic«, âum erat,tranquilliftimc moritur 19. Augufti, anno ætatis 7 8. pris Mon, Imperauit annos $ 3» cum fingulari laude bonitatis amp;nbsp;humanita# tis. Ingenio fuit fagacilfimus, ita vt^tiamltalideipfofcripferint, fieminem pofte infpicerc latcljrofum pedusCæfaris. Principes fuos dilexitvt pater ,amauit EccleGas amp;nbsp;ftudia. In bellis non fuit valde fcelix, debilitata potentia Imperrj per artes Pontificias, deerant ipfi nerui ad res magnas gerendas. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

Annus 1494» Celebris eft propter bellum Ncapolitanum, translatum in Italian) à Carolo 'gibbofo, Galliæ k.ege, qui viftis num fceïïun» pulGs duobus Regibus Arragonfjs patre Glio,Alphonfo Si motumkCdt Ferdinando, Neapolin in autumno cepit. Deinde propter editum ° recens exemplum iræ Dei aduerfus peccatahominum,præfertim libidines. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Imperante RomæTyberio,PeruGnus quidam eques, ex Ae* gypto Si Græcia in Italiam' intulit Lichenas fæuiores Græcorum. l^ælues itafeeda contagione in nobilitatem Romanam graffata eft, in facie præfertim, vt Medici hacGtantcs in fanatione,etiam ad cauftica defcendcrent,Si multorum^otentumhominum Lüben«cr vftionibus turpiter deformarent. Ofculopleruncg propagabatur; Ekphantiafis annotatum reperio,qutndam ex fenatoribus Medico fuo quincç morti tranp millia aureorum exoluifte, cum deinde Medici accerGti ex Grxeia leuiffimis auxilqs cutaneum illud vlcus fuperarent.

Teftis eji^iam Plinius ,EiephantiaGn,qua! comnfftini appel* lationelepTa vocatur, antea Italian ignotam, cum iriumpho Pom* perj,quem

’ pcrj, quem duxit ex Syria amp;nbsp;ludæa, fuiffe importatam in Italiam» Ratum eft enim hoc: Propter peccata corripis filios hominum. Ita ea ætate, creftentibus libidinibus amp;nbsp;fceleribus, nouo exemplo De* us iram fuam aduerfus peccata hominum oftendit»

Bello Neapolitano, cum Galli, adiuti auxilijs Germanorum, Italiam pene omnem eflent pertmgati, amp;nbsp;tandem Arragoni'os, qui genere armorum longe erant impares Gallis, Neapoli pepuliflent, Hifpani fagacitate èc dolis Gallos oppugnarunt. Puteos quidem amp;nbsp;panes inficiebant, amp;nbsp;militibus Gallis, pronis in luxuriem, fub=lt; miierunt fcorta ex fuis caftris, infedla quadam turpi amp;nbsp;noua icabie, quae celeritate mirabili, per contagia, non folum ilia caftra,verum omnem prope Europam fubito incendit»

Exiftimatum eft anno fuperiori luem illam ex Indrjs occiden* talibus allatam efle,quas tunc repererat Columbus Genuenfis,fumlt;» tibusFerdinandiamp;EIizabethæ,cumItalus ille ingeniofus ex con* ftanti flatu ventorum ratiocinatus eflTet, non ex mari,verum ex la* tiftima aliqua regione halitus illos diuturnorum ventorum attolIL Dicebatur vero, populis illis luem hanc itaefte familiärem, ficut nobis eft vulgaris ilia fcabies»

Adeo autem malumferpebat,vtinueniamanno 1495*. illud iam apparuifte Cracouiæ,amp; iêquenti poft in Silefia, Anno vero I s' o 3. ex eodem morbo, definente in tabem, confumtus eft Frideri* eus Cardinalis Cracouienfis, Sigifmundi Regis frater, Conftnfu multarum gentium eft nominatus Gallicus, quod in caftris illis

GtKfcj rwrii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confpedus 1 aliqui eum nominabant Pudendagram,

«ppellauones. quod partes verendas principio attingeret, Noftri Silefrj multos annos eum appfllarunt morbum nouum.

Eruditiores Medici, præiêrtim Galli, vocarunt eum luem Vencream. Vir dodiflimus Fracaftorius Veronenfis, edito Poe* mate docftrinæ amp;nbsp;leporis miriHci, nuncupauit eum Syphilida, quod ex amatorid comple^ii fpargatur, Diiputatum fuit inter f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aftrologos amp;nbsp;Philofophos de forma amp;nbsp;caufts huius

morbi, vario amp;nbsp;difti'mili modo. Hoc tarnen animaduerfum eft, venenata quadam qualitate imbuiepar,quæ,nifi mature reftingui* tur,fenfim reliqua viftera inficit,nec aliter morbum, quâmper communicationem faniei contagia propagatum : etft dubium non eft, accefliiTe analogiam quandam in humoribus humani cor* poris, amp;nbsp;in acre impreftam â motu Sd Iwnine corporum fuperio* rum.

Verum eft etiam hoc, morbum noftra ætate iam coepifte mi* teftere, ita vt minus grauius affligat : vel quia famliaritatem cum noftro cœfo conträxit, aut quia etiam impreftioneg^cpeleftes muta* tæ funt. Illo ftculo tanta fuit dolorum accrbicas,\amulfi vitro fibi

mortem confeifeerent» Medici quidem anxq ad varia decurrerunt q^iUcî morbi auxilia, fed fruftra, donee primum ex imitatione Arabum, in vfum remedy, affumtæ funt inundiones amp;nbsp;fuffimigia ex hydrargyro,quod tota antiquitas habuit pro veneno, 8d inde multis eximiæ opes accreues runt*

Tandem Confaluus quidam Hifpanus/fanationcm petiuit conp/«usHta ex ipfis IndrjSjVnde attulit ligni^uoddamgenus,huic orbiinco gnitum, quod fanâum ÔC Guaiacum appellatum eft, cuius deco= Xrbo do in fuperando hoc morbo itafœliciter vfus cft,vt hæredibus co.

fuis feribatur reliquiffe vitra trccenta millia aureorum : ÔC quidem Guaiitci U» hodie adhuc apparet, lignum illud in corrigendis epatis vitijs ÔC humoribus defecandis,miram vim poflidere,ita vt nondum'inuenc turn fit in hoc morbo medicamentum falubrius» Sed ifta nos excu* tere prolixius,locus hic non patitur*

Fuerunt eodem anno vnà fratres,PoloniæRegisfilij,Si ex« ilVimati funt, poft colîocutionem longam de nouis quibufdam confilijs inueniendiSjdifceffifte non valde concordes* Aeftateanni 1496. Viadrus Si omnia flumina quafi prodigiofè aquis intumue« viâdri «»«la runt, eameg inundationem mox fecuta eft peftilentia, omnium fæ«! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P’*

uiftima, quac innumerabilem turbam hominum abfumfit, Si tan« icntia. dem in Poloniam etiam ferpfit,cum magna hominum ftrage*

In Auftria Si Morauia fuerunt feditiones cruentæ,excitât,æ à reliquijs legionis nigræ Mathifianæ. Sed latroncs illi maximo numero comprehenfi, Si crudelibus fupplicqs fublati funt. Anno fequenti fuit infoclix expeditio Polonorum in Valaehiam. nbsp;nbsp;Erat lohdnnesÂi«

in lohanne Alberto Rege, ingenium promtum quidem ad res ma« ‘lt;^5 gnas gerendas, fed deerant ipfî nerui Si induftria, Aftute decreue« rat ex regno fuo excutere Stephanum Valachum, t|ui Polonis non crat fidus, in eam^ regionem collocare fratrem Sigifmundum, vt ex ilia quali arcefacilius poftet inuadere Turcos, quibus iammi« nabatur bellum.

Quamuis autem videbatur futi|rus efte impar ad longum bellum, propter licentiamfuac nobilitatis : tarnen non omifit cona« tumfuum. Vulgo narratum Sicreditumeft,CallimachumFlo« rentinum, qui folus callebat omnem animum Regis, Si fuperiori lobatinii AI’ anno decefterat,fuafifteipfi,vtetiam aliquaclade indomitosfpiquot;» ritus contumacis fuæ nobilitatis reprimeret : Progreftus eft cum exercitu 80000. in quofuerunt curruum triginta millia: præ fe ferebat, quafi peteret Turcos, fed Stephanus cito fubodoratus eft, fibi ftrui infidias, Si iuuabant ipfum Hungari, conniuente Vladis« lao, qui confilium fratris non probauerat : attraxerat etiam milites Turcicos*

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Polonicj|s exercitus primum ex infidrjs hinc indH laceflitus

1 graui eft affe^?detrimento, tandem etiam iufto prælio flos Polo« \ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nici equi«

WfpUHKVd- equitatus cæfus, captus,amp; in fugam vcrfus eft, Nifi autem vir^ idchui pro/î/= tuteSigifmundi fratriS pacata fuiflentcaftra, longe grauior acre* gdf cxcrczfiWK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jxjec {bJum res tunc fcede amp;nbsp;infdiciter gefta eft,

verum etiam irritatus elt btepnanus, vir impiger a indomitus,Jta SfephdnM'^d-VC Ccciuenci anno excurrcretin vkinas regiones Polonia?, poft* IdchtM mjgiid quam terrorem ingentem ton’ regno incuftiftet, abduxit vitra ceiv turn millia nominum, vt magngpars 1 urciæcaptiuis Polonorum

In Silefia nonum exemplum feueritan’s in virum Principem ftatuerunt Epifeopus ^CafimirusTefchinenfts, Erant duo Prin*! cipes Opolienfes fratres, Iohannes Nicolaus, qui olim grauiter Maihia fuerant muldati, quod fauiftedicerentur Polonis contra Regem,tunc vero inter cæteros erant Niftæ, vbi conuentum ordi* num Silefia? coegerat Prouincia? præfes Cafimirus^ Forte allatac funt literæ in Senatum Cafimirojcafcß tradidit legendas Epifcopo» Nico/rfwtPrj» Nicolaus Opolienfis,qui non folum erat amens,verum etiam præ* fcpr Qpclietj* ceps turbulentus, fubito fufpicatur rurfus agitari confilia,vt ipft ƒƒ Nzy/i ple^ comprehendatur, Strido igitur pugioneadoritur vtrumzç Prim z^zzr cdpite. Cafimirum amp;nbsp;Epifcopum,lt;eofque conaturconfodere, Vub nerauit etiam vtrumque leniter, fed accurrentibus multis ex Prin* cipibus amp;nbsp;nobilitatc,in’templum elabitur Opolienfis,indc ex man^ dato Epifcopi rctradlus eft, qui aiebat, non formidandas effe leges Ecclcfiafticas,lè enim facili negocio locum ilium ex ceremonijs fuis Pontificijs Ecclcfiæreconciliaturum,

■Addueftus ad Principes amp;obiurgatus afperrimis verbis,dii* citur in carcerem,amp; fequenti die, qui erat 27. lunij, fententia capi* tali per indices* vrbanos pronunciata , in area fori fpetftantibus Principibus capitc truncatus eft. Scriptum eft, in morte ipfius licnß^turp^o Deum edidilfe iræfuæ exemplum. Cum enim pro more illius ætalt;* tcruixit. cis caligis nonvteretur, cadauer fupino cafu in tergum procidit, ipfoq? iam mortwo genitalia obriguifte, amp;ere(fta eflè, confpeda • funt. Indulierat enim libidinibus amp;adulterijs promifcue,ita vt gt;nbsp;ledilTimarum etiam feeminarum di virginum caftitas non efict propter ipfum tuta, ÔC male dicitur tradalfe matrem.

ludicatum eft igiturtunc ab omnibus, cum propter ftelera ifta, tarn tragico exitu eftè punitum,eum4 buic regulæ amp;nbsp;fimilibus annumerandum: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Multi putabant Regem indigne laturum,quod ipfo inconfulto de vladiflditior= capitc Principis iudicalTcnt Silefi'), fed ipfe, iicut fuit ingenio placi* nut silcjiam diftimo, Âcilimêeft placatus,amp; eodem anno Silefiæ’donauit Pri* am^o Prtui=‘ uilegium amplum,amp; immunitates omnis generisT^ •

*’* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nec|

Ncquc hoc anno Sileßafuitimmunis â peftilentia ,5^ crant omnia itinera pene obfefla latrocinqs,ita vt ad pauca milliaria ctiâ . nulli tutus pateret tranfitus. Ducebant turmas latrunculorum Sucuus quidam prædo nobilis, amp;nbsp;alq, quos fequebantur multi nijs. ex decoârice nobilitate,80paffim fpoliabantmercatores. Regis exigua erat autoritas,8C is procul aberat. Ex proceribus multi cum latronibus colludebant, atque ita4l:atus huius regionis erat valdc (quallidus 8lt; mifer*

- Anno 9 3. fratres, CaGmiri Glq, inter fe, abolita memoria omnium offenGonum, fœdus percuflerunt, 8C Vladislaus cedentc lohanne Alberto, ex pado, ducatum Glogouienfem Tropaui« enfem aflignauit SigiGnundo fratri, eum^ renunciauit SileGæ præ^» Gdcm. Sigifmundus tarnen vix pofttriennium Glogouiam com* migrauit. v./ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;__

Ardebat hifce annisbellis fæuiflîmis Italia, quam primum turbauerat Carolus Odauus,qui amiflb regno Neapolitano, Apo« plexia extindus eft in Gallia,8. alebantbellaciuilia Principes Refpublicæ, Hoc autem anno Hieronymus Sauanorola vir ce* Hicronywiw lebris ob dodnnam 8Ó vitæ landitatem, crudeliter intoroblo* combwritw rentino exuftus eft. Fuit in co aliquid lucis Slt; robur aniini tantum, Florentin, vt publice inciperet arguere tyranaidem 8i idola PontiGcum. Habebat applaufores multos ex nobilitate 80 plebe,ita vt maieftas PontiGcia videretur periclitari, ibi aftute conflatac funt ipG inimi« citiæ 8i odia.

Videbat Sauanorola in republica Fiorentina dominatum Pontificium acerrime propugnari a Mediceis, qui tunc erant exu« leSjideo coniunxit fe cum parte aduerfa,quæ omniconatuMe« diceosvrbe excludebat,8Cdicitur fane,Gcut omftiumhominum magna eft imbecillitas 5 in ea tradatione ambitioGusfe cauGspoli« ticis immifcuifte. Ideo ab adulatoribus PontiGcris fadio Medicea in iplum incenla elt,quæ populum lurentem leditione permouit,vt SMAnoroU tc^ Sauanorolam captum, tanquam hæreticum cru4eli fupplicio toi« mcreÇeimmi^ Icret : Pietatem eius in Deum, 8lt; ardens ftudium veritatis often« ncgocijs dunt fcripta ipGus, quæ fuperfunt,ex quibus apparet,eum in ilia ca« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

Viri eruditi 8lt; pqilla etiam ætate dolebant,quod non abfti« neret à negocqs ciuilibus,ideo de eo fcriptum eft. Immemor errati Sauanorola tui. Exitus entendit cum etiam oppreflum fuifte ilia vulgari 8i celebri tempeftate, de qua dicitur : Obruit ingentes ifta prOCella virOS. Itemî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■sroAó'ï^OTr^è'nvó/XJA©“.

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïnSilefîa decelTit Henricus M.onfterbergenGsPrinceps,cla«

rus proptei*pru3cntiam 8lt; bonitatem : adeptus fuerat triennio ante gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T D nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aVla#

u«nrzcM5Mo» à Vladislao Rege , ducatum Olfnicenièm amp;nbsp;Voïauicnfèm, qui ßerbergcnps mortuo Conrado Albo fine hæredibus, ex tranfadione ad Regem fuit àdeptM peruenerat : ipfe autem in Bohemia ceflTerat Régi ditione Podie* nuenfemey braccnfi.

volduienfetn. Anno 99. fuit heiîutn Helueticum, quod Maximilianus Cæfar, adiutus auxilijs imperq, geflît aduerfus Heluetios^non fatis

Ueluetierum quidem profpero cum fucceflu^nimofè Si conftanter tarnen. Ac* bellum cum ceptis multis cladibus ab vtra^ partejamp; interfedis ad 20000, for* pQjæorum hominum, fada eft pax. Heluetfj fcribunt, tantam fu* ilTefiiorum hominum alacritatem, vt toto belli tempore, etfiah omnibus parribus oppugnabantur,non paflfi fint hoftem vitra fpa* tium viginti quatuor horarum in fua ditione pedem figere.

sex^MPonti.^ Italia tuba belli ciuilis erat Alexander Pontifex: is cum Re* fextubd ciui.. gc Galliæ Ludouico,8dVenetis infjt foedus,ad deturbandum Sfor* iiumlelloru. dam exducatuMediolanenfi, amp;Fridericum Arragonium ex re* I gn o Neapolitano, vt locupletaret filium fuum, hominem fcelera* s turn, Cæfarem Borgiam. Simul tarnen orbem terrarum vocabat Romam ad emendas indulgentias anni lubilæi : Ideo de co tunC

IJIius fcedcris iniqui,exi£us fuit non bonus. Nam Sfortia defertus 5 Chriftianis regibus, queftus eft de ambitioneamp;auaritia Veneto* rum apud Baiazetem Turcicum,qui eueftigio ftatuit caftigare Vc* netos, Si. crefcentem eorum potentiam debilitate.

Emilîà igitur clalTe Venetos grauiter ceciditjdilîîpatis naui* bus ipforum, Si fimul Duce Scanderbafla præfedlo Hlyrici, immi* fitequitatum hominum duodecim millium, qui fcperlftriamin Venetiain infuderuntjamp;adipfum vfque Taruifium Venetiaruin propugnaculum omnia ferro ô^igni vaftarunt: multos ex prima nobilitate Venetia, in villis fuis rufticantes, opprelTerunt: plures etiam ex SileGjs amp;nbsp;PolorfiSjquiad lubilæum Romam proficifce^ bantutjin miferabilem feruitutem abduxerunt*

ipfe eodem autumno,proditus à fuis Heluetqs, qui ipfi militabant, Regi Gallorum ,in tetroc^rcere in Gallia contabuit. Ludouicus vero Galliæ Rex regnum Neapolitanum per fraudem occupatum, eademarte amifit,excuftus d Ferdinando Hifpano,auomaterno litanum rcdi^^ Imperatorum Careli Si Ferdinand/, opera Gonfalui magni, Ducis ^it inpotefid’ ciariffimi. De Mediolano etiam dimicauit crucntis prælrjs cum Jquot;« «'gt;“quot;^*6X1'00 Galliæ.

Alÿlt;ander vero Pontifex anno quarto póft,m»morabih' exi* tufato fuo fundus eft. Struebat regnum, per pawwidia amp;nbsp;rapinas Cæfari

Cæfari Borgîæ, cuius apophtegma erat : Aut Cæfar aut nullus. Aiex’ncJri Mcnfe autem Augufto fplendidam apparauit coenam,ad quam Pontijîcwm«« vocauerat præcipuos ödditiffimos exCardinalibus,quosdeftinaü™’J^^^‘^’^^‘ uerat veneno tollere, vt exuuias ipforum indueret filio. Paratæ e* rant lagenæ duæ, ex quibus alteri infperfus erat venenatuspului= fculus,altera erat fincera feruata pro ipfo Pontifice nbsp;nbsp;filio: fed fata*

li errore pincernæ, fada commiKationc, Pontifex 8C filius bibe* runtvinum intoxicatum, vnde ienex ex rapidiffimo æftu cordis ftatim poft extinduseft filius autem euafit quidem ex morbo, fed Cafaris^oa» admiferiam feruatuseft. Nam cuftodiæâ fucceflbretraditus, Eine inde ad ludibrium circumdudus, in Hifpania tandem iugula* tus eft.

Filiæ Alexandri mortuæ feriptum eft talc Epitaphium, quod Lucretiaßia commemoratione plane terribili mores Pontificis, qui facrofan* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’’f

dus dicitur,detcribit: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbikEfiu.

Conditur hoc tumulo Lucretia nominejfed re nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pbiuw».

Veneti anno proximo poft amiferunt Pylumgt; Coronen amp;S Metholt; nem vrbemfplendidiftïmamjprætereaNaupadumjDyrrachium, cum Baiazetes eduxiffet cxercitum centum quinquaginta millium fortiffimorum hominum. Captaeft Methone anno lyoo, lo. Au* Metboneclt;(a gufti. Trucidata eft ingens multitu^o ciuium Si militum,Epifco* po caput cum mitra præcifum. Nec multo poft, cum irritarent Maximilianumetiam Cacfarem, illata funtipfis arma à Germanis, Si ipG in extremum, non modo imperij, fed etiam falutis funt ad* dudi diferimen*

Talis tela calamitatumtragicarumfecutaeft imuftaconfilia, quorum breuis omnino fuit mêtio facienda, ne res clariffimæ apud noftros maiores, ex memoria nepotum deleantut. Eodem anno lubilacoTartari grauiter depopulati funtPoloniam, quam incur# fionem 8i bella Turcica denunciauerat Cometa. Iohannes etiam mojibi uäftSt Mofehus inuafit Lithuaniam, iratus genero fuo Alexandro,cam^ Litbudnùw. foedevaftauit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Alexander, diffidens viribus fuis’collegit exSilefia 8i vicinis locis copias merccnarias, quas dudauit Iohannes Polacus, qui iam, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

fuccedente Sigifmundo, non potuit amplius tyrannidem in du# catu Glogouienfi excrcere. Sed qualis fuit Capitaneus talis etiam l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuit fortuna expeditionis. Nam cunrwhoftis iam effet reuerfus do#

I mum ,ipfi graffatifunt in amicos 8i Lithuaniam grauius quàm 1 Mofchi afflixerunt. .

Anno primo mortuus eft Iohannes Albertus PoloniæRex, lobanncî Al-i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qui meditabatur bellum in Eridericum Mifncnfem, Pruffiæ magi*

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in verbaRßgis ‘Poloniæ. Multi ex procefibus Polonis vocabant

222 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ANNALES S I L E S I Æ.

vWüLtticc- regnum Vladisïaum,ilh'cg iam crat fignifîcatum. Ipfè igitur dit frdtri Vladislaus, mîflîs nuncrjs, pknflt;^ Principibus Chriftianis nutii* R^'nù^^ ciabac, Deum etiam thronum paternuni ad cætera régna fibi do*

AZfï/zif/fr Scd Poîoni J mutata voluntate, accerfiuerunt Alexandrum RexPe/owgt;. fratremex Lithuania: ibi tanta fuit modeftia Vladislai,vtinfra^

trem Sc Polonos non modo nifiil moliretur, fèd etiam ipfis gratu* ïaretur, nuncios tarnen fuos,quos potuit, ex via reuocauitjne â Re* gibus rideri poiîèt»

In Silefîa pugnarunt inter fè odrjs contumelfjs acerbiflîmis, Epifeopus fui facerdotes. Epifeopo, qui irritatus iniuria colle* giorum, cooptabat fibi, vt nominant,coadiutorem,fauchant Prin^ cipes amp;rciuitates initio* Sed Sacerdotes nadi idoneum vexilli* ferum Opicium, qui olim Glogouiam euerterat,omnia confilia or^ dinum impedierunt, Conuitqs maxime feurrilibus Epifcopumamp;^ Principes deformabant,eofc| Romæ, vbiomniafunt venalia,pe* cunia oppugnabant*

Vladislaus animi anceps modo hue modoillucfeconuerte* bat. Interea vero colleges facerdotum apud populum maculæ ilia; afperfæ funt, quas deinde nullum flumen verborum,aut potentiæ potuit elucre.

sigtfinundui Anno fecundo Sigifmyndus frater Regis ex pado Glogoui* tfiigrat Glo‘ am ingrelTus eft, ÔC poftquam Silefiæ præfecftus eft, magno ftudiq ^ouiKtn, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;latrocinijs repurgauit,cum fine diferimine coditionis noxios

/ capitalibus fupplictjs afticeret. Fuiteius gubernatiofalutarishuic ducatui, quern ex aerumnis multorum annorum crexit recreauiL Dilexit inprimis Glogouiam,eam^ etiarn tunc cum regnaretfoli* tus eft appellate fuam vrbem, fed fata fua cum nimis cito his regio* nibuseripueruni.

vW/storc« Eodem anno Vladislaus Rex duxit in matrimonium An* nam, virginem Gallicam ex Vafconibus regiæ ftirpis : Quia vide* ah/mwG4K(= bat,regem Ludouicum non habere prolem mafculamjideo aliquid flt;(w. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;potuit fpcrare de ^ccefsione,quamuis hoc fruftra fuit. Abfoluerat

autem cum prius Cclæno Romana Alexander d iuramento, quod • præftitcrat Beatrici viduæ Mathiæ Regis,quam pecunia tandem

Autumno illius anniRaIciam,quæTurcisparebat, perIo* hannem Coruinum late amp;nbsp;igipune vaftauit,quia Baiazetes diftine* Nox nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;if^tur bello Perfico,vbi tarnen etiam fuit infeelix. Nox Natalis do*

bris propter tninici, incipientis annum ifoj. tuit memorabilis propter glaciem ^laciem. multam amp;nbsp;glabranr, in qua homines multi lapfi funt,6d detrimenta valetudinis paflfi cruribus amp;nbsp;brachijs fradis. -

Epifeopo datus eft collega poft multam altercationcm Johan* nes Turfi|t,qui ea noóle domi îuæ Vratislauiæ opprefliis fuiflèt d fi* carijs,quorum dux erat Adamus Sucuus, Celebris;lawo.nifi tempe* ftates

dates iniquæ, glacies eos impedfjfTenu Litïgauit ctiam collegi.» urn cum vrbe Vratislauienfcjeam^ fulmine anathematis percuiïïr, fed nullo cum fucceffij. Nam vrbs non modo fatua ilia fulmina rißt, verum etiam facerdotes venejjjnt in odiurn grauius apud omnes paflim, amp;C multi ex latrunculis denunciato bello grandem ab illisextorferunt pecuniam.

Eodem anno aj. luïn bora ante meridiem feptima,nata cd \7i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 rt ’ ri’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Iddtilm

Vladislao Regt hlia, quam pater principio propter memoriam/j,, matris appellauit Elizabetham, fed tarnen eandem poftea propter defiderium amÜTæ coniugis, Annam vocari voluit* Nupta ea fuit diuo noftro Cæfari Ferdinando, cui peperit liberos quindecim, fi* lios quatuor, natas vero vndecim,amp; quidem primo partu inuitftiG fimum Romanorum Imperatorem^ Maximilianum Secundum. Ipfa domina laudata ab omnibus propter pietatem, amp;nbsp;fuauiifimos mores, tanquam altera Efther, anno ætatis 4 4* in cceleftem vitam migrauit.

Anno 15'04. Fridericus Mifnenfis Pruffia exceffit, venit in Germaniam , ÖC Rodelizij mortuus eft, pulfus ab Alexandre tMßienßsce» Rege. Mortuus eft etiam Stephanus Valachus bellator dignus ditexPrußKf. æterna memoria, qui ingcnti robore animi amp;nbsp;fortuna fecunda fuftinuit impetus Turcorum, Tartai^rum, Hungarorum ÔC Po* luchusnwri» lonorum,quos omnes magnis præltjs vicit*

Fuit etiam hoc anno bellum Bauaricum, quod tarnen cito ft* Bduan'cutn nitum eft, cum Philippus Palatinus viäus ad Ratisponam vnà^^^^“^* cum filio,à miti Cæfare Maximiliano facile veniam impetraret. In Germania coeperunt reuirefcere ftudia literarum, ôdiam erant in manibus adolefcentiæ fcripta Erafmi. Senatus igftur Vratislaui* cnßsoptimoconfiliojfuadente inprimis Haunoldocapitaneo vr* bis,viro fapiente öd magnanime, decreuit in fua vrbe erigere Aca* demiam,vt in Silefia etiam effet domicilium artium,vbi noftri ho= AcAdcmi* mines rede poflent erudiri. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;m^editur.

Magnis fumtibus igitur anno iro?. impetrarunt in aula , Regia confenfum Regis, qui ideo libentius affentiebatur, quod in Regnis fuis,etfi ampliffimis,nullam haberet fcholam publicam, nifi Pragenfem, cuius tarnen vix exigua reftabant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;luflît

autem attribui docentibus ftipendia exweditibus EcclefiæS. Crucis in collegio. Sed ecce,dum omnes bene fperant, quidam facerdo* tes virtuti öd dodrinae iniqui, Öd qui ægre ferebant luce dodrinæ fuam infeitiam öd bafbariem prodi, per Academiam Cracouien^ fern,quæipfa etiam regnofuobarbaricometuebat,apudPontift* cem lulium, totum ncgocium pecunia impedierunt, atep opes illas, quas religiofti antiquitas ad alendas Ecclefias öd fcholft contria buit,ocio Öilükil i ficut affueuerantyprodegerunt.

Eoipfô tarnen tempore Marchio Brandeburgenfis Franco* furtenfèm Acadcmiam conftituit SC locupktauit, cum initium Vi» tcbergcnfiSjquæ noftra ætate verc fuit oculusGermaniæ,mcidiflet in annum ï y o

Sub exitum anni cœpitglifcere odium inter Maximilianuni Cæfarem Si Vladislaum, quod^enc in apertum bellum er u pi de t» Nata erat Vladislao Anna, earn, vt conditiones de fucceflîone cilius implercntur, Maximilianus petebat defponderi alteri ex ne* potibus fuis» Sed iam tune obftabat illis autoritas Stephani Palan# nîTranHyluani, quem euexcrat Mathias. Is ex coniugefua filia Ducis Tefehinenfis , muliere làgaciflima âitiffîma, fufeeperat lohannem filium, pro quo appetebat fponlàlia filiæ Rcgiæ, amp;nbsp;ita opprelTus erat R ex fadionibus procerum , vt iè explicare non poflet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

„ . ... Sub initium igitur anni iyo6.MaximiliannSjvt difeuteret parat beüum conlpirationcm Hungarorum, iptumcg etiam Regem, qui ahoqui «J vtadislau, animo amp;nbsp;armis parum valebat, terrereCj armatus Pofonium accel# itb Ibi Cæfari fignifîcatum cft,reginam geftare vterum, didum^, Ludouici Ke= nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipfum fadurum,fj partum ipfius expedaret.Adenfus eft Ma#

gK atalii. ximilianus, amp;nbsp;padus eft cum Vladislaoinducias,tandem etiam, cum Calendis îulij editus eftet in lucem filiolus,pacem cumillo conftituit.

rudotticoAe Puero in baptifmo datum eft nomen Gallicum Ludouici, gi ownw'fw^ ^^i^dus deinde Fortuna fuit miferabilis. Intempeftiuo eumpartuef# ' neruiuprtteriaâerüt mater,cute nondum carni obueftita,quædemum inun# naturam. (fiionibus medicis produélaeft. Coronatuseft,cum vuxeftetbien* niSjdeftinata eftipficoniunx,cumelfetannorumnouem. Perue# nitinregnum anno ætatis decimo, extindus eft etiam immatura morte,cum vix vicefîmum annumætatis expleuiftet. Sed de his verodie eiufdem menfis in puerperio extinda eft vladidai tn Anna Regina, Vladislaiconiunx,quæ ingensdefiderium fuo ma# p«crpfrjo j-ito Régi reliquip: prædita enim fuit moribus dulciftîmis amp;pu#

lobrfwuîRofi î*! Silefia mortuuseft Epiftopus Iohannes,carustotiregioni, Epitaphium, inuifus folis fuis facerdotibus, tumulo ipfîus inferiptum eft hoC carmen:

Q^artui Iohannes iacetJsicj Yts caetera dicam / altum 'ï)ellet Sleßa ^ontificem.

«oWz« Mortuus eft etiam Johannes Haunoldus præfedus vrbis Vratis# uiatßs'fetM‘^quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;præftansconfilioècdignttate,optime meritus defua

tor fdpicns. patria,totaSilefia, ita vt verefuerit patriæ pater. Lithuaniain eflufe populatifunt Tartari,eospene vniuerfosconciditMichael FÄichaclGün^ Glfnfc'us,capitaneus regni.qui gratia amp;nbsp;potentia m Lithuania omncsanccbac.

Regi Alexandre nunciatum eft de vidoria, cum ïam ani* Aîœna«»-mam agerct, pro qua fublatis manibus, amifla voce Deo gratias Polotme egit,8c 19. Auguftiexpirauit» HuicfucceftitSigifmundusfrater, fubito Glogouia vocatus, primum in ducatu Lithuanico, deinde sigifmtvnduf aflènticnte VladislaOjin regno Poloniæ quoque z 4» îanuari} anni Glogouia uo^ Cracouiæ coronatus eft Sigifmundus» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gSdonk.

runt. Erexit in finibus Poloniæ verfus SileGam ve(ftigal nouum sigifwundM Sëgrande: Alienauit etiamàfeMichaëlcmGlinfcium,Principem Ruthenicum. Is militauerat in adolefcentia,apud Albertum Saxo» ' niæ Ducem in PhriGa, imbutus difeiplina 8C arte Germanica redie.» Micbwlw rat in patriain , vbi ob egregiam peritiam rei militaris, regibus in# J» notuit, 8ërebus aliquot præclarè geftis,fummum gratiælocum apud Alcxandrum Regem obtinuit ita vt folus omnia poftet«

Sed potentiam comitata eft inuidia, amp;nbsp;forte ipfe fuperbia 8C fiducia fuæ potcntiac peccabat : Criminati funt cum apud Regem pk'oceres,quod aftèdaret dominatum Lithuania: eieëfo Rege : il los r umores apud Alcxandrum Michaël non modo gratia fua,fed etis am virtute facile extinxit. Nam Tartaros Si alios hoftes Regis,faes pe feeliciftime fudit, ÔC Lithuaniam tutatus eft.

Mortuo vero Alexandro,eædemfufpiciones inftillatæfunt Sigifmundo, Michael ,vt fe purgaret Principi ,ad longum iter armatus obuiam profeëlus eft, illi incrmi fidem pra:ftitit,8i ne des latoribus crederet demifte orauit. Verum Rex paulôpôft induis gens fufpicionibus, Si accenfus ab inimicis Michaelis,animum ab ipfo abalicnauit, Si fubornati funt illi clam aduerfarq potentes,qui palam ipfum proditionis inGmularent. Michaël aliquotiesfum* mis precibus contendit, vt Rex de caufa publicè vellet cognofeere, ncc pati, vt fama fua in dubium reuocaretur, Si cum Regem vide« rct abalienatum,confugit ad Vladislaum,qui honorihea legatione mifta fratrem rogabat,ne Michaêlem tantum virum caufanon* dum cognita opprimi pateretur.

Fruftra fueruntpreces illæ,ideoJAichaël*coramdixiftefer« tur:Rex,adminiftretur mihi iufticia peto,aut committeturfaci« nus, quod tibi Si mihi eritluëfuofum. Non eft auditus, ibi ipfe ins dulgens iræ, aduerfarium fuum, virum Principem, domi in leëlo cubantem iugulauit, Si rebus fuis compofitis ad Mofehum trans« fugit, magno tradu ducatus Lithuaniæ fimul in poteftatem Mof» chorum traduëlo.

polocenßsdi^ cum arce Polocenfi occupauit: neque adhuc graflationum ipfius Zjo occupatur cft.

4Mofcbo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Reftinguat propitius Deus ignem, qui in pariete proximo

Siîefiæardet,8lt;: iuuet nobiliftîmamgentem Polonicam,vt fcclicius prælietur aduerfus immanes Mofehos , quâm Hungaria contra Turcos. Dederat fidem Mofchus,fe attributurum ditionem illam Michaeli, fed fefellit eura : Micl»aël vir animi fui impotens,rurfus irritatus, poft aliquot annos,annitente Vladislao, Sigifmundo relt;» conciliatus eft.

In ea tradatione profefluseft Michaël,nulliexregrjs feha« Johannes Re. biturum fidem, nifi duobus equitibus Germanis in aula Regia, Io« cJjenfccrgK« fianni Pisbeccio amp;nbsp;lohanni Rechenbergio equiti Freiftadienfi Si« j^adiaifß‘^flo^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;florebat gratia apud Regem, amp;nbsp;iam apud fratres nomen

ret in aula SU 8C locum celebrem adeptus erat. Sed ea confilia ab ipfis proceri«

bus Polonis J qui oderant Michaelem, prodita funt, atq^ Michael ex fuQa retraiflus vindus 8^ in tetrum carcerem coniedlus eft, ex quoquidem deinde exemtuseft, oi. tamen rurfus in eundem â vi^ dua Mofchi, cognata fua inclufus, in fquallore 8gt;i. fordibus vitam fuam finiuiu

Hie fuit exitus viri ftrenui quidem, fed ambitiofi 8C iracundi, ferme tab's, qualis fuit Coriolani apud Romanos. Celebre fuit eius nomen in Silefia, amp;nbsp;a noftriS hominibus appellatus eft Pan Mi^ chael. In Silefia poft abitum Sigifmundi Regis,amp; cum Fridericus Lignicenfis, iuuenis optimæ iam tunc indolis, abeftet in peregrina* done Hierofolymitana, præfes Prouinciæ conftitutus eft Iohannes Turfo EpiftopuSjCui anno 15*09. fucceftit ineoofficioCafimirus Tefchinenfis.

Eodem antjo Sigifmundus fceliciter belligeratus eft cum Va« lachis, tandem, perfuadentc Vladislao fratre, pacem illis con« ceftit. Ludouicus filius VIadislai,nondum triennis, Pragævnde« cimo Martij coronatus eft in regem Bohemiæ, quia pater inifta aetate 8d valetudine fua imbecilli, cupiebat filio profpicere mature î zo, Mafj poft erdtntafuitçoncitata lèditioPragæ.

Hungaros,quialiquid proterue dixerant in religionemHuffiti« cam : Populus commotus in ædes Regiorum impetum fecit, multis trucidatis, præcipui jîroceres vixin arcem Regis fe reciperc potuerunt. In iftotumultufenex quidam Bohemus vidit Vladis* laumRegem,cui a0:abat BpifcopusIaurienfisHungarus,defene« P . ftra profpicere, in eum grandem fclopetum dirigit : Deo tamen perffulouuL^^^ gubernante , globus médius inter Regem amp;nbsp;Epifcopum, in proxitnum parietem delatus eft, 8^ tantum calcem ex^neftra ex« cuflit. Rex attonitus,agnofcens præfentiam Dei^^agit L)eo gratias

Sedato motu Bohemus ille, qui vitæ Regis inGdiatus erat,co# no dctrado nccatus eft, 8^ reliqui autores fcditionis tetris funt affe# âi fupplicqs. NecSilcGaquidemfuitquieta, DifeedenteSigif# mundo,rurfus creuerunt latrocinia* Vratislauienfes annofupc# riori impetrarantâ Rege équités Pannonios 120. quos alebant fuisftipendtjSjVtcomprehenderent latrones graflantes in viis,nec tarnen multum profecerunt. Nuijcvero expert! funt hoftemFri# dericum Lignicenfcm,reccns exPalacftina reuerfum, quod impediiftediccrentur, quo minus SileGæ cumlmperiopræGcere*

tur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fibui,

Menfe WLaio mediocris confliâus fuit inter équités Vratis» lauienfes,ScPrincipis: vbiabvtracß parte multi funt deGderati, Audiuii viris fenibus,eo tumultuPrincipemofFendifteRegem, Gbicg plurimum nocuifte, Nam cum ferme decretum effet,vt foror Regum ex Polonia ipG nuberet, ÔC dotis loco acciperet Ducatus, Glogouienfem SiTropauienfem ,hanc vnicam caufam totum ne# gocium tunc perturbaffe. ï4. Maq memorabili ftrage exercitus V c# vencti «inc«-netusà Ludouico Gallorum Regeviótus eft,in ducatu Medio# lanenG ad flumen Abduam.

Poft earn pugnam infoelicem,Venctiami(risvrbibus,quas Habuerunt in Italia bine inde ampliftmas, in paludes fuas incluQ funtjScCæfar Maximilianus Veronam,Vicentiam,BrixiamPa# tauium 8lt; vicina oppida ad fe tianftulit. In ea confpirationc,Re# gum Chriftianorum contra Venctos folus Baiazetes fidem illis feruauit, nbsp;nbsp;pacem^ quam fub nomine tributi illis concefterat, non urbe;.

Anno TO, Pofnaniac in conuentu regniPoloniæ,Maximi# lianusôC Imperium à Polonis poftularunt per Legatos,vtPruffi# am antiquis dominisrefl;ituercnt,necM.agiftrum ablraperio abs# traherent, Sed re infeefta fuit difeeffum. Fuit etiam ibi legatus Pontificius, qui hortabatur Polonos ad bellumTurcicum,amp; ob# tulit toti regno nundinas lubilæi,vt (;orraderetpecuniam,quam infumeret in ftruefturam templi D, Petri Romæ, quod diruebat,ôC ex fundamentis nouum ædificare inftituer at,

Inuenio tunc inter praecipuos proceres frequentem fuiffe fer# Poîont rtol««t monem, ftulte fafturos Polonos, G i^gnum fuum pecunia nuda# P'“ rent,qua poffent extrui munitiones ad arcendos barbaros,8C inter# capræberent occaGonem^vt templaRomacdiruerentur,quæde# d. Petri Ro« inceps fortaffis nunquara acdificarentur qua in re non falfi fuerunt vates.

/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;In Italia res Vcnetorum aliquo modo reftitutæ funt, Recepit Vcncti red*

Patauium, fe^niter earn vrbem Gæfarianis tuentibus ,*Andreas Gritms : Sctmamuis Cæfar valido contrado exercitu fortiter earn

obfedit 8^ oppugnauit, capi tarnen non potuit : tandem cum lulius Pontifex ex fuis compendtjs fccdus turbaret,noua bella fecuta funt, quæ Italian! penêeuerterunt.

nauijV’enit Vratislauiam anno irn. a9. lanuarif# Prima amp;maxi^ ditiir vrdtii= mc ardua dilceptatio fuit de iuramento præftando rcgibus : nec Iduiam. conuenire potuerunt inter felè Principes Bohemi, 8^ Hungari, qui# bus Ipiritus erant præter omnem modum fuperbi : Proponebant Bohemi, inde ab antiquis vfque temporibus Silefiam fuilfe Pro# uinciam regni Bohemiæ* Régi igitur eo nomine fidem dari opor# tere â Sileftjs,

Hupgari contra allegabant pada initainter Mathiam 8^ üobcmoru Vladislaum Olomucr),quibus cautum erat,vt mortuo Mathia fine

liberis, Bohemia Hungariæ certam pecuniæ fummam lueret, atcß ita demum Silefiam rccipereU Ab hac fententia cum dimoueri non poflentj totum negocium in aliud tempus reieélum eft ,amp; Reges quafi contemtim habitifunt. Imo eoipfo tempore vicinaloca Si# Iciiæ impunè vexabant latrunculi, cum vidèrent regem beneficunij fedatum amp;nbsp;opprefTum faftu fuæ nobilitatis nihil pofle»

Verum hæc perniciofa confiliapofteagrauisNemcfis fecuta cfl : cum, vt nunc præ oculis êft,Deus regnum fuperbum 8c inobe# diens fuo magiftratui, vt inProphetadicitur, anathemate percuf* ferit» Vrbs Vratislauienfis cara Regi impetrauit iusEmporij«! Rege 12, Februari), cuius confilrj hæ fuerunt rationes,

Creuerat ciuitas ex raercimonijs Polonicis, cum filo rudiori feculo Poloni, Vratislauiam modd cum mercibus commearent, necviteriora Icxa Germaniæ noflènt: Tunc vero rehlt;fî:a ca vrbc, quæ regnum ipforum pene excoluit, paffim noua quærebant Em# poria, 8c fimul intra ipfum regnum vedigalibus recentibus res Vratislauienfium efficiebantdétériorés.

Fïuic incommodo vt irent obuiam, iura Emporf) generalis ciuitati apud Regem obtinuerunt , quæ talia funt: Vratislauia fit limes Poloniæ ÔÔ Germaniæ, neutra gens earn vrbemcun» mercibus prætereat, fed ibi eas deponant, 8c inter fe tranfigant. Vt etiam Polonis intercluderentur itinera, Marchio Eleólor loachi# mus Francoforti ad Viadrum idem fanxit.

Fuit hoc, vere iftius anni in nundinis vrbium Germanica# «oc«/fEwpo= rum Polonicarum denunciatum. Confilia ifta ab initio fortaffis rium ufurpd^ non malecogitata, peffimececidcrunt. Initium turbationis ortum fttw, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gß jpßg Bohemis, qui odio Vratislauiçnfium, Polonis tn Ger#

Deinde Sigifmundus Polonia? Rcx, qui loqgc îratrem vigit lantia amp;nbsp;dexterttatc fliperabat, regno fua commercia (Aim Vratis^ lauienfj;#

lauienfibus interdixit,ïta vt nec Poloni Vratislauiam proficifccf rentur, nec Germani in Poloniam admitterentur» Inde Vratisla* uiæ magna fuit folitudo, amp;nbsp;totaSileßa grauia detrimenta pafla eft: multæ etiam ex vrbibus Silefijs, Vratislauienfibus eo nomine gras-' uiterfuccenfebanL

Etfi autem fuit res plena incommodorum, tarnen Vratisla* uicnfes, in quartum annum vfqnt ius fuum defenderunt, donee ignauia Vladislaifuccubuerunt. Reges rebus omnibus infeótis ly. Marti] Vratislauia profedi funt»

thico, captis multis nauibus, inter quas præcipuæ vehebant æs Cy» pvium ad Regem Danicum, hoftem Lubecæ, quod eo mittebant Auguftani, qui poft longam difputationem, preces ÔC mi* nas Caefaris ÔC Principum,aliquid receperunt opera Pontificis,qui Lubecam terrebat fulmine anathematis»

Celebris apudnoftros maiores fuit annus lyix. propter me* moriam pr aelq Rauennatis, quod nos etiam non præterire omnino in biftoria debemus. Veneti, cum oppugnarentur à Cæfare, Gab lo, Hifpano Pontifice, aftutè placarunt lulium, fadi ipfi fuppli* ces,qui formidans crefeentem potentiam Gallorum in ltalia,pacem cum V enetis fecit, eof^, vetuit oppugnari.

Galliæ Rex Ludouicus deteflRatus perfidiam auaritiam luit] , non paruit, ideo telum fuæ excommunicationis in totum regnum vibrauit Iulius. Gallus,vt viciffim eum vreret,tetigit conciIiumPt= , vlcus minime tangibile. Petfecitenim,vt quidam Cardinales an* pnumczMe« no fuperiori conuocarent Synodum primum Pifas, deinde Me* diohnenfe cô» diohnum.

Fueruntin eo cœtu quidam viri pi] amp;nbsp;doéli, qui deteftaban* tur fcelera luli], amp;pctebant emendationem Ecclêharum: illi,vt retinerent Cæfarem iam nutantem, promilerunt ipCi Pontificatum deturbato lulio.

Maximilianus oderat quidem fcelera luli], Si dicitur ali* quando fufpexifte in ccelum, à dixiffe ; Acterne Deus, nifi tu vi* gilares, quâm male regerctur mundus per me imbecillum venato* rem,Si per ilium ebrium atque fceleratum facerdotem lulium : ta» men , quia nolebat euerti autoritatem Pontificiam, Si metuebat potentiam Gallorum, ab amicitia luli] fefe non auertit : fed padus cft inducias cum V enetis, Si fuos homihes iuiïit adeffe Pontitici.

- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DcnunciaruntGmullDellum Gallo pro tuendo PontificeFer*

( , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ludouicus nibiterritus tanta mole belli, repreffitdomiBri* Gaßorojjciiw

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* • * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ r 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 - A t • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• fr • • aouici Gau«

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tus in*

tus indomitî amp;nbsp;inuiélijfub initium anni incrcdibili celeritate 8^ tunamagnam partem Italiæ percurrit, vbi'que vidlor, tandem ad Rauennam eum confècuti funt Ponfîci) duces, inftrudi d fœdera* ris Principibuspræfèrn'm ab Hifpano, qui egregiam manum Hi«* fpanorum veteranorum duce Nauarro ipfis miferat.

Conflixerunt ipfo die Chw'fti'ani Pafchatis, 11» Aprilis, prae^ b'o ita cruentOjVt ætas patrum noftrorum amp;nbsp;noftragt;in Europa non viden't fimile, cuius cladis caufa fucrunt tormenta benicajquorutn impetus plane diabolicus, tune ferme primum enituit» Hifpani duce Nauarro contemnebant Germanos, qui militabant in caftris Gallorum, 8C adeo certam fîbi ipondebant viéloriam, vt hoftes, nullo negocio exhibito,paterenturtranfireamnem,quicaftradp rimebat, deinde vbi vim amp;nbsp;copiam hoftilium tormentorum vi* dentjiubente Nauarro,corpora interram fternunt, vt pilas ma# chinarum euitarent, atque explofisdemum tormentis hoftes iam defatigatos conciderent* Sed interea ita horribilis fuit fragor 8^ tonitru tormentorum ab vtra«^ parte, vt ccelum terrâque milceri viderentur,amp;capita abrepta a truncis maximo agmine in campis volitarent, amp;nbsp;inuicem prædenfitate colliderentur, Galli falubri confilio circumduxerant machinas ad latus hoftilislequitatus, cum4 diftî'parunt,plerif^ ex^ræfedis difeerptis aut captis.

Sero tandem confurgit Nauarrus repreffurus Germanos, NMdrriis clt;lt;«fed fuperante equitatu Gallico iam vieftore , capitur, Scj^priinae pitKriGdHw.gçj'gg Hiipanorum difiedæ,in fugam conuertuntur« Verum Gafto, qui intemperantius perlèquebatur fugientes , auulfus a equitibus ôd cimftus, abHifpanis iam plane vieftor trucidatus citur ut or. ^uius cæd^ nunciata apud Gallos, omnes captiui pene ex Pongt;

Ceciderunt ab vtracß parte, clade ferme æquata, viginti mil# lia hominum,amp; flos militaris ferme ex omnibus gentibus tunc extineftus eft, vic^Ton'a autom man fit penes Gallos,qua tarnen, amif# fo duce, non funt vfi, Nam Helueti) adiuti d Cæfarianis, exercituni vi(florem quidem, fed imbecillem Italia expulerunt.

sHf»»« Tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eodem anno amp;nbsp;die, Conftantinopoli feditione militari accla#

Imperator Selirfius, Solymani pater. Conatus fuerat dditm muti= anno fuperiori fraude vi patrem fuum fenem amp;nbsp;ægrotum regno dit regnum. excutere, fed fuerat vidus magna clade in Thracia apud ignobi# lem vicum,vbipoftea]pfeSeIimusanimamexhalauit. Hoc autem anno,aftutia amp;nbsp;proditione procerum reuocatus d Patre, rapuitim# ‘Bdidzetes ne^ perium. Pater fenex, deferens vrbem inter gemitus amp;nbsp;imprccatio# cdtur uencno. nes in fiftum, ièquenti die poft in itinere d medico Iiîdæo, iubenK Selimojveneno, quod pharmaco miicuerat,necalu? eft.

SelinauSj vt regnum fibi ftabiliret, interfecit duos fratres, amp;nbsp;sclïmi pdm* feptcm nepotes ex fratribus, ka vt ex ftirpe Othoinanicaipfefolus «idwborribü fnpcreflet. Hoe nimirum eft, quod in Plutarebo dicitur: Sicut^“** Geoæetræ in fua arte quædam proponunt poftulata, quæ petunt fibi tanquam nota concedi, vt auditoren» facilius poffint docere : ita commune poftulatum regum effe, interficere fratres propter

lugulauitetiamMuftapbaniBafifamjquiproditopatre, Seli« mum ad regnum euexerat. Inter tanta bella ciuilia Turcorum,præ^ Clara fuiflet occafio rei optime gerendæ contra Turcos, fed Po* lonus tunc agitabat nuptias, 8lt; metuebat Mofchos : Vladislaus amabat fuum ocium, ideo vitro paéfi funt inducias cum Turco.

Sigifmundus Rex hoe anno duxit Barbaram, filiam Stephani Tranffyluani »am mortui, fororem Iohannis Veidani, Cæfarein* ramTranjßl^ uitiifimo, vnde etiam graues iræ inter ipfos ortæ funt. Defponde^ uMwn. bat enim Cæfar Annam filiam regiam, aut fibi aut nepotibus fuis, amp;nbsp;fimul reonum Hunsariæ , fi Ludouicus fine hærede morere*

roiunicisc^rduuui^ niunuuuui, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“ lt;benbergi««

fis ,8c Barthokniæus f^onfterbergenfis Principes bilelq. Inludis I«-equeftribus praccipuum præmium datum cft lohanni Rechenber# dweijMcjlri« gio equiti Freiftadienfi,viro ftre nuq, ÔC rei militaris peritiffimo, qui tune viuebat in aula Sigifmundi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5

Iohannes Veidanus etiam per matrem confilia de nuptqsRe# Mdxjwilidfii« giæ filiæ agitabat, illicg iam fauere videbatur Sigifmundus :Pro* pter caufam etiam Prutenicam , vbi iniuftè agere videbantur Po# loni, Cæfar Sigifmundo erat iniquus. Ideo fæpè mißt-ad M.o# polonîJlernMt fchum,eius amicitiam expetiuit,ÔC ipfî auxilia in Sigifmundum• promifit, Mirabil» etiam fato, codem menfe Aptili-, x 5. die, Po* loni graui pugnadeuicerunt Tartar os, magnamultitudocæfaeft, 8C capti funt 16 O O O. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, .

In Silefia Bartholemæus Monfterbergenfis, vir eloquens MonAXrt quidem,fed præceps 8C iniuftus, indixitbellum Vratlslauienfibus, geußs profita 8C prædia aliquot nienfe Oélobri exuîTit. Graue autem detrimen# gdturivra» tum accepit ad Cantium oppidum, amiffis militibus,8C duobus fi# ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

gnis militaribus : Fridericus Lignicenfis coniunxit fe cum vrbibus Silefiæ,8c audacifiimum latronem, qui nominabatur Chriftopho#

Anno 1715. mirabilestumultus in omnibus ferme regnisBu* Heiuftij fwi« ropæfucrunt. Menfe lulio oâ:o millia Heluetiorum, qui defende« bant Sfortiam Ducem NVediolanenfem contra Gallum 8lt; Vene# tos,qui tunc erant focq, adorti funt exercitum Gallicum numerofif# firaum, 8lt; omnibus rebus inftruAiffimum, eumeç fœdiffimè cum admiration? totius Europæ, profligarunt, interfedfis oâ» millibus hominum èi Mar ilfimis Ducibus irifugam conieélis.

jÄdximiliaiiM Mcnfe Septcmbrî inora Galliæ Occidentali adOceaniim Cxfar Henricus Britannus vicerunt Ludouicum Gallum præ* rcxfupcran^ nbsp;nbsp;nbsp;i Dccimo ctiam Septembris lacobus Scotiæ Rex,qui contra fœ*

præ/zo Lude^ dus amp;nbsp;iuramcntunijin gratiam regis Galliæ, inferebat bcllum An* nicum GaUia glis, Ducibus Hcnrici, quos Rex5 proficifeens ad bcllum Galli* id?o6«îSco« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;regno reliquerat, cum flore nobilitatis Sgt;i. gentis fuæ truci*

ficitur in pra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Annotatum eft, nobilem quendam Scotum, qui Londini irt

lioab Anglii. y\j-,gjja aflèruabatur in carcere, dixiflTe : Si quidem prælium com* mittecur hodie,fcio meum Dominum futurum efle inferiorem, quia animaduerto ,in illo conflidu amp;nbsp;turbine ventorum, Scotiæ admodum effe contrarios ventos.

Nec fané fermo ille ratione SC euentu caruit : quia certum efl, Angelos, cuftodes imperiorum amp;nbsp;ordinis in regnis,grauiter luda* ri cum rrtalis fpiritibus, qui deledantur cædibus,amp; ordinis diuini turbatione : ficut oftendit hiftoria Perfica, vbi Angelus Danieli re* viccnt'm'm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;annos rcprefTilfe diabolum ,qui impellebat Græcos

prtelium, ad euerfionem regni Perfici. Septimo deinde Octobris pugnatum elf in Italia ad Vicentiam magno amp;memorabili prælio.

venetdurbs Vaftauerant duces Cæfaris omnem oram Venetam duriter terreturmd^ miferabilitcr,dirutis fupejbis villis,delitrjsnobilitatis Venctæ, cbmisbcllicis. in ripa Medoaci, tandem ex vicino aggerc littoris, explofis globis tormentorum horribili'amp; infueto boatu,ipfam magnificam vr* bem Venetam terruerant.

Exercitus vero Venetus viturusillas clades, hoc die conflixit cum Cæfarianis, fed improfpere. Agmina enim Italica vix pri* mum confpedum Germanorum amp;nbsp;Hifpanorum fuftinuerunt. Capta funt omftia figna militaria, interfedi homines fepties nulle, amp;nbsp;plurimiviui in poteftatem vidorum peruencrunt. Maximilia* num in fuafortuna primum deferueruntHeluetij, qui inuitoCæ* fare cum Gallo padi funt, ôd ducesipfius in Italia nihil tanta vido* ria vfi funt. ,

In Silefia nihil 'accidft hoc anno memorabile, fed infoclix ad* hue fuit forma flatus publici,cum paflimgralfarentur latrunculi, amp;nbsp;fublata client commercia cum Polonis, In Mofcouia Principi addebat animum amicitia Cæfaris, ilium vt facilius retunderet Si* gifmundus, incepit flipencha quotannis præbere Tartaris, vt fub* inde bello laccflerent Mofchos.

Crudelis ilia feditio Sólaniena Çruciferorum inciditinan* num 15* 14, Frequens erat lermo inter omnes ordines, nimisgra* uem elle focordiam noflrorum Regum, quod in ilia ciuili dillen* fione Turcorum, non retraherent ad fe ditiones auulfasa regno Hungari«*. Sed Vladislaus, cui dulce erat fuum oeium,6c qui erat indulgentiflimus erga fuos proceres,nihil le comfMO*iebat.

Thomas vero Archiepifcopus Strigonienfisjcgatus Ponti# ficius, propofuit venakm vitam æternam illis, qui domina darent ad bellum Turcicum , cofq fignabat crucetibi fubito confluxit ampliffima quædam colluuies perditiffimorum hominum ex to# ta Hungaria, nbsp;nbsp;fimul confurgebant ingentia agmina rufticorum,

qui dcteftati tyrannidem nobilitatis,præfertim Epifcoporum,in caftra accurrcbant* nbsp;nbsp;In Pannorffa enim ex negligentia Regis cre#

, Caterua ilia ruftica elevlo duce, fubito totam ferme Panno# niamrabie inaudita peruagata eft, vbique trucidata nobilitate 8^ ÈpifcopiSjCxquibus ditiores et clariores palisjteterrimo generefup» plicq, viuos folebant configure. Ad eum modum cum graffaren# tur,coniunxerunt fe nobiles amp;ciuitates iubenterege^amp;duâore quodamBornemiffa fceliciter aliquoties pugnatum eft cum Cruci# kris J ex quibus multi concifi funt, multi etiam Budac fupplicqs af#

ftea regnum inuafit, ad internecionem cumipGs præliatus eft, 8lt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

deleta multitudine comprehendit duces, in quos facuqt exemplis, quæ vix cadcre poterant in fenfum bumani pedoris, Georgium cnim,lmper,atorem Rufticorum, iÂequuleoextendit, caputipfi

corona ex ferro candenti cingit, venas aliquot aperit, 8ê fangui# , pem profluentem Lucatio fratri Georgq potandum præbet, dein* de præcipuos ex ruftkis, quos inedia tridui excruciauerat, cogit vt dentibüs anus Georgq adbuc fpirantis lacèrent ÔC voient.

Inter illos cruciatus nullum edebat gemitum, tantum pre# cabatur, vt Lucatio fratri, quem ipfe inuitum ad hoc bellum tra# xifiet,parcerent. Laniatis membrisipGus,cum iam expiraftet, vifcera ipfi extrabunt, diffecant, eàque abeno coéfa verùque affata militibus voranda proponunt, eofque demum illis Tbyefteisepu# lis fatiatos , vnà cum Lucatio longis diris Tupplicqs interfi# ciunt ♦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Non extat fimile exemplum fæuitiæ plane inbumanæ in biftoria mundi : ideo non mirum eft, fi Deus banctantam rabiem bwwnæcx« in domino S^gente fua vltus eft,immiffis latronibus Scytbicis, ewplum. qui penè foli ab omni hominum memoria propter crudelitatem fuerunt célébrés : per quae enim quis peccat, per eadem puni# tur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Accitæ funt copiac ex Bohemia 8iSilefiainHungariam,fed iliac re iamperfefta venerunttfedarunt tarnen motus, qui alioqui fuiffent orittyi contra Epifcopos,8c forte contraipfun^egem. Die natali Warvc,,adBoryfthenern (luuium pugnatum eftnobili praclio inter* Mofchum ÔC Sigifmundunr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

Tanta fuit confîdenda Mofchorum,vt Polonos,numero loti* sigifmundui gé inferiores vlcro paterenturtranfire fluuium, fed in ipfo confit* adnoryjihe^ Opera fclopetariorum, quibus carebant Mofehi, funt vidf In# iKgfttfZprc«^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;triginta millia,amp; plurimi capti. Ex illis Sigifmun#

liofundit. dus Rex Proceres quatuordecim mißt ad Leonem Pontificem,fe(I initinere Cæiàr cosliberauit,amp;ex Lubecadomum remifit. Ea* hber'^MoC^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hyeme cogitatum eft de rationibus,quibus Sigifmun#

(hoscaptiuot. dus poffet reconciliari Cæfari, amp;nbsp;inftitutum eft,vt reges ipfi coram annofequenti conuenirent.

Die Augufti 2.(5. acerrimum prælium commiflum eft inter SeJimtp«gnd Selimum Tyrannum Turcicum ÔC Ifmaëlem Sophum,regem Per# «ccrnwdcum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^d oppidum Choim, fitum in ripa Araxis,vbi poft longam

regis,campocefTerunt,fed reliquerunt Turds vidtoriam admo* dum cruentam, Ceciderunt vero cx Selimi cxercitu fupra tri* ginta millia hominum, amp;nbsp;equitatus Europæus penê totus deletus eft.

Mäximilinni Nobilis conuentus Cæfaris cum regibus Hungariæ Polo# capiris (y niæ, fuit anno i y i y. ad Viennam, 16» luli). Egregium fuit ftudiutrt Rfg«w Sigifmundi erga Cæfarem,cum quo redire in gratiamomnibus ^«“quot;’odiscupiebat. Didus erat primum dies ad medium men fis Fe# t«î. bruarrj Pofonrj. Deinde inTdartium vfque Cæfarrem protrahi voluit: Proceres Pannoniælibenter turbalTenttotumnegociurnî ièdinftabat Sigifmundus,amp;menfeMartioCracouia egrefluseltj Meebouiuf *qtjamuis Mechouienfis^illius temporis Celebris Aftrologus, pa* Celebris A» lam prædiccret,Reges ante mcdium mcnfis lultj Cæfarem non vi# ftroioÿK. furos.

PofbnrjjDæfar per Legatos cum Regibus de matrimontjs Brfrtfco/œfwj liberorum tradauit,amp; dum hueilluccurfitantnuncij,Barthole# t Monfterbergenfis, legatus Vladislai ad Maximilianum,nalt; ^’ûanubîo^ uigans Danubium, in vndis perrjt magna cum lætitia Vratislaui# enfium,quos criminatus fuerat apud regem, amp;vtmulda illis in# diceretur perfeeft-at, quam etiam Rex exoratus ipfi Principi iam • donauerat, ilt;5» demum lulp Cæfar Vienna Pridie egreffu^,cum Regibus patent! in campo ad pyrum arborem conuenit.

Scribitur Hungaros, cum procul afpicerent turmas Cæfaris ad radios folares ferro collucentes, expauifle, amp;nbsp;nunciaftè Sigif mundo Regi viderifibi,reges parum tutoie armato Cæfari cre* dituros : neque enim ad colloquium amicum opus fuilfe armis, quibus renunciauit Sigifmundus, fe optimo Cæfari nequaquam diffidere,amp; omnino procefturum, fequerentur fane ipfijU ica vide* retur.

VÖÏ inter feamiciflîme confalutaftènt, didtur*Cæfar in hæc . verba prorupiftè: Hæc eft dies, quam fecit Do^îninus,exulte* ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rausSi

ïttua 8^ lactcrnur m ea.SubiecitRex Sigifmundus : Faciat Deus^ck:* Auximilû»/ mentifiime Cæfar, vt hic nofter congreffus fît fauftus ÔC falütaris si^ifmungt; nobis,amp; toti orbi Chriftiano. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Reges deinde inuitati, CæCafem Vienrtam cortiitati funtî vbi alteri ex nepotibus Cæfaris promifla eft Anna Hungarica,Lu* douico autem Maria Burgundies filia Regis Philippi. Aâum ctiamde fucceffîonibus, amp;nbsp;certa initapada,fi régna ilia carerent iniuit paân fôbole mafcula ex ftirpe Regum, fucceflionem transferri debere ad de fuceeßioni» Principes Auftriacos, nepotes Gæfaris , Si deeo folennes literæ confignatæ funt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;'

Annæ HungaricæjViennæ regia corona à Cæfarc impofita vr^tiilMicna eft, eam^ vnà cum Maria educaüit. Obtinuit etiam Sigifmundus P Empo»'i€wn SI fratre, vt Emporium Vratislauienfe abrogaret, quod Rex nimis facilis conceffît, Sc prouinciam fuam graüi detrimento affici palTus eft. itaimpedientibus Polonis jSilefiæ duo ornamenta,Academia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

Vere eiufdem anni Iohannes Tranftyluanüs ,cui proceres iobÂrt«Tr«f-Pannoniæ filiam Régis, Ôlt; gubernationem regni promittebantjVt congredientibus regibus , ipfe fingulare exemplum fortitudinis -5,,.^^,, oftenderet, colleélis copqs Turcos adortus eft fed eo cum euentUj - vt vidus, ÔC caftris exutus ab bofte ftî^iens domum redirct, '

Sub finem etiam Autumni Cracouiæ Apoplexia extinâa eft Barbara regina, quamPoloni multum commendant ob egregiam gi,ilt;tPolonilt;d pietatem 8é virtutem in Omni genere, Vt autem firmior effet con« moritur. eordia,promifit Sigifmundus Cæfari, fe ex ipGus arbitrio du^ durum fecundam vxorem, atque ita annitente* Maximiliano, promiffa eft ipG Bona, Iohannis Galeacq Ducis Mediolanenfis filia, quæ olim defponfata fueratlohanni Coruino.

In Silefia fuerunt nuptiæ inter Elifabetbam fororem Si gif« bom Mtdi«« mundijSé Fridericum Principem Lignicenfenf,quasconciliauit Iohannes Turzo Epifeopus VratislaUicnfis’. In agro Mediola« coruîno ft«, lenfî ï3. Septembris tribushoris ante folisoccafum,Heluetii,qui bit sigifm«»-tunc, vt olim de Spartanis didum eft, ignem fpirabant, adorti funt iniquo loco caftra Regis FrancifciGallici ,qui tranfierat in rquot;îderici« Li-ltaliam,vt recuperaret Ducatum Mtdiolanenfem: Pugna pros gniccnjis du^ trada eft in quartam nodis horam, donee occidcntc Luna caligo forsrfn» prælium diremit, quod Amen prima luce fequentis diei redinte* * gratumeft,tandem cum Heluetqnumeropauciores,SC impranfi Trdcif«« g4 fortiffiraè fe defenderent, deferti à focqs, ÔC fuperati multitudine nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pr«.

* hoftium fupjra quinquies mille ex fuis amiferunt,plures aiam illu« ’æ \ ftresGalli in lÿcilio ceciderunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dioUnum.

vladiftdus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mortui funt duo Reges maximinominis, 13. Martij

rex Hu/iga* ^VIadislaus,annoætatisfuæ fexagefimo primo. Deinde in n« crBohe* Hifpania Ferdinandus, qui omnium regnorumhæredemrdiquit Carolum Maximilianincpoum.

Fuit Vladislaus quidem Princeps non admodum ingenio* fus J fed tarnen præditus iudicionon malo, perituslinguælatinæ, amans lufticiæ quietis« In grauioribus deliberati'onibus, vbi multorum fententias audiuiffet tacitus, tandem,fiquis fcopum ne«* goer) attingere vfdebatur foiebat difjjutationem hac voce finite, Doberfi : vnde multis hoc nomine appellatus eft. Beneficentia amp;nbsp;dementia in eo fuit eximia, adeo yt eo nomine præcipuc laudern quæreret,quod neminem vellet offendere. Ideo eius facilitate muh ti ex potentibus federate abufi funt.

Denique, fi facienda eft collatio, videtur non diffimilis fuifie Arcadio Romano Cæfari,poft cuius ætatemetiamftatimdilace* Cfprz. ratio imperi) fecuta eft per Gotthos amp;nbsp;Vandalos, Filiofuonon^ L»i/oM/n Re. dum decenni conftituit tutores, Cæfarem èC Sigifmundum

SelimusTurcicus excitatus fama deconuentu Regumfupc* rioris anni, amp;nbsp;metuens ne arma coniungerentur contra ipfum, in Selimusaß,er*Thraciamex ÄGaredijt,duplexagmenprædabundum in Panno# natur conuen* niam emifit, fed vbi ipfi nunciatum eft, conuentus regum Chriftia^ folere tantum celebrari fpeciofis concionibus, amp;nbsp;magnificis conuiuijs, rurfus arma in orientem conuertit.

Maximilianus Cxfar ex pado mifit oratores in M.orcouiatnf qui facerent pacem inter Mofehum amp;nbsp;Sigifmundum. Sed illi re feéiaredierunt. Tartan hoc anno crudeliffime Ruftiam vaftarunt, Maxime memorabilia negqcia continet annus 1717. cuius initiunt • totum orbem terrarum compleuit fama de Aegypti excidio, 6^ deletione regni Mamaluchorum, Capita euentuum breuiftim^ nominabo,

toÏTno‘^d- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CampfbnrexAegypti formidabatcrefeentempotentiamSe*

nuluchorum h'migt;illilt;^, hifi quiefeeret, bdlum denunciauit : hoc fuit initium ih occupa7E* lius belli,quo,meo iudicio,poft bella punica, nullum in genere hu«« ^ebrntu' eß' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^Ipsdus, Intra fpacium medi^anni quinquies prælioa*

* cerrirno dimicatum eft, dC amiffa funt duo magna regna,Syriacuin bella. Aegyptium,

Schmiuiao. Die Augufti 2.6. anno in 6. qui etiam eftdiespugnæad ri£ in Syria ArbcIamJSelimus in Syria ornatiftîmum excrcitum Sultani trÆgypto. ptrj vicit, proditione cuiufdam du(ftoris,qui inpug^ha^dTurcos defecit,

4çfecitj in fuga Rex Campfon laboreôd mocrore animi fine vulne# re exanimatus eft. Secundo ,Selimus in aditu Aegypti rurfus CdwrpfonR«» cruentifTima pugna dclcuit njagnum exercitum Mamalucborum»^f‘«2«lt;fW‘ Tertio,24» îanuarq anni iy 17. idem Selimus non procul aMem^« pbi,magno prælio Sultanum nouum,T omumbeium fuperauit,fed tarnen robur fui exercitus ab equitatu boftium deletum eft. Qpar* tO jOGCupata vna parte vrbis illii^s ampliffîmæ, Mamalucbos,in parte munita fortiflîmè pugnantes deuicit : vbi rurfus is fuit ardor animorum, vt Selimus iam de vïdtoria amp;nbsp;de vita inciperet defpera« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ' •

re, fed tunectiam àfuisproditifuerunt Mamalucbû Selimus con* tra datant fidem illos, qui fe dediderunt, omnes interfecit. Vltimo ad rjpam Nili Tomumbeium, qui contraxerat reliquias amp;nbsp;omnes vires regni,yiélum cepit cum multo fanguine fuorum, eum deinde necatur invrbe Mcmpbitica excruciatum tor mentis, quæipfeconftantifi iselimo. fimè pertubt, 13. Aprilis, qui fuit dies lunæCbriftianiPafebatis mulæ impofitum Si laqueo ex collo pendeqte, per totam vrbem cireumduduin,ad frequentiffimam portam vrbis fufpendi iuffif.

Hic fuit finisregni Mamalueborum in Aegypto, qui tenues runteam annos iCo, Fuerunt autemMamaluebi ferui venditi in nés fuemt. Aegyptum ex ea regione,qu3C adiacet ponto Euxino Si paludi Mæotidi, verfus Mofeouiam, vbi »uncfuntCircafii. Ibiexerce« banturadmilitiarn abiurata doârinaCbrifti,ampledebanturfu4 rores Mabometi: fîcut ipfum nomen fignificat circumeifositan«« dem euebebantur ad honores Si ad regnum.

- Triftis autem ifta feruitus Si calamitas Aegypti ,quæ olim Ægypft« p«« fuit florentiffîmum regnum, commonefaciat omnes homines de tHt.(cflpro:= ir^ Dei aduerfus peccata generis humani.

Neque enim dubium eft,hoc regnum ita muerabihter dncer« ptum fuifte, quod primum Arq furores genuerit,Si latè propaga« uerit, Si quod deinde odio Chriftianæ religionis. Geut Temper ifti«s us gemis fuit curiofitasSipetulantia enormis,Sarracenos Si Ma« bometanos attraxerit ♦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

In Pannonia infcclix orpbanus Ludouicus fpernebatur à fuis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* -

proceribus, qui iam conftituebant faétiones inter fefe» Vere huius anni fuit conuentusBudæ, vbi aifum fuit de gubernatore conftitu« endo in regnum ,8»i magna er at autoritas Iohannis V eidani,qui ad earn dignitatem afpirabatî miferunt kgatos Budam CæfarSiSv gifmundus,vtlohannem,cui nihil fidebant,impedirent,

Venit etiameô Nicolaus Schombergius nobilis Mifnenfis, qui in Italia fuerat ingreffus religionem Dominici, vir eloquens,. vaferrimus,Çlt; plane natura Italica imbutus. Miffus fuerat in Hum legati« Ponti^ gariam àDeone,fuadentehoclulioMedicefratrePontificis.Cæfa’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;regnw

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Inipfa

-iTÙ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ANN A’LES SIEE S ITE.

’t • r* n . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rgt;1 •

In ipla tractatione primum mirihce omnium mentes fibi conlt; ciliauit, amp;nbsp;iam bene de ipfo Iperabat Cæfar, fed tandem, vbi fe pâ* tefecit, animaduerfum eft, eum hoc agere,vt Pontifici permitterei* tur poteftas collocandi in regnum Hungariæ gubernacorem, qui ex ipfîus arbitrio ibi regeretjipfi^ pareret. Tali enim artificio aula Romana conabatur illud potens regnum adiètrahere. Valdeau« tem offendit Cæiârem ifta improbitas, neque in tanta diffenfione tune aliquid potuit perfici.

Nicokw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Floruit deinde ilk Schombergius in Italia multos annos,crca*

Cardinalis, 8c à Carolo Cæfare impetrauit Archiepifeopa* ximilianum tum Capuanum. In Sikfia 17. Februari) decefîit Elifabetha Polo^ clt;efkmn. nica in puerperio. Mors eius fuit admodum detrimentofa Frb funx^Ftüier^l dehco Phncipi marito, qui ex eo coniugio, fi præfertim vixiifet Ligniee/ißs Vladislaus Faterjpotuiffet crefcere, morüur. ' Hoe etiam anno fulgerecœpit lux dodrinæ Chrifti,reput«* Lutherui 0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L^thero. Circumferebantur vénales indulgentiæ Ro^

dàur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mani Pontifîcis,cuius lacunas, opes totius Europæ in illis fumtibus

r^cioncm bclîorum profufionibus ad luxum, plufquam Perficum, non (îjwwpcm poterant explere. Tanta autemfuitimpudentiaquæftorum Pon* tificiorum, vt publice prædicarent, ad tinnitum argent! coniedi in ciftam,fubito animamiiberam ex cruciatibus purgatori) in coc/ lum euolare. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L utherus verd, vit egregiè dodlus 8é pius excitatus à Deo,

xitindulgat» Calendas Ocn:obris ad valuas templi Vitebergenfis, in arce, iw, vbi die omnium Sancfforumibkbantefleinfignesnundinælndub gentiarum, hora duodecima Propofîtiones affîxit,quæ grauitet taxant impiam audaciam Pontifîciorum, monftrant veram dodri* nam de conuerûone,amp; remiflione peccatorum propter obedien* tiam, 8C mortem filij Dei. Vnde deinceps, femel motis rebus, pau* latim alrj articuli,obicurati fecibus PontificijSjilluftrati funtjamp;: ma* gna lux, Dei beneficiojcceleftis vocis acceniâ»

Tempus hof cmendationis prædidum fuit lohanneHuiTo • morituro, 8c à lohanne Hilteno Ifenacenfi, Monacho Francifeano. Religio vu to* ïntuenti vero hiftoriam mundi,mirum eftquod intra vigintianlt; toorbeterrd= nos, ferme in toto orbe terrarum motæ funt difputationes de reli^' gione,8^ multæ fadæ mutationes.Nam primum latiiîîmæ illæ tef^ ræ Indicæ amp;nbsp;Aphricanæ, rêcens inuentæ, quæ fuerunt implicatsc tetris idofis,magna ex parte dodrinam Chrifti acceperunt» In Afia kda Mahometica in duas partes feifla eft, 8C Periæ nouos inftitue/ runt cultus. Nunc vero, præeunte Luthero, paulatim magna par^ Europæ ocuîos fuftuîit ad Sokm iufticiæ Filium Dei, relidis te# nebris P^tifîcfjs*

Bellum Venctum fînitum eft fcedere,quod (n B^gico faduni eft Nouioduni inter Franeikum Regem 8c CaroliÆ Aonditioni# bus

ANNALES SILE S 1 Æ. _ . . 259 bns inicJuifTimis adolefcenti Carolo, ideo non modô cito turba* Fràdfcm rex tumeft,verum etiam caufam præbuit fæuisbellis,quævixhifce proximis annis reftingui potuerunt. SubfinemSeptembrisGIo* gouiainSikna penèjota miferabiliter conflagrauit:perieruntin tur fadere, incendio plurimi homines*

Selimus deuiiflis regnis Orientis, afpirabat ad imperium Eus ropæ, ÔC reuerfus in Thraciam, parabat bellum terra mari^ in or# chrifiM» bem Chriftianum. Maximilianus Cæfar,qui erat in excubqs pro norum. fuoimperiOjindixit conuentumordinumImperrj Auguftam,an# no I ri s. belli Turcici caufa, vbi conclufum fuit, vt Gallis amp;nbsp;Ve# netisin focietatem bellipertradis,Pontifex,Hifpanusamp; Veneti, f^^ximildnui clafTe Græciaminuaderent,Cæfar veroauxilrjs Germaniæ,Gal# dehbcrlt;tt de liæ 8i. Angliæjex Pannonia T urcos adoriretur:defcripta fuit etiamJ’^^^oTMmco. formula militum pecuniae in banc facram expeditioncm,amp; vide# bantur omnium ftudia in hoc bellum efle ereda*

Vocatus fuit etiam Auguftam Lutherus ad Cardinalem LKffeenw A«# Caietanum, qui eum minis terrere voluit, vt caneret palinodiam. ßßitw Ipfe in illo tantorum certaminum exordio,aliquanto motus à Pon# tifierjs; promifit Cardinal! j fe deinceps filere veile, modo etiam ad« uerfarrjs fuis filentium indiceretur* Sed cum hoc nequaquam im# petraffet, amp;nbsp;tantum adigeretur ad reuocationem, Augufta difeeflît, amp;telam,quam Deus ipfum ordiri Wuit, conftanti animo per# cexuit*

Pulcherrimas Cogitationes Maximiliani de inferendo bello ^ndximiîidni Turcis,SCrurfus furores Selimi deeuertendis Ecclcfijs,Siregnis c^efar^mors Chriftianorum, vtriufque mors interrupit» Inuaferat Cæfarem lenis amp;nbsp;lenta quædam febricula : Medicus vero minus cautus pro« pinauit ipfi pharmacum deiedorium potens, tem^jpre non oppor# tuno, inde amp;nbsp;febris auda eft,5lt; diarrhææ colliquatiuæ multorum dierum, ita vires afflixerunt,vt vim morbi amplius non ferrent*

Deceffît igitur Cæfar optimus tx. lanuarij,anni lyip* apud oppidum Velfium,8Cex teftamento ipnoua ciwitate fepultus eft fub ara, ita vt facerdos, panem confecratum attollens, fupra pedus Cæfaris conGftat,

Fuit in eo ingenij Si corporis robur plané heroicum, atque is tft, qui Deo iuuante inclitam familiam Auftriacam ad illud fupre# mum faftigium honorum, vbi nunc focliciter fulget amp;nbsp;floret, eue# xit. Expertus eflinfua gubernatione vtram^fortunam,quamta# men magnitudine Si meôiocritate animi egregiè tulit. Nupta ipfi fuit Maria Burgundica, quæ non folum opes ÔC regiam dotem,vc« rum etiam bella Si ærumnas attulit : quo tempore ipfe tarnen po« tentem Sivaferrimum regem Galliæ Ludouicum Vndecimum, etfi omnibus rebus inferior, repreffit : 8i prouinciam fu^în,aliquot fplendidisviîlêrqs partis, tutatus eft* ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mortua

MäximdUno MortuaMana, amp;qmdem infelid ex cafu, contraxit coniu*' eripitur)^on‘ gium cum muliere Gallicajquam nouo amp;nbsp;deteftando fcekrcjipfi in fl4Gallo. itinere eripuit petulans amp;nbsp;impurus rcx Carolus Odauus, S)C mode« nbsp;nbsp;'

ftiflîmam virginem, filiam Maximiliani, Margan’tam, quæ vo« luntate patris fui ipfi fuerat defponfatajCx Galliacumcoutume« liadomum remifit» Inter iflas calamitatcs ôd dolorem iniîgnern, tarnen veram animi æquabilitatfem retinuiu Gallo, appetenti regnum Italiæ amp;nbsp;Europæ, rcftitit, èC pauld póft vidit eum extin* nbsp;nbsp;t

Geftît deinde varia bella, Gallicum, Helueticum, Venetum: vbi eius virtus induftria enituitjita vt Imperio Germanico amif« ftim decus amp;nbsp;robur redderet. Refpublica Veneta ó condita vrbe non eft grauius afflida, quâm ab hoc Cæfare, quem tanquam im« becillem contemnebat» .

Memorise proditum eft,legatosipforum,fîduciapotentia; clatos,Romana Sc iuperba voce bellum illi denunciafte : S. P. Q. Venetus indicit bellum Maximiliano: quibus Cæfar fapiens placidus refpondit : Ite,inquit,amp; gerite bellum fimili ftulcitia,qua indixiftis.

Sed dolendum eft, nondum inuentum effe virum aliquem h’« teratum, rerum in vita peritum, qui hiftoriam tanti Cæfaris or* dine ÔC eleganter defcriberet, cum tarnen ipfe Cæfar,non folum in dodos effet muni ficus, verum etiam ledione amp;nbsp;fcriptione hiftoria« rum inprimis deledaretur» Ego in hoc breui fcripto plura corn« memorare nec debeo nec poifum.

Selimut în enim propê ilium pagum, vbi ipfe ante annos feptem patrem fuum ïiflgIXr** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bello adtfrtus fuerat,peftilentia iugulatus eft, a 8. lunt) Fran«

carolutAult;= Hifpaniarum Rex, Hiftoria amp;difceptatio eledionis, qoæeftin« ftruciu cred^ ß • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SIeidanum.

tur Cdfftr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. O t . r' 1 nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- 1 . -n

cnituit tunt^prudentia lt;x dexteritas lingularis rridenciba« rrititriciEle- Eledoris, qui non tfiodo delatum fibi imperium ab o'mni« äoris Sdxo^ bus Eledoribus recufauit,excufatione ætatis vfus, verum ecianij nite fdpientid. cum voluntatesprincipum vehementer eflènt diftradæ,ftudqspar‘ tium Gallicarum at(ß Auftriacarum, iplè, ne exdiifenfione ciuili accenderetur bellum in Germania, autor fuit, vt finguli Eledores làndiftîmè iurarent, non fe habituros vllum pro Cæfare, nifi eum, qui ex commun! confenfu omnium effet^eledus.

Pecuniam grandem, quam ipfi obtulerant legati Caroli, rerj« ciebat conftanter,8^ vt idem fui aulici facerent, iuflit. Meminerunt aliqui ex fènioribus, dixifle Principem ilium: Equidem quæro Solyuuni» nbsp;virtutem ^d earn cum non inueniam,accipio potentAm. Selimo

lucceftît filius vnicus Solymanus, natus ex muhera^cythica, Elis * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;regis

rëgis Bofphorani : contudit eodcm anno fatrapam Syriæ, qui an« tiquum regnum Mamaluchorum reftituere conabatur, vidoria magna,fed nonincruenta»

In Pruflîaaccenfumeft bellum inter Sigifmundum 8t Alber« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g^.-

tum Brandeburgicum Pruffîæ Magiftrum , qui volebat haberi (Ut„rg,cii$ pro Principe Imperq,8dà Polonisrepofcebat vrbesolim occupa« gerit bcilHi» tasproditione fubditorum Ordiiws. Durauit bellum illud totum quadriennium,ôi fi Albertus impetralfet auxilia Germanica, ficut fperabat, non cefiiflet ,Polonis, fed demum noua ÔC inopinata compofitione bellum fedatumeft» Augufti anno I5■^o. Niffæ in Silefia moritur Iohannes Turfo Ppifcopus Vratislauienfis:For« tuito vero excitato incendio , aiunt magnam partem cadaueris antefepulturam flammis elfe abfumtam, quod ipfum fuit omen e« raendationis ôi repurgationis Ecclefiarum in Silefia»

Ele(îlus eft in locum defuncti nobilis îacobus Salzenfis, Le« gum doâor, qui nomine regio ducatui Glogouienfi præerat,ÔÔ zen/îs£pifco^ Ladislaum Sternbergium fueratcomitatus ad comitia Francofur« vrattsU-tcnfia, vbi propter illuftrem operam nauacam Carolo, aulæ regiæ faduseft carus. Præfuit Ecclefqs cum laude fapientiæ SC modéra« tionis ad annos 19. fuitalienusàfæuitia, adquamalioquiflabella Liabolorum Epifcopos folent accent^P^»

Llittorc Oceani congreffi funt Galliæ P.ex Si Henricus An« FrScif«« Glt;lt;t* glus. Fuit tantum mutua oftentatio opum 8lt; fplendoris aulici. Ad« I«« duxerat Henricus ligneam domum mirifici operis,illi infcripfe«'‘“^^^^j2,J”^^ tat: Cui adh3creo,præcft, Certabant enim inter feCarolus amp;nbsp;Fran« cifcus,inter quos iamfcmina noui belli oriebantur, vter fibi con« nbsp;nbsp;nbsp;,

iungerc poifet Britannum.- Sed Carolus nauigans exHifpania ad hunc diuertit, eumq abamicitia Galli auertit. z*. Odtobris,Ca«coro« rolus celebri pompa Aquifgranum duâus efl:,8lt; poftridie folenni cum ritu coronatus.

Fridericus Saxoniæ Elector, propter valetudinem fubftititvridericide« Coloniae, coque vocauit ad fe Erafmum Louanio, cuius indicium de Lutheri dodrina feifeitatus cfttEralmus feftiue refpondit: Duo c(fe magna peccata Lutheri, quod attigilfet coronam Papæ,8lt; ven* tres Monachorum. Deinde fignificauit genus doÔlrinæ reCtum cffe,fibi^ probarijfed fuadebat,hortareturPrincepsLutherum, vt quaedam minus horride diceret. •

Anno t Ÿ XI» faélum eft initium calamitatum Hungaricarum, Si perrupta repagula , qwæ diu Turcos à ceruicibus Pannoniæ auerterant* Principes occupati erant in apparandis nupttis,Bud3c ccUbr^it n«» Ludouicusadolefcensquindecim annorum ducebatNVariamBur« pti««. gundicam: Lincq Ferdinandus Auftriac Archidux, anno'^aetatis ' decimonon* celebrabat nuptias cum Anna Hungaric^ediocri \ cum pompa» ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Interea

ïnterea Solymanus infidiatus eft regno Ludouici, cjuidem attradus fuit ex Qulta fupcrbia procerum regni* Miferat Solynia^ nus kgationem in Pannoniam, quæ pro more phrafi Turcica, de« nunciabatLudouicOjConièdifîe Solymanuminpaterniimfolium, 6«^ iam portam ipfius regiam patere omnibus, qui aut pacem aut bellum pofcere vcllent : deliberarent igitur Hungari, vtrum pla^ ceret» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Superbi Principes legatum ilium Turcicum retinuerunt,po« ßtaipficuftodia« Difputabant enim, vindicandam eflèhocpaâo iniuriam Selimi,qui ante triennium legatum Pannonium apudfe detinuiffet. Venerat is ad Selimum iturum ad bellum Aegyptium, eum^illeincaftris fecum circumduxcrat,fed demumConftanti« nopolin reuerfus, honorifîcê eum in patriam remiferat.

Nunc igitur fimiliter pledere volebant filium Solymanum, quem afpernabantur, tanquam adolefcentem, eum^ ftolidum,de« ditumvoluptatibuSjô^omnium rerumimperitum. Sigifmundus Poloniæ Rex,ad quem fimilis legatioTurcica peruencrat jmific Budam ad nepotem amp;nbsp;Senatum Pannonium,eofque monuit,vt vnà fecum ablegarent Conftantinopolin aliquos ex fuis, qui indm cias pacifcerentur cum Turcis, neque eos in bac ætate Regis, 8c rci* rum pcrturbatione irritarent» Verum con filium Sigifmundi ne« gledumôlt;freiedumeft,8lt;^«xiftimabaiur Hungaris fan'seffe vin« um ad arcendum filium, cuius patrcm non formidalTent.

Solymannus ifta detentione fui legati irritatus, bellum in Pannoniam molitur. Multus tarnen fuit eo tempore fermo,Leo« Leo Po«^/ƒcx Pontifîcem, qui metuebat Italiæ, 8c fimul irafcebatur Hunga« f uijutr T«r=Liæ,quod fuum gubernatorem accipere noIuÜTet, pretio in aula fbi imntijijjè Turcica eHccinè,vt bellum in Pannoniam transferretur : quam cailj'gatidhem aliquam opinabatur facilius accepturam fre« num.

Colledo igitur exercitu,dum noftri epulantur 8c Iudunt,BeIgt; Solym^rntt oclt;i gradum, Hungariæ Europæ repagulum, adoritur ÔC acerrimè Nofiiri fero expcrredi conueniunt fegniter,vrbs Vra« tislauienfis ctiam mifît quîngentos pedites. Sed antequam adho« ftem peruentum eft, iamßelgradum 2,1. Augufli capturneftcum ignominia vniuerfî orbis Chriftiani, qui earn arcem contra aba« uum Solymani Amurathem, ÔC proauum Mahometum, duo fub mina bellica,fortiflîmè olim defenderat.

In Germania conuentum imperij agebat Carolus nouusCæ« quem euocatus eft Lutherus î i^coram Cæfare Principi« tianvoi-niagt;. bus publicè 8c intrépide confeflionem fuamedidit, teftatus eft, nullo modo veritatem Euangelrj feie deièrturum 8c abiedurumî j.u'hericôitT Publica fîdcs ipfi eft feruata,in reditu vero,iubente ira fuo principe, /erzo iti c0n= quicum^ficut Abdias olim Prophetas, fufturabatur,tn fuam Path« (lenji nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dudus eft,ôd ferme biennioVitebergaab^îi’i]^ ,

Cæfar pcrfuafus conGlfjs fuorum, qui traducere in fuas partes L«!bcrw pro. cupicbant Pontificem,Lutherum amp;omnes focios ipGus profcri# pGt. Et fuit fanè hoe quacftuofum aulæ. Pontifex enim deferto Gab lo tranfqtad Cæfarem, 8C hoe anno duótores PontiGeqamp; Caefaris, ,„on. Profper Columna 0lt; Ferdinandus Pifearius bellator virtutis amp;nbsp;careïiclt;tp« fortunæ miriGeæ, Gallos vidos èC fufos MediolanenG dueatu eiegt;

PontiGcivero gaudium hoe non fuitfolidum. Statimenim nenfem. poft nuncium vidoriæ MediolanenGs interqt, haufto veneno, vel in vino,vel, vt ereditum eft, inter familiaria catapotia, quæ Gngu^ tÓttitu^ene, lis raenfibus, pro iuuanda valetudine, folebat deuorare. Deeeffit no. ctiamhoc anno Iohannes Capnio, praceeptor noftri Philippi, illu« Johannis ca^ ftratorlinguæGræcac 8lt;Hebraeæ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fnionw «Urf.

Romæ audiucrat ludæum doeentem linguam faeram, eui ii^AK't^av numcrabatur pro Gngulis horis Gnguliaurei. In auditor rioetiam Argyropyli Græeè legit periodumexeoneioneThuey« dideafeite,eam^ rede interpretatus eft: ibi fenex Argyropylus illacrymans exclamauit : Græcia noftro exilio tranfuolauit Alpes, cum fentiret ftudqs linguarum artes 8lt; eruditionem Græcam etiam in his horridioribus gentibus aeeendi.

Fuit illi longum bellum cum ftultis amp;nbsp;auaris Monachis, qui nihil aliud effèceruntjniG quod ftuleieiam fuam mundo deriden« dampropinarunt,Sc animum addiderunt Luthero,vt totumre# gnum Monaftieum 8C Pontificium cum applaufuGermaniæ cons Bregenf« uelkret. 30» Mai) mortuuseft GeorigiusBregenGs in SileGa, frater »«orùMr. Friderici, Princeps ingeniofus quidöm,Sc optime edueatus in aula Maximiliani Cæfaris, fed corruptu« crapula SC voluptatibus, Hac* redemhabuitfratremFridericum» \

Nonolanuarqanni lîxx.RomæmirabilicafuinPontiGcem cledus eft Adrianus vir Belgicus. Natus fuit ex parentibus fortus icHenfis créa næadmodum tenuis,L ouanq nutritus eft exeleemofyna,innotuit f“’’ Pontifex. propter laudem induftriæ 8C dodrinac : afeenditfubinde per gras dus ad honores, fadus eft gubernator ^tcademfe:,vocatuseftdes Admnusfwit muminaulam, vt erudiret adolefcentem Carolum, qui tarnen in difeendalingualatina minus obfequens fuit præceptori, abdudus ab alps ad exercitia equeftria.

Ipfe Carolus Caefar, poft multos annos, cum orationem lath nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;owb

nam Genuæ eleganter recitatam mintis intelligeret, conuerfus ad ttw dccuftuit fuos :Nunc, inquit, agnofco adhortationes praceeptoris mei fuifte veras, qui læpe prædicebat, me puer dis incuriæ daturum aliquans do pœnas. Doleo enim me flores ÔC elegantias fermonis iftius non rede aflequi*

Adrianus demum in Hifpania eft fadus Epifeopus, 8c vbi 1 Carolus ilia regpa adeptus eft, cum imperio toti Hifpaniac praefes \ dus eft » A*C^bne*tedus eft in Senatum Cardinalium anno u 17.

AdriMo ercgt; Et iiuuc demum,poflquam diu litigaflent inter le Cardinales, neC dißmtdrcui illi fludlus æmulationum mutuopoflentfedari, ifleabfens,alieni* triumphales nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;incognitus Romanis, ad Pontificatum euedus efl,

tn Belgtco Mj= ° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;°

ucrccundi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;In Bclgico funt ipfi eredi arcus triumphalesj8d,pro more genlt;

. tis,ornati didisfacris petulanterdetortis, Itaenim fuitfcriptumJ Traiedum plantauit, Louanium rigauit,Cæfar dédit incremetumlt; Vir quidam pius,deteflatusiflam profanitatemjfubfcripfit: Hic Deus nihil fecit. Fuit in ipfo mirabilis Melancholia,oderat fludia Poëtica, quod diceret ea aduerfari religioni. Cognatis fuis,qui ex Adridnuifuit ßelgico pedibus Romam accurrerant, nihil efl largitus,ne videre* ineptiis ddgu tuj. jæjtari profufionem fuperiorum Pontificum in fuos, tgt;crnattoncgt;ti.

Cæfarem Carolumin Hifpania noluit videre,8dfomniabat veterem Romam, Sedfuiteius gubernatio breuis amp;nbsp;infelicifïînia» Romæ efl graflata fæuiflima peflilentia,quæideo grauiusinua*

SolyniMitt luit, quod ipfe contagia, vfitata lèueritate Italica, nollet cohercere» occupdtRho- Solymanus autem rebenegefla in Pannonia,alterum etiam propu*

Oefendcbant cam fortiflimè r o o.equites Rhodr) in {èptimum menfem vfque, deferti vero à Pontifice èc Chriftianis regibus, dic natali Chrifti fecerunt deditiohem , pacfti' corporum rerum rum incolumitatem, quam Turci egregiè ipfis præftiterunt.

In Silefia'fuit hoe anno flatus turbulentus Vratislauiæ.Iam jb luxerat emendatio do(flrinæ,inftituta per Lutherum, net^ amph’us premi potcrat veritas, Senatus pio Audio quaedam monafleria,nnc iniuria tarnen Monachorum,tonucrtebat in vfus pauperum. HoC

ægre ferebant^Ionachi, öd inueniebant patronospotentes in aula, lreMr“^eri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Hungaros 8d Germanos. Re difeeptata per aliquot

euhmdp^uT annos, tandem ifto anno, cum Pragæeffet Rex L udouicus,qui^* 'Ludouicum Principibus imperfj Noribergæ poflulabat auxilia contra Turcos,

propfertw« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pontificqs minatuseft bellum VratisIauienAbus,amp;v*

trique præfidi Sflefiæ, Ca/îmiro Tefchenlî Sd Friderico Lignicenfi • mandauitjVt pararent arma, Sed interueniente Georgio Marchio* GcorgHßBrd ne Brandeburgenfi,qui præcipuè regem inea ætate gubcrnabac,Sd deburgicm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dodnnam amabat, VratislauiæcontrouerfiaeafèdatacA»

Multjs etiam annis (iemonetalisfueratSuidniciæ, amp;popu* lus contra voluntatem Senatus SfRePisnon admittcbat mutatio*

nem, Vocati funt,^ GeorgioBrandeburgenfiSdFridericoLigni* cenfi Vratislauiam extribunis ôdpopulo, quiputabanturefTeau* turfuppiicio toresdifTenfionumjÔdcum exillisaliquot damnatieflentadcapi* Vrdttslduidi. talia fupplida j Georgius tarnen Brandeburgenhs, exoratus ma* tronis V4atislauienfibus, vitam fuis donauit, SedPridericusLi*

AccefTerunt deinde cum exercitu Suidniciam, vt cogèrent eines ad obedientiam, fed cum Bohemi denunciarent Principibus, fe Suidnkenfem populum omnino,G opus foret', armis defenfu« rum,domum Principes reuerfi funt,amp; hoc etiam negocium fecun* do anno poft,amice tranfadum eft*

Iftoanno etiam fuit initiumliberationisMonachorum. Pa« ftorEccleGæKembergenGsprop^Vitebergam duxit vxorem.luf# fus eft igitur à Principe caufas exponere, cur nec Pontiftcia lege,nec votoimpediantur coniugia diuinitus probata» Inde magnæ difpu« tationes in Academia ortæ funt de lege coelibatus, de votis Mona« fticis amp;nbsp;Gmilibus* Lutherus ex fuo patbmo mißt PropoGtiones de votis, amp;nbsp;totum laqueum legum amp;nbsp;votorum impiorum vno idu rw/terijj. conftidit. EaspropoGtionescumprimumlegeretD.Bugenhagius Pomeranus, dixifle feribitur : Hæc res mutationem publici ftatus efficietjdodr ina vero ante bas propoßtiones tradita publicum fta« tum non mutaflet. Ita laqueus contritus eft, öi multifunt liberati ex trifti feruitute confeientiarum amp;nbsp;corporum.

Ludouicus ex conßlio Principum vincula quædam obedien* CdroIusMon« tiæiniecitBohemiæ,amp; gubernatorem generalem regni nomina« uit Carolum Monfterbergenfem , frementibus indignantibus conjiituitttr Bohemis. Ipfe pauld pdft in Pannoniam regreflus eft,quac ipß nihil parebat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

RomananvjSi fortaflis melior,quam dccebatPontificemilliusaeta« row« tis,Idibus bçptembris mortuuseftfebricula,vt fcribuntfatellites «enenotoUi« Pontificq, quam contraxerat quarto Augufti,dum in magno æftu “*»■• miffam canit, fed potius, vt adhuc hodie notum eft in Italia,ex ve« neno, quod Cardinales hoftiæ, vt nominant, in tpiffa illeuerant : Succefforem habuitlulium Medicen,qui fe nominauit Clementem ckwenj septi Septimum : is euertit Romam : huic cum fortiter fceliciter fe op« wi« oppugnd-poneret Pompeius ColumnaCardinalis, vulgoàPoetisfcriptum eft, Romam rurfus à Pompeio lulio turbari, quacrendum igitur effe nouum Brutum, nouum Photinwm, nbsp;nbsp;nbsp;*

Francifeus Galliæ Rex mißt in Italiam excrcitum peditum • 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;40000* inter quos plurimi erant Heluetij, cquitum 1000» Si tarnen

die, adminiftrante bellum Pifcario, à Cæfarianislonge inferiori« bus,per partes hinc inde oppveffus concifus eft* Vratislauiæ eti* vrattslrfui« ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amboc anno facerdotes duxerunt vxores« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cSuxot«**.quot;

Semina feditionis rufticanx orta funt anno 1 $ z 4) cx tali occa« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p.,

\ Gone,vtquidem vrbs Ndriberga in fuos annales rctulit : Abbas düionis femi-quidam Sueuicus prope Vlmam habebat rufticos feruo^,Si dece« tw. dente agricola, ex veteri confuetudine, abducere folebat iumentum

Ï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aliquod •* Tupc autem, mortuo villico quodam auriga, i^fe vxor i

\ 8i miieris orpljaqis eripuit duos cquos raagni pretq, meliorem pa« \ irimonq neTnp^artem« Hac tyrannidc moti ruftici, primum con«

ANNALES SILESIÆ» currerunt,Sd deinde audo paulatimagminetamcrudeleincendia um ortum eft.

In Italia memorabiles accidcrunt vicesrerum , amp;nbsp;celeberrima fuit deinde etiam in noftra regione fama prælrj Ticinenfis.Annoto igitur præcipua capita euentuum,ex diuerfîs defcriptionibus PauH louij excerpta*

Aeftate anni irxA» ducesCæfarianipenetraruntin Galliaifl, oppugnarunt Mafliliamjmaximo fed irrito cum conatu. Fran* cifcus Rex incenfus ira,omnibus viribus parauit bellum,amp; fupera* tis Alpibus celeriter toto ducatu Mediolanenli potitus eft,exceptis duabus vrbibus, Laude Pompeia, quo profugerat cum Hifpanis Pifcarius, öd Ticino, quod defendebat cum Germanis Antonius Leua. Rex inutili confilio ftatuit oppugnare Antonium : Sed Germani fortilliimèfuftinueruntobfidiónem in quintum vfcß men* fern. Anno demum proximo poft mirabilis eft fecuta conuerfio» Videbantur Cæfariani iam,penèprofligati,expe(ftare vitimum in* teritum: Pontifex etiam öd Veneti ad latus nauisfæliciusfeincii* nauerant, Sed quod fæpè alias accidit, tune etiam Fortuna inexpelt; datoflatu Cæfarifauit.

Tronf^crgiii^ iiuscß prævrânc tgt;iicoiaus cdiiiiLniis comva j vjcur^ius vronipcr* crMdrcut gius öd Marcus Sittius, ma5:imi nominis duces : Pifcarius igitut si«»« Gcr= bellator ingenio èC manu promtiftimus eueftigio viötoriam ßbi rmniduitora jri-

Coniunxit Hifpanoscum Germanis,ödTicinumaderipien* dos Germanos ex obfidioile profedlus eft. Tota Italia, öd multi Principes Galliæ moncbant Francifcum regem, vt relinqueret ob* fidionem, nec/um audaciftimo milite Cæfarianoconfligeret, cui pauló póft effet defuturapecunia,öd qui deinde fua fponte effet di* iapfurus. Sed Rex ex fua quadam opinione ftatuit perfeuerandum efle, öd vrgendam oppugnationem : Pifcarius diu,etfi vteretur ar* tibus vaferrime cogitatis,non potuit elicere Gallos ad dimicatio* nem, tandem mift-um areag, in qua caftra locauerat Rex,quam Itali • parcum nominant, cum fit feptum ferarum, nodurno tempore perrupit,Öd partem agminis introduxit,ipfeautemcum reliquo exercitu infecutus eft,

Ea occafione Francifcus Rex iuuenfs,öd gloriæ cupidus,in aci* em prodijt, öd videbatur oflmibus rebus fuperior elfe Cæfarianis, tormentis,equitatu, öd peditatu, qui conftabat ex Heluetrjs öd Ger*

manis mihtibusjquos appellabant legionem nigram Jnitium etiam pugnæ fcelix fuit Gallis, profligarunt pedites Italos auulfos à reli^ quoexercitu,tormentis equicatum Cæfaris dilïiparunt,Ä^ipiee* quitatus Gallicus, gcnere armorum difciplina militari illuftris, latèequiTes Hifpanos öi Germanos, quorum non eranc fupra duo millia, fubmouit» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

ANNALES S 1 L Ê S 1 Æ ..ur Vefurtî inter præliandumjdum Rex ftudio vinccndi longius à peditatu progreditur, conuerfa fuit fortuna. Nam amifTusfuit vfus tormentorum, Pifcarius equitatum Gallicum â ccrgo ÔC la«» fclo= teribuscircumfudit fclopetarrjs Hifpanis,qui illisfuislongiscan*petarijfter-nis ferreis, tune recens excogitatis, miferabili procella glandium ornatiffîmos équités conciderunt, ita vt vnus fæpenumero humilis 8óretorridus Hifpanus duos nobîliffimos équités, aut duos gene* rofosequosvno globo tranfuerberaret»

Cum ita ab equitatu initium fugæ oriretur, Gmul perturbatio funtordincs Heluctiorum ab ipfis Gallis fugientibus, Alphon* fus Vaftius cum peditatu Cæfariano ampliorem ipfis inculTit ter* rorenijVt pene nihil motis ar mis turpiter aufugercnt» Legionis autem Germanicæ tantum fuit robur, vt ipfa vide* returreftituere pofiepraclium,ibi PifcariuscohortatusFronfper* gium bc Sittium, vt pro fortuna Cæfaris egregiè laborarent, ipfe inter pritnos, Germanos hoftes in equo inuadit, fed iigt;fcclici cum fucceflu. blarn ex equo deturbatus duograuia accepit vulnerajita vt pro mortno haberetur.

Verum Pronfpergius Sittius, ex peculiari fua difeiplina, laxatis ordinibus, Icgionem nigram in medium accipiunt, eamcç a* eerrime fe defendentem vniuerfam contrucidant, imprecati illis

1 mala,quod nati in Germania ferrent’arma contra Csefarem. Inter* ’ ca profligato equitatu Gallico, nobiliffimis Gallorum ducibus ca* ptis,autinterfediSjipfePrancifcus Rex prolabcnte equo capitur ac* vrandfeus ceptis duobus vulneribus non magnis, ÔC Lanoio traditur. Capto rege viéloria à Cæfarianis vbicç conclamatur,8c Galli fefe dedunt.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Rex abduftus, diu altum tenuit filentium,tandem cum à Va* -r..

Rio benigne appellaretur in campo, refpondit : NiJiil magis fe op* j’J talïe quàm mortem, viuere tarnen vnica bac fpe, quod amplius in tota vita nihil triftius fibi accidere poffet, quàm hoc quod iam fu* ftineret. Exiftimarût Pontificiigt;eum globis fclopetorum non potu* iffe traqei, quod in peéfore geftaret fruftulum ex facra cruce dona* lum ipfi à Leone Pontificc. Cecideruat eo die ,t|ui fuit facer Ma* thiæ ApoftolojSC Caroli Cæfaris natal is, fupradecem milliaho# Ciiroliw Qgin niinum. C9Efar,vbi de visoria refciuit,vetuit excitatis ignibus aut tw modejle fe ludisvUam fignificationem pùblicæl3ctici3cdari,fedpertriduum gefupoftMi-preces in templis recitari iuffit,vt viétoria ilia vtilis effet orbi Chri* ftiano.

Galliæ Rexaliquamdiu afferuatus in Italia, cum Pontificem SeVenetos nihil conari ^ro liberatione fuiuidcret,inHifpaniam à Carolo Lanoio Belga prorege Neapolitanofnefciente Pifeario, du(fluseft. Putauerat Francifeus, Cæfarem illico amicè ipfum compellatumm,8lt;initofcedereinfuumregnum dimiflvjfumvSed iuffus fuit ful^^^çe Madritti, S4 Cæfar per duos menfes eum non \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vidit,

Trdiicifa Rf- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^cx zx mccrore animi in grauiffimum incidit rnorbum,

gismorbui in vt dc vita ipfius dubitaretur, tandem Cæfar eum inuifit,atq^ amice urffTf, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;affatus amp;nbsp;confolatus eft, ex ea animi lætitia eueftigio vires in rz§,^

DifjDUtatum fuit infenatu Cæfaris de conditionibus feren*» disFrancifeo, pene fimilicum radone amp;nbsp;euentu, ficut acciditapud Samnites poft captas legiones I^manorum. Pifearrj 8c aliorum ducum base erat fententia, vt Casfar regem liberaliter dimitteret, cum eo amicitiam iungeret, amp;nbsp;perfuaderet, vt ab Italia abftineret î eandem vero Italiam Carolus veterum Casfarum more perdomaf ret, amp;nbsp;imperata facere cogeret,illudlt;^ futurum elfe fadufacile omnes putabant.

Mercurinus, cuius iumma apud Cæfarem erat autoritas,conilt; tradifferebat,non habendam efle fidem Regicapduo,quam ille noneftet ieruaturus,vbi liber foret, aut gratia au tar mis prius re* cipiendam efte Burgundiam,quam Galli,mortuo Carolo Burgun* dico,nulloiureadfetraxiftent,deinde inito fœdere regem demum clt;lt;ro?i«Q«I« dimittendum : Italiam vero, deuida Gallia,vitro futuram in twined poteftateCæfaris* Carolusvero fuo quodam fato oblitusillius propofuitcon didi: medias vias in confilijs plærumtj ziTz periculofas,mediani HipozjMFrd«- fententiam elegit : præfcripfit régi conditioncs,quibus ipiè promit* «Jet» «ptzKo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Burgundiæ*,renunciatltaliæ,ponicetur Cæiâri

pecuniam,nauesamp;alia quædam: defpondeturipfifororCæfaris Helconora,traduntur CxCari obfîdes,filfj Regq Franciieus Hen* ricus : nifi pada feruet,ipondet fzCz denuo fîftere capduum*

rrdncißiK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ quam pn'mum fines fui regni attigit,quod Cait üib initia

rex turbdtif um anni 17 a 6. jyofitetur publice nolle fe pada illa,exprefla vlcima conditionibui nccziïïtâtc carceris, feruare :amp;cum Pondfice atque Veneds fcedu» facit contra Cæfarem, eo euentu, vt ex breui interuallo Roma bis greditur, vna cum iplo Pontihce caperetur : Veneti demum lupphces pacena àCæfare precari cogerentur ,amp; Gallias Rexornadfiimoexercini ad Neapolin jDdceLotreghio miferepcrdito,profili}sobfidibus vicies centena millia aureorum exolueret. Sed bas hiftorias perfci* qui inftitutum noftrum non padtun

In Germania illc annus x?. fatalis fuit furore rufiicorum,qui Ruflicdndfe» vbicj arma fumebantcontra Magiftratum. Commouebant eos falt;î ditioinGtr^ nadci concionatores,qui fimulatis vifionibus amp;nbsp;Enthufiafinis mile, ros homines dementabant amp;nbsp;inflammabant» Concifa fuerunt in diuerfis locis fupra 5*0 0 0 0. rufticorum?

Optimus Princeps Fridericus Saxoniæ Eledor triduo ante n« «orr- mortem, fub inidum tumultus rufticani, ord etiam in Thuringia, concitante plebem Monetario, homine deliro 8^ fana^icoj mißt E* piftolam ad fratrem Ducem lohannem, in qua coqfolatur fratrem, narrat iperare fe, Deum omnino protedorem'^oH^iiJs regionis, , amp;hunc

Sc Hunc errorem plebis non fore longum : monet vt per paftores homines de fuo officio reólê erudiantur, SC vt ipfe comparatis præ* fidtjs, amp;nbsp;paucis caftigatis, parcat multitudini : poftremo Ggnificat, natura fua vi morbi fuperata,fe iam in cocleftem vitam naigrarlt;î, vbi fcfedenuofintconIpeéluriSCcomplexuri, Paruit huicconßlio Optimus Princeps, SC fuam plebem facile ad officium reuocauit»

Menfe Nouembri eiufdem anni in îtâlia ex Heâica febri de# ccffîtFerdinandus Daualus PifcariuSjbellator virtutis 8C fortunæ duc^ admirandæ» Vix cxceflerat annum ætatis 34. amp;nbsp;tarnen nullus ex dudoribus in Europa ipG poterat comparari. Oâies aut etiam fæpius iufta acie conflixit, amp;nbsp;femper fuit viélor, præterquam in prælio Rauennenfijvbi fuit adhucTyro* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

Vcneti offerrent ipG poffeffionem regni Neapolitani, G vellet deferere Carolum : cui tarnen ipfe, etG pro tantis rebus geftis non multa obtinuit, fuit Gdiffïmus*. Ducatus certè McdiolanenGs bC Galliæ Rexjiia volentc Deo, viri buius virtute capti funt.

r Vratislauisc in SileGa hoc anno,docentibus D, AmbroGo Moibano, DTohanne Heffo emendati funtritus Ecclefiaftici, erntudm aboliti impif cultus ftatuarum cotffecrati panis : paffim etiam in alfjs Silefiæ oppidis Euangelq lux innotuit, fed intermixti fucrunt fanatici doftores, qui multos turbarunt. Nobilis cladcs ad Nloga« tium amp;nbsp;interitus Regis Ludouici accidit anno i y x 6, Hiftoriam ib lamrecenfeo»

Inveteribusfabulis ingeniofè feriptum cft, matrem terram ante tempus bellt Troiam fupplicem factam elle Joui ,grauitcrqi mtcriti«, conqueftam,intolerabili fe pondéré bominum malorum 2C vita in^ dignorum premi, iniret igitur rationem,quomodo Gbi poffet cou» fuîi. louem veto rc deliberata excitafle. bellum Troianum, vt. ifta tot gentium eæde terra ab inutilibus ponderibus leuaretur SC re# purgaretur: Itapropemodum tuncPaitnoniæ ^eccata bominum attraxeruntpœnaspublicas. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Euerfæ er ant magna ex parte leges fub Vladislao, qui nimium Hungitrtlt;e re« conniuebat, creuerat in ocio luxus, fuperbia, tyrannis in fubditos, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

eumulabantur idola, cul tus ftatuarum portentofo modo» Vladis# laomortuo fucceffit adolefcentulus lTudouicus,pï3cftansquidcm naturae bonitate ÔC Gngulari modeftia : fed deerant ipG idonei reftoTcs» Conftitutæ fubt ftatim faéfiones inter proceres,Epifco#

pos bCPrincipes,bCverèinducebatur quaedam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lobannes

Vcidanus, cutus pater fub NYatbia inclaruerat,gerebat fpiritus im domttos,prsjftabat opibus, coniunxerat Gbi affinitate re^mPolo« niæ, defpondjbat J^i gubernationem regni, illi reGffwat Caefar Mâximilianus^mtim etiam Sigtfmundus,

Adluncîlus fuit tandem adolcfcenti Georgius Brandeburgef*' fis, Princeps cognatus,bonus Sôfapi’ens,fedpræualebant ftudia nobili'tatis Hungaricæ. Immi'nebat ipfis potcntiflïmus hofi:is,qucni errore fuperbia attraxerant, eripuerat l'pfis præcipuum regni propugnaculum, Si. tarnen non parabantur neceflan'a ad defenfio^ nem.Bonaregia abripuerantharpyæ,præ{èrtim EpifcopijÔC ca ptQ* fundebant immani cum luxu» •

Scn'pfît vir illuftris Dominus ab Herberftcin, vidiffe fe ali^ quot conuentus Hungaricoa illo tempore, îngreflTos fuifTe Epifeo^ pos, proceres regni aliquos fplendore plus quam rcgioj'ta vt to^ tavrbs perftreperet tubarum clangore, SCtympanorum crepitu, non (ècus ac fi quotidie de bofte deuido duceretur triumphus: publicæ,înquit,equitantibus Epiftopis ab omni parte refertæ erant feélatoribus amp;nbsp;feruis, epulantibus illis audiebatur primum tubaquot; ' rum amp;nbsp;tympanorum quafi tonitru, deinde concentus Mufîcus, disnus magnis Monarebis, O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O

interea in aula Regis adolefcentis erat fôlitudojadeo^ detra» dli ipfi erant nerui, vt interdum egeret : petebatur vinum ad men^ ” fàm regiam ex cellis vrbanis ciuium, amp;nbsp;lagenæ iplæ fæpe exbauricquot; ” bantur ad contumeliam regis â pctulantibus feruis procerum irt ” veftibulo* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Ipfi Epifeopi amp;nbsp;Principes certabant odfjs, æmulatione,poniquot; pa,neccurac ipfiseratregni fàlus. Nam interea dum felèpafcunt, limites regni erant nudi militibus, armis amp;nbsp;pecunia, ita patebat boftiaditusfacillimus« Intuebantur exemplum Hungariæ etiam reliquæ prouinciæ, quæ SC ipfe in tanto periculo minus erant vigiquot; lantes, minus^ liberales quam oportebat. Nam feimus, negatam fuiflè régi adoUftenti in bellum Turcicum fummam nô magnamî quod deinde fæpe fuitdeploratum â prudentibus. Hoc nimiruin eft, quod dixit Poëta : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lS[am cetera re^na

Irruebat So5ymanusrf:opns ingentibus, impofiturus tandem • fînembello Hungarico,regnum^ infuam poteftatem tradudu* rus« Belgrado Balibcio duce leuioris armaturæ équités emific, qui Lttiouicwt Pannoniam longé latéque efftife populati funt. Ludouicus in ifto trauit'ai^il^â bellicoOratoresmilèratSpiram,vbituneerat conuentus im« 4 Gfrmanù. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;folicùè admodum ’â Germania,prælêrtim â Sororio Fer*

Intelligebant aliqui periculi magtfitudinem,amp;fuadebant,vt conftribcrentur copiæ: multi verd in ilia voluntatum diftradio* ne,alias ferebant iufpiciones,ita vtaliud perfici non poftet, nifi quod décréta eft legatio ad infpiciendas res Hunga|iæ, led ante* quam ea redrjt,iam perierat Rex,ôd Turcus Bu^^i^nfpexcrat,

' Mißt ctiam ad patruum Sigifmundum aulæ fuæ magiftrum LMdoJ/ci« Virum fidiflîmum Trepconem,qui euminterpellaret de auxilqs fruflraàpd^ tam neceflario fuo tempore, aut G ca non impetraret, faltem exora?

retSigifmundum, vt ad Gnes Hungariæ ad paucorum dierum col» qwïumcxpX loquium accederet : cupere enim Ludouicum ipGus vti conGlio. fat.

Neutrum potuit obtineri. ^am Sigifmundus longe à Pan» nonia Dantifcum progreffus eft, vt motus vrbanos ibi fedarct. Ibi legatus illc obortis lacrymis, cladem futuram præfagiens, dixit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Ergo, inquit, Rex, nec^ dulcem tuum nepotem amplius in bac vita intueberis,neque aliam ab co ynquam babebis legationcm. Et qui» dem ifte nimis verus vates poft paucos dies vnà cum domino fuo , interfeólus eft; Conuocaueratordinesin iftometu panicoRex Budam,debber:^um eft de arcendobofte,Epifcopi appellati de auxilijs, milites amp;pecuniam infideliter contulerunt. Nobilitase» bria ocio Bi luxu fuperbè Turcos contemnebat, quos concifuros 8C deleturosfeexiguamanuiadabant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Gs : is, vtbomo imperitus 8ó Tbrafonicus,pctebat Gbi imperium in exercitum Sc monftrabat manu, quomodo eflc profligaturus bo» ftes dlli^ crcdebatur, quod aliquando cxcurfores Turcorura non infcclieiter repreffiftet. Decretum eft igitur bellum magno animo, addudæ funt etiam paucæ cohortes peditum confcriptæin Ger« mania, amp;nbsp;Bohemia, ex pecunia indulgentiarum, vt narrabatur,ib lifque adiunâus cquitatus,ita vtvniuerfæ copiænonexccderent numerum vicies quinque millium»

Ludouicus ipfe, Maria regina Pofonium remifta,exûltabun» dus Buda egrcffus eft, omnium magna erat ala?ritas. Ideode» inde raultus inter prudentes fuit fermo, nullum vnquam regnum maiori cum læticia amiffum efte, qudm illud : proponebant aliqui faniores ex conGliarqSjVt parccretur ætati regis,qui yix vigeGmum annum excefferat,00 is extra periculum Budac reliiaqueretur,fed vi« citTomoræus, vt iple Rex coram fpedator effet fortitudinis fuo« rummilitum.

Exercitum regium cito adepti funt antecurforcs Turcici, du» ce Balibeio, qui ad omnes partes diftuG rcgqs comeatum inter ci*7Jit7xe?cT piebant ,eos^ prohibebant ab aquatiene« Inter has difficultates tumLudowici, veutum eft ad Mogatium oppidum, medio loco poGtum inter Budamôi Belgradum; ftû regq compulG intra caftra, quae carris amp;nbsp;plauftris obfepferant,cum arcerentur à ftumine, puteis eft’offis in caftris, metu hoftilium incurGonum, aquam quacrere coadi funt»

Elifputatum.eft igitur in conGlioRegio de conferenda pugna» \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dudores faermjini oC Bohemi maxime diffuadebant pr^lium, in

num cfle, fingulos Chn'ftianos odonos Turcos, cofque ftrcnüos 8^ bene armatos poffc fuftmere , hortabantur «gitur regem, falcem aduentum Iohannis Veidani, qui cum fuo agmine ftatim venturus elTe putabatur, expedaret.

SedTomoræus,partim ex temeritate partim ex ambitionej ddtiKs nonuelt;‘ contra diHèruiu Videbat lohanni fuperuenienti tradendum elTc nit in caßra imperium exercitus, etfî ipfe fo^^aflîs nunquam conftituerat opitu* Jsri régi, deinde adeo inflatus erat fiducia fui roboris fortunx, vt Turcos, quamuis iam caftigatus ab illis, infolenter adhuc afpeP naretun

Ludouicus AiTenCus fuit huic Georgius Sepufienfîs frater Iohannis, qua fuitproditui ratione non liquebat: fpargebatur tarnen tunc paL^m, regem do* mefticis hoftibus, qui nihilo ipfi fuiflcnt æquiores qu^m Turci,aP rrancifci Pe- cumdatum fuiffe. Francifcus tarnen Perenus Epifcopus Varadicn* reni Epifcopi fis detcftatus Tomoræi imprudentiam temeritatem, publice di* prlt;eßginm. xit, futurum fc vatemj quid Monachus ilIe imperator effet effèélu* gdUenfi^^quot;“ præuideo enim,inquit,eumChriftianisfaftisinferturumdû cm âcædc triginta millium martyrum Hungaricorum celebreiu, qui pro defenfione religionis Turcis trucidati fint»

Ipfè Rex vrgentibus luis dixiHè fertur, optarelê, vtomncs -Ludouia uox nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;praefenti animo ,Je quidem non futurum ignauum nec

d» eprlt;f ztw». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fê veile parcere» Poftridie igitur,qui diesfeftuseft

ob memoriam interfedti Baptiftæ5Tomoræusinftruitaciem,pcf* miftisinter fe equitibus amp;peditibus, vt ordinibusitadilatatisah hoflibus circumdari non polTent»

Memoria proditum eft, regem in tertium ordincm agminis LudouicM fuifTe collocatum, amp;nbsp;in ipib confliâu impetu pugnæ ad primos fu* coSoçifMrw» protrufum^ Prope tarnen vallum caftroruinappofita erat ala przmactum. jc(q;,ffimorum equitum j vt ea regi, fi euentus præli} non refpondc* retjpræfîdioeflet. Sed longe aliter res ceciditquimputauerat To* moræus.

PræfecerajSoIymanus fuo cxercitui duos præfedos præci* Mogdtunfe pjjQs J Habraymum amp;C Eeâ-amum, eos cum monuiflet, quid fieri vellet,edu'dliscopfisexcaftris, tormenta in hoftem difplodit,ea verdetfi magnitudineamp; numero effent eximia, tarnen Chriftianis nihil nocuerunt, amp;nbsp;vix apices haftarum perculerunt. Tormenta Ludouici pauca amp;nbsp;futilia eaam hofti nihil attulerunt incommodi»

Tunc vero Turci extendentes latiffima agmina fua, non mo* do Chriftianam aciem vndique circumFuderunt, verum etiam eo* dem impetu amp;nbsp;tradu ad ipfa vfque caftra régis peruafèrunt. Cadit inter primos Tomoræus,totus equitatus feede conciditur,ala equi* turn quayufta fuerat operiri regem, in Turcos, qui gaftraadoric* bantur delata eft» Orta igitur eflfiififfi'ma^j^^g^ex^prælio fefe eripit»

.A’NNALES SIEE SITS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

lt;Turcus immiftus primis agminibus regtjs, multis nobiliffîmis fu^ientium fortiflimis Hungaris capita acinace fuo nemine fefc defendente des truncaret, donee Germanus miles confpeda rei indignitate eum bafta transfixit» Georgius Sepufienfis,cum equo in nauim infilirc niteretutjin flumine perqt»

Rex autem infidens equo vtfti corporis, grauibus prote* âus armisj vno modo comitatus cubiculario fuo Cetericio Silefio, ad amnem non magnum venit, quem minifter agilior facile tran* fqt, Rex autem fecutus eum inuenit vadum à fugientibus turbatum Sd cauatum,ita vt minus elfet peruium. Equus igitur in luto hæfit, Ludouieuf quem eum Rex impclleret,dicitur ripam extradis pedibus anterio« rex fujfoM. ribus appetqfle, fed cum pofteriores explicarc non poftet retroi^ “‘»‘‘’’‘‘î““-I ^dus efle amp;nbsp;collapfus fupra regem, atque regem in limum altèjde=» turbatum, itacg fuffbeatum efle in ilia ignobili aqua, cuius profun* ditas ftribitur non fuperaffe fex palmos,

Locum ilium, cum Regi nullam opem atFerre potuiftet Cete* ceteridiK si-ricius,notauit: ex cuius indicio deinde corpus regium repertum leßuifuitj^e* eft. Dicunturinterfedaeftc quindecim milliaChriftianorum,pro» pe fine vulnercTurcorum. Solymanus tanta vidoria parta Bu* dam profedus eft nbsp;nbsp;14. Septembris vrbe 8C arce potitus eft. Inub so^wdnt« oc*

fitipÇcquidemregiamarcem,fed ineanonpernodauit,quodboc ‘Vetaretur lege T urcica.

In caftris ad cum allata funt Epifeoporum Si procerum inter* Sobwdnt« de* fedorum cruenta capita feptem, quæcum exordinecoUocataef* fent, 8i à fatrapts,qui eos ftrenuos Papas appellabant, falutarentur ôi irriderentur,Solymanus nomina corum percundatus eft. De* inde vehementer deteftatus eft Ladislaum Strigonjenfem, qui regi expetenti negauerat mutuo aurum ad vfum belli, quo tarnen maxi* meabundabat. Merito igitur cum ob auaritiam 8i perfidiam pee* nas luifle diccbat T urcus.

Tomoracum arguit propter temeritatem, quod ex latebris Monafticis erumpens maluiffet effe Vdlator quàm monaebus. Perenum Varadienfem ob fidem erga regem fuum commendauit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Oftenfa funt ipfi demum fimulacra Ludouici Si Mariæ t vbi pa* lam dixit Tur eus ,mifereri fe calamitatis Regis adolefcentis,quem infani confiliarq ad prælium Si mortem præcipitaflcnt,nequc ve* niftcfeinHungariam,vt Ludouico legnum eripcret, fed vt in*

V iutiam Si ignominiam acceptam ab Hungaris vltore fuo acinaee ' vindicaret. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ideo, G Rex diferimen praclq cuafiftet, omnino fc fuifte ipfi

V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;redditurum regnum, mediocri tribute impofito,quod feiret cum pr« fe fert

I culpa vaeare^ Si Gbi gloriofum putarct, fi conferuare potuiftet ne* dolorem pro \ potem amici ^i.r^is Sigifmundi, eumqj qui propinqua affinitate \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coniundus* eftcffimllix Auftriacx ftor cntiftiraac.

Hæc Manæ teginæ quæ tunc Pofonrj erat, nuncîari luffît» ïpfè interea per lo« dies, quibus Budæ coramoratus eft, prædaton'as manus inomnes partes Hunganæ emifir,quæ vitra i yo o o o, omnis ftxus actati's homines ma(ftarunt,aut in leruitutem abduxerunt.

soïymdnut ex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ex arce Budenfi, quæ mirifîco ftudio Mathiæ Regis fuit

Cytharædi,amp; Dianæ cum pharetra, eastanquam trophæum viftoriæ Pannonicæ Byzantfj in Hippo* dromo collocauit. Abduxit etiam triainufitatæ magnitudinis tormenta, quæ olim Mathias capta bello, ex Bofha aduexerat»

Ludouicifgi Oiftedente hofte, corpus Regis ex limo extradlum, die S» fultura. Martini Pannonrj in Alba regali, regia, fed miièrabili cum pom* pa fub terram conditum eft* Hæceft hiftorianecisLudouici Re* gis,adolefcentis optimi Slt;modeftiftimi,dequo vere vfurpari illud querulum carmen de Pallante poteft :

Pannoniæ ea fuit fortuna, vt deinceps ferme iêmper pofterior dies priori, vt olim diftum eft, ipfi triftior amp;nbsp;grauior illuxerit. Re* dundauit etiam hoc detrimeflhtum ad orbem Chriftianum vniuer* fum, qui dormitantibus, aut inuicem pugnantibus noftn's Princi* pibus,commodiffimum illud propugnaculum vidita latronibus Scythicisdifcerpi,amp;immaniferuituteopprimi. Faciat Deus SC magnus Michael,qui ftatin excubrjs profiles populifui,ne no* ftri etiamniduli,cxtin(ftalucefan(fiædo(ftrinæ,ô^ euerfo ordinc politico, fiant ijabula prædonumTurcicorum,

Scpulto Rege indidum eft armatum concilium, pro more Iohannesvei= gcntis,ibilt;ß Iohannes Veidanus,qui armatenebat, Sc cui mors daniK 4 quU Regis, non folum grata, verumetiam quæftuofa erat, aliquorum mïturHun^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;luriragia impeyauit, aquibus Rex renunciatuseft,ib

glt;jlt;e rex. lique impofita corona regni. Sed multi ex honeftioribus,memo* res veterum pad:orum,contuleruntfead Ferdinandum Auftria* cum, ad quern regnum iufto ordine detulerunt.

norum Imperator, Hungarite EohemidC l^eXf .Archidux ^ußriiCf Frinceps Stleßae.

PErduximus annales noftros adexitum vfquc, LudouiciRegis, quibift nunc finem imponimus,non modo, qudtHiiftoriam fui temporis feribere iudicetur efle periculofunr^TW^mnltd magis^ quod

quod res geftæ in Hungaria, 8^ a put! alias gentes cxteras, lucuîcns ter prius defcriptæ funt, partim louio Italico, partim SIeidano: 8d iperamus adhuc alios, fapientia, iudido SC vfu rerum'præftans tesjdaturos raeliora. Silefîæ vero ftatus Dei bcneficio tab's fuit,vt biftoriam bellorum aut aliarum tragicarura calamitatum texere non poHimus.

Exculta eft fub potentifîîrdbCæfare Ferdinando bæcPro#sileß^iene ijincia Uteris, religione, opibus, honefta difcipbna,morum ædi# fukrer» fidorum elegantia, neque intra annos 76. ex fingulari Dei béni# gnitatebellum expertaeft,cumpleræ^ex vicinisrcgionibus gra# uiter fint concuffæ. Régnante etiam hoc Rege non fuit opprelfa cnormi aliqua fame, qualem viderunt aliæ gentes, atrodffîma eti« am peftilentia,qualisolim frequens in bac terra fæurjt, non eft confpedla, Quæ quidem beneficia diuinitus collata, grata mente agnofeere, amp;nbsp;vera vitæ pietate celebrare nosdccet.

Delineationem regionis, quab’s nunc eft, formam ftatus puc blici, 8^ mores gentis, breuiter altero in libro deferibemus. Simul vero gratam 8c honorificam, cum perpetuo oblèruantiæ cultu, me# moriam retinearous optimi 8d beneficentiftîmi noftri Cæfaris Fer# dinandi, quem Deus in ilia fatali ruina imperiorum, 8d inter exci# dia multorum populorum euexit, te^it 8d gubernauit, ipfiusi^ cur# fum voluit eflè falutarem omnibus fuis regnis, amp;nbsp;huic imprimis noftræ patriæ.

Nam fi quis Principis buius curriculum mente compleditur, ismanifefta figna præfentiæ Dei intuetur,qui inter maxima péri# cula bellorum ôd motuum, ærumnas clemènter lenrjt, SC tolerabi# txpertui pra les dédit euentus. Natus fuit Ferdinandus Modinæ in regno fetttürnDei, Caftiliæ Hiipaniarum anno 1703.10, Martrj, hora pomeridiana décima, pâtre Philippo, Maximiliani filio, Sgt;C lohanna filia Ferdi# nandi 5^ Ifabellæ in Hiipanrjs.

/^mifit patrem extindlum mab'gt^ febrij^uam contraxifle ftribitur ex liberaliori 8Ó Germanico vidu innouoSCinfuetoeli# ’ • matCjCum nondum expleflet annum ætatis 4* Ingenij bonitasamp;S vis mature in ipfo eluxit. Auide amp;nbsp;rede dididt linguam Latinam, nequefolum vtiles feriptores cum Iegeret,redê intelligebat,fedes-etiam animi cogitata eleganti amp;nbsp;vere’Romano fermone expone# bat, coque familiariter vtebatur.

Secutus eft magiftro^Ludouicum Viuem 8lt;: Erafmum,quem ièmper nominabat præceptorem. Initia Mathematum in prima Erafmum fem ætate cupide haufit, adcô(^ artes illas amauit in ætate prouediori, per nomina^ vt ex infpedipne •tïA nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prædpuam caperet obletfùtionem, prlt;ecepto»

quandoanimgin.^gfatigatum ærumnis 8Claboribus guoernatio/'^’”’ niSjexconte’mpTauone admirandæ harmoniæ motuum incorpo#

Mortuo vtroque auo, amp;nbsp;fratre ad dignitatctn imperfj voca^ -, Ferdinandui to,Auftriam pro parte patrimony fui polfidendam acccpit,S^ |{ ^rdtrm‘^Cd- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;longè latius elièt imperium, tarnen illi volens jj

Ferdiv.dndi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autoritate CxCaris aui defponfata ipfi fuit Anna Vladis*

cdfl:itdtcon= lai I^cgis filia, cuius Rcginæ ca in Deum amp;nbsp;homines fuit pietas,Vt iugdlis. fancflisamp;f heroicismatronis,Saræ, Abigail,Eflher,8CaIhspoflÏ£ i iure annumerari. Vixit cum cain coniugio caßo amp;nbsp;duIciHinio optlmus Ptinccps, feut Theodofius cum fua faudra Placilla, ad an* h dtndndi num vfque Jpfaque domina quindecies fuit pucrpera* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;b

deciesfuit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

puerpera, Audiuimus Cæfarem noßrum aliquando compellatum fuilk j a fuis, qui putabant minus rede fieri, quod reginam coniugem, J gynecæum ad conuentus imperq fecum duceretpropter fumtuuni i{ magnitudinem, illis Çaclàr pie SC prudcnter relpondit : Eßjinquit, J honeßi Principis in couiugi® caße viuere, conßat plura profun^ ' di in libidines vetitas,quam in fumtus honeßae vitæ coniugalis*

Ferdmdndui Extindo fororio Ludouico renunciatus eß primum Bohemian Pragæcoronatuseß2,4.Februari). CalendisMarjeiufdeni anniij'iz. vnd cumrcgina Vratislauiam ingrelTuseß. Excipk* 'Ferdindndui batur fingulari omnium ordinum ßudio èc gratulationc,qui læta* primum in^ bantur in illo publico ludu, amp;nbsp;periculo Deum his rcgionibus rur* fapientem amp;nbsp;potentem, qui arcerepolfetà ceruicibus noßris gladios barbaricos. 20. Mai) Rex Suidniciam profedus eß, amp;nbsp;inde, cdodus de commutatione rerum in Hungagt;« ria, celeriter Budem properauit cum exercitu, quern ducebat Nico*

copzÆ Regius adTocacium amp;:præliocommiflb 27. Scptcmbris,âRege profligatus eß. Cæfus deinde â Johanne Catianero, amilîi's relk quijs fuorum in Polonianrtugit. Eerdinandus puho holte coro^ nam regni Hungariævnd cum Regina accepit,regnum^ in fuam traduxit poteflatem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Johannes inuenit holpitium amp;nbsp;auxilia in Polonia,8ó ex confi* ZdfdZ^fili. Iio atque ope Hieronymi Lafci, viri ingeniofi, rerum^ aulicariim tim pcrdidit valde periti,in fidem Tyrann! Turcici ßdédiait,ex quo confiliO Uungdriditb jfTjpj'è arftbitiolojin totum orbcm Chrißianum vjcreflias malorurn redundauit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

ANNALES S ILE SITE. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2^*7*

Fuît quidcm Cæfar nofter præliator minus foelix, quâm Ca= relus frater, ficut ncc Auguftus ad arma natus erat, tarnen in illis Ferdwandum difficillimis fiuâibus bellorutn, amp;nbsp;in tanta armorumimparitate, texU to manifefte confpeda eft dextera Dei, qui Regem noftrum ôi bæc régna aduerfus tantam potentiam,qualis nunc eft T urcica,clemen« ter défendit, Slt; quamuis præcipui tradlus Pannoniæ araifti funt,ta* men mirifiea Dei ope repreffi fun»barbari,6dfæpe parua manu ter« riti,ne progrederentur vlterius,amp; vicinas regiones abforberent, *

Quaternis expeditionibus terribilibusipfeSolymannustan« S(,iyf„annut quam horribile fulmen noftrum Regem inuafit, quidem fpc fua quater regm» totam Germaniam iam deuorabat. Sed à mœnibus Viennæ plane diuina ope, ficut rexAffyrius ab vrbe Hierofolyma, magna parte exercitus amifla, repulfus eft, amp;nbsp;deinceps etiam reiedus, ne in vis cinam Germaniam poftet tranfire. Debet igitur proculdus sotym^nui ab bioætcrnam gratiamhuic Cæfari Germania, quem Deus voluit efle murumpatriæ aduerfus irruptionès Tyrann! aud^ciflimi repuifus tft. foeliciflimi.

Qualis fuerit ipfius gubernatio Sc^vita interior,publice notum rcrdMidndi eft. Olim amp;: recens de aliquibus Principibus pronunciatum fuit indu* diâum Dionis de Antonino Pio^quod profeàoin noftrum Cæ= farem imprimis congruit î Similis fibi femper fuit, ncc mutatus eft nbsp;nbsp;nbsp;‘

vlla in re vnquam» Erat autem bonus, ÔC nihil erat in co afeitum, plurimum autera iuuabatur à doârina» Item hoc,quod de impera* tore Seuero fcriptum eft : Fuit intentus in ea, quæ agenda erant,8i populi fabellas neglexit«

Enituerunt in noftroImperatore præcipuè hæ virtutes, Pic^ tasjlufticia, Clementia, Humanitas vel Affabilitas, T emperantia lt;nbsp;amp;nbsp;diligentia, feruans ordinem in omnibus adionibus. Fulgebat in ipfo ardens ftudium pietatis erga Deum, quern in vera fide intu* ente mifericordiam Dei inuocabat : publice etiam quotidie preces fundebat, quibus Ecclefiæ impcriorum falutem Deo comraen# dabat, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Ecclefiæ nomen maxime vencratus eft, amp;nbsp;cum raotæ eflent rerdmdndi« controuerfiac demultis articulisdolt;ftrinx,ipfe Ecclefiasemenda« tas inhacnoftra Silefianonoppreffit: fed legitimam in pia Syno# sile/w. do multarum gentium fieri voluit cognitionem,caque, quod non coirct aut infidiofe turbareturjaccrbelndoluit»

In morbo etiam fubextremo, non deffit laborare,quomodo Ecclefiis diftraéEs, pia poftet afferri concordia,itavt verum fuerit de ipfo,quod D, Ambrofius fcripfit de fuo CaefareTheodofio, â quo hic nçfteKnatura inftituto non valdc fuit diftimilis : Di« lexi virura, qui^cum corpore foluer etur, magis de EcclÆarum ft a« tu,quam de mt?^^culis angebatur»

Erat præterea cuftos legum amp;nbsp;ordinis politici diligentifïîmusî a?quale ius dicebat potend amp;nbsp;inopi : parccbat fuppIicibuSjSC mub tis, qui graues pcenas crant meriti, dementer ignouit* Fludus cti* am ciuilium bdlorum fingulari cum prudentia fedauitjoffènfion^ busmedebatur,amp;tandem fuaautoritate Carolum fratremflexit, amp;pacem falutarem Germaniæ reddidit, quæ tarnen femel mods armis inteftinis, non videbatuiwetiam -ex iapientum iudicio,nifi elt; uerib imperio conquietura*

Diftribuebat neceflarias operas diei in certas boras,quas fcp uabat accuratiflime, amp;nbsp;in tanta corporis imbecillitate fuftinebar la« boreSjqui etiam robuftiifimis videbantur futuri intolerabiles. Set! alebat vires mentis amp;nbsp;corporis temperantia amp;nbsp;fobrietate, plane in« ufitata in hac noftræ ætatis ingluuie, ita vt conftanter referatur, Cæfarem non vifum eile ebrium. Sæpe folum prandebat, amp;nbsp;qui« dem fine longa pompa epularum, vt cognition! caufarum 8^ deli« berationibus iuftum tempus poiTet tribuere, perado prandio pro« miicue exponebat feomnibus,audiebat omnium,etiam infimo« rum, fermonem amp;nbsp;petitiones, omnibus^ commode relpondebat.

Narratur obiurgatum fuiOe cubicularnim ab ipfo acritcr,qui noluerat fbeminarn humiliorem ad colloquium Regis admitterc, èC addidit Cæfar : Si nos cAludinius inopes â confpedlu noftro, quid nobis ipfis ad tribunal Dei eueniet f

In menfa familiariter audiebat fêrnioncs dodlorum de nature rcrum, aut alia parte vtilis docfirinæ : vbi ipfe non modo multa prudenter fcifcitabatur,fed etiam erudite fuam fententiam often^ debat : fæpe etiam ex occafione colloquiorum intermifeebat apo^ phtegmataEthicajingeniofe ôdrotunde cogitata : quibufqucjficut Auguftus, amp;nbsp;multi alq Principes, in quibus fuit heroica quædam

vbi quid præter OKpedationem eueniiTet. Subiecerat vero'quidam ex confiliarqs : Perditur in pundo, quod non reparatur in anno : Cæfar rurfus refpondit; Incommodoifti medentur piæprecesSi^ fapiens confilium. Sed ego non inftituipanægyricum,quem for« taiTis fcribentaltjjVerumbreuemin cake hiftoriæ de noftra patria etiam patris patriæ mentionem facere debui, qui cum ornatus eflet illis virtLitibus, quas nominaui, amp;nbsp;quæ in gubernatore funt fum« mæ, rurfus Deus eum ad fupremæ dignitatis faftigium euexit,Iar« gitus eft illi fenedam tranquillam, florentem autoritäre, gratia 8^ laude apud omnes, quam multi alt) potentiflimi reges amp;nbsp;bellatores non funt adept!, quos ad extremum fortuna defti^iit cuertit. In ipfo auteÄt verc apparuit exemplum huius diuiiyæ pfomiilionis; Beat! mites,ill! poflidebunt terram, Nam ven^piiêefl^ Si dementia

îpfiftierurttfrù(Hûoræ,8^amplum atquefœlixipfipepereVunt îm^ perium* Exitus etiam plané congruit ad didum: Plantad in domo Domink etiam iti fcneda florcbunt» i '

ratyVcraL fide conuerfus ad filium DeiinfigniateftimoniapietatiSexjfi«p/lt;i«a fuæ in Deum, inuocationis j fpei^ patientiæ edidit, ÔC in vcra in« dißimiu. uocatiQUC filîjDçi placidiflimè deceflït z'y, dieIulri,quo cclebratur recordatio lacobi Apoftoli, filîj Zebedæi 80 Salomes, höra â me« ridiefexta,anno i$'6 4» Confumtus fuit longatabe:amp;infedione animaduerfum eft, pulmonesexlongisdeftillationibus vitium amp;nbsp;putrilaginem aliquam contraxiffe» Vixit annos 61. menfes 4«dies 1-4, horas zo, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' '

X Oremus omnes prjs wtis æternum Deum,patrcm vniei Sal« uatoïis noftri lefuChrifti,vtipfe inter nos perpetuo fibicolligat Ecclefiain, fît cuftos ordinis politici in his regionibus, tueatur fan« difîîmum magiftratum noftrum Maximilianum Secundum Im« peratorem,omnium votis exoptatifîimum,amp;inclytamfamiliam n. • t Aultnacam ,quam iple in hac mundilenccta ruentis Monarchiae f„,[iaea: tdhu Romanæ voluit cffe columen, amp;nbsp;talum in ilia Gigantæa Danielis mî Giganted^ ftatuajqui compagcm adhuc fulciret^ fuftineret, donee æternum regnum filq Dei inchoetur, cofque Principes, quos præ cæteris ornauitpictate, humanitate, affabilitate amp;nbsp;temperantia, diutiffîmè in florenti curfu gubernationist, reprelîis Diabolis amp;nbsp;omnibus fa« tellitibus ipforum,Turcis amp;nbsp;alqs, conferuet, vt ipfe veré inter nos » agnofeatur ÔC celebretur, 8C multi fiant bærçdes æternæ

lt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;demptorem noftrum*

D E s C R I P T I O N E M R E G 1 O N I S, F O R M A M STATVS publici Sd annotationem euentuum pardcuîarium, qui inclytæ vrbi Vratislauiæ ÔC. ducatui Glogos uicnO acciderunc«

Nquot; ^RGONAVTICO CARMINE Apollonf), heroes Græci délibérantes de reditu, accerfunt quendam ex fuis perP tiorem, Phryxi filium, qui fitum terra** rum callebat : is narrat, apud Aegyp'tios in templis vidilîè le tabellas religiofefu'’' fpenfas ,in quibus metæ totius terræ, ant* bitus Oceani, fontes amp;nbsp;curfus fluminum, ipaeja regionum 8^ vrbium infigniorum loca pidta fuerint. Et in narratione HerodotfAriftagoras Milefius Spartanis oftendit æneam tabulam, cui fitus amp;nbsp;figura orbis terra*’ rum 80 man's fuit infculpta«

Hæccum fuerit illiusmelioris antiquitatisfapientia,haud dubie acceptai prim is patribus, qui inviridi cefpite alicubi conHi dentes, nepotes fuos de forma pofitu huius mundi, qui eft domP cilium generis hwmani,erudierunt, fortaftis in puluereinteruab la locorum appofite pinxerunt, proculdubio amanda S^magnifa^ cienda eft : ficut econtra barbaries eft dignaodio,eorum,quihanc confiderationem, cum aliarum regionum, turn patriæ fuæ aiper* nantur aut négligent, nihilq^ magis follciti lunt de folo illo, quod cos primum nafeentes in hanc lucem excepitamp; pauit,quamHo* mericus Cyclops, quem in fua ipelunca epulæ, ex carne humana, paftunu

Laudandum cft igitur ftudiumviri dodiamp;^peritiM.Mar* tint Heluign , qui fuperioribus annis piduram noftræ Silefiæedi* dit, 8^ optandum eft,vt collatis iudicrjs amp;nbsp;laboribus, fubinde plura illuftrentur» Ego autem,vt fuperiori hiftoriæ lucem addam,fubrj« cio breuem delineationem huius prouinciæ, eiufque fitum ô6 fta^« tum,qualis nunceft,depingo: deinde recitabo pofituminclyta: vrbis Vratislauiæ, Silefîæ metropolis, amp;nbsp;cuentus præcipuos, qui in ea Repwblica acciderunu Hæc vbi breuiflîm/cojyexuero,con# uertam me ad deferiptionem ducatus Glogqpi^^^a patriæ meæ, qui libri huius præcipuum cft argumentum,

Etfi veto in hac parte non potero recitare res in (igniter arJuas, p,tri£cuen» qualcs olim fuerunt bella Punica, aut confiüa Senatus Romani de ff«pntd«/-gubernatione orbis terrarum: tarnen ifta digna funt,quæ con* feruentur in memoria noftrorum ciuium,amp;^ propter recordation^ nem patriæ maiorum noftrorum, illæipfænarrationes,quarntf uis exiliorcs, dulcefeunt : fîcut apud Homerum vir fenex amp;nbsp;fapiens Neftor,cum infignidelecftationÂbletcommemorareeuentuseti# am non ardnos,qui in fua vicinia acciderunu

» ) SiIena,Gquis pofitumipfiusintueatur,ferme habetHguram silefîaddit tetragoni,fed laterum inæqualium. Longitudo enim, quæ eft cirn citermilIiariumquadragintaGermanicorumjValdcftiperatlacitus - gt;nbsp;dinem, quæ vix eft milliarium viginti. Latus orientale ftatuo d fontibus Viftulæ,qui funt ad radices Carpathi montis, non pron cul ab oppido Tefchena, vfque ad fontes altcrius fluurj non magni, Sucm lingua Sclauonica Brednicium nuncupat,’non procul ab op;» pido Beuteno, vbi funt veteres venæ argent«. nbsp;nbsp;Hoc latus eft miL

iiarium ferme ao. Occidentale latus conftituo^ fontibus fluuif, quem nominamus Queiflam, qui non longe diftant à thermisSi* IcGjs,vfque ad confluentem Boberæ Viadri, qui eft ad oppidum CroGiam, quod ipfum lingua Græca fignificat fimbriam,amp; eft lin mes Silefiæ verfus Marchiam Brandeburgenfem,etiam hoc latus eft milliarium ferme 20, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Meridionalis pars eft à fontibus Viftulæ vfque ad fontes flun uij Queifnse* Bxcurrit autem hoc latus in occafum ad radices mon* tium, quos Ptolemæus nominat Sudetes,qui diuidunt Bohemiam â Silefia,longitudo huius eft milliarium ferme 4 o. videlicet ab op* pidoTefchena, vfque ad finesLulatiæ* Latus feptentrionaleme-tior i fontibus Brednicij amp;nbsp;radicibus Carpathijvfyue ad confluen* tem,qui eft Crofnæ,2lt; ferme eft milliarium 4 o.

Deducitur autem hoc propê ripam Viadri velGuttali,qui Itmes Ger^ oîimetiamdicftus eftefte limes Germanise, ita tarnen vtinterdum in alteram ripam aliquot milliaribus verfus Poloniam,quam fer* me continentes fyluæ â Silefia diuiduntjpxtendartir. Annotoetiam tudo. hoc. Initium longitudiniseftdgradusz.fermê vfqueadsö. amp;alin sileffæ d^fit^ quot fcrupula. Maxima latitudo eft graduum ferme y 2. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;luhWfen/îi

paulô minor quamgraduum yo. Inde eruditi facile de fitu regio# crTropaui^-nispoftuntratiocinari» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;en/ïs ductau^.

cim,ex quibus hnguli nomina lua acceperunt a fua metropoli. Ra# g!mß$,ailfett^ tiborienfis amp;nbsp;Tropauienfls, qui funt finitimi, excurrunt ad montes yh, vrdf«Zrf« Sudetes vfque,amp; attingunt fines Morauiæ : Tefchinenfis extendi#

tur ad Carpathum vfque,Pannoniæ limites,8^ ad Poloniam mino# ^nlis^'Son^ rem. OpolienfiJ^attingitfimiliterPoloniam minorem, ficut etiam /ierterge«/«, Bregcnfis,vbi^ej4currit vitra Viadrum. NiflTenfis ÔC Vrâtislauien#

J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;men in g^dnenfu.

men in ripam fluminis Septentrionalcm extenditur. Olinicenfls totus ferme fituseft vitra Viadrum, verfus Poloniam maiorern* Lignicenfls medio loco in regione conftitutus eft.’Monfterbergen* fisjSuidnicenfis amp;nbsp;laurenfis excurrunt vfquead fines Bohemia?, laurenfis edam verfus occafum ad Lufadam, quae nominatur non Glogouienfis vicinam habet Poloniam maiorem amp;nbsp;Marchi* am Brandeburgenlem : Saganeftfis autem Lufatiam inferiorem.

Lignicenßum De ilirpe Principum veterum didum eft in annalibus. Su* PrMjczpMw perfunt hodie tres familiæ in Silefia : Ligniccnfis,quæ etiam tenet ducatum Bregeniem,orta materna flirpeîî CaroloMagno, 8^^ beata Heduige, paterna veto à Regibus Poloniæ longo ordine. Autor familiæ ciuis fuit Crufnicenfis,qui propterpietatem ad re* gnum vocatus eft, cum Polonia nondum fidem Chrifti profitere* tun

Tanta generis claritasamp;vetuftasdignaeftoblèruanda,cuni præferdm in illuftri hoc ftemmate, adhuc Dei bénéficie confpici* mus folgere pietatem, amorem religionis 8^ artium, virtutem iufticiam : vt hoc Pindaricum omnino de illis verum fit :

ßi(poi JV nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;è mu ^0lt;r^oT9v ê'tuia.fÂtv : nbsp;nbsp;Sapicntcs omant for*

Dominatur autem nunc*Brcgæ Georgius, Friderici Secundi filius, Lignici) Henricus, filius Friderici Tertrj,Principes fapientia amp;nbsp;bonitate præftantes,quos Deus in florend curriculo gubernatio* nisdiudiïîmè conferuet,

Tefchtnenßes Tefchinenfes etiam veteres funt, origo tarnen familiæ mihi Principes, noned cerio cognita, Enituit virtus eorum fub Regibus Bohe* miæ, qui Silefiam ad fe tranftulerunt, diûque domini fuerunt, eti* amaliqua ex parte Ducatus Glogouienfis: Peperit iftafamilia Principes aliquot excellentes fapientia 8lt;Cvirtute,amp;hodieadhuc cum laude fuperftes eft.

Me nßerier» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Principes ^ZfonfterbePgenfes 8lt;f Olfniccnfes funt orti d Georx

cipim^lrps Podiebracio, Bohemiæ Rege, qui filrjs fuis impetrauit digni* tatem Principum â Friderico Tertio Impcratore. Olfnicenfèni Ducatum permutadone acceperunt d Vladislao Rege. Magna virtus fuit Henrici GlocenQs 8C Monfterbergenfis Principis : quàm falutaris fuerit gubernatio Caroli Ducis Monfterbergen* fis,qui fuit gubernator todusregni Bohemiæ,præiêsSilefiæ, 8^ Glfnicenfes præfcdus ducatus Glogouienfis, meminerunt fèniores. Nunc er Bcrnßa» quoque reliqui funt ex ea ftirpe Principes pietate èC virtute excel* dieiifes, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lentes,quos Deus regat 8C protegat.

Reîiqui Ducatus, extindis veteribus dop]^;« peruenerunt (iib poteftatem regum Bohemiæ. Vijium tarnen tradum in Du* catu Tro*

Câtu Tropauienfij amp;alterum mOpolienfiimpetrauit aLudouico Gcor^üMBra rege Georgius Marchio Brandeburgenfis, qui Régi adolefcenti deburgicus fuit adiunâus tanquam pater,amp; optime de toto regno fuit meritus.

Crofnam etiam 8eZulichiamoppida,quæolimfueruntd^ cropwetz«. tionis GlogouienGs,ante annos go. extranfaétioncin ponedionem licbù fwnt d* àcceperuntMarchiones Brandebûrgenfes. Niffamreligiofabene^ ficentiaobtinuerunt i Ducibus Lignicenfibus iam olim Epifcopi, vt ex illis opibus alerentur Ecclefiæ ôC Scbolæ» IpG etiam Epifcopi cmtionibus ditionem fuam auxerunt, ita vt apud maiores noftros,^ Epifcopa^us ille Gt appellatus aureus.

Numerantur deinde inter ftatus Prouinciætres familiæ nobb 'Ëirones qui lium dominorum,qùi nominantur liberi Barones, inter quos nunc fünf/hftw eft præcipuus Q. Vilbelmus Curzbacbius, dominus Trachenber* P™««««« ♦ genfis, vicinae ditionis in ripa Viadri Aquilonari, præfes conG« c«rxWfbij Ip Catlarei invrbc Vratislauia, vir praeftans fapientia, virtute nbsp;nbsp;hberi Bttro«

net eiufdem familiæ generofus Baro D.Sigifmundus Curzbachius, cui nupGt Helena Friderici Tertq LignicenGs Rlia ♦

* Secundus eft dominus VartembergenGsjquam ditionem Malptmjlibc« nunc tenet magniftcus D. Malfanius. nbsp;nbsp;Tertius eft Plelfenüs ad nBuroncî.

limites Poloniæ miuoris in Ducatu*TcfcbinenG, cuius nunc eft dominus magniGcus D. Stanislaus Promicius,nepos ex fratre D. Promicij Ute« Baltbafaris Epifcopi VratislauienOs. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* •'

Creuerunt fub Cæfare Ferdinando aliquæ familiæ nobdcs’ opibus ÔC autoritäre quàm maxime , inter quas præcipuæ funt SebiJneichq. Late enim iam dominatur in SileGa infer iori' D.^rtbum« Fabianus ScMneichius, vir animi excelG 5)i. fortiwudinis eximiæ, qui propter fcientiam rei militaris Si virtutem Gngularem gratiffi* mus fuit Cæfari Si Eleôori Saxoniæ Mauricio,apud quos fummä, lio ©“ opibw. cum laude ordines duxit. nbsp;nbsp;nbsp;'

Sunt deinde Domini Promicq liberi Barones ,produ(fti ad magnam dignitatem Si opes ab Epifcopo Balthâtare,qui non mo* do eximias opes, fed etiam dulciffimam memoriam fui ptopter * placiditatem Si ftudia pacis ad pofteritatem reliquit. Sunt deinde aliæ familiæ vetuftiores, quæ ante multa fecula inclarucrunt î vt Gutfehq Si aliæînecg enim recenferepofum omnes.Faciàt Deus,vt iftanoftræ patriæ nobilitas, quam Deùsornauit generis Iplendo«

J nbsp;nbsp;re,autoritäre Si diuitiarum affiduo incremento, Gt itt exeubifs pro

veraEccleGa,Sinoftra Republica,Siomncs Gntorganafalutaria, equcjirrsof* perqux Deo grata fiant, memores 'illius commonefaeftionis diui#jiew. næ,pronunciatæ àfccminafanlt;fta Sifapiente t Quia prælia Domi« ni pracbaris ‘^o^ïnueniatur in te iniquitas : Si Vocis diui J^aptiftæ:

i Eftote contentij^^j^ndiis veftris : Neminem eoncutiatis Si nemi* \ nem calumniemini» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

silefiaaiu^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Silcßa vfitatc diulditur in fuperiorem 8^ mfenorcm, ita vt

perior,idia Vrati'slauj'a condituatur pro vmbilico. Conftituitur à Rege prac* infertor. totius Prouincîæ vir Princeps plerumque, penes quem fupretna sileßaprxfe^^ regione eft auton'tas : Singulis deinde ducatibus fui tribuuntu^ iltK generalis. præfedi ex arbitrio Regis, quem tarnen certæ leges circumfcri* bunt.

statuimitrh Vratislauiæ ftipremum 9x ftatibus Prouincîæ conuocatuf lunal inurbc tribunal,vbi ipft Rex etiam lege agit in eos, qui quocunque modo VMfw/dwëyî. jjgjj'qujffg nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nunc ex autoritate Cæfarum noftrorum in

clt;epre4fKm eadem vrbe conftitutum eftconfilium Cæfareum,ex viris magnX conßlium dignitatis amp;nbsp;iapientiæ, qui ordinis Sii. diiciplinæ in bac regione,no* mine ipfius Cæfaris, funt cuftodes,

K auienji. Lufatiæ, tam fuperior quam inferior, Silefiæ nunc non annu* Lußtia bre^ merantur : cuius rationem banc eflè puto,quod illi tradus raro, uisdefcriptio. nondiuparuerunt Polonis,fedreceptifunt matured Marchioni^ bus Germanicis, qui erant cuftodes limitum, collocati ed d Cxfi^ ribus.

Varia fortunailli bellum cum Polonis geftèrunt, amp;nbsp;tandent inter ruinas illius regni ditiones fuas amplificarunt, occupatis vi* cinis locis SiIefiæ.Henricus Barbatus autem amp;nbsp;filq ipfius adhuc iffl* perarunt Gorlicio, Sittauiæ alrjs vrbibus, Fuerunt Lufattj illi aliquando coniundi cum Miihia,tandem Bohemi,qui regnum fuum anguftum, vndique conabantur extendere, eos ad Cefe traxe* runt, Ingenia,mores lingua parum d Silefqs diffèrtint : ièd vni* ca ferme appellatio ÔC diftinda præfedura facit difcrimen. Ipfuni vocabulum Lufatiorum affî'ne eft voci Elyfiorum,vel Lygiorum, quorum ièdes in ilia vicinia fuiftè certum eft.

sileßtepoßtns nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Expofita gft Silefi'a ventis præcipuè Aquilonaribus 8^ Occi^

adcalum. dentalibus. Nam ad Auftrumcingitur montibus Bohemicis,ab ortu vero longis iügis montis Carpathi. Aquilones veroexPoIo# nia libéré in earn excurrunt,amp; ex Mar chia occidentales,

Aftrologi arbitrantur earn fubiacere Virgini amp;nbsp;Mercurio. Nec ab ea cceli aÂ-isc^ conftitutione ingénia homînum multum di* • uerfa funt, quæ vt plurimum media funt inter fanguinea 8C melan* silefiorum cholica. Ideo plerumq^ in inis,qui dodrina amp;nbsp;vfu exculti non funt, »ngcznrf. cernitur naturalis quædam triftitia, morofîtas, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, vel fub*

Verum vbi accedit cuftura, ex liberali inftitutione 8c aiTuefa^ dionc, apparet ingénia noftrorum bominum non folum optime eflè omnium artium capacia, verum ctAm accipere ca elegantem quandam dexteritatem ad res magnas effîcicndas, amp;nbsp;plurimos ad* iutos Iiteris,cum fplendore amp;nbsp;vbertatequadam ,animi cogitata exponere amp;nbsp;proloqui poflè : ficut icimus prarftanyflimum D» Philippum iæpè familiari fermone Silefijs facql^t£m oratoriam tribuiflc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wV»**

De veteribus incolis Prouinciæ, libro fupen'ori didum eft, veteris pofteaquam hæc Regio exhaufta fuit perpetuis migrationibus po# pulorum, creberrimis bellis 8C tyrannide Attilæ, occuparuntcam Sarmatæ,quorum origo Henetaeft, progreiïï ex locis Ardois, vbi nunc domicilium fuum habent Mofehi. Fuit Silefia prouincia regni Poloniæ, conditi à Lecho, annos penè 860, Expleta enim fuit fub idolomania ethnica inte^a periodus, fub profeflione relis gionis Chriftianæ anni 360»

Ante annos vero 2^30. auulfaâ Polonia propter difeordiam Principum 8lt; ruinas regni PolonisCjfada eft focia regni Bohemia*, quod olim ab eädem gente Sarmatica, duce Zecho fuit conftitu« tum. Primus RexBohemiaî,cui Imperium fuit inSileßam',eft Iohannes Lucelburgenfis, Pater Caroli Quarti Imperatoris.

Impcrat nunc ex Regibus Bohemiæ duodecimus,exoptatiffi* mus Maximilianus Secundus Imperator, amor amp;nbsp;deliciæ Germa* niæ. Ex regibus iftis fex fuerunt Romanorum Cæfares,gcnere Bo* hemus tantum vnus, Pannonius vnus, Quatuor Lucelburgenfes, 'ßohemiare^ Qiiatuor cx inclyta familia Auftriaca, Duo Poloni, fanguine tä* men materno Auftriaci. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..

Scriptura Prophetica, prædicans terræ Paleftinæ bonitatem, dicit earn fluere lade melle, quodfignificat abundantiam omni* um return ad vitam amp;nbsp;vidum hominum neceflariarum. Non tri* bui potcfthæc laus alqs regionibus, præfertim his Ardois,vbi cœ* li maior eft inclementia,amp; terrae horriditas : tarnen etiam nos fateri oportet, Sileßam eflebenignam matrem ,cam^ fatis larga cum v« bertate fundere res,quibus vita noftra non poteft carere.

Veterum ca fuit diligentia, vtfertilitatem foli in qualibet re* gione diligenter obferuarent, 8^ quidem pars dilciplinae eft, vefti* gia diuinæ benedidionis agnofeere amp;nbsp;celebrare. Ifacio Deus feri* bitur donafle centuplum, hoc eft, fingulos raedimnos frumento# rum meflem centum tulifte,

Herodotus feribit, agros Babylopios ferreducentuplum, in* terdum etiam trecentuplum, amp;nbsp;Plinius locum quendam in Aphri* ca nominatjvbi proueniat trecentuplum,eaque fumma vbertas eft, quæ in hiftorrjs extat. Siciliam amp;nbsp;T auricam Cherfonefum, praefer* tim ad vrbemTheudafiam, ferre fexagecuplum narratur. In Italia alicubi tregecuplum prouenire certufn eft. In Germania maxima vbertas exiftimatur alTurgere ad quindenos aut circitcr medimnos, sUefi^uler» cam^ aliqui ftatuunt inVeteri fede Senonum, quæ nunc eft vetus f-w. Marchia, amp;nbsp;vicinus tradus. Nam bonitatem foli Thuringiaci, quæalioqui egregiaeft,exhauriri raultum Ifatide,prudentes iu*

Agros- Silftfiæ meliores, quales funt ad Strelam amp;?Lubifchi* am, vbi clhaTi^ftÇftfmen regionis: deinde etiam ad Glogouiam,

ftrrc medimnos ocflones aut ctiam denos confiât î amp;nbsp;tanta dante frumentorum cft copia,vt vicinæ eti'am genres fepe numero inde alantur. Multis annis,Dei beneficio,non vidit haec noftra pa* triainfignem aliquam diffîcuïtatem annonæaut famem,qualis fuit olim alibi,ôôetiamnoftraætate.

Ex Verrinis Ciceronis intelligi poteftjprecium mediminl Attici,qui pene æqualis eft menfcræ Glogouienfi,quæâfcapha no*» men habet, frumenti in Sicilia fuifle annis mediocribus 24. groflb* Xumalborum,vt Ioquimur,monetæ noftræ: Chœnix vetofru^ menti, demenfum diurnum ferui, emebatur vfitatis annis groiTulo noftrate cruciato,aut non multo pluris. Eadem ratio em«* tionum etiam hodie in bac regione familiaris eft.

Ex veteribus Comœdiis colligimus, vitulum community*’ few?« manX emtum fuiiTe pretio medq loachimici, nec hodie mos multum dP eadtm wwKrtuerfuseft: ita vt non temerè pronunciauerit nofterPhilippus,in généré humano in regionibus cultis amp;nbsp;benè habitatis fermé ièmpet eadem manfifle precia rerum. Sed in calamitatibus publicis,Deo punientc peccata hominum,fæpe triftia accidunt exempla,

FdnKj prlt;edi^ In Apocalypfî de fame, quæ fuit fub Claudio,dicitur : Choc* Agdto. nix tritia émetur denario. Ea ratione precium Medimni noftratis effet 8. aureorum, vel 10, mawcarum Glogouicn(îum,vt vulgo lo* .quimur, HæcdifRcultas magna fuit. In Italia noftraætate multi homines mortui funt fame, qui inuenti funt tenere gramina amp;nbsp;her* bas in ore. Et tarnen acerbiores cafus in hac noftra Silefîa legimus accidiflè.

Fames horri- Nam ex confènticnti teflimonio multorum hifloricoruirt? lilismsileßa. anno i si?, proximé fequentibus, tanta in Silefîa amp;nbsp;vicina Polo* nia fuit annonæ charitas, tantâque fames, vt parentes efferati rabic inediæ cadauera mortuorum liberorum vorarent, amp;nbsp;rurfus liberi parentum, Tarn trifle exemplum cumnonlegamusinalijshiflo* rijs, nifi in longis obfidionibus euenifre,agamus Deo gratias,quod in ira mifericordiic fuæ recordatur, ne^ nos tam terribilibus fup* pliefjs plecflit,

lumentorum ctiam optimorum copiam,ad efcam 8C labo* rem, affatim hæc regio cducat,00 fiippeditat vicina Polonia, Lacfh* cinia tarn funt copiofa apud nos, itaej proba,vt etiam apud exteras genres ea clara fint, multac^ familiæ nobiles inde ditefcant.

Nec défunt fyluæ, quæ alunt feras ad vfus amp;nbsp;delicias homi* num crebriores quam alibi, Flumina ipifcofa maiora amp;nbsp;minora funtmulta,6lt;^ præterea ftagna ingentis magnitudinis,quaspræ“* bentpifees eximiæ bonitatis amp;falubritatis, ita vt hac in parte non cedat vlli ex prouincijs Germaniæ,

Ther»i£ si^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ex IfCneficio conditoris Dei ctiam ad radice» SuCetum prope

IfjLc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vrbem Hirfpergam funt thermæ,fulphureæ praMplJé,deinde noij*

lóTquot; nihilcti'amnitrofæ amp;aluminofæ,quæpropter medicationemap* petuntur â raultis populis, Eft etiam alia aqua medicatrix^cuius featurigo eft non procul à Francofteino,quæ etiam fulphur redo«»-let, amp;nbsp;vifceribus mirifice prodeft.

Conftat autem fingulare beneficium Dei efle fontes illos me* dicamentofos,qui vitæ hominum multis modis opitulantur* Me»’ talla aurea vel argentea non quWem in fumma copia effbdiuntur î Sunt tarnen ad radices Carpathi ad By thoniam oppidum venæar*^^'quot;'^^^^quot;^’' genti veteres,alicubi etiam ad montes Sudetes reperitur aurum non ’ ignobilius Hungarico : ôi. funt fluurj, qui auream arenam ducunt : vt Cattus alq.

Ferrum cuditur maximo numero, amp;nbsp;multum inde nobilitati accedit lucri» Sale hadenus fumus vfi importato ex Saxonia ôd Polonia,nunc etiam cura Imperatorum Ferdinand!amp;Maximi» liani, excrementum quoddam maris allatum ex Hifpanqs, quod «x*'’!,fpuma maris à veteribus didum eft,8lt; in littoribus illis, poft validiorem tempeftatem frigore a'éris concretum, copiofè re# peritur,melius excoquitur defecatur apud nos,atque in vfum fe« liciter affumitur»

Vinum pluribus in locis colitur, præfcrtim in Silefia inferior rijfubaufterum quidem, fed tarnen non incommodum. Cereuifia cereuijîusi« autem triticea magnac probitatis miîltiq nutriment! palTim coqui# le/îlt;e. tur, inter quas præcipuam laudem habet Vratislauienfis, His donis fcceunditatis prouincia hacc cum ornata fit, abundat multitu* sileßd alun» dine hominum, frequentia ciuitatum amp;nbsp;pag,orum» Et quamuis hacreant adhucin multis locis veftigia negligentiæ Sarmaticac in «dificando, tarnen rurfus alibi multi excitantur ad elegantiam in ftruduris, vtilem ad ordinem ôi valetudinem in vita»

Oppida autem omnia fermé,valde populofa funt^eferta ccctibus opificum,8C habentea etiam veraornamenta religionis, ftudiorum difeiplinac Si honeftæ Oeconomiac* Nam in plerifcg vrbibus pagis, cura magiftratus Ecclefiæ en^endatae funt, 8C ac# cenfa lux dodrinac purioris, quac magna diligentia inter grauia periculahadenus Dei beneficio eft conferuata»

Adiundæ funt etiam Ecclefqs fcholae, vbi iuuentus ad pieta« tem 8C artes vtiles in vita eruditur» . Fuit autem magiftra noftræ gentismultisannis fchola GoltpcrgenGs,quamaluitbtneficcntia Principum Lignicenfiunj, ibi^ ingénia multorum fœliciffime for» Vdlentwn« mauit vir æterna laude dignus Valentinus Trocedortius, natus^jo^n^o^^* ad gubernationem fcholarum, ex cuius ludo,tauquam ex equo T roiano, magt^ examina dodorum prodierunt» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tut«.

') Fui?“jß ]^imprimis fedulus propagator veræ dodrinac, bC vrdtUUuicn euftos feùeru^oneftac ditciplinae» Enituit deinde fchola Vratislt;»ii$ f

2^4^- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ANNALES S 1 L E S I Æ.

Treißitdieiißs îauicnfis, poft aliquot annos Frci'ftadknfis,erecfla d viro dodn* -fcboh. naôd virtute præ(îanti,M. Erafmo Benedido Freiftadienßjqui ErafmtisBeT annos i?» fucrat auditor PhiJjppkôôcumeo in domefticafamk sHç fcMæ karitate coniuncnllime vixcrat : prærcptus quidem tint immatur» Ereiflädictißf. morte,cum magno ftudiorum detrimento, fed tarnen propter me* moriam ipßus fchola efi: conferuata»

Gubernatio politica iuftaefi:,amp; vbiq^ in vrbibus fenatus legibus,A riftocratica gubernatione vitam ciuium régit» Domiliberis amp;familiæ præfcribitur ordoprecationum amp;labo* rurn ab honeftis ciuibus, amp;nbsp;recitantur pueris manè,vefperi amp;nbsp;ad menfam preces amp;fententiæpiæ,quibuscomnîonefiunthommes, fingulas familias debere eflè Ecclefiam amp;nbsp;templa Dei, vt redle di* xflumeft: VultEcclefioIam quaralibetefledomum.

Antecellit autem popuIusSilefiæpIerifqueaîijs fedulitate, 8^ cura faciendi necefTarios Iabores,ita vt vix alibi reperiantur Oeco* nomiæ, in quibus diligentius operis domefticisincumbitur,non fo^ lum d viris,verumetiam âniulieribus,ijfque nobilibusamp;ignobi* libus» Magna vbiqueeft multitudoopificum,confîciuntur panni maxima in copia. Magna funt mercimonia ex lino quod tradatur â feeminis nobilibus ÔC alfjs, Ideo pecunia in banc regionem im* portatur ex precio pannorum,lini,cxrubea tindorum,quæad Vratislauiam colitur, SiC ex ferro.

Viélus etiam mundioramp;elegantioreft,qu:îm inter alias gen* tes,quæ quidem mundicies cum fît nutrix valetudinis, amp;nbsp;multa* rum virtutum, digna eft laude. Vult enim Deus nos habere ho* norem corpori, vt Paulus inquit, hoc eft, deledu ciborum, potus eorum ordine amp;?apparatu conferuare vires corporis non modo,vc corpus fanum fungi poftit officio fuæ vocationis,verum etiam, vt in homine fobrio amp;nbsp;alacri, diuinas fuas adtiones effi'cere poftit Spi* ritus Dei, qui in petftoribus piorum habitat,

Ingens deqisinilladomefticaconfuetudineeft modeftia amp;nbsp;induftria matronarum, qflæ Oeconomias præcipuè gubernant, quarum exempla filiæ, figura, forma corporis amp;nbsp;modeftia excel* lentes intuentur,amp;ab illis ad agnitionem Dci, ad bonos mores, ad feientiam Oeconomicam à prima vfcß »täte aftuefiunt.

T Vmen Si oculus Silefîæ, vnicum^ veri decims exemplum eft Vratis^uia, de qua vrbe nunc pauca fumus di^ur^ fitus ipfiu» täUs eft. Longitudo vrbis eft graduum 3 4» M, kautudo gra* duum

duum ri.M. lo. De origine eius nulla extant certa monumenta, fed nos probabiles conieduras recitabimus.

InPtolemæonominatur ciuitas Budorgis vel Bidorgis,qua; ferme cum hocfitu congruit,ideo aliquicxeruditisopinanturex ptolemaiea: ruinis illius cocpiffe Vratislauiam, Hæc opiniojà qua nec ego,cum VMtiîIaMù. fpatia ferme eadem fint, abborret^ fi certa eft, iucundum eft etymo* logiam amp;nbsp;rationem appellationis inquirere. Recito autem meas diuinationes, fumtas ab affinitate foni, qui ferme in talibus folet ef» fe iudex»

Docent hiftoriæ,gentes bas Ardoasbuc commiorafTeexori* ente, amp;nbsp;paulatim cas deinde verfus occidentem longius progreffas. De peregrinationibus Sueuorum, Francorum, Gotthorum,Van« dalorum 8ó aliorum fupra diximus : Imprimis vero memora» bile eft,quod fcribiturab Eutropio, Quados ex bis locis in Heb uctiam , Sô vicinam Galliam profedos cffe, etiam ante Cæfaris tempora, proculdubio in illis terribilibus motibus Cimbricis, vbi omneshipopuli exciti fuis fedibus noua locaappetiuerunt. Et ma« nifeftum eft ,Eygios vel Lygirifcos populos Gallicos, quibus fue« runt inter mifti Heneti appellatione ÔC alqs rebus noftris fuiffc co«

Numerantur inter gentes Gallicas Bituriges,quod vocabu« BiturixLygi« lum fine dubio Gcrmanicum eft. Nam Biturix,fecundum illam in« flexionem, quæ veteribus fcriptoribus, imperitis linguae noftræ, præfertim veto Cæfari Ptolemæo familiaris eft,vidctur effe Çbibcvrnc^ 5hoccft,virhoneftus5lt; integer,quê Græci xaXov k nominant. Vêtus enimlingua noftrægentis SSietctmannominat, quafi, ein nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cfircn | virum honoris famæ integrac, ficut

• » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cipe profedlionis,qucm gens Dygia in Galliam Aquitaniam ha«

Et teftaiur Strabo, folos Bituriges inter populos Aquitaniæ cffe alienigenas, differentes à reliquis lingua,moribus cul tu, atqj fortaffts inde eft nomen Celebris vrbis«Burdegâla. A Principe igitur Lygiohuius nominis cenfemus olim conditam fuiffe vrbem • hancBudorgim aut Bidorgim. Nomina enim à fcriptoribus miri« ftcè deprauata funt.

» Hæc etymologia grata nobis elje debet,non folum,quiabo« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;etgt;

notifica eft,verum etiam, quia ominis loco accipi poteft. V idemus enim,Deibeneheio,banc præclaram vrbem multisfeculis verè fu« iffehoneftatisSipietatis innoftra genremagiftram,eamcg fingu» lari cum cura religionem bC virtutum ornamenta in bac rcgionc plantaffe defe^iffe.

Etfi au^m^otentia ciuitatum Germanicarum, in perpe« tuis migratiojji^j^ 8lt; mutationibus, non fuit magna, tarnen credi« bile eft illasj quas annotauit Ptolemæus, etiam olim cultur a fve«

quentia reliquas antecclluifle. Pofteaquàm vero gens Sclauortiea poft mortem Attilæ fefeinfudi't jhæcetiam vrbs defertaâfuiscolt;« loni's vetcribus,qui meo ludici'o magna ex parte Longobardis fc adiunxerunt, quaftata etiam prioribusbellis fub Attihjpenc diru«‘ ta eft, ita vt vix exiguæ manferint reliquiæ. Ideo non arbitror ram efte conieduram illorum, qui putant Vratislauiam conditam eftè imperante Carolo Magno in Germania, cuius rei teftimoni* um habeo valde euidens.

Anno Chrifti per. imperante in Germania Ottonc Primo, Sileßa fuit amplexa fidem Chrifti,anno veró proximo póft inftitult; ’tæ funt fcholæ Sé Epiftopatus in Polonia, tunc Godefridus Roma* nus,primus Silelîæ Epifeopus,federnfuamcollocauitSmogram, in vicum aut pagum ignobilem,qui, præfertim vt homo Italus,ftu* diofus elegantiæ Sé frequentiæjprætuliftèt Vratislauiam,fi ea tunc fuiftet vrbs alicuius nominis.

Deinde Dugloflus, quo nullus inter fcriptores Polonoscft locupletior,commémorât Vratislauiam conditam efTeàMieslao tuf, Polonorum Principe, pauló ante annum Chrifti millefimum, in quod tempus etiam natales Glogouiæ conijcio: putarim tarnen Principem ex veteribus minis aut ruderibus ciuitates illas inftau* raffe, ficut poftea expreffc in hiftoria dicitur, Boleslaum procerum Lignicium amp;nbsp;Lubenam amplificaffe. Sed tarnen neque proximis annis poft aliqua fuît huius oppidi celebritas,

Nam, cum fub Boleslao Rege, Mieslai filio, inter fê incipe* rent dimicare Bohemi Sé Poloni, Sé multæ in Silefia fièrent vafta* tiones, Epifcopus cum fuo collegio ex Smogra migrauit Bicinani inagrum Bregenfem. Ego vero arbitror vrbem hanc,etfi fortafijs ipfius fundamenta iada funt â Mieslao, Sé ftrudura deinde per illa continua bella impedita,redudam inquandam ciuitatisformam eo tempore, qno Bohemi in Silefia dominati funt, quod accidit cirlt;* caannum Chrifti 1030,

y . Extindo emm ßoleslao viroacerrimoamp;fortunatOjfucceffit in^watacr imbecillis animo amp;«orpore: is amifit Silefiam occupatam à deiwmmataà Bohemis, eamq deinde mortuo Mieslao Secundo, tempore intet* PrMîcjpe Bo= regln', cum nobilitas Polonica, per feditionem matrem Sé filium in fcewjeo. exilium pepuliffet, munierunt ex autoricate etiam Conradi Saliquf Cæfaris, qui iratus Poloni^ ob eiedum Principem Sé matrem Ri* xam,ncptim Ottonis Tertif Cæfaris, Silefiam fub conditione tribu* ti numerandi Imperatori, adiudicauit Bohemo,

Circa hunc igitur temporis articulum colloco vera primor* dia Sé veram exornationem huius vrbis , quæ tunc etiam nomen fuum, quod omnino Bohemicum eft, accepit, Juit autem is Vra* tislaus, ifico iudicio, filius Bifetislai,natus ex msre Germanica lu* ditha, qui mortuo pâtre fadus eft Dominus^ P^j^r^iæ Sé vicinæ Silefiæ, Sé demum ab Henrico Quarto renunciatus elf Rex Bohe* miæ,

romonachonon feruabantjSiïeCiam bello repeteret. Cekbratur ob pietatem amp;nbsp;religionis ftudium.

Iftis annis tam turbukntisEpifcopushabitauitBicinæ: Scd CaGmiruscxul anno 1041. reuocatus in regnumjCum Polonia Cæ« fan «fiet reconciUata, recepit Sikfiam à Bobcmis,5^ colkgio locuny adftudiaôc exercitia pietatis conftruxit in Viadri infula,templo ex materia lignea ædificatOjCum feculum illud adhuc rcligionijnon faftüi aut pompæ feruiret» Iftæ func meæ conieduræ dcduâiæ par;». timex appellationibus,partim fumtæ exannalibus Polonorum., Ex monumentis noftris doccre nihil poffumus» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

Nam, vt teftantur viri ftudiofi antiquitatisnoftræ gentis,veä« tuftiffimæ literæ, quæ repcriuntur, funt Friderici Secundi Gæfatis, fcriptac anno iioo» Olim vero,filiterarum vfus aliquis fuit,adfacra iUæ imprimis vfurpatæ funt : ficut non dubium eft, Italicos Epifco* pos amp;nbsp;doélores imprimis fuiffe occupatos in docenda religione in his populis, quorum fuit mirifica in fuperftitionem pronitas. Et fi quæetiam fcripta funt,tarnen illis crudcliffîmis vaftationibusScy* thiciSjB: deinde alqs,qs^ diuturnis bellis ea perqffe confiât»

Poloni,cum Sikfiam recuperaflent,præfeceruntilli guber* natorem , cuius domicilium fuit Vratislauiac, ibi^ efi confiituta arx Simunita contrâ incurfiones hdftium» Vratislaus Bohemiat Rex, de quo fupra diximus, mortuo Cafimiro,cum filq non folue* rent pcnfioncm promiflam imperio,acerbe Sikfiam vafiauit»

Sub annum Chrifii 109?» annales Polonorum narrant fa^ ftuvn praefedi 80 ciuitatis Vratislauienfis, plénum æquitatis 8: hu« manitatis» V ladislaus Princeps detruferat in monafterium filium luTOHÎdtorCS nothum Sbigneum inuitum ,infiigatus à coniuge Si proceribus : rtulico». , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;paffim veto populus oppf imebatur per vim à quodam potente au«

Eco Sececho, ita vt multi ex nobilitate Si plèbe fugientes tyranni« dem fe^cederent in voluntarium exilium.

Sbigneus autem cum agmine exulum, honefiorum homi« num,proficikitur Vratislauiam,oratjpræfeélnm prouinciacMa« ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gnura,vt ipfos defendatcontraTyrannumaulicum, Receptus

\ nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;eft in vrbem ex autoritäre præfelt;fti, Si milfa kgatio ad Principem,

' K qu3c ipfi caufam exulum commendaret» Scd Vladislaus iratus,ar* mis Vratislauiam adortus eft» dues autem vnà cum Epifeopo le« ïoslao obuiam Principe prodierunt j’Si profeffi funt,nunqudm fc fumfiffe arma contra magiftratum,fed recepifie tantum illos bonos homiues, qui fuifientfu^lices,ideô petebant fibi parci»

Vladislaus bonus Princeps cum illis redqt in gratiam,nec: multo póft Sbioneum filium in priftinum locum reftituit» Sbigne* usvetd cum f^rc Bolcs»aôVratislauiîC inqt confilium in Sccc« chum, eo^ îemcj^eduxerunt, vt ille, exutus fua dignitaÄ,pclleretur in exilium, oîgnalaude fuit ilia vrbis bumanitaSj quæ non fpre«

uitïùppliccsin l’ufta caufà, nec tarnen dimicare voluit cum iuo ma* giftratu, fed dcmifïione SiC reuerentia, quod æquum erat,obfinuit* Ita olim laudata eft ciuitas Thebana, quæ recepit amp;nbsp;texit exules A* thenienfium contra triginta tyrannos, etfi Spartani erant ibcq ipfo* rum.

Anno Chrifti 1109. proditum eft â fcriptoribus Polonis,no* bilem illam pugnam,qua Henritus Quintus Cæfar vidus eft â ßo* leslao Polono, fadam efle non procul à Vratislauia, quam oppu* gnaturuseratCæfàr,ad vicumilium,qui nominatur ^unamp;efcIW/ èc fcribitur vidoria parta elfe opera Silefiorum, qui in mediam act* cm inuedi, ordines exercitus Cæfariani turbauerant. De eo prx* lio fupra meam fententiam expofui»

Enitere deinde ccepit Vratislauiæ quidam nobilis Danus trus, quem Silefrj appellarunt Princfpem : is apud Ethnarchas Po* lonos omnia poterat,amp; ièdern fuam Vratislauiam collocauit: Mo*

nafterium S. Vincenti),amp; plura alia templa extruxiftè legitur. Exi* turn bominis defcripfi in hiftoria» Exedis oculis amp;nbsp;lingua mortuus eft anno 1149.

Anno 115*8. fuit bellum Barbaroftæ Cæfaris, cum Boleslao Polono. Ager Vratislauieniïs direptus eft à milite Cæfaris : recon* ciliatus eft Boleslaus Cæfari fub padis duriftimis, quæ tarnen ipfcj Cæfare occupato bellis Italici», non feruauit.

vrdtislduiæ Anno 110 3. Silefîa diftribüta eft inter filios VladisIaI,SJ PrtKceps Bo« Vratislauia affjgnata eft Boleslao procero, primo Principi Silefiaquot;, Zfj/diM pro« virobellicofo amp;nbsp;iufto, qui ad Mediolanu Monomachia fuperauit amp;interfecitcquitcm prodigiofæamp;Giganteæ ftaturæ, His anniSj cum in Polonia ÔC Silefia crefceret autoritas amp;nbsp;opes Sacerdotum, qui immifcebarft fenegocrjs gubernationis, amp;ipfos Principes

VdItherufE=- gebaut, Valtherus Epifcopus Vratislauieniîs etiam fuumcollegi* ornauit,extruxit templum ex lapide,inftituit veftitum Sc ritum icgium, nbsp;nbsp;nbsp;nouum, quem attulerat Lugduno ex Gallia. Nam ed noftri homi*

nés folebant profip'fci ad ftudia» Vrbs tune lingua ftruduraad* hue fuit Polonica Sf exiguiR

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Anno 119 7. inftitutus eft cœlibatus facerdotum in Silcfia,

multa coniugia â legato Pontificio impio fcelere diuulfa. Boleslao patri intulit nefaria arma laroslaus filius, natus ex muliere Ruthe« nlca,coëgit patrem,vt tradeuet ipiî Vratislauiam. Tandem vrbem patri reddidit, ipfe retinuit Niflam,

Anno 119 8. ilium impium laroslaam ex cupiditate efcæcol* legium creauit Epifeopum. Epilcopatui attribuit ditioncm Niften* fem,vt hoc modo muldaret fratrçs,natos ex nouerca,quos oderat, fed cito dédit poenas. Non enim totum fuperuixWriennium. ßo* leslaus extoluit Lignicium, ea^ vrbs itacreuit^t Vratislauiam pauïó póft luperaret» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Henricus Barbatus Siconiunx Heduigis frequentiffime ha» Vrd;bictui4 bitarunt Vratislauiæ, illk'g magnoftudio vrbem exornariint : Sed tx aducrfataeft fortuna. Nam fatali clade, vt qui de in ego annota* turn reperio, i xo o, Sd rurfus i x i ». maxima pars vrbis incendijs, perqt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Lignicium obtinebat Henricus Pius ,Heduigis filius,quieô LignicwwMU vocauit ex Germania paffimcolo^os,eofi^dilcxit,ita vrbscreuit frequentia amp;nbsp;cultura. Nam intota Sdefia illæ ciuitates citiffime excultæ funt, in quas migrarunt Germani* Mortuo Henrico Bar* bato' anno 1241. fecuta eft miferabilis vaftatiofTartarica, vbi SilcfrjcorporafuaobieceruntfuroriÔCrabiei Scytharum, qui tod Germaniac excidium 04 vaftitatem minabantur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

Tartar! deuaftata Polonia accefterunt ad Vratislauiam pau* ' Id ante ftrias Pafchatis. Vrbs, quæ parum munita erat propter rc* centem eonflagrationem,à ciuibus fuit deferta.lmportata funt bona inarcem ,domusvero inflammatæ. Cinxerunt obfidione arcem.y^’’^^;j“^*^ ‘ Tartarijfedfruftra.Nam precantibus pqs dicuntur flammæ ÔC (ul* impetus guraexccelo eecidifte Ô4 Tartaros late ambuftifle ateg terruiffe. Ita J^roruw. diuinitus repulfifunt Scytbæ abarcc Vratislauienfi precibus pio* rum : Geut olim Attila ab vrbe Aurelia in Gallia ♦ nbsp;nbsp;Hiftoria belli ?

Poft banc cladem fcquitur noua ?ctas vrbis* Puit enim domi* nus Vratislauiæ HenricusTcrtius adolefcens, quern regebant ma* vrdtklciuU ter Anna, Glia Regis Bohemix Ottocari Primi, mulier fapiens,Sgt;4 for-Tbomas Epifeopus : illis aflentientibus,vt ciuitas citius augeretur, permiffum eft illi ius Germanicum, 84 abolitx funt iniqux leges, Ô4 feruitus Polonica, conceftæ veto immunitates, quales funt in ci* uitatibus Germanicis*

Cito ioitur creuitbabitatoribus, 84 mediocriter etiam munita eft, propter loci inGgnem oportunitatem, adeo vt anno 1x4$, quarto poft conflagrationem ■) ianv fuftinerct trimeftrem obGdio* nemBoleslai LigniccnGs,qui fratremexcutereexDucatufuo co* trimeßrU nabatur, Difceffit tunc re infefta, amp;4ctun non nlbltopdft bellum objîdio. redintegraret,propcV ratislauiam captus, 84 in arcemduftus eft* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Anno tertio pdft fuerunt Vratislauiæ legatiPontificii ,rai{fi l eg^tiponti. Lugduno ab Innocentio Quarto,ifti petiueruntpecuniamdSile* ßdj «emunt fqs Pontibci invfus bellicos contra Pridericum Secundum Cxfa* vrausIiiKwm,

^oleslduiCdU fiebantcontinuas vaftationes inSilefîa,quarum autoreratBoles# uutfuitpefles Jaus Lignicenfis J vir fupra modum iniuftus SC ftultus. Is non mo#

do Lignicium amp;nbsp;Silefîam perdidit, verum etiam animos Polono; rum à Silefrjs abalienauit,ita vt regnum deinde illis inuiderent»

Anno 1266» mortuuseft^-lenricus Tertius Vratislauienfis, reliquit filium puerum Henricum Quartum, qui poftea probus didus efl. Hoc proximè fequenti deccnnio tranquillus fortuna# tus fuit ftatus Vratislauiæ,8^ audæ funt opes ciuium mercimonijs» Princeps enim adolefcens habebat curatores aliquos ex præcipuis ciuibus, qui bene gubernabant ditionem, Principi magnam pe# cuniæ vim collegerunt»

Vratislduia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;anno 1276, rurfus fêcutæ funt turbæ amp;nbsp;calamitates.

^^2m,vt fcriptum reperio, die S, Marei vrbs tota conflragrauit, Si anno proximo poft Henricus probus captus eft patruo Boleslao Lignicenle, amp;nbsp;pofteaquam multis oppidis muldatus eft,vixtan* dem dimiflus eft»

Anno deinde st. Henricus Probus, vlturus vetercs iniurias, per IJjeciem amicitiæ ad le vocatos multos ex Principibus SilefiaP cepit : Poloni ideo indixerunt ipfi bellum,amp; agrum Vratislauicn# fern grauiter vaftarunt» Jftê Princeps, anno 1288» cum recepilfet ingratiam Epiftopum,quem acerbiftïmè afflixerat,erexit colle# gium facræCrucis Vratislauiæ , adeo^ in religionem faduseft procliuis, vt of^rret Epiftopo donov’^rbem Vratislauiam, quant tarnen iplê,metuens inuidiam Principum bella,non accepit,mo# ritur anno 90. 22. Augufti : fucceflbrem habuit Henricum Quin# turn obœfum Ligniccnlèm, patruelem fuum, quem anno ï29îlt; abdudum ex balneo in fuburbrjs Vratislauiæ per infidias, Conra# dus Glogouienfis in caueam ferream inclufît, ibi^ eum penê neca# uit, ademit illi oppida plerac^g in territorio Vratislauienfî, amp;nbsp;ipfe Henricus triennio poft moritur» Tutor fîliorum Henrici Quinti fuit Epifeopus H?nricus» «

v^'ulduid Hifce annis viginti rurfus refpirauit Vratislauia, èC cumula# créaitopibui. uit Opes non contemnendas, adeo vt circa annum Chrifti 1320» ciues Vratislauienlês Hannouiam amp;nbsp;Goltpergam vrbes, ä Boles# lao Lignicenfè Principe prodigo 8^ iniufto, bypothecæ nomine pro magna fumma pecuniæacciperent, Necmultopoftconfilio vrbis Vratislauienfis fadaeft ilia mutatio in Silefia, quæadhuc hodie manet» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Vrdtiflduid Videbant omnes homines prudentes,Principum Silefiæ non UonZ^ordi* ”^odocfle imbecillitatcm magnam,in iliapromneiæinterplures num dd re* dominoi dilaceratione, verumetiam plurimornm erwrmem petu# gnum Bohe* lantiam oC tyrannidem, vnde perpétua orieban4q£ b^la, amp;nbsp;necelfe crat tandem prouinciam ab hofte externo o’pprimi. ’ His malis * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vnica

vnica iriücnicbatur medicina, fi vocarctur Monarcha potens, qui Principes tumultuantes fua autoritate coherceretjôi effet cuftos le*-gilm difeiplinæ. .

Senatores igitur Vratislauienfes ^qui autoritate amp;nbsp;gratia in vratiihMen« aula Cui Principis Henrici Sexti valebant, imitati Cunt confilium Mecoenatis. Nam 5lt; is Augufto deliberantijccquid expediret im-î ftlmm i^ieciK» perium Senatui amp;nbsp;populo Romand redderCjdiffentiens ab Agripsi”“^^-pa^hoc diffuafit jquod putaret, non earn virtutem atcg coniundio* nem effe Senatus, quæ tueri poffet pacem, fed ciuilibus lanieniseos Tuutuó perituros, potius igitur autoritate Monarcbica compefccn»-doseCfeturbulentoSjó^ illud imperium conferuandum. ReCpexes runt igitur ad Regem aliquem præftantem virtute Si viribus, qui banc regionem poffet pacare.

Etfi autem credibile eft, cos magnifeciffe Imperium Cæfa* rum Germanicorum, futurum erat bonorificum, fibæc prouin* ciafuiffet immediate fubieétalmperio Romano: tarnen bascogi-rationes interuertebat tunc ftatus Germaniæ turbulentiffimus» Pxtinfto enim Henrico Septimo Lucelburgenfe, diffidqs Eledo* rum inuaferuntImperium duo ,Ludouicus Bauaricus, SC Frideri# eusAuftriacusjvndetota Germania motibus ciuilium bellorum àmpbus viginii annis fuit coneuffa, ^tque ita noftra patria indc uibd opis pptuit expeéiare*

Etant autem in vicinia duo Reges,PolonicüsVladislausL/O* cbcus,Slt; Iohannes Lucelburgenfis, qui cum filia Venceslai , eptuserat Bobemiæ regnum. Loéticus inuifuserat omnibus Sile* bis, quia erat Tyrannus, fceleratus graffator : oderat etiam acer* biffîmè totum nomen Teutonicum: oppugnabat ordincm in PruG fia’.Cæuiebatin ciuitates Germanicas : peruenerat ad regnum cum contumeba Principum Silefiorum, qui erant inique præteriti, nunquam affenfi fuerant ifti eleâiioni» Deinde gubernatio

Polonica,in qua tune multum état feruitutis,non plaeebat ciui* tatibus» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

lobannem veto regem multa commendabant: natus erat ex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

pâtre CæCare laudatiffimo, ipfe videbatur excellere bumanitate dementia. Florebat tune etiam regnum Bobemi3e,8c longe præ* CtahatPolonico,quod rapinisScytbicis SCbellis inteftinis plane erat debibtatum: Prætereatenebat iamBobcmusducatusSilefix Cuperioris,ita vtnon poffet fine incommodo fieri diuulfio»

Cuafitfuo Principj^Jt Ce cum Bôbemis coniungeret, eiufque autorv tiM fuit grlt;tâ tati obCetutu^eff aenricus. Non dubium eft igitur,gent|{n Bobés uibi« caujù mieam debe^ gj yiiam buie vrbi, quac p rima Ceeit inclinationem

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;afftigebat

ANNALES SILESIÆ, affligebat fratrcni,conabatur cum erjccre Vratislaüia,quamipfc deinde funditus cuertiflèt»

Tranfegit igitur Henricus Sextus cum lobanne : nominauiC cum bæredem fui ducatus cum ipfê non fufcepiflèt prolem mafcu^ lam, muncris autem loco accepit ad tempora vitæ fuæ ditioneni Glocen(èm,quamIohannescmeratâ duceMonfterbergenfe. piebantur etiam reliquæ ciuitafts incredibili ftudioinlohanncm, qui intra proximum decennium deinde, precibus, prccio,minis,fer^ me rcliquos omnes fibi deuinxit, præter Suidnicenfcm,vt fuo loco narratum eft*

Quare ego exiftimo,nonproditam fuiflè libertatem patriae noftræ, fed^ fuiife caulàs huius confilrj neceffarias, vtiles huic gioni,quæintra paucos annostota concidiflet,nifihæcâDeofu* ifletmonflrata ratio» Nam diadema regium PoIoniæ,Loôlicus, qui iam genuerat filios, amp;nbsp;erat fatis fœlix præliator,nunquam erat redditurus Silefqs, 8d quidem iam glifccbantodia inter hasduas genres,quæ non facile potuiffent reftingui»

Grati etiam fuerunt reges Bohemicierga Vratislauiara.Nani amp;viuente Henrico Iohannes effccit, vtciuitas adminiftrationeni iudiciorum acciperet, emta ea viris nobilibus, qui negligentia fu*

periorum Principum cam fibi vendicauerant : amp;nbsp;Carolus filius cam vrbem in primis dilexitÏ

luratum eft in verba Iohannis Regis anno 13 3 7. Sabbato, qui Vratiflauien* pj.æceftït domihicam Palmarum, Henrico iam mortuo. Qualis fouit /olonif, fucrit Iis Regi cum importuno Epifcopo Nancero, fcriptum eft alibi. Ciuitas ctiam exporta eftgrauifti'ma odia collegfj,quod magis fauebat Polonis.

Anno 13 41. 7» Septembris rurfus conflagrauit Vratislauia pene tota, led ea calamitas Dei benignitate ciuitati in commodunt ceflit* Tune enim inchoata eft noua exædificationis forma,amp; ædes eleganti ordine pene omnes ex lapide extrudæ. Deinde anno 135*3. Carolus Cæfar fuo fumtu templum arduum ædifîcauit,fub nomine Diuæ Dorothea^amp;f ciuitati adiecit infignem appendicem, ripam videlicet viteriorem Olauiæ fluuq.

Ita igitur excreuit vrbs, vt nulli ex Germanicis ftrucfluræ pub critudine cedat, plerafque autem ordinata concinnitate platearum luperet» Carolus Quartus venit Vratislauiam anno 1348. 7» Nouembris» Senatus Vratislauienfis anno 135'5'. Carolum comitatus eft ad coronationem Romam, triennio poft Cæfar Se^ natui magiftratum perfeduræ fuper totum territorium attribuit.

Hoc modo fub tam propitio 8C benigno Cælàre,qui verè fuit patriæ noftræ pater, conquieuit Silefia, ôd Vrlçslauia,Deo bene* Tcorolo^^^‘‘^ creuit in vrbem laudatam ÔCeleganteijy,|ta^t pleriiqueex Quorto*, Italicis poflîtopponi. Dixerat idem Carolûs,Iætarifc,quodha* beret in

ANNALES SI L E S I TE, beret in limitibus imperq duaspræclar as vrbesjin Italia Rom am, CàroîîMQ«lt;lt;r in Germania Lubecam ,ipGus autem beneficentia effedum eft, vt tu^cuexit w-etiam bis annumerari poffît Vratislauia,

Ornauit Pragam quoque, ita vt de ea fcripferit Aeneas SyL uius, earn parem efîe Florentiæjfed ilia euerfa fuit furore Huffitico^ rum. Anno 1381. fuitciuitatiliscumfacerdotibus,ortaexceres uifia intercepta: Sedpœnas fuper%iædederunt,grauiter muldati â V enceslao rege, ficut prius didum eft.

Anno 1404. fuerunt Vratislauiæ vnâ Vladislaus fagcllo Poloniæ ReXjScVenceslausBobemus. Sperabat vaferRex Litbs uanicus ,fe decepturum fimplicem credulum Regem Bobemiæ, fed tarnen impedita fuerunt eius confilia, alioqui leges foederum inter reges conftitutæ. Fiorebat tune ciuitas,fed, quod folet accide^ re, fortunam fequebatuf infolentia in populo.

Le gerat Venceslaus nouum Senatum, fed eum plebs vrbana annofequenti poft per feditionem 9,Septembrisabrogauit,0:ab eo tempore in vrbe cceperunt glifeere faóliones, quac eruperunt in ’ triftes motus , SCmultis extremas calaraitates attraxerunt. Non enina fedari potuit furor multitudinis multis annis»

Anno I4i8.i8.1ulq plebs vrbai^ borribilibus aótafurqsex* pugnauit curiam,plerofcg zx ordinc fcnatorio,aut fuis manibus,aut etiam per carnificem trucidauit, vnum ex loco fublimi præcipitem deiecerunt,Slt;baftis armatorum conbxerunt, Tam triftia feeler a inarmis populi confirmauit diuturnumocium,ignauiaRegis SC cupiditas licentiac. Sed triftes funt fecutæ pœnæ, non modo quas inftixit Sigifmundus Cxfar, fed etiam bella multorum annorum, quac vltafunt contemtum legum ÔC difciplinx negleólionem.

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cæfar quidem 6. Martq anno 1410. fecuri percuffit autores

feditionis viginti duos,qui ferme erant tribuniopiftcum, multos fuppliciit m in exilium eiecit, bona eorum acrario ^natus aêiudicauit. Secu« vmim» tum eft deinde bellum Fluftiticum, Quia Bobemi irritatifacuitia concili) Conftantienfis, ÔC quod Silefq, fecuti excr citum Sigifmunlt;

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;di, Bobemiam vaftaftent, Silefiam late depopulati funt, graffati

Btfi autem agmina ilia fenomin^antHuftitiea: tarnen plc# rumt^ conftata erant ex perditiffimis latronibus Bobemis,Nlorauis ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sc Polonis, qui trucidabant pueros in febolis, exurebant templa SC.

ftatuas, vnà cum ipbs facerdotibus SC bominibus , quos adepti erant,perierunt ti^^ præcipua Sc optima oppidaSilefiac : Huie tans to incendio i^llsjlapponebatur defenbo à magiftratu f^periori *. procul enim.^q{itâigifmundusRex occupatus alqsbelUs,

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ Aa

vrdtiiiäuii Ibi in publico pen'culo virtus huius verbis cnituit) qua; pfO ' défendit Sh patria fuit in excübqs,ficut olim ciuitas iAtcica in'belloPerfico«

HMf« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Suidnicenßsjcuius erant tune opes non\ub

fitieof, gares. Condult;flo exercitu paflim reprefferunt îatrones Bohcnii* cos, multa oppida texerunt, at(^ etiam receperunt ab hoHibus,

Laborauerunt in ea ftati^neanhospene fêdecim vario Si ßmilicumeuentUjbcnignitatetamen Dei itafuntaccifæ viresho^ ftium, VC regioncm in fuam poteftatem redigere non poiTent. Bel* Ium Bohemicum excepit Polonicum, ortum fratribus Polonia! regibus, Vladislao amp;Caßmiro,quiprimum Albertum Auftria* cum, Sigifmundi gencrum, ex regno Bobemiæ excutere, deinde Ladislao Poftbumo regnum Hungariac eripere conati funt.

Albertus Caefar venit Vratislauiam i8. Nouembris, iaJ^» manßtibi vfquead veranni fequentis: prolapfus exgradibusf«* læ, poftea claudicauit. Vratislauienßbus belli dueem dedit ebionem Albertum Brandeburgenfem, qui fortiter reiecit Polo*' nos,illis(^ incuBit metumjUe, ßeue alTueuerant, libéré graffarentuf* Certa tarnen paxin Silefianon fuit ab anno Cbrifti 14x0. vßja^ regnum Vladislai Poloni, annos î* o.

Poloni fubinde carpej^ant Silefiam incurßonibus,etiam poft interitum fui Vladislai ad Varnam, Si deprædationes illæ bcibcaî tot annorum,repleuerunt regionem latronibus Si prædonibus,qui omnes vias obfidebant. Mortuo deinde Ladislao coeperunt lid* gare de Sileßa primum Georgius Bobemus Si Matbias, poften Matbias 5lt;S Vladislaus. Hiftoriam motuum illorum nonrepeto, cum ea copiofe libro fuperiori fit deferipta.

Ladislaus Pofthumus verßt Vratislauiam 1474. die S.Ni* colai, triennio poft Pragæ perrjt. Anno priori fuit Vratislauix Capiftranus bypocrita Italicus. Non fuit alius error maior^^ ma* gis perniciofus buic vrbi, quàm ifta mirifica Si tarnen non neccifa*

Vrdfiilduiæ fortitudo, q«ôd ifta Refpublica fe oppofuit Georgio Bobemo, e^or in beh cum^ tandem armis Si œnfilijs fuis Silefia eiecit.

be^mi^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;làpiens Si clemcns creatus in Regem legitimo mo*

dojtribuebat illi titulum regni Cæfatjtota Silefia amp;nbsp;L ufatia agno* feebat eum pro rege. Sola^autem bæc vrbs conftanter eum reiccit» Cuius ardoris dua? fuerunt caulæ : prior fæuum odium erga Bohe* mosjqui fuperioribus annis crudeliflimè Silefiam afflixcrant,de* inde perfuafio religionis vel pietatis, quam inftillabant ipfis facet* dotes, qui publiée fine fine Georgium tanquam hæretieum execU* bantur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

’ S^ illi jpfi, qui erant faces buius incend^, pgjftea letiiter idi refilierunt ; pleros«^ ex ciuibus iuuabant pecuSlaJ fc^'fub conditio* » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;negrauis

ne grains fœnoris, 8d quafi vnmerfas ciuitatis cædes feruitute Gbi ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

deuinxerunt» Ipfî autem, vrbe iam exbaufta, occulte apud h oft cm fibi cauerunt.

Georgius vrbem amabatjCui noluit fupremam adbibere vim, ctG à principle beneuokntia SC viribus fuorum egregiè erat inftru* dus : potuiftct Refpublica per tranfadionem abbocregeliberta* tem aliaornamenta adipifei. Nl.m Georgius etiam illi annuam penfionem de fuo promittebat, fi modo vellet quiefcere,amp;^ abftine« re à bello îScd alia fueruntfata» Pcruicitquidem confilium vrbis, amp;cum inimifceret fcMatbias Huniades,Georgius Silefiaeiedus ' cft : fed graui cum patriæ detrimento,

Nam filq Georgrj regionem fæpè acerbiffîmè diripuerunt amp;nbsp;^räUsläuU cxufftrunt, 8d tandem Matbias à duobus regibus Vratislauiæ cum exitio regionis oppugnatus eft. Et quamuis Poloni amp;nbsp;Bobemi grauiter exfi funt,tarnen, vt olim didum eft,vidus quidem plora* uitjfed vidor interqtjSilefia nempe ferro Siflamma deuaftata. Ordinem rerum iftarum poterit ledorinfpicere inbiftoria,quæ ipfa commonefacere debet prudentes de illo præcepto Paulino: In hoc fitis ambitiofi, vt propria faciatis. Item: Patriam quoque perdidit olim Gloria paucorum laudis tituli^ cupido»

Exiftimatum fuit Matbiam ad extremum non fuiffebonam gratiam relaturum V.ratislauienfibus,fi diutius vixiffet. Quia ad« uerfabantur confilrjs ipfius, nimium interdum calidis* Mandaue« vrdtMÙHieMjî rat ne mutarentur magiftratus vrbani ante ipfius aduentum,8ê de^ wti. nuo volcbat Silefiam 2lt; banc præcipuè vrbem conftituere arcem belli Polonici» Sed mors Regis bæc omnia interrupit*

Anno igitur 1490» quieuerunt quidem bella, fed fucceffe* runt latrocinia admodum terribilia« VladislausvcroRexfegnis parumefficax,nullum opponebat praefidium, V rbs V ratislaui» ; enfis Gorlicenfis reprefferunt gralfatqjes per Cquites fuos emiC» farios» Deinde Sigifmundus frater Regis bonam operam nauauit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in extirpandis prædonibus, ÔC multos ex nobilitate etiam, inquina*

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Interceffit deinde vrbi breuis quædam lis cum Eriderico vhdisborc«

Eignicenfe, quæ tarnen cito fopita eft* bcbonus Princeps magno deinde redemiffet,fi non iraefuac indulfiffet. Sub hoc Rege fuit feelix fneceftus mercaturæ^St audæ funt opes multorum ciuium Jia. in vrbe.Eloruit etiamRefpublica Senatoribus praeftantibus con* filio amp;nbsp;fide, inter quos eminebat lobannes Haunoldus : is multos \ annos egregie reMit faftum facerdotum, qui inftati opibus pox I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tentia medit^nmi^fingularem dominatum conftituerejbc omnia turn.

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conabantur 'BBAx oC tefigere. pro fuo arbitrio,

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i.-. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A a q nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Autor

Autor fuit SenatuijAcademiæ conftituendæ in fua Vfbe, cotl^ fiïîolaudatiffîmo amp;vtiliffîmo, Sed hoc bonum publicum, gulare prouinciæ noftræ ornamcntum euertic in quitas faccrdo* turn, qui hoc impedierunt îargitione in aula lulq Pontifîcis,vereil* vratiildui n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;luccm dodrinarum in ilia fua tyrannica barbarie

fiumliteUe ferrent, ôlt;f quia à Regc quidam reditus facri, ipfîs dctradi,do* Academu cr natifucrantrecenti Academiæ^putauerim tarnen confilia facerdo^ etnporio. tumnon futura fuiffe fuperiora,cumpræfertimLeo,qui Julio fuc^ , ceflerat, faueret artibus literatis, niJî vrbem retardaJTent duo in* commoda: mors Haunoldi viri induftnj amp;magnanimi,deinde difceptationes,quæ fuerunt vrbi cum Polonis propter emporium»

Anno enim i r 11. 2,9, lanuarijcum Iiberis,Anna Ludouico, vrbem ingreifus eft Vladislaus Rex,amp;menJè Februario edióo publico iulfit Vratislauiam efle limitem commerciorum inter Po* îoniam èi. Germaniam» Sed cum totum quadriennium acriter ef* fet Iitigatum,ôdPolonicommerciacum Silefqs vetarent, freti au* dacia Bohemorum,qui ipfîs dabant tranfîtum, cum maximo detri* mento vrbis ius illud abrogatum eft»

Bârtholem^ui Pmt {Jefnde vrbi negocium cum Bartholemæo Monfterber* ^enfis^lwftH nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Principe facundo, fed inquieto. Is cæfus eft ad Cantium,

vratiilauieii* quamuis ciuitatem apud Regem in odium adduxerat, tarnen hoc /iw. ijii nihil profuit» Anno enim i y i j*, perrjt in Danubio»

Poft mortem Vladislai, 8^ primis annis regni Ludouici, illu* VrdtislMix ftre fuit ftudium vrbis in emendatione dodrinæ cceleftis, amp;nbsp;abo* emendantur lendis idolis Pontificijs» Qua in re ipfî etiam exemplo fuo,reliqu35 Bccleß^e. Silefîæ optime præluxerunt, neque moti funt vlla periculorum de* nunciatione, etfi in aula Regis habebant aduerfirios Epifcopos,qui omnia poterant,amp; domi circumfefli eranta domefticishoftibus facerdotibus»

jokinnesHeß Nadi funt ab initio ftatim dodorem pietate dodrina 8C mo* deftia excellentes, D. Ambrofîum Moibanum, qui circumfpedè in^urdtores grauiores abulus taxauit, lt;x pente monltrato dilcnmine buangelij Ecclefiarum ordinationum politicarum, animos multitudinis admodum in* cenfos delintjt,ne orirentur feditiones aut alij violenti motus. Ele* dus etiam tune fuit Epifcopus lacobus Salzenfîs, Legum Dodor,

vir fapiens amp;nbsp;moderatus, ^ui veritatem opprimere vi, quod pete# bant facerdotes,non voluit,cum præuideret’inde fecutura grauifli* ma mala» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Ipfum D»Moibanum addudum,vt manusipfîimponcret, his verbis affatus elfe dicitur : Vade,doceas Euanoelium lefu Chri* fti in nomine Paths,Fili) Spiritus fandi» Jnctóauit vero primus minifterftim purioris dodrinse vocatusinvrb^yex/bllegio,anno I ;z3» D» Iohannes Heflus præftans fapientia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eaq? quafi

Peridea cloquentia» Illi coniunctis fententqs 8^ open’s cercmonias Ecclefiafticas emendarunt, reiedis fuperftitiofis 8^ idolatricis riti* bus, tarnen retinuerunt eos,qui prodefTe pofTunt ad ordinem,amp; ad excitandos motus inuocationis in am'mishominum,

Cum etiam in hac regione paiTim vagarentur erronés Enthu^ fiaftici, Anabaptiftæ 8C alij, qui homines abducebant à minifterio, amp;nbsp;multos in dodrina turbabant 3pfi conftanter coniundli cum Alt;» cademia Vitebergenfe cos refutarunt, 8C ab Ecclefia fua deliria ilia excluferunt»

Hoc exemplum cum intuerentur alia pleraq^ oppida in Silelîa, Enthufiaftis non patuit publicè locus docendi,nifi alicubi, vbi fin# gulari fato miferi 8d dementati populi irrepferunt, eofcß aculeos in animis hominum reliquerunt,qui nondum plane potuerunteximi. dijjtutanoni^ Ea fuitetiam prudentia ampliflîmi Senatus,vt femper frenum cali# religio-dis motibus in religione iniecerit, 8C voluerit dici necelTariajOmiG fis inutilibus difputationibus aut criminationibus, 8ô imprimis au* toritatem fuperioris magiftratus diligentilTimè curauit muniri, ne vlla fpecie contumaciæ polTent praegrauari.

Idco mortuo etiam Ludouico, 8C cueamp;o ad imperium diuo Cæfai e Ferdinando, etfi multa crudelit?âtis flabella in aula fuerunt, amp;nbsp;iple l^ex ter vrbem earn reuifit, anno 15*2,7. Calendis Maf), rur* vr^tiihuu fus 15 3g. 9. MaiijSc tertio. 15quot; 4 6.2-o.^arti) y tarnen vrbs fingulari modeltia od demiHaobedientiæ hgnincatione,clcmentuumiCæ# „fur pax 4 fan's animumitaflexit,ne propter emendationcm religionis ipfisM'intitido irafeeretur : cui etiam concelfione y non diffîmili ediôlo Cyri, per* mifit vfum rituum rcceptorum,donee in fynodo legitime conuoca» tapoffet fieri drjudicatio dogmatura.

Hæc tanta moderatio non folum vrbi, verum etiam reliquæ Silefiæ fuit falutaris,adeo vt ardente fcditione ruftica, ferme in tota Germania, bæc Regio à contagfjs furorum illorum fuerit immu* nis,amp; æquifl’imus Cæfar nullam etiamexminoribus ciuitatibus confentientem in dodrina cum Vratislauienfi perdiderit.

Anabaptiftas vero 8c alios,qui fe^pofa 8^ perniciofa dogma* Antiuptj^ia ta circumferebant, bæc vrbs amp;nbsp;reliquæ mature reprefferunt, 8C re* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f“‘^

legaruntjqui deinde in Morauiam profugerunt,vbiinuenerunt domicilium, ibi^ fingularem politiam Platonicam,plenam turpi* tudiriis amp;nbsp;fcelerum conftituerunt. •

Fuit etiam hoc beneficium Dei eximium, quod in ea religio* nis purioris plantatione fergitus eft duos Epifcopos huic regioni, fapientes 80 bonos,qui admodum propitrj fuerunt aduerfariï,neque vnquam ad fæuitiam feaccendi paffi funt, fed quietempublica'm confilqs iracunu« anteferre maluerunt,

D.ïacSbo óiipi fucccffitBalthafar Promicius nobles Freifta* dienfis PrfnJe^s dodus eloquens nbsp;nbsp;beneficus, qui cum imperio

2^2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A N N A L E s s I L E s I TE.

saU etiam SilcGæ,nomine regio,præfuit, Si. vrbcm fiânc fîcut reliquaffl ssen/îî c}-'ß‘il= Silefiam totam amore vere patrio complcxus cfi;, fuit cuftos pacis, auf^fuïru^^'^ æ^’^ordiæ Si iudicix aflîduus, net^ vllum ordinem, propter con* Ep^copip/«= feffionem veræ dodrinæ afflixit.

tares sile/i^e. Non dubium eft igitur, æternam huic optimo Principi debc# 'ri gratiam, qui vere tabs fuit, feut verfus græcus inquit :

Vir bonus eft bctium publicum. Jpfe etiam in vita præfentiam Dei expertus eft,quieumeuexit,texitamp;ampliftimis opibus auxit, fecundum promiftionem: Bead mites, illi poftide* bunt terram.

Recenfui fcriem euentuum memorabilium ,qui acciderunt vrbi vf($ ad necem régis Ludouici,vtilli in vna quaf tabella facb ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lius pofli'nt afpici Si contiderari» Expofitafunt autem ifta copiofius

in hiftoria. Chorographiam vrbis accuratam non defcribo, Si exf tant piduræ non inuenuftæ. Magnitudo lads ampla eft, Si ex mea æftimadone,quam tarnen non procerta pono, diameter non eft - magnitude. . r n. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

vratisJauiæ Veteres Philofbphi amp;nbsp;medici iufferunt confiderare, quibus vends quælibet ciuitates expofitæ fint. Nam cum corpora noftra confiitutio. ex acre nobis circumfufo maxime immutenturjprodeft ea diligent daadcuram tuendæ valetudinis. Sita eft vrbs in magna campon rum planiciein ripa Viadri j’Auftrali. Ad ortum tarnen brumakm ♦ montibusprotenfis excIuditurEuronotus* Liberrime autem pet* ’flatur Aquilonibus, excurrentibus per longos campos ex Polonia, deinde etiam vends orientalibus Si Zephyris.

‘ Siccitas vero Aquilonum retunditur ex duabus potendbus caufis. Verfus Septentrionem enim cingitur plurimis locis palu^ ftribus, vliginofis Si multum humidis, ficut traditur, ipfam vrbeui olim inlacu exiccato extrudam.Ripa etiam ilia Viadri admoduui deprefta eft Si decliuis. Deinde prope vrbem paffim eft ager, qui ’habet glebam pinguem Si humidam.

Ex bis caufis ficcitas ventorum remittitur , Si aer potius adhumiditatem quandanj notabilem déclinât. Deinde etiam frb ’ • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;giditaspropterhalitus terreftresamp;paluftres,præditos vuidaqua*

dam caliditate, ateg ex incurfu calidiorum ventorum remittitur, fta vtcrediderim,conftitutionem aeris primo quidem eftè humidam, deindenonnihilcalidam,eam^ refpondere exquadam analogia, feruato videlicet diferimirft climatum,aeriItalico,pracfertimBolt; nonienfi aut etiam Longobardico.

gt; Nec ab hac noftra opinione diiTendunt Aftrologfqui vrbem fubrjeiunt Virgin! Si Mercurio,eam^ conferunt cum Ticino,Lu^ VratislauieH^tetia^BaCdea^ Ingenia etiam vtplurimum congruere manifeftum /j«wi wge/Krf. eft^quæex temperie quodammodo media funtAter fanguinea biliofa. fdeo plurimi ex inclyds ciuibus,non n}^do ft/fit excitati ad

amantes rcîigionis 8C artium,verumetiam præditi Gnoularî dexte* ritate in familiari confuctudincjaffabilitate èc morum eleganti ciui« litate,quæ quidem virtutes propriac funt gentis kalicæ cxcultæ.

Morbi familiäres, amp;nbsp;quaü funt, procliuitas in febres ex facili errore, calculi renum amp;nbsp;dolores articulorum omnis gencs ris. Gaufæ funt non folum ex aëris qualitate, verum etiain ex ratio« ne viëlus, qui apud plerof^ eft liberalior amp;nbsp;plenior, accedit fimul ratio in potu, qui conftat ex cere ui fi a fucculenta, multi nutrimenti illiufcç fubuifeidi, ita vt, fi cibi potuscg in generc facienda fit colla« tio, ego earn cereuifiam exprop'ortionerefpondereexiftimauerini carni fuillæ, quæ ex teftimonio Galeni, vbi bene conficitur, in babitum corporis diftribuitur,præbetalimentum multum ,lauda« tum Si compadum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Deinde hauriuntur ibi familiariter vina plena,fumofa 8i dub cia, Hungarica,Auftriaca ÔC. Francica. Indeluppeditari ex errori« bus intemperantiæ.excrementum partim pituitofum,partim bilio* fum,euidcnseO:, multumcß repleri caput exbalationibus illis Cali« disSibumidis, Humores eiuîmodi præbere occafionem genera« tionicalculoruna conftat. Articulorum veto imbecillitas eft à na« turali bumiditate, quæ efficit laxitatem, Si occafioncm ad recipient da excrementa affluentia ex capite, præcipuè quæ ab bumore bilio« fo8iacri,tanquamàvebiculoeôdeddcunturSiintruduntur. Sed r bancconfiderationem prudentiftlmis Medicis illiusciuitatis relin« quimus Si fubqcimus.

■ ' De ftatu ciuitatis fparfim iamdi(ftumcft»Vetuftaslaudauit Maffiliam, veterum lonum coloniam, qui ex fua patria in littus J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illud Gallieum importarunt fapientiam Si eruditionem Græcam, -

» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipVaeg vrbs tanquamilluftris Academia,Romanam iuuentutem

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si aliarum gentium diu er udqt dodlr ina Si boneftis in omni gene «

Flæe noftra vrbs ciuilibus ornamentis Maftiliæ non ccd it, vwtiïlduU , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;alqs verô illiséç verioribus bonis,longe earn fuperat. Nam Princi« onwment«.

1 pio habet Ecclefias reélè conftitutas, in qj^ibus fofiatyox incorru« \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ptædoélrinæ deagnitioneChïifti SideverainuocationeDeipro» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pter Mediatorem,refe(ftis omnibus erroribus idolatricis. *

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ita vero amans eft populus publicorum congrenuum,vt etiarn vrdudduifn«

\ ilia fpaciofiffima templa tantam multitudinem non capiant, in ca f« frequentia funduntur preces publicæ pr^ EccleGa,pro Magiftratu *’ \ SiOeconomqs ardentes Si piæ» Templis adiunftæ funt fcholæ, conftitutæ ex pialibevalitaÇc Senatus Si ciuiû,vbi iuuentuti magna

' curaSiaffiduitate traduntur initia pietatis Si optimarum artiuna \fernina, l-IæcnitÿirûfuntveraSilaudatabona,quibushæcciuita?

illuftris eft ,multascç alias, etfi potentia fuperiores, fed implicatas idolatria, autSnquigt;atas barbarie, quales funt Conftantmopoli^, Alexandria,aî^^pU etiarnRoma ,antecellit : de quibus verupa çft

hoc,quod in Græco vcrfu de Helide dicitur,eas eife ebrias mert* daces,hoc eft,defendere ip(as’idola,amp;contaminatas eftè luxuS^ libidinum immundicie»

vrutislduten^ Refpublica autem ipia pulcra eft Ari{iocratia,in qua nec funt Jîî Arifto{rd‘ Qligarchiæ, nec Democradcæ confufiones» Magiftratus vrbanus feuerus cuftos eft legis diuinæ in vtracß tabula. Tueturminifteri* urn, punit blàfphemos,homicidas, inquinatos Iibidinibus,fures 6^ alia fcelera cum decalogo pugnantia.

In confilrjs funt circumipedi, non præcipites, led amantes ex* quiiîtæ amp;cundatricis cuiufdam prudendæ. Atcj prorliis ca præ* ftandflimi Senatus augufta eft dignitas,6^ ad fuos ciues cum graui cultu reuerentiæ caritas, vt verum fit illud poëtæ : Formofi pecoris cuftos formofior ipfe.

c^rdriido i- Ideohoneftiflimo hocelogioCæIàriàpiens,diuusFerdinati* umdeRepub. dus,vrbem hanc adfratrem Carolum Imperatorem ornaueratî vrdtiilduieß. Eft, dixerat, Vratislauia vrbs pulchra,ibicß forma gubernationis optima eft, Aedificia quidem vrbis etfi funt Iplendida,caq] ftru* duræamp;ordinis eleganda diftinda, vt Germania ea in re non ha* beat vrbem meliorem, tarnen pulchriora non funt, qudm ipfi do* minijSc occonomiæ, in quibUs ftint multi ciues ornad honeftis opi* busjquibus benefaciunt difcentibus dodrinam Ecclefîæ Startes vitæ neceflarias, animi prorntitudine maxime pia, ka vc quorun* dam præftantium ciuium in hoc genere liberalitas kc par magnis Principibus»

vrdiislduien^ Erga miniftros etiam dodores fuarum Ecclefiarum amp;nbsp;Scho* fium libérait^ larum funt munifici offi'ciofi. Magiftratui cum fuperiori tum tdi cr ftudid, * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- _

Kejjia erexit „ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o ■ ■ ii

lt;uKp/lt;lt; nofo^ rieiius,qui voce lua Itudiareipublicæ ex ciuium ad nancpictatein comidVrdtis^ mirifîcèexcitauit.Oeconomiædomigubernanturpiè,fobriè,ciuili* ex Conuenienti inprimis ordini. Nam libcri amp;nbsp;familia afiuc* fiunt ad precadones amp;nbsp;cxerdtia pietatis : dicuntur preccs mane,an* te 8^ poft cibum, ante fomnum â liberis,qui inipedores habent do* mefticos præter parentes dodos amp;nbsp;mdHeftos pædagogos, Matro* næ excellentes forma,ingenio amp;nbsp;pudicitia filiabus funt monftratri* ces pietatis,modeftiæ, elegands culturæ amp;nbsp;afliç^uitads in œcono* mrjs. Y^erè itatj in multispqsfamiltjsconfpicitur exemplum Pro* phedci voti : Sint filt) noftri ficut plantulæ a^cfcet^^ in iuuentiitc fua:Filiæ noftræ ficut anguli ornad ad fimilitudifiem templi: nem*

ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A N N A L E s s IL E s I Æ.

|Sc,Vt noh folum puellæ figura amp;nbsp;cuitu corporis fine fimilcs tcmplo ornatOj verurnetiam, vt ipfæ intus fint templa Spiritus fandi,in quitus vera lux de Deo, amp;nbsp;verae virtutes fulgeant,

Necß facile locum reperieSjvbi mundior amp;nbsp;exquifitior fit vi^ dus,maior^ elegantia amp;nbsp;ciuilitas in œconomns,quâm in ifta vrbe» SedegOjne nimium euagari videa^defino,5dDeum fupplex oro,vt banc regionem atcß banc vrbem, quæ eft corona huius Prouinciæ, protegat,Slt; ipfe faciat,vt ad omnem pofteritatem noftræ vrbes fint domicilia pietatiSjfapientiæodotftrinæ ÓCvirtutis, ipfe^ arceatâ' noftris ceruicibus, afis amp;nbsp;focis latronesScythicoSjUe ifta Ecclefia^» rumatcçpolitiarum hofpitiola ôdniduli fiant mapaliaautftabula impietatis, blafphemiarum 8d barbaricæ turpitudinis, propter Fi^= burn Mediatorem amp;nbsp;Saluatorem noftrum» Nonenim fruftradi=» âumcft: Nifi Dominus euftodierit ciuitatem,fruftra vigilat qui euftoditeam»

“MOn eft mei inftituti depingefe vel defcribereomnesSilefiæ vf» ^bcsautloca. Nam ôô hoc effet laboris infiniti,8lt; multarepetii tione rerum non magnarum oboriret* r faftidium legentibus, cum præfèrtim nunc extent piéluræ. V erum pofteaquam in gcncre filt; turn amp;nbsp;ftatum Prouinciæ recitaui, amp;nbsp;quædam etiam de inclyta vr* bc primaria dixi, nuncharum vrbium,in quitus natus fum ÔC ma* gnam partem vitæmeæ tranfegi ,breuem hiftoriam texam:vtin hacre etiam amorem meum patriæ teftificer, quam verè diligo, 8Ó çui opto,vt Deus tribuat ciues multoSjqui i pG tanquam dulciffimæ matripareant, à qua viétumjleges, difciplinæjreligioniSjliterarum patri£det,g, ÔC artium intelledum acceperunt,8lt; cogitentjtali le foedere obliga* f«r gr4titK.t tos, vt eadembona pofteris tradant, nec taxent frenos iniuftis cupi* «iö’ ditatibus odiorum, ambitionis, curiofitatis,aut auaritiæjCx quitus accendi poffunt diffenfiones, aut alioqu^ttrahi fhala inextricati* lia, memores illius triftiffimi vocatuli, quod multi ex veteritus , Vrincipibus Græciæ, quamuis excelluerunt fapientia Si autoritäre, tamenjquôd fuis confilfjs, ortis ex flammis malarum cupidiiatum, Vîtes fuas cuerterunt,nominati funt parricidæ patriæ.

Silefiæ coëgit accipere leges amp;nbsp;linguam fuam, amp;nbsp;inter tot bella vr«t bes antiquæ, fi quæ fueruftt, funt deletæ t quamuis nunquam fut imperio Lygiorum ôê Marcomannorum fuiffe infignes aut valdc amplas ciuitates jp hac regione confentancumeftjquia'perpetuæ erant harum^entium migrationes, 80 vix vfpiam diu hæferunt«. Idco etiam v^res l/ftorici de Germania feribunt, earn non fuiffe excultam magnj^ vxbibus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t -

2glt;5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ANNALES S I L E S I TF.

crGer Diftributa crat gens in præfeduras pagos, ita vt plureS ïiMnia ueterii vici parèrent vni præfidi : fient ea vocabula manferunt penes Hel* «rt« quales. uetios^ Deinde populi SarmaticinunquîimfueruntftudiofiaedJ* ficationum, VrbesigiturSilefiæpenêomncs funt récentes, amp;nbsp;cas* perunt ab eo tempore, quo religio Chriftihis populis innotuitî tunc enim, cum do(fi;rina,etiam ordinem politicum in hacc loca in* tulerunt homines Itali 8c Gerrffani: qui buc ex vicina Mifia Saxonia commigrarunt. ïnterea tarnen verifimilc eft, manfiflTe ali* quorumlocorum appellationes veteres,quæ deinde ob memoriatP vetuftatis funt repetitæ.

Jnuenio nominatim antiquas vrbes cfTe Lignicium Sc Lu« benam, de qiiibus dicitur, quod Boleslaus procerus primus Silefîac Princeps, circa annum Chrifti 117 o. eas exornauit amplificauit» Tales autem fuerunt veteres vrbes, vt circa arcem aliquam muni* tam trabibus amp;nbsp;cratibus, ftarent aliquot cafæ congeftæ ex materia ’ lignea rudi cefpitibus : quales adhuc hodie multæ funt ciuitates in Lithuania amp;nbsp;Mofcouia»

Ccenobium Leubenfe etiam antiquum eft: amp;nbsp;ftribitur locum ilium fub idolomania ethnica fuifte facrum ftatuæ cuidam,quære# ligiofc colebatur : aliqui fufpicati funt,earn fuilfe Martis. nbsp;nbsp;Apud

Gemrf/iorrn'Lucanumnominanturnumina veterum Germanorum,quæ fue^ runt heroes gentis procuîdyLio Theudatcs,Taran8^ Hefus. lift funt ^0fiifcfcfjman/@lt;jrmau,vel nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ôi. He fus,quem dicunt fuiffc

A^lartera, forte eft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Monftrantur etiam alibi adhuc tem*

pla,quæ putantur fuifte etbnicorum. Ea fuerunt ab initio parua, fed Chriftianis amplificata funt. Quia templa Chriftianorum funt condita propter dotftrinam,etbnicorum tantum propter facrigt; ficia: Condones autem gentium meliorum amp;nbsp;cultiorum erant po?* mata fcenica, quæ recitabantur in theatris.

Vtrum Suidnicia Slt;^Suibufium nomina fua retineant a Sue«* iiis J non potTum certo aiftrmare» In hoc noftro ducatu non credo antiquiorenf vrbem^logouia, quæ eft metropolis ducatus. • * Eft quoddam oppiduIumBethania,quodolim appellatum eft By*

Bytbomid ue^ thomia, illud eft quidem vetus, baud fcio an non habeat fuum twi oppidum nomen d Biturioe, fed iam non eft in veteri fua ftde, CÄ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

Compleeftitur hie duÇatus præter Glogouiam alia oppida quinque,Freidadium, Guram, Sprottam, Grunbergam amp;nbsp;Suibu* fium, de quibus annotabo ca,quæ videiAur memoria digna.

N Ptoftmæo nominatur vrbs Lugidunum ,^uiusJÎÎ:us non mub turn differens eft ab hac ciuitate,cui aiferibuntur lt;E?5T!us longitu« dinis

^ïnîs Ö.M. h Latitud. Grju M.jr. Exiftimo igitur antiqua rudcra clogLa in» i^î,7ncbgt; Lugiduni excitata 8^ coaélâ in formam nouæ vrbis Glo» flMrlt;uiir'cx gouiæ, Origo vocabuli Lugiduni,m€oiudicioeftj4Lygqs,veI Luqs : Ita cnim hos populos nomitiant Strabo amp;nbsp;Ptolcmæus : 8c proculdubto vctus appellatio in lingua Germanica fuit iiîmau : Lugidunicty» vndejVteiTetmollior flcxus jgcntes exteræ dixerunt Luiunum amp;nbsp;tnologù. Lugidunum.

Vtrum vocabulum Lufj (ït^konibusjion certo determino : quamuis fonus alienus non eft,amp; notum cft, veteres Principes Gbi tribuinèappellationem Lconum,Vrforum,8if taliaetiam fymbola pinxilTe, Âpud Hcrodotum eft, Lygios vel Luios fua lingua mer^ sigyneverc» catoresnominare Sigynas: amp;nbsp;ita fcribit appdiari gcntem, quæ bac dotilt;iuißiin bitct ad ripas ïftri in Germania: poffet quis exiftimarc,hocnomen eiîè noftrum » qua voce maiores noftri appellarunt homi^» nés vagabundoSjqui in affîduis fuerunt profedionibus,etjam ante* quamnoti fuerunt illi erronés Aegyptrj: amp;apparct Herodotuni hoc veile, illos populos fie nominari, quod propter commercia longafufeipiant itinera. Ex mea opinione ab eadem funt origine Lugidunum, Lignicium,Leubufium,LubenaL,ibufium, 8c fi quæ funt alia, videlicet d Lygrjs vel â Luijs.

Quo tempore Glogouia fit inffturata, amp;nbsp;boc nouum nomen G?ogottrlt;e ««w Sclauonicum acceperit,certô non polTum indicare,cum nullaex*/’^ tent monumenta. VetuftilTimæ literæ, quas ego Glogouiæ vide* re potui,funt feriptæ anno i as r. fub nomine Henrici Principis,qui fuit fib'us Conradi,nepos S. Heduigis. Scio tarnen,in bac vicinia apud viros nobiks extare pauld vetuftiores,paucis annis poft bella Tartarica feriptas.

Hiftoriæ Polonicae incipiunt difertè facere mentfonem Siîe* fiæ fub annum Cbrifti iioo. 8c hominatur Glogouia primiim apud DuglolTum circa annum CbriftHi□ 4. vbi dicitur,Boles* laum Crifpum Principem collegiflè copias Gllt;^ouiæ,quas du* xitin Pomeranos, Deinde narrat,anno 1109. vrbem earn ah Henrico Quinto Cæfare obfelTam efle : Sed eandem non tune pri* • mumeoepifte indicioeft,quod DuglofiTusfcribit,oppidum illud tuncfuifte frequens numero hominum,fed moeniaillafuiftecol* lapfa ex vetuftate. Ergo iam vrbs for^ftis longius vno feculo fte* terat. Neque enimmuri, etfiexrobohbus conftrudi, quales fue* runt veterum, cito cadunt.

Exiftimo jgitur natales illius incidere in Vratisîauiæ inftau* rationem : quo ^empöre nempe in toto regno Poloniæ fuerunt plantatæ Ec^lefiæ,fcbolæ,amp; vrbes, illarum domicilia, ^ubernan* tibus confil^ÿjfta J^mimbus Italis Godefrido Epifeopo 8C alrjs» Regnabat autem tune Mieslaus Princeps.Crcbro Epifeopi fuerunt in bac

BreichduuîT m hac vidma^quia agcr^reic^atv prima fuit donatio,quæ Epifcopo enßs dger do= fsiâ:a cft, Ideo apud maiorcs noftros fuit ièrmo, Epifcopum domi^ «rfrw Epjfcos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jßjgt; habui(îè J quod tarnen hiftoriæ Polonicænonte*

ftantur. Verum eos ideo iæpe èc multum in hæc loca excurriflc conftat, vt Ecclefias hinc inde conftituerent : cum Epifcopus Snio* grenfis infpcdor effet Ecclefîarum ad ipfum vfcj Libufium, Mar* chiæ oppidum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Deinde hæc mea eft opinio, vrbem âb initio fîtam ftiifle in tera ripa, Aquilonari fluminis Viadri, non vero in Auftrali, vbi nunceft. Cuius rei iftashabeoconieduras,propemodum certas. Narrat biftoria, Cæfarem cumexercituGermanico S^Bobemico

progreffum exMifida expugnaflè primum Libufium, quodnunc eft Marchiæ oppidum, deinde penetraflè eum in loca interiora ad ripara fluui),amp;irritoconatutentaffe Bytbomiam,poft€a transijl* fe ipfum fluuium Oderam die S. Bartholemæi,Slt; oppugnafle ma* Glogouiam* Deinde interfeólo Principe Bobemo, eum,

mods caftris, in eadem ripa xAquilonari perrexiffè Vradslauiam, 8c ad vicum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conflixiffe cum Polonis. Ex qua narra*

In annalibus etiam manufcriptis dicitur, Glogouiam cd lod fitam fuiffe,vbi nunc eft collegiata Ecclefia S. Mariæ,ita enim lo* quuntur» Forma quidem loci omnino tab's eft, qualemamauitvc* tuftas, paluftris amp;nbsp;vliginolà, vt non facile pateat aditus» In vicinia ilia adbuc effbdiuntur vrnæ, 80 fimilia veftigia lèpulturæ etbnicæ, ita vt mihi plane videatur probabile, ftetiffe vrbem in ilia ripa, vbi nunc eft lèdes col 1 egrj facerdotalis-,via, quæ nominatur lapidea : ne^ tunc valde magna fuit»

Glogoui£ fâ Facit etiam fidem appellatio,qua2 dcducitur a frutice fpinofo, tymon, quem latini nominant paliurum : Signifîcat igitur ipinetum vel fenticctum» Qua in re accufo noftros maiores, quod non malue* rint vrbi attribuere nomen minus borridum,minufcg ominofum.

NowîMrf/Kzit enim nonSina fol«»t cffe fatalia» Porro in ifta ripa adbuc hodie taie eft fruticetum amp;nbsp;ipinetum»

Non procul ab ca parte eft pagus, qui paret ciuitati, is nomi* natur bue .^dcfricfj, quæ vox plane eft interpretatio vocabuli Scia* uonici Glogau : fortaiïï^ hic etiam locum habet opinio noftri Philippi, qui putabat inde vfque ab antiquiflimis temporibus pro* mifcue habitaffe Teutones amp;nbsp;Henetos,qui fimil ex oriente funt progrefli verfus Aquilonem amp;nbsp;Occafum : etfi magna pars Heneto* rum confedit in Sarmatia vel Moicouia. Quælibet autem gens ha* bitationibus fuis, fuæ linguæ attribuit nomina, ^cut Lipfia figni* ficat tilie^^m, amp;nbsp;non procul ab ipià vrbc pagus eft,^ui Germani* cam appellationem habet d tilia, Plurima nero Am lia exempla paflîm in Germania repcriuntur» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

A N N AL E s s VL E SI Æ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2$^

Quo tempore translata fît Glogoula in banc, vbi nunc eft,rb pam,etiam videor pofte colligere ex hiftona» Anno proximo poft obßdiongm, nempe 111 o» Boleslaus Grifpus fuit Babebergæ apud Cæfarem ,cui tune eft Tcconciliatus',amp; vt firmior efletconcordia, CQniugia ibi fanxit»Reuérfus ex Gerrhania diu fubftitit Glogouiæ, eatiA^ vrbem bene meritam de nomineiPolonico, quaftatam verd priori beno,vthiftorianarrat,reftlt;uïtamp;ornauit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;r iv

‘ * (Tune igitur vrbem ex ilia loci anguftia,qu3Efrequentiam ciuium non bene capiebat,8é ex illo fabulo tranftulit in banc ripam vber/orem amp;nbsp;amœniorem. ! Defcripfît formam vrbis ampliorcm, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z

carn^ vt ornaret amp;nbsp;ccetibus religioforum augeret aftentiente ôâ lata. iuuante HaymoEpifeopo Vratislauienfe,inftituic collegium facer« Glogouicn/i dotutnad 'doârinam amp;adexercitia pietatis: illudi^cum Vratiss» lauienfi,tanquamcumfuocorpore,coniunxit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lU

Fundatio. feribitur fada ii io. Fuit vero templum Canont* corum in illoloco, vbi pofteaextrudum eft cœnobiumfodabbus Dominici : 8lt; adbuc bodie notum eft, quæ ædes fuerint domicilia præcipuorum ex collegio* Huic narrationi de condica vrbe fidem facit euentus,. Anno quadragefimo.oâauo poft boe tempus,Fridcägt;' ^,,(jgpy,.^ ricus Barbarofta cum exercitu inuafir Poloniam,ibi Princeps Po« preffai colics lonicus,filius buius Boleslai, cum defperaftetGlogouiam vrbem gæ* magnarn,fed recentem, 8C adbuc norFfatismunitam, pofte defendi aduerfus Cacfarem, eamexuftit : Si autem in veteri fede ripx aduer« fac fuiftet, proculdubio exemplo patris earn munqftet præfîdio, cum præfertim prius foelix fuiftet eueritus.

Ne($ etiam confîlium de collvgiovrbi fuit falutare.Nam bre* ui tempore annitentibus Epifcopis, magna pars vrbis venit in po* teftatem raeerdotum,qui bic dominati funt pro fuo arbitrio,8d cum iniquiores cflent Germants, ciuitas inillo fuo oportuniftimo fîtu non magna babuit incrementa. Creuerunt interea Ligniciumöd Vratislauia excultæà Germanis.’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

Tandem fub annum Cbrifti 12,6 o.ConradusGlogouienfis, ßtogo«ü tx. neposS.Heduigis,qui domicilium fuum in arcen»Pridomiam vno omt«»- À milliari ab vrbe diftantem collocauerat, eamc| ad vfus bellicos muniuerat,collegium ex vrbe,fada permutatione,iniftam, vbi nunceft, Viadri infulam tranftulit: ipfe autem extruda arccin Vrbem migrauit: exemplo fratrum buc accerfiit colonos ex Ger* mania. Atcç ita Glogouia ferius quàmîdiæ vrbes, mores deinde linguam Polonorum deferuit, 80 primum fub ifto Conrado acce* pitformam veræ vrbis, eftm prius,quodcftetinflammata,2lt;quod feruiret facerdotibus,eftet negleda.

Inuenio igiÿat iftum Conradum vrbi tribuifte iura Si priuile* 1 gia ciuuatis Gcrmanicæ,cum abrogalfet imperium facerdotum, SC iniquas legw-JPoltyicas. Iftorum faluberrimorum cotlliliorum i apud mariÆm^rincipcm fuit gubernatrix SalomePofnanienfis,' I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cuius

2^0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;ANNALES S I L E S I Æ.

Vioiiajtcrio« cuiUs opcra cêünobium Dominrcanorum conflrutflumcft/rtpartÉ rum Glogoub ciuitatis occidentali, amp;nbsp;rurfus ad orturn Solftitiakm magna ciuitâlt;lt; adiunéla appcndix,8ô l'IIe locus,vbi olim cruces pubJicorum fup* pliciorum fteterant,defîgnatusad ccenobium Virginum erigen^ dum, quam ædificanonem abfoluit Henricus Tertius Glogouicn* fisjfilius Salomes. Fœmina ifta propter pietatem adeo fuit Celebris, vt poft mortem à Monachis amp;nbsp;flqs fucrit adorata.

Hoc modo paulatimvrbs au(ftaeft,amp;ineamformam,qua Gfogûuù/HA» îlunc cernitur, promota. Diameter eius, meo iudicio, eft quatuot iniiKdo. ftadiorum : ambitus duodecim ftadiorum ferme. Situs ita oportu* nuseft, vt poft Vratislauiam in Silefialocus commodior non fit. Ex Polonia cnim, quæ vrbes magnas in bac vicinia non habet,im^ portantur annona,carnes, merces omnis generis magna cum vbet^ täte, ita vt hæc ciuitasmultorum populorum fit commune quafi horreum,vndefrumenta magna in copia euehuntur.

elogouùcoi Agrorum circa vrbem magna etiameft fertiIitas,8Creip^* cuariæ in fignia funt ftudia. Flumen pifeofum eft, pifeinæ etiam in vicinia multæ: Secundo fluuio aduehuntur ligna, atc^ ita forum egregium,refertum omnium rerum neceftàriarum copiaeft,niß auaritia hominum precia augeret.

Vrbs ipfa verfus Auftrum montibus amp;nbsp;lociseditioribus ein* da eft, neqj ab vlla alia partê libéré ventis pcrflatur,præterquani ab Aquilonibus,amp; angularibus ventis, ipfi proximis,qui ex plank cie Polonica per flumen ad vrbem feruntur. Jpfa ripa méridional Iis fluui) alta eft, non deprefla aut decliuis, qualis eft Vratislauicn# fis: Salubritas igituraërisfatiscommoda eft,melior etiam quant chgouù fto Vratislauiæ,amp; conftitutio talis,quæ non facile impreftîones putri* iubritat. das recipit.

Nam cum auram Auftralem,eamcß infalubrem,montes ex# éludant: Aquilonesyero,qui omnium maxime aé'rem putridis halitibusexpurgant, fineimpedimento aliquo quotidie afpirent, atq? horum tarnen mordacitas Se acrimonia ab halitibus fluminis humidisjôequaft tepidis refrenetur,manifcftum eft huncaêrem, qui Vratislauienfi pauld eft frigidior Se ficcior, non efl’e pronum ad peftifera ièmina admittenda, netj tarnen cundem ob nimiam te# nuitatem Se mordacitatera inimicum eftecerebro Se pulmonibus.

Ratione igitur aëris,qui,vt in hoc climate, nullo cnormi vitio præditus eft, non multi furft in hac ciuitate morbi : propter delida tarnen in potu præcipué deinde propter ventorum natu# ram huic etiam vrbifamiliârior eft Arthritis quam vicinis.

Cereuifia enim coquitur ex aqua,cuius fontes plericg funt ver# fus Auftrum, in folo pinguiori 8e limofo, iple etiaçi Viadrus veliic aquam lentam,turbidam 8e tepidiorem : Præterea ma^na ex parte triticum ejliidcm probum pingueqj eft,led ex nimiatorrefadione in præparatione contrahit quandam acrimoniarii fun^îaRi,quæ pro* culdubio

cuWubio quail tas eft accedens ad aliquam putredinem, Ccrcui'fia ciogcuienßs igkur efficitur fucculenta quidem, multi^ nutrimenti fed curbidi* ccreuiCta esl Gtj acris fumofa, cum præfertim large condiatur lupulo^qui fiia natura caput petit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Vidus etiam vtplurimum plcnusjcraftîoris«^ fucci eft ex car* cfogo«/«? fa* ne fuilla, bubula, caièo, braflica condita, amp;nbsp;fimilibus. Ex bis vitæ mor* erroribus corporaexcremento pitiîltofo amp;nbsp;biliofo impleri manifcî« ftum eft J amp;nbsp;imprimis caput, in quo fumi ifti eleuati amp;nbsp;condenfati neccftario tranieunt in ftrum limofum 8^ acre,quod deinde in caua lpatiaarciculorum,quialioquiab Aquilonibus debilitari folent, ddabicur.

Secundo loco, corpora hæc multum ncphritidi obnoxia funt,iv*»*^ cxeadem caufa.Materia enim proxima,ex qua lapis aut arenulæ in renibus concrelcunt,eft pituita diluta ftro biliofo amp;nbsp;acri, Aedificia vrbis paulatim emcndantur. Nam hue vfcßlempcr fuit neglcdio Gfogowlt;è Sarmaticain ædificando,^ vrbs magna ex parte adhuc lignea eft. Nihil eft amoenius coliegio facerdotum, quod in fuburbio flumens tano exrrudum eft in inRila Viadri pulchra, ibicß funt borti fera* ces. Nam fol um alterius ripæ aridius, arboribus non eft æquum.

Figura vrbispenè eft oualis, maxime protenditur ab Auftro verfus Aquilonem. Fuit olim arx in parte Auftrali, fed ea diruta eft, Sicommutata in portam vrbis,exeVuda vero eft alia verfus oc* cafum folftitialem ad ripam fluuq, ea^ ftudio veterum Principum pro rations illius actatis munitaeft. Fuit eadomicilium veterum Ftincipum, îbi eft magna, tetra ilia turn's albicans,vbi fame necatus eft Senatus Glogouienfis,exmandato Ducis Iohannis, v£ pofteareferetur.

. Tcmplum vrbanum in loco editiori (nam verfus Auftrum vrbs afliirgit in quandam altitudinem ) ad meridiem locatum eft, ftrudura vetuftilfimaeft, fed fubinde annexæ fibi funt appendices, pro vt aut vrbs creuit frequentia habitatorum,autinualefcentibus fubinde fupcrftitionibus, autnouis cultibusdiuorum. Habet hoc templum turrim altamjCralfltudinis mirg^ ita vt ^randiorem Si le* fia vixvideat. Aetas eius ignoratur: fed proculdubio ante annos . nbsp;nbsp;. •

400. vn^ cum ciuitate cœpit, ignoratur etiam quando ipfi fit auub tcmfu tunii. film faftigium.

Sunt in vrbe monafteria tria. Virginum vnum ad ortum fol* flitialem prope flumeUjante annos ferme 300. conftitutum,religiofa pietatc veterum Principum, qui ibi voluerunteducaripuellas ad pietatem 8^ honefta officiaBifeiplinæ, quæ confilia adhuc hodie efi fent vtiliffima, fi abolitis impqs votis 8d fuperftitiofis cultibus ætas puellarisjin hac p|^fertim domefticæ difeiplinæ noftra ætate laxa* tione,airuefî(ÿ'entadexercitiaprecationum,Ie(ftionum cantionum . , amp;modeftiæ vita. Ad Aquilonem eft Monafterium nôif^funt^Û» fodalitfj S. Fratrcifci, in quod deinde immigrarunt illi, qui nomi* tiU confiUo

nantur obfcruantes Bcrnhardmi,amp;aliud Dominicanoruni,Vbi ohm fuit collegium fàcerdotum ad occafum SoliSjCum templo fpa^ tiofo èc egrcgio, extrudo ex cleemofynis multorum piorum ciuh um. In iJlis, ficut alibi etiam, olim habitarunt apes,quæ fundebant mella vtilis doctrinæ, deinde fuccelîèrunc fuci ignauijamp;S ebrij ven* tres: faciat Deus^ne immigrent auaræ harpyiæ, ficut in multis locis accidit, Portæ vrbis funt quinf^jCx quibus duæ funt flumentaneaf, Glogouienjts quarum tamen altera tantum feruit molæ vrbanætprætereadua: urbu porta, ianuæ minoreSjpro viatoribus,

Vrbs quidem ferme duplici muroô^foffa cindla eft, fed ta* men ad longes oppugnationes nihil haberet roboris : Pacem igituf ipolcamus ,amp; Deum oremus, vt iplè fit murusigneusincircuiiu noftro, ficut in Propheta dicitur*

\ Pud Homerum vir Gpiens Vlyfiès de fua arida SC faxofa kha* ^^C3i inquit, inter longa fua exilia nondum fe reperifle terrant dulciorem ifta: ita cenè ego verè diligo hoc oppidum,quod auo loti himîcu paterno,nato in oppido Camencio Lufatiæj^ deinde dulciflî“* ' ^’’Ismeisparentibus,GregtfrioCureoamp;Margarethæ matri,ho* fpitium tribuit annos propemodum 70. ab anno nempè 1494. vfc|

ad annum r ? 4. quo matrem noftram, poft mortem Vithd, inde abduximus. Ibi ego quidem non folum vitales Ipiritus, verum etiam lemina coeleftis dodrinæ amp;nbsp;artium haufi.

Cum igitur virtusfit amare patriam, Sf eius tranquillitatem omni officio tueri, amorem gratitudinem huic oppido debeo, quod etfi no ita liberum eft, ficut vrbs Veneta,quæ tenet imperium regiasopes,tarnen eft EleutheropolisChrifti,exemtatyrannidi Diaboli 6^ idolatrarum : adiundta autem Ecclefiac filq Dei,in qua eft vera libertas in ccclefti republica, parta per Chriftum, nec ta* men etiam oppÆlfa eft^rannica feruitute cojporum, fed fruitur libertate, quam honeftis legibus circumftripfit legitimus magiftra* tus, amp;nbsp;in ea modeftc tolerat communes ærumnas imperiorum in hac fenedla mundi,amp; vitatilla vulgaria erratahominumjdequi* bus dicitur: ■ Libertatii amor finit enr deetpis ygt;rhes.

Situs oppidi tab's ferme efiT: Longitudo (fi modo certæ funt anno* tationes Appiani) eft Grad. 32. M.30. Latitudo Grad.n, M. as. Eft quafi centrum collatum ad vicina oppida,Sprottam, Saganum, Grunbergam, Bethaniam : vbi($ enim interuallum eft milliariurn

trium : diftat â Vratislauia milliaribus 16. verfug occafum, d GI0« rreifijdij cch gouia q^int^, Situm eft quafi in valle:Cingitur enim mon* ftitutio. tibus 8c locis editioribus ad omnes plagas c^lL græterquam ad Aquilonem proximum ortui folftitiali, 'DefenduUr igitur ah omni*

Omnibus vends vcl aura, amp;nbsp;folum liberrimè pcrflatur vcntis Se« ptentrionalibus SC oricntalibus folftirialibus,qui feriunt ciuitatem, accurrentes per loca decliuia, fabulofa amp;nbsp;arida,ita vt ipfis nulli va« porcs aquei aut humidiores mifceantur.V iadrus enim fpaciovnius masnimilliaris abeft* Inde facile eft radocinari de loci falubri# O

täte, quæ effet ad aeris puritatem, 8d ad putredinem cius arccndam, valdecommoda,nifî exerratis htjtninum aliquantum dcprauare» tur» Stagna enim prope vrbem, inquinata cceno amp;nbsp;fordibus opifî« cum,tetrum exhalant fœtorcm,qiu bonitatem aeris corrumpit»

Præterea cum maxima fit aeris tenuitas cum frigiditate, ma^ nifeftum eft ilium minus commodum effe pulmonibus , qui cura fint aeris receptaculum, amp;nbsp;conftent ex fubftantia delicata amp;nbsp;flacct* da, facile âtalibus halitibus acrioribus fauciantur,8c fimul propter penctrationis facilitatem adeerebrû ,cxpreffionem facfam ab aura frigidiori,excitantur catharri tenues acres,ad loca thoracis deflu« entes. Ideo huic oppido morbus wJ'iiiLtit^amp;familiaris eft Phthifis,^’’j.^^^.j'°^^^’ ea^ immedicabilis, quatotæ famiÜæ intereunt, præfertim mulie# buî, res cum etiam errata laborum amp;nbsp;defatigationum fub Sole,déliera invicftujamp;expurgationum muliebrium difficultas accédant.

Diameter oppidi, ex æftimatione mca,eft duorum ftadiorumî ambitus ftadioruna ferme 6. Oppidum ligneum eft,quamuis etiam quotannis quædam cmcndentur.Ar^pofitaeft ad Aquilonem,ex« truâa Si munita foffis â veteribus Principibus, præfertim ab Hcn« rico decimo, Inftauratur veto fplendide à D. Fabiano Schöneichio ditionis illius hypothecario. Templum Si fcholafunt ad occafum y., folftitialem. nbsp;nbsp;nbsp;Nullum fuit in oppido monafterium, fed ab Hen«

rico Decimo templo fuit annexa appendix lapideis fornicibus iun« dla,in earn collocati funt facerdotes,quos aetas ill a nominauit Man* fionarios : illis attribut! funt locupletes reditus,amp; iniunâ;um,vt fo« narent in templo cantilenas de paffione Chrifti. Princeps enim pi« us,qui iam ilia ætate deteftabatur fcelera monachorum, maluit ta« les,qui minus effent hypocritæ,eos^ voluit feru..rememoriam paF fionis Chrifti, omiffis alrjscancionibus^JeSaneÄs, quæ admodura funt inuerecundæ. Agri fünt fabulofi,partim etiam lapidofi,fed cul* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

tura emendantur. Sunt circa vrbem horti non inamæni, plures meliores quàm Glogouiæ.

Frequentes in territorio illo funtj3agi,ideo in hoc oppido eti* ^reifladienli am, vbi alioqui hominum multitudo magna eft,forum eft egregi* forimi. um,8^ mediocre precium omnium rerum, carnium, pifeium, legu* minum,frumentorum, 8^ cereuifiæ,ita vttenuiores ibi facilius vi« uant quàm alibi, vbi precia rerum funt maiora,aut vbi ca,quai ad vidum plebeiuyi pertinent,venura quotidie nonexponuntur.

Aetas^erta oppidi ignoratur, fed ex conicrftura probabili ea poteft æftigjjj^luf annalibus manu feriptis inuenio, priraam men* tionem fieriFreiftadtj fub annumChrifti taso. Sedoppidum effe

vetuftius Jndc poteft mtelligh Tres Henrici frâtres,cum partiitn* cùr ducatum paternum jConflitueruni pro prima parte Saganum, Crofnam, Naumburgum ÔC Suibufium, pro fecunda mediam par* iem GlogOuiæ amp;nbsp;Guræ, Stinauiam amp;nbsp;Hencedorfium arcem, pro tertia Sprottam amp;nbsp;Freiftadium. Ergo neceiîè eft hoc oppidum tuncfuiflè mediocriter cultum, quod vna cum Sprotta potuit quare aliarum partium vrbes mSltas.

Annoijop.poft mortem Henrici Tertrj Glogouienfis,qui fuit filius Conradi, facfta eft diuifio inter quatuor filios Henrici, ex quibus natu maximus domicilium fuum collocauit Saganum, diciturfimul obtinuiflè Sprottam cum vicinis locis. Ibi nulla ad* bue fît mentio Freiftadi)« Sed credibile eft vrbem hanc,ficuc ÔC reli^ quas, paulatim accepifle incrementajUetj vno anno formam veræ vrbis accepifte« ,

Quia autem appellatiô oppidi,fîcut ferme omnium pagorum in vicinia,Germanica eft,certum eft illud cœpiftè eo tempore, cum vfus linguæ Germanicæ in his locis fieret familiarior: quod vt plu* MeebiW» ï'imum accidit fub Henrico Tertio Conradi filio, fub annum Chri* exornauit Ai i3oo. Nupta fuit illi Henrico fœmina fanefta fapiens Mech* tildis, filia Alberti Ducis Brunfuicenfis,quæ maximo ftudio ditio* nem hanc excoluit. Deduxit hue ex Saxonia plurimas familias no* biles amp;nbsp;vrbanas, quibus fèdem amp;nbsp;amplas immunitates attribuit, fc '

Freiftadienfts ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Freiftadium in fignis fuis pingat turrim cum litera

charaäerun^ nbsp;nbsp;nbsp;grandiori, exiftimo hoc propter memoriam præftantis huius

àe, dominæ in vfum affumtum, vt ad pofteritatem extaret monumen* turn, ex beneficentia Mechtildis turrim , hoceft, vrbem illam fua accepiffe exordia. Quæri etiam poteft de originegloriofi illius no* minis,dedudi d libertate. Nefeio an exiftimare debeam, propófita immunitate alledos fuifle Germanos, vt loca ilia excolcrent,an ve* ro,quod magis puto, vêtus nomen loci feruatum effe.

Nam in ilîc^tradu iacuerunt campi fpaciofi,confitfarboriÉ)US omnis generis fylueftribfl5,diftindi pratis amp;nbsp;pafeuis, qui erantpu* blicijdeftinati à magiftratu,vt pro certo vedigali eftènt communes totiviciniæ: ficut adhuc hodie aliqua reftant veftigia. Nam ilh campi nominantur hberi ab incolis. Jnde igitur cenfèo attributum fuifte huicoppido nomen ^equod incampis illis fuerit exædifica* turn : Si tarnen prior conieduracuiquam videturprobabilior,ego nonrepugno. Nam certum eft,oppida,hæc omnia tune creuilfc, quando Refpublicæ ex legibus Germanicis fuerunt conftituta?,

Poloni nominarunt hanc vrbem Cozuchomiam, d veftibus pelliceis ,^uod ipfum documento eft , frequentes hic confedifle opificcsGermanos. Multum autem,vtexphuTlWifcCircumftan* tijs colligi poteft, creuit fub filijs Henrici Ter ti), quando Glo-gouia

A Nî N A L É s S ILES IM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20^

' Tunc eni'm Pn'nceps Hennens Quartus Saganum migrauit, amp;vt damna fua refarciret, noua oppida partim condidit,partim jam incboata excoluit : præcipuè caput fuum tarnen exeruit,quan« do Principes domicilium in vrb^n earn tranftulerunt,quod fat» dum eft circa annum Chrifti 1417. at^ hac occafione accidit» , : z

Mediam partem Glogouiæ vn^ cum arce, reges Bobemici at# tribuerant Principibus Thefchinenfibus : Saganum etiam aftlgnazt turn erat fratri natu maximo ex filqs Henrici pafleris. Ibi Henricus Decimus federn fuam fixitFreiftadium,opibuflt;^ valde.creuit,cum exbreui interuallo duos fratres amififtet, quorum ipfe folus fuerac bacres, quia Iohannes Saganenfis diu antea d fratribus planf fuerat feiundus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Simul etiam intra annos is. bis conflagrauit Glogouia,amp; prsc^ ttrea expofita erat iniurijs amp;nbsp;incurfionibus Polonorum. Ideo multi ex vicinis vrbibus commigrarunt Freiftadinm, 8^ ipfe Princeps,vt propitius pater,ciues tegebat luuabatomnigenere beneficentiæ. Frciftadien^ Breuiitacß tempore itaaudum eft oppidum, vt inueniam annota# turn,anno 14 4 4.adeo honeftas fuifte çpes ciuium Freiftadienfium, ytciuis quidam opifex clocauerit filiam fuam, illi^ præter iuftam part;em patrimony donauerit veftitum amp;nbsp;ornamenta, æquantia precium aureorum Hungaricorum 19 4. qua? pecuniæ fumma tunc nonfuit exigua:Similisetiam pietasin ciuitatem fuit Henrici filq, dementis 8^ iufti Principis.

Sed deinde fecuti funt motus, horribiles fub lohanne Sagten# fe yirojfuriofo, amp;nbsp;fub tyrannicis præfeftis RegûnTPoïôniæ,vt in Tiftoria pauló póft recenfebimus* Ex mea igitur opinione,quæ probabili nititur coniedura,ætas oppidi eft circiter 2, ? o.annorum. Reliquae defcriptiones amp;nbsp;narrationes poftea attexentur. Nam ifta capita fitum vrbium præcipuê recitant»

G A, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

j^Ppidum eft non valdeinæquale Freiftadioî Diftat Gîogo# GutteoppîdÈ '^uia verfus ortum folftitialem milliaribus quatuor. Situm eft in)’^*^-limite Polonico, 8«^ ipfum vocabulum, quod fignificat montem, Sclauonicum eft. Stat enipi in loCo edito, expobto omnibus ven# tis,præfertim Aquilonibus. Sed verfus Septentrionern fyluæSi dumeta funt paluftria,8c multum ccenofa,quae vaporebumido Aquilonum ficeftatem amp;mordacitatem refrigerant,ideo, etfi fit conftituciof«gida8C Borealis : tarnen minuseft ficca,qi|am Frei# ftadienfis,röiM^ßfubtilis. Agri funt fabulofi 8C lapidofijme# diocriter tarnen fertiles,

gkwXï. ■ ■ Oppidum vctuftius eft quam Freiftadium, quod, fîcut exift^ mOjCcepït ætate Henrici Barbati, qui libenter in ilia vicinia crebro vixic, propter venationes : amp;nbsp;pafli'm in ilia vicinia, vt in oppidulo Cdbena Zc alibi dicitur erexiflè arces,ad vfus venationum. Neq) ta* men fubito creuit. Nam fub annum Chrifti 1300. Conradus Gibbon fus fratre Henrico Glogouieniè collocatus eft Stinauiamjnon vz* ro Guram«

Sed prima mentio Guræ in hiftorrjs fît anno 1302. Eo em’m «annolohanni filio Henrici Tertrj pro parte fui patrimony aiïigna* ta funt oppida Ötinauia Gura. Non fuit ibi cito magna frequen* tia babitatorum, quia propter vicinitatem Polonia? fuit cxpofita primis periculis.

Nam ipfè Henricus Barbatus, amp;nbsp;deinde fîlrj at(J nepotes us muliis annis dimicarunt de pofTefRonc Poloniæ maioris, in qub bus bellis crebræ funt fatftæ vaftationes in illis locis. Deinde culpa Principum inopum oppidum fuit diftradum inter plures domi* nos,amp;f peruenit tandem in poteftatem Principum Tefchinenfîum»

' Valde dilexit oppidumFioc,ilIi(^ benefecitMargareta Cilien’ fis, vidua Vladislai Glogouienfîs, nec quidem iniuria« Nam Guî* 4 I tcnjts. egregia fide conftantra duciffam defenderunt aliquot an* nos, contra tyrannicam vim Iohannis Saganenfîs,qui mediam par* tem Glogouiæ tenebat, amp;nbsp;tandem viduam ex arce eiecit: Gurenfts cam in fuatn receperunt vrbem, fecerunt lohanni bellum,8c quam* uis ab omnibus eflent defèrti,tarnen tranfegerunt cum lohanne con* ditionibus non iniquis, bc interea ex benefîcio duciftæ ornati funt immunitatibus amp;nbsp;peculiari iurisdidione in fuo territorio. Forum frumentarium in hoc oppido eft locuples propter fîtus oportunita* tem ad Poloniam,

/^Mnes populi amarunt ripas fluminum in eondendis vrbibus» plurimas cbThmoditates. Ideo in Silefîa etiarn cito cul* ta funt loca vicina fluuijs. Att^itaSprottapoftGlogouiamÔ^By* thomiam in hoc ducatu eft antiquiftima, meo iudicio. Ipfum no* men,fîcut multorum pagorum in vicinia,Sclauonicumeft,quo3 fignificat locum repurgatum à vepribus amp;dumetis ad vfushabi* tationum, ber Dîeiimauff.

s^rottenlis Adeo magna opinio eft de vetuftate, vt in propinquoagro arcisantiqut^ adhuc monftrentur templa,conditaabethnicis. Arxverolonge ciuitate ipfa eft antiquior, amp;nbsp;fî ex probabili conie(ftura,in bac vetc* rum monumentorum inopia,iudicandum eftjextùuda eft circa æta* tem BolÂlaicuruipauld póft annum Chrifti noo. Naminhiftoria illius Principis fcribitur,eum,cum præuideretbeTT^i^^^ohcrnicum amp;nbsp;Germanicum, multa loca oportuna in Silefîa munijfte, bine inde arcibus

avcibus’Sif propugnaculis extrudlis : Poftea vero Silefia iam diflri« buta inter filios Vladislaiethnarchsc,cum fedatismotibus bellicis certafpes pacis appareret,côfluxiteômultitudohominum,qui alis quamformamoppidiinchoarunCjCxcifis vepribusSc arboribusin il!o fylueftri loco. Ante tempora tarnen Conradi Glogouienßs non t redadum eft ad formam vrbis Ge^manicac.

In hiftoria,prima mentio Sprottæ fit fub annum Cbrifti txso. Roenim temporCjCum Conradus ducatum inter filios partiretur, t bprottam collocauit Primislaum, illi^ etiam Saganum aftignauit. Inde aeftimari poteft iam tune Sprottam mediocriter fuifte auöam. Ibi enitn Princeps fuum habuit domicilium, ÔC Saganum , quod i Sprotta tune erat infirmius,locupletauit. Ex oppido Naumburgo buc tranftuiit collegium Canonicorum, qui vocantur reguläres, illi^ donauit reditus admodum vberes, qui tarnen deinde paula# trm ad maximas opes creuerunt.

Bythoniam debilitauit Glogouia, ideo propter inopiam op* piduli amp;nbsp;damna inCendiorum, cccnobium Virginum Sprottam translatum eft. Sed tandem Saganum, poftea Ereiftadium, hoc sprotu oppidum rurfus exhauferunt. Nam Henricus QuartusSaganum migrauit,eoq federn fuam fixit,Slt; tandem Henricus Freiftadienfis Sagauo etiam amiflb Freiftadium Sqfottæ prætulic,Slt; cum ibi ha*! bitarc mallet, oppidum illudmultumeuexit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!

ra fluuio, qui cum babeat folum lapidofum 8C arenofum,vehit feesoptimifucci admodum falubres.Ab altera parte affluit fluuis us minor,cui nomen eft à nigredine,amp;2 appellatur etiam ab ipfo op* pidi nomine. Arx fita eft verfus ortum,loco quicircumdatur à flu* uqs amp;nbsp;paludibus,atq ita fatis munita eft.

Acrisfalubritas eft mediocris, fed tarnen impeditur à duabus cau*-fis. Nam amnis ille niger, qui vebit aquam ccenofam amp;nbsp;limofam»!. inquinat aerern vaporibus craftis humidis. Deinde magnam partem auræ Aquilonaris ab vrbe excluaUmt montes. Rurfus ta* men Auftros multû arcent fyluæ magnæ 8d propinquæ vrbi, eös^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

f^Ppidum inter omnia huius ducatuseft rccentiflimum, condi* GmWgæ '^tum à Gerrn^mis fub filqs Henhci Fidelis, poft annum Chrifti nbsp;nbsp;cr Jitus.

152,0. non mplto antequam Silefia venit in poteftatem r^um Bo* hemiæ. AçuAïhucydidem oppidum eftLaconic3c,Prafiæ, quod appellatione bmc eft affine.

Skum efl in valle longe amccniiïîma, quæ egregrjs ornata eft commoditatibus, Acr frîgidus eft humidus. Sunt ibi pukher* n'mæ fcaturigines amp;nbsp;nuuli limpidiflîmi» Aues SC feras fuppeditant vicinæ fyluæ, pifces Viadrus, qui indeabeft milliari vno,amp;funt plurimæ pifcinæ in vicinia. Sunt etiam egregq horti,amp; montes ex« culti ferunt vina mediocriter proba»

Magnitude congruitcum?Sprotta. Abbati Saganenfi olim ibi extrudum fuit domicilium, qui eo raittebatfuos colonos Mo* nachos,Tenuerunt illi templum oppidi : Sed noftra ætate eft fada cmendatio. Diftat d Glogouia verfus occafum folftitialem millia* ribus feptem,

sui^ufij ety^ in Xiftimo nbsp;nbsp;boc oppidum eiïc vêtus, fed tarnen rara in biflorfj«

vioitcrfitut, LLjjjjjjg ßj. mentio, Sonus appellationis non eft alienus nomin^ Sueuorum,vel Suionum. Poftibile eft igitur hæfîfte in hoc loco ve* terem appellationem* Situm eft vitra Viadrum verfus Aquilo* nein amp;nbsp;Poloniam.

Acerrime dimicarunt de hoc oppido Marchiones Brande* burgenfes Polcni. Pofteaquam enim Polonia fuit diftributain» ter multos, eos^ difcordes Principes, non fuit par Prutenis amp;nbsp;Po* mcranis,quifubinde totam illamoramhoftiliterferroS^flamnia percurrebant. Accerfiti funt igitur Germani ex Saxonia 8^. aliundCf illis^ datæ ftdes, vt arcerent illos prædones ethnicos, Collocatus eft etiam cd ordo militum Teutonicorum,qui nominantur S. M* riæ. Illi homines equeftres 8C militates optimam operam nauarunt Poloniac, amp;nbsp;tandem ita illas genres afflixerunt,vt fidem amp;nbsp;im peri* um Chriftianorum acciperent. Sed demura parta vidoria Poloni coepefunt litigate de finibus cum Germanis : amp;nbsp;repetebant traduS illos,quos Germani fuo fanguine emerant,tanquam fuos.Indeorta funt facua amp;nbsp;diutuma bella, quæ noftra ætate vix funt fedata«

Acerrime Sutem^micarunt de parte illa, quæ nominatut • Marchia noua, cum ducibus Poloniæ maioris Marchiones Bran* deburpenlès, ôc anno 12,9 6. Primislaum Pofnanienlèmæui ex Ion* gointeruallo impofita erat corona regni Poloniæ, node opprei* fum vicerunt trucidarunt. Anno tricefimo poft,VIadislaus Lo* dicus Rcx,adiutus à Scythis Sd Mofchis,rurfus crudeliter vaftauic Marchiam amp;nbsp;Silefiam.

Ita tunc variæ fuerunt vices huifts etiam vrbis,quæ erat li* *’ilt2inea,amp; modo fuit in poffeftione Marchionum,modo Polono* rum«Tandcm veto opera regum Bohemiæ,qui erant recentes Do*

mini bneijæ,conitituns Jimitibus,attributa elt duc illius fit mentio fub annum Chrifti 13 8 o. Jam tJ Principi Saganenfi»

. Ha^c fuit caufa,cuf oppidum minus cito crcuerit,quod pro^ pter propinquam Poloniam ïêmper cfTct in metu: propter loci talt; men oportunitatem magna copia eft ibi omnium rerum ncccftaria* rum. Abeft â Glogouia verftis occafum fblftitialem milliaribus dccem.

Fueruntolim cum ducatu (ilogouienïèconiuncftaalia oppii* Qiogouknftt dapIurSjditio totaSaganenfis,quæ compleditur præter Saganum, ducatasaîKi/ît Fribulium ÔC, Naumburgum, prætcrea Stinauia, Crofna,2ölichi:« multoiditio» um : imo magna pars Poloniæ maioris, fed illi tradus iniquicatc tempomm funt auulfi amp;nbsp;diftradi: ßeut inferius narrabimus.

Sunt in ducatu ifto adhuc alia oppidula ignobilia amp;nbsp;parua, HythomUop» partim vetufta, partim recentia, inter quæ primi locum tenet Be* thania,quam veteres nominarunt Bythomiam. Habuit olim arcem fan's munitam, quæ anno i lo p. fuftinuit oppugnationem Henrici Quinti Cælàris. Sed ca tunc fita fuit in colic quodam excelfo pro# pc ripam Viadri, quern iam in vineam conuertit vir nobilis amp;nbsp;Optimus, dominus loci, Volffgangus Glaubifius, Diftat fpatio fèrmè medij milliaris ab co Ioco,vbi nunc eft Bethania.

f Nam pofteaquam vetus oppidum in motibus bellicis fuit in* ccnfum,incolæ migrarunt in ripam paulo inferiorem èC magis oc* cidentalem. Sed cum Glogouia fubindc augeretur, Bythomia non potuit coalefccrc ,amp; collegium virginum migrauit Sprottam. In nidum vero Virginum immigrarunt Monachi Saganenfes, quos tunc Principes locupletabant. Nunc dominus oppiduli eft D, Fa# bianus Schoneichius,

In eodem territorio Glogouicnfe eft aliud oppidulum Polco* polcouidwm^ uicium etiam vetus, quod multis ftculis paruit Principibus Glogo* Uienfibus. Prope Guram eft Cóbena, quæ cœpit fub Henrico Bar* cobena. bato. Ad Freiftadium funt oppidula recentia NeuftadiaS: Var* , temberga. Vbicunt^ cnim nomina funt Germanica, ftruduræ funt nouæ. nbsp;nbsp;Ad Sprottam eft Primislauia, fie nominata d Principe ga.

Sprottenfi, qui celebratur hoe nomine, quod fuesit diligens in au* genda amp;nbsp;ornanda fua ditione,

tationum, cÿ* euentuuntj qui accideruÿt ciuitatibus ducafus Glo^ouièn/ts in inferiori,

IN veftibulo hiftoriæ indicauimus, in Silefia hac inferior!* olim *eonfediire Elyfios, Manimos amp;nbsp;quoldam ex vicinis populis,teftc Tacito,qui fuitGermaniæ inquifîtor diligentiflîmus. Compte* hendebatur aucem olim amp;nbsp;ifte tradus fub nomine Sueuorivm: ficut non longiflîipêW55ft*'^ noftris limitibus fluuius,qui Sueuus eft no* minatus»

Cognatione veromoucor, vt eredam vocabulura Elyff) efle abElifcha. Nec dubitodeilla opinione, quam fècuri funt virido* diflîmi, quod videlicet noftri maiores ex Afia, cum bella Sc tyran* nidem fugerent,buc progrelTî fint. Et ficut in Aiia vicirias (èdesha* buerunt Afcanrj, Lygrj,Myfi amp;nbsp;Heneti : ïta iftæ gentes fimul etiain_ profedæ funtjamp; promifeuê habitarunt. Deinde auda multitudi* ne, cum fubinde affluèrent nouf populi,cognati tarnen prioribus, ex oriente, exlittorc maris Cafpij, quàéfîtae funt etiani noüæfedes verfus occafum amp;AquiIonem, Vbiautemquælibetg,ensdiutiflî* 75^*quot; me laç^t, ibi imprefïîtlocisfua nomina,

Grata.autemnobis eflè debetrecordatio veterumEIyfioruni, de quorum pietate amp;beatitudine multâ dixerunt^s^teres poêtæ* fiait recentiores de Infulis Fortunatis : SC ipfum nomeh fignificat falutem Domini,hoc e'ft, felidtatem â Deo datam, ■ nbsp;nbsp;nbsp;'

Ex narratione etiam Taciti manifeftum eft,in hac vicinia fn* ifTe fingularem 8^ celebrem cultum,ôd quafî religiofum quoddam fœdusjquod concinebat pada pietatis amp;honeftatisin vitarillud igitur etiam indicio eft,noftros maiores daros fuifTeob pietatcru modeftiam. Hæc ornamenta vetera noftræ patriæ,non minus quamipfos agros amp;ædificialt;ios tueri amp;nbsp;augere par eft. Articulos præcipuarum mutationum, ex probabili coniedura,amp; indication^ veterum hiftoriarum, colligere poiTumus,

ducatiu'^t^te^' Confiât Sueuosante lulium Cæfàrem tranfiifiTeRhenum,ex retmcole. ejufhus multi exercitibus Cimbricis in Italia amp;nbsp;Græcia perniifh fuerunt, multi etiam in Galliam migrarunt : ficut exprefle fit men* tio Lygiorum Si. Quadorum in Gallia amp;nbsp;Heluetia. Deinde poft ætatem Augufti cœpit regnumMarcomannorum,quodcomple* xum eft totam hanc vicinia m zgeflitafperrima bella cûm Romanis variocum euentu : defijt fub annum Chrifti 400. amp;aliquanto ante iam innotefeere Civperat nomen amp;nbsp;potentia Vandalorum. Qin'a in fedes vacuas Lygiorun^^qui aut in bellis ceciderantjaut in alias re* gionesprofedi erant,fuccefîèrunt magnaagmina vicinorum He* netorum ex Sarmatia, vel Mofeouia : qui Vandali, hoc eft, Heneti vel vagabundi didi fiint: amp;nbsp;tarnen illi adhuc imperium Lygiorum acceperunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Paulô póft illi ipfi Vandali,coIIedisingentibuscopr}sexto* ta vicinia, inuaferunt Galliam, Hifpanias : CeperuntRomam,Si inAphrica nouum regnum coYididerunt : quæomnia acciderunt circa annum Chrifti 4î'o.caætatemagnæcateruænoftrorumma* iorum ex his locis migrarunt, alledi vbertate ilhorum regnorum, Siquiaiflis imminebat periculum exvicina Pannonia, quam oc* cupauerunt populi Scythici Hunni,8i deindeAiï^^s,.

Seruqt autcm noftra Silefia ctiam, ficut alq populi multi,tru» nbsp;nbsp;nbsp;’

culentiflimo Tyranno Attilæ, illiufcg caftraeft fecuta» Vbicogitc* mus de miferqs noftrorum maiorum,qui amplius viginti annis, pertulerunt feruitutem ôdtyrannidem fæuiffîmam: ficut gens lu* daicafub Aflyrqs. Necato Attila, Sarmatæamp;Sclauiinfufiinnu»» merabili agmine hæc loca,penè deferta,compleuerunt»

Narrant vetufti annales,LechumZecbum finefanguînc potitos efle bis locis: att^ ego credo illos vitro inuitatos fuilïè côtra Attilam: ficutrécitât hiftoria Romana, ex vltima Sarmatia accur* rifle populos in Galliam ad opprimendumAttilam» Illinouibo# fpites arripuerunt dominatum, amp;nbsp;paulatim aucfla multitudine pitiés timaloca Germaniæ fibi deuinxerunt» Tandem âutem conuenit agmen quoddam, quod nominaruntLongobardos,à longa agro« rum planicie, illud fugiens imperium Sclauonicum,Ôd appetens li« bertatem, per Silefîam tranfqt in Pannoniam fuperiorem, vbi nunc cft Auftria. Fadum eft hoc fub annum Chrifti quingentefîmum.

1 « ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r r a» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;=gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;res mcolæ cs

1 tall a condiderunt, quod ftetit annos 4. Yique ad Carolum iVla« r,iigrdrut cuw gnum. Ampla laustribuitur à vetufti»fcriptoribus Longobardis, Longobardw, quod antecelluerint pietate, virtute ôlt; iufticia,dorni ôi. foris,

Apud Ligurinum veterem Portam, qui vixîtsctate Cæfaris Barbarofl3E,ciufc^ res geftas carmine non inuenufto defcripfit,inter aliosiftifuntde Lonoobardis,hoc eft,dc noftris maioribus verfus;-^°quot;^°

CensaftutaJa^aXfprudenijindujtriajJoleri) ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• dgt;ttio.

'' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j^etribrorumleuitateyfi^ens^ patiensjJaboriî,

Inter alias hæc lex Longôbardica Wdata eft, quæ dignita« c tem equeftrem pro præmio virtutis omnibus tribuit,non folum na* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

tisex îamilia veteri. Ita igiturin SiîèÔacœpit regnum Sclauonilt;lt; cum,quodprincipio non lolum fuit batbarum, fedetiam inops SC tenue. Non funt conftitutæ magnæ amp;nbsp;fpjendidæ vrbes,fed paffim, prædpuc vbi Principes Sclauonici lôcum aliquem paluftrem mu« „gnuw «b nierantjædiflcatæ humiles aliquot cafæ,quæ fine magno detriment initio fuie topoterant dirui reftitui. Étfi autem opinabileeft,aliquasreli«^°f’' t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quias etiam veterum habitatorum raanfiftc in bac terra, tarnen illi

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ApparetBi^ifc^oca illa,vbi nuiic funt vaftiftimæ fyluæ,olim

quod ipfum indicioeft ,regionem olim expletam fuifte habitatori* bus, ante tempora nimirum Sclauonica, poftea fecutam fuilTe fo* litudinem, popuhsilh's per bella amp;migrationes varias diftîpatis» iiîi'periôduî ^^^^^uit regniuu Sarmaticum fub idolomania ethnica fermé inte* gram periodum, hoc eft ,annos quingentos: quo tempore qualis huius noftræ patriae fuerit fortuna, facile poteftaeftimari ex hifto*

Vfcj ad Carolum Magnum mediocres fueruntfuccelfus no* ftrorum, quia Franci diu occupati fuerunt in bellis Italicis amp;nbsp;Saf*

G/ogoKiffi^x nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;temporis articulo,cum media periodus eflet expié*

Tiucdtitsfor= ta, Potentia Sclauonica nonnihil eft languefadla. Nam à Carolo iuna fuh re* poloni cæfi funt amp;nbsp;ad penfionem tributi adadi* Deinde, vt omit* g^o cduo* jamcætera,hâccnoftrapatriaduriterquaftataeftabHenricoAu* cupe,circa annum Chrifti 92,0, Deuidis enimSarmatis, Cæfat conftituit Marchias in hac viciiiia, contra noftros homines : Bran* deburgenlem, Lufaticam amp;nbsp;Mifnenfera.

In illo bellorum feruore, quotannis ferme hæc ditio arfit» Nam vbihoftis irruebat,illa fua mapalia ipficiuesinflammabant, ne eflent vfui hofti: eodem abeunte,noua conftituebantur tuguria, Expleta periodo ethnica, pauló ante annum Chrifti millefimum, qui erat lubilæiis magnus,própagata eft in Silefiam religio Chriftij amp;nbsp;cum ea initia quædam culfuræ politicæ amp;nbsp;œconomicæ. DucatuJ iftefuit fubiedus infpedioniEpifcopiSnTOgrenfis,amp; prima dona* tio fuit agri Breichauienfîs, non procul â Glogouia.

Tune igitur,ex meoiudicio,cccpitGlogouia,6ôquideme* confilio fortaftîs Epifcopi,excitataex veteribus ruderibus Lugidu* ni : vbi tarnen, etiam poft veteris vrbis deletionem femper aliquot cafæ propter loci oportunitatem fteterant. Nee multo poft etiam

concilia fuit arx I^thomia, Sgt;C quædam aliac, inter quas primæ fuc' runt Sprotta amp;Crofna,quæ et/am antiqua eft, fed tarnen longo interuallo poft Glogóuiam»

Hine igitur inccpit nouaperiodusjamp;f initium regni Sclauo* nich Nam corofta reg^^jmpofita eft Boleslao Gncfnæ ab Ottone Tertio Cæfare,qui procul dubio per hæc noftra locâ iter fecit,anno I OOI. Fuit pax vfcp ad annum Chrifti 1012. Nam tuncexhacSi* lefia inferiori, Boleslaus,, Rex bellicofus , intulit bellum vicinis Marchionibus, ÔC late Germaniam vaftauit. Poft quinquennium, bellum hoc fedatum eft, SÎ Boleslaus rurfus redijt in gratiam cum Henrico Bauaro Cæfare.

Etfi autem tunc continua fuertint bella cum Prutenis 8^ Mofchis, adquæ etiam proculdubio maiores noftri dufli funt, tarnen ego folum faciQ mentionem earum rerum, quæin hoc Du* catu acciderunt» Incidit in hanc ætatem initiûm bellorum Bo* hemicorum cum Polonis, quae Silefiae admoduiq^Jerunt exitiofa ôdfunefta, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

'» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sub

Sub annum Chrifti' lojo, Marchio BrandeburgenfismuÏta ïoca in limite huius Sileiîæ inferioris ademit Polonis, eatj imme« diatè fubiccit imperio Germanico : Sexennio poft inftgnis mutatio toti Silefiæ contigit. Nam cum nobilitas Polonica eieciftet matrem Regis Scfilium Cafimirum, fecutæ funt feditionesjamp; domcftica bella teterrimaj ea vfusoccafione Princcps Bohemicus,totamSile« - fiam in fuam redegit poteftatem? Dicitur eum tenuiflc Vratisla* uiam amp;nbsp;Pofnaniam, Cafimirus tarnen reuerfus, Silefiam per tranf* aiftionem àBohemisrecepit.

tislao Bohemia: Rcge:cui titulum Regis tribuerat Henricus Quar-tus,ei(^ permiieratjVt Silefiam Polono,qui contemnebat Cæfarem, criperet.

Narrat hiftoria banc partem tunc fuiflecx longa pace bene cultamjidco grauilTima tunc fuerut accepta damna. Nam etfi erant crebra bella ex Bohemia, tarnen illararius attinçebanthancpar« ri'io nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• Dll nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pdter

tern bilefiae, quae crat remotior. tSoleslaus curuus, qui raccus eit ducatui gIo^ Princeps Polonia: anno iiox.iure nominatur paterducatusGlo« gouienßt, gouienfis. Meditabatur bellum in Bohemiam amp;nbsp;in Cæfarem,ideo muntje hæc loca, fita in limite imperij Germanici verfus Mar* chiam. '

Anno 1104. Glogouiæ collegit%xercitum,quem duxit in Po« meranos, qui erant ethnici, amp;nbsp;perpetui hoftes Poloniæ.

Anno Ho 9. ab Henrico Cæfare, qui hue accefti'texMifnia, obfeiTaeftprimum Bythomia, deindeGlogouia,fed fruftra. Nam ciues defenderunt vrbem, amp;nbsp;ideo celebrem fam am fidei amp;nbsp;virtutis Glogouienfes apud Polonos adepti funt. Hiftoria legatur in libro fuperiori. Oppugnatio coepit die S. Bartholemæi, Cæfaris caftra öl’“ fueruntinripa Viadri Aquilonari,inillis xi, Septembrisinterfe«quot;^' (ftus eft Suantopultus Princeps BohemicuSjamp; plurimi German!

Bohemiin illis tumulis arenarum funtfepulti,ficut adhuchodie interdum reperiuntur veftigia. Cæterum tota ditio fœdè fuit vaftata amp;nbsp;exufta ab exercitu Cæfaris. ïùÿ^us igîtur noftra patria interijt,

Anno 1110. incipiunt noui natales Glogouiæ. Nam vrbs translata eft in nouam federn, 8d dati iunc illifpaciofi campi. Ve« lt;tkcrä ripm rum fucceftum culturæeripuit fundatio Collegtj,fada anno mo. trAnsUt^. àBoleslao Principe ôi ab EpifcopoVfatislauienfe Haymo. Nam facerdotes fadi funt non vicini,fed Domini nouæ vrbis,itacg rexe* runt,vtnemolibensillispareret,aut hie habitaret. Ideo vrbspa« rum vel nihil creuit. Intcrea Petrus Danus ornauit Vratislauiam ÔÔ Silefiam fuperiorem. Superuenit etiam noua calamitas.

Nam anno iiys. cum Fridericus Barbaroffa duceretexercis Glogo(«ôi= tum contraPed^jjpn, Boleslaus Princeps oppida ducatÄs Glogos uienfis exuffit,pterquæ præcipua fucrunt Glogouia ÔC Bythomia.

Imperator non procul ä Glogouia tranfijt flumen ax» Augufti,6^ deinde Boleslao obedientiam extorfit.

Anno 1163. Silefia accepit primos fuos Principes, cüm poft bellum Barbaroflæ diuideretur inter filios Vladislai, Boleslaus procerus adeptus eft Silefiæ ditionem mediam, Vratislauiam nein* Pn Lignicium. Nam iftæ vr^es nominantur : Mieslaus fadus G/ogoXjr lt;^ominus Silefiæ fuperioris: Conrado adolefcenti valetudina# riodata eft Silefiainferior,amp;nominantur iftæ vrbes,Glogouia, ' Crofna, Saganum : ita tune quafi eft conftitutus ducatus Glogoui* enfis : Sed ea ordinatio non fuit diuturna.

Erant adolefcentes Principes natiexmatre Germanica,edu^ cati in Germania, amp;nbsp;moribus Germanicis imbuti. ideo cœperunt imitari mores amp;nbsp;culturam Germanicam in fuis oppidis. Sed duca* tui GJogouienfi adhuc fuit iniqua fortuna. NamConradusGlo* gouienfiscito mortuuseft,at^ itaomnis Glogouienfis ditioper# uenit ad Boleslaum, is fuit occupatus in ornando Lignicio Glogouia negleda eft.

cenrädutHei Henricus Barbatus fadus eft dominus totius Silefiæ,artno filiiKcMin- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Princeps bonus8Camansfuorum» Ideo etiamGio*

guitur mue=: gouia,vbi Princeps crebro erat,aliquantum fub ipfo creuit. Anno nitione, 12,13, fait ciuile bellum inter duos filios Henrici Conradum Si Henricum, quod pater putaretur patrimonium aftignafle locupk* tius Henrico quam Conrado. Dederat enim Conrado Crofnani, Saganum amp;nbsp;aliquam partem Lufatiæ fuperioris : præliati funt prope Lignicium : Conradus ducebat Polonos , Henricus Ger^ manos. Henricus pater eo tempore fuit Glogouiæ : Conradus vi* dus ad pattern eó profugit,vt eflèt tutus â fratre: paucis diebus póft interrjt in venatione ad pagum Tarnau, prope Bythomiam,fradis ceruicibus ex lapfu ab equo.

Anno ixzi.cœpit ingens fames amp;nbsp;lues totam banc regionem premere, durauit per triennium.

Anno 1233..Polonia maiorvenitin poteftatem Henrici Bar* bâti,quædeinde cumeftitatu Glogouienfifuitconiunda.

Anno 1238. Henricus Barbatus infpexit ciuitates ducatus T4rtrfrzclt;e ua Glogouienfis, mortuus eft Crofnæ 12. Marti). Henricus pius tenuit ftationesinci= totam Silefiam ÔC Poloniam maiorem: pofteaquam fuit expleta dunt'm medic media periodus regni Polonici, inciderunt horribiles vaftationes niPolm^ Scythicæ, â quibus tarnen hic ducatus fuit immunis.

ci. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Heduigis cum virginibusTrebnicenfibus tempore belli fuit

Crofnæ in oppido limitaneo. In ipfo prælio fuit egregia virtus G/ogoMJfn/if Clementis præfediGlogouienfis,qui Principem fuum,defertum t^'tn praliö equitibus,conatus eft tegerecontra Tartaros* propeipfum TartM-ico. trucidatu» eft,cumetiam Princeps ineodem lococeodiftet. Fuit hoc anno 1241» 9* Aprilis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Änno 1^44. Maior Polonia magna ex parte fuit amifTa : Si* Jeßa vero diuifa eft inter filios Henrici Secundi,8Cexarferuntinde ciuilia bella lucftuofa» Boleslaus tenebat Lignicenièm amp;Glogo* uienfem ducatum: is fracri natu minimo noluit cedere Glooouia O infuperalteri fratri Henricoconabatureripere Vratislauiam. Ita autem furrjs Principum fuit coneufta Silefia^vtjCum alioqui futura fuiiïèt domina totius Poloniæ, tiAcautoritatcm fuam amiferit.

Conradus, qui vixerat in ftudfjs Lutetiæ,amp;^ deftinatus fuerat ad Epifeopatum Bambergenfèm, repudiato facerdotio, coniunxit patcro/ham fecum Primislao Duce Gncfnenfe,fororiofuo,amp;duxitfororem Primislai Salomen. Ab eo fuit adiutus, occupauit primum ditio» nem Crofnenfèm : Deinde prope Glogouiam munrjt arcem Prido* miam, ex ca vaftauit agros Lignicenfes amp;nbsp;VratisIauienfeSjô^ coe* git tandem fratres ad tranfaeftionem.

Anno lar;. fuit conuentus Principum Glogouiæ,ibi opera Glogouienfît Thomæ Epifeopi Vratislauienfis,eft fada pax inter fratres, amp;nbsp;^ort'co,^,^adi Conrado attributus Ducatus Glogouienfis, qui tune fimul coin# '' pIectebaturtradus,Coftenfein 8^ Fraunftadienfem in Polonia ma# Conrado at» iwi : præterca Stinauiam, Sprottam, Saganum amp;nbsp;Crofnam. Ab ifto Conrado proximèdefeendune Principes Glogouienfès. Habi# * tafledicitur aliquot annos in arce Pridomia,cum in vrbeadhuc dominaretur collegium. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Sub hoc Principe paulatim immigrarunt Germani,nonfo# Ium in oppida ifta,verum etiam in agros Poloniæ maioris,Fraun# ftadienfem amp;nbsp;Coftenfern, qui omnes tune fub nomine Silcfiæ cen# febantur. Anno Conradus fratrem Boleslaum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;duxitJSolef:-*

captum abduxit Glogouiam, illum^ coëgit fibi renumerare mul# laum fecum dam,quam pauló ante extorferat ab Epifcopo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;captum.

Nonfueruntæquiifti Principes ordini facerdotali,quem iam tune propter auaritiam accufabant,ÖC Epifcopus captus, coadus eft proniittere,fe deinceps omiffa poftulatione decimarum conten# tum effe veile mediocri pecuniæ fumma, vt fupra recitatum eft. Conradus fada pace adiecit animum ad cj^nandara Glogouiam, quam primo liberauit ab imperioSacerootum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Tranftuliteos in infulam Viadri ad ilium locum, vbi olim arxamp;tcmplum vrbis ftetcrat :ibi extruxit templum amp;nbsp;habitation uiam. nes, proilla ætate, fatis magnificas. Templum collegq in vrbe mu# tauit,ex contributione multorum pidTum hominum lt;nbsp;nam iple Dommicano-^ Princeps non abundabat) amplificauit,amp; in illud collocauit mona# ‘-«nobi-chosinftituti S. Dominic»^, qui tunc recens in lucem editierant. Haccconfilia præcipue gubernauit Salome, fccmina fanda amp;nbsp;fapi# gouienßsmo-cns,quaeanno ixzi.apudDominicanoseftfepulta. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ritur.

T une fimuFenituerunt Sprotta, Saganum, Gura, quæ oppida omnia acceffio^Germanorum auxit Conradus, etfinoBilitas ad# hue amp;nbsp;aulaïèrmonem refinebat Sclauonicum. Eodem anno Con# C c if) radus

radus egens pecuniæ duxit Bn'gittam, filiam Marchionis Mifncn* fis cum ampla dote. Sed cum eadem anno proximo poft eflèt mor* tuajimplicatiis fuit nouis damnis.

cropiauenit Nam MarchiofoccrCrofnamamp; vicinasquafdam arces, do* Henriefpro^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nuptias, pignoris loco tribuit Archiepifeopo

ii, ’ Magdeburgenfi :eafdem biennjp poft fua pecunia redetnit Henri* eus probus Vratislauienfis, fuit Crofna aliquandiu in poteftate Principis Vratislauienfis. Anno 1277. BoleslausLignicenfisce»’ pit nepotem iuum Henricum probum adolefcentem ex infidrjs. In* tulerunt ipfi propter hoc fcelus bellum Princeps PofiianicnfisS^ Conradus Glopouienfis, Puonatum eft die S. Georgii. Vidoria

O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o’

manfit penes Lignicenfts, 8^ captus eft Primislaus Pofnanienfisa* dolefcens,qui poltea fuit Rex.

Henricuf Ter Conradus iam vergens ad fenium partitus eft ducatum inter tiuf clogoHb filioSjiiepoft mortem fuam, ficut prius acciderat, orirentur bella.

Henrico aftjgnauit Glogouiam amp;nbsp;ditiones in Polonia maiori» Conrado Stinauiam, Guram amp;nbsp;vicina loca. Primislao Sprottam èi. Saganum. Henricus Glogouienfis anno 12 si.captus eft ab Hen* rico probo, dudus eft Vratislauiam, amp;nbsp;tandem dimiftus. Is, ficut oftendunt vetuftæ literæ, viuente adhuc patre,fuftinuit labores gu* bernationisjôd nominatus eft*Princeps Glogouienfis.

PrtmMMi Anno r 2 j? o. Conradus mifit filium fuum Primislaum Sprot* sprottenßi tcnfem cum exercitUjVt ferret opem Henrico probo,tunc lethaliter w erpci , jgeumbenti, contra Polonos, qui ipfi conabantur eripere Cracoui* am. Pugnatum eft 26.Februar rj non procul â Cracouia. Silefq pulfi amp;nbsp;fuperati funtjipfccß Primislaus interfedus.

Habet ifte Princeps laudem pictatis amp;nbsp;prudentiæ : dicitur ex* ornaftecoenobium Canonicorum regularium Sagani,cum mores amp;nbsp;religio veterum Canonicorum iudicarentur admodum difflue* re : illud deinde Princioes fequentes valde locupletarunt. Henricus Probus moriens fcriplÄit hæredem Conradum Glogouienfem * patruum ,ied Vratislauienles accerferunt Henricum obcefum Li* gnicenfem. Jnde ortum eft bellum inter Principes.

Anno 1293, Conradus Henricum prodituma fuominiftro captiuum abduxit ex balneo in fuburbio Vratislauienfi, amp;GI0* gouiæ crudeliter cum excruciauit. Inclufit ilium in caueam fer* ream,anguftam,humilem amp;breuem,cuius duo erant orificia,al* terum pro porrigendis alimentis, alterum pro excrementis eijeien* dis , in ea totos menfes fex, cum nec federe credos nec iaccrepoi* fet, corpote ita conuoluto delituit/ordibus vermibusi^ ferme con* fumtus.

J Fuit hoc exemplum inufitatæfæuinæalJatum ex Italia» Nam ibi amp;nbsp;præfernm in ducatu Mediolancnfi rjfdem annis tyrâni vrbi»’ um^talibus enorm is crudelitatis artibus inter fe certabant. Exoluit pro liberatione fui Conrado 30000» marcas,ceffit ipfi magna parte ducatus Vratislauienfis, illis videlicet oppidisjquæ funt vitra Via« drum,Namslauia,BernftadiajCreuceberga,BicinajCunnadia,Ro»! trc. lènberga, præterea Boleslauia Hlannouia. Ita quidem locupleta«« uitfe Conradus ,fed barredes ipfius hac acceffione non funt lætati.

Anno quidem 9% mortuo iam Henrico,territus tutore pu» comadi pillorum Conradus,filijs Henrici reddidit Boleslauiam amp;nbsp;Hans «-«7. nouiam. Jpfe Conradus anno proximo poft etiam mortuuseftjes pultus in templo College Glogouiæ,vt quidem fcribitur in veteri« bus chartis. Fuit dominus Ducatus annos 43. eumç ornauit les ' gibus amp;nbsp;ædificrjs, Sacerdotcs non retfteannotarunt huncdeceft fiftèannoi27o, decepti ea occafione,quod viuente adhucpatrê filij fuerunt in gubernatione»

Fuerunt patri fupcrftites duo filrj, Henricus amp;nbsp;Conradus : præcipua pars gubernationis traditaeftHenrico» Conradus,qui eratingcnio nmplici,amp; præterea gibbofus, fuit præpofitus Vratiss lauienfis,fîmul frateripfitradidit Stinauiam,Rudnam Ôô vici*

nos agros. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

. Fuit anno 13 o ±. rcnunciatüs Archicpifcopus Salzburgenfis, cowddtuGib fed cum nollet relinquere fuam cereuifiam Stinauienfem,Vienna bcflu stiridui» domum reuerfus eft, d fratre collocatus in turrim arcis Glogos uienfis, quæ tune fuit ad portam Nofocomrj, ex ea ereptus eft d fua nobilitareStinauienfe amp;nbsp;RudnenfCjquam ornauit amplis immunis tatibus priuilegqs.

Sedanno 1304. illcConradus mortuuseft,8c Henricus folus uenrumTe}-^ fuit dominus. Habuit vxorem Mecbtildem filiam Alberti Ducis tua ciogcui* Brunfuicenfis. Ab initio ftatim ifte Henricus munijt fefeauxilijs Germanorum. Sanxit igitur leges honeftas 8d falubres, fuftulit la« trocinia,reprciïîtlicentiam barbaricam nobilitatis Polonicæ, paft gouicnji^ firn attribuit fedes familijs GermaniciSjiTOailibusSfignobilibus. Ad quas res habuit hortatricem coniugem fuam,fccminam fapiens tia 8(^ bonitate præftantem, Si cogebant eum tempora, Quia Pofo^ ni iam oderant Silefiam, eamlt;^ conabantur traducere ad fuos Prins tipes. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Hoc igitür tempore mutatuseft fermo,8i noua facies rerum orta in hoc Ducatu : habucrunt etiam tune initia fua vrbes Si alia loca, quorum appellatio Germanica eft, vt Freiftadium,Grunbers ga, Vartemberga, Si alia plurima.

Vetuftas celêbrauit Orpheum, Linum Si alios gubernatores, qui fapienter epuf^tuerunt Si auxerunt fuas vrbes. RetiiÄatur igft turmemoria e^nThuius Principis,quinoftræpatriæbarbarieni

dctraxjtjcam^ muleis vitæcommodisornauit, Pofteaquam mor# tuuseft Venceslaus Bohemiæ amp;PoIoniæRcx annoisor.Henri#

eus potitus eft tota Polonia maiori. Tunc igitur vulgo appellatus HfRrûj Tfr= Polonia?, led ipfe ftripfit talem titulum, Henricus D. G. ttj Gtogoui^ hæres regni Poloniæ, Dux Silefiæ,Dominus Glogouiæ Sii. Pofna* fnfisiiiulut. niae»

Verum anno 1306. Vladislaus Lo(fticus,cuimaiorPolonia fauebat, amp;nbsp;qui armatus erat auxilrjs Lithuanorum, Hungarorum atque etiam Scytharum,Henrico Glogouienfi bellum intulit,öi quamuis præfidia plerastß munitiones defenderunt,tarnen magna pars ditionis miferabiliter eft deuaftata rapinis flammis. L oäi# eus etiam, cum mutaflent fidem Epifcopi, in Polonia maiori multa ad fe traxit» iobnnefBj= lohanncs Biberftenius Sorauienfisanno 1303. Henricoiam lerfteniniSolt;‘ decumbentc j cum exercitu adpacandam Poloniam profedtus eft» rauienßi tit= nulla rc perfcda regrefTus eft : Princeps anno proximo poft rU ‘beüum’' ^onfumtüs animi metftitia, ir. Decembris deceffit, Imagines ipfius 8)C coniugis funt collocatac in templum Collegi}. Sepultus eft io monafterio Leubeniï» Liberis fuis Epitaphium in monafteriurn

Henw(« Ter Eeubenfc pofuit, quod propter memoriam veteris ÔC ßmplicis ^t^ifworitur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;annoto : Hic iacent pueri S. Heduigis :

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vnb auch @alcinc mit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vro^ent fiefi

Henrici Tero Quatuorfilq huius Hcnrici Tertij GlogouienGs partiti font enjùfih^^d^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Henricus QpartusaccepicSaganum,SprottamSó

niduntpatrio loca vicina : Conradus Tertius Olfnam,Volauiam ÔC oppida illa» tnonium. qyæ auus detraxerat Principi Vratislauienfi t Johanni ceftit Stina# uia, Gura amp;nbsp;vicina ora : Primislaus Secundus natu minimus red* xjïTpXpbz'Hlogouiam, Territorium Coftenie öd Fraunftadienie, cum «mf«w Itbeo Loóiicus Polonia maiori alia effet potitus.

Hoc tempore fadfa eft inclinatio ad Regem Bohemia? Johan# 1'pdonïa‘ex *i^*^jqui recens fuerat adeptus regnum Bohemiæ.Præbueruntcau# fitidhbî«««:. fam ad hanc mutatioii^jprimumjquod Principes Silefiæ eftent /*• adolefcentes,amp; graftarentur mutuobellis Ôdcædibus: Secundo quód Poloni prætuhftènt Silefqs Lodticum, virum malum »8^ quod Iohannes Rex eftèt Princeps Germanus,præftans confilioSd humanitate. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Primislai Gio Primislaus Glooouienfis, etfi fæpe prece,precio 8d minis fue# gouienßs mo nbsp;nbsp;nbsp;fentatus,vt fe Johanni fubrjeeret, tan^n conftanter hoc negauit,

fo^titudT nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adoJefeentia habet laudem,quod fuit induftrius in gu#

bernatione : Pingi fe curabat cum gladio ercdto,8d feripfit fe domi# num öd hæredem Poloniæ. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Anièo 1315*. fuit ilia mifèrabilisödhorribilisinedia, vbipa# rentes cadauera filiorum, 8d liberi parentum vWâMnt.. Boleshyus Bregenlis

Bregénfis anno 1319. Conrado Olfnicenfi oppida plcrac^ Vratis# lauienfis din'onis ademit. Anno 1331. raortuus eft Gne hærede Primislaus Glogouienfis fepultus in monafterio Leubenfi.Exuuias aitur in po=gt; illius diuiferunt fratres, Conrado Olnicenfi inopi Principi data eft tcftarcm bo. âlohannefratre Stinauia,quæ deinceps ferme femper coniuncfta rnanfit cum ducatu OlfnicenG, quetn etiam rexit ftirps Principum GlogouienGum, fed auulfa amp;nbsp;fcpaÄta â reliquis Principibus.

~ Ipfc autem Iohannes retïnuit Guramjamp;adeptus eft mediam partem Glogouiæ, altera pars eeffît Henrico SagancnG, qui eft quartus inter Henricos Glogouienfes. Sed Iohannes GurenGs par«« tcm fuam vendidit lohanni Bohemiæ R-cgi : Is cum non imyetraret ab HenricoSaganenGjVt fc proGteretur fubditum regni Bohemiæ, eiecit cum Glogouia anno 1332,. Rex habuit caftra in pago Crei* deluiGojmilliahbus duobus ab vrbe.

Interea â ciuibus 8C nobilibus véxillum regium ab arce fu* fpenfumeftjSc Rexinvrbem receptus,præfecit huic Heinaman* num Dubenfemjquæ familia apud Reges Bohemiæ Luceiburgen# fes in magna fuitautoritate. Fuit tota Glogouia immediate in po# teftate Regis Bohemiæ amplius viginti annis. Henricus Saganen# GsjCum quo nupta fuit Mechtildis Glia Marchionis Brandcbur# genGs, Princeps pius modeftus, dofni ex moerore animi mortu# US eft, fuccefforem habuit Henricum Quintum,qui nominatus eft rti. Fcrreus,

AnnoÏ333. Lo(fticus Rex vaftauit agros,quosadhucSilefii cofienje ter» Principes in Polonia maiori tenebantjSi tune amiftum eft territo# yitoriumamit rium Coftenfe. Biennio poft eft fada pax inter regem Poloniæ Ca# Gmirum,Lo(fticiGlium,8d Regem lohannem» CaGmirusrenun# sikpiefinn ciauittotiSileG5Cj8lt; deferipti funtGnesregnorum,co tempore Sui« dcjcrUuntw. buGumSileGæ adiudicatum eft.

Decennio poft turbauit pacem inopinatö contra palt;fta idem suibuftamad» CaGmiruSj ducibus GlogouienGbus, abfentcRege lohanne,eri# iudicatnrsi^ puit territorium Fraunftadienfe. Occupauü^ inflammauit Stina# uiam. Principes impares tantæ potentiæ, fratem à Polono ceflione Fraunftadrj redemerunt. Fraunftadio oppido ius cudendæ mone# ™ læ amp;nbsp;leges Gcrmanicæ funt conferuatæ.

Anno 13 4V. Iohannes Rex iniuriäm iftam vltus eft,8i feede vaftauit Poloniam minorem. Conradus etiam OlfnicenGs vir proccri corporis, amp;nbsp;anim» magni Polonos grandi ftragc fudit, ' multos^ captiuos abduxit. Henricus ferreus fubindeexcurGoni« ! bushifee anniamp;vexauit præfedum Glogouienfem, nullum tarnen 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bellum grandius’exarGt. Carolus Quartus Cæfar, cum faueret vir#

1 tuti ipGus, pfonu^^eftitutionem Glogouiæj eum^ vnà^omam I ad coronationem düxit.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Antio

G/ogo«L 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Anno 13 4 9. amp;nbsp;proximè fèqucnti fæuiflîma peftilentia in hoc,

Caroto clt;ef(= j'n foto otbc cognito graflata eft, quam defcnpfèrunt Bocatius redtiiiditur. pjorentinus 8ô Guîdo Medicus Chirurgus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Glogouhau« Anno 1360. fcribituripfe CarolusfuiïTeGlogouiæ, partîtes , aaimniunita-. eft vrbem in duas æquaks partes, ex quibus alteram tribuit Henri* htt«4 Carola (-Q ferreo,in arcem autem Aquilonarem (Nam Auftralis paulôan*

Extant monumenta, quibus Carolus Cæfar ciuitati Glogoui* enfi tribuit ius in fyluis Bythomien fibus, quas tune ad arcem Glo* gouienlêm tranftulit,amp; præterea adminiftrationem iudiciorum Regiorum, Henricus Ferreus,lohanne Gurenfe extindo fine fobo* le.etiam mediam partem oppidi Guræ adeptus eft: habitauit Saga* ni,fuit(^ Princeps fatis potens«Tenebat enim Crofnam,Suibufîunîgt; Zulichium, Freiftadium, Sprottam, Saganum, Grunbergam,nic* diam partem Glogouiæ,mediam4 Guræ,

HcnnïMi fer- Intercept illi bellum cum Domino Biberftenio Sorauienfi reut fuperauit proptcr aliquos agros,quem coëgit facere imperata. Hic tarnen Princeps florens opibus amp;dignitate,inlèneda adeo fpretusefta orautenjetn. nobilitate, vt annotatum inueniam, potentiores quoldam no* HenricuiFer- biles, eum captum velatafacje circumduxiftè per ludibrium,fron^ rem eontem= dibus ipfum percuftîfle, inclamafle,vtauerfo capite idus ramo* ^e^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vitaret in fy lua. T andern abdiderunt eum in vicinum pagunï

Glogouiali- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;incellam lubrerraneam : hoc cumd ruftico quodanij

berat Pritici. qui cx codcm carcerc euaferat, fignifîcatum eftèt,ciuitas Glogoui* fern eaptiuu^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Principem liberatum cum magna lætitia in vrbem reduxit,

Adeo cum ætate magnæ accrefcuntcalamitatesetiam poten* tibus amp;nbsp;fcelicibus hominibus. Idconon temere dixit antiquitas: cpéCa Tt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• lî -fS eçxerxf ftoiev : Formidato ièneôlam : non enim venit

remmorit^ur Dicitur Principem hunc,quafi intemperanter amaftefuam coniugem,cui fuit nomen Catharina, de cuius tarnen ftirpe nihil eft annotatum. Mortuus fft^denricus Ferreus anno i3Cgt;9.fepuItusSa^ tres gani: reliquit tres filios fuperftites impuberes,Henricos,illi aliquot impu eres. fimul educati funt, ficut oftendunt multa monumenta, édita fub nomine trium Henricorum,

trium diui/îo. Principes. Henrico Sexto Saganenfi,qui eft nominatus lenior, da#

ta funt territoria Saganenfe, Crofnenfè dC Suibufienfè. Henrico Septimo, Rapoldo dido, ceflït media Glogouia, medietas Guræ amp;Stinauiæ etiam, præterea arx Hcncedorfenfis^cuTn luis agris. HenricoOlt;ftauo, qui ob fœcunditatem nominatus eQ: Pairer,ob^ uenit Freiftadium 8^ Spmn-a mm v/nnic înHc q”^ procub dubio fuit Grunberga,

Rapoldus Glogoui'enfis fuit Princeps non ignaiius. Anno «nim 13 8 8. Polonia fuit quaiTata bellis ciuilibus,cum Poloni repu«! diarcnt Sigifmündum, qui poftea fuit Cæfar; Ibi Rapoldus adiu«» tus auxilijs Conradi Stinauienfîsamp; Gurenfisjadortus eft territoria polotiof. um Fraunftadienfèjillud^ poft annum quadragefimum ,ex quo amiftum fuit,conatus eft recuperate : Sed non relpondit for tuna.

Oppidum enim/tfiin diuerfis locis fuit incenfum,tarnen à cb uibus præfidiarqs eft defenfum, Poloni ctiam mature noua fub^ miferunt auxilia, quibus cum Rapoldus cederet,falt;ftæfùntvafta!! tiones in agro Glogouienfi : Sed Rapoldus fefe colligens profliga« uit Polonos ad pagum Velchiz prope flumen, ibi magna multitu^ dofugiensin vndis Viadri perfjt. Ex ijaolijshoftilibus Princeps in fuburbio GlogouienG prope pontem fluutj extrüxit templum fub aumexwd= nomine honore diui Georgfj, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hofim.

Non diu fuperftites fuerunt Principes ifti. Scribitur enim HwwwPdp Henricus PafTcr adeptus efte Glogouiam amp;nbsp;Saganum, fratribus tgt;eliberis extimftis.Graftabatur ea ætate frequens amp;nbsp;populahs lues, - cum in ilia infcitia, atque etiain fuperftirione hominum, nihil pifatur, coherceretur, maxitnam turbam honainum fubinde tollebat.

Anno 139?. Glogouiac tanta fuft peftilentiæ Cæuida, vt fcti^ Pejîikntii batur,cxtin(fta efte fupra duo millia hominum. Annona? vero mira gr«««. Hit vilitas, Annotarunt facerdotes, medimnum tritici emtum Rb Annona ’Ife tribus groflis Glogouienfibus. Olyræ duobus, Auenæ vno, at(^ etiam quatuor numulis. Fuerunt tunc vero vfitati in his vrbi# tgt;tis Grofli Mifnenfes, infigniti cnGbus,

Godern anno mortuus eft Henricus Paffer,qui reliquit Glios quatuor, lohannem Venceslaum, Henricum Nonurn diâum Ra* pw mors er poldum, 8d Henricum Oecimum. Natu maximusplane voluit ft* iungiâ fratribus, illi datum eft territorium Saganenft, quod hoc modo à GlogouienG ditione auulfuum eft,ôlt;r cccpit habere nomen cZ^onfli* peculiaris ducatus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tuitur.

Freiftadq longO tempore Gmuî vixeriint tres fratres, Gctit ftendunt literæ cditæ fub nomine Principum iuniorum ftriptæ lin^ gua germanica, Cœpit autem vfus Germanicæ fcriptionis fub Carolo Quarto,paucis annis ante fub Henrico Tertio amp;nbsp;Glqs ei* *18. Et vt extet teftimonium vetuftæ Gftiplicitatis,amp; reélitudinis, Hbtjcio formulam ex antiquis literis GlogouienGbus, Tale igitur «ft exordium monumenti frtripti anno 1373, Glopouiæ, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcripturlt;e

(en dürfte« vnfer^^naliigen.ç^t’tt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^.vn^q«nfî

goftlic^er milbi^cä^omifc^en Äeifer^/ allen werten mtÇrer Ve^ Kei(^^ ! vnï) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'Genien ! ete.

Anno 1401. exufti* funt ludæi Glogouiæ, qui didi funt cifle contumelia panem confecratum in miiTa Pontifîcia : tabula rci gcftæ pendet in templo Glogouicnfi. Pauld ante annum Chrift* quadringentefimum Venceslaus Bohemiæ Rex mediam partem Glogouiæ attribuit Boleslao Duci Tcichinenfijquem ob fidem virtutem diligebat, Tenuerunt ifti Principes Glogouiam ad am nos ferme ocîloginta, habitarunt in arce,amp; pauld póft etiam adepti funt Guram vniuerfam, Principibus vero Olfnicenfibus tota Sti* nauiadata fuit*

Anno Î406. Glogouiæmagnum fuit incendium in fuburbio flumentano. Conflagrauit longa platea, quæ nominatur lapidea, tota area, vbi funt cafæ pifcatorum. Anno 1412,, rurfus per bien* nium tota Silefia fuit lue infedla» Anno 1414» Venceslaus Glo*

gouienfis militauit régi VJadislao Polono contra Prutenos, in bel* lo quod nominatum eft famelicum.

Gubernatio fuit penes Henricum Decimum, qui pauló poft duorum fratrum fuit hæres : Venceslao affignata fuerat Crofna ilia vicinia, fed cum in ea vrbe incautè tratftaret machinam belli* cam,ab'ea difterptus eft. Henricus Rapoldus,cum aliquamdiu mi* li taflet in Bohemia,profedus eft in Daniam ad regem,ibicß mortu* US eft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Hcnricui De* Hcnricus Dccimus fucrat vocatus ad pofteftionem Epifcopa* «wK Pm* fyg VratisIauienGs, quia amabatur propter morum pietatem ceppotens, pjaçj'jjj-afgm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoc rcpudiauit. Fuit potentiflimus intef

omnes Principes Silefiæ fui temporis , amp;nbsp;compleólebatur tunC Ducatus Glogouienfis,mediam partem Glogouiæ,Frciftadium, Sprottam,Grunbergam, ZuIichium,Suibufium, Crolham,06 pt«* terea oppidula minora multa, arces^.

Anno 1420.quoSigifmundus CæfarvenitVratislauianiî Dominicæ AfcenfionistotaGlogouia conflagrauii? ‘ præter monafterium fodalium Dominici : Princeps habitauit Ftc** ftadq, fub quo oppidum illud floruit.

Annoï426. fatftÜbw eft initium deprædationumHuflîtica* • rum in Silefiajfcdillæ non peruenerunt in ducatum Glogouiem fem,quiâ magna erat potentia Henrici Ducis, amp;nbsp;ipfè non irritabat j^f^^-pç^-^Bohemos. Quia metuebatfratrcm, hominem malum St turbukn* wfœdm cum tum,fecit fccdus cum Biberftenrjs, qui tune erant potentes» Biberfteniji.

Terricmotus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Anno 1433. tota Sîlefla lcribitur eftè conculfa terræmotu, qui

Anno 1433. die lacobifilqZebedæi, qui tunc erat Domini* cus,amp; dicatus recordationi confecrationistemplipifrœcialis,dum Glogouid rur populus i^edat milTam, tota Glogouia igné peri}t,prîrtercoenobi* fat pent'm* um fratrum S. Francifei. Magnas igitur op«K»eibÉuiflècalamita* cendio. tcshuius vrbis,quætotiesinterht. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’•

Teftantur etiam hiftoriæ multum maß omnibus temporibus accidifle fubthcacrids miffis, cum Deus puniret idolatriam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caufant

dem annoexdtatum eft bellum Polonicum, cum Poloni conatenf'^^ turdeflo Alberto Auftriaco ,Sigifmundi genero, collocate in re^ gnum Bohemiac Cafimirum, Vladislai Regis fratrem.

Anno 143 9. menfe lanuario, manus quædam ptædonum Polonicorum inuaCit oram SuibuGenfem. T anta fuit virtus ciuium agreftium,vt eueftigio obuiam irenthoftibus, quos circumuen# polonoj. tosinfyluis iugularunt,capitaneis præcipuis captis.lnterfedifunt exPolonis fupra xro. Mortuus eft eoanno IohannesSaganenGs Henrid frater, vir malus 8ó Tyrannus. Scribitur coniugem fuam, quæfuitGlia LandgrautiThuringiæ,calcaribusper agitafle, g.ncnfisfcL eamqi cum duabus Gliabus ÔC tribus filins domo eiecit. Abbati Sa* krd er nwrf. ganenG eruit oculos,ólt; practerea in multos alios feuqt.

Diciturfamiliari fermone fæpemultumcg dixine,non femo* ïiturum, priufquam turris SaganenGs ceddiflet, lila ipfa turris ce^» ciditeodem anno, die louis antecedenteOrgiaBacchi,ibi Princeps accipiens omen, peccata fua deplorare cœpit, öó poft Pafcha mors» tuus eft» nbsp;nbsp;Reliquit fuperftites quauior filios ,Venceslaum, Ro*

Anno 1441» VartebergaoppidumagriPreiftadienGstoturn vdrtcBcrgx tonflaorauit» Puit eo anno paraccus GlogouienGs, vir pie liberalis Sc diu«, qui celebratur ob virtutem. Nïaluit opes fuas collocate wcendio. invfuspios quàm in luxum. Adiutus abalteroduehocannoint» GiogoMîenjîs ftituitin fuo templo facellum , vbi decantati voluit religiofas can* pitrœci pW tioncs de Paffione Chrifti. 'TabulæinataillaadftatuamChriftigt;‘te«l‘t‘lt;^« crucifixi infetipGt hos rythmos : V t viuant morior,non eft dileélio maior,Pellicanus vocot,pro pullis fcindot^

Anno deinde dedmooftauo poft accetGuit alios praesbyte^ tos, illis^ alimoniam de fuo conftituit, qui in altero facello fona* Glogottietv-rent cantum debeata vir gine,fcd ille magis eft fupetftitiofus. Nam fes. cvwn videret à facerdotibus maioribus ^cgligi diuinam, hoc modo putabat fc mederi aliquantum pofte ptofanitatibominum. In teftamento aftignauit ayreos ttecentos duitati, ex qua pecunia fculpcretur tabula, quac collocata fuit in altare rempli praccipuum. Legauii etianvfummam peeuniac ivA vfus publiées, qua eanales SC aquaeduftuspet ciruitatcmttaducerentur. Quac omnia cum Gnt in* dicia voluntatis boneftac, mcrcniur approbationcmjuotflenillius imUi

Ahtto 14 4 2., fuit Glogouiæ mccndium in plataca ludæoriti^ »ägogaGloa die S. Marei,populus vfusea occafione domos ludæorumdift* r^f«r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fynagogam eorum euertit»

M.argAritlt;iCi Aniio 14 4 7. Glogouiam venit die S. Dorothea? Margarita lienlisfuitCilienGs, nupra VladislaoTefchinenfi amp;nbsp;Glogouienfi, qui hifç^ fecit Vratislauien^bus, quod fupplicio capitisafte^ 'ciftent Haftenheimerum Auftriacum. Sedata fuit controuerfia

tnennio poft ab Epifcopo. Ipfa autem domina fuit fapicntiorS^ mch'orjman'to, Rurftjs eo anno platea lapidea fuburbrj frumenta«* rij exufta eft.

2^nno 145*3. Glogouiæ fueruntmotuslèdition, AduerfatuJ fuerat tribui fullonum Conful in parte ciuitatisjquæ parebat rico, eoscß ad Principem detulerat , ibi tribuni amp;nbsp;focrj ipforum Confulem oppreftum per vim necarunt. Nomen eiusfuit GeoP gius Schillingius. Seditiofi recepti funtinccenobium Domini^

Ro(/o/pl7«lt; Anno ftquenti poft nobilitas Si le fia iuit militatum in Pruffi* Sagänenßsui- äm aduerfus Cafimirum Polonicum : duxerunt ordines duo PHn* in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Saganenfes, Rodulphus Sc Balthafar : prælium commifTuni

eft I ^.Septembris ad oppidum Cunizum, Exiguum agmê Germa* norum grandcm cxercitum*Polonorum profligauit, Rodolphus in acie cecidit, fed Balthafar pugnam reftituit,amp; fuit vicftor : capW funt fupra 4000. curruurn, impedimenta omnis generis,

G«r/opp/gt; Anno 145*7. quo Pragæmortuuseft Ladislaus Rex, 6, Se^ Gura vniuerfum vna cum templo conflagrauit» polcouicium Eodem anno 16. Martij oppidum Polcouicium etiam totum incem eppidum dio ähfumtum eti, iicut ex limili calamitaterurfus anno 1704. confldgrat. Juli) intevijt.

sigifmundiit Anno 14 78. 24. Decembris Freiftadij deceftit Sigifmundus, frdiladitnfis Henrici Principis filius, iuuenisannorum xg,

»wifKr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hoc tempore coepit diftenfio in Silefia propter eledionem

Georgij PodiebrachijLVladislaus Glogouienfis conftanter tueba* u^nriau rgt;elt;- tur partes Georgij. iWenricus Princeps fapiens principio noluit rccfpjt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eleéîionem, tandem cum videret Georgium confit*

gX^^**”**^^*uiationcm regni impetrafleîi Cæfare, acquieuit,amp; cæterisetiam fuit autor,ne amplius reluclarentur.Multos quidem autoritas tan* ti Principis mouit, foli V^ratislauienfès manferunt in fententia, èC bellum quara imperium Georgij pati maluerunt.

Anno 1479. oppugnauiteos cuija alijs Vladislaus Glogoui* cnfis,fed cumin prælio glandefeopeti elîètpercuflbs,delatuseft Glogouiam, vbi integrum pene quadriennium d^ubuit,8lt; nullo relido hærede mortuus eft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Aftno t4t»2. 15*. Maij ingreftus eft Glogouiam Rex Georlt;» gius cum comitatu equitum 2000. fecutus m Regeçi inter alios Principes Henricus Freiftadienfîs, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Die is.MafjGlogouiam vcnitCafimirus PoloniæRex,diigt;’^ xit fecum équités yooo. Ccrtarunt reges fplendore nbsp;pompa,fed

Georgius fuit fuperatus. Cafimirus dedudlus eft in arcem,Georgt;s ' gius diuertit in curia vrbana. Magnifico conuiuioexcepitCaGmi# '* rus Georgium, eumcg luxu 8c oftcntatione ita terruit, vt ipfe Polo« numadfuasepulasinuitarenonayderct. Éancitum eftfocdus inter Reges, cum animi interea pleni eftent odiorum, Fuerunt vna dies nouem.

Anno 1463. legato Pontificio,qui erat ArcbiepifcopusGlogoMîenfeî . Cretenfi8,emerunt iftac ciuitates rccentem cultum: permifit ipfis le» gatus,vt fingulis diebus quintis panem confccratum cum'theatnca ajj« pompa in coemiterio vrbis geftarent. Adeo ftultitia Humana Dia» gito Pontifie bolus abutitur ad cumulandaidola. Vt vero Paulus inquit, Corin» tbios morbis amp;nbsp;morte fuifte punitos propter profanationem facræ cœnæxitaeueftigiopœnæapudnoftrosfccutacfunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pcflHeniite

Nam anno proximo poft,inaudita lues fæuqt in totabac vici» contdgwundê nia, propagata exMifnia. Et c|uidemratione atcgexpcrientiacer»quot;£^™‘^“^ turneft,periculolTima contagia peftifera bis locisefteea,quæcx Mifnia, regione nobis Auftrali,buc dcfcruntur. Glogouiac fæpe vno die extinsfti funt homines 6 3. interdum plures. Graftatafuita medio menfis Augufti vfcg ad initiun^Decembris.

Anno 146?. Maroarita Cilicnfis vidua extruxit nouum mo* nafterium, in fuburbio prope arcem in colle editiori, in quod col# locauitfratres obferuantes, quos ante annosduodecim in Silefiam 4 MdrgariM adduxeratCapiftranusltalus ,animalianonbona. Anno 1467. Cilienfe. fuerunt turbæbellicæ in agro Frciftadienfi.

Iohannes P ribufienfis tua bona decoxer at,Só appctebat Saganu, cp tenebant duo fratres,V enceslaus Si ßalthafar,cum fororibus.ln# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipf*^ defendebattinuadit i gitur Saganum,Si vrbem in fuam

, uienfibus,ab illis impetrat milites quadringentos,properat do# i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inum,8iputatfe fratrem inopinato oppre^rum. Sed ille præmo#

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nitus de fuo periculo, iam vigilabat £lt; erat in armis. Balthafar nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;py'«

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tur,diffldens fuis copies,defte^it ex itinere Freiftadium,vt patruum nbsp;nbsp;nbsp;jVdtrern

Principe m de auxilqs interpellaret. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bditbaprctw.

qui tunc fuit diesDtinæ, prope vrbem Freiftadienfcm profligauit, Ademta funt militibus Vfatislauienfibus arma Si impedimenta, eofqj fpoliatos nudoscçdomum remifit. EpilcopusVratislauienfis re» offenfus iniufticia Iohannis,fulmen facrum in ipfum emifit, quod tunditwr ab tarnen ipfe derifin Ideo Henricus Freiftadienfis excogitauit fulrnen cfficacius, armauit fuos, is.Oftobris acccffit adSaganum, coegit lohannenv cedcre^be,promittere pacem,SiSaganumreftituerc

fratri. » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Verum jfta fuerunt initia maiorum motuurnjquipoftea orti Kcnricincci^ funt» Vndecimo die Nouembris proxiniè poft,optimus Princeps, wi mors ZT fapientia, virtute dementia excellens, Freiftadrj moritur. Rcti” * neatmemonam Principis buiusFreiftadium,quod necexpertum eftjnec fortaiîis experietur fimilem dominum. Verèhocdeipfo prædicare noftra patriapoteft,^T^f w» Erattanquam propitius pater. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Succeflit ipfi vnicus filius Henricus Vndecimus,bonitatepatrt non inferior,fed ingenioôô corpore imbecillior. Anna filianupfit domino Rofenbergio Bohemio. Elizabeth vixitapud fratrem, Si . dicitur habitalTe in vrbe. Hoc anno rurfus fæunt hic peftilentia: contagia allata dTe dicuntur ex Auftria : plura fuerunt funera in pagis quàm in vrbibus. Henricus nouus Princeps fuit Vratisla* uiac in conuentu,amp; ibi adduci fepaflus fuit ad rem non bonam.

A,nno enim 1408. motus facerdotibus,qui execrabantuf Ketvriciulti= Georoium Regem, mifit auxilia colleda ex fua ditione ciuitatibus nnttiriB’o‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuperioris: ilia multitudo imperitainuafitBohemiam,ôi

hemii. ' gfauiter cæfa eft, Multum detrimenti acceperunt ciuitates Frd*’ ftadium amp;nbsp;Glogouia.

Anno i4ö9.cum Matthias Rex Vratislauia domum redicns inMorauia cepiiTet Vidorinum Georgi) filium, venit in Silefiam Henricus Monfterbergenßs,frater Vidorini,eamlt;5 crudeliter va*“ ftauit. Videbatur is etiam im minere ducatui Glogouienfi.lèd Hen^ ricusfubitocomparatis auxili)s profedus eft ad Lubenam vfqu^j 8^ ita terruit Henricum Monfterbergenlem,vt copias alio duceretj Sc hoe modo ducatum fuum incolumem feruauit.

AnniKcalidiß nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Maiores noftri annotauerunt, conftitutionem anni feptuage^

fimiK er fico fimi primi, quæ fuit calidilïima SC iicciffima. Sexto Martij appa^ (ißtmuf. ruerunt Violæ. LDie Baptiftæ inforo Glogouienfi poma amp;pyt^ recentia fuerunt venalia: meffis finita fuit ante ferias Apoftolorutn Petriamp;Pauli. Sub^î^dium menfis Decembris adhuc floresin * campisconfpedifunt. Hoc veto anno 8d fequenti fulièrunt Co* metæ, Menfe Septembri ex hoc ducatu amp;nbsp;reliqua vicinia confcripti funt équités quadringenti dudore Abrahamo Donauienfe amp;;Io* ^hanne Leftio ex mandato Cafimiri Regis Poloniæ. Milîî funt cum Cafimiro filioin Hungariam. Redierunt amiflîsequisô^ finefti* pendio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

ioÎ74/iHwPn» Annus 14:^2,. fuit infcclixducatuiSaganenfi. IohannesPri* lufien/is cij= buficnfis Tyrannus defierat metuere Henricum Fre^adienfem pa* cit er necdt truum,ideo anno 147 o.rurfus fuerat minatus beHum fratribus,qui frdtremfuum. placaueiwnt eum data pecunia,quam fingulis annis*ex Prufiîaô^ Dania folebantaccipere. Ipièiuit militatum îcTRegem Mathiam, vt conciliaret fibi patronum potentem* Hoc anno quarto Mat) collegit

colkgit prædones exteros, ÔC armauit fuam multitudmcm rufti* cam oppidanos, ifta manu oppugnauitSaganum»

BaIthafarPrinceps,qui S^ipfeerat virmilitaris aliquamdiu fuftinuit obßdionem. Sed Iohannes fèptimo Mat), quo,co anno celt; Jebrata fuit memon'a triumphi filrj Dei afcendentis in cœlum, conlt; iedt ex machinis in v-rbem faces ignita tela, vndc teda concepe«» runtflammam, amp;nbsp;tota ciuitas vn.^ cum tempio amp;nbsp;magna monaftelt;s rq parte, in quod ciues bona fua congfcfTcrantjexufta eft. Balthafar inarccjpaucos diesadhuc fedéfendit» Dedidit arcem 10. Mat), quod erat pridie Pentecoftes.

Crudelis frater etiam contra fidem datam fratrem vindum duxit Pribufium in vicinum oppidum,cum(^ in tetram turrim con« iccit, vbi fqualorc careen's amp;nbsp;morbo pauld póft interijt. Sepultus eftSagani 15'. Jultj. Coniunx ipfius,quæ fuit filia DucisTefchinen« Os, in exilium leuiro impio pulfa eft» Commorata eft ea Glogo* uiæ per aliquot ftptimanas, poft mortem mariti deinde redijt ad patrem.

Iohannes perpetrato hoc fcelere, cum metueretodia reliquæ SilcGæ , totum ducatum vendidit Principibus Saxoniæ fratribus, catumSägn» Ernefto 8^ Alberto, Fuit ipfe Drefdæ menfe Decembri, precium fuit yjooo, aureorum Hungaricorutîi, VenceslaofratriJohannis Principes ex fumma ifta exoluerunt aureos z i o o. qui deinde in ho« uefto ocio omnibus carus obbonitatem amp;nbsp;virtutem Vratislauiae confenuit. Tribus fororibus fingulis milleaureosnumerarunt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Rdiquum promiferunt lohanni poft triennium, vbi prius affen« fum Regis Mathiæ impetraffet,

Nobilitas Sc oppida iurarunt eodem menie in verba Princi« fuit pum,qui eó miiêrant fuos legatos. Ita Saganum,quod olim fuit ter# tranquiaum ritoriumducatus Glogouienfis,peruenitinmanus DucumSaxo# erfa-lixfub niae: manfit in eorum poteftate annos rz. fuitlt;^ gubernatio horum Principum falutaris Sgt;C foclixifti ditioni. bella 8^ calamitates, quæ pauló póft rcliquam Silefiam, 8^ in^rimis ducatum Glogo# uicnfem duriter oppreffcrunt, prudentia 8d virtute Principum Sa« i ganum non attigerunt»

Rccuperauit ditionem eandem par tranfadionem ab EIclt;fto« rcSaxoniæ Mauricio,anno ir49. potentiffimusCæfar Ferdinan# ^usjcuinunc nomine Cæl^ris præeft Sigefridus Promicius Baro liber dominus SorauienGs, pietate in Deum bi virtutibiis heroicis ornatiffimus^ Menfe lulio eiufdem æftatis Henrico FreiftadienG deiponfata ciF Barbara Glia Alberti Eledoris BrandeburgenGs, puella annoPum feptem. Fuit conftitutum, vt traderetur ipG poft quinquennjum. I^nfc odobri publice funt fada fponfalia.

Badem æfiatc in hoc Ducatu magna fuit lis de moneta. Supe^ riori anno ex dccreto conuentus prouincialis ciuitas VratisIauK cnlîs mutaucrat monetam, cudcbat nu mulos, quorum oô:oniva^ lerent vfitato groiTo Mifnenß, cuiusinlîgne funt gladij, duodeni veroæftimarenturgroffo Silcfio, quem album nominamus,rurfus (cni grolTo aibo medio,qui rcfp^mdct cruciatis Germanicis. Hæc ratio tandem præualuit» Sed cum ciuirates Glogouienfês imitari vellent hancconftitutionem,non fucceffît.

Aureus Hungaricus, ciiius precium lam tune iudicabatur ni* Glego» mium cre(cere,iubebatur valere albis groflîs quadraginta : amp;nbsp;groff ttienfi. ß enfiferi,qui exiftimabantur efle minus probi, excludebantun Edebantur Glogouiæ amp;nbsp;Freiftadqnoui numuli,amp; tertio Augufti Dumuli veteres, quorum duodeni æquabant grofîum enfiferum, edidlo tollcbantur» Verum,cum preciaomniumrerumerefee* rent, populus concurrebat, petebat rem numariam relinqui priori in locojôd iam omnia Ipedabant ad lèditioncm»

Poft varias autem adiones, cum Princeps fæpe autoritatem fuam fruftra interpofuiftèt, menfe Septembri negocium fuit fu* fpenfum, amp;nbsp;veteres numuli ip vfum recepti. Excogitatum eft ve* dtigal noiîum frumenti,ex quo ciuitatibus fada cftcompenfatio annotarunt,inillo fremitu populi iadatos dXT hos rythmos, ©a ©Icgcr Wot ! ter Sfnpfütfv Giogouienfiî, bcf ©ptctfa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;en fnrrct

Glogoufane^ Ciuitas Glogouienßs,aftèntiente Henrico Principe,eodetn K4J inflituit anno inftituit mercatum annuum hybernum fubfefto D. Andre«» nundmM. Anno 14 73. 4.Ianuari) Rodulphus Epifeopus Vratislauienfis, legatus Pontificius, primo venit Glogouiam,amp; ne nihil ageret, wôuenitGio^ confecrauit fuomore templum Monachorum inftituti Bernhar* gouiam. dini poft arcem.

cl ou'e r Node, quæ ante^ftît diem feftum, quo cclebratur memoria te^hrwLi. Chrifti infantis geftati àmatre in templum, columna lapidea in tcmplo maximo corruit, cum qua tres proximætcftudinesingenti cum fragore funt collapfæ. nbsp;nbsp;Oppreftîfuiftentmultihomines,fl

hoc accidiflctdiefequcnti.» Fuit omen denuncians huic Reipubli* cac cuerfionem, amp;nbsp;inprimis interitum Senatus.

sprotta périt Pridie diei S. Margaritæ hora matutina odaua oppidum »«««410. nbsp;nbsp;Sprotta totum conflagrauit cum monafterio amp;nbsp;temDlo,arx non cft

i|^Ccanonem 8lt;f fèriem bellijquod geffit Matbias cum Rege Po* '^lonico pâtre amp;nbsp;filio, retulimus in parte fcripti fuperiorû Hic mentionem faciemiis folum eorum, quæ attigerunt hune ducatum*

Mandante Rege Mathia, lôhannes Saganenfis exul Iponta* neus confcripfit Stinauiæ ex Silefia équités ter mille, pedites to* tidcm, præfecit huic exercitui dudlorem, virumreimilitarisperi* rum,Melchiorem Lôbelium: is. die Marti),anno i474*tranGe* runt flumen Stinauiæ,progreiTi per agrum Gurenfem, 2.0. die men* fis ilIiusoppugnaruntFraunftadium,oppidum ditionisPolonicæ : xcUnnesies per quadriduum excitata fuerunt in eo incendia^ diuerfis in locis, uaflat pok» fed tarnen ciues vrbem non dediderunt,

Totum autem agrum vicinum,fcedc diripuerunt,8^ exulïèrunt boftes, proceflerunt in loca Poloniac interiora, omnia ferro flamma, furfum 5gt;C deorfum mifcentes, Confumti funt incedtjs fu* pra (5oogt; pagi amp;vici : Palatini Polonici contraxerunt agmen duodecim millium militum tumultuariorum,verum non funtaufî præliari cum bofte arrais amp;nbsp;bombardis optime inftrudo,

Dum veró ita circumfcrt flammas lobannes, in oppido Ki* felio incenfo, præceps in iQnem fubterraneum, fuperiori contigna*

‘ nbsp;nbsp;1 r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ r \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contra Johan»

tionecorruente, lapluselt, erjpuit cum ex narnma, milereiam vltu# latum,quidam nobilis Freiftadienfis BulfuSjquem Princepspo* enfem. ftea pattern nominauit. In media flamma dicitur alta voce incla* jnafte opem Hcduigis cognatæ» Sub initium Aprilisdiuftuseft Stinauiamadfocrum,vt ibifanaretur.Nametiamcrusperfregerat» Lufit in eum populus tabbus Rythmis : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bannZ

Çaf fûr Dvv Âicfd nbsp;nbsp;nbsp;55îaiil Vf rbranV(gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hn.

Milites regreflt ex Polonia ,inbiabant collegio facerdotum Glogouiæ, vt ex ilia quaficcrta arcefubirrtR facerent excurflones inPoloniam, Sed Henricus Princeps,qui nibil fîdebatlohanni, ftatimfub initium Aprilis, de nocfte mißt præfecftos duos, Geot* gium Glaubifium Sc Melcbiorem Gurum, qui ex mandato Prin* eipis coëgerunt validum agmen ciuiugi amp;nbsp;agreftium ex vicinia, at’^fubito oportunis locis munitiones in collegio excitarunt. Poft* quam autem as» die Aprilis indidæfuerunt induciæinter Polo* nos amp;nbsp;SilefioSjdomum reuerfi funt. Exercitus autem Regius,qui in limite Poloniæ partim in pago Vilca, partim inSuufa defidebat, dilapfuscft..^ .

Vcrefwperioris anni Henrico, qui videbatur valetqdine elTc parum firma, fporrfa MarchicaCrofnam adducfta fuit,ipfiq3 fpon* focommeriaata,qui ifto anno cum ea concubuit,cum ætatis annum

decimum nondum expleflet: Sacerdotes fcripièrunt deillavfita» tum Canonem : Malicia fupplet ætatem.

Autumno recruduit bellum Polonicum* Miflî iunt Regc Mathia Fridericus Lignicenfis amp;nbsp;Stephanus Sepufienfis, pater lo* bannis VeidaniHungari,illis adiunxit ex fua nobilitate multos Henricus Freiftadienfis,dudore^afparo Nofticio. Venerunt Glo« gouiam 20. Odobris, ducebant fecum équités ièptingentos, inter quos erant multi Pannonf), amp;ducentos pedites, IntromÜTi fue* runt in ciuitatem, fed timide.

Mandauerat Rcx,vtiIIis tradcreturarx,vndeinuaderepof« ftnt Poloniam, fed hoc Margarita Cilienfis conftanter negauit. 27. Odobris propè pagum Beichau tranfieruntflumen, amp;fubito Mf/èricittw yjfa eft ardere tota ea Poloniæ ora, quam Iohannes reliqueratin* p^tur^sile^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8. die occuparunt oppidum amp;nbsp;arcem Mcfcricium,quod in

Calendis Nouembris. Fridericus L ignicenfis cum paucis do* mum recurrit, repreflTurus hoftesPolonos in fuo ducatu. lifdem diebus venitGlogouiam Melchior Löbelius Capitanius Regius, cum comitatu equitum quadringentorum, in vrbem non eft intro* mifliis, pagi facerdotum fuerunt prædæ equitibus, qui deinde in* grefli in Poloniam conièderunt Suibufq, vt inde Regionem depo* pularentur. Agmen Stephani Hungari manfitMefericn,amp;to* tum oppidum innammauit. Sedato bello arx eft reftituta Polonis ex pado. Collegio fumtu facerdotum impofuit mediocre præfi* dium Princeps,

Circa initium menfîs Februari) eiufdem anni mortuus eft Sti« nauiæ ibeer Iohannis Venceslaus Princeps, qui fuerat dominus loci annos viginti duos. Menlè Martio oppidum Neuftadium propc Freiftadium totum conflagrauit. Hyeme huiusanni afleri« ptus eft collegio facerdotum fuperiorum Iohannes Dobergaftius Freiftadienfls patruus auiæpaternæloachimiCuræi.

lob^inerDo^ Habet laudcm ingeni), S^amauit ftudia Mathematum» icrgdftiut Duosnepotesex fratrc, lohanncm amp;Martinum aluit in Acade« rrcj/ d lenjtt. Colonienfi, ea ratione, vt, cum in ftudijs profeciflent, alterni’ vicibus in fcholis alter docg*et, Si illis reditibus fratrem in Acade*

mia fuftentaret. Fuit ingenio magno Iohannes, amp;nbsp;Celebris ob do« Kdrtmut Do drinam illa ætatc, fed Coloniseimmatura morte deceflît. Marti* nus autem vir dodrinæ non mediocris Si vitæ laudatæ, poftea floruit Cracouiæ , adeptus laudem oratoriam in religione Pon« tificia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Anrio 14 77. poft PafchajGIogouiæ,(pedante l-ienrico Prin« cipe,duello deccrtarunt duo nobilcs in circo, Bofuius Si Bernhar* dus Nofticius, qui fuit vidus, amp;nbsp;vitam ab altero impet?Suit, Pon« tifex

tifexhvmc annum habuit pro ïubilæo multi homines ex ciuita* tibusiftisRomamprofedifunt,inter quos fuit Fridericus Lignin

Fx mandato Regis fancita eft moneta Vr atislauienOs, pri « orabolita,populus tarnen diureludatuseft. Pontifexetiam mißt bis ciuitatibus hundinas indulgentiarum domum, amp;nbsp;auexcrunt quæftores ipfius exhacciuitate vitra feptingentos aureosHunga* MoneM vrlt;» ricos, Menfc Septembri conflagrauit oppidum Beuthen,tcmplum tarnen manfit incolume.

Hadenus fuit mediocris fcelicitasharum vrbium, fed proxi* mis'annis viginti poft magnis fludibus calamitatum obrutæ funt, itavt pene ex toto conciderent. Initium acrumnarum fuit mors HenriciPrincipis modeftiamp;iufti,qui anno 1476. ii.Februarq, qui erat dies louis antecedens fefta Bacchi ,Freiftadi} mortuuseft. Nullam rcliquit fobolem Heinricus, necç coniunx Barbara egrefta Henri« ulti» erat annum ætatis duodecirnum,cui,cum lohannem propter ferita* mi mors cr tern amp;nbsp;iniufticiam odiftet, vniuerfam fuam ditionem legauerat. tejlowntttw.

Vtverovniuerfac huic biftoriæ lucem addamus, déficiente iam ftirpe,pingo Genealogiam Principum Glogouienfium.

r I E N S I F M. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

; Vladislaus Secundus EthnarchaPoloniæ,cxul,natus ; j ex familia Regia, cui ex tranfadione fuit promifla Silefia à fratribus, quam tarnen ipfe non eft ad« eptus. Diftributa eft Silefia inter filios huius Via« , ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dislai anno 116 3. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

TAi^slaus PrincepsSilefiæ Boleslaus Procerus, Conradus L fuperioris, dominus Du« DuxVratislauiæ Si Loripesdidus, caiuum Opolienfis, Rati« Lignicq , rr.ortuo dux Glogouiæ; borienfis, Tefchinenfis* demum fratre etiam Sagani , Croft Stirps eius extinda fuit Glogouiæ. Hafcuit n3c,dcceflit fine circa annum Cbrifti ixro. duas coniuges. libcris» Si modo Dugloffo credft

Henricus Sextus, Henricus Septimus, Henricus OôtauuSjPaiïèr, - Senior didlus Salt; Rapoldus , Glogo* Freiftadieniis amp;nbsp;Sprotten* ganenGsamp;CroG uienfismortuusfine fis,mortuis fratrib^ etiam nenfis, non reli* hærede, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Glogouienfis Sf Saganen*

quit fobokm, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fis, decefiït anno 13 9 ?♦

Henricus No* Henricus Decimus, nuSjRapoldus dominus totius Du* didus, mortu* catus Glogouienfis, us in Dania» nbsp;nbsp;Coniunx Heduigis

o mortuus anno 1467» Henricus Vndecimus, Gio* gouienfis, coniunx Barbara Brandeburgica moritur fine liberis,anno i47lt;gt;»

I7Xtinâ;o Principe,die 27. Februari),qtii ca^nno erat is, quo Pon* ^tifietj folent cinerern fpargere in capita,fuit conuentus ordinurtl ducatus FreiftadrjjSd in illo mœrore amp;nbsp;metu omnium,fuerunt pro* pofitac deliberationes de ftatu publico» Auditæ funt legationes ? tnultorum Principum, qui omnes petebant ducatum,

Primo locopræfedi Regis Mathiæcommcmorabant,duca* Glogouienßs tum morte Henrici, qui non reliquiflet fobolem,redijllè ad regem, ducaïuiugc,(^ totiusprouinciæ dominum. Secundo legati Marchici allegabant teftamentü mortui Principis,qui totum territorium coniugi fuævi* duæ affîgnalïft.Tertio Vladislaus Bohemus vrgebat fuû ius,qùod fc pro legitiftîo Rege Bohemia:, ratione accepta: corona* gereret» Quarto lo^nnes Saganenfis proponebat iura agnationis in fui^äef* fionem, quod Henricus fuilïèt frater fuus patruelis, ideo æquûelle (ûi haberi rationem» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ordines

Ordines rc deliberata prudentpr refponderunt, feCç difcepw* tionem hanc æquo Si legitimo permifli.irosiudici’o,amp;habituros pro domino ilium, quem leges domtnan'iuberent, Interea vifum eft, iuftum efle, vt vidua ante cognitionem maneret in poITeflionc ducatus: atcß ita poft paucos dies gubernator fupremus â Marchio^ nenominatus eft dominus Schencius, qui magiftratum vrbanum in ciuitatibus conftituit. Sed ft obfuit caufæ fui domini, Accufa^ batur propter fupcrbiam, qua? in ipfo maior fuit,quâm in Principe mortuojviro placidiftimo èC humaniftimo.

Die ^2. Marti) Rodulphus Epiftopus Vratislauienfisacccf' fit ad Glogouiam eo confilio, ficut conftabat,vc ciuitati perfua^ deret imperium Regis Mathiæ* Etfi autem ipIcjVt callide propo' fitum fuum tegeret, plures ed miferat, qui ordines facros ibi efient accepturi: tarnen præfedi ciuitacis mandarunt Senatui, ne ipfum in vrbem reciperent.

Fuit hoc denunciatumEpifcopo,quipetebat,vtcumcomith bus ocfto, vel fex paterentur^adire ipfum collegium, amp;nbsp;in fuam au* lam diuertere : verum etiam hoc fuit negatum. Pernocftauit ipit'J*' fremens ira in babitarione Cruciferorum in fuburbio Nofocomfjj mane aliquos initiauit facris, ôd finita mifta, cum nihil cibi guftafi fet, Vratislauiam redijtjfulmen excommunicationis in omnem ma* giftratum ciuitatis torfit. • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,,

Erat hoc Dominico die Palmarum, amp;nbsp;feptimana ian(fta,id«o valde laboratum eft de reconciliatione* Placatus eft tandem Epifcopus mulda aureorum Hungaricorum id» amp;nbsp;rurfus ciui* tati vfumfacrorum permifit» Sacerdotes fcripferunt, Deumexd* tato bello Glogouienfi puniuifTe hoc fcelus, ^Qod non fuit recepius Epiftopus.

lobannes Saganenfis fciebat fouere fecaufamnon valdcbo* nam. Quia olim difertc cautum erat,vt patri liberis nullum elTet ius in ducatu Glogouienfi, ÔC Henricus Decimusfolusfuerathæres fratrurn mortuoriïm,præterito Johanne, Præterea ipfe Iohannes, cum Saganum diftipiyiftct, nullum territorium in Silcfia polfide* bat, attj ideo fecundum leges ad has ciuitates vix poterat habere ac* ceftum.

Confugitvero ad Mathiam,qu{ legibusarmiseratvalh dior. Is tunc parabat nuptias, præuidebat bellum Auftriacum,

ducatus Gloa amabat etiam Iohannem,tjuiipfi operam egregiam contra Polo* Mdthid^ nauauerat, ideo huic conceftit, vt ducatum in fuam poteftatcm traduceret,ea(^ de re mandata ad Glogduicnfcs mifit : fed iam tune certapadainteruenerunt, Quia Rex ducatum illum deftinabatfi* liofuonaturalilohanniCoruino, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, V

Hæc confilia cum intelligeret Eledor ßrandepurgicus Ab bertus, quem Germanianominauit Achillem, pater Barbaræ,con* uertitfead Vladislaum,ölt; tandem poli longarntraAionemhæc fuit

fuit înuenta ratio, vt Barbara vidua nubcret VladislaoJpG^ loco dotis,ôi tanquam R.cgi Bohemiæ traderetur pofleffio Ducatus GlogouicnGs»

Aélum hoc fuit fubexitum Augufti: x6. Augufti conuocati fucrunt ordines Freiftadiu'm, fuerunt ibilegati Vladislai Mar* cbionis 5 quorum Principes erant ^enricus Dux Monftcrbergen* vLdwIrfo GsjCum quo nupta erat V rfula,filia EleCtoris Alberti,8^ Schencius, Regt, qui poftulabant iuramentum fidelitatis ab ordinibus. Eo die qui» dem perfici hoc non potuit, fed poftridiè curarunt cum certa con^ ditione,hoc nempe padlo î Promittimus fidelitatem ÔC obedientû am,Vladislao Bohemiæ Régi, marito noftræ dominæ, quatenus ipfa domina de iure in nos poteft habere imperium» In hanc fenten» liam etiam fuerunt confedæ litcræ» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Non multo poft Iohannes, qui nitebatur Mathia, Si fciebat GtogoKien/îs Vladislaumcfie fcgnem bellatorem,non amplius lege , fed armis ftatuit agere. Stinauiæ igitur magnas fpirans minas coegit exerci* tum equeftrem Si pedeftrem» Calendis Decembris ordines denuo legationerogauerunteum, vt ageret

miûuSjSi refponfum ipforum expeéiaret» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Septimo Decembris vocauit ordines Saganum î vbi cum prius de iure fuo quædam effet locutus,protulit literas MathiæRe^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;owu

gis,quibustribuebatur ipGpoffeffio Ducatus» Ordines multum patdrmw du« ancipites, in diuerfaftudia feindebantur, quia iam præuidebant MtimGlogo. bellum funeftum patriæ, 9. Decembris iurauit in verba eius tota nobilitas ducatus, Si ciuitas Glogouia fola,quam præ cæteris ode* rat Iohannes : reliquæ vero vrbes,quibus cara erat Barbara vidua, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;’

Iohannes nihil cunftatus, poftbiduum acceffit ad Sprotram armatus» Vrbs re deliberata elegit minus malum, aperuit ipG portas, Si promiGt obedientiam. Poftridie iuitEreiftadium,8i idem obtinuit» Sequenti die Grunbergæ, ipfum oppidum , præterea Zulichienfes Si SuibuGenfes eô vocati, potÄftati eins fe permife« tunt,

Hæccumfummaceleritateperfeciffet, 14.Decembris prope* crofna o«w« rauitCrofnam,fedeaiam eratmunita præGdio Marchionis.Co# iä«-nahatur Iohannes ab illis exprimerededjtionem’.per triduumin«^ ‘°”®* ftammauit ædiheia fuburbana,fed cum præGdiarq eum contem« nerent,reuerfus eft Sprottam.

Die Q.Ianuarq,anno *477. ordines conucneruntPreiftadq, collotuti funt per triduura, Si pafti funt inducias cumMarchione quot;nbsp;vflt;^ ad lerias Gi,eorgq. Tempöre induciarum Iohannes domi-cilium (uum c^llocauit Sprottam, Si occulte nobilitatem inLrvfa« tia inferiori,quæ parebat Marchioni, ad CotbuGum 8i Sprember* gam, conatusfeft Gbi conediare, fed fruftra.

Vixdum elapfis inducijs, Iohannes conuertit fê adbelluni» rreiftttdienßs'Tcncbatur præfidio Marchico arx Freiftadicnfis,illud ftatuiteij* ^rxcbfidetur £)jg Junæ fequenti ferias Dominicæ Aftenfionis venit Frei^ 4 4zwf. fjg« vrbsj quæ diligebat viduam, èi præterea prohibebatur a præfidio 5 non reccpiteum: receflit plenus furoris. Reuerfus eft poft ocftiduunijin ferijs Pentecodes armatus,ciuitas ipfiaperuil portas, fed arx exclufit eum,

Marchio Albertus jPrinceps nonfolum militaris, fedetiam prudens, nolebatrem cito deduci ad arma. Parcebatenim mifcris ciuibus, amp;nbsp;fpcrabat Mathiam facfturum quodclfetæquum jideo , fegniter oppofuit lè Johanni. Arcem Frciftadienfem muniuit præ* fidio militum folum fexaginta, quibuspræeratSigiJmundus Rolt; tebergius.

VJadislaus Bohemus promiferat fuæ Jponfæ auxilia Sc defen* fionem,amp;fub initiumMaiJ duplex agnien ex Bohemia emiferat, quod Glogouiam proficifceretur, fed vtrumcg infceliciter rem gcf* fit: Prius in ducatu Suidnicenfi exterritum armis incolarum,do* mum redijt t alterum,cum in Lufatia fuperiori fruftra ciuitatesali*

Brdi quas tcntaftèt, etiam dilapfum eft. Jpfè Vladislaus refpiciebat bd* fcriturdv^U- Auftriacum, iam eum affinitatis Marchiæ pccnitebat : atcg ita Barbaram fuam deferuit,amp; Cæfarem non défendit.

Die fexta poft Pentecoftenjpræfidiartj ciues Crofnenfes co* nati funt pulfo Johanne, foluere obfidionem arcis, verum hoe fru* ftrafuit:in reditu aliquotpagosagri Freiftadienfis amp;nbsp;Grunber* genfis inflammarunt.

Crofnenp* Je Brega, agri Glogouienfisjamp;'petiJtauxilia. Sequenti die,quierat feftus S. Trinitati, Glogouicnfes, qui multum formidabant iram Iohannis, miferuntipfiex oppidanispedites triginta,equitesi6.de* tinuiteos Frciftadq feptimanastres : ar. lunqde noefte venitinfub* urbium Glogouienfe,mane vix tandem exoratus d fenatu vtriufcp partis, vrbern ingrefluseft. AbijtindeCalendis Julq,collocutus fuit cum MargaritfCilicnfi, fed non obtinuit quod quærebat.

lotoff EpM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quarto lulq,'propcFrancofurfum,interceptuseft abequi*

fcopufiidueb tihus Iohannis Epifeopus Hauelburgenfis , dueftus fuit captiuus bergenfis lt;4*Sprottam,deinde menJ^ Octobri miftus eft Freiftadium,doncc pauràiohjn Martio anni fequentis foluit aureorum mille,amp; diinif* fus eft.

lobjrne/Mdr ’ Quinto luli) lohanncs Marchi(?AIbertifilius, miflusdpatre chio friißn cum mediocri excrcitu, venit Freiftadium : Caftra prope vrbem coH.if«r/ô/«e=pQfyj[^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;foluere nonpotuit: rnutL^ pauuaprælia

arelsFrafla’^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quibus plcris^ Silefi'i' fuerunt fupermres: fed pagi

dienfit. multi in terntorio Freiftadienfi amp;nbsp;Grunbergenfi d Marchicis fünt exufti *

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Die

amp; confcripfît milites ftipendio in bellum Marchicum, Eodem die, qui fuit Dominicus, Grunbergenfes conflixerunt cum Crofnenfis lt;^rofnen» bus, qui populabantur agros ipforum : vicfloria fuit penes Grum bergenfes. Interfecerunt viros 6o, cepcrunt viuos ij’o.

VItimo lulrj in oppidulo^ethania vna fuerunt Epiicopus Varadienfis,Iohannes,amp; Fridericus Lignicenfis,egeruntde pace inter lohannem Marchionem, pax non conuenit, fed rurfus di^: ^rdfidditnfii dæ fuerunt induciæ vfcßadfeftumGalli, hacconditione permiF fum eft, vt obfeflî ex arce egrederentur, G vero pax intra diétum diem conftitui non pofTetjpromiièrunt ijdem lè redituros in arcem, amp;nbsp;fortunam belli expedaturos.

Sicobfidio poft decimam ièptimanara eft fbluta, amp;nbsp;Marchio domumredrjt, 2.7. AuguftiIohannes,quem prioresfucceflusani« mauerant,ftatuit vrgere bellum contra pacfta, omnem nobilitatem vocauit Freiftadium,eam fibi denuodeuinxitiuramento,multos ex illis, quod putarentur fauifte Marchioni, afflixit acerbe,aliquos vero in gratiam recepit.

Die Iohannis interfedi, traduxit in fuam poteftatem Zuli«lt; jolannes oc, chium,8d pauld pdft Suibufium vrbem amp;arcem. as. Septembris z«/«» antefinem induciarum euocauit fudfe adexpeditionemNeuftadv um. Glogouia mifit ipfi équités quadraginta , pedites centum. Contraxit ftipendiarios niagno numero : prætergreflus Viadrum JohM/tesoc, obfedit arcem Beutenicium, vbi Bohemi erant in præfidio, qui re« lidis equis amp;nbsp;impedimeritis fugerunt* Adeptus eft Iohannes equos centum,arcem captaminflammauit.

Acceftît ad Crofnam, vaftauit fuburbia, proceftît viterius, Quinto Odobris venir ad Francofurtum, quam vrbem cum præj« fidio tenebat Marchio filius, is erupit, amp;nbsp;prope pontem conflixit curn lohanne improfperè,Marchiciin vrbem compulfifunt, capti lohMnes'ad funtsro. Vaftauit ædifîcia fuburbana, abegit armenta pecorum, extorfit pecuniam d vicis 8^ pagis hinc ind«b

Vrbs Francofurtenfis fidem fuam pro captiuis interpofuit, promifît numeraturam feCe lohanni aureorum 14000. aut captiuos omnes ad fefta Martini Sprottam mifluram. His rebus confedis, i7.Odobris domum redi]t,fuoslt;$ ditatos fpolfjs dimifit. zp. Odo# bris denuo nobilitatem Neuftadium Aiocauit, Die Martini Epilt; feopi, fecundum pada, Marchici Sprottæ fe fiftebant, diftribuit cos in carceres hinc inde per vrbes, quidam feipiôs redemerunt. Menfe vero Martio ciuitas Francofurtenfis numerauit pro reli* quis 8000. a^eorum, eos^ liberauit.

Eodei^anno node,quæ præcefiit diem Dominicas Afcenfio* opiduf cot» nis,oppidum Gura exceptis quadraginta ædiculis amp;nbsp;templo totum eonflagrauft. Iohannes hac æftateaflcripfitcollegioSacerdotum

ANNALES SILESIÆ* primariorum Opicium Colonem confiliarium fuum, cum^ dead magnamdignitatemeuexit*

Fuit is vir fax 80 peftis huius ditionis, proiedus in omneffe* flagitium* Die 18. Septcmbris prope Cvbenum oppiduluni tercifiiuntur in ducatu Glogouienfi, capti luntlegati Kegt],Doctor babianuso-insileßd. fcn'ba Reipub: Vratislauienfis â prædonibus : omnes Principes Silefiæjqui metuebant irarn Re^s,fecerunt diligentïflîmam inqui* fitionem,ne^ tarnen conftabat, quo duâi effent,

Vere anni fequentis emiflî funt ex carcerc arcis prope Sitta* niam, cum Vratislauienfis fcriba foluiffetaureostrecentos,Confia barius vero Regius lyoo. Sub initium veris anni 1478. rurfus fuit adum de concordia exmandato Regis inter MarchioncmS^ lohannem : fed fruftra. Quia Marchio irritatus, iam armabat fe contra hoftem,

Johjmet oc» Poft Pafcha milites lobannis tempore nundinarum per frau* cupdi Beha» occuparunt Belicium, Marchiæ oppidum, plenum bonarum 'Marchici^ return* Marchio re cognita obfedit oppidum fpacio trium fepti'* manarum, tandem iniecit ignem, quo ciuitas, fupellex amp;nbsp;equimi' litum omnes perierunt, Ipfi milites nudi fe Marchioni dediderunt, fuerunt numero 16 o.

Circa feftum Pentecoftfes rurfus conftitutæftintinduciævf? ad diem recordationis Bartholemæi Apoftoli, reddin' funt vtrim' que captiui, Sii. caufa tota permifïa eft arbitrio Regis Matthiæ. Sub medium mcnhs lunrj ipfe Iohannes ad Regem profedus eft, redijt 18. lulrj plenus bonæ ipei,quia ardentebello inter Mathiam amp;nbsp;farem,etiam Principes Germaniæ diftineri voluit hincindeM«*' thias,nc poflènt opiculari CxCari,

Primiildws Circa hoe tempusmortuuseft Glogouiæ Primislaus, Dux Prmccpsfcho TcCchinenGs , fcholafticus collegq GlogouienGs, Ói. gubernatot laßicits Gh» Margaritæ CilienGs : exuuias ipGus tribuit Princeps fcelerum fuo' miniftro Opicio. Margarita iam tunc metuebat lohannem, quem videbat dam tawtare luorum ciuium animos : ideo acceniuit • ’ Jeuirum CaGmirum Tefchinenfem, vt Gbi effet præGdio, Venit is cum magno comitatu Glogouiam r* Septembris»

Tertio die poft ab omnibus fubditis Margaritæ poftulauit iuramentum obedientiæ, * IpGautem hoe negarunt,vG tali excm caßmiru^ ùtionc, quod nondum effet hæres* Poftridie nobiles magiftra' Tefchmeißs vrbis vocauit in arcem,eos^ captiuos effe iuffit. Senatores delt;* turriminclußt.Sequent!dieaccerGuitciuesquofdamGura, ÿouuiifem. vt effent præGdio arci in ifto motu*

Venit interea Iohannes in vrbem,qui per fubs e^t de concor^ dia, atqj ita 11. Septembris iuratum eft CaGmiro vt tutor! in quin(| annos, Ipfe ante abitum mutauit magiftratum arcis vrbis, at(ß

Guram fuccefTitjVbi aliquandiu expcdauitjVt vidcret conatum lo# bannis* ao. Septembn's Iohannes denuo inchoauit bellum, arma* uit fuos fubditos amp;nbsp;ftipendiarios, accelîît ad Crofnam, x x. die in* flammauit pontem fluminis, vaftauit vineas, per dies feptem popu^ latus eft territorium Cotbufienfe, deinde ad Crofnam redijt* quot;nbsp;,

Intereasrogatusâ fuis, iuitftrancofurtum ad Marchionem, Johannis ex» fubfide publica. Sed nulla potuit fanciri pax. i o. Otftobris, curu Princeps ex caftris CrofnenGbus iuüTet Freiftadium, MarchioSi^ leGos,incautefegereutes,cum exercitu adortuseft.Commiflapu^ turiMatchi» gna Marchici magna ftrage Silefios fuperarunt, euaferunt pauci équités,pedites capci funt omnes,omnia arma amp;nbsp;impedimenta.

Captiui ducti funt Francofurtum, per totum autem quadriennium fæpe coadi funt illi fe ad mandatum Marchicorum hincinde.fifte« re, donee tandem prorfus pax fada eft.

Odobris die 16. venitad Glogouiam Selenus Bohemus,mif# Mathie Rex fus à Mathia cum turma equitum Pannoniorum is00. populati funt vicinos pagos, vbi habebant diuerforia fua.xó.Odobris Prin« sileßlt;i}n. cepsfubditos fuos ad armaexciuit: ConferipfitGlogouiæ ftipens diaries 300. SCconiunxitfecum Hungaris, Ingrefli funt Marchis ani,eam(^duriter vaftarunt, Ipft Pninceps cum fuis reuerfuseft fubinitiummenfisNouembris, ftipendiarq 14. die poft* Pannonrj diutius ibi hæferunt, amp;nbsp;vaftitatera in multis locis fecerunt,

Interea miierum hunc ducatum Iohannes etiam grauiftimis exadtionibusexhauriebat. Nam fub ferias fandorum Angelorum, ftngula capita in fua ditione, tarn hominum quâm brutorum grans nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gi*

diorurnexoIueruntipG fingulos groftbs Bohemicos,oues fîngulæ exatîi. groifuni medium. Sub finem Nouembris indixit aliam contribuas owfciM.

tionem,coëgit omnesfuosfubditos pendere marcam tricefimam fuarum facultatum, ita vt de mille darentur marcæ triginta tres Só paulû amplius, quod certe fuit graue.

Menfe tarnen Februario annt fequentis, cum milites ob non foluta ftipendia occupaffent oppidulaBeuthen 8d Neuftadium,il* lis etiam cogente Principe fatisfeceruntordines. Nobilitas contri* buit quatermille aureos, ciuitates bis mille, èC tarnen fuo fumtu fi* niulalebant milites in caftris ducis, bîæc onera tulcrunt maiores

’ioftri,quæ etiam noftrae ætati ,quamuis magis pecuniofæ,videlt; rentur intolerabilia. Sed 6ê inaudita tarnen tyrannis tandem mutas tionem public! ftatus attulit.

Anno^7?gt;. Mathiasinclinauit adpacem,amp;fuaincipicbat patefacere conGlia. Miferat ad eum Iohannes legationem menfe Februario Menie veroAprili venerunt^ Rege E e if)

ANNALES S I L G S lÆ dslauienßs orator Pontifîcius, adluri cum Marchione de pace, quæ tarnen tunc non conuenit. Selenus cum Pannonrjs deferta Marchia tranftjt in vicinam Lufatiam, deinde in Silefiam monta* nam,amp; paflim multos concuffit* Ademit aliquot oppida Conrado Albo OlfniccnGjpropterea quod mortuofratretotum Ducatun^ vendere volebat Principibus Saxoniæ inuito Mathia.

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘Pacificatio belli Marchici reiccfla fuit ad cognitionem Ma^

uit infuum tbisEjCuius animum iam callebat Marchio, Iohannes vitro citro^ eonfiliariwm, mifit ad Regem,fed nihil explicati referebatur. Sæuqtautetnin quendam ex fuis confiliarijs valde atrociter. Is eratTheophiluJ Bergmanus Glogouienfis vir dodus amp;nbsp;facundus, qui multos an* nos in aula vixerat, cariffîmus Princi'pi, cuius arcana ferme folus feiebat.

Fortunam vero florentem comitata eft inuidia. Nobiles enim oderant ilium propter potentiam, amp;nbsp;dolebant eum ipGs anteferrii ideo criminatifunteum apud Principem varijs artibus,8lt;S tandem hoc anno, cum à Rege reuerfus effet, vicerunt accufationes, amp;nbsp;ex* trema ipfi eft conflata calamitas»

Die 13. lunij coniecit cumin turrimSprottæ,detinuit eum Ber nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;potu vftj ad nodcm, quæ fecuta eft diem Viti, tunC

plc^iturca^ extra oppidum dudus eft, node intempefta, ipedantibusduo* bus hominibus, capite truncatus eft, cum prius opcm Dei fupplex imploraifet, 5gt;C lugubri fermone queftus eftet de tyrannide fui Do* mini, qui ipfi inaudito amp;nbsp;indemnato vitam eriperet. Iohannes etiam coegit omnes ordines fui Ducatus exoluere exadioncm, quam priori anno dederant.

Tempe/iM in A Nnus ftqucns, qiy fuit 1480. rurfus fuit turbulentus in hacdb ducatu Glo= ‘^tioncjamp;fuitetianicaufafequcntiumcalamitatum. Prædixit go^enfi, ærumnas fæuiflîma tempeftas, quæ fuit 2,1. Februari), horis duabus ante Solis occafum, Glogouiæ Öd in vicinia.

Puit ingens ventorum commotio, tonitrua 8dfulmina horlt; ribilia, ceciderunt lapilli grandinofi, æquantes magnitudinem oui columbini, qui exculferunt feneftras in^difierjs publicis ödpriua* tis, confrada funt teda multarum ædiutn,8d in agris paftim inuen^ ta funt cadauera anferum, leporum, volucrium omn^generis.

Eodem tempore Mathias,iam ftdatobello Ainlriaco,nun/ ciauit lohanni, Glogouienftm Ducatum exjege deuolutum elfe * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• adipfum,

cum GlogouienGum, petrjt igitur vt ipfum iuuarent contra regem» Populus pcrfuafus oratione Principis eft aftenfus»

Iohannes ppifcopus VaradienGs, qui intelligebat traduci fult; urn Regem de imufta violentia, accendi populum rerum impe* ritum adexitiofum bellum,fubito Vratislauia excurrit iturusGio* gouiam,vbi in conuentu expoGturuserat voluntatem fui Regis. Iohannes Princeps vcro diffidcns fuæ caufæ, vfus technis Opici), lobdnn« vlt;£» virum ilium, fapientia gratia Regis florentem, vrbe Glogouia excluGt, illicg nunciauit,in vicino pago , cui nomen eft EccleGac Qlogo-altæjfe ipfumveile opcriri,vrbem tutem ipG patere non pofte. uilt;(. Tulit hoc indigne Epifcopus, ÔC Lubena Vratislauiam, non vifo Principe,regreffus eft»

Iohannes magna celeritate, antequam de turbis iftis doceri poftet Rex,inuenit rationem,qua poftet epcere MargaritamCi* henfem, quam intelligebat moto bellofuturam a partibus Regis.

I Miht fuos intcrnuncvos ad duciftam cities ipG fubiedos, qui i propofuerunt nomine Principis, cenfere lohannem, rede fadu* I ram duciftam, cum fuis ci tubus, fiomnino quiefcerent, nec cum I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoftibus Iohannis lefe coniungerent.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;R efponfum eft, duciftam nihil hoftilc*moliri contraPrinci*

I pern: fed ipfam non pofte præliari cum Rege, cui effet deuinda * \\ ' nbsp;nbsp;nbsp;religione iuramenti,quare orarefe,darctoper am Iohannes,ne Rex

R. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ipfa 9. Marti) mifit, qui vocarcnuCaftmirum Tefchinenfcm

W inauxilium, quod tarnen fruftr a fuit : Simul dues, qui iam odora* \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bantur mcntem Iohannis ,j:omportarunt in arcem duciffx alimo*

\ niant bona fua *. data funt etiam mandata, vt Gnguli parati effent \ ad (ubitos ca^s.

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V ndec^o Mar tft Iohannes banc caufam belli arripuit,quod lolnnnes oplt;

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ee iiq Node

No(fle intempefta armatus arceminuafit, occupauit vcftibulum, abftulit obfèflïs aliquot tormenta bellica, amp;nbsp;multa vafa cercuifiæ» Ipfi ciues praefidiarij compulfî in arccm interioremj, fub auroram tcdificia veftibuli incenderunLVenit in poteftatem Iohannis etiam turris vicinæ portæ, quam muniuerat duciflà,vt retineret potefta* tem portæ flumentaneæ.

Sic fadum eft initium deprædationum Si. latrociniorum in ipfa vrbe, Adduxit tormenta Si alias machinas Sprotta Si Frei# ftadio , totam^ arcem obfidione cinxit» 13. Marti) ciues fubditi Margaritæ, qui in vrbe manfèrunt renunciant ducilTæ, Si iurant in verba Iohannis: Præfidiari) in arce aliquoties egrelTi funt,8i do# moshoftiles diripuerunt, Fugerunt inarccmludæi, quos texerat prius Margarita,domos eorum fpoliarunt, fynagogam fpolia# tam euerterunt milites ftipendiarij, mandante ita Principe»

Ordines in Silelîagrauitercommouebanturifto furore infa# ni Principis, Si præuidebant iram afperrimi Regis, ideo diligenter laborabant de pace, i g» Marti) venerunt in pagum .^oÇcfirc^ Con# radusOlfniceniîs, Si Legati Friderici Lignicenfis, vtlohanni pa# cem perfuadercnt,quam iplè plane repudiauit»

Nec tarnen propter falutem patriæ communis, quæ in men prorjeiebatur, celfarunt ordines: Sed denuo 2.2. Martij in eundem pagum yencrunt Iohannes Varadienfis, qui cum Impen'o Regio erat inSilefia,RoduIphus Vratislauienfis Epifeopus,Fd# dericus Lignicenfis, Legati Vratislauienles Si Suidnicenfes,muF alq præftantes viri,quiomnesIongaSiprudentiorationcde# ( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hortabantur Principem ab ifto furore, fed ipfe fuperbe omnia con#

temfit, Si cum multa de iniufticia Regis locutus eflet, dixit, fe iu# uante Deo, profecuturum ea, quæ inchoaflet, ita^ colloquium ab# rupit.

ladauit poftea^j-efciuifTefeexconfiliarijs Marchionis,ducif# fam aliquando agitalleconfilia cum Marchione,ipnq^ traditurani fuifle arcem, fi voluiflet» GelTit igitur læuum bellum, Si inter alia imitatus eft fadum obfidionis Bohemicæ. Nam ex machina qua# johMnes pro* dam in arcem proiecit vafa referta putridis cadaueribus equorum, i» c^fi^orum, canum Si ftercote humano, quæ fœtore intolerabili mi# gouienfem. ^èram duciflam cum fuis pene necaffent. Neeg tarnen præfîdiarij fuerunt inertes, fed globis emiftis Si glandibus, multos quotidie feriebant,

Annotatum eftdiebus feftiuis,qualesfueruntChrifticon# cepti in aluo virginis, diebus Palmarum, quinta K^xta in fepti# mana fanda, quafi tacitas fuiflè inducias, Quieuit enim omne bel# lum, nullaeg funt explofa tormenta.

t)ie, quo fît recordatio fandæ coenæ,Princeps in collegio pce# cata fua pro more facerdoti confeflus eft, amp;nbsp;longa oratione in cœtu facerdotum omnium bonitatem fuæcaufæ prædicauitjamp;blandis verbis facerdotes fibiconciliauit,itavtin fuis annotationibusfa^ dum Principis non multum vituperate videantur. Munqt lo# bannes proximos pontes amp;nbsp;templum S. Georgq in fuburbio fin# mentano impofitis præfîdqs, quæ^rcere poiTent Gurenfes,

Tertio Aprilis, qui tune eratdiesfecundusfeftiuitatisCbri* ftiani Pafchatis,eiecit ex vrbe vxores amp;nbsp;parues liberos ciuium illo* rum,qui erant inarce, illas^domus attribuitalrjs, Ingens vero ab illo mifero grege fuit excitatus plandus amp;nbsp;eiulatus in vrbe. r. Aprilis agmen Gurenfium oftenditfe prope pontem colle gti, nul lo cumfucceffu, Redierunt de node 9. Aprilis,cohortati (untob# feffos’in arce,vt fortiter agerent,fe ipfis affuturos»

Eodem dievenerunt legati Principum amp;nbsp;ciuitatumSilefiæ, quirurfus lohannem hortabantur ad pacem,fed fruftra.xo. Aprilis eiecit Monachos Dominicanos, quod exiftimarentur colludere cum obfeiïa duciffa. Die Marei deuaftarunt totum agrum Cöben« fem,prædas aduexeruntGlogouiam. Venerunt eo die équités Poloni y o, quos collocauit in collegium. 3 o. Aprilis duciffa ex arec Nieoîlt;^ mifit nuncios, qui peterent pacem à Principe, inter quos fuit Nico# laus Dreiffimarchius, res dilata eft in diem fequentem» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lût Mjrgd»

Calendis igitur Mafj fada eft tranfadio, cum duciffa nullibi auxilium repetiret: Arx eft tradita Principi, res fuas finguli exlt; portarunt,exules funtreftituti,fed in domos fpoliatas. Duciflæ permilfum eft,vt aut babitaret in arce, aut in ciuitate, frueretur relt; clogouien/îs bus fuis vfq ad mortem,Iohannes iam tencret imperium, poftea effethæresduciffæ, Ipfanoluit affentiri,fed relida arce,eodem diemigrauit Guram. 8. Marj Gurenfes in fuburbio flumentano rapuerunt armenta ciuium, 8d domum fuanj^ abegerunt : Sic de* mummutua exercuerunt latrocinia per duos menfes.

Cœpitlitigare eodem tempore cum collegio, quia fperauerat facerdotes emollitos blandis fuis verbis collaturos pecuniam in ftû pendia militum ,fed cum ipfi hoc negaftnt, cœpit per vim hoc ex#gt; torquere à præcipuis tantum. Nam cum fenatuscoUegi) inuoluere etiam vellet facerdotes minores, eofcç pofeeret pecuniam, Princeps dixiffe fertur : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qcbcti : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

Addens intewetationem Allegoriæ talibus verbis : Volo vt vos nbsp;nbsp;nbsp;■

facerdousPÇmarfj contribuatis quantum poftulo,aut fî réfragable tnini,cr)ciam vos,retraham ad me reditus veftros,8i inde meos mi* files alam. ka collegium denuo agmine Polonorum repleuit.

Die 17* Aprilis Gurenfês tranfgreflî Viadrum, m ripa ftrali plun'mos pagos depopulan funt, Crampfcicium amp;nbsp;alios,ab* adlis inde pecoribus redicrunt domum, infecutus eft eos Princcp’ Ciîbenum vfcj nullo cum fucceiTu. Gubernabat vero bellum Cafi* lofcrfnwjGlo. mirus Tefchinenfis qui erat Guræ. Die Vrbani ipiè Princcps urb'eeücit^ agrum Gurcniem deuaftauit, i8. Marjludæi Glogouia pulfifunG \Mdx9s. S)i. iulTi funt perpetuo vrbe exulfre. Hoc vnicum pro iàlute ciuita* tis fufceptum fuit ab hoc Principe.

Sexto luni) manus quædam prædatoria, quæ militauerat Principi, ob non foluta ftipendia inuafit agrum Freiftadienfcm, ex pafcuis illis armenta rapuit. Secutus eft eos Princeps ad Tribe^ lium oppidulum vfque, ibiq^ cum illis tranfegit. 13. lunq Princcps colleôis omnibus fuis copijs infudit fe in ditionem Gurenfemjibicß graffatus eft rapina amp;nbsp;ferro^ Arcem, quæ fuit in Narthau obfêdit per odiduum, præfidiarrjs extorfit deditionem,amp;S arcem exuflît.

Die 19. lunrj ad ipfum oppidum Guram fadum eft paruuifl prælium, vbi tanta fuit alacritas Principis,vt in ipfum pontem in^ filiret, S)C cepiffet vrbem ea die,fi Poloni mature eum fuiftèntfecuti» X3. lunij Coiiradus Olfnicenfis fànciuit inducias annuas inter Prin^ GKren/cW- cipem amp;nbsp;Gurenfes. Captiui funt redditi vtrin^. Non multopoft» um je «tur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exiftimaretur eüé debeUatum, maior confufio eft fècuta.

Senferat Iohannes veniiTe fulmen ex aula, ideo ccepit £ê corn* munire contra Regem. Poftulauitâciuitate, vtconfcriberetexp^' (ituri^hanm' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pedites quingentos, extorfit trecentos, atlt;^ rurfus graui

‘ exadione onerati funthomines. Poftulauit etiam ânobilitate, vt eflet in procin(ftu,amp;S cum non impetraret quod vellet, nobiks viros 19. coniecit inturrim. Vlcimo lulq legatus Regius Vra* tislauiæ mandauit ex Impend Mathiæ toti Silefiæ , vt lohanni eripcrent ducatum, eum^ captum ôd vindum in Pannoniam terent.

Ordines lohannem monuerunt de fuo periculo, amp;nbsp;legatuna Regium exorarunt,\it paulum rem differret. i z, Augufti fuit conlt; • uentus Parchenicrj in oppido agri Lignicenfis,ibi Iohannes Vara* dienfis, vt parccret afflicfto ducatui Glogouienfi, largitus eft pacem lohanni ad vnum annum, vt interea culpam fuam apud Regem poffet deprecari, amp;nbsp;quærere reconciliationem. Sed paccm pene turbaffent ftipendiarfj loHhnnis, qui apud legatum quefti fuerunt, quod ipfis non foluerentur promifla ftipendia.

johMttes con^ Scptembris Freiftadq in conuentu nobilitas amp;nbsp;ciuitates fidem fuam 'fwsfuMtoh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;debito intcrpofuerunt , profeffi funt hoc^^ud legatum

Vratislauiæ, amp;nbsp;coacfti funt foluere fequenti anno. jRedundauit autem malutn in ciuitates, quia â nobilitate parum potuit extor* queri. \

Margarita Cilknfis, confumta dolore animi ærumnis ob^ fidionis, Guræ mortua eftdie Magdalenæ,fepultaefl;intemplo ^’^‘trgdrit^ colleotï Glogouienfis, vbi ante annos vndecim fibiciiraueratexs

fiîOTitur» trui (epulchrum. Anno 14 g i. fæpe legati Regrj egerunt cura lohanî» ne de reconciliatione, fed non potuerunt conuenire»

Tandem igitur pcrfuafusà Georgio Stenio miGt ad regem, fuiiin Opicium amp;fcribara ciuitaÂs,lohannemKeppebum,quera tunemagnifaciebatjilliexoraruntregem,amp; die S. Laurentij re# nunciarunt fuo Principi,rccipi ipfum in gratiam à Regegt; Ideo prolt;lt; ximo die Dominico póft, publice in templis amp;nbsp;in arce Glogouiæ iob«„« re-fuit excitata læticia cantu 8gt;C ignibus» Poftea rurfus emunxit fuos, àpitur in vc pollet foluere fuis latronibus, circa Martiniana coëgit nobili^* tatem ciuicatcs fideiubere pro aureis Hungaricis I a O O Q,

Anno proximo poft die lunij 18. venit Glogouiam cum man* datis Regrjs Georgius Steniusjis renunciauit lohanncm publics dominum ducatus Glogouienfis ,ncmpe vrbium Glogouiæ, Frei* ftadr),Sprottæ,Grumbergæ,Suibuffj amp;nbsp;Zulchrj* Sed ipfe Princeps amp;nbsp;omnes ordines iuramento fe deuinxerunt Regi, ß Iohannes dece* derct fine liberis mafeulis, omnem didonem immediatcfuturani fubimperio Regis» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

Ita Glogouia poft annos fermemo.rurfus peruenit fub vnum Principem, Annitente deinde Georgio Stenio, fedatumeft etiam bellumMarchicum die 16. Septembris Camencfi,vbi fuerunt vna uniusdo* PrincipumSaxoniæ fratrum ,amp; Elecftoris Brandeburgici Confi? mmi. liarrj, Princeps Iohannes 8c Georgius Stenius*

Tranfaftum eft hoc modo : Iohannes refignauit in manus Re^ gIo^ ^isoppida, Zulchium, Crofnam,SommerfeIdium,amp; Boberofper* gonienjis tri* gani, ilia Georgius nomine Regis, vt quidem inuenio in vetufti's Jigit cu chartis,pro dotalicio Barbaræ viduæ, quod fuit 70000. aurco^ rum tanquam hypothecam tradidic Marchioni. Die deinde Do^« minico,qui fuit 13. O(ftobris,in omnibus ciuitatibus cantu pu^ blico Deo funt alt;ft3c gradæ pro Concordia, ^edoppidiCrofnæea* dem æftate mifera fuit Fortuna.

Nam Z7» lull] vniuerfum conflagrauit, ita vt ne vnaquidem • reliqua eftèt domus : conciderunt cellæ fubterraneæ,8ô plurimi ho:« crofrt^ fnife* mines omnis ætatis interierunt,templum etiam oppidi corruit,fed conclauefupelledilis facræ,quodmirfimeft,fuitferuatum,reftins lt;^o igne fanguine vituli,qui fubito fuitiugulatus,fortaftisvteo tafu præmonerentur omnt 3, in publicis èC fatalibus pocnis mitiga* ri calamitates, 8c fefuari aliquas reliquias, propter interceftionera fill} ,qui efi^ieftima, cuius languis ex terra clamat in ccelum,ficuc fanguis iulj^ AÔel, 8^ placat iram æterni patris, ne totum genus humanum redigatur adnihilum. Quomodo fuerit excitatumin* cendium ,T»unquam potuit cognofei» ,

Editum eft aliudmemorabilc exemplum in familia nobilieo^ dem anno. Erant Tfabelq viri nobiles,domini Viiartemberga?,amp; vicini territort) Contupenfis, quod longum tra(ftum compleditnt in ripa Viadri Aquilonari. Erant fratres tres : Cafpar,Bruno Si Chriftophorus. Nec crat familia potentior amp;nbsp;ditior in hocducO/* tu. Ex fratribus Caijaar erat magifter equitum in aula Principis Io*

bannis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Die vero 21. Odobris, qui appellationem eo anno habcbats Luna, vbi ex confuetudinc agreftes in vrbem conueniunt ad fo* rum, miniftri ciuitatis, ita mandante Rege Mathia,armati ex men* facaptiuos abduxerunt Caiparum amp;nbsp;Brunonem,ilium in curiam vrbanam, hunc in turrim. Portæ ciuitatis eueftigio claufæ funtgt; nec vlli hominum patuerunt.

Interea properauit cum paucis familiaribus Freiftadium Prin* \ ceps,armauitibi virosducentos, venit Vuartembcrgam horano* lt;ftis fecundajibi^ oppreflit fratrcm tertium Chriftophorum,qucm captiuum mifit Freiftadium. Eadem nocfteoccupauitarccm Con* tupenfemjPoftridie Vuarteberga 8d omnes pagi nobilium illorum iuraruntin verba Principis.

Deinde in arcibus quæfiuitprædam,quam congeftîlTe dice* bantur ex latrocinijs, inuenerunt merces omnis generis, pannos in* tertextos auro, fericum diuewfæ formæ, aromata copiofa, niarga* ritas, deinde merces iocularias, grande vas nouacularum,præterea pelles Sabellinas alias : ex iftis multa mifit Glogouiam, vbi bora fccunda no(ftisCafpar capite truncatuseft,die2 3. Oefiobris Bruno codcmfuitaffedusfupplicio. Tettius frater Chriftophorusintuf* riFreiftadienfi fameperqt.

Confefti funt, ficutfcribitur,quod agitaftènt confilia de Prin* cipe tradendo hoftibus. Tam funeftum exitiurrt habuic dignitas t^nnenxeiri» huius familiæ. Annus 14 8 3. fuitlududfus hisciuitatibus,quæ cunî rlt;M erpeßü rcfpiraredebuiftent ex bellis tot annorum, fubito oppreflac funt, primum nnagna annonæ cantate ,quam auxic turbacio propter mo^ netam, cum princeps ^ucrèiuberet tantum valere monetam Vra# tislauienlem. Inediam fccuta fuit peftilentia atrociffima, quæ ma* gnam partem populi abfumlït «

Sequent! anno mediocria fucrunt halcyoni’a. Iohannes filiam natu maximam nuptum tradidit in Pannoniam cum magna pom« pa. Anno r48lt;î.is. Maq^Saganum vniuerfum inccndioperqt, u^n^ cum omnibus templis amp;nbsp;monafterqs. Glogouiæ prmceps ar* ccmmunijt,cxcitatafoira, compulit onwies agreftes ex territorio Glogouicnfi in vrbem,cofcg coegit vt laborarent ad ipfam hyemem

Vllß . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A

Glogouienfu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Menft lanuario anni 1487. Salome filia lohänni^efponfata

irxttwnitur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Alberto Monfterbergenfi, Henrici filio : Glogouiæ fuit pom*

mum : coniugîum dilatum eft in annum fecundum pôft. Promifiç dotem filiæ 6000, aureorum,quos in fe receperunt ordines.

Autumno tarnen anni eiufdcm nouam cos poftulauit pecuni» am, qui cum humilimofermonefuamteftarcnturinopiam, tarnen tyrannicis comminationibus territi, coadi funt facere quod volci« bat Princeps j cui promiferunt au^j^os 18 o o o» Simulabat fe redem* turum ea fumma bona fua,quæ partim erant oppignorata, Sed ipic parabat fibi fubßdium ad bellum contra Regem«

/^Rdior narrationem belli non maximi quidem, fed valdc tri (lis exitiofi noftræ patriæ, 8C maioribus noftris, qui concuflî fucrunt continua mole ærumnarum multorum annorum, quem catalogum miferiarum, vbi kgit pofteritas, grata mente prædicet Del bonitatcm, qui hadenus nobis pepercit, ne inuoluercmur tam tragicis calamitatibus, 8C oremus Deum, vt porro nos fuo auxilio tcgat propter Filium, qui eft vmbraculum, ne ira Dei totum genus humanum abforbeat.

Suauis erit hæc ledio noftris popularibus, etfi exteros bifto« riarcrumnonceleberrimarum frigidîus afficit» Et debemus banc gratiam patriæ, vt in perpétua memoria vices, quas ipfa fuftinuit, conferuemus, amp;nbsp;inde exempla virtutum amp;nbsp;modeftiae in tota vita petamus: ficut fapientiftïmus inter omneshiftoricos,Thucydides narvationibus fuis banc præfixit commonefadionem : Hiftoriam cflethefaurum vitæ, non tantum declamationem ad deledationem feriptam, Annotabo igitur feriem omnium rerum,quæ memoria djgnac funt«

Dominabatur annos quatuordecim in hoc ducatu Iohannes Saganenfis,variacum fortuna,quam tarnen mores fuiipfiferme fingebant,Sc'exhauriebat hanc fuam ditionem perpetuis penêbeb lisjatrocintjs nbsp;nbsp;exadionibus, ita vt omnes cweSjfupplices palmas

Deo porr igerent,8^ peterent liberationem» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Secuta eft igitur fatalismutatio. Nam, ficut Stcficboruseriv rynnwxwn» ditèfcripfit: Cicadas incampisfonarcTyrannorum fcelera,8ó pe# tatimpem. terevindidamà Deo: ita Deusaudi-jt oemitusmiferæ SCrufticæ plebis, 2C Tyrannum ex regno fuo deturbari voluit, etfi prius hæc ditto afperèfuit quaflata»

Statuebat Rex Mathias in bunc Ducatum collocare filium fuum notbum ,lobanncm Coruinum« Ideo non aliter pacem lar* gitus fuerat ]^atvii, quam bac conditione, vt poft mortem ipfius ducatus redilet in manus Regis, ÔC ante fexennium omnes ordines in verba Regis iurauerant.Tulerat hoc ægerrimè lohanneSjtamen obfecutus temppri aliquamdiu quieuit«

Interea fubinde circumfpiciebat,quomodo hociugum pofiet excutere,amp; ducatum transferre ad filias fuas. Quærebatigitur illis maritos potentes opibus amp;nbsp;armis, qui poflent fuftinere iram Ma^ thicCjatcßconuertit fe ad Henricum Monfterbergenfem,Princi* pem florentem non folum potentia, led etiam autoritäre apud Re* gern fuum Vladislaum, quem totum folus poflidebat, Ôé iudica* batur nutu fuo armare poife Boîiemiam. Deinde feiebat Reges Poloniæ, Bohemiæ SCvniuerfam Germaniam vnd cum Cæfare agitare bellum contra Mathiam.

Sperabat igitur Regem, diftradlum tot curis bellicis, non re* fpedurum ad exiguam banc ditionem, nec Pannoniam fpoliatu* rumexercitu. Deniq; animabant eum priores fuccelTus, quod inuito Rege Margaritam Cilienfem eieciflet, amp;nbsp;tarnen paceni ini* petralTet,

Horum confiliorum autem, quæ Principem populum euerterunt,architedus fuitCancellarius Opicius, facerdos vafef amp;iniuftus. Nam inipfo Principe potius erat ruftica quædamfe* rocia, quàm magna calliditas,, ita vt hoc exemplum etiam doeeat iniuftam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, èc ambitionem facerdotum femper fuilU

exitiofam Rebuspublicis Sfregnis. Exitus enim prorfus congruit ad has Reculas t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3b'Tsli/cstjca)!» ßivÄdaia.0gt;Tai/i

fçjv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ß^o TilÇ, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

IncLinte anno 14 9 8, vocati funt ad nuptias Glogouiam cipes, amp;nbsp;fimul confcripn eó ordines,quos armis terrere volebat, vt facerent imperata, Venerunt Glogouiam die Epiphaniorum,ciu^ tune erat Dominicus , Henricus Monfterbergenfis, tres fil'I cius,/Albertus, Georgius amp;nbsp;Carolus, præterea DominusRofeiv bergius,natusex filia Henrici Freiftadienlis, SC plurcs alij Bohemij traxerunt fecum équités i'^o. Except! funtâ Principe honorific^, dataillis ccenahora tertia nodis: Præfes fenatusCollegij,quern Glogouiam, nominant Præpofitum,exritufacro connubf'a fanxit, —

Alberto iunefi^ft Salome, Georgio Heduigis, Carolp • na. Poftridiefuit apparatain facello arcis theatricamiHa,capers

ada,cumomnes expedarent epulas,Iohannes tragoediamexor* fus eft, quæ ditionem hanc cruore amp;nbsp;cæde repleuit, Vocauit ordi* nés nobilitatis ciuitatum in atrium, locutus eft de fuo iure, con* queftus eft præteritas efftfilias fuas iniqueâRege,quipatrimo* nium ipfis eriperettpoftulauit igitur, vt moti his caufisiuramen* tumpræftarent Principibus Monfterbergenfibus,illisc^poftmor* temfuam parèrent.

Nouum hoceratomnibus, amp;nbsp;quia ante lèxe|uium obftridli crant iuramento Régi ,rc dehberata,nobilitas ciuÆtes vno con* (ènfu refponderunt: Futuros fefe in poteftate fui Domini,quo* cunque tempore,modo Princeps hac in re ipfis parceret. Non cnim

'ANNALES S I L E S I M poflè ipïbs difcedere â padlis initis cum Rege MatHia. Supplices ctiam rogarunt Principem,vt confideratione tantorum malorum, quæpaulópóft effentfecutura,fentendammutaret»

Difteptatum fuit ea die vftç ad horam fecundam noôlîs, amp;nbsp;acerbæ epulæ conuiuis appofitæfunt. Sequent! die vocauitincuü nam niultitudinem vrbanam ,cencionatus eftibi de fuo iure vftg-ad horam 2 z, (èd fruftra : Laborauit deinde per fuos fingulïs dies buSj donee ordines, metuentes vim, in confilium veneruntarmati»

Tune die Sabbatijqui erat 12. lanuarfj, Henricus cum omni^ bus fuisdifeeffit* Tandem Princeps conatus eft per Senatores alls quos,fibi addidoSj populum mouere, vt iurarent,0C iadatum fuit, confulem vrbis, lohannem Keppelium, cuius opera Princeps prius in magnis rebus vfus fuerat, feciffe ipfialiquam fpem populi fles (ftendi. Sed omnia fruftra funt tentata, cum præ oculis verfaretur ira Regia. Ciues tarnen, ne viderentur reludlari ex contumacia, refponderunt,iuraturos fe,fiprius hocfeciffentnobiles,quorum potior eft conditio amp;nbsp;locus. Sed Princeps dicebat, fi modo obes dientem haberet ciuitatem, facile fenobilitatem armiscoadurum, vt pareret.

Cum igitur non obtineret,qupd volebat,vim meditabatur, a^.Ianuarq denunciauit Senatui colIegtjjVt res preciofas Eccles fiæ collocaret in tutum, imminere enim nouos motus. 4» autem gouienfim Februari] coniugem Alias vna cum præcipuafupelIeôlileSuibus Aum mißt : quia prac ft ferebat, Senatum concitare fibi ftditionem, ciuibus editftum propofuic, ne quis rerum fuarum aliquid ex vrbe fxportarct, quod magnos fletus inpromifeua multitudinemulie« rum excitauit.

Subinde Princeps interea à nobilitate conabatur extorquere iuramentum,amp; die Sexto Februari] in arce præcipuos ex nobilitate ita exagitauit, vt Iohannes Crecouicius d Vircheuicio, vir optimus amp;carusomnibus,ex animi anxietate phrenitide corriperetur,ex qua duodecimo die poft mortuus eft,

Poftridie venit Bregam,in pagum Glogouiæ vicinum,Comes * Crofficenfis cum comitatu equitum centum, qui putabatur opem hturus effe Iohanni,ftd tarnen nulla reperfedaabijt. Magnum capiebant dolorem ex ilia vefanialohawnisSilefrj Principes. Ideo Fridericus LignicenAs, qui cum imperioRegio præerat Silefiæ,vt mature turbis illis medergtur, ad diem i o. Februari] conuentum indixerat Lignicij.

Vénérant eó Epiftopus Iohannes,GeorgiusSteniusamp;alij: Sed lohann^pertinaciter omnem traólationem pacis reiecit. Quia Monierter-iam reftiucrat, generum fuum Georgium Monfterbergenfem, colleda manu militum Bohemorum Silefiam attigiffe, amp;nbsp;perues

nerat ille quidem bis ipfis diebus vfq^ ad oppidulum Scbdnau, pro« {)€ Goltpergam.

Sed Fridencus Ligniccnfis fubitd enocauit fuam nobi'Iitatenî, armauit ctiam fuos homines Vln'cus Gotfchius, illi Bobemos nu^ rrtero lyoo. adorti funt,eos^ itaterruerunt,vtpoteftatiPrincipis fe permitcerent, SC fponfîone faóla, quod Sikfîa excedercjnec miH« tare vellent lobanni Glogouienfifdi'miffi funt, Ipfi autem Georgio permiflum eft,vt comi'tatu equitum 47. ad focerum proficifceretur« Fuit boc Fcbruarfj die nono» Ex Bohemis multi frigore in agrt* extindi funt»

Johannes cumcomitatu fuo aub'co progreiTus erat Sprottam, vt generum cum cxercitu exciperet, fed ibi accepit nuncium de dif fipatione Riorum, Fremens igitur domumreuerfus eft, Georgius adconiugem fuam Suibufium profeduseft,

Fridericus LignicenfisSf Epiicopus, cum putarentlohannem fpiritus fuos poft tantam cladem remi(rurum,miferunt legatos, qui cum diligenter ad pacem hortati funt : propoiùerunt, cogitaret colt;« natumeife fimilem infaniæ, vcllepræliari cum Rege potentia fortuna excelIentiflimoMathiai;parceret igitur fibi fuis^, ÔC tan« dem reftpifceret, fefe Regem omni arte placaturos,

Nonaudqt Johannes, fed cum de dolo amp;nbsp;fraude Georgij Ste« ni) effet prolixe conqueftus, legatos re infeda domum remifit. Su« um autem idolum Opicium mißt ad Principes Opolienfès, quos Mathias etiam recens muldauerat, eofcp ad belli focietatem pertra« Iiere nitebatur : Sed illi redius fàpuerunt, nec^ malum malo medi« cari voluerunt, Opicium vacuum dimiferunt, qui in itinere pene interceptus eflet ab equitibus Pannonicis,

Interea nunciatur multorum fermonibus 8^ fcriptionibus, Mathiam Regem, irritatum audacia nbsp;perfidia Johannis,mitterc

ttvm insi[e/î[° exercitum ex Pannonia, cuius dudor præcipuus effet TetauruSjtei amaduerfui bellicæ imprimis periTus, Nam ôlt;f Rex ægre ferebat, tam fuperbe lobdWifwG/o fuo cliente,quem ipfe ditauerat, fefè contemni,amp;^ mctuebat,nefuo ^ouienlem. g^^gu^pjo Principes Germaniæ ad bellum concitarct.

Johannes nihil motu� fama, cum femel fortunam fuam 8^ lohanne^mif aleambelli periclitaridecreuiffet,yocauit fuamnobilitateminati« nit Glogoui^ çgjy, 25 jjjjs obtinuit, vt fuo fumtu militem alerent præfidiarium, ^obfidio« annonam in arcem importarent. Inftituta fuit tail's ratio î Qui nem, fingulos equos Principi in vfus bellicosdebebant,alebant binos pedites, pendebant medimnos olyræ fenos,fîngul«s mtóimnos pi« forum, falls medimnum medium,præterea carnes falit«» nbsp;duratas

Vtautctn aliqua fimulatione retardarct impctum rcgiorum, ijfdemdicbus edi'dit fcriptum,quod publicèaffixit Vratislauiæ,amp; alibi, in quo profitcbatur, nunquam îÎ fuis ordinibus (c iuramcn* tum fidelitatis pro generis petiuiffe, amp;nbsp;minis adduxit aliquos ex ci^ uitatibus SC nobilitate, vt figilia fua imprimèrent, Mcliores tarnen conftanter hoc negauerunt,

Extruxerat Margarita Ciliwifis Monachis inftituti Bernhard . dini monafterium in fuburbio prope arcem ad Viadri ripam, amp;nbsp;Bernhardi^ erat adiundus hortus confitusmultisegregfjs arboribus: quia ve» nomnad .-trt rö illudædificium tempore obfidionispoteratefledetrimentofum arcijtotum monafterium Princeps funditus demolitus eft : Mona« chis veró donauit nouum domicilium in horto fuo fuburbano ad orientem,vbi deinde habitarunt.

Bohemis, qui aFriderico Ligniçenfe fuperiori menft fuerant diftipatijimpctrauittranfitum per Mifniam ab Alberto Mifnenfe, quiexercebat inimicitias cum Mathia, 6^ Sprottam vfi^jpfis ob:# uiam profeduseft. Adduxit eosGlogouiam 8. Martq,qui tunc erat dies Sabbati, antecedens diem Dominicum,quern Ecclefia no# lt;ninat,Ocuh. Diftribiiti erant in quatuor figna,erant numero looo, inftrudi armis idoneis.

Tranfierunt per arcem in aream fori ad curiam circa meridi# emtfuitibi præfto Princeps, cuinury: erat oblataoccafiofæuicndi nitGlogotâ» in miferam vrbem : pro certó relatum eft,ftatuifte ilium ex fuo fu# ampr,e/tdio rore efjeere ex vrbe omnes ciues, in vacuas domos collocare Bo# hemos feekrum fuorum miniftros. Sed haccconfiliainfana diftua# fit ipfc præfed:us Bohemofum, vir non malus,Naslouius,

Vocauit in curiam omnem magiftratum vrbis, Senatum,af# feflbres iudiciorum tribunos opificum, ibi in foro ad populum atroci oratione lenatum accufauit,quod feditionem ipficoncital# lent inter fuos, qudd fidem datam fregilfent, ipfum ad Regem ef# fent criminatijSd hoftem in Silefiam attraxilTent,

His didis,cum ipfi parati eftent ad reddendam rationem con# filiorum fuoru,reiedi funt,8^ captiui fadi vnluerfi, caufa nunquam cognita, Claues ciuitatis fenatui eripuit, curiam fpoliauit, ademit sen^tum tr ciuitati literas, continentes antiquaiuraamp;immunitates,ærarium

’ «xpilauitjpagos amp;nbsp;bona ciuitatis fifeo fuo adiudicauit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ogouicnje,

Regem amp;nbsp;virtute praeftantes, quorum nomina funt ifta : Iohannes Keppelius,qui antea fuerat;carilfimus Principi, Mathias Kelnerus, CafparTonlbr,lohannes Pruferus,Antonius Knapius,Bernhar# dinus Dreiftmarchius,8d NicolausKunzelius. Indices vrbanos 8C thbunos^turt*es vrbis inclufit eos^ vindos kruauit in tertium diem vfcpjtrnicemiffifunt,cum iuraftent ipfi fidelitatem, amp;nbsp;omni# bus bonis,,quæ Princeps, ciuitati abftulerat, renunciaftent : feruati

tarnen funt in careers duo, Chriftophorus Lurfius, qui tandem e^ mifTus fuit, Sc Nicolaus Fifch, qui fuit necatus fame» De exitu alio^ rum fuo ordine plura dicemus.

Poftridie in curia ex plebe legit nouum ienatum homines he^ betes amp;nbsp;improbos, qui fub iuramento Principi cefîèrunt de omni# bus bonis Reipublicæ, claues ciuitatis tradidit capitaneo Bohenio* rum. Memoria proditum eft,turn fenatum recentemexfeceilU plebis legeret, vocatum fuifte cerdonem prodigiofæ ftaturae,quern Princeps rcnunciauit confulem, is cum diceret, minime fe ad geren» dum tale officium efle idoneum,fubiecit Princeps : Equidem talcs quæro : nam priores nebulones aftutiores erant quam volebam.

Ita quidem tunc fæurjt amp;nbsp;lufit Tyrannus. i Martij ex ciuitagt; te relegauit Chriftophorum Lurfium coniugem Keppelrj feemh nam primariam. Freiftadij profcripfit lohannem ScuItetum,Si Nicolaum Bergmannum* Bohemi graues erant inquilini ciuitati, graffabantur pro fuo arbitrio, amp;nbsp;filebant omnes leges in vrbe. a4. Martij redijt Suibufio in vrbem coniunx Ducis cum Gynecaco ma^ gna cum læticia, qua? tarnen ipiis non fuit diuturna.

Septimo Aprilis,qui tunc erat dies fecundus feftiuitatis in PaCcbatæ, Princeps fenatui facerdotum mandauit, vt collegium præfidio fuo fumtu munirent, SC propugnacula idoneis in lociseX“» truerent. Die fequenti fuit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;militiæ in vrbe. Inipexit enim

Princepsincampoomnes,qui poterantgeftarcarma. CiucsGIo^ gouienfes numero Bohemos fuperarunt,fed armis fimilibusinftru^ di non crant.

Peruenerat Tetaurus in Silefiam, amp;nbsp;caftra ad Nouoforum locauerat, ducebat fecum exercitum 3 y o o. colledum ex lepione ni^ gra Pannonica,ex Rafeijs SC Triballis, fed illud agmenfubinac acceffionc nouorum miIitum,âRege augebatur. MandabatT^'’ taurus toti Silefiæ , vteucftigio in caftra milites ex vfitata formula mittcrent. Sed Fridcricus Dignicenfts amp;fEpifcopus diligenter h“ borabant de pace, fperabant lohannem Principem rediturum ad mentem meliorem* Placuit tarnen, vt ex pr.opinquo illi oftende* • retur periculum.

Acceflit Tetaurus Stinauiam, miierunt co militem Principes Sc ciuitates Silefiæ fuperioris : hæferunt ibi in tertiam ftptimanam vfquc, quia expedabant awxilia ciuitatum Lufaticarum,amp; omnes ' abhorrebantbello. iz, AprilisTyrannus vrbeciccitconiugesS^ liberos illorum, qui crant captiui. *

Profthicenfe inflammauiti,exuffitdomos,horrea,exciditar^ tur 4 lobane. bores in hortis : Poftridie Bohemi, qui erant HufflÄci, tcmplum Cruciferorum euerrerunt, facras veftes induerunt,amp; Änaginesper ludibrium in foro vrbis geftarunt,

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• * Quarto

Quarto Mari, qui tune incidebat in cam dominicarti, quam vetuftasnominauit Cantate,exoratus eft Johannes precibusSile* fiorum, vt veniret ad conuentum in pagum fuurn Hohekirch» Ex;s Cepit'Principes amp;nbsp;Legatos magnifîco conuiuio» Erant ibi Te^ tauriis, Georgius Stenius , legati ciuitatum Vratislauiæ ÔC alia« rum,

Propofuit Tetaurus,amp; pr^ixa orationc lohannem ad pa^ Cem hortatus eft , denuncians illi mala , quæ pafthrus effet, fi pugnare pergeret cum tantoRege» Tandem rc diu difeepeata, Tetaurus dixit: Iohannes Princeps,vide quâm tibituis^ velim bene, profîcifcere mccum ad Regem, fpondeo tibi fidem publii cam fine dolo amp;nbsp;fraude,promitto etiam,meos milites nonven« turcs interea temporis in tuam ditionem, Apud Regem vero certo tibi vehiam amp;nbsp;gratiam impetrabo, talia^ commoda, quæ tu nunquam potuifti fperare.

fquot;' Iohannes, quem confiliarq ex ftulto infanum faciebant, feur« lob^n««feur» riîi fermone omnia rerjeiebat, Sufpexit in ccelum atque dixit : Agite, videtis me confenuiffe, ad longa itinera ineptum effe, rupti rnihi funt ramices, amp;nbsp;longe propendet fcrotum, non videbo cgoHungariam.

■ Offenfi tanta Icurrilitate Regn ,euefti2io confurrexerunt, ßi!’incaftra reuerfi funt. 9. Maij Tetjurus tota Silcfia furiofo ai, erdinibut Principi bellum fcripto indixerunt, Eodem die deceffit Lignicq sikßxgt; Fridericus Princeps, anno ætatis 40. de quo ea fuit opinio, quod 11 vixiffet, colledo iam exercitu ,* præfens cum lohanne colloqui potuiffet, hoc bellum non fuifie futurum.

Sequent! die Dominico antecurfores Pannonij amp;nbsp;German! rridericM ciuitati feofteiiderunt. Emiffi funt équités ex vrbe,qui fortunam Pfimui Lt^ experirentur, fed nullus fuit fucceffus : duo ex vrbe vulnerati funt.

Interea Johannes bellum gerebat cum fuis fuburbijs, eo^ die ex* ufiit reliqua ædificia fuburbana,templa,nofocomia,molas ôdo« mnes villas.

‘ Poftridie,qui erat ix.Mafj,exercitus Regius ad vrbem ac* ceffitreaftra poGta funt in plaga orientali, ad pages,Nafteuicium, Schropium Zarcouium. Gerebant autem bellum mite,quia fpc* • rabant Principem,agnita fua temeritate, adhuc infaniam fuam mu* laturum.

Tantumigitur ciuitati intercludfbant commeatum,amp;his primis diebus prope Zarcouium conftruxerunt pontem fuper Viadrum,vndeamp; annonatp importabant in caftra,amp; prohibebanC ne ex Polonia comeatus in vrbem adueheretur. Bohemi præfidiarij egreffj fpoliar^int omnes domos collcgij, ÔC proximam plateam la* pideam ; Pril!ceps,vt præcaueret oçcafionem motuum,die ts. Maq propofuit emftum,ne amplius campanæ facræ, aut horologiorum ionarent, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;ur-

'' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ff iiij Calendis

Calendis lunq, qui fuit dies Sandæ Trinitati,Iohannes GIolt; gouia eduxit équités 130. tranfiuit Freiftadium,infudit ië in agrunt Sorauienfem, abegit aliquot armenta peeorum, cum diceretur adduëluruseßeodomillia equitum,reuerfuseft. 1» luit),qui fuit dies profanationis fanctæCcenæ,comicati eum funt zlt;gt;o,pcdites Auftriaci, qui ad ipfum peruenerantex Milhia,

Die lunrj lèptimo venerugt in caftra Rcgia milites 400 o.mif* (1 d Rege ex legione nigra : quia Matthias audiuerat arma parari in Bohemia,fueruntinterillos fclopetari) 400. His coprjs aucîlus Tetaurus cœpit cogitarc, quomodo lohanni detraheret collegium. Node, quæ lecuta fuit diem lunfj vndecimum. Régi] magno labo^ re cxcitarunt caftelluni ad ripam fluminis prope collegium, vt inde poiïet fieri oppugnatio, Explofa fuerunt quidem tormenta crcbeP rimé ifta node à præfidiarrjs collegtj, lêd Régi) non funt dcterriti.

Die fèqucnti Johannes,ciim defperaflet de collegfj defenfionc, ftatuit aliquid audere»Circa meridiem emific Bohemos,qui inflam* marunt ædes amp;nbsp;ædificia omnia collegij. Excitato iam incendie,ipfe colledis coprjs erupit ex vrbe, milites, qui erant in propugnaculo recent!, pené incautos oppreffiflëc, acceliit ad ipfum vallum amp;nbsp;ab^ duxitduo tormenta,quorum alterum fuit Vratislauienfes,alteruni Budiflînenlè, in vrbcm, quæ demum finito bello fuerunt reddita* Hoc vbi refciuit Tetaurus, lubitd fuis fubmific auxilia.

Conftiterant primo loco Glogouienfcs, deinde Bohemi, po^ ßremo agrcftes, 8^ quamuis fortiter præliati funt, tarnen multitui dine 8d violentia tormentorum funt fuperati ei repulfi. Capti funt ciues i y. Bohemi 4 o. ceciderunt 17, qui poftridie, cum eiTent indu* ciæ, funt iepulti. Redeuntibus oppidanis in vrbem,totum collcgh um vnd cum fuis templis arfit,fimiliter platea lapidea 8c area pifea* torum.

Irruerunteadem hora in collegium hoftes,milites Vratislaui” enfium, primo, poftea Epifeopi alq, qui non modo domos, fed etiam templa fpoliartint,rapuerunt omnia ornamenta,libres ali* am fupelledilem facram. Sacerdotes diflîpatifunt,8c multi in vr* bem fugerunt. Fuerunt in vrbe tempore obfidionis facerdotes fe* ptuaginta, inter quos fuit Iohannes Dobergaftius Freiftadienfis, Nobiles verd viginti fept^.

Decimoquarto luni) Princeps vocauit in curiam ciues amp;nbsp;mi* lites, illis^ conftituit capitaneos, fummum imperium traditum eft Georgio Principis gencro,lcd interea profuo arbitrio omnia gu* bernauit,8t promifeué fæuijt OpiciusÇoIo.

His ita confti(utis,Princeps obfelTos impleuit i»gnifîcis pro* miflis,pollicituseft,nunquam ie deferturum iftam ciimatem ,prius cerebrum amp;nbsp;lànguinem fuum elïufurum, nunc verd egredi fe, amp;nbsp;ad dudu*

xîmfhirum cxcrcitum axooo, qui iam approptnquaretj8d brcuicai ftra regia diffipatururn. Ita quidem vrbem reliquitlohannesjin ' quam deinde nunquam redqt»

Decimo fexto lunq de nodïe regfj caftra propius vrbem moü uerunt : fed tarnen eo die tormentis reiedi funt» Ex vrbe aliquot e* quitesemiiTi funt,qui non bene rem geflerunt» ViceGmo primo lu» nq,node régi] cœperunt vrbem cijjcumdare excitatis caftellis ex or« dinefex, ad portam Polonicam, in monte qui nomen habet ab hi^ rundinibus, ad portam nofocomq,ad templum Diui Iohannis, ad portam Profthicenfem, amp;nbsp;ad arcem^ ilia,cum abundarent multitu* dine,cito munierunt,vt tormentis peti non poITent.

Princeps tumultuariam manum militum collegerat ad Sprot* tarn, amp;nbsp;exfpedlabat Bohemictum exercitum,qui iam dicebatur ad* uentare :hifce vero diebus excurGonem fecerat ad Boleslauiam, 8£ vrbirapuerat armenta, hoc fuit nunciatum obfeflis ideo,vt vide* renturbenefperarc» Opicius 17» lunq cxcitauit læticiam fonitu campanarum Sc cantu in templis,

Aegre tulerunt hoc rcgii,8c node fequenti faces amp;nbsp;globos igni* tos in vrbem coniecerunt, fed tarnen incendium nullum excitatum eft. Moii illo pcriculo poftridie Georgius Dux amp;nbsp;Opicius circum» ierunt,8d mandarunt ciuibus, vt ædibus vicinis muro detraherent teda,nô omnes tarnen paruerunt. Vejjit qfdem diebus in ciuitatem nobilis prædo Sueuusjmiflus à Principe, ex cuius denunciatione Opicius obfeflis propofuit,confociafle arma in Mathiam,2lt; mitte* ïe auxilia lohanni. Reges Poloniæ 5C Bohemiæ, Principes Saxonia cos 8c Marchionem atcg ita regios non diu viduros. Ipfe Sueuus triduo poft,cum metueret fuo corio,ex vrbe euaGt,

Hoc tempore canales aquædudum inciG funt ab bofte, aqua intercepta ciuitati, Vltimolunq venerunt in caftra équités r«Mt ad gIo» Rafci] odingenti. Ideo hoc bellum à ruftica plebe nominatum fuit Rafcianum. Calendis lulq acceflerunt ad Francofteinum Bohcmi 4y o o. qui excurrebant in vicinas or as,ad ipfa vfcg caftra Glogoui* enOa. Deci mo nono lulii T etaurus miGt exquot; caftris Rafcios loo o.qui ad Suidniciara profedi funt,vt expedarent motus Bohemorum* r-

Sexto lulii in caftra Regis venit multus peditatuSjCOnfcriptUs in Auftria 8c vicinis locis: triduo poft eruperunt oppidani,verum iterum cum clade in vrbem compulG fu®t.

Die Diuae Margaritæ, Opicius magno cum faftu adqt paræ* cum vrbis,oftêdit ipG literals Principis,quibus nunciabat poft qua* triduum fe aft uturum cum exercitu x o o o o, Rurfus igitur theatrica mifla cum læticia eft decantata. Senatui autem mandauit, vtten*

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;toria in foruÄ coHocaret,tormcnta ante curiam duceret,legit etiam

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex omni numero équités centum,peditcs 200. qui veniente Princi*

‘ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mißt

Mîfit eodcm die Pn'nceps in vrbern vi'rum quendam Alfenp um, quem conftituebat imperatorem fupremum totius milidæ,fclt;l Bohemi eum funt afpernacL Naslauius in poméria ciuitatis cob locauit præfidia ex ciuibus Sc ftipendarrjs ad fiibita pericula.

Decimofexto lunq ftipendiartj ciuitatis excurrerunt, Si. vici^ num pagum Proftham inflammarunt,totum^ exufTerunt* Poftri* die cadra Regia rurfus auda fi#it acceffîone multorum milituin pedeftrium, qui litcris fcriptis bellum ciuitati indixerunt.

Die Peccatricis cadra mutata funt: exercitus commigrauit ad pagum Prodham verfus plagam occidentalem, in vicinoa^. gro vbi^ cadra locata funt, Eo in metu præfîdiarrj rurfus fortu^ nam fuam experiri voluerunt, egredï vrbe conflixerunt cum tut# ma hodili jinterfedlus fuit ex ciuitate quidam ciuis Sprottenfs, multi^ vulnerati.

Podridie contracta fuit acrior dimicatio, vbi, cum oppidani timidius refugerent ad vrbern, Regrj eos longius iniècuti pene poP tam Prodhenfem occupadent, accurrentibus tarnen pluribus re^ pulfiiunu Interea fratres duces Monderbergenfès feniores,con# tracdo Vndicg exercitu valididimo,equedri amp;nbsp;pededri,inSiIefiani profeêli funt Opern laturi lohanni, Jnteruenientibus certis padis per ducatum Suidnicenfem tranfierunt ad Hannouiam vftj.

Accurrit propere ex Hungaria Iohannes Hauguicius Baro Morauus, qui ex mandato Regis ducebat copias ex legione nigraî coniunxit is fibi équités RadiosmidbsâTctauro,cuietiamnun^ ciauit,vt aliquot expeditas cohortes fibi fubmitteret. Ipfo venfente, fubito nobilitatem L ignicenfem armauit præfedus Ducatus Hen* ricus Zedelicius.

Régi), etfi longe fiiperabantur multitudine ab hodibus,adeo, vt annotatum fit fingulis Silefijs fuidè rem cum denis Bohemis, (quod tarnen ego non certo affirmo ) datuerunt prælio decertare. Indruxit Hauguicius acies quinque, vt altera alteram relcuaret. Radijs locus pugnan^i extra ordinem datus ed: præliumcomgt; miffum ed % 8. lulq, quo die fuit ædus intolerabilis, in campis Hannouienfibus.

Impetum primum in bodem fecit equitatus Silefius, cui dein* de opem tulere Radij. Submidæ funt fero re iam inclinata acies Silefîj dd Hrf« fecunda, tertia Si quarta : tgt;egio nigra, quæ putabatur edè robur notiidtn pro= ^xercitus, non fuit edutda ad prælium. Nam Hauguicius non hdiohdnniî* exidimabat hodes ica. £acile ccŒuros,ideo triarios illos retinebat Glogouienßs, in ordinibus, vt in fubitis cafibus alij haberent ad hos receptus.

Sed Silefi) terribili boatu tormentorum ita’terri^runt Bohe# mos, vt hode vix vifo in fugam dd contjeerent : potuident deleri omnes eo die, fi Tetauriis inifîdet equitatum ex cadris,ficuif promi* • drat,

ANNALES S I L E S1 Ä. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5’-^’Z*

ftràt,qüi ipfîs itcr ßprottam praccideret. Interfecfla fuit ingens tïtul* titudo Bohemorum tormentis gladrjs Silefiorum ,reliqui reces perunt fe Sprottam ad lohannem ,qui non putauerat pugnaniin illo loco futuram,ibi pofuerunt caftra, ea^ munierunt.

Hauouicius reuerfus eft Hannouiam, coïlegit fuos,vt bellum vrgeret, fed non multo póft cogrmum eft Bohcmos Principes do« mum eflTedilapfoSjIohannem verorednuiftèpaucos aliquos,quos diftribuiftet in prælîdia vicinarum vrbium, Proftadq, Suibufij. lok««««» Prælq fama cito Gloglouiam perlata eft, fpargebant Capitaneipilt;« atixilu^ vrbis,Bohcmos fuiffe viôîores, fed facile intelleda fuit v’^anitas.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tU/ï*

In vrbe crefcebat dilîîcüitas vidus, 8^ Principe proRigato dues atep ftipendiarrj fpetftabant ad deditionem» Opicius amp;nbsp;Dux Georgius militem placarunt rapinis: paftim enim fpoliabantdos mos ciuium 8c facerdotuin, attj annonam diftribuebant inter mi* . lites.

Vicefîmofeptimo lulfjde noôïe Régi] cœperunt conftruere fcpcm cum duplici fofla, quæ totum ambitum vrbis cingebatab vna ripa Viadri ad alteram : idoneis in locis conftituerunt fportas expletas arena» Intra otftiduum totum opusperfecerunt, vtbemqj ha clauferunt, vt ne canis quidem poftet egredi,

Eodem die oppidani obfepferunt portam Profthenfem. Nam nofocomi] portam fub initium belli ftatim clauferant»

Die Baptiftæ necati, conuenerunt in curia vrbana nobileS 8â ciues, conquefti funtdemiferabili ftatu rerum fuarum , elegerunt Legatos tres, quos milèrunt ad Principem , iulTi funt illi exponere calamitatem verbis, extremas ærumnas obfidionis,amp;denunciare, non leamplius toleraturosobfidioncm»

Vltimolulfjhoftes tormentagrandia in locum munitum pro* pc portam Profthenfem collocarunt, multis icftibus plufquam ter* tiampartem turn's deeufferunt, fregerunt ipfam portam, pontem 8^ magnam mûri partem : Turre nutante Bohemi conati funt earn funibus demoliri, amp;nbsp;attrahere, vt verfus vrbem caderet, amp;nbsp;quafi * nouum propugnaculum efficeret,fcd Germani, qui videbantru* dera expletura efte foITam ciuitatis, hoc impedierunt.

Etfivero tormenta multa expIofafuntàRcgijs,tamendein* duftria fatftum eft ,nelæckrcntur homines,quiaomnes dolebant vicem ciuium, quos feiebant opprcftbs efte â Bohemis, neep plures quâm très homines toto tempore obfîdionis tor^mentis interfedi lunt,infans,^ohemus amp;nbsp;Faber ferrarius«

Quarto Septembris redierunt legati miffi ad Principcm,iIIos comitabatur Bufeo, quinominabatur pater Principis,quod eum oeftailet

' geftaffètcx inccndio Kifelienfi, Attulit is aliquantum numorum, vt ftipendiarq retinerentur in officio , ciuibus autem nunciauit, Principem breui affiiturum cum exercitu vniuerfo» Expeâarent igituradhuc feptimanas fcx,8(S viriliter agerent,fe fïnito bellofin« gulis fatisfadürum pro damnis acceptis»

Ciues aperte recïamarunl?8lt;f teftati funt,non fè amplius expe^ (flaturos vnum diem» Nobiles dé Capitanei tacuerunt. Hoe vbi fuit renunciatum Principi, inuenit rationem, qua eines compefe* ret. Oétauo Septembris de noóie per flumen immifit in v’rbcm mi* lires 4 o o. quos collegerat ex præfidqs vicinarum vrbium. Poftr^ die Opicius,cui Creüerat animus exiftisnouisauxilrjs, cum Ducc Georgio vocauit multitudinem in curiam ,amp; multos volebatplc^ «fiere, qui fuaferant deditionem. Mitigatus tarnen fuit precibus fuorum, pepercit multitudini ,aliquos autem inclufit in carccrcs ad multos dies.

Odauo Septembris in caftra Regia venerunt recentes mil^ tes, inter alias adduda fuit, bombarda Suidnicenfis, quam trabe* bant equi 32^. caftra propius vrbem tranftulerunt: Tetaurus ab vna parte, Hauguicius ab altera,qui aduexerat bombardam,quatîi trahebant equi 4 o. Reuertebatur tune is ab expugnatione arc« Hencedorffti,quam Iohannes munierat præfidio,fêd præfidiarij delperantes de defenfione,ipfi arcem inflammarunt amp;nbsp;dilapfî funt»

Decimo Septembris decretum cQ ex communi confilio’rt vrbe,vt emitterent equos, quibus iam deficiebat pabulum. Emifl* funtequi 300. quibus finguli infidebant miniftri, amp;f iuiTi funte* uadere per munitiones hoftiles. Regijfub aurorameos funtinfe* cuti,quofdam retraxerunt ex fuga, cæteri euaferunt.

Hifce diebus fine intermilfione murus tormentis quatieba* tur, dé is ad plagam Auftralem late proftratus fuit. Die Mauri* et) turma qusedam regiorum adhibitis fcalis murum armati adorti funt cum truci clamqre. Bohemi territi audacia hoftis relitfla eu* ftodiaex porta Proflhenfi ad Cœmiterium Dominicanorum fu* gerunt, fed Auftriaci fortiter feie hofti oppofuerunt. Judicio ta* men omnium ciuitas eo die capta fuilfet, nifi Tetaurus dé Haugui* tins proprios fuos milites graui cum iraperio inuitos à muro reuo* calTent. Volebant enim pSreere ciuitati innoxiæ.

Mandauitetiam, ne tormentis peteretur turn’s tcmpli vrba* ni, ne videretur bellum gerere cum religione. Tanta quidem tunc fuit virtus dé dementia in his dudoribus» Ex oppidanis aliquot eo die liint interfedi.

Secundo Odobris Princeps ad ripam Viadri^n'Ièrat boucs ferme trecentos, vt pafeeret fuos oblèflTos, fed hoftis tota armenta

^Vpcriori loco recitabam de carcerc Senatus Gïogouienfis, 5^ ty* ‘^rannide Pn’ncipis Iohannis. Quia veto optimi vid circa hoc tempus anni necati inedia deceflejunt, rcferam capita rerum ejt fcripto quodam,quod ipfiin turri confeceruntjeius hæc ferme eft fententia.

Anno, inquiunt, 14 s 8, odauo Martrj, die Sabbati, qui ante«« ccdebat dominicam Oculi, Iohannes Princeps,notus ob enormem tyrannidem, qui fratrem fuum Balthafarem fame necauerat, foros res fuas in trifte eiecerat exilium,Duciftam etiam Margaritam Glos wrcere. gouia per vim expulerat,nos miferos,qui tunc in fenatum ledi era« mus,captiuosftatuit.

Confinxit in noscrimina atrocia, quafi Regi ipfumproderc decreuiftemus,vrbem arcem^ in poteftatem Regis traderepro* mififfemus, ÔCpræterea alia multa. Sed fupremum numen teftabi* tur de noftra'innocentia,nos nihil talc vnquam conatos efle,

Petebamus vt in legitimo iudicio caufa cognofceretur : ve* rum irritæ fuerunt omnes preces. Furens ex ira, duci nos iuftit inrotundam turrim arcis, carcerem tjtrum horribilem. Alius etiam vir bonus Nicolaus Fifth coniedus fuit in turrim Poloni* camvrbis. Sedimusineofqualorc vft^ adferiaslætiffimi Paftha* tis, tunc ex inftituto Chriftiano petebamus fandam Chrifti cde* nam, ea tarnen miferis fuit denegata»

Hadenus etiam pauerant nos noftri ex vrbe, fed deinceps Hoc fuit edido prohibitum : paruo fpatio temporis largiti funt no* bis cibum aulicum bis fingulis diebus, demum femel»

Cogitent verô pq 8ó boni homines, qualis fuerit vita,’quales ærumnæ Si animi anxietates noftrum feptem hoc tempore,pofte* mus multa narrare, fed commendamus ifta propitio Deo. Vixi* mus igitur vna vftç ad dicm Augufti ï 4. tune vnus ex noftris An* tonius Knappius extinduseft fine ceremonqs facris,etfiôiipfe8i nos vna diligenter hoc petebamus. Itaquidem expirauit ifte,ferio dolens de fuis peccatis, Si magna pietatc intuens mifericordiam Dci, cuibenefaciat Deus»

Poft mortem iftius grauia rurfus pafft fumus,obiccerunt no* bis varia Si diflimilia ftelera, cum tarnen tefte Deo fimus innocen* tes,Tandem cum nullam iquenirent caufam, relidi fumus in carce* re,alias quidem nos paftebant,alias cibum detrahebant.

Die natali Virginis dabant aliquid, deinde totum quatridu* um nihil acc|pimlis ncc cibi nec potus : quilibet vero facile poteft aeftimare, hoc modo nos diu non fore fuperftites,poftulauimus v* fum facran\entorum Ecclefiac, fed nihil impetrauimus. Nunc qui*

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dem

ANNALES S IL ES I Æ. dem mtclligimus nobis paratam efle crudekm amp;nbsp;triftem neceitt, nifi qui'dem ope diuina mirabilicer fuftentabimur.

Teftamur autem publicè coram omnibus, qui'cuncjHoc fcH* ptum leduri funt, aut audituri, cum arceamur ab vfu Sacramento* rum Ecclefiæ, nihilominus nos decefluros in vera amp;nbsp;fanda fidei« Chriftum, ÖC nos innocentes tam dir is affici fupplici}s,nec^ aliquid in nobis refiderc culpæ, de quat^rinceps nos accufauit in area foH ad curiam, quotiefeunep ea in nos congerit crimina, equidem afi firmamus nobis fieri iniuriam, amp;nbsp;prouocamus ad Deum, amp;nbsp;qui* dem iohanni Principi noftro inclementi refpondebimus coram iu* fto tremendo tribunali Dei.

,. Netp enim difficile eft intelledu, fiquidem conuincere noJ potuiflet legitimo modo, non tarn crudeliter nos in hoc tetrum an* trum detrufos enecaret : verum fi in lucem produdti fuifiemus,pro* culdubiovidit, crudelitatem amp;iniufticiam fuam omnesfuifleco* gnituros»

Cum igitur omnipotens Deus iufte hoc modo propter pecca* ta noftra nos pledat, tolerabimus patienter amp;nbsp;pie, Rogamus ve^ rOjVt propter infinitam fuam mifericordiam tribuat nobisvitaî exitum beatum» Atep ita oramusomnes bonos, ad quosfamaifta perueniet, vt de innocentia noftra teftes fint, in gratiam noßfij vxorum liberorum noftrdrum»

, Verê enim affirmare pofTumus, quod honefte amp;nbsp;fideliter ege* rimus. Supplices etiam preces fundant ad Deum pro nobis mifet* riniis viris, v^t per infinitam mifericordiam amp;nbsp;mortem fuam nos confoletur in tantis ærumnis, largiatur nobis patientiam,8c verum Édel robur vfcp ad finem vitæ,amp; ducat nos in vitamæternam.

Scripta funt hæc inter dolores amp;nbsp;cruciatus inenarrabiles die fexta poft ferias Exaltationis Chriftianæcrucis,fuit veroisdeci* rtius nonus Septembris. Pauló póft fubiecit hæc : Ferme quatuor* decim dies nihil cibi aut potus nobis dederunt,parcatilh's amp;nbsp;omni* bus,qui hæc confilia cudunt, propitius Deus»

Die Sabbati poft ferias Crucis venerunt, Nicolaum Kun* Helium ex quadam gratia abduxerunt ex turri, nos autem in eadem reliquerunt, Rurfus petebamus vfum facramentorum,fed refponfi nihil tulimus,rogabamus ne paterentur ita miferabiliternos perire, ftd darent aliquid cibi : attulerunt tune triginta paruos panes auli* cosjduos cantharos implÇtos cereuifia,amp;Scantharumaquæ:pro* duximus ita vitam vfquead diem tertium fèptimanæ,eodie tan* tum petiuimus potum, dederunt nobis cantharum, qui capiebat raenfuras cereuifiæ decem: rurfus ad diem louis vfij quieuimus, ibi in maxima fiti propter Deum amp;nbsp;beatam ipßus matrem peteba* mus Vnum potum aquæ, nihil obtinuimus. Cruciatiggitur fumus fiti inenarrabili, 8c feitote boni homines ygrauius nos tor^ueri fiti quam inedia»

Superueni't deinde nobilis di'dus pater Pnncipi's,is cîaues tur^ ns ad fe recepit 8â abqt. Relidti igitur fumus in careere,Deus ad fie nobis. Inter hos dolores, anxietates 8gt;^ ærumnas trifi:iiïimas,ego Iohannes Keppelius ifta fcripfi, ô^atramentum mifeui exfuligine, quam præbuit candela, quæ fit deinde futura noftra conditio, po« fitumeftinmanuDeijamp;inmifcricordia ipfius. Nam finobisci* bum ô^potum detrahunt,non dÆviuemus: iuuet ôd feruct nos Deus,

Hæc quidem efi: feriptura captiuorum fanemiferabilis, præj fertimfi legatur fermone patrio, qui ex vetufta fimplicitateeft ad«» xnodum querulus Sólugubris, Miretur fanequis, quomodo in pedus humanum caderepoflfît tanta rabies immanitatis, ôdeerte talia corda efFerantur, vt duriora fiant omnibus in Caucafo feopu^ Iis. Terreant igitur nos talia exempla,ôdcogitemus de potentia diaboli in imprjs, ficut feriptum eft : Intrauit in eum fatanas»

Rurfus etiam fubeat animum noftrum cogitatio de ira Dei punientis tragica fcelera tragicis exemplis, vt teftantur dida : Qui gladium acceperit,gladio peribit. Vifitat Deus iniquitatem pa« trum in tertiam quartam generationem* Et manifefium eft,mul* tospotentes homines accerfere fuis familqs ÔCpofteritati longam telam tragicorum malorum* *

Fuerunt ad miniftri tyrannidis Principis præcipuè duo dete^ clogouienfes ftanda capita,Opicius,vir vere facer fcelere amp;nbsp;immanitate. Deinde

Duicus,quem Pnneeps vocabatpatrem,quibus tarnen etiamim« fxtingutttur, probitas non fuit impunita. Nam Opicium exulem tota Silefia eft execratatanquam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;commune piaculum: Alter autem,

quod claues turris Glogouia abduliflet, Freiftadij finito bellocas pitali fupplicio aftedus eft.

Sub initium Odobris mortui funt quatuor, Iohannes Keppelt; lius, Mathias Kellerus , Iohannes Pruferus,8d Cafpar Tonfor. Scriptum eft,eos in agone, vt leones horribifi voce vlulafte, amp;nbsp;fru# ftra mifericordiam hominum impIoralTe. Geftati funt nudi, fpo«» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

liati omnibus veftibus, quas habuerant in turn' iatis elegantes, im# pofitifcalis,ad fepulturamin templum Dominicanorum quinto Odobris, qui erat Dominicus,hora quanta no(dis,8lt;: fepuiti funt in antbitu Monafterq.

Triduo póft feptimojDdobris extindus eft etiam Bernhart* dinus Dreiftimargius, quem exportarunt ad fcpulturam amidum indufio, qûod vix vmbilicum attingebat, fed concionator Mona* fterq eum vÿlqt 6^ fepelqt honorifice. Nicolaus Kuntzelius, quem ex turn extraxerant, mortuus eft 17. Odobris, Extinda eft mœrtre. animi etiam CafparisTonforisconiunx,

Edidum fuit,he qua illorum mentio publice aut priuatim fît* retjVtquafi memoria eorum vniuerfa delcretur,fed longe aliter GfogoMe«^- cecidit. Nam vbi iuflo Dei iudicio fada eft rerum commutatio, biK fenatio^ funt illis peradéc publice exequiæ, èC vt extaret monumentum ’''^'quot;‘^’■'^quot;’■pofteritatemjeredum eft illis inprimario templo vrbisCenoW* phion cum pidurajilli^ rudior i^a ætas infcripfit hos verfus ;

LeElor aucj hiclrjmanda le^es,memoranda notatu, Qute peperit quondam liuor ambitio.

^ccurrunt taàte Trinceps cum T^rtneipe^ tandem In Sle/iami'Vt fundant intoleranda mala.

lllico Gr intufle claufit 'Duels ira Iohannis Carcercj confibj quos habuereljiros.

Ue cibum negat, his exhauflis 'lairibus heu moXf Dira fames ^utamJoluitj nbsp;nbsp;aflra petunt.

^m capejmillejquadrin^ent : olio^int :fimuloElo^ Horuntj qui le^is h(eCj die mtferere Deus.

Decimo tertio Oc^lobris fuit monomachia in campo ex pac^ï^o inter Bohemum oppidanum amp;nbsp;Polonum hoftem magnæftatutsî virum, Bohemus fuit vidor» Dies 14» fuit fatalis Freiftadio» Defperabat iam tyrannus de fua falute, nee poterat ex inopia pccu^ niæ Bohemos amplius alere amp;nbsp;retinere in præfidijs. Premens igituf irapauló ante veiperam,quæ iam eratfeftiua propter memorial Heduigis Silefiæ, cui dies ièquens eft dicatus, mandat præfidiatfjSj vt fequenti node oppidum diuerfis in locis ihcendant, rapiant qua; poflènt amp;nbsp;abeant,

His mandatis datis, ipfe mondrum hominis oppido exeeflit; Bohemi auariamp; crudeles paruerunt, hora quarta nodis vrbem in^ flammaruntj quæ tota incendio perijtpræter arcem,domum paræ* ci, amp;nbsp;fcholam. Supellcdilemjquam ciues exportabant ex flammaj abripiebant Bohemi,quorum erant 4 o o. Tetaurus illis fide public ca cauit, amp;nbsp;permifit vt domum redirent* Arx fuit munita præfidio aliquot militum*

Circa hoe tempus inualefcebat fames Glogouiæ. Nam priuï mediocris fuerat rerum necefTariarum copia. Scribunt vnuni ouum emtum fuiirefexnumulisjgallitfamfexgroflulis Silefijs,ter^ nos medirnnos auenæ fingulis aureis Rhenenfibus , quindecim cafeolos fex cruciatis: Cereuifiæ maximum precium fuit in vas vna marca , hoe efijviginti quatuor groffi Al bi: Óód^J^iturea fuilTe proba : £êd ad exitum Septembris non pótuit amplius haberi,

ANNALES S I L E S I 7F. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

Hifcc ctiam diebus Bohcmi cccpcrunt madarc equos pro cb bo,5^ rapiebant paflïm panemamp;potum tanquamlatrones. Va# Glogouia oi^ gati funt ex illo vidu infalubri contagiofî morbi in ciuitate multi ex præfîdiarfjs extindi, amp;nbsp;cadauera eorum abieda bine inde, Scribunt aliquos exBohemis mortuos fuifleincccmiterioDomi# nicanorum fepultos, aftabat autem inter reliques fpedatorcs qui# dam adolefcens feriba Capitanei Nkslouq, ille zo ipfo momento ce* cidit ex paroxifmo EpilepGac in terram tanquam mortuus, eum Bohemi îubito in fepulchrum abiecerunt,cum autem ille oculos at* tolleret,amp; ingemifeeret, ôi aliqui inclamarent milites, viuere iftum, Bohemi tamen terram iniccerunt, cutn^ viuum fepelieruntî Omnino enim deinceps ipfî moriendum fuifle dicebant.

ViceGmo quarto Odobris R-cgq infœliciter oppugnarunt tcmplum S. Georgq in fuburbio flumentano, quod Princeps mu? nicratjVt effet propugnaculum, Coneufferunt illud tormentis per fuburbio frut triduum tanta eum violentia, vt bombarda LignicenGs vaftæ ma# /Ira tentatur gnitudinisdiflilirct,tamen præGdiarrjhoftem reiecerunt. Propter rem bene geftam publicam læticiam cantu celebrauit Opicius.

•Régi) propc arcem extruxerunt femitam per flumen, vt tranRrc poffent ad loca collegq, vbbliberet. ViceGmo nono Odobris fuerunt in curia vnà magiftratus omnes in vrbe, 8^ pa# Um Ggnificarunt Opicio amp;nbsp;Duci Georgio, non inuenire fe vllam rationem,quomodo diutius poffit tolerari obGdio. Cederent igiturtempori,ÔÔ vltimæ neceffîtati: illi aliquaudiu tergiuerfati promiferunt, fe refponfuros die fequenti : fed ipG poftridie de no* de ducti funt clam per flumen, amp;nbsp;euaferunt per fyluas : poft tridu* um Opicius mifit literas in vrbem, fed nuncius cum contumelia reiedus eft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V Itimo Odobris magiftratus padus eft inducias tAonfterber^

cum hoftibus. cc ptum eft agi de pace,8c nulla amplius tormenta ez explolafunt.^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^p,,fug,unt

Expedarent omnes referiptum Régis, Si illius fe permitterent po* teftati Gne exceptione. Ciuibus, quod fideliter erga Regem fuum • «giflent,promiGt fecuritatem 8i beneuolentiam Regis. Nobilibus mandauit cogitarent, quomodo fatisfacerent Régi, contra quem geftaflent arma. Militibus præGdiarqabæcpropofuit. Excluant omneæs alienum contradum apud ciues, refarciant damna,Gnt captiui Regis,necç militenucontra ipfum fpatio vnius anni, nullaS i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amplius domos in vrbe dcmoliantur,nec caufam damni alicui præ?

béant, perîhiGt Vt exirent 8i colligèrent ligna : Si cum non aflens« l tirentur conditioflibus propofitisjturfus cos incluGt, vt délibéra* i ■ rent. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. -

k nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G 2 in Interea

înterea dcfîcfebat vidus in duitatc,amp; ingrauefcebât fames, ideo omnes fuppliccs orabant Tetaurum, vt aliquid ex conditio* nibus mitigaretjip^c mifertus inopièc obfefiTorum , decimotertio Nouembris conceHît vt exirent, èC emerent vidum in caftris : po* ftridie vero tota res fuit tranfada. Inufitatum tune fuit sclu,ita vtflumen glacie concrefceret,ôi^ pontem regiorum plane euerte* GlogouîaJe^ ret, Decimoièxtodemum liie Nouembris reftituta funtcom# 4itur exerd- mereiSy apertæ porta? ciuitatis, oppidani exiuerunt maximo mime* m amp;ïathi^. J liberati ex diuturna captiuitate, læti emerunt neceiTaria ad vi* dum. Régi] ingreffi confpexerunt ciuitatem, amp;nbsp;iuerunt ad bah ncum»

Poftridie, qui fuit dies Dominicus, præfidiarq vrbe exceiTc* runt, iuifi funt exoluere débita ciuibus, verum cum ipfi propera* rentamp; effent armatijcuaferunt: ægroti,quorum fuit ingens nu* ' merusjeiedifuntexciuitateamp;mifere perierunt, IpfeTctaurusin* ermiscum pauçis equitibus in ciuitatem venit,amp;f cum mandata de aliquibus rebus dediiïèt, in caftrareuerfus eft. Hungari fplendide fbnantibus tubis ôé tympanis circa meridiem areem occuparunt» Ex omni vicinia apportata eft annona, potus S^res necenàriæi^ vrbem.

Die decimo odauo Nouembris,T etaurus cum præfedfs præ^ cipuisprimarium tcmplum4ngrefruscft,amp; cantu Deogratiæatflæ funt pro pace». Poftridie ciuitas iurauit in verba Regis : nobilitas impetrauit dilationem ad initium vfquenouianni. Eodem dieci* uitati funt redditæclauesportarum,amp;promifitTctauruSjfepH^ mo quocß tempore poft refcriptum Regis etiam omnia bona iplîs reftituturum»

ioh^nnesugt;tgt; lohannes Princeps fubexitum Odobris Suibufio profuge* gdurexul, rat,8C hoc tempore oberrabat in Polonia, venit ad Cafimirum Rf* gem,abeo petqtauxilia contra Mathiam,fed quamuisipfiptius ruerat oftenfa aliqua fpes : tarnen, ficut infoclicium rari funt amici, iuftus eft relfnquere regnum :necg enim Regem ipfius caufa motu* rum efle bellum. Venit deinde Opoliam,vt illos Principesconci* taret contra Regem, fed nunquam in confpedum ipforum admih • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fus eft. Mœrensigituramp;gcmensprofeduseft Glocium,initinere

infecuti funt eum équités NiffenfeSjab illis pene fuiftèt comprehen* fus, ex comitatu quidem plericg capti funt, ipfe autem prolapfuscj£ equolatuit in paludibusamp;fyluisaliquotdics, tandem virrufticus vexit eum Glocium : ibi, cum ex frigore amp;nbsp;dolore animi periculo* fum contraxiftet morbum,diu decubuit: venit ad eum vxor cum n* liabus, habitaruntin oppido in vulgari domo, amp;nbsp;fortunam, quam fibifinxit,paftuseft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

Die 2.2. Nouembris, Tetaurus exercitum Cx caftris duxit oc* cupaturus reliquas vrbes,qusc adhuc cenebantur prçfiÈio Iohannis.

Tetaums quidem profedus eft ad oppugnandam Sprottam, Hau* guicïus Frciftadium» Hungari incolas padîm crudeliter afflixe* runt,amp; ciuitates opprefTæà præfidiarrjs non potcrant pcterepa* ccm. Calendis Decembris Freiftadium fecit deditionem, quis-FreiJlaJium vrbs crat vafta amp;nbsp;inops : arx vero â præfidiarrjs defenfa eft adiip* fum vfcp tempus Quadragcfimæ:amp;cum oppidanicrebropetercn* '* fur tormentis, interfedus eft qui^m præfedus Regius magni no* minis Sturmius: tandem,cum Iohannes vitro renunciaret omni fuo iuri in ducatu, illi arce cxcefterunt,quibus tarnen nunquam fue* rat fuprema vis adhibita à Regrjs»

Cogitent vero noftri crues, qualis fuerit Fortuna noftrorum ctogouienfli maiorum,qui in illisFauinis 8^ ruderibusexuftæciuitatiscalasamp;f tuguria aliqua vilia excitauerant, in quibus ipfis, propter pericula globorum ex tormentis, ftcuri non potcrantcum fuis paruis natis puerperis conßftere. Vetuftas non male dixit, Amandam 8d colendam efle pacem. In ea enim liberos fepelire parentes,cum tcm* pore belli parentes effèrant liberos : amp;nbsp;in eadem homines dormi* entes ad vfitatas operas excitari cantu galli amp;nbsp;fonitu campanarum,' inbellovero clangore buccinarum ÔCcrepitu tympanorum dues ad necem euocari.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ï T î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• r 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O DMC(tr«-s ae=!

ducatus Vrbanus Nimcius, vir peritus rei militaris, led auarus ix j^ondetur im rapax illt denüo Glogouienfes præftiterunt iuramentum fidelitas banniCorui» tis, amp;nbsp;iurarunt in verba Reçis amp;nbsp;Iohannis Coruini filfj. Legit no* Uum fenatum,irt quo fuit Melchior Drciftîmargius: ciuitati de* traxit mediam partem vedigalis publici,amp; molas ftumentanas, qüas tarnen deinde ex beneficio Regtsrecuperarunt»

Stattm poft brumam VilhelmusTetaurusbelIator egregrus fcuocatus eft à Rege in Pannortiam.Milrtes ciuitatum dimrftr funt dotnuin. Ex Regio exercitu copiæ aliquot mrftac funt, quæ occupa* Reg/. runt Francoftenum Monfterbergam. Tertio Calendaslanua* rrj vrbs Sc arx Sprottenfis Regfjs fecit deditionem. Venit irlpote* ftatem Regis eodem tempore cttam Grunberga. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

ad oppugnandum Surbufium. Erat in vrbe coniunx Iohannis cum filiabuS, Oppidum deditum eft rr.February,arx igt;.Magnis pre* cibus orabat ducifira,vt hæc vnica vrbs fibi relinqueretur pro habi* tationc,fed nihil impetrauTt : permiftüm tarnen eft,vt indeauehe* ret fuam f^pelledrlem. Inter magnos igitur dolores filias colloca* utt in currus, profeda eft Stinauiam ad matrem, amp;nbsp;inde Glocium ad maritumeægrotum. Suibufium attributum eft Baroni Hun* Sarico. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

• . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G g lit} Glogolt;lt;

Glogoui'a menfc lanuario mi'fît Lcgatum ad Rcgcm, vtrecu«' peraret iura duitatis, quæ ipfis interuertebat Capitancus,amp; peterct libertatcm ab oneribus publias in aliquot annos, vt pofTent refpi* rare poft tantas ærumnas. Rex clemcntcr eos affàtus eft, promis fitfe illis liberaliter benefadurum,daturum ctiam immunitateni in triennium, modo expedarent, donee ipfè veniret in Sikfiam, quod futurum eftèt breui. Nam flecreuerat ex Silefia bellum infer*“ reCafîmiro Polonico amp;nbsp;tandem eumretundercjne ipG deinceps facefleret negotium» Ideo non modo priores copias in Silefia retP ^uit J fed etiam fubmifit noua agmina Pannoniorum, v’t ea haberet ad manus, vbi opus eftet»

Occupato ducatu Glogouicnfi copiæ Regiæbifariam diftri* butæ funt» Hauguicius cum fuis tranfrjt in Lufatiam inferiorem ad limites Marchionis Iohannis» Copiæ autem,quæ occupauerant Francoftenumjprofedæ funt in Lufatiam fuperiorem ad fines Dui* cum Saxoniæ» Mathias enim iudicabat Principes illos alieno efte â fe animo,illos fauifîè Principi lohanni, amp;nbsp;nunc auxilia mifiu^ rosefle Cæfari: ideovt retinerenturdomi5terruit eosdomcftieo bello» Hæferunt ibi in tertium vfi^ menfem, longi^ tradus vafta«* ti funt.

Principes Saxoniæ Marchio colledis copqs fefe munie* bant,multos exillis prædorflbusocciderunt,amp; videbaturresfpe*

dare ad graue bellum. Venir autem in Silefiam, miflus â Rege, Iohannes Varadienfis, vir praeditus egregiaanimi dextcritate.'is primum négocia quædam Vratislauiæ expediuit. Nam ineunte anno Rex dederat figna offenfioniserga vrbe'm, amp;nbsp;mandaueratjUe pro more fuo mutarent magiftratum, donee iplè veniret. Iftos mo* tus fopiuit Epiieopus,

Venit deinde Glogouiam 2.3» a^prilis, qui fuit eo anno quat'“' tus dies in feftiuitate Pafchatisjfuerunt præfto Legati Ducis lohan* lohan/icsDu= nis , Opicius CoIoyErneftusTfchamerus amp;nbsp;alt), qui nomine lo* clt;if«)KG/ogo= hannisrenunciarunt totiDucatui,eumlt;^Regi refignarunt. Gra* ^nAt^^maniu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;affèdus fuit Opicius, amp;nbsp;tanquam peftis huius ditio^

«.£■gt; Ma^ nisiuffuseft vrbeexcedere. Epifcopus fuit æquior facerdotibus, S^quamuisRexciuitati promififlTet immunitarem,ne quid exob uerent ex vfitatis cenfibus ad triennium, tarnen mandauit, vt ab*“ quid datent iacerdotibus præiêntibus ad vrbem.

lofcm« Vrf=! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;medium menfiS Mat) fuit in oppido Luca, ibi fedauit

radienftsEpb belltim inter Regem èi. principes vicinos,quo nomine non dubium feoput Prin- eft,illum optime meritum elfe de Silefia. Poft earn reconciliation Milites Lufa* Mcos recon^ tia fupcriori regreffi funt in Ducatum Suidnicenfem, iffilt;$ graues cilidt Kegi fuerunt hofpites ciuitatibus èC agreftibus» Omrïes e^gim mulda* Mithin. runt Si duriter afflixerunt.

Hauguicius vero adortuseft Conradum propter îianc calls fam. Ante annum decimumquartum fuerat reconciliatus Regi, receperatfuas vrbes jita vt eas regerer tanquamgubernator.'hoc anno vero menfe Februario, cum mortua efFet Salome vidua Dus cis Venceslai Stinauienfisjfocrus Iohannis Saganenfis, ipfe tan# quam verus hæres Stinauiam ad Ic inconfulto Regi traduxerat» Hoc fado ofïènfus Rex, mandauft fuis Capitancis,vt eum prorfus efjcerent.

Diu rem diftulit Hauguicius, quamuis milites in vrbes dis ftribueratjtamen à vi abftinebat. Venerat autem in Sileiiam Defpotus Rafciac, milFus â Rege cum equitibus ter mille, belli Pos lonici caufa : fuit is Glogouiae menfe Maio, poftea profedus eft in oppida Conradi Albi. Menfe Septembri circa diem nataleni conradufAt-Mariæ, cum Mathias fententiam non mutaret, amp;nbsp;Defpotus vrge# ret,Hauguiciusmilitem exoppidisin campum cduxit, poftulauit fuoducatL^’^ à Conrado, vt omni fuo Ducatii ccderet,eum(5in manusRegis traderet.

Conradus Princeps prudens amp;nbsp;bonus, cum nollet inutili per* tinacia fibiamp; Silefiæ createpericulum,obtcmpcrauit. Relique» runt ipfi folum arcem Aurienfem, promifit ipfi Rex in viduni fingulis annis aureos 1600. Pauló póft Stinauienfisamp;Rudenfis ditio iurauit in verba Regis, Si Georgij Stenij, qui promifit, fe du# nim adipiid^ as fororesmortuæ DucifTac placaturum data pecunia. Erant illæ, tur stinauiam AbbatiftaTrebnicenfis amp;nbsp;Catharina vxor Iohannis Saganenfis.

Hauguicius deinde excuftit aliquot nobiles,qui fouebant præ^ ijonauicnjt:^ dones in fuis arcibus, Baronibus etiam Donauienfibus ex manda# ti« B^ro/ua to Regis ademit agrum Hernftadienfem. Deinde afflixit Princi# adimitur pes ÜpolienfeSjeofcß grandi pecunia muldauit. Tandem pertæ» fus tarn crudelium vaftationum, pauló ante brumam militem in Morauiam abduxit.

Talem exitum fortitum fuit bellum excitatum a furiofo crudeli Principe lohanne, amp;:tota Silefia infania ipfius pene fuit pelTundata. Imprimis vero mifera Glogouiafuit opprefla malis 8^ ærumnis intolerabilibus. Namfinito bello incendium vrbis, fi Giogouiain^» quid manfitreliquum,abfumfit. Graftatum fuitillud node, quæ cendiopcrtjt. præceftjt diem 2,8. Maij,anni 1489. quo eo anno celebrata fuit me# inoria triumphi Filrj Dei afcendentis ih ccelum,

In platea nofocomij•ignis excitatus fuit hora quarta nodis negligen^amulieris,quæ cum ad lucernam florem filiginis excu# teretjfacem ardeptem in conclaui reliquerat. Exuftæ funt tres par# tes vrbis,inter alia domus paræcialis amp;nbsp;monafterium virginum, in quo yna ex virginibus fuit fuftocata; Perierunt in flamma hoini* nes 18. pafs ciuitatis ad plagamgt; occidentalem manfit.

Capitaneus ducatus fæufjt in fcribam Reipublicæ Dankknl Timonem Freiftadienfèm, coniecit eum in turrim vbi alternai crus amp;nbsp;dcnccs ex lapfu perfregitjiuflit cum amoueri ex officio. Erac vir doêlus 8i Celebris in Silefia/ed venerat in odium apud Capita^ neum^quod putareturintelligerc artes ipfius non bonas,eaf(^ fîgni* ficafle Regi, cum notus effet aulæ,

Ciuitas â Rege impetrauit immunitatemin decennium, mandatum eft Capitaneo,vt omnia in priorem locum reftitucret, bona ademta ciuitati redderet. Receptus eft in gratiam à Rcglt;^» cumculpam deprecatus eflet, ErneftusTfchamerus, qui fuit inti* mus lohannijSó ciuitatibus non carus, Hyeme eiufdem anni mift RexGlogouiam Legatum,cui mandata dederat, vtcognofccret, ccquid abuteretur fua poteftate capitaneus ducatus.

Timo Freiftadienfis publice eumdeiniufta violentiaaccufa* uit, res tarnen, cum Capitaneus argenteis lanceis pugnaretffuit fup^ preft'a. Ftiam in hoc Ducatu propofitum eft mandatum Rcgitirn, quod iubebat oftendere literas de cenfibus Eccfefiafticis : quia Rcx iudicabat vfuris exhauriri fuas regiones, amp;nbsp;ipfe pccuniam ad futUi* rum bellum colligebat*

Ineunte anno 1490. noBilitas Sc ciuitates concordes miferunt Ndthies or» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad Regem, qliæ peteret remiffionem cenfuum facro*

nauitGlogo» rum in aliquot annos, donee Ducatus poftet fecolligere, impetra^ runt immunitatem in triennium. Inprimis autem Rex benigne complexus eft ciuitatem Glogouienfem propter fidem, eam^ fin* gulari munere ornauit, vtvtcretur iniigniipfiusRegis,coruogc^ ftantc annulum, cera rubea. Multum quidem commodafict vrbi huic, quæ egregie erga ipfum in fide fuit conftans, Mathias, . fi diutius vixiffet: Extinff us yero fuit Apoplexia quinto Aprilis* g/o?omjgt; pT»* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Map,qui fuit dies Dominicus, quern Ecclefia nominat Cam

4g»lt;nt«rexf« täte, folennes exequiæ ipfi Glogouiæ peraôfæ funt in tempio vrbis primario. Regnauitpofteum Vladislaus.

Graues fuerunt lires ordinibus in ducatu cum facerdotibus, qui fpreto edido Regio poftulabant fuoscenfus. V^rbanus Nim* cius Capitaneus, qui fuit receptator prædonum, amp;nbsp;collocauerat jehanet Corlt;^ Sprottam miniftros,quiexercebantIatrocinia,rcmotuseft aboffi* umu^amiftit ciomenfe Septembri. Iohannes enimCoruinusprofligatusàcoi* uienl^^ Vladislai, Si. illi tandem reconciliâtus, ceftit Régi depofièfi fionc Ducatus.

Pridie Calendas Odobris ordines abfolutj ffint a iuramento præftito Coruino: eodem die iuratum eft Glogouiæ is verba Vla* dislai,quiinftituitCapitancum Ducatus Chriftophorum Take* bergium.

, Menfe Nouembri nobilitas amp;nbsp;ciunates miffa legationc impc^ trarunt Vladislao confirmanonem immunitads triennalis con:* tra facerdotes, Conradus Olfnicenfis amp;nbsp;Henricus Monfterber» Sen fis amiflas fuas vrbes recuperarunt. Elapfus etiam eft fuga ex biUlia UeQrgius btenius, oC dino Sdnauienhs reddita elt duabus fororibuSjAbbadfTac TrebnicenG ÔC Catharinæ Saganenfi. Take« bcrgiomenfe Decembri ,ita mandante CafimiroTefchinenfi,præii Ode prouinciæ nomine Regis, fucceflît Glogouiæ nouus capita# neus.

Sub initium ftatim regni VïadisïaiomnisSilefîafuitinfeka latrocinrjs 5 prædabantur tune latrones magni nominis , Sueuus, Maxius, Cotbufius, quos valde fegniter reprimebant præfedi Re# grj. Anno proximo póft Ducatus Glogouienfis rurfus mutauit Dominum. Fada fuerat pax inter Vladislaum Regem Sclohan* nem Albertum Principem, fratrem Régis, huic Rex donauit in Si# lefiaDucatus,Glogouienfem ÔC. Tropauienfem, cum Cafîmirus pater adhuc effet fuperftes.

Venir Glogouiam Cafimirus Tefebinenfis Silefiæ præfes aU Dominica proxima poft Chriftianum Pafeha, ordines Ducatus exemit ab obedientia Vladislai, ÔC iuffit eos iurare Alberto Polo* gIo» nO‘ Deliberatum fuit aliquandiu ab%rdinibus, vtrumhocexpesgo«if«Jîf. diret.

Verum cum Regq expofuiffent, non propterea Ducatum auelli à regno Bohemiæ, fed manere eos ciues eiufdem Regni,ficut pïius ,omnes funt affenfi. Capitaneusrenunciatuseft Iohannes Polacus Ceruicouius vir militaris,fed fæuus amp;nbsp;iniuftus.

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tem Glogouienfem isr reliquat à Tolaco

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caßitaneo ducatus,

A Pud lohanrtem Principem fuerat flabellum adminifter ad Bufci« wbU ^varia fcelera quidam relatus inter nobilitatem , vt arbitrer, ß^riohdnnU Bufeus, qüem notninabant patrem Pripcipis, is poft profligatum ^fficUur fup« fuum Principem fuerat aliquandiu hincinde vagatus: Hoe vero pheio. anno comprehendcrunt eum Freiftadienfes : venerunt Freiftadi# üm,vocati eó ,legatiGlogouienGum die Dominicæ Afcenfionis, tota node^quenti Bufeum in equuleo fufpenfum excruciarunt,qui non folum niftoriam vitæ 8i fcelerum fuorum recitabat, fed etiam nominabat, quos habuiffet focios Si adiutores, quod deinde mul# tosoffen^it, « .• nbsp;nbsp;nbsp;• i

Necauerat Balthafarem Pn'ncipis fratrem,vxorem eius Saga* nocieceratjTheophilum Bergmannum Sprottæinterfecerat,cla* ucsGlogouia abftukrat, Senatores inturrifamefuITukrat:ob clogouienjîi hécckckra poftridie ipfi in foro ceruices abfciïTæfunt. Nobiliws ä quibufdamjquorum famam atngerat Bufcus, ob banccaU fam fuit irata ciuitatibus, amp;nbsp;fecgtæ funt inde inimicitiæ non kues, ita vtvixdeinceps, vera potucrit coakfccrebeneuokntia interI'p* (bs,cum magno malo publico.

Nam, vt kniflime dicam, in diflidrjs ordinum coniundoruni fub eodcm imperio, omnino illud Thucydideum verum eft :

Ek 2ils^M.aoTsii1i quot;nis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;riSv t^yuv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

Vbi fententiæ fociorum difeordes funt, etiam contraria; fukipiun* tur atftioncs.

Accendebat vero vitro odia ifla Polacus, qui propter memo^ riam Mathias Regis Sdbellorum PoIonicorum,ciuitates,quæRc* gifuerant fideles, oderat, conabaturipforum libertatem abolere,«* pere bona publica, 8d ipfas ciuitates redigere in kruitutem Seyu* cam, Auellcbat igitur nobilitatem ciuitatibus,amp; augebat diflcn^ fionesvbi poterat. Inipfo Senatu fpargebat femina diifidiorum, ^cumtribuniopificumccepiflentdiiTentirc i confule vrbisMd* chiore Dreiflimargio, ipfe odia ilia amplificauit, ciuitatem ad Re* gem criminatus eft,8c tandem in earn crudelicer iæuijt, lohdnnes V4« Anno i49X.venit Glogouiam Iohannes quondam Epifeo* radienjiilAo* pus Varadieiifis 8i Olomucenfis ■, quern euexerant ftudia Poetiecs vAchiu uentt philofophiæ ad tantum faftigium, vt Mathiam Regem totunl * ” ' po(ridcrct,Eo vero mortuo noua ipfuminccflit religio,^insrefliis eflordinem monachorum Bernhardinorum. Templum igiturre* cens fui fodalitfj in horto Principis in fuburbio urientali hoc anno Glogouiac ex ritu Pontificio confecrauit.

lobrfrtwrPo- Poloniac Rex renunciatus eft Iohannes Albertus Glogoiiien* Idem euertit fis .* fuit apud fuum Principem Polacus,redijtfubexitum anni, G/ogo»Mw. fTiiferis ciuitatibus nouum vedigal cereuifiæextorfit, infingulos cnim medimnos tritici impofuit fingulos groHbs Vratislauienfcs, • Sub initium quadragefimsc anni 1493« vbi fokntcreari nouima^ giftratus vrbani , Polacus contra leges ciuitatis totum fenatum Glogouiæ mutauitjS; priores omnes loco mouit,iubente ilk idem fadum eft in magiilratu inferiori. Legit autem illos, quos feiebat non aduerfaturos effe fuis confilijs.

ujidrtinut Ar« GeiTcrat confulatum fupcrioribus annis Martinus Arnoldus, noWiw G/ego« is acriter iura ciuitatis contra præfetîtufîi defenderat : cum igiturvt «/.ecdpifur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;infidijs comprehendit in fuburbio 9, M-arta, qui trat

clogouidiex^ diesSabbati antecedens Dominicam Laetare,81^j:um co Nicolaum citatur monti Lincium,vtrumcß coniccit in turrim arcis : poflridiejÀ’bi violentia pop«// contrd jQg multitudini vrbanæ innotuit,fonitu campatiarum populus ad arma vocatus elt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Conftiterunt armati ante curiam, amp;nbsp;repofccbant captîuos, rc* fponfum eft à fenatu, dudos effe illos in arcemjmiflî etiam, qui no* mine populi illos expeterent. Refpondit præfeélus, ex mandato Regis fe ifta fecide, expedarent igitur eius referiptum : promifit ta* ,men,feillos non necaturum. Motus populi irati nonpotuerunt fedari ante vefperam. Ablegati f^t ad Regem Albertum,qui tune erat Pofnaniæ,nomine fenatus 8lt; ciuitatis Legati fedccim, fed nihil impetrarunt : quia animpm Regis nimis creduli plane exulcer^ ucrat Polacus: denuo vrgente plebe profedli funt in aulara poft Pafeha nullo etiam cum fucceffu.

Sacerdotes ægrc ferebant immunitatibus ordinum diminu* toseffe fuos cenfus ,ideoapud Regem continuo vrgebant, vt res reftitueretur in integrum, amp;nbsp;videbatur Rex morem elfe gefturus Epifeopo Vratislauienfi,qui lo. Aprilis,ita petenteRege, venit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

Glogouiam, fed Rex ad diem conftitutum fuos non mifit : Pola* CO tarnen, qui adueniente Epifeopo vrbe excefferat, profeélurus Pofnaniam, nunciauit, vtcxitinercdomumrcdirct,Sc obferuaret Epifeopum.

Sub ferias Dominicac Afeenfionis fenatus obtemperans præ* feâ:o , qui omnia poterat in aula, captîuos ftatuit dues decem,qui putabantur fuifle autores motus vrbani. Accidithocpractcrmul« torum expedationem, quia fperabant fenatum potius laboratu# rum,vtc3ctcri dimitterentur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;. _

Legati Regp ôi Epifeopi VratislauienGs. Regijfuerunt Ambro# lt;-0-fins Pampouius, qui multos magiftratus in Polonia gerebat, Ra# nm Legati« l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;phadLtfeinius magifter aulæ Regiæ, Iohannes Lubrantius D. amp;C

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Primis diebus difputatum eft de cenhbus facris, SZ tandem

l aOentientibus Legatis Epifeopi ScSacerdotibus fada talistranfa# i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dio, vt per quinquennium aliquid remitterent facer dotes,deinde

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rutfus vterentur fuo iure. Quinto lulq coeperunt difputatio*

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nés inter nobilitatem duitates : Polacus adiunxit Gbi nobilita*

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tem, conqueftus eft de ciuitatibus,quod non eftent audiences dido,

\ R varia coraminifeebatur ,Gcut (oienthomines vafri bd. fanguina* \ ïh» Produdi funt captiui in confpedum legatorum, qui deferti \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;luerunt à popular ibus, quos deter ruer at Polacus, nbsp;cum non muV

Ddauolulq vocatus eft folus Arnoldus,qucm aceufabat præ» \fedus5lt;n^ilitas,exorataadiniquam caufam. Omnis multitudo eum prius impleuerat bona fpe, ageret viriliter ,tueretur caufam communem ciuitatis contra iniquum Polacum, fefe ipG futuros præGdio^fed tune, cum fenatus metureGliret, ab omnibus fuit de* fertus. Ipfe tarnen conftanter propofuit non Gbi confeium efte

► nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A M N A L È S * S IL È S I Æ.

vlïius {êdïtïonis : fed cum vidcrct malitiofe interuerti iufa 8^ tatem vrbiSj Ce deeavi iniufta coram præfecflo eflè locutum, difceptationem tarnen magiftratui fuperiori reliquiffe. IntereaaU^ quot;nbsp;temcaufa non cogm'ta Ce efTe detruRim in tetrum carcerem: quod vero populus armatus ipfum repofceret, hoc Ce non debere praeft^* re :amp; cum iurenatiiræ æquum ^et, Vim vi repellere, nullam dTe tarnen vim fadam Polaco*

Legatijqui erantæquiores Polaco, rriandarunt vt redui^t^ retur in turrim, donee Rex renunciaret quid fieri vellet* Decimo lulq Polacus cum nobilitate aceufauit Freiftadienfès, quod cude* rent monetam fine conceflïone præfetfli, amp;nbsp;quod interfeciflènt no^ bilem Bufeum minïftrum Principis Johannis, virum omnium p^* ne, quos tunc fol videbat,fceleratilîîmum. Ciuitas propofuit fuum tam de monetajquam de pledendis reis,amp;prouocauitaJ cognitionem Regis, nec^ aliud tunc fuit decretum. Poftridic » Legatis abfolutus eft Melchior Dreifti'margius, Sc conferipta mo^ numenta de innocentia ipfius: att^his rebus perfclt;ftis Legati ad Regem reuerfi funt.

Poft abitum illorum Polacus Lincium 8lt;f præterea aliumtJt carcere ciuitatis emifit. Inftituta fuit alia legatio d Senatu ita vokn* te populo ad Regem : fed ayres eius furdæfuerunt,quascalumnf]S iniuftis occupauerat Polacus* Is tandem menfe Odobri cœpitexe^ qufquod diu fuerat meditatus,protulit mandatum Regium, quod iubebat parère immani Polaco,netj repugnare audebatfenatus* Nono Octobris in foro capite truncatus eft Nicolaus Agricole ciuis, pronunciata fuit caufa, quod ipfe figno dato ex campana pk* bem acl arma concitaftet*

Die Galli Abbatis Polacus accerfiuit fenatum prima cum luce, illis^ terribili mandato præcepit nomine fui regis, vt eo die omnts captiuos publice interficerent : edito hoc fulmine, ipfe fe proripui^ ex vrbe Polceiiicium, ne poffet res impedin'. Sparfa hac Fama tota ciuitas ludu fuit impleta: erat plandus amp;nbsp;fremitus pafti'm miftia*’ bilis : Senatus obtemperaturus tyranno, iuffit vt captiui vefeereu^ tur facra coena, fe ad necem pararent*

Erat tunc in vrbe Erneftus Tfchamerus confiliarius olim pngt;* marius Principis Iohannis, amp;nbsp;ideo infeftus ciuitati, tunc vero con^ feius omnium confiliorum præfedi î ad eum tanquam ad eufpidem Herculis confugiunt cognati ahqui c^tiuorum, amp;nbsp;orant per mi^ fericordiam Dei, fledi fe patiatur, amp;nbsp;iuuet miferos viros, Illepri^ mum tergiuerfatus eft, tarnen quod haberetcaufas fÿconfilri,S^ magis ab extrema fæuicia abhorreret quam Pc4acus,pafrus edCe exorari, iuit in curiam,rogauit fenatum ne iftos neca^nt. Refpon* fum eft, fenatum non polfe negligere mandatum Capit^nefalio* qui ipfis parata efïe grauiffima pericula* Erneftus vero inquit,

Quîefcitc, ego placabo præfedum, amp;nbsp;rem omnem in me rccîpioî Sic illis feruata eft vita,

Redtjt Capitaneus fub vefperam,8c eueftigio fciCcitatus efljan fufus eflet fanguis cum audiiïèt viuere adhuc captiuos, furerc ecepiC)amp; exitium toti fenatui minabatur, interea accedit Erneftus, Age inquit Domine, colligas te, necg tam immanem in modum fæ» uias : prolocutus eft præterea alijft^uædam, quibus bilem Polaci mitigabatjSd vitam infontibus feruauit excepto Arnoldo,

Poftridie fenatus Duce Ernedo Capitaneum adqt,interpofuit preces pro captiuis. Aflenfus fuit capitaneus,fed bac conditione,vt fuum prius expleret animum,amp; ciuitas ipG fupplex fieret. Poft me^ ridiem vocatus eft in curiam omnis magiftratus vrbanus,8^ omnes cities, ibiep propofitum eft, publics agendam efte pœnitentiam capitaneo fupplicandum,

Accerfiti funt in curiam captiui, iufti funt exuere calceos, nult; dare capita, tegcre corpus folo panno laneo,imitati funt hoc omnes ciucs, amp;nbsp;ordine procelTerunt ad arcem. Stabat in ponte arcis Pola« eus cum miniftris ÔC Ernefto Tfchamero, tunc etiam fenatores ca« pita pedes nudarunt, atque fupplices ad pontem accefterunt, Captiui fex proftrauerunt feexpanfis brachijs in terram ad pedes Capitanei, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

PolacuSjVt videretur humanus, iuftit fenatores tegere capita, quód ipfi non deliquiflent : deinde Erneftus omnium iftorum con^ filiorum architedus concionem Scythicam habuit ad populum : commemorauit iuftam iram Regis in ciues propter contumaciam erga capitaneum. Deinde pronunciauit abolendam effe memoriam omnium euentuum præteritorum,fanciendam vero donari captiuis vitam, reftitui omnibus priorem tranquillitatem, modo deinceps effent in officio : captiuos tandem iuffit exurgere : Vnu,m vero ciuem Petrum Glogouienfem mandauit Polacus, vt ardè vincirent, ilium enim effe venia indignum.

Hoc fpedlaculo Turcico cum fatisoblcdatus effet Polacus, difeeffum eft, Ciuitas comita'ta eft captiuos in templum vrbis pria marium, amp;nbsp;ad Diuum lohannem in coemiterium , ibiqj Deo funt aftac gratiæjSi Diuo Nicolao liberatori : tandem in curia vrbana captiui conftituerunt fideiuffores, quod futuri effent in poteftatc magiftratus, amp;nbsp;aduri fecundum leges,* VltimoOdobris, cum exoratuseffetPolacus barbaricumcaput,etiam Petrus Glogoui* enfis publice cgit pccnitentiftm,fed acerbiorem.

M^iftratus amp;nbsp;vniuerfa ciuitas cum eft comitata ad arcem, ipfe autenr^enibus infidens ex carcere in curiam, ex curia ad arcem per caenum rgpere coadus fuit, in pome nudauit corpus,fuppli^

1 cem fe proftrauit ad Capitaneum, qui tandem illi donauit vitam, \ Primis Siebus huius ipenfis Polacus Arnoldum, cuius cruorem

• ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hh n omnino

ANNALES S I L E S I Æ. omnino ftatuerat haurire, coniecerat in fundum turn's, (êptimû Nouembris collo.catus eft indomunculam turn's fuperiorem : iiv terea ncfno ad ipfum admittebatur : Ipfe paratus crat in omnem cuentum,condideratteftamcntumj8if expecfiabat exitum.

noldufGlogo, venir in carcercm minifter capitalium fuppliciorunijdormiebat Menjis ntca’‘ jlt;o Amoldus in fuo ftrato, iuiï^s eft furgcre : Ipfe cum non fufpica* retur fine legitimo iudicio clandeftina èé tyrannica nece fe interfo

, dum iri, dixit, quis tu es f Agnofces, inquit ille, amp;nbsp;manus capitui vinxit, eum^ per pofticum arcis cduxit in aream, vbi ante aliquot annos fteterat coenobium Bernhardinorum, iuHtc ipfum flectere genua. Quid faciès inquit,Arnoldus : confufus iam metu vitimi iniufti fupplicrj Z Experieris dixit alter,amp;: fimul vno idu bouo viro ceruices abfcidit, veftimenta detraxit amp;nbsp;cadauere relido abijf« quodpoft aliquot boras miniftri ciuitatispheretro impofitumj4('f turam in cœmiterium fuburbanum geftarunt:tuncapertælepuîlt; finît portæ ciuitatis,fonitu campanarum conuocatus efl populus,Si vfitaræ decantatæ funt næniæ.

Tanta verd fuit ciuitatis confiernatio, amp;nbsp;tam mccftum GIengt; tium in vrbe, vt nemo tam vioicntam rabiem Polaci deteftari vie deretur,6ôcumdiftra(fli effentanimi fadtionibus,atcj plæricpd* fent mali, nullus alter! potefat fidere, ne«^ fan's tuto ingemifcere de perturbatione public! ftatus amp;nbsp;calamitate bonorum, Nos vero, vb! Icgendo !n hæc tam horribilia fpedfacula, quæ maiores noftd Tuftinuerunt,deducimur,cog!temus decommunibus miferiisgc* neris human!, Si fledf amur ad pietatem amp;nbsp;modeftiam !n omni vira;

Non commerucrant tantam fuppliciorum atrocitatem, ea»ilt;? nou! exempli, delidfa ciuitatis in capitaneum,etfi liberius quædam contra tyrannidem ipfius erant didla, fed oderat tota aula Polonica acerbe has ciuitates ob fidem conftantiam ergaMath!arti,cui Polonia fuit infefl!fîima,amp; cupiebat graffari hic Scythico more,fi^ eut alibi inter mancipia fua afîùeuerat Polacus : deinde accedebant faces, aliqui ex nobilitate, qui coniund! fuerant cum Iohanne,8f 3 •Mathia, annitentibus ciuitatibus, ob perfidiam erga Regem fuum, 'cied! fuerant in exilium,

Inde igitur hoc incendium excitatum cft, amp;nbsp;ftrudtæ infîdiae vitæ amp;nbsp;falut! omnium ciiflum : benignitate tarnen De! fuerunt mi* tigatæærumnæinnocentibus hominibus, imperium tyrannn cumnon fuit diuturnum. Nam 8d ipfi Régi, qui fibi amp;nbsp;fuis nitnium indulgebat, in flore ætatis Deus vitam præc!dit,ôd Polacus cito ex fuo fafligiodeturbatusSCeiedus eft,

Interea tarnen, cum omnino verum fit illud Prçphetæ : Vti* nam aufcultaffes imandatis meis, quod fi fecifles, pax velut flumeri rigàfTet terralm veftram, proculdubio aliqua enormiapeîcata po'^

puli ifta tam tragica mala bclloruni,inccndiorum 8^ tyrannidis ab traxerunt. Et cum apud maioresnoftrosfueritalioquidifdplina honeftior amp;nbsp;feuen'or : omnino credibile eft, præcipue propter idon latriam cos tam graues pcenas luifle»

OpprelTa erat lux veræ dodrinæ idolomania mtolerabili, vcravox minifterrj pcnetota conticuerat,proponebantur publice trahitpocnoi ca idolorum 8é mendaciorum portenta, vt nunc etiam faniores ex pMictu. aduerfartjs Ecckfiæ eorum fuppudcatjpopulus ccccus inuoluebatur fuperftitionum horribiliumcaligine ,prouoluebant lè homines ad ftatuasjcasf^ adorabant,ficut negari no poteft, more plane ethnico»

Ita creuerat 8c quotidieamph'ficabatur cultus Dei Maozim, vtillæ theatricæ circumgeftationes nihil diffèrrent ab Ethnicis 8C. Perficis pompis : paulatim in fingulos annos etiam magna cura, X magnis^ fumtibus excogitabantur noua Numina, noui cultus dk iiaczAnnæ,Heduigis Silefiæamp;alia. Vtnoncommemorem,quam vcre inuerecundæ facflæ fuerint falutationes aut potius déforma« tiones beatæ Virginis in his 8c fimilibus compellationibus : Fuga mortem, Confer fortemin cceli patria. Soluevinclareis: Mon« ftra teelle matrem : Cogitent modo piæ mentes has fimilesc^cantk Icnas, quæ paiTim in templis cum magno applaufu SC ftudio repe« tebantur, Heduigis fancfla, inclyta,n»s femes à ruina,nosij frui la« cias Qratiadiuina: hem de S. Catharina: Ab æftumundi trans« o

fer nosadamœnaParadyfi : ItemjSandta Dorothea cor mundum in nobis créa: cum tarnen, vt nihil dicam deidolathca adoratio« lie,ferme conftet narrationem hanc vtramcj de Catharina amp;nbsp;Do« rotheaelfe Apologos, fcriptos adimitationcm GræcorumPoè'ta« rum ab Apollinari, Hæc cum nunc etiam foncnt Pontifict),faltetn cogitare debebant, quam incaute iachitent, fe defendcre conlenfum EccIeGæCatholicæ,cui profecho iftafucruntignotiffima.

Quiavero ærumnofi noftri parentes tam grauibus calamita« tibus propter idolorum cultum opp^elfi fuerunt, nos maiori cura puritatem doflrinæ amemus,tueamur, amp;nbsp;feriam vitæ emcndatio« neminftituamus. Non enim dubium eft, nunc etiam tyrannidem Turdcam vindicem efte idolomaniæ aliorum peccatorum or« bisChriftianu Polacus etiam poftea non ceflauit incommodare vrbibus, fubinde aluit amp;nbsp;auxit odia internobilitatem 8C ciuitates, quas vltimo iugo feruitutis premi cupietiaL Vulnera quidem ilia ne nunc quidem coaluerunt,nec5 poftea firma fuit coniunchio ordi« num in hoc ducatu, quod fpfum coniumhum femper fuit cum ma« gnapernii^.

Litig^um ejh fequenti anno, cum fenatui præfidcret Mel« chior DreiflimargiuSjCum facerdotibus, quiin ilia calamitate vr« bisenam aliquid emungere conabantur,00grauesfuntfathifum« tus, nec tarnen fuperbæ Ôd fegnes illæ aulæfiniebant lices : pauló

póft caftigata eft infolendaPolonorum, cumRexanno 14pG. ma# ximum exercitum in Valachia amififlef. Cccpi't co anno'graflan in SileCj^ pefti's fæuiflima,ea^ bi'ennio poft in hoc Ducatu, præftrdm Freiftadfj inualuit amp;nbsp;magnam turbam hominum intcremit,

Vladislaus Rcx ïam dudum ex pado repoftebat ó fratre du# catum Glogouienfem : fuit ipfi lÂ-edditus anno 1498. amp;nbsp;ita fcele# ratus Polacus amotus fuit d gubernadonc, Ducatus tradituseft Sigifmundo fratri Regis, qui tarnen primum poft mortem Alber# ti fratris Glogouiam commigrauit. V iuebat quidem adhuc lohan# nés Saganenfis exul, ièd nullam apud fratres Polonos potuit impe# ioH#nnis trare gratiam,etfi putabatur ab ipfis fuifle incitatus contra Ma# ^^nenßsfxi* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Poftcaquam re perdita Glocium euaferatjdiuibiægerdc#

Eo mortuo plenus bonæ ipei volauit ad Vladislaum, nec du« bitabat, fè breui futurum diuitem : ièd Regem opinione fua inuenit duriorem, amp;nbsp;animaduerdt, non reftindam elfe apud eum mémo# riam veteris odq. Fuit etiam Vratislauiæ eodem anno in conuentu ordinum Silefiæ, amp;nbsp;proponebat noua confilia, fed iuftlis fuit egre# di ex vrbe» Iratus Vladislao , contulit fe ad fratrem lohan« nem Albertum, fuit illi fociusin bello Hungarico contra fratrem Regem, fed quia illius belli ftiit exitus infeelix, Iohannes hune nul# Jo beneficio fibi deuinxit. Regem vero grauiftime offèndit» Manfit Cracouiæ,donee Iohannes Albertus eft renunciatus Poloniæ Rt’^j deinde venit eodem anno fub hyemem in ducatum Glogouienfem, vagatus eft præcipue in territorio Crofnenfi, amp;nbsp;nobiles paflim cum pafeebant»

Anno lequenti iuit DrcfdamadPrincipesSaxoniæ,vtpara# ret fibi interceftbres ad Regem, illi dato munerc cum dimiferunt» Fuit deinde Cotbufij per aliquot dies, amp;nbsp;rurfus propcrauit ad gem Petricouiam. Eundem pauló pôftadijtPofnaniæ, multapo# ftulauit,amp;nihil impetrauit,cum non defineret inftareapudR^* gem’, donad funt ipfi aurei lexaginta,amp; iuftus eft abire,nec amphu® ingredi inprouincias Regis: edido edam Regis prohibitum eftj ne quis in ducatu Glogouienfi eum hoipitio exciperet, Venit etiam Pofnaniam coniunx ipfius, fed Rex noluit cam viderc*

Inops igiturconfiltj diuertitadMarchionem, quoimpetra# uit hofpitium Francofurtt Ciuitas eum inuita fufeepit ob memo# riam cladium fuperiorum annorum, tarnen mandato Principis ob# tempcrarunt. Habitauit ibi in domo conduda humilis egens» vt eflet exemplum illius vetuftæ imprecationis :

eùéçt^ tçiv óxêii/t^, Cf woAsptu tçj^TttjiK.ÿvtivr@^. E.xulet hic longe quot;ïtrle fua Laribus^ Jomo^, Qm cu^fit in/eje dues dira arma parare.

Rccuperauit quidem ditionem Sti'nauienfem coniunx, fed ** Cautum erat,ne marito ibi vllum cflTe ius» Serô igitur in ilia fua egclt;s ftate Si. folitudine cœpit deplorare fcclera fua, amp;nbsp;anno lubilæo fuit Romam, vt â Pontifice expiaretun Dicitur tarnen Si ibi more fuo fcurriliter lufîfle. Cumipfi faccrdos indixiflTetjnunciauit illi poftridie, excidiffe fibi in coi^felTione, quod Senatum Glogo^ uïenfem fame necaflètjannumeraret tarnen hoc cæteris peccatis, nec pœnam augeret.

Relatum eft etiam ipfi, Pontificem,qui audiuilTet in vrbe eflc Principem germanum, ipfum admiflurum ad ofcula faniflorum pedum, Princeps Pontifîci renunciauit,feproperaredomumjuec-appctere lindus iflos. Reuerfus inSilefiam ^generisMonfter^ hergenfibus Prmcipibus impetrauit ad tempora vitæ fuæ poflef« fonem ditionis Volauienfis ,quam vna cum Ducatu Olfnicenfi pater Henricus permutatione a Rege fuerat confccutus. In illam igitur vrbem fuum collocauit domicilium,iplè fuum cor edens, ho* minum veftigia vitans, vt olim didum eft,

Inftituit vero, ne nihil ageret,alchymicen, Si loco ciuitatum, quas decoxerat, nouum aurum coquebat numero non magno. Ibi igitur vitâ fuam claufit in miferia, cuius iplè fibi fuerat faber. Adeo dicitur indoluiflè de fuis peccatis,vt plt;?ft mortem fparfus fit rumor, dignum eum elfe, qui pro exemplo peccatoribus ftatueretur, Si in numerum fancflorum referretur. Fuit in eo animus magnus Si plan ne impauidus : fed Ingenium agrefte Si nimis crudele : in fermons fuitfacetus vfcj ad fcurrilitatem.

Narrabant maiores noftri, facerdotes, nefcio ex qua caufà, emififle fulmen fuum Ecclefiafticum intotam vrbem jitavt cere»« moniæ Si cantus in omnibus templis conticerent: Princeps, qui pu«« tabateos non habere caufam,cur hoc facerent, rogauit facerdotes collegn,quoniam aulam fuam,tanquam hominisdamnati,fuge^ rent, faltem in pontem fluminis venirentad colloquium.Cupere cnim fe reconciliationem : paruerunt fenatores collegi), venerunc in locum didum,vbi etiam præfto erat Princeps cum aulico fuo co« mitatu frequenti : interea verodumin medio ponte confiftunt là« cerdotes, pifcatores ex mandato Principis trabes Si afferes pontis â tergodemoliuntur: re'perfedainclamateosPrinceps: Agite,in« tjuit’,patres circumfpicite vtrum velitis cantare,an verofaltare: hli,cum vndiq; vndas, vim irati Principis, Si præfentem mortem Cernèrent, territi clamarunt^ Domine cantabimus ♦ Redite igitur, inquitjdoi^m. Si veftro officio fungarnini, aut omnes mala mor« te peribitisy

Non retitabo plura, fed potius communibus votis precemur Deum,vt noftræ patriæ præficiat magiftratus,qui fint organa falu« tariâTEccïefiæ amp;nbsp;Reipublicæ, non verô vafa iræ Si peftes patriæ, • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H h iirj Vtilis

Vtilis Princeps huic Ducatui fuit Sigifmundus,qui migrauit Gîo^ gouiamannoiyoa» Iplè etiam in ilia mcdiocritate fuauiter vixit» poftea, cum in regno experiretur ærumnas Si fortunam aduet^ fam, fæpedicitur hucrefpexiflè,Ô^Glogouiam,quamfuam vrbein appellabat, defiderafle.

Suftulit latrocinia in Silefm, quæ Riperioribus annis,connb uentibus Si interdum iuuantibus præfe(fî:is,præter omnem modum creuerant, adeo vt honefti homines vix tuto vrbe egredi poffent» MexitGîo* Hominibus cnim profligatis coniungebantfe multi ex nobilitatc, gouiaifi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;. O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O -

Celebrauit hoc Sigifmundi beneficium verfibus amœnis Si vere [heroicis vir Si Poeta optimus Francifeus Faber,quos propt^f memoriam aferibo :

omnii poflhac pacaiiof ora quieuit, Tutus fis' in quauis mercator Ijalle diurnum Carpßt îterj tibi prlt;eftantißime la^ellonum Jure tuo^meritii^ tuis Sifmundefatemur SJeberijte magnaJequi non Herculis aJld InuiElo puduitnoflrisgraffantia terris Honjlra, domare animojjontum nec fangutnis ortus, ^ut equitum ß)lendor mouitf nec boneflior enßts SJiutfit pœnam jfed equijo pependit eadem Cannabe cum domino, cupidam (sr crocantibus efcain EjßaEi^q. olim affliElisfolatta ctflee Treebuitj hicprimum noßri widere trementes Et quauis magnos furca pallefcere fur es.

In hoc Ducatu etiam Sigifmundus confiituit iudicium publia cum ex nobilitate, Si in illo tanquam fupremo ditionis tribunals tesdirimi,8ipacem euftodiri voluit, Laborabatvtvrbem,fupe* riorum Principum culpa«deformatam, exornaret legibus Si ftru* élura: Si valde fuit munificus erga omnes ordines,ita vt aula ipfius bonam partem ciuitatis pafeeret : fed qimis cito hinc auocatus eft, poftquam frater R.cx Alexander deceffit anno i y o 6,

Ducatus redrjt in poteftatem Regis, quem deinceps guberna^ uitper præfedos : Sed ftatim is difeerptus eft : BarthSlemæo enim Monfterbergenfi attributum eft propecuniæfumma nQ»»-ni»gna Freiftadium, fedes veterum Principum, quibus ipfe fuit difiimilb mus;

ANNALES S I L Ë S I mus î polïebat quidcm aïiqua auli'ca dcxtcritatejfed crat im'uftuSjSc rapi'na medebatur fuæ inopi'æ. Trahebat in fuo comitatii nobi'ks prædones, Chriftophorum Nigrum Si. alios, Indixit deinde bel* lum Vratislauienfibus, ôô multos paiïim excitauit tumultus,donee tandem Danubij vndis abforptus eft.

Annoi^ii.cceperunt lites d^emporio Vratislauienfi,ibi mub tiex Polonis Glogouiam mercesaduexeruntjamp;nifidiflenfioilla mature fuiflet fopita, magna elTet fada mcrcaturæ mutatio.

Annus lyir.quo fadumcftinitiumrepurgationisdodrinæ GlogouiatoU facræjfuit fatalis Glogouiæ, Nam a 6. Septembris, qui erat dies Sabbatijfub horam nodisquartam,cum minifter ebriusincaute tradalTet lumen, in area fort occidentali incendium excitatum eft, quod fubito inualefcentibus vends, Si hominibus improuifo malo confternatis, celerrime in omnes partes peruagatum eft, Si confla* grauitvrbs pene vniuerfa.

Extindi funt edam flamma Si fumo homines ferme 8 o, inter quosfuerunt familiæ in vrbe célébrés, quæ perniciofoconfilio ab* diderantfè in cellas fubterraneas,vbi fumoamp; halituum multitudi# ne funt fuffbcati, Manfit incolume templum vrbis primarium, Scholavicinæ ædiculæ paucæ, monafterium fodalium Do* minich Audiuimus vero fcholafticup quendam ea node ebrium in fua camera fcholæ obdormqftè, ita^ fopitum fuifte ex crapula, vttumultum concidentis Si pereuntis vrbis non exaudiuerit,fed in multam lucem vix euigilauerit. Fuit ifta nox, quæ antecedebac diem,quiconfecratuseft à Pondficijs apotheofi Stanislai Epifeopi Polonicijvbi noftra gens folita eft in teniplis fonare talia vota val* de contumeliofa in Deum:Plebem tuam Stanislae paftor bone foue benedidione, guberna protedione,fan»gt;falua interceffîone.

Docent vero hiftoriæ,articulos fatalium pœnarum fæpe con* gruere ad circumftantias peccatorum, Sacerdotes medicantes, v£ eft in prouerbio, malum malo ,fruftra panem confecratum, flam* mam fedaturi,circumgeftarunt, Annus notatus eft illo hymni facri verfu: Tibi Chérubin amp;nbsp;Séraphin incelfabili voce proclamant: Charaderes enim Arithmedci numerum annoruni implenc, Con* • gruit vere hoc vaticinium ad vocem Lutheri, quæ illo anno, Deo üc volentCjCoepit tonare,amp; æternum fuum hymnum ordiri. ;

Exdndo Bartholemæo Monfterbsyrgenfe arcem Freiftadien* km cû fuis agris adeptus eft-vir nobilis amp;nbsp;magnæ autóritatis apud nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Re«

Reges fratres Iohannes Rechenbergus, qui magna cum laude vir* adipi^/nït^ tutis amp;nbsp;induftriæ ordines in Hungaria, Mofeouia Si Pruflîa du^ce* trcilUdium, rat : Fuit ^uus ciuitati eam^ dilexit, ipfê edam carus omnibus ibf confenuit, a anno vigefimo primo , poftquam eo migrauerat, Pragæ decefilt, Si Freiltadq cum ludu publico in monumentum, quo^i^yü^ns fibi extruxerat, conditus eft anno lysz. Ducatum nomine Régis gubernauit lacobusâ Salza legum Dodor, quiin*

terfuit ckdioni Caroli Quinti nomine fui Regis Ludouici:Vbi itaenituit doquentia amp;nbsp;fapientia viri, vt deinde cledus fit in Epi* feopum Vratislauienièm.

Fama de emendatione religionis popuîaritcrincrebuitinhis vrbibus fub’.annum lyip. poftquam Lutherus exconuentu Au* guftano fuperioris anni reuerfqf , Eedurn publice Lipfiæ rctu* diffet, amp;nbsp;cum pauld ante integra periodus annorum ab accepta re* ligione Chriftiin SilefiaeiTetexpleta. Obuqsvlnisvero multi ptj homines,implicati laqueis incxtricabilibusPontificiorumjuceni veritatis amplexi funt,ôifauidiflimeexcipiebanturlibelliréfutant tes impiam dodrinam de pcenitentia 8^ indulgentes»

Publice primum puriorem dodrinam doceri curarunt Frd* ftadienles in hoc ducatu, nadi viros non indodos: amp;nbsp;omnium tune crat feruens ftudium pietatis,quodnunccerteinmultorum animis illanguit SCrefrixit. Turbati funt multorum animi cb* moribus Enthufiaftarum, qui paflim vagari coeperunt fub annum Chrifti proxime fequentibus»

Extenuabant illi â Principio dignitatem vfum Sacramen* torum maledicebant literis amp;nbsp;artibus, paulatim deinde aiTuerunt plures errores arreptos ex libris multorum fanaticorum hominum Serueti aliorum» Prim^tuba illorum motuum fuit Andréas Caroloftadiusj qui odio amp;nbsp;ambitione ardensà Luthero difeeflit» Captabat au ram populärem amp;nbsp;plaufus indodæ plebis, volebat deleri fludia 8^artes, amp;nbsp;quidem Vitebergæ fcholam puerorum euertitabfente Luthero» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

jini'bdpiifld* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;magna cura amp;nbsp;vigilantia Philipp*

ra»i cTE«. Melanthonis Sgt;C D. Hieronymi Schurffq, qui acerrime fanatids tbußaflarum hominibus aduerfabantur,fuit confèruata» Ipfe demum Carolofta* diuSjdeferta fua vocatione, cum elfetThcoIogiæ Dodor,migrauit ad rufticos,amp; opera feruilia cum fimulatione fingularis humilitatis fecitjdônec defperans de fucceffu fui confilq in alia loco commi* grauit» Irreplêrunt etiam Anabaptiftæ, quorum primus autor fuit quidam fullo Nicolaus Storch, is fuit magifter Monetary jia* • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dabat afflatus,colloquia cum Deo amp;nbsp;Angelo Gabriele,pafiîni va*

gabaturôc Ipargebat fuum virus, tandem mortuus eft Monaci in nofocomio in magna miferia»

Latilîîme contagia ijla in Silefia gralTata funt» Populus enim auide quærebat veritatem, mâgiftratus vero, accenfus Sacerdoti* buSjdodores puriores eijciebat, interea clam leinfinuabantiftier* rones,qui fpecie mirabilis fandimoniæ*amp; commertfj cum Deo ani* mos hominum terrebant amp;nbsp;plane capiebant» Tantum^feffècit bac arte diabolus, vt ex tota Silefia, 8C ex hoc præcipuè diircatu,magna agmina plcbis,præfertim rufticæ, venditis omnibulboniscurre* rent in Morauiam j vbi Anabaptiftæ conftituebant fuas ^e^bli* cas turpes amp;nbsp;impias»

Legi annales fcriptos abipfis Anabaptiftisin Morauia,Teci«« Anabaptiflan tantes adeotetrum multorumfurorumCataIogum,vtpiam men# rum htftortx lem expauefcere oporteat,amp;deplorare,tantani Ô^taminfinitarn potentiam eflè diaboli,vt animos hominumiplane poHît exccecare, infjs etiam vfum naturalis, amp;nbsp;quæ ferme beftqs communis efl:,inlt; telledionis delere,eof(^ ad tam lt;iormia flagitia ô^fcelera abri* pere*

Initia fuerunt fimilia exordfjs Tragcediæ Monafterienfis, Confluebat multitudo imperitorum hominum ex multis Ger* nianiæpartibus, cui Morauia propter quæftum dabac hofpirium, I/Jos fimulatione arcanorum colloquiorum cum Deo, repræienta* tionemirabiJium , amp;nbsp;fæpe ftukorum geftuum prodigiofis ver* borum praeftigqs plane mente mouebantilli fanatici impoftores» Miferi illi 8d dementati cœtus icurriliter fæpe ludentibus fuis do* âoribus, iacebant proftrati in terra, Sgt;^ cum magno eiulatu preces fuas ad Deum fundebant.

Crefcente turba Anabaptiftica,tandem vencrunt duo Magi* Andbaptißa^ ftri homines Bauaricijacobus Hutterus,8C quidam Gabriel Scher» rum dingenßs pellio,qui maioresccetus collegerunt, cos(^ gubernarunt paulô maiori cum calliditate, ne propter impofturas nimis euiden* tes fièrent diflipationes* Sed cito, vt jpalum feipfum deftruit,orta funtinter ipfos ambitiofos doflores diiïidia» Ideo fadæ fuerunt feparationes, ÔC ipfi Magiftri diuerfas fedas condiderunt.

Hutterus vir toruior,âudax feditiofus palam docebat,fuam toruitatem, Stoicam àTm^cu, rigidam vitam elfe iufticiam Eu* angelicam : abolebat ordinem politiCum,magiftratus,iudicia,fan* débat communionem rerum, quæ quidem miferæ plebeculæ fatis fuitgrauis, ipfiautem amp;nbsp;focrjseius quæftuofa Si vtilis, Iftc Hut* terus, cum diu infanriflet : tandem propter feditiofum fcriptum ex fuga retradus efî:,amp; Oeniponte vltimo affedus fupplicio,

Gabriel fuit vit pauld aftutior Si ciuilior : infledebat fua do* gmata ad temporum conditionem : quando poterat imitabatur ri* • tus Anabaptifticos,vbi imminebat periculum,vt labrax pifcis poft deuoratumhamum maxillas fibilacerat,quærebatadde* bat molliores interpretationes, iubebat fiaos diffimulare genus fuæ profeffîonis, amp;nbsp;obfequi magiftratui prohibenti propagationem impiorum dogmatum. li^i duo, præfertim veto Gabriel, habe* bant fuos emiffarios , qui inSilefia magnas cateruashominum ex bonis fuis S^edibus eliciebant, Si in Morauiam, tanquam in ter^ ram promiiuonis frâducebant»

Fuerunt in vnoccetu fupra mille homines magna ex parte Si* lefti,-q«^llegerant fupra feptem milliaaureorumexfacultatibus Vili pretio venditis» Earn pecuniae fummam credebant Gabrieli Si focij«

ANNALES S I L E S I Æ, focfjseius: jp(i inclufi inealdem habitationes, interdum angufia® ÔC incommodas, mifere viditabant :fatigabant corpora duro lalt; bore in agris amp;nbsp;vineis dominorum Morauiæ, mercedem colligc^ bant magiftri, amp;nbsp;de ca ftatuebanc pro iuo arbitrio : ex quibus mub ti federate viuebant, amp;nbsp;fubinde alter alterum ex communione cludebat t tarnen populus fafcinjtus fuis perfuafionibus, non modo grauilïîmam feruitutem patienter ferebat, led etiam flagitia fuo* rum dodorum difîimulabat»

Extrudæ illis fuerunt ædes in agro in loco fblo ,vbi læpe b* trunculis fuerunt pracdæ impune, Nam cum docerentur, Euang^* lium damnare omnem vindidam, quando nuntiabatur venire ali* quodagmen vagabundorum militum, qui infidiabantur pecuniae autarmentis iplbrum,ipfi patefadis ianuis conueniebant invno conclaui ad prccationem, amp;nbsp;expedabant percuiïbres»

Gabriel demum ille lufTus magiftratu Morauia excelïît ,3^ in limite Poloniæ vitam fuam finrjt, autore^ fuit luisauditoribuS) vt manerent in fuis poflelfionibus deinceps, amp;nbsp;fuas opiniones de religione clam fouerent* Grandis vero ilia pecunia, quæ excolb^ tione Sclabore multorum tenuiumhominum conflatafuit,frault; dulenter diffi'patajô^ populus egens 6^ inops in patriam remdf^^ eft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

fedi fuppliciOjCxquibus vnus fuit Clemens, qui plunmosdeccpe*’ rat, amp;nbsp;qui tarnen pauló ante à Gabriele cum fuo ccctu peculiar! ratexclufus, Reliquise agminum Hutteri adhuc hodie Morauia fuperftites, quæ fuam feruant Rempublicam, amp;nbsp;Gabrio* liticos tanquam transfugas ÔC apoHatas damnant»

Sunt tarnen ibidem aiff ccctus fanaticorum bominum fep^* rati ab iftis, ex quibus aliqui le nominant Sabbatarios,quod more ludaico feptimum diem volunt eile feflum, ifti probant vfum ar* morum amp;nbsp;legum forenfium ,8^ quafdam fingularcs opiniones de* • fendunt. Jmmifeent vero icillis cateruis quidam erronés admo* dum blafphemi, qui circumferunt ôd ipargunt furores contume* liofos in diuinitatem Chrifti ÔÔ Spiritus landi, hauftos ex fontw bus Arrq,Mahometi8d^eructi.

Armnuw kj« Tales nunc veniunt applauforcs in Polonia, Sc præcipuè in rut renoM^ Lithuania : arcent infantes â Baptifmo : fanciunt communioneni rerum : malcdicunt Chrifto, amp;nbsp;Spiritui làndo : amp;nbsp;omnes tes, vt Pafchatos, Pentecoftes, Natalis faluatoris, in ^bus folent fieri conoreflus ad commemorationem benefitiorum^hrifti,abo* o

lent, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Inter iftas confufiones opinionum Sf dogmatun^xti^pi Ducatu Glogouienfi multa bona ingenia abftrada filnt à ftudijs, cum

cum cxiftimaretur profeflionem illam eflc vi'tæ genus otiofuni Si inunie. Eximia tarnen,glifcentibus illis modbus,fuit prudenn'a rreiftadienßs fenatus Freiftadienfis,qui intuebatur exempîum vrbis Vranslai= uiæ : nunquam præbuit locum publicum docendi Enthufiaftis, fed diligenterfead fentendam Si docfïrinam Academiæ Vitcbergenfis coniunxit,eamconfulebat,audiebat,8C inde Dodlores petebat.

Et quamuis faeuicia magiftratuum inbocDucatu,quipios dodlores palTim erjciebant, atcg edam necabanc,impediebantur,ta* men ipfi, imitad exemplum pq Abdiæ, Prophetas fufFurabantur, eos(^ alebant ficut poterant. Deinde fubleuabat eos æquicas Si dementia Epifcopi lacobi, qui non padebatur fe accendi ad tyran« nidem erga nafeentes Ecclefias.

Fuit ad Epifcopum ilium ablegatus à fenatu Georgius PezcU tus fenator egregiæ fapientiæ Si virtutis, vt fupplex peteret ab Epiä= Georgim Bea icopOjpermitteretcjuitati rreiltadienii concionatoresluos,qui defte diduri eflent vera amp;nece(faria populo, amp;acriterrelutaturi cat Epifco=gt; Anabaptiftas. Epifcopus audita oratione commoda viridilerti : pumvratif» Ergo,dixit,extempîo veftro altaria amp;ftatuas eiecifds Freiftadi« enfes. RelponditLegatus: EquidemPrinccpSjConfiftunt illafuo in loco. Maneant, inquit Epifcopus, in fuis fedibus,amp; fi quis erit, qui ambiget,an lapides amp;nbsp;ligna fint*, admoneaturdenuo* Sacra vero ccena integra vdmini f Omnino, dixit Georgius, fecundum Chrifti inftitutum. Poteram, inquit Epifcopus, hoe exiftimare» Video igitur ex tuo fermone, vos elFe lèmiLutheranos,

Turn Georgius, qui erat mire facetus, profedlo, inquit, Doi# ï^inejqui nunc nofter concionator futurus eft, tantum dimidium iaboris fuftinebit. Epifcopus vero ridens fubduxit fe,amp; legatus,qui erat admonitus, vt modo ciuitas moderate abufus emendari cura* retjlætus domum redijt.

Profuit eacircumfpedioS^pietasoppidoinprimis. Namamp;^ ,, Eccleiîæamp;Scholæ fuerunt beneconftitutæ,amp;lciuibus aftuefaôlis ^eipublL^ ad officia pietatis 8^ virtutis melioribi fuit forma ftatus politici,ôd laut. honeftior difeiplina in omni vita. Et propria laus eft huius oppidi, quod amat ftudia Si literatos, Si quod vix alia vrbsinSilefiare* peritur,quæin iliatenuitate fuapluresvires excellentesdodrina ^dücauitô^ aluit,quam ifta. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Seueritate etiam Si vigilantia magiftratus honefta ibi eufto* ffitur difeiplina, Si populu», qui plærumc^ viuit ex opifîcqs,mode* ftior Si fu^lior eft in veftitu Si vidfu, quam alibi : feeminæ etiam vf(j ad di^idiurauvaletudinis funt laboriofæ.

Docet nunc ibi Euangelium Chrifti in az. annum vir pietate Si eîÜdîïîone excellens D. Iohannes Gigas Northufanus,qui aftî* li nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;duus/irfdjf/ifx.

duus hortatoi' efl: fuis ciuibus ad vefam agm'tionem Dei, ad v«f^ tutem in omni vita : tuetur concordiam publicam maximo ftudio, amp;nbsp;vicifîîmcolitur amp;diligitur^ magiftratu, amp;nbsp;omnibus fuisaudi* toribus reuercntcr : ita vt vere exemplum antiqui didi ibi confpi^ CiatUrt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eïo?

duftria præftantes : amp;nbsp;cum ante annos 18. amore patriæ motus, vit . clariilîmusErafmusBenedidus, piæmemoriæ, ftudiorumgubcr* ßddiettfti. * nationem inoppidoillofufciperet, fimulcum coin fcholamillam fcelicitas docendi Philippica, ficut in Lcsbum Lyra Orphci, imniH grauit: adeovt etiam poft beatam deceftionem Erafmi poflcflio vtilisdodrinæ,amp;mediocris difcentium frequentiaà viriserudi* tione, fide excellentibus ibi conferuata fît.

Die înnocentiuminchoante annum 15'2-3. in oppido illo vn* decim ædes incendio perierunt, amp;nbsp;tota ciuitas fuit in pcriculo, fed benignitate Dei flammæ funtièdatæ. Paulatim in alrjs oppidis etiam vicinis veritas illuxit, amp;nbsp;Ecclefiæ, ecß inter magnas difficult rates,funt emendatæ. Reucrendus D. Abrahamus Buchholtzerus bonitate naturae formata à Spiritu fando 8c præceptore PhilippOj præftantiftîmus,Ecclefiam èprottenfem 22. annumexulantemin îuburbiOjtraduxitintemplum oppidi, aftentientibus virginibus cccnobij anno 1704.

Glogouiac poft longum interualîum minifterium verædo^ drinæ inftauratæ ad vocem feripturæ Propheticæ 8d Apoftolica?, normamconfeflionis,quæ fuit exhibita Carolo Cæfari Augu* ftæ, exclementiftima conceftione, non diftîmili edido Cyridere* ftitutione veri tcmpli, inuidiftîmi Cæfaris Maximiliani inchoauit in pago vicino vrbi vir reuerendus D. loachim Picus Glogoui* enfîs, auditor Lutheri amp;nbsp;Philippi, inter magnas gratulationespo* pulofiflimæ ciuitatis, agentis Deo benigniftimo Cæfarigratias pro luce veræ dodrinæ, anno 1704. Dominico die, quo célébra* tur gloria trium perfonarum diuinitatis,

J Sed iam ad metam præfîniti temporis noftra annotatio per* uenit. Tribuat noftræ ptftriæ amp;nbsp;toti huic territorio lucem veræ 8C fânæ dodrinæ, attç falutarem pacem amp;nbsp;tranquillitatem propitius Deus, nobis omnibus dementer mitiget ærumnas, quas in hac mundi ièneda peccata horribiliter cumulata ton's ^itibus at* trahunu

hominum focictate cfle ordinem difciplinæ,honeftarunî kgum,iudiciorum ÔC bonorum ftiorum» Ideo Gorgias hos ciuita* tum neruos nominauif^pux/woroAewf, opes vero, multitudinem, ap* paratum armorum fine politico ordine vocabat corpus fine ani« ma.

Nos verój qui veræ Ecclefiæ fumus ciues, fcimus præcipuum Tieligio ««•lt; amp;îvltimum finem confociationis politicæeflecommunicationem amp;nbsp;propagationem finceræreligionisjdodlrinæde veraagnitionc èC inuocatione Dei, artium neceffariarum ad conferuationem vitæ aliarum bonarum rerum, generi humano à Deo traditarum.

Hoc vere debebat efle iiyefzovinsv Si. caput omnium honeftorum ccc^ tuumjlli^ w nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, vt Plato loquitur, feruire debebat.

Non eftenimalia anima præftantiorinhumaniscoetibus quamEcckfia. Ideo merito noftragensSilefiaetiam gratamreti^ net memoriam illorum, qui in plantatione veræ dodrinæ de Deo, Si propagatione ftudiorum 8c literarum noftris ciuibus vera anio mæornamenta inftillarunt, fjfi^ iter ad cœleftem patriam mon« ftrarunt.

Etfi igiturin hiftoriafparfim Epifcoporum, qui Ecclefias Si ftudia in hac prouincia gubernarunt, faóla eft mentio, tarnen perfpicuitatis gratia in vna tabella ordinem Si fucceffionem illoî» rum defcribere volui, vt pofteritati noti eflent illi boni Si pf) viri, qui ab initio, cum nondum opes nimiæ Si faftus dodlores impede rent,religionis Si artium fuerunt apud nos propagatores, Sequor autem annotationes Duglofti, cum aliæ meliores narrationes non ' extent.

^leslaus Princeps Polonicus , cum amplexus effet doftrinam ^Chrifti, condidit in fuo regno noutm Ecclefias,illis^reditus amplos attribuit, inter quas vna fuitSmogrenfis. Doeftores accer* fiti funtex Italia, Si mifit Pontifex lobannesn. anno 966, in Polo« niam Egidium Cardinalem Tufculanum, qui Ecclefias in Polo» nia con^tîlk. Is in^cclefiam Smogrenfem collocauit hunc Gode» fridum. Lityæ fundationis, vt quidem in quodam fcripto Cano« nicorum Vratislauienfium refertur, non extant,

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;li q nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fuit

Fuit isGodefridus ciui's Romanus, natus ex farriilia nobilf, quæ fortaffîs, cum nomen fitGermanicum, ex Germania ortafuit. Et fuit Godefridus Gatecheta Silcfiæ» Vnicum longo tempore, vt fcriptum illud Canonicorum récitât, in tota^hac Prouincia fuit templum,dicatummemoriae diuiBaptiftæ,quem femper noftra gens eft venerata, amp;nbsp;quidem vetercs Principes in fuis titulis , vt vetuftæ literæ Henrici Barbad oTtendunt, nomen fandi Iohannis præfcribebant»

Ad illud ligneum amp;nbsp;vile templum noftra gens ad certas felt;’ ftiuitates conuenit,in illo fedit Epifcopushumilis: fed vera mo!« rumpietateornatus,amp;infirmæ atque imperitæ plebeculæ verba Symboli, Decalogi amp;Dominicæprccationis eft præfatus. Ab^ ducebat paulatim animos ab opinionibus cultibus Ethnicis,amp;!: monftrabat elementa dodrinæ de eftentia amp;nbsp;voluntate veri Dei» Sæpe etiam iter faciebat per prouinciam inloca, vbi aliqua erat frequentia hominum, amp;nbsp;dues fuos erudiebat, Sd impios ritus faerp ficiorum öd rituum abolebat»

Godefridi pjj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;laudabili vitx curCu digno vero Epifcopo confum^

idbores fitannos ftptendecim inter ærumnasgrauiflïmas. Nam multi ex rumtig, pQpyjQ idolomaniam ethniÆm pertinaciter defendebant : nobilb tas etiam vocem pij Paftoris alpernabatur,amp; ipfi aduerfabatuG atej omnia plena erant, vt initiamutationum (blent effentturbu^ lenta,confußonurp. Ipfe tarnen in ftationefua fideliter manfit, anno 9 8 3. pie deceffid ’

Deledor vero omine nomine, cum nomina (înt fatab'^* Primus Epifeopus Silefîæ eft Godefridus : Ergo Deo agamusgt^^ das, qui nos ex tenebris idolatricis retraxit ad lumen agnitionis veri Dei, èC eum precemur, vt perpetuo inter nos feruet incor# ; ruptam lucem fuæ docftrinæ, amp;nbsp;faciat vt noftri Epifeopi amp;nbsp;dod:o^ res femper fint Godefridi, fbnantes Deo gloriam, hominibus pa^ cem amp;nbsp;læticiam.

N?quot; erant in hoc regno viri cruditf,ideo poft mortem pn Afton's alius gubernator Ecclefiæ ex autoritäre Re^ Bolcsiai fuit accêrfitus Roma Vrbanus, qui fuit Canonuçus iiyrrbe Roma, natus ex nobili ftirpe : habuit laudem iufticiæ 8ó prucjentiæ : Vidit nee propagari nee confèruari religionem pofte fine erudition^

ideo,ßcut ab initio Ecckfiæ fcmpcr fucruntconiùn(îlæfcholæ:ita ipfeex kalia adduxit iècum ccetum piorum amp;nbsp;dodorum homi# num, amp;nbsp;fupelledlilem vtilium librorum : Inftituit igitur fcholam 3td ternplüm Smogrenfe.in qua virido(ki adokfcctttiæ inftillarunc r ' nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 • a. .. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ A 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ilt;igt;nSnioÿreüt

kmina pietatis, linguatn latinam SC initia artium,eain^ ad exerce fo». tià'pietatis j,8d vtiks ceremonia^fluefcccrtint»

. Hoc igitur tune fuit Collegium Smogrenfe in quo Epifeoa pus, tanquam fupremus infpcdori ÔCtotius minifterfj guberna* tôr, dodoribus 8C auditoribus viduni cx fua menfa dédit : Et hoc conGlio vbicß olim ereda funt Colkgià, vt eflent fcholæ : ficut ipla homina dignitatum Decani, Scholaftici j Cuftodis, quæ olim fue« runt officiorum fcholafticorum appcllationes, teftantur»

Ab hoc igitur Vrbano SikGa vcrc vrbana amp;nbsp;ciuilia orna« menta ftudiorum accepit: in quibus etlitunc multumfuit caligi« nis Sc barbarie!, ck vitio barbari feculi : tarnen reda voluntas me* retur approbationem, necg iliainitiafuerunt fine frudu. NamÔC religio fcelicius fuit propagata, Si morés gentisfuntfadi mollio* res Si humaniores. Rexit Vrbanus Ecekfiam fuam annos z a» niortuuseftanno loor,

TSte fuitvnus exfocqsColkgq Smogrenfis, homo Romanus, qui de^jen^ex, *cum Vrbano ex Italia venerat : Et confiderandus eft mos ekdio* tirpauit idolt;r nis vfitatus illo tempore, congruens ad confuetudinem primæ lontMtam. • punoris Ecclcfiæ. Manifefte dicit hiftoria, fuifte eum eledum d Colkgio Si populo Ecckfiæ Smogrenfis,affentientc rege»

Olim fiebat exploratio dodrinæ Si morum ab vniuerfaEc^ Election« ckfiajSi commendabatur minifterium docendi idoneis, Si qui vi* monnEc^ debantur futuri in fuo munere fideks. Scribitur fuifle aftiduus in mirpandis cultibus ethnicis , quod ea occafionc accidifte puto* Vixit tempore belli Saxonici , quod Boleslaus acef geflit cum Germanis , in quo fuit tanta rabies populi Sclauonici, vt odio nominis Germanici etiam religionem Chrifti abhccrent, Si do* dores Ecclefiarum trucidatent. Ideo iftc bonus Clemens praclia*

.( tus eft ardi|nter, ne idem accidcret in bac regionç, Si motus infant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

I , populi pro^dubju non fine graui laborc frenauit» Deceftit ex fe* 1 briannoioiX

Luciliut'ut» P T l'fte fuit natus inltaïia, mftrudus magna eruditionc* Ama* ^uit ftudia S)C. dodos : comparauit fibi Bibliothecam ampliffî* ffhelasilefié, mam, amp;nbsp;omne tempus, quod âhborc docendi habebat vacuuffli confumfît in Rudtjs, Mores eiusTuerunt cafli 8C honefti« r

ïam tune autem crefeentibus opibus,nimium fibi induïgcbant fàcerdotes, amp;nbsp;multi fibi fumebant Iicentiam non bonam* Idco feuere flagitia ilia puniuit Epifcopus,Sd afperas pcenas in delin* quentes fanciuin Moriéns reliquit Bibliothecam fuam Colkgio Smogrenfî,deceflît anno 10 36»

UVit Decanusamp; gubernator fludiorum in Collegio, homo Ita* ■^ lus» Cumulauit opes: fed cum illo tempore graues fièrent va^ ftationes in Silefia â Bohemis, Sc ipfe fuit afflidus» Poft bellum anno 1041. cum redrjifet in»egnum Cafimirus, migrauit invici^ num oppidulum Bicinam* Mortuus anno 104;«

^^Refeentibus opibus creüit ambitio : plures igitur tune locuitt '^illum,qui antcafuerat (pretus,appetebant,öd mutabaturtota forma eledionis» Eledus fuit â Coliegio 6d ifte ortus ex Italia, peritus legum Pontifîciaruin,Ôd vitæ laudatæ» Mortuus anno

Migrauit cum fuo CoIIegio ad ripam Viadri in vrbem Vratislauiam» Cafimirus Rex, qui viderat iplendorem Italicum Sd Gallicum, multa huic Epiftopo donauit, Templum tarnen fuit frabricatum ex ligno, ÔC lineum'etiam pedum geftabat palt; fton Mortuusexdiflenteria 10ca»

tgiffe eum magno ftudip , vt in Collegium folum reciperentur Homines Poloni, non exteri. Ita*ambicione amp;nbsp;luxu paulatim ftu* dia funt languefada amp;nbsp;opprelTa. Mortuus anno i o 7 a.

r' I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

* nobili in Polonia , creatus eft Epifcopus ex autoritate Boles« ' lai Secundi Poloniae Regis : fuit familiariter notus Stanislao Ëpifcopo Cracouienfî, quem Boleslaus interfecitî Ob cuius ne* ceni,cum totum regnum fulmine arrathematis fefirent Epifcopij$ regem erjcerentjôiticulumetiamregium Poloniæ detraherent, lè^ cutæ funt confußones milèrabiles, vt qyidem in hiftoria relatum cft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ -

. Petrus fcribitur imprimis valde rigide cenfuram illam obferuaffc : etfi mifer populus , cul tam graues laquei infjcie« bantur , nihil deliquerat» Sed opprimébatur tune orbis Chri« cr4* ftianus horribili caligine, 8^ artificqs Hildebrandi Pontificis giiacouienfi, fccbantfub Henricis in Germania bella plufquam ciuilia, per quæ roaieftas amp;nbsp;potentia iftius imperq fuit quaiïata amp;euerfa. Ipfè Epifcopus locupletauit Ecclefiam fuam opibus, emtis multis præ« dqs. Àuxit etiam numerum perfonarum facrarum in Collegio, amp;nbsp;tenuioribus dédit vidum ex fuis reditibus» ; Moritur anno lopr»

^Atus fuit in nobili familia in ilia Poloniæ parte , quam pa* ZyrotUt^Hn^ ^tria lingua nominant Cuiauiam, Erat Ecclefiæ præpofitus : flituit cere» amauit ccremonias, amp;nbsp;facros ritus: inftituit in templis ordinem Icâionum amp;nbsp;cantus vfitatum in Eccle^a Cracouienfi, in quo ta« tnfis, men tune etiam adhuc plus fuit finceritatis, eum nondum exor« ti effent cultus multorun^ fandorum, quos ætas recentior pe«

périt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Ne^dubium eft hanc curam pertinere ad Epifeopos^vt infti« tuantur rituBvtiRs*ad difeiplinam, 8^ qui rudiores afTuefaciant ad amorem doclrinæ pietatis. Omnes etiam homines non effèri . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Il iiij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deledan«

deledantur honeftisritibus amp;nbsp;cerenionrjs,prgfertim quibus â tene^ ris annis aflüeuerunt: vtpriidenter apudHcrodotùmdidumeftî «xsff eß ij f{ÿtfvôpS/iot nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;GSV* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Noneftconfentaneumalium nifiinfanürrf hominemaijjernari vH« tatos ritus vitæ, Sed inEccIeßa oportet cflc deledum.amp;modum ceremoniarum amp;nbsp;necelle eft remouere opiniones èC abufus fupcrlt; fticiofos« Deceflitanno iiao, * -^rzj iit.i ’no'o^I 1

inüslduffun* flexus Sclauonici in appellationibus. Non fuit diu fupcr^ dinit coiie= . ftes. Ex conßlio ipßus, ßoleslao diftorto- eredor^eft Colk« gjuwG/ogo- giutn Canonicorumin vrbe.Glogouia, qiiaih PrincepsdiligebaU

* Fuerunt tune lacerdotes in bilefia mariti , amp;nbsp;pauaores ordincs monachorum tune erant noti. Erat etiam integer vfus iacræ Calt; nae vßtatus,nequcdum inÇÇ'tuta erat circumgeftatio/, Moritut annoiixö,

quot;D Exit Ecclefiam Vratislafti'enfem annos decem amp;nbsp;feptem,S^ ^^cum laudareturipfius dexteritas amp;induftriajCoHocatuscftex voluntate Pn'ncipis BoIeslaiinEcdcfiam Cracouienlem* ,

^FAtus fuit cxftirpenobili Zarambiorum, collocatus in Eede^ '*• fiam ex aula. Fuit enim Pn'ncipis Cancellarius. Vt vir poIii* ticus quacßuit dignitates, locüpletauit fuos cognatos, Coramcnda* bat eum eruditio, Mpritur anno 114

^Ekbf ata fuit hums pictas» Admtus â fratre conftruxit cceno* '^^biurn in territorio Cracouienfi, ÔÔ in iHud collocauitmona* cbos ordi'nis Ciftercienfium accetfitos tx Burgundiaexloco,qui' nominatur Morimundus» In Colleges facerdotum ci^centibus, opibus ftudia refrixeranc , ideo paffim erigeljanturj^nafteria, vt eflcnt fcholæ : amp;nbsp;inclaruerant propter exerciti'a dof^inæ amp;nbsp;pie* tatis fodales Ciftercienfes propter gubernatorem ordinis Bern»«

liardum, gui tune adhuc erat fuperftcs, xn quo (criptore certe alx's quid fuit lucxs,cum recket fèntentias de iuftkxa fîdei præclaras. Iohannes accerfîtus fuit Gnefnam, vt effet Archiepifeopus regni» '■ P'^LTHE lt;P^IHrS.

pTiam ifte fuitCancenarius Principis Boleslai proceri. Induit’ _ aliam formam Ecclefiæ fuæ» Voluit imitarifplendorem Galli* cum. Nam inilludregnum tunenoftri homines proficifcebanturlt;/tyîcw ad ftudia. Vfurpauit infignia Gallica liliorum Lugduno acs cerfiuit ordinem ceremoniarum cantus amp;nbsp;veftitus in fua

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J'

Totos annos zz, quam diu fuit in gubernatione,confumiît in conftrudione noui templi Cathedralis* Forma ædifîcationis nunc etiam conipicitur» Fecit graues fumtus. Nam vt homo aus heus amabat pompam, Sileßa , iam propemodum alienata â Polonia voluit etiam diftinffionem in ritibus feruari, Mortuus anno 1176,

TD Eftituebat huius ætatô Boleslaus procerus ccenobium Leu^ ^benfe, amp;nbsp;impetrauic ab Epifcopo, vt monachis, qui erant recen# tes hofpitesin hac prouincia,donaret décimas exditioneLignp cenii. QuiaPrinceps iudicabat fuftentanda effe ftudia monacho* rum Opibus Epifcopi: fedea liberalitas offendit Collegium. Mo^ rituriisi.

|Ste fak Silefius natus, vt videtur,ex familia nobili Germanff *ca,cum plures German! tunc in Sxlefiam commigrarent. Fuerat etiam Principis Canccllarius, ex cuius autoritate gubernatio Eccles fiæ ipfi fuit commendata. Sed fuit valeuidine admodum tenui amp;nbsp;afflida*

Paulo ante huius decêftîonem Eccleftjs Polonicis amp;nbsp;Silefqs graue vuIMus infliffum eft. Pontifex enim^ Romanus Cæleftinus-T ertius leg^ cœUbatus facerdotibus i mpofuit, amp;nbsp;multa coniugia diremit, MAitur 119 8. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..

iAroîlAMT.lt;t Î^Vit filius Boïeslai proceri natusinprioriconiugio, ExautorP filcoptufuit r j-gjç patris eucdus fuit ad hanc dipm'tatem : fed fuit impiusin triant. patrem/cüiintulitkeJerata arrrra» Nouercam Adelheidem ice* minam nobiliffimam ctiam grauidam ex Prouincia eiecit.

Ccenobio Lcubcnfi ademit reditus donatos ab antecefTorc* Ni'ffenfè territorium totum attribuit fùæ Ecclefiæ, ne perueniret in manus frarris. Às»jgt;gt;lt;Ân amp;nbsp;crudelitas in parentes præcidit ipfi vitam» Extinguitur izoï^

ÎRafcebatur Canonicis Princcps,quodiuuiflèntimpiaconfiliaSi •‘conatus Epifcopi. Ideo nullum ex Collegio fuo elegerunt, fed ac/ cerfiuerunt iftum , qui erat Epifcopus Libufîenfis, olim Abbas monafterf) S* Vincenti). Poft fextum annum interijt apoplexia» anno 1217. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

ntnricloui* A Vxitopes Epiftopatus. In prædio fuo Preichau agri Stinauh enft! crCd^ ■^eniïsjCum nimium ftobledaretodoriferis rofis,conciliauitfibi tnevcenfii catbarrum, qui defrjc in tabem. Mortuusanno lasa* Aetare tnoiafieriot: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;extruda funt ccenobia , Heinrichouienfe à Cancellario

tic Principis Henrici Barbad, amp;nbsp;Camencenfein monteeditiorijvbi olim Vratislaus Bohemiaß Dux, ôd tunc Dominus Silefiæ, qui Vratislauiam exornauit, facellum in memoriam beati Procopi) • erexerat. Locus poftea attributus fuerat monachis Vratislauien« fibus in arena, qui funt Canonici reguläres, qui eum reliquerunt Ciftercienßbus.

quot;^TAtus fuit ex généré nobili in Polonia, Amauit^mHenrn ’eus Barbatus initio : ièd poftea auaricia*ius iMncipem pa# trem,filios amp;nepotes offendit,amp;graues ipiîcreaurcalamitates. Retraxit ad fe reditus quos Cœnobtjs Leubenfî ÔC Tybniceniî * * vrgentc

ANNALES S I L E S ï Æ, vrgcnte Principe donaucrant antecefTores. Boleslaus læuus Li*= ■ gnicenfîs eum cum duobus Canonicis Vratislauienfibusexpaciaigt; tum in pagum ad confecrationem noui templi, captiuum abduxit, quamuis Archiepifcopus Gnefnenfis Pontifex Romanus fua fulmina in Principem emittebant, tarnen nihil eft motus: coegit Epifçopum facerc pada de comniutatione decimarum in certam fummam pecuniae, Rexit Eccïeliam annos 35*» intercalamitates publicas amp;nbsp;priuatas magnas. Nam ineius actatem incidic vaftatio Scythica in Silefia, Moritur 12.67*

p^Rat nepos prioris Thomæ, vir ærumnofus Si. infceïix : rediti^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;

^bus fàcris,qui ad magnas iam opes excreuerant,infidiabantur Principes, Vladislaus Archiepifcopus Salzburgeniis, filius Hen«« Tîd prj interfedti Tartaris, qui tune erat tutor nepotum, impetra» uit infuum fumtum reditus Epifeopatus: poft triennium tarnen niortuo Vladislao ius fuum Romæ obtinuit Thomas*

Poftea duriter quaflauit eum Henricus probus Vratislaui* enGs, cui negauerat pccuniamjcumi^ e* tota ditione eiecit. Archie«» pifeopus Probum terrebat facro fulmine : fed Francifcanijqui erant recentes coloni in vrbe, peragebant füa lacra palam, nihil morati Rdtiborienfîi ediâum Epifeopi. Exulauit Thomas Ratiboriæ,amp; ibi poft Ion« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

gas lires Si bella fupplex eft faeftus Principi,illi^ reconciliatus, Vt clTct gratus hofpiiifuo CalîmiroOpolienfijerexit Ratisboriæ Collegium Canonicorurh,illi^ donauitreditus, Moritur 1292.,

PVit prælatus Conrado Gibbofo Glogouicnfî Principi : ideo lt;^riffenßs * non fuit gratus aulis, ipfe tarnen, cum effet nobilis Polonus, vi« cit apud Archiepifeopum. Aetate huius extruâum eft Cœnobium • Criiîenfe. Mortuus anno isor.

/^Rtus ^it ex celebri ftirpe dominorum de Virbna. Quæfîuit '^pompa^amp;l aul^cum faftum. Fuit tutor Principum Vratis* lauienlium, i||isqj *ex patrimonio grandem pecuniam difîîpauit : i quibus deinde fuit affliétus : adeo fuit exhauftus, vt fumtus fune* bres'îîtrtniiu ipfi â Collegio* Mortuus 1319*

17Vit djHènfio inter Canonicos jn dedlione J 8^ glifccntibus tunc diflîdqs inter Polonos amp;nbsp;SilefioSjvbi^ creuerunt odia. Litiga* uit ifte, qui erat Germanus, cum Lutoldo Polono,poft feptenni* um vicit Romæ in iudicio,amp; fuj^eruixit poft vidoriam odiduum» Mortuusanno natf»

NMiiceruifuii XÆIgrauitexEpiftopatu CracouienfiVratislauiam,quodinodi'o Epifcopuf nigt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;apud Regem Lodicum,ji quo, cum loqueretur liberius,

mifaj^er. acceperat colaphos, Valde commendatur propter zelum erga gern lohannem. Narratio nota eft, quam non repeto, Magis digna eft admiratione Regis patientia, quam Epifcopi audacia, quam arm abat fiducia autoritatis Pontificiæ. Fons diffîdq fuit inuidia amp;nbsp;fuperbia. Multi ægreferebant diuelli Silefiam à Poloniaj , ea^ potiri Lucclburgenfts, qui erant Germant Ideo Regi para* banturmulti aduerfarijt Moritur anno 1341»

' t? Vit nobiïis Silefius, eledus dum viueret in Academia Bononi* enfi. Caiimirus Rex Poïonicus pugnabatjVtEpifcopatuspofltf* fio maneret apud ibios Polonos,fed ifte vicit Romæ. Fuit diligtus paterfamilias, emit â Bolcsiao Bregenfe oppidum Si. ditionem Grotcouienßi Grotcouienfêm, Si ita Eccleßam fuam locupletauit, vt deinde ifte ditioemitur Epifcopatus fit appellatusaureus. Et abeotemporeEpifcopipR* præcipuam partem gubernationis publicæ fuftinuerunt.

eiife. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■“

Eximie veneratus eft Gotbardum, tanquam datorem tant« fcclicitatis, illînouos inftituit cultus. Sed officia Ecclefiafti« fcholaftica infœliciter onerantur gubernatione: Si ficut d principio * in mundum peruafit idolatria ex exemplis non rede accommoda^ tis : ira nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fubinde earn cumulauit Si ftabiliuit. Rexit Eccle*

^ÎOn numeratur ab omnibus in Catalogo Epifcop^um : quia, ^etfi fuit eledus, tarnenconfirmationem dJPontiffi^on potuit impetrare. Aula Romana audiuerat deaureô Ej^opatu : ideo Pontifex reditus ad le traxit, Si intra paucos annos emunxit vitra y O O O O. aureorum. Hæc nimirum funt fcelicia aucupi^.^“**'

Pr in ceps Lignkcnfis, coKocatus fuit Vratislauiam, cum ^efîèt Epiicopus Libufianus, â Pontifîce» Ingratus fuit Régi Venceslao: Idco multis modis Epiicopum 8^ Regem muldauit:/ placatus cft tandem data pecugt;ia. Erexit Collegium Canonico# rum in oppido Otmachouio, Relîgnauit Epilcopatum inmanus Martini Pontificis quem creauerat Concilium Conftantienle, Moritur 1417,

fuit ipfi Epifcopatus d Pontifîce opera Sigifmundi CxCaris, Conrudof £• Fuit ingenium Mufîcum, pronum ad hilaritatem 8^ voluptates, vr«*« Erat comis 80 liberalis vCcp ad prodigalitatem.Amabat dulccs hars amauitcereo monias in fàcris, 8^ multas cantilenas iplèfcripfît. Cumulauit fus worn««, perftitiofos cultus Hcduigis Silefiæ, S, Annæ, D. Baptiftæ. Act cufatur ipfius gubernationis infœlicitas, (èd incidit in mifera tema pora, cum Huffîtici Silefiam, àC præcipue ditiones facras crudelia tervaftarent, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Ex Synodo Bafîlienfî impetrauit conftitutionem, quæ vetat tribuere dignitates facras alqs nifî illis ,,^ui aut funt nati in hac dios cæfî, aut ornati gradu dodoris in prôfeflîonibus fuperioribus, Moriens 1447. reliquit Ecclefîam implîçatam grandi ærc alieno,

pRopter magnitudinem acris alieni non facile inueniebat Eccle* *■ fia gubernatorem, ctfî multis apud exteros, qui erant pecuniofî, honor illc fuitoblatus : tandem fuit eledus iftePetrus, natus in humili pago ex parentibus rufticis. Erat dodor legum Pontifîs ciarum, amp;nbsp;collegtj præpofîtus. Fuit vir induftrius, præditus mas gnadodrinaSd vfurerum» Frugalitatc fua corrafît opes, amp;nbsp;bona oppignorata ab antecelTorc redemit» Aifxit amp;nbsp;ifte ceremonias mub tis modis.

Vtili confilio inftituit prcces publicas,fundendas pro pace, Ecckft^ in cum tunc in Pannonia inualefcerent arma Turcica» Sanciuitnos uam fortheatricae circumgeftationis die dicato memoriæ cor« r”’ poris ChrilV 8^ Jmplifîcauit cultum in ferqs Omnium fandorum. perflitiotti» Ita paulatim inuedi amp;nbsp;confîrmati funt abufus, qui non folum Ecs but. ' ckfîae-vatuftiorijfed etiam antiquitati in hac gente fueruntignoti»

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K k nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fouit

Fouit amp;nbsp;promouit Capiftranum, qui in Sikfiam dcduxit coigt; lonias fodalium BernKardini jamp;fua mirabili vafricie Italica no»« ftros homines in reuerentia Pontifîciæ maieftatis continuit. Conî* uocauit Epiicopus vniuerfum cœtum religioforum , ad quem in templo ianuis cl au fis, vt arceretur populus, orationem habuit piftranus, Sgt;i. cum vitia acriter efl^infecflatus, difputauit de emen? datione morum amp;nbsp;vitæ» Duglouiis annotauit Petrum cïïe morJlt; tuum anno i

pX commendatione Ladislai Regis creatuseflEpifcopusIodo^ ■quot;“^cus ex clara familia dominorum de Rofènberg Bohemus, ctfi eoegregia dodrina,facundia5^ ‘^tor 'pacH. prudentia. Multa erant flabella tune in Silefia ad bellum Bohemi» cum, kd Epifeopus conftanter fuadebat, vt acciperetur pax, qu« fub honeftis conditionibus pofîèt impetrari. Ideo apud multos fuit in odio.

Ipfè iuit Romam ad Pium Senenfèm Pontifîcem pacification* niscauià, Archiepifeopum Cretenfem jqui eum propter ftudium pacis graui conuicio fauciaueratjacri recriminatione refutauit. Sed cum Epifeopus ad bellum viflereturfegniorjfubinde Vratislaui«* am veniebant kgati Pontificij, qui canebant claflîcum, ÔC popn** lum accendebant,

Cardinalis Papienfîs Romæ defcripfit hiftoriam illorutrt motuum* Epifeopus lodoçus Vratislauiæ, cum idioraatis Germai nici minus clkt peritus, latinas concionesin fuo templo habuit j quas deinde alius eft interpretatus, Moritur anno 14 6 z» ex tit* phritide,vt apparet»

^TAtüs fuit in oppido non celebri ad Moguntiam. EuexeruttJ ^eumliteræ. Sedit Romæ in iudicio Rotæ, amp;nbsp;fuit deinde famb ïiaris duobus Pontificibus, Pio Senenfi, Paulo keundo. Renun^ ciatus eft Epikopus Lauantinus, Sc miflus â Paulo keundo in Po^ Joniam,vbi kdauit belIunfPrutenicum conditionibus iniquilTimis Ordini.

In Sikfîa aflîduo erat tuba belli^duerfus Georgium. Ideo propter talia confilia valde annitente Cafîmiro Poloniæj^ege crea^ tus eft Epikopus Sikfiæ. Fuit vir politicus, amp;nbsp;in illisgt;egocfjs vb tam fuam coniumfit, Mathiæ Régi ^onfàm kianîex jupulia. addu^ xit. Obrjt apopkxia i48z»elatuseft humeris Canonicorum,qub bus fuit gratus» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.gt;

f^Mnes fùos antecenbres fuperauit crudinonc« Natus fiiit Ven* lohanii qu^)* ’^dingæin oppido Sueuæ, Legibus operam dedic Pataurj. Ro* Epifcopi mx fuit auditor Vallenfis, ex c^ius afîuefaâ:ionc, amp;nbsp;imitatione formauit orationem bene latinam,elegantem amp;fplendidam, vt quidem oftendunt aliquaeiusfcripta^quæhodieïeguntur. Notus fuit pleriscç viris dodis fuæ ætatis, Philelpho Guarino, Pogio ;

Fuit Confiiiarius Regis Ladislai, deinde Friderici Cæfaris, apudquem præcipuanegotialmperrjGermanici gubernabat.’po^ ftea fuit familiaris Mathiæ Régi, quo nemo Regum fuæ ætatis li* berajius homines literatos fouebat, amp;nbsp;huic ftatim fpem fecit certam ex autoritate Pontificis de Epifeopatu Vratislauienfi, cum prius Rodolpho fucceffiffet in Ecclefia Lauantena.

Sæpe dixit, apud præftantiiîîmos homines fuæ ætatis fuifle fefe in pretio, fed iingulari fato eiTe inodio apud fua Collegia, Cum in folenni pompa progrederetur poft eleótionem ad tem* plum, terribilis fuit orta tempeftas, amp;nbsp;ex collifione ingentis turbæ hominum fores maximi templi ex »ardineeuulfæ pene procidiG fent. Quod omen fignifîcabat fatalem ruinam.

Fuit Iohannes vir vitæ admodum honeftæSCcontinentis, quiomne tempus vacuum laboribus publicisconfumebatin ftu* drjs, fuis icriptionibus. Ideo, cum reuirefcentibus iam tune bonis hteris,multosabufuscraftîores nonprobaret,amp;eftet amansdifei* plinæ,cogitauit quomodo ritus aliquos profanos emendaret,8^ reftitucre poftètdifciplinam Collapfam,

In Collegio vero erant tune multi valde fadiofi, ambitioft amp;iuperhi homines, cum ingentes opes ôô otium in multisconfir* marent faftum amp;nbsp;mala confilia. Ideo eœperunt Epifcopo,tanquani cenfori nimis feuero,aducrfari : primo tarnen anno Iohannes aboie* uitpompam emeumgeftationis pomeridianæ die Corporis Chri* fti, amp;nbsp;emendauit alios abufus multos, qui ex fuperftitione amp;nbsp;incu* * ria inoleuerant».

In Ecclefias voluit reuocari veterem Cantum Gregorianum, quieft fincerior,8lt; fuftulit moJos Muficæ,quænominatur figu* Quirtu^qué» tatæ, illoscg nominabat cantum crifpum. Coniecit in carcerem dam corrextt quofdam ex Collegio, qui ipfi contumatius repugnabant,ealt;j feue* ritatc ma^ra funt accenfa diffidia,

CumWaq? fijif m odiorum nullum profpiceret, ipfius etiam cordis robul^rangerent calumniæ, ftatuit fibi eoeptare v’iuens fuc* ceftórem,quem nominant coadiutorcm,nonfolumvtièfcmuni* ret CüßtÄ .aduerfarios, fed etiam, vt onere gubernationis commu* quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kk tj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nicato

nicato cum ahero, ip(ê frui poiTet Cuo otio in literis» Scd con/iltj huius'exi'tus fuit valde infauftus»

Principes amp;nbsp;ordines pctebant, vt afTumerct Fn'dericum CaCt^ mtriTerchinenijsDudsiiliumiqui operamdabat Iiteris Bononia?» Antequam vero res confici potuit,interuenit Iohannes Turfo,vif magnadignitate amp;multis opibuscIaruSjquicumEpifcopoPata« uqin adolefcentia contraxerat faAiliaritatemu'smagno conatuS^ largitiom'bus in auh's pugnabat pro fuo filio*

Johannes negotium inuidiofum magna parte reiecit ad Cob legium, in quo fiebaht diftradiones amp;nbsp;fadiones admodum tetræ» Opicius Colo,qui fuit fax belli amp;calamitatisGlogouienlis,op»» pugnabat Principes Silefîæ magno furore. Illi aduerfabaturin Coliegio pars altera, etiam munita fuis præfidqs, Trahebat fecum Opicius gregem latronum èC nobilium fcortorum, infidiabatur vitx8^ faluti æmulorum.

Conegj/vrrf. Spargebantur libelli pleni turpifh'morum'conuitiorum, 8!. tiilMienfis recitantes Ipurcillima exempla: Ita vt deiftis contentionibusan# nalesicripti in CoIIegio talia verba récitent : Ea defemutuoiacta« bant, quæ non de feurra Mimus,non de latrone homicida, non de feorto meretrixdiceret, ÔC tarnen impollutismanibus Miffas fecci^ lebrare credunt.

Nec vero commemorabo plura, fed certum eft, tune multos rum animos in hac Prouincia valde tam tetris exempIisfuifTefaUi« ciatos, ab ordine Ecckfiaftico alienatos, donee deinde lux verb tatis cœleftis elFulfit: quam cupidæ,perterritæ amp;nbsp;ambigentes men«» tes funt complexæ.

Turfo pater placauit competitores muneribus, amp;nbsp;filio dignh tatem obtinuit. Iohannes aliquandiu etiam politicum munus fuftb nuit: fuit enim Prouinciæ fupremus præfes,amp; in ipGus ciuitate fumtum fuit fupplicium nouoexemplo deNicolao Principe Opolt; lieniè. Verum ipfe defatigatus temporum amp;nbsp;hominum jniquicate, , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;abduxit fe d negotqs, Sgt;C vitimam ætatem tribuebat fuis ftudi}s,la*

rVit ex familiaTurlbnum CracouienGum, acceptus ad fucceffîo* nem, non fine magno labore. Placati funt Principes ôd ordines Silefiæ concelîîonc quarundam rerum, de quibus prius fuerant magnæ diffenfiones. Ipfe Iohannes Turfo non fuit etiaipcarus fuis Colleges, quæ eum, vt lëgnem amp;nbsp;parum efîîcac?hi infebus gerent dis, fpernebant : fèd fuit ingenio miti| cupidus pacis, numanus,8^ qui neminem lædcbat, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Non crat rudi's Iitcrarum, amp;nbsp;dekâabatur confuetudine do« «n^orum, fuit ctiam liberalis in difcentes, Mon'tur irao. mcnfe Augufto ex tabe catharrab\ Contraxit grande æs alienum,quia fu« pcrbia quorundam in CoIIcgio toti ordini conflauerat plurimos potentes inimicos, qui fæpedabant grauia damna.

lohanni Turfoni fuccefîitnpbilis D. laeobus Salzajpræfès ducatusGlogouienfis, cuius pruaentia virtus præcipue inele« dione Caroli Cæfaris Francofurti innotuerat, ealt;^ deinde in tota gubernatione ipfius fceliciter eft confpeda. Jngruenteenim fatali înutationcjorta exreligionis diflidqsjipfe magna fapientia amp;nbsp;æqui« täte certamina illa mitigauit, nec ad fæuitiam iniuftam erga Eccle« fias II a fee n tes fe accendi paHus eft.

Eam prudentiam imitatus eft ctiam fucccflbr lacobi Baltha* far PromiciuSj cques Freiftadienfis, Si. fua moderatione dulcem pa« cem in bac regione,8C concordiam inter ordines conferuauit. Intel* ligebantenim illi fapientes viri, gubernatores oportere confulere faluti totius gentis, Si fæpe vt in ienili corpore quædam lenire. Et vbi, vt olim didlum eft, non contingit à 'zskSçnon decere prudentes,vt iracundia,odrjs Si pertinacia publicas difîicultates au* géant: fed redtiusefte tcntarelt;^'lt;sû'n^iquot;5iA»i', fua æquitate lenire in* commoda,amp; fanare rempublicam.

Fatebantur Eccle fiæ opus effe Ânendatione, fparla igitur ali* nbsp;nbsp;nbsp;.

quaEuangeli} luce nolebantcogi populum ad obfèruationem terum abufuum contra confeientiam. Nam in tali perturbatione a* nondefeer^ nimorum inuocatio multis cxcutitur, Si vbi défunt boni concio* nend^armii. natores,qui publice doceant, fæpe d dubitantibus concipiuntur prauæopiniones,quæanimabus8dpaci publicænocent: Vtqui* dem exempla fan's triftiaalicubiinhâcipfa noftra regione often* dunt.

Placebat igitur prudentibus illis Epifcopis bæc mutua Si ma* xime ciuilismoderatiOjVt neutra pars alteram impediret,fed com* munis tranquillitas politica retineretur. Sciebantenimfemperin ciuiumdiifenfionibus magis falutaria fuilfe mitia confilia,quam Violentia ^Si non æquum efte labefadari confeientias illorum, qui abufus in Ecclefia intelligunt Si vit3.rz cupiunt, inutili pertinacia, * quæ aditum deinde pollet patefacere impqs opinionibus, paci(^ publicæ perniciofis,

Hanc prudentem moderationen^fietiam pofteritas intuebi* tur,non folum timorem Dei Si veram inuocationem in populo conferuabit, fed ctiam pacem patriæmuniet,ô^ciuilemcrudelita* tem prohfcbebif.

lacol^ Ej^opus deceftît anno irss. 2. y. Augufti, Baltha* tbafar lyci.tto.Tanuarq, dequibus ideopluranondicimus,quia noftrænarrationesdefinuntinneceLudouici Regis,8d quia multa horum dptimorum Epifeoporum mentio in hiftoria eft fada.

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kk iq nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nunc

Nunc vt breuf epilogo totum hoc opuscondudamjbreuem fubfjcio commemorationcm de facie quarundam rerum in publico ftatu, qualis nunc confpicitun

Dei beneficio intra annos odoginta in hac prouincia non funt fadæ vaftationes bellicæ : quamuis regimina, præiërtim in haclanguida mundi fenelt;fta,n(^ funt fine miferijs: tarnen grato animo omnes noftros ciues fateri oportet, illam fuiiTe hadenus fub propitio magiftratu noftro formamgubernationis,vtineapotuclt; rimus viuere vitam tranquillam ô^placidam c* vt Apoftoli verbis vtamur*

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cum Monarchiam Romanam diicerperent Ardoæ 8^ bar*

baræ gentes,narrat biftoria,graues tunc fuiiTe querelas de Cbrifto, quafi propter mutatos veteres ritus, Sdabolitaprioranuminaim* perium prædæ eflet immanibus populis : tales propemodum mub torum nunc funt fermones,qui declamitant, propter emendation nem quorundam abufuum in Ecclefia creicere ærumnas èC diffin cultates publicas»

Sed, vt quidem omnibustemporibus,iicut in node pn'nii' , Paicbatos , fibusDei per mundum tranfiens potentifllma régna propter blafpbemiam 8^ icelera delet,præftantiiîimos etiam honii* nes veritati fuæ adueriantes borribiliter euertit: ita non dubiunt eft nunc quoeg Europam prd|3teridolamultisieculiscumulata,6^ crudeliter etiam defenfa , amp;nbsp;iimul propter alia peccata multa a Cbrifto pledi, non vero propter veritatis profeiïîonem. Et tarnen Dei beneficium eife agnoicamus,quod ærumnas hadenus clemen* ter nobis mitigauit,amp; aliquam Eccicfiam Sc Rempub: in noftrapan tria conièruauit»

Finis pacis in qualibetbonefta ibcietate debet ciTe propagatio P „ , verædodrinæ de Deo Stalijs rebus bonis, 0lt;^ mutua multorum fub imperia offîciorum communicatio, educatio Sd inftitutio iobolis, officia diui ïerdh iufticiæ,benefîcentiæ,veracitatis 8c fimilia. Ifta bona cumulate fub imperio diui Ferdinand! noftra patria eft adepta»

In multis locis Ecclefiæ pic conftitutæ funt, amp;nbsp;populus de Deo, de obedientia débita magiftratui, amp;nbsp;alfjs operibus mandatis d Deo fideb'ter 8d rede eruditur. In fcholis etiam noftris exculta funt literisamp;difciplina multa præclara ingénia, quorum in Ec^ clefia, 8u ciuili vita vfus eif.

Superioribus annis célébrés fuerunt,Vrfinus Velius Poeta Ferdinand!,Trocedorffi'us, DJohannesMezlerus, D.Hef propier do^ fus, D, Mo!banus,Erafmus Benedidus : in aula Frideri|i Secundi Lignicenfis floruit vir nobilis Volffgangus I;^ck,JÜodrina 8^ quafi Periclea eloquentia præftans: poema D, Fij^ri nominat cum elegant! compofitione Lycotragum. Enituit ipfiusamorô^ pietas in patriam, cum alias fæpe,turn anno nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vraiislauiæ,

(Jiiando coram Rege Ferdinando Silefiæ ardua fuit difceptati'o cum Bohemis, qui libertatem huius prouinciæ in præcipuis capitis» bus oppugnabant»

Bohemorum accuiationem pronunciauit D. Philippus Gunf delius vir eruditus amp;nbsp;eloquens, oratione, vt dicitur â multis annis præmeditata :patriam oratione §||-aui, diferta SC neruofa fceliciter ille D. Bock défendit eâque fubito cogitata. Refpub: VratisJa* uienfisfuppeditauit ipfi argumenta amp;nbsp;priuilegia.

Amifit recens Silefia, Si. præcipuè vrbs Vratislauieniîsjviros doârina, pietate amp;nbsp;politica ctiam prudentia célébrés,primo Frans» eifeum Fabrum virum amp;nbsp;Poetam optimum, Reipub: feribam, eu* lus fidem, prudentiam amp;nbsp;induftriam in difficillimis negotqs incly* ta ilia vrbs confpexitamp;probauit: fuit excultus multiplici docflri* na,6^ ex vena quadam ingenq graui 5^ ièuera fudit carmen vcrc heroicum numerofum, eamlt;^ feribendi facuïtatem ad ornan* dam patriam contulit : etfi propter occupationum varietatem poë* mati fuo culturam,quam volebat, addere non potuit.

In eadem ctiam vrbe deceifit hoc anno D, Vilhelmus Kurtz* bachius præfes confiltj Cæfarei, cuius doclrina, fapientia Sd modelt; ratio totihuic prouinciæ maxime fui^vfuiamp;emolumento»

Die deinde Scholafticæ extindluseft D» Iohannes Moreber* gius,qui vere,vt olim Auguftusde Ciceronemortuo dixit,fuit

i Et cum longotemporc ipfi abinclyto fè* natu mandata eiïét Ecclefiarum amp;SchoIarum infpediojineoam* pliflîmo munere ita fuit in docentes amp;nbsp;difeentes munificus,vt totus nofterordoiure huius viri memoriam grato pedore debeat con* feruare»

Nam vt Paulus dulciflimis verbis fuoPhilemoni agitgra* lias propter beneficia erga Ecclefiam,amp; inquit: Vifeera fanflo* rum perte reficiuntur : ita ifle fuis offieijs ftudia neceffaria Ecclefiæ èC Reipub: iuuit, fouit 8^ ornauit : 8C doefforibus Ecclefiæ hofpi* tium,viâum Sc alia beneficia tribuit.

Quarto etiam Calcnd: Nouemb: anno i r6G. in eadem vrbe AJawC«« immatura morte ex maligna febri fuperatus emigrauit ad æternam Dei amp;: beatorum confuctudinem M, 2?damusCureus,vnicus amp;nbsp;dulcifs:fraterloachimi Curei,quihosannales edidit,cum amplis» us quatuordecim annis Euangelium Chrifti fidelitcr docuillet, Epitaphium, quod ad ornandam memoriam ipfius fcriptum eft, fubijeio. K

McmoÄam M, Adami Curei Freiftadienfis, qui fuit Eccle* EpjVsipbrww Carum inftauratarum in Silefia fua ætateoculus,cum doceret ^4(4»«c«r«. gubernarCfEcclcfiam in inclytavrbc Vratislauia fide ,induftriaj

^02 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ANNALES S I L E S I S.

' circumfpecîlione, toleranda laborum Sgt;^ æ'ru mnarum eximla, cum ftudio tuendi confçnfum in cadcm voce dodrinæ repurgatæ inter docentes nunquam fan's laudato, viri ingenr) bonitate,doârina vberrima, facundia blanda amp;nbsp;compofita morum fuauitate præ* ftantißimi, donis vero fidci amp;nbsp;regenerationis viuificæ bead, fui cum prjslachrymis ÔC læta in fp^rnarunt. Vixitannos 39. Menfes quatuor,dies ir.boram nullam» Emifitfpiritumin manusaeterni patrisanno lytJö. Menfe Odobri, die ap. Elatusfunerebonorifî* cendifîmo ad dulce fuum cubile inter luâus, gemitus amp;nbsp;lachrymas vniuerfæinclytæciuitads, pridie Calend, Nouemb. Natusfuitin honefta familia Freiftadq, quæ etiam prius viros doârina præ* ftantes peperit, Dobergaftios tres , ex quibus Martinus clarus propter docfîrinam cloquentiam, accerfitus fuit admunusdo# cendi in Eccleßa Cracouienfi d Rege Sigifmundo,qui eum admo» dum dilexit.

Cafpar edam lungius, auunculus Adami Curæi,fuit Can^ cellarius Fridetici Secundi Lignicenßs, 8^ Principi 8^ omnibuses dinibus propter fidem ô^induflriam cariiTimus. Superftitesfunt adhuc ex eadem Silefia genre multi donis naturae amp;nbsp;Spiritus fandi excellentes,quorum fapientia 8C virtus EccIeGæ amp;nbsp;Reipub: Dco iuuante fceli citer feruit.

In aula inuitftifiTimi Claris, dignitate, autoritäre amp;nbsp;fapientia, regente confilia fupremæ gubernadonis, florent cum altj,turn viri ■magnifici,nobilitate,dodïrina 8C omni virtutumgenere amplinî* mi, D. loachimà Berg, D. Georgius Mehlius,regni Bohemias procancellarius, D. Iohannes Crato Archiatros Imperialis, amp;nbsp;letudinis Cæfareæ euftos.

In aula vero ilIuftrifTïmiEIedorisSaxoniæ, D. Abraham» Bock, D,Hieronymus KifuetterusCancellarius,viridodrinav^ berrima, eloquentia 6^ magna virtute ornati» In Prulïia conßlia politica diu apud Principem iuuit amp;nbsp;rexit cum magna laudeiufti* ciæ moderationis virClarifs: D. FrancifcusTegiusIurifconfuk tus Freiftadienßs. Nec minus in militiahonefta,egregianoftro# • rum hominum virtus enituit,

quodam vetufto feripro reperio, magiftratum Silefiac, cum accerieret Regem Mathiam ad defenfionem huiusProuinciæcon* tra Georgium Bohemum , fignificaife Regi,in Silefia fuprafeptua^ ginta efle oppida mediocriter munira, 8d hanc etiam terramgigne« re homines non imbelles. Ipfe deinde Mathias, cum naturam gen^ tis cognouifTet, dixifle feribitur, hominem Silefium dt^i fuæcnu^ tritum non multutnelfead arma idoneum, fè(l£und|ni,fi militari difciplina imbuatur jcffe plus quam virum» Quaf oratio Regis prudentis magnanimi noRræ genti 8^ ingenium capax bona^ rum rerum arqj docile, amp;nbsp;fimul robur animi tribuit» « '

Manifeftum eft etiam , aliquos ex nobilitate Silcfia cum magna commendatione fidei forntudim's recentibus his anm's in inukis loci's exercitus duxifle. Cum hæcfcriberemjin annum fepti^ mum Epiftopus Vratislauienfis erat,amp; fimul prouinciæ nomine Cæfaris præfts, Reuerendiftîmus D. Cafpar Logus, natus in fami^ liaequeftriSuidnicenfi,egregia dodrinaamp;J virtute præftans. Du;^ catuin Glogouienfem gubernabat^. Cafpar Baro a Kidiz,magna dodrina praeditus, ornatus iufticia 8d quadam dexteritate leniente Slt;^dirimente controuerfias ex æquitate, amp;nbsp;propter pictatem in Ec« clefias finceras non diftimilis præfidi Nazianzeno Olympio,quem prolixe laudat Epiftopus ipfius Gregorius.

Senatus Vratislauienßs ad gubernationem Eccleßa: inftaura« tævocauerat D. lohannem Aurifabrum Vratislauienftm, gene« rum D. Heflï, virum vniuerfæ dodrinæ cœleftis reéliflime intel« ligentem, amp;nbsp;ornatum cognitione multarum artium, vera pietatc integritate vitæ,amp; infigni moderationis amp;nbsp;concordiæ corn« munis ftudio, qui amp;nbsp;in Academia Vitebergenfi publice docuit, Si multas Ëcclefias in littore Balthico fœliciter conftituit amp;nbsp;rexit. Sed ego viuentium timide mentionem facio,cum virtus poft fune« ra viuat.

Hoc igitur opus, quod amor pattsiæ mihi expreflît,fînio cum vere, v^tolim diftum eft, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ôdoro

æternum Deum patrem Domini noftri lefu Chrifti, vt ipfe fit «lt;x9iÎÉ(arû77(f,Princeps SCgubernator noftræ dulciftîmæpatriæ,ipfc facial, vt hæc Prouincia vere fit campus Ely fins, fedes beatorum, domicilium veræ religionis,difciplinæ,honeftæ focietatis politicæ, amp;nbsp;omnium virtutum, ipfe procul ab his cam pis, agris amp;nbsp;tugurio« lisdepellat barbarum acinaccmlatronumTurcicorum,Scythico« rum aut Mofchorum, vaftatorem Ecclefiarum ÔC Rerumb: ipft tribuat, vt pax velut flumen terram noftram riget, 8^ in ea animos noftros præparemus ad amorem veræ patriae,quae eft in ccelo.

	Filq Iohannis Saganenfis»
^odulphus	Balthafar	Venceslaus	Iohannes Pribufienfis,
înterfeàus	mortuus	mortuus	fucceflbr Henrici Vnde*
in bello	in turri	Vratisla*,	cimi , coniunx Catharii
t’rutcnico»	Pribufi*	uiæ,anno	na,filia Venceslai Stina*
	enfi.	■ 1488»	uienfis,quæ peperitipfî quatuor filias» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•
^*^atgarita	Salome	Heduigis	Anna niïpta Carolo Mongt;
nupta Ba*	nupta ÄI*	nupta Ge*	fterbergenfi, vnde eftma*
roni Pan*	berto Mon*	orgio Mon*	terna ftirps Ducum Olfni*
nonio.	fterbergêfî»	fterbergenfi.	cenfium»